Қазақстан Республикасында офтальмологиялық көмек көрсетуді ұйымдастыру стандартын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрінің 2015 жылғы 25 желтоқсандағы № 1023 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2016 жылы 26 қаңтарда № 12923 болып тіркелді. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2023 жылғы 29 қарашадағы № 168 бұйрығымен

Ескерту. Күші жойылды – ҚР Денсаулық сақтау министрінің 29.11.2023 № 168 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

"Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы" Қазақстан Республикасының 2009 жылғы 18 қыркүйектегі Кодексінің 7-бабының 1-тармағының 6) тармақшасына және Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2014 жылғы 23 қыркүйектегі № 1005 қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрлігі туралы ереженің 16-тармағының 9) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

1. Қоса беріліп отырған Қазақстан Республикасында офтальмологиялық көмек көрсетуді ұйымдастыру стандарты бекітілсін.

2. Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрлігінің Медициналық көмекті ұйымдастыру департаменті заңнамада белгіленген тәртіппен:

1) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

2) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркегеннен кейін күнтізбелік он күннің ішінде мерзімді баспасөз басылымдарында және "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде ресми жариялауға жіберуді;

3) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрлігінің интернет-ресурсында орналастыруды;

4) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркегеннен кейін он жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрлігінің Заң қызметі департаментіне осы тармақтың 1), 2) және 3) тармақшаларында көзделген іс-шараларды орындау туралы мәліметті ұсынуды қамтамасыз етсін.

3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму вице-министрі А.В. Цойға жүктелсін.

4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының
Денсаулық сақтау
және әлеуметтік даму министрі	Т. Дүйсенова

Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрінің 2015 жылғы 25 желтоқсандағы № 1023 бұйрығымен бекітілген

Қазақстан Республикасында офтальмологиялық көмек
көрсетуді ұйымдастыру стандарты
1. Жалпы ережелер

1. Қазақстан Республикасында офтальмологиялық көмек көрсетуді ұйымдастыру стандарты (бұдан әрі – Стандарт) "Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы" Қазақстан Республикасының 2009 жылғы 18 қыркүйектегі Кодексінің 7-бабының 1-тармағының 6) тармақшасына (бұдан әрі – Кодекс) және Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2014 жылғы 23 қыркүйектегі № 1005 қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрлігі туралы ереженің 16-тармағының 9) тармақшасына сәйкес әзірленген.

2. Осы Стандарт амбулаториялық-емханалық, стационарлық және стационарды алмастыратын деңгейлерде көру ағзасының аурулары бар пациенттерге медициналық көмек көрсетуді ұйымдастыруға қойылатын талаптарды белгілейді.

3. Офтальмологиялық көмек көрсететін денсаулық сақтау ұйымдарының штаттары Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2010 жылғы 7 сәуірдегі № 238 бұйрығымен бекітілген Денсаулық сақтау ұйымдарының үлгі штаттарының және штат нормативтеріне (Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 6173 болып тіркелген) сәйкес белгіленеді.

4. Осы Стандартта пайдаланылатын терминдер мен анықтамалар:

1) бейінді маман – жоғары медициналық білімі, "офтальмология" (ересектер мен балалар) мамандығы бойынша серификаты бар медицина қызметкері;

2) денсаулық сақтау ұйымы – денсаулық сақтау саласында қызметті жүзеге асыратын заңды тұлға;

3) Емдеуге жатқызу бюросы порталы (бұдан әрі – Портал) – тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемі шеңберінде пациенттердің стационарға жоспарлы емдеуге жатқызу жолдамаларын электрондық тіркеудің, есепке алудың, өңдеу мен сақтаудың бірыңғай жүйесі;

4) көз микрохирургиясы – мамандандырылған микроскопиялық жабдықтар мен аспаптарды пайдалана отырып көру ағзасына жүргізілетін хирургиялық араласулардың жиынтығы;

5) офтальмологиялық көмек – диагностиканы, емдеуді, профилактиканы және медициналық оңалтуды қамтитын көру ағзаларының аурулары бар пациенттерге көрсетілетін медициналық қызметтердің жиынтығы;

6) профилактика – аурулардың пайда болуының, олардың ерте сатыда өршуінің алдын алуға және орын алған асқынуларды, ағзалар мен тіндердің бүлінулерін бақылауға бағытталған медициналық және медициналық емес іс-шаралар кешені;

7) тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемі (бұдан әрі - ТМККК) – Қазақстан Республикасының азаматтарына және оралмандарға көрсетілетін медициналық қызметтер Кодекстің 6-бабының 7) тармақшасына сәйкес айқындайтын тізбесі бойынша бірыңғай медициналық көмектің көлемі.

2. Қазақстан Республикасында офтальмологиялық көмек көрсететін
ұйымдар қызметтерінің негізгі бағыттары мен құрылымы

5. Меншік нысанына және ведомстволық тиістілігіне қарамастан офтальмологиялық көмек көрсететін медициналық ұйымдардың (бұдан әрі - МҰ) негізгі міндеттері, функциялары және құрылымы Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2012 жылғы 28 ақпандағы № 120 бұйрығымен бекітілген Қазақстан Республикасының халқына офтальмологиялық көмек көрсететін денсаулық сақтау ұйымдарының қызметі туралы ережеде айқындалған (Қазақстан Республикасының Нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7505 болып тіркелген).

6. Меншік нысанына және ведомстволық тиістілігіне қарамастан Қазақстан Республикасында офтальмологиялық көмек көрсететін медициналық ұйымдар Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрілігінің "Құрмет белгісі" орденді Қазақ көз аурулары ғылыми-зерттеу институты" акционерлік қоғамымен (бұдан әрі – ҚазКҒЗИ) өзара іс-қимылды жүзеге асырады.

3. Қазақстан Республикасында офтальмологиялық көмек
көрсетуді ұйымдастыру

7. Қазақстан Республикасында халыққа офтальмологиялық көмек "Тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемінің тізбесін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2009 жылғы 15 желтоқсандағы № 2136 қаулысымен бекітілген ТМККК шеңберінде көрсетіледі.

8. Офтальмологиялық көмек көрсету (ересектерге және балаларға) медициналық көмектің мынадай нысандарында жүзеге асырылады:

1) амбулаториялық-емханалық көмек, соның ішінде алғашқы медициналық-санитариялық көмек (бұдан әрі – МСАК) және консультациялық-диагностикалық көмек (бұдан әрі – КДК);

2) стационарлық;

3) стационарды алмастыратын көмек.

9. Көру ағзаларының аурулары бар пациенттерге МСАК Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрінің 2015 жылғы 28 сәуірдегі № 281 бұйрығымен бекітілген Алғашқы медициналық-санитариялық көмек көрсету қағидалары және Азаматтарды алғашқы медициналық-санитариялық көмек көрсету ұйымдарына бекіту қағидаларына сәйкес (Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 11268 болып тіркелген) көрсетіледі.

10. Амбулаториялық-емханалық деңгейде офтальмологиялық көмек көрсету:

1) профилактикалық, соның ішінде скринингтік қарап-тексерулерді;

2) диагностикалық зерттеулер, соның ішінде МСАК маманының қарап-тексеруі, зертханалық және аспаптық зерттеулерді;

3) емдік іс-шаралар, соның ішінде шұғыл және кезек күттірмейтін көмек көрсетуді, клиникалық хаттамаларға (бұдан әрі – КХ) сәйкес емдеу амалдарды;

4) Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің міндетін атқарушының 2011 жылғы 4 қарашадағы № 786 бұйрығымен бекітілген Тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемінің шеңберінде амбулаториялық деңгейде белгілі бір аурулары (жай-күйі) бар халықты тегін қамтамасыз ету үшін дәрілік заттардың және медициналық мақсаттағы бұйымдардың және мамандандырылған емдік өнімдердің тізбесіне сәйкес (Қазақстан Республикасының Нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7306 болып тіркелген) көру ағзаларының аурулары бар пациенттерге дәрілік заттарға, соның ішінде тегін дәрі-дәрмекпен қамтамасыз ету бойынша рецептілер беруді;

5) Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрінің 2015 жылғы 29 қыркүйектегі № 761 бұйрығымен бекітілген (бұдан әрі - № 761 бұйрық) Стационарлық көмек көрсету қағидаларына сәйкес (Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 12204 болып тіркелген) Порталда жолдаманы тіркеу және пациенттің МҰ-ды еркін таңдау құқығы ескеріле отырып, жоспарлы емдеуге жатқызудың жоспарланған күнін анықтау арқылы МҰ-ға жоспарлы емдеуге жатқызуға іріктеу және жіберуді;

6) офтальмологиялық патологиясы бар пациенттерді динамикалық байқауды;

7) офтальмологиялық патологиясы бар пациенттерді диспансерлеуді;

8) "Денсаулық сақтау ұйымдарының бастапқы медициналық құжаттама нысандарын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің міндетін атқарушының 2010 жылғы 23 қарашадағы № 907 бұйрығына (бұдан әрі – № 907 бұйрық) сәйкес (Қазақстан Республикасының Нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 6697 болып тіркелген) бастапқы медициналық құжаттаманы ресімдеу және жүргізуді;

9) Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрінің 2015 жылғы 31 наурыздағы № 183 бұйрығымен бекітілген Еңбекке уақытша жарамсыздыққа сараптама жүргізу, еңбекке уақытша жарамсыздық парағы мен анықтама беру қағидаларына сәйкес еңбекке уақытша жарамсыздық сараптамасын жүргізуді (Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10964 болып тіркелген);

10) саламатты өмір салтын қалыптастыру және насихаттауды қамтиды.

11. Көру ағзаларының аурулары бар пациенттерге КДК Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрінің міндетін атқарушының 2015 жылғы 28 шілдедегі № 626 бұйрығымен бекітілген Консультациялық-диагностикалық көмек көрсету қағидаларына сәйкес (Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 11958 болып тіркелген) жүзеге асырылады.

12. КДК дәрігер офтальмологтар жүзеге асырады және олар:

1) көру ағзаларының аурулары бар науқастарға консультациялық, диагностикалық, емдік және медициналық оңалту көмегін көрсетуді;

2) жедел медициналық араласуды талап ететін көздің, оның қосалқы аппаратының және ұясының жіті жай-күйлерінде және (немесе) аурулары кезінде (көздің, оның қосалқы аппаратының және ұясының жарақаттары, көздің және оның қосалқы аппаратының термиялық және химиялық күюі, көз тамырларының жіті аурулары, көру нервісінің жіті аурулары, қасаң қабықтың ойық жарасының тесілуі, жіті глаукома ұстамасы, көздің, оның қосалқы аппаратының және ұясының қабынған іріңді жіті аурулары) шұғыл және кезек күттірмейтін медициналық көмек көрсетуді, ал стационарлық жағдайда медициналық көмек көрсетуді талап ететін жағдайлар кезінде пациенттер тәулік бойы кезек күттірмейтін медициналық көмек көрсететін офтальмологиялық бөлімшеге жіберуді (шұғыл көмек көрсету бойынша МҰ таңдау қаланың, облыстың Денсаулық сақтау басқармасы белгілейтін ургенттік көмек көрсету кестесіне сәйкес жүзеге асырылады);

3) офтальмологиялық бейінде онкологиялық ауру анықталған кезде, аралас және (немесе) үйлескен емдеуді қажет етпейтін пациентті офтальмолог дәрігерідің емдеу мен байқауды;

4) дәрігердің байқауымен стационарлық жағдайдан шығарылған пациенттерге, соның ішінде операциялық араласулардан кейін, медиицналық ұйым жағдайында бірнеше сағат бойы медицина қызметкерінің байқауын талап ететін емдік іс-шараларды жүргізу қажет болғанда медициналық көмек көрсетуді;

5) емдеу курстарын қайта жүргізуді талап ететін созылмалы аурулары бар науқастарға медициналық көмек көрсетуді;

6) пациенттерді хирургиялық, соның ішінде лазерлік емдеуді;

7) пациенттерде қосалқы патологиялары болған кезде аралас мамандық дәрігерлерін тартуды;

8) көру ағзаларының аурулары бар пациенттерді динамикалық және диспансерлік байқау, соның ішінде қауіп тобындағы балаларды байқауды (ретинопатиясы дамымаған шала туғандар, регресі барлар және басқа.);

9) бекітілген халықты профилактикалық қарап-тексеруге қатысуды;

10) жойылған көру функцияларын қалпына келтіруге бағытталған медициналық оңалту жүргізуді;

11) қалпына келтіре емдеуді ұйымдастыру, балалардың алыстан көрмеуінің, соқырлықтың және бекітілген халық арасында нашар көрудің дамуын алдын алуға бағытталған іс-шараларды жүргізуді;

12) мүгедектік тобын белгілеу үшін медициналық құжаттаманы дайындау және науқастарды медициналық-әлеуметтік сараптамаға уақтылы жіберуді;

13) № 907 бұйрыққа сәйкес бастапқы медициналық құжаттаманы ресімдеу және жүргізуді қамтиды.

13. Тәулік бойы медициналық байқаумен мамандандырылған және жоғары мамандандырылған медициналық көмек көрсету қажеттілігі стационарға емдеуге жатқызу үшін көрсетілімдер болып табылады.

14. Стационарлық деңгейдегі офтальмологиялық көмек:

1) дәлелді медицина негізінде қажетті диагностикалық зерттеулерді қолдана отырып жоғары мамандандырылған, мамандандырылған медициналық көмек көрсетуді;

2) пациенттерді күнделікті қарап-тексеру, бөлім меңгерушісінің аралап қарап шығуына қатысуды;

3) КХ-сәйкес диагностика (зертханалық және аспаптық зерттеп-қарау) және емдеуді (консервативтік және хирургиялық);

4) аралас мамандықтар дәрігерлерінің пациенттерге консультациясын ұйымдастыруды, консилиумдар ұйымдастыруды;

5) медициналық босандыру ұйымдарында шала туғандардың ретинопатиясы бойынша қауіп тобындағы жаңа туған нәрестелердің уақтылы диагностикасы және мамандандырылған офтальмологиялық көмек көрсетуді. Медициналық босандыру ұйымдарында операциялық емдеу жүргізуге жағдайлар болмаған кезде балаларды қалалық, облыстық ауруханалардың балаларға арналған офтальмологиялық бөлімшелеріне, келісім бойынша ҚазКҒЗИ-ға емдеуге жатқызу жүзеге асырылады. Операциялық араласудан кейін бала тәулік бойы реанимация бөлімшесінде дәрігерлердің байқауында болады, бұл баланың өмір сүру қауіпсіздігі мен денсаулығының міндетті шарты болып табылады. Стационардан шыққаннан кейін бала тұрғылықты жері бойынша емханада дәрігердің байқауында болады;

6) шала туғандардың ретинопатиясына скрининг, мониторинг жүргізуді және лазерлік емдеуді ұйымдастыру КХ сәйкес жүзеге асырылады;

7) медициналық ғылым мен практиканың жетістіктеріне негізделген емдеу, диагностика және профилактиканың заманауи әдістерін меңгеру және тәжірибеге енгізуді;

8) пациенттерге көрсетілетін емдеу-диагностикалық көмектің сапасын арттыруды;

9) медициналық көмек көрсетудің, пациенттерге күтімнің ұйымдастырушылық нысандары мен әдістерін дамыту және жетілдіруді;

10) емдеу-күзет режимін құру, противоэпидемияға қарсы іс-шараларды және ауруханаішілік инфекция профилактикасын жүргізуді;

11) санитариялық-ағарту жұмысын жүргізу, халықты гигиеналық тұрғыдан тәрбиелеу және саламатты өмір салтын насихаттауды;

12) өз бейіні бойынша сырқаттанушылыққа талдау жасау және оны төмендету бойынша іс-шараларды жүргізуді;

13) № 907 бұйрыққа сәйкес медициналық құжаттаманы дұрыс ресімдеуді және жүргізуді қамтамасыз етуді қамтиды.

15. Медициналық көмек көрсетудің барлық деңгейінде диагнозды сәйкестендіру қиындығы туындаған жағдайда, жүргізілген емдеу тиімсіз, сондай-ақ басқа көрсетілімдер болған жағдайда басшының медициналық бөлім жөніндегі орынбасары бөлімше меңгерушінің өтінімі бойынша консилиум (қажет болған жағдайда республикалық деңгейдегі консультантты қоса алғанда, қажетті (кемінде үш) мамандарды тарта отырып, пациентке қосымша зерттеп-қарауды, емдеу тактикасын нақтылау, белгілеу және аурудың болжамын жүргізе отырып) ұйымдастырады. Кешкі, түнгі уақытта, демалыс және мереке күндері консилиумды кезекші дәрігердің өтінімі бойынша стационардың жауапты кезекші дәрігері ұйымдастырады.

16. Көру ағзаларының аурулары бар пациенттерге стационарлық көмек № 761 бұйрығымен бекітілген Стационарлық көмек көрсету қағидаларына сәйкес жүзеге асырылады.

17. Стационарды алмастыратын көмек Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрінің 2015 жылғы 17 тамыздағы № 669 бұйрығымен бекітілген Стационарды алмастыратын көмек көрсету қағидаларына сәйкес (Қазақстан Республикасының Нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 12106 болып тіркелген) жүзеге асырылады.

18. ТМККК шеңберінде стационарды алмастыратын көмек ТМККК шеңберінде күндізгі стационар және үйдегі стационар жағдайында денсаулық сақтау ұйымының жоғары медициналық білімі бар қызметкердің жолдамасы бойынша ұсынылады.

19. Мамандандырылған медициналық көмекті бейінді мамандар көрсетеді және өзіне арнайы әдістер мен күрделі медициналық технологияларды, медициналық оңалтуды пайдалануды талап ететін аурулармен жай-күйлердің профилактикасын, диагностикасын, емдеуді қамтиды.

20. Жоғары мамандандырылған медициналық көмекті офтальмолог дәрігерлер көрсетеді және өзіне инновациялық, аз инвазивті, арнайы әдістерді және күрделі медициналық технологияларды пайдалануды медициналық оңалтуды талап ететін аурулармен және жай-күйлердің профилактикасын, диагностикасын, емдеуді қамтиды.

21. Офтальмологиялық көмек көрсету деңгейлері бойынша клиникалық-диагностикалық зерттеулердің көлемі осы Стандартқа қосымшаға сәйкес белгіленеді.

22. Стационарлық жағдайда мамандандырылған немесе жоғары мамандандырылған медициналық көмек көрсету аяқталғаннан кейін пациентке стационарлық науқастың медициналық картасынан жүргізілген зерттеп-қараулар мен емдеу нәтижелері, амбулаториялық-емханалық деңгейде науқасты қадағалап қараудың одан арғы тактикасы бойынша ұсынымдары бар үзінді көшірме (№ 907 бұйрықпен бекітілген 027/е нысаны) беріледі және пациентте белсенді динамикалық байқауға көрсетілімдер болған жағдайда, олар туралы ақпарат бекітілген тұрғылықты жері бойынша МСАК ұйымына беріледі.

23. Көру ағзаларының аурулары бар пациенттерге жедел медициналық көмек Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрінің 2015 жылғы 27 сәуірдегі № 269 бұйрығымен бекітілген Жедел медициналық көмек көрсету және санитариялық авиация нысанында медициналық көмек ұсыну қағидаларына сәйкес (Қазақстан Республикасының Нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 11263 болып тіркелген) жүзеге асырылады.

Қазақстан Республикасында офтальмологиялық көмек көрсетуді ұйымдастыру стандартына қосымша

Офтальмологиялық көмек көрсету деңгейлері бойынша
клиникалық-диагностикалық зерттеулердің көлемі

Медициналық көмек көрсету деңгейлері	Диагностикалық қызметтердің базалық пакеті	Орындауға берілетін күнтезбілік күндердің саны
Отбасылық дәрігерлік амбулаториялардың, аудандық, қалалық емханалардың құрылымындағы жалпы практика дәрігерінің, терапевттің, педиатордың кабинеттері	1. Сауал жүргізу; 2. анамнезді жинау; 3. физикалық зерттеп-қарау; 4. көздің өткірілігін анықтау, қабақты, конъюнктиваны, жас бөлу мүшелерін бүйірлік жарықпен, өтпелі сәулелермен қарап-тексеру; 5. тонометрия, периметрия (бақылау әдісі); 6. көрсетілімдер болған жағдайда офтальмологтың кабинетіне, стационар жағдайында мамандандырылған көмек көрсету үшін емдеуге жатқызуға жіберу	1 күнге дейін
Аудандық, қалалық емханалардың құрылымындағы, оның ішінде жеке меншік нысанындағы көз кабинеті, оптометрия және тонометрия кабинеттері, мамандандырылған балабақшалар мен мектеп-интернаттарда көз кабинеті	1. Сауал жүргізу; 2. анамнезді жинау; 3. көздің өткірлігін, көру шегін, жарықты және түсті көруді, көру сипатын зерттеу; қарашықтың жарыққа реакциясын анықтау, жарыққа байланысты қозғалыс реакциясын қадағалау, тіркеу; тәуліктік тонометрия; тура және кері офтальмоскопия; циклоскопия, гониоскопия; тонометрия; биомикроскопия; диафаноскопия; скиаскопия, кераторефрактометрия; көздің қозғалыс аппаратын зерттеу; офтальмохромоскопия; гиперметропия, миопия, астигматизм, афакия кезінде көзілдірік таңдау және түзету; жас жолдарын шаю; экзофтальмометрия; конъюктивалық қуыстан бакпосев алу; 4. бейінді мамандардың консультациясы; 5. көрсетілімдер болған жағдайда стационарлық емдеуге жіберу	3 тәулікке дейін
Облыстық офтальмологиялық ауруханалардың (орталықтардың), облыстық (қалалық) көп бейінді ауруханалардың, республикалық ауруханалардың, "Құрмет Белгісі" орденді Қазақ көз аурулары ғылыми зерттеу институты" (бұдан әрі - ҚазКҒЗИ) құрылымында лазерлік офтальмология бөлімшесі (кабинеті), көруді байланысты (контактілі) күрделі және арнайы түзету кабинеті	Когеренттік томографияны (ОСТ), ретиналдық томографияны (HRT), УДЗ, көз түбінің флюоресценттік ангиографиясын (КТФА), компьютерлік периметрияны, төзіміділікке сынамаларды және басқаларды қолдана отырып, көрсетілімдері бойынша тереңдетілген толық зерттеп-қарау	3 тәулікке дейін
Облыстық офтальмологиялық ауруханалардың (орталықтардың), облыстық (қалалық) көп бейінді ауруханалардың, республикалық ауруханалардың, ҚазКҒЗИ құрылымында көз микрохирургиясы стационарлық бөлімшелері, оның ішінде шұғыл офтальмологиялық және офтальмотравматологиялық көмек орталығы бар балалар бөлімшелері	Медициналық көрсетілімдер болған жағдайда көздің ультрадыбыстық допплерографиясын, электрофизиологиялық, иммунологиялық зерттеулерді, көздің ультрабиомикроскопиясын, компьютерлік томографияны, пункциялық биопсияны және басқаларды пайдалана отырып, тереңдетілген толық зерттеп-қарау	3 тәулікке дейін

Об утверждении Стандарта организации оказания офтальмологической помощи в Республике Казахстан

Приказ Министра здравоохранения и социального развития Республики Казахстан от 25 декабря 2015 года № 1023. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 26 января 2016 года № 12923. Утратил силу приказом Министра здравоохранения Республики Казахстан от 29 ноября 2023 года № 168

Сноска. Утратил силу приказом Министра здравоохранения РК от 29.11.2023 № 168 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

В соответствии с подпунктом 6) пункта 1 статьи 7 Кодекса Республики Казахстан от 18 сентября 2009 года "О здоровье народа и системе здравоохранения", подпунктом 9) пункта 16 Положения о Министерстве здравоохранения и социального развития Республики Казахстан, утвержденного постановлением Правительства Республики Казахстан от 23 сентября 2014 года № 1005, ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Утвердить прилагаемый Стандарт организации оказания офтальмологической помощи в Республике Казахстан.

2. Департаменту организации медицинской помощи Министерства здравоохранения и социального развития Республики Казахстан в установленном законодательстве порядке обеспечить:

1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) в течение десяти календарных дней после государственной регистрации настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан направление на официальное опубликование в периодических печатных изданиях и информационно-правовой системе "Әділет";

3) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Министерства здравоохранения и социального развития Республики Казахстан;

4) в течение десяти рабочих дней после государственной регистрации настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан представление в Департамент юридической службы Министерства здравоохранения и социального развития Республики Казахстан сведений об исполнении мероприятий, предусмотренных подпунктами 1), 2) и 3) настоящего пункта.

3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на вице-министра здравоохранения и социального развития Республики Казахстан Цой А.В.

4. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Министр здравоохранения
и социального развития
Республики Казахстан	Т. Дуйсенова

Утвержден приказом Министра здравоохранения и социального развития Республики Казахстан от 25 декабря 2015 года № 1023

Стандарт организации оказания офтальмологической помощи
в Республике Казахстан
1. Общие положения

1. Стандарт организации оказания офтальмологической помощи в Республике Казахстан (далее - Стандарт) разработан в соответствии с подпунктом 6) пункта 1 статьи 7 Кодекса Республики Казахстан от 18 сентября 2009 года "О здоровье народа и системе здравоохранения" (далее - Кодекс) и подпунктом 9) пункта 16 Положения о Министерстве здравоохранения и социального развития Республики Казахстан, утвержденного постановлением Правительства Республики Казахстан от 23 сентября 2014 года № 1005.

2. Настоящий Стандарт устанавливает требования к организации оказания медицинской помощи пациентам с заболеваниями органа зрения на амбулаторно-поликлиническом, стационарном, стационарозамещающем уровнях.

3. Штаты организаций, оказывающих офтальмологическую помощь населению, устанавливаются в соответствии со штатными нормативами, утвержденными приказом Министра здравоохранения Республики Казахстан от 7 апреля 2010 года № 238 "Об утверждении типовых штатов и штатных нормативов организаций здравоохранения" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов Республики Казахстан за № 6173).

4. Термины и определения, используемые в настоящем Стандарте:

1) профильный специалист - медицинский работник с высшим медицинским образованием, имеющий сертификат по специальности "офтальмология" (взрослая и детская);

2) организация здравоохранения юридическое лицо, осуществляющее деятельность в области здравоохранения;

3) портал Бюро госпитализации (далее - Портал) - единая система электронной регистрации, учета, обработки и хранения направлений пациентов на плановую госпитализацию в стационар в рамках гарантированного объема бесплатной медицинской помощи;

4) микрохирургия глаза - комплекс хирургических вмешательств, проводимых на органе зрения с использованием специализированного микроскопического оборудования и инструментария;

5) офтальмологическая помощь - комплекс медицинских услуг, включающий диагностику, лечение, профилактику и медицинскую реабилитацию, оказываемый пациентам с заболеваниями органа зрения;

6) профилактика - комплекс медицинских и немедицинских мероприятий, направленных на предупреждение возникновения заболеваний, прогрессирования на ранних стадиях болезней и контролирование уже развившихся осложнений, повреждений органов и тканей;

7) гарантированный объем бесплатной медицинской помощи (далее - ГОБМП) - единый по перечню медицинских услуг объем медицинской помощи, оказываемой гражданам Республики Казахстан и оралманам, определяемый в соответствии с подпунктом 7) статьи 6 Кодекса.

2. Основные направления деятельности и структура организаций,
оказывающих офтальмологическую помощь в Республике Казахстан

5. Основные задачи, функции и структура медицинских организаций (далее - МО), независимо от форм собственности и ведомственной принадлежности, оказывающих офтальмологическую помощь (взрослому и детскому) населению, определена Положением о деятельности медицинских организаций, оказывающих офтальмологическую помощь, утвержденным приказом Министра здравоохранения Республики Казахстан от 28 февраля 2012 года № 120 (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов Республики Казахстан за № 7505).

6. Координацию деятельности медицинских организаций, оказывающих офтальмологическую помощь в Республике Казахстан, независимо от форм собственности и ведомственной принадлежности, осуществляет взаимодействие с Акционерным обществом "Казахский ордена "Знак Почета" научно-исследовательский институт глазных болезней" (далее - КазНИИГБ) Министерства здравоохранения и социального развития Республики Казахстан.

3. Организация оказания офтальмологической помощи в
Республике Казахстан

7. Офтальмологическая помощь населению в Республике Казахстан оказывается в рамках ГОБМП в соответствии с постановлением Правительства Республики Казахстан от 15 декабря 2009 года № 2136 "Об утверждении перечня гарантированного объема бесплатной медицинской помощи".

8. Оказание офтальмологической помощи (взрослым и детям) осуществляется в следующих формах медицинской помощи:

1) амбулаторно-поликлинической помощи, в том числе первичной медико-санитарной (далее - ПМСП) и консультативно-диагностической (далее - КДП);

2) стационарной;

3) стационарозамещающей.

9. ПМСП пациентам с заболеваниями органа зрения предоставляется в соответствии с Правилами оказания первичной медико-санитарной помощи и Правилами прикрепления граждан к организациям первичной медико-санитарной помощи, утвержденными приказом Министра здравоохранения и социального развития Республики Казахстан от 28 апреля 2015 года № 281 (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов Республики Казахстан за № 11268).

10. Оказание офтальмологической помощи на амбулаторно-поликлиническом уровне включает:

1) профилактические, в том числе скрининговые осмотры;

2) диагностические исследования, в том числе осмотр специалистом ПМСП, лабораторные и инструментальные исследования;

3) лечебные мероприятия, в том числе оказание экстренной и неотложной медицинской помощи, лечебные манипуляции в соответствии с клиническими протоколами (далее - КП);

4) предоставление пациентам с заболеваниями органа зрения рецептов на лекарственные препараты, в том числе по бесплатному лекарственному обеспечению в соответствии с перечнем лекарственных средств и изделий медицинского назначения для бесплатного обеспечения населения в рамках гарантированного объема бесплатной медицинской помощи на амбулаторном уровне с определенными заболеваниями (состояниями) и специализированными лечебными продуктами, утвержденного приказом исполняющего обязанности Министра здравоохранения Республики Казахстан от 4 ноября 2011 года № 786 (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов Республики Казахстан за № 7306);

5) отбор и направление на плановую госпитализацию в МО путем регистрации направления в Портале и определения планируемой даты плановой госпитализации с учетом права пациента на свободный выбор МО в соответствии с Правилами оказания стационарной помощи, утвержденных приказом Министра здравоохранения и социального развития Республики Казахстан от 29 сентября 2015 года № 761 (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов Республики Казахстан за № 12204) (далее - Приказ № 761);

6) динамическое наблюдение за пациентами с офтальмологической патологией;

7) диспансеризацию пациентов с офтальмологической патологией;

8) оформление и ведение первичной медицинской документации в соответствии с приказом исполняющего обязанности Министра здравоохранения Республики Казахстан от 23 ноября 2010 года № 907 "Об утверждении форм первичной медицинской документации организаций здравоохранения" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов Республики Казахстан за № 6697) (далее - Приказ № 907);

9) проведение экспертизы временной нетрудоспособности в соответствии с Правилами проведения экспертизы временной нетрудоспособности, выдачи листа и справки о временной нетрудоспособности, утвержденными приказом Министра здравоохранения и социального развития Республики Казахстан от 31 марта 2015 года № 183 (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов Республики Казахстан за № 10964);

10) формирование и пропаганда здорового образа жизни.

11. КДП пациентам с заболеваниями органа зрения осуществляется в соответствии с Правилами оказания консультативно-диагностической помощи, утвержденными приказом исполняющего обязанности Министра здравоохранения и социального развития Республики Казахстан от 28 июля 2015 года № 626 (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов Республики Казахстан за № 11958).

12. КДП осуществляется врачами офтальмологами и включает:

1) оказание консультативной, диагностической, лечебной и реабилитационной медицинской помощи больным с заболеваниями органа зрения;

2) оказание экстренной и неотложной медицинской помощи при острых состояниях и (или) заболеваниях глаза, его придаточного аппарата и орбиты (травмы глаза, его придаточного аппарата и орбиты, инородные тела глаза, термические и химические ожоги глаза и его придаточного аппарата, острые сосудистые заболевания глаза, острые заболевания зрительного нерва, язва роговицы с прободением, острый приступ глаукомы, острые гнойные воспалительные заболевания глаза, его придаточного аппарата и орбиты), требующих срочного медицинского вмешательства, а в случаях, требующих оказания медицинской помощи в стационарных условиях, направление пациентов в офтальмологическое отделение, где обеспечивается круглосуточная неотложная медицинская помощь (выбор МО по оказанию экстренной помощи осуществляется согласно графику оказания ургентной помощи, определяемый Управлением здравоохранения города, области);

3) лечение и наблюдение пациента врачом офтальмологом, при выявлении онкологического заболевания офтальмологического профиля, не требующего комбинированного и (или) сочетанного лечения;

4) оказание медицинской помощи пациентам, выписанным из стационарных условий медицинской организации под наблюдение врача, в том числе после оперативных вмешательств, в случае необходимости проведения лечебных мероприятий, требующих наблюдения медицинскими работниками в течение нескольких часов в условиях медицинской организации;

5) оказание медицинской помощи больным с хроническими заболеваниями, требующими проведения повторных курсов лечения;

6) хирургическое, в том числе лазерное лечение пациентов;

7) привлечение врачей смежных специальностей при наличии сопутствующей патологии у пациентов;

8) динамическое и диспансерное наблюдение пациентов с заболеваниями органа зрения, в том числе наблюдение за детьми из группы риска (без развития ретинопатии недоношенных, с регрессом и другое);

9) участие в профилактических осмотрах прикрепленного населения;

10) проведение медицинской реабилитации, направленной на восстановление утраченных зрительных функций;

11) организацию восстановительного лечения, проведение мероприятий, направленных на профилактику развития близорукости у детей, слепоты и слабовидения среди прикрепленного населения;

12) подготовку медицинской документации и своевременное направление больных на медико-социальную экспертизу для установления группы инвалидности;

13) оформление и ведение первичной медицинской документации в соответствии с Приказом № 907.

13. Показаниями для госпитализации в стационар является необходимость оказания специализированной и высокоспециализированной медицинской помощи с круглосуточным медицинским наблюдением.

14. Офтальмологическая помощь на стационарном уровне включает:

1) оказание высококвалифицированной специализированной медицинской помощи с применением необходимых диагностических исследований и методов лечения на основе доказательной медицины;

2) проведение ежедневного обхода пациентов, участие в обходах заведующего отделением;

3) диагностику (лабораторное и инструментальное обследование) и лечение (консервативное и хирургическое) в соответствии с КП;

4) организацию консультаций пациентов врачами смежных специальностей, организацию консилиумов;

5) своевременную диагностику и оказание специализированной офтальмологической помощи новорожденным из группы риска по ретинопатии недоношенных в медицинских организациях родовспоможения. При отсутствии в медицинских организациях родовспоможения условий для проведения оперативного лечения осуществляется госпитализация детей в детские офтальмологические отделения городской, областной больниц, в КазНИИГБ по согласованию. После оперативного вмешательства ребенок в течение суток находится под наблюдением врачей в отделении реанимации или в палате интенсивной терапии, что является обязательным условием безопасности жизни и здоровья ребенка. После выписки из стационара ребенок наблюдается у врача офтальмолога в поликлинике по месту жительства;

6) организацию скринингов, мониторинга и лазерного лечения ретинопатии недоношенных осуществляют в соответствии с КП;

7) освоение и внедрение в практику современных методов лечения, диагностики и профилактики, основанных на достижениях медицинской науки и практики;

8) повышение качества оказываемой лечебно-диагностической помощи пациентам;

9) развитие и совершенствование организационных форм и методов оказания медицинской помощи, ухода за пациентами;

10) создание лечебно-охранительного режима, проведение противоэпидемических мероприятий и профилактики внутрибольничной инфекции;

11) проведение санитарно-просветительной работы, гигиеническое воспитание населения и пропаганду здорового образа жизни;

12) проведение анализа заболеваемости по своему профилю и разработку мероприятий по ее снижению;

13) обеспечение правильного оформления и ведения медицинской документации в соответствии с Приказом № 907.

15. На всех уровнях оказания медицинской помощи при затруднении в идентификации диагноза, неэффективности проводимого лечения, а также при иных показаниях, заместитель руководителя по медицинской части по заявке заведующего отделением организует консилиум (при необходимости - с проведением дополнительного обследования пациента, уточнения, определения тактики лечения и прогноза заболевания с привлечением (не менее трех) необходимых специалистов, включая при необходимости консультанта республиканского уровня). В вечернее, ночное время, в выходные и праздничные дни консилиум организует ответственный дежурный врач по стационару по заявке дежурного врача.

16. Стационарная помощь пациентам с заболеваниями органа зрения осуществляется в соответствии с Правилами оказания стационарной помощи, утвержденных Приказом № 761.

17. Стационарозамещающая помощь осуществляется в соответствии с Правилами оказания стационарозамещающей помощи, утвержденными приказом Министра здравоохранения и социального развития Республики Казахстан от 17 августа 2015 года № 669 (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов Республики Казахстан за № 12106).

18. Стационарозамещающая помощь в рамках ГОБМП предоставляется в условиях дневного стационара и стационара на дому по направлению медицинских работников с высшим медицинским образованием организаций здравоохранения.

19. Специализированная медицинская помощь оказывается профильными специалистами и включает в себя профилактику, диагностику, лечение заболеваний и состояний, требующих использования специальных методов и сложных медицинских технологий, а также медицинскую реабилитацию.

20. Высокоспециализированная медицинская помощь оказывается врачами-офтальмологами и включает в себя профилактику, диагностику, лечение заболеваний и состояний, требующих использования инновационных, малоинвазивных, специальных методов и сложных медицинских технологий, а также медицинскую реабилитацию.

21. Объем клинико-диагностических исследований по уровням оказания офтальмологической помощи определяется в соответствии с приложением к настоящему Стандарту.

22. После завершения оказания специализированной или высокоспециализированной медицинской помощи в стационарных условиях пациенту выдается выписка из медицинской карты стационарного больного (форма № 027/у, утвержденная Приказом № 907) с результатами проведенного обследования и лечения, рекомендациями по дальнейшей тактике ведения больного на амбулаторно-поликлиническом уровне и при наличии у пациента, показаний к активному динамическому наблюдению, информация о них передается в организацию ПМСП по месту их прикрепления.

23. Скорая медицинская помощь пациентам с заболеваниями органа зрения осуществляется в соответствии с Правилами оказания скорой медицинской помощи и предоставления медицинской помощи в форме санитарной авиации, утвержденными приказом Министра здравоохранения и социального развития Республики Казахстан от 27 апреля 2015 года № 269 (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов Республики Казахстан за № 11263).

Приложение к Стандарту организации оказания офтальмологической помощи в Республике Казахстан

Объем клинико-диагностических исследований по уровням
оказания офтальмологической помощи

Уровни оказания медицинской помощи	Базовый пакет диагностических услуг	Количество календарных дней для исполнения
Кабинеты врача общей практики, терапевта, педиатра в структуре семейных врачебных амбулаторий, районных, городских поликлиник	1) Опрос; 2) сбор анамнеза; 3) физикальное обследование; 4) определение остроты зрения, осмотр боковым освещением, проходящим светом век, конъюнктивы, слезных органов; 5) тонометрия, периметрия (контрольный метод); 6) при наличии показаний направление в кабинет офтальмолога, на госпитализацию для оказания специализированной помощи в стационарных условиях	до 1 дня
Глазной кабинет, кабинеты тонометрии и оптометрии в структуре районных, городских поликлиник, в том числе, имеющих частную форму собственности, глазной кабинет в специализированных детских садах и школах-интернатах	1) Опрос; 2) сбор анамнеза; 3) исследование остроты зрения, поля зрения, светового и цветового зрения, характера зрения; определение реакции зрачка на свет, слежения, фиксации, двигательных реакций на свет; суточная тонометрия; прямая и обратная офтальмоскопия; циклоскопия, гониоскопия; тонометрия; биомикроскопия; диафаноскопия; скиаскопия, кераторефрактометрия; исследования глазодвигательного аппарата; офтальмохромоскопия; коррекция и подбор очков при гиперметропии, миопии, астигматизме, афакии; промывание слезных путей; экзофтальмометрия; бакпосев из конъюнктивальной полости; 4) консультации профильных специалистов; 5) при наличии показаний направление на стационарное лечение	до 3 суток
Амбулаторно-поликлиническое отделение офтальмологии консультативно-диагностического центра, лазерное офтальмологическое отделение (кабинет), кабинет контактной, сложной и специальной коррекции зрения в структуре областных офтальмологических больниц (центров), областных (городских) многопрофильных больниц, в республиканских организациях, Республиканском офтальмологическом центре - АО "Казахский ордена "Знак Почета" научно-исследовательский институт глазных болезней" (далее - КазНИИГБ	По показаниям углубленное дообследование с использованием оптической когерентной томографии (ОСТ), ретинальной томографии (HRT), УЗИ, флюоресцентной ангиографии глазного дна (ФАГД), компьютерной периметрии, пробы на толерантность и другое	до 3 суток
Стационарные отделения микрохирургии глаза, в том числе детские, с центром неотложной офтальмологической и офтальмотравматологической помощи в структуре областных офтальмологических больниц (центров), областных (городских) многопрофильных больниц, в республиканских организациях, КазНИИГБ	При наличии медицинских показаний углубленное дообследование с использованием ультразвуковой допплерографии глаза, электрофизиологических, иммунологических исследований, ультрабиомикроскопии глаза, компьютерной томографии, пункционной биопсии и так далее	до 3 суток