On Public Associations

The Law of the Republic of Kazakhstan dated 31 May, 1996 No. 3.

Unofficial translation

The right to freedom of associations shall be the one of the most important and constitutional rights of a person and citizen, the implementation of which shall meet the interests of society and shall be under the protection of the state.

Chapter 1. General provisions

Article 1. Subject of regulation of this Law

The subject of regulation of this Law shall be the social relations, arising in connection with the implementation of the right to freedom of associations by the citizens of the Republic of Kazakhstan, as well as with creation, activity, reorganization and liquidation of public associations.

Article 2. Concept of a public association

Public associations in the Republic of Kazakhstan shall be recognized as political parties, trade unions, and other associations of citizens, established on voluntary basis in order to achieve their general goals, not contradicting the legislation. Public associations shall be non-commercial organizations.

Article 3. The legislation on public associations

The legislation of the Republic of Kazakhstan on public associations shall be based on the Constitution of the Republic of Kazakhstan and shall consist of this Law and other legislative acts not contradicting with them.

This Law shall apply to all public associations, established at initiative of citizens, with the exception of religious associations, bodies of local self-government and of public independent action, which procedure of establishment and activity shall be specified by other legislative acts.

This Law shall apply to the activity of the established and existing structural subdivisions (branches and representative offices) of foreign and international public associations in the territory of the Republic of Kazakhstan, with the exception of religious associations.

If an international treaty, ratified by the Republic of Kazakhstan established the rules other than those, provided by this Law, the rules of an international treaty shall be applied.

Features, associated with the creation, activities, reorganization and liquidation of political parties, trade unions, self-regulatory organizations, based on voluntary membership (participation), and other individual types of public associations, may be regulated by other legislative acts of the Republic of Kazakhstan. The activities of these public associations, not regulated by other legislative acts of the Republic of Kazakhstan, shall be regulated by this Law.

The activity of specified public associations, not regulated by other legislative acts, shall be regulated by this Law.

Footnote. Article 3 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 09.02.2009 No. 126 (the order of enforcement See Article 2); dated 29.04.2009 No. 154-IV (the order of enforcement See Article 2); dated 24.05.2018 № 156-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 4. The state and public associations

The state shall secure the compliance of rights and legitimate interests of public associations.

Unlawful interference of the state in the affairs of public associations and interference of public associations in the affairs of the state, assignment of functions of state bodies to public associations shall be prohibited.

Public associations may cooperate and interact with state bodies, concluding agreements with them, and may perform certain works for them, provided by the legislation, under the agreements with the state bodies.

The labor legislation of the Republic of Kazakhstan and the legislation of the Republic of Kazakhstan on social protection apply to employees of the offices of public associations.

The issues, concerning the interests of public associations, to the extent, provided by the legislative acts, may be decided by the state bodies by agreement with public associations.

Footnote. Article 4 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 15.05.2007 No. 253; dated 29.04.2009 No. 154-IV (the order of enforcement See Article 2); dated 20.04.2023 No. 226-VII (shall be enforced from 01.07.2023).

Article 5. Principles of activity of public associations

Public associations shall be created and shall operate in order to exercise and protect political, economic, social and cultural rights and freedoms, to develop citizens' activity and initiative; to satisfy professional and amateur interests; to develop scientific, technical and artistic creativity, to protect human life and health, environmental protection; to participate in charity; to conduct cultural and educational, sports and recreational activities; to preserve historical and cultural monuments; patriotic, legal and humanistic education; to expand and strengthen international cooperation; to conduct other activities not prohibited by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

The establishment and activity of public associations that pursues extremist’s goals, as well as the creation of paramilitary units, not provided by the legislation of the Republic of Kazakhstan shall be prohibited.

The establishment of public associations by the type of paramilitary units, having military structure, uniform, special decorations, anthems, flags, pennants, special conditions of internal discipline and governing, arms including the imitative arms, in the territory of the Republic of Kazakhstan shall be prohibited.

The activity of political parties and trade unions of other states, parties on religious basis, as well as the financing of political parties and trade unions by foreign legal entities and citizens, foreign states and international organizations shall be prohibited.

The establishment and activity of public associations, infringing on health and moral statutes of the citizens, as well as the activity of unregistered public associations shall be prohibited.

Footnote. Article 5 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 23.02.2005 No. 33; dated 29.04.2010 № 272-IV (the order of enforcement See Article 2); dated 16.11.2015 No. 403-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 6. Principles of establishment and activity of public associations

Public associations shall be equal before the Law. Public associations shall carry out their activity under the Constitution and other legislative acts of the Republic of Kazakhstan.

Public associations shall be established and shall act on the basis of voluntariness, equality of their members (participants), self-governing, legality, statements and publicity of the activity.

Participation or non-participation of a citizen in the activity of a public association may not serve as the basis for restriction of his/her rights and freedoms. The requirement in a public association to specify membership (participation) in official documents shall not be allowed.

Article 7. Status of public associations

Republican, regional and local public associations may be established and may operate in the Republic of Kazakhstan.

Republican public associations shall include the associations that have their structural subdivisions (branches and representative offices) in the territory of in more than half of the regions, cities of republican significance, and the capital.

Local public associations shall include associations operating within one region, city of republican significance, and the capital.

Local public associations shall include the associations, operating within one region of the Republic of Kazakhstan.

In order to confirm the status, republican and regional public associations, before the expiration of one year from the date of registration, shall be obliged to submit the copies of documents, certifying the record registration passed by structural subdivisions (branches and representative offices) to the body, registered this association, in the territorial bodies of justice.

Footnote. Article 7 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 21.12.2023 No. 49-VIII (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 8. Unions (alliances) of public associations

Public associations, established and registered in the established manner, notwithstanding the type, shall have the right to organize unions (alliances) of public associations on the basis of memorandums and charters, approved by unions (alliances), establishing a new legal entity, as well as to be the participant of international unions (alliances).

Standard operating procedure and state registration of unions (alliances) of public associations, including the international associations, shall be specified in accordance with the legislative acts of the Republic of Kazakhstan.

Article 9. Activity of international and foreign non-commercial associations in the territory of the Republic of Kazakhstan

The structural subdivisions (branches and representative offices) of international and foreign non-commercial associations may be established and operate in the territory of the Republic of Kazakhstan.

The structural subdivisions (branches and representative offices) of international and foreign non-commercial associations shall be governed by the charters of the latter, unless they contradict the legislation of the Republic of Kazakhstan.

Chapter 2. Establishment, reorganization, liquidation of public associations

Article 10. Establishment of public associations

A public association shall be created on the initiative of a group of citizens of the Republic of Kazakhstan of at least three people.

The right of citizens to establish public associations shall be exercised both directly through the association of individuals and through legal entities - public associations, except for political parties.

The founders of a public association shall be the individuals and (or) legal entities - public associations, except for political parties, convening a constituent congress (conference, meeting), where a charter shall be adopted and governing bodies shall be formed. The founders of a public association - individuals and (or) legal entities shall have equal rights and bear equal responsibilities.

A trade union may be a founder of a trade union.

The legal capacity of a public association as a legal entity shall arise from the moment of its registration in the manner, established by the legislative acts of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 10 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 12.01.2012 № 537-IV (shall be enforced upon expiry of 10 calendar days after its first official publication); as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 27.06.2014 № 212-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); dated 21.12.2023 No. 49-VIII (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 11. Membership (participation) in a public association

Citizens of the Republic of Kazakhstan and (or) legal entities - public associations, except for political parties, may be members (participants) of public associations. The charters of public associations, except for political parties, may provide for the membership (participation) of foreigners and stateless persons in them.

Trade unions may be the members (participants) of trade unions.

Members (participants) of youth public associations under political parties may be the citizens attained sixteen years of age. The age of members of other youth and children associations shall be determined by their charters (statutes).

Conditions and procedure of acquisition and loss of membership shall be specified by the charters of public associations.

Chairman, Deputy Chairman, judges of the Constitutional Court of the Republic of Kazakhstan, Chairman and judges of the Supreme Court of the Republic of Kazakhstan and other courts, chairmen and members of the Central Election Commission of the Republic of Kazakhstan, the Supreme Audit Chamber of the Republic of Kazakhstan, Commissioner for Human Rights in the Republic of Kazakhstan, staff and employees of special state, law enforcement agencies, military personnel should not be members of political parties, trade unions, or support any political party.

The persons specified in part five of this article, except for employees of special state and law enforcement agencies, and military personnel, must withdraw from political parties, and trade unions within ten days from the date of appointment, election, and entry into service.

In the case of admission to military service or entry into the service of law enforcement and special state bodies, membership in a political party, or trade unions shall be terminated automatically.

Footnote. Article 11 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated12.01.2012 № 537-IV (shall be enforced upon expiry of 10 calendar days after its first official publication); dated 27.06.2014 № 212-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); dated 05.11.2022 No. 157-VII (shall come into effect ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 12. Charter of a public association

The charter of a public association shall provide:

1) name, subject and goals of activity of a public association;

2) membership (participation), condition and the procedure of acquisition and loss of membership, rights and obligations of members (participants) of a public association;

3) organizational structure of a public association, legal statute of structural subdivisions (branches and representative offices) and the territory, within which they carry out their activity;

4) procedure of formation, competence and terms of powers of the governing bodies, location of continuous governing body of a public association;

5) sources of formation of monetary funds and other property of a public association, rights of a public association and its structural subdivisions (branches and representative offices) concerning administration of property;

6) procedure for introduction of alterations and additions to the charter of a public association;

7) procedure of reorganization and liquidation of a public association, the future of the property of a public association in case of liquidation.

The charter may provide other provisions as well, related to the operation of a public association, not contradicting the legislation of the Republic of Kazakhstan.

Adoption of the charter, introduction of alterations and additions to it shall relate to the exclusive competency of the supreme body of a public association – the assembly (conference, meeting).

Article 13. State registration and re-registration of a public association

State registration of republican, regional public associations, structural subdivisions (branches and representative offices) of foreign and international non-commercial non-governmental associations shall be carried out by the Ministry of Justice of the Republic of Kazakhstan.

State registration of local public associations, branches and representative offices shall be carried out by the territorial bodies of justice.

State registration and re-registration of public associations shall be made in the manner and within the terms, provided by the legislation on the state registration of legal entities.

In order to register a public association within the period of two months after the date of its establishment, an application shall be submitted to registering body. The application shall be attached with the charter, the protocol of the constituent assembly (conference, meeting), adopted the charter, information about initiators of the establishment of association and the documents, confirming the location of a public association, as well as the payment of registration fee for legal entities.

The period, established for the submission of an application on registration of a public association, missed for a good case, shall be restored by the body, carrying out the registration.

In the cases, provided by the legislation, a public association shall be subject to re-registration.

State registration fee shall be collected for registration and re-registration of public associations in the manner, specified by the Tax Code of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 13 was amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 23 March, 2000 No. 39; dated 24 December, 2001 No. 276 (shall be enforced from 01.01.2002).

Article 14. Record registration of branches and representative offices of public associations

Structural subdivisions (branches and representative offices) of public associations shall be subject to record registration.

Record registration of branches and representative offices of foreign and international non-commercial non-governmental associations shall be carried out by the Ministry of Justice of the Republic of Kazakhstan.

Record registration of structural subdivisions (branches and representative offices) of public associations shall be carried out in territorial bodies of justice.

Procedure and terms of record registrations shall be governed by the legislation on registration of legal entities.

Article 15. Suspension of the term of state registration

The term of state registration shall be suspended in cases of conducting the expertise of constitutive document, verification of the lists of members of political parties, as well as on the grounds, specified in the legislative acts on state registration of legal entities.

Article 16. Denial of state registration

Refusal to register a public association, its structural subdivision (branch and representative office) is made in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan on state registration of legal entities and record registration of branches and representative offices.

Denial of registration may be appealed in the manner prescribed by the laws of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 16 as amended in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 29/06/2020 No. 351-VI (shall be enforced from 01.07.2021).

Article 17. Reorganization and liquidation of a public association

Reorganization of a public association (merger, affiliation, division, segregation, reformation) shall be made under the decision of the body of the public association in the manner, provided by its charter and the legislation of the Republic of Kazakhstan.

Liquidation of a public association shall be made on the grounds and in the manner, provided by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

Article 18. Symbols of a public association

Public associations may have own symbols (flag, anthem, emblem, pennants, badges), not contradicting the legislation of the Republic of Kazakhstan.

Full and short name of a public association and its symbols shall not duplicate in full or in sufficient part the symbols of the Republic of Kazakhstan and other states, government bodies, public associationsб registered in the Republic of Kazakhstan, as well as public associations, liquidated in connection with the violation of the legislation of the Republic of Kazakhstan.

Description and design of symbols of a public association shall be set forth in the charter.

Footnote. Article 18 – as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 08 July, 2005 No. 67 (the order of enforcement See Article 2).

Chapter 3. Rights and obligation of a public association. Property of a public association

Article 19. Rights and obligation of a public association

Public associations shall obtain the rights assume the obligations through their governing bodies, acting within powers, provided by the charter and the legislation of the Republic of Kazakhstan.

In order to implement the charter goals, public associations in the manner, established by the legislation of the Republic of Kazakhstan shall have the right:

- to spread information about their activity;

- to represent and to protect the rights and legitimate interests of their members in courts and other government bodies, other public associations;

- to establish mass media;

- organize and conduct peaceful assemblies;

- to carry out publishing activities;

- to enter into international non-commercial non-governmental associations;

- to carry out other powers, not contradicting the legislation of the Republic of Kazakhstan.

A public association shall be obliged:

- to comply with the Laws of the Republic of Kazakhstan, as well as with the regulations, provided by the charter;

- to provide the opportunity for its members to familiarize with the documents and decisions, affected their rights and interests;

- to inform its members about receipt and expenditure of monetary funds;

- to inform the registering body about changes of location of permanent governing body and data about the directors in the volume of information, included into the National register of business identification numbers.

Footnote. Article 19 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 24.12.2012 № 60-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated May 25, 2020 No. 334-VI (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 20. Entrepreneurial activity of public associations

Public associations may carry out entrepreneurial activity to the extent that it serves for achievement of the charter goals. Entrepreneurial activity shall be carried out by public associations in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan.

Revenues from entrepreneurial activity of public associations shall be subject to taxation in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan.

Revenues from entrepreneurial activity of public activity shall not be redistributed between the members (participants) of public associations and shall be used for the achievement of charter goals. Use of own funds for charity purposes by public associations shall be allowed.

Article 21. Property of public associations

The property of a public association shall be the objects, required for material provision of the activity, provided by the charter, with the exception of the objects, prohibited by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

The property of a public association shall be formed from entry and membership fees, if their payment is provided for by the charter, voluntary contributions and donations, proceeds from lectures, exhibitions, sports and other events, held in accordance with the charter, income from production and other economic activities and other proceeds not prohibited by the legislative acts of the Republic of Kazakhstan.

Members (participants) of public associations shall not have the rights to the property transferred by them to these associations, including membership fees, unless otherwise provided by the legislation of the Republic of Kazakhstan on self-regulation. They shall not be liable for the obligations of public associations in which they participate as members (participants), and these associations shall not be liable for the obligations of their members (participants), unless otherwise provided by the legislation of the Republic of Kazakhstan on self-regulation.

The property of public associations shall be protected by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 21 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 09.04.2016 № 496-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); dated 21.12.2023 No. 49-VIII (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

Chapter 4. Responsibility for violation of the legislation on public associations

Article 22. Responsibility for violation of the legislation on public associations

Violation of the legislation on public associations shall entail the responsibility in the manner, established by the Laws of the Republic of Kazakhstan.

Responsibility for the violation of the legislation on public associations shall bear the legal entities and individuals, guilty of that, as well as the officials of government bodies, and the persons that are the members of governing bodies of public associations.

Footnote. Article 22 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 15 May, 2007 No. 253.

Article 23. Suspension of the activity of a public association

The activities of a public association may be suspended for a period of three to six months by a court decision on the basis of submissions from the prosecutor's office, internal affairs, appeals from local executive bodies of regions, cities of republican significance, the capital, or applications from citizens in cases of violation of the Constitution and legislation of the Republic of Kazakhstan or repeated commission public association of actions that go beyond the goals and objectives defined by its charter.

In case of suspension of the activity of a public association, it is prohibited to use all mass media, conduct agitation and propaganda, organize and hold peaceful meetings and other mass events, and take part in elections. The right of a public association to use bank deposits is also suspended, with the exception of settlements under labor contracts, compensation for losses caused as a result of its activities, and payment of fines.

If, within the established period of suspension of activities, the public association eliminates the violations that served as the basis for the suspension of its activities, then after the expiration of the specified period, the public association resumes its activities. In case of non-elimination of violations by a public association or in case of repeated violation of the legislation of the Republic of Kazakhstan, the bodies of the prosecutor's office, internal affairs, as well as local executive bodies of regions, cities of republican significance, the capital, citizens have the right to apply to the court with an application for its liquidation.

Footnote. Article 23 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 23 February, 2005 No. 33; dated 04.05.2020 No. 321-VІ (shall be enforced upon the expiration of ten calendar days after the day of its first official publication); dated May 25, 2020 No. 334-VI (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

Chapter 5. Final provisions

Article 24. International relations of public associations

Public associations of the Republic of Kazakhstan may maintain international relations, conclude the relevant agreements, enter into international non-commercial non-governmental associations in the capacity of collective members, with the exception of religious associations in accordance with their charters.

Public associations of the Republic of Kazakhstan may establish their structural subdivisions (branches and representative offices) in foreign states on the basis of generally recognized principles and regulations of international law, international treaties and the legislations of the relevant states.

The President of the Republic of Kazakhstan

Қоғамдық бiрлестiктер туралы

Қазақстан Республикасының 1996 жылғы 31 мамырдағы N 3 Заңы.

МАЗМҰНЫ

Бірлесу бостандығына құқық адам мен азаматтың аса маңызды және конституциялық құқықтарының бірі болып табылады, оның іске асырылуы қоғам мүдделеріне сай келеді және мемлекеттің қорғауында болады.

1-тарау. Жалпы ережелер

1-бап. Осы Заңмен реттелетін мәселелер

Осы Заңмен реттелетін мәселелер - Қазақстан Республикасы азаматтарының бірлесу бостандығына құқығын іске асыруға, сондай-ақ қоғамдық бірлестіктердің құрылуына, қызметіне, қайта ұйымдастырылуына және таратылуына байланысты пайда болатын қоғамдық қатынастар.

2-бап. Қоғамдық бірлестік ұғымы

Қазақстан Республикасында саяси партиялар, кәсіптік одақтар және азаматтардың ортақ мақсаттарға жету үшін ерікті негізде құрылған, заңдарға қайшы келмейтін басқа да бірлестіктері қоғамдық бірлестіктер деп танылады. Қоғамдық бірлестіктер коммерциялық емес ұйымдар болып табылады.

3-бап. Қоғамдық бірлестіктер туралы заңдар

Қазақстан Республикасының қоғамдық бірлестіктер туралы заңдары Қазақстан Республикасының Конституциясына негізделеді және осы Заң мен оған қайшы келмейтін басқа да заң актілерінен тұрады.

Осы Заңның күші азаматтардың бастамасымен құрылған барлық қоғамдық бірлестіктерге қолданылады, бұған діни бірлестіктер, құрылу тәртібі мен қызметі өзге заң актілерімен белгіленетін өзін-өзі басқару органдары мен қоғамдық ынталы органдар кірмейді.

Осы Заңның күші Қазақстан Республикасы аумағында құрылған және жұмыс істейтін шетелдік және халықаралық коммерциялық емес үкіметтік емес бірлестіктердің құрылымдық бөлімшелерінің (филиалдары мен өкілдіктерінің) қызметіне қолданылады, бұған діни бірлестіктер кірмейді.

Егер Қазақстан Республикасы бекіткен халықаралық шартта осы Заңда көзделгеннен өзгеше ережелер белгіленсе, халықаралық шарттың ережелері қолданылады.

Саяси партиялардың, кәсіптік одақтардың, ерікті мүше болуға (қатысуға) негізделген өзін-өзі реттеу ұйымдарының және басқа да жекелеген қоғамдық бірлестіктер түрлерінің құрылуына, қызметіне, қайта ұйымдастырылуына және таратылуына байланысты ерекшеліктер Қазақстан Республикасының өзге де заңнамалық актілерімен реттелуі мүмкін. Аталған қоғамдық бірлестіктердің Қазақстан Республикасының өзге де заңнамалық актілерімен реттелмеген қызметі осы Заңмен регламенттеледі.

Ескерту. 3-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2009.02.09 № 126-ІV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2009.04.29 № 154-ІV; 24.05.2018 № 156-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

4-бап. Мемлекет және қоғамдық бірлестіктер

Мемлекет қоғамдық бірлестіктердің құқықтары мен заңды мүдделерінің сақталуын қамтамасыз етеді.

Мемлекеттің қоғамдық бірлестіктер істеріне және қоғамдық бірлестіктердің мемлекет істеріне заңсыз араласуына, қоғамдық бірлестіктерге мемлекеттік органдардың міндеттерін жүктеуге жол берілмейді.

Қоғамдық бірлестіктер мемлекеттік органдармен ынтымақтасуы және өзара іс-қимыл етуі, олармен келісімдер жасасуы мүмкін, мемлекеттік органдармен шарттар бойынша олар үшін заңдарда көзделген белгілі бір жұмыстар орындауы мүмкін.

Қоғамдық бірлестіктер аппараттарының қызметкерлеріне Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасы, Қазақстан Республикасының әлеуметтік қорғау туралы заңнамасы қолданылады.

Заң актілерінде көзделген жағдайларда қоғамдық бірлестіктердің мүдделерін қозғайтын мәселелерді қоғамдық бірлестіктермен келісе отырып, мемлекеттік органдар шешуі мүмкін.

Ескерту. 4-бапқа өзгерту енгізілді - ҚР 2007.05.15 № 253, 2009.04.29 № 154-ІV; 20.04.2023 № 226-VII (01.07.2023 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

5-бап. Қоғамдық бірлестіктер қызметінің негіздері

Қоғамдық бірлестіктер азаматтардың саяси, экономикалық, әлеуметтік және мәдени құқықтары мен бостандықтарын іске асыру мен қорғау, белсенділігі мен ынталылығын дамыту; кәсіби және әуесқойлық мүдделерін қанағаттандыру, ғылыми, техникалық және көркем шығармашылығын дамыту, адамдардың өмірі мен денсаулығын сақтау, қоршаған табиғи ортаны қорғау; қайырымдылыққа қатысу; мәдени-ағарту, спорт-сауықтыру жұмыстарын жүргізу; тарих және мәдениет ескерткіштерін қорғау; патриоттық, құқықтық және адамгершілік тәрбие беру; халықаралық ынтымақтастықты кеңейту және нығайту; Қазақстан Республикасының заңдарында тыйым салынбаған өзге де қызметті жүзеге асыру мақсаттарында құрылып, жұмыс істейді.

Экстремистік мақсаттарды көздейтін қоғамдық бірлестіктерді құруға және олардың қызметіне, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделмеген әскерилендірілген құралымдарды құруға тыйым салынады.

Қазақстан Республикасы аумағында әскерилендірілген құрылымы, түрі, арнаулы айырым белгілері, гимндері, жалаулары, вымпельдері, ішкі тәртіп пен басқарудың ерекше ережелері, қаруы, соның ішінде қару іспеттес заттары бар әскерилендірілген құрамалар үлгісіндегі қоғамдық бірлестіктер құруға тыйым салынады.

Басқа мемлекеттердің саяси партиялары мен кәсіптік одақтарының, діни негіздегі партиялардың қызметіне, сондай-ақ саяси партиялар мен кәсіптік одақтарды шетелдік заңды тұлғалар мен азаматтардың, шет мемлекеттер мен халықаралық ұйымдардың қаржыландыруына жол берілмейді.

Азаматтардың денсаулығы мен адамгершілік негіздеріне қастандық жасайтын қоғамдық бірлестіктер құруға және олардың қызметіне, сондай-ақ тіркелмеген қоғамдық бірлестіктердің қызметіне жол берілмейді.

Ескерту. 5-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2005.02.23 № 33, 2010.04.29 № 272-ІV; 16.11.2015 № 403-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

6-бап. Қоғамдық бірлестіктер құрудың және олардың қызметінің принциптері

Қоғамдық бірлестіктер заң алдында тең. Қоғамдық бірлестіктер қызметін Қазақстан Республикасының Конституциясы мен өзге де заң актілері шеңберінде жүзеге асырады.

Қоғамдық бірлестіктер өз мүшелерінің (қатысушыларының) еріктілігі, тең құқықтылығы, өзін-өзі басқару, қызметінің заңдылығы, есептілігі мен жариялылығы негізінде құрылып, жұмыс істейді.

Азаматтың қоғамдық бірлестік қызметіне қатысуы немесе қатыспауы оның құқықтары мен бостандықтарын шектеу үшін негіз бола алмайды. Ресми құжаттарда қоғамдық бірлестікке мүшелік (қатысу) туралы көрсетуді талап етуге жол берілмейді.

7-бап. Қоғамдық бірлестіктердің мәртебесі

Қазақстан Республикасында республикалық, аймақтық және жергілікті қоғамдық бірлестіктер құрылып, жұмыс істеуі мүмкін.

Облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың жартысынан астамының аумағында өздерінің құрылымдық бөлімшелері (филиалдары мен өкілдіктері) бар бірлестіктер республикалық қоғамдық бірлестіктерге жатады.

Облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың жартысынан азының аумағында өздерінің құрылымдық бөлімшелері (филиалдары мен өкілдіктері) бар бірлестіктер аймақтық қоғамдық бірлестіктерге жатады.

Жергілікті қоғамдық бірлестіктерге бір облыс, республикалық маңызы бар қала және астана шегінде жұмыс істейтін бірлестіктер жатады.

Республикалық және аймақтық қоғамдық бірлестіктер өз мәртебесін растау үшін тіркелген күннен бастап бір жыл өткенге дейін осы бірлестікті тіркеген органға құрылымдық бөлімшелерінің (филиалдары мен өкілдіктерінің) аумақтық әділет органдарында есептік тіркеуден өткенін растайтын құжаттардың көшірмелерін табыс етуге міндетті.

Ескерту. 7-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 21.12.2023 № 49-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

8-бап. Қоғамдық бірлестіктер одақтары (қауымдастықтары)

Белгіленген тәртіппен құрылған және тіркелген қоғамдық бірлестіктер, түріне қарамастан, одақтар (қауымдастықтар) қабылдаған құрылтай шарттары мен жарғылары негізінде жаңа заңды тұлға жасай отырып, қоғамдық бірлестіктер одақтарын (қауымдастықтарын) құруға, сондай-ақ халықаралық одақтарға (қауымдастықтарға) қатысушы болуға құқылы.

Қоғамдық бірлестіктер, соның ішінде халықаралық бірлестіктер одақтарының (қауымдастықтарының) қызметі мен мемлекеттік тіркелу тәртібі Қазақстан Республикасының заң актілеріне сәйкес белгіленеді.

9-бап. Халықаралық және шетелдік коммерциялық емес үкіметтік емес бірлестіктердің Қазақстан Республикасы аумағындағы қызметі

Қазақстан Республикасы аумағында халықаралық және шетелдік коммерциялық емес үкіметтік емес бірлестіктердің құрылымдық бөлімшелері (филиалдары мен өкілдіктері) құрылып, жұмыс істей алады.

Халықаралық және шетелдік коммерциялық емес үкіметтік емес бірлестіктердің құрылымдық бөлімшелері (филиалдары мен өкілдіктері), егер олар Қазақстан Республикасының заңдарына қайшы келмейтін болса, сол бірлестіктердің жарғыларын басшылыққа алады.

2-тарау. Қоғамдық бірлестіктерді құру, қайта ұйымдастыру, тарату

10-бап. Қоғамдық бірлестікті құру

Қоғамдық бірлестік Қазақстан Республикасы азаматтарының кемінде үш адамнан тұратын тобының бастамасы бойынша құрылады.

Азаматтардың қоғамдық бірлестіктерді құру құқығы тікелей жеке тұлғаларды біріктіру жолымен де, саяси партияларды қоспағанда, заңды тұлғалар – қоғамдық бірлестіктер арқылы да іске асырылады.

Жарғы қабылданатын және басшы органдар қалыптастырылатын құрылтай съезін (конференцияны, жиналысты) шақыратын жеке тұлғалар және (немесе), саяси партияларды қоспағанда, заңды тұлғалар – қоғамдық бірлестіктер қоғамдық бірлестіктердің құрылтайшылары болып табылады. Қоғамдық бірлестіктердің құрылтайшылары – жеке және (немесе) заңды тұлғалар тең құқықтарға ие болады және бірдей міндеттерді атқарады.

Кәсіптік одақ кәсіптік одақтың құрылтайшысы болып табылуы мүмкін.

Қоғамдық бірлестіктердің заңды тұлға ретіндегі құқықтық қабілеттілігі ол Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерінде белгіленген тәртіп бойынша тіркелген кезден бастап пайда болады.

Ескерту. 10-бап жаңа редакцияда - ҚР 2012.01.12 № 537-ІV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді - ҚР 27.06.2014 № 212-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 21.12.2023 № 49-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

11-бап. Қоғамдық бірлестікке мүшелік (қатысу)

Қазақстан Республикасының азаматтары және (немесе), саяси партияларды қоспағанда, заңды тұлғалар – қоғамдық бірлестіктер қоғамдық бірлестіктердің мүшелері (қатысушылары) бола алады. Саяси партиялардан басқа, қоғамдық бірлестіктердің жарғыларында оларға шетелдіктердің және азаматтығы жоқ адамдардың мүшелігі (қатысуы) көзделуі мүмкін.

Кәсіптік одақтар кәсіптік одақтардың мүшелері (қатысушылары) болып табылуы мүмкін.

Он алты жасқа толған азаматтар саяси партиялар жанындағы жастардың қоғамдық бірлестіктерінің мүшелері (қатысушылары) бола алады. Өзге де қоғамдық жастар және балалар бірлестіктері мүшелерінің жас шамасы солардың жарғыларымен (ережелерімен) белгіленеді.

Мүшелікке ие болу және одан айрылу ережелері мен тәртібі қоғамдық бірлестіктердің жарғыларымен белгіленеді.

Қазақстан Республикасы Конституциялық Сотының Төрағасы, Төрағасының орынбасары, судьялары, Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының және өзге де соттардың Төрағасы мен судьялары, Қазақстан Республикасы Орталық сайлау комиссиясының, Қазақстан Республикасы Жоғары аудиторлық палатасының төрағалары мен мүшелері, Қазақстан Республикасындағы Адам құқықтары жөніндегі уәкіл, арнаулы мемлекеттік, құқық қорғау органдарының қызметкерлері мен жұмыскерлері, әскери қызметшілер саяси партияларда, кәсіптік одақтарда болмауға, қандай да бір саяси партияны қолдап әрекет етпеуге тиіс.

Арнаулы мемлекеттік және құқық қорғау органдарының қызметкерлерін, әскери қызметшілерді қоспағанда, осы баптың бесінші бөлігінде аталған адамдар тағайындалған, сайланған, қызметке кірген күннен бастап он күн ішінде саяси партиялардан, кәсіптік одақтардан шығуға тиіс.

Әскери қызметке қабылданған немесе құқық қорғау және арнаулы мемлекеттік органдарға қызметке кірген жағдайда саяси партияға, кәсіптік одақтарға мүшелік автоматты түрде тоқтатылады.

Ескерту. 11-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2012.01.12 № 537-ІV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 27.06.2014 № 212-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 05.11.2022 № 157-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

12-бап. Қоғамдық бірлестіктің жарғысы

Қоғамдық бірлестіктің жарғысында мыналар көзделуге тиіс:

1) қоғамдық бірлестіктің атауы, қызметінің мәні мен мақсаттары;

2) қоғамдық бірлестікке мүшелік (қатысу), мүшелікке ие болу және одан айрылу ережесі мен тәртібі, мүшелердің (қатысушылардың) құқықтары мен міндеттері;

3) қоғамдық бірлестіктің ұйымдық құрылымы, құрылымдық бөлімшелердің (филиалдар мен өкілдіктердің) құқықтық жағдайы және шегінде өз қызметін жүзеге асыратын аумақ;

4) басшы органдарды құру тәртібі, олардың құзыреті мен өкілеттік мерзімдері, қоғамдық бірлестіктің тұрақты жұмыс істейтін басшы органы орналасқан орын;

5) қоғамдық бірлестіктің ақша қаражаты мен өзге де мүлкінің қалыптастырылу көздері, қоғамдық бірлестік пен оның құрылымдық бөлімшелерінің (филиалдары мен өкілдіктерінің) мүлікті басқару жөніндегі құқықтары;

6) қоғамдық бірлестіктің жарғысына өзгерістер мен толықтырулар енгізу тәртібі;

7) қоғамдық бірлестікті қайта ұйымдастыру мен тарату тәртібі, қоғамдық бірлестік таратылған жағдайда оның мүлкінің тағдыры.

Жарғыда қоғамдық бірлестіктің қызметіне қатысты, Қазақстан Республикасы заңдарына қайшы келмейтін өзге де ережелердің көзделуі мүмкін.

Жарғы қабылдау, оған өзгерістер мен толықтырулар енгізу қоғамдық бірлестіктің жоғары органы - съездің (конференцияның, жиналыстың) құзыретіне ғана жатады.

13-бап. Қоғамдық бірлестікті мемлекеттік тіркеу және қайта тіркеу

Республикалық, аймақтық қоғамдық бірлестіктерді, шетелдік және халықаралық коммерциялық емес үкіметтік емес бірлестіктердің құрылымдық бөлімшелерін (филиалдары мен өкілдіктерін) мемлекеттік тіркеуді Қазақстан Республикасының Әділет министрлігі жүзеге асырады.

Жергілікті қоғамдық бірлестіктерді, филиалдар мен өкілдіктерді мемлекеттік тіркеуді аумақтық әділет органдары жүзеге асырады.

Қоғамдық бірлестіктерді мемлекеттік тіркеу мен қайта тіркеу заңды тұлғаларды мемлекеттік тіркеу туралы заңдарда көзделген тәртіп пен мерзімдерде жүргізіледі.

Қоғамдық бірлестікті тіркеу үшін ол құрылған күннен бастап екі ай мерзім ішінде тіркеуші органға өтініш беріледі. Өтінішке жарғы, жарғыны қабылдаған құрылтай съезінің (конференциясының, жиналысының) хаттамасы, бірлестікті құру бастамашылары туралы мәлімет және қоғамдық бірлестіктің тұрған жерін, сондай-ақ заңды тұлғаларды мемлекеттік тіркеуден өткізгені үшін алымның төленгенін растайтын құжаттар қоса тіркеледі.

Қоғамдық бірлестікті тіркеу туралы өтініш беру үшін белгіленіп, дәлелді себептермен өткізіп алынған мерзімді тіркеуді жүзеге асыратын орган қалпына келтіреді.

Заңдарда көзделген реттерде қоғамдық бірлестік қайта тіркелуге тиіс.

Қоғамдық бірлестіктерді тіркеу және қайта тіркеу үшін Қазақстан Республикасының Салық кодексінде белгіленген тәртіппен заңды тұлғаларды мемлекеттік тіркеуден өткізгені үшін алым алынады.

Ескерту. 13-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2000.03.23 № 39, 2001.12.24 № 276 Заңдарымен.

14-бап. Қоғамдық бірлестіктердің филиалдары мен өкілдіктерін есептік тіркеу

Қоғамдық бірлестіктердің құрылымдық бөлімшелері (филиалдары мен өкілдіктері) есептік тіркелуге тиіс.

Шетелдік және халықаралық коммерциялық емес үкіметтік емес бірлестіктердің филиалдары мен өкілдіктерін есептік тіркеуді Қазақстан Республикасының Әділет министрлігі жүргізеді.

Қоғамдық бірлестіктердің құрылымдық бөлімшелерін (филиалдары мен өкілдіктерін) есептік тіркеу аумақтық әділет органдарында жүргізіледі.

Есептік тіркеуден өту тәртібі мен мерзімдері заңды тұлғаларды тіркеу туралы заңдармен реттеледі.

15-бап. Мемлекеттік тіркеу мерзіміндегі үзіліс

Мемлекеттік тіркеу мерзімінде құрылтай құжаттарына сараптама жүргізілген, саяси партиялар мүшелерінің тізімдері тексерілген жағдайларда, сондай-ақ заңды тұлғаларды мемлекеттік тіркеу туралы заң актілерінде көрсетілген негіздер бойынша үзіліс жасалады.

16-бап. Мемлекеттiк тiркеуден бас тарту

Қоғамдық бiрлестiктi, оның құрылымдық бөлiмшесiн (филиалы мен өкiлдiгiн) тiркеуден бас тарту Қазақстан Республикасының заңды тұлғаларды мемлекеттік тіркеу және филиалдар мен өкілдіктерді есептік тіркеу туралы заңнамасына сәйкес жүргiзiледi.

Тiркеуден бас тартуға Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен шағым жасалуы мүмкiн.

Ескерту. 16-бап жаңа редакцияда - ҚР 29.06.2020 № 351-VІ Заңымен (01.07.2021 бастап қолданысқа енгізіледі).

17-бап. Қоғамдық бірлестікті қайта ұйымдастыру және тарату

Қоғамдық бірлестікті қайта ұйымдастыру (қосу, біріктіру, бөлу, бөліп шығару, қайта құру оның жарғысында және Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген тәртіппен қоғамдық бірлестік органының шешімі бойынша жүзеге асырылады.

Қоғамдық бірлестікті тарату Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген негіздер мен тәртіп бойынша жүзеге асырылады.

18-бап. Қоғамдық бірлестіктің рәмізі

Қоғамдық бірлестіктердің Қазақстан Республикасының заңдарына қайшы келмейтін өз рәмізі (жалауы, гимні, эмблемасы, вымпелдері, омырау белгілері) болуы мүмкін.

Қоғамдық бірлестіктердің толық және қысқартылған атауы мен оның рәмізі Қазақстан Республикасының және басқа мемлекеттердің, мемлекеттік органдардың, Қазақстан Peспубликасында тіркелген қоғамдық бірлестіктердің, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңдарын бұзушылыққа байланысты таратылған қоғамдық ұйымдардың атауы мен рәмізін толық немесе олардың елеулі бөлігін қайталамауға тиіс.

Қоғамдық бірлестік рәмізінің сипаттамасы мен эскиздері жарғыда бекітіледі.

Ескерту. 18-бап жаңа редакцияда - ҚР 2005.07.08 № 67 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен.

3-тарау. Қоғамдық бірлестіктің құқықтары мен міндеттері. Қоғамдық бірлестіктің меншігі

19-бап. Қоғамдық бірлестіктің құқықтары мен міндеттері

Қоғамдық бірлестіктер жарғыда және Қазақстан Республикасының заңдарында берілген өкілеттік шегінде жұмыс істейтін басшы органдары арқылы құқықтарға ие болып, өздеріне міндеттер алады.

Жарғылық мақсаттарды жүзеге асыру үшін қоғамдық бірлестіктер Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен:

- өз қызметі туралы ақпарат таратуға;

- соттар мен басқа да мемлекеттік органдарда, өзге де қоғамдық бірлестіктерде өз мүшелерінің құқықтары мен заңды мүдделерін білдіруге және қорғауға;

- бұқаралық ақпарат құралдарын құруға;

- бейбіт жиналыстарды ұйымдастыруға және өткізуге;

- баспа қызметін жүзеге асыруға;

- халықаралық коммерциялық емес үкіметтік емес бірлестіктерге кіруге;

- Қазақстан Республикасының заңдарына қайшы келмейтін өзге де өкілеттікті жүзеге асыруға құқылы.

Қоғамдық бірлестік:

- Қазақстан Республикасының заңдарын, сондай-ақ жарғыда көзделген нормаларды сақтауға;

- өз мүшелерінің құқықтары мен мүдделеріне қатысты құжаттармен және шешімдермен олардың танысу мүмкіндігін қамтамасыз етуге;

- ақша қаражатының келіп түсуі мен жұмсалуы туралы өз мүшелерін хабардар етуге;

- тұрақты жұмыс істейтін басшы орган орналасқан жердің және Бизнес-сәйкестендіру нөмірлерінің ұлттық тізіліміне енгізілетін мәліметтер көлемінде басшылар туралы деректердің өзгергені туралы тіркеуші органға хабарлап отыруға міндетті.

Ескерту. 19-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2012.12.24 № 60-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 25.05.2020 № 334-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

20-бап. Қоғамдық бірлестіктердің кәсіпкерлік қызметі

Қоғамдық бірлестіктер жарғылық мақсаттарға қол жеткізетіндей кәсіпкерлік қызметті жүзеге асыра алады. Кәсіпкерлік қызметті қоғамдық бірлестіктер Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жүзеге асырады.

Қоғамдық бірлестіктердің кәсіпкерлік қызметінен алынатын табысқа Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес салық салынуға тиіс.

Қоғамдық бірлестіктердің кәсіпкерлік қызметінен алынатын табысты қоғамдық бірлестіктердің мүшелері (қатысушылары) арасында қайта бөлуге болмайды және ол жарғылық мақсаттарға жету үшін пайдаланылуға тиіс. Қоғамдық бірлестіктердің өз қаражатын қайрылымдылық мақсаттарға пайдалануына жол беріледі.

21-бап. Қоғамдық бірлестіктердің меншігі

Қоғамдық бірлестіктің жарғысында көзделген қызметті материалдық жағынан қамтамасыз ету үшін қажетті объектілер оның меншігі болып табылады, бұған Қазақстан Республикасының заңдарымен тыйым салынған объектілер қосылмайды.

Қоғамдық бірлестіктің мүлкі, егер кіру жарналары мен мүшелік жарналарды төлеу жарғыда көзделген болса, кіру жарналары мен мүшелік жарналардан, ерікті жарналар мен қайырмалдықтардан, жарғыға сәйкес лекциялар, көрмелер, спорттық және өзге де іс-шаралар өткізуден түскен түсімдерден, өндірістік және өзге де шаруашылық қызметтен алынған кірістерден және Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерінде тыйым салынбаған басқа да кірістерден қалыптасады.

Егер Қазақстан Республикасының өзін-өзі реттеу туралы заңнамасында өзгеше көзделмесе, қоғамдық бiрлестiктер мүшелерiнiң (қатысушыларының) осы бiрлестiктерге өздері берген мүлікке, оның iшiнде мүшелік жарналарға құқықтары болмайды. Егер Қазақстан Республикасының өзін-өзі реттеу туралы заңнамасында өзгеше көзделмесе, олар өздері мүшелері (қатысушылары) ретінде қатысатын қоғамдық бiрлестiктердiң мiндеттемелерi бойынша жауап бермейді, ал аталған бiрлестiктер өз мүшелерiнiң (қатысушыларының) мiндеттемелерi бойынша жауап бермейді.

Қоғамдық бірлестіктердің меншігі Қазақстан Республикасының заңдарымен қорғалады.

Ескерту. 21-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 09.04.2016 № 496-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 21.12.2023 № 49-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

4-тарау. Қоғамдық бірлестіктер туралы заңдарды
бұзғандық үшін жауапкершілік

22-бап. Қоғамдық бірлестіктер туралы заңдарды бұзғандық үшін жауапкершілік

Қоғамдық бірлестіктер туралы заңдарды бұзу Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіп бойынша жауап беруге әкеп соқтырады.

Қоғамдық бірлестіктер туралы заңдарды бұзғандық үшін бұған кінәлі заңды және жеке тұлғалар, соның ішінде мемлекеттік органдардың лауазымды адамдары және қоғамдық бірлестіктердің басшы органдарының құрамына кіретін адамдар жауапты болады.

Ескерту. 22-бапқа өзгерту енгізілді - ҚР 2007.05.15 № 253 Заңымен.

23-бап. Қоғамдық бірлестіктің қызметін тоқтата тұру

Қоғамдық бірлестіктің қызметі Қазақстан Республикасының Конституциясы мен заңдары бұзылған немесе қоғамдық бірлестік өз жарғысында белгіленген мақсаттар мен міндеттер шегінен шығатын әрекеттерді бірнеше рет жасаған жағдайларда прокуратура, ішкі істер органдарының ұсынулары, облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың жергілікті атқарушы органдарының өтініштері немесе азаматтардың арыздары негізіндегі сот шешімі бойынша үш айдан алты айға дейінгі мерзімге тоқтатыла тұруы мүмкін.

Қоғамдық бірлестіктің қызметі тоқтатыла тұрған жағдайда оған барлық бұқаралық ақпарат құралдарын пайдалануға, үгіт пен насихат жүргізуге, бейбіт жиналыстар мен басқа да бұқаралық іс-шараларды ұйымдастыруға және өткізуге, сайлауға қатысуға тыйым салынады. Қоғамдық бірлестіктің банктік салымдарды пайдалану құқығы да тоқтатыла тұрады, бұған еңбек шарттары, қызметінің нәтижесінде келтірілген залалдардың орнын толтыру және айыппұлдар төлеу бойынша есеп айырысулар кірмейді.

Егер қоғамдық бірлестік өз қызметін тоқтата тұруға негіз болған тәртіп бұзушылықты қызметі тоқтатыла тұратын болып белгіленген мерзім ішінде жойса, аталған мерзім аяқталған соң қоғамдық бірлестік өз қызметін қайта бастайды. Қоғамдық бірлестік Қазақстан Республикасы заңнамасының бұзылуын жоймаған жағдайда, не оларды қайталап бұзған жағдайда прокуратура, ішкі істер органдары, сондай-ақ облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың жергілікті атқарушы органдары, азаматтар сотқа оны тарату туралы арызбен жүгінуге құқылы.

Ескерту. 23-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2005.02.23 № 33; 04.05.2020 № 321-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 25.05.2020 № 334-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

5-тарау. Қорытынды ережелер

24-бап. Қоғамдық бірлестіктердің халықаралық байланыстары

Қазақстан Республикасының қоғамдық бірлестіктері өздерінің жарғыларына сәйкес халықаралық байланыстар орнатып, тиісті келісімдер жасасуы, діни бірлестіктерден басқа халықаралық коммерциялық емес үкіметтік емес бірлестіктерге ұжымдық мүшелер ретінде кіруі мүмкін.

Қазақстан Республикасының қоғамдық бірлестіктері жалпы жұрт таныған принциптер мен халықаралық құқық нормалары, халықаралық шарттар мен тиісті мемлекеттердің заңдары негізінде шет мемлекеттерде өздерінің құрылымдық бөлімшелерін (филиалдары мен өкілдіктерін) құра алады.

Қазақстан Республикасының Президенті