О социальной защите лиц с инвалидностью в Республике Казахстан

Закон Республики Казахстан от 13 апреля 2005 года N 39. Утратил силу кодексом Республики Казахстан от 20 апреля 2023 года № 224-VII.

      Сноска. Утратил силу Кодексом РК от 20.04.2023 № 224-VII (вводится в действие с 01.07.2023).
      Сноска. Заголовок – в редакции Закона РК от 27.06.2022 № 129-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
      Вниманию пользователей!
      Для удобства пользования РЦПИ создано ОГЛАВЛЕНИЕ
      Сноска. по всему тексту:
      слова "инвалидов", "инвалида", "инвалиду", "инвалид", "инвалидами", "инвалидам", "инвалидом", "Инвалиды", "Инвалиду", "Инвалидам", "инвалиды", "Инвалид" заменены соответственно словами "лиц с инвалидностью", "лица с инвалидностью", "лицу с инвалидностью", "лицо с инвалидностью", "лицами с инвалидностью", "лицам с инвалидностью", "лицом с инвалидностью", "Лица с инвалидностью", "Лицу с инвалидностью", "Лицам с инвалидностью", "лица с инвалидностью", "Лицо с инвалидностью";
      слова "детей-инвалидов", "ребенок-инвалид", "детям-инвалидам", "дети-инвалиды" заменены соответственно словами "детей с инвалидностью", "ребенок с инвалидностью", "детям с инвалидностью", "дети с инвалидностью";
      слова "индивидуальная программа реабилитации", "индивидуальной программой реабилитации", "индивидуальной программы реабилитации", "индивидуальных программ реабилитации", "Индивидуальная программа реабилитации", "индивидуальным программам реабилитации", "индивидуальной программе реабилитации" заменены соответственно словами "индивидуальная программа абилитации и реабилитации", "индивидуальной программой абилитации и реабилитации", "индивидуальной программы абилитации и реабилитации", "индивидуальных программ абилитации и реабилитации", "Индивидуальная программа абилитации и реабилитации", "индивидуальным программам абилитации и реабилитации", "индивидуальной программе абилитации и реабилитации" Законом РК от 27.06.2022 № 129-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      Настоящий Закон регулирует общественные отношения в области социальной защиты лиц с инвалидностью в Республике Казахстан и определяет правовые, экономические и организационные условия обеспечения социальной защиты лиц с инвалидностью, создания им равных возможностей для жизнедеятельности и интеграции в общество.

Глава 1. ОБЩИЕ ПОЛОЖЕНИЯ

Статья 1. Основные понятия, используемые в настоящем Законе

      В настоящем Законе используются следующие основные понятия:

      1) специальные средства передвижения - вид технической помощи для активного и пассивного передвижения лиц с инвалидностью;

      2) исключен Законом РК от 03.12.2015 № 433-V (вводится в действие с 01.01.2016);

      2-1) индивидуальный помощник – лицо, оказывающее социальные услуги по сопровождению лица с инвалидностью первой группы, имеющего затруднение в передвижении, и оказанию помощи при посещении объектов;

      3) профессиональная ориентация - система мер, направленных на оказание помощи лицу с инвалидностью в выборе видов трудовой деятельности;

      4) реконструктивная хирургия - хирургический метод лечения, направленный на восстановление или компенсацию нарушенных функций организма;

      5) медико-социальная экспертиза – оценка ограничений жизнедеятельности освидетельствуемого лица, вызванных стойким расстройством функций организма, с установлением (неустановлением) инвалидности и (или) степени утраты трудоспособности, а также определение его потребностей в мерах социальной защиты;

      5-1) медико-социальное учреждение (организация) – организация, предназначенная для постоянного или временного проживания в условиях стационара, полустационара или дневного пребывания престарелых, лиц с инвалидностью, детей с инвалидностью, нуждающихся в помощи и уходе, обслуживании;

      6) медицинская реабилитация - комплекс медицинских услуг, направленных на сохранение, частичное или полное восстановление нарушенных и (или) утраченных функций организма;

      7) лицо с инвалидностью – лицо, имеющее нарушение здоровья со стойким расстройством функций организма, обусловленное заболеваниями, увечьями (ранениями, травмами, контузиями), их последствиями, дефектами, которое приводит к ограничению жизнедеятельности и необходимости его социальной защиты;

      7-1) абилитация лиц с инвалидностью – комплекс мер, направленных на формирование и развитие отсутствовавших у лиц с инвалидностью способностей к бытовой, общественной и профессиональной деятельности;

      8) ребенок с инвалидностью – лицо в возрасте до восемнадцати лет, имеющее нарушение здоровья со стойким расстройством функций организма, обусловленное заболеваниями, увечьями (ранениями, травмами, контузиями), их последствиями, дефектами, которое приводит к ограничению жизнедеятельности и необходимости его социальной защиты;

      9) социальная реабилитация лиц с инвалидностью - комплекс мер, направленных на создание условий для преодоления лицами с инвалидностью ограничений жизнедеятельности, восстановление социального статуса, их социально-бытовой и средовой адаптации;

      10) Исключен Законом РК от 27.06.2022 № 129-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      11) специальные рабочие места для трудоустройства лиц с инвалидностью - рабочие места, оборудованные с учетом индивидуальных возможностей лица с инвалидностью;

      12) профессиональная реабилитация лиц с инвалидностью - комплекс мер, направленных на получение или восстановление нарушенных или утраченных профессиональных навыков, знаний и умений лиц с инвалидностью, их адаптацию и трудоустройство;

      13) исключен Законом РК от 03.07.2013 № 124-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования);

      14) социально-бытовая и средовая адаптация лиц с инвалидностью - процесс возможного достижения самообслуживания, самостоятельного проживания или возвращения лиц с инвалидностью в привычные условия семейной и общественной жизни;

      14-1) специализированные организации лиц с инвалидностью – общественные объединения лиц с инвалидностью, а также организации, сто процентов долей участия в которых принадлежат общественным объединениям лиц с инвалидностью, при условии соответствия таких объединений и организаций следующим условиям:

      среднегодовая численность лиц с инвалидностью составляет не менее 51 процента от общего числа работников;

      расходы по оплате труда лиц с инвалидностью за год составляют не менее 35 процентов от общих расходов по оплате труда;

      15) инвалидность - степень ограничения жизнедеятельности человека вследствие нарушения здоровья со стойким расстройством функций организма;

      16) индивидуальная программа абилитации и реабилитации лица с инвалидностью - документ, определяющий конкретные объемы, виды и сроки проведения реабилитации лица с инвалидностью;

      17) обязательные гигиенические средства - средства, предназначенные для отправления естественных физиологических нужд и потребностей;

      17-1) реабилитация – комплекс мер, направленных на полное или частичное восстановление способностей лица с инвалидностью к бытовой, общественной, профессиональной и иной деятельности;

      18) протезно-ортопедическая помощь - специализированный вид медико-технической помощи по обеспечению лиц с инвалидностью протезно-ортопедическими средствами и обучение пользованию ими;

      19) протезно-ортопедические средства - средства, замещающие отсутствующие конечности или другие части тела, компенсирующие нарушенные или утраченные функции организма вследствие заболевания или повреждения здоровья;

      19-1) сурдоперевод – перевод с помощью дактильной азбуки и (или) языка жестов с какого-либо языка;

      20) сурдотехнические средства – технические средства для коррекции и компенсации нарушения слуха, в том числе усиливающие звук средства связи и передачи информации;

      21) технические вспомогательные (компенсаторные) средства - протезно-ортопедические, сурдотехнические, тифлотехнические средства и обязательные гигиенические средства;

      22) тифлотехнические средства – средства, направленные на коррекцию и компенсацию утраченных возможностей лиц с инвалидностью в результате нарушения зрения;

      23) ограничение жизнедеятельности - полная или частичная утрата лицом способности или возможности осуществлять самообслуживание, самостоятельно передвигаться, ориентироваться, общаться, контролировать свое поведение, обучаться и заниматься трудовой деятельностью;

      24) стандарты оказания специальных социальных услуг в области социальной защиты населения – нормативные правовые акты, устанавливающие качество, объем и условия предоставления специальных социальных услуг лицам с инвалидностью и детям с инвалидностью;

      25) специалист жестового языка – специалист, оказывающий социальные услуги лицу с инвалидностью, связанные с предоставлением посреднических услуг между слышащими и неслышащими людьми.

      Сноска. Статья 1 с изменениями, внесенными законами РК от 7 июля 2006 года № 171 (порядок введения в действие см. ст.2); от 12 января 2007 года № 222 (вводится в действие по истечении 6 месяцев со дня его официального опубликования); от 03.07.2013 № 124-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 05.12.2013 № 152-V (вводится в действие с 01.01.2006); от 03.12.2015 № 433-V (вводится в действие с 01.01.2016); от 12.10.2021 № 67-VII ЗРК (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 27.06.2022 № 129-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 2. Законодательство Республики Казахстан о социальной защите лиц с инвалидностью

      1. Законодательство Республики Казахстан о социальной защите лиц с инвалидностью основывается на Конституции Республики Казахстан и состоит из настоящего Закона и иных нормативных правовых актов Республики Казахстан.

      2. Если международным договором, ратифицированным Республикой Казахстан, установлены иные правила, чем те, которые содержатся в настоящем Законе, то применяются правила международного договора, кроме случаев, когда из международного договора следует, что для его применения требуется издание закона Республики Казахстан.

Статья 3. Сфера действия настоящего Закона

      Действие настоящего Закона распространяется на граждан Республики Казахстан, иностранцев и лиц без гражданства, постоянно проживающих на территории Республики Казахстан.

      Субъектами отношений в области социальной защиты лиц с инвалидностью являются физические и юридические лица, а также государственные органы.

Глава 2. ГОСУДАРСТВЕННОЕ РЕГУЛИРОВАНИЕ СОЦИАЛЬНОЙ
ЗАЩИТЫ ЛИЦ С ИНВАЛИДНОСТЬЮ

Статья 4. Государственная политика Республики Казахстан в сфере социальной защиты лиц с инвалидностью

      Государственная политика Республики Казахстан в сфере социальной защиты лиц с инвалидностью Республики Казахстан направлена на:

      1) профилактику инвалидности;

      2) социальную защиту, в том числе реабилитацию лиц с инвалидностью;

      3) интеграцию лиц с инвалидностью в общество.

Статья 5. Принципы социальной защиты лиц с инвалидностью

      Государственная политика Республики Казахстан в области социальной защиты лиц с инвалидностью проводится на основе принципов:

      1) законности, гуманности, соблюдения прав человека;

      2) гарантированности социальной защиты, обеспечения доступности медицинской, социальной и профессиональной реабилитации;

      3) доступности и равных прав лиц с инвалидностью, наряду с другими гражданами, на охрану здоровья, образование и свободный выбор рода деятельности, в том числе трудовой;

      4) взаимодействия государственных органов с общественными объединениями и иными организациями, осуществляющими функции по защите прав и законных интересов лиц с инвалидностью;

      5) запрещения дискриминации по признаку инвалидности.

Статья 6. Компетенция Правительства Республики Казахстан в области социальной защиты лиц с инвалидностью

      Правительство Республики Казахстан:

      1) разрабатывает основные направления государственной политики в области социальной защиты лиц с инвалидностью;

      2) исключен Законом РК от 03.07.2013 № 124-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования);

      3) исключен Законом РК от 29.09.2014 № 239-V(вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);

      4) утверждает порядок назначения и выплаты лицам с инвалидностью, обучающимся по государственному заказу или гранту, стипендий в соответствии с законодательством Республики Казахстан;

      4-1) исключен Законом РК от 29.09.2014 № 239-V(вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);

      5) создает координационный совет в области социальной защиты лиц с инвалидностью;

      5-1) утверждает национальный план по обеспечению прав и улучшению качества жизни лиц с инвалидностью в Республике Казахстан;

      5-2) утверждает порядок оценки потребностей инвалида согласно классификатору технических вспомогательных (компенсаторных) средств, специальных средств передвижения и услуг, предоставляемых инвалидам;

      6) выполняет иные функции, возложенные на него Конституцией, законами Республики Казахстан и актами Президента Республики Казахстан.

      Сноска. Статья 6 с изменениями, внесенными законами РК от 19.12.2007 № 9 (порядок введения в действие см. ст. 2 Закона); от 05.07.2011 № 452-IV (вводится в действие с 13.10.2011); от 03.07.2013 № 124-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 29.09.2014 № 239-V(вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 12.10.2021 № 67-VII ЗРК (порядок введения в действие см. ст. 2).

Статья 7. Компетенция уполномоченного органа в области социальной защиты населения и его территориальных подразделений

      1. Уполномоченный орган в области социальной защиты населения:

      1) разрабатывает и утверждает нормативные правовые акты Республики Казахстан в области социальной защиты лиц с инвалидностью, а также в области медико-социальной экспертизы;

      1-1) исключен Законом РК от 29.12.2014 № 269-V (вводится в действие с 01.01.2015);

      2) исключен Законом РК от 03.07.2013 № 124-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования);

      2-1) разрабатывает и утверждает методические рекомендации в области социальной защиты лиц с инвалидностью;

      3) исключен Законом РК от 02.07.2018 № 165-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);

      4) исключен Законом РК от 13.01.2014 № 159-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);

      5) устанавливает общие принципы организации и осуществления медико-социальной экспертизы и реабилитации лиц с инвалидностью;

      5-1) разрабатывает и утверждает порядок назначения внештатных советников министров, акимов районов, городов, городов областного значения, областей, городов республиканского значения, столицы по вопросам инвалидности;

      6) разрабатывает и утверждает правила проведения медико-социальной экспертизы;

      6-1) разрабатывает и утверждает формы документов, формируемых при проведении медико-социальной экспертизы;

      7) формирует централизованный банк данных системы учета лиц с инвалидностью, проводит мониторинг причин, структуры и состояния инвалидности;

      7-1) утверждает правила возмещения стоимости товаров и услуг из средств государственного бюджета при реализации их лицам с инвалидностью через портал социальных услуг;

      8) исключен Законом РК от 13.06.2013 № 102-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования);

      9) осуществляет государственный контроль в области социальной защиты лиц с инвалидностью;

      9-1) разрабатывает и утверждает правила предоставления социальных услуг индивидуального помощника для лиц с инвалидностью первой группы, имеющих затруднение в передвижении, в соответствии с индивидуальной программой абилитации и реабилитации лица с инвалидностью;

      9-2) разрабатывает и утверждает классификатор технических вспомогательных (компенсаторных) средств, специальных средств передвижения и услуг, предоставляемых лицам с инвалидностью;

      9-3) разрабатывает и утверждает методику определения гарантированной суммы, предоставляемой в качестве возмещения стоимости товаров и (или) услуг, приобретаемых лицами с инвалидностью через портал социальных услуг;

      9-4) разрабатывает и утверждает правила допуска поставщиков товаров и (или) услуг на портал социальных услуг, их регистрации или снятия с регистрации на портале социальных услуг;

      9-5) разрабатывает и утверждает правила обеспечения лиц с инвалидностью протезно-ортопедической помощью, техническими вспомогательными (компенсаторными) средствами, специальными средствами передвижения в соответствии с индивидуальной программой абилитации и реабилитации лица с инвалидностью, включая сроки их замены;

      9-6) разрабатывает и утверждает правила предоставления социальных услуг специалиста жестового языка для лиц с инвалидностью по слуху в соответствии с индивидуальной программой абилитации и реабилитации лица с инвалидностью;

      9-7) разрабатывает и утверждает правила предоставления санаторно-курортного лечения лицам с инвалидностью и детям с инвалидностью в соответствии с индивидуальной программой абилитации и реабилитации лица с инвалидностью;

      9-8) разрабатывает и утверждает правила использования портала социальных услуг;

      10) осуществляет иные полномочия, предусмотренные настоящим Законом, иными законами Республики Казахстан, актами Президента Республики Казахстан и Правительства Республики Казахстан.

      2. К компетенции территориальных подразделений уполномоченного органа в области социальной защиты населения относятся:

      1) проведение медико-социальной экспертизы;

      2) установление группы инвалидности и (или) степени утраты трудоспособности с определением причины, срока в зависимости от степени расстройства функций организма и ограничений жизнедеятельности;

      3) разработка социальной и профессиональной частей индивидуальной программы абилитации и реабилитации лиц с инвалидностью, определение потребности работника, получившего увечье или иное повреждение здоровья, связанные с исполнением им трудовых (служебных) обязанностей, в дополнительных видах помощи и уходе, предусмотренных гражданским законодательством Республики Казахстан;

      4) назначение пособий и других видов выплат и компенсаций, предусмотренных законодательством Республики Казахстан;

      5) контроль за реализацией индивидуальных программ абилитации и реабилитации лиц с инвалидностью;

      6) изучение уровня и причин инвалидности населения;

      7) государственный контроль в области социальной защиты лиц с инвалидностью в пределах своих полномочий.

      Сноска. Статья 7 с изменениями, внесенными законами РК от 17.07.2009 N 188-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 19.03.2010 № 258-IV; от 06.01.2011 № 378-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 05.07.2011 № 452-IV (вводится в действие с 13.10.2011); от 10.07.2012 № 36-V(вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 13.06.2013 № 102-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 03.07.2013 № 124-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 13.01.2014 № 159-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 29.09.2014 № 239-V(вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 29.12.2014 № 269-V (вводится в действие с 01.01.2015); от 03.12.2015 № 433-V (порядок введения в действие см. ст. 2); от 02.07.2018 № 165-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 26.12.2019 № 287-VІ (вводится в действие с 01.01.2020); от 12.10.2021 № 67-VII ЗРК (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 27.06.2022 № 129-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 8. Компетенция уполномоченного органа в области здравоохранения

      Уполномоченный орган в области здравоохранения:

      1) проводит единую государственную политику в области формирования здорового образа жизни населения, профилактики инвалидности;

      2) определяет протоколы диагностики, лечения заболеваний и реабилитации;

      3) разрабатывает медицинскую часть индивидуальной программы абилитации и реабилитации лица с инвалидностью и осуществляет ее выполнение;

      4) обеспечивает профессиональную подготовку и переподготовку специалистов в области медико-социальной экспертизы;

      5) осуществляет иные полномочия, предусмотренные настоящим Законом, иными законами Республики Казахстан, актами Президента Республики Казахстан и Правительства Республики Казахстан.

      Сноска. Статья 8 с изменениями, внесенными законами РК от 05.07.2011 № 452-IV (вводится в действие с 13.10.2011); от 03.12.2015 № 433-V (вводится в действие с 01.01.2016).

Статья 9. Компетенция уполномоченного органа в области образования

      Уполномоченный орган в области образования:

      1) обеспечивает получение лицами с инвалидностью образования в соответствии с законодательством Республики Казахстан;

      2) разрабатывает порядок назначения и выплаты лицам с инвалидностью, обучающимся по государственному заказу или гранту, стипендий в соответствии с законодательством Республики Казахстан;

      3) Исключен Законом РК от 26.06.2021 № 56-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      4) осуществляет иные полномочия, предусмотренные настоящим Законом, иными законами Республики Казахстан, актами Президента Республики Казахстан и Правительства Республики Казахстан.

      Сноска. Статья 9 с изменением, внесенным Законом РК от 05.07.2011 № 452-IV (вводится в действие с 13.10.2011).

Статья 10. Компетенция органов местного государственного управления области, города республиканского значения и столицы

      Сноска. Заголовок статьи 10 в редакции Закона РК от 03.12.2015 № 433-V (вводится в действие с 01.01.2016).

      1. Местные представительные органы области, города республиканского значения, столицы осуществляют в соответствии с законодательством Республики Казахстан полномочия по обеспечению прав и законных интересов граждан.

      2. Местные исполнительные органы области, города республиканского значения и столицы:

      1) исключен Законом РК от 03.07.2013 № 124-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования);

      2) создают государственные учреждения и предприятия, осуществляющие реабилитацию лиц с инвалидностью;

      2-1) предоставляют дополнительные меры социальной поддержки лицам с инвалидностью, предусмотренные законодательством Республики Казахстан;

      3) способствуют созданию организаций, осуществляющих реабилитацию лиц с инвалидностью;

      4) организуют профессиональное обучение (переобучение) лиц с инвалидностью в соответствии с законодательством Республики Казахстан о занятости населения;

      5) организуют подготовку, переподготовку и повышение квалификации специалистов по реабилитации лиц с инвалидностью, в том числе специалистов жестового языка, специалистов по чтению и письму рельефно-точечным шрифтом Брайля;

      6) организуют на соответствующей территории выполнение медицинской, социальной, профессиональной реабилитации в соответствии с настоящим Законом;

      7) обеспечивают санаторно-курортное лечение лиц с инвалидностью и детей с инвалидностью в соответствии с индивидуальной программой абилитации и реабилитации лица с инвалидностью, пребывание в санаторно-курортной организации законного представителя, сопровождающего ребенка с инвалидностью на санаторно-курортное лечение;

      8) исключен Законом РК от 03.07.2013 № 124-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования);

      9) организуют обеспечение лиц с инвалидностью техническими вспомогательными (компенсаторными) средствами и (или) специальными средствами передвижения в соответствии с индивидуальной программой абилитации и реабилитации лица с инвалидностью;

      10) организуют совместно с уполномоченным органом в области физической культуры и спорта и общественными объединениями лиц с инвалидностью проведение оздоровительных и спортивных мероприятий среди лиц с инвалидностью;

      11) организуют совместно с общественными объединениями лиц с инвалидностью культурно-массовые и просветительские мероприятия;

      12) координируют оказание благотворительной и социальной помощи лицам с инвалидностью;

      13) осуществляют в интересах местного государственного управления иные полномочия, возлагаемые на местные исполнительные органы законодательством Республики Казахстан.

      Сноска. Статья 10 с изменениями, внесенными законами РК от 05.07.2011 № 452-IV (вводится в действие с 13.10.2011); от 13.06.2013 № 102-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 03.07.2013 № 124-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 03.12.2015 № 433-V (вводится в действие с 01.01.2016); от 12.10.2021 № 67-VII ЗРК (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 27.06.2022 № 129-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 11. Компетенция органов местного государственного управления района (города областного значения)

      1. Местные представительные органы района, города областного значения осуществляют в соответствии с законодательством Республики Казахстан полномочия по обеспечению прав и законных интересов граждан.

      2. Местные исполнительные органы района (города областного значения):

      1) исключен Законом РК от 03.07.2013 № 124-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования);

      2) исключен Законом РК от 03.07.2013 № 124-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования);

      3) организуют оказание социальной помощи и координируют оказание благотворительной помощи лицам с инвалидностью;

      3-1) предоставляют дополнительные меры социальной поддержки лицам с инвалидностью, предусмотренные законодательством Республики Казахстан;

      4) осуществляют в интересах местного государственного управления иные полномочия, возлагаемые на местные исполнительные органы законодательством Республики Казахстан.

      Сноска. Статья 11 с изменениями, внесенными законами РК от 05.07.2011 № 452-IV (вводится в действие с 13.10.2011); от 03.07.2013 № 124-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 16.11.2015 № 403-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 03.12.2015 № 433-V (вводится в действие с 01.01.2016).

Статья 12. Профилактика инвалидности

      1. Профилактика инвалидности - комплекс мер, направленных на раннюю диагностику, предупреждение возникновения физических, умственных, психических, сенсорных и других дефектов и перехода дефекта в постоянное функциональное ограничение или инвалидность, а также мероприятия по охране здоровья, улучшению экологической среды обитания человека, формированию здорового образа жизни, обеспечению безопасных условий труда, предотвращению травматизма на производстве, снижению профессиональных заболеваний.

      2. Профилактика инвалидности осуществляется соответствующими государственными органами, органами местного государственного управления, организациями и работодателем в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

Глава 3. ПРАВА И СОЦИАЛЬНАЯ ЗАЩИТА ЛИЦ С ИНВАЛИДНОСТЬЮ

Статья 13. Медико-социальная экспертиза, индивидуальная программа абилитации и реабилитации лица с инвалидностью

      1. Установление инвалидности, степени утраты трудоспособности лица осуществляется путем очного (осмотр освидетельствуемого лица) или заочного проведения медико-социальной экспертизы территориальными подразделениями уполномоченного органа в области социальной защиты населения.

      2. Медико-социальная экспертиза проводится по направлению врачебно-консультативной комиссии на основании медицинских документов, представляемых в порядке, определенном уполномоченным органом в области здравоохранения.

      3. Медико-социальная экспертиза осуществляется исходя из комплексной оценки состояния организма на основе анализа клинико-функциональных, социальных, профессиональных и психологических данных освидетельствуемого лица в порядке, определенном уполномоченным органом в области социальной защиты населения.

      3-1. В период чрезвычайного положения лицам, срок переосвидетельствования которых наступил не более чем за месяц до введения чрезвычайного положения или во время чрезвычайного положения, не прошедшим переосвидетельствование в указанный период, сроки инвалидности, степени утраты общей трудоспособности, степени утраты профессиональной трудоспособности и индивидуальной программы абилитации и реабилитации лица с инвалидностью продлеваются автоматически на три месяца с установленной ранее даты переосвидетельствования. Месяц окончания действия режима чрезвычайного положения засчитывается полностью.

      4. В проведении медико-социальной экспертизы отказывается при представлении документов с истекшим сроком действия и (или) неполного пакета документов.

      5. По итогам проведения медико-социальной экспертизы инвалидность и (или) степень утраты трудоспособности не устанавливаются в случаях отсутствия стойких нарушений функций организма, которые приводят к ограничению одной из категорий жизнедеятельности (способность к самообслуживанию, передвижению, трудовой деятельности (трудоспособности), обучению, ориентации, общению, контролю за своим поведением, игровой и познавательной деятельности, двигательной активности).

      6. Группа инвалидности устанавливается с семилетнего возраста.

      7. При признании лица лицом с инвалидностью и (или) установлении степени утраты трудоспособности определяются причины, сроки, потребности в мерах социальной защиты, а также разрабатываются социальная и профессиональная части индивидуальной программы абилитации и реабилитации лица с инвалидностью.

      8. Индивидуальная программа реабилитации инвалида разрабатывается на срок установления инвалидности в соответствии с оценкой потребностей инвалида согласно классификатору технических вспомогательных (компенсаторных) средств, специальных средств передвижения и услуг, предоставляемых инвалидам

      9. Индивидуальная программа абилитации и реабилитации лица с инвалидностью определяет комплекс реабилитационных мероприятий, включающих в себя медицинские, социальные, профессиональные реабилитационные меры, направленные на восстановление и (или) компенсацию нарушенных и (или) утраченных функций организма.

      Индивидуальная программа абилитации и реабилитации лица с инвалидностью также включает в себя наименования технических вспомогательных (компенсаторных) средств, специальных средств передвижения и услуг, в которых нуждается лицо с инвалидностью.

      10. Медицинская часть индивидуальной программы абилитации и реабилитации лица с инвалидностью заполняется медицинскими работниками в медицинских документах и информационных системах.

      11. Индивидуальная программа абилитации и реабилитации лица с инвалидностью содержит как реабилитационные мероприятия, предоставляемые лицу с инвалидностью бесплатно в соответствии с законодательством Республики Казахстан, так и реабилитационные мероприятия, в оплате которых принимает участие сам лицо с инвалидностью или работодатель, по вине которого получено трудовое увечье или профессиональное заболевание.

      Сноска. Статья 13 - в редакции Закона РК от 12.10.2021 № 67-VII ЗРК (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); с изменениями, внесенными Законом РК от 27.06.2022 № 129-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 14. Права лиц с инвалидностью

      Лица с инвалидностью в Республике Казахстан обладают всей полнотой социально-экономических и личных прав и свобод, закрепленных Конституцией Республики Казахстан, другими законодательными актами Республики Казахстан, включая права на:

      1) социальную защиту, в том числе абилитацию, реабилитацию, интеграцию в общество;

      2) обеспечение доступа к объектам социальной инфраструктуры;

      3) обеспечение доступа к информации;

      4) образование, свободный выбор рода деятельности, в том числе трудовой;

      5) гарантированный объем бесплатной медицинской помощи и медицинскую помощь в системе обязательного социального медицинского страхования в порядке, определяемом законодательством Республики Казахстан;

      6) профессиональную подготовку и переподготовку, восстановление трудоспособности и трудоустройство;

      7) жилище в соответствии с жилищным законодательством Республики Казахстан;

      8) первоочередное обслуживание в государственных и иных организациях, в том числе в организациях здравоохранения, культуры, связи, транспорта, сфере услуг;

      9) поддержку творческих способностей лиц с инвалидностью.

      Сноска. Статья 14 с изменениями, внесенными законами РК от 12.10.2021 № 67-VII ЗРК (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 27.06.2022 № 129-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 15. Социальная защита лиц с инвалидностью

      Социальная защита лиц с инвалидностью обеспечивается путем предоставления социальной, благотворительной помощи, медицинской, социальной и профессиональной реабилитации, доступа к получению образования и иных мер, направленных на создание лицам с инвалидностью равных с другими гражданами возможностей участия в жизни общества.

      Сноска. Статья 15 в редакции Закона РК от 16.11.2015 № 403-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 16. Социальная помощь лицам с инвалидностью

      Социальная помощь лицам с инвалидностью включает выплаты в виде государственных пособий, компенсаций и иных выплат, в том числе и за счет благотворительности, предусмотренных законодательством Республики Казахстан.

      Дополнительные виды социальной помощи вправе оказывать местные исполнительные органы, работодатель и иные организации.

      Сноска. Статья 16 в редакции Закона РК от 16.11.2015 № 403-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); с изменениями, внесенными Законом РК от 03.12.2015 № 433-V (вводится в действие с 01.01.2016).

Статья 16-1. Социальная помощь лицам с инвалидностью и детям с инвалидностью из числа психоневрологических больных, проживающим в государственных медико-социальных учреждениях

      1. Пенсионные выплаты по возрасту, пенсионные выплаты за выслугу лет и государственные социальные пособия лиц с инвалидностью, проживающих в государственных медико-социальных учреждениях, решением суда признанных недееспособными и нуждающимися в опеке (далее – опекаемые), зачисляются в порядке, предусмотренном законами Республики Казахстан "О государственных социальных пособиях по инвалидности и по случаю потери кормильца в Республике Казахстан" и "О пенсионном обеспечении в Республике Казахстан".

      2. Администрация медико-социального учреждения обязана ежеквартально представлять местному исполнительному органу области (города республиканского значения, столицы) отчеты об использовании полученных пенсионных выплат по возрасту, пенсионных выплат за выслугу лет и государственных социальных пособий опекаемых.

      3. Местные исполнительные органы областей (городов республиканского значения, столицы) осуществляют контроль за правильностью расходования администрацией медико-социального учреждения пенсионных выплат по возрасту, пенсионных выплат за выслугу лет и государственных социальных пособий опекаемых.

      Сноска. Глава дополнена статьей 16-1 в соответствии с Законом РК от 19.12.2007 № 9 (порядок введения в действие см. ст. 2); с изменениями, внесенными законами РК от 03.12.2015 № 433-V (вводится в действие с 01.01.2016); от 28.12.2018 № 210-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 12.10.2021 № 67-VII ЗРК (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 17. Реабилитация лиц с инвалидностью

      1. Реабилитация лиц с инвалидностью включает комплекс медицинских, социальных и профессиональных мероприятий, направленных на устранение или возможно полную компенсацию ограничений жизнедеятельности, вызванных нарушением здоровья со стойким расстройством функций организма.

      2. Реабилитация лиц с инвалидностью осуществляется на основе индивидуальной программы абилитации и реабилитации лица с инвалидностью.

      Сноска. Статья 17 с изменениями, внесенными законами РК от 03.07.2013 № 124-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 12.10.2021 № 67-VII ЗРК (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 18. Комплексная программа реабилитации инвалидов

      Сноска. Статья 18 исключена Законом РК от 03.07.2013 № 124-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

Статья 19. Индивидуальная программа реабилитации инвалидов

      Сноска. Статья 19 исключена Законом РК от 12.10.2021 № 67-VII ЗРК (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 20. Медицинская реабилитация лиц с инвалидностью

      1. Медицинская реабилитация лиц с инвалидностью включает:

      1) восстановительную терапию (медикаментозное, физическое, санаторно-курортное и другие методы лечения, направленные на восстановление нарушенных или утраченных функций организма и здоровья);

      2) реконструктивную хирургию;

      3) протезно-ортопедическую помощь.

      2. Мероприятия по медицинской реабилитации проводят организации здравоохранения и другие специализированные организации независимо от форм собственности в соответствии с Законом Республики Казахстан "О разрешениях и уведомлениях.

      2-1. Медицинская реабилитация лиц с инвалидностью предусматривает план реабилитационных мероприятий с указанием объемов медицинских услуг, видов и сроков проведения реабилитации и оказывается в условиях медицинских организаций в порядке, определенном уполномоченным органом в области здравоохранения.

      3. Обеспечение лиц с инвалидностью и детей с инвалидностью санаторно-курортным лечением согласно индивидуальным программам абилитации и реабилитации лиц с инвалидностью осуществляется в соответствии с правилами, утвержденными уполномоченным органом в области социальной защиты населения, через портал социальных услуг, за исключением случаев, предусмотренных пунктом 3 статьи 32-1 настоящего Закона.

      Один из законных представителей, сопровождающий ребенка с инвалидностью на санаторно-курортное лечение, имеет право на возмещение местными исполнительными органами стоимости пребывания в санаторно-курортной организации в размере семидесяти процентов от гарантированной суммы, предоставляемой в качестве возмещения стоимости санаторно-курортного лечения, определяемой уполномоченным органом в области социальной защиты населения.

      4. Лицу с инвалидностью, получившему трудовое увечье или профессиональное заболевание по вине работодателя, путевка на санаторно-курортное лечение предоставляется за счет работодателя в соответствии с законодательством Республики Казахстан, за исключением случаев, предусмотренных пунктами 4-1 и 5 настоящей статьи.

      4-1. В случае вступления в законную силу в отношении работодателя решения суда о признании его банкротом санаторно-курортное лечение лицу с инвалидностью, получившему трудовое увечье или профессиональное заболевание по вине работодателя, предоставляется в соответствии с пунктом 3 настоящей статьи.

      5. В случае прекращения деятельности работодателя - индивидуального предпринимателя или ликвидации юридического лица санаторно-курортное лечение лицу с инвалидностью, получившему трудовое увечье или профессиональное заболевание по вине работодателя, предоставляется в соответствии с пунктом 3 настоящей статьи.

      Сноска. Статья 20 с изменениями, внесенными законами РК от 29.09.2014 № 239-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 26.12.2019 № 287-VІ (порядок введения в действие см. ст. 2); от 12.10.2021 № 67-VII ЗРК (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 27.06.2022 № 129-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 21. Социальная реабилитация лиц с инвалидностью

      1. Социальная реабилитация лиц с инвалидностью включает:

      1) обучение лиц с инвалидностью основным социальным навыкам личной гигиены, самообслуживания, передвижения, общения;

      2) обеспечение лиц с инвалидностью техническими вспомогательными (компенсаторными) и специальными средствами передвижения;

      3) предоставление специальных социальных услуг лицам с инвалидностью на дому, в том числе детям с инвалидностью, нуждающимся в постороннем уходе и помощи;

      4) предоставление социальных услуг индивидуального помощника для лиц с инвалидностью первой группы, имеющих затруднение в передвижении, согласно индивидуальной программе абилитации и реабилитации лица с инвалидностью в соответствии с правилами, утвержденными уполномоченным органом в области социальной защиты населения, через портал социальных услуг, за исключением случаев, предусмотренных пунктом 3 статьи 32-1 настоящего Закона.

      Социальная услуга индивидуального помощника для лица с инвалидностью первой группы, имеющего затруднение в передвижении, не предоставляется при назначении и выплате лицу, осуществляющему уход за ним, специального государственного пособия в порядке, предусмотренном статьями 5 и 6 Закона Республики Казахстан "О специальном государственном пособии в Республике Казахстан";

      4-1) предоставление социальных услуг специалиста жестового языка для лиц с инвалидностью по слуху согласно индивидуальной программе абилитации и реабилитации лица с инвалидностью в соответствии с правилами, утвержденными уполномоченным органом в области социальной защиты населения, через портал социальных услуг, за исключением случаев, предусмотренных пунктом 3 статьи 32-1 настоящего Закона;

      5) предоставление специальных социальных услуг в медико-социальных учреждениях (организациях);

      6) оказание правовой помощи в соответствии с законодательством Республики Казахстан;

      7) иные виды социальной реабилитации в соответствии с индивидуальной программой абилитации и реабилитации лица с инвалидностью.

      2. Социальную реабилитацию лиц с инвалидностью осуществляют медико-социальные учреждения (организации), отделения социальной помощи на дому, специальные организации образования (психолого-медико-педагогические консультации, реабилитационные центры, кабинеты психолого-педагогической коррекции), организации здравоохранения и другие специализированные организации.

      Сноска. Статья 21 с изменениями, внесенными законами РК от 03.12.2015 № 433-V (вводится в действие с 01.01.2016); от 02.07.2018 № 165-VI (вводится в действие с 01.07.2018); от 26.12.2019 № 287-VІ (порядок введения в действие см. ст. 2); от 12.10.2021 № 67-VII ЗРК (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 31.12.2021 № 100 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 22. Предоставление лицам с инвалидностью технических вспомогательных (компенсаторных) средств и специальных средств передвижения

      1. Лица с инвалидностью в соответствии с индивидуальной программой абилитации и реабилитации лица с инвалидностью обеспечиваются протезно-ортопедической помощью, техническими вспомогательными (компенсаторными) средствами, специальными средствами передвижения и услугами согласно классификатору технических вспомогательных (компенсаторных) средств, специальных средств передвижения и услуг, предоставляемых лицам с инвалидностью.

      Обеспечение протезно-ортопедической помощью, техническими вспомогательными (компенсаторными) средствами, специальными средствами передвижения осуществляется в соответствии с правилами, утвержденными уполномоченным органом в области социальной защиты населения, через портал социальных услуг, за исключением случаев, предусмотренных пунктом 3 статьи 32-1 настоящего Закона.

      2. Лица с инвалидностью от трудового увечья или профессионального заболевания, полученного по вине работодателя, обеспечиваются техническими вспомогательными (компенсаторными) и специальными средствами передвижения согласно индивидуальной программе абилитации и реабилитации лица с инвалидностью за счет средств работодателя в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

      3. В случаях прекращения деятельности работодателя - индивидуального предпринимателя или ликвидации юридического лица, а также вступления в законную силу решения суда о признании его банкротом протезно-ортопедическая помощь, технические вспомогательные (компенсаторные) средства, специальные средства передвижения лицу с инвалидностью, получившему трудовое увечье или профессиональное заболевание по вине работодателя, предоставляются в соответствии с пунктом 1 настоящей статьи.

      4. Технические вспомогательные (компенсаторные) средства подлежат обязательной сертификации на соответствие требованиям государственной системы сертификации Республики Казахстан.

      Сноска. Статья 22 с изменениями, внесенными законами РК от 29.09.2014 № 239-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 26.12.2019 № 287-VІ (порядок введения в действие см. ст. 2); от 12.10.2021 № 67-VII ЗРК (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 23. Предоставление специальных социальных услуг на дому и в территориальных центрах социального обслуживания

      1. Предоставление специальных социальных услуг одиноким лицам с инвалидностью первой и второй групп, нуждающимся в постороннем уходе и помощи в связи с частичной или полной утратой возможности самостоятельно удовлетворять свои основные жизненные потребности, способности к самообслуживанию и (или) передвижению, осуществляется отделениями социальной помощи на дому и в территориальных центрах социального обслуживания престарелых и лиц с инвалидностью в соответствии со стандартами оказания специальных социальных услуг в области социальной защиты населения.

      2. Предоставление специальных социальных услуг детям с инвалидностью, нуждающимся в постороннем уходе и помощи в связи с частичной или полной утратой возможности самостоятельно удовлетворять свои основные жизненные потребности, способности к самообслуживанию и (или) передвижению, осуществляется отделениями социальной помощи на дому и в территориальных центрах социального обслуживания престарелых и лиц с инвалидностью в соответствии со стандартами оказания специальных социальных услуг в области социальной защиты населения.

      3. Предоставление специальных социальных услуг на дому и в территориальных центрах социального обслуживания престарелых и лиц с инвалидностью осуществляется за счет бюджетных средств.

      Сноска. Статья 23 в редакции Закона РК от 03.12.2015 № 433-V (вводится в действие с 01.01.2016).

Статья 24. Предоставление специальных социальных услуг в медико-социальных учреждениях (организациях)

      1. Предоставление специальных социальных услуг одиноким лицам с инвалидностью первой и второй групп, лицам с инвалидностью первой и второй групп из числа психоневрологических больных, детям с инвалидностью, нуждающимся по состоянию здоровья в постоянном постороннем уходе и медицинском обслуживании, осуществляется в медико-социальных учреждениях (организациях) для престарелых и лиц с инвалидностью, детей с инвалидностью, профилированных в соответствии с возрастом, состоянием здоровья лиц с инвалидностью, и включает создание условий жизнедеятельности, обеспечение ухода, медицинское обслуживание, реабилитацию, социально-трудовую адаптацию, организацию отдыха и досуга.

      2. Объем специальных социальных услуг лицам, проживающим в государственных медико-социальных учреждениях и негосударственных медико-социальных организациях, предоставляется в соответствии со стандартами оказания специальных социальных услуг в области социальной защиты населения.

      3. Предоставление специальных социальных услуг в государственных медико-социальных учреждениях осуществляется за счет бюджетных средств и (или) иных материальных и финансовых поступлений в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

      4. Предоставление специальных социальных услуг в негосударственных медико-социальных организациях осуществляется на платной основе, включая средства учредителей, в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

      Сноска. Статья 24 в редакции Закона РК от 03.12.2015 № 433-V (вводится в действие с 01.01.2016); с изменением, внесенным Законом РК от 27.06.2022 № 129-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 25. Обеспечение лицам с инвалидностью доступа к объектам социальной инфраструктуры

      1. Местные исполнительные органы должны обеспечивать:

      1) при проектировании, строительстве и застройке населенных пунктов, формировании жилых районов, благоустройстве вновь осваиваемых и реконструируемых территорий и других населенных пунктов в соответствии с национальными стандартами доступ лицам с инвалидностью к жилым, общественным и производственным зданиям, сооружениям и помещениям;

      2) при проектировании и строительстве открытых стоянок для временного хранения легковых автомобилей, размещаемых в пределах жилой застройки, а также при учреждениях обслуживания и объектах приложения труда, места для личных автотранспортных средств лиц с инвалидностью;

      3) с учетом государственных нормативов в области архитектуры, градостроительства и строительства внеочередное предоставление мест лицам с инвалидностью под строительство гаражей или стоянок для специальных средств передвижения, включая автомобили;

      4) в местах расположения учреждений, ориентированных на обслуживание лиц с инвалидностью, а также в наиболее людных местах установление специальных светофоров с синхронными звуковыми и световыми сигналами, дорожных знаков и указателей, пешеходных переходов, обустроенных звуковыми и световыми устройствами.

      2. Местные исполнительные органы по делам архитектуры, градостроительства, строительства и государственного архитектурно-строительного контроля должны привлекать представителей общественных объединений лиц с инвалидностью к участию в мониторинге строящихся (намечаемых к строительству) объектов и комплексов.

      3. Физические лица, осуществляющие предпринимательскую деятельность, а также юридические лица в соответствии с национальными стандартами обязаны создавать условия лицам с инвалидностью для беспрепятственного доступа к транспортным средствам общего пользования, жилым, общественным и производственным зданиям, сооружениям и помещениям, свободной ориентации и передвижения в аэропортах, железнодорожных вокзалах, автовокзалах, автостанциях, морских и речных портах.

      В тех случаях, когда указанные объекты невозможно приспособить для доступа лиц с инвалидностью, соответствующими физическими и юридическими лицами должны быть разработаны, согласованы с одним из общественных объединений лиц с инвалидностью и осуществлены необходимые меры, в наибольшей степени учитывающие потребности лиц с инвалидностью.

      При проведении государственными органами конкурсов на право обслуживания маршрутов по перевозке пассажиров преимущество имеют лица, транспортные средства которых приспособлены для доступа лиц с инвалидностью.

      4. Необеспечение должностными лицами, а также физическими лицами, осуществляющими предпринимательскую деятельность, и юридическими лицами условий лицам с инвалидностью для беспрепятственного доступа к объектам социальной и транспортной инфраструктуры, влечет привлечение к административной ответственности в соответствии с Кодексом Республики Казахстан об административных правонарушениях.

      Сноска. Статья 25 с изменениями, внесенными законами РК от 13.06.2013 № 102-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 03.12.2015 № 433-V (вводится в действие с 01.01.2016); от 05.10.2018 № 184-VI (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования); от 29.06.2020 № 352-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 12.10.2021 № 67-VII ЗРК (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 26. Обеспечение лиц с инвалидностью жильем

      1. Местные исполнительные органы в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан:

      1) принимают на учет и предоставляют в пользование жилище лицам с инвалидностью, нуждающимся в жилье;

      2) обеспечивают оборудование жилых помещений, предоставляемых лицам с инвалидностью или семьям, имеющим в своем составе лиц с инвалидностью, специальными средствами и приспособлениями.

      2. Лицам с инвалидностью предоставляется право выбора жилого помещения с учетом этажности, типа здания, степени благоустройства и других необходимых условий для проживания.

      Сноска. Статья 26 в редакции Закона РК от 03.12.2015 № 433-V (вводится в действие с 01.01.2016).

Статья 27. Обеспечение лицам с инвалидностью доступа к культурно-зрелищным организациям и спортивным сооружениям

      Местные исполнительные органы обеспечивают лицам с инвалидностью условия для доступа к культурно-зрелищным мероприятиям, а также спортивным сооружениям для занятия физической культурой и спортом, предоставление специального спортивного инвентаря.

      Лица с инвалидностью первой и второй групп и дети с инвалидностью до восемнадцати лет пользуются перечисленными услугами за счет бюджетных средств, а лица с инвалидностью третьей группы - с уплатой пятидесяти процентов от стоимости указанных услуг.

Статья 28. Обеспечение доступа лиц с инвалидностью к информации

      1. Государство обеспечивает лицам с инвалидностью доступ к информации в соответствии с законодательством Республики Казахстан посредством:

      1) выпуска периодической, научной, учебно-методической, справочно-информационной и художественной литературы для лиц с инвалидностью, в том числе издаваемой на аудиокассетах, дисках, рельефно-точечным шрифтом Брайля и видеокассетах с сурдопереводом;

      2) исключен Законом РК от 03.12.2015 № 433-V (вводится в действие с 01.01.2016).

      1-1. Не менее одной телепрограммы новостного характера обеспечивается сурдопереводом или переводом в виде субтитров в соответствии с законодательством Республики Казахстан о телерадиовещании.

      2. В качестве средства межличностного общения используется язык жестов, который применяется также в программах обучения организации образования для глухих и слабослышащих детей.

      Статья 28 с изменениями, внесенными Законом РК от 03.12.2015 № 433-V (вводится в действие с 01.01.2016).

Статья 29. Обеспечение лицам с инвалидностью условий для получения образования и дошкольного воспитания

      1. Лицам с инвалидностью гарантируется получение бесплатного начального, основного среднего, общего среднего образования.

      2. Для лиц с инвалидностью первой и второй групп и детей с инвалидностью при поступлении на учебу в организации образования, реализующие профессиональные учебные программы технического и профессионального, послесреднего и высшего образования, предусматривается квота приема в количестве, определяемом Правительством Республики Казахстан.

      3. При участии в конкурсах на получение образовательных грантов, а также на зачисление в состав обучающихся по государственному образовательному заказу на подготовку кадров с высшим образованием в случае равенства баллов преимущественное право согласно очередности, предусмотренной пунктом 5 статьи 26 Закона Республики Казахстан "Об образовании", имеют лица с инвалидностью первой и второй групп, лица с инвалидностью с детства, дети с инвалидностью, которым согласно медицинскому заключению не противопоказано обучение в соответствующих организациях образования.

      4. Льготы по стипендиальному обеспечению лицам с инвалидностью, обучающимся в организациях образования, реализующих профессиональные учебные программы технического и профессионального, послесреднего и высшего образования по государственному заказу или гранту, предоставляются в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

      5. Исключен Законом РК от 26.06.2021 № 56-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      6. При отсутствии возможности осуществлять воспитание и обучение детей с инвалидностью в общих или специальных дошкольных организациях и других учебных заведениях с учетом желания родителей или законных представителей воспитание и обучение проводятся на дому в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.

      7. Государство полностью или частично несет расходы на содержание лиц с инвалидностью, лиц с инвалидностью с детства и детей с инвалидностью в период получения ими образования в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.

      Сноска. Статья 29 с изменениями, внесенными законами РК от 27 июля 2007 года N 320 (порядок введения в действие см. ст.2); от 03.12.2015 № 433-V (вводится в действие с 01.01.2016); от 12.10.2021 № 67-VII ЗРК (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 30. Профессиональная реабилитация лиц с инвалидностью

      1. Профессиональная реабилитация лиц с инвалидностью включает:

      1) профессиональную ориентацию;

      2) профессиональное обучение (переобучение);

      3) трудоустройство.

      2. Профессиональная ориентация осуществляется организациями образования, социальной защиты населения.

      2-1. Работодатели, создающие специальные рабочие места для трудоустройства лиц с инвалидностью, участвуют в профессиональной ориентации лиц с инвалидностью.

      3. Профессиональное обучение (переобучение) лиц с инвалидностью осуществляется организациями, проводящими образовательную деятельность на основе лицензии, полученной в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.

      Сноска. Статья 30 с изменениями, внесенными законами РК от 24.11.2015 № 421-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 03.12.2015 № 433-V (вводится в действие с 01.01.2016).

Статья 31. Обеспечение занятости лиц с инвалидностью

      Местные исполнительные органы обеспечивают занятость лиц с инвалидностью путем:

      1) установления квоты рабочих мест для лиц с инвалидностью в размере от двух до четырех процентов от численности рабочих мест без учета рабочих мест на тяжелых работах, работах с вредными, опасными условиями труда в соответствии с законодательством Республики Казахстан о занятости населения;

      2) создания дополнительных рабочих мест для лиц с инвалидностью через развитие индивидуального предпринимательства, малого и среднего предпринимательства;

      3) создания специальных, а также социальных рабочих мест для трудоустройства лиц с инвалидностью в соответствии с законодательством Республики Казахстан;

      4) организации профессионального обучения лиц с инвалидностью.

      Статья. Статья 31 с изменениями, внесенными законами РК от 29.12.2014 № 269-V (вводится в действие с 01.01.2015); от 24.11.2015 № 421-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 32. Права лиц с инвалидностью в области трудовых отношений

      1. Для лиц с инвалидностью первой и второй групп устанавливается сокращенная продолжительность рабочего времени не более тридцати шести часов в неделю, предоставляется дополнительный оплачиваемый ежегодный трудовой отпуск продолжительностью не менее шести календарных дней.

      2. Работа в ночное время допускается с согласия лица с инвалидностью и при условии, если такая работа не запрещена для него по состоянию здоровья.

      3. Отказ в заключении трудового договора либо продвижении по службе, увольнение по инициативе работодателя, перевод лица с инвалидностью на другую работу без его согласия по мотивам инвалидности не допускаются, за исключением случаев, когда по медицинскому заключению состояние его здоровья препятствует выполнению профессиональных обязанностей либо угрожает здоровью и безопасности труда других лиц.

      Сноска. Статья 32 с изменениями, внесенными законами РК от 23.11.2015 № 415-V (вводится в действие с 01.01.2016); от 03.12.2015 № 433-V (вводится в действие с 01.01.2016).

Статья 32-1. Портал социальных услуг

      1. Портал социальных услуг является информационной системой социально-трудовой сферы и представляет собой объект информатизации, предоставляющий отдельным категориям населения возможность приобретения товаров и (или) услуг на условиях возмещения местными исполнительными органами их стоимости в соответствии с настоящим Законом и Законом Республики Казахстан "О государственной адресной социальной помощи".

      Выбор поставщика на портале социальных услуг лицами с инвалидностью осуществляется в течение двух месяцев со дня извещения их о направлении мероприятий индивидуальной программы абилитации и реабилитации лица с инвалидностью на портал социальных услуг.

      2. Действовал до 01.01.23 года, в соответствии с Законом РК от 12.10.2021 № 67-VII ЗРК.

      3. Приобретение товаров и (или) услуг производится в соответствии с законодательством Республики Казахстан о государственных закупках в следующих случаях:

      1) отсутствия проводного интернета в населенном пункте, в котором проживает лицо с инвалидностью;

      2) отсутствия зарегистрированного на портале социальных услуг поставщика закупаемого товара и (или) услуги;

      3) наличия заявления лица с инвалидностью об отказе от приобретения товаров и (или) услуг через портал социальных услуг;

      4) обеспечения протезно-ортопедической помощью, техническими вспомогательными (компенсаторными) средствами, специальными средствами передвижения, изготовляемыми по индивидуальным заказам лиц с инвалидностью и (или) требующими индивидуального подбора и настройки;

      5) оказания слухопротезной помощи с обеспечением слуховыми аппаратами;

      6) оказания услуг по замене и настройке речевого процессора к кохлеарному импланту.

      4. Отношения между лицами с инвалидностью и поставщиками, связанные с приобретением через портал социальных услуг товаров и (или) услуг, регулируются гражданским законодательством Республики Казахстан, а также договором, заключаемым на портале социальных услуг.

      Сноска. Глава 3 дополнена статьей 32-1 в соответствии с Законом РК от 26.12.2019 № 287-VІ (вводится в действие с 01.01.2020); в редакции Закона РК от 12.10.2021 № 67-VII ЗРК (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); с изменением, внесенным Законом РК от 27.06.2022 № 129-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 32-2. Поставщики товаров и (или) услуг на портале социальных услуг

      1. Поставщиками товаров и (или) услуг на портале социальных услуг являются физические лица, осуществляющие предпринимательскую деятельность, юридические лица.

      Требование части первой настоящего пункта не распространяется на социальные услуги индивидуального помощника.

      Индивидуальным помощником не может быть лицо, состоящее на учете в организациях, оказывающих медицинскую помощь в области психического здоровья.

      2. Допуск поставщиков товаров и (или) услуг на портал социальных услуг, их регистрация или снятие с регистрации на портале социальных услуг осуществляются согласно правилам, утвержденным уполномоченным органом в области социальной защиты населения.

      3. На портале социальных услуг регистрируются поставщики, которые:

      1) имеют сертификат соответствия или декларацию о соответствии при поставке товаров, подлежащих обязательному подтверждению соответствия;

      2) имеют регистрационное удостоверение при поставке технических вспомогательных (компенсаторных) средств и специальных средств передвижения, относящихся к медицинским изделиям, подлежащим государственной регистрации и перерегистрации;

      3) не имеют налоговой задолженности и задолженности по социальным платежам;

      4) не подлежат процедуре банкротства либо ликвидации;

      5) не включены в реестр недобросовестных участников государственных закупок в соответствии с законодательством Республики Казахстан о государственных закупках;

      6) не включены в реестр недобросовестных участников закупок и (или) перечень ненадежных потенциальных поставщиков (поставщиков) Фонда национального благосостояния, предусмотренные законодательством Республики Казахстан о закупках отдельных субъектов квазигосударственного сектора,

      7) представили документы, подтверждающие происхождение, характеристики и цену для реализации товаров и (или) оказания услуг;

      8) имеют лицензию на осуществление медицинской деятельности при предоставлении санаторно-курортного лечения и медицинской реабилитологии;

      9) имеют документ, подтверждающий квалификацию при оказании социальной услуги специалиста жестового языка.

      Требования части первой настоящего пункта не распространяются на социальные услуги индивидуального помощника.

      4. Поставщик снимается с регистрации на портале социальных услуг в случаях:

      1) подачи заявления о снятии с регистрации на портале социальных услуг;

      2) смерти или прекращения деятельности физического лица, осуществляющего предпринимательскую деятельность, прекращения деятельности юридического лица;

      3) включения в реестр недобросовестных участников государственных закупок в соответствии с законодательством Республики Казахстан о государственных закупках;

      4) включения в реестр недобросовестных участников закупок и (или) перечень ненадежных потенциальных поставщиков (поставщиков) Фонда национального благосостояния, предусмотренные законодательством Республики Казахстан о закупках отдельных субъектов квазигосударственного сектора;

      5) неисполнения и (или) ненадлежащего исполнения обязательств, взятых им на себя посредством портала социальных услуг.

      Снятие с регистрации на портале социальных услуг в соответствии с подпунктами 1), 3) и 4) части первой настоящего пункта не освобождает поставщика от исполнения обязательств, взятых им на себя посредством портала социальных услуг на дату снятия с регистрации.

      В случаях, указанных в подпункте 5) части первой настоящего пункта, лицо с инвалидностью не позднее четырнадцати календарных дней со дня, когда ему стало известно о неисполнении и (или) ненадлежащем исполнении поставщиком взятых на себя обязательств, размещает на портале социальных услуг соответствующую информацию. Данная информация в течение десяти рабочих дней со дня размещения рассматривается комиссией, создаваемой местным исполнительным органом, которая определяет наличие или отсутствие нарушений со стороны поставщика.

      В случае снятия поставщика с регистрации на портале социальных услуг по основаниям, предусмотренным подпунктами 3) и 4) части первой настоящего пункта, последующая регистрация на портале социальных услуг возможна после исключения сведений о нем из соответствующих реестра и (или) перечня.

      В случае снятия поставщика с регистрации на портале социальных услуг по основаниям, предусмотренным подпунктом 5) части первой настоящего пункта, последующая регистрация его на портале социальных услуг возможна не ранее чем через год со дня снятия с регистрации.

      5. Поставщик реализует на портале социальных услуг товары и (или) услуги, соответствующие классификатору технических вспомогательных (компенсаторных) средств, специальных средств передвижения и услуг, предоставляемых лицам с инвалидностью.

      В случае выявления факта реализации поставщиками через портал социальных услуг товаров и (или) услуг, не соответствующих требованиям договора, заключаемого на портале социальных услуг, их стоимость возмещается за счет средств поставщиков.

      Сноска. Глава 3 дополнена статьей 32-2 в соответствии с Законом РК от 26.12.2019 № 287-VІ (вводится в действие с 01.01.2020); в редакции Закона РК от 12.10.2021 № 67-VII ЗРК (порядок введения в действие см ст.3).

Статья 32-3. Обеспечение лиц с инвалидностью товарами и (или) услугами, приобретаемыми через портал социальных услуг

      1. Лица с инвалидностью на основе индивидуальной программы абилитации и реабилитации лица с инвалидностью осуществляют заказ на приобретение товаров и (или) услуг через портал социальных услуг.

      Товары и (или) услуги, реализуемые через портал социальных услуг, должны соответствовать классификатору технических вспомогательных (компенсаторных) средств, специальных средств передвижения и услуг, предоставляемых лицам с инвалидностью.

      2. Лицо с инвалидностью при приобретении через портал социальных услуг товаров и (или) услуг согласно индивидуальной программе абилитации и реабилитации лица с инвалидностью имеет право на возмещение местными исполнительными органами их стоимости, но не более размера гарантированной суммы, предусмотренного пунктом 3 настоящей статьи. Разницу между гарантированной суммой и фактической стоимостью приобретенных товаров и (или) услуг лицо с инвалидностью оплачивает самостоятельно за счет собственных средств.

      3. Гарантированная сумма, предоставляемая в качестве возмещения стоимости товаров и (или) услуг, приобретаемых через портал социальных услуг, выплачивается в порядке и размерах, которые определены уполномоченным органом в области социальной защиты населения.

      Гарантированная сумма, предоставляемая в качестве возмещения стоимости услуг, приобретаемых через портал социальных услуг, определяется из расчета не более:

      восьми часов в день на социальные услуги индивидуального помощника;

      шестидесяти часов в год на социальные услуги специалиста жестового языка.

      Сноска. Глава 3 дополнена статьей 32-3 в соответствии с Законом РК от 12.10.2021 № 67-VII ЗРК (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); с изменениями, внесенными Законом РК от 31.12.2021 № 100 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
     

Глава 4. УЧАСТИЕ РАБОТОДАТЕЛЯ В СОЦИАЛЬНОЙ ЗАЩИТЕ ЛИЦ С ИНВАЛИДНОСТЬЮ

Статья 33. Обязанность работодателя по обеспечению доступа к объектам социальной инфраструктуры

      Работодатель создает условия лицам с инвалидностью, получившим трудовое увечье или профессиональное заболевание по вине работодателя, для доступа к производственным зданиям, сооружениям, помещениям путем проектирования и приспособления рабочих мест и рабочих помещений, оборудует жилые помещения специальными средствами и приспособлениями в соответствии с индивидуальной программой абилитации и реабилитации лица с инвалидностью.

Статья 34. Обязанность работодателя в сфере занятости и профессиональной реабилитации лиц с инвалидностью

      Работодатель за счет собственных средств в соответствии с настоящим Законом обеспечивает лицам с инвалидностью от трудового увечья и (или) профессионального заболевания, полученных по вине работодателя, профессиональное обучение или переобучение, создание специальных рабочих мест для их трудоустройства.

Статья 35. Обязанность работодателя по возмещению причиненного вреда лицу с инвалидностью

      Возмещение причиненного вреда лицам с инвалидностью, получившим трудовое увечье или профессиональное заболевание по вине работодателя, осуществляется в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

Глава 5. ОБЩЕСТВЕННЫЕ ОБЪЕДИНЕНИЯ ЛИЦ С ИНВАЛИДНОСТЬЮ

Статья 36. Права общественных объединений лиц с инвалидностью и их полномочия

      1. Общественные объединения лиц с инвалидностью принимают участие в работе координационного совета и в решении проблем, связанных с социальной защитой лиц с инвалидностью.

      2. Центральные и местные исполнительные органы взаимодействуют с общественными объединениями лиц с инвалидностью и их полномочными представителями при подготовке и принятии решений, затрагивающих интересы лиц с инвалидностью.

      3. Общественным объединениям лиц с инвалидностью, а также их организациям передача права собственности на земельные участки, застроенные зданиями (строениями, сооружениями), находящимися в их собственности, из государственной собственности в частную осуществляется безвозмездно в случаях, предусмотренных законами Республики Казахстан.

      В случае прекращения деятельности общественных объединений лиц с инвалидностью или отчуждения недвижимости из собственности общественных объединений лиц с инвалидностью, их организаций земельные участки, находящиеся в их собственности, подлежат возврату в собственность государства.

      4. Общественные объединения лиц с инвалидностью вправе участвовать в формировании государственной политики по социальной защите лиц с инвалидностьювалидов путем:

      1) внесения предложений в центральные и местные исполнительные органы по обеспечению защиты прав и законных интересов лиц с инвалидностью;

      2) участия в оценке эффективности предоставления соответствующих видов социальных услуг;

      3) внесения предложений в разрабатываемые нормативные правовые акты Республики Казахстан по вопросам социальной защиты лиц с инвалидностью;

      4) организации совместно с уполномоченным органом в области физической культуры и спорта или местными исполнительными органами областей, городов республиканского значения, столицы, районов, городов областного значения спортивных мероприятий;

      5) организации совместно с уполномоченными территориальными органами культуры просветительских и культурно-массовых мероприятий.

      Сноска. Статья 36 с изменениями, внесенными законами РК от 07.12.2009 № 222-IV (порядок введения в действие см. ст. 2); от 03.07.2013 № 124-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 28.12.2018 № 210-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 13.12.2019 № 280-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 6. КОНТРОЛЬ ЗА СОБЛЮДЕНИЕМ НАСТОЯЩЕГО ЗАКОНА

Статья 37. Государственный контроль в области социальной защиты лиц с инвалидностью

      Государственный контроль в области социальной защиты лиц с инвалидностью осуществляется уполномоченным органом в области социальной защиты населения и его территориальными подразделениями в форме проверки и профилактического контроля с посещением субъекта (объекта) контроля в соответствии с Предпринимательским кодексом Республики Казахстан.

      Сноска. Статья 37 в редакции Закона РК от 24.05.2018 № 156-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 38. Права уполномоченного органа в области социальной защиты населения и его территориальных подразделений по осуществлению контроля за соблюдением законодательства Республики Казахстан о социальной защите лиц с инвалидностью

      Сноска. Статья 38 исключена Законом РК от 24.05.2018 № 156-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 7. ЗАКЛЮЧИТЕЛЬНЫЕ ПОЛОЖЕНИЯ

Статья 39. Ответственность за нарушение законодательства Республики Казахстан о социальной защите лиц с инвалидностью

      Лица, виновные в нарушении законодательства Республики Казахстан о социальной защите лиц с инвалидностью, несут ответственность, установленную законами Республики Казахстан.

Статья 40. Порядок введения в действие настоящего Закона

      1. Настоящий Закон вводится в действие со дня его официального опубликования, за исключением:

      1) подпункта 17) статьи 1; пункта 5 статьи 20; подпункта 4) пункта 1 статьи 21; пункта 3 статьи 22; подпункта 2) пункта 1 статьи 26; статьи 28, которые вводятся с 1 января 2006 года;

      2) подпункта 8) пункта 1 статьи 7; пункта 3 статьи 25, которые вводятся с 1 января 2007 года.

      2. Признать утратившими силу:

      1) Закон Республики Казахстан от 21 июня 1991 г. "О социальной защищенности инвалидов в Республике Казахстан" (Ведомости Верховного Совета Казахской ССР, 1991 г., N 26, ст. 345; Ведомости Верховного Совета Республики Казахстан, 1994 г., N 9-10, ст. 158; N 15, ст. 208; 1995 г., N 20, ст. 120; Ведомости Парламента Республики Казахстан, 1997 г., N 7, ст. 79; N 12, ст. 184; N 17-18, ст. 219; 1998 г., N 24, ст. 432; 1999 г., N 8, ст. 247; 2001 г., N 1, ст. 4; N 13-14, ст. 173; 2002 г., N 6, ст. 71);

      2) Постановление Верховного Совета Казахской ССР от 21 июня 1991 г. "О введении в действие Закона Казахской ССР "О социальной защищенности инвалидов в Казахской ССР" (Ведомости Верховного Совета Казахской ССР, 1991 г., N 26, ст. 346).

     
      Президент
Республики Казахстан

Қазақстан Республикасында мүгедектігі бар адамдарды әлеуметтік қорғау туралы

Қазақстан Республикасының 2005 жылғы 13 сәуірдегі N 39 Заңы. Күші жойылды - Қазақстан Республикасының 2023 жылғы 20 сәуірдегі № 224-VII ҚРЗ Кодексімен

      Ескерту. Осы Заңның күші жойылды – ҚР 20.04.2023 № 224-VII Кодексімен (01.07.2023 бастап қолданысқа енгізіледі).
      Ескерту. Заңның тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР 27.06.2022 № 129-VІІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

МАЗМҰНЫ

      Ескерту. бүкіл мәтін бойынша:
      "мүгедектерді", "мүгедектердің", "мүгедекті", "мүгедектің", "мүгедек", "мүгедектерге", "мүгедекке", "Мүгедектерді", "мүгедектер", "Мүгедектердің", "Мүгедекті", "Мүгедектерге", "Мүгедектер" деген сөздер тиісінше "мүгедектігі бар адамдарды", "мүгедектігі бар адамдардың", "мүгедектігі бар адамды", "мүгедектігі бар адамның", "мүгедектігі бар адам", "мүгедектігі бар адамдарға", "мүгедектігі бар адамға", "Мүгедектігі бар адамдарды", "мүгедектігі бар адамдар", "Мүгедектігі бар адамдардың", "Мүгедектігі бар адамды", "Мүгедектігі бар адамдарға", "Мүгедектігі бар адамдар" деген сөздермен ауыстырылды;
      "мүгедек балалардың", "мүгедек бала", "мүгедек балаларға", "мүгедек балаларды", "мүгедек балалар", "Мүгедек балаларды" деген сөздер тиісінше "мүгедектігі бар балалардың", "мүгедектігі бар бала", "мүгедектігі бар балаларға", "мүгедектігі бар балаларды", "мүгедектігі бар балалар", "Мүгедектігі бар балаларды" деген сөздермен ауыстырылды;
      "оңалтудың жеке бағдарламасы", "оңалтудың жеке бағдарламасына", "оңалтудың жеке бағдарламасының", "оңалтудың жеке бағдарламаларының", "оңалтудың жеке бағдарламаларына" деген сөздер тиісінше "абилитациялау мен оңалтудың жеке бағдарламасы", "абилитациялау мен оңалтудың жеке бағдарламасына", "абилитациялау мен оңалтудың жеке бағдарламасының", "абилитациялау мен оңалтудың жеке бағдарламаларының", "абилитациялау мен оңалтудың жеке бағдарламаларына" деген сөздермен ауыстырылды - ҚР 27.06.2022 № 129-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      Осы Заң Қазақстан Республикасында мүгедектігі бар адамдарды әлеуметтік қорғау саласындағы қоғамдық қатынастарды реттейді және мүгедектігі бар адамдарды әлеуметтік қорғауды қамтамасыз етудің, олардың тіршілік-тынысы мен қоғаммен етене араласуы үшін тең мүмкіндіктер жасаудың құқықтық, экономикалық және ұйымдастырушылық шарттарын айқындайды.

1-тарау. ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР

1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негізгі ұғымдар

      Осы Заңда мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылады:

      1) арнаулы жүріп-тұру құралдары - мүгедектігі бар адамдардың белсенді және баяу жүріп-тұруына арналған техникалық көмек түрі;

      2) алып тасталды - ҚР 03.12.2015 № 433-V Заңымен (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі);

      2-1) жеке көмекші – жүріп-тұруы қиын бірінші топтағы мүгедектігі бар адамды бірге алып жүру және объектілерге барған кезде көмек көрсету бойынша әлеуметтік қызметтер көрсететін адам;

      3) кәсіптік бағдарлау - мүгедектігі бар адамның еңбек қызметі түрлерін таңдауына көмек көрсетуге бағытталған шаралар жүйесі;

      4) қайта жасау хирургиясы - организмнің бұзылған функцияларын қалпына келтіруге немесе олардың орнын толтыруға бағытталған хирургиялық емдеу әдісі;

      5) медициналық-әлеуметтік сараптама – мүгедектікті және (немесе) еңбекке қабілеттіліктен айырылу дәрежесін белгілей (белгілемей) отырып, куәландырылатын адамның организм функцияларының тұрақты бұзылуынан туындаған тыныс-тіршілігінің шектелуін бағалау, сондай-ақ оның әлеуметтік қорғау шараларына қажеттілігін айқындау;

      5-1) медициналық-әлеуметтік мекеме (ұйым) – көмек пен күтімге, қызмет көрсетуге мұқтаж қарттардың, мүгедектігі бар адамдардың, мүгедектігі бар балалардың стационар, жартылай стационар немесе күндіз болу жағдайында тұрақты немесе уақытша тұруына арналған ұйым;

      6) медициналық оңалту - организмнің бұзылған және (немесе) жоғалтқан функцияларын сақтауға, ішінара немесе толық қалпына келтіруге бағытталған медициналық қызметтер кешені;

      7) мүгедектігі бар адам – тұрмыс-тіршілігінің шектелуіне және оны әлеуметтік қорғау қажеттігіне әкеп соқтыратын, ауруларға, мертігулерге (жаралануға, жарақаттарға, контузияларға), олардың зардаптарына, кемістіктерге байланысты организм функциялары тұрақты бұзылып, денсаулығы нашарлаған адам;

      7-1) мүгедектігі бар адамдарды абилитациялау – мүгедектігі бар адамдардың бойында болмаған тұрмыстық, қоғамдық және кәсіптік қызметке қабілеттерді қалыптастыруға және дамытуға бағытталған шаралар кешені;

      8) мүгедектігі бар бала – тұрмыс-тіршілігінің шектелуіне және оны әлеуметтік қорғау қажеттігіне әкеп соқтыратын, ауруларға, мертігулерге (жаралануға, жарақаттарға, контузияларға), олардың зардаптарына, кемістіктерге байланысты организм функциялары тұрақты бұзылып, денсаулығы нашарлаған он сегіз жасқа дейінгі адам;

      9) мүгедектігі бар адамдарды әлеуметтік оңалту - мүгедектігі бар адамдардың тіршілік-тынысының шектелуін жеңіп шығуы үшін жағдай туғызуға, олардың әлеуметтік мәртебесін қалпына келтіруге, әлеуметтік-тұрмыстық және ортаға бейімделуіне бағытталған шаралар кешені;

      10) алып тасталды – ҚР 27.06.2022 № 129-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

      11) мүгедектігі бар адамдарды жұмысқа орналастыруға арналған арнаулы жұмыс орындары - мүгедектігі бар адамның жеке мүмкіндіктері ескеріле отырып жабдықталған жұмыс орындары;

      12) мүгедектігі бар адамдарды кәсіптік оңалту - мүгедектігі бар адамдардың бұзылған не жоғалтқан кәсіптік дағдыларын, білімі мен машықтарын алуына немесе қалпына келтіруіне және оларды бейімдеу мен жұмысқа орналастыруға бағытталған шаралар кешені;

      13) алып тасталды - ҚР 03.07.2013 № 124-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

      14) мүгедектігі бар адамдардың әлеуметтік-тұрмыстық және ортаға бейімделуі - мүгедектігі бар адамдардың өзін-өзі қарап-күту, өз бетімен өмір сүру мүмкіндігіне қол жеткізу немесе олардың отбасылық және қоғамдық өмірдің үйреншікті жағдайларына қайта оралу процесі;

      14-1) мүгедектігі бар адамдардың мамандандырылған ұйымдары – мүгедектігі бар адамдардың қоғамдық бірлестіктері, сондай-ақ ондағы қатысу үлестерінің жүз пайызы мүгедектігі бар адамдардың қоғамдық бірлестіктеріне тиесілі ұйымдар мына талаптарға сай келсе:

      мүгедектігі бар адамдардың орташа жылдық саны қызметкерлердің жалпы санының кемінде 51 пайызын құраса;

      бір жылда мүгедектігі бар адамдардың еңбегіне ақы төлеу жөніндегі шығыстар еңбекке ақы төлеу жөніндегі жалпы шығыстардың кемінде 35 пайызын құраса, осындай бірлестіктер мен ұйымдар;

      15) мүгедектік - организм функциялары тұрақты бұзылып, денсаулықтың бұзылуы салдарынан адамның тіршілік-тынысының шектелу дәрежесі;

      16) мүгедектігі бар адамды абилитациялау мен оңалтудың жеке бағдарламасы - мүгедектігі бар адамды оңалтудан өткізудің нақты көлемін, түрлері мен мерзімдерін белгілейтін құжат;

      17) міндетті гигиеналық құралдар - табиғи физиологиялық мұқтаждықтарды және қажеттіліктерді қанағаттандыруға арналған құралдар;

      17-1) оңалту – мүгедектігі бар адамның тұрмыстық, қоғамдық, кәсіби және өзге де қызметке қабілетін толық немесе ішінара қалпына келтіруге бағытталған шаралар кешені;

      18) протездік-ортопедиялық көмек - мүгедектігі бар адамдарды протездік-ортопедиялық құралдармен қамтамасыз ету жөніндегі медициналық-техникалық көмектің мамандандырылған түрі және оларды пайдалануды үйрету;

      19) протездік-ортопедиялық құралдар - кем аяқ-қолды немесе дененің басқа да мүшелерін алмастыратын, аурудың немесе денсаулыққа зақым келудің салдарынан организмнің бұзылған немесе жоғалтқан функцияларының орнын толтыратын құралдар;

      19-1) сурдоаударма – қандай да бір тілден дактильді әліпби және (немесе) ымдау тілі көмегімен аудару;

      20) сурдотехникалық құралдар – есту қабілетінің бұзылуын түзеуге және оның орнын толтыруға арналған техникалық құралдар, оның ішінде дыбысты күшейтетін байланыс және ақпарат беру құралдары;

      21) техникалық көмекші (орнын толтырушы) құралдар - протездік-ортопедиялық, сурдотехникалық, тифлотехникалық құралдар мен міндетті гигиеналық құралдар;

      22) тифлотехникалық құралдар – мүгедектігі бар адамдардың көру қабілетінің бұзылуы салдарынан жоғалтқан мүмкіндіктерін түзеуге және олардың орнын толтыруға бағытталған құралдар;

      23) тіршілік-тынысының шектелуі - адамның өзін-өзі қарап-күту, өздігінен жүріп-тұру, бағдарлай алу, қарым-қатынас жасау, өзінің мінез-құлқын бақылау, оқу және еңбекпен айналысу қабілетінен немесе мүмкіндігінен толық немесе ішінapa айрылуы;

      24) халықты әлеуметтік қорғау саласындағы арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсету стандарттары – мүгедектігі бар адамдарға және мүгедектігі бар балаларға арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсету сапасын, көлемін және шарттарын белгілейтін нормативтік құқықтық актілер;

      25) ымдау тілі маманы – еститін және естімейтін адамдар арасында делдалдық қызмет көрсетуге байланысты мүгедектігі бар адамға әлеуметтік қызметтер көрсететін маман.

      Ескерту. 1-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2006.07.07 № 171 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2007.01.12 № 222 (ресми жарияланған күнінен бастап алты ай өткеннен кейін қолданысқа енгізіледі); 03.07.2013 № 124-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 05.12.2013 № 152-V (01.01.2006 бастап қолданысқа енгізіледі); 03.12.2015 № 433-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 12.10.2021 № 67-VІІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 27.06.2022 № 129-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

2-бап. Қазақстан Республикасының мүгедектігі бар адамдарды әлеуметтік қорғау туралы заңнамасы

      1. Қазақстан Республикасының мүгедектігі бар адамдарды әлеуметтік қорғау туралы заңнамасы Қазақстан Республикасының Конституциясына негізделеді және осы Заң мен Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілерінен тұрады.

      2. Егер Қазақстан Республикасы бекіткен халықаралық шартта осы Заңдағыдан өзгеше ережелер белгіленсе, онда халықаралық шарттың ережелері қолданылады, бұған халықаралық шарттан оның қолданылуы үшін Қазақстан Республикасының заңын шығару талап етілетін жағдайлар қосылмайды.

3-бап. Осы Заңның қолданылу аясы

      Осы Заңның күші Қазақстан Республикасының азаматтарына, Қазақстан Республикасының аумағында тұрақты тұратын шетелдіктерге және азаматтығы жоқ адамдарға қолданылады.

      Жеке және заңды тұлғалар, сондай-ақ мемлекеттік органдар мүгедектігі бар адамдарды әлеуметтік қорғау саласындағы қатынастардың субъектілері болып табылады.

2-тарау. МҮГЕДЕКТІГІ БАР АДАМДАРДЫ ӘЛЕУМЕТТІК ҚОРҒАУДЫ
МЕМЛЕКЕТТІК РЕТТЕУ

4-бап. Қазақстан Республикасының мүгедектігі бар адамдарды әлеуметтік қорғау саласындағы мемлекеттік саясаты

      Қазақстан Республикасының мүгедектігі бар адамдарды әлеуметтік қорғау саласындағы мемлекеттік саясаты:

      1) мүгедектіктің алдын алуға;

      2) мүгедектігі бар адамдарды әлеуметтік қорғауға, соның ішінде оңалтуға;

      3) мүгедектігі бар адамдардың қоғаммен етене араласуына бағытталған.

5-бап. Мүгедектігі бар адамдарды әлеуметтік қорғау принциптері

      Қазақстан Республикасының мүгедектігі бар адамдарды әлеуметтік қорғау саласындағы мемлекеттік саясаты:

      1) заңдылық, ізгілік, адам құқықтарының сақталуы;

      2) әлеуметтік қорғауға кепілдік берілу, медициналық, әлеуметтік және кәсіптік оңалтуға қолжетімділікті қамтамасыз ету;

      3) мүгедектігі бар адамдардың денсаулық сақтауға, білім алуға және қызмет түрін, соның ішінде еңбек қызметі түрін еркін таңдауға басқа азаматтармен қатар қол жеткізуі мен тең құқылы болуы;

      4) мемлекеттік органдардың мүгедектігі бар адамдардың құқықтары мен заңды мүдделерін қорғау жөніндегі функцияларды жүзеге асыратын қоғамдық бірлестіктермен және өзге де ұйымдармен өзара іс-қимыл жасауы;

      5) мүгедектік белгісі бойынша кемсітуге тыйым салу принциптері негізінде жүргізіледі.

6-бап. Қазақстан Республикасы Үкіметінің мүгедектігі бар адамдарды әлеуметтік қорғау саласындағы құзыреті

      Қазақстан Республикасының Үкіметі:

      1) мүгедектігі бар адамдарды әлеуметтік қорғау саласындағы мемлекеттік саясаттың негізгі бағыттарын әзірлейді;

      2) алып тасталды - ҚР 03.07.2013 № 124-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

      3) алып тасталды - ҚР 29.09.2014 № 239-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

      4) мемлекеттік тапсырыс немесе грант бойынша оқып жүрген мүгедектігі бар адамдарға Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес стипендиялар тағайындау мен төлеудің тәртібін бекітеді;

      4-1) алып тасталды - ҚР 29.09.2014 № 239-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

      5) мүгедектігі бар адамдарды әлеуметтік қорғау саласында үйлестіру кеңесін құрады;

      5-1) Қазақстан Республикасында мүгедектігі бар адамдардың құқықтарын қамтамасыз ету және тұрмыс сапасын жақсарту жөніндегі ұлттық жоспарды бекітеді;

      5-2) мүгедектігі бар адамдарға берілетін техникалық көмекші (орнын толтырушы) құралдардың, арнаулы жүріп-тұру құралдарының және көрсетілетін қызметтердің сыныптауышына сәйкес мүгедектігі бар адамның қажеттіліктерін бағалау тәртібін бекітеді;

      6) өзіне Қазақстан Республикасының Конституциясымен, заңдарымен және Қазақстан Республикасы Президентінің актілерімен жүктелген өзге де функцияларды орындайды.

      Ескерту. 6-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2007.12.19 № 9 (2008 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгізіледі), 2011.07.05 № 452-ІV (2011.10.13 бастап қолданысқа енгізіледі); 03.07.2013 № 124-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.09.2014 № 239-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 12.10.2021 № 67-VІІ (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңдарымен.

7-бап. Халықты әлеуметтік қорғау саласындағы уәкілетті органның және оның аумақтық бөлімшелерінің құзыреті

      1. Халықты әлеуметтік қорғау саласындағы уәкілетті орган:

      1) Қазақстан Республикасының мүгедектігі бар адамдарды әлеуметтік қорғау саласындағы, сондай-ақ медициналық-әлеуметтік сараптама саласындағы нормативтік құқықтық актілерін әзірлейді және бекітеді;

      1-1) алып тасталды - ҚР 29.12.2014 № 269-V (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

      2) алып тасталды - ҚР 03.07.2013 № 124-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

      2-1) мүгедектігі бар адамдарды әлеуметтік қорғау саласындағы әдістемелік ұсынымдарды әзірлейді және бекітеді;

      3) алып тасталды - ҚР 02.07.2018 № 165-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      4) алынып тасталды - ҚР 13.01.2014 № 159-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

      5) медициналық-әлеуметтік сараптаманы және мүгедектігі бар адамдарды оңалтуды ұйымдастыру мен жүзеге асырудың жалпы принциптерін белгілейді;

      5-1) министрлердің, аудандар, қалалар, облыстық маңызы бар қалалар, облыстар, республикалық маңызы бар қалалар, астана әкімдерінің мүгедектік мәселелері жөніндегі штаттан тыс кеңесшілерін тағайындау тәртібін әзірлейді және бекітеді;

      6) медициналық-әлеуметтік сараптама жүргізу қағидаларын әзірлейді және бекітеді;

      6-1) медициналық-әлеуметтік сараптама жүргізу кезінде қалыптастырылатын құжаттардың нысандарын әзірлейді және бекітеді;

      7) мүгедектігі бар адамдарды есепке алу жүйесінің орталықтандырылған деректер банкін қалыптастырады, мүгедектік себептерінің, құрылымының және жай-күйінің мониторингін жүргізеді;

      7-1) тауарлар мен көрсетілетін қызметтерді әлеуметтік көрсетілетін қызметтер порталы арқылы мүгедектігі бар адамдарға өткізу кезінде олардың құнын мемлекеттік бюджет қаражатынан өтеу қағидаларын бекітеді;

      8) алып тасталды - ҚР 13.06.2013 № 102-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдар

      9) мүгедектігі бар адамдарды әлеуметтік қорғау саласындағы мемлекеттік бақылауды жүзеге асырады;

      9-1) мүгедектігі бар адамды абилитациялау мен оңалтудың жеке бағдарламасына сәйкес, жүріп-тұруы қиын бірінші топтағы мүгедектігі бар адамдар үшін жеке көмекшінің әлеуметтік қызметтерді көрсетуі қағидаларын әзірлейді және бекітеді;

      9-2) мүгедектігі бар адамдарға берілетін техникалық көмекші (орнын толтырушы) құралдардың, арнаулы жүріп-тұру құралдарының және көрсетілетін қызметтердің сыныптауышын әзірлейді және бекітеді;

      9-3) мүгедектігі бар адамдар әлеуметтік көрсетілетін қызметтер порталы арқылы сатып алатын тауарлардың және (немесе) көрсетілетін қызметтердің құнын өтеу ретінде берілетін кепілдік берілген соманы айқындау әдістемесін әзірлейді және бекітеді;

      9-4) тауарларды және (немесе) көрсетілетін қызметтерді берушілерді әлеуметтік көрсетілетін қызметтер порталына жіберу, оларды әлеуметтік көрсетілетін қызметтер порталында тіркеу немесе тіркеуден шығару қағидаларын әзірлейді және бекітеді;

      9-5) мүгедектігі бар адамды абилитациялау мен оңалтудың жеке бағдарламасына сәйкес, мүгедектігі бар адамдарды протездік-ортопедиялық көмекпен, техникалық көмекші (орнын толтырушы) құралдармен, арнаулы жүріп-тұру құралдарымен, оларды ауыстыру мерзімдерін қоса алғанда, қамтамасыз ету қағидаларын әзірлейді және бекітеді;

      9-6) мүгедектігі бар адамды абилитациялау мен оңалтудың жеке бағдарламасына сәйкес, есту кемістігі бар мүгедектігі бар адамдар үшін ымдау тілі маманының әлеуметтік қызметтерін ұсыну қағидаларын әзірлейді және бекітеді;

      9-7) мүгедектігі бар адамды абилитациялау мен оңалтудың жеке бағдарламасына сәйкес, мүгедектігі бар адамдар мен мүгедектігі бар балаларға санаторий-курорттық емдеуді ұсыну қағидаларын әзірлейді және бекітеді;

      9-8) әлеуметтік көрсетілетін қызметтер порталын пайдалану қағидаларын әзірлейді және бекітеді;

      10) осы Заңда, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында, Қазақстан Республикасы Президентінің және Қазақстан Республикасы Үкіметінің актілерінде көзделген өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.

      2. Халықты әлеуметтік қорғау саласындағы уәкілетті органның аумақтық бөлімшелерінің құзыретіне мыналар жатады:

      1) медициналық-әлеуметтік сараптама жүргізу;

      2) организм функцияларының бұзылу және тұрмыс-тіршілігінің шектелу дәрежесіне қарай себебі, мерзімі айқындала отырып, мүгедектік тобын және (немесе) еңбекке қабілеттіліктен айырылу дәрежесін белгілеу;

      3) мүгедектігі бар адамдарды абилитациялау мен оңалтудың жеке бағдарламасының әлеуметтік және кәсіптік бөліктерін әзірлеу, өзінің еңбек (қызметтік) міндеттерін орындауына байланысты мертіккен немесе өзге де денсаулық зақымын алған жұмыскердің Қазақстан Республикасының азаматтық заңнамасында көзделген көмек пен күтімнің қосымша түрлеріне мұқтаждығын айқындау;

      4) Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген жәрдемақыларды және төлемдер мен өтемақылардың басқа да түрлерін тағайындау;

      5) мүгедектігі бар адамдарды абилитациялау мен оңалтудың жеке бағдарламаларының іске асырылуын бақылау;

      6) халықтың мүгедектігі деңгейі мен себептерін зерделеу;

      7) өз құзыреті шегінде мүгедектігі бар адамдарды әлеуметтік қорғау саласындағы мемлекеттік бақылау.

      Ескерту. 7-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2009.07.17 № 188-ІV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2010.03.19 № 258-ІV, 2011.01.06 № 378-ІV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.07.05 № 452-ІV (2011.10.13 бастап қолданысқа енгізіледі), 2012.07.10 № 36-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 13.06.2013 № 102-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.07.2013 № 124-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 13.01.2014 № 159-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.09.2014 № 239-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.12.2014 № 269-V (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі); 03.12.2015 № 433-V (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 02.07.2018 № 165-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 26.12.2019 № 287-VІ (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 12.10.2021 № 67-VІІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 27.06.2022 № 129-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

8-бап. Денсаулық сақтау саласындағы уәкілетті органның құзыреті

      Денсаулық сақтау саласындағы уәкілетті орган:

      1) халықтың салауатты өмір салтын қалыптастыру, мүгедектіктің алдын алу саласындағы біртұтас мемлекеттік саясатты жүргізеді;

      2) ауруларды диагностикалау, емдеу және оңалту хаттамаларын айқындайды;

      3) мүгедектігі бар адамды абилитациялау мен оңалтудың жеке бағдарламасының медициналық бөлігін әзірлейді және оны орындауды жүзеге асырады;

      4) медициналық-әлеуметтік сараптама саласындағы мамандарды кәсіптік даярлауды және қайта даярлауды қамтамасыз етеді;

      5) осы Заңда, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында, Қазақстан Республикасы Президентінің және Қазақстан Республикасы Үкіметінің актілерінде көзделген өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.

      Ескерту. 8-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2011.07.05 № 452-ІV (2011.10.13 бастап қолданысқа енгізіледі); 03.12.2015 № 433-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

9-бап. Білім беру саласындағы уәкілетті органның құзыреті

      Білім беру саласындағы уәкілетті орган:

      1) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес мүгедектігі бар адамдардың білім алуын қамтамасыз етеді;

      2) мемлекеттік тапсырыс немесе грант бойынша оқып жүрген мүгедектігі бар адамдарға Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес стипендиялар тағайындау мен төлеудің тәртібін әзірлейді;

      3) алып тасталды – ҚР 26.06.2021 № 56-VІІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      4) осы Заңда, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында, Қазақстан Республикасы Президентінің және Қазақстан Республикасы Үкіметінің актілерінде көзделген өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.

      Ескерту. 9-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.07.05 № 452-ІV (2011.10.13 бастап қолданысқа енгізіледі); 26.06.2021 № 56-VІІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

10-бап. Облыстың, республикалық маңызы бар қаланың және астананың жергілікті мемлекеттік басқару органдарының құзыреті

      Ескерту. 10-баптың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР 03.12.2015 № 433-V Заңымен (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз).

      1. Облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың жергілікті өкілді органдары Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес азаматтардың құқықтары мен заңды мүдделерін қамтамасыз ету жөніндегі өкілеттіктерді жүзеге асырады.

      2. Облыстың, республикалық маңызы бар қаланың және астананың жергілікті атқарушы органдары:

      1) алып тасталды - ҚР 03.07.2013 № 124-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

      2) мүгедектігі бар адамдарды оңалтуды жүзеге асыратын мемлекеттік мекемелер мен кәсіпорындарды құрады;

      2-1) мүгедектігі бар адамдарға Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген қосымша әлеуметтік қолдау шараларын ұсынады;

      3) мүгедектігі бар адамдарды оңалтуды жүзеге асыратын ұйымдарды құруға ықпал етеді;

      4) Қазақстан Республикасының халықты жұмыспен қамту туралы заңнамасына сәйкес мүгедектігі бар адамдарды кәсіптік оқытуды (қайта оқытуды) ұйымдастырады;

      5) мүгедектігі бар адамдарды оңалту жөніндегі мамандарды, оның ішінде ымдау тілі мамандарын, Брайльдің бедерлі-нүктелік қарпі бойынша оқитын және жазатын мамандарды даярлауды, қайта даярлауды және олардың біліктілігін арттыруды ұйымдастырады;

      6) осы Заңға сәйкес тиісті аумақта медициналық, әлеуметтік, кәсіптік оңалтудың орындалуын ұйымдастырады;

      7) мүгедектігі бар адамды абилитациялау мен оңалтудың жеке бағдарламасына сәйкес мүгедектігі бар адамдардың және мүгедектігі бар балалардың санаторийлік-курорттық емделуін, мүгедектігі бар баланы санаторийлік-курорттық емдеуге алып жүретін заңды өкілдің санаторийлік-курорттық ұйымда болуын қамтамасыз етеді;

      8) алып тасталды - ҚР 03.07.2013 № 124-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

      9) мүгедектігі бар адамды абилитациялау мен оңалтудың жеке бағдарламасына сәйкес мүгедектігі бар адамдарды техникалық көмекші (орнын толтырушы) құралдармен және (немесе) арнаулы жүріп-тұру құралдарымен қамтамасыз етуді ұйымдастырады;

      10) дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті органмен және мүгедектігі бар адамдардың қоғамдық бірлестіктерімен бірлесіп мүгедектігі бар адамдар арасында сауықтыру және спорттық іс-шараларды өткізуді ұйымдастырады;

      11) мүгедектігі бар адамдардың қоғамдық бірлестіктерімен бірлесіп мәдени-көпшілік және ағарту іс-шараларын ұйымдастырады;

      12) мүгедектігі бар адамдарға қайырымдылық және әлеуметтік көмектің көрсетілуін үйлестіреді;

      13) жергілікті мемлекеттік басқару мүддесінде Қазақстан Республикасының заңнамасымен жергілікті атқарушы органдарға жүктелетін өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.

      Ескерту. 10-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2011.07.05 № 452-ІV (2011.10.13 бастап қолданысқа енгізіледі), 13.06.2013 № 102-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.07.2013 № 124-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.12.2015 № 433-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 12.10.2021 № 67-VІІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 27.06.2022 № 129-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

11-бап. Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) жергілікті мемлекеттік басқару органдарының құзыреті

      1. Ауданның, облыстық маңызы бар қаланың жергілікті өкілді органдары Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес азаматтардың құқықтары мен заңды мүдделерін қамтамасыз ету жөніндегі өкілеттіктерді жүзеге асырады.

      2. Ауданның (облыстық маңызы қаланың) жергілікті атқарушы органдары:

      1) алып тасталды - ҚР 03.07.2013 № 124-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

      2) алып тасталды - ҚР 03.07.2013 № 124-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

      3) мүгедектігі бар адамдарға әлеуметтік көмек көрсетуді ұйымдастырады және қайырымдылық көмек көрсетуді үйлестіреді;

      3-1) мүгедектігі бар адамдарға Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген қосымша әлеуметтік қолдау шараларын ұсынады;

      4) жергілікті мемлекеттік басқару мүддесінде Қазақстан Республикасының заңнамасымен жергілікті атқарушы органдарға жүктелетін өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.

      Ескерту. 11-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2011.07.05 № 452-ІV (2011.10.13 бастап қолданысқа енгізіледі); 03.07.2013 № 124-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 16.11.2015 № 403-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.12.2015 № 433-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

12-бап. Мүгедектіктің алдын алу

      1. Мүгедектіктің алдын алу - ерте диагноз қоюға, дене, ақыл-ой, психикалық, сенсорлық және басқа кемістіктердің туындауынан және кемістіктің тұрақты функционалдық шектелуге немесе мүгедектікке ауысуынан сақтандыруға бағытталған шаралар кешені, сондай-ақ денсаулықты қорғау, адамның тұратын экологиялық ортасын жақсарту, салауатты өмір салтын қалыптастыру, еңбектің қауіпсіз жағдайларын қамтамасыз ету, өндірісте жарақаттануды болдырмау, кәсіптік ауруларды азайту жөніндегі іс-шаралар.

      2. Мүгедектіктің алдын алуды тиісті мемлекеттік органдар, жергілікті мемлекеттік басқару органдары, ұйымдар мен жұмыс беруші Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жүзеге асырады.

3-тарау. МҮГЕДЕКТІГІ БАР АДАМДАРДЫҢ ҚҰҚЫҚТАРЫ ЖӘНЕ ОЛАРДЫ ӘЛЕУМЕТТІК ҚОРҒАУ

13-бап. Медициналық-әлеуметтік сараптама, мүгедектігі бар адамды абилитациялау мен оңалтудың жеке бағдарламасы

      1. Адамның мүгедектігін, еңбекке жарамдылығынан айырылу дәрежесін белгілеуді халықты әлеуметтік қорғау саласындағы уәкілетті органның аумақтық бөлімшелері жүзбе-жүз (куәландырылатын адамды қарап-тексеру) немесе сырттай медициналық-әлеуметтік сараптама жүргізу арқылы жүзеге асырады.

      2. Медициналық-әлеуметтік сараптама денсаулық сақтау саласындағы уәкілетті орган айқындаған тәртіппен берілетін медициналық құжаттар негізінде дәрігерлік-консультациялық комиссияның жолдамасы бойынша жүргізіледі.

      3. Медициналық-әлеуметтік сараптама куәландырылатын адамның клиникалық-функционалдық, әлеуметтік, кәсіби және психологиялық деректерін талдау негізінде организмнің жай-күйін кешенді бағалау негізге алына отырып, халықты әлеуметтік қорғау саласындағы уәкілетті орган айқындаған тәртіппен жүзеге асырылады.

      3-1. Төтенше жағдай кезеңінде қайта куәландыру мерзімі төтенше жағдай енгізілгенге дейін бір айдан аспайтын уақыт бұрын немесе төтенше жағдай кезінде басталған, көрсетілген кезеңде қайта куәландырудан өтпеген адамдарға мүгедектіктің, жалпы еңбекке жарамдылықтан айырылу дәрежесінің, кәсіптік еңбекке жарамдылықтан айырылу дәрежесінің және мүгедектігі бар адамды абилитациялау мен оңалтудың жеке бағдарламасының мерзімдері бұрын белгіленген қайта куәландыру күнінен бастап үш айға автоматты түрде ұзартылады. Төтенше жағдай режимінің қолданылуы аяқталатын ай толық есепке жатқызылады.

      4. Қолданылу мерзімі өткен құжаттар және (немесе) құжаттардың толық емес топтамасы ұсынылған кезде медициналық-әлеуметтік сараптама жүргізуден бас тартылады.

      5. Медициналық-әлеуметтік сараптама жүргізу қорытындысы бойынша, тыныс-тіршілік санаттарының біреуінің (өзін-өзі қарап-күту, жүріп-тұру, еңбек қызметі (еңбекке қабілеттілік), оқып-үйрену, бағдарлай алу, қарым-қатынас жасау, өзінің мінез-құлқын бақылау, ойын қызметі және танымдық қызмет, қозғалыс белсенділігіне қабілеті) шектелуіне алып келетін, организм функцияларының тұрақты бұзылуы болмаған жағдайларда, мүгедектік және (немесе) еңбекке қабілеттіліктен айырылу дәрежесі белгіленбейді.

      6. Мүгедектік тобы жеті жастан бастап белгіленеді.

      7. Адамды мүгедектігі бар адам деп тану және (немесе) еңбекке қабілеттіліктен айырылу дәрежесі белгілеу кезінде оның себептері, мерзімдері, әлеуметтік қорғау шараларына қажеттіліктер айқындалады, сондай-ақ мүгедектігі бар адамды абилитациялау мен оңалтудың жеке бағдарламасының әлеуметтік және кәсіби бөліктері әзірленеді.

      8. Мүгедектігі бар адамды абилитациялау мен оңалтудың жеке бағдарламасы мүгедектігі бар адамдарға берілетін техникалық көмекші (орнын толтырушы) құралдардың, арнаулы жүріп-тұру құралдарының және көрсетілетін қызметтердің сыныптауышына сәйкес, мүгедектігі бар адамның қажеттіліктерін бағалауға сай мүгедектікті белгілеу мерзіміне әзірленеді.

      9. Мүгедектігі бар адамды абилитациялау мен оңалтудың жеке бағдарламасы организмнің бұзылған және (немесе) жоғалтқан функцияларын қалпына келтіруге және (немесе) олардың орнын толтыруға бағытталған медициналық, әлеуметтік, кәсіби оңалту шараларын қамтитын оңалту іс-шараларының кешенін айқындайды.

      Мүгедектігі бар адамды абилитациялау мен оңалтудың жеке бағдарламасы мүгедектігі бар адам мұқтаж болатын техникалық көмекші (орнын толтырушы) құралдардың, арнаулы жүріп-тұру құралдарының және көрсетілетін қызметтердің атауын да қамтиды.

      10. Мүгедектігі бар адамды абилитациялау мен оңалтудың жеке бағдарламасының медициналық бөлігін медицина қызметкерлері медициналық құжаттар мен ақпараттық жүйелерде толтырады.

      11. Мүгедектігі бар адамды абилитациялау мен оңалтудың жеке бағдарламасы Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес мүгедектігі бар адамға тегін берілетін оңалту іс-шараларын да, ақысын төлеуге мүгедектігі бар адамның өзі немесе оның жұмыста мертігуіне немесе кәсіптік ауруға шалдығуына кінәлі жұмыс беруші қатысатын оңалту іс-шараларын да қамтиды.

      Ескерту. 13-бап жаңа редакцияда – ҚР 12.10.2021 № 67-VІІ (қолданысқа енгізілу тәртібін 3-баптан қараңыз); өзгеріс енгізілді – ҚР 27.06.2022 № 129-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

14-бап. Мүгедектігі бар адамдардың құқықтары

      Қазақстан Республикасында мүгедектігі бар адамдар:

      1) әлеуметтік қорғалуға, оның ішінде абилитациялауға, оңалтуға, қоғамға интеграциялануға;

      2) әлеуметтік инфрақұрылым объектілеріне кіріп-шығуын қамтамасыз етуге;

      3) ақпаратқа қол жеткізуін қамтамасыз етуге;

      4) білім алуға, қызмет түрін, соның ішінде еңбек қызметі түрін еркін таңдауға;

      5) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлеміне және міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесінде медициналық көмекке;

      6) кәсіптік даярлыққа және қайта даярлыққа, еңбек қабілетін қалпына келтіруге және жұмысқа орналасуға;

      7) Қазақстан Республикасының тұрғын үй заңнамасына сәйкес тұрғын үйге;

      8) мемлекеттік және өзге ұйымдарда, соның ішінде денсаулық сақтау, мәдениет, байланыс, көлік, қызмет көрсету саласындағы ұйымдарда бірінші кезекте қызмет көрсетілуге;

      9) мүгедектігі бар адамдардың шығармашылық қабілеттерін қолдауға арналған құқықтарын қоса алғанда, Қазақстан Республикасының Конституциясымен, Қазақстан Республикасының басқа да заңнамалық актілерімен бекітілген әлеуметтік-экономикалық және жеке басының құқықтары мен бостандықтарына толығымен ие болады.

      Ескерту. 14-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 12.10.2021 № 67-VІІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 27.06.2022 № 129-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

15-бап. Мүгедектігі бар адамдарды әлеуметтік қорғау

      Мүгедектігі бар адамдарды әлеуметтік қорғау әлеуметтік, қайырымдылық көмекті, медициналық, әлеуметтік және кәсіптік оңалтуды, білім алуға қолжетімділікті және мүгедектігі бар адамдардың қоғам өміріне басқа азаматтармен бірдей қатысуына мүмкіндіктер жасауға бағытталған өзге де шараларды ұсыну арқылы қамтамасыз етіледі.

      Ескерту. 15-бап жаңа редакцияда - ҚР 16.11.2015 № 403-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

16-бап. Мүгедектігі бар адамдарға көрсетілетін әлеуметтік көмек

      Мүгедектігі бар адамдарға көрсетілетін әлеуметтік көмек мемлекеттік жәрдемақылар, өтемақылар түріндегі төлемдерді және Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген өзге де, оның ішінде қайырымдылық есебінен берілетін төлемдерді де қамтиды.

      Әлеуметтік көмектің қосымша түрлерін жергілікті атқарушы органдар, жұмыс беруші және өзге де ұйымдар көрсетуге құқылы.

      Ескерту. 16-бап жаңа редакцияда - ҚР 16.11.2015 № 403-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді - ҚР 03.12.2015 № 433-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

16-1-бап. Мемлекеттік медициналық-әлеуметтік мекемелерде тұратын психоневрологиялық аурулар қатарындағы мүгедектігі бар адамдарға және мүгедектігі бар балаларға әлеуметтік көмек

      1. Мемлекеттік медициналық-әлеуметтік мекемелерде тұрып жатқан, сот шешімімен әрекетке қабілетсіз және қорғаншылыққа мұқтаж деп танылған мүгедектігі бар адамдардың (бұдан әрі – қорғаншылықтағылар) жасына байланысты зейнетақы төлемдері, еңбек сіңірген жылдары үшін зейнетақы төлемдері және мемлекеттік әлеуметтік жәрдемақылары "Қазақстан Республикасында мүгедектігі бойынша және асыраушысынан айырылу жағдайы бойынша берілетін мемлекеттік әлеуметтік жәрдемақылар туралы" және "Қазақстан Республикасында зейнетақымен қамсыздандыру туралы" Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген тәртіппен есепке жазылады.

      2. Медициналық-әлеуметтік мекеменің әкімшілігі қамқорлықтағылардың алынған жасына байланысты зейнетақы төлемдерінің, еңбек сіңірген жылдары үшін зейнетақы төлемдерінің және мемлекеттік әлеуметтік жәрдемақыларының пайдаланылуы туралы есепті облыстың (республикалық маңызы бар қаланың, астананың) жергілікті атқарушы органына тоқсан сайын ұсынуға міндетті.

      3. Облыстардың (республикалық маңызы бар қалалардың, астананың) жергілікті атқарушы органдары қамқорлықтағылардың жасына байланысты зейнетақы төлемдерін, еңбек сіңірген жылдары үшін зейнетақы төлемдерін және мемлекеттік әлеуметтік жәрдемақыларын медициналық-әлеуметтік мекеме әкімшілігінің дұрыс жұмсауын бақылауды жүзеге асырады.

      Ескерту. 16-1-баппен толықтырылды - ҚР 2007.12.19. № 9 (01.01.2008 бастап қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді - ҚР 03.12.2015 № 433-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 28.12.2018 № 210-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 12.10.2021 № 67-VІІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

17-бап. Мүгедектігі бар адамдарды оңалту

      1. Мүгедектігі бар адамдарды оңалту организм функциялары тұрақты бұзылып, денсаулықтың бұзылуынан тіршілік-тынысының шектелуін жоюға немесе оның орнын мүмкіндігінше толықтай толтыруға бағытталған медициналық, әлеуметтік және кәсіптік іс-шаралар кешенін қамтиды.

      2. Мүгедектігі бар адамдарды оңалту мүгедектігі бар адамды абилитациялау мен оңалтудың жеке бағдарламасы негізінде жүзеге асырылады.

      Ескерту. 17-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 03.07.2013 № 124-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 12.10.2021 № 67-VІІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

18-бап. Мүгедектердi оңалтудың кешендi бағдарламасы

      Ескерту. 18-бап алып тасталды - ҚР 03.07.2013 № 124-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

19-бап. Мүгедектердi оңалтудың жеке бағдарламасы

      Ескерту. 19-бап алып тасталды – ҚР 12.10.2021 № 67-VІІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

20-бап. Мүгедектігі бар адамдарды медициналық оңалту

      1. Мүгедектігі бар адамдарды медициналық оңалту:

      1) қалпына келтіру терапиясын (дәрі-дәрмекпен, физикалық, санаторий-курорттық емдеуді және организмнің бұзылған немесе жоғалтқан функциялары мен денсаулықты қалпына келтіруге бағытталған басқа да емдеу әдістерін);

      2) қайта жасау хирургиясын;

      3) протездік-ортопедиялық көмекті қамтиды.

      2. Медициналық оңалту жөніндегі іс-шараларды "Рұқсаттар және хабарламалар туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес денсаулық сақтау ұйымдары мен меншік нысанына қарамастан басқа да мамандандырылған ұйымдар жүргізеді.

      2-1. Мүгедектігі бар адамдарды медициналық оңалту медициналық көрсетілетін қызметтердің көлемдерін, оңалтудың түрлері мен жүргізу мерзімдерін көрсете отырып, оңалту іс-шараларының жоспарын көздейді және денсаулық сақтау саласындағы уәкілетті орган айқындаған тәртіппен медициналық ұйымдар жағдайларында көрсетіледі.

      3. Мүгедектігі бар адамдарды абилитациялау мен оңалтудың жеке бағдарламаларына сәйкес мүгедектігі бар адамдар мен мүгедектігі бар балаларды санаторий-курорттық емдеумен қамтамасыз ету осы Заңның 32-1-бабының 3-тармағында көзделген жағдайларды қоспағанда, әлеуметтік көрсетілетін қызметтер порталы арқылы халықты әлеуметтік қорғау саласындағы уәкілетті орган бекіткен қағидаларға сәйкес жүзеге асырылады.

      Мүгедектігі бар баланы санаторийлік-курорттық емдеуге алып жүретін заңды өкілдердің бірінің халықты әлеуметтік қорғау саласындағы уәкілетті орган айқындайтын санаторийлік-курорттық емдеу құнын өтеу ретінде ұсынылатын кепілдік берілген соманың жетпіс пайызы мөлшерінде санаторийлік-курорттық ұйымда болу құнын жергілікті атқарушы органдардың өтеуіне құқығы бар.

      4. Жұмыс берушінің кінәсінен жұмыста мертігуге ұшыраған немесе кәсіптік ауруға шалдыққан мүгедектігі бар адамға санаторий-курорттық емделуге жолдама осы баптың 4-1 және 5-тармақтарында көзделген жағдайларды қоспағанда, Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жұмыс берушінің есебінен беріледі.

      4-1. Жұмыс берушіге қатысты соттың оны банкрот деп тану туралы шешімі заңды күшіне енген жағдайда, жұмыс берушінің кінәсінан жұмыста мертігуге ұшыраған немесе кәсіптік ауруға шалдыққан мүгедектігі бар адамға санаторий-курорттық емделу осы баптың 3-тармағына сәйкес беріледі.

      5. Жұмыс беруші - жеке кәсіпкердің қызметі тоқтатылған немесе заңды тұлға таратылған жағдайда, жұмыс берушінің кінәсінен жұмыста мертігуге ұшыраған немесе кәсіптік ауруға шалдыққан мүгедектігі бар адамға санаторий-курорттық емдеу осы баптың 3-тармағына сәйкес жұмыс берушінің есебінен беріледі.

      Ескерту. 20-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 29.09.2014 № 239-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 26.12.2019 № 287-VІ (қолданысқа енгізілу тәртібін 3-баптан қараңыз); 12.10.2021 № 67-VІІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 27.06.2022 № 129-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

21-бап. Мүгедектігі бар адамдарды әлеуметтік оңалту

      1. Мүгедектігі бар адамдарды әлеуметтік оңалту:

      1) мүгедектігі бар адамдарды жеке басы гигиенасының, өзін-өзі қарап-күтудің, жүріп-тұрудың, қарым-қатынастың негізгі әлеуметтік дағдыларына үйретуді;

      2) мүгедектігі бар адамдарды техникалық көмекші (орнын толтырушы) және арнаулы жүріп-тұру құралдарымен қамтамасыз етуді;

      3) басқа адамның күтімі мен көмегіне мұқтаж мүгедектігі бар адамдарға, оның ішінде мүгедектігі бар балаларға үйде арнаулы әлеуметтік көрсетілетін қызметтер ұсынуды;

      4) осы Заңның 32-1-бабының 3-тармағында көзделген жағдайларды қоспағанда, халықты әлеуметтік қорғау саласындағы уәкілетті орган бекіткен қағидаларға сәйкес, әлеуметтік көрсетілетін қызметтер порталы арқылы мүгедектігі бар адамды абилитациялау мен оңалтудың жеке бағдарламасына сәйкес жүріп-тұруы қиын бірінші топтағы мүгедектігі бар адамдарға жеке көмекшінің әлеуметтік қызметтерін көрсетуді қамтиды.

      Жүріп-тұруы қиын, бірінші топтағы мүгедектігі бар адамға жеке көмекшінің әлеуметтік қызмет көрсетуі оған күтімді жүзеге асыратын адамға "Қазақстан Республикасындағы арнаулы мемлекеттік жәрдемақы туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5 және 6-баптарында көзделген тәртіппен арнаулы мемлекеттік жәрдемақы тағайындалған және төленген кезде жеке көмекшінің әлеуметтік қызмет көрсетуі ұсынылмайды;

      4-1) осы Заңның 32-1-бабының 3-тармағында көзделген жағдайларды қоспағанда, халықты әлеуметтік қорғау саласындағы уәкілетті орган бекіткен қағидаларға сәйкес, әлеуметтік көрсетілетін қызметтер порталы арқылы мүгедектігі бар адамды абилитациялау мен оңалтудың жеке бағдарламасына сәйкес есту кемістігі бар мүгедектігі бар адамдарға ымдау тілі маманының әлеуметтік қызметтерін көрсетуді;

      5) медициналық-әлеуметтік мекемелерде (ұйымдарда) арнаулы әлеуметтік көрсетілетін қызметтер ұсынуды;

      6) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес құқықтық көмек көрсетуді;

      7) мүгедектігі бар адамды абилитациялау мен оңалтудың жеке бағдарламасына сәйкес әлеуметтік оңалтудың өзге де түрлерін қамтиды.

      2. Мүгедектігі бар адамдарды әлеуметтік оңалтуды: медициналық-әлеуметтік мекемелер (ұйымдар), әлеуметтік көмекті үйде көрсететін бөлімшелер, арнаулы білім беру ұйымдары (психологиялық-медициналық-педагогикалық консультациялар, оңалту орталықтары, психологиялық-педагогикалық түзету кабинеттері), денсаулық сақтау ұйымдары және басқа да мамандандырылған ұйымдар жүзеге асырады.

      Ескерту. 21-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 03.12.2015 № 433-V (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 02.07.2018 № 165-VІ (01.07.2018 бастап қолданысқа енгізіледі); 26.12.2019 № 287-VІ (қолданысқа енгізілу тәртібін 3-баптан қараңыз); 12.10.2021 № 67-VІІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 31.12.2021 № 100-VІІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

22-бап. Мүгедектігі бар адамдарға техникалық көмекші (оpнын толтырушы) құралдар мен арнаулы жүріп-тұру құралдарын беру

      1. Мүгедектігі бар адамдар мүгедектігі бар адамды абилитациялау мен оңалтудың жеке бағдарламасына сәйкес мүгедектігі бар адамдарға берілетін техникалық көмекші (оpнын толтырушы) құралдардың, арнаулы жүріп-тұру құралдарының және көрсетілетін қызметтердің сыныптауышына сәйкес протездік-ортопедиялық көмекпен, техникалық көмекші (орнын толтырушы) құралдармен, арнаулы жүріп-тұру құралдарымен және көрсетілетін қызметтермен қамтамасыз етіледі.

      Протездік-ортопедиялық көмекпен, техникалық көмекші (орнын толтырушы) құралдармен, арнаулы жүріп-тұру құралдарымен қамтамасыз ету осы Заңның 32-1-бабының 3-тармағында көзделген жағдайларды қоспағанда, халықты әлеуметтік қорғау саласындағы уәкілетті орган бекіткен қағидаларға сәйкес, әлеуметтік көрсетілетін қызметтер порталы арқылы жүзеге асырылады.

      2. Жұмыс берушінің кінәсінен жұмыста мертігуге ұшыраған немесе кәсіптік ауруға шалдыққан мүгедектігі бар адамдар мүгедектігі бар адамды абилитациялау мен оңалтудың жеке бағдарламасына сәйкес техникалық көмекші (орнын толтырушы) және арнаулы жүріп-тұру құралдарымен Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жұмыс берушінің қаражаты есебінен қамтамасыз етіледі.

      3. Жұмыс беруші - жеке кәсіпкердің қызметі тоқтатылған немесе заңды тұлға таратылған, сондай-ақ соттың оны банкрот деп тану туралы шешімі заңды күшіне енген жағдайларда, жұмыс берушінің кінәсінен жұмыста мертігуге ұшыраған немесе кәсіптік ауруға шалдыққан мүгедектігі бар адамдарға протездік-ортопедиялық көмек, техникалық көмекші (орнын толтырушы) құралдар, арнаулы жүріп-тұру құралдары осы баптың 1-тармағына сәйкес беріледі.

      4. Техникалық көмекші (орнын толтырушы) құралдар Қазақстан Республикасы мемлекеттік сертификаттау жүйесінің талаптарына сәйкес міндетті түрде сертификатталуға тиіс.

      Ескерту. 22-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 29.09.2014 № 239-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 26.12.2019 № 287-VІ (қолданысқа енгізілу тәртібін 3-баптан қараңыз); 12.10.2021 № 67-VІІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

23-бап. Үйде және аумақтық әлеуметтік қызмет көрсету орталықтарында арнаулы әлеуметтік көрсетілетін қызметтерді ұсыну

      1. Өзінің негізгі өмірлік қажеттіліктерін өз бетінше қанағаттандыру мүмкіндігін, өзіне өзі қызмет көрсету және (немесе) жүріп-тұру қабілетін ішінара немесе толық жоғалтуына байланысты басқа адамның күтімі мен көмегіне мұқтаж, бірінші және екінші топтардағы жалғызілікті мүгедектігі бар адамдарға арнаулы әлеуметтік көрсетілетін қызметтер ұсынуды халықты әлеуметтік қорғау саласындағы арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсету стандарттарына сәйкес әлеуметтік көмекті үйде көрсететін бөлімшелер және қарттар мен мүгедектігі бар адамдарға әлеуметтік қызмет көрсететін аумақтық орталықтар жүзеге асырады.

      2. Өзінің негізгі өмірлік қажеттіліктерін өз бетінше қанағаттандыру мүмкіндігін, өзіне өзі қызмет көрсету және (немесе) жүріп-тұру қабілетін ішінара немесе толық жоғалтуына байланысты басқа адамның күтімі мен көмегіне мұқтаж мүгедектігі бар балаларға арнаулы әлеуметтік көрсетілетін қызметтер ұсынуды халықты әлеуметтік қорғау саласындағы арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсету стандарттарына сәйкес әлеуметтік көмекті үйде көрсететін бөлімшелер және қарттар мен мүгедектігі бар адамдарға әлеуметтік қызмет көрсететін аумақтық орталықтар жүзеге асырады.

      3. Үйде және қарттар мен мүгедектігі бар адамдарға әлеуметтік қызметтер көрсететін аумақтық орталықтарда арнаулы әлеуметтік көрсетілетін қызметтер ұсыну бюджет қаражаты есебінен жүзеге асырылады.

      Ескерту. 23-бап жаңа редакцияда - ҚР 03.12.2015 № 433-V Заңымен (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі).

24-бап. Медициналық-әлеуметтік мекемелерде (ұйымдарда) арнаулы әлеуметтік көрсетілетін қызметтер ұсыну

      1. Денсаулық жағдайына байланысты басқа адамның тұрақты күтіміне және медициналық қызмет көрсетуге мұқтаж, бірінші және екінші топтардағы жалғызілікті мүгедектігі бар адамдарға, психоневрологиялық науқастар қатарындағы бірінші және екінші топтардағы мүгедектігі бар адамдарға, мүгедектігі бар балаларға арнаулы әлеуметтік көрсетілетін қызметтер ұсыну мүгедектігі бар адамдардың жасына, денсаулық жағдайына сәйкес бейінделген қарттар мен мүгедектігі бар адамдарға, мүгедектігі бар балаларға арналған медициналық-әлеуметтік мекемелерде (ұйымдарда) жүзеге асырылады және тұрмыс-тіршілік жағдайларын жасауды, күтіммен қамтамасыз етуді, медициналық қызмет көрсетуді, оңалтуды, әлеуметтік-еңбектік бейімдеуді, демалыс пен бос уақытты ұйымдастыруды қамтиды.

      2. Мемлекеттік медициналық-әлеуметтік мекемелерде және мемлекеттік емес медициналық-әлеуметтік ұйымдарда тұратын адамдарға арнаулы әлеуметтік көрсетілетін қызметтер көлемі халықты әлеуметтік қорғау саласындағы арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсету стандарттарына сәйкес ұсынылады.

      3. Мемлекеттік медициналық-әлеуметтік мекемелерде арнаулы әлеуметтік көрсетілетін қызметтер ұсыну бюджет қаражаты және (немесе) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес өзге де материалдық және қаржылық түсімдер есебінен жүзеге асырылады.

      4. Мемлекеттік емес медициналық-әлеуметтік ұйымдарда арнаулы әлеуметтік көрсетілетін қызметтер ұсыну, құрылтайшылардың қаражатын қоса алғанда, Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес ақылы негізде жүзеге асырылады.

      Ескерту. 24-бап жаңа редакцияда - ҚР 03.12.2015 № 433-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді – ҚР 27.06.2022 № 129-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

25-бап. Мүгедектігі бар адамдардың әлеуметтік инфрақұрылым объектілеріне кіріп-шығуын қамтамасыз ету

      1. Жергілікті атқарушы органдар:

      1) ұлттық стандарттарға сәйкес елді мекендерді жобалау, салу және оларда құрылыс жүргізу, тұрғын аудандарды қалыптастыру, жаңадан игерілетін және реконструкцияланатын аумақтар мен басқа да елді мекендерді абаттандыру кезінде мүгедектігі бар адамдардың тұрғын, қоғамдық және өндірістік ғимараттарға, құрылысжайларға және үй-жайларға кіріп-шығуын;

      2) тұрғын үй құрылыстары шегінде, сондай-ақ қызмет көрсету мекемелері мен еңбек ету объектілері жанында орналасатын жеңіл автомобильдерді уақытша сақтауға арналған ашық тұрақтарды жобалау және салу кезінде мүгедектігі бар адамдардың жеке автокөлік құралдарына арналған орындарды;

      3) сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы мемлекеттік нормативтерді ескере отырып, автомобильдерді қоса алғанда, арнаулы жүріп-тұру құралдарына apналған гараждар немесе тұрақтар салу үшін мүгедектігі бар адамдарға кезектен тыс орын беруді;

      4) мүгедектігі бар адамдарға қызмет көрсетуге бағдарланған мекемелер орналасқан жерлерде, сондай-ақ халық көп жүретін жерлерде ілесе дыбыстайтын және жарық беретін арнаулы бағдаршамдар, жол белгілерін және көрсеткіштер орнатуды, дыбыстайтын және жарық түсіретін құрылғылармен жарақталған жаяу жүргіншілер өтетін жерлерді белгілеуді қамтамасыз етуге тиіс.

      2. Сәулет, қала құрылысы, құрылыс және мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылау істері жөніндегі жергілікті атқарушы органдар салынып жатқан (салынуы болжанып отырған) объектілер мен кешендердің мониторингіне қатысуға мүгедектігі бар адамдардың қоғамдық бірлестіктерінің өкілдерін тартуға тиіс.

      3. Кәсіпкерлік қызметті жүзеге асыратын жеке тұлғалар, сондай-ақ заңды тұлғалар мүгедектігі бар адамдарға ортақ пайдаланылатын көлік құралдарына, тұрғын үйлерге, қоғамдық және өндірістік үйлерге, ғимараттар мен үй-жайларға кедергісіз кіріп-шығуына, әуежайларда, темір жол вокзалдарында, автовокзалдарда, автостанцияларда, теңіз және өзен порттарында еркін бағдар ұстануы мен жүріп-тұруына ұлттық стандарттарға сәйкес жағдай жасауға міндетті.

      Аталған объектілерді мүгедектігі бар адамдардың кіріп-шығуына бейімдеу мүмкін болмаған жағдайларда, тиісті жеке және заңды тұлғалар мүгедектігі бар адамдардың қажеттіліктерін барынша ескеретін қажетті шараларды әзірлеп, мүгедектігі бар адамдардың қоғамдық бірлестіктерінің бірімен келісуге және жүзеге асыруға тиіс.

      Мемлекеттік органдар жолаушыларды тасымалдау бағыттарына қызмет көрсету құқығына конкурстар өткізген кезде, мүгедектігі бар адамдардың пайдалануына бейімделген көлік құралдары бар тұлғалар артықшылыққа ие болады.

      4. Лауазымды адамдардың, сондай-ақ кәсіпкерлік қызметті жүзеге асыратын жеке тұлғалардың және заңды тұлғалардың мүгедектігі бар адамдардың әлеуметтік инфрақұрылымға және көлік инфрақұрылымына кедергісіз қол жеткізуі үшін жағдайларды қамтамасыз етпеуі Қазақстан Республикасының Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодексіне сәйкес әкімшілік жауаптылыққа тартуға әкеп соғады.

      Ескерту. 25-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 13.06.2013 № 102-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.12.2015 № 433-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 05.10.2018 № 184-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.06.2020 № 352-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 12.10.2021 № 67-VІІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

26-бап. Мүгедектігі бар адамдарды тұрғын үймен қамтамасыз ету

      1. Жергілікті атқарушы органдар Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:

      1) тұрғын үйге мұқтаж мүгедектігі бар адамдарды есепке қояды және олардың пайдалануына тұрғынжай береді;

      2) мүгедектігі бар адамдарға немесе құрамында мүгедектігі бар адамдар бар отбасыларға берілетін тұрғын үй-жайларды арнайы құралдармен және жабдықпен жабдықтауды қамтамасыз етеді.

      2. Мүгедектігі бар адамдарға ғимараттың қабаты, тұрпаты, абаттандырылу дәрежесі және тұруға қажетті басқа да жағдайлар ескеріле отырып, тұрғын үй-жайды таңдау құқығы беріледі.

      Ескерту. 26-бап жаңа редакцияда - ҚР 03.12.2015 № 433-V Заңымен (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі).

27-бап. Мүгедектігі бар адамдардың мәдени-ойын-сауық ұйымдарына және спорт ғимараттарына бара алуын қамтамасыз ету

      Жергілікті атқарушы органдар мүгедектігі бар адамдарға мәдени-ойын-сауық іс-шараларына, сондай-ақ дене шынықтырумен және спортпен шұғылдану үшін спорт ғимараттарына бара алатын жағдайларды, арнаулы спорт жабдықтарын беруді қамтамасыз етеді.

      Бірінші және екінші топтардағы мүгедектігі бар адамдар мен он сегіз жасқа дейінгі мүгедектігі бар балалар санамалап көрсетілген қызметтерді - бюджет қаражаты есебінен, ал үшінші топтағы мүгедектігі бар адамдар аталған қызметтер құнының елу процентін төлеп пайдаланады.

28-бап. Мүгедектігі бар адамдардың ақпаратқа қол жеткізуін қамтамасыз ету

      1. Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес мемлекет:

      1) мүгедектігі бар адамдар үшін мерзімді баспасөз, ғылыми, оқу-әдістемелік, анықтамалық-ақпараттық және көркем әдебиет, соның ішінде аудиотаспаларды, дискілерді, бедерлі-нүктелі Брайль қарпімен және сурдоаудармасы бар бейнетаспаларды шығару арқылы мүгедектігі бар адамдардың ақпаратқа қол жеткізуін қамтамасыз етеді.

      2) алып тасталды - ҚР 03.12.2015 № 433-V Заңымен (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі).

      1-1. Қазақстан Республикасының телерадио хабарларын тарату туралы заңнамасына сәйкес жаңалықтар сипатындағы кемінде бір телебағдарлама сурдоаудармамен немесе субтитрлер түріндегі аудармамен қамтамасыз етіледі.

      2. Жеке қарым-қатынас құралы ретінде ымдау тілі пайдаланылады, ол сондай-ақ саңырау және нашар еститін балаларға арналған білім беру ұйымдарының оқу бағдарламасында да қолданылады.

      Ескерту. 28-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 03.12.2015 № 433-V Заңымен (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі).

29-бап. Мүгедектігі бар адамдарға білім алуы және мектепке дейінгі тәрбие алуы үшін жағдайларды қамтамасыз ету

      1. Мүгедектігі бар адамдарға тегін бастауыш, негізгі орта, жалпы орта білім алуға кепілдік беріледі.

      2. Бірінші және екінші топтардағы мүгедектігі бар адамдар мен мүгедектігі бар балалар үшін техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі және жоғары білім берудің кәсіптік оқу бағдарламаларын іске асыратын ұйымдарға оқуға түсу кезінде Қазақстан Республикасының Үкіметі белгілейтін мөлшерде қабылдау квотасы көзделеді.

      3. Білім беру гранттарын алуға, сондай-ақ жоғары білімді кадрлар даярлауға мемлекеттік білім беру тапсырысы бойынша білім алушылардың құрамына қабылдауға арналған конкурстарға қатысу кезінде балдары тең болған жағдайда, медициналық қорытындыға сәйкес тиісті білім беру ұйымдарында оқуға қарсы көрсетілімдері жоқ бірінші және екінші топтағы мүгедектігі бар адамдардың, бала кезінен мүгедектігі бар адамдардың, мүгедектігі бар балалардың "Білім туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 26-бабының 5-тармағында көзделген кезектілікке сәйкес артықшылықты құқығы болады.

      4. Мемлекеттік тапсырыс немесе грант бойынша техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі және жоғары білім берудің кәсіптік оқу бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында оқитын мүгедектігі бар адамдарға стипендиямен қамтамасыз ету жөніндегі жеңілдіктер Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес беріледі.

      5. Алып тасталды – ҚР 26.06.2021 № 56-VІІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      6. Мүгедектігі бар балаларды жалпы немесе арнаулы мектепке дейінгі ұйымдарда және басқа оқу орындарында тәрбиелеу мен оқыту мүмкін болмаған жағдайда, оларды тәрбиелеу мен оқыту ата-анасының немесе заңды өкілдерінің тілегі ескеріле отырып, Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен үйде жүргізіледі.

      7. Мемлекет мүгедектігі бар адамдардың, бала кезінен мүгедектігі бар адамдардың және мүгедектігі бар балалардың білім алуы кезеңінде оларды күтіп-бағуға жұмсалған шығыстарды Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен толық немесе ішінара көтереді.

      Ескерту. 29-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2007.07.27. № 320 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 03.12.2015 № 433-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 26.06.2021 № 56-VІІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 12.10.2021 № 67-VІІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

30-бап. Мүгедектігі бар адамдарды кәсіптік оңалту

      1. Мүгедектігі бар адамдарды кәсіптік оңалту:

      1) кәсіптік бағдар беруді;

      2) кәсіптік оқытуды (қайта оқытуды);

      3) жұмысқа орналастыруды қамтиды.

      2. Кәсіптік бағдар беруді білім беру, халықты әлеуметтік қорғау ұйымдары жүзеге асырады.

      2-1. Мүгедектігі бар адамдарды жұмысқа орналастыру үшін арнайы жұмыс орындарын ашатын жұмыс берушілер мүгедектігі бар адамдарды кәсіптік бағдарлауға қатысады.

      3. Мүгедектігі бар адамдарды кәсіптік оқытуды (қайта оқытуды) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен алынған лицензия негізінде білім беру қызметін жүргізетін ұйымдар жүзеге асырады.

      Ескерту. 30-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 24.11.2015 № 421-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.12.2015 № 433-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

31-бап. Мүгедектігі бар адамдарды жұмыспен қамтуды қамтамасыз ету

      Жергілікті атқарушы органдар мүгедектігі бар адамдарды жұмыспен қамтуды:

      1) Қазақстан Республикасының халықты жұмыспен қамту туралы заңнамасына сәйкес ауыр жұмыстардағы, зиянды, қауіпті еңбек жағдайлары бар жұмыстардағы жұмыс орындарын есепке алмай, жұмыс орындары санының екіден төрт пайызына дейінгі мөлшерінде мүгедектігі бар адамдар үшін жұмыс орындарының квотасын белгілеу;

      2) жеке кәсіпкерлікті, шағын және орта кәсіпкерлікті дамыту арқылы мүгедектігі бар адамдар үшін қосымша жұмыс орындарын құру;

      3) мүгедектігі бар адамдарды Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жұмысқа орналастыру үшін арнаулы, сондай-ақ әлеуметтік жұмыс орындарын құру;

      4) мүгедектігі бар адамдарға кәсіптік оқуды ұйымдастыру арқылы қамтамасыз етеді.

      Ескерту. 31-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 29.12.2014 № 269-V (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі); 24.11.2015 № 421-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

32-бап. Мүгедектігі бар адамдардың еңбек қатынастары саласындағы құқықтары

      1. Бірінші және екінші топтардағы мүгедектігі бар адамдар үшін аптасына отыз алты сағаттан аспайтын жұмыс уақытының қысқартылған ұзақтығы белгіленеді, ұзақтығы кемінде күнтізбелік алты күн болатын жыл сайынғы ақы төленетін қосымша еңбек демалысы беріледі.

      2. Түнгі уақыттағы жұмысқа мүгедектігі бар адамның келісімімен және егер оның мұндай жұмыс істеуіне денсаулық жағдайы бойынша тыйым салынбаған болса, рұқсат етіледі.

      3. Медициналық қорытынды бойынша мүгедектігі бар адамның денсаулық жағдайы кәсіптік міндеттерін орындауға кедергі келтіретін не басқа адамдардың денсаулығына және еңбек қауіпсіздігіне қауіп төндіретін жағдайларды қоспағанда, мүгедектік уәждері бойынша еңбек шартын жасасудан не қызмет бабында жоғарылатудан бас тартуға, жұмыс берушінің бастамасы бойынша мүгедектігі бар адамды жұмыстан босатуға, оның келісімінсіз басқа жұмысқа ауыстыруға жол берілмейді.

      Ескерту. 32-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 23.11.2015 № 415-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 03.12.2015 № 433-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

32-1-бап. Әлеуметтік көрсетілетін қызметтер порталы

      1. Әлеуметтік көрсетілетін қызметтер порталы әлеуметтік-еңбек саласының ақпараттық жүйесі болып табылады және халықтың жекелеген санаттарына осы Заңға және "Мемлекеттік атаулы әлеуметтік көмек туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес, жергілікті атқарушы органдардың тауарлардың және (немесе) көрсетілетін қызметтердің құнын өтеуі шарттарымен оларды сатып алу мүмкіндігін беретін ақпараттандыру объектісін білдіреді.

      Мүгедектігі бар адамдардың әлеуметтік көрсетілетін қызметтер порталында өнім берушіні таңдауы әлеуметтік көрсетілетін қызметтер порталына мүгедектігі бар адамды абилитациялау мен оңалтудың жеке бағдарламасы іс-шараларының жіберілуі туралы оларды хабардар еткен күннен бастап екі ай ішінде жүзеге асырылады.

      2. 01.01.2023 дейін қолданыста болды – ҚР 12.10.2021 № 67-VІІ Заңымен.

      3. Мынадай:

      1) мүгедектігі бар адам тұратын елді мекенде сымды интернет болмаған;

      2) әлеуметтік көрсетілетін қызметтер порталында тіркелген сатып алынатын тауарды және (немесе) көрсетілетін қызметті беруші болмаған;

      3) мүгедектігі бар адамның әлеуметтік көрсетілетін қызметтер порталы арқылы тауарларды және (немесе) көрсетілетін қызметтерді сатып алудан бас тарту туралы өтініші болған;

      4) мүгедектігі бар адамдардың жеке тапсырыстары бойынша дайындалатын және (немесе) жеке іріктеу мен теңшеуді талап ететін протездік-ортопедиялық көмекпен, техникалық көмекші (орнын толтырушы) құралдармен, арнаулы жүріп-тұру құралдарымен қамтамасыз етілетін;

      5) есту аппараттарымен қамтамасыз ете отырып, есту-протездік көмегі көрсетілетін;

      6) кохлеарлық имплантқа сөйлеу процессорын ауыстыру және теңшеу бойынша қызметтер көрсетілетін жағдайларда, тауарларды және (немесе) көрсетілетін қызметтерді сатып алу Қазақстан Республикасының мемлекеттік сатып алу туралы заңнамасына сәйкес жүргізіледі.

      4. Мүгедектігі бар адамдар мен өнім берушілер арасындағы әлеуметтік көрсетілетін қызметтер порталы арқылы тауарларды және (немесе) көрсетілетін қызметтерді сатып алуға байланысты қатынастар Қазақстан Республикасының азаматтық заңнамасымен, сондай-ақ әлеуметтік көрсетілетін қызметтер порталында жасалатын шартпен реттеледі.

      Ескерту. 3-тарау 32-1-баппен толықтырылды – ҚР 26.12.2019 № 287-VІ (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); жаңа редакцияда – ҚР 12.10.2021 № 67-VІІ (қолданысқа енгізілу тәртібін 3-баптан қараңыз); өзгеріс енгізілді – ҚР 27.06.2022 № 129-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

32-2-бап. Әлеуметтік көрсетілетін қызметтер порталында тауарларды және (немесе) көрсетілетін қызметтерді берушілер

      1. Кәсіпкерлік қызметті жүзеге асыратын жеке тұлғалар, заңды тұлғалар әлеуметтік көрсетілетін қызметтер порталында тауарларды және (немесе) қызметтерді берушілер болып табылады.

      Осы тармақтың бірінші бөлігінің талабы жеке көмекшінің әлеуметтік көрсетілетін қызметтеріне қолданылмайды.

      Психикалық саулық саласында медициналық көмек көрсететін ұйымдарда есепте тұрған адам жеке көмекші бола алмайды.

      2. Тауарларды және (немесе) көрсетілетін қызметтерді берушілерді әлеуметтік көрсетілетін қызметтер порталына жіберу, әлеуметтік көрсетілетін қызметтер порталында оларды тіркеу немесе тіркеуден шығару халықты әлеуметтік қорғау саласындағы уәкілетті орган бекіткен қағидаларға сәйкес жүзеге асырылады.

      3. Әлеуметтік көрсетілетін қызметтер порталында мынадай:

      1) сәйкестігін міндетті түрде растауға жататын тауарларды беру кезінде сәйкестік сертификаты немесе сәйкестік туралы декларациясы бар;

      2) мемлекеттік тіркелуге және қайта тіркелуге тиіс медициналық бұйымдарға жататын техникалық көмекші (орнын толтырушы) құралдар мен арнаулы жүріп-тұру құралдарын беру кезінде тіркеу куәлігі бар;

      3) салықтық берешегі және әлеуметтік төлемдер бойынша берешегі жоқ;

      4) банкроттық не тарату рәсіміне жатпайтын;

      5) Қазақстан Республикасының мемлекеттік сатып алу туралы заңнамасына сәйкес мемлекеттік сатып алуға жосықсыз қатысушылардың тізіліміне енгізілмеген;

      6) Қазақстан Республикасының квазимемлекеттік сектордың жекелеген субъектілерінің сатып алуы туралы заңнамасында көзделген сатып алуға жосықсыз қатысушылардың тізіліміне және (немесе) Ұлттық әл-ауқат қорының сенімсіз әлеуетті өнім берушілерінің (өнім берушілердің) тізбесіне енгізілмеген;

      7) тауарларды өткізу және (немесе) қызметтерді көрсету үшін шығарылған жерін, сипаттамаларын және бағасын растайтын құжаттарды ұсынған;

      8) санаторий-курорттық емдеуді және медициналық оңалтуды ұсыну кезінде медициналық қызметті жүзеге асыруға лицензиясы бар;

      9) ымдау тілі маманының әлеуметтік қызметін көрсету кезінде біліктілігін растайтын құжаты бар өнім берушілер тіркеледі.

      Осы тармақтың бірінші бөлігінің талабы жеке көмекшінің әлеуметтік көрсетілетін қызметтеріне қолданылмайды.

      4. Өнім беруші әлеуметтік көрсетілетін қызметтер порталында тіркеуден мынадай:

      1) әлеуметтік көрсетілетін қызметтер порталында тіркеуден шығару туралы өтініш берген;

      2) кәсіпкерлік қызметті жүзеге асыратын жеке тұлға қайтыс болған немесе қызметі тоқтатылған, заңды тұлғаның қызметі тоқтатылған;

      3) Қазақстан Республикасының мемлекеттік сатып алу туралы заңнамасына сәйкес мемлекеттік сатып алуға жосықсыз қатысушылардың тізіліміне енгізілген;

      4) Қазақстан Республикасының квазимемлекеттік сектордың жекелеген субъектілерінің сатып алуы туралы заңнамасында көзделген сатып алуға жосықсыз қатысушылардың тізіліміне және (немесе) Ұлттық әл-ауқат қорының сенімсіз әлеуетті өнім берушілерінің (өнім берушілердің) тізбесіне енгізілген;

      5) әлеуметтік көрсетілетін қызметтер порталы арқылы өзіне алған міндеттемелерді орындамаған және (немесе) тиісінше орындамаған жағдайларда шығарылады.

      Осы тармақтың бірінші бөлігінің 1), 3) және 4) тармақшаларына сәйкес әлеуметтік көрсетілетін қызметтер порталында тіркеуден шығару өнім берушіні тіркеуден шығару күніне әлеуметтік көрсетілетін қызметтер порталы арқылы өзіне алған міндеттемелерді орындаудан босатпайды.

      Осы тармақтың бірінші бөлігінің 5) тармақшасында көрсетілген жағдайларда, мүгедектігі бар адам өнім берушінің өзіне алған міндеттемелерді орындамағаны және (немесе) тиісінше орындамағаны туралы өзіне белгілі болған күннен бастап күнтізбелік он төрт күннен кешіктірмей әлеуметтік көрсетілетін қызметтер порталына тиісті ақпаратты орналастырады. Жергілікті атқарушы орган құратын, өнім беруші тарапынан бұзушылықтардың болуын немесе болмауын айқындайтын комиссия осы ақпаратты орналастырылған күнінен бастап он жұмыс күні ішінде қарайды.

      Өнім беруші осы тармақтың бірінші бөлігінің 3) және 4) тармақшаларында көзделген негіздер бойынша әлеуметтік көрсетілетін қызметтер порталында тіркеуден шығарылған жағдайда, ол туралы мәліметтер тиісті тізілімнен және (немесе) тізбеден алып тасталғаннан кейін әлеуметтік көрсетілетін қызметтер порталында кейіннен тіркеу мүмкін болады.

      Өнім беруші осы тармақтың бірінші бөлігінің 5) тармақшасында көзделген негіздер бойынша әлеуметтік көрсетілетін қызметтер порталында тіркеуден шығарылған жағдайда, тіркеуден шығарылған күннен бастап кемінде бір жылдан кейін оны әлеуметтік көрсетілетін қызметтер порталында кейіннен тіркеу мүмкін болады.

      5. Өнім беруші әлеуметтік көрсетілетін қызметтер порталында мүгедектігі бар адамдарға берілетін техникалық көмекші (орнын толтырушы) құралдардың, арнаулы жүріп-тұру құралдарының және көрсетілетін қызметтердің сыныптауышына сәйкес келетін тауарларды және (немесе) көрсетілетін қызметтерді өткізеді.

      Өнім берушілердің әлеуметтік көрсетілетін қызметтер порталында жасалатын шарттың талаптарына сәйкес келмейтін тауарларды және (немесе) көрсетілетін қызметтерді әлеуметтік көрсетілетін қызметтер порталы арқылы өткізу фактісі анықталған жағдайда, олардың құны өнім берушілердің қаражаты есебінен өтеледі.

      Ескерту. 3-тарау 32-2-баппен толықтырылды – ҚР 26.12.2019 № 287-VІ (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); жаңа редакцияда – ҚР 12.10.2021 № 67-VІІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

32-3-бап. Мүгедектігі бар адамдарды әлеуметтік көрсетілетін қызметтер порталы арқылы сатып алынатын тауарлармен және (немесе) көрсетілетін қызметтермен қамтамасыз ету

      1. Мүгедектігі бар адамды абилитациялау мен оңалтудың жеке бағдарламасы негізінде мүгедектігі бар адамдар әлеуметтік көрсетілетін қызметтер порталы арқылы тауарларды және (немесе) көрсетілетін қызметтерді сатып алуға тапсырысты жүзеге асырады.

      Әлеуметтік көрсетілетін қызметтер порталы арқылы өткізілетін тауарлар және (немесе) көрсетілетін қызметтер мүгедектігі бар адамдарға берілетін техникалық көмекші (орнын толтырушы) құралдардың, арнаулы жүріп-тұру құралдарының және көрсетілетін қызметтердің сыныптауышына сәйкес келуге тиіс.

      2. Мүгедектігі бар адамды абилитациялау мен оңалтудың жеке бағдарламасына сәйкес тауарларды және (немесе) көрсетілетін қызметтерді әлеуметтік көрсетілетін қызметтер порталы арқылы сатып алған кезде мүгедектігі бар адамның жергілікті атқарушы органдарға олардың құнын өтетуге, бірақ осы баптың 3-тармағында көзделген кепілдік берілген сома мөлшерінен асырмай өтетуге құқығы бар. Мүгедектігі бар адам кепілдік берілген соманың және сатып алынған тауарлардың және (немесе) көрсетілетін қызметтердің нақты құны арасындағы айырманы меншікті қаражаты есебінен өз бетінше төлейді.

      3. Әлеуметтік көрсетілетін қызметтер порталы арқылы сатып алынатын тауарлардың және (немесе) көрсетілетін қызметтердің құнын өтеу ретінде ұсынылатын кепілдік берілген сома халықты әлеуметтік қорғау саласындағы уәкілетті орган айқындаған тәртіппен және мөлшерлерде төленеді.

      Әлеуметтік көрсетілетін қызметтер порталы арқылы сатып алынатын көрсетілетін қызметтердің құнын өтеу ретінде ұсынылатын кепілдік берілген сома:

      жеке көмекшінің әлеуметтік көрсетілетін қызметтеріне күніне сегіз сағаттан;

      ымдау тілі маманының әлеуметтік көрсетілетін қызметтеріне жылына алпыс сағаттан аспайтын есеппен айқындалады.

      Ескерту. 32-3-баппен толықтырылды – ҚР 12.10.2021 № 67-VІІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді – ҚР 31.12.2021 № 100-VІІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

4-тарау. ЖҰМЫС БЕРУШІНІҢ МҮГЕДЕКТІГІ БАР АДАМДАРДЫ ӘЛЕУМЕТТІК ҚОРҒАУ ІСІНЕ ҚАТЫСУЫ

33-бап. Жұмыс берушінің әлеуметтік инфрақұрылым объектілеріне бара алуды қамтамасыз ету жөніндегі міндеті

      Жұмыс берушінің кінәсінен жұмыста мертігуге ұшыраған немесе кәсіптік ауруға шалдыққан мүгедектігі бар адамдардың өндірістік үйлерге, ғимараттарға, үй-жайларға бара алуы үшін жұмыс беруші жұмыс орындары мен жұмыс үй-жайларын жобалау және бейімдеу арқылы жағдай жасайды, мүгедектігі бар адамды абилитациялау мен оңалтудың жеке бағдарламасына сәйкес тұрғын үй-жайларды арнаулы құралдармен және көмекші құрылғылармен жабдықтайды.

34-бап. Жұмыс берушінің мүгедектігі бар адамдарды жұмыспен қамту және кәсіптік оңалту саласындағы міндеті

      Жұмыс берушінің кінәсінен жұмыста мертігуге ұшыраған және (немесе) кәсіптік ауруға шалдыққан мүгедектігі бар адамдарды жұмысқа орналастыру үшін жұмыс беруші кәсіптік оқытуды немесе қайта оқытуды, арнаулы жұмыс орындарын құруды осы Заңға сәйкес жеке қаражаты есебінен қамтамасыз етеді.

35-бап. Жұмыс берушінің мүгедектігі бар адамға келтірілген зиянды өтеу жөніндегі міндеті

      Жұмыс берушінің кінәсінен жұмыста мертігуге ұшыраған немесе кәсіптік ауруға шалдыққан мүгедектігі бар адамдарға келтірілген зиянды өтеу Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады.

5-тарау. МҮГЕДЕКТІГІ БАР АДАМДАРДЫҢ ҚОҒАМДЫҚ БІРЛЕСТІКТЕРІ

36-бап. Мүгедектігі бар адамдардың қоғамдық бірлестіктерінің құқықтары және олардың өкілеттіктері

      1. Мүгедектігі бар адамдардың қоғамдық бірлестіктері үйлестіру кеңесінің жұмысына және мүгедектігі бар адамдарды әлеуметтік қорғауға байланысты мәселелерді шешуге қатысады.

      2. Орталық және жергілікті атқарушы органдар мүгедектігі бар адамдардың мүдделерін қозғайтын шешімдерді әзірлеу мен қабылдау кезінде мүгедектігі бар адамдардың қоғамдық бірлестіктерімен және олардың өкілетті өкілдерімен өзара іс-қимыл жасайды.

      3. Мүгедектігі бар адамдардың қоғамдық бірлестіктеріне, сондай-ақ олардың ұйымдарына олардың меншігіндегі үйлер (құрылыстар, ғимараттар) салынған жер учаскелеріне меншік құқығын мемлекеттік меншіктен жеке меншікке беру Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген жағдайларда өтеусіз негізде жүзеге асырылады.

      Мүгедектігі бар адамдардың қоғамдық бірлестіктері қызметін тоқтатқан немесе мүгедектігі бар адамдардың қоғамдық бірлестіктерінің, олардың ұйымдарының меншігіндегі жылжымайтын мүлікті иеліктен айырған жағдайда, олардың меншігіндегі жер учаскелері мемлекеттің меншігіне қайтарылуға тиіс.

      4. Мүгедектігі бар адамдардың қоғамдық бірлестіктері:

      1) орталық және жергілікті атқарушы органдарға мүгедектігі бар адамдардың құқықтары мен заңды мүдделерін қорғауды қамтамасыз ету жөнінде ұсыныстар енгізу;

      2) әлеуметтік қызметтердің тиісті түрлерін көрсетудің тиімділігін бағалауға қатысу;

      3) мүгедектігі бар адамдарды әлеуметтік қорғау мәселелері жөнінде әзірленіп жатқан Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілеріне ұсыныстар енгізу;

      4) дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті органмен немесе облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың, аудандардың, облыстық маңызы бар қалалардың жергілікті атқарушы органдарымен бірлесіп спорттық іс-шараларды ұйымдастыру;

      5) уәкілетті аумақтық мәдениет органдарымен бірлесіп ағарту және мәдени-көпшілік іс-шараларды ұйымдастыру арқылы мүгедектігі бар адамдарды әлеуметтік қорғау жөніндегі мемлекеттік саясатты қалыптастыруға қатысуға құқылы.

      Ескерту. 36-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2009.12.07 № 222-ІV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз); 03.07.2013 № 124-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 28.12.2018 № 210-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 13.12.2019 № 280-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

6-тарау. OCЫ 3AҢHЫҢ САҚТАЛУЫН БАҚЫЛАУ

37-бап. Мүгедектігі бар адамдарды әлеуметтік қорғау саласындағы мемлекеттік бақылау

      Мүгедектігі бар адамдарды әлеуметтік қорғау саласындағы мемлекеттік бақылауды халықты әлеуметтік қорғау саласындағы уәкілетті орган және оның аумақтық бөлімшелері Қазақстан Республикасының Кәсіпкерлік кодексіне сәйкес тексеру және бақылау субъектісіне (объектісіне) бару арқылы профилактикалық бақылау нысанында жүзеге асырады.

      Ескерту. 37-бап жаңа редакцияда - ҚР 24.05.2018 № 156-VІ Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

38-бап. Халықты әлеуметтiк қорғау саласындағы уәкiлеттi органның және оның аумақтық бөлiмшелерiнiң Қазақстан Республикасының мүгедектердi әлеуметтiк қорғау туралы заңнамасының сақталуын бақылауды жүзеге асыру жөнiндегi құқықтары

      Ескерту. 38-бап алып тасталды - ҚР 24.05.2018 № 156-VІ Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

7-тарау. ҚОРЫТЫНДЫ ЕРЕЖЕЛЕР

39-бап. Қазақстан Республикасының мүгедектігі бар адамдарды әлеуметтік қорғау туралы заңнамасын бұзғаны үшін жауаптылық

      Қазақстан Республикасының мүгедектігі бар адамдарды әлеуметтік қорғау туралы заңнамасын бұзуға кінәлі тұлғалар Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген жауаптылықта болады.

40-бап. Осы Заңды қолданысқа енгізу тәртібі

      1. Осы Заң:

      1) 2006 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгізілетін 1-баптың 17) тармақшасын; 20-баптың 5-тармағын; 21-баптың 1-тармағының 4) тармақшасын; 22-баптың 3-тармағын; 26-баптың 1-тармағының 2) тармақшасын; 28-бапты;

      2) 2007 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгізілетін 7-баптың 1-тармағының 8) тармақшасын; 25-баптың 3-тармағын қоспағанда, ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі.

      2. Мыналардың күші жойылды деп танылсын:

      1) "Қазақстан Республикасында мүгедектердің әлеуметтік қорғалуы туралы" 1991 жылғы 21 маусымдағы Қазақстан Республикасының Заңы (Қазақ ССР Жоғарғы Советінің Ведомостары, 1991 ж., № 26, 345-құжат; Қазақстан Республикасы Жоғарғы Кеңесінің Жаршысы, 1994 ж., № 9-10, 158-құжат; № 15, 208-құжат; 1995 ж., № 20, 120-құжат; Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 1997 ж., № 7, 79-құжат; № 12, 184-құжат; № 17-18, 219-құжат; 1998 ж., № 24, 432-құжат; 1999 ж., № 8, 247-құжат; 2001 ж., № 1, 4-құжат; № 13-14, 173-құжат; 2002 ж., № 6, 71-құжат);

      2) Қазақ ССР Жоғарғы Советінің "Қазақ ССР-інде мүгедектердің әлеуметтік қорғалуы туралы" Қазақ ССР Заңын күшіне енгізу туралы" 1991 жылғы 21 маусымдағы Қаулысы (Қазақ ССР Жоғарғы Советінің Ведомостары, 1991 ж., № 26, 346-құжат).

      Қазақстан Республикасының
Президенті