О внесении изменений в приказ Министра энергетики Республики Казахстан от 20 февраля 2015 года № 106 "Об утверждении Правил организации и функционирования оптового рынка электрической энергии"

Приказ Министра энергетики Республики Казахстан от 30 июня 2023 года № 249. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 30 июня 2023 года № 32972

Примечание ИЗПИ!
Порядок введения в действие см. п. 4.

ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Внести в приказ Министра энергетики Республики Казахстан от 20 февраля 2015 года № 106 "Об утверждении Правил организации и функционирования оптового рынка электрической энергии" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 10531) следующие изменения:

преамбулу изложить в следующей редакции:

"В соответствии с подпунктом 9) статьи 5, подпунктом 1) пункта 1 статьи 9-4, подпунктами 1), 2), 6), 8), 9), 10), 12), 13) пункта 3, пунктов 4, 5, 7 статьи 19-1 Закона Республики Казахстан от 9 июля 2004 года "Об электроэнергетике" ПРИКАЗЫВАЮ:";

Правила организации и функционирования оптового рынка электрической энергии (далее – Правила), утвержденные указанным приказом, изложить в новой редакции согласно приложению к настоящему приказу.

2. Департаменту развития электроэнергетики Министерства энергетики Республики Казахстан в установленном законодательством Республики Казахстан порядке обеспечить:

1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Министерства энергетики Республики Казахстан;

3) в течение десяти рабочих дней после государственной регистрации настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан представление в Департамент юридической службы Министерства энергетики Республики Казахстан сведений об исполнении мероприятий, предусмотренных подпунктами 1) и 2) настоящего пункта.

3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего вице-министра энергетики Республики Казахстан.

4. Настоящий приказ вводится в действие после дня его первого официального опубликования, за исключением абзаца второго пункта 3, пунктов 4, 8, 10, 11, 12, 18, 19, 20, 23, 24, 25, подпункта 2) пункта 32, пунктов 33, 34, 41, 42, 43, 44, 53, 54, 89, 90, 95, 96, 97, 98, 100, 101, 111, 112, 116, 120 Правил и приложения 3 к Правилам, которые вводятся в действие с 1 июля 2023 года.

Министр энергетики Республики Казахстан

А. Саткалиев

	Приложение к приказу Министр энергетики Республики Казахстан от 30 июня 2023 года № 249
	Утвержден приказом Министра энергетики Республики Казахстан от 20 февраля 2015 года № 106

Правила организации и функционирования оптового рынка электрической энергии

Глава 1. Введение. Термины и определения

1. Настоящие Правила организации и функционирования оптового рынка электрической энергии (далее – Правила) разработаны в соответствии с подпунктом 9) статьи 5 Закона Республики Казахстан "Об электроэнергетике" (далее – Закон) и определяют порядок организации и функционирования оптового рынка электрической энергии при едином закупщике электрической энергии, покупки электрической энергии единым закупщиком электрической энергии у энергопроизводящих организаций и у поставщиков (производителей) электрической энергии других стран, продажи электрической энергии единым закупщиком электрической энергии внутреним субъектам оптового рынка и потребителям других стран, определения единым закупщиком электрической энергии прогнозных цен на продажу электрической энергии, осуществления единым закупщиком электрической энергии адресной поддержки для потребителей оптового рынка путем дифференциации тарифов, расчета единым закупщиком электрической энергии цен и объемов покупки электрической энергии условными потребителями и квалифицированными потребителями у единого закупщика электрической энергии, распределения единым закупщиком электрической энергии затрат на поддержку использования возобновляемых источников энергии, определения часовых ставок к предельным тарифам на электрическую энергию, порядок и сроки оплаты единому закупщику электрической энергии купленной электрической энергии субъектами оптового рынка электроэнергии порядок и сроки оплаты единым закупщиком электрической энергии купленной у энергопроизводящих организаций и возобновляемых источников электрической энергии, механизм определения квоты на электрическую энергию для цифровых майнеров, случаи и порядок заключения единым закупщиком электрической энергии договоров на передачу электрической энергии с энергопередающими организациями и оплаты услуги по передаче электрической энергии.

2. В настоящих Правилах используются следующие основные понятия:

1) список получателей адресной поддержки – список, формируемый уполномоченным органом в сфере естественной монополии, в который включаются субъекты оптового рынка электрической энергии, являющиеся гарантирующими поставщиками электрической энергии, для которых применяются индивидуальные цены на покупку электрической энергии у единого закупщика электрической энергии;

2) базовая цена – цена, по которой единый закупщик электрической энергии на соответствующий час продает электрическую энергию субъектам оптового рынка электрической энергии, не осуществляющим деятельность по цифровому майнингу и не включенным в список получателей адресной поддержки, а также субъектам оптового рынка электрической энергии, являющихся условными потребителями;

3) расчетно-финансовый центр по поддержке возобновляемых источников энергии (далее – расчетно-финансовый центр) – юридическое лицо, определенное уполномоченным органом, являющееся стороной договоров купли-продажи электрической энергии, производимой объектами по использованию возобновляемых источников энергии и объектами по энергетической утилизации отходов, в соответствии с законодательством Республики Казахстан, действовавшим до 1 июля 2023 года;

4) затраты на поддержку использования возобновляемых источников энергии – затраты единого закупщика на покупку электрической энергии, произведенной объектами по использованию возобновляемых источников энергии, объектами по энергетической утилизации отходов, затраты на услуги по организации балансирования производства-потребления электрической энергии, затраты, понесенные на балансирующем рынке электрической энергии (за вычетом доходов) затраты на формирование резервного фонда и затраты, связанные с осуществлением его деятельности;

5) майнинговая цена – цена, определенная по результатам централизованных торгов электрической энергией для цифровых майнеров, по которой субъект оптового рынка электрической энергии, осуществляющий деятельность по цифровому майнингу, на соответствующий час покупает электрическую энергию у единого закупщика электрической энергии;

6) цена сделки – цена на электрическую энергию, определенная в ходе централизованных торгов электрической энергией для энергопроизводящих организаций, по которой субъект оптового рынка электрической энергии на соответствующий час продает электрическую энергию единому закупщику электрической энергии;

7) система балансирующего рынка – аппаратно-программный комплекс, предназначенный для подачи субъектами оптового рынка электрической энергии заявок на покупку и заявок на продажу, формирования суточного графика производства-потребления электрической энергии, определения объемов централизованных торгов электрической энергией для цифровых майнеров, определения объемов централизованных торгов электрической энергией для энергопроизводящих организаций, внесения согласованных системным оператором корректировок утвержденного суточного графика, формирования фактических значений производства-потребления электрической энергии субъектов оптового рынка электрической энергии, расчета почасовых дисбалансов электрической энергии, расчета почасовых цен купли-продажи электрической энергии на оптовом рынке электрической энергии, а также почасовых цен покупки (продажи) балансирующей электроэнергии и покупки (продажи) отрицательных дисбалансов;

8) уполномоченный орган – государственный орган, осуществляющий руководство в области электроэнергетики;

9) услуга по передаче электрической энергии по национальной электрической сети – услуга, оказываемая системным оператором субъектам оптового рынка электрической энергии, экспортирующим и импортирующим электрическую энергию, и организациям других государств за объем межгосударственного транзита электрической энергии, организациям, входящим в группу лиц, осуществляющих передачу электрической энергии по национальной электрической сети для объектов, входящих в состав данных организаций, и субъектов оптового рынка, а также условным потребителям;

10) услуга за пользование национальной электрической сетью – услуга по обеспечению технического обслуживания и поддержанию в эксплуатационной готовности национальной электрической сети, относящаяся к сфере передачи электрической энергии в соответствии с законодательством о естественных монополиях, оказываемая системным оператором субъектам оптового рынка электрической энергии за исключением условных потребителей и юридических лиц, входящих в состав групп лиц, при осуществлении ими покупке ими операции купли-продажи электрической энергии у единого закупщика электрической энергии и осуществлении операций купли-продажи балансирующей электрической энергии, и отрицательных дисбалансов с расчетным центром балансирующего рынка электрической энергии;

11) централизованные торги электрической энергией для цифровых майнеров – централизованные торги электрической энергией, проводимые оператором централизованной торговли, в которых участвуют субъекты оптового рынка электрической энергии, осуществляющие деятельность по цифровому майнингу;

12) условный потребитель – оптовый потребитель, приобретающий электрическую энергию у энергопроизводящих организаций, входящих с ним в одну группу лиц, промышленный комплекс и квалифицированный потребитель определяемые в соответствии с Законом Республики Казахстан "О поддержке использования возобновляемых источников энергии";

13) единый закупщик электрической энергии – юридическое лицо со сто процентным государственным участием, определяемое уполномоченным органом, осуществляющее централизованную покупку и централизованную продажу плановых объемов электрической энергии;

14) договор купли-продажи электрической энергии – договор, заключаемый между субъектами оптового рынка электрической энергии, на покупку (продажу) плановых объемов электрической энергии;

15) суточный график производства-потребления электрической энергии – формируемый и утверждаемый системным оператором документ, отражающий плановые почасовые величины производства и потребления электрической энергии на операционные сутки субъектов оптового рынка электрической энергии;

16) розничный рынок электрической энергии – система взаимоотношений, функционирующая на основе договоров электроснабжения между энергоснабжающими организациями, включенными в перечень субъектов оптового рынка электрической энергии, формируемый системным оператором, и субъектами розничного рынка электрической энергии;

17) субъекты розничного рынка электрической энергии – потребители электрической энергии и энергопередающие организации, не включенные в перечень субъектов оптового рынка электрической энергии, формируемый системным оператором;

18) оптовый рынок электрической энергии – система отношений, связанных с куплей-продажей плановых объемов электрической энергии, функционирующая на основе договоров купли-продажи электрической энергии между субъектами оптового рынка электрической энергии;

19) субъекты оптового рынка электрической энергии – энергопроизводящие, энергопередающие, энергоснабжающие организации, энергопроизводящие организации, использующие возобновляемые источники энергии, энергопроизводящие организации, использующие вторичные энергетические ресурсы, энергопроизводящие организации, использующие энергетическую утилизацию отходов, потребители электрической энергии и цифровые майнеры, включенные в перечень субъектов оптового рынка электрической энергии, формируемый системным оператором, а также системный оператор, оператор рынка централизованной торговли и единый закупщик электрической энергии;

20) централизованная торговля электрической энергией – процесс, направленный на заключение сделок купли-продажи электрической энергии, осуществляемые между энергопроизводящими организациями и единым закупщиком, а также между единым закупщиком и цифровыми майнерами в электронной системе оператора рынка централизованной торговли;

21) энергопроизводящая организация – организация, осуществляющая производство электрической и (или) тепловой энергии для собственных нужд и (или) реализации, за исключением индивидуальных потребителей электрической и (или) тепловой энергии и нетто-потребителей электрической энергии, являющихся таковыми в соответствии с законодательством Республики Казахстан в области поддержки использования возобновляемых источников энергии;

22) централизованные торги электрической энергией для энергопроизводящих организаций – централизованные торги электрической энергией, проводимые оператором централизованной торговли, в которых участвуют субъекты оптового рынка электрической энергии, осуществляющие продажу электрической энергии;

Иные термины и определения, используемые в настоящих Правилах, применяются в соответствии с законодательством Республики Казахстан в области электроэнергетики.

Глава 2. Общие положения

Параграф 1. Общие положения оптового рынка электрической энергии

3. Оптовый рынок электрической энергии представляет собой систему отношений, связанных с куплей-продажей плановых объемов электрической энергии, которая функционирует на основе договоров купли-продажи электрической энергии между субъектами оптового рынка электрической энергии.

Субъекты розничного рынка электрической энергии не осуществляют купли-продажи электрической энергии на оптовом рынке электрической энергии.

4. Энергопроизводящие организации, энергопроизводящие организации, использующие возобновляемые источники энергии и энергопроизводящие организации, использующие вторичные энергоресурсы, энергопроизводящие организации, использующие энергетическую утилизацию отходов, осуществляют продажу электрической энергии на оптовом рынке электрической энергии (субъектам оптового рынка электрической энергии).

При этом энергоснабжающие организации осуществляют продажу электрической энергии на розничном рынке электрической энергии (субъектам розничного рынка электрической энергии).

5. Объемом купленной (проданной) электрической энергии на оптовом рынке электрической энергии по всем договорам купли-продажи электрической энергии, заключенным субъектами оптового рынка электрической энергии, является плановый объем купли-продажи электрической энергии, включенный в суточный график производства-потребления электрической энергии, утвержденный системным оператором (с учетом корректировок, предусмотренных настоящими Правилами).

6. Для покупки (продажи) электрической энергии на оптовом рынке электрической энергии, соответствующее юридическое лицо сначала обеспечивает свое включение в перечень субъектов оптового рынка электрической энергии, формируемый системным оператором в соответствии с настоящими Правилами.

Параграф 2. Общие положения для покупателей электрической энергии на оптовом рынке электрической энергии

7. Субъекты оптового рынка электрической энергии осуществляют покупку электрической энергии только у единого закупщика электрической энергии и заключают соответствующий договор по форме, согласно приложению 5 к настоящим Правилам и (или) у энергопроизводящих организаций, входящих с ними в одну группу лиц, и (или) у энергопроизводящих организаций, использующих возобновляемые источники энергии, и заключают с ними соответствующие договоры купли-продажи электрической энергии.

При этом, системный оператор при отсутствии технической возможности осуществления покупки электрической энергии на технологические и производственные нужды национальной электрической сети у единого закупщика электрической энергии в следствии изолированной работы от единой электроэнергетической системы Республики Казахстан (далее – ЕЭС РК), приобретает электроэнергию из-за пределов Республики Казахстан у поставщиков электрической энергии, реализующих электрическую энергию на территории Республики Казахстан непосредственно от имени иностранного производителя.

8. Энергоснабжающие организации осуществляют покупку электрической энергии в целях энергоснабжения своих потребителей у единого закупщика электрической энергии и (или) у нетто-потребителей.

При этом энергоснабжающие организации при отсутствии технической возможности осуществления поставки потребителям электрической энергии от единого закупщика электрической энергии и (или) от энергопроизводящих организаций, использующих возобновляемые источники энергии в следствии изолированной работы от ЕЭС РК, приобретают электроэнергию из-за пределов Республики Казахстан у поставщиков электрической энергии, реализующих электрическую энергию на территории Республики Казахстан непосредственно от имени иностранного производителя, в целях энергоснабжения потребителей.

9. Энергоснабжающие организации, энергопередающие организации и потребители, являющиеся субъектами оптового рынка электрической энергии, за исключением организаций других государств, осуществляющих межгосударственный транзит электрической энергии, заключают с системным оператором договор на оказание услуги за пользование национальной электрической сети.

10. Субъекты оптового рынка электрической энергии, осуществляющие деятельность по цифровому майнингу, осуществляют покупку электрической энергии из-за пределов Республики Казахстан либо у единого закупщика электрической энергии.

Покупку электрической энергии у единого закупщика электрической энергии, указанную в части первой настоящего пункта, субъекты оптового рынка электрической энергии, осуществляющие деятельность по цифровому майнингу, осуществляют на централизованных торгах электрической энергией для цифровых майнеров, проводимых в соответствии с Правилами организации централизованной торговли электрической энергией, утвержденными приказом Министра энергетики Республики Казахстан от 24 февраля 2015 года № 137 (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 10550) (далее – Правил организации централизованных торгов электрической энергией), в пределах соответствующей квоты электрической энергии, определяемой системным оператором в соответствии с настоящими Правилами.

11. Условные потребители покупают электрическую энергию у единого закупщика электрической энергии по ценам и в объемах, рассчитываемых единым закупщиком электрической энергии, в порядке, определенном Правилами централизованной покупки и продажи единым закупщиком электрической энергии, произведенной объектами по использованию возобновляемых источников энергии, объектами по энергетической утилизации отходов, утвержденными приказом Министра энергетики Республики Казахстан от 2 марта 2015 года № 164 (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 10662) (далее – Правила централизованной покупки и продажи единым закупщиком электрической энергии электрической энергии, произведенной объектами по использованию возобновляемых источников энергии, объектами по энергетической утилизации отходов), с учетом доли их планового потребления электрической энергии в общем объеме планового потребления республики, за исключением плановых объемов потребления субъектами оптового рынка электрической энергии, осуществляющими деятельность по цифровому майнингу, объемов электрической энергии, произведенных возобновляемыми источниками, входящими в их состав, объемов электрической энергии, приобретаемой ими у возобновляемых источников, являющихся субъектами оптового рынка электрической энергии, и затрат единого закупщика электрической энергии на покупку электрической энергии от возобновляемых источников, а также заключают соответствующие договоры купли-продажи электрической энергии, производимой объектами, использующими возобновляемые источники энергии, использующими энергетическую утилизацию отходов, с единым закупщиком электрической энергии по типовым формам, утвержденных приказом Министра энергетики Республики Казахстан от 28 декабря 2017 года № 480 (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов № 16241).

При этом, в качестве электрической энергии, приобретаемой условными потребителями у возобновляемых источников энергии, являющихся субъектами оптового рынка электрической энергии, согласно части первой настоящего пункта, принимается электрическая энергия энергопроизводящих организаций, использующих возобновляемые источники энергии, введенных в эксплуатацию после 1 января 2024 года.

12. Энергопередающие организации электрической энергии на оптовом рынке электрической энергии оказывают услугу по передаче электрической энергии, покупают электрическую энергию для компенсации технологического расхода электрической энергии и хозяйственных нужд.

13. При осуществлении своей деятельности на оптовом рынке электрической энергии энергопередающие организации:

1) осуществляют передачу электрической энергии в соответствии с установленными нормами надежности и стандартами качества электрической энергии в соответствии с Электросетевыми правила, утвержденными приказом Министра энергетики Республики Казахстан от 18 декабря 2014 года № 210 (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 10899);

2) обеспечивают равные условия для доступа к электрической сети;

3) обеспечивают поддержание в эксплуатационной готовности электрической сети и ее техническое обслуживание;

4) обеспечивают устойчивую и надежную работу электрической сети, своевременное принятие мер по предотвращению, локализации и ликвидации аварий на энергетических объектах, входящих в зону оперативного управления (ведения);

5) совместно с системным оператором обеспечивают качество передаваемой электрической энергии в соответствии с требованиями, установленными законодательством Республики Казахстан в области электроэнергетики и в области технического регулирования;

6) осуществляют коммерческий учет электрической энергии в согласованных точках учета;

7) осуществляют взаимодействие с системным оператором в процессе оперативно-диспетчерского управления режимами производства (потребления) электрической энергии в ЕЭС РК.

14. При осуществлении своей деятельности на оптовом рынке электрической энергии энергоснабжающие организации обеспечивают предоставление системному оператору и (или) региональной электросетевой компании беспрепятственного доступа к приборам коммерческого учета электрической энергии обслуживаемых потребителей.

15. При отсутствии у энергоснабжающей организации действующих договоров на покупку электроэнергии розничные потребители подлежат передаче гарантирующему поставщику электрической энергии в порядке, установленном Законом.

16. Потребители электрической энергии при осуществлении деятельности на оптовом рынке электрической энергии:

1) соблюдают режимы электропотребления, определенные договором купли-продажи электрической энергии;

2) поддерживают надлежащее техническое состояние электро- и энергоустановок, и приборов коммерческого учета, находящихся в собственности потребителей, выполняют требования к их техническому состоянию в порядке, установленном в соответствии с законодательством Республики Казахстан в области электроэнергетики;

3) предоставляют данные измерений коммерческих приборов учета в сроки, установленные в соответствии с заключенными договорами;

4) предоставляют системному оператору и региональной электросетевой компании беспрепятственный доступ к приборам коммерческого учета электрической энергии;

5) обеспечивают наличие средств диспетчерского технологического управления, в том числе средств связи с диспетчерскими центрами системного оператора и региональной электросетевой компании, оперативно-информационного комплекса диспетчерского управления, унифицированного с оперативно-информационным комплексом системного оператора и региональной электросетевой компании, или наличие документа о передаче полномочий по оперативно-диспетчерскому взаимодействию другому диспетчерскому центру;

6) обеспечивают наличие системы сбора и передачи телеметрической информации, соединенной с полномочным диспетчерским центром.

Параграф 3. Общие положения для продавцов электрической энергии на оптовом рынке электрической энергии

17. Все энергопроизводящие организации обязаны осуществлять продажу электрической энергии только единому закупщику электрической энергии и заключают соответствующие договоры по формам, согласно приложениям 6, 7 к настоящим Правилам, и (или) потребителям, входящим с ними в одну группу лиц, и заключают с ними соответствующие договоры купли-продажи электрической энергии.

Энергопроизводящие организации, реализующие электрическую энергию потребителям, входящим с ними в одну группу лиц, осуществляют продажу электрической энергии вне группы лиц только единому закупщику электрической энергии. При этом, потребителем признается юридическое лицо, приобретающее электрическую энергию для собственных нужд без дальнейшей продажи.

При этом объем электрической энергии, не заявленный к реализации энергопроизводящей организацией согласно первому и второму абзацам настоящего пункта, не подлежит продаже на балансирующем рынке электрической энергии.

18. Энергопроизводящей организации запрещаются:

1) реализация (продажа) электрической энергии субъектам розничного рынка электрической энергии, а также субъектам оптового рынка электрической энергии, за исключением единого закупщика электрической энергии и потребителей, которые входят вместе с данной энергопроизводящей организацией в одну группу лиц;

2) реализация (продажа) электрической энергии при отсутствии автоматизированной системы коммерческого учета электрической энергии, обеспечивающей передачу данных почасового учета по согласованным протоколам в центральную базу данных автоматизированной системы коммерческого учета электрической энергии системного оператора;

3) реализация (продажа) электрической энергии цифровым майнерам, за исключением случаев, указанных в подпункте 2) статьи 9-4 Закона;

4) приобретение (покупка) электрической энергии у другой энергопроизводящей организации.

19. Энергопроизводящие организации, оказывающие услуги по автоматическому регулированию мощности системному оператору, освобождаются от продажи электрической энергии единому закупщику электрической энергии на величину договорного объема (диапазона регулирования).

20. Все возобновляемые источники, имеющие заключенный с единым закупщиком электрической энергии долгосрочный договор купли – продажи электрической энергии, согласно законодательству о поддержке использования возобновляемых источников энергии, осуществляют продажу электрической энергии только единому закупщику электрической энергии.

21. В процессе осуществления своей деятельности на оптовом рынке электрической энергии энергопроизводящие организации:

1) осуществляют совместно с системным оператором регулирование и поддержание стандартной частоты в ЕЭС РК;

2) обеспечивают наличие средств диспетчерского технологического управления, в том числе средств связи с диспетчерскими центрами системного оператора, оперативно-информационного комплекса диспетчерского управления, унифицированного с оперативно-информационным комплексом системного оператора;

3) предоставляют системному оператору и региональной электросетевой компании беспрепятственный доступ к приборам коммерческого учета электрической энергии.

Параграф 4. Общие положения для единого закупщика электрической энергии

22. Единый закупщик электрической энергии осуществляет следующие функции:

1) покупает электрическую энергию у энергопроизводящих организаций на сутки вперед для продажи энергоснабжающим, энергопередающим организациям, потребителям, включенным в перечень субъектов оптового рынка электрической энергии, условным потребителям, а также цифровым майнерам;

2) продает электрическую энергию энергопередающим и энергоснабжающим организациям, потребителям электрической энергии, являющимися субъектами оптового рынка электрической энергии, условным потребителям, а также на централизованных торгах электрической энергией выше предельных тарифов на электрическую энергию лицам, осуществляющим деятельность по цифровому майнингу;

3) покупает отрицательные дисбалансы у возобновляемых источников энергии в рамках договоров на передачу ответственности;

4) продает балансирующую электроэнергию возобновляемым источникам в рамках договора на передачу ответственности;

5) заключает с возобновляемыми источниками, имеющими заключенный с единым закупщиком электрической энергии долгосрочный договор купли – продажи планового объема электрической энергии, по типовой форме, утверждаемой уполномоченным органом, и договор передачи ответственности, за исключением возобновляемых источников энергии, имеющих договоры купли-продажи электрической энергии с расчетно-финансовым центром, заключенные до 1 июля 2023 года, в соответствии с законодательством в области поддержки использования возобновляемых источников энергии, и выступает их провайдером баланса на балансирующем рынке электрической энергии в соответствии с Законом;

6) заключает соответствующие договоры купли-продажи электрической энергии по формам, согласно приложениям 5, 6 и 7 к настоящим Правилам;

7) заключает договор участия на рынке централизованной торговли;

8) осуществляет (при необходимости) покупку электрической энергии у поставщиков (производителей) электрической энергии других стран (импорт) в соответствии с параграфом 5 главы 3 настоящих Правил, и по ценам данных поставщиков (производителей);

9) осуществляет (при необходимости) продажу электрической энергии потребителям других стран (экспорт) в порядке, определенном параграфом 2 главы 5 настоящих Правил;

10) осуществляет адресную поддержку для потребителей оптового рынка путем дифференциации тарифов, в соответствии с главой 9 настоящих Правил, с целью возможности осуществления поэтапного изменения тарифов;

11) заключает договор купли-продажи балансирующей электрической энергии и отрицательных дисбалансов с расчетным центром балансирующего рынка;

12) определяет прогнозные цены на продажу электрической энергии в соответствии с порядком, определенным в приложении 2 к настоящим Правилам;

13) заключает (при необходимости) договоры на передачу электрической энергии с энергопередающими организациями и оплачивает услуги по передаче электрической энергии в порядке, определенном главой 7 настоящих Правил;

14) заключает с системным оператором договор на оказание услуг по технической диспетчеризации отпуска в сеть импортируемой электрической энергии (при необходимости).

23. Запрещается продажа электрической энергии от единого закупщика субъектам розничного рынка электрической энергии.

24. Единому закупщику электрической энергии запрещается реализация (продажа) электрической энергии энергоснабжающим, энергопередающим организациям и потребителям, являющимся субъектами оптового рынка электрической энергии, не имеющим договоров с системным оператором на оказание услуги за пользование национальной электрической сети.

25. На правоотношения, связанные с покупкой электрической энергии единым закупщиком электрической энергии у энергопроизводящих организаций, в том числе использующие возобновляемые источники энергии, энергетическую утилизацию отходов и вторичные энергетические ресурсы, а также покупкой балансирующей электроэнергии и отрицательных дисбалансов не распространяется законодательство Республики Казахстан о государственных закупках.

Глава 3. Порядок покупки электрической энергии на оптовом рынке электрической энергии

Параграф 1. Заявление объемов покупки электрической энергии

26. Для покупки электрической энергии на оптовом рынке электрической энергии на операционные сутки, субъекты оптового рынка электрической энергии (за исключением единого закупщика электрической энергии, субъектов оптового рынка электрической энергии, осуществляющих цифровой майнинг и поставщиков электрической энергии, реализующих электрическую энергию цифровым майнерам на территории Республики Казахстан непосредственно от имени иностранного производителя), не позднее чем до 08:00 часов (по времени Астаны) суток, предшествующих операционным, подают в системе балансирующего рынка заявку на планируемую покупку по каждому контрактному поставщику по форме, согласно приложению 1 к настоящим Правилам, для включения ее в суточный график производства-потребления электрической энергии, утверждаемый системным оператором, и подписывают ее электронной цифровой подписью.

Заявки на покупку условных потребителей в части соответствующих часовых объемов электрической энергии, обязательных к покупке на операционные сутки у единого закупщика электрической энергии, определяемых согласно Правилам централизованной покупки и продажи единым закупщиком электрической энергии электрической энергии, произведенной объектами по использованию возобновляемых источников энергии, объектами по энергетической утилизации отходов (далее – минимально допустимые часовые объемы покупки электрической энергии), формируются автоматически в системе балансирующего рынка в сутках, предшествующих операционным суткам, и не подписываются электронной цифровой подписью.

Заявки на покупку субъектов оптового рынка электрической энергии, осуществляющих деятельность по цифровому майнингу, подаются данными субъектами в торговой системе оператора рынка централизованной торговли согласно Правил организации централизованных торгов электрической энергией. По итогам централизованных торгов для цифровых майнеров оператор рынка централизованной торговли автоматически передает итоги централизованных торов для цифровых майнеров в систему балансирующего рынка до 10:15 часов (по времени Астаны) суток, предшествующих операционным. Субъекты оптового рынка электрической энергии, осуществляющие цифровой майнинг, а также поставщики электрической энергии, реализующие электрическую энергию цифровым майнерам на территории Республики Казахстан непосредственно от имени иностранного производителя подают в систему балансирующего рынка электрической энергии заявки на покупку электрической энергии из-за пределов Казахстана после завершения торгов для цифровых майнеров, но не позднее 11:00 часов (по времени Астаны) суток, предшествующих операционным).

Заявки на покупку электрической энергии, не подписанные электронной цифровой подписью, за исключением случаев, предусмотренных настоящими Правилами, не принимаются в системе балансирующего рынка и не включаются в суточный график производства-потребления электрической энергии.

Подписание (подача) заявки на покупку у единого закупщика электрической энергии в систему балансирующего рынка электрической энергии недоступно, при недостаточности суммы предоплаты по ней.

В системе балансирующего рынка отклоняются заявки на покупку энергоснабжающих организаций, в рамках которых планируется покупка электрической энергии у энергопроизводящих организаций, использующих возобновляемые источники электроэнергии, использующих энергетическую утилизацию отходов.

В системе балансирующего рынка отклоняются заявки на покупку субъектов оптового рынка электрической энергии, осуществляющих цифровой майнинг, а также поставщиков электрической энергии, реализующих электрическую энергию цифровым майнерам на территории Республики Казахстан непосредственно от имени иностранного производителя, в часы, в которых имеется свободный (не купленный) объем квоты электрической энергии для цифровых майнеров. Объемы заявок на покупку, поданных субъектами оптового рынка электрической энергии, являющимися условными потребителями, в том числе входящими в группу лиц, а также заявки на продажу соответствующих энергопроизводящих организаций, у которых данные субъекты осуществляют покупку электрической энергии, являются предварительными, и уточняются до 09:00 часов (по времени Астаны) суток, предшествующих операционным суткам.

27. Если субъект оптового рынка электрической энергии имеет собственное потребление электрической энергии, которое планируется к покрытию в операционных сутках за счет электрических станций, входящих в его состав, то до 08:00 часов (по времени Астаны) суток, предшествующих операционным, для данного объема потребления электрической энергии субъект оптового рынка электрической энергии подает на операционные сутки в системе балансирующего рынка отдельную заявку на покупку по форме, согласно приложению 1 к настоящим Правилам.

По заявке на покупку, указанной в части первой настоящего пункта, после ее включения в суточный график производства-потребления электрической энергии, утвержденный системным оператором, операции купли-продажи электрической энергии не осуществляются (предоплата также не вносится).

28. Заявки на покупку субъектов оптового рынка электрической энергии включаются в утверждаемый суточный график производства-потребления электрической энергии с учетом технической экспертизы реализуемости суточного графика производства-потребления электрической энергии, проводимой системным оператором.

29. Объемом купленной электрической энергии на оптовом рынке электрической энергии по всем договорам купли-продажи электрической энергии, заключенным субъектами оптового рынка электрической энергии, является плановый объем покупки электрической энергии, включенный в суточный график производства-потребления электрической энергии, утвержденный системным оператором (с учетом корректировок, предусмотренных настоящими Правилами).

30. Формирование суточного графика производства-потребления электрической энергии, в том числе, проведение его технической экспертизы и его утверждение системный оператор осуществляет в соответствии с главой 5 настоящих Правил.

31. Для субъектов оптового рынка электрической энергии допускается подача в системе балансирующего рынка заявок на покупку на двое и более операционных суток вперед в соответствии с порядком, предусмотренным пунктом 26 настоящих Правил.

При этом, данные заявки на покупку будут поочередно рассматриваться и учитываться в соответствующих суточных графиках производства-потребления электрической энергии, формируемых и утверждаемых системным оператором.

Параграф 2. Оплата купленных объемов электрической энергии

32. Оплата купленных у единого закупщика электрической энергии объемов электрической энергии осуществляется субъектом оптового рынка электрической энергии в 2 (два) этапа, следующих друг за другом:

1) ежесуточная предоплата за заявленный объем покупки электрической энергии, согласно заявке на покупку, по соответствующим прогнозным ценам единого закупщика электрической энергии на продажу электрической энергии (далее – предоплата);

2) оплата по фактическому расчету по итогам расчетного периода (календарного месяца) за объемы электрической энергии, купленные у единого закупщика электрической энергии за данный период, на основании фактических базовых цен единого закупщика электрической энергии на продажу электрической энергии, рассчитанных после утверждения фактического баланса производства-потребления эклектической энергии на оптовом рынке за расчетный период, согласно приложению 3 к настоящим Правилам.

33. Условие предоплаты не распространяется на субъектов оптового рынка электрической энергии, являющихся гарантирующими поставщиками электрической энергии: они осуществляют оплату электрической энергии, купленной у единого закупщика электрической энергии, по факту, по итогам расчетного периода (календарного месяца).

34. Вопросы предоплаты и фактических расчетов по итогам расчетного периода (календарного месяца) за объемы электрической энергии, купленные за данный период вне единого закупщика электрической энергии, урегулируются субъектами оптового рынка электрической энергии в рамках соответствующих двусторонних договоров купли-продажи электрической энергии, заключенных вне единого закупщика электрической энергии.

Параграф 3. Предоплата за заявленный объем покупки электрической энергии

35. Субъект оптового рынка электрической энергии (за исключением субъектов оптового рынка электрической энергии, осуществляющих деятельность по цифровому майнингу) при подаче соответствующей заявки на покупку осуществляет предоплату, не позднее 08.00 часов (по времени Астаны) суток, предшествующих операционным суткам.

36. Субъект оптового рынка электрической энергии осуществляет предоплату в объеме, определяемом, согласно следующей формуле:

значение предоплаты, в тенге (округляется до сотых), без налога на добавленную стоимость (далее – НДС);

значение прогнозной цены единого закупщика электрической энергии на продажу электрической энергии на i-й час операционных суток, определяемое единым закупщиком электрической энергии, в соответствии с приложением 2 к настоящим Правилам, в тенге/кВт*ч (округляется до сотых), без НДС;

- минимально допустимый часовой объем покупки электрической энергии субъекта оптового рынка электрической энергии, приходящийся на i-й час предыдущих суток, предшествующих операционным суткам, согласно соответствующему утвержденному суточному графику производства-потребления электрической энергии, в кВт*ч (округляется до целых);

- объем электрической энергий, который субъект оптового рынка электрической энергии планирует купить у единого закупщика электрической энергии на i-й час операционных суток (сверх минимально допустимого часового объема покупки электрической энергии, приходящегося на данный час), согласно соответствующей заявке на покупку данного субъекта, в кВт*ч (округляется до целых);

- сумма по ;

i - порядковый номер, изменяющийся от 1 до 24;

24 - количество часов в сутках.

Значения

приравниваются к нулю для субъектов оптового рынка электрической энергии, не являющихся условными потребителями.

Объем предоплаты, рассчитываемый согласно настоящему пункту, является минимально необходимым для осуществления покупки электрической энергии у единого закупщика электрической энергии (далее – минимально необходимая предоплата): при необходимости, для субъекта оптового рынка электрической энергии допускается внесение предоплаты большего объема, с резервом, на последующие сутки и дольше.

Прогнозные цены единого закупщика электрической энергии на продажу электрической энергии на часы расчетного периода (на каждый час) публикуются в системе балансирующего рынка ежемесячно, до последнего числа месяца, предшествующего расчетному периоду (календарному месяцу).

Субъект оптового рынка электрической энергии, осуществляющий деятельность по цифровому майнингу, вносит предоплату не позднее 08.00 часов (по времени Астаны) суток, предшествующих операционным суткам. Объем предоплаты определяется данным субъектом самостоятельно, исходя из его планируемых объемов покупки электрической энергии и максимально допустимой для него цены покупки данных объемов. Данный объем предоплаты учитывается на соответствующих централизованных торгах электрической энергии для цифровых майнеров.

37. В системе балансирующего рынка, при подаче заявки на покупку (у единого закупщика электрической энергии), проводится автоматическая сверка заявляемых в ней объемов покупки электрической энергии и внесенной по ней предоплаты. При недостаточности суммы предоплаты заявка на покупку не принимается системой балансирующего рынка.

Если объем внесенной предоплаты меньше минимально необходимой предоплаты, заявка на покупку подлежит изменению в сторону уменьшения совокупного значения указанных в ней часовых объемов электрической энергии.

Изменение, указанное в части второй настоящего пункта, осуществляется в системе балансирующего рынка не позднее 08:00 часов (по времени Астаны) суток, предшествующих операционным, субъектом оптового рынка электрической энергии, подавшим данную заявку на покупку.

Если субъект оптового рынка электрической энергии до 08:00 часов (по времени Астаны) суток, предшествующих операционным, не осуществил действия, указанные в части третьей настоящего пункта, система балансирующего рынка не принимает соответствующую заявку на покупку, и данная заявка считается не поданной в системе балансирующего рынка.

38. Если субъект оптового рынка электрической энергии, помимо заявки на покупку на операционные сутки, в течение суток, предшествующих операционным, также подает заявки на покупку на одни или сразу несколько операционных суток, то предоплата осуществляется сразу по всем данным заявкам на покупку. При недостаточности суммы предоплаты заявка на покупку не принимается системой балансирующего рынка.

При этом, для каждой такой заявки на покупку, при ее подаче, в системе балансирующего рынка проводится автоматическая сверка заявляемых в ней объемов покупки электрической энергии и внесенной по ней предоплаты, и последующее соответствующее изменение данной заявки соответствующим субъектом оптового рынка электрической энергии, подавшим ее, если внесенная по ней предоплата меньше минимально необходимой предоплаты.

Если субъект оптового рынка электрической энергии не осуществил своевременно действия, указанного в части четвертой настоящего пункта, система балансирующего рынка не принимает соответствующую заявку на покупку, и данная заявка считается не поданной в системе балансирующего рынка.

Заявка на покупку, поданная в соответствии с настоящим пунктом, до наступления 08:00 часов (по времени Астаны) суток, предшествующих суткам, на которые они были поданы, при необходимости актуализируется (обновляется) в системе балансирующего рынка субъектом оптового рынка электрической энергии, подавшим ее. При этом, данная актуализация осуществляется в пределах суммы предоплаты, внесенной по ней.

39. Предоплата осуществляется единому закупщику электрической энергии, на его расчетный банковский счет.

Затраты, связанные с открытием, ведением и обслуживанием счета, возлагаются на субъекта оптового рынка электрической энергии (собственника банковского счета).

40. Единый закупщик электрической энергии ежесуточно, до проведения централизованных торгов электрической энергией для цифровых майнеров до 09:15 часов (по времени Астаны) суток, предшествующих операционным, направляет оператору рынка централизованной торговли информацию об объемах предоплаты, внесенной субъектами оптового рынка электрической энергии, осуществляющих деятельность по цифровому майнингу в соответствии с Правилами организации централизованных торгов электрической энергии.

Параграф 4. Фактический расчет по итогам расчетного периода (календарного месяца) за объемы электрической энергии, купленные у единого закупщика электрической энергии на часы данного периода

41. Фактический расчет по итогам расчетного периода (календарного месяца) за объемы электрической энергии, купленные у единого закупщика электрической энергии на часы данного периода, осуществляется на основании фактических часовых цен единого закупщика электрической энергии на продажу электрической энергии.

42. Фактическая цена, по которой единый закупщик электрической энергии продавал электрическую энергию на конкретный час расчетного периода (календарного месяца), в зависимости от рассматриваемого субъекта оптового рынка электрической энергии определяется следующим образом:

1) для условного потребителя (в части минимально допустимого часового объема заявки на покупку): приравнивается к фактическому значению тарифа на поддержку возобновляемых источников энергии на данный час, которое определяется в соответствии с Правилами определения тарифа на поддержку возобновляемых источников энергии, утвержденными приказом Министра энергетики Республики Казахстан от 20 февраля 2015 года № 118 (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 10622) (далее – Правила определения тарифа на поддержку);

2) для условного потребителя (в части часового объема покупки электрической энергии у единого закупщика электрической энергии сверх минимально допустимого часового объема заявки на покупку): приравнивается к фактическому значению базовой цены на данный час, определяемому согласно приложению 3 к настоящим Правилам;

3) для субъекта оптового рынка электрической энергии, осуществляющего деятельность по цифровому майнингу: приравнивается к значению майнинговой цены на данный час данного субъекта;

4) для субъекта оптового рынка электрической энергии, включенного в список получателей адресной поддержки – приравнивается к цене на покупку электрической энергии, указанной на данный час для данного субъекта в список получателей адресной поддержки;

5) для всех остальных субъектов оптового рынка электрической энергии: приравнивается к фактическому значению базовой цены на данный час, определяемому согласно приложению 3 к настоящим Правилам.

43. Фактический за расчетный период (календарный месяц) объем оплаты субъекта оптового рынка электрической энергии в адрес единого закупщика электрической энергии за электрическую энергию, купленную у него на часы этого периода, определяется по следующей формуле:

- фактический за расчетный период (календарный месяц) объем оплаты субъекта оптового рынка электрической энергии в адрес единого закупщика электрической энергии за электрическую энергию, купленную у него на часы этого периода, в тенге (округляется до сотых), без НДС;

- фактическая цена единого закупщика электрической энергии на продажу электрической энергии на i-й час расчетного периода (календарного месяца), определяемая согласно пункту 42 настоящих Правил, в тенге/кВт*ч (округляется до сотых), без НДС;

- соответствующий этому часу минимально допустимый часовой объем покупки электрической энергии субъекта оптового рынка электрической энергии, согласно соответствующему утвержденному суточному графику производства-потребления электрической энергии (с учетом корректировок), к которому относится данный час расчетного периода (календарного месяца), в кВт*ч (округляется до целых);

- значение объема электрической энергий, который был куплен субъектом оптового рынка электрической энергии у единого закупщика электрической энергии на i-й час расчетного периода (календарного месяца) сверх соответствующего этому часу минимально допустимого часового объема покупки электрической энергии данного субъекта, согласно соответствующему утвержденному суточному графику производства-потребления электрической энергии (с учетом корректировок), к которому относится данный час расчетного периода (календарного месяца), в кВт*ч (округляется до целых);

- сумма по i;

i - порядковый номер, изменяющийся от 1 до

;

- безразмерный коэффициент, отражающий количество часов в соответствующем расчетном периоде (календарном месяце).

Значения приравниваются к нулю для субъектов оптового рынка электрической энергии, не являющихся условными потребителями электрической энергии.

Фактические цены единого закупщика электрической энергии на продажу электрической энергии на часы расчетного периода (календарного месяца) публикуются в системе балансирующего рынка не позднее 20 (двадцатого) числа месяца, следующего за расчетным периодом (календарным месяцем).

44. Если фактический за расчетный период (календарный месяц) объем оплаты субъекта оптового рынка электрической энергии в адрес единого закупщика электрической энергии за электрическую энергию, купленную у него на часы этого периода (

), окажется больше значения соответствующей предоплаты субъекта оптового рынка электрической за расчетный период (календарный месяц), то данная разница значений

и предоплаты в виде денежных средств вносится данным субъектом на расчетный банковский счет единого закупщика электрической энергии до конца месяца, следующего за расчетным периодом (календарным месяцем).

При отсутствии оплаты разницы, указанной в части первой настоящего пункта, до конца месяца, следующего за расчетным, сумма данной разницы погашается за счет имеющейся предоплаты.

Если фактический за расчетный период (календарный месяц) объем оплаты субъекта оптового рынка электрической энергии в адрес единого закупщика электрической энергии за электрическую энергию, купленную у него за этот период (

), окажется меньше значения соответствующей предоплаты субъекта оптового рынка электрической за расчетный период (календарный месяц), то данная разница значений

и предоплаты принимается как переплата субъект оптового рынка электрической энергии за данный расчетный период (календарный месяц), которая, по усмотрению субъекта оптового рынка электрической энергии, возвращается ему обратно либо используется как составляющая его предоплаты на последующие сутки.

Параграф 5. Порядок покупки электрической энергии единым закупщиком электрической энергии у поставщиков (производителей) электрической энергии других стран (импорт)

45. Покупка единым закупщиком электрической энергии плановых объемов электрической энергии у поставщиков (производителей) электрической энергии других стран (импорт) во исполнение межправительственных (межгосударственных, межведомственных) соглашений (протоколов) в целях обеспечения товарообмена осуществляется приоритетно путем включения в суточный график приоритетной генерации, согласно подпункту 4) пункта 81 настоящих Правил.

Поставщики (производители) электрической энергии других стран (импорт), указанные в части первой настоящего пункта, а также объемы покупки и цены данных поставщиков (производителей) определяются в соответствующих межправительственных (межгосударственных, межведомственных) соглашениях (протоколах).

Единый закупщик электрической энергии осуществляет покупку электрической энергии у поставщиков (производителей) электрической энергии других стран (импорт) в объеме определяемом, в соответствии с пунктом 84 настоящих Правил.

Поставщики (производители) электрической энергии других стран (импорт), указанные в части третьей настоящего пункта, в том числе условия поставки (импорта) определяются в межправительственных (межгосударственных, межведомственных) соглашениях (протоколах) и (или) уполномоченным органом.

Глава 4. Порядок продажи электрической энергии на оптовом рынке электрической энергии

Параграф 1. Заявление объемов продажи электрической энергии

46. Для продажи электрической энергии на оптовом рынке электрической энергии на операционные сутки субъекты оптового рынка электрической энергии до 08:00 часов (по времени Астаны) суток, предшествующих операционным, подают в системе балансирующего рынка на операционные сутки заявку на продажу по форме, согласно приложению 1 к настоящим Правилам, для включения ее в суточный график производства-потребления электрической энергии, утверждаемый системным оператором, при этом:

1) энергопроизводящая организация, использующая возобновляемые источники энергии (энергетическую утилизацию отходов) и имеющая заключенный с единым закупщиком электрической энергии или с расчетно-финансовым центром долгосрочный договор купли – продажи электрической энергии, согласно законодательству о поддержке использования возобновляемых источников энергии, подает одну заявку на продажу, в которой указывает объемы продажи электрической на операционные сутки единому закупщику электрической энергии (вне централизованных торгов электрической энергией для энергопроизводящих организаций), равные по значению ее полным часовым объемам планового отпуска электрической энергии в сеть в операционных сутках (за вычетом собственного потребления);

2) энергопроизводящая организация, в состав которой входят теплоэлектроцентрали, за исключением теплоэлектроцентралей электрическая энергия которых потребляется в рамках соответствующей группы лиц, осуществляющие централизованное теплоснабжение городов и районов, подает одну заявку на продажу, в которой указывает объемы продажи электрической энергии на операционные сутки единому закупщику электрической энергии (вне централизованных торгов электрической энергией для энергопроизводящих организаций), равные по значению ее полным часовым объемам планового отпуска электрической энергии в сеть в операционных сутках (за вычетом собственного потребления);

3) энергопроизводящая организация, заключившая на рынке электрической мощности один или несколько долгосрочных договоров о покупке услуги по поддержанию готовности электрической мощности в соответствии со статьями 15-4, 15-6 и 15-8 Закона, подает одну заявку на продажу, в которой указывает объемы продажи электрической энергии на операционные сутки единому закупщику электрической энергии, равные сумме часовых объемов планового отпуска электрической энергии в сеть в операционных сутках (за вычетом собственного потребления), создание которых планируется за счет генерирующих установок, мощность которых является предметом данных договоров (объемы продажи вне централизованных торгов электрической энергией для энергопроизводящих организаций), и часовых объемов электрической энергии, планируемых к продаже на операционные сутки единому закупщику электрической энергии на централизованных торгах электрической энергией для энергопроизводящих организаций;

4) энергопроизводящая организация, в которую не входят теплоэлектроцентрали, осуществляющие централизованное теплоснабжение городов и районов, не заключившая на рынке электрической мощности долгосрочных договоров о покупке услуги по поддержанию готовности электрической мощности в соответствии со статьями 15-4, 15-6 и 15-8 Закона, и не входящая в группу лиц, подает одну заявку на продажу, в которой указывает объемы электрической энергии, планируемые к продаже на операционные сутки единому закупщику электрической энергии на централизованных торгах электрической энергией для энергопроизводящих организаций;

5) энергопроизводящая организация, входящая в группу лиц и не имеющая в своем составе теплоэлектроцентралей, осуществляющих централизованное теплоснабжение городов и районов, подает отдельную заявку на продажу, в которой указывает объемы электрической энергии, планируемые к продаже на операционные сутки единому закупщику электрической энергии на централизованных торгах электрической энергией для энергопроизводящих организаций – при намерении продавать электрическую энергию единому закупщику электрическую энергию, и отдельную заявку на продажу, в которой указывает объемы электрической энергии, планируемые к продаже на операционные сутки другому субъекту оптового рынка электрической энергии, входящему в ту же группу лиц (при продаже нескольким таким субъектам, заявка на продажу подается отдельно по каждому из них).

6) энергопроизводящая организация, использующая возобновляемые источники энергии (энергетическую утилизацию отходов) и не имеющая заключенный с единым закупщиком электрической энергии долгосрочный договор купли – продажи электрической энергии, согласно законодательству о поддержке использования возобновляемых источников энергии, подает отдельную заявку на продажу, в которой указывает объемы электрической энергии, планируемые к продаже на операционные сутки другому субъекту оптового рынка электрической энергии, вне единого закупщика электрической энергии (при продаже нескольким таким субъектам, заявка на продажу подается отдельно по каждому из них);

7) энергопроизводящая организация, использующая возобновляемые источники энергии (энергетическую утилизацию отходов) и не имеющая заключенный с единым закупщиком электрической энергии долгосрочный договор купли – продажи электрической энергии, согласно законодательству о поддержке использования возобновляемых источников энергии, подает отдельную заявку на продажу, в которой указывает объемы электрической энергии, планируемые к продаже на операционные сутки единому закупщику электрической энергии на централизованных торгах электрической энергией для энергопроизводящих организаций – при намерении продавать электрическую энергию единому закупщику электрическую энергию (для осуществления действий, указанных в данном подпункте, соответствующая энергопроизводящая организация, использующая возобновляемые источники энергии (энергетическую утилизацию отходов), обеспечивает свое включение в соответствующую группу энергопроизводящих организаций, реализующих электрическую энергию).

Объемы заявок на покупку, поданных субъектами оптового рынка электрической энергии согласно настоящему пункту, являются предварительными: они актуализируются (уточняются) с учетом результатов централизованных торгов электрической энергией для энергопроизводящих организаций, в которых планируют принять участие данные субъекты, определения минимально допустимых часовых объемов покупки электрической энергии, а также технической экспертизы реализуемости суточного графика производства-потребления электрической энергии проведенной системным оператором.

Заявки на продажу подписываются электронной цифровой подписью. Заявки на продажу, не подписанные электронной цифровой подписью, за исключением случаев, предусмотренных настоящими Правилами, не принимаются в системе балансирующего рынка электрической энергии и не включаются в суточный график производства-потребления электрической энергии.

47. Если генерация электрических станций, входящих в состав субъекта оптового рынка электрической энергии, планируется им полностью или частично использоваться в операционных сутках для полного или частичного покрытия его собственного потребления электрической энергии в операционных сутках, то до 08:00 часов (по времени Астаны) суток, предшествующих операционным, для данных объемов собственной генерации (соответствующих собственному потреблению электрической энергии) субъект оптового рынка электрической энергии подает в системе балансирующего рынка на операционные сутки отдельную заявку на продажу по форме, согласно приложению 1 к настоящим Правилам.

По заявке на продажу, указанной в части первой настоящего пункта, после ее включения в суточный график производства-потребления электрической энергии, утвержденный системным оператором, операции купли-продажи электрической энергии не осуществляются.

48. Объемы электрической энергии, планируемые к продаже на операционные сутки единому закупщику электрической энергии на централизованных торгах электрической энергией для энергопроизводящих организаций, заявленные в соответствующих заявках на продажу, являются объемами электрической энергии, выставленными (предложенными) к реализации на операционные сутки единому закупщику электрической энергии на централизованных торгах электрической энергией.

49. Заявки на продажу субъектов оптового рынка электрической энергии, включаются в утвержденный суточный график производства-потребления электрической энергии с учетом технической экспертизы реализуемости суточного графика производства-потребления электрической энергии, проведенной системным оператором.

50. Объемом проданной электрической энергии на оптовом рынке электрической энергии по всем договорам купли-продажи электрической энергии, заключенным субъектами оптового рынка электрической энергии, является плановый объем продажи электрической энергии, включенный в суточный график производства-потребления электрической энергии, утвержденный системным оператором (с учетом корректировок, предусмотренных настоящими Правилами).

51. Формирование суточного графика производства-потребления электрической энергии, в том числе, проведение его технической экспертизы и его утверждение осуществляется системным оператором в соответствии с настоящими Правилами.

Параграф 2. Оплата проданных объемов электрической энергии

52. Оплата электрической энергии, проданной на операционные сутки субъектами оптового рынка электрической энергии единому закупщику электрической энергии, осуществляется единым закупщиком электрической энергии ежесуточно, после утверждения соответствующего суточного графика производства-потребления электрической энергии системным оператором, но не позднее 12:00 часов (по времени Астаны) операционных суток, на основании определенных для предстоящих суток часовых цен субъектов оптового рынка электрической энергии на продажу электрической энергии единому закупщику электрической энергии.

Действие части первой настоящего пункта не распространяется на энергопроизводящие организации, использующие возобновляемые источники энергии (энергетическую утилизацию отходов), заключившие долгосрочный договор купли-продажи электрической энергии с расчетно-финансовым центром до 1 июля 2023 года.

53. Часть оплаты, указанной в пункте 52 настоящих Правил, равная сумме нижеследующих составляющих:

1) стоимости суточного объема покупки электрической энергии субъектов оптового рынка электрической энергии, являющихся гарантирующими поставщиками,

2) модуля разницы суточных объемов доходов и расходов единого закупщика, связанной с отличием объемов предоплаты субъектов оптового рынка электрической энергии, не являющихся гарантирующими поставщиками электрической энергии, и суточных расходов единого закупщика электрической энергии на покупку электрической энергии для данных субъектов (данная составляющая равна нулю, если указанная разница положительна (больше нуля), субъекты оптового рынка электрической энергии, осуществляющие продажу электрической энергии на операционные сутки единому закупщику электрической энергии, не получают ежесуточно, при этом пропорция неполучения одинакова у всех данных субъектов.

Оплата, указанная в настоящем пункте, осуществляется единым закупщиком электрической энергии по итогам расчетного периода (календарного месяца) в течении 45 (сорока пяти) календарных дней месяца, следующего за расчетным периодом (календарным месяцем), суммарно за все сутки расчетного периода (календарного месяца), с учетом корректировок, утвержденных системным оператором суточных графиков производства-потребления электрической энергии, относящихся к расчетному периоду (календарному месяцу).

При наличии у единого закупщика электрической энергии договоров на покупку импортной электрической энергии, положения настоящего пункта применяются к соответствующих субъектам оптового рынка электрической энергии с учетом условий оплаты, предусмотренных данными договорами единого закупщика электрической энергии.

54. Вопросы оплаты электрической энергии, проданной на операционные сутки субъектами оптового рынка электрической энергии вне единого закупщика электрической энергии, урегулируются субъектами оптового рынка электрической энергии в рамках соответствующих двусторонних договоров купли-продажи электрической энергии, заключенных вне единого закупщика электрической энергии.

55. Цена субъекта оптового рынка электрической энергии на продажу электрической энергии единому закупщику электрической энергии на конкретный час операционных суток определяется следующим образом:

1) для субъекта оптового рынка электрической энергии, являющегося энергопроизводящей организацией, использующей возобновляемые источники энергии, или энергопроизводящей организацией, использующей энергетическую утилизацию отходов, имеющей заключенный с единым закупщиком электрической энергии долгосрочный договор купли – продажи электрической энергии, согласно законодательству о поддержке использования возобновляемых источников энергии, - приравнивается к цене данного договора;

2) для субъекта оптового рынка электрической энергии, являющегося энергопроизводящей организацией, в состав которой входят теплоэлектроцентрали, за исключением теплоэлектроцентралей электрическая энергия которых потребляется в рамках соответствующей группы лиц, осуществляющие централизованное теплоснабжение городов и районов, - приравнивается к предельному тарифу на электрическую энергию данной организации, умноженному на соответствующие часовые ставки, определяемые в соответствии с пунктом 103 настоящих Правил;

3) для субъекта оптового рынка электрической энергии, являющегося энергопроизводящей организацией, в части его объемов продажи электрической энергии на операционные сутки единому закупщику электрической энергии (вне централизованных торгов электрической энергией для энергопроизводящих организаций), создание которых планируется за счет генерирующих установок, мощность которых является предметом одного или нескольких долгосрочных договоров о покупке услуги по поддержанию готовности электрической мощности, заключенных в соответствии со статьями 15-4, 15-6 и 15-8 Закона, - приравнивается к предельному тарифу на электрическую энергию данной организации, умноженному на соответствующие часовые ставки, определяемые в соответствии с пунктом 104 настоящих Правил;

4) для субъекта оптового рынка электрической энергии, являющегося энергопроизводящей организацией, в части его объемов продажи электрической энергии на операционные сутки единому закупщику электрической энергии на централизованных торгах электрической энергией для энергопроизводящих организаций), - приравнивается к цене сделки на данный час, соответствующей данному субъекту.

56. Объем оплаты единого закупщика электрической энергии в адрес субъекта оптового рынка электрической энергии за электрическую энергию, проданную на операционные сутки единому закупщику электрической энергии субъектом оптового рынка электрической энергии, определяется по следующей формуле:

- объем оплаты единого закупщика электрической энергии в адрес субъекта оптового рынка электрической энергии за электрическую энергию, проданную на операционные сутки единому закупщику электрической энергии субъектом оптового рынка электрической энергии, в тенге (округляется до сотых), без НДС;

- цена субъекта оптового рынка электрической энергии на продажу электрической энергии единому закупщику электрической энергии на i-й час операционных суток, определяемая согласно пункту 55 настоящих Правил, в тенге/кВт*ч (округляется до сотых), без НДС;

- значение объема электрической энергии, который был продан на i-й час операционных суток единому закупщику электрической энергии суток субъектом оптового рынка электрической энергии, определяемый согласно соответствующему утвержденному системным оператором суточному графику производства-потребления электрической энергии (с учетом корректировок), к которому относится данный час, в кВт*ч (округляется до целых);

- сумма по i;

i - порядковый номер, изменяющийся от 1 до 24;

24 - количество часов в сутках.

57. Оплата единого закупщика электрической энергии в адрес субъекта оптового рынка электрической энергии за электрическую энергию, проданную на операционные сутки единому закупщику электрической энергии субъектом оптового рынка электрической энергии, осуществляется посредством перевода единым закупщиком электрической энергии соответствующего объема денежных средств на расчетный банковский счет данного субъекта.

58. Затраты, связанные с открытием, ведением и обслуживанием банковского счета возлагаются на соответствующего субъекта оптового рынка электрической энергии.

Глава 5. Формирование и утверждение суточного графика производства-потребления электрической энергии

Параграф 1. Общие положения по формированию и утверждению суточного графика производства-потребления электрической энергии

59. Суточный график производства-потребления электрической энергии состоит из совмещенных и сбалансированных между собой суточного графика потребления электрической энергии и суточного графика производства электрической энергии.

60. Формирование и утверждение суточного графика производства-потребления электрической энергии осуществляет системный оператор в системе балансирующего рынка, на основании заявок на покупку и заявок на продажу, поданных в системе балансирующего рынка, результатов централизованных торгов электрической энергией для цифровых майнеров, централизованных торгов электрической энергией для энергопроизводящих организаций, и определения минимально допустимых часовых объемов покупки электрической энергии для условных потребителей.

61. Суточный график производства-потребления электрической энергии формируется и утверждается ежесуточно, на операционные сутки, до 16:00 часов (по времени Астаны) суток, предшествующих операционным суткам.

62. При формировании суточного графика производства-потребления электрической энергии системный оператор проводит технические экспертизы реализуемости заявок на покупку и заявок на продажу.

63. Заявки на покупку и соответствующие им заявки на продажу, подаваемые для собственных объемов генерации и потребления электрической энергии, а также заявки на продажу, подаваемые в рамках двусторонних договоров купли-продажи электрической энергии, заключенных вне единого закупщика электрической энергии, в процессе их подачи (корректировки) в системе балансирующего рынка электрической энергии, проходят автоматическую сверку объемов покупки и объемов продажи, указанных в них.

Если объемы, указанные в части первой настоящего пункта, не равны друг другу, то заявка с большим объемом принимается системой балансирующего рынка (считается поданной в системе балансирующего рынка) со значением, равным меньшему из двух вышеуказанных.

64. Системный оператор до наступления суток, предшествующих операционным, информирует субъектов оптового рынка электрической энергии о плановых ремонтах линий электропередачи, ожидаемых в операционных сутках, которые будут учтены системным оператором при формировании и утверждении суточного графика производства-потребления электрической энергии на операционные сутки.

65. Для субъектов оптового рынка электрической энергии, являющихся энергопроизводящими организациями, использующими возобновляемые источники энергии, или энергопроизводящими организациями, использующими энергетическую утилизацию отходов, имеющими заключенный с единым закупщиком электрической энергии долгосрочный договор купли – продажи электрической энергии, согласно законодательству о поддержке использования возобновляемых источников энергии, допускается корректировка только на увеличение (вверх) суточного графика производства-потребления электрической энергии, утвержденного системным оператором, не позднее, чем за 2 (два) часа до наступления соответствующего часа фактического производства-потребления электрической энергии, при условии сохранения баланса производства-потребления электрической энергии в указанном суточном графике производства-потребления электрической энергии, в порядке, определенном настоящими Правилами.

66. Единый закупщик электрической энергии обеспечивает наличие в системе балансирующего рынка актуальной информации о приоритетной генерации, учитываемой системным оператором при формировании суточного графика производства-потребления электрической энергии.

67. На всех этапах формирования суточного графика производства-потребления электрической энергии системный оператор проводит техническую экспертизу реализуемости заявок на продажу и заявок на покупку на предмет одновременного выполнения следующих условий (далее – нормальные условия):

1) сохранения баланса (равенства) между суточным графиком потребления электрической энергии и суточным графиком производства электрической энергии;

2) сохранения перетоков по линиям электропередачи ЕЭС РК в допустимых пределах, сохранения устойчивости ЕЭС РК, сохранения устойчивости ЕЭС РК с учетом схемно-режимной ситуации в операционных сутках в ЕЭС РК и сопредельных энергосистемах, плановых объемов генерации в узлах ЕЭС РК (согласно заявкам на продажу).

68. Если по результатам проведенной технической экспертизы суточного графика производства-потребления электрической энергии нормальные условия в одном или нескольких часах операционных суток не выполняются, системный оператор для данных часов операционных суток вносит изменения (часовые) в поданные заявки на покупку и заявки на продажу, из-за которых нормальные условия не выполняются, в объемах (часовых), необходимых для выполнения нормальных условий, с указанием причины внесенных изменений.

При изменении в системе балансирующего рынка заявок на покупку, относящихся к одной зоне (одному узлу) ЕЭС РК, все данные заявки на покупку изменяются в одинаковой пропорции с указанием причины изменений.

Параграф 2. Формирование суточного графика потребления электрической энергии

69. Суточный график потребления электрической энергии представляет из себя совмещенный суточный график потребления электрической энергии в операционных сутках субъектов оптового рынка электрической энергии, а также при необходимости заявки единого закупщика электрической энергии на продажу электрической энергии потребителям других стран (экспорт) во исполнение межправительственных (межгосударственных, межведомственных) соглашений (протоколов).

70. Суточный график потребления электрической энергии формируется на основании плановых объемов покупки (потребления) электрической энергии, заявленных в рамках заявок на покупку, поданных субъектами оптового рынка электрической энергии, а также заявки единого закупщика электрической энергии в случае необходимости продажи электрической энергии потребителям других стран (экспорт) во исполнение межправительственных (межгосударственных, межведомственных) соглашений (протоколов), в системе балансирующего рынка в соответствии с настоящими Правилами.

При этом, при формировании суточного графика потребления заявка на покупку единым закупщиком электрической энергии в целях продажи электрической энергии потребителям других стран (экспорт) во исполнение межправительственных (межгосударственных, межведомственных) соглашений (протоколов) включается приоритетно в суточный график потребления.

71. Заявки на покупку субъектов оптового рынка электрической энергии (за исключением единого закупщика электрической энергии, субъектов оптового рынка электрической энергии, осуществляющих цифровой майнинг и поставщиков электрической энергии, реализующих электрическую энергию цифровым майнерам на территории Республики Казахстан непосредственно от имени иностранного производителя), принимаются в системе балансирующего рынка до 08:00 часов (по времени Астаны) суток, предшествующих операционным. Заявки субъектов оптового рынка электрической энергии, осуществляющих цифровой майнинг и поставщиков электрической энергии, реализующих электрическую энергию цифровым майнерам на территории Республики Казахстан непосредственно от имени иностранного производителя, принимаются в системе балансирующего рынка до 11:00 часов (по времени Астаны) суток, предшествующих операционным.

Заявки на покупку, поданные позже срока, указанного в части первой настоящего пункта (либо не поданные вообще), не принимаются системным оператором к рассмотрению в текущих сутках, приобретая статус не поданных заявок, и для соответствующих субъектов оптового рынка электрической энергии плановые объемы потребления электрической энергии (за счет собственной генерации, при наличии таковой) и плановые объемы покупки электрической энергии приравниваются к нулю в операционных сутках.

После срока, указанного в части первой настоящего пункта, заявки на покупку, поданные на операционные сутки в системе балансирующего рынка, не подлежат корректировке со стороны субъектов оптового рынка электрической энергии, подавших их.

72. Суточный график потребления электрической энергии формируется системным оператором в следующей последовательности:

1) для каждого часа операционных суток рассчитывается сумма соответствующих данному часу плановых объемов покупки (потребления) электрической энергии, указанных в заявках на покупку, поданных субъектами оптового рынка электрической энергии, не осуществляющими деятельность по цифровому майнингу, а также не осуществляющих поставку электрической энергии цифровым майнерам;

2) к часовым суммам, определенным согласно подпункту 1) настоящего пункта, прибавляются соответствующие плановые часовые объемы покупки электрической энергии, определенные для субъектов оптового рынка электрической энергии, осуществляющих деятельность по цифровому майнингу, по результатам соответствующих централизованных торгов электрической энергией для цифровых майнеров (согласно соответствующей информации оператора рынка централизованной торговли);

3) к часовым суммам, определенным согласно подпункту 2) настоящего пункта, прибавляются соответствующие плановые часовые объемы покупки электрической энергии, субъектов оптового рынка электрической энергии, осуществляющих цифровой майнинг, а также поставщиков электрической энергии, реализующих электрическую энергию цифровым майнерам на территории Республики Казахстан непосредственно от имени иностранного производителя.

73. Объем для централизованных торгов электрической энергией для цифровых майнеров (далее – квоты) определяется системным оператором.

74. Объем квоты на операционные сутки рассчитывается автоматически в системе балансирующего рынка электрической энергии на каждый час операционных суток отдельно по Западной зоне и Северной и Южной зонам в следующей последовательности:

1) для каждого часа операционных суток рассчитывается сумма соответствующих данному часу плановых объемов продажи (производства) электрической энергии, указанных в заявках на продажу единому закупщику, поданных субъектами оптового рынка электрической энергии;

2) для каждого часа операционных суток рассчитывается сумма соответствующих данному часу плановых объемов покупки (потребления) электрической энергии, указанных в заявках на покупку у единого закупщика, поданных субъектами оптового рынка электрической энергии;

3) рассчитывается разность часовых сумм, определенных согласно подпунктам 1) и 2) настоящего пункта. Положительные значения разности, рассчитанной согласно подпункту 3) настоящего пункта, становятся плановыми часовыми квотами на операционные сутки.

75. Значения рассчитанной квоты передаются в торговую систему оператора рынка централизованной торговли до 09:15 часов (по времени Астаны) суток, предшествующих операционным, для проведения централизованных торгов электрической энергией для цифровых майнеров.

76. Итоги централизованных торгов электрической энергией для цифровых майнеров, а также информацию об объеме не проданной квоты по каждому часу операционных суток, направляются в систему балансирующего рынка оператором рынка централизованной торговли для включения в суточный график производства-потребления электрической энергии до 10:15 часов (по времени Астаны) суток, предшествующих операционным суткам.

Предоплата по заявкам субъектов оптового рынка электрической энергии, осуществляющих деятельность по цифровому майнингу, проверяется в торговой системе оператора рынка централизованной торговли в соответствии с Правилами организации централизованных торгов электрической энергией и не подлежит проверке в системе балансирующего рынка электрической энергии.

Параграф 3. Формирование суточного графика производства электрической энергии

77. Суточный график производства электрической энергии представляет из себя совмещенный суточный график производства электрической энергии в операционных сутках субъектов оптового рынка электрической энергии.

78. Суточный график производства электрической энергии формируется на основании плановых объемов продажи (производства) электрической энергии, заявленных в рамках заявок на продажу, поданных субъектами оптового рынка электрической энергии в системе балансирующего рынка, в соответствии с настоящими Правилами.

79. Заявки на продажу субъектов оптового рынка электрической энергии принимаются в системе балансирующего рынка до 08.00 часов (по времени Астаны) суток, предшествующих операционным.

Заявки на продажу, поданные позже срока, указанного в части первой настоящего пункта (либо не поданные вообще), не принимаются системным оператором к рассмотрению при формировании суточного графика производства-потребления электрической энергии, приобретая статус не поданных заявок, и для соответствующих субъектов оптового рынка электрической энергии плановые объемы собственной генерации электрической энергии (для покрытия собственного потребления электрической энергии) и плановые объемы продажи электрической энергии приравниваются к нулю в операционных сутках.

80. Системный оператор формирует суточный график производства электрической энергии в соответствии с пунктами 81-85 настоящих Правил.

81. В системе балансирующего рынка электрической энергии формируется суточный график приоритетной генерации, представляющая собой сумму (отдельно по каждому часу операционных суток) следующих объемов продажи (производства) электрической энергии (с учетом соответствующей информации от единого закупщика электрической энергии о приоритетной генерации):

1) плановые часовые объемы собственной генерации субъектов оптового рынка электрической энергии (соответствующие собственному потреблению электрической энергии), заявленные данными субъектами в соответствующих заявках на продажу;

2) плановые часовые объемы продажи электрической энергии, заявленные в заявках на продажу энергопроизводящих организаций, входящих в группу лиц и не имеющих в своем составе теплоэлектроцентралей, осуществляющих централизованное теплоснабжение городов и районов (данный подпункт касается заявок на продажу, в которых указываются объемы продажи электрической энергии в адрес других субъектов оптового рынка электрической энергии, входящих в ту же группу лиц);

3) плановые часовые объемы продажи электрической энергии, заявленные в заявках на продажу энергопроизводящих организаций, использующих возобновляемые источники энергии (энергетическую утилизацию отходов) и не имеющих заключенный с единым закупщиком электрической энергии долгосрочный договор купли – продажи электрической энергии, согласно законодательству о поддержке использования возобновляемых источников энергии (данный подпункт касается заявок на продажу, в которых указываются объемы продажи электрической энергии в адрес субъектов оптового рынка электрической энергии, с которыми заключены двусторонние договоры купли-продажи электрической энергии (вне единого закупщика электрической энергии));

4) плановые часовые объемы продажи электрической энергии единым закупщиком электрической энергии, купленной у поставщиков (производителей) электрической энергии других стран (импорт) во исполнение межправительственных (межгосударственных, межведомственных) соглашений (протоколов);

5) плановые часовые объемы продажи электрической энергии, заявленные в заявках на продажу энергопроизводящих организаций, использующих возобновляемые источники энергии (энергетическую утилизацию отходов), имеющих заключенный с единым закупщиком электрической энергии долгосрочный договор купли – продажи плановой электрической энергии, согласно законодательству о поддержке использования возобновляемых источников энергии;

6) плановые часовые объемы продажи электрической энергии, заявленные в заявках на продажу энергопроизводящих организаций, использующих возобновляемые источники энергии (энергетическую утилизацию отходов), имеющих заключенный с расчетно-финансовым центром долгосрочный договор купли – продажи электрической энергии, согласно законодательству о поддержке использования возобновляемых источников энергии;

7) плановые часовые объемы продажи электрической энергии, заявленные в заявках на продажу энергопроизводящих организаций, в состав которых входят теплоэлектроцентрали, за исключением теплоэлектроцентралей электрическая энергия которых потребляется в рамках соответствующей группы лиц, осуществляющие централизованное теплоснабжение городов и районов;

8) плановые часовые объемы продажи электрической энергии, заявленные в заявках на продажу энергопроизводящих организаций, заключивших на рынке электрической мощности один или несколько долгосрочных договоров о покупке услуги по поддержанию готовности электрической мощности, в соответствии со статьями 15-4, 15-6 и 15-8 Закона (данный подпункт касается заявок на продажу, в которых указываются объемы продажи электрической энергии, планируемые к созданию за счет генерирующих установок, мощность которых является предметом данных договоров);

9) плановые часовые объемы электрической энергии, планируемые к продаже на операционные сутки единому закупщику электрической энергии на централизованных торгах электрической энергией для энергопроизводящих организаций, заявленные в заявках на продажу энергопроизводящих организаций, проходящих в операционных сутках аттестацию электрической мощности генерирующих установок, в соответствии со статьями 15-2, 15-3, 15-4, 15-6, 15-8, 15-9 Закона и Правилами проведения аттестации электрической мощности генерирующих установок, утвержденных приказом Министра энергетики Республики Казахстан от 3 декабря 2015 года № 686 (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 12489) (часовые ставки к данным объема электрической энергии не применяются).

82. В системе балансирующего рынка электрической энергии в автоматическом режиме рассчитывается разность часовых значений суточного графика потребления электрической энергии и суточного графика приоритетной генерации.

Положительные значения разности, рассчитанной согласно части первой настоящего пункта, становятся плановыми часовыми объемами централизованных торгов электрической энергии для энергопроизводящих организаций для операционных суток (отрицательные значения приравниваются к нулю), информацию о которых (далее – информация для торгов) системный оператор до 11:10 часов (по времени Астаны) суток, предшествующих операционным, передает оператору рынка централизованной торговли для проведения централизованных торгов электрической энергией для энергопроизводящих организаций.

Системный оператор до 09:15 часов (по времени Астаны) суток, предшествующих операционным, направляет оператору рынка централизованной торговли заявки на продажу энергопроизводящих организаций, за вычетом объемов приоритетной генерации.

Системный оператор до 11:10 часов (по времени Астаны) суток, предшествующих операционным, на основании имеющихся заявок на покупку и заявок на продажу и имеющихся технических ограничений электрических сетей по условиям обеспечения надежной работы ЕЭС РК и ее частей, направляет оператору рынка централизованной торговли информацию о доступных в операционных сутках почасовых значениях (по каждому энергоузлу) минимально и максимально допустимых объемов продажи электрической энергии. Данные ограничения по энергоузлам подлежат учету при проведении централизованных торгов электрической энергией для энергопроизводящих организаций.

83. Результаты централизованных торгов электрической энергией для энергопроизводящих организаций передаются оператором рынка централизованной торговли в систему балансирующего рынка электрической энергии до 12:00 часов (по времени Астаны) суток, предшествующих операционным.

84. После получения информации о результатах централизованных торгов, системный оператор проводит техническую экспертизу суточного графика, и определяет необходимый объем импорта электрической энергии из-за пределов Казахстана, рассчитанный как почасовая разница суточного графика потребления электрической энергии и суммы почасовых объемов электрической энергии суточного графика приоритетной генерации и почасовых объемов электрической энергии, определенных по итогам централизованных торгов для энергопроизводящих организаций.

При расчете объемов импорта системным оператором учитывается также почасовая техническая возможность их покрытия с учетом доступной в операционных сутках пропускной способности линий электропередачи.

Информация о необходимых почасовых плановых объемах импорта электрической энергии в операционных сутках системный оператор до 12:30 часов (по времени Астаны) суток, предшествующих операционным, направляет единому закупщику электрической энергии для осуществления соответствующей покупки импортной электрической энергии.

Заявка на покупку данного объема электрической энергии создается автоматически в системе балансирующего рынка и не подписывается электронной цифровой подписью.

85. Почасовые объемы импорта электрической энергии, подтвержденные иностранным поставщиком (купленные единым закупщиком электрической энергии на операционные сутки), добавляются системным оператором к сумме почасовых объемов электрической энергии суточного графика приоритетной генерации и почасовых объемов электрической энергии, определенных по итогам централизованных торгов для энергопроизводящих организаций, и формируется суточный график производства электрической энергии.

Параграф 4. Формирование суточного графика производства-потребления электрической энергии и его утверждение

86. После завершения формирования суточного графика потребления электрической энергии и суточного графика производства электрической энергии в системе балансирующего рынка электрической энергии производится автоматическая проверка сбалансированности суточного графика производства-потребления электрической энергии (достаточности объемов импорта).

Если купленные на операционные сутки почасовые объемы импорта электрической энергии в одном или нескольких часах операционных суток меньше значений часовых объемов импорта электрической энергии, рассчитанные системным оператором, система балансирующего рынка для данных часов операционных суток автоматически вносит соответствующие изменения (в сторону уменьшения) во все соответствующие заявки на покупку в одинаковой пропорции по соответствующим часам.

87. После внесения изменений, указанных в пункте 86 настоящих Правил, формирование суточного графика производства-потребления электрической энергии завершается, и системный оператор его утверждает.

88. Субъекты оптового рынка электрической энергии, подавшие заявки на покупку и заявки на продажу системному оператору, а также единый закупщик электрической энергии ежесуточно, до 16:00 часов (по времени Астаны), уведомляются в системе балансирующего рынка об утверждении соответствующего суточного графика производства-потребления электрической энергии системным оператором, с указанием плановых объемов купли-продажи электрической энергии, которые были включены в него:

1) плановых объемов покупки (потребления) электрической энергии, указанных в заявках на покупку, с учетом всех изменений, внесенных при формировании суточного графика производства-потребления электрической энергии, в соответствии с настоящими Правилами, (при наличии таких изменений, указываются их причины);

2) плановых объемов продажи (производства) электрической энергии (за вычетом собственного потребления), указанных в заявках на продажу, с учетом всех изменений, внесенных при формировании суточного графика производства-потребления электрической энергии, в соответствии с настоящими Правилами (при наличии таких изменений, указываются их причины), а также с учетом результатов централизованных торгов электрической энергией для энергопроизводящих организаций.

Параграф 5. Корректировка утвержденного суточного графика производства-потребления электрической энергии в течение операционных суток

89. Для возобновляемых источников энергии, имеющих заключенный с единым закупщиком электрической энергии долгосрочный договор купли – продажи электрической энергии, согласно законодательству о поддержке использования возобновляемых источников энергии, допускается корректировка только на увеличение (вверх) суточного графика производства-потребления электрической энергии, утвержденного системным оператором, не позднее, чем за 2 (два) часа до наступления соответствующего часа фактического производства-потребления электрической энергии, при условии сохранения баланса производства-потребления электрической энергии в указанном суточном графике производства-потребления электрической энергии.

90. Для остальных субъектов оптового рынка электрической энергии корректировка суточного графика не производится.

Глава 6. Порядок проведения централизованных торгов электрической энергией для цифровых майнеров и централизованных торгов электрической энергией для энергопроизводящих организаций

91. Централизованные торги электрической энергией для цифровых майнеров и централизованные торги электрической энергией для энергопроизводящих организаций проводятся оператором рынка централизованной торговли, в соответствии с Правилами организации централизованных торгов электрической энергией.

Централизованные торги, указанные в части первой настоящего пункта, проводятся дистанционно на интернет-ресурсе торговой системы оператора рынка централизованной торговли.

92. Оператор рынка централизованной торговли обеспечивает открытый доступ к итогам централизованных торгов электрической энергией, включающие информацию об участниках торгов, поданных заявках субъектов оптового рынка электрической энергии, включая единого закупщика электрической энергии (дата и время подачи, цена, объем) и результаты торгов (дата и время заключения сделки, цена, объем, стоимость, стороны сделки).

93. Плановые часовые объемы покупки электрической энергии, определенные для субъектов оптового рынка электрической энергии, осуществляющих деятельность по цифровому майнингу по результатам соответствующих централизованных торгов электрической энергией для цифровых майнеров, направляются оператором рынка централизованной торговли системному оператору в течение 15 (пятнадцати) минут после завершения данных централизованных торгов, но не позднее 10:15 часов (по времени Астаны) суток, предшествующих операционным. Также оператор рынка централизованной торговли направляет системному оператору до 10:15 часов (по времени Астаны) суток, предшествующих операционным, информацию об объемах не проданной квоты по каждому часу операционных суток.

94. Плановые часовые объемы продажи электрической энергии, определенные для субъектов оптового рынка электрической энергии по результатам соответствующих централизованных торгов электрической энергией для энергопроизводящих организаций, направляются оператором рынка централизованной торговли системному оператору в течение 15 (пятнадцати) минут после завершения данных торгов, но не позднее 12:05 часов (по времени Астаны) суток, предшествующих операционным.

Глава 7. Порядок определения объема оказанных системных услуг системного оператора по передаче электрической энергии по национальной электрической сети и услуги за пользование национальной электрической сетью. Порядок определения объема услуг по передаче электрической энергии

95.Услуги по передаче электрической энергии по региональной электрической сети оказываются потребителям электрической энергии, присоединенным к региональной электрической сети, энергоснабжающим организациям, по тарифу, устанавливаемому государственным органом, осуществляющим руководство в сферах естественной монополии и единому закупщику в случаях, предусмотренных настоящими Правилами.

96. Передача электрической энергии по национальной электрической сети оплачивается субъектами оптового рынка электрической энергии, осуществляющими экспорт и импорт электрической энергии, организациями других государств за объем межгосударственного транзита электрической энергии, организациями, входящими в группу лиц, осуществляющих передачу электрической энергии по национальной электрической сети для объектов, входящих в состав данных организаций, и субъектами оптового рынка, осуществляющими куплю-продажу электрической энергии вне единого закупщика электрической энергии.

97. Субъекты оптового рынка электрической энергии оплачивают услуги энергопередающих организаций по передаче электрической энергии, услуги за пользование национальной электрической сетью и услуги по передаче электрической энергии по национальной электрической сети на основании фактически потребленных ими за расчетный период (календарный месяц) объемов электрической энергии, согласно показаниям соответствующих приборов коммерческого учета электрической энергии, по тарифам, указанным в соответствующих договорах.

При нарушении субъектом оптового рынка электрической энергии обязательств по оплате услуг энергопередающих организаций по передаче электрической энергии, услуги за пользование национальной электрической сетью и услуги по передаче электрической энергии по национальной электрической сети, энергопередающая организация вправе ограничить либо полностью прекратить оказание услуг субъекту оптового рынка электрической энергии с предварительным письменным предупреждением не менее, чем за 72 часа до прекращения оказания услуг.

98. Для субъекта оптового рынка электрической энергии, не входящего в группу лиц и не являющегося энергоснабжающей организацией, приобретающего электрическую энергию по двусторонним договорам (вне единого закупщика электрической энергии) у энергопроизводящих организаций, использующих возобновляемые источники энергии (вторичные энергоресурсы), фактический объем услуги за пользование национальной электрической сетью за расчетный период (календарный месяц) определяется по следующей формуле:

- фактический объем услуги за пользование национальной электрической сетью субъекта оптового рынка электрической энергии, не входящего в группу лиц и не являющегося энергоснабжающей организацией, приобретающего электрическую энергию по двусторонним договорам (вне единого закупщика электрической энергии) у энергопроизводящих организаций, использующих возобновляемые источники энергии (вторичные энергоресурсы), за расчетный период (календарный месяц), в кВт*ч (округляется до целых);

- фактический за расчетный период (календарный месяца) объем потребления электрической энергии субъекта оптового рынка электрической энергии, не входящего в группу лиц и не являющегося энергоснабжающей организацией, приобретающего электрическую энергию по двусторонним договорам (вне единого закупщика электрической энергии) у энергопроизводящих организаций, использующих возобновляемые источники энергии (вторичные энергоресурсы), в кВт*ч (округляется до целых);

- фактический объем производства электрической энергии (за вычетом собственного потребления) i-й энергопроизводящей организации, использующей возобновляемые источники энергии (вторичные энергоресурсы), с которой у данного субъекта заключен договор купли-продажи электрической энергии, за расчетный период (календарный месяц), в кВт*ч (округляется до целых);

- объем покупки электрической энергии данным субъектом у i-й энергопроизводящей организации, использующей возобновляемые источники энергии (вторичные энергоресурсы), на часы расчетного периода (календарного месяца), в кВт*ч (округляется до целых);

- суммарный объем продажи электрической энергии i-й энергопроизводящей организации, использующей возобновляемые источники энергии (вторичные энергоресурсы), на часы расчетного периода (календарного месяца), в кВт*ч (округляется до целых);

суммы по i;

i - порядковый номер, изменяющийся от 1 до a, b, c, соответственно;

n - количество энергопроизводящих организаций, использующих возобновляемые источники энергии (вторичные энергоресурсы), с которыми у него заключен договор купли-продажи электрической энергии.

Если значение

отрицательно (меньше нуля), то оно приравнивается к нулю за расчетный период.

99. Субъекты оптового рынка электрической энергии заключают договоры на оказание услуг по передаче электрической энергии с энергопередающей (-ими) организацией (-ями) в целях собственного потребления электрической энергии и (или) обеспечения поставок электрической энергии конечным потребителям (при необходимости).

100. При подключениях подстанций энергопередающей организации принадлежащими ей линиями электропередачи к национальной электрической сети по схеме "заход – выход", энергопередающая организация осуществляет перемещение электрической энергии по таким линиям электропередачи и оборудованию подстанций без взимания оплаты.

101. Если по итогам соответствующего расчетного периода (календарного месяца) в сетях региональной электросетевой компании возникает положительная разница между генерацией и потреблением электрической энергии, то объем услуги по передаче электрической энергии, соответствующий данной разнице, подлежит оплате единым закупщиком электрической энергии. Данные затраты единого закупщика электрической энергии учитываются в его ценах на продажу электрической энергии.

Информация, указанная в части первой настоящего пункта о положительной разнице между генерацией и потреблением электрической энергии направляется региональной электросетевой компанией в адрес единого закупщика электрической энергии не позднее 10 числа месяца, следующего за расчетным периодом (календарным месяцем) в форме акта сверки показаний приборов коммерческого учета и на основании фактического баланса производства-потребления электрической энергии на оптовом рынке электрической энергии Республики Казахстан, предоставляемого системным оператором.

Глава 8. Порядок определения часовых ставок

102. Часовые ставки являются безразмерными коэффициентами, применяемыми к предельному тарифу на электрическую энергию энергопроизводящей организации в течение суток посредством их умножения на значение данного тарифа в данных сутках.

103. Для субъекта оптового рынка электрической энергии, являющегося энергопроизводящей организации, в состав которой входят теплоэлектроцентрали, осуществляющие централизованное теплоснабжение городов и районов (за исключением теплоэлектроцентралей, электрическая энергия которых потребляется в рамках соответствующей Группы лиц), часовая ставка для конкретного часа суток определяется по следующей формуле:

- часовая ставка для конкретного часа суток;

- объем электрической энергии, который субъект оптового рынка электрической энергии, являющийся энергопроизводящей организацией, в состав которой входят теплоэлектроцентрали, осуществляющие централизованное теплоснабжение городов и районов (за исключением теплоэлектроцентралей, электрическая энергия которых потребляется в рамках соответствующей Группы лиц), продал единому закупщику электрической энергии на данный час суток, в кВт*ч (округляется до целых);

- наименьший часовой объем электрической энергии, который субъект оптового рынка электрической энергии, являющийся энергопроизводящей организацией, в состав которой входят теплоэлектроцентрали, осуществляющие централизованное теплоснабжение городов и районов (за исключением теплоэлектроцентралей, электрическая энергия которых потребляется в рамках соответствующей Группы лиц), продал единому закупщику электрической энергии на данные сутки, в кВт*ч (округляется до целых).

Часовая ставка (

) равна нулю при

(равно нулю).

До 1 января 2024 года значения часовой ставки, определяемой в соответствии с настоящим пунктом, приравнивается к 1 (единице).

104. Для субъекта оптового рынка электрической энергии, являющегося энергопроизводящей организации, в состав которой входят генерирующие установки, мощность которых является предметом долгосрочных договоров о покупке услуги по поддержанию готовности электрической мощности, заключенных в соответствии со статьями 15-4, 15-6 и 15-8 Закона, часовая ставка для конкретного часа суток определяется по следующей формуле (для объемов продажи электрической энергии, создание которых планируется осуществлять за счет данных генерирующих установок):

- часовая ставка для конкретного часа суток;

- объем отпуска электрической энергии в сеть генерирующих установок, мощность которых является предметом долгосрочных договоров о покупке услуги по поддержанию готовности электрической мощности, заключенных в соответствии со статьями 15-4, 15-6 и 15-8 Закона, который на данный час суток продал единому закупщику электрической энергии субъект оптового рынка электрической энергии, являющийся энергопроизводящей организацией, заключившей на рынке электрической мощности один или несколько долгосрочных договоров о покупке услуги по поддержанию готовности электрической мощности, в соответствии со статьями 15-4, 15-6 и 15-8 Закона, в кВт*ч (округляется до целых);

- наименьший часовой объем отпуска электрической энергии в сеть генерирующих установок, мощность которых является предметом долгосрочных договоров о покупке услуги по поддержанию готовности электрической мощности, заключенных в соответствии со статьями 15-4, 15-6 и 15-8 Закона, который на данные сутки продал единому закупщику электрической энергии субъект оптового рынка электрической энергии, являющийся энергопроизводящей организацией, заключившей на рынке электрической мощности один или несколько долгосрочных договоров о покупке услуги по поддержанию готовности электрической мощности, в соответствии со статьями 15-4, 15-6 и 15-8 Закона, в кВт*ч (округляется до целых).

Часовая ставка, указанная в настоящем пункте, применяется (не равна нулю) только в части электрической энергии генерирующих установок, мощность которых является предметом долгосрочных договоров о покупке услуги по поддержанию готовности электрической мощности, заключенных в соответствии со статьями 15-4, 15-6 и 15-8 Закона.

Часовая ставка (

) равна нулю при

(равно нулю).

До 1 января 2024 года значения часовой ставки, определяемой в соответствии с настоящим пунктом, приравнивается к 1 (единице).

105. Для субъекта оптового рынка, участвующего на централизованных торгах электрической энергией для энергопроизводящих организаций, часовая ставка () для конкретного часа суток определяется следующим образом:

1)

= 1,0 - для часов суток, с 00:01 часовдо04:00 часов;

2)

= 1,15 - для часов суток, с 04:01 часов до 08:00 часов;

3)

= 1,30 - для часов суток, с 08:01 часов до 15:00 часов;

4)

= 1,45 - для часов суток, с 15:01 часов до 18:00 часов;

5)

= 1,6 - для часов суток, с 18:01 часов до 21:00 часов;

6)

= 1,45 - для часов суток, с 21:01 часов до 23:00 часов;

7)

= 1,3 - для часов суток, с 23:01 часов до 00:00 часов.

До 1 января 2024 года значения часовой ставки, определяемой в соответствии с настоящим пунктом, приравнивается к 1 (единице).

Глава 9. Порядок формирования, актуализации и публикации списка получателей адресной поддержки

106. Список получателей адресной поддержки формируется уполномоченным органом в сфере естественной монополии и содержит следующее:

1) наименование субъекта оптового рынка электрической энергии;

2) цена на покупку электрической энергии у единого закупщика электрической энергии, учтенная в структуре действующей предельной цены данного субъекта оптового рынка электрической энергии, согласованной уполномоченным органом в сфере естественной монополии.

В список получателей адресной поддержки включается субъект оптового рынка электрической энергии, у которого расчетная цена на покупку электрической энергии, определяемая в соответствии с приложением 4 к настоящим Правилам, выше покупной цены электрической энергии, учтенной в структуре его действующей предельной цены, согласованной уполномоченным органом в сфере естественной монополии;

3) период применения (действия) цены в соответствии с подпунктом 2) настоящего пункта, равный 12 (двенадцати) месяцам, с указанием дат начала и завершения применения (действия), с возможностью актуализации.

107. Список получателей адресной поддержки актуализируется уполномоченным органом в сфере естественной монополии один раз в 6 (шесть) месяцев и направляется уполномоченным органом в сфере естественной монополии единому закупщику электрической энергии не позднее пяти рабочих дней до начала расчетного периода (календарного месяца), с которого действуют изменения.

108. Список получателей адресной поддержки публикуется на интернет-ресурсе единого закупщика электрической энергии.

Глава 10. Система балансирующего рынка

109. Для получения доступа к системе балансирующего рынка субъект оптового рынка электрической энергии подписывает пользовательское соглашение.

Для получения доступа к авторизации при входе в личный кабинет и верификации заявок посредством электронной цифровой подписи субъект оптового рынка электрической энергии заключает с расчетным центром балансирующего рынка договор купли-продажи балансирующей электроэнергии и отрицательных дисбалансов, а также договор присоединения.

Поддержание работы системы балансирующего рынка осуществляет системный оператор.

Планово-профилактические работы в системе балансирующего рынка проводятся преимущественно в выходные дни в ночное время. Системный оператор при этом заблаговременно (не позднее чем за 8 часов до начала планово-профилактических работ) информирует субъектов оптового рынка электрической энергии о данных работах.

Во время проведения планово-профилактических работ в системе балансирующего рынка заявки на участие в балансировании на повышение (понижение) не подаются, не корректируются, не отменяются и не активируются, подача и актуализация плановых заявок на покупку и продажу в это время также недоступна.

110. Заявки на продажу и заявки на покупку, подаваемые в системе балансирующего рынка субъектами оптового рынка электрической энергии, подписываются данными субъектами соответствующей им электронной цифровой подписью.

111. В системе балансирующего рынка ежемесячно, не позднее последнего числа месяца, следующего за расчетным периодом (календарным месяцем), публикуются прогнозные цены единого закупщика электрической энергии на продажу электрической энергии на часы предстоящего расчетного периода (на каждый час), определяемые согласно приложению 3 к настоящим Правилам.

112. Не позднее последнего числа месяца, следующего за расчетным периодом (календарным месяцем), в системе балансирующего рынка публикуются фактические цены единого закупщика электрической энергии на продажу электрической энергии на часы данного расчетного периода (календарного месяца).

113. При недоступности системы балансирующего рынка для субъектов оптового рынка электроэнергии, в системе балансирующего рынка:

1) не осуществляется проверка достаточности внесенных денежных средств субъекта оптового рынка электрической энергии, предназначенных для обеспечения предоплаты в заявках на покупку объемов покупки электрической энергии;

2) заявки на покупку и заявки на продажу субъектов оптового рынка электрической энергии не требуют подписания электронной цифровой подписью;

3) системный оператор приравнивает объемы заявок на покупку и заявок на продажу (на операционные сутки) к объемам соответствующих заявок на покупку и заявок на продажу, включенным в суточный график производства-потребления электрической энергии на текущие сутки, утвержденный системным оператором;

4) финансовые взаиморасчеты на балансирующем рынке электрической энергии осуществляются по прогнозным базовым ценам единого закупщика электрической энергии.

114. Единый закупщик электрической энергии предоставляет системному оператору в системе балансирующего рынка следующую информацию, подписанную электронной цифровой подписью:

1) информацию об остатке денежных средств субъекта оптового рынка электрической энергии, предназначенных для обеспечения предоплаты за планируемую покупку электрической энергии (данная информация подписывается электронной цифровой подписью только при загрузке данных вручную, при наличии интеграции с платежной системой единого закупщика электрической энергии подписание электронной цифровой подписью не требуется);

2) информацию о заключенных договорах на рынке электрической мощности и рынке электрической энергии;

3) информацию о заключенных договорах с энергопроизводящими организациями, использующими возобновляемые источники энергии, включая информацию по аукционным ценам и фиксированным тарифам;

4) установленную мощность энергопроизводящих организаций, использующих возобновляемые источники энергии, включая возможный диапазон превышения установленной мощности;

5) перечень условных потребителей, для которых производится расчет доли возобновляемых источников энергии, формируемый уполномоченным органом в соответствии с правилами формирования и ведения Реестра групп лиц, утвержденными приказом Министра энергетики Республики Казахстан от 10 декабря 2018 года № 489 (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов № 17923);

6) перечень квалифицированных потребителей, для которых производится расчет доли возобновляемых источников энергии, формируемый уполномоченным органом в соответствии с Правилами формирования плана размещения объектов по использованию возобновляемых источников энергии, утвержденными приказом и.о. Министра энергетики Республики Казахстан от 27 июля 2016 года № 345 (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов № 14155);

7) информацию о предельных тарифах энергопроизводящих организаций;

8) данные по объему и сроку действия долгосрочных контрактов единого закупщика на рынке мощности и рынке электрической энергии;

9) информацию об операционных затратах единого закупщика электрической энергии;

10) список получателей адресной поддержки с указанием значения дифференцированных почасовых цен на покупку электрической энергии у единого закупщика электрической энергии, получаемый от уполномоченного органа в сфере естественной монополии;

11) информацию о ценах на электрическую энергию, приобретенную за пределами Республики Казахстан;

12) информацию о затратах единого закупщика на оплату услуг по организации балансирования электрической энергии, технической диспетчеризации;

13) информацию о прогнозных ценах на электрическую энергию и прогнозных ценах на поддержку возобновляемых источников энергии (для первых двух месяцев функционирования единого закупщика электрической энергии);

14) информацию о поправочных коэффициентах, применяемых к энергопроизводящим организациям, использующим возобновляемые источники электрической энергии, а также перечень энергопроизводящих организаций, использующих возобновляемые источники энергии, к которым применяются данные коэффициенты.

Единый закупщик электрической энергии несет ответственность за актуальность, достоверность и полноту предоставленной вышеуказанной информации.

115. При недоступности электронной системы торговли оператора рынка централизованной торговли, подтвержденной официальным письмом оператора рынка централизованной торговли, направленным в адрес системного оператора:

1) централизованные торги для цифровых майнеров и централизованные торги для энергопроизводящих организаций в текущие операционные сутки на предстоящие операционные сутки не проводятся;

2) квота для цифровых майнеров приравнивается к нулю за все часы предстоящих операционных суток;

3) единый закупщик электрической энергии приобретает электрическую энергию у энергопроизводящих организаций, не входящих в суточный график приоритетной генерации, в объемах, сложившихся на последних проведенных централизованных торгах для энергопроизводящих организаций;

4) при несоответствии объемов заявок на продажу единому закупщику, не входящими в суточный график приоритетной генерации, и объемов покупки электрической энергии единым закупщиком указанном в подпункте 3) настоящего пункта в суточном графике учитывается наименьший объем;

5) при превышении почасовых объемов суточного графика потребления электрической энергии над суммой почасовых объемов электрической энергии суточного графика приоритетной генерации и почасовых объемов покупки единым закупщиком электрической энергии у энергопроизводящих организаций, не входящих в суточный график приоритетной генерации, определенных в соответствии с подпунктами 3) и 4) настоящего пункта, системный оператор снижает почасовые объемы заявок на продажу электрической энергии у энергопроизводящих организаций, не входящих в суточный график приоритетной генерации в объеме превышения пропорционально почасовым объемам заявок на продажу единому закупщику данных энергопроизводящих организаций с учетом технической экспертизы реализуемости данных заявок.

116. Единый закупщик по итогам расчетного периода (календарного месяца), публикует на своем интернет-ресурсе:

1) фактические значения базовой цены на конкретные часы суток;

2) информацию по фактическим затратам на поддержку использования возобновляемых источников энергии, возникшим у единого закупщика электрической энергии при покупке им электрической энергии, дополнительным затратам, возникшим у единого закупщика электрической энергии по итогам расчетного периода (календарного месяца).

Глава 11. Порядок формирования перечня субъектов оптового рынка электрической энергии и его актуализации

117. Для включения в перечень субъектов оптового рынка электрической энергии, формируемый системным оператором, соответствующее юридическое лицо заключает:

1) договор на оказание услуги за пользование национальной электрической сети с системным оператором;

2) договор на оказание услуг по передаче электрической энергии по национальной электрической сети с системным оператором (при необходимости);

3) договор на оказание услуг по передаче электрической энергии с энергопередающими организациями (при необходимости);

4) договор на оказание услуг по организации балансирования производства-потребления электрической энергии с системным оператором;

5) договор на оказание услуг по технической диспетчеризации производства-потребления электрической энергии с системным оператором (при наличии генерирующих установок, а также осуществления импорта).

При этом, договоры на оказание услуги по пользованию национальной электрической сетью, на оказание услуг по передаче электрической энергии по национальной электрической сети, на оказание услуг по организации балансирования производства-потребления электрической энергии и на оказание услуг по технической диспетчеризации производства-потребления электрической энергии заключаются с:

потребителем электрической энергии при условии потребления электрической энергии в объеме не менее 1 МВт среднесуточной (базовой) мощности;

с энергоснабжающей организацией (при наличии лицензии на право покупки электрической энергии в целях энергоснабжения) при выполнении требований по энергоснабжению электрической энергии в объеме не менее 1 МВт среднесуточной (базовой) мощности.

118. Перечень публикуется системным оператором на его официальном интерне-ресурсе.

119. Актуализация перечня осуществляется системным оператором по факту его изменения.

Глава 12. Порядок ограничения юридических лиц, не включенных в перечень субъектов оптового рынка электрической энергии

120. В случае выявления факта потребления электрической энергии и балансирующей электроэнергии юридическим лицом, не включенным в перечень субъектов оптового рынка электрической энергии и не имеющим договоры на энергоснабжение с энергоснабжающими организациями (неконтрактное потребление), энергопередающая организация или энергопроизводящая организация, к сетям которой подключено данное юридическое лицо, осуществляет следующие мероприятия:

1) направляет письменное уведомление в адрес данного юридического лица о необходимости исключения (прекращения) неконтрактного потребления электрической энергии (далее – уведомление), а также копию уведомления в адрес уполномоченного органа и местного исполнительного органа;

2) отключает данное юридическое лицо от собственных сетей, в случае непринятия мер по исключению неконтрактного потребления электрической энергии по истечении 72 часов после направления уведомления.

	Приложение 1 к Правилам организации и функционирования оптового рынка электрической энергии
	Форма

Заявка на покупку. Заявка на продажу

Отправитель		01:00		МВт*	13:00		МВт*
		02:00		МВт*	14:00		МВт*
Контрагент		03:00		МВт*	15:00		МВт*
		04:00		МВт*	16:00		МВт*
Операция		05:00		МВт*	17:00		МВт*
		06:00		МВт*	18:00		МВт*
		07:00		МВт*	19:00		МВт*
		08:00		МВт*	20:00		МВт*
		09:00		МВт*	21:00		МВт*
		10:00		МВт*	22:00		МВт*
		11:00		МВт*	23:00		МВт*
		12:00		МВт*	24:00		МВт*

*значения указываются с точностью до тысячных

Приложение 2 к Правилам организации и функционирования оптового рынка электрической энергии

Порядок определения прогнозных цен единого закупщика электрической энергии на продажу электрической энергии на конкретный час предстоящих суток

Прогнозная цена единого закупщика электрической энергии на продажу электрической энергии на конкретный час предстоящих суток определяется следующим образом:

1. Для субъекта оптового рынка электрической энергии, включенного в список получателей адресной поддержки, прогнозная цена единого закупщика электрической энергии на продажу электрической энергии на конкретный час предстоящих суток приравнивается к цене на покупку электрической энергии, указанной на данный час для данного субъекта в список получателей адресной поддержки.

2. Для субъекта оптового рынка электрической энергии, являющегося условным потребителем, прогнозная цена единого закупщика электрической энергии на продажу электрической энергии на конкретный час предстоящих суток (в части минимально допустимого часового объема покупки электрической энергии, указываемого на данный час суток в заявке покупку данного субъекта) численно приравнивается к прогнозному значению тарифа на поддержку возобновляемых источников энергии на расчетный период (календарный месяц), к которому относится данный час, которое определяется согласно пункту 4 настоящего приложения.

3. Для субъекта оптового рынка электрической энергии, являющегося условным потребителем, прогнозная цена единого закупщика электрической энергии на продажу электрической энергии на конкретный час предстоящих суток (в части часового объема покупки электрической энергии у единого закупщика электрической энергии сверх минимально допустимого часового объема покупки электрической энергии, указываемого на данный час суток в заявке на покупку данного субъекта) приравнивается к прогнозному значению базовой цены на данный час, определяемого согласно пункту 5 настоящего приложения.

4. Прогнозное значение тарифа на поддержку возобновляемых источников энергии рассчитывается единым закупщиком электрической энергии ежемесячно (в текущем месяце) на предстоящий расчетный период (календарный месяц) в соответствии с Правилами определения тарифа на поддержку возобновляемых источников энергии.

5. Для всех остальных субъектов оптового рынка электрической энергии прогнозная цена единого закупщика электрической энергии на продажу электрической энергии на конкретный час предстоящих суток приравнивается к прогнозному значению базовой цены на данный час.

5.1. Прогнозные значения базовой цены рассчитываются единым закупщиком электрической энергии ежемесячно на предстоящий расчетный период (календарный месяц).

5.2. Прогнозные значения базовой цены на предстоящий расчетный период приравниваются к фактическим значениям базовой цены на часы расчетного периода (календарного месяца), предшествующего текущему расчетному периоду (календарному месяцу).

5.3. Прогнозные значения базовой цены на июль, август 2023 года рассчитываются единым закупщиком электрической энергии в следующем порядке:

1) на основе фактических значений базовых цен за май месяц 2023 года, рассчитывается 24 (двадцать четыре) значения типовой часовой цены;

2) рассчитанные значения типовой часовой цены применяются к соответствующим часам на июль, август 2023 года, и становятся соответствующими прогнозными значениями базовой цены на июль, август 2023 года.

Каждое из 24 (двадцати четырех) значений типовой часовой цены рассчитывается по следующей формуле:

- i-е значение типовой часовой цены, в тенге/кВт*ч, без НДС, (округляется до сотых);

i - безразмерный коэффициент, значения которого изменяются от 1 до 24;

- количество часов в сутках;

- фактическое значение расчетной базовой цены на i-й час j-х суток мая 2023 года, в тенге/кВт*ч, без НДС, (округляется до сотых);

- объем электрической энергии на i-й час j-х суток мая 2023 года, в кВт*ч (округляется до целых);

- сумма по j;

j - порядковый номер, изменяющийся от 1 до

;

- безразмерный коэффициент, отражающий период, согласованный с уполномоченным органом.

При расчете фактического значения расчетной базовой цены на i-й час j-х суток мая 2023 года применяются действующие на момент проведения расчетов предельные тарифы на электрическую энергию, утвержденные по группам энергопроизводящих организаций, реализующих электрическую энергию, а также тарифов и цен объектов по использованию возобновляемых источников энергии согласно заключенным договорам покупки электрической энергии, произведенной объектами по использованию возобновляемых источников энергии.

5.4. В качестве исходных цен на продажу электрической энергии, используемых при расчете почасовых средневзвешенных значений базовых цен на i-й час j-х суток мая 2023 года, используются:

1) для энергопроизводящих организаций, использующих возобновляемые источники энергии (энергетическую утилизацию отходов) и имеющих заключенный с расчетно-финансовым центром долгосрочный договор купли – продажи электрической энергии, согласно законодательству о поддержке использования возобновляемых источников энергии, - цены данных договоров с учетом ежегодной индексации,

2) для энергопроизводящих организаций, включенных в группы энергопроизводящих организаций, реализующих электрическую энергию, - соответствующие предельные тарифы на электрическую энергию, согласно приказу Министра энергетики Республики Казахстан "Об утверждении предельных тарифов на электрическую энергию" от 14 декабря 2018 года № 514 (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 17956),

3) для импортной электрической энергии - максимальный предельный тариф для энергопроизводящих организаций, включенных в группы энергопроизводящих организаций, реализующих электрическую энергию, согласно приказу Министра энергетики Республики Казахстан "Об утверждении предельных тарифов на электрическую энергию" от 14 декабря 2018 года № 514 (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 17956), или при наличии - прогнозные цены импорта электрической энергии из сопредельных стран, сконвертированных в тенге/кВт*ч по курсу на 1 число месяца, в котором производится расчет.

В качестве почасовых объемов электрической энергии на i-й час j-х суток мая 2023 года, используемых при расчете почасовых средневзвешенных значений базовых цен на i-й час j-х суток мая 2023 года, используются часовые объемы производства (продажи) электрической энергии (с учетом положительного сальдо - перетока импорта по Республике Казахстан), включенные в соответствующие суточные графики производства-потребления электрической энергии, утвержденные системным оператором (с учетом корректировок), за исключением объемов продажи условными потребителями электрической энергии субъектам оптового рынка электрической энергии, входящими в состав данного условного потребителя, объемов продажи энергопроизводящими организации, использующие возобновляемые источники энергии вне расчетно-финансового центра.

Приложение 3 к Правилам организации и функционирования оптового рынка электрической энергии

Порядок расчета фактического значения базовой цены на конкретный час суток

1. Фактическое значение базовой цены на конкретный час суток, в тенге/кВт*ч (округляется до сотых), без НДС, определяются по формуле:

- фактическое значение базовой цены на конкретный час суток, в тенге/кВт*ч без НДС (округляется до сотых);

- сумма затрат единого закупщика электрической энергии на покупку электрической энергии на данный час суток, в тенге без НДС (округляется до сотых);

- сумма доходов единого закупщика электрической энергии от продажи электрической энергии на данный час суток, в тенге без НДС (округляется до сотых);

- суммарный объем электрической энергии, купленный на данный час суток у единого закупщика электрической энергии субъектами оптового рынка электрической энергии, не осуществляющими деятельность по цифровому майнингу и не включенными в список получателей адресной поддержки, а также субъектами оптового рынка электрической энергии, являющимися условными потребителями (в части их общего объема покупки электрической энергии у единого закупщика электрической энергии на данный час суток сверх суммы их минимально допустимых часовых объемов покупки электрической энергии, включенных в соответствующий суточный график производства-потребления электрической энергии, утвержденный системным оператором (с учетом корректировок)), в кВт*ч (округляется до целых).

2. Сумма затрат единого закупщика электрической энергии на покупку электрической энергии на данный час суток (

) определяется по следующей формуле:

- сумма затрат единого закупщика электрической энергии на покупку электрической энергии на данный час суток, в тенге без НДС (округляется до сотых);

- значение предельного тарифа на электрическую энергию i-й энергопроизводящей организации, заключившей на рынке электрической мощности один или несколько долгосрочных договоров о покупке услуги по поддержанию готовности электрической мощности в соответствии со статьями 15-4, 15-6 и 15-8 Закона, в тенге/кВт*ч без НДС (округляется до сотых);

- объем электрической энергии, который i-я энергопроизводящая организация, заключившая на рынке электрической мощности один или несколько долгосрочных договоров о покупке услуги по поддержанию готовности электрической мощности, в соответствии со статьями 15-4, 15-6 и 15-8 Закона, продала единому закупщику электрической энергии на данный час суток (объем продажи электрической энергии, создание которого планировалось за счет генерирующих установок, мощность которых является предметом данных договоров), в кВт*ч (округляется до целых);

- значение предельного тарифа на электрическую энергию i-й энергопроизводящей организации, в состав которой входят теплоэлектроцентрали, осуществляющие централизованное теплоснабжение городов и районов (за исключением теплоэлектроцентралей, электрическая энергия которых потребляется в рамках соответствующей Группы лиц), в тенге/кВт*ч без НДС (округляется до сотых);

- объем электрической энергии, который на данный час суток продала единому закупщику электрической энергии i-я энергопроизводящая организация, в состав которой входят теплоэлектроцентрали, за исключением теплоэлектроцентралей электрическая энергия которых потребляется в рамках соответствующей Группы лиц, осуществляющие централизованное теплоснабжение городов и районов, в кВт*ч (округляется до целых);

- цена, по которой i-я энергопроизводящая организация продала электрическую энергию единому закупщику электрической энергии на централизованных торгах электрической энергией для энергопроизводящих организаций на данный час суток, в тенге/кВт*ч без НДС (округляется до сотых);

- объем электрической энергии, который i-я энергопроизводящая организация продала единому закупщику электрической энергии на централизованных торгах электрической энергией для энергопроизводящих организаций на данный час суток, в кВт*ч (округляется до целых);

- соответствующая часовая ставка, определяемая в соответствии с настоящими Правилами;

суммы по i ;

i - порядковый номер, изменяющийся от 1 до a, b, c, соответственно;

a - количество энергопроизводящих организаций, заключивших на рынке электрической мощности один или несколько долгосрочных договоров о покупке услуги по поддержанию готовности электрической мощности в соответствии со статьями 15-4, 15-6 и 15-8 Закона, продавших электрическую энергию единому закупщику электрической энергии на данный час суток;

b - количество энергопроизводящих организаций, в состав которых входят теплоэлектроцентрали, за исключением теплоэлектроцентралей электрическая энергия которых потребляется в рамках соответствующей Группы лиц, осуществляющие централизованное теплоснабжение городов и районов, продавших электрическую энергию единому закупщику электрической энергии на данный час суток;

c - количество энергопроизводящих организаций, продавших электрическую энергию единому закупщику электрической энергии на централизованных торгах электрической энергией для энергопроизводящих организаций на данный час суток;

- сумма затрат единого закупщика электрической энергии на покупку импортной электрической энергии на данный час суток, в тенге без НДС (округляется до сотых);

- затраты на поддержку использования возобновляемых источников энергии, возникшие у единого закупщика электрической энергии при покупке им электрической энергии на данный час суток, в тенге без НДС (округляется до сотых);

дополнительные затраты, возникшие у единого закупщика электрической энергии в течение расчетного периода (календарного месяца) по причине оплаты услуг по передаче электрической энергии согласно подпункту 13) пункта 3 статьи 19-1 Закона, затраты, связанные с округлением цен и объемов электрической энергии, осуществляемым в соответствии с настоящими Правилами, затраты, возникшие по причине оплаты услуг по передаче электрической энергии, связанной с экспортом и импортом электрической энергии, затраты единого закупщика электрической энергии перед оператором рынка централизованной торговли, в тенге без НДС (округляется до сотых).

2.1. Сумма затрат единого закупщика электрической энергии на покупку импортной электрической энергии на данный час суток (

) определяется по следующей формуле:

- сумма затрат единого закупщика электрической энергии на покупку импортной электрической энергии на данный час суток, в тенге без НДС (округляется до сотых);

- цена покупки электрической энергии, указанная в i-м договоре единого закупщика электрической энергии на покупку импортной электрической энергии на данный час суток, сконвертированная в тенге/кВт*ч без НДС (округляется до сотых) по курсу, в соответствии с условиями i-го договора;

- тариф на услуги по технической диспетчеризации, указанная в соответствующем договоре на оказание услуг по технической диспетчеризации, заключенном между системным оператором и единым закупщиком электрической энергии, для соответствующего расчетного периода (календарного месяца);

- объем электрической энергии, который единый закупщик электрической энергии купил на данный час суток по i-му договору единого закупщика электрической энергии на покупку импортной электрической энергии, в кВт*ч (округляется до целых);

- суммы по

;

- порядковый номер, изменяющийся от 1 до d;

d - количество договоров единого закупщика электрической энергии на покупку импортной электрической энергии, в рамках которых единым закупщиком электрической энергии была куплена импортная электрическая энергия на данный час суток.

2.2. Затраты на поддержку использования возобновляемых источников энергии, возникшие у единого закупщика электрической энергии при покупке им электрической энергии на данный час суток (

), определяются по следующей формуле:

- затраты на поддержку использования возобновляемых источников энергии, возникшие у единого закупщика электрической энергии при покупке им электрической энергии на данный час суток, в тенге без НДС (округляется до сотых);

- цена долгосрочного договора купли – продажи электрической энергии i-й энергопроизводящей организации, использующей возобновляемые источники энергии (энергетическую утилизацию отходов), заключенного с единым закупщиком электрической энергии, согласно законодательству о поддержке использования возобновляемых источников энергии, в тенге/кВт*ч без НДС (округляется до сотых);

- объем электрической энергии, который i-я энергопроизводящая организация, использующая возобновляемые источники энергии (энергетическую утилизацию отходов), продала единому закупщику электрической энергии на данный час суток в рамках долгосрочного договора купли – продажи электрической энергии, заключенного с единым закупщиком электрической энергии, согласно законодательству о поддержке использования возобновляемых источников энергии, кВт*ч (округляется до целых);

- цена долгосрочного договора купли – продажи электрической энергии i-й энергопроизводящей организации, использующей возобновляемые источники энергии (энергетическую утилизацию отходов), заключенного с расчетно-финансовым центром, согласно законодательству о поддержке использования возобновляемых источников энергии, в тенге/кВт*ч без НДС (округляется до сотых);

- объем электрической энергии, который i-я энергопроизводящая организация, использующая возобновляемые источники энергии (энергетическую утилизацию отходов), продала единому закупщику электрической энергии за расчетный период (календарный месяц), к которому относится данный час суток, согласно фактическому балансу производства-потребления на оптовом рынке электрической энергии, в рамках долгосрочного договора купли – продажи электрической энергии, заключенного с расчетно-финансовым центром, согласно законодательству о поддержке использования возобновляемых источников энергии, кВт*ч (округляется до целых);

- фактические затраты единого закупщика электрической энергии на услуги по организации балансирования производства-потребления электрической энергии за соответствующий расчетный период (календарный месяц), в тенге без НДС (округляется до сотых), определяемые по следующей формуле:

- тариф системного оператора на услуги по организации балансирования производства-потребления электрической энергии за соответствующий расчетный период (календарный месяц), в тенге/кВт*ч без НДС;

- фактический объем электрической энергии, отпуска в сеть энергопроизводящих организаций, использующих возобновляемые источники энергии (энергетическую утилизацию отходов) и имеющих заключенный с единым закупщиком электрической энергии долгосрочный договор купли – продажи электрической энергии, согласно законодательству о поддержке использования возобновляемых источников энергии, за соответствующий расчетный период (календарный месяц) в кВт*ч (округляется до целых);

- фактические затраты единого закупщика электрической энергии, понесенные на балансирующем рынке электрической энергии (за вычетом доходов), за соответствующий расчетный период (календарный месяц), в тенге (округляется до сотых), без НДС;

- фактические затраты единого закупщика электрической энергии, связанные с осуществлением его деятельности, за соответствующий расчетный период (календарный месяц), определяемые согласно Правил определения тарифа на поддержку, в тенге без НДС;

- фактические затраты единого закупщика электрической энергии на формирование резервного фонда за соответствующий расчетный период (календарный месяц), определяемые в соответствии с Правилами формирования и использования резервного фонда, утвержденных приказом и.о. Министра энергетики Республики Казахстан от 29 июля 2016 года № 361 (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов № 14210), в тенге без НДС;

- безразмерный коэффициент, отражающий количество часов в соответствующем расчетном периоде (календарном месяце);

сумма по

;

- порядковый номер, изменяющийся от 1 до p и w, соответственно;

- количество энергопроизводящих организаций, использующих возобновляемые источники энергии (энергетическую утилизацию отходов) и имеющих заключенный с единым закупщиком электрической энергии долгосрочный договор купли – продажи электрической энергии, согласно законодательству о поддержке использования возобновляемых источников энергии, продавших электрическую энергию единому закупщику электрической энергии на данный час суток;

w - количество энергопроизводящих организаций, использующих возобновляемые источники энергии (энергетическую утилизацию отходов) и имеющих заключенный с расчетно-финансовым центром долгосрочный договор купли – продажи электрической энергии, согласно законодательству о поддержке использования возобновляемых источников энергии, продавших электрическую энергию единому закупщику электрической энергии за расчетный период (календарный месяц), к которому относится данный час суток.

3. Сумма доходов единого закупщика электрической энергии от продажи электрической энергии на данный час суток (

) определяется по следующей формуле:

- сумма доходов единого закупщика электрической энергии от продажи электрической энергии на данный час суток, в тенге (округляется до сотых), без НДС;

- фактическое значение тарифа на поддержку возобновляемых источников энергии на данный час суток, в тенге/кВт*ч (округляется до 4 знаков после запятой), без НДС, определяемый в соответствии с Правилами определения тарифа на поддержку;

- объем электрической энергии, купленный на данный час суток у единого закупщика электрической энергии i-м условным потребителем, равный значению его минимально допустимого часового объема покупки электрической энергии для данного часа суток, включенному в соответствующий суточный график производства-потребления электрической энергии, утвержденный системным оператором (с учетом корректировок), в кВт*ч (округляется до целых);

- майнинговая цена на данный час суток i-го субъекта оптового рынка электрической энергии, осуществляющего деятельность по цифровому майнингу, в тенге/кВт*ч (округляется до сотых), без НДС;

- объем электрической энергии, купленный на данный час суток у единого закупщика электрической энергии i-м субъектом оптового рынка электрической энергии, осуществляющим деятельность по цифровому майнингу, в кВт*ч (округляется до целых);

- цене на покупку электрической энергии, указанная на данный час суток в списке получателей адресной поддержки для i-го субъекта оптового рынка электрической энергии, включенного в список получателей адресной поддержки, в тенге/кВт*ч (округляется до сотых), без НДС;

- объем электрической энергии, купленный на данный час суток у единого закупщика электрической энергии i-м субъектом оптового рынка электрической энергии, включенным в список получателей адресной поддержки, в кВт*ч (округляется до целых);

суммы по

;

- порядковый номер, изменяющийся от 1 до k, l, m, соответственно;

k - количество условных потребителей, купивших электрическую энергию у единого закупщика электрической энергии на данный час суток;

- количество субъектов оптового рынка электрической энергии, осуществляющих деятельность по цифровому майнингу, купивших электрическую энергию у единого закупщика электрической энергии на данный час суток;

m - количество субъектов оптового рынка электрической энергии, включенных в список получателей адресной поддержки, купивших электрическую энергию у единого закупщика электрической энергии на данный час суток.

4. Суммарный объем электрической энергии, купленный на данный час суток у единого закупщика электрической энергии субъектами оптового рынка электрической энергии, не осуществляющими деятельность по цифровому майнингу и не включенными в список получателей адресной поддержки, а также субъектами оптового рынка электрической энергии, являющимися условными потребителями (в части их общего объема покупки электрической энергии у единого закупщика электрической энергии на данный час суток сверх суммы их минимально допустимых часовых объемов покупки электрической энергии, включенных в соответствующий суточный график производства-потребления электрической энергии, утвержденный системным оператором (с учетом корректировок)) (

), определяется по следующей формуле:

- суммарный объем электрической энергии, купленный на данный час суток у единого закупщика электрической энергии субъектами оптового рынка электрической энергии, не осуществляющими деятельность по цифровому майнингу и не включенными в список получателей адресной поддержки, а также субъектами оптового рынка электрической энергии, являющимися условными потребителями (в части их общего объема покупки электрической энергии у единого закупщика электрической энергии на данный час суток сверх суммы их минимально допустимых часовых объемов покупки электрической энергии, включенных в соответствующий суточный график производства-потребления электрической энергии, утвержденный системным оператором(с учетом корректировок)), в кВт*ч (округляется до целых);

- объем электрической энергии, купленный на данный час суток у единого закупщика электрической энергии i-м субъектом оптового рынка электрической энергии, в кВт*ч (округляется до целых);

- объем электрической энергии, купленный на данный час суток у единого закупщика электрической энергии i-м условным потребителем, равный значению его минимально допустимого часового объема покупки электрической энергии для данного часа суток, включенному в соответствующий суточный график производства-потребления электрической энергии, утвержденный системным оператором (с учетом корректировок), в кВт*ч (округляется до целых);

- объем электрической энергии, купленный на данный час суток у единого закупщика электрической энергии i-м субъектом оптового рынка электрической энергии, осуществляющим деятельность по цифровому майнингу, в кВт*ч (округляется до целых);

- объем электрической энергии, купленный на данный час суток у единого закупщика электрической энергии i-м субъектом оптового рынка электрической энергии, включенных в список получателей адресной поддержки, в кВт*ч (округляется до целых);

- суммы по i;

i - порядковый номер, изменяющийся от 1 до r, k, l, m, соответственно;

r - количество субъектов оптового рынка электрической энергии, купивших электрическую энергию у единого закупщика электрической энергии на данный час суток;

k - количество субъектов оптового рынка электрической энергии (являющихся условными потребителями), купивших электрическую энергию у единого закупщика электрической энергии на данный час суток;

l – количество субъектов оптового рынка электрической энергии, осуществляющих деятельность по цифровому майнингу, купивших электрическую энергию у единого закупщика электрической энергии на данный час суток;

m - количество субъектов оптового рынка электрической энергии, включенных в список получателей адресной поддержки, купивших электрическую энергию у единого закупщика электрической энергии на данный час суток.

Приложение 4 к Правилам организации и функционирования оптового рынка электрической энергии

Порядок определения расчетной цены на покупку электрической энергии на период двенадцать месяцев

1. Для определения расчетной цены на покупку электрической энергии у единого закупщика электрической энергии используется следующие значения:

1) объем потребления электрической энергии согласно фактическому балансу производства-потребления электрической энергии за прошедший календарный год с учетом фактического прироста потребления электрической энергии за календарные месяцы по данным системного оператора, за исключением объемов электрической энергии условных потребителей, кВт*ч;

2) объем производства электрической энергии согласно фактическому балансу производства-потребления электрической энергии за прошедший календарный год за исключением объема производства электрической энергии, выработанной энергопроизводящими организациями, использующими возобновляемые источники энергии и объемов электрической энергии условных потребителей, кВт*ч;

3) плановый объем производства электрической энергии, выработанной энергопроизводящими организациями, использующими возобновляемые источники и объем, планируемый к вводу по заключенным долгосрочным договорам на рынке электрической мощности согласно статьям 15-4, 15-6 и 15-8 Закона на предстоящий год, кВт*ч;

4) объем импорта электрической энергии, рассчитанный как разница между объемом потребления, указанным в подпункте 1) настоящего пункта и суммой объемов производства, указанных в подпунктах 2) и 3) настоящего пункта, кВт*ч;

5) объем электрической энергии, планируемый к продаже на площадке централизованных торгов электрической энергией, рассчитанный как разница между объемом производства электрической энергии согласно фактическому балансу производства-потребления электрической энергии за прошедший календарный год за исключением объема производства электрической энергии, выработанной энергопроизводящими организациями, использующими возобновляемые источники энергии и объемом электрической энергии, выработанной энергопроизводящими организациями, заключившими договоры на рынке электрической мощности в соответствии со статьями 15-4, 15-6 и 15-8 Закона и объема электрической энергии энергопроизводящих организаций, в состав которых входят ТЭЦ, кВт*ч;

6) объем фактически предоставленных услуг по передаче и распределению электрической энергии за прошедший календарный год энергопередающей организацией, определяемый согласно пункту 129 настоящих Правил, кВт*ч;

7) объем электрической энергии, прогнозируемый к потреблению цифровыми майнерами, определяемый как разница между суммой объемов производства, указанных в подпунктах 2) и 3) настоящего пункта и объемом потребления, указанным в подпункте 1) настоящего пункта, кВт*ч;

8) предельные тарифы на электрическую энергию для энергопроизводящих организаций согласно приказу Министра энергетики Республики Казахстан "Об утверждении предельных тарифов на электрическую энергию" от 14 декабря 2018 года № 514 (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 17956), тенге/кВт*ч;

9) фиксированные тарифы и аукционные цены с учетом индексации согласно заключенным долгосрочным договорам купли – продажи электрической энергии между энергопроизводящими организациями, использующими возобновляемые источники энергии и единым закупщиком электрической энергии и (или) с расчетно-финансовым центром, тенге/кВт*ч;

10) тарифы системного оператора по оказанию услуги по технической диспетчеризации отпуска в сеть и потребления электрической энергии и услуги по организации балансирования производства-потребления электрической энергии согласно приказу, тенге/кВт*ч;

11) тариф на организацию и проведения централизованной торговли электрической энергией АО "КОРЭМ", тенге/кВт*ч;

12) тариф на обеспечение готовности торговой системы к проведению централизованных торгов АО "КОРЭМ", тенге/кВт*ч;

13) действующий тариф на услугу по передаче и распределению электрической энергии, соответствующей энергопередающей организации, согласно пункту 129 настоящих Правил и подпункта 6) настоящего пункта, тенге/кВт*ч;

14) цена централизованных торгов для цифровых майнеров, определенная исходя из максимальной величины предельного тарифа на электрическую энергию, согласно приказу Министра энергетики Республики, Казахстан "Об утверждении предельных тарифов на электрическую энергию" от 14 декабря 2018 года № 514 (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 17956) в тенге/кВт*ч;

15) стоимость импортной электрической энергии, сконвертированная в тенге/кВт*ч по курсу на 1 число месяца проведения расчетов, на основании прогнозных цен импорта электрической энергии из сопредельных стран с учетом фактических средних за месяцы прошедшего года объемов импорта электрической энергии, определяемых как разница между соответствующими объемами потребления и производства электрической энергии в Республике Казахстан.

Единицей измерения расчетной цены на покупку электрической энергии у единого закупщика электрической энергии является тенге/кВт*ч (округляется до сотых), без НДС.

	Приложение 5 к Правилам организации и функционирования оптового рынка электрической энергии
	Типовая форма

Договор продажи единым закупщиком электрической энергии энергопередающим,
энергоснабжающим организациям, потребителям электрической энергии и цифровым
майнерам на оптовом рынке электрической энергии

__________________________ (место заключения договора)

№ _____ ____ __________ 20___года

_______________________________________________________________________,
(указать полное наименование единого закупщика электрической энергии)
бизнес идентификационный номер или :_____________________________________,
в лице __________________________________________________________________,
(указать должность и фамилию, имя, отчество (при его наличии)
действующего на основании
________________________________________________________________________,
(указать основание возникновения полномочий)
именуемое далее "Продавец", с одной стороны, и
________________________________________________________________________,
(указать полное наименование организации или фамилию, имя, отчество
индивидуального предпринимателя)
бизнес идентификационный номер или индивидуальный идентификационный номер:
_________________________________________________________________________,
в лице ___________________________________________________________________,
(указать должность и фамилию, имя, отчество (при его наличии)
действующего на основании
_________________________________________________________________________,
(указать основание возникновения полномочий)
именуемое в дальнейшем "Покупатель", с другой стороны, совместно именуемые
"Стороны", а по отдельности "Сторона", принимая во внимание:

1) Закон Республики Казахстан "Об электроэнергетике" (далее – Закон);

2) Правила организации и функционирования оптового рынка электрической энергии", утвержденные приказом Министра энергетики Республики Казахстан от 20 февраля 2015 года № 106 (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 10531) (далее – Правила оптового рынка), заключили настоящий договор продажи единым закупщиком электрической энергии энергопередающим, энергоснабжающим организациям, потребителям электрической энергии и цифровым майнерам на оптовом рынке электрической энергии (далее – Договор) о нижеследующем.

1. Термины и определения

1. В настоящем Договоре используются следующие основные понятия:

1) расчетный период – период, определенный в Договоре как период времени, равный одному календарному месяцу с 00:00 часов первого дня до 24:00 часов последнего дня соответствующего месяца, по результатам которого производятся расчеты купли-продажи объемов электрической энергии;

2) системный оператор – национальная компания, осуществляющая централизованное оперативно-диспетчерское управление, обеспечение параллельной работы с энергосистемами других государств, поддержание баланса в энергосистеме, оказание системных услуг и приобретение вспомогательных услуг у субъектов оптового рынка электрической энергии, а также передачу электрической энергии по национальной электрической сети, ее техническое обслуживание и поддержание в эксплуатационной готовности;

3) операционные сутки – календарные сутки, начинающиеся в 00.00 часов и заканчивающиеся в 24.00 часов среднеевропейского времени, в течение которых осуществляется реализация суточного графика производства-потребления электрической энергии;

4) система балансирующего рынка – аппаратно-программный комплекс, предназначенный для подачи субъектами оптового рынка электрической энергии заявок на покупку и заявок на продажу, формирования суточного графика производства-потребления электрической энергии, определения объемов централизованных торгов электрической энергией для цифровых майнеров, определения объемов централизованных торгов электрической энергией для энергопроизводящих организаций, внесения согласованных системным оператором корректировок утвержденного суточного графика, формирования фактических значений производства-потребления электрической энергии субъектов оптового рынка электрической энергии, расчета почасовых дисбалансов электрической энергии, расчета почасовых цен купли-продажи электрической энергии на оптовом рынке электрической энергии, а также почасовых цен покупки (продажи) балансирующей электроэнергии и покупки (продажи) отрицательных дисбалансов;

5) цифровой майнер – индивидуальный предприниматель или юридическое лицо Республики Казахстан, осуществляющие деятельность по цифровому майнингу;

6) оптовый рынок электрической энергии – система отношений, связанных с куплей-продажей плановых объемов электрической энергии, функционирующая на основе договоров купли-продажи электрической энергии между субъектами оптового рынка электрической энергии;

7) субъекты оптового рынка электрической энергии – энергопроизводящие, энергопередающие, энергоснабжающие организации, энергопроизводящие организации, использующие возобновляемые источники энергии, энергопроизводящие организации, использующие вторичные энергетические ресурсы, энергопроизводящие организации, использующие энергетическую утилизацию отходов, потребители электрической энергии и цифровые майнеры, включенные в перечень субъектов оптового рынка электрической энергии, формируемый системным оператором, а также системный оператор, оператор рынка централизованной торговли и единый закупщик электрической энергии;

8) суточный график производства-потребления электрической энергии – формируемый и утверждаемый системным оператором документ, отражающий плановые почасовые величины производства и потребления электрической энергии на операционные сутки субъектов оптового рынка электрической энергии.

Иные понятия, использованные в настоящем Договоре, применяются в соответствии с законодательством Республики Казахстан в области электроэнергетики.

2. Предмет Договора

2. В соответствии с настоящим Договором Покупатель покупает плановый объем электрической энергии, включенный в суточный график производства-потребления электрической энергии, утвержденный системным оператором, с учетом технической экспертизы, у Продавца по ценам, определяемым согласно Правил оптового рынка.

3. Права и обязанности Сторон

3. Продавец обязан:

1) осуществлять продажу планового объема электрической энергии Покупателю в соответствии с Правилами оптового рынка;

2) ежемесячно до 20 числа месяца, следующего за расчетным периодом, выписывать счет-фактуру на основании подписанной Сторонами накладной на отпуск запасов на сторону, либо иного первичного документа. Накладная на отпуск запасов на сторону, либо иной первичный документ оформляется с разбивкой по часам на основании утвержденных суточных графиков производства-потребления электрической энергии за соответствующий расчетный период и цен, рассчитанных согласно Правил оптового рынка;

3) при не подписании накладной на отпуск запасов на сторону, либо иного первичного документа Покупателем, считать основанием для выставления Продавцом счета-фактуры, утвержденные суточные графики производства-потребления электрической энергии за соответствующий расчетный период и цены, рассчитанные согласно Правил оптового рынка;

4) не реже одного раза в полугодие производить сверку взаиморасчетов;

5) незамедлительно уведомлять Покупателя об изменении своего наименования, юридического адреса, фактического местонахождения и иных реквизитов, необходимых для исполнения условий настоящего Договора;

6) осуществлять иные обязательства, предусмотренные законодательством в области электроэнергетики и настоящим Договором.

4. Покупатель обязан:

1) осуществлять покупку планового объема электрической энергии у Продавца в соответствии с Правилами оптового рынка;

2) обеспечить денежными средствами заявку на покупку, для включения ее в суточный график производства-потребления электрической энергии, утверждаемый системным оператором, в соответствии с Правилами оптового рынка;

3) ежедневно до 08.00 часов (по времени города Астана) вносить в систему балансирующего рынка электрической энергии заявку на покупку и подписывают ее электронной цифровой подписью в соответствии с Правилами оптового рынка.

При этом, заявки на покупку цифровыми майнерами подаются в торговой системе оператора рынка централизованной торговли в соответствии с Правилами оптового рынка;

4) ежегодно до 1 октября направлять Продавцу информацию о прогнозных объемах потребления электрической энергии на предстоящий год с разбивкой по месяцам;

5) при не подписании накладной на отпуск запасов на сторону, либо иного первичного документа, в течение 5 (пяти) рабочих дней со дня получения данного документа представить Продавцу письменное заявление с изложением своего возражения;

6) оплатить Продавцу за объем покупки плановой электрической энергии согласно пункту 7 настоящего Договора не позднее последнего дня месяца, следующего за расчетным периодом;

7) не реже одного раза в полугодие производить сверку взаиморасчетов;

8) незамедлительно уведомлять Продавца об изменении своего наименования, юридического адреса, фактического местонахождения и иных реквизитов, необходимых для исполнения условий настоящего Договора;

9) осуществлять иные обязательства, предусмотренные законодательством в области электроэнергетики и настоящим Договором.

5. Продавец вправе:

1) требовать от Покупателя исполнения условий настоящего Договора;

2) обращаться в судебные органы для решения спорных вопросов, связанных с заключением, исполнением и расторжением настоящего Договора.

3) требовать исполнение иных обязанностей Покупателя в соответствии с настоящим Договором и законодательством Республики Казахстан.

6. Покупатель вправе:

1) требовать от Продавца исполнения условий настоящего Договора.

2) обращаться в судебные органы для решения спорных вопросов, связанных с заключением, исполнением и расторжением настоящего Договора.

3) требовать исполнение иных обязанностей Продавца в соответствии с настоящим Договором и законодательством Республики Казахстан.

4. Взаиморасчеты Сторон

7. По истечении расчетного периода Покупатель производит фактическую оплату за купленный объем электрической энергии в соответствии с Правилами оптового рынка.

8. При превышении фактического за расчетный период объема оплаты Покупателя в адрес Продавца за электрическую энергию, купленную у него на часы этого периода, над значением соответствующей предоплаты Покупателя за расчетный период, то данная разница, в виде денежных средств вносится Покупателем на расчетный банковский счет Продавца до конца месяца, следующего за расчетным периодом.

При отсутствии оплаты разницы, указанной в части первой настоящего пункта, до конца месяца, следующего за расчетным, сумма данной разницы погашается за счет имеющейся предоплаты.

В случае, если фактический за расчетный период объем оплаты Покупателя в адрес Продавца за электрическую энергию, купленную у него за этот период, окажется меньше значения соответствующей предоплаты Покупателя за расчетный период, то данная разница принимается как переплата Покупателя за данный расчетный период, которая, по усмотрению Покупателя, возвращается ему обратно либо используется как составляющая его предоплаты на последующие сутки.

Условия данного пункта не распространяются на Покупателя, являющегося гарантирующим поставщиком электрической энергии.

9. Фактическая оплата, производится Покупателем на основании представленной Продавцом накладной на отпуск запасов на сторону или иного первичного документа и соответствующей счет-фактуры за объемы купленной электрической энергии на оптовом рынке электрической энергии по фактическим базовым ценам на каждый час соответствующего расчетного периода.

10. Для Покупателя, осуществляющего деятельность по цифровому майнингу, фактическая оплата производится по майнинговой цене на данный час данного субъекта.

11. Для Покупателя, включенного в список получателей адресной поддержки, фактическая оплата производится по цене на покупку электрической энергии, указанной на данный час для данного субъекта, включенного в список получателей адресной поддержки.

5. Ответственность Сторон

12. За просрочку платежей, предусмотренных настоящим Договором, Покупатель по требованию Продавца уплачивает ему неустойку в размере 0,1 % (ноль целых одна десятая) от просроченной суммы за каждый календарный день просрочки, но не более 10 % (десяти процентов) от просроченной суммы, согласно пункту 7 настоящего Договора.

13. Уплата суммы неустойки (штрафа, пени) не освобождает Стороны от выполнения своих обязательств по настоящему Договору.

14. За невыполнение или ненадлежащее выполнение обязательств по настоящему Договору Стороны несут ответственность в соответствии с законодательством Республики Казахстан и условиями настоящего Договора.

15. Условия настоящего Договора могут быть изменены только по взаимному согласию Сторон и оформлены в письменной форме.

6. Разрешение споров

16. В случае возникновения споров между Сторонами, относящихся к настоящему Договору, Стороны прилагают усилия для урегулирования спора путем переговоров.

17. Споры, вытекающие из настоящего Договора, подлежат разрешению в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

18. В спорных случаях окончательным документом для взаиморасчетов между Сторонами является фактический баланс производства-потребления электрической энергии на оптовом рынке электрической энергии Республики Казахстан, предоставляемый системным оператором.

19. Если одна из Сторон имеет к другой Стороне обоснованные претензии по выполнению обязательств по настоящему Договору, то такая Сторона излагает суть претензии в письменном виде, на которую другая Сторона в срок до 5 (пяти) рабочих дней с даты получения претензии должна дать аргументированный ответ либо согласовать срок устранения замечаний со Стороной, направившей претензию.

20. Каждая из Сторон имеет право обратиться в суд для решения спора, связанного с заключением, действительностью, исполнением, изменением, приостановлением и расторжением настоящего Договора, а также решения иных споров, связанных с настоящим Договором.

21. Все споры, связанные с заключением, действительностью, исполнением, изменением и расторжением настоящего Договора, а также иными вопросами по настоящему Договору, подлежат рассмотрению в суде по месту нахождения Продавца.

7. Противодействие коррупции (антикоррупционная оговорка)

22. Стороны принимают на себя ответственность по сотрудничеству в деле предупреждения и борьбы с коррупцией в ходе исполнения Сторонами своих обязательств по настоящему Договору.

23. При исполнении своих обязательств по настоящему Договору, Стороны, в том числе их аффилированные лица, работники или посредники, обязуются:

1) не выплачивать, не предлагать выплатить и не разрешать выплату каких-либо денежных средств или ценностей, прямо или косвенно, любым лицам, для оказания влияния на действия или решения этих лиц с целью получения личной выгоды по предмету настоящего Договора;

2) не совершать правонарушений, создающих условия для коррупции, а равно коррупционных правонарушений, связанных с противоправным получением благ и преимуществ;

3) принимать меры, вытекающие из их полномочий и обязанностей, и незамедлительно сообщать сведения обо всех случаях выявления коррупционных правонарушений в соответствии с законодательством Республики Казахстан о противодействии коррупции.

24. В случае возникновения у Стороны подозрений, что произошло или может произойти нарушение каких-либо антикоррупционных условий, соответствующая Сторона обязуется уведомить другую Сторону в письменной форме.

8. Форс-мажорные обстоятельства

25. Стороны не несут ответственность за неисполнение и (или) ненадлежащее исполнение условий настоящего Договора, если оно явилось результатом форс-мажорных обстоятельств.

26. Форс-мажорным обстоятельством признается событие, препятствующее исполнению настоящего Договора, неподвластное контролю Сторон, не связанное с их просчетом или небрежностью и имеющее непредвиденный характер.

27. Сторона, подвергшаяся действию форс-мажорных обстоятельств, обязана известить об этом другую Сторону в течение 10 (десяти) календарных дней с момента их возникновения с указанием характера, причин возникновения форс-мажорных обстоятельств и предполагаемой их продолжительности с представлением обосновывающих документов.

9. Срок действия Договора

28. Настоящий Договор вступает в силу с ____________20___ года и действует до 31 декабря 20 ___ года, а в части взаиморасчетов действует до полного исполнения Сторонами обязательств по Договору.

29. Срок действия настоящего Договора продлевается на 1 (один) календарный год, если ни одна из сторон не заявит о прекращении настоящего Договора за тридцать календарных дней до окончания срока действия настоящего Договора.

10. Условия изменения и прекращения Договора

30. Настоящий Договор изменяется по соглашению Сторон путем заключения дополнительного соглашения к настоящему Договору за исключением случаев, предусмотренных настоящим Договором.

31. Настоящий Договор, заключенный между Продавцом и Покупателем, прекращается в следующих случаях:

1) ликвидации Покупателя в соответствии с гражданским законодательством Республики Казахстан и отсутствия задолженности Покупателя перед Продавцом;

2) выполнения всех следующих условий: прекращения участия Покупателя на оптовом рынке электрической энергии и соответствующим исключением Покупателя из перечня субъектов оптового рынка электрической энергии, формируемый системным оператором и отсутствия задолженности Покупателя перед Продавцом.

11. Заключительные положения

32. Настоящий Договор составляется на казахском и русском языках в двух экземплярах на бумажном носителе, имеющих одинаковую юридическую силу, либо в электронном виде.

33. Настоящий Договор заключен в городе Астана и зарегистрирован Продавцом в реестре заключенных договоров.

12. Реквизиты и подписи Сторон

Продавец	Покупатель
________________________________ (полное наименование)	_________________________________ (полное наименование или фамилия, имя, отчество)
Юридический адрес: ___________________________	Юридический адрес: ____________________________
Фактический адрес: ___________________________	Фактический адрес: __________________________
Телефон/факс: ________________________________	Телефон/факс: _________________________________
Бизнес идентификационный номер: _________________________________	Бизнес идентификационный номер или индивидуальный идентификационный номер: ________________________________
Банковский идентификационный код: ________________________________	Банковский идентификационный код: _________________________________
Индивидуальный идентификационный код: ________________________________	Индивидуальный идентификационный код: _________________________________
________________________________ (наименование банка)	_________________________________ (наименование банка)
________________________________ (должность)	_________________________________ (должность)
________________________________ (фамилия, имя, отчество (при его наличии)	_________________________________ (фамилия, имя, отчество (при его наличии)
м.п. (при наличии)	м.п. (при наличии)

	Приложение 6 к Правилам организации и функционирования оптового рынка электрической энергии
	Типовая форма

Договор покупки единым закупщиком электрической энергии у энергопроизводящих организаций, в состав которых входят теплоэлектроцентрали и/или заключивших долгосрочные договора на рынке электрической мощности

__________________________ (место заключения договора)

№ _____ ____ __________ 20___года

______________________________________________________________________,
(указать полное наименование единого закупщика электрической энергии)
бизнес идентификационный номер:________________________________________,
в лице _________________________________________________________________
(указать должность и фамилию, имя, отчество (при его наличии)
действующего на основании ______________________________________________,
(указать основание возникновения полномочий)
именуемое далее "Покупатель", с одной стороны, и
_______________________________________________________________________,
(указать полное наименование организации)
бизнес идентификационный номер: ________________________________________,
в лице _________________________________________________________________,
(указать должность и фамилию, имя, отчество (при его наличии)
действующего на основании
_______________________________________________________________________,
(указать основание возникновения полномочий)
именуемое в дальнейшем "Продавец", с другой стороны, совместно именуемые
"Стороны", а по отдельности "Сторона", принимая во внимание:

1) Закон Республики Казахстан "Об электроэнергетике" (далее – Закон);

2) Правила организации и функционирования оптового рынка электрической энергии, утвержденные приказом Министра энергетики Республики Казахстан от 20 февраля 2015 года №106 (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов № 10531) (далее – Правила оптового рынка), заключили настоящий договор покупки единым закупщиком электрической энергии у энергопроизводящих организаций, в состав которых входят теплоэлектроцентрали и/или заключивших долгосрочные договора на рынке электрической мощности электрической энергии (далее – Договор) о нижеследующем:

1. Термины и определения

1. В настоящем договоре используются следующие основные понятия:

1) расчетный период – период, определенный в Договоре как период времени, равный одному календарному месяцу с 00:00 часов первого дня до 24:00 часов последнего дня соответствующего месяца, по результатам которого производятся расчеты купли-продажи объемов электрической энергии;

2) системный оператор – национальная компания, осуществляющая централизованное оперативно-диспетчерское управление, обеспечение параллельной работы с энергосистемами других государств, поддержание баланса в энергосистеме, оказание системных услуг и приобретение вспомогательных услуг у субъектов оптового рынка электрической энергии, а также передачу электрической энергии по национальной электрической сети, ее техническое обслуживание и поддержание в эксплуатационной готовности;

3) фактический баланс производства-потребления электрической энергии на оптовом рынке электрической энергии Республики Казахстан (далее – фактический баланс) – составленный системным оператором документ, отображающий объемы поставленной и потребленной электрической энергии за расчетный период;

4) операционные сутки – календарные сутки, начинающиеся в 00.00 часов и заканчивающиеся в 24.00 часов среднеевропейского времени, в течение которых осуществляется реализация суточного графика производства-потребления электрической энергии;

5) система балансирующего рынка – аппаратно-программный комплекс, предназначенный для подачи субъектами оптового рынка электрической энергии заявок на покупку и заявок на продажу, формирования суточного графика производства-потребления электрической энергии, определения объемов централизованных торгов электрической энергией для цифровых майнеров, определения объемов централизованных торгов электрической энергией для энергопроизводящих организаций, внесения согласованных системным оператором корректировок утвержденного суточного графика, формирования фактических значений производства-потребления электрической энергии субъектов оптового рынка электрической энергии, расчета почасовых дисбалансов электрической энергии, расчета почасовых цен купли-продажи электрической энергии на оптовом рынке электрической энергии, а также почасовых цен покупки (продажи) балансирующей электроэнергии и покупки (продажи) отрицательных дисбалансов;

6) предельный тариф на электрическую энергию – утверждаемое уполномоченным органом каждые семь лет денежное выражение стоимости вырабатываемой электрической энергии энергопроизводящей организацией, включенной в группу энергопроизводящих организаций, реализующих электрическую энергию, состоящее из затрат на производство электрической энергии и нормы прибыли, определяемой по методике, установленной уполномоченным органом.

7) оптовый рынок электрической энергии – система отношений, связанных с куплей-продажей плановых объемов электрической энергии, функционирующая на основе договоров купли-продажи электрической энергии между субъектами оптового рынка электрической энергии;

8) субъекты оптового рынка электрической энергии – энергопроизводящие, энергопередающие, энергоснабжающие организации, энергопроизводящие организации, использующие возобновляемые источники энергии, энергопроизводящие организации, использующие вторичные энергетические ресурсы, энергопроизводящие организации, использующие энергетическую утилизацию отходов, потребители электрической энергии и цифровые майнеры, включенные в перечень субъектов оптового рынка электрической энергии, формируемый системным оператором, а также системный оператор, оператор рынка централизованной торговли и единый закупщик электрической энергии;

9) суточный график производства-потребления электрической энергии – формируемый и утверждаемый системным оператором документ, отражающий плановые почасовые величины производства и потребления электрической энергии на операционные сутки субъектов оптового рынка электрической энергии;

10) энергопроизводящая организация – организация, осуществляющая производство электрической и (или) тепловой энергии для собственных нужд и (или) реализации, за исключением индивидуальных потребителей электрической и (или) тепловой энергии и нетто-потребителей электрической энергии, являющихся таковыми в соответствии с законодательством Республики Казахстан в области поддержки использования возобновляемых источников энергии;

11) отпускная цена электрической энергии от энергопроизводящей организации – цена продажи электрической энергии энергопроизводящей организации, включенной в соответствующую группу энергопроизводящих организаций, реализующих электрическую энергию, не превышающая ее предельного тарифа на электрическую энергию, умноженного на соответствующие часовые ставки, определяемые в порядке, определенном уполномоченным органом.

Иные понятия и определения, использованные в настоящем Договоре, применяются в соответствии с законодательством Республики Казахстан в области электроэнергетики.

2. Предмет Договора

2. В соответствии с настоящим Договором Продавец реализует, а Покупатель покупает заявленную Продавцом электрическую энергию на оптовом рынке электрической энергии, включенную в суточный график производства-потребления электрической энергии, утвержденный системным оператором, в объеме его планового отпуска электрической энергии в сеть (за вычетом собственного потребления) у Продавца по ценам, определяемым согласно Правил оптового рынка.

3. Учет объема электрической энергии

3. Учет объема плановой продажи электрической энергии ведется на основании поданных Продавцом заявок на продажу, включенных в суточный график производства-потребления электрической энергии, утвержденный системным оператором согласно Правил оптового рынка.

4. В спорных случаях окончательным документом для взаиморасчетов между Сторонами является суточный график производства-потребления электрической энергии, утвержденный системным оператором.

4. Права и обязанности Сторон

5. Продавец обязан:

1) ежедневно до 08.00 часов (по времени Астаны) суток, предшествующих операционным стукам, подавать в систему балансирующего рынка на операционные сутки заявку на продажу, для включения ее в суточный график производства-потребления электрической энергии, утверждаемый системным, в соответствии с Правилами оптового рынка;

2) осуществлять продажу всего заявленного объема вырабатываемой электрической энергии только Покупателю, за исключением случаев, указанных в подпункте 2) статьи 9-4 Закона.

3) осуществлять реализацию электрической энергии по ценам, не превышающим соответствующего предельного тарифа на электрическую энергию с учетом часовых ставок, определяемых в порядке, установленном уполномоченным органом.

Для энергопроизводящих организаций, заключивших долгосрочные договора на рынке электрической мощности о покупке услуги по поддержанию готовности электрической мощности в соответствии со статьями 15-4, 15-6, 15-8 и 15-9 Закона и в состав которых не входят теплоэлектроцентрали, предельный тариф на электрическую энергию применяется на заявленный объем, не превышающий договорного объема по долгосрочным договорам на рынке электрической мощности.

4) ежемесячно до 20 числа месяца, следующего за расчетным периодом, выписывать счет-фактуру на основании подписанной Сторонами накладной на отпуск запасов на сторону, либо иного первичного документа. Накладная на отпуск запасов на сторону, либо иной первичный документ оформляется с разбивкой по часам, на основании утвержденных суточных графиков производства-потребления электрической энергии за соответствующий расчетный период и цен, рассчитанных согласно Правил оптового рынка;

5) не реже 1 раза в полугодие проводить сверку взаиморасчетов;

6) ежегодно к первому октября направлять информацию о прогнозных объемах выработки, отпуска в сети электрической энергии на предстоящий год с разбивкой по месяцам;

7) при расторжении настоящего Договора по собственной инициативе письменно уведомлять Покупателя за месяц до предполагаемой даты расторжения;

8) незамедлительно уведомлять Покупателя об изменении своего наименования, юридического адреса, фактического местонахождения и иных реквизитов, необходимых для исполнения условий настоящего Договора;

9) до начала коммерческой эксплуатации объекта обеспечить функционирование автоматизированная система коммерческого учета электрической энергии (далее – АСКУЭ) на своем объекте. АСКУЭ должна иметь возможность дистанционной передачи данных в региональные диспетчерские центры системного оператора;

10) обеспечивать соблюдение суточных графиков производства электрической энергии в соответствии с законодательством Республики Казахстан в области электроэнергетики;

11) незамедлительно уведомлять Покупателя о слиянии, банкротстве или ликвидации Продавца;

12) осуществлять иные обязательства, предусмотренные законодательством в области электроэнергетики и настоящим Договором.

6. Покупатель обязан:

1) осуществлять покупку электрической энергии для покрытия суточного графика потребления электрической энергии с учетом технической экспертизы системного оператора в порядке согласно пункту 4 статьи 19-1 Закона. Покупка электрической энергии, указанная в настоящем подпункте, осуществляется согласно Правил оптового рынка;

2) при не подписании накладной на отпуск запасов на сторону или иного первичного документа Продавцом, в течении 5 (пяти) рабочих дней со дня получения данного документа представить Продавцу письменное заявление с изложением своего возражения;

3) оплачивать Продавцу объем электрической энергии, включенный в утвержденный системным оператором суточный график производства-потребления электрической энергии на предстоящие сутки в порядке и сроки, указанные в пунктах 9 и 10 настоящего Договора;

4) не реже 1 раза в полугодие проводить сверку взаиморасчетов;

5) незамедлительно уведомлять Продавца об изменении своего наименования, юридического адреса, фактического местонахождения и иных реквизитов, необходимых для исполнения условий настоящего Договора;

6) незамедлительно уведомлять Продавца о слиянии, банкротстве или ликвидации Покупателя;

7) осуществлять иные обязательства, предусмотренные законодательством в области электроэнергетики и настоящим Договором.

7. Продавец вправе:

1) требовать от Покупателя исполнения условий настоящего Договора;

2) требовать от Покупателя оплаты за проданную электрическую энергию для покрытия суточного графика потребления электрической энергии, утвержденного системным оператором;

3) требовать исполнение иных обязанностей Покупателя в соответствии с настоящим Договором и законодательством Республики Казахстан в области электроэнергетики;

4) обращаться в судебные органы для решения спорных вопросов, связанных с заключением, исполнением и расторжением настоящего Договора.

8. Покупатель вправе:

1) требовать от Продавца исполнения условий настоящего Договора;

2) удержать сумму переплаты из сумм, причитающихся Продавцу в будущих платежах, если по итогам урегулирования разногласий между Сторонами об объеме поставленной в месяце поставки электрической энергии будет выявлен факт выплаты Покупателем Продавцу излишней суммы;

3) требовать исполнение иных обязанностей Продавца в соответствии с настоящим Договором и законодательством Республики Казахстан в области электроэнергетики;

4) обращаться в судебные органы для решения спорных вопросов, связанных с заключением, исполнением и расторжением настоящего Договора.

5. Оплата электрической энергии

9. Оплата за электрическую энергию, проданную на операционные сутки Продавцом Покупателю, осуществляется Покупателем ежесуточно (кроме выходных и праздничных дней в Республики Казахстан), после утверждения соответствующего суточного графика производства-потребления электрической энергии системным оператором, но не позднее 12:00 часов (по времени Астаны) операционных суток, на основании определенных для предстоящих суток часовых цен Продавца на продажу электрической энергии Покупателю, определяемых согласно Правилам оптового рынка.

10. Окончательный расчет за проданную электрическую энергию, производится Покупателем на основании представленной Продавцом и подписанной Сторонами накладной на отпуск запасов на сторону, либо иного первичного документа и соответствующего счета-фактуры.

11. Оплата, указанная в пункте 10 настоящего Договора, осуществляется Покупателем по итогам расчетного периода (календарного месяца), в течении 45 (сорока пяти) календарных дней месяца, следующего за расчетным периодом (календарным месяцем), суммарно за все сутки расчетного периода (календарного месяца), с учетом корректировок, утвержденных системным оператором суточных графиков производства-потребления электрической энергии, относящихся к расчетному периоду (календарному месяцу).

12. При оспаривании Покупателем правильности выставленного счета-фактуры, он уведомляет Продавца в течение 5 (пяти) календарных дней со дня его получения и представляет Продавцу письменное заявление с изложением возражений. Покупатель обязан оплатить не оспоренную часть счета-фактуры согласно пункта 11 настоящего Договора.

13. При наличии задолженности за предыдущие расчетные периоды в первую очередь оплата направляется на погашение этой задолженности, за исключением задолженности в соответствии с пунктом 11 настоящего Договора.

Сумма переплаты Покупателя за реализованную Продавцом электрическую энергию по итогам расчетного периода принимается как авансовый платеж следующего расчетного периода.

14. Оплата Покупателем осуществляется посредством зачисления соответствующих объемов денег на текущий счет Продавца по реквизитам, указанным в настоящем Договоре.

15. Счет-фактура представляется Продавцом Покупателю в срок не позднее 20 (двадцати) календарных дней со дня завершения соответствующего расчетного периода.

6. Ответственность Сторон

16. За невыполнение или ненадлежащее выполнение обязательств по настоящему Договору Стороны несут ответственность в соответствии с законодательством Республики Казахстан и условиями настоящего Договора.

17. Продавец, не получивший оплату по выставленному счет-фактуре к моменту наступления срока оплаты по нему, вправе начислять неустойку по неоплаченным Покупателям суммам, начиная со дня, следующего за днем окончания срока платежа. По просроченным суммам Продавец вправе требовать уплаты неустойки в размере 0,1 % (ноль целых одна десятая) от просроченной суммы за каждый день просрочки, но не более 10 % (десяти) от просроченной суммы.

18. Оплата суммы неустойки (штрафа, пени) не освобождает Стороны от выполнения своих обязательств по настоящему Договору.

19. Условия настоящего Договора могут быть изменены только по взаимному согласию Сторон и оформлены в письменной форме.

20. Покупатель не несет ответственности за действия третьих лиц, связанных с диспетчеризацией, передачей и распределением электрической энергии.

7. Противодействие коррупции (антикоррупционная оговорка)

21. Стороны принимают на себя ответственность по сотрудничеству в деле предупреждения и борьбы с коррупцией в ходе исполнения Сторонами своих обязательств по настоящему Договору.

22. При исполнении своих обязательств по настоящему Договору, Стороны, в том числе их аффилированные лица, работники или посредники, обязуются:

1) не выплачивать, не предлагать выплатить и не разрешать выплату каких-либо денежных средств или ценностей, прямо или косвенно, любым лицам, для оказания влияния на действия или решения этих лиц с целью получения личной выгоды по предмету настоящего Договора;

2) не совершать правонарушений, создающих условия для коррупции, а равно коррупционных правонарушений, связанных с противоправным получением благ и преимуществ;

3) принимать меры, вытекающие из их полномочий и обязанностей, и незамедлительно сообщать сведения обо всех случаях выявления коррупционных правонарушений в соответствии с законодательством Республики Казахстан о противодействии коррупции.

23. В случае возникновения у Стороны подозрений, что произошло или может произойти нарушение каких-либо антикоррупционных условий, соответствующая Сторона обязуется уведомить другую Сторону в письменной форме.

8. Форс-мажорные обстоятельства

24. Стороны не несут ответственность за неисполнение и (или) ненадлежащее исполнение условий настоящего Договора, если оно явилось результатом форс-мажорных обстоятельств.

25. Форс-мажорным обстоятельством признается событие, препятствующее исполнению настоящего Договора, неподвластное контролю Сторон, не связанное с их просчетом или небрежностью и имеющее непредвиденный характер.

26. Отсутствие достаточного количества денег у Покупателя по какой-либо причине не является форс-мажорным обстоятельством и не освобождает Покупателя от ответственности за просрочку платежей.

27. Сторона, подвергшаяся действию форс-мажорных обстоятельств, обязана известить об этом другую Сторону в течение 10 (десяти) календарных дней с момента их возникновения с указанием характера, причин возникновения форс-мажорных обстоятельств и предполагаемой их продолжительности с представлением обосновывающих документов.

9. Разрешение споров

28. В случае возникновения споров между Сторонами, относящихся к настоящему Договору, Стороны прилагают усилия для урегулирования спора путем переговоров.

29. Споры, вытекающие из настоящего Договора, подлежат разрешению в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

30. Если одна из Сторон имеет к другой Стороне обоснованные претензии по выполнению обязательств по настоящему Договору, то такая Сторона излагает суть претензии в письменном виде, на которую другая Сторона в срок до 5 (пяти) рабочих дней с даты получения претензии должна дать аргументированный ответ либо согласовать срок устранения замечаний со Стороной, направившей претензию.

31. Каждая из Сторон имеет право обратиться в суд для решения спора, связанного с заключением, действительностью, исполнением, изменением, приостановлением и расторжением настоящего Договора, а также решения иных споров по настоящему Договору.

32. Все споры, связанные с заключением, действительностью, исполнением, изменением, приостановлением и расторжением настоящего Договора, а также иным образом связанные с настоящим Договором, подлежат рассмотрению в суде по месту нахождения Покупателя.

10. Срок действия Договора

33. Настоящий Договор вступает в силу с ____________ 20___ года и действует до 31 декабря 20___ года, а в части взаиморасчетов действует до полного исполнения Сторонами обязательств по Договору.

34. Срок действия настоящего Договора продлевается на 1 (один) календарный год, если ни одна из сторон не заявит о прекращении настоящего Договора за тридцать календарных дней до окончания срока действия настоящего Договора.

11. Условия изменения и прекращения Договора

35. Настоящий Договор изменяется по соглашению Сторон путем заключения дополнительного соглашения к настоящему Договору за исключением случаев, предусмотренных настоящим Договором.

36. Настоящий Договор, заключенный между Продавцом и Покупателем, прекращается в следующих случаях:

1) ликвидации Покупателя в соответствии с гражданским законодательством Республики Казахстан и отсутствия задолженности Покупателя перед Продавцом;

2) выполнения всех следующих условий: прекращения участия Покупателя на оптовом рынке электрической энергии, и соответствующим исключением Покупателя из перечня субъектов оптового рынка электрической энергии, формируемый системным оператором и отсутствия задолженности Покупателя перед Продавцом.

12. Заключительные положения

37. Все изменения и дополнения к настоящему Договору действительны лишь при условии, что они совершены в письменной форме и подписаны уполномоченными на то представителями Сторон.

38. Вся переписка между Сторонами должна осуществляться в письменном виде путем направления писем на бумажном носителе.

39. Настоящий Договор составляется на казахском и русском языках в двух экземплярах на бумажном носителе, имеющих одинаковую юридическую силу, либо в электронном виде.

40. Договор заключен в городе Астане, подписан обеими Сторонами и зарегистрирован Покупателем в Реестре заключенных договоров.

13. Реквизиты и подписи Сторон

Продавец	Покупатель
________________________________ (полное наименование)	_________________________________ (полное наименование)
Юридический адрес: ___________________________	Юридический адрес: ____________________________
Фактический адрес: ___________________________	Фактический адрес: ___________________________
Телефон/факс: ________________________________	Телефон/факс: _________________________________
Бизнес идентификационный номер: _________________________________	Бизнес идентификационный номер: _________________________________
Банковский идентификационный код: ________________________________	Банковский идентификационный код: _________________________________
Индивидуальный идентификационный код: ________________________________	Индивидуальный идентификационный код: _________________________________
________________________________ (наименование банка)	_________________________________ (наименование банка)
________________________________ (должность)	_________________________________ (должность)
________________________________ (фамилия, имя, отчество (при его наличии)	_________________________________ (фамилия, имя, отчество (при его наличии)
м.п. (при наличии)	м.п. (при наличии)

	Приложение 7 к Правилам организации и функционирования оптового рынка электрической энергии
	Типовая форма

Договор покупки единым закупщиком электрической энергии у энергопроизводящих организаций по итогам централизованных торгов электрической энергией на оптовом рынке электрической энергии

__________________________ (место заключения договора)

№ _____ ____ __________ 20___года

____________________________________________________________________________,
(указать полное наименование единого закупщика электрической энергии)
бизнес идентификационный номер: _____________________________________________,
в лице ______________________________________________________________________
(указать должность и фамилию, имя, отчество (при его наличии)
действующего на основании ___________________________________________________,
(указать основание возникновения полномочий)
именуемое далее "Покупатель", с одной стороны, и
____________________________________________________________________________,
(указать полное наименование организации)
бизнес идентификационный номер: _____________________________________________,
в лице ______________________________________________________________________,
(указать должность и фамилию, имя, отчество (при его наличии)
действующего на основании ___________________________________________________,
(указать основание возникновения полномочий)
именуемое в дальнейшем "Продавец", с другой стороны, совместно именуемые "Стороны",
а по отдельности "Сторона", принимая во внимание:

1) Закон Республики Казахстан "Об электроэнергетике" (далее – Закон);

2) Правила организации и функционирования оптового рынка электрической энергии, утвержденные приказом Министра энергетики Республики Казахстан от 20 февраля 2015 года № 106 (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов № 10531) (далее – Правила оптового рынка), заключили настоящий договор покупки единым закупщиком электрической энергии у энергопроизводящих организаций по итогам централизованных торгов электрической энергией на оптовом рынке электрической энергии (далее – Договор) о нижеследующем:

1. Термины и определения

1. В настоящем договоре используются следующие основные понятия:

1) расчетный период – период, определенный в Договоре как период времени, равный одному календарному месяцу с 00:00 часов первого дня до 24:00 часов последнего дня соответствующего месяца, по результатам которого производятся расчеты купли-продажи объемов электрической энергии;

2) системный оператор – национальная компания, осуществляющая централизованное оперативно-диспетчерское управление, обеспечение параллельной работы с энергосистемами других государств, поддержание баланса в энергосистеме, оказание системных услуг и приобретение вспомогательных услуг у субъектов оптового рынка электрической энергии, а также передачу электрической энергии по национальной электрической сети, ее техническое обслуживание и поддержание в эксплуатационной готовности;

3) фактический баланс производства-потребления электрической энергии на оптовом рынке электрической энергии Республики Казахстан (далее – фактический баланс) – составленный системным оператором документ, отображающий объемы поставленной и потребленной электрической энергии за расчетный период;

4) цена сделки – цена на электрическую энергию, определенная в ходе централизованных торгов электрической энергией для энергопроизводящих организаций;

5) операционные сутки – календарные сутки, начинающиеся в 00:00 часов и заканчивающиеся в 24:00 часов среднеевропейского времени, в течение которых осуществляется реализация суточного графика производства-потребления электрической энергии;

6) система балансирующего рынка – аппаратно-программный комплекс, предназначенный для подачи субъектами оптового рынка электрической энергии заявок на покупку и заявок на продажу, формирования суточного графика производства-потребления электрической энергии, определения объемов централизованных торгов электрической энергией для цифровых майнеров, определения объемов централизованных торгов электрической энергией для энергопроизводящих организаций, внесения согласованных системным оператором корректировок утвержденного суточного графика, формирования фактических значений производства-потребления электрической энергии субъектов оптового рынка электрической энергии, расчета почасовых дисбалансов электрической энергии, расчета почасовых цен купли-продажи электрической энергии на оптовом рынке электрической энергии, а также почасовых цен покупки (продажи) балансирующей электроэнергии и покупки (продажи) отрицательных дисбалансов;

7) субъекты оптового рынка электрической энергии – энергопроизводящие, энергопередающие, энергоснабжающие организации, энергопроизводящие организации, использующие возобновляемые источники энергии, энергопроизводящие организации, использующие вторичные энергетические ресурсы, энергопроизводящие организации, использующие энергетическую утилизацию отходов, потребители электрической энергии и цифровые майнеры, включенные в перечень субъектов оптового рынка электрической энергии, формируемый системным оператором, а также системный оператор, оператор рынка централизованной торговли и единый закупщик электрической энергии;

8) суточный график производства-потребления электрической энергии – формируемый и утверждаемый системным оператором документ, отражающий плановые почасовые величины производства и потребления электрической энергии на операционные сутки субъектов оптового рынка электрической энергии;

9) оптовый рынок электрической энергии – система отношений, связанных с куплей-продажей плановых объемов электрической энергии, функционирующая на основе договоров купли-продажи электрической энергии между субъектами оптового рынка электрической энергии;

10) энергопроизводящая организация – организация, осуществляющая производство электрической и (или) тепловой энергии для собственных нужд и (или) реализации, за исключением индивидуальных потребителей электрической и (или) тепловой энергии и нетто-потребителей электрической энергии, являющихся таковыми в соответствии с законодательством Республики Казахстан в области поддержки использования возобновляемых источников энергии;

11) отпускная цена электрической энергии от энергопроизводящей организации – цена продажи электрической энергии энергопроизводящей организации, включенной в соответствующую группу энергопроизводящих организаций, реализующих электрическую энергию, не превышающая ее предельного тарифа на электрическую энергию, умноженного на соответствующие часовые ставки, определяемые в порядке, определенном уполномоченным органом;

12) централизованные торги электрической энергией для энергопроизводящих организаций – централизованные торги электрической энергией, проводимые оператором централизованной торговли, в которых участвуют субъекты оптового рынка электрической энергии, осуществляющие продажу электрической энергии;

Иные понятия и определения, использованные в настоящем Договоре, применяются в соответствии с законодательством Республики Казахстан в области электроэнергетики.

2. Предмет Договора

2. В соответствии с настоящим Договором Продавец реализует, а Покупатель покупает заявленную Продавцом электрическую энергию на оптовом рынке электрической энергии, включенную в суточный график производства-потребления электрической энергии, утвержденный системным оператором, в объеме его планового отпуска электрической энергии в сеть (за вычетом собственного потребления) у Продавца по цене сделки.

3. Учет объема электрической энергии

3. Учет объема плановой продажи электрической энергии ведется на основании поданных Продавцом заявок на продажу, включенных в суточный график производства-потребления электрической энергии, утвержденный системным оператором согласно Правил оптового рынка.

4. В спорных случаях окончательным документом для взаиморасчетов между Сторонами является суточный график производства-потребления электрической энергии, утвержденный системным оператором.

4. Права и обязанности Сторон

5. Продавец обязан:

1) ежедневно до 08.00 часов (по времени Астаны) суток, предшествующих операционным стукам, подавать в систему балансирующего рынка на операционные сутки заявку на продажу электрической энергии, для включения ее в суточный график производства –потребления электрической энергии, утверждаемый системным оператором, в соответствии с Правилами оптового рынка;

2) осуществлять продажу всего заявленного объема вырабатываемой электрической энергии только Покупателю, за исключением случаев, указанных в подпункте 2) статьи 9-4 Закона.

3) осуществлять реализацию электрической энергии по ценам, не превышающим соответствующего предельного тарифа на электрическую энергию с учетом часовых ставок, определяемых в соответствии с Правилами оптового рынка.

4) ежемесячно до 20 числа месяца, следующего за расчетным периодом, выписывать счет-фактуру на основании подписанной Сторонами накладной на отпуск запасов на сторону, либо иного первичного документа. Накладная на отпуск запасов на сторону, либо иной первичный документ оформляется с разбивкой по часам, на основании утвержденных суточных графиков производства-потребления электрической энергии за соответствующий расчетный период и цен, рассчитанных согласно Правил оптового рынка;

5) не реже 1 раза в полугодие проводить сверку взаиморасчетов;

6) ежегодно к первому октября направлять информацию о прогнозных объемах выработки, отпуска в сети электрической энергии на предстоящий год с разбивкой по месяцам;

7) при расторжении настоящего Договора по собственной инициативе письменно уведомлять Покупателя за месяц до предполагаемой даты расторжения;

8) незамедлительно уведомлять Покупателя об изменении своего наименования, юридического адреса, фактического местонахождения и иных реквизитов, необходимых для исполнения условий настоящего Договора;

9) до начала коммерческой эксплуатации объекта обеспечить функционирование автоматизированной системы коммерческого учета электрической энергии (далее – АСКУЭ) на своем объекте. АСКУЭ должна иметь возможность дистанционной передачи данных в региональные диспетчерские центры системного оператора;

10) обеспечивать соблюдение суточных графиков производства электрической энергии в соответствии с законодательством Республики Казахстан в области электроэнергетики;

11) незамедлительно уведомлять Покупателя о слиянии, банкротстве или ликвидации Продавца;

12) осуществлять иные обязательства, предусмотренные законодательством в области электроэнергетики и настоящим Договором.

6. Покупатель обязан:

1) осуществлять покупку электрической энергии для покрытия суточного графика потребления электрической энергии с учетом технической экспертизы системного оператора в порядке согласно пункту 4 статьи 19-1 Закона. Покупка электрической энергии, указанная в настоящем подпункте, осуществляется согласно Правил оптового рынка

2) при не подписании накладной на отпуск запасов на сторону или иного первичного документа от Продавца, течение 5 (пяти) рабочих дней со дня получения данного документа представить Продавцу письменное заявление с изложением своего возражения;

3) оплачивать Продавцу, объем электрической энергии, включенный в утвержденный системным оператором суточный график производства-потребления электрической энергии на предстоящие сутки в порядке и сроки, указанные в пунктах 9 и 10 настоящего Договора;

4) не реже 1 раза в полугодие проводить сверку взаиморасчетов;

5) незамедлительно уведомлять Продавца об изменении своего наименования, юридического адреса, фактического местонахождения и иных реквизитов, необходимых для исполнения условий настоящего Договора;

6) незамедлительно уведомлять Продавца о слиянии, банкротстве или ликвидации Покупателя;

7) осуществлять иные обязательства, предусмотренные законодательством в области электроэнергетики и настоящим Договором.

7. Продавец вправе:

1) требовать от Покупателя исполнения условий настоящего Договора;

2) требовать от Покупателя оплаты за проданную электрическую энергию для покрытия суточного графика потребления электрической энергии, утвержденного системным оператором;

3) требовать исполнение иных обязанностей Покупателя в соответствии с настоящим Договором и законодательством Республики Казахстан в области электроэнергетики;

4) обращаться в судебные органы для решения спорных вопросов, связанных с заключением, исполнением и расторжением настоящего Договора.

8. Покупатель вправе:

1) требовать от Продавца исполнения условий настоящего Договора;

2) удержать сумму переплаты из сумм, причитающихся Продавцу в будущих платежах, если по итогам урегулирования разногласий между Сторонами об объеме поставленной в месяце поставки электрической энергии будет выявлен факт выплаты Покупателем Продавцу излишней суммы;

3) требовать исполнение иных обязанностей Продавца в соответствии с настоящим Договором и законодательством Республики Казахстан в области электроэнергетики;

4) обращаться в судебные органы для решения спорных вопросов, связанных с заключением, исполнением и расторжением настоящего Договора.

5. Оплата электрической энергии

9. Оплата за электрическую энергию, проданную на операционные сутки Продавцом Покупателю, осуществляется Покупателем ежесуточно (кроме выходных и праздничных дней в Республике Казахстан), после утверждения соответствующего суточного графика производства-потребления электрической энергии системным оператором, но не позднее 12:00 часов (по времени Астаны) операционных суток, на основании определенных для предстоящих суток часовых цен Продавца на продажу электрической энергии Покупателю, определяемых согласно Правилам оптового рынка.

10. Окончательный расчет за проданную электрическую энергию, производится Покупателем на основании представленной Продавцом и подписанной Сторонами накладной на отпуск запасов на сторону, либо иного первичного документа и соответствующего счета-фактуры.

11. Оплата, указанная в пункте 10 настоящего Договора, осуществляется Покупателем по итогам расчетного периода (календарного месяца), в течении 45 (сорока пяти) календарных дней месяца, следующего за расчетным периодом (календарным месяцем), суммарно за все сутки расчетного периода (календарного месяца), с учетом корректировок, утвержденных системным оператором суточных графиков производства-потребления электрической энергии, относящихся к расчетному периоду (календарному месяцу).

12. Если Покупатель оспаривает правильность выставленного счета-фактуры, он уведомляет Продавца в течение 5 (пяти) календарных дней со дня его получения и представляет Продавцу письменное заявление с изложением возражений. Покупатель обязан оплатить не оспоренную часть счета-фактуры согласно пункта 11 настоящего Договора.

13. При наличии задолженности за предыдущие расчетные периоды, в первую очередь оплата направляется на погашение этой задолженности, за исключением задолженности в соответствии с пунктом 11 настоящего Договора.

Сумма переплаты Покупателя за реализованную Продавцом электрическую энергию по итогам расчетного периода принимается как авансовый платеж следующего расчетного периода.

14. Оплата Покупателем осуществляется посредством зачисления соответствующих объемов денег на текущий счет Продавца по реквизитам, указанным в настоящем Договоре.

15. Счет-фактура представляется Продавцом Покупателю в срок не позднее 20 (двадцати) календарных дней со дня завершения соответствующего расчетного периода.

6. Ответственность Сторон

16. За невыполнение или ненадлежащее выполнение обязательств по настоящему Договору Стороны несут ответственность в соответствии с законодательством Республики Казахстан и условиями настоящего Договора.

17. Продавец, не получивший оплату по выставленному счет-фактуре к моменту наступления срока оплаты по нему, вправе начислять неустойку по неоплаченным Покупателям суммам, начиная со дня, следующего за днем окончания срока платежа. По просроченным суммам Продавец вправе требовать уплаты неустойки в размере 0,1% (ноль целых одна десятая) от просроченной суммы за каждый день просрочки, но не более 10% (десяти) от просроченной суммы.

18. Оплата суммы неустойки (штрафа, пени) не освобождает Стороны от выполнения своих обязательств по настоящему Договору.

19. Условия настоящего Договора могут быть изменены только по взаимному согласию Сторон и оформлены в письменной форме.

20. Покупатель не несет ответственности за действия третьих лиц, связанных с диспетчеризацией, передачей и распределением электрической энергии.

7. Противодействие коррупции (антикоррупционная оговорка)

21. Стороны принимают на себя ответственность по сотрудничеству в деле предупреждения и борьбы с коррупцией в ходе исполнения Сторонами своих обязательств по настоящему Договору.

22. При исполнении своих обязательств по настоящему Договору, Стороны, в том числе их аффилированные лица, работники или посредники, обязуются:

1) не выплачивать, не предлагать выплатить и не разрешать выплату каких-либо денежных средств или ценностей, прямо или косвенно, любым лицам, для оказания влияния на действия или решения этих лиц с целью получения личной выгоды по предмету настоящего Договора;

2) не совершать правонарушений, создающих условия для коррупции, а равно коррупционных правонарушений, связанных с противоправным получением благ и преимуществ;

3) принимать меры, вытекающие из их полномочий и обязанностей, и незамедлительно сообщать сведения обо всех случаях выявления коррупционных правонарушений в соответствии с законодательством Республики Казахстан о противодействии коррупции.

23. В случае возникновения у Стороны подозрений, что произошло или может произойти нарушение каких-либо антикоррупционных условий, соответствующая Сторона обязуется уведомить другую Сторону в письменной форме.

8. Форс-мажорные обстоятельства

24. Стороны не несут ответственность за неисполнение и (или) ненадлежащее исполнение условий настоящего Договора, если оно явилось результатом форс-мажорных обстоятельств.

25. Форс-мажорным обстоятельством признается событие, препятствующее исполнению настоящего Договора, неподвластное контролю Сторон, не связанное с их просчетом или небрежностью и имеющее непредвиденный характер.

26. Отсутствие достаточного количества денег у Покупателя по какой-либо причине не является форс-мажорным обстоятельством и не освобождает Покупателя от ответственности за просрочку платежей.

27. Сторона, подвергшаяся действию форс-мажорных обстоятельств, обязана известить об этом другую Сторону в течение 10 (десяти) календарных дней с момента их возникновения с указанием характера, причин возникновения форс-мажорных обстоятельств и предполагаемой их продолжительности с представлением обосновывающих документов.

9. Разрешение споров

28. В случае возникновения споров между Сторонами, относящихся к настоящему Договору, Стороны прилагают усилия для урегулирования спора путем переговоров.

29. Споры, вытекающие из настоящего Договора, подлежат разрешению в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

30. Если одна из Сторон имеет к другой Стороне обоснованные претензии по выполнению обязательств по настоящему Договору, то такая Сторона излагает суть претензии в письменном виде, на которую другая Сторона в срок до пяти рабочих дней с даты получения претензии должна дать аргументированный ответ либо согласовать срок устранения замечаний со Стороной, направившей претензию.

31. Каждая из Сторон имеет право обратиться в суд для решения спора, связанного с заключением, действительностью, исполнением, изменением, приостановлением и расторжением настоящего Договора, а также решения иных споров по настоящему Договору.

32. Все споры, связанные с заключением, действительностью, исполнением, изменением, приостановлением и расторжением настоящего Договора, а также иным образом связанные с настоящим Договором, подлежат рассмотрению в суде по месту нахождения Покупателя.

10. Срок действия Договора

33. Настоящий Договор вступает в силу с ____________20___ года и действует до 31 декабря 20___ года, а в части взаиморасчетов действует до полного исполнения Сторонами обязательств по Договору.

34. Срок действия настоящего Договора продлевается на 1 (один) календарный год, если ни одна из сторон не заявит о прекращении настоящего Договора за тридцать календарных дней до окончания срока действия настоящего Договора.

11. Условия изменения и прекращения Договора

35. Настоящий Договор изменяется по соглашению Сторон путем заключения дополнительного соглашения к настоящему Договору за исключением случаев, предусмотренных настоящим Договором.

36. Настоящий Договор, заключенный между Продавцом и Покупателем, прекращается в следующих случаях:

1) ликвидации Покупателя в соответствии с гражданским законодательством Республики Казахстан и отсутствия задолженности Покупателя перед Продавцом;

2) выполнения всех следующих условий: прекращения участия Покупателя на оптовом рынке электрической энергии, и соответствующим исключением Покупателя из перечня субъектов оптового рынка электрической энергии, формируемый системным оператором и отсутствия задолженности Покупателя перед Продавцом.

12. Заключительные положения

37. Все изменения и дополнения к настоящему Договору действительны лишь при условии, что они совершены в письменной форме и подписаны уполномоченными на то представителями Сторон.

38. Вся переписка между Сторонами должна осуществляться в письменном виде путем направления писем на бумажном носителе.

39. Настоящий Договор составляется на казахском и русском языках в двух экземплярах на бумажном носителе, имеющих одинаковую юридическую силу, либо в электронном виде.

40. Договор заключен в городе Астане, подписан обеими Сторонами и зарегистрирован Покупателем в Реестре заключенных договоров.

13. Реквизиты и подписи Сторон

Продавец	Покупатель
________________________________ (полное наименование)	_________________________________ (полное наименование)
Юридический адрес: ___________________________	Юридический адрес: ____________________________
Фактический адрес: ___________________________	Фактический адрес: ____________________________
Телефон/факс: ________________________________	Телефон/факс: _________________________________
Бизнес идентификационный номер: _________________________________	Бизнес идентификационный номер: _________________________________
Банковский идентификационный код: ________________________________	Банковский идентификационный код: _________________________________
Индивидуальный идентификационный код: ________________________________	Индивидуальный идентификационный код: _________________________________
________________________________ (наименование банка)	_________________________________ (наименование банка)
________________________________ (должность)	_________________________________ (должность)
________________________________ (фамилия, имя, отчество (при его наличии)	_________________________________ (фамилия, имя, отчество (при его наличии)
м.п. (при наличии)	м.п. (при наличии)

"Электр энергиясының көтерме нарығын ұйымдастыру мен оның жұмыс iстеу қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2015 жылғы 20 ақпандағы № 106 бұйрығына өзгеріс енгізу туралы

Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2023 жылғы 30 маусымдағы № 249 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2023 жылғы 30 маусымда № 32972 болып тіркелді

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
Осы бұйрықтың қолданысқа енгізілу тәртібін 4 т. қараңыз

БҰЙЫРАМЫН:

1. "Электр энергиясының көтерме нарығын ұйымдастыру мен оның жұмыс iстеу қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2015 жылғы 20 ақпандағы № 106 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10531 болып тіркелген) мынадай өзгеріс енгізілсін:

кіріспе мынадай редакцияда жазылсын:

"Электр энергетикасы туралы" 2004 жылғы 9 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңы 5-бабының 9) тармақшасына, 9-4-бабының 1-тармағының 1), 2), 6), 8), 9), 10), 12), 13) тармақшаларына, 19-1-бабының 4, 5, 7-тармақтарына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:";

көрсетілген бұйрықпен бекітілген Электр энергиясының көтерме нарығын ұйымдастыру мен оның жұмыс iстеу қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) осы бұйрыққа қосымшаға сәйкес жаңа редакцияда жазылсын.

2. Қазақстан Республикасы Энергетика министрлігінің Электр энергетикасын дамыту департаменті Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:

1) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

2) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Энергетика министрлігінің интернет-ресурсында орналастыруды;

3) осы бұйрықты Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркегеннен кейін он жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасы Энергетика министрлігінің Заң қызметі департаментіне осы тармақтың 1) және 2) тармақшаларында көзделген іс-шаралардың орындалғаны туралы мәліметтерді беруді қамтамасыз етсін.

3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының энергетика вице-министріне жүктелсін.

4. Осы бұйрық 2023 жылғы 1 шілдеден бастап қолданысқа енгізілетін Қағидалар 3-тармағының екінші абзацын, 4, 8, 10, 11, 12, 18, 19, 20, 23, 24, 25-тармақтарын, 32-тармақтың 2) тармақшасын, 33, 34, 41, 42, 43, 44, 53, 54, 89, 90, 95, 96, 97, 98, 100, 101, 111, 112, 116, 120-тармақтарын және Қағидаларға 3-қосымшасын қоспағанда, алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасы Энергетика министрі

А. Саткалиев

	Қазақстан Республикасы Энергетика министрі 2023 жылғы 30 маусымдағы № 249 Бұйрыққа қосымша
	Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2015 жылғы 20 ақпандағы № 106 бұйрығымен бекітілген

Электр энергиясының көтерме сауда нарығын ұйымдастыру мен оның жұмыс iстеу қағидалары

1-тарау. Кіріспе. Терминдер мен анықтамалар

1. Осы Электр энергиясының көтерме сауда нарығын ұйымдастыру және оның жұмыс iстеу қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) "Электр энергетикасы туралы" Қазақстан Республикасының Заңының (бұдан әрі – Заң) 5-бабы 9) тармақшасына сәйкес әзiрлендi және электр энергиясын бірыңғай сатып алушының кезінде электр энергиясының көтерме сауда нарығын ұйымдастыру және жұмыс істеу, электр энергиясын бірыңғай сатып алушының басқа елдердің энергия өндіруші ұйымдарынан және электр энергиясын жеткізушілерден (өндірушілерден) электр энергиясын сатып алу, электр энергиясын бірыңғай сатып алушының көтерме сауда нарығының ішкі субъектілеріне және басқа елдердің тұтынушыларына сату электр энергиясын сату тәртібін, электр энергиясын бірыңғай сатып алушының электр энергиясын сату болжамды бағаларын, электр энергиясын бірыңғай сатып алушының көтерме сауда нарығы тұтынушылары үшін тарифтерді саралау арқылы атаулы қолдауды жүзеге асыру, электр энергиясын бірыңғай сатып алушының шартты тұтынушылар мен білікті тұтынушылардың электр энергиясын бірыңғай сатып алушыдан электр энергиясын сатып алу бағалары мен көлемдерін есептеу, электр энергиясын бірыңғай сатып алушының жаңартылатын энергия көздерін пайдалануды қолдауға арналған шығындарды бөлу, электр энергиясының шекті тарифтерге сағаттық мөлшерлемелерін, электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектілерінің электр энергиясын бірыңғай сатып алушысына сатып алынған электр энергиясы үшін ақы төлеу тәртібі мен мерзімдерін, электр энергиясын бірыңғай сатып алушының жаңартылатын энергия көздерін пайдаланатын және энергия өндіруші ұйымдардан сатып алынған электр энергиясына ақы төлеу тәртібі мен мерзімдерін айқындау, цифрлық майнерлер үшін электр энергиясына квотаны айқындау тетігін, электр энергиясын бірыңғай сатып алушының энергия беруші ұйымдармен электр энергиясын беруге және электр энергиясын беру бойынша көрсетілетін қызметтеріне ақы төлеу туралы шарттар жасасу жағдайлары мен тәртібін айқындайды.

2. Осы Қағидаларда мынадай негізгі ұғымдар мен анықтамалар пайдаланылады:

1) атаулы қолдау алушылардың тізімі – электр энергиясын бірыңғай сатып алушыдан электр энергиясын сатып алуға жеке бағалар қолданылатын, электр энергиясын кепілдік беретін өнім берушілер болып табылатын электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектілері енгізілетін табиғи монополия саласындағы уәкілетті орган қалыптастыратын тізім;

2) базалық баға – электр энергиясын бірыңғай сатып алушы электр энергиясын тиісті сағатқа сандық майнинг бойынша қызметті жүзеге асырмайтын және атаулы қолдау алушылардың тізіміне енгізілмеген электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектілеріне, сондай-ақ шартты тұтынушылар болып табылатын электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектілеріне сататын баға;

3) жаңартылатын энергия көздерін қолдау жөніндегі қаржы-есеп айырысу орталығы (бұдар әрі – қаржы-есеп айырысу орталығы) – 2023жылдың 1 шілдесіне дейін қолданыста болған Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес, қалдықтарды энергетикалық кәдеге жарату жөніндегі объектілер, сондай-ақ жаңартылатын энергия көздерін пайдалану объектілері шығаратын электр энергиясын сату-сатып алу шарттарының тарапы болып саналатын уәкілетті органмен бекіткен заңды тұлға;

4) жаңартылатын энергия көздерін пайдалануды қолдауға жұмсалатын шығындар – жаңартылатын энергия көздерін пайдалану объектілері, қалдықтарды энергетикалық кәдеге жарату объектілері өндірген электр энергиясын сатып алуға арналған бірыңғай сатып алушының шығындары, электр энергиясын өндіру-тұтынуды теңгерімдеуді ұйымдастыру бойынша көрсетілетін қызметтерге жұмсалатын шығындар, электр энергиясының теңгерімдеуші нарығында жұмсалған шығындар (кірістерді шегергенде), резервтік қорды қалыптастыруға арналған шығындар және оның қызметін жүзеге асыруға байланысты шығындар;

5) майнингтік баға – электр энергиясының орталықтандырылған сауда-саттығының нәтижелері бойынша (сатып алушыларды іріктеу бойынша) айқындалған баға, ол бойынша цифрлық майнинг қызметін жүзеге асыратын электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектісі электр энергиясын бірыңғай сатып алушыдан тиісті сағатқа электр энергиясын сатып алады;

6) мәміле бағасы – энергия өндіруші ұйымдарға арналған орталықтандырылған сауда-саттық барысында айқындалған электр энергиясының бағасы, ол бағамен электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектісі тиісті сағатқа электр энергиясының бірыңғай сатып алушысына электр энергиясын сатады;

7) теңгерімдеуші нарық жүйесі – электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектілерінің сатып алуға өтінімдер және сатуға өнімдер беруіне, электр энергиясының өндіру-тұтынудың тәуліктің графигін қалыптастыруға, цифрлық майнерлер үшін электр энергиясының орталықтандырылған сауда-саттықтарының көлемін айқындауға, энергия өндіруші ұйымдар үшін электр энергиясының орталықтандырылған сауда-саттықтарының көлемін айқындауға, бекітілген тәуліктік графикке жүйелік оператормен келісілген түзетулер енгізуге, электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектілерінің электр энергиясын өндіру-тұтынудың нақты мәндерін қалыптастыруға, электрэнергиясының сағат сайынғы теңгерімсіздіктерін есептеуге, электр энергиясының көтерме сауда нарығында электр энергиясын сатып алу-сатудың сағат сайынғы бағаларын, сондай-ақ теңгерімдеуші электр энергиясын сатып алудың (сатудың) және теріс теңгерімсіздіктерді сатып алудың (сатудың) сағат сайынғы бағаларын есептеуге арналған аппараттық-бағдарламалық кешен;

8) уәкілетті орган – электр энергетикасы саласында басшылықты жүзеге асыратын мемлекеттік орган;

9) ұлттық электр желісі бойынша электр энергиясын беру бойынша көрсетілетін қызмет – электр энергиясын экспорттайтын және импорттайтын электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектілеріне және электр энергиясының мемлекетаралық транзитінің көлемі үшін басқа мемлекеттердің ұйымдарына, осы ұйымдардың құрамына кіретін объектілер үшін ұлттық электр желісі бойынша электр энергиясын беруді жүзеге асыратын тұлғалар тобына кіретін ұйымдарға және көтерме сауда нарығының субъектілері, сондай-ақ шартты тұтынушыларға жүйелік оператор көрсететін қызмет;

10) ұлттық электр желісін пайдалану бойынша көрсетілетін қызмет – табиғи монополиялар туралы заңнамасына сәйкес электр энергиясын беру саласына жататын, электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектісіне жүйелік оператор электр энергиясын бірыңғай сатып алушыны, шартты тұтынушыларды және тұлғалар тобының құрамына кіретін заңды тұлғаларды қоспағанда, олар электр энергиясын бірыңғай сатып алушыдан сатып алған және электр энергиясының теңгерімдеуші нарығының есеп айырысу орталығымен теңгерімдеуші электр энергиясын және теріс теңгерімсіздіктерді сатып алу-сату операцияларын жүзеге асыру кезінде көрсететін, ұлттық электр желісіне техникалық қызмет көрсету мен оны пайдалану әзірлігінде ұстап тұруды қамтамасыз ету бойынша көрсетілетін қызмет;

11) цифрлық майнерлерге арналған орталықтандырылған сауда – орталықтандырылған сауда нарығының операторы жүргізетін цифрлық майнинг қызметін жүзеге асыратын электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектілері қатысатын электр энергиясының орталықтандырылған саудасы;

12) шартты тұтынушы – өзімен бірге бір тұлғалар тобына кіретін энергия өндіруші ұйымдардан электр энергиясын сатып алатын көтерме тұтынушы, "Жаңартылатын энергия көздерін пайдалануды қолдау туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес айқындалатын өнеркәсіптік кешен және басым тұтынушы;

13) электр энергиясын бірыңғай сатып алушы – электр энергиясын жоспарлы көлемде орталықтандырылған сатып алу және орталықтандырылған сату қызметін жүзеге асыратын, уәкілетті орган айқындайтын мемлекет жүз пайыз қатысатын заңды тұлға;

14) электр энергиясын сатып алу-сату шарты – электр энергиясының жоспарлы көлемiн сатып алуға (сатуға) арналған электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектiлерi арасында жасалатын келiсiм;

15) электр энергиясын өндіру-тұтынудың тәуліктік графигі – электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектілерінің операциялық тәуліктеріне электр энергиясын өндірудің және тұтынудың жоспарлы сағат сайынғы шамаларын көрсететін жүйелік оператор әзірлейтін және бекітетін құжат;

16) электр энергиясының бөлшек сауда нарығы – жүйелік оператор қалыптастыратын электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектілерінің тізбесіне енгізілген энергиямен жабдықтаушы ұйымдар мен электр энергиясының бөлшек сауда нарығы субъектілері арасындағы электрмен жабдықтау шарттары негізінде жұмыс істейтін өзара қатынастар жүйесі;

17) электр энергиясының бөлшек сауда нарығының субъектілері –электр энергиясын тұтынушылар және жүйелік оператор қалыптастыратын электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектілерінің тізбесіне енгізілмеген энергия беруші ұйымдар;

18) электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектілері – энергия өндіруші, энергия беруші, энергиямен жабдықтаушы ұйымдар, жаңартылатын энергия көздерін пайдаланатын энергия өндіруші ұйымдар, қайталама энергетикалық ресурстарды пайдаланатын энергия өндіруші ұйымдар, қалдықтарды энергетикалық кәдеге жаратуды пайдаланатын энергия өндіруші ұйымдар, электр энергиясын тұтынушылар және жүйелік оператор қалыптастыратын электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектілерінің тізбесіне енгізілген цифрлық майнерлер, сондай-ақ жүйелік оператор, орталықтандырылған сауда нарығының операторы және электр энергиясын бірыңғай сатып алушы;

19) электр энергиясының көтерме сауда нарығы – электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектілерінің арасындағы шарттар негізінде жұмыс істейтін электр энергиясын сатып алу-сатуға байланысты қатынастар жүйесі;

20) электр энергиясының орталықтандырылған саудасы – энергия өндіруші ұйымдар мен бірыңғай сатып алушы арасындағы, сондай-ақ бірыңғай сатып алушы мен цифрлық майнерлер арасындағы орталықтандырылған сауда нарығы операторының электрондық сауда жүйесінде жүзеге асыратын электр энергиясын сатып алу-сату мәмілелерін жасасуға бағытталған процесс;

21) энергия өндіруші ұйым – электр және (немесе) жылу энергиясын өз қажеттіліктері және (немесе) Қазақстан Республикасының жаңартылатын энергия көздерін пайдалануды қолдау саласындағы заңнамасына сәйкес электр және (немесе) жылу энергиясының жеке тұтынушылары мен электр энергиясының нетто-тұтынушылары болып табылатын осындай тұтынушыларды қоспағанда, көтерме сауда нарығында электр энергиясын сатып алушыларға, жылу энергиясын тұтынушыларға өткізу үшін өндіруді жүзеге асыратын ұйым;

22) энергия өндіруші ұйымдарға арналған электр энергиясының орталықтандырылған саудасы – орталықтандырылған сауда нарығының операторы жүргізетін электр энергиясын сатумен айналысатын электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектілері қатысатын электр энергиясының орталықтандырылған саудасы;

Осы Қағидаларда қолданылатын өзге терминдер мен анықтамалар

Қазақстан Республикасының электр энергетикасы саласындағы заңнамасына сәйкес қолданылады.

2-тарау. Жалпы ережелер

1-параграф. Электр энергиясының көтерме сауда нарығының жалпы ережелері

3. Электр энергиясының көтерме сауда нарығы - электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектілерінің арасындағы электр энергиясын сатып алу-сату шарттары негізінде жұмыс істейтін, электр энергиясының жоспарлы көлемдерін сатып алу-сатуға байланысты қатынастар жүйесін білдіреді.

Электр энергиясының бөлшек сауда нарығы субъектілері электр энергиясының көтерме сауда нарығында электр энергиясын сатып алу-сатудыжүзеге асырмайды.

4. Энергия өндіруші ұйымдар, жаңартылатын энергия көздерін пайдаланатын энергия өндіруші ұйымдар және қайталама энергия ресурстарын пайдаланатын энергия өндіруші ұйымдар, қалдықтарды энергетикалық кәдеге жаратуды пайдаланатын энергия өндіруші ұйымдар электр энергиясының көтерме сауда нарығында (электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектілеріне) электр энергиясын сатуды жүзеге асырады.

Бұл ретте энергиямен жабдықтаушы ұйымдар электр энергиясының бөлшек сауда нарығында (электр энергиясының бөлшек сауда нарығының субъектілеріне) электр энергиясын сатуды жүзеге асырады.

5. Электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектілері жасаған барлық электр энергиясын сатып алу-сату шарттары бойынша электр энергиясының көтерме сауда нарығында сатып алынған (сатылған) электр энергиясының көлемі жүйелік оператор бекіткен электр энергиясын өндіру-тұтынудың тәуліктік графигіне енгізілген электр энергиясын сатып алу-сатудың жоспарлы көлемі (осы Қағидаларда көзделген түзетулерді ескере отырып) болып табылады.

6. Электр энергиясының көтерме сауда нарығында электр энергиясын сатып алу (сату) үшін тиісті заңды тұлға алдымен өзінің осы Қағидаларға сәйкес жүйелік оператор қалыптастыратын электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектілерінің тізбесіне енгізілуін қамтамасыз етеді.

2-параграф. Электр энергиясының көтерме сауда нарығындағы электр энергиясын сатып алушылары үшін жалпы ережелер

7. Электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектілері электр энергиясын электр энергиясын бірыңғай сатып алушыдан және (немесе) олармен бір тұлғалар тобына кіретін және (немесе) жаңартылатын энергия көздерін пайдаланатын энергия өндіруші ұйымдардан ғана сатып алуды жүзеге асыруға және олармен тиісті электр энергиясын сатып алу-сату шарттарын жасасуға міндетті;

8. Энергиямен жабдықтаушы ұйымдар өз тұтынушыларын энергиямен жабдықтау мақсатында электр энергиясын бірыңғай сатып алушыдан және (немесе) нетто-тұтынушылардан электр энергиясын сатып алуды жүзеге асырады.

Бұл ретте энергиямен жабдықтаушы ұйымдарға жүйелік оператор растаған, Қазақстан Республикасының бірыңғай электр энергетикасы жүйесінен оқшауланған жұмыс салдарынан Қазақстанның энергия өндіруші ұйымдарынан электр энергиясын беруді жүзеге асырудың техникалық мүмкіндігі болмаған кезде тұтынушыларды энергиямен жабдықтау мақсатында Қазақстан Республикасының аумағында электр энергиясын тікелей шетелдік өндіруші атынан өткізетін электр энергиясын берушілерден Қазақстан Республикасынан тыс жерлерден электр энергиясын сатып алуға жол беріледі.

9. Электр энергиясының мемлекетаралық транзитін жүзеге асыратын басқа мемлекеттердің ұйымдарын қоспағанда, электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектілері болып табылатын энергиямен жабдықтаушы ұйымдар, энергия беруші ұйымдар және тұтынушылар жүйелік оператормен ұлттық электр желісін пайдалану бойынша қызмет көрсетуге арналған шарт жасасуға міндетті.

10. Цифрлық майнинг бойынша қызметті жүзеге асыратын электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектілері электр энергиясын Қазақстан Республикасының шегінен тыс жерден не электр энергиясын бірыңғай сатып алушыдан сатып алуды жүзеге асыруға міндетті;

Электр энергиясын бірыңғай сатып алушыдан осы тармақтың бірінші бөлігінде көрсетілген электр энергиясын сатып алуды цифрлық майнинг бойынша қызметті жүзеге асыратын электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектілері Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2015 жылғы 24 ақпандағы № 137 бұйрығымен бекітілген (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10550 болып тіркелген) Электр энергиясының орталықтандырылған саудасын ұйымдастыру қағидаларына (бұдан әрі – Электр энергиясының орталықтандырылған сауда-саттығын ұйымдастыру қағидалары) сәйкес осы Қағидаларға сәйкес электр энергиясының тиісті квотасы шегінде өткізілетін цифрлық майнерлер үшін электр энергиясының орталықтандырылған сауда-саттығында жүзеге асырады.

11. Шартты тұтынушылар электр энергиясын бірыңғай сатып алушыдан электр энергиясын бірыңғай сатып алушы есептейтін көлем мен бағалары бойынша Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2015 жылғы 2 наурыздағы № 164 бұйрығымен бекітілген Жаңартылатын энергия көздерін пайдалану объектілері, қалдықтарды энергетикалық кәдеге жарату жөніндегі объектілер өндірген электр энергиясын бірыңғай сатып алушының орталықтандырылған сатып алу және сату қағидаларында айқындалған тәртіппен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10662 болып тіркелген) (бұдан әрі – Электр энергиясын бірыңғай сатып алушының жаңартылатын энергия көздерін пайдалану объектілері, қалдықтарды энергетикалық кәдеге жарату объектілері өндірген электр энергиясын орталықтандырылған сатып алу және сату қағидалары), цифрлық майнинг жөніндегі қызметті жүзеге асыратын көтерме сауда нарығы субъектілерінің электр энергиясын тұтынуының жоспарлы көлемдерін, жаңартылатын энергия көздері өндірген олардың құрамына кіретін электр энергиясының көлемдерін, олардың электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектілері болып табылатын жаңартылатын энергия көздерінен сатып алған электр энергиясының көлемдерін және электр энергиясын бірыңғай сатып алушының жаңартылатын көздерден электр энергиясын сатып алуға жұмсаған шығындарын қоспағанда, республиканың жоспарлы тұтынуының жалпы көлеміндегі олардың электр энергиясын жоспарлы тұтыну үлесін ескере отырып сатып алады, сондай-ақ олар Қазақстан Республикасы энергетика Министрінің 2017 жылғы 28 желтоқсандағы № 480 бұйрығымен бекітілген (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 16241 болып тіркелген) үлгілік нысандар бойынша электр энергиясын бірыңғай сатып алушымен қалдықтарды энергетикалық кәдеге жаратуды пайдаланатын жаңартылатын энергия көздерін пайдаланатын объектілер өндіретін электрэнергиясын сатып алу-сатудың тиісті шарттарын жасасады.Бұл ретте осы тармақтың бірінші бөлігіне сәйкес электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектілері болып табылатын жаңартылатын энергия көздерінен шартты тұтынушылар сатып алатын электр энергиясы ретінде 2024 жылғы 1 қаңтардан кейін пайдалануға берілген жаңартылатын энергия көздерін пайдаланатын энергия өндіруші ұйымдардың электр энергиясы қабылданады.

12. Энергия беруші ұйымдар электр энергиясының көтерме сауда нарығында электр энергиясын беру бойынша қызмет көрсетеді, электр энергиясының технологиялық шығысын және шаруашылық қажеттіліктерін өтеу үшін электр энергиясын сатып алады.

13. Электр энергиясының көтерме сауда нарығында өз қызметін жүзеге асыру кезінде энергия беруші ұйымдар:

1) Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2014 жылғы 18 желтоқсандағы № 210 бұйрығымен бекітілген (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10899 болып тіркелген) Электр желілік қағидаларға сәйкес электр энергиясының белгіленген сенімділік нормалары мен сапа стандарттарына сәйкес электр энергиясын беруді жүзеге асырады;

2) электр желісіне қол жеткізу үшін тең жағдайларды қамтамасыз етеді;

3) электр желісін пайдалану әзірлігінде ұстауды және оған техникалық қызмет көрсетуді қамтамасыз етеді;

4) электр желісінің тұрақты және сенімді жұмысын, жедел басқару (жүргізу) аймағына кіретін энергетикалық объектілердегі аварияларды болдырмау, оқшаулау және жою жөніндегі шараларды уақтылы қабылдауды қамтамасыз етеді;

5) жүйелік оператормен бірлесіп, Қазақстан Республикасының электр энергетикасы саласындағы және техникалық реттеу саласындағы заңнамасында белгіленген талаптарға сәйкес берілетін электр энергиясының сапасын қамтамасыз етеді;

6) келісілген есепке алу нүктелерінде электр энергиясын коммерциялық есепке алуды жүзеге асырады;

7) ҚР БЭЖ-інде электр энергиясын өндіру (тұтыну) режимдерін жедел-диспетчерлік басқару процесінде жүйелік оператормен өзара іс-қимылды жүзеге асырады.

14. Электр энергиясының көтерме сауда нарығында өз қызметін жүзеге асыру кезінде энергиямен жабдықтаушы ұйымдар жүйелік операторға және (немесе) өңірлік электр желісі компаниясына қызмет көрсетілетін тұтынушылардың электр энергиясын коммерциялық есепке алу аспаптарына кедергісіз қол жеткізуін ұсынуды қамтамасыз етеді.

15. Энергиямен жабдықтаушы ұйымда электр энергиясын сатып алуға қолданыстағы шарттар болмаған кезде бөлшек сауда тұтынушылары Заңда белгіленген тәртіппен электр энергиясын кепілдік беретін жеткізушіге беруге тиіс.

16. Электр энергиясын тұтынушылар электр энергиясының көтерме сауда нарығында қызметті жүзеге асыру кезінде:

1) электр энергиясын сатып алу-сату шартында айқындалған электр тұтыну режимдерін сақтайды;

2) тұтынушылардың меншігіндегі электр және энергия қондырғыларының және коммерциялық есепке алу аспаптарының тиісті техникалық жай-күйін қолдайды, Қазақстан Республикасының электр энергетикасы саласындағы заңнамасына сәйкес белгіленген тәртіппен олардың техникалық жай-күйіне қойылатын талаптарды орындайды;

3) коммерциялық есепке алу аспаптарының өлшем деректерін жасалған шарттарға сәйкес белгіленген мерзімде ұсынады;

4) жүйелік операторға және өңірлік электр желісі компаниясына электр энергиясын коммерциялық есепке алу аспаптарына кедергісіз қол жеткізуді ұсынады;

5) диспетчерлік технологиялық басқару құралдарының, оның ішінде жүйелік оператордың және өңірлік электр желілік компанияның диспетчерлік орталықтарымен байланыс құралдарының, жүйелік оператордың және өңірлік электр желілік компанияның жедел-ақпараттық кешенімен біріздендірілген диспетчерлік басқарудың жедел-ақпараттық кешенінің болуын немесе жедел-диспетчерлік өзара іс-қимыл бойынша өкілеттіктерді беру туралы құжаттың болуын басқа диспетчерлік орталыққа қамтамасыз етеді ;

6) өкілетті диспетчерлік орталықпен қосылған телеметриялық ақпаратты жинау және беру жүйесінің болуын қамтамасыз етеді.

3-параграф. Электр энергиясының көтерме сауда нарығындағы электр энергиясын сатушылар үшін жалпы ережелер

17. Барлық энергия өндіруші ұйымдар электр энергиясын бірыңғай сатып алушыға ғана электр энергиясын сатуды жүзеге асыруға міндетті және осы Қағидаларға 6, 7-қосымшаларға сәйкес нысандар бойынша және (немесе) олармен бір тұлғалар тобына кіретін тұтынушыларға тиісті шарттар жасасады және олармен электр энергиясын сатып алу-сату шарттарын жасасады.

Өздерімен бір тұлғалар тобына кіретін тұтынушыларға электр энергиясын өткізетін энергия өндіруші ұйымдар электр энергиясын тұлғалар тобынан тыс сатуды электр энергиясын бірыңғай сатып алушыға ғана жүзеге асыруға міндетті. Бұл ретте электр энергиясын одан әрі сатусыз өз қажеттіліктері үшін сатып алатын заңды тұлға тұтынушы болып танылады.

Бұл ретте осы тармақтың бірінші және екінші абзацтарына сәйкес энергия өндіруші ұйым өткізуге мәлімдемеген электр энергиясының көлемі электр энергиясының теңгерімдеуші нарығында сатуға жатпайды.

18. Энергия өндіруші ұйымға:

1) бірыңғай сатып алушы мен осы энергия өндіруші ұйыммен бір тұлғалар тобына кіретін тұтынушыларды қоспағанда, электр энергиясының бөлшек сауда нарығының субъектілеріне, сондай-ақ электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектілеріне электр энергиясын өткізуге (сатуға);

2) келісілген хаттамалар бойынша сағат сайынғы есепке алу деректерін жүйелік оператордың электр энергиясын коммерциялық есепке алудың автоматтандырылған жүйесінің орталық дерекқорына беруді қамтамасыз ететін электр энергиясын коммерциялық есепке алудың автоматтандырылған жүйесі болмаған кезде электр энергиясын өткізуге (сатуға);

3) осы Заңының 9-4-бабының 2) тармақшасында көрсетілген жағдайларды қоспағанда, электр энергиясын цифрлық майнерлерге өткізуге (сатуға);

4) басқа энергия өндіруші ұйымнан электр энергиясын алуға (сатып алуға) тыйым салынады.

19. Жүйелік операторға қуатты автоматты түрде реттеу бойынша қызметтер көрсететін энергия өндіруші ұйымдар электр энергиясын бірыңғай сатып алушыға электр энергиясын сатудан шарттық көлемнің (реттеу диапазонының) шамасына босатылады;

20. Электр энергиясын бірыңғай сатып алушымен жасалған ұзақ мерзімді электр энергиясын сатып алу-сату шарты бар барлық жаңартылатын көздер электр энергиясын жаңартылатын энергия көздерін пайдалануды қолдау туралы заңнамасына сәйкес электр энергиясын бірыңғай сатып алушыға ғана сатуды жүзеге асыруға міндетті.

21. Электр энергиясының көтерме сауда нарығында өз қызметін жүзеге асыру процесінде энергия өндіруші ұйымдар:

1) жүйелік оператормен бірлесіп ҚР БЭЖ-де стандартты жиілікті реттеуді және ұстауды жүзеге асырады;

2) диспетчерлік технологиялық басқару құралдарының, оның ішінде жүйелік оператордың диспетчерлік орталықтарымен байланыс құралдарының, жүйелік оператордың жедел-ақпараттық кешенімен біріздендірілген диспетчерлік басқару жедел-ақпараттық кешенінің болуын қамтамасыз етеді;

3) жүйелік операторға және өңірлік электр желісі компаниясына электр энергиясын коммерциялық есепке алу аспаптарына кедергісіз қол жеткізуді ұсынады.

4 параграф. Электр энергиясын бірыңғай сатып алушы үшін жалпы ережелер

22. Электр энергиясын бірыңғай сатып алушы мынадай функцияларды жүзеге асырады:

1) уәкілетті орган белгілеген тәртіппен электр энергиясын энергия өндіруші ұйымдардан:

электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектілерінің тізбесіне енгізілген энергиямен жабдықтаушы, энергия беруші ұйымдарға, тұтынушыларға, шартты тұтынушыларға, сондай-ақ цифрлық майнерлерге сату үшін бір сағат және (немесе) тәулік бұрын энергия өндіруші ұйымдарда электр энергиясын сатып алады;

2) электр энергиясын электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектілері болып табылатын энергия беруші және энергиямен жабдықтаушы ұйымдарға, электр энергиясын тұтынушыларға, шартты тұтынушыларға, сондай-ақ электр энергиясының орталықтандырылған сауда-саттықтарында цифрлық майнинг бойынша қызметті жүзеге асыратын тұлғаларға электр энергиясына шекті тарифтерден жоғары сатады;

3) жауапкершілікті беру шарттары шеңберінде жаңартылатын энергия көздерінен теріс теңгерімсіздіктерді сатып алады;

4) жауапкершілікті беру шарты шеңберінде жаңартылатын көздерге теңгерімдеуші электр энергиясын сатады;

5) жаңартылған энергия көздерін пайдалануды қолдау саласындағы заңнамаға сәйкес, 2023 жылғы 1 шілдеге дейін қаржы есеп-айырысу орталығымен жасалған электр энергиясын сатып алу-сату шарты бар, жаңартылған энергия көздерін қоспағанда, үлгілік нысанда уәкілетті орган бекіткен, электр энергиясын бірыңғай сатып алушымен жасалған электр энергиясының жоспарлы көлемін ұзақ мерзімді сатып алу-сату шарты бар жаңартылатын көздермен жауапкершілікті беру шартын жасасады және осы Заңға сәйкес электр энергиясының теңгерімдеуші нарығында олардың теңгерім провайдері болады;

6) уәкілетті орган бекіткен типтік нысандар бойынша электр энергиясын тиісті сатып алу-сату шарттарын жасасады;

7) электр энергиясының орталықтандырылған саудасына қатысу шартын жасасады;

8) басқа елдердің электр энергиясын жеткізушілерінен (өндірушілерінен) электр энергиясын сатып алуды (импорттауды) уәкілетті орган айқындаған тәртіппен және осы жеткізушілердің (өндірушілердің) бағалары бойынша жүзеге асырады (қажет болған кезде);

9) электр энергиясын басқа елдердің тұтынушыларына сатуды (экспорттауды) уәкілетті орган айқындаған тәртіппен жүзеге асырады (қажет болған кезде);

10) тарифтерді кезең-кезеңімен өзгертуді жүзеге асыру мүмкіндігі мақсатында тарифтерді саралау арқылы көтерме сауда нарығының тұтынушылары үшін атаулы қолдау көрсетуді Қағидаларда айқындалған тәртіппен жүзеге асырады;

11) теңгерімдеуші нарықтың есеп айырысу орталығымен теңгерімдеуші электр энергиясын және теріс теңгерімсіздіктерді сатып алу-сату шартын жасасады;

12) уәкілетті орган айқындаған тәртіпке сәйкес электр энергиясын сатуға арналған болжамды бағаларды айқындайды;

13) энергия беруші ұйымдармен электр энергиясын беруге арналған шарттар жасасады (қажет болған кезде) және уәкілетті орган айқындаған жағдайларда және тәртіппен электр энергиясын беру бойынша көрсетілетін қызметтерге ақы төлейді;

14) жүйелік оператормен импортталатын электр энергиясын желіге жіберуді техникалық диспетчерлеу бойынша қызметтер көрсетуге арналған шартты жасасады (қажет болған кезде).

23. Электр энергиясының бөлшек сауда нарығының субъектілеріне бірыңғай сатып алушыдан электр энергиясын сатуға тыйым салынады.

24. Электр энергиясын бірыңғай сатып алушыға жүйелік оператормен ұлттық электр желісін пайдалану бойынша қызмет көрсетуге арналған шарттары жоқ, электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектілері болып табылатын энергиямен жабдықтаушы, энергия беруші ұйымдарға және тұтынушыларға электр энергиясын өткізуге (сатуға) тыйым салынады.

25. Электр энергиясын бірыңғай сатып алушының энергия өндіруші ұйымдардан, оның ішінде жаңартылатын энергия көздерін, қалдықтарды энергетикалық кәдеге жаратуды және қайталама энергетикалық ресурстарды пайдаланатын ұйымдардан электр энергиясын сатып алуына, сондай-ақ теңгерімдеуші электр энергиясын және теріс теңгерімсіздіктерді сатып алуына байланысты құқықтық қатынастарға Қазақстан Республикасының мемлекеттік сатып алу туралы заңнамасы қолданылмайды.

3-тарау. Электр энергиясының көтерме сауда нарығында электр энергиясын сатып алу тәртібі

1-параграф. Электр энергиясын сатып алу көлемін мәлімдеу

26. Электр энергиясының көтерме сауда нарығында электр энергиясын операциялық тәуліктерге сатып алу үшін электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектілері (электр энергиясының бірыңғай сатып алушысын, цифрлық майингті жүзеге асыратын электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектілерін және электр энергиясын Қазақстан Республикасының аумағында цифрлық майнерлерге тікелей шетелдік өндірушінің атынан өткізетін электр энергиясын берушілерді қоспағанда) операциялық нарықтың алдындағы тәуліктің сағат 08:00 (Астана уақыты бойынша) теңгерімдеуші нарық жүйесінде оны жүйелік оператор бекітетін электр энергиясын өндіру-тұтынудың тәуліктік графигіне енгізу үшін осы Қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес нысан бойынша әрбір келісімшарттық жеткізуші бойынша жоспарланған сатып алуға өтінім береді және оған электрондық цифрлық қолтаңбамен қол қояды.

Қаржы-есеп айырысу орталығының жаңартылатын энергия көздерін пайдалану объектілері, қалдықтарды энергетикалық кәдеге жарату объектілері өндірген электр энергиясын және тасқындық электр энергиясын орталықтандырылған сатып алуы және сатуы қағидаларын, қаржы-есеп айырысу орталығының басым шартты тұтынушыға күнтізбелік жылдың қорытындысы бойынша электр энергиясының тиісті үлесін қайта есептеу және қайта бөлу тәртібіне (бұдан әрі – электр энергиясын сатып алудың рұқсат етілген ең аз сағат сайынғы көлемдері) сәйкес айқындалатын, электр энергиясын бірыңғай сатып алушыдан операциялық тәуліктерге сатып алуға міндетті электр энергиясының тиісті сағаттық көлемдері бөлігінде шартты тұтынушылардың сатып алуға өтінімдері операциялық тәуліктердің алдындағы тәуліктерде теңгерімдеуші нарық жүйесінде автоматты түрде қалыптастырылады, және электрондық цифрлық қолтаңбамен қол қойылмайды.

Цифрлық майнинг бойынша қызметті жүзеге асыратын электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектілерін сатып алуға өтінімдерді осы субъектілер Электр энергиясының орталықтандырылған сауда-саттығын ұйымдастыру қағидаларына сәйкес орталықтандырылған сауда нарығы операторының сауда жүйесінде береді. Цифрлық майнерлер үшін орталықтандырылған сауда-саттық қорытындылары бойынша орталықтандырылған сауда нарығының операторы операциялық тәуліктің алдындағы 10:15 сағатқа дейін (Астана уақыты бойынша) цифрлық майнерлер үшін орталықтандырылған сауда-саттық қорытындыларын теңгерімдеуші нарық жүйесіне автоматты түрде береді. Цифрлық майингті жүзеге асыратын электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектілері, сондай-ақ Қазақстан Республикасының аумағында цифрлық майнерлерге электр энергиясын тікелей шетелдік өндірушінің атынан өткізетін электр энергиясының теңгерімдеуші нарығы жүйесіне цифрлық майнерлер үшін сауда-саттық аяқталғаннан кейін, бірақ операциялық тәуліктің алдындағы тәуліктің сағат 11:00-ден (Астана уақыты бойынша) кешіктірмей Қазақстанның шегінен электр энергиясын сатып алуға өтінім береді.

Осы Қағидаларда көзделген жағдайларды қоспағанда, электрондық цифрлық қолтаңбамен қол қойылмаған электр энергиясын сатып алуға өтінімдер электр энергиясының теңгерімдеуші нарығы жүйесінде қабылданбайды және электр энергиясын өндіру-тұтынудың тәуліктік графигіне енгізілмейді.

Электр энергиясының теңгерімдеуші нарығы жүйесіне электр энергиясын бірыңғай сатып алушыдан сатып алуға өтінімге қол қоюға (беруге), ол бойынша алдын ала төлем қосындысы жеткіліксіз болған жағдайда қол жеткізуге болмайды.

Жаңартылатын электр энергиясы көздерін пайдаланатын, қалдықтарды энергетикалық кәдеге жаратуды пайдаланатын энергия өндіруші ұйымдар шеңберінде электр энергиясын сатып алу жоспарланған энергиямен жабдықтаушы ұйымдарды сатып алуға теңгерімдеуші нарық жүйесінде өтінімдер қабылданбайды.

Теңгерімдеуші нарық жүйесінде цифрлық майингті жүзеге асыратын электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектілерін, сондай-ақ цифрлық майнерлер үшін электр энергиясы квотасының еркін (сатып алынбаған) көлемі бар сағаттарда Қазақстан Республикасының аумағында тікелей шетелдік өндірушінің атынан цифрлық майнерлерге электр энергиясын өткізетін электр энергиясын жеткізушілерді сатып алуға өтінімдер қабылданбайды. Шартты тұтынушылар болып табылатын, оның ішінде тұлғалар тобына кіретін электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектілері берген сатып алуға арналған өтінімдердің көлемі, сондай-ақ осы субъектілер электр энергиясын сатып алуды жүзеге асыратын тиісті энергия өндіруші ұйымдарды сатуға арналған өтінімдер алдын ала берілген болып табылады және операциялық тәуліктің алдындағы тәуліктің 09:00 сағатына дейін (Астана уақыты бойынша) нақтыланады.

27. Егер электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектісінің оның құрамына кіретін электр станциялары есебінен операциялық тәуліктерде жабу жоспарланатын электр энергиясын өз тұтынуы болса, онда электр энергиясын тұтынудың осы көлемі үшін операциялық тәуліктің алдындағы сағат 08:00-де (Астана уақыты бойынша) электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектісі операциялық тәуліктерге теңгерімдеуші нарық жүйесінде осы Қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес нысан бойынша сатып алуға жеке өтінім береді.

Осы тармақтың бірінші бөлігінде көрсетілген сатып алуға арналған өтінім бойынша жүйелік оператор бекіткен электр энергиясын өндіру-тұтынудың тәуліктік графигіне енгізілгеннен кейін электр энергиясын сатып алу-сату операциялары жүзеге асырылмайды (алдын ала төлем де жүргізілмейді).

28. Электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектілерін сатып алуға өтінімдер жүйелік оператор жүргізетін электр энергиясын өндіру-тұтынудың тәуліктік графигінің іске асырылуының техникалық сараптамасын ескере отырып, электр энергиясын өндіру-тұтынудың бекітілетін тәуліктік графигіне енгізіледі.

29. Электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектілері жасаған электр энергиясын сатып алу-сатудың барлық шарттары бойынша электр энергиясының көтерме сауда нарығында сатып алынған электр энергиясының көлемі жүйелік оператор бекіткен электр энергиясын өндіру-тұтынудың тәуліктік графигіне енгізілген электр энергиясын сатып алудың жоспарлы көлемі (осы Қағидаларда көзделген түзетулерді ескере отырып) болып табылады.

30. Электр энергиясын өндіру-тұтынудың тәуліктік графигін қалыптастыруды, оның ішінде оның техникалық сараптамасын жүргізуді және оны бекітуді жүйелік оператор осы Қағидалардың 5-тарауына сәйкес жүзеге асырады.

31. Электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектілері үшін теңгерімдеуші нарық жүйесінде осы Қағидалардың 26-тармағында көзделген тәртіпке сәйкес екі және одан да көп операциялық тәулікке алға сатып алуға өтінімдер беруге жол беріледі.

Бұл ретте сатып алуға осы өтінімдер жүйелік оператор қалыптастыратын және бекітетін электр энергиясын өндіру-тұтынудың тиісті тәуліктік кестелерінде кезекпен қаралатын және ескерілетін болады.

2-параграф. Электр энергиясының сатып алынған көлемдеріне ақы төлеу

32. Электр энергиясының бірыңғай сатып алушыдан сатып алынған көлемдеріне ақы төлеуді электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектісі бірінен кейін бірі жүретін 2 (екі) кезеңде жүзеге асырады:

1) электр энергиясын бірыңғай сатып алушының электр энергиясын сатуға арналған тиісті болжамды бағалары бойынша сатып алуға өтінімге сәйкес электр энергиясын сатып алудың мәлімделген көлемі үшін тәуліктік алдын ала төлем (бұдан әрі – алдын ала төлем);

2) есеп айырысу кезеңінің (күнтізбелік айдың) қорытындылары бойынша осы Қағидаларға 3-қосымшаға сәйкес электр энергиясын бірыңғай сатып алушының электр энергиясын сатуға арналған нақты базалық бағалары негізінде электр энергиясын бірыңғай сатып алушыдан сатып алынған электр энергиясының көлемі үшін есеп айырысу кезеңі үшін есеп айырысу кезеңі үшін электр энергиясын өндіру-тұтынудың нақты теңгерімі бекітілгеннен кейін есептелген нақты есеп айырысу бойынша ақы төлеу.

33. Алдын ала төлеу шарты электр энергиясының кепілдік беретін жеткізушілері болып табылатын электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектілеріне қолданылмайды, олар есеп айырысу кезеңінің (күнтізбелік айдың) қорытындылары бойынша, факті бойынша электр энергиясын бірыңғай сатып алушыдан сатып алынған электр энергиясына ақы төлеуді жүзеге асырады.

34. Электр энергиясын бірыңғай сатып алушыдан тыс осы кезеңде сатып алынған электр энергиясының көлемі үшін есеп айырысу кезеңінің (күнтізбелік айдың) қорытындылары бойынша алдын ала төлеу және нақты есеп айырысу мәселелерін электр энергиясын бірыңғай сатып алушыдан тыс жасалған электр энергиясын сатып алу-сатудың тиісті екі жақты шарттары шеңберінде электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектілері реттейді.

3-параграф. Электр энергиясын сатып алудың мәлімделген көлемі үшін алдын ала төлем

35. Электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектісі (цифрлық майнинг бойынша қызметті жүзеге асыратын электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектілерін қоспағанда) сатып алуға тиісті өтінім берген кезде операциялық тәуліктің алдындағы тәуліктің 08:00 сағатынан (Астана уақыты бойынша) кешіктірмей алдын ала төлемді жүзеге асырады.

36. Электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектісі алдын ала төлемді мынадай формулаға сәйкес айқындалатын көлемде жүзеге асырады:

- алдын ала төлеу мәні,теңгемен (жүзге дейін дөңгелектенеді),қосылған құн салығынсыз (бұдан әрі - ҚҚС);

- электр энергиясын бірыңғай сатып алушының электр энергиясын сатуға арналған болжамды бағасының мәні, осы Қағидаларға 2-қосымшаға сәйкес электр энергиясын бірыңғай сатып алушы айқындайтын алдағы тәуліктің i-сағатына ҚҚС-сыз теңгемен/кВт*сағ ;

- электр энергиясын өндіру-тұтынудың тиісті бекітілген тәуліктік графигіне сәйкес алдағы операциялық тәуліктің і - сағатына келетін электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектісінің электр энергиясын сатып алуының ең аз рұқсат етілген сағат сайынғы көлемі кВт*сағ (бүтін санға дейін дөңгелектенеді);

- электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектісі электр энергиясын бірыңғай сатып алушыдан осы субъектіні сатып алуға арналған тиісті өтінімге сәйкес (бүтіндей сағатқа дейін дөңгелектенеді) алдағы тәуліктің і-сағатына (осы сағатқа келетін электр энергиясын сатып алудың ең аз рұқсат етілген сағаттық көлемінен тыс) сатып алуды жоспарлап отырған электр энергиясының көлемі кВт*сағ;

i - 1-ден 24-ке дейін реттік нөмірі;

- тәуліктегі сағаттар саны.

- мәні электр энергиясының шартты тұтынушылары болып табылмайтын электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектілері үшін нөлге теңестіріледі.

Осы тармаққа сәйкес есептелетін алдын ала төлем көлемі электр энергиясын бірыңғай сатып алушыдан электр энергиясын сатып алуды жүзеге асыру үшін ең аз қажетті (бұдан әрі – ең аз қажетті алдын ала төлемі) болып табылады: қажет болған жағдайда, электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектісі үшін резервпен салыстырмалы түрде көп көлемде алдын ала төлемді келесі тәуліктерге енгізуге жол беріледі.

Электр энергиясын бірыңғай сатып алушының есеп айырысу кезеңінің сағаттарына (әрбір сағатқа) электр энергиясын сатуға арналған болжамды бағалары теңгерімдеуші нарық жүйесінде ай сайын есеп айырысу кезеңінің (күнтізбелік айдың) алдындағы айдың соңғы күніне дейін жарияланады.

Цифрлық майнинг бойынша қызметті жүзеге асыратын электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектісі операциялық тәуліктердің алдындағы тәуліктің 08:00 сағатынан (Астана уақыты бойынша) кешіктірмей алдын ала төлем енгізеді. Алдын ала төлем көлемін осы субъект электр энергиясын сатып алудың жоспарланған көлеміне және осы көлемдерді сатып алудың ол үшін барынша рұқсат етілген бағасына сүйене отырып дербес айқындайды. Алдын ала төлемнің осы көлемі цифрлық майнерлер үшін электр энергиясының тиісті орталықтандырылған сауда-саттығында ескеріледі.

37. Теңгерімдеуші нарық жүйесінде (электр энергиясын бірыңғай сатып алушыдан) сатып алуға өтінім берген кезде онда мәлімделген электр энергиясын сатып алу көлемін және ол бойынша енгізілген алдын ала төлемді автоматты түрде салыстырып тексеру жүргізіледі. Алдын ала төлем сомасы жеткіліксіз болған жағдайда сатып алуға өтінімді теңгерімдеуші нарық жүйесі қабылдамайды.

Егер енгізілген алдын ала төлемнің көлемі ең төменгі қажетті алдын ала төлемнен аз болған жағдайда, сатып алуға өтінім онда көрсетілген электр энергиясының сағаттық көлемінің жиынтық мәнін азайту жағына қарай өзгертілуге тиіс.

Осы тармақтың екінші бөлігінде көрсетілген өзгерісті теңгерімдеуші нарық жүйесінде сатып алуға осы өтінімді берген электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектісі операциялық тәуліктің алдындағы сағат 08:00-ден (Астана уақыты бойынша) кешіктірмей жүзеге асырады.

Егер электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектісі операциялық тәуліктің алдындағы сағат 08:00-ге дейін (Астана уақыты бойынша) осы тармақтың үшінші бөлігінде көрсетілген іс-әрекеттерді жүзеге асырмаған жағдайда, теңгерімдеуші нарық жүйесі сатып алуға тиісті өтінімді қабылдамайды және осы өтінім теңгерімдеуші нарық жүйесінде берілмеген болып есептеледі.

38. Егер электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектісі операциялық тәулікке сатып алуға өтінімнен басқа операциялық тәуліктің алдындағы тәулік ішінде, сондай-ақ сатып алуға бір немесе бірден бірнеше операциялық тәулікке өтінім берген жағдайда, алдын ала төлем сатып алуға арналған осы барлық өтінімдер бойынша бірден жүзеге асырылады. Алдын ала төлем сомасы жеткіліксіз болған жағдайда сатып алуға өтінімді теңгерімдеуші нарық жүйесі қабылдамайды.

Бұл ретте, сатып алуға әрбір осындай өтінім үшін оны беру кезінде теңгерімдеуші нарық жүйесінде онда мәлімделген электр энергиясын сатып алу көлемін және ол бойынша енгізілген алдын ала төлемді автоматты түрде салыстырып тексеру жүргізіледі және егер ол бойынша енгізілген алдын ала төлем ең төменгі қажетті алдын ала төлемнен аз болса, оны берген электр энергиясының көтерме сауда нарығының тиісті субъектісі кейіннен берген өтінімді тиісті өзгерту жүргізеді.

Егер электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектісі осы тармақтың үшінші бөлігінде көрсетілген іс-қимылды уақтылы жүзеге асырмаған жағдайда, теңгерімдеуші нарық жүйесі сатып алуға тиісті өтінімді қабылдамайды және осы өтінім теңгерімдеуші нарық жүйесінде берілмеген болып есептеледі.

Осы тармаққа сәйкес берілген сатып алуға өтінімді олар берілген тәуліктің алдындағы тәуліктің 08:00 сағаты (Астана уақыты бойынша) басталғанға дейін оны берген электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектісі қажет болған кезде теңгерімдеуші нарық жүйесінде өзектендіреді (жаңартады). Бұл ретте, осы өзектендіру ол бойынша енгізілген алдын ала төлем сомасы шегінде жүзеге асырылады.

39. Алдын ала төлем электр энергиясын бірыңғай сатып алушыға оның есеп айырысу банк шотына жүзеге асырылады.

Шотты ашуға, жүргізуге және оған қызмет көрсетуге байланысты шығындар электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектісіне (банк шотының иесіне) жүктеледі.

40. Электр энергиясын бірыңғай сатып алушы тәулік сайын, операциялық күннің алдындағы тәуліктің 09:15 сағатына дейін (Астана уақыты бойынша) цифрлық майнерлер үшін электр энергиясының орталықтандырылған сауда-саттығын өткізгенге дейін орталықтандырылған сауда нарығының операторына электр энергиясының орталықтандырылған сауда-саттығын ұйымдастыру қағидаларына сәйкес цифрлық майнинг бойынша қызметті жүзеге асыратын электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектілері енгізгеналдын ала төлем көлемі туралы ақпарат жібереді.

4-параграф. Есеп айырысу кезеңінің (күнтізбелік айдың) қорытындылары бойынша электр энергиясын бірыңғай сатып алушыдан осы кезеңнің сағатына сатып алынған электр энергиясының көлемі үшін нақты есеп айырысу

41. Осы кезеңнің сағаттарына электр энергиясын бірыңғай сатып алушыдан сатып алынған электр энергиясының көлемі үшін есеп айырысу кезеңінің (күнтізбелік айдың) қорытындылары бойынша нақты есеп айырысу электр энергиясын сатуға арналған электр энергиясын бірыңғай сатып алушының нақты сағаттық бағалары негізінде жүзеге асырылады.

42. Электр энергиясын бірыңғай сатып алушы электр энергиясын есеп айырысу кезеңінің (күнтізбелік айдың) нақты сағатына сатқан нақты баға қарастырылып отырған электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектісіне байланысты мынадай түрде айқындалады:

1) шартты тұтынушы үшін (сатып алуға өтінімнің рұқсат етілген ең аз сағаттық көлемі бөлігінде) – осы сағатқа жаңартылатын энергия көздерін қолдауға арналған тарифтің нақты мәніне теңестіріледі, ол Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2015 жылғы 20 ақпандағы № 118 бұйрығымен бекітілген Жаңартылатын энергия көздерін қолдауға арналған тарифті айқындау қағидаларына (бұдан әрі – Қолдау тарифін айқындау қағидалары) (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10622 болып тіркелген) сәйкес айқындалады;

2) шартты тұтынушы үшін (сатып алуға өтінімнің ең аз рұқсат етілген сағаттықкөлемінен артық электр энергиясын бірыңғай сатып алушыдан электр энергиясын сатып алудың сағаттық көлемі бөлігінде) – осы Қағидаларға 3-қосымшаға сәйкес айқындалатын осы сағаттың жеткілікті бағасының нақты мәніне теңестіріледі;

3) цифрлық майнинг бойынша қызметті жүзеге асыратын электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектісі үшін – осы субъектінің осы сағатына арналған майнингтік бағаның мәніне теңестіріледі;

4) атаулы қолдауды алушылар тізіміне енгізілген электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектісі үшін – атаулы қолдауды алушылар тізімінде осы субъект үшін осы сағатқа көрсетілген электр энергиясын сатып алу бағасына теңестіріледі;

5) электр энергиясының көтерме сауда нарығының барлық қалған субъектілері үшін – осы Қағидаларға 3-қосымшаға сәйкес айқындалатын осы сағаттың базалық бағасының нақты мәніне теңестіріледі.

43. Есеп айырысу кезеңі үшін (күнтізбелік ай) электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектісінің осы кезеңге өзінен сатып алынған электр энергиясы үшін электр энергиясын бірыңғай сатып алушының атына ақы төлеу көлемі мынадай формула бойынша айқындалады:

- есеп айырысу кезеңі үшін (күнтізбелік ай) электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектісінің осы кезеңнің сағатына өзінен сатып алынған электр энергиясы үшін электр энергиясын бірыңғай сатып алушының атына төленетін ақының нақты көлемі ҚҚС-сыз теңгемен (жүзге дейін дөңгелектенеді)

- осы Қағидалардың 364-тармағына сәйкес айқындалатын есептік кезеңнің (күнтізбелік айдың) і−сағатына электр энергиясын сатуға арналған электр энергиясын бірыңғай сатып алушының нақты бағасы теңгемен/кВт ∗ сағ (жүзге дейін дөңгелектенеді), ҚҚС−сыз;

- осы сағатқа сәйкес келетін электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектісін сатып алуға арналған өтінімнің рұқсат етілген ең аз сағаттық көлемі кВт*сағ (бүтін санға дейін дөңгелектенеді);

- электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектісі электр энергиясын бірыңғай сатып алушыдан есеп айырысу кезеңінің (күнтізбелік айдың) осы сағатқа сәйкес келетін электр энергиясын өндіру-тұтынудың тиісті бекітілген тәуліктік графигіне сәйкес айқындалатын осы субъектінің сатып алуға өтінімнің ең аз рұқсат етілген сағаттық көлемінен тыс есепті кезеңнің (күнтізбелік айдың) і-сағатында сатып алған электр энергиясы көлемінің мәні ай), кВт*сағ (бүтін санға дейін дөңгелектенеді);

- тиісті есеп айырысу кезеңінде (күнтізбелік айда) сағат санын көрсететін өлшеусіз коэффициент.

– мәні электр энергиясының шартты тұтынушылары болып табылмайтын электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектілері үшін нөлге теңестіріледі.

Электр энергиясын бірыңғай сатып алушының есеп айырысу кезеңінің (күнтізбелік айдың) сағаттарына электр энергиясын сатуға арналған нақты бағалары теңгерімдеуші нарық жүйесінде есеп айырысу кезеңінен (күнтізбелік айдан) кейінгі айдың 20 (жиырма) күнінен кешіктірілмей жарияланады.

44. Егер есеп айырысу кезеңі үшін (күнтізбелік ай) электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектісінің осы кезеңнің сағатына өзінен сатып алынған электр энергиясы үшін электр энергиясын бірыңғай сатып алушының атына ақы төлеу көлемі нақты болған жағдайда (

), есеп айырысу кезеңінде электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектісінің тиісті алдын ала төлемінің мәнінен артық болады (күнтізбелік ай), онда

мәндерінің осы айырмашылығын және ақша қаражаты түріндегі алдын ала төлемді осы субъект электр энергиясын бірыңғай сатып алушының банк шотына есеп айырысу кезеңінен (күнтізбелік айдан) кейінгі айдың соңына дейін енгізеді.

Осы тармақтың бірінші бөлігінде көрсетілген айырмаға ақы төленбеген жағдайда, есепті айдан кейінгі айдың соңына дейін осы айырманың қосындысы қолда бар алдын ала төлем есебінен өтеледі.

Егер есеп айырысу кезеңі үшін (күнтізбелік ай) электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектісінің осы кезеңде өзінен сатып алынған электр энергиясы үшін электр энергиясын бірыңғай сатып алушының атына ақы төлеу көлемі нақты болған жағдайда (

), есеп айырысу кезеңінде электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектісінің тиісті алдын ала төлемінің мәнінен аз болады (күнтізбелік ай), онда (

)мәндерінің осы айырмашылығы және осы есеп айырысу кезең үшін электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектісінің артық төлемі ретінде алдын ала қабылданады (күнтізбелік ай), ол электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектісінің қалауы бойынша оған кері қайтарылады не келесі тәулікке алдын ала төлемнің құрамдас бөлігі ретінде пайдаланылады.

5-параграф. Электр энергиясын бірыңғай сатып алушының басқа елдердің электр энергиясын берушілерден (өндірушілерден) электр энергиясын сатып алу тәртібі (импорт)

45. Бірыңғай сатып алушының тауар алмасуды қамтамасыз ету мақсатында үкіметаралық (мемлекетаралық, ведомствоаралық) келісімдерді (хаттамаларды) орындау үшін басқа елдердің электр энергиясын жеткізушілерінен (өндірушілерінен) электр энергиясының жоспарлы көлемін сатып алуы осы Қағидалардың 81-тармағының 4) тармақшасына сәйкес басым генерацияны тәуліктік графикке енгізу арқылы басым түрде жүзеге асырылады.

Осы тармақтың бірінші бөлігінде көрсетілген басқа елдердің электр энергиясын берушілері (өндірушілері) (импорты), сондай-ақ осы өнім берушілердің (өндірушілердің) сатып алу көлемі мен бағалары тиісті үкіметаралық (мемлекетаралық, ведомствоаралық) келісімдерде (хаттамаларда) айқындалады.

Электр энергиясын бірыңғай сатып алушы электр энергиясын басқа елдердің электр энергиясын берушілерінен (өндірушілерінен) осы Қағидалардың 84-тармағына сәйкес айқындалатын көлемде сатып алуды жүзеге асырады.

Осы тармақтың үшінші бөлігінде көрсетілген басқа елдердің электр энергиясын берушілері (өндірушілері) (импорты), оның ішінде жеткізу (импорт) талаптарын үкіметаралық (мемлекетаралық, ведомствоаралық) келісімдерде (хаттамаларда) және (немесе) уәкілетті орган айқындайды.

4-тарау. Электр энергиясының көтерме сауда нарығында электр энергиясын сату тәртібі

1-параграф. Электр энергиясын сату көлемін мәлімдеу

46. Электр энергиясының көтерме сауда нарығында электр энергиясын алдағы тәуліктерге сату үшін электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектілері ағымдағы тәуліктерде сағат 08:00-ге дейін (Астана уақыты бойынша) жүйелік операторға оны жүйелік оператордың электр энергиясын өндіру-тұтынудың тәуліктік графигіне енгізу үшін осы Қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес нысан бойынша алдағы тәуліктерге сатуға өтінім жібереді, бұл ретте:

1) жаңартылатын энергия көздерін пайдаланатын энергия өндіруші ұйым (қалдықтарды энергетикалық кәдеге жарату) және электр энергиясын бірыңғай сатып алушымен және қаржылық есеп-айырысу орталығымен жасалған электр энергиясын сатып алу-сатудың ұзақ мерзімді шарты бар жаңартылатын энергия көздерін пайдалануды қолдау туралы заңнамаға сәйкес сатуға бір өтінім жібереді, онда электр энергиясын сатудың операциялық тәуліктерге арналған көлемі электр энергиясын бірыңғай сатып алушыға көрсетіледі (электр энергиясының орталықтандырылған сауда-саттығынан тыс (сатушыларды іріктеу бойынша), алдағы тәуліктерде желіге электр энергиясын жоспарлы жіберудің толық сағаттық көлеміне тең (өзінің тұтынуын шегергенде);

2) электр энергиясы тиісті қалалар мен аудандарды орталықтандырылған жылумен жабдықтауды жүзеге асыратын тұлғалар тобы шеңберінде тұтынылатын жылу электр орталықтарын қоспағанда, құрамына жылу электр орталықтары кіретін энергия өндіруші ұйым электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектісі сатуға бір өтінім жібереді, онда электр энергиясын сатып алушыға электр энергиясын сатудың операциялық тәуліктерге арналған көлемін көрсетеді (энергия өндіруші ұйымдар үшін электр энергиясының орталықтандырылған сауда-саттығынан тыс мәні бойынша операциялық тәуліктерде электр энергиясын желіге жоспарлы жіберудің толық сағаттық көлеміне тең (өз тұтынуын шегергенде);

3) Заңның 15-4, 15-6 және 15-8-баптарына сәйкес электр қуатының әзірлігін ұстап тұру бойынша көрсетілетін қызметтерді сатып алу туралы электр қуаты нарығында бір немесе бірнеше ұзақ мерзімді шарттар жасасқан энергия өндіруші ұйым сатуға жеке өтінім жібереді, онда қуаты осы шарттардың мәні болып табылатын генерациялаушы қондырғылар есебінен (энергия өндіруші ұйымдар үшін электр энергиясының орталықтандырылған сауда-саттығынан тыс сату көлемі) және энергия өндіруші ұйымдар үшін электр энергиясының орталықтандырылған сауда-саттықтарында электр энергиясының бірыңғай сатып алушысына операциялық тәулікке сатуға жоспарланатын электр энергиясының сағаттық көлемдерін құру жоспарланған, электр энергиясын операциялық тәулікке сату көлемі электр энергиясын бірыңғай сатып алушыға алдағы тәулікте электр энергиясын желіге жоспарлы босатудың сағаттық көлемінің қосындысына тең көрсетіледі.

4) Заңның 15-4, 15-6 және 15-8-баптарына сәйкес электр қуатының әзірлігін ұстап тұру бойынша көрсетілетін қызметтерді сатып алу туралы электр қуаты нарығында ұзақ мерзімді шарттар жасаспаған қалалар мен аудандарды орталықтандырылған жылумен жабдықтауды жүзеге асыратын, жылу электр орталықтары кірмейтін және тұлғалар тобына кірмейтін, сатуға бір өтінім беретін, онда энергия өндіруші ұйымдар үшін электр энергиясының орталықтандырылған сауда-саттығында электр энергиясын бірыңғай сатып алушыға операциялық тәуліктерге сатуға жоспарланатын электр энергиясының көлемін көрсететін энергия өндіруші ұйымдар;

5) электр энергиясын электр энергиясын бірыңғай сатып алушыға сату ниеті кезінде – тұлғалар тобына кіретін және өз құрамында қалалар мен аудандарды орталықтандырылған жылумен жабдықтауды жүзеге асыратын жылу электр орталықтары жоқ энергия өндіруші ұйым, сатуға жеке өтінім береді, онда энергия өндіруші ұйымдар үшін электр энергиясының орталықтандырылған сауда-саттығында электр энергиясын бірыңғай сатып алушыға операциялық тәуліктерге сатуға жоспарланатын электр энергиясының көлемін көрсетеді және сол тұлғалар тобына кіретін электр энергиясының көтерме сауда нарығының басқа субъектісіне операциялық тәуліктерге сатуға жоспарланатын электр энергиясының көлемін көрсететін сатуға арналған өтінімді (осындай бірнеше субъектіге сату кезінде сатуға өтінім олардың әрқайсысы бойынша жеке беріледі) жеке ұсынады.

6) жаңартылатын энергия көздерін пайдаланатын (қалдықтарды энергетикалық кәдеге жарату) және электр энергиясын бірыңғай сатып алушымен жасалған электр энергиясын сатып алу-сатудың ұзақ мерзімді шарты жоқ энергия өндіруші ұйым, жаңартылатын энергия көздерін пайдалануды қолдау туралы заңнамаға сәйкес, электр энергиясын бірыңғай сатып алушыдан тыс, электр энергиясының көтерме сауда нарығының басқа субъектісіне операциялық тәуліктерге сатуға жоспарланатын электр энергиясының көлемін көрсететін сатуға жеке өтінім береді (осындай бірнеше субъектіге сату кезінде сатуға өтінім олардың әрқайсысы бойынша жеке беріледі);

7) жаңартылатын энергия көздерін пайдаланатын (қалдықтарды энергетикалық кәдеге жарату) энергия өндіруші ұйым және электр энергиясын бірыңғай сатып алушымен жасалған электр энергиясын сатып алу-сату жөніндегі ұзақ мерзімді шарты жоқ, жаңартылатын энергия көздерін пайдалануды қолдау туралы заңнамаға сәйкес сатуға жеке өтінім береді,онда электр энергиясын бірыңғай сатып алушыға сату ниеті кезінде - электр энергиясын энергия өндіруші ұйымдар үшін электр энергиясының орталықтандырылған саудасында электр энергиясын бірыңғай сатып алушыға операциялық тәуліктерге сатуға жоспарланатын электр энергиясының көлемін көрсетеді (осы тармақшада көрсетілген іс-әрекеттерді жүзеге асыру үшін жаңартылатын энергия көздерін (қалдықтарды энергетикалық кәдеге жарату) пайдаланатын тиісті энергия өндіруші ұйым өзінің электр энергиясын өткізетін энергия өндіруші ұйымдардың тиісті тобына енгізілуін қамтамасыз етеді).

Осы тармаққа сәйкес электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектілері берген сатып алуға өтінімдердің көлемі алдын ала берілген болып табылады: олар осы субъектілер қатысуды жоспарлайтын энергия өндіруші ұйымдар үшін электр энергиясының орталықтандырылған сауда-саттығының нәтижелері, электр энергиясын сатып алудың рұқсат етілген ең аз сағаттық көлемін айқындау, сондай-ақ Жүйелік оператор жүргізген электр энергиясын өндіру-тұтынудың тәуліктік графигінің іске асырылуының техникалық сараптамасы ескеріле отырып өзектендіріледі (нақтыланады).

Сатуға өтінімдерге электрондық цифрлық қолтаңба қойылады. Осы Қағидаларда көзделген жағдайларды қоспағанда, электрондық цифрлық қолтаңбамен қол қойылмаған сатуға өтінімдер электр энергиясының теңгерімдеуші нарығы жүйесінде қабылданбайды және электр энергиясын өндіру-тұтынудың тәуліктік графигіне енгізілмейді.

47. Егер электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектісінің құрамына кіретін электр станцияларын генерациялау операциялық тәуліктерде электр энергиясын толық немесе ішінара жабу үшін операциялық тәуліктерде толық немесе ішінара пайдалану жоспарланса, онда операциялық тәуліктің сағат 08:00-ге дейін (Астана уақыты бойынша) электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектісі өзінің генерациясының (электр энергиясын өз тұтынуына сәйкес) осы көлемдері үшін жүйелік операторға операциялық тәуліктерге осы Қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес нысан бойынша сатуға жеке өтінім жібереді.

Осы тармақтың бірінші бөлігінде көрсетілген сатуға өтінім бойынша жүйелік оператор бекіткен электр энергиясын өндіру-тұтынудың тәуліктік графигіне енгізілгеннен кейін электр энергиясын сатып алу-сату операциялары жүзеге асырылмайды.

48. Энергия өндіруші ұйымдар үшін электр энергиясын орталықтандырылған сауда-саттықта бірыңғай сатып алушыға операциялық тәуліктерге сатуға жоспарланған, сатуға арналған тиісті өтінімдерде мәлімделген электр энергиясының көлемі электр энергиясының орталықтандырылған сауда-саттығында электр энергиясын бірыңғай сатып алушыға операциялық тәуліктерге өткізуге қойылған (ұсынылған) электр энергиясының көлемі болып табылады.

49. Электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектілерінен сатуға өтінімдер жүйелік оператор жүргізген электр энергиясын өндіру-тұтынудың тәуліктік графигінің іске асырылуының техникалық сараптамасын ескере отырып, электр энергиясын өндіру-тұтынудың бекітілген тәуліктік графигіне енгізіледі.

50. Электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектілері жасаған электр энергиясын сатып алу-сатудың барлық шарттары бойынша электр энергиясының көтерме сауда нарығында сатылған электр энергиясының көлемі жүйелік оператор бекіткен (осы Қағидаларда көзделген түзетулерді ескере отырып) электр энергиясын өндірудің-тұтынудың тәуліктік графигіне енгізілген электр энергиясын сатудың жоспарлы көлемі болып табылады.

51. Электр энергиясын өндіру-тұтынудың тәуліктік графигін қалыптастыруды, оның ішінде оның техникалық сараптамасын жүргізуді және оны бекітуді жүйелік оператор осы Қағидаларға сәйкес жүзеге асырады.

2-параграф. Электр энергиясының сатылған көлеміне ақы төлеу

52. Электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектілері электр энергиясын бірыңғай сатып алушыға операциялық тәуліктерге сатқан электр энергиясына ақы төлеуді электр энергиясын бірыңғай сатып алушы жүйелік оператор электр энергиясын өндіру-тұтынудың тиісті тәуліктік графигін бекіткеннен кейін тәулік сайын, бірақ операциялық тәуліктің (Астана уақыты бойынша) сағат 12:00-ден кешіктірмей, электр энергиясын бірыңғай сатып алушыға электр энергиясын сатуға электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектілерінің алдағы тәуліктер үшін айқындаған сағаттық бағалары негізінде жүзеге асырылады.

Осы тармақтың бірінші бөлігінің күші 2023 жылғы 1 шілдеге дейін қаржы-есеп айырысу орталығымен электр энергиясын сатып алу-сату ұзақ мерзімді шартын жасасқан жаңартылатын энергия көздерін (қалдықтарды энергетикалық кәдеге жарату) пайдаланатын энергия өндіруші ұйымдарға қолданылмайды.

53. Осы Қағидалардың 52-тармағында көрсетілген төлемнің жарты бөлігі мынадай құрауыштардың қосындысына тең:

1) кепілдік беретін жеткізушілер болып табылатын электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектілерінің электр энергиясын сатып алуының тәуліктік көлемінің құнына,

2) электр энергиясын кепілдік беретін жеткізушілер болып табылмайтын электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектілеріне алдын ала төлем көлемінің және электр энергиясын бірыңғай сатып алушының осы субъектілер үшін электр энергиясын сатып алуға арналған тәуліктік шығыстарының айырмашылығына байланысты бірыңғай сатып алушының кірістері мен шығыстарының тәуліктік көлемдері айырмасының модулі (егер көрсетілген айырма оң болса, бұл құраушы нөлге тең (нөлден артық),электр энергиясын бірыңғай сатып алушыға операциялық тәуліктерге электр энергиясын сатуды жүзеге асыратын электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектілері тәулік сайын алмайды, бұл ретте алмау пропорциясы аталған барлық субъектілерде бірдей болады.

Осы тармақта көрсетілген төлемді электр энергиясын бірыңғай сатып алушы есеп айырысу кезеңінің (күнтізбелік айдың) қорытындылары бойынша есептік кезеңнен (күнтізбелік айдан) кейінгі айдың аяғына дейін, жүйелік оператор бекіткен электр энергиясын есеп айырысу кезеңінде (күнтізбелік ай) өндіру-тұтынудың тәуліктік графиктерінің түзетулерін ескере отырып, есепайырысу кезеңінің (күнтізбелік айдың) барлық тәуліктері үшін жиынтық түрде жүзеге асырады.

Осы тармақта көрсетілген төлемді электр энергиясын бірыңғай сатып алушы есептік кезеңнің (күнтізбелік айдың) қорытындылары бойынша есептік кезеңнен (күнтізбелік айдан) кейінгі айдың 45 (қырық бес) күнтізбелік күні ішінде жүйелік оператор бекіткен электр энергиясының тәуліктік өндіріс-тұтыну кестелерін, есептік кезеңге (күнтізбелік айға) жататын түзетулерін ескере отырып есептік кезеңнің (күнтізбелік айдың) барлық тәуліктері үшін жиынтық түрде жүзеге асырады.

Бірыңғай электр энергиясын сатып алушыда импорттық электр энергиясын сатып алуға арналған шарттар болған кезде осы тармақтың ережелері электр энергиясын бірыңғай сатып алушының шарттарында көзделген төлем талаптарын ескере отырып, электр энергиясының көтерме сауда нарығының тиісті субъектілеріне қолданылады.

54. Электр энергиясын бірыңғай сатып алушыдан тыс электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектілері операциялық тәуліктерге сатқан электр энергиясына ақы төлеу мәселелерін электр энергиясын бірыңғай сатып алушыдан тыс жасалған электр энергиясын сатып алу-сатудың тиісті екі жақты шарттары шеңберінде электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектілері реттейді.

55. Электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектісінің электр энергиясын бірыңғай сатып алушыға алдағы тәуліктің нақты сағатына сату бағасы мынадай түрде айқындалады:

1) жаңартылатын энергия көздерін пайдаланатын энергия өндіруші ұйым немесе электр энергиясын бірыңғай сатып алушымен жасалған электр энергиясын сатып алу-сату ұзақ мерзімді шарты бар қалдықтарды энергетикалық кәдеге жаратуды пайдаланатын энергия өндіруші ұйым болып табылатын электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектісі үшін жаңартылатын энергия көздерін пайдалануды қолдау туралы заңнамаға сәйкес - осы шарттың бағасына теңестіріледі;

2) жылу электр орталықтарын қоспағанда, құрамына жылу электр орталықтары кіретін энергия өндіруші ұйым болып табылатын электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектісі үшін электр энергиясы қалалар мен аудандарды орталықтандырылған жылумен жабдықтауды жүзеге асыратын тиісті тұлғалар тобының шеңберінде тұтынылады – осы ұйымның электр энергиясына арналған шекті тарифке теңестіріледі, осы Қағидаларға сәйкес айқындалатын тиісті сағаттық мөлшерлемелерге көбейтіледі;

3) энергия өндіруші ұйым болып табылатын электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектісі үшін оның электр энергиясын бірыңғай сатып алушыға операциялық тәуліктерге арналған электр энергиясын сату көлемдері бөлігінде қуаты Заңның 15-4, 15-6 және 15-8-баптарына сәйкес жасалған электр қуатының әзірлігін ұстап тұру бойынша көрсетілетін қызметтерді сатып алу туралы бір немесе бірнеше ұзақ мерзімді шарттардың мәні болып табылатын генерациялайтын қондырғылар есебінен құру жоспарланатын (электр энергиясын өндіру үшін электр энергиясының орталықтандырылған сауда-саттығынан тыс – осы Қағидаларға сәйкес айқындалатын тиісті сағаттық мөлшерлемелерге көбейтілген осы ұйымның электр энергиясының шекті тарифіне теңестіріледі;

4) энергия өндіруші ұйым болып табылатын электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектісі үшін электр энергиясының орталықтандырылған сауда-саттығында (сатушыларды іріктеу бойынша) электр энергиясын бірыңғай сатып алушыға операциялық тәуліктерге оның электр энергиясын сату көлемі бөлігінде – осы субъектіге сәйкес келетін осы сағатқа клирингтік бағаға теңестіріледі.

56. Электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектісінің атына электр энергиясының бірыңғай сатып алушысына алдағы тәуліктерге электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектісі сатқан электр энергиясының бірыңғай сатып алушысына ақы төлеу көлемі мынадай формула бойынша айқындалады:

- электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектісінің атына электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектісі операциялық тәуліктерге электр энергиясын бірыңғай сатып алушыға сатқан электр энергиясы үшін электр энергиясын бірыңғай сатып алушының ақы төлеу көлемі ҚҚС-сыз теңгемен (жүзге дейін дөңгелектенеді);

- осы Қағидалардың 55-тармағына сәйкес айқындалатын электр энергиясын бірыңғай сатып алушыға электр энергиясын сатуға арналған электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектісінің алдағы тәуліктің і-сағатына бағасы теңгемен/кВт*сағ (жүзге дейін дөңгелектенеді), ҚҚС-сыз;

- электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектісі тәуліктің бірыңғай сатып алушысына сатқан электр энергиясы көлемінің осы сағат жататын тиісті жүйелік оператор бекіткен электр энергиясын өндіру-тұтынудың тәуліктік графигіне (түзетулерді ескере отырып) сәйкес анықталатын мәні кВт*сағ (бүтін санға дейін дөңгелектенеді));

i - 1-ден 24-ке дейін өзгеретін, реттік нөмір;

- тәуліктегі сағат саны.

57. Электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектісінің атына электр энергиясының бірыңғай сатып алушысына операциялық тәуліктерге электр энергиясының бірыңғай сатып алушысына сатылған электр энергиясы үшін электр энергиясын бірыңғай сатып алушыға ақы төлеу электр энергиясын бірыңғай сатып алушының осы субъектінің есеп айырысу банк шотына ақша қаражатының тиісті көлемін аударуы арқылы жүзеге асырылады.

58. Банк шотын ашуға, жүргізуге және оған қызмет көрсетуге байланысты шығындар электр энергиясының көтерме сауда нарығының тиісті субъектісіне жүктеледі.

5-тарау. Электр энергиясын өндірудің-тұтынудың тәуліктік графигін қалыптастыру және бекіту

1-параграф. Электр энергиясын өндірудің-тұтынудың тәуліктік графигін қалыптастыру және бекіту бойынша жалпы ережелер

59. Электр энергиясын өндіру-тұтынудың тәуліктік графигі электр энергиясын тұтынудың тәуліктік графигінен және электр энергиясын өндірудің тәуліктік графигінен тұрады.

60. Электр энергиясын өндіру-тұтынудың тәуліктік графигін қалыптастыруды және бекітуді теңгерімдеуші нарық жүйесіндегі жүйелік оператор сатып алуға өтінімдер негізінде және теңгерімдеуші нарық жүйесінде берілген сатуға арналған өтінімдер, цифрлық майнерлер үшін электр энергиясының орталықтандырылған сауда-саттығының, энергия өндіруші ұйымдар үшін электр энергиясының орталықтандырылған сауда-саттығының нәтижелері және шартты тұтынушылар үшін электр энергиясын сатып алудың рұқсат етілген ең аз сағаттық көлемін айқындау негізінде жүзеге асырады.

61. Электр энергиясын өндіру-тұтынудың тәуліктік графигі операциялық тәулікке тәуліктің операциялық тәуліктің 16:00 сағатына дейін (Астана уақыты бойынша) тәулік сайын қалыптастырылады және бекітіледі.

62. Электр энергиясын өндіру-тұтынудың тәуліктік графигін қалыптастыру кезінде жүйелік оператор сатып алуға өтінімдерге және сатуға өтінімдердің іске асырылуына техникалық сараптамалар жүргізеді.

63. Электр энергиясын генерациялаудың және тұтынудың меншікті көлемдері үшін берілетін сатып алуға өтінімдер және оларға сәйкес келетін сатуға өтінімдер, сондай-ақ электр энергиясын бірыңғай сатып алушыдан тыс жасалған электр энергиясын сатып алу-сатудың екі жақты шарттары шеңберінде берілетін сатуға өтінімдер оларды электр энергиясының теңгерімдеуші нарығы жүйесінде беру (түзету) процесінде оларда көрсетілген сатып алу көлемдері мен көлемдерін автоматты түрде салыстырып тексеруден өтеді.

Егер осы тармақтың бірінші бөлігінде көрсетілген көлемдер бір-біріне тең

болмаған жағдайда, онда үлкен көлемді өтінім жоғарыда көрсетілген екі мәннен аз мәнмен теңгерімдеуші нарық жүйесімен (теңгерімдеуші нарық жүйесінде берілген деп есептеледі) қабылданады.

64. Жүйелік оператор операциялық тәуліктің алдындағы тәулік басталғанға дейін электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектілерін операциялық тәуліктерге арналған электр энергиясын өндіру-тұтынудың тәуліктік графигін қалыптастыру және бекіту кезінде жүйелік оператор ескеретін операциялық тәуліктерде күтілетін электр беру желілерін жоспарлы жөндеу туралы хабардар етеді.

65. Жаңартылатын энергия көздерін пайдаланатын энергия өндіруші ұйымдар немесе қалдықтарды энергетикалық кәдеге жаратуды пайдаланатын, электр энергиясын бірыңғай сатып алушымен жасалған электр энергиясын сатып алу-сатудың ұзақ мерзімді шарты бар энергия өндіруші ұйымдар болып табылатын электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектілері үшін жаңартылатын энергия көздерін пайдалануды қолдау туралы заңнамаға сәйкес жүйелік оператор бекіткен түзету бойынша тек ұлғайтуға (жоғары) ғана жол беріледі, ол осы Қағидалармен айқындалатын тәртіппен белгіленген тәуліктік электр энергиясын өндіру-тұтыну графигінде электр энергиясын өндіру-тұтыну теңгерімі сақталған жағдайда электр энергиясын нақты өндіру-тұтынудың тиісті сағатына дейін 2 (екі) сағаттан кешіктірмей жүзеге асырылады.

66. Электр энергиясын бірыңғай сатып алушы теңгерімдеуші нарық жүйесінде электр энергиясын өндіру-тұтынудың тәуліктік графигін қалыптастыру кезінде жүйелік оператор ескеретін басым генерация туралы өзекті ақпараттың болуын қамтамасыз етеді.

67. Электр энергиясын өндіру-тұтынудың тәуліктік графигін қалыптастырудың барлық кезеңдерінде жүйелік оператор сатуға өтінімдердің және сатып алуға өтінімдердің іске асырылуына мынадай міндетті шарттарды (бұдан әрі – қалыпты шарттар) бір мезгілде орындау мәніне техникалық сараптама жүргізеді:

1) электр энергиясын тұтынудың тәуліктік графигі мен электр энергиясын өндірудің тәуліктік кестесі арасындағы теңгерімді (теңдікті) сақтау;

2) ҚР БЭЖ электр беру желілері бойынша ағындарды жол берілетін шектерде сақтау, ҚР БЭЖ тұрақтылығын сақтау, БЭЖ тораптарында генерациялаудың жоспарлы көлемдері (сатуға арналған өтінімдерге сәйкес) (бұдан әрі – қалыпты шарттар), ҚР БЭЖ-дегі және шектес энергия жүйелеріндегі алдағы тәуліктердегі схемалық-режимдік жағдайды ескере отырып, ҚР БЭЖ-інің тұрақтылығын сақтау,

68. Егер электр энергиясын өндіру-тұтынудың тәуліктік графигіне жүргізілген техникалық сараптаманың нәтижелері бойынша алдағы тәуліктің бір немесе бірнеше сағатында қалыпты жағдайлар орындалмаған жағдайда, жүйелік оператор алдағы тәуліктің осы сағаттарына үшін өзгерістердің себептерін көрсете отырып, қалыпты шарттарды орындау үшін қажетті көлемдерде (сағаттық) қалыпты шарттар орындалмайтын сатып алуға және сатуға берілген өтінімдерге (сағаттық) өзгерістер енгізеді.

Теңгерімдеуші нарық жүйесінде ҚР БЭЖ-інің бір аймағына (бір торабына)

жататын сатып алуға өтінімдер өзгерген жағдайда, сатып алуға өтінімнің барлық деректері өзгерістердің себебін көрсете отырып, бірдей пропорцияда өзгереді.

2-параграф. Электр энергиясын тұтынудың тәуліктік графигін қалыптастыру

69. Электр энергиясын тұтынудың тәуліктік графигі электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектілерінің операциялық тәуліктерінде электр энергиясын тұтынудың бірлескен тәуліктік графигін, сондай-ақ қажет болған кезде электр энергиясын бірыңғай сатып алушының үкіметаралық (мемлекетаралық, ведомствоаралық) келісімдерді (хаттамаларды) орындау үшін басқа елдердің тұтынушыларына электр энергиясын сатуға (экспортқа) өтінімін білдіреді.

70. Электр энергиясын тұтынудың тәуліктік графигі электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектілері берген сатып алуға өтінімдер шеңберінде мәлімделген электр энергиясын сатып алудың (тұтынудың) жоспарлы көлемдері, сондай-ақ үкіметаралық (мемлекетаралық, ведомствоаралық) келісімдерді (хаттамаларды) орындау үшін электр энергиясын басқа елдердің тұтынушыларына сату (экспорт) қажет болған жағдайда электр энергиясын бірыңғай сатып алушының өтінімі негізінде осы Қағидаларға сәйкес теңгерімдеуші нарық жүйесінде қалыптастырылады.

Бұл ретте тұтынудың тәуліктік графигін қалыптастыру кезінде үкіметаралық (мемлекетаралық, ведомствоаралық) келісімдерді (хаттамаларды) орындау үшін электр энергиясын басқа елдердің тұтынушыларына сату (экспорт) мақсатында бірыңғай сатып алушының электр энергиясын сатып алуына өтінім тұтынудың тәуліктік графигіне басымдықпен енгізіледі.

71. Электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектілерін (электр энергиясын бірыңғай сатып алушыны, цифрлық майингті жүзеге асыратын электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектілерін және электр энергиясын Қазақстан Республикасының аумағында цифрлық майнерлерге тікелей шетелдік өндірушінің атынан өткізетін электр энергиясын берушілерді қоспағанда) сатып алуға өтінімдер теңгерімдеуші нарық жүйесінде операциялық тәуліктің алдындағы сағат 08:00-ге дейін (Астана уақыты бойынша) қабылданады. Цифрлық майингті жүзеге асыратын электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектілерінің және Қазақстан Республикасының аумағында цифрлық майнерлерге электр энергиясын тікелей шетелдік өндірушінің атынан өткізетін электр энергиясын жеткізушілердің өтінімдері операциялық тәуліктің алдындағы сағат 11:00-ге дейін (Астана уақыты бойынша) теңгерімдеуші нарық жүйесінде қабылданады.

Осы тармақтың бірінші бөлігінде көрсетілген мерзімнен кейін берілген сатып алуға өтінімдер (не мүлдем берілмеген), берілмеген өтінімдер мәртебесін иемдене отырып ағымдағы тәулікте жүйелік оператордың қарауына қабылданбайды, және электр энергиясының көтерме сауда нарығының тиісті субъектілері үшін электр энергиясын тұтынудың жоспарлы көлемдері электр энергиясын сатып алудың жоспарлы көлемі операциялық тәуліктерде нөлге теңестіріледі.

Осы тармақтың бiрiншi бөлiгiнде көрсетiлген мерзiмнен кейiн теңгерімдеуші нарық жүйесінде операциялық тәуліктерге берілген сатып алу өтінімдері оларды берген электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектілері тарапынан түзетуге жатпайды.

72. Электр энергиясын тұтынудың тәуліктік графигі жүйелік операторда мынадай реттілікпен қалыптастырылады:

1) операциялық тәуліктің әрбір сағаты үшін цифрлық майнинг бойынша қызметті жүзеге асырмайтын электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектілері берген сатып алуға өтінімдерде көрсетілген электр энергиясын сатып алудың (тұтынудың) жоспарлы көлемінің осы сағатқа сәйкес келетін сомасын есептейді;

2) осы тармақтың 1) тармақшасына сәйкес айқындалған сағаттық сомаларға цифрлық майнинг бойынша қызметті жүзеге асыратын электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектілері үшін айқындалған электр энергиясын сатып алудың тиісті жоспарлы сағаттық көлемдері цифрлық майнерлер үшін электр энергиясының тиісті орталықтандырылған сауда-саттығының нәтижелері бойынша (орталықтандырылған сауда нарығы операторының тиісті ақпаратына сәйкес) қосылады;

3) осы тармақтың 2) тармақшасына сәйкес айқындалған сағаттық қосындыларға электр энергиясын, цифрлық майингті жүзеге асыратын электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектілерін, сондай-ақ Қазақстан Республикасының аумағында цифрлық майнерлерге электр энергиясын тікелей шетелдік өндірушінің атынан өткізетін электр энергиясын жеткізушілерді сатып алудың тиісті жоспарлы сағаттық көлемдері қосылады.

73. Цифрлық майнерлер үшін электр энергиясының орталықтандырылған сауда-саттығына арналған көлемді (бұдан әрі – квоталар) жүйелік оператор айқындайды.

74. Операциялық тәуліктерге арналған квотаның көлемі автоматты түрде электр энергиясының теңгерімдеуші нарығы жүйесінде Батыс аймақ және Солтүстік пен Оңтүстік аймақтары бойынша бөлек операциялық тәуліктің әрбір сағатына мынадай реттілікпен есептеледі:

1) операциялық тәуліктің әрбір сағаты үшін электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектілері берген бірыңғай сатып алушыға сатуғаөтінімдерде көрсетілген электр энергиясын сатудың (өндірудің) жоспарлы көлемінің осы сағатқа сәйкес келетін қосындысы есептеледі;

2) операциялық тәуліктің әрбір сағаты үшін электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектілері берген бірыңғай сатып алушыдан сатып алуға арналған өтінімдерде көрсетілген электр энергиясын сатып алудың (тұтынудың) осы сағатқа сәйкес жоспарлы көлемдерінің қосындысы есептеледі;

3) осы тармақтың 1) және 2) тармақшаларына сәйкес айқындалған сағаттық қосындылардың айырмасы есептеледі. Осы тармақтың 3) тармақшасына сәйкес есептелген айырманың оң мәндері операциялық тәулікке арналған жоспарлы сағаттық квоталарға айналады.

75. Есептелген квотаның мәндері цифрлық майнерлер үшін электр энергиясының орталықтандырылған сауда-саттығын жүргізу үшін операциялық тәуліктің алдындағы сағат 09:15-ке дейін (Астана уақыты бойынша) орталықтандырылған сауда нарығы операторының сауда жүйесіне беріледі.

76. Цифрлық майнерлер үшін электр энергиясының орталықтандырылған сауда-саттығының қорытындыларын, сондай-ақ операциялық тәуліктің әрбір сағаты бойынша сатылмаған квотаның көлемі туралы ақпаратты электр энергиясын өндіру-тұтынудың тәуліктік графигіне операциялық тәуліктің алдындағы тәуліктің 10:15 сағатына дейін (Астана уақыты бойынша) енгізу үшін орталықтандырылған сауда нарығының операторы теңгерімдеуші нарық жүйесіне жібереді.

Цифрлық майнинг бойынша қызметті жүзеге асыратын электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектілерінің өтінімдері бойынша алдын ала төлем Электр энергиясының орталықтандырылған сауда-саттығын ұйымдастыру қағидаларына сәйкес орталықтандырылған сауда нарығы операторының сауда жүйесінде тексеріледі және электр энергиясының теңгерімдеуші нарығы жүйесінде тексеруге жатпайды.

3-параграф. Электр энергиясын өндірудің тәуліктік графигін қалыптастыру

77. Электр энергиясын өндірудің тәуліктік графигі электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектілерінің операциялық тәуліктерде электр энергиясын өндірудің біріктірілген тәуліктік графигін білдіреді.

78. Электр энергиясын өндірудің тәуліктік графигі электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектілері осы Қағидаларға сәйкес теңгерімдеуші нарық жүйесінде берген, сатуға арналған өтінімдер шеңберінде мәлімделген электр энергиясын сатудың (өндірудің) жоспарлы көлемдері негізінде қалыптастырылады.

79. Теңгерімдеуші нарықтың жүйесінде электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектілерін сатуға өтінімдерді алдыңғы операциялық тәуліктің сағат 08:00-ге дейін (Астана уақыты бойынша) қабылдайды.

Осы тармақтың бірінші бөлігінде көрсетілген мерзімнен кейін берілген (не мүлдем берілмеген) сатуға өтінімдерді жүйелік оператор берілмеген өтінімдер мәртебесін ала отырып, электр энергиясын өндіру-тұтынудың тәуліктік графигін қалыптастыру кезінде қарауға қабылдамайды және электр энергиясының көтерме сауда нарығының тиісті субъектілері үшін электр энергиясын меншікті генерациялаудың жоспарлы көлемдерін (электр энергиясын меншікті тұтынуды жабу үшін) және электр энергиясын сатудың жоспарлы көлемі операциялық тәуліктерде нөлге теңестіріледі.

80. Жүйелік оператор осы Қағидалардың 81-85-тармақтарына сәйкес электр энергиясын өндірудің тәуліктік графигін қалыптастырады.

81. Электр энергиясының теңгерімдеуші нарығы жүйесінде (операциялық тәуліктің әрбір сағаты бойынша бөлек) (электр энергиясын бірыңғай сатып алушыдан басым генерациялау туралы тиісті ақпаратты ескере отырып) электр энергиясын сатудың (өндірудің) мынадай көлемдерінің қосындысын білдіреді:

1) сатуға арналған тиісті өтінімдерде осы субъектілер мәлімдеген электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектілерінің (электр энергиясын өз тұтынуына сәйкес келетін) меншікті генерациялаудың жоспарлы сағаттық көлемдері;

2) тұлғалар тобына кіретін және өз құрамында қалалар мен аудандарды орталықтандырылған жылумен жабдықтауды жүзеге асыратын жылу электр орталықтары жоқ энергия өндіруші ұйымдардың электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектілерін арналған өтінімдерде мәлімделген электр энергиясын сатудың жоспарлы сағаттық көлемдері (бұл тармақша сол тұлғалар тобына кіретін электр энергиясының көтерме сауда нарығы басқа субъектілерінің атына электр энергиясын сату көлемі көрсетілетін сатуға өтінімдерге қатысты);

3) жаңартылатын энергия көздерін пайдаланатын энергия өндіруші ұйымдарды сатуға арналған өтінімдерде мәлімделген электр энергиясын сатудың жоспарлы сағаттық көлемі (қалдықтарды энергетикалық кәдеге жарату) жаңартылатын энергия көздерін пайдалануды қолдау туралы заңнамаға сәйкес электр энергиясын сатып алу-сатудың электр энергиясын бірыңғай сатып алушымен жасалған ұзақ мерзімді шарты жоқ (осы тармақша электр энергиясын сатып алу-сатудың екі жақты шарттары жасалған (электр энергиясын бірыңғай сатып алушыдан тыс) электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектілерінің атына электр энергиясын сату көлемі көрсетілетін сатуға өтінімдерге қатысты;

4) жүйелік оператор шетелдік электр энергиясын берушілер атынан қалыптастырған сатуға өтінімдерде көрсетілген электр энергиясы импортының жоспарлы сағаттық көлемдері (цифрлық майнинг бойынша қызметті жүзеге асыратын электр энергиясының көтерме сауда нарығының импортына ғана қатысты);

5) жаңартылатын энергия көздерін пайдаланатын (қалдықтарды энергетикалық кәдеге жарату) энергия өндіруші ұйымдардың жаңартылатын энергия көздерін пайдалануды қолдау туралы заңнамаға сәйкес электр энергиясын бірыңғай сатып алушымен жасалған электр энергиясын сатып алу-сату ұзақ мерзімді шарты бар сатуға өтінімдерде мәлімделген электр энергиясын сатудың жоспарлы сағаттық көлемдері;

6) жаңартылатын энергия көздерін пайдалануды қолдау туралы заңнамаға сәйкес қаржы-есеп айырысу орталығымен жасалған электр энергиясын сатып алу-сату ұзақ мерзімді шарты бар жаңартылатын энергия көздерін пайдаланатын (қалдықтарды энергетикалық кәдеге жарату) энергия өндіруші ұйымдарды сатуға өтінімдерде мәлімделген электр энергиясын сатудың жоспарлы сағаттық көлемдері;

7) электр энергиясы тиісті қалалар мен аудандарды орталықтандырылған жылумен жабдықтауды жүзеге асыратын тұлғалар тобы шеңберінде тұтынылатын жылу электр орталықтарын қоспағанда, құрамына жылу электр орталықтары кіретін энергия өндіруші ұйымдардың сатуға өтінімдерде мәлімделген электр энергиясын сатудың жоспарлы сағаттық көлемдері;

8) Заңның 15-4, 15-6 және 15-8-баптарына сәйкес электр қуатының әзірлігін ұстап тұру бойынша қызметтерді сатып алу туралы бір немесе бірнеше ұзақ мерзімді шарттар жасасқан, электр қуаты нарығында энергия өндіруші ұйымдардың сатуға өтінімдерде мәлімделген электр энергиясын сатудың жоспарлы сағаттық көлемдері (осы тармақша қуаты осы шарттардың мәні болып табылатын, генерациялайтын қондырғылар есебінен құру жоспарланатын электр энергиясын сату көлемі көрсетілетін сатуға өтінімдерге қатысты);

9) Заңның 15-2, 15-3, 15-4, 15-6, 15-8, 15-9-баптарына және Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2015 жылғы 3 желтоқсандағы № 686 бұйрығымен бекітілген Генерациялайтын қондырғылардың электр қуатына аттестаттауды өткізу қағидаларына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 12489 болып тіркелген) сәйкес энергия өндіруші ұйымдар үшін тәулік бойы генерациялайтын қондырғылардың электр қуатын аттестаттаудан өтетін энергия өндіруші ұйымдарды сатуға өтініштерде мәлімделген электр энергиясының орталықтандырылған сауда-саттығында электр энергиясын бірыңғай сатып алушыға операциялық тәуліктерге сатуға жоспарланатын электр энергиясының жоспарлы сағаттық көлемі (электр энергиясының деректеріне сағаттық мөлшерлемелер қолданылмайды).

82. Электр энергиясының теңгерімдеуші нарығы жүйесінде автоматты режимде электр энергиясын тұтынудың тәуліктік графигі мен басым генерациялаудың тәуліктік графигінің сағаттық мәндерінің айырмашылығы есептеледі.

Осы тармақтың бірінші бөлігіне сәйкес есептелген айырманың оң мәндері операциялық тәуліктер үшін энергия өндіруші ұйымдар үшін электр энергиясының орталықтандырылған сауда-саттығының жоспарлы сағаттық көлеміне айналады (теріс мәндері нөлге теңестіріледі), олар туралы ақпаратты (бұдан әрі – сауда-саттыққа арналған ақпарат) жүйелік оператор операциялық тәуліктің алдындағы сағат 11:10-ға дейін (Астана уақыты бойынша) энергия өндіруші ұйымдар үшін электр энергиясының орталықтандырылған сауда-саттығын жүргізу үшін орталықтандырылған сауда нарығының операторына береді.

Жүйелік оператор сағат операциялықтәулік алдындағы сағат 11:00-ге дейін (Астана уақыты бойынша) басым генерациялау көлемін шегергенде, энергия өндіруші ұйымдардың сатуға өтінімін орталықтандырылған сауда нарығы операторына жібереді.

Жүйелік оператор операциялық тәуліктің алдындағы сағат 11:10-ға дейін (Астана уақыты бойынша) ҚР БЭЖ және оның бөліктерінің сенімді жұмысын қамтамасыз ету шарттары бойынша электр желілерін сатып алуға қолда бар өтінімдер мен сатуға өтінімдер және қолда бар техникалық шектеулер негізінде орталықтандырылған сауда нарығының операторына электр энергиясын сатудың ең аз және барынша рұқсат етілген көлемдерінің (әрбір энергия тораптары бойынша) операциялық тәуліктерде қолжетімді сағат сайынғы мәндері туралы ақпарат жібереді.

83. Энергия өндіруші ұйымдар үшін электр энергиясының орталықтандырылған сауда-саттығының нәтижелерін орталықтандырылған сауда нарығының операторы операциялық тәуліктің алдындағы сағат 12:00-ге дейін (Астана уақыты бойынша) электр энергиясының теңгерімдеуші нарығының жүйесіне береді.

84. Орталықтандырылған сауда-саттықтың нәтижелері туралы ақпаратты алғаннан кейін Жүйелік оператор тәуліктік графикке техникалық сараптама жүргізеді және электр энергиясын тұтынудың тәуліктік графигінің сағат сайынғыайырмасы және басым генерацияның тәуліктік графигінің сағаттық сайынғы көлемінің және энергия өндіруші ұйымдар үшін орталықтандырылған сауда-саттық қорытындылары бойынша айқындалған электр энергиясының сағат сайынғыкөлемінің сомасы ретінде есептелген Қазақстанның шегінен тыс электр энергиясы импортының қажетті көлемін айқындайды.

Жүйелік оператор импорт көлемін есептеу кезінде электр беру желілерінің операциялық тәуліктерде қолжетімді өткізу қабілетін ескере отырып, оларды жабудың сағат сайынғы техникалық мүмкіндігін де ескереді.

Операциялық тәуліктердегі электр энергиясы импортының қажетті сағат сайынғы жоспарлы көлемі туралы ақпаратты жүйелік оператор операциялық тәуліктің алдындағы тәуліктің сағат 12:30-ға дейін (Астана уақыты бойынша) импорттық электр энергиясын тиісті сатып алуды жүзеге асыру үшін электр энергиясын бірыңғай сатып алушыға жібереді.

Электр энергиясының осы көлемін сатып алуға өтінім теңгерімдеуші нарық жүйесінде автоматты түрде құрылады және электрондық цифрлық қолтаңбамен қол қойылмайды.

85. Шетелдік өнім беруші растаған (электр энергиясын бірыңғай сатып алушы операциялық тәуліктерге сатып алған) электр энергиясы импортының сағат сайынғы көлемдерін жүйелік оператор энергия өндіруші ұйымдар үшін орталықтандырылған сауда-саттық қорытындылары бойынша айқындалған электр энергиясының тәуліктік генерациясының тәуліктік кестесінің сағаттық көлемдерінің және сағат сайынғы көлемдерінің қосындысына қосады және өндірістің тәуліктік графигін қалыптастырады.

4-параграф. Электр энергиясын өндіру-тұтынудың тәуліктік графигін қалыптастыру және оны бекіту

86. Электр энергиясын тұтынудың тәуліктік графигін және электр энергиясын өндірудің тәуліктік графигін қалыптастыру аяқталғаннан кейін электр энергиясының теңгерімдеуші нарығы жүйесінде электр энергиясын өндіру-тұтынудың тәуліктік графигінің теңгерімділігін (импорт көлемінің жеткіліктілігін) автоматты түрде тексеру жүргізіледі.

Егер операциялық тәуліктерге сатып алынған электр энергиясы импортының сағат сайынғы көлемі операциялық тәуліктің бір немесе бірнеше сағатында жүйелік оператор есептеген электр энергиясы импортының сағаттық көлемінің мәнінен аз болған жағдайда, операциялық тәуліктердің осы сағаттары үшін теңгерімдеуші нарық жүйесі тиісті сағаттар бойынша бірдей пропорциядағы сатып алуға арналған барлық тиісті өтінімдерге автоматты түрде тиісті өзгерістер (азаю жағына қарай) енгізеді.

87. Осы Қағидалардың 86-тармағында көрсетілген өзгерістер енгізілгеннен кейін электр энергиясын өндіру-тұтынудың тәуліктік графигін қалыптастыру аяқталады және жүйелік оператор оны бекітеді.

88. Жүйелік операторға сатып алуға және сатуға өтінімдер берген электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектілері, сондай-ақ электр энергиясын бірыңғай сатып алушы тәулік сайын сағат 16:00-ге дейін (Астана уақыты бойынша) электр энергиясын өндірудің-тұтынудың тиісті тәуліктік графигін бекіту туралы электр энергиясын сатып алу-сатудың жоспарлы көлемдерін көрсете отырып, жүйелік оператор теңгерімдеуші нарық жүйесінде хабардар етеді және оған мыналар қосылады:

1) осы Қағидаларға сәйкес электр энергиясын өндіру-тұтынудың тәуліктік графигін қалыптастыру кезінде енгізілген барлық өзгерістерді ескере отырып, сатып алуға арналған өтінімдерде көрсетілген электр энергиясын сатып алудың (тұтынудың) жоспарлы көлемдері (мұндай өзгерістер болған кезде олардың себептері көрсетіледі);

2) осы Қағидаларға сәйкес электр энергиясын өндіру-тұтынудың тәуліктік графигін қалыптастыру кезінде енгізілген барлық өзгерістерді ескере отырып (мұндай өзгерістер болған жағдайда, олардың себептері көрсетіледі), сондай-ақ энергия өндіруші ұйымдар үшін электр энергиясының орталықтандырылған сауда-саттығының нәтижелерін ескере отырып, сатуға арналған өтінімдерде көрсетілген электр энергиясын сатудың (өз тұтынуын шегергендегі) жоспарлы көлемдері.

5-параграф. Операциялық тәуліктер ішінде электр энергиясын өндіру-тұтынудың бекітілген тәуліктік графигіне түзетулер ензігу

89. Электр энергиясын бірыңғай сатып алушымен жасалған электр энергиясын сатып алу-сатудың ұзақ мерзімді шарты бар жаңартылатын көздер үшін жаңартылатын энергия көздерін пайдалануды қолдау туралы заңнамаға сәйкес жүйелік оператор бекіткен электр энергиясын өндіру-тұтынудың тәуліктік графигін ұлғайтуға (жоғары) ғана түзетуге жол беріледі, ол электр энергиясын өндіру-тұтынудың көрсетілген тәуліктік графигінде электр энергиясын өндіру-тұтыну теңгерімі сақталған жағдайда, электр энергиясын нақты өндіру-тұтынудың тиісті сағаты басталғанға дейін 2 (екі) сағаттан кешіктірмей беріледі.

90. Электр энергиясының көтерме сауда нарығының қалған субъектілері үшін тәуліктік графикті түзету жүргізілмейді.

6-тарау. Цифрлық майнерлер үшін электр энергиясының орталықтандырылған сауда-саттығын және энергия өндіруші ұйымдар үшін электр энергиясының орталықтандырылған сауда-саттығын жүргізу тәртібі

91. Цифрлық майнерлер үшін электр энергиясының орталықтандырылған сауда-саттығын және энергия өндіруші ұйымдар үшін электр энергиясының орталықтандырылған сауда-саттығын Электр энергиясының орталықтандырылған сауда-саттығын ұйымдастыру қағидаларына сәйкес орталықтандырылған сауда нарығының операторы жүргізеді.

Осы тармақтың бірінші бөлігінде көрсетілген орталықтандырылған сауда-саттық орталықтандырылған сауда-саттық нарығы операторының сауда жүйесінің интернет-ресурсында қашықтықтан өткізіледі.

92. Орталықтандырылған сауда нарығының операторы электр энергиясын бірыңғай сатып алушыны (беру күні мен уақыты, бағасы, көлемі) қоса алғанда, электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектілерінің берген өтінімдері, сауда-саттыққа қатысушылар туралы ақпаратты және (мәміленің жасалған күні мен уақыты, бағасы, көлемі, құны, мәміле тараптары) қамтитын электр энергиясының орталықтандырылған сауда-саттығының қорытындыларына ашық қол жеткізуді қамтамасыз етеді.

93. Цифрлық майнерлер үшін электр энергиясының тиісті орталықтандырылған сауда-саттығының нәтижелері бойынша цифрлық майнинг бойынша қызметті жүзеге асыратын электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектілері үшін айқындалған электр энергиясын сатып алудың жоспарлы сағаттық көлемдерін орталықтандырылған сауда-саттық деректері аяқталғаннан кейін 15 (он бес) минут ішінде, бірақ операциялық тәуліктің алдындағы сағат 10:15-тен (Астана уақыты бойынша) кешіктірмей орталықтандырылған сауда-саттық нарығының операторы жүйелік операторға жібереді Сондай-ақ орталықтандырылған сауда нарығының операторы операциялық тәуліктің алдындағы сағат 10:15-ке дейін (Астана уақыты бойынша) жүйелік операторға операциялық тәуліктің әрбір сағаты бойынша сатылмаған квотаның көлемі туралы ақпарат жібереді.

94. Энергия өндіруші ұйымдар үшін электр энергиясының тиісті орталықтандырылған сауда-саттығының нәтижелері бойынша электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектілері үшін айқындалған электр энергиясын сатудың жоспарлы сағаттық көлемдерін орталықтандырылған сауда нарығының операторы осы сауда-саттық аяқталғаннан кейін 15 (он бес) минут ішінде, бірақ операциялық тәуліктің алдындағы 12:05 сағатынан (Астана уақыты бойынша) кешіктірмей жүйелік операторға жібереді.

7-тарау. Ұлттық электр желісі бойынша электр энергиясын беру жөніндегі жүйелік оператордың көрсетілген жүйелік қызметтерінің және ұлттық электр желісін пайдаланғаны үшін көрсетілетін қызметтердің көлемін айқындау тәртібі. Электр энергиясын беру бойынша көрсетілетін қызметтердің көлемін айқындау тәртібі

95. Өңірлік электр желісі бойынша электр энергиясын беру бойынша көрсетілетін қызметтер өңірлік электр желісіне қосылған электр энергиясын тұтынушыларға, энергиямен жабдықтаушы ұйымдарға осы Қағидаларда көзделген жағдайларда табиғи монополия салаларында басшылықты жүзеге асыратын мемлекеттік орган және бірыңғай сатып алушыға белгілейтін тариф бойынша көрсетіледі.

96. Электр энергиясын ұлттық электр желісі бойынша беруге электр энергиясының экспорты мен импортын жүзеге асыратын электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектілері, электр энергиясының мемлекетаралық транзитінің көлемі үшін басқа мемлекеттердің ұйымдары, объектілер үшін ұлттық электр желісі бойынша электр энергиясын беруді жүзеге асыратын тұлғалар тобына кіретін ұйымдар, осы ұйымдардың құрамына кіретін және электр энергиясын бірыңғай сатып алушыдан тыс электр энергиясын сатып алу-сатуды жүзеге асыратын көтерме сауда нарығының субъектілері ақы төлейді.

97. Электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектілері электр энергиясын беру жөніндегі энергия беруші ұйымдардың көрсетілетін қызметтеріне, ұлттық электр желісін пайдаланғаны үшін көрсетілетін қызметтерге және электр энергиясын ұлттық электр желісі бойынша беру жөніндегі көрсетілетін қызметтерге электр энергиясын коммерциялық есепке алудың тиісті аспаптарының көрсеткіштеріне сәйкес электр энергиясының есеп айырысу кезеңінде (күнтізбелік айда) нақты тұтынған көлемдері негізінде тиісті шарттарда көрсетілген тарифтер бойынша ақы төлейді.

98. Тұлғалар тобына кірмейтін және энергиямен жабдықтаушы ұйым болып табылмайтын, екі жақты шарттар бойынша (электр энергиясын бірыңғай сатып алушыдан тыс) электр энергиясын жаңартылатын энергия көздерін (қайталама энергия ресурстарын) пайдаланатын энергия өндіруші ұйымдардан сатып алатын электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектісі үшін есеп айырысу кезеңінде (күнтізбелік ай) ұлттық электр желісін пайдаланғаны үшін көрсетілетін қызметтің нақты көлемі бойынша мынадай формуламен айқындалады:

- тұлғалар тобына кірмейтін және энергиямен жабдықтаушы ұйым болып табылмайтын, электр энергиясын екі жақты шарттар бойынша (электр энергиясын бірыңғай сатып алушыдан тыс) жаңартылатын энергия көздерін (қайталама энергия ресурстарын) пайдаланатын энергия өндіруші ұйымдардан электр энергиясын сатып алатын электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектісінің есеп айырысу кезеңі (күнтізбелік ай) үшін көрсетілетін қызметтің нақты көлемі кВт*сағ (бүтінге дейін дөңгелектенеді);

- тұлғалар тобына кірмейтін және энергиямен жабдықтаушы ұйым болып табылмайтын, электр энергиясын екі жақты шарттар бойынша (электр энергиясын бірыңғай сатып алушыдан тыс) жаңартылатын энергия көздерін (қайталама энергия ресурстарын) пайдаланатын энергия өндіруші ұйымдардан сатып алатын электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектісінің электр энергиясын тұтынуының нақты көлемі кВт ∗ сағ бүтіндей дейін дөңгелектенеді);

- осы субъектіде есеп айырысу кезеңі (күнтізбелік ай) үшін электрэнергиясын сатып алу-сату шарты жасалған жаңартылатын энергия көздерін (қайталама энергия ресурстарын) пайдаланатын і-ші энергия өндіруші ұйымның электрэнергиясын өндірудің нақты көлемі (өз тұтынуын шегергенде) кВт*сағ(бүтінге дейін дөңгелектенеді);

- осы субъектінің есеп айырысу кезеңінің (күнтізбелік айдың) сағаттарына бір тұлғалар тобына кіретін і-ші энергия өндіруші ұйымнан электр энергиясын сатып алу көлемі кВт*сағ (бүтін санға дейін дөңгелектенеді);

- есеп айырысу кезеңінің (күнтізбелік айдың) сағаттарына осы субъектімен Тұлғалар тобына кіретін і-ші энергия өндіруші ұйымның электр энергиясын сатудың жиынтық көлемі кВт ∗ сағ-та (бүтінге дейін дөңгелектенеді);

i - 1-ден a, b, c дейін, тиісінше өзгеретін реттік нөмірі;

n - осы субъектімен электр энергиясын сатып алу-сату шарты жасалған тұлғалардың бір тобына кіретін энергия өндіруші ұйымдардың саны.

Егер

мәні теріс (нөлден аз) болса, онда ол есепті кезеңде нөлге теңестіріледі.

99. Электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектілері электр энергиясын өз тұтынуы және (немесе) соңғы тұтынушыларға электр энергиясын жеткізуді қамтамасыз ету мақсатында энергия беруші ұйыммен (дармен) электр энергиясын беру жөнінде қызметтер көрсетуге шарттар жасасады (қажет болған жағдайда).

100. Энергия беруші ұйымның кіші станцияларын оған тиесілі электр беру желілерімен "кіру-шығу" схемасы бойынша ұлттық электр желісіне қосқан кезде энергия беруші ұйым электр энергиясын осындай электр беру желілері және кіші станциялардың жабдықтары бойынша ақы алынбай өткізуді жүзеге асырады.

101. Егер тиісті есептік кезеңнің (күнтізбелік айдың) қорытындылары бойынша өңірлік электр желісі компаниясының желілерінде электр энергиясын генерациялау мен тұтыну арасында оң айырма туындаса, онда осы айырмаға сәйкес келетін электр энергиясын беру жөніндегі көрсетілетін қызметтің көлемінэлектр энергиясын бірыңғай сатып алушы төлеуге тиіс. Электр энергиясын бірыңғай сатып алушының осы шығындары оның электр энергиясын сатуға арналған бағаларында ескеріледі.

Осы тармақтың бірінші бөлігінде көрсетілген электр энергиясын генерациялау мен тұтыну арасындағы оң айырма туралы ақпаратты өңірлік электр желісі компаниясы коммерциялық есепке алу аспаптарының көрсеткіштерін салыстыру актісі нысанында және жүйелік оператор ұсынатын Қазақстан Республикасының электр энергиясының көтерме сауда нарығында электр энергиясын өндіру-тұтынудың нақты балансы негізінде есеп айырысу кезеңінен кейінгі айдың 10-күнінен (күнтізбелік аймен) кешіктірмей электр энергиясын бірыңғай сатып алушының атына жібереді

8-тарау. Сағаттық мөлшерлемелерді айқындау тәртібі

102. Сағаттық мөлшерлемелер энергия өндіруші ұйымның электр энергиясына арналған шекті тарифке қолданылатын өлшемсіз коэффициенттер болып табылады және оларды осы тәуліктерде осы тарифтің мақсатын көбейту арқылы тәулік ішінде қолданылады.

103.Құрамына қалалар мен аудандарды орталықтандырылған жылумен жабдықтауды жүзеге асыратын жылу электр орталықтары (электр энергиясы тиісті Тұлғалар тобы шеңберінде тұтынылатын жылу электр орталықтарын қоспағанда) кіретін энергия өндіруші ұйым болып табылатын электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектісі үшін тәуліктің нақты сағатына арналған сағаттық мөлшерлеме мынадай формула бойынша айқындалады:

- тәуліктің нақты сағатына арналған сағаттық ставка;

- құрамына қалалар мен аудандарды орталықтандырылған жылу мен жабдықтауды жүзеге асыратын жылу электр орталықтары (электрэнергиясын тиісті Тұлғалар тобы шеңберінде тұтынылатын жылу электр орталықтарын қоспағанда) кіретін энергия өндіруші ұйым болып табылатын электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектісі электр энергиясын осы тәуліктің осы сағатына бірыңғай сатып алушыға сатқан электр энергиясының көлемі кВт*сағ (бүтін санға дейін дөңгелектенеді);

- құрамына қалалар мен аудандарды орталықтандырылған жылумен жабдықтауды жүзеге асыратын жылу электрорталықтары (электрэнергиясы тиісті Тұлғалар тобы шеңберінде тұтынылатын жылу электр орталықтарын қоспағанда) кіретін энергия өндіруші ұйым болып табылатын электрэнергиясының көтерме сауда нарығының субъектісі бірыңғай сатып алушыға осы тәулікке электр энергиясын сатқан электрэнергиясының ең аз сағаттық көлемі кВт*сағ (бүтін санға дейін дөңгелектенеді);

- (нөлге тең) болған жағдайда сағаттық мөлшерлеме (

) нөлге тең.

2024 жылғы 1 қаңтарға дейін осы тармаққа сәйкес айқындалатын сағаттық мөлшерлеменің мәні 1 (бірлікке) теңестіріледі.

104. Құрамына қуаты Заңның 15-4, 15-6 және 15-8-баптарына сәйкес жасалған электр қуатының әзірлігін ұстап тұру бойынша көрсетілетін қызметтерді сатып алу туралы ұзақ мерзімді шарттардың мәні болып табылатын генерациялайтын қондырғылар кіретін мемлекеттік энергия өндіруші ұйым болып табылатын электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектісі үшін тәуліктің нақты сағаты үшін сағаттық мөлшерлеме мынадай формула бойынша айқындалады: (құрылуы генерациялайтын қондырғылардың деректері есебінен жүзеге асырылуы жоспарланған электр энергиясын сату көлемі үшін):

- тәуліктің нақты сағатына арналған сағаттық мөлшерлеме (жүзге дейін дөңгелектенеді);

- қуаты электр қуатының әзірлігін ұстап тұру бойынша көрсетілетін қызметтерді сатып алу туралы ұзақ мерзімді шарттардың мәні болып табылатын генерациялайтын қондырғылар желісіне электр энергиясын жіберу көлемі, Заңның 15-4, 15-6 және 15-8-баптарына сәйкес электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектісі тәуліктің осы сағатына электр энергиясын бірыңғай сатып алушыға сатқан электр қуаты нарығында электр қуатының әзірлігін ұстап тұру бойынша көрсетілетін қызметтерді сатып алу туралы бір немесе бірнеше ұзақ мерзімді шарттар жасасқан энергия өндіруші ұйым болып табылатын, Заңның 15-4, 15-6 және 15-8-баптарына сәйкес, кВт*сағ-пен (бүтін санға дейін дөңгелектенеді);

- электр энергиясын генерациялайтын қондырғылар желісіне жіберудің ең аз сағаттық көлемі, электр қуатының әзірлігін ұстап тұру бойынша көрсетілетін қызметтерді сатып алу туралы ұзақ мерзімді шарттардың мәні болып табылатын Қазақстан Республикасы Заңының 15-4, 15-6 және 15-8-баптарына сәйкес электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектісі осы тәулікке электр энергиясын бірыңғай сатып алушыға сатқан электр қуаты нарығында электр қуатының әзірлігін ұстап тұру бойынша көрсетілетін қызметтерді сатып алу туралы бір немесе бірнеше ұзақ мерзімді шарттар жасасқан энергия өндіруші ұйым болып табылатын, Заңның 15-4, 15-6 және 15-8-баптарына сәйкес, кВт*сағ (бүтін санға дейін дөңгелектенеді).

Осы тармақта көрсетілген сағаттық мөлшерлеме Заңның 15-4, 15-6 және 15-8-баптарына сәйкес жасалған, қуаты электр қуатының әзірлігін ұстап тұру бойынша көрсетілетін қызметті сатып алу туралы ұзақ мерзімді шарттардың мәні болып табылатын генерациялайтын қондырғылардың электр энергиясы бөлігінде ғана қолданылады (нөлге тең емес).

(нөлге тең) болған жағдайда сағаттық мөлшерлеме (

) нөлге тең.

2024 жылғы 1 қаңтарға дейін осы тармаққа сәйкес айқындалатын сағаттық мөлшерлеменің мәні 1 (бірлікке) теңестіріледі.

105. Энергия өндіруші ұйымдар үшін электр энергиясының орталықтандырылған сауда-саттығына қатысатын көтерме сауда нарығының субъектісі үшін тәуліктің нақты сағатына арналған сағаттық мөлшерлеме (

) мынадай түрде айқындалады:

1)

= 1,0 – тәулік сағаттары үшін, 00:01 сағаттан 04:00 сағатқа дейін;

2)

= 1,15 – тәулік сағаттары үшін, 04:01 сағаттан 08:00 сағатқа дейін;

3)

= 1,30 – тәулік сағаттары үшін, 08:01 сағаттан 15:00 сағатқа дейін;

4)

= 1,45 – тәулік сағаттары үшін, 15:01 сағаттан 18:00 сағатқа дейін;

5)

= 1,6 – тәулік сағаттары үшін, 18:01 сағаттан 21:00 сағатқа дейін;

6)

= 1,45 – тәулік сағаттары үшін, 21:01 сағаттан 23:00 сағатқа дейін;

7)

= 1,3 – тәулік сағаттары үшін, 23:01 сағаттан 00:00 сағатқа дейін.

2024 жылғы 1 қаңтарға дейін осы тармаққа сәйкес айқындалатын сағаттық мөлшерлеменің мәні 1 (бірлікке) теңестіріледі.

9-тарау. Атаулы қолдау алушылар тізімін қалыптастыру, өзектендіру және жариялау тәртібі

106. Атаулы қолдау алушылардың тізімін табиғи монополия саласындағы уәкілетті орган қалыптастырады және мыналарды қамтиды:

1) электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектілерінің атауы;

2) осы субъектілердің әрқайсысы үшін қолданылатын электр энергиясын бірыңғай сатып алушыдан тиісті есеп айырысу кезеңінің (тиісті есеп айырысу кезеңдерінің) барлық сағаттарына электр энергиясын сатып алуға сараланған сағат сайынғы бағалардың мәнін;

3) электр энергиясын бірыңғай сатып алушыдан электр энергиясын сатып алуға сараланған сағат сайынғы бағалардың мәндерін қолдануды (қолдануды) бастау күні.

Атаулы қолдау алушылардың тізіміне электр энергиясын бірыңғай сатып алушының болжамды (нақты) бағасы тиісті болжамды кезеңге табиғи монополия саласындағы уәкілетті органмен келісілген шекті баға құрылымында ескерілген электр энергиясының сатып алу бағасынан жоғары электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектілері енгізіледі.

107. Атаулы қолдау алушылардың тізімін табиғи монополия саласындағы уәкілетті орган 6 (алты) айда бір рет өзектендіреді және оны табиғи монополия саласындағы уәкілетті орган өзгерістер қолданылатын есеп айырысу кезеңі (күнтізбелік ай) басталғанға дейін бес жұмыс күнінен кешіктірмей электр энергиясын бірыңғай сатып алушыға жібереді.

108. Атаулы қолдау алушылардың тізімі электр энергиясын бірыңғай сатып алушының интернет-ресурсында жарияланады.

10-тарау. Теңгерімдеуші нарық жүйесі

109. Теңгерімдеуші нарық жүйесіне қол жеткізу үшін электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектісі пайдаланушылық келісімге қол қояды.

Жеке кабинетке кіру және электрондық цифрлық қолтаңба арқылы өтінімдерді верификациялау кезінде авторизацияға қол жеткізу үшін электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектісі теңгерімдеуші нарықтың есеп айырысу орталығымен теңгерімдеуші электр энергиясын және теріс теңгерімсіздіктерді сатып алу-сату шартын, сондай-ақ қосылу шартын жасасады.

Теңгерімдеуші нарық жүйесінің жұмысын қолдауды жүйелік оператор жүзеге асырады.

Теңгерімдеуші нарық жүйесіндегі жоспарлы-профилактикалық жұмыстар негізінен демалыс күндері түнгі уақытта жүргізіледі. Жүйелік оператор бұл ретте электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектілерін осы жұмыстар туралы алдын ала (жоспарлы-профилактикалық жұмыстар басталғанға дейін кемінде 8 сағат бұрын) хабардар етеді. Теңгерімдеуші нарық жүйесінде жоспарлы-профилактикалы жұмыстарды жүргізу кезінде теңгерімге қатысуға өтінімдер берілмейді, түзетілмейді, жойылмайды және белсендірілмейді, сатып алуға және сатуға жоспарлы өтінімдерді беру және өзектендіру де осы уақытта қол жетімді болмайды.

110. Электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектілері теңгерімдеуші нарық жүйесінде беретін сатуға өтінімдерге жәнесатып алуға өтінімдерге осы субъектілер оларға тиісті электрондық цифрлық қолтаңбамен қол қояды.

111. Теңгерімдеуші нарық жүйесінде ай сайын, есеп айырысу кезеңінен (күнтізбелік айдан) кейінгі айдың соңғы күнінен кешіктірмей электр энергиясын бірыңғай сатып алушының алдағы есеп айырысу кезеңінің сағаттарына (әрбір сағатқа) электр энергиясын сатуға осы Қағидаларға 3-қосымшаға сәйкес айқындалатын болжамды бағалары жарияланады.

112. Есеп айырысу кезеңінен (күнтізбелік айдан) кейінгі айдың соңғы күнінен кешіктірмей теңгерімдеуші нарық жүйесінде электр энергиясын бірыңғай сатып алушының осы есеп айырысу кезеңінің (күнтізбелік айдың) сағаттарына электр энергиясын сатуға арналған нақты бағалары жарияланады.

113. Электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектілері үшін теңгерімдеуші нарық жүйесі қол жетімсіз болған кезде теңгерімдеуші нарық жүйесінде:

1) электр энергиясын сатып алу көлемін сатып алуға арналған өтінімдерде алдын ала төлемді қамтамасыз етуге арналған электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектісінің енгізілген ақша қаражатының жеткіліктілігін тексеру жүзеге асырылмайды;

2) электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектілерін сатып алуға өтінімдер мен сатуға өтінімдер электрондық цифрлық қолтаңбамен қол қоюды талап етпейді;

3) жүйелік оператор сатып алуға өтінімдердің және сатуға өтінімдердің көлемдерін (операциялық тәуліктерге) жүйелік оператор бекіткен ағымдағы тәуліктерге арналған электр энергиясын өндіру-тұтынудың тәуліктік графигіне енгізілген сатып алуға тиісті өтінімдердің және сатуға өтінімдердің көлемдеріне теңестіреді;

4) электр энергиясының теңгерімдеуші нарығындағы қаржылық өзара есеп айырысулар электр энергиясын бірыңғай сатып алушының болжамды базалық бағалары бойынша жүзеге асырылады.

114. Электр энергиясын бірыңғай сатып алушы жүйелік операторға теңгерімдеуші нарық жүйесінде электрондық цифрлық қолтаңбамен қол қойылған мынадай ақпаратты ұсынады:

1) электр энергиясын жоспарланып отырған сатып алу үшін алдын ала төлемді қамтамасыз етуге арналған электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектісінің ақша қаражатының қалдығы туралы ақпарат (осы ақпаратқа деректерді қолмен жүктеген кезде ғана электрондық цифрлық қолтаңбамен қол қойылады, электр энергиясын бірыңғай сатып алушының төлем жүйесімен ықпалдастырылған кезде электрондық цифрлық қолтаңбамен қол қою талап етілмейді);

2) электр қуаты нарығында және электр энергиясы нарығында жасалған шарттар туралы ақпарат;

3) аукциондық бағалар және тіркелген тарифтер бойынша ақпаратты қоса алғанда, жаңартылатын энергия көздерін пайдаланатын энергия өндіруші ұйымдармен жасалған шарттар туралы ақпарат;

4) жаңартылатын энергия көздерін пайдаланатын энергия өндіруші ұйымдардың белгіленген қуаты, белгіленген қуаттың асып кетуінің ықтимал диапазонын қоса алғанда;

5) Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2018 жылғы 10 желтоқсандағы № 489 бұйрығымен бекітілген (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 17923 болып тіркелген) Тұлғалар топтарының тізілімін қалыптастыру және жүргізу қағидаларына сәйкес уәкілетті орган қалыптастыратын жаңартылатын энергия көздерінің үлесін есептеу жүргізілетін шартты тұтынушылардың тізбесі;

6) Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің міндетін атқарушының 2016 жылғы 27 шілдедегі № 345 бұйрығымен бекітілген (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 14155 болып тіркелген) Жаңартылатын энергия көздерін пайдалану объектілерін орналастыру жоспарын қалыптастыру қағидаларына сәйкес уәкілетті орган қалыптастыратын жаңартылатын энергия көздерінің үлесін есептеу жүргізілетін білікті тұтынушылардың тізбесі;

7) энергия өндіруші ұйымдардың шекті тарифтері туралы ақпарат;

8) қуат нарығында және электр энергиясы нарығында бірыңғай сатып алушының ұзақ мерзімді келісімшарттарының көлемі мен қолданылу мерзімі бойынша деректер;

9) электр энергиясын бірыңғай сатып алушының операциялық шығындары туралы ақпарат;

10) табиғи монополия саласындағы уәкілетті органнан алынатын электр энергиясын бірыңғай сатып алушыдан электр энергиясын сатып алуға сараланған сағат сайынғы бағалардың мәнін көрсете отырып, атаулы қолдау алушылардың тізімі;

11) Қазақстан Республикасынан тыс жерлерде сатып алынған электр энергиясының бағасы туралы ақпарат;

12) электр энергиясын теңгерімдеуді, техникалық диспетчерлендіруді ұйымдастыру бойынша көрсетілетін қызметтерге ақы төлеуге бірыңғай сатып алушының шығындары туралы ақпарат;

13) электр энергиясының болжамды бағалары және жаңартылатын энергия көздерін қолдауға болжамды бағалар туралы ақпарат (электр энергиясын бірыңғай сатып алушының жұмыс істеуінің алғашқы екі айы үшін);

14) жаңартылатын электр энергиясы көздерін пайдаланатын энергия өндіруші ұйымдарға қолданылатын түзету коэффициенттері туралы ақпаратты, сондай-ақ осы коэффициенттер қолданылатын жаңартылатын энергия көздерін пайдаланатын энергия өндіруші ұйымдардың тізбесін қамтиды.

Электр энергиясын бірыңғай сатып алушы жоғарыда көрсетілген ақпараттың өзектілігі, дұрыстығы және толықтығы үшін жауапты болады.

115. Жүйелік оператордың атына жіберілген орталықтандырылған сауда нарығы операторының ресми хатымен расталған орталықтандырылған сауда нарығы операторының электрондық сауда жүйесі қол жетімсіз болған кезде:

1) цифрлық майнерлер үшін орталықтандырылған сауда-саттық және энергия өндіруші ұйымдар үшін алдағы операциялық тәуліктерге арналған ағымдағы операциялық тәуліктерде орталықтандырылған сауда-саттық жүргізілмейді;

2) цифрлық майнерлер үшін квота алдағы операциялық тәуліктердің барлық сағаттары үшін нөлге теңестіріледі;

3) электр энергиясын бірыңғай сатып алушы электр энергиясын басым генерациялаудыың тәуліктік графигіне кірмейтін энергия өндіруші ұйымдардан энергия өндіруші ұйымдар үшін соңғы өткізілген орталықтандырылған сауда-саттықта қалыптасқан көлемде сатып алады;

4) басым генерациялаудың тәуліктік графигіне кірмейтін бірыңғай сатып алушыға сатуға өтінімдердің көлемі және бірыңғай сатып алушының электр энергиясын сатып алу көлемдері осы тармақтың 3) тармақшасында көрсетілген тәуліктік графикке сәйкес келмеген кезде тәуліктік графикте ең аз көлем есепке алынады;

5) электр энергиясын тұтынудың тәуліктік графигінің сағат сайынғы көлемі электр энергиясының сағат сайынғы көлемінің қосындысынан асып кеткен кезде, осы тармақтың 3) және 4) тармақшаларына сәйкес айқындалған, басым генерациялаудың тәуліктік графигіне кірмейтін энергия өндіруші ұйымдардан электр энергиясын бірыңғай сатып алушының сағат сайынғы көлемі мен басым генерациялаудың тәуліктік графигін жүйелік оператор осы өтінімдердің іске асырылуының техникалық сараптамасын ескере отырып, энергия өндіруші ұйымдардың бірыңғай сатып алушысына сатуға өтінімдердің сағат сайынғы көлеміне пропорционалды асып кету көлемінде басым генерациялаудың тәуліктік графигіне кірмейтін энергия өндіруші ұйымдардан электр энергиясын сатуға өтінімдердің сағат сайынғы көлемін азайтады.

116. Бірыңғай сатып алушы есеп айырысу кезеңінің (күнтізбелік айдың) қорытындылары бойынша өзінің интернет-ресурсында:

1) тәуліктің нақты сағаттарына базалық бағаның нақты мәндері;

2) электр энергиясын бірыңғай сатып алушыда электр энергиясын сатып алу кезінде туындаған жаңартылатын энергия көздерін пайдалануды қолдауға арналған нақты шығындар, есеп айырысу кезеңінің (күнтізбелік айдың) қорытындылары бойынша электр энергиясын бірыңғай сатып алушыда туындаған қосымша шығындар бойынша ақпаратты жариялайды.

11-тарау. Электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектілерінің тізбесін қалыптастыру және оны өзектендіру тәртібі

117. Жүйелік оператор қалыптастыратын электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектілерінің тізбесіне енгізу үшін тиісті заңды тұлға:

1) ұлттық электр желісін пайдаланғаны үшін жүйелік оператормен қызмет көрсетуге арналған шартты;

2) жүйелік оператормен ұлттық электр желісі бойынша электр энергиясын беру бойынша көрсетілетін қызметтер көрсетуге арналған шартты (қажет болған жағдайда);

3) энергия беруші ұйымдармен электр энергиясын беру жөнінде қызметтер көрсетуге арналған шартты (қажет болған жағдайда);

4) жүйелік оператормен электр энергиясын өндіру-тұтынуды теңгерімдеуді ұйымдастыру бойынша қызметтер көрсетуге арналған шартты;

5) жүйелік оператормен электр энергиясын өндіру-тұтынуды техникалық диспетчерлеу бойынша қызметтер көрсетуге арналған шартты (генерациялайтын қондырғылар болған кезде, сондай-ақ импортты жүзеге асыру) жасасады.

Бұл ретте ұлттық электр желісін пайдалану бойынша қызметтерді көрсетуге, ұлттық электр желісі бойынша электр энергиясын беру бойынша қызметтерді көрсетуге, электр энергиясын өндіру-тұтынуды теңгерімдеуді ұйымдастыру бойынша қызметтерді көрсетуге және электр энергиясын өндіру-тұтынуды техникалық диспетчерлеу бойынша қызметтерді көрсетуге арналған шарттар:

электр энергиясын тұтынушы орташа тәуліктік (базалық) қуаттың кемінде 1 МВт көлемінде тұтынған жағдайда;

энергиямен жабдықтаушы ұйыммен (энергиямен жабдықтау мақсатында электр энергиясын сатып алу құқығына лицензиясы болған кезде) орташа тәуліктік (базалық) қуаттың кемінде 1 МВт көлемінде электр энергиясын энергиямен жабдықтау жөніндегі талаптарды орындау кезінде жасалады.

118. Жүйелік оператор тізбені оның ресми интернет-ресурсында жариялайды.

119. Тізбені өзектендіруді жүйелік оператор оның өзгеру фактісі бойынша жүзеге асырады.

12-тарау. Электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектілерінің тізбесіне енгізілмеген заңды тұлғаларды шектеу тәртібі

120. Электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектілерінің тізбесіне енгізілмеген және энергиямен жабдықтаушы ұйымдармен энергиямен жабдықтау шарты (келісімшарттық емес тұтыну) жоқ заңды тұлғаның электр энергиясын тұтыну және теңгерімдеуші электр энергиясын тұтыну фактісі анықталған жағдайда, энергия беруші ұйым немесе осы заңды тұлға желілеріне қосылған энергия өндіруші ұйым мынадай іс-шараларды жүзеге асырады:

1) осы заңды тұлғаның атына электр энергиясын келісімшарттық емес тұтынуды алып тастау (тоқтату) қажеттігі туралы жазбаша хабарлама (бұдан әрі – хабарлама), сондай-ақ хабарламаның көшірмесін уәкілетті органның және жергілікті атқарушы органның атына жібереді;

2) хабарлама жіберілгеннен кейін 72 сағат өткен соң электр энергиясын келісімшартсыз тұтынуды болдырмау жөнінде шаралар қабылданбаған жағдайда, осы заңды тұлғаны өз желілерінен ажыратады.

Электр энергиясының көтерме сауда нарығының жұмыс істеуі мен ұйымдастыру қағидаларына 1-қосымша

Нысан

Сатып алуға өтінім. Сатуға өтінім

Жіберуші		01:00		МВт	13:00		МВт
		02:00		МВт	14:00		МВт
Контрагент		03:00		МВт	15:00		МВт
		04:00		МВт	16:00		МВт
Операция		05:00		МВт	17:00		МВт
		06:00		МВт	18:00		МВт
		07:00		МВт	19:00		МВт
		08:00		МВт	20:00		МВт
		09:00		МВт	21:00		МВт
		10:00		МВт	22:00		МВт
		11:00		МВт	23:00		МВт
		12:00		МВт	24:00		МВт

Электр энергиясының көтерме сауда нарығының жұмыс істеуі мен ұйымдастыру қағидаларына 2-қосымша

Электр энергиясын бірыңғай сатып алушының электр энергиясын сатуға алдағы тәуліктің нақты сағаты үшін болжамды бағаларын айқындау тәртібі

Электр энергиясын бірыңғай сатып алушының электр энергиясын сатуға алдағы тәуліктің нақты сағатына арналған болжамды бағасы мынадай түрде айқындалады:

1. Атаулы қолдау алушылардың тізіміне енгізілген электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектісі үшін электр энергиясын сатуға электр энергиясын бірыңғай сатып алушының алдағы тәуліктің нақты сағатына арналған болжамды бағасы атаулы қолдау алушылардың тізіміне осы субъект үшін осы сағатқа көрсетілген электр энергиясын сатып алу бағасына теңестіріледі.

2. Шартты тұтынушы болып табылатын электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектісі үшін электр энергиясын бірыңғай сатып алушының алдағы тәуліктің нақты сағатына электр энергиясын сатуға арналған болжамды бағасы (осы субъектіні сатып алу өтінімінде тәуліктің осы сағатына көрсетілетін электр энергиясын сатып алудың рұқсат етілген ең аз сағаттық көлемі бөлігінде) есеп айырысу кезеінңе арналған (күнтізбелік ай) жаңартылатын энергия көздерін қолдауға арналған осы қосымшаның 4-тармағына сәйкес айқындалатын осы сағат жататын сандық тарифтің болжамды мәніне теңестіріледі.

3. Шартты тұтынушы болып табылатын электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектісі үшін электр энергиясын бірыңғай сатып алушының алдағы тәуліктің нақты сағатына электр энергиясын сатуға арналған болжамды бағасы (осы субъектіні сатып алу өтінімінде тәуліктің осы сағатына көрсетілетін электр энергиясын сатып алудың рұқсат етілген ең аз сағаттық көлемінен жоғары электр энергиясын бірыңғай сатып алушыдан электр энергиясын сатып алудың сағаттық көлемі бөлігінде) осы қосымшаның 5-тармағына сәйкес айқындалатын осы сағатқа базалық бағаның болжамды мәніне теңестіріледі.

4. Жаңартылатын энергия көздерін қолдауға арналған тарифтің болжамды мәнін электр энергиясын бірыңғай сатып алушы Жаңартылатын энергия көздерін қолдауға арналған тарифті айқындау қағидаларына сәйкес алдағы есеп айырысу кезеңіне (күнтізбелік айға) ай сайын (ағымдағы айда) есептейді.

5. Электр энергиясының көтерме сауда нарығының барлық қалған субъектілері үшін электр энергиясын бірыңғай сатып алушының алдағы тәуліктің нақты сағатына электр энергиясын сатуға арналған болжамды бағасы осы сағатқа арналған базалық бағаның болжамды мәніне теңестіріледі.

5.1. Базалық бағаның болжамды мәндерін электр энергиясын бірыңғай сатып алушы алдағы есеп айырысу кезеңіне (күнтізбелік айға) ай сайын есептейді.

5.2. Алдағы есеп айырысу кезеңіне базалық бағаның болжамды мәндері ағымдағы есеп айырысу кезеңінің (күнтізбелік айдың) алдындағы есеп айырысу кезеңінің сағатына (күнтізбелік айға) базалық бағаның нақты мәнімен теңестіріледі.

5.3. 2023 жылғы шілдедегі, тамыздағы базалық бағаның болжамды мәндерін электр энергиясын бірыңғай сатып алушы мынадай тәртіппен есептейді:

1) 2023 жылғы мамыр айындағы базалық бағалардың нақты мәндері негізінде үлгілік сағаттық бағаның 24 (жиырма төрт) мәні есептеледі;

2) үлгілік сағаттық бағаның есептелген мәндері 2023 жылғы шілдедегі, тамыздағы тиісті сағаттарға қолданылады және 2023 жылғы шілдедегі, тамыздағы базалық бағаның тиісті болжамды мәндеріне айналады.

Үлгілік сағат бағасының 24 (жиырма төрт) мәнінің әрқайсысы мынадай формула бойынша есептеледі:

- үлгілік сағат бағасының мәні, теңгемен/кВт*сағ (жүзге дейін дөңгелектенеді), ҚҚС-сыз (жүзге дейін дөңгелектенеді);

i - мәні 1-ден 24-ке дейін өзгеретін өлшеусіз коэффициент;

- тәуліктегі сағат саны;

- 2023 жылғы мамыр айының j-тәулігінің i-ші сағатына, теңгемен/кВт*сағ, ҚҚС-сыз есептік базалық бағаның нақты мәні (жүзге дейін дөңгелектенеді);

- 2023 жылғы мамыр айының j-тәулігінің i-ші сағатындағы электр энергиясының көлемі, кВт*сағ (жүзге дейін дөңгелектенеді);

бойынша қосынды;

j - 1-ден Дай-ге дейін өзгеретін реттік нөмір;

- уәкілетті органмен келісілген кезеңді көрсететін өлшемсіз коэффициент.

2023 жылғы мамырдың j-тәулігінің i-ші сағатына базалық бағаның нақты мәнін есептеу кезінде электр энергиясын өткізетін энергия беруші ұйымдардың топтары бойынша бекітілген электр энергиясына қолданыстағы шекті тарифтер, сондай-ақ жаңартылатын энергия көздерін пайдалану өбъектілері өндірген электр энергиясын сатып алуға жасалған шарттарға сәйкес жаңартылатын энергия көздерін пайдалану объектілерінің тарифтері мен бағалары қолданылады.

5.4. 2023 жылғы мамырдың j-тәулігінің і сағатына базалық бағалардың сағаттық орташа өлшенген мәндерін есептеу кезінде пайдаланылатын электр энергиясын сатудың бастапқы бағалары ретінде:

1) жаңартылатын энергия көздерін пайдаланатын энергия өндіруші ұйымдар үшін (қалдықтарды энергетикалық кәдеге жарату) және қаржы-есеп айырысу орталығымен жасалған электр энергиясын сатып алу-сатудың ұзақ мерзімді шарты бар, жаңартылатын энергия көздерін пайдалануды қолдау туралы заңнамаға сәйкес – жыл сайынғы индекстеуді ескере отырып, осы шарттардың бағалары,

2) электр энергиясын өткізетін энергия өндіруші ұйымдардың топтарына енгізілген энергия өндіруші ұйымдар үшін – "Электр энергиясына шекті тарифтерді бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2018 жылғы 14 желтоқсандағы № 514 бұйрығына сәйкес электр энергиясына тиісті шекті тарифтер (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 17956 болып тіркелген).

3) импорттық электр энергиясы үшін – "Электр энергиясына шекті тарифтерді бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2018 жылғы 14 желтоқсандағы № 514 бұйрығына сәйкес электр энергиясын өткізетін энергия өндіруші ұйымдардың топтарына енгізілген энергия өндіруші ұйымдар үшін ең жоғары шекті тариф (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 17956 болып тіркелген) немесе бар болса – есеп айырысу жүргізілетін айдың 1-күніндегі бағам бойынша теңгемен/кВт*сағатына айырбасталған шектес елдерден электр энергиясы импортының болжамды бағалары пайдаланылады.

2023 жылғы мамырдағы j тәуліктің і сағатына сағат сайынғы орташа өлшенген базалық бағаларды есептеу кезінде пайдаланылатын 2023 жылғы мамырдағы j тәуліктің і сағатына электр энепргиясының сағат сайынғы көлемі ретінде қаржы-есеп айырысу орталығынан тыс жерде жаңартылатын энергия көздерін пайдаланатын осы шартты тұтынушының құрамына кіретін электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектілеріне электр энергиясын сату көлемін, қаржы есеп-айырысу орталығынан тыс жаңартылатын энергия көздерін пайдаланытын энергия өндіруші ұйымдардың сату көлемін қоспағанда, жүйелік оператор бекіткен (түзетулерді ескере отырып) электр энергиясын өндіру-тұтынудың тиісті тәуліктік графиктеріне енгізілген электр энергиясын өндірудің (сатудың) сағаттық көлемі (Қазақстан Республикасы бойынша импорттың оң сальдо-ағынын ескере отырып) пайдаланылады.

Электр энергиясының көтерме сауда нарығының жұмыс істеуі мен ұйымдастыру қағидаларына 3-қосымша

Тәуліктің нақты сағатына базалық бағаның нақты мәнін есептеу тәртібі

1. Тәуліктің нақты сағатына қалдық бағаның нақты мәні, теңгемен/кВт*сағ (жүзге дейін дөңгелектенеді), ҚҚС-сыз мынадай формула бойынша айқындалады:

- тәуліктің нақты сағатына қалдық бағаның нақты мәні, теңгемен/кВт*сағ (жүзге дейін дөңгелектенеді), ҚҚС-сыз (жүзге дейін дөңгелектенеді);

- электр энергиясын бірыңғай сатып алушының тәуліктің осы сағатына электр энергиясын сатып алуға жұмсаған шығындарының сомасы, теңгемен (жүзге дейін дөңгелектенеді), ҚҚС-сыз;

- электр энергиясын бірыңғай сатып алушының тәуліктің осы сағатына электр энергиясын сатудан түскен табыстарының сомасы, теңгемен (жүзге дейін дөңгелектенеді), ҚҚС-сыз;

- цифрлық майнинг бойынша қызметті жүзеге асырмайтын және атаулы қолдауды алушылар тізіміне енгізілмеген электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектілері, сондай-ақ шартты тұтынушылар болып табылатын электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектілері электр энергиясын бірыңғай сатып алушыдан тәуліктің осы сағатына сатып алған электр энергиясының жиынтық көлемі (электр энергиясын бірыңғай сатып алушыдан тәуліктің осы сағатына электр энергиясын сатып алудың жалпы көлемі бөлігінде жүйелік оператор (түзетулерді ескере отырып) бекіткен электр энергиясын өндіру-тұтынудың тиісті тәуліктік графигіне енгізілген электр энергиясын сатып алудың рұқсат етілген ең аз сағаттық көлемінің сомасынан артық (бүтін санға дейін дөңгелектенеді).

2. Электр энергиясын бірыңғай сатып алушының тәуліктің осы сағатына электр энергиясын сатып алуға жұмсалған шығындарының сомасы мынадай формула бойынша айқындалады:

- электр энергиясын бірыңғай сатып алушының тәуліктің осы сағатына электр энергиясын сатып алуға жұмсаған шығындарының сомасы, теңгемен (жүзге дейін дөңгелектенеді), ҚҚС-сыз;

- Заңның 15-4, 15-6 және 15-8-баптарына сәйкес электр қуатының әзірлігін ұстап тұру бойынша көрсетілетін қызметтерді сатып алу туралы электр қуаты нарығында бір немесе бірнеше ұзақ мерзімді шарттар жасасқан і-ші энергия өндіруші ұйымның электр энергиясына шекті тарифінің мәні теңгемен/кВт*сағ (жүзге дейін дөңгелектенеді) ҚҚС-сыз;

- Заңның 15-4, 15-6 және 15-8-баптарына сәйкес электр қуатының әзірлігін ұстап тұру бойынша көрсетілетін қызметтерді сатып алу туралы электр қуаты нарығында бір немесе бірнеше ұзақ мерзімді шарттар жасасқан і-ші энергия өндіруші ұйым тәуліктің осы сағатына электр энергиясын бірыңғай сатып алушыға сатқан электр энергиясының көлемі (қуаты осы шарттардың мәні болып табылатын генерациялайтын қондырғылар есебінен құру жоспарланған электр энергиясын сату көлемі), кВт*сағ-пен (бүтін санға дейін дөңгелектенеді);

- құрамына қалалар мен аудандарды орталықтандырылған жылумен жабдықтауды жүзеге асыратын жылу электр орталықтары (электр энергиясы тиісті Тұлғалар тобы шеңберінде тұтынылатын жылу электр орталықтарын қоспағанда) кіретін і-ші энергия өндіруші ұйымның электр энергиясына шекті тарифінің мәні теңгемен/кВт*сағ (жүзге дейін дөңгелектенеді), ҚҚС-сыз;

- электр энергиясы тиісті қалалар мен аудандарды орталықтандырылған жылумен жабдықтауды жүзеге асыратын тұлғалар тобы шеңберінде тұтынылатын жылу электр орталықтарын қоспағанда, құрамына жылу электр орталықтары кіретін электр энергиясын бірыңғай сатып алушыға тәулік бойы берген электр энергиясының көлемі кВт*сағ (тұтастай алғанда дөңгелектенеді);

- і-ші энергия өндіруші ұйым тәуліктің осы сағатына электр энергиясының орталықтандырылған сауда-саттығында (сатушыларды іріктеу бойынша) электр энергиясын бірыңғай сатып алушыға электр энергиясын сатқан баға, теңгемен/кВт*сағ (жүзге дейін дөңгелектенеді), ҚҚС-сыз;

- і-ші энергия өндіруші ұйым тәуліктің осы сағатына электр энергиясының орталықтандырылған сауда-саттығында (сатушыларды іріктеу бойынша) электр энергиясын бірыңғай сатып алушыға сатқан электр энергиясының көлемі кВт*сағ (бүтін санға дейін дөңгелектенеді);

- осы Қағидаларға сәйкес айқындалатын тиісті сағаттық мөлшерлеме (жүзге дейін дөңгелектенеді);

i - тиісінше 1-ден a, b, c, дейін өзгеретін реттік нөмірі;

a – электр қуаты нарығында Заңның 15-4, 15-6 және 15-8-баптарына сәйкес электр қуатының әзірлігін ұстап тұру бойынша көрсетілетін қызметтерді сатып алу туралы бір немесе бірнеше ұзақ мерзімді шарттар жасасқан, тәуліктің осы сағатына электр энергиясын бірыңғай сатып алушыға электр энергиясын сатқан энергия өндіруші ұйымдардың саны;

b – жылу электр орталықтарын қоспағанда, құрамына электр энергиясы тәуліктің осы сағатына электр энергиясын бірыңғай сатып алушыға электр энергиясын сатқан қалалар мен аудандарды орталықтандырылған жылумен жабдықтауды жүзеге асыратын тиісті Тұлғалар тобы шеңберінде тұтынылатын жылу электр орталықтары кіретін энергия өндіруші ұйымдардың саны;

с – тәуліктің осы сағатына электр өндіруші ұйымдар үшін электр энергиясының орталықтандырылған сауда-саттығында электр энергиясын бірыңғай сатып алушыға электр энергиясын сатқан энергия өндіруші ұйымдардың саны;

- тәуліктің осы сағатына импорттық электр энергиясын сатып алуға арналған электр энергиясын бірыңғай сатып алушының шығындарының сомасы, теңгемен (жүзге дейін дөңгелектенеді), ҚҚС-сыз;

– тәуліктің осы сағатына электр энергиясын сатып алу кезінде электр энергиясын бірыңғай сатып алушыда туындаған жаңартылатын энергия көздерін пайдалануды қолдауға жұмсалған шығындар ҚҚС-сыз теңгемен (жүзге дейін дөңгелектенеді);

- электр энергиясын беру бойынша көрсетілетін қызметтерге ақы төлеу себебінен есеп айырысу кезеңі (күнтізбелік ай) ішінде электр энергиясын бірыңғай сатып алушыда туындаған қосымша шығындар Заңның 19-1-бабы 3-тармағының 13) тармақшасына сәйкес, осы Қағидаларға сәйкес жүзеге асырылатын электр энергиясының бағалары мен көлемдерін дөңгелектеуге байланысты шығындар, электр энергиясының экспорты мен импортына байланысты электр энергиясын беру бойынша көрсетілетін қызметтерге ақы төлеу себебінен туындаған шығындар, электр энергиясын бірыңғай сатып алушының орталықтандырылған сауда нарығы операторының алдындағы шығындары, теңгемен (жүзге дейін дөңгелектенеді), ҚҚС-сыз.

2.1 Тәуліктің осы сағатына (сағатына) арналған импорттық электр энергиясын сатып алуға арналған электр энергиясын бірыңғай сатып алушының шығындарының сомасы мынадай формула бойынша айқындалады:

- тәуліктің осы сағатына импорттық электр энергиясын сатып алуға арналған электр энергиясын бірыңғай сатып алушының шығындарының қосындысы, теңгемен (жүзге дейін дөңгелектенеді), ҚҚС-сыз;

- импорттық электр энергиясын сатып алуға арналған электр энергиясын бірыңғай сатып алушының і-шартында көрсетілген электр энергиясын сатып алу бағасы тәуліктің осы сағаты, теңгемен/кВт*сағ (жүзге дейін дөңгелектенеді), ҚҚС-сыз;

- тиісті есеп айырысу кезеңі (күнтізбелік ай) үшін жүйелік оператор мен электр энергиясын бірыңғай сатып алушы арасында жасалған техникалық диспетчерлеу бойынша қызметтер көрсетуге арналған тиісті шартта көрсетілген техникалық диспетчерлеу жөніндегі қызметтердің бағасы теңгемен/кВт*сағ (жүзге дейін дөңгелектенеді), ҚҚС-сыз;

- электр энергиясын бірыңғай сатып алушы импорттық электр энергиясын сатып алуға арналған электр энергиясын бірыңғай сатып алушының і шарты бойынша тәуліктің осы сағатына сатып алған электр энергиясының көлемі кВт*сағ (бүтіндей дейін дөңгелектенеді), ҚҚС-сыз;

i – 1-ден d-ге дейін өзгеретін реттік нөмірі;

d – электр энергиясын бірыңғай сатып алушының импорттық электр энергиясын сатып алуға арналған шарттарының саны, олардың шеңберінде электр энергиясын бірыңғай сатып алушы тәуліктің осы сағатына импорттық электр энергиясын сатып алған.

2.2 Электр энергиясын бірыңғай сатып алушыда тәуліктің осы сағатына электр энергиясын сатып алу кезінде туындаған жаңартылатын энергия көздерін пайдалануды қолдауға арналған шығындар (

), мынадай формула бойынша айқындалады:

- электр энергиясын сатып алу кезінде электр энергиясын бірыңғай сатып алушыда тәуліктің осы сағатына туындаған жаңартылатын энергия көздерін пайдалануды қолдауға жұмсалған шығындар, теңгемен (жүзге дейін дөңгелектенеді), ҚҚС-сыз;

- жаңартылатын энергия көздерін пайдалануды қолдау туралы заңнамаға сәйкес электр энергиясын бірыңғай сатып алушымен жасалған жаңартылатын энергия көздерін пайдаланатын (қалдықтарды энергетикалық кәдеге жарату) электр энергиясын өндіруші ұйымның ұзақ мерзімді сатып алу шартының бағасы - ҚҚС-сыз теңгемен/кВт*сағ (жүзге дейін дөңгелектенеді);

- жаңартылатын энергия көздерін пайдаланатын (қалдықтарды энергетикалық кәдеге жаратуды) і-ші энергия өндіруші ұйым жаңартылатын энергия көздерін пайдалануды қолдау туралы заңнамаға сәйкес электр энергиясын бірыңғай сатып алушымен жасалған электр энергиясын ұзақ мерзімді сатып алу-сату шарты шеңберінде тәуліктің осы сағатына электр энергиясын бірыңғай сатып алушыға теңгемен/кВт*сағ (дейін дөңгелектенеді) сатқан электр энергиясының көлемі бүтін), ҚҚС-сыз;

- жаңартылатын энергия көздерін пайдалануды қолдау туралы заңнамаға сәйкес қаржы есеп-айырысу орталығымен жасалған жаңартылатын энергия көздерін пайдаланатын (қалдықтарды энергетикалық кәдеге жарату) і энергия өндіруші ұйымның электр энергиясын сатып алу-сату ұзық мерзімді шартының бағасы - ҚҚС-сыз теңгемен/кВт*сағ (жүзге дейін дөңгелектенеді);

- жаңартылатын энергия көздерін пайдалануды қолдау туралы заңнамаға сәйкес қаржы есеп-айырысу орталығымен жасалған электр энергиясын ұзақ мерзімді сатып алу-сату шарты шеңберінде электр энергиясының көтерме сауда нарығында өндіру-тұтынудың нақты теңгеріміне сәйкес тәуліктің осы сағатына жататын, есеп айырысу жылы үшін (күтізбелік ай) электр энергиясын бірыңғай сатып алушыға сатқан жаңартылатын энергия көздері пайдаланатын (қалдықтарды энергетикалық кәдеге жарату) і энергия өндіруші ұйымның электр энергиясының көлемі, кВт*сағ (бүтінге дейін дөңгелектенеді);

- мынадай формула бойынша айқындалатын электр энергиясын өндіруді-тұтынуды теңгерімдеуді ұйымдастыру жөніндегі қызметтерге электр энергиясын бірыңғай сатып алушының теңгемен (күнтізбелік айға дейін дөңгелектенеді), ҚҚС-сыз теңгемен (жүзге дейін дөңгелектенеді) нақты шығындары:

- жүйелік оператордың тиісті есеп айырысу кезеңінде (күнтізбелік ай) электр энергиясын өндіру-тұтынуды теңгерімдеуді ұйымдастыру жөніндегі қызметтерге арналған тарифі, теңгемен/кВт*сағ (жүзге дейін дөңгелектенеді), ҚҚС-сыз,

- тиісті есеп айырысу кезеңінде (күнтізбелік ай) жаңартылатын энергия көздерін пайдалануды қолдау туралы заңнамаға сәйкес жаңартылатын энергия көздерін пайдаланатын (қалдықтарды энергетикалық кәдеге жаратуды) және электр энергиясын бірыңғай сатып алушымен жасалған электр энергиясын сатып алу-сатудың ұзақ мерзімді шарты бар энергия өндіруші ұйымдар өндірген электр энергиясының нақты көлемі теңгемен/кВт*сағ (бүтін санға дейін дөңгелектенеді);

- тиісті есеп айырысу кезеңі (күнтізбелік ай) үшін электр энергиясының теңгерімдеуші нарығында (кірістерді шегергенде) жұмсалған электр энергиясын бірыңғай сатып алушының теңгемен нақты шығындары (жүзге дейін дөңгелектенеді), ҚҚС-сыз;

- электр энергиясын бірыңғай сатып алушының тиісті есеп айырысу кезеңі (күнтізбелік ай) үшін оның қызметін жүзеге асыруға байланысты нақты шығындары теңгемен (жүзге дейін дөңгелектенеді), ҚҚС-сыз;

- Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің м.а. 2016 жылғы 29 шілдедегі № 361 бұйрығымен бекітілген Резервтік қорды қалыптастыру және пайдалану қағидаларына сәйкес айқындалатын тиісті есеп айырысу кезеңі (күнтізбелік ай) үшін резервтік қорды қалыптастыруға арналған электр энергиясын бірыңғай сатып алушының теңгемен нақты шығындары (жүзге дейін дөңгелектенеді);

Nай - тиісті есеп айырысу кезеңіндегі (күнтізбелік айдағы) сағат санын көрсететін өлшеусіз коэффициент;

- бойынша қосынды;

i – 1-ден p-ге дейін өзгеретін реттік нөмірі;

p – тәуліктің осы сағатына электр энергиясын бірыңғай сатып алушыға сатқан жаңартылатын энергия көздерін пайдалануды қолдау туралы заңнамаға сәйкес жаңартылатын энергия көздерін пайдаланатын (қалдықтарды энергетикалық кәдеге жарату) және электр энергиясын бірыңғай сатып алушымен жасалған электр энергиясын сатып алу-сатудың ұзақ мерзімді шарты бар энергия өндіруші ұйымдардың саны;

w – жаңартылатын энергия көздерін пайдаланатын (энергия қалдықтарын кәдеге жарату) және жаңартылатын энергия көздерін пайдалануды қолдау туралы заңнамаға сәйкес есеп айырысу-қаржы орталығымен жасасқан электр энергиясын сатып алу-сату туралы ұзақ мерзімді шарты бар энергия өндіруші ұйымдардың саны тәуліктің берілген сағаты жататын есеп айырысу кезеңіне (күнтізбелік айға) электр энергиясын бір сатып алушыға электр энергиясын сатқан энергия көздері.

3. Электр энергиясын бірыңғай сатып алушының тәуліктің осы сағатына электр энергиясын сатудан түскен кірістерінің қосындысы (

) мынадай формула бойынша айқындалады:

- электр энергиясын бірыңғай сатып алушының осы сағатына электр энергиясын сатудан түскен табыстарыныңқосындысы, теңгемен (жүзге дейін дөңгелектенеді), ҚҚС-сыз;

- Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2015 жылғы 20 ақпандағы № 118 бұйрығымен бекітілген Жаңартылатын энергия көздерін қолдауға арналған тарифті айқындау қағидаларына сәйкес айқындалатын ҚҚС-сыз, тәуліктің осы сағатына жаңартылатын энергия көздерін қолдауға арналған тарифтің нақты мәні, теңгемен/кВт*сағ (үтірден кейін 4 белгіге дейінгі дәлдікпен дөңгелектенеді);

- жүйелік оператор (түзетулерді ескере отырып) бекіткен электр энергиясын өндіру-тұтынудың тиісті тәуліктік кестесіне енгізілген тәуліктің осы сағаты үшін электр энергиясын сатып алудың тепе-тең рұқсат етілген сағаттық көлемінің мәніне тең і шартты тұтынушы электр энергиясын бірыңғай сатып алушыдан тәуліктің осы сағатына сатып алған электр энергиясының көлемі кВт*сағ (бүтін санға дейін дөңгелектенеді);

- цифрлық майнинг бойынша қызметті жүзеге асыратын электр энергиясының көтерме сауда нарығының і-субъектісінің тәуліктің осы сағатына майнингтік бағасы теңгемен/кВт*сағ (жүзге дейін дөңгелектенеді), ҚҚС-сыз;

- цифрлық майнинг бойынша қызметті жүзеге асыратын электр энергиясының көтерме сауда нарығының і-субъектісі тәуліктің осы сағатына электр энергиясын бірыңғай сатып алушыдан сатып алған электр энергиясының көлемі кВт*сағ (бүтін санға дейін дөңгелектенеді);

- тәуліктің осы сағатынаатаулы қолдау алушылар тізіміне енгізілген электр энергиясының көтерме сауда нарығының і-субъектісі үшін атаулы қолдауды алушылар тізімінде көрсетілген электр энергиясын сатып алу бағасы теңгемен/кВт*сағ (жүзге дейін дөңгелектенеді), ҚҚС-сыз;

- электр энергиясының көтерме сауда нарығының і-субъектісі тәуліктің осы сағатына электр энергиясын бірыңғай сатып алушыдан сатып алған, атаулы қолдауды алушылар тізіміне енгізілген электр энергиясының көлемі кВт*сағ (бүтін санға дейін дөңгелектенеді);

- бойынша қосынды;

i – тиісінше 1-ден k, l, m, дейін өзгеретін реттік нөмір;

k – тәуліктің осы сағатына электр энергиясын бірыңғай сатып алушыдан электр энергиясын сатып алған шартты тұтынушылардың саны;

l – тәуліктің осы сағатына электр энергиясын бірыңғай сатып алушыдан электр энергиясын сатып алған, сандық майнинг бойынша қызметті жүзеге асыратын электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектілерінің саны;

m – тәуліктің осы сағатына электр энергиясын бірыңғай сатып алушыдан электр энергиясын сатып алған, атаулы қолдауды алушылар тізіміне енгізілген электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектілерінің саны.

4. Цифрлық майнинг бойынша қызметті жүзеге асырмайтын және атаулы қолдауды алушылар тізіміне енгізілмеген электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектілері, сондай-ақ шартты тұтынушылар болып табылатын электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектілері электр энергиясын бірыңғай сатып алушыдан тәуліктің осы сағатына сатып алған электр энергиясының жиынтық көлемі (жүйелік оператор бекіткен (түзетулерді ескере отырып) электр энергиясын өндіру-тұтынудың тиісті тәуліктік графигіне енгізілген электр энергиясын сатып алудың ең аз рұқсат етілген сағаттық көлемінің сомасынан асып кететін тәуліктің осы сағатына электр энергиясын бірыңғай сатып алушыдан олардың электр энергиясын сатып алуының жалпы көлемі бөлігінде) (

), мынадай формула бойынша айқындалады:

- цифрлық майнинг бойынша қызметті жүзеге асырмайтын және атаулы қолдауды алушылар тізіміне енгізілмеген электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектілері, сондай−ақ шартты тұтынушылар болып табылатын электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектілері электр энергиясын бірыңғай сатып алушыдан тәуліктің осы сағатына сатып алған электр энергиясының жиынтық көлемі (жүйелік оператор (түзетулерді ескере отырып) бекіткен электр энергиясын өндіру−тұтынудың тиісті тәуліктік графигіне енгізілген электр энергиясын сатып алудың ең аз рұқсат етілген сағаттық көлемінің сомасынан тыс тәуліктің осы сағатына электр энергиясын бірыңғай сатып алушыдан электр энергиясын сатып алудың жалпы көлемі бөлігінде) кВт ∗ сағ (бүтін санға дейін дөңгелектенеді);

- электр энергиясының көтерме сауда нарығының і-субъектісі электр энергиясын бірыңғай сатып алушыдан тәуліктің осы сағатына сатып алған электр энергиясының көлемі теңгемен (бүтін санға дейін дөңгелектенеді);

- жүйелік оператор (түзетулерді ескере отырып) бекіткен электр энергиясын өндіру-тұтынудың тиісті тәуліктік графигіне енгізілген тәуліктің осы сағаты үшін электр энергиясын сатып алудың ең аз рұқсат етілген сағаттық көлемінің мәніне тең, і−шартты тұтынушы электр энергиясын бірыңғай сатып алушыдан тәуліктің осы сағатына сатып алған электр энергиясының көлемі кВт ∗ сағ (бүтін санға дейін дөңгелектенеді));

- цифрлық майнинг бойынша қызметті жүзеге асыратын электр энергиясының көтерме сауда нарығының і-субъектісі тәуліктің осы сағатына электр энергиясын бірыңғай сатып алушыдан сатып алған электр энергиясының көлемі кВт*сағ (бүтін санға дейін дөңгелектенеді);

- тәуліктің осы сағатына электр энергиясының көтерме сауда нарығының і-субъектісі электр энергиясын бірыңғай сатып алушыдан сатып алған, атаулы қолдау алушылар тізіміне енгізілген электр энергиясының көлемі кВт*сағ (бүтін санға дейін дөңгелектенеді);

i – тиісінше 1-ден r, k, l, m, дейін өзгеретін реттік нөмір;

r – тәуліктің осы сағатына электр энергиясын бірыңғай сатып алушыдан электр энергиясын сатып алған электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектілерінің саны;

k – тәуліктің осы сағатына электр энергиясын бірыңғай сатып алушыдан электр энергиясын сатып алған электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектілерінің (шартты тұтынушылар болып табылатын) саны;

l – тәуліктің осы сағатына электр энергиясын бірыңғай сатып алушыдан электр энергиясын сатып алған, сандық майнинг бойынша қызметті жүзеге асыратын электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектілерінің саны;

m – тәуліктің осы сағатына электр энергиясын бірыңғай сатып алушыдан электр энергиясын сатып алған, атулы қолдауды алушылар тізіміне енгізілген электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектілерінің саны.

Электр энергиясының көтерме сауда нарығының жұмыс істеуі мен ұйымдастыру қағидаларына 4-қосымша

Он екі ай кезеңге электр энергиясын сатып алуға арналған есептік бағаны айқындау тәртібі

1. Электр энергиясын бірыңғай сатып алушыдан электр энергиясын сатып алуға арналған есептік бағаны айқындау үшін мынадай мәндер пайдаланылады:

1) шартты тұтынушылардың электр энергиясының көлемін қоспағанда, жүйелік оператордың деректері бойынша күнтізбелік айлардағы электр энергиясын тұтынудың нақты өсімін ескере отырып, өткен күнтізбелік жыл үшін электр энергиясын өндіру-тұтынудың нақты балансына сәйкес электр энергиясын тұтыну көлемі, кВт*сағ;

2) жаңартылатын энергия көздерін пайдаланатын энергия өндіруші ұйымдар өндірген электр энергиясын өндіру көлемін және шартты тұтынушылардың электр энергиясының көлемін қоспағанда, өткен күнтізбелік жылғы электр энергиясын өндіру-тұтынудың нақты теңгеріміне сәйкес электр энергиясын өндіру көлемі, кВт*сағ;

3) Заңның 15-4, 15-6 және 15-8-баптарына сәйкес жаңартылатын көздерді пайдаланатын энергия өндіруші ұйымдар өндірген электр энергиясын өндірудің жоспарлы көлемі және электр қуаты нарығында жасалған ұзақ мерзімді шарттар бойынша енгізуге жоспарланған көлем, кВт*сағ;

4) 1) тармақшада көрсетілген тұтыну көлемі мен 2) және 3) тармақшаларда көрсетілген өндіріс көлемінің қосындысы арасындағы айырма ретінде есептелген электр энергиясы импортының көлемі, кВт*сағ;

5) электр энергиясының орталықтандырылған сауда-саттық алаңында сатуға жоспарланған электр энергиясының көлемі, электр энергиясын өндіру көлемін қоспағанда, өткен күнтізбелік жылда электр энергиясын өндіру-тұтынудың нақты теңгеріміне сәйкес электр энергиясын өндіру көлемі арасындағы айырма ретінде есептелген, жаңартылатын энергия көздерін пайдаланатын энергия өндіруші ұйымдар өндірген және электр энергиясының Заңның 15-4, 15-6 және 15-8-баптарына және құрамына ЖЭО кіретін энергия өндіруші ұйымдардың электр энергиясының көлеміне сәйкес электр қуаты нарығында шарттар жасасқан энергия өндіруші ұйымдар өндірген энергия көлемі, кВт*сағ;

6) осы Қағидалардың 129-тармағына сәйкес айқындалатын энергия беруші ұйым өткен күнтізбелік жылда электр энергиясын беру және бөлу бойынша нақты көрсетілген қызметтердің көлемі, кВт*сағ;

7) 2) және 3) тармақшаларда көрсетілген өндіріс көлемінің сомасы мен 1) тармақшада көрсетілген тұтыну көлемі арасындағы айырма ретінде айқындалатын цифрлық майнерлермен тұтынуға болжанатын электр энергиясының көлемі, кВт*сағ;

8) "Электр энергиясына шекті тарифтерді бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2018 жылғы 14 желтоқсандағы № 514 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 17956 болып тіркелген) сәйкес энергия өндіруші ұйымдар үшін электр энергиясына шекті тарифтер, теңге/кВт*сағ;

9) жаңартылатын энергия көздерін пайдаланатын энергия өндіруші ұйымдар мен электр энергиясын бірыңғай сатып алушы арасында және (немесе) есеп айырысу-қаржы орталығымен жасалған ұзақ мерзімді сатып алу-сату шарттарына сәйкес индекстеуді ескере отырып, тіркелген тарифтер мен аукциондық бағалар, теңге/кВт*сағ;

10) электр энергиясын желіге жіберуді және тұтынуды техникалық диспетчерлендіру жөніндегі қызметтерді және бұйрыққа сәйкес электр энергиясын өндіру-тұтынуды теңгерімдеуді ұйымдастыру бойынша қызметтерді көрсету жөніндегі жүйелік оператордың тарифтері, теңге/кВт*сағ;

11) "ЭҚРҚО" АҚ-ның электр энергиясының орталықтандырылған саудасын ұйымдастыру және жүргізу тарифі, теңге/кВт*сағ;

12) "ЭҚРҚО" АҚ-ның орталықтандырылған сауда-саттықты өткізуге сауда жүйесінің дайындығын қамтамасыз етуге арналған тарифі, теңге/кВт*сағ;

13) осы Қағидалардың 129-тармағына және осы қосымшаның 6) тармақшасына сәйкес тиісті энергия беруші ұйымға электр энергиясын беру және тарату жөніндегі қызметтің қолданыстағы тарифі, теңге/кВт*сағ;

14) "Электр энергиясына шекті тарифтерді бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2018 жылғы 14 желтоқсандағы № 514 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 17956 болып тіркелген) сәйкес электр энергиясына шекті тарифтің ең жоғары шамасын негізге ала отырып айқындалған цифрлық майнерлер үшін орталықтандырылған сауда-саттықтың бағасы;

15) Қазақстан Республикасында электр энергиясын тұтыну мен өндірудің тиісті көлемдері арасындағы айырма ретінде айқындалатын электр энергиясы импортының өткен жылдың айларындағы нақты орташа көлемдерін ескере отырып, шектес елдерден электр энергиясы импортының болжамды бағалары негізінде есеп айырысуды жүргізу айының 1-күніндегі бағам бойынша теңгемен/кВт*сағатына айырбасталған импорттық электр энергиясының құны.

Электр энергиясын бірыңғай сатып алушыдан электр энергиясын сатып алуға арналған есептік бағаның өлшем бірлігі теңге/кВт*сағ (жүзге дейін дөңгелектенеді) болып табылады, ҚҚС-сыз.

Электр энергиясының көтерме сауда нарығының жұмыс істеуі мен ұйымдастыру қағидаларына 5-қосымша

Үлгілік нысан

Бірыңғай сатып алушының электр энергиясын энергия беруші, энергиямен жабдықтаушы ұйымдарға, электр энергиясын тұтынушыларға және электр энергиясының көтерме сауда нарығындағы цифрлық майнерлерге сату шарты № __________

____ __________20___жыл ________________________

(шарттың жасалған жері)

_________________________________________________________________________,

(Электр энергиясын бірыңғай сатып алушының толық атауы)

бизнес сәйкестендіру нөмірі:________________,

___________________________________________________________________атынан,

(лауазымы, тегі, аты, әкесінің аты (болған жағдайда) көрсетіледі)

______________________________________________________негізінде әрекет ететін,

(өкілеттік туындаған негіздеме көрсетіледі)

бұдан әрі "Сатушы" деп аталатын, бір тараптан, және

_________________________________________________________________________,

(ұйымның толық атауы)

бизнес сәйкестендіру нөмірі: ____________,

__________________________________________________________________атынан,

(лауазымы, тегі, аты, әкесінің аты (болған жағдайда) көрсетіледі)

______________________________________________________ негізінде әрекет ететін,

(өкілеттік туындаған негіздеме көрсетіледі)

бұдан әрі "Сатып алушы" деп аталатын,екінші тараптан, бірлесе "Тараптар", жекелеп "Тарап" деп аталатындар:

1) "Электр энергетикасы туралы" 2004 жылғы 9 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңын (бұдан әрі – Заң);

2) Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2015 жылғы 20 ақпандағы № 106 бұйрығымен бекітілген Электр энергиясының көтерме сауда нарығын ұйымдастыру және оның жұмыс істеу қағидаларын (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10531 болып тіркелген) (бұдан әрі – Көтерме сауда нарығының қағидасы) ескере отырып, осы электр энергиясын бірыңғай сатып алушымен энергия беруші, энергиямен жабдықтаушы ұйымдарға, электр энергиясын тұтынушыларға және электр энергиясының көтерме сауда нарығындағы цифрлық майнерлерге сату туралы төмендегілер туралы шартты (бұдан әрі – Шарт) жасасты.

1. Терминдер мен анықтамалар

1. Осы Шартта мынадай негiзгi ұғымдар пайдаланылады:

1) есеп айырысу кезеңі – Шартта есеп айырысу жүргізілетін күнтізбелік бір айға тең айдың бірінші күні сағат 00:00-ден бастап соңғы күні сағат 24:00-ге дейін уақыт кезеңі ретінде айқындалған, оның нәтижелері бойынша электр энергиясының көлемдерін сатып алу-сату есептері жүргізілетін кезең;

2) жүйелік оператор – орталықтандырылған жедел-диспетчерлік басқаруды, басқа мемлекеттердің энергия жүйелерімен қатарлас жұмысты қамтамасыз етуді, энергия жүйесіндегі теңгерімді ұстап тұруды, жүйелік қызметтер көрсетуді және электр энергиясының көтерме нарығы субъектілерінен қосалқы қызметтерді сатып алуды, сондай-ақ электр энергиясын ұлттық электр желісі бойынша беруді, оған техникалық қызмет көрсетуді және пайдалану әзірлігінде ұстап тұруды жүзеге асыратын ұлттық компания;

3) операциялық тәуліктер – электр энергиясын өндіру-тұтынудың тәуліктік графигін іске асыру жүзеге асырылатын, ортаеуропалық уақытпен сағат 00:00-де басталатын және сағат 24:00-де аяқталатын күнтізбелік тәуліктер;

4) теңгерімдеуші нарық жүйесі – электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектілерінің сатып алуға өтінімдер және сатуға өнімідер беруіне, электр энергиясының өндіру-тұтынудың тәуліктің графигін қалыптастыруға, цифрлық майнерлер үшін электр энергиясының орталықтандырылған сауда-саттықтарының көлемін айқындауға, энергия өндіруші ұйымдар үшін электр энергиясының орталықтандырылған сауда-саттықтарының көлемін айқындауға, бекітілген тәуліктік графикке жүйелік оператормен келісілген түзетулер енгізуге, электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектілерінің электр энергиясын өндіру-тұтынудың нақты мәндерін қалыптастыруға, электрэнергиясының сағат сайынғы теңгерімсіздіктерін есептеуге, электр энергиясының көтерме сауда нарығында электр энергиясын сатып алу-сатудың сағат сайынғы бағаларын, сондай-ақ теңгерімдеуші электр энергиясын сатып алудың (сатудың) және теріс теңгерімсіздіктерді сатып алудың (сатудың) сағат сайынғы бағаларын есептеуге арналған аппараттық-бағдарламалық кешен;

5) цифрлық майнер – қызметін цифрлық майнинг бойынша жүзеге асыратын Қазақстан Республикасының заңды тұлғасы немесе жеке кәсіпкер;

6) электр энергиясының көтерме сауда нарығы – электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектілерінің арасындағы электр энергиясын сатып алу-сату шарттары негізінде жұмысістейтін электр энергиясының жоспарлы көлемдерін сатып алу-сатуға байланысты қатынастар жүйесі;

7) электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектілері – энергия өндіруші, энергия беруші, энергиямен жабдықтаушы ұйымдар, жаңартылатын энергия көздерін пайдаланатын энергия өндіруші ұйымдар, қайталама энергетикалық ресурстарды пайдаланатын энергия өндіруші ұйымдар, қалдықтарды энергетикалық кәдеге жаратуды пайдаланатын энергия өндіруші ұйымдар, электр энергиясын тұтынушылар және жүйелік оператор қалыптастыратын электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектілерінің тізбесіне енгізілген цифрлық майнерлер, сондай-ақ жүйелік оператор, орталықтандырылған сауда нарығының операторы және электр энергиясын бірыңғай сатып алушы;

8) электр энергиясын өндіру-тұтынудың тәуліктік графигі – электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектілерінің операциялық тәуліктеріне электр энергиясын өндірудің және тұтынудың жоспарлы сағат сайынғы шамаларын көрсететін жүйелік оператор әзірлейтін және бекітетін құжат.

Осы Шартта пайдаланылатын өзге де ұғымдар мен терминдер Қазақстан Республикасының электр энергетикасы саласындағы заңнамасына сәйкес қолданылады.

2. Шарттың мәні

2. Осы Шартқа сәйкес Сатып алушы техникалық сараптаманы ескере отырып, жүйелік оператор бекіткен электр энергиясын өндіру-тұтынудың тәуліктік графигіне енгізілген электр энергиясының жоспарлы көлемін Көтерме сауда нарығы қағидаларына сәйкес айқындалатын бағалар бойынша Сатушыдан сатып алады.

3. Тараптардың құқықтары мен міндеттері

3. Сатушы:

1) Көтерме сауда нарығының қағидаларына сәйкес Сатып алушыға электр энергиясының жоспарлы көлемін сатуды жүзеге асыруға;

2) ай сайын есеп айырысу кезеңінен кейінгі айдың 20-күніне дейін Тараптар қол қойған қорларды бөгде тарапқа жіберуге арналған жүкқұжат не өзге де бастапқы құжат негізінде шот-фактура жазып беруге міндетті. Қорларды бөгде тарапқа жіберуге арналған жүкқұжат не өзге де бастапқы құжат тиісті есепке алу кезеңі үшін электр энергиясын өндіру-тұтынудың бекітілген тәуліктік графиктерінің және Көтерме сауда нарығы қағидаларына сәйкес есептелген бағалардың негізінде сағаттар бойынша бөле отырып ресімделеді;

3) Сатып алушы қорларды бөгде тарапқа жіберуге арналған жүкқұжатқа не өзге де бастапқы құжатқа қол қоймаған жағдайда, Сатушының тиісті есеп айырысу кезеңі үшін электр энергиясын өндіру-тұтынудың бекітілген тәуліктік графиктерін және Көтерме сауда нарығы қағидаларына сәйкес есептелген бағаларды, шот-фактураларды ұсынуы үшін негіз деп есептеуге;

4) жарты жылда кемінде бір рет өзара есеп айырысуларды салыстырып тексеруге;

5) Сатып алушыға өзінің атауының, заңды мекенжайының, нақты орналасқан жерінің және осы Шарттың талаптарын орындау үшін қажетті өзге де деректемелердің өзгергені туралы дереу хабарлауға;

6) электр энергетикасы саласындағы заңнамада және осы Шартта көзделген өзге де міндеттемелерді жүзеге асыруға міндетті.

4. Сатып алушы:

1) Көтерме сауда нарығы қағидаларына сәйкес Сатушыдан электр энергиясының жоспарлы көлемін сатып алуды жүзеге асыруға;

2) Көтерме сауда нарығы қағидаларына сәйкес оны жүйелік оператор бекітетін электр энергиясын өндіру-тұтынудың тәуліктік графигіне енгізу үшін сатып алуға өтінімді ақша қаражатымен қамтамасыз етуге;

3) күн сайын сағат 08:00-ге дейін (Астана қаласының уақыты бойынша) электр энергиясының теңгерімдеуші нарығы жүйесіне сатып алуға өтінім енгізуге және оған Көтерме сауда нарығы қағидаларына сәйкес электрондық цифрлық қолтаңбамен қол қоюға міндетті.

Бұл ретте цифрлық майнерлермен сатып алуға өтінімдер Көтерме сауда нарығы қағидаларына сәйкес орталықтандырылған сауда нарығы операторының сауда жүйесінде беріледі;

4) жыл сайын 1 қазанға дейін Сатушыға айлар бойынша бөле отырып, алдағы жылға арналған электр энергиясын тұтынудың болжамды көлемдері туралы ақпаратты жіберуге;

5) қорларды бөгде тарапқа жіберуге жүкқұжатқа не өзге бастапқы құжатқа қол қоймаған жағдайда, осы құжатты алған күннен бастап 5 (бес) жұмыс күні ішінде Сатушыға өзінің қарсылығын баяндай отырып, жазбаша өтініш беруге;

6) осы Шарттың 7-тармағына сәйкес электр энергиясын жоспарлы сатып алу көлемі үшін Сатушыға есеп айырысу кезеңінен кейінгі айдың соңғы күнінен кешіктірмей ақы төлеуге;

7) жарты жылда кемінде бір рет өзара есеп айырысуларды салыстырып тексеруге;

8) Сатушыны өзінің атауының, заңды мекенжайының, нақты орналасқан жерінің және осы Шарттың талаптарын орындау үшін қажетті өзге де деректемелердің өзгергені туралы дереу хабардар етуге;

9) электр энергетикасы саласындағы заңнамада және осы Шартта көзделген өзге де міндеттемелерді жүзеге асыруға міндетті.

5. Сатушы:

1) Сатып алушыдан Шарттың талаптарын орындауды талап етуге;

2) осы Шартты жасасуға, орындауға және бұзуға байланысты даулы мәселелерді шешу үшін сот органдарына жүгінуге;

3) осы Шартқа және Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес Сатып алушының өзге де міндеттерін орындауды талап етуге құқылы.

6. Сатып алушы:

1) Сатушыдан осы Шарттың талаптарын орындауды талап етуге;

2) осы Шартты жасасуға, орындауға және бұзуға байланысты даулы мәселелерді шешу үшін сот органдарына жүгінуге;

3) осы Шартқа және Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес Сатып алушының өзге де міндеттерін орындауды талап етуге құқылы.

4. Тараптар арасында өзара есеп айырысу

7. Есеп айырысу кезеңі аяқталғаннан кейін Сатып алушы Көтерме сауда нарығы қағидаларына сәйкес электр энергиясының сатып алынған көлемі үшін нақты төлем жүргізеді.

8. Есеп айырысу кезеңі үшін Сатып алушының осы кезеңнің сағатына өзінен сатып алынған электр энергиясы үшін Сатушының атына төленетін төлемнің нақты көлемі Сатып алушының есеп айырысу кезеңі үшін тиісті алдын ала төлемінің мәнінен асып кеткен кезде, онда осы айырманы Сатып алушы ақша қаражаты түрінде Сатушының есеп айырысу банк шотына есеп айырысу кезеңінен кейінгі айдың соңына дейін енгізеді.

Осы тармақтың бірінші бөлігінде көрсетілген айырма төлемі есеп айырысудан кейінгі айдың соңына дейін болмаған жағдайда, осы айырма сомасы қолда бар алдын ала төлем есебінен өтеледі.

Егер осы кезеңде өзінен сатып алынған электр энергиясы үшін Сатушының атына Сатып алушының есеп айырысу кезеңі үшін нақты төлем көлемі Сатып алушының есеп айырысу кезеңі үшін тиісті алдын ала төлемінің мәнінен аз болса, онда бұл айырмашылық Сатып алушының қалауы бойынша оған қайтарылатын не келесі тәулікте оның алдын ала төлемінің құрамдас бөлігі ретінде пайдаланылатын осы есеп айырысу кезеңі үшін Сатып алушының артық төлемі ретінде қабылданады.

Осы тармақтың шарттары электр энергиясын кепiлдiк берушi болып табылатын Сатып алушыға қолданылмайды.

9. Нақты төлемді Сатып алушы Сатушы ұсынған қорларды бөгде тарапқа жіберуге арналған жүкқұжаттың немесе өзге де бастапқы құжаттың және тиісті есеп айырысу кезеңінің әрбір сағатына нақты базалық бағалар бойынша электр энергиясының көтерме сауда нарығында сатып алынған электр энергиясының көлемі үшін тиісті шот-фактураның негізінде жүргізеді.

10. Сандық майнинг бойынша қызметті жүзеге асыратын Сатып алушы үшін нақты төлем осы субъектінің осы сағатына арналған майнингтік баға бойынша жүргізіледі.

11. Атаулы қолдау алушылардың тізіміне енгізілген Сатып алушы үшін нақты төлем атаулы қолдау алушылардың тізіміне енгізілген осы субъект үшін осы сағатқа көрсетілген электр энергиясын сатып алуға арналған баға бойынша жүргізіледі.

5. Тараптардың жауапкершілігі

12. Осы Шартта көзделген төлемдердің мерзімін өткізіп алғаны үшін Сатып алушы Сатушының талабы бойынша оған мерзімі өткен әрбір күнтізбелік күн үшін мерзімі өткен соманың 0,1 % (нөл бүтін оннан бір) мөлшерінде, бірақ осы Шарттың 7-тармағына сәйкес мерзімі өткен соманың 10 % (он пайызынан) аспайтын тұрақсыздық айыбын төлейді.

13. Тұрақсыздық айыбы (айыппұл, өсімпұл) сомасын төлеу Тараптарды осы Шарт бойынша өз міндеттемелерін орындаудан босатпайды.

14. Осы Шарт бойынша міндеттемелерді орындамағаны немесе тиісінше орындамағаны үшін Тараптар Қазақстан Республикасының заңнамасына және осы Шарттың талаптарына сәйкес жауапты болады.

15. Осы Шарттың талаптары Тараптардың өзара келісімі бойынша ғана өзгертілуі және жазбаша нысанда ресімделеді.

6. Дауларды шешу

16. Тараптардың осы Шартқа жататын міндеттемелерін орындауы кезінде туындайтын барлық даулар мен келіспеушіліктерді Тараптар дауды реттеу үшін келіссөздер арқылы шешуге күш салады.

17. Осы Шарттан туындайтын даулар Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес шешілуге тиіс.

18. Даулы жағдайларда жүйелік оператор беретін, Қазақстан Республикасының электр энергиясының көтерме сауда нарығында электр энергиясын өндіру-тұтынудың нақты теңгерімі Тараптар арасында өзара есеп айырысу үшін түпкілікті құжат болып табылады.

19. Егер Тараптардың бірінің екінші Тарапқа осы Шарт бойынша міндеттемелерді орындау жөнінде негізделген талаптары болса, онда мұндай Тарап наразылықтың мәнін жазбаша түрде баяндайды, оған екінші Тарап наразылықты алған күннен бастап бес жұмыс күніне дейінгі мерзімде дәлелді жауап беруге не ескертулерді жою мерзімін наразылықты жіберген Тараппен келісуге тиіс.

20. Тараптардың әрқайсысы осы Шартты жасауға, оның жарамдылығына, орындалуына, өзгертілуіне, тоқтатыла тұруына және бұзылуына байланысты дауды шешу, сондай-ақ осы Шартқа байланысты өзге де дауларды шешу үшін сотқа жүгінуге құқығы бар.

21. Осы Шартты жасауға, оның жарамдылығына, орындалуына, өзгертілуіне, тоқтатыла тұруына және бұзылуына байланысты, сондай-ақ осы Шарт бойынша өзге де мәселелерге байланысты барлық даулар Сатушының орналасқан жері бойынша сотта қаралуға тиіс.

7. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимылдар (жемқорлыққа қарсы ескертпе)

22. Тараптар осы Шарт бойынша өз міндеттемелерін Тараптардың орындауы барысында сыбайлас жемқорлықтың алдын алу және оған қарсы күрес ісіндегі ынтымақтастық бойынша жауапкершілікті өзіне алады.

23. Осы Шарт бойынша өз міндеттемелерін орындау кезінде Тараптар, оның ішінде олардың үлестес тұлғалары, жұмыскерлері немесе делдалдары:

1) осы Шарттың мәні бойынша жеке пайда алу мақсатында осы тұлғалардың іс-әрекеттеріне немесе шешімдеріне ықпал ету үшін кез келген тұлғаларға тікелей немесе жанама қандай да бір ақша қаражатын немесе құндылықтарды төлемеуге, төлемеуді ұсынбауға және төлеуге рұқсат бермеуге;

2) сыбайлас жемқорлыққа жағдай жасайтын құқық бұзушылықтарды, сол сияқты игіліктер мен артықшылықтарды құқыққа қарсы алуға байланысты сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтарды жасамауға;

3) олардың өкілеттіктері мен міндеттерінен туындайтын шараларды қабылдауға және Қазақстан Республикасының сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы заңнамасына сәйкес сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтарды анықтаудың барлық жағдайлары туралы мәліметтерді дереу хабарлауға міндетті.

24. Тараптар сыбайлас жемқорлыққа қарсы қандай да бір шарттардың бұзылуы орын алды немесе орын алуы мүмкін деген күдік туындаған жағдайда, тиісті Тарап екінші Тарапты жазбаша нысанда хабардар етуге міндеттенеді.

8. Форс-мажорлық жағдайлар

25. Шарт талаптарының орындалмағаны және (немесе) тиісінше орындалмағаны форс-мажорлық жағдай нәтижелері болып табылатын болса, Тараптар ол үшін жауапты болмайды.

26. Осы Шарттың орындалуына кедергі келтіретін, Тараптардың бақылауына бағынбайтын, олардың қате есептеуіне немесе ұқыпсыздығына байланысты емес және күтпеген жерден болатын сипаты бар оқиға форс-мажорлық мән-жай деп танылады.

27. Форс-мажорлық мән-жай әсеріне ұшыраған Тарап бұл туралы екінші Тарапты форс-мажорлық мән-жайдың сипатын, туындау себебін және растайтын құжаттарды ұсынып, олардың болжамды ұзақтығын көрсете отырып, күнтізбелік он күн ішінде хабардар етуге міндетті.

9. Шарттың қолданылу мерзімі

28. Осы Шарт 20 _____ жылғы ________ бастап күшіне енеді және 20 ______ жылғы 31 желтоқсанға дейін қолданылады, ал өзара есеп айырысу бөлігінде Тараптар Шарт бойынша өз міндеттемелерін толық орындағанға дейін қолданылады.

29. Егер Тараптардың ешқайсысы осы Шарттың қолданылу мерзімі аяқталғанға дейін күнтізбелік отыз күн бұрын осы Шарттың тоқтатылғаны туралы мәлімдемесе, осы Шарттың қолданылу мерзімі күнтізбелік 1 (бір) жылға ұзартылады.

10. Шартты өзгерту және тоқтату талаптары

30. Осы Шартта көзделген жағдайларды қоспағанда, осы Шарт Тараптардың келісімі бойынша осы Шартқа қосымша келісім жасасу арқылы өзгертіледі.

31. Сатушы мен Сатып алушы арасында жасалған осы Шарт мынадай жағдайларда:

1) Қазақстан Республикасының азаматтық заңнамасына сәйкес Сатып алушы таратылуы және Сатып алушының Сатушының алдында берешегі болмауы;

2) Сатып алушының электр энергиясының көтерме сауда нарығына қатысуын тоқтатуы және Сатып алушының жүйелік оператор қалыптастыратын электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектілерінің тізбесінен тиісті алынып тастауы және Сатып алушының Сатушының алдындағы берешегі болмауы жағдайында тоқтатылады.

11. Қорытынды ережелер

32. Осы Шарт бірдей заңды күші бар қағаз жеткізгіште қазақ және орыс тілдерінде екі данада не электрондық түрде жасалады.

33. Осы Шарт Астана қаласында жасалды және Сатушы оны жасалған шарттар тізіліміне тіркеді.

12. Тараптардың деректемелері және қолы

Сатушы	Сатып алушы
________________________________ (толық атауы)	________________________________ (толық атауы)
Заңды мекенжайы:______________________	Заңды мекенжайы:______________________
Нақты мекенжайы:______________________	Нақты мекенжайы:______________________
Телефон/факс: ________________________________	Телефон/факс: ________________________________
Бизнес сәйкестендіру нөмірі: _________________________________	Бизнес сәйкестендіру нөмірі: _________________________________
Банктік сәйкестендіру коды: ________________________________	Банктік сәйкестендіру коды: ________________________________
Жеке сәйкестендіру коды: ________________________________	Жеке сәйкестендіру коды: ________________________________
________________________________ (банктің атауы)	________________________________ (банктің атауы)
________________________________ (лауазымы)	________________________________ (лауазымы)
________________________________ (тегі, аты, әкесінің аты (болған жағдайда)	________________________________ (тегі, аты, әкесінің аты (болған жағдайда)
м.о. (болған жағдайда)	м.о. (болған жағдайда)

Электр энергиясының көтерме сауда нарығының жұмыс істеуі мен ұйымдастыру қағидаларына 6-қосымша

Үлгілік нысан

Бірыңғай сатып алушының құрамына жылу электр орталықтары кіретін және/немесе электр қуаты нарығында ұзақ мерзімді шарттар жасасқан энергия өндіруші ұйымдардан электр энергиясын сатып алу шарты № _____________

____ ____ __________20___жыл _____________________

(шарттың жасалған жері)

________________________________________________________________________,

(Электр энергиясын бірыңғай сатып алушының толық атауы)

бизнес сәйкестендіру нөмірі:________________,

___________________________________________________________________ атынан,

(лауазымы, тегі, аты, әкесінің аты (болған жағдайда) көрсетіледі)

______________________________________________________ негізінде әрекет ететін,

(өкілеттік туындаған негіздеме көрсетіледі)

бұдан әрі "Сатушы" деп аталатын, бір тараптан, және ____________________________

_________________________________________________________________________,

(ұйымның толық атауы)

бизнес сәйкестендіру нөмірі: ____________,

___________________________________________________________________атынан,

(лауазымы, тегі, аты, әкесінің аты (болған жағдайда) көрсетіледі)

______________________________________________________ негізінде әрекет ететін,

(өкілеттік туындаған негіздеме көрсетіледі)

бұдан әрі Сатып алушы" деп аталатын, екінші тараптан, бірлесе "Тараптар", жекелеп "Тарап" деп аталатындар:

1) "Электр энергетикасы туралы" 2004 жылғы 9 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңын (бұдан әрі – Заң);

2) Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2015 жылғы 20 ақпандағы № 106 бұйрығымен бекітілген Электр энергиясының көтерме сауда нарығын ұйымдастыру және оның жұмыс істеу қағидаларын (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10531 болып тіркелген) (бұдан әрі – Көтерме сауда нарығының қағидалары) ескере отырып, осы электр энергиясын бірыңғай сатып алушының құрамына жылу электр орталықтары кіретін және/немесе электр энергиясының электр қуаты нарығында төмендегілер туралы ұзақ мерзімді шарттар жасасқан энергия өндіруші ұйымдардан сатып алу шартын (бұдан әрі – Шарт) жасасты:

1. Терминдер мен анықтамалар

1. Осы Шартта мынадай негiзгi ұғымдар пайдаланылады:

1) есеп айырысу кезеңі – Шартта есеп айырысу жүргізілетін күнтізбелік бір айға тең айдың бірінші күні сағат 00:00-ден бастап соңғы күні сағат 24:00-ге дейін уақыт кезеңі ретінде айқындалған, оның нәтижелері бойынша электр энергиясының көлемдерін сатып алу-сату есептері жүргізілетін кезең;

2) жүйелік оператор – орталықтандырылған жедел-диспетчерлік басқаруды, басқа мемлекеттердің энергия жүйелерімен қатарлас жұмысты қамтамасыз етуді, энергия жүйесіндегі теңгерімді ұстап тұруды, жүйелік қызметтер көрсетуді және электр энергиясының көтерме нарығы субъектілерінен қосалқы қызметтерді сатып алуды, сондай-ақ электр энергиясын ұлттық электр желісі бойынша беруді, оған техникалық қызмет көрсетуді және пайдалану әзірлігінде ұстап тұруды жүзеге асыратын ұлттық компания;

3) Қазақстан Республикасының электр энергиясының көтерме сауда нарығында электр энергиясын өндіру-тұтынудың нақты теңгерімі (бұдан әрі – нақты теңгерім) – жүйелік оператор жасаған, есеп айырысу кезеңінде жеткізілген және тұтынылған электр энергиясының көлемін көрсететін құжат;

4) операциялық тәуліктер – электр энергиясын өндіру-тұтынудың тәуліктік графигін іске асыру жүзеге асырылатын, ортаеуропалық уақытпен сағат 00:00-де басталатын және сағат 24:00-де аяқталатын күнтізбелік тәуліктер;

5) теңгерімдеуші нарық жүйесі – электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектілерінің сатып алуға өтінімдер және сатуға өнімідер беруіне, электр энергиясының өндіру-тұтынудың тәуліктің графигін қалыптастыруға, цифрлық майнерлер үшін электр энергиясының орталықтандырылған сауда-саттықтарының көлемін айқындауға, энергия өндіруші ұйымдар үшін электр энергиясының орталықтандырылған сауда-саттықтарының көлемін айқындауға, бекітілген тәуліктік графикке жүйелік оператормен келісілген түзетулер енгізуге, электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектілерінің электр энергиясын өндіру-тұтынудың нақты мәндерін қалыптастыруға, электрэнергиясының сағат сайынғы теңгерімсіздіктерін есептеуге, электр энергиясының көтерме сауда нарығында электр энергиясын сатып алу-сатудың сағат сайынғы бағаларын, сондай-ақ теңгерімдеуші электр энергиясын сатып алудың (сатудың) және теріс теңгерімсіздіктерді сатып алудың (сатудың) сағат сайынғы бағаларын есептеуге арналған аппараттық-бағдарламалық кешен;

6) электр энергиясына арналған шекті тариф – уәкілетті орган әрбір жеті жыл сайын бекітетін, электр энергиясын өткізетін энергия өндіруші ұйымдардың тобына енгізілген энергия өндіруші ұйым өндіретін электр энергиясы құнының электр энергиясын өндіруге арналған шығындардан және уәкілетті орган белгілеген әдістеме бойынша айқындалатын пайда нормасынан тұратын ақшалай мәні;

7) электр энергиясының көтерме сауда нарығы – электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектілерінің арасындағы электр энергиясын сатып алу-сату шарттары негізінде жұмысістейтін электр энергиясының жоспарлы көлемдерін сатып алу-сатуға байланысты қатынастар жүйесі;

8) электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектілері - энергия өндіруші, энергия беруші, энергиямен жабдықтаушы ұйымдар, жаңартылатын энергия көздерін пайдаланатын энергия өндіруші ұйымдар, қайталама энергетикалық ресурстарды пайдаланатын энергия өндіруші ұйымдар, қалдықтарды энергетикалық кәдеге жаратуды пайдаланатын энергия өндіруші ұйымдар, электр энергиясын тұтынушылар және жүйелік оператор қалыптастыратын электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектілерінің тізбесіне енгізілген цифрлық майнерлер, сондай-ақ жүйелік оператор, орталықтандырылған сауда нарығының операторы және электр энергиясын бірыңғай сатып алушы;

9) электр энергиясын өндіру-тұтынудың тәуліктік графигі – электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектілерінің операциялық тәуліктеріне электр энергиясын өндірудің және тұтынудың жоспарлы сағат сайынғы шамаларын көрсететін жүйелік оператор әзірлейтін және бекітетін құжат.

10) энергия өндіруші ұйым – электр және (немесе) жылу энергиясын өз қажеттіліктері және (немесе) Қазақстан Республикасының жаңартылатын энергия көздерін пайдалануды қолдау саласындағы заңнамасына сәйкес электр және (немесе) жылу энергиясының жеке тұтынушылары мен электр энергиясының нетто-тұтынушылары болып табылатын осындай тұтынушыларды қоспағанда, электр энергиясын өндіруді жүзеге асыратын ұйым;

11) энергия өндіруші ұйымнан электр энергиясының босату бағасы – уәкілетті орган айқындаған тәртіппен айқындалатын тиісті сағаттық мөлшерлемелерге көбейтілген оның электр энергиясына шекті тарифінен аспайтын, электр энергиясын өткізетін, энергия өндіруші ұйымдардың тиісті тобына енгізілген энергия өндіруші ұйымның электр энергиясын арналған шекті тарифінен аспайтын электр энергиясын сату бағасы;

Осы Шартта пайдаланылатын өзге де ұғымдар мен терминдер Қазақстан Республикасының электр энергетикасы саласындағы заңнамасына сәйкес қолданылады.

2. Шарттың мәні

2. Осы Шартқа сәйкес Сатушы жүйелік оператор бекіткен электр энергиясын өндіру-тұтынудың тәуліктік графигіне енгізілген электр энергиясының көтерме сауда нарығында Сатушы мәлімдеген электр энергиясын өткізеді, ал Сатып алушы көтерме сауда нарығы қағидаларына сәйкес айқындалатын бағалар бойынша Сатушыдан жүйелік оператордың электр энергиясын желіге жоспарлы жіберу көлемінде (өз тұтынуын шегергенде) сатып алады.

3. Электр энергиясының көлемін есепке алу

3. Электр энергиясын жоспарлы сату көлемін есепке алу Сатушы берген, Көтерме сауда нарығы қағидаларына сәйкес жүйелік оператор бекіткен электр энергиясын өндіру-тұтынудың тәуліктік графигіне енгізілген өтінімдер негізінде жүргізіледі.

4. Даулы жағдайларда жүйелік оператор бекіткен электр энергиясын өндіру-тұтынудың тәуліктік графигі Тараптар арасындағы өзара есеп айырысу үшін түпкілікті құжат болып табылады.

4. Тараптардың құқықтары мен міндеттері

5. Сатушы:

1) күн сайын Астана қаласының уақыты бойынша сағат 08:00-ге дейін операциялық соққылардың Көтерме сауда нарығы қағидаларына сәйкес жүйелі түрде бекітілетін электр энергиясын өндіру-тұтынудың тәуліктік графигіне енгізу үшін, операциялық тәулікке теңгерімдеуші нарық жүйесіне сатуға өтінім беруге;

2) Заңның 9-4-бабының 2) тармақшасында көрсетілген жағдайларды қоспағанда, өндірілетін электр энергиясының барлық мәлімделген көлемін Сатып алушыға ғана сатуды жүзеге асыруға;

3) уәкілетті орган белгілеген тәртіппен айқындалатын сағаттық мөлшерлемелерді ескере отырып, электр энергиясына тиісті шекті тарифтен аспайтын бағалар бойынша электр энергиясын өткізуді жүзеге асыруға міндетті.

Заңның 15-4, 15-6, 15-8 және 15-9-баптарына сәйкес электр қуатының әзірлігін ұстап тұру бойынша көрсетілетін қызметті сатып алу туралы электр қуаты нарығында ұзақ мерзімді шарттар жасасқан және құрамына жылу электр орталықтары кірмейтін энергия өндіруші ұйымдар үшін электр энергиясына шекті тариф электр қуаты нарығындағы ұзақ мерзімді шарттар бойынша шарттық көлемнен аспайтын мәлімделгшен көлемге қолданылады.

4) ай сайын есеп айырысу кезеңінен кейінгі айдың 20-күніне дейін Тараптар қол қойған бөгде тарапқа қорларды жіберуге арналған жүкқұжаттың не өзге бастапқы құжаттың негізінде шот-фактура жазып беруге міндетті. Тарапқа қорларды жіберуге арналған жүкқұжат не өзге бастапқы құжат тиісті есеп айырысу кезеңі мен баға үшін электр энергиясын өндіру-тұтынудың бекітілген тәуліктік графиктеріне және Көтерме сауда нарығының қағидаларына сәйкес есептелген сағат бойынша бөле отырып ресімделеді.

5) жарты жылда 1 реттен кем емес мерзімде өзара есеп айырысуларға салыстырып тексеру жүргізуге;

6) жыл сайын 1 (бірінші) қазанға дейін алдағы жылға айлар бойынша бөле отырып, электр энергиясы желісіне өндіру, жіберудің болжамды көлемі туралы ақпаратты жіберуге;

7) осы Шарт өз бастамасы бойынша бұзылған кезде Сатып алушыны бұзудың болжамды күніне дейін бір ай бұрын жазбаша хабардар етуге;

8) өз атауының, заңды мекенжайының, нақты орналасқан жерінің және Шарттың талаптарын орындау үшін қажетті өзге де деректемелердің өзгергені туралы Сатып алушыны дереу хабардар етуге;

9) объектіні коммерциялық пайдалану басталғанға дейін өз объектісінде электр энергиясын коммерциялық есепке алудың автоматтандырылған жүйесінің (ЭКЕАЖ) жұмыс істеуін қамтамасыз етуге міндетті. ЭКЕАЖ-да жүйелік оператордың өңірлік диспетчерлік орталықтарына деректерді қашықтықтан беру мүмкіндігі болуы тиіс;

10) Қазақстан Республикасының электр энергетикасы саласындағы заңнамасына сәйкес электр энергиясын өндірудің тәуліктік графиктерінің сақталуын қамтамасыз етуге;

11) Сатып алушыны Сатушының бірігуі, банкроттығы немесе таратылуы туралы дереу хабардар етуге;

12) электр энергетикасы саласындағы заңнамада және осы Шартта көзделген өзге де міндеттемелерді жүзеге асыруға міндетті.

6. Сатып алушы:

1) Заңның 19-1-бабының 4-тармағына сәйкес тәртіппен жүйелік оператордың техникалық сараптамасын ескере отырып, электр энергиясын тұтынудың тәуліктік графигін жабу үшін электр энергиясын сатып алуды жүзеге асыруға міндетті. Осы тармақшада көрсетілген электр энергиясын сатып алу Көтерме сауда нарығы қағидаларына сәйкес жүзеге асырылады.

2) Сатушы қорларды бөгде тарапқа жіберуге жүкқұжатқа немесе өзге бастапқы құжатқа қол қоймаған кезде, осы құжатты алған күннен бастап 5 (бес) жұмыс күні ішінде Сатушыға өзінің қарсылығын баяндай отырып жазбаша арыз беруге;

3) Сатушыға жүйелік оператор бекіткен электр энергиясын өндіру-тұтынудың алдағы тәуліктерге арналған тәуліктік графигіне енгізілген электр энергиясының көлемін осы Шарттың 9 және 10-тармақтарында көрсетілген тәртіппен және мерзімдерде төлеуге;

4) жарты жылда кемінде 1 рет өзара есеп айырысуларды салыстырып тексеруді жүргізуге;

5) Сатушыны өзінің атауының, заңды мекенжайының, нақты орналасқан жерінің және осы Шарттың талаптарын орындау үшін қажетті өзге де деректемелердің өзгергені туралы дереу хабардар етуге;

6) Сатып алушыны Сатушының бірігуі, банкроттығы немесе таратылуы туралы дереу хабардар етуге;

7) электр энергетикасы саласындағы заңнамада және осы Шартта көзделген өзге де міндеттемелерді жүзеге асыруға міндетті.

7. Сатушы:

1) Сатып алушыдан Шарттың талаптарын орындауды талап етуге;

2) жүйелік оператор бекіткен электр энергиясын тұтынудың тәуліктік графигін жабу үшін Сатып алушыдан сатылған электр энергиясы үшін ақы төлеуді талап етуге;

3) осы Шартқа және Қазақстан Республикасының электр энергетикасы заңнамасына сәйкес Сатып алушының өзге де міндеттерін орындауды талап етуге;

4) осы Шартты жасасуға, орындауға және бұзуға байланысты даулы мәселелерді шешу үшін сот органдарына жүгінуге міндетті.

8. Сатып алушы:

1) Сатушыдан осы Шарттың талаптарын орындауды талап етуге;

2) егер Тараптар арасындағы электр энергиясын жеткізу айында жеткізілген көлемі туралы келіспеушіліктерді реттеу қорытындылары бойынша Сатып алушының Сатушыға артық соманы төлеу фактісі анықталса, Сатушыға тиесілі сомадан артық төлем сомасын болашақтағы төлемдерде ұстауға;

3) осы Шартқа және Қазақстан Республикасының электр энергетикасы саласындағы заңнамасына сәйкес Сатушының өзге де міндеттерін орындауды талап етуге;

4) осы Шартты жасасуға, орындауға және бұзуға байланысты даулы мәселелерді шешу үшін сот органдарына жүгінуге құқылы.

5. Электр энергиясына ақы төлеу

9. Операциялық тәуліктерге Сатушы Сатып алушыға сатқан электр энергиясы үшін төлемді жүйелік оператор электр энергиясын өндіру-тұтынудың тиісті тәуліктік графигін бекіткеннен кейін, бірақ операциялық тәуліктің сағат 12:00-ден (Астана уақыты бойынша) кешіктірмей Сатып алушы тәулік сайын Көтерме сауда нарығы қағидаларына сәйкес айқындалатын, Сатып алушыға электр энергиясын сатуға Сатушының алдағы тәуліктер үшін айқындалған сағаттық бағаларының негізінде (Қазақстан Республикасында демалыс және мереке күндерінен басқа) жүзеге асырады.

10. Сатылған электр энергиясы үшін түпкілікті есеп айырысуды Сатып алушы Сатушы ұсынған және Тараптар қол қойған қорларды бөгде тарапқа жіберуге арналған жүкқұжаттың не өзге бастапқы құжаттың және тиісті шот-фактураның негізінде жүргізеді.

11. Осы Шарттың 10-тармағында көрсетілген төлемді Сатып алушы есеп айырысу кезеңінің (күнтізбелік айдың) қорытындылары бойынша есеп айырысу кезеңінен (күнтізбелік айдан) кейінгі айдың күнтізбелік 45 (қырық бес) күн ішінде есеп айырысу кезеңінің (күнтізбелік айдың) барлық тәулігіне жиынтық түрде есеп айырысу кезеңіне (күнтізбелік айға) жататын электр энергиясын өндіру-тұтынудың тәуліктік графиктерінің жүйелік операторы бекіткен түзетулерді ескере отырып жүзеге асырады.

12. Егер Сатып алушы ұсынылған шот-фактураның дұрыстығына дау айтса, ол Сатушыны оны алған күннен бастап күнтізбелік 5 (бес) күн ішінде хабардар етеді және Сатушыға қарсылықтарын баяндай отырып, жазбаша өтініш береді. Сатып алушы осы Шарттың 11-тармағына сәйкес шот-фактураның дау айтылмаған бөлігін төлеуге міндетті.

13. Алдыңғы есеп айырысу кезеңдері үшін берешек болған кезде төлем бірінші кезекте осы Шарттың 11-тармағына сәйкес берешекті қоспағанда, осы берешекті өтеуге жіберіледі.

Есеп айырысу кезеңінің қорытындылары бойынша Сатушы өткізген электр энергиясы үшін Сатып алушының артық төлем сомасы келесі есеп айырысу кезеңінің аванстық төлемі ретінде қабылданады.

14. Сатып алушының ақы төлеуі осы Шартта көрсетілген деректемелер бойынша Сатушының ағымдағы шотына тиісті ақша көлемін есептеу арқылы жүзеге асырылады.

15. Шот-фактураны Сатушы Сатып алушыға тиісті есеп айырысу кезеңі аяқталған күннен бастап күнтізбелік 20 (жиырма) күннен кешіктірмей ұсынады.

6. Тараптардың жауапкершілігі

16. Осы Шарт бойынша міндеттемелерді орындамағаны немесе тиісінше орындамағаны үшін Тараптар Қазақстан Республикасының заңнамасына және осы Шарттың талаптарына сәйкес жауапты болады.

17. Ұсынылған шот-фактура бойынша төлемді алмаған сатушы ол бойынша төлем мерзімі басталған сәтте төлем мерзімі аяқталған күннен кейінгі күннен бастап Сатып алушыларға төленбеген сомалар бойынша тұрақсыздық айыбын есептеуге құқылы. Мерзімі өткен сомалар бойынша Сатушы мерзімі өткен әрбір күн үшін мерзімі өткен соманың 0,1 % (нөл бүтін оннан бір) мөлшерінде, бірақ мерзімі өткен соманың 10 % (он) аспайтын тұрақсыздық айыбын төлеуді талап етуге құқылы.

18. Тұрақсыздық айыбы (айыппұл, өсімпұл) сомасын төлеу Тараптарды осы Шарт бойынша өз міндеттемелерін орындаудан босатпайды.

19. Осы Шарттың талаптары Тараптардың өзара келісімі бойынша ғана өзгертілуі және жазбаша нысанда ресімделуі мүмкін.

20. Сатып алушы электр энергиясын диспетчерлендіруге, беруге және бөлуге байланысты үшінші тұлғалардың іс-әрекеттері үшін жауапты болмайды.

7. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимылдар (жемқорлыққа қарсы ескертпе)

21. Тараптар осы Шарт бойынша өз міндеттемелерін Тараптардың орындауы барысында сыбайлас жемқорлықтың алдын алу және оған қарсы күрес ісіндегі ынтымақтастық бойынша жауапкершілікті өзіне алады.

22. Осы Шарт бойынша өз міндеттемелерін орындау кезінде Тараптар, оның ішінде олардың үлестес тұлғалары, жұмыскерлері немесе делдалдары:

1) осы Шарттың мәні бойынша жеке пайда алу мақсатында осы тұлғал ардың іс-әрекеттеріне немесе шешімдеріне ықпал ету үшін кез келген тұлғаларға тікелей немесе жанама қандай да бір ақша қаражатын немесе құндылықтарды төлемеуге, төлемеуді ұсынбауға және төлеуге рұқсат бермеуге;

2) сыбайлас жемқорлыққа жағдай жасайтын құқық бұзушылықтарды, сол сияқты игіліктер мен артықшылықтарды құқыққа қарсы алуға байланысты сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтарды жасамауға;

3) олардың өкілеттіктері мен міндеттерінен туындайтын шараларды қолдануға және Қазақстан Республикасының сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы заңнамасына сәйкес сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтарды анықтаудың барлық жағдайлары туралы мәліметтерді дереу хабарлауға міндетті.

23. Тарапта сыбайлас жемқорлыққа қарсы қандай да бір шарттардың бұзылуы орын алды немесе орын алуы мүмкін деген күдік туындаған жағдайда тиісті Тарап екінші Тарапты жазбаша нысанда хабардар етуге міндеттенеді.

8. Форс-мажорлық жағдайлар

24. Тараптар осы Шарттың талаптарын орындамағаны және (немесе) тиісінше орындамағаны үшін, егер ол форс-мажорлық мән-жайлардың нәтижесі болып табылса, жауапты болмайды.

25. Осы Шартты орындауға кедергі келтіретін, Тараптардың бақылауына бағынбайтын, оларды есептеуге немесе ұқыпсыздыққа байланысты емес және күтпеген сипаты бар оқиға форс-мажорлық жағдай деп танылады.

26. Қандай да бір себеппен Сатып алушыда жеткілікті мөлшерде ақшаның болмауы форс-мажорлық жағдай болып табылмайды және Сатып алушыны төлемдердің мерзімін өткізіп алғаны үшін жауапкершіліктен босатпайды.

27. Форс-мажорлық мән-жайлардың әрекетіне ұшыраған Тарап форс-мажорлық мән-жайлардың сипатын, туындау себептерін және олардың болжамды ұзақтығын көрсете отырып, олар туындаған сәттен бастап күнтізбелік он күн ішінде растайтын құжаттарды ұсына отырып, бұл туралы екінші Тарапқа хабарлауға міндетті.

9. Дауларды шешу

28. Тараптардың осы Шартқа жататын міндеттемелерін орындауы кезінде туындайтын барлық даулар мен келіспеушіліктерді Тараптар дауды реттеу үшін келіссөздер арқылы шешуге күш салады.

29. Шарттан туындайтын даулар Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес шешілуге тиіс.

30. Егер Тараптардың бірінің екінші Тарапқа осы Шарт бойынша міндеттемелерді орындау жөнінде негізделген талаптары болса, онда мұндай Тарап шағымның мәнін жазбаша түрде баяндайды, оған екінші Тарап шағымды алған күннен бастап 5 (бес) жұмыс күніне дейінгі мерзімде дәлелді жауап беруге не шағымды жіберген Тараппен ескертулерді жою мерзімін келісуге тиіс.

31. Тараптардың әрқайсысы осы Шартты жасауға, оның жарамдылығына, орындалуына, өзгертілуіне, тоқтатыла тұруына және бұзылуына байланысты дауды шешу, сондай-ақ осы Шартқа байланысты өзге де дауларды шешу үшін сотқа жүгінуге құқығы бар.

32. Осы Шартты жасауға, оның жарамдылығына, орындалуына, өзгертілуіне, тоқтатыла тұруына және бұзылуына байланысты, сондай-ақ осы Шарт бойынша өзге де мәселелерге байланысты барлық даулар Сатып алушының орналасқан жері бойынша сотта қаралуға тиіс.

10. Шарттың қолданылу мерзімі

33. Осы Шарт 20 _____ жылғы ________ бастап күшіне енеді және 20 ______ жылғы 31 желтоқсанға дейін қолданылады, ал өзара есеп айырысу бөлігінде Тараптар Шарт бойынша өз міндеттемелерін толық орындағанға дейін қолданылады.

34. Егер Тараптардың ешқайсысы осы Шарттың қолданылу мерзімі аяқталғанға дейін күнтізбелік отыз күн бұрын осы Шарттың тоқтатылғаны туралы мәлімдемесе, осы Шарттың қолданылу мерзімі күнтізбелік 1 (бір) жылға ұзартылады.

11. Шартты өзгерту және тоқтату талаптары

35. Осы Шартта көзделген жағдайларды қоспағанда, осы Шарт Тараптардың келісімі бойынша осы Шартқа қосымша келісім жасасу арқылы өзгертіледі.

36. Сатушы мен Сатып алушы арасында жасалған осы Шарт мынадай жағдайларда:

1) Қазақстан Республикасының азаматтық заңнамасына сәйкес Сатып алушы таратылған жағдайда және Сатып алушының Сатушының алдында берешегі болмаған;

2) Сатып алушының электр энергиясының көтерме сауда нарығына қатысуын тоқтатуы және Сатып алушының жүйелік оператор қалыптастыратын электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектілерінің тізбесінен тиісті алынып тастауы және Сатып алушының Сатушының алдындағы берешегі болмаған жағдайда тоқтатылады.

12. Қорытыны ережелер

37. Осы Шартқа барлық өзгерістер мен толықтырулар олар жазбаша нысанда жасалған және оған Тараптардың уәкілетті өкілдері қол қойған жағдайда ғана жарамды.

38. Тараптар арасындағы барлық хат алмасу жазбаша түрде қағаз жеткізгіште хат жіберу арқылы жүзеге асырылуы тиіс.

39. Осы Шарт бірдей заңды күші бар қағаз жеткізгіште қазақ және орыс тілдерінде екі данада немесе электрондық түрде жасалады.

40. Осы Шарт Астана қаласында жасалды және Сатып алушы оны жасалған шарттар тізіліміне тіркеді.

13. Тараптардың деректемелері мен қолы

Сатушы	Сатып алушы
________________________________ (толық атауы)	________________________________ (толық атауы)
Заңды мекенжайы: ____________________________	Заңды мекенжайы: ___________________________
Нақты мекенжайы: ___________________________	Нақты мекенжайы: ___________________________
Телефон/факс: ________________________________	Телефон/факс: ________________________________
Бизнес сәйкестендіру нөмірі: _________________________________	Бизнес сәйкестендіру нөмірі: _________________________________
Банктік сәйкестендіру коды: ________________________________	Банктік сәйкестендіру коды: ________________________________
Жеке сәйкестендіру коды: ________________________________	Жеке сәйкестендіру коды: ________________________________
________________________________ (банктің атауы)	________________________________ (банктің атауы)
________________________________ (лауазымы)	________________________________ (лауазымы)
________________________________ (тегі, аты, әкесінің аты (болған жағдайда)	________________________________ (тегі, аты, әкесінің аты (болған жағдайда)
м.о. (болған жағдайда)	м.о. (болған жағдайда)

Электр энергиясының көтерме сауда нарығының жұмыс істеуі мен ұйымдастыру қағидаларына 7-қосымша

Үлгілік нысан

№ _______ Электр энергиясының көтерме сауда нарығында электр энергиясының орталықтандырылған сауда-саттығының қорытындылары бойынша бірыңғай сатып алушының энергия өндіруші ұйымдардан электр энергиясын сатып алу шарты

____ ____ __________20___жыл __________________

(шарттың жасалған жері)

________________________________________________________________________,

(Электр энергиясын бірыңғай сатып алушының толық атауы)

бизнес сәйкестендіру нөмірі: __________________________,

___________________________________________________________________ атынан,

(лауазымы, тегі, аты, әкесінің аты (болған жағдайда) көрсетіледі)

______________________________________________________ негізінде әрекет ететін,

(өкілеттік туындаған негіздеме көрсетіледі)

бұдан әрі "Сатушы" деп аталатын, бір тараптан, және ____________________________

_________________________________________________________________________,

(ұйымның толық атауы)

бизнес сәйкестендіру нөмірі: ____________,

___________________________________________________________________ атынан,

(лауазымы, тегі, аты, әкесінің аты (болған жағдайда) көрсетіледі)

______________________________________________________ негізінде әрекет ететін,

(өкілеттік туындаған негіздеме көрсетіледі)

бұдан әрі "Сатып алушы" деп аталатын,екінші тараптан, бірлесе "Тараптар", жекелеп "Тарап" деп аталатындар:

1) "Электр энергетикасы туралы" 2004 жылғы 9 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңын (бұдан әрі – Заң);

2) Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2015 жылғы 20 ақпандағы № 106 бұйрығымен бекітілген Электр энергиясының көтерме сауда нарығын ұйымдастыру және оның жұмыс істеу қағидаларын (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10531 болып тіркелген) (бұдан әрі – Көтерме сауда нарығының қағидалары) ескере отырып, осы электр энергиясын бірыңғай сатып алушының құрамына жылу электр орталықтары кіретін және/немесе электр энергиясының электр қуаты нарығында төмендегілер туралы ұзақ мерзімді шарттар жасасқан энергия өндіруші ұйымдардан сатып алу шартын (бұдан әрі – Шарт) жасасты:

1. Терминдер мен анықтамалар

1. Осы Шартта мынадай негiзгi ұғымдар пайдаланылады:

1) есеп айырысу кезеңі – Шартта есеп айырысу жүргізілетін күнтізбелік бір айға тең айдың бірінші күні сағат 00:00-ден бастап соңғы күні сағат 24:00-ге дейін уақыт кезеңі ретінде айқындалған, оның нәтижелері бойынша электр энергиясының көлемдерін сатып алу-сату есептері жүргізілетін кезең;

2) жүйелік оператор – орталықтандырылған жедел-диспетчерлік басқаруды, басқа мемлекеттердің энергия жүйелерімен қатарлас жұмысты қамтамасыз етуді, энергия жүйесіндегі теңгерімді ұстап тұруды, жүйелік қызметтер көрсетуді және электр энергиясының көтерме нарығы субъектілерінен қосалқы қызметтерді сатып алуды, сондай-ақ электр энергиясын ұлттық электр желісі бойынша беруді, оған техникалық қызмет көрсетуді және пайдалану әзірлігінде ұстап тұруды жүзеге асыратын ұлттық компания;

3) Қазақстан Республикасының электр энергиясының көтерме сауда нарығында электр энергиясын өндіру-тұтынудың нақты теңгерімі (бұдан әрі – нақты теңгерім) – жүйелік оператор жасаған, есеп айырысу кезеңінде жеткізілген және тұтынылған электр энергиясының көлемін көрсететін құжат;

4) мәмiле бағасы – энергия өндіруші ұйымдарға арналған орталықтандырылған сауда-саттықтың барысында айқындалған электр энергиясының бағасы; 5) операциялық тәуліктер – электр энергиясын өндіру-тұтынудың тәуліктік графигін іске асыру жүзеге асырылатын, ортаеуропалық уақытпен сағат 00:00-де басталатын және сағат 24:00-де аяқталатын күнтізбелік тәуліктер;

6) теңгерімдеуші нарық жүйесі – электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектілерінің сатып алуға өтінімдер және сатуға өнімідер беруіне, электр энергиясының өндіру-тұтынудың тәуліктің графигін қалыптастыруға, цифрлық майнерлер үшін электр энергиясының орталықтандырылған сауда-саттықтарының көлемін айқындауға, энергия өндіруші ұйымдар үшін электр энергиясының орталықтандырылған сауда-саттықтарының көлемін айқындауға, бекітілген тәуліктік графикке жүйелік оператормен келісілген түзетулер енгізуге, электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектілерінің электр энергиясын өндіру-тұтынудың нақты мәндерін қалыптастыруға, электрэнергиясының сағат сайынғы теңгерімсіздіктерін есептеуге, электр энергиясының көтерме сауда нарығында электр энергиясын сатып алу-сатудың сағат сайынғы бағаларын, сондай-ақ теңгерімдеуші электр энергиясын сатып алудың (сатудың) және теріс теңгерімсіздіктерді сатып алудың (сатудың) сағат сайынғы бағаларын есептеуге арналған аппараттық-бағдарламалық кешен;

7) электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектілері - энергия өндіруші, энергия беруші, энергиямен жабдықтаушы ұйымдар, жаңартылатын энергия көздерін пайдаланатын энергия өндіруші ұйымдар, қайталама энергетикалық ресурстарды пайдаланатын энергия өндіруші ұйымдар, қалдықтарды энергетикалық кәдеге жаратуды пайдаланатын энергия өндіруші ұйымдар, электр энергиясын тұтынушылар және жүйелік оператор қалыптастыратын электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектілерінің тізбесіне енгізілген цифрлық майнерлер, сондай-ақ жүйелік оператор, орталықтандырылған сауда нарығының операторы және электр энергиясын бірыңғай сатып алушы;

8) электр энергиясын өндіру-тұтынудың тәуліктік графигі – электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектілерінің операциялық тәуліктеріне электр энергиясын өндірудің және тұтынудың жоспарлы сағат сайынғы шамаларын көрсететін жүйелік оператор әзірлейтін және бекітетін құжат;

9) энергиясының көтерме сауда нарығы – электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектілерінің арасындағы шарттар негізінде жұмыс істейтін электр энергиясын сатып алу-сатуға байланысты қатынастар жүйесі;

10) энергия өндіруші ұйым – электр және (немесе) жылу энергиясын өз қажеттіліктері және (немесе) Қазақстан Республикасының жаңартылатын энергия көздерін пайдалануды қолдау саласындағы заңнамасына сәйкес электр және (немесе) жылу энергиясының жеке тұтынушылары мен электр энергиясының нетто-тұтынушылары болып табылатын осындай тұтынушыларды қоспағанда, электр энергиясын өндіруді жүзеге асыратын ұйым;

11) энергия өндіруші ұйымнан электр энергиясының босату бағасы – уәкілетті орган айқындаған тәртіппен айқындалатын тиісті сағаттық мөлшерлемелерге көбейтілген оның электр энергиясына шекті тарифінен аспайтын, электр энергиясын өткізетін, энергия өндіруші ұйымдардың тиісті тобына енгізілген энергия өндіруші ұйымның электр энергиясын арналған шекті тарифінен аспайтын электр энергиясын сату бағасы.

12) энергия өндіруші ұйымдар үшін электр энергиясының орталықтандырылған сауда-саттығы – электр энергиясын сатуды жүзеге асыратын электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектілері қатысатын, орталықтандырылған сауда операторы жүргізетін электр энергиясының орталықтандырылған сауда-саттығы.

Осы Шартта пайдаланылатын өзге де ұғымдар мен терминдер Қазақстан Республикасының электр энергетикасы саласындағы заңнамасына сәйкес қолданылады.

2. Шарттың мәні

2. Осы Шартқа сәйкес Сатушы Сатушы мәлімдеген электр энергиясын жүйелік оператор бекіткен электр энергиясын өндіру-тұтынудың тәуліктік графигіне енгізілген электр энергиясының көтерме сауда нарығында оны желіге жоспарлы жіберу көлемінде (өз тұтынуын шегере отырып) Сатушыдан мәміле бағасы бойынша сатып алады.

3. Электр энергиясының көлемін есепке алу

3. Электр энергиясын жоспарлы сату көлемін есепке алу Сатушы берген, Көтерме сауда нарығы қағидаларына сәйкес жүйелік оператор бекіткен электр энергиясын өндіру-тұтынудың тәуліктік графигіне енгізілген сатуға өтінімдер негізінде жүргізіледі.

4. Даулы жағдайларда жүйелік оператор бекіткен электр энергиясын өндіру-тұтынудың тәуліктік графигі Тараптар арасындағы өзара есеп айырысу үшін түпкілікті құжат болып табылады.

4. Тараптардың құқықтары мен міндеттері

5. Сатушы:

1) күн сайын Астана қаласының уақыты бойынша сағат 08:00-ге дейін операциялық соққылардың Көтерме сауда нарығы қағидаларына сәйкес жүйелі түрде бекітілетін электр энергиясын өндіру-тұтынудың тәуліктік графигіне енгізу үшін, операциялық тәулікке теңгерімдеуші нарық жүйесіне сатуға өтінім беруге;

2) Заңның 9-4-бабының 2) тармақшасында көрсетілген жағдайларды қоспағанда, өндірілетін электр энергиясының барлық мәлімделген көлемін Сатып алушыға ғана сатуды жүзеге асыруға;

3) Көтерме сауда нарығы қағидаларымен айқындалған сағаттық мөлшерлемелерді ескере отырып, электр энергиясына тиісті шекті тарифтен аспайтын бағалар бойынша электр энергиясын өткізуді жүзеге асыруға;

4) ай сайын есеп айырысу кезеңінен кейінгі айдың 20-күніне дейін Тараптар қол қойған қорларды бөгде тарапқа жіберуге арналған жүкқұжаттың не өзге де бастапқы құжаттың негізінде шот-фактура жазып беруге міндетті. Қорларды бөгде тарапқа жіберуге арналған жүкқұжат не өзге де бастапқы құжат тиісті есеп айырысу кезеңі мен баға үшін үшін электр энергиясын өндіру-тұтынудың бекітілген тәуліктік графиктіне және Көтерме сауда нарығы қағидаларына сәйкес есептелген бағалардың сағат бойынша бөле отырып ресімделеді;

5) жарты жылда 1 реттен кем емес мерзімде өзара есеп айырысуларға салыстыру жүргізуге;

6) жыл сайын, 1 (бірінші) қазанға дейін алдағы жылға айлар бойынша бөле отырып, электр энергиясы желісіне өндіру, жіберудің болжамды көлемі туралы ақпаратты жіберуге;

7) осы Шарт өз бастамасы бойынша бұзылған кезде Сатып алушыны бұзудың болжамды күніне дейін бір ай бұрын жазбаша хабардар етуге;

8) өз атауының, заңды мекенжайының, нақты орналасқан жерінің және шарттың талаптарын орындау үшін қажетті өзге де деректемелердің өзгергені туралы Сатып алушыны дереу хабардар етуге;

9) объектіні коммерциялық пайдалану басталғанға дейін өз объектісінде электр энергиясын коммерциялық есепке алудың автоматтандырылған жүйесінің (ЭКЕАЖ) жұмыс істеуін қамтамасыз етуге міндетті. ЭКЕАЖ-да жүйелік оператордың өңірлік диспетчерлік орталықтарына деректерді қашықтықтан беру мүмкіндігі болуы тиіс;

10) Қазақстан Республикасының электр энергетикасы саласындағы заңнамасына сәйкес электр энергиясын өндірудің тәуліктік гафиктерінің сақталуын қамтамасыз етуге;

11) Сатып алушыны Сатушының бірігуі, банкроттығы немесе таратылуы туралы дереу хабардар етуге;

12) электр энергетикасы саласындағы заңнамада және осы Шартта көзделген өзге де міндеттемелерді жүзеге асыруға міндетті.

6. Сатып алушы:

1) Заңның 19-1-бабының 4-тармағына сәйкес тәртіппен жүйелік оператордың техникалық сараптамасын ескере отырып, электр энергиясын тұтынудың тәуліктік графигін жабу үшін электр энергиясын сатып алуды жүзеге асыруға құқылы. Осы тармақшада көрсетілген электр энергиясын сатып алу Көтерме сауда нарығы қағидаларына сәйкес жүзеге асырылады.

2) Сатушы қорларды бөгде тарапқа жіберуге жүкқұжатқа немесе өзге бастапқы құжатқа қол қоймаған кезде, осы құжатты алған күннен бастап 5 (бес) жұмыс күні ішінде Сатушыға өзінің қарсылығын баяндай отырып жазбаша арыз беруге;

3) Сатушыға электр энергиясының мәлімделген көлемін жүйелік оператор бекіткен электр энергиясын өндіру-тұтынудың алдағы тәуліктерге арналған тәуліктік графигінде осы Шарттың 9 және 10-тармақтарында көрсетілген тәртіппен және мерзімдерде төлеуге; Сатушыға жүйелік оператор бекіткен электр энергиясын өндіру-тұтынудың алдағы тәуліктерге арналған тәуліктік графигіне енгізілген электр энергиясының көлемін осы Шарттың 10 және 11-тармақтарында көрсетілген тәртіппен және мерзімдерде төлеуге;

4) жарты жылда кемінде 1 рет өзара есеп айырысуларды салыстырып тексеруді жүргізуге;

5) Сатушыны өзінің атауының, заңды мекенжайының, нақты орналасқан жерінің және осы Шарттың талаптарын орындау үшін қажетті өзге де деректемелердің өзгергені туралы дереу хабардар етуге;

6) Сатып алушының бірігуі, банкроттығы немесе таратылуы туралы Сатушыны дереу хабардар етуге;

7) электр энергетикасы саласындағы заңнамада және осы Шартта көзделген өзге де міндеттемелерді жүзеге асыруға міндетті.

7. Сатушы:

1) Сатып алушыдан Шарттың талаптарын орындауды талап етуге;

2) жүйелік оператор бекіткен электр энергиясын тұтынудың тәуліктік графигін жабу үшін Сатып алушыдан сатылған электр энергиясы үшін ақы төлеуді талап етуге;

3) осы Шартқа және Қазақстан Республикасының электр энергетикасы заңнамасына сәйкес Сатып алушының өзге де міндеттерін орындауды талап етуге құқылы;

4) осы Шартты жасасуға, орындауға және бұзуға байланысты даулы мәселелерді шешу үшін сот органдарына жүгінуге құқылы.

8. Сатып алушы:

1) Сатушыдан осы Шарттың талаптарын орындауды талап етуге;

2) егер Тараптар арасындағы электр энергиясын жеткізу айында жеткізілген көлемі туралы келіспеушіліктерді реттеу қорытындылары бойынша Сатып алушының Сатушыға артық соманы төлеу фактісі анықталса, Сатушыға тиесілі сомадан артық төлем сомасын болашақтағы төлемдерде ұстап қалууға;

3) осы Шартқа және Қазақстан Республикасының электр энергетикасы саласындағы заңнамасына сәйкес Сатушының өзге де міндеттерін орындауды талап етуге;

4) осы Шартты жасасуға, орындауға және бұзуға байланысты даулы мәселелерді шешу үшін сот органдарына жүгінуге құқылы.

5. Электр энергиясына ақы төлеу

9. Операциялық тәуліктерге Сатушы Сатып алушыға сатқан электр энергиясы үшін төлемді жүйелік оператор электр энергиясын өндіру-тұтынудың тиісті тәуліктік графигін бекіткеннен кейін, бірақ операциялық тәуліктің сағат 12:00-ден (Астана уақыты бойынша) кешіктірмей Сатып алушы тәулік сайын Көтерме сауда нарығы қағидаларына сәйкес айқындалатын, Сатып алушыға электр энергиясын сатуға Сатушының алдағы тәуліктер үшін айқындалған сағаттық бағаларының негізінде (Қазақстан Республикасында демалыс және мереке күндерінен басқа) жүзеге асырады.

10. Сатылған электр энергиясы үшін түпкілікті есеп айырысуды Сатып алушы Сатушы ұсынған және Тараптар қол қойған қорларды бөгде тарапқа жіберуге арналған жүкқұжаттың не өзге бастапқы құжаттың және тиісті шот-фактураның негізінде жүргізеді.

11. Осы Шарттың 10-тармағында көрсетілген төлемді Сатып алушы есеп айырысу кезеңінің (күнтізбелік айдың) қорытындылары бойынша есеп айырысу кезеңінен (күнтізбелік айдан) кейінгі айдың күнтізбелік 45 (қырық бес) күні ішінде есеп айырысу кезеңінің (күнтізбелік айдың) барлық тәулігіне жиынтық түрде есеп айырысу кезеңіне (күнтізбелік айға) жататын электр энергиясын өндіру-тұтынудың тәуліктік графиктерінің жүйелік операторы бекіткен түзетулерді ескере отырып жүзеге асырады.

12. Егер Сатып алушы ұсынылған шот-фактураның дұрыстығына дау айтса ол Сатушыны оны алған күннен бастап күнтізбелік 5 (бес) күн ішінде хабардар етеді және Сатушыға қарсылықтарын баяндай отырып, жазбаша өтініш береді. Сатып алушы осы Шарттың 11-тармағына сәйкес шот-фактураның дау айтылмаған бөлігін төлеуге міндетті.

13. Алдыңғы есеп айырысу кезеңдері үшін берешек болған кезде төлем бірінші кезекте осы Шарттың 11-тармағына сәйкес берешекті қоспағанда, осы берешекті өтеуге жіберіледі.

Есеп айырысу кезеңінің қорытындылары бойынша Сатушы өткізген электр энергиясы үшін Сатып алушының артық төлеу сомасы келесі есеп айырысу кезеңінің аванстық төлемі ретінде қабылданады.

14. Сатып алушының ақы төлеуі осы Шартта көрсетілген деректемелер бойынша Сатушының ағымдағы шотына тиісті ақша көлемін есептеу арқылы жүзеге асырылады.

15. Шот-фактураны Сатушы Сатып алушыға тиісті есеп айырысу кезеңі аяқталған күннен бастап күнтізбелік 20 (жиырма) күннен кешіктірмей ұсынады.

6. Тараптардың жауапкершілігі

16. Осы Шарт бойынша міндеттемелерді орындамағаны немесе тиісінше орындамағаны үшін Тараптар Қазақстан Республикасының заңнамасына және осы Шарттың талаптарына сәйкес жауапты болады.

17. Ұсынылған шот-фактура бойынша төлемді алмаған сатушы ол бойынша төлем мерзімі басталған сәтте төлем мерзімі аяқталған күннен кейінгі күннен бастап Сатып алушыларға төленбеген сомалар бойынша тұрақсыздық айыбын есептеуге құқылы. Мерзімі өткен сомалар бойынша Сатушы мерзімі өткен әрбір күн үшін мерзімі өткен соманың 0,1% (нөл бүтін оннан бір) мөлшерінде, бірақ мерзімі өткен соманың 10% (он) аспайтын тұрақсыздық айыбын төлеуді талап етуге құқылы.

18. Тұрақсыздық айыбы (айыппұл, өсімпұл) сомасын төлеу Тараптарды осы Шарт бойынша өз міндеттемелерін орындаудан босатпайды.

19. Осы Шарттың талаптары Тараптардың өзара келісімі бойынша ғана өзгертілуі және жазбаша нысанда ресімделуі мүмкін.

20. Сатып алушы электр энергиясын диспетчерлендіруге, беруге және бөлуге байланысты үшінші тұлғалардың іс-әрекеттері үшін жауапты болмайды.

7. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимылдар (жемқорлыққа қарсы ескертпе)

21. Тараптар осы Шарт бойынша өз міндеттемелерін Тараптардың орындауы барысында сыбайлас жемқорлықтың алдын алу және оған қарсы күрес ісіндегі ынтымақтастық бойынша жауапкершілікті өзіне алады.

22. Осы Шарт бойынша өз міндеттемелерін орындау кезінде Тараптар, оның ішінде олардың үлестес тұлғалары, қызметкерлері немесе делдалдары:

1) осы Шарттың мәні бойынша жеке пайда алу мақсатында осы адамдардың іс-әрекеттеріне немесе шешімдеріне ықпал ету үшін кез келген тұлғаларға тікелей немесе жанама қандай да бір ақша қаражатын немесе құндылықтарды төлемеуге, төлемеуді ұсынбауға және төлеуге рұқсат бермеуге;

2) сыбайлас жемқорлыққа жағдай жасайтын құқық бұзушылықтарды, сол сияқты игіліктер мен артықшылықтарды құқыққа қарсы алуға байланысты сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтарды жасамауға;

3) олардың өкілеттіктері мен міндеттерінен туындайтын шараларды қолдануға және Қазақстан Республикасының сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы заңнамасына сәйкес сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтарды анықтаудың барлық жағдайлары туралы мәліметтерді дереу хабарлауға міндетті.

23. Тарапта сыбайлас жемқорлыққа қарсы қандай да бір шарттардың бұзылуы орын алды немесе орын алуы мүмкін деген күдік туындаған жағдайда тиісті Тарап екінші Тарапты жазбаша нысанда хабардар етуге міндеттенеді.

8. Форс-мажорлық жағдайлар

24. Тараптар осы Шарттың талаптарын орындамағаны және (немесе) тиісінше орындамағаны үшін, егер ол форс-мажорлық мән-жайлардың нәтижесі болып табылса, жауапты болмайды.

25. Осы Шартты орындауға кедергі келтіретін, Тараптардың бақылауына бағынбайтын, оларды есептеуге немесе ұқыпсыздыққа байланысты емес және күтпеген сипаты бар оқиға форс-мажорлық жағдай деп танылады.

26. Қандай да бір себеппен Сатып алушыда жеткілікті мөлшерде ақшаның болмауы форс-мажорлық жағдай болып табылмайды және Сатып алушыны төлемдердің мерзімін өткізіп алғаны үшін жауапкершіліктен босатпайды.

27. Форс-мажорлық мән-жайлардың әрекетіне ұшыраған Тарап форс-мажорлық мән-жайлардың сипатын, туындау себептерін және олардың болжамды ұзақтығын көрсете отырып, олар туындаған сәттен бастап күнтізбелік он күн ішінде растайтын құжаттарды ұсына отырып, бұл туралы екінші Тарапқа хабарлауға міндетті.

9. Дауларды шешу

28. Тараптардың осы Шартқа жататын міндеттемелерін орындауы кезінде туындайтын барлық даулар мен келіспеушіліктерді Тараптар дауды ретету үшін келіссөздер арқылы шешуге күш салады.

29. Шарттан туындайтын даулар Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес шешілуге жатады.

30. Егер Тараптардың бірінің екінші Тарапқа осы Шарт бойынша міндеттемелерді орындау жөнінде негізделген талаптары болса, онда мұндай Тарап шағымның мәнін жазбаша түрде баяндайды, оған екінші Тарап шағымды алған күннен бастап 5 (бес) жұмыс күніне дейінгі мерзімде дәлелді жауап беруге не шағымды жіберген Тараппен ескертулерді жою мерзімін келісуге тиіс.

31. Тараптардың әрқайсысы осы Шартты жасауға, оның жарамдылығына, орындалуына, өзгертілуіне, тоқтатыла тұруына және бұзылуына байланысты дауды шешу, сондай-ақ осы Шартқа байланысты өзге де дауларды шешу үшін сотқа жүгінуге құқығы бар.

32. Осы Шартты жасауға, оның жарамдылығына, орындалуына, өзгертілуіне, тоқтатыла тұруына және бұзылуына байланысты, сондай-ақ осы Шарт бойынша өзге де мәселелерге байланысты барлық даулар Сатып алушының орналасқан жері бойынша сотта қаралуға тиіс.

10. Шарттың қолданылу мерзімі

33. Осы Шарт 20 _____ жылғы ________ бастап күшіне енеді және 20 ______ жылғы 31 желтоқсанға дейін қолданылады, ал өзара есеп айырысу бөлігінде Тараптар Шарт бойынша өз міндеттемелерін толық орындағанға дейін қолданылады.

34. Егер Тараптардың ешқайсысы осы Шарттың қолданылу мерзімі аяқталғанға дейін күнтізбелік отыз күн бұрын осы Шарттың тоқтатылғаны туралы мәлімдемесе, осы Шарттың қолданылу мерзімі күнтізбелік 1 (бір) жылға ұзартылады.

11. Шартты өзгерту және тоқтату талаптары

35. Осы Шартта көзделген жағдайларды қоспағанда, осы Шарт Тараптардың келісімі бойынша осы Шартқа қосымша келісім жасасу арқылы өзгертіледі.

36. Сатушы мен Сатып алушы арасында жасалған осы Шарт мынадай жағдайларда:

1) Қазақстан Республикасының азаматтық заңнамасына сәйкес Сатып алушы таратылған жағдайда және Сатып алушының Сатушының алдында берешегі болмаған жағдайда;

2) Сатып алушының электр энергиясының көтерме сауда нарығына қатысуын тоқтатуы және Сатып алушының жүйелік оператор қалыптастыратын электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектілерінің тізбесінен тиісті алынып тастауы және Сатып алушының Сатушының алдындағы берешегі болмаған жағдайда тоқтатылады .

12. Қорытынды ережелер

37. Осы Шартқа барлық өзгерістер мен толықтырулар олар жазбаша нысанда жасалған және оған Тараптардың уәкілетті өкілдері қол қойған жағдайда ғана жарамды.

38. Тараптар арасындағы барлық хат алмасу жазбаша түрде қағаз жеткізгіште хат жіберу арқылы жүзеге асырылуы тиіс.

39. Осы Шарт бірдей заңды күші бар қағаз жеткізгіште қазақ және орыс тілдерінде екі данада немесе электрондық түрде жасалады.

40. Осы Шарт Астана қаласында жасалды және Сатып алушы оны жасалған шарттар тізіліміне тіркеді.

13. Тараптардың деректемелері мен қолы

Сатушы	Сатып алушы
________________________________ (толық атауы)	________________________________ (толық атауы)
Заңды мекенжайы: ___________________________	Заңды мекенжайы: ________________________
Нақты мекенжайы: ___________________________	Нақты мекенжайы: ___________________________
Телефон/факс: ________________________________	Телефон/факс: ________________________________
Бизнес сәйкестендіру нөмірі: _________________________________	Бизнес сәйкестендіру нөмірі: _________________________________
Банктік сәйкестендіру коды: ________________________________	Банктік сәйкестендіру коды: ________________________________
Жеке сәйкестендіру коды: ________________________________	Жеке сәйкестендіру коды: ________________________________
________________________________ (банктің атауы)	________________________________ (банктің атауы)
________________________________ (лауазымы)	________________________________ (лауазымы)
________________________________ (тегі, аты, әкесінің аты (болған жағдайда)	________________________________ (тегі, аты, әкесінің аты (болған жағдайда)
м.о. (болған жағдайда)	м.о. (болған жағдайда)