On approval of the Traffic rules, the Basic regulations for the admission of vehicles for operation, the list of operational and special services, with the transport subject to be equipped with special light and sound signals and painting according to special colour and graphic schemes

Resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated November 13, 2014 №1196. Abolished by the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 09/01/2023 No. 758

      Unofficial translation

      Footnote. Abolished by the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 09/01/2023 No. 758 (effective ten calendar days after the date of its first official publication).

      In accordance with Article 9, subparagraph 7) of the Law of the Republic of Kazakhstan "On road traffic," the Government of the Republic of Kazakhstan hereby RESOLVED as follows:

      Footnote. The preamble - in the wording of the resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 26.10.2022 No. 850 (shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      1. To approve the attached:

      1) Traffic rules;

      2) Basic regulations for the admission of vehicles to operation;

      3) the list of operational and special services, with the transport subject to be equipped with special light and sound signals and painting according to special colour schemes.

      2. To recognize as invalid some decisions of the Government of the Republic of Kazakhstan in accordance with the Annex.

      3. This Resolution shall come into effect ten calendar days after the day of its first official publication.

      Prime Minister
of the Republic of Kazakhstan

  Approved
by Resolution of the Government of the
Republic of Kazakhstan
dated November 13, 2014 No. 1196

Traffic Laws

1. General Provisions

      1. These Traffic rules (hereinafter referred to as the Rules) shall establish a single procedure for road traffic throughout the territory of the Republic of Kazakhstan.

      2. The following basic concepts shall be used in the Rules:

      1) highway - a road specially built or reconstructed in accordance with the project for the movement of vehicles, which does not serve roadside properties. Access to it shall be possible only from other roads through interchanges at different levels. This road shall:

      have separate carriageways for traffic in different directions, separated from each other by a traffic line not intended for traffic;

      not have intersections at the same level with other roads, railway and tram tracks and footpaths;

      be specially marked as a motorway, when entering the motorway with sign 5.1 and exiting with sign 5.2 (hereinafter, the numbering of road signs is given in accordance with Annex 1 to these Rules);

      2) bus - a car designed for the transportation of passengers and luggage, with more than eight seats, not including the driver's seat;

      3) motor vehicle - a power-driven vehicle intended for driving on roads and transporting people, cargo or equipment installed on it or towing on roads vehicles intended for transporting people, cargo or equipment installed on it, including trolleybuses, except for agricultural tractors or motor vehicles for which the transport of people and cargo is an auxiliary function. This concept shall not apply to tractors and self-propelled machines;

      4) road train - a mechanical vehicle coupled to a trailer (trailers);

      5) advantage (priority) - the priority of movement in the intended direction concerning other participants in the movement;

      6) heavy vehicle - a vehicle with or without cargo, the total mass or load distribution along with the axles of which exceeds the maximum permissible loads for this category of roads and structures on them;

      7) stop - a deliberate cessation of the movement of the vehicle for up to five minutes or for a longer time, if necessary for embarking or disembarking passengers, loading or unloading the vehicle (the need to stop the movement of the vehicle due to the organization of traffic shall not be considered a stop (parking).);

      8) luggage - the property of a passenger, packed and transported in the luggage compartment of a bus, minibus or luggage car accompanying the bus, or minibus, within the limits established by the Rules transportation of passengers and luggage by road, as well as in a taxi based on an additional agreement with the carrier;

      9) main road - a road marked with signs 2.1, 2.3.1-2.3.3 or 5.1 concerning a crossed (adjacent) road, or a paved road (asphalt and cement concrete, stone materials, etc.) concerning a dirt road. The presence of a paved section on a secondary road immediately before the intersection shall not make it equal in value to the crossed one;

      10) overtaking - vehicle passing one or more vehicles moving in front, associated with the departure from the occupied lane and subsequent return to the previously occupied lane;

      11) traffic line - a structurally separated element of the road that separates adjacent carriageways of the road and is not intended for the movement or stopping of trackless vehicles and pedestrians, except for the forced stop of pedestrians when crossing the road outside the settlement;

      12) bicycle - a vehicle having two wheels or more (except for wheelchair seats for individuals with disabilities) and driven by the muscular force of people on it;

      12-1) cyclist - a person who drives a bicycle;

      12-2) cycle path - a separate road or part of the road intended for the movement of bicycles and marked with a corresponding sign. The cycle path shall be structurally separated from other roads or other elements of the same road;

      12-3) cycle lane - a carriageway lane intended for the movement of bicycles. The cycle lane shall be separated from the rest of the carriageway with longitudinal road markings and special signs;

      13) lawn - a piece of land with an artificial grass cover, which is the background for planting plants and park structures;

      14) flower bed - a piece of land in the form of a geometric figure, on which plants form a pattern or pattern;

      15) built-up area - a built-up area, the entrances to which and the exits from which are marked with signs 5.22 - 5.25;

      16) a pedestrian – in individual who is outside the vehicle on the road and does not work on it. Pedestrians shall be equated with individuals moving in wheelchair seats for individuals with disabilities, driving a bicycle, motorcycle, carrying sledges, trolley, pram;

      17) pedestrian crossing - a section of the carriageway, marked with signs 5.16.1, 5.16.2 and (or) markings 1.14.1 - 1.14.3 and allocated for pedestrian traffic across the road. In the absence of markings, the width of the pedestrian crossing shall be determined by the distance between signs 5.16.1 and 5.16.2 along the axis of the road (hereinafter, the numbering of road markings is given in accordance with Annex 2 to these Rules);

      18) insufficient visibility - the visibility of the road is less than 300 m in conditions of fog, rain, dust, snowfall and the like, as well as at dusk;

      19) passenger - a person who is on (in) a vehicle and does not control it;

      20) non-regular road transportation of passengers and luggage - transportation that is not classified as regular, carried out using buses, minibuses by carriers that have licenses issued in the prescribed manner;

      21) road - the entire land allotment strip or the surface of an artificial structure, equipped or adapted and used for the movement of vehicles and pedestrians in the manner established by the Law of the Republic of Kazakhstan "On the Road Traffic" and these Rules. The road includes one or more carriageways of the road, as well as tram tracks, sidewalks, roadsides and dividing lanes if any;

      22) give way (not to create hindrance) - means that a road user shall not start, resume or continue to move, shall not perform any manoeuvre, if this may force other road users who have an advantage over him to change direction movement or speed;

      23) roadside - a road element adjacent directly to the carriageway and designed to ensure the stability of the subgrade, improve road safety, organize the movement of pedestrians and cyclists, as well as use in emergencies;

      24) road traffic - a set of social relations arising in the process of moving people and cargo using vehicles or without them within roads;

      25) carriageway - a part of the road used for the movement of vehicles;

      26) road user - a person directly involved in the process of road traffic as a pedestrian, passenger or driver;

      27) road safety - the state of road traffic, reflecting the degree of protection of its participants from traffic accidents and their consequences, as well as the negative impacts of road traffic on the environmental situation, and public health;

      28) organization of traffic - a complex of organizational and legal, regulatory and methodological, design and survey, organizational and technical, control and supervision, administrative and other measures for traffic management;

      29) traffic accident - an event that occurred during the movement of a vehicle on the road and with its participation, resulting in harm to health, death of a person, damage to vehicles, structures, cargo or other material damage;

      29-1) simplified registration of a traffic accident - execution of documents on a traffic accident without the participation of employees of the internal affairs bodies of the Republic of Kazakhstan in cases established by the Law of the Republic of Kazakhstan "On compulsory insurance of civil liability of vehicle owners;

      30) intersection - a place of intersection, junction or branching of roads at the same level, limited by imaginary lines connecting respectively opposite, the beginnings of the bend of the carriageways of the roads, which are the most distant from the centre of the intersection. Exits from adjacent territories, as well as places of intersection (adjacency) with the field, forest, exits from residential areas and other minor roads, in front of which priority signs are not installed, shall not be considered intersections;

      31) driver - a person driving a vehicle, a driver, leading cattle, herd, pack, draft or riding animals along the road;

      32) mass without load - the mass of a vehicle without a crew, passengers and cargo, but with a full supply of fuel and the necessary set of tools;

      33) weight with load - the actual weight of the loaded vehicle, crew and passengers;

      34) edge of the carriageway – shall be determined by the marking line, and in its absence by a conditional line passing along the edge of the road surface, as well as at the junction of the carriageway to the tram tracks at the edge of the road. If it is impossible to determine the edge of the road surface, including according to road conditions, the edge of the carriageway shall be determined by the road user him/herself along the edge of the rolled lane;

      35) traffic lane - any of the longitudinal lanes of the carriageway, marked or not marked with longitudinal markings and having a width sufficient for the movement of cars in one row;

      36) traffic obstruction - an immovable object on a traffic lane that does not allow to continue driving along this lane. A traffic jam or a vehicle that has stopped on this lane in accordance with the requirements of the Rules shall not be an obstacle;

      37) danger to traffic - a situation that has arisen in the course of traffic, in which the continuation of traffic in the same direction and at the same speed creates a risk of a traffic accident;

      38) lane-change - changing the lane occupied by a vehicle while maintaining the original direction of movement;

      39) dangerous cargo - cargo, which, due to its inherent properties and characteristics during transportation, loading and unloading operations and storage, can cause an explosion, fire or damage to technical means, devices, buildings, structures and facilities, as well as death, injury or diseases of people, animals, damage to the environment;

      39-1) public transport - public transport, carrying out regular and irregular road transport of passengers and luggage, as well as taxis;

      40) vehicle - a device designed to transport people, cargo or equipment installed on it by road;

      41) daytime running lights - external lighting devices designed to improve the visibility of a moving vehicle in front during daylight hours;

      42) manoeuvring - the beginning of movement from a stop (parking), standing, turning (U-turning), lane-change, braking and moving the vehicle in reverse;

      43) route vehicle - a vehicle of general use (bus, trolley bus, tram) intended for the transportation of passengers on roads and moving along an established route with designated stopping points (stops);

      44) forced stop - stopping the movement of a vehicle due to its technical malfunction or danger created by the transported cargo, the condition of the driver (passenger) or the appearance of an obstacle on the road;

      45) power-driven vehicle - a self-propelled road vehicle driven by an engine, except for mopeds and rail vehicles. The concept shall also apply to tractors and self-propelled vehicles with their participation in road traffic;

      46) moped - a two- or three-wheeled vehicle equipped with an internal combustion engine with a cylinder capacity not exceeding fifty cubic centimetres, or an electric engine and having a maximum design speed of not more than fifty kilometres per hour. Bicycles with outboard motors, mokicks, scooters and other vehicles with similar characteristics shall be equated to mopeds;

      47) motorcycle - a two-wheeled mechanical vehicle with or without a side trailer, having an engine. Three- and four-wheeled vehicles, the unladen weight of which does not exceed four hundred kilograms, scooters with a cylinder capacity exceeding fifty cubic centimetres, and other vehicles with similar characteristics, shall be equated to motorcycles;

      47-1) vehicle passing - the movement of a vehicle at a speed greater than the speed of a vehicle moving in an adjacent lane, in one direction;

      48) permitted maximum mass - the mass of an equipped vehicle with cargo, driver and passengers, established by the manufacturer as the maximum allowable. For the permitted maximum mass of the composition of vehicles, that is, coupled and moving as a whole, the sum of the permitted maximum masses of the vehicles included in the composition is taken;

      49) traffic warden - a recognizable and visible at any time of the day an employee of the internal affairs bodies, military police or a serviceman of the road commandant unit, an employee of the transport control bodies of the Ministry for Investment and Development of the Republic of Kazakhstan (hereinafter referred to as the Transport control bodies), an employee of the road maintenance service, an officer on duty at a level crossing, a ferry crossing, having an appropriate certificate and equipment (uniform or a distinctive sign - an armband, a baton, a disk with a red signal or a retro reflector, a red lantern or flag), authorized to carry out regulatory actions to control traffic on the roads;

      49-1) taxi - a car designed for the transportation of passengers and luggage by road, equipped in accordance with the Rules for the transportation of passengers and luggage by road;

      50) dark time of the day - a period from the end of evening twilight to the beginning of morning twilight;

      51) level crossing - the intersection of a road with railway tracks on the same level. The boundary of the crossing is a section of the road bounded by an imaginary line at a distance of 10 m from the nearest rail;

      52) parking - a deliberate stoppage of the movement of a vehicle for more than five minutes for reasons not related to the embarking or disembarkation of passengers or the loading or unloading of a vehicle;

      53) sidewalk - a part of the road intended for the movement of pedestrians, adjacent to the carriageway of the road or separated from it by a lawn;

      54) residential area - a plot, built-up area or massif, marked with the sign 5.38;

      55) trailer - a vehicle that is not equipped with an engine and is intended to be driven in combination with a power-driven vehicle. The concept shall also apply to semi-trailers and trailers-dissolutions;

      56) organized pedestrian column - a group of pedestrians moving along the road, organized and marked in accordance with the requirements of paragraph 2 of section 3 of these Rules;

      57) organized transport column - a group of three or more motor vehicles following directly one after another along the same traffic lane with constantly on headlights, accompanied by a lead vehicle with a blue flashing beacon or blue and red beacons;

      57-1) limited visibility - visibility by the driver of the road less than 100 meters in the direction of movement, limited by the terrain, the geometric parameters of the road, vegetation, buildings, structures or other objects, including vehicles;

      57-2) adjacent territory - the territory directly adjacent to the road and not intended for through traffic of vehicles. Movement on the adjacent territory shall be carried out in accordance with these Rules;

      58) large vehicle - a vehicle with or without cargo, which exceeds the overall dimensions established by regulatory legal acts.

      Footnote. Paragraph 2 as amended by Resolutions of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2017 No. 463 (shall come into effect ten calendar days after the day of its first official publication); dated 21.10.2017 No. 667 (shall come into effect ten calendar days after the day of its first official publication); dated 26.10.2022 No. 850 (shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); dated 17.12.2022 No. 1021 (shall enter into force from 01.01.2024).

      3. Right-hand movement of vehicles is established in the territory of the Republic of Kazakhstan.

      4. Necessary changes and restrictions in the organization of traffic are introduced in the prescribed manner only with the help of road signs, road markings, traffic lights and traffic wardens, as well as orders of persons authorized to regulate traffic.

      When there is a change in the organization of traffic on the roads or individual sections of roads, road users shall be notified through the media.

      5. The realization of the rights of some road users must not violate the rights of other road users.

      Road users shall be required:

      1) to know and comply with the Rules, and requirements of the Law of the Republic of Kazakhstan "On the Road Traffic";

      2) to comply with the requirements of the signals of the traffic warden and traffic lights, road signs, road markings, which are used to regulate traffic, sound and light signals used in road works, special light and sound signals of vehicles of operational and special services;

      3) to create safe conditions for road traffic, by their actions or inaction not cause harm to other road users, their vehicles and other property;

      4) not to damage or pollute the road surface, not to remove road signs, not obscure or damage them, and not arbitrarily install road signs, traffic lights and other technical means of organizing traffic;

      5) not to obstruct traffic or endanger its safety by throwing, unloading or leaving on the road objects or materials that interfere with traffic, refrain from any actions that may interfere with traffic, endanger people or cause damage to property;

      6) to take measures in case of detection or creation of an obstacle to traffic on the road to remove this obstacle, and if this is not possible - to mark this obstacle in accordance with the requirements of the Law of the Republic of Kazakhstan "On the Road Traffic" or in another way that ensures road safety, and report the obstacle to the authorized body for ensuring road safety or road owners;

      7) to act conscientiously, correctly, be attentive and mutually polite, and not create obstacles and dangers for traffic;

      8) to prevent road pollution, including not throwing garbage, objects that create a danger to traffic, and other objects outside specially designated places;

      9) to perform other duties in the field of traffic, established by the laws Republic of Kazakhstan.

      6. Persons who violate the Rules shall be liable in accordance with the laws Republic of Kazakhstan.

      7. In the event of a stop of the vehicle, persons who have the right to check the documents of the driver of the vehicle or use the vehicle shall immediately approach the vehicle, explain the reasons for the stop of the vehicle and present, at the request of the driver, for familiarization and identification of the name and position, an official certificate without his transfer to the driver, if the violation by the driver of the vehicle of the requirements of the Law of the Republic of Kazakhstan "On the Road Traffic" and (or) these Rules is recorded by certified special technical means and devices, present the relevant materials to the driver for review.

      Footnote. Paragraph 7 as amended by Resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 10.21.2017 No. 667 (shall come into effect ten calendar days after the day of its first official publication).

      8. In the event of a traffic accident, if there are no victims, with the mutual consent of drivers in assessing the circumstances of the incident, having previously drawn up an accident scheme and marked it, they shall arrive at the nearest division of the internal affairs bodies for the registration of the incident, with the exception of a simplified registration of a traffic accident.

      Footnote. Paragraph 8 – in the wording of the resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 17.12.2022 No. 1021 (shall into force from 01.01.2024).

2. General obligations of drivers

      1. The driver of a power-driven vehicle must:

      1) have with him/her and at the request of authorized officials of the internal affairs bodies, transport control bodies to transfer to them for verification:

      driving licence for the vehicle or a temporary license issued instead of a driving licence, except for those issued in the Republic of Kazakhstan, if there is a document proving the identity of the driver;

      certificate of state registration of the vehicle, except for the one issued in the Republic of Kazakhstan, or a document certifying ownership of the vehicle;

      waybill, a document for the transported cargo (delivery note) and other documents for a vehicle established by the legislation of the Republic of Kazakhstan;

      2) stop the vehicle at the request of an employee of the internal affairs bodies, transport control in uniform to stop the vehicle by giving a signal using a loudspeaker, a hand gesture or a baton directed at the vehicle, with a simultaneous whistle signal, which must be understandable to the driver and filed on time so that their execution does not create an emergency;

      3) not leave the vehicle without taking measures to prevent the spontaneous movement of the vehicle, as well as in the event it is stopped by an employee of the internal affairs bodies without his permission;

      4) pass, at the request of an employee of the internal affairs bodies, an examination for the state of intoxication;

      5) when driving in a vehicle equipped with seat belts, be fastened and not carry passengers who are not fastened with seat belts;

      6) pass a test of knowledge of these Rules in cases established by the Code of the Republic of Kazakhstan on Administrative Offenses;

      7) provide a vehicle to:

      medical workers travelling in a passing direction to provide medical care, as well as, regardless of the direction of movement, medical workers, employees of internal affairs bodies and national security bodies for transporting citizens in need of urgent medical care to medical institutions, as well as during anti-terrorist cost recovery operations;

      employees of the internal affairs bodies for the transportation of vehicles damaged in traffic accidents travel to the place of natural disaster, as well as employees of the internal affairs bodies, the State Security Service of the Republic of Kazakhstan and national security bodies in other cases provided for by the legislation of the Republic of Kazakhstan;

      Notes:

      the requirement to provide a vehicle shall not apply to vehicles of representative offices of foreign states and international organizations with diplomatic immunity;

      persons using the vehicle must, at the request of the driver, issue a certificate or make an entry in the waybill (indicating the duration of the trip, the distance travelled, their surname, position, service certificate number, and name of their organization);

      the costs associated with the provision of a vehicle to the above employees of state organizations, at the request of the owner of the vehicle, shall be reimbursed by these organizations in accordance with the established order.

      8) in case of a traffic accident, the driver involved in it must:

      immediately stop (not move) the vehicle, turn on the emergency light alarm and set the emergency stop sign (flashing red light) in accordance with the requirements of paragraph 2 of section 7 of the Rules, not to move objects related to the incident;

      take all possible measures to provide first aid to the victims, call an ambulance, and in emergency cases, send the victims on a passing, and if this is not possible, deliver them to the nearest medical institution in his/her vehicle, provide his/her last name, state registration license plate of the vehicle (with the presentation of an identity document or a driving licence and registration document for the vehicle) and return to the scene of the accident;

      immediately report the incident to the nearest internal affairs body, write down the names and addresses of eyewitnesses and wait for the arrival of employees of the internal affairs bodies, except for cases provided for in paragraph 8 of section 1 of the Rules;

      free the carriageway if the movement of other vehicles is impossible;

      if it is necessary to clear the carriageway, first fix in the presence of witnesses the position of the vehicle, traces and objects related to the incident, take all possible measures to preserve them and ensure a bypass of the scene.

      When driving a motorcycle, drivers shall wear a fastened motorcycle helmet and not carry passengers without a fastened motorcycle helmet.

      Footnote. Paragraph 1 as amended by Resolutions of the Government of the Republic of Kazakhstan dated June 23, 2015 No. 472 (shall come into effect ten calendar days after the day of its first official publication); dated 21.10.2017 No. 667 (shall come into effect upon the expiration of ten calendar days after the day of its first official publication); dated November 16, 2018 No. 749 (shall come into effect from January 1, 2019); dated 28.04.2021 No. 275 (shall come into effect upon the expiration of ten calendar days from the date of its first official publication).

      2. Vehicles in international traffic shall be permitted to participate in road traffic on the territory of the Republic of Kazakhstan in the presence of international treaties issued in accordance with the requirements ratified by the Republic of Kazakhstan:

      1) certificate of registration of the vehicle, and trailer;

      2) vehicle registration number;

      3) the distinctive sign of the state;

      4) vehicle identification mark

      5) a document confirming the fact of passing the technical inspection of the vehicle;

      3. If other malfunctions and conditions occur along the way, with which the operation of vehicles is prohibited by the Basic Provisions for the admission of Vehicles for Operation (hereinafter referred to as the Basic Provisions) and which the driver can detect, he shall eliminate them, and if this is not possible, then he shall go to parking or repair site with the necessary precautions.

      4. The driver shall be prohibited from:

      1) driving a vehicle without a driving licence for a vehicle or a temporary license issued instead of a driving licence, except for those issued in the Republic of Kazakhstan, if he/she has a document proving the identity of the driver;

      2) driving a vehicle while intoxicated (alcoholic, narcotic and (or) toxicogenic); under the influence of drugs that impair reaction and attention; in a sick or tired condition that endangers road safety;

      3) driving a vehicle that is out of order, a vehicle that has not passed a mandatory technical inspection, except for vehicles of categories M1, the age of which shall not exceed seven years, including the year of manufacture, that is not used in business activities in the field of road transport;

      4) driving a vehicle, the owner of which, in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan has not agreed on compulsory liability insurance of vehicle owners and (or) an agreement on compulsory liability insurance of the carrier to passengers;

      5) driving a vehicle in the absence of state registration license plates or their non-compliance with registration documents;

      6) excluded by Resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated June 23, 2015 No. 472 (shall come into effect ten calendar days after the day of its first official publication);

      7) transferring control of the vehicle to persons in a state of intoxication, under the influence of drugs that impair reaction and attention, in a sick or tired state, as well as to persons, except for those who are learning to drive, who do not have a driving licence or a temporary license issued instead of a driving licence; certificates for the right to drive a vehicle of this category, except for those issued in the Republic of Kazakhstan, he/she has a document proving the identity of the driver, or not specified in the waybill (itinerary) sheet, or to persons who do not have the right to drive or are deprived of the right to drive a transport means;

      8) crossing organized (including foot) columns and taking a place in them;

      9) when driving a vehicle, using a telephone or a radio station, except for their use through the use of headphones or a speakerphone;

      10) driving a vehicle with an inoperative service brake system or steering, a defective coupling device (as part of a train), and at night on roads without artificial lighting or in conditions of poor visibility - with off (absent) headlights and (or) tail lights, during rain or snowfall - with defective windshield wipers;

      Note. A service brake or steering system that does not allow the vehicle to stop or manoeuvre when moving at minimum speed is considered inoperative.

      11) using alcoholic beverages, narcotic or psychotropic substances after a traffic accident in which he/she is involved, or after the vehicle was stopped at the request of an employee of the internal affairs bodies until an authorized official examines to establish a state of intoxication or until the adoption by an authorized official of a decision on exemption from such an examination.

      In paragraphs 12 and 13 of section 8, paragraphs 2 and 3 of section 9, paragraph 5 of section 10, paragraphs 4 and 5 of section 11, paragraphs 4, 5 and 7 of section 12, and paragraphs 2 and 3 of section 13, paragraph 4 of section 14, paragraph 3 of section 15, paragraph 1 of section 16, paragraph 2 of section 17, paragraphs 4 and 5 of section 20, paragraphs 6 and 7 of section 22 of these Rules provide for other prohibitions for drivers.

      Footnote. Paragraph 4 as amended by Resolutions of the Government of the Republic of Kazakhstan dated June 23, 2015 No. 472 (shall come into effect ten calendar days after the day of its first official publication); dated 21.10.2017 No. 667 (shall come into effect upon the expiration of ten calendar days after the day of its first official publication); dated 28.04.2021 No. 275 (shall come into effect upon the expiration of ten calendar days from the date of its first official publication).

3. Obligations of pedestrians

      1. Pedestrians shall move on sidewalks or footpaths, and in their absence - on shoulders, as well as in accordance with the requirements of paragraphs 1 and 4 of Section 17 of the Rules.

      Pedestrians carrying or carrying bulky objects, as well as individuals moving in wheelchairs without an engine, move along the edge of the roadway (on roads with a dividing strip - along the outer edge of the roadway) if their movement on sidewalks or shoulders interferes with other pedestrians.

      In the absence of sidewalks, footpaths or shoulders, as well as if it is impossible to move along them, pedestrians move along the bicycle path or go in one row along the edge of the roadway (on roads with a dividing strip - along the outer edge of the roadway).

      Outside settlements, when driving along the roadway, pedestrians go towards the movement of vehicles.

      Individuals moving in wheelchairs without an engine, driving a motorcycle, moped, bicycle along the edge of the roadway follow the right side of the road as vehicles move.

      Footnote. Paragraph 1 – in the wording of the resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 26.10.2022 No. 850 (shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      2. The movement of organized pedestrian columns along the carriageway shall be carried out in the direction of the movement of vehicles on the right side of no more than four people in a row. In front and behind the column on the left side there shall be escorts with red flags, and in the dark and conditions of insufficient visibility - with lights on: in front – of white colour, behind - of red colour.

      3. Pedestrians shall cross the carriageway at pedestrian crossings, including underground and elevated ones, and if they are absent within sight, at intersections along the line of sidewalks or roadsides.

      If there is no crossing or intersection in the visibility zone, it shall be permitted to cross the road at a right angle to the edge of the carriageway where it is visible in both directions. It shall be prohibited to cross the carriageway outside the pedestrian crossing if there is a traffic line in the settlement, as well as in places where pedestrian or road barriers are installed.

      4. In places where traffic is regulated, pedestrians shall be guided by the signals of a traffic warden or a pedestrian traffic light, and in their absence, a transport traffic light.

      5. At unregulated pedestrian crossings, pedestrians shall enter the carriageway after they estimate the distance to approaching vehicles, and their speed and make sure that the crossing will be safe for them. When crossing the carriageway outside the pedestrian crossing, pedestrians shall not interfere with the movement of vehicles and shall not leave because of a standing vehicle or another obstacle that limits visibility without making sure that there are no approaching vehicles.

      Note. The concepts of regulated and unregulated pedestrian crossings shall be similar to the concepts of regulated and unregulated intersections established in paragraph 4 of section 13 of the Rules.

      6. Having entered the carriageway, pedestrians shall not linger and do not stop, if this is not related to ensuring traffic safety. Pedestrians who did not have time to complete the transition shall stop on the line separating the traffic flows of opposite directions. It shall be permitted to continue the transition only after making sure that the further movement is safe and taking into account the traffic lights (traffic warden).

      7. When approaching vehicles with a blue flashing beacon and a special sound signal turned on, pedestrians shall not cross the carriageway, but those on it shall give way to these vehicles and clear the carriageway.

      8. Waiting for a route vehicle and a taxi shall be carried out on landing sites raised concerning the carriageway, and in their absence - on the sidewalk or roadside. At stopping points that are not equipped with elevated landing areas, it shall be permitted to enter the carriageway of the road to board the vehicle only after it has stopped. After disembarking, pedestrians shall leave the carriageway without stopping.

      When moving across the carriageway to the stopping point or from it, pedestrians shall be guided by the requirements of paragraphs 4-7 of this section.

4. Obligations of passengers

      1. Passengers shall be obliged to:

      1) excluded by Resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 21.10.2017 No. 667 (shall come into effect ten calendar days after the day of its first official publication);

      2) when riding a vehicle equipped with seat belts, be fastened with them (taking into account subparagraph 2) of paragraph 1 of section 2 of the Rules), and when riding a motorcycle - be in a fastened motorcycle helmet;

      3) get on and off from the sidewalk or roadside and only after the vehicle has come to a complete stop.

      If embarking and disembarking is not possible from the sidewalk or roadside, it shall be carried out from the side of the carriageway, provided that it will be safe and will not interfere with other traffic participants.

      Footnote. Paragraph 1 as amended by Resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 10.21.2017 No. 667 (shall come into effect ten calendar days after the day of its first official publication).

      2. Passengers shall be prohibited from:

      1) distract the driver from driving the vehicle while it is moving;

      2) when driving a truck with an onboard platform, stand, sit on the sides or a load higher than the sides;

      3) open doors, as well as protrude into window openings and hatches of the vehicle during its movement.

5. Traffic light and traffic warden signals

      Note. Images of traffic lights and traffic wardens are shown in Fig. 1.

      Traffic light signals

      1. To regulate traffic, traffic lights with a vertical or horizontal arrangement shall be used.

      Light signals of green, yellow, red and white-lunar colour shall be used in traffic lights.

      In traffic lights with a vertical arrangement of signals, the red signal shall be placed at the top, and the green one shall be at the bottom; with a horizontal arrangement of signals - red shall be placed on the left, green - on the right.

      Depending on the purpose, traffic light signals may be round, in the form of an arrow (arrows), a silhouette of a pedestrian or a bicycle, "X" and "+"-shaped.

      Traffic lights with round signals may have one or two additional sections with signals in the form of a green arrow (arrows), which shall be located at the level of the green round signal.

      Footnote. Paragraph 1 as amended by Resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 10.21.2017 No. 667 (shall come into effect ten calendar days after the day of its first official publication).

      2. Round traffic lights shall have the following meanings:

      1) green signal allows movement;

      2) green flashing signal allows movement and informs that its time expires and a prohibition signal will soon be turned on (digital displays shall be used to inform drivers and pedestrians about the time in seconds left before the green signal turns off);

      3) yellow signal prohibits movement, except for the cases provided for in paragraph 14 of this section, and warns of the upcoming change of signals;

      4) yellow flashing signal informs about the presence of an intersection or a pedestrian crossing that is not regulated by a traffic light and warns of danger;

      5) red signal, including flashing, prohibits movement. The combination of red and yellow signals prohibits movement and informs about the upcoming green signal.

      Fig.1 Traffic light and traffic warden signals Transport traffic lights


      The main signals of the traffic warden



      3. Traffic light signals made in the form of red, yellow and green arrows shall have the same meaning as round signals of the corresponding colour, but their effect shall extend only to the direction (directions) indicated by the arrows. In this case, the arrow that allows a left turn shall also allow a U-turn unless this is prohibited by the corresponding road sign.

      Footnote. Instead of red and yellow arrows with the same meaning, round red and yellow signals with black contour arrows printed on them may be used.

      The green arrow in the additional section shall have the same meaning. The switched-off signal of the additional section shall mean the prohibition of movement in the direction regulated by this section.

      4. If a black contour arrow (arrows) is applied to the main green signal of the traffic light, then it shall inform drivers about the presence of an additional section of the traffic light and indicate other permitted directions of movement than the signal of the additional section.

      5. If the traffic light signal is made in the form of a silhouette of a pedestrian (bicycle), then its effect shall apply only to pedestrians (cyclists). In this case, the green signal allows, and the red one prohibits the movement of pedestrians (cyclists).

      To regulate the movement of cyclists, a traffic light with round signals of reduced size shall also be used, supplemented by a white rectangular plate 300x200 mm in size with the image of a black bicycle.

      6. To inform pedestrians with complete loss of vision about the possibility of crossing the roadway, traffic lights can be supplemented with a sound markal.

      Footnote. Paragraph 6 – in the wording of the resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 26.10.2022 No. 850 (shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      7. To regulate the movement of vehicles on the lanes of the carriageway, in particular on those where the direction of movement may be reversed, reverse traffic lights with a red X-shaped signal and a green signal in the form of an arrow pointing down shall be used. These signals shall respectively prohibit or permit movement in the lane above which they are located.

      The main signals of a reversing traffic light may be supplemented by a yellow signal in the form of an arrow, tilted diagonally down to the right or left, the inclusion of which informs about the upcoming signal change and the need to change lanes to which the arrow points.

      When the signals of the reversing traffic light, which is located above the lane marked on both sides with markings 1.9, are turned off, entry to this lane shall be prohibited.

      8. To regulate the movement of trams, as well as public transport, moving along the lane allocated for them, single-colour signalling traffic lights with four round white-lunar signals arranged in the form of the letter "T" shall be used. Movement shall only be permitted when the lower signal and one or more upper ones are turned on, of which the left one shall allow movement to the left, the middle one - straight ahead, the right one - to the right.

      Footnote. Paragraph 8 as amended by Resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2017 No. 463 (shall come into effect ten calendar days after the day of its first official publication).

      9. Round white-lunar flashing signal, located at the level crossing, shall allow the movement of vehicles through the crossing. When the flashing white-lunar and red signals are turned off, the movement shall be permitted if there is no train (locomotive, railcar) approaching the crossing within sight.

      9-1. The red "+"-shaped signal shall inform that for the vehicles in the opposite direction, the prohibiting red traffic light is turned on.

      The turned-off red "+"-shaped signal shall inform that the permissive green traffic light is on for vehicles in the opposite direction.

      Footnote. Section 5 is supplemented by paragraph 9-1 in accordance with the Resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 10.21.2017 No. 667 (shall come into effect ten calendar days after the day of its first official publication).

Traffic warden signals

      10. The signals of the traffic warden shall be the position of his body and gestures with his hands, including with a baton, which has the following meanings:

      1) arms extended to the sides or lowered:

      from the left and right side - the tram shall be permitted to move straight, trackless vehicles and to the right, pedestrians are permitted to cross the carriageway;

      from the side of the chest and back - the movement of all vehicles and pedestrians shall be prohibited.

      2) the right hand is extended forward:

      from the left side - the tram shall be permitted to move to the left, with trackless vehicles in all directions;

      from the side of the chest - all vehicles are permitted to move only to the right;

      from the right side and back - the movement of all vehicles shall be prohibited;

      Pedestrians shall be permitted to cross the carriageway behind the back of the traffic warden.

      3) hand raised:

      the movement of all vehicles and pedestrians shall be prohibited in all directions, except as provided in paragraph 14 of this section.

      The traffic warden may give hand gestures and other signals understandable to drivers and pedestrians.

      For better visibility of the signals, the traffic warden may use a baton or disk with a red signal (reflector).

      11. The request to stop the vehicle shall be submitted with the help of a loudspeaker, a hand gesture or a baton directed at the vehicle with a simultaneous whistle signal, which must be understandable to the driver and given on time so that their execution shall not create an emergency.

      12. An additional whistle signal shall be given to attract the attention of traffic participants.

      13. With a prohibitory signal of a traffic light (except for a reversing one) or a traffic warden, drivers shall stop in front of the stop line (sign 5.33), and in its absence:

      1) at the intersections - in front of the crossed carriageway or shall be guided by the requirements of paragraph 8 of section 13 of the Rules, without interfering with pedestrians;

      2) before a level crossing - in accordance with paragraph 4 of section 15 of the Rules;

      3) in other places - in front of a traffic light or a traffic warden, without interfering with vehicles and pedestrians whose movement shall be permitted.

      14. Drivers who, when the traffic warden raises his hand or turns on the yellow signal in cases where the mode of operation of the traffic signal does not ensure the flashing of the green signal immediately before it turns off, cannot stop without resorting to emergency braking in the places specified in paragraph 13 of this section, shall keep moving forward.

      Pedestrians who, when the traffic warden raised his hand or turned on the yellow signal, were on the carriageway of the road, clear it, and if this is not possible, shall stop on the line dividing the traffic flows of opposite directions.

      15. Drivers and pedestrians shall comply with the requirements of the signals and orders of the traffic warden, even if they contradict traffic signals, traffic signs or markings.

      16. At level crossings, simultaneously with a red flashing traffic light, an audible signal may be given, additionally informing traffic participants about the prohibition of movement through the crossing.

6. The use of special signals

      1. Drivers of vehicles of operational and special services with a flashing beacon of blue and (or) red on, performing an urgent official task, may deviate from the requirements of sections 5 (except for the signals of the traffic warden), 8-18 of these Rules, Annexes 1 and 2 to these Rules subject to ensuring traffic safety.

      To gain an advantage over other road users, drivers of such vehicles shall turn on a blue and (or) red flashing beacon and a special sound signal. They shall take advantage only after making sure that they give way.

      The same right shall be enjoyed by drivers of vehicles accompanied by vehicles of operational and special services in the cases established by this paragraph of the Rules.

      2. When approaching vehicles with a blue and (or) red flashing beacon and a special sound signal, drivers shall give way to ensure the unimpeded passage of these and other vehicles accompanied by them.

      3. When approaching a stationary vehicle with a blue and/or red flashing light on, the driver shall slow down to be able to stop immediately if necessary.

      4. Drivers of vehicles with an orange or yellow flashing beacon on when performing construction, repair or cleaning work, mobile emergency response teams of private security organizations, mobile checkpoints of transport control authorities on the road, specialized vehicles of cash collection services accompanying organized groups cyclists carrying out activities to suppress offences in the field of flora and fauna protection may deviate from the requirements of road signs (except signs 2.2, 2.4 - 2.6, 3.11 - 3.14, 3.17.2, 3.20) and markings, as well as paragraphs 4 - 8 of section 9 and paragraph 1 of section 16 of the Rules, subject to ensuring traffic safety. Drivers of other vehicles shall not interfere with their work.

      Footnote. Paragraph 4 as amended by Resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 28.04.2021 No. 275 (shall come into effect upon the expiration of ten calendar days from the date of its first official publication).

7. The use of hazard lights and warning triangle

      1. The hazard lights shall be turned on:

      1) in case of a traffic accident;

      2) in case of a forced stop in places where stopping is prohibited;

      3) when reversing;

      4) when the driver is blinded by headlights;

      5) when towing (on a towed power-driven vehicle);

      6) when standing and parking on unlit sections of roads or in conditions of insufficient visibility with defective marker lights;

      7) outside the settlement when standing at the side of the road in the case when its width is insufficient for a complete exit from the carriageway or it is not possible to determine the width of the side of the road in these road conditions.

      Hazard lights shall also be switched on in other cases to warn road users of the danger that the vehicle may create.

      2. After turning on the hazard lights, as well as in case of its malfunction or absence, immediately puts up an emergency stop sign (or a flashing red light) on the carriageway from the side of the greatest danger when:

      1) traffic accident;

      2) a forced stop in places where it is prohibited, or places where the visibility of the road is less than one hundred meters in at least one direction.

      An emergency stop sign (or a flashing red light) is installed at a distance that provides, in a specific situation, a timely warning to other drivers about the danger at a distance of at least fifteen meters from the vehicle in built-up areas and thirty meters outside built-up areas.

      3. In the absence or malfunction of an emergency light signalling, an emergency stop sign shall be attached to the rear of the towed power-driven vehicle.

8. Manoeuvring

      1. Before starting the manoeuvre, the driver shall give signals with light indicators for the appropriate purpose, and if they are absent or defective, with his hand. In this case, the manoeuvre shall be carried out safely and not interfere with other road users.

      2. The signal for manoeuvre to the left shall be the left turn light indicator turned on or the left arm extended to the side or the right arm extended to the side and bent at the elbow at a right angle upwards. The signal for manoeuvre to the right shall be the right turn light indicator turned on, or the right arm extended to the side or the left arm extended to the side and bent at the elbow at a right angle upwards. The brake signal shall be given by a brake light or a raised hand. The signal for reversing shall be given by turning on the reversing lights and the alarm.

      Signalling by direction indicators or a hand signal shall be carried out without misleading other road users, well in advance of the start of the manoeuvre and stop immediately after its completion (hand signalling may be completed immediately before the manoeuvre is performed).

      Giving a signal shall not give the driver an advantage and shall not relieve him from taking precautionary measures.

      3. When entering a road from a secondary road, the driver shall give way to vehicles and pedestrians moving along it, and when leaving the road, to pedestrians and cyclists whose path he/she crosses.

      4. When approaching a stop or parking place, the driver shall give way to pedestrians, drivers of bicycles, mopeds, horse-drawn carriages, drivers of riding and pack animals moving along the edge of the carriageway or the roadside.

      5. When changing lanes, the driver shall give way to vehicles moving along the way without changing the direction of movement. With the simultaneous lane-change of vehicles moving along the way, the driver shall give way to the vehicle on the right.

      Lane-change, as a result of which a dangerous distance is created between moving vehicles, shall be prohibited.

      6. Before turning right, left or making a U-turn, the driver shall take the appropriate outer position on the carriageway and on the lane intended for movement in this direction in advance, except when making a turn at the entrance to an intersection where a roundabout is organized.

      If signs 5.8.1 or 5.8.2 are installed on the road, then these manoeuvres shall be permitted along the corresponding traffic lanes; in this case, it shall be prohibited to occupy non-outer lanes with free outer lanes.

      If there are tram tracks on the left of the following direction, located on the same level as the carriageway of the road, a left turn and a U-turn must be carried out from them, unless signs 5.8.1 or 5.8.2 prescribe the direction of movement along the lanes of the carriageway. In this case, the driver shall give way to the tram.

      7. The turn shall be carried out in such a way that when leaving the intersection of the carriageways, the vehicle does not end up on the side of oncoming traffic.

      8. If the vehicle, due to its dimensions or for other reasons, cannot make a turn at the intersection and outside it or a U-turn at the intersection in compliance with the requirements of paragraph 6 of this section, it shall be permitted to shift partially, and if necessary, completely, to the adjacent lane, provided ensure traffic safety and if it does not interfere with other vehicles.

      9. When turning left or making a U-turn outside the intersection, the driver of a trackless vehicle shall give way to oncoming vehicles.

      If, when turning outside the intersection, the width of the carriageway is insufficient to manoeuvre for the outer left position, it shall be permitted to perform it only from the right edge of the carriageway (from the right roadside). In this case, the driver shall give way to passing and oncoming vehicles.

      10. In cases where the trajectories of the movement of vehicles intersect, and the order of passage is not defined by these Rules, the driver, to whom the vehicle is approaching from the right, shall give way.

      11. If there is a deceleration lane, a driver intending to turn must change lanes to this lane on time and slow down only on it.

      If there is an acceleration lane at the entrance to the road, the driver shall move along it and change lanes to the adjacent lane, giving way to vehicles moving along this road.

      12. U-turn shall be prohibited:

      1) at pedestrian crossings and intersections along the line of sidewalks or roadsides;

      2) in tunnels;

      3) on bridges, viaducts, overpasses and under them;

      4) at level crossings;

      5) in places where the visibility of the road is less than one hundred meters;

      6) at the locations of stopping points.

      13. The movement of the vehicle in reverse shall be permitted provided that the manoeuvre is safe and does not interfere with other traffic participants. Reversing shall be prohibited at intersections and in places where a U-turn is prohibited in accordance with paragraph 12 of this section.

      Footnote. Paragraph 13 as amended by Resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 10.21.2017 No. 667 (shall come into effect ten calendar days after the day of its first official publication).

9. Position of vehicles on the carriageway

      1. The number of lanes for trackless vehicles shall be determined by markings or signs 5.8.1, 5.8.2, 5.8.7, 5.8.8, and if there are none, then by the drivers themselves, taking into account the width of the carriageway, the dimensions of the vehicles and the necessary intervals between them. In this case, the side intended for oncoming traffic shall be considered to be half the width of the carriageway of the road (or the roadbed if it is impossible to determine the edge of the carriageway of the road), located on the left, unless a different traffic order is determined by the traffic organization. When determining the conditional line separating the side intended for oncoming traffic, the local widening of the carriageway (roadway) shall not be taken into account.

      2. On roads with two-way traffic, having four lanes or more, it shall be prohibited to drive to the side of the road intended for oncoming traffic. On such roads, left turns or U-turns may be performed at intersections and other places where it is not prohibited by the Rules, signs and (or) markings.

      Footnote. Paragraph 2 as amended by Resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 10.21.2017 No. 667 (shall come into effect ten calendar days after the day of its first official publication).

      3. On two-way roads with three lanes, it shall be prohibited to drive to the leftmost lane intended for oncoming traffic.

      4. Outside built-up areas, as well as in built-up areas on roads marked with signs 5.1 and 5.3, or where traffic at a speed of more than 80 km/h shall be permitted, drivers of vehicles drive them closer to the right edge of the carriageway, while not occupying the left traffic lanes at free right ones.

      In settlements, taking into account the requirements of this paragraph and paragraph 5 of this section, paragraph 1 of section 16 and paragraph 2 of section 24 of the Rules, traffic shall be carried out in any lane, however, drivers of vehicles moving along the left lanes at a speed less than the permitted one, shall clear the lane they occupy with lane-change to the right to vehicles approaching from behind in the same lane at a higher speed and giving warning signals in accordance with paragraph 13 of section 19 of the Rules.

      On any roads that have three or more lanes for traffic in this direction, it shall be permitted to occupy the leftmost lane only in heavy traffic when other lanes are occupied, as well as for overtaking, turning left or turning around, and trucks with a maximum permissible weight of more than three thousand five hundred kilograms - only for a left turn or a U-turn. Departure to the left side of the road with one-way traffic for standing and parking shall be carried out in accordance with paragraph 1 of section 12 of the Rules.

      The movement of vehicles in one lane at a speed greater than in the adjacent lane shall not be considered overtaking.

      5. Vehicles whose speed does not exceed 40 km/h or which, for technical reasons, do not develop such a speed, shall move along the outer right lane intended for the movement of this vehicle in the direction it needs, except for cases of the bypass, overtaking, lane-change before turning to the left, turning around or standing (parking) in permitted cases on the left side of the road.

      6. It shall be permitted to drive on tram tracks of a passing direction, located on the left at the same level as the carriageway of the road, when all lanes of this direction are occupied, as well as when passing, overtaking, turning left or making a U-turn, taking into account paragraph 6 of section 8 of the Rules. This should not interfere with the tram. It shall be prohibited to enter the tram tracks of the opposite direction, as well as the movement through the intersection on the tram tracks if signs 5.8.1 or 5.8.2 are installed on the road.

      7. If the carriageway of the road is divided into lanes by marking lines, the movement of vehicles must be carried out strictly along the marked lanes. It shall be permitted to run into broken marking lines only when changing lanes.

      8. When turning onto a road with reverse traffic, the driver shall drive the vehicle in such a way that when leaving the intersection of the carriageways, the vehicle takes the rightmost lane. Lane change shall be permitted only after the driver is convinced that movement in this direction is also permitted in other lanes.

      9. Vehicles shall be prohibited to move along roadsides, sidewalks and footpaths (except for cases provided for in paragraph 1 of section 12 and paragraph 2 of section 24 of the Rules), and in populated areas - in addition, outside the carriageway. The movement of vehicles for road maintenance and public utilities shall be permitted, as well as the entrance along the shortest path of vehicles transporting cargo to objects located directly at the roadsides, sidewalks or footpaths, in the absence of other access possibilities. In this case, traffic safety must be ensured.

      10. The driver, depending on the speed of movement, maintains such a distance from the vehicle moving in front, which will allow avoiding a collision, as well as the necessary lateral interval, ensuring traffic safety.

      11. Outside built-up areas on two-way roads with two lanes, drivers of vehicles for which a speed limit is set, as well as vehicles (composition of vehicles) with a length of more than seven meters, shall maintain such a distance between their own and the vehicle moving in front so that vehicles overtaking them could change lanes to the previously occupied lane without interference. This requirement shall not apply if the driver is preparing to overtake, as well as in heavy traffic and when driving in an organized transport convoy.

      12. On roads with two-way traffic, in the absence of a dividing lane, safety islands, bollards and elements of road structures (supports of bridges, overpasses, etc.) located in the middle of the carriageway, the driver shall drive around on the right, unless signs and markings prescribe otherwise.

10. Movement speed

      1. The driver shall drive the vehicle at a speed not exceeding the established limit, taking into account the intensity of traffic, the features and condition of the vehicle and cargo, road and meteorological conditions, in particular, visibility in the direction of travel. The speed shall provide the driver with the possibility of constant control over the movement of the vehicle to comply with the requirements of the Rules.

      In the event of an obstacle and (or) a danger to traffic that the driver can detect, he/she takes measures to reduce speed until the vehicle stops or avoids the obstacle safely for other road users.

      2. In settlements, the movement of vehicles shall be permitted at a speed of no more than 60 km/h, except for special traffic modes established by the relevant road signs, but not more than 90 km/h, and in residential areas and yard areas - no more than 20 km/h h.

      3. Outside settlements, the movement shall be permitted:

      1) for cars and motorcycles on highways - at a speed not exceeding that set by the relevant road sign 3.24, but not more than 140 km/h, on roads with a traffic line - no more than 110 km/h, on other roads - no more than 100 km/h;

      2) trucks with a maximum authorized mass of not more than three thousand five hundred kilograms, intercity buses, minibuses on highways - no more than 110 km/h, on roads with a traffic line - no more than 100 km/h, on other roads - no more than 90 km/h;

      3) other buses, including those carrying out organized transportation of groups of children, cars when towing a trailer, trucks with a maximum permitted weight of more than three thousand five hundred kilograms on motorways - no more than 90 km/h, on roads with a traffic line - not more than 80 km/h, on other roads - no more than 70 km/h.

      4. The speed of vehicles must not exceed:

      1) 60 km/h - when transporting passengers in the back of a truck;

      2) 50 km/h - when towing mechanical vehicles;

      3) the prescribed value - upon agreement on the conditions of transportation of dangerous, heavy and bulky cargo.

      5. The driver shall be prohibited from:

      1) exceed the maximum speed determined in accordance with the established procedure;

      2) exceed the maximum speed determined by the technical characteristics of the vehicle;

      3) exceed the speed indicated on the identification sign "Speed Limit" installed on the vehicle (hereinafter, the identification signs are indicated in accordance with the Basic Provisions);

      4) interfere with other vehicles;

      5) to brake sharply if it is not required to prevent a traffic accident.

11. Overtaking, oncoming traffic

      1. Before overtaking, the driver must make sure that:

      1) the lane to which he/she intends to enter is free at a distance sufficient for overtaking and by this manoeuvre he/she will not interfere with oncoming vehicles and vehicles moving behind in this lane, including those giving warning signals in accordance with paragraphs 12 and 13 of section 19 Rules;

      2) a vehicle following behind in the same lane has not started overtaking;

      3) the driver of a vehicle moving ahead in the same lane has not given a signal to manoeuvre to the left;

      4) upon completion of overtaking with exit to the lane (side) of oncoming traffic, he/she will be able, without interfering with the overtaken vehicle, to return to the previously occupied lane.

      2. It shall be permitted to overtake a trackless vehicle on the left side. Overtaking a vehicle, the driver of which has signalled a turn to the left and proceeded to manoeuvre shall be carried out on the right side.

      3. Upon completion of overtaking with exit to the lane (side) of oncoming traffic, the driver shall return to the previously occupied lane.

      4. The driver of the vehicle being overtaken shall be prohibited from preventing overtaking by increasing the speed of movement or by other actions.

      5. Overtaking shall be prohibited:

      1) at regulated intersections with exit to the lane of oncoming traffic;

      2) at unregulated intersections when driving on the main road that changes direction (except for permitted overtaking on the right) and on a road that is not the main one (except for overtaking at roundabouts, overtaking two-wheeled vehicles without a side trailer and permitted overtaking on the right);

      3) at pedestrian crossings if there are pedestrians on them;

      4) at level crossings and closer than a hundred meters in front of them;

      5) a vehicle that overtakes or bypasses;

      6) at the end of the ascent and on other sections of roads with limited visibility with exit to the oncoming traffic lane and (or) marked with signs 3.20 and 3.22.

      6. The driver of a low-speed or large-sized vehicle outside built-up areas, in cases where overtaking this vehicle, is difficult, shall take as much to the right as possible, and if necessary, stop to let the vehicles that have accumulated behind him pass.

      7. If the oncoming passing is difficult and the priority of the passing is not determined by signs 2.6 and 2.7, then the driver on whose side there is an obstacle shall give way. On slopes marked with signs 1.13 and 1.14, in the presence of an obstacle, the driver of a vehicle moving downhill shall give way.

12. Standing and parking

      1. Standing and parking of vehicles shall be permitted on the right side of the road on the side of the road, and in its absence - on the carriageway of the road at its edge.

      On the left side of the road, standing and parking shall be permitted in built-up areas on roads with one lane for each direction without tram tracks in the middle and one-way roads stop for loading or unloading).

      2. It shall be permitted to park a vehicle on the carriageway in one row parallel to the edge of the carriageway, except for those places whose configuration (local widening of the carriageway) allows for a different arrangement of vehicles. Two-wheeled vehicles without a side trailer may be parked in two rows.

      Parking on the edge of the sidewalk bordering the carriageway, with full or partial driving on it, shall be permitted only for cars, motorcycles, mopeds and bicycles, provided that this does not interfere with the movement of pedestrians.

      3. Parking for long-term rest, overnight stay, and the like outside a built-up area shall be permitted only on the sites provided for this or outside the road.

      4. Standing shall be prohibited:

      1) near the tram tracks, if this interferes with the movement of trams;

      2) at level crossings, in tunnels;

      3) on flyovers, bridges, overpasses (if there are less than three lanes for traffic in this direction) and under them (regardless of the number of lanes);

      4) in places where the distance between a stopped vehicle and a solid marking line (except for the one marking the edge of the carriageway) or the opposite edge of the carriageway, or a vehicle standing at the opposite edge of the carriageway is less than three meters, if this interferes with the movement of vehicles funds;

      5) at pedestrian crossings and closer than five meters in front of them;

      6) on the carriageway of the road near sharp bends and convex fractures of the longitudinal profile of the road when the visibility of the road is less than one hundred meters in at least one direction;

      7) at the intersection of carriageways and closer than thirty meters from the edge of the carriageway to be crossed, except for the side opposite the side passage of three-way intersections (crossroads) having a continuous marking line or a traffic line; at standing areas and closer than fifteen meters to them, and in their absence - closer than fifteen meters from the pointer to the stop of route vehicles or taxis;

      8) in places where the vehicle will block other drivers from traffic lights, road signs or make it impossible for other vehicles to move (entry or exit), or interfere with the movement of other vehicles (congestion) and pedestrians;

      9) in flowerbeds, lawns, children's and sports grounds.

      5. Parking shall be prohibited:

      1) in places where standing is prohibited;

      2) excluded by Resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated June 23, 2015 No. 472 (shall come into effect ten calendar days after the day of its first official publication);

      3) on flyovers, bridges, and overpasses;

      4) outside settlements on the carriageway of roads marked with sign 2.1;

      5) closer than fifty meters from level crossings;

      6) motor vehicles with a running engine in populated areas, if this causes inconvenience to residents;

      7) in flowerbeds, lawns, children's and sports grounds.

      Footnote. Paragraph 5 as amended by Resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 23.06.2015 No. 472 (shall come into effect ten calendar days after the day of its first official publication).

      6. In the event of a forced stop in places where standing is prohibited, the driver shall take all necessary measures to withdraw the vehicle from these places.

      7. It shall be prohibited to open the doors of the vehicle, leave them open or go out onto the carriageway without making sure that this will not create a hindrance or danger to other road users.

13. Passage of intersections

      1. When turning to the right or the left, the driver shall give way to pedestrians crossing the carriageway in his/her direction of movement to which he/she is turning, cyclists crossing it along the cycle path, fixed-route vehicles and other public transport moving along the lane marked with the sign 5.9 (subject to paragraph 2 of section 18 of the Rules).

      Footnote. Paragraph 1 as amended by Resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2017 No. 463 (shall come into effect ten calendar days after the day of its first official publication).

      2. It shall be prohibited to drive to an intersection or to cross carriageways if a traffic jam has formed that will force the driver to stop, creating an obstacle to the movement of vehicles in the transverse direction.

      3. It shall be prohibited to pass ahead of vehicles moving in the same direction, limiting the driver's view.

      If a vehicle has stopped at the intersection or in front of it, the drivers of other vehicles moving in adjacent lanes continue to move, making sure that it will be safe.

      4. An intersection, where the order of movement is determined by the signals of a traffic light or a traffic warden, is considered to be regulated.

      With a yellow flashing signal, traffic lights not working or there is no traffic warden, the intersection is considered unregulated and drivers shall be guided by the rules for driving through unregulated intersections and priority signs installed at the intersection.

      5. When turning left or making a U-turn at the permissive signal of a traffic light, the driver of a trackless vehicle shall give way to vehicles moving from the opposite direction straight or to the right, including those entering the intersection in accordance with paragraph 14 of section 5 of the Rules. Tram drivers shall be guided by the same rule.

      6. When driving in the direction of the arrow switched on in the additional section in this case as the yellow or red traffic light, the driver shall give way to vehicles moving from other directions.

      7. If the signals of a traffic light or a traffic warden allow the movement of a tram and trackless vehicles in this case, then the tram has an advantage regardless of the direction of its movement. However, when moving in the direction of the arrow switched on in the additional section simultaneously with a red or yellow traffic light, the tram shall give way to vehicles moving from other directions.

      8. A driver who enters an intersection with an enabling traffic signal shall drive in the intended direction, regardless of the traffic signals at the exit from the intersection. If there are stop lines and (or) sign 5.33 at the intersection in front of the traffic lights located on the driver's route, the driver shall be guided by the signals of each traffic light.

      9. When the permissive signal of the traffic light is turned on, the driver shall give way to vehicles completing the movement through the intersection, and pedestrians who have not completed the crossing of the carriageway of the road in this direction.

      10. At an intersection where traffic is regulated by a traffic light with an additional section, the driver, who is on the lane from which the turn is made, shall continue to move in the direction indicated by the turned-on arrow, if his/her stop will interfere with the vehicle (vehicles) following after them in the same lane.

      Footnote. Paragraph 10 as amended by Resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 10.21.2017 No. 667 (shall come into effect ten calendar days after the day of its first official publication).

      11. At the intersection of unequal roads, the driver of a vehicle moving along a secondary road shall give way to vehicles approaching along the main road, regardless of the direction of their further movement, including those making a U-turn. A driver moving on the main road with a median, before completing a U-turn at an intersection, shall make sure that vehicles approaching the intersection on a secondary road give way to him/her.

      12. In the case when the main road changes direction at an intersection, drivers moving along the main road shall be guided by the rules for passing the intersections of equivalent roads. The same rules shall apply to drivers moving on secondary roads.

      13. At the intersection of equivalent roads, the driver of a trackless vehicle shall give way to vehicles approaching from the right. Tram drivers shall be guided by the same rule.

      At such intersections, the tram has an advantage over trackless vehicles, regardless of the direction of its movement.

      14. When turning left or making a U-turn, the driver of a trackless vehicle shall give way to vehicles moving straight or to the right on the same road from the opposite direction. Tram drivers shall be guided by the same rule.

      15. If it is impossible to determine the presence of coverage on the road (dark hours, mud, snow, etc.) and the absence of priority signs, the driver shall be guided by the principle that he/she is on a secondary road.

14. Pedestrian crossings and stops of route vehicles

      1. The driver of a vehicle shall give way to pedestrians crossing the carriageway of the road in his direction of travel at an unregulated pedestrian crossing.

      2. If a vehicle has stopped or slowed down in front of an unregulated pedestrian crossing, drivers of other vehicles moving in adjacent lanes may continue driving only after making sure that there are no pedestrians in front of the stopped or slowed down vehicle.

      3. At regulated pedestrian crossings, when the permissive signal of the traffic light is turned on, the driver shall give way to pedestrians who complete the crossing of the carriageway of the road in his direction of movement.

      4. It shall be prohibited to enter a pedestrian crossing if a traffic jam has formed behind it, which will force the driver to stop at the pedestrian crossing.

      5. In all cases, including outside pedestrian crossings, the driver will allow pedestrians with complete vision loss to markal with a white cane

      Footnote. Paragraph 5 - in the wording of the resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 26.10.2022 No. 850 (shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      6. The driver shall give way to pedestrians walking towards or away from a shuttle vehicle standing at a stop (from the side of the doors) if embarking and disembarking are carried out from the carriageway or a landing site located on it.

      7. Approaching a stopped vehicle with the sign "Children", the driver shall slow down, if necessary, stop and let a group of children pass.

15. Driving through railway tracks

      1. Drivers of vehicles shall cross railway tracks at level crossings, giving way to a train (locomotive, trolley).

      2. When approaching a level crossing, the driver shall be guided by the requirements of road signs, traffic lights, markings, the position of the barrier and the instructions of the person on duty at the crossing, and, in addition, makes sure that there is no approaching train (locomotive, trolley).

      3. It shall be prohibited to go to the level crossing:

      1) when the barrier is closed or starting to close (regardless of the traffic light signal);

      2) at a prohibiting traffic light signal (regardless of the position and presence of the barrier);

      3) at the forbidding signal of the officer on duty at the crossing (the officer on duty is facing the driver with his chest or back, in his raised hand - a rod, a red lantern or a flag, or with his arms extended to the sides);

      4) if a traffic jam has formed behind the level crossing, which will force the driver to stop at the level crossing;

      5) if a train (locomotive, trolley) is approaching the crossing within sight.

      Also, it shall be prohibited:

      1) to cross railway tracks outside of level crossings;

      2) drive around with an exit to the lane of oncoming traffic vehicles standing in front of the crossing;

      3) arbitrarily open a barrier at a level crossing;

      4) move agricultural, road, construction and other machines and mechanisms through the level crossing in a non-transport position without the permission of the head of the distance of the railway track, the movement of low-speed vehicles, the speed of which is less than 8 km/h, as well as tractor drag sledges.

      4. In cases where movement through the crossing is prohibited, the driver shall stop at the stop line, sign 2.5 or traffic lights, and if there are none, at the border of the level crossing.

      5. In the event of a forced stop at a level crossing, the driver shall immediately disembark passengers and take measures to free the level crossing. In this case, the driver shall perform the following actions:

      1) if possible, send two people along the tracks in both directions from the crossing for one thousand meters (if one, then in the direction of the worst visibility of the track), explaining to them the rules for giving a stop signal to the driver of the approaching train (locomotive, trolley);

      2) stay near the vehicle and give general alarm signals;

      3) when a train appears, run towards it, giving a stop signal.

      Note. The stop signal is a circular movement of the hand (during the day with a patch of bright matter or some visible object, at night - with a torch or lantern). The general alarm signal is a series of one long and three short beeps.

16. Driving on motorways

      1. On motorways it shall be prohibited:

      1) the presence of pedestrians, as well as domestic animals outside the vehicle, drive bicycles, mopeds, tractors and self-propelled vehicles, as well as other vehicles, the speed of which, according to the technical characteristics or their condition, is less than 40 km/h;

      2) drive trucks with a maximum authorized mass of more than three thousand five hundred kilograms beyond the second lane;

      3) stop outside special parking areas, marked with signs 5.15 or 6.11;

      4) U-turn and entry into the technological gaps of the traffic line;

      5) reversing;

      6) training ride.

      2. In case of a forced stop on the carriageway, the driver shall mark the vehicle in accordance with the requirements of section 7 of the Rules and take measures to bring it to the designated lane (to the right of the line marking the edge of the carriageway).

      3. The requirements of this section shall also apply to roads marked with sign 5.3.

17. Driving in residential areas

      1. In a residential area, pedestrians shall move both on sidewalks and the carriageway. In a residential area, pedestrians shall have an advantage, but their movement should not create unreasonable obstacles to the movement of vehicles.

      2. In the residential area it shall be prohibited:

      1) through the traffic of vehicles;

      2) movement of vehicles outside the carriageway;

      3) training ride;

      4) parking with a running engine;

      5) parking of trucks with a maximum permitted weight of more than three thousand five hundred kilograms, buses outside specially allocated and marked with signs and (or) markings;

      6) give a sound signal, turn on loud music;

      7) parking on sidewalks, lawns, children's and sports grounds.

      Footnote. Paragraph 2 as amended by Resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 10.21.2017 No. 667 (shall come into effect ten calendar days after the day of its first official publication).

      3. When leaving a residential area, drivers shall give way to other road users.

      4. The requirements of this section shall also apply to yard areas.

18. Priority of route vehicles

      1. Outside intersections where tram tracks cross the carriageway, the tram has priority over trackless vehicles, except when leaving the depot.

      2. On roads with a lane for route vehicles, marked with signs 5.9, 5.10.1 - 5.10.3, no other vehicles are moving or standing on this lane, except for public transport (except for the cases provided for in paragraphs 2 and 4 of section 24 of the Rules).

      If the lane marked with the sign 5.9 is separated from the rest of the carriageway by a broken marking line, then when turning, vehicles change lanes to it. It shall also be permitted in such places to drive into this lane when entering the road and for embarking and disembarking passengers at the right edge of the carriageway, provided that this does not interfere with route vehicles and other public transport.

      Footnote. Paragraph 2 as amended by Resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2017 No. 463 (shall come into effect ten calendar days after the day of its first official publication); as amended by Resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 21.10.2017 No. 667 (shall come into effect ten calendar days after the day of its first official publication).

      3. In populated areas, drivers give way to trolleybus and bus drivers moving along the established route, starting from the designated stop. Drivers of trolleybuses and buses shall start moving from the designated stop only after making sure that they are given way.

19. Use of external lights and sound signals

      1. At night and in conditions of insufficient visibility, regardless of road lighting, as well as in tunnels on a moving vehicle, the following lighting devices shall be switched on:

      1) on all motor vehicles and mopeds - marker lights and high or low beam headlights, on bicycles - headlights or lanterns, on horse-drawn carriages - lanterns (if any);

      2) on trailers and towed motor vehicles - marker lights.

      2. High beam switches to low beam:

      1) in built-up areas, if the road is lit;

      2) when passing oncoming traffic at a distance of not less than one hundred and fifty meters from the vehicle, as well as at a greater distance, if the driver of the oncoming vehicle shows the need for this by periodically switching the headlights;

      3) in any other cases to exclude the possibility of blinding drivers of both oncoming and passing vehicles.

      When blinded, the driver shall turn on the emergency light alarm and, without changing the lane, stop.

      3. When standing and parking at night on unlit sections of roads, as well as in conditions of insufficient visibility, the marker lights shall be switched on on the vehicle. In conditions of insufficient visibility, in addition to the side lights, dipped beam headlights, fog lights and rear fog lights may be turned on.

      In the event of a malfunction of the side lights, the vehicle shall be driven off the road, and if this is not possible, the vehicle shall be marked in accordance with the requirements of paragraphs 1 and 2 of section 7 of these Rules.

      4. The contours of the side and rear sides of vehicles of categories M2, M3, N2, N3, O2, O3, and O4 in accordance with the technical regulations, except for technological vehicles operated in closed areas and not subject to operation in public roads, as well as vehicles farms used within these farms shall be marked with retroreflective material in accordance with ST RK GOST R 51253 and ST RK GOST R 41.104.

      5. Fog lights may be used:

      1) in conditions of insufficient visibility, both separately and with low or high beam headlights;

      2) at night on unlit sections of roads together with low or high beam headlights;

      3) instead of dipped headlights under the conditions provided for in paragraph 7 of this section.

      6. Fog lights turn on when the side lights are on, regardless of the high beam and (or) low beam headlights on.

      7. In the daytime, on all moving vehicles, to identify them, low headlights or daytime running lights shall be switched on.

      8. A searchlight and a searchlight may only be used outside built-up areas in the absence of oncoming vehicles. In populated areas, only drivers of vehicles of operational and special services may use such headlights when performing an official assignment.

      9. Rear fog lamps shall be used only in conditions of insufficient visibility. The rear fog lights shall not be connected to the brake lights.

      10. Identification sign "Road train" shall turn on when the road train is moving, and in the dark and in conditions of insufficient visibility, in addition, during its stop or parking.

      11. An orange or yellow flashing beacon shall be turned on on vehicles when performing construction, repair or maintenance of roads, loading and transporting damaged, out of order and other vehicles; vehicles during the transportation of heavy, oversized cargo; vehicles accompanying the transportation of heavy, bulky and dangerous cargo; buses designed to transport organized groups of children; vehicles of mobile emergency response teams of private security organizations when leaving for unauthorized entry to protected facilities; vehicles of mobile checkpoints of transport control bodies when serving on the roads; specialized vehicles of collection services when leaving the route for collection of valuables; vehicles accompanying organized groups of cyclists; vehicles carrying out activities to suppress offences in the field of protection of flora and fauna.

      Footnote. Paragraph 11 as amended by Resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 28.04.2021 No. 275 (shall come into effect upon the expiration of ten calendar days from the date of its first official publication).

      12. Sound signals shall be used only:

      1) to warn other drivers of the intention to overtake outside built-up areas;

      2) in cases where it is necessary to prevent a traffic accident.

      13. To warn of overtaking, as well as in the cases provided for in paragraph 4 of section 9 of the Rules, a light signal shall be given, which represents during daylight hours a periodic short-term switching on and off of the headlights, and in the dark hours - repeated switching of headlights from near to far light.

20. Towing motor vehicles

      1. Towing shall be carried out using a hitch or by hanging the front of the vehicle on a special supporting device of the towing vehicle, or by partially loading it onto the platform of the towing vehicle.

      2. Towing on a rigid or flexible hitch shall be carried out only if there is a driver behind the wheel of the towed vehicle, except for cases when the design of the rigid hitch ensures that the towed vehicle follows the trajectory of the towing vehicle during straight motion.

      3. When towing on a flexible hitch, the distance between the towing and towed vehicles shall be within four to six meters, and when towing on a rigid hitch, no more than four meters. Connecting links must meet the requirements of paragraphs 12 and 13 of the Basic Provisions, respectively.

      4. When towing on a flexible or rigid hitch, it shall be prohibited for passengers to be in the towed bus (trolleybus) and the body of the towed truck, and when towing by hanging or partial loading, it shall be prohibited for passengers to be in the cabin or body of the towed vehicle, as well as the body of the towing vehicle.

      5. It shall be prohibited to tow:

      1) a vehicle that does not have steering control (towing by hanging or partial loading shall be permitted);

      2) two or more vehicles;

      3) a vehicle with an inoperative braking system, if its actual mass is more than half of the actual mass of the towing vehicle. With a lower actual weight, towing of such a vehicle shall be permitted only on a rigid hitch or by partial loading;

      4) a motorcycle without a side trailer, as well as such a motorcycle;

      5) into icy conditions on a flexible hitch.

21. Training driving

      1. Initial training in driving vehicles shall be carried out in closed areas or autodromes.

      2. Training driving on the roads shall be carried out only with a trainer and if the trainee has initial driving skills, in the absence of passengers in a power-driven vehicle.

      3. The instructor shall have an appropriate qualification certificate, a driving licence for a vehicle of the category for which he/she conducts training, and the trainee - an identity document, and a medical certificate confirming that there are no contraindications to driving a vehicle.

      Footnote. Paragraph 3 as amended by Resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 23.06.2015 No. 472 (shall come into effect ten calendar days after the day of its first official publication).

      4. A power-driven vehicle for learning to drive shall be additionally equipped in accordance with the requirements of paragraph 6 of the Basic Provisions.

      5. Training in driving a vehicle on public roads shall be carried out only along the routes agreed with the authorized body in the manner established by the Government of the Republic of Kazakhstan.

22. Transportation of passengers

      1. Drivers of twenty-five years of age with a certificate for the right to drive vehicles of the "C" category (when transporting more than 8 people, including passengers in the cabin - "C" and "D" categories) and driving experience for more than five years shall be permitted to transport passengers in the back of a truck vehicles of this category.

      Note. The admission of military drivers to the transportation of passengers shall be carried out in the manner prescribed by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

      Persons who have reached the age of twenty-one and have at least three years of experience as a driver, including the experience of driving vehicles of the "C1" category for at least one year, shall be permitted to transport passengers by vehicles intended for passengers transportation, with more than eight, but not more than sixteen seats, in addition to the driver's seat (subcategory "D1").

      Persons who have reached the age of twenty-five, who have at least five years of driving experience, including at least three years of driving experience in vehicles belonging to subcategory "D1", shall be permitted to transport passengers by vehicles intended for passengers transportation, with more than eight seats, in addition to the driver's seat (category "D")

      Vehicles used to transport passengers and baggage must comply with the requirements of technical regulations.

      It shall be prohibited to use for transportation like taxi, the vehicles with special control, including fully manual, as well as right-hand drive.

      2. Transportation of passengers in the body of a truck with an onboard platform shall be permitted if it is equipped in accordance with the requirements of paragraph 5 of the Basic Provisions.

      3. Before the trip, the truck driver shall instruct passengers on the procedure for embarking, disembarking and placing in the car body; warns that standing in the car body and sitting on the sides while driving is not permitted.

      The start of movement shall be permitted only after making sure that the conditions for the safe transportation of passengers are provided.

      4. Passage in the body of a truck with an onboard platform, not equipped for the transportation of passengers, shall be permitted only to persons accompanying the cargo or following it, provided that they are equipped with a seat located below the level of the sides.

      5. The driver is obliged to carry out embarking and disembarking of passengers in places where the standing of vehicles established by section 12 of these Rules is not prohibited, only after a complete stop of the vehicle, and start driving only with closed doors and not open them to a complete stop.

      The driver of the route vehicle shall carry out embarking and disembarking of passengers only at the designated standing point.

      Footnote. Paragraph 5 as amended by Resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 23.06.2015 No. 472 (shall come into effect ten calendar days after the day of its first official publication).

      6. It shall be prohibited to carry passengers:

      1) outside the cab of a car (except for the cases of transportation of passengers in the body of a truck with an onboard platform or a box body), a tractor, a self-propelled vehicle, on a cargo trailer, a summer cottage trailer, the body of a cargo motorcycle and outside the seats provided for by the design of the motorcycle;

      2) above the amount provided for by the technical characteristics of the vehicle, while the actual mass of the vehicle must not exceed the value of the permitted maximum mass established by the manufacturer;

      3) in a state of intoxication on the back seat of a motorcycle;

      4) above the number of places equipped for sitting in the back of a truck.

      5) excluded by Resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 21.10.2017 No. 667 (shall come into effect ten calendar days after the day of its first official publication).
      Footnote. Paragraph 6 as amended by Resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 10.21.2017 No. 667 (shall come into effect ten calendar days after the day of its first official publication).

      7. It shall be prohibited to transport children under 12:

      1) in the back seat of a motorcycle;

      2) in the absence of special child restraint or other means that allow fastening a child with the help of seat belts provided for by the design of the vehicle, and on the front seat of a power-driven vehicle in the absence of special child restraint.

      8. Transportation of organized groups of children shall be carried out by buses with at least two doors, the technical condition of which meets the requirements established by the Rules transportation of passengers and luggage by road, approved by the authorized body in the field of transport and communications.

      Buses intended for transportation of organized groups of children shall be equipped with a yellow flashing beacon. On these buses, front and rear identification signs "Transportation of children" shall be installed.

      Transportation of organized groups of children shall be permitted for drivers at least twenty-five years of age who have a driving licence of the appropriate category and at least five years of experience as a driver.

      The number of children transported on the bus should not exceed the number of seats.

      Columns of two or more buses carrying children on country roads shall be compulsory accompanied by special vehicles of the internal affairs bodies.

23. Transportation of cargo

      1. Transportation of cargo must be carried out using transport and combinations of vehicles intended for this purpose.

      The buses shall be prohibited to carry cargo, including luggage, outside the luggage compartment.

      2. The mass of the transported cargo and passengers, and the distribution of the load along the axles must not exceed the values established by the manufacturer for this vehicle.

      3. Before starting and during the movement, the driver shall control the placement, fastening, shelter and condition of the load to prevent it from falling and interfering with the movement.

      4. Transportation of cargo shall be permitted provided that it:

      1) placed and, if necessary, fixed on the vehicle in a way that it does not endanger people and does not cause damage to state, public or personal property;

      2) does not restrict the driver's view and visibility;

      3) does not impede driving and not impair the stability of the vehicle;

      4) does not cover external lighting devices, including a brake light and direction indicators, reflective devices, state registration plates and a distinctive sign of the state of registration, which should be on the vehicle, or did not cover hand signals;

      5) does not cause avoidable inconvenience.

      If the condition and placement of the cargo do not meet the specified requirements, the driver is obliged to eliminate the violations of the listed transportation rules, and if elimination is impossible, stop further movement.

      5. Cargo or parts of the vehicle that protrude beyond the dimensions of the vehicle in front and behind by more than one meter or to the side by more than forty centimetres from the outer edge of the side light are marked with identification signs "Wide Load", and in the dark and in conditions of insufficient visibility, in addition, in front with a flashlight or a white reflector, at the back - with a flashlight or a red reflector.

      6. Transportation of heavy, bulky and dangerous cargo shall be carried out in the manner determined by the authorized body in the field of transport and communications.

      The vehicle must be marked with identification marks: "Dangerous cargo" - when transporting dangerous cargo; "Long-length vehicle" - in cases provided for in paragraph 9 of the Basic Provisions.

24. Additional requirements for the movement of bicycles, mopeds, and horse-drawn carriages, as well as the passage of animals

      Footnote. Section 24 as amended by Resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 21.10.2017 No. 667 (shall come into effect ten calendar days after the day of its first official publication).

      1. The right to drive a moped shall be granted to persons who have reached the age of sixteen.

      2. Cyclists shall move along a cycle path, a cycle lane, and in their absence, along the right edge of the carriageway, including along a lane for route vehicles or along a roadside, sidewalk or footpath, without endangering pedestrian traffic.

      It shall be prohibited to drive along the legal edge of the carriageway, the lane of route vehicles, or the roadside of cyclists under the age of fourteen.

      On roads with a cycle lane marked with sign 4.5 with sign 7.14, no other vehicles, except for mopeds, are moving or stopping on this lane.

      If the lane marked with sign 4.5 with plate 7.14 is separated from the rest of the carriageway by a broken marking line, then when turning, vehicles shall change lanes to it. It shall also be permitted in such places to drive into this lane at the entrance to the road and for embarking and disembarking passengers at the right edge of the carriageway.

      3. Cyclists on the road shall move in one row.

      4. Mopeds shall move along the cycle path, cycle lane, and in their absence - along the right edge of the carriageway, including the lane for route vehicles, in one row.

      5. Horse-drawn carriages (sledges), pack, draft or riding animals shall move along the rightmost lane in one row or the roadside if this does not interfere with pedestrians.

      6. Columns of cyclists, horse-drawn carriages (sledges), pack, draft or riding animals, when moving along the carriageway, must be divided into groups of ten cyclists, riding and pack animals and five carriages (sledges). To facilitate overtaking, the distance between groups should be eighty to one hundred meters.

      7. Bicycle and moped drivers shall be prohibited from:

      1) driving without holding the steering wheel with at least one hand;

      2) carrying passengers;

      3) transportation cargo that protrudes more than fifty centimetres in length or width beyond the dimensions, or cargo that interferes with control;

      4) moving along the road if there is a bicycle path nearby;

      5) turning left or around on roads with tram traffic and roads with more than one lane for traffic in this direction.

      6) towing bicycles and mopeds, as well as by bicycles and mopeds, except for towing a trailer intended for use with a bicycle or moped;

      7) riding at a pedestrian crossing.

      8. At an unregulated intersection of a cycle path with a road, located outside the intersection, drivers of bicycles and mopeds must give way to vehicles moving along this road.

      The driver of a horse-drawn carriage (sleigh), when entering the road from a secondary road in places with limited visibility, shall lead the animal by the bridle.

      9. Animals on the road should be driven, as a rule, during daylight hours. The drivers guide the animals closer to the right side of the road.

      10. When driving a group of animals along the road or through it at night and in conditions of insufficient visibility, the drovers shall give signals to warn drivers about the presence of animals on the road.

      Note. The signal is a circular movement of a hand with a torch or a lantern, while the giving signal is at a distance of ten to fifteen meters from the group of animals towards the approaching vehicle.

      11. When driving animals across the railway tracks, the herd must be divided into groups of such a size that, taking into account the number of drivers, the safe passage of each group shall be ensured.

      12. Drivers of horse-drawn carriages (sledges), drivers and owners of the pack, draught, saddle animals, and livestock shall be prohibited to:

      1) leave animals unattended in cases that do not exclude their appearance on paved roads;

      2) drive animals across railway tracks and roads outside specially designated areas, as well as at night and in conditions of insufficient visibility (except for cattle passes at different levels);

      3) lead animals along the road with asphalt and cement concrete pavement if there are other ways.

25. Transportation of people with the musculoskeletal system disorders

      1. Organization of movement of people with disorders of the musculoskeletal system and parking of vehicles serving them:

      1) vehicles driven by drivers with disorders of the musculoskeletal system or drivers of vehicles serving people with disorders of the musculoskeletal system or complete loss of vision shall not be covered by the marks 3.28, 3.29, 3.30;

      2) vehicles driven by drivers with a violation of the musculoskeletal system or drivers of vehicles serving people with disorders of the musculoskeletal system should be equipped with appropriate mechanisms for control and (or) devices;

      3) if a mark 7.17 is installed with a mark 5.15, the effect of the road mark 5.15 applies only to motorcycle wheels and cars on which the identification marks "An individual with disabilities" shall be installed;

      4) if the mark 7.18 is installed with prohibiting or prescribing marks, then the effect of these road marks does not apply to motor wheels and cars on which the identification marks "An individual with disabilities" shall be installed.

      Footnote. Paragraph 1 - in the wording of the resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 26.10.2022 No. 850 (shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      2. Drivers with a violation of the musculoskeletal system, driving vehicles with the identification marks " An individual with a disability," shall have the right to:

      1) stop and park a vehicle in populated areas within the coverage area of road signs prohibiting standing or parking, provided that the vehicle is completely located on the sidewalk in such a way that a free lane with a width of at least one and a half meters remains for pedestrians. This rule shall not apply on sections of the road marked with road markings prohibiting standing;

      2) park the vehicle within the coverage area of signs prohibiting parking, in parking places with limited time beyond the stipulated period and on roads in the yard outside the parking places, provided that this does not interfere with pedestrians and does not deprive other vehicles of the possibility of movement.

      Footnote. Paragraph 2 as amended by the resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 26.10.2022 No. 850 (shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      3. Drivers of vehicles with identification marks "An individual with disability," serving people with disorders of the musculoskeletal system or complete loss of vision, stop the vehicle in settlements in the area of action of road marks prohibiting stopping, for boarding or disembarking people with disorders of the musculoskeletal system or complete loss of vision.

      Footnote. Paragraph 3 - in the wording of the resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 26.10.2022 No. 850 (shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      4. The driver of a vehicle with the identification marks "An individual with disability," serving a person with disabilities of the musculoskeletal system or complete loss of vision, who leads by the hand of a person with disabilities of the musculoskeletal system or complete loss of vision to the destination and back, shall stop the vehicle in settlements on the conditions specified in subparagraph 1) of paragraph 2 of this section.

      Footnote. Paragraph 4 - in the wording of the resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 26.10.2022 No. 850 (shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

  Annex 1
to the Traffic rules

Road signs (according to ST RK 1125 and ST RK 1412)

      Footnote. Annex 1 as amended by Resolutions of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2017 No. 463 (shall come into effect ten calendar days after the day of its first official publication); dated 21.10.2017 No. 667 (shall come into effect ten calendar days after the day of its first official publication); dated 26.10.2022 No. 850 (shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      Note. Marking of road signs shall be carried out in accordance with the legislation on technical regulation of the Republic of Kazakhstan.

1. Warning signs

      Warning signs shall inform drivers that they are approaching a dangerous section of the road, where the movement requires the adoption of measures appropriate to the situation.

      1.1 "Level crossing with a barrier".

      Note. The numbering of road signs shall correspond to ST RK 1125. The names and images of road signs are shown in Fig. 2. Images of road signs 4.1.2 and 4.1.3 have been changed in accordance with ST RK 1125, the previous images of these road signs shall be valid until they are replaced.

      1.2 "Level crossing without barrier".

      1.3.1 "Single-track railway".

      1.3.2 "Multi-track railway". Designation of a level crossing not equipped with a barrier: 1.3.1 - with one track, 1.3.2 - with two or more tracks.

      1.4.1 - 1.4.6 "Level crossing ahead". Additional warning about approaching a level crossing outside built-up areas.

      1.5 "Intersection with the tram line".

      1.6 "Crossing equivalent roads".

      1.7 "Intersection with roundabout".

      1.8 "Traffic regulation". An intersection, a pedestrian crossing, or a stretch of road where traffic is controlled by a traffic light.

      1.9 "Swing bridge ahead". Swing bridge or ferry crossing.

      1.10 "Quayside or river bank". Departure to the quayside or river bank.

      1.11.1, 1.11.2 "Bend ahead". Rounding of the road of a small radius or with limited visibility: 1.11.1 - to the right, 1.11.2 - to the left.

      1.12.1, 1.12.2 "Sharp bends ahead". Road section with sharp bends: 1.12.1 - with the first turn to the right, 1.12.2 - with the first turn to the left.

      1.13 "Steep hill downwards".

      1.14 "Steep hill upwards".

      1.15 "Slippery road". A section of the road with the increased slipperiness of the carriageway.

      1.16 "Uneven road". A section of the road that has irregularities in the carriageway (undulations, potholes, uneven junctions with bridges, etc.).

      1.16.1 "Artificial unevenness".

      1.17 "Loose chippings". A section of the road where gravel, crushed stone and the like may be thrown out from under the wheels of vehicles.

      1.18.1 - 1.18.3 "Road narrows on both sides". Narrowing on both sides - 1.18.1, on the right - 1.18.2, on the left - 1.18.3.

      1.19 "Two-way traffic straight ahead". The beginning of a road section (carriageway) with oncoming traffic.

      1.20 "Pedestrian crossing". Pedestrian crossing marked with signs 5.16.1, 5.16.2 and (or) markings 1.14.1 - 1.14.3.

      1.21 "Children". A section of the road near a children's institution (school, health camp, etc.), on the carriageway of which children may appear.

      1.22 "Cycle route ahead".

      1.23 "Road works".

      1.24 "Cattle".

      1.25 "Wild animals".

      1.26 "Falling or fallen rocks". A section of the road where collapses, landslides, and falling stones are possible.

      1.27 "Side winds".

      1.28 "Low-flying aircraft".

      1.29 "Tunnel ahead". A tunnel without artificial lighting, or a tunnel with limited visibility of the entrance portal.

      1.30 "Other danger". A section of the road where there are dangers that are not covered by other warning signs.

      1.31.1, 1.31.2 "Direction of turn". The direction of movement on the rounding of the road of a small radius with limited visibility. Bypass direction of the repaired section of the road.

      1.31.3 "Direction of turn". Traffic directions at a T-junction or road fork. Bypass directions of the repaired section of the road.

      1.31.4, 1.31.5 "Direction of turn".

      1.32.1, 1.32.2 and 1.32.3 "Obstacle passing".

      1.33 "Soft verges".

      1.34 "Traffic queues likely ahead".

      Warning signs 1.1, 1.2, 1.5-1.30 outside settlements shall be installed at a distance of 150 - 300 m, and in settlements and residential areas - at a distance of 50 - 100 m before the beginning of the dangerous section. If necessary, signs may be installed at a different distance, which in this case is indicated on plate 7.1.1.

      Signs 1.13 and 1.14 may be installed without plate 7.1.1 immediately before the start of the descent or ascent if the descents and ascents follow one another.

      Sign 1.23 during short-term work on the roadway may be installed (without plate 7.1.1) at a distance of 10 - 15 m to the place of work.

      Outside settlements, signs 1.1, 1.2, 1.9, 1.10, 1.21 and 1.23 shall be repeated. The second sign shall be installed at a distance of at least 50 m before the beginning of the dangerous section.

      Signs 1.4.1 - 1.4.3 shall be installed on the right side of the road, and signs 1.4.4 - 1.4.6 - on the left. Signs 1.4.1 and 1.4.4 - under the first sign 1.1 or 1.2 in the direction of travel, sign 1.4.3 and 1.4.6 - under the second sign 1.1 or 1.2, and signs 1.4.2 and 1.4.5 - independently, at an equal distance between the first and second characters 1.1 or 1.2.

      Signs 1.3.1 and 1.3.2 shall be installed directly before the level crossing.

2. Signs of priority

      Priority signs shall prioritize intersections, carriageway crossings, or narrow sections of the road.

      2.1 "Main road". The road on which the right of way of passage of unregulated intersections is granted.

      2.2 "End of main road".

      2.3.1 "Crossroads".

      2.3.2, 2.3.3 "Junction of a minor road". Junction on the right - 2.3.2, on the left - 2.3.3.

      2.4 "Give way". The driver shall give way to vehicles moving on the intersecting road, and if there is a plate 7.13 - on the main one.

      2.5 "Stop". It shall be prohibited to move without stopping in front of the stop line, and if there is none, in front of the edge of the crossed carriageway. The driver shall give way to vehicles moving on the intersecting road, and if there is a plate 7.13 - on the main one.

      Sign 2.5 may be installed in front of a level crossing or a quarantine post. In these cases, the driver shall stop in front of the stop line, and in its absence - in front of the sign.

      2.6 "Give priority to vehicles from opposite direction". It shall be prohibited to enter a narrow section of the road if it may impede oncoming traffic. The driver shall give way to oncoming vehicles located in a narrow area or the opposite entrance to it.

      2.7 "Traffic has priority over oncoming vehicles". A narrow stretch of road where the driver shall have priority over oncoming vehicles.

3. Prohibition signs

      Prohibition signs shall introduce or cancel certain traffic restrictions.

      3.1 "No entry". It shall be prohibited to enter all vehicles in this direction.

      3.2 "No vehicles". All vehicles are prohibited.

      3.3 "No motor vehicles".

      3.4 "No trucks". The movement of trucks and vehicles with a maximum authorized mass of more than 3.5 tons (if the mass is not indicated on the sign) or a maximum authorized mass of more than indicated on the sign, as well as tractors and self-propelled machines, shall be prohibited.

      Sign 3.4 shall not prohibit the movement of trucks with an inclined white stripe on the sides or intended for the transport of people.

      3.5 "No motorcycles".

      3.6 "No tractors". The movement of tractors and self-propelled machines shall be prohibited.

      3.7 "No entry for combinations of vehicles". The movement of vehicles with a trailer and the towing of mechanical vehicles shall be prohibited.

      3.8 "No horse-drawn carriages". The movement of horse-drawn carriages (sleighs), riding and pack animals, as well as the driving of livestock shall be prohibited.

      3.9 "No cycling". Bicycles and mopeds are prohibited.

      3.10 "Pedestrian traffic is prohibited".

      3.11 "No vehicles over maximum gross weight shown". It shall be prohibited to move vehicles, including vehicles, the total actual mass of which is more than indicated on the sign.

      3.12 "Axle load limitation". The movement of vehicles with an actual load on any axle greater than indicated on the sign shall be prohibited.

      3.13 "No vehicles over height shown". The movement of vehicles whose overall height (with or without cargo) is more than indicated on the sign shall be prohibited.

      3.14 "No vehicles over width shown". The movement of vehicles whose overall width (with or without cargo) is more than that indicated on the sign shall be prohibited.

      3.15 "No vehicles over length shown". The movement of vehicles (vehicle combinations) whose overall length (with or without cargo) is more than that indicated on the sign shall be prohibited.

      3.16 "Minimum distance limitation". The movement of vehicles with a distance between them less than indicated on the sign shall be prohibited.

      3.17.1 "Customs". It shall be prohibited to travel without stopping at the customs (checkpoint).

      3.17.2 "Danger". The further movement of all vehicles without exception shall be prohibited in connection with a traffic accident, accident or other danger.

      3.17.3 "Control". Passing through checkpoints without stopping shall be prohibited.

      3.18.1 "No right turn".

      3.18.2 "No left turn".

      3.19 "No U-turn".

      3.20 "No overtaking". It shall be prohibited to overtake all vehicles, except for single ones, moving at a speed of less than 30 km/h.

      3.21 "End of no-overtaking zone".

      3.22 "No overtaking for trucks". It shall be prohibited for trucks with a maximum authorized mass of more than 3.5 tons to overtake all vehicles, except for single ones, moving at a speed of less than 30 km/h. Tractors shall be prohibited from overtaking all vehicles, except for horse-drawn carriages and bicycles.

      3.23 "End of the no-overtaking zone for trucks".

      3.24 "Maximum speed". It shall be prohibited to drive at a speed (km/h) exceeding that indicated on the sign.

      Note.

      If the maximum speed limit introduced on this section of the road differs by more than 20 km/h from the permissible speed in the previous section, a stepped speed limit shall be applied in increments of not more than 20 km/h by the successive installation of signs 3.24, distant from each other at a distance from 100 m to 150 m.

      The stepped speed limit shall not be applied in front of settlements marked with signs 5.22 if the visibility of the signs is at least 150 m.

      3.25 "End of the maximum speed limit zone".

      3.26 "No sounding". It shall be prohibited to use sound signals, except when the signal is given to prevent a traffic accident.

      3.27 "No stopping". Standing and parking of vehicles shall be prohibited.

      3.28 "No parking". Parking of vehicles shall be prohibited.

      3.29 " No parking on odd days of the month".

      3.30 " No parking on even days of the month". With the simultaneous use of signs 3.29 and 3.30, the time for moving vehicles from one side to the other is from 19 to 21 hours.

      3.31 "End of the zone of all restrictions". Designation of the end of the coverage area simultaneously with several signs from the following: 3.16, 3.20, 3.22, 3.24, 3.26 - 3.30.

      3.32 "No entry for vehicles carrying dangerous cargo". The movement of vehicles equipped with identification marks "Dangerous cargo" shall be prohibited.

      3.33 "No entry for vehicles carrying explosives". It shall be prohibited to move vehicles equipped with identification marks "Dangerous cargo" and intended for the transportation of dangerous cargo of classes 1,2.2 - 2.4, 3.1, 3.2, 5.2 in accordance with GOST 19433.

      Signs 3.2 - 3.9, 3.32 and 3.33 shall prohibit the movement of the respective types of vehicles in both directions.

      Signs shall not apply:

      3.1 - 3.3, 3.18.1, 3.18.2, 3.19, 3.27 - for route vehicles;

      3.2 - 3.8 - for vehicles that serve enterprises located in the designated area, as well as serve citizens or belong to citizens living or working in the designated area. In these cases, vehicles must enter and exit the designated area at the intersection closest to their destination;

      3.28 - 3.30 - by taxi with the operating taximeter;

      3.2, 3.3, 3.28 - 3.30 - for vehicles driven by individuals with disabilities of the first and second groups or transporting individuals with such disability groups.

      The effect of signs 3.18.1, and 3.18.2 shall apply to the intersection of carriageways, in front of which the sign is installed.

      The coverage area of signs 3.16, 3.20, 3.22, 3.24, 3.26 - 3.30 shall extend from the place where the sign is installed to the nearest intersection behind it, and in populated areas in the absence of an intersection - to the end of the populated area.

      The effect of the sign 3.24, installed in front of the settlement, indicated by the sign 5.22, shall extend to this sign.

      The area of effect of signs may be reduced:

      for signs 3.16 and 3.26 using plate 7.2.1;

      for signs 3.20, 3.22, and 3.24 by installing signs 3.21, 3.23, and 3.25 at the end of their coverage area, respectively, or by using plate 7.2.1. Sign 3.24 coverage area may be reduced by setting sign 3.24 with a different maximum speed;

      for signs 3.27 - 3.30 by installing repeated signs 3.27 - 3.30 at the end of their coverage area with plate 7.2.3 or using plate 7.2.2. Sign 3.27 may be used in conjunction with marking 1.4, and sign 3.28 - with marking 1.10, while the coverage area of signs is determined by the length of the marking line.

      Signs 3.10, 3.27 - 3.30 shall be valid only on the side of the road on which they are installed.

4. Mandatory signs

      4.1.1 "Ahead only", 4.1.2 "Turn right", 4.1.3 "Turn left", 4.1.4 "Go ahead or turn left", 4.1.5 "Go ahead or turn right", 4.1.6 "Turn right or turn left". Movement shall be permitted only in the directions indicated by arrows on the signs. Signs that allow a left turn shall also allow a U-turn (signs 4.1.1 - 4.1.6 may be used with an arrow configuration corresponding to the required directions of movement at a particular intersection).

      The effect of signs 4.1.1 - 4.1.6 shall not apply to route vehicles.

      The effect of signs 4.1.1 - 4.1.6 shall apply to the intersection of carriageways, in front of which a sign is installed.

      The effect of sign 4.1.1, installed at the beginning of the road section, shall extend to the nearest intersection. The sign shall not prohibit turning right into the surrounding areas.

      4.2.1 "Keep right", 4.2.2 "Keep left". Bypass shall be permitted only from the side indicated by the arrow.

      4.2.3 "Vehicles may pass either side to reach the same destination". Bypass shall be permitted from any direction.

      4.3 "Roundabout". Movement shall be permitted in the direction indicated by the arrows.

      4.4 "Movement of cars". The movement of cars, buses, motorcycles, route vehicles and trucks shall be permitted, the maximum authorized mass of which does not exceed 3.5 tons.

      The sign shall also allow the movement of other vehicles that serve enterprises located in the designated area, as well as serve citizens or belong to citizens living or working in the designated area. In these cases, vehicles must enter and exit the designated area at the intersection closest to their destination.

      4.5 "Bicycle lane or cycle lane". Only bicycles and mopeds are permitted.

      4.5.1 "End of cycle lane or cycle lane".

      4.6 "Pedestrian path". Only pedestrians are permitted.

      4.7 "Minimum speed limit". Driving shall be permitted only at the specified or higher speed (km/h).

      4.8 "End of the minimum speed limit".

      4.9 "Direction of movement of vehicles with dangerous cargo". The movement of vehicles equipped with identification signs "Dangerous cargo" shall be permitted only in the direction indicated on the sign: 4.9.1 - to the right, 4.9.2 - to the left, 4.9.3 - straight ahead.

5. Information and instruction signs

      Information and instruction signs introduce or cancel certain modes of movement, as well as inform about the location of settlements and other objects.

      5.1 "Motorway". The road on which the requirements of the Rules that establish the order of movement on motorways apply.

      5.2 "End of motorway".

      5.3 "Road for light vehicles". A road for motor vehicles and motorcycles only.

      5.4 "End of the road for vehicles".

      5.5 "One-way traffic". A road or carriageway on which vehicular traffic across its entire width is in the same direction.

      5.6 "End of a one-way traffic".

      5.7.1, 5.7.2 "Entering a one-way road". Drive onto a one-way road or carriageway.

      5.8.1 "Directions of traffic on lanes". The number of lanes and permitted directions of movement on each of them.

      5.8.2 "Directions of traffic on the lane". Permitted lane directions.

      Signs 5.8.1 and 5.8.2, allowing a left turn from the leftmost lane, shall also allow a U-turn from this lane.

      The effect of signs 5.8.1 and 5.8.2, installed in front of the intersection, shall apply to the entire intersection, unless other signs 5.8.1 and 5.8.2, installed on it, give other indications.

      5.8.2a "Direction of traffic on lanes".

      5.8.3 "Start of the lane". The beginning of an additional lane on the rise or a deceleration lane.

      If the sign in front of the additional lane shows the sign 4.7 "Minimum speed limit", then the driver of the vehicle, who cannot continue driving along the main lane at the specified or higher speed, shall change lanes to the additional lane.

      5.8.3a "Mandatory minimum speed in different traffic lanes".

      5.8.4 "Start of the lane". The beginning of the section of the middle lane of a three-lane road intended for traffic in this direction.

      5.8.4a "Start of the lane".

      5.8.5 "End of the lane". End of an additional lane on the rise or acceleration lane.

      5.8.6 "End of the lane". The end of a section of the middle lane on a three-lane road intended for traffic in this direction.

      5.8.7, 5.8.8 "Direction of movement on lanes".

      5.8.8а "Directions of movement on lanes".

      5.8.9 "Speed limit in force on different traffic lanes".

      If sign 5.8.7 shows a sign prohibiting the movement of any vehicles, then the movement of these vehicles in the corresponding lane shall be prohibited.

      Signs 5.8.7 and 5.8.8 with the appropriate number of arrows may be used on roads with four or more lanes.

      With the help of signs 5.8.7 and 5.8.8 with interchangeable images, reverse traffic may be organized.

      5.9 "Route vehicles lane". A lane intended for the movement of only route vehicles and other public transport moving along with the general flow of vehicles.

      5.9.1 "End of the route vehicles lane". The end of the lane intended for the movement of only route vehicles and other public transport moving along with the general flow of vehicles.

      5.10.1 "Road with route vehicles lane". A road along which the movement of fixed-route vehicles and other public transport shall be carried out along a specially allocated lane towards the general flow of vehicles.

      5.10.2, 5.10.3 "Exit to the road with route vehicles lane".

      5.10.4 "End of the road with route vehicles lane".

      5.11.1 "Place for U-turn". Left turns are prohibited.

      5.11.2 "Zone for a U-turn". The length of the turn zone. Left turns are prohibited.

      5.12 "Bus and (or) trolleybus stop place".

      5.13 "Tram stop place".

      5.14 "Passenger taxi parking".

      5.15 "Parking". 5.16.1, 5.16.2 "Pedestrian crossing".

      If there are no markings 1.14.1 - 1.14.3 at the crossing, sign 5.16.2 shall be installed to the right of the road at the near border of the crossing, and sign 5.16.1 - to the left of the road at the far border of the crossing.

      5.17.1, 5.17.2 "Underground pedestrian crossing".

      5.17.3, 5.17.4 "Pedestrian overpass".

      5.18 "Recommended speed". The speed at which traffic is recommended on this section of the road. The coverage area of the sign shall extend to the nearest intersection, and when sign 5.18 is used together with a warning sign, it is determined by the length of the dangerous section.

      5.19.1 - 5.19.3 "No through road for vehicles". A road that does not have a through the passage.

      5.20.1 "Advance direction sign",

      5.20.2 "Advance direction sign". Driving directions to the settlements and other objects indicated on the sign. The signs may bear images of sign 5.29.1, symbols of the motorway, airport, sports and other pictograms. On sign 5.20.1, images of other signs informing about the peculiarities of traffic may be applied. The lower part of the sign 5.20.1 shall indicate the distance from the place of installation of the sign to the intersection or the beginning of the braking lane.

      Sign 5.20.1 shall be also used to indicate the bypass of road sections on which one of the prohibition signs 3.11 - 3.15 is installed.

      5.20.3 "Movement scheme". The route of movement when certain manoeuvres are prohibited at the intersection or permitted directions of movement at a complex intersection.

      5.21.1 "Direction sign", 5.21.2 "Direction sign". Driving directions to waypoints. The signs may indicate the distance to the objects indicated on it (km), symbols of the highway, airport, sports and other pictograms.

      5.22 "Beginning of a built-up area". The name and beginning of the settlement in which the requirements of the Rules are in force, establishing the order of movement in settlements.

      5.22a "The beginning of the built-up area".

      5.23 "End of built-up area". The place from which the requirements of the Rules establishing the order of movement in settlements become invalid on this road.

      5.23a "End of built-up area".

      5.24 "Beginning of a built-up area". The name and beginning of a settlement where the requirements of the Rules establishing the order of movement in settlements shall not apply on this road.

      5.25 "End of built-up area". The end of the settlement marked with the sign 5.24.

      5.26 "Object name". The name of an object other than a settlement (river, lake, pass, landmark, etc.).

      5.27 "Distance sign". Distance to settlements (km) located on the route.

      5.28 "Kilometer sign". Distance to the beginning or end of the road (km). 5.29.1, 5.29.2 "Route number". 5.29.1 - the number assigned to the road (route); 5.29.2 - the number and direction of the road (route).

      5.30.1 - 5.30.3 "Direction of movement for trucks". The recommended direction of movement for trucks, tractors and self-propelled vehicles, if their movement in one of the directions shall be prohibited at the intersection.

      5.31 "Bypass scheme". The bypass route for a section of road temporarily closed to traffic.

      5.32.1 - 5.32.3 "Bypass direction". The direction of the section of the road temporarily closed to traffic.

      5.33 "Stop line". Place where vehicles stop at a prohibitory traffic light signal (traffic warden).

      5.34.1, 5.34.2 "Advance sign of lane-change to another carriageway". Direction to bypass a section of the carriageway closed to traffic on a median road or direction of traffic to return to the right carriageway.

      5.35 "Reverse traffic". The beginning of a section of road where one or more lanes can change direction.

      5.36 "End of reverse traffic".

      5.37 "Entering the road with reverse traffic".

      5.38 "Residential area". The territory on which the requirements of the Rules are in force, establishing the procedure for movement in a residential area.

      5.39 "End of a residential area".

      5.40 "General maximum speed limits";

      5.41 "Platform for emergency stop";

      5.42 "Photo-video fixation". Violations of the Rules are fixed by a stationary certified special technical means and device.

      On the signs 5.20.1, 5.20.2, 5.21.1 and 5.21.2, installed outside the settlement, a green or blue background means that the movement to the indicated settlement or object will be carried out respectively by motorway or another road. On the signs 5.20.1, 5.20.2, 5.21.1 and 5.21.2, installed in the settlement, a green or blue background means that the movement to the indicated settlement or object after leaving this settlement will be carried out, respectively, by motorway or another road; a white background means that the specified object is located in this locality.

6. Service signs

      Service signs inform about the location of the respective objects.

      6.1 "First aid station".

      6.2 "Hospital".

      6.3 "Gas station".

      6.3.a "Liquefied petroleum gas (CIS) filling station".

      6.3.b "Compressed natural gas (CIS) filling station".

      6.4 "Maintenance of vehicles".

      6.5 "Car wash".

      6.6 "Phone".

      6.7 "Food".

      6.8 "Drinking water".

      6.9 "Hotel or motel".

      6.10 "Camping".

      6.11 "Rest area".

      6.12 "Police".

      6.13 "Transport control post".

      6.14 "Police".

      6.15 "Reception area of a radio station transmitting traffic information".

      6.16 "Radio communication zone with emergency services".

      6.17 "Pool or beach".

      6.18 "Toilet".

7. Signs of additional information (plates)

      Signs of additional information (plates) shall clarify or limit the effect of the signs with which they are applied.

      7.1.1 "Distance to the object". Shall indicate the distance from the sign to the beginning of the dangerous section, the place of introduction of the corresponding restriction or a certain object (place) located ahead in the direction of travel.

      7.1.2 "Distance to the object". Shall indicate the distance from sign 2.4 to the intersection if sign 2.5 is placed immediately before the intersection.

      7.1.3, 7.1.4 "Distance to the object". Shall indicate the distance to an object that is off the road.

      7.2.1 "Coverage area". Shall indicate the length of the dangerous section of the road, marked with signs, or the coverage area of prohibition and information-indicative signs.

      7.2.2 - 7.2.6 "Coverage area". 7.2.2 shall indicate the coverage area of prohibition signs 3.27 - 3.30; 7.2.3 shall indicate the end of the area of validity of signs 3.27-3.30; 7.2.4 shall inform drivers about their presence in the coverage area of signs 3.27 - 3.30; 7.2.5, 7.2.6 shall indicate the direction and coverage area of signs 3.27 - 3.30 when standing or parking is prohibited along one side of the square, building facade, etc.

      7.3.1 - 7.3.3 "Direction of action". Shall indicate the direction of action of signs installed in front of the intersection, or the direction of movement to designated objects located directly by the road.

      7.4.1 - 7.4.8 "Type of vehicle". Shall indicate the type of vehicle to which the sign shall apply.

      7.4.8а "Type of route vehicle".

      Plate 7.4.1 shall extend the validity of the sign to trucks, and plate 7.4.2, including with a trailer, with a maximum, permitted weight of more than 3.5 tons, plate 7.4.3 - to cars, as well as trucks, permitted weight up to 3.5 tons, plate 7.4.8 - for vehicles equipped with identification marks "Dangerous cargo".

      7.5.1 "Saturdays, Sundays and holidays", 7.5.2 "Working days", 7.5.3 "Days of the week". Shall indicate the days of the week during which the sign is valid.

      7.5.4 "Action time". Shall indicate the time of day during which the sign is valid.

      7.5.5 - 7.5.7 "Action time". Shall indicate the days of the week and the time of day during which the sign is valid.

      7.6.1 - 7.6.9 "Method of parking". 7.6.1 shall indicate that all vehicles must be placed on the carriageway along the sidewalk; 7.6.2 - 7.6.9 shall indicate the method of parking cars and motorcycles in a sidewalk parking lot. Shall be applied with a sign 5.15.

      7.7 "Engine idle parking". shall indicate that in the parking lot marked with sign 5.15, parking of vehicles shall be permitted only with the engine not running.

      7.8 "Paid services". Shall indicate that services are provided for payment only.

      7.9 "Limitation of parking time". Shall indicate the maximum duration of the vehicle's stay in the parking lot, marked with sign 5.15.

      7.10 "Space for car inspection". Shall indicate that there is a car ramp or a viewing ditch on the site marked with signs 5.15 or 6.11.

      7.11 "Gross weight limit". Shall indicate that the sign shall apply only to vehicles with a maximum permissible mass exceeding that indicated on the plate.

      7.12 Excluded by Resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 21.10.2017 No. 667 (shall come into effect ten calendar days after the day of its first official publication).

      7.13 "Direction of the main road". Shall indicate the direction of the main road at the intersection.

      7.14 "Lane". Shall indicate the lane that the sign or traffic light shall apply to.

      7.15 "Pedestrians with complete vision loss." Indicate that the pedestrian crossing shall be used by individuals with complete loss of vision. It is used with marks 1.20, 5.16.1, 5.16.2 and traffic lights.

      7.16 "Wet coating". Shall indicate that the sign is valid for the period when the road surface is wet.

      7.17 “Individuals with disabilities”. Indicate that the 5.15 mark applies only to motorcycle wheels and cars on which the identification marks "An individual with a disability" shall be installed.

      7.18 "Except individuals with disabilities." Indicate that the marks do not apply to motorcycles and cars on which the identification marks "An individual with a disability" shall be installed.

      7.19 "Class of dangerous cargo". Shall indicate the number of the class (classes) of dangerous cargo in accordance with GOST 19433. It is used with signs 3.32, 4.9.1 -4.9.3.

      7.21.1 "Type of route vehicle" 6, 19.

      Plates shall be placed directly under the sign with which they are applied. Plates 7.2.2 - 7.2.4, 7.13, when signs are located above the carriageway, roadside or sidewalk, shall be placed to the side of the sign.

      In cases where the meanings of temporary road signs (on a portable stand) and stationary signs contradict each other, drivers should be guided by temporary signs.

Fig. 2. ROAD SIGNS

ROAD SIGNS
1. WARNING SIGNS



2. SIGNS OF PRIORITY



3. PROHIBITION SIGNS





4. MANDATORY SIGNS



5. INFORMATION AND INSTRUCTION SIGNS









6. SERVICE SIGNS


7. SIGNS OF ADDITIONAL INFORMATION



  Annex 2
to the Traffic rules

Road marking and its characteristics
(according to ST RK 1124 and ST RK 1412)

      Footnote. Annex 2 as amended by Resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2017 No. 463 (shall come into effect ten calendar days after the day of its first official publication); dated 26.10.2022 No. 850 (shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

1. Horizontal markings

      Horizontal markings (lines, arrows, inscriptions and other signs on the roadway) shall establish certain modes and order of movement.

      The horizontal markings shall be white, except for lines 1.4, 1.10 and 1.17 yellow.

      Horizontal markings shall:

      1.1 - separate traffic flows of opposite directions and mark the boundaries of traffic lanes in dangerous places on the roads; indicate the boundaries of the carriageway to which entry is prohibited; indicate the boundaries of parking spaces for vehicles and the edge of the carriageway of roads that are not classified as highways (marking numbering corresponds to ST RK 1124. The name and image of road markings are shown in Fig. 3.);

      1.2 (wide solid line) - indicate the edge of the carriageway on motorways;

      1.3 - separate traffic flows in opposite directions on roads with four lanes or more;

      1.4 - indicate places where stopping is prohibited. It shall be used alone or in combination with the sign 3.27 and shall be applied at the edge of the carriageway or along the top of the curb;

      1.5 - separate traffic flows of opposite directions on roads with two or three lanes; indicate the boundaries of lanes in the presence of two or more lanes intended for movement in one direction;

      1.6 (approach line - a dashed line, in which the length of the strokes is 3 times the gaps between them) - warn of approaching markings 1.1 or 1.11, which separates traffic flows of opposite or passing directions;

      1.7 (dashed line with short dashes and equal intervals) - indicate the boundaries of traffic lanes within the intersection;

      1.8 (wide dashed line) - indicate the boundary between the acceleration or deceleration lane and the main lane of the carriageway (at intersections, road intersections at different levels, in the area of bus stops, etc.);

      1.9 - indicate the boundaries of traffic lanes on which reverse regulation is carried out; separate traffic flows of opposite directions (when reverse traffic lights are off) on roads where reverse regulation is carried out;

      Line 1.10 shall not apply to vehicles driven by individuals with disabilities of the first and second groups or transporting individuals with such disability groups, and by taxi with a taxi enabled.

      1.11 - separate traffic flows of opposite or passing directions on road sections where lane-change is permitted only from one lane; designate places intended for a U-turn, entry and exit from parking areas and the like, where traffic is permitted only in one direction;

      1.12 (stop line) - indicate the place where the driver stops in the presence of a sign 2.5 or with a prohibitory traffic light signal (traffic warden);

      1.13 - indicate the place where the driver must, if necessary, stop, giving way to vehicles moving on the crossed road;

      1.14.1, 1.14.2 ("zebra") - denote an unregulated pedestrian crossing; marking arrows 1.14.2 indicate the direction of movement of pedestrians; 1.14.3 - indicate a pedestrian crossing where traffic is regulated by a traffic light;

      1.15 - indicate the place where the cycle path crosses the carriageway;

      1.16.1 - 1.16.3 - designation of guide islands in places: 1.16.1 - separation of traffic flows of opposite directions, 1.16.2 - separation of traffic flows of one direction, 1.16.3 - merging of traffic flows;

      1.17- indicate stops of route vehicles and taxi ranks;

      1.18 - indicate the directions of traffic permitted at the intersection along the lanes. Used alone or in combination with signs 5.8.1, 5.8.2; dead-end markings are applied to indicate that turning onto the nearest carriageway is prohibited; markings that allow a left turn from the leftmost lane also allow a U-turn;

      1.19 - warn of approaching a narrowing of the carriageway (a section where the number of lanes in a given direction decreases) or marking lines 1.1 or 1.11 separating traffic flows in opposite directions. In the first case, marking 1.19 may be used in combination with signs 1.18.1 - 1.18.3;

      1.20 - warn about approaching marking 1.13;

      1.21 (the inscription "STOP") - warn of approaching the marking 1.12 when it is used in combination with the sign 2.5;

      1.22 - indicate the number of the road (route);

      1.23 - designate a special lane for route vehicles and other public transport.

      Lines 1.1 - 1.3 shall be prohibited to be crossed.

      It shall be permitted to cross lines 1.1 and 1.2 to stop the vehicle on the side of the road, and lines 1.1 as an exception when avoiding an obstacle if it is impossible to do it without resorting to this exception.

      Line action 1.4. shall not apply to route vehicles.

      Lines 1.5-1.8 are permitted to cross from any side.

      Line 1.9 in the absence of reversing traffic lights or when they are turned off, it shall be permitted to cross if it is located to the right of the driver; when reversing traffic lights are on - from either side, if it separates the lanes on which traffic shall be permitted in one direction. When reversing traffic lights are turned off, the driver shall immediately change lanes to the right beyond the marking line 1.9.

      Line 1.9, which separates traffic flows of opposite directions, shall be prohibited to cross when reverse traffic lights are turned off.

      Line 1.10 shall not apply to vehicles driven by handicapped people of groups I and II or carrying such handicapped people, and to taxis with a taximeter turned on.

      Line 1.11 shall be permitted to be crossed from the intermittent side, as well as from the solid side, but only when overtaking or bypassing is completed.

      In cases where the meanings of temporary road signs placed on a portable stand and marking lines contradict each other, drivers should be guided by the signs.

2. Vertical marking

      Vertical marking in the form of a combination of black and white stripes on road structures and elements of road equipment shall show their dimensions and serve as a means of visual orientation.

      Vertical marking shall:

      2.1 - mean elements of road structures (pillars of bridges, overpasses, end parts of parapets, etc.), when these elements pose a danger to moving vehicles;

      2.2 - mean the lower edge of the span of tunnels, bridges and overpasses;

      2.3 - mean round bollards installed on traffic lines or safety islands;

      2.4 - mean guide posts, gouges, fence supports and the like;

      2.5 - mean the side surfaces of road barriers on curves of a small radius, steep slopes, and other dangerous areas;

      2.6 - mean the side surfaces of road barriers in other sections;

      2.7 - mean curbs in dangerous areas and towering safety islands;

Fig. 3. ROAD MARKING
HORIZONTAL MARKING





VERTICAL MARKING



  Approved
by Resolution of the Government of the
Republic of Kazakhstan
dated November 13, 2014 No. 1196

Basic regulations for the admission of vehicles to operation

      1. The technical condition and equipment of vehicles participating in road traffic in the part related to road traffic safety and environmental protection must meet the requirements of the relevant technical regulations, standards, rules and guidelines for their technical operation.

      2. Power-driven vehicles and trailers must be registered with the internal affairs bodies during the period of validity of the registration plate "Transit" or no later than ten days from the date of purchase or customs declaration.

      3. On motor vehicles (except for trams and trolleybuses) and trailers, state registration plates must be installed in the places provided in accordance with ST RK 986.

      The numbers and letters of registration plates must be repeated on the back wall of the bodies of trucks, trailers (except for trailers for cars and motorcycles) and buses. The height of the digits shall be not less than three hundred millimetres, the width shall be not less than one hundred and twenty millimetres, the thickness of the stroke shall be thirty millimetres, and the size of the letters shall be 2/3 of the size of the digits.

      On trams and trolleybuses, registration numbers assigned by the relevant departments shall be applied.

      4. In the event of a traffic accident with the occurrence of malfunctions, in which the operation of vehicles is prohibited, a vehicle shall undergo a repeated mandatory technical inspection.

      Note. In the event of a traffic accident with the occurrence of malfunctions, in which the operation of vehicles is prohibited, an authorized official of the internal affairs bodies shall send the vehicle for re-passing the mandatory technical inspection.

      The fact of passing the mandatory technical inspection of a power-driven vehicle shall be carried out by requesting information to the unified information system of the mandatory technical inspection of power-driven vehicles and their trailers.

      5. A truck with an onboard platform used for the transportation of passengers shall be equipped with seats fixed at a height of thirty to fifty centimetres from the floor and at least thirty centimetres from the upper edge of the side, and when transporting children, in addition, the sides must have a height of at least eighty centimetres from floor level.

      Seats located along the rear or side walls must have strong backs.

      Footnote. Paragraph 5 as amended by Resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 23.06.2015 No. 472 (shall come into effect ten calendar days after the day of its first official publication).

      6. A power-driven vehicle used for driving training and belonging to an educational organization must be equipped with an additional clutch and brake pedals, an identification mark "Training vehicle", on the side and rear surfaces of such a vehicle the inscription "Training vehicle" shall be applied on the state language.

      7. The bicycle must have a working brake, steering wheel and sound signal, equipped with a retroreflector and a lantern or a headlight (for driving at night and conditions of poor visibility) in front of white colour, in the rear - with a retroreflector or a red lantern, and on each side - with a retroreflector orange or red.

      8. A horse-drawn carriage must have a serviceable parking brake and wheel chocks provided for by the design, be equipped in front with two retroreflectors or a white lamp (for driving at night and in conditions of insufficient visibility), and in the rear - with two retroreflectors or a red lamp.

      9. The following identification signs shall be installed on vehicles:

      Note. The names and images of identification marks are shown in Fig. 4.

      "Road train" - in the form of three orange lights located horizontally on the roof of the cabin with gaps between them from one hundred and fifty to three hundred millimetres - on trucks and wheeled tractors (class 1.4 and above) with trailers, as well as on articulated buses and trolleybuses. It shall be permitted to use identification signs of a road train in the form of an equilateral triangle of yellow colour (side - two hundred and fifty millimetres) with a device for internal lighting;

      Optionally "Studs" - in the form of an equilateral triangle of white colour with the top up with a red border, into which the letter "Ш" is inscribed in black (the side of the triangle shall not be less than two hundred millimetres, the width of the border shall be 1/10 of the side) - behind mechanical vehicles with studded tires;

      "Children" - in the form of a yellow square with a red border (side not less than two hundred and fifty millimetres, border width - 1/10 of the side), with a black image of the symbol of road sign 1.21 in front and behind buses or trucks when transporting groups of children;

      "Driver with complete hearing loss" - in the form of a yellow circle with a diameter of one hundred and sixty millimeters with applied inside three black circles with a diameter of forty millimeters, located at the corners of an imaginary equilateral triangle, the apex of which faces down - front and rear of motor vehicles driven by drivers with complete loss of speech and hearing, or with complete hearing loss;

      "Training vehicle" - in the form of an equilateral triangle of white colour with the top up with a red border, into which the letter "U" is inscribed in black (side - at least two hundred millimetres, border width - 1/10 of the side) - in front and behind mechanical vehicles used for driving training (it shall be permitted to install a two-sided sign on the roof of a car);

      "Speed limit" - in the form of a reduced colour image of road sign 3.24 indicating the permitted speed (sign diameter - at least one hundred and sixty millimetres, border width - 1/10 of the diameter) - on the rear side of the body on the left of motor vehicles carrying heavy and large cargo, as well as in cases where the maximum speed of the vehicle according to the technical characteristics is lower than that specified in paragraph 10.3 of the Traffic rules of the Republic of Kazakhstan.

Fig. 4 IDENTIFICATION AND OTHER MARKS



      "Dangerous cargo" - in the form of a rectangle with a retroreflective surface that meets the requirements of ST RK GOST R 41.104, 690x300 mm in size, the right side of which is 400x300 mm in size, painted orange, and the left side is white with a black border (width - fifteen millimetres) and symbols characterizing the hazardous properties of the cargo (according to GOST 19433) - in front and behind the vehicles carrying such cargo;

      "Oversize cargo" - in the form of a shield measuring 400x400 mm with red and white alternating stripes applied diagonally fifty millimetres wide with a retroreflective surface that meets the requirements of GOST ST RK GOST R 51253 and ST RK GOST R 41.104 - in front, behind and on the side of oversize cargo;

      "Long-length vehicle" - in the form of a yellow rectangle with a size of at least 1200x200 mm with a red border (width - forty millimetres), with a retroreflective surface - behind vehicles, the length of which (including one trailer) with or without cargo is more than twenty meters and road trains with two or more trailers. If it is impossible to place a sign of the specified size, it shall be permitted to install two identical signs with a size of at least 600x200 mm symmetrically to the axis of the vehicle;

      "An individual with a disability" - in the form of a yellow square with a side of one hundred and fifty millimeters and an image of the symbol of the road mark 7.17 in black - in front and rear of motor vehicles driven by individuals with disabilities of the first and second groups or transporting individuals with such disability groups.

      Optionally, an identification sign "Doctor" may be installed - in the form of a blue square (side - one hundred and forty millimetres) with an inscribed white circle (diameter - one hundred and twenty-five millimetres), on which a red cross is applied (height - ninety millimetres, stroke width - twenty-five millimetres) - in front and behind a car driven by a doctor - driver.

      Footnote. Paragraph 9 as amended by Resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 10.21.2017 No. 667 (shall come into effect ten calendar days after the day of its first official publication); dated 26.10.2022 No. 850 (shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      10. The emergency stop sign must comply with the requirements of GOST 24333. The flashing red colour emitted by the lamp used in accordance with the requirements of section 7 of the Traffic rules of the Republic of Kazakhstan must be well distinguished during the day in sunny weather and conditions of poor visibility.

      11. In cases where the distinguishing sign of the vehicle of the Republic of Kazakhstan "KZ" is placed separately from the state registration plate, it must meet the following requirements: the letters must be at least eighty millimetres high and marked with strokes at least ten millimetres wide. The letters must be black on a white background, shaped like an ellipse, the main axis of which is horizontal. The white background may be made of reflective material. The sign is glued or installed on the rear window in the upper right corner of cars, minibuses and buses, and for other vehicles - on the rear panel in the right part - in the middle.

      12. Warning devices for designating flexible connecting links when towing motor vehicles must be made in the form of flags or shields measuring 200x200 mm with red and white alternating stripes fifty millimetres wide with a retroreflective surface applied diagonally on both sides.

      At least two warning devices must be installed on the flexible link.

      13. The design of a rigid towing device must comply with the requirements of GOST 25907.

      14. The operation of vehicles shall be prohibited in the following cases:

      1) the presence of technical malfunctions and conditions that pose a threat to road safety and the environment, their non-compliance with technical regulations, standards, rules and guidelines for their technical operation, as well as their re-equipment without appropriate approval;

      2) excluded by Resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated June 23, 2015 No. 472 (shall come into effect ten calendar days after the day of its first official publication);

      3) non-compliance of the numbers of units and assemblies installed on the vehicle with the data entered in the registration documents for the vehicle, and also if the units and units installed on the vehicle have hidden, fake and changed numbers;

      4) lack of registration documents;

      5) failure to pass the mandatory technical inspection, except for vehicles of category M1, the age of which does not exceed seven years, including the year of manufacture, not used in business activities in the field of road transport;

      6) the absence of state registration plates or their non-compliance with the established requirements and registration documents;

      7) failure to agree on compulsory insurance of civil liability of vehicle owners and (or) an agreement on compulsory insurance of civil liability of a carrier to passengers.

      The fact of concluding a contract of compulsory insurance of civil liability of vehicle owners and (or) a contract of compulsory insurance of civil liability of the carrier to passengers is confirmed by requesting officials to a single insurance database;

      8) excluded by Resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 21.10.2017 No. 667 (shall come into effect ten calendar days after the day of its first official publication);

      9) if their technical condition and equipment do not meet the requirements of the list of malfunctions and conditions under which the operation of vehicles is prohibited (according to Annex);

      10) driving a car with a trailer that is not intended for movement in combination with it;

      11) the presence of technical malfunctions of rail vehicles that pose a threat to road safety, as well as if their technical condition and equipment do not meet the requirements of the Rules for the technical operation of rail vehicles approved by the authorized body in the field of transport and communications;

      12) equipping vehicles with special light and sound signals and painting according to special colour and graphic schemes, not included in the list of operational and special services, the transport of which is subject to equipment with special light and sound signals and painting according to special colour and graphic schemes, approved by the Government of the Republic of Kazakhstan;

      13) installation of state registration plates of a vehicle in places not provided for by the requirements of the legislation of the Republic of Kazakhstan in the field of road traffic;

      14) the absence of the "Dangerous goods" sign in front and behind the vehicles carrying dangerous goods.

      Footnote. Paragraph 14 as amended by Resolutions of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 06.23.2015 No. 472 (shall come into effect ten calendar days after the day of its first official publication); dated 21.10.2017 No. 667 (shall come into effect upon the expiration of ten calendar days after the day of its first official publication); dated November 16, 2018 No. 749 (shall come into effect from January 1, 2019).

      15. Officials and other persons responsible for the technical condition and operation of vehicles shall be prohibited from:

      1) allowing to operation the vehicles that have malfunctions with which their operation is prohibited, or converted without an appropriate permit, or not registered in the prescribed manner, or that have not passed a mandatory technical inspection, as well as owners who, in cases established by law, have not concluded a contract for mandatory liability insurance of vehicle owners and/or an agreement on compulsory insurance of the carrier's liability to passengers;

      2) allowing drivers who are in a state of intoxication (alcoholic, narcotic or otherwise) to drive vehicles, under the influence of drugs that impair reaction and attention, in a sick or tired state that jeopardizes traffic safety, or persons who do not have the right to drive the vehicle of this category;

      3) directing tractors and caterpillar self-propelled vehicles to drive on asphalt and cement concrete roads.

      Note. The text of the Basic regulations for the admission of vehicles to operation uses the terminology established by the Traffic rules of the Republic of Kazakhstan.

  Annex
to the Basic regulations for the
admission of vehicles for operation

LIST
of malfunctions and conditions that pose a threat to road
safety and the environment, under which the
operation of vehicles shall be prohibited

      This list shall establish malfunctions of cars, buses, road trains, trailers, motorcycles, mopeds, tractors, and self-propelled machines and the conditions under which their operation shall be prohibited. Methods for checking the given parameters shall be regulated by the relevant technical regulations, standards, rules and manuals for their technical operation.

1. Brake systems

      During road tests, the standards of braking efficiency of the service brake system, given in the table, are not observed:




Table

Vehicles

Category of vehicle
(tow car as part of a road train)

Braking distance,
m,
no more than

steady state deceleration,
m/s2, no less

Passenger and
cargo-passenger
cars

M 1 *

14.7

5.8

M 2, M 3

18.3

5.0

Light vehicles with a trailer

M 1

14.7

5.8

Cargo vehicles

N 1 N 2, N 3

18.3

5.0

Cargo vehicles with a trailer
(semi-trailer)

N 1 N 2, N 3

19.5

5.0

      Notes.

      1. Tests shall be carried out on a horizontal section of the road with a smooth, dry, clean cement or asphalt concrete surface at a speed at the beginning of braking of 40 km/h for cars, buses and road trains, and 30 km/h for motorcycles and mopeds. Vehicles shall be tested by a single impact on the control of the service brake system. The mass of the vehicle during the tests shall not exceed the permitted maximum mass.

      2. The efficiency of the service brake system of vehicles may also be assessed by other signs in accordance with ST RK GOST R 51709.

      3. "*" Hereinafter, the categories of vehicles are specified in Annex A to ST RK GOST R 51709.

      2. The tightness of the hydraulic brake drive is broken.

      3. Violation of the tightness of the pneumatic and pneumohydraulic brake actuators causes a drop in air pressure with the engine off by more than 0.05 MPa (0.5 kgf/cm 2) in 15 minutes after they are fully activated.

      4. The pressure gauge of the pneumatic and pneumohydraulic brake drives does not work.

      5. The parking brake system does not provide a stationary state:

      1) vehicles with a full load - on a slope up to 16% inclusive;

      2) cars and buses in running order - on a slope of up to 23% inclusive;

      3) trucks and road trains in running order - on a slope of up to 31% inclusive.

2. Steering

      1. The total play in the steering exceeds the following values:

Vehicle type
Passenger cars and trucks based on them and
buses 10
Buses 20
Trucks 25

Total backlash (degrees), no more

      2. There are movements of parts and assemblies not provided for by the design; threaded connections are not tightened or not secured in the prescribed manner.

      3. The power steering or steering damper (for motorcycles) is defective or missing.

3. External lights

      1. Quantity, type, colour, location and mode of operation of external lighting devices do not meet the requirements of the vehicle design.

      Note. On vehicles discontinued from production, it shall be permitted to install external lighting devices from vehicles of other brands and models.

      2. The headlight adjustment does not meet the requirements.

      3. External lights and retroreflectors do not work in the prescribed mode or are dirty.

      4. There are no diffusers on the lighting devices or diffusers and lamps are used that do not correspond to the type of this lighting device.

      5. Installation of rotating beacons does not meet the requirements of the standard.

      6. Lighting devices with red lights or red reflectors are installed in front of the vehicle, and white in the back, except for reversing lights and registration plate lighting, retroreflective registration, distinctive and identification marks.

4. Windshield wipers and windshield washers

      1. Windshield wipers do not work in the set mode.

      2. The windshield washers provided for by the design of the vehicle do not work.

      5. Wheels and tires

      1. Car tires have a residual tread height of less than 1.6 mm, trucks - 1 mm, buses - 2 mm, motorcycles and mopeds - 0.8 mm.

      Note. For trailers, standards for the residual height of the tire tread pattern are established, similar to the standards for tires of tractor vehicles.

      2. Tires have local damage (punctures, cuts, ruptures), exposing the cord, as well as delamination of the carcass, delamination of the tread and sidewall.

      3. The fastening bolt (nut) is missing or there are cracks in the disk and wheel rims.

      4. Tires in size or load capacity do not match the vehicle model.

      5. Tires of various sizes, designs (radial, diagonal, chamber, tubeless), models, with different tread patterns, studded and non-studded, frost-resistant and non-frost-resistant, new and restored are installed on one axle of vehicles.

      6. On the front axle of an intercity bus (class II**) and a long-distance bus (class III), retreaded tires are installed, and on other axles - tires retreaded according to the second repair class.

      Note: "**" Hereinafter, the classes of buses are specified in Annex A to ST RK GOST R 51709.

      7. On the front axle of a passenger car and a city bus (class I), tires retreaded according to the second repair class are installed.

6. Engine

      1. The content of harmful substances in exhaust gases and their opacity exceeds the norms established by technical regulations and standards.

      2. The tightness of the power supply system is broken.

      3. The system of release of the fulfilled gases is defective.

      4. The tightness of the crankcase ventilation system is broken.

7. Other structural elements

      1. There are no rear-view mirrors provided for by the design of the vehicle or their equipment does not meet the requirements established by ST RK GOST R 51709.

      2. There are no windows and sun visors provided for by the design of the vehicle.

      3. The does not work or the klaxon horn with the changing basic frequency is set.

      4. Additional objects have been installed that restrict visibility from the driver's seat (except for rear-view mirrors, windshield wiper parts, radio antennas external and applied or built into the glass, heating elements for defrosting and windshield dehydration devices), entailing the risk of injury to road users.

      Coatings have been applied or transparent coloured films have been glued on the windshields and (or) front side windows of the cab (passenger cabin) of a power-driven vehicle.

      Note. On the upper part of the windshield, it shall be permitted to use a strip of a transparent colour film with a width of not more than 140 mm, and on vehicles of categories M3, N2, N3 - with a width not exceeding the minimum distance between the upper edge of the windshield and the upper boundary of its cleaning zone with a wiper. It shall be permitted to use curtains on the windows of buses, as well as blinds and curtains on the rear windows of cars.

      Footnote. Paragraph 4 as amended by Resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 10.21.2017 No. 667 (shall come into effect ten calendar days after the day of its first official publication).

      5. The presence of cracks on the windshield of a motor vehicle in the zone of cleaning with a wiper half of the glass located on the driver's side.

      6. The body or cabin door locks provided for by the design, the locks of the sides of the cargo platform, the locks of the tank necks and the fuel tank plugs, the adjustment mechanism and the locking devices of the driver and passengers seats, the emergency door switch and the stop request signal on the bus, the emergency exits of the bus and devices for driving them, devices for interior lighting of the passenger compartment, a door control drive and an alarm for their operation, a speedometer, a tachograph, anti-theft devices, glass heating and blowing devices do not work in the prescribed manner.

      7. No rear guard, mud guards or mud flaps provided for by design.

      8. The towing and coupling devices of the tractor and the trailer link are defective, and the safety cables (chains) provided for by their design are missing or defective. There are backlashes in the connections of the motorcycle frame with the frame of the side trailer.

      9. Not available:

      1) a first-aid kit, a fire extinguisher, an emergency stop sign (a flashing red light on a bus, car and truck, wheeled tractors);

      2) wheel chocks (at least two) on trucks with a maximum permitted weight of more than 3.5 tons and buses;

      3) a first-aid kit, an emergency stop sign (flashing red light) on a motorcycle with a side trailer;

      4) marking with retroreflective material that meets the requirements of ST RK GOST R 51253 and ST RK GOST R 41.104 of vehicles of categories M2, M3, N2, N3, 02, 03, 04 in accordance with GOST 22895.

      Note. The minimum content of medicines and medical products in a first-aid kit shall be established by the Ministry of Health and Social Development of the Republic of Kazakhstan.

      10. On vehicles that are not included in the list of operational and special services, with the transport subject to be equipped with special light and sound signals and painting according to special colour and graphic schemes, flashing light signals of red and blue colours are used, regardless of their location, or sound signals with alternating tones, or special colour schemes used on vehicles of operational and special services*.

      11. There are no seat belts if their installation is provided for by the vehicle design.

      12. Seat belts are inoperable or have visible tears on the strap.

      13. The registration plate of the vehicle does not meet the requirements of the standard.

      14. There are no safety bars on the motorcycle.

      15. On motorcycles and mopeds there are no footrests, or transverse handles for passengers on the saddle provided for by the design.

      16. There are no additional elements of brake systems, steering and other components and assemblies provided for by the design or installed without agreement with the vehicle manufacturer or other authorized organization, the requirements for which are regulated by this list.

      17. Re-equipment of vehicles was carried out in violation of the requirements provided for in the field of technical regulation.

      Re-equipment of vehicles of categories M1, M2, M3, associated with the installation (dismantling) of seats, the organization of sleeping places and cargo compartments, was carried out.

      Re-equipment of vehicles of categories N1, N2, N3, associated with the transfer to the categories M2 and M3, was carried out.

      For category M1, re-equipment associated with a decrease in the number of seats shall be permitted.

      For category M1, M2, re-equipment associated with their transfer to categories N1, N2 shall be permitted.

      Note: re-equipment (change in design) of vehicles, means - the exclusion of components and items of equipment that are not provided for by the design of the vehicle and that affect road safety.

      Footnote. Paragraph 17 as amended by Resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 10.21.2017 No. 667 (shall come into effect ten calendar days after the day of its first official publication).

      18. Elements (devices) are installed on the state registration plates to hide the alphabetic and numeric designations of the registration plate.

      Footnote. Paragraph 18 as amended by Resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 10.21.2017 No. 667 (shall come into effect ten calendar days after the day of its first official publication).

  Approved
by Resolution of the Government of the
Republic of Kazakhstan
dated November 13, 2014 No. 1196

List
of operational and special services, with the transport subject to be
equipped with special light and sound signals
and painting according to special colour schemes

      Footnote. The list as amended by the Resolutions of the Government of the RK dated 23.06.2015 No. 472 (shall come into effect ten calendar days after the day of its first official publication); dated 10.21.2017 No. 667 (shall come into effect ten calendar days after the day of its first official publication); dated 28.04.2021 No. 275 (shall come into effect ten calendar days after its first official publication); dated 17.02.2023 No. 138 (shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      1. State Security Service of the Republic of Kazakhstan.

      2. Operational services of the national security bodies of the Republic of Kazakhstan.

      3. Operational services of the internal affairs bodies of the Republic of Kazakhstan.

      4. Operational services of bodies in the field of civil protection of the Republic of Kazakhstan.

      5. Bodies of the military police.

      6. Emergency services.

      7. Ambulance service.

      8. Mobile emergency response teams of private security organizations.

      9. Mobile checkpoints of transport control bodies.

      10. Department of Special Prosecutors of the General Prosecutor's Office of the Republic of Kazakhstan.

      11. Operational divisions of the economic investigation service.

      12. Operational services of the anti-corruption service.

      13. Collection services.

      14. Vehicles accompanying organized groups of cyclists.

      15. State courier service of the Republic of Kazakhstan.

      16. Vehicles of subdivisions of the Committee for Forestry and Wildlife of the Ministry of Ecology, Geology and Natural Resources of the Republic of Kazakhstan.

      17. Vehicles of territorial divisions of the Fisheries Committee of the Ministry of Ecology and Natural Resources of the Republic of Kazakhstan.

      Notes:

      1. Colour scheme, identification marks, inscriptions, and installation of special light and sound signals shall be regulated by the standard of the Republic of Kazakhstan.

      2. Vehicles of the State Security Service, operational services of national security bodies, internal affairs bodies, Economic Investigation Service, Anti-Corruption Service, Department of Special Prosecutors of the Prosecutor General's Office of the Republic of Kazakhstan, State Courier Service of the Republic of Kazakhstan, subdivisions of the Forestry and Wildlife Committee of the Ministry of Ecology and Natural Resources of the Republic of Kazakhstan, territorial divisions of the Fisheries Committee of the Ministry of Ecology and Natural Resources of the Republic of Kazakhstan may not have special color markings, identification marks and inscriptions.

      3. The assignment of vehicles to mobile emergency response teams of private security organizations with the possibility of equipping them with the special colour scheme, identification marks, inscriptions, and light and sound signals shall be carried out after receiving supporting documents from the authorized body exercising state control over the subjects involved in security activities.

      4. Admission to the installation of special light and sound signals and colouring according to special colour schemes of vehicles escorting organized groups of cyclists shall be carried out by the internal affairs bodies by making an appropriate entry in the "Special Marks" column of the vehicle registration certificate.

  Annex
to Resolution of the Government of the
Republic of Kazakhstan
dated November 13, 2014 No. 1196

List of some terminated decisions of the Government of the Republic of Kazakhstan

      1. Resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated November 25, 1997 No. 1650 "On approval of the Traffic rules of the Republic of Kazakhstan, the Basic regulations for the admission of vehicles to operation and the duties of officials and road users to ensure road safety and the List of operational and special services, with the transport subject to be equipped with special light and sound signals and painting according to special colour schemes.

      2. Resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated May 26, 1999 No. 643 "Certain issues of regulation of motor vehicles on the territory of the Republic of Kazakhstan" (CAPG of the Republic of Kazakhstan, 1999, No. 22, Art. 219).

      3. Resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 19, 2002 No. 1329 "Some issues of ensuring road safety" (CAPG of the Republic of Kazakhstan, 2002, No. 45, Art. 453).

      4. Resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated January 30, 2004 No. 115 "On introducing amendments and additions to the Resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated November 25, 1997 No. 1650" (CAPG of the Republic of Kazakhstan, 2004, No. 4, Art. 64).

      5. Resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated October 12, 2005 No. 1021 "On introducing amendments and additions to the Resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated November 25, 1997 No. 1650" (CAPG of the Republic of Kazakhstan, 2005, No. 37, Art. 525).

      6. Resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated January 9, 2007 No. 6 "On introducing additions to the Resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated November 25, 1997 No. 1650" (CAPG of the Republic of Kazakhstan, 2007, No. 1, Art. 9).

      7. Resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated May 25, 2007 No. 420 "On introducing additions and amendments to the Resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated November 25, 1997 No. 1650" (CAPG of the Republic of Kazakhstan, 2007, No. 17, Art. 187).

      8. Resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated January 26, 2009 No. 47 "On introducing amendments and additions to the Resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated November 25, 1997 No. 1650" (CAPG of the Republic of Kazakhstan, 2009, No. 5, Art. 18).

      9. Resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated October 26, 2009 No. 1682 "On introducing amendments to the Resolutions of the Government of the Republic of Kazakhstan dated November 25, 1997 No. 1650 and January 9, 2007 No. 6" (CAPG of the Republic of Kazakhstan, 2009, No. 46, Art. 433).

      10. Resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 7, 2011 No. 1479 "On introducing amendments and additions to the Resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated November 25, 1997 No. 1650 "On approval of the Traffic rules of the Republic of Kazakhstan, the Basic regulations for the admission of vehicles to operation and obligations officials and road users to ensure road safety and the List of operational and special services, with the transport subject to be equipped with special light and sound signals and painting according to special colour and graphic schemes" (CAPG of the Republic of Kazakhstan, 2012, No. 6, Art. 130).

      11. Resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated July 10, 2013 No. 709 "On introducing additions and amendments to the Resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated November 25, 1997 No. 1650 "On approval of the Traffic rules of the Republic of Kazakhstan, the Basic regulations for the admission of vehicles to operation and obligations officials and road users to ensure road safety and the List of operational and special services, with the transport subject to be equipped with special light and sound signals and painting according to special colour and graphic schemes" (CAPG of the Republic of Kazakhstan, 2013, No. 40, Art. 604).

Жол жүрісі қағидаларын, Көлік құралдарын пайдалануға рұқсат беру жөніндегі негізгі ережелерді, көлігі арнайы жарық және дыбыс сигналдарымен жабдықталуға және арнайы түсті-графикалық схемалар бойынша боялуға тиіс жедел және арнайы қызметтер тізбесін бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2014 жылғы 13 қарашадағы № 1196 қаулысы. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2023 жылғы 1 қыркүйектегі № 758 қаулысымен

      Ескерту. Күші жойылды - ҚР Үкіметінің 01.09.2023 № 758 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      "Жол жүрісі туралы" Қазақстан Республикасының Заңы 9-бабының 7) тармақшасына сәйкес Қазақстан Республикасының Үкіметі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:

      Ескерту. Кіріспе жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 26.10.2022 № 850 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      1. Қоса беріліп отырған:

      1) Жол жүрісі қағидалары;

      2) Көлік құралдарын пайдалануға рұқсат беру жөніндегі негізгі ережелер;

      3) көлігі арнайы жарық және дыбыс сигналдарымен жабдықталуға және арнайы түсті-графикалық схемалар бойынша боялуға тиіс жедел және арнайы қызметтер тізбесі бекітілсін.

      2. Қосымшаға сәйкес Қазақстан Республикасы Үкіметінің кейбір шешімдерінің күші жойылды деп танылсын.

      3. Осы қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының


Премьер-Министрі

К.Мәсімов


  Қазақстан Республикасы
Үкіметінің
2014 жылғы 13 қарашадағы
№ 1196 қаулысымен
бекітілген

Жол жүрісі қағидалары
1. Жалпы ережелер

      1. Осы Жол жүрісі қағидалары (бұдан әрі - Қағидалар) Қазақстан Республикасының бүкіл аумағындағы жол жүрісінің бірыңғай тәртібін белгілейді.

      2. Қағидаларда мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылады:

      1) автомагистраль – көлік құралдарының жүруі үшін жобаға сәйкес арнайы салынған немесе реконструкцияланған, жол бойындағы иеліктерге қызмет көрсетпейтін жол. Оған тек басқа жолдардан ғана әртүрлі деңгейлердегі жол айрықтары арқылы өтуге болады. Бұл жолдың:

      бір-бірінен жүруге арналмаған бөлу жолағымен бөлінген, әртүрлі бағытта жүру үшін бөлек жүру бөліктері бар;

      басқа жолдармен, теміржолдармен және трамвай жолдарымен және жаяу жүргінші жолдарымен бір деңгейде қиылыстары жоқ;

      автомагистральға кіру кезінде 5.1 белгісімен және шығу кезінде 5.2 белгісімен автомагистраль ретінде арнайы белгіленген (осында және бұдан әрі жол белгілерінің нөмірленуі осы Қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес келтіріледі);

      2) автобус — жолаушылар мен жүктерді тасымалдауға арналған, онда жүргізуші орнын қоспағанда, сегізден астам отыратын орны бар автомобиль;

      3) автомобиль – адамдар мен жүктерді тасымалдау олар үшін қосымша функция болып табылатын ауыл шаруашылығы тракторларын немесе механикалық көлік құралдарын қоспағанда, жолдарда жүруге және олармен адамдарды, жүктерді немесе үстіне орнатылған жабдықты тасымалдауға немесе адамдарды, жүктерді немесе үстіне орнатылған жабдықты тасымалдауға арналған көлік құралдарын сүйретуге арналған, оның ішінде троллейбустарды қоса алғандағы механикалық көлік құралы. Бұл ұғым тракторлар мен өздігінен жүретін машиналарға қолданылмайды;

      4) автопойыз — тіркемеге (тіркемелерге) тіркелген механикалық көлік құралы;

      5) артықшылық (басымдық) - жол жүрісіне басқа қатысушылармен салыстырғанда белгіленген бағытта бірінші кезекте жүру;

      6) ауыр салмақты көлік құралы - толық массасы немесе жүктеменің оның осі бойынша бөлінуі осы жол санаты мен ондағы құрылыстар үшін рұқсат етілген шекті жүктеме мөлшерінен асатын жүгі бар немесе жүксіз көлік құралы;

      7) аялдау — көлік құралының жүрісін бес минутқа дейін не егер бұл жолаушыларды отырғызу немесе түсіру, көлік құралын тиеу немесе түсіру үшін қажет болса, одан да көбірек уақытқа әдейі тоқтату (көлік құралының жүрісін жол жүрісін ұйымдастыруға орайластырып тоқтату қажеттілігі аялдау (тоқтап тұру) болып саналмайды);

      8) багаж - буып-түйілген және Жолаушыларды және багажды автомобиль көлігімен тасымалдау қағидаларында белгіленген нормалар шегінде автобустың, шағын автобустың багаж бөлімшесінде немесе автобусқа, шағын автобусқа ілесіп жүретін багаж автомобилінде, сондай-ақ тасымалдаушымен қосымша келісімнің негізінде таксиде тасымалданатын жолаушы мүлкі;

      9) басты жол - қиылысатын (қосылатын) жолдарға қатысты 2.1, 2.3.1-2.3.3-белгілерімен немесе 5.1 белгісімен белгіленген жол немесе қиыршық тас төселген жолдарға қатысты қатты (асфальтталған, цементті-бетондалған, тас материалдар және сол сияқты) жол. Екінші дәрежелі жолда тікелей қиылыс алдында төселген учаске болғанымен, ол қиылысатын жолмен тең болып саналмайды;

      10) басып озу – жүріп келе жатқан жолағынан шығумен және кейіннен бұрын жүріп келе жатқан жолағына қайта түсумен байланысты алдында жүріп келе жатқан бір немесе бірнеше көлік құралынан озып кету;

      11) бөлу жолағы - жолдың аралас жүру бөлігін бөлетін және жолды елді мекеннен тыс кесіп өткен кезде жаяу жүргіншінің мәжбүрлі тоқтауын қоспағанда, рельссіз көлік құралдарының және жаяу жүргіншілердің жүруіне және тоқтауына арналмаған конструкциялық бөлінген элементі;

      12) велосипед – екі немесе одан да көп дөңгелегі бар (мүгедектігі бар адамдарға арналған кресло-арбалардан басқа) және үстіндегі адамның бұлшықет күшімен қозғалысқа келтірілетін көлік құралы;

      12-1) велосипедші – велосипедті басқаратын адам;

      12-2) велосипед жолы – велосипедтердің жүруіне арналған және тиісті белгімен белгіленген жеке жол немесе жолдың бір бөлігі. Велосипед жолы басқа жолдардан немесе нақ сол жолдың басқа элементтерінен конструктивтік түрде бөлінеді;

      12-3) велосипед жүретін жолақ – жолдың жүру бөлігінің велосипедтер жүруге арналған жолағы. Велосипед жүретін жолақ жолдың басқа жүру бөлігінен ұзына бойындағы жол таңбасы және арнайы белгілер арқылы бөлінеді;

      13) газон - өсімдіктерді отырғызу және саябақ ғимараттары үшін фон болып табылатын жасанды шөп жабыны бар жер учаскесі;

      14) гүлзар - ондағы өсімдіктер өрнекті немесе суретті бейнелейтін геометриялық пішін түріндегі жер учаскесі;

      15) елді мекен - оған кіретін және шығатын жерлері 5.22 - 5.25 белгілермен белгіленген, құрылыс салынған аумақ;

      16) жаяу жүргінші – жолда көлік құралынан тыс жүрген және онда жұмыс жүргізбейтін адам. Жаяу жүргіншілерге мүгедектігі бар адамдарға арналған кресло-арбалармен қозғалатын, велосипед, мопед, мотоцикл жүргізетін, шана, арба, балалар арбасын алып жүретін жеке тұлғалар теңестіріледі;

      17) жаяу жүргіншілер өткелі - жүру бөлігінің 5.16.1, 5.16.2 белгілерімен және (немесе) 1.14.1 - 1.1.14.3 таңбаларымен белгіленген және жаяу жүргіншілердің жолдан өтуі үшін бөлінген жолдың жүру бөлігінің учаскесі. Таңба болмаған жағдайда, жаяу жүргінші өткелінің ені жол осі бойынан 5.16.1 және 5.16.2 белгілерінің арасындағы арақашықтықпен айқындалады (осында және бұдан әрі жол белгілерінің нөмірленуі осы Қағидаларға 2-қосымшаға сәйкес жүргізіледі);

      18) жеткіліксіз көріну — тұман, жаңбыр, шаң, қар жауу және сол сияқты жағдайларда, сондай-ақ қаракөлеңкеде жолдың 300 метрден кем көрінуі;

      19) жолаушы — көлік құралының үстінде (ішінде) отыратын және оны басқармайтын адам;

      20) жолаушылар мен багажды автомобильмен тұрақты емес тасымалдау - тұрақты тасымалдауға жатпайтын, белгіленген тәртіппен берілген лицензиялары бар тасымалдаушылар автобустарды, шағын автобустарды пайдалана отырып жүзеге асыратын тасымалдаулар;

      21) жол – "Жол жүрісі туралы" Қазақстан Республикасының Заңында және осы Қағидаларда белгіленген тәртіппен көлік құралдары мен жаяу жүргіншілердің жүруі үшін жайғастырылған немесе ыңғайластырылған және пайдаланылатын жердің барлық бөлінген жолағы не жасанды құрылыстың үсті. Жол бір немесе бірнеше жолдың жүру бөліктерін, сондай-ақ трамвай жолдарын, тротуарларды, жол жиектерін және олар болған кезде бөлу жолақтарын қамтиды;

      22) жол беру (кедергі туғызбау) - жол жүрісіне қатысушы, егер бұл оған қатысты артықшылығы бар жол жүрісіне басқа қатысушылардың жүру бағытын немесе жылдамдығын өзгертуге мәжбүр етуі мүмкін болса, жүруді бастамайтынын, қайта бастамайтынын немесе жалғастырмайтынын, қандай да болмасын маневрді жүзеге асырмайтынын білдіреді;

      23) жол жиегі – жолдың жүру бөлігімен тікелей қосылатын және жер қыртысының тұрақтылығын қамтамасыз етуге, жол жүрісі қауіпсіздігін арттыруға, жаяу жүргіншілер мен велосипедшілердің қозғалысын ұйымдастыруға, сондай-ақ төтенше жағдайлар кезінде пайдалануға арналған жолдың элементі;

      24) жол жүрісі — жолдар шегінде адамдар мен жүктерді көлік құралдары арқылы немесе оларсыз тасымалдау процесінде туындайтын қоғамдық қатынастар жиынтығы;

      25) жолдың жүру бөлігі - көлік құралдарының жүруі үшін пайдаланылатын жолдың бір бөлігі;

      26) жол жүрісіне қатысушы — жол жүрісі процесіне жаяу жүргінші, жолаушы немесе жүргізуші ретінде тікелей қатысатын адам;

      27) жол жүрісінің қауіпсіздігі - қатысушыларының жол-көлік оқиғалары мен олардың зардаптарынан, сондай-ақ жол жүрісінің экологиялық жағдайға, халықтың дене саулығына теріс әсерінен қорғалу дәрежесін көрсететін жол жүрісінің жай-күйі;

      28) жол жүрісін ұйымдастыру - жол жүрісін басқару жөніндегі ұйымдық-құқықтық, нормативтік-әдістемелік, жобалау-іздестіру, ұйымдық-техникалық, бақылау-қадағалау, өкімдік және басқа да іс-шаралар кешені;

      29) жол-көлік оқиғасы - көлік құралының жолдағы қозғалысы процесінде және оның қатысуымен туындаған, адамның денсаулығына зиян келтіруге, өліміне, көлік құралдарының, құрылыстардың, жүктердің бүлінуіне не өзге материалдық залалға әкеп соққан оқиға;

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!
      2-тармақты 29-1) тармақшамен толықтыру көзделген - ҚР Үкіметінің 17.12.2022 № 1021 қаулысымен (01.01.2024 бастап қолданысқа енгізіледі).

      30) жол қиылысы – жол қиылысы ортасынан неғұрлым алыс, тиісінше қарама-қарсы жолдың жүру бөлігінің дөңгелене бастайтын жерлерін жалғап тұратын жорамалданған сызықтармен шектелген жолдардың бір деңгейде қиылысу, қосылу немесе тармақталу орны. Іргелес аумақтардан шығу, сондай-ақ олардың алдынан басымдық белгілері қойылмаған дала, орман, тұрғын аймақтарынан шығу және басқа да қосымша жолдармен қиылысу (қосылатын) орындары жол қиылысы болып саналмайды;

      31) жүргізуші - көлік құралын басқаратын адам, жол бойымен мал табын, жүк артылған, жегілген немесе мініс малын айдаушы;

      32) жүксіз масса — көлік құралының экипажсыз, жолаушылар мен жүксіз, бірақ толық отын қоры мен қажетті құрал-сайман жиынтығы бар массасы;

      33) жүкті масса - тиелген көлік құралының, экипаж бен жолаушылардың нақты массасы;

      34) жолдың жүру бөлігінің шеті - таңбалау сызығымен, ол жоқ болғанда, сондай-ақ жолдың жүру бөлігінің трамвай жолдарымен жол шетінде жанасатын жерлерде жол жабыны өтетін шартты сызықпен айқындалады. Жол жабынының жиегін, оның ішінде жол жағдайлары бойынша айқындау мүмкін болмаған кезде жолдың жүру бөлігінің шетін таптаурын жолақтың шеті бойынша жол жүрісіне қатысушы өзі айқындайды;

      35) жүру жолағы — жолдың жүру бөлігінің ұзына бойғы таңбамен белгіленген немесе белгіленбеген және автомобильдің бір қатарда жүруіне жетерлік ені бар кез келген ұзына бойғы жолағы;

      36) жүруге кедергі - осы жолақ бойымен жүруді жалғастыруға мүмкіндік бермейтін жүру жолағындағы қозғалмайтын объект. Кептеліс немесе осы жүру жолағында Қағидалардың талаптарына сәйкес тоқтаған көлік құралы кедергі болып табылмайды;

      37) жүру үшін қауіптілік - оның барысында нақ сол бағытта және нақ сол жылдамдықпен жүрісті жалғастыру жол-көлік оқиғасының туындау қаупін тудыратын жол жүрісі процесінде туындайтын ахуал;

      38) қатар ауыстыру — көлік құралының өзі жүріп келе жатқан жүру жолағын бастапқы жүру бағытын сақтай отырып ауыстыруы;

      39) қауіпті жүк — тасымалдау, тиеу-түсіру жұмыстарын жүргізу және сақтау кезінде оған тән қасиеттерге және ерекшеліктерге байланысты жарылыстың, өрттің немесе техникалық құралдардың, қондырғылардың, ғимараттар мен құрылыстардың зақымдануының, сондай-ақ адамдар, хайуанаттар өлімінің, жарақаттануының немесе сырқаттануының, қоршаған ортаға зиян келтіру себебі болуы мүмкін жүк;

      39-1) қоғамдық көлік – жолаушылар мен багажды автомобильмен тұрақты және тұрақты емес тасымалдауларды жүзеге асыратын, көпшілік пайдаланатын көлік, сондай-ақ такси;

      40) көлік құралы - адамдарды, жүктерді немесе үстіне орнатылған жабдықты жолдармен тасымалдауға арналған құрылғы;

      41) күндізгі жүру жарықтары - тәуліктің жарық уақытында жүріп келе жатқан көлік құралының алдынан көрінуін жақсартуға арналған сыртқы жарық беру аспаптары;

      42) маневр жасау - қозғалыстың аялдамадан (тұрақтан) басталуы, аялдау, бұрылу (кері бұрылу), орын ауыстыру, тежеу және көлік құралының артқы жүріспен қозғалысы;

      43) маршруттық көлік құралы - жол бойымен жолаушыларды тасымалдауға арналған және белгіленген аялдама пункттері (аялдамалары) бар белгіленген маршрутпен жүретін жалпы пайдаланудағы көлік құралы (автобус, троллейбус, трамвай);

      44) мәжбүрлі аялдау - оның техникалық ақауынан немесе ол әкеле жатқан жүк тудырған қауіптіліктен, жүргізушінің (жолаушының) жай-күйінен, жолда кедергі пайда болуынан көлік жүрісінің тоқтауы;

      45) механикалық көлік құралы - мопедтер мен рельстік көлік құралдарын қоспағанда, қозғалтқышпен қозғалысқа келтірілетін, өздігінен жүретін жол көлік құралы. Ұғым тракторлар мен өздігінен жүретін машиналар жол жүрісіне қатысқан кезде оларға да қолданылады;

      46) мопед – цилиндрінің көлемі елу текше сантиметрден аспайтын іштен жану қозғалтқышымен не электр қозғалтқышпен жабдықталған және ең жоғары конструктивтік жылдамдығы сағатына елу километрден аспайтын екі немесе үш дөңгелекті көлік құралы. Мопедтерге аспалы қозғалтқышы бар велосипедтер, мокиктер, скутерлер және осыған ұқсас сипаттамалары бар басқа да көлік құралдары теңестіріледі;

      47) мотоцикл - қозғалтқышы бар, бүйір тіркемесімен немесе онсыз екі дөңгелекті механикалық көлік құралы. Мотоциклдерге жүктемесіз салмағы төрт жүз килограмнан аспайтын үш және төрт дөңгелекті көлік құралдары, цилиндрінің көлемі 50 текше сантиметрден асатын скутерлер және осыған ұқсас сипаттамасы бар басқа көлік құралдары теңестіріледі;

      47-1) озып шығу – көлік құралының бір бағытта, көрші жолақпен жүріп келе жатқан көлік құралының жүріс жылдамдығынан жоғары жылдамдықпен жүруі;

      48) рұқсат етілген ең жоғарғы масса - жасаушы-кәсіпорын ең жоғары рұқсат етілетін ретінде белгілеген, көлік құралының жүк тиелген, жүргізуші мен жолаушылары бар массасы. Көлік құралдары құрамының, яғни тіркелген және біртұтас ретінде қозғалатын рұқсат етілген ең жоғары масса көлік құралының құрамға кіретін ең жоғары рұқсат етілген массасының жиынтығы болып қабылданады;

      49) реттеуші - жолдағы жүрісті басқару бойынша реттеу іс-әрекеттерін орындауға уәкілетті, тиісті куәлігі мен жабдығы (нысандық киімі немесе айырым белгісі — қолына тағатын байлауышы, ала таяғы, қызыл белгісі не жарық шағылыстырғыш дискісі, қызыл шам немесе жалаушасы) бар, тәуліктің кез келген уақытында танылатын және көрінетін ішкі істер органдарының, әскери полиция қызметкері немесе жол-коменданттық бөлімшенің әскери қызметшісі, Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрлігі көліктік бақылау органдарының (бұдан әрі - көліктік бақылау органдары) қызметкері, жол-пайдалану қызметінің қызметкері, теміржол өткеліндегі, паром өтпесіндегі кезекші;

      49-1) такси – Автомобиль көлiгiмен жолаушылар мен багажды тасымалдау қағидаларына сәйкес жабдықталған жолаушылар мен багажды автомобильмен тасымалдауға арналған жеңiл автомобиль;

      50) тәуліктің қараңғы уақыты — кешкі қара көлеңкеден таңертеңгі елең-алаңға дейінгі уақыт аралығы;

      51) теміржол өтпесі — жолдың темір жолдармен бір деңгейде қиылысуы. Жақын жердегі рельстен 10 м арақашықтықта жорамалданған сызықпен шектелген жол учаскесі өтпенің шекарасы болып табылады;

      52) тоқтап тұру - көлік құралының жүрісін жолаушыларды отырғызуға немесе түсіруге не көлік құралын тиеуге немесе түсіруге байланысты емес себептер бойынша бес минуттан асатын уақытқа әдейі тоқтату;

      53) тротуар - жолдың жүру бөлігіне қосылған немесе одан газонмен бөлінген, жаяу жүргіншінің жүруіне арналған жол бөлігі;

      54) тұрғын аймақ - 5.38 белгісімен белгіленген учаске, құрылыс салынған аумақ немесе алқап;

      55) тіркеме - қозғалтқышпен жабдықталмаған және механикалық көлік құралының құрамында жүруге арналған көлік құралы. Ұғым жартылай тіркемелер мен ұзартылмалы тіркемелерге де қолданылады;

      56) ұйымдасқан жаяу жүргіншілер легі - осы Қағидалардың 3-бөлімі 2-тармағының талаптарына сәйкес ұйымдастырылған және белгіленген жолмен жүріп бара жатқан жаяу жүргіншілер тобы;

      57) ұйымдасқан көлік легі - көк түсті жарқылдақ маягі немесе көк және қызыл түсті маягі іске қосылған бас көлік құралы ілесіп жүретін, фаралары үнемі жанып тұрған, бір жүру жолағымен тікелей бірінің артынан бірі жүріп келе жатқан үш немесе одан да көп механикалық көлік құралдарының тобы;

      57-1) шектеулі көріну – жүргізушіге жергілікті жердің бедерімен, жолдың геометриялық параметрлерімен, өсімдіктермен, салынған үйлермен, құрылыстармен немесе өзге де объектілермен, оның ішінде көлік құралдарымен шектелген жүріс бағытындағы жолдың 100 метрден кем көрінуі;

      57-2) іргелес аумақ – жолға тікелей іргелес және көлік құралдарының тура жүруіне арналмаған аумақ. Іргелес аумақ бойымен жүру осы Қағидаларға сәйкес жүзеге асырылады;

      58) ірі көлемді көлік құралы - көлемі нормативтік құқықтық актілерде белгіленген көлем мөлшерінен асатын, жүгі бар немесе жүксіз көлік құралы.

      Ескерту. 2-тармаққа өзгерістер – ҚР Үкіметінің 02.08.2017 № 463 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 21.10.2017 № 667 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 26.10.2022 № 850 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулыларымен.

      3. Қазақстан Республикасының аумағында көлік құралдарының оң жақпен жүруі белгіленген.

      4. Жол жүрісін ұйымдастыруда қажетті өзгерістер мен шектеулер тек жол белгілерінің, жол таңбаларының, бағдаршамдар мен реттеушілер сигналдарының көмегімен, сондай-ақ қозғалысты реттеуге уәкілетті адамдардың өкімдерімен ғана белгіленген тәртіппен енгізіледі.

      Жолдарда немесе жолдардың жекелеген учаскелерінде жол жүрісін ұйымдастыруды өзгерткен кезде жол жүруге қатысушыларға бұқаралық ақпарат құралдары арқылы хабарланады.

      5. Жол жүрісіне қатысушылар жол жүрісі үшін қауіп туғызбайтындай және зиян келтірмейтіндей етіп іс-қимыл жасауы тиіс.

      Жол жүрісіне қатысушылар:

      1) Қағидаларды, "Жол жүрісі туралы" Қазақстан Республикасы Заңының талаптарын білуге және сақтауға;

      2) реттеушінің және бағдаршам сигналдарының, жол жүрісін реттеу үшін қолданылатын жол белгілерінің, жол таңбаларының, жол жұмыстары кезінде пайдаланылатын дыбыс және жарық сигналдарының, жедел және арнаулы қызметтердің көлік құралдарының арнайы жарық және дыбыс сигналдарының талаптарын орындауға;

      3) жол жүрісі үшін қауіпсіз жағдайлар жасауға, өз әрекетімен немесе әрекетсіздігімен жол жүрісіне басқа қатысушыларға, олардың көлік құралдары мен өзге де мүлкіне зиян келтірмеуге;

      4) жол жабынын бүлдірмеуге және ластамауға, жол белгілерін алып тастамауға, оларды көлегейлемеуге және бүлдірмеуге, жол белгілерін, бағдаршамдарды және жол жүрісін ұйымдастырудың басқа да техникалық құралдарын өз бетімен орнатпауға;

      5) жол жүрісін қиындатпауға немесе жол жүрісіне кедергі келтіретін заттарды немесе материалдарды жолға лақтыру, түсіріп кету немесе қалдыру арқылы оның қауіпсіздігіне қатер төндірмеуге, жол жүрісі үшін бөгет жасауы, адамдарға қауіп төндіруі немесе мүлікке залал келтіруі мүмкін кез келген әрекеттерден тартынуға;

      6) жолда жол жүрісі үшін кедергі анықталған немесе келтірілген жағдайда осы кедергіні жою жөнінде шаралар қолдануға, ал, егер бұл мүмкін болмаса - "Жол жүрісі туралы" Қазақстан Республикасы Заңның талаптарына сәйкес немесе жол жүрісі қауіпсіздігін қамтамасыз ететін өзге де тәсілмен осы кедергіні белгілеуге және жол жүрісі қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөніндегі уәкілетті органға немесе жол иелеріне кедергі туралы хабарлауға;

      7) адал, әдепті әрекет етуге, мұқият және өзара сыпайы болуға, жол жүрісі үшін кедергілер мен қауіп келтірмеуге;

      8) жолдарды ластауға жол бермеуге, оның ішінде арнайы бөлінген орындардан тыс жерге қоқыстарды, жол жүрісі үшін қауіп келтіретін заттарды және өзге де заттарды тастамауға;

      9) Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген жол жүрісі саласындағы өзге де міндеттерді орындауға міндетті.

      6. Қағидаларды бұзған адамдарға Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жауапкершілік жүктеледі.

      7. Көлік құралын тоқтатқан жағдайда көлік құралы жүргізушісінің құжаттарын тексеруге немесе көлік құралын пайдалануға құқығы бар адамдар көлік құралына кідірмей жақын келеді, көлік құралын тоқтату себептерін түсіндіреді және жүргізушінің талап етуі бойынша танысу және тегі мен лауазымын анықтау үшін қызметтік куәлігін жүргізушіге берместен, егер көлік құралы жүргізушісінің "Жол жүрісі туралы" Қазақстан Республикасы Заңының талаптарын және (немесе) осы Қағидаларды бұзуы сертификатталған арнайы техникалық құралдармен және аспаптармен тіркелсе, жүргізушіге тиісті материалдарды танысу үшін оны көрсетеді.

      Ескерту. 7-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 21.10.2017 № 667 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).
      ЗҚАИ-ның ескертпесі!
      8-тармақ жаңа редакцияда көзделген - ҚР Үкіметінің 17.12.2022 № 1021 қаулысымен (01.01.2024 бастап қолданысқа енгізіледі).

      8. Жол-көлік оқиғасы болған жағдайда, егер зардап шеккендер болмаса, болған оқиғаның мән-жайларын бағалауда жүргізушілер өзара келіскен кезде оқиғаның схемасын алдын ала жасап және оған қол қойып, оқиғаны ресімдеу үшін ішкі істер органдарының жақын бөлімшесіне келеді.

2. Жүргізушілердің жалпы міндеттері

      1. Механикалық көлік құралының жүргізушісі:

      1) мыналарды:

      өзімен бірге жүргізушінің жеке басын куәландыратын құжаты болса, Қазақстан Республикасында берілгендерді қоспағанда, көлік құралын басқару құқығын беретін жүргізуші куәлігін не жүргізуші куәлігінің орнына берілген уақытша куәлікті;

      Қазақстан Республикасында берілгендерді қоспағанда, көлік құралын мемлекеттік тіркеу туралы куәлікті не көлік құралына меншік құқығын куәландыратын құжатты;

      жол парағын, алып жүретін жүкке арналған құжатты (тауар-көліктік жүкқұжатты) және көлік құралына Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген өзге де құжаттарды өзімен бірге алып жүруге және ішкі істер органдарының, көліктік бақылау органдарының уәкілеттік берілген лауазымды адамдарының талабы бойынша оларға тексеру үшін беруге;

      2) ішкі істер, көліктік бақылау органдарының нысанды киім киген қызметкерінің дауыс күшейткіш құрылғысының көмегімен, ысқырып сигнал берумен бір мезгілде жүргізушіге түсінікті және орындалуы авариялық жағдай туғызбайтындай етіп дер кезінде берілуге тиіс көлік құралына бағытталған қол қимылымен немесе таяқшамен сигнал беруі арқылы көлік құралын тоқтату туралы талабы бойынша көлік құралын тоқтатуға;

      3) көлік құралының өздігінен жүріп кетуін болғызбайтын шаралар қолданбай, сондай-ақ оны ішкі істер органдарының қызметкері тоқтатқан жағдайда, оның рұқсатынсыз көлік құралын тастап кетпеуге;

      4) ішкі істер органдары қызметкерінің талабы бойынша масаң күйін куәландырудан өтуге;

      5) қауіпсіздік белдіктерімен жабдықталған көлік құралымен жүрген кезде белдікті тағуға және белдік тақпаған жолаушыларды тасымалдамауға;

      6) Қазақстан Республикасының Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодексінде белгіленген жағдайларда, осы Қағидаларды білуін тексеруден өтуге;

      7) көлік құралын:

      шығындарды өтеттіре отырып, медициналық көмек көрсету үшін жол-жөнекей бағытта кетіп бара жатқан медицина қызметкерлеріне, сондай-ақ жедел медициналық көмекке мұқтаж азаматтарды емдеу мекемелеріне жеткізу үшін, сондай-ақ терроризмге қарсы операциялар жүргізу кезінде жүру бағытына қарамастан, медицина қызметкерлеріне, ішкі істер органдарының және ұлттық қауіпсіздік органдарының қызметкерлеріне;

      жол-көлік оқиғалары кезінде бүлінген көлік құралдарын тасымалдау, дүлей зілзала болған жерге бару үшін ішкі істер органдарының қызметкерлеріне, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген жағдайларда ішкі істер органдарының, Қазақстан Республикасы Мемлекеттік күзет қызметі мен ұлттық қауіпсіздік органдарының қызметкерлеріне беруге;

      Ескертпе:

      көлік құралын беру туралы талап шетел мемлекеттері өкілдіктерінің және дипломатиялық иммунитеті бар халықаралық ұйымдардың көлік құралдарына қолданылмайды;

      көлік құралын пайдаланған адам жүргізушінің талабы бойынша анықтама беруі немесе жол парағына жазба (жүрудің қанша уақытқа созылғандығы, жүріп өткен қашықтықты, өзінің тегін, лауазымын, қызметтік куәлігінің нөмірін, өз ұйымының атауын көрсетіп) жасауы тиіс;

      мемлекеттік ұйымдардың жоғарыда аталған қызметкерлеріне көлік құралдарын беруге байланысты келтірілген шығыстарды көлік құралы иесінің талабы бойынша белгіленген тәртіппен осы ұйымдар өтейді;

      8) жол-көлік оқиғасы кезінде оған қатысы бар жүргізуші:

      Қағидалардың 7-бөлімі 2-тармағының талаптарына сәйкес көлік құралын дереу тоқтатуға (орнынан қозғамауға), авариялық жарық сигнал беруін қосуға және авариялық тоқтау белгісін (жанып-сөнетін қызыл фонарь) қоюға, оқиғаға қатысы бар заттарды қозғамауға;

      зардап шеккендерге дәрігерге дейінгі медициналық көмек көрсету үшін ықтимал шараларды қолдануға, жедел медициналық жәрдем шақыруға, ал шұғыл жағдайларда зардап шеккендерді жол-жөнекей көлікпен жөнелтуге, егер бұл мүмкін болмаса, өзінің көлік құралымен жақын жердегі емдеу мекемесіне жеткізуге, өзінің тегін, көлік құралының мемлекеттік тіркеу нөмірі белгісін хабарлауға (жеке басын куәландыратын құжатты немесе жүргізуші куәлігін және көлік құралына берілген тіркеу құжатын көрсете отырып) және оқиға болған жерге қайтып келуге;

      Қағидалардың 1-бөлімі 8-тармағында көзделген жағдайларды қоспағанда, болған оқиға туралы жақын жердегі ішкі істер органына дереу хабарлауға, оны көргендердің тектері мен мекенжайларын жазып алуға және ішкі істер органдары қызметкерлерінің келуін күтуге;

      егер басқа көлік құралдарының жүруі мүмкін болмаса, жолдың жүру бөлігін босатуға;

      жолдың жүру бөлігін босату қажет болған кезде оқиғаға қатысы бар көлік құралының орналасуын, іздер мен заттарды куәлардың қатысуымен алдын ала белгілеп, оларды сақтауға барлық ықтимал шараларды қолдануға және оқиға болған жерді өзгелердің айналып өтуін қамтамасыз етуге міндетті.

      Мотоциклді басқару кезінде жүргізушілер түймеленген мотошлемде болады және түймеленген мотошлем кимеген жолаушыларды тасымалдамайды.

      Ескерту. 1-тармаққа өзгерістер енгізілді - ҚР Үкіметінің 23.06.2015 № 472 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 21.10.2017 № 667 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 16.11.2018 № 749 (01.01.2019 бастап қолданысқа енгізіледі); 28.04.2021 № 275 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулыларымен.

      2. Халықаралық жол жүрісіндегі көлік құралдарына Қазақстан Республикасының аумағындағы жол жүрісіне қатысуға Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттардың талаптарына сәйкес берілген:

      1) көлік құралын, тіркемені тіркеу туралы куәлік;

      2) көлік құралының тіркеу нөмірі;

      3) мемлекеттің айырым белгісі;

      4) көлік құралының таным белгісі;

      5) көлік құралының техникалық қарап тексеруден өтуі фактісін растайтын құжат болған кезде рұқсат етіледі.

      3. Жол жүргенде Көлік құралдарын пайдалануға рұқсат беру жөніндегі негізгі ережелерде көлік құралдарын пайдалануға тыйым салынатын және жүргізуші анықтай алатын өзге ақаулар және жағдайлар туындаған кезде, ол оны жояды, ал егер бұл мүмкін болмаса, онда қажетті сақтық шараларын сақтай отырып, тұраққа немесе жөндеу орнына апарады.

      4. Жүргізушіге:

      1) өзімен бірге жүргізушінің жеке басын куәландыратын құжаты болса, Қазақстан Республикасында берілгендерді қоспағанда, көлік құралын басқару құқығын беретін жүргізуші куәлігінсіз не жүргізуші куәлігінің орнына берілген уақытша куәліксіз көлік құралын басқаруға;

      2) масаң күйде (алкогольдік, есірткілік және (немесе) уытқұмарлық); реакциясын және назар аударуын нашарлататын дәрілік препараттардың әсерімен; жол жүрісі қауіпсіздігіне қатер төндіретін сырқат немесе шаршаулы күйде көлік құралын басқаруға;

      3) шыққан жылын қоса алғанда, шығарылғанына жеті жылдан аспаған, автомобиль көлігі саласындағы кәсіпкерлік қызметте пайдаланылмайтын М1 санатындағы көлік құралдарын қоспағанда, ақауы бар көлік құралын, міндетті техникалық қарап-тексеруден өтпеген көлік құралын басқаруға;

      4) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген жағдайларда көлік құралдары иелерінің жауапкершілігін міндетті сақтандыру шартын және (немесе) тасымалдаушының жолаушылардың алдындағы жауапкершілігін міндетті сақтандыру шартын жасаспаған иесінің көлік құралын басқаруға;

      5) мемлекеттік тіркеу нөмірі белгілері болмаған немесе олар тіркеу құжаттарына сәйкес келмеген жағдайларда көлік құралын басқаруға;

      6) Алып тасталды - ҚР Үкіметінің 23.06.2015 № 472 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      7) масаң күйдегі, реакциясын және назар аударуын нашарлататын дәрілік препараттардың әсеріндегі, сырқат немесе шаршаңқы күйдегі адамдарға, сондай-ақ жүргізуге оқып-үйренушілерден басқа, өзімен бірге жүргізушінің жеке басын куәландыратын құжаты болса, Қазақстан Республикасында берілгендерді қоспағанда, өзімен бірге осы санаттағы көлік құралын басқару құқығын беретін жүргізуші куәлігі, жүргізуші куәлігінің орнына берілген уақытша куәлігі жоқ немесе жол (маршрут) парағында көрсетілмеген адамдарға не көлік құралын басқару құқығы жоқ немесе басқару құқығынан айырылған адамдарға көлік құралын басқаруға беруге;

      8) ұйымдастырылған (оның ішінде жаяулардың да) колонналарды кесіп өтуге және олардың арасынан орын алуға;

      9) телефонды не радиостанцияны тыңдауыш немесе қатты дауысты байланысты қолдану арқылы пайдалануды қоспағанда, көлік құралын басқару кезінде оларды пайдалануға;

      10) тежегіштің жұмыс жүйесі немесе рульмен басқаруы істемейтін, ілініс құрылғысы (поезд құрамында) жарамсыз, сондай-ақ тәуліктің қараңғы уақытында жолдарда жасанды жарықтандыру болмағанда немесе көрінуі жеткіліксіз жағдайларда - шамдары және (немесе) артқы габариттік оттары жанбайтын (жоқ), жаңбыр немесе қар жауып тұрғанда алдыңғы терезе тазалағыштары жарамсыз көлік құралын басқаруға.

      Ескертпе. Ең төменгі жылдамдықпен жүрген кезде көлік құралын тоқтататуға немесе маневрді жүзеге асыруға мүмкіндік бермейтін тежегіш жұмыс жүйесі немесе рульдік басқару жұмыс істемейтін болып саналады.

      11) өзінің қатысы бар жол-көлік оқиғасынан кейін не ішкі істер органдары қызметкерінің талабы бойынша көлік құралы тоқтатылғаннан кейін уәкілетті лауазымды адам масаң күйді анықтау мақсатында куәландырудан өткізгенге дейін немесе уәкілетті лауазымды адам осындай куәландыруды жүргізуден босату туралы шешім қабылдағанға дейін алкоголь ішімдіктерін, есірткі немесе психотроптық заттарды пайдалануға тыйым салынады.

      Осы Қағидалардың 8-бөлімінің 12 және 13-тармақтарында, 9-бөлімінің 2 және 3-тармақтарында, 10-бөлімінің 5-тармағында, 11-бөлімінің 4 және 5-тармақтарында, 12-бөлімінің 4, 5 және 7-тармақтарында, 13-бөлімінің 2 және 3-тармақтарында, 14-бөлімінің 4-тармағында, 15-бөлімінің 3-тармағында, 16-бөлімінің 1-тармағында, 17-бөлімінің 2-тармағында, 20-бөлімінің 4 және 5-тармақтарында, 22-бөлімінің 6 және 7-тармақтарында жүргізушілер үшін өзге тыйым салулар көзделген.

      Ескерту. 4-тармаққа өзгерістер енгізілді - ҚР Үкіметінің 23.06.2015 № 472 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 21.10.2017 № 667 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 28.04.2021 № 275 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулыларымен.

3. Жаяу жүргіншілердің міндеттері

      1. Жаяу жүргіншілер тротуармен немесе жаяу жүргіншілерге арналған жолдармен, ал олар болмаған кезде – жол жиегімен, сондай-ақ Қағидалардың 17-бөлімі 1 және 4-тармақтарының талаптарына сәйкес жүреді.

      Көлемі үлкен заттарды көтеріп немесе алып келе жатқан жаяу жүргіншілер, сондай-ақ қозғалтқышы жоқ кресло-арбалармен келе жатқан адамдар, егер олар тротуармен немесе жолды жағалай жүргенде басқа жаяу жүргіншілер үшін кедергі келтіретін болса, жолдың жүру бөлігінің жиегімен (бөлу жолақтары бар жолдарда – жолдың жүру бөлігінің сыртқы шетімен) жүре алады.

      Тротуарлар, жаяу жүргіншілерге арналған жол немесе жолдың жиегі болмағанда, сондай-ақ олармен жүру мүмкін болмаған жағдайда жаяу жүргіншілер велосипед жолымен немесе жолдың жүру бөлігінің шетімен (бөлу жолақтары бар жолдарда – жолдың жүру бөлігінің сыртқы шетімен) бір қатарда жүре алады.

      Елді мекендерден тыс жерлерде жолдың жүру бөлігімен жүрген кезде жаяу жүргіншілер көлік құралдарының жүрісіне қарсы жүруі тиіс.

      Жолдың жүру бөлігінің шетімен қозғалтқышы жоқ кресло-арбаларда келе жатқан, мотоцикл, мопед, велосипед жүргізуші адамдар көлік құралдары жүрісінің бағытында жолдың оң жағымен жүреді.

      Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 26.10.2022 № 850 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      2. Ұйымдасқан жаяу жүретін лектердің жолдың жүру бөлігімен жүру көлік құралдарының жүру бағытында оң жақпен, төрт адамнан аспайтын қатармен жүзеге асырылады. Лектің алдынан және артынан сол жағымен қызыл жалауша ұстаған, тәуліктің қараңғы уақытында және жеткіліксіз көріну жағдайында - алдында ақ түсті, артта қызыл түсті жағулы фонарьмен ілесіп жүрушілер жүреді.

      3. Жаяу жүргіншілер көлік жүретін бөлікті жаяу жүргіншілерге арналған, оның ішінде жерасты және жерүсті өткелдерімен, ал олар болмағанда көру шегінде — қиылыстарда тротуарлар және жол жиегі сызығы бойымен кесіп өтеді.

      Көру аймағында өткел немесе жол қиылысы болмағанда жолдың жүру бөлігінің шетіне тік бұрыштап, екі жақтан да жақсы көрінетін жерден жолды кесіп өтуге болады. Жолдың жүру бөлігін елді мекенде бөлу жолағы болған кезде, сондай-ақ жаяу жүргіншілер немесе жол қоршаулары орнатылған жерлерде жаяу жүргінші өткелдерінен тыс кесіп өтуге рұқсат етілмейді.

      4. Жаяу жүргіншілер жүріс реттеліп тұратын жерлерде - реттеушінің сигналын немесе жаяу жүргіншілер бағдаршамын, ал ол болмағанда - көлік бағдаршамын басшылыққа алады.

      5. Реттелмейтін жаяу жүргіншілер өткелдерінен жаяу жүргіншілер жолдың жүру бөлігіне жақындап қалған көлік құралымен арақашықтықты, оның жылдамдығын бағалап және кесіп өту олар үшін қауіпсіз екендігіне көз жеткізгеннен кейін шығады. Жолдың жүру бөлігін жаяу жүргінші өткелдерінен тыс жерлерде кесіп өткен кезде жаяу жүргіншілер, бұдан басқа көлік құралдары үшін кедергі келтірмейді және жақындап қалған көлік құралының жоқтығына көз жеткізбейінше тоқтап тұрған көлік құралының немесе көрінуді шектейтін өзге кедергінің тасасынан шықпайды.

      Ескертпе. Реттелетін және реттелмейтін жаяу жүргінші өткелі ұғымы Қағидалардың 13-бөлімі 4-тармағында белгіленген реттелетін және реттелмейтін жол қиылысы ұғымымен бірдей.

      6. Жолдың жүру бөлігіне шыққаннан кейін жаяу жүргіншілер, егер бұл жүріс қауіпсіздігін қамтамасыз етумен байланысты болмаса, кідірмеуі немесе аялдамауы тиіс. Жолды кесіп өтуге үлгермеген жаяу жүргінші қарсы бағыттағы көлік легін бөлетін сызықта аялдайды. Әрі қарай жүру қауіпсіз екендігіне көз жеткізгеннен кейін бағдаршамның (реттеушінің) сигналын ескеріп, жолдан өтуді жалғастыруға болады.

      7. Жарқылдайтын көк маягі мен арнайы дыбыс сигналы іске қосулы көлік құралы жақындаған кезде жаяу жүргіншілерге жолдың жүру бөлігін кесіп өтуге рұқсат етілмейді, ал жол үстіндегілер осы көлік құралдарына жол береді және мүмкіндігіне қарай жолдың жүру бөлігін босатады.

      8. Маршруттық көлік құралы мен таксиді жолдың жүру бөлігіне қарағанда биіктеу тұрған отырғызу алаңдарында, ал олар жоқ болған жағдайда - тротуарда немесе жол жиегінде ғана тұрып күтуге рұқсат етіледі. Биігірек отырғызу алаңдарымен жабдықталмаған аялдама пункттерінде көлік құралына отыру үшін жолдың жүру бөлігіне шығуға ол тоқтағаннан кейін ғана рұқсат етіледі. Түскеннен кейін жолдың жүру бөлігін кідірместен босату керек.

      Аялдама пунктіне немесе одан жолдың жүру бөлігі арқылы жүру кезінде жаяу жүргіншілер осы бөлімнің 4-7-тармақтарының талаптарын басшылыққа алады.

4. Жолаушылардың міндеттері

      1. Жолаушылар:

      1) алып тасталды - ҚР Үкіметінің 21.10.2017 № 667 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

      2) қауіпсіздік белдіктерімен жабдықталған көлік құралымен жол жүрген кезде оларды тағуға (Қағидалардың 2-бөлімі 1-тармағының 2) тармақшасын ескеріп), ал мотоциклмен жол жүрген кезде — түймеленген мотошлемде болуға;

      3) тротуар немесе жол жиегі жағынан және көлік құралы толық тоқтағаннан кейін ғана отыруды және түсуді жүзеге асыруға міндетті.

      Егер тротуар немесе жол жиегі жағынан отыру және түсу мүмкін болмаса, бұл қауіпсіз болатын және жол жүрісіне басқа да қатысушылар үшін кедергі келтірмейтін жағдайларда жолдың жүру бөлігі жағынан жүзеге асырылады.

      Ескерту. 1-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Үкіметінің 21.10.2017 № 667 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      2. Жолаушыларға:

      1) көлік құралы жүріп келе жатқанда жүргізушіні оны басқарудан алаңдатуға;

      2) борт платформасы бар жүк автомобилімен жол жүрген кезде түрегеліп тұруға, бортқа немесе борттардан биік тұратын жүктің үстіне отыруға;

      3) көлік құралы жүріп келе жатқанда оның есіктерін ашуға, сондай-ақ терезесінен және люгінен басын шығаруға тыйым салынады.

5. Бағдаршамның және реттеушінің сигналдары

      Ескертпе. Бағдаршам және реттеуші сигналдарының кескіндемелері 1-суретте келтірілген.

Бағдаршамның сигналдары

      1. Жол жүрісін реттеу үшін көлденең және тігінен орналасқан бағдаршамдар қолданылады.

      Бағдаршамдарда жасыл, сары, қызыл және ай түстес ақшыл жарық сигналдары қолданылады.

      Сигналдары тігінен орналасқан бағдаршамдарда қызыл түс жоғарыда орналасады, ал жасыл — төменде; сигналдар көлденеңінен орналасқанда қызыл - сол жақта, жасыл - оң жақта орналасады.

      Бағдаршам сигналдары мақсатына байланысты дөңгелек, бағыттаушы (бағыттаушылар) түрінде, жаяу жүргінші немесе велосипед кескінінде, "Х" және "+" тәрізді болуы мүмкін.

      Дөңгелек сигналды бағдаршамдардың бір немесе екі, дөңгелек жасыл сигналдың деңгейінде орналасқан жасыл бағыттаушы (бағыттаушылар) түріндегі сигналдары бар қосымша секциялары болуы мүмкін.

      Ескерту. 1-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Үкіметінің 21.10.2017 № 667 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      2. Бағдаршамның дөңгелек сигналдарының мынадай мәні бар:

      1) жасыл сигнал жүруге рұқсат етеді;

      2) жасыл жыпылықтаған сигнал жүруге рұқсат етеді және оның қолданылу уақыты өтіп барады және тыйым салатын сигнал іске қосылатындығын хабарлайды (жүргізушілер мен жаяу жүргіншілерді жасыл сигналдың жануына дейін уақыт туралы секундпен хабар беретін сандық табло қолданылады);

      3) сары сигнал осы бөлімнің 14-тармағында көзделгеннен басқа жағдайларда жүруге тыйым салады және сигналдардың ауысқалы тұрғанын ескертеді;

      4) сары жыпылықтаған сигнал бағдаршаммен реттелмейтін көше қиылысының немесе жаяу жүргінші өтпесінің бар екенін хабарлайды, қауіптен сақтандырады;

      5) қызыл, оның ішінде жыпылықтайтын сигнал, жүруге тыйым салады. Қызыл және сары сигналдардың қосыла жануы жүруге тыйым салады және жасыл сигнал жанғалы тұрғаны хабар береді.

      1-сурет. БАҒДАРШАМНЫҢ ЖӘНЕ РЕТТЕУШІНІҢ СИГНАЛДАРЫ. КӨЛІК БАҒДАРШАМДАРЫ





      3. Қызыл, сары және жасыл түсті бағыттаушы түрінде орындалған бағдаршам сигналы тиісті түстердегі дөңгелек сигналмен бірдей мағыналас, бірақ олардың күші бағыттаушы көрсеткен бағытқа (бағыттарға) ғана қолданылады. Бұл ретте солға бұрылуға рұқсат беретін бағыттаушы, егер бұған тиісті жол белгісімен тыйым салынбаса, кері бұрылуға да рұқсат етеді.

      Сілтеме. Қызыл және сары бағыттаушылардың орнына осы мағынада қара контурлы бағыттаушылар кескінделген дөңгелек қызыл және сары сигналдар пайдаланылуы мүмкін.

      Қосымша секциясы бар жасыл бағыттаушы да осындай мәнге ие болады. Қосылмай тұрған қосымша секцияның сигналы осы секциямен реттелетін бағыттағы жүріске тыйым салынғанын білдіреді.

      4. Егер бағдаршамның негізгі жасыл сигналына қара контурлы бағыттаушы (бағыттаушылар) салынған болса, онда ол жүргізушіге бағдаршамның қосымша секциясын және қосымша секцияның сигналына қарағанда өзге де рұқсат етілген жүру бағыттарын хабарлайды.

      5. Егер бағдаршам сигналы жаяу жүргіншінің (велосипедтің) кескіні түрінде орындалса, онда күші тек жаяу жүргіншіге, (велосипедшілерге) ғана қолданылады. Бұл ретте жасыл сигнал жаяу жүргіншінің (велосипедшінің) жүруіне рұқсат береді, ал қызыл тыйым салады.

      Велосипедшілердің жүруін реттеу үшін сондай-ақ кішірейтілген өлшемдегі дөңгелек сигналы бар, 300x200 мм өлшемді, қара түсті велосипед кескінделген тік бұрышты ақ түсті тақтайшамен толықтырылған бағдаршам пайдаланылады.

      6. Көру қабілетінен толық айырылған жаяу жүргіншілерді жолдың жүру бөлігін кесіп өту мүмкіндігі туралы хабардар ету үшін бағдаршамдардың жарық сигналдары дыбыстық сигналмен толықтырылуы мүмкін.

      Ескерту. 6-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 26.10.2022 № 850 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      7. Көлік құралдарының жолдың жүру бөлігінің қозғалыс бағыты қарама-қарсы бағытқа өзгеруі мүмкін жол жолақтары бойынша жүруін реттеу үшін X үлгісіндегі қызыл сигнал және төмен бағытталған бағыттаушы түріндегі жасыл сигналы бар реверстік бағдаршам қолданылады. Бұл сигналдар тиісінше олар үстінде орналастырылған жолақ бойынша жүруге тыйым салады немесе рұқсат береді.

      Реверстік бағдаршамның негізгі сигналдары бағыттаушы түріндегі, төмен қарай оңға немесе солға қиғаштай еңкейтілген, іске қосылған сигналдың ауысатындығын және бағыттаушы нұсқаған жолаққа қатар ауыстыру қажеттігін хабарлайтын сары сигналмен толықтырылуы мүмкін.

      Реверстік бағдаршамның екі жағынан 1.9 таңбалауымен белгіленген жолақтың үстіне орналастырылған сигналдары іске қосылғанда осы жол жолағына шығуға тыйым салынады.

      8. Трамвайлардың, сондай-ақ олар үшін бөлінген жолақпен жүретін қоғамдық көліктің жүрісін реттеу үшін "Т" әрпі түрінде орналасқан төрт ай түстес ақ дөңгелек сигналдары бар бағдаршамдар қолданылады. Бір мезгілде төменгі сигналмен бір немесе бірнеше жоғарғы сигнал іске қосылған кезде ғана олардың сол жақтағысы - солға, ортадағысы - тіке, оң жақтағысы - оңға жүруге рұқсат етеді.

      Ескерту. 8-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Үкіметінің 02.08.2017 № 463 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      9. Теміржол өтпесінде орналасқан дөңгелек, жыпылықтап тұратын ай түстес ақ сигнал көлік құралдарының өтпе арқылы жүруіне рұқсат береді. Ай түстес ақ және қызыл жыпылықтайтын сигнал сөніп тұрған кезде көз жетер шегінде өтпеге жақындап қалған пойыз (локомотив, дрезина) болмаған кезде жүруге рұқсат етіледі.

      9-1. Қызыл "+" тәрізді сигнал қарсы бағыттағы көлік құралдары үшін бағдаршамның тыйым салатын қызыл сигналының жанғаны туралы хабарландырады.

      Сөніп тұрған қызыл "+" тәрізді сигнал қарсы бағыттағы көлік құралдары үшін бағдаршамның рұқсат беретін жасыл сигналының жанғаны туралы хабарландырады.

      Ескерту. Қағидалар 9-1-тармақпен толықтырылды - ҚР Үкіметінің 21.10.2017 № 667 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

Реттеушінің сигналдары

      10. Оның денесі мен қолдарының, оның ішінде мынадай мәндерді білдіретін таяқшамен жасаған қимылдары, реттеушінің сигналы болып табылады:

      1) қолдары екі жаққа созылған немесе төмен түсірілген:

      сол және оң бүйір жақтарынан - трамвайға тіке, рельссіз көлік құралдарына тіке және оңға жүруге рұқсат етіледі, жаяу жүргіншілерге жолдың жүру бөлігін кесіп өтуге рұқсат етіледі;

      кеуде және арқа жағынан - барлық көлік құралдарының және жаяу жүргіншілердің жүруіне тыйым салынады;

      2) оң қол алға созылған:

      сол бүйір жақтан - трамвайға солға, рельссіз көлік құралдарына барлық бағыттарда жүруге рұқсат етіледі;

      кеуде жағынан - барлық көлік құралдарына тек қана оңға жүру рұқсат етіледі;

      оң бүйір және арқа жағынан - барлық көлік құралдарына жүруге тыйым салынады;

      жаяу жүргіншілерге жолдың жүру бөлігін кесіп өтуге реттеушінің арт жағынан рұқсат етіледі.

      3) қол жоғары көтерілген:

      осы бөлімнің 14-тармағында көзделген жағдайлардан басқа барлық көлік құралдары мен жаяу жүргіншілердің барлық бағытта жүруіне тыйым салынады.

      Реттеуші қол қимылдарымен жүргізушілерге және жаяу жүргіншілерге түсінікті басқа да сигналдар беруі мүмкін.

      Сигналдар жақсы көрінуі үшін реттеуші таяқшаны немесе қызыл сигналы бар дискіні (жарық шағылыстырғышты) қолдануы мүмкін.

      11. Көлік құралының тоқтауын талап ету дауыс күшейткіш құрылғысының көмегімен, ысқырып сигнал берумен бір мезгілде жүргізушіге түсінікті және орындалуы авариялық жағдай туғызбайтындай етіп дер кезінде берілуге тиіс көлік құралына бағытталған қол қимылымен немесе таяқшамен беріледі.

      12. Ысқырықпен қосымша берілген сигнал жол жүрісіне қатысушылардың назарын аудару үшін беріледі.

      13. Бағдаршамның (реверстіктен басқа) немесе реттеушінің тыйым салатын сигналы кезінде жүргізушілер тоқтау-сызығының (5.3.3-белгісінің) алдында, ал олар болмаған кезде:

      1) жол қиылысында — жаяу жүргіншілер үшін кедергі тудырмай жолдың кесіп өтетін жүру бөлігінің алдында не Қағидалардың 13-бөлімі 8-тармағының талаптарын басшылыққа алады;

      2) теміржол өтпесі алдында - Қағидалардың 15-бөлімі 4-тармағына сәйкес;

      3) басқа жерлерде - жүруі рұқсат етілген көлік құралы мен жаяу жүргіншілерге кедергі туғызбай тоқтайды.

      14. Реттеуші қолын көтерген немесе сары сигнал жанған кезде, егер бағдаршам сигнализациясының жұмыс режимі жасыл сигналдың тікелей сөнер алдындағы жыпылықтауын қамтамасыз етпейтін жағдайларда, шұғыл тежеуге жүгінбей тоқтата алмайтын жүргізушілерге осы бөлімнің 13-тармағында белгіленген жерлерде әрі қарай жүруге рұқсат етіледі.

      Реттеуші қолын көтерген немесе сары сигнал жанған кезде жолдың жүру бөлігінде келе жатқан жаяу жүргіншілер оны босатады, ал оған мүмкіндік болмаған кезде қарсы көлік легін бөлуші сызықта тоқтайды.

      15. Жүргізушілер мен жаяу жүргіншілер, тіпті олар бағдаршам сигналына, жол белгілері немесе таңбаларының талаптарына қайшы келсе де, реттеушінің сигнал талаптары мен бұйрығын орындайды.

      16. Теміржол өтпелерінде жыпылықтаған қызыл сигналмен бір мезгілде жол жүрісіне қатысушыларды қосымша ақпараттандыратын, өтпе арқылы жүруге тыйым салатын дыбыстық сигнал берілуі мүмкін.

6. Арнаулы сигналдарды қолдану

      1. Көк және (немесе) қызыл түсті жарқылдауық маягі іске қосылған жедел және арнайы қызметтің көлік құралдарының жүргізушілері кезек күттірмейтін қызметтік тапсырманы орындау кезінде, жол жүрісі қауіпсіздігі қамтамасыз етілген жағдайда осы Қағидалардың 5 (реттеушінің сигналдарынан басқа), 8-18-бөлімдерінің, осы Қағидаларға 1 және 2-қосымшалардың талаптарын орындамауы мүмкін.

      Қозғалысқа басқа қатысушылардың алдында басымдық алуы үшін мұндай көлік құралдарының жүргізушілері көк және (немесе) қызыл түсті жарқылдауық маяк пен арнаулы дыбыстық сигналды іске қосуы тиіс. Олар өздеріне жол берілгендігіне көз жеткізгеннен кейін ғана басымдықты пайдалана алады.

      Бұл құқықты Қағидалардың осы тармағында белгіленген жағдайларда жедел және арнаулы қызметтердің көлік құралдары ілесіп жүретін көлік құралдарының жүргізушілері де пайдаланады.

      2. Көк және (немесе) қызыл түсті жарқылдақ маягі іске қосылған және арнаулы дыбыстық сигналы бар көлік құралдары жақындаған кезде жүргізушілер осы және олардың ілесіп жүруіндегі басқа көлік құралдарының кедергісіз өтіп кетуін қамтамасыз ету үшін жолды босатады.

      3. Көк және (немесе) қызыл түсті жарқылдақ маягі іске қосулы тоқтап тұрған көлік құралдарына жақындаған кезде жүргізуші қажет болған жағдайда дереу тоқтатуға мүмкіндік болуы үшін жылдамдықты азайтады.

      4. Құрылыс, жөндеу немесе жинау жұмыстарын орындау кезінде іске қосылған қызғылт сары немесе сары түсті жарқылдауық маягі бар, жеке меншік күзет ұйымдарының жедел ден қою ұтқыр топтарының, жолдағы көліктік бақылау органдарының көшпелі бақылау-өткізу пункттерінің, инкассация қызметтерінің мамандандырылған көлік құралдарының, ұйымдасқан велосипедшілер топтарымен бірге жүретін, өсімдіктер және жануарлар дүниесін қорғау саласындағы құқық бұзушылықтарға жол бермеу жөніндегі қызметті атқаратын көлік құралдарының жүргізушілері жол жүрісі қауіпсіздігі қамтамасыз етілген жағдайда жол белгілері (2.2, 2.4 – 2.6, 3.11 – 3.14, 3.17.2, 3.20 белгілерінен басқа) мен таңбаларының, сондай-ақ Қағидалардың 9-бөлімі 4 – 8-тармақтарының және 16-бөлімі 1-тармағының талаптарын орындамауы мүмкін. Басқа көлік құралдарының жүргізушілері олардың жұмысына кедергі жасамауға тиіс.

      Ескерту. 4-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 28.04.2021 № 275 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

7. Авариялық сигнал беру мен авариялық аялдау белгісін қолдану

      1. Авариялық жарық сигнал беру:

      1) жол-көлік оқиғасы кезінде;

      2) аялдауға тыйым салынған жерлерде амалсыздан тоқтаған кезде;

      3) артқа жүру кезінде;

      4) жүргізушінің көзін фар жарығы шағылыстырған кезде;

      5) сүйретуге алу кезінде (сүйретілетін механикалық көлік құралында);

      6) жолдың жарықтандырылмайтын учаскесінде аялдау және тұру кезінде немесе көлемдік оттардың дұрыс істемеуінен көріну жеткіліксіз болғанда;

      7) елді мекеннен тыс, жол жиегінің ені жолдың жүру бөлігінен толық кіру үшін жеткіліксіз болғанда немесе жол жиегінің енін осы жол жағдайында айқындау мүмкін болмай, онда тоқтаған кезде іске қосылады.

      Авариялық жарық сигнал беру басқа жағдайларда да, жол жүрісінің қатысушыларына көлік құралы туғызуы мүмкін қауіптілік туралы ескерту үшін де қосылады.

      2. Авариялық жарық сигналын іске қосқаннан кейін, сондай-ақ оның ақауы болса немесе ол болмағанда, жолдың жүру бөлігінің неғұрлым қауіпті:

      1) жол-көлік оқиғасы;

      2) аялдама жасауға тыйым салынған жерлерде немесе жолдың көрінуі бір жүз метрден кем болған жерлерде мәжбүрлі тоқтау кезінде ең болмағанда бір бағытта дереу авариялық аялдама (немесе жыпылықтаған қызыл фонарь) белгісі қойылады.

      Авариялық аялдау белгісі (немесе жыпылықтаған қызыл фонарь) нақты жағдайда басқа жүргізушілерді қауіптілік туралы уақтылы хабардар етуді қамтамасыз ететін қашықтықта көлік құралынан елді мекендерде - кемінде он бес метр және елді мекеннен тыс жерде - отыз метр арақашықтықта орнатылады.

      3. Авариялық жарық сигналы болмағанда немесе оның ақауы болса, сүйретілетін механикалық көлік құралының артқы жағына авариялық қауіптілік белгісі бекітіледі.

8. Маневр жасау

      1. Жүргізуші маневрді орындауды бастамас бұрын тиісті мақсаттағы жарық көрсеткіштерімен, егер олар болмаса немесе ақауы болса — қолмен сигнал береді. Бұл ретте маневр қауіпсіздікті сақтай отырып, жүзеге асырылады және жол жүрісіне басқа қатысушыларға кедергі туғызбайды.

      2. Сол жаққа бұрылудың жарық көрсеткіші не сол жаққа сол қолды созу не жанына созылған тік бұрыш жасап шынтақтан жоғары бүгілген оң қол сол жаққа маневр жасау сигналы болып табылады. Оң жаққа бұрылудың жарық көрсеткіші не жанына созылған оң қол немесе жанына созылған және шынтақтан тік бұрыш жасап жоғары бүгілген сол қол оң жаққа маневр жасау сигналы болып табылады. Тежеу сигналы тоқтау-сигналымен не қолды жоғары көтеру арқылы беріледі. Артқа жүру сигналы артқы жүріс шамын жағу және авариялық сигнал беруді қосу арқылы беріледі.

      Бұрылу көрсеткіштерімен немесе қолмен сигнал беру жол жүрісіне басқа қатысушыларды жаңылыстырмай, маневрді орындау басталғанға дейін алдын ала беріледі және ол аяқталғаннан кейін дереу тоқтатылады (сигналды қолмен беруді тікелей маневрді орындау алдында аяқтауға болады).

      Сигнал беру жүргізушіге артықшылық бермейді және оны сақтық шараларын қолданудан босатпайды.

      3. Екінші дәрежелі жолдан жолға шығу кезінде жүргізуші жолда жүріп келе жатқан көлік құралдары мен жаяу жүргіншілерге, ал жолдан кірген кезде өзі жолын кесіп өтетін жаяу жүргіншілер мен велосипедшілерге жүруге жол береді.

      4. Жүргізуші аялдау немесе тұрақ орнына келген кезде жолдың жүру бөлігінің шетімен немесе жол жиегімен келе жатқан жаяу жүргіншілерге, велосипед, мопед, көлік арба жүргізушілеріне, мініс және жүк артылған мал айдаушыларға жол береді.

      5. Қатар ауыстыру кезінде жүргізуші жүру бағытын өзгертпей, қатарлас келе жатқан көлік құралдарына жол береді. Бірге келе жатқан көлік құралдары бір мезгілде қатар ауыстырған кезде, жүргізуші оң жақта келе жатқан көлік құралына жол береді.

      Жүріп келе жатқан көлік құралдары арасында қауіпті арақашықтық туындайтын жағдайда қатар ауыстыруға рұқсат етілмейді.

      6. Шеңберлі жүріс ұйымдастырылған жол қиылысына шыққан кезде бұрылыс жасау жағдайларын қоспағанда, оңға, солға немесе кері бұрылу алдында жүргізуші осы бағытта жүруге арналған жолдың жүру бөлігінде және жолақта тиісті шеткі орынға алдын ала ауысады.

      Егер жолда 5.8.1 немесе 5.8.2 белгілері орнатылса, онда аталған маневрлерді тиісті жүру жолақтары бойынша жасауға рұқсат етіледі; бұл ретте шеткі жүру жолақтары бос болған кезде шеткі емес жолақтармен жүруге рұқсат етілмейді.

      Егер 5.8.1 немесе 5.8.2 белгілерімен жолдың жүру бөлігінің жолақтарымен жүру бағыты көрсетілмесе, сол жақта жолдың жүру бөлігімен бір деңгейде орналасқан бір бағыттағы трамвай жолдары болған кезде сол жаққа және кері бұрылу солардан бастап орындалуы тиіс. Бұл ретте жүргізуші трамвайға жол береді.

      7. Бұрылу жолдың жүру бөліктерінің қиылысынан шыққан кезде көлік құралы қарсы жүру жағына шықпайтындай болып жүзеге асырылады.

      8. Егер көлік құралы қиылыста немесе одан тыс бұрылыс жасауды немесе қиылыста кері бұрылуды осы бөлімнің 6-тармағын сақтай отырып, өзінің көлемінен немесе басқа себептер бойынша орындай алмаса, жол жүрісі қауіпсіздігі қамтамасыз етілген жағдайда және бұл басқа көлік құралдарына кедергі туғызбайтын болса, көрші жол жолағына жартылай, ал қажет болғанда толықтай шығуына рұқсат етіледі.

      9. Рельссіз көлік құралының жүргізушісі қиылыстан тыс жерде солға немесе кері бұрылған кезде қарсы келе жатқан көлік құралына жол береді.

      Егер қиылыстан тыс жерде кері бұрылған кезде сол жақ шеттен маневрді орындау үшін жолдың жүру бөлігінің ені жеткіліксіз боса, онда жолдың жүру бөлігінің тек қана оң жақ шетінен (оң жақ жол жиегінен) бұрылуға жол беріледі. Бұл ретте жүргізуші бағыттас немесе қарсы келе жатқан көлік құралдарына жол береді.

      10. Көлік құралдары жүрісінің траекториясы қиылысатын, ал өту кезектілігі Қағидаларда айқындалмаған жағдайларда, көлік құралы өзіне оң жақтан жақындап қалған жүргізуші жол береді.

      11. Тежеу жолағы болған жағдайда, бұрылуды көздеген жүргізуші осы жолаққа уақтылы ауысады және сонда ғана жылдамдықты азайтады.

      Жолға кіретін жерде жүру сызығы болған кезде жүргізуші соның бойымен жүреді және осы жолмен жүріп келе жатқан көлік құралдарына жол бере отырып, көрші жолаққа ауысады.

      12. Кері бұрылуға:

      1) жаяу жүргіншілердің өткелдерінде және тротуарлардың немесе жол жиектерінің сызығы бойынша жол қиылыстарында;

      2) тоннельдерде;

      3) көпірлерде, жолөткелдерде, эстакадаларда және олардың астында;

      4) теміржол өтпелерінде;

      5) жолдың жүру бөлігінің көріну мүмкіндігі бір жүз метрден кем жерлерде;

      6) аялдау пункттері орналасқан жерлерде тыйым салынады.

      13. Көлік құралының артқы жүріспен қозғалуына маневр қауіпсіз болған және қозғалысқа басқа да қатысушыларға кедергі жасамаған жағдайда рұқсат етіледі. Көше қиылыстарында және осы бөлімнің 12-тармағына сәйкес кері бұрылуға тыйым салынған жерлерде артқа жүруге тыйым салынады.

      Ескерту. 13-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 21.10.2017 № 667 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

9. Көлік құралдарын жолдың жүру бөліктерінде орналастыру

      1. Рельссіз көлік құралдарына арналған жүру жолақтарының саны таңбалармен немесе 5.8.1, 5.8.2, 5.8.7, 5.8.8 белгілерімен айқындалады, ал егер олар болмаса, жолдың жүру бөлігінің енін, көлік құралдарының көлемін және олардың арасындағы қажетті аралықты ескере отырып, жүргізушілердің өздері айқындайды. Бұл ретте, егер жол жүрісін ұйымдастыру өзгеше жүру тәртібін айқындамаса, сол жақта орналасқан жолдың жүру бөлігінің (не жолдың жүру бөлігінің шетін айқындау мүмкін болмағанда, жол полотносының) жарты ені қарсы жүруге арналған жағы болып табылады. Қарсы жүруге арналған жақтарды бөлетін шартты сызықты айқындау кезінде жолдың жүру бөлігінің (жол полотносының) бір жерінде енінің кеңеюі назарға алынбайды.

      2. Төрт немесе одан да көп жолағы бар екіжақты жүру жолдарында жолдың қарсы жүруге арналған жағына шығуға тыйым салынады. Мұндай жолдарда солға бұрылуды немесе кері бұрылуды көше қиылыстарында және бұған Қағидалармен, белгілермен және (немесе) таңбамен тыйым салынбаған жерлерде орындауға болады.

      Ескерту. 2-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 21.10.2017 № 667 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      3. Үш жолағы бар, екіжақты жүру жолдарында қарсы жүруге арналған шеткі сол жақтағы жолаққа шығуға тыйым салынады.

      4. Елді мекеннен тыс, сондай-ақ елді мекендерде 5.1 және 5.3 белгілерімен белгіленген жолдарда немесе 80 км/сағ. жоғары жылдамдықпен жүруге рұқсат етілген жерлерде көлік құралының жүргізушілері мүмкіндігіне қарай оларды жолдың жүру бөлігінің оң жақ шетіне жақын жүргізеді, бұл ретте оң жақ бос болған кезде сол жақпен жүрмейді.

      Елді мекендерде Қағидалардың осы тармағының және осы бөлімінің 5-тармағының, 16-бөлімі 1-тармағының және 24-бөлімі 2-тармағының талаптарын ескере отырып, кез келген жолақпен жүру жүзеге асырылады, алайда, сол жақ жолақтың бойымен рұқсат етілгеннен төмен жылдамдықпен келе жатқан көлік құралының жүргізушісі осы жолақтың бойымен неғұрлым жоғары жылдамдықпен артынан жақындап келе жатқан және Қағидалардың 19-бөлімі 13-тармағына сәйкес ескерту сигналын берген көлік құралына оң жаққа қатар ауыстыру арқылы жолақты босатады.

      Осы бағытта жүру үшін үш және одан көп жолағы бар кез келген жолда, басқа жолақтар бос болмаған кезде сол жақ шеткі жолаққа неғұрлым қарқынды жүріс кезінде, сондай-ақ басып озуға, солға бұрылуға немесе кері айналу үшін шығуға, ал рұқсат етілген ең жоғары массасы 3,5 т артық болатын жүк автомобильдеріне - тек қана солға немесе кері бұрылуға рұқсат етіледі. Бір жақты жүру жолының, аялдау немесе тұру үшін, сол жағына шығу тек қана Қағидалардың 12-бөлімі 1-тармағына сәйкес жүзеге асырылады.

      Көлік құралдарының көрші жолаққа қарағанда үлкен жылдамдықпен бір жол жолағында жүруі басып озуға жатпайды.

      5. Жүру жылдамдығы 40 км/сағ. аспайтын немесе техникалық себептерге байланысты мұндай жылдамдық ала алмайтын көлік құралдары айналып өту, басып озу, солға, кері бұрылу немесе рұқсат етілген жағдайларда жолдың сол жағында аялдау (тұру) алдында қатар ауыстыру жағдайларынан басқа, осы көлік құралының оған керек бағытта жүруіне арналған шеткі оң жақ жолақпен жүреді.

      6. Жолдың жүру бөлігімен бір деңгейде сол жақта орналасқан бір бағыттағы трамвай жолымен жүруге осы бағыттағы барлық жолақтар бос болмаған кезде, сондай-ақ Қағидалардың 8-бөлімі 6-тармағын ескере отырып айналып өту, озып шығу, солға бұрылу немесе кері айналу кезінде рұқсат етіледі. Бұл ретте трамвайға кедергі жасалмауы керек. Қарсы бағыттағы трамвай жолдарына шығуға, сондай-ақ жолда 5.8.1 немесе 5.8.2 белгілері орнатылса, трамвай жолымен жол қиылысы арқылы жүруге рұқсат етілмейді.

      7. Егер жолдың жүру бөлігі таңбалау сызықтарымен жолақтарға бөлінсе, көлік құралдарының жүруі қатаң түрде белгіленген жол жолақтары бойынша жүзеге асырылуы тиіс. Үзік сызықты таңбаларға қатар ауыстырған кезде ғана шығуға рұқсат етіледі.

      8. Реверстік жүріс жолына бұрылған кезде, жүргізуші көлік құралын жолдың жүру бөлігінің қиылысынан шыққан кезде көлік құралы оң жақ шеткі жолаққа шығатындай жағдайда жүргізеді. Жүргізуші осы бағыттағы жүріске басқа жолақтар бойымен жүруге рұқсат етілетіндігіне көз жеткізгеннен кейін ғана қатар ауыстыруға рұқсат етіледі.

      9. Көлік құралдарының жол жиегімен, тротуарлармен және жаяу жүргіншілер жолымен (Қағидалардың 12-бөлімі 1-тармағында және 24-бөлімі 2-тармағында көзделген жағдайларды қоспағанда), ал елді мекендерде - бұдан басқа, жолдың жүру бөлігінен тыс жерлермен жүруіне рұқсат етілмейді. Жол пайдалану және коммуналдық қызмет машиналарының жүруіне, жол жиегіне, тротуарларға немесе жаяу жүргіншілер жолына тікелей жақын орналасқан объектілерге жүктерді апаратын көлік құралдарының қысқа жолмен баруына, басқа кіру жолы болмаған кезде рұқсат етіледі. Бұл ретте жол жүрісі қауіпсіздігі қамтамасыз етілуі тиіс.

      10. Жүргізуші жүру жылдамдығына орай алда жүріп бара жатқан көлік құралымен соқтығысудан сақтануға мүмкіндік беретін қашықтықты, сондай-ақ қозғалыс қауіпсіздігін қамтамасыз ететін қажетті бүйірлік аралықты сақтайды.

      11. Елді мекендерден тыс жерде екі жолағы бар екіжақты жүру жолдарында олар үшін жылдамдыққа шектеу белгіленген көлік құралдарының, сондай-ақ ұзындығы жеті метрден асатын көлік құралдарының (көлік құралдары құрамының) жүргізушілері өз көлігі мен алда кетіп бара жатқан көлік құралының арасында оларды басып озатын көлік құралы бұлар жүріп келе жатқан жол жолағына кедергісіз қатар ауыстыра алатындай аралықты ұстайды. Бұл талап, егер жүргізуші басып озуды орындауға әзірленіп келе жатса, сондай-ақ үдемелі жүріс кезінде және ұйымдасқан көлік легінің кезінде қолданылмайды.

      12. Екіжақты жүру жолдарында жүру бөлігінің ортасында орналасқан қауіпсіздік аралдарының жолдың бөлу жолағы, тумбалар және жол құрылыстарының элементтері (көпір тіректері, жол өткізгіштері және сол сияқтылар) болмаған кезде, егер белгілер мен таңба өзгеше нұсқамаса, жүргізуші оң жағынан айналып өтеді.

10. Жүріс жылдамдығы

      1. Жүргізуші көлік құралын белгіленген шектеуден аспайтын жылдамдықпен, мұндайда жүріс үдемелілігін, көлік құралы мен жүктің ерекшелігін және жай-күйін, жүру бағытындағы көрінуге қатысты жол және метеорологиялық жағдайларды ескере отырып жүргізеді. Жылдамдық жүргізушіге Қағидалардың талаптарын орындау үшін көлік құралының жүрісіне тұрақты түрде бақылау жасауына мүмкіндік беруін қамтамасыз етеді.

      Жүруге жүргізуші анықтай алатындай кедергі және (немесе) қауіп туған жағдайда, ол жылдамдықты тоқтатуға дейін азайтуға немесе жол жүрісіне басқа қатысушылар үшін қауіп төндірмей, кедергіні айналып өтуге шаралар қолданады.

      2. Көлік құралдарына елді мекендерде тиісті жол белгілерімен белгіленген, бірақ сағатына 90 километрден аспайтын арнайы жүру режимдерін қоспағанда, сағатына 60 километрден аспайтын, ал тұрғын аймақтар мен аула аумақтарында - сағатына 20 километрден аспайтын жылдамдықпен жүру рұқсат етіледі.

      3. Елді мекендерден тыс мыналарға:

      1) жеңіл автомобильдерге және мотоциклдерге автомагистральдарда 3.24 тиісті жол белгісімен белгіленген, бірақ сағатына 140 километрден аспайтын, бөлу жолағы бар жолдарды сағатына 110 километрден аспайтын, қалған жолдарда сағатына 100 километрден аспайтын;

      2) рұқсат етілген ең жоғары массасы 3,5 т аспайтын жүк автомобильдеріне, қалааралық автобустарға, шағын автобустарға автомагистральдарда - сағатына 110 километрден аспайтын, бөлу жолағы бар жолдарды сағатына 100 километрден аспайтын, қалған жолдарда - сағатына 90 километрден аспайтын;

      3) басқа автобустарға, оның ішінде балалар топтарын ұйымдастырылған түрде тасымалдауды жүзеге асыратын, тіркеме сүйреткен кезде жеңіл автомобильдерге, рұқсат етілген ең жоғары массасы 3,5 асатын жүк автомобильдеріне автомагистральдарда сағатына 90 километрден аспайтын, бөлу жолағы бар жолдарда сағатына 80 километрден аспайтын, қалған жолдарда сағатына 70 километрден аспайтын жылдамдықпен жүруге рұқсат етіледі.

      4. Көлік құралдарының жылдамдығы:

      1) жүк автомобилінің шанағында жолаушыларды тасымалдау кезінде - сағатына 60 километрден;

      2) механикалық көлік құралдарын сүйреткен кезде — сағатына 50 километрден;

      3) қауіпті, ауыр салмақты және ірі көлемді жүктерді тасымалдау шарттарын келіскен кезде — белгіленген көлемнен аспауы тиіс.

      5. Жүргізушіге:

      1) белгіленген тәртіппен айқындалған ең жоғары жылдамдықтан асыруға;

      2) көлік құралының техникалық сипаттамасында айқындалған ең жоғары жылдамдықтан асыруға;

      3) көлік құралына орнатылған "Жылдамдықты шектеу" таным белгісінде көрсетілген жылдамдықтан асыруға (осы жерде және бұдан кейін таным белгілері Негізгі ережелерге сәйкес көрсетіледі).

      4) басқа көлік құралдарына кедергі келтіруге;

      5) егер бұл жол-көлік оқиғасын болғызбау үшін қажет етілмесе, кілт тоқтауға тыйым салынады.

11. Басып озу, қарсы келіп жол айырысу

      1. Басып озуды бастамас бұрын жүргізуші:

      1) өзі шығуды көздеген жүру жолағы басып озу үшін жеткілікті аралықта бос екендігін және осы маневрмен ол қарама-қарсы және осы жолақта артта жүріп келе жатқан, оның ішінде Қағидалардың 19-бөлімінің 12 және 13-тармақтарына сәйкес ескерту сигналдарын беруші көлік құралдарына кедергі келтірмейтініне;

      2) осы жолақта артта келе жатқан көлік құралының басып озуды бастамағанына;

      3) осы жолақ бойымен алда кетіп бара жатқан көлік құралы жүргізушісінің солға маневр жасау туралы сигнал бермегеніне;

      4) қарама-қарсы жүру жолағына (жағына) шыға отырып, басып озуды аяқтағаннан кейін, өзі басып озған көлік құралына кедергі тудырмай, бұрын жүріп келе жатқан жол жолағына келе алатынына көз жеткізуі қажет.

      2. Рельссіз көлік құралын сол жағынан басып озуға рұқсат етіледі. Алайда, жүргізушісі солға бұрылуға сигнал берген және маневрді орындауға кіріскен көлік құралын оң жағынан басып озады.

      3. Қарсы жүру жолағына (жағына) шыға отырып, басып озуды аяқтағаннан кейін, жүргізуші бұрын жүріп келе жатқан жүру жолағына қайтып оралады.

      4. Жүргізушіге жүру жылдамдығын арттыра отырып немесе өзге де әрекеттермен басып озып бара жатқан көлік құралының басып озуына кедергі келтіруге тыйым салынады.

      5. Мынадай жағдайларда:

      1) реттелетін жол қиылыстарында қарсы жүру жолағына шыға отырып;

      2) реттелмейтін жол қиылыстарында бағытын өзгертетін басты жолмен (рұқсат етілген оң жағынан басып озуды қоспағанда) және басты болып табылмайтын жолмен (шеңберлі жүрісті жол қиылыстарындағы басып озуды, қапталында тіркемесі жоқ екі дөңгелекті көлік құралдарын басып озуды және рұқсат етілген оң жағынан басып озуды қоспағанда) жүру кезінде;

      3) жаяу жүргіншілер өткелдерінде жаяу жүргіншілер болған кезде;

      4) теміржол өтпелерінде және олардың алдында бір жүз метрден жақын жерде;

      5) басып озып немесе айналып өтіп келе жатқан көлік құралын;

      6) өрге көтерілу соңында және көрінуі шектеулі және (немесе) 3.20 және 3.22 белгілерімен белгіленген басқа жол учаскелерінде қарсы жүру жолағына шыға отырып, басып озуға тыйым салынады.

      6. Жай жүретін немесе ірі көлемді көлік құралының жүргізушісі елді мекеннен тыс жерлерде осы көлік құралын басып озу қиындаған жағдайда мүмкіндігінше оңға ығыса жүреді, ал қажет болған жағдайда артта жиналып қалған көлік құралдарын өткізіп жіберу үшін тоқтайды.

      7. Егер қарсы келіп жол айрысуы қиындатылған және жол айырысудың басымдылығы 2.6 және 2.7 белгілерімен айқындалмаған болса, онда кедергі бар жақтағы жүргізуші жол береді. 1.13 және 1.14 белгілерімен белгіленген еңісте кедергі болған жағдайда, төмен жүріп келе жатқан көлік құралының жүргізушісі жол береді.

12. Аялдау және тоқтап тұру

      1. Көлік құралына жолдың оң жағындағы жол жиегіне, ал ол жоқ болғанда — жолдың жүру бөлігінің шетіне аялдауға және тоқтап тұруға жол беріледі.

      Елді мекендерде әр бағыт үшін бір жүру жолағы бар, ортасында трамвай жолы жоқ жолдарда және біржақты жүру жолдарында жолдың сол жағына аялдауға және тоқтап тұруға жол беріледі (рұқсат етілген ең жоғары массасы 3,5 т. асатын жүк автомобильдеріне жүк тиеу немесе түсіру үшін ғана біржақты жүру жолдарының сол жағына тоқтауға жол беріледі).

      2. Конфигурациясы көлік құралдарын өзгеше орналастыруға мүмкіндік беретін орындарды (жолдың жүру бөлігінің кеңейтілген жері) қоспағанда, көлік құралдарын жолдың жүру бөлігінің шетіне параллель бір қатарға қоюға рұқсат етіледі. Бүйір тіркемесі жоқ екі дөңгелекті көлік құралдарын екі қатар қоюға рұқсат етіледі.

      Жүру бөлігімен шектесетін, оған толықтай және ішінара кіретін тротуардың шетінде, егер бұл жаяу жүргіншілер жүрісіне кедергі келтірмейтін болса, жеңіл автомобильдердің, мотоциклдердің, мопедтердің және велосипедтердің тоқтап тұруына рұқсат етіледі.

      3. Елді мекендерден тыс ұзақ демалу, түнеу және сол сияқты мақсаттарда тоқтап тұруға осыған арнап көзделген алаңдарда немесе жолдан тысқары жерде рұқсат етіледі.

      4. Мынадай:

      1) егер бұл трамвайлардың жүруіне кедергі келтірсе, трамвай жолдарына тікелей жақын жерде;

      2) теміржол өтпелерінде, тоннельдерде;

      3) эстакадаларда, көпірлерде, жолөткелдерде (егер осы бағытта жүру үшін жолақ үштен кем болса) және олардың астында (жолақтардың санына қарамастан);

      4) егер бұл көлік құралдарының жүруіне кедергі келтірсе, тоқтаған көлік құралы мен тұтас таңбалау сызығы (жолдың жүру бөлігінің шетін белгілейтіннен басқа) немесе жолдың жүру бөлігінің қарсы шеті немесе жолдың жүру бөлігінің қарсы шетінде тұрған көлік құралы арасындағы қашықтық үш метрден кем болатын жерлерде;

      5) жаяу жүргіншілер өткелдерінде және олардың алдындағы бес метрден жақын жерде;

      6) ең болмағанда бір бағытта жолдың көрінуі бір жүз метрден кем болған кезде қауіпті бұрылысқа және жолдың бойлық қимасының дөңес құлдималарына жақын жолдың жүру бөлігінде;

      7) қапталдағы өтпенің қарсысындағы тұтас таңбалау сызығы немесе бөлу жолағы бар үшжақты қиысу (қиылыс) жағын қоспағанда, жолдардың жүру бөліктерінің қиылысында және жолдың қиылысатын жүру бөлігінің шетіне отыз метрден жақын жерде; аялдама алаңдарында және оларға он бес метрден жақын жерде, ал олар болмаған кезде маршруттық көлік құралдары немесе такси аялдамасының нұсқағышынан он бес метрден жақын жерде;

      8) көлік құралы басқа жүргізушілерден бағдаршам сигналдарын, жол белгілерін көлегейлейтін немесе басқа көлік құралдарының жүруіне (кіруіне немесе шығуына) мүмкіндік бермейтін немесе басқа көлік құралдары мен жаяу жүргіншілердің жүруіне кедергі (кептеліс) келтіретін жерлерде;

      9) гүлзарларда, көгалдарда, балалар және спорт алаңдарында тоқтауға тыйым салынады.

      5. Мынадай:

      1) аялдауға тыйым салынған жерлерде;

      2) Алып тасталды - ҚР Үкіметінің 23.06.2015 № 472 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      3) эстакадаларда, көпірлерде, жолөткелдерде;

      4) елді мекендерден тыс жерлерде 2.1 жол белгісімен белгіленген жолдың жүру бөлігінде;

      5) теміржол өтпелеріне елу метрден жақын жерде;

      6) егер тұрғындарға қолайсыздық келтіретін болса, елді мекендерде қозғалтқышы жұмыс істеп тұрған механикалық көлік құралдарының;

      7) гүлзарларда, көгалдарда, балалар және спорт алаңдарында тоқтап тұруға тыйым салынады.

      Ескерту. 5-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Үкіметінің 23.06.2015 № 472 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      6. Тоқтауға тыйым салынған жерде мәжбүрлі тоқтаған кезде жүргізуші көлік құралын ол жерден әкету үшін барлық қажетті шараларды қолдануға міндетті.

      7. Бұл жол жүрісіне басқа қатысушыларға кедергі немесе қауіп келтірмейтініне көз жеткізбейінше, көлік құралының есіктерін ашуға, оларды ашық қалдыруға немесе жолдың жүру бөлігіне шығуға тыйым салынады.

13. Жол қиылысынан жүріп өту

      1. Оңға немесе солға бұрылған кезде жүргізуші өзі бұрылатын жолдың жүру бөлігін өзінің жүру бағыты бойынша кесіп өтетін жаяу жүргіншіге, оны велосипед жолымен кесіп өтетін велосипедшіге және 5.9 (Қағидалардың 18-бөлімінің 2-тармағын ескере отырып) белгісімен белгіленген жолақ бойымен жүріп келе жатқан маршруттық көлік құралдарына және басқа-да қоғамдық көлікке жол береді.

      Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Үкіметінің 02.08.2017 № 463 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      2. Егер көлік құралдарының көлденең бағытта жүруіне кедергі келтіре отырып, жүргізушіні тоқтауға мәжбүр ететін кептеліс пайда болса, жол қиылысына немесе жолдың жүру бөліктерінің қиылысына шығуға тыйым салынады.

      3. Жүргізушіге шолуды шектейтін жол-жөнекей бағытта жүріп бара жатқан көлік құралдарының алдына түсуге тыйым салынады.

      Егер жол қиылысында немесе оның алдында көлік құралы тоқтаса, онда көршілес жолақпен жүріп бара жатқан басқа көлік құралдарының жүргізушілері мұның қауіпсіз екендігіне көз жеткізгеннен кейін ғана жүруді жалғастырады.

      4. Жүру кезектілігі бағдаршамның немесе реттеушінің сигналдарымен айқындалатын жол қиылысы реттелетін болып есептеледі.

      Жұмыс істемей тұрған бағдаршамның жыпылықтаған сары сигналы кезінде немесе реттеуші жоқ болса, жол қиылысы реттелмейтін болып есептеледі және жүргізушілер реттелмейтін жол қиылыстарын өту ережелерін және жол қиылысында орнатылған басымдылық белгілерін басшылыққа алады.

      5. Бағдаршамдардың рұқсат ететін сигналдары бойынша солға немесе артқа бұрылған кезде рельссіз көлік құралының жүргізушісі қарсы бағыттан тіке немесе оңға жүретін, оның ішінде Қағидалардың 5-бөлімі 14-тармағына сәйкес жол қиылысына шығатын көлік құралдарына жол береді. Трамвайлардың жүргізушілері де осындай ережені өзара басшылыққа алады.

      6. Бағдаршамның сары және қызыл сигналдарымен бірдей уақытта қосымша секцияда іске қосылған бағыттаушының бағытында жүрген кезде жүргізуші басқа бағыттардан жүріп келе жатқан көлік құралдарына жол береді.

      7. Егер бағдаршамның немесе реттеушінің сигналы трамвайға және рельссіз көлік құралына бірдей уақытта жүруге рұқсат беретін болса, онда трамвай, оның жүру бағытына қарамастан, артықшылықта болады. Сонымен қатар бағдаршамның сары және қызыл сигналдарымен бірдей уақытта қосымша секцияда іске қосылған бағыттаушының бағытымен жүрген кезде трамвай басқа бағыттардан жүріп келе жатқан көлік құралдарына жол береді.

      8. Бағдаршамның рұқсат беретін сигналы кезінде жол қиылысына кірген жүргізуші жол қиылысынан шығудағы бағдаршам сигналына қарамастан, белгілі бағытқа шығады. Егер жол қиылысында, жүргізушінің бағыт алған жолында орналасқан бағдаршамның алдында тоқтау-сызығы және (немесе) 5.33 белгісі болған жағдайда, жүргізуші әрбір бағдаршамның сигналын басшылыққа алады.

      9. Бағдаршамның рұқсат беретін сигналы іске қосылғанда жүргізуші жол қиылысы арқылы жүрісін аяқтайтын көлік құралына және осы бағыттағы жолдың жүру бөлігінде өтуді аяқтамаған жаяу жүргіншіге жол береді.

      10. Жүру қосымша секциясы бар бағдаршаммен реттелетін жол қиылысында бұрылыс жасайтын жолақта тұрған жүргізуші, егер оның тоқтауы осы жолақ бойымен оның артынан келе жатқан көлік құралына (көлік құралдарына) кедергі тудыратын болса, іске қосылған бағыттаушы көрсеткен бағытта жүрісін жалғастырады.

      Ескерту. 10-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 21.10.2017 № 667 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      11. Маңызы бірдей емес жолдардың қиылысында екінші дәрежелі жолдың бойымен жүріп келе жатқан көлік құралының жүргізушісі олардың әрі қарай жүру бағытына қарамастан, басты жолмен жақындап қалған, оның ішінде кері бұрылуды жүзеге асыратын көлік құралына жол береді. Бөлу жолағы бар басты жолмен жүріп бара жатқан жүргізуші жол қиылысында кері бұрылуды жүзеге асырмас бұрын, екінші дәрежелі жолмен жол қиылысына жақындаған көлік құралының оған жол беретіндігіне көз жеткізеді.

      12. Жол қиылысында басты жол бағытын өзгерткен жағдайда, басты жолмен жүретін жүргізушілер маңызы бірдей жолдардың қиылысынан жүріп өту қағидаларын өзара басшылыққа алады. Екінші дәрежелі жолмен жүріп келе жатқан жүргізушілер де осы қағидаларды басшылыққа алады.

      13. Маңызы бірдей жолдардың қиылысында рельссіз көлік құралдарының жүргізушісі оң жақтан жақындап қалған көлік құралына жол береді. Трамвайлардың жүргізушілері де өзара осы қағидаларды басшылыққа алады.

      Мұндай жол қиылыстарында, оның жүру бағытына қарамастан, рельссіз көлік құралдарының алдында трамвай артықшылыққа ие болады.

      14. Солға немесе кері бұрылған кезде рельссіз көлік құралының жүргізушісі қарсы бағытта маңызды бірдей жол бойымен тіке немесе оңға жүріп келе жатқан көлік құралдарына жол береді. Трамвайлардың жүргізушілері де өзара осы қағидаларды басшылыққа алады.

      15. Жол жабынының бар-жоғын анықтау мүмкін болмаған (тәуліктің қараңғы уақыты, балшық, қар және сол сияқты) және басымдық белгілері жоқ жағдайда, жүргізуші екінші дәрежелі жолдамын деген қағидатты басшылыққа алады.

14. Жаяу жүргіншілер өткелдері және маршруттық көлік құралдарының аялдамалары

      1. Көлік құралының жүргізушісі өзінің жүру бағытындағы жолдың жүру бөлігін реттелмейтін жаяу жүргіншілер өткелі бойымен өтіп келе жатқан жаяу жүргіншілерге жол береді.

      2. Егер көлік құралы реттелмейтін жаяу жүргіншілер өткелі алдында аялдаса немесе жүрісін баяулатса, көршілес жол жолағы бойымен жүруші басқа көлік құралдарының жүргізушілері аялдаған немесе жүрісін баяулатқан көлік құралының алдында жаяу жүргіншінің жоқ екендігіне көз жеткізгеннен кейін ғана жүрісін жалғастыра алады.

      3. Реттелетін жаяу жүргіншілер өткелінде бағдаршамның рұқсат беретін сигналы іске қосылғанда, жүргізуші оның бағытындағы жолдың жүру бөлігін кесіп өтуді аяқтап қалған жаяу жүргіншіге жол береді.

      4. Егер өзінен кейін жүргізушіні жаяу жүргінші өткелінде аялдауға мәжбүр ететін кептеліс пайда болса, жаяу жүргінші өткеліне шығуға тыйым салынады.

      5. Барлық жағдайларда, оның ішінде жаяу жүргіншілер өткелінен тыс жерлерде де жүргізуші ақ түсті таяқпен сигнал берген көру қабілетінен толық айырылған жаяу жүргіншіні өткізеді.

      Ескерту. 5-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 26.10.2022 № 850 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      6. Жүргізуші аялдамада тұрған маршруттық көлік құралына немесе одан (есік жағынан) келе жатқан жаяу жүргіншіге, егер көлікке отырғызу немесе түсіру жолдың жүру бөлігінде немесе онда орналасқан отырғызу алаңында жүзеге асырылатын болса, жаяу жүргіншілерге жол береді.

      7. "Балаларды тасымалдау" деген таным белгісі бар тоқтап тұрған көлік құралына жақындағанда жүргізуші жылдамдықты азайтады, қажет болған жағдайда тоқтайды және балалар тобын өткізіп жібереді.

15. Теміржол жолдары арқылы жүру

      1. Көлік құралдарының жүргізушілері теміржол жолдарын пойызға (локомотивке, дрезинаға) жол бере отырып, тек қана теміржол өтпелері бойымен кесіп өтеді.

      2. Теміржол өтпесіне кіру жолында жүргізуші жол белгілерінің, бағдаршамдардың, таңбалаудың талаптарын, шлагбаумның орналасуын және өтпе бойынша кезекшінің нұсқауын басшылыққа алады, және бұдан басқа, жақындап қалған пойыздың (локомотивтің, дрезинаның) жоқ екендігіне көз жеткізеді.

      3. Мынадай жағдайларда:

      1) шлагбаум жабық тұрған немесе ол жабыла бастаған кезде (бағдаршам сигналына қарамастан);

      2) бағдаршамның тыйым салатын сигналы кезінде (шлагбаумның орналасуына және оның бар-жоғына қарамастан);

      3) өтпе кезекшісінің тыйым салатын сигналы кезінде (кезекші жүргізушіге алдымен немесе теріс жағымен тұрған, таяқша, қызыл фонарь немесе жалауша ұстаған қолын жоғары көтерген не қолдарын екі жаққа созған);

      4) егер өтпенің арғы жағында жүргізушіні өтпеде тоқтауға мәжбүр ететін кептеліс пайда болса;

      5) егер көріну шегінде өтпеге пойыз (локомотив, дрезина) жақындап қалса, теміржол өтпесіне шығуға тыйым салынады.

      Сонымен қатар:

      1) теміржол өтпелерінен тыс жерде теміржолдардан өтуге;

      2) қарсы жүру жолағына шыға отырып, теміржол өтпесі алдында тұрған көлік құралдарын айналып өтуге;

      3) теміржол өтпесіндегі шлагбаумды өз бетімен ашуға;

      4) теміржол дистанциясы бастығының рұқсатынсыз теміржол өтпесі арқылы ауыл шаруашылығы, жол, құрылыс және басқа да машиналар мен механизмдерді көліктен тыс жағдайда өткізуге, жылдамдығы сағатына 8 километрден кем баяу жүретін машиналардың, сондай-ақ трактор шана-сүйретпелерінің жүруіне тыйым салынады.

      4. Өтпе арқылы жүруге тыйым салынған жағдайда, жүргізуші тоқтау-сызығының, 2.5 белгісінің немесе бағдаршамның алдында, ал егер олар жоқ болғанда - теміржол өтпесі шекарасында тоқтайды.

      5. Өтпе үстінде амалсыздан аялдаған кезде жүргізуші дереу жолаушыларды түсіреді және өтпені босату үшін шаралар қолданады. Жүргізуші бір мезгілде мынадай іс-әрекеттерді жүзеге асырады:

      1) мүмкіндік болған кезде жол бойымен екі адамды екі жаққа өтпеден бір мың метрге (егер біреу болса, онда жолдың нашар көрінетін жағына), өздеріне жақындап келе жатқан поездың (локомотивтің, дрезинаның) машинисіне тоқтау сигналын беру ережесін түсіндіріп жібереді;

      2) көлік құралының қасында қалып және жалпы дабыл қағу сигналдарын береді;

      3) пойыз көрінген бойда тоқтау сигналын беріп, оған қарсы жүгіреді.

      Ескертпе. Қолдың шеңбер жасай қозғалуы (күндіз ашық түсті матаның қиындысымен немесе қандай да болмасын жақсы көрінетін затпен, түнде шырақпен немесе фонарьмен) тоқтау сигналы болып табылады. Бір ұзақ және үш қысқа дыбыстық сигналдар сериясы жалпы дабыл қағу сигналы болып табылады.

16. Автомагистральдарда жүру

      1. Автомагистральдарда:

      1) көлік құралынан тыс жаяу жүргіншілердің, сондай-ақ үй жануарларының тұруына, велосипедтерді, мопедтерді, тракторларды және өздігінен жүретін машиналарды, сондай-ақ техникалық сипаттамалары немесе олардың жай-күйі бойынша жылдамдығы сағатына 40 километрден кем өзге де көлік құралдарын басқаруға;

      2) рұқсат етілген ең жоғары массасы үш мың бес жүз килограмнан асатын жүк автомобильдерін екінші жолақтан әрі басқаруға;

      3) 5.15 немесе 6.11 белгілерімен белгіленген, тұраққа арналған арнайы алаңдардан тыс жерлерге аялдауға;

      4) бөлу жолақтарының технологиялық айырымдарында кері бұрылуға және оған кіруге;

      5) артқа қарай жүруге;

      6) жүргізіп үйренуге тыйым салынады.

      2. Жолдың жүру бөлігінде мәжбүрлі аялдау кезінде жүргізуші көлік құралын Қағидалардың 7-бөлімінің талаптарына сәйкес белгілейді және оны осыған арналған жолаққа (жолдың жүру бөлігін белгілейтін сызықтан оңға қарай) шығару шараларын қолданады.

      3. Осы бөлімнің талаптары, сондай-ақ 5.3 белгісімен белгіленген жолдарға да қолданылады.

17. Тұрғын аймақтарда жүру

      1. Тұрғын аймақтарда жаяу жүргіншілер тротуармен де, сол сияқты жолдың жүру бөлігімен де жүреді. Тұрғын аймақтарда жаяу жүргіншілер артықшылыққа ие, алайда олар көлік құралдарының жүруіне негізсіз кедергі келтірмеуге тиіс.

      2. Тұрғын аймақта:

      1) көлік құралдарының толассыз жүруіне;

      2) жолдың жүру бөлігінен тыс жерде көлік құралының жүруіне;

      3) жүргізіп үйренуге;

      4) қозғалтқышы жұмыс істеп тұрған күйде тоқтап тұруға;

      5) рұқсат етілген ең жоғары массасы үш мың бес жүз килограмнан асатын жүк автомобильдерінің, автобустардың арнайы бөлінген әрі белгілермен және (немесе) таңбалармен белгіленген орындардан тыс тоқтап тұруына;

      6) дыбыс сигналын беруге, музыканы қатты қосуға;

      7) тротуарларда, көгалдарда, балалар және спорт алаңдарында тоқтап тұруға тыйым салынады.

      Ескерту. 2-тармаққа орыс тіліндегі мәтінге өзгеріс енгізілді, қазақ тіліндегі мәтін өзгермейді - ҚР Үкіметінің 21.10.2017 № 667 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      3. Жүргізушілер тұрғын аймақтан шығу кезінде жол жүрісіне басқа қатысушыларға жол береді.

      4. Осы бөлімнің талаптары, сондай-ақ аула аумақтарына да қолданылады.

18. Маршруттық көлік құралдарының басымдығы

      1. Жол қиылысынан тыс, трамвай жолдары жолдың жүру бөлігін кесіп өтетін жерлерде трамвай, деподан шыққаннан жағдайлардан басқа, рельссіз көлік құралдарының алдында артықшылыққа ие болады.

      2. 5.9, 5.10.1 – 5.10.3 белгілерімен белгіленген маршруттық көлік құралдарына арналған жолағы бар жолдарда осы жолақпен қоғамдық көліктерден басқа көлік құралдарының жүруі жүзеге асырылмайды және аялдауына болмайды (Қағидалардың 24-бөлімінің 2 және 4-тармақтарында көзделген жағдайларды қоспағанда).

      Егер 5.9 белгісімен белгіленген жолақ қалған жолдың жүру бөліктерінен үзік-үзік таңбалау сызықтарымен бөлінген болса, онда бұрылу кезінде көлік құралдары соған орын ауыстырады. Сондай-ақ мұндай жерлерде бұл жолаққа егер бұл маршруттық көлік құралдарына және басқа да қоғамдық көлікке кедергі тудырмайтын болса, жолдың жүру бөлігінің оң жақ шетінен жолға кірер кезде және жолаушыларды отырғызу және түсіру үшін кіруге рұқсат етіледі.

      Ескерту. 2-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Үкіметінің 02.08.2017 № 463 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді - ҚР Үкіметінің 21.10.2017 № 667 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      3. Елді мекендерде жүргізушілер белгіленген маршрутпен жүріп келе жатқан, белгіленген аялдамалардан жүруді бастайтын троллейбустар мен автобустардың жүргізушілеріне жол береді. Троллейбустар мен автобустардың жүргізушілері оларға жол берілгендігіне көз жеткізгеннен кейін ғана жүруді бастайды.

19. Сыртқы жарық беру аспаптарын және дыбыстық сигналдарды пайдалану

      1. Тәуліктің қараңғы уақытында және жолдың жарықтандырылуына қарамастан көрінуі жеткіліксіз жағдайларда, сондай-ақ тоннельдерде көлік құралдарының мынадай жарық беру аспаптары:

      1) барлық механикалық көлік құралдары мен мопедтерде - габариттік оттар мен алыс және жақын жарық фаралары, велосипедтерде - фаралар немесе фонарьлар, көлік арбада - фонарьлар (олар болған кезде);

      2) тіркемелер мен сүйретпе механикалық көлік құралдарында - көлемдік оттар іске қосылады.

      2. Мынадай:

      1) егер жол жарықтандырылған болса, елді мекендерде;

      2) қарсы келіп жол айырысу кезінде көлік құралына дейін кемінде бір жүз елу метр, сондай-ақ қарсы келе жатқан көлік құралының жүргізушісі фараның жарығын мезгіл-мезгіл жағып-сөндіріп, мұның қажет екендігін көрсетсе, одан да үлкен арақашықтықта;

      3) қарама-қарсы, сонымен бірге ілеспе көлік құралдары жүргізушілерінің көзін шағылыстыру мүмкіндігін болдырмау үшін кез келген басқа жағдайларда алыс жарық жақын жарықпен ауыстырылады.

      Жүргізуші көзі шағыстырылған кезде авариялық жарық сигнал беруді іске қосады, жүру жолағын ауыстырмай тоқтайды.

      3. Тәуліктің қараңғы уақытында жолдың жарықтандырылмайтын учаскесінде, сондай-ақ көрінуі жеткіліксіз жағдайларда тоқтаған және тоқтап тұрған кезде көлік құралында габариттік оттар жағылады. Көрінуі жеткіліксіз жағдайларда габариттік оттарға қосымша жақын жарық фаралары, тұманға қарсы фаралар және артқы тұманға қарсы фаралар іске қосылуы мүмкін.

      Габариттік оттардың ақауы болған жағдайда, көлік құралы жолдан тыс әкетіледі, ал егер бұл мүмкін болмаса, көлік құралы осы Қағидалардың 7-бөлімі 1 және 2-тармақтарының талаптарына сәйкес белгіленеді.

      4. Жабық аумақтарда пайдаланылатын және жалпы пайдаланылатын жолдарда пайдалануға жатпайтын технологиялық көлікті, сондай-ақ шаруа және фермер қожалықтарының ішінде пайдаланылатын осы қожалықтардың автокөлігін қоспағанда, М2, М3, N2, N3, 02, 03, 04 санаттарындағы көлік құралдарының бүйір және артқы жақтарының контурлары ҚР СТ МемСТ Р 51253 және ҚР СТ МемСТ Р 41.104 сәйкес жарық шағылыстыратын материалдармен таңбаланады.

      5. Тұманға қарсы фаралар:

      1) жекелей, сол сияқты фараның жақын және алыс жарығымен бірге, көріну жеткіліксіз жағдайларда;

      2) тәуліктің қараңғы уақытында жолдың жарықтандырылмайтын учаскесінде фараның жақын және алыс жарығымен бірге;

      3) осы бөлімнің 7-тармағында көзделген жағдайларда фараның жақын жарығының орнына пайдаланылуы мүмкін.

      6. Тұманға қарсы фаралар алыс және (немесе) жақын жарық фараларының қосылғанына қарамастан, габариттік оттар қосылған кезде қосылады.

      7. Тәуліктің жарық уақытында жүріп келе жатқан барлық көлік құралдарында оларды белгілеу мақсатында жақын жарық фаралары немесе күндіз жүру оттары қосылады.

      8. Фара-прожекторды және фара-іздеушіні қарсы көлік құралдары жоқ кезде елді мекеннен тыс жерлерде ғана пайдалануға рұқсат етіледі. Елді мекендерде мұндай фараларды тек қана жедел және арнаулы қызметтер көлік құралдарының жүргізушілері қызметтік тапсырманы орындау кезінде пайдалана алады.

      9. Тұманға қарсы артқы фонарьлар көріну жеткіліксіз жағдайларда ғана қолданылады. Тұманға қарсы артқы фонарьлар тоқтау-сигналдарына қосылмайды.

      10. "Автопойыз" таным белгісі автопойыздың жүруі кезінде, ал тәуліктің қараңғы уақытында және көріну жеткіліксіз жағдайларда, сонымен қатар ол тоқтаған және тоқтап тұрған кезде іске қосылады.

      11. Қызғылт сары немесе сары түсті жарқылдауық маяк жолдарды салу, жөндеу немесе күтіп ұстау, зақымданған, бұзылған және өзге де көлік құралдарын тиеу және тасымалдау жөніндегі жұмыстарды орындау кезінде көлік құралдарында; ауыр салмақты, ірі габаритті жүктерді тасымалдауды жүзеге асырған кезде көлік құралдарында; ауыр салмақты, ірі габаритті және қауіпті жүктерді тасымалдауда бірге жүретін көлік құралдарында; ұйымдастырылған балалар топтарын тасымалдауға арналған автобустарда; күзетілетін объектілерге рұқсатсыз кірген кезде жеке меншік ұйымдары жедел ден қою ұтқыр топтарының көлік құралдарында; жолдарда қызмет өткеру кезінде көліктік бақылау органдары жылжымалы көліктік-бақылау пункттерінің көлік құралдарында; бағалы заттарды инкассациялау үшін маршрутқа шыққан кезде инкассация қызметтерінің мамандандырылған көлік құралдарында; ұйымдасқан велосипедшілер топтарымен бірге жүретін көлік құралдарында; өсімдіктер және жануарлар дүниесін қорғау саласындағы құқық бұзушылықтарға жол бермеу жөніндегі қызметті атқаратын көлік құралдарында іске қосылады.

      Ескерту. 11-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 28.04.2021 № 275 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      12. Дыбыс сигналдары тек қана:

      1) басқа жүргізушілерге елді мекеннен тыс жерде басып озу ниетін ескерту үшін;

      2) бұл жол-көлік оқиғасын болдырмау үшін қажет болған жағдайларда қолданылады.

      13. Басып озу туралы ескерту үшін, сондай-ақ осы Қағидалардың 9-бөлімі 4-тармағында көзделген жағдайларда жарық сигналы тәуліктің жарық уақытында мезгіл-мезгіл қысқа уақытқа фараның жарығын жағып-сөндірумен, ал тәуліктің қараңғы уақытында — бірнеше қайтара фараның жақын жарығын алыс жарыққа ауыстырумен беріледі.

20. Механикалық көлік құралдарын сүйрету

      1. Сүйрету тіркеуді қолдана отырып немесе көлік құралының алдыңғы жағына арнаулы тірек құрылғысына сүйрететін көлік құралына асу жолымен немесе оны сүйрететін көлік құралына жартылай платформаға тиеу жолымен жүзеге асырылады.

      2. Қатты немесе иілгіш тіркемемен сүйрету, қатты тіркеме конструкциясы сүйретілетін көлік құралы сүйретушінің траекториясы бойынша жүретін түзу сызықты жүруді қамтамасыз ететін жағдайлардан басқа кезде, тек сүйретілетін көлік құралында жүргізуші болған кезде ғана жүзеге асырылады.

      3. Иілгіш тіркемемен сүйреткен кезде сүйретуші және сүйрелетін көлік құралдарының арасында төрт-алты метр шегінде, ал қатты тіркемемен сүйрету кезінде - төрт метрден аспайтын арақашықтық қамтамасыз етілуі тиіс. Байланыстыратын буындар Негізгі ережелердің тиісінше 12 және 13-тармақтарының талаптарын қанағаттандыруы тиіс.

      4. Иілгіш немесе қатты тіркемемен сүйреткен кезде - сүйретілетін автобуста (троллейбуста) және сүйретілетін жүк автомобилінің шанағында жолаушылардың болуына, ал аспалы түрде немесе ішінара тиеу арқылы сүйреткен кезде сүйретілетін көлік құралының кабинасында немесе шанағында, сондай-ақ сүйретушінің шанағында жолаушылардың болуына тыйым салынады.

      5. Мынадай жағдайларда:

      1) рульмен басқаруы істемейтін көлік құралын (аспалы түрде немесе жартылай тиеу әдісімен сүйретуге жол беріледі);

      2) екі және одан көп көлік құралын;

      3) егер нақты массасы сүйрейтін көлік құралының нақты массасының жартысынан артық болса, тежеу жүйесі істемейтін көлік құралын сүйретуге тыйым салынады. Нақты массасы аз болған кезде мұндай көлік құралын қатты тіркемемен немесе ішінара тиеу әдісімен ғана сүйретуге жол беріледі;

      4) қапталдағы тіркемесі жоқ мотоциклмен, сондай-ақ мұндай мотоциклді;

      5) көктайғақта иілгіш тіркемемен сүйретуге тыйым салынады.

21. Жүргізіп үйрену

      1. Көлік құралын жүргізуді бастапқы үйрену жабық алаңдарда немесе автодромда жүргізілуі тиіс.

      2. Жолдарда жүргізіп үйрену тек қана үйретушімен және үйренушінің бастапқы басқару дағдылары болған кезде, механикалық көлік құралында жолаушылар болмағанда ғана жүзеге асырылады.

      3. Үйретушінің өзімен бірге тиісті біліктілік куәлігі, ол үйретуді жүргізетін сол санаттағы көлік құралын басқару құқығына жүргізуші куәлігі, ал үйренушінің – жеке басын куәландыратын құжаты және көлік құралын басқаруға қарсы айғақтардың жоқ екендігі туралы медициналық қорытындысы болады.

      Ескерту. 3-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 23.06.2015 № 472 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      4. Жүргізуді үйренуге арналған механикалық көлік құралы Негізгі ережелердің 6-тармағының талаптарына сәйкес қосымша жабдықталады.

      5. Жалпыға ортақ пайдаланылатын жолдарда көлік құралын жүргізуге оқыту Қазақстан Республикасының Үкіметі белгілеген тәртіппен уәкілетті органмен келісілген маршруттар бойынша ғана жүзеге асырылады.

22. Жолаушыларды тасымалдау

      1. Жүк автомобилінің шанағында жолаушыларды тасымалдауға жиырма бес жастағы, "С" санатындағы (кабинадағы жүргізушіні қоса алғанда 8 адамнан артық тасымалдау кезінде - "С" және "Д" санаттары) көлік құралдарын басқару құқығына куәлігі және осы санаттағы көлік құралын басқаруда бес жылдан артық өтілі бар жүргізушілер жіберіледі.

      Ескертпе. Әскери жүргізушілерге жолаушыларды тасымалдауға рұқсат беру Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен жүзеге асырылады.

      Жолаушыларды тасымалдауға арналған және жүргізушінің орнынан басқа, отыратын орындарының саны сегізден асатын, бірақ он алтыдан аспайтын автомобильдермен ("D" кіші санаты) жолаушыларды тасымалдауға жиырма бір жасқа толған, кемінде үш жыл жүргізуші жұмыс өтілі, оның ішінде кемінде бір жыл "С1" санатына жатқызылатын көлік құралдарын басқару өтілі бар адамдар жіберіледі.

      Жолаушыларды тасымалдауға арналған және жүргізушінің орнынан басқа, отыратын орындарының саны сегізден асатын автомобильдермен ("D" санаты) жолаушыларды тасымалдауға жиырма бес жасқа толған, кемінде бес жыл жүргізуші жұмыс өтілі, оның ішінде "D1" санатына жатқызылатын көлік құралдарын кемінде үш жыл басқару өтілі бар адамдар жіберіледі.

      Жолаушылар мен багажды тасымалдау үшін пайдаланылатын көлік құралдары техникалық регламенттердің талаптарына сәйкес болуы тиіс.

      Такси ретінде тасымал үшін арнайы басқарылатын, оның ішінде толықтай қолымен, сондай-ақ оң жақтан басқарылатын автокөлік құралдарын пайдалануға тыйым салынады.

      2. Жолаушыларды борт платформасы бар жүк автомобилінің шанағында, егер ол Негізгі ережелердің 5-тармағының талаптарына сәйкес жабдықталған болса, тасымалдауға рұқсат етіледі.

      3. Жүк автомобилінің жүргізушісі жол жүрер алдында жолаушыларға міну, түсу және шанақта орналасу тәртібі туралы түсіндіреді; жүру кезінде тұруға және бортқа отыруға рұқсат етілмейтіні туралы ескертеді.

      Жүруді жолаушыларды қауіпсіз тасымалдау шаралары қамтамасыз етілгендігіне көз жеткізілгеннен кейін бастауға болады.

      4. Борт платформасы бар, жолаушылар тасымалдау үшін жабдықталмаған жүк автомобилінің шанағында жол жүруге, олар борттың деңгейінен төмен орналасқан орындықтармен қамтамасыз етілген жағдайда ғана, жүкпен ілесіп жүрген немесе оның артынан келе жатқан адамдарға рұқсат етіледі.

      5. Жүргізуші жолаушыларды отырғызуды және түсіруді осы Қағидалардың 12-бөлімінде белгіленген көлік құралдарын тоқтатуға тыйым салынбаған жерлерде көлік құралы толық тоқтағаннан кейін ғана жүзеге асыруға, ал жүруді есіктер жабылғанда бастауға және оларды толық тоқтағанға дейін ашпауға міндетті.

      Маршруттық көлік құралының жүргізушісі жолаушыларды отырғызуды және түсіруді белгіленген аялдама пункттерінде ғана жүзеге асырады.

      Ескерту. 5-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 23.06.2015 № 472 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      6. Жолаушыларды:

      1) автомобильдің (борт платформасы бар жүк автомобилінің шанағында немесе фургон шанақта жолаушыларды тасымалдау жағдайларынан басқа), трактордың, өздігінен жүретін машинаның кабинасынан тыс, жүк тіркемесінде, тіркеме-үйшікте, жүк мотоциклінің шанағында және мотоцикл конструкциясында отыру үшін көзделген орындардан тыс;

      2) көлік құралының техникалық сипаттамасында көзделген санынан артық тасымалдауға тыйым салынады, бұл ретте көлік құралының нақты массасы жасаушы кәсіпорын белгілеген рұқсат етілген ең жоғары масса шамасынан аспауға тиіс;

      3) мотоциклдің артқы орындығында масаң күйде;

      4) жүк автомобилінің шанағында отыру үшін жабдықталған санынан артық;

      5) алып тасталды - ҚР Үкіметінің 21.10.2017 № 667 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).
      Ескерту. 6-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Үкіметінің 21.10.2017 № 667 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      7. 12 жасқа дейінгі балаларды:

      1) мотоциклдің артқы орындығында;

      2) балаларды арнайы ұстау құрылғысы немесе баланы қауіпсіздік белдігінің көмегімен отырғызып қоюға мүмкіндік беретін, көлік құралының конструкциясында көзделген өзге де құралдар болмаған кезде, ал механикалық көлік құралының алдыңғы орындығында балаларды арнайы ұстау құрылғысы болмаған кезде тасымалдауға тыйым салынады.

      8. Балалар топтарын ұйымдастырылған түрде тасымалдау кемінде екі есігі бар, техникалық жай-күйі көлік және коммуникация саласындағы уәкілетті орган бекіткен Автомобиль көлігімен жолаушыларды және багажды тасымалдау ережелерінде белгіленген талаптарға жауап беретін автобустармен жүзеге асырылады.

      Ұйымдастырылған балалар топтарын тасымалдауға арналған автобустар сары түсті жарқылдауық маякпен жабдықталады. Бұл автобустардың алдына және артына "Балалар тасымалы" деген таным белгісі орнатылады.

      Балалар топтарын ұйымдастырылған түрде жасы кемінде жиырма бесте, тиісті санаттағы жүргізуші куәлігі және кемінде бес жыл еңбек өтілі бар жүргізушілердің тасымалдауына рұқсат етіледі.

      Автобус шанағында тасымалданатын балалардың саны орындық санынан аспауы тиіс.

      Қала сыртындағы жолдарда балаларды тасымалдайтын екі және одан да көп автобустар легімен жол полициясының арнайы автомобильдері ілесіп жүруге тиіс.

23. Жүктерді тасымалдау

      1. Жүктерді тасымалдау осы мақсатқа арналған көлік құралдарымен және көлік құралдарының құрамдарымен жүзеге асырылуы тиіс.

      Автобустарда қол жүгін қоятын бөлімшеден тыс орында жүкті, оның ішінде қол жүгін тасымалдауға рұқсат етілмейді.

      2. Тасымалданатын жүк пен жолаушылардың массасы, жүктемені осьтер бойынша бөліп орналастыру осы көлік құралы үшін жасаушы-кәсіпорын белгілеген көлемнен аспауы тиіс.

      3. Жүргізуші жүруді бастар алдында және жүру кезінде олардың құлауынан, жүруге кедергі тудыруды болдырмаудан сақтану үшін олардың орналасуын, бекітілуін, жабылуын және жай-күйін бақылап отырады.

      4. Жүк тасымалдауға мынадай жағдайларда, егер ол:

      1) адамдарға қауіп төндірмейтіндей және мемлекеттік, қоғамдық немесе жеке мүлікке залал келтірмейтіндей етіп көлік құралында орналастырылса және қажет болған жағдайда бекітілсе;

      2) жүргізушіге шолуды және көрінуді шектемесе;

      3) басқаруды қиындатпаса және көлік құралының орнықтылығын бұзбаса;

      4) көлік құралында болуға тиіс тоқтау сигналы мен бұрылу нұсқағыштарын, жарық шағылыстыратын құрылғыларды, мемлекеттік тіркеу нөмірі белгілерін және тіркеу мемлекетінің айырым белгісін қоса алғанда, сыртқы жарық беру аспаптарын жауып тұрмаса немесе қолмен берілетін сигналдарды жауып тұрмаса;

      5) алдын алуға болатын қолайсыздықтар жасамаса жол беріледі.

      Егер жүктің жай-күйі мен орналасуы аталған талаптарды қанағаттандырмаса, жүргізуші аталған тасымалдау ережелерінің бұзылуын жоюға, егер жою мүмкін болмаса - әрі қарай жүруді тоқтатуға міндетті.

      5. Артынан және алдынан бір метр артық немесе бүйірден габариттік оттардың сыртқы шетінен 40 сантиметр артық шығып тұратын жүк немесе көлік құралының көлемінен шығып тұратын бөліктері "Ірі көлемді жүк" деген таным белгілермен, ал тәуліктің қараңғы уақытында және көріну жеткіліксіз жағдайларда, бұдан басқа, алдынан - фонарьмен немесе ақ түсті жарық шағылыстырғышпен, артта - фонарьмен немесе қызыл түсті жарық шағылыстырғышпен белгіленеді.

      6. Ауыр салмақты, ірі көлемді және қауіпті жүктерді тасымалдау көлік және коммуникация саласындағы уәкілетті орган айқындайтын тәртіппен жүзеге асырылуы тиіс.

      Көлік құралы қауіпті жүктерді тасымалдау кезінде - "Қауіпті жүк";

      Негізгі ережелердің 9-тармағында көзделген жағдайларда - "Ұзын өлшемді көлік құралы" деген таным белгілерімен белгіленуі тиіс.

24. Велосипедтердің, мопедтердің, ат-арба көліктерінің жүруіне, сондай-ақ мал айдауға қойылатын қосымша талаптар

      Ескерту. 24-бөлім жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 21.10.2017 № 667 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      1. Мопедті басқару құқығы он алты жасқа толған адамдарға беріледі.

      2. Велосипедшілер велосипед жолымен, велосипед жүретін жолақпен, ал олар болмаған кезде – жолдың жүру бөлігінің оң жақ шетімен, оның ішінде маршруттық көлік құралдарына арналған жолақпен не жолдың жиектерімен, тротуармен немесе жаяу жүргіншілерге жүру үшін қауіп төндірмей жаяу жүргінші жолымен жүреді.

      Он төрт жасқа толмаған велосипедшілерге жүру бөлігінің оң жақ шетімен, маршруттық көлік құралдарына арналған жолақпен, жолдың жиектерімен жүруге жол берілмейді.

      7.14 тақтасы бар 4.5 белгісімен белгіленген велосипед жүретін жолағы бар жолдарда осы жолақпен мопедтен басқа, басқа көлік құралдарының жүруі жүзеге асырылмайды және аялдауына болмайды.

      Егер 7.14 тақтасы бар 4.5 белгісімен белгіленген жолақ қалған жолдың жүру бөліктерінен үзік-үзік таңбалау сызықтарымен бөлінген болса, онда бұрылу кезінде көлік құралдары соған орын ауыстырады. Мұндай жерлерде сонымен қатар жолдың жүру бөлігінің оң жақ шетінен жолға кірер кезде және жолаушыларды отырғызу және түсіру үшін кіруге де рұқсат етіледі.

      3. Велосипедшілер жолда бір қатармен жүреді.

      4. Мопедтер велосипед жолымен, велосипед жүретін жолақпен, ал олар болмаған кезде – жолдың жүру бөлігінің оң жақ шетімен, оның ішінде маршруттық көлік құралдарына арналған жолақпен бір қатармен жүреді.

      5. Ат-арба көліктері (шаналар), жүк артылған, жегілген немесе мініс малдары шеткі оң жолақпен бір қатармен немесе егер бұл жаяу жүргіншілерге кедергі келтірмесе, жолдың жиегімен жүреді.

      6. Велосипедшілер, ат-арба көліктері (шаналар), жүк артылған, жегілген немесе мініс малдар колонналары жолдың жүру бөлігімен жүрген кезде велосипедшілер, мініс және жүк артылған малдар он-оннан және арбалар (шаналар) бес-бестен топтарға бөлінуге тиіс. Басып озуды жеңілдету үшін топтардың арақашықтығы сексен – жүз метр болуға тиіс.

      7. Велосипед және мопед жүргізушілеріне:

      1) ең болмағанда бір қолымен рульден ұстамай жүргізуге;

      2) жолаушылар тасымалдауға;

      3) ұзындығы немесе ені бойынша габаритінен елу сантиметрден астам шығып тұратын жүкті немесе басқаруға кедергі келтіретін жүкті тасымалдауға;

      4) жанында велосипед жолы болған кезде жолмен жүруге;

      5) трамвай жүретін жолдарда және осы бағытта жүруге арналған біреуден астам жолағы бар жолдарда солға бұрылуға немесе кері бұрылуға;

      6) велосипедпен немесе мопедпен пайдалануға арналған тіркемені сүйретуден басқа, мопедтер мен велосипедтерді, сондай-ақ мопедтермен және велосипедтермен сүйретуге;

      7) жаяу жүргінші өтпесімен жүруге тыйым салынады.

      8. Велосипед жолының көше қиылысынан тыс орналасқан жолмен реттелмейтін қиылысында велосипедтердің және мопедтердің жүргізушілері осы жолмен жүріп келе жатқан көлік құралдарына жол беруге тиіс.

      Ат-арба көлігі (шана) жүргізушісі көрінуі шектеулі жерлерде қосымша жолдан жолға шығу кезінде малды жүгенінен ұстап жетектеп жүреді.

      9. Малдарды, әдетте, тәуліктің жарық уақытында айдап өту керек. Мал айдаушылар малдарды мүмкіндігінше жолдың оң жақ шетіне жақын бағыттауға тиіс.

      10. Тәуліктің қараңғы уақытында және жеткіліксіз көріну жағдайларында бір топ малды жол бойымен немесе ол арқылы айдаған кезде мал айдаушылар жолда малдың бар екенін ескерту үшін жүргізушілерге сигнал береді.

      Ескертпе. Шырақпен немесе фонарьмен қолды шеңбер жасап қозғау сигнал болып табылады, бұл ретте сигнал беруші бір топ мал жақындап келе жатқан көлік құралдары жағынан он-он бес метр арақашықтықта болады.

      11. Малдарды теміржолдар арқылы айдаған кезде мал табыны мал айдаушылардың санын ескере отырып, әрбір топты қауіпсіз айдап өтуді қамтамасыз ететіндей топтарға бөлінуге тиіс.

      12. Ат-арба көліктерінің (шаналардың) жүргізушілеріне, мал айдаушылар мен жүк артылған, жегілген және мініс малдарының және малдардың иелеріне:

      1) малдың жабыны қатты жолдарға шығып кетуі мүмкін жағдайларда оларды қадағалаусыз қалдыруға;

      2) малдарды теміржолдар арқылы және арнайы бөлінген жерлерден тыс, сондай-ақ тәуліктің қараңғы уақытында және жеткіліксіз көріну жағдайларында (әртүрлі деңгейлердегі мал айдаудан басқа) айдап өтуге;

      3) өзге жолдар болған кезде малдарды жабын асфальт және цемент-бетон жолдармен жетектеп жүруге жол берілмейді.

25. Тірек-қимыл аппараты бұзылған адамдардың жол жүрісін қамтамасыз ету

      1. Тірек-қимыл аппараты бұзылған адамдардың жол жүрісін және оларға қызмет көрсететін көлік құралдарының тұрағын ұйымдастыру:

      1) тірек-қимыл аппараты бұзылған жүргізушілер немесе тірек-қимыл аппараты бұзылған адамдарға немесе көру қабілетінен толық айырылған адамдарға қызмет көрсететін көлік құралдарының жүргізушілері басқаратын көлік құралдарына 3.28, 3.29, 3.30 жол белгілерінің күші қолданылмайды;

      2) тірек-қимыл аппараты бұзылған жүргізушілер немесе тірек-қимыл аппараты бұзылған адамдарға қызмет көрсететін көлік құралдарының жүргізушілері басқаратын көлік құралдары басқаруға арналған тиісті механизмдермен және (немесе) керек-жарақтармен жабдықталуға тиіс;

      3) 5.15 белгісіне қоса 7.17 белгісі орнатылған жағдайда 5.15 жол белгісінің күші "мүгедектігі бар адам" деген айырым белгісі орнатылған мотоколяскалар мен автомобильдерге ғана қолданылады;

      4) тыйым салатын немесе ұйғаратын белгілерге қоса 7.18 белгісі орнатылған жағдайда онда осы жол белгілерінің күші "мүгедектігі бар адам" деген айырым белгісі орнатылған мотоколяскалар мен автомобильдерге қолданылмайды.

      Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 26.10.2022 № 850 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      2. "Мүгедектігі бар адам" деген айырым белгісі бар көлік құралдарын басқаратын тірек-қимыл аппараты бұзылған жүргізушілердің:

      1) тұрған көлік құралы жаяу жүргіншілердің жүруі үшін ені кемінде бір жарым метр бос жолақ қалдырып, тротуарға толығымен орналасқан жағдайда елді мекендердегі аялдауға немесе тоқтап тұруға тыйым салатын жол белгілері қолданылатын аймақта аялдауға және көлік құралын тоқтатып қоюға құқығы бар. Бұл қағида тоқтауға тыйым салатын жол таңбасымен белгіленген жол учаскелерінде қолданылмайды;

      2) жаяу жүргіншілерге кедергі келтірмейтін және басқа да көлік құралдарын жол жүрісі мүмкіндігінен айырмайтын жағдайда тоқтап тұруға тыйым салатын жол белгілері қолданылатын аймақта, уақыты шектеуді тұрақ орындарында көзделген мерзімнен артық және тұрақ орындарының шегінен тыс аула аумағындағы жолдарда көлік құралын қоюға құқығы бар.

      Ескерту. 2-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Үкіметінің 26.10.2022 № 850 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      3. Тірек-қимыл аппараты бұзылған адамдарға немесе көру қабілетінен толық айырылған адамдарға қызмет көрсететін "мүгедектігі бар адам" деген айырым белгісі бар көлік құралдарының жүргізушілері тірек-қимыл аппараты бұзылған адамдарды немесе көру қабілетінен толық айырылған адамдарды отырғызу немесе түсіру үшін көлік құралын елді мекендерде тоқтауға тыйым салатын жол белгілері қолданылатын аймақта тоқтатады.

      Ескерту. 3-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 26.10.2022 № 850 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      4. Тірек-қимыл аппараты бұзылған адамға немесе көру қабілетінен толық айырылған адамға қызмет көрсететін, тірек-қимыл аппараты бұзылған адамның немесе көру қабілетінен толық айырылған адамды межелі жерге және кері қарай қолынан жетектеп жүретін, "мүгедектігі бар адам" деген айырым белгісі бар көлік құралының жүргізушісі елді мекендерде көлік құралын осы қаулының 2-тармағының 1) тармақшасында көрсетілген шарттарда тоқтатады.

      Ескерту. 4-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 26.10.2022 № 850 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

  Жол жүрісі қағидаларына
1-қосымша

Жол белгілері (ҚР СТ 1125 және ҚР СТ 1412 бойынша)

      Ескерту. 1-қосымшаға өзгерістер енгізілді – ҚР Үкіметінің 02.08.2017 № 463 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 21.10.2017 № 667 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 26.10.2022 № 850 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулыларымен.

      Ескертпе. Жол белгілерін таңбалау Қазақстан Республикасының техникалық реттеу саласындағы заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады.

1. Ескерту белгілері

      Ескерту белгілері жүргізушілерге олардың бойымен жүру жағдайға сәйкес шаралар қабылдауды талап ететін жолдың қауіпті учаскесіне жақындағаны туралы хабарлайды.

      1.1 "Шлагбаумы бар теміржол өтпесі".

      Ескертпе. Жол белгілерін нөмірлеу ҚР СТ 1125-ке сәйкес келеді. Жол белгілерінің атаулары мен суреттері 2-суретте келтірілген. 4.1.2 және 4.1.3 жол белгілерінің суреттері ҚР СТ 1125-ке сәйкес өзгертілді, осы жол белгілерінің алдыңғы суреттері олар ауыстырылғанға дейін қолданыста болады.

      1.2 "Шлагбаумы жоқ теміржол өтпесі".

      1.3.1 "Бір жолды теміржол".

      1.3.2 "Көп жолды теміржол". Шлагбауммен жабдықталмаған теміржол арқылы өтпені белгілеу: 1.3.1 - бір жолмен, 1.3.2 - екі және одан көп жолмен.

      1.4.1 - 1.4.6 "Теміржол өтпесіне жақындау". Елді мекеннен тыс теміржол өтпесіне жақындау туралы қосымша ескерту.

      1.5 "Трамвай желісімен қиылысу".

      1.6 "Тең мағыналы жолдардың қиылысуы".

      1.7 "Шеңберлі жүріспен қиылысу".

      1.8 "Бағдаршамның реттеуі". Жол жүрісі бағдаршаммен реттелетін жол қиылысы, жаяу жүргінші өткелі немесе жол учаскесі.

      1.9 "Ашылатын көпір". Ашылатын көпір немесе паром өткелі.

      1.10 "Жағалауға шығу". Жағалауға немесе жағаға шығу.

      1.11.1, 1.11.2 "Қауіпті бұрылыс". Шағын радиусты немесе көрінуі шектеулі жолдың доғалануы: 1.11.1 - оңға, 1.11.2 - солға.

      1.12.1, 1.12.2 "Қауіпті бұрылыстар". Қауіпті бұрылыстар бар жол учаскелері: 1.12.1 - бірінші бұрылыспен оңға, 1.12.2 - бірінші бұрылыспен солға.

      1.13 "Тік еңіс".

      1.14 "Тік өрлеу".

      1.15 "Тайғақ жол". Жүру бөлігінің қатты тайғанақ жол учаскесі.

      1.16 "Тегіс емес жол". Жүру бөлігінде тегіс емес жерлері бар жол учаскесі (толқынды, шұңқыр, көпірлермен үйлесімсіз жалғасқан және сол сияқтылар).

      1.16.1 "Жасанды бұдырлық".

      1.17 "Қиыршық тас шашылған". Көлік құралдарының дөңгелегі астынан қиыршық тас, ұсатылған тас және сол сияқтылар шашырауы мүмкін жол учаскесі.

      1.18.1 - 1.18.3 "Жолдың тарылуы". 1.18.1 - екі жағынан, 1.18.2 - оң жағынан, 1.18.3 - сол жағынан тарылуы.

      1.19 "Екіжақты жүріс". Қарсы жүру жол учаскесінің (жүру бөлігінің) басталуы.

      1.20 "Жаяу жүргінші өткелі". 5.16.1, 5.16.2 белгілерімен және (немесе) 1.14.3 таңбаларымен белгіленген жаяу жүргінші өткелі.

      1.21 "Балалар". Балалар мекемесіне (мектептер, сауықтыру лагерлері және сол сияқтылар) жақын балалар жүріс бөлігіне шыға келуі мүмкін жол учаскесі.

      1.22 "Велосипед жолымен қиылысу".

      1.23 "Жол жұмыстары".

      1.24 "Мал айдау".

      1.25 "Жабайы хайуанаттар".

      1.26 "Тас түсу". Опырылып құлау, көшкін жүруі, тас түсуі мүмкін жол учаскесі.

      1.27 "Бүйірден соғатын жел".

      1.28 "Төмен ұшатын ұшақтар".

      1.29 "Тоннель". Жасанды жарықтандыруы жоқ тоннель немесе кіру порталының көрінуі шектеулі тоннель.

      1.30 "Басқа қауіптер". Басқа ескерту белгілерімен көзделмеген қауіптіліктері бар жол учаскесі.

      1.31.1, 1.31.2 "Бұрылыс бағыты". Көрінуі шектеулі шағын радиусты жол доғалануындағы жүру бағыты. Жолдың жөнделетін учаскесін айналып өту бағыты.

      1.31.3 "Бұрылыс бағыты". Т үлгісіндегі жол қиылысында немесе жолдардың тармақталуындағы жүру бағыты. Жолдың жөнделетін учаскесін айналып өту бағыты.

      1.31.4, 1.31.5 "Бұрылыс бағыты".

      1.32.1, 1.32.2 және 1.32.3 "Кедергіні айналып өту".

      1.33 "Қауіпті жол жиегі".

      1.34 "Кептеліс".

      1.1, 1.2, 1.5 - 1.3. ескерту белгілері қауіпті учаске басталғанға дейін елді мекеннен тыс жерлерде 150 - 300 м қашықтықта, ал елді мекендерде және тұрғын аймақтарда 50 - 100 м қашықтықта орнатылады. Қажет болған жағдайларда белгілер 7.1.1 тақтайшасында көрсетілетін өзге қашықтықта да орнатылуы мүмкін.

      1.13. және 1.14 белгілері, егер еңістер мен өрлеулер бірінен соң бірі келетін болса, тікелей еңістің немесе өрлеудің басталуы алдында 7.1.1 тақтайшасыз орнатылуы мүмкін.

      1.23 белгісі жүру бөлігінде қысқа мерзімді жұмыстар жүргізілген кезде жұмыстар жүргізілетін жерге дейін 10 - 15 м қашықтықта орнатылуы (7.1.1. тақтайшасыз) мүмкін.

      Елді мекендерден тыс жерлерде 1.1, 1.2, 1.9, 1.10, 1.21 және 1.23 белгілері қайталанады. Екінші белгі қауіпті учаске басталғанға дейін кемінде 50 м қашықтықта орнатылады.

      1.4.1 - 1.4.3 белгілері жолдың оң жағынан, ал 1.4.4 - 1.4.6 - сол жағынан орнатылады. 1.4.1 және 1.4.4 белгілері - жүру барысы бойынша бірінші 1.1 немесе 1.2 белгісінің астында, 1.4.3 және 1.4.6 белгілері - екінші 1.1 немесе 1.2 белгісінің астында, ал 1.4.2 және 1.4.5 белгілері - бірінші және екінші 1.1 немесе 1.2 белгілерінің арасына тең қашықтықта өздігінен орнатылады.

      1.3.1 және 1.3.2 белгілері тікелей теміржол өтпесінің алдына орнатылады.

2. Басымдық белгілері

      Басымдық белгілері жол қиылыстарынан, жүру бөлігінің қиылыстарынан немесе жолдың тар учаскелерінен өту кезектілігін белгілейді.

      2.1 "Басты жол". Реттелмейтін жол қиылыстарынан басымдықпен өту құқығы берілген жолдар.

      2.2 "Басты жолдың аяқталуы".

      2.3.1 "Екінші дәрежелі жолмен қиылысу".

      2.3.2, 2.3.3 "Екінші дәрежелі жолға жанасу". 2.3.2, 2.3.4, 2.3.6, - оң жақтан, 2.3.3, 2.3.5, 2.3.7 - сол жақтан жанасу.

      2.4 "Жол беріңіз". Жүргізуші қиылысатын, ал 7.13 тақтайшасы болған кезде басты жолдың бойымен жүріп келе жатқан көлік құралдарына жол береді.

      2.5 "Аялдамай жүруге тыйым салынады". Тоқтау-сызығының алдында, ол жоқ болса - қиылысатын жүру бөлігінің шетіне жетпей аялдамай жүруге тыйым салынады. Жүргізуші қиылысатын жол бойымен, ал 7.13 тақтайшасы болған кезде - басты жолмен жүретін көлік құралына жол береді.

      2.5 белгісі теміржол өтпесі немесе карантин бекеті алдынан қойылуы мүмкін. Мұндай жағдайларда жүргізуші тоқтау-сызығының, ал ол жоқ болса - белгінің алдында тоқтайды.

      2.6 "Қарсы жүру басымдығы". Егер бұл қарсы жүруді қиындататын болса, жолдың тар учаскесіне шығуға тыйым салынады. Жүргізуші тар учаскедегі немесе оған қарама-қарсы кіру жолындағы қарсы көлік құралдарына жол береді.

      2.7 "Қарсы жүру алдындағы басымдық". Жүргізуші оның бойымен жүру кезінде қарсы көлік құралдарына қарағанда басымдықпен пайдаланатын жолдың тар учаскесі.

3. Тыйым салатын белгілер

      Тыйым салатын белгілер жол жүрісіне белгілі бір шектеулер енгізеді немесе оларды жояды.

      3.1 "Кіруге тыйым салынады". Осы бағытта барлық көлік құралдарының кіруіне тыйым салынады.

      3.2 "Жүруге тыйым салынады". Барлық көлік құралдарының жүруіне тыйым салынады.

      3.3 "Механикалық көлік құралдарының жүруіне тыйым салынады".

      3.4 "Жүк автомобильдерінің жүруіне тыйым салынады". Жүк автомобильдері мен рұқсат етілген ең жоғары массасы 3,5 т астам (егер белгіде массасы көрсетілмесе) немесе рұқсат етілген ең жоғары массасы белгіде көрсетілгеннен артық көлік құралдары құрамдарының, сондай-ақ тракторлар мен өздігінен жүретін машиналардың жүруіне тыйым салынады.

      3.4 белгісі борттарында қиғаш ақ жолағы бар немесе адамдарды тасымалдауға арналған жүк автомобильдерінің жүруіне тыйым салмайды.

      3.5 "Мотоциклдердің жүруіне тыйым салынады".

      3.6 "Тракторлардың жүруіне тыйым салынады". Тракторлардың және өздігінен жүретін машиналардың жүруіне тыйым салынады.

      3.7. Тіркемесі бар көлік құралдарының жүруіне тыйым салынады". Тіркемесі бар көлік құралдарының жүруіне және механикалық көлік құралдарын сүйретуге тыйым салынады.

      3.8 "Көлік-арбаның жүруіне тыйым салынады". Көлік-арбаның (шананың), мініс және жүк артылған малдардың жүруіне, сондай-ақ мал айдауға тыйым салынады.

      3.9 "Велосипедпен жүруге тыйым салынады". Велосипедтер мен мопедтердің жүруіне тыйым салынады.

      3.10 "Жаяу жүргіншілердің жүруіне тыйым салынады".

      3.11 "Массаны шектеу". Жалпы нақты массасы белгіде керсетілгеннен артық көлік құралдарының, оның ішінде көлік құралдары құрамдарының жүруіне тыйым салынады.

      3.12 "Оське түсетін жүктемені шектеу". Қандай болса да оське түсетін нақты жүктемесі белгіде көрсетілгеннен артық көлік құралдарының жүруіне тыйым салынады.

      3.13. "Биіктікті шектеу". Габариттік биіктігі (жүкпен немесе жүксіз) белгіде көрсетілгеннен артық көлік құралдарының жүруіне тыйым салынады.

      3.14 "Енді шектеу". Габариттік ені (жүкпен немесе жүксіз) белгіде көрсетілгеннен артық көлік құралдарының жүруіне тыйым салынады.

      3.15 "Ұзындықты шектеу". Габариттік ұзындығы (жүкпен немесе жүксіз) белгіде көрсетілгеннен артық көлік құралдарының (көлік құралдары құрамының) жүруіне тыйым салынады.

      3.16 "Ең төменгі дистанцияны шектеу". Олардың арасындағы дистанция белгіде көрсетілгеннен кем көлік құралдарының жүруіне тыйым салынады.

      3.17 "Кеден". Кеден (бақылау пунктінің) жанында тоқтамай өтуге тыйым салынады.

      3.17.2 "Қауіптілік". Жол-көлік оқиғаларына, аварияға немесе басқа қауіптіліктерге байланысты әрі қарай барлық көлік құралдарының жүруіне ерекшеліксіз тыйым салынады.

      3.17.3 "Бақылау". Бақылау пункттері арқылы аялдаусыз жүруге тыйым салынады.

      3.18.1 "Оңға бұрылуға тыйым салынады".

      3.18.2 "Солға бұрылуға тыйым салынады".

      3.19 "Кері бұрылуға тыйым салынады".

      3.20 "Басып озуға тыйым салынады". Сағатына 30 километрден кем жылдамдықпен жүріп келе жатқан жекелегендерден басқа, барлық көлік құралдарын басып озуға тыйым салынады.

      3.21 "Басып озуға тыйым салынатын аймақтың аяқталуы".

      3.22 "Жүк автомобильдеріне басып озуға тыйым салынады". Рұқсат етілген ең жоғары массасы 3,5 т артық жүк автомобильдеріне, сағатына 30 километрден кем жылдамдықпен жүретін жекелегендерінен басқа, барлық көлік құралдарын басып озуға тыйым салынады. Тракторларға көлік-арба және велосипедтерден басқа барлық көлік құралдарын басып озуға тыйым салынады.

      3.23 "Жүк автомобильдерінің басып озуына тыйым салынатын аймақтың аяқталуы".

      3.24 "Ең жоғары жылдамдықты шектеу". Белгіде көрсетілгеннен артық жылдамдықпен (км/сағ) жүруге тыйым салынады.

      Ескертпе.

      Егер жолдың осы учаскесіне енгізілетін ең жоғары жылдамдықты шектеу алдыңғы учаскедегі қозғалыстың жол берілген жылдамдығынан 20 км/сағ. аса өзгеше болатын болса, бір-бірінен 100 метрден 150 метрге дейінгі арақашықтыққа алшақтатылған 3.24 белгілерін жүйелі орнату арқылы 20 км/сағ. аспайтын қадаммен жылдамдықты сатылап шектеу қолданылады.

      Жылдамдықты сатылап шектеу, егер белгілердің көрінуі кемінде 150 м құраса, 5.22 белгісімен белгіленген елді мекендер алдында қолданылмайды.

      3.25 "Ең жоғары жылдамдық шектелетін аймақтың аяқталуы".

      3.26 "Дыбыстық сигнал беруге тыйым салынады". Сигнал жол-көлік оқиғаларын болдырмау үшін берілген жағдайлардан басқа дыбыс сигналын пайдалануға тыйым салынады.

      3.27 "Тоқтауға тыйым салынады". Көлік құралдарының тоқтауына және тоқтап тұруына тыйым салынады.

      3.28 "Тоқтап тұруға тыйым салынады". Көлік құралдарының тоқтап тұруына тыйым салынады.

      3.29 "Айдың тақ күндері тоқтап тұруға тыйым салынады".

      3.30 "Айдың жұп күндері тоқтап тұруға тыйым салынады". 3.29 және 3.30 белгілерін бір мезгілде қолдану кезінде көлік құралдарының бір жақтан екіншісіне орын ауыстыру уақыты — сағат 19-дан 21-ге дейін.

      3.31 "Барлық шектеулер аймағының аяқталуы". 3.16, 3.20, 3.22, 3.24, 3.26 - 3.30 белгілерінің бірнешеуін бір мезгілде қолдану аймағының аяқталуы.

      3.32 "Көлік құралдарының қауіпті жүктермен жүруіне тыйым салынады". "Қауіпті жүк" деген таным белгімен жабдықталған көлік құралдарының жүруіне тыйым салынады.

      3.33 "Көлік құралдарының жарылғыш және тез тұтанғыш жүктермен жүруіне тыйым салынады". "Қауіпті жүк" деген таным белгімен жабдықталған және МемСТ-19433 бойынша 1, 2.2 - 2.4, 3.1, 3.2, 5.2 сыныптарының қауіпті жүктерін тасымалдауға арналған көлік құралдарының жүруіне тыйым салынады.

      3.2 - 3.9, 3.32 және 3.33 белгілері тиісті көлік құралдары түрлерінің екі бағытта жүруіне тыйым салады.

      Мына белгілердің күші:

      3.1 - 3.3, 3.18.1, 3.18.2, 3.19, 3.27 - маршруттық көлік құралдарына;

      3.2 - 3.8 - белгіленген аймақта орналасқан кәсіпорындарға қызмет ететін, сондай-ақ белгіленген аймақта тұратын немесе жұмыс істейтін азаматтарға қызмет көрсететін немесе осы азаматтарға тиесілі көлік құралдарына. Мұндай жағдайларда көлік құралдары белгіленген аймаққа белгіленген жерге жақын жол қиылысынан кіруі немесе содан шығуы керек;

      3.28 — 3.30 - таксометрі іске қосулы таксиге;

      3. 2, 3.3, 3.28-3.30 – бірінші және екінші топтағы мүгедектігі бар адамдар басқаратын немесе осындай мүгедектігі бар адамдарды тасымалдайтын көлік құралдарына.

      3.18.1, 3.18.2 белгілерінің күші алдына белгі орнатылған жүру бөлігінің қиылысына қолданылады.

      3.16, 3.20, 3.22, 3.24, 3.26 - 3.30 белгілері қолданылатын аймақтар белгі қойылған жерден бастап одан кейінгі жақын жол қиылысына дейін, ал елді мекендерде жол қиылысы жоқ болса - елді мекен аяқталғанға дейін қолданылады.

      Елді мекеннің алдына қойылған 5.22 белгісімен белгіленген 3.24 белгісінің күші осы белгіге дейін қолданылады.

      Белгілердің күші қолданылатын аймақ мынадай жағдайларда:

      7.2.1 тақтайшасын қолданумен 3.16 және 3.26 белгілері үшін;

      3.20, 3.22, 3.24 белгілері үшін олардың күші қолданылатын аймақтың соңына тиісінше 3.21, 3.23, 3.25 белгілерін орнатумен немесе 7.2.1 тақтайшасын қолданумен; 3.24 белгісінің күші қолданылатын аймақ ең жоғары жүру жылдамдығының басқа мәнімен 3.24 белгісін орнатумен;

      3.27 - 3.30 белгілері үшін олардың күші қолданылатын аймақтың соңына 7.2.3 тақтайшасымен 3.27 - 3.30 қайталама белгілерін орнатумен немесе 7.2.2 тақтайшасын қолданумен азайтылуы мүмкін. 3.27 белгісі 1.4 таңбасымен, ал 3.28 белгісі - 1.10 таңбасымен бірге қолданылуы мүмкін, бұл ретте белгілердің қолданылатын аймағы таңбалау сызығының ұзындығымен айқындалады.

      3.10, 3.27 - 3.30 белгілерінің күші жолдың олар орнатылған жағына ғана қолданылады.

4. Нұсқайтын белгілер

      4.1.1 "Тура жүру", 4.1.2 "Оңға жүру", 4.1.3 "Солға жүру", 4.1.4 "Тура немесе оңға жүру", 4.1.5 "Тура немесе солға жүру", 4.1.6 "Оңға немесе солға жүру". Белгілерде бағыттауыштармен көрсетілген бағыттарда ғана жүруге рұқсат етіледі. Солға бұрылуға рұқсат ететін белгілер кері бұрылуға да рұқсат береді (нақты қиылыста қажетті жүру бағыттарына сәйкес келетін бағыттаушы кескіндері бар 4.1.1 - 4.1.6 белгілері қолданылуы мүмкін).

      4.1.1 4.1.6 белгілері маршруттық көлік құралдарына қолданылмайды.

      4.1.1 4.1.6 белгілері алдына белгі қойылған жүру бөліктерінің қиылыстарына қолданылады.

      Жол учаскесінің басында орнатылған 4.1.1 белгісі жақын жол қиылысына дейін қолданылады. Белгі іргелес аумақтарға оңға бұрылуға тыйым салмайды.

      4.2.1 "Кедергіні оң жағынан айналып өту", 4.2.2 "Кедергіні сол жағынан айналып өту". Бағыттауышпен көрсетілген жағынан ғана айналып өтуге рұқсат етіледі.

      4.2.3 "Кедергіні оң немесе сол жағынан айналып өту". Кез келген жақтан айналып өтуге рұқсат етіледі.

      4.3 "Шеңберлі жүріс". Бағыттауыштармен көрсетілген бағытта жүруге рұқсат етіледі.

      4.4 "Жеңіл автомобильдер жүрісі". Жеңіл автомобильдер, автобустар, мотоциклдер, маршруттық көлік құралдары мен рұқсат етілген ең жоғары массасы 3.5 т аспайтын жүк автомобильдерінің жүрісі рұқсат етіледі.

      Белгі белгіленген аймақта орналасқан кәсіпорындарға қызмет ететін, сондай-ақ белгіленген аймақта тұратын немесе жұмыс істейтін азаматтарға қызмет көрсететін немесе осы азаматтарға тиесілі басқа көлік құралдарының жүруіне рұқсат береді. Мұндай жағдайларда көлік құралдары белгіленген аймаққа белгіленген жерге жақын жол қиылысынан кіруі немесе содан шығуы керек.

      4.5 "Велосипед жолы немесе велосипед жүретін жолақ". Велосипедпен және мопедпен ғана жүруге рұқсат етіледі.

      4.5.1 Велосипед жолының немесе велосипед жүретін жолақтың аяқталуы.

      4.6 "Жаяу жүргіншілер жолы". Тек қана жаяу жүргіншілердің жүруіне рұқсат етіледі.

      4.7 "Ең төменгі жылдамдықты шектеу". Тек қана көрсетілген немесе одан көп жылдамдықпен (сағ/км) жүруге рұқсат етіледі.

      4.8 "Ең төменгі жылдамдық шектелетін аймақтың аяқталуы".

      4.9 "Қауіпті жүгі бар көлік құралдарының жүру бағыты". "Қауіпті жүк" таным белгісімен жабдықталған көлік құралына 4.9.1 - оңға, 4.9.2 - тіке, 4.9.3 - солға белгілерінде көрсетілген бағыттарда жүруге рұқсат етіледі.

5. Ақпараттық-нұсқағыш белгілер

      Ақпараттық-нұсқағыш белгілер жүрістің белгілі бір режимдерін енгізеді немесе күшін жояды, сондай-ақ елді мекендер мен басқа да объектілердің орналасуы туралы хабарлайды.

      5.1 "Автомагистраль". Автомагистральмен жүру тәртібін белгілейтін Қағида талаптары қолданылатын жол.

      5.2 "Автомагистральдің аяқталуы".

      5.3 "Автомобильдерге арналған жол". Автомобильдер мен мотоциклдердің жүруіне ғана арналған жол.

      5.4 "Автомобильдерге арналған жолдың аяқталуы".

      5.5 "Біржақты жүру жолы". Көлік құралдарының жүрісі бір бағытта бүкіл ені бойынша жүзеге асырылатын жол немесе жүру бөлігі.

      5.6. "Біржақты жүру жолының аяқталуы".

      5.7.1, 5.7.2 "Біржақты жүру жолына шығу". Біржақты жүру жолына немесе жүру бөлігіне шығу.

      5.8.1 "Жолақтар бойынша жүру бағыттары". Жолақтардың саны және олардың әрбіреулерінде рұқсат етілген жүру бағыттары.

      5.8.2 "Жолақ бойынша жүру бағыттары". Жолақ бойынша рұқсат етілген жүру бағыттары.

      Шеткі сол жолақтан сол жаққа бұрылуға рұқсат ететін 5.8.1 және 5.8.2 белгілері осы жолақтан кері бұрылуға да рұқсат етеді.

      Жол қиылысының алдында орнатылған 5.8.1. және 5.8.2. белгілер, егер онда орнатылған басқа 5.8.1 және 5.8.2 белгілері өзге нұсқаулар бермесе, бүкіл жол қиылысына қолданылады.

      5.8.2а "Жолақтар бойынша жүру бағыты";

      5.8.3а "Әртүрлі жүру жолақтарындағы міндетті ең төменгі жылдамдық";

      5.8.4а "Жолақтың басталуы";

      5.8.8а "Жолақтар бойынша жүру бағыттары.

      5.8.3 "Жолақтың басталуы". Өрге көтерілуде қосымша жолақтың немесе тежеу жолағының басталуы.

      Егер қосымша жолақтың алдында орнатылған белгіде "Ең төменгі жылдамдықты шектеу" деген 4.7. белгісі бейнеленген болса, онда көрсетілген немесе одан көп жылдамдықпен негізгі жолақ бойынша жүрісін жалғастыра алмайтын көлік құралының жүргізушісі қосымша жолаққа ауысады.

      5.8.4 "Жолақтың басталуы". Осы бағытта жүруге арналған үш жолақты жолдың орта жолағы учаскесінің басталуы.

      5.8.5 "Жолақтың аяқталуы". Өрге көтерілуде қосымша жолақтың немесе екпінді жүру жолағының аяқталуы.

      5.8.6 "Жолақтың аяқталуы". Осы бағытта жүруге арналған үш жолақты жолдың орта жолағы учаскесінің аяқталуы.

      5.8.7, 5.8.8 "Жолақтар бойынша жүру бағыты".

      5.8.9 "Әртүрлі жүру жолақтарында қолданылатын жылдамдықты шектеу.

      Егер 5.8.7. белгісінде қандай да болмасын көлік құралдарының жүруіне тыйым салатын белгі бейнеленсе, онда осы көлік құралдарының тиісті жолақ бойынша жүруіне тыйым салынады.

      Бағыттауыштардың тиісті саны бар 5.8.7. және 5.8.8. белгілері төрт және одан да көп жолағы бар жолдарда қолданыла алады.

      Ауыстырмалы суреті бар 5.8.7. және 5.8.8. белгілерінің көмегімен реверстік жүріс ұйымдастырылуы мүмкін.

      5.9 "Маршруттық көлік құралдарына арналған жолақ". Көлік құралдарының жалпы легімен жол-жөнекей жүретін маршруттық көлік құралдарының және басқа да қоғамдық көліктің жүруіне ғана арналған жолақ.

      5.9.1 "Маршруттық көлік құралдарына арналған жолақтардың аяқталуы". Маршруттық көлік құралдары мен көлік құралдарының жалпы ағынымен жүріп келе жатқан басқа да қоғамдық көліктің ғана жүруіне арналған жолақтың аяқталуы.

      5.10.1 "Маршруттық көлік құралдары үшін жолағы бар жол". Маршруттық көлік құралдарының және басқа да қоғамдық көліктің жүрісі көлік құралдарының жалпы легіне қарсы арнайы бөлінген жолақта жүзеге асырылатын жол.

      5.10.2, 5.10.3 "Маршруттық көлік құралдары үшін жолағы бар жолға шығу".

      5.10.4 "Маршруттық көлік құралдары үшін жолағы бар жолдың аяқталуы".

      5.11.1 "Кері бұрылу үшін орын". Солға бұрылуға тыйым салынады.

      5.11.2 "Кері бұрылу үшін аймақ". Кері бұрылу аймағының ұзындығы. Солға бұрылуға тыйым салынады.

      5.12 "Автобус және (немесе) троллейбус тоқтайтын орын".

      5.13 "Трамвай тоқтайтын орын".

      5.14 "Жеңіл таксилердің тұрақ орны".

      5.15 "Тұрақ орны".

      5.16.1, 5.16.2 "Жаяу жүргінші өткелі".

      Өткелде 1.14.1 - 1.14.3 таңбалары болмаған кезде 5.16.2 белгісі жолдан оң жақта өткелдің жақын шекарасына, ал 5.16.1 белгісі - жолдан сол жаққа өткелдің алыс шекарасына орнатылады.

      5.17.1, 5.17.2 "Жер асты жаяу жүргінші өткелі".

      5.17.3, 5.17.4 "Жер үсті жаяу жүргінші өткелі".

      5.18 "Ұсынылатын жылдамдық". Жолдың осы учаскесінде жүруге ұсынылатын жылдамдық. Белгінің қолданылу аймағы жақын жол қиылысына дейін, ал 5.8 белгісін ескерту белгісімен бірге қолдану кезінде қауіпті учаскенің ұзындығымен айқындалады.

      5.19.1. — 5.19.3. "Тұйық". Толассыз өтуі жоқ жол.

      5.20.1 "Бағыттарды алдын ала нұсқағыш", 5.20.2. "Бағытты алдын ала нұсқағыш". Белгіде белгіленген елді мекендер мен басқа да объектілерге қарай жүру бағыттары. Белгілерде 5.29.1 белгісінің суреті, автомагистральдардың, әуежайдың символдары, спорттық және өзге де пиктрограммалар салынуы мүмкін. 5.20.1 белгісінде жүру ерекшеліктері туралы хабарлайтын басқа белгілердің суреті салынуы мүмкін. 5.20.1 белгісінің төменгі бөлігінде белгіні орнату орнынан бастап жол қиылысына немесе тежеу жолағының басталуына дейінгі арақашықтық көрсетіледі.

      5.20.1 белгісі, сондай-ақ 3.11 - 3.15 тыйым салу белгілерінің бірі орнатылған жолдардың учаскелерін айналып өтуді нұсқау үшін де қолданылады.

      5.20.3 "Жүру схемасы". Жол қиылысында жекелеген маневрлерге тыйым салу кезіндегі жүру маршруты немесе күрделі жол қиылысында рұқсат етілген жүру бағыттары.

      5.21.1 "Бағытты нұсқағыш", 5.21.2 "Бағыттарды нұсқағыш". Маршрут пункттеріне жүру бағыттары. Белгілерде онда белгіленген объектілерге дейінгі арақашықтық (км) көрсетілуі, автомагистральдардың, әуежайдың символдары, спорттық және өзге де пиктрограммалар салынуы мүмкін.

      5.22 "Елді мекеннің басталуы". Қағидалардың елді мекендерде жүру тәртібін белгілейтін талаптары қолданылатын елді мекеннің атауы және басталуы.

      5.22а "Елді мекеннің басталуы".

      5.23 "Елді мекеннің аяқталуы". Қағидалардың елді мекендерде жүру тәртібін белгілейтін талаптарының күші жоғалатын осы жолдағы орын.

      5.23а "Елді мекеннің аяқталуы".

      5.24 "Елді мекеннің басталуы". Қағидалардың елді мекендерде жүру тәртібін белгілейтін талаптары осы жолда қолданылмайтын елді мекеннің атауы және басталуы.

      5.25 "Елді мекеннің аяқталуы". 5.24. белгісімен белгіленген елді мекеннің аяқталуы.

      5.26 "Объектінің атауы". Елді мекенге қарағанда өзге объектінің атауы (өзен, көл, асу, назар аударарлық орындар және соған ұқсастар).

      5.27 "Арақашықтықтарды нұсқағыш". Маршрутта орналасқан елді мекендерге дейінгі арақашықтық (км).

      5.28 "Километрлік белгі". Жолдың басына немесе аяғына дейінгі арақашықтық (км).

      5.29.1, 5.29.2 "Маршруттың нөмірі". 5.29.1 - жолға (маршрутқа) берілген нөмір; 5.29.2 — жолдың (маршруттың) нөмірі мен бағыты.

      5.30.1 — 5.30.3 "Жүк автомобильдері үшін жүру бағыты". Егер жол қиылысында бағыттардың біреуімен олардың жүруіне тыйым салынса, жүк автомобильдері, тракторлар мен өздігінен жүретін машиналар үшін ұсынылатын жүру бағыты.

      5.31 "Айналып өту схемасы". Жүру үшін уақытша жабық жол учаскесін айналып өту маршруты.

      5.32.1 - 5.32.3 "Айналып өту бағыты". Жүру үшін уақытша жабық жол учаскесінің бағыты.

      5.33 "Тоқтау сызығы". Бағдаршамның (реттеушінің) тыйым салатын сигналы кезінде көлік құралдарының тоқтау орны.

      5.34.1, 5.34.2 "Басқа жүру бөлігіне ауысудың алдын ала нұсқағышы". Бөлу жолағы бар жолда жүру бөлігінің жүру үшін жабық учаскесін айналып өту бағыты немесе оң жақтағы жүру бөлігіне қайту үшін жүру бағыты.

      5.35 "Реверстік жүріс". Бір немесе бірнеше жолақта жүру бағыты қарама-қарсыға өзгеруі мүмкін жол учаскесінің басталуы.

      5.36 "Реверстік жүрістің аяқталуы".

      5.37 "Реверстік жүру жолына шығу".

      5.38 "Тұрғын аймақ". Қағидалардың тұрғын аймақта жүру тәртібін белгілейтін талаптары қолданылатын аумақ.

      5.39 "Тұрғын аймақтың аяқталуы".

      5.40 "Ең жоғары жылдамдықты жалпы шектеулер".

      5.41 "Авариялық тоқтауға арналған алаң".

      5.42 "Фотобейнетіркеу". Қағидаларды бұзуларды стационарлық сертификатталған арнайы техникалық құралмен және аспаппен тіркеу жүзеге асырылады.

      Елді мекеннен тысқары орнатылған 5.20.1, 5.20.2, 5.21.1 және 5.21.2 белгілеріндегі жасыл немесе көк рең көрсетілген елді мекенге немесе объектіге жүру тиісінше автомагистральмен немесе басқа жолмен жүзеге асырылатындығын білдіреді. Елді мекенде орнатылған 5.20.1, 5.20.2, 5.21.1 және 5.21.2 белгілеріндегі жасыл немесе көк рең көрсетілген елді мекенге немесе объектіге жүру осы елді мекеннен шыққаннан кейін тиісінше автомагистральмен немесе басқа жолмен жүзеге асырылатындығын білдіреді; ақ рең көрсетілген объекті осы елді мекенде екендігін білдіреді.

6. Сервис белгілері

      Сервис белгілері тиісті объектілердің орналасуы туралы хабардар етеді.

      6.1 "Алғашқы медициналық көмек пункті".

      6.2 "Аурухана".

      6.3 "Автожанармай құю станциясы".

      6.3.а "Сұйытылған мұнай газындағы (СМГ) автожанармай құю станциясы".

      6.3.б "Сығымдалған табиғи газдағы (СТГ) автожанармай құю станциясы".

      6.4 "Автомобильдерге техникалық қызмет көрсету".

      6.5 "Автомобильдерді жуу".

      6.6 "Телефон".

      6.7 "Тамақтану пункті".

      6.8 "Ауыз су".

      6.9 "Қонақ үй немесе мотель".

      6.10 "Кемпинг".

      6.11 "Демалыс орны".

      6.12 "Полиция бекеті".

      6.13 "Көліктік бақылау бекеті".

      6.14 "Полиция".

      6.15 "Жол жүрісі туралы ақпаратты беретін радиостанцияны қабылдау аймағы".

      6.16 "Авариялық қызметтермен радиобайланыс аймағы".

      6.17 "Бассейн немесе жағажай".

      6.18 "Дәретхана".

7. Қосымша ақпарат белгілері (тақтайшалар)

      Қосымша ақпарат белгілері (тақтайшалар) олармен қолданылатын белгілерді нақтылайды немесе шектейді.

      7.1.1 "Объектіге дейінгі арақашықтық". Белгіден қауіпті учаскенің, тиісті шектеу енгізу орнының немесе жүру барысы бойынша алдағы белгілі бір объектінің (орынның) басталуына дейінгі арақашықтықты көрсетеді.

      7.1.2 "Объектіге дейінгі арақашықтық". Егер жол қиылысының тікелей алдында 2.5 белгісі орнатылған жағдайда 2.4 белгісінен жол қиылысына дейінгі арақашықтықты көрсетеді.

      7.1.3, 7.1.4 "Объектіге дейінгі арақашықтық". Жолдан тысқары тұрған объектіге дейінгі арақашықтықты көрсетеді.

      7.2.1 "Қолданылу аймағы". Белгілермен белгіленген жолдың қауіпті учаскесінің ұзындығын немесе тыйым салатын және ақпараттық-нұсқағыш белгілерді көрсетеді.

      7.2.2 - 7.2.6 "Қолданылу аймағы". 7.2.2 белгісі 3.27 - 3.30 тыйым салатын белгілердің қолданылу аймағын көрсетеді; 7.2.3 белгісі 3.27 — 3.30 белгілерінің қолданылу аймағының аяқталғанын көрсетеді; 7.2.4 белгісі жүргізушілерге олар 3.27 - 3.30 белгілерінің қолданылу аймағында екендігі туралы хабарлайды; 7.2.5, 7.2.6 белгілері алаңның, ғимарат фасадының және осыған ұқсастардың бір жағының бойында тоқтауға немесе тоқтап тұруға тыйым салу кезінде 3.27 - 3.30 белгілерінің бағытын және қолданылу аймағын көрсетеді.

      7.3.1 - 7.3.3 "Қолданылу бағыттары". Жол қиылысы алдында орнатылған белгілердің қолданылу бағытын немесе жолдың тікелей жанында тұрған таңбаланған объектілерге жүру бағытын көрсетеді.

      7.4.1 - 7.4.8 "Көлік құралының түрі". Белгінің күші қолданылатын көлік құралының түрін көрсетеді.

      7.4.8а "Маршруттық көлік құралының түрі".

      7.4.1 тақтайшасы белгінің күшін жүк автомобильдеріне, ал 7.4.2 тақтайшасы оның ішінде рұқсат етілген массасы 3,5 тоннадан асатын, тіркемесі барларға, 7.4.3 тақтайшасы жеңіл автомобильдерге, сондай-ақ рұқсат етілген массасы 3,5 тоннаға дейінгі жүк автомобильдеріне, 7.4.8 тақтайшасы "Қауіпті жүк" деген таным белгілерімен жабдықталған көлік құралдарына қолдандырады.

      7.5.1 "Сенбі, жексенбі және мереке күндері",

      7.5.2 "Жұмыс күндері",

      7.5.3 "Апта күндері". Белгі қолданылатын аптаның күндерін көрсетеді.

      7.5.4 "Қолданылу уақыты". Белгі қолданылатын тәуліктің уақытын көрсетеді.

      7.5.5 - 7.5.7 "Қолданылу уақыты". Белгі қолданылатын аптаның күндері мен тәуліктің уақытын көрсетеді.

      7.6.1 - 7.6.9 "Көлік құралын тұраққа қоюдың тәсілі". 7.6.1 барлық көлік құралдары тротуардың бойымен жүру бөлігіне қойылуы тиіс екенін көрсетеді; 7.6.2 - 7.6.9 жеңіл автомобильдер мен мотоциклдерді тротуар маңындағы тұраққа қоюдың тәсілін көрсетеді. 5.15 белгісімен қолданылады.

      7.7 "Жұмыс істемейтін қозғалтқышпен тоқтап тұру". 5.15 белгісімен белгіленген тұрақта қозғалтқышы жұмыс істемейтін көлік құралдарына ғана тоқтап тұруға рұқсат етілетіндігін көрсетеді.

      7.8 "Ақылы қызмет көрсетулер". Қызмет тек қана ақыға ғана көрсетілетінін көрсетеді.

      7.9 "Тоқтап тұрудың ұзақтығын шектеу". Көлік құралының 5.15 белгісімен белгіленген тұрақта болуының ең жоғары уақыт ұзақтығын көрсетеді.

      7.10 "Автомобильдерді қарап тексеруге арналған орын". 5.15 немесе 6.11. белгісімен таңбаланған алаңда эстакада немесе қарау шұңқыры бар екенін көрсетеді.

      7.11 "Толық массаны шектеу". Белгінің күші рұқсат етілген ең жоғары массасы тақтайшада көрсетілгеннен асатын көлік құралдарына ғана қолданылатынын көрсетеді.

      7.12 алып тасталды - ҚР Үкіметінің 21.10.2017 № 667 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      7.13 "Басты жолдың бағыты". Жол қиылысында басты жолдың бағытын көрсетеді.

      7.14 "Жүру жолағы". Бөлігінің немесе бағдаршамның күші қолданылатын жүру жолағын көрсетеді.

      7.15 "Көру қабілетінен толық айырылған жаяу жүргіншілер". Жаяу жүргіншілердің өтпесін көру қабілетінен толық айырылған адамдардың пайдаланатынын көрсетеді. 1.20, 5.16.1, 5.16.2 белгілерімен және бағдаршаммен бірге қолданылады.

      7.16 "Ылғалды жабын". Белгі жүру бөлігінің жабыны ылғал уақыт кезеңінде қолданылатынын көрсетеді.

      7.17 "Мүгедектігі бар адамдар" 5.15 белгісінің "мүгедектігі бар адам" деген айырым белгісі орнатылған мотоколяскалар мен автомобильдерге ғана қолданылатынын көрсетеді.

      7.18 "Мүгедектігі бар адамдардан басқа". Белгілердің қолданылуы "мүгедектігі бар адам" деген айырым белгісі орнатылған мотоколяскалар мен автомобильдерге қолданылмайтынын көрсетеді.

      7.19 "Қауіпті жүк сыныбы". 19433 МемСТ бойынша қауіпті жүктердің сынып (сыныптарының) нөмірін көрсетеді. 3.32, 4.9.1 - 4.9.3 белгілерімен қолданылады.

      7.21.1 "Маршруттық көлік құралының түрі, 6, 19".

      Тақтайшалар олар қолданылатын белгінің тікелей астында орналастырылады. 7.2.2 - 7.2.4, 7.13 тақтайшалары белгілер жүру бөлігінің, жол жиегінің немесе тротуардың үстінде орналасуы кезінде белгінің бүйіріне орналастырылады.

      Уақытша жол белгілерінің (көшірілетін бағандағы) және стационарлық белгілердің мәндері бір-біріне қайшы келген жағдайда, жүргізушілер уақытша белгілерді басшылыққа алуы тиіс.

      2-сурет. ЖОЛ БЕЛГІЛЕРІ

      1. ЕСКЕРТУ БЕЛГІЛЕРІ





      2. БАСЫМДЫҚ БЕЛГІЛЕРІ



      3. ТЫЙЫМ САЛАТЫН БЕЛГІЛЕР






      4. НҰСҚАЙТЫН БЕЛГІЛЕР



      5. АҚПАРАТТЫҚ-НҰСҚАҒЫШ БЕЛГІЛЕР







      6. СЕРВИС БЕЛГІЛЕРІ



      7. ҚОСЫМША АҚПАРАТ БЕЛГІЛЕРІ



  Жол жүрісі қағидаларына
2-қосымша

Жол таңбасы және оның сипаттамалары
(ҚР СТ 1124 және ҚР СТ 1412 бойынша)

      Ескерту. 2-қосымшаға өзгерістер енгізілді – ҚР Үкіметінің 02.08.2017 № 463 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 26.10.2022 № 850 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулыларымен.

1. Көлденең таңба

      Көлденең таңба (жүру бөлігіндегі сызықтар, бағыттаушы сызықтары, жазулар және басқа белгілеулер) жүрістің белгілі режимдері мен тәртібін белгілейді.

      1.4, 1.10 және 1.17 сары түсті сызықтардан басқа көлденең таңбалардың түсі ақ болады.

      Көлденең таңба:

      1.1 - қарама-қарсы бағыттағы көліктердің ағынын бөліп тұрады және жолдарда қауіпті жерлердегі жүру жолағының шекарасын белгілейді; кіруге тыйым салынған жүру бөлігінің шекарасын белгілейді; көлік құралдарының тұрақ орындарының шекарасын және автомагистральдарға жатқызылмаған жолдардың жүру бөлігінің шетін белгілейді (таңбалардың нөмірленуі ҚР СТ 1124 сәйкес келеді. Жол таңбасының атауы мен суреттері 3-суретте келтірілген);

      1.2 (жалпақ тұтас сызық) - автомагистральдардағы жүру бөлігінің шетін білдіреді;

      1.3 - төрт және одан да көп жүру жолақтары бар жолдарда қарама-қарсы бағыттардың көлік ағындарын бөледі;

      1.4 - тоқтауға тыйым салынған орындарды білдіреді. Дербес немесе 3.27. белгісімен қолданылады және жүру бөлігінің шетіне немесе бордюрдің жоғары жағынан қойылады;

      1.5 - екі немесе үш жолағы бар жолдарда қарама-қарсы бағыттардағы көлік ағынын бөліп тұрады; бір бағытта жүруге арналған екі немесе одан көп жолақтар болған кезде жүру жолақтарының шекарасын білдіреді;

      1.6 (жақындау сызығы - штрихтарының ұзындығы олардың арасындағы аралықтан 3 есе артық үзік сызық) қарама-қарсы немесе жол-жөнекей бағыттардағы көлік ағынын бөлетін 1.1. немесе 1.11. таңбасына жақындау туралы ескертеді;

      1.7 (штрихтары қысқа және аралықтары оларға тең үзік сызық) - жол қиылысы шегіндегі жүру жолақтарының шекарасын білдіреді;

      1.8 (жалпақ үзік сызық) - екпінді жүру немесе тоқтау жолағы мен жүру бөлігінің негізгі жолағы арасындағы шекараны білдіреді (көше қиылыстарында, әртүрлі деңгейдегі жолдардың қиылысында, автобус аялдамаларының аймағында және осы сияқтыларда);

      1.9 - реверстік реттеу жүзеге асырылатын жүру жолақтарының шекараларын білдіреді; реверстік реттеу жүзеге асырылатын жолдарда қарама-қарсы бағыттардың көлік лектерін бөледі (реверстік бағдаршамдар сөніп тұрғанда);

      1.10 — тоқтап тұруға тыйым салынған жерлерді білдіреді. Дербес немесе 3.28 - 3.30. белгілерімен қоса қолданылады және жүру бөлігінің шетіне немесе бордюрдің жоғары жағына қойылады;

      1.11 - бір жолақтан ғана орын ауыстыруға рұқсат етілген жолдардың учаскелерінде қарама-қарсы немесе жол-жөнекей бағыттағы көлік ағындарын бөледі; бір бағытта ғана жүруге рұқсат етілген тұрақ алаңдарынан және осындай жерлерде кері бұрылуға, кіруге және шығуға арналған жерлерді көрсетеді;

      1.12 (тоқтау-сызығы) — жүргізуші 2.5. белгісі немесе бағдаршамның (реттеушінің) тыйым салатын сигналы кезінде тоқтайтын орынды көрсетеді;

      1.13 — жүргізуші қажет болғанда қиылысатын жолдың бойымен жүріп келе жатқан көлік құралдарына жол бере отырып, тоқтайтын орынды көрсетеді;

      1.14.1, 1.14.2 ("зебра" (ала) - реттелмейтін жаяу жүргіншілер өткелін білдіреді;

      1.14.2 таңбасының бағыттаушылары жаяу жүргіншілердің жүру бағытын көрсетеді;

      1.14.3 - жүріс бағдаршаммен реттелетін жаяу жүргіншілер өткелін білдіреді;

      1.15 - велосипед жолы жүру бөлігімен қиылысатын жерді білдіреді;

      1.16.1 - 1.16.3 - орындарда бағыттайтын аралдарды білдіреді:

      1.16.1 - қарама-қарсы бағыттағы көлік ағындарын бөлу;

      1.16.2 - бір бағыттағы көлік ағындарын бөлу, 1.16.3 - көлік ағындарының араласуы;

      1.17 - маршруттық көлік құралдарының аялдамаларын және такси тұрақтарын білдіреді;

      1.18 - жол қиылысында жолақтар бойынша рұқсат етілген жүру бағыттарын көрсетеді. Дербес немесе 5.8.1., 5.8.2. белгілерімен қолданылады; тұйықтың суреті бар таңба жақын маңдағы жүру бөлігіне бұрылуға тыйым салынатынын көрсету үшін қойылады; сол жақтағы шеткі жолақтан солға бұрылуға рұқсат ететін таңба кері бұрылуға да рұқсат етеді;

      1.19 - жүру бөлігінің тарылуына (осы бағытта жүру жолақтарының саны азаятын учаскгеі немесе қарама-қарсы бағыттағы көлік ағындарын бөліп тұратын 1.1 немесе 1.11 таңбасының сызықтарына жақындағаны туралы ескертеді. Бірінші жағдайда 1.19 таңбасы 1.18.1 - 1.18.3 белгілерімен қоса қолданылуы мүмкін;

      1.20 - 1.13 таңбасына жақындағаны туралы ескертеді;

      1.21 - ("ТОҚТА" деген жазу) - 2.5 белгісімен қоса қолданылатын кездегі 1.12. таңбасына жақындағаны туралы ескертеді;

      1.22 - жолдың (маршруттың) нөмірін көрсетеді;

      1.23-маршруттық көлік құралдарына және басқа да қоғамдық көлікке арналған арнайы жолақты көрсетеді.

      1.1 - 1.3 сызықтарын кесіп өтуге тыйым салынады.

      1.1 және 1.2 сызықтарын көлік құралының жол жиегіне тоқтауы үшін, ал 1.1. сызығын ерекшелік ретінде, егер оны бұл ерекшелікті қолданбай орындау мүмкін болмаса, кедергіні айналып өту кезінде кесіп өтуге жол беріледі.

      1.4 сызығы маршруттық көлік құралдарына қолданылмайды.

      1.5. — 1.8 сызықтарын кез келген жағынан кесіп өтуге рұқсат етіледі.

      1.9 сызығын реверстік бағдаршамдар жоқ болғанда немесе олар сөніп тұрғанда, егер ол жүргізушінің оң жағында орналасса кесіп өтуге рұқсат етіледі; реверстік бағдаршамдар қосулы кезде - егер ол жүру бір бағытта рұқсат етілген жолақтарды бөліп тұрса, кез келген жағынан кесіп өтуге рұқсат етіледі. Реверстік бағдаршамдар сөніп тұрса, жүргізуші дереу 1.9 таңбасының сызығынан оңға орын ауыстырады.

      Қарама-қарсы бағыттардың көлік ағындарын бөлетін 1.9 сызығын реверстік бағдаршамдар сөніп тұрған кезде кесіп өтуге тыйым салынады.

      1.10 бірінші және екінші топтағы мүгедектігі бар адамдар басқаратын немесе осындай мүгедектігі бар адамдарды тасымалдайтын көлік құралдарына және таксометр қосылған таксиге қолданылмайды.

      1.11 сызығын үзік сызық жағынан, сондай-ақ басып озу немесе айналып өту аяқталғаннан кейін ғана тұтас жағынан кесіп өтуге рұқсат етіледі.

      Алып жүретін тақтада орналасқан уақытша жол белгілері мен таңба сызықтарының мәні бір-біріне қайшы келетін жағдайларда жүргізушілер белгілерді басшылыққа алуы тиіс.

2. Тігінен таңба

      Жол құрылыстарындағы және жол жабдықтары элементтеріндегі қара және ақ түсті жолақтың араласуы түріндегі тігінен таңба олардың габариттерін көрсетеді және көріп бағдарлау құралы болып табылады.

      Тігінен таңба:

      2.1 — элементтер жүріп келе жатқан көлік құралдарына қауіп төндірсе, жол ғимараттары элементтерін (көпір таянышы, жол құбырлары, парапеттердің бүйір бөлігі және сол сияқтылар) білдіреді;

      2.2 - тоннельдердің, көпір және жолқұбырлары өту құрылымының төменгі шетін білдіреді;

      2.3 - бөлу жолақтарында немесе қауіпсіздік аралдарында орнатылған дөңгелек тумбаны білдіреді;

      2.4 - бағыттаушы бағаналарды, бағаншаларды, қоршау таяныштарын және сол сияқтыларды білдіреді;

      2.5 — шағын радиустың айналыстарындағы, тік құлама жарлардағы, басқа да қауіпті учаскелердегі жол қоршауларының бүйір жағын білдіреді;

      2.6 - басқа учаскелердегі жол қоршауларының бүйір жағын білдіреді;

      2.7 - қауіпті учаскелер мен биіктегі қауіпсіздік аралдарының бордюрлерін білдіреді.

      3-сурет. ЖОЛ ТАҢБАСЫ

      КӨЛДЕНЕҢ ТАҢБА





      ТІГІНЕН ТАҢБА



  Қазақстан Республикасы
Үкіметінің
2014 жылғы 13 қарашадағы
№ 1196 қаулысымен
бекітілген

Көлік құралдарын пайдалануға рұқсат беру жөніндегі негізгі ережелер

      1. Жол жүрісі қауіпсіздігіне және қоршаған ортаны қорғауға қатысты бөлікте жол жүрісіне қатысушы көлік құралдарының техникалық жай-күйі мен жабдығы оларды техникалық пайдалану жөніндегі тиісті техникалық регламенттердің, стандарттардың, қағидалар мен нұсқаулардың талаптарына сай келуге тиіс.

      2. Механикалық көлік құралдары мен тіркемелер "Транзит" тіркеу белгісінің қолданылу мерзімі ішінде не сатып алған немесе кедендік декларацияланған сәттен бастап 10 тәуліктен кешіктірілмей ішкі істер органдарында тіркелуі тиіс.

      3. Механикалық көлік құралдарында (трамвайлар мен троллейбустардан басқа) және тіркемелерде көзделген орындарда мемлекеттік тіркеу нөмірі белгілері ҚР СТ 986 стандартына сәйкес орнатылуы тиіс.

      Тіркеу белгілерінің цифрлары мен әріптері жүк автомобильдерінің, тіркемелердің (жеңіл автомобильдер мен мотоциклдердің тіркемелерінен басқа) және автобустардың шанақтарының артқы жақтауында қайталануы тиіс. Цифрлардың биіктігі - кемінде үш жүз миллиметр, ені кемінде бір жүз жиырма миллиметр, штрихтың қалыңдығы - отыз миллиметр, әріптердің мөлшері - сандардың мөлшерінің 2/3.

      Трамвайлар мен троллейбустарға тиісті ведомстволар беретін тіркеу нөмірлері жазылады.

      4. Көлік құралдарын пайдалануға тыйым салатын ақаулар орын алып, жол-көлік оқиғасы болған жағдайда, көлік құралы міндетті техникалық қарап тексеруден қайталап өтеді.

      Ескертпе. Көлік құралдарын пайдалануға тыйым салатын ақаулар орын алып, жол-көлік оқиғасы болған жағдайда ішкі істер органдарының оған уәкілетті лауазымды адамдары көлік құралын міндетті техникалық қарап тексеруден қайталап өтуге жібереді.

      Механикалық көлік құралының міндетті техникалық қарап тексеруден өтуі фактісі механикалық көлік құралдары мен олардың тіркемелерін міндетті техникалық қарап тексерудің бірыңғай ақпараттық жүйесіндегі мәліметтерді сұрату арқылы жүзеге асырылады.

      5. Жолаушыларды тасымалдау үшін пайдаланылатын борттық платформасы бар жүк автомобилі еденінен отыз — елу сантиметр және борттың жоғарғы жиегінен кемінде отыз сантиметр биіктікте бекітілген орындықтармен жабдықталады, ал балаларды тасымалдау кезінде, сонымен қатар борттың биіктігі еденнің деңгейінен кемінде сексен сантиметр болады.

      Артқы немесе қапталдағы борттардың бойында орналастырылған орындықтардың берік арқалықтары болады.

      6. Жүргізуге оқыту үшін пайдаланылатын және оқу ұйымына тиесілі механикалық көлік құралы қосымша ажыратуыш жетегі және тежеуіш педальдарымен, "Оқу көлік құралы" таным белгісімен жабдықталуы тиіс, осындай көлік құралдарының бүйір және артқы жақтарына мемлекеттік тілде "Оқу көлік құралы" деген жазу жазылады.

      7. Велосипедте ақаусыз тежеуіш, руль және дыбыстық белгі болуы тиіс, алдынан жарық шағылыстырғышпен және фонарьмен немесе ақ түсті фарамен (тәуліктің қараңғы уақытында және көрінуі жеткіліксіз жағдайларда жүру үшін), артынан - жарықты қайтарушымен немесе қызыл түсті фонарьмен, ал әрбір бүйір жағынан - қызғылт сары немесе қызыл түсті жарық шағылыстырғышпен жабдықталады.

      8. Көлік-арбада конструкциясында көзделген ақаусыз тұрақ тежеуіш құрылғысы мен сырғанап кетуге қарсы тіреуіш болуы, алдынан екі жарық шағылыстырғышпен немесе ақ түсті фонарьмен (тәуліктің қараңғы уақытында және көрінуі жеткіліксіз жағдайларда жүру үшін), артынан - екі жарық шағылыстырғышпен немесе қызыл түсті фонарьмен жабдықталуы тиіс.

      9. Көлік құралдарында таным белгілері орнатылады:

      Ескертпе. Таным белгілерінің атаулары мен суреттері 4-суретте келтірілген.

      "Автопойыз" - аралары бір жүз елуден үш жүз миллиметрге дейін аралықта кабинаның төбесінде көлденең орналасқан қызғылт сары түсті үш фонарь түрінде — тіркемесі бар жүк автомобильдері мен дөңгелекті тракторларға (1, 4 сыныбы және одан жоғары) арналған, сондай-ақ біріктірілген автобустар мен троллейбустарға арналған. Автопойызда ішкі жарықтандыру үшін құрылғысы бар сары түсті тең жақты үшбұрыш түріндегі (жақтары - екі жүз елу миллиметр) таным белгілерін қолдануға жол беріледі;

      жүргізушінің қалауы бойынша "Бұдырлар" – қызыл түсті жиегі бар, ұшы жоғары қараған, ішіне қара түсті "Ш" әрпі жазылған ақ түсті жақтары тең үшбұрыш (үшбұрыштың жақтары кемінде екі жүз миллиметр, жиектің ені – жақтың 10/1) түрінде бұдырланған шиналары бар механикалық көлік құралдарының артында;

      "Балаларды тасымалдау" - қызыл түсті жиегі бар, 1.21. жол белгісінің символы қара бояумен салынған сары түсті квадрат (жақтары кемінде екі жүз миллиметр, жиектің ені - жақтың 10/1) түрінде - балалар топтарын тасымалдау кезінде автобустардың немесе жүк автомобильдерінің алдынан және артынан;

      "Есту қабілетінен толық айырылған жүргізуші" – ішіне ұшы төменге қаратылған ойдағы тең қабырғалы үшбұрыштың бұрыштарында орналасқан диаметрі қырық миллиметр үш қара шеңбер жүргізілген жүз алпыс миллиметр диаметрлі сары шеңбер түрінде – сөйлеу және есту қабілетінен толық айырылған немесе есту қабілетінен толық айырылған жүргізушілер басқаратын механикалық көлік құралдарының алдынан және артынан;

      "Оқу көлік құралы" - ішіне онда қара түсті "У" әрпі жазылған, қызыл түсті жиегі бар, ұшы жоғары қаратылған ақ түсті тең жақты үшбұрыш (жақтары - кемінде екі жүз миллиметр, жиегінің ені жақтың 1/10) түрінде - жүргізуге оқыту үшін пайдаланылатын механикалық көлік құралдарының алдынан және артынан (жеңіл автомобильдің төбесіне екіжақты белгі орнатуға жол беріледі);

      "Жылдамдықты шектеу" - рұқсат етілген жылдамдық көрсетіліп, 3.24 жол белгісінің кішірейтілген түрлі түсті суреті (белгінің диаметрі - кемінде жүз алпыс миллиметр, жиегінің ені - диаметрдің 10/1) түрінде - ауыр салмақты және ірі габаритті жүктерді таситын механикалық көлік құралдарында шанақтың артқы сол жағына, сондай-ақ техникалық сипаттамасы бойынша көлік құралының ең жоғары жылдамдығы Қағидалардың 10.3-тармағында айқындалғаннан төмен жағдайларда.

      4-сурет. ТАНЫМ ЖӘНЕ ӨЗГЕ БЕЛГІЛЕР



      "Қауіпті жүк" - ҚР МемСТ Р 41.104 талаптарына сәйкес келетін жарық қайтарғыш беті бар, көлемі 690x300 мм, 400x300 мм мөлшеріндегі оң бөлігі қызғылт сары, ал сол жағы — қара түсті жиегі (ені — он бес миллиметр) бар ақ түске боялған және жүктің қауіпті белгілерін сипаттайтын таңбалары бар (МемСТ 19433 бойынша) тікбұрыш түрінде - осындай жүктерді тасымалдайтын көлік құралдарының алдынан және артынан;

      "Ірі көлемді жүк" - СТ ҚР МемСТ Р 51253 және СТ ҚР МемСТ Р 41.104 МемСТ-ның талаптарына сәйкес жарықты қайтарғыш беті бар ені елу миллиметр кезектесіп келетін қызыл және ақ жолақтар қиғашынан салынған көлемі 400x400 мм қалқанша түрінде - ірі көлемді жүктің алдынан, артынан және бүйірінен;

      "Ұзын өлшемді көлік құралы" - көлемі кемінде 1200x200 мм, жарық шағылыстыратын беті, қызыл түсті жиегі (ені - қырық миллиметр) бар сары түсті тікбұрыш түрінде - ұзындығы (бір тіркемені қоса алғанда) жүкпен немесе жүксіз жиырма метрден астам көлік құралының және екі және одан да көп тіркемелері бар автопоездардың артына. Аталған көлемдегі белгіні орналастыру мүмкін болмаған кезде көлік құралының осіне симметриялы, көлемі кемінде 600x200 мм екі бірдей белгіні орнатуға жол беріледі;

      "Мүгедектігі бар адам" – қабырғасы бір жүз елу миллиметр сары түсті шаршы түрінде және қара түсті 7.17 жол белгісінің рәмізі бейнеленген – бірінші және екінші топтағы мүгедектігі бар адамдар басқаратын немесе осындай мүгедектігі бар адамдарды тасымалдайтын механикалық көлік құралдарының алдынан және артынан.

      Жүргізушінің қалауы бойынша "Дәрігер" таным белгісі орнатылуы мүмкін - ішіне қызыл крест салынған (биіктігі - тоқсан миллиметр, штрихтің ені - жиырма бес миллиметр) ақ шеңбері (диаметрі - бір жүз жиырма бес миллиметр) салынған көк түсті төртбұрыш (жақтары - бір жүз қырық миллиметр) түрінде - дәрігер-жүргізуші басқаратын автомобильдің алдынан және артынан.

      Ескерту. 9-тармаққа өзгерістер енгізілді - ҚР Үкіметінің 21.10.2017 № 667 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 26.10.2022 № 850 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулыларымен.

      10. Авариялық тоқтау белгісі МемСТ 24333 талаптарына сәйкес келуі тиіс. Қағидалардың 7-бөлімінің талаптарына сәйкес қолданылатын фонарьдан сәулеленетін жанып-сөнетін қызыл түс күндіз ашық ауа райында және көрінуі жеткіліксіз жағдайларда жақсы байқалуы тиіс.

      11. Қазақстан Республикасы көлік құралының "KZ" айырым белгісі мемлекеттік тіркеу нөмірі белгісінен бөлек орнатылған жағдайда, ол мынадай талаптарға сәйкес келуі тиіс: әріптердің биіктігі кем дегенде сексен миллиметр болуы және ені кем дегенде он миллиметр штрихтармен белгіленуі тиіс. Әріптер бас осі көлденең эллипс нысанындағы ақ фонда қара болуы тиіс. Ақ фон жарық қайтаратын материалдан болуы мүмкін. Белгі жеңіл автомобильдердің, микроавтобустар мен автобустардың артқы әйнегінің жоғарғы оң жақ бұрышқа, ал қалған көлік үшін - артқы панельдің оң жақ бөлігінің ортасына жабыстырылады немесе орнатылады.

      12. Механикалық көлік құралдарын сүйреу кезіндегі икемді байланыстыру буындарды белгілеу үшін ескерту құрылғылар жарық қайтаратын беті бар, екі жақтан ені елу миллиметр кезектесіп келетін қызыл және ақ жолақтар қиғашынан салынған көлемі 200x200 мм жалаушалар немесе қалқаншалар түрінде орындалуы тиіс.

      Икемді байланыстырушы буынға кемінде екі ескерту құрылғысы орнатылуы тиіс.

      13. Қатты сүйрету құрылғысының конструкциясы МемСТ 25907 талаптарына сәйкес болуы тиіс.

      14. Мынадай:

      1) жол жүрісі қауіпсіздігіне және қоршаған ортаға қатер төндіретін техникалық ақаулар мен жағдайлар болған, көлік құралдары оларды техникалық пайдалану жөніндегі тиісті техникалық регламенттерге, стандарттарға, қағидалар мен нұсқауларға сәйкес келмеген, сондай-ақ оларды тиісті келісусіз қайта жабдықтаған;

      2) Алып тасталды - ҚР Үкіметінің 23.06.2015 № 472 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      3) көлік құралына орнатылған тораптар мен агрегаттардың нөмірлері көлік құралының тіркеу құжаттарындағы енгізілген деректерге сәйкес келмеген, сондай-ақ егер көлік құралына орнатылған тораптар мен агрегаттарда жасырын, қолдан жасалған және өзгертілген нөмірлер болған;

      4) тіркеу құжаттары болмаған;

      5) шыққан жылын қоса алғанда, шығарылғанына жеті жылдан аспаған, автомобиль көлігі саласындағы кәсіпкерлік қызметте пайдаланылмайтын М1 санатындағы көлік құралдарын қоспағанда, міндетті техникалық қарап-тексеруден өтпеген;

      6) мемлекеттік тіркеу нөмірі белгілері болмаған немесе олар белгіленген талаптарға және тіркеу құжаттарына сәйкес келмеген;

      7) көлік құралдары иелерінің азаматтық-құқықтық жауапкершілігін міндетті сақтандыру шарты және (немесе) тасымалдаушының жолаушылар алдындағы азаматтық-құқықтық жауапкершілігін міндетті сақтандыру шарты жасалмаған

      8) алып тасталды - ҚР Үкіметінің 21.10.2017 № 667 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

      9) егер олардың техникалық жай-күйі мен жабдықталуы Қазақстан Республикасының Үкіметі бекіткен көлік құралдарын пайдалануға тыйым салатын ақаулар мен жағдайлар тізбесінің талаптарына сай болмаған;

      10) бір құрамда жүруге арналмаған тіркемелері бар автомобильдерді басқарған;

      11) рельстік көлік құралдарының жол жүрісі қауіпсіздігіне қатер төндіретін техникалық ақаулары болған, сондай-ақ, егер олардың техникалық жай-күйі мен жабдықталуы көлік және коммуникация саласындағы уәкілетті орган бекіткен Рельстік көлік құралдарын техникалық пайдалану қағидаларының талаптарына сай болмаған;

      12) Қазақстан Республикасының Үкіметі бекіткен, көлігі арнайы жарық және дыбыс сигналдарымен жабдықталуға және арнайы түсті-графикалық схемалармен боялуға жататын жедел және арнаулы қызметтердің тізбесіне кірмейтін көлік құралдары арнайы жарық және дыбыс сигналдарымен жабдықталған және арнайы түрлі-түсті графикалық схемалармен боялған;

      13) көлік құралдарының мемлекеттік тіркеу нөмірі белгілері Қазақстан Республикасының жол жүрісі саласындағы заңнамасының талаптарында көзделмеген орындарға орнатылған;

      14) қауіпті жүктерді тасымалдайтын көлік құралдарының алдыңғы және артқы жақтарында "Қауіпті жүк" белгісі болмаған жағдайларда көлік құралдарын пайдалануға тыйым салынады.

      Ескерту. 14-тармаққа өзгерістер енгізілді - ҚР Үкіметінің 23.06.2015 № 472 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 21.10.2017 № 667 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 16.11.2018 № 749 (01.01.2019 бастап қолданысқа енгізіледі) қаулыларымен.

      15. Көлік құралдарының техникалық жай-күйі мен пайдаланылуына жауапты лауазымды адамдарға және өзге де тұлғаларға:

      1) ақауларының болуынан пайдалануға тыйым салынған немесе тиісті рұқсатсыз қайта жабдықталған немесе белгіленген тәртіппен тіркелмеген немесе міндетті техникалық қарап тексеруден өтпеген, сол сияқты Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген жағдайларда көлік құралдары иелерінің азаматтық-құқықтық жауапкершілігін міндетті сақтандыру шартын және (немесе) тасымалдаушының жолаушылар алдындағы жауапкершілігін міндетті сақтандыру шартын жасаспаған иелердің көлік құралдарын желіге шығаруына;

      2) масаң күйдегі (алкогольдік, есірткілік немесе өзге), реакциясын және назар аударуын нашарлататын дәрілік препараттардың әсеріндегі, жол жүрісі қауіпсіздігіне қатер төндіретін сырқат немесе шаршаулы күйдегі және бұл санаттағы көлік құралын басқару құқығы жоқ жүргізушілерге көлік құралдарын басқаруға рұқсат беруіне;

      3) шынжыр табанды тракторлар мен өздігінен жүретін машиналарды асфальтты- және цемент-бетонды жабын жолдармен жүруге жіберуіне тыйым салынады.

      Ескертпе. Көлік құралдарын пайдалануға рұқсат беру жөніндегі негізгі ережелердің мәтінінде Қазақстан Республикасының Жол жүрісі қағидаларында белгіленген арнайы терминология пайдаланылды.

  Көлік құралдарын пайдалануға
рұқсат беру жөніндегі негізгі
ережелерге қосымша

Көлік құралдарын пайдалануға тыйым салынатын, жол жүрісі
қауіпсіздігіне және қоршаған ортаға қауіп тудыратын
ақаулар мен жағдайлардың
ТІЗБЕСІ

      Осы тізбе автомобильдердің, автобустардың, автопойыздардың, тіркемелердің, мотоциклдердің, мопедтердің, тракторлардың, өздігінен жүретін машиналардың ақауларын және оларды пайдалануға тыйым салынатын жағдайларды бекітеді. Келтірілген параметрлерді тексеру әдістері тиісті техникалық регламенттерде, стандарттарда, қағидаларда және оларды техникалық пайдалану жөніндегі нұсқауда реттелген.

1. Тежеу жүйелері

      1. Жол сынаулары кезінде жұмыс тежеу жүйесімен тежеу тиімділігінің кестеде келтірілген нормалары сақталмайды:

      Кесте

Көлік құралдары

Көлік құралының (автопоезд құрамындағы тартқыштың) санаты

Тежеу жолы, м, артық емес

Белгіленген бәсеңдету м/с, кем емес

Жолаушылар және жүкжолаушы автомобильдері

М1*

14,7

5,8

М2, М3

18,3

5,0

Тіркемесі бар жеңіл автомобильдер

М1

14,7

5,8

Жүк автомобильдері

N1 N3

18,3

5,0

Тіркемесі бар жүк автомобильдері (жартылай тіркемесі бар)

N1, N2, N3

19,5

5,0


      Ескертпелер.

      1. Сынау тегіс, құрғақ, таза цементті немесе асфальтты-бетонды жабын жолының көлденең учаскесінде, тежеу басталғанда автомобильдер, автобустар және автопойыздар үшін - сағатына 40 километр және мотоциклдер мен мопедтер үшін - сағатына 30 километр жылдамдық кезінде өткізіледі. Көлік құралдарын жұмыс тежеу жүйесін басқару органына бір рет әсер ету жолымен сынайды. Сынаулар кезінде көлік құралының массасы рұқсат етілген ең жоғары массадан аспауы тиіс.

      2. Көлік құралдарының жұмыс тежеу жүйесінің тиімділігі СТ МемСТ Р 51709 сәйкес басқа көрсеткіштер бойынша да бағалануы мүмкін.

      3. "*" Осы жерде және бұдан әрі көлік құралдарының санаттары ҚР СТ МемСТ Р 51709 А-қосымшада көрсетіледі.

      2. Гидравликалық тежеу жетегінің герметикалығы бұзылған.

      3. Пневматикалық және пневмогидравликалық тежеу жетектері герметикалығының бұзылуы оларды толық іске қосқаннан кейін 15 минут ішінде қозғалтқыш тоқтап тұрғанда ауа қысымының 0,05 МПа (0,5 кгс/см2) астам төмендеуіне соқтырады.

      4. Пневматикалық және пневмогидравликалық тежеу жетегінің манометрі жұмыс істемейді.

      5. Тоқтап тұрғандағы тежеу жүйесі:

      1) 16 % дейін қоса алғанда еңісте — толық тиелген көлік құралдарының;

      2) 23 % дейін қоса алғанда еңісте - жабдықталған күйіндегі жеңіл автомобильдер мен автопойыздардың;

      3) 31 % дейін қоса алғанда еңісте - жабдықталған күйіндегі жүк автомобильдері мен автопойыздардың қозғалыссыз жай-күйін қамтамасыз етпейді.

2. Рульдік басқару

      1. Рульдік басқарудағы жиынтық люфт мына мәндерден асады:

      Көлік құралының түрі жиынтық люфт (градус)

      Жеңіл автомобильдер мен

      олардың негізінде жасалған

      жүк автомобильдері мен

      автобустар... 10

      автобустар... 20

      жүк автомобильдері... 25 артық емес

      2. Детальдар мен тораптардың конструкцияда көзделмеген орын ауыстыруы; резьбалық қосылыстар тартылмаған немесе белгіленген тәсілмен бекітілмеген.

      3. Конструкцияда көзделген рульдік басқарудың күшейткіші немесе рульдік демпфері (мотоциклдер үшін) жоқ немесе ақауы бар.

3. Сыртқы жарық беру аспаптары

      1. Сыртқы жарық беру аспаптарының саны, түрі, түсі, орналасуы мен жұмыс режимі көлік құралдары конструкциясының талаптарына сәйкес келмейді.

      Ескертпе. Өндірістен алынып тасталған көлік құралдарына басқа маркілі және модельдегі көлік құралдарының сыртқы жарық беру аспаптарын орнатуға жол беріледі.

      2. Фараның реттеушісі талаптарға сәйкес емес.

      3. Сыртқы жарық беру аспаптары мен жарық шағылыстырғыштар белгіленген режимде жұмыс істемейді немесе ластанған.

      4. Жарық беру аспаптарында таратқыштары жоқ не осы жарық беру аспаптары үлгісіне сай келмейтін таратқыш пен шам пайдаланылады.

      5. Жарқылдақ маяктардың орнатылуы стандарт талаптарына сәйкес келмейді.

      6. Көлік құралының алдына - қызыл түсті оттары бар жарық беру аспаптары немесе қызыл түсті жарық шағылыстырғыштар, ал артына — артқа жүру және тіркеу белгісін жарықтандыру фонарьларынан, жарық шағылыстырғыш тіркеу, айырым және таным белгілерінің басқа, ақ түсті оттары бар жарық беру аспаптары орнатылған.

4. Алдыңғы әйнектің әйнек тазалағыштары мен әйнек жуғыштары

      1. Әйнек тазалағыштар белгіленген режимде жұмыс істемейді.

      2. Көлік құралының конструкциясында көзделген әйнек жуғыштар жұмыс істемейді.

5. Дөңгелектер мен шиналар

      1. Жеңіл автомобильдердің шиналары 1,6 мм, жүк автомобильдерінің шиналары - 1 мм, автобустардың шиналары - 2 мм, мотоциклдер мен мопедтердің шиналары — 0,8 мм кем протектор суретінің қалдық биіктігіне ие.

      Ескертпе. Тіркемелер үшін шина протекторы суретінің қалдық биіктігінің нормасы сүйретпе-көлік құралдары шинасы үшін нормалармен бірдей.

      2. Шиналардың әр жерінде кордты жалаңаштап тұратындай ақауы бар (соғылған, тілінген, кесілген, жыртылған), сондай-ақ каркастың жіктелуі, протектор мен бүйірінің ажырауы.

      3. Бекіту болты (гайкасы) жоқ немесе дөңгелектің дискісі мен құрсауы жарылған.

      4. Шиналар өлшемі немесе рұқсат етілетін жүктеме бойынша көлік құралының моделіне сәйкес келмейді.

      5. Көлік құралдарының бір осіне әр түрлі мөлшердегі, конструкциядағы (радиальды, диагональды, камералы, камерасыз), үлгідегі, протекторының түрлі суреті бар, тиектелген және тиектелмеген, аязға төзімді және аязға төзімсіз, жаңа және қалпына келтірген шиналар орнатылған.

      6. Қалааралық автобустың (II** сынып) және алыс сапарға шығатын автобустың (III сынып) алдыңғы осіне қалпына келтірілген протекторы бар шиналар, ал басқа остеріне екінші сыныпты жөндеу бойынша қалпына келтірілген шиналар орнатылған.

      Ескертпе: "**" Осы жерде және бұдан әрі автобустардың сыныптары ҚР СТ МемСТ Р 51709 А-қосымшада көрсетілген.

      7. Жеңіл автомобильдің және қалалық автобустың (I сынып) алдыңғы осіне жөндеудің екінші сыныбы бойынша қалпына келтірілген шиналар орнатылған.

6. Қозғалтқыш

      1. Шығарылған газдардағы зиянды заттар және олардың түтінділігі техникалық регламенттер мен стандарттарда белгіленген нормалардан асады.

      2. Қоректену жүйесінің герметикалығы бұзылған.

      3. Пайдаланылған газды шығару жүйесінің ақаулы болуы.

      4. Картерді желдету жүйесінің герметикалығы бұзылған.

7. Конструкцияның басқа да элементтері

      1. Көлік құралының конструкциясында көзделген артқы көрініс айнасы жоқ немесе олардың жиынтығы ҚР СТ МемСТ Р 51709 белгіленген талаптарға сәйкес келмейді.

      2. Көлік құралының конструкциясында көзделген әйнегі және күнге қарсы күнқағарлары жоқ.

      3. Дыбыс сигналы жұмыс істемейді немесе негізгі жиілікпен өзгеріп отыратын дыбыс сигналы орнатылған.

      4. Жүргізуші орнынан көруді шектейтін (артқы көру айналарын, әйнек тазалағыштардың бөлшектерін, сыртқы және орнатылған немесе әйнекке салынған радиоантенналарды, желқағар әйнекті еріту және кептіру құрылғыларының қыздыру элементтерін қоспағанда) жол жүрісіне қатысушылардың жарақат алу қаупіне әкеп соғатын қосымша заттар орнатылған.

      Механикалық көлік құралы кабинасының (салонының) алдыңғы және (немесе) алдыңғы бүйіріндегі әйнектеріне жабын жағылған не түрлі-түсті мөлдір пленкалар жапсырылған.

      Ескертпе. Алдыңғы әйнектің жоғары бөлігіне ені 140 мм аспайтын, ал М3, N2, N3 санаттарындағы автокөлік құралдарына ені алдыңғы әйнектің жоғары шегі мен оның әйнек тазалағышпен тазалау аймағының жоғары шекарасы арасындағы ең аз аралықтан аспайтын түрлі-түсті мөлдір пленка жолағын пайдалануға жол беріледі. Автобустардың терезелеріне пердешелер, сондай-ақ жеңіл автомобильдердің артқы әйнектеріне жалюздер және пердешелер қолдануға жол беріледі.

      Ескерту. 4-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 21.10.2017 № 667 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      5. Автокөлік құралының алдыңғы әйнегінің жүргізуші жағындағы әйнек тазалағышпен тазалайтын бөлігінде сызаттың болуы.

      6. Конструкцияда көзделген шанақ немесе кабина есіктерінің құлыптары, жүк платформасы борттарының тиектері, цистерналар аузының тиектері мен отын бактарының тығындары, жүргізуші және жолаушылар орындықтарын реттейтін және бекітетін құрылғы, есіктердің авариялық ажыратқышы мен автобуста тоқтатуды талап ету сигналы, автобустың авариялық жағдайда шығатын есіктері мен оларды іске қосу құрылғылары, автобустың салонын іштен жарықтандыру аспаптары, есіктерді басқару жетегі және олардың жұмыс істеуінің сигнал беруі, спидометр, тахограф, көлікті айдап әкетуге қарсы құрылғылар, әйнекті жылыту және үрлеу құрылғылары белгіленген тәртіппен жұмыс істемейді.

      7. Конструкцияда көзделген артқы қорғаныс құрылғысының, ластан қорғаушы шалғыштар мен шашыратқыштардың болмауы.

      8. Тартқыштың және тіркеме буынның тарту-қосу және тіреу-қосу құрылғыларының ақаулы болуы, сондай-ақ олардың конструкциясында көзделген сақтандыру тростарының (шынжырларының) болмауы немесе ақаулы болуы. Мотоцикл рамасының бүйірдегі тіркеме рамасымен қосылған жерінде люфттердің болуы.

      9. Мыналардың:

      1) автобуста, жеңіл және жүк автомобильдерінде, дөңгелекті тракторларда медициналық қобдишаның, өрт сөндіргіштің, авариялық тоқтау белгісінің (жанып-сөніп тұратын қызыл фонарь);

      2) рұқсат етілген ең жоғары массасы 3,5 тоннадан асатын жүк автомобильдерінде және автобустарда кейін кетуге қарсы тіреуіштердің (кемінде екі);

      3) бүйір тіркемесі бар мотоциклде медициналық қобдишаның, авариялық тоқтау белгісінің (жанып-сөніп тұратын қызыл фонарь);

      4) МемСТ 22895 бойынша М2, М3, N2, N3, 02, 03, 04 санаттарындағы көлік құралдарын СТ ҚР МемСТ Р 51253 және СТ ҚР МемСТ Р 41.104 талаптарына жауап беретін жарық қайтарғыш материалдармен таңбалаудың болмауы.

      Ескертпе. Медициналық қобдишаның дәрілік заттарының және медициналық мақсаттағы бұйымдарының ең аз құрамын Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрлігі белгілейді.

      10. Көлігі арнайы жарық және дыбыс сигналдарымен жабдықталуға және арнайы түрлі түсті графикалық схемалармен боялуға жататын жедел және арнайы қызметтер тізбесіне кірмейтін көлік құралдарында жедел және арнайы қызметтердің көлік құралдарында қолданылатын, оларды орнату орнына қарамастан, жарқылдақ қызыл және көк түсті жарық сигналдары немесе реңктері кезектесіп тұратын дыбыс сигналдары немесе арнайы түрлі түсті графикалық схемалар пайдаланылады*.

      11. Көлік құралының конструкциясында бекітілуі көзделген қауіпсіздік белдіктерінің болмауы.

      12. Қауіпсіздік белдіктері жұмыс істемейді немесе олардың таспасында көзге көрінетін жыртықтардың болуы.

      13. Көлік құралының мемлекеттік тіркеу нөмірі белгісі ҚР СТ 986 стандарт талаптарына сай келмейді.

      14. Мотоциклде конструкцияда көзделген қауіпсіздік доғасының болмауы.

      15. Мотоцикл мен мопедтерге конструкцияда көзделген табан тірегіштердің, орындықтарында жолаушыларға арналған көлденең тұтқалардың болмауы.

      16. Оларға қойылатын талаптар осы тізбеде регламенттелетін тежегіш жүйелерінің, рульмен басқарудың және өзге тораптар мен агрегаттардың конструкцияда көзделген қосымша элементтерінің болмауы немесе олардың көлік құралын жасаушы кәсіпорынмен немесе уәкілетті басқа ұйыммен келіспей орнатылуы.

      17. Техникалық реттеу саласында көзделген талаптарды бұзумен, көлік құралдарын қайта жабдықтау жүргізілген.

      М1, М2, М3 санатындағы көлік құралдарын орындықтар орнатумен (бөлшектеумен), жатын орындарын және жүк бөліктермен ұйымдастыруға байланысты қайта жабдықтау жүргізілген.

      N1, N2, NЗ санатындағы көлік құралдарын М2 және МЗ санатына ауыстыруға байланысты қайта жабдықтау жүргізілген.

      М1 санаты үшін отыратын орындар санының азайтуға байланысты қайта жабдықтауға жол беріледі.

      М1, М2 санаты үшін оларды N1, N2 санатына ауыстыруға байланысты қайта жабдықтауға жол беріледі.

      Ескертпе: көлік құралдарын қайта жабдықтау (конструкциясын өзгерту) көлік құралының конструкциясында көзделген жол жүрісінің қауіпсіздігіне әсер ететін құрамдас бөліктер мен жабдықтау заттарын алып тастау немесе көзделмегендерін орнату.

      Ескерту. 17-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 21.10.2017 № 667 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      18. Мемлекеттік тіркеу нөмірі белгілерінде мемлекеттік тіркеу нөмірі белгілерінің әріптік және цифрлық белгілерін жасыруға мүмкіндік беретін элементтер (құрылғылар) орнатылған.

      Ескерту. 18-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 21.10.2017 № 667 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

  Қазақстан Республикасы
Үкіметінің
2014 жылғы 13 қарашадағы
№ 1196 қаулысымен
бекітілген

Көлігі арнайы жарық және дыбыс сигналдарымен жабдықталуға және арнайы түсті-графикалық схемалар бойынша боялуға тиіс жедел және арнайы қызметтер
ТІЗБЕСІ

      Ескерту. Тізбеге өзгерістер енгізілді - ҚР Үкіметінің 23.06.2015 № 472 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 21.10.2017 № 667 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 28.04.2021 № 275 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 17.02.2023 № 138 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулыларымен.

      1. Қазақстан Республикасы Мемлекеттік күзет қызметі.

      2. Қазақстан Республикасы ұлттық қауіпсіздік органдарының жедел қызметтері.

      3. Қазақстан Республикасы ішкі істер огандарының жедел қызметтері.

      4. Қазақстан Республикасының азаматтық қорғау саласындағы органдардың жедел қызметтері.

      5. Әскери полиция органдары.

      6. Авариялық қызмет.

      7. Медициналық жедел жәрдем қызметі.

      8. Жеке күзет ұйымдарының ұтқыр жедел ден қою топтары.

      9. Көліктік бақылау органдарының жылжымалы көліктік-бақылау пункттері.

      10. Қазақстан Республикасы Бас прокуратурасының Арнайы прокурорлар департаменті.

      11. Экономикалық тергеу қызметінің жедел бөлімшелері.

      12. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы қызметтің жедел қызметтері.

      13. Инкассация қызметтері.

      14. Ұйымдасқан велосипедшілер топтарымен бірге жүретін көлік құралдары.

      15. Қазақстан Республикасының Мемлекеттік фельдъегерлік қызметі.

      16. Қазақстан Республикасы Экология, геология және табиғи ресурстар министрлігінің Орман шаруашылығы және жануарлар дүниесі комитеті бөлімшелерінің көлік құралдары.

      17. Қазақстан Республикасының Экология және табиғи ресурстар министрлігі Балық шаруашылығы комитетінің аумақтық бөлімшелерінің көлік құралдары.

      Ескертпе:

      1. Түсті-графикалық бояу, таным белгілері, жазулар, арнайы жарық және дыбыс сигналдарын орнату Қазақстан Республикасының стандартымен реттеледі.

      2. Мемлекеттік күзет қызметінің, ұлттық қауіпсіздік органдарының, ішкі істер органдарының жедел қызметтерінің, экономикалық тергеу қызметінің, сыбайлас жемқорлыққа қарсы қызметтің, Қазақстан Республикасының Бас прокуратурасы Арнайы прокурорлар департаментінің, Қазақстан Республикасы Мемлекеттік фельдъегерлік қызметінің, Қазақстан Республикасының Экология және табиғи ресурстар министрлігі Орман шаруашылығы және жануарлар дүниесі комитеті бөлімшелерінің, Қазақстан Республикасының Экология және табиғи ресурстар министрлігінің Балық шаруашылығы комитеті аумақтық бөлімшелерінің көлік құралдарында арнайы түсті-графикалық бояулар, таным белгілері мен жазулары болмауы да мүмкін.

      3. Көлік құралдарын арнайы түсті-графикалық бояумен, таным белгілерімен, жазулармен, жарық және дыбыс сигналдарымен жабдықталу мүмкіндігімен жеке күзет ұйымдарының жедел ден қою ұтқыр топтарына жатқызу күзет қызметімен айналысатын субъектілерді мемлекеттік бақылауды жүзеге асыратын уәкілетті органның растайтын құжаттарын алғаннан кейін жүзеге асырылады.

      4. Велосипедшілердің ұйымдасқан тобына ілесіп жүруді жүзеге асыратын көлік құралдарына арнайы жарық және дыбыс сигналдарын орнатуға және арнайы түсті-графикалық схемалар бойынша бояуға рұқсат беруді ішкі істер органдары көлік құралдарын тіркеу туралы куәліктің "Ерекше белгiлер" деген бағанында тиісті жазбаны енгізу жолымен жүргізеді.

  Қазақстан Республикасы
Үкіметінің
2014 жылғы 13 қарашадағы
№ 1196 қаулысына
қосымша

Қазақстан Республикасы Үкіметінің күшін жойған кейбір
шешімдерінің тізбесі

      1. "Қазақстан Республикасы Жол қозғалысының ережелерін, Көлік құралдарын пайдалануға жіберу жөніндегі негізгі ережелер мен жол қозғалысының қауіпсіздігін қамтамасыз ету бойынша лауазымды адамдар мен жол қозғалысына қатысушылардың міндеттерін және Арнайы түсті-графикалық схемалар бойынша арнайы түсті және дыбыстық белгілермен жабдықталуға және боялуға жататын жедел және арнайы қызметтердің, көліктің тізбесін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 1997 жылғы 25 қарашадағы № 1650 қаулысы.

      2. "Қазақстан Республикасының аумағы бойынша автокөлік құралдарының жүріп өтуін реттеудің жекелеген мәселелері" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 1999 жылғы 26 мамырдағы № 643 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 1999 ж., № 22, 219-құжат).

      3. "Жол қозғалысы қауіпсіздігін қамтамасыз етудің кейбір мәселелері" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2002 жылғы 19 желтоқсандағы № 1329 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2002 ж., № 45, 453-құжат).

      4. "Қазақстан Республикасы Үкіметінің 1997 жылғы 25 қарашадағы № 1650 қаулысына өзгеріс пен толықтыру енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2004 жылғы 30 қаңтардағы № 115 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2004 ж., № 4, 64-құжат).

      5. "Қазақстан Республикасы Үкіметінің 1997 жылғы 25 қарашадағы № 1650 қаулысына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2005 жылғы 12 қазандағы № 1021 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2005 ж., № 37, 525-құжат).

      6. "Қазақстан Республикасы Үкіметінің 1997 жылғы 25 қарашадағы № 1650 қаулысына толықтыру енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2007 жылғы 9 қаңтардағы № 6 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2007 ж., № 1, 9-құжат).

      7. "Қазақстан Республикасы Үкіметінің 1997 жылғы 25 қарашадағы № 1650 қаулысына толықтырулар мен өзгерістер енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2007 жылғы 25 мамырдағы № 420 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2007 ж., № 17, 187-құжат).

      8. "Қазақстан Республикасы Үкіметінің 1997 жылғы 25 қарашадағы № 1650 қаулысына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2009 жылғы 26 қаңтардағы № 47 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2009 ж, № 5, 18-құжат).

      9. "Қазақстан Республикасы Үкіметінің 1997 жылғы 25 қарашадағы № 1650 және 2007 жылғы 9 қаңтардағы № 6 қаулыларына өзгерістер енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2009 жылғы 26 қазандағы № 1682 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2009 ж., № 46, 433-құжат).

      10. "Қазақстан Республикасы Жол қозғалысының ережелерін, Көлік құралдарын пайдалануға жіберу жөніндегі негізгі ережелер мен жол қозғалысының қауіпсіздігін қамтамасыз ету бойынша лауазымды адамдар мен жол қозғалысына қатысушылардың міндеттерін және Арнайы түстік-графикалық схемалар бойынша арнайы түстік және дыбыстық белгілермен жабдықталуға және боялуға жататын жедел және арнайы қызметтердің, көліктің тізбесін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 1997 жылғы 25 қарашадағы № 1650 қаулысына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2011 жылғы 7 желтоқсандағы № 1479 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2012 ж., № 6, 130-құжат).

      11. "Қазақстан Республикасы Жол қозғалысының ережелерін, Көлік құралдарын пайдалануға жіберу жөніндегі негізгі ережелер мен жол қозғалысының қауіпсіздігін қамтамасыз ету бойынша лауазымды адамдар мен жол қозғалысына қатысушылардың міндеттерін және Арнайы түстік-графикалық схемалар бойынша арнайы түстік және дыбыстық белгілермен жабдықталуға және боялуға жататын жедел және арнайы қызметтердің, көліктің тізбесін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 1997 жылғы 25 қарашадағы № 1650 қаулысына өзгеріс пен толықтыру енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2013 жылғы 10 шілдедегі № 709 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2013 ж., № 40, 604-құжат).