On approval of the Rules for the formation of a risk management and internal control system for insurance (reinsurance) organizations, branches of insurance (reinsurance) non-resident organizations of the Republic of Kazakhstan

Resolution of the Board of the National Bank of the Republic of Kazakhstan dated August 27, 2018 No. 198. Registered in the Ministry of Justice of the Republic of Kazakhstan on October 2, 2018 No. 17462.

      Unofficial translation

      Footnote. The title - in the wording of the resolution of the Management Board of the Agency of the RK for regulation and development of the financial market dated 24.02.2021 № 43 (shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      In accordance with the laws of the Republic of Kazakhstan "On Insurance Activities", "On State Statistics", the Board of the National Bank of the Republic of Kazakhstan HEREBY RESOLVES:

      Footnote. The preamble is in the wording of the resolution of the Board of the Agency of the Republic of Kazakhstan for regulation and development of the financial market dated 23.01.2023 No. 1 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      1. Approve the attached Rules for the formation of a risk management and internal control system for insurance (reinsurance) organizations, branches of insurance (reinsurance) non-resident organizations of the Republic of Kazakhstan.

      Footnote. The paragraph 1 - in the wording of the resolution of the Management Board of the Agency of the RK for regulation and development of the financial market dated 24.02.2021 № 43 (shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      2. The regulatory legal acts of the Republic of Kazakhstan, as well as the structural elements of some regulatory legal acts of the Republic of Kazakhstan pursuant to the list in compliance with the annex to this resolution shall be considered to have lost force.

      3. In accordance with the procedure established by the legislation of the Republic of Kazakhstan, the Department of Financial Market Methodology (Salimbayev D. N.) shall:

      1) jointly with the Legal Department (Sarsenova N.V.) ensure the state registration of this resolution with the Ministry of Justice of the Republic of Kazakhstan;

      2) within ten calendar days from the date of state registration of this resolution, send the copy hereof both in the Kazakh and Russian languages ​​to the Republican State Enterprise on the Right of Economic Management “Republican Center of Legal Information” for official publication and inclusion in the Reference Control Bank of Regulatory Legal Acts of the Republic of Kazakhstan;

      3) place this Resolution on the official Internet resource of the National Bank of the Republic of Kazakhstan after its official publication;

      4) within ten working days after the state registration of this Resolution, submit to the Legal Department the information on the implementation of measures provided for in subparagraphs 2), 3) of this paragraph and paragraph 4 of this Resolution.

      4. Within ten calendar days after the state registration of this Resolution, the Directorate for the Protection of the Rights of Consumers of Financial Services and External Communications (Terentiev A. L.) shall send the copy hereof for official publication in periodicals.

      5. The control over the execution of this Resolution shall be entrusted to Deputy Chairman of the National Bank of the Republic of Kazakhstan Smolyakova O. A.

      6. This resolution shall enter into force upon the expiry of ten calendar days after the day of its first official publication.

      Chairman of the
National Bank
D. Akishev

      "AGREED"
Chairman of the
Statistics Committee
of the Ministry of National
Economy of the Republic of Kazakhstan
____________N. Aidapkelov
of September 05, 2018

  Approved by Resolution
No. 198 of the Board of the
National Bank of the Republic of
Kazakhstan of August 27, 2018

Rules for formation of risk management and internal control system for insurance (reinsurance) organizations, branches of insurance (reinsurance) non-resident organizations of the Republic of Kazakhstan

      Footnote. The title - in the wording of the resolution of the Management Board of the Agency of the RK for regulation and development of the financial market dated 24.02.2021 № 43 (shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

Chapter 1. General Provisions

      1. These Rules for formation of risk management and internal control system for insurance (reinsurance) organizations, branches of insurance (reinsurance) non-resident organizations of the Republic of Kazakhstan (hereinafter referred to as the Rules) have been developed in accordance with Article 52-1, paragraph 1, part 2 of the Law of the Republic of Kazakhstan dated December 18, 2000 "On insurance activities," Article 16, paragraph 1, subparagraph 2) of the Law of the Republic of Kazakhstan dated March 19, 2010 "On state statistics" and shall determine the procedure for forming a risk management and internal control system for insurance (reinsurance) organizations, branches of insurance (reinsurance) non-resident organizations of the Republic of Kazakhstan (hereinafter referred to as the organization).

      Footnote. Paragraph 1 - in the wording of the resolution of the Management Board of the Agency for regulation and development of the financial market of the Republic of Kazakhstan dated 24.02.2021 № 43 (shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      2. The following concepts shall be used in the Rules:

      1) underwriting - a set of procedures for accepting for insurance or reinsurance the declared object of insurance based on the assessment of insurance risks in order to determine the insurance coverage, insurance conditions, deductible level and insurance rate within the limits established by the actuary;

      2) management reporting - a tool for internal control and assessment of activities of the organization;

      3) gap analysis - methods for measuring interest rate risk and liquidity risk based on a comparison of the volume of assets and liabilities of an organization subject to changes in remuneration rates or subject to repayment within certain terms;

      4) limiting – the establishment of qualitative, quantitative restrictions on the risks taken, the establishment of restrictions on transactions (operations) of the organization.

      When limiting, the following parameters shall be determined:

      the indicator for which the limit shall be set;

      the method for calculating the indicator for which the limit shall be set;

      limit (maximum, minimum) value of the indicator;

      5) conflict of interest - a situation in which a contradiction arises between the personal interest of officials of the organization and (or) its employees and the proper performance of their official powers or property and other interests of the organization and (or) its employees and (or) clients, which may entail adverse consequences for the organization and (or) its customers;

      6) policy - a set of internal documents, including policies and (or) other internal documents that define the necessary criteria, parameters, approaches, principles, standards, procedures and mechanisms to ensure the effective functioning of the organization and compliance of its activities with the strategy and the acceptable level of risk;

      7) stress testing - methods for measuring the potential impact on the financial position of the organization of exceptional, but possible events that may affect the activities of the organization;

      8) risk - the possibility of occurrence of circumstances that cause uncertainty or impossibility of obtaining the expected results of the organization's activities, the occurrence of expenses (losses);

      9) risk assessment system - a set of coefficients intended for a comprehensive analysis of financial condition of the organization;

      10) risk management system - a permanent structured process established by the board of directors and the management of the organization, carried out throughout the organization in order to identify, assess, monitor, reduce risks and their consequences that affect the achievement of the organization's goals;

      11) risk map - a graphical and textual description of the organization's risks, located in a table, along one "axis" along which the impact force or significance of the risk is indicated, and along the other, the probability or frequency of its occurrence;

      12) risk limit - a means of quantitative or qualitative limitation of the accepted risk;

      13) identification of risk - the process of finding, compiling a list and describing risk elements;

      14) risk measurement - determination of the degree of probability of risk and the amount of potential expenses (losses), which shall be carried out by assessing the consequences and probability of an event occurring mathematically using the theory of probability and the law of large numbers based on statistical data;

      15) authorized body - an authorized body for regulation, control and supervision of the financial market and financial organizations;

      16) internal audit - an integral element of management control, through which the internal audit service evaluates financial statements, as well as other data and information of the organization's activities that can be quantitatively and qualitatively assessed in order to further reflect the degree of its compliance with the legislation of the Republic of Kazakhstan on insurance and insurance activities, on compulsory insurance, on joint-stock companies, on the securities market, on countering the legalization (laundering) of proceeds from crime and the financing of terrorism, internal documents, international professional standards for internal audit;

      17) internal control - a process carried out by the board of directors, collegiate bodies, the management board, employees of the organization, aimed at ensuring the achievement of goals in the following categories:

      performance efficiency;

      reliability, completeness and timeliness of financial statements and other management reporting;

      compliance with the legislation of the Republic of Kazakhstan on insurance and insurance activities, on compulsory insurance, on joint-stock companies, on the securities market, on countering the legalization (laundering) of proceeds from crime and the financing of terrorism;

      18) internal control system - a set of control procedures, measures and methods, ensuring:

      proper and efficient conduct of the financial and economic activities of the organization;

      compliance with the requirements of the legislation of the Republic of Kazakhstan on insurance and insurance activities, on compulsory insurance, on joint-stock companies, on the securities market, on countering the legalization (laundering) of proceeds from crime and the financing of terrorism;

      effective division of responsibility;

      timely and proper fulfillment of the requirements of internal documents by employees of the organization;

      ensuring the safety of property;

      prevention and detection of fraud and management errors;

      timeliness of preparation, reliability and completeness of financial statements and other management reporting.

      When applying the requirements of the Rules to a branch of an insurance (reinsurance) company that is a non-resident of the Republic of Kazakhstan:

      the Board of Directors means the relevant governing body of an insurance (reinsurance) company that is a non-resident of the Republic of Kazakhstan;

      the Management Board means the executives of a branch of an insurance (reinsurance) company that is a non-resident of the Republic of Kazakhstan;

      capital means the sum of the account of the head office, reserves and results of activities of the branch of the insurance (reinsurance) company that is a non-resident of the Republic of Kazakhstan;

      financial statements means reporting based on accounting data of branches of insurance (reinsurance) companies that are non-residents of the Republic of Kazakhstan.

      The requirements of the Rules shall not apply to a branch of an insurance (reinsurance) company that is a non-resident of the Republic of Kazakhstan in terms of compliance with the requirements of the legislation on joint-stock companies and the securities market, as well as paragraphs 13-1, 13-2 of the Rules.

      Footnote. Paragraph 2 is in the wording of the resolution of the Board of the Agency of the Republic of Kazakhstan for regulation and development of the financial market dated 23.01.2023 No. 1 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

Chapter 2. Procedure for the formation of a risk management and internal control system

      3. The risks of the organization shall be classified as follows:

      1) risks associated with the implementation of insurance activities:

      underwriting risk - the risk of incorrect (erroneous) assessment of risks accepted for insurance;

      risk of insurance reserves - the risk of formation of insufficient (inadequate) insurance reserves;

      risk of insurance payments - the risk associated with the implementation of insurance payments in violation of the terms of insurance contracts;

      catastrophic risk - the risk that one event of a significant size shall lead to insurance payments higher than usual;

      reinsurance risk - the risk of insufficient reinsurance coverage or failure of the reinsurer to pay out under a reinsurance contract.

      Footnote. Paragraph 3 is in the wording of the resolution of the Board of the Agency of the Republic of Kazakhstan for regulation and development of the financial market dated 23.01.2023 No. 1 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      4. The board of directors and the management board shall ensure the existence of an adequate risk management and internal control system and shall create conditions for the employees of the organization to fulfil their responsibilities in the field of risk management and internal control, as well as shall ensure the functional and organizational independence of the internal audit service.

      5. In order to implement the requirements of the Rules, depending on the size, nature and level of complexity of the organization’s activities, organizational structure, risk profile and the number of members of the organization’s board of directors, the Board of Directors shall decide to create one and (or) several collegial bodies on various issues.

      The board of directors of an organization shall exclude a conflict of interest when creating committees.

      6. In order to form an adequate risk management system for underwriting, reinsurance, insurance payments and investment risks, collegial bodies shall be created in the organization — the underwriting council and the council for managing assets and liabilities.

      The indicated councils shall include employees of the concerned structural divisions, risk management divisions and executives, which are approved by the organization’s board of directors.

      Decisions of these councils shall be taken by a simple majority of the members and shall be made in writing.

      Decisions of these councils shall be recorded with a detailed reflection of the decision-making process and the attachment of the documents on the basis of which the decision has been made, indicating:

      a list and detailed description of the issues addressed;

      the list of documents submitted to the board for decision;

      voting results for each issue considered;

      opinions of members with justification, including in case of their disagreement with the decision and the existence of a special opinion.

      The minutes shall be signed by all members of the specified councils present at the meeting and shall be kept in the organization.

      The board of directors shall assess the work of these councils and the board based on their annual performance reports.

      7. The risk management process includes the following steps:

      1) identification of risks:

      assessment of risk factors and risk (systematic and continuous monitoring, analysis of all possible causes of expenses (losses), their probability and size);

      classification of risks (carried out based on the results of a study of the risks specifics and factors that lead to their occurrence, affect their development, expert assessments of historical data, analysis of the risks map);

      2) measurement of risks, the frequency of which is established by the board of directors depending on the significance of the risk, but at least twice a year;

      3) implementation of regular stress testing and risk analysis;

      4) selection and application of risk management method;

      5) adjustment of the risk management system.

      Footnote. Paragraph 7 is in the wording of the resolution of the Board of the Agency of the Republic of Kazakhstan for regulation and development of the financial market dated 23.01.2023 No. 1 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      8. The internal control system shall be the system of organization, policies, procedures and methods adopted by the organization for:

      1) ensuring the effectiveness of the organization, including the effectiveness of managing insurance risks, assets and liabilities, ensuring the safety of assets;

      2) ensuring completeness, reliability

      and timeliness of financial, regulatory and other reporting for internal and external users, as well as information security;

      3) ensuring that the organization complies with the legislation of the Republic of Kazakhstan on insurance and insurance activities, on compulsory insurance, on joint-stock companies, on the securities market, on countering the legalization (laundering) of proceeds from crime, and the financing of terrorism and internal documents of the organization;

      4) preventing the organization and its employees from engaging in illegal activities, including fraud, mistakes, inaccuracies, deception, legalization (laundering) of criminally obtained income and financing of terrorism.

      9. The organization shall provide internal audit for the verification and objective assessment of the effectiveness of the functioning of the risk management and internal control system in all aspects of the organization’s activities.

      10. The insurance (reinsurance) organization shall ensure compliance with the requirements for internal documents of the risk management and internal control system, in accordance with Annex 1 to the Rules.

      A branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan shall ensure compliance with the requirements to internal documents of the risk management and internal control system, in accordance with Annex 1-1 to the Rules.

      Footnote. Paragraph 10 - in the wording of the resolution of the Management Board of the Agency for regulation and development of the financial market of the Republic of Kazakhstan dated 24.02.2021 № 43 (shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      11. Within the framework of their functional duties, employees of the organization shall comply with the requirements for the risk management and internal control system, professional ethics and internal documents.

      12. The organization annually, no later than January 15 of the year following the reporting year, submits to the authorized body information on the assessment of the risk management and internal control system in the form in accordance with Appendix 2 to the Rules, with copies of supporting documents attached.

      Footnote. Clause 12 - as amended by the Resolution of the Board of the Agency of the Republic of Kazakhstan on regulation and development of the financial market dated December 22, 2020 No. 126 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      13. Based on the financial and other statements of the organization, as of the reporting date, the organization shall carry out stress testing for risks.

      The organization shall submit risk stress testing to the authorized body in accordance with Appendix 3 to the Rules on a quarterly basis no later than the 15th (fifteenth) working day of the month following the reporting quarter.

      The conclusion of the head of the risk management unit shall be attached to the risk stress testing, containing:

      analysis of the organization's exposure to risks;

      identification of risks that affect the financial position of the organization to a greater extent.

      Footnote. Paragraph 13 is in the wording of the resolution of the Board of the Agency of the Republic of Kazakhstan for regulation and development of the financial market dated 23.01.2023 No. 1 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      13-1. The organization, on the basis of annual financial and other statements, analyzes the coefficients of the organization’s risk assessment system.

      The organization annually after approval by the board of directors, but not later than April 30 of the year following the reporting year, submits to the authorized body an analysis of the coefficients of the risk assessment system (with explanations for the coefficients outside the standard range) in the form in accordance with Appendix 3-1 to the Rules for the organization operating in the general insurance industry, and Appendix 3-2 to the Rules for an organization operating in the life insurance industry, and, in the event of four or more deviations of the organization’s risk assessment system coefficients from the approved limits of the standard range, approved by the board of directors a plan of measures to improve the coefficients of the risk assessment system or the decision of the board of directors that there is no need to develop an action plan to improve the coefficients of the risk assessment system.

      Footnote. The rules were supplemented with clause 13-1 in accordance with the resolution of the Board of the Agency of the Republic of Kazakhstan on regulation and development of the financial market dated December 22, 2020 No. 126 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      13-2. If the organization as of the reporting date has been operating for less than two financial years, when determining the number of deviations of the coefficients of the organization’s risk assessment system from the approved limits of the standard range, the coefficients that are calculated using data at the end of each annual reporting period of the last two financial years shall not be taken into account.

      Footnote. The rules were supplemented with clause 13-2 in accordance with the resolution of the Board of the Agency of the Republic of Kazakhstan on regulation and development of the financial market dated December 22, 2020 No. 126 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      14. On a quarterly basis no later than the 15th (fifteenth) business day of the month following the reporting quarter, an organization operating in the life insurance industry shall submit to the authorized body a gap analysis for insurance organizations operating in the life insurance industry pursuant to the form according to Annex 4 to these Rules.

Chapter 3. Procedure for the formation of a risk management system

      15. In order to organize an effective risk management system, the Board of Directors shall:

      1) approve the risk management policy and internal documents developed in accordance with the Rules;

      2) annually approve the analysis of the coefficients of the organization's risk assessment system and, if there are four or more deviations of the coefficients of the organization's risk assessment system from the approved limits of the standard range, approve the action plan for improving the coefficients of the organization's risk assessment system or make a decision on the absence of the need to develop an action plan for improving the coefficients of the risk assessment system;

      3) in terms of corporate management shall:

      coordinate the activities of collegial bodies, internal audit service, management board, structural subdivisions;

      take measures to reduce the likelihood of conflicts of interest in the functional responsibilities of managers;

      ensure verification of the fact of granting preferential conditions to persons associated with the organization of special relations;

      other issues within the competence of the Board of Directors;

      4) in order to adjust the strategic goals, shall consider:

      analysis of the current (future) capital requirements of the organization carried out by the risk management subdivision or other structural subdivision whose function shall be to carry out given analysis;

      report of internal (external) auditors based on the results of their verification indicating the identified non-conformities, as well as their recommendations;

      report of the asset and liability Management Board (the subdivision responsible for investment activities) on the results of the operations (transactions) carried out to invest the assets of the organization (with the grouping of financial instruments by types and indication of the balance sheet, market value, profitability, amount of purchases and sales);

      5) in terms of risk management shall:

      regularly monitor the activities of the organization through established collegial bodies, the internal audit service and structural subdivisions in order to exclude the possibility of transactions that contradict corporate strategy, policies, procedures and internal documents, as well as in order to adjust them;

      ensure organizational independence of the functions of the internal audit service, risk management subdivision;

      monitor the implementation of the measures of the authorized body, including the plan of measures to eliminate deficiencies;

      establish the reasons for non-fulfillment (non-elimination) and apply appropriate measures to responsible employees in case of non-fulfillment of the requirements of the authorized body, late elimination (non-elimination) of the identified shortcomings;

      limit the risks taken and establish restrictions on transactions (operations);

      when approving the plan of measures to improve the coefficients of the risk assessment system, the organization shall monitor the implementation of the plan on a quarterly basis.

      The provisions of subparagraph 2) of this paragraph shall not apply to a branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan.

      Footnote. Paragraph 15 - in the wording of the resolution of the Management Board of the Agency for regulation and development of the financial market of the Republic of Kazakhstan dated 24.02.2021 № 43 (shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      16. The risk management policy shall be developed by the risk management subdivision and shall provide for regular stress testing, scenario analyses and shall define, but shall not be limited to:

      1) the presence of an underwriting board, an asset and liability management board, and a risk management subdivision in the organizational structure of the organization;

      1-1) for an organization that shall have a license to carry out activities for managing an investment portfolio in the securities market - the presence in the organizational structure of the organization of a subdivision that shall perform functions for managing an investment portfolio, including, but not limited to the following functions:

      collection, processing and analysis of information necessary for preparation of recommendations made during development of investment declaration, determination and revision of investment limits of policyholders' assets, decision-making on making transactions at the expense of policyholders' assets (hereinafter referred to as "recommendations");

      making recommendations;

      execution of the adopted investment decisions and protocols following the meetings of the investment committee of the organization;

      accounting for financial instruments acquired from the assets of the policyholders;

      preparing reports to policyholders on the results of investment portfolio management activities in accordance with the procedure stipulated by the insurance contract providing for the condition of the policyholder's participation in investments;

      interaction with other financial institutions in the process of managing the assets of policyholders;

      Functions defined by internal organization documents

      2) qualification requirements for managers and employees directly related to risk management, including requirements for education and seniority;

      3) powers and functional responsibilities for risk management of the board of directors, collegial bodies, internal audit service, management board, risk management subdivision, structural subdivisions of the organization;

      4) the procedure for the exchange of information necessary for risk management between structural subdivisions, collegial bodies, the board of directors of the organization, a branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan with a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan;

      5) procedures for identification, assessment, monitoring and control of risks, including the procedure for determining quantitative values of risk indicators associated with the activities of the organization;

      6) procedures for continuous monitoring of the implementation of management decisions and determining the effectiveness of management decisions made;

      7) internal criteria for assessing the effectiveness of the risk management system;

      8) the procedure for developing a risk map, including qualitative and quantitative approaches;

      9) procedures for determining the risk limit, including for a branch of an insurance (reinsurance) non-resident organization of the Republic of Kazakhstan;

      10) measures to manage risks arising in the course of the organization's activities;

      11) procedures for monitoring, assessing and controlling identified (detected) risks, drawing up a risk map of the organization, including:

      measures taken by the risk management subdivision jointly to other structural subdivisions of the organization to identify risks;

      risk assessment carried out by the risk management subdivision, including assessment of the frequency of occurrence of risks, subsequent classification of impacts provided by these risks, and setting risk limits;

      risk monitoring carried out by the risk management subdivision, including monitoring of changes in the values of risk indicators and maximum permissible values of risk indicators, as well as measures taken to minimize risks in case of non-compliance of the values of risk indicators with risk limits;

      a mechanism for the immediate reporting to the board of directors of any significant cases likely to incur expenses (losses) and (or) shall affect the activities of the organization, or of an illegal nature;

      12) risk assessment testing and modeling procedures;

      13) the procedure for the risk management subdivision to submit a risk management report to the board of directors, including:

      current condition of risk management (ongoing work to minimize and eliminate risks)

      identified risks and a plan of measures to minimize these risks, as well as the results of work carried out to reduce or prevent them;

      risks that may arise in the process of conducting the current activities of the organization, and ways to reduce and prevent them;

      control and monitoring of risks that may arise during the current stage of implementation of the corporate strategy of the organization, and ways to minimize and prevent them;

      adequacy and effectiveness of the risk management system;

      14) the procedure for monitoring the implementation of the established limits on insurance, investment and other activities and transactions (operations) with indication of the list of positions of persons responsible for monitoring.

      Footnote. Paragraph 16 - in the wording of the resolution of the Management Board of the Agency for regulation and development of the financial market of the Republic of Kazakhstan dated 24.02.2021 № 43 (shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      17. The Management Board in order to ensure the proper functioning of the risk management system shall:

      1) carry out daily management of the organization in accordance with the established goals and methods in terms of risk management and internal control;

      2) approve the procedure for transferring information between the board of directors, collegial bodies, the board (the relevant executive body of the insurance (reinsurance) organization non-resident of the Republic of Kazakhstan), senior employees of the branch of the insurance (reinsurance) organization non-resident of the Republic of Kazakhstan and structural subdivisions of the organization ensuring effective risk management and internal control;

      3) implement the instructions of the board of directors, recommendations and comments of the internal audit service, recommendations of the risk management subdivision, requirements and measures of the authorized body;

      4) approve internal documents in order to implement risk management and internal control policies;

      5) define guidelines for diversification of assets, profitability, liquidity and capital adequacy, risks in order to maintain the required level of adequacy of the solvency margin;

      6) approve risk limits by type of operations within the risk limits established by the Board of Directors;

      7) ensure the adoption of effective measures to control compliance with these limits on the basis of monthly calculations of the risk management subdivision;

      8) ensure compliance of the tariff policy with the predicted trends in the development of risks on the basis of reliable statistics on risks;

      9) ensure regular analysis of internal and external economic factors that shall present a potential risk to the organization, assessment of their impact on financial indicators;

      10) ensure regular analysis of financial indicators and statistical information to assess the adequacy of the correction factors for insurance premiums under the employee's compulsory accident insurance contracts in the performance of his/her labor (official) duties.

      The requirement of this subparagraph shall apply to an insurance organization that shall determine the correction factors on the basis of paragraph 2-1 of Article 17 -1 of the Law of the Republic of Kazakhstan dated February 7, 2005 "On compulsory insurance of an employee against accidents in the performance of labor (official) duties;

      11) provide recommendations to the Board of Directors regarding the preparation of annual budgets, strategic plans taking into account the current and future economic environment, regulatory legal framework, capital size;

      12) control the implementation of the action plan in conditions of financial instability and emergency and the provision of an appropriate quarterly report;

      13) regularly analyze compliance with contractual relations, the requirements of the legislation of the Republic of Kazakhstan on insurance and insurance activities, on compulsory insurance, on joint-stock companies, on the securities market, on countering the legalization (laundering) of proceeds from crime and the financing of terrorism, internal documents of the organization regulating operations with financial instruments;

      14) monitor compliance by structural subdivisions with policies in the management of possible and potential risks, the size of risks within the established limits;

      15) ensure analysis of changes in income (expenses) from operations with financial instruments, taking into account the dynamics of their market value;

      16) ensure compliance of the organization's solvency margin with the minimum required level in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan on insurance and insurance activities;

      17) ensure the improvement of the accounting and reporting system taking into account the recommendations of external auditors;

      18) analyze audit reports and submit proposals to the Board of Directors on taking appropriate measures to eliminate the identified deficiencies.

      When applying the provisions of this paragraph to a branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan, the requirements of subparagraphs 2), 4), 6) of this paragraph shall fall within the competence of the relevant executive body of the non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan.

      When applying the provisions of this Clause to a branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan, the requirements of subclauses 2), 4), 6) of this Clause shall fall within the competence of the relevant executive body of the non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan.

      Footnote. Paragraph 17 - in the wording of the resolution of the Management Board of the Agency for regulation and development of the financial market of the Republic of Kazakhstan dated 24.02.2021 № 43 (shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      18. The functions of the risk management subdivision shall include:

      1) organization of an effective risk management system, including:

      developing a risk management policy;

      development of a risks map, including qualitative and quantitative approaches;

      participation in the process of making managerial decisions;

      constant monitoring of implementation of management decisions and determining the effectiveness of the adopted management decisions;

      control over the fulfillment of established limits on insurance, investment and other transactions (operations);

      2) identification and assessment of risks, including the determination of descriptive and quantitative values of risk indicators associated with the activities of the organization, as well as the determination of the maximum allowable values of risk indicators;

      3) analysis of the coefficients of the organization's risk assessment system on the basis of annual financial and other statements in the form in accordance with Appendix 3-1 to the Rules for an organization operating in the "general insurance" industry and Appendix 3-2 to the Rules for an organization operating in the industry "life insurance";

      4) taking measures to manage risks arising in the course of the organization's activities;

      5) monitoring, assessment and control of identified (detected) risks, including:

      taking measures together with other structural subdivisions of the organization to identify risks;

      risk assessment, including an assessment of the frequency of risks occurrence, the subsequent classification of the impacts caused by these risks, and the establishment of risk limits;

      risk monitoring, including monitoring of changes in the values of risk indicators and the maximum allowable values of risk indicators, as well as measures taken to minimize risks in case of discrepancy between the values of risk indicators and the maximum allowable values of risk indicators;

      immediate reporting to the management board and the board of directors on any significant cases that may cause damage and (or) affect the activities of the organization, or are of an illegal nature;

      6) organization of the process for the development by the relevant structural subdivisions of the organization of a detailed action plan to minimize the identified risks (the plans are provided by the structural subdivisions and the general action plan to minimize the identified risks of the organization is developed by the risk management subdivision) and further monitoring of the action plan approved by the board of directors to minimize the risks of the organization;

      7) organization of measures for the implementation of the plan in case of emergency and ensuring the continuity of the organization's activities;

      8) regular analysis:

      financial indicators (within the framework of stress testing and regular monitoring of the level of accepted risks);

      the impact of changes in prices for financial instruments on indicators of liquidity, solvency, solvency margin adequacy (as part of stress testing and regular monitoring of the level of accepted risks);

      9) forecasting the impact of macroeconomic factors on profitability, liquidity, solvency margin adequacy;

      10) providing the board of directors and the management board on a quarterly basis with a report on the assessment and analysis of the risk management system in the following areas:

      current state of risk management (ongoing work to minimize and eliminate risks);

      identified risks and an action plan to minimize these risks, as well as the results of the work carried out to reduce or prevent them;

      risks that may arise in the process of conducting the current activities of the organization and ways to reduce and prevent them;

      control and monitoring of risks that may arise at the current stage of implementation of the corporate strategy of the organization and ways to minimize and prevent them;

      the adequacy and effectiveness of the risk management system;

      brief analysis of financial indicators for the reporting period;

      assessment and analysis of the risks map;

      the adequacy and effectiveness of the applied testing procedures and risk assessment models;

      11) submission for approval to the board of directors:

      no later than April 1 of the year following the reporting year, of the analysis of coefficients of the risk assessment system (with explanations for coefficients that go beyond the standard range);

      an action plan to improve the coefficients of the risk assessment system in the event of four or more deviations of coefficients of the organization's risk assessment system from the approved limits of the standard range;

      12) providing the annual general meeting of shareholders with an analysis of the coefficients of the risk assessment system (with explanations for coefficients that go beyond the standard range), and an action plan approved by the board of directors to improve the coefficients of the risk assessment system (if any);

      13) ensuring the implementation of:

      requirements for underwriting risk management in accordance with Appendix 5 to the Rules;

      requirements for reinsurance risk management in accordance with Appendix 6 to the Rules;

      requirements for risk management of insurance payments in accordance with Appendix 7 to the Rules;

      requirements for managing the risk of insufficient insurance reserves in accordance with Appendix 8 to the Rules;

      requirements for investment risk management in accordance with Appendix 9 to the Rules;

      requirements for managing operational and related risks in accordance with Appendix 10 to the Rules;

      requirements for compliance risk management in accordance with Appendix 11 to the Rules;

      14) in order to adjust the corporate strategy and internal risk management policy, together with the subdivision for strategic planning and analysis or another structural subdivision with similar functions, submission to the board at least once a year of:

      a report containing a detailed overview of the current state of the organization, taking into account quantitative and qualitative data on all risks, their degree of probability, the degree of readiness of the organization, the measures taken to minimize them, and response measures;

      a report containing a detailed overview of the financial condition and performance of the organization, as well as changes in the legislation of the acts of the Republic of Kazakhstan on insurance and insurance activities, on compulsory insurance, on joint-stock companies, on the securities market, on countering the legalization (laundering) of proceeds from crime, and financing of terrorism, which can affect the financial condition of the organization, the risks map of the organization.

      When applying the provisions of this paragraph to a branch of an insurance (reinsurance) company that is a non-resident of the Republic of Kazakhstan:

      the provisions of subparagraphs 1) and 2) of this paragraph shall apply to the functional duties of the risk management subdivision of an insurance (reinsurance) company that is a non-resident of the Republic of Kazakhstan;

      the provisions of subparagraphs 3), 11) and 12) of this paragraph shall not apply to a branch of an insurance (reinsurance) company that is a non-resident of the Republic of Kazakhstan.

      Footnote. Paragraph 18 is in the wording of the resolution of the Board of the Agency of the Republic of Kazakhstan for regulation and development of the financial market dated 23.01.2023 No. 1 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      19. The risk management department shall receive from all collegial bodies, structural divisions, branches, representative offices, and employees of the organization any documents and information necessary for the performance of its functions within the time specified in the request of the risk management department.

      20. The executives of the organization and the heads of structural divisions shall be responsible for the timely and full communication with the risk management department of all necessary information related to the risk assessment.

Chapter 4. Procedure for the formation of the system of internal control

      21. The system of internal control shall be created in an organization to ensure:

      1) the operational and financial performance of the organization, which involves testing the effectiveness and profitability of the management of the assets and liabilities of the organization and determining the likelihood of losses;

      2) reliability, completeness and timeliness of financial and management reporting, which involves checking the preparation of accurate and high-quality financial reporting and other financial documents used by the organization in making decisions;

      3) compliance with the requirements of the legislation of the Republic of Kazakhstan on insurance and insurance activities, on compulsory insurance, on joint-stock companies, on the securities market, on countering the legalization (laundering) of proceeds from crime, and the financing of terrorism and internal documents of the organization.

      The proper functioning of these components shall be an important condition for the effective operation of the organization, the operation of information systems and compliance with prudential standards and other mandatory standards and limits of the organization established by the authorized body.

      22. The organization’s internal control system shall be an ongoing process consisting of five interrelated components:

      1) management control;

      2) identification and assessment of risks;

      3) control and separation of powers;

      4) information exchange and interaction;

      5) monitoring (evaluation of the effectiveness of the internal control system) and elimination of violations and inconsistencies (deficiencies).

      23. The functioning of the internal control system shall be based on the principle of continuous alternating through the following three stages:

      1) formation of the internal control system (taking into account the results of the effectiveness evaluation) by including procedures in the internal documents of the organization;

      2) the execution of internal documents of the organization in the work;

      3) assessing the effectiveness of the internal control system.

      24. The procedures of internal control procedures shall be:

      1) a quarterly review of the process of achieving the goals and objectives set in the corporate strategy of the organization by submitting the structural units within the functions assigned to them to the board of directors and the board of reports on current financial performance with attachment to planned financial performance indicators;

      2) conducting periodic inventory, including cash and financial instruments;

      3) verification of compliance with the established risk limits and implementation of measures to eliminate the identified nonconformities;

      4) the establishment of a list of transactions requiring mandatory authorization;

      5) checking the conditions of operations and the results of applying risk management models;

      6) verification of the timeliness, correctness, completeness and accuracy of the reflection of the operations performed in accounting and reporting.

Chapter 5. Internal Audit

      25. The Board of Directors for ensuring system effectiveness of internal control of the organization, ensuring functional and organizational independence of service of internal audit shall:

      1) approve the internal audit policy;

      2) approve the regulation on the internal audit service;

      3) approve the annual plan of internal audit;

      4) appoint employees of the internal audit service;

      5) provide recommendations to the general meeting of shareholders to determine the audit organization performing the audit of the organization.

      The requirements of subparagraph 5) of this paragraph shall not apply to a branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan.

      Footnote. Paragraph 25 - in the wording of the resolution of the Management Board of the Agency for regulation and development of the financial market of the Republic of Kazakhstan dated 24.02.2021 № 43 (shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      26. The internal audit policy shall include, but shall not be limited to:

      1) goals and objectives of the internal audit;

      2) requirements for professional qualities of employees of the internal audit service, their powers and responsibility;

      3) the order and procedures for internal audit, including the methodology for assessing the risk management and internal control system, corporate governance with indication of assessment criteria;

      4) the procedure for interaction and exchange of information with structural subdivisions of the organization, a branch of an insurance (reinsurance) non-resident organization of the Republic of Kazakhstan;

      5) budget of the internal audit service.

      Footnote. Paragraph 26 - in the wording of the resolution of the Management Board of the Agency for regulation and development of the financial market of the Republic of Kazakhstan dated 24.02.2021 № 43 (shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      27. In developing an internal audit policy, the following factors shall be taken into account:

      the organization strategy;

      the size, nature and complexity of the organization;

      the organizational structure of the organization;

      the level and types of risks inherent in the activities of the organization.

      28. Collegial Body for internal audit shall:

      1) ensure the development and coordination of the internal audit policy, regulations on the internal audit service, the annual plan and the internal audit program;

      2) ensure monitor and control compliance of the organization and its employees with the internal audit policy;

      3) select the candidates of the head and employees of the internal audit service, including the branch of the insurance (reinsurance) non-resident organization of the Republic of Kazakhstan.

      Footnote. Paragraph 28 - in the wording of the resolution of the Management Board of the Agency for regulation and development of the financial market of the Republic of Kazakhstan dated 24.02.2021 № 43 (shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      29. The internal audit service shall be created in order to provide an objective assessment of the state of the internal control system, the risk management system, corporate management and recommendations for their improvement.

      30. The internal audit service in its activities shall be guided by the charter of the organization, the provisions on the organization of the internal control system and the internal audit service of the organization, the regulation on the branch of the insurance (reinsurance) non-resident organization of the Republic of Kazakhstan, as well as other internal documents regulating the activities of the organization, and the requirements of the Rules.

      Footnote. Paragraph 30 - in the wording of the resolution of the Management Board of the Agency for regulation and development of the financial market of the Republic of Kazakhstan dated 24.02.2021 № 43 (shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      31. The internal audit service shall develop an internal audit plan and an internal audit program.

      The internal audit plan shall be based on a risk-based approach that identifies the priority areas of internal audit in accordance with the objectives of the organization.

      To implement the internal audit plan, an internal audit program shall be developed, which is approved by the head of the internal audit service.

      32. The tasks of the internal audit service shall include consideration and discussion of the following issues:

      1) the functioning of the internal control system;

      2) preparation of reports for the board of directors on the activities of the internal audit service;

      3) areas of risk in transactions (operations) of the organization, which in the current year shall be subjected to internal and external audits;

      4) reliability and accuracy of financial information provided to the management;

      5) any significant deficiencies in accounting or internal audit identified by external or internal auditors.

      33. The main functions of the internal audit service shall be:

      1) development and submission to the Board of Directors for approval of the policy, regulation, budget, plan of activities of the internal audit service, audit report, criteria for assessing the activities of the organization;

      2) verification and assessment of the effectiveness of the internal control system, as well as assistance in the continuous improvement of the internal control system;

      3) verification of the completeness of the application and effectiveness of the organization's risk assessment methodology and the organization's risk management system;

      4) verification of the activities of a structural subdivision, a branch of an insurance (reinsurance) non-resident organization of the Republic of Kazakhstan and providing a report to the Board of Directors based on its results;

      5) verification of reliability, completeness of disclosure, objectivity, timeliness of provision by subdivisions, branch of insurance (reinsurance) non-resident organization of the Republic of Kazakhstan of relevant reporting or requested information to the authorized body (including information subject to financial monitoring), management and other interested parties;

      6) ensuring the efficiency and independence of audit processes (internal, external);

      7) formation of a control environment that shall comply with international professional standards of internal audit and the requirements of the legislation of the Republic of Kazakhstan on insurance and insurance activities, on compulsory insurance, on joint-stock companies, on the securities market, on countering the legalization (laundering) of proceeds from crime and the financing of terrorism, through regular inspections in accordance with the approved plan;

      8) control over accounting;

      9) providing recommendations to the Board of Directors on improving internal audit;

      10) systematic analysis and assessment of the organization's activities for financial stability and solvency, compliance with prudential standards and other mandatory standards and limits;

      11) assessment of management decisions made in terms of asset and liability management;

      12) verification of the timeliness, correctness, completeness and accuracy of the organization's activities in the financial statements and its compliance with international financial reporting standards;

      13) analysis of financial documents, including:

      the consolidated balance sheet and profit and loss reporting in comparison with the previous period and planned financial indicators;

      investment report with grouping of financial instruments by types and indication of book and market value, profitability and total amount of purchases (sales);

      14) control over the maintenance of the register of insurance (reinsurance) contracts;

      15) assessment of the adequacy and effectiveness of risk control in the field of corporate governance, operational activities of the organization and its information systems;

      16) other functions within the competence of the internal audit service provided for by the internal documents of the organization.

      Footnote. Paragraph 33 - in the wording of the resolution of the Management Board of the Agency for regulation and development of the financial market of the Republic of Kazakhstan dated 24.02.2021 № 43 (shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      34. The internal audit service shall have an unrestricted access to all materials, information, documents (files), information necessary to carry out its functions, including those located in local area networks and autonomous computer systems, without the right to make changes thereto.

      35. The head of the Internal Audit shall:

      1) approve the internal audit program;

      2) at least once a year confirm to the board of directors the fact of organizational independence and objectivity of internal audit;

      3) bring to the notice of the board of directors information about violations of the independence of the internal audit service (the emergence of a conflict of interest, restrictions on the authority to access materials, information, documents (files) of the organization);

      4) no later than a month before the beginning of the audit, request written statements from the management about the following:

      full disclosure of risk assessment results of material misstatement of financial statements;

      disclosing information about fraud or suspicion of fraud on the part of employees (including laid-off workers), which plays an important role in the internal control system, and other persons who may have a significant impact on the financial statements.

      36. The employees of the internal audit service in the process of daily work shall:

      1) comply with the requirements of the legislation of the Republic of Kazakhstan on insurance and insurance activities, on compulsory insurance, on joint stock companies, on the securities market, on countering the legalization (laundering) of proceeds from crime, and the financing of terrorism;

      2) be guided by international professional standards of internal audit;

      3) identify misstatements of reporting as a result of fraud;

      4) document audit decisions and evidence;

      5) respect the confidentiality of information obtained in the exercise of their powers;

      6) in the course of evaluating the audit evidence obtained, carry out procedures for verifying transactions (operations) that are inconsistent with the main activity of the organization, in which the conformity of the transaction (operation) with the objectives of the organization (absence of purpose) for fraud is assessed;

      7) be guided by the principles of assessing the reliability of audit evidence:

      evidence obtained from external official sources is more reliable than that obtained from internal sources;

      evidence obtained from internal sources is more reliable if accounting and internal control are effective;

      evidence collected by the auditor is more reliable than evidence provided by the structural unit;

      evidence in the form of documents and written statements is more reliable than statements submitted orally.

      In the event of inconsistency of evidence, the internal audit service shall conduct additional procedures in order to ascertain the true state of affairs.

      37. The head and employees of the internal audit service cannot simultaneously be the head and (or) employees of other departments, as well as be members of collegial bodies.

      38. Employees of the organization shall inform the internal audit service about the following transactions (operations):

      1) any transactions (operations) (including under insurance (reinsurance) contracts in the amount of more than 1 (one) million tenge with payment in cash;

      2) making an insurance payment in the amount of more than 3,000 (three thousand) monthly calculation indices;

      3) other transactions (operations) that raise doubts about their legality.

      Footnote. Paragraph 38 is in the wording of the resolution of the Board of the Agency of the Republic of Kazakhstan for regulation and development of the financial market dated 23.01.2023 No. 1 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

  Annex 1
to the Rules for the Formation of
the Risk Management and Internal
Control System for Insurance
(Reinsurance) Organizations

      Footnote. The upper right corner of Annex 1 - in the wording of the resolution of the Management Board of the Agency for regulation and development of the financial market of the Republic of Kazakhstan dated 24.02.2021 № 43 (shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

Requirements to internal documents of the risk management and internal control system of insurance (reinsurance) organizations

      Footnote. The title - in the wording of the resolution of the Management Board of the Agency for regulation and development of the financial market of the Republic of Kazakhstan dated 24.02.2021 № 43 (shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      1. The amount of information covered by internal documents shall be reliable and sufficient for evaluating the activities of the organization and making effective decisions by the board of directors, collegial bodies, the management board and executives.

      2. The general meeting of shareholders shall approve the corporate governance code, which:

      1) is developed in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan on joint-stock companies, the principles of corporate governance, as well as taking into account the best international practices of corporate behaviour, standards of professional ethics, needs and conditions of the organization’s activities at the current stage of development;

      2) regulates the principles of corporate governance in view of:

      a clear division of responsibilities between the bodies of the organization and (or) structural units;

      the mandatory implementation of the corporate governance code in order to ensure compliance with the norms of professional ethics in relations between shareholders, bodies and officials, as well as when interacting with third parties;

      active participation of members of the board of directors, collegial bodies, the board and other executives in the implementation of continuous internal control over the activities of the organization and risk management;

      independence of decision-making by the board of directors, collegial bodies, the board and executives;

      mandatory recording of decisions of the board of directors, collegial bodies, the board and executives (with the attachment of the documents on the basis of which the decision was made);

      written registration of the obligation of managers to refrain from actions that are directly or indirectly capable of leading to a conflict between their interests and the interests of the organization, and in the event of a conflict of interests - the obligation to inform the board of directors about this in a timely manner;

      compliance of managers with the qualification requirements of the authorized body;

      continuous improvement of the quality of control and management functions of executives;

      generally accepted norms of professional ethics;

      3) regulates the procedure for resolving conflicts of interest and other issues at the discretion of the board of directors.

      3. The Board of Directors shall approve the following internal documents for the purposes of effective risk management and internal control:

      1) corporate strategy;

      2) the provision on the organizational and functional structure of the organization;

      3) internal policy on remuneration, accrual of monetary remuneration, as well as other types of material incentives for managers;

      4) accounting policies;

      5) the provision on the timing and forms of management reporting.

      4. The corporate strategy shall be developed by the board and shall:

      1) determine the short-term (up to one year), medium-term (from 1 (one) year to 3 (three) years) and long-term (from 3 (three) or more years) goals of the organization;

      2) contain:

      the organization development strategy;

      the main objectives and activities of the organization;

      the segment of the market on which the organization is focused;

      the forecast values of financial and other indicators of the organization;

      the expected macroeconomic and microeconomic indicators;

      other issues at the discretion of the organization.

      5. The regulation on the organizational and functional structure of the organization shall be developed by the board and shall contain:

      1) the structure, powers and responsibilities of the board of directors, collegial bodies, the board, the internal audit service, executives, divisions;

      2) the qualification requirements for employees;

      3) the procedure for interaction and accountability;

      4) avoidance of assigning to employees of the internal audit service, the risk management department, the underwriter (the underwriting unit), the actuary of the functions of other units;

      5) the criteria for assessing the effectiveness of the activities of the board, structural units and employees, including the procedure for applying measures for non-fulfilment (improper, untimely fulfilment) of the functions and tasks assigned to them.

      6. The internal policy on remuneration, accrual of monetary remuneration, as well as other types of material incentives for managers shall be developed by the board and shall regulate:

      1) the principles, criteria for selecting candidates for the position of members of the board of directors, the board, other executives, determining the amount of remuneration;

      2) types, components, grounds for the implementation of remuneration (the amount of fixed remuneration, remuneration for shares, bonds, other types of remuneration, compensation payments);

      3) criteria for evaluating the work of managers and the application of remuneration;

      4) the form and frequency of the report of the board provided to the board of directors regarding the development of the budget in terms of remuneration and other compensation payments made, ensuring that managers meet the qualifications of the authorized body and the requirements of the job description;

      5) other issues at the discretion of the board of directors.

      7. Accounting policy shall:

      1) be developed by the board in accordance with international financial reporting standards, legislation of the Republic of Kazakhstan on accounting and financial reporting;

      2) contain principles, fundamentals, conditions, rules and practices of accounting and financial reporting;

      3) determine the unit responsible for monthly tracking of income (expenses) over time and by type of activity;

      4) regulate:

      the procedure for recording insurance (reinsurance) contracts, as well as maintaining their register;

      requirements for assessing the value of financial instruments based on a risk assessment model and bringing current prices to market ones;

      the methodology for carrying out tests for impairment of a financial instrument in the absence of the market value of a financial instrument and assessing the adequacy of insurance reserves using current estimates of future cash flows under insurance (reinsurance) agreements in accordance with international financial reporting standards;

      other issues at the discretion of the board of directors.

      8. The regulation on the due and forms of presentation of management reports shall be developed by the Management Board and shall regulate the procedure for presentation by the Management Board and risk management subdivision to the Board of Directors and shareholders of the management reporting organization, including:

      the statement of profit and loss (including in comparison with the previous period of previous years and planned performance indicators);

      investment reports (grouping financial instruments by type, indicating book and market values, returns, total purchases and sales);

      report on comparison of assets and liabilities;

      analysis of the risk map of the organization;

      analysis of the factors of the organization's risk assessment system (with explanations on the factors outside the standard range);

      a brief analysis of the organization's current and projected capital and utilization requirements, which shall not lead to a violation of prudential standards and (or) identifying factors affecting the deterioration of the financial position of the organization and (or) the insurance group specified in the resolution of the Board of the National Bank of the Republic of Kazakhstan dated April 27, 2018 No. 75 "On establishment of factors affecting the deterioration of the financial situation of the insurance (reinsurance) organization, insurance group and branch of insurance (reinsurance) organization - non-resident of the Republic of Kazakhstan, as well as approval of the Rules for approval of the plan of measures providing for early response measures, and the methodology for determining factors affecting the deterioration of the financial situation of the insurance (reinsurance) organization (insurance group) and branch of insurance (reinsurance) non-resident organization of the Republic of Kazakhstan, "registered in the Register of state registration of regulatory legal acts under No. 16944;

      reporting at the request of the Board of Directors and shareholders of the organization.

      The list of management reports shall be sufficient for the proper performance by the Board of Directors and the management board of functional duties and powers in order to ensure proper risk management and internal control.

      Footnote. Paragraph 8 - in the wording of the resolution of the Management Board of the Agency for regulation and development of the financial market of the Republic of Kazakhstan dated 13.12.2021 № 107 (shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

  Annex 1-1 to the Rules
of formation of the risk
management system and
internal control for insurance
(reinsurance) organizations,
branches insurance (reinsurance)
nonresident organizations
of the Republic of Kazakhstan

Requirements to internal documents of the risk management and internal control system of branches of insurance (reinsurance) non-resident organizations of the Republic of Kazakhstan

      Footnote. Rules as added by Annex 1-1 in accordance with the resolution of the Management Board of the Agency for regulation and development of the financial market of the Republic of Kazakhstan dated 24.02.2021 № 43 (shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      1. The amount of information covered by internal documents should be reliable and sufficient to assess the activities of the branch of the insurance (reinsurance) non-resident organization of the Republic of Kazakhstan and make effective decisions by the management body of the insurance (reinsurance) non-resident organization of the Republic of Kazakhstan, collegial bodies, the head of the branch of the insurance (reinsurance) non-resident organization of the Republic of Kazakhstan and senior employees.

      2. A non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan shall develop a regulation on a branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan, which shall:

      1) be developed in accordance with the principles of corporate governance, as well as taking into account the best international practice of corporate behavior, standards of professional ethics, needs and conditions of the branch at the current stage of development;

      2) regulate the principles of organization of corporate governance of a branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan, taking into account:

      clear division of responsibilities between branch authorities and (or) structural subdivisions;

      active participation of members of collegial bodies, managers in the implementation of constant internal control over the activities of the branch and risk management;

      independence of decision-making by the management body of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan, collegial bodies and executive employees;

      mandatory recording of decisions of the management body of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan, collegial bodies and managers (with the documents attached, on the basis of which the decision was made);

      execution in writing of the obligation of managers to refrain from actions that can directly or indirectly lead to a conflict between their interests and the interests of the branch, and in the event of a conflict of interest, the obligation to timely inform the management body of the non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan about this;

      compliance of managers with the qualification requirements of the authorized body;

      continuous improvement of the quality of control and management functions of managers;

      generally accepted standards of professional ethics shall;

      3) regulate the procedure for resolving conflicts of interest and other issues at the discretion of the management body of the insurance (reinsurance) non-resident organization of the Republic of Kazakhstan.

      3. The management body of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan for effective risk management and internal control shall approve the following internal documents:

      1) the regulation on the branch;

      2) regulation on the organizational and functional structure of the branch;

      3) internal policy on remuneration, accrual of monetary remuneration, as well as other types of financial incentives for managers;

      4) accounting policy;

      5) Regulation on the timing and forms of management reporting.

      4. The branch strategy shall be developed by the executive body of the non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan and shall:

      1) determine the short-term (up to one year), medium-term (from 1 (one) year to 3 (three) years) and long-term (from 3 (three) or more years) goals of the branch;

      2) contain:

      strategy for the development of the branch's activities;

      the main goals and directions of the branch;

      the segment of the market to which the branch shall be focused;

      forecast values of financial and other indicators of the branch's activity;

      expected macroeconomic and microeconomic indicators;

      other matters at the discretion of the branch.

      5. The regulation on the organizational and functional structure of the branch shall be developed by the executive body of the insurance (reinsurance) organization non-resident of the Republic of Kazakhstan and shall contain:

      1) structure, powers and duties of the management body of the insurance (reinsurance) non-resident organization of the Republic of Kazakhstan, collegial bodies, managers, internal audit service, subdivisions;

      2) qualification requirements for employees;

      3) order of interaction and accountability;

      4) prevention of assigning to employees of the internal audit service, risk management unit, underwriter (underwriting unit), actuary of functions of other units;

      5) criteria for assessing the effectiveness of the activities of senior employees, structural subdivisions and employees, including the procedure for applying measures for failure (improper, untimely performance) of the functions and tasks assigned to them.

      6. The internal policy on remuneration, accrual of monetary remuneration, as well as other types of financial incentives for managers shall be developed by the executive body of the insurance (reinsurance) organization non-resident of the Republic of Kazakhstan and shall regulate:

      1) principles, criteria for selecting candidates for the position of managers, determining the amount of remuneration;

      2) types, components, grounds for remuneration (the amount of fixed remuneration, remuneration on shares, bonds, other types of remuneration, compensation payments);

      3) criteria for assessing the work of managers and the application of remuneration;

      4) the form and frequency of the report of the branch provided to the management body regarding the development of the budget in terms of remuneration and other compensation payments made, ensuring the compliance of managers with the qualification requirements of the authorized body and the requirements of the job description;

      5) other issues at the discretion of the management body of the insurance (reinsurance) non-resident organization of the Republic of Kazakhstan.

      7. Accounting Policy shall:

      1) be developed by the executive body of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan in accordance with international financial reporting standards, legislation of the Republic of Kazakhstan on accounting and financial reporting;

      2) contain the principles, foundations, conditions, rules and practices of accounting and reporting on accounting data;

      3) determine the subdivision responsible for monthly tracking of income (expenses) in dynamics and by types of activities;

      4) regulate:

      the procedure for recording insurance contracts (reinsurance), as well as maintaining their register;

      methodology for assessing the adequacy of insurance reserves using current estimates of future cash flows under insurance contracts (reinsurance) in accordance with international financial reporting standards;

      other issues at the discretion of the management body of the non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan.

      8. The Regulation on the Terms and Forms of Management Reporting Submission shall be developed by the executive body of the insurance (reinsurance) non-resident organization of the Republic of Kazakhstan and regulate the procedure for submission of management reports to the management reporting management body by the executive employees of the branch and the risk management subdivision, which shall include, but shall not be limited to:

      consolidated statement of assets and liabilities

      income and expense reporting;

      report on comparison of assets and liabilities;

      analysis of the risk map of the branch;

      reporting at the request of the management body of the non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan.

      The list of management reports shall be sufficient for the proper performance by the management body of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan and senior employees of functional duties and powers to ensure proper risk management and internal control.

  Annex 2
to the Rules
of formation of the
risk management system and
internal control for
insurance (reinsurance)
organizations, branches
insurance (reinsurance)
nonresident organizations
of the Republic of Kazakhstan

      Footnote. The upper right corner of Annex 2 - in the wording of the resolution of the Management Board of the Agency for regulation and development of the financial market of the Republic of Kazakhstan dated 24.02.2021 № 43 (shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

Information on assessment of risks management system and inner control
_____________________________________
(organization name ) for ____________ year (date)

      Footnote. Appendix 2 - as amended by the Resolution of the Board of the Agency of the Republic of Kazakhstan on regulation and development of the financial market dated December 22, 2020 No. 126 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

Indication of the corresponding paragraph, sub-clause, clause of the Rules

Assessment of compliance with the requirements of the Rules

Identified disadvantages

Adopted (planned) measures to eliminate deficiencies (content of the event, deadlines)

Responsible executors (last name, first name, patronymic (if any), position, contact information)

1

2

3

4

5

6

      General assessment of compliance with the requirements for risk management systems and internal control

      ____________________________________________________________________

      The first head of the organization or a person authorized by him to sign information

      ______________________________________________________ ______________

      (surname, name, patronymic (if any) (signature)

      Head of Risk Management Department

      ______________________________________________________ ______________

      (surname, name, patronymic (if any) (signature)

      Head of Internal Audit ______________________________________________________

      (surname, name, patronymic (if any) (signature)

      Date of singing "_____" ___________________ 20___

  Appendix
to the form of assessment data
of the risk management system
and internal audit

Explanations for filling out information on the assessment of the risk management and internal control system

      The assessment of the compliance of the organization's risk management and internal control system with the requirements of the Rules is carried out based on the following criteria:

      1) TC – " totally coincides"

      when the requirement criterion is met without significant deviations;

      2) PC – "partially coincides "

      when deviations from the criterion of requirements (deficiencies) are found that are not considered sufficient to raise serious doubts about the organization's ability to achieve compliance with this criterion and will be eliminated shortly;

      3) NR – "does not meet the requirements"

      in case of failure to meet the criterion of requirements for risk management and internal control systems;

      4) NA – "not applicable"

      if certain requirements for the risk management and internal control system are not applicable to the organization at the date of the assessment. The assessment "not applicable" is not included in the calculation of the proportion of criteria of the requirements of the Rules fulfilled by the organization.

  Appendix 3
  to the Rules for the formation
of a risk management and internal
control system for insurance (reinsurance)
companies, branches of insurance (reinsurance)
companies-non-residents
of the Republic of Kazakhstan

      Footnote. Appendix 3 is in the wording of the Resolution of the Board of the Agency of the Republic of Kazakhstan for regulation and development of the financial market dated 23.01.2023 No. 1 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

  Form

      Form for collecting administrative data

      Submitted to: the authorized body for regulation, control and supervision of the financial market and financial organizations

      The form of administrative data is posted on the Internet resource: https://www.gov.kz

      Risk stress testing

      Index of administrative data form: 1-STRESS-TEST

      Frequency: quarterly

      Reporting period: as of "___" _______________ 20___

      Circle of persons submitting information: insurance (reinsurance) companies

      Submission deadline: quarterly, no later than the 15th (fifteenth) working day of the month following the reporting quarter

      Table 1

Price risk stress testing

Name of the issuer

Name of the security

International identification number (ISIN)
 

Book value of a financial instrument
(in thousands of tenge)

1

2

3

4

5

1





2





3



















1

Total losses

2

Solvency margin adequacy ratio after stress testing

3

Residual adequacy ratio of highly liquid assets after stress testing

      Table continuation:

Scenario of decrease in the current value of the financial instrument (in thousand tenge)

Loss in case of decrease in the value of the financial instrument (in thousand tenge)

by 20 %

by 30 %

by 40 %

by 20 %

by 30 %

by 40 %

6

7

8

9

10

11























































      Note:

      1. Column 2 indicates the name of the issuer of equity instruments (shares, depository receipts, the underlying asset of which is shares, equity units of Exchange Traded Funds (ETF).

      2. Columns 3 and 4 indicate the name of the security and its international identification number (ISIN).

      3. Column 5 indicates the book value of the financial instrument at the reporting date.

      4. Columns 6, 7 and 8 indicate the book value of the financial instrument when depreciated by 20%, 30% and 40%, respectively.

      5. Columns 9, 10 and 11 indicate the difference between the financial instrument's book value and its estimated discounted value.

      Commentary on stress testing

      _________________________________________________________

      _________________________________________________________

      _________________________________________________________

      Table 2

Stress testing for interest rate risk

Interest rate risk stress testing№

Name of the issuer

Book value of the financial instrument in thousand tenge (actual)

Rate of return (actual)

Forecast value of the rate of return (+1%)

1

2

3

4

5

1





2





3














1

Total losses


2

Solvency margin adequacy ratio after stress testing


3

Highly liquid asset adequacy ratio after stress testing


      Table continuation:

Forecast value of the financial instrument at the rate of return (+1%)

Amount of losses at the rate of return (+1%) in thousand tenge

6

7

















      Note:

      1. Column 2 indicates the name of the bond issuers.

      2. Column 3 indicates the book value of the financial instrument at the reporting date, accounted for under the following balance sheet items: "Securities at fair value through profit or loss" and "Securities available-for-sale (less allowance for impairment).

      3. Column 4 indicates the actual rate of return to maturity on the bond as of the reporting date.

      4. Column 5 indicates the forecast value of the bond's rate of return when it is increased by 1%.

      5. Column 7 indicates the expected value of the amount of loss with an increase in the bond's rate of return.

      Commentary on stress testing

      _________________________________________________________

      _________________________________________________________

      _________________________________________________________

      Table 3

Stress testing for currency risk

Name of foreign currency

Current value of assets and liabilities denominated in this foreign currency in tenge

Scenario of tenge decrease against foreign currency
 

Scenario of strengthening tenge against foreign currency

Assets

Liabilities

Assets

Liabilities

Assets

Liabilities

1

2

3

4

5

6

7

USD







EURO







RUB







Other currencies
 







Total







      Table continuation:

Loss (income) under the scenario of tenge decrease against foreign currency


Loss (income) under the scenario of strengthening tenge against foreign currency


Based on the results of tenge decrease against foreign currency


Based on the results of strengthening tenge against foreign currency

Assets (2-4)

Liabilities (3-5)

Assets (2-6)

Liabilities (3-7)

SMR

RHLA

SMR

RHLA

8

9

10

11

12

13

14

15

























      Note:

      1. SMR – solvency margin adequacy ratio after stress testing;

      RHLA – residuality adequacy ratio of highly liquid assets after stress testing.

      2. The assets and liabilities of an insurance organization shall be subject to stress testing.

      3. Scenario for stress testing: USD, EURO – ±20%; RUB – ±10%; other currencies – ±10%.

      4. Columns 2 and 3 indicate the current value of assets and liabilities denominated in this foreign currency in tenge as of the reporting date.

      5. Columns 4, 5, 6 and 7 indicate the forecasted balance sheet amount of assets and liabilities under scenarios of decreasing and strengthening of tenge against foreign currencies, respectively.

      6. Columns 8, 9, 10 and 11 indicate the forecast loss (income) under the scenario of decreasing and strengthening the tenge against foreign currency, respectively (the difference between the actual and forecast values of assets and liabilities).

      Commentary on stress testing

      _________________________________________________________

      _________________________________________________________

      _________________________________________________________

      Table 4.1

Stress testing for risks associated with the implementation of insurance activities

Title of the item

Scenario of suspending the collection of insurance premiums
 

For the reporting quarter

1st forecast quarter

2nd forecast quarter

3rd forecast quarter

4th forecast quarter

1

2

3

4

5

6

7

1

Total net profit (loss) after taxes (thousand tenge)






2

Solvency margin adequacy ratio






3

Residuality ratio of highly liquid assets






      Note:

      1. In order to conduct stress testing to suspend the collection of insurance premiums of an insurance (reinsurance) company, it is necessary to forecast changes in financial indicators and values of prudential standards, taking into account the lack of income from the insurance part and maintaining fixed costs and expenses on insurance payments.

      2. According to this scenario, the insurance (reinsurance) company must provide for the implementation of insurance payments under the insurance (reinsurance) contracts available in the portfolio as of the reporting date (no new receipts, respectively, insurance payments on them).

      3. The form for this stress testing is filled out for 4 (four) forecast quarters (a year by quarters).

      Commentary on stress testing

      ____________________________________________________

      ____________________________________________________

      ____________________________________________________

      Table 4.2

Name of the item

Scenario of increasing the reserve for non-occurred losses under annuity agreements due to an increase in the indexation rate

Value of the indicator as of the reporting date

Value of the indicator after stress testing

1

2

3

4

1

Indexation rate of insurance payments


8,25%

2

Reserve for non-occurred losses (under annuity agreements concluded in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan “On Compulsory Insurance of an Employee against Accidents in the Performance of Labor (Official) Duties”)



3

Solvency margin adequacy ratio



4

Highly liquid asset adequacy ratio



      Note:

      1. The scenario of increasing the reserve for non-occurred losses under annuity agreements concluded in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan “On Compulsory Insurance of an Employee against Accidents in the Performance of Labor (Official) Duties” shall be calculated as of the reporting date using an indexation rate of 8.25% .

      In case of significant deviations of the rate from the value of 8.25%, based on professional judgment, the actuary presents a reasonable alternative rate.

      2. The stress testing form shall be accompanied by a report on the current annuity agreements concluded under the mandatory insurance of an employee against accidents in the performance of his labor (official) duties (taking into account the new indexation) (submitted in electronic form).

      Commentary on stress testing

      _______________________________________________________

      _______________________________________________________

      _______________________________________________________

      Table 4.3

Name of the item

Actual amount as of the reporting date

Scenario of termination of insurance (reinsurance) contracts for:

10 %

20 %

30 %

1

2

3

4

5

6

1

Insurance premiums under current insurance (reinsurance) contracts





2

Amount of commission fee under insurance (reinsurance) contracts under which termination will occur

Х




3

Total amount of loss (lines 1+2)

Х




4

Solvency margin adequacy ratio





5

Residuality ratio of highly liquid assets





      Note:

      1. Stress testing for the risk of termination of insurance contracts provides for the scenario of termination of insurance (reinsurance) contracts from 10% to 30%.

      2. Columns 4, 5 and 6 indicate the forecast values of items of the Table.

      3. Line 2 of the stress testing form shall indicate the amount of the commission fee under the insurance (reinsurance) contracts that were terminated (in proportion to the insurance premium).

      4. To calculate the forecasted values of prudential standards, it is necessary to take into account the amount of expenses associated with the termination of an insurance (reinsurance) contract and the amount of expenses for paying commission under these agreements.

      Commentary on stress testing

      ___________________________________________________

      ___________________________________________________

      ___________________________________________________

      Table 5.1

Credit risk stress testing

Name of the item

Scenario of decreasing the rating for financial instruments, reinsurers, taken into account when calculating prudential ratios

Actual value as of the reporting date

Forecast value

Loss/Difference

1

2

3

4

5

1

Actual solvency margin, calculated taking into account the classification of assets by quality and liquidity, in thousand tenge




2

Minimum solvency margin




3

Solvency margin adequacy ratio




4

The amount of highly liquid assets in thousand tenge




5

Highly liquid asset adequacy ratio




      Note:

      1. To conduct this stress testing, it is necessary to calculate the margin adequacy ratio of solvency and calculate the adequacy ratio of highly liquid assets of an insurance (reinsurance) organization (hereinafter - calculations), taking into account the reduction in the rating of financial instruments, reinsurers taken into account when calculating prudential standards by 1 point (one notch). The decrease of rating value shall be carried out according to the lines of calculations for which the requirement for rating estimates is established, in accordance with the Resolution of the Board of the National Bank of the Republic of Kazakhstan dated December 26, 2016 No. 304 "On the establishment of regulatory values and calculation methods of prudential standards of an insurance (reinsurance) organization and insurance group and other mandatory norms and limits, requirements for acquired insurance (reinsurance) organizations, subsidiaries of insurance (reinsurance) organizations or insurance holdings to shares (stakes in the authorized capital) of legal entities, the list of bonds of international financial organizations acquired by insurance holdings, the minimum required rating for bonds acquired by insurance holdings, and the list of rating agencies, as well as the list of financial instruments (except for shares and stakes in the authorized capital) acquired by insurance (reinsurance) organizations", registered in the Register of state registration of regulatory legal acts under No. 14794.

      2. The actual solvency margin is the smallest of the two values calculated taking into account capital items and taking into account their classification by quality and liquidity after the decrease of the financial instruments rating, reinsurers, taken into account when calculating prudential standards by 1 point (one notch).

      3. For units that have a rating value of the rating agencies Morningstar (Morningstar), it is necessary to reduce the rating by 1 star.

      4. The minimum margin of solvency of an insurance (reinsurance) organization should be increased by the amount of premiums transferred (transferred) to reinsurance to insurance (reinsurance) organizations - residents and non-residents of the Republic of Kazakhstan under existing reinsurance contracts, depending on the reduced rating value of the reinsurer or the value of the norm of sufficiency of the margin of solvency of a reinsurance organization-resident of the Republic of Kazakhstan as of the previous reporting date.

      5. In the comments to stress testing on the risk of decreasing the rating of financial instruments, reinsurers taken into account when calculating prudential standards, the main reason for the formation of a loss based on the results of stress testing (the difference between the actual and forecast values of prudential standards) shall be indicated.

      Commentary on stress testing

      _______________________________________________________

      _______________________________________________________

      _______________________________________________________

      Table 5.2

Name of insurance class

Scenario of late payment by the reinsurer

Insurance contract number

Policyholder

Reinsurer

Limit of liability (insurance amount)

Amount of liability of the reinsurer

5% of the amount of liability of the reinsurer

1

2

3

4

5

6

7















Total loss:


Solvency margin sufficiency standard after stress testing


Adequacy ratio of highly liquid assets after stress testing


      Note:

      1. Columns 1-6 indicate information on the reinsurance contract with the largest sum insured. Under this reinsurance contract, the amount of liability transferred to the reinsurer in the amount of 5% shall be reset to zero.

      2. The solvency margin adequacy ratio and the highly liquid assets adequacy ratio shall be calculated taking into account the deduction of the reinsurer's liability under the reinsurance contract in the amount of 5%.

      Commentary on stress testing

      ____________________________________________________

      ____________________________________________________

      ____________________________________________________

      Таблица 5.3

Name of the insured

Scenario taking into account the probability of default (reinsurance company)
 

Number of the contract (policy) of insurance and (or) additional agreement

Name of the reinsurer

Reserve of unearned premiums

Credit rating of the reinsurer

Probability of default (PD) in accordance with the Table of Default Probability
 

Loss under the selected scenario (EL) (in tenge)
 

Reserve of unearned premiums taking into account the probability of default (PD)

1

2

3

4

5

6

7 = 4*6

8 = 4+7









Total:



Solvency margin sufficiency standard after stress testing


Adequacy ratio of highly liquid assets after stress testing


      Note:

      1. Calculation of the credit risk of the reinsurer shall be carried out according to the Table of Default Probability (PD) by reducing the rating of the reinsurer by 1 category and, accordingly, the possible impact on the indicators of the prudential standards of the insurance company:

S&P, Fitch

Moody’s

PD в %

ААА

Ааа

0

АА+

Аа1

0

АА

Аа2

0

АА-

Аа3

0

А+

А1

0

А

А2

0,06

А-

А3

0,1

ВВВ+

Ваа1

0,14

ВВВ

Ваа2

0,18

ВВВ-

Ваа3

0,48

ВВ+

Ва1

0,76

ВВ

Ва2

1,06

ВВ-

Ва3

2,44

В+

В1

3,82

В

В2

5,2

В-

В3

10,07

ССС+

Саа1

14,93

ССС

Саа2

19,79

ССС-

Саа3

46,52

С

Са

73,26

D

D

100

      Commentary on stress testing

      ___________________________________________________________

      ___________________________________________________________

      ___________________________________________________________

      Name _________________________________________

      Address _________________________________________________

      Telephone _______________________________________________

      E-mail address ________________________________

      The first head or a person authorized by him to sign the stress testing

      ___________________________ _________

      surname, name and patronymic (if any) signature, phone number

      Head of risk management subdivision

      _____________________________________________ _________

      surname, name and patronymic (if any) signature, phone number

      Date "____" ______________ 20__

  Appendix
  to the form of stress
testing on risks

Explanation of filling out the form for collecting administrative data

      Stress testing by risks (index - 1-STRESS-TEST, frequency - quarterly)

      1. This explanation of filling out the form for collecting administrative data (hereinafter - the Explanation) shall determine unified requirements for filling out the form intended for collecting administrative data “Stress testing on risks” (hereinafter - the Form).

      2. The form shall be filled out by the organization on a quarterly basis as of the end of the reporting period.

      3. Insurance (reinsurance) companies operating in the "general insurance" industry fill in Tables 1 - 3, 4.1, 4.3, 5.1 - 5.3 of the Form.

      4. Insurance (reinsurance) companies operating in the "life insurance" industry fill in Tables 1 - 3, 4.1 - 4.3, 5.1 of the Form.

      5. The unit of measurement used when filling out the Form shall be set in tenge and in percent (up to the second decimal place). An amount less than 500 (five hundred) tenge shall be rounded up to 0 (zero), and an amount equal to 500 (five hundred) tenge and more shall be rounded up to 1000 (thousand) tenge.

      6. The form shall be signed by the first head or a person authorized by him to sign the Form, as well as the head of the risk management subdivision.

  Annex 3-1
to the Rules of formation of the
system risk management and
internal control for insurance
(reinsurance) organizations,
branches insurance (reinsurance)
nonresident organizations
of the Republic of Kazakhstan

      Footnote. The upper right corner of Annex 3 - in the wording of the resolution of the Management Board of the Agency for regulation and development of the financial market of the Republic of Kazakhstan dated 24.02.2021 № 43 (shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication);
      Footnote. Annex 3 as amended by the resolution of the Board of the Agency of the Republic of Kazakhstan for regulation and development of the financial market dated 23.01.2023 No. 1 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

  Form

Form for collecting administrative data

      Submitted to: the authorized body for regulation, control and supervision of the financial market and financial organizations

      The administrative data form is posted on the Internet resource: http://finreg.kz

      Analysis of the coefficients of the risk assessment system of an insurance (reinsurance) company operating in the general insurance industry

      Administrative data form index: RASA_1NL

      Frequency: annual

      Reporting period: as of "___" ________ 20__

      The circle of persons presenting information: insurance (reinsurance) organizations operating in the "general insurance" industry

  Form

_________________________________________________________
(name of the insurance (reinsurance) organization)

Name of the coefficient of the risk assessment system

Meaning

Standard diapason

Risks

Short description/recommendations

Brief explanation when deviating from the standard range (for the reporting year)

previous reporting year, in %

Reporting year, in %

1

2

3

4

5

6

7

К1 " Capital insurance premiums"



К1<300%

Underwriting, strategic

K1 estimates the adequacy of capital to cover losses without taking into account the share of reinsurance. For a complete risk assessment, the K1 analysis is carried out taking into account K2 and K5. К1> 300% indicates an increase in the acceptable risk in relation to capital.


К2 " Net capital premiums"



K2<200%

Underwriting, strategic

K2 provides an assessment of the adequacy of capital to cover losses, taking into account insurance premiums transferred to reinsurance. The higher the value of K2, the more the capital risk increases. When analyzing K2, K5 is analyzed. K2> 200% indicates an increase in acceptable risk in relation to capital.


К3 " Change in net insurance premiums"



-33%<K3<33%

Underwriting, strategic

К3 evaluates the stability / instability of operating activities / in management.
A significant increase in K3 indicates business expansion (increased sales in new classes of insurance, expansion of geographic location). A significant decrease in net premiums indicates a suspension / decrease in sales for certain classes of insurance, a loss of market share, and an increase in reinsurance. The analysis takes into account the valuation of K9 assets, and the adequacy of the K11, K12, K13 reserves, as well as the profit from reinsurance K4.


К4 " Capital reinsurance gain"



K4<15%

Underwriting, strategic

К4 gives an estimate of the share of income from reinsurance activities. К4> 15% indicates the lack of capital according to the expectations of the management of the insurance (reinsurance) company, or an improvement in the values of the coefficients К1, К2, К7, К10, К13, in terms of concealing capital problems. If К4> 15%, К1, К2, К7, К10, К13 are recalculated with deduction of the share of income from reinsurance.


К5 " 2-year operating ratio"



K5<100%

operating

K5 provides an estimate of the profitability / loss ratio of operating activities. With K5> 100%, the insurance (reinsurance) company incurs an operating loss, with K5 <100%, it has an operating income. The components K5 are analyzed: loss ratio, cost ratio and investment income ratio. Should be analyzed together with K11, K13.


К6 " Investment yield"



5%<K6<20%

liquidity, market, strategic

K6 gives an estimate of the annual income of the investment portfolio as a percentage. If K6 is low, the structure of the investment portfolio, RAPOUR transactions, commission costs, etc. are analyzed. If K6 is high, investments in high-risk instruments and the dividend payment policy by the parent subsidiary are analyzed.


К7 "Capital changes "



-10%<K7<50%

Operating, strategic

K7 assesses the improvement / deterioration of the financial position of the insurance (reinsurance) company during the year. К7> 50% indicates the instability of operating activities, capital flow within the insurance holding, significant growth of the insurance (reinsurance) company, or mergers / acquisitions.
At К7 <-10%, factors influencing changes are determined:
a) net profit (K5);
b) unrealized income or loss;
c) K8;
d) paid dividends;
e) K4;
f) accounting policy / reporting adjustments;
g) deferred tax assets;
h) unrecognized assets;
i) shareholders.


К8 " Change in Adjusted Equity"



-10%<K8<25%

Operating, strategic

K8 provides an assessment of the improvement / deterioration of the financial situation, based on the results of the main activity of the insurance (reinsurance) company (the actual assessment of the main activity, taking into account withdrawals and replenishment of the authorized capital). К8> 25% indicates the instability of operating activities, capital flow within the insurance holding, significant growth of the insurance (reinsurance) company, or mergers / acquisitions. At К8 <-10%, factors influencing changes are determined:
a) net profit (K5);
b) unrealized income or loss;
c) in the reserve capital;
d) in the reserve of unforeseen risks;
e) in the stabilization reserve;
f) in other reserves; g) paid dividends;
h) accounting policy / reporting adjustments.


К9 " Adjusted liabilities for liquid assets"



K9<100%

Liquidity

K9 assesses the ability of the insurance (reinsurance) company to meet its short-term obligations, and also gives an approximate estimate of the consequences in the event of liquidation of the insurance (reinsurance) company. If K9> 100%, K9 is analyzed in the dynamics of previous years, the adequacy of reserves, assessment, structure and liquidity of assets is checked.


К10 " Insurance premiums receivable on capital"



K10<20%

credit

K10 gives an estimate of the share of receivables in relation to equity. The allowable share is up to 20%. If the value is above 20%, the amounts receivable from reinsurers, insurance premiums receivable from policyholders (reinsurers) and intermediaries are analyzed for the presence of debts overdue for more than 90 days, and the feasibility of recognizing such assets.


К11 " Development of reported losses in one year on capital"



-10%<K11<10%

insurance reserves

K11 assesses the development of unsettled losses reported a year earlier. With a positive value of K11, the insurance (reinsurance) company has insufficiently formed reserves, and with a negative value of K11, reserves have been formed in excess. K11 is analyzed together with K12.


К12 " Development of reported losses over two years on equity"



-10%<K12<10%

Insurance reserves

K12 assesses the development of unsettled losses reported two years earlier. With a positive value of K12, the insurance (reinsurance) company has formed insufficient reserves, and with a negative value of K12, reserves have been formed in excess. K12 is analyzed together with K11.


К13 " Assessment of the deficit (surplus) of the current capital reserves"



-12%<K13<12%

Insurance reserves

K13 assesses the adequacy of current reserves. The deficit (surplus) is the difference between projected and actual reserves. With a positive value of K13, the reserves are insufficiently formed, with a negative value of K13, the reserves are formed in excess.


      Note: An explanation of how to fill out the form for collecting administrative data is given in the annex to this form.

      Explanations on risk scores outside the standard range

      _______________________________________________________________

      ________________________________________________________________

      ________________________________________________________________


Name ________________________________

Address
________________________________


Telephone __________________________________________________________


Email
_____________________________________________

      The first manager or person authorized by him to sign the analysis

      ____________________________________________________ _______________

      last name, first name and patronymic (if any) signature, telephone

      Head of Risk Management Department

      ____________________________________________________ _______________

      last name, first name and patronymic (if any) signature, telephone

      executor ________________________________________ ________________

      last name, first name and patronymic (if any) signature, telephone

      date "____" ______________ 20__ year

  Appendix
to the form of the
coefficient analysis form
risk assessment systems
insurance (reinsurance)
organization carrying out
activities in the general
insurance industry

Explanation of filling out the form for collecting administrative data
Analysis of the coefficients of the risk assessment system of an insurance (reinsurance)
company operating in the general insurance industry (index - RASA_1NL, frequency - annual) Chapter 1. General provisions

      1. This clarification (hereinafter referred to as the Clarification) defines uniform requirements for filling out the form intended for collecting administrative data "Analysis of the coefficients of the risk assessment system of an insurance (reinsurance) company operating in the general insurance industry" (hereinafter referred to as the Form).

      2. The form is filled in by the insurance (reinsurance) company annually as of the end of the reporting period.

      3. Columns 2 and 3 of the Analysis indicate the values ​​of the coefficients of the previous reporting year and the reporting year, respectively, in percent (up to the second decimal place).

      4. The Form is signed by the first manager or a person authorized by him to sign the Form, the head of the risk management department and the executor.

Chapter 2. Explanation of filling out the Form

      5. Coefficient К1 "Insurance premium on the capital" shall be counted according to the following formula:



      где:

      IPt – insurance premiums accepted under insurance (reinsurance) contracts, net of expenses related to the termination of insurance (reinsurance) contracts, at the reporting date;

      Ct – equity at the reporting date.

      6. Coefficient К2 " net insurance premiums on the capital" shall be calculated using the following formula:



      where:

      NAPt – the net amount of insurance premiums accepted under insurance (reinsurance) contracts, less expenses related to the termination of insurance (reinsurance) contracts, at the reporting date;

      Ct – equity at the reporting date..

      7. Coefficient К3 " Change in net premiums" shall be calculated using the following formula:



      where:

      NAPt – the net amount of insurance premiums accepted under insurance (reinsurance) contracts, less expenses related to the termination of insurance (reinsurance) contracts, at the reporting date;

      NAPt-1 – the net amount of insurance premiums accepted under insurance (reinsurance) contracts, less expenses related to the termination of insurance (reinsurance) contracts, at the previous reporting date.

      8. Coefficient К4 " Profit from reinsurance activities on capital "shall be calculated using the following formula:



      where:

      PRt - profit from reinsurance activities as of the reporting date;

      CIt - income in the form of commission on insurance activities as of the reporting date;

      IPPt - insurance premiums transferred for reinsurance as of the reporting date;

      Changes RAUPt - change in reinsurance assets for unearned premiums at the reporting date;

      RAUP - reinsurance assets for unearned premiums (net of provisions for impairment losses) at the reporting date;

      Кt - equity capital at the reporting date.

      9. Coefficient K5 “2-year operating ratio" shall be calculated using the following formula:




      where:

      LR2-l - 2-year loss ratio;

      CR2-l - 2-year cost ratio;

      IR2-l - 2-year investment rate of return;

      NAL is the net amount of changes in reserves for losses at the previous reporting date;

      SC рt - settlement costs as of the reporting date;

      SCrt-1 - settlement costs for the previous reporting date;

      NAPt is the net amount of premiums earned less expenses related to the termination of insurance (reinsurance) contracts at the reporting date;

      NAPt-1 is the net amount of premiums earned less expenses related to the termination of insurance (reinsurance) contracts as of the previous reporting date;

      NEt - net expenses as of the reporting date;

      NEt-1 - net expenses for the previous reporting date;

      NAIPt is the net amount of insurance premiums accepted under insurance (reinsurance) contracts, less expenses related to the termination of insurance (reinsurance) contracts, as of the reporting date;

      NAIPRt-1 is the net amount of insurance premiums accepted under insurance (reinsurance) contracts, less expenses related to the termination of insurance (reinsurance) contracts, as of the previous reporting date;

      IIAt - income from investment activities less expenses related to payment of remuneration at the reporting date;

      IIEt-1 - investment income less expenses related to the payment of remuneration at the previous reporting date.

      10. Coefficient К6 "Investment incomes " shall be calculated using the following formula:



      where:

      IIAt – investment income, net of interest expense, at the reporting date;

      MMandIt-1 – cash and investments (net of RAPOUR transactions) at the previous reporting date, which are the amount of:

      1) cash and cash equivalents as of the previous reporting date;

      2) deposits placed (net of provisions for impairment) funds at the previous reporting date;

      3) “reverse REPO” transactions as of the previous reporting date;

      4) securities measured at fair value, changes in which are recognized in profit or loss, as at the previous reporting date;

      5) securities available for sale (net of provisions for impairment losses) at the previous reporting date;

      6) refined precious metals as of the previous reporting date;

      7) derivative financial instruments as of the previous reporting date;

      8) securities held to maturity (net of provisions for impairment losses) as at the previous reporting date;

      9) investments in the capital of other legal entities as of the previous reporting date;

      10) investment property as of the previous reporting date;

      MMandIt - cash and investments (excluding "RAPOUR" transactions) at the reporting date, which are the amount:

      1) cash and cash equivalents as of the reporting date;

      2) deposits placed (net of provisions for impairment) funds at the reporting date;

      3) operations "reverse RAPOUR" on the reporting date;

      4) securities measured at fair value, changes in which are recognized in profit or loss, at the reporting date;

      5) securities available for sale (net of provisions for impairment losses) at the reporting date;

      6) refined precious metals as of the reporting date;

      7) derivative financial instruments as of the reporting date;

      8) securities held to maturity (net of provisions for impairment losses) as at the reporting date;

      9) investments in the capital of other legal entities as of the reporting date;

      10) investment property as of the reporting date.

      11. Coefficient К7 "Capital change"shall be calculated by the following formula:



      where:

      Ct - equity as of the reporting date;

      Et-1 - equity capital as of the previous reporting date.

      12. Coefficient К8 "Change in adjusted capital" shall be calculated using the following formula:




      Where :


– equity at the reporting date;

– equity at the previous reporting date;

– change in the share capital, calculated as the difference between the amount of the share capital at the reporting date and the share capital at the previous reporting date.

      13. Coefficient К9 "Liabilities for liquid assets" shall be calculated according to the following formula:



      where:

      responsibilityt – total liabilities less deferred income at the reporting date;


– the cost of highly liquid assets specified in clause 38 of the Regulatory Values and Methods for Calculating Prudential Standards of an Insurance (Reinsurance) Organization and an Insurance Group and other mandatory standards and limits established by Resolution of the Board of the National Bank of the Republic of Kazakhstan dated December 26, 2016 No. 304, registered in the Register state registration of regulatory legal acts under No. 14794 (net of obligations under RAPOUR transactions), as of the reporting date.

      14. Coefficient К10 "Insurance premiums receivable on capital" shall be calculated according to the following formula:



      где:

      IPкRt – insurance premiums receivable from policyholders (reinsurers) and intermediaries (net of provisions for impairment losses) at the reporting date;

      Кt – equity at the reporting date.

      15. Coefficient К11 "Development of declared losses for one year on capital" shall be calculated according to the following formula:



      where:

      Кt-1 - equity capital as of the previous reporting date;

      NRDt * - net reserve of declared but unsettled losses (hereinafter - NRDUL) as of the reporting date for losses that occurred and were declared as of the date before t-1;

      NRDUL t-1 - net RDUL as of the previous reporting date;

      IPt - insurance payments without taking into account the share of the reinsurer and less compensation on recourse claim, paid in the reporting period, for losses that occurred and were reported on the date before t-1;

      ELt - expenses for the settlement of losses paid in the reporting period, for losses that occurred and were reported on the date before t-1.

      16. Coefficient K12 "Development of reported losses over two years" shall be calculated using the following formula:



      where:

      Кt-2 – equity at date t-2;

      NRDUL t ** - net RDUL as of the reporting date for losses that occurred and were reported as of the date before t-2;

      NRDUL t-2 - net RDUL for the date t-2;

      IPt, t-1 - insurance payments without taking into account the share of the reinsurer and less compensation for recourse claims, paid in the reporting period and in the previous period, for losses that occurred and were reported on the date before t-2;

      ELt, t-1 - expenses for the settlement of losses paid in the reporting period and in the previous period, for losses that occurred and were reported on the date before t-2.

      The calculation of this coefficient is not performed by an insurance (reinsurance) company that has been operating for less than three years.

      17. Coefficient K13 "Deficit (surplus) in the assessment of current reserves for capital" is calculated according to the following formula:

      К13=((NEP_t*(ARRP)-ES_t)/C_t )*100%

      ARRP = average

      {((〖RDUL 〗_(t-1)+ROUL_(t-1)+development of the declared losses for one year)/NEP_(t-1) ;@(RDUL_(t-2)+ROUL_(t-2)+development of the declared losses for two years)/NEP_(t-2) )┤

      development of the declared losses for one year =

      (RDULt*+IPt+ ESt,t-1- RDULt-1)

      development of the declared losses for two years =

      (RDULt**+IPt,t-1+ ESt,t-2- RDULt-2)


      where:

      Ct - equity as of the reporting date;

      NEPt - the net amount of premiums earned less expenses related to the termination of insurance (reinsurance) contracts as of the reporting date;


      RLt - reserve of losses as of the reporting date;

      NEPt-1 - the net amount of premiums earned less expenses related to the termination of insurance (reinsurance) contracts as of the previous reporting date;

      NEPt-2 - the net amount of premiums earned less expenses related to the termination of insurance (reinsurance) contracts as of the second previous reporting date;

      ARRP - average ratio of reserves for premiums;

      IPt - insurance payments, excluding the reinsurer's share and less compensation under the recourse claim, paid in the reporting period for losses that occurred and were declared as of the date before t-1;

      ESt,t-1 - expenses for the settlement of losses paid in the reporting period, for losses that occurred and were declared as of the date before t-1;

      IPt,t-1 - insurance payments, excluding the reinsurer's share and less the compensation under the recourse claim, paid in the reporting period and in the previous period, for losses that occurred and were declared as of the date before t-2;

      RSt,t-2 - expenses for the settlement of losses paid in the reporting period and in the previous period, for losses that occurred and were declared as of the date before t-2;

      RDULt* - net RDUL as of the reporting date for losses that occurred and were declared as of the date before t-1;

      RDULt** - net RDUL as of the reporting date for losses that occurred and were declared as of the date before t-2;

      RDULt-1 - net RDUL as of the previous reporting date;

      ROULt-1 - net reserve of occurred but undeclared losses (hereinafter - ROUL) as of the previous reporting date;

      RDULt-2 - net RDUL as of the second previous reporting date;

      ROULt-2 - net ROUL as of the second previous reporting date.

      This coefficient shall not be calculated by an insurance (reinsurance) company that has been operating for less than three years.

      Footnote. Paragraph 17 is in the wording of the resolution of the Board of the Agency of the Republic of Kazakhstan for regulation and development of the financial market dated 23.01.2023 No. 1 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

  Appendix 3-2
to the Rules of formation of the
risk management system and
internal control for insurance
(reinsurance) organizations,
branches insurance (reinsurance)
nonresident organizations
of the Republic of Kazakhstan

      Footnote. The upper right corner of Annex 3-2 - in the wording of the resolution of the Management Board of the Agency for regulation and development of the financial market of the Republic of Kazakhstan dated 24.02.2021 № 43 (shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

  Form

Form for collecting administrative data

      Submitted to: the authorized body for regulation, control and supervision of the financial market and financial organizations

      The administrative data form is posted on the Internet resource: http://finreg.kz

      Analysis of the coefficients of the risk assessment system of an insurance (reinsurance) company operating in the life insurance industry

      Administrative data form index: RASA_2LI

      Frequency: annual

      Reporting period: as of "___" ________ 20__

      The circle of persons presenting information: insurance (reinsurance) organizations operating in the "life insurance" industry

  Form

_________________________________________________________
(name of the insurance (reinsurance) organization)

Name of the coefficient of the risk assessment system

Meaning

Standard
range

Risks

Short description /
recommendations

Brief explanation when deviating from the standard range (for the reporting year)

the previous reporting year, in %

Reporting period, в %

1

2

3

4

5

6

7

К1 " Change in Adjusted Equity"



-10%<K1<50%

operational, strategic

K1 assesses the improvement / deterioration of the financial position of the insurance (reinsurance) company during the year.
K1> 50% may indicate instability of operating activities, capital flow within an insurance holding, significant growth of an insurance (reinsurance) company, or merger / acquisition.
At K1 <-10%, it is necessary to determine the factors influencing the changes. Factors that may affect: a) paid dividends; b) unrealized investment gain or loss; c) changes in reserves as a result of revaluation; d) changes in unrecognized assets; e) changes in accounting principles; f) changes in the taxation system.


К2 "Capital changes "



-10%<K2<50%

operational, strategic

K2 assesses the improvement / deterioration of the financial situation, based on the results of the main activity of the insurance (reinsurance) company (actual assessment of the main activity, taking into account the withdrawals and replenishment of the authorized capital).
K2 must be considered in conjunction with K1. If the result of the K2 ratio is higher than the result of the K1 ratio, then this may indicate a strong parent organization or support from the shareholder and related parties wishing to maintain an adequate level of capital. In this regard, the analysis should take into account the stability of the parent organization, the insurance group, as well as checking the nature of the assets that finance additional capital.
If, despite additional capitalization, K2 takes a negative value or goes beyond the lower limit of the range, the reasons for the decrease in capital and surpluses should be analyzed to determine the reasons for the decline and the trend. If K2 shows a negative trend for several years, there may be problems with the operating activities of the insurance (reinsurance) company.


К3 " Profitability"



К3>0%

operating

K3 assesses the ability of an insurance (reinsurance) company to use assets for profit.
Factors that can influence the level of profitability: a) the rate of mortality and morbidity; b) the sufficiency of investment income K4; c) the level of commission expenses; d) mandatory reserve requirements, current interest rates and mortality rates.


К4 " Adequacy of investment income"



125%<K4<900%

market,
strategic, insurance reserves

К4 gives an assessment of the adequacy of investment income to meet interest-bearing claims on the obligations of an insurance (reinsurance) company.
Factors that can affect the low level of K4: a) speculative investments intended to generate large income in the long term, provide a small income in the interim period; b) large investments of an insurance (reinsurance) company in subsidiaries or enterprises of a shareholder; c) large investments in the supply of office premises; d) large investments in tax-free bonds; e) high investment costs.
If K4 goes outside the standard range over the past two years, the insurance (reinsurance) company needs to take measures to improve and prevent further deterioration of the situation.


К5 " The ratio of unrecognized assets to recognized assets"



К5<10%

liquidity, credit

К5 evaluates the degree of unrecognized assets or risky assets acquired by the insurance (reinsurance) company, the effectiveness of the asset structure.
When analyzing, it is recommended to determine the nature of unrecognized assets and the reasons for the inclusion of assets in this category, compare the amount of unrecognized assets with capital in order to determine the impact of unrecognized assets on the financial condition of the insurance (reinsurance) company.
When analyzing, it is recommended to take into account the ratio of premiums transferred for reinsurance to premiums accepted under insurance (reinsurance) contracts K8.


К6 " Relative change in duration"



К6>0%

credit, liquidity,
operating

K6 provides an estimate of the gap between investment and liability.
К6> 0% indicates a narrowing gap between the terms of return on investment and fulfillment of obligations both for the aggregate portfolio and for investments and obligations with maturities of more than 10 years compared to the previous year.
К6≤0% indicates an increase / non-change in the gap between the terms of return on investment and fulfillment of obligations both for the total portfolio and for investments and obligations with a maturity of more than 10 years compared to the previous year.
When analyzing, it is necessary to study the change in the structure of insurance premiums by classes K10 and the change in the structure of recognized assets K11.


К7 " Investments in the capital of affiliated and (or) related parties"



К7<20%

credit, liquidity,
market

K7 gives an estimate of investments in the capital of affiliated and / or related parties.
When K7> 20%, it is necessary to determine whether the investments of the insurance (reinsurance) company and the amounts due to it from affiliated and (or) related persons correspond to the protection of the interests of the policyholders, since if the amount of investments in affiliated and (or) related persons is large, then the insurance (reinsurance) company may experience high illiquidity or low profitability.


К8 " The ratio of premiums transferred for reinsurance to premiums accepted under insurance (reinsurance) contracts"



K8<50%

underwriting,
reinsurance

К8 evaluates the reinsurance activity of an insurance (reinsurance) company.
If K8> 50%, outgoing reinsurance may be exceeded, it is necessary to assess the effectiveness of reinsurance by assessing the probable loss based on statistical data, compensation from the reinsurer and its solvency.


К9 " Modification of signed awards"



-10%<K9<50%

underwriting

K9 evaluates the stability / instability of operating activities in management.
With K9> 50%, a sharp increase in the volume of insurance premiums of an insurance (reinsurance) company, a change in the range of insurance products, a change in the sales system, withdrawal from the insurance market of insurers, changes in the economic sphere, legislative changes, change of a shareholder or management of an insurance (reinsurance) company, and etc.
At K9 <-10%, a sharp decrease in the volume of insurance premiums of an insurance (reinsurance) company, a change in the range of insurance products, a change in the sales system, the appearance of new insurers on the insurance market, a change in the economic sphere, legislative changes, a change in the shareholder or management of an insurance (reinsurance) company are possible organizations, etc.
When analyzing, it is recommended to take into account the change in the structure of insurance premiums by K10 classes and the change in provisioning in relation to K12 insurance premiums.
In addition, it is necessary to consider the key areas that influenced the change, evaluate the business plan of management in terms of guidance on managing the situation necessary to maintain financial stability.


К10 " Changes in the structure of insurance premiums by class"



К10<5%

underwriting, strategic

K10 evaluates changes in the structure and direction of sales depending on changes in the economic environment, development of new products, etc.
At K10> 5%, a sharp increase in the volume of insurance premiums of an insurance (reinsurance) company is possible, a change in the range of insurance products, a change in the sales system, withdrawal from the insurance market of insurers, changes in the economic sphere, legislative changes, change of a shareholder or management of an insurance (reinsurance) company, and etc., which leads to a change in the structure of insurance premiums by class.
When analyzing it is recommended to consider
the relative change in the duration of K6, the change in signed premiums at K9 and the change in provisioning in relation to the insurance premiums at K12.


К11 " Change in the structure of recognized assets"



К11<5%

credit, market, strategic

K11 assesses changes in the structure and direction of investment of an insurance (reinsurance) company.
K11> 5% may indicate a change in the structure and direction of investment, depending on changes in the investment policy of the insurance (reinsurance) company, changes in the economic environment, etc.
When analyzing, it is recommended to take into account
relative change in duration K6.


К12 " Change in reservations in relation to premiums"



-20%<K12<20%

Insurance reserves

K12 assesses the change in the growth of the reserve to premiums compared to the previous year.
Deviations may indicate a change in the structure and direction of sales depending on changes in the economic environment, the sales system, withdrawal from the insurance market or the appearance of new insurers on the insurance market, legislative changes, the result of a change in shareholder / management, etc.
When analyzing, it is recommended to take into account the change in signed K9 premiums, the change in the structure of insurance premiums by K10 classes.


      Note: An explanation of how to fill out the form for collecting administrative data is given in the annex to this form.

      Explanations on risk scores outside the standard range

      __________________________________________________________________________

      __________________________________________________________________________

      __________________________________________________________________________

      __________________________________________________________________________



Name ________________________________

Address ________________________________


Telephone __________________________________________________________


Email _____________________________________________

      The first manager or person authorized by him to sign the analysis

      ____________________________________________________ _______________

      last name, first name and patronymic (if any) signature, telephone

      Head of Risk Management Department

      ____________________________________________________ _______________

      last name, first name and patronymic (if any) signature, telephone

      executor ________________________________________ ________________

      last name, first name and patronymic (if any) signature, telephone

      date "____" ______________ 20__ year

  Appendix
to the form of the coefficient
analysis of the system of the risks
assessment of the insurance
(reinsurance) organizations,
working on the “life insurance”

Explanation of filling out the form for collecting administrative data
Analysis of the coefficients of the risk assessment system of an insurance (reinsurance)
company operating in the "life insurance" industry (index - RASA_2LI, frequency - annual) Chapter 1. General provisions

      1. This clarification (hereinafter referred to as the Clarification) defines uniform requirements for filling out the form intended for collecting administrative data "Analysis of the coefficients of the risk assessment system of an insurance (reinsurance) company operating in the life insurance industry" (hereinafter referred to as the Form).

      2. The form is filled in by the insurance (reinsurance) company annually as of the end of the reporting period.

      3. Columns 2 and 3 of the Analysis indicate the values ​​of the coefficients of the previous reporting year and the reporting year, respectively (as a percentage, up to the second decimal place).

      4. The Form is signed by the first manager or a person authorized by him to sign the Form, the head of the risk management department and the executor.

2. Explanation of filling out the Form

      5. Coefficient К1 " Change in Adjusted Equity “ shall be calculated using the following formula:



      Where :


– equity at the reporting date;

– change in the authorized capital compared to the previous year;

– change in additionally paid-up capital compared to the previous year;

– equity at the previous reporting date

      6. Coefficient К2 "Capital change" is calculated according to the following formula:



      where:

      Кt – equity at the reporting date;

      Кt-1 – equity at the previous reporting date.

      7. Coefficient K3 "Profitability" shall be calculated according to the following formula:



      Where:

      NPt – total net profit (loss) after tax at the reporting date;

      It – total income at the reporting date.

      8. Coefficient К4 "Adequacy of investment income" shall be calculated according to the following formula:



      where:


– actual income from investing activities at the reporting date in tenge;

– investment income pledged on insurance products at the reporting date in tenge;

– reserve for non-incurred losses under life insurance (reinsurance) contracts and annuity contracts at the reporting date;

– reserve for non-incurred losses under life insurance (reinsurance) contracts and annuity contracts at the reporting date;

– the rate of return on the reserve basis in %.

      9. Coefficient К5 "The ratio of unrecognized assets to recognized assets" shall be calculated using the following formula:



      where:


– total assets at the reporting date;

– the total amount of assets, taking into account their classification by quality and liquidity (hereinafter - QL) at the reporting date, the amount on the balance sheet;

– reinsurance assets for reported but unsettled losses (less allowance for impairment losses) at the reporting date.

      10. Coefficient K6 "Relative change in duration" consists of two parts K61 and K62, for which the calculation formula and permissible values are the same. K61 is calculated for the entire term for the portfolio of insurance (reinsurance) organizations, while K62 is calculated for a term over 10 years. In this case, the value of K6 takes on the minimum value of K61 and K62 and is calculated according to the following formula:



      where:


– investment return period as of the reporting date;

– the deadline for fulfilling obligations at the reporting date;

– investment return period for the previous reporting date;

– deadline for fulfillment of obligations at the previous reporting date.

      The return on investment is calculated by calculating the weighted average of the durations calculated separately for each investment that has a maturity date.

      The term for the fulfillment of obligations is calculated by finding the weighted average value for the timing of the fulfillment of obligations, calculated separately for each insurance contract.

      11. Coefficient K7 "Investments in capital of affiliated and (or) related parties" shall be calculated according to the following formula:



      where:


– receivables from affiliated and (or) related parties at the reporting date;

– investments in affiliated and (or) related persons at the reporting date;

– equity at the reporting date.

      12. Coefficient К8 "The ratio of premiums transferred for reinsurance to premiums accepted under insurance (reinsurance) contracts" is calculated for each class of insurance. In this case, the value of K8 takes on the maximum value among, which shall be calculated by the following formula:



      where:

      IPRt – insurance premiums ceded for reinsurance at the reporting date for the i-th class of insurance;

      IPt – insurance premiums accepted under insurance (reinsurance) contracts, net of expenses related to the termination of insurance (reinsurance) contracts, at the reporting date for the i-th class of insurance.

      13. Coefficient К9 "Change in signed premiums" shall be calculated according to the following formula:



      where:

      IPt – insurance premiums accepted under insurance (reinsurance) contracts, net of expenses related to the termination of insurance (reinsurance) contracts, at the reporting date;

      IPt-1 – insurance premiums accepted under insurance (reinsurance) contracts, net of expenses related to the termination of insurance (reinsurance) contracts at the previous reporting date.

      14. Coefficient K10 "Change in the structure of insurance premiums by class" shall be calculated according to the following formula:



      where:


– insurance premiums for the i - th class of insurance accepted under insurance (reinsurance) contracts, net of expenses related to the termination of insurance (reinsurance) contracts at the reporting date;

– insurance premiums accepted under insurance (reinsurance) contracts, net of expenses related to the termination of insurance (reinsurance) contracts, at the reporting date;

– insurance premiums for the i - th class of insurance accepted under insurance (reinsurance) contracts, net of expenses related to the termination of insurance (reinsurance) contracts at the previous reporting date;

– insurance premiums accepted under insurance (reinsurance) contracts, net of expenses related to the termination of insurance (reinsurance) contracts at the previous reporting date;

– number of insurance classes.

      15. Coefficient К11 "Change in the structure of recognized assets" shall be calculated according to the following formula:



      where:


– the amount of the i-th recognized asset at the reporting date, the balance sheet amount;

– the amount of recognized assets at the reporting date, the amount on the balance sheet;

– the amount of the i-th recognized asset at the previous reporting date, the amount on the balance sheet;

– the amount of assets recognized at the previous reporting date.

      As recognized assets, assets are accepted at book value that fall within the definition of the ALC in accordance with clause 39 of the Regulatory Values ​​and Methods for Calculating Prudential Standards of an Insurance (Reinsurance) Organization and an Insurance Group and other mandatory standards and limits established by the Resolution of the Board of the National Bank of the Republic of Kazakhstan dated 26 December 2016 No. 304, registered in the Register of State Registration of Normative Legal Acts under No. 14794.

      The structure of recognized assets for calculating the K11 ratio:

      1) money;

      2) deposits;

      3) government securities of the Republic of Kazakhstan;

      4) debt securities issued by local executive bodies of the Republic of Kazakhstan;

      5) non-government securities of legal entities of the Republic of Kazakhstan;

      6) securities of foreign states;

      7) non-government securities of foreign issuers;

      8) non-government debt securities issued by international financial organizations;

      9) securities of investment funds included in the official list of the stock exchange;

      10) shares;

      11) instruments of Islamic financing of legal entities of the Republic of Kazakhstan;

      12) other assets.

      16. Coefficient K12 "Change in provisioning in relation to insurance premiums" shall be calculated using the following formula:



      where:

      IPt – insurance premiums accepted under insurance (reinsurance) contracts, net of expenses related to the termination of insurance (reinsurance) contracts, at the reporting date;

      IPt-1 – insurance premiums accepted under insurance (reinsurance) contracts, net of expenses related to the termination of insurance (reinsurance) contracts at the previous reporting date;

      IRt – the amount of insurance reserves of the insurance (reinsurance) company as of the reporting date;

      IRt-1 – the amount of insurance reserves of the insurance (reinsurance) company as of the reporting date;;

      IRt-2 – the amount of insurance reserves of the insurance (reinsurance) company as of the second previous reporting date.

      The calculation of this coefficient is not performed by an insurance (reinsurance) company operating for less than three years.

  Appendix 4
  to the Rules for the formation
  of a risk management and internal control
system for insurance (reinsurance) companies,
branches of insurance (reinsurance)
companies-non-residents
of the Republic of Kazakhstan

      Footnote. Appendix 4 is in the wording of the Resolution of the Board of the Agency of the Republic of Kazakhstan for regulation and development of the financial market dated 23.01.2023 No. 1 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

  Form

      Form for collecting administrative data

      Submitted to: the authorized body for regulation, control and supervision of the financial market and financial organizations

      The form of administrative data is posted on the Internet resource: http://finreg.kz

      Gap analysis for insurance organizations operating in the “life insurance” industry

      Index of administrative data form: GAP-LI1

      Frequency: quarterly

      Reporting period: as of "___" _______________ 20___

      Circle of persons submitting information: insurance organizations operating in the “life insurance” industry

      Submission deadline: quarterly, no later than the 15th (fifteenth) working day of the month following the reporting quarter

      ___________________________________________________________

      (name of insurance company)

      (thousand tenge)


Maturity period
 

up to 1 month

from 1 to 3 months
 

from 3 to 6 months

from 6 months to 1 year

from 1 to 3 years

from 3 to 5 years

from 5 to 10 years

Over 10 years

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

1

Assets









1.1

Money - total









1.2

Deposits - total, including:









1.2.1

deposits in second-tier banks of the Republic of Kazakhstan that meet one of the following requirements: have a long-term credit rating of at least "BB-" according to the international scale of Standard & Poor's (Standard and Poor's) or a rating of a similar level from one of the other rating agencies, or a rating not lower than below “kzBB” according to the national scale of Standard & Poor's (Standard and Poor's), or a rating of a similar level according to the national scale of one of the other rating agencies (taking into account the amounts of the principal debt and accrued interest), less an allowance for doubtful debts; are resident subsidiary banks whose parent non-resident banks have a long-term credit rating in foreign currency not lower than "A-" according to the international scale of Standard & Poor's (Standard and Poor's) or a rating of a similar level from one of the other rating agencies (taking into account the amounts of the principal debt and accrued interest), net of allowance for doubtful debts









1.2.2

deposits in second-tier banks of the Republic of Kazakhstan with a long-term credit rating from "B" to "B +" according to the international scale of Standard & Poor's (Standard and Poor's) or a rating of a similar level from one of the other rating agencies, or a rating from "kzB +" to “kzBB-” according to the national scale of Standard & Poor's (Standard and Poor's), or a rating of a similar level according to the national scale of one of the other rating agencies (taking into account the amounts of the principal debt and accrued interest), net of allowance for doubtful debts









1.3

State securities of the Republic of Kazakhstan (including those issued in accordance with the legislation of foreign states) issued by the Ministry of Finance of the Republic of Kazakhstan and the National Bank of the Republic of Kazakhstan, net of allowance for doubtful debts









1.4

Debt securities issued by local executive bodies of the Republic of Kazakhstan included in the official list of the stock exchange operating in the territory of the Republic of Kazakhstan (taking into account the amounts of the principal debt and accrued interest), net of allowance for doubtful debts









1.5

on-state securities of legal entities of the Republic of Kazakhstan included in the official list of the stock exchange operating in the territory of the Republic of Kazakhstan, including:









1.5.1

shares of issuers with a long-term credit rating of at least "BB-" according to the international scale of Standard & Poor's (Standard & Poor's) or a rating of a similar level from one of the other rating agencies, or a rating of at least "kzBB" according to the national scale of Standard & Poor's ( Standard & Poor's), or a national scale rating of one of the other rating agencies, and depositary receipts, the underlying asset of which is these shares, net of allowance for doubtful debts









1.5.2

shares of issuers that are on the representative list of the index of the Kazakhstan Stock Exchange and depositary receipts, the underlying asset of which is these shares, except for the shares specified in line 1.4.1, net of allowance for doubtful debts









1.5.3

shares of issuers with a long-term credit rating from "B" to "B+" according to the international scale of Standard & Poor's (Standard and Poor's) or a rating of a similar level from one of the other rating agencies, or a rating from "kzB+" to "kzBВ-" according to the national scale of Standard & Poor's (Standard and Poor's) or a rating of a similar level on the national scale of one of the other rating agencies, and depository receipts, the underlying asset of which is these shares, net of allowance for doubtful debts









1.5.4

shares issued in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan on the securities market, admitted to circulation on the stock exchange in accordance with the Requirements for issuers and their securities admitted to circulation on the stock exchange, as well as to certain categories of the official list of the stock exchange, approved by the resolution of the Board of the National Bank of the Republic of Kazakhstan dated March 27, 2017 No. 54, registered in the Register of state registration of regulatory legal acts under No. 15175 (hereinafter - Requirements No. 54), and depository receipts, the underlying asset of which is these shares, except for the shares specified in the lines 1.4.1, 1.4.2 and 1.4.3, net of allowance for doubtful debts









1.5.5

debt securities issued in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan on the securities market and other states, having (the issuer of which has) a long-term credit rating of at least "BB-" according to the international scale of Standard & Poor's agency (Standard and Poor's) or a rating of a similar level one of the other rating agencies, or a rating not lower than “kzBB” according to the national scale of Standard & Poor's (Standard and Poor's), or a rating of a similar level according to the national scale of one of the other rating agencies (taking into account the amounts of the principal debt and accrued interest), net of allowance for doubtful debts









1.5.6

debt securities issued in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan on the securities market and foreign countries, having (the issuer of which has) a long-term credit rating from "B" to "B +" according to the international scale of the agency Standard & Poor's (Standard and Poor's) or a rating of a similar level by one of the other rating agencies, or a rating from “kzB+” to “kzBВ-” according to the national scale of Standard & Poor's (Standard and Poor's), or a rating of a similar level according to the national scale of one of the other rating agencies (taking into account the amounts of the principal debt and accrued interest), net of allowance for doubtful debts









1.5.7

debt securities admitted to circulation on the stock exchange in accordance with Requirements No. 54, except for the debt securities specified in lines 1.4.5 and 1.4.6 (taking into account the amounts of the principal debt and accrued interest), net of allowance for doubtful debts









1.6

Shares of joint-stock company "Insurance Payments Guarantee Fund", net of allowance for doubtful debts









1.7

Securities with the status of state-owned issued by central governments of foreign countries with a sovereign rating of at least "B-" according to the international scale of Standard & Poor's (Standard and Poor's), or a rating of a similar level from one of the other rating agencies, net of allowance for doubtful debts









1.8

Non-state securities issued by foreign organizations:









1.8.1

shares of issuers with an international rating of at least "BBB-" by Standard & Poor's (Standard and Poor's), or a rating of a similar level from one of the other rating agencies, and depositary receipts, the underlying asset of which is these shares, net of allowance for doubtful debts









1.8.2

debt securities with an international rating of at least "BBB-" by Standard & Poor's (Standard and Poor's), or a rating of a similar level by one of the other rating agencies (taking into account the amount of principal debt and accrued interest), net of allowance for doubtful debts









1.9

Securities of international financial organizations, the list of which is determined by paragraph 39 of the Regulatory values and methods for calculating the prudential standards of an insurance (reinsurance) company and insurance group and other mandatory standards and limits established by the Resolution of the Board of the National Bank of the Republic of Kazakhstan dated December 26, 2016 No. 304, registered in the Register of state registration of regulatory legal acts under No. 14794 (hereinafter - the Standards)









1.10

Refined precious metals that meet international quality standards adopted by the London Bullion Market Association and designated in the documents of this association as the standard "London Good Delivery" and metal deposits, including in non-resident banks of the Republic of Kazakhstan, with a rating of at least "AA" according to the international scale of the agency Standard & Poor's (Standard and Poor's), or a rating of a similar level from one of the other rating agencies









1.11

Equity units - total, including:









1.11.1

equity units that meet the requirements of subparagraph 23) of paragraph 38 of the Standards, net of allowance for doubtful debts









1.11.2

equity units that meet the requirements of subparagraph 24) of paragraph 38 of the Standards, net of allowance for doubtful debts









1.11.3

equity units of open and interval mutual investment fund, net of allowance for doubtful debts









1.12

Islamic finance instruments that meet the requirements of subparagraphs 25), 26) of paragraph 38 of the Standards









1.13

Requirements to issuers of securities for payment of the nominal value of securities arising in connection with the expiration of their circulation period provided for in the securities issue prospectus (not overdue under the terms of the securities issue prospectus)









2

Assets by balance









3

Liabilities by insurance classes









3.1

Life insurance









3.2

Annuity insurance









3.3

Accident insurance









3.4

Health insurance









4

Gap indicator (line 1 - line 3)









5

Gap ratio as a percentage of assets (line 4/line 2)









6

Cumulative gap









7

Cumulative gap as a percentage of assets (line 6/line 2)



















      Note: An explanation of filling out the form for collecting administrative data is given in the Appendix to this form.

      Name _________________________________________________

      Address ________________________________________________________

      Telephone______________________________________________________

      E-mail address

      The first head or a person authorized by him to sign the gap analysis

      _____________________________________________________________________

      surname, name, patronymic (if any) signature, phone number

      Head of risk management subdivision

      _______________________________________________________________

      surname, name, patronymic (if any) signature, phone number

      Date "_____" ___________ 20___

  Annex
to the gap analysis form
for insurance organizations,
carrying out activities
in the "life insurance" industry

Explanation for filling out the form for collecting administrative data

      Gap analysis for insurance organizations operating in the "life insurance" industry (index - GAP-LI1, frequency - quarterly)

Chapter 1. General provisions

      1. This explanation on filling in the form intended for collection of administrative data (hereinafter referred to as the "Explanation") shall define unified requirements on filling in the form intended for collection of administrative data "Gap analysis for insurance organizations operating in the industry" life insurance "(hereinafter referred to as the" Form ").

      2. The form shall be filled out by the insurance company operating in the "life insurance" industry on a quarterly basis as of the end of the reporting period.

      3. The unit of measure used when filling out the Form shall be set in thousands of tenge and in percent (up to the second decimal place). The amount less than KZT 500 (five hundred) shall be rounded to 0 (zero), and the amount equal to KZT 500 (five hundred) and above shall be rounded to KZT 1000 (thousand).

      4. The form shall be signed by the first manager or person authorized by him to sign the gap analysis, as well as the head of the risk management department.

Chapter 2. Explanation for filling out the form

      5. Column 10 shall indicate assets that have no maturity.

      6. In line 6, the cumulative gap shall be calculated using the following formula:



  Annex 5
to the Rules of formation of the
risk management system and
internal control for insurance
(reinsurance) organizations,
branches insurance (reinsurance)
non-resident organizations
of the Republic of Kazakhstan

      Footnote. The upper right corner of Annex 5 - in the wording of the resolution of the Management Board of the Agency for regulation and development of the financial market of the Republic of Kazakhstan dated 24.02.2021 № 43 (shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

Underwriting Risk Management Requirements

      Footnote. Annex 5 as amended by the Resolution of the Board of the Agency of the Republic of Kazakhstan for regulation and development of the financial market dated 23.01.2023 No. 1 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      1. The Board of Directors for the effective management of underwriting risk shall:

      1) approve the underwriting policy;

      2) take decision on the conclusion of a separate insurance contract (reinsurance) or on the implementation of the insurance payment, the amount of liabilities (insurance amount) or the amount of insurance payment for which exceeds twenty-five percent of the amount of assets minus the reinsurer's share of the organization’s insurance reserves (if available) and underwriter (underwriting unit), actuary, risk management department;

      3) establish and revise at least once a year the limits of liability (insurance sums) under a separate insurance (reinsurance) contract in terms of classes (types) of insurance, for which the decision to enter into an insurance (reinsurance) contract shall be made by an insurance intermediary, underwriter (division for underwriting), board, underwriting board, board of directors;

      4) approve insurance rules separately for each type of insurance.

      2. The underwriting policy shall govern:

      1) the information about the main risks associated with underwriting;

      2) the procedures for the development and harmonization of insurance regulations;

      3) the procedures for registration of insurance contracts (reinsurance) (insurance policies);

      4) the rights, duties and responsibilities of the insurance intermediary, underwriter (underwriting division) and the underwriting board;

      5) the procedure for collecting, processing and analysing information for underwriting;

      6) the factors affecting the risk assessment;

      7) the process of underwriting decision by the underwriter (underwriting division) and the underwriting board, including the coordination of insurance risk with the reinsurer;

      8) the requirements for the terms of contracts with insurance intermediaries (agency agreements);

      9) the methodology for determining correction coefficients for insurance premiums under contracts of compulsory insurance of an employee against accidents during the performance of his labor (official) duties based on the analysis of financial indicators and statistical information.

      The requirement of this sub-paragraph shall apply to an insurance organization that determines correction factors on the basis of paragraph 2-1 of Article 17-1 of the Law of the Republic of Kazakhstan dated February 7, 2005 “On Mandatory Insurance of Employees from Accidents in the Performance of Labor (Service) Responsibilities”;

      10) other issues at the discretion of the board of directors.

      Footnote. Clause 2 as amended by the Resolution of the Board of the Agency of the Republic of Kazakhstan on regulation and development of the financial market dated December 22, 2020 No. 126 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      3. The Underwriting Council shall carry out:

      1) adoption of underwriting decisions within the limits set by the board of directors;

      2) control over adequate assessment of risks taken;

      3) ensuring an adequate insurance rate for the object and the risks taken for insurance;

      4) determination of the conditions of insurance coverage for risks taken on insurance;

      5) ensuring an increase in the positive difference (taking into account probabilistic criteria for the occurrence of insured events) between the net premiums received and the insurance payments made under insurance (reinsurance) contracts concluded during a certain period of time.

      Net premium shall be an amount of money estimated by an actuary on the basis of actuarial methods, which is payable by an organization for accepting its obligations exclusively to make insurance payments without taking into account other expenses of the organization;

      6) determination of the list of basic and additional conditions included in the insurance (reinsurance) contract.

      4. The Board shall make an underwriting decision on the conclusion of a separate insurance (reinsurance) contract within the limit set by the board of directors.

      5. The main functions of the underwriter (units underwriting) shall include:

      1) before entering into an insurance (reinsurance) contract, the underwriting unit shall carry out:

      identification and accounting of risk-forming factors that significantly affect the increase in the probability of an insured event, depending on the types of insurance claims and insurance objects, as well as the possibility of taking them into account when calculating insurance rates;

      individual assessment and analysis of accepted risks and their possible consequences;

      selection of risks according to the degree of danger;

      control over the assessment of the state of the insured object, the factors contributing to and hindering the development of risks, and the implementation of measures to reduce risks;

      determination of insurance sums, calculation of tariffs, deductibles and other calculated indices together with an actuary on the basis of an approved underwriting policy and internal documents of the organization;

      2) after the conclusion of the insurance (reinsurance) contract, the underwriter (underwriting division):

      participate in accompanying an insurance (reinsurance) contract, monitoring the condition of the insurance object, except for types of personal insurance and monitoring the implementation of the risk mitigation plan (if any);

      in the event of changes in the parameters of risks accepted for insurance, recalculate the insurance tariff, develops and submits to the management board or structural subdivision whose functions include entering into insurance (reinsurance) agreements regarding the need for changes in the insurance (reinsurance) agreement;

      in case of violation of the obligations by the insurer, develop a conclusion on the need to terminate the insurance contract or reduce the amount of insurance payment;

      3) preparation of recommendations for the underwriting board;

      4) adoption of underwriting decisions within the limits set by the board of directors;

      5) the establishment, in agreement with the actuary, of numerical values ​​of correction factors taking into account the existence (absence) of factors that significantly affect the probability of occurrence of the insured event, as well as the availability (absence) in the insurance (reinsurance) contract of a particular condition;

      6) constant interaction with employees, insurance intermediaries on underwriting issues;

      7) development and provision of recommendations to the underwriting advice regarding the necessary changes in the terms of the insurance (reinsurance) contract.

      6. The adoption of an underwriting decision on the conclusion of a separate insurance (reinsurance) agreement above the limit point per underwriter (underwriting subdivision) established by the board of directors shall be carried out on the basis of a recommendation issued by the underwriter (underwriting subdivision) and the conclusion of the risk management subdivision.

      The insurance company in the internal document shall establish the minimum and maximum thresholds for amounts up to the limit of the underwriting council, providing for mandatory agreement with the underwriter (underwriting subdivision).

      When making an underwriting decision, the following conditions shall be taken into account:

      1) the state of the insurance portfolio;

      2) loss ratios by type of insurance to which the object of insurance belongs;

      3) risks associated with the insured and the object of insurance;

      4) compliance with own retention limits established by the actuary and the legislation of the Republic of Kazakhstan on insurance and insurance activities;

      5) other factors influencing the underwriting decision.

      Footnote. Paragraph 6 is in the wording of the resolution of the Board of the Agency of the Republic of Kazakhstan for regulation and development of the financial market dated 23.01.2023 No. 1 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      7. Underwriting solution shall contain:

      1) the date of adoption and its number;

      2) the date of issue and the number of the recommendation on the basis of which the underwriting decision was made;

      3) the type and terms of the insurance (reinsurance) contract;

      4) the information about the policyholder;

      5) the term of the insurance (reinsurance) contract;

      6) belonging to the class (classes) of insurance;

      7) the information about the insurance agent or insurance broker, through which the conclusion of an insurance (reinsurance) contract is expected;

      8) the signatures of the persons who made the underwriting decision, indicating their positions.

      8. When concluding insurance (reinsurance) contracts, the principles of evaluating insurable risks shall be taken into account:

      1) accidental damage (unknown time of occurrence and amount of expenses (losses), independence of expenses (losses) from the actions of interested parties);

      2) assessment of possible damage (the expected amount of expenses (losses) is calculated, on the basis of which the amount of insurance premiums is calculated);

      3) unambiguity (clarity) of determining costs (losses) (the contract explicitly specifies possible risks, insurance objects, the size of the expected amount of insurance payment in the event of an insurance event)

      4) independence of distribution of insurance risks from each other.

      9. The organization shall form an insurance case containing:

      1) an application signed by the policyholder (insured person) for insurance, including information on the policyholder's familiarization with the insurance conditions and receipt of a copy of the insurance rules (if the insurance (reinsurance) contract is concluded in the form of an adhesion contract (insurance policy).

      The requirement for the signature of the policyholder (insured person) in the application shall not apply to contracts concluded in electronic form;

      2) an underwriting decision or a copy thereof under an insurance (reinsurance) agreement, with the exception of agreements concluded under classes of compulsory insurance of civil liability of vehicle owners, civil liability of a carrier to passengers;

      3) copies of documents provided by the policyholder (insured, beneficiary) and the surveyor for making an underwriting decision;

      4) an insurance (reinsurance) contract and (or) an insurance policy and the changes made;

      5) records on the results of monitoring the condition of the object of insurance (reinsurance) of movable and (or) immovable property.

      Footnote. Paragraph 9 is in the wording of the resolution of the Board of the Agency of the Republic of Kazakhstan for regulation and development of the financial market dated 23.01.2023 No. 1 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      10. Under insurance (reinsurance) contracts concluded in electronic form, the insurance business shall be formed in electronic form.

      The insurance file shall be kept on paper and (or) in electronic form.

      Footnote. Paragraph 10 is in the wording of the resolution of the Board of the Agency of the Republic of Kazakhstan for regulation and development of the financial market dated 23.01.2023 No. 1 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

  Annex 6
to the Rules of formation of the
risk management system and
internal control for insurance
(reinsurance) organizations,
branches insurance (reinsurance)
non-resident organizations
of the Republic of Kazakhstan

      Footnote. The upper right corner of Annex 6 - in the wording of the resolution of the Management Board of the Agency for regulation and development of the financial market of the Republic of Kazakhstan dated 24.02.2021 № 43 (shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

Reinsurance risk management requirements

      1. In order to effectively manage reinsurance risk, the Board of Directors shall approve:

      1) the reinsurance policy;

      2) the limits (types) of outgoing reinsurance contracts (reinsurance contracts, in accordance with which the organization transfers part of the insurance risks to reinsurance), under which decisions are made by the board, underwriting board or board of directors.

      2. The reinsurance policy shall contain:

      1) the information on the main risks associated with reinsurance;

      2) the procedure for ensuring control over compliance with the legislation of the Republic of Kazakhstan on insurance and insurance activities when entering into reinsurance contracts;

      3) the criteria for selecting a reinsurance counterparty;

      4) the procedure for evaluating the activities of counterinsurgency partners before establishing a business relationship (entering into a contract);

      5) the procedure for conducting regular monitoring of the financial condition in the process of further interaction with reinsurance counter-partners (reinsurers), including their rating indicators;

      6) the description of the types of reinsurance used to cover insurance risks;

      7) the limits on amounts (amounts) and types of insurance, the risks for which are automatically covered by reinsurance (obligatory reinsurance) or transferred to reinsurance in whole or in part (to a certain extent) (optional reinsurance);

      8) the maximum amount of reinsurance coverage for one reinsurer;

      9) own retention limits for the insurance portfolio, class, type and insurance (reinsurance) contract calculated by the actuary. The limits for own deduction can be set at the insured risk and (or) the insured event;

      10) other issues at the discretion of the board of directors.

      3. The Board shall annually evaluate the reinsurance policy for compliance with current market conditions and, if necessary, shall carry out its review. The reinsurance policy shall be adjusted in the event of a change in the underwriting policy or the status of reinsurers.

      4. The internal audit service shall perform an audit:

      1) on reinsurance contracts;

      2) on the system of informing the relevant reinsurer about the occurrence of the insured event;

      3) on receiving payment from the reinsurer in the event of an insured event.

      5. The reinsurance department shall document all taken decisions related to the implementation of the reinsurance policy.

      6. The reinsurance department shall submit to the risk management department, on a quarterly basis, a report on the results of evaluation, measurement and analysis to the board of directors on a quarterly basis:

      1) risk-forming factors for reinsurance (including regional, market, political, economic conditions, etc.);

      2) monitoring the credit rating of each reinsurance counterpart (reinsurer), as well as the impact of changes in the credit rating on the calculation of prudential standards and other mandatory standards and limits established by the authorized body.

      7. The reinsurance department shall maintain a register of reinsurers containing the following information:

      1) the name of the reinsurer;

      2) reinsurer's financial strength rating;

      3) the share of responsibility transferred to reinsurance;

      4) contact details of the underwriter of the reinsurer, insurance broker (the person responsible for entering into the reinsurance contract)

      5) the person responsible for taking the risk of reinsurance (made the decision to accept the risk of reinsurance).

      8. The reinsurance department shall annually analyse the financial stability of each reinsurer (including for reinsurers-residents analysis of assets, insurance reserves, capital adequacy for repayment of liabilities, expenses and income, cash flow, for reinsurers-non-residents, financial stability analysis is carried out on the basis of available information), with which a reinsurance contract has been concluded or is planned to be concluded, based on the financial statements for s completed three (3) fiscal years (for reinsurers - residents).

      9. The reinsurance division shall collect and shall store copies of documents confirming:

      registration of a reinsurer as a legal entity;

      availability of a license or permission of the relevant authorized body of the relevant state to carry out reinsurance activities, except in cases where a license or permission to carry out reinsurance activities is not required by the legislation of the relevant state;

      powers of the underwriter (subdivision for underwriting) or another employee of the reinsurer to conclude a reinsurance contract on behalf of the reinsurer.

      10. In the case of using the services of an insurance broker, the reinsurance department shall maintain and shall control the registration of reinsurance cornet in accordance with the requirements of the legislation of the Republic of Kazakhstan on insurance and insurance activities.

      11. In order to adjust the reinsurance policy, the reinsurance department shall be held and presented to the assets and liabilities management board and the risk management department at least once a quarter:

      analysis of the financial condition of reinsurers with whom reinsurance contracts were concluded;

      analysis of payments received from reinsurers for the last 5 (five) years and assessment of the feasibility of reinsurance of insurance risks;

      analysis of the adequacy of the limits of own deduction established by the actuary.

  Annex 7
to the Rules of formation of the
risk management system and
internal control for insurance
(reinsurance) organizations,
branches insurance (reinsurance)
non-resident organizations
of the Republic of Kazakhstan

      Footnote. The upper right corner of Annex 7 - in the wording of the resolution of the Management Board of the Agency for regulation and development of the financial market of the Republic of Kazakhstan dated 24.02.2021 № 43 (shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

Insurance Risk Management Requirements

      1. Within the framework of risk management of insurance payments, the Board of Directors shall approve the limits of insurance payments, the decision on which falls within the competence of the board of directors, the board of assets and liabilities management, the board, the division for payments, and the branches of the organization.

      2. In order to ensure the process of making insurance payments, the organization immediately from the moment of notification of the occurrence of an insured event shall submit to the insured (insured, beneficiary):

      1) the appropriate application form for the occurrence of the insured event for the type of insurance, along with instructions and other information on how to comply with the terms of the insurance contract and the requirements of the organization;

      2) information necessary for the preparation of documents and a list of documents for the implementation of the insurance payment.

      3. The Board shall provide unhindered access for the policyholder (the insured, the beneficiary) to the insurance benefit department and (or) the insurance intermediary. If the insurance intermediary has the ability to obtain documents from the policyholder (insured, beneficiary), he/she shall establish the timing of sending the documents to the organization in the contract of assignment.

      4. After receiving the documents for insurance payments, the organization shall provide the applicant with a certificate indicating the list of accepted documents.

      5. If the decision on the implementation of the insurance payment can not be made in a timely manner, the organization shall notify the policyholder (insured, beneficiary) explaining the reasons for the need to extend the insurance payment, while the board shall ensure that the insurance payment is made in the period specified in the insurance contract and (or) the legislation of the Republic of Kazakhstan on insurance and insurance activities, on compulsory insurance.

      If the event cannot be recognized as an insured event, the organization shall send a reasoned written refusal to the policyholder (insured, beneficiary) to make insurance payments on the grounds stipulated by the insurance contract and (or) the legislation of the Republic of Kazakhstan on insurance and insurance, on compulsory insurance.

      6. After registration of the notification of the occurrence of an insured event, the insurance payments division forms and stores the insurance file of the policyholder (insured, beneficiary) for the insurance payment in electronic or paper form, which contains the following information and documents:

      1) the date of the opening of the case;

      2) applications for insurance payments registered with the organization;

      3) an insurance contract (policy);

      4) a brief report on the process of considering the application, including the terms of consideration by the interested divisions;

      5) the date of the insured event (event considered as an insured event);

      6) the date of notification of an insured event (an event considered as an insured event);

      7) a description of the loss;

      8) information about the applicants;

      9) the date of assessment, if required in accordance with the insurance contract;

      10) a copy of the report of the appraiser, adjuster, independent expert, if required in accordance with the insurance contract;

      11) brief data of the appraiser, adjuster, independent expert, if required in accordance with the insurance contract;

      12) the estimated value of the loss;

      13) date and amount of insurance payment;

      14) the date of refusal to make insurance payment;

      15) the date of completion of the insurance business;

      16) the decision on the implementation of the insurance benefit.

      Footnote. Clause 6 - as amended by the Resolution of the Board of the Agency of the Republic of Kazakhstan on regulation and development of the financial market dated December 22, 2020 No. 126 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      7. The insurance benefit division shall analyse the insurance cases by class, type of insurance, policyholders (insured, beneficiaries) and shall quarterly submit it to the risk management department to determine the organization's risk card.

      8. The decision on the payment of insurance payments, with the exception of decisions on the implementation of insurance payments related to survival, shall be made by the assets and liabilities management board and the management board, after consultation with the risk management department and compliance controller according to the established limits.

      9. The risk management department shall annually:

      1) measure and predict catastrophic risks involving the use of models that include scenarios of the onset of natural and man-made disasters;

      2) evaluate the insurance portfolio for the ability to withstand catastrophic events.

      10. A report on catastrophic risks shall be submitted to the board of directors and the management board.

  Annex 8
to the Rules of formation of the
risk management system and
internal control for insurance
(reinsurance) organizations,
branches insurance (reinsurance)
nonresident organizations
of the Republic of Kazakhstan

      Footnote. The upper right corner of Annex 8 - in the wording of the resolution of the Management Board of the Agency for regulation and development of the financial market of the Republic of Kazakhstan dated 24.02.2021 № 43 (shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

Requirements to the insufficiency risk management of insurance reserves

      1. In order to effectively manage the risk of insufficiency of insurance reserves, the Board of Directors shall approve:

      1) the policy of formation of insurance reserves;

      2) internal procedures for the collection, processing and analysis of statistical information required to calculate insurance reserves.

      Footnote. Clause 1 as amended by the Resolution of the Board of the Agency of the Republic of Kazakhstan on regulation and development of the financial market dated December 22, 2020 No. 126 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      2. In order to effectively manage the risk of insufficiency of insurance reserves, the Board shall carry out:

      1) the development and maintenance of effective implementation of the policy of formation of insurance reserves;

      2) developing and ensuring the effective implementation of internal procedures for collecting, processing and analysing the statistical data necessary to form adequate insurance reserves;

      3) control of the timely formation of insurance reserves;

      4) providing the organization with an adequate level of qualification;

      5) determining the procedure for maintaining and maintaining a loss log.

      3. The policy of formation of insurance reserves shall contain:

      1) the methods for calculating the reserve of losses (claimed but unresolved losses and incurred but undeclared losses);

      2) the methods for calculating the reserve of unearned premiums (for general insurance) and the reserve for losses that have not occurred (for life insurance);

      3) the procedure for conducting a test for the adequacy of the formed insurance reserves;

      4) the frequency and timing of the calculation of insurance reserves;

      5) an indication of the structural unit and (or) the person responsible for the calculation of insurance reserves.

      4. The internal audit service shall develop and submit for approval to the board of directors the rules of internal control and the conduct of internal audit of the formation of insurance reserves, including the following measures:

      1) checking the reliability of statistical information used in the formation of insurance reserves;

      2) checking the loss log to ensure adequate reserve formation for declared but unsettled losses;

      3) monitoring of insurance claims for which the insurance payment has not been made or has not been fully implemented;

      4) regular inspection of the register of insurance (reinsurance) contracts for the availability of all concluded insurance (reinsurance) contracts;

      5) control over timely informing by insurance agents about concluded insurance contracts.

      Footnote. Clause 4 as amended by the Resolution of the Board of the Agency of the Republic of Kazakhstan on regulation and development of the financial market dated December 22, 2020 No. 126 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      5. An actuary shall carry out:

      1) timely and adequate calculation of insurance reserves;

      2) the use of reliable and objective statistical information in the calculation of insurance reserves;

      3) adequate and economically sound forecasting of financial and other indicators used in the calculation of insurance reserves;

      4) use of reliable mortality tables;

      5) adequate calculation of insurance reserves under insurance (reinsurance) agreements concluded at low insurance rates to attract policyholders;

      6) a test for the adequacy of insurance reserves by type of insurance;

      7) training and skills for calculating insurance reserves.

      Footnote. Clause 5 as amended by the Resolution of the Board of the Agency of the Republic of Kazakhstan on Regulation and Development of the Financial Market dated December 22, 2020 No. 126 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      6. The actuary shall submit a monthly report on insurance reserves to the risk management division, containing a description of the methods and indicators used in the calculation, the professional opinion of the actuary on the sufficiency of insurance reserves for the organization’s risk map.

  Annex 9
to the Rules for the Formation of
the Risk Management and Internal
Control System for Insurance
(Reinsurance) Organizations

      Footnote. The upper right corner of Annex 9 - in the wording of the resolution of the Management Board of the Agency for regulation and development of the financial market of the Republic of Kazakhstan dated 24.02.2021 № 43 (shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).
      Footnote. Annex 9 as amended by the resolution of the Board of the Agency of the Republic of Kazakhstan for regulation and development of the financial market dated 23.01.2023 No. 1 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

Investment Risk Management Requirements

      1. The Board of Directors in order to effectively manage investment risks shall:

      1) approve the investment policy;

      2) make a decision on the independent placement of assets covering insurance reserves, or on the transfer of assets partially or completely to the management of the organization engaged in the management of the investment portfolio (hereinafter referred to as the investment portfolio manager);

      3) approve the rules of the subdivision investment fund, the investment declaration and the methodology for determining the current value of assets of the investment portfolio created (formed) at the expense of a part of insurance premiums (insurance premiums) received from insurers for investment purposes, and income (losses) received from their investment, under insurance contracts providing for the condition of the insured's participation in investments;

      4) agree on the rules of an asset investment fund, an investment declaration and a methodology for determining the current value of assets of an investment portfolio created (formed) by the investment portfolio manager by agreement with the organization at the expense of a part of insurance premiums (insurance premiums) received from insurers for investment purposes, and income (losses) received from their investment, under insurance contracts providing for the condition of the insured's participation in investments;

      5) create an investment committee within ten (10) working days if the organization receives a license to carry out activities to manage the investment portfolio in the securities market.

      Footnote. Paragraph 1 - in the wording of the resolution of the Management Board of the Agency for regulation and development of the financial market of the Republic of Kazakhstan dated 25.05.2020 № 60 (shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      2. For the effective management of investment risks the Board shall:

      1) determine operational procedures for avoiding excessive expenses on transactions with financial instruments, including those related to sharp price fluctuations in the market of financial instruments (“stop-loss” limits), as well as critical price and yield levels for financial instruments, after which increases the likelihood of a decrease in the market value of a financial instrument (take-profit limits). The “stop-loss” and “take-profit” limits shall be set for financial instruments for which there is an active market, as well as for other financial instruments, the list of which is determined by the assets and liabilities management board;

      2) initiate a revision of the limits and the maximum allowable amount of losses in accordance with the scale and dynamics of the financial instrument market and the liquidity of the financial instrument;

      3) provide preparation of a conclusion on the exposure of the credit portfolio, interest rate and currency risks of the investment portfolio and submits it to the asset and liability management board.

      3. When transferring assets for management to the investment portfolio manager, the management board shall ensure that the contract with the investment portfolio manager specifies the requirements for:

      1) strict observance of the investment policy of the organization by the investment portfolio manager;

      2) effective exchange of information for risk monitoring, including for stress testing;

      3) the responsibility of the investment portfolio manager for causing losses to the organization as a result of managing the investment portfolio as a result of deliberate actions.

      Footnote. Paragraph 3 is in the wording of the resolution of the Board of the Agency of the Republic of Kazakhstan for regulation and development of the financial market dated 23.01.2023 No. 1 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      4. The investment policy shall be developed by the division of assets and liabilities taking into account the principles of repayment, diversification, profitability, liquidity.

      The repayment principle shall imply an effective assessment of the risks of asset allocation in order to reduce or prevent possible losses.

      The principle of diversification of investments shall be to distribute investment risks in order to achieve maximum stability of the investment portfolio, to prevent the prevalence of any financial instruments, regional, sectoral and other concentration of assets.

      The principle of profitability shall be to maximize the profitability of investments while ensuring the remaining principles, taking into account the situation on the investment market, as well as the high profitability of investments in managing insurance reserves, allowing to save the real value of invested funds during the entire time of investment, to realize assets as soon as possible.

      The principle of liquidity shall presuppose the provision of an organization’s liabilities with financial instruments sold in the shortest possible time in an amount sufficient to cover them.

      5. Investment policy shall regulate:

      1) the goals and strategies of asset investment;

      2) description and list of investment objects;

      3) limits on the investment of assets and the size of an open foreign exchange position, taking into account the requirements of the legislation of the Republic of Kazakhstan on insurance and insurance activities;

      4) the conditions and restrictions imposed on investment activities;

      5) conditions for hedging and diversification of assets with an indication of the list and description of hedging instruments;

      6) information on the main risks associated with investment activities;

      7) the cumulative maximum allowable amount of losses on the investment portfolio;

      8) other issues at the discretion of the board of directors.

      6. The asset investment limits set by investment policy shall include:

      1) investment limits by types of financial instruments;

      2) limits on investing in financial instruments of issuers that are residents of a particular state (“limit on the country”);

      3) limits on open currency positions and net currency position limit;

      4) limits on investing in financial instruments of issuers whose main activity is related to a specific sector of the economy;

      5) stop-loss limits for financial instruments;

      6) take-profit limits for financial instruments.

      7. The Investment Committee shall make an investment decision on concluding transactions with financial instruments at the expense of the insured assets.

      The functions of the investment committee shall be transferred to the assets and liabilities management board, if necessary.

      8. In order to adjust the investment policy, at least once a quarter the risk management department shall conduct and provide the following to the assets and liabilities management council:

      1) macroeconomic analysis on the degree of attractiveness of investment markets, depending on the current geopolitical situation, investment currency, and the economic sector;

      2) analysis of issuers and financial instruments issued (provided) by them, including analysis of the issuer's financial condition, the potential for further growth in the value of its assets, ability to meet its obligations, risks associated with investing in the issuer's financial instruments;

      3) analysis of the investment portfolio, including information on the structure of the portfolio, the dynamics of changes in profitability, analysis of unprofitable positions and recommendations for optimizing the structure of the portfolio;

      4) the forecast analysis of the receipt of insurance premiums and the implementation of insurance payments for the next 12 (twelve) calendar months, as well as the structure of the organization’s obligations in terms of their occurrence.

      5) gap analysis, which includes a review of limits on gap positions of cash, taking into account changes in the ability to mobilize liquid assets, including monitoring the ability to form liquid assets necessary to repay liabilities.

      Based on the analysis carried out by the structural units of the organization, the recommendations shall be developed, containing a detailed list of factors that served as the basis for the provision of these recommendations.

      The recommendations shall be provided with:

      development of corporate strategy, investment policy, as well as making changes and additions to the specified documents;

      determination and revision of investment limits;

      determining and revising the maximum allowable amount of damages;

      making investment decisions.

      9. In case of self-placement of the organization’s assets, the investment shall be made on the basis of investment decisions made by the asset and liability management council, taking into account the opinion of the investment unit and the risk management department.

      10. The conclusion of the investment department shall contain the following information:

      1) the purpose of the conclusion of the proposed transaction (operation);

      2) a description of the financial instrument with an indication of the type, volume, price range, level of profitability and other characteristics (conditions) of the instrument.

      11. The opinion of the risk management department shall contain the following information:

      1) the impact of the transaction (operation) on the expected change in income on assets;

      2) risks associated with the acquisition of this financial instrument;

      3) the impact of the transaction (operation) on the change in the values ​​of prudential standards and other mandatory norms and limits;

      4) the proposed investment decision options.

      12. The investment decision shall contain:

      1) the date of adoption and the number of the investment decision;

      2) the type of transaction (operation) to be performed;

      3) the identifier of the financial instrument for which the transaction (operation) is to be made;

      4) the volume, price and amount (range of volume, price and amount) of the transaction (operation) to be committed;

      5) the timing of the transaction (operation);

      6) an indication of the type of market (primary or secondary, organized or unorganized, international markets) in which the transaction (operation) is intended;

      7) the name of the intermediary (broker) with which the transaction (operation) is supposed to be executed (if any);

      8) an indication that a member of the asset and liability management board has a special opinion regarding the adoption (rejection) of the investment decision;

      9) the signatures of the members of the assets and liabilities management board who made the investment decision.

      13. The investment decision for making a transaction (operation) with hedging instruments shall contain:

      1) the date of adoption and the number of the investment decision;

      2) the type of transaction (operation) to be performed;

      3) a detailed description of the hedging instrument with an indication of the type, term of its conclusion, volume, value (premium), the market in which the hedging operation is planned, and other characteristics (conditions) of the instrument;

      4) expected results from the use of this hedging instrument;

      5) risk assessment of the hedged item (underlying asset), indicating its type (interest, price, currency, etc.), as well as the method of its assessment;

      6) the object of hedging with the indication of the necessary details (financial instrument identifier, quantity, value, volume, currency);

      7) calculation confirming that the execution of this transaction (operation) will lead to a reduction in the amount of possible losses (loss of income) on the hedged item;

      8) the name of the intermediary (broker) by which the transaction (operation) is to be executed (if any);

      9) an indication that a member of the asset and liability management board has a special opinion regarding the adoption (rejection) of the investment decision;

      10) signatures of members of the asset and liability management board who made the investment decision.

      14. The investment decision for making a transaction (operation) with hedging instruments as part of investing the insured assets shall additionally state:

      1) the limit of the open position on the trader in the case of providing the trader the opportunity to trade within the established amount;

      2) information about the client for whose assets it is intended to complete the transaction (operation), or an indication that an investment decision is made in respect of its own assets.

      15. If the investment portfolio manager violates the requirements of the rules of the asset investment fund, investment declaration of the investment portfolio created (formed) by the manager of the investment portfolio by agreement with the organization at the expense of part of insurance premiums (insurance premiums) received from policyholders for investment purposes and income (losses) received from their investment under insurance contracts providing for the condition of the insured's participation in investments, the division of the organization responsible for risk management is obliged to notify the authorized body of such a violation within 3 (three) working days from the date of the violation.

      Footnote. Paragraph 15 - in the wording of the resolution of the Management Board of the Agency for regulation and development of the financial market of the Republic of Kazakhstan dated 25.05.2020 № 60 (shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      16. An organization with a license to carry out investment portfolio management in the securities market shall automate the processes of:

      1) management of the investment portfolio (conducting transactions (operations) with financial instruments, making settlements on transactions (transactions), monitoring investment limits, maintaining accounting logs)

      2) collection of information necessary for the functioning of the risk management system;

      3) managing the risks to which the investment portfolio is exposed, ensuring the ability to monitor risks in real time.

      17. The information support department of an organization that has a license to carry out investment portfolio management activities on the securities market, shall keep records of actual system problems, taking into account which immediate measures are taken to develop security measures to prevent re-occurrence of problems through the following measures:

      1) filling in the lists of technical issues and reporting;

      2) tracking the causes of the problem, notifying the manufacturer of the information system about them and taking corrective measures to prevent their recurrence;

      3) carrying out at least once a quarter inspections of technical complexes ensuring the functioning of an automated database;

      4) implementation of monitoring and identification of users of the automated database management terminals, including control of the types and volume of operations performed by them for their compliance with the functional responsibilities of the user.

  Annex 10
to the Rules of formation of the
risk management system and
internal control for insurance
(reinsurance) organizations,
branches insurance (reinsurance)
nonresident organizations
of the Republic of Kazakhstan

      Footnote. The upper right corner of Annex 10 - in the wording of the resolution of the Management Board of the Agency for regulation and development of the financial market of the Republic of Kazakhstan dated 24.02.2021 № 43 (shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

Operational and Risk Management Requirements

      1. In order to manage operational, attendant risks, the Board of Directors shall:

      1) approve the policy for managing operational, attendant risks;

      2) ensure the effective identification, measurement, monitoring and control of operational risks associated with the risks of the organization;

      3) approve the contingency plan and ensuring the continuity of the organization’s activities and changes thereto.

      2. The policy on management of operational, attendant risks shall contain, but not limited to the following:

      1) the goals and objectives of operational management, attendant risks;

      2) basic principles of operational risk management, attendant risks;

      3) classification of the main types of operational risks, associated risks;

      4) the permissible level of operational risk, attendant risk of the organization;

      5) determining the procedure and procedures for identifying, measuring, monitoring and controlling operational risk, attendant risk;

      6) requirements for introducing changes to internal documents and procedures in cases of detection of deficiencies in the management of operational risk, associated risks and (or) the occurrence of conditions affecting the level of an organization's exposure to operational risk and associated risks.

      3. The collegial bodies and / or the board shall be responsible for:

      developing operational, collateral risk management policies and contingency plans and ensuring the continuity of the organization;

      monitoring and control of compliance by the organization and its employees with the policy for managing operational risk with attendant risks.

      4. The contingency and business continuity plan shall contain:

      the various types of likely scenarios to which an organization is exposed, commensurate with the scale and complexity of the organization’s activities;

      responsibility of structural units and a description of their actions in case of emergency;

      mechanisms to restore (resume) insurance activities, including the availability of backup copies of paper and electronic documentation.

      5. The Management Board for the management of operational and associated risks shall:

      1) annually review the plan for emergency circumstances and ensuring the continuity of the organization's activities, taking into account the compliance of the organization's current activities and its corporate strategy;

      2) approve procedures to prevent leakage of confidential information and distortion of information data, providing for:

      a list of information data with limited access;

      procedure for obtaining access;

      procedure for controlling access to information data;

      list of persons who have access to information data;

      3) approve procedures for preventing failures, including inspection of equipment and verification of work reports.

      When applying the provisions of this clause to a branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan, the requirements of subparagraphs 2) and 3) of this paragraph fall within the competence of the executive body of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan.

      Footnote. Paragraph 5 - in the wording of the resolution of the Management Board of the Agency for regulation and development of the financial market of the Republic of Kazakhstan dated 24.02.2021 № 43 (shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      6. The Internal Audit Service shall perform an assessment of operational risk management, associated risks and shall annually submit to the board of directors a report on compliance with the operational risk management requirements and related risks, including automation of the organization’s activities and documentation, document management and document storage.

      7. Risk management subdivision:

      1) in order to manage the risk of the group, annually analyze and submit to the board of directors a report on:

      the need for additional capitalization of the organization by shareholders and (or) the parent organization;

      influence and dependence of the organization's activities on the activities of affiliates;

      the impact of bankruptcy (forced liquidation) of a group member on the financial condition and solvency of the organization;

      concentration of the organization's assets within the group;

      2) in order to manage systemic risk, annually analyze and submit to the Board of Directors a report on the impact of the forced liquidation of another insurance (reinsurance) organization, the forced termination of the activities of another branch of the insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan on reputation, demand for insurance products, channels for the implementation of insurance services of the organization.

      Footnote. Paragraph 7 - in the wording of the resolution of the Management Board of the Agency for regulation and development of the financial market of the Republic of Kazakhstan dated 24.02.2021 № 43 (shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      8. the information support departments shall at least once a quarter:

      1) conduct the verification procedure of technical systems that ensure the functioning of an automated database;

      2) provide the board with information on the status of technical complexes.

  Annex 11
to the Rules of formation of the
risk management system and
internal control for insurance
(reinsurance) organizations,
branches insurance (reinsurance)
nonresident organizations
of the Republic of Kazakhstan

      Footnote. The upper right corner of Paragraph 11 - in the wording of the resolution of the Management Board of the Agency for regulation and development of the financial market of the Republic of Kazakhstan dated 24.02.2021 № 43 (shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

Compliance Risk Management Requirements

      1. For the effective compliance - risk management the Board of Directors shall:

      1) exercise general control over the management of compliance risk in the organization;

      2) approve the compliance risk management policy;

      3) appoint a compliance controller responsible for the organization and coordination of compliance risk management;

      4) at least once a year assess the effectiveness of the management of compliance risk in the organization;

      5) control the implementation of compliance risk management policy, including ensuring effective and expeditious resolution of compliance risk management issues.

      2. The organization’s compliance risk management policy shall be developed by the compliance controller and shall establish:

      1) the goals and objectives of compliance risk management;

      2) the principles of compliance risk management, including the principles of creating a compliance culture in an organization (the culture of compliance of the organization and its employees with the requirements of the legislation of the Republic of Kazakhstan on insurance and insurance activities, on compulsory insurance, on joint-stock companies, on the securities market, on opposition legalization (laundering) of criminally obtained incomes and the financing of terrorism, legislation of foreign states affecting the organization’s activities, and internal documents Comrade regulating the activity of the organization);

      3) the procedure, methods and procedures for managing compliance risk;

      4) the procedure, methods and procedures for managing the risks of intentionally or unintentionally involving the organization in the process of legalizing (laundering) criminal proceeds and financing of terrorism, or other criminal activities;

      5) powers and responsibilities of the compliance controller;

      6) the procedure for interaction and information exchange between structural units in the framework of compliance risk management.

      3. In order to effectively manage compliance risk, the Management Board shall ensure that:

      1) adoption and communication to employees of compliance risk management policy;

      2) compliance with compliance risk management policy and provision of quarterly reports to the Board of Directors;

      3) development of internal documents for employees of the organization on compliance risk management, including risks of legalization (laundering) of proceeds from crime and financing of terrorism;

      4) taking appropriate corrective or disciplinary measures in case of detection of violations entailing compliance risk;

      5) improvement of software in order to timely automated identification of transactions subject to mandatory internal control and suspicious transactions.

      6) the presence in the form of an application for insurance payment of a reference to the consequences of providing false information to the organization provided for in the legislation of the Republic of Kazakhstan on insurance and insurance activities, the charter of the organization, insurance rules;

      7) training of employees of the subdivision on insurance payments for indicators and signals of fraud.

      8) approval of the procedure for the consideration of complaints, appeals and settlement of disputes, with the maintenance of a statistical database that allows you to track the activities of timely settlement of claims, as well as identify trends in insurance payments.

      when applying the provisions of this paragraph to a branch of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan, the provision of subparagraph 8) of this paragraph applies to the executive body of a non-resident insurance (reinsurance) organization of the Republic of Kazakhstan.

      Footnote. Paragraph 3 - in the wording of the resolution of the Management Board of the Agency for regulation and development of the financial market of the Republic of Kazakhstan dated 24.02.2021 № 43 (shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      6. The compliance controller shall:

      1) develop a set of measures to control compliance risks and implement a program to counter (launder) proceeds from crime and finance terrorism in accordance with the requirements of the legislation of the Republic of Kazakhstan on countering legalization (laundering) proceeds from crime and financing terrorism;

      2) upon his/her own initiative contact with any employee and get access to documents and archives;

      3) conduct investigations of possible violations of the compliance risk management policy and seek advice from the employees of the organization;

      4) establishe priorities for managing risk in accordance with the approved corporate strategy and compliance risk management policy;

      5) carry out regular control and monitoring of compliance functions and compliance risks associated with the compliance of external and internal regulatory documents, including the corporate governance code, with ascertaining the causes of nonconformities;

      6) provide the risk management department with a quarterly report on the results of monitoring compliance risks, containing information on identified deficiencies, omissions, violations or violations and possible ways to eliminate them, as well as recommendations for improving compliance control and corporate governance processes;

      7) monitor unofficial information from external and internal sources, if necessary, organizes an internal investigation;

      8) take measures to prevent the legalization (laundering) of criminal proceeds and the financing of terrorism.

  Annex
to Resolution № 198 of the
National Bank of the Republic of
Kazakhstan of August 27, 2018

The list of regulatory legal acts of the Republic of Kazakhstan, as well as structural elements
of some regulatory legal acts of the Republic of Kazakhstan, deemed to have lost force

      1. Resolution of the Board of the Agency of the Republic of Kazakhstan on Regulation and Supervision of Financial Market and Financial Organizations No. 4 of February 1, 2010 “On Approval of the Instruction on Requirements for the Existence of Risk Management and Internal Control System in Insurance (Reinsurance) Organizations” (registered in the Register of State Registration of Regulatory Legal Acts under No. 6113).

      2. Resolution of the Board of the Agency of the Republic of Kazakhstan on Regulation and Supervision of Financial Market and Financial Organizations No. 181 dated December 27, 2010 “On Introduction of Amendments and Additions to Resolution No. 4 of the Board of the Agency of the Republic of Kazakhstan on Regulation and Supervision of Financial Market and Financial Organizations dated February 1, 2010 “On Approval of the Instruction on Requirements for the Existence of the Risk Management and Internal Control System in Insurance (Reinsurance) Organizations” (registered in the State Register of the Regulatory Legal Acts under No. 6767, published on September 20, 2011 in Collection of Acts No. 8 of the Central Executive and Other Central State Bodies of the Republic of Kazakhstan).

      3. Paragraph 11 of the List of Regulatory Legal Acts of the Republic of Kazakhstan with amendments and additions thereto, approved by Resolution of the Board No. 168 of the National Bank of the Republic of Kazakhstan dated August 27, 2014 “On Introduction of Amendments and Additions to Certain Regulatory Legal Acts of the Republic” (registered in the Register of State Registration of Regulatory Legal Acts under No. 9796, published on November 12, 2014 in Adilet, the information legal system).

      4. Paragraph 4 of the List of Regulatory Legal Acts of the Republic of Kazakhstan on the official list of securities of the stock exchange with amendments thereto, approved by Resolution No. 244 of the Board of the National Bank of the Republic of Kazakhstan of December 24, 2014 "On Amendments to Certain Regulatory Legal Acts of the Republic of Kazakhstan on the Issues of the Official List of Securities of the Stock Exchange ”(registered in the Register of State Registration of Regulatory Legal Acts under number 10339, published on March 18, 2015 in Adilet, the information legal system).

      5. Paragraph 9 of the List of Regulatory Legal Acts of the Republic of Kazakhstan on the regulation of insurance activities with amendments thereto, approved by Resolution No. 127 of the Board of the National Bank of the Republic of Kazakhstan dated May 30, 2016 “On Amendments to Certain Regulatory Acts of the Republic of Kazakhstan on Insurance Regulation Activities ”(registered in the Register of State Registration of Regulatory Legal Acts under No. 14277, published on October 24, 2016 in Adilet, the information and legal system).

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының филиалдары үшін тәуекелдерді басқару және ішкі бақылау жүйесін қалыптастыру қағидаларын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2018 жылғы 27 тамыздағы № 198 қаулысы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2018 жылғы 2 қазанда № 17462 болып тіркелді.

      Ескерту. Қаулының тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 24.02.2021 № 43 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      "Сақтандыру қызметі туралы", "Мемлекеттік статистика туралы" Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Басқармасы ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:

      Ескерту. Кіріспе жаңа редакцияда – ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 23.01.2023 № 1 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      1. Қоса беріліп отырған Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының филиалдары үшін тәуекелдерді басқару және ішкі бақылау жүйесін қалыптастыру қағидалары бекітілсін.

      Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 24.02.2021 № 43 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      2. Осы қаулыға қосымшаға сәйкес тізбе бойынша Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің, сондай-ақ Қазақстан Республикасының кейбір нормативтік құқықтық актілері құрылымдық элементтерінің күші жойылды деп танылсын.

      3. Қаржы нарығының әдіснамасы департаменті (Сәлімбаев Д.Н.) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:

      1) Заң департаментімен (Сәрсенова Н.В.) бірлесіп осы қаулыны Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

      2) осы қаулы мемлекеттік тіркелген күннен бастап күнтізбелік он күн ішінде оны қазақ және орыс тілдерінде "Республикалық құқықтық ақпарат орталығы" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнына ресми жариялау және Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкіне енгізу үшін жіберуді;

      3) осы қаулыны ресми жарияланғаннан кейін Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің ресми интернет-ресурсына орналастыруды;

      4) осы қаулы мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде Заң департаментіне осы қаулының осы тармағының 2), 3) тармақшаларында және 4-тармағында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді ұсынуды қамтамасыз етсін.

      4. Қаржылық қызметтерді тұтынушылардың құқықтарын қорғау және сыртқы коммуникациялар басқармасы (Терентьев А.Л.) осы қаулы мемлекеттік тіркелгеннен кейін күнтізбелік он күн ішінде оның көшірмесін мерзімді баспасөз басылымдарында ресми жариялауға жіберуді қамтамасыз етсін.

      5. Осы қаулының орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Төрағасының орынбасары О.А. Смоляковқа жүктелсін.

      6. Осы қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

      Ұлттық Банк Төрағасы Д. Ақышев

      "КЕЛІСІЛДІ"

      Қазақстан Республикасының

      Ұлттық экономика министрлігі

      Статистика комитетінің Төрағасы

      _____________________ Н. Айдапкелов

      2018 жыл 5 кыркүйук

  Қазақстан Республикасы
Ұлттық Банкі Басқармасының
2018 жылғы 27 тамыздағы
№ 198 қаулысымен
бекітілді

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының филиалдары үшін тәуекелдерді басқару және ішкі бақылау жүйесін қалыптастыру қағидалары

      Ескерту. Қағиданың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 24.02.2021 № 43 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Осы Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының филиалдары үшін тәуекелдерді басқару және ішкі бақылау жүйесін қалыптастыру қағидалары (бұдан әрі - Қағидалар) "Сақтандыру қызметі туралы" 2000 жылғы 18 желтоқсандағы Қазақстан Республикасының Заңының 52-1-бабының 1-тармағының екінші бөлігіне, "Мемлекеттік статистика туралы" 2010 жылғы 19 наурыздағы Қазақстан Республикасының Заңының 16-бабының 3-тармағының 2)-тармақшасына сәйкес әзірленді және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының филиалдары (бұдан әрі - ұйым) үшін тәуекелдерді басқару және ішкі бақылау жүйесін қалыптастыру тәртібін айқындайды.

      Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 24.02.2021 № 43 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      2. Қағидаларда мынадай ұғымдар пайдаланылады:

      1) андеррайтинг - актуарий белгілеген шектерде сақтандыру өтемін, сақтандыру талаптарын, франшизаның және сақтандыру тарифінің деңгейін анықтау мақсатымен сақтандыру тәуекелдерін бағалау негізінде мәлімделген сақтандыру объектісін сақтандыруға немесе қайта сақтандыруға қабылдау бойынша рәсімдер кешені;

      2) басқару есептілігі - ішкі бақылау және ұйымның қызметін бағалау құралы;

      3) гэп-талдау - ұйымның сыйақы мөлшерлемелерінің өзгерістеріне ұшыраған немесе белгілі бір мерзім ішінде өтелуі тиіс активтері мен міндеттемелерінің көлемін салыстыру негізінде пайыздық тәуекелді және өтімділік тәуекелін өлшеу әдістері;

      4) лимиттеу - қабылданатын тәуекелдердің сапалық, сандық шектеулерін белгілеу, ұйымның мәмілелеріне (операцияларына) шектеулерді белгілеу.

      Лимиттеу кезінде мынадай өлшемдер анықталады:

      лимит белгіленетін көрсеткіш;

      лимит белгіленетін көрсеткішті есептеу әдісі;

      көрсеткіштің шекті (ең жоғары, ең төмен) мәні;

      5) мүдделер қақтығысы - ұйымның лауазымды тұлғаларының және (немесе) оның қызметкерлерінің жеке мүддесі мен олардың өздерінің лауазымдық өкілеттіктерін тиісінше орындауы немесе ұйымның және (немесе) оның қызметкерлерінің және (немесе) клиенттерінің ұйым және (немесе) оның клиенттері үшін қолайсыз салдарлар туындатуы мүмкін мүліктік және өзге де мүдделері арасында қайшылықтар туындататын ахуал;

      6) саясат - ұйымның тиімді жұмыс істеуін және оның қызметінің стратегияға және тәуекелдің жол берілетін деңгейіне сәйкестігін қамтамасыз ететін қажетті өлшемшарттарды, өлшемдерді, тәсілдерді, қағидаттарды, стандарттарды, рәсімдер мен тетіктерді айқындайтын саясатты және (немесе) өзге де ішкі құжаттарды қамтитын ішкі құжаттардың жиынтығы;

      7) стресс-тестілеу - ұйымның қаржылық жағдайына айырықша, бірақ ұйымның қызметіне әсер етуі мүмкін ықтимал оқиғалардың әлеуетті әсер етуін өлшеу әдістері;

      8) тәуекел - ұйым қызметінің күтілетін нәтижесін алу сенімсіздігін немесе мүмкін еместігін туындататын жағдаяттардың пайда болу, шығыстардың (зиянның) туындау ықтималдығы;

      9) тәуекелдерді бағалау жүйесі - ұйымның қаржылық жай-күйіне кешенді талдау жүргізуге арналған коэффициенттердің жиынтығы;

      10) тәуекелдерді басқару жүйесі - тәуекелдерді және олардың ұйымның мақсаттарына жетуге әсер ететін салдарын анықтау, бағалау, мониторинг жүргізу, төмендету мақсатында бүкіл ұйым шегінде жүзеге асырылатын, ұйымның директорлар кеңесі мен басқармасы белгілеген тұрақты құрылымдалған процесс;

      11) тәуекел картасы - бір "ось" бойынша тәуекелдің ықпал ету күші немесе маңыздылығы көрсетілген, ал екіншісінде оның пайда болу ықтималдылығы мен жиілігі көрсетілген кестеде орналастырылған ұйым тәуекелдерінің графикалық және мәтіндік сипаттамасы;

      12) тәуекел лимиті - қабылданатын тәуекелді сандық не сапалық шектеу құралы;

      13) тәуекелді сәйкестендіру - тәуекел элементтерін табу, тізбесін құру, және сипаттау процесі;

      14) тәуекелді өлшеу - оқиғаның басталу салдары мен ықтималдығын математикалық жолмен ықтималдық теориясын және статистикалық деректер негізінде үлкен сандар заңын қолдана отырып бағалау арқылы жүзеге асырылатын тәуекелдің ықтималдығы дәрежесін және әлеуетті шығыстар (зияндар) мөлшерін анықтау;

      15) уәкілетті орган - қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу, бақылау мен қадағалау жөніндегі уәкілетті орган;

      16) ішкі аудит - ішкі аудит қызметі Қазақстан Республикасының сақтандыру және сақтандыру қызметі туралы, міндетті сақтандыру туралы, акционерлік қоғамдар туралы, бағалы қағаздар нарығы туралы, қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға) және терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимыл туралы заңнамасына, ішкі құжаттарға, ішкі аудиттің халықаралық кәсіптік стандарттарына сәйкес келу дәрежесін одан әрі көрсету мақсатында қаржылық есептілікті, сондай-ақ ұйым қызметін сандық және сапалық жағынан бағалауға келетін басқа деректер мен ақпаратты бағалайтын басқарушылық бақылаудың ажырамас элементі;

      17) ішкі бақылау - бұл ұйымның директорлар кеңесі, алқалы органдары, басқармасы, қызметкерлері жүзеге асыратын, мынадай санаттар бойынша мақсаттарға жетуді қамтамасыз етуге бағытталған процесс:

      қызметінің тиімділігі;

      қаржылық есептіліктің және өзге де басқарушылық есептіліктің сенімділігі, толықтығы мен уақтылығы;

      Қазақстан Республикасының сақтандыру және сақтандыру қызметі туралы, міндетті сақтандыру туралы, акционерлік қоғамдар туралы, бағалы қағаздар нарығы туралы, қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға) және терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимыл туралы заңнамасын сақтау;

      18) ішкі бақылау жүйесі - мыналарды қамтамасыз ететін бақылау рәсімдерінің, іс-шаралар мен әдістемелердің жиынтығы:

      ұйымның қаржы-шаруашылық қызметін тиісінше және тиімді жүргізу;

      Қазақстан Республикасының сақтандыру және сақтандыру қызметі туралы, міндетті сақтандыру туралы, акционерлік қоғамдар туралы, бағалы қағаздар нарығы туралы, қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға) және терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимыл туралы заңнамасының талаптарын сақтау;

      жауапкершілікті тиімді бөлу;

      ұйым қызметкерлерінің ішкі құжаттардың талаптарын уақтылы және тиісінше орындауы;

      мүліктің сақталуын қамтамасыз ету;

      алаяқтық фактілерін және басқарушылық қателердің алдын алу және анықтау;

      қаржылық есептілікті және өзге басқарушылық есептілікті дайындау уақтылығы, шынайылығы мен толықтығы.

      Қағидалардың талаптарын Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалына қолдану кезінде:

      Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының тиісті басқару органы директорлар кеңесі болып түсініледі;

      Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының басшы қызметкерлері басқарма болып түсініледі;

      бас офис шотының сомасы, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы қызметінің резервтері мен нәтижелері капитал болып түсініледі;

      Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары филиалдарының бухгалтерлік есебінің деректері бойынша есептілік қаржылық есептілік болып түсініледі.

      Қағидалардың акционерлік қоғамдар және бағалы қағаздар нарығы туралы заңнаманың талаптарын сақтауға қатысты бөлігіндегі талаптары, сондай-ақ Қағидалардың 13-1, 13-2-тармақтары Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалына қолданылмайды.

      Ескерту. 2-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 23.01.2023 № 1 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2-тарау. Тәуекелдерді басқару және ішкі бақылау жүйесін қалыптастыру тәртібі

      3. Ұйымның тәуекелдері мынадай түрде жіктеледі:

      1) сақтандыру қызметін жүзеге асыруға байланысты тәуекелдер:

      андеррайтинг тәуекелі – сақтандыруға қабылданатын тәуекелдерді бұрыс (қате) бағалау тәуекелі;

      сақтандыру резервтерінің тәуекелі - жеткіліксіз (барабар емес) сақтандыру резервтерін құру тәуекелі;

      сақтандыру төлемдерінің тәуекелі – сақтандыру шарттарының талаптарын бұзумен сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға байланысты тәуекел;

      апатты тәуекел - елеулі мөлшердегі бір оқиға әдеттегіден жоғары сақтандыру төлемдеріне әкеліп соқтыратын тәуекел;

      қайта сақтандыру тәуекелі - жеткіліксіз қайта сақтандыру өтемінің немесе қайта сақтандырушының қайта сақтандыру шарты бойынша төлемді жүзеге асыруға қабілетсіздігі тәуекелі.

      Ескерту. 3-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 23.01.2023 № 1 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      4. Директорлар кеңесі мен басқарма тәуекелдерді басқарудың және ішкі бақылаудың барабар жүйесінің болуын қамтамасыз етеді және ұйым қызметкерлерінің тәуекелдерді басқару және ішкі бақылау саласындағы өз міндеттерін орындауы үшін жағдай жасайды, сондай-ақ ішкі аудит қызметінің функционалдық және ұйымдық тәуелсіздігін қамтамасыз етеді.

      5. Директорлар кеңесі ұйым қызметінің мөлшеріне, сипатына және күрделілік деңгейіне, ұйымдық құрылымына, тәуекелдер бейініне және ұйымның директорлар кеңесі мүшелерінің санына байланысты Қағидалардың талаптарын іске асыру мақсатында әртүрлі мәселелер бойынша бір және (немесе) бірнеше алқалы органдар құру туралы шешім қабылдайды.

      Ұйымның директорлар кеңесі комитеттерді құру кезінде мүдделер қақтығысын болдырмайды.

      6. Андеррайтинг, қайта сақтандыру, сақтандыру төлемдерінің тәуекелдерін және ұйымдағы инвестициялық тәуекелдерді басқарудың барабар жүйесін қалыптастыру мақсатында ұйымда алқалы органдар – андеррайтингтік кеңес пен активтерді және пассивтерді басқару кеңесі құрылады.

      Көрсетілген кеңестердің құрамына ұйымның директорлар кеңесі бекітетін мүдделі құрылымдық бөлімшелердің, тәуекелдерді басқару бөлімшелерінің қызметкерлері және басшы қызметкерлер кіреді.

      Көрсетілген кеңестердің шешімдері мүшелер дауыстарының жай көпшілігімен қабылданады және жазбаша түрде ресімделеді.

      Көрсетілген кеңестердің шешімдеріне шешім қабылдау барысын жан-жақты көрсете отырып хаттама жасалады және мыналарды көрсете отырып, шешім қабылдау үшін негіз болып табылатын құжаттар қоса беріледі:

      қаралатын мәселелердің тізбесі мен егжей-тегжейлі сипатталуы;

      кеңеске шешім қабылдау үшін берілген құжаттардың тізбесі;

      әрбір қаралатын мәселе бойынша дауыс беру қорытындылары;

      мүшелердің пікірлері, оның ішінде олардың қабылданған шешіммен келіспеуі және ерекше пікірінің болуы жағдайында негіздемесімен қоса беріледі.

      Хаттамаға аталған кеңестердің отырысқа қатысқан барлық мүшелерінің қолдары қойылады және ол ұйымда сақталады.

      Директорлар кеңесі аталған кеңестердің және басқарманың жұмысына олардың жұмыс нәтижесі туралы жыл сайынғы есептерінің негізінде бағалайды.

      7. Тәуекелдерді басқару барысы мынадай кезеңдерді қамтиды:

      1) тәуекелдерді анықтау:

      тәуекелді туындататын факторларды және тәуекелді бағалау (барлық ықтимал шығыстардың (шығындардың) себептерін, олардың ықтималдығы мен мөлшерін жүйелі және тұрақты түрде қадағалау, талдау);

      тәуекелдерді жіктеу (тәуекелдердің және олардың пайда болуына алып келетін, олардың дамуына ықпал ететін факторлардың ерекшеліктерін зерттеу, тарихи деректерді сараптамалық бағалау, тәуекелдер картасын талдау);

      2) өткізу кезеңділігін тәуекелдің маңыздылығына қарай директорлар кеңесі бекітетін, бірақ жылына екі реттен көп емес белгіленетін тәуекелдерді өлшеу;

      3) тәуекелдерге жүйелі стресс-тестілеу пен талдауды жүзеге асыру;

      4) тәуекелдерді басқару әдісін таңдау және қолдану;

      5) тәуекелдерді басқару жүйесін түзету.

      Ескерту. 7-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 23.01.2023 № 1 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      8. Ішкі бақылау жүйесі ұйымның мыналар үшін қабылдаған ұйымдастыру жүйесін, саясатын, рәсімдері мен әдістерін білдіреді:

      1) сақтандыру тәуекелдерін, активтері мен міндеттемелерін басқару тиімділігін қоса алғанда, ұйым қызметінің тиімділігін қамтамасыз ету, активтердің сақталуын қамтамасыз ету;

      2) ішкі және сыртқы пайдаланушылар үшін қаржылық, реттеушілік және басқа есептіліктің толықтығын, дәйектілігін және уақтылығын, сондай-ақ ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету;

      3) ұйымның Қазақстан Республикасының сақтандыру және сақтандыру қызметі туралы, міндетті сақтандыру туралы, акционерлік қоғамдар туралы, бағалы қағаздар нарығы туралы, қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға) және терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимыл туралы заңнамасын және ұйымның ішкі құжаттарын орындауын қамтамасыз ету;

      4) ұйым мен оның қызметкерлерін заңсыз қызметті жүзеге асыруға тартуға, оның ішінде алаяқтыққа, қателерге, дәлсіздіктерге, алдауға, қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға) және терроризмді қаржыландыруға жол бермеу.

      9. Ұйым қызметінің барлық салалары бойынша тәуекелдерді басқару және ішкі бақылау жүйесінің жұмыс істеу тиімділігін тексеру және объективті бағалау үшін ішкі аудит жүргізуді қамтамасыз етеді.

      10. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы Қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес тәуекелдерді басқару және ішкі бақылау жүйесінің ішкі құжаттарына қойылатын талаптардың сақталуын қамтамасыз етеді.

      Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы Қағидаларға 1-1-қосымшаға сәйкес тәуекелдерді басқару және ішкі бақылау жүйесінің ішкі құжаттарына қойылатын талаптардың сақталуын қамтамасыз етеді.

      Ескерту. 10-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 24.02.2021 № 43 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      11. Ұйымның қызметкерлері өздерінің функционалдық міндеттері шеңберінде тәуекелдерді басқару және ішкі бақылау жүйесіне, кәсіптік этика нормалары мен ішкі құжаттарға қойылатын талаптарды сақтайды.

      12. Ұйым жыл сайын есепті жылдан кейінгі жылғы 15 қаңтардан кешіктірмей уәкілетті органға растаушы құжаттардың көшірмелерін қоса бере отырып, Қағидаларға 2-қосымшаға сәйкес нысан бойынша Тәуекелдерді басқару және ішкі бақылау жүйесін бағалау туралы мәліметтерді ұсынады.

      Ескерту. 12-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 22.12.2020 № 126 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      13. Ұйым ұйымның қаржылық және өзге де есептілігі негізінде есепті күнге тәуекелдер бойынша стресс-тестілеуді жүзеге асырады.

      Ұйым уәкілетті органға тәуекелдер бойынша стресс-тестілеуді Қағидаларға 3-қосымшаға сәйкес нысан бойынша тоқсан сайынғы негізде есепті тоқсаннан кейінгі айдың 15 (он бесінші) жұмыс күнінен кешіктірмей ұсынады.

      Тәуекелдер бойынша стресс-тестілеуге тәуекелдерді басқару бөлімшесі басшысының қорытындысы қоса беріледі, ол мыналарды қамтиды:

      ұйымның тәуекелдерге ұшырағыштығын талдау;

      ұйымның қаржылық жағдайына аса ықпал ететін тәуекелдерді анықтау.

      Ескерту. 13-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 23.01.2023 № 1 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      13-1. Ұйым жылдық қаржылық және өзге де есептілік негізінде ұйымның тәуекелдерді бағалау жүйесінің коэффициенттерін талдауды жүзеге асырады.

      Ұйым директорлар кеңесі бекіткеннен кейін жыл сайын, бірақ есепті жылдан кейінгі жылғы 30 сәуірден кешіктірмей уәкілетті органға "жалпы сақтандыру" саласы бойынша қызметті жүзеге асыратын ұйым үшін Қағидаларға 3-1-қосымшаға және "өмірді сақтандыру" саласы бойынша қызметті жүзеге асыратын ұйым үшін Қағидаларға 3-2-қосымшаға сәйкес нысан бойынша тәуекелдерді бағалау жүйесінің коэффициенттеріне талдауды (стандартты диапазоннан тыс шығатын коэффициенттер бойынша түсіндірмелермен) және ұйымның тәуекелдерді бағалау жүйесі коэффициенттерінің стандартты диапазонның бекітілген шектерінен төрт және одан да көп ауытқулары болған жағдайда, директорлар кеңесі бекіткен тәуекелдерді бағалау жүйесінің коэффициенттерін жақсарту жөніндегі іс-шаралар жоспарын не директорлар кеңесінің тәуекелдерді бағалау жүйесінің коэффициенттерін жақсарту жөніндегі іс-шаралар жоспарын әзірлеу қажеттілігінің жоқтығы туралы шешімді ұсынады.

      Ескерту. Қағида 13-1-тармақпен толықтырылды – ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 22.12.2020 № 126 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      13-2. Егер ұйым есепті күнгі жағдай бойынша қызметін екі қаржы жылынан кем жүзеге асырса, ұйымның тәуекелдерді бағалау жүйесі коэффициенттерінің стандартты диапазонның бекітілген шектерінен ауытқу санын айқындау кезінде есептерінде соңғы екі қаржы жылының әрбір жылдық есепті кезеңінің соңындағы деректер пайдаланылатын коэффициенттер ескерілмейді.

      Ескерту. Қағида 13-2-тармақпен толықтырылды – ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 22.12.2020 № 126 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      14. Қызметін "өмірді сақтандыру" саласында жүзеге асыратын ұйым уәкілетті органға "өмірді сақтандыру" саласында қызметін жүзеге асыратын сақтандыру ұйымдарына арналған гэп-талдауды Қағидаларға 4-қосымшаға сәйкес нысан бойынша тоқсан сайынғы негізде есепті тоқсаннан кейінгі айдың 15 (он бесінші) жұмыс күнінен кешіктірмей ұсынады.

3-тарау. Тәуекелдерді басқару жүйесін қалыптастыру тәртібі

      15. Тәуекелдерді басқарудың тиімді жүйесін ұйымдастыру мақсатында директорлар кеңесі:

      1) тәуекелдерді басқару жөніндегі саясатты және Қағидаларға сәйкес әзірленетін ішкі құжаттарды бекітеді;

      2) жыл сайын ұйымның тәуекелдерді бағалау жүйесінің коэффициенттерін талдауды бекітеді және ұйымның тәуекелдерді бағалау жүйесі коэффициенттерінің стандартты диапазонның бекітілген шектерінен төрт және одан да көп ауытқулары болған жағдайда ұйымның тәуекелдерді бағалау жүйесінің коэффициенттерін жақсарту жөніндегі іс-шаралар жоспарын бекітеді не тәуекелдерді бағалау жүйесінің коэффициенттерін жақсарту жөніндегі іс-шаралар жоспарын әзірлеу қажеттілігінің жоқтығы туралы шешім қабылдайды;

      3) корпоративтік басқару бөлігінде:

      алқалы органдардың, ішкі аудит қызметінің, басқарманың, құрылымдық бөлімшелердің қызметін үйлестіреді;

      басшы қызметкерлердің функционалдық міндеттемелеріндегі ықтимал мүдделер қақтығысын төмендету бойынша шаралар қабылдайды;

      ұйыммен ерекше қатынаспен байланысқан тұлғаларға жеңілдік шарттарын беру фактісін тексеруді қамтамасыз етеді;

      директорлар кеңесінің құзыретіне жататын өзге де мәселелер;

      4) стратегиялық мақсаттарды түзету мақсатында мыналарды қарайды:

      ұйымның тәуекелдерді басқару бөлімшесі немесе функциясына көрсетілген талдауды жүргізу кіретін өзге құрылымдық бөлімше жүргізген капиталдағы ағымдағы (болашақ) қажеттіліктерін талдау;

      ішкі (сыртқы) аудиторлар өздері жүргізген тексеру нәтижелері бойынша анықталған сәйкессіздіктер, сондай-ақ олардың ұсынымдары көрсетілген есеп;

      активтерді және пассивтерді басқару кеңесінің (инвестициялық қызмет үшін жауапты бөлімшенің) ұйымның активтерін инвестициялау бойынша жүргізілген операциялардың (мәмілелердің) (қаржы құралдарының түрлері бойынша топтастырылып және олардың баланстық, нарықтық құнын, кірістілігін, сатып алу мен сату сомаларын көрсете отырып) нәтижелері бойынша есебі;

      5) тәуекелдерді басқару бөлігінде:

      корпоративтік стратегияға, саясаттарға, рәсімдерге және ішкі құжаттарға қайшы келетін операциялардың жасалуын болдырмау мақсатында, сондай-ақ оларды түзету мақсатында құрылған алқалы органдар, ішкі аудит қызметі мен құрылымдық бөлімшелер арқылы ұйымның қызметіне тұрақты мониторинг жүргізу;

      ішкі аудит қызметі, тәуекелдерді басқару бөлімшесі функцияларының ұйымдастырушылық дербестігін қамтамасыз ету;

      уәкілетті орган шараларының, оның ішінде кемшіліктерді жою жөніндегі іс-шаралар жоспарының орындалуын бақылауды жүзеге асырады;

      уәкілетті орган талаптары орындалмаған, анықталған кемшіліктер уақтылы жойылмаған (жоймаған) жағдайда орындамау (жоймау) себептерін анықтайды және жауапты қызметкерлерге тиісті шаралар қолданады;

      қабылданатын тәуекелдерді лимиттеу және мәмілелерге (операцияларға) шектеулерді белгілеуді жүзеге асырады;

      тәуекелдерді бағалау жүйесінің коэффициенттерін жақсарту бойынша іс-шаралар жоспары бекітілген жағдайда ұйым тоқсан сайынғы негізде жоспардың орындалуын бақылауды жүзеге асырады.

      Осы тармақтың 2) тармақшасының ережелері Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалына қолданылмайды.

      Ескерту. 15-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 24.02.2021 № 43 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      16. Тәуекелдерді басқару бөлімшесі тәуекелдерді басқару саясатын әзірлейді және жүйелі түрде стресс-тестинг, сценарийлік талдау жүргізуді көздейді және мыналармен шектелмей, төмендегілерді белгілейді:

      1) ұйымның ұйымдық құрылымының құрамында андеррайтингтік кеңестің, активтерді және пассивтерді басқару кеңесінің, тәуекелдерді басқару бөлімшесінің болуын;

      1-1) бағалы қағаздар нарығында инвестициялық портфельді басқару бойынша қызметті жүзеге асыруға лицензиясы бар ұйым үшін - ұйымның ұйымдық құрылымының құрамында төмендегі функцияларды қоса алғанда, бірақ олармен шектелмей инвестициялық портфельді басқару жөніндегі функцияларды жүзеге асыратын бөлімшенің болуы:

      инвестициялық декларацияны әзірлеу және сақтанушылар активтерін инвестициялау лимиттерін айқындау және қайта қарау, сақтанушылардың активтері есебінен мәмілелер жасасу туралы шешімдер қабылдау кезінде жасалатын ұсынымдарды (бұдан әрі - ұсынымдар) дайындау үшін қажетті ақпаратты жинақтау, өңдеу және талдау;

      ұсынымдар жасау;

      ұйымның инвестициялық комитеті отырыстарының қорытындылары бойынша қабылданған инвестициялық шешімдер мен хаттамаларды ресімдеу;

      сақтанушылардың активтері есебінен сатып алынған қаржы құралдарын есепке алу;

      сақтанушыларға инвестициялық портфельді басқару жөніндегі қызметтің нәтижелері туралы есептерді сақтанушының инвестицияларға қатысу талабы көзделетін сақтандыру шарттарында көзделген тәртіппен дайындау;

      активтерді басқарды жүзеге асыру процесінде сақтанушылардың басқа қаржы ұйымдарымен өзара іс-қимыл жасауы;

      ұйымның ішкі құжаттарында айқындалған функциялар;

      2) басшы қызметкерлерге, тәуекелдерді басқаруға тікелей қатысы бар қызметкерлерге білімінің және жұмыс өтілінің болу талаптарын қоса алғанда, қойылатын біліктілік талаптарын;

      3) ұйымның директорлар кеңесінің, алқалы органдарының, ішкі аудит қызметінің, басқармасының, тәуекелдерді басқару бөлімшесінің, құрылымдық бөлімшелерінің тәуекелдерді басқару жөніндегі өкілеттіктерін және функционалдық міндеттерін;

      4) ұйымның құрылымдық бөлімшелерінің, алқалы органдарының, басқармасының және директорлар кеңесінің, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы арасында тәуекелдерді басқаруға қажетті ақпарат алмасу тәртібін;

      5) ұйымның қызметіне байланысты тәуекелдер көрсеткіштерінің сандық мәндерін анықтау тәртібін қоса алғанда, тәуекелдерді сәйкестендіру, бағалау, мониторинг жүргізу және бақылау рәсімдерін;

      6) басқарушылық шешімдердің орындалуына тұрақты мониторинг жүргізу және қабылданған басқарушылық шешімдердің тиімділігін анықтау рәсімдерін;

      7) тәуекелдерді басқару жүйесінің тиімділігін бағалаудың ішкі өлшемшарттарын;

      8) сапалық және сандық тәсілдерді қоса алғанда, тәуекелдер картасын әзірлеу тәртібін;

      9) тәуекел лимитін анықтау рәсімдерін, оның ішінде ссссссүшін;

      10) ұйымның қызметі барысында туындайтын тәуекелдерді басқару жөніндегі шараларды;

      11) сәйкестендірілген (анықталған) тәуекелдерге мониторинг жүргізу, бағалау және бақылау, ұйым тәуекелдерінің картасын жасау рәсімдері, оның ішінде:

      тәуекелдерді басқару бөлімшесі ұйымның басқа бөлімшелерімен бірлесіп, тәуекелдерді сәйкестендіру бойынша қабылдайтын шараларын;

      тәуекелдердің туындау жиілігін бағалауды қоса алғанда, тәуекелдерді басқару бөлімшесі жүзеге асыратын тәуекелдерді бағалау, кейіннен осы тәуекелдер көрсеткен ықпалдарды жіктеу және тәуекел лимиттерін белгілеу;

      тәуекелдер көрсеткіштері мәндерінің және тәуекелдер көрсеткіштерінің барынша жоғары рұқсат етілген мәндерінің өзгеру мониторингін, сондай-ақ тәуекел лимиттерінің тәуекел көрсеткіштерінің мәндеріне сәйкес келмеген жағдайда тәуекелдерді барынша азайту мақсатында қабылданатын шараларды қамтитын тәуекелдерді басқару бөлімшесі жүргізген тәуекелдердің мониторингі;

      директорлар кеңесіне шығыстарға (зиянға) ұшыратуы мүмкін және (немесе) ұйымының қызметіне ықпал ететін немесе заңсыз сипатты білдіретін кез келген елеулі жағдайлар туралы есептілікті тез арада ұсыну тетігін;

      12) тәуекелдерді тестілеу және бағалануын модельдеу рәсімдері;

      13) тәуекелдерді басқару бөлімшесінің директорлар кеңесіне тәуекелдерді басқару жөніндегі есепті беру тәртібін, оларға мыналар кіреді:

      тәуекелдерді басқару бойынша ағымдағы жағдай (тәуекелдерді барынша азайту және жою бойынша жүргізілетін жұмыстар);

      анықталған тәуекелдер және осы тәуекелдерді барынша азайту бойынша іс-шаралар жоспары, сондай-ақ оларды төмендету және болдырмау бойынша жүргізілген жұмыстың нәтижелері;

      ұйымның ағымдағы қызметін жүргізу барысында туындауы мүмкін тәуекелдер және оларды төмендету және болдырмау жолдары;

      ұйымның корпоративтік стратегиясын іске асырудың ағымдағы кезеңінде туындауы мүмкін тәуекелдерді бақылау және мониторинг жүргізу және оларды барынша азайту және болдырмау жолдары;

      тәуекелдерді басқару жүйесінің барабарлығы мен тиімділігі;

      14) бақылауды жүзеге асыруға жауапты тұлғалар лауазымдарының тізбесін көрсете отырып, сақтандыру, инвестициялық және өзге қызмет бойынша және мәмілелер (операциялар) бойынша белгіленген лимиттердің орындалуын бақылауды жүзеге асыру тәртібі.

      Ескерту. 16-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 24.02.2021 № 43 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      17. Басқарма тәуекелдерді басқару жүйесінің тиісінше жұмыс істеуін қамтамасыз ету мақсатында:

      1) тәуекелдерді басқару және ішкі бақылау бөлігінде белгіленген мақсаттарға және әдістерге сәйкес ұйымға күнделікті басшылық жасауды жүзеге асырады;

      2) директорлар кеңесінің, алқалы органдардың, басқарманың (Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының тиісті атқарушы органы), Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының басшы қызметкерлерінің және құрылымдық бөлімшелердің арасында тәуекелдерді тиімді басқаруды және ішкі бақылауды қамтамасыз ететін ақпарат беру тәртібін бекітеді;

      3) директорлар кеңесінің нұсқауларын, ішкі аудит қызметінің ұсынымдары мен ескертулерін, тәуекелдерді басқару бөлімшесінің ұсынымдарын, уәкілетті органның талаптары мен шараларын іске асыруды жүзеге асырады;

      4) тәуекелдерді басқару және ішкі бақылау жөніндегі саясатты іске асыру мақсатында ішкі құжаттарды бекітеді;

      5) төлем жасауға қабілеттілік маржасы жеткіліктілігінің қажетті деңгейін сақтау мақсатында активтерді әртараптандыру, капиталдың, тәуекелдердің рентабельдігі, өтімділігі және жеткіліктілігі бойынша бағдарларды айқындайды;

      6) директорлар кеңесі белгілеген тәуекелдер лимиттерінің шегіндегі операциялар түрлері бойынша тәуекелдердің лимиттерін бекітеді;

      7) тәуекелдерді басқару бөлімшесінің ай сайынғы есептеулері негізінде көрсетілген лимиттердің сақталуын бақылаудың тиімді шараларын қабылдауды қамтамасыз етеді;

      8) тариф саясатының тәуекелдер жөніндегі дәйекті статистикасы негізінде тәуекелдер дамуындағы болжамды үрдістерге сәйкес келуін қамтамасыз етеді;

      9) ұйым үшін әлеуетті тәуекелді туындататын ішкі және сыртқы экономикалық факторларға тұрақты түрде талдау жасауды қамтамасыз етеді, олардың қаржылық көрсеткіштерге әсер ету дәрежесін бағалайды;

      10) түзету коэффициенттерінің қызметкер еңбек (қызметтік) міндеттерін атқарған кезде оны жазатайым оқиғалардан міндетті сақтандыру шарттары бойынша сақтандыру сыйлықақыларына барабарлығын бағалау үшін қаржылық көрсеткіштер мен статистикалық ақпаратқа тұрақты түрде талдау жүргізуді қамтамасыз етеді.

      Осы тармақшаның талабы "Қызметкер еңбек (қызметтік) міндеттерін атқарған кезде оны жазатайым оқиғалардан міндетті сақтандыру туралы" 2005 жылғы 7 ақпандағы Қазақстан Республикасы Заңының 17-1-бабы 2-1-тармағының негізінде түзету коэффициенттерін айқындайтын сақтандыру ұйымына қолданылады;

      11) ағымдағы және болашақтағы экономикалық ортаны, нормативтік құқықтық базаны, капиталдың мөлшерін ескере отырып, жылдық бюджеттерді, стратегиялық жоспарларды жасау бөлігінде директорлар кеңесіне ұсынымдар береді;

      12) іс-шаралар жоспарының қаржылық тұрақсыздық және төтенше жағдайлар жағдайында орындалуын және тиісті тоқсан сайынғы есептің ұсынылуын бақылайды;

      13) шарттық қатынастардың, Қазақстан Республикасының сақтандыру және сақтандыру қызметі туралы, міндетті сақтандыру туралы, акционерлік қоғамдар туралы, бағалы қағаздар нарығы туралы, қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға) және терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимыл туралы заңнамасы талаптарының, қаржы құралдарымен операциялар жүргізуді регламенттейтін ішкі құжаттардың сақталуына тұрақты түрде талдау жасайды;

      14) құрылымдық бөлімшелердің ықтимал және әлеуетті тәуекелдерді басқарудағы саясаттарды, тәуекелдердің белгіленген лимиттер шегіндегі мөлшерлерін сақтауын бақылайды;

      15) қаржы құралдарының нарықтық құнының серпінін ескере отырып, олармен операциялардан кірістердің (шығыстардың) өзгеруіне талдау жасауды қамтамасыз етеді;

      16) ұйымның төлем қабілеттілігі маржасының Қазақстан Республикасының сақтандыру және сақтандыру қызметі туралы заңнамасына сәйкес талап етілетін ең төменгі деңгейіне сәйкес келуін қамтамсыз етеді;

      17) сыртқы аудиторлардың ұсынымдарын ескере отырып, есепке алу және есептілік жүйесін жақсартуды қамтамасыз етеді;

      18) аудиторлық есептерге талдау жасайды және директорлар кеңесіне анықталған кемшіліктерді жою туралы тиісті шаралар қабылдау жөнінде ұсыныстар береді.

      Осы тармақтың ережелерін Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалына қолданған кезде осы тармақтың 2), 4), 6) тармақшаларының талаптары Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының тиісті атқарушы органның құзыретіне жатады.

      Ескерту. 17-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 24.02.2021 № 43 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      18. Тәуекелдерді басқару бөлімшесінің функцияларына:

      1) мыналарды қоса алғанда тәуекелдерді басқарудың тиімді жүйесін ұйымдастыру:

      тәуекелдерді басқару жөніндегі саясатты әзірлеу;

      сапалық және сандық тәсілдерді қоса алғанда тәуекелдер картасын әзірлеу;

      басқарушылық шешімдер қабылдау барысына қатысу;

      басқарушылық шешімдердің орындалуына және қабылданған басқарушылық шешімдердің тиімділігін анықтауға тұрақты мониторингі жүргізу;

      сақтандыру, инвестициялық және өзге де мәмілелер (операциялар) бойынша белгіленген лимиттердің орындалуын бақылау;

      2) ұйымның қызметіне байланысты тәуекелдер көрсеткіштерінің сипаттау және сандық мәндерін анықтауды, сондай-ақ тәуекелдер көрсеткіштерінің барынша қолжетімді мәндерін анықтауды қоса алғанда тәуекелдерді сәйкестендіру және бағалау;

      3) "жалпы сақтандыру" саласы бойынша қызметті жүзеге асыратын ұйым үшін Қағидаларға 3-1-қосымшаға және "өмірді сақтандыру" саласы бойынша қызметті жүзеге асыратын ұйым үшін Қағидаларға 3-2-қосымшаға сәйкес нысан бойынша жылдық қаржылық және өзге де есептілік негізінде ұйымның тәуекелдерін бағалау жүйесінің коэффициенттерін талдау;

      4) ұйым қызметі барысында туындайтын тәуекелдерді басқару бойынша шаралар қабылдау;

      5) сәйкестендірілген (анықталған) тәуекелдерге мониторинг, бағалау және бақылау, оның ішінде:

      ұйымның басқа да құрылымдық бөлімшелерімен бірлесе отырып тәуекелдерді сәйкестендіру бойынша шаралар қабылдау;

      тәуекелдердің туындау жиілігін бағалауды қоса алғанда тәуекелдерді бағалау, осы тәуекелдер көрсеткен әсерді кейін жіктеу және тәуекелдердің лимитін белгілеу;

      тәуекелдер көрсеткіші мәндерінің өзгерісіне мониторинг және тәуекелдер көрсеткіштерінің барынша қолжетімді мәндері кіретін тәуекелдерді, сондай-ақ тәуекелдер көрсеткіштерінің мәндері тәуекелдер көрсеткішінің барынша қолжетімді мәндеріне сәйкес келмеген жағдайда тәуекелдерді барынша азайту мақсатында қабылданатын шараларды мониторингтеу;

      ұйымның қызметіне зиян келтіруі және (немесе) ықпал етуі мүмкін немесе заңсыз сипаттағы кез келген маңызды жағдайлар туралы дереу басқармаға және директорлар кеңесіне есептілік беруге;

      6) ұйымның тиісті құрылымдық бөлімшелерінің анықталған тәуекелдерді барынша азайту бойынша іс-шаралардың егжей-тегжейлі жоспарын (жоспарларды құрылымдық бөлімшелер ұсынады және ұйымның анықталған тәуекелдерін барынша азайту бойынша іс-шаралардың жалпы жоспарын тәуекелдерді басқару бөлімшесі әзірлейді) әзірлеу бойынша процесті ұйымдастыру және директорлар кеңесі бекіткен ұйымның тәуекелдерін барынша азайту бойынша іс-шаралар жоспарына одан әрі мониторинг жүргізу;

      7) төтенше жағдайларға және ұйымның үзіліссіз қызметін қамтамасыз етуге арналған жоспарын орындау жөніндегі іс-шараларды ұйымдастыру;

      8) мыналарды тұрақты талдау:

      қаржылық көрсеткіштерді (стресс-тестілер және қабылданған тәуекелдер деңгейін тұрақты талдау шеңберінде);

      қаржы құралдары бағасының (стресс-тестілер және қабылданған тәуекелдер деңгейін тұрақты талдау шеңберінде) өзгеруінің өтімділік, төлем жасау қабілеттілігі көрсеткіштеріне, төлем жасау қабілеті маржасының жеткіліктілігіне ықпалы;

      9) макроэкономикалық факторлардың өтімділікке, тиімділікке, төлем жасау қабілеті маржасының жеткіліктілігіне ықпал етуінің болжамы;

      10) директорлар кеңесі мен басқармаға тоқсан сайынғы негізде мына бағыттар бойынша тәуекелдерді басқару жүйесін бағалау және талдау туралы есеп ұсыну:

      тәуекелдерді басқарудың ағымдағы жай-күйі (тәуекелдерді барынша азайту және болдырмау бойынша жүргізіліп отырған жұмыстар);

      анықталған тәуекелдер және осы тәуекелдерді барынша азайту бойынша іс-шаралар жоспары, сондай-ақ оларды төмендету не алдын алу бойынша жүргізілген жұмыстардың нәтижелері;

      ұйымның ағымдағы қызметін жүргізу барысында туындауы мүмкін тәуекелдер және оларды азайту және алдын алу жолдары;

      ұйымның корпоративтік стратегиясын іске асырудың ағымдағы кезеңінде туындауы мүмкін тәуекелдерді және оларды барынша азайту және алдын алудың жолдарын бақылау және мониторинг;

      тәуекелдерді басқару жүйесінің барабарлығы мен тиімділігі;

      есепті кезеңде қаржы көрсеткіштеріне қысқаша талдау;

      тәуекелдер картасын бағалау және талдау;

      тәуекелдерді тестілеудің қолданылатын рәсімдерінің және бағалау үлгілерінің барабарлығы мен тиімділігі;

      11) директорлар кеңесінің бекітуіне мыналарды ұсыну:

      есепті жылдан кейінгі жылғы 1 сәуірден кешіктірмей тәуекелдерді бағалау жүйесі коэффициенттерінің талдамасы (стандартты диапазонның шегінен асып кететін коэффициенттер бойынша түсіндірмелермен бірге);

      ұйымның тәуекелдерді бағалау жүйесі коэффициенттерінің стандартты диапазонның бекітілген шектерінен төрт және одан да көп ауытқулары болған жағдайда тәуекелдерді бағалау жүйесінің коэффициенттерін жақсарту жөніндегі іс-шаралар жоспары;

      12) акционерлердің жылдық жалпы жиналысына тәуекелдерді бағалау жүйесі коэффициенттерінің талдамасын (стандартты диапазонның шегінен асып кететін коэффициенттер бойынша түсіндірмелермен бірге) және директорлар кеңесі бекіткен тәуекелдерді бағалау жүйесінің коэффициенттерін жақсарту жөніндегі іс-шаралар жоспарын (болатын болса) ұсыну;

      13) мыналардың орындалуын қамтамасыз ету:

      Қағидаларға 5-қосымшаға сәйкес андеррайтинг тәуекелін басқаруға қойылатын талаптар;

      Қағидаларға 6-қосымшаға сәйкес қайта сақтандыру тәуекелін басқаруға қойылатын талаптар;

      Қағидаларға 7-қосымшаға сәйкес сақтандыру төлемдерінің тәуекелін басқаруға қойылатын талаптар;

      Қағидаларға 8-қосымшаға сәйкес сақтандыру резервтері жеткіліксіздігінің тәуекелін басқаруға қойылатын талаптар;

      Қағидаларға 9-қосымшаға сәйкес инвестициялық тәуекелді басқаруға қойылатын талаптар;

      Қағидаларға 10-қосымшаға сәйкес операциялық және ілеспе тәуекелдерді басқаруға қойылатын талаптар;

      Қағидаларға 11-қосымшаға сәйкес комплаенс-тәуекелді басқаруға қойылатын талаптар;

      14) корпоративтік стратегияны және тәуекелдерді басқару жөніндегі ішкі саясатты түзету мақсатында стратегиялық жоспарлау және талдау бөлімшесімен немесе осыған ұқсас функциялар атқаратын өзге де бөлімшемен бірлесіп, басқармаға жылына бір рет мыналарды ұсыну:

      барлық тәуекелдер, олардың ықтималдылық дәрежесі, ұйымның дайындық дәрежесі, оларды барынша азайту бойынша жүргізілген іс-шаралар, ден қою шаралары туралы сандық және сапалық деректерді ескере отырып, ұйымның ағымдағы жай-күйіне толыққанды шолуды қамтитын есеп;

      ұйымның қаржылық жай-күйі мен қызметінің нәтижелеріне, сондай-ақ ұйымның қаржылық жай-күйіне, ұйымның тәуекелдер картасына ықпал етуі мүмкін Қазақстан Республикасының сақтандыру және сақтандыру қызметі туралы, міндетті сақтандыру туралы, акционерлік қоғамдар туралы, бағалы қағаздар рыногы туралы, қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға) және терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимыл туралы заңнамасындағы, актілеріндегі өзгерістерге толыққанды шолуды қамтитын есеп.

      Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалына осы тармақтың ережелері қолданылатын жағдайда:

      осы тармақтың 1) және 2) тармақшаларының ережелері Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының тәуекелдерін басқару жөніндегі бөлімшенің функционалдық міндеттеріне қатысты қолданылады;

      осы тармақтың 3), 11) және 12) тармақшаларының ережелері Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалына қатысты қолданылмайды.

      Ескерту. 18-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 23.01.2023 № 1 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      19. Тәуекелдерді басқару бөлімшесі барлық алқалы органдардан, құрылымдық бөлімшелерден, филиалдардан, өкілдіктерден және ұйымның қызметкерлерінен өз функциясын жүзеге асыруға қажетті кез келген құжаттарды және ақпаратты тәуекелдерді басқару бөлімшесінің сұратуында көрсетілген мерзімде алады.

      20. Ұйымның басшылық қызметкерлер және құрылымдық бөлімшелердің басшылары тәуекелдерді бағалауға байланысты барлық қажетті ақпаратты тәуекелдерді басқару бөлімшесіне уақтылы және толық жеткізу үшін жауапты.

4-тарау. Ішкі бақылау жүйесін қалыптастыру тәртібі

      21. Ұйымда ішкі бақылау жүйесі мыналарды қамтамасыз ету үшін құрылады:

      1) ұйым қызметінің операциялық және қаржылық тиімділігін қамтамасыз ету, бұл ұйымның активтері мен пассивтерін басқарудың тиімділігі мен рентабельдігін тексеруді және шығын ықтималдығын анықтауды көздейді;

      2) қаржылық және басқарушылық есептіліктің сенімділігін, толықтығын және уақтылығын қамтамасыз етеді, бұл дәйекті және сапалы қаржылық есептіліктің және ұйым шешім қабылдаған кезде пайдаланатын басқа да қаржылық құжаттардың жасалуын тексеруді көздейді;

      3) Қазақстан Республикасының сақтандыру және сақтандыру қызметі туралы, міндетті сақтандыру туралы, акционерлік қоғамдар туралы, бағалы қағаздар нарығы туралы, қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға) және терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимыл туралы заңнамасы мен ішкі құжаттардың талаптарын сақтау.

      Осы құрауыштардың тиісінше жұмыс істеуі ұйымның тиімді қызметінің маңызды талабы, ақпараттық жүйелердің жұмысы және пруденциялық нормативтерді және ұйымның уәкілетті орган белгілеген сақталуға міндетті өзге де нормалар мен лимиттерді сақтау болып табылады.

      22. Ұйымның ішкі бақылау жүйесі өзара байланысты бес құрауыштан тұратын тұрақты процесті білдіреді:

      1) басқарушылық бақылау;

      2) тәуекелдерді анықтау және бағалау;

      3) бақылауды жүзеге асыру және өкілеттіктерді бөлу;

      4) ақпараттық алмасу және өзара іс-қимыл;

      5) мониторинг (ішкі бақылау жүйесінің тиімділігін бағалау) және бұзушылықтар мен сәйкессіздіктерді (кемшіліктерді) болдырмау.

      23. Ішкі бақылау жүйесінің мынадай үш кезеңнен үздіксіз кезекпен өту қағидаты бойынша жұмыс істеуі:

      1) рәсімдерді ұйымның ішкі құжаттарына енгізу арқылы ішкі бақылау жүйесін (тиімділік бағалауының нәтижелерін ескере отырып) қалыптастыру;

      2) жұмыста ұйымның ішкі құжаттарының орындалуы;

      3) ішкі бақылау жүйесінің тиімділігіне бағалау жүргізу.

      24. Ішкі бақылау рәсімдері мыналар болып табылады:

      1) ұйымның корпоративтік стратегиясында қойылған мақсаттары мен міндеттеріне құрылымдық бөлімшелердің өздеріне жүктелген функциялары шеңберінде директорлар кеңесіне және басқармаға қаржылық қызметінің жоспарлы көрсеткіштерін қоса бере отырып қаржылық қызметтің ағымдағы нәтижелері туралы есептерді ұсынуы арқылы қол жеткізу барысын тоқсан сайын тексеру;

      2) кассалық қолма-қол ақшаны және қаржы құралдарын қоса алғанда кезең-кезеңімен түгендеу жүргізу;

      3) тәуекелдердің белгіленген лимитінің сақталуын және анықталған кемшіліктерді жою бойынша іс-шаралардың іске асырылуын тексеру;

      4) міндетті авторизацияны талап ететін операциялар тізбесін белгілеу;

      5) операция талаптарын және тәуекелдерді басқару үлгілерін қолдану нәтижелерін тексеру;

      6) жүргізілген операциялардың есепте және есептілікте уақтылы, дұрыс, толық және дәл көрсетілуін тексеру.

5-тарау. Ішкі аудит

      25. Директорлар кеңесі ұйымның ішкі бақылау жүйесінің тиімділігін қамтамасыз ету, ішкі аудит қызметінің функционалдық және ұйымдық тәуелсіздігін қамтамасыз ету мақсатында:

      1) ішкі аудит саясатын бекітеді;

      2) ішкі аудит қызметі туралы ережені бекітеді;

      3) ішкі аудиттің жылдық жоспарын бекітеді;

      4) ішкі аудит қызметінің қызметкерлерін тағайындайды;

      5) ұйым аудитіне аудиторлық ұйымды анықтау үшін акционерлердің жалпы жиналысына ұсынымдар береді.

      Осы тармақтың 5) тармақшасының талаптары Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалына қолданылмайды.

      Ескерту. 25-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 24.02.2021 № 43 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      26. Ішкі аудит саясатына мыналар кіреді, бірақ бұлармен шектелмейді:

      1) ішкі аудиттің мақсаты мен міндеттері;

      2) ішкі аудит қызметі қызметкерлерінің кәсіби сапасына қойылатын талаптар, олардың өкілеттіктері мен жауапкершіліктері;

      3) тәуекелдерді және ішкі бақылауды басқару, бағалау өлшемшарттарын көрсете отырып, корпоративтік басқару жүйелерін бағалау әдістемесі кіретін ішкі аудитті жүзеге асыру тәртібі мен рәсімдері;

      4) ұйымның құрылымдық бөлімшелерімен, Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалымен өзара іс-қимыл жасау және ақпарат алмасу тәртібі;

      5) ішкі аудит қызметінің бюджеті.

      Ескерту. 26-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 24.02.2021 № 43 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      27. Ішкі аудит саясатын әзірлеген кезде мына факторлар ескеріледі:

      ұйымның стратегиясы;

      ұйым қызметінің мөлшері, сипаты және күрделілігі;

      ұйымның ұйымдық құрылымы;

      ұйым қызметіне тән тәуекелдердің деңгейі мен тәуекелдері.

      28. Ішкі аудит мәселелері жөніндегі алқалы орган:

      1) ішкі аудит саясатын, ішкі аудит қызметі туралы ережені, ішкі аудиттің жылдық жоспарын және бағдарламасын әзірлеуді және келісуді қамтамасыз етеді;

      2) ұйымның және оның қызметкерлерінің ішкі аудит саясаты сақтауына мониторинг және бақылау жүзеге асырады;

      3) ішкі аудит қызметінің, оның ішінде Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалының басшысы мен қызметкерлері кандидатураларын іріктеуді жүзеге асырады.

      Ескерту. 28-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 24.02.2021 № 43 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      29. Ішкі аудит қызметі ішкі бақылау жүйесінің, тәуекелдерді басқару жүйесінің жағдайына, корпоративтік басқаруға және оларды жетілдіру бойынша ұсыныстарға объективті баға беру мақсатында құрылады.

      30. Ішкі аудит қызметі өз қызметінде ұйымның жарғысын, ұйымның ішкі бақылау жүйесін және ішкі аудит қызметін ұйымдастыру туралы ережелерді, Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы туралы ережені, сондай-ақ ұйымның қызметін регламенттейтін басқа да ішкі құжаттарды және осы Қағидалардың талаптарын басшылыққа алады.

      Ескерту. 30-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 24.02.2021 № 43 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      31. Ішкі аудит қызметі ішкі аудит жоспарын және ішкі аудит бағдарламасын жасайды.

      Ішкі аудит жоспары ұйымның мақсатына сәйкес ішкі аудиттің басымды бағыттарын айқындайтын тәуекелге бағдарланған тәсілге негізделеді.

      Ішкі аудит жоспарын іске асыру үшін ішкі аудит қызметінің басшысы бекітетін ішкі аудит бағдарламасы әзірленеді.

      32. Ішкі аудит қызметінің міндеттеріне мына мәселелерді қарау және талқылау кіреді:

      1) ішкі бақылау жүйесінің жұмыс істеуі;

      2) директорлар кеңесі үшін ішкі аудит қызметінің жұмысы туралы есептілік дайындау;

      3) ұйымның ағымдағы жылы ішкі және сыртқы аудиттен өтуі қажет мәмілелеріндегі (операцияларындағы) тәуекелдер саласы;

      4) менеджментке ұсынылатын қаржылық ақпараттық дәйектілігі мен дәлдігі;

      5) сыртқы немесе ішкі аудиторлар анықтаған бухгалтерлік есептегі немесе ішкі аудиттегі кез келген маңызды кемшіліктер.

      33. Ішкі аудит қызметінің негізгі функциялары мыналар болып табылады:

      1) ішкі аудит қызметінің саясаты, ережесі, бюджеті, жұмыс жоспарын, аудиторлық қорытынды, ұйым қызметін бағалау өлшемшарттарын әзірлеу және оларды директорлар кеңесінің бекітуіне ұсыну;

      2) ішкі бақылау жүйесінің тиімділігін тексеру және бағалау, сондай-ақ ішкі бақылау жүйесін үнемі жетілдіруге жәрдем ету;

      3) ұйымның тәуекелдерін бағалау әдіснамасының және ұйым тәуекелдерін басқару жүйесінің толық қолданылуын және тиімділігін тексеру;

      4) құрылымдық бөлімшенің, Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалының қызметін тексеру және оның нәтижелері бойынша директорлар кеңесіне есеп беру;

      5) бөлімшелер, Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы ұсынатын тиісті есептіліктің немесе сұратылатын ақпараттың (оның ішінде қаржы мониторингіне жататын ақпарат) дәйектілігін, толық ашылуын, объективтілігін, уәкілетті органға, басшылыққа және басқа да мүдделі тараптарға уақтылы берілуін тексеру;

      6) аудит (ішкі, сыртқы) процестерінің тиімділігі мен тәуелсіздігін қамтамасыз ету;

      7) ішкі аудиттің халықаралық кәсіптік стандарттарына және Қазақстан Республикасының сақтандыру және сақтандыру қызметі туралы, міндетті сақтандыру туралы, акционерлік қоғамдар туралы, бағалы қағаздар нарығы туралы, қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға) және терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимыл туралы заңнамасының талаптарына сәйкес келетін бақылау ортасын бекітілген жоспарға сәйкес тұрақты тексерулер жүргізу арқылы қалыптастыру;

      8) бухгалтерлік есеп жүргізуді бақылау;

      9) ішкі аудитті жетілдіру бойынша директорлар кеңесіне ұсыныстар беру;

      10) ұйым қызметін қаржылық тұрақтылық және төлем жасау қабілетіне, пруденциялық нормативтерді және сақталуы тиіс өзге де нормалар мен лимиттерді сақтау мәніне жүйелі талдау жүргізу және бағалау;

      11) активтер мен міндеттемелерді басқару бөлігінде қабылданған басқарушылық шешімдерді орындаудың тиімділігін бағалау;

      12) ұйым қызметінің қаржылық есептілікте уақтылы, дұрыс, толық және дәл көрсетілуін және оның халықаралық қаржылық есептілік стандарттарына сәйкес келуін тексеру;

      13) қаржы құралдарын талдау, оның ішінде:

      жиынтық баланс және өткен кезеңдегі және жоспарланған қаржылық көрсеткіштермен салыстыра отырып пайда мен шығын туралы есеп;

      қаржы құралдарын түрлері бойынша және баланстық және нарықтық құнын, кірістілігін және сатып алудың (сатудың) жалпы сомасын көрсете отырып, топтай отырып инвестициялар туралы есеп;

      14) сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары тізілімінің хронологиялық тәртіппен жүргізілуін бақылау;

      15) корпоративтік басқару саласындағы тәуекелдерді, ұйымның операциялық қызметін және оның ақпараттық жүйелерін бірдей және тиімді бақылануын бағалау;

      16) ұйымның ішкі құжаттарында көзделген ішкі аудит қызметінің құзыреті шеңберінде өзге де функциялар.

      Ескерту. 33-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 24.02.2021 № 43 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      34. Ішкі аудит қызметі өз функцияларын жүзеге асыру үшін қажетті, оның ішінде жергілікті есептеу желілерінде және автономды компьютер желілерінде тұрған барлық материалдарға, мәліметтерге, құжаттарға (файлдарға) ақпаратқа оларға өзгерістер енгізу құқығынсыз шектеусіз кіру рұқсатына ие.

      35. Ішкі аудит қызметінің басшысы:

      1) ішкі аудит бағдарламасын бекітеді;

      2) ішкі аудиттің ұйымдық тәуелсіздігі мен объективтілігі фактісін директорлар кеңесіне жылына кемінде бір рет растайды;

      3) ішкі аудит қызметінің тәуелсіздігін бұзу фактілері (мүдделер қайшылығының туындауы, ұйымның материалдарына, мәліметтеріне, құжаттарына (файлдарына) кіру өкілеттіктерін шектеу) туралы ақпаратты директорлар кеңесіне жеткізу;

      4) аудиторлық тексеру жүргізу басталғанға дейін бір айдан кешіктірмей басшы қызметкерлерден мыналар туралы жазбаша өтініш сұратады:

      қаржылық есептілікті айтарлықтай бұрмалау тәуекелін бағалау нәтижелерін толық ашу;

      ішкі бақылау жүйесінде маңызды рөл атқаратын қызметкерлер (оның ішінде жұмыстан шығарылған) және қаржылық есептілікке маңызды ықпал етуі мүмкін басқа да тұлғалар тарапынан алаяқтық іс-қимылдар немесе алаяқтыққа күдік туғызатын жайттар туралы ақпаратты ашу.

      36. Ішкі аудит қызметінің қызметкерлері күн сайынғы жұмыс барысында:

      1) Қазақстан Республикасының сақтандыру және сақтандыру қызметі туралы, міндетті сақтандыру туралы, акционерлік қоғамдар туралы, бағалы қағаздар нарығы туралы, қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға) және терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимыл туралы заңнамасының талаптарын сақтайды;

      2) ішкі аудиттің халықаралық кәсіби стандарттарын басшылыққа алады;

      3) алаяқтық салдарынан есептіліктің бұрмалануын анықтайды;

      4) аудиторлық шешімдер мен дәлелдерді құжаттандырады;

      5) өз өкілеттіктерін жүзеге асырған кезде алынған ақпараттық конфиденциалдылығын сақтайды;

      6) алынған аудиторлық дәлелдерді бағалау барысында ұйымның негізгі қызметіне сәйкес келмейтін мәмілелерді (операцияларды) тексеру рәсімдерін орындайды, осы кезде мәміленің (операциялардың) ұйымның мақсаттарына (мақсаттың болмауы) алаяқтық мәніне сәйкес келуі бағаланады;

      7) аудиторлық дәлелдердің сенімділігін бағалау қағидаттарын басшылыққа алады:

      ішкі дереккөздерден алынған сенімді сыртқы ресми дереккөздерден алынған дәлелдер;

      егер бухгалтерлік есепті және ішкі бақылауды жүргізу тиімді болса, ішкі дереккөздерден алынған дәлелдер неғұрлым сенімді;

      аудиторлар жинаған дәлелдер құрылымдық бөлімшелер берген дәлелден сенімдірек;

      құжаттар және жазбаша өтініштер нысанындағы дәлелдер ауызша нысанда ұсынылған өтініштерден сенімдірек.

      Дәлелдер бір-біріне қайшы келген жағдайда, ішкі аудит қызметі істің дәйектілігін анықтау мақсатында қосымша рәсімдер жүргізеді.

      37. Ішкі аудит қызметінің басшысы мен қызметкерлері бір мезгілде өзге құрылымдық бөлімшелердің басшысы және (немесе) қызметкерлері, сондай-ақ алқалы органдардың мүшелері бола алмайды.

      38. Ұйымның қызметкерлері ішкі аудит қызметін мынадай мәмілелер (операциялар) жөнінде хабардар етеді:

      1) қолма-қол ақша нысанында төлемімен 1 (бір) миллион теңгеден аспайтын сомаға кез келген мәмілелер (операциялар) (оның ішінде сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бойынша);

      2) 3 000 (үш мың) айлық есептік көрсеткіштен астам мөлшерде сақтандыру төлемін жүзеге асыру;

      3) олардың заңдылығына күмән туғызатын басқа да мәмілелер (операциялар).

      Ескерту. 38-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 23.01.2023 № 1 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

  Сақтандыру
(қайта сақтандыру) ұйымдары,
Қазақстан Республикасының
бейрезидент-сақтандыру
(қайта сақтандыру)
ұйымдарының филиалдары үшін
тәуекелдерді басқару және ішкі
бақылау жүйесін қалыптастыру
қағидаларына
1-қосымша

      Ескерту. 1-қосымшаның оң жақ жоғарғы бұрышы жаңа редакцияда – ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 24.02.2021 № 43 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының тәуекелдерді басқару және ішкі бақылау жүйесінің ішкі құжаттарына қойылатын талаптар

      Ескерту. Тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 24.02.2021 № 43 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      1. Ішкі құжатта қамтылатын ақпарат көлемі ұйым қызметін бағалау және директорлар кеңесінің, алқалы органдардың, басқарманың және басшы қызметкерлердің тиімді шешім қабылдауы үшін дәйекті және жеткілікті болуы тиіс.

      2. Акционерлердің жалпы жиналысы корпоративтік басқару кодексін бекітеді, ол:

      1) Қазақстан Республикасының акционерлік қоғамдар туралы заңнамасына, корпоративтік басқару қағидаттарына сәйкес, сондай-ақ корпоративтік іс-қимылдың озық халықаралық тәжірибесін, кәсіби этика нормаларын, ұйым қызметінің дамуының ағымдағы кезеңіндегі қажеттіліктері мен талаптарын ескере отырып әзірленеді;

      2) корпоративтік басқаруды ұйымдастырудың қағидаттарын мыналарды ескере отырып регламенттейді:

      ұйымның органдары және (немесе) құрылымдық бөлімшелер арасындағы міндеттерді нақты бөлу;

      акционерлер, органдар және лауазымды тұлғалар арасындағы, сондай-ақ үшінші тұлғалармен өзара іс-қимыл барысындағы қатынастарда кәсіби этика нормаларын қамтамасыз ету мақсатында корпоративтік басқару кодексінің міндетті орындалуын;

      директорлар кеңесі, алқалы органдар, басқарма мүшелерінің және өзге де басшы қызметкерлердің ұйымның қызметін және тәуекелдерді басқарудың тұрақты ішкі бақылауды жүзеге асыруға белсенді қатысу;

      директорлар кеңесінің, алқалы органдардың, басқарманың және басшы қызметкерлердің шешімдер қабылдаудағы тәуелсіздігі;

      директорлар кеңесінің, алқалы органдардың, басқарманың және басшы қызметкерлердің шешімдерінен (негізінде шешім қабылданған құжаттарды қоса отырып) міндетті түрде хаттама жасайды;

      басшы қызметкерлердің мүдделері мен ұйымның мүдделері арасында тікелей немесе жанама қайшылық туындауына әкелуі мүмкін іс-әрекеттерден тыйылу міндеттемесін, мүдделер қақтығысы туындаған жағдайда бұл жөнінде директорлар кеңесіне уақтылы хабарлау міндеттемесін жазбаша ресімдеу;

      басшы қызметкерлердің уәкілетті органның біліктілік талаптарына сәйкес келуі;

      басшы қызметкерлердің бақылау және басқарушылық функцияларының сапасын үнемі жетілдіріп отыру;

      кәсіби этиканың жалпыға бірдей нормалары;

      3) мүдделер қақтығысын реттеу жөніндегі тәртіпті және директорлар кеңесінің қалауына қарай басқа да мәселелерді регламенттейді.

      3. Директорлар кеңесі тәуекелдерді және ішкі бақылауды тиімді басқару мақсатында мынадай ішкі құжаттарды:

      1) корпоративтік стратегияны;

      2) ұйымның ұйымдық-функционалдық құрылымы туралы ережесін;

      3) басшы қызметкерлерге еңбекақы төлеу, ақшалай сыйақы есептеу, сондай-ақ материалдық көтермелеудің басқа да түрлері бойынша ішкі саясатты;

      4) есеп саясатын;

      5) басқарушылық есептілігін ұсынудың мерзімдері мен нысандары туралы ережені бекітеді.

      4. Корпоративтік стратегияны басқарма әзірлейді және:

      1) ұйымның қысқа мерзімді (бір жылға дейінгі), орта мерзімді (1 (бір) жылдан 3 (үш) жылға дейінгі) және ұзақ мерзімді (3 (үш) жылдан және одан ұзақ жылға) мақсаттарын айқындайды;

      2) мыналарды қамтиды:

      ұйым қызметін дамытудың стратегиясы;

      ұйым қызметінің негізгі мақсаттары мен бағыттары;

      ұйым бағдарланған нарық сегменті;

      ұйым қызметінің қаржылық және өзге көрсеткіштерінің болжамдық мәні;

      күтілетін макроэкономикалық және микроэкономикалық көрсеткіштер;

      ұйымның қарауына қарай өзге де мәселелер.

      5. Ұйымның ұйымдық-функционалдық құрылымы туралы ережені басқарма әзірлейді және ол мыналарды қамтиды:

      1) директорлар кеңесінің, алқалы органдардың, басқарманың, ішкі аудит қызметінің, басшы қызметкерлердің, бөлімшелердің құрылымы, өкілеттіктері мен міндеттемелерін;

      2) қызметкерлерге қойылатын біліктілік талаптарын;

      3) өзара іс-әрекет ету тәртібі және есеп беруін;

      4) ішкі аудит қызметінің, тәуекелдерді басқару бөлімшесінің, андеррайтердің (андеррайтинг бөлімшесінің), актуарийдің қызметкерлеріне басқа бөлімшелердің функцияларын жүктеуге жол бермеу;

      5) басқарма, құрылымдық бөлімшелер мен қызметкерлер қызметінің тиімділігін бағалау өлшемшарттары, оның ішінде оларға жүктелген функциялар мен міндеттерді орындамағаны (тиісінше, уақтылы орындамағаны) үшін шаралар қолдану тәртібі.

      6. Басшы қызметкерлерге еңбекақы төлеу, ақшалай сыйақы есептеу, сондай-ақ материалдық көтермелеудің басқа да түрлері жөніндегі ішкі саясатты басқарма әзірлейді және мыналарды регламенттейді:

      1) директорлар кеңесі, басқарма мүшелерінің, өзге де басшы қызметкерлердің лауазымына үміткерлерді іріктеу қағидаттары, өлшемшарттары, сыйақы мөлшерін айқындау;

      2) сыйақы төлеуді жүзеге асыруға негіздеме, түрлері, құрамдары (белгіленген сыйақы мөлшері, акциялар, облигациялар бойынша сыйақы, өтемақы төлемдерінің басқа да түрлері);

      3) басшы қызметкерлердің жұмысын бағалау және сыйақыны қолдану өлшемшарттары;

      4) басқарманың бюджетті жүргізілген сыйақы және басқа да өтемақы төлемдері бөлігінде игеруге, басшы қызметкерлердің уәкілетті органның біліктілік талаптарына және лауазымдық нұсқаулық талаптарына сәйкес келуін қамтамасыз етуге қатысты директорлар кеңесіне ұсынатын есебінің нысаны мен кезеңділігі;

      5) директорлар кеңесінің өзге де мәселелері.

      7. Есеп саясаты:

      1) оны басқарма халықаралық қаржылық есеп стандарттарына, Қазақстан Республикасының бухгалтерлік есеп және қаржылық есептілік заңнамасына сәйкес әзірлейді;

      2) ол бухгалтерлік есеп жүргізу және қаржылық есептілікті жасаудың қағидаттарын, негіздерін, шарттарын, қағидалары мен тәжірибесін қамтиды;

      3) кірістерді (шығыстарды) динамикасында және қызмет түрлері бойынша ай сайынғы салыстырып тексеруге жауапты бөлімшені айқындайды;

      4) регламенттейді:

      сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарын есепке алу, сондай-ақ олардың тізілімін жүргізу тәртібін;

      тәуекелді бағалау үлгісі негізінде қаржы құралдарының құнын бағалауға қойылатын талаптарды және ағымдағы бағаларды нарықтық бағаларға келтіруді;

      қаржы құралының нарықтық құны болмаған жағдайда, қаржы құралының құнсыздануына тест және сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бойынша ақша қаражатының болашақ ағындарын халықаралық қаржылық есептілік стандарттарына сәйкес ағымдағы есептік бағалауды қолдана отырып сақтандыру резервтерінің барабарлығын бағалауды жүзеге асыру әдістемесін;

      директорлар кеңесінің қалауына қарай өзге де мәселелер.

      8. Басқарушылық есептілікті ұсыну мерзімдері мен нысандары туралы ережені басқарма әзірлейді және басқарма мен тәуекелдерді басқару бөлімшесінің директорлар кеңесіне және ұйымның акционерлеріне басқарушылық есептілікті ұсыну тәртібін регламенттейді, оның ішінде:

      пайда мен зиян туралы есеп (оның ішінде өткен жылдардың өткен кезеңімен салыстырғанда және қызметтің жоспарланған көрсеткіштері);

      инвестициялар туралы есептер (баланстық және нарықтық құнын, кірістілігін, сатып алу мен сатудың жалпы сомасын көрсете отырып, қаржы құралдарын түрлері бойынша топтастыра отырып);

      активтер мен міндеттемелердің көлемін салыстыру туралы есеп;

      ұйым тәуекелі картасының талдауы;

      ұйымның тәуекелдерін бағалау жүйесінің коэффициенттерін талдау (стандартты диапазоннан тыс шығатын коэффициенттер бойынша түсіндірмелермен);

      Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 16944 болып тіркелген, "Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының, сақтандыру тобының және Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының қаржылық жағдайының нашарлауына әсер ететін факторларды белгілеу, сондай-ақ Ерте ден қою шараларын көздейтін іс-шаралар жоспарын мақұлдау қағидаларын және Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының (сақтандыру тобының) және Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының қаржылық жағдайының нашарлауына әсер ететін факторларды айқындау әдістемесін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2018 жылғы 27 сәуірдегі № 75 қаулысында көрсетілген пруденциялық нормативтерді бұзуға және (немесе) ұйымның және (немесе) сақтандыру тобының қаржылық жағдайының нашарлауына ықпал ететін факторларды анықтауға алып келмейтін ұйымның капиталға және оны пайдалануға ағымдағы және болжанатын қажеттіліктерін қысқаша талдау;

      ұйымның директорлар кеңесінің және акционерлерінің талап етуі бойынша есептілік.

      Басқарушылық есептілік тізбесі директорлар кеңесі мен басқарманың тәуекелдерді тиісінше басқаруды және ішкі бақылауды қамтамасыз ету мақсатында функционалдық міндеттері мен өкілеттіктерін тиісінше орындауы үшін жеткілікті.

      Ескерту. 8-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 13.12.2021 № 107 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

  Сақтандыру (қайта сақтандыру)
ұйымдары,
Қазақстан Республикасының
бейрезидент-сақтандыру
(қайта сақтандыру)
ұйымдарының филиалдары үшін
тәуекелдерді басқару және ішкі
бақылау жүйесін қалыптастыру
қағидаларына
1-1-қосымша

Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының филиалдарының тәуекелдерді басқару және ішкі бақылау жүйесінің ішкі құжаттарына қойылатын талаптар

      Ескерту. 1-1-қосымшамен толықтырылды – ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 24.02.2021 № 43 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      1. Ішкі құжатта қамтылатын ақпарат көлемі Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының қызметін бағалау және Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының басқару органының, Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы басшысының және басшы қызметкерлерді тиімді шешім қабылдауы үшін дәйекті және жеткілікті болуы тиіс.

      2. Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы туралы ережені әзірлейді, ол:

      1) корпоративтік басқару қағидаттарына сәйкес, сондай-ақ корпоративтік іс-қимылдың озық халықаралық тәжірибесін, кәсіби этика нормаларын, филиал қызметінің дамуының ағымдағы кезеңіндегі қажеттіліктері мен талаптары ескеріле отырып әзірленеді;

      2) Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалын корпоративтік басқаруды ұйымдастырудың қағидаттарын мыналарды ескере отырып регламенттейді:

      филиалдың органдары және (немесе) құрылымдық бөлімшелер арасындағы міндеттерді нақты бөлу;

      алқалы органдар мүшелерінің, басшы қызметкерлердің филиалдың қызметін және тәуекелдерді басқарудың тұрақты ішкі бақылауды жүзеге асыруға белсенді қатысуы;

      Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының басқару органының, алқалы органдардың және басшы қызметкерлердің шешімдер қабылдаудағы тәуелсіздігі;

      Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының басқару органының, алқалы органдардың және басшы қызметкерлердің шешімдерінен (негізінде шешім қабылданған құжаттарды қоса отырып) міндетті түрде хаттама жасайды;

      басшы қызметкерлердің мүдделері мен филиалдың мүдделері арасында тікелей немесе жанама қайшылық туындауына әкелуі мүмкін іс-әрекеттерден тыйылу міндеттемесін, мүдделер қақтығысы туындаған жағдайда бұл жөнінде Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының басқару органына уақтылы хабарлау міндеттемесін жазбаша ресімдеу;

      басшы қызметкерлердің уәкілетті органның біліктілік талаптарына сәйкес келуі;

      басшы қызметкерлердің бақылау және басқарушылық функцияларының сапасын үнемі жетілдіріп отыру;

      кәсіби этиканың жалпыға бірдей нормалары;

      3) мүдделер қақтығысын реттеу жөніндегі тәртіпті және Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының басқару органының қалауына қарай басқа да мәселелерді регламенттейді.

      3. Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының басқару органы тәуекелдерді және ішкі бақылауды тиімді басқару мақсатында мынадай ішкі құжаттарды:

      1) филиал туралы ережені;

      2) филиалдың ұйымдық-функционалдық құрылымы туралы ережесін;

      3) басшы қызметкерлерге еңбекақы төлеу, ақшалай сыйақы есептеу, сондай-ақ материалдық көтермелеудің басқа да түрлері бойынша ішкі саясатты;

      4) есеп саясатын;

      5) басқарушылық есептілігін ұсынудың мерзімдері мен нысандары туралы ережені бекітеді.

      4. Стратегияны Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының басқару органы әзірлейді және:

      1) филиалдың қысқа мерзімді (бір жылға дейінгі), орта мерзімді (1 (бір) жылдан 3 (үш) жылға дейінгі) және ұзақ мерзімді (3 (үш) жылдан және одан ұзақ жылға) мақсаттарын айқындайды;

      2) мыналарды қамтиды:

      филиал қызметін дамытудың стратегиясы;

      филиал қызметінің негізгі мақсаттары мен бағыттары;

      филиал бағдарланған нарық сегменті;

      филиал қызметінің қаржылық және өзге көрсеткіштерінің болжамдық мәні;

      күтілетін макроэкономикалық және микроэкономикалық көрсеткіштер;

      филиалдың қарауына қарай өзге де мәселелер.

      5. Филиалдың ұйымдық-функционалдық құрылымы туралы ережені Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының басқару органы әзірлейді және ол мыналарды қамтиды:

      1) Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының басқару органының, алқалы органдардың, басшы қызметкерлердің, ішкі аудит қызметінің, бөлімшелердің құрылымы, өкілеттіктері мен міндеттемелерін;

      2) қызметкерлерге қойылатын біліктілік талаптарын;

      3) өзара іс-әрекет ету және есеп беру тәртібі;

      4) ішкі аудит қызметінің, тәуекелдерді басқару бөлімшесінің, андеррайтердің (андеррайтинг бөлімшесінің), актуарийдің қызметкерлеріне басқа бөлімшелердің функцияларын жүктеуге жол бермеу;

      5) басшы қызметкерлер, құрылымдық бөлімшелер мен қызметкерлер қызметінің тиімділігін бағалау өлшемшарттары, оның ішінде оларға жүктелген функциялар мен міндеттерді орындамағаны (тиісінше, уақтылы орындамағаны) үшін шаралар қолдану тәртібі.

      6. Басшы қызметкерлерге еңбекақы төлеу, ақшалай сыйақы есептеу, сондай-ақ материалдық көтермелеудің басқа да түрлері жөніндегі ішкі саясатты Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының басқару органы әзірлейді және мыналарды регламенттейді:

      1) басшы қызметкерлердің лауазымына үміткерлерді іріктеу қағидаттары, өлшемшарттары, сыйақы мөлшерін айқындау;

      2) сыйақы төлеуді жүзеге асыруға негіздеме, түрлері, құрамдары (белгіленген сыйақы мөлшері, акциялар, облигациялар бойынша сыйақы, өтемақы төлемдерінің басқа да түрлері);

      3) басшы қызметкерлердің жұмысын бағалау және сыйақыны қолдану өлшемшарттары;

      4) филиалдың бюджетті жүргізілген сыйақы және басқа да өтемақы төлемдері бөлігінде игеруге, басшы қызметкерлердің уәкілетті органның біліктілік талаптарына және лауазымдық нұсқаулық талаптарына сәйкес келуін қамтамасыз етуге қатысты басқару органына ұсынатын есебінің нысаны мен кезеңділігі;

      5) Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының басқару органының қалауына қарай өзге де мәселелері.

      7. Есеп саясаты:

      1) оны Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының басқару органы халықаралық қаржылық есеп стандарттарына, Қазақстан Республикасының бухгалтерлік есеп және қаржылық есептілік заңнамасына сәйкес әзірлейді;

      2) ол бухгалтерлік есеп жүргізу және қаржылық есептілікті жасаудың қағидаттарын, негіздерін, шарттарын, қағидалары мен тәжірибесін қамтиды;

      3) кірістерді (шығыстарды) динамикасында және қызмет түрлері бойынша ай сайынғы салыстырып тексеруге жауапты бөлімшені айқындайды;

      4) регламенттейді:

      сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарын есепке алу, сондай-ақ олардың тізілімін жүргізу тәртібін;

      сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бойынша ақша қаражатының болашақ ағындарын халықаралық қаржылық есептілік стандарттарына сәйкес ағымдағы есептік бағалауды қолдана отырып сақтандыру резервтерінің барабарлығын бағалауды жүзеге асыру әдістемесін;

      Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының басқару органының қалауына қарай өзге де мәселелер.

      8. Басқарушылық есептілікті ұсыну мерзімдері мен нысандары туралы ережені Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының басқару органы әзірлейді және филиалдың басшы қызметкерлерінің және тәуекелдерді басқару бөлімшесінің басқару органына басқарушылық есептілікті ұсыну тәртібін регламенттейді, оның ішінде:

      активтер мен міндеттемелер туралы жиынтық есеп;

      пайда мен шығын туралы есеп;

      активтер мен міндеттемелер көлемін салыстыру туралы есеп

      филиал тәуекелінің картасын талдау;

      Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының басқару органының талап етуі бойынша есептілік

      Басқару есептілігінің тізбесі тәуекелдерді және ішкі бақылауды тиісінше басқаруды қамтамасыз ету мақсатында Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы басқару органының функционалдық міндеттер мен өкілеттіктерді тиісінше орындауы үшін жеткілікті.

  Сақтандыру
(қайта сақтандыру) ұйымдары,
Қазақстан Республикасының
бейрезидент-сақтандыру
(қайта сақтандыру)
ұйымдарының филиалдары үшін
тәуекелдерді басқару және ішкі
бақылау жүйесін қалыптастыру
қағидаларына
2-қосымша

      Ескерту. 2-қосымшаның оң жақ жоғарғы бұрышы жаңа редакцияда – ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 24.02.2021 № 43 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      Нысан

      Тәуекелдерді басқару және ішкі бақылау жүйесін бағалау туралы мәліметтер

      ____________________________
(ұйымның атауы)

      ____________ жылғы

      (күні)

      Ескерту. 2-қосымша жаңа редакцияда - ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 22.12.2020 № 126 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

Қағидалардың тиісті абзацын, тармақшасын, тармағын көрсету

Қағидалардың талаптарына сәйкес келуін бағалау

Анықталған кемшіліктер

Кемшіліктерді жою бойынша қабылданған (жоспарланған) іс-шаралар (іс-шаралардың мазмұны, орындалу мерзімі)

Жауапты орындаушылар (тегі, аты, әкесінің аты (ол бар болса), лауазымы, байланыс ақпараты)

1

2

3

4

5

6

      Тәуекелдерді басқару және ішкі бақылау жүйелеріне қойылатын талаптарға сәйкес келуінің жалпы бағасы

      ____________________________________________________________________

      Ұйымның бірінші басшысы не оның мәліметке қол қоюға уәкілетті тұлғасы

      ______________________________________________________ ______________

      (тегі, аты, әкесінің аты (ол бар болса)                  (қолы)

      Тәуекелдерді басқару жөніндегі бөлімшенің басшысы

      ______________________________________________________ ______________

      (тегі, аты, әкесінің аты (ол бар болса)                  (қолы)

      Ішкі аудит қызметінің басшысы

      ______________________________________________________ ______________

      (тегі, аты, әкесінің аты (ол бар болса)                  (қолы)

      Қол қойылған күн 20___жылғы "_____" ___________________

  Тәуекелдерді басқару және ішкі
бақылау жүйесін бағалау туралы
мәліметтер нысанына қосымша

Тәуекелдерді басқару және ішкі бақылау жүйесін бағалау туралы мәліметтерді толтыруға түсіндірме

      Ұйымның тәуекелдерді басқару және ішкі бақылау жүйесін Қағидалардың талаптарына сәйкес келуін бағалау мына өлшемшарттарды негізге ала отырып жүзеге асырылады:

      1) ТС – "толық сәйкес келеді"

      талап өлшемшартын маңызды ауытқусыз орындаған кезде;

      2) ІС – "ішінара сәйкес келеді"

      ұйымның осы өлшемшартты сақтауға қолжеткізу мүмкіндігіне қатысты маңызды күмән туындату үшін жеткілікті болып саналмайтын және жақын арада жойылатын талаптар өлшемшартынан ауытқулар (кемшіліктер) анықталған кезде;

      3) СК – "сәйкес келмейді"

      тәуекелдерді басқару және ішкі бақылау жүйелеріне қойылатын талаптар өлшемшартын орындамаған кезде;

      4) ҚМ – "қолданылмайды"

      егер тәуекелдерді басқару және ішкі бақылау жүйесіне қойылатын жекелеген талаптар бағалау күні ұйымға қатысты қолданылмайтын жағдайда. "Қолданылмайды" деген баға ұйым Қағидалар талаптарының өлшемшарттарын орындаған үлесін есептеуге қосылмайды.

  Сақтандыру (қайта сақтандыру)
ұйымдары, Қазақстан
Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру)
ұйымдарының филиалдары
үшін тәуекелдерді басқару және
ішкі бақылау жүйесін
қалыптастыру қағидаларына
3-қосымша

      Ескерту. 3-қосымша жаңа редакцияда – ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 23.01.2023 № 1 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      Нысан

      Әкімшілік деректерді жинауға арналған нысан

      Қайда ұсынылады: қаржы нарығы мен қаржы ұйымдарын реттеу, бақылау және қадағалау

      жөніндегі уәкілетті органға

      Әкімшілік деректер нысаны https://www.gov.kz интернет-ресурсына орналастырылды

      Тәуекелдер бойынша стресс-тестілеу

      Әкімшілік деректер нысанының индексі: 1-STRESS-TEST

      Кезеңділігі: тоқсан сайын

      Есепті кезең: 20___ жылғы "___" _______________ жағдай бойынша

      Ақпаратты ұсынатын тұлғалар тобы: сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары

      Ұсыну мерзімі: тоқсан сайын, есепті тоқсаннан кейінгі айдың 15 (он бесінші) жұмыс

      күнінен кешіктірмей

      1-кесте

      Баға тәуекелі бойынша стресс-тестілеу

Эмитенттің атауы

Бағалы қағаздың атауы

Халықаралық сәйкестендіру нөмірі (ISIN)

 
Қаржы құралының баланстық құны (мың теңгемен)

1

2

3

4

5

1





2





3



















1

Шығын жиынтығы

2

Стресс-тестілеуден кейін төлем қабілеттілігі маржасының жеткіліктілік нормативі

3

Стресс-тестілеуден кейін өтімділігі жоғары активтердің жеткіліктілік нормативі

      кестенің жалғасы:

Қаржы құралының ағымдағы құнының төмендеу сценарийі (мың теңгемен)

Қаржы құралының құны төмендеген кездегі шығын (мың теңгемен)

20-ға%

30%-ға

40%-ға

20%-ға

30%-ға

40%-ға

6

7

8

9

10

11























































      Ескертпе:

      1. 2-бағанда үлестік құралдар эмитентінің атауы көрсетіледі (Exchange Traded Funds

      (ETF) (Эксчейндж Трэйдэд Фандс) акциялары, пайлары базалық активі болып

      табылатын акциялар, депозитарлық қолхаттар).

      2. 3 және 4-бағандарда бағалы қағаздың атауы және оның халықаралық сәйкестендіру

      нөмірі (ISIN) көрсетіледі.

      3. 5-бағанда есепті күнге қаржы құралының баланстық құны көрсетіледі.

      4. 6, 7 және 8-бағандарда қаржы құралы тиісінше 20%-ға, 30%-ға және 40%-ға

      төмендеген кезде оның баланстық құны көрсетіледі.

      5. 9, 10 және 11-бағандарда қаржы құралының баланстық құны мен оның

      болжамды төмендетілген құны арасындағы айырма көрсетіледі.

      Стресс-тестілеуге түсініктеме

      _________________________________________________________

      _________________________________________________________

      _________________________________________________________

      2-кесте

      Пайыздық тәуекел бойынша стресс-тестілеу

Эмитенттің атауы

Қаржы құралының баланстық құны мың теңгемен (нақты)

Кірістілік мөлшерлемесі (нақты)

Кірістілік мөлшерлемесінің болжамды мәні (+1%)

1

2

3

4

5

1





2





3














1

Шығын жиынтығы


2

Стресс-тестілеуден кейін төлем қабілеттілігі маржасының жеткіліктілік нормативі


3

Стресс-тестілеуден кейін өтімділігі жоғары активтер қалдығының жеткіліктілік нормативі


      кестенің жалғасы:

(+1%) кірістілік мөлшерлемесі кезіндегі қаржы құралының болжамды құны

 
(+1%) кірістілік мөлшерлемесі кезіндегі шығын сомасы
мың теңгемен

6

7

















      Ескертпе:

      1. 2-бағанда облигация эмитенттерінің атауы көрсетіледі.

      2. 3-бағанда бухгалтерлік баланстың мынадай баптары бойынша ескерілетін

      есепті күнге қаржы құралының баланстық құны көрсетіледі: "Өзгерістері

      пайданың немесе шығынның құрамында көрсетілетін әділ баға бойынша

      бағаланатын бағалы қағаздар" және "Сату үшін қолда бар бағалы

      қағаздар (құнсыздануға арналған резервтерді шегергенде)".

      3. 4-бағанда есепті күнге облигация бойынша өтеуге кірістіліктің нақты

      мөлшерлемесі көрсетіледі.

      4. 5-бағанда облигацияның кіріс мөлшерлемесін 1%-ға ұлғайту кезіндегі

      оның болжамды мәні көрсетіледі.

      5. 7-бағанда облигацияның кіріс мөлшерлемесін ұлғайту кезіндегі шығын

      сомасының болжамды мәні көрсетіледі.

      Стресс-тестілеуге түсініктеме

      _______________________________________________________________

      _______________________________________________________________

      _______________________________________________________________

      3-кесте

      Валюталық тәуекел бойынша стресс-тестілеу

Шетел валютасының атауы

Осы шетел валютасыа номинирленген активтер мен міндеттемелердің ағымдағы құны теңгемен

Теңгенің шетел валютасына қатысты төмендеу сценарийі

Теңгенің шетел валютасына қатысты нығаю сценарийі

Активтер

Міндеттемелер

Активтер

Міндеттемелер

Активтер

Міндеттемелер

1

2

3

4

5

6

7

USD







EURO







RUB







Өзге валюталар







Жиынтығы







      кестенің жалғасы:

Теңгенің шетел валютасына қатысты төмендеу сценарийі бойынша шығын (кіріс)

Теңгенің шетел валютасына қатысты нығаю сценарийі бойынша шығын (кіріс)

Теңгенің шетел валютасына қатысты төмендеу нәтижелері бойынша

Теңгенің шетел валютасына қатысты нығаю нәтижелері бойынша

Активтер (2-4)

Міндеттемелер (3-5)

Активтер (2-6)

Міндеттемелер (3-7)

ТМН

ӨЖАН

ТМН

ӨЖАН

8

9

10

11

12

13

14

15

























      Ескертпе:

      1. ТМН – стресс-тестілеуден кейін төлем қабілеттілігі маржасының жеткіліктілік нормативі;

      ӨЖАН – стресс-тестілеуден кейін өтімділігі жоғары активтер қалдығының жеткіліктілік нормативі.

      2. Стресс-тестілеуге сақтандыру ұйымының активтері мен міндеттемелері жатады.

      3. Стресс-тестілеуді өткізуге арналған сценарий: USD, EURO – ±20%; RUB – ±10%; өзге валюталар – ±10%.

      4. 2 және 3-бағандарда есепті күнге осы шетел валютасында номинирленген активтер мен міндеттемелердің

      ағымдағы құны теңгемен көрсетіледі.

      5. 4, 5, 6 және 7-бағандарда шетел валютасына қатысты теңгенің төмендеу және нығаю сценарийлері кезінде

      тиісінше активтер мен міндеттемелердің болжамды баланстық сомасы көрсетіледі.

      6. 8, 9, 10 және 11-бағандарда шетел валютасына қатысты теңгенің төмендеуі мен нығаю сценарийі бойынша

      тиісінше (активтер мен міндеттемелердің нақты және болжамды мәндері арасындағы айырма) болжамды

      шығын (кіріс) көрсетіледі.

      Стресс-тестілеуге түсініктеме

      ______________________________________________________________

      ______________________________________________________________

      ______________________________________________________________

      4.1-кесте

      Сақтандыру қызметін жүзеге асыруға байланысты тәуекелдер бойынша стресс-тестілеу

Баптың атауы

Сақтандыру сыйлықақыларын жинауды тоқтата тұру сценарийі

Есепті тоқсанға

1-ші болжамды тоқсан

2-ші болжамды тоқсан

3-ші болжамды тоқсан

4-ші болжамды тоқсан

1

2

3

4

5

6

7

1

Салықтарды төлегеннен кейінгі таза пайданың (шығынның) жиынтығы (мың теңге)






2

Төлем қабілеттілігі маржасының жеткіліктілік нормативі






3

Өтімділігі жоғары активтер қалдығының жеткіліктілік нормативі






      Ескертпе:

      1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сақтандыру сыйлықақыларын жинауды

      тоқтата тұру бойынша стресс-тестілеуді жүргізу мақсатында сақтандыру бөлігі

      бойынша кірістердің болмауын және тұрақты шығыстар мен сақтандыру төлемдері

      бойынша шығыстардың сақталуын ескере отырып, қаржылық көрсеткіштер мен

      пруденциялық нормативтер мәндерінің өзгеру болжамын жүзеге асыру қажет.

      2. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының осы сценарийі бойынша есепті күнге

      портфельдегі бар сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бойынша сақтандыру

      төлемдерін жүзеге асыруды (тиісінше олар бойынша сақтандыру төлемдерінің

      жаңа түсімдерінің болмауы) көздеу қажет.

      3. Осы стресс-тестілеу бойынша нысан 4 (төрт) болжамды тоқсанға (тоқсан бойынша

      жыл) толтырылады.

      Стресс-тестілеуге түсініктеме

      _________________________________________________________________________

      _________________________________________________________________________

      _________________________________________________________________________

      4.2-кесте

Баптың атауы

Индекстеу мөлшерлемесінің өсуіне байланысты аннуитет шарттары бойынша орын алмаған шығындар резервінің ұлғаю сценарийі

Есепті күнге көрсеткіштің мәні

Стресс-тестілеуден кейінгі көрсеткіштің мәні

1

2

3

4

1

Сақтандыру төлемдерін индекстеу ставкасы


8,25%

2

Орын алмаған шығын резерві ("Қызметкер еңбек (қызметтік) міндеттерін атқарған кезде оны жазатайым оқиғалардан міндетті сақтандыру туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес жасалған аннуитет шарттары бойынша)



3

Төлем қабілеттілігі маржасының жеткіліктілік нормативі



4

Өтімділігі жоғары активтердің жеткіліктілік нормативі



      Ескертпе:

      1. "Қызметкер еңбек (қызметтік) міндеттерін атқарған кезде оны жазатайым

      оқиғалардан міндетті сақтандыру туралы" Қазақстан Республикасының

      Заңына сәйкес жасалған аннуитет шарттары бойынша орын алмаған шығындар

      резервінің ұлғаю сценарийі индекстеу мөлшерлемесін 8,25% деңгейінде

      пайдаланған кезде есепті күнге есептеледі.

      Кәсіби пайымға сүйене отырып, мөлшерлеменің 8,25% мәнінен елеулі

      ауытқулары кезінде актуарий негізделген баламалы мөлшерлемені ұсынады.

      2. Стресс-тестілеу нысанына қызметкер еңбек (қызметтік) міндеттерін

      атқарған кезде оны жазатайым оқиғалардан міндетті сақтандыру

      шеңберінде жасалған қолданыстағы аннуитет шарттары бойынша есеп

      қоса беріледі (жаңа индекстеуді ескере отырып) (электрондық нысанда ұсынылады).

      Стресс-тестілеуге түсініктеме

      ____________________________________________________________

      ____________________________________________________________

      ____________________________________________________________

      4.3-кесте

Баптың атауы

Есепті күнге нақты сома

Сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарын бұзу сценарийі:

10%

20%

30%

1

2

3

4

5

6

1

Қолданыстағы сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бойынша сақтандыру сыйлықақылары





2

Бұзылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бойынша комиссиялық сыйақы сомасы

Х




3

Шығын сомасының жиынтығы
(1+2-тармақтар)

Х




4

Төлем қабілеттілігі маржасының жеткіліктілік нормативі





5

Өтімділігі жоғары активтер қалдығының жеткіліктілік нормативі





      Ескертпе:

      1. Сақтандыру шарттарын бұзу тәуекелі бойынша стресс-тестілеу сақтандыру

      (қайта сақтандыру) шарттарын бұзудың 10%-30% дейінгі сценарийін көздейді.

      2. 4, 5 және 6-бағандарда Кесте баптарының болжамды мәндері көрсетіледі.

      3. Стресс-тестілеу нысанының 2-бағаны бойынша бұзылған (сақтандыру сыйлықақысына

      теңбе-тең) сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бойынша комиссиялық сыйақы

      сомасы көрсетіледі.

      4. Пруденциалық нормативтердің болжамды мәндерін есептеу үшін, сақтандыру

      (қайта сақтандыру) шартын бұзуға байланысты шығыстардың сомасын және

      аталған шарттар бойынша комиссиялық сыйақыны төлеу шығыстарының сомасын

      ескеру қажет.

      Стресс-тестілеуге түсіндірме

      _________________________________________________________

      _________________________________________________________

      _________________________________________________________

      5.1-кесте

      Кредиттік тәуекел бойынша стресс-тестілеу

Баптың атауы

Пруденциялық нормативтерді есептеу кезінде ескерілетін, қаржы құралдары, қайта сақтандырушылар бойынша рейтингтік бағасының төмендеу сценарийі

Есепті күнге нақты мәні

Болжамды мәні

Шығын/Айырмашылық

1

2

3

4

5

1

Активтерді сапасы мен өтімділігі бойынша жіктеу ескеріле отырып есептелген төлем қабілеттілігінің нақты маржасы, мың теңге




2

Төлем қабілеттілігі маржасының ең төмен мөлшері




3

Төлем қабілеттілігі маржасының жеткіліктілік нормативі




4

Өтімділігі жоғары активтердің сомасы, мың теңге




5

Өтімділігі жоғары активтердің жеткіліктілік нормативі




      Ескертпе:

      1. Осы стресс-тестілеуді жүргізу үшін 1-тармаққа (one notch) (уан ноч) пруденциялық нормативтерді есептеу кезінде ескерілетін, қаржы құралдарының, қайта сақтандырушылардың рейтингтік бағасының төмендеуін ескере отырып, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының төлем қабілеттілігі маржасының жеткіліктілік нормативін есептеуді және өтімділігі жоғары активтердің жеткіліктілік нормативін есептеуді (бұдан әрі - есептеу) жүзеге асыру қажет. Рейтингтік бағаның төмендеуі Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 14794 болып тіркелген "Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының және сақтандыру тобының пруденциялық нормативтерінің және сақталуға міндетті өзге де нормалар мен лимиттердің нормативтік мәндерін және оларды есептеу әдістемелерін, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының немесе сақтандыру холдингтерінің еншілес ұйымдары сатып алатын заңды тұлғалардың акцияларына (жарғылық капиталдағы қатысу үлестеріне) қойылатын талаптарды, сақтандыру холдингтері сатып алатын халықаралық қаржы ұйымдары облигацияларының тізбесін, сақтандыру холдингтері сатып алатын облигациялар үшін талап етілетін ең төмен рейтингті және рейтингтік агенттіктердің тізбесін, сондай-ақ сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары сатып алатын қаржы құралдарының (акциялар мен жарғылық капиталына қатысу үлестерін қоспағанда) тізбесін белгілеу туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2016 жылғы 26 желтоқсандағы № 304 қаулысына сәйкес рейтингтік бағалар бойынша талаптар қойылған есеп айырысу тармақтары бойынша жүзеге асырылады.

      2. Төлем қабілеттілігінің нақты маржасы 1-тармаққа (one notch) (уан ноч) пруденциялық нормативтерді есептеу кезінде ескерілетін, қаржы құралдарының, қайта сақтандырушылардың рейтингтік бағасы төмендегеннен кейін капитал баптары және оларды сапасы мен өтімділігі бойынша жіктеу ескеріле отырып есептелген екі шаманың ең аз шамасы болып табылады.

      3. Morningstar (Морнинстар) рейтингтік агенттігінің рейтингтік бағасы бар пай бойынша бағаны 1 жұлдызға азайту қажет.

      4. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының төлем қабілеттілігі маржасының ең төмен мөлшері қайта сақтандырушының төмендетілген рейтингтік бағасына немесе Қазақстан Республикасының резидент-қайта сақтандыру ұйымының алдыңғы есепті күнге төлем қабілеттілігі маржасының жеткіліктілік нормативі мәніне байланысты Қазақстан Республикасының резидент және бейрезидент – сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарына қолданыстағы сақтандыру шарттары бойынша қайта сақтандыруға берілетін (берілген) сыйлықақылардың сомасына ұлғайтылуға тиіс.

      5. Пруденциялық нормативтерді есептеу кезінде ескерілетін, қаржы құралдарының, қайта сақтандырушылардың рейтингтік бағасының төмендеу тәуекелі бойынша стресс-тестілеуге түсіндірмелерде стресс-тестілеуді жүргізу қорытындысы (пруденциялық нормативтердің нақты және болжамды мәндерінің арасындағы айырмашылық) бойынша шығындардың туындауының негізгі себебі көрсетіледі.

      Стресс-тестілеуге түсіндірме

      ____________________________________________________________________

      ____________________________________________________________________

      ____________________________________________________________________

      5.2-кесте

Сақтандыру сыныбының атауы

Қайта сақтандырушының төлемді уақтылы жүзеге асырмауы сценарийі

Сақтандыру шартының нөмірі

Сақтанушы

Қайта сақтандырушы

Жауапкершілік лимиті (сақтандыру сомасы)

Қайта сақтандырушының жауапкершілік сомасы

Қайта сақтандырушының жауапекршілік сомасының 5%-ы

1

2

3

4

5

6

7















Шығындардың жиынтығы:


Стресс-тестілеуден кейін төлем қабілеттілігі маржасының жеткіліктілік нормативі


Стресс-тестілеуден кейін өтімділігі жоғары активтердің жеткіліктілік нормативі


      Ескертпе:

      1. 1-6-бағандарында сақтандыру сомасы ең аз қайта сақтандыру шарты

      бойынша ақпарат көрсетіледі. Аталған қайта сақтандыру шарты бойынша

      қайта сақтандырушыға берілген жауапкершілік сомасы 5% мөлшерінде нөлге

      теңестіріледі.

      2. Төлем қабілеттілігі маржасының жеткіліктілік нормативі және өтімділігі жоғары

      активтердің жеткіліктілік нормативі қайта сақтандырушының қайта сақтандыру

      шарты бойынша 5% мөлшеріндегі жауапкершілік сомасының шегерімі ескеріле

      отырып есептеледі.

      Стресс-тестілеуге түсіндірме

      ____________________________________________________________________

      ____________________________________________________________________

      ____________________________________________________________________

      5.3-кесте

Сақтанушының атауы

Дефолт ықтималдығы ескерілген сценарий (қайта сақтандыру ұйымы)

Сақтандыру шартының (полисінің) және (немесе) қосымша келісімнің нөмірі

Қайта сақтандырушының атауы

Табыс таппаған сыйлықақылардың резерві

Қайта сақтандырушының кредиттік рейтингі

Дефолт ықтималдығы кестесіне сәйкес дефолт ықтималдығы (PD)

Таңдалған сцена-рий бойынша шығын (EL) (теңге-мен)

Дефолт ықтималдығы (PD) ескерілген табыс таппаған сыйлықақылардың резерві

1

2

3

4

5

6

7 = 4*6

8 = 4+7









Жиынтығы:



Стресс-тестілеуден кейін төлем қабілеттілігі маржасының жеткіліктілік нормативі


Стресс-тестілеуден кейін өтімділігі жоғары активтердің жеткіліктілік нормативі


      Ескертпе:

      1. Қайта сақтандырушының кредиттік тәуекелі бойынша есептеу қайта

      сақтандырушы рейтингісінің 1 санатқа төмендеуі арқылы Дефолт ықтималдығы (PD)

      кестесіне сәйкес жүзеге асырылады және тиісінше сақтандыру ұйымының

      пруденциялық нормативтерінің көрсеткіштеріне ықпал етуі мүмкін.

S&P, Fitch

Moody’s

PD в %

ААА

Ааа

0

АА+

Аа1

0

АА

Аа2

0

АА-

Аа3

0

А+

А1

0

А

А2

0,06

А-

А3

0,1

ВВВ+

Ваа1

0,14

ВВВ

Ваа2

0,18

ВВВ-

Ваа3

0,48

ВВ+

Ва1

0,76

ВВ

Ва2

1,06

ВВ-

Ва3

2,44

В+

В1

3,82

В

В2

5,2

В-

В3

10,07

ССС+

Саа1

14,93

ССС

Саа2

19,79

ССС-

Саа3

46,52

С

Са

73,26

D

D

100

      Стресс-тестілеуге түсіндірме

      _______________________________________________________________

      _______________________________________________________________

      _______________________________________________________________

      Атауы__________________________________________________________

      Мекенжайы_____________________________________________________

      Телефон________________________________________________________

      Электрондық поштаның мекенжайы________________________________

      Бірінші басшы немесе стресс-тестілеуге қол қоюға уәкілетті адам

      ____________________________________________________ _________
тегі, аты, әкесінің аты (бар болса) қолы, телефоны

      Тәуекелдерді басқару жөніндегі бөлімшенің басшысы

      ___________________________________________________ _________
тегі, аты, әкесінің аты (бар болса) қолы, телефоны

      Күні 20__ жылғы "____" ______________

  Тәуекелдер бойынша
стресс-тестілеу нысанына
қосымша

      Әкімшілік деректерді жинауға арналған нысанды жазып-толтыру бойынша түсіндірме

      Тәуекелдер бойынша стресс-тестілеу (индекс – 1-STRESS-TEST, кезеңділік – тоқсан сайын)

      1. Әкімшілік деректерді жинауға арналған нысанды жазып-толтыру бойынша осы түсіндіру (бұдан әрі – Түсіндіру) "Тәуекелдер бойынша стресс-тестілеу" әкімшілік деректерін жинауға арналған нысанды (бұдан әрі – Нысан) жазып-толтыру жөнінде бірыңғай талаптарды айқындайды.

      2. Ұйым нысанды есепті кезең соңындағы жағдай бойынша тоқсан сайын жазып-толтырады.

      3. "Жалпы сақтандыру" саласы бойынша қызметін жүзеге асыратын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары Нысанның 1-3, 4.1, 4.3, 5.1-5.3-кетесін жазып-толтырады.

      4. "Өмірді сақтандыру" саласы бойынша қызметін жүзеге асыратын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары Нысанның 1-3, 4.1, 4.3, 5.1-кестесін жазып-толтырады.

      5. Нысанды жазып-толтыру кезінде пайдаланылатын өлшем бірлігі теңгемен және пайыздармен (үтірден кейін екінші белгіге дейін) белгіленеді. 500 (бес жүз) теңгеден аз сома 0 (нөлге) дейін дөңгелектенеді, ал 500 (бес жүз) теңгеге тең және одан жоғары сома 1000 (бір мың) теңгеге дейін дөңгелектенеді.

      6. Нысанға бірінші басшы немесе Нысанға қол қоюға уәкілетті адам, сондай-ақ тәуекелдерді басқару жөніндегі бөлімшенің басшысы қол қояды.

  Сақтандыру
(қайта сақтандыру)
ұйымдары және
Қазақстан Республикасының
бейрезидент-сақтандыру
(қайта сақтандыру)
ұйымдарының филиалдары үшін
тәуекелдерді басқару және ішкі
бақылау жүйесін қалыптастыру
қағидаларына
3-1-қосымша

      Ескерту. 3-1-қосымшаның оң жақ жоғарғы бұрышы жаңа редакцияда – ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 24.02.2021 № 43 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

  Нысан

      Ескерту.Қағида 3-1-қосымшамен толықтырылды - ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 22.12.2020 № 126 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

Әкімшілік деректерді жинауға арналған нысан

      Қайда ұсынылады: қаржы нарығы мен қаржы ұйымдарын реттеу, бақылау және қадағалау жөніндегі уәкілетті органға

      Әкімшілік деректер нысан http://finreg.kz интернет-ресурсына орналастырылды

      "Жалпы сақтандыру" саласы бойынша қызметті жүзеге асыратын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының тәуекелдерін бағалау жүйесінің коэффициенттерін талдау

      Әкімшілік деректер нысанының индексі: RASA_1NL

      Кезеңділігі: жыл сайын

      Есепті кезең: 20__ жылғы "___" ________ жағдай бойынша

      Ақпаратты ұсынатын тұлғалар тобы: "жалпы сақтандыру" саласы бойынша қызметті жүзеге асыратын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары

      Нысан

      _________________________________________________________

      (сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының атауы)

Тәуекелдерді бағалау жүйесі коэффициентінің атауы

Мәні

Стандартты диапазон

Тәуекелдер

Қысқаша сипаты/ұсынымдар

Стандартты диапазоннан ауытқыған кезде қысқаша түсіндірме (есепті жыл үшін)

өткен есепті кезеңнің, %-бен

есепті жылдың, %-бен

1

2

3

4

5

6

7

К1 "Капиталға сақтандыру сыйлықақылары"



К1<300%

андеррайтинг, стратегиялық

К1 қайта сақтандыру үлесін ескермей, шығындарды өтеуге арналған капитал барабарлығын бағалайды. Тәуекелді толық бағалау үшін К1 талдауы К2 және К5 ескере отырып жүргізіледі. К1>300% капиталға қатысты рұқсат етілген тәуекелдің ұлғаюын көрсетеді.


К2 "Капиталға таза сақтандыру сыйлықақылары"



K2<200%

андеррайтинг, стратегиялық

К2 қайта сақтандыруға берілген сақтандыру сыйлықақыларын ескере отырып, шығындарды өтеуге арналған капитал барабарлығын бағалайды. К2 мәні жоғарырақ болуына қарай, капиталға тәуекел де көбірек болады. К2 талдау кезінде К5 талдау жүргізіледі.

К2>200% капиталға қатысты рұқсат етілген тәуекелдің ұлғаюын көрсетеді.


К3 "Таза сақтандыру сыйлықақыларындағы өзгеріс"



-33%<K3<33%

андеррайтинг, стратегиялық

К3 операциялық қызметтегі/ менеджментегі тұрақтылықты/тұрақсыздықты бағалайды.

К3 біршама ұлғаюы бизнестің кеңеюін (сақтандырудың жаңа сыныптары бойынша сатудың ұлғаюы, географиялық жерлердің кеңеюі) көрсетеді. Таза сыйлықақылардың біршама қысқаруы сақтандырудың жекелеген сыныптары бойынша сатудың тоқтап тұрғанын/қысқарғанын, нарық үлесі залалын, қайта сақтандырудың ұлғаюын көрсетеді. Бағалау кезінде К9 активтер бағасы және К11, К12, К13 резервтерінің барабарлығы, сондай-ақ К4 қайта сақтандырудан түскен пайда ескеріледі.


К4 "Капиталға қайта сақтандырудан түскен пайда"



K4<15%

андеррайтинг, стратегиялық

К4 қайта сақтандыру қызметінен түскен кіріс үлесінің бағасын береді. К4>15% сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы менеджментінің болжамы бойынша капитал жеткіліксіздігін немесе капиталмен байланысты проблемаларды жасыру үшін К1, К2, К7, К10, К13 коэффициенттері мәндерінің жақсарғанын көрсетеді. К4>15% болған кезде, қайта сақтандырудан кіріс үлесін шегере отырып К1, К2, К7, К10, К13 қайта есептеледі.


К5 "Операциялық қызметтің 2 жылдық коэффициенті"



K5<100%

операциялық

К5 операциялық қызметтің пайдалылығын/шығындылығын бағалайды. К5>100% болған кезде, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы операциялық шығынды көтереді, К5<100% болған кезде операциялық кіріске ие болады. К5 құрамдас бөліктеріне: өтімділік коэффициентіне, шығындар коэффициентіне және инвестициялық қызметтен түскен кірістер коэффициентіне талдау жүргізіледі. К11, К13 бірге талдау жүргізу керек.


К6 "Инвестициялық кіріс"



5%<K6<20%

өтімділік, нарықтық, стратегиялық

К6 инвестициялық портфельдің жылдық кірісін пайыздық арақатынаста бағалайды. К6 мәні төмен болған кезде инвестициялық портфельдің құрылымына, "РЕПО" операцияларына, комиссиялық шығыстарға кеткен шығындарға және басқаларына талдау жүргізіледі. К6 мәні жоғары болған кезде тәуекелдері жоғары құралдарға инвестицияларға және еншілес ұйымның бас ұйымға дивидендтер төлеу саясатына талдау жүргізіледі.


К7 "Капиталдың өзгеруі"



-10%<K7<50%

операциялық, стратегиялық

К7 сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының бір жыл бойы қаржылық жағдайының жақсарғанын/ нашарлағанын бағалайды. К7>50% операциялық қызметтің тұрақсыздығын, сақтандыру холдингі ішінде капиталдың ағылуын, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының недәуір өсуін немесе қосылуын/қосуын көрсетеді.

К7<-10% болған кезде мыналардың өзгеруіне ықпал ететін факторлар айқындалады:

а) таза пайда (К5);

б) жұмсалмаған кіріс немесе шығын;

в) К8;

г) төленген дивидендтер;

д) К4;

е) есеп саясаты/есептілікті түзету;

ж) кейінге қалдырылған салық активтері;

з) танылмаған активтер;

и) акционерлер.


К8 "Түзетілген капиталдағы өзгеріс"



-10%<K8<25%

операциялық, стратегиялық

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының негізгі қызметінің нәтижелерін негізге ала отырып, қаржылық жағдайының жақсарғанын/ нашарлағанын бағалайды (жарғылық капиталды алуға және толықтыруды ескере отырып, негізгі қызметтің нақты бағасы). К8>25% операциялық қызметтің тұрақсыздығын, сақтандыру холдингі ішінде капитал ағылуын, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының маңызды өсуін немесе қосылуын/қосуын көрсетеді. К8<-10% болған кезде мыналардың өзгеруіне ықпал ететін факторлар айқындалады:

а) таза пайда (К5);

б) жұмсалмаған кірістің немесе зиянның;

в) резервтік капиталда;

г) күтілмеген тәуекелдер резервінде;

д) тұрақтандыру резервінде;

е) басқа резервтерде; ж) төленген дивидендтер;

з) есеп саясаты /есептілікті түзету.


К9 "Өтімді активтерге түзетілген міндеттемелер"



K9<100%

өтімділік

К9 сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының өзінің қысқа мерзімді міндеттемелерін орындау қабілетін бағалайды, сонымен қатар сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын тарату кезіндегі салдарларды шамамен бағалайды. Егер K9> 100% болса, K9 өткен жылдар серпінінде талдау жүргізіледі, резервтердің барабарлығы, бағалау, активтердің құрылымы мен өтімділігі тексеріледі.


К10 "Капиталға алынатын сақтандыру сыйлықақылары"



K10<20%

кредиттік

К10 капиталға қатысы дебиторлық берешектің үлесін бағалайды. Рұқсат етілген үлес 20% құрайды. 20% астам мәні болған кезде қайта сақтандырушылардан алынатын сомаға, сақтанушылардан (қайта сақтанушылардан) және делдалдардан 90 күннен астам мерзімі өткен берешектің болуына алынатын сақтандыру сыйлықақыларына және осындай активтерді тану орындылығына талдау жүргізіледі.


К11 "Капиталға мәлімделген шығындардың бір жылғы дамуы"



-10%<K11<10%

сақтандыру резервтері

К11 бір жыл бұрын мәлімделген, бірақ реттелмеген залалдардың дамуын бағалайды. К11 оң мәні болған кезде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы резервтерді жеткіліксіз қалыптастырған, ал К11 теріс мәні болған кезде резервтер артылуымен қалыптастырылды. К11 мәніне К12 мәнімен бірге талдау жүргізіледі.


К12 "Капиталға мәлімделген шығындардың екі жылғы дамуы"



-10%<K12<10%

сақтандыру резервтері

К12 екі жыл бұрын мәлімделген, бірақ реттелмеген залалдардың дамуын бағалайды. К12 оң мәні кезде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы резервтерді жеткіліксіз қалыптастырған, ал К12 теріс мәні болған кезде резервтер артылып қалыптастырылды. К12 мәніне К11 мәнімен бірге талдау жүргізіледі.


К13 "Капиталға ағымдағы резервтердің дефицитін (профицитін) бағалау"



-12%<K13<12%

сақтандыру резервтері

К13 ағымдағы резервтердің барабарлығын бағалайды. Тапшылық (профицит) болжанатын және нақты резервтер арасындағы айырманы білдіреді. К13 оң мәні кезде резервтер жеткіліксіз қалыптастырған, ал К13 теріс мәні болған кезде резервтер артылып қалыптастырылды.


      Ескерту: әкімшілік деректерді жинауға арналған нысанды толтыру бойынша түсіндірме осы нысанға қосымшада келтірілген.

      Стандартты диапазон шегінен шығатын тәуекелдерді бағалау жүйесінің коэффициенттері бойынша түсіндірме

      ____________________________________________________________________

      ____________________________________________________________________

      ____________________________________________________________________

      ____________________________________________________________________

Атауы ________________________________

Мекенжайы ________________________________

Телефоны __________________________________________________________

Электрондық поштаның мекенжайы_____________________________________

      Бірінші басшы немесе оның талдауға қол қоюға уәкілетті тұлғасы

      ____________________________________________________ _______________

      тегі, аты және әкесінің аты (ол бар болса)            қолы, телефоны

      Тәуекелдері басқару жөніндегі бөлімшенің басшысы

      ____________________________________________________ _______________

      тегі, аты және әкесінің аты (ол бар болса)            қолы, телефоны

      Орындаушы

      ____________________________________________________ ________________

      тегі, аты және әкесінің аты (ол бар болса)            қолы, телефоны

      Күні 20__ жылғы "____" ______________

  "Жалпы сақтандыру" саласы
бойынша қызметті жүзеге
асыратын сақтандыру (қайта
сақтандыру) ұйымының
тәуекелдерді бағалау жүйесі
коэффициенттерін талдау
нысанына қосымша

Әкімшілік деректерді жинауға арналған нысанды толтыру бойынша түсіндірме "Жалпы сақтандыру" саласы бойынша қызметті жүзеге асыратын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының тәуекелдерді бағалау жүйесі коэффициенттерін талдау (индексі – RASA_1NL, кезеңділігі – жыл сайын) 1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Осы әкімшілік деректерді жинауға арналған нысанды толтыру бойынша түсіндірме (бұдан әрі - Түсіндірме) "Жалпы сақтандыру" саласы бойынша қызметті жүзеге асыратын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының тәуекелдерді бағалау жүйесі коэффициенттерін талдау" әкімшілік деректерді жинауға арналған нысанды (бұдан әрі - Нысан) толтыру бойынша бірыңғай талаптарды айқындайды.

      2. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы нысанды есепті кезең соңындағы жағдай бойынша жыл сайын толтырады.

      3. Талдаудың 2 және 3-бағандарында тиісінше өткен есепті жылдың және есепті жылдың коэффициенттерінің мәндері пайызбен (үтірден кейін екінші белгіге дейін) көрсетіледі.

      4. Нысанға бірінші басшы немесе оның талдауға қол қоюға уәкілетті тұлғасы, тәуекелдерді басқару жөніндегі бөлімшенің басшысы және орындаушы қол қояды.

2-тарау. Нысанды толтыру бойынша түсіндірме

      5. "Капиталға сақтандыру сыйлықақылары" К1 коэффициенті мынадай формула бойынша есептеледі:



      мұндағы:

      ССt – есепті күнгі жағдай бойынша сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бойынша қабылданған, сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарын бұзуға байланысты шығыстар шегерілген сақтандыру сыйлықақылары;

      Кt – есепті күнгі жағдай бойынша меншікті капитал.

      6. "Капиталға таза сақтандыру сыйлықақылары" К2 коэффициенті мынадай формула бойынша есептеледі:



      мұндағы:

      ССТСt – есепті күнгі жағдай бойынша сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бойынша қабылданған, сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарын бұзуға байланысты шығыстар шегерілген сақтандыру сыйлықақыларының таза сомасы;

      Кt – есепті күнгі жағдай бойынша меншікті капитал.

      7. "Таза сақтандыру сыйлықақылардағы өзгеріс" К3 коэффициенті мынадай формула бойынша есептеледі:



      мұндағы:

      ССТСt – есепті күнгі жағдай бойынша сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бойынша қабылданған, сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарын бұзуға байланысты шығыстар шегерілген сақтандыру сыйлықақыларының таза сомасы;

      ССТСt-1 – есепті күннің алдындағы күнгі жағдай бойынша сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бойынша қабылданған, сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарын бұзуға байланысты шығыстар шегерілген сақтандыру сыйлықақыларының таза сомасы.

      8. "Капиталға қайта сақтандырудан түскен пайда" К4 коэффициенті мынадай формула бойынша есептеледі:



      мұндағы:

      ҚСПt – есепті күнгі жағдай бойынша қайта сақтандыру қызметінен түскен пайда;

      КСt – есепті күнгі жағдай бойынша сақтандыру қызметі бойынша комиссиялық сыйақы түріндегі кірістер;

      ҚСБСt – есепті күнгі жағдай бойынша қайта сақтандыруға берілген сақтандыру сыйлықақылар;

      ЕССҚСАөзгt – есепті күнгі жағдай бойынша еңбек сіңірілмеген сыйлықақылар бойынша қайта сақтандыру активтерінің өзгеруі;

      ЕССҚСАt – есепті күнгі жағдай бойынша еңбек сіңірілмеген сыйлықақылар бойынша қайта сақтандыру активтері (құнсыздану резервтері шегерілген);

      Кt – есепті күнгі жағдай бойынша меншікті капитал.

      9. "Операциялық қызметтің 2 жылдық коэффициенті" К5 коэффициенті мынадай формула бойынша есептеледі:



      мұндағы:

      ЗК2-л – шағынның 2 жылдық коэффициенті;

      ШКЗ2-л – шығынның 2 жылдық коэффициенті;

      ИҚ2-л – инвестициялық қызметтің 2 жылдық коэффициенті;

      СТТСt – есепті күнгі жағдай бойынша сақтандыру төлемдерінің таза сомасы;

      СТТСt-1 – есепті күннің алдындағы күнгі жағдай бойынша сақтандыру төлемдерінің таза сомасы;

      ШРӨТСt – есепті күнгі жағдай бойынша шығындар резервтеріндегі өзгерістердің таза сомасы;

      ШРӨТСt-1 – есепті күннің алдындағы күнгі жағдай бойынша шығындар резервтеріндегі өзгерістердің таза сомасы;

      РШрt – есепті күнгі жағдай бойынша реттеу шығыстары;

      РШрt-1 – есепті күннің алдындағы күнгі жағдай бойынша реттеу шығыстары;

      ЕССТСt – есепті күнгі жағдай бойынша еңбек сіңірілген сыйақылардың сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарын бұзуға байланысты шығыстар шегерілген таза сомасы;

      ЕССТСt-1 – есепті күннің алдындағы күнгі жағдай бойынша еңбек сіңірілген сыйақылардың сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарын бұзуға байланысты шығыстар шегерілген таза сомасы;

      ТШt – есепті күнгі жағдай бойынша таза шығыстар;

      ТШt-1 – есепті күннің алдындағы күнгі жағдай бойынша таза шығыстар;

      ССТСt – есепті күнгі жағдай бойынша сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бойынша қабылданған, сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарын бұзуға байланысты шығыстар шегерілген сақтандыру сыйлықақыларының таза сомасы;

      ССТСt-1 – есепті күннің алдындағы күнгі жағдай бойынша сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бойынша қабылданған, сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарын бұзуға байланысты шығыстар шегерілген сақтандыру сыйлықақыларының таза сомасы;

      ИҚКt – есепті күнгі жағдай бойынша инвестициялық қызметтен түскен, сыйақы төлеуге байланысты шығыстар шегерілген кірістер;

      ИҚКt-1 – есепті күннің алдындағы күнгі жағдай бойынша инвестициялық қызметтен түскен, сыйақы төлеуге байланысты шығыстар шегерілген кірістер.

      10. "Инвестициялық кіріс" К6 коэффициенті мынадай формула бойынша есептеледі:



      мұндағы:

      ИҚКt – есепті күнгі жағдай бойынша инвестициялық қызметтен түскен, сыйақы төлеуге байланысты шығыстар шегерілген кірістер;

      АҚжИнвt-1 – есепті күннің алдындағы күнгі жағдай бойынша ақша қаражаты және инвестициялар ("РЕПО" операциялары шегерілген), мыналардың сомасы болып табылады:

      1) есепті күннің алдындағы күнгі жағдай бойынша ақша қаражаты мен ақша қаражаты баламаларының;

      2) есепті күннің алдындағы күнгі жағдай бойынша орналастырылған қаражат салымдарының (құнсыздану резервтері шегерілген);

      3) есепті күннің алдындағы күнгі жағдай бойынша "кері РЕПО" операцияларының;

      4) есепті күннің алдындағы күнгі жағдай бойынша өзгерістері пайда немесе шығындар құрамында көрсетілетін әділ құн бойынша бағаланатын бағалы қағаздардың;

      5) есепті күннің алдындағы күнгі жағдай бойынша сату үшін қолда бар бағалы қағаздардың (құнсыздану резервтері шегерілген);

      6) есепті күннің алдындағы күнгі жағдай бойынша аффинирленген бағалы металдардың;

      7) есепті күннің алдындағы күнгі жағдай бойынша туынды бағалы қағаздардың;

      8) есепті күннің алдындағы күнгі жағдай бойынша өтеуге дейін ұсталатын бағалы қағаздардың (құнсыздану резервтері шегерілген);

      9) есепті күннің алдындағы күнгі жағдай бойынша басқа заңды тұлғалардың капиталына инвестициялардың;

      10) есепті күннің алдындағы күнгі жағдай бойынша инвестициялық мүліктің;

      АҚжИнвt – есепті күнгі жағдай бойынша ақша қаражаты және инвестициялар ("РЕПО" операциялары шегерілген), мыналардың сомасы болып табылады:

      1) есепті күнгі жағдай бойынша ақша қаражаты мен ақша қаражаты баламаларының;

      2) есепті күнгі жағдай бойынша орналастырылған қаражат салымдарының (құнсыздану резервтері шегерілген);

      3) есепті күнгі жағдай бойынша "кері РЕПО" операцияларының;

      4) есепті күнгі жағдай бойынша өзгерістері пайда немесе зиян құрамында көрсетілетін әділ құн бойынша бағаланатын бағалы қағаздардың;

      5) есепті күнгі жағдай бойынша сату үшін қолда бар бағалы қағаздардың (құнсыздану резервтері шегерілген);

      6) есепті күнгі жағдай бойынша аффинирленген бағалы металдардың;

      7) есепті күнгі жағдай бойынша туынды бағалы қағаздардың;

      8) есепті күнгі жағдай бойынша өтеуге дейін ұсталатын бағалы қағаздардың (құнсыздану резервтері шегерілген);

      9) есепті күнгі жағдай бойынша басқа заңды тұлғалардың капиталына инвестициялардың;

      10) есепті күнгі жағдай бойынша инвестициялық мүліктің.

      10. "Капиталдың өзгеруі" К7 коэффициенті мынадай формула бойынша есептеледі:



      мұндағы:

      Кt – есепті күнгі жағдай бойынша меншікті капитал;

      Кt-1 – өткен есепті күнгі жағдай бойынша меншікті капитал.

      11. "Түзетілген капиталдағы өзгеріс" К8 коэффициенті мынадай формула бойынша есептеледі:



      мұндағы:

      Кt – есепті күнгі жағдай бойынша меншікті капитал;

      Кt-1 – өткен есепті күнгі жағдай бойынша меншікті капитал;

      DЖКt – жарғылық капиталдағы өзгеріс, есепті күнгі жарғылық капиталдың және өткен есепті күнгі жарғылық капиталдың сомалары арасындағы айырма ретінде есептеледі.

      12. "Өтімді активтерге түзетілген міндеттемелер" К9 коэффициенті мынадай формула бойынша есептеледі:



      мұндағы:

      Міндеттемелерt – есепті күнгі болашақ кезеңдердегі кіріс шегерілген міндеттемелердің жалпы сомасы;

      ӨЖАt – есепті күнгі жағдай бойынша Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 14794 болып тіркелген Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2016 жылғы 26 желтоқсандағы № 304 қаулысымен бекітілген сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының және сақтандыру тобының пруденциялық нормативтерінің және сақталуға міндетті өзге де нормалар мен лимиттердің нормативтік мәндерінің және оларды есептеу әдістемесінің 38-тармағында көрсетілген өтімділігі жоғары активтердің құны ("РЕПО" операциялары бойынша міндеттемелерді шегергенде).

      13. "Капиталға алынатын сақтандыру сыйлықақылары" К10 коэффициенті мынадай формула бойынша есептеледі:



      мұндағы:

      СПкПt – есепті күнгі жағдай бойынша сақтанушылардан (қайта сақтанушылардан) және делдалдардан (құнсыздануға резервтерді шегере отырып) алатын сақтандыру сыйлықақылары;

      Кt – есепті күнгі жағдай бойынша меншікті капитал.

      14. "Капиталға мәлімделген шығындардың бір жылғы дамуы" К11 коэффициенті мынадай формула бойынша есептеледі:



      мұндағы:

      Кt-1 – өткен есепті күнгі жағдай бойынша меншікті капитал;

      МРШРt* – мәлімделген, бірақ реттелмеген шығындар таза резерві (бұдан әрі - МРШР) есепті күнгі жағдай бойынша t-1 дейінгі күні болған және мәлімделген шығын бойынша;

      МРШРt-1 –өткен есепті күнгі жағдай бойынша таза МРШР;

      СТt – қайта сақтандырушының үлесін есептемегенде және кері талап ету бойынша өтемді шегере отырып, t-1 дейінгі күні болған және мәлімделген шығын бойынша есепті кезеңде төленген сақтандыру төлемдері;

      РШt – t-1 дейінгі күні болған және мәлімделген шығын бойынша есепті кезеңде төленген шығынды реттеу шығыстары.

      15. "Капиталға мәлімделген шығындардың екі жылғы дамуы" К12 коэффициенті мынадай формула бойынша есептеледі:



      мұндағы:

      Кt-2 – t-2 күнгі жағдай бойынша меншікті капитал;

      МРШРt** – есепті күнгі жағдай бойынша t-2 дейінгі күні болған және мәлімделген шығын бойынша таза МРШР;

      МРШРt-2 – t-2 күнгі жағдай бойынша таза МРШР;

      СТt,t-1 – қайта сақтандырушының үлесін есептемегенде және кері талап ету бойынша өтемді шегере отырып, t-2 дейінгі күні болған және мәлімделген шығын бойынша есепті кезеңде және өткен кезеңде төленген сақтандыру төлемдері;

      РШt,t-1 – t-2 дейінгі күні болған және мәлімделген шығын бойынша есепті кезеңде және өткен кезеңде төленген шығынды реттеу шығыстары.

      Қызметті кемінде үш жыл жүзеге асырған сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы осы коэффициентті есептемейді.

      16. "Капиталға ағымдағы резервтердің дефицитін (профицитін) бағалау" К13 коэффициенті мынадай формула бойынша есептеледі:



      мұндағы:

      Кt - есепті күнгі жағдай бойынша меншікті капитал;

      ТЕСt – есепті күнгі жағдай бойынша сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарын бұзуға байланысты шығыстар шегерілген еңбек сіңірілген сыйлықақылардың таза сомасы;

      РШt – есепті күнге шығындар резерві;

      ТЕСt-1 – өткен есепті күнгі жағдай бойынша сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарын бұзуға байланысты шығыстар шегерілген еңбек сіңірілген сыйлықақылардың таза сомасы;

      ТЕСt-2 – екінші өткен есепті күнгі жағдай бойынша сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарын бұзуға байланысты шығыстар шегерілген еңбек сіңірілген сыйлықақылардың таза сомасы;

      СРОК – сыйлықақының резервтерге орташа коэффициенті;

      СТt – қайта сақтандырушының үлесін есептемегенде және кері талап ету бойынша өтемді шегере отырып, t-1 дейінгі күні болған және мәлімделген шығын бойынша есепті кезеңде төленген сақтандыру төлемдері;

      РШt,t-1 – t-1 дейінгі күні болған және мәлімделген шығын бойынша есепті кезеңде төленген шығынды реттеу шығыстары;

      СТt,t-1 – қайта сақтандырушының үлесін есептемегенде және кері талап ету бойынша өтемді шегере отырып, t-2 дейінгі күні болған және мәлімделген шығын бойынша есепті кезеңде және өткен кезеңде төленген сақтандыру төлемдері;

      РШt,t-2 - t-2 дейінгі күні болған және мәлімделген шығын бойынша есепті кезеңде және алдыңғы кезеңде төленген шығынды реттеу шығыстары;

      МРШРt* - t-1 дейінгі күні болған және мәлімделген шығын бойынша есепті күнгі жағдай бойынша таза МРШР;

      МРШРt** - t-2 дейінгі күні болған және мәлімделген шығын бойынша есепті күні жағдай бойынша таза МРШР;

      МРШРt-1 – есепті күннің алдындағы күнгі жағдай бойынша таза МРШР;

      БМШРt-1 – есепті күннің алдындағы күнгі жағдай бойынша болған, бірақ мәлімделмеген шығынның таза резерві (бұдан әрі – БМШР);

      МРШРt-2 – есепті күннің алдындағы екінші күнгі таза МРШР;

      РПНУt-2 – есепті күннің алдындағы екінші күнгі таза БМШР.

      Осы коэффициентті есептеуді қызметін үш жылдан аз жүзеге асыратын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы жүргізбейді.

      Ескерту. 16-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 23.01.2023 № 1 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

  Сақтандыру
(қайта сақтандыру)
ұйымдары және
Қазақстан Республикасының
бейрезидент-сақтандыру
(қайта сақтандыру)
ұйымдарының филиалдары үшін
тәуекелдерді басқару және ішкі
бақылау жүйесін қалыптастыру
қағидаларына
3-2-қосымша

      Ескерту. 3-2-қосымшаның оң жақ жоғарғы бұрышы жаңа редакцияда – ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 24.02.2021 № 43 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      Нысан

      Ескерту.Қағида 3-2-қосымшамен толықтырылды - ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 22.12.2020 № 126 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

Әкімшілік деректерді жинауға арналған нысан

      Қайда ұсынылады: қаржы нарығы мен қаржы ұйымдарын реттеу, бақылау және қадағалау жөніндегі уәкілетті органға

      Әкімшілік деректер нысаны http://finreg.kz интернет-ресурсына орналастырылды

      "Өмірді сақтандыру" саласы бойынша қызметін жүзеге асыратын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының тәуекелдерін бағалау жүйесінің коэффициенттерін талдау

      Әкімшілік деректер нысанының индексі: RASA_2LI

      Кезеңділігі: жыл сайын

      Есепті кезең: 20__ "___" ________ жағдай бойынша

      Ақпаратты ұсынатын тұлғалар тобы: "өмірді сақтандыру" саласы бойынша қызметті жүзеге асыратын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары

      Нысан

      _________________________________________________________

      (сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының атауы)

Тәуекелдерді бағалау жүйесі коэффициентінің атауы

Мәні

Стандарттық ауқым

Тәуекелдер

Қысқаша сипаты /ұсынымдар

Стандарттық ауқымнан ауытқулар кезіндегі қысқаша түсіндірме (есепті жыл үшін)

өткен есепті жылға, %-бен

есепті жылға, %-бен

1

2

3

4

5

6

7

К1
"Түзетілген капиталдың өзгеруі"



-10%<K1<50%

операциялық, стратегиялық

K1 сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының бір жыл ішіндегі қаржылық жағдайының жақсаруын / нашарлауын бағалайды.
К1> 50% операциялық қызметтің тұрақсыздығын, сақтандыру холдингіндегі капитал ағынын, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының едәуір өсуін немесе қосылуын/қосуын көрсете алады.
K1 <-10% болғанда, өзгерістерге әсер ететін факторларды анықтау қажет.
Мынадай әсер етуі мүмкін факторлар: а) төленген дивидендтер; б) инвестициялар бойынша іске асырылмаған кіріс немесе залал; в) қайта бағалау нәтижесінде резервтердің өзгеруі; г) танылмаған активтердегі өзгерістер; д) бухгалтерлік есеп қағидаттарының өзгеруі; е) салық салу жүйесіндегі өзгерістер.


К2 "Капиталдың өзгеруі"



-10%<K2<50%

операциялық, стратегиялық

К2 сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының негізгі қызметінің нәтижелері бойынша (жарғылық капиталды алу мен толықтыруды ескере отырып, негізгі қызметті нақты бағалау) қаржылық жағдайдың жақсаруын/ нашарлауын бағалайды.
K2 K1-мен бірге қарастырылуы керек. Егер K2 коэффициентінің нәтижесі K1 коэффициентінің нәтижесінен жоғары болса, онда бұл күшті бас ұйымды немесе акционер мен капиталды жеткілікті деңгейде ұстап тұрғысы келетін байланысты тұлғалар тарапынан қолдауды көрсете алады. Осыған байланысты талдау кезінде бас ұйымның, сақтандыру тобының тұрақтылығы, сондай-ақ қосымша капиталды қаржыландыратын активтердің сипатын тексеру ескерілуі тиіс.
Егер қосымша капиталдандыруға қарамастан, K2 теріс мән алса немесе ауқымның төменгі шегінен асып кетсе, онда капиталдың азаю себептері мен артық шығу себептерін төмендеу және үрдіс себептерін анықтау үшін талдау керек.
Егер K2 бірнеше жыл бойына теріс үрдісті көрсетсе, онда сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының операциялық қызметінде проблемалар туындауы мүмкін.


К3 "Пайдалылық"



К3>0%

операциялық

K3 сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының активтерді пайда табу үшін пайдалану мүмкіндігінің бағасын береді.
Пайдалылық деңгейіне әсер етуі мүмкін факторлар: а) өлім мен аурушаңдық деңгейі;
б) инвестициялық кірістің жеткіліктілігі К4;
в) комиссиялық шығыстар деңгейі; г) міндетті резервтік талаптар, қолданыстағы пайыздық мөлшерлемелер және өлім көрсеткіштері.


К4 "Инвестициялық кірістің жеткіліктілігі"



125%<K4<900%

нарықтық,
стратегиялық, сақтандыру резервтері

К4 сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының міндеттемелері бойынша пайыздық талаптарды қанағаттандыру үшін инвестициялық кірістің жеткіліктігін бағалайды.
К4 деңгейіне әсер етуі мүмкін факторлар: а) ұзақ мерзімді келешекте үлкен табыс алуға бағытталған алыпсатарлық инвестициялар, аралық кезеңде аз кірісті қамтамасыз етеді; б) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының еншілес ұйымдарына немесе акционердің кәсіпорындарына салған ірі инвестициялар; в) кеңсе үй-жайларын қамтамасыз етуге ірі инвестициялар; г) салық салынбайтын облигацияларға ірі инвестициялар; д) жоғары инвестициялық шығындар.
Егер K4 соңғы екі жыл ішінде стандартты диапазоннан асып кетсе, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы жағдайды жақсарту және келешекте нашарлауына жол бермеу үшін шаралар қабылдауы керек.


К5 "Танылмайтын активтердің танылатын активтерге қатынасы"



К5<10%

өтімділік, кредиттік

К5 сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы сатып алған танылмаған активтердің немесе қауіпті активтердің дәрежесін, активтер құрылымының тиімділігін бағалайды.
Талдау кезінде танылмаған активтердің сипатын және активтерді осы санатқа енгізу себептерін анықтау, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қаржылық жағдайына танылмаған активтердің әсерін анықтау үшін капиталмен танылмаған активтер сомасын салыстыру ұсынылады.
Талдау кезінде
К8 қайта сақтандыруға берілген сыйлықақылардың сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бойынша қабылданған сыйлықақыларға қатынасы ескеру ұсынылады.


К6 "Дюрацияның салыстырмалы өзгеруі"



К6>0%

кредиттік, өтімділік,
операциялық

K6 инвестиция мен міндеттеме арасындағы алшақтықты бағалауды ұсынады.
К6>0% инвестицияларды қайтару мен міндеттемелерді орындау мерзімдері арасындағы алшақтықтың азаюын жиынтық портфель бойынша, сондай-ақ өткен жылмен салыстырғанда 10 жылдан астам мерзімдері бар инвестициялар мен міндеттемелер бойынша көрсетеді.
К6≤0% инвестицияларды қайтару және міндеттемелерді орындау арасындағы айырмашылықтың өсуін / өзгермеуін жиынтық портфель бойынша, сондай-ақ өткен жылмен салыстырғанда 10 жылдан астам өтеу мерзімі бар инвестициялар мен міндеттемелерді орындау бойынша көрсетеді.
Талдау кезінде К10 сыныптары бойынша сақтандыру сыйлықақыларының құрылымының өзгеруін және K11 танылған активтері құрылымының өзгеруін зерттеу қажет.


К7 "Үлестес және (немесе) ерекше байланыстағы тұлғалардың капиталға инвестициялары"



К7<20%

кредиттік, өтімділік,
нарықтық

К7 үлестес және (немесе) байланысты тұлғалардың капиталына салымдарды бағалайды.
К7>20% болған кезде
сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының инвестициясы және оған үлестес және (немесе) байланысты тұлғалардан тиесілі сома егер үлестес және (немесе) байланысты тұлғаларға салымдар сомасы үлкен болғаны сияқты сақтанушылардың мүдделерін қорғауға сәйкес келетін-келмейтіндігін айқындау қажет, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымында жоғары өтімсіздік немесе төмен кірістілік болуы мүмкін.


К8 "Қайта сақтандыруға берілген сыйлықақылардың сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бойынша қабылданған сыйлықақыларға қатынасы"



K8<50%

андеррайтинг, қайта сақтандыру

К8 сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қайта сақтандыру қызметін бағалайды.
К8>50% болған кезде шығыс қайта сақтандырудың асып кетуі ықтимал,
статистикалық деректер, қайта сақтандырушыдан өтемақы және оның төлем қабілеттілігі негізінде ықтимал шығысты бағалау арқылы қайта сақтандырудың тиімділігін бағалау қажет.


К9 "Қол қойылған сыйлықақылардың өзгеруі"



-10%<K9<50%

андеррайтинг

К9 менеджменттегі операциялық қызметтің тұрақтылығын/тұрақсыздығын бағалайды.
К9>50% болған кезде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сақтандыру сыйлықақысы көлемінің бірден ұлғаюы, сақтандыру өнімдері түрлерінің өзгеруі, сату жүйесінің өзгеруі, сақтандырушылардың сақтандыру нарығынан кетуі, экономикалық саладағы өзгерістер, заңнамалық өзгерістер, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акционерінің немесе менеджментінің ауысуы және т.б. ықтимал
К9<-10% болған кезде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сақтандыру сыйлықақысы көлемінің бірден азаюы, сақтандыру өнімдері түрлерінің өзгеруі, сату жүйесінің өзгеруі, сақтандыру нарығында жаңа сақтандырушылардың пайда болуы, экономикалық саладағы өзгерістер, заңнамалық өзгерістер, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акционерінің немесе менеджментінің ауысуы және т.б. болуы ықтимал.
Талдау кезінде сақтандыру сыйлықақылары құрылымының К10 сыныптар бойынша өзгеруін және К12 сақтандыру сыйлықақыларына қатысты резервтеудің өзгеруін ескеру ұсынылады.
Бұдан басқа өзгеріске ықпал еткен негізгі салаларды қарастыру қажет, менеджмент бизнес-жоспарын қаржылық орнықтылықты қолдау үшін қажетті ахуалды басқару нұсқауы бойынша бағалау қажет.


К10
"Сақтандыру сыйлықақыларының сыныптар бойынша құрылымының өзгеруі"



К10<5%

андеррайтинг, стратегиялық

К10 экономикалық ортадағы өзгерістерге, жаңа өнімдердің әзірленуіне және т.б. байланысты сату құрылымы мен бағытының өзгеруін бағалайды.
К10>50% болған кезде
сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сақтандыру сыйлықақысы көлемінің бірден ұлғаюы, сақтандыру өнімдері түрлерінің өзгеруі, сату жүйесінің өзгеруі, сақтандыру нарығынан сақтандырушылардың кетуі, экономикалық саладағы өзгерістер, заңнамалық өзгерістер, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акционерінің немесе менеджментінің ауысуы және т.б. ықтимал, бұл сақтандыру сыйлықақыларының құрылымын сыныптар бойынша өзгертуге әкеледі.
К10<-10% болған кезде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сақтандыру сыйлықақысы көлемінің бірден азаюы, сақтандыру өнімдері түрлерінің өзгеруі, сату жүйесінің өзгеруі, сақтандыру нарығында жаңа сақтандырушылардың пайда болуы, экономикалық саладағы өзгерістер, заңнамалық өзгерістер, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы акционерінің немесе менеджментінің ауысуы және т.б. ықтимал, бұл сақтандыру сыйлықақыларының құрылымын сыныптар бойынша өзгертуге әкеледі.
Талдау кезінде
К6 дюрацияның салыстырмалы өзгеруін, қол қойылған К9 сыйлықақылардың өзгеруін және К12 сақтандыру сыйлықақыларына қатысты резервтеудің өзгеруін ескеруді ұсынамыз.


К11 "Танылатын активтер құрылымының өзгеруі"



К11<5%

кредиттік, нарықтық, стратегиялық

К11 сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының инвестициялау құрылымы мен бағытының өзгеруін бағалайды.
К11>5% сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының инвестициялық саясаты өзгерістеріне, экономикалық ортадағы өзгерістеріне және т.б. байланысты инвестициялау құрылымы мен бағытының өзгеруін көрсетуі мүмкін.
Талдау кезінде
К6 дюрациясының салыстырмалы өзгеруін ескеру ұсынылады.


К12 "Сақтандыру сыйлықақыларына қатысты резервтеудің өзгеруі"



-20%<K12<20%

сақтандыру резервтері

К12 өткен жылмен салыстырғанда сыйлықақыларға резерв өсуінің өзгерістерін бағалайды.
Ауытқулар экономикалық ортадағы, сату жүйесіндегі өзгерістерге, сақтандыру нарығынан кетуге немесе
сақтандыру нарығында жаңа сақтандырушылардың пайда болуына, заңнамалық өзгерістерге, акционердің/менеджменттің ауысуы нәтижесіне т.б. байланысты
сату құрылымы мен бағытының өзгеруін білдіруі мүмкін.
Талдау кезінде қол қойылған К9 сыйлықақысының өзгеруін, сақтандыру сыйлықақылары құрылымының К10 сыныптар бойынша өзгерістерін ескеру ұсынылады.


      Ескерту: әкімшілік деректерді жинауға арналған нысанды толтыру бойынша түсіндірме осы нысанға қосымшада келтірілген.

      Стандарттық ауқым шегінен тыс тәуекелдерді бағалау жүйесінің коэффициенттері бойынша түсіндірме

      ____________________________________________________________________

      ____________________________________________________________________

      ____________________________________________________________________

      ____________________________________________________________________


Атауы ________________________________

Мекенжайы ________________________________


Телефоны __________________________________________________________


Электрондық пошта мекенжайы _______________________________________

      Бірінші басшы немесе оның талдауға қол қоюға уәкілетті тұлғасы

      ____________________________________________________ _______________

      тегі, аты және әкесінің аты (ол бар болса)            қолы, телефон

      Тәуекелдерді басқару бөлімшесінің басшысы

      ____________________________________________________ _______________

      тегі, аты және әкесінің аты (ол бар болса)            қолы, телефон

      Орындаушы

      ___________________________________________________ ________________

      тегі, аты және әкесінің аты (ол бар болса)            қолы, телефоны

      20___ жылғы "____" ___________________

  "Өмірді сақтандыру" саласы
бойынша қызметті жүзеге
асыратын сақтандыру (қайта
сақтандыру) ұйымының
тәуекелдерді бағалау жүйесінің
коэффициенттерін талдау
нысанына қосымша

Әкімшілік деректерді жинауға арналған нысанды толтыру бойынша түсіндірме "Өмірді сақтандыру" саласы бойынша қызметті жүзеге асыратын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының тәуекелдерді бағалау жүйесінің коэффициенттерін талдау (индекс – RASA_2LI, кезеңділігі – жыл сайын) 1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Осы әкімшілік деректерді жинауға арналған нысанды толтыру бойынша түсіндірме (бұдан әрі - Түсіндірме) "Өмірді сақтандыру" саласында қызметті жүзеге асыратын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының тәуекелдерді бағалау жүйесінің коэффициенттерін талдау" әкімшілік деректерді жинауға арналған нысанды (бұдан әрі - Нысан) толтыру бойынша бірыңғай талаптарды айқындайды.

      2. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы Нысанды есепті кезеңнің соңындағы жағдай бойынша жыл сайын толтырады.

      3. Талдаудың 2 және 3-бағандарында алдыңғы есепті жыл және тиісінше есепті жыл коэффициенттерінің мәндері көрсетіледі (пайызбен, үтірден кейін екінші таңбаға дейін).

      4. Нысанға бірінші басшы немесе оның талдауға қол қоюға уәкілетті тұлғасы, тәуекелдерді басқару жөніндегі бөлімшенің басшысы және орындаушы қол қояды.

2-тарау. Нысанды толтыру бойынша түсіндірме

      5. "Түзетілген капиталдың өзгеруі" К1 коэффициенті мынадай формула бойынша есептеледі:



      мұндағы:


– есепті күнге меншікті капитал;

– алдыңғы жылмен салыстырғанда жарғылық капиталдың өзгеруі;

– алдыңғы жылмен салыстырғанда қосымша төленген капиталдың өзгеруі;

– алдыңғы есепті күнге меншікті капитал.

      6. "Капиталдың өзгеруі" К2 коэффициенті мынадай формула бойынша есептеледі:



      мұндағы:

      Кt – есепті күнге меншікті капитал;

      Кt-1 – алдыңғы есепті күнге меншікті капитал.

      7. "Пайдалылық" К3 коэффициенті мынадай формула бойынша есептеледі:



      мұндағы:

      ТПt – есепті күнге салықтардан кейінгі жиынтық таза пайда (залал);

      Кt – есепті күнге кірістердің жалпы сомасы.

      8. "Инвестициялық кірістің жеткіліктілігі" К4 коэффициенті мынадай формула бойынша есептеледі:



      мұндағы:


– есепті күнге инвестициялық қызметтен түсетін нақты кіріс, теңгемен;

– есепті күнге сақтандыру өнімдері бойынша теңгемен салынған инвестициялық кіріс;

– есепті күнге өмірді сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары және аннуитет шарттары бойынша орын алмаған шығындар резерві;

– алдыңғы есепті күнге өмірді сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары және аннуитет шарттары бойынша орын алмаған шығындар;

– резервтік базис кірістілігінің мөлшерлемесі %-бен.

      9. "Танылмайтын активтердің танылатын активтерге қатынасы" К5 коэффициенті мынадай формула бойынша есептеледі:



      мұндағы:


– есепті күнге активтердің жалпы сомасы;

– есепті күнге олардың сапасы мен өтімділігі бойынша жіктелуін ескергендегі активтердің (бұдан әрі – СӨА) жалпы сомасы, баланс бойынша сома;

– есепті күнге мәлімделген, бірақ реттелмеген шығындар бойынша қайта сақтандыру активтері (құнсыздануға арналған резервтерді шегергенде).

      10. "Дюрацияның салыстырмалы өзгеруі" K6 коэффициенті екі есеп айырысу формуладан және рұқсат етілген мәндерден тұратын K61 және K62 екі бөліктен тұрады. K61 сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының портфелі бойынша барлық мерзімге есептеледі, ал K62 10 жылдан астам мерзімге есептеледі. Бұл ретте K6 мәні ең төменгі К61 және К62 мәндерін қабылдайды және мынадай формула бойынша есептеледі:



      мұндағы:


– есепті күнге инвестицияларды қайтару мерзімі;

– есепті күнге міндеттемелерді орындау мерзімі;

– алдыңғы есепті күнге инвестицияларды қайтару мерзімі;

– алдыңғы есепті күнге міндеттемелерді орындау мерзімі.

      Инвестицияны қайтару мерзімі өтеу күні бар әрбір инвестиция үшін жеке есептелген дюрациялар бойынша орташа өлшенген мәнді табу жолымен есептеледі.

      Міндеттемелерді орындау мерзімі әрбір сақтандыру шарты үшін жеке есептелген міндеттемелерді орындау мерзімдері бойынша орташа алынған мәнді табу жолымен есептеледі.

      10. "Үлестес және (немесе) ерекше байланыстағы тұлғалардың капиталға инвестициялары" К7 коэффициенті мынадай формула бойынша есептеледі:



      мұндағы:


– есепті күнге үлестес және (немесе) байланысты тұлғалар бойынша дебиторлық берешек;

– есепті күнге үлестес және (немесе) байланысты тұлғаларға инвестициялар;

– есепті күнге меншікті капитал.

      12. "Қайта сақтандыруға берілген сыйлықақылардың сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бойынша қабылданған сыйлықақыларға қатынасы" К8 коэффициенті сақтандырудың әр сыныбы бойынша есептеледі. Бұл ретте, K8 мәні мынадай формула бойынша есептелетін , арасында ең жоғары мәнді қабылдайды:



      мұндағы:

      ҚССt – i – ші сақтандыру сыныбы бойынша есепті күнге қайта сақтандыруға берілген сақтандыру сыйлықақылары;

      ССt – есепті күнге i – ші сақтандыру сыныбы бойынша шығыстарды шегергенде, сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарын бұзуға байланысты сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бойынша қабылданған сақтандыру сыйлықақылары.

      13. "Қол қойылған сыйлықақыларының өзгеруі" К9 коэффициенті мынадай формула бойынша есептеледі:



      мұндағы:

      ССt – есепті күнгі жағдай бойынша сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарын бұзуға байланысты шығыстарды шегергенде сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бойынша қабылданған сақтандыру сыйлықақылары;

      ССt-1 – алдыңғы есепті күнгі жағдай бойынша сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарын бұзуға байланысты шығыстарды шегергенде сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бойынша қабылданған сақтандыру сыйлықақылары.

      14. "Сақтандыру сыйлықақыларының сыныптар бойынша құрылымының өзгеруі" К10 коэффициенті мынадай формула бойынша есептеледі:



      мұндағы:


– есепті күнгі жағдай бойынша сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарын бұзуға байланысты шығыстарды шегергенде сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бойынша қабылданған сақтандырудың i- сыныбы бойынша сақтандыру сыйлықақылары;

– есепті күнгі жағдай бойынша сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарын бұзуға байланысты шығыстарды шегергенде сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бойынша қабылданған сақтандыру сыйлықақылары;

– алдыңғы есепті күнгі жағдай бойынша сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарын бұзуға байланысты шығыстарды шегергенде, сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бойынша қабылданған сақтандырудың i- сыныбы бойынша сақтандыру сыйлықақылары;

– алдыңғы есепті күнгі жағдай бойынша сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарын бұзуға байланысты шығыстарды шегергенде сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бойынша қабылданған сақтандыру сыйлықақылары;

– сақтандыру сыныптарының саны.

      15. "Танылатын активтер құрылымының өзгеруі" К11 коэффициенті мынадай формула бойынша есептеледі:



      мұндағы:


– есепті күнгі жағдай бойынша i -ші танылатын активтің сомасы, баланс бойынша сома;

– есепті күнгі жағдай бойынша танылатын активтердің сомасы, баланс бойынша сома;

–алдыңғы есепті күнгі жағдай бойынша i -ші танылатын активтің сомасы, баланс бойынша сома;

– алдыңғы есепті күнгі жағдай бойынша танылатын активтердің сомасы, баланс бойынша сома.

      Танылатын активтер ретінде Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 14794 болып тіркелген, Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының 2016 жылғы 26 желтоқсандағы № 304 қаулысымен белгіленген Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының және сақтандыру тобының пруденциялық нормативтерінің және сақталуға міндетті өзге де нормалар мен лимиттердің нормативтік мәндері мен есептеу әдістемелерінің 39-тармағына сәйкес СӨА анықтамасына жатқызылатын баланстық құны бойынша активтер қабылданады.

      К11 коэффициентін есептеу үшін танылатын активтердің құрылымы:

      1) ақша;

      2) салымдар;

      3) Қазақстан Республикасының мемлекеттік бағалы қағаздары;

      4) Қазақстан Республикасының жергілікті атқарушы органдары шығарған борыштық бағалы қағаздар;

      5) Қазақстан Республикасының заңды тұлғаларының мемлекеттік емес бағалы қағаздары;

      6) шет мемлекеттердің бағалы қағаздары;

      7) шетелдік эмитенттердің мемлекеттік емес бағалы қағаздары;

      8) халықаралық қаржы ұйымдары шығарған мемлекеттік емес борыштық бағалы қағаздар;

      9) қор биржасының ресми тізіміне енгізілген инвестициялық қорлардың бағалы қағаздары;

      10) пайлар;

      11) Қазақстан Республикасының заңды тұлғаларын исламдық қаржыландыру құралдары;

      12) өзге де активтер.

      16. "Сақтандыру сыйлықақыларына қатысты резервтеудің өзгеруі" К12 коэффициенті мына формула бойынша есептеледі:



      мұндағы:

      ССt – есепті күнгі жағдай бойынша сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарын бұзуға байланысты шығыстарды шегергенде сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бойынша қабылданған сақтандыру сыйлықақылары;

      ССt-1 – алдыңғы есепті күнгі жағдай бойынша сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарын бұзуға байланысты шығыстарды шегергенде сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бойынша қабылданған сақтандыру сыйлықақылары;

      СРt – есепті күнгі жағдай бойынша сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сақтандыру резервтерінің сомасы;

      СРt-1 – алдыңғы есепті күнгі жағдай бойынша сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сақтандыру резервтерінің сомасы;

      СРt-2 – екінші алдыңғы есепті күнгі жағдай бойынша сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сақтандыру резервтерінің сомасы.

      Осы коэффициентті есептеуді үш жылдан аз қызметін жүзеге асырған сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы жүргізбейді.

  Сақтандыру (қайта сақтандыру)
ұйымдары, Қазақстан
Республикасы бейрезидент-сақтандыру(қайта
сақтандыру) ұйымдарының филиалдары үшін тәуекелдерді
басқару және ішкі бақылау
жүйесін қалыптастыру
қағидаларына 4-қосымша
  Нысан

      Ескерту. 4-қосымша жаңа редакцияда – ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 23.01.2023 № 1 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      Әкімшілік деректерді жинауға арналған нысан

      Қайда ұсынылады: қаржы нарығы мен қаржы ұйымдарын реттеу, бақылау және қадағалау жөніндегі уәкілетті органға

      Әкімшілік деректер нысаны http://finreg.kz интернет-ресурсына орналастырылды

      "өмірді сақтандыру" саласында Қызметін жүзеге асыратын сақтандыру ұйымдарына арналған гэп-таладау

      Әкімшілік деректер нысанының индексі: GAP-LI1

      Кезеңділігі: тоқсан сайын

      Есепті кезең: 20___ жылғы "___" _______________ жағдай бойынша

      Ақпаратты ұсынатын тұлғалар тобы: "өмірді сақтандыру" саласында қызметін жүзеге асыратын сақтандыру ұйымдары

      Ұсыну мерзімі: ай сайын, есепті тоқсаннан кейінгі айдың 15 (он бесінші) жұмыс күнінен кешіктірмей

      _________________________________________________________

      (сақтандыру ұйымының атауы)

      (мың теңге)


Өтегенге дейінгі мерзім

1 айға дейін

1 айдан
3 айға дейін

3-айдан 6 айға дейін

6 айдан 1 жылға дейін

1жылдан
3 жылға дейін

3- жылдан
5 жылға дейін

5-жылдан
10 жылға дейін

10 жылдан астам

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

1

Активтер









1.1

Ақша - барлығы









1.2

Салымдар - барлығы, оның ішінде:









1.2.1

мынадай талаптардың біріне сәйкес келетін: күмәнді борыштар бойынша резервті шегергенде, Standard & Poor's (Стандард энд Пурс) агенттігінің халықаралық шкаласы бойынша "ВВ-"-тен төмен емес ұзақ мерзімді кредиттік рейтингі немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі немесе Standard & Poor's (Стандард энд Пурс) ұлттық шкаласы бойынша "kzBB"-тен төмен емес рейтингтік бағасы немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар (негізгі борыштың және есептелген сыйақының сомаларын есептегенде); күмәнді борыштар бойынша резервті шегергенде Standard & Poor's (Стандард энд Пурс) агенттігінің халықаралық шкаласы бойынша "А-"-тен төмен емес шетел валютасындағы ұзақ мерзімді кредиттік рейтингі немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар бейрезидент-бас банктері резидент-еншілес банктер болып табылатын Қазақстан Республикасының екінші деңгейдегі банктеріндегі салымдар (негізгі борыштың және есептелген сыйақының сомаларын есептегенде)









1.2.2

күмәнді борыштар бойынша резервті шегергенде, Standard & Poor's (Стандард энд Пурс) агенттігінің халықаралық шкаласы бойынша "В"-дан "В+"-ке дейінгі ұзақ мерзімді рейтингі немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі немесе Standard & Poor's (Стандард энд Пурс) ұлттық шкаласы бойынша "kzВ+"-тен "kzВВ-"-ке дейінгі рейтингтік бағасы бар Қазақстан Республикасының екінші деңгейдегі банктеріндегі салымдар (негізгі борыштың және есептелген сыйақының сомаларын есептегенде)









1.3

Күмәнді борыштар бойынша резервті шегергенде, Қазақстан Республикасының Қаржы министрлігі және Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі шығарған Қазақстан Республикасының мемлекеттік бағалы қағаздары (оның ішінде шет мемлекеттердің заңнамасына сәйкес эмиссияланған)









1.4

күмәнді борыштар бойынша резервті шегергенде, Қазақстан Республикасының жергілікті атқарушы органдары шығарған, Қазақстан Республикасының аумағында қызметін жүзеге асыратын қор биржасының ресми тізіміне енгізілген борыштық бағалы қағаздар (негізгі борыш пен есептелген сыйақы сомаларын есептегенде)









1.5

қызметін Қазақстан Республикасының аумағында жүзеге асыратын қор биржасының ресми тізіміне кіретін Қазақстан Республикасының заңды тұлғаларының мемлекеттік емес бағалы қағаздары, оның ішінде::









1.5.1

күмәнді борыштар бойынша резервті шегергенде, Standard & Poor's (стандарт энд Пурс) агенттігінің халықаралық шкаласы бойынша "ВВ-"-тен төмен емес ұзақмерзімді кредиттік рейтингі немесе басқа рейтинг агенттіктерінің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі немесе Standard & Poor's (стандарт энд Пурс) ұлттық шкаласы бойынша "kzBB"-тен төмен емес рейтингтік бағасы немесе басқа рейтинг агенттіктерінің бірінің ұлттық шкаласы бойынша осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар эмитенттердің акциялары және осы акциялар базалық активі болып табылатын депозитарлық қолхаттар









1.5.2

күмәнді борыштар бойынша резервті шегергенде, 1.4.1-жолда көрсетілген акцияларды қоспағанда, қазақстан қор биржасы индексінің өкілдік тізіміндегі эмитенттердің акциялары және осы акциялар базалық активі болып табылатын депозитарлық қолхаттар









1.5.3

күмәнді борыштар бойынша резервті шегергенде, Standard & Poor's (Стандарт энд Пурс) агенттігінің халықаралық шкаласы бойынша "В"- тен "В+"-ке дейінгі ұзақмерзімді кредиттік рейтингі немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі немесе Standard & Poor's (Стандарт энд Пурс) ұлттық шкаласы бойынша "kzB+"-тан "kzBВ-"-қа дейінгі рейтингтік бағасы немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің ұлттық шкаласы бойынша осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар эмитенттердің акциялары және осы акциялар базалық активі болып табылатын депозитарлық қолхаттар









1.5.4

күмәнді борыштар бойынша резервті шегергенде, 1.4.1, 1.4.2 және 1.4.3-жолдарда көрсетілген акцияларды қоспағанда, Қазақстан Республикасының бағалы қағаздар нарығы туралы заңнамасына сәйкес шығарылған, Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 15175 болып тіркелген Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2017 жылғы 27 наурыздағы № 54 қаулысымен бекітілген Эмитенттерге және олардың қор биржасында айналысқа жіберілетін (жіберілген) бағалы қағаздарына, сондай-ақ қор биржасы тізімінің жекелеген санаттарына қойылатын талаптарға (бұдан әрі - № 54 Талаптар) сәйкес айналысқа жіберілген акциялар және осы акциялар базалық активі болып табылатын депозитарлық қолхаттар









1.5.5

күмәнді борыштар бойынша резервті шегергенде, Қазақстан Республикасының бағалы қағаздар нарығы туралы заңнамасына және Standard & Poor's (Стандард энд Пурс) халықаралық шкаласы бойынша "ВВ-" төмен емес ұзақ мерзімді кредиттік рейтингі немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі немесе Standard & Poor's (стандарт энд Пурс) ұлттық шкаласы бойынша "kzВВ" төмен емес рейтингтік бағасы немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің ұлттық шкаласы бойынша осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар (эмитент) басқа мемлекеттердің заңнамасына сәйкес шығарылған борыштық бағалы қағаздар (негізгі борыш пен есептелген сыйақы сомаларын есептегенде)









1.5.6

күмәнді борыштар бойынша резервті шегергенде, Қазақстан Республикасының бағалы қағаздар нарығы туралы заңнамасына және Standard & Poor's (Стандард энд Пурс) халықаралық шкаласы бойынша "В"-дан "В+"-ке дейінгі ұзақ мерзімді кредиттік рейтингі немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі немесе Standard & Poor's (Стандард энд Пурс) ұлттық шкаласы бойынша "kzB+"-тен "kzBВ-"-ке дейінгі рейтингтік бағасы немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің ұлттық шкаласы бойынша осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар (эмитент) шет мемлекеттердің заңнамасына сәйкес шығарылған борыштық бағалы қағаздар (негізгі борыш пен есептелген сыйақы сомаларын есептегенде)









1.5.7

күмәнді борыштар бойынша резервті шегергенде, 1.4.5 және 1.4.6-жолдарда көрсетілген борыштық бағалы қағаздарды қоспағанда, № 54 Талаптарға сәйкес қор биржасына айналысқа жіберілген борыштық бағалы қағаздар (негізгі борыш пен есептелген сыйақы сомаларын есептегенде)









1.6

Күмәнді борыштар бойынша резервті шегергенде, "Сақтандыру төлемдеріне кепілдік беру қоры" акционерлік қоғамының акциялары









1.7

Күмәнді борыштар бойынша резервті шегергенде, Standard & Poor's (Стандард энд Пурс) агенттігінің халықаралық шкаласы бойынша "В-"-тен төмен емес тәуелсіз рейтингтік бағасы немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар шет мемлекеттердің орталық үкіметтері шығарған, мемлекеттік мәртебесі бар бағалы қағаздар









1.8

Шетелдік ұйымдар шығарған мемлекеттік емес бағалы қағаздар:









1.8.1

күмәнді борыштар бойынша резервті шегергенде, Standard & Poor's (Стандард энд Пурс) агенттігінің "ВВВ-"-тен төмен емес халықаралық рейтингтік бағасы немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар эмитенттердің акциялары және осы акциялар базалық активі болып табылатын депозитарлық қолхаттар;









1.8.2

күмәнді борыштар бойынша резервті шегергенде, Standard & Poor's (Стандард энд Пурс) агенттігінің "ВВВ-"-тен төмен емес халықаралық рейтингтік бағасы немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар борыштық бағалы қағаздар









1.9

Тізбесі Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 14794 болып тіркелген, Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2016 жылғы 26 желтоқсандағы № 304 қаулысымен белгіленген Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының және сақтандыру тобының пруденциялық нормативтерінің және сақталуға міндетті өзге де нормалар мен лимиттердің нормативтік мәндерінің және оларды есептеу әдістемесінің (бұдан әрі - Нормативтер) 39-тармағында айқындалған халықаралық қаржы ұйымдарының бағалы қағаздары









1.10

Лондон бағалы металдар қауымдастығы (London Bullіon Market Assocіatіon) (Ландон буллиан маркет ассосиэйшн) қабылдаған және осы қауымдастықтың құжаттарында "Лондон сапалы жеткізу" стандарты ("London Good Delіvery") ("Ландон гуд деливери") ретінде белгіленген халықаралық сапа стандарттарына сәйкес келетін тазартылған бағалы металдар және металл депозиттер, оның ішінде Қазақстан Республикасының "Standard & Poor's" агенттігінің халықаралық шкаласы бойынша "АА"-дан төмен емес рейтингтік бағасы немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар бейрезидент банктеріндегі металл депозиттер









1.11

Пайлар - барлығы, оның ішінде:









1.11.1

күмәнді борыштар бойынша резервті шегергенде, Нормативтердің 38-бабының 23) тармақшасының талаптарына сәйкес келетін пайлар









1.11.2

күмәнді борыштар бойынша резервті шегергенде, Нормативтердің 38-бабының 24) тармақшасының талаптарына сәйкес келетін пайлар









1.11.3

күмәнді борыштар бойынша резервті шегергенде, ашық және аралық инвестициялық пай қорларының пайлары









1.12

Нормативтердің 38-бабының 25), 26) тармақшасының талаптарына сәйкес келетін исламдық қаржыландыру құралдары









1.13

Бағалы қағаздардың эмитенттеріне бағалы қағаздардың номиналдық құны бойынша қойылатын, бағалы қағаздар шығарылымының проспектісінде көзделген олардың айналыс мерзімінің (бағалы қағаздар шығарылымы проспектісінің талаптары бойынша мерзімі өтпеген) аяқталуына байланысты туындаған талаптар









2

Баланс бойынша активтер









3

Сақтандыру сыныптары бойынша міндеттемелер









3.1

Өмірді сақтандыру









3.2

Аннуитеттік сақтандыру









3.3

Жазатайым оқиғалардан сақтандыру









3.4

Ауырған жағдайдан сақтандыру









4

Гэп көрсеткіші (1-жол - 3-жол)









5

Гэп-тің активтердің пайызымен берілген көрсеткіші (4-жол/2-жол)









6

Кумулятивтік гэп









7

Активтердің пайызымен берілген кумулятивтік гэп (6-жол/2-жол)









      Ескертпе: әкімшілік деректер жинауға арналған нысанды толтыру бойынша

      түсіндірме осы нысанға қосымшада келтірілген.

      Атауы __________________________________________________________

      Мекенжайы_____________________________________________________

      Телефоны_______________________________________________________

      Электрондық почта мекенжайы Бірінші басшы немесе оның гэп-талдауға

      қол қоюға уәкілетті тұлғасы _____________________________________
тегі, аты, әкесінің аты (ол бар болса), қолы, телефоны

      Тәуекелдерді басқару бөлімшесінің басшысы тегі, аты, әкесінің аты (ол бар болса),

      қолы, телефоны Күні 20___ жылғы "_____" ___________________

  Сақтандыру
(қайта сақтандыру) ұйымдары,
Қазақстан Республикасының
бейрезидент-сақтандыру
(қайта сақтандыру)
ұйымдарының филиалдары үшін
тәуекелдерді басқару және ішкі
бақылау жүйесін қалыптастыру
қағидаларына
5-қосымша

      Ескерту. 5-қосымшаның оң жақ жоғарғы бұрышы жаңа редакцияда – ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 24.02.2021 № 43 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

Андеррайтинг тәуекелін басқаруға қойылатын талаптар

      1. Директорлар кеңесі андеррайтинг тәуекелін тиімді басқару мақсатында:

      1) андеррайтинг жөніндегі саясатты бекітеді;

      2) сюрвейер (болған кезде) және андеррайтер (андеррайтинг бөлімшесі), актуарий, тәуекелдерді басқару бөлімшесінің қорытындысы негізінде, жекелеген сақтандыру (қайта сақтандыру) шартын жасасу туралы немесе міндеттемелер сомасы (сақтандыру сомасы) не сақтандыру төлемінің мөлшері ұйымның сақтандыру резервтеріндегі қайта сақтандырушының үлесін шегере отырып активтер сомасының жиырма бес пайызынан асатын сақтандыру төлемін жүзеге асыру жөнінде шешім қабылдайды;

      3) сақтандыру (қайта сақтандыру) шартын жасасу туралы шешімді сақтандыру делдалы, андеррайтер (андеррайтинг бөлімшесі), басқарма, андеррайтингтік кеңес, директорлар кеңесі қабылдайтын, сақтандыру сыныптары (түрлері) бойынша жеке сақтандыру (қайта сақтандыру) шарты бойынша жауапкершілік (сақтандыру сомалары) лимиттерін кемінде жылына бір рет белгілейді және қайта қарайды;

      4) әрбір сақтандыру түрі бойынша жеке сақтандыру ережелерін бекітеді.

      2. Андеррайтинг жөніндегі саясат мыналарды:

      1) андеррайтингке байланысты негізгі тәуекелдер туралы ақпаратты;

      2) сақтандыру қағидаларын әзірлеу және келісу рәсімдерін;

      3) сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарын (сақтандыру полистерін) ресімдеу рәсімдерін;

      4) сақтандыру делдалының, андеррайтердің (андеррайтинг бөлімшесінің) және андеррайтингтік кеңестің құқықтарын, міндеттерін және жауапкершілігін;

      5) сақтандыруға өтініш нысандарын (сақтандыру түрлері бойынша) қоса алғанда, андеррайтингті өткізу үшін ақпаратты жинау, өңдеу, және талдау тәртібін;

      6) тәуекелдері бағалауға ықпал ететін факторларды:

      7) андеррайтердің (андеррайтинг бөлімшесінің) және андеррайтингтік кеңестің, сақтандыру тәуекелін қайта сақтандырушымен келісуді қоса алғанда, андеррайтингтік шешімді қабылдау процесін;

      8) сақтандыру делдалымен жасалған шарттардың (агенттік келісімдерге) талаптарына қойылатын талаптарды;

      9) қаржы көрсеткіштерін және статистикалық ақпаратты талдау негізінде қызметкер еңбек (қызметтік) міндеттерін атқарған кезде оны жазатайым оқиғалардан міндетті сақтандыру шарттары бойынша сақтандыру сыйлықақыларына түзету коэффициенттерін белгілеу әдістемесін регламенттейді.

      10) директорлар кеңесінің ұйғаруы бойынша өзге мәселелерді регламенттейді.

      Ескерту. 2-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 22.12.2020 № 126 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      3. Андеррайтингтік кеңес мыналарды:

      1) директорлар кеңесі бекіткен лимиттер шегінде андеррайтингтік шешімдер қабылдауды;

      2) қабылданған тәуекелдердің барабар бағалануына бақылау жүргізуді;

      3) сақтандыруға қабылданатын объекті және тәуекелдер бойынша барабар сақтандыру тарифын қамтамасыз етуді;

      4) сақтандыруға қабылданатын тәуекелдер бойынша сақтандырып өтеудің шарттарын белгілеуді;

      5) алынған нетто-сыйлықақылар мен белгілі уақыт ішінде жасалған сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бойынша жүзеге асырылған сақтандыру төлемдері арасындағы оң айырманың өсуін (сақтандыру жағдайлары басталуы өлшемшарттары ықтималдылығын ескере отырып) қамтамасыз етуді жүзеге асырады.

      Нетто-сыйлықақы – актуарий актуарлық әдістер негізінде бағалаған, ұйым ұйымның өзге де шығыстарын өтеуді есепке алмай сақтандыру төлемдерін жүзеге асыру бойынша ғана міндеттер қабылдағаны үшін төлеуге жататын ақша сомасы;

      6) сақтандыру (қайта сақтандыру) шартына енгізілетін негізгі және қосымша шарттардың тізбесін анықтауды жүзеге асырады.

      4. Басқарма директорлар кеңесі белгілеген лимит шегінде жеке сақтандыру (қайта сақтандыру) шартын жасасу бойынша андеррайтенгтік шешім қабылдайды.

      5. Андеррайтердің (андеррайтинг бөлімшесінің) негізгі функцияларына мыналар жатады:

      1) андеррайтинг бөлімшесі сақтандыру (қайта сақтандыру) шартын жасасқанға дейін:

      сақтандыру жағдайының басталуы ықтималдығының ұлғаюына елеулі ықпал ететін тәуекелдерді туындататын факторларды сақтандыру жағдайларының түрлеріне және сақтандыру объектілеріне, сондай-ақ сақтандыру тарифтерін есептеген кезде оларды есепке алу мүмкіндігіне қарай анықтауды және есепке алуды;

      қабылданатын тәуекелдерді және олардың ықтимал салдарын жеке бағалауды және талдауды;

      қауіптілік дәрежесі бойынша тәуекелдерді саралауды;

      сақтандырылған объектінің, тәуекелдердің дамуына ықпал ететін және кедергі жасайтын факторлардың жай-күйін және тәуекелдерді төмендету бойынша іс-шаралардың орындалуын бағалаудың жүзеге асырылуын бақылауды;

      актуариймен бірлесіп бекітілген андеррайтинг жөніндегі саясат және ұйымның ішкі құжаттары негізінде сақтандыру сомаларын белгілеуді, тарифтерді, франшизаларды және басқа есептік көрсеткіштерді есептеуді жүзеге асырады;

      2) андеррайтер (андеррайтинг бөлімшесі) сақтандыру (қайта сақтандыру) шартын жасасқаннан кейін:

      жеке сақтандыру түрлерін қоспағанда, сақтандыру объектісінің жағдайына мониторингті және тәуекелдерді төмендету бойынша іс-шаралар жоспарының (бар болған кезде) орындалуын бақылауды жүзеге асыра отырып, сақтандыру (қайта сақтандыру) шартын қамтамасыз етуге қатысады;

      сақтандыруға қабылданған тәуекелдердің өлшемдері өзгерген жағдайда сақтандыру тарифін қайта есептейді және сақтандыру (қайта сақтандыру) шартына өзгерістер енгізу қажеттілігіне қатысты ұсынымдарды әзірлеп, басқармаға немесе функциясына сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарын жасау кіретін құрылымдық бөлімшеге ұсынады;

      сақтанушы міндеттемелерді бұзған жағдайда сақтандыру шартын бұзу немесе сақтандыру төлемінің мөлшерін азайту қажеттілігі туралы қорытындыны әзірлейді;

      3) андеррайтингтік кеңеске ұсынымдар дайындайды;

      4) директорлар кеңесі бекіткен лимиттер шегінде андеррайтингтік шешімдерді қабылдайды;

      5) актуариймен келісім бойынша сақтандыру жағдайының басталуы ықтималдығына елеулі әсер ететін факторлардың болуын (жоқтығын), сондай-ақ сақтандыру (қайта сақтандыру) шартында сол немесе өзге талаптың болуын (жоқтығын) ескеретін түзету коэффициенттерінің сандық мәндерін белгілейді;

      6) андеррайтинг мәселелері бойынша қызметкерлермен, сақтандыру делдалдарымен тұрақты негізде іс-әрекет жасауды;

      7) андеррайтингтік кеңеске сақтандыру (қайта сақтандыру) шартының талаптарына қажетті өзгерістер енгізуге қатысты ұсынымдарды әзірлеуді және ұсынуды жүзеге асырады.

      6. Директорлар кеңесі белгілеген андеррайтерге арналған лимиттен (андеррайтинг бөлімшесі) жоғары жеке сақтандыру (қайта сақтандыру) шартын жасау туралы андеррайтингтік шешімді қабылдау андеррайтер (андеррайтинг бөлімшесі) берген ұсынымның және тәуекелдерді басқару бөлімінің қорытындысы негізінде жүзеге асырылады.

      Сақтандыру ұйымы ішкі құжатта андеррайтингтік кеңестің лимитіне дейінгі сомалар үшін ең төменгі және ең жоғары шектерді белгілейді, андеррайтермен (андеррайтинг бөлімшесі) міндетті келісімді көздейді.

      Андеррайтингтік шешімді қабылдау кезінде мынадай талаптар:

      1) сақтандыру портфелінің жай-күйі;

      2) сақтандыру объектісі жатқызылатын сақтандыру түрі бойынша шығындылық коэффициенттері;

      3) сақтандырылушыға және сақтандыру объектісіне байланысты тәуекелдер;

      4) актуарий және Қазақстан Республикасының сақтандыру және сақтандыру қызметі туралы заңнамасында белгіленген өзінің ұстап қалу лимиттерін сақтау;

      5) андеррайтингтік шешімді қабылдауға әсер ететін өзге факторлар ескеріледі.

      Ескерту. 6-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 23.01.2023 № 1 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      7. Андеррайтингтік шешімде мыналар қамтылады:

      1) қабылдау күні және оның нөмірі;

      2) негізінде андеррайтингтік шешім қабылданған ұсынымның берілген күні және нөмірі;

      3) сақтандыру (қайта сақтандыру) шартының түрі мен талаптары;

      4) сақтанушы туралы ақпарат;

      5) сақтандыру (қайта сақтандыру) шартының қолданылу мерзімі;

      6) сақтандыру сыныбына (сыныптарына) тиістілігі;

      7) көмегі арқылы сақтандыру (қайта сақтандыру) шартын жасасу көзделетін сақтандыру агенті немесе сақтандыру брокері туралы ақпарат;

      8) андеррайтингтік шешімді қабылдаған тұлғалардың қолы, олардың лауазымдары көрсетілуге тиіс.

      8. Сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарын жасасқан кезде сақтандырылатын тәуекелдерді бағалау қағидаттары:

      1) зиянның кездейсоқтығы (шығыстардың (шығындардың) пайда болу уақытының және шамасының белгісіздігі, шығыстардың пайда болуының мүдделі тұлғалардың іс-әрекеттеріне байланысты болмауы);

      2) ықтимал шығынды бағалау (күтілетін шығыс (зиян) сомасы есептеледі, оның негізінде сақтандыру жарналарының мөлшері есептеледі);

      3) шығыстарды (шығындарды) анықтаудың нақтылығы (айқындығы) (шартта ықтимал тәуекелдер, сақтандыру объектілері, сақтандыру оқиғасы туындаған жағдайда күтілетін сақтандыру төлемі сомасының мөлшері нақты айтылады);

      4) сақтандыру тәуекелдерін бөлудің бір-бірінен тәуелді болмауы ескеріледі.

      9. Ұйым мыналарды қамтитын сақтандыру ісін қалыптастырады:

      1) сақтанушының (сақтандырылушының) сақтандыруға қол қойған, оның ішінде сақтанушының сақтандыру талаптарымен танысқаны және оның сақтандыру қағидаларының көшірмесін алғаны (егер сақтандыру (қайта сақтандыру) шарты қосылу шарты (сақтандыру полисі) нысанында жасалған болса) туралы мәліметтері сақтандыруға берілген өтініш.

      Сақтанушының (сақтандырылушының) қолының болуы жөніндегі талап электрондық нысанда жасалған шарттарға қолданылмайды;

      2) көлік құралдары иелерінің азаматтық-құқықтық жауапкершілігін, тасымалдаушының жолаушылар алдындағы азаматтық-құқықтық жауапкершілігін міндетті сақтандыру сыныптары бойынша жасалған шарттарды қоспағанда, сақтандыру (қайта сақтандыру) шарты бойынша андеррайтингтік шешім (немесе оның көшірмесі);

      3) сақтанушының (сақтандырылушының, пайда алушының) және сюрвейердің андеррайтингтік шешімді қабылдау үшін ұсынған құжаттардың көшірмелері;

      4) сақтандыру (қайта сақтандыру) шарты және (немесе) сақтандыру полисі және енгізілген өзгерістер;

      5) жылжымалы және (немесе) жылжымайтын мүлікті сақтандыру (қайта сақтандыру) объектісінің жай-күйін мониторингтеу нәтижелері туралы жазбалар.

      Ескерту. 9-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 23.01.2023 № 1 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      10. Электрондық нысанда жасалған сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бойынша сақтандыру ісі электрондық нысанда қалыптастырылады.

      Сақтандыру ісі қағаз жеткізгіште және (немесе) электрондық нысанда сақталады.

      Ескерту. 10-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 23.01.2023 № 1 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

  Сақтандыру
(қайта сақтандыру) ұйымдары,
Қазақстан Республикасының
бейрезидент-сақтандыру
(қайта сақтандыру)
ұйымдарының филиалдары үшін
тәуекелдерді басқару және ішкі
бақылау жүйесін қалыптастыру
қағидаларына
6-қосымша

      Ескерту. 6-қосымшаның оң жақ жоғарғы бұрышы жаңа редакцияда – ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 24.02.2021 № 43 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

Қайта сақтандыру тәуекелін басқаруға қойылатын талаптар

      1. Директорлар кеңесі қайта сақтандыру тәуекелін тиімді басқару мақсатында:

      1) қайта сақтандыру саясатын;

      2) шешімдер қабылдауды басқарма, андеррайтингтік кеңес немесе директорлар кеңесі жүзеге асыратын кіріс қайта сақтандыру (осыған сәйкес ұйым қайта сақтанушының сақтандыру тәуекелдерінің бір бөлігін қабылдайтын қайта сақтандыру шарты) және шығыс қайта сақтандыру (осыған сәйкес ұйым сақтандыру тәуекелдерінің бір бөлігін қайта сақтандыруға беретін қайта сақтандыру шарты) шарттарының лимиттерін (түрлерін) бекітеді.

      2. Қайта сақтандыру саясаты:

      1) қайта сақтандыруға байланысты негізгі тәуекелдер туралы ақпаратты;

      2) қайта сақтандыру шарттарын жасау кезінде Қазақстан Республикасының сақтандыру және сақтандыру қызметі туралы заңнамасының сақталуын бақылауды қамтамасыз ету тәртібін;

      3) қайта сақтандыру бойынша контрәріптесті таңдау өлшемшарттарын;

      4) қайта сақтандыру жөніндегі контрәріптестердің іскерлік қатынастар белгілегенге дейінгі (шарт жасасқанға дейінгі) қызметін бағалауды;

      5) қайта сақтандыру жөніндегі контрәріптестермен (қайта сақтандырушылармен) бұдан былайғы іс-әрекет барысында қаржылық жағдайына, оның ішінде олардың рейтингтік көрсеткіштеріне тұрақты мониторинг жүргізу тәртібін;

      6) сақтандыру тәуекелдерінің орнын толтыру үшін пайдаланылатын қайта сақтандыру түрлерін сипаттауды;

      7) қайта сақтандыру арқылы автоматты түрде жабылатын (облигаторлық қайта сақтандыру) немесе қайта сақтандыруға толық немесе ішінара берілетін (белгілі бір үлеспен) (факультативті қайта сақтандыру) тәуекелдер бойынша сақтандыру сомалары (мөлшері) және түрлері бойынша лимиттерді;

      8) бір қайта сақтандырушыдағы қайта сақтандырумен орнын толықтырудың ең жоғары сомасын;

      9) актуарий есептеген сақтандыру портфелі, сыныбы, түрі және сақтандыру (қайта сақтандыру) шарты бойынша өзінің ұстап қалу лимиттерін қамтиды. Өзінің ұстап қалу лимиттері сақтандыру тәуекеліне және (немесе) сақтандыру жағдайына белгіленуі мүмкін.

      10) директорлар кеңесінің ұйғаруы бойынша өзге де мәселелерді қамтиды.

      3. Басқарма жыл сайын қайта сақтандыру саясатының ағымдағы нарықтық жағдайға сәйкес келуін бағалайды және қажет болған жағдайда, оны қайта қарайды. Қайта сақтандыру саясаты андеррайтинг жөніндегі саясат не қайта сақтандырушының мәртебесі өзгерген жағдайда түзетіледі.

      4. Ішкі аудит қызметі төмендегілерді:

      1) қайта сақтандыру шарттарын;

      2) тиісті қайта сақтандырушыны сақтандыру жағдайының басталғаны туралы хабардар ету жүйесін;

      3) сақтандыру жағдайы басталған кезде қайта сақтандырушыдан төлем алуды аудиторлық тексеруді жүзеге асырады.

      5. Қайта сақтандыру бөлімшесі қайта сақтандыру саясатын іске асыруға байланысты барлық қабылданатын шешімдерді құжат түрінде ресімдейді.

      6. Қайта сақтандыру бөлімшесі ай сайын тәуекелдерді басқару бөлімшесіне директорлар кеңесіне тоқсан сайынғы негізде бұдан әрі беру үшін:

      1) қайта сақтандыру бойынша тәуекел туындататын факторларды (оның ішінде аймақтық, нарықтық, саяси, экономикалық жағдайлар);

      2) қайта сақтандыру жөніндегі әрбір контрәріптестің (қайта сақтандырушының) кредиттік рейтингіне, сондай-ақ кредиттік рейтинг өзгеруінің уәкілетті орган белгілеген пруденциялық нормативтердің және сақталуы міндетті нормалары мен лимиттердің есептелуіне ықпалына мониторинг жүргізуді бағалау, өлшеу және талдау нәтижелері туралы есеп береді.

      7. Қайта сақтандыру бөлімшесі мынадай:

      1) қайта сақтандырушының атауы;

      2) қайта сақтандырушының қаржылық орнықтылығының рейтингісі;

      3) қайта сақтандыруға берілген жауапкершілік үлесі;

      4) қайта сақтандырушы андеррайтерінің, сақтандыру брокерінің (қайта сақтандыру шартын жасауға жауапты тұлғаның) байланыс деректері;

      5) тәуекелді қайта сақтандыруға қабылдаған (тәуекелді қайта сақтандыруға қабылдау бойынша шешім қабылдаған) жауапты тұлға туралы ақпарат бар қайта сақтандырушылардың тізілімін жүргізеді.

      8. Қайта сақтандыру бөлімшесі жыл сайын қайта сақтандыру шарты жасалған не жасалуы жоспарланып отырған әрбір қайта сақтандырушының қаржылық орнықтылығын талдауды (резидент - қайта сақтандырушылар үшін активтерді, сақтандыру резервтерін, міндеттемелерді өтеу үшін меншікті капитал жеткіліктілігін, шығыстар мен кірістерді, ақша қаражатының қозғалысын талдауды қоса алғанда, бейрезидент қайта сақтандырушылар үшін қаржылық орнықтылықты талдау қолжетімді ақпарат негізінде жүзеге асырылады) соңғы аяқталған 3 (үш) қаржы жылының қаржылық есептілігі (резидент - қайта сақтандырушылар үшін) негізінде жүзеге асырады.

      9. Қайта сақтандыру бөлімшесі:

      қайта сақтандырушының заңды тұлға ретінде тіркелуін;

      тиісті мемлекеттің заңнамасы бойынша лицензия не қайта сақтандыру қызметін жүзеге асыруға рұқсат талап етілмейтін жағдайларды қоспағанда, қайта сақтандыру қызметін жүзге асыруға тиісті мемлекеттің тиісті уәкілетті органының лицензиясының не рұқсатының болуын;

      андеррайтердің (андеррайтинг бөлімшесінің) не қайта сақтандырушының өзге қызметкерінің қайта сақтандырушының атынан қайта сақтандыру шартын жасасуға өкілеттіктерін растайтын құжаттардың көшірмелерін жинауды және сақтауды жүзеге асырады.

      10. Сақтандыру брокерінің қызметін пайдаланған жағдайда Қазақстан Республикасының сақтандыру және сақтандыру қызметі туралы заңнамасының талаптарына сәйкес қайта сақтандыру ковернотасының сақталуын және ресімделуіне бақылауды жүзеге асырады.

      11. Қайта сақтандыру бөлімшесі қайта сақтандыру саясатын түзету мақсатында тоқсанына бір реттен кем емес талдауды жүргізеді және активтерді және пассивтерді басқару кеңесіне және тәуекелдерді басқару бөлімшесіне:

      қайта сақтандыру шарттары жасалған қайта сақтандырушылардың қаржылық жағдайының талдауын;

      қайта сақтандырушыдан соңғы 5 (бес) жылда алынған төлемдерді талдауды және сақтандыру тәуекелдерін қайта сақтандырудың мақсатқа сәйкестігін бағалауды;

      актуарий белгілеген өзінің ұстап қалу лимиттерінің барабарлығын талдауды ұсынады.

  Сақтандыру
(қайта сақтандыру) ұйымдары,
Қазақстан Республикасының
бейрезидент-сақтандыру
(қайта сақтандыру)
ұйымдарының филиалдары үшін
тәуекелдерді басқару және ішкі
бақылау жүйесін қалыптастыру
қағидаларына
7-қосымша

      Ескерту. 7-қосымшаның оң жақ жоғарғы бұрышы жаңа редакцияда – ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 24.02.2021 № 43 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

Сақтандыру төлемдері тәуекелін басқаруға қойылатын талаптар

      1. Директорлар кеңесі сақтандыру төлемдері тәуекелдерін басқару шеңберінде олар бойынша шешім қабылдау директорлар кеңесінің, активтерді және пассивтерді басқару кеңесінің, басқарманың, төлемдер бөлімшесінің, сондай-ақ ұйымдар филиалдарының құзыретіне жататын сақтандыру төлемдерінің лимиттерін бекітеді.

      2. Сақтандыру төлемдерін жүзеге асыру процесін қамтамасыз ету мақсатында ұйым сақтандыру жағдайы басталғаны туралы хабарлама алған сәттен бастап дереу сақтанушыға (сақтандырылушыға, пайда алушыға):

      1) нұсқаулықтармен және сақтандыру шартының және ұйымның талаптарын қалай орындау туралы басқа ақпаратпен бірге, сақтандыру түрі бойынша сақтандыру жағдайы басталғаны туралы өтініштің тиісті нысанын;

      2) құжаттарды дайындау үшін қажетті ақпаратты және сақтандыру төлемін жүзеге асыру үшін құжаттар тізімін ұсынады.

      3. Басқарма сақтанушының (сақтандырылушының, пайда алушының) сақтандыру төлемдері жөніндегі бөлімшеге және (немесе) сақтандыру делдалына кедергісіз қолжетімділігін қамтамасыз етеді. Егер сақтандыру делдалының сақтанушыдан (сақтандырылушыдан, пайда алушыдан) құжаттарды алу мүмкіндігі болса, онымен жасалған тапсырма шартында ұйымға құжаттарды жіберу мерзімдері белгіленеді.

      4. Ұйым сақтандыру төлемін жүзеге асыруға құжаттарды алғаннан кейін өтініш берушіге қабылданған құжаттардың тізбесі көрсетілген анықтама береді.

      5. Егер сақтандыру төлемін жүзеге асыру туралы шешім белгіленген мерзімде қабылданбайтын болса, ұйым сақтанушыны (сақтандырылушыны, пайда алушыны) сақтандыру төлемін жүзеге асырудың мерзімін созу себебін қажеттілігінің себебін түсіндіре отырып хабардар етеді, бұл ретте басқарма сақтандыру төлемін сақтандыру шартында және (немесе) Қазақстан Республикасының сақтандыру және сақтандыру қызметі туралы, міндетті сақтандыру туралы заңнамасында, Қазақстан Республикасының міндетті сақтандыру түрлерін реттеу саласындағы заңнамалық актілерінде белгіленген мерзімде жүзеге асыруды қамтамасыз етеді.

      Егер оқиға сақтандыру жағдайы деп танылмаса, ұйым сақтанушыға (сақтандырылушыға, пайда алушыға) сақтандыру шартында және (немесе) Қазақстан Республикасының сақтандыру және сақтандыру қызметі туралы, міндетті сақтандыру туралы заңнамасында көзделген негіздемелер бойынша сақтандыру төлемін жүргізуден дәлелді жазбаша бас тарту жібереді.

      6. Сақтандыру жағдайының басталғандығы туралы хабарлама тіркелгеннен кейін сақтандыру төлемдері жөніндегі бөлімше сақтанушының (сақтандырылушының, пайда алушының) сақтандыру төлемін жүзеге асыруға арналған сақтандыру ісін электрондық не қағаз түрінде қалыптастырады, оған мынадай мәліметтер мен құжаттар кіреді:

      1) істің ашылған күні;

      2) ұйымда тіркелген сақтандыру төлемін жүзеге асыруға берілген өтініш;

      3) сақтандыру шарты (полисі);

      4) мүдделі бөлімшелер қарайтын мерзімдерді қоса алғанда, өтінішті қарау процесі туралы қысқаша есеп;

      5) сақтандыру жағдайы (сақтандыру жағдайы ретінде қарастырылатын оқиға) болған күн;

      6) сақтандыру жағдайы (сақтандыру жағдайы ретінде қарастырылатын оқиға) туралы хабар берілген күн;

      7) шығынның сипаттамасы;

      8) өтініш берушілер туралы ақпарат;

      9) егер сақтандыру шартына сәйкес талап етілсе, бағалау жасалған күні;

      10) егер сақтандыру шартына сәйкес талап етілсе, бағалаушы, аджастер, тәуелсіз сарапшы есебінің көшірмесі;

      11) егер сақтандыру шартына сәйкес талап етілсе, бағалаушының, аджастердің, тәуелсіз сарапшының қысқаша деректері;

      12) шығынның бағаланған құны;

      13) сақтандыру төлемінің күні мен сомасы;

      14) сақтандыру төлемін жүзеге асырудан бас тарту күні;

      15) сақтандыру ісінің аяқталған күні;

      16) сақтандыру төлемін жүзеге асыру туралы шешім.

      Ескерту. 6-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 22.12.2020 № 126 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      7. Сақтандыру төлемдері жөніндегі бөлімше сақтандыру жағдайларын сыныптар, сақтандыру түрлері, сақтанушылар (сақтандырылушылар, пайда алушылар) бойынша талдау жүргізеді және оны тәуекелдерді басқару бөлімшесіне ұйымның тәуекелдер картасын анықтау үшін тоқсан сайын ұсынады.

      8. Белгілі бір жасқа дейін өмір сүруіне байланысты сақтандыру төлемдерін жүзеге асыру туралы шешімдерді қоспағанда, сақтандыру төлемдерін жүзеге асыру туралы шешімді белгіленген лимиттерге сәйкес тәуекелдерді басқару бөлімшесімен және комплаенс-бақылаушымен келісілген соң активтерді және пассивтерді басқару кеңесі және басқарма қабылдайды.

      9. Тәуекелдерді басқару бөлімшесі жыл сайын:

      1) табиғи және техногендік апаттардың басталу сценарийлері кіретін модельдерді пайдалануды көздейтін апаттық тәуекелдерді өлшейді және болжайды;

      2) сақтандыру портфелін апаттық оқиғаларға қарсы тұру қабілеттілігіне қатысты бағалайды.

      10. Апаттық тәуекелдер туралы есеп директорлар кеңесінің және басқарманың қарауына беріледі.

  Сақтандыру
(қайта сақтандыру) ұйымдары,
Қазақстан Республикасының
бейрезидент-сақтандыру
(қайта сақтандыру)
ұйымдарының филиалдары үшін
тәуекелдерді басқару және ішкі
бақылау жүйесін қалыптастыру
қағидаларына
8-қосымша

      Ескерту. 8-қосымшаның оң жақ жоғарғы бұрышы жаңа редакцияда – ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 24.02.2021 № 43 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

Сақтандыру резервтерінің жеткіліксіздігі тәуекелін басқаруға қойылатын талаптар

      1. Директорлар кеңесі сақтандыру резервтерінің жеткіліксіздігін тиімді басқару мақсатында:

      1) сақтандыру резервтерін қалыптастыру саясатын;

      2) сақтандыру резервтерін есептеу үшін қажетті статистикалық ақпаратты жинау, өңдеу және талдау бойынша ішкі рәсімдерді бекітеді.

      Ескерту. 1-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 22.12.2020 № 126 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      2. Басқарма сақтандыру резервтерінің жеткіліксіздігін тиімді басқару мақсатында:

      1) сақтандыру резервтерін қалыптастыру саясатын әзірлеу және тиімді іске асыруды қамтамасыз етуді;

      2) барабар сақтандыру резервтерін қалыптастыру үшін қажетті статистикалық ақпаратты жинау, өңдеу және талдау бойынша ішкі рәсімдерді әзірлеу және тиімді іске асыруды қамтамасыз етуді;

      3) сақтандыру резервтерінің уақтылы қалыптастырылуын бақылауды;

      4) ұйымның штатында біліктілігі жеткілікті деңгейдегі актуарийдің болуын қамтамасыз етуді;

      5) зияндарды есепке алу журналын жүргізу тәртібін және мазмұнын анықтауды жүзеге асырады.

      Ескерту. 2-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 22.12.2020 № 126 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      3. Сақтандыру резервтерін қалыптастыру саясаты:

      1) шығындар резервін есептеу әдістемесін (мәлімделген, бірақ реттелмеген зияндар және болған, бірақ мәлімделмеген зияндар);

      2) еңбек сіңірілмеген сыйлықақылар резервін (жалпы сақтандыру бойынша) және болмаған зияндар резервін (өмірді сақтандыру бойынша) есептеу әдістемесін;

      3) қалыптастырылған сақтандыру резервтерінің барабарлығына тестілеу өткізуді;

      4) сақтандыру резервтерін есептеу кезеңділігі мен мерзімдерін;

      5) сақтандыру резервтерін есептеуге жауапты құрылымдық бөлімшені және (немесе) тұлғаны көрсетуді қамтиды.

      4. Ішкі аудит қызметі мынадай іс-шараларды қамтитын сақтандыру резервтерін қалыптастыруды ішкі бақылау және ішкі аудитін жүргізу қағидаларын әзірлейді және директорлар кеңесіне бекітуге ұсынады:

      1) сақтандыру резервтерін қалыптастыру кезінде қолдаланылатын статистикалық ақпараттың шынайлығын тексеру;

      2) мәлімделген, бірақ реттелмеген зияндар резервін барабар қалыптастыруды қамтамасыз ету үшін зияндарды есепке алу журналын тексеру;

      3) сақтандыру төлемі жүзеге асырылмаған не толық көлемде жүзеге асырылмаған сақтандыру жағдайларының мониторингі;

      4) сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары тізілімін онда барлық жасалған сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарының болуына жүйелі тексеру;

      5) сақтандыру агенттерінің жасалған сақтандыру шарттары туралы уақтылы хабардар етуді бақылау.

      Ескерту. 4-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 22.12.2020 № 126 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      5. Актуарий:

      1) сақтандыру резервтерін уақтылы және барабар есептеуді;

      2) сақтандыру резервтерін есептегенде шынайы және объективті статистикалық ақпаратты қолдануын;"

      3) сақтандыру резервтерін есептеу кезінде қаржылық және өзге де көрсеткіштердің барабар және экономикалық тұрғыдан негізделген болжамын;

      4) шынайы өлім-жітім кестесін пайдалануды;

      5) сақтанушыларды тарту үшін төмендетілген сақтандыру тарифтері бойынша жасалған сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бойынша сақтандыру резервтерінің барабар есебін;

      6) сақтандыру түрлері бойынша сақтандыру резервтерінің барабарлығына тест жүргізуді;

      7) сақтандыру резервтерін есептеу бойынша біліктілік пен дағдыларды арттыруды жүзеге асырады.

      Ескерту. 5-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 22.12.2020 № 126 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      6. Актуарий тәуекелдерді басқару бөлімшесіне ай сайын есептеу кезінде қолданылған әдістемелер мен көрсеткіштердің сипаттамасын, ұйымның тәуекелдер картасын қалыптастыру үшін сақтандыру резервтерінің жеткіліктілігі туралы актуарийдің кәсіби пікірінен тұратын сақтандыру резервтері туралы есеп ұсынады.

  Сақтандыру
(қайта сақтандыру) ұйымдары,
Қазақстан Республикасының
бейрезидент-сақтандыру
(қайта сақтандыру)
ұйымдарының филиалдары үшін
тәуекелдерді басқару және ішкі
бақылау жүйесін қалыптастыру
қағидаларына
9-қосымша

      Ескерту. 9-қосымшаның оң жақ жоғарғы бұрышы жаңа редакцияда – ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 24.02.2021 № 43 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

Инвестициялық тәуекелдерді басқаруға қойылатын талаптар

      1. Директорлар кеңесі инвестициялық тәуекелдерді тиімді басқару мақсатында:

      1) инвестициялық саясатты бекітеді;

      2) сақтандыру резервтерін өтейтін активтерді дербес орналастыру не активтерді ішінара не толығымен инвестициялық портфельді басқару қызметін жүзеге асыратын ұйымның (бұдан әрі - инвестициялық портфельді басқарушы) басқаруына беру туралы шешім қабылдайды;

      3) инвестициялық пай қорының қағидаларын, сақтанушының инвестицияларға қатысу талабы көзделетін сақтандыру шарттары бойынша инвестициялау мақсаттары үшін сақтанушылардан алынған сақтандыру сыйлықақыларының (сақтандыру жарналарының) бір бөлігі және оларды инвестициялаудан алынған кірістер (зиян) есебінен құрылған (қалыптастырылған) инвестициялық портфельдің инвестициялық декларациясын және активтердің ағымдағы құнын айқындау әдістемесін бекітеді;

      4) инвестициялық пай қорының қағидаларын, ұйыммен келісім бойынша сақтанушының инвестицияларға қатысу талабы көзделетін сақтандыру шарттары бойынша инвестициялау мақсаттары үшін сақтанушылардан алынған сақтандыру сыйлықақыларының (сақтандыру жарналарының) бір бөлігі және оларды инвестициялаудан алынған кірістер (зиян) есебінен құрылған (қалыптастырылған) инвестициялық портфельдің инвестициялық декларациясын және активтердің ағымдағы құнын айқындау әдістемесін келіседі;

      5) ұйым бағалы қағаздар нарығында инвестициялық портфельді басқару бойынша қызметті жүзеге асыруға лицензия алған жағдайда 10 (он) жұмыс күні ішінде инвестициялық комитет құрады.

      Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 25.05.2020 № 60 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      2. Басқарма инвестициялық тәуекелдерді тиімді басқару мақсатында:

      1) қаржы құралдарымен жасалатын операциялар бойынша, оның ішінде қаржы құралдары нарығында бағалардың күрт құбылуына байланысты ("stop-loss" лимиттері) шектен тыс шығыстарға жол бермеу бойынша шұғыл рәсімдерді, сондай-ақ оларға қол жеткізгеннен кейін қаржы құралының нарықтық құнының төмендеу ықтималдығы артатын ("take-profit" лимиттері) қаржы құралдары бойынша бағалар мен кірістіліктердің өлшемдік деңгейлерін анықтайды. "Stop-loss" және "take-profit" лимиттері белсенді нарығы бар қаржы құралдары үшін, сондай-ақ тізбесін активтерді және пассивтерді басқару кеңесі белгілейтін өзге қаржы құралдары үшін белгіленеді;

      2) қаржы құралдары нарығының ауқымы мен серпініне және қаржы құралының өтімділігіне сәйкес лимиттерді және зияндардың барынша рұқсат етілген мөлшерін қайта қарауға бастама жасайды;

      3) инвестициялық портфельдің кредиттік, пайыздық және валюталық тәуекеліне ұшырағыштығы туралы қорытынды дайындайды және оны активтерді және пассивтерді басқару кеңесіне ұсынады.

      3. Активтер инвестициялық портфельді басқарушының басқаруына берілетін жағдайда, басқарма инвестициялық портфельді басқарушымен жасалған шартта:

      1) инвестициялық портфельді басқарушының ұйымның инвестициялық саясатын мүлтіксіз орындауы;

      2) тәуекелдерді мониторингтеу, оның ішінде стресс-тестілеу жүргізу үшін тиімді түрде ақпарат алмасу;

      3) инвестициялық портфельді басқарушының инвестициялық портфельді басқару, қасақана іс-әрекеттер нәтижесінде ұйымға зиян келтіргені үшін жауапкершілік алу жөніндегі талаптардың көрсетілуін қамтамасыз етеді.

      Ескерту. 3-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 23.01.2023 № 1 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      4. Инвестициялық саясатты активтерді және пассивтерді басқару бөлімшесі қайтарымдылық, әртараптандыру, табыстылық, өтімділік қағидаттарын ескерумен әзірледі.

      Қайтарымдылық қағидаты ықтимал залалдарды төмендету не алдын алу мақсатында активтерді орналастыру бойынша тәуекелдерді тиімді бағалауды білдіреді.

      Салымдарды әртараптандыру қағидаты инвестициялық портфельдің барынша орнықтылығына қол жеткізу, қандай да бір қаржы құралдарының артықшылығын, активтердің өңірлік, салалық және өзге де шоғырлануына жол бермеу мақсатында инвестициялық тәуекелдерді бөлу болып табылады.

      Табыстылық қағидаты капитал салымдары нарығындағы жағдайды ескерумен, қалған қағидаттарды қамтамасыз ету кезінде инвестициялардың рентабельділігін барынша жоғарылату, сондай-ақ барлық инвестициялау уақыты ішінде салынған қаражаттың нақты құнын сақтап қалуға, активтерді қысқа мерзім ішінде сатуға мүмкіндік беретін сақтандыру резервтерінің қаражатын басқару кезіндегі жоғары рентабельділігі болып табылады.

      Өтімділік қағидаты ұйымның міндеттемелерін оларды өтеу үшін жеткілікті мөлшерде қысқа мерзімде іске асырылатын қаржы құралдарымен қамтамасыз етуді ұйғарады.

      5. Инвестициялық саясат:

      1) активтерді инвестициялаудың мақсаттары мен стратегияларын;

      2) инвестициялау объектілерінің сипаттамасы мен тізбесін;

      3) Қазақстан Республикасының сақтандыру және сақтандыру қызметі туралы заңнамасының талаптарын ескере отырып, активтерді инвестициялау лимиттері мен ашық валюталық позицияның мөлшерлерін;

      4) инвестициялық қызметке қатысты белгіленген талаптар мен шектеулерді;

      5) хеджирлеу құралдарының тізбесі мен сипаттамасын көрсетумен активтерді хеджирлеу және әртараптандыру талаптарын;

      6) инвестициялық қызметпен байланысты негізгі тәуекелдер туралы ақпаратты;

      7) инвестициялық портфель бойынша зияндардың жиынтық ең жоғары рұқсат етілген мөлшерін;

      8) директорлар кеңесінің ұйғаруы бойынша басқа мәселелерді регламенттейді.

      6. Инвестициялық саясатта көзделген активтерді инвестициялау лимиттеріне:

      1) қаржы құралдарының түрлері бойынша инвестициялау лимиттері;

      2) белгілі бір мемлекеттің резиденті болып табылатын эмитенттердің қаржы құралдарына инвестициялау лимиттері ("елдің лимиті");

      3) ашық валюталық позициялар бойынша лимиттер және валюталық нетто-позиция лимиті;

      4) негізгі қызмет түрі экономиканың белгілі бір секторымен байланысты эмитенттердің қаржы құралдарына инвестициялау лимиттері;

      5) қаржы құралдарына арналған "stop-loss" лимиттері;

      6) қаржы құралдарына арналған "take-profit" лимиттері кіреді.

      7. Инвестициялық комитет сақтанушылардың активтері есебінен қаржы құралдарымен мәмілелер жасау туралы инвестициялық шешім қабылдайды.

      Инвестициялық комитеттің функциялары қажеттілігіне қарай активтер мен пассивтерді басқару кеңесіне беріледі.

      8. Инвестициялық саясатты түзету мақсатында тәуекелдерді басқару бөлімшесі тоқсанына кемінде бір рет:

      1) қалыптасудағы геосаяси жағдайға, инвестициялау валютасына, экономиканың секторына байланысты инвестициялау нарықтарының тартымдылығы дәрежесі бойынша макроэкономикалық талдау;

      2) эмиттенттің қаржылық жай-күйінің, оның активтерінің әрі қарай өсу әлеуетінің, қабылдаған міндеттемелері бойынша жауап беру қабілетінің, аталған эмиттенттің қаржы құралдарына инвестициялауға байланысты тәуекелдерінің талдауын қоса алғанда, эмитенттерді және ол шығарған (ұсынған) қаржы құралдарының талдауы;

      3) портфельдің құрылымы, кірістіліктің өзгеру серпіні туралы мәліметтерді, зиянды позициялар мен портфельдің құрылымын оңтайландыру жөніндегі ұсынымдар кіретін инвестициялық портфельдің талдауы;

      4) келесі күнтізбелік (12) он екі айға сақтандыру сыйлықақылары түсуінің және сақтандыру төлемдерін жүзеге асырудың, сондай-ақ ұйымның міндеттемелерінің құрылымын олардың басталу мерзімдері бойынша болжамдық талдау;

      5) өтімді активтерді жұмылдыру қабілетінің өзгеруі, оның ішінде міндеттемелерді өтеу үшін қажетті өтімді активтерді қалыптастыру қабілетінің мониторингі ескерілген қолма-қол ақшаның гэп-позициялары бойынша лимиттердің шолуын қамтитын гэп-талдау жүргізіп, активтерді және пассивтерді басқару кеңесіне ұсынады.

      Жүргізілген талдаулардың негізінде ұйымның құрылымдық бөлімшелері аталған ұсынымдарды беру үшін негіз болып табылған факторлардың толық тізбесі бар ұсынымдарды әзірлейді.

      Ұсынымдар:

      корпоративтік стратегияны, инвестициялық саясатты әзірлеу, сондай-ақ аталған құжаттарға өзгерістер мен толықтырулар енгізу;

      инвестициялау лимиттерін анықтау және қайта қарау;

      зияндардың барынша рұқсат етілетін мөлшерін анықтау және қайта қарау;

      инвестициялық шешімдер қабылдау кезінде ұсынылады.

      9. Ұйымның активтерін дербес орналастырған жағдайда инвестициялау инвестициялар бөлімшесінің және тәуекелдерді басқару бөлімшесінің қорытындыларын ескерумен, активтерді және пассивтерді басқару кеңесі қабылдайтын инвестициялық шешімдердің негізінде жүзеге асырылады.

      10. Инвестициялар бойынша бөлімшенің қорытындысы мынадай ақпаратты:

      1) жасауға ұсынылатын мәмілені (операцияны) жасау мақсатын;

      2) қаржы құралының түрін, көлемін, бағалар аралығын, кірістілік деңгейі мен басқа сипаттамаларын (талаптары) көрсетумен аталған құралдың сипаттамасын қамтиды.

      11. Тәуекелдерді басқару бойынша бөлімшенің қорытындысы мынадай ақпаратты қамтиды:

      1) жасалатын мәміленің (операцияның) активтер бойынша кірістердің болжамды өзгеруіне ықпалын;

      2) аталған қаржы құралын сатып алумен байланысты тәуекелдерді;

      3) жасалатын мәміленің (операцияның) пруденциялық нормативтер мәндерінің және өзге де сақталуы міндетті нормалар мен лимиттердің өзгеруіне ықпалын;

      4) ұсынылатын инвестициялық шешімнің болжамды нұсқаларын.

      12. Инвестициялық шешім:

      1) инвестициялық шешімді қабылдау күні мен нөмірін;

      2) жасалуы тиіс мәміленің (операцияның) түрін;

      3) ол бойынша мәміле (операция) жасалуы тиіс қаржы құралының сәйкестендіргішін;

      4) жасалуы тиіс мәміленің (операцияның) көлемін, бағасын және сомасын (көлемінің, бағасының және сомасының аралығы);

      5) мәмілені (операцияны) жасау мерзімдерін;

      6) онда мәміленің жасалуы көзделген нарықтың түрін көрсетуді (бастапқы немесе қайталама, ұйымдастырылған немесе ұйымдастырылмаған, халықаралық нарықтар);

      7) оның көмегімен мәміле (операция) жасалуы ұйғарылатын делдалдың (брокердің) атауы (бар болса);

      8) активтерді және пассивтерді басқару кеңесінің бір мүшесінің инвестициялық шешімді қабылдау (бас тарту) бойынша ерекше пікірінің болуын көрсетуді;

      9) инвестициялық шешімді қабылдаған активтерді және пассивтерді басқару кеңесінің мүшелерінің қолдарын қамтиды.

      13. Хеджирлеу құралдарымен мәміле (операция) жасауға арналған инвестициялық шешім мыналарды қамтиды:

      1) инвестициялық шешімді қабылдау күні мен нөмірін;

      2) жасалуы тиіс мәміленің (операцияның) түрін;

      3) хеджирлеу құралының түрін, оны жасау мерзімін, көлемін, құнын (сыйлықақының), онда хеджирлеу операциясын жасау жоспарланатын нарықты және аталған құралдың басқа сипаттамаларын (талаптары) көрсетумен оның толық сипаттамасы;

      4) аталған хеджирлеу құралын қолданудан күтілетін нәтижелерді;

      5) хеджирлеу объектісінің (базистік активінің) тәуекелін бағалау, онда оның түрі (пайыздық, бағалық, валюталық және басқа), сондай-ақ оны бағалау әдісі көрсетіледі;

      6) хеджирлеу объектісін, онда қажетті деректемелері (қаржы құралының сәйкестендіргіші, саны, құны, көлемі, валютасы) көрсетіледі;

      7) аталған мәмілені (операцияны) жасау хеджирлеу объектісі бойынша ықтимал зияндардың (кірісті толық алмау) мөлшерін төмендетуге әкелетінін растайтын есепті;

      8) оның көмегімен мәмілені (операцияны) жасау көзделетін делдалдың (брокердің) атауы (ол бар болған жағдайда);

      9) активтерді және пассивтерді басқару кеңесінің бір мүшесінің инвестициялық шешімді қабылдау (бас тарту) бойынша ерекше пікірінің болуы туралы нұсқауы;

      10) инвестициялық шешімді қабылдаған активтерді және пассивтерді басқару кеңесі мүшелерінің қолдарын қамтиды.

      14. Сақтанушылардың активтерін инвестициялау шеңберінде хеджирлеу құралдарымен мәмілелер (операциялар) жасау үшін инвестициялық шешімде мыналар қосымша көрсетіледі:

      1) трейдерге белгіленген сома шегінде сауда операцияларын жүзеге асыру мүмкіндігі берілген жағдайда трейдерге ашық позиция лимиті;

      2) оның активтері есебінен мәміле (операция) жасау ұйғарылған клиент туралы мәліметтер, не инвестициялық шешім меншікті активтерге қатысты қабылданатынын көрсету.

      15. Инвестициялық портфельді басқарушы инвестициялық пай қоры қағидаларының, ұйыммен келісім бойынша сақтанушының инвестицияларға қатысу талабы көзделетін сақтандыру шарттары бойынша инвестициялау мақсаттары үшін сақтанушылардан алынған сақтандыру сыйлықақыларының (сақтандыру жарналарының) бір бөлігі және оларды инвестициялаудан алынған кірістер (зияндар) есебінен инвестициялық портфельді басқарушы құрған (қалыптастырған) инвестициялық портфельдің инвестициялық декларациясының талаптарын бұзған жағдайда, ұйымның тәуелдерді басқаруға жауапты бөлімшесі бұзушылық күнінен бастап 3 (үш) жұмыс күні ішінде мұндай бұзушылықтың орын алуы туралы уәкілетті органды хабардар етуге міндетті.

      Ескерту. 15-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 25.05.2020 № 60 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      16. Бағалы қағаздар нарығында инвестициялық портфельді басқаруға лицензиясы бар ұйым:

      1) инвестициялық портфельді басқару (қаржы құралдарымен мәмілелер (операциялар) жасау, жасалған мәмілелер (операциялар) бойынша есептеулерді жүзеге асыру, инвестициялау лимиттерін бақылау, есепке алу журналын жүргізу);

      2) тәуекелдерді басқару жүйесінің жұмыс істеуіне қажетті ақпарат жинау;

      3) тәуекелдерді нақты уақыт режимінде қадағалау мүмкіндігімен қамтамасыз ете отырып, инвестициялық портфель ұшырауға бейім тәуекелдерді басқару процестерін автоматтандырады.

      17. Бағалы қағаздар нарығында инвестициялық портфельді басқару бойынша қызметті жүзеге асыруға лицензиясы бар ұйымның ақпараттық қамтамасыз ету бөлімшесі нақты жүйелі проблемаларды есепке алуды жүргізеді, оларды ескерумен проблемалардың қайталануын болдырмау мақсатында мынадай іс-шараларды өткізу арқылы қауіпсіздік шараларын әзірлеу бойынша дереу шаралар қолданылады:

      1) техникалық проблемалар парағын толтыру және олар бойынша есептілік жүргізу;

      2) проблемалардың орын алу себебін қадағалау, ақпараттық жүйені әзірлеушіге олар жөнінде хабарлау және олардың қайталануын болдырмау үшін түзету шараларын қабылдау;

      3) тоқсанына кемінде бір рет автоматтандырылған дерекқордың жұмыс істеуін қамтамасыз ететін техникалық кешендерді тексеру жүргізу;

      4) автоматтандырылған дерекқорды басқару терминалдарының мониторингін және пайдаланушыларды сәйкестендіруді жүзеге асыру, оның ішінде олардың түрлері мен көлемдерін, олар жүргізген операциялардың пайдаланушының функционалдық міндеттеріне сәйкестігі пәніне бақылау.

  Сақтандыру
(қайта сақтандыру) ұйымдары,
Қазақстан Республикасының
бейрезидент-сақтандыру
(қайта сақтандыру)
ұйымдарының филиалдары үшін
тәуекелдерді басқару және ішкі
бақылау жүйесін қалыптастыру
қағидаларына
10-қосымша

      Ескерту. 10-қосымшаның оң жақ жоғарғы бұрышы жаңа редакцияда – ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 24.02.2021 № 43 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

Операциялық және ілеспе тәуекелдерді басқаруға қойылатын талаптар

      1. Директорлар кеңесі операциялық және ілеспе тәуекелдерді басқару мақсатында:

      1) операциялық, ілеспе тәуекелдерді басқару жөніндегі саясатты бекітеді;

      2) ұйымның операциялық, ілеспе тәуекелдерін тиімді анықтауды, өлшеуді, мониторингін және бақылауды қамтамасыз етеді;

      3) төтенше жағдайларға және ұйымның үзіліссіз қызметін қамтамасыз етуге арналған жоспарын және оған барлық өзгерістерін бекітеді.

      2. Операциялық, ілеспе тәуекелдерді басқару жөніндегі саясатта мыналар қамтылады, бірақ олармен шектеліп қалмайды:

      1) операциялық, ілеспе тәуекелдерді басқарудың мақсаты мен міндеттері;

      2) операциялық тәуекелді, ілеспе тәуекелді басқарудың негізгі қағидаттары;

      3) операциялық тәуекелдердің, ілеспе тәуекелдердің негізгі түрлерін жіктеу;

      4) ұйымның операциялық тәуекелінің, ілеспе тәуекелінің рұқсат етілген деңгейі;

      5) операциялық тәуекелді, ілеспе тәуекелді анықтау, өлшеу, мониторингін және бақылау тәртібі мен рәсімдерін белгілеу;

      6) операциялық тәуекелдерді, ілеспе тәуекелдерді басқаруда кемшіліктер анықталған және (немесе) ұйымның операциялық тәуекелге, ілеспе тәуекелге ұшырау деңгейіне әсер ететін жағдайлар туындаған жағдайларда ішкі құжаттар мен рәсімдерге өзгерістер енгізу бойынша талаптар.

      3. Алқалық органдар және (немесе) басқарма:

      операциялық тәуекелдерді, ілеспе тәуекелдерді басқару жөніндегі саясатты және төтенше жағдайларға және ұйымның үзіліссіз қызметін қамтамасыз етуге арналған жоспарын әзірлеуге;

      ұйымның және оның қызметкерлерінің операциялық тәуекелді, ілеспе тәуекелді басқару жөніндегі саясатты сақтауын бақылауға және мониторингіне жауап береді.

      4. Төтенше жағдайларға және Ұйымның үзіліссіз қызметін қамтамасыз етуге арналған жоспарына мыналар кіреді:

      ұйым қызметінің ауқымына және күрделілігіне қарай, ұйым ұшыраған ықтимал сценарийлердің түрлері;

      құрылымдық бөлімшелердің жауапкершілігі және олардың төтенше жағдайлар туындаған кездегі іс-әрекеттерінің сипаттамасы;

      қағаздағы және электронды құжаттаманың резервтік көшірмелерінің болуын қоса алғанда сақтандыру қызметін қалпына келтіруге (жаңартуға) мүмкіндік беретін тетіктері.

      5. Басқарма операциялық, ілеспе тәуекелдерді басқару мақсатында:

      1) жыл сайын Ұйымның ағымдағы қызметінің және оның корпоративтік стратегиясының сәйкес келуін ескеріп, төтенше жағдайларға және ұйымның үзіліссіз қызметін қамтамасыз етуге арналған жоспарын қайта қарайды;

      2) конфиденциалды ақпараттың жайылып кетуін және:

      рұқсат берілуі шектеулі ақпараттық деректердің тізбесін;

      рұқсатты алу тәртібін;

      ақпараттық деректерге рұқсатты бақылау тәртібін;

      ақпараттық деректерге рұқсаты бар тұлғалардың тізбесін көздейтін ақпараттық деректердің бұрмалануын болдырмау рәсімдерін бекітеді.

      3) жабдықтарға инспекциялар жүргізу мен жұмыс туралы есептерді тексеру қоса қамтылған іркілістерді болдырмау рәсімдерін бекітеді.

      Осы тармақтың ережелерін Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалына қолданған кезде осы тармақтың 2) және 3) тармақшаларының талаптары Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының атқарушы органының құзыретіне жатады.

      Ескерту. 5-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 24.02.2021 № 43 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      6. Ішкі аудит қызметі операциялық тәуекелді, ілеспе тәуекелді басқаруға бағалау жүргізеді және жыл сайын директорлар кеңесіне операциялық тәуекелді, ілеспе тәуекелдерді басқаруға, оның ішінде ұйым қызметін автоматтандыруға және құжаттандыруға, құжаттаманы басқаруға және құжаттарды сақтауға қойылатын талаптардың орындалғаны туралы есеп береді.

      7. Тәуекелдерді басқару бөлімшесі:

      1) топ тәуекелін басқару мақсатында жыл сайын:

      акционерлердің және (немесе) негізгі ұйымның ұйымды қосымша капиталдандыру қажеттілігі туралы;

      ұйым қызметінің үлестес тұлғалардың қызметіне ықпал етуі және байланысты болуы туралы;

      топ қатысушысы банкроттығының (мәжбүрлеп таратылуының) ұйымның қаржылық жай-күйіне және төлем қабілеттілігіне әсері туралы;

      ұйым активтерінің топ ішінде шоғырлануы туралы есепті талдайды және директорлар кеңесіне ұсынады.

      2) жүйелі тәуекелді басқару мақсатында жыл сайын басқа сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын мәжбүрлеп таратудың, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының басқа филиалын мәжбүрлеп таратудың беделіне, сақтандыру өнімдеріне деген сұранысқа, ұйымның сақтандыру қызметін іске асыру арналарына ықпалы туралы есепті талдайды және директорлар кеңесіне ұсынады.

      Ескерту. 7-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 24.02.2021 № 43 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      8. Ақпараттық қамтамасыз ету бөлімшесі тоқсанда бір реттен кем емес:

      1) автоматтандырылған деректер базасының жұмыс істеуін қамтамасыз ететін техникалық кешендерге тексеру жүргізеді;

      2) басқармаға техникалық кешендердің жай-күйі туралы ақпарат береді.

  Сақтандыру
(қайта сақтандыру) ұйымдары,
Қазақстан Республикасының
бейрезидент-сақтандыру
(қайта сақтандыру)
ұйымдарының филиалдары үшін
тәуекелдерді басқару және ішкі
бақылау жүйесін қалыптастыру
қағидаларына
11-қосымша

      Ескерту. 11-қосымшаның оң жақ жоғарғы бұрышы жаңа редакцияда – ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 24.02.2021 № 43 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

Комплаенс-тәуекелді басқаруға қойылатын талаптар

      1. Директорлар кеңесі комплаенс-тәуекелді тиімді басқару мақсатында:

      1) ұйымдағы комплаенс-тәуекелді басқаруға жалпы бақылауды жүзеге асырады;

      2) комплаенс-тәуекелді басқару жөніндегі саясатты бекітеді;

      3) комплаенс-тәуекелді басқаруды ұйымдастыруға және үйлестіруге жауапты комплаенс-бақылаушы лауазымына тағайындайды;

      4) жылына бір реттен сирек емес ұйымдағы комплаенс-тәуекелді басқарудың тиімділігін бағалайды;

      5) комплаенс-тәуекелдерді басқару мәселелерін тиімді және шұғыл шешуді қамтамасыз етуді қоса алғанда комплаенс-тәуекелдерді басқару жөніндегі саясаттың іске асырылуын бақылауды жүзеге асырады.

      2. Ұйымның комплаенс-тәуекелдерін басқару жөніндегі саясатты комплаенс -бақылаушы әзірлейді және онда мыналар белгіленеді:

      1) комплаенс-тәуекелді басқарудың мақсаты мен міндеттері;

      2) комплаенс-тәуекелді басқару қағидаттары, оның ішінде ұйымда комплаенс-мәдениетін (ұйым мен оның қызметкерлерінің Қазақстан Республикасының сақтандыру және сақтандыру қызметі туралы, міндетті сақтандыру туралы, акционерлік қоғамдар туралы, бағалы қағаздар нарығы туралы, қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға) және терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимыл туралы заңнамасының, ұйым қызметіне ықпалын тигізетін шет мемлекеттер заңнамасының және ұйым қызметін реттейтін ішкі құжаттардың талаптарын сақтау мәдениетін) қалыптастыру қағидаттары;

      3) комплаенс-тәуекелді басқару тәртібі, тәсілдері мен рәсімдері;

      4) қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыру (жылыстату) және терроризмді қаржыландыру процестеріне, басқа қылмыстық істерге ұйымды қасақана немесе қасақана емес тарту тәуекелдерін басқару тәртібі, тәсілдері мен рәсімдері;

      5) комплаенс- бақылаушының өкілеттіктері және жауапкершілігі;

      6) комплаенс-тәуекелді басқару шеңберінде құрылымдық бөлімшелер арасында өзара әрекеттесу және ақпарат алмасу тәртібі.

      3. Басқарма комплаенс-тәуекелді тиімді басқару мақсатында:

      1) комплаенс-тәуекелдерді басқару жөніндегі саясатты қабылдауды және қызметкерлерге жіберуді;

      2) комплаенс-тәуекелдерді басқару жөніндегі саясатты сақтауды; және директорлар кеңесіне тоқсан сайынғы есептілікті беруді;

      3) ұйым қызметкерлері үшін комплаенс-тәуекелдерді, оның ішінде қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыру (жылыстату) және терроризмді қаржыландыру тәуекелдерін басқару мәселелері бойынша ішкі құжаттарды әзірлеуді;

      4) комплаенс-тәуекелге әкелетін бұзушылықтар анықталған жағдайда тиісті түзету немесе тәртіптік шаралар қабылдауды;

      5) міндетті ішкі бақылауға жататын операцияларды және күмәнді операцияларды уақтылы автоматандырылған түрде анықтау мақсатында бағдарламалық қамтамасыз етуді жетілдіруді;

      6) сақтандыру төлемін жүзеге асыруға берілетін өтініштің нысанында ұйымға жалған мәліметтерді беру салдарына Қазақстан Республикасының сақтандыру және сақтандыру қызметі туралы заңнамасында, ұйымның жарғысында, сақтандыру қағидаларында көзделген сілтеменің болуын.

      7) сақтандыру төлемдері жөніндегі бөлімше қызметкерлерін, алаяқтық индикаторлары мен белгілері бойынша оқытуды;

      8) шағым талаптарды уақтылы реттеу бойынша қызметін қадағалауға, сондай-ақ сақтандыру төлемдерінің үрдістерін анықтауға мүмкіндік беретін статистикалық деректер базасын жүргізе отырып, шағымдарды, өтініштерді қарау және дауларды реттеу тәртібін бекітуді қамтамасыз етеді.

      Осы тармақтың ережелерін Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалына қолданған кезде осы тармақтың 8) тармақшасының ережесі Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының атқарушы органына қолданылады.

      Ескерту. 3-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 24.02.2021 № 43 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      6. Комплаенс-бақылаушы:

      1) Қазақстан Республикасының қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға) және терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимыл туралы заңнамасының талаптарына сәйкес комплаенс-тәуекелдерді бақылау бойынша және қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға) және терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимыл жөніндегі бағдарламаны жүзеге асыру бойынша комплаенс шараларды әзірлейді;

      2) өзінің бастамасы бойынша кез келген қызметкермен байланыс жасайды және құжаттарға және мұрағатқа рұқсат алады;

      3) комплаенс-тәуекелді басқару жөніндегі саясатты ықтимал бұзушылықтарға тергеу жүргізеді және кеңес алу үшін ұйым қызметкерлеріне өтініш білдіреді;

      4) бекітілген корпоративтік стратегияға және комплаенс-тәуекелді басқару жөніндегі саясатқа сәйкес комплаенс-тәуекелді басқарудың артықшылықтарын белгілейді;

      5) сәйкес келмеу себептерін анықтай отырып, ішкі және сыртқы реттеуші құжаттарға, оның ішінде корпоративтік басқару кодексіне сәйкес келуіне байланысты комплаенс-функцияларын және комплаенс-тәуекелдерді жүйелі бақылауды және мониторингті жүзеге асырады;

      6) тәуекелдерді басқару бөлімшесіне анықталған кемшіліктері, жөнсіздіктері, бұзушылықтары туралы ақпарат қамтылған комплаенс-тәуекелдерге немесе бұзушылықтарға және оларды жоюдың ықтимал жолдарына жасалған мониторингтің қорытындысы бойынша тоқсан сайынғы есепті, сондай-ақ комплаенс-бақылауды жүзеге асыруды және корпоративтік басқару процестерін жетілдіру бойынша ұсынымдарды береді;

      7) сыртқы және ішкі дереккөздерден алынған ресми емес ақпаратқа мониторинг жүргізеді, қажет болған жағдайда қызметтік тергеуді ұйымдастырады;

      8) қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыруды (жылыстатуды) және терроризмді қаржыландыруды болдырмау бойынша шаралар қабылдайды.

  Қазақстан Республикасы
Ұлттық Банкі Басқармасының
2018 жылғы 27 тамыздағы
№ 198 қаулысына қосымша

Күші жойылды деп танылған Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің, сондай-ақ Қазақстан Республикасының кейбір нормативтік құқықтық актілері құрылымдық элементтерінің тізбесі

      1. "Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарында тәуекелдерді басқару және ішкі бақылау жүйелерінің болуына қойылатын талаптар жөніндегі нұсқаулықты бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2010 жылғы 1 ақпандағы № 4 қаулысы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 6113 тіркелген).

      2. "Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының "Сақтандару (қайта сақтандыру ұйымдарында тәуекелдерді басқару және ішкі бақылау жүйелерінің болуына қойылатын талаптар жөніндегі нұсқаулықты бекіту туралы" 2010 жылғы 1 ақпандағы № 4 қаулысына толықтырулар мен өзгерістер енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2010 жылғы 27 желтоқсандағы № 181 қаулысы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 6767 тіркелген, Қазақстан Республикасының орталық атқарушы және өзге де орталық мемлекеттік органдарының актілер жинағының 2011 жылғы № 8 жарияланған).

      3. "Қазақстан Республикасының кейбір нормативтік құқықтық актілеріне өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының 2014 жылғы 27 тамыздағы № 168 қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасының өзгерістер мен толықтырулар енгізілетін нормативтік құқықтық актілерінің тізбесінің 11-тармағы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 9796 тіркелген, "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде 2014 жылғы 12 қарашада жарияланған).

      4. "Қазақстан Республикасының кейбір нормативтік құқықтық актілеріне қор биржасы бағалы қағаздарының ресми тізімі мәселелері бойынша өзгерістер енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2014 жылғы 24 желтоқсандағы № 244 қаулысымен бекітілген Қор биржасы бағалы қағаздарының ресми тізімі мәселелері бойынша Қазақстан Республикасының өзгерістер енгізілетін нормативтік құқықтық актілерінің тізбесінің 4-тармағы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10339 тіркелген, "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде 2015 жылғы 18 наурызда жарияланған).

      5. "Қазақстан Республикасының кейбір нормативтік құқықтық актілеріне сақтандыру қызметін реттеу мәселелері бойынша өзгерістер енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2016 жылғы 30 мамырдағы № 127 қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасының өзгерістер енгізілетін сақтандыру қызметін реттеу мәселелері бойынша нормативтік құқықтық актілерінің тізбесінің 9-тармағы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 14277 тіркелген, "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде 2016 жылғы 24 қазанда жарияланған).