Қазақстан Республикасының Үкіметі қаулы етеді:
"Қазақстан Республикасы тәуелсіздігінің он жылдығына байланысты
рақымшылық жасау туралы" Қазақстан Республикасы Заңының жобасы Қазақстан
Республикасының Парламенті Мәжілісінің қарауына енгізілсін.
Қазақстан Республикасының
Премьер-Министрі
жоба
Қазақстан Республикасының Заңы
Қазақстан Республикасы тәуелсіздігінің он жылдығына
байланысты рақымшылық жасау туралы
Осы Заң Қазақстан Республикасы тәуелсіздігінің он жылдығына байланысты адамгершілік принциптерi басшылыққа алына отырып, қабылданды.
1-бап. Онша ауыр емес және ауырлығы орташа қылмыстары үшiн сотталғандар:
1) кәмелетке толмағандар;
2) кәмелетке толмаған балалары немесе асырауында I және II топтағы мүгедек балалары бар әйелдер, сондай-ақ жүктi әйелдер;
3) зейнет жасына келген әйелдер мен ер адамдар;
4) 1941-1945 жылдардағы Ұлы Отан соғысының қатысушылары мен мүгедектер және оларға теңестiрiлген адамдар;
5) I және II топтағы мүгедектер жазадан босатылсын.
2-бап. Осы Заңның 1-бабының қолданылу аясына жатпайтын, онша ауыр емес және ауырлығы орташа қылмыстары үшін бас бостандығынан айыруға бiрiншi рет сотталған адамдар жазадан босатылсын.
3-бап. Осы Заңның 1 және 2-баптарының қолданылу аясына жатпайтын, онша ауыр емес және ауырлығы орташа қылмыстары үшiн сотталған адамдар, егер олар белгiленген жаза мерзiмiнiң кемiнде үштен бiрiн өтеген болса, бас бостандығынан айыру түрiндегi жазадан босатылсын.
4-бап. Ауыр қылмыстары үшін сотталған осы Заңның 1-бабында аталған адамдар, егер олар белгiленген жаза мерзiмiнiң кемiнде үштен бірін өтеген болса, бас бостандығынан айыру түрiндегi жазадан босатылсын.
5-бап. Осы Заңның 1, 2, 3 және 4-баптарының қолданылу аясына жатпайтын, ауыр қылмыстары үшін бірінші рет бас бостандығынан айыруға сотталған адамдар, егер олар белгiленген жаза мерзiмiнiң кемiнде жартысын өтеген болса, жазадан босатылсын.
6-бап. Осы Заңның 1, 2, 3, 4 және 5-баптарының қолданылу аясына жатпайтын, Осы Заңның 25-бабының бірінші бөлігінде белгіленген рақымшылық жасау актісін орындау кезеңінде жазаны өтеуге кемінде бір жыл қалған ерекше ауыр болып табылмайтын қылмыстары үшін бас бостандығынан айыруға сотталған адамдар жазадан босатылсын.
7-бап. Бас бостандығынан айырумен байланысты емес жазалау түрлері қолданылып сотталған адамдар, егер бұл жаза негiзгi жаза түрiнде қолданылған болса, жазадан босатылсын.
8-бап. Әскери қылмыстар жасаған әскери қызметшiлер, сондай-ақ әскери қызметке шақырылудан жалтарған әскери мiндеттiлер жазадан босатылсын.
9-бап. Осы Заңның 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 және 8-баптарының негiзiнде жазадан босатуға жатпайтын, бас бостандығынан айыруға:
1) онша ауыр емес және ауырлығы орташа қылмыстары үшiн сотталған;
2) ауыр қылмыстары үшiн сотталған адамдарға, егер олар белгiленген жаза мерзiмiнiң кемiнде жартысын өтеген болса, жазасының өтелмеген бөлiгiнiң жартысы қысқартылсын.
10-бап. Осы Заңның 1-8-баптарында аталған адамдар осы Заң күшiне енгенге дейiн жасаған қылмыстар туралы, сондай-ақ 5 жылға дейiн бас бостандығынан айыру немесе бас бостандығынан айырумен байланысты емес жаза көзделген қылмыс жасағаны үшiн қылмыстық жауапқа тартылған адамдарға қатысты жүргiзiлiп жатқан барлық қылмыстық iстер мен соттарда қаралмаған iстердiң жүргiзiлуi тоқтатылсын.
11-бап. Мынадай болып белгiленсiн:
1) осы Заңның 1-бабының 1) тармақшасында аталған адамдарға қылмыс жасаған кезiнде 18 жасқа толмаған адамдар жатады;
2) осы Заңның 1-бабының 2) тармақшасында аталған адамдарға, ата-ана құқығынан айырылмаған және осы Заң күшiне енетiн күнге 18 жасқа толмаған балалары, соның iшiнде асырап алған не қамқорлыққа алған балалары бар не жасына қарамастан I және II топтағы мүгедек балалары бар әйелдер, осы Заң күшiне енген күнiнде жүктiлiк жағдайында болған әйелдер жатады;
3) осы Заңның 1-бабының 3) тармақшасында аталған адамдарға, осы Заң күшiне енгенге дейiн Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңдарына сәйкес зейнет жасына жеткен әйелдер мен ер адамдар жатады. Бұл адамдардың туған күнi мен айын растайтын құжаттар болмаған жағдайда бұлардың қатарында 1943 жылғы 1 қаңтарға дейiн туған әйелдер мен 1938 жылғы 1 қаңтарға дейiн туған ер адамдар есептелуi керек;
4) осы Заңның 1-бабының 4) тармақшасында аталған адамдарға Ұлы Отан соғысының қатысушылары мен мүгедектерi және соларға теңестiрiлген адамдар:
Ұлы Отан соғысы кезеңiнде, сондай-ақ бұрынғы КСР Одағын қорғау жөнiндегi басқа да ұрыс операциялары кезiнде майдандағы армия құрамына кiрген әскери бөлiмдерде, штабтар мен мекемелерде қызмет атқарған әскери қызметшiлер, Ұлы Отан соғысының партизандары мен астыртын қимыл жасаушылары;
1945 жылы Жапонияға қарсы ұрыс қимылдарына қатысқан бұрынғы КСР Одағы Қарулы Күштерi бөлiмдерi мен құрамаларының әскери қызметшiлерi мен ерiктi жалданушылары;
Ұлы Отан соғысы кезеңiнде қорғанысқа қатысуы майдандағы армия бөлiмдерiнiң әскери қызметшiлерiне белгiленген жеңiлдiктi жағдайларда зейнетақы тағайындау үшін еңбек сiңiрген жылдарына есептелетiн қалаларда қызмет атқарған әскери қызметшiлер, сондай-ақ бұрынғы КСР Одағы iшкi iстер және мемлекеттiк қауiпсiздiк органдарының басшы және қатардағы құрамының адамдары;
Кеңес Армиясының, Әскери-Теңiз Флотының, әскерлердiң және бұрынғы КСР Одағының iшкi iстер, мемлекеттiк қауiпсiздiк органдарының ерiктi жалдамалы құрамының Ұлы Отан соғысы кезеңiнде майдандағы армияның құрамына енген әскери бөлiмдерде, штабтар мен мекемелерде штаттық лауазымдарда болған не тиiстi кезеңдерде қорғанысқа қатысуы майдандағы армия бөлiмдерiнiң әскери қызметшiлерiне белгiленген жеңiлдiктi жағдайларда зейнетақы тағайындау үшiн еңбек сiңiрген жылдарына есептелетiн қалаларда болған адамдары;
Ұлы Отан соғысы кезеңiнде майдандағы армия мен флоттың құрамына енген әскери бөлiмдердiң, штабтар мен мекемелердiң құрамында полк балалары (тәрбиеленушiлерi) және юнгалар ретiнде болған адамдар;
екiншi дүниежүзiлiк соғыс жылдарында шетелдер аумағында партизан отрядтарының, астыртын қимыл жасаушы топтардың және басқа да антифашисттiк құралымдардың құрамында фашистiк Германия мен оның одақтастарына қарсы ұрыс қимылдарына қатысқан адамдар;
бұрынғы КСР Одағы мемлекеттiк органдарының шешiмiне сәйкес басқа мемлекеттер аумағында ұрыс қимылдарына қатысқан Кеңес Армиясының, Әскери-Теңiз Флотының, Мемлекеттiк қауiпсiздiк комитетiнiң әскери қызметшiлерi, бұрынғы КСР Одағы Iшкi iстер министрлiгiнiң қатардағы және басшы құрамының адамдары (әскери мамандар мен кеңесшiлердi қоса алғанда);
ұрыс қимылдарын жүргiзу кезеңiнде оқу жиындарына шақырылып, Ауғанстанға жiберiлген әскери мiндеттiлер;
ұрыс қимылдарын жүргiзу кезеңiнде Ауғанстанға жүк жеткiзу үшiн сол елге жiберiлген автомобиль батальондарының әскери қызметшiлерi;
бұрынғы КСР Одағы аумағынан Ауғанстанға жауынгерлiк тапсырмалармен ұшқан ұшқыштар құрамының әскери қызметшiлерi;
Ауғанстандағы кеңес әскери контингентiне қызмет көрсеткен, жарақаттанған, контузия алған немесе зақымданған, не ұрыс қимылдарын қамтамасыз етуге қатысқаны үшiн бұрынғы КСР Одағының ордендерiмен және медальдарымен марапатталған жұмысшылар мен қызметшiлер;
Кеңес Одағының Батырлары және Даңқ орденiнiң үш дәрежесiмен марапатталған адамдар, Социалистiк Еңбек Ерлерi;
бұрынғы КСР Одағы Қатынас жолдары халық комиссариатының арнаулы құрамаларының, кәсiпшiлiк және көлiк кемелерiнiң жүзу құрамы мен кәсiпшiлiк және көлiк кемелерiнiң ұшу-көтеру құрамының, авиацияның ұшу-көтеру құрамының, бұрынғы КСР Одағы Балық өнеркәсiбi халық комиссариатының, Теңiз және өзен флотының, Солтүстiк теңiз жолы бас басқармасы авиациясының ұшу-көтеру құрамының Ұлы Отан соғысы кезеңiнде әскери қызметшiлер жағдайына көшiрiлген және ұрысқа қатысушы майдандардың тылдағы шекаралары мен флоттың жедел қимылдар шегіндегi аймақтарында майдандағы армия мен флот мүдделерi үшiн мiндеттер атқарған қызметкерлерi, сондай-ақ Ұлы Отан соғысының бас кезiнде басқа мемлекеттердiң порттарында ерiксiз ұсталған көлiк флоты кемелерi экипаждарының мүшелерi;
екiншi дүниежүзiлiк соғыс кезеңiнде фашистер құрған концентрациялық лагерьлердiң, геттолардың және басқа да ерiксiз қамауда ұстау орындарының бұрынғы кәмелетке толмаған тұтқындары;
Ленинград қаласындағы қоршау кезеңiнде қаланың кәсiпорындарында, мекемелерi мен ұйымдарында жұмыс iстеген және "Ленинградты қорғағаны үшiн" медалiмен марапатталған азаматтар және "Қоршаудағы Ленинград тұрғыны" белгiсiмен марапатталған адамдар;
Ұлы Отан соғысы жылдарында тылдағы ерлiк еңбегi мен мiнсiз әскери қызметi үшiн бұрынғы КСР Одағы ордендерiмен және медальдарымен марапатталған адамдар;
1979 жылғы 1 желтоқсан - 1989 жылғы желтоқсан аралығындағы кезеңде Ауғанстанға және ұрыс қимылдары жүргiзiлген басқа да елдерге жұмысқа жiберiлген жұмысшылар мен қызметшiлер;
бұрынғы КСР Одағы Мемлекеттiк қауiпсiздiк комитетiнiң Ауғанстан аумағында уақытша болған және кеңес әскерлерiнiң шектеулi контингентiнiң құрамына кiрмеген жұмысшылары мен қызметшiлері;
Чернобыль атом электр станциясындағы апат пен Семей ядролық полигонындағы жарылыстардың салдарынан зардап шеккен және мүгедек болып қалған азаматтар;
Ұлы Отан соғысы кезеңiнде майданда әскери қимылдар аймағында, темiр жолдардың майдан маңындағы учаскелерiнде, қорғаныс шептерi, әскери-теңiз базалары мен аэродромдар құрылыстарында жарақаттану, контузия алу, зақымдану немесе сырқаттану салдарынан мүгедек болып қалған Ұлы Отан соғысының майдандағы армиясының әскери қызметшiлерi, партизандары мен астыртын қимыл жасаушылары, сондай-ақ тиiстi санаттардағы жұмысшылары мен қызметшiлерi және зейнетақымен қамсыздандыру жөнiнен әскери қызметшiлерге теңестiрiлгендер;
1945 жылы Жапониямен соғыс барысында жарақаттану, контузия алу, зақымдану немесе сырқаттану салдарынан мүгедек болып қалған бұрынғы КСР Одағы Қарулы Күштерiнiң әскери қызметшiлерi мен ерiктi жалданушылары;
бұрынғы КСР Одағын қорғау кезiнде, басқа кезеңдерде әскери қызметтiң өзге де мiндеттерiн атқару кезiнде жарақаттану, контузия алу, зақымдану салдарынан немесе майданда болуына байланысты сырқаттану салдарынан, сондай-ақ Ауғанстанда немесе ұрыс қимылдары жүргiзiлген басқа да мемлекеттерде әскери қызметін өтеген кезде мүгедек болып қалған әскери қызметшiлер;
қызмет мiндеттерiн атқару кезiнде жарақаттану, контузия алу, зақымдану салдарынан не майданда болуына немесе ұрыс қимылдары жүргiзiлген мемлекеттерде қызмет мiндеттерiн атқаруына байланысты сырқаттану салдарынан мүгедек болып қалған бұрынғы КСР Одағы iшкi iстер және мемлекеттiк қауiпсiздiк органдарының басшы және қатардағы құрамының адамдары;
басқа елдерде iс-қимылдар жасаған әскери контингенттерге қызмет көрсеткен және ұрыс қимылдарын жүргiзу кезеңiнде жарақаттану, контузия алу, зақымдану не сырқаттану салдарынан мүгедек болып қалған жұмысшылар мен тиiстi санаттағы қызметшiлер қатарындағы адамдар жатады;
5) осы Заңның 1-бабының 5) тармақшасында аталған адамдарға, осы Заң күшiне енгенге дейiн белгіленген тәртiппен I және II топтағы мүгедектер деп танылған адамдар жатады.
12-бап. Осы Заңның қолданылу аясына:
1) сот үкiмi бойынша бас бостандығынан айыру түрiндегi жаза Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексiнiң 63-бабы (Қазақ ССР Қылмыстық кодексінің 40-бабы) қолданыла отырып белгiленiп сотталғандар;
2) бас бостандығынан айыруға сотталып, Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексiнiң K970167_ 72-бабына (Қазақ ССР Қылмыстық кодексiнiң 41-1-бабы) сәйкес сот үкiмiнiң орындалуы кейiнге қалдырылған жүктi әйелдер мен жас балалары бар әйелдер;
3) егер осы Заң күшiне енгеннен кейiн алты айдан кешiкпей әскери комиссариаттардың таяу жердегi органдарына, әскери-тергеу органдарына, әскери прокуратура немесе әскери полиция органдарына кiнәсiн мойындап келген жағдайда, әскери қызметке шақырудан жалтарған әскери мiндеттiлер және осы Заң күшiне енгенге дейiн онша ауыр емес немесе ауырлығы орташа қылмыстар жасаған әскери қызметшiлер жатады.
13-бап. Осы Заң:
1) сот үкiмi бойынша ерекше қауiптi қылмыскерлер деп танылған, сондай-ақ қауiптi не ерекше қауiптi деп танылған қылмысты қайталап жасаған;
2) өлiм жазасы кешiрiм жасау тәртiбiмен бас бостандығынан айырумен ауыстырылған, сотталғандар;
3) бұған дейін рақымшылық немесе кешірім жасалған және қайтадан қасақана қылмыс жасаған;
4) жазаны өтеудiң белгiленген тәртiбiн өрескел бұзған немесе жазасын өтеу кезiнде қасақана қылмыс жасаған;
5) ауыр қылмыс және аса ауыр қылмыс жасағаны үшiн бұрын екi және одан көп соттылығы болған;
6) Қазақ ССР Қылмыстық кодексiнде көзделген мынадай қылмыстар: Отанға опасыздық (50-бап); шпиондық (51-бап); террорлық акт (52-бап); шетелдiк мемлекеттiң өкiлiне қарсы террорлық акт (53-бап); диверсия (54-бап); зиянкестік (55-бап); соғысты насихаттау (57-бап); ұлттық және нәсiлдiк тең құқықтылықты бұзу (60-баптың үшінші бөлiгi); жалдамалылық (62-2-баптың екiншi бөлiгi); бандитизм (63-бап); еңбекпен түзеу мекемелерiнiң жұмысына iрiткi салатын әрекеттер (63-1-бап); қылмыстық топты не қылмыстық қоғамдастықты ұйымдастыру немесе басқару, қылмыстық қоғамдастыққа қатысу (63-2-баптың екiншi бөлiгi); контрабанда (64-баптың екiншi, үшiншi және төртiншi бөлiктерi); жаппай тәртiпсiздiк (65-бап), жылжымалы темiр жол составын, әуе, теңiз немесе өзен кемелерiн айдап әкету немесе басып алу (72-1-баптың екiншi және үшiншi бөлiктерi); жасанды ақшаны немесе бағалы қағазды қолдан жасау немесе өткiзу (73-баптың екiнші бөлiгi); ұрлық (76-баптың үшiншi бөлiгi); тонау (76-1-баптың үшiншi бөлiгi); шабуыл жасап тонау (76-2-баптың екінші және үшінші бөліктері); алаяқтық (76-3-баптың үшiншi бөлiгi); бөгде мүлiктi меншiктену немесе жұмсап қою жолымен немесе қызмет бабын терiс пайдаланып қиянат жасау жолымен талан-таражға салу (76-4-баптың үшiншi бөлiгi); қорқытып алу (76-7-баптың үшiншi бөлiгi); бөгде мүлiктi қасақана бүлдiру немесе жою (82-бап); қасақана кiсi өлтiру (88-бап); дененi ауыр дәрежеде қасақана жарақаттау (93-баптың 2-бөлігі); басқа адамды көрiнеу ЖҚТБ-ны жұқтыру қаупiнде қалдыру және ЖҚТБ ауруын жұқтыру (100-1-баптың 2-бөлiгi); әйелдi зорлау (101-баптың екінші, үшінші және төртінші бөліктері); еркек пен еркектiң жыныс қатынасын жасасуы (104-баптың екiншi бөлiгi); адамды кепiлге алу және кепiлдiкте ұстау (115-1-бап); адам ұрлау (116-бап); пара алу (146-баптың екінші және үшінші бөліктері); iшкi iстер органдары қызметкерiнiң, халық жасақшысының, анықтама жүргiзушi адамның, тергеушiнiң, прокурордың, судьяның немесе халық заседателiнiң өмiрiне қастық әрекет (173-1-бап); куәнi, жәбiрленушiнi, эксперттi немесе аудармашыны өтiрiк жауап беруге сатып алу немесе зорлау (187-1-баптың үшiншi бөлiгi); әдiлетсiз үкiм, шешiм, ұйғарым немесе қаулы шығару (191-баптың екiншi бөлiгi); анықтама жүргiзушi адамға, тергеушiге, прокурорға, судьяға немесе халық заседателiне қатысты қауiп төндiру (191-2-бап); еңбекпен түзеу мекемесi әкiмшiлiгiнiң талаптарына қасақана бағынбау (199-2-баптың екiншi бөлiгi); бұзақылық (200-баптың екiншi бөлiгi); атылатын қару-жарақты, оқ-дәрiнi немесе жарылғыш заттарды ұрлау (203-баптың екінші және үшінші бөліктері); есірткі заттарды ұрлау (213-1-баптың екiншi және үшiншi бөлiктерi); есірткі заттарды қолдануға азғыру (213-2-баптың екiншi бөлiгi); есірткі заттарды заңсыз жасау, алу, сақтау, тасу, жiберу немесе өткiзу (214-баптың үшiншi, төртiншi және бесiншi бөлiктерi); притон ұстау және жеңгетайлық (215-1-баптың бесiншi бөлiгi); көлiк құралдарын айдап әкету (221-баптың екіншi және үшiншi бөлiктерi); бағынбау (225-баптың "в" тармағы); бұйрықты орындамау (226-баптың "в" тармағы); бастыққа қарсылық көрсету немесе оны қызмет мiндеттерiн бұзуға зорлау (227-баптың "б" және "в" тармақтары); бастықты қорқыту (228-баптың "в" тармағы); бастыққа зорлық әрекеттер жасау (229-баптың "б" тармағы); бiр-бiрiне бағынбайтын әскери қызметшiлердiң өзара қарым-қатынастың уставтық ережелерiн бұзуы (231-баптың "в" тармағы); қызмет бөлімшесін немесе орнын өз еркімен қалдыру (233-баптың "г" тармағы); дезертирлiк (234-баптың "б" және "г" тармақтары); ұрыс жағдайында бөлiмдi өз бетiмен тастап кету (235-бап); өзiнiң дене мүшесiне зақым келтiру жолымен немесе басқа тәсiлмен әскери қызметтен бұлтару (236-баптың "б" тармағы); әскери мүлікті қасақана жою немесе бүлдіру (238-баптың "в" тармағы); қаруды, сондай-ақ қасындағы адамдарға аса қауіп төндіретін заттар мен құралдарды ұстай білу ережесін бұзу (238-1-баптың "в" тармағы); ұшу немесе оған дайындалу ережесін бұзу (240-бап); кеме жүргізу ережесін бұзу (241-бап); қарауыл қызметiнiң уставтық ережелерiн бұзу (242-баптың "е" тармағы); жауынгерлiк кезекшiлiк атқару ережелерiн бұзу (244-баптың "в" және "г" тармақтары); соғыс құпиясын жариялау немесе соғыс құпиясы жазылған документтердi жоғалту (246-баптың "в" тармағы); билікті теріс пайдалану, асыра пайдалану немесе оның әрекетсіздігі (247-баптың "б" және "в" тармақтары); соғыс жүргiзу құралдарын жауға беру немесе тастап кету (248-бап); суға батып бара жатқан соғыс кемесiн тастап кету (249-бап); ұрыс алаңын өз еркімен қалдыру немесе қаруды қолданудан бас тарту (250-бап); өз еркiмен тұтқынға берiлу (251-бап); тонау (253-бап); соғыс жүрiп жатқан аудандағы халыққа зорлық жасау (254-бап); сондай-ақ Қазақ КСР Қылмыстық кодексiнiң 1995 жылғы 12 мамырға дейiнгi редакциясындағы: тонау (133-баптың үшiншi және төртiншi бөлiктерi); шабуыл жасап тонау (134-бап); қорқыту арқылы талап ету (135-баптың екiншi және үшiншi бөлiктерi); мүлiктi қасақана жою немесе бүлдiру (141-баптың екiншi бөлiгi) үшiн сотталған адамдарға;
7) ауыр және аса ауыр қылмыс жасағаны үшін бұрын екі және одан көп соттылығы болған, Қазақстан Республикасының Қылмыстық кодексiнде көзделген мынадай қылмыстар: адам өлтiру (96-бап); денсаулыққа қасақана ауыр зиян келтiру (103-бап); азаптау (107-баптың 2-бөлiгi); ауыстырып салу не өзгедей пайдалану үшiн адамның органдарын немесе тiнiн алуға мәжбүр ету (113-баптың 2 және 3-бөлiктерi); адамның иммун тапшылығы вирусын (ВИЧ/ЖҚТБ) жұқтыруы (116-баптың 3-бөлiгi); зорлау (120-баптың 2 және 3-бөліктері); нәпсiқұмарлық сипатындағы күш қолдану (121-баптың 2 және 3-бөлiктерi); адамды ұрлау (125-бап); бас бостандығынан заңсыз айыру (126-баптың 3-бөлiгi); адамдарды пайдалану үшiн азғырып-көндiру (128-баптың 3-бөлiгi); кәмелетке толмаған адамды қылмыстық iске тарту (131-баптың 4-бөлiгi); кәмелетке толмағандарды саудаға салу (133-бап); басқыншылық соғысты жоспарлау, әзiрлеу, тұтандыру немесе жүргiзу (156-бап); жаппай қырып-жою қаруын өндiру немесе тарату (158-бап); соғыс жүргiзудiң тыйым салынған құралдары мен әдiстерiн қолдану (159-бап); геноцид (160-бап); экоцид (161-бап); жалдамалылық (162-бап); халықаралық қорғау аясындағы адамдарға немесе ұйымдарға шабуыл жасау (163-бап); әлеуметтік, ұлттық, тектік, нәсілдік және діни араздықты қоздыру (164-баптың 3-бөлігі); мемлекеттiк опасыздық (165-бап); шпионаж (166-бап); мемлекет немесе қоғам қайраткерінің өмiрiне қастандық жасау (167-бап); өкiметтi күшпен басып алу немесе өкiметтi күшпен ұстап тұру (168-бап); қарулы бүлiк (169-бап); диверсия (171-бап); жұмылдыру бойынша шақырудан бас тарту (174-баптың 2-тармағы); ұрлық (175-баптың 3-бөлiгi); сенiп тапсырылған бөтен мүлiктi иеленiп алу немесе ысырап ету (176-баптың 3-бөлiгi); алаяқтық (177-баптың 3-бөлiгi); тонау (178-баптың 3-бөлiгi); қарақшылық (179-баптың 2 және 3-бөліктері); ерекше құнды заттарды ұрлау (180-бап); қорқытып алушылық (181-баптың 2 және 3-бөлiктерi); автомобильдi немесе өзге де көлiк құралдарын ұрлау мақсатынсыз заңсыз иелену (185-баптың 3 және 4-бөлiгi); бөтен адамның мүлкiн қасақана жою немесе бүлдiру (187-баптың 3-бөлiгi); жалған ақша немесе бағалы қағаздар жасау немесе сату (206-баптың 2 және 3-бөлiктерi); экономикалық контрабанда (209-баптың 3-бөлiгi); терроризм (233-бап); адамды кепiлге алу (234-бап); ұйымдасқан қылмыстық топты немесе қылмыстық қауымдастықты (қылмыстық ұйымды) құру және оны басқару, қылмыстық қоғамдастыққа қатысу (235-бап); заңсыз әскерилендiрiлген құраманы ұйымдастыру (236-баптың 1-бөлiгi); бандитизм (237-бап); үйлердi, құрылыстарды, қатынас және байланыс құралдарын басып алу (238-баптың 2 және 3-бөлiктерi); әуе немесе су көлiгiн не жылжымалы темiр жол составын айдап әкету, сонымен бiрдей қолға түсiру (239-бап); теңiз қарақшылығы (240-бап); жаппай тәртiпсiздiктер (241-баптың 1 және 2-бөлiктерi); атом энергетикасы объектілерінде қауіпсіздік ережесін бұзу (244-баптың 2-тармағы); радиоактивтi материалдарды ұрлау немесе қорқытып алу (248-баптың 3-бөлiгi); айналыстан алынған заттардың немесе айналысы шектелген заттардың контрабандасы (250-баптың 3-бөлiгi); қаруды, оқ-дәрiлердi, жарылғыш заттарды және жарылғыш құрылғыларды заңсыз сатып алу, беру, өткiзу, сақтау, тасымалдау және алып жүру (251-баптың 3-бөлiгi); қаруды заңсыз жасау (252-баптың 3-бөлiгi); қаруды, оқ-дәрiнi, жарылғыш заттар мен жару құрылғыларын ұрлау не қорқытып алу (255-баптың 2, 3 және 4-бөліктері); бұзақылық (257-баптың 3-бөлiгi); есiрткi заттарды немесе жүйкеге әсер ететiн заттарды заңсыз дайындау, алу, сақтау, тасымалдау, жөнелту немесе сату (259-баптың 2, 3 және 4-бөлiктерi); есiрткi заттарды немесе жүйкеге әсер ететiн заттарды ұрлау не қорқытып алу (260-баптың 2 және 3-бөліктері); есiрткi заттарды немесе жүйкеге әсер ететiн заттарды тұтынуға көндiру (261-баптың 2 және 3-бөлiктерi); егуге тыйым салынған есірткі заттарын қамтитын өсiмдiктердi заңсыз өсiру (262-баптың 2-бөлiгi); улы заттардың, сондай-ақ есiрткi құралдары мен психотроптық заттарды дайындау немесе қайта өңдеу үшін пайдаланылатын заттардың, аспаптардың немесе жабдықтардың заңсыз айналымы (263-баптың 2, 3 және 4-бөлiктерi); есiрткi заттарды немесе жүйкеге әсер ететін заттарды тұтыну үшін притондар ұйымдастыру немесе ұстау (264-баптың 2-бөлiгi); көлік құралдарын немесе қатынас жолдарын қасақана жарамсыз ету (299-баптың 3-бөлігі); қызмет өкiлеттiгiн терiс пайдалану (307-баптың 3-бөлiгi); билiктi немесе қызметтiк өкiлеттiктi асыра пайдалану (308-баптың 3-бөлiгi); пара алу (311-баптың 2, 3 және 4-бөліктері); өкiмет өкiлiне қатысты күш қолдану (321-баптың 2-бөлiгi); сот төрелiгiн немесе алдын ала тергеудi жүзеге асырушы адамның өмiрiне қол сұғу (340-бап); сот төрелiгiн жүзеге асыруға немесе алдын ала тергеу жүргiзуге байланысты қорқыту немесе күш көрсету әрекеттерi (341-баптың 4-бөлiгi); көрiнеу кiнәсiз адамды қылмыстық жауаптылыққа тарту (344-баптың 2-бөлiгi); көрiнеу заңсыз ұстау, қамауға алу немесе қамауда ұстау (346-баптың 3-бөлiгi); жауап беруге мәжбүр ету (347-баптың 2-бөлiгi); көрiнеу әдiлетсiз сот үкiмiн, шешiмiн немесе өзгедей сот актiсiн шығару (350-баптың 2-бөлiгi); көрiнеу жалған сөз жеткiзу (351-баптың 3-бөлiгi); жалған жауап беруге немесе жауап беруден жалтаруға, жалған қорытынды беруге не қате аударуға сатып алу не мәжбүр ету (354-баптың 4-бөлiгi); бас бостандығынан айыру орнынан, тұтқындаудан немесе қамаудан қашу (358-баптың 2-бөлiгi); қылмыстық-атқару мекемесi әкiмшiлiгiнiң талаптарына қасақана бағынбау (360-бап); қоғамнан оқшаулауды қамтамасыз ететiн мекемелердiң қалыпты қызметiнiң тәртiбiн бұзу (361-бап); бұйрыққа бағынбау немесе оны өзгедей орындамау (367-баптың 3 және 5-бөлiктерi); бастыққа қарсылық көрсету немесе оны қызметтiк мiндеттерiн бұзуға мәжбүр ету (368-баптың 2 және 3-бөлiктерi); бастыққа қатысты күш қолдану iс-әрекеттерi (369-баптың 2 және 3-бөлiктерi); бiр-бiрiнiң арасында бағыныштылық қатынастары болмаған кезде әскери қызметшiлердiң арасындағы өзара қарым-қатынастардың жарғылық ережелерiн бұзу (370-баптың 3-бөлiгi); бөлiмдi немесе қызмет орнын өз бетiмен тастап кету (372-баптың 5 және 6-бөлiктерi); қашқындық (373-баптың 2 және 3-бөлiктерi); дене мүшесiне зақым келтiру жолымен немесе өзге тәсiлмен әскери қызметтен жалтару (374-баптың 2 және 3-бөлiктерi); жауынгерлiк кезекшiлiктi атқарудың ережелерiн бұзу (375-баптың 2 және 3-бөлiктерi); қарауыл (вахта) қызметiн атқарудың жарғылық ережелерiн бұзу (377-баптың 2-бөлiгi); билiктi терiс пайдалану, билiктiң асыра қолданылуы немесе әрекетсiздiгi (380-баптың 2 және 3-бөлiктерi); құрып бара жатқан әскери кеменi тастап кету (382-баптың 2-бөлiгi); жауға соғыс жүргiзу құралдарын беру немесе тастап кету (383-бап); тұтқынға өз еркiмен берiлу (384-бап); тонаушылық (385-бап); әскери сипаттағы құпия мәліметтерді жария ету немесе әскери сипаттағы құпия мәліметтері бар құжаттарды жоғалту (386-баптың 3-бөлiгi); ұшу немесе оған дайындалу ережесін бұзу (392-бап);
кеме жүргізу ережесін бұзу (393-бап) үшiн сотталған және қылмыстық
жауапкершiлiкке тартылған адамдарға қолданылмайды.
Осы баптың 6), 7) тармақшалары осы Заңның 6-бабында аталған адамдарға
қолданылмайды.
14-бап. Осы Заңның 10-бабының 2, 4 және 5-тармақшаларында аталған
адамдарға қатысты рақымшылық жасауды қолдануға осы адамдардың
жеңiлдiктерге құқығы бар екендiгiн растайтын құжаттар негiз болып табылады.
15-бап. Осы Заңның 3-5, 8-баптарында көзделген жаза мерзiмiнiң
бөлiгiн өтеу рақымшылық жасау актiсi күшiне енетiн күнге есептелетiн болып
белгiленсiн.
16-бап. Қылмыстар жиынтығы болған жағдайда, егер қылмыстардың бiреуi
осы Заңның қолданылу аясына жатпаса, рақымшылық жасалмайды.
17-бап. Егер осы Заң күшiне енетiн күнге қосымша жаза орындалмаған
болса, рақымшылық жасау қолданылатын адамдар негiзгi жазадан да, қосымша
жазадан да босатылады.
18-бап. Осы Заңның 8-бабына сәйкес, осы Заң күшiне енетiн күнге
жазаның өтелмеген бөлiгi қысқартуға жатады.
19-бап. Заңмен белгіленген тәртіппен алынып тасталған немесе өтелген
соттылығы бар, сондай-ақ олар үшін жауапкершілік заңмен жойылған қылмыстар
үшiн сотталған адамдарға рақымшылық жасалады.
20-бап. Осы Заңның 13-бабының 3-тармақшасының күшi бұрын рақымшылық
жасау тәртібімен не рақымшылық жасаудың негізінде соттылықты алып тастауға
немесе өтеуге қарамастан жазадан мерзімінен бұрын босатылған адамдарға
қолданылады.
21-бап. Осы Заңның күші ол күшiне енгенге дейiн қылмыс жасаған, Қазақстан Республикасының (Қазақ КСР-iнiң) соттары соттаған, сондай-ақ Қазақ КСР-i аумағында жасаған қылмыстары үшiн бұрынғы КСР Одағының әскери трибуналдары соттаған адамдарға қолданылады.
22-бап. Осы Заңды орындау:
1) сотталып, бас бостандығынан айыру орындарында отырғандарға қатысты - жазаны атқаратын органдар мен мекемелерге;
2) қылмыстары туралы iстерi мен материалдары өздерiнiң iс жүргiзуiне жатқан адамдарға қатысты - анықтау мен алдын-ала тергеу органдарына;
3) мыналарға:
қылмыстары туралы iстерi мен материалдары соттардың iс жүргiзуiнде жатқан және осы Заң күшiне енгенге дейiн қаралмаған, сондай-ақ қылмыстары туралы iстерi қаралған, бiрақ үкiмдерi заңды күшiне енбеген адамдарға;
Қазақстан Республикасы K970167_ Қылмыстық кодексiнiң 63-бабына (Қазақ ССР Қылмыстық кодексiнiң 40-бабына) сәйкес шартты түрде сотталғандарға қатысты және үкiмдерiнiң орындалуы Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексiнiң 72-бабында (Қазақ ССР Қылмыстық кодексiнiң 41-1-бабында) көзделген тәртiппен кейiнге қалдырылған адамдарға (рақымшылық жасауды үкiм шығарған сот шешедi) қатысты;
негiзгi жаза түрiнде айыппұл тағайындалған, осы Заң күшiне енгенге дейiн айыппұл өндiрiп алынбаған (рақымшылық жасауды үкiм шығарған сот шешедi) адамдарға;
4) мына адамдарға:
бас бостандығынан айыруға сотталған, оларға қатысты үкiмдер заңды күшiне енген, бiрақ қамауға алынбаған сотталғандарға;
қоғамдық жұмыстар, түзеу жұмыстары, белгiлi бiр лауазымды иелену немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыру түрiндегi жазаны өтеп жүрген адамдарға қатысты - iшкi iстер органдарына;
5) тәртiптiк әскери бөлiмдерде ұстауға сотталған әскери қызметшiлерге қатысты - тәртiптiк әскери бөлiмдер командирлерiне жүктелсiн.
23-бап. Осы Заңды қолдану уәкiлеттi органның (лауазымды адамның)
прокурор санкция берген қаулысы негiзiнде, сондай-ақ сот қаулысы негiзiнде
жүргізіледі.
Соттар осы Заңды қолданған кезде прокурордың қатысуы мiндеттi.
Еңбекпен түзеу мекемесi бастығының немесе тәртiптiк әскери бөлiмі мен
гауптвахта командирiнiң қаулысына:
1) көтермелеулер мен жазалаулар туралы анықтама;
2) сотталған адамның жеке iсi;
3) рақымшылық жасауды қолдану туралы мәселенi шешуге қажеттi басқа да
құжаттар қоса тiркеледi.
Жазаны өтеу уәкiлеттi органның (лауазымды адамның) қаулысына прокурор
санкция берген не соттың рақымшылық жасау актiсiн қолдану туралы қаулысы
заңды күшiне енген күннен бастап тоқталады.
24-бап. Егер айыпталушы немесе сотталушы рақымшылық жасауға қарсы
болса, ол қолданылмайды.
25-бап. 21-бапта аталған органдар осы Заңның орындалуын ол қолданысқа енгiзiлген күннен бастап алты ай iшiнде қамтамасыз етсiн.
Рақымшылықты қолдану туралы мәселе осы Заң күшiне енген күннен бастап алты ай мерзiм өткеннен кейiн туындаған жағдайда, ол осы Заңның 21 және 25-баптарында көзделген тәртiппен орындалады.
26-бап. Қазақстан Республикасының соттары соттаған, бiрақ жазасын оның шегiнен тыс жерлерде өтеп жүрген адамдарға рақымшылық жасауды қолдану туралы мәселенi Қазақстан Республикасының соттары Қазақстан Республикасы бекiткен халықаралық шарттар негiзiнде, сот үкiмiн орындау өз аумағында жүзеге асырылып жатқан мемлекеттiң құзыреттi органының ұсынуы бойынша шешедi.
27-бап. Қазақстан Республикасының Yкiметi, облыстар, Астана және Алматы қалаларының әкiмдерi:
1) рақымшылық жасау бойынша жазадан босатылған және туған-туыстары
мен жақын-жуықтары жоқ мүгедектер мен қарт адамдарды арнаулы
интернат-үйлерге орналастыру;
2) босатылған кәмелетке толмағандарды ата-аналарының, қорғаншы және
қамқоршы органдардың қадағалауына беруге не қажет болған жағдайда оларды
балалар үйлерiне, мектеп-интернаттарға немесе өзге де оқу орындарына
жiберу;
3) бас бостандығынан айыру орындарынан босатылған туберкулезбен
ауыратындардың емделуiн жалғастыруына бақылау жасауды қамтамасыз ету
жөнiнде шаралар қолдансын.
28-бап. Осы Заң жарияланған күнiнен бастап қолданысқа енгiзiледi.
Қазақстан Республикасының
Президентi
Мамандар:
Багарова Ж.А.,
Қасымбеков Б.А.
