О внесении изменений и дополнений в приказ исполняющего обязанности Министра науки и высшего образования Республики Казахстан от 18 августа 2023 года № 422 "Об утверждении Правил отбора претендентов и прохождения научных стажировок"

Приказ Министра науки и высшего образования Республики Казахстан от 20 января 2025 года № 20. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 24 января 2025 года № 35669

      ПРИКАЗЫВАЮ:

      1. Внести в приказ исполняющего обязанности Министра науки и высшего образования Республики Казахстан от 18 августа 2023 года № 422 "Об утверждении Правил отбора претендентов и прохождения научных стажировок" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов Республики Казахстан под № 33308) следующие изменения и дополнения:

      преамбулу изложить в следующей редакции:

      "В соответствии с подпунктом 32) статьи 6 Закона Республики Казахстан "О науке и технологической политике" и подпунктом 120) пункта 15 Положения о Министерстве науки и высшего образования Республики Казахстан, утвержденной постановлением Правительства Республики Казахстан от 19 августа 2022 года № 580, ПРИКАЗЫВАЮ:";

      в Правилах отбора претендентов и прохождения научных стажировок, утвержденных указанным приказом:

      пункт 2 дополнить подпунктом 2-1) следующего содержания:

      "2-1) научный работник – физическое лицо, работающее в научной организации, организации высшего и (или) послевузовского образования или научном подразделении организации, имеющее высшее образование, получающее и реализующее результат научной и (или) научно-технической деятельности;";

      пункт 3 изложить в следующей редакции:

      "3. Научная стажировка осуществляется в рамках проводимого научного исследования в соответствии с перечнем приоритетных направлений научных исследований для прохождения научных стажировок (далее – перечень).

      Перечень формируется в соответствии с приоритетными направлениями развития науки, определяемыми Высшей научно-технической комиссией при Правительстве Республики Казахстан согласно подпункту 2) пункта 3 статьи 20 Закона, в соответствии с приложением 1 к настоящим Правилам.

      Соотношение научных стажировок составляет по естественно-техническому блоку – не менее 60 %, по общественно-гуманитарному блоку – не более 40 % от общего количества присуждаемых научных стажировок.

      Сроки приема документов и проведения конкурса ежегодно утверждаются рабочим органом и размещаются на официальном интернет-ресурсе рабочего органа не позднее чем за 10 (десять) календарных дней до начала срока приема документов.";

      пункт 8 изложить в следующей редакции:

      "8. Претендентом на прохождение научной стажировки является научный работник, имеющий:

      1) ученую степень доктора наук и (или) кандидата наук; степень доктора философии (PhD) и (или) доктора по профилю; степень магистра;

      2) стаж непрерывной фактической работы последние 12 (двенадцать) месяцев в выбранной области специализированного научного направления в аккредитованных субъектах научной и (или) научно-технической деятельности, являющихся юридическими лицами, с подтверждением начисления обязательных пенсионных отчислений за весь требуемый период с учетом оплачиваемого ежегодного трудового отпуска, за исключением лиц, освобожденных от уплаты обязательных пенсионных взносов в единый накопительный пенсионный фонд в соответствии с пунктом 3 статьи 248 Социального кодекса Республики Казахстан;

      3) безусловное приглашение (за исключением финансовых условий) зарубежной организации, входящей в список, принимающей претендента на научную стажировку в соответствии с проводимым научным исследованием;

      4) действительный официальный сертификат на знание казахского и иностранного языков на уровне, соответствующем установленным в приложении 4 к настоящим Правилам;

      5) не менее одной статьи или обзора, индексируемых в международных базах данных Web of Science (Веб оф сайнс), Scopus (Скопус) или не менее 1 статьи в отечественных или в зарубежных научных изданиях, включенных в Список 1 или Список 2 Перечня научных изданий, утвержденных приказом Министра образования и науки Республики Казахстан от 12 января 2016 года № 20 "Об утверждении требований к научным изданиям для включения их в перечень изданий, рекомендуемых для публикации результатов научной деятельности" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов № 13409) (далее - приказ) и (или) международной заявки Derwent Innovations Index (Дервент иновейшн индекс).

      При прекращении индексации международного рецензируемого научного журнала в базах данных Scopus (Скопус) и (или) Web of Science (Веб оф сайнс) в связи с нарушениями, все статьи претендента в данном журнале не учитываются;

      6) совокупные сроки прохождения научной стажировки и последующей отработки по выбранному направлению научного исследования с учетом требований статьи 207 Социального Кодекса Республики Казахстан.

      Граждане Республики Казахстан, не выполнившие договорные обязательства по осуществлению непрерывной трудовой деятельности по выбранному направлению научного исследования, полученному в рамках прохождения научной стажировки, а также лица, прошедшие стажировку в рамках программы "Болашак" и не выполнившие договорные обязательства по трудовой отработке, не допускаются к участию в конкурсе для прохождения научной стажировки.

      Прохождение научной стажировки осуществляется однократно.

      Граждане Республики Казахстан, обучающиеся по программе "Болашак" на момент подачи документов, а также лица не выполнившие договорные обязательства по осуществлению непрерывной трудовой деятельности в рамках программы "Болашак", не допускаются к участию в конкурсе для присуждения прохождения научной стажировки.

      Лицам, не воспользовавшимся ранее присужденным прохождением научной стажировки и не приступившим к стажировке, при условии отсутствия задолженности перед Администратором, предоставляется повторная возможность участия в конкурсе для присуждения прохождения научной стажировки.";

      пункт 9 изложить в следующей редакции:

      "9. Претенденты для участия в конкурсе представляют администратору следующие документы:

      1) заполненную анкету претендента для участия в конкурсе на прохождение научной стажировки по форме, утверждаемой рабочим органом;

      2) заявку работодателя на прохождение научной стажировки с условием сохранения места работы по форме, утверждаемой рабочим органом;

      3) оригиналы и копии паспорта и удостоверения личности (оригиналы после сверки возвращаются претенденту);

      4) оригинал и копию документа о наличии ученой степени доктора наук, кандидата наук, а также степени доктора философии (PhD), доктора по профилю, магистра (оригиналы после сверки возвращаются претенденту);

      При обучении в зарубежной организации образования – удостоверение о признании документа об образовании либо иного документа о признании документа об образовании с учетом особенностей, установленных пунктом 8 статьи 39 Закона Республики Казахстан "Об образовании";

      5) программу прохождения научной стажировки, составленную в соответствии с приложением 5 к настоящим Правилам, утверждаемую работодателем и согласованную зарубежной организацией, принимающей на стажировку, входящей в список, с нотариально засвидетельствованными переводами на казахский или русский языки;

      6) оригиналы и копии документов, подтверждающие трудовую деятельность, а также выписку о перечисленных обязательных пенсионных взносах за требуемый согласно настоящим Правилам период трудовой деятельности (оригиналы после сверки возвращаются претенденту);

      7) оригинал и копию действительного официального сертификата о сдаче экзамена по казахскому языку с результатом, соответствующим установленным минимальным требованиям согласно приложению 4 к настоящим Правилам (оригиналы после сверки возвращаются претенденту);

      8) оригинал и копию действительного официального сертификата о сдаче экзамена по иностранному языку с результатом, соответствующим установленным минимальным требованиям согласно приложению 4 к настоящим Правилам (оригиналы после сверки возвращаются претенденту);

      9) медицинскую справку (для выезжающего за границу) по форме № 072/у, утвержденную приказом исполняющего обязанности Министра здравоохранения Республики Казахстан от 30 октября 2020 года № ҚР ДСМ-175/2020 "Об утверждении форм учетной документации в области здравоохранения, а также инструкций по их заполнению" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов № 21579);

      10) копии документов, подтверждающих безусловное приглашение (за исключением финансовых условий) зарубежной организации, принимающей на стажировку претендента, с указанием направлений научных исследований, сроков, стоимости (с расшифровкой расчетов) прохождения научной стажировки с нотариально засвидетельствованными переводами на казахский или русский язык;

      11) список научных результатов (не менее одной статьи или обзора, индексируемых в международных базах данных Web of Science (Веб оф сайнс), Scopus (Скопус) или не менее 1 статьи в отечественных или в зарубежных научных изданиях, включенных в Список 1 или Список 2 Перечня научных изданий, утвержденных приказом и (или) международной заявки Derwent Innovations Index (Дервент иновейшн индекс), утверждаемые работодателем;

      12) копия действительного официального свидетельства об аккредитации, выданный уполномоченным органом в области науки;

      13) нотариально заверенную доверенность на представителя в случае, если претендент не может лично подать документы.

      Претендент подтверждает об ознакомлении с положениями настоящих Правил, при заполнении типовой формы анкеты претендента для участия в конкурсе на прохождение научной стажировки.";

      пункты 15, 16, 17, 18 и 19 изложить в следующей редакции:

      "15. Первый и второй туры организуются и проводятся администратором совместно с организациями Республики Казахстан и членами экспертной комиссии.

      В первом туре проводится комплексное тестирование, которое является отборочным туром с допуском на следующий тур. Претендент, не набравший по итогам первого тура пороговый балл, установленный в таблице ранжирования конкурсного отбора, согласно приложению 9 к настоящим Правилам, не допускается к участию во втором туре.

      Второй тур организуется и проводится администратором совместно с членами экспертной комиссии, где определяются уровень профессиональной подготовки претендента, теоретических знаний и наличие профессиональных компетенций в выбранной области специализации.

      Второй тур проводится путем прохождения претендентами персонального собеседования с членами экспертной комиссии. Состав, порядок и организация работы экспертной комиссии утверждаются рабочим органом, в соответствии с подпунктом 1) пункта 14 Положения о Министерстве науки и высшего образования Республики Казахстан, утвержденного постановлением Правительства Республики Казахстан от 19 августа 2022 года № 580.

      16. Администратор определяет место, дату и время проведения первого и второго туров и уведомляет претендента посредством электронной почты и (или) телефонной связи не позднее чем за 10 (десять) календарных дней.

      17. Экспертная комиссия дает рекомендацию по каждому претенденту по форме, утверждаемой рабочим органом.

      18. Рабочий орган вносит на третий тур для рассмотрения Республиканской комиссией материалы претендентов с результатами комплексного тестирования и рекомендациями экспертной комиссии, с учетом ранжирования в соответствии с таблицей ранжирования конкурсного отбора, согласно приложению 9 к настоящим Правилам.

      19. В третьем туре Республиканская комиссия рассматривает результаты первого и второго туров и принимает окончательное решение о присуждении либо отказе в присуждении научной стажировки, о котором претендент извещается путем размещения информации на официальном интернет-ресурсе администратора.";

      приложение 1 изложить в новой редакции, согласно приложению 1 к настоящему приказу;

      в приложении 2:

      пункт 2 изложить в следующей редакции:

      "2. Рабочий орган формирует Список ведущих зарубежных организаций высшего и (или) послевузовского образования, научных центров и иных организаций, рекомендуемых для прохождения научных стажировок в соответствии со следующими показателями:

      показатель для научных центров и иных организаций: входить в число первых 1000 (тысяча) позиций международного рейтинга научных институтов Саймаго (SCImago Institutions Rankings) согласно последним публикациям рейтингов на момент составления Списка.

      показатель для зарубежных организаций высшего и (или) послевузовского образования: входить в число первых 100 (сто) позиций международного рейтинга лучших университетов мира Квакарелли Саймондс (QS University Rankings by subject), согласно последним публикациям рейтингов на момент составления Списка.

      Рабочий орган включает в Список зарубежные организации высшего и (или) послевузовского образования, научные центры и иные организации на основании международных соглашений, меморандумов в области науки и высшего образования между уполномоченным органом в области науки и высшего образования Республики Казахстан и зарубежными организациями высшего и (или) послевузовского образования, научными центрами, в зависимости от социально-экономических приоритетов развития Республики Казахстан.";

      пункт 3 изложить в следующей редакции:

      "3. Показатели для ведущих зарубежных организаций высшего и (или) послевузовского образования, научных центров и иных организаций для выбора места прохождения научной стажировки не распространяется на приоритетное направление "Национальная безопасность и оборона, биологическая безопасность".";

      пункт 4 изложить в следующей редакции:

      "4. Рабочий орган формирует и утверждает Список на один год.";

      дополнить приложением 9 согласно приложению 2 к настоящему приказу.

      2. Комитету науки Министерства науки и высшего образования Республики Казахстан в установленном законодательством порядке Республики Казахстан обеспечить:

      1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

      2) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Министерства науки и высшего образования Республики Казахстан.

      3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего вице-министра науки и высшего образования Республики Казахстан.

      4. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

      Министр науки
и высшего образования
Республики Казахстан
С. Нурбек

      "СОГЛАСОВАНО"
Министерство финансов
Республики Казахстан

      "СОГЛАСОВАНО"
Министерство национальной экономики
Республики Казахстан

  Приложение 1 к приказу
Министр науки
и высшего образования
Республики Казахстан
от 20 января 2025 года № 20
  Приложение 1
к Правилам отбора
претендентов и прохождения
научных стажировок

Перечень приоритетных направлений научных исследований для прохождения научных стажировок

Приоритетные направления

Специализированные научные направления

1) Экология, окружающая среда и рациональное природопользование

1. Экологическая безопасность;
2. Разработка современных технологий эффективного экологического мониторинга и "зеленых технологий";
3. Адаптация к изменению климата;
4. Водные ресурсы;
5. Исследования актуальных проблем качества почв, деградации земель и опустынивания;
6. Исследования актуальных проблем качества воздуха;
7. Сохранение и рациональное использование животного и растительного мира;
8. Системы очистки воды, газоочистки, почв и пылеулавливания;
9. Переработка и утилизация промышленных и бытовых отходов;
10. Системы снижения уровня выбросов парниковых газов и поглощения;
11. Чрезвычайные ситуации природного и техногенного характера;
12. Геоинформационные системы и мониторинг объектов окружающей среды;
13. Геология и разработка месторождений полезных ископаемых;
14. Глубокая переработка минеральных и органических ресурсов;
15. Каталитические системы и технологии;
16. Методы повышения нефтеотдачи пластов;
17. Наука о Земле;
18. Обеспечение эффективного экологического мониторинга и экологического контроля;
19. Прикладные исследования в области химической науки;
20. Проектирование и транспортировка нефте- газопроводов, газохранилищ;
21. Разработка и эксплуатация нефтяных и газовых месторождений;
22. Разработки в области каталитических систем и химических технологии;
23. Химические технологии и полидисперсные композиты, и реагенты функционального назначения для добывающей, перерабатывающей, нефтехимической отраслей;
24. Энерго- и ресурсосберегающие химические технологии и наноструктурированные материалы для развития низкоуглеродного производства;
25. Фундаментальные и прикладные исследования в области экологии, окружающей среды и рационального природопользования;
26. Междисциплинарные научные исследования и разработки в области экологии и технологии с целью разработки инновационных методов устойчивого использования природных ресурсов.

2) Энергия, передовые материалы и транспорт

1. IT энергетика;
2. Аддитивные технологии производства;
3. Альтернативная энергетика;
4. Архитектура и строительство;
5. Водородная и альтернативная энергетика;
6. Водородная энергетика и технологии;
7. Горно-металлургическая и нефтегазовая промышленность;
8. Зеленые технологии;
9. Инженерия поверхности и технологии обработки материалов;
10. Инновационные материалы и их технологии;
11. Композитные и функциональные материалы;
12. Лазерные, плазменные, радиационные технологии и оборудования;
13. Машиностроение и транспорт;
14. Металлы и сплавы со специальными свойствами;
15. Новые материалы и нанотехнологии;
16. Приборостроение, средства и системы автоматизации;
17. Прогрессивные технологии обработки материалов;
18. Промышленная безопасность;
19. Робототехника и мехатроника;
20. Тепло- и электроэнергетика;
21. Технологии обработки полимерных и композитных материалов;
22. Технологии получения и обработки конструкционных наноматериалов;
23. Технологии получения конструкционных материалов с уникальными свойствами;
24. Транспортная безопасность;
25. Транспортные технологии;
26. Энергетическая безопасность;
27. Энерго- аккумулирующие системы и технологии;
28. Энергосберегающие технологии;
29. Ядерная энергетика;
30. Атомная энергетика, ядерные технологии и использование атомной энергии;
31. Вещества, материалы, композиции и изделия био-медицинского назначения;
32. Комплексная переработка углеводородного, минерального и растительного сырья;
33. Нанодисперсные системы и нанотехнологии;
34. Новые и функциональные материалы для ядерной энергетики и ядерного топлива;
35. Перспективные технологии обработки материалов;
36. Полимеры специального назначения и материалы на их основе;
37. Обработка металлов и материалов;
38. Цифровые энергосистемы: производство, распределение и потребление электрической энергии;
39. Химические технологии и материалы;
40. Электроника и электрооборудование;
41. Фундаментальные и прикладные исследования в области энергии, передовых материалов и транспорта;
42. Междисциплинарные научные исследования и разработки.

3) Передовое производство, цифровые и космические технологии

1. Информационная безопасность;
2. Оборонная промышленность;
3. Электронная промышленность и робототехника;
4. Аэрокосмическая промышленность;
5. Дистанционное зондирование Земли и геоинформационные системы;
6. Технологии освоения и исследования ближнего и дальнего космоса;
7. Информационные и вычислительные технологии;
8. Cхемотехника и системотехника;
9. Искусственный интеллект;
10. Телекоммуникационные технологии и интернет вещей;
11. Большие данные;
12. Геодезия и картография;
13. Междисциплинарные научные исследования и разработки;
14. Горно-металлургическая промышленность;
15. Биоинформатика;
16. Ядерные технологии в промышленности.
17. Фундаментальные и прикладные исследования в области передового производства, цифровых и космических технологий;
18. Междисциплинарные научные исследования в области передового производства, цифровых и космических технологий.

4) Интеллектуальный потенциал страны

1. Фундаментальные и прикладные исследования в области социальных наук:
1.1 Экономические исследования. Экономическая политика и безопасность;
1.2 Демография и миграция. Качество жизни и человеческого капитала. Организация и безопасность труда. Социально-экономическое неравенство, занятость и безработица, научная организация труда.
1.3 Развитие кадрового потенциала страны;
1.4 Социальные и политологические исследования. Геополитика и международные отношения;
1.5 Государственное управление. Правовая система, правовые реформы, международный правопорядок;
1.6 Исследования в области психологии: теория и практика.
1.7 Структурно-технологическая модернизация и устойчивое территориально-пространственное развитие государства, экономики и общества.
2. Фундаментальные и прикладные исследования в области гуманитарных наук:
2.1 Новое гуманитарное знание. Философские и религиоведческие исследования;
2.2 Актуальные проблемы древней, средневековой, новой и новейшей истории Казахстана;
2.3 Актуальные проблемы археологии и этнологии;
2.4 Духовные святыни Казахстана. Сакральная география Казахстана. Краеведение;
2.5 Лингвистика, литературоведение и фольклористика;
2.6 Журналистика и средства массовой информации;
2.7 Актуальные проблемы всеобщей истории и международных отношений;
2.8 Междисциплинарные исследования в области культуры и искусства. Креативные индустрии Казахстана;
2.9 Информационные и цифровые технологии в социогуманитарной сфере.
2.10 Духовная модернизация казахстанского общества.
2.11 Изучение гуманитарных аспектов и формирование идейной платформы устойчивого развития казахстанского общества
2.12 Общенациональное единство, диалог традиций и религий.
2.13 Цифровизация в социогуманитарной сфере. Информационное общество. Цифровизация знаний. Цифровое пространство. Человек в информационном пространстве.
2.14 Исследование актуальных проблем современного языкознания: видеовербальная научная парадигма в лингвистике. Цифровизация государственного языка, реформа казахского языка на основе латинографического алфавита.
3. Междисциплинарные исследования и разработки в области социально-гуманитарных наук.
4. Фундаментальные и прикладные исследования в области образования и наук:
4.1 Актуальные проблемы высшего и послевузовского образования;
4.2 Инновационные технологии в сфере глобализации образования;
4.3 Исследования в области дошкольного и начального образования
4.4 Раннее развитие детей;
4.5 Актуальные проблемы среднего и профессионально-технического образования;
4.6 Актуальные вопросы цифровизации образования;
4.7 Исследование в области физической культуры и спорта;
4.8 Актуальные проблемы в области специального и инклюзивного образования;
4.9 Проблемы непрерывного образования;
4.10 Актуальные проблемы развитие в области науки.
5. Фундаментальные и прикладные исследования в области математики, механики, астрономии, физики, химии, биологии, информатики и географии.

5) Наука о жизни и здоровье

1. Исследования в области эпидемиологии и охраны здоровья населения;
2. Биотехнологии и биоинформатика в области наук о жизни и здравоохранения;
3. Генная инженерия и клеточные технологии;
4. Фундаментальные и прикладные исследования в области медицины и геронтологии;
5. Передовые исследования в области медицины и общественного здравоохранения;
6. Фармация, биологически активные вещества, биологические и медицинские препараты;
7. Молекулярно-генетические и мультиомные исследования в области медицины и биологии;
8. Нейронаука;
9. Фундаментальные и прикладные исследования в области биологического разнообразия;
10. Междисциплинарные научные исследования и разработки.

6) Устойчивое развитие агропромышленного комплекса

1. Ветеринария;
2. Фитосанитария;
3. Биотехнология и генная инженерия в АПК;
4. Биоинформатика и цифровизация в системе АПК;
5. Интенсивное животноводство;
6. Интенсивное земледелие и растениеводство;
7. Переработка и хранение сельскохозяйственной продукции и сырья;
8. Техническое обеспечение и модернизация АПК;
9. Устойчивое развитие сельских территорий и экономика АПК;
10. Органическое сельское хозяйство;
11. Продовольственная и пищевая безопасность.
12. Фундаментальные и прикладные исследования в области устойчивого развития агропромышленного комплекса;
13. Междисциплинарные научные исследования и разработки.

7) Национальная безопасность и оборона, биологическая безопасность

1. Фундаментальные научные исследования
1.1 Общая теория национальной безопасности государства
1.2 Развитие военной организации государства
1.3 Криптология
2. Прикладные научные исследования
2.1 Обеспечение информационной безопасности
2.2 Исследования в области военной безопасности и военного искусства
2.3 Развитие оборонно-промышленного комплекса, вооружения и военной техники, военно-космических технологий
2.4 Противодействие терроризму и экстремизму
2.5 Обеспечение деятельности специальных государственных органов
2.6 Обеспечение деятельности правоохранительных органов
2.7 Исследования в области пожарной и промышленной безопасности, гражданской обороны, предупреждение и ликвидации чрезвычайных ситуаций природного и техногенного характера
2.8 Обеспечение биологической безопасности

  Приложение 2 к приказу
Министр науки
и высшего образования
Республики Казахстан
от 20 января 2025 года № 20
  Приложение 9
к Правилам отбора претендентов
и прохождения научных стажировок

Таблица ранжирования конкурсного отбора

      1. Конкурсный отбор состоит из 3-х туров

      Формула расчета итогового балла для ранжирования претендентов КТ (30 б) + ЭК (70 б) = 100 б

      где:

      КТ – комплексное тестирование;

      ЭК – экспертная комиссия.

      1) Комплексное тестирование по определению уровня интеллектуальных способностей, личностно-деловых компетенций, психологической готовности к прохождению научной стажировки за рубежом:

      тесты на анализ вербальной и числовой информации, направленные на определение уровня способностей анализировать новую информацию в сжатые сроки;

      личностный опросник, позволяющий структурированно собрать информацию о личностно-деловых качествах претендента и психологической готовности претендента к обучению за рубежом. В фокусе внимания потенциал к проявлению компетенций, позволяющих эффективно коммуницировать и адаптироваться в новой среде, успешно справляясь со сложностями эмоционально, принимать решения и реализовывать задуманное.

      Комплексное тестирование является отборочным туром с допуском на следующий тур. Претендент, не набравший установленный рабочим органом пороговый балл – 18 (восемнадцать) на первом туре (не менее 6 (шести) баллов по каждому разделу теста), не допускается к участию во втором туре;

      2) Персональное собеседование с членами экспертной комиссии (далее –ЭК), где определяются уровень профессиональной подготовки претендента, теоретических знаний и наличие профессиональных компетенций в выбранной области специализации. Члены ЭК с учетом предоставленной информации в мотивационном письме претендента дают рекомендации по каждому претенденту.

Таблица Комплексного тестирования для прохождения на следующий тур

Вербальный тест

Присваиваемый балл

37-48- высокий (В)

10

31-36- выше среднего (ВС)

8

20-30- средний (С)

6

11-19- ниже среднего (НС)

Не проходной балл

1-10- низкий (Н)

Не проходной балл

Числовой тест

Присваиваемый балл

20-25 – высокий (В)

10

15-19 – выше среднего (ВС)

8

8-14 – средний (С)

6

4-7 – ниже среднего (НС)

Не проходной балл

1-3- низкий (Н)

Не проходной балл

Психологический тест

Присваиваемый балл

31-35 баллов

10

26-30 баллов

8

21-25 баллов

6

16-20 баллов

Не проходной балл

15 баллов и ниже

Не проходной балл

      Ранжирование по собеседованию с членами ЭК

Средний балл ЭК

Самый низкий балл по ЭК

29 -70

Рекомендован

28 баллов и ниже

Не рекомендован

      На третьем туре Республиканская комиссия по подготовке кадров за рубежом на основании рекомендаций ЭК принимает окончательное решение о присуждении либо об отказе в присуждении стипендии научных стажировок, о котором претендент извещается путем размещения информации на интернет-ресурсе администратора.

"Үміткерлерді іріктеу және ғылыми тағылымдамадан өту қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ғылым және жоғары білім министрінің міндетін атқарушының 2023 жылғы 18 тамыздағы № 422 бұйрығына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы

Қазақстан Республикасы Ғылым және жоғары білім министрінің 2025 жылғы 20 қаңтардағы № 20 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2025 жылғы 24 қаңтарда № 35669 болып тіркелді

      БҰЙЫРАМЫН:

      1. "Үміткерлерді іріктеу және ғылыми тағылымдамадан өту қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ғылым және жоғары білім министрінің міндетін атқарушының 2023 жылғы 18 тамыздағы № 422 бұйрығына (Қазақстан Республикасының Нормативтік құқықтық актілерінің мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 33308 болып тіркелген) мынадай өзгерістер мен толықтырулар енгізілсін:

      кіріспе мынадай редакцияда жазылсын:

      "Ғылым және технологиялық саясат туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 6-бабының 32) тармақшасына және Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2022 жылғы 19 тамыздағы № 580 қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасы Ғылым және жоғары білім министрлігі туралы ереженің 15-тармағының 120) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:";

      көрсетілген бұйрықпен бекітілген Үміткерлерді іріктеу және ғылыми тағылымдамадан өту қағидаларында:

      2-тармақ мынадай мазмұндағы 2-1) тармақшамен толықтырылсын:

      "2-1) ғылыми қызметкер – ғылыми ұйымдарда, жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру ұйымдарында немесе ұйымның ғылыми бөлімшелерінде жұмыс істейтін, жоғары білімі бар, ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижесіне қол жеткізетін және оны іске асыратын жеке тұлға;";

      3-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

      "3. Ғылыми тағылымдама ғылыми тағылымдамадан өту үшін ғылыми зерттеулердің басым бағыттары тізбесіне (бұдан әрі – тізбе) сәйкес жүргізілетін ғылыми зерттеулер шеңберінде жүзеге асырылады.

      Тізбе Заңның 20-бабы 3-тармағының 2) тармақшасына сәйкес Қазақстан Республикасының Үкіметі жанындағы Жоғары ғылыми-техникалық комиссия айқындайтын ғылымды дамытудың басым бағыттарына сәйкес, осы Қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес қалыптастырылады.

      Ғылыми тағылымдамалардың арақатынасы тағайындалатын ғылыми тағылымдамалардың жалпы санынан жаратылыстану-техникалық блок бойынша – кемінде 60 %, қоғамдық-гуманитарлық блок бойынша – 40 %-дан аспайды.

      Құжат қабылдау мен конкурс өткізу мерзімін жыл сайын жұмыс органы бекітеді және жұмыс органының ресми интернет-ресурсында құжат қабылдау мерзімі басталғанға дейін күнтізбелік 10 (он) күннен кешіктірмей жариялайды.";

      8-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

      "8. Ғылыми тағылымдамадан өтуге үміткер:

      1) ғылым докторы және (немесе) ғылым кандидаты ғылыми дәрежесі; философия докторы (РhD) және (немесе) бейіні бойынша доктор дәрежесі, магистр дәрежесі;

      2) Қазақстан Республикасы Әлеуметтік кодексінің 248-бабының 3-тармағына сәйкес бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына міндетті зейнетақы жарналарын төлеуден босатылған адамдарды қоспағанда, жыл сайынғы ақылы еңбек демалысын ескере отырып, барлық талап етілетін кезеңге міндетті зейнетақы аударымдарының есептелгенін растай отырып, заңды тұлғалар болып табылатын аккредиттелген ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет субъектілерінде мамандандырылған ғылыми бағыттың таңдалған саласында соңғы 12 (он екі) айдағы үздіксіз нақты жұмыс өтілі;

      3) үміткерді жүргізілетін ғылыми зерттеуге сәйкес ғылыми тағылымдамаға қабылдайтын, тізбеге кіретін шетелдік ұйымның шартсыз шақыруы (қаржылық шарттарды қоспағанда);

      4) осы Қағидаларға 4-қосымшада белгіленген талаптарға сәйкес деңгейде қазақ және шет тілдерін білу туралы жарамды ресми сертификаты;

      5) Web of Science (Веб оф сайнс), Scopus (Скопус) халықаралық дерекқорларында индекстелетін кемінде бір мақаласы немесе шолуы немесе "Ғылыми қызметтің нәтижелерін жариялау үшін ұсынылатын басылымдар тізбесіне қосу үшін ғылыми басылымдарға қойылатын талаптарды бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2016 жылғы 12 қаңтардағы № 20 бұйрығымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 13409 болып тіркелген) (бұдан әрі - бұйрық) бекітілген Ғылыми басылымдар тізбесінің 1-тізіміне немесе 2-тізіміне енгізілген отандық немесе шетелдік ғылыми басылымдарда кемінде 1 мақаласы және (немесе) Derwent Innovations Index (Дервент иновейшн индекс) халықаралық өтінімі бар;

      Scopus (Скопус) және (немесе) Web of Science (Веб оф сайнс) дерекқорларында халықаралық рецензияланатын ғылыми журналдың индекстелуі бұзушылыққа байланысты тоқтаған кезде үміткердің осы журналдағы барлық мақалалары ескерілмейді;

      6) Қазақстан Республикасы Әлеуметтік кодексінің 207-бабының талаптарын ескере отырып, ғылыми зерттеудің таңдалған бағыты бойынша ғылыми тағылымдамадан өтудің және кейіннен еңбекпен өтеудің жиынтық мерзімдері бар ғылыми қызметкер болып табылады.

      Ғылыми тағылымдамадан өту шеңберінде алынған ғылыми зерттеудің таңдалған бағыты бойынша үздіксіз еңбек қызметін жүзеге асыру жөніндегі шарттағы міндеттемелерді орындамаған Қазақстан Республикасының азаматтары, сондай-ақ "Болашақ" бағдарламасы шеңберінде тағылымдамадан өтіп, еңбекпен өтеу бойынша шарттағы міндеттемелерді орындамаған адамдар ғылыми тағылымдамадан өту үшін конкурсқа қатысуға жіберілмейді.

      Ғылыми тағылымдамадан өту бір рет жүзеге асырылады.

      Құжат тапсыру сәтінде "Болашақ" бағдарламасы бойынша оқитын Қазақстан Республикасының азаматтары, сондай-ақ "Болашақ" бағдарламасы шеңберінде үздіксіз еңбек қызметін жүзеге асыру бойынша шарттағы міндеттемелерді орындамаған адамдар ғылыми тағылымдамадан өтуді тағайындау үшін конкурсқа қатысуға жіберілмейді.

      Бұрын тағайындалған ғылыми тағылымдамадан өтуді пайдаланбаған және тағылымдамадан өтуге кіріспеген адамдарға, әкімші алдында берешегі болмаған жағдайда, ғылыми тағылымдамадан өтуді тағайындау үшін конкурсқа қатысуға қайтадан мүмкіндік беріледі.";

      9-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

      "9. Конкурсқа қатысу үшін үміткерлер әкімшіге мына құжаттарды ұсынады:

      1) жұмыс органы бекітетін нысан бойынша ғылыми тағылымдамадан өтуге арналған конкурсқа қатысу үшін үміткердің толтырылған сауалнамасы;

      2) жұмыс органы бекітетін нысан бойынша жұмыс орнының сақталуы шартымен жұмыс берушінің ғылыми тағылымдамадан өтуге арналған өтінімі;

      3) паспорт және жеке куәліктің түпнұсқалары мен көшірмелері (түпнұсқалары салыстырып тексерілгеннен кейін үміткерге қайтарылады);

      4) ғылым докторы, ғылым кандидаты ғылыми дәрежесінің, сондай-ақ философия докторы (РhD), бейіні бойынша доктор, магистр дәрежесінің болуы туралы құжаттың түпнұсқасы және көшірмесі (түпнұсқалары салыстырып тексерілгеннен кейін үміткерге қайтарылады).

      Шетелдік білім беру ұйымында оқыған жағдайда білімі туралы құжатты тану туралы куәлігі не "Білім туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 39-бабының 8-тармағында белгіленген ерекшеліктер ескеріліп білімі туралы құжатты тану туралы өзге де құжаты;

      5) осы Қағидаларға 5-қосымшаға сәйкес жасалып, жұмыс беруші бекітетін және тізімге кіретін, тағылымдамаға қабылдайтын шетелдік ұйыммен келісілген, қазақ немесе орыс тілдеріне нотариалды куәландырылған аудармасы бар ғылыми тағылымдамадан өту бағдарламасы;

      6) еңбек қызметін растайтын құжаттың түпнұсқалары мен көшірмелері, сондай-ақ осы Қағидаларға сәйкес талап етілетін еңбек қызметі кезеңінде аударылған міндетті зейнетақы жарналары туралы үзінді (түпнұсқалары салыстырып тексерілгеннен кейін үміткерге қайтарылады);

      7) осы Қағидаларға 4-қосымшаға сәйкес белгіленген ең төменгі талаптарға сәйкес келетін нәтижесімен қазақ тілінен емтихан тапсырғаны туралы жарамды ресми сертификаттың түпнұсқасы және көшірмесі (түпнұсқасы салыстырып тексерілгеннен кейін үміткерге қайтарылады);

      8) осы Қағидаларға 4-қосымшаға сәйкес белгіленген ең төменгі талаптарға сәйкес келетін нәтижесімен шет тілінен емтихан тапсырғаны туралы жарамды ресми сертификаттың түпнұсқасы және көшірмесі (түпнұсқасы салыстырып тексерілгеннен кейін үміткерге қайтарылады);

      9) "Денсаулық сақтау саласындағы есепке алу құжаттамасының нысандарын, сондай-ақ оларды толтыру жөніндегі нұсқаулықтарды бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің міндетін атқарушының 2020 жылғы 30 қазандағы № ҚР ДСМ 175/2020 бұйрығымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 21579 болып тіркелген) бекітілген № 072/у нысаны бойынша медициналық анықтама (шетелге шығатындар үшін);

      10) ғылыми зерттеулердің бағыттарын, ғылыми тағылымдамадан өту мерзімін, құнын (есеп-қисабы толық жазылған) көрсете отырып, үміткерді тағылымдамаға қабылдайтын шетелдік ұйымның шартсыз шақыруын (қаржылық жағдайларды қоспағанда) растайтын құжаттардың нотариалды куәландырылған қазақ немесе орыс тіліндегі аудармаларымен бірге көшірмелері;

      11) ғылыми нәтижелердің тізімі (Web of Science (Веб оф сайнс), Scopus (Скопус) халықаралық дерекқорларында индекстелетін кемінде бір мақаласы немесе шолуы) немесе бұйрықпен бекітілген және (немесе) Ғылыми басылымдар тізбесінің 1-тізіміне немесе 2-тізіміне енгізілген отандық немесе шетелдік ғылыми басылымдарда кемінде 1 мақаласы және (немесе) жұмыс беруші бекітетін Derwent Innovations Index (Дервент иновейшн индекс) халықаралық өтінімі;

      12) ғылым саласындағы уәкілетті орган берген аккредиттеу туралы жарамды ресми куәліктің көшірмесі;

      13) үміткер құжаттарын өзі тапсыра алмаған жағдайда өкілге нотариалды куәландырған сенімхаты.

      Үміткер ғылыми тағылымдамадан өту конкурсына қатысу үшін үміткердің сауалнамасының үлгілік нысанын толтыру кезінде осы Қағидалардың ережелерімен танысқандығын растайды.";

      15, 16, 17, 18 және 19-тармақтар мынадай редакцияда жазылсын:

      "15. Бірінші және екінші турларды әкімші Қазақстан Республикасының ұйымдарымен және сараптамалық комиссияның мүшелерімен бірлесіп ұйымдастырады және өткізеді.

      Бірінші турда кешенді тестілеу жүргізіледі, бұл келесі турға өтуге рұқсат беретін іріктеу туры болып табылады. Бірінші турдың қорытындысы бойынша осы Қағидаларға 9-қосымшаға сәйкес конкурстық іріктеудің саралау кестесінде белгіленген шекті балды жинамаған үміткер екінші турға қатысуға жіберілмейді.

      Екінші турды әкімші сараптамалық комиссия мүшелерімен бірлесіп ұйымдастырады және өткізеді, онда үміткердің кәсіби даярлық деңгейі, теориялық білімі және таңдаған мамандану саласында кәсіби құзыретінің болуы айқындалады.

      Екінші турда үміткерлер сараптамалық комиссия мүшелерімен дербес әңгімелесуден өтеді. Жұмыс органы Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2022 жылғы 19 тамыздағы № 580 қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасының Ғылым және жоғары білім министрлігі туралы ереженің 14-тармағының 1) тармақшасына сәйкес сараптамалық комиссия құрамын, жұмыс тәртібін және ұйымдастырылуын бекітеді.

      16. Әкімші бірінші және екінші турлардың өтетін жерін, күні мен уақытын айқындайды және ол туралы үміткерді электрондық пошта және (немесе) телефон байланысы арқылы күнтізбелік 10 (он) күннен кешіктірмей хабардар етеді.

      17. Сараптамалық комиссия жұмыс органы бекіткен нысан бойынша әрбір үміткер жөнінде ұсыным береді.

      18. Жұмыс органы осы Қағидаларға 9-қосымшаға сәйкес конкурстық іріктеудің саралау кестесін ескере отырып, кешенді тестілеу нәтижелерімен және сараптамалық комиссияның ұсынымдарымен, үміткерлердің материалдарын Республикалық комиссияның қарауына үшінші турға енгізеді.

      19. Үшінші турда Республикалық комиссия бірінші және екінші турдың нәтижелерін қарайды және ғылыми тағылымдаманы тағайындау не тағайындаудан бас тарту туралы түпкілікті шешім қабылдайды, бұл туралы үміткерге ақпарат әкімшінің ресми интернет-ресурсында орналастыру арқылы хабарланады.";

      1-қосымша осы бұйрыққа 1-қосымшаға сәйкес жаңа редакцияда жазылсын;

      2-қосымшада:

      2-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

      "2. Жұмыс органы төменде берілген көрсеткіштерге сәйкес ғылыми тағылымдамадан өту үшін ұсынылатын жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білім берудің жетекші шетелдік ұйымдарының, ғылыми орталықтардың және өзге де ұйымдардың тізімін қалыптастырады:

      ғылыми орталықтар мен өзге де ұйымдар үшін көрсеткіш: Тізім жасау сәтіндегі рейтингтердің соңғы жарияланымдарына сәйкес Саймаго (SCImago Institutions Rankings) ғылыми институттардың халықаралық рейтингінің алғашқы 1000 (мың) позициясының қатарына кіру.

      шетелдік жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру ұйымдары үшін көрсеткіш: Тізім жасау сәтіндегі рейтингтердің соңғы жарияланымдарына сәйкес Квакарелли Саймондс (QS University Rankings by subject) әлемнің үздік университеттері халықаралық рейтингінің алғашқы 100 (жүз) позициясының қатарына кіру.

      Жұмыс органы Қазақстан Республикасының ғылым және жоғары білім саласындағы уәкілетті органы мен шетелдік жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру ұйымдары, ғылыми орталықтар арасындағы ғылым және жоғары білім саласындағы халықаралық келісімдер, меморандумдар негізінде Қазақстан Республикасын дамытудың әлеуметтік-экономикалық басымдықтарына қарай шетелдік жетекші жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру ұйымдарын, ғылыми орталықтарды және өзге де ұйымдарды Тізімге енгізеді.";

      3-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

      "Жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білім берудің жетекші шетелдік ұйымдары, ғылыми орталықтар және өзге де ұйымдар үшін көрсеткіштер ғылыми тағылымдамадан өту орнын таңдау үшін "Ұлттық қауіпсіздік пен қорғаныс, биологиялық қауіпсіздік" басым бағытына қолданылмайды.";

      4-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

      "4. Жұмыс органы Тізімді қалыптастырады және бір жылға бекітеді.";

      осы бұйрыққа 2 -қосымшаға сәйкес 9-қосымшамен толықтырылсын.

      2. Қазақстан Республикасы Ғылым және жоғары білім министрлігінің Ғылым комитеті Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:

      1) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін;

      2) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Ғылым және жоғары білім министрлігінің интернет-ресурсында орналастыруды қамтамасыз етсін;

      3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Ғылым және жоғары білім вице-министріне жүктелсін.

      4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

      Қазақстан Республикасының
Ғылым және жоғары білім министрі
С. Нурбек

      "КЕЛІСІЛДІ"

      Қазақстан Республикасының

      Қаржы министрлігі

      "КЕЛІСІЛДІ"

      Қазақстан Республикасының

      Ұлттық экономика министрлігі

  Қазақстан Республикасының
Ғылым және жоғары
білім министрі
2025 жылғы 20 қаңтардағы
№ 20 Бұйрыққа
1-қосымша
  Үміткерлерді іріктеу және
ғылыми тағылымдамадан
өту қағидаларына
1-қосымша

Ғылыми тағылымдамадан өту үшін ғылыми зерттеулердің басым бағыттарының тізбесі

Басым бағыттар Мамандандырылған ғылыми бағыттар

1) Экология, қоршаған орта және табиғатты ұтымды пайдалану

1. Экологиялық қауіпсіздік;
2. Тиімді экологиялық мониторингтің және "жасыл технологиялардың" заманауи технологияларын әзірлеу,
3. Климат өзгерісіне бейімделу;
4. Су ресурстары;
5. Топырақ сапасының, жер деградациясының және шөлейттенудің өзекті проблемаларын зерттеу;
6. Ауа сапасының өзекті проблемаларын зерттеу;
7. Мал және өсімдіктер әлемін сақтау және ұтымды пайдалану;
8. Су тазарту, газ тазарту, топырақ және шаң жинау жүйелері;
9. Өнеркәсіп пен тұрмыс қалдықтарын қайта өңдеу және кәдеге жарату;
10. Парниктік газдар шығарындыларын азайту және сіңіру жүйелері;
11. Табиғи және техногенді сипаттағы төтенше жағдайлар;
12. Геоақпараттық жүйелер мен қоршаған орта нысандарын мониторингтеу;
13. Геология және пайдалы қазбалар кен орындарын әзірлеу;
14. Минералды және органикалық ресурстарды тереңінен қайта өңдеу;
15. Каталитикалық жүйелер мен технологиялар;
16. Қабаттардың мұнай беруін арттыру әдістері;
17. Жер туралы ғылым;
18. Тиімді экологиялық мониторинг пен экологиялық бақылауды қамтамасыз ету;
19. Химия ғылымы саласындағы қолданбалы зерттеулер;
20. Мұнай-газ құбырларын, газ қоймаларын жобалау және тасымалдау;
21. Мұнай және газ кен орындарын игеру және пайдалану;
22. Каталитикалық жүйелер мен химия технологиялары саласындағы әзірлемелер;
23. Химиялық технологиялар мен полидисперсті композиттер және өндіру, өңдеу, мұнай-химия салалары үшін функционалдық мақсаттағы реагенттер;
24. Төмен көміртекті өндірісті дамытуға арналған энергия және ресурс үнемдейтін химиялық технологиялар мен наноқұрылымды материалдар;
25. Экология, қоршаған орта және табиғатты ұтымды пайдалану саласындағы іргелі және қолданбалы зерттеулер;
26. Табиғи ресурстарды тұрақты пайдаланудың инновациялық әдістерін әзірлеу мақсатында экология және технология саласындағы пәнаралық ғылыми зерттеулер мен әзірлемелер.

2) Энергия, озық материалдар мен көлік

1. IT энергетика;
2. Өндірістің аддитивті технологиялары;
3. Балама энергетика;
4. Сәулет және құрылыс;
5. Сутекті және балама энергетика;
6. Сутекті энергетика және технологиялар;
7. Тау-кен металлургия және мұнай-газ өнеркәсібі;
8. Жасыл технологиялар;
9. Үстіңгі қабат инженериясы және материалдар өңдеу технологиясы;
10. Инновациялық материалдар мен олардың технологиясы;
11. Композитті және функционалдық материалдар;
12. Лазерлі, плазмалық, радиациялық технологиялар мен жабдықтар;
13. Машина жасау және көлік;
14. Арнайы қасиеттері бар металдар мен қорытпалар;
15. Жаңа материалдар мен нанотехнологиялар;
16. Аспап жасау, автоматтандыру құралдары мен жүйелері;
17. Материалдарды өңдеудің прогрессивті технологиясы;
18. Өнеркәсіптік қауіпсіздік;
19. Робот техникасы және мехатроника;
20. Жылу және электр энергетикасы;
21. Полимерлі және композитті материалдарды өңдеу технологиясы;
22. Конструкциялық наноматериалдарды алу және өңдеу технологиялары;
23. Конструкциялық материалдарды бірегей қасиеттерімен алу технологиясы;
24. Көлік қауіпсіздігі;
25. Көлік технологиялары;
26. Энергетика қаупсіздігі;
27. Энергия жинақтау жүйелері мен технологиялары;
28. Энергия сақтаушы технологиялар;
29. Ядролық энергетика;
30. Атом энергетикасы, ядролық технологиялар мен атом энергиясын пайдалану;
31. Заттар, материалдар, композициялар және биомедициналық мақсаттағы бұйымдар;
32. Көмірсутекті, минералды және өсімдік шикізатын кешенді қайта өңдеу;
33. Нанодисперсті жүйелер мен нанотехнологиялар;
34. Ядролық энергетика мен ядролық отын үшін жаңа және функционалды материалдар;
35. Материалдарды өңдеудің перспективалы технологиялары;
36. Арнайы мақсаттағы полимерлер және олардың негізіндегі материалдар;
37. Металлдар мен материалдарды өңдеу;
38. Цифрлық энергожүйелер: электр энергиясын өндіру, бөлу және қолдану;
39. Химиялық технологиялар мен материалдар;
40. Электроника және электр жабдығы;
41. Энергия, озық материалдар мен көлік саласындағы іргелі және қолданбалы зерттеулер;
42. Пәнаралық ғылыми зерттеулер мен әзірлемелер.

3) Озық өндіріс, цифрлық және ғарыш технологиялары

1. Ақпараттық қауіпсіздік;
2. Қорғаныс өнеркәсібі;
3. Электрондық өнеркәсіп және робот техникасы;
4. Аэроғарыш өнеркәсібі;
5. Жерді қашықтан зондтау және геоақпараттық жүйелер;
6. Жақын және алыс ғарышты игеру технологиясы;
7. Ақпараттық және есептеу технологиялары;
8. Сызба техникасы және жүйе техникасы;
9. Жасанды интеллект;
10. Телекоммуникациялық технологиялар және заттар интернеті;
11. Ауқымды деректер;
12. Геодезия және картография;
13. Пәнаралық ғылыми зерттеулер мен әзірлемелер;
14. Тау-кен металлургия өнеркәсібі;
15. Биоинформатика;
16. Өнеркәсіптегі ядролық технологиялар;
17. Озық өндіріс, цифрлық және ғарыштық технологиялар саласындағы іргелі және қолданбалы зерттеулер;
18. Озық өндіріс, цифрлық және ғарыштық технологиялар саласындағы пәнаралық ғылыми зерттеулер.

4) Елдің зияткерлік әлеуеті

1. Әлеуметтік ғылымдар саласындағы іргелі және қолданбалы зерттеулер:
1.1 Экономикалық зерттеулер. Экономикалық саясат және қауіпсіздік;
1.2 Демография және көші-қон. Өмір сапасы және адами капитал. Ұйым және еңбек қауіпсіздігі. Әлеуметтік-экономикалық теңсіздік, жұмыспен қамту және жұмыссыздық, еңбекті ғылыми ұйымдастыру.
1.3 Елдегі кадр әлеуетін дамыту;
1.4 Әлеуметтік және саяси зерттеулер. Геосаясат және халықаралық қатынастар;
1.5 Мемлекеттік басқару. Құқық жүйесі, құқық реформалары, халықаралық құқық тәртібі;
1.6 Психология саласындағы зерттеулер: теория және практика;
1.7 Құрылымдық-технологиялық жаңғырту және мемлекеттің, экономика мен қоғамның аумақтық-кеңістікті дамуы.
2. Гуманитарлық ғылымдар саласындағы іргелі және қолданбалы зерттеулер:
2.1 Жаңа гуманитарлық білім. Философиялық және дінтану зерттеулері;
2.2 Қазақстанның ежелгі, ортағасырлық, жаңа және жаңа тарихының өзекті проблемалары,
2.3 Археология және этнологияға қатысты өзекті проблемалар;
2.4 Қазақстанның рухани қасиетті орындары. Қазақстанның қасиетті жерлері. Өлкетану;
2.5 Лингвистика, әдебиеттану және фольклортану;
2.6 Журналистика және бұқаралық ақпарат құралдары;
2.7 Жалпы тарих пен халықаралық қатынастардың өзекті проблемалары;
2.8 Мәдениет және өнер саласындағы пәнаралық зерттеулер. Қазақстанның креативті индустриясы;
2.9 Әлеуметтік-гуманитарлық саладағы ақпараттық және цифрлық технологиялар;
2.10 Қазақстандық қоғамның рухани жаңғыруы;
2.11 Гуманитарлық акспектілерді зерттеу және қазақстандық қоғамның тұрақты дамуының идеялық платформасын қалыптастыру;
2.12 Жалпыұлттық бірлік, дәстүрлер мен діндер сұқбаты;
2.13 Әлеуметтік-гуманитарлық саладағы цифрландыру. Ақпараттық қоғам. Білімді цифрландыру. Цифрлы кеңістік. Ақпараттық кеңістіктегі адам.
2.14 Заманауи тіл білімінің өзекті проблемаларын зерттеу: лингвистикадағы бейневербалды ғылыми парадигма. Мемлекеттік тілді цифрландыру, латын әліпбиі негізінде қазақ тілін реформалау.
3. Әлеуметтік-гуманитарлық ғылымдар саласындағы пәнаралық зерттеулер мен әзірлемелер.
4. Білім мен ғылым саласындағы іргелі және қолданбалы зерттеулер:
4.1 Жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білімнің өзекті проблемалары;
4.2 Білім беруді жаһандандыру саласындағы инновациялық технологиялар;
4.3 Мектепке дейінгі және бастауыш білім беру саласындағы зерттеулер;
4.4 Балалардың ерте дамуы;
4.5 Орта және кәсіптік-техникалық білім берудің өзекті проблемалары;
4.6 Білім беруді цифрландырудың өзекті мәселелері;
4.7 Дене шынықтыру және спорт саласындағы зерттеулер;
4.8 Арнайы және инклюзивті білім беру саласындағы өзекті проблемалар;
4.9 Үздіксіз білім беру проблемалары;
4.10 Ғылым саласындағы дамудың өзекті проблемалары.
5. Математика, механика, астрономия, физика, химия, биология, информатика және география саласындағы іргелі және қолданбалы зерттеулер.

5) Өмір және денсаулық туралы ғылым

1. Эпидемиология және халықтың денсаулығын қорғау саласындағы зерттеулер;
2. Өмір және денсаулық сақтау туралы ғылымдар саласындағы биотехнологиялар мен биоинформатика;
3. Генді инженерия және жасушалы технологиялар;
4. Медицина және геронтология саласындағы іргелі және қолданбалы зерттеулер;
5. Медицина және қоғамдық денсаулық сақтау саласындағы озық зерттеулер;
6. Фармация, биологиялық белсенді заттар, биологиялық және медициналық препараттар;
7. Медицина және биология саласындағы молекула-генетикалық және мультиомды зерттеулер;
8. Нейро ғылым;
9. Биологиялық әртүрлілік саласындағы іргелі және қолданбалы зерттеулер;
10. Пәнаралық ғылыми зерттеулер және әзірлемелер.

6) Агроөнеркәсіптік кешенді тұрақты дамыту

1. Ветеринария;
2. Фитосанитария;
3. АӨК жүйесіндегі биотехнология және генді инженерия;
4. АӨК жүйесіндегі биоинформатика және цифрландыру;
5. Қарқынды мал шаруашылығы;
6. Қарқынды егіншілік пен өсімдік шаруашылығы;
7. Ауыл шаруашылығы өнімдері мен шикізатты қайта өңдеу және сақтау;
8. Техникалық қамтамасыз ету және АӨК жаңғырту;
9. Ауыл аймақтарын тұрақты дамыту және АӨК экономикасы;
10. Органикалық ауыл шаруашылығы;
11. Азық-түлік және тамақ қауіпсіздігі;
12. Агроөнеркәсіптік кешенді тұрақты дамыту саласындағы іргелі және қолданбалы зерттеулер;
13. Пәнаралық ғылыми зерттеулер мен әзірлемелер.

7) Ұлттық қауіпсіздік пен қорғаныс, биологиялық қауіпсіздік

1. Іргелі ғылыми зерттеулер
1.1 Мемлекеттің ұлттық қауіпсіздігінің жалпы теориясы
1.2Мемлекеттің әскери ұйымын дамыту
1.3 Криптология
2. Қолданбалы ғылыми зерттеулер
2.1 Ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету
2.2 Әскери қауіпсіздік және әскери өнер саласындағы зерттеулер
2.3 Қорғаныс-өнеркәсіп кешенін, қару-жарақ пен әскери техниканы, әскери-ғарыштық технологияларды дамыту
2.4 Терроризм мен экстремизмге қарсы іс-қимыл
2.5 Арнаулы мемлекеттік органдардың қызметін қамтамасыз ету
2.6 Құқық қорғау органдарының қызметін қамтамасыз ету
2.7 Өрт және өнеркәсіптік қауіпсіздік, азаматтық қорғаныс, табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлардың алдын алу және жою саласындағы зерттеулер
2.8 Биологиялық қауіпсіздікті қамтамасыз ету

  Қазақстан Республикасының
Ғылым және жоғары
білім министрі
2025 жылғы 20 қаңтардағы
№ 20 Бұйрыққа
2-қосымша
  Үміткерлерді іріктеу және
ғылыми тағылымдамадан
өту қағидаларына
9-қосымша

Конкурстық іріктеуді саралау кестесі

      1. Конкурстық іріктеу 3 турдан тұрады.

Үміткерлерді саралау үшін қорытынды балды есептеу формуласы КТ (30 б) + СК (70 б) = 100 б

      мұндағы:

      КТ – кешенді тестілеу;

      СК – сараптама комиссиясы.

      1) Зияткерлік қабілет деңгейін, жеке-іскерлік құзыреттіліктерін, шетелде ғылыми тағлымдамадан өтуге психологиялық дайындығын айқындау бойынша кешенді тестілеу:

      қысқа мерзімде жаңа ақпаратты талдау қабілеттілігі деңгейін айқындауға бағытталған вербалды және сандық ақпаратты талдау тесттері;

      үміткердің жеке-іскерлік қасиеттері мен шетелде оқуға психологиялық дайындығы туралы ақпаратты құрылымды жинауға мүмкіндік беретін жеке сауалнама. Басты назарда жаңа ортада тиімді қарымқатынас жасауға және бейімделуге, қиындықтарды эмоциялы түрде сәтті жеңуге, шешім қабылдауға және ойдағыны іске асыруға мүмкіндік беретін құзыреттерді көрсете алу әлеуеті тұр.

      Кешенді тестілеу келесі турға жіберілетін іріктеу туры болып табылады. Бірінші турда жұмыс органы белгіленген шекті балл – 18 (он сегіз) балл (тесттің әрбір бөлімі бойынша кемінде 6 (алты) балл) жинамаған үміткерге екінші турға қатысуға жол берілмейді.

      2) Сараптамалық комиссия (бұдан әрі – СК) мүшелерімен дербес әңгімелесу, мұнда үміткердің кәсіби дайындық деңгейі, теориялық білімі мен таңдаған мамандандыру саласында кәсіби құзыретінің болуы айқындалады. СК мүшелері үміткердің уәждемелік хатында берілген ақпаратты ескере отырып, әрбір үміткер бойынша ұсыныс береді.

Келесі турға өтуге арналған кешенді тестілеу кестесі

Вербалды тест Берілген балл

37-48- жоғары (Ж)

10

31-36- жоғарыдан төмен (ЖТ)

8

20-30- орташа (О)

6

11-19- орташадан төмен (ОТ)

Өту балы емес

1-10- төмен (Т)

Өту балы емес

Сандық тест Берілген балл

20-25 – жоғары (Ж)

10

15-19 – жоғарыдан төмен (ЖТ)

8

8-14 – орташа (О)

6

4-7 – орташадан төмен (ОТ)

Өту балы емес

1-3- төмен (Т)

Өту балы емес

Психологиялық тест Берілген
балл

31-35 балл

10

26-30 балл

8

21-25 балл

6

16-20 балл

Өту балы емес

15 балл және одан төмен

Өту балы емес

СК мүшелерімен әңгімелесу бойынша саралау

СК орташа балы СК бойынша ең төменгі балл

29 -70

Ұсынылған

28 балл және одан төмен

Ұсынылмаған

      Үшінші турда Шетелде кадрлар даярлау жөніндегі республикалық комиссия СК ұсыныстарының негізінде ғылыми тағлымдамасы бойынша стипендиясын тағайындау не оны тағайындаудан бас тарту туралы түпкілікті шешім қабылдайды, бұл туралы үміткерге әкімшінің интернет-ресурсында ақпарат орналастыру арқылы хабарланады.