Ақмола облысында әлеуметтік маңызы бар азық-түлік тауарларына бағаларды тұрақтандыру тетіктерін іске асыру қағидаларын бекіту туралы

Ақмола облысы әкімдігінің 2024 жылғы 14 қарашадағы № А-11/538 қаулысы

      "Агроөнеркәсіптік кешенді және ауылдық аумақтарды дамытуды мемлекеттік реттеу туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес, Ақмола облысының әкімдігі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:

      1. Қоса берілген Ақмола облысында әлеуметтік маңызы бар азық-түлік тауарларына бағаларды тұрақтандыру тетіктерін іске асыру қағидалары бекітілсін.

      2. Осы қаулының орындалуын бақылау Ақмола облысы әкімінің жетекшілік ететін орынбасарына жүктелсін.

      3. Осы қаулы оның алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі.

      Ақмола облысының әкімі М.Ахметжанов

 
  Ақмола облысы әкімдігінің
2024 жылғы 14 қарашадағы
№ А-11/538 қаулысымен
бекітілген

Ақмола облысында әлеуметтік маңызы бар азық-түлік тауарларына бағаларды тұрақтандыру тетіктерін іске асыру қағидалары

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Осы Ақмола облысында әлеуметтік маңызы бар азық–түлік тауарларына бағаны тұрақтандыру тетіктерін іске асыру қағидалары (бұдан әрі -Қағидалар) "Агроөнеркәсіптік кешенді және ауылдық аумақтарды дамытуды мемлекеттік реттеу туралы" Қазақстан Республикасының Заңына (бұдан әрі - Заң), "Әлеуметтік маңызы бар азық-түлік тауарларына бағаны тұрақтандыру тетіктерін іске асырудың үлгілік қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2019 жылғы 29 шілдедегі № 280 бұйрығына (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 19123 тіркелген) (бұдан әрі – Үлгілік қағидалар) сәйкес әзірленді және әлеуметтік маңызы бар азық-түлік тауарларына бағаны тұрақтандыру тетіктерін іске асыру тәртібін айқындайды.

      2. Осы Қағидаларда мынадай ұғымдар пайдаланылады:

      1) азық-түлік тауарларының өңірлік тұрақтандыру қоры – Ақмола облысының аумағында агроазық-түлік нарығына реттеуші әсер ету және азық-түлік қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін құрылған азық-түлік тауарларының жедел қоры;

      2) азық-түлiк тауарларының өңірлік тұрақтандыру қорын жаңарту – азық-түлік тауарларының сақталу мерзімі аяқталғанға дейін оларды өткізу немесе жаңа сақталу мерзімімен немесе келесі жылдың жаңа егінінен дәл сондай көлемдегі азық-түлік тауарларын кейін жеткізе отырып, азық-түлік тауарларының сақталу мерзімі аяқталғанға дейін оларды қайтару;

      3) азық-түлік тауарларының өңірлік тұрақтандыру қорын пайдалану – тауар интервенцияларын жүргізу және азық-түлік тауарларының өңірлік тұрақтандыру қорын жаңарту мақсатында азық-түлік тауарларының өңірлік тұрақтандыру қорынан азық-түлік тауарларын өткізу;

      4) азық-түлік тауарларының өңірлік тұрақтандыру қорын қалыптастыру –азық-түлік тауарларын сатып алу интервенциялары, азық-түлік тауарларын өңірлік тұрақтандыру қорында орналастыру және сақтау;

      5) ауыл шаруашылығы тауарын өндіруші (бұдан әрі – ауыл шаруашылығы тауарын өндіруші) - ауыл шаруашылығы өнімін өндірумен айналысатын жеке немесе заңды тұлға;

      6) сатып алу интервенциялары – мамандандырылған ұйымдардың облыс аумағында бағалар төмендеген кезде, Қазақстан Республикасының аумағында төтенше жағдай енгізілген кезде, сондай-ақ Қазақстан Республикасы Президентінің, Қазақстан Республикасы Үкіметінің немесе Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің тапсырмалары шеңберінде әлеуметтік маңызы бар азық-түлік тауарларын сатып алуы жөніндегі іс-шаралар;

      7) тауарлық интервенциялар – азық-түлік тауарларының өңірлік тұрақтандыру қорынан ішкі нарықта азық-түлік тауарларын өткізу жөніндегі бағалар өскен кезде ішкі нарықты тұрақтандыру мақсатында жүзеге асырылатын іс-шаралар;

      8) тіркелген баға – өндіруге/сатып алуға, сақтауға, табиғи кемуге (кептіруге), межелі жерге дейін жеткізуге жұмсалатын шығындарды, сондай-ақ өнімнің өзіндік құнынан түсетін маржалық табысты ескере отырып, әлеуметтік маңызы бар азық-түлік тауарының бағасы;

      9) форвард – сатып алушы (немесе сатушы) болашақта келісілген шарттармен базалық активті сатып алудың (немесе сатудың) белгілі бір мерзімі өткеннен кейін өзіне міндеттеме алатын туынды қаржы құралы;

      10) шекті сауда үстемесі – "ішкі сауда субъектілерінің азық-түлік тауарларын түпкілікті тұтынушыларға өткізуі кезінде бағаны айқындау үшін қалыптастырылатын сауда үстемесі.

      3. Әлеуметтік маңызы бар азық-түлік тауарларына бағаларды тұрақтандыру тетіктері әлеуметтік маңызы бар азық-түлік тауарларына бағаларды тұрақтандыру тетіктерін іске асыру қағидаларына сәйкес іске асырылады.

      4. Әлеуметтік маңызы бар азық-түлік тауарларына бағаларды тұрақтандыру тетіктерінің тиімді және уақтылы қолданылуын қамтамасыз ету мақсатында Ақмола облысының әкімі Әлеуметтік маңызы бар азық-түлік тауарларына бағаларды тұрақтандыру тетіктерін іске асыруды қамтамасыз ету жөніндегі комиссияны (бұдан әрі - Комиссия) құрады және оның құрамын бекітеді.

      5. Облыс әкімінің орынбасары Комиссияның төрағасы болып табылады, кәсіпкерлік, ауыл шаруашылығы басқармаларының қызметкерлері, сондай-ақ жеке кәсіпкерлік субъектілері бірлестіктерінің және қоғамдық ұйымдардың өкілдері Комиссия мүшелері болып табылады. Комиссия өз қызметін тұрақты негізде жүзеге асырады.

      6. Комиссияның сандық құрамы тақ болуы және кемінде тоғыз адамнан тұруы тиіс. Бұл ретте комиссия мүшелерінің үштен екісі жеке кәсіпкерлік субъектілері бірлестіктерінің және қоғамдық ұйымдардың өкілдері болуы тиіс. Комиссия хатшысы оның мүшесі болып табылмайды.

      7. Комиссияның құзыретіне мыналар жатады:

      1) Ақмола облысында әлеуметтік маңызы бар азық-түлік тауарларына бағаны тұрақтандыру тетіктерін іске асыру туралы шешім қабылдау;

      2) азық-түлік тауарларының тұрақтандыру қорларын қалыптастыру және пайдалану жөніндегі тетікті іске асыру мақсатында Азық-түлік тауарларының өңірлік тұрақтандыру қорына сатып алынатын азық-түлік тауарларының тізбесін және олар бойынша шекті сауда үстемесін айқындау;

      3) осы Қағидаларға сәйкес қарыз беру үшін кәсіпкерлік субъектісін айқындау;

      4) әлеуметтік маңызы бар азық-түлік тауарларына шекті сауда үстемесін айқындау жөніндегі мамандандырылған ұйымның ұсыныстарын қарау.

      8. Комиссияның құрылуы мен жұмысын ұйымдастыруды жұмыс органы – "Ақмола облысының кәсіпкерлік және өнеркәсіп басқармасы" мемлекеттік мекемесі (бұдан әрі – жұмыс органы) қамтамасыз етеді.

      9. Әлеуметтік маңызы бар азық-түлік тауарларына бағаларды тұрақтандыру тетіктерін іске асыру үшін жұмыс органымен әлеуметтік маңызы бар азық-түлік тауарларына бағаларды тұрақтандыру тетіктерін іске асыратын мамандандырылған ұйымдардан әлеуметтік маңызы бар азық-түлік тауарларына шекті бағаларды белгілеу жөніндегі шараларды қоспағанда, әлеуметтік маңызы бар азық-түлік тауарларына бағаларды тұрақтандыру тетіктерін іске асыру туралы шарт жасасу жолымен көрсетілетін қызметтерді сатып алуды жүзеге асырады.

      10. Әлеуметтік маңызы бар азық-түлік тауарларына бағаларды тұрақтандыру тетіктерін іске асыру туралы шарттың қолданылу мерзімі аяқталғанға дейінгі үш жылдық кезеңге жұмыс органының мамандандырылған ұйыммен тұрақтандыру қорының заттай және ақшалай мәндегі өтпелі активтері туралы міндеттемелері көрсетілген қосымша келісім жасасады.

      Тұрақтандыру қоры таратылған жағдайда, мамандандырылған ұйым азық-түлік тауарларын сатып алу үшін пайдаланылған бюджет қаражатының жергілікті бюджетке қайтарылуын қамтамасыз етеді.

      Егер, мамандандырылған ұйымның шешімі бойынша азық-түлік тауарларын өткізу сатып алу бағасынан төмен баға бойынша жүзеге асырылса, онда соманың қайтарылуы сатып алу және өткізу бағаларының айырмасын шегере отырып жүзеге асырылады.

      11. Мамандандырылған ұйымның тұрақтандыру қорын пайдалану кезінде туындаған үстеме, коммуналдық және басқа да шығыстары жыл сайын азық-түлік тауарларының белгіленген және нарықтық бағалары арасындағы айырма есебінен жабылады.

      12. Әлеуметтік маңызы бар азық-түлік тауарларына шекті бағаларды белгілеу жөніндегі шараларды қоспағанда, әлеуметтік маңызы бар азық-түлік тауарларына бағаларды тұрақтандыру тетіктерін іске асыратын мамандандырылған ұйымдардың (бұдан әрі – мамандандырылған ұйым) тізбесін Заңның 6-бабы 1-тармағының 4-1) тармақшасына сәйкес агроөнеркәсіптік кешенді дамыту саласындағы уәкілетті орган бекітеді.

      13. Мамандандырылған ұйым жұмыс органына электрондық құжат айналымы, пошта байланысы арқылы не облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың жергілікті атқарушы органдарының кеңсесі арқылы қолма-қол осы Үлгілік қағидаларға қосымшаға сәйкес нысан бойынша әлеуметтік маңызы бар азық-түлік тауарларына бағаларды тұрақтандыру тетіктерін іске асыру барысы туралы ақпаратты ұсынады.

      Жұмыс органы Қазақстан Республикасының ауыл шаруашылығы және сауда және интеграция министрліктеріне электрондық құжат айналымы арқылы осы Үлгілік қағидаларға қосымшаға сәйкес нысан бойынша әлеуметтік маңызы бар азық-түлік тауарларына бағаларды тұрақтандыру тетіктерін іске асыру барысы туралы ақпарат ұсынады.

2-тарау. Әлеуметтік маңызы бар азық-түлік тауарларына бағаларды тұрақтандыру бойынша тетіктерді іске асыру тәртібі

      14. Әлеуметтік маңызы бар азық-түлік тауарларының нарығын тұрақтандыру мақсатында Ақмола облысының әкімдігі әлеуметтік маңызы бар азық-түлік тауарларына бағаларды тұрақтандырудың:

      1) тұрақтандыру қорларының қызметі;

      2) кәсіпкерлік субъектілеріне қарыз беру тетіктерін іске асырады.

      15. Ақмола облысының әкімдігі бөлетін, оның ішінде бұдан бұрын азық-түлік тауарларының өңірлік тұрақтандыру қорларын қалыптастыруға бөлінген қаражат әлеуметтік маңызы бар азық-түлік тауарлары бағаларын тұрақтандыру тетіктерін іске асыруды қаржыландыру көзі болып табылады.

      16. Азық-түлік тауарларының өңірлік тұрақтандыру қорларын қалыптастыру шеңберінде көкөніс өнімдерін өндіру үшін ауыл шаруашылығы тауарын өндірушілерді, сондай-ақ қарақұмық жармасын (дәні), тазартылған (домалақ дәнді) күрішті, күнбағыс майын, бірінші сортты бидай ұнын және ақ қантты – құмшекерді өндіру үшін қайта өңдеуші кәсіпорындарды қаржыландыру белгіленген бағаны белгілей отырып, форвардты қолданумен жүзеге асырылады.

      Көкөніс өнімдерін өндіру үшін ауыл шаруашылығы тауарын өндірушілерді және қарақұмық жармасын (дәні), тазартылған (домалақ дәнді) күрішті, күнбағыс майын, бірінші сортты бидай ұнын және ақ қантты – құмшекерді өндіру үшін өңдеуші кәсіпорындарын қаржыландыру форвардтық шарттың жалпы сомасының 70 (жетпіс) пайызынан аспайтын мөлшерде алдын ала төлем және өнім жеткізілгеннен кейін түпкілікті есеп айырысу шарттарында жүзеге асырылады.

      17. Форвардтық шарттар шеңберінде сатып алынатын көкөніс өнімінің көлемі Комиссия шешіміне сәйкес өңірлік сұраныс негізінде облыс (қалалық немесе жалпы), республикалық маңызы бар қала, астана халқының үш айлық қажеттілігінің 50 пайызына дейін қалыптастырылады.

      18. Мамандандырылған ұйым ауылшартауарынөндірушілерді форвардтық шарттар шеңберінде:

      2023 жылғы 10 қаңтарға дейін 2023 жылы ерте шығатын көкөніс өнімдерін өндіру және 2023 жылдың көктемгі-жазғы кезеңінде халықты көкөніс өнімдерімен қамтамасыз ету үшін;

      2023 жылғы 1 ақпанға дейін 2023 жылғы күзгі түсімнің көкөніс өнімдерін өндіру және 2024 жылдың қысқы-көктемгі кезеңінде халықты көкөніс өнімдерімен қамтамасыз ету үшін;

      2023 жылғы 1 тамызға дейін 2024 жылы ерте шығатын көкөніс өнімдерін өндіру және 2024 жылдың көктемгі-жазғы кезеңінде халықты көкөніс өнімдерімен қамтамасыз ету үшін;

      2023 жылғы 1 қыркүйекке дейін 2024 жылғы күзгі түсімнің көкөніс өнімдерін өндіру және 2025 жылдың қысқы-көктемгі кезеңінде халықты көкөніс өнімдерімен қамтамасыз ету үшін қаржыландыруды жүзеге асырады.

      2024 жылдан бастап және одан кейінгі жылдары ауылшартауарынөндірушілерді көкөніс өнімдерін өндіру үшін қаржыландыру мынадай мерзімдерде жүзеге асырылады:

      ағымдағы қаржы жылының 1 тамызына дейін келесі жылдың көктемгі-жазғы кезеңінде халықты көкөніс өнімдерімен қамтамасыз ету үшін;

      ағымдағы қаржы жылының 1 қыркүйегіне дейін келесі жылдың қысқы-көктемгі кезеңінде халықты өніммен қамтамасыз ету үшін.

      19. Мамандандырылған ұйым көкөніс өнімдерін сатуды бастағанға дейін ауылшаруашылығы тауар өндірушілерде немесе басқа қоймаларда сақтауды жүзеге асырады. Сақтау шығындарын есептеу жергілікті атқарушы органдардың өңірдегі сақтаудың ұқсас түрлеріндегі сақтаудың орташа құны туралы деректері негізінде жүргізіледі.

      20. Әлеуметтік маңызы бар азық-түлік тауарларына бағаны тұрақтандыру тетіктерін іске асыру шеңберінде көкөніс өнімдерін жеткізу мамандандырылған ұйым Ақмола облысы әкімдігімен бірлесіп маусымаралық кезеңде (қысқы-көктемгі кезең: ақпан, наурыз, сәуір; көктемгі-жазғы кезең: мамыр, маусым, шілде) қалыптастыратын график негізінде не ішкі нарықа реттеушілік әсер ету қажет болған жағдайда басқа кезеңдерде жүзеге асырылады.

      21. Мамандандырылған ұйымдар Ақмола облысы әкімдігімен бірлесіп форвардтық шарт жасалған сәттен бастап көкөніс өнімдерін өндіру циклінің барлық кезеңдерінде егістікке бара отырып, ауылшартауарынөндірушілердің қызметіне мониторингті жүзеге асырады.

      22. Әлеуметтік маңызы бар азық-түлік тауарларына бағаны тұрақтандыру тетіктері шеңберінде сатып алынатын әлеуметтік маңызы бар азық-түлік тауарлары "Тамақ өнімдерінің қауіпсіздігі туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 18 және 19-баптарына сәйкес сақтау, тасымалдау және өткізу кезінде тамақ өнімдерінің қауіпсіздігіне қойылатын талаптарға сәйкес келуі тиіс.

      23. Үлгілік қағидалармен регламенттелмеген әлеуметтік маңызы бар азық-түлік тауарларына бағаны тұрақтандыру тетіктерін іске асырудың ерекшеліктері (бөлшектері) осы қағидаларда айқындалады.

1-параграф. Азық-түлік тауарларының тұрақтандыру қорлары қызметінің тәртібі

      24. Азық-түлік тауарларының тұрақтандыру қорларының қызметі өңірлік тұрақтандыру қорларын қалыптастыру және пайдалану жолымен жүзеге асырылады.

      25. Азық-түлік тауарларының тұрақтандыру қорын қалыптастыру мен пайдалану жөніндегі тетікті іске асыру мақсатында Комиссия сұраныс пен ұсыныстың өңірлік балансының (өндіріс көлемі, азық-түлік тауарларымен қамтамасыз етілуі, олардың тауарларының жылжытылуы, запастардың болуы), егіс алаңдары (жоспарлы), егіннің болжамды шығымы, өткен күнтізбелік жыл ішінде қалыптасқан бағалар туралы мәліметтердің, сондай-ақ өзге де мәліметтер негізінде азық-түлік тауарларының өңірлік тұрақтандыру қорына сатып алынатын азық-түлік тауарларының тізбесін, сондай-ақ шекті сауда үстемесін айқындайды.

      26. Азық-түлік тауарларының өңірлік тұрақтандыру қорларын қалыптастыру кезінде бюджеттік қаражаттың 70 (жетпіс) пайызы форвардтық шарттар шеңберінде ауыл шаруашылығы тауарын өндірушілер мен қайта өңдеу кәсіпорындарына бағытталады.

      27. Азық-түлік тауарларының өңірлік тұрақтандыру қорына сатып алуға қажетті әлеуметтік маңызы бар азық-түлік тауарларының тізбесі Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің орынбасары – Сауда және интеграция министрінің 2023 жылғы 11 мамырдағы № 166-НҚ бұйрығымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 32474 болып тіркелді) бекітілген әлеуметтік маңызы бар азық-түлік тауарлары тізбесінен қалыптастырылады.

      28. Мамандандырылған ұйым өткізетін әлеуметтік маңызы бар азық-түлік тауарларына шекті сауда үстемесі "Мемлекеттік статистика туралы" Қазақстан Республикасының 2010 жылғы 19 наурыздағы Заңы 19-бабының 1-тармағына сәйкес, Статистикалық жұмыстар жоспарына сәйкес тиісті облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың мемлекеттік статистика органдары қалыптастыратын әлеуметтік маңызы бар азық-түлік тауарларына бөлшек сауда бағаларының ресми нарықтық мәндерінен 10 немесе одан да көп пайызға төмен бағаларды ұстап тұру ескеріле отырып қалыптастырылады.

      29. Комиссия Ақмола облысының әкіміне сатып алынатын азық-түлік тауарларының тізбесін және олар бойынша шекті сауда үстемесін бекіту туралы ұсынымдар енгізеді.

      30. Ақмола облысының әкімдігі Комиссияның ұсынымдары негізінде сатып алынатын азық-түлік тауарларының тізбесін және шекті сауда үстемесін бекітеді.

      31. Өңірлік тұрақтандыру қорын қалыптастыру кезінде әлеуметтік маңызы бар азық-түлік тауарларын сатып алу тікелей өндірушілерден, оның ішінде форвардтық шарттар мен офтейк-келісімшарттар жасасу арқылы жүзеге асырылады. Егер өндіруші өнімді өткізуді тікелей жүзеге асырмаса, әлеуметтік маңызы бар азық-түлік тауарларын сатып алу азық-түлік тауарларын өткізуге маманданған көтерме сауда жеткізушілерінен (дистрибьютерлерден) жүзеге асырылады.

      32. Мамандандырылған ұйым статистикалық деректер және басқа да көздер негізінде өңірдің азық-түлік тауарларының ішкі нарығына және агроөнеркәсіптік кешен өнімдерінің нарықтарына тұрақты негізде талдау (өндіріс көлемі және азық-түлік тауарларымен қамтамасыз етілуі, олардың тауарларының жылжытылуы, запастардың, бағалардың болуы) жүргізеді, өңірлік тұрақтандыру қорына сатып алынатын азық-түлік тауарларының көлемін айқындайды және сатып алу интернвенциялары туралы шешімді қабылдайды.

      33. Мамандандырылған ұйымның сатып алу интервенциялары туралы шешімі әлеуметтік маңызы бар азық-түлік тауарлары бағаларын тұрақтандыру тетіктерін тиімді және уақтылы қолдануды қамтамасыз ету мақсатында қабылданады.

      34. Өңірлік тұрақтандыру қорын пайдалануды тауар интервенцияларын жүргізу және азық-түлік тауарларын жаңарту жолымен мамандандырылған ұйым жүзеге асырады.

      35. Мамандандырылған ұйым аграрлық азық-түлік нарығына реттеушілік ықпал ету қажет баға деңгейінің көтерілуі жағдайында, 2 (екі) жұмыс күнінен кешіктірмей, тауар интервенцияларын жүргізу туралы шешім қабылдайды.

      36. Мамандандырылған ұйым өңірлік тұрақтандыру қорын уақтылы жаңарту мақсатында тұрақты негізде өңірлік тұрақтандыру қорының азық-түлік тауарларының сақталу мерзімдерін қамтамасыз етеді.

      37. Өңірлік тұрақтандыру қорын жаңарту азық-түлік тауарларының сақталу мерзімі аяқталғанға дейін өңірлік тұрақтандыру қорынан азық-түлік тауарларын өткізу немесе кейін дәл сондай көлемдегі жаңа сақталу мерзімімен немесе келесі жылғы жаңа шығымнан азық-түлік тауарларын жеткізе отырып, азық-түлік тауарларының сақталу мерзімі аяқталғанға дейін азық түлік тауарларын қайтару жолымен жүзеге асырылады.

      38. Өңірлік тұрақтандыру қорының азық-түлік тауарларын тауар интервенциялары, азық-түлік тауарларын жаңарту үшін мамандандырылған ұйымдар өздердерінің өткізу нүктелері және (немесе) азық-түлік тауарларын өткізетін сауда объектілері арқылы, сондай-ақ өңдеу кәсіпорындары шекті сауда үстемесі шегінде әлеуметтік маңызы бар азық-түлік тауарларын өндіру үшін өткізуді жүзеге асырады.

      39. Бұл ретте өңдеу кәсіпорны өндірген дайын азық-түлік тауарының бағасы Ақмола облысының әкімі бекіткен шекті рұқсат етілген бөлшек сауда бағасынан аспайды және мамандандырылған ұйымның өңдеу кәсіпорнымен жасасқан өткізу туралы шартында айтылады.

      40. Ақмола облысының әкімдігі мамандандырылған ұйыммен бірлесіп тауар интервенцияларын жүзеге асыратын сауда объектілерінің орналасқан жері, сондай-ақ кәсіпкерлік субъектілеріне қарыз беру тәртібі туралы ақпаратты бұқаралық ақпарат құралдары, жергілікті атқарушы органның және мамандандырылған ұйымның ресми сайттары арқылы халықтың назарына жеткізу бойынша ақпараттық жұмыс жүргізеді.

2-параграф. Кәсіпкерлік субъектілеріне қарыз беру тәртібі

      41. Ақмола облысының әкімдігі әлеуметтік маңызы бар азық-түлік тауарларының бағасын тұрақтандыру мақсатында мамандандырылған ұйымдар арқылы кәсіпкерлік субъектілеріне сұраныс пен ұсыныстың өңірлік балансының (өндіріс көлемі, азық-түлік тауарларымен қамтамасыз етілуі, олардың тауарларының жылжытылуы, запастардың болуы), егіс алаңдары (жоспарлы), егіннің болжамды шығымы, өткен күнтізбелік жыл ішінде қалыптасқан бағалар туралы мәліметтердің, сондай-ақ өзге де мәліметтер негізінде Комиссия айқындайтын азық-түлік тауарларының тізбесіне сәйкес қарыз береді. Қарыз беру қарыз шартын жасасу жолымен қайтарымдылық, қамтамасыз ету және ақылық талаптарының шарттарымен жүзеге асырылады.

      42. Кәсіпкерлік субъектілеріне қарыз берілген кезде бюджет қаражатының 70 (жетпіс) проценті ауылшаруашылығы тауар өндірушілер мен қайта өңдеу кәсіпорындарын қаржыландыруға жіберіледі.

      43. Бағаларды тұрақтандыру мамандандырылған ұйымның әлеуметтiк маңызы бар азық-түлiк тауарларына белгіленген төмендетілген бөлшек/көтерме сауда бағаларын белгілеуі жолымен қамтамасыз етіледі.

      44. Қарыз беру үшін кәсіпкерлік субъектісін Комиссия айқындайды.

      Кәсіпкерлік субъектілеріне қарыз беру үшін әлеуметтік маңызы бар азық-түлік тауарларының бағасын тұрақтандыру мақсатында мынадай бірыңғай талаптар (өлшемшарттар) белгіленеді:

      1) заңды тұлға немесе дара кәсіпкер ретінде мемлекеттік тіркеудің болуы;

      2) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес төлеу мерзімі кейінге қалдырылған жағдайларды қоспағанда, кәсіпкерлік субъектісінен алынған құжаттарды қарау күніне салықтар және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер және бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына төленетін міндетті зейнетақы жарналары бойынша берешектің болмауы;

      3) екінші деңгейдегі банктер, банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдар берген кредиттер (қарыздар) бойынша мерзімі өткен берешектің болмауы;

      4) меншік құқығында немесе өзге де заңды негізде (жалға алу/өтеусіз пайдалану/сенімгерлік басқару) азық-түлік тауарларын тиісті сақтауға және азық-түлік тауарларымен сатып алу, дайындық, тарату операцияларын орындауға арналған қойма үй-жайлары мен арнайы жабдығы бар үй-жайлардан тұратын инфрақұрылымдық сауда-логистикалық кешеннің болуы;

      5) мемлекеттік сатып алуға жосықсыз қатысушылардың тізілімінде болмауы;

      6) мамандандырылған ұйым алдында орындалмаған міндеттемелердің, сондай-ақ атқарушылық құжаттар бойынша орындалмаған міндеттемелердің, кәсіпкерлік субъектісінің мүлкіне шектеулер мен ауыртпалықтардың болмауы;

      7) осы Үлгілік қағидалардың 46-тармағына сәйкес міндеттемелердің орындалуын қамтамасыз етудің болуы.

      45. Комиссия кәсіпкерлік субъектісін айқындағаннан кейін мамандандырылған ұйым кәсіпкерлік субъектісіне қарыз береді.

      46. Кәсіпкерлік субъектісі мамандандырылған ұйымның қарызын қайтару бойынша міндеттемелерінің орындалуын қамтамасыз етеді. Міндеттемелердің орындалуы кепіл, банктік кепілдендіру, сақтандыру шарты, үшінші тұлғалардың кепілдік/кепілгерлігі түрінде қамтамасыз етіледі. Міндеттемелердің орындалуын қамтамасыз ету заңнамада көзделген жазбаша нысанда ресімделеді.

      47. Қарыз беру шарттары мамандандырылған ұйым мен кәсіпкерлік субъектісі арасында жасалған қарыз шартында белгіленеді.

      48. Қарыз шарттарында әлеуметтік маңызы бар азық-түлік тауарларының бағасын тұрақтандыру мақсатында кәсіпкерлік субъектілерінің мамандандырылған ұйыммен келісу бойынша әлеуметтік маңызы бар азық-түлік тауарларын өткізу графигін қалыптастыру, әлеуметтік маңызы бар азық-түлік тауарларын белгіленген бағамен толық көлемде өткізу; әлеуметтік маңызы бар азық-түлік тауарларын өткізу фактісін растайтын құжаттарды ұсыну жөніндегі міндеттемелері көзделеді.

      Осы тармақтың бірінші бөлігінде көрсетілген міндеттемелерді орындау бөлігінде қарыз шарты талаптарының орындалмауы немесе тиісінше орындалмауы қарыз шартын елеулі түрде бұзу деп танылады.

      49. Қарыз мерзімі өткен берешекті қайта қаржыландыруға берілмейді.

      50. Қарыз тек ұлттық валютада беріледі.

Об утверждении Правил реализации механизмов стабилизации цен на социально значимые продовольственные товары в Акмолинской области

Постановление акимата Акмолинской области от 14 июля 2024 года № А-11/538

      В соответствии с Законом Республики Казахстан "О государственном регулировании развития агропромышленного комплекса и сельских территорий", акимат Акмолинской области ПОСТАНОВЛЯЕТ:

      1. Утвердить прилагаемые Правила реализации механизмов стабилизации цен на социально значимые продовольственные товары в Акмолинской области.

      2. Контроль за исполнением настоящего постановления возложить на курирующего заместителя акима Акмолинской области.

      3. Настоящее постановление вводится в действие со дня его первого официального опубликования.

      Аким Акмолинской области М.Ахметжанов

  Утверждены постановлением
акимата Акмолинской области
от 14 ноября 2024 года
№ А-11/538

Правила реализации механизмов стабилизации цен на социально значимые продовольственные товары в Акмолинской области Глава 1. Общие положения

      1. Настоящие Правила реализации механизмов стабилизации цен на социально значимые продовольственные товары в Акмолинской области (далее – Правила) разработаны в соответствии с Законом Республики Казахстан "О государственном регулировании развития агропромышленного комплекса и сельских территорий" (далее – Закон), приказом Министра сельского хозяйства Республики Казахстан от 29 июля 2019 года № 280 "Об утверждении Типовых правил реализации механизмов стабилизации цен на социально значимые продовольственные товары" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов № 19123) (далее – Типовые правила) и определяют порядок реализации механизмов стабилизации цен на социально значимые продовольственные товары.

      2. В настоящих Правилах используются следующие понятия:

      1) региональный стабилизационный фонд продовольственных товаров – оперативный запас продовольственных товаров, созданный для оказания регулирующего воздействия на агропродовольственный рынок и обеспечения продовольственной безопасности на территории Акмолинской области;

      2) освежение регионального стабилизационного фонда продовольственных товаров – реализация продовольственных товаров до истечения сроков их хранения или возврат продовольственных товаров до истечения сроков их хранения поставщику с последующей поставкой такого же объема продовольственных товаров с новым сроком хранения или с нового урожая следующего года;

      3) использование регионального стабилизационного фонда продовольственных товаров – реализация продовольственных товаров из регионального стабилизационного фонда продовольственных товаров с целью проведения товарных интервенций и освежения регионального стабилизационного фонда продовольственных товаров;

      4) формирование регионального стабилизационного фонда продовольственных товаров – закупочные интервенции, размещение и хранение продовольственных товаров в региональном стабилизационном фонде продовольственных товаров;

      5) сельскохозяйственный товаропроизводитель (далее – сельхозтоваропроизводитель) – физическое или юридическое лицо, занимающиеся производством сельскохозяйственной продукции;

      6) закупочные интервенции – мероприятия по приобретению специализированными организациями социально значимых продовольственных товаров при снижении цен на территории области, введении чрезвычайного положения на территории Республики Казахстан, а также в рамках поручений Президента Республики Казахстан, Правительства Республики Казахстан или Премьер-Министра Республики Казахстан;

      7) товарные интервенции – мероприятия по реализации продовольственных товаров на внутреннем рынке из регионального стабилизационного фонда продовольственных товаров, осуществляемые в целях стабилизации внутреннего рынка при росте цен;

      8) фиксированная цена – цена социально значимого продовольственного товара с учетом затрат на производство/закуп, хранение, естественной убыли (усушки), доставки до места назначения, а также маржинального дохода от себестоимости продукции;

      9) форвард – производный финансовый инструмент, покупатель (или продавец) которого берет на себя обязательство по истечении определенного срока купить (или продать) базовый актив на согласованных условиях в будущем;

      10) предельная торговая надбавка – торговая надбавка, формируемая для определения цены при реализации субъектами внутренней торговли продовольственных товаров конечным потребителям.

      3. Механизмы стабилизации цен на социально значимые продовольственные товары реализуются в соответствии с Типовыми правилами и настоящими Правилами.

      4. В целях обеспечения эффективного и своевременного применения механизмов стабилизации цен на социально значимые продовольственные товары аким Акмолинской области образует Комиссию по обеспечению реализации механизмов стабилизации цен на социально значимые продовольственные товары (далее – Комиссия) и утверждает ее состав.

      5. Председателем Комиссии является заместитель акима области, членами Комиссии являются сотрудники управлений сельского хозяйства, предпринимательства и промышленности, а также представители объединений субъектов частного предпринимательства и общественных организаций. Комиссия осуществляет свою деятельность на постоянной основе.

      6. Количественный состав Комиссии должен быть нечетным и составлять не менее девяти человек. При этом две трети членов Комиссии должны являться представителями объединений субъектов частного предпринимательства и общественных организаций. Секретарь Комиссии не является ее членом.

      7. К компетенции Комиссии относятся:

      1) принятие решения о реализации механизмов стабилизации цен на социально значимые продовольственные товары в Акмолинской области;

      2) определение перечня продовольственных товаров, закупаемых в региональный стабилизационный фонд продовольственных товаров и предельной торговой надбавки по ним в целях реализации механизма по формированию и использованию стабилизационных фондов продовольственных товаров;

      3) определение субъекта предпринимательства для выдачи займа в соответствии с настоящими Правилами;

      4) рассмотрение предложений специализированной организации по определению предельной торговой надбавки на социально значимые продовольственные товары.

      8. Образование и организацию работы Комиссии обеспечивает рабочий орган – государственное учреждение "Управление предпринимательства и промышленности Акмолинской области" (далее – рабочий орган).

      9. Для реализации механизмов стабилизации цен на социально значимые продовольственные товары рабочим органом осуществляется закуп услуг у специализированных организаций, реализующих механизмы стабилизации цен на социально значимые продовольственные товары, за исключением мер по установлению предельных цен на социально значимые продовольственные товары, путем заключения договора о реализации механизмов стабилизации цен на социально значимые продовольственные товары.

      10. До истечения срока действия договора о реализации механизмов стабилизации цен на социально значимые продовольственные товары на трехлетний период рабочий орган заключает со специализированной организацией дополнительное соглашение с указанием обязательств о переходящих активах стабилизационного фонда в натуральном и денежном выражении.

      В случае упразднения стабилизационного фонда, специализированная организация обеспечивает возврат бюджетных средств, использованных для закупа продовольственных товаров в местный бюджет.

      Если по решению специализированной организации реализация продовольственных товаров осуществлена по ценам ниже закупочных, то возврат суммы осуществляется за минусом разницы цены закупа и реализации.

      11. Накладные, коммунальные и прочие расходы специализированной организации, возникшие при использовании стабилизационного фонда, ежегодно покрываются за счет разницы между фиксированной и рыночной ценами на продовольственные товары.

      12. Перечень специализированных организаций, реализующих механизмы стабилизации цен на социально значимые продовольственные товары, за исключением мер по установлению предельных цен на социально значимые продовольственные товары (далее – специализированная организация), утверждается уполномоченным органом в области развития агропромышленного комплекса в соответствии с подпунктом 4-1) пункта 1 статьи 6 Закона.

      13. Специализированная организация представляет в рабочий орган информацию о ходе реализации механизмов стабилизации цен на социально значимые продовольственные товары по форме согласно приложению к Типовым правилам посредством электронного документооборота, почтовой связи, либо нарочно через канцелярию рабочего органа.

      Рабочий орган представляет в министерства сельского хозяйства и торговли и интеграции Республики Казахстан информацию о ходе реализации механизмов стабилизации цен на социально значимые продовольственные товары по форме согласно приложению к Типовым правилам посредством электронного документооборота.

Глава 2. Порядок реализации механизмов по стабилизации цен на социально значимые продовольственные товары

      14. В целях стабилизации рынка социально значимых продовольственных товаров акиматом Акмолинской области реализуются следующие механизмы стабилизации цен на социально значимые продовольственные товары:

      1) деятельность стабилизационных фондов;

      2) предоставление займа субъектам предпринимательства.

      15. Источником финансирования реализации механизмов стабилизации цен на социально значимые продовольственные товары являются денежные средства, выделяемые акиматом Акмолинской области, в том числе, выделенные ранее на формирование региональных стабилизационных фондов продовольственных товаров.

      16. В рамках формирования регионального стабилизационного фонда продовольственных товаров финансирование сельхозтоваропроизводителей для производства овощной продукции, а также перерабатывающих предприятий для производства крупы гречневой (ядрицы), риса шлифованного (круглозерного), масла подсолнечного, муки пшеничной первого сорта и сахара белого – сахара-песка осуществляется с применением форварда с установлением фиксированной цены.

      Финансирование сельхозтоваропроизводителей для производства овощной продукции и перерабатывающих предприятий для производства крупы гречневой (ядрицы), риса шлифованного (круглозерного), масла подсолнечного, муки пшеничной первого сорта и сахара белого – сахара-песка осуществляется на условиях предварительной оплаты в размере не более 70 (семидесяти) процентов от общей суммы форвардного договора и окончательного расчета после поставки продукции.

      17. Объем овощной продукции, приобретаемой в рамках форвардных договоров, формируется до 50 процентов от трехмесячной потребности населения (городского или общего) области на основе регионального спроса в соответствии с решением Комиссии.

      18. Специализированная организация осуществляет финансирование сельхозтоваропроизводителей в рамках форвардных договоров:

      до 10 января 2023 года для производства овощной продукции раннего урожая 2023 года и обеспечения населения овощной продукцией в весенне-летний период 2023 года;

      до 1 февраля 2023 года для производства овощной продукции осеннего урожая 2023 года и обеспечения населения овощной продукцией в зимне-весенний период 2024 года;

      до 1 августа 2023 года для производства овощной продукции раннего урожая 2024 года и обеспечения населения овощной продукцией в весенне-летний период 2024 года;

      до 1 сентября 2023 года для производства овощной продукции осеннего урожая 2024 года и обеспечения населения овощной продукцией в зимне-весенний период 2025 года.

      С 2024 года и последующие годы финансирование сельхозтоваропроизводителей для производства овощной продукции осуществляется в следующие сроки:

      до 1 августа текущего финансового года для обеспечения населения овощной продукцией в весенне-летний период следующего года.

      до 1 сентября текущего финансового года для обеспечения населения овощной продукцией в зимне-весенний период следующего года;

      19. Специализированной организацией осуществляется хранение овощной продукции до начала реализации у сельхозтоваропроизводителей или на других складах. Расчет затрат на хранение производится на основе данных местных исполнительных органов о средней стоимости хранения в регионе в аналогичных типах хранения.

      20. Поставка овощной продукции в рамках реализации механизмов стабилизации цен на социально значимые продовольственные товары осуществляется на основании графика, формируемого специализированной организацией совместно с акиматом Акмолинской области в период межсезонья (зимне-весенний период: февраль, март, апрель; весенне-летний период: май, июнь, июль), либо в другие периоды в случае необходимости оказания регулирующего воздействия на внутренний рынок.

      21. Специализированная организация совместно с акиматом Акмолинской области осуществляет мониторинг деятельности сельхозтоваропроизводителей с выездом на поле, на всех этапах цикла производства овощной продукции с момента заключения форвардного договора.

      22. Социально значимые продовольственные товары, приобретаемые в рамках механизмов стабилизации цен на социально значимые продовольственные товары, должны соответствовать требованиям к безопасности пищевой продукции при ее хранении, транспортировке и реализации согласно статьям 18 и 19 Закона Республики Казахстан "О безопасности пищевой продукции".

      23. Особенности (детали) реализации механизмов стабилизации цен на социально значимые продовольственные товары, не регламентированные Типовыми правилами, определяются настоящими Правилами.

Параграф 1. Порядок деятельности стабилизационных фондов продовольственных товаров

      24. Деятельность стабилизационных фондов продовольственных товаров осуществляется путем формирования и использования региональных стабилизационных фондов.

      25. В целях реализации механизма по формированию и использованию стабилизационного фонда продовольственных товаров Комиссия определяет перечень социально значимых продовольственных товаров, закупаемых в региональный стабилизационный фонд продовольственных товаров на основе регионального баланса спроса и предложения (объемы производства и обеспеченность продовольственными товарами, их товародвижение, наличие запасов), сведений о посевных площадях (плановых), прогнозном урожае, сложившихся ценах за прошедший календарный год, иных сведений, а также предельную торговую надбавку.

      26. При формировании региональных стабилизационных фондов продовольственных товаров 70 (семьдесят) процентов бюджетных средств направляются на финансирование сельхозтоваропроизводителей и перерабатывающих предприятий в рамках форвардных договоров.

      27. Перечень социально значимых продовольственных товаров, необходимых для закупа в региональный стабилизационный фонд продовольственных товаров формируется из перечня социально значимых продовольственных товаров, утвержденного приказом Заместителя Премьер-Министра – Министра торговли и интеграции Республики Казахстан от 11 мая 2023 года № 166-НҚ (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов № 32474).

      28. Предельная торговая надбавка на социально значимые продовольственные товары, реализуемые специализированной организацией, формируется с учетом удержания цен на 10 или более процентов ниже официальных рыночных значений розничных цен на социально значимые продовольственные товары, формируемые органами государственной статистики области согласно Плану статистических работ в соответствии с пунктом 1 статьи 19 Закона Республики Казахстан от 19 марта 2010 года "О государственной статистике".

      29. Комиссия вносит акиму Акмолинской области рекомендации об утверждении перечня закупаемых продовольственных товаров и предельной торговой надбавки по ним.

      30. Акимат Акмолинской области на основании рекомендации Комиссии утверждает перечень закупаемых продовольственных товаров и предельную торговую надбавку.

      31. При формировании регионального стабилизационного фонда приобретение социально значимых продовольственных товаров осуществляется непосредственно у производителей, в том числе путем заключения форвардных договоров и офтейк-контрактов. В случае, если производителем напрямую не осуществляется реализация продукции, приобретение социально значимых продовольственных товаров осуществляется у оптовых поставщиков (дистрибьютеров), специализирующихся на реализации продовольственных товаров.

      32. Специализированная организация на основе статистических данных и других источников проводит постоянный анализ внутреннего рынка продовольственных товаров региона и рынков продукции агропромышленного комплекса (объемы производства и обеспеченность продовольственными товарами, их товародвижение, наличие запасов, цен), определяет объемы продовольственных товаров, закупаемых в региональный стабилизационный фонд, и принимает решение о закупочных интервенциях.

      33. Решение специализированной организации о закупочных интервенциях принимается в целях обеспечения эффективного и своевременного применения механизмов стабилизации цен на социально значимые продовольственные товары.

      34. Использование регионального стабилизационного фонда осуществляется специализированной организацией путем проведения товарных интервенций и освежения продовольственных товаров.

      35. Специализированная организация принимает решение о проведении товарных интервенций не позднее 2 (двух) рабочих дней в случае повышения уровня цен, при котором необходимо регулирующее воздействие на агропродовольственный рынок.

      36. Специализированная организация в целях своевременного освежения регионального стабилизационного фонда на постоянной основе обеспечивает сроки хранения продовольственных товаров регионального стабилизационного фонда.

      37. Освежение регионального стабилизационного фонда осуществляется до истечения сроков хранения продовольственных товаров, путем реализации продовольственного товара из регионального стабилизационного фонда или возврата продовольственных товаров до истечения сроков их хранения поставщику с последующей поставкой такого же объема продовольственных товаров с новым сроком хранения или с нового урожая следующего года.

      38. Реализация продовольственных товаров регионального стабилизационного фонда для товарных интервенций, освежения продовольственных товаров осуществляется специализированной организацией через собственные точки сбыта и (или) торговые объекты, реализующие продовольственные товары, а также перерабатывающим предприятиям для производства социально значимых продовольственных товаров в пределах предельной торговой надбавки.

      39. При этом цена готового продовольственного товара, произведенного перерабатывающим предприятием, не превышает его предельно допустимой розничной цены, утвержденной акиматом Акмолинской области, и оговаривается в договоре о реализации, заключенном специализированной организацией с перерабатывающим предприятием.

      40. Акимат Акмолинской области совместно со специализированной организацией проводят информационную работу по доведению информации до населения через средства массовой информации, официальные сайты местного исполнительного органа и специализированной организации о местонахождении торговых объектов, осуществляющих товарные интервенции, а также о порядке предоставления займа субъектам предпринимательства.

Параграф 2. Порядок предоставления займа субъектам предпринимательства

      41. Акимат Акмолинской области в целях стабилизации цен на социально значимые продовольственные товары через специализированные организации предоставляет займ субъектам предпринимательства в соответствии с перечнем продовольственных товаров, определяемым Комиссией на основе регионального баланса спроса и предложения (объемы производства и обеспеченность продовольственными товарами, их товародвижение, наличие запасов), сведений о посевных площадях (плановых), прогнозном урожае, сложившихся ценах за прошедший календарный год, иных сведений. Предоставление займа осуществляется на условиях возвратности, обеспеченности и платности путем заключения договора займа.

      42. При предоставлении займа субъектам предпринимательства 70 (семьдесят) процентов бюджетных средств направляются на финансирование сельхозтоваропроизводителей и перерабатывающих предприятий.

      43. Стабилизация цен обеспечивается путем установления специализированной организацией фиксированных сниженных розничных/оптовых цен на социально значимые продовольственные товары.

      44. Субъект предпринимательства для выдачи займа определяется Комиссией.

      К субъектам предпринимательства для предоставления займа в целях стабилизации цен на социально значимые продовольственные товары устанавливаются следующие единые требования (критерии):

      1) наличие государственной регистрации в качестве юридического лица или индивидуального предпринимателя;

      2) отсутствие задолженности по налогам и другим обязательным платежам в бюджет и обязательным пенсионным взносам в единый накопительный пенсионный фонд, за исключением случаев, когда срок уплаты отсрочен в соответствии с законодательством Республики Казахстан, на дату рассмотрения полученных документов от субъекта предпринимательства;

      3) отсутствие просроченной задолженности по кредитам (займам), предоставленным банками второго уровня, организациями, осуществляющими отдельные виды банковских операций;

      4) наличие на праве собственности или ином законном основании (аренда/безвозмездное пользование/доверительное управление) инфраструктурного торгово-логистического комплекса, состоящего из складских помещений и помещений со специальным оборудованием, предназначенных для соответствующего хранения продовольственных товаров и выполнения закупочных, подготовительных, распределительных операций с продовольственными товарами;

      5) отсутствие в реестре недобросовестных участников государственных закупок;

      6) отсутствие неисполненных обязательств перед специализированной организацией, а также неисполненных обязательств по исполнительным документам, ограничений и обременений на имущество субъекта предпринимательства;

      7) наличие обеспечения исполнения обязательств в соответствии с пунктом 46 настоящих Правил.

      45. После определения Комиссией субъекта предпринимательства специализированная организация предоставляет займ субъекту предпринимательства.

      46. Субъект предпринимательства предоставляет обеспечение исполнения обязательств по возврату займа специализированной организации. Обеспечение исполнения обязательств предоставляется в виде: залога, банковской гарантии, договора страхования, гарантии/поручительства третьих лиц. Обеспечение исполнения обязательств оформляется в письменной форме, предусмотренной законодательством.

      47. Условия предоставления займа устанавливаются договором займа, заключаемого между специализированной организацией и субъектом предпринимательства.

      48. В договорах займа в целях стабилизации цен на социально значимые продовольственные товары предусматриваются обязательства субъектов предпринимательства по формированию графика реализации социально значимых продовольственных товаров по согласованию со специализированной организацией, реализации социально значимых продовольственных товаров по фиксированной цене в полном объеме; предоставлению документов, подтверждающих факт реализации социально значимых продовольственных товаров.

      Неисполнение или ненадлежащее исполнение условий договора займа в части исполнения обязательств, указанных в части первой настоящего пункта, признается существенным нарушением договора займа.

      49. Займ не предоставляется на рефинансирование просроченной задолженности.

      50. Займ предоставляется только в национальной валюте.