Қазақстан Республикасының әуе кеңістігін пайдалану қағидасын бекіту және Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2010 жылғы 31 желтоқсандағы № 1525 қаулысына өзгеріс енгізу туралы және Қазақстан Республикасы Үкіметінің кейбір шешімдерінің күші жойылды деп тану туралы

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2011 жылғы 12 мамырдағы № 506 Қаулысы.

      "Қазақстан Республикасының әуе кеңістігін пайдалану және авиация қызметі туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес Қазақстан Республикасының Үкіметі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:

      Ескерту. Кіріспе жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 09.12.2024 № 1042 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      1. Қоса беріліп отырған Қазақстан Республикасының әуе кеңістігін пайдалану қағидасы бекітілсін.

      2. 2011 жылғы 17 қарашаға дейін Қазақстан Республикасының әуе кеңістігін пайдалану қағидасының 8-тармағының қолданысы тоқтатыла тұрсын, тоқтата тұрған кезеңде осы тармақ мынадай редакцияда қолданылады:

      "8. Қазақстан Республикасының әуе кеңістігінде тік эшелондау төмендегідей жартылай шеңбер жүйесі бойынша жүзеге асырылады:

      1) әуе трассаларын, жергілікті әуе желілерін және ұшу жолының нақты белгіленген бұрыштары 0-ден 179о-ға дейінгі (қоса алғанда) маршруттарды бағыттау кезінде мынадай ұшу эшелондары белгіленеді: 900, 1500, 2100, 2700, 3300, 3900, 4500, 5100, 5700, 6300, 6900, 7500, 8100, 9100, 10100, 11100, 12100, 14100 (метр);

      2) әуе трассаларын, жергілікті әуе желілерін және ұшу жолының нақты белгіленген бұрыштары 180-нен 359о-ға дейінгі (қоса алғанда) маршруттарды бағыттау кезінде мынадай ұшу эшелондары белгіленеді: 1200, 1800, 2400, 3000, 3600, 4200, 4800, 5400, 6000, 6600, 7200, 7800, 8600, 9600, 10600, 11600, 13100, 15100 (метр).

      3. Күші жойылды - ҚР Үкіметінің 11.09.2015 № 774 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі).

      4. Мыналардың күші жойылды деп танылсын:

      1) "Қазақстан Республикасының әуе кеңістігін пайдалану туралы Ережені бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 1997 жылғы 28 ақпандағы № 285 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 1997 ж., № 9, 67-құжат);

      2) "Қазақстан Республикасы Үкіметінің 1997 жылғы 28 ақпандағы № 285 қаулысына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2008 жылғы 24 қаңтардағы № 61 қаулысы;

      3) "Қазақстан Республикасы Үкіметінің кейбір шешімдеріне авиация мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2010 жылғы 2 ақпандағы № 61 қаулысының 1-тармағының 1) тармақшасы (Қазақстан Республикасының ПАЖ-ы, 2010 ж., № 9, 109-құжат).

      5. Осы қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының


Премьер-Министрі

К. Мәсімов


  Қазақстан Республикасы
Үкіметінің
2011 жылғы 12 мамырдағы
№ 506 қаулысымен
бекітілген

Қазақстан Республикасының әуе кеңістігін пайдалану
қағидасы
1. Жалпы ережелер

      1. "Қазақстан Республикасының әуе кеңістігін пайдалану және авиация қызметі туралы" Қазақстан Республикасының Заңына және 1944 жылы 7 желтоқсанда Чикаго қаласында қол қойылған Халықаралық азаматтық авиация туралы конвенцияға сәйкес әзірленген Қазақстан Республикасының әуе кеңістігін пайдалану қағидалары әуе кеңістігін пайдаланушылардың қажеттіліктерін қанағаттандыру, әуе кеңістігін пайдалану қауіпсіздігін қамтамасыз ету мақсатында, ел экономикасы мен қорғанысы мүддесінде Қазақстан Республикасының әуе кеңістігін пайдалану тәртібін айқындайды.

      Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 13.04.2023 № 294 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      2. Осы Қағидаларда мынадай анықтамалар пайдаланылады:

      1) авиациялық жұмыстар ауданы – әуе кемелерінің авиациялық жұмыстарды орындауы шегінде географиялық координаттармен белгіленген аудан;

      2) ағымдағы ұшу жоспары – кейінгі диспетчерлік рұқсаттарға негізделген ықтимал өзгерістерді қоса алғандағы ұшу жоспары;

      3) аэростат – күштік қондырғы қозғалысқа түсірмейтін, ауадан жеңіл ұшу аппараты;

      4) автожир (гироплан) – ұшқан кезде шамамен тігінен орналасқан, осьтердің айналысында еркін айналып тұратын бір немесе бірнеше тірек бұрандамен ауаның реакциясы есебінен ұсталып тұратын, ауадан ауыр ұшу аппараты;

      5) әуеайлақ ауданы (тораптық диспетчерлік аудан (Terminal control area (ТMA) – бір немесе бірнеше ірі әуеайлақ маңында әуе қозғалысына қызмет көрсету маршруттарының түйісу орнында құрылатын диспетчерлік аудан;

      6) әуе кеңістігін пайдалану қауіпсіздігі – әуе кеңістігін адам өмірі мен денсаулығына қауіп төндірмей, мемлекетке, азаматтарға және заңды тұлғаларға материалдық залал келтірмей пайдалану жөніндегі қызметтің барлық түрлерінің орындалуын қамтамасыз ету қабілетін айқындайтын әуе кеңістігін пайдаланудың белгіленген тәртібінің кешенді сипаттамасы;

      7) әуе кеңістігін пайдалану – жүру барысында түрлі материалдық объектілердің (әуе кемелерінің, зымырандар мен басқа да объектілердің әуе кеңістігінде қозғалуы жүзеге асырылатын қызмет, сондай-ақ әуе қозғалысының қауіпсіздігіне қатер төндіруі мүмкін басқа да қызмет (биік құрылыстар салу, жүру барысында электр магниттік және басқа да сәулелер бөлінетін қызмет, көру мүмкіндігін нашарлататын заттардың атмосфераға таралуы, жарылыс жұмыстарын жүргізу және т.с.с);

      8) әуе кеңістігін пайдалануды үйлестіру – әуедегі жағдайларға, метеорологиялық, аэронавигациялық жағдайларға байланысты және әуе кеңістігін пайдаланудағы мемлекеттік басымдықтарға сәйкес әуе кеңістігін пайдалануды оңтайландыруға бағытталған, әуе кеңістігін пайдалануды жоспарлау және әуе қозғалысына қызмет көрсету (басқару) барысында жүзеге асырылатын қызмет;

      9) әуе кеңістігін пайдалану жоспары – әуе қозғалысын жоспарлау органдарына ұсынылатын жоспарланған қызмет туралы белгілі бір мәліметтер;

      10) әуе кеңістігін пайдалануды жоспарлау – әуе кеңістігін пайдалануды, әуе қозғалысын ұйымдастыруды, әуе кеңістігін, мемлекеттік басымдықтарға сәйкес, оның пайдаланушылары арасында орны, уақыты және биіктігі бойынша бөлу жолымен әуе қозғалысы ағынын ұйымдастыруды рұқсат ету және барлау тәртібінде қамтамасыз ету мақсатында жүзеге асырылатын қызмет;

      11) әуе кеңістігінің құрылымы – әуе кеңістігін пайдалану қызметін жүзеге асыруға арналған әуе кеңістігі элементтерінің тік және көлденең жазықтықта шектелген жиынтығы;

      12) әуе қозғалысына қызмет көрсету (бұдан әрі – ӘҚҚ) маршруты – әуе қозғалысына қызмет көрсетуді қамтамасыз ету мақсатында қозғалыс ағынын бағыттауға арналған белгіленген маршрут. "ӘҚҚ маршруты" термині тиісті жағдайларда әуе трассасын, бақыланатын немесе бақыланбайтын маршрутты, ұшып келу немесе ұшып шығу маршрутын және басқа да маршруттарды айқындау үшін пайдаланылады;

      13) әуе қозғалысына қызмет көрсету аумағы – белгіленген мөлшердегі әуе кеңістігі, олардың шекарасында әуе трассалары бойынша әуе қозғалысына және олардан тыс маршруттарға қызмет көрсету диспетчерлік орталықтың диспетчері арқылы жүзеге асырылады;

      14) әуеайлақтағы қозғалыс аймағы (Aerodrome Traffic Zone) –әуеайлақтағы қозғалыс қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін белгіленген, әуеайлақ маңындағы белгілі бір өлшемдегі әуе кеңістігі;

      15) әуе шабуылына қарсы қорғаныс органдары (бұдан әрі – ӘШҚҚ органдары) – Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің әуе шабуылына қарсы қорғаныс бойынша жауынгерлік кезекшілік жүргізу міндеті жүктелген жедел органдары;

      16) бойлық эшелондау – әуе кемелерін бір биіктікте уақыт немесе жол сызығы бойындағы ара қашықтық бойынша белгіленген аралықтарға шоғырландыру;

      17) бүйірден эшелондау – әуе кемелерін бір биіктікте ұшу сызықтары арасындағы арақашықтық немесе бұрыштық жылжу бойынша белгіленген аралықтарға шоғырландыру;

      18) "Брифинг" тобы – әуе қозғалысына қызмет көрсету органының және қозғалысын жоспарлау және ұшу алдында ақпараттық қызмет көрсету функциясын қамтамасыз ететін құрылымдық бөлімшесі;

      19) диспетчерлік аудан (CTА) – жер бетінде белгіленген шекарадан жоғары жайылған бақыланатын әуе кеңістігі;

      20) диспетчерлік аймақ (CTR) – жер бетінен белгіленген жоғарғы шекараға дейін жоғары жайылған бақыланатын әуе кеңістігі;

      21) диспетчерлік рұқсат – ұшуды орындаумен және тиісті жағдайлармен және белгіленген ұшу қағидаларымен байланысты әуе кемесінің экипажына әуе қозғалысына қызмет көрсету органы беретін рұқсат;

      22) диспетчерлік нұсқау – пилотқа нақты жағдайда нақты іс-қимылды ұйғаратын әуе қозғалысын пайдалану органының директивті нұсқаулары;

      23) дирижабль – күштік қондырғы қозғалысқа түсіретін ауадан жеңіл ұшу аппараты;

      23-1) еркін маршруттаудың әуе кеңістігі (Free Route Airspace) (бұдан әрі – FRA) – бақыланатын әуе кеңістігінің белгілі бір көлемі, оның шегінде пайдаланушылар әуе кеңістігінің қолжетімділігін ескере отырып, белгілі бір кіру нүктесі мен белгілі бір шығу нүктесі арасындағы маршрутты ӘҚҚ бекітілген маршруттық желісіне байланыстырмай, аралық жол нүктелері арқылы маршрут салу мүмкіндігімен еркін жоспарлай алады;

      24) жауапкершілік аймағы (ауданы) – әуе қозғалысына қызмет көрсету (әуе қозғалысын басқару) органдары өз функцияларын жүзеге асыратын белгіленген өлшемдегі әуе кеңістігі;

      25) жауап бергіштің (транспондердің) міндетті түрде болуы талап етілетін әуе кеңістігінің аймағы (TMZ) – белгіленген рәсімдерге сәйкес пайдаланылатын бақылау жүйесіне арналған жауапкердің әуе кемесін міндетті жабдықтау талап етілетін ұшу кезіндегі белгілі бір өлшемдегі әуе кеңістігінің аймағы;

      26) тікелей көру аймағынан тыс ұшу (BVLOS) – пилотсыз әуе кемесі тұрақты тікелей визуалды байланыстан тыс немесе сыртқы пилот немесе оператор пилотсыз әуе кемесінің орналасқан жерін көзбен шолып бақылауға және басқа әуе кемелеріне, адамдарға және соқтығысуды болдырмау үшін кедергілерге қатысты пилотсыз әуе кемесінің ұшу траекториясын бақылауға мүмкіндігі бар қашықтықтан тыс орналасқан пилотсыз әуе кемесінің ұшу түрі;

      27) Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасынан ұшып өтудің әуе дәлізі – Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасының үстіндегі әуе кеңістігінің халықаралық ұшуды орындайтын әуе кемелерінің қиып өтуі үшін белгіленген бөлігі;

      28) қашықтықтан сәйкестендіру жүйесі – ұшуды орындау процесінде пилотсыз әуе кемесі туралы ақпаратты жергілікті таратуды қамтамасыз ететін жүйе;

      29) қайталанатын ұшу жоспары (RPL) – ӘҚҚ органдары сақтау және қайта пайдалану үшін пайдаланушы ұсынатын, негізгі ерекшеліктері бірдей, жиі қайталанатын, тұрақты түрде орындалатын бірқатар жеке ұшумен байланысты ұшу жоспары;

      30) қалыптарды жинаудың есептік уақыты – әуе кемесі ұшумен байланысты қозғалысты бастаған кездегі есептеу уақыты;

      31) қосарлы мақсаттағы өнім – өзінің қасиеттері мен техникалық ерекшеліктеріне қарай жаппай жою қару-жарақтарын және оларды жеткізу құралдарын жасау мақсаттарына арналған өнім;

      32) қосымша тұрақты рейс – авиакомпанияның өзінің тұрақты рейсіне қосымша сол авиамаршрутта бір күнде орындайтын рейсі;

      33) қысқа мерзімді шектеу – әуе кемелерінің ұшуды қауіпсіз орындауын қамтамасыз ету үшін әуе кеңістігінің белгілі бір бөлігін пайдалануға тыйым салу немесе шектеу;

      34) радиобайланыс міндетті түрде жүргізілетін әуе кеңістігінің аймағы (RMZ) – ұшу кезінде бортта белгіленген рәсімдерге сәйкес пайдаланылатын екіжақты радиобайланыс жүргізуге арналған жабдықтың міндетті түрде болуы тиіс белгілі бір өлшемдегі әуе кеңістігінің аймағы;

      35) пилотсыз әуе кемелерінің ұшуына арналған әуе кеңістігінің аймағы (UFZ – unmanned flight zone) – пилотсыз әуе кемелерінің ұшуын орындауға арналған белгілі бір мөлшердегі әуе кеңістігінің арнайы аймағы;

      36) пилотсыз әуе кемелерінің ұшуына шектеу қойылған аймақ – пилотсыз әуе кемелерінің ұшуы белгілі бір шарттармен шектелген, Қазақстан Республикасы аумағының үстінде белгіленген мөлшерлердегі әуе кеңістігінің бөлігі;

      37) пилотсыз авиациялық жүйелерді қолдана отырып, ұшуларды орындау үшін әуе кеңістігін пайдалануға арналған өтінім – пилотсыз авиациялық жүйелерді қолдана отырып, ұшуларды орындау кезінде әуе кеңістігін пайдалануға байланысты қызметті жүзеге асырудың қауіпсіздігін қамтамасыз ету мақсатында әуе кеңістігін пайдаланушылар беретін белгіленген нысандағы құжат;

      38) пилотсыз әуе кемесі (бұдан әрі – ПӘК) – бортында пилотсыз автономды жұмыс істеуге және (немесе) қашықтан басқаруға арналған немесе пайдаланылатын әуе кемесі;

      39) пилотсыз авиациялық жүйе (бұдан әрі – ПАЖ) – пилотсыз әуе кемесін әуе кеңістігінде қауіпсіз және тиімді пайдалану үшін қажетті пилотсыз әуе кемесі және онымен байланысты элементтер (пилотсыз әуе кемесін басқаратын байланыс арналары мен компоненттерін қоса алғанда);

      40) планер – күштік қондырғы қозғалысқа түсірмейтін ауадан ауыр ұшу аппараты, оның көтеру күші негізінен осы ұшу жағдайларында қозғалмайтын беттердегі аэродинамикалық реакциялар есебінен құрылады;

      41) радиокөру аймағы шегінде ұшу (RLOS) – ұшуды басқару үшін пайдаланылатын таратқыш (тар) мен қабылдағыш (тар) радиобайланыстың бірлескен желісінің қолданылу аймағы шегінде болатын пилотсыз әуе кемесінің ұшуы;

      42) радиокөру аймағынан тыс ұшу (BRLOS) – ұшуды басқару үшін пайдаланылатын таратқыш (тар) мен қабылдағыш (тар) бірлескен радиобайланыс желісінің әрекет ету аймағы шегінде болмайтын пилотсыз әуе кемесінің ұшуы;

      43) тікелей көру аймағы шегінде ұшу (VLOS) – сыртқы пилот немесе оператор сыртқы пилоттың немесе оператордың орналасқан жерінен көлденеңінен 500 метрден аспайтын қашықтықта бөгде адамның көмегінсіз пилотсыз әуе кемесімен тұрақты визуалды байланыс жасай алатын және пилотсыз әуе кемесінің басқа әуе кемелеріне, адамдарға және соқтығысуды болдырмау үшін кедергілерге қатысты ұшу траекториясын бақылай алатын пилотсыз әуе кемесінің ұшу түрі;

      44) тігінен эшелондау – әуе кемелерін биіктігі жағынан белгіленген аралықтарға келтіру;

      45) уақытша режимдер белгілеуге ұсыным - әуе кеңістігін пайдалануға байланысты қызметті жүзеге асыру қауіпсіздігін қамтамасыз ету мақсатында әуе кеңістігін пайдаланушылардың әуе кеңістігінің басқа пайдаланушыларының қызметіне тыйым салу немесе әуе кеңістігін пайдаланушыларға берілетін уақытша режимдерді белгілеуге берілетін өтінім;

      46) ұсынылған ұшу жоспары (FPL) – ӘҚҚ органдарының пайдалануы үшін пилот, пайдаланушы немесе оның уәкілетті өкілі ұсынған ұшудың соңғы жоспары;

      47) ұшу ақпаратының аймағы (FIZ) – шекарасында ұшу ақпаратының әуеайлақтық қызметі (AFIS) немесе басқа орган берген өкілеттікке сәйкес ұшу-ақпараттық қызмет көрсету мен авариялық хабар таратуды қамтамасыз ететін ұшу ақпараты аймағының бөлігі;

      48) ұшып келудің есептік уақыты:

      аспаптар бойынша ұшу кезінде – аспаптар бойынша қонуға беттеу маневрін орындау болжанатын навигациялық құралдармен белгіленетін межелі нүктеге әуе кемесі ұшып келуінің есептік уақыты немесе осы әуеайлақпен байланысты навигациялық құралдардың болмауы кезінде – әуе кемесінің әуеайлақ үстіндегі нүктеге келу уақыты;

      визуалды ұшу қағидалары (бұдан әрі – ВҰҚ) бойынша ұшуды орындау кезінде – әуе кемесінің әуеайлақ үстіндегі нүктеге келуінің есептік уақыты;

      49) ұшу биіктігі – белгіленген деңгейден әуе кемесіне дейінгі тігінен алғандағы қашықтық;

      50) ұшу маршруты – негізгі пунктімен анықталған жер (су) бетінде әуе кемесі ұшуының берілген (белгіленген) траекториясының проекциясы;

      51) ұшу ақпаратының ауданы (FIR) – шегінде ұшу-ақпараттық қызмет көрсету және авариялық хабардар ету қамтамасыз етілетін белгілі бір өлшемдегі әуе кеңістігі;

      52) халықаралық әуе трассасы – халықаралық ұшуларға арналған ашық әуе трассасы;

      53) эшелондау – әуе кемелерін әуе кеңістігінде белгіленген аралықтарға тік, бойлай немесе бүйірлей шоғырландыру;

      54) NOTAM-офис – NОТАМ хабарламасын шығаратын аэронавигациялық қызмет көрсетушінің құрылымдық бөлімшесі;

      55) NОТАМ хабарламасы – кез келген аэронавигациялық жабдықты, қызмет көрсетуді және қағиданы қолданысқа енгізу, жай-күйі немесе өзгерту туралы ақпаратты, сондай-ақ ұшуды орындаумен байланысты қауіп туралы алдын ала ескертудің персонал үшін маңызды мәні бар қауіп туралы ақпаратты, сондай-ақ өзге де аэронавигациялық ақпаратты қамтитын хабарлама.

      Ескерту. 2-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 13.04.2023 № 294 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен; өзгеріс енгізілді - ҚР Үкіметінің 09.12.2024 № 1042 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      3. Қазақстан Республикасының мемлекеттік радиолокациялық тану жүйесімен жабдықталған мемлекеттік авиациядағы әуе кемелері, Қазақстан Республикасының әуе кеңістігінде ұшуды мемлекеттік радиолокациялық тану жүйесі аппаратурасы арқылы орындайды.

      4. Осы Қағиданы Қазақстан Республикасының барлық мемлекеттік органдары, республикалық маңызы бар облыстардың, қалалардың және астананың, облыстық маңызы бар аудандардың, қалалардың жергілікті атқарушы органдары, әуе кеңістігін пайдаланушылар, сондай-ақ әуе қозғалысына қызмет көрсету (бұдан әрі - ӘҚК) немесе әуе қозғалысын басқару (бұдан әрі - ӘҚБ) органдары қолданады.

2. Қазақстан Республикасы әуе кеңістігінің құрылымы мен сыныптамасы
§ 1. Қазақстан Республикасы әуе кеңістігінің құрылымы

      5. Алып тасталды - ҚР Үкіметінің 19.10.2017 № 650 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).
      6. Алып тасталды - ҚР Үкіметінің 19.10.2017 № 650 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      7. Әуе кеңістігінің құрылымы мынадай элементтерді қамтиды:

      1) ұшу ақпаратының аудандары (аймақтар) және диспетчерлік аудандар;

      2) әуе қозғалысына қызмет көрсету маршруттары;

      3) тораптық диспетчерлік аудандар, диспетчерлік аймақтар мен әуеайлақтағы қозғалыс аймақтары;

      4) бақыланбайтын әуе кеңістігінің аудандары;

      5) мемлекеттік авиацияның арнайы ұшу аймақтары;

      6) тыйым салынған аймақтар;

      7) қауіпті аймақтар;

      8) ұшуды шектеу аймақтары;

      9) әуе трассалары;

      10) жауапкердің (транспондердің) міндетті түрде болуы талап етілетін әуе кеңістігінің аймағы (TMZ);

      11) радиобайланыс міндетті түрде жүргізілетін әуе кеңістігінің аймағы (RMZ);

      12) пилотсыз әуе кемелерінің ұшуын шектеу аймағы;

      13) пилотсыз әуе кемелерінің ұшуына арналған әуе кеңістігінің аймағы;

      14) FRA.

      Әуе қозғалысына қызмет көрсетуді қамтамасыз ету туралы шешім қабылданған әуе кеңістігінің белгілі бір бөліктері мен белгілі бір әуеайлақтар әуе қозғалысына қызмет көрсету түріне сәйкес белгіленуге тиіс.

      Ескерту. 7-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 13.04.2023 № 294 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен; өзгеріс енгізілді - ҚР Үкіметінің 09.12.2024 № 1042 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      7-1. Әуе қозғалысына қызмет көрсету қамтамасыз етілуге тиіс әуе кеңістігін бөлу ӘҚҚ маршруттарының құрылымына және тиімді қызмет көрсетуге негізделеді.

      Ұлттық шекарадан тыс жатқан әуе кеңістігін бөлу жөніндегі келісім әуе қозғалысына қызмет көрсетуге мүмкіндік берген жағдайда орынды болады.

      Әуе кеңістігін бөлу мемлекеттік шекараны ескере отырып жүзеге асырылған жағдайда, іргелес мемлекетпен уағдаластық негізінде басқаруды тапсырудың ыңғайлы орналасқан нүктесін белгілеу қажет.

      Ескерту. Қағидалар 7-1-тармақпен толықтырылды - ҚР Үкіметінің 19.10.2017 № 650 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      7-2. Қазақстан Республикасының әуе кеңістігі тігінен ұшу ақпаратының екі ауданына бөлінеді: жоғарғы және төменгі аудан. Жоғарғы және төменгі аудан арасындағы шекара сынап бағанасынан (1013,25 гектопаскаль/милибарр) 760 мм атмосфералық қысымға сәйкес келетін деңгейден FL 245 (7450м) биіктікте белгіленеді.

      Ескерту. Қағидалар 7-2-тармақпен толықтырылды - ҚР Үкіметінің 19.10.2017 № 650 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      7-3. Аспаптар бойынша ұшу қағидалары (бұдан әрі – АҰҚ) бойынша ұшуларға диспетчерлік қызмет көрсетуді қамтамасыз етуге шешім қабылданған әуе кеңістігінің бөліктері диспетчерлік аудандар, әуеайлақ аудандары (тораптық диспетчерлік аудандар) немесе диспетчерлік аймақтар ретінде белгіленеді.

      ВҰҚ бойынша ұшуды орындауды да қамтамасыз ететін диспетчерлік қызмет көрсетілетін әуе кеңістігінің бақыланатын бөліктері В, C немесе D сыныбындағы әуе кеңістігі ретінде белгіленеді.

      Ескерту. Қағидалар 7-3-тармақпен толықтырылды - ҚР Үкіметінің 19.10.2017 № 650 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      7-4. Диспетчерлік аудандар мен диспетчерлік аймақтар ұшу ақпаратының ауданы шегінде белгіленген жағдайда, олар осы ұшу ақпараты ауданының құрамдас бөлігі болып табылады.

      Ескерту. Қағидалар 7-4-тармақпен толықтырылды - ҚР Үкіметінің 19.10.2017 № 650 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      7-5. Қозғалысқа диспетчерлік қызмет көрсетуге шешім қабылданған әуеайлақтар бақыланатын әуеайлақтар болып белгіленеді. Әуеайлақтағы қозғалысқа диспетчерлік қызмет көрсету қамтамасыз етілмейтін әуеайлақтар бақыланбайтын әуеайлақтар болып белгіленеді.

      Ескерту. Қағидалар 7-5-тармақпен толықтырылды - ҚР Үкіметінің 19.10.2017 № 650 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      7-6. Әуе трассалары мен тораптық диспетчерлік аудандарды қамтитын диспетчерлік аудандардың шекаралары АҰҚ немесе олардың бөліктері бойынша әдетте, осы ауданда пайдаланылатын навигациялық құралдардың мүмкіндіктері ескерілген әуе қозғалысына диспетчерлік қызмет көрсетудің тиісті түрлерін қамтамасыз ету орынды болатын ұшулардың траекториясын қосу үшін қажетті әуе кеңістігін қамтуы үшін белгіленеді.

      Диспетчерлік ауданның төменгі шекарасы жер немесе су бетінен 200 биіктікте белгіленеді.

      Осы Қағидалардың 37-тармағының ережелерін ескере отырып диспетчерлік ауданның жоғарғы шекарасы мынадай:

      1) әуе қозғалысына диспетчерлік қызмет көрсету осы шекарадан жоғары қамтамасыз етілмеген;

      2) осы диспетчерлік аудан жоғарғы диспетчерлік ауданнан төмен орналасқан және оның жоғарғы шекарасы жоғарғы диспетчерлік ауданның төменгі шекарасына сәйкес келген жағдайда белгіленеді.

      Ескерту. Қағидалар 7-6-тармақпен толықтырылды - ҚР Үкіметінің 19.10.2017 № 650 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      7-7. Диспетчерлік аймақтардың бүйірлік шекаралары әуеайлақтарға келген және әуеайлақтардан ұшып шығатын әуе кемелерінің АҰҚ бойынша ұшу траекториясын өтетін, диспетчерлік ауданға кірмейтін әуе кеңістігінің бөлігін қамтиды.

      Диспетчерлік аймақтардың шеткі шекаралары тиісті әуеайлақ немесе әуеайлақтар орталығынан қонуға бет алу жүргізілетін бағытта кемінде 9,3 км қашықтықта болады. Диспетчерлік аймақ екі немесе бір-біріне жақын орналасқан бірнеше әуеайлақты қамтуы мүмкін.

      Егер диспетчерлік аймақ диспетчерлік ауданның бүйірлік шекаралары шегінде орналасқан болса, ол жер бетінен кем дегенде диспетчерлік ауданның төменгі шекарасына дейін жайылады. Қажет болған жағдайда, жоғарғы шекараны диспетчерлік ауданның төменгі шекарасынан жоғары етіп белгілеуге болады.

      Ескерту. Қағидалар 7-7-тармақпен толықтырылды - ҚР Үкіметінің 19.10.2017 № 650 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      7-8. E немесе G сыныптарының кеңістігі бөлігінде ВҰҚ бойынша ұшу, сондай-ақ радиобайланыс міндетті жүргізілетін әуе кеңістігі аймағы ретінде белгіленген G сыныбының әуе кеңістігі бөлігінде АҰҚ бойынша ұшу, егер аталған аудан үшін жауапты әуе қозғалысына қызмет көрсету органымен алдын ала өзгеше келісілмеген болса, белгіленген жұмыс регламентінде "әуе-жер" екіжақты радиобайланысын жүргізу кезінде орындалады.

      Жауап бергіш (транспондер) міндетті түрде болатын әуе кеңістігі аймағындағы (TMZ) әуе кемелерінің барлық ұшулары, егер аталған аудан үшін жауапты әуе қозғалысына қызмет көрсету органымен алдын ала өзгеше келісілмеген болса, қосылған жауап бергіш (транспондер) арқылы жүргізілуге тиіс.

      Ескерту. Қағидалар 7-8-тармақпен толықтырылды - ҚР Үкіметінің 19.10.2017 № 650 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      7-9. Пилотсыз әуе кемелерінің ұшуына арналған әуе кеңістігі аймақтарының шекаралары (UFZ – unmanned flight zone) тыйым салынған және қауіпті аймақтарды, ұшуды шектеу аймақтарын және пилотсыз әуе кемелерінің ұшуын шектеу аймақтарын қоспағанда, жер бетінен 200 метр биіктікке дейінгі республикалық және облыстық маңызы бар қалалардың әкімшілік шекаралары шегінде белгіленеді.

      Пилотсыз әуе кемелерінің ұшуы үшін әуе кеңістігі аймақтарының шекаралары осы Қағидаларға 3-1-қосымшада келтірілген тәртіпке сәйкес белгіленеді.

      Пилотсыз әуе кемелерінің ұшуы үшін әуе кеңістігі аймақтарының шегінде пилотсыз әуе кемелерінің барлық ұшулары қашықтықтан сәйкестендіру жүйесі қосылған кезде орындалуы тиіс.

      Ескерту. Қағидалар 7-9-тармақпен толықтырылды - ҚР Үкіметінің 13.04.2023 № 294 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.
      8. Алып тасталды - ҚР Үкіметінің 19.10.2017 № 650 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      9. Әуе кеңістігі құрылымы элементтерінің шекаралары географиялық координаттар мен биіктіктер бойынша белгіленеді. Әуе кеңістігі құрылымының элементтерін пайдалану шекаралары мен талаптары азаматтық авиация саласындағы уәкілетті орган бекітетін Әуе кемелерін пайдаланушыларды аэронавигациялық ақпаратпен қамтамасыз ету қағидаларына сәйкес аэронавигациялық ақпарат құжаттарында жарияланады.

      Ескерту. 9-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 19.10.2017 № 650 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      10. Ұшу ақпараты аудандары (аймақтары) мен диспетчерлік аудандардың тізбесін және олардың шекараларын азаматтық авиация саласындағы уәкілетті органға ведомстволық бағынысты аэронавигациялық қызмет көрсетуші айқындайды және ол аэронавигациялық ақпарат құжаттарында жарияланады.

      Тораптық диспетчерлік аудандардың және диспетчерлік аймақтардың шекараларын, TMZ және RMZ аэронавигациялық қызмет көрсетуші әзірлейді және ол аэронавигациялық ақпарат құжаттарында жарияланады.

      Бақыланбайтын әуеайлақтың әуеайлақтық қозғалыс аймағының шекараларын әуеайлақты пайдаланушы әзірлейді, ол жауапкершілік ауданында әуеайлақ орналасқан әуе қозғалысына қызмет көрсету және (немесе) әуе қозғалысын басқару органымен келісіледі және ол аэронавигациялық ақпарат құжаттарында жарияланады.

      Әуе қозғалысын басқару аудандарының (аймақтарының) шекаралары ұшу ақпараты аудандарының (аймақтарының) және диспетчерлік аудандардың шекараларына сәйкес келеді.

      FRA, оның негізгі нүктелерін, шекаралары мен жұмыс уақытын аэронавигациялық қызмет көрсетуші азаматтық авиация саласындағы уәкілетті ұйыммен келісу бойынша айқындайды және ол аэронавигациялық ақпарат құжаттарында жарияланады.

      Еркін маршруттаудың әуе кеңістігінің мақсаттары үшін негізгі нүктелер мыналарға бөлінеді:

      1) кіру және шығу;

      2) аралық;

      3) келу маршрутына қосылу нүктесі;

      4) ұшып шығу маршрутына қосылу нүктесі.

      Ескерту. 10-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 09.12.2024 № 1042 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.
      11. Алып тасталды - ҚР Үкіметінің 19.10.2017 № 650 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      12. Әуе трассалары азаматтық авиация саласындағы уәкілетті орган бекіткен Әуе трассаларын пайдалануға беру қағидаларына сәйкес пайдалануға беріледі. Әуе трассалары бойынша сипаттамаларға (PBN) негізделген навигацияны қолдану үшін азаматтық авиация саласындағы уәкілетті ұйыммен келісу бойынша аэронавигациялық қызмет көрсетуді беруші азаматтық авиация саласындағы уәкілетті орган бекіткен Әуе қозғалысын ұйымдастыру және қызмет көрсету жөніндегі нұсқаулыққа сәйкес навигациялық ерекшеліктерді белгілейді.

      Халықаралық әуе трассаларын ашу шекаралас мемлекеттердің құзыретті органдарымен және Халықаралық азаматтық авиация ұйымымен (бұдан әрі – ИКАО) келісу бойынша жүзеге асырылады.

      Әуе трассаларының жабдықтарын ұшуды радиотехникалық қамтамасыз ету құралдарымен қамтамасыз етуді аэронавигациялық қызмет көрсетуді беруші жүзеге асырады.

      Ескерту. 12-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 01.08.2019 № 569 (01.08.2019 бастап қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.
      13. Алып тасталды - ҚР Үкіметінің 19.10.2017 № 650 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).
      14. Алып тасталды - ҚР Үкіметінің 19.10.2017 № 650 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).
      15. Алып тасталды - ҚР Үкіметінің 19.10.2017 № 650 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      16. Әуеайлақ аудандарының (тораптық диспетчерлік аудандардың) шекараларын анықтаған кезде ұшып шығу және қонуға бет алу, екінші айналымға кету, күту аймағында ұшу схемалары, сондай-ақ аспаптар (SID) бойынша ұшып шығу, аспаптар (SТАR) бойынша ұшып келудің стандартты маршруттары, әуе трассаларына кіру (олардан шығу) маршруттары ескеріледі.

      Көрсетілген схемаларды әзірлеу авиация саласындағы уәкілетті органдар бекітетін Қазақстан Республикасының азаматтық және (немесе) мемлекеттік авиациясы салаларында ұшуды жүргізу қағидаларына сәйкес жүзеге асырылады.

      Ескерту. 16-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 19.10.2017 № 650 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).
      17. Алып тасталды - ҚР Үкіметінің 19.10.2017 № 650 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      17-1. Атыс, ракета ұшыруды, жарылыс жұмыстарын, басқарылмайтын аэростаттарды (осы Қағиданың 22-тармағының 5) тармақшасында көрсетілген басқарылмайтын зондтарды немесе аэростаттарды қоспағанда) жүргізумен байланысты жұмыстар жүргізілетін және ұшу қауіпсіздігіне қатер төндіретін өзге де қызмет жүзеге асырылатын әрбір объект (полигон, атыс орны, оқу орталығы, карьер, кен орны, кеніш, қима) үшін меншік иесі немесе объектіні пайдалануға жауапты орган ӘҚБ орталықтарымен өзара іс-қимыл жөніндегі келісімді әзірлейді, онда ӘҚБ орталығы мен ӘҚҚ органы арасындағы жұмысты бастау және тоқтату уақыты, тік және көлденең шекараларды белгілеу бойынша үйлестіру шаралары және өзара іс-қимыл бойынша шаралар көрсетіледі. Өзара іс-қимыл жөніндегі келісім жауапкершілік ауданында объект орналасқан ӘҚБ орталығымен және ӘҚҚ органымен келісіледі және объектінің жауапты тұлғасы (басшысы) бекітеді.

      Өзара іс-қимыл жөніндегі келісімді келісу кезінде ӘҚҚ органы ұшуды жүргізу кезінде қауіпсіздікті қамтамасыз ету мақсатында тік және көлденең шекараларды, сондай-ақ қолданылу кезеңін өзгертуге бастама жасай алады.

      Ескерту. Қағидалар 17-1-тармақпен толықтырылды - ҚР Үкіметінің 30.12.2013 № 1429 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 31.12.2021 № 994 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      17-2. Елді мекендердің тығыз қоныстанған аудандарында пилотсыз авиациялық жүйелерді қолдана отырып ұшуларды, сондай-ақ осы Қағидалардың 82-1-тармағында көрсетілген ұшуларды орындау кезінде пайдаланушы Қазақстан Республикасының әуе кеңістігінде пилотсыз авиациялық жүйелерді пайдалану қағидаларында айқындалатын нысан бойынша ПАЖ пайдаланушы мен ӘҚБ тиісті орталығы арасындағы өзара іс-қимыл жөніндегі нұсқаулықты әзірлейді, бекітеді және ӘҚБ орталығына және жауапкершілік аймағында ұшуларды орындау жоспарланған ӘҚҚ органына келісуге ұсынады.

      Ескерту. 2-тарау 17-2-тармақпен толықтырылды - ҚР Үкіметінің 31.12.2021 № 994 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен; жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 13.04.2023 № 294 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      18. Мемлекеттік авиацияның арнайы ұшу аймақтары деп сынақ ұшуларын, әуеде отын құю, аз және өте аз биіктікте ұшуды, зымыранды ұшыру, әуедегі атыстарды және басқа да арнайы ұшуды орындау үшін арнайы белгіленген белгіленген өлшемдегі әуе кеңістігі.

      19. Алып тасталды - ҚР Үкіметінің 19.10.2017 № 650 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      20. Қазақстан Республикасының әуе кеңістігінде тыйым салынған аймақтар маңызды мемлекеттік нысандарды, негізгі өнеркәсіптік кешендерді (атом электр станциялары, ядролық-радиациялық нысандар, химиялық қауіпті нысандар, сондай-ақ елдің ұлттық қауіпсіздігі тұрғысынан басқа да аса маңызды нысандар), күзетілетін нысандарды әуе кеңістігінде болуы мүмкін оқиғалардың нәтижесінде туындайтын зиянды әсерден және бүлінулерден қорғау үшін белгіленеді. Тыйым салынған аймақтар аэронавигациялық ақпарат құжаттарында жарияланады.

      Ескерту. 20-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 19.10.2017 № 650 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      21. Қауіпті аймақтарды, ұшу шектелген аймақтарды мемлекеттік авиация саласындағы уәкілетті органның Әуе қозғалысын басқарудың бас орталығы (бұдан әрі – ӘҚБ БО) белгілейді және NОТАМ хабарламасы арқылы пайдаланушылардың назарына жеткізеді немесе аэронавигациялық ақпарат құжаттарында жарияланады. Мүддесіне орай қауіпті аймақ, ұшуға шектеу қойылған аймақ белгіленетін әуе кеңістігін пайдаланушылар қауіпті аймақты, ұшуға шектеу қойылған аймақты белгілеу үшін қауіпті аймақ, ұшуға шектеу қойылған аймақ іске қосылғанға дейін 9 тәуліктен кешіктірмей ӘҚБ БО-ға қауіпті аймақты, ұшуға шектеу қойылған аймақты олардың тік және көлденең шекараларын, әрекет ету кезеңін және жүзеге асырылатын қызметтің сипатын көрсете отырып белгілеуге сұрау салуды жібереді.

      Ескерту. 21-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 31.12.2021 № 994 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      22. Қауіпті аймақтар ұшу қауіпсіздігіне қатер төндіруі мүмкін кез келген қызмет түрлерінің мүддесі үшін Қазақстан Республикасының ӘҚҚ немесе ӘҚБ органдарының жауапкершілік аймағындағы шекара маңы белдеуінен тыс Каспий теңізі акваториясының үстінде белгіленеді.

      Егер осы аймақтағы қызмет әуе кеңістігін пайдаланушылар хабардар етілуі қажет тәуекелмен байланысты болғанда, қауіпті аймақтар ӘҚБ БО шешімі бойынша Қазақстан Республикасы аумағының үстінде белгіленуі мүмкін.

      Ескерту. 22-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 13.04.2023 № 294 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      23. Ұшуды шектеу аймақтары Қазақстан Республикасы аумағының үстінде, сондай-ақ аумақтық сулардың үстінде мыналармен байланысты қызметтің мынадай қызмет түрлерінің мүддесі үшін белгіленеді:

      1) атыстардың барлық түрлерін жүргізу аудандары;

      2) зымырандарды ұшыру;

      3) жарылыс жұмыстары;

      4) мемлекеттік табиғи қорықтар;

      5) ұлттық саябақтар;

      6) тарих және мәдениет ескерткіштері;

      7) мүдделі мемлекеттік органдардың ұсынысы бойынша қорғалатын объектілердің үстінде;

      8) оқ-дәрілер сақталатын объектілерде олармен жұмыстар жүргізу;

      9) атмосферада ғылыми зерттеулерді жүзеге асыру;

      10) электромагниттік сәулелену;

      11) жарық сәулелену;

      12) басқарылмайтын аэростаттарды немесе зондтарды (осы Қағидалардың 83-1-тармағына сәйкес жеңіл деп жіктелетін басқарылмайтын аэростаттарды немесе зондтарды қоспағанда) іске қосу аудандары;

      13) тасымалдағыш зымырандардан бөлінетін бөліктердің құлау аймақтары.

      Ескерту. 23-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 13.04.2023 № 294 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      23-1. Пилотсыз әуе кемелерінің ұшуын шектеу аймақтары белгіленген шарттарға сәйкес пилотсыз әуе кемелерінің ұшуын толық немесе ішінара шектеуге арналған.

      Пилотсыз әуе кемелерінің ұшуын шектеудің тұрақты жұмыс істейтін аймақтары Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2011 жылғы 7 қазандағы № 1151 қаулысымен бекітілген Мемлекеттік күзетілуі тиіс объектілерді айқындау қағидаларында көрсетілген мемлекеттік күзетілуі тиіс объектілердің, Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрлігінің, Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік комитетінің, Қазақстан Республикасы Мемлекеттік күзет қызметінің объектілерінің, сондай-ақ Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігінің қылмыстық-атқару жүйесі объектілерінің үстінде белгіленеді.

      Пилотсыз әуе кемелерінің ұшуына шектеу қойылған аймақтары басқа мемлекеттік объектілердің, мүдделі мемлекеттік органдарды ұсыну жөніндегі сыни инфрақұрылым объектілерінің үстінде, сондай-ақ бақыланатын әуеайлақтардың маңында белгіленуі мүмкін.

      Пилотсыз әуе кемелерінің ұшуына шектеу қойылған аймақтар осы Қағидаларға 3-1-қосымшада келтірілген тәртіпке сәйкес белгіленеді.

      Пилотсыз әуе кемелерінің ұшуына шектеу қойылған аймақтарды белгілеу кезінде мыналар ескерілуі мүмкін:

      1) ПӘК-тың құрылыс түрі;

      2) ПӘК-тың ең жоғары ұшу салмағы;

      3) ПӘК қозғалтқышының түрі (электр, ішкі жану қозғалтқышы);

      4) авиациялық жұмыстардың түрі.

      Ескерту. Қағидалар 23-1-тармақпен толықтырылды - ҚР Үкіметінің 13.04.2023 № 294 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      24. Егер мүддесіне орай қауіпті аймақ, ұшуға шектеу қойылған аймақ, пилотсыз әуе кемелерінің шектеу қойылған аймағы белгіленген қызмет тұрақты сипатта болмаса, қауіпті аймақтың, ұшуға шектеу қойылған аймақтың және пилотсыз әуе кемелерінің шектеу қойылған аймағының әрекеті уақыт кезеңімен шектеледі.

      Уақыт кезеңімен шектелген қауіпті аймақтардағы, ұшуға шектеу қойылған аймақтардағы қызмет туралы мәліметтер осы Қағидаларға 3-қосымшада көзделген әуе кемелерінің қозғалысы және әуе кеңістігін пайдалануға байланысты қызметті жүргізу туралы хабарламалардың түрлеріне сәйкес NOTAM хабарламасы арқылы жеткізіледі.

      Пилотсыз әуе кемелерінің ұшуына шектеу қойылған аймақтарын уақытша белгілеу туралы мәліметтерді әуе кеңістігін пайдаланушыларға жауапкершілік аймағында осы аймақ белгіленген ӘҚБ орталықтары жеткізеді.

      Ескерту. 24-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 13.04.2023 № 294 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      25. Әуе кемелері ойламаған жерден қауіпті аймаққа, ұшуларды шектеу аймағына ұшып кірген жағдайда, сондай-ақ осы Қағиданың 27-тармағының 2) - 4) тармақшаларында көзделген жағдайларда әуе кеңістігін пайдалану қызметі аталған аймақтарда шектетіледі немесе тоқтатылады.

      26. Мемлекеттік авиация саласындағы уәкілетті орган тыйым салынған аймақтарды осындай аймақтарды белгілеуге мүдделі адамдардың ұсынысы бойынша белгілейді.

      Тыйым салынған аймақтар мен ұшуларды шектеу аймақтарының тізбесі Қазақстан Республикасы Мемлекеттік күзет қызметімен және ұлттық қауіпсіздік органдарымен келісіледі.

      Ескерту. 26-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Үкіметінің 16.10.2014 N 1098 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      26-1. Тыйым салынған аймақтарды, қауіпті аймақтарды, ұшу шектелген аймақтарды бастапқы белгілеген кезде әр аймаққа белгі тағайындалады.

      Пилотсыз әуе кемелерінің ұшуын шектеу аймақтары үшін әрбір аймаққа белгі осы аймақ тұрақты негізде белгіленгенде ғана беріледі.

      Ескерту. Қағидалар 26-1-тармақпен толықтырылды - ҚР Үкіметінің 30.12.2013 № 1429 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 13.04.2023 № 294 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      26-2. Берілген белгі осы аймаққа қатысты барлық кейінгі өзгерістерде аймақты белгілеу үшін пайдаланылады.

      Ескерту. Қағидалар 26-2-тармақпен толықтырылды - ҚР Үкіметінің 30.12.2013 № 1429 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi).

      26-3. Белгілеу әріптер мен цифрлардың мынадай тобынан құралады:

      1) әріптік белгілеу UA;

      2) Р әрпі – тиісінше тыйым салынған аймақ үшін, R әрпі – ұшуды шектеу аймағы үшін. RU әріптері –пилотсыз әуе кемелерінің ұшуын шектеу аймағы үшін және D әрпі – қауіпті аймақ үшін;

      3) Қазақстан Республикасының аумағы шегінде қайталанбайтын нөмір.

      Ескерту. Қағидалар 26-3-тармақпен толықтырылды - ҚР Үкіметінің 30.12.2013 № 1429 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 13.04.2023 № 294 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      27. Қызмет тұрақты негізде жүзеге асырылатын тыйым салынған аймақтардағы, ұшуды шектеу аймақтарындағы немесе пилотсыз әуе кемелерінің ұшуларына шектеу қойылған аймақтарындағы әуе кеңістігін пайдалануға төмендегі жағдайлардан басқа жағдайларда тыйым салынады:

      1) мүддесі үшін осындай аймақтар белгіленген адамдардың әуе кеңістігін пайдалануы;

      2) тәртіп бұзушы әуе кемелерін ұстау үшін ұшуды орындау, сондай-ақ мемлекет мүддесінде басқа да шұғыл тапсырмаларды орындау;

      3) төтенше жағдайларда іздестіру-құтқару жұмыстарын және көмек көрсету жұмыстарын жүргізу мақсатында ұшуларды орындау;

      4) әуе кемелерінің Қазақстан Республикасымен жасалған халықаралық шарттарға сәйкес жүзеге асырылатын ұшуларды орындауы.

      Ескерту. 27-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 13.04.2023 № 294 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      28. Осы Қағидалардың 27-тармағында көзделмеген жағдайларда, қызмет тұрақты негізде жүзеге асырылатын тыйым салынған аймақтағы немесе ұшуды шектеу аймағындағы әуе кеңістігін пайдалану қажет болған кезде әуе кеңістігін пайдаланушылар мемлекеттік авиация саласындағы уәкілетті органның рұқсатын алады.

      Ескерту. 28-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 13.04.2023 № 294 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      28-1. Қауіпті аймақтың әуе кеңістігін пайдалануға әуе кемесінің командирі осы әуе кеңістігінің ұшуы кезінде ұшу үшін елеулі салдарлар туындамайтыны туралы шешім қабылдаған жағдайда ғана жол беріледі.

      Ескерту. Қағидалар 28-1-тармақпен толықтырылды - ҚР Үкіметінің 13.04.2023 № 294 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      29. Қазақстан Республикасының аумағы үстімен, оның Мемлекеттік шекарасы бойымен шекаралық белдеу - Қазақстан Республикасының құрлықтағы Мемлекеттік шекарасымен шектесетін, ені 25 километр болатын, сондай-ақ аумақтық су үстіндегі ені 12 теңіздік миля болатын (22.2 километр) әуе кеңістігі белгіленеді.

      30. Шекаралық белдеу үстіндегі әуе кеңістігін пайдалануға байланысты қызмет жүргізу Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік комитетінің шекара қызметі органдарымен, ӘШҚҚ әскерлерінің органдарымен, әуе қозғалысын басқару органдарымен қызмет басталғанға дейін 5 тәулік бұрын келісіледі.

      Әуе кемесінің экипажы әуе қозғалысына қызмет көрсету (әуе қозғалысын басқару) органымен радиобайланысқа шықпай, шекаралық белдеуде ұшпайды.

      30-1. Пилотсыз әуе кемелерінің шекаралық белдеудің үстіндегі әуе кеңістігінде ұшуы "Қазақстан Республикасының әуе кеңістігін пайдалану және авиация қызметі туралы" Қазақстан Республикасының Заңы 33-бабының 4-тармағына сәйкес жүзеге асырылады.

      Ескерту. 2-тарау 30-1-тармақпен толықтырылды - ҚР Үкіметінің 31.12.2021 № 994 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен; жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 13.04.2023 № 294 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      31. Шекаралық белдеудегі әуе кеңістігін пайдалану кезінде әуе қозғалысына қызмет көрсету маршрутынан және ұшу маршрутынан мәжбүрлі ауытқу Қазақстан Республикасының аумағына қарай жасалады.

      31-1. Ұшып шығу, ұшып келу, әуеайлақтарға қонуға кіру және екінші айналымға кету схемалары әуе кемелерінің елді мекендер үстінен ұшып өтуін болдырмауға, ал болдырмау мүмкін болмаса, барынша шектеуге тиіс. Мұндай схемаларды (маршруттарды) белгілеу тәртібі азаматтық авиация саласындағы уәкілетті орган бекіткен Қазақстан Республикасының азаматтық авиациясында ұшуды жүргізу қағидаларында және мемлекеттік авиация саласындағы уәкілетті орган бекіткен Қазақстан Республикасы мемлекеттік авиациясының ұшуды жүргізу қағидаларында айқындалады.

      Ескерту. Қағида 31-1-тармақпен толықтырылды - ҚР Үкіметінің 01.08.2019 № 569 (01.08.2019 бастап қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      32. Адамдардың өмірін құтқару және денсаулығын қорғау, қылмыстардың жолын кесу және ашу жөніндегі іс-шараларды жүзеге асыру мақсатында әуе кемелерінің белгіленген схемалардан (маршруттардан) тыс елді мекендердің халық тығыз орналасқан аудандарының үстінен ұшуы, сондай-ақ авиациялық жұмыстарды, парашюттен секіруді орындау, пилотсыз авиациялық жүйелерді қолдана отырып ұшулар, байланатын аэростаттардың көтерілуі осындай ұшуларды ұйымдастырушының ұшуды орындау қауіпсіздігін қамтамасыз етуімен, көрсетілген іс-шараларды іске асыруды қамтамасыз ететін биіктікте орындалады.

      Ұшу және қону кезеңімен, адамдардың өмірін құтқару және денсаулығын қорғау, қылмыстардың жолын кесу және ашу жөніндегі іс-шаралармен байланысты ұшуларды, сондай-ақ Қазақстан Республикасы Мемлекеттік күзет қызметінің күзет іс-шараларын өткізу шеңберінде орындалатын ұшуларды қоспағанда, белгіленген схемалардан (маршруттардан) тыс бақыланатын әуе кеңістігіндегі елді мекендердің үстінен визуалды ұшу (бұдан әрі – ВҰҚ) қағидалары бойынша азаматтық әуе кемелерінің ұшуларын орындауды келісуді әуе кемесін пайдаланушы осы Қағидалардың 63-тармағына сәйкес жүзеге асырады.

      Белгіленген схемалардан (маршруттардан) тыс елді мекендердің үстінен КШҰ қағидалары бойынша мемлекеттік әуе кемелерінің ұшуына және авиацияның барлық түріндегі пилотсыз әуе кемелерінің ұшуына рұқсат беруді ӘҚБ орталықтары осы Қағидалардың 4-бөлімінде көзделген тәртіппен ұшу жоспарын (әуе кеңістігін пайдалануға өтінім) ұсынған кезде жүргізеді.

      ӘҚБ орталықтары осындай ұшуларды келісу кезінде:

      1) мемлекеттік авиация саласындағы уәкілетті органның арнайы рұқсаты берілген ұшуларды қоспағанда, тыйым салынған аймақтарға және шектеу аймақтарына кіруді болдырмайды;

      2) осы Қағидалардың 82-2-тармағында көзделген қажетті келісулердің болуын тексереді.

      Күзет іс-шараларын жүргізу кезеңінде, пилотсыз әуе кемелерін қоса алғанда, әуе кемелерінің елді мекендер үстінде ұшуы Қазақстан Республикасының Ұлттық қауіпсіздік органдарымен және Мемлекеттік күзет қызметімен келісіледі.

      Бақыланбайтын әуе кеңістігінде ВҰҚ қағидалары бойынша ұшуларды орындау кезінде әуе кемесін пайдаланушы, егер бұл ұшуға арналған тапсырмада немесе ұшу жоспарында көзделмесе, елді мекендердің үстінен ұшуды орындамайды.

      Ескерту. 32-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 13.04.2023 № 294 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.
      33. алып тасталды - ҚР Үкіметінің 01.08.2019 № 569 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      34. Әуе кемелерінің дыбыстан жоғары жылдамдықта ұшуына мемлекеттік авиацияның арнайы ұшу аймақтарында ғана немесе 11000 метрден астам биіктікте ғана рұқсат етіледі.

      35. Әуе кемелері мен басқа да ұшу аппараттарын көрсетуге арналған ұшуды орындау үшін арнайы аймақтар (ұшу аймақтары) белгіленеді, бұлар белгілі бір аудандардан тысқары немесе елді мекендердің үстінде әуе кемесінің немесе ұшу аппаратының тұрғын үйлер алабы мен шоғырланған адамдар үстіне құлауын болғызбайтын қажетті қауіпсіздік шаралары сақтала отырып, бөлінген әуе кеңістігіне орналасады.

      Әуе кемелері мен басқа да ұшу аппараттарын көрсетуге және таныстыруға арналған ұшуды ұйымдастырушы олардың орындалуы жөнінде арнайы нұсқаулық әзірлейді.

§ 2. Қазақстан Республикасы әуе кеңістігінің сыныптамасы

      36. ӘҚҚ әуе кеңістігі мынадай сыныптарға жіктеледі және былайша белгіленеді:

      А сыныбы. АҰҚ бойынша ұшуларға ғана рұқсат беріледі; барлық әуе кемелері диспетчерлік қызмет көрсетумен және эшелондаумен қамтамасыз етіледі.

      В сыныбы. АҰҚ және ВҰҚ бойынша ұшуларға рұқсат беріледі; барлық әуе кемелері диспетчерлік қызмет көрсетумен және эшелондаумен қамтамасыз етіледі.

      С сыныбы. АҰҚ және ВҰҚ бойынша ұшуларға рұқсат беріледі; барлық әуе кемелері диспетчерлік қызмет көрсетумен қамтамасыз етіледі және АҰҚ бойынша ұшуды орындайтын әуе кемелері АҰҚ және ВҰҚ бойынша ұшуды орындайтын өзге әуе кемелеріне қатысты эшелонданады. ВҰҚ бойынша ұшуды орындайтын әуе кемелері АҰҚ бойынша ұшуды орындайтын әуе кемелеріне қатысты эшелонданады және ВҰҚ бойынша ұшуларды орындайтын әуе кемелерінің қозғалысына қатысты ақпарат алады.

      D сыныбы. АҰҚ және ВҰҚ бойынша ұшуларға рұқсат беріледі; барлық әуе кемелері диспетчерлік қызмет көрсетумен қамтамасыз етіледі; АҰҚ бойынша ұшуды орындайтын әуе кемелері АҰҚ бойынша ұшуды орындайтын өзге әуе кемелеріне қатысты эшелонданады және ВҰҚ бойынша ұшуларды орындайтын әуе кемелерінің қозғалысына қатысты ақпарат алады; ВҰҚ бойынша ұшуды орындайтын әуе кемелері барлық басқа әуе кемелерінің қозғалысына қатысты ақпарат алады.

      Е сыныбы. АҰҚ және ВҰҚ бойынша ұшуларға рұқсат беріледі; АҰҚ бойынша ұшуды орындайтын әуе кемелері диспетчерлік қызмет көрсетумен қамтамасыз етіледі және АҰҚ бойынша ұшуды орындайтын басқа әуе кемелеріне қатысты эшелонданады. Барлық әуе кемелері мүмкіндігінше қозғалыс туралы ақпарат алады. Бақыланатын аймақтарда Е сыныбы пайдаланылмайды.

      G сыныбы. АҰҚ және ВҰҚ бойынша ұшуларға рұқсат беріледі және сұрау салуы бойынша ұшу-ақпараттық қызмет көрсетіледі.

      G сыныбындағы әуе кеңістігі бақыланбайтын әуе кеңістігі болып табылады. Құтқару және іздестіру үшін хабарландыруды ұйымдастыру пайдаланушыларға және (немесе) әуе кемесінің (ұшу аппараттары) иелеріне жүктеледі.

      Ұшу түрін анықтайтын ерекшеліктер, әуе кемелерін өзара эшелондау, әуе қозғалысына қызмет көрсету түрі, әрбір сыныптағы радиобайланысқа қойылатын талаптар осы Қағидаларға 2-қосымшада айқындалады.

      Қазақстан Республикасының әуе кеңістігінде белгіленген сыныптардың шекаралары аэронавигациялық ақпарат құжаттарында жарияланады.

      Ескерту. 36-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 01.08.2019 № 569 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      37. Бір сыныпты ӘҚҚ әуе кеңістігі тік жазықтықта басқа сыныпты ӘҚҚ әуе кеңістігіне түйіскен жерінде, яғни олардың біреуі екіншісінің үстінде тұрса, жалпы эшелонда ұшулар талаптары аса қатаң емес әуе кеңістігінің сыныбы үшін белгіленген талаптарды сақтаумен орындалады және оған тиесілі қызмет көрсетумен қамтамасыз етіледі.

      Ескерту. 37-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 19.10.2017 № 650 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

§ 3. Әуе кеңістігінің құрылымын жетілдіру жөніндегі іс-шаралар

      Ескерту. 3-параграф алып тасталды - ҚР Үкіметінің 19.10.2017 № 650 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

3. Қазақстан Республикасының әуе кеңістігін пайдалануды жоспарлау және үйлестіру

      44. Қазақстан Республикасының әуе кеңістігін пайдалануды жоспарлау мақсаты Қазақстан Республикасының әуе кеңістігін пайдалануға байланысты қызмет қауіпсіздігін және үнемділігін қамтамасыз ету болып табылады.

      45. Әуе кеңістігін пайдалануды жоспарлауды азаматтық авиация саласындағы уәкілетті органға ведомстволық бағынысты аэронавигациялық қызметті көрсетуді берушінің Әуе қозғалысын жоспарлаудың бас орталығы (бұдан әрі – ӘҚЖ БО) ӘҚБ БО-мен бірлесіп жүзеге асырады.

      Ескерту. 45-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 13.04.2023 № 294 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      46. ӘҚЖ БО әуе кеңістігін пайдалануды жалпы әуе қозғалысы үшін барлық ұсынылған ұшу жоспарлары негізінде жоспарлауды жүзеге асырады.

      Ескерту. 46-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 19.10.2017 № 650 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      47. ӘҚБ БО операциялық әуе қозғалысы үшін ұсынылған барлық ұшу жоспарлары, сондай-ақ әуе кеңістігін пайдалануға берілген өтінімдер негізінде әуе кеңістігін пайдалануды жоспарлауды жүзеге асырады.

      Ескерту. 47-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 13.04.2023 № 294 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      48. ӘҚЖ БО мен ӘҚБ БО әуе кеңістігін пайдалануды алдын ала, тәуліктік, ағымдағы жоспарлауды және өзара ақпаратпен алмасуды жүзеге асырады.

      49. Әуе кеңістігін пайдалануды алдын ала жоспарлау, әуе кеңістігін пайдалануды жоспарлауға және оны қамтамасыз етуге байланысты мәселелерді келісу мақсатында әуе кеңістігін пайдалану жоспарланған күннен екі және одан көп тәулік бұрын жүзеге асырылады.

      50. Әуе кеңістігін пайдалануды тәуліктік жоспарлау әуе кеңістігін жерге, уақытқа және биіктікке бөлу мақсатында әуе кеңістігін пайдаланар қарсаңында жүзеге асырылады.

      51. Әуе кеңістігін пайдалануды ағымдағы жоспарлау жоспарланған қызметтің және жоспары ағымдағы тәулік ішінде келіп түсетін қызметтің қауіпсіздігін қамтамасыз ету мақсатында әуе кеңістігін жерге, уақытқа және биіктікке қайта бөлу арқылы тәуліктік жоспарды орындау барысында жүзеге асырылады.

      52. ӘҚЖ БО мен ӘҚБ БО-ның жоспарлау нәтижелер бойынша жасалған әуе кеңістігін алдағы тәуліктерде пайдалану жоспарлары ӘШҚҚ әскерлері органына, әуе қозғалысына қызмет ету органдарына әуе қозғалысын басқару органдарына таратылады.

      Әуе қозғалысына қызмет көрсету органдары әуе кеңістігін пайдаланудың жасалған жоспарын өзінің жауапкершілік аймағындағы әуежайлардың өндірістік-диспетчерлік қызметтеріне жеткізеді.

      53. ӘҚЖ БО және ӘҚБ БО арасында әуе кеңістігін пайдалануды үйлестіруді қалыптасқан әуе, метеорологиялық, аэронавигациялық жағдайға байланысты әуе кеңістігін пайдаланушы мәлімдеген қызметті қамтамасыз ету мақсатында және әуе кеңістігін пайдаланудағы басымдықтарға сәйкес азаматтық-әскери үйлестіру тобы жүзеге асырады.

      Ескерту. 53-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 19.10.2017 № 650 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      54. ӘҚЖ БО мен ӘҚБ БО әуе кеңістігін пайдалануды жоспарлау мен үйлестіру барысында, әуе кеңістігін пайдалану мен ұшу қауіпсіздігін қамтамасыз ету басымдықтарына қарай, әуе кеңістігін пайдаланушылар сұраған әуе кеңістігін пайдалану талаптарына қажеттігіне қарай (жер, уақыт пен биіктік) өзгерістер енгізеді. Әуе кеңістігін пайдаланудың сұралған талаптарына өзгерістер туралы өтінім (ұшу жоспарын) берген әуе кеңістігін пайдаланушыға хабарланады.

      55. Әуе кеңістігін пайдалану жоспары төмендегідей бөлінеді:

      1) әуе кемелерінің ұшу жоспарлары;

      2) басқарылатын аэростаттардың, дирижабльдердің ұшу жоспарлары;

      3) планерлердің (дельтапландар мен парапландардың) ұшуы кезінде әуе кеңістігін пайдалану жоспарлары;

      4) пилотсыз авиациялық жүйелерді қолдана отырып ұшуды орындау кезінде әуе кеңістігін пайдалану жоспарлары;

      5) басқарылмайтын аэростаттарды (зонд-шар) ұшыру, атыс, ракета ұшыру және жару жұмыстарын жүргізу жоспарлары.

      Ескерту. 55-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 13.04.2023 № 294 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      56. ӘҚЖ БО мен ӘҚБ БО арасындағы алынған ұшу жоспарларымен өзара алмасу, әуе кеңістігін пайдалануды жоспарлау мен үйлестіруді қамтамасыз ету мақсатында ӘҚЖ БО мен ӘҚБ БО арасындағы келісім бойынша жүзеге асырылады.

      57. Әуе кеңістігін пайдаланушылардың әуе қозғалысына қызмет көрсету (әуе қозғалысын басқару) органдарының әуе кеңістігін пайдалануға (ұшуларды орындауға) қатысты беретін хабарламалары осы Қағиданың 3-қосымшасындағы талаптарға сәйкес қолданылады.

4. Ұшу жоспары. Әуе кеңістігін пайдалануға берілетін өтінім

      58. Ұшу жоспары А, B, С, D және E кластарының әуе кеңістігін пайдалануға рұқсат алу үшін, сондай-ақ пайдаланушының сұрау салуы бойынша әуе қозғалысына қызмет көрсету (әуе қозғалысын басқару) органдарын хабардар ету және ұшу-ақпараттық қызмет көрсету мақсатында G класының әуе кеңістігін пайдалану кезінде ұсынылады.

      Басқарылатын аэростаттың немесе дирижабльдің ұшу жоспары туралы хабарлама әуе кеңістігінің класына қарамастан әуе кеңістігін пайдалануға рұқсат алу үшін беріледі.

      Басқарылатын аэростаттың немесе дирижабльдердің күзетілетін объектілердің үстінен ұшуларын пайдаланушылар Қазақстан Республикасының Мемлекеттік күзет қызметімен осындай ұшулар басталғанға дейін кемінде 5 (бес) жұмыс күні бұрын келіседі.

      Ескерту. 58-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 13.04.2023 № 294 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      59. Әуе кеңістігін пайдаланушы ӘҚЖ БО интернет-ресурсы арқылы немесе ортақ әуе қозғалысына қатысатын әуе кемелерінің ұшуларды орындауы кезінде ӘҚҚ қызметінің жақын жердегі "Брифинг" тобына ұшу жоспарын ұсынады.

      Ескерту. 59-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 19.10.2017 № 650 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      60. Ұшу жоспарын әуе кеңістігін пайдаланушы ӘҚБ БО-ға немесе операциялық әуе қозғалысына қатысатын әуе кемелерінің ұшулары орындалғанда жақын жердегі әуе қозғалысын басқару орталығына ұсынады.

      Ескерту. 60-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 13.04.2023 № 294 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      61. Ұшу жоспары төмендегі нысандардың бірінде ұсынылады:

      1) деректерді берудің авиациялық жерүсті желілері арқылы таратылатын хабарлама және ұсынылған жоспар туралы ақпарат жазылған телеграфтық хабарламалар;

      2) ұсынылған жоспар туралы ақпарат жазылған факсимильдік хабарламаны қоса алғанда, қағаз жеткізгіштегі хабарлама;

      3) ұсынылған жоспар туралы ақпарат немесе ағымдағы жоспарға жасалатын өзгерістер туралы ақпарат жазылған әуе кемесінің бортынан берілетін экипаж хабарламасы;

      4) ортақ пайдаланымдағы байланыстың телефон желісін немесе Интернет желісін пайдалану арқылы берілетін, ұсынылған жоспар туралы ақпарат жазылған хабарлама.

      Ұсынылған жоспар туралы ақпарат қамтылған, Интернет желісі пайдаланылған хабарлама аэронавигациялық қызмет көрсетуді берушінің интернет-ресурсына беріледі. Мұндай жоспарларды беру үшін әуе кеңістігін пайдаланушылар ұшуды орындау құқығын куәландыратын қолданыстағы құжаттар болған жағдайда аэронавигациялық қызмет көрсетуді берушінің интернет-ресурсында тіркеуден өтеді.

      Ескерту. 61-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 01.08.2019 № 569 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      62. Ортақ пайдаланымдағы байланыстың телефондық желісін пайдалану арқылы берілетін, ұсынылған жоспар туралы ақпарат жазылған хабарлама дыбыс жазу аппаратурасын қолдану арқылы бекітіледі.

      63. Әуе кемесiнiң ұшу жоспарында:

      1) әуе кемесiнiң тану индексi (рейс нөмiрi, әуе кемесiнiң мемлекеттiк және тiркелген тану белгiлерi) туралы;

      2) ұшу қағидалары (АҰҚ және ВҰҚ) және ұшу типi (тұрақты (S), тұрақты емес (N), жалпы мақсаттағы авиация ұшуы (G), мемлекеттiк авиация әуе кемесiнiң ұшуы (М), басқа кез келген ұшу (X) үшiн) туралы;

      3) әуе кемелерiнiң саны және типi, iзiнiң турбуленттiлiк санаты (азаматтық әуе кемелерi үшiн) туралы;

      4) әуе кемесiнiң жабдығы туралы;

      5) ұшып шығу әуеайлағы (ұшып шығу пункті) және ұшып шығу уақыты туралы;

      6) ұшу маршруты туралы;

      7) ұшып баратын әуеайлақ және жалпы есептiк өткен уақыт (қонуға дейiнгi), қосымша әуеайлақтар туралы;

      8) ұшу маршрутының ерекшелiктерiн, әуе кемесiнiң тiркеу белгiлерiн, пайдаланушының атауын, әуе кемесiнiң ұшу-техникалық деректерiн, бортта қолданылатын жабдықты сипаттауға қажетті ақпарат және егер үлгi ақпараттан өзгеше болса немесе әуе қозғалысына қызмет көрсету (әуе қозғалысын басқару) органдары тарапынан ерекше қатынасты талап ететiн ақпарат болса өзге де қажетті ақпарат осы Қағидаларға 4-қосымшаға сәйкес ұшу мәртебесi туралы;

      9) отын қорына, борттағы адамдар санына, авариялық-құтқару жабдықтарына қатысты ақпарат қамтылады.

      Азаматтық әуе кемесінің ұшу жоспары туралы хабарламаға кіретін ақпараттың үлгілік құрамы (көлемі) және көрсетілген жоспарды беру осы Қағидаларға 3, 5 және 6-қосымшаларда айқындалады.

      Ұшуды орындау кезінде рейс нөмірлерінің қайталануын болдырмау мақсатында қазақстандық пайдаланушылар рейстерінің қолданылатын нөмірлерін үйлестіруді ӘҚ БЖО жүзеге асырады.

      Басқарылатын аэростаттың немесе дирижабльдің ұшу жоспарына Қағидалардың осы тармағының 1), 3), 5), 6) және 8) тармақшаларында көрсетілген ақпарат енгізіледі.

      Авиациялық жұмыстарға, оқу-жаттығу ұшуларына, мәдени-ағарту іс-шараларына, сондай-ақ бақыланатын әуе кеңістігіндегі елді мекендердің үстіндегі ВҰҚ бойынша жеке мақсаттағы ұшуларға байланысты ұшуларды орындау кезінде азаматтық әуе кемесін пайдаланушыға жауапкершілік аймағында ӘҚБ орталығына және ӘҚҚ органына келісуге арналған ұшу жоспарына түсініктеме береді.

      Бақыланатын әуе кеңістігінде елді мекен үстіндегі ВҰҚ бойынша ұшуды орындау кезінде ұшу жоспарына түсініктеме:

      1) елді мекеннің үстінен ұшу сызбасын (маршрутын), ұшу бейінін;

      2) ұшуды ӘҚБ орталығымен және ӘҚҚ органымен келісу тәртібі;

      3) орындалатын ұшудың қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөніндегі іс-шаралар;

      4) әуе кемесін пайдаланушымен және (немесе) ұшуды ұйымдастырушымен байланыс тәсілдері қамтиды.

      Ескерту. 63-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 13.04.2023 № 294 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      64. Ұшу жоспары әуе қозғалысына қызмет көрсету (әуе қозғалысын басқару) органдарына мыналар басталғанға дейін ұсынылады:

      1) диспетчерлік қызмет көрсетумен қамтамасыз етілуі үшін, ұшуға немесе оның бір бөлігіне дейін;

      2) қажеттілігі тану немесе ұшу-ақпараттық қызмет көрсету мақсатында туындауы мүмкін ұсталып қалуды болдырмау үшін әуе қозғалысын басқару органдары жасайтын іс-қимылдарды үйлестіру мақсатында бақыланбайтын әуе кеңістігі шегінде орындалатын ұшуға дейін;

      3) Мемлекеттік шекараларды кесіп өтетін ұшуға дейін.

      Ескерту. 64-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Үкіметінің 30.12.2013 № 1429 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi).

      64-1. Жоспарланған ұшуға немесе ұшудың бір бөлігіне қатысты ақпарат мынадай жағдайларда әуе қозғалысына қызмет көрсету (әуе қозғалысын басқару) органдарына ұсынылмайды:

      1) әуе шабуылына тойтарыс беру, әуе кеңістігінде Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасын бұзушылықтардың немесе Қазақстан Республикасының аумағына қарулы басып кірудің алдын алу және тоқтату;

      2) әлеуметтік, табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар кезінде көмек көрсету, ғарыш аппараттары мен олардың экипаждарын іздеу және эвакуациялау;

      3) әуе кеңістігін пайдалану тәртібін бұзушылықтардың алдын алу және (немесе) тоқтату және (немесе) жолын кесу.

      Ескерту. Қағидалар 64-1-тармақпен толықтырылды - ҚР Үкіметінің 13.04.2023 № 294 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      65. Ұшу жоспары ұшу уақытынан кемінде үш сағат бұрын ұсынылатын дирижабльдердің және басқарылатын аэростаттардың ұшуын қоспағанда, ұшу жоспары есептелген ұшу уақытынан кемінде 60 минут бұрын және есептелген ұшу уақытынан 120 сағат бұрын ұсынылады. Есептелген ұшу уақыты деп, егер қолданылатын болса, әуе кемесін бұру-жылжытуды бастау үшін оның тіреуіштерін алып тастау, ал қалған жағдайларда – әуе кемесінің ұшып көтерілу уақыты түсініледі.

      Ескерту. 65-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 13.04.2023 № 294 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      66. Диспетчерлік қызмет көрсету талап етілетін ұшу жоспары есептелген ұшып шығу уақытынан 60 минут бұрын және есептелген ұшып шығу уақытынан бір тәулік бұрын немесе ұшып жүргенде ұсынылған жағдайда, оның тиісті әуе қозғалысына қызмет көрсету органы алатындай уақытта, әуе кемесінің төмендегілерге ұшып жетуінің есептелген уақытынан 10 минут бұрын ұсынылады:

      1) диспетчерлік ауданға кірудің жоспарланған орнына;

      2) әуе трассасын қиып өтетін нүктеге.

      67. Бақыланатын әуе кеңістігінде ұшуға қатысты ұсынылған ұшу жоспарына ұсынылатын барлық өзгерістер, дереу жауапкершілік аймағында осы әуе кемесі ұшып бара жатқан әуе қозғалысына қызмет көрсету органына немесе әуе қозғалысын басқару органына хабарланады.

      68. Бақыланатын ұшуды орындалған колодоктарды тазартудың есепті уақытынан кейін 30 минутқа немесе бақыланбайтын ұшуды орындаудан соң бір сағатқа кешіктірілген жағдайда, оларға берілген ұшу жоспары өзгертілуі тиіс.

      69. Азаматтық әуе кемесiн пайдаланушы тұрақты ұшуды орындау кезiнде осы Қағиданың 58-тармағында көрсетiлген ұшу жоспарынан басқа осы Қағидаға 3 және 7-қосымшаларға сәйкес қайталанатын ұшу жоспарын бiрiншi тұрақты ұшуды орындау күнiнен кемінде күнтiзбелiк 15 күн бұрын ұсынады.

      Пайдаланушы тұрақты ұшу кестесіне тұрақты сипаттағы өзгерістерді енгізген кезде қайталанатын ұшу жоспарына өзгерістер енгізу туралы хабарламаны көрсетілген өзгерістерді қолданысқа енгізгенге дейін кемінде күнтізбелік 7 күнде ұсынады.

      Қазақстан Республикасының аумағы арқылы халықаралық тұрақты ұшуларды қонусыз орындауға ұсынылған қайталанатын ұшу жоспарын ӘҚЖ БО арқылы бекіту туралы хабарлама беру арқылы азаматтық авиация саласындағы уәкілетті орган бекітуге тиіс.

      Ұшу жоспарын ұсынған кезде, әуе кемесінің техникалық ақауымен және (немесе) ұшу маршруты бойынша метеожағдаймен байланысты және (немесе) ұшу қауіпсіздігіне қауіп төнген және (немесе) еңсерілмейтін күш жағдайларымен байланысты оның қайталанатын ұшу жоспарынан біржолғы ауытқуға жол беріледі.

      Ескерту. 69-тармаққа өзгерістер енгізілді - ҚР Үкіметінің 30.12.2013 № 1429 (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 19.10.2017 № 650 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулыларымен.

      70. Ұшу жоспары не оның бір бөлігі (бүкіл ұшуды немесе ұшудың орындалған бөлігін қоса алғанда) әуе кемесі межелі әуеайлаққа (межелі пункт) немесе аралық әуеайлаққа (аралық қону пункті) келгеннен кейін және ӘҚҚ (ӘҚБ) органымен байланыс аяқталғаны туралы әуе кемесі экипажының баяндамасын алғаннан кейін жабылады.

      Келген әуеайлақта (қону алаңында) бақыланатын әуе кеңістігінде ӘҚҚ (ӘҚБ) органы болмаған жағдайда, экипаж өзінің ұшып келуі туралы баяндамасын қонғаннан кейін дереу қолда бар байланыс құралдарының көмегімен жауапкершілік аймағындағы жақын жердегі ӘҚҚ (ӘҚБ) органына береді. Әуеайлақта байланыс құралдары болмаған кезде экипаж тікелей қонар алдында әуе кемесі орналасқан жауапкершілік аймағында жақын жердегі ӘҚҚ (ӘҚБ) органына келуі туралы баяндауды жүзеге асырады. Пайдаланушы мен әуе қозғалысына қызмет көрсету органы арасындағы уағдаластық бойынша әуе кемесінің ұшу жоспарын (не оның бір бөлігін) жабу туралы ақпарат әуе кемесінің пайдаланушысына беріледі.

      Ескерту. 70-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 19.10.2017 № 650 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      71. Егер межелі пункті бақыланбайтын әуе кеңістігінде орналасса (немесе одан әрі ұшу бақыланбайтын әуе кеңістігімен өтсе) диспетчерлік қызметпен қамтамасыз етілетін ұшу жоспарының бір бөлігі бақыланбайтын әуе кеңістігіне кіруі туралы баяндаманы ұсыну арқылы жабылады. Ұшу жоспары әуе кемесінің межелі әуеайлаққа немесе аралық әуеайлаққа ұшып келгеннен кейін жабылады. Әуе кемесінің әуеайлақ (межелі пункті) ұшып келуі туралы баяндаманы әуе кемесінің экипажы радиотелефон байланысы, жалпы пайдаланудағы телефон байланысымен ұшуды ұйымдастыуға (аэроклубқа) хабарлайды.

      72. Әуе кемесінің әуеайлаққа (қону алаңшасы) ұшып келгендігі туралы баяндамада ӘҚҚ (ӘҚБ) органы болмаса мынадай ақпарат элементтері болуы тиіс:

      1) әуе кемесінің тану индексі;

      2) ұшып шығу әуеайлағы;

      3) әуеайлақ межесі (қосалқы әуеайлаққа қонған жағдайда);

      4) ұшып келу әуеайлағы;

      5) ұшып келу уақыты.

      73. ӘҚК (ӘҚБ) органдары және әуе кеңістігінің пайдаланушылары беретін әуе кемелерінің қозғалысы туралы хабарламалар осы Қағидаға 3-қосымшаға сәйкес айқындалады. Осы Қағидаға 6 және 7-қосымшаларда белгіленген ұшу жоспары мен қайталанатын ұшу жоспарының форматтарын қоспағанда, азаматтық авиация саласындағы уәкілетті орган мемлекеттік авиация саласындағы уәкілетті органмен келісім бойынша әуе кемелерінің қозғалысы туралы хабарлама форматтарын белгілейді.

      Ескерту. 73-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 30.12.2013 № 1429 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi).

      74. Экипаждың әуе кемесінің бортынан әуе кемесінің ұшу жоспарының өзгергендігі туралы хабарламаны G сыныбындағы әуе кеңістігін пайдаланған кезде пайдаланушының қалауы бойынша ӘҚҚ (ӘКБ) органына, ал А және С сыныбындағы әуе кеңістігін пайдаланғысы келген жағдайда - А және С сыныбындағы әуе кеңістігіне кірер алдында 15 минут бұрын хабарлайды.

      Әуе қозғалысының қарқыны ӘҚҚ (ӘҚБ) жоғары аудандарда органы әуе кемесінің экипажына әуе кемесінің бортынан берілетін ұшу жоспарына қатысты талаптарды немесе шектеулерді мәлімдейді.

      75. Әуе кеңістігін пайдаланушы әуе кеңістігін пайдалануға өтінімді ӘҚБ БО-ға немесе жақын жердегі ӘҚБ орталығына:

      осы Қағидалардың 83-1-тармағына сәйкес жеңіл деп жіктелетін метеорологиялық зондтардың немесе басқарылмайтын аэростаттардың ұшуларын қоспағанда, басқарылмайтын аэростаттардың (шар-зондтардың) ұшуларымен;

      атыс, зымырандар ұшыруды, жарылыс жұмыстарын өткізумен;

      планерлер (дельтапландар және парапландар) ұшуларымен;

      пилотсыз авиациялық жүйелерді қолдана отырып ұшуларымен байланысты қызметті орындаған жағдайда ұсынады.

      Әуе кеңістігін пайдалануға байланысты мәлімделген қызмет түріне өзгерістер енгізілген кезде әуе кеңістігін пайдаланушы ӘҚБ БО немесе жақын жердегі ӘҚБ орталығында әуе кеңістігін пайдалануға жаңа өтінім береді.

      Жаңа өтінім осындай қызмет басталғанға дейін үш сағаттан кешіктірілмей ұсынылады.

      Ескерту. 75-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 13.04.2023 № 294 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      76. Әуе кеңістігін пайдалануға берілетін өтінім төмендегі нысандардың бірінде ұсынылады:

      1) деректерді берудің жер үсті авиациялық желісі арқылы берілетін және қызмет түрі туралы ақпарат жазылған телеграф арқылы берілетін хабарлама;

      2) қызмет түрі туралы ақпарат жазылған факсимильдік хабарламаны қоса алғанда, қағаз жеткізгіште берілетін хабарлама;

      3) қызмет түрі туралы ақпарат жазылған Интернет желісі арқылы берілетін хабарлама.

      77. Басқарылмайтын аэростаттардың ұшуына байланысты қызметті орындаған жағдайда, әуе кеңістігін пайдалануға берілетін өтінімде мынадай деректер болуы тиіс:

      1) хабарлама түрі және аэростат (шар-зонд) жіберуге арналған анықтамалық деректер;

      2) қызметінің белгіленуі;

      3) аэростатты (шар-зондты) ұшыру орны, ұшыру уақыты (немесе ұшыруды бірнеше рет бастау немесе аяқтау уақыты);

      4) ұшу аппаратының (шар-зондтың) түрі;

      5) ұшу биіктігі, маршруты (ұшып көтерілудің орташа жылдамдығы, биіктік ауқымы);

      6) аэростаттың қону орны;

      7) аэростатты (шар-зондты) ұшыру күні;

      8) ӘҚҚА шекараларынан ұшып өткенге дейінгі есептік өткен уақыт;

      9) аэростаттың (шар-зондтың) тиесілілігі;

      10) аэростаттың қайталама шолу радиолокаторының жауап бергішімен жабдықталғандығы, ұшудың жалпы ұзақтығы (шар зондтың ең көп ауа толтырылғандағы қабығы дөңгелегінің жердегі көлемі, ұшыру мақсаты).

      77-1. Пилотсыз авиациялық жүйелерді қолдана отырып, ұшуларды орындау үшін әуе кеңістігін пайдалануға арналған өтінім осы Қағидаларға 7-1-қосымшада көрсетілген талаптарға сәйкес және нысан бойынша толтырылады.

      Ескерту. Қағидалар 77-1-тармақпен толықтырылды - ҚР Үкіметінің 13.04.2023 № 294 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      78. Атыс өткізу, зымырандар жіберу, жарылыс жұмыстарын жүргізуге байланысты қызметті орындаған жағдайда әуе кеңістігін пайдалануға берілетін өтінім мынадай деректерді қамтиды:

      1) заңды немесе жеке тұлғаның атауы;

      2) географиялық координаттары көрсетілген қызметті жүргізу орны (дары);

      3) ату маршруты мен ұзақтығы (жарылыс жұмыстарын жүргізу үшін - топырақтың шашылу және сынықтардың шашырау радиусы);

      4) снарядтардың (оқтардың), зымырандардың ұшуының, топырақтың шашылуының ең жоғарғы биіктігі;

      5) қызметті жүргізу күні, бастау уақыты мен аяқтау уақыты.

      78-1. Планерлердің (дельтапландар мен парапландардың) ұшуына байланысты қызмет орындалғанда әуе кеңістігін пайдалануға арналған өтінімде мынадай деректер болуға тиіс:

      1) хабарлама типі;

      2) ұшу аппаратының типі және анықтамалық деректер;

      3) ұшу (бастау) пункті, ұшу (басталу) уақыты;

      4) ұшу биіктігі, ұшу бағыты немесе ауданы;

      5) отырғызу пункті (аяқталуы), отырғызу уақыты (аяқталуы);

      6) қызметті белгілеу;

      7) орындалу күні;

      8) тиесілілігі;

      9) байланыс деректері.

      Ескерту. Қағидалар 78-1-тармақпен толықтырылды - ҚР Үкіметінің 13.04.2023 № 294 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      79. Әуе кеңістігін пайдалануға берілетін өтінімдер қызметті бір рет жүзеге асыруға немесе белгілі бір уақыт кезеңіне (бірақ 90 тәуліктен артық емес) беріледі.

      Ескерту. 79-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 13.04.2023 № 294 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      80. Басқарылмайтын аэростаттар ұшырылатын, атыс, зымырандар ұшыру, жарылыс жұмыстары өткізілетін, планерлер (дельтапландар мен парапландар), пилотсыз авиациялық жүйелерді қолдана отырып ұшырылатын қызметті жүзеге асыруға әуе кеңістігін пайдаланушы әуе кеңістігін пайдалануға өтінімді ӘҚБ БО-ға немесе жақын жердегі ӘҚБ орталығына әуе кемелерінің қозғалысы және осы Қағидаларға 3-қосымшада көзделген әуе кеңістігін пайдалануға байланысты қызметті жүргізу туралы хабарламалар түрлеріне сәйкес ұсынады.

      Ескерту. 80-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 13.04.2023 № 294 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.
      81. Алып тасталды - ҚР Үкіметінің 13.04.2023 № 294 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

5. Пилотсыз авиациялық жүйелерді пайдалану шарттары

      Ескерту. 5-бөлімнің атауы жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 13.04.2023 № 294 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      82. Әуе кеңістігін пайдалануға өтінімдер ұсынылған пилотсыз авиациялық жүйелерді қолдана отырып ұшу өтінімде көрсетілген деректерге сәйкес жүзеге асырылады.

      Ескерту. 82-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 13.04.2023 № 294 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      82-1. Пилотсыз авиациялық жүйелерді қолдана отырып ұшуды орындау үшін әуе кеңістігін пайдалануға өтінім мынадай:

      1) егер пилотсыз әуе кемесінің жоспарланған ұшу биіктігі жер бетінен 50 метрден асатын болса, бақыланатын әуе кеңістігінде ұшу кезінде;

      2) егер пилотсыз әуе кемесінің жоспарланған ұшу биіктігі жер бетінен 200 метрден асса бақыланбайтын әуе кеңістігінде ұшу кезінде;

      3) егер ұшу тікелей көру аймағынан тыс орындалатын болса;

      4) пилотсыз авиациялық жүйелерді қолдана отырып, авиациялық жұмыстарды орындау жоспарланған;

      5) ұшу бағыты (жоспарланатын траектория) пилотсыз әуе кемелерінің ұшуы үшін әуе кеңістігі аймақтарының шегінде өтетін;

      6) ұшу бағыты (жоспарланған траектория) әуеайлақтың бақылау нүктесінен 8 км шегінде өтетін жағдайларда ӘҚБ орталықтарына жіберілуге тиіс.

      Ескерту. Қағидалар 82-1-тармақпен толықтырылды - ҚР Үкіметінің 19.10.2017 № 650 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 13.04.2023 № 294 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      82-2. Пилотсыз авиациялық жүйелерді қолдана отырып ұшулар:

      1) тікелей көру аймағы шегінде (VLOS) немесе тікелей көру аймағынан тыс (BVLOS);

      2) осы Қағидаларға 7-2-қосымшада көрсетілген ПАЖ қолдана отырып, ұшу үшін белгіленген метеорологиялық минимумдарға сәйкес жергілікті жеріне және ұшу түріне қарай;

      3) бақыланатын әуе кеңістігінде:

      осы Қағидалардың 144-тармағына сәйкес әуе қозғалысын басқару орталықтары қысқа мерзімді шектеулер енгізген жағдайда, пилотсыз әуе кемелерінің ұшуы үшін әуе кеңістігінің аймақтарын және осы тармақшаның екінші абзацында көзделген ережелерді қоспағанда, жер бетінен 50 метрден астам биіктікте ұшу;

      пилотсыз әуе кемелерінің ұшуы үшін әуе кеңістігінің аймақтары белгіленбеген диспетчерлік аймақтың әуе кеңістігінде ұшулар жер бетінен қоса алғанда 50 метр биіктікке дейін тікелей көру шегінде ғана орындалады, ал ұшу бағыты әуеайлақтың бақылау нүктесінен 8 км жақын өтпейді;

      пилотсыз авиациялық жүйелерді қолдана отырып, авиациялық жұмыстарды, жаппай демонстрациялық ұшуларды (аэрошоу), сондай-ақ барлық биіктіктерде жүргізілетін тікелей көру шегінен тыс ұшуларды орындау кезінде, жауапкершілік аймағында ұшуларды орындау жоспарланып отырған әуе қозғалысын басқару орталығымен келісілгеннен кейін ғана және осы Қағидалардың 144-тармағына сәйкес әуе қозғалысын басқару орталықтары қысқа мерзімді шектеулер енгізген жағдайда;

      бақыланатын әуе кеңістігінде орналасқан бақыланбайтын әуеайлақтың әуеайлақтық қозғалыс аймағында ұшу – осы Қағидалардың 144-тармағына сәйкес әуе қозғалысын басқару орталықтары қысқа мерзімді шектеулер енгізген жағдайда, жауапкершілік аймағында осындай әуеайлақ орналасқан әуеайлақ пайдаланушысының және әуе қозғалысын басқару орталығының келісуі бойынша;

      4) бақыланбайтын әуе кеңістігінде:

      осы тармақшаның екінші абзацында көзделген ережелерді қоспағанда, әуе қозғалысын басқару орталықтарының қысқа мерзімді шектеулерін енгізбестен, авиациялық жұмыстарды орындауды қоса алғанда, жер бетінен 200 метр биіктікке дейінгі тікелей көру аймағының маңындағы ұшулар;

      жаппай демонстрациялық ұшуларды (аэрошоу) жүргізу, авиациялық жұмыстарды тікелей көру шегінен тыс орындау, жауапкершілік аймағында ұшуларды орындау жоспарланып отырған әуе қозғалысын басқару орталығымен келісілгеннен кейін ғана барлық биіктіктерде жүргізілетін эксперименттік авиацияның ПАЖ ұшулары кезінде және осы Қағидалардың 144-тармағына сәйкес әуе қозғалысын басқару орталықтары қысқа мерзімді шектеулер енгізген жағдайда;

      бақыланбайтын әуеайлақтың әуеайлақтық қозғалыс аймағында G класты әуе кеңістігінде – әуеайлақ пайдаланушысының келісуі бойынша және әуеайлақтық ұшу-ақпараттық қызмет көрсету органымен үйлестірілгеннен кейін (болған жағдайда);

      5) пилотсыз әуе кемелерінің ұшулары үшін әуе кеңістігі аймақтарында азаматтық авиацияның пилотсыз авиациялық жүйелерін қолдана отырып ұшулар:

      жер бетінен қоса алғанда 200 метр биіктікке дейін елді мекендердің халық тығыз қоныстанған аудандарының үстінен пилотсыз әуе кемелерінің ұшуын орындауға рұқсат немесе Қазақстан Республикасының әуе кеңістігінде пилотсыз авиациялық жүйелерді пайдалану қағидаларының талаптарына сәйкес азаматтық авиация саласындағы уәкілетті ұйым берген авиациялық жұмыстарды орындауға рұқсат болған кезде орындалады;

      Қазақстан Республикасының әуе кеңістігінде азаматтық пилотсыз авиациялық жүйелерді пайдалану қағидаларының талаптарына сәйкес жұмыс істейтін қашықтықтан сәйкестендіру жүйесімен ұшулар орындалады.

      Ескерту. Қағидалар 82-2-тармақпен толықтырылды - ҚР Үкіметінің 19.10.2017 № 650 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 13.04.2023 № 294 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.
      82-3. Қағидалар 82-3-тармақпен толықтырылды - ҚР Үкіметінің 19.10.2017 № 650 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); алып тасталды - ҚР Үкіметінің 31.12.2021 № 994 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.
      82-4. Қағидалар 82-4-тармақпен толықтырылды - ҚР Үкіметінің 19.10.2017 № 650 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); алып тасталды - ҚР Үкіметінің 31.12.2021 № 994 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.
      82-5. Қағидалар 82-5-тармақпен толықтырылды - ҚР Үкіметінің 19.10.2017 № 650 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); алып тасталды - ҚР Үкіметінің 31.12.2021 № 994 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      82-6. Пилотсыз авиациялық жүйелерді қолдана отырып ұшуды қамтамасыз ету үшін әуе кеңістігінде қысқа мерзімді шектеулер енгізілген кезде оларды пайдалану шарттары ескертіледі.

      Ескерту. Қағидалар 82-6-тармақпен толықтырылды - ҚР Үкіметінің 19.10.2017 № 650 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 13.04.2023 № 294 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      83. 83-1-тармаққа сәйкес жеңіл деп жіктелетін метеорологиялық зондтардың немесе басқарылмайтын аэростаттардың ұшуын қоспағанда, басқарылмайтын аэростаттардың ұшуы осы Қағидалардың 84, 85, 86, 87, 88, 89, 90, 91, 92, 93-тармақтарына сәйкес жүзеге асырылады.

      Аэрологиялық станциялардан метеорологиялық зондтарды тұрақты іске қосу туралы ақпарат Қазақстан Республикасының аэронавигациялық ақпарат жинағында жарияланады.

      Ескерту. 83-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 13.04.2023 № 294 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      83-1. Басқарылмайтын аэростаттар мынадай болып жіктеледі:

      1) жеңіл – егер осы тармақтың 3) тармақшасының екінші, үшінші немесе төртінші абзацына сәйкес ол ауыр жүк ретінде жіктелмесе, жалпы салмағы 4 кг кем бір немесе одан көп орамада пайдалы жүкті көтеретін басқарылмайтын аэростат;

      2) орташа – егер осы тармақтың 3) тармақшасының екінші, үшінші немесе төртінші абзацына сәйкес ол ауыр жүк ретінде жіктелмесе, жалпы массасы 4 кг және одан көп, бірақ 6 кг кем екі немесе одан да көп орамдағы пайдалы жүкті көтеретін басқарылмайтын аэростат;

      3) ауыр – басқарылмайтын аэростат, ол:

      жалпы салмағы 6 кг немесе одан көп пайдалы жүкті көтереді;

      салмағы 3 кг немесе одан көп қаптаманы қамтитын пайдалы жүкті көтереді;

      салмағы 2 кг немесе одан да көп, шаршы сантиметрге 13 г нақты жүктемесі бар қаптаманы қамтитын пайдалы жүкті көтереді (нақты жүктеме граммдағы пайдалы жүк қаптамасының жалпы массасын шаршы сантиметрдегі ең кіші беттің ауданына бөлу арқылы есептеледі);

      аспалы жүкті аэростаттан бөлу үшін 230 Н немесе одан да көп соққы жүктемесіне төтеп беретін пайдалы жүкті ілу үшін тросты немесе басқа құрылғыны пайдаланады.

      Ескерту. 5-тарау 83-1-тармақпен толықтырылды - ҚР Үкіметінің 31.12.2021 № 994 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      84. Басқарылмайтын аэростатты пайдалану 18 000 метр биіктікте немесе төмендегілерден төмен биіктікте жүзеге асырылмайды:

      1) бұлт немесе төрт октанттан көп басқа бұлыңғырлағыштар бар жерден;

      2) көлденең көру мүмкіндігі 8 километрден аз жерден.

      85. Басқарылмайтын аэростат ірі қалалардың, қалалардың немесе кенттердің халық қоныстанған аудандары үстінен немесе ұшуға қатысы жоқ адамдардың ашық жердегі шоғырлары үстінен ұшуы 300 метрден төмен емес биіктікте өтетіндей ұшырылады.

      86. Ұшуды аяқтау үшін басқарылмайтын аэростатты пайдаланушы оны қондыратын құрылғыларды іске қосады:

      1) ауа райы жағдайлары көзделген жағдайлардан нашар екені белгілі болған жағдайда;

      2) ақауы немесе кез келген басқа жағдай әрі қарай ұшуды әуе қозғалысы немесе жердегі адамдар немесе мүлік үшін қауіпті етсе;

      3) шет мемлекет аумағының үстіндегі әуе кеңістігіне кірер алдында рұқсат болмаған жағдайда.

      87. Пайдаланушы басқарылмайтын аэростатты ұшырғаннан кейін ӘҚБ БО-ға (ӘҚБ органына) дереу төмендегі ақпаратты ұсынады:

      1) аэростаттың ұшуын (мақсатын) белгілеу;

      2) ұшыру орны;

      3) нақты ұшыру уақыты;

      4) егер ол 18 000 метр немесе одан төмен биіктікте болса, 18 000 метр биіктікке өтудің есептік уақыты немесе крейсерлік эшелонға жетудің есептік уақыты, есептік орналасқан жері;

      5) әуе кеңістігін пайдалану үшін берілген өтінімде алдын ала хабарланған ақпараттағы кез келген өзгерістер.

      88. Осы Қағидалардың 77-тармағына сәйкес алдын ала хабарланған, басқарылмайтын аэростатты болжанған ұшыру болмайтыны белгілі болса, пайдаланушы дереу ӘҚБ БО-ға (ӘҚБ орталығына) хабарлайды.

      Ескерту. 88-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 19.10.2017 № 650 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      89. 18 000 метр немесе одан төмен биіктікте ұшып келе жатқан басқарылмайтын аэростат пайланушысы аэростаттың ұшу траекториясын қадағалап, аэростаттың кімнің жауапкершілік аймағында ұшып бара жатқанына қарай, ӘҚҚ немесе ӘҚБ органдарының талап етуі бойынша оның қай жерде ұшып бара жатқаны туралы хабарлама жібереді. Егер ӘҚҚ (ӘҚБ) органдары аз уақыт ішінде аэростаттың қай жерде ұшып бара жатқандығы туралы хабарламаны талап етпесе, онда пайдаланушы оның ұшып бара жатқан жерін әр екі сағат сайын тіркеп отырады.

      90. 18 000 метр биіктіктен жоғары биіктікте ұшып бара жатқан басқарылмайтын аэростатты пайдаланушы, аэростаттың ұшу барысын қадағалап, ӘҚҚ (ӘҚБ) органдарының талап етуі бойынша аэростаттың ұшып бара жатқан жері туралы хабаралама жібереді. Егер ӘҚҚ (ӘҚБ) органдары аз уақыт ішінде аэростаттың қай жерде ұшып бара жатқандығы туралы хабарлама талап етпесе, онда пайдаланушы оның ұшып бара жатқан жерін әр 2 сағат сайын тіркеп отырады.

      91. Егер осы Қағиданың 89 және 90-тармақтарына сәйкес, оның ұшып бара жатқан жерін тіркеу мүмкін болмаса, пайдаланушы соңғы тіркелген ұшып бара жатқан жерін қоса алғанда, бұл туралы дереу ӘҚҚ (ӘҚБ) органына хабарлайды. Егер тіркеу жалғастырылса, онда дереу ӘҚҚ (ӘҚБ) органына хабарланады.

      92. Пайдаланушы басқарылмайтын аэростат төмендей бастағанға дейін 1 сағат бұрын, тиісті ӘҚҚ (ӘҚБ) органына аэростат туралы мынадай ақпарат жібереді:

      1) осы сәттегі орналасқан географиялық орны;

      2) ұшудың осы сәттегі эшелоны (барометрлік биіктігі);

      3) 18 000 метр биіктіктен өтетін есептелген уақыты, орын алған жағдайда;

      4) жерге қонатын есептелген уақыты мен орны.

      93. Басқарылмайтын аэростатты пайдаланушы тиісті ӘҚҚ (ӘҚБ) органына ұшудың аяқталғаны туралы хабарлайды.

6. Әуе кеңістігін пайдалануды рұқсат ету және хабарлау тәртібі

      94. Әуе кеңістігін пайдалануды рұқсат ету тәртібі ӘҚҚ (ӘҚБ) - әуе кеңістігін пайдаланушылар әуе кеңістігін пайдалануға рұқсаты болған жағдайда, өз қызметін ұшу жоспарлары мен әуе кеңістігін пайдалануға берілген өтінімдер негізінде жүзеге асыратын, әуе кеңістігін пайдалану тәртібі болып табылады.

      ӘҚЖ БО немесе ӘҚБ БО-ның әуе кеңістігін пайдаланушыдан ұшу жоспарын (әуе кеңістігін пайдалануға берілген өтінім) қабылдауы, алынған деректерді әуе кеңістігін пайдалану жоспарларына енгізуі - әуе кеңістігін пайдалануды рұқсат ету болып табылады, олар әуе қозғалысына қызмет көрсету органдарына, (әуе қозғалысын басқару органдарына) оларға қатысты бөлігінде, Қазақстан Республикасының ӘШҚҚ әскерлерінің органдарына хабарланады.

      95. Әуе кеңістігін пайдалануға рұқсат беру тәртібі:

      1) А, B, С, D және Е сыныптарындағы әуе кеңістігінде ұшуды орындайтын әуе кеңістігін пайдаланушылар үшін (осы Қағидалардың 96-тармағында көрсетілген қызметті қоспағанда);

      2) әуе кеңістігінің сыныбына тәуелсіз "Қазақстан Республикасы әуе кеңістігін пайдалану және авиация саласының қызметі туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 18-бабы 1-тармағының 2) тармақшасына сәйкес қызметті жүзеге асыратын әуе кеңістігін пайдаланушылар үшін белгіленеді.

      Ескерту. 95-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 19.10.2017 № 650 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      96. А, B, С, D және Е сыныптарындағы әуе кеңістігін пайдалануға рұқсат беру тәртібі:

      1) әуе шабуылына тойтарыс беру, әуе кеңістігінде Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасын бұзуды немесе Қазақстан Республикасының аумағына қарулы басып кіруді болғызбау және тоқтату;

      2) табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар кезінде көмек көрсету, ғарыш аппараттары мен олардың экипаждарын іздестіру және эвакуациялау;

      3) әуе кеңістігін пайдалану тәртібінің бұзылуын болғызбау және (немесе) тоқтату жағдайларында қолданылмайды.

      Ескерту. 96-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 19.10.2017 № 650 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      97. Әуе кеңістігін пайдалану жоспарларын жүргізуді ӘҚЖ БО және ӘҚБ БО жүзеге асырады.

      98. ӘҚЖ БО әуе кеңістігін пайдалану жоспарларын мынадай:

      1) әуе кемелері ұшуды әуе қозғалысына қызмет көрсету маршруттары бойынша орындаған жағдайда;

      2) ұшуларды авиациялық жұмыстар аудандарында орындаған жағдайда;

      3) әуе кемелері FRA-да ұшқан кезде жүзеге асырады.

      Ескерту. 98-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 13.04.2023 № 294 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен; өзгеріс енгізілді - ҚР Үкіметінің 09.12.2024 № 1042 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      99. ӘҚБ БО әуе кеңістігін пайдалану жоспарларын жүргізуді мына жағдайларда:

      1) мемлекеттік авиацияның әуе кемелері ұшуды әуе қозғалысына қызмет көрсету маршруттарынан тыс жерде, арнайы аймақтарда және мемлекеттік авиацияның басқа да ұшу аудандарында орындаған жағдайда;

      2) пилотсыз авиациялық жүйелерді, басқарылатын аэростаттарды, дирижабльдерді, планерлерді (дельтапландар мен парапландарды) қолдана отырып ұшуларды орындау кезінде;

      3) әуе кеңістігін пайдалану жөніндегі қызметті Заңның 18-бабы 1-тармағының 2) тармақшасына сәйкес жүзеге асырған жағдайда жүзеге асырады.

      Ескерту. 99-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 13.04.2023 № 294 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      100. Мынадай:

      1) пайдаланушының қолданыстағы сертификаты және оған қоса берілетін арнайы ережелер (авиакомпаниялар үшін) болса;

      2) авиациялық жұмыстарды орындауға арналған қолданыстағы куәлік және оған қоса берілетін арнайы ережелер (авиациялық жұмыстар орындауды жоспарлап отырған пайдаланушылар үшін) болса;

      3) ұшуды орындау құқығына арналған қолданыстағы куәлік және оған қоса берілетін арнайы ережелер (сертификатталған ең жоғарғы ұшу массасы 5700 килограмнан асатын ұшақтарды пайдаланатын жалпы мақсаттағы авиацияны пайдаланушылар үшін) болса, сондай-ақ сертификатталған ең жоғары ұшу массасы бес мың жеті жүз килограмнан аз ұшақтарды және сертификатталған ең жоғары ұшу массасына қарамастан, тікұшақтарды пайдаланатын жалпы мақсаттағы авиацияны пайдаланушылар үшін қолданыстағы ұшуға жарамдылық сертификаты болса;

      4) қолданыстағы ұшуға жарамдылық сертификаты (әуе кемелерінің барлық пайдаланушылары үшін), ал қолданыстағы ұшуға жарамдылық сертификаты жоқ әуе кемелері үшін – азаматтық авиация саласындағы уәкілетті органның арнайы ұшуды орындауға берген рұқсаты болса;

      5) ұсынылған ұшу жоспары осы Қағидада белгіленген нысанға және мазмұнға сәйкес келсе (әуе кемелерінің барлық пайдаланушылары үшін);

      6) алып тасталды - ҚР Үкіметінің 09.12.2024 № 1042 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      7) әуе кемесінің сынақтық ұшуды немесе айналып ұшуды орындауға әзірлігі туралы жөндеу немесе құрастыру кәсіпорнының бірінші басшысының қолы қойылған анықтамасы болса;

      8) апатқа ұшырау немесе ұшыраған жағдайдағы әуе кемелерінің жолаушылары мен экипаждарын іздеу және құтқару мақсаттарынан басқа аэронавигациялық қызмет көрсетушімен жасалған шарттарға сәйкес ұшуды іздестіру-құтқарумен қамтамасыз ету жөніндегі кезекшілікке жұмылдырылған (мәлімделген) әуе кемелері үшін – жауапкершілік ауданын іргелес іздестіру және құтқару аудандарының кезекші іздестіру-құтқару әуе кемелерінің бүркемелеуі шартымен ұшу жоспарында осы Қағидаға 4-қосымшаға сәйкес HUM, HOSP, MEDEVAC, SAR, FFR, 04 шартты белгілері, "ОК" және "ПК" литерлері бар мақсаттарға сәйкес келетін ұшу мақсаттары мен литерлерінің атауы көрсетілген кезде ұшуларды орындау үшін пайдалануға жол беріледі.

      Азаматтық авиация саласындағы уәкілетті ұйым пайдаланушының берілген сертификаттарының, авиациялық жұмыстарды орындауға арналған куәліктердің, ұшуды орындауға құқық беретін куәліктердің және ұшуға жарамдылық сертификаттарының көшірмелерін дереу ӘҚЖ БО-ға ұсынады.

      Ескерту. 100-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 10.08.2023 № 664 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен; өзгеріс енгізілді - ҚР Үкіметінің 09.12.2024 № 1042 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      101. ӘҚБ БО әуе кеңістігін пайдаланушыдан алған ұшу жоспарын (әуе кеңістігін пайдалануға берілген өтінімді), ұсынылған ұшу жоспары осы Қағиадада белгіленген нысан мен мазмұнға сәйкес келген жағдайда, әуе кеңістігін пайдалану жоспарына енгізеді.

      102. ӘКЖ БО әуе кеңістігінің шетелдік пайдаланушысынан алған ұшу жоспарын, ұсынылған ұшу жоспары осы Қағидада белгіленген нысан мен мазмұнға сәйкес келген жағдайда және осы Қағиданың 7-тарауына сәйкес шетелдік әуе кемелерінің халықаралық ұшуларды орындауына берілетін рұқсат болған жағдайда, әуе кеңістігін пайдалану жоспарына енгізеді.

      103. Ұшу жоспарлары, алдын ала ұсынылған ұшу жоспарлары және әуе кеңістігін пайдалануға берілген өтінімдер осы Қағидада белгіленген талаптарға сәйкес келмеген жағдайда және Қағидада белгіленген мерзімдер сақталмай берілген жағдайда әуе кеңістігін пайдалану жоспарына енгізуге жатпайды. Бұл жағдайда, ӘҚЖ БО (ӘҚБ БО) ұшу жоспарының бекітілмегендігі туралы хабарламаны осы Қағиданың 3-қосымшасында белгіленген нысанда, мекен-жайларға және мерзімдерде жібереді.

      104. Әуе кеңістігін пайдалану туралы шешім қабылдаған мемлекеттік органдар, осы Қағиданың 96-тармағында көрсетілген жағдайларда, бұл туралы дереу ӘҚЖ БО мен ӘҚБ БО-ға хабарлайды.

      105. Диспетчерлік рұқсатты ӘҚҚ (ӘҚБ) органдары әуе кеңістігін пайдалану жоспарында көрсетілген алдағы ұшу туралы ақпарат негізінде немесе осы Қағиданың 96-тармағында көрсетілген жағдайларда, әуе кемесі командирінің сұрауы негізінде береді.

      106. Әуе кеңiстiгiн пайдаланудың хабарламалық тәртiбi деп әуе кеңiстiгiн пайдаланушыларға ұшуды бақыланбайтын әуе кеңістігінде диспетчерлiк қызмет көрсетусіз орындауға мүмкiндiк беру түсiндiріледi.

      Ескерту. 106-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 30.12.2013 № 1429 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi).

      107. Әуе кеңістігін пайдаланудың хабарламалық тәртібі G сыныбындағы әуе кеңістігінде белгіленеді.

      G сыныбындағы әуе кеңістігінде ұшатын әуе кеңістігін пайдаланушылар тиісті ӘҚК (ӘҚБ) органдарына өзінің қызметі туралы ұшу жоспарын ұсыну жолымен ұшу басталғанға дейін кем дегенде бір сағат бұрын хабарлайды.

      Ұшу-ақпараттық қызмет көрсету әуе кемесін пайдаланушының сұрау салуы бойынша ұсынылады.

      108. G сыныбындағы әуе кеңістігінде ұшуды орындар алдында әуе кеңістігін пайдаланушыларда, Қазақстан Республикасының әуе кеңістігін пайдалану және авиация қызметі туралы Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес, ұшуды орындау қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін қажет аэроанавигациялық және метеорологиялық ақпараттары болады.

      109. G сыныбындағы әуе кеңістігінде ұшу кезінде әуе кемесінің командирі өзі басқарып келе жатқан әуе кемесінің басқа әуе кемелерімен және ауадағы басқа да материалдық объектілері мен, сондай-ақ жер бетіндегі (су бетіндегі) кедергілері мен соқтығыспауын қамтамасыз етеді.

7. Шетелдік әуе кемелерінің халықаралық ұшуды орындауына рұқсат ету

      110. Шет мемлекеттердің әуе кемелерінің Қазақстан Республикасының әуе кеңістігінде ұшуы:

      1) Қазақстан Республикасы қатысушысы болып табылатын халықаралық шарттардың;

      2) Қазақстан Республикасының әуеайлақтарына қонбай не қона отырып, Қазақстан Республикасының аумағы арқылы коммерциялық емес мақсаттарда халықаралық тұрақты ұшуды орындауға арналған рұқсаттардың;

      3) халықаралық тұрақты емес (біржолғы) ұшуды орындауға арналған рұқсаттардың;

      4) біржолғы ұшуды орындауға берілетін арнайы (дипломатиялық) рұқсаттардың негізінде жүзеге асырылады.

      111. Қазақстан Республикасының әуеайлақтарында қонбай не қона отырып, Қазақстан Республикасының аумағы арқылы коммерциялық емес мақсаттарда халықаралық тұрақты ұшуды орындауға рұқсаттарды, азаматтық авиация саласындағы уәкілетті орган бекіткен Қазақстан Республикасының ішкі және халықаралық авиамаршруттарындағы тұрақты рейстердің кестесін бекіту нұсқаулығына сәйкес азаматтық авиация саласындағы уәкілетті орган береді.

      112. Қазақстан Республикасы Сыртқы істер министрлігі:

      1) мемлекеттік және эксперименттік әуе кемелерінің;

      2) осы Қағиданың 113-тармағында аталған шет мемлекеттердің лауазымды адамдарын тасымалдайтын азаматтық әуе кемелерінің;

      3) шет мемлекеттердің әскери құралымдарын, қару-жарақтары мен әскери техникасын, сондай-ақ қос мақсатта пайдаланылатын өнімдерін тасымалдау үшін әуе кемелерінің біржолғы ұшуын орындауға арналған арнайы (дипломатиялық) рұқсаттарды береді.

      113. Осы Қағиданың 112-тармағының 2) тармақшасында аталған шет мемлекеттердің лауазымды адамдары:

      1) Мемлекет басшылары;

      2) Үкімет басшылары;

      3) Парламент палаталарының спикерлері;

      4) Мемлекет хатшылары;

      5) Үкімет басшыларының орынбасарлары;

      6) министрлер;

      7) Мемлекет басшылары мен Үкімет басшыларының арнайы өкілдері;

      8) халықаралық ұйымдар басшылары;

      9) Қазақстан Республикасы Президентінің жеке қонақтары;

      10) корольдік отбасылар мүшелері;

      11) Қазақстан Республикасы Президентінің немесе Премьер-министрінің шақыруы (алдын ала уағдаласуы) бойынша Қазақстанға келетін шет мемлекеттердің үкімет комиссиялары;

      12) Қазақстан Республикасы Сыртқы істер министрлігі анықтайтын өзге де адамдар.

      114. Шет мемлекеттердің әскери құралымдарын, қару-жарақтары мен әскери техникасын, сондай-ақ қосарлы мақсатта пайдаланылатын өнімдерін тасымалдау үшін әуе кемесінің бір жолғы ұшуын орындауға арналған арнайы (дипломатиялық) рұқсаттарды мемлекеттік авиация саласындағы уәкілетті органмен және азаматтық авиация саласындағы уәкілетті органмен алдын ала келісе отырып, Қазақстан Республикасы Сыртқы істер министрлігі береді.

      Осы ұшуды азаматтық әуе кемесі орындаған жағдайда, Қазақстан Республикасы Сыртқы істер министрлігі Қазақстан Республикасының Ұлттық қауіпсіздік комитетін хабардар етеді.

      115. Біржолғы ұшуды орындауға арналған арнайы (дипломатиялық.) рұқсатты алу үшін Қазақстан Республикасы Сыртқы істер министрлігінің атына дипломатиялық өкілдіктер және шет мемлекеттердің консулдық мекемелері, шет мемлекеттердің сыртқы саяси ведомстволары, шетел мекемелері немесе Қазақстан Республикасының мемлекеттік органдары ресми сұрау салу жолдайды, онда төмендегідей ақпарат қамтылған:

      1) пайдаланушының толық атауы, пошталық мекенжайы;

      2) рейстің ИКАО коды мен нөмірі;

      3) әуе кемесінің үлгісі, тіркеу нөмірі, МТОW, радио арқылы шақыру белгісі;

      4) әуе кемесі тіркелген мемлекет;

      5) ұшу мақсаты, жолаушылар мен жүктің болуы;

      6) навигациялық және байланысу жабдықтарының үлгісі;

      7) бортта қару-жарақтың, оқ-дәрілердің, фотоаппаратураның болуы;

      8) жолаушыларды/жүкті жөнелту және жеткізу орны мен аралық қону орны;

      9) ұшу маршрутындағы әуе авиатрассалары, Қазақстан Республикасының әуе кеңістігіне кіру/шығу нүктелері көрсетілген, әуе кемесі қозғалысының күні, толық авиамаршруты мен кестесі (UТС);

      10) жүкті жөнелтуші, жүкті қабылдаушы (толық атауы, мекен жайы, телефоны, факсы).

      Бір-бірімен байланысты біржолғы ұшулар сериясын орындауға берілетін арнайы (дипломатиялық) рұқсат күнтізбелік 30 күннен аспайтын мерзімге беріледі.

      116. Қазақстан Республикасы Сыртқы істер министрлігі осы Қағиданың 112-тармағының 1), 2) тармақшаларында көрсетілген әуе кемелерінің біржолғы ұшуларды орындауын алдын ала келісу үшін сұратуды мемлекеттік авиация саласындағы уәкілетті органға және азаматтық авиация саласындағы уәкілетті органға жібереді.

      117. Авиация салаларындағы уәкілетті органдар біржолғы ұшуды орындауға келісім беру (келісім бермеу) туралы жауапты Қазақстан Республикасы Сыртқы істер министрлігіне жолдайды. Азаматтық немесе мемлекеттік авиация саласындағы уәкілетті орган біржолғы ұшуды орындауға келісім бермеген жағдайда, осы орган дәлелді бас тарту ұсынады.

      118. Авиация салаларындағы уәкілетті органдардың біржолғы ұшуды орындауға берген келісімі (келіспеушілігі) негізінде Қазақстан Республикасы Сыртқы істер министрлігі:

      1) арнайы (дипломатиялық) рұқсат береді;

      2) арнайы (дипломатиялық) рұқсатты беруден бас тартқандығы туралы хабарлайды.

      119. "Қазақстан Республикасының әуе кеңістігін пайдалану және авиация қызметі туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 40-бабының 5-тармағында көзделген ережелер арнайы (дипломатиялық) рұқсатты беруден бас тартуға негіз болады.

      Осы Қағиданың 115-тармағында көзделген ақпарат толық болмаған, жағдайда сұрау салулар қаралмастан кері қайтарылады.

      120. Қазақстан Республикасы Сыртқы істер министрлігі Қазақстан Республикасының әуе кеңістігінде біржолғы ұшуларды орындауға берілетін арнайы (дипломатиялық) рұқсаттар тізілімін жүргізеді.

      121. Азаматтық әуе кемелерінің халықаралық тұрақты емес (біржолғы) ұшуларын орындауға арналған рұқсаттарды осы Қағиданың 112-тармағындағы ережелерді ескере отырып, және азаматтық авиация саласындағы уәкілетті орган басшысының бұйрығымен бекітілген Халықаралық тұрақты емес ұшуды орындауға рұқсаттар берудің және рұқсаттар беруден бас тартуға арналған негіздердің қағидасына сәйкес азаматтық авиация саласындағы уәкілетті орган береді.

      122. Тиісті органдардың біржолғы халықаралық ұшуларды орындауға берген рұқсаттары немесе олар жойған рұқсаттар туралы ақпарат дереу ӘҚЖ БО-га және ӘҚБ БО-ға жеткізіледі.

8. Әуе қозғалысын ұйымдастыру және қызмет көрсету (әуе қозғалысын басқару)

      123. Әуе қозғалысын ұйымдастыруға мыналар кіреді:

      1) әуе қозғалысына қызмет көрсету (әуе қозғалысын басқару);

      2) әуе қозғалысының ағындарын ұйымдастыру;

      3) әуе кеңістігін ұйымдастыру.

      Әуе қозғалысына қызмет көрсетуді (әуе қозғалысын басқаруды) ӘҚҚ (ӘҚБ) органдары жүзеге асырады.

      124. Әуе қозғалысына қызмет көрсетуге мыналар кіреді:

      1) әуе қозғалысына диспетчерлік қызмет көрсету;

      2) әуе қозғалысына ұшу-ақпараттық қызмет көрсету;

      3) авариялық хабар беру.

      125. Әуе қозғалысын басқару құрамына мыналар кіретін кешенді үдеріс болып табылады:

      1) ұшуды жоспарлау;

      2) ұшуды үйлестіру;

      3) ұшуды қамтамасыз ету;

      4) әуе кемелерінің қозғалысын әуеде және жерде тікелей басқару;

      5) ұшудың белгіленген режимінің және әуе кеңістігін пайдалану тәртібінің сақталуын бақылау.

      Әуе кемелерінің қозғалысын жерде және әуеде тікелей басқаруға мыналар жатады:

      1) әуеайлақ аудандарында (қону алаңдарында) мемлекеттік авиация әуе кемелерінің ұшуын жерде және әуеде басқару басшылығы (басқару);

      2) дүлей және өзге де зілзалалар болған аудандарда, іздестіру-құтқару жұмыстарын жүргізу аудандарында, мемлекеттік авиацияның әуе трассаларынан тыс маршрут бойынша ұшуларды орындау кезіндегі әуе қозғалысын тікелей басқару әуе трассалары бойынша ӘҚҚ органдарымен келісу арқылы жүзеге асырылады (осы Қағидалардың 129-5-тармағын есепке ала отырып);

      3) әуе шабуылына тойтарсыс беру, әуе кеңістігінде Қазақстан Республикасы Мемлекеттік шекарасын бұзуды, әуе кеңістігін пайдалану тәртібінің бұзылуын болғызбау және тоқтату, Қазақстан Республикасының егемендігіне, аумақтық тұтастығына және қауіпсіздігіне қарсы күш қолдану қатерін жою барысында авиацияны әскери басқару;

      4) мемлекеттік авиацияның арнайы бөлінген аймақтарда, полигондарда, десанттау алаңдарында жауынгерлік пайдалану міндеттерін және арнайы міндеттерді орындау барысындағы әскери басқаруы.

      Ескерту. 125-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Үкіметінің 19.10.2017 № 650 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      126. Әуе қозғалысына диспетчерлік қызмет көрсетуге мыналар кіреді:

      1) аудандық диспетчерлік қызмет көрсету;

      2) қонуға жақында диспетчерлік қызмет көрсету;

      3) әуеайлақтың диспетчерлік қызмет көрсету.

      127. Әуе қозғалысының ағындарын ұйымдастыруды ӘҚҚ (ӘҚБ) органдарының өткізу қабілеті үстіндегі әуе қозғалысы қажеттіліктерін арттыруды реттеу үшін ӘҚЖ БО мен ӘҚБ БО жүзеге асырады.

      Әуе қозғалысының ағындарын ұйымдастыру әуе кеңістігін пайдалануды жоспарлаудың барлық кезеңдерінде қамтамасыз етіледі.

      128. Әуе кеңістігін ұйымдастыруды әуе қозғалысына қызмет көрсетуді (басқаруды) қамтамасыз ету және әуе қозғалысының ағындарын ұйымдастыру мақсатында ӘҚҚ (ӘҚБ) органдары жүзеге асырады.

      129. Әуе қозғалысын ұйымдастыру және қызмет көрсету Қазақстан Республикасының әуе кеңістігін пайдалану және авиация қызметі туралы Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады.

8-1. ӘҚҚ және ӘҚБ органдары арасындағы іс-қимылдарды үйлестіру

      Ескерту. Қағидалар 8-1-бөліммен толықтырылды - ҚР Үкіметінің 19.10.2017 № 650 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      129-1. ӘҚҚ және ӘҚБ органдары арасындағы әуе кемесінің ұшуына қатысты іс-қимылдарды үйлестіру әуе кеңістігін пайдалануды алдын ала, тәуліктік, ағымдағы жоспарлау кезінде, сондай-ақ әуе қозғалысына қызмет көрсету (әуе қозғалысын басқару) кезінде жүзеге асырылады.

      129-2. Әуе қозғалысы екі түрге бөлінеді:

      жалпы әуе қозғалысы;

      операциялық әуе қозғалысы.

      129-3. Жалпы әуе қозғалысы мемлекеттік авиацияның арнайы белгіленген ұшу аймағын қоспағанда, Қазақстан Республикасының бүкіл әуе кеңістігіндегі барлық авиация саласы түрінің әуе кемелері қозғалысын білдіреді. Жалпы әуе қозғалысының әуе кемелері үшін әуе қозғалысына қызмет көрсетудің барлық түрі ӘҚҚ органының құзыретіне жатады.

      129-4. Жалпы әуе қозғалысына қатысатын әуе кемелерінің барлық ұшуы азаматтық авиация саласындағы уәкілетті орган бекітетін Әуе қозғалысын ұйымдастыру және қызмет көрсету жөніндегі нұсқаулыққа және азаматтық авиация саласындағы уәкілетті орган бекітетін Қазақстан Республикасының азаматтық авиациясында ұшуды жүргізу қағидаларына сәйкес жүзеге асырылады.

      129-5. Операциялық әуе қозғалысы сынаудан өткізу үшін ұшыруды, әуеде отын толтыруды, кіші және шекті кіші биіктікте ұшуды, зымыран ұшыруды, әуеде атуды, маневр жасау тәсілдерін және басқа да арнайы ұшуды меңгеруді, әуе кемелерінің экипаждары жалпы әуе қозғалысы үшін белгіленген талаптардың орындалуын қамтамасыз ете алмаған жағдайда, орындау үшін арнайы белгіленген аймақтарда (маршруттарда) мемлекеттік авиация саласының ұшуын білдіреді.

      Операциялық әуе қозғалысын басқару ӘҚБ органының немесе мемлекеттік авиация саласындағы уәкілетті орган бекітетін Қазақстан Республикасының мемлекеттік авиациясында ұшуды жүргізу қағидаларына сәйкес ұйымдастырылатын авиациялық әскери бөлімнен ұшуларға жетекшілік ететін топтың құзыретіне жатады.

      Нақты мемлекеттік авиация саласы әуе кемесінің ұшуын операциялық әуе қозғалысына жатқызу туралы шешімді ӘҚБ БО немесе ӘҚБ орталығы басқару пункттерін белгілеу (тағайындау), уақытша режимді немесе әуе кеңістігін пайдалануда қысқа мерзімді шектеулерді енгізу жолымен қабылдайды.

      129-6. Операциялық әуе қозғалысы кезінде әуе кемелерінің ұшуы мемлекеттік авиация саласының уәкілетті органының шешімімен бекітілген Қазақстан Республикасының мемлекеттік авиация саласындағы ұшуларды жүргізу қағидаларына және Әуе қозғалысын басқару жөніндегі нұсқаулыққа сәйкес жүзеге асырылады.

      129-7. Азаматтық және мемлекеттік авиация бірге орналасқан әуеайлақтардың аудандарында бір уақытта аралас жалпы және операциялық әуе қозғалысын жүзеге асыруға байланысты әуе қозғалысына қызмет көрсету (әуе қозғалысын басқару) ерекшелігі азаматтық авиация саласындағы уәкілетті орган және мемлекеттік авиация саласындағы уәкілетті орган бекітетін Қазақстан Республикасының азаматтық және мемлекеттік авиациясының бірлесіп орналастыру әуеайлақтарын пайдалану қағидаларына сәйкес айқындалады.

      129-8. Мемлекеттік авиация әуе кемесінің бортында авариялық жағдай туындаған және азаматтық авиация әуеайлағына қону қажет болған жағдайда осы әуеайлақтың әуе қозғалысына қызмет көрсету органы экипажға ұшу-қону жолағының жұмыс шегіне (сынап бағанасының миллиметрі) қатысты атмосфералық қысымды және басқа да қажетті ақпаратты сұрау салу бойынша береді.

      129-9. Іргелес ӘҚҚ органдары және ӘҚБ орталықтары арасында осы органдардың басшылары бекітетін өзара іс-қимыл жөніндегі нұсқаулыққа сәйкес әуе кемелерінің ұшуын қауіпсіз және кедергісіз жүргізуге қатысты ақпарат алмасу жүргізіледі.

      Өзара іс-қимыл жөніндегі нұсқаулық:

      1) әуе кеңістігі құрылымының осы өзгерісі кезінде ұшу қауіпсіздігіне бағалау жүргізуді ескере отырып, ұшу қауіпсіздігіне қатер төндіретін қызмет үшін (полигон, атыс алаңы, оқу орталығы, карьер, кен орны, кеніш, қима, аэрологиялық станция) жаңадан енгізілетін ұшуға шектеу қойылған аймақтарды ӘҚҚ органының келісуі кезіндегі іс-қимылдардың сипаттамасын;

      2) ӘҚБ БО басшысы бекіткен қысқа мерзімді шектеулерді және уақытша режимдерді әзірлеу мен белгілеу жөніндегі әдістемеге сәйкес есептелген қызметтің әрбір түрі (полигон, атыс орны, оқу орталығы, карьер, кен орны, кеніш, қима, аэрологиялық станция) үшін ӘҚБ орталығы жоспарлаған шектеулерді;

      3) операциялық әуе қозғалысында әуе кемелерінің ұшуы үшін қысқа мерзімді шектеулерді енгізу кезіндегі іс-қимылдардың сипаттамасын қамтиды.

      Операциялық әуе қозғалысындағы әуе кемесінің ұшу маршруты бойынша қысқа мерзімді шектеу ӘҚБ орталықтарының екі және одан да көп жауапкершілік ауданын қозғаса, шектеу ӘҚБ орталықтарымен және ӘҚҚ органдарымен келісілген өзара іс-қимыл негізінде азаматтық-әскери үйлестірудің тұрақты жұмыс істейтін тобымен келісіледі.

      Ескерту. 129-9-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 31.12.2021 № 994 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

8-2. Ұшуды орындау және әуе қозғалысына қызмет көрсету (әуе қозғалысын басқару) мақсаты үшін өлшем бірліктері

      Ескерту. Қағидалар 8-2-бөліммен толықтырылды - ҚР Үкіметінің 19.10.2017 № 650 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      129-10. Мемлекеттік авиацияда координаталардың, биіктіктердің, гравиметрлік және спутниктік өлшемдердің (1942 жылғы координаталар жүйесі) бірыңғай жүйесі белгіленген. Координатаның бастауы – Пулков обсерваториясы Дөңгелек залының орталығы және биіктіктердің бастапқы деңгейі – Ресей Федерациясының аумағында орналасқан Балтық теңізіндегі Кронштадт футштогының нөлдік мәні.

      129-11. "Қазақстан Республикасының азаматтық авиациясына дүниежүзілік геодезиялық координаталар жүйесін – 1984 (WGS-84) енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2010 жылғы 5 мамырдағы № 376 қаулысына сәйкес Қазақстан Республикасының әуе кеңістігінде ұшуды орындау және әуе қозғалысына қызмет көрсету мақсаты үшін азаматтық авиацияда 1984 жылғы (WGS-84) дүниежүзілік геодезиялық координаталар жүйесі, тік жазықтықтың есептеу жүйесі ретінде негіз болатын теңіздің орта деңгейі (MSL) қолданылады. Азаматтық авиацияда қолданылатын координаталар, биіктіктер өлшемдерінің гравиметрлік және спутниктік өлшемдердің (1942 жылғы координаталар жүйесі) бірыңғай жүйесі осы Қағидаларға 8-қосымшада келтірілген.

      129-12. Мемлекеттік және азаматтық авиацияда уақытты есептеу жүйесі ретінде Григориан күнтізбесі және Дүниежүзілік үйлестірілген уақыт (UTC) қолданылады.

9. Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасын қиып өту қағидасы

      130. Халықаралық ұшу үшін ашық әуе трассалары бойынша халықаралық ұшуды орындау кезінде Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасынан ұшып өтудің әуе дәлізі әуе қозғалысына қызмет көрсету маршрутының Әуе трассасының Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасы сызығымен қиылысу жеріндегі әуе кеңістігінің бір бөлігі болып табылады.

      131. Әуе кемелерінің Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасын оны халықаралық әуе трассалары қиып өтетін жерлерден тыс жерде ұшып өтуі мемлекеттік авиация саласындағы уәкілетті орган белгілеген арнайы әуе дәлізі бойымен жүзеге асырылады.

      132. Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасын ұшып өтудің әуе дәлізі әуе қозғалысына қызмет көрсету маршруты осінің Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасы сызығымен қиылысу нүктесінің географиялық координаттарымен белгіленеді.

      133. "Қазақстан Республикасының әуе кеңістігін пайдалану және авиация қызметі туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 40-бабына сәйкес және осы Қағиданың 7-тарауында белгіленген тәртіппен халықаралық ұшуды орындауға берілген рұқсат - шетелдік әуе кемелерінің Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасын қиып өтуінің негізі болып табылады.

      Мұндай рұқсат болмаған жағдайда Қазақстан Республикасының әуе кеңістігіне кіруге көрсетілген рұқсатты алуға мүмкіндік бермейтін барлық мәселелер шешілгенге дейін рұқсат етілмейді.

      134.  Қазақстан Республикасының және шектес мемлекеттің ӘҚҚ органдары арасында Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасын кесіп өту шарттарын келісу белгіленген байланыс арналары арқылы жүзеге асырылады.

      Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасын кесіп өту шарттары әуе кемесінің экипажына хабарланады.

      Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасын кесіп өту шарттарын алған әуе кемесінің экипажы ӘҚҚ органына Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасын кесіп өтудің нақты уақытын және ұшу эшелонын (биіктігін) хабарлайды.

      Ескерту. 134-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 19.10.2017 № 650 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      135. ӘҚҚ органы шектес аумақ жағынан Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасын кесіп өткенге дейін 10 минут бұрын әуе қорғаныс әскері органына рейс нөмірін (шақыратын), ұшу эшелонын (биіктігін) және Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасын кесіп өтудің есептік уақытын хабарлайды. Әуе кемесі шектес аумақта Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасына тікелей жақын орналасқан әуеайлақтан ұшып шыққан жағдайда, ақпарат әуе кемесінің ұшып шығуы туралы хабар алғаннан кейін оның Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасын кесіп өтуіне дейін беріледі.

      Ескерту. 135-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 19.10.2017 № 650 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      135-1. Әуе қорғаныс әскерлері органдары мен ӘҚҚ органдары арасындағы іс-қимылды үйлестіруді қамтамасыз ету үшін көрсетілген органдардың басшылары өзара іс-қимыл жасау жөніндегі нұсқаулықты бекітеді.

      Ескерту. Қағидалар 135-1-тармақпен толықтырылды - ҚР Үкіметінің 19.10.2017 № 650 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      136. Егер халықаралық шарттарда (келісімдерде) өзгеше көзделмесе және ӘҚҚ (ӘҚБ) органдарынан басқа нұсқаулар берілмесе, Қазақстан Республикасында және шекаралас мемлекетте қабылданған эшелондау жүйелерінде айырмашылықтар болған жағдайда, эшелонды ауыстыру Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасын қиып өткенге 30 километр қалғанда аяқталуы тиіс.

      137. Егер халықаралық ұшуды орындайтын әуе кемесі Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасын қиып өткеннен кейін ұшуды жалғастыра алмаса және әуе кемесінің экипажы ұшып шығу әуеайлағына қарай қайта ұшу туралы шешім қабылдаса, онда Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасын кері маршрутта қиып өту әуе қозғалысына қызмет көрсетудің немесе ұшудың сол маршруты бойынша орындалады. ӘҚҚ (ӘҚБ) органы әуе кемесінің экипажына ұшуды орындау және Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасын қиып өту талаптарын хабарлап, бұл туралы ӘШҚҚ органын ақпараттандырады.

      138. Радио байланысы әуе кемесінің экипажы Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасын қиып өту талаптарын алғаннан кейін, ұшып келе жатқан кезде істен шыққан жағдайлардан басқа жағдайларда, Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасын радиобайланысы жоқ әуе кемесімен қиып өтуге тыйым салынады. Егер әуе кемесінің экипажы ұшып шығу әуеайлағына қарай қайта ұшу туралы шешім қабылдаса, онда Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасын кері маршрутта қиып өту, ілеспе эшелонды иеленіп, әуе қозғалысына қызмет көрсетудің, ұшудың сол маршруты бойынша орындалады.

      139. Дүлей апаттар, апаттар, авариялар жағдайында, әуе кемесіндегі авариялық жағдайларда және адамдардың өміріне немесе денсаулығына қауіп төндіретін басқа да жағдайларда әуе кемелерінің Қазақстан Республикасының әуе кеңістігіне мәжбүрлі түрде ұшып кіруі Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасын қиып өту қағидасын бұзу болып табылмайды.

      140. Әуе кемесінің экипажы Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасын мәжбүрлі түрде қиып өткен жағдайда бұл туралы дереу тиісті ӘҚҚ (ӘҚБ) органына хабарлап, әрі қарай осы органның берген нұсқауы немесе (ӘҚБ) органына хабарлап, әрі қарай осы органның берген нұсқауы немесе Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің осындай қиып өту фактісін анықтау үшін көкке көтерілген әуе кемесінің кезекші командирінің нұсқаулары бойынша әрекет етеді. ӘҚҚ (ӘҚБ) органы Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасын мәжбүрлі қиып өту туралы ӘШҚҚ органына хабарлайды.

      141. Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасын белгіленген ережелерді бұзып қиып өткен әуе кемелері, "Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасы туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес, Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасын бұзушылар болып танылады.

9-1. Аса маңызды ұшуды орындау үшін әуе кеңістігін пайдалану ерекшелігі

      Ескерту. Қағидалар 9-1-бөліммен толықтырылды - ҚР Үкіметінің 19.10.2017 № 650 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      141-1. Аса маңызды ұшу А, B, C және D сыныптарындағы тұрақты белгіленген бақыланатын әуе кеңістігінде көрсетілген сыныптар үшін белгіленген талаптарға сәйкес орындалады.

      Барлық басқа жағдайларда аса маңызды ұшу орындалатын маршруттың айналасындағы әуе кеңістігі А, B, C немесе D сыныптарындағы уақытша бақыланатын әуе кеңістігі ретінде белгіленеді. Уақытша әуе кеңістігінің сыныбын осы Қағидалардың 141-2-тармағында көрсетілген ӘҚҚ органы ұшудың аса маңызды (АҰҚ және АҰҚ) түріне және осы ауданда әуе қозғалысының қарқындылығына негізделіп айқындайды.

      141-2. Уақытша бақыланатын әуе кеңістігіндегі әуе қозғалысына қызмет көрсету үшін жауапты ӘҚҚ (ӘҚБ) органы уақытша бақыланатын әуе кеңістігінің белгіленген жоғарғы шекарасының үстінде әуе қозғалысына тұрақты қызмет көрсетуді (әуе қозғалысын басқаруды) жүзеге асыратын орган (органдар) болып табылады.

      Бақыланбайтын әуеайлақтарда уақытша диспетчерлік аймақтарды және уақытша әуеайлақтық диспетчерлік пункттерді аэронавигациялық қызмет көрсетуші енгізуі мүмкін.

      Уақытша бақыланатын әуе кеңістігін енгізу туралы ақпарат оның құрылымы мен қолданылатын әуе кеңістігінің сыныбы көрсетіле отырып, әуе кеңістігін пайдаланушыларға NOTAM түрінде жеткізіледі, сондай-ақ ақпараттық ресурстарда (веб-сайтта) орналастырылады.

      141-3. Уақытша бақыланатын әуе кеңістігі мыналарды қамтиды:

      1) уақытша диспетчерлік аймақ. Уақытша диспетчерлік аймақтар тұрақты жұмыс істейтін диспетчерлік аймақтары жоқ, аса маңызды ұшуға шығатын және межелі әуеайлақтар аймағында орнатылады. Аса маңызды ұшуға арналған диспетчерлік аймақ әуеайлақтың бақыланатын нүктесінен 20 километрге дейінгі радиуспен және биіктігі бойынша жер (су) бетінен әуе кемесінің типі мен әуеайлақ айналасындағы әуе кеңістігінің құрылымына байланысты әрбір аса маңызды ұшу үшін тағайындалған ұшу эшелонына дейін орнатылады. Уақытша диспетчерлік аймақ мына кезеңге белгіленеді:

      ұшып шығатын әуе кемелері үшін – әуе кемесінің ұшып шығуының күтілетін уақытына дейін 20 минут және әуе кемесінің ұшып шығуының күтілетін уақытынан кейін 20 минутқа дейін;

      ұшып келетін әуе кемелері үшін – әуе кемесі қонуының күтілетін уақытына дейін 20 минут және әуе кемесі қонуының күтілетін уақытынан кейін 20 минутқа дейін.

      Уақытша диспетчерлік аймақ әрекетінің уақытын ұзартуды азаматтық (мемлекеттік) әуеайлақтарда аса маңызды ұшуды орындайтын әуе кемесінің ұшып шығу (ұшып келу) уақытының кідіруіне байланысты ӘҚҚ (ӘҚБ) органдары белгілейді;

      2) уақытша диспетчерлік аудан.Уақытша диспетчерлік аудан бақыланбайтын әуе кеңістігінде аса маңызды ұшуды орындау кезеңінде оның маршрутының бойында орнатылады.Уақытша диспетчерлік ауданның өлшемі аса маңызды ұшуды қауіпсіз орындауды қамтамасыз ету үшін енгізілетін ӘКП уақытша режимінің өлшемдерімен, ол басқа жағдайларда – ені бойынша АМҰ жол желісі осінен ені және биіктігі бойынша жер (су) бетінен және тұрақты әрекет ететін диспетчерлік ауданның төменгі шекарасына дейін кемінде 20 километр болып белгіленеді.

10. Әуе кеңістігін пайдалануға тыйым салу немесе шектеу

      142. Екі немесе одан көп әуе кеңістігін пайдаланушыда әуе кеңістігін пайдалану қажеттілігі бір мезгілде туындаған жағдайда, әуе кеңістігін пайдаланудың уақытша режимдерін немесе қысқа мерзімді шектеулерді енгізу жолымен жүзеге асырылатын әуе кеңістігін пайдаланудағы мемлекеттік басымдықтарға сәйкес Қазақстан Республикасы әуе кеңістігінің белгілі аудандарына шектеу қойылады.

      143. ӘҚБ БО Қазақстан Республикасы әуе кеңістігінің шегінде, сондай-ақ Қазақстан Республикасы ӘҚҚ немесе ӘҚБ органдарының жауапкершілік аймақтарындағы теңіздердің іргелес акваторияларының үстінен:

      1) Қазақстан Республикасының Президентін немесе шет мемлекеттердің басшыларын тасымалдау бойынша аса маңызды ұшуларды орындайтын әуе кемелерінің ұшуын қамтамасыз етуге арналған Қазақстан Республикасының әуе трассаларында, маршруттарында және аймақтарында;

      2) оқу-жаттығулар (атыстардың барлық түрлері), әуе шерулері (көрсету және демонстрациялық ұшулары, оның ішінде парашютпен жаппай секіру), ғарыш объектілерін ұшыру және қондыру, авиациялық және зымыран техникасын сынау, әуе кемелерін (топтарды) көлденең және тік жазықтықта маневрлеу арқылы ұшу, сондай-ақ ұшу қауіпсіздігіне қатер төндіруі мүмкін басқа да қызмет аудандарында;

      3) сынақтық (зерттеу) ұшу, рекорд орнатуға арналған ұшу, зымырандарды практикалық түрде жіберуді орындау, сондай-ақ пилотсыз авиациялық жүйелерді қолдана отырып, сынақтық (демонстрациялық) ұшу маршруттарында;

      4) халықаралық келісімде айқындалған, берілген әуе кеңістігінде әуе кеңістігін пайдаланудың уақытша режимін белгілейді және NOTAM хабарлама арқылы әуе кеңістігін пайдаланушыларға жеткізіледі;

      NOTAM хабарламасын шығаруға өтінім әуе кеңістігін пайдаланудың уақытша режимін енгізу мақсатында осы тармақтың 1) тармақшасын қоспағанда, осы Қағидаларға 3-қосымшада көзделген әуе кемелерінің қозғалысы және әуе кеңістігін пайдалануға байланысты қызметті жүргізу туралы хабар түрлеріне сәйкес осындай қызмет басталғанға дейін 7 тәуліктен кешіктірілмей NOTAM-офиске жіберіледі.

      Ескерту. 143-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 13.04.2023 № 294 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      144. Қазақстан Республикасы аумағының үстінен, сондай-ақ Қазақстан Республикасының ӘҚҚ немесе ӘҚБ органдарының жауапкершілік аймақтарындағы теңіздердің іргелес акваторияларының үстінен қысқа мерзімді шектеулерді ӘҚБ орталықтары өз жауапкершілік аудандарында, оның ішінде Қазақстан Республикасының әуе трассаларында мынадай мақсаттарда:

      1) операциялық әуе қозғалысында ұшу үшін;

      2) ұшу қауіпсіздігіне қатер төндіретін және кенеттен (күтпеген) мәртебесі бар қызметті қамтамасыз ету үшін;

      3) оқу-жаттығулар, атыстардың барлық түрлері, зымырандар жіберу және жарылыс жұмыстары өткізілетін аудандарда;

      4) ӘҚҚ және ӘҚБ органдарымен алдын ала келісілген арнайы аудандарда планерлердің (дельтапландар және парапландардың) ұшуы кезінде;

      5) осы Қағидада анықталған өзге де жағдайларда белгілейді.

      Қысқа мерзімді шектеулер әуе кеңістігін пайдаланушыларға ӘҚҚ органдары арқылы, сондай-ақ осы Қағидаға 3-қосымшада көзделген әуе кемелерінің қозғалысы және әуе кеңістігін пайдалануға байланысты қызметті жүргізу туралы хабар түрлеріне сәйкес NOTAM хабарламасын шығару арқылы жеткізіледі.

      Халықаралық келісімде айқындалған, берілген әуе кеңістігіндегі қысқа мерзімді шектеулер NOTAM хабарламасы арқылы белгіленеді және әуе кеңістігін пайдаланушыларға жеткізіледі.

      Ескерту. 144-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 31.12.2021 № 994 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      144-1. Азаматтық авиация саласындағы уәкілетті орган мемлекеттік авиация саласындағы уәкілетті органмен келісу бойынша қысқа мерзімді шектеулерді енгізуді қоса алғанда, астананың үстіндегі және астана әуежайының үстіндегі әуе кеңістігін пайдалану тәртібін анықтайды.

      Шет мемлекеттердің әскери құралымдарын, қару-жарақ және әскери техникасын тасымалдау үшін ұшуды орындайтын шетелдік әуе кемесінің экипажы немесе ұшу кезінде басып алынған әуе кемесінің астана әуежайында жоспарланбаған және санкцияланбаған қону ниеті кезінде (әуе кемесі бортындағы авариялық жағдайды қоспағанда) ӘҚЖ БО-ның ұсынысы бойынша ӘҚБ орталықтары астана әуежайы әуе кеңістігінің үстінде қысқа мерзімді шектеулерді белгілейді.

      Ескерту. Қағидалар 144-1-тармақпен толықтырылды - ҚР Үкіметінің 30.12.2013 № 1429 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 19.10.2017 № 650 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      145.Уақытша режим белгілеуге ұсынысты әуе кеңістігін пайдаланушылар осы Қағидалардың 143-тармағында белгіленген қызметті жүзеге асыру қажеттілігіне қарай және жарияланған қызметті жүзеге асырудың ауданында екі немесе одан көп мүдделі пайдаланушы өтінім берген жағдайда ӘҚБ БО (ӘҚБ орталықтары) талабы бойынша жібереді.

      Ескерту. 145-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 19.10.2017 № 650 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      146. Қазақстан Республикасының Президенттің немесе шет мемлекеттердің басшыларын тасымалдау бойынша аса маңызды ұшуды орындайтын әуе кемелерінің ұшуын қамтамасыз ету үшін уақытша режимдер белгілеуге арналған ұсынымдарда әуе кеңістігі Аса маңызды ұшуды ұйымдастыру және орындау қағидасында белгіленген нормалар мен мерзімдерге сәйкес сұралады.

      147. Тиісінше 143 және 144-тармақтарда көрсетілген іс-шараларды қамтамасыз ету бойынша уақытша режимдер мен қысқа мерзімді шектеулер:

      1) осы іс-шараларға қатысатын әуе кемелерінің ұшуын қоспағанда, ұшуға және әуе кеңістігін пайдалануға байланысты басқа да қызметке толық тыйым салу;

      2) ұшуға ішінара тыйым салу арқылы белгіленеді, бұл жағдайда Қазақстан Республикасының әуе трассалары учаскелерінің саны шектеулі эшелондарында уақытша режим қолданылатын аудан арқылы әуе кемелерінің ұшуына, әуе кемелерін әуежайларда қабылдауға және шығаруға, сондай-ақ авиациялық жұмыстарды орындауға арналған ұшуға рұқсат етіледі.

      Уақытша режим қолданылатын аудандардың шекаралары әрбір нақты жағдайда әуе кемелерінің ұшуына және әуе кеңістігін пайдалануға байланысты басқа да қызметті жүргізуге ең төменгі шектеулерді белгілеуді ескере отырып, өткізілетін іс-шараның мақсатына және әуедегі жағдайға қарай айқындалады.

      Ескерту. 147-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Үкіметінің 19.10.2017 № 650 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      148. Режим қолданылатын аудан шекарасын анықтаған кезде әуе кемелері экипаждарының тапсырмаларды орындау барысында жіберуі мүмкін ең көп ауытқулар немесе материалдық объект қозғалысының есептелген тракториясынан ең көп ауытқулары ескерілуі тиіс.

      149. Әуе қозғалысының қауіпсіздігі мақсатында соғыс авиациясы ұшақтарының азаматтық авиация әуеайлақтарының аудандары (тораптық диспетчерлік аудандар) арқылы 3300 метр биіктіктен төмен 30 километр радиуста (әуеайлақтың ұшу-қону жолағының шекті деңгейіне қатысты) ұшуы:

      1) әуе кемелерін қабылдауға және шығаруға толық тыйым салумен;

      2) осы Қағидалардың 150-тармағында көзделген жағдайларда әуе кемелерін қабылдауға және шығаруға ішінара шектеумен қамтамасыз етіледі.

      Ескерту. 149-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 19.10.2017 № 650 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      150. Әуе кемелерін қабылдауға және шығаруға жартылай тыйым салу мынадай жағдайларда жүзеге асырылады:

      1) ұшулар бірлесіп орналасқан әуеайлақтардан немесе тораптық диспетчерлік ауданға жататын әуеайлақтардан жүргізіледі және аэронавигациялық ақпарат құжаттарында не қарастырылған әуеайлақ (тораптық диспетчерлік ауданы) ауданында ұшуларды жүргізу жөніндегі нұсқаулықта анықталған сызбаларға сәйкес орындалады;

      2) әуе қозғалысын басқару органы әуе қозғалысына қызмет көрсету органымен келісе отырып, мемлекеттік авиация әуе кемелерінің осы аудандардан ұшып өту талаптарын алдын ала әзірлейді;

      3) әуе кемелерін иеленген әуе кеңістігін қиып өтуге қатысы жоқ әуеайлақтардан қабылдау және шығару жүзеге асырылады.

      Ескерту. 150-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Үкіметінің 19.10.2017 № 650 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      151. Ұшуды қамтамасыз ету үшін уақытша режим және қысқа мерзімді шектеулер қою кезінде әуе кемелері тобының маршруты бойынша осы Қағиданың 152 және 153-тармақтарында белгіленген шектерде көлбеу және тік әуе кеңістігі айқындалады.

      152. Уақытша режим және қысқа мерзімді шектеулер қою кезінде айқындалатын көлбеу әуе кеңістігінің шектері:

      1) аз және шекті аз биіктіктерде - ені 20 километр (бағыт осінің екі жағынан 10 километрден);

      2) орташа биіктіктерде - ені 40 километр (бағыт осінің екі жағынан да 20 километрден);

      3) стратосферада, үлкен биіктіктерде, сондай-ақ жағалау шегі радиолокациядан көрінбейтін теңіз үстінде - ені 50 километр (маршрут осінің екі жағынан да 25 километрден).

      153. Уақытша режим және қысқа мерзімді шектеулер қою кезінде әуе кеңістігін тігінен бөліп көрсету, қойылған тапсырмаларды орындауға және әуе кемелері тобы қозғалысының қауіпсіздігін қамтамасыз етуге қажет ең аз эшелон санымен шектеледі.

      154. Жаттығулар өткізу аудандарында және жекелеген маршруттар бойынша бақылау мақсатында ұшу қауіпсіздігі әуе шабуылына қарсы қорғаныстың кезекші күштері мен құралдарын тексеру үшін олардың ұшып өту жолақтарында режимдер мен қысқа мерзімді шектеулер қоюмен қамтамасыз етіледі.

      Ұстап алушы-ұшақтарға, әуедегі кезекшілік және бақылау мақсатында ұстап алуды орындау кезінде маневрлар аймақтарын ескере отырып, көлбеу және тік жазықтықтарда уақытша режим қолданылатын аудандар шекаралары айқындалады. Эшелондар аудандарында белгіленген биіктікке көтерілу және қонуға төмендеу үшін режим белгіленбейді.

      Бұл ретте әуе қозғалысының қауіпсіздігі истребитель-ұстап алушыларды тікелей басқаруды жүзеге асыратын командалық пункттер қамтамасыз етеді.

      155. Әуе трассалары мен әуеайлақтардың аудандарында (тораптық диспетчерлік аудандар) әуе кемелерінің ұшу қауіпсіздігінің қамтамасыз етілуі ескеріліп, белсенді және бейтарап кедергілерді орнату бағыттарының ауданы мен учаскелері таңдалады.

      Ескерту. 155-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 19.10.2017 № 650 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      156. Уақытша режимді орнатуға ұсыным ӘҚБ БО-ға қызмет басталғанға дейін кемінде 9 тәулік бұрын жіберіледі. Мемлекеттік органдардан немесе ұйымдардан құпия мәліметтері жоқ уақытша режимдерге ұсыныстар құпия емес жеделхаттармен немесе құпия емес поштамен берілуі мүмкін.

      Ескерту. 156-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 31.12.2021 № 994 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      157. Атыс өткізу, зымырандар жіберу, зымыран тасымалдағыштарды жіберу және ғарыш аппараттарын қондыру кезінде уақытша режим қоюға арналған ұсынымда мыналар көрсетіледі:

      1) өткізу күні (негізгі және қосалқы күндер), өткізілетін іс-шара сипаты;

      2) уақытша режимдердің қолданылу аудандарының шекаралары нүктелерінің орындары (географиялық координаттары көрсетілген) және географиялық координаттары немесе тұрақты ғарыш аймақтарының нөмірлері;

      3) уақытша режимнің қолданыла бастау мен аяқталу уақыты;

      4) ұшуларға тыйым салу биіктігінің ауқымы;

      5) жоспарланатын іс-шаралар туралы еркін жазылған қосымша ақпарат.

      Мемлекеттік авиацияның тұрақты ұшу аймақтарында әуе кеңiстiгiн пайдаланудың уақытша режимдерiн және қысқа мерзiмдi шектеулер қоюға арналған ұсынымда осындай аймақтың нөмiрi, ұшуға тыйым салу уақыты мен биiктiк ауқымы ғана көрсетiледi.

      Ескерту. 157-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Үкіметінің 30.12.2013 № 1429 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi).

      158. Авиацияны пайдаланып, оқу жаттығулар, әуе парадтарын өткізу, жауынгерлік қолданумен демонстрациялық және сынақтық ұшу кезінде уақытша режим белгілеуге арналған ұсыныста мыналар көрсетіледі:

      1) өткізу күні (негізгі және резервтік күндер), өткізілетін іс-шараның сипаты;

      2) режимдердің қолданылу аудандарының шекаралары нүктелерінің орындары (географиялық координаттары көрсетілген) және географиялық координаттары;

      3) уақытша режимнің қолданыла бастау мен аяқталу уақыты;

      4) әуе кемелерінің саны мен түрлері (айырмашылық болған жағдайда әрбір маршрут бойынша);

      5) ұшу жолағының ені;

      6) ерекше жағдайларда ұшу қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін авиациялық жаттығулар өткізу кезіндегі резервтік эшелон;

      7) әрбір маршрутқа арналған эшелондар саны;

      8) көтерілу және төмендеу межелері;

      9) ұшу тәртібінің ұзақтығы (минутпен);

      10) ұшу тәртібіндегі биіктік ауқымының қажеттіліктері (метрмен);

      11) уақытша режимге ұсыныс әзірлеген лауазымды тұлғаның әскери шені, тегі және телефон нөмірі (ашық және жабық);

      12) жоспарланатын іс-шара туралы еркін нысандағы қосымша ақпарат.

      Ескерту. 158-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 19.10.2017 № 650 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      159. Осы Қағидадағы талаптарға жауап бермейтін немесе іс-шараларды өткізу жоспарланып отырған аудандарда әуе қозғалысының қауіпсіздігін қамтамасыз етпейтін уақытша режимдер қоюға берілген ұсыным бойынша режим қойылмайды.

      160. Уақытша режимдер қоюға ұсынымдарды ӘҚБ Бас орталығына:

      1) Қазақстан Республикасы Қарулы күштерінің бас штабтары және бірлестіктер (құралымдар) штабтары;

      2) сынақтар, ұшу-зерттеу және басқа да жұмыс түрлерін өткізуді жоспарлап отырған мемлекеттік органдар мен ұйымдар ұсынады.

      161. Қазақстан Республикасының Президенттің немесе шет мемлекеттердің басшыларын тасымалдау мақсатында әуе кемелерінің ұшуын қамтамасыз ету үшін уақытша режимдер қоюға ұсыным Аса маңызды ұшуды ұйымдастыру және қамтамасыз ету қағидасына сәйкес белгіленеді.

      162. Ғарыштық аппараттарды ұшыру және қондыру кезінде әуе кеңістігін пайдалану қауіпсіздігі ғарыштық аппаратты ұшыруды немесе қондыруды жүзеге асыратын (қамтамасыз ететін) мемлекеттік орган немесе ұйым уақытша режим орнатуға берген ұсынымдары бойынша Қазақстан Республикасының Әуе қозғалысын басқарудың бас орталығы әзірлейтін және енгізетін уақытша режимдерді енгізу арқылы қамтамасыз етіледі.

      Ескерту. 162-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 30.12.2013 № 1429 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi).

      162-1. Ғарыш қызметін қамтамасыз ету кезінде уақытша режимді орнатуға арналған ұсынымды мемлекеттік орган немесе ұйым Қазақстан Республикасының Әуе қозғалысын басқарудың бас орталығына ғарыш қызметі жоспарланған күнге дейін кемінде 9 тәулік қалған мерзімде ұсынады.

      Қазақстан Республикасының Әуе қозғалысын басқарудың бас орталығына көрсетілген мерзімнен кеш ұсынылған уақытша режимдер орнатуға арналған ұсынымдар қаралмайды, бұл туралы ақпарат ұсынымды берушілерге жеткізіледі.

      Ескерту. Қағидалар 162-1-тармақпен толықтырылды - ҚР Үкіметінің 30.12.2013 № 1429 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 13.04.2023 № 294 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      162-2. Уақытша режимді орнатуға арналған ұсынымда мыналар:

      1) өткізетін күн (негізгі және қосалқы күндер);

      2) уақытша режимдер қолданылатын аудандардың шекаралары нүктелерінің географиялық координаталары немесе тұрақты ғарыш аймақтарының нөмірлері;

      3) Қазақстан Республикасының әуе кеңістігін пайдалануға байланысты қызметті жүзеге асыру қауіпсіздігін қамтамасыз ету мақсатында әуе кеңістігінің басқа пайдаланушылары үшін уақытша режимнің басталатын және аяқталатын уақыты;

      4) ұшуға тыйым салынатын биіктік ауқымы;

      5) ғарыш қызметін қамтамасыз ету үшін жұмылдырылатын әуе кемелері мен басқа да ұшу аппараттарын тарту туралы қосымша ақпарат көрсетіледі.

      Ескерту. Қағидалар 162-2-тармақпен толықтырылды - ҚР Үкіметінің 30.12.2013 № 1429 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi).

      162-3. Әуе кеңістігін пайдаланудың уақытша режимі Қазақстан Республикасының ұлттық қауіпсіздігі мүдделерін қамтамасыз етуді ескере отырып, әзірленеді және енгізіледі.

      Уақытша режимді енгізу мүмкін болмаған жағдайда, Әуе қозғалысын басқарудың бас орталығы бұл туралы ғарыш қызметі жоспарланғанға дейін кемінде 3 тәулік қалған мерзімде ұсыным берушіге хабарлайды.

      Ескерту. Қағидалар 162-3-тармақпен толықтырылды - ҚР Үкіметінің 30.12.2013 № 1429 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi).

      162-4. Қазақстан Республикасының Әуе қозғалысын басқарудың бас орталығы уақытша режимнің қолданылу уақыты өткеннен кейін уақытша режимді алып тастайды.

      Ғарыш қызметі мерзімінен бұрын аяқталған жағдайда, ғарыш аппаратын ұшыруды немесе қондыруды жүзеге асыратын (қамтамасыз ететін) мемлекеттік орган немесе ұйым берген ақпарат бойынша орнатылған уақытша режимді тоқтатуға болады.

      Ескерту. Қағидалар 162-4-тармақпен толықтырылды - ҚР Үкіметінің 30.12.2013 № 1429 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi).

      163. Қазақстан Республикасының Президенттің немесе шет мемлекеттер басшыларын тасымалдау мақсатында әуе кемесінің жедел ұшып шығуын қамтамасыз ету кезінде және уақытша режим қолданылатын ауданнан ұшып өтуі қажет болған кезде ӘҚБ БО жаттығуға (іс-шараға) басшылық етушіге әуе кемесінің ұшып өту қауіпсіздігін қамтамасыз етуге арналған шектеулерді мәлімдейді.

      164. Шұғыл жағдайларда іздестіру іс-шараларын жүргізумен, дүлей зілзалар кезінде әуе кемелерінің көмек көрсету үшін ұшып шығуымен, басқарудан шыққан аэростаттардың ұшуларымен, Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрінің, Қазақстан Республикасы Қарулы Күштері Бас штабы бастығының және Қазақстан Республикасы Қарулы Күштері түрлері бас қолбасшыларының өкімдерімен кенеттен тексерулер кезінде әуе кемелерінің ұшып шығумен байланысты уақытша режим мен қысқа мерзімді шектеулерді уақытша режимге алдын ала ұсынымдар бермей ӘҚБ БО белгілеуі мүмкін. Бұл жағдайда іс-шараларды ұйымдастыратын мемлекеттік органдар немесе ұйымдар ӘҚБ БО-мен олардағы әуе қозғалысының қауіпсіздігін қамтамасыз ету аудандары мен талаптарын қызмет басталғанға дейін кемінде 2 сағат бұрын келіседі.

      Ескерту. 164-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 30.04.2013 N 417 қаулысымен.

      165. Жекелеген жағдайларда ӘҚҚ жүйелерін тексеру кезінде кенеттілік болуы үшін ұшуды қысқа мерзімді шектеу ұшуға өтінім бермей-ақ белгіленуі мүмкін. Бұл жағдайда шектеулер белгілеуге қажет деректер ұшып шыққанға дейін бір сағат бұрын (маршруттың күрделілігіне қарай) тиісті ӘҚБ орталығына мәлімделеді.

      Ескерту. 165-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 19.10.2017 № 650 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      166. Мемлекеттік органдардан немесе ұйымдардан орны мен уақыты жағынан сәйкес келетін іс-шараларды уақытша режимдермен қамтамасыз етуге келіп түскен екі немесе одан көп ұсынымдар алған жағдайда ӘҚБ БО Қазақстан Республикасы Қарулы Күштері Бас штабы бастығының рұқсатымен шешілетін міндеттердің басымдықтарына сүйене отырып, көрсетілген іс-шараларды екі тәуліктен аспайтын мерзімге кейінге ауыстырады.

      Ескерту. 166-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 30.04.2013 N 417 қаулысымен.

      Іс-шараны кейінге шегіндіру жөнінде қабылданған шешім, дереу, ұсыным берген штабтарға немесе ведомстволарға мәлімделеді.

      167. Уақытша режимдер жобаларын Қазақстан Республикасының әуе трассаларының учаскелерінде, әуеайлақ аудандарында (тораптық диспетчерлік аудандарда) және авиациялық жұмыстар жүргізу аудандарында әуе кемелерінің ұшуына тыйым салу туралы ұсыныстарға, сондай-ақ Қазақстан Республикасының әуе трассаларын және айналып ұшу маршруттарын, ұшудың қосалқы эшелондарын (биіктіктерін) жіктеу маршруттарын бөлу туралы ұсыныстарға қатысты бөліктерде ӘҚЖ БО-ның қатысуымен ӘҚБ БО әзірлейді.

      ӘҚБ БО бекіткен уақытша режим ӘҚЖ БО-ға, әуе қозғалысына қызмет көрсету және әуе қозғалысын басқару органдарына мәлімделеді.

      Ескерту. 167-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 19.10.2017 № 650 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді - ҚР Үкіметінің 31.12.2021 № 994 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      168. Белгіленген қысқа мерзімді шектеулер мен тыйым салуларды ӘҚБ орталығы ӘҚҚ органына жеткізеді.

      ӘҚБ орталығы ӘҚҚ органымен бірлесіп, Қазақстан Республикасының әуе трассалары учаскелерінде, әуеайлақ аудандарында (тораптық диспетчерлік аудандарда) әуе кемелерінің ұшуына және авиациялық жұмыстарды орындауға, сондай-ақ Қазақстан Республикасының әуе трассаларын түзететін бағыттарды, айналып ұшу бағыттарын,ұшудың қосымша эшелондарын (биіктігі) бөлу туралы ұсыныстарға тыйым салу жөнінде ұсыныстарды әзірлейді.

      Ескерту. 168-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 19.10.2017 № 650 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      168-1. Әуеайлақтарды толық жабу көзделетін іс-шараларды (оқу-жаттығулар, әуе шерулері, көрмелер, демонстрациялық және сынақ ұшуы) жоспарлау кезінде іс-шараны ұйымдастырушы ӘҚБ БО-ға әуе кеңістігін пайдаланудың уақытша режимін белгілеуге ол енгізілгенге дейін күнтізбелік 60 күн бұрын және шұғыл жағдайларда кемінде 7 тәулік қалғанда ұсыным жібереді.

      ӘҚБ БО жоспарланатын шектеулер туралы тұрақты рейстерді қамтамасыз етуге тартылған Қазақстан Республикасының әуеайлақтарын пайдаланушыларға хабарлайды.

      Ескерту. 10-тарау 168-1-тармақпен толықтырылды - ҚР Үкіметінің 31.12.2021 № 994 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      169. ӘҚБ БО іс-шара басшысының баяндамасы бойынша режимнің қолданылу уақыты аяқталғаннан кейін немесе уақытша режим мен шектеулер белгіленген қызметтің аяқталуына байланысты оның қолданылу уақыты аяқталғанға дейін белгіленген режимді алып тастайды.

      Қысқа мерзімді шектеулердің қолданылу уақыты аяқталғанға дейін оларды алып тастауды осы шектеулерді енгізген әуе қозғалысын басқару орталықтары жүзеге асырады.

      Ескерту. 169-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 19.10.2017 № 650 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

11. Осы Қағида талаптарының сақталуын қамтамасыз ету

      170. ӘҚЖ БО мен ӘҚБ БО және ӘҚҚ (ӘҚБ) органдары Қазақстан Республикасының әуе кеңістігін пайдалану тәртібінің бұзылғандығын байқаған жағдайда бұл туралы дереу авиация саласындағы уәкілетті органға хабарлауға міндетті.

      171. Азаматтық және мемлекеттік авиация саласындағы уәкілетті органдар, ӘҚҚ (ӘҚБ) органдары, өз құзыретіне сәйкес, әуе кеңістігін пайдалану тәртібінің бұзылуын болдырмау және (немесе) тоқтату және (немесе) жолын кесуге қажет барлық шараларды қолдануға, ал әуе кеңістігін пайдалану тәртібін бұзған әуе кеңістігін пайдаланушылар өз есебінен және (немесе) өз күшімен аталған бұзушылықты тоқтауға міндетті.

      172. Әуе кемесі белгіленген ұшу жоспарынан ауытқыған жағдайда, ӘҚҚ (ӘҚБ) органы дереу төмендегідей шаралар қолдануға міндетті:

      1) жоспарынан ауытқыған әуе кемесінің ұшып бара жатқан жерін анықтау үшін қолда бар барлық құралдарды қолдану;

      2) әуе кемесі ауытқу нәтижесінде жауапкершілік ауданына кірген немесе кіруі мүмкін шектес ӘҚҚ (ӘҚБ) органын ақпараттандыру.

      173. Әуе кемесінің ұшып бара жатқан жері анықталған кезде, ӘҚҚ (ӘҚБ) органы әуе кемесінің экипажына оның ұшып бара жатқан жерін және орындалуы тиіс түзету әрекеттерін хабарлайды.

      174. Әуе кеңістігіндегі Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасын бұзған немесе Қазақстан Республикасының әуе кеңістігін пайдалану тәртібінің өзге де бұзылуына жол берген әуе кемесі тәртіп бұзушы-әуе кемесі деп танылып, ӘҚҚ және/немесе ӘҚБ органдарының талаптарын орындамаған жағдайда мәжбүрлі түрде қондырылады.

      Қону туралы бұйрық алған тәртіп бұзушы-әуе кемесі дереу аталған жерге қонуы тиіс.

      174-1. Әуе қозғалысына қызмет көрсету органдары құзыретті мемлекеттік органдардың Қазақстан Республикасының әуе кеңістігі арқылы шетелдік әуе кемесінің ұшуы барысында не оған дейін ұсынылған жазбаша талабы бойынша Қазақстан Республикасының әуе кеңістігі арқылы ұшу барысында осы талапты Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес бортында мәлімделмеген нақты тауарлардың болуы туралы ақпараттың бар-жоғын байқау үшін астаналық әуежайды қоспағанда, Қазақстан Республикасының әуеайлағына қону туралы шетелдік әуе кемесінің экипажына береді. Көрсетілген талап Халықаралық азаматтық авиация туралы конвенцияның (3 bis-бабының b) тармағы) талаптарына сәйкес болуға тиіс.

      Шетелдік әуе кемесінің экипажы көрсетілген талапты орындамаған жағдайда, әуе қозғалысына қызмет көрсету органдары Халықаралық азаматтық авиация туралы конвенцияның 3 bis-бабының а) тармағының ережелерін қоса алғанда, халықаралық құқықтың қолданылатын нормаларын пайдалану мақсатында ақпаратты әуе қозғалысын басқару органдарына жеткізеді.

      Осы Ереженің мәнмәтінінде қонуға арналған қолайлы әуеайлақ қонуды қауіпсіз орындау үшін шетелдік азаматтық әуе кемесі командирінің талаптарын қанағаттандыратын халықаралық әуеайлақ болып табылады.

      Ескерту. Қағидалар 174-1-тармақпен толықтырылды - ҚР Үкіметінің 13.04.2023 № 294 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      175. Әуе кеңістігін пайдалану тәртібінің бұзылғанын байқаған мемлекеттік авиация саласындағы уәкілетті органның тағайындалған құрылымдық бөлімшесі "Режим" сигналын береді, бұл сигнал ұшуды орындауға қатысты, Қазақстан Республикасының әуе кеңістігін пайдалану тәртібін бұзуды тоқтату туралы талапты білдіреді. Бұл шешім ӘҚҚ (ӘҚБ) органдарына хабарланып, олар әуе кемесінің экипажына орындалуы тиіс түзету әрекеттерін хабарлайды.

      176. Ерекше жағдайларда, Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасы бұзылған кезде немесе тәртіп бұзушы-әуе кемесі ӘҚҚ және/немесе ӘҚБ органдарының талаптарын орындамаған жағдайда немесе Қазақстан Республикасы Қарулы күштерінің қару-жарақтары мен ұрыс техникасын тәртіп бұзушы-әуе кемесіне қолданған жағдайда, сондай-ақ әуе кеңістігінде танылмаған әуе кемелері мен материалдық объектілер пайда болған жағдайда, мемлекеттік авиация саласындағы уәкілетті органның тағайындалған құрылымдық бөлімшелері "Кілем" сигналын береді, бұл сигнал тәртіп бұзушы-әуе кемелерімен күресу үшін тартылған және іздестіру-құтқару тапсырмаларын орындайтын әуе кемелерінен басқа, әуедегі барлық әуе кемелерін дереу қондыру немесе осы ауданнан шығару туралы талапты білдіреді.

      Бұл шешім ӘҚҚ (ӘҚБ) органдарына хабарланып, олар әуе кемелерін қауіпті ауданнан шығару (оларды қондыру) бойынша шаралар қолданады.

      177. Тәртіп бұзушы әуе кемесінің экипажы ӘҚҚ (ӘҚБ) органының әуе кеңістігін пайдалану тәртібін бұзуды тоқтату туралы бұйрығын орындамаған жағдайда, мұндай ақпарат дереу мемлекеттік авиация саласындағы уәкілетті органның назарына жеткізіледі.

      Мемлекеттік авиация саласындағы уәкілетті орган тәртіп бұзушы әуе кемесіне Қазақстан Республикасының Үкіметі бекіткен Қазақстан Республикасының әуе кеңістігін бұзушы әуе кемелеріне Қару-жарақ және ұрыс техникасын қолдану қағидаларына сәйкес шаралар қолданады.

11-1. Азаматтық әуе кемелерін ұстап қалу

      Ескерту. Қағида 11-1-бөліммен толықтырылды - ҚР Үкіметінің 01.08.2019 № 569 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      177-1. Қазақстан Республикасының әуе кеңістігінде азаматтық әуе кемелерінің ұшу қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін мынадай қағидаттар қабылданған:

      1) азаматтық әуе кемелерін ұстап қалу тек соңғы шара ретінде қолданылады;

      2) ұстап қалу жүзеге асырылған жағдайда, егер әуе кемесін:

      берілген жол сызығына қайтару қажет болмаса;

      мемлекеттің әуе кеңістігінен тыс шығарса;

      ұшу тыйым салынған аймақтан, оны шектеу аймағынан немесе қауіпті аймақтан басқа жаққа бағыттаса; немесе осы әуе кемесіне көрсетілген әуеайлаққа қонуды бұйырса, ол танумен шектеледі;

      3) оқу-жаттығу мақсаттарындағы азаматтық әуе кемелері ұстауға жатпайды;

      4) радиобайланыс орнату мүмкін болған жағдайда, ұстап қалынатын азаматтық әуе кемесіне радиотелефон бойынша ұшу бағытына қатысты нұсқау және тиісті ақпарат беріледі;

      5) ұстап қалынатын әуе кемесінен өзі ұшып өтіп бара жатқан аумаққа қону талап етілген жағдайларда, қону үшін көрсетілген әуеайлақ осы типтегі әуе кемесінің қауіпсіз қонуын қамтамасыз ету үшін жарамды болып табылады.

      177-2. Ұстап қалуға байланысты қауіпті салдарды жою немесе азайту үшін экипаждар мен тиісті ӘҚҚ (ӘҚБ) органдары арасындағы іс-қимылды үйлестіруді қамтамасыз ету үшін барлық ықтимал шаралар қолданылады, ол үшін:

      1) ұшу экипаждарының мүшелері ұстап қалу кезінде орындалатын іс-қимыл тәртібін білуі қажет;

      2) әуе кемелерінің командирлері ұстап қалушы әуе кемесімен 121,5 МГц жиілігінде байланыс орнатады және ұстап қалу қағидаларына қатысты әрекеттерді орындайды;

      3) ӘҚҚ (ӘҚБ) органдарының диспетчерлері басқа әуе кемелерінің ұшу қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін орындалатын іс-қимыл тәртібін білуі қажет;

      4) мемлекеттік авиацияның ұстап қалушы әуе кемелерінің ұшқыштары азаматтық әуе кемелерінің ұшу-техникалық сипаттамаларының жалпы шектеулерін және ұстап қалынатын азаматтық әуе кемесінің бортында техникалық қиындықтарға немесе заңсыз араласуға байланысты авариялық немесе төтенше жағдайдың туындау ықтималдығы туралы білуі қажет;

      5) жойғыш-ұстап қалғыш ұшақтарды тікелей басқаруды жүзеге асыратын командалық пункттерге (бұдан әрі – командалық пункттер) және ұстап қалуды орындауға әлеуетті мүмкіндігі бар әуе кемелерінің командирлеріне (ұшқыштарға) ұстап қалу маневрі, ұстап қалынатын әуе кемелерінің ұшу бағыты, ұстап қалынатын азаматтық әуе кемелеріне қатысты көзбен шолу сигналдары бойынша іс-қимылдар, радиобайланыс жүргізу, қаруды қолданудан бас тарту қажеттілігі жөнінде нақты және анық нұсқаулар беріледі;

      6) ӘҚҚ (ӘҚБ) органдары, командалық пункттер және мемлекеттік авиацияның ұстап қалатын әуе кемесі 121,5 МГц авариялық жиілікте ұстап қалынатын әуе кемелерімен байланыс орнату мүмкіндігін қамтамасыз ететін радиотелефон жабдықтарымен, ҚР ҚК ӘҚК МКК (ҚР ҚК ӘҚК КП) олар ұстап қалынуы мүмкін аудандарда азаматтық әуе кемелерін тану мақсатында ҚШРЛ (екінші радиолокация) құралдарымен жарақтандырылады. Мұндай құралдар "А" режимінде № 7500, 7600 және 7700 дискретті төрт таңбалы кодтарын тануды қамтамасыз етеді.

      177-3. Ұстап қалынатын азаматтық әуе кемесінен өзі ұшып өтіп бара жатқан аумаққа қону талап етілетін ерекше жағдайларда мынадай шарттарды орындау қажет:

      1) көрсетілген әуеайлақ, әсіресе әуеайлақты, әдетте азаматтық әуе кемелері пайдаланбайтын жағдайларда, әуе кемесінің осы үлгісін қауіпсіз қондыру үшін жарамды;

      2) әуеайлақ аймағының қоршаған жері шеңбер бойынша ұшу, қонуға кіру және екінші айналымға кету үшін жарамды;

      3) ұстап қалынатын әуе кемесінің қону әуеайлағына бару үшін жеткілікті отын қоры (қалдығы) болады;

      4) көрсетілген әуеайлақ Қазақстан Республикасының аэронавигациялық ақпарат жинағында сипатталған;

      5) ұстап қалынатын әуе кемесінің қонуға қауіпсіз кіруін және қонуын орындау үшін қажетті барлық ақпарат оған барлық қолжетімді арналарда радиобайланыс бойынша бортқа беріледі.

      177-4. ӘҚҚ (ӘҚБ) органы өзінің жауапкершілік ауданында әуе кемесін ұстап қалуды жүзеге асыру туралы ақпарат алған кезде ол осы шарттарды негізге ала отырып, төменде көрсетілген шараларды қабылдайды:

      1) егер мұндай байланыс әлі орнатылмаған болса, 121,5 МГц авариялық радиожиілікті қоса алғанда, қолда бар барлық құралдарды пайдалана отырып, ұстап қалынатын әуе кемесімен екі жақты байланыс орнатуға әрекет жасайды;

      2) ұстап қалынатын әуе кемесінің экипажын ұстап қалу туралы хабардар етеді;

      3) ұстап қалынатын әуе кемесімен екі жақты байланысты қолдайтын командалық пунктпен байланыс орнатады және оны ұстап қалынатын әуе кемесі туралы қолда бар ақпаратпен қамтамасыз етеді;

      4) қажет болған жағдайда ұстап қалатын әуе кемесі немесе командалық пункт пен ұстап қалынатын әуе кемесі арасындағы хабарламаларды ретрансляциялайды;

      5) командалық пунктпен тығыз өзара іс-қимыл жасай отырып, ұстап қалынатын әуе кемесінің қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін қажетті шараларды қабылдайды.

      177-5. Ұстап қалынатын әуе кемесінің командирі:

      1) визуалды сигналдардың мағынасын интерпретациялау арқылы ұстап қалатын әуе кемесінің нұсқауларын (осы Қағидаларға 8-1-қосымшада көрсетілген) орындайды және ұстап қалушының талаптарына сәйкес оларға жауап береді;

      2) мүмкіндігінше ӘҚҚ (ӘҚБ) тиісті органын хабардар етеді;

      3) 121,5 МГц авариялық жиіліктегі жалпы шақыру сигналын беру жолымен ұстап қалатын әуе кемесімен немесе тиісті командалық пунктпен радиобайланыс орнатады;

      4) өзінің шақыру белгісін атайды;

      5) ұшудың мақсаты туралы хабарлайды;

      6) егер байланыс орнатылмаса, 243 МГц жиіліктегі радиотелефон режимінде қайта қоңырау шалу арқылы байланыс орнатуға әрекет жасайды;

      7) теңіз қызметтерінен көмек сұраған кезде 500 кГц немесе 2182 және 8364 кГц жиіліктердегі радиотелефон режимінде байланыс орнатады;

      8) бортта ЕШРЛ қабылдағыш-жауап бергіш болған жағдайда, егер тиісті ӘҚҚ (ӘҚБ) органы тарапынан басқа нұсқаулар берілмесе, "А" режимінде 7700 кодын тереді.

      177-6. Егер радио арқылы кез келген көздерден алынған нұсқаулар визуалды сигналдарының көмегімен берілетін ұстап алатын әуе кемесінің нұсқауларына қайшы келсе, ұстап қалынатын әуе кемесі ұстап қалушы визуалды беретін нұсқауларды орындауды жалғастыра отырып, дереу түсіндіруді сұрайды.

      177-7. Ұстап қалушылардың және ұстап қалынатын әуе кемелерінің экипаждары визуалды сигналдар қағидаларын ұстанады, оларды түсінеді және ұстап қалынатын әуе кемесі беретін оның авариялық жағдайға тап болғанын көрсететін кез келген сигналдарға ерекше назар аударады.

      177-8. Егер ұстап қалушымен байланыс орнатылса және ортақ тілде байланысты жүзеге асыру мүмкін болмаса, осы Қағидаға 8-1-қосымшада көрсетілген екі мәрте қайталанатын фразаларды пайдалану арқылы негізгі ақпаратты беруге және нұсқаулардың қабылданғанын растауға әрекет жасалады.

12. Қазақстан Республикасының әуе кеңістігін пайдалану тәртібінің бұзылуын тексеру және есепке алу

      178. Қазақстан Республикасының әуе кеңістігін пайдалану тәртібінің бұзылуын тексеру және есепке алуды өз құзыреті шегінде азаматтық және мемлекеттік авиация саласындағы уәкілетті органдар жүргізеді.

      Әуе кеңістігін пайдалану тәртібінің анықталған бұзушылықтар есебі арнайы журналдарда жүргізіледі.

      179. Қазақстан Республикасының әуе кеңістігін пайдалану тәртібінің әрбір бұзылу жағдайы бойынша бұзылу себебін анықтау және оларды ескерту жөнінде ұсынымдар әзірлеу мақсатында тексеру жүргізіледі.

      180. Қазақстан Республикасының әуе кеңістігін пайдалану тәртібінің бұзылуын тергеп-тексеруді азаматтық авиация саласындағы уәкілетті органның немесе мемлекеттік авиация саласындағы уәкілетті органның шешімімен құрылған комиссия жүргізеді.

      ПАЖ қоспағанда, Қазақстан Республикасының әуе кеңістігін пайдалану тәртібі бұзылып, оған авиацияның әрқилы түрінің әуе кемелері қатысқан болса, оны тергеп-тексеруді азаматтық және мемлекеттік авиация салаларындағы уәкілетті органдардың бірлескен шешімімен құрылған комиссия жүргізеді.

      Қазақстан Республикасының әуе кеңістігін пайдалану тәртібінің бұзылуын тергеп-тексеру:

      азаматтық авиацияға жататын ПАЖ пайдаланған жағдайда азаматтық авиация саласындағы уәкілетті орган жүргізеді;

      мемлекеттік авиацияға жататын ПАЖ пайдаланылған жағдайда мемлекеттік авиация саласындағы уәкілетті орган жүргізеді.

      Ескерту. 180-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 09.12.2024 № 1042 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      181. Комиссия құрамына азаматтық авиация саласындағы уәкілетті органның немесе мемлекеттік авиация саласындағы уәкілетті органның, азаматтық авиация саласындағы уәкілетті ұйымның, ӘҚҚ (ӘҚБ) органдарының және әуе кеңістігін пайдалану тәртібінің бұзылуына жол берген әуе кемесін пайдаланушының (әуе кемесін пайдаланушы ұйымның) өкілдері кіреді.

      Ескерту. 181-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 09.12.2024 № 1042 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      182. Әуе кеңістігін пайдалану тәртібінің бұзылуын тексеру оны есепке алған күнінен бастап екі айға жетпейтін мерзім ішінде жүргізіледі.

      183. Әуе кеңістігін пайдалану тәртібінің бұзылуын тексеру нәтижелері бойынша есеп жасалады.

      Есепте:

      1) әуе кеңістігін пайдалану тәртібінің бұзылуы туралы нақты ақпарат;

      2) әуе кеңістігін пайдалану тәртібінің бұзылуына ықпал еткен себептердің талдамасы;

      3) әуе кеңістігін пайдалану тәртібінің бұзылуын болдырмау немесе оның салдарларын азайту жөніндегі ұсынымдар болуы тиіс.

      Есепке комиссия мүшелері қол қойып, оны авиация саласындағы тиісті уәкілетті органның басшысы бекітеді. Комиссия мүшесі тексеру нәтижелерімен келіспеген жағдайда, өз пікірін жазбаша түрде баяндауға құқылы, ол есепке жеке қосымша ретінде қосылады. Комиссия мүшесі есепке қол қоюдан бас тартқан жағдайда, комиссия есепке тиісті белгі, қояды.

      184. Егер есеп нәтижелері бойынша әкімшілік құқық бұзушылық белгілері байқалса, онда азаматтық авиация саласындағы уәкілетті орган (мемлекеттік авиация саласындағы уәкілетті орган) әуе кеңістігін пайдалану тәртібін бұзушыларға Қазақстан Республикасының әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы заңнамасына сәйкес әкімшілік жазалау шараларын қолданады.

      185. Қазақстан Республикасының әуе кеңістігін пайдалану тәртібінің бұзылу себептерін анықтағаннан кейін әуе кемесінің ұшуды әрі қарай орындауына (әуе кеңістігін пайдаланумен байланысты әрекетті жүзеге асыруға) рұқсат беру туралы шешімді азаматтық немесе мемлекеттік авиация салаларындағы уәкілетті органдардың лауазымды тұлғалары қабылдайды.

      Ескерту. 185-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 19.10.2017 № 650 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      186. Мүдделі мемлекеттік органдар, әуе кеңістігін пайдалану тәртібінің қайталап бұзылуын ескерту мақсатында Қазақстан Республикасының әуе кеңістігін пайдалану тәртібінің бұзылуына жасалған тексерулер нәтижелері бойынша іс-шаралар әзірлейді.

  Қазақстан Республикасының
әуе кеңістігін пайдалану
қағидасына 1-қосымша

ӘҚҚ маршруттарын белгілеуге арналған индекстерді беру жүйесі
1. ӘҚҚ маршруттарын белгілеуге арналған индекстер

      Ескерту. 1-қосымша алып тасталды - ҚР Үкіметінің 19.10.2017 № 650 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).


  Қазақстан Республикасының
әуе кеңістігін пайдалану қағидасына
2-қосымша

Қызмет көрсетуге ұсынылатын әуе кеңістігінің класы және ұшуды орындауға қойылатын талаптар

      Ескерту. 2-қосымша жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 19.10.2017 № 650 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

1-кесте

Қызмет көрсетуді ұсынатын әуе кеңістігінің сыныптары және ұшуды орындауға қойылатын талаптар

Әуе кеңістігінің сыныптары

Қолданы-латын ұшу қағида-лары

Эшелондау

Қызмет көрсету

Радиобайланысқа қойылатын талаптар

Диспетчерлік рұқсаттауға қажеттілік

1
 
 
 

2

3

4

5

6

А

АҰҚ бойынша

Барлық әуе кемелері

Диспетчерлік қызмет көрсету

Тұрақты екіжақты радиобайланыс

Иә

В

АҰҚ бойынша

Барлық әуе кемелері

Диспетчерлік қызмет көрсету

Тұрақты екіжақты радиобайланыс

Иә

ВҰҚ бойынша

Барлық әуе кемелері

Диспетчерлік қызмет көрсету

Тұрақты екіжақты радиобайланыс

Иә

С

АҰҚ бойынша

АҰҚ-ға қатысты АҰҚ
ВҰҚ-ға қатысты ВҰҚ
 

Диспетчерлік қызмет көрсету

Тұрақты екіжақты радиобайланыс

Иә

ВҰҚ бойынша

АҰҚ-ға қатысты ВҰҚ
 

Диспетчерлік қызмет көрсету
ВҰҚ/ ВҰҚ қозғалысы туралы ақпарат (сұрау салу бойынша соқтығысуды болдырмау жөніндегі ұсыныс)

Тұрақты екіжақты радиобайланыс

Иә

D

АҰҚ бойынша

АҰҚ-ға қатысты АҰҚ
 

Диспетчерлік қызмет көрсету
ВҰҚ қозғалысы туралы ақпарат (сұрау салу бойынша соқтығысуды болдырмау жөніндегі ұсыныс)

Тұрақты екіжақты радиобайланыс

Иә

ВҰҚ бойынша

Жүргізілмейді

АҰҚ / ВҰҚ және ВҰҚ / ВҰҚ қозғалысы туралы ақпарат (сұрау салу бойынша соқтығысуды болдырмау жөніндегі ұсыныс)

Тұрақты екіжақты радиобайланыс

Иә

Е

АҰҚ бойынша

АҰҚ -ға қатысты АҰҚ
 

Диспетчерлік қызмет көрсету және мүмкіндігінше ВҰҚ қозғалысы туралы ақпарат

Тұрақты екіжақты радиобайланыс

Иә

ВҰҚ бойынша

Жүргізілмейді

Мүмкіндігінше қозғалыс туралы ақпарат

Жоқ, RMZ аймағын қоспағанда

Жоқ

G

АҰҚ бойынша

Жүргізілмейді

Ұшу-ақпараттық қызмет көрсету

Тұрақты екіжақты радиобайланыс

Жоқ

ВҰҚ бойынша

Жүргізілмейді

Ұшу-ақпараттық қызмет көрсету

Жоқ, RMZ аймағын қоспағанда

Жоқ

      Ескертпе: әуе кеңістігінің әрбір сыныбында жылдамдықты, ұшу кезіндегі көріністі шектеуге және бұлттарға дейінгі қашықтыққа қойылатын талаптар авиацияның тиісті салаларындағы ұшуды жүргізу қағидаларымен айқындалады.

  Қазақстан Республикасының
әуе кеңістігін пайдалану
қағидасына
3-қосымша

Әуе кемелерінің қозғалысы және әуе кеңістігін пайдалануға байланысты қызметті жүргізу туралы хабарлама түрлері

      Ескерту. 3-қосымша жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 09.12.2024 № 1042 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

Р/с № Хабарламаның атауы Авиациялық тіркелген байланыс желісі бойынша хабарлама беру кезіндегі шұғылдық сериясы Беру мерзімі Кім хабарлайды Кімге хабарланады
Қазақстан Республикасындағы ішкі ұшу бойынша Қазақстан Республикасынан тыс халықаралық ұшу бойынша
1 2 3 4 5 6 7

1.

Қолданушының (пайдаланушының) (немесе оның уәкілетті өкілінің) немесе ӘК командирінің хабарламалары

1.1.

РПЛ – қайталанатын ұшу жоспары (RPL – Repetitive Flight plan)

КК

ұшу басталғанға дейін кемінде күнтізбелік 15 күн қалғанда

ӘК-ні қолданушы (пайдаланушы) немесе оның уәкілетті өкілі

1) ӘҚЖ БО

1) ӘҚЖ БО

1.2.

ЦХГ – өзгеріс (Change немесе Modification – CHG). Тұрақты сипаттағы өзгерістер туралы хабарлама бұрын берілген RPL деректерінде қамтылған (RPL) негізгі ұшу жоспарының деректеріне қандай да бір өзгеріс енгізу керек болған жағдайда беріледі

КК

ұшу басталғанға дейін кемінде күнтізбелік 7 күн қалғанда

қолданушы немесе оның уәкілетті өкілі

1) ӘҚЖ БО;
2) ұшу әуеайлағының брифингі

1) ӘҚЖ БО
2) ұшу әуеайлағының брифингі

1.3.

ФПЛ (Filed flight plan – FPL) – тұрақты емес ұшуға; кесте бойынша тұрақты рейстерге, қосымша және кесте бойынша алдыңғы тәуліктен ауыстырылған рейстерге; авиациялық жұмыстар бойынша ұшуға;
бақыланбайтын әуе кеңістігіндегі ұшуға; шекара жолағындағы ұшуға ұсынылған ұшу жоспары

ФФ

кесте (жоспар) бойынша ұшуға дейін кемінде 60 минут және 120 сағаттан аспайтын уақыт қалғанда;
IFPS-ға/арқылы ұшу бойынша – кемінде 3 сағат қалғанда

ӘК-ні қолданушы немесе оның уәкілетті өкілі немесе командирі

1) Брифинг;
2) ӘҚЖ БО (ұшу жоспарын ӘҚЖ БО интернет-ресурс арқылы берген кезде)

1) Брифинг;
2) ӘҚЖ БО (ұшу жоспарын ӘҚЖ БО интернет-ресурс арқылы берген кезде)

ФПЛ (Filed flight plan – FPL) – басқарылатын аэростаттар мен дирижабльдердің ұшу жоспары

ұшу уақытына дейін кемінде 3 сағат қалғанда

1) Брифинг

1) Брифинг

1.4.

ДЛА – кешігу (Delay – DLA).
Хабарлама оған қатысты ұшу жоспарының (FPL) негізгі деректері берілген әуе кемесінің ұшуы кесте (жоспар) бойынша ұшудың есептік уақытынан 30 минуттан артық кешіктірілген жағдайда беріледі

ФФ

30 мин және одан да көп кешігу күтілетін болса, ӘК-нің кесте (жоспар) бойынша ұшып шығу уақытына дейін кемінде 30 минут қалғанда

қолданушы немесе оның уәкілетті өкілі

1) Брифинг;
2) ӘҚЖ БО (ұшу жоспарын ӘҚЖ БО интернет-ресурс арқылы берген кезде)

1) Брифинг;
2) ӘҚЖ БО (ұшу жоспарын ӘҚЖ БО интернет-ресурс арқылы берген кезде)

1.5.

ЦХГ – өзгеріс (Change немесе Modification – CHG). Хабарлама ұшу жоспарының бұдан бұрын берілген FPL деректерінде қамтылған ұшу жоспарының негізгі деректеріне қандай да бір біржолғы өзгеріс енгізу қажет болған жағдайда беріледі.
Хабарлама ұшу жоспарының негізгі деректерін алушыларды осы өзгеріс қатысты болатындарына жіберіледі.
Ұшу жоспарының тиісінше өзгертілген негізгі деректері осы өзгеріске қатысты болатын, бірақ бұрын мұндай ақпарат алмаған тараптарға беріледі

ФФ

ұшу жоспарында (FPL) көрсетілген кесте (жоспар) бойынша ӘК-нің есептік ұшып шығу уақытына дейін кемінде 30 минут қалғанда

қолданушы немесе оның уәкілетті өкілі

1) Брифинг;
2) ӘҚЖ БО (ұшу жоспарын ӘҚЖ БО интернет-ресурс арқылы берген кезде)

1) Брифинг;
2) ӘҚЖ БО (ұшу жоспарын ӘҚЖ БО интернет-ресурс арқылы берген кезде)

1.6.

ЦНЛ – ұшуды тоқтату (Cancel – CNL). Хабарлама оған қатысты ұшу жоспарының негізгі деректері (FPL) бұған дейін таратылған ұшу тоқтатылған жағдайда беріледі

ФФ

жоспар бойынша ӘК ұшып шығу уақытынан кешіктірмей

қолданушы немесе оның уәкілетті өкілі

1) Брифинг;
2) ӘҚЖ БО (ұшу жоспарын ӘҚЖ БО интернет-ресурс арқылы берген кезде)

1) Брифинг;
2) ӘҚЖ БО
(ұшу жоспарын ӘҚЖ БО интернет-ресурс арқылы берген кезде)

1.7.

СПЛ – қосымша ұшу жоспары (Supplementary flight plan – SPL). Хабарлама CPL немесе FPL хабарламасында бұған дейін берілгеннен басқа қосымша ақпаратқа сұрату (RQS) түскен кезде беріледі

ФФ

сұрату түскен кезде

қолданушы немесе оның уәкілетті өкілі

1) Брифинг

1) Брифинг

1.8.

АФИЛ үлгісіндегі ФПЛ – ӘК бортынан ұшу жоспары (AFIL)

ФФ

әуе трассасына шығу үшін МАЖП дейін кемінде 10 минут қалғанда

ӘК-ні пайдаланушы (командирі)

1) ӘК орналасқан жері бойынша АДО (АДП), ӘДО (ӘАДП);
2) орналасқан жері бойынша ЖДП

1) ӘК орналасқан жері бойынша АДО (АДП), ӘДО (ӘАДП);
2) орналасқан жері бойынша ЖДП

1.9.

ДЕП – әуе кемесінің ұшып шығуы (Departure – DEP). Хабарлама бұған дейін оған қатысты бақыланбайтын әуеайлақтан немесе бақыланбайтын әуе кеңістігіндегі алаңнан ұшып шыққан FPL ұшу жоспарының негізгі деректері таратылған әуе кемесіне қатысты беріледі

ФФ

ұшқаннан кейін 5 минуттан кешіктірмей

қолданушы немесе оның уәкілетті өкілі

1) ӘШҚ әскери органы


1.10.

АРР – келу (Arrival – ARR). Хабарлама ӘК бақыланбайтын әуеайлаққа, бақыланбайтын әуе кеңістігіндегі алаңда қонған кезде беріледі

ФФ

қонғаннан кейін 5 минуттан кешіктірмей

қолданушы немесе оның уәкілетті өкілі

1) ӘШҚ әскери органы


1.11.

АЛР – авариялық құлақтандыру (Alerting – ALR). Авариялық құлақтандыруға қатысты хабарлама әуе кемесі авариялық жағдайда деп есептелген кезде беріледі


мәліметтер алынғаннан, факт анықталғаннан кейін дереу

ӘК-ні қолданушы, немесе оның уәкілетті өкілі немесе командирі не басқа да сенімді көздердің ақпараты бойынша



Апатқа ұшырау кезеңі – DЕТRЕSFА

CC

1) ІҚҮО;
2) азаматтық авиация саласындағы уәкілетті орган (ұйым);
3) ӘШҚ әскери органы (авиациялық оқиға кезінде ғана);
4) ӘК орналасқан жердегі ӘҚҚ органына

1) ІҚҮО;
2) азаматтық авиация саласындағы уәкілетті орган (ұйым);
3) ӘШҚ әскери органы (авиациялық оқиға кезінде ғана);
4) ӘК орналасқан жердегі ӘҚҚ органына

Дабыл кезеңі – АLЕRFА

CC

1) ІҚҮО;
2) азаматтық авиация саласындағы уәкілетті орган (ұйым);
3) ӘШҚ әскери органына (авиациялық оқиға кезінде ғана);
4) ӘК орналасқан жердегі ӘҚҚ органына

1) ІҚҮО;
2) азаматтық авиация саласындағы уәкілетті орган (ұйым);
3) ӘШҚ әскери органына (авиациялық оқиға кезінде ғана);
4) ӘК орналасқан жердегі ӘҚҚ органына

Белгісіздік кезеңі – INСЕRFА

CC

1) ІҚҮО;
2) азаматтық авиация саласындағы уәкілетті орган (ұйым);
3) ӘШҚ әскери органына (авиациялық оқиға кезінде ғана);
4) ӘК орналасқан жердегі ӘҚҚ органына

1) ІҚҮО;
2) азаматтық авиация саласындағы уәкілетті орган (ұйым);
3) ӘШҚ әскери органына (авиациялық оқиға кезінде ғана);
4) ӘК орналасқан жердегі ӘҚҚ органына

2.

"Брифинг" хабарламалары

2.1.

АЛР – авариялық құлақтандыру (Alerting – ALR). Авариялық құлақтандыруға қатысты хабарлама ӘҚҰ органы әуе кемесі авариялық жағдайда деп есептеген кезде беріледі.
Мына үш кезеңнің бірінде көрсетіледі:

CC

мәліметтер алынғаннан, факт анықталғаннан кейін дереу

брифинг не басқа да сенімді көздердің ақпараты бойынша



Апатқа ұшырау кезеңі – DЕТRЕSFА

CC

1) ІҚҮО;
2) азаматтық авиация саласындағы уәкілетті органға (ұйым);
3) ӘШҚ әскери органына (бақыланатын әуе кеңістігіндегі авиациялық оқиға ғана);
4) мемлекеттік ӘК бойынша ӘҚБ БО;
5) ӘК орналасқан жердегі ӘҚҚ органына

1) ІҚҮО;
2) азаматтық авиация саласындағы уәкілетті органға (ұйым);
3) ӘШҚ әскери органына (бақыланатын әуе кеңістігіндегі авиациялық оқиға ғана);
4) мемлекеттік ӘК бойынша ӘҚБ БО;
5) ӘК орналасқан жердегі ӘҚҚ органына

Дабыл кезеңі – АLЕRFА

CC

1) ІҚҮО;
2) азаматтық авиация саласындағы уәкілетті орган (ұйым);
3) ӘШҚ әскери органына (бақыланатын әуе кеңістігіндегі авиациялық оқиға ғана);
4) мемлекеттік ӘК бойынша ӘҚБ БО;
5) ӘК орналасқан жердегі ӘҚҚ органына

1)ІҚҮО;
2) азаматтық авиация саласындағы уәкілетті орган (ұйым);
3) ӘШҚ әскери органына (бақыланатын әуе кеңістігіндегі авиациялық оқиға ғана);
4) мемлекеттік ӘК бойынша ӘҚБ БО;
5) ӘК орналасқан жердегі ӘҚҚ органына

Белгісіздік кезеңі – INСЕRFА

CC

1) ІҚҮО;
2) азаматтық авиация саласындағы уәкілетті орган (ұйым);
3) ӘШҚ әскери органына (бақыланатын әуе кеңістігіндегі авиациялық оқиға ғана);
4) мемлекеттік ӘК бойынша ӘҚБ БО;
5) ӘК орналасқан жердегі ӘҚҚ органына

1) ҚҮО;
2) азаматтық авиация саласындағы уәкілетті орган (ұйым);
3) ӘШҚ әскери органына (бақыланатын әуе кеңістігіндегі авиациялық оқиға ғана);
4) мемлекеттік ӘК бойынша ӘҚБ БО;
5) ӘК орналасқан жердегі ӘҚҚ органына

2.2.

РЦФ – радиобайланыстың істен шығуы (Radiocommunication failure – RCF), ӘҚҰ органына оның ауданында ұшып бара жатқан әуе кемесінде радиобайланыстың істен шыққаны белгілі болған жағдайда беріледі

СС

хабарлама алынғаннан кейін дереу

брифинг не басқа да сенімді көздердің ақпараты бойынша

1) ІҚҮО;
2) азаматтық авиация саласындағы уәкілетті орган (ұйым);
3) АДО (АДП) ұшу маршруты және қосалқы әуеайлақтар бойынша;
4) маршрут бойынша ЖДП (ПАО);
5) ұшу маршруты және қосалқы әуеайлақтар бойынша қону әуеайлақтарының брифингі;
6) мемлекеттік ӘК бойынша ӘҚБ БО;
7) бақыланатын әуе кеңістігінде ӘШҚ әскерлері органына

1) ІҚҮО;
2) азаматтық авиация саласындағы уәкілетті орган (ұйым);
3) ҚР ұшу маршруты және қосалқы әуеайлақтар бойынша АДО (АДП);
4) ҚР ұшу маршруты бойынша ЖДП (ҰАО);
5) ҚР ұшу маршруты және қосалқы әуеайлақтар бойынша қону әуеайлақтарының брифингі;
6) мемлекеттік ӘК бойынша ӘҚБ БО;
7) бақыланатын әуе кеңістігінде ӘШҚ әскерлері органына

2.3.

АНВ – ANV – азаматтық авиация қызметіне заңсыз араласу актісі

СС

мәліметтер алынғаннан, факт анықталғаннан кейін дереу

брифинг не басқа да сенімді көздердің ақпараты бойынша

1) ІҚҮО;
2) азаматтық авиация саласындағы уәкілетті орган (ұйым);
3) бақыланатын әуе кеңістігінде ӘШҚ әскерлері органына;
4) ӘҚБ БО;
5) ӘК орналасқан жердегі ӘҚҚ органына

1) ІҚҮО;
2) азаматтық авиация саласындағы уәкілетті орган (ұйым);
3) бақыланатын әуе кеңістігінде ӘШҚ әскерлері органына;
4) ӘҚБ БО;
5) ӘК орналасқан жердегі ӘҚҚ органына

2.4.

АНП – ANP – әуе кеңістігін пайдалану тәртібін бұзу

СС

мәліметтер алынғаннан, факт анықталғаннан кейін дереу

брифинг не басқа да сенімді көздердің ақпараты бойынша

1) ІҚҮО;
2) азаматтық авиация саласындағы уәкілетті орган (ұйым);
3) бақыланатын әуе кеңістігінде ӘШҚ әскерлері органына
4) ӘҚБ БО;
5) ӘК орналасқан жердегі ӘҚҚ органына

1) ІҚҮО;
2) азаматтық авиация саласындағы уәкілетті орган (ұйым);
3) бақыланатын әуе кеңістігінде ӘШҚ әскерлері органына
4) ӘҚБ БО;
5) ӘК орналасқан жердегі ӘҚҚ органына

2.5.

ФПЛ (Filed flight plan – FPL) – тұрақты емес ұшуларға; кесте бойынша тұрақты рейстерге, қосымша және кесте бойынша алдыңғы тәуліктен ауыстырылған рейстерге; авиациялық жұмыстар бойынша ұшуларға;
бақыланбайтын әуе кеңістігіндегі ұшуларға; шекара жолағындағы ұшуларға ұсынылған ұшу жоспары

ФФ

кесте (жоспар) бойынша ұшу уақытына дейін кемінде 60 минут қалғанда және 120 сағаттан асырмай;
IFPS-ға/арқылы ұшу бойынша – 3 сағат қалғанда

ӘК ұшу әуеайлағының брифингі

1) ӘҚЖ БО;
2) бірінші қону әуеайлағының брифингі;
3) әуежайдың ӘДҚ ұшуы және бірінші қонуы;
4) бақыланатын әуе кеңістігіндегі бақыланатын әуеайлақтарға ӘШҚ әскерлері органдарына;
5) ӘҚБ БО (басқарылатын аэростаттар мен дирижабльдердің ұшуын қоспағанда, шекара маңындағы жолақпен ұшуы, бақыланбайтын әуе кеңістігінде ұшу, мемлекеттік авиация ӘК);
6) ұшу маршруты бойынша қонатын пунктіне дейін ЖДП (ҰАО);
7) АДО (АДП) бірінші қонатын әуеайлаққа дейін

1) ӘҚЖ БО;
2) ҚР-ның бірінші қону әуеайлағының брифингі;
3) ҚР ұшу және қону әуежайларының ӘДҚ;
4) бақыланатын әуе кеңістігіндегі бақыланатын әуеайлақтарға ӘШҚ әскерлері органдарына;
5) ӘҚБ БО (басқарылатын аэростаттар мен дирижабльдердің ұшуларын қоспағанда, шекара маңындағы жолақпен ұшуы, бақыланбайтын әуе кеңістігінде ұшу, мемлекеттік авиация ӘК);
6) ұшу маршруты бойынша қонатын орнына дейін ЖДП (ПАО);
7) АДО (АДП) ҚР бірінші қонатын әуеайлаққа дейін;
8. АИП сәйкес ұшу маршруты бойынша мемлекеттердің мекенжайларына (IFPS аймағына кіретіндерді қоспағанда)

ФПЛ (Filed flight plan – FPL) – басқарылатын аэростаттар мен дирижабльдердің ұшу жоспары

ұшуға дейін кемінде 3 сағат қалғанда

ФПЛ (FPL) ұшу жоспары 24 сағаттан астам уақыт бұрын ұсынылса, "Өзге ақпарат" деген 18-жолда КҮНІ/ және әуе кемесінің ұшу күні көрсетіледі, мысалы КҮНІ/220716, мұнда 22 –жыл, 07 – ай, 16 – айдың күні

2.6.

ДЛА – кешігу (Delay – DLA).
Хабарлама оған қатысты ұшу жоспарының (FPL) негізгі деректері берілген әуе кемесінің ұшуы кесте (жоспар) бойынша ұшудың есептік уақытынан 30 минуттан артық кешіктірілген жағдайда беріледі

ФФ

күтіліп отырған кешіктірілу 30 мин және одан да көп болған кезде ӘК-нің кесте (жоспар) бойынша ұшып шығу уақытынан кешіктірмей

ӘК ұшу әуеайлағының брифингі

1) ӘҚЖ БО;
2) ұшу маршруты бойынша қону әуеайлақтарының брифингі;
3) ұшу және қону әуежайларының ӘДҚ-сы;
4) мемлекеттік ӘК бойынша ӘҚБ БО;
5) бақыланатын әуе кеңістігіндегі бақыланатын әуеайлақтарға ӘШҚ әскерлері органдарына;
6) ұшу маршруты бойынша АДО (АДП)

1) ӘҚЖ БО;
2) ҚР ұшу маршруты бойынша қону әуеайлақтарының брифингі;
3) ҚР ұшу және қону әуежайларының ӘДҚ;
4) мемлекеттік ӘК бойынша ӘҚБ БО;
5) ҚР бақыланатын әуе кеңістігіндегі бақыланатын әуеайлақтарға ӘШҚ әскерлері органдарына;
6) ұшу маршруты бойынша АДО (АДП).
7) АИП сәйкес ұшу маршруты бойынша мемлекеттердің мекенжайларына (IFPS аймағына кіретіндерді қоспағанда)

2.7.

ЦХГ – өзгеріс (Change немесе Modification – CHG). Хабарлама ұшу жоспарының бұрын берілген деректерінде қамтылған негізгі деректерге қандай да бір өзгеріс енгізу қажет болған жағдайда беріледі (FPL).
Хабарлама ұшу жоспарының негізгі деректерін алушыларды осы өзгеріс қатысты болатындарына жіберіледі. Ұшу жоспарының тиісінше өзгертілген негізгі деректері (FPL) осы өзгеріске қатысты оларға қатысты болатын, бірақ бұрын мұндай ақпарат алмаған тараптарға беріледі.
ЦНЛ – ұшуды тоқтату (Cancel – CNL). Хабарлама оған қатысты ұшу жоспарының негізгі деректері (RPL немесе FPL) бұрын таратылған ұшу тоқтатылған жағдайда беріледі.

ФФ

ӘК кесте (жоспар) бойынша немесе ұшып шыққан уақытқа дейін ДЛА бұған дейін белгіленген уақытқа кемінде 30 минут қалғанда

ұшу әуеайла ғының брифингі

1) ӘҚЖ БО;
2) ұшу маршруты бойынша қону әуеайлақтарының брифингі;
3) ұшу және қону әуежайларының ӘДҚ;
4) мемлекеттік ӘК бойынша ӘҚБ БО;
5) бақыланатын әуе кеңістігіндегі бақыланатын әуеайлақтарға ӘШҚ әскерлері органдарына;
6) ұшу маршруты бойынша АДО (АДП)

1) ӘҚЖ БО;
2) ҚР ұшу маршруты бойынша қону әуеайлақтарының брифингі;
3) ҚР ұшу және қону әуежайларының ӘДҚ;
4) мемлекеттік ӘК бойынша ӘҚБ БО;
5) бақыланатын әуе кеңістігіндегі бақыланатын әуеайлақтарға ӘШҚ әскерлері органдарына;
6) ұшу маршруты бойынша АДО (АДП);
7) АИП сәйкес ұшу маршруты бойынша мемлекеттердің мекенжайларына (IFPS аймағына кіретіндерді қоспағанда)

2.8.

ДЕП – әуе кемесінің ұшып шығуы (Departure – DEP). Хабарлама бұған дейін оған қатысты бұдан бұрын ұшу жоспарының (RPL немесе FPL) негізгі деректері таратылған әуе кемесіне қатысты беріледі

ФФ

ӘК ұшып шыққаннан кейін 5 минуттан кешіктірмей

ұшу әуеайлағының брифингі

1) ӘҚЖ БО;
2) ұшу маршруты және бірінші қону әуеайлағына дейінгі қосалқы әуеайлақтар бойынша АДО (АДП);
3) бірінші қону пунктіне дейін ұшу маршруты бойынша ЖДП (ҰАО);
4) ұшу маршруты бойынша бірінші қону әуеайлағының брифингі;
5) бақыланатын әуе кеңістігіндегі бақыланатын әуеайлақтардан ӘШҚ әскерлері органына

1) ӘҚЖ БО;
2) ҚР ұшу маршруты және бірінші қону әуеайлағына дейінгі қосалқы әуеайлақтар бойынша АДО (АДП);
3) ҚР бірінші қону пунктіне дейін ұшу маршруты бойынша ЖДП (ҰАО);
4) ҚР ұшу маршруты бойынша бірінші қону әуеайлағының брифингі;
5) ҚР бақыланатын әуе кеңістігіндегі бақыланатын әуеайлақтардан ӘШҚ әскерлері органына;
6) АИП сәйкес ұшу маршруты бойынша мемлекеттердің мекенжайларына (IFPS аймағына кіретіндерді қоспағанда)

2.9.

АРР – келіп жету (Arrival – ARR). Хабарлама ӘК межелі әуеайлағына, қосалқы немесе басқа әуеайлаққа қонған жағдайда беріледі

ГГ

ӘК қонғаннан кейін 5 минуттан кешіктірмей

қону әуеайлағының брифингі

1) ӘҚЖ БО;
2) ұшу және аралық қону әуеайлақтарының брифингі;
3) бақыланатын әуе кеңістігіндегі бақыланатын әуеайлақтарға ӘШҚ әскерлері органдарына

1) ӘҚЖ БО;
2) ұшу және аралық қону әуеайлақтарының брифингі;
3) ҚР бақыланатын әуе кеңістігіндегі бақыланатын әуеайлақтарға ӘШҚ әскерлері органдарына

2.10.

ЦПЛ – ағымдағы ұшу жоспары (Current flight plan – CPL). Кейінгі диспетчерлік рұқсаттарға негізделген ықтимал өзгерістерді қоса алғандағы (әуеайлақ ауданында ӘК қосалқы әуеайлаққа кетуі) ұшу жоспары

ФФ

маневр басталғаннан кейін 3 минуттан кешіктірмей

брифинг

1) ӘҚЖ БО;
2 ) ұшу маршруты бойынша АДО (АДП);
3) ұшу маршруты бойынша ЖДП (ҰАО);
4) бақыланатын әуе кеңістігіндегі бақыланатын әуеайлақтарға ӘШҚ әскерлері органдарына;
5) брифинг, ұшу және қону әуежайларының ӘДҚ;
6) брифинг, ӘК жіберілген әуежайлардың ӘДҚ

1) ӘҚЖ БО;
2) ҚР ұшу маршруты бойынша АДО (АДП);
3) ҚР ұшу маршруты бойынша ЖДП (ҰАО);
4) бақыланатын әуе кеңістігіндегі бақыланатын әуеайлақтарға ӘШҚ әскерлері органдарына;
5) брифинг, ҚР ұшу және қону әуежайларының ӘДҚ;
6) ҚР шегінен тыс ӘК жіберілген әуежайдың брифингі

2.11.

СПС – диспетчерлік пункттердің (секторлардың) өткізу қабілеті туралы хабарлама

ФФ

өткізу қабілетінің нормативтері өзгерген кезде 10 минут ішінде

брифинг

1) АДО (көршілес ӘҚҚ органы);
2) NOTAM-офисі

1) ҚР АДО (аралас ӘҚҚ органы);
2) NOTAM-офисі

3.

АДО (АДП) хабарламалары

3.1.

ЕСТ – есептік деректер (Estimate – EST). Ұшу жоспарының (FPL) негізгі деректері берілген жағдайда EST хабарламасын әр АДП немесе ұшу ақпараты орталығы ұшу маршруты бойынша келесі АДП немесе ұшу ақпараты орталығына береді

ФФ

ӘҚҚ нүктесінен ұшып өткенге дейін кемінде 10 минут қалғанда, бірақ ерте дегенде 30 минут бұрын

АДО (АДП)

1) ұшу маршруты бойынша АДО (АДП)

1) шектес мемлекеттің ӘҚҚ органы

3.2.

ЦДН – үйлестіру (Coordination – CDN). Хабарламаны қабылдаушы орган тарату органына үйлестіру диалогы барысында біріншісі бұрын алынған CPL немесе EST хабарламасындағы үйлестіруге қатысты деректерге өзгеріс ұсынған кезде береді

ФФ

ӘҚҚ нүктесінен ұшып өткенге дейін кемінде 10 минут қалғанда

АДО (АДП)

1) ұшу маршруты бойынша АДО (АДП)

1) шектес мемлекеттің ӘҚҚ органы

3.3.

РЩП – ұшу жоспарына сұрату (Request flight plan – RQP). Хабарлама ӘҚҚ органы бұдан бұрын ешқандай тиісті ұшу жоспары деректерін алмаған әуе кемесі туралы хабарлама алған кезде ұшу жоспарының деректерін (RPL немесе FPL) алуға ниет білдірген жағдайда беріледі

ФФ

оған қатысты бұрын ұшу жоспарының ешқандай тиісті негізгі деректері алынбаған әуе кемесі (EST) туралы хабарлама алған кезде

АДО (АДП)

1) ӘҚЖ БО;
2) мемлекеттік ӘК бойынша ӘҚБ БО;
3) брифинг;
4) ұшу маршруты бойынша ЖДП (ҰАО)

1) ӘҚЖ БО;
2) мемлекеттік ӘК бойынша ӘҚБ БО;
3) брифинг;
4) ҚР ұшу маршруты бойынша ЖДП (ҰАО);
5. шет елдің ӘҚАЖ органы

3.4.

ЦПЛ – ағымдағы ұшу жоспары (Current flight plan – CPL). Кейінгі диспетчерлік рұқсаттарға негізделген ықтимал өзгерістерді (ӘҚҚА-да ӘК қосалқы әуеайлаққа кетуі) қоса алғандағы ұшу жоспары. Хабарлама осы әуе кемесінің қозғалысын басқару басқа ӘҚҰ органына өтіп, басқару берілетін нүктеден оның ұшып өтуінің есептік уақытына дейін немесе ӘҚҚ-ның тиісті уәкілетті органы өзге уақыт мерзімін белгілемесе, алдын ала беріледі

ФФ

маневр басталғаннан кейін 3 минуттан кешіктірмей

АДО (АДП)

1) ӘҚЖ БО;
2) ұшу маршруты бойынша АДО (АДП);
3) бақыланатын әуе кеңістігінде ӘШҚ әскерлері органына;
4) брифинг;
5) мемлекеттік ӘК бойынша ӘҚБ БО

1) ӘҚЖ БО;
2) ҚР ұшу маршруты бойынша АДО (АДП);
3) ҚР бақыланатын әуе кеңістігінде ӘШҚ әскерлері органына;
4) брифинг;
5) мемлекеттік ӘК бойынша ӘҚБ БО;
6) шекаралас мемлекеттің ӘҚБ органына

3.5.

АЛР – авариялық құлақтандыру (Alerting ALR). Авариялық құлақтандыруға қатысты хабарлама ӘҚҰ органы әуе кемесі авариялық жағдайда деп есептеген кезде беріледі. Төмендегі үш кезеңнің бірінде көрсетіледі:

СС

мәліметтер алынғаннан, факт анықталғаннан кейін дереу

АДО (АДП)



Апатқа ұшырау кезеңі - DЕТRЕSFА

СС

1) ІҚҮО;
2) азаматтық авиация саласындағы уәкілетті орган (ұйым);
3) ӘШҚ әскери органына (бақыланатын әуе кеңістігіндегі авиациялық оқиға ғана);
4) мемлекеттік ӘК бойынша ӘҚБ БО;
5) ӘҚЖ БО

1) ІҚҮО;
2) азаматтық авиация саласындағы уәкілетті орган (ұйым);
3) ӘШҚ әскери органына (бақыланатын әуе кеңістігіндегі авиациялық оқиға ғана);
4) мемлекеттік ӘК бойынша ӘҚБ БО.
5) ӘҚЖ БО

Дабыл кезеңі – АLЕRFА

СС

1) ІҚҮО;
2) азаматтық авиация саласындағы уәкілетті орган (ұйым);
3) ӘШҚ әскери органына (бақыланатын әуе кеңістігіндегі авиациялық оқиға ғана);
4) мемлекеттік ӘК бойынша ӘҚБ БО;
5) ӘҚЖ БО

1) ІҚҮО;
2) азаматтық авиация саласындағы уәкілетті орган (ұйым);
3) ӘШҚ әскери органына (бақыланатын әуе кеңістігіндегі авиациялық оқиға ғана);
4) мемлекеттік ӘК бойынша ӘҚБ БО;
5) ӘҚЖ БО

Белгісіздік кезеңі – INСЕRFА

СС

1) ІҚҮО;
2) азаматтық авиация саласындағы уәкілетті орган (ұйым);
3) ӘШҚ әскери органына (бақыланатын әуе кеңістігіндегі авиациялық оқиға ғана);
4) мемлекеттік ӘК бойынша ӘҚБ БО;
5) ӘҚЖ БО

1) ІҚҮО;
2) азаматтық авиация саласындағы уәкілетті орган (ұйым);
3) ӘШҚ әскери органына (бақыланатын әуе кеңістігіндегі авиациялық оқиға ғана);
4) мемлекеттік ӘК бойынша ӘҚБ БО;
5) ӘҚЖ БО

3.6.

АНВ – ANV – азаматтық авиация қызметіне заңсыз араласу актісі

СС

мәліметтер алынғаннан, факт анықталғаннан кейін дереу

АДО (АДП)

1) ІҚҮО;
2) азаматтық авиация саласындағы уәкілетті орган (ұйым);
3) бақыланатын әуе кеңістігінде ӘШҚ әскерлері органына;
4) АО ӘҚБ;
5) ұшу маршруты бойынша АДО (АДП);
6) ұшу маршруты бойынша ЖДП (ПАО);
7) қону әуеайлағының брифингі;
8) ӘҚЖ БО.

1) ІҚҮО;
2) азаматтық авиация саласындағы уәкілетті орган (ұйым);
3) бақыланатын әуе кеңістігінде ӘШҚ әскерлері органына;
4) АО ӘҚБ;
5) ұшу маршруты бойынша шектес мемлекеттің ӘҚҚ органына;
6) ҚР ұшу маршруты бойынша ЖДП (ҰАО);
7) қону әуеайлағының брифингі;
8) ӘҚЖ БО.

3.7.

АНП – ANP – әуе кеңістігін пайдалану тәртібін бұзу

СС

факт анықталғаннан кейін дереу

АДО (АДП)

1) ІҚҮО;
2) азаматтық авиация саласындағы уәкілетті орган (ұйым);
3) бақыланатын әуе кеңістігінде ӘШҚ әскерлері органына;
4) АО ӘҚБ;
5) ұшу маршруты бойынша АДО (АДП);
6) ұшу маршруты бойынша ЖДП (ПАО);
7) ӘҚЖ БО

1) ІҚҮО;
2) азаматтық авиация саласындағы уәкілетті орган (ұйым);
3) бақыланатын әуе кеңістігінде ӘШҚ әскерлері органына;
4) АО ӘҚБ;
5) ҚР ұшу маршруты бойынша АДО (АДП);
6) ҚР ұшу маршруты бойынша ЖДП (ҰАО);
7) ӘҚЖ БО

3.8.

РЦФ – радиобайланыстың істен шығуы (Radiocommunication failure - RCF), хабарлама ӘҚҰ органына оның жауапкершілік ауданында ұшып бара жатқан әуе кемесінде радиобайланыстың істен шыққаны белгілі болған жағдайда беріледі

СС

хабарлама алғаннан кейін дереу

АДО (АДП)

1) ІҚҮО;
2) азаматтық авиация саласындағы уәкілетті орган (ұйым);
3) АДО (АДП) ұшу маршруты және қосалқы әуеайлақтар бойынша;
4) маршрут бойынша ЖДП (ҰАО);
5) ұшу маршруты және қосалқы әуеайлақтар бойынша қону әуеайлақтарының брифингі;
6) АО ӘҚБ;
7)бақыланатын әуе кеңістігінде ӘШҚ әскерлері органына;
8) ӘҚЖ БО

1) ІҚҮО;
2) азаматтық авиация саласындағы уәкілетті орган (ұйым);
3) ҚР ұшу маршруты және қосалқы әуеайлақтар бойынша АДО (АДП);
4) ҚР ұшу маршруты бойынша ЖДП (ҰАО);
5) ҚР ұшу маршруты және қосалқы әуеайлақтар бойынша қону әуеайлақтарының брифингі;
6) АО ӘҚБ;
7) бақыланатын әуе кеңістігінде ӘШҚ әскерлері органына;
8) ӘҚЖ БО

3.9.

ФЛИ – "А" литерін орындағанда Мемлекеттік шекарадан, ӘҚҚА шекарасынан және МАЖП ұшып өту

ФФ

МАЖП-тан ұшып өткеннен кейін 3 минуттан кешіктірмей

АДО (АДП немесе жауапкершілік аймағында мемлекеттік шекара орналасқан ӘҚҚ органы)

1) ӘҚЖ ОБ;
2) ӘҚБ АО

1) ӘҚЖ ОБ;
2) ӘҚҚ әскери органы (Мемлекеттік шекараны ұшып өту);
3) ӘҚБ БО

3.10.

ҚМШ – РЖМ – әуе кеңістігін пайдалануға қысқа мерзімді шектеулер

ГГ

ӘҚБ органынан алғаннан кейін дереу

АДО (АДП)

1) ӘҚЖ ОБ.
2) брифинг;
3) АДО (АДП);
4) ЖДП

1) ӘҚЖ ОБ;
2) ҚР-дағы брифинг;
3) ҚР-дағы АДО (АДП);
4) ҚР-дағы ЖДП

3.11.

ҚМШ – РЖИ – әуе кеңістігін пайдалануға қысқа мерзімді шектеулерді алып тастау

ГГ

ӘҚБ органынан алғаннан кейін дереу

АДО (АДП)

1) ӘҚЖ ОБ.;
2) брифинг;
3) АДО (АДП);
4) ЖДП

1) ӘҚЖ ОБ.;
2) ҚР-дағы брифинг;
3) ҚР-дағы АДО (АДП);
4) ҚР-дағы ЖДП

4.

ӘҚЖ БО хабарламалары

4.1.

ПЛН – алдағы және ағымдағы тәуліктерге әуе кеңістігін пайдалану жоспарынан үзінді көшірмелер

ГГ

алдағы тәуліктерге – жергілікті уақытпен 21.00-ден кешіктірмей Ағымдағы тәуліктерге – ағымдағы жоспарға өзгеріс енгізілгенде дереу

ӘҚЖ БО

1) ұшу маршруты бойынша АДО (АДП);
2) ұшу және қону әуеайлақтарының брифингі;
3) ӘҚҚ әскери органы;
4) ұшу маршруты бойынша ЖДП;
5) ӘҚБ БО

1) ҚР ұшу маршруты бойынша АДО (АДП);
2) ҚР ұшу және қону әуеайлақтарының брифингі;
3) ӘҚҚ әскери органы
4) ҚР маршрут бойынша ЖДП;
5) ӘҚБ БО

4.2.

ППН – REJ – ұсынылған ұшу жоспары әуе кеңістігін пайдалану жоспарына енгізілмейді

ГГ

ұшу жоспарын алғаннан кейін 30 минуттан кешіктірмей

ӘҚЖ БО

1) азаматтық авиация саласындағы уәкілетті орган (ұйым);
2) ұшу жоспарын берген ұшу әуеайлақтарының брифингі;
3) ӘҚБ БО;
4) ӘК пайдаланушысы

1) азаматтық авиация саласындағы уәкілетті орган (ұйым);
2) ұшу жоспарын берген ұшу әуеайлақтарының брифингі;
3) ӘҚБ БО;
4) ӘК пайдаланушысы

4.3.

УЛС – литерлік рейстерді орындау

ГГ

ұшатын күн қарсаңында – ұшуды орындауға дейін бір тәулік қалғанда, азаматтық авиация саласындағы уәкілетті органнан нұсқау алғанда дереу – азаматтық авиация саласындағы уәкілетті органнан ұшатын күні нұсқау алғаннан кейін

ӘҚЖ БО

1) ҚР ӘК пайдаланушыға;
2) ұшу маршруты бойынша АДО (АДП);
3) ұшу маршруты бойынша ЖДП (ҰАО);
4) ӘҚБ БО;
5) ұшу маршруты және қосалқы әуеайлақтарының а ұшып шығуы және қону әуеайлақтарының брифингі;
6) ұшу және қону әуежайларының ӘДҚ

1) ҚР ӘК пайдаланушыға;
2) ҚР ұшу маршруты бойынша АДО (АДП);
3) ҚР маршруты бойынша ЖДП (ПАО);
4) ӘҚБ БО;
5) ҚР ұшу маршруты және қосалқы әуеайлақтарының ұшып шығуы және қону әуеайлақтарының брифингі;
6) ҚР ұшу және қону әуежайларының ӘДҚ

4.4.

УР – РЖМ – әуе кеңістігін пайдаланудың уақытша режимі

ДД

дереу ӘҚБ БО-дан белгілеу туралы ақпарат алынғаннан кейін

ӘҚЖ БО

1) АДО (АДП);
2) NOTAM-офисі;
3) брифинг;
4) ЖДП (ҰАО)

1) ҚР АДО (АДП);
2) NOTAM-офисі;
3) ҚР брифинг;
4) ҚР ЖДП (ҰАО)

4.5.

УР – РЖИ – әуе кеңістігін пайдаланудың уақытша режимін алып тастау

ДД

ӘҚБ БО-дан күшін жою туралы ақпарат алынғаннан кейін дереу

ӘҚЖ БО

1) АДО (АДП);
2) NOTAM-офисі;
3) брифинг;
4) ЖДП (ҰАО)

1) ҚР АДО (АДП);
2) NOTAM-офисі;
3) ҚР брифинг;
4) ҚР ЖДП (ҰАО)

5.

ӘҚБ БО хабарламалары

5.1.

УР – РЖМ – әуе кеңістігін пайдаланудың уақытша режимі

ДД

режим белгіленгеннен кейін дереу

ӘҚБ БО

1) ӘҚЖ БО

1) ӘҚЖ БО

5.2.

УР – РЖИ – әуе кеңістігін пайдаланудың уақытша режимін алып тастау

ДД

режим алып тасталғаннан кейін дереу

ӘҚБ БО

1) ӘҚЖ БО

1) ӘҚЖ БО

5.3.

ППН – ұшу жоспарының бекітілмеуі (FPL)

ГГ

ұшу жоспарын алғаннан кейін 30 минуттан кешіктірмей

ӘҚБ БО

1) ӘҚБ органы;
2) КВС (авиациялық әскери бөлімдерінің командирлері)

1) ӘҚБ органы;
2) КВС (авиациялық әскери бөлімдерінің командирлері)

6.

ӘҚБ орталықтарының хабарламалары

6.1.

РЖМ - әуе кеңістігін пайдалануға қысқа мерзімді шектеу:
ӘҚБ БТ болған кезде бақыланатын әуе кеңістігінде операциялық әуе қозғалысында ұшу кезінде;

ГГ

қысқа мерзімді шектеу белгіленгеннен кейін дереу

ӘҚБ орталығы

1) АДО (АДП)

1) АДО (АДП)

ӘҚБ-ның БТ болмаған кезде бақыланатын әуе кеңістігінде немесе бақыланбайтын әуе кеңістігінде операциялық әуе қозғалысында ұшқан кезде;

қысқа мерзімді шектеуді белгілеу бойынша дереу

1) АДО (АДП);
2) NOTAM-офисі

1) АДО (АДП);
2) NOTAM-офисі

ұшу қауіпсіздігіне қатер төндіретін және кенеттен (күтпеген) мәртебесі бар қызметті қамтамасыз ету үшін;

қысқа мерзімді шектеу белгіленгеннен кейін дереу

1) АДО (АДП)
2) NOTAM-офисі

1) АДО (АДП)
2) NOTAM-офисі

оқу-жаттығуларды, атыстардың барлық түрлерін, зымырандарды ұшыруды және жарылыс жұмыстарын жүргізу кезінде (белгіленген полигон шегінде (ұшуға шектеу қойылған аймақ);

осындай қызмет басталғанға дейін кемінде 12 сағат қалғанда (егер 12 сағаттан аз болса, онда ӘҚҚ органмен келісу бойынша);

1) АДО (АДП)
2) NOTAM-офисі

1) АДО (АДП)
2) NOTAM-офисі

планерлердің
(дельтапландардың) және парапландардың
арнайы аудандарда ұшуы кезінде;

осындай қызмет басталғанға дейін кемінде 12 сағат қалғанда;

1) АДО (АДП)
2) NOTAM-офисі

1) АДО (АДП)
2) NOTAM-офисі

осы Қағидада белгіленген өзге де жағдайларда

қысқа мерзімді шектеу белгіленгеннен кейін дереу

1) АДО (АДП)
2) NOTAM-офисі

1) АДО (АДП)
2) NOTAM-офисі

6.2.

РЖИ – әуе кеңістігін пайдалануға қысқа мерзімді шектеулерді алып тастау

ДД

қысқа мерзімді шектеуді алып тастағанда дереу

ӘҚБ орталығы

1) АДО (АДП)
2) NOTAM-офисі

1) АДО (АДП)
2) NOTAM-офисі

7.

Әуе кеңістігін пайдаланушылардың әуе кеңістігін пайдалануға өтінімдері

7.1.

Шар – зондтарды ұшыру кезінде басқарылмайтын аэростаттармен әуе кеңістігін пайдалануға өтінімдер

ДД

ұшу басталғанға дейін кемінде 24 сағат бұрын

ӘК-ні пайдаланушы

1) ӘҚБ БО;
2) ӘҚБ орталығы

1) ӘҚБ БО;
2) ӘҚБ орталығы

7.2.

Әскери бөлімдердің оқ атуы, зымырандарды ұшыру, жарылыс жұмыстары жүргізілген кезде (белгіленген полигон шегінде) әуе кеңістігін пайдалануға өтінімдер

ДД

қызмет басталғанға дейін кемінде 24 сағат бұрын

ӘК-ні пайдаланушы

1) ӘҚБ БО;
2) ӘҚБ орталығы

1) ӘҚБ БО;
2) ӘҚБ орталығы

7.3.

Жарылыс жұмыстары жүргізілген кезе әуе кеңістігін пайдалануға өтінімдер (азаматтық жеке және заңды тұлғалар)

ДД

өтінім нақтылауды талап ететін жағдайларды қоспағанда, қызмет басталғанға дейін кемінде 9 тәулік бұрын

ӘК-ні пайдаланушы

1) ӘҚБ БО;
2) ӘҚБ орталығы

1) ӘҚБ БО;
2) ӘҚБ орталығы

7.4.

Зымырандар ұшыру жүргізілген кезде әуе кеңістігін пайдалануға өтінімдер (полигонның шегінен шығатын әуе кеңістігінің мәлімделген көлемі шегінде)

ДД

өтінім нақтылауды талап ететін жағдайларды қоспағанда, қызмет басталғанға дейін кемінде 9 тәулік бұрын

ӘК-ні пайдаланушы

1) ӘҚБ БО;
2) ӘҚБ орталығы

1) ӘҚБ БО;
2) ӘҚБ орталығы

7.5.

Планерлерді (дельтапландарды және парапландарды) арнайы аудандарда ұшыру кезінде әуе кеңістігін пайдалануға өтінімдер

ДД

қызмет басталғанға дейін кемінде 24 сағат бұрын

ӘК-ні пайдаланушы

1) ӘҚБ БО;
2) ӘҚБ орталығы

1) ӘҚБ БО;
2) ӘҚБ орталығы

7.6.

Пилотсыз авиациялық жүйелермен әуе кеңістігін пайдалануға өтінімдер

ДД

қызмет басталғанға дейін кем дегенде 24 сағат бұрын

пайдаланушы

ӘҚБ БО немесе жақын ӘҚБ орталығы

ӘҚБ БО немесе жақын ӘҚБ орталығы

8.

Әуежайлардың диспетчерлік қызметтерінің (ӘДҚ) хабарламалары

8.1.

АЛР – авариялық хабарландыру (Alerting – ALR – ӘК-нің бұзылуы, жердегі төтенше оқиға туралы бастапқы хабарлама, сондай-ақ ӘК қауіпсіздігі, экипаж және жолаушылар туралы кез келген ақпарат)

СС

мәліметтер алынғаннан, факт анықталғаннан кейін дереу

ӘДҚ

1) ІҚҮО;
2) азаматтық авиация саласындағы уәкілетті орган (ұйым);
3) мемлекеттік ӘК бойынша ӘҚБ БО

1) ІҚҮО;
2) азаматтық авиация саласындағы уәкілетті орган (ұйым);
3) мемлекеттік ӘК бойынша ӘҚБ БО

      Ескертпе: Қазақстан Республикасының өкілетті органдарының орналасқан жері, жұмыс кестесі және байланыс деректері Қазақстан Республикасының аэронавигациялық ақпарат жинағында жарияланады.

      Аббревиатуралардың толық жазылуы:

      АДО – аудандық диспетчерлік орталық;

      АДП – аудандық диспетчерлік пункт;

      ӘАДП – әуеайлақ ауданының диспетчерлік пункті;

      ӘДҚ – әуежайлардың диспетчерлік қызметтері;

      ӘДО – әуеайлақтық диспетчерлік орталық;

      ӘҚБ АО – әуе қозғалысын басқарудың аудандық орталығы;

      ӘҚБ БО – әуе қозғалысын басқарудың бас орталығы;

      ӘҚБ БТ – әуе қозғалысын басқарудың біріккен тобы;

      ӘҚЖ БО – әуе қозғалысын жоспарлаудың бас орталығы

      ӘҚҚА – әуе қозғалысына қызмет көрсету ауданы (ACC – Air Control Centre);

      МАЖП – міндетті ақпар жеткізу пункті;

      ҰАО – ұшу ақпараты орталығы;

      ІҚҮО – іздестіруді және құтқаруды үйлестіру орталығы.

  Қазақстан Республикасының
әуе кеңістігін пайдалану
қағидаларына
3-1-қосымша

Республикалық және облыстық маңызы бар қалалардың әкімшілік шекаралары шегінде пилотсыз әуе кемелерінің ұшуы үшін әуе кеңістігі аймақтарының шекараларын белгілеу тәртібі

      Ескерту. Қағидалар 3-1-қосымшамен толықтырылды - ҚР Үкіметінің 13.04.2023 № 294 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      1. Осы тәртіп мынадай мемлекеттік органдар мен ведомстволық бағынысты ұйымдарға қолданылады:

      1) пилотсыз әуе кемелерінің ұшуын жүзеге асыру үшін әуе кеңістігінің аймақтарын белгілеу шеңберінде мемлекеттік авиация саласындағы уәкілетті орган;

      2) қалалардың әкімшілік шекаралары туралы ақпарат беру шеңберінде республикалық және облыстық маңызы бар қалалардың жергілікті атқарушы органдары;

      3) Қазақстан Республикасының аэронавигациялық ақпарат жинағында пилотсыз әуе кемелерінің ұшуын жүзеге асыру үшін әуе кеңістігінің аймақтары туралы ақпаратты жариялау және осы аймақтардың шекараларын аэронавигациялық карталарға салу шеңберінде азаматтық авиация саласындағы уәкілетті органға ведомстволық бағынысты мемлекеттік кәсіпорын болып табылатын аэронавигациялық қызмет көрсетуші (бұдан әрі – АНҚ көрсетуші).

      2. Пилотсыз әуе кемелерінің ұшуын жүзеге асыру үшін әуе кеңістігінің аймақтарын бастапқы белгілеу кезінде республикалық және облыстық маңызы бар қалалардың жергілікті атқарушы органдары мемлекеттік авиация саласындағы уәкілетті органның ӘҚБ БО-ның сұрауы негізінде әкімшілік шекаралары жазылған тиісті картаны және әкімшілік шекаралары туралы ақпаратты көрсетілген форматта ұсынады.

      3. Республикалық және облыстық маңызы бар қалалардың әкімшілік шекаралары өзгергенде жергілікті атқарушы органдар жоғарыда көрсетілген өзгерістер күшіне енгеннен кейін 10 жұмыс күні ішінде өзгерістер туралы ақпаратты белгіленген форматта және өзгертілген шекаралары бар тиісті картаны ұсынады.

      4. Алынған ақпаратты мемлекеттік авиация саласындағы уәкілетті органның ӘҚБ БО мен АНҚ көрсетушінің өкілдерімен бірлесіп жеткіліктігі мен толық болуы тұрғысынан тексереді. Белгіленген өлшемшарттарға сәйкес келмейтін ақпарат анықталғанда жергілікті атқарушы органға мемлекеттік авиация саласындағы уәкілетті органның ӘҚБ БО -нан анықталған ескертулерді көрсете отырып, өзгерістер енгізуге сұрау салуы жіберіледі.

      5. Алынған ақпаратты талдау және ескертулердің болмауы негізінде мемлекеттік авиация саласындағы уәкілетті органның ӘҚБ БО республикалық және облыстық маңызы бар қалалардың әкімшілік шекаралары шегінде пилотсыз әуе кемелерінің ұшуын жүзеге асыру үшін арнайы аймақтарды белгілейді.

      6. ӘҚБ БО-нан алынған ақпарат негізінде АНҚ көрсетуші пилотсыз әуе кемелерінің ұшуын жүзеге асыру үшін әуе кеңістігінің аймақтары бойынша деректерді өңдейді және оларды AIRAC белгіленген мерзімдеріне сәйкес Қазақстан Республикасының аэронавигациялық ақпарат жинағының тиісті бөлімдерінде және аэронавигациялық карталарда жариялайды.

      7. Республикалық және облыстық маңызы бар қалалардың жергілікті атқарушы билік органдарының ақпарат беру форматы:

1.

Мемлекеттік органның атауы

Республикалық немесе облыстық маңызы бар қалалардың атқарушы органының атауы енгізіледі

2.

Елді мекеннің атауы

Республикалық немесе облыстық маңызы бар қаланың атауын көрсету

3.

Әкімшілік шекаралардың географиялық координаттары*

1984 (WGS-84) географиялық координаттарды дүниежүзілік геодезиялық координаттар жүйесі бойынша жүйеде 100 метрге дейінгі дәлдікпен градуспен, минутпен және секундпен көрсету

4.

Карта масштабы

Әкімшілік шекаралары бар қоса берілген картаның масштабын көрсету

5.

ТАӘ лауазымы

Ақпаратты ұсынған атқарушы орган басшысының ТАӘ

6.

Қолы


7.

Күні


      * Географиялық координаттар электронды түрде ұсынылуы мүмкін.

  Қазақстан Республикасының
әуе кеңістігін пайдалану
қағидаларына
3-2-қосымша

Қазақстан Республикасының әуе кеңістігінде пилотсыз әуе кемелерінің ұшуына шектеу қойылған аймақтарды белгілеу тәртібі

      Ескерту. Қағидалар 3-2-қосымшамен толықтырылды - ҚР Үкіметінің 13.04.2023 № 294 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      1. Пилотсыз әуе кемелерінің ұшуына шектеу қойылған аймақтарды осы Қосымшада белгіленген тәртіпке сәйкес мемлекеттік авиация саласындағы уәкілетті органның Әуе қозғалысын басқарудың бас орталығы (бұдан әрі – ӘҚБ БО) белгілейді.

      2. Пилотсыз әуе кемелерінің ұшуына шектеу қойылған тұрақты қолданылатын аймақтары.

      2.1. Мемлекеттік авиация саласындағы уәкілетті орган басқаратын пилотсыз әуе кемелерінің (бұдан әрі – ПӘК) ұшуына шектеу қойылған тұрақты қолдану аймағын белгілеу үшін өтінімдерді қарау және пилотсыз әуе кемелерінің ұшуын тұрақты шектеу аймақтарын белгілеу жөніндегі арнайы құрылған ведомствоаралық комиссияның (бұдан әрі – Комиссия) шешімі негіз болып табылады. Комиссияның міндеті мемлекеттік органдар ұсынған пилотсыз әуе кемелерінің ұшуын жүзеге асыру үшін шектеу аймақтарын белгілеуге және пилотсыз әуе кемелерінің ұшуын тұрақты шектеу аймақтарының тізіліміне енгізуге арналған сұрауларды қарау болып табылады. Бұл тізілім азаматтық авиация саласындағы уәкілетті органға ведомстволық бағынысты мемлекеттік кәсіпорын болып табылатын аэронавигациялық қызмет көрсетушінің (бұдан әрі – АНҚ көрсетуші) интернет-ресурсында және азаматтық авиация саласындағы уәкілетті ұйымның интернет-ресурсында жарияланады.

      2.2. Комиссия құрамына мынадай мемлекеттік органдар мен ведомстволық бағынысты ұйымдардың:

      мемлекеттік авиация саласындағы уәкілетті органның ӘҚБ БО;

      азаматтық авиация саласындағы уәкілетті органның;

      азаматтық авиация саласындағы уәкілетті ұйымның;

      Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік комитетінің;

      Қазақстан Республикасы Мемлекеттік күзет қызметінің;

      Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігінің;

      азаматтық авиация саласындағы уәкілетті органға ведомстволық бағынысты мемлекеттік кәсіпорын болып табылатын аэронавигациялық қызмет көрсетушінің өкілдері кіреді.

      2.3. Комиссияның қызметі мемлекеттік авиация саласындағы уәкілетті орган бекітетін және осы Қосымшаның 2.2-тармағында көрсетілген мемлекеттік органдармен және ведомстволық бағынысты ұйымдармен келісілген комиссия туралы ереженің негізінде жүзеге асырылады.

      2.4. Комиссия пилотсыз әуе кемелерінің ұшуын шектеу аймақтарын белгілеудің мынадай жағдайларын қарайды:

      1) Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2011 жылғы 7 қазандағы № 1151 қаулысымен бекітілген Мемлекеттік күзетілуге тиіс объектілерді айқындау қағидаларында көрсетілген мемлекеттік күзетілуге тиіс объектілердің үстінде белгіленетін пилотсыз әуе кемелерінің ұшуын шектеу тұрақты қолданылатын аймақтары;

      2) пилотсыз әуе кемелерінің Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрлігінің, Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік комитетінің, Қазақстан Республикасы Мемлекеттік күзет қызметінің және Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігінің Қылмыстық-атқару жүйесі объектілерінің үстінен пилотсыз әуе кемесінің ұшуын тұрақты қолданылатын шектеу аймақтары;

      3) мемлекеттік немесе азаматтық авиацияның бақыланатын әуеайлақтарының, сондай-ақ бірлесіп орналасқан әуеайлақтардың маңында ПӘК ұшуларын шектеудің тұрақты қолданылатын аймақтары.

      2.5. Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2011 жылғы 7 қазандағы № 1151 қаулысымен бекітілген Мемлекеттік күзетілуге тиіс объектілерді айқындау қағидаларында көрсетілген мемлекеттік күзетілуге тиіс объектінің үстінде белгіленетін тұрақты қолданылатын ПӘК ұшуларын тұрақты шектеу аймағын белгілеуге арналған сұрау салуын осы Қағидаларға осы Қосымшаның 3-тармағында көрсетілген нысан бойынша объектіні күзетуді жүзеге асыратын мемлекеттік орган береді.

      2.6. Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрлігінің, Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік комитетінің, Қазақстан Республикасы Мемлекеттік күзет қызметінің және Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігінің Қылмыстық-атқару жүйесі объектілерінің үстінен ұшуға шектеу қойылған тұрақты қолданылатын аймағын белгілеу үшін сұрау салуды осы Қағидаларға осы Қосымшаның 3-тармағында көрсетілген нысан бойынша тиісті мемлекеттік орган береді.

      2.7. Бақыланатын мемлекеттік немесе азаматтық авиация әуеайлағының, сондай-ақ бірлесіп орналасқан әуеайлақтың маңында ПӘК ұшуына шектеу қойылған тұрақты қолданылатын аймағын белгілеуге сұрау салуды осы Қағидаларға осы Қосымшаның 4-тармағында көрсетілген нысан бойынша әуеайлақты пайдаланушымен келісілгеннен кейін осы әуеайлақта ӘҚҚ/ӘҚБ жүзеге асыратын орган береді.

      2.8. Кешенді және үйлестірілген тәсілді қамтамасыз ету үшін ПӘК ұшуына шектеу қойылған тұрақты қолданылатын аймақтарды белгілеуге сұрау салу есепті жылдың 31 мамырына дейін беріледі.

      2.9. Комиссия сұрау салуларды 30 жұмыс күні ішінде (есепті жылдың 1 маусымынан бастап) қарайды. Комиссия қарау нәтижелері бойынша қосымша және нақтылайтын ақпарат сұратуы мүмкін.

      2.10. Сұратылатын ақпарат берілмегенде Комиссия әуе күштерінің ұшуына шектеу қойылған аймақты белгілеуден уәжді бас тартуға құқылы.

      2.11. Егер әуе кемелерінің ұшуына шектеу қойылған аймақтар белгіленетін объектілер бір-біріне тікелей жақын орналасса, онда мұндай жағдайда тиісті объектілерді қамтитын ПӘК ұшуын шектейтін бір аймақ белгіленуі мүмкін.

      2.12. ПӘК ұшуына шектеу қойылған аймақ объектінің ортасынан белгілі радиусы бар шеңбер немесе бұрыштардың белгілі координаттары бар көпбұрыш түрінде белгіленуі мүмкін.

      2.13. ПӘК ұшуына шектеу қойылған аймақ шекараларын белгілеу кезінде объектінің қорғалған аймағының үстіндегі әуе кеңістігі және буферлік аймақ ескеріледі. Осы Қағидалар шеңберінде қорғалатын аймақ деп жеке немесе жиынтығында санкцияланбаған іс-әрекет объекті болып табылуы мүмкін, үнемі қорғалатын және бақыланатын физикалық кедергілермен қоршалған, кіруі шектелетін және бақыланатын ғимараттар, жүйелері, жабдықтары, құрылғылары мен материалдары бар үй-жайлар орналасқан объектінің алаңы түсініледі. Буферлік аймақ қорғалған аймақтың сыртында қорғалған аймақтың сыртқы шекарасынан 300 метрден аспайтын қашықтықта орналасқан әуе кеңістігінің аймағын білдіреді. Кейбір жағдайларда буферлік аймақ орнатылмауы мүмкін.

      2.14. Комиссия қаралғаннан кейін осы Қағидаларға осы Қосымшаның 5-тармағында ұсынылған форматта пилотсыз әуе кемелерінің ұшуына шектеу қойылған тұрақты қолданылатын аймақтарының тізілімін бекітеді және осы аймақтарды белгілеу үшін ӘҚБ БО мекенжайына, сондай-ақ аталған ұйымдардың интернет-ресурстарында одан әрі жариялау үшін АНҚ көрсетушінің және азаматтық авиация саласындағы уәкілетті ұйымның мекенжайына жібереді.

      3. Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2011 жылғы 7 қазандағы № 1151 қаулысымен бекітілген Мемлекеттік күзетілуі тиіс объектілерді айқындау қағидаларында немесе Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрлігінің, Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік комитетінің, Қазақстан Республикасы Мемлекеттік күзет қызметінің және Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігінің Қылмыстық-атқару жүйесі объектілерімен көрсетілген мемлекеттік күзетілуі тиіс объектінің үстінде белгіленетін тұрақты қолданылатын ПӘК ұшуларын шектеу аймағын белгілеуге сұрау салу үлгісі:

1.

Сұрау салудың бастамашысы

Мемлекеттік күзетілуі тиіс объектіні күзетуді жүзеге асыратын және оның мүддесінде әуе кемелерінің ұшуына шектеу қойылған аймағы белгіленетін мемлекеттік органды көрсету;
Қылмыстық-атқару жүйесінің қорғалатын объектісі үшін жауапты болып табылатын және оның мүддесінде әуе күштерінің ұшуына шектеу қойылған аймақ белгіленетін ҚР ІІМ құрылымдық бөлімшесін көрсету;
ҚР Қорғаныс министрлігінің, ҚР Ұлттық қауіпсіздік комитетінің оның мүддесінде әуе кемелерінің ұшуын шектеу аймағы белгіленетін Қазақстан Республикасы Мемлекеттік күзет қызметінің құрылымдық бөлімшесін көрсету

2.

Объектінің атауы

Объектінің атауын көрсету

3.

Объектінің географиялық координаттары

1984 (WGS-84) дүниежүзілік геодезиялық координаттар жүйесі бойынша географиялық координаттарды градуспен, минутпен және секундпен көрсету

4.

Қорғалған аймақтың географиялық координаттары

шеңбер түрінде шектеу аймағын белгілеу кезінде объектінің орталығы үшін 1984 (WGS-84) дүниежүзілік геодезиялық координаталар жүйесі бойынша градуспен, минутпен және секундпен географиялық координаттар;
көпбұрыш түрінде шектеу аймағын орнатқан кезде 1984 (WGS-84) дүниежүзілік геодезиялық координаталар жүйесі бойынша географиялық координаттар

5.

Буферлік аймақ

Иә/Жоқ
Егер Иә болса, онда буферлік аймақтың мөлшері метрмен көрсетіледі, бірақ 300 метрден аспайды

6.

Аймақтың тік шекаралары

Жоспарланған тік шекараларды көрсету.
Жер бетінен 200 метрден жоғары тік шекараларды жоспарлы түрде белгілеу кезінде негіздеме ұсынылады

7.

Байланыс деректері

Мүдделерінде ПӘК ұшуына шектеу қойылатын аймағы белгіленген мемлекеттік органның байланыс деректерін көрсету (телефон нөмірі және электрондық пошта мекенжайы). Пилотсыз авиациялық жүйелерді пайдаланушылардың заңды және жеке тұлғаларының өтініші және пилотсыз әуе кемелерінің ұшуына шектеу қойылған аймағын пайдалану қажет болғанда рұқсат алу үшін пайдаланылады

8.

ТАӘ
Лауазымы

Мемлекеттік органның құрылымдық бөлімшесі басшысының ТАӘ

9.

Қолы


10.

күні


      4. Бақыланатын мемлекеттік немесе азаматтық авиация әуеайлағының, сондай-ақ бірлесіп орналасқан әуеайлақтың маңында пилотсыз әуе кемелерінің ұшуына шектеу қойылған тұрақты қолданылатын аймағын белгілеуге сұрау салу нысаны:

1.

Сұрау салудың бастамашысы

Өтініш беруші болып табылатын және әуе қозғалысына диспетчерлік қызмет көрсетуді қамтамасыз ететін азаматтық авиация әуеайлағы немесе азаматтық авиацияға тиесілігі бойынша бірге орналасқан әуеайлақ үшін әуе қозғалысына қызмет көрсету органын көрсету.
Өтініш беруші болып табылатын мемлекеттік авиация әуеайлағы немесе мемлекеттік авиацияға тиесілігі бойынша бірге орналасқан әуеайлақ үшін әуе қозғалысын басқару органын (ә/б) көрсету

2.

Әуеайлақтың атауы

Әуеайлақтың атауын көрсету

3.

Объектінің географиялық координаттары

КТА-ның географиялық координаттарын 1984(WGS-84) дүниежүзілік геодезиялық координаттар жүйесі бойынша градуспен, минутпен және секундпен көрсету

4.

Аймақ шекараларының географиялық координаттары*

көпбұрыштың бұрыштарын 1984 (WGS-84) дүниежүзілік геодезиялық координаттар жүйесі бойынша градус, минут және секундтағы географиялық координаттар

5.

Аймақтың тік шекаралары*

Жоспарланған тік шекараларды көрсету

6.

Байланыс деректері

Мүдделерінде ПӘК ұшуларын шектеу аймағы белгіленген ӘҚҰ/ӘҚБ органының байланыс деректерін көрсету (телефон нөмірі және электрондық пошта мекенжайы). Пилотсыз авиациялық жүйелерді пайдаланушылардың заңды және жеке тұлғаларының өтініші және пилотсыз әуе кемелерінің ұшуына шектеу қойылған аймағын пайдалану қажет болғанда рұқсат алу үшін пайдаланылады

8.

ТАӘ
Лауазымы

Мемлекеттік органның құрылымдық бөлімшесі басшысының ТАӘ

9.

Қолы


10.

ТАӘ
Лауазымы

Әуеайлақ пайдаланушы ұйымы басшысының ТАӘ

11.

Қолы


12.

күні


      *Ескертпе: Бақыланатын әуеайлақтардың маңында әуе кемелерінің ұшуын шектеу аймақтарын белгілеу кезінде жер бетінен глиссадаға кіру биіктігіне дейін барлық жұмыс істеп тұрған ПӘК үшін қонуға кірудің соңғы учаскесінің 8 км, сондай-ақ жер бетінен глиссадаға кіру биіктігіне дейін КТА-дан радиусы 4 км әуе кеңістігі қорғалуға тиіс. Әуе кемелерінің ұшуына шектеу қойылған аймағының ені ПӘК осьтік желісінің жалғасы бойымен екі жаққа 2 км-ден белгіленеді.

      5. Пилотсыз әуе кемелерінің ұшуына шектеу қойылған тұрақты қолданылатын аймақтар тізілімінің нысаны:

Пилотсыз әуе кемелерінің ұшуына шектеу қойылған аймақты белгілеу

Көлденең шекаралар

Тік шекаралар

Мүдделерінде ПӘК ұшуын шектеу аймағы белгіленген орган

Байланыс деректері

1.






      6. Уақытша кезеңмен шектелген ПӘК ұшуына шектеу қойылған аймақтарды белгілеу

      Уақытша кезеңі шектеулі ПӘК ұшуына шектеу қойылған аймақтарын мемлекеттік органдар тарапынан сұрау салу негізінде ӘҚБ БО белгілейді.

      Уақытша кезеңі шектеулі ПӘК-нің ұшуына шектеу қойылған аймақтар 4 (төрт) сағаттан аспайтын мерзімге бір рет ұзарту мүмкіндігімен 2 (екі) сағаттан аспайтын мерзімге белгіленуі мүмкін.

1.

Мемлекеттік органның атауы

Өтініш беруші болып табылатын мемлекеттік органды көрсету

2.

Объектінің атауы

Объектінің атауын көрсету

3.

Объектінің географиялық координаттары

1984 (WGS-84) дүниежүзілік геодезиялық координаттар жүйесі бойынша градус, минут және секунд бойынша географиялық координаттар

4.

Жоспарланған ПӘК ұшуды шектеу аймағының географиялық координаттары

шеңбер түрінде шектеу аймағын белгілеу кезінде объектінің орталығы үшін 1984 (WGS-84) дүниежүзілік геодезиялық координаталар жүйесі бойынша градуспен, минутпен және секундпен географиялық координаттар;
көпбұрыш түрінде шектеу аймағын орнатқан кезде 1984 (WGS-84) дүниежүзілік геодезиялық координаталар жүйесі бойынша географиялық координаттар

5.

Аймақтың тік шекаралары

Жоспарланған тік шекараларды көрсету

6.

Қолданылу уақыты

Астана уақыты бойынша қолданылу уақытын көрсету

7.

ПӘК ұшуларын толық немесе ішінара шектеу

ПӘК ұшуын шектеу өлшемшарттарын көрсету

8.

Негіздеме

ПӘК ұшуын шектеу аймағын белгілеу қажеттілігінің толық негіздемесін ұсыну

9.

Байланыс деректері

Мүдделерінде ПӘК ұшуына шектеу қойылған аймағы белгіленген мемлекеттік органның байланыс деректерін көрсету (телефон нөмірі және электрондық пошта мекенжайы). Пилотсыз авиациялық жүйелерді пайдаланушылардың заңды және жеке тұлғаларының өтініші және пилотсыз әуе кемелерінің ұшуына шектеу қойылған аймақты пайдалану қажет болғанда рұқсат алу үшін пайдаланылады

10.

ТАӘ
Лауазымы

Мемлекеттік органның құрылымдық бөлімшесі басшысының ТАӘ

11.

Қолы


12.

күні


  Қазақстан Республикасының
әуе кеңістігін пайдалану
қағидасына 4-қосымша

Ұшу мақсаттары және литерлердің атауы және олардың шартты
белгілері

      Ескерту. 4-қосымша жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 30.12.2013 № 1429 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi).

гуманитарлық көмек көрсету жөніндегі ұшулар

HUM

денсаулық сақтау органдарының өтінімдері бойынша халыққа медициналық көмек көрсетуге арналған ұшулар

HOSP

медициналық көрсеткіштер бойынша өмірлеріне қауіп-қатер төніп тұрған адамдарды авариялық эвакуациялауға арналған ұшулар

МEDEVAC

іздестіру-құтқару ұшулары

SAR

"мемлекет басшысы" мәртебесі бар ұшулар

HEAD

"мемлекет басшысы" мәртебесі жоқ мемлекеттік органдармен арнайы мәлімденген ұшулар

STATE

ӘҚҰ (ӘҚБ) органдары үшін ұшу жоспарларында берілетін қауіпсіздік мақсаттағы құпия ұшулар

PROTECTED

арнайы бөлінген әуе кеңістігінде ұшуды орындайтын әуе кемесі

ALTRV

atfm қолданылатын іс-шараларынан босатылған әуе кемесінің ұшуы

ATFMX

өртті сөндіру жөніндегі ұшулар

FFR

радиотехникалық құралдар мен жарықсигналды жабдықтың үстінен ұшып өту

FLTCK

қауіпті жүктерді тасымалдауды жүзеге асыратын әуе кемесінің ұшуы

HAZMAT

ӘҚБ әскери органдарының жауапкершілік аймағындағы ұшу

MARSA

rvsm бар ұшу үшін жабдықталмаған әуе кемесінің rvsm әуе кеңістігінде ұшу

NONRVSM

сынақты ұшуы

01

авиациялық техниканың ұшып өтуі

02

авиациялық жұмыстар

03

жаттығу ұшуы

04

"А" литері

А

"ОК" литері

ОК

"ПК" литері

ПК

     

      Ескертпе. 01, 02, 03, 04, А, ОК, ПК шартты белгілері Қазақстан Республикасының шегіндегі ұшулар кезінде ғана қолданылады.

  Қазақстан Республикасының
әуе кеңістігін пайдалану қағидасына
5-қосымша

Навигациялық ерекшеліктер және ұшу жоспарындағы олардың шартты
белгілері

      Ескерту. Қағида 5-қосымшамен толықтырылды - ҚР Үкіметінің 30.12.2013 № 1429 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi).

ерекшеліктер атауы

ұшу жоспарындағы шартты белгіленуі

RNAV ерекшеліктері

RNAV 10 (RNP 10)

A1

RNAV 5, БАРЛЫҚ РҰҚСАТ ЕТІЛГЕН ДАТЧИКТЕР

B1

RNAV 5, GNSS

B2

RNAV 5, DME/DME

B3

RNAV 5, VOR/DME

B4

RNAV 5, INS или IRS

B5

RNAV 5, LORAN C

B6

RNAV 2, БАРЛЫҚ РҰҚСАТ ЕТІЛГЕН ДАТЧИКТЕР

C1

RNAV 2, GNSS

C2

RNAV 2, DME/DME

C3

RNAV 2, DME/DME/IRU

C4

RNAV 1, БАРЛЫҚ РҰҚСАТ ЕТІЛГЕН ДАТЧИКТЕР

D1

RNAV 1, GNSS

D2

RNAV 1, DME/DME

D3

RNAV 1, DME/DME/IRU

D4

RNP ерекшеліктері

RNP 4

L1

БАЗАЛЫҚ RNP 1, БАРЛЫҚ РҰҚСАТ ЕТІЛГЕН ДАТЧИКТЕР

O1

Базовые RNP 1, GNSS

О2

Базовые RNP 1, DME/DME

O3

Базовые RNP 1, DME/DME/IRU

O4

RNP APCH

S1

RNP APCH C BARO-VNAV

S2

RNP AR APCH c RF

T1

RNP AR APCH без RF

T2

  Қазақстан Республикасының
әуе кеңістігін пайдалану
қағидаларына
6-қосымша

Ұшу жоспары бланкісінің үлгісі (FPL)*

      Ескерту. Қағида 6-қосымшамен толықтырылды - ҚР Үкіметінің 30.12.2013 № 1429 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 13.04.2023 № 294 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.



      * Ескертпе:

      1. Ұшу жоспары бланкісін толтыру

      Ұшу жоспары бланкісінің үлгісі 6-қосымшада келтірілген және арнайы бөлінген нөмірленген жолдардан тұрады.

      Ұшу бланкісін толтыруға қойылатын жалпы талаптар:

      1) белгіленген форматтар мен деректерді белгілеу әдісін қатаң ұстану;

      2) бірінші көзделген кеңістікке деректерді енгізу. Қосымша кеңістіктер бар болған жағдайда, бланкінің толтырылмаған жерін таза күйінде қалдыру;

      3) уақытты UTC (әлемдік үйлестірілген уақыт) бойынша төрт цифрмен көрсету;

      4) өткен есептік уақытты төрт цифр түрінде (сағаттар пен минуттар) енгізу;

      5) 1-2 жолдардың мекенжай бөлігін ӘҚҚ қызметтері толтырады.

      Ұшулар және қонулар әуеайлақтың жақын маңында орналасқан қону алаңынан орындалған кезде, ұшу жоспарында сол әуеайлақтың шартты белгісі көрсетіледі.

      2. ӘҚҰ деректерін енгізу

      7-19-жолдарды төменде көрсетілген талаптарға сәйкес толтыру:

      7-жол. Әуе кемесінің тану индексі (ең көбі 7 белгі)

      Кемінде 7 әріптік-цифрлық белгіден тұратын және дефистер немесе символдарды қамтымайтын мына әуе кемелерінің тану индексінің бірін енгізу:

      1) соңынан тану индексі келетін ӘК пайдаланушыларының ИКАО коды (ӘҚҚ органымен байланысу үшін радиотелефондық шақыру ретінде көрсетілген байланыстыруды пайдаланған жағдайда);

      2) әуе кемесінің ұлттық белгісі және тіркеу нөмірі (ӘҚҚ органымен байланысу үшін радиотелефондық шақыру ретінде көрсетілген байланыстыруды пайдаланған немесе әуе кемесі байланыс құралдарымен жабдықталмаған жағдайда).

      8-жол. Ұшу қағидалары және түрі (1 немесе 2 белгі)

      Ұшу қағидалары

      Ұшу қағидаларында қолданылатын санаттарды белгілеу үшін мына әріптердің бірін енгізу:

      I – егер барлық ұшу АҰҚ бойынша жүргізіледі деп жоспарланса;

      V – егер барлық ұшу КҰҚ бойынша жүргізіледі деп жоспарланса;

      Y – егер ұшу алдымен АҰҚ бойынша жүргізілсе, ал кейіннен ұшу қағидалары бір немесе бірнеше рет өзгеретін болса;

      Z – егер ұшу алдымен КҰҚ бойынша жүргізілсе, кейіннен бір немесе бірнеше рет ұшу қағидалары өзгеретін болса.

      15-жолда ұшу қағидаларын өзгерту жоспарланған тармақ немесе тармақша көрсетіледі.

      Ұшу түрі

      Ұшу түрін белгілеу үшін мына әріптердің бірін енгізу:

      S – тұрақты әуе қатынасы үшін;

      N – тұрақты емес әуе тасымалдары үшін;

      G – жалпы сипаттағы авиация үшін;

      M – әскери ұшақтардың ұшуы үшін;

      X – жоғарыда көрсетілмеген кез келген басқа санаттар үшін.

      18-жолда STS индексінен кейін ӘҚҰ органы тарапынан ерекше назарды талап ететін ұшу мәртебесін және RMK индексінен кейін себебін көрсету.

      9-жол. Әуе кемелерінің цифры мен түрі және ізінің турбуленттілік санаты

      Әуе кемелерінің цифры (1 немесе 2 белгі)

      Әуе кемелері бірден көп болса, олардың санын енгізу.

      Әуе кемесінің түрі (2–4 белгі)

      ИКАО Doc 8643 "Әуе кемелері түрлерінің шартты белгілері" құжатында көрсетілген тиісті шартты белгілерді енгізу немесе, егер осындай шартты белгілер айқындалмаған болса, немесе бірден артық әуе кеме түрі қатармен ұшқанда ZZZZ енгізу және 18-жолда TYP белгілер тобынан кейін әуе кемесінің (кемелерінің) (санын және) түрін (түрлерін) көрсету.

      Ізінің турбуленттілік санаты (1 белгі)

      Әуе кемесі ізінің турбуленттілік санатын көрсету үшін ұзын қисық сызықтан кейін мына әріптердің бірін енгізу:

      J - Аса ауыр, Doc 8643 "Әуе кемелері типтерінің шартты белгілері" құжатында осыған ұқсас айқындалған әуе кемесінің типін көрсету үшін;

      Н – Doc 8643 құжатында Аса ауыр (J) санатында санамаланған әуе кемелерінің типтерін қоспағанда, ауыр, барынша жоғары сертификатталған ұшып көтерілу салмағы 136 000 кг немесе одан да көп әуе кемесінің түрін көрсетуге арналған;

      М – Орташа, барынша жоғары сертификатталған ұшып көтерілу салмағы 136 000 кг кем, бірақ 7000 кг аспайтын әуе кемесінің түрін көрсетуге арналған;

      L – Жеңіл, барынша жоғары сертификатталған ұшып көтерілу салмағы 7000 кг немесе одан аз әуе кемесінің түрін көрсетуге арналған.

      10-жол. Әуе кемісінің және экипаждың жабдығы мен мүмкіндіктері

      Мүмкіндіктер мынадай элементтерді қамтиды:

      1) әуе кемісінің бортында жұмысқа жарамды тиісті жабдықтың болуы;

      2) ұшу экипажының біліктілігіне сәйкес келетін жабдық пен мүмкіндіктер.

      Радиобайланыс құралдары, навигациялық құралдар, қонуға кіру құралдары және мүмкіндіктері

      Мына әріптердің бірін енгізу:

      N – маршрут бойынша ұшуға арналған борттық байланыс құралдары, навигациялық құралдар және қонуға кіру құралдары болмағанда немесе бұл жабдық жұмыс істемесе;

      S – егер маршрут бойынша ұшуға арналған стандартты борттық байланыс құралдары, навигациялық құралдар және қонуға кіру құралдары болған жағдайда және олар жұмысқа жарамды болса. Стандартты жабдыққа ӨЖЖ радиотелефон, VOR және ILS жатады және (немесе) қолда бар және жұмысқа жарамды байланыс құралдары, навигациялық құралдар, қонуға кіру құралдары және мүмкіндіктерді белгілеу үшін мына әріптердің бірін немесе бірнешеуін енгізу:

      A – GBAS негізіндегі қону жүйесі;

      B – LPV (APV c SBAS);

      C – LORAN C;

      D – DME;

      E1 – FMC WPR ACARS;

      Е2 – D-FIS ACARS;

      Е3 – PDC ACARS;

      F – ADF;

      G – GNSS (NAV/индексінен кейін 18-жолда қосымша ретінде GNSS сыртқы функциялық толықтыру түрлерін көрсету);

      H – ЖЖ радиотелефон;

      I – Инерциялы навигация;

      J1 – ATN (3-ескертпені қарау) негізіндегі CPDLC арналған 2-режимдегі VDL;

      J2 – FANS 1/А негізіндегі CPDLC арналған HFDL;

      J3 – FANS 1/А негізіндегі CPDLC арналған А режиміндегі VDL;

      J4 – FANS 1/А негізіндегі CPDLC 2-режимдегі VDL;

      J5 – FANS 1/А негізіндегі CPDLC арналған SATCOM (INMARSAT);

      J6 – FANS 1/А негізіндегі CPDLC арналған SATCOM (MТSAT);

      J7 – FANS 1/А негізіндегі CPDLC арналған SATCOM (Iridium);

      K – MLS;

      L – ILS;

      M1 – ӘҚБ (INMARSAT) арналған радиотелефонды (RTF) SATCOM;

      М2 – ӘҚБ (МТSАТ) арналған радиотелефонды байланыс (RTF);

      М3 – ӘҚБ (Iridium) арналған радиотелефонды байланыс (RTF);

      O – VOR;

      Р1-Р9 – RСР үшін резервтелген;

      R – PBN үшін бекітілген (PBN/ белгілер тобынан кейін 18-жолда қосымша ретінде осы Қағидаға 5-қосымшаға сәйкес навигациялық ерекшеліктердің шартты белгілері көрсетіледі);

      T – TACAN;

      U – УЖЖ радиотелефон;

      V – ӨЖЖ радиотелефон;

      W – RVSM үшін бекітілген.

      X – MNPS үшін бекітілген;

      Y – 8,33 кГц арналарды тарату мүмкіндігі бар ӨЖЖ радиотелефон;

      Z – өзге де борттық жабдық немесе өзге де мүмкіндіктер (СОМ/, NAV/ және/немесе DAT сәйкес келетін белгілер тобынан кейін өзге де қолданылатын борттық жабдық 18-жолда қосымша ретінде көрсетіледі).

      Навигациялық сипаттамалар туралы ақпарат маршруттың рұқсаты мен тапсырмасын беру мақсатында ӘҚҚ органына беріледі.

      Бақылау жабдығы және оның мүмкіндіктері

      Осы ұшу маршруты үшін борттық бақылау жабдығы болмаған немесе істен шыққанда N әрпін енгізу немесе жұмысқа жарамды борттық жабдықты және/немесе бақылау мүмкіндігін белгілеу үшін ең көбі 20 белгіден тұратын мынадай сәйкестендіргіштердің біреуін немесе бірнешеуін енгізу.

      А және С режимдеріндегі ЕШРЛ:

      A – қабылдап жауап беру – А режимі (4 цифр – 4096 код);

      С – қабылдап жауап беру – А режимі (4 цифр – 4096 код) және С режимі;

      S режиміндегі ЕШРЛ:

      Е – қабылдап жауап беру – әуе кемесінің тану индексін, барометрлік биіктік туралы деректерді және ұзартылған өздігімен шығаратын сигналды беру мүмкіндігі бар S режимі (ADS-B);

      Н – қабылдап жауап беру – әуе кемесінің тану индексін, барометрлік биіктік туралы деректерді және жетілдірілген бақылау мүмкіндігін беру мүмкіндігі бар S режимі;

      I – қабылдап жауап беру – әуе кемесінің тану индексін беру мүмкіндігі бар, бірақ барометрлік биіктік туралы деректерді беру мүмкіндігі жоқ S режимі;

      L – қабылдап жауап беру – әуе кемесінің тану индексін, барометрлік биіктік туралы деректерді, ұзартылған өздігімен шығаратын сигналды беру мүмкіндігі (ADS-B) және жетілдірілген бақылау мүмкіндігі бар S режимі;

      P – қабылдап жауап беру – барометрлік биіктік туралы деректерді беру мүмкіндігі бар, бірақ әуе кемесінің тану индексін беру мүмкіндігі жоқ S режимі;

      S – қабылдап жауап беру – әуе кемесінің тану индексін және барометрлік биіктік туралы деректерді беру мүмкіндігі бар S режимі;

      Х – қабылдап жауап беру – әуе кемесінің тану индексін және барометрлік биіктік туралы деректерді беру мүмкіндігі жоқ S режимі.

      Автоматты тәуелді радиотарату бақылауы (ADS-B):

      Бөлінген 1090 МГц жиіліктегі ADS-B "out" мүмкіндігі бар В1 - ADS-B;

      Бөлінген 1090 МГц жиіліктегі ADS-B "out" және "in" мүмкіндіктері бар В2 - ADS-B;

      U1 – UAT пайдалану кезіндегі ADS-B "out" мүмкіндігі;

      U2 – UAT пайдалану кезіндегі ADS-B "out" және "in" мүмкіндіктері;

      V1 – 4 режимді VDL пайдалану кезіндегі ADS-B "out" мүмкіндігі;

      V2 – 4 режимді VDL пайдалану кезіндегі ADS-B "out" және "in" мүмкіндіктері.

      Келісімшартты автоматты тәуелді бақылау (ADS-С):

      FANS 1/А мүмкіндіктері бар D1 - ADS-С;

      ATN мүмкіндіктері бар G1 - ADS-С.

      Жоғарыда көрсетілмеген әріптік-цифрлық белгілер резервтелген.

      Бақылауды қолданудың қосымша түрлерін SUR/белгілер тобынан кейін 18-жолда көрсету қажет.

      13-жол. Әуеайлақ және ұшып шығу уақыты (8 белгі)

      "Орналасу орнының көрсеткіштері (индекстері)" (Doc 7910) құжатында көрсетілген ұшып шығу әуеайлағының орналасу орны үшін ИКАО-ның төрт әріптік индексін енгізу.

      Егер орналасу орнының индексі берілмеген болса, ZZZZ енгізу және 18-жолда алдыңғы DEP/белгілер тобынан кейін әуеайлақ атауын немесе орналасу орнын көрсету, немесе егер әуе кемесі әуеайлақтан ұшып шықпаса, алдыңғы DEP белгілер тобынан кейін маршруттағы бірінші нүктені немесе маркерлік радиомаякты көрсету.

      Ұшу кезінде әуе кемесінің бортынан ұшу жоспарын алған кезде AFIL енгізу және 18-жолда алдыңғы DEP/белгілер тобынан кейін қосымша ұшу жоспары туралы деректерді алуға болатын ӘҚҰ органының орналасу орны үшін ИКАО-ның төрт әріптік көрсеткішін көрсету.

      Ұшып шығу алдында берілген ұшу жоспарына қалыптарды жинауды есептеу уақытын енгізу (EOBT) немесе ұшу барысында әуе кемесінен алынған ұшу жоспарына берілген ұшу жоспары жататын маршруттағы бірінші пункт үстінен ұшып өтудің нақты және есептік уақытын енгізу.

      15-жол. Маршрут

      Мыналарды енгізу:

      1) Крейсерлік жылдамдық (ең көбі 5 белгі)

      Пайдаланушының таңдауы бойынша көрсетілген ұшудың бірінші немесе барлық крейсерлік учаскесі үшін шынайы әуе жылдамдығын көрсету:

      бір сағаттағы километрде – кейіннен төрт цифр жазылған К әрпімен;

      тораптарда – кейіннен төрт цифр жазылған N әрпімен;

      Маха нақты цифр арқылы, жүздікке дейінгі дәлдікпен – соңынан үш цифр жазылған М әрпімен.

      2) Крейсерлік эшелон (ең көбі 5 белгі)

      Белгіленген маршруттың бірінші немесе барлық учаскелері үшін алдын ала жоспарланған крейсерлік эшелонды мына түрде көрсету:

      кейіннен үш цифры бар F әрпі түрінде көрсетілген ұшу эшелоны;

      кейіннен төрт цифры бар S әрпімен көрсетілген ондаған метрдегі ұшу эшелоны;

      кейіннен үш цифры бар А әрпімен көрсетілген жүздеген футтағы абсолюттік биіктік;

      кейіннен төрт цифры бар М әрпімен көрсетілген ондаған метрдегі абсолюттік биіктік;

      КҰК бойынша бақыланбайтын ұшулар үшін, VFR әріптері.

      3) Маршрут (жылдамдықтың өзгеруін, эшелонды және/немесе ұшу қағидаларын қоса алғанда)

      ӘҚҚ белгіленген маршруттары бойынша ұшу

      Егер ұшып шығу әуеайлағы ӘҚҚ маршрутында орналасса немесе онымен байланысты болса, ӘҚҚ бірінші маршрутының индексін енгізу немесе, егер ұшып шығу әуеайлағы ӘҚҚ маршрутында орналаспаған болса немесе онымен байланысты болмаса, ӘҚҚ маршруты индексінің соңынан келетін келесі ӘҚҚ бірінші маршрутының байланысу пунктін көрсетумен DCT әріптерін енгізу. Кейіннен ұшу жылдамдығын және/немесе эшелонын өзгертуді бастау жоспарланған немесе ӘҚҚ маршрутын өзгерту және/немесе ұшу қағидаларын өзгерту жоспарланатын әрбір пунктті көрсету.

      Егер ӘҚҚ-ның төменгі маршрутынан жоғарғы маршрутына өту жоспарланған болса және маршруттар бір бағытта орналасқан болса, өту нүктесі туралы деректерді енгізу талап етілмейді.

      ӘҚҚ маршрутының келесі пункт индексін көрсету (егер ұшу әуеайлақ ауданында жоспарланса (ӘҚҚ маршрутының пункті) – әуеайлақ атауын қайта көрсету (ӘҚҚ маршрутының пунктін), немесе екі пункт те географиялық координаталарымен айқындалғандағынын қоспағанда, егер ұшу келесі пунктке дейін белгіленген маршруттан тыс жерде өтетін болса, рет әріптерін көрсету.

      Егер екі пункт те географиялық координаталармен немесе пеленг және қашықтықпен айқындалмаған болса, келесі пункттер арасына DCT әріптерін енгізу.

      Төменгі эшелоннан төмен және авиациялық жұмыстарды орындау кезіндегі ұшу

      15-жолда мынадай кодталған индекстер қолданылады:

      Төменгі эшелоннан төмен ұшуды немесе авиациялық жұмыстар бойынша ұшуды жоспарлау кезінде ФПЛ жолдары 2 ДОС 4444 ИКАО қосымшаның талаптарына сәйкес орыс тілінде кириллица әліпбиі пайдаланылып толтырылады.

      ФПЛ бланкісінің "Крейсер эшелоны" деген 15-жолының бөлімін толтырған кезде, ұшу бақыланатын ӘК нағыз биіктікте ұшатыны болжанған жағдайда ұшу биіктігі "И" әрпімен белгіленеді, соңында нағыз биіктікке сәйкес келетін үш сан көрсетіледі, бақыланбайтын ӘК-де "ПВП" белгісі көрсетіледі.

      ФПЛ бланкісінің "Бағыт" деген 15-жолының бөлімін толтырған кезде бағыт нүктесінің (атауын) географиялық атауын, М 1:500 000 соңында оның географиялық координаттарын минутына дейінгі дәлдікпен көрсетіп, визуалды ұшулар картасында қолданылатын атауларына сәйкес көрсету қажет.

      Егер бағыт нүктесінің географиялық атауы болмаса, онда оның географиялық координаттары 10 секундқа дейінгі дәлдікпен көрсетіледі.

      Авиациялық жұмыстар бойынша ұшу жоспарланған жағдайда және жоспарлау кезінде ЕТО есептеу мүмкін болмағанда, 18-жолды толтыру кезінде ЕЕТ көрсету үшін үдемелі уақыттың орнына арнайы "0000" (төрт нөл) белгісі қолданылады. Егер ұшу бірнеше ҰАА арқылы өтсе, шектес ҰАА-на беттеу нүктесі ҰАА арасындағы шекарадан өтетін ұшу бағытының географиялық координаттар нүктесі көрсетіледі.

      Ұзақтығы бір сағаттан асатын ұшу бағыттары кезінде бағыт бойынша бір-бірінен алшақ пункттер (нүктелер) әдеттегідей ұшу уақыты бойынша 30 минут бұрын көрсетіледі.

      Аралық әуеайлақтарда (алаңдарда) қонған кезде ұшып келген уақыты анықталмағанда және "0" деп белгіленсе, 15-жолдың "бағыт" деген бөлімінде қиғаш тік сызықтан кейін тұрақ уақыты шамамен көрсетіледі.

      ӘҚҚ маршруты (2–7 белгі)

      Маршрутқа немесе маршрут учаскесіне белгіленген кодталған индекс, (әуеайлақ ауданында ұшу кезінде қажет болған жағдайда – ұшып шығудың немесе келіп жетудің стандартты маршрутына белгіленген кодталған индекс).

      Негізгі нүкте (2–11 белгі)

      Нүктеге берілген кодталған индекс (2–5 белгі) немесе егер кодталған индекс берілмесе, мынадай жолдардың бірі қолданылады:

      1) тек қана градустар (7– белгі):

      бойлықты градуспен көрсететін үш цифрмен сүйемелденетін N (солтүстік) немесе S (оңтүстік) әрпінен кейін ендікті градуспен көрсететін 2 цифр, олардан кейін Е (шығыс) немесе W (батыс) әріптері келеді.

      2) Градустар мен минуттар (11– белгі):

      бойлықты градуспен, сондай-ақ минут ондықтарымен және бірліктерімен көрсететін 5 цифрдан кейін Е (шығыс ендік) немесе W (батыс бойлық) әріптерімен сүйемелденетін ендікті градуспен, сондай-ақ минут ондықтарымен және бірліктерімен көрсететін 4 цифрдан кейін N (солтүстік ендікті білдіретін) немесе S (оңтүстік ендікті білдіретін) әріптері.

      3) Негізгі нүкте арасындағы пеленг және қашықтық:

      негізгі нүкте белгісінен кейін магниттік меридианға қатысты градустарды көрсететін үш цифр түріндегі осы нүктеден басталатын пеленг жазылады, одан кейін теңіздік мильдерді көрсететін үш цифр түріндегі нүктелерден басталатын қашықтық жазылады.

      Жылдамдық пен эшелонның өзгеруі (ең көбі 21– белгі)

      Жылдамдықты өзгертуді бастау (шынайы ауа жылдамдығының 5% немесе Мах цифрының 0,01 немесе одан жоғары) немесе эшелонды өзгерту жоспарланған пункт көрсетілгеннен кейін көлбеу сызықты, крейсерлік жылдамдықты және крейсерлік эшелонды көрсету керек.

      Ұшу қағидаларының өзгеруі (ең көбі 3 – белгі)

      Ұшу қағидаларын өзгерту жоспарланған пункт көрсетілгеннен кейін мына белгілердің бірін көрсету:

      VFR – АҰҚ-дан КҰҚ-ға ауысу үшін;

      IFR – КҰҚ-дан АҰҚ-ға ауысу үшін.

      Крейсерлік режимде биіктік алу (ең көбі 28 – белгі)

      Кейіннен бөлетін қисық сызық салумен С әрпін көрсету; кейіннен бөлетін қисық сызық салумен крейсерлік режимде биіктік алу жоспарланған пункт; крейсерлік режимде биіктік алу кезінде орналасқан атмосфералық қабатты айқындайтын кейінгі екі эшелонмен, крейсерлік режимде биіктік алу кезінде сақталатын жылдамдық; немесе арасында интервал жоқ, PLUS әріптерімен сүйемелденетін, одан жоғары биіктікті крейсерлік режимде алу жоспарланған эшелон.

      16-жол. Межелі әуеайлақ пен жалпы есептік өткен уақыт, межелі пункттегі қосалқы әуеайлақ(тар) Межелі әуеайлақ пен жалпы есептік өткен уақыт (8 белгі)

      Межелі әуеайлақтың орналасқан жері үшін "Орналасу орны көрсеткіштері (индекстері)" ИКАО құжатында (Doc 7910) көрсетілген ИКАО төрт әріптік индексін енгізу немесе орналасу орны индексі берілмесе, ZZZZ енгізіп, 18-жолда DEST/алдыңғы белгілер тобымен әуеайлақ атауын немесе орналасқан жерін көрсету; аралықсыз жалпы есепті өткен уақытты көрсету.

      Ұшуда әуе кемесінен алынған ұшу жоспарына қатысты жалпы есептік өткен уақыт осы ұшу жоспары жататын маршруттың бірінші пунктінен ұшу жоспарында көрсетілген соңғы пункте дейінгі есептік уақыт болып табылады.

      Межелі пункттің қосалқы әуеайлағы (әуеайлақтары)

      ИКАО-ның "Орналасу орны көрсеткіштері (индекстері)" құжатында (Doc 7910) көрсетілген екіден аспайтын қосалқы әуеайлақтың орналасуының төрт әріптік ИКАО индексін (индекстерін) енгізу, оларды аралықпен бөлу немесе, егер орналасу орны индексі межелі пункттің қосалқы әуеайлағына (әуеайлақтарына) алдын ала жазылмаған болса, ZZZZ белгісін қойып, 18-жолда ALTN/алдыңғы белгілер тобымен межелі пункттің қосалқы әуеайлағының (әуеайлақтарының) атауы мен орналасу орнын көрсету қажет.

      18-жол. Өзге де ақпарат

      Мыналарды енгізу:

      өзге ақпарат болмаса, 0 (нөл);

      мынадай реттілікпен басқа қажетті ақпаратты (тиісті индекс түрінде) (егер ол қолданылса):

      STS/ - ӘҚҰ органдары тарапынан ерекше назар аударуды талап ететін ұшудың осы Қағидаларға 4-қосымшада көрсетілген мақсаттары мен шартты белгілері (литерлері);

      ӘҚҚ органы тарапынан ерекше көңіл бөлуді талап ететін басқа ақпарат STS/ индексінен кейін көрсетіледі.

      PBN/ - RNAV және/немесе RNP мүмкіндіктерін көрсету. Осы ұшуға қатысы бар, осы Қағидаларға 5-қосымшада көрсетілген төмендегі дескрипторларды (8 элементтен немесе қосындысында 16 белгіден аспайтын) қамтиды.

      NАV/ - PBN/-да көрсетілгендерді қоспағанда, навигациялық жабдықтың GNSS функционалдық қосымшасына қатысты негізгі деректері.

      СОМ/ - байланысты қолдану түрлерін немесе 10-жолда көрселмеген мүмкіндіктерді көрсету.

      DAT/ - деректерді қолдану түрлерін немесе 10-жолда айтылмаған мүмкіндіктерді көрсету.

      SUR/ - бақылауды қолдану түрлерін немесе 10-жолда айтылмаған мүмкіндіктерді көрсету.

      DEP/ - егер 13-жолға ZZZZ енгізілген болса, ұшып шығу әуеайлағының не, егер 13-жолға AFIL енгізілген болса, қосымша ұшу жоспары туралы деректер алынуы мүмкін ӘҚҰ органының атауы мен орналасу орны. Аэронавигациялық ақпарат құжаттарында көрсетілмеген әуеайлақтар үшін соңынан N (солтүстік) немесе S (оңтүстік) әріптерін жазумен градуспен және ондықпен және минут бірліктерімен ендікті білдіретін 4 цифрмен, оның соңынан Е (шығыс) немесе W (батыс) әрпі келетін, градуспен және ондықпен және минут бірліктерімен ендікті білдіретін бойлықты көрсететін бес цифрмен сүйемелденетін оның орналасу орнын көрсету.

      DEST/ - егер 16-жолда ZZZZ енгізілген болса, ұшып баратын әуеайлақтың атауы мен орналасу орны. Тиісті аэронавигациялық ақпарат жинағында атап көрсетілмеген әуеайлақтар үшін олардың орналасу орнын көрсету.

      DOF/ - әуе кемесінің алты цифр форматындағы ұшып шығу күні (YYMMDD, ондағы YY – жыл, ММ – ай және DD – күн).

      REG/ - егер олар 7-жолдағы әуе кемесінің тану индексінен басқа болса, әуе кемесінің ұлттық және тіркеу белгісі.

      ЕЕТ/ - ҰАА шекараларының негізгі нүктелері немесе индекстері және ұшып көтерілу сәтінен бастап осындай ҰАА нүктелері немесе шекараларына дейінгі үдемелі есептік өткен уақыт.

      SEL/ - тиісті жабдығы бар әуе кемелері үшін SELCAL коды.

      TYP/ - алдында қажет болғанда әуе кемелері цифры аралықсыз көрсетілетін және, егер 9-жолға ZZZZ енгізілсе, аралық арқылы әуе кеме (кемелері) түрі (түрлері).

      CODE/ - әуе кемесінің мекенжайы (6 он алтылық саннан тұратын әріптік-цифрлық код нысанында көрсетілген).

      DLE/ - маршрутта кешігу немесе күту; уақыттың төрт цифрдан тұратын форматын (hhmm) қолданумен кешігудің сағат және минутпен көрсетілген кешігу ұзақтығын кейіннен көрсетумен кешігу болжанған маршруттағы негізгі нүктені (нүктелерді) көрсету.

      OPR/ - егер 7-жолдағы әуе кемесінің тану индексінен өзгеше болса, ИКАО индексі немесе пайдаланушының атауы.

      ORGN/ - ұшу жоспарын жасаушыны бірден айқындау мүмкін болмаса, жоспарды жасаушының сегіз әріптік AFTN мекенжайы немесе басқа тиісті байланысу ақпараты.

      PER/ – ӘҚҚ-ның тиісті өкілетті органы ұйғарған болса, "Аэронавигациялық қызмет көрсету қағидалары. Әуе кемелерінің ұшуларын жүргізу" (PANSOPS, Doc 8168) құжатының "Ұшуларды орындау қағидаларының" І томында айқындалған, бір әріппен көрсетілетін әуе кемесінің ұшу-техникалық деректері;

      ALTN/ - егер 16-жолда ZZZZ енгізілген болса, ұшып баратын қосалқы әуеайлақтың (әуеайлақтардың) атауы. Тиісті аэронавигациялық ақпарат жинағында көрсетілмеген әуеайлақтар үшін олардың орналасқан жерін көрсету.

      RALT/ - "Орналасу орны көрсеткіштері (индекстері)" құжатында (Doc 7910) көрсетілген маршруттағы қосалқы әуеайлақтың (әуеайлақтардың) төрт әріптік көрсеткіші (көрсеткіштері) немесе егер индекс берілмеген болса, маршруттағы қосалқы әуеайлақтардың атауы (атаулары). Тиісті аэронавигациялық ақпарат жинағында көрсетілмеген әуеайлақтар үшін олардың орналасқан жерін көрсету.

      TALT/ - "Орналасу орны көрсеткіштері (индекстері)" құжатында (Doc 7910) көрсетілген ұшып көтерілу кезіндегі қосалқы әуеайлақтың төрт әріптік индексі (индекстері) немесе егер индекс берілмеген болса, ұшып көтерілу кезіндегі қосалқы әуеайлақтың атауы. Тиісті аэронавигациялық ақпарат жинағында көрсетілмеген әуеайлақтар үшін.

      RIF/ - соңынан әуеайлақ орналасқан жердің ИКАО-да қабылданған төрт әріптік индексі қойылатын, қайта қаралған (өзгертілген) ұшып бару әуеайлағына апаратын маршрут туралы мәліметтер. Қайта қаралған маршрутты пайдалану үшін ұшуға жаңа диспетчерлік рұқсат алу керек.

      RМК/ - ӘҚҰ мақсаттары үшін қажетті ашық мәтінмен берілген кез келген басқа ескертулер.

      18-жолда басқа индекстерді пайдалануға жол берілмейді.

      19-жол. Қосымша ақпарат

      Отын қоры

      Е/ - ден кейін сағат және минутпен көрсетілген ұшу уақыты бойынша отын қорын білдіретін төрт цифрдан тұратын топты енгізу.

      Борттағы адамдар саны

      Р/-дан кейін борттағы адамдардың (жолаушылар мен экипаж) жалпы санын көрсету. Егер адамдардың жалпы саны ұшу жоспарын беру кезінде белгісіз болса, TBN (хабарлануға тиіс) әріптерін қою.

      Авариялық-құтқару жабдығы

      R/ - (радиожабдық). 243,0 МГц жиілігінде ӨЖЖ байланыс жоқ болса, U әрпін сызып тастау. Егер 121,5 МГц жиілігінде ӨЖЖ байланыс жоқ болса, V әрпін сызып тастау. Егер борттық авариялық радиомаяк (ELТ) жоқ болса, E әрпін сызып тастау.

      S/ - (құтқару жабдығы). Егер бортта құтқару жабдығы жоқ болса, барлық индекстерді сызып тастау. Егер бортта полярлық құтқару жабдығы жоқ болса, Р әрпін сызып тастау. Егер бортта шөл далаға арналған құтқару жабдығы жоқ болса, D әрпін сызып тастау. Егер бортта теңізде құтқару жабдығы жоқ болса, М әрпін сызып тастау. Егер бортта құрайттарға арналған құтқару жабдығы жоқ болса, J әрпін сызып тастау.

      J/ - (құтқару кеудешелері). Егер бортта құтқару кеудешелері жоқ болса, барлық индекстерді сызып тастау. Егер құтқару кеудешелері жарық беру көздерімен жарақталмаса, L әрпін сызып тастау. Егер құтқару кеудешелерінің флуоресцентті жабындары болмаса, F әрпін сызып тастау. Егер құтқару кеудешелері радиоқұралдармен жарақталған болса, олардың радиожарақталуын көрсету үшін U әрпін немесе V әрпін, R/ жолында және одан жоғары сызып тастау.

      D/ - (қайықтар) (саны). Егер бортта құтқару қайықтары жоқ болса, D және C индекстерін сызып тастау немесе борттағы құтқару қайықтарының санын көрсету;

      (сыйымдылығы) – борттағы барлық құтқару қайықтарының жалпы сыйымдылығын (орын санын) көрсету;

      (жабу) – егер қайықтар ашық болса, С индексін сызып тастау.

      (түсі) – егер бортта бар болса, қайықтардың түсін көрсету.

      А/ (әуе кемесінің түсі және белгілері) - әуе кемесінің түсін және оның негізгі белгілерін көрсету.

      N/ (ескертпелер) – егер ескертпелер жоқ болса, N индексін сызып тастау немесе борттағы бар басқа құтқару жабдығын көрсету және құтқару жабдығына қатысты басқа ескертпелерді енгізу.

      С/ (пилот) - әуе кемесі командирінің тегін көрсету.

      3. Ұшу жоспарын ұсынатын адам туралы мәліметтер

      Ұшу жоспарын ұсынған мемлекеттік органды, жеке немесе заңды тұлғаны көрсету.

      4. Ұшу жоспарын қабылдау

      Ұшу жоспары туралы хабарлама (ФПЛ) берілгеннен кейін 30 минуттың ішінде ұшу жоспарының бекітілгені туралы (ППН) хабарлама болмаған кезде, ол ӘҚЖ БО (ӘҚҰ БО) ұшу жоспарын қабылдағанын білдіреді.

      5. Ұсынылған ұшу жоспарына қатысты хабарламаны беру тәртібі (FPL)

      Форматқа қатысты айқын қателерді және (немесе) жіберілген қателерді түзету.

      Өзгесі көзделмеген болса, мынадай тармақтар беріледі:

      1) 3-жолдың алдындағы штрихпен белгіленген жолдарда көрсетілген тармақтар;

      2) <<



      (FPL 3-жол: белгіге дейінгі штрихпен белгіленбеген бағандардағы барлық символдар мен деректер) белгісінен бастап 18-жолдың соңындағы <<



      белгісіне дейінгі тармақтар.

      19-жолда толтырылған тармақтар ӘҚҰ органының сұрау салуы бойынша ғана жіберіледі.

      3) Хабарлама соңының сигналы - N әрпі төрт рет қайталанады.

  Қазақстан Республикасының
әуе кеңістігін пайдалану
қағидаларына
7-қосымша

Қайталанатын ұшу жоспары (RPL) бланкісінің үлгісі *

      Ескерту. Қағида 7-қосымшамен толықтырылды - ҚР Үкіметінің 30.12.2013 № 1429 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 13.04.2023 № 294 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

ҚАЙТАЛАНАТЫН ҰШУ ЖОСПАРЛАРЫНЫҢ ТІЗБЕСІ

A. Пайдаланушы

B. Адресат (адресаттар)

C. Ұшып шығу әуеайлағы (әуеайлақтары) вылета

H

I

J

K

L

M

N

O

+

Жжккаа бастап жарамды

Жж ккаа дейін жарамды

Ұшу күндері

ӘК-нің тану индексі (7-жол)

ӘК түрі және іздің турбуленттілігік санаты (9-жол)

Әуеайлақ және ұшып шығу уақыты (13-жол)

Маршруты (15-жол) крейсерлік

-

1

2

3

4

5

6

7

Жылдамдығы

Эшелон

Маршрут

















      Кестенің жалғасы

ҚАЙТАЛАНАТЫН ҰШУ ЖОСПАРЛАРЫНЫҢ ТІЗБЕСІ

D
Күні

E
Сериялық нөмірі N

F
Беті

G. Қосымша деректер (19-жол) В:

P

Q

Ұшып баратын әуеайлақ және жалпы есептік өткен уақыт (16-жол)

Ескертпе



      * Ескертпе:

      1. Қайталанатын ұшу жоспарының (RPL) бланкісін толтыру

      ҚҰЖ (FPL нысанындағы I ұшу қағидалары) бойынша орындалатын ұшу жоспарларын ғана атап өту. Барлық әуе кемелерінің тұрақты ұшуды (FPL форматтағы S ұшу түрі) орындайтындығы болжануда, олай болмаған жағдайда, Q (ескертпе) бағанына тиісті түсініктемені енгізу. Ұшуды RPL-ға сәйкес орындайтын барлық әуе кемелерінің А және С режимдерінде 4096 кодтарын қолданатын қабылдап жауап бергіштермен жабдықталғаны болжануда. Олай болмаған жағдайда, Q (ескертпе) бағанына тиісті түсініктемені енгізу.

      Ұшу жоспарларын ұшып шығу әуеайлақтарының орналасқан орнының индекстері бойынша әліпби тәртібінде санамалау.

      Ұшу жоспарларын әрбір ұшып шығу әуеайлағына қатысты қалыптарды тазалаудың есептеу уақыты бойынша хронологиялық тәртіппен санамалау.

      Барлық жағдайларда уақытта UTC төрт цифрмен (үйлестірілген бүкіл әлемдік уақыт) көрсету. Барлық жағдайларда өткен есептік уақытты төрт цифрмен (сағаттар мен минуттар) көрсету.

      Деректерді ұшудың әр учаскесі үшін бір немесе одан да көп кідірістерімен жеке жолға енгізу.

      Беттердің нөмірі мен берілген беттердің жалпы санын көрсету арқылы беттерді белгілеу.

      О және Q бағандарындағы бір жолда бөлінген орын жеткіліксіз болған жағдайда, кез келген RPL үшін қосымша жолдарды (біріншіден басқа) қолдану.

      2. Ұшуды тоқтату

      Барлық басқа бағандарда қамтылатын, тоқтатылған ұшу туралы деректердің алдындағы Н бағанына минус белгісін қою;

      Барлық өзге бағандардағы тоқтатылған ұшу туралы деректерді өзгеріссіз қалдыра отырып, Н бағанындағы плюс белгісімен белгіленген жазбаны және J бағанындағы соңғы ұшу күнін енгізу.

      3. Ұшу туралы деректерді өзгерту

      1.2-тармақта көрсетілгендей етіп алып тастауды жүргізу;

      I және J бағандарындағы жоспар(лар)дың жарамдылық мерзіміне қатысты жаңа деректерді қоса алғанда, тиісті бағандардағы деректердің қажеттілігіне қарай өзгертілген ұшудың жаңа жоспар (-лар) (-ының) деректері қамтылатын үшінші жазбаны енгізу.

      4. RPL деректерін енгізу

      А–Q бағандарын мынадай талаптарға сәйкес толтыру:

      А бағаны (пайдаланушы) – пайдаланушының атауын көрсету;

      В бағаны (адресат (тар) – осы ұшу бағытына жататын, қайталанатын ұшу жоспарларын ҰАА-ға қатысты қолдану үшін мемлекет тағайындаған мекемелерінің атау (лар) (-ын) көрсету;

      С бағаны (ұшып шығу әуеайлағы (тары) - ұшып шығу әуеайлағы (тары)ның орналасқан орнының индекстерін қою;

      D бағаны (күні) - ұсынылған тізбенің әр бетіне 6 цифрдан тұратын топ арқылы тізбе ұсынған күнді (жыл, ай, күн) көрсету;

      Е бағаны (сериялық нөмір) – көрсетілген жыл (әр жаңа жылдың 1 санынан басталатын) үшін тізбе ұсынылған жылдың соңғы екі цифры, сызықша және сериялық номер енгізілетін, ұсынылған тізбенің сериялық нөмірін көрсету, 2 сан;

      F бағаны (беті) – бет нөмірі мен ұсынылған беттердің жалпы санын көрсету;

      G бағаны (В қосымша деректері) - ұшу жоспарының (ФПЛ) 19-жолына сәйкес ұсынылатын ақпарат қамтылған органның атауы мен тиісті байланыс ақпаратын көрсету;

      Н бағаны (жазба түрі) - тізбеден алынуға тиісті әрбір ұшу жоспарына қатысты минус (-) белгісін қою. Әрбір бастапқы тізбеге қатысты, ал кейіннен ұсынғанда – бұрынғы ұсынылғанда аталмаған әрбір ұшу жоспарына қатысты (+)белгісін қою.

      Ескертпе. Бұрынғы берілген уақыттан бастап өзгеріссіз қалатын, кез келген ұшу жоспарына қатысты бұл бағанда ешқандай ақпарат көрсету талап етілмейді;

      I бағаны (бастап жарамды) – осы ұшуды орындауды бастау уақыты жоспарланған күнді (жыл, ай, күн) көрсету;

      J бағаны (дейін жарамды) – егер жарамдылық мерзімі белгісіз болса, ұшу тізбесіне немесе UFN (келесі хабарламаға дейін) енгізілген, орындауды аяқтау жоспарланған күнді (жыл, ай, күн) көрсету;

      К бағаны (ұшу күндері) – аптаның күніне сәйкес келетін сан қажетті шағын бағанға қойылады:

      дүйсенбі – 1;

      сейсенбі – 2;

      сәрсенбі – 3;

      бейсенбі – 4;

      жұма – 5;

      сенбі – 6;

      жексенбі – 7.

      Ұшу көзделмеген кезде әр күннің қажетті бағанына 0 қою.

      L бағаны (әуе кемесінің тану индексі (ИКАО ұшу жоспарының 7-тармағы) – осы ұшуға қолданылатын әуе кемесінің тану индексін қою;

      М бағаны (әуе кемесінің түрі мен турбуленттілік санаты) (ИКАО ұшу жоспарының 9-тармағы)) – "Әуе кемелері түрлерінің шартты белгілері" ИКАО Doc 8643 құжатында көрсетілген, ИКАО тиісті шартты белгілерін қою.

      H, M немесе L тиісті индекстерін қою:

      J - аса ауыр, Doc 8643 "Әуе кемелері үлгілерінің шартты белгілері" құжатында осыған ұқсас айқындалған әуе кемесінің үлгісін көрсету үшін;

      Н - Doc 8643 құжатында аса ауыр (J) санатында санамаланған әуе кемелерінің типтерін қоспағанда ең жоғарғы сертификатталған ұшу салмағы 136 000 немесе одан жоғары әуе кемелерінің түрін көрсету үшін;

      М - ең жоғарғы сертификатталған ұшу салмағы 136 000 кг кем, бірақ 7000 кг артық әуе кемелерінің түрін көрсету үшін орташа;

      L - ең жоғарғы сертификатталған ұшу салмағы 7 000 кг немесе одан кем әуе кемелерінің түрін көрсету үшін жеңіл.

      N бағаны (әуеайлақ және ұшып шығу уақыты (ИКАО ұшу жоспарының 13-жолы)) – ұшып шығу әуеайлағы орналасқан орнының индексін қою. Әуе кемесі ұшып шығуға байланысты қозғала бастаған кезде калыптарды жинау уақытын, яғни есептеу уақытын қою.

      О бағаны (маршруты (ИКАО ұшу жоспарының 15-жолы)):

      1) Крейсерлік жылдамдық – бірінші немесе барлық крейсерлік ұшу учаскесіне арналған шынайы ауа жылдамдығын көрсету.

      2) Крейсерлік эшелон – маршрут бойынша бірінші немесе барлық ұшу учаскесіне арналған жоспарланған крейсерлік эшелонды көрсету.

      3) Маршрут – бүкіл маршрут туралы деректерді қою.

      Р бағаны (ұшып баратын әуеайлақ және жалпы есептік өткен уақыт (Ұшу жоспарының 16-жолы) – ұшып баратын әуеайлақтың орналасқан орнының индексін қою. Жалпы есептік өткен уақытты көрсету.

      Q бағаны (ескертпелер) - ӘҚҰ органдары тарапынан (ұшу жоспарының 18-жолы) ерекше назар аударуды талап ететін деректерді енгізу.

  Қазақстан Республикасының
әуе кеңістігін пайдалану
қағидаларына
7-1-қосымша

Пилотсыз авиациялық жүйелерді қолдана отырып ұшуларды орындау үшін әуе кеңістігін пайдалануға арналған өтінім нысаны

      Ескерту. Қағидалар 7-1-қосымшамен толықтырылды - ҚР Үкіметінің 13.04.2023 № 294 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

Жол №

Ақпарат

Белгілеу

Сипаттама бөлігі

1.

Хабарлама түрі

UASRQT – (6 танысу)
Пилотсыз авиациялық жүйелермен әуе кеңістігін пайдалануға арналған өтінім

6 белгі

2.

Пилотсыз әуе кемесінің тіркеу немесе есептік нөмірі (борттық нөмірі) /сериялық нөмірі

Мысал: Q2M0044

7 белгі латын әріптері
Азаматтық авиация саласындағы уәкілетті ұйымда есепке қою немесе тіркеу кезінде алынған тіркеу немесе есептік нөмір енгізіледі/мемлекеттік авиация саласындағы уәкілетті ұйымда. Эксперименталдық аваицияға арналған ПӘК сериялық нөмірінің соңғы 7 (жеті) саны көрсетіледі

3.

Авиация түрі және ұшу мақсаты

1) С, М, Е
2) AW, PR, DM, TR, GR, SP, TS, HZ

1 белгі
Авиация түрі: С – азаматтық авиация қолданушыларының (пайдаланушыларының) ПАЖ үшін;
M – мемлекеттік авиацияны қолданушылар (пайдаланушылар) үшін;
E – эксперименттік авиацияны қолданушылар (пайдаланушылар) үшін.
2 белгі
Ұшу мақсаты:
Азаматтық авиация үшін келесі ұшу мақсаттарының бірі пайдаланылуы мүмкін:
AW – авиациялық жұмыстар;
PR – жеке мақсаттар;
DM – демонстрациялық ұшу;
TR – оқу-жаттығу ұшуы;
GR – топтық ұшу;
Мемлекеттік авиация үшін мынадай ұшу мақсаттарының бірі пайдаланылуы мүмкін:
AW – авиациялық жұмыстар;
SP – арнайы ұшу;
DM – демонстрациялық ұшу;
TR – оқу-жаттығу ұшуы;
GR – топтық ұшу;
TS – сынақ ұшуы;
HZ – қауіпті жүктерді тасымалдау.
Эксперименттік авиацияны пайдаланушылар үшін келесі ұшу мақсаттарының бірін пайдалануға болады:
TS – сынақ ұшуы.

4.

Ұшу түрі және басқару арнасының түрі (ПӘК – ҚБП байланыс желілері)

1) V немесе BV;
2) R немесе BR;

2 белгі
Ұшу түрі:
V - ПӘК ұшуларын тікелей көріну шегінде орындау кезінде (VLOS);
BV – көріну сызығынан тыс ұшуларды орындау кезінде (BVLOS).
Басқару арнасының түрі (ҰӘК – ҚБП байланыс желілері):
R – ПӘК ұшуларын радиобайланыс шегінде орындау кезінде (RLOS);
BR – ПӘК ұшуларын радиобайланыс шегінен тыс орындау кезінде (BRLOS).
Ескертпе: азаматтық және эксперименттік авиацияның пилотсыз авиациялық жүйелерін қолдана отырып, көру сызығының (BVLOS) және радио көрінбейтін басқару түрінің (BRLOS) артында ұшуға тыйым салынады.

5.

Пилотсыз авиациялық жүйе конструкциясының түрі және ПӘК саны

1) A, H, M және X
2) 1….1000

1) 1 белгі
Құрылымның түрін көрсету үшін мынадай белгі қолданылады:
A – ұшақ;
H – тікұшақ;
M – көп роторлы;
X – гибридті.
2) 4 белгі
Бір пилотсыз авиациялық жүйеге (ПАЖ) кіретін пилотсыз әуе кемелерінің (ПӘК) саны көрсетіледі немесе,
- Бір миссия шеңберінде ұшуларды орындау кезінде бір пайдаланушының бір пилотсыз әуе кемесі (ПӘК) бар пилотсыз авиациялық жүйелердің (ПАЖ) саны.

6.

Максималды ұшу массасы (MTOM)

0….9999

4 белгі
Ең жоғары ұшу массасы көрсетіледі:
- MTOM 0,25 кг кем барлық ПӘК үшін 0 көрсетіледі;
- MTOM 0,25 және одан жоғары кг-нан 1 кг-ға дейінгі барлық ПӘК үшін 1 көрсетіледі;
- 1 кг және одан жоғары MTOM бар барлық ПӘК үшін 9999 кг дейін бүтін санға дейін үлкен жаққа дөңгелектей отырып, МТОМ көрсетіледі

7.

Ұшу орнының координаттары

географиялық координаттар

Дәрежелер мен минуттар (11 белгі):
4 ендікті градуспен, сондай-ақ ондаған және минуттық бірліктермен, содан кейін N әрпімен (солтүстік ендікті білдіреді) немесе S (оңтүстік ендік), одан кейін бойлықты градуспен көрсететін 5 цифрмен, сондай-ақ е әрпімен (шығыс бойлық) немесе W (Батыс бойлық)

8.

Қону орнының координаттары

географиялық координаттар

Дәрежелер мен минуттар (11 белгі):
4 ендікті градуспен, сондай-ақ ондаған және минуттық бірліктермен, содан кейін N әрпімен (солтүстік ендікті білдіреді) немесе S (оңтүстік ендік), одан кейін бойлықты градуспен көрсететін 5 цифрмен, сондай-ақ е әрпімен (шығыс бойлық) немесе W (батыс бойлық)

9.

Ұшуды/ұшуды орындау орны

географиялық координаттар

Белгілердің саны шектелмейді.
Маршрут бойынша ұшуды/ұшуды орындау кезінде маршруттың басталу нүктесінің, маршруттың бұрылу нүктелерінің және келу нүктесінің географиялық координаттары көрсетіледі.
Егер бірнеше маршруттар бойынша ұшуды орындау жоспарланса, маршруттың нөмірін көрсете отырып, әрбір маршрут жеке көрсетіледі.
Авиациялық жұмыстарды орындау кезінде координаттармен шектелген ауданда ауданның географиялық координаттары (тіктөртбұрыштың координаттары немесе радиусы) көрсетіледі.

10.

Ұшу кезіндегі максималды биіктік пен жылдамдық

1) шынайы биіктік;
2) км/сағ

1) 5 белгі
Жоспарланған ұшудың жер бетіне қатысты ең жоғары биіктігі (шынайы биіктігі) М әрпімен, одан кейінгі төрт цифрмен көрсетілген ондаған метрмен көрсетіледі;
2) 4 белгі
Жоспарланған ұшуды сағатына километрмен орындау кезінде келесі үш цифрмен К әрпімен көрсетілген ең жоғары жол жылдамдығы көрсетіледі.

11.

Ұшудың басталу және аяқталу күні / жоспарланған уақыты

Күнтізбелік күн және жергілікті уақыт

6 белгі/4 белгі - 4 белгі
Жоспарланған ұшу күні алты цифрдан тұратын форматта көрсетіледі (DDMMYY, мұндағы DD – күн, ММ – ай, YY – жыл) кейін "/" қиғаш сызық қойылады және төрт цифрмен көрсетілген ұшудың басталуының жергілікті уақыты, содан кейін сызықша және төрт цифрмен (0100-0500) көрсетілген ұшудың аяқталу уақыты көрсетіледі.

12.

Қосымша ақпарат

Мәтін жол

ПАЖ моделі, пайдаланушы (аты-жөні-егер жеке тұлға, пайдаланушының атауы-егер заңды тұлға), сыртқы пилот /ПАЖ операторының аты-жөні, ПАЖ қолдана отырып авиациялық жұмыстарға рұқсат нөмірі немесе қалалардың немесе кенттердің халық тығыз қоныстанған аудандарында ұшуларды орындауға рұқсат нөмірі немесе 1 санаттағы ПАЖ операторы сертификатының нөмірі, ПӘК сериялық нөмірі, жабдықтың саны мен түрі пайдалы жүктеме, ұшу кезіндегі ерекшеліктер, байланыс нөмірі.

  Қазақстан Республикасының
әуе кеңістігін пайдалану
қағидаларына
7-2-қосымша

Ұшу орны мен түріне байланысты пилотсыз авиациялық жүйелерді қолдана отырып ұшуға арналған метеорологиялық минимумдар

      Ескерту. Қағидалар 7-2-қосымшамен толықтырылды - ҚР Үкіметінің 13.04.2023 № 294 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

Жер бедері

ПӘК ұшуының минималды метеорологиялық жағдайлары

БЖТШ жер бедерінің ең биік нүктесінен жоғары , м (футтар)

Көріну, м

Ұшу түрі

VLOS

BVLOS

VLOS

BVLOS

Жазық және таулы (су беті)

300 (1000)

300 (1000)

2000

5000

Теңіз деңгейінен таулы (биіктігі 2000м дейін)

300 (1000)

400 (1300)

2000

5000

Теңіз деңгейінен таулы (биіктігі 2000м және одан жоғары)

300 (1000)

700 (2300)

5000

8000

      * Белгіленген метеорологиялық минимумдарды сақтамай, пилотсыз авиациялық жүйелерді қолдана отырып ұшуларды орындау қажеттілігі туындаған кезде бұл ұшулар осы Қағидалардың 144-тармағына сәйкес әуе қозғалысын басқару орталықтары қысқа мерзімді шектеулер енгізген жағдайда ғана орындалады.

  Қазақстан Республикасының
әуе кеңістігін пайдалану
қағидаларына
8-қосымша

Ұшуды орындау және қамтамасыз ету мақсатында қолданылатын өлшем бірліктері

      Ескерту. Қағидалар 8-қосымшамен толықтырылды - ҚР Үкіметінің 19.10.2017 № 650 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

Р/с

Шама

Негізгі өлшем бірлігі

СИ жүйесіне кірмейтін баламалы бірлік
(белгісі)

1

2

3

4

Бағыт/кеңістік/уақыт

1

Абсолюттік биіктік

метр (м)

фут

2

Аумақ

шаршы метр (м2)


3

Үлкен қашықтық

километр (км)

м. миля

4

Қысқа қашықтық

метр (м)


5

Асыру

метр (м)

фут

6

Ұзақтық

сағат және минут (сағ. және мин)


7

Салыстырмалы биіктік

метр (м)

фут

8

Ендік

градус, минут, секунд
(о ' '')


9

Ұзындық

метр (м)


10

Ұзақтық

градус, минут, секунд
(о ' '')


11

Жазық бұрыш (қажет болған жағдайда ондық градус бөліктері қолданылады)

градус (о)


12

ҰҚЖ ұзындығы

метр (м)


13

ҰҚЖ көрінісінің ұзақтығы

метр (м)


14

Бактар сыйымдылығы
(әуе кемесі)

литр (л)


15

Уақыт

секунд, минут, сағат, тәулік, апта, ай, жыл


16

Көрінім

метр (м), километр (км)


17

Көлемі

текше метр (м3)


18

Желдің бағыты

Нақты градуспен беріледі; ұшу және қону үшін желдің бағыты магниттік градуспен белгіленеді


2. Салмақты білдіретін бірліктер

1

Жүк сыйымдылығы

килограмм (кг)


2

Жүкті орналастыру тығыздығы

килограмм текше метр (кг/м3)


3

Тығыздық
(массалық тығыздық)

килограмм текше метр (кг/м3)


4

Отын қоры
(гравиметрлік)

килограмм (кг)


5

Газ тығыздығы

килограмм текше метр (кг/м3)


6

Жалпы салмағы немесе пайдалы жүктелім

килограмм (кг)


7

Көтергіш тетіктер

килограмм (кг)


8

Сызықтық тығыздық

килограмм метр (кг/м)


9

Сұйықтық тығыздығы

килограмм текше метр (кг/м3)


10

Салмағы

килограмм (кг)


11

Инерция сәті

килограмм – шаршы метр (кг*м2)


12

Қозғалыс санының сәті
(импульс сәті)

килограмм – шаршы метр секундына (кг*м2/сек)


13

Қозғалыс саны
(импульс)

килограмм - шаршы метр секундына (кг*м2/сек)


3. Күшті білдіретін бірліктер

1

Ауа қысымы (жалпы)

килопаскаль (кПа)

Сынап бағанасы миллиметрі (сн. бғ.мм.), миллибар
(Мбар)

2

Биіктік өлшегішті орнату

гектопаскаль (гПа)

Сынап бағанасы




миллиметрі ((сн. бғ.мм.), миллибар
(Мбар)

3

Атмосфералық қысым

гектопаскаль (гПа)

сынап бағанасы миллиметрі ((сн. Бғ.мм.), миллибар
(Мбар)

4

Иілу кезі

килоньютон метр (кН*м)


5

Күш

ньютон


6

Отын беру жүйесіндегі қысым

килопаскаль (кПа)

Килограмм шаршы метр (кг/см2)

7

Гидравликалық қысым

килопаскаль (кПа)


8

Серпінділік модулі

мегапаскаль (Мпа)


9

Қысым

килопаскаль (кПа)


10

Кернеу

мегапаскаль (Мпа)


11

Үстіңгі керіліс

меганьютон метріне (мН/м)


12

Тартылыс

килоньютон (кН)

кг

13

Айналым сәті

ньютон – метр (Н*м)


14

Ажырап кетуі

паскаль (Па)


4. Механика

1

Әуе жылдамдығы

Километр сағатына (км/ч)

уз

2

Бұрыштық үдеткіш

радиан секундына шаршыда (рад/с2)


3

Бұрыштық жылдамдық

радиан секундына (рад/с)


4

Энергия немесе жұмыс

джоуль (Дж)


5

Біліктегі баламалық қуат

киловатт (кВт)


6

Жиілік

герц (Гц)


7

Жол жылдамдығы

километр сағатына (км/ч)

уз

8

Күшті жүктелім

джоуль шаршы метрге
(Дж/м2)


9

Тежегішпен шектелетін кинетикалық энергия

мегаджоуль (МДж)


10

Желілік жылдамдық

метр секундына




шаршыда (м/с2)


11

Қуат

киловатт (кВт)


12

Теңгерілу жылдамдығы

градус секундына(о/с)


13

Біліктегі қуат

киловатт (кВт)


14

Жылдамдық 

метр секундына (м/с)


15

Тік жылдамдық

метр секундына (м/с)


16

Жел жылдамдығы

километр сағатына


5. Шығыс

1

Қозғалтқыш арқылы ауа шығысы

килограмм секундына (кг/с)


2

Қозғалтқышқа су беру

килограмм сағатына (кг/сағ.)


3

Отын шығысы (шекті)
піспек қозғалтқыштар
Құбыр бұрандалы
Қозғалтқыштар
Реактивті қозғалтқыштар

килограмм киловатқа-сағ.
(кг/(кВт *сағ.))
килограмм киловатқа-сағ.
(кг/(кВт *сағ.))
килограмм килоньютонға-сағ. (кг/(кН *сағ))


4

Отын шығысы

килограмм сағатына (кг/сағ.)


5

Бактар толымдығының жылдамдығы
(гравиметрикалық)

килограмм минутына (кг/мин)


6

Газ шығысы

килограмм секундына (кг/с)


7

Сұйықтық шығысы
(гравиметрикалық)

грамм секундына (г/с)


8

Сұйықтық шығысы (көлемдік)

литр секундына (л/с)


9

Массалық шығыс

килограмм секундына (кг/с)


10

Май шығысы:
Газқұбырлық қозғалтқыштар
Поршенді қозғалтқыштар
(шекті)

килограмм сағатына (кг/сағ.)
грамм киловаттқа-сағ.
(г/(кВт *сағ.)


11

Майды жіберу

грамм секундына (г/с)


12

Сорғының өнімділігі

литр минутына (л/мин)


13

Желдеткіштегі ауа ағыны

текше метр минутына


1

2

3

4



3/мин)


14

Тұтқырлық (динамикалық)

паскаль-секунд (Па *с)


15

Тұтқырлық1(кинематикалық)

шаршы метр секундына (м2/с)


6. Термодинамика

1

Жылу беру коэффициенті

ватт шаршы метр
– кельвин (Вт/(м2 *К)


2

Аудан бірлігіне жылу ағыны

джоуль шаршы метр (Дж/м2)


3

Жылу ағынының қуаттылығы

ватт (Вт)


4

Ылғалдылық (абсолюттік)

грамм килограммға (г/кг)


5

Сызықтық кеңейту коэффициенті

Цельсий градус минус бірінші дәреже (оС-1)


6

Жылулық саны

джоуль (Дж)


7

Температура

Цельсий градус (оС)


7. Электр және магнетизм

1

Электр сыйымдылық

фарад (Ф)


2

Электр өткізгіштік

сименс (См)


3

Шекті электр өткізгіштік

сименс метрге (См/м)


4

Токтың тығыздығы

ампер шаршы метрге (А/м2)


5

Ток күші

ампер (А)


6

Электр өрісінің үстірт тығыздығы

кулон шаршы метрге (Кл/м2)


7

Электр қысым

вольт (В)


8

Электр қозғалтқыш күш

вольт (В)


9

Магниттік өрістің кернеуі

ампер метр (А/м)


10

Магнит ағыны

вебер (Вб)


11

Магнит ағынының тығыздығы

тесла (Тл)


12

Қуат

ватт (Вт)


13

Электр мөлшері

кулон (Кл)


14

Электр кедергі

Ом (Ом)


8. Жарық және онымен байланысты электромагниттік сәулелену

1

Жарық

люкс (лк)


2

Айқындылық

шаршы метрге кандела
(кд/м2)


3

Жарқырағыштық

шаршы метрге люмен




(лм/м2)


4

Жарық ағыны

люмен (лм)


5

Жарық күші

кандела (кд)


6

Жарық энергиясы

люмен – секунд (лм *с)


7

Сәулелі энергия

джоулю (Дж)


8

Толқын ұзындығы

метр (м)


9. Акустика

1

Жиілік

герц (Гц)


2

Массалық тығыздық

килограмм текше
метр (кг/м3)


3

Шу деңгейі

децибел (дБ)


4

Кезең, мерзімдік
интервал

секунд (с)


5

Дыбыстың қарқындылығы

ватт текше метр
(Вт/м2)


6

Дыбыстық қуаттылық

ватт (Вт)


7

Дыбыстық қысым

паскаль (Па)


8

Дыбыс деңгейі

децибел (дБ) е)


9

Статикалық қысым
(мезеттік)

паскаль (Па)


10

Дыбыс жылдамдығы

метр секундына (м/с)


11

Көлемдік жылдамдық
(мезеттік)

текше метр секундына (м3/с)


12

Толқын ұзындығы

метр (м)


10. Ядролық физика және иондаушы сәулелену

1

Жұтылған мөлшер

грей (Гй)


2

Жұтылған мөлшер деңгейі

грей секундына (Гй/с)


3

Радиоизотоптар белсенділігі

беккерель (Бк)


4

Баламалы мөлшер

сиверт (Св)


5

Сәулелену әсері

кулон килограмм (Кл/кг)


6

Сәулелендіру деңгейі

кулон килограмм-секундына
(Кл/кг *с)


      Ескертпе:
1) 5 км төмен көрініс метрмен берілуі мүмкін.

      2) Жеке жағдайларда ұшудың әуе жылдамдығының мәні М – Маха түрінде қолданылады.

      3) Халықаралық азаматтық авиация туралы конвенцияға қосымшаларда жел жылдамдығының белгісі ретінде 1 түйін = 0,5 м./с түрлендіруі қолданылады.

      4) Децибел (дБ) дыбыстық қысым деңгейін және дыбыс қуаттылығы деңгейін білдіру үшін бірлік ретінде қолданылатын салыстырмалы шама болып табылады. Бұл бірлікті қолданған уақытта бастапқы деңгейді көрсету қажет.

  Қазақстан Республикасының
әуе кеңістігін пайдалану
қағидаларына
8-1-қосымша

      Ескерту. Қағида 8-1-қосымшамен толықтырылды - ҚР Үкіметінің 01.08.2019 № 569 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      1. Ұстап қалу кезінде пайдаланылатын фразалар мен олардың мағыналары:


Ұстап қалушы пайдаланатын фразалар

Ұстап қалынатын әуе кемесі пайдаланатын фразалар

Фраза

Мағынасы

Фраза

Мағынасы

Callsign (Кол сайн)

Шақыру белгіңізді хабарлауыңызды сұраймын

Callsign (Кол сайн)

Менің шақыру белгім (шақыру белгісі)

Follow (Фолоу)

Маған еріңіз

Wilco (Вил коу)

Түсіндім, орындаймын

Cannot (Кэн нот)

Орындай алмаймын

Descend (Дисэнд)

Қону үшін төмендеңіз

Repeat (Рипит)

Нұсқауыңызды қайталаңыз

Am lost (Эм лост)

Бағдардан адасып қалдым

You land (Юлэнд)

Осы әуеайлаққа қоныңыз

Mayday (Мэйдэй)

Апатқа тап болдым

Hi jack (Хай джэк)

Мені басып алды

Proceed (Просид)

Өз бағытыңызбен жүре беріңіз

Land (place name)
Лэнд (пункттің атауы)

(пункттің атауы) қонуға рұқсат сұраймын

Descend (Дисенд)

Төмендеу қажет

Ескертпелер:
1. Талап етілетін шақыру белгісі ӘҚҚ (ӘҚБ) органымен байланыс орнату үшін пайдаланылатын және ұшу жоспарына енгізілген әуе кемесінің тану индексіне сәйкес келетін шақыру белгісі болып табылады.
2. Жағдай "ХАЙ ДЖЭК" фразасын қолдану үшін әрдайым қолайлы бола бермейді.

      2. Ұстап қалынған жағдайда пайдаланылатын сигналдар:

      1) Ұстап қалатын әуе кемесі беретін сигналдар мен ұстап қалынатын әуе кемесінің жауаптары:

Сериясы

Ұстап қалатын әуе кемесінің сигналдары

Мағынасы

Ұстап қалынатын әуе кемесінің жауаптары

Мағынасы

1.

Күндіз немесе түнде –
ұстап қалынатын әуе кемесінен сәл жоғары, алдында және әдетте, сол жағынан (немесе егер ұстап қалынатын әуе кемесі тікұшақ болса оң жағынан) бірдей емес уақыт аралығында бір қанаттан екінші қанатына тербелуі және аэронавигациялық оттарын жыпылықтату және сигналдың қабылданғаны расталғаннан кейін тиісті бағытқа шығу үшін көлденең жазықтықта, әдетте, сол жаққа (немесе оң жаққа, тікұшақ ұстап қалынған жағдайда) баяу кері бұрылу.
1-ескертпе.
Метеорологиялық жағдайларға немесе жер бедеріне қарай ұстап қалатын әуе кемесінен 1-серияда көрсетілген өзінің орналасқан орнын және кері бұрылу бағытын ауыстыру талап етілуі мүмкін.
2-ескертпе.
Егер ұстап қалынатын әуе кемесі ұстап қалатын әуе кемесіне ілесіп үлгермесе, онда ұстап қалатын әуе кемесі 180 градусқа (ипподром) екі мәрте кері бұрылу схемасы бойынша ұстап қалынатын әуе кемесінің қасынан ұшып өткен сайын әуе кемесін бір қанатынан екіншісіне (кезекпен сол және оң жаққа қисайып) тербелтіп, бірқатар маневрді орындайды.

Сізді ұстап қалдық.
Соңымнан еріңіз.

Күндіз және түнде –әуе кемесінің тербелуі және бірдей емес уақыт аралығында аэронавигациялық оттарын жыпылықтату, ұстап қалушы әуе кемесіне ілесу

Түсіндім. Орындаймын.

2.

Күндіз немесе түнде –ұстап қалынатын әуе кемесінің жол сызығын қиып өтпей биіктік алу арқылы 90 градусқа және одан жоғары бұрылу жолымен ұстап қалынатын әуе кемесінен күрт алшақтауы.

Өз бағытыңызбен жүріңіз.

Күндіз немесе түнде – бір қанаттан екіншісіне тербелу.

Сізді түсіндім. Орындаймын.

3.

Күндіз немесе түнде –шассиді шығару (егер мүмкін болса), қону фараларын қосу және пайдалануға болатын ҰҚЖ үстінен ұшып өту немесе егер ұстап қалынатын әуе кемесі тікұшақ болып табылса, тікұшақ қонатын алаңның үстінен ұшып өту.
Тікұшақтар болған жағдайда ұстап қалатын тікұшақ қону алаңына жақын жерде қалқып тұру режиміне ауыса отырып, қонуға бет алуды орындайды.

Осы әуеайлаққа қонуды орындаңыз.

Күндіз немесе түнде – шассиді шығару (егер мүмкін болса), қону фараларын қосу және ұстап қалатын әуе кемесінің соңынан еру және егер пайдалануға болатын ҰҚЖ-дан немесе тікұшақ қонатын алаңнан ұшып өткеннен кейін қону үшін жағдай қауіпсіз деп саналса, қонуды орындау басталады.

Сізді түсіндім, орындаймын.

      2) Ұстап қалынатын әуе кемесі беретін сигналдар және ұстап қалатын әуе кемесінің жауаптары:

Сериясы

Ұстап қалынатын әуе кемесінің сигналдары

Мәні

Ұстап қалатын әуе кемесінің жауаптары

Мағынасы

4.

Күндіз немесе түнде – пайдалануға болатын ҰҚЖ немесе тікұшақ қонатын алаңның үстінен әуеайлақ деңгейінен 300 метрден (1000 фут) астам, бірақ 600 метрден (2000 фут) аспайтын (тікұшақтар үшін 50 метрден (170 фут) астам, бірақ 100 метрден (330 фут)) аспайтын биіктікте ұшып өткен кезде шассиді жинау (егер мүмкін болса) және қону фараларын жыпылықтату және пайдалануға болатын ҰҚЖ немесе әуеайлақ үстінен шеңбер жасап ұшуды жалғастыру. Қону фараларын жыпылықтату мүмкін болмаған жағдайда кез келген борттық оттарды жыпылықтату жүргізіледі.

Сіз көрсеткен әуеайлақ жарамайды.

Күндіз немесе түнде – егер ұстап қалынатын әуе кемесі ұстап қалатын әуе кемесіне еріп қосалқы әуеайлаққа барғаны орынды болса, ұстап қалынатын әуе кемесі шассиді жинайды (егер мүмкін болса) және ұстап қалатын әуе кемелері үшін 1-сериялы сигналдарды пайдаланады.

Сізді түсіндім, маған еріңіз.

5.

Күндіз немесе түнде – борттық оттардың бәрін жиі, бірақ оларды жарқылдау оттарынан ажыратуға болатындай есеппен қосып сөндіру.

Орындай алмаймын.

Күндіз немесе түнде – ұстап қалынатын әуе кемелері үшін 2 сериялы сигналдар пайдаланылады.

Сізді түсіндім.

6.

Күндіз немесе түнде – әртүрлі уақыт аралығында барлық борттық оттарды жыпылықтату.

Апат жағдайындамын.

Күндіз немесе түнде – ұстап қалынатын әуе кемелері үшін 2 сериялы сигналдар пайдаланылады.

Сізді түсіндім.

      3. Ұстап қалу кезінде маневр жасау:

      1) Ұстап қалынатын азаматтық әуе кемесі үшін қауіп тудырмау үшін азаматтық әуе кемелерінің ұшу-техникалық сипаттамаларына қатысты шектеулерді, ұстап қалынатын әуе кемесіне соқтығысу қаупі туындайтындай жақын ұшудан бас тарту қажеттігін, сондай-ақ әуе кемесінің ұшу траекториясын қиып өтуден немесе іздегі турбуленттілік, әсіресе ұстап қалынатын әуе кемесі жеңіл әуе кемелерінің санатына кірген жағдайларда қауіп төндіру ықтималдығы орын алатындай кез келген басқа маневрді орындаудан қашқақтау қажеттігін ескерген жөн.

      2) Соқтығысудың алдын алудың борттық жүйесімен (САБЖ) жабдықталған ұстап қалынатын әуе кемесі ұстап қалатын әуе кемесін соқтығысу қаупі ретінде қабылдауы және осылайша, САБЖ соқтығысу қаупін шешу жөніндегі ұсынымға жауап ретінде жалтару маневрін орындауды бастауы мүмкін. Мұндай маневрді ұстап қалатын әуе кемесі қырын қабақ ниеттің көрінісі ретінде дұрыс түсінбеуі мүмкін. Осыған байланысты екінші шолу радиолокаторының (ҚШРЛ) қабылдағыш-жауап бергішімен жабдықталған ұстап қалатын әуе кемелері пилоттарының ұстап қалынатын әуе кемесінен кемінде 37 километр (20 теңіз милі) қашықтық шегінде барометрлік биіктік туралы ақпарат беруді (С режимінің жауаптарында немесе S режимінің жауаптарының АС алаңында) тежеуі маңызды. Бұл ұстап қалатын әуе кемесінің САБЖ ұстап қалынатын әуе кемесіне қатысты соқтығысу қаупін шешу бойынша ұсынымдар беруге кедергі келтіреді, алайда бұл САБЖ әуе қозғалысы туралы консультативтік ақпарат беруді жалғастырады.

      4. Визуалды тану үшін маневр жасау

      Азаматтық әуе кемесін визуалды тану үшін ұстап қалатын әуе кемелеріне маневр жасаудың мынадай әдісін қолдану ұсынылады:

      I фаза

      Ұстап қалатын әуе кемесі ұстап қалынатын әуе кемесіне артқы жарты сферадан жақындауы керек. Ұстап қалатын бөлімшенің жетекші әуе кемесі немесе жеке ұстап қалатын әуе кемесі, әдетте, ұстап қалынатын әуе кемесінің пилотына көрінетін алаң шегінде қалып және бастапқыда әуе кемесіне 300 метрден артық жақындамай ұстап қалатын әуе кемесінің сол жағынан біршама жоғары және алдындағы позицияда болуға тиіс. Ұстап қалуға қатысушы кез келген басқа әуе кемесі ұстап қалынатын әуе кемесінен мейлінше алшақ, негізінен осы кемеден жоғары және артында қалуға тиіс. Жылдамдық пен позиция белгіленгеннен кейін әуе кемесі қажеттілігіне қарай ұстап қалу қағидаларының II фазасына өтуі қажет.

      II фаза

      Ұстап қалатын бөлімшенің жетекші әуе кемесі немесе жеке ұстап қалатын әуе кемесі ұстап қалынатын әуе кемесіне дәл сол деңгейде байқап жақындағаны жөн, бірақ талап етілетін ақпаратты алу үшін сөзсіз қажет деңгейден артық жақындамауы керек. Ұстап қалынатын әуе кемесінің экипажын немесе жолаушыларын қорқытып алмау үшін ұстап қалатын бөлімшенің жетекші әуе кемесі немесе жеке ұстап қалатын әуе кемесі ұстап қалатын әуе кемесі үшін қалыпты деп саналатын маневрлерді жолаушылар мен азаматтық әуе кемелерінің экипаждары қауіпті деп түсінуі мүмкін екенін үнемі ескере отырып, сақ болуы қажет.

      Ұстап қалуға қатысатын кез келген басқа әуе кемесі ұстап қалынатын әуе кемесінен мейлінше алшақ болуға тиіс.

      Тану аяқталғаннан кейін ұстап қалатын әуе кемесі III фазада көзделгендей, ұстап қалынатын әуе кемесіне жақындау ауданынан шығуы керек.

      III фаза

      Ұстап қалатын бөлімшенің жетекші әуе кемесі немесе жеке ұстап қалатын әуе кемесі ұстап қалынатын әуе кемесінен басқа жаққа қарай қиялай құлдилағанда абайлап бұрылуы керек. Ұстап қалуға қатысатын кез келген басқа әуе кемесі ұстап қалынатын әуе кемесінен мейлінше алшақ болғаны, содан кейін өзінің жетекшісіне қосылғаны жөн.

      5. Ұшу бағытын көрсету үшін маневр жасау:

      1) егер әуе кемесін тану үшін жоғарыда I фазада және II фазада аталған маневрлер орындалғаннан кейін ұстап қалынатын әуе кемесінің ұшуына одан әрі араласу қажет болса, ұстап қалатын бөлімшенің әуе кемесі немесе жеке ұстап қалатын әуе кемесі ұстап қалынатын әуе кемесінің командиріне берілетін визуалды сигналдарды көруге мүмкіндік беру үшін әдетте, одан сол жақтағы, одан біршама жоғары және оның алдындағы позицияда болуы қажет;

      2) ұстап қалатын әуе кемесінің командирі ұстап қалынатын әуе кемесі командирінің ұстап қалу туралы хабардар екендігіне және берілетін сигналдарды растайтынына көз жеткізуі қажет. Егер ұстап қалынатын әуе кемесі командирінің назарын аударуға 1-сериялы сигналдарды пайдалану арқылы бірнеше рет жасалған әрекет сәтсіз болса, ұстап қалынатын әуе кемесі үшін ешқандай қауіп тудырмау шартымен шекті шара ретінде форсаждың көмегімен жүргізілетін визуалды әсерді қоса алғанда, осы мақсат үшін сигнал берудің басқа да әдістерін пайдалануға болады;

      3) метеорологиялық жағдайлар немесе жергілікті жер бедері кейбір жағдайларда ұстап қалатын бөлімшенің жетекші әуе кемесінің немесе жеке ұстап қалатын әуе кемесінің ұстап қалынатын әуе кемесінен біршама жоғары және алдағы позицияны иелену қажеттігін туындатуы мүмкін. Бұл жағдайда ұстап қалатын әуе кемесінің командирі өзінің әуе кемесі ұстап қалынатын әуе кемесінің командиріне кез келген уақытта анық көрінуі үшін барлық қажетті шараларды қабылдауы тиіс.

On approval of the Rules for the Use of the Airspace of the Republic of Kazakhstan and on amending Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 1525 dated December 31, 2010, and on annulment of certain decisions of the Government of the Republic of Kazakhstan

Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 506 dated May 12, 2011.

      Unofficial translation

      In accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated July 15, 2010 "On the Use of the Airspace of the Republic of Kazakhstan and Aviation Activity", the Government of the Republic of Kazakhstan HEREBY DECREES AS FOLLOWS:

      1. That the attached Rules for the Use of the Airspace of the Republic of Kazakhstan shall be approved.

      2. Paragraph 8 of the Rules for the Use of the Airspace of the Republic of Kazakhstan shall be suspended until November 17, 2011, having established that during the suspension period this paragraph is valid as follows:

      "8. Vertical separation in the airspace of the Republic of Kazakhstan shall be carried out according to the following semicircular system:

      1) in the direction of airways, local airlines and established routes with true track angles from 0 to 179 degrees (inclusive), flight levels are established: 900, 1,500, 2,100, 2,700, 3,300, 3,900, 4,500, 5,100, 5,700, 6,300, 6,900, 7,500, 8,100, 9,100, 10,100, 11,100, 12,100, 14,100 (meters);

      2) during the direction of airways, local airlines and established routes with true travel angles from 180 to 359 degrees (inclusive), flight levels are established: 1,200, 1,800, 2,400, 3,000, 3,600, 4,200, 4,800, 5,400, 6,000, 6,600, 7,200 , 7,800, 8,600, 9,600, 10,600, 11,600, 13,100, 15,100 (meters)."

      3. Repealed by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 774 dated 11.09.2015 (shall be enforced from the date of its first official publication).

      4. The following shall be annulled:

      1) Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 285 dated February 28, 1997 "On Approval of the Regulation on the Use of the Airspace of the Republic of Kazakhstan" (SAPP of the Republic of Kazakhstan, 1997, No. 9, Article 67);

      2) Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 61 dated January 24, 2008 "On Amendments and Additions to Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 285 dated February 28, 1997";

      3) subparagraph 1) of paragraph 1 of Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 61 dated February 2, 2010 "On Amendments and Additions to Some Decisions of the Government of the Republic of Kazakhstan on Aviation Issues" (SAPP of the Republic of Kazakhstan, 2010, No. 9, Article 109 )

      5. This Decree shall come into effect upon expiry of ten calendar days from the date of the first official publication. 

      Prime Minister of the Republic of Kazakhstan K. Massimov

  Approved by
Decree of the Government of the
Republic of Kazakhstan
No. 506 dated May 12, 2011

Rules for the Use
of Airspace of the Republic of Kazakhstan 1. General Provisions

      1. The Rules for the use of the airspace of the Republic of Kazakhstan have been developed in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan "On the use of the airspace of the Republic of Kazakhstan and aviation activities" and the Convention on International Civil Aviation, signed in Chicago on December 7, 1944, and determine the procedure for using the airspace of the Republic of Kazakhstan in the interests of the economy and defense of the country, in order to meet the needs of airspace users, ensuring the safety of the use of airspace.

      Footnote. Paragraph 1 - as amended by the resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 13.04.2023 No. 294 (effective ten calendar days after the date of its first official publication).

      2. The following definitions are used in these Rules:

      1) aviation works area – an area designated by geographical coordinates, within which aviation works are performed by aircraft;

      2) current flight plan – the flight plan, including possible changes due to subsequent dispatching permissions;

      3) balloon – a lighter-than-air aircraft that is not powered by a power plant;

      4) gyroplane (gyroplane) – an aircraft heavier than air, which is supported in flight by air reactions, with one or more rotors freely rotating around axes that are approximately in a vertical position;

      5) airfield area (nodal control area (Terminal control area (TMA) – control area created at the points of convergence of air traffic service routes in the vicinity of one or more large airfields;

      6) safety of the use of airspace - is a comprehensive characteristic of the established procedure for the use of airspace, determining its ability to ensure the performance of all types of activities for the use of airspace without endangering human life and health, material damage to the state, citizens and legal entities;

      7) the use of airspace is an activity in the process of which various material objects (aircraft, missiles and other objects) are moved in airspace, as well as other activities (construction of high-rise structures, activities during which electromagnetic and other radiation occurs, the release of substances into the atmosphere that impair visibility, blasting etc.);

      8) coordination of the use of airspace – activities carried out in the process of planning the use of airspace and maintenance (management) of air traffic, aimed at optimizing the use of airspace, depending on the prevailing air, meteorological, aeronautical situation and in accordance with state priorities in the use of airspace;

      9) the airspace use plan – certain information about the planned activities submitted to the air traffic planning authorities;

      10) planning of the use of airspace – activities carried out in order to ensure the permissive and notification procedure for the use of airspace, the organization of air traffic, air traffic flows by distributing airspace by place, time and altitude among its users in accordance with state priorities;

      11) the structure of airspace is a set of elements of airspace limited in the vertical and horizontal planes intended for the use of airspace;

      12) air traffic service route (hereinafter referred to as ATS) is an established route that is designed to direct the flow of traffic in order to provide air traffic services. The term "ATS route" is used to refer, as appropriate, to an air route, a controlled or uncontrolled route, an arrival or departure route, and other routes;

      13) air traffic service area – an airspace of established dimensions, within the boundaries of which air traffic services along air routes and routes outside them are carried out by the dispatcher of the district control center;

      14) aerodrome traffic zone (Aerodrome Traffic Zone) – the airspace of certain sizes around the airfield, established to ensure the safety of airfield traffic;

      15) air defense bodies (hereinafter referred to as air defense bodies) – operational bodies of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan, which are entrusted with the task of carrying out combat duty on air defense;

      16) longitudinal separation – the dispersal of aircraft at the same altitude at set intervals in time or distance along the line of way;

      17) lateral separation – the dispersal of aircraft at the same altitude at set intervals according to the distance or angular displacement between their lines of way;

      18) the Briefing group - is a structural unit of the air traffic services authority providing the function of air traffic planning and pre–flight information services;

      19) control area (CTA) – controlled airspace extending upwards from the boundary established above the earth's surface;

      20) control zone (CTR) – controlled airspace extending upwards from the earth's surface to the established upper boundary;

      21) dispatch permit – a permit issued by the air traffic services authority to the crew of an aircraft related to the performance of a flight and justified by the relevant conditions and established flight rules;

      22) dispatch instruction – directive instructions from the air traffic services authority, instructing the pilot to perform specific actions in a specific situation;

      23) an airship - is a lighter–than-air aircraft powered by a power plant;

      24) zone (area) of responsibility – an airspace of the established dimensions, within which the air traffic services (air traffic control) authorities carry out their functions;

      25) an airspace zone with the mandatory requirement of a respondent (transponder) (TMZ) is an airspace zone of certain dimensions, during flights in which it is mandatory to equip aircraft with a respondent for surveillance systems operated in accordance with the established procedures;

      26) flight beyond the line of sight (BVLOS) - is a type of flight of an unmanned aircraft in which the unmanned aircraft is outside constant direct visual contact or beyond the distance at which an external pilot or operator has the ability to control the location of the unmanned aircraft visually and the flight path of the unmanned aircraft in relation to other aircraft, people and obstacles to avoid collisions;

      27) the air corridor of the passage of the State Border of the Republic of Kazakhstan - is a part of the airspace above the State Border of the Republic of Kazakhstan, defined for crossing it by aircraft performing international flights;

      28) remote identification system – a system that provides local transmission of information about an unmanned aircraft during flight;

      29) recurring flight plan (RPL) – a flight plan associated with a number of frequently recurring, regularly performed individual flights with the same basic features, which are provided by the operator for storage and reuse by the ATS authorities;

      30) the estimated pad cleaning time – the estimated time when the aircraft begins to move associated with departure;

      31) dual–use products - products that, due to their properties and technical characteristics, can be used for the purpose of creating weapons of mass destruction and means of their delivery;

      32) additional scheduled flight – a flight operated by an airline in addition to its regular flight on the same flight route on the same date;

      33) short–term restriction - prohibition or restriction of the use of a part of the airspace to ensure the safe operation of aircraft flights;

      34) an airspace zone with mandatory radio communication (RMZ) - is an airspace zone of certain dimensions, during flights in which it is mandatory to have on board equipment for conducting two–way radio communications operated in accordance with the established procedures;

      35) the airspace zone for unmanned aircraft flights (UFZ – unmanned flight zone) - is a special airspace zone of certain dimensions designed for unmanned aircraft flights;

      36) the flight restriction zone of unmanned aircraft -is a part of the airspace of established dimensions over the territory of the Republic of Kazakhstan, within which the flights of unmanned aircraft are limited by certain conditions;

      37) an application for the use of airspace for flights using unmanned aircraft systems - is a document of an established form submitted by users of the airspace in order to ensure the safety of activities related to the use of airspace when performing flights using unmanned aircraft systems;

      38) unmanned aircraft (hereinafter – UAV) – an aircraft that is operated or designed for autonomous operation and (or) remote control without a pilot on board;

      39) unmanned aircraft system (hereinafter – UAS) – an unmanned aircraft and related elements (including communication channels and components controlling an unmanned aircraft) that are necessary for the safe and effective operation of an unmanned aircraft in airspace;

      40) glider – an aircraft heavier than air, not driven by a power plant, the lifting force of which is created mainly due to aerodynamic reactions on surfaces that remain stationary under given flight conditions;

      41) flight within radio visibility (RLOS) – flight of an unmanned aircraft in which the transmitter(s) and receiver(s) used for flight control are located within the range of a joint radio communication line;

      42) flight beyond radio visibility (BRLOS) – flight of an unmanned aircraft in which the transmitter(s) and receiver(s) used for flight control are not located within the range of a joint radio communication line;

      43) flight within line of sight (VLOS) - is a type of unmanned aircraft flight in which an external pilot or operator can maintain constant visual contact with an unmanned aircraft without assistance at a distance of no more than 500 meters horizontally from the location of the external pilot or operator and control the flight path of the unmanned aircraft in relation to others aircraft, people and obstacles to avoid collisions;

      44) vertical separation – the dispersal of aircraft in height at set intervals;

      45) recommendation for the establishment of temporary regimes – an application for the establishment of temporary regimes submitted by users of airspace to prohibit or restrict the activities of other users of airspace in order to ensure the safety of activities related to the use of airspace;

      46) submitted flight plan – the flight plan in the form in which it is submitted to the ATS authority by the pilot or his authorized representative without any subsequent changes;

      47) flight information zone (FIZ) - is a part of the flight information area, within the boundaries of which the aerodrome Flight Information Service (AFIS) or another body, in accordance with delegated authority, provides flight information services and emergency notification;

      48) estimated time of arrival:

      in instrument flights, - the estimated time of arrival of the aircraft at the intended point indicated by navigation aids from which the instrument approach maneuver is supposed to be performed, or in the absence of a navigation aid associated with this airfield, - the time of arrival of the aircraft at a point above the airfield;

      when performing flights according to the rules of visual flights (hereinafter – VFR) – the estimated time of arrival of the aircraft at a point above the airfield;

      49) flight altitude – the vertical distance from a certain level to the aircraft;

      50) flight route – projection of a given (established) flight path of an aircraft onto a terrestrial (water) surface, determined by the main points;

      51) flight information area (FIR) – an airspace of certain dimensions, within which flight information services and emergency notification are provided;

      52) international air route – an air route open for international flights;

      53) separation – vertical, longitudinal or lateral dispersal of aircraft in airspace at specified intervals;

      54) NOTAM office is a structural unit of an air navigation service provider that issues a NOTAM notice;

      55) NOTAM notification – a notification containing information about the commissioning, condition or change of any aeronautical equipment, maintenance and regulations, as well as about hazards, timely warning of which is important for flight personnel, as well as other aeronautical information.

      Footnote. Paragraph 2 - as amended by the resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 13.04.2023 № 294 (effective ten calendar days after the date of its first official publication).

      3. State aviation aircraft equipped with the state radar identification system of the Republic of Kazakhstan shall operate flights in the airspace of the Republic of Kazakhstan with the equipment of the state radar identification system turned on.

      4. These rules shall be applied by all state bodies of the Republic of Kazakhstan, local executive bodies of oblasts, cities of republican significance and the capital, districts, cities of oblast significance, and users of airspace, as well as air traffic services (hereinafter - ATS) or air traffic management (hereinafter - ATM).

2. Structure and classification
of the airspace of the Republic of Kazakhstan
§ 1. Structure of the airspace of the Republic of Kazakhstan

      5. Excluded by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 650 dated 10.19.2017 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).
      6. Excluded by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 650 dated October 19, 2017 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      7. The structure of the airspace includes the following elements:

      1) flight information areas and control areas;

      2) air traffic service routes;

      3) hub control areas, control zones and airfield traffic zones;

      4) areas of uncontrolled airspace;

      5) special flight zones of state aviation;

      6) restricted areas;

      7) dangerous areas;

      8) flight restriction zones;

      9) air routes;

      10) airspace zones with the mandatory requirement of a transponder (TMZ);

      11) airspace zones with mandatory radio communication (RMZ);

      12) the zone of restriction of flights of unmanned aircraft;

      13) the airspace zone for unmanned aircraft flights.

      Certain parts of the airspace and certain airfields where a decision has been made to provide air traffic services should be designated in accordance with the type of air traffic services.

      Footnote. Paragraph 7 - as amended by the resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 13.04.2023 No. 294 (effective ten calendar days after the date of its first official publication).

      7-1. The delimitation of the airspace in which air traffic services is provided, shall be based on the structure of the ATS routes and the need for efficient services.

      Agreements on the delineation of airspace beyond national boundaries shall be appropriate when they contribute to the provision of air traffic services.

      In the case when the delimitation of airspace is carried out taking into account state borders, it shall be necessary, on the basis of an agreement with a neighbouring state, to establish conveniently located control transfer points.

      Footnote. The rules are supplemented by paragraph 7-1 in accordance with Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 650 dated October 19, 2017 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      7-2 . The airspace of the Republic of Kazakhstan shall be vertically divided into two areas of flight information: the lower and upper regions. The boundary between the upper and lower regions shall be established at an altitude of FL 245 (7450 ​​m) from the level corresponding to atmospheric pressure of 760 mm Hg (1013.25 hectopascals/mbar ).

      Footnote. The rules are supplemented by paragraph 7-2 in accordance with Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 650 dated October 19, 2017 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      7-3. The parts of the airspace in which it has been decided to provide dispatching services according to instrument flight rules (hereinafter referred to as IFR) shall be defined as dispatch areas, aerodrome areas (nodal control areas) or control areas.

      Those parts of the controlled airspace in which the dispatching service is provided, which also ensures the execution of VFR flights, shall be designated as airspace of classes B, C or D.

      Footnote. The rules are supplemented by paragraph 7-3 in accordance with Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 650 dated October 19, 2017 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      7-4. In the event that control areas and control areas are defined within the flight information area, they shall be an integral part of this flight information area.

      Footnote. The rules are supplemented by paragraphs 7-4 in accordance with Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 650 dated October 19, 2017 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      7-5. Aerodromes where it is decided to provide traffic control services shall be defined as controlled aerodromes. Aerodromes that do not provide aerodrome traffic control services shall be defined as uncontrolled aerodromes.

      Footnote. The Rules are supplemented by paragraph 7-5 in accordance with Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 650 dated 10.19.2017 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      7-6. The boundaries of control areas, including, inter alia, airways and hub control areas, shall be established so that they cover an airspace sufficient to include the trajectories of those flights along the IFR or parts thereof, for which it is advisable to provide the appropriate types of air traffic control services traffic taking into account the capabilities of navigational aids typically used in the area.

      The lower boundary of the dispatch area shall be established at a height of at least 200 m above the earth or water surface.

      The upper boundary of the dispatch area, subject to the provisions of paragraph 37 of these Rules, shall be established in the following cases:

      1) air traffic control services are not provided above this border;

      2) this dispatch area is located below the upper dispatch area, and in this case, its upper boundary coincides with the lower border of the upper dispatch area.

      Footnote. The rules are supplemented by paragraph 7-6 in accordance with Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 650 dated October 19, 2017 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      7-7. The lateral borders of the control zones shall cover those that are not part of the control areas of the airspace through which the flight paths go along the IFR of aircraft arriving at aerodromes and departing from aerodromes.

      The lateral borders of the control zone shall be separated from the center of the corresponding aerodrome or aerodromes at a distance of not less than 9.3 km in the directions from where approaches can be made. The control area may include two or more closely spaced aerodromes.

      If the control area is located within the lateral borders of the control area, it shall extend upward from the ground at least to the lower boundary of the control area. If necessary, it shall be allowed to establish the upper limit above the lower boundary of the dispatch area.

      Footnote. Rules are supplemented by paragraph 7-7 in accordance with Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 650 dated October 19, 2017 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      7-8. VFR flights in parts of Class E or G airspace, as well as IFR flights in parts of Class G airspace defined as airspace with mandatory radio communications, shall be subject to two-way air-ground radio communications in the established operating procedures unless otherwise agreed in advance with the air traffic services authority responsible for the specified area.

      All aircraft flights in the airspace with a mandatory transponder (TMZ) must be operated with the transponder turned on, unless otherwise agreed upon with the air traffic services authority responsible for the specified area.

      Footnote. The rules are supplemented by paragraph 7-8 in accordance with Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 650 dated October 19, 2017 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      7-9. The boundaries of the airspace zones for unmanned aircraft flights (UFZ – unmanned flight zone) are established within the administrative boundaries of cities of republican and regional significance from the earth's surface to an altitude of 200 meters, with the exception of prohibited and dangerous zones, flight restriction zones and flight restriction zones of unmanned aircraft.

      The boundaries of the airspace zones for flights of unmanned aircraft are established in accordance with the procedure given in Annex 3-1 to these Rules.

      All flights of unmanned aircraft within the airspace zones for unmanned aircraft flights must be performed with the remote identification system enabled.

      Footnote. The Rules were supplemented by paragraph 7-9 in accordance with the resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 13.04.2023 No. 294 (effective ten calendar days after the date of its first official publication).
      8. Excluded by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 650 dated 10.19.2017 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      9. The boundaries of the airspace structure elements shall be established according to geographic coordinates and heights. The boundaries and conditions for the use of elements of the airspace structure shall be published in documents of aeronautical information in accordance with the Rules for the provision of aeronautical information in civil aviation, approved by the authorized body in the field of civil aviation.

      Footnote. Paragraph 9 as amended by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 650 dated October 19, 2017 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      10. The list of areas (zones) of flight information and control areas and their boundaries shall be determined by the air navigation services provider, under the jurisdiction of the authorized body in the field of civil aviation, and shall be published in documents of air navigation information.

      The boundaries of nodal control areas and control areas, TMZ and RMZ shall be developed by the air navigation services provider and shall be published in the aeronautical information documents.

      The boundaries of the aerodrome traffic areas of an uncontrolled aerodrome shall be developed by the aerodrome operator, agreed with the air traffic control and /or air traffic control authority, in the area of responsibility of which the aerodrome is located, and shall be published in aeronautical information documents.

      The boundaries of the areas (zones) of air traffic control shall coincide with the boundaries of the areas (zones) of flight information and control areas.

      Footnote. Paragraph 10 as amended by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 569 dated 01.08.2019 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).
      11. Excluded by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 650 dated October 19, 2017 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      12. Airways shall be allowed to operate in accordance with the Rules until the airways are put into operation, approved by the authorized body in the field of civil aviation. For the application of performance-based navigation (PBN) on airways, the air navigation service provider, in agreement with the authorized civil aviation organization, shall establish the navigation specifications in accordance with the Instructions for the organization and maintenance of air traffic, approved by the authorized body in the field of civil aviation.

      The opening of international air routes shall be carried out in agreement with the competent authorities of neighbouring countries and the International Civil Aviation Organization (hereinafter - ICAO).

      The provision of airway equipment with radio-technical support shall be carried out by the air navigation service provider.

      Footnote. Paragraph 12 as amended by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 569 dated 01.08.2019 (see paragraph 2 for the enactment procedure).
      13. Excluded by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 650 dated 10.19.2017 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).
      14. Excluded by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 650 dated October 19, 2017 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).
      15. Excluded by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 650 dated 10.19.2017 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      16. When determining the boundaries of aerodrome areas (nodal control areas), departure and approach approaches, departure to the second circle, flight in the waiting area, as well as standard instrument departure routes (SID), standard arrival routes (STAR), and entry routes shall be taken into account (exit) to the airways.

      The development of these schemes shall be carried out in accordance with the Rules of Operations in the Field of Civil and (or) State Aviation of the Republic of Kazakhstan, approved by authorized bodies in the field of aviation.

      Footnote. Paragraph 16 as amended by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 650 dated October 19, 2017 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).
      17. Excluded by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 650 dated October 19, 2017 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      17-1. For each facility (polygon, shooting range, training center, quarry, field, mine, strip mine) where work is carried out related to firing, missile launches, blasting, unguided balloons (with the exception of uncontrolled balloons or balloons specified in subparagraph 5 ) of paragraph 22 of these Rules), and other activities that pose a threat to flight safety, the owner or the entity responsible for the operation of the facility shall develop an agreement on interaction with air traffic control (ATC) centers, indicating coordination measures between the ATC center and the air traffic management (ATM) unit on the start and stop time of the works, establishment of vertical and horizontal boundaries and interaction measures. The agreement on interaction shall be coordinated with the ATC center and the ATM unit in whose responsibility area the facility is located, and shall be approved by the responsible person (head) of the facility.

      When coordinating an interaction agreement, the ATM unit may initiate a change in the vertical and horizontal boundaries, as well as the validity term, in order to ensure safety during flight operations.

      Footnote. The rules are supplemented by paragraph 17-1 in accordance with Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 1429 dated December 30, 2013 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the first official publication); as amended by Resolution No. 994 of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 31.12.2021 (shall be enforced ten calendar days from the date of its first official publication).

      17-2. When performing flights using unmanned aircraft systems over densely populated areas of settlements, as well as those specified in paragraph 82-1 of these Rules, the operator develops, approves and submits for approval to the ATC center and the ATS authority in whose area of responsibility flights are planned, the Instructions for interaction between the UAS operator and the relevant ATC center in a form determined by the Rules for the use of unmanned aircraft systems in the airspace of the Republic of Kazakhstan.

      Footnote. The Rules shall be supplemented by paragraph 17-2 pursuant to Resolution № 994 of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 31.12.2021 (shall be enforced ten calendar days from the date of its first official publication); as amended by the resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 13.04.2023 № 294 (effective ten calendar days after the date of its first official publication).

      18. Special areas of state aviation flights shall be understood as airspace of established sizes, designed for test flights, refueling in the air, flights at low and extremely low altitudes, missile launches, aerial firing and other special flights.

      19. Excluded by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 650 dated 10.19.2017 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      20. Restricted areas shall be established in the airspace of the Republic of Kazakhstan to protect important state facilities, key industrial complexes (nuclear power plants, nuclear radiation facilities, chemically hazardous facilities, as well as other critical facilities from the point of view of the country's national security), protected facilities from harmful impacts and destruction resulting from the result of possible accidents in airspace. Restricted areas shall be published in aeronautical information documents.

      Footnote. Paragraph 20 as amended by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 650 dated October 19, 2017 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      21. Danger zones, flight restriction zones shall be established by the Main Air Traffic Control center of the state aviation authorized body (hereinafter - the M ATCC) and shall be brought to the notice of users through NOTAM notification or published in aeronautical information documents. To establish a danger zone, a flight restriction zone, the airspace users in whose interests the indicated danger zone, the flight restriction zone is established, shall file a request to the M ATCC no later than 9 days before activation of the danger zone, the flight restriction zone, to establish a dangerous zone, flight restriction zone with indication of its vertical and horizontal boundaries, validity term and nature of the activities pursued.

      Footnote. Paragraph 21 - as amended by Resolution No. 994 of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 31.12.2021 (shall be enforced ten calendar days from the date of its first official publication).

      22. Dangerous zones are established over the Caspian Sea beyond the border zone in the area of responsibility of the ATS or the ATС of the Republic of Kazakhstan in the interests of any activities that may pose a threat to flight safety.

      Dangerous zones may be established over the territory of the Republic of Kazakhstan by decision of the ATC Control Center, if activities in this zone are associated with a risk that must be notified to users of the airspace.

      Footnote. Paragraph 22 - as amended by the resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 13.04.2023 № 294 (effective ten calendar days after the date of its first official publication).

      23. Flight restriction zones are established over the territory of the Republic of Kazakhstan, as well as over territorial waters in the interests of the following types of activities related to:

      1) areas of all types of shooting;

      2) missile launches;

      3) blasting operations;

      4) state nature reserves;

      5) national parks;

      6) historical and cultural monuments;

      7) over protected objects at the recommendation of the interested state bodies;

      8) carrying out work with ammunition at their storage facilities;

      9) implementation of scientific research in the atmosphere;

      10) electromagnetic radiation;

      11) light emissions;

      12) launch areas of unguided balloons or probes (with the exception of unguided balloons or probes, which are classified as light, according to paragraph 83-1 of these Rules);

      13) fall zones of separable parts of launch vehicles.

      Footnote. Paragraph 23 - as amended by the resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 13.04.2023 № 294 (effective ten calendar days after the date of its first official publication).

      23-1. The flight restriction zones of unmanned aircraft are designed to completely or partially restrict the flights of unmanned aircraft in accordance with established conditions.

      Permanent flight restriction zones for unmanned aircraft are established over objects subject to state protection specified in the Rules for determining objects subject to state protection approved by the resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated October 7, 2011 No. 1151, objects of the Ministry of Defense of the Republic of Kazakhstan, the National Security Committee of the Republic of Kazakhstan, the State Security Service of the Republic of Kazakhstan, as well as objects of the penal enforcement system of the Ministry of Internal Affairs of the Republic of Kazakhstan.

      Flight restriction zones for unmanned aircraft can be established over other government facilities, critical infrastructure facilities provided by interested government agencies, as well as in the vicinity of controlled airfields.

      The flight restriction zones of unmanned aircraft are established in accordance with the procedure given in Annex 3-2 to these Rules.

      When establishing flight restriction zones for unmanned aircraft, the following can be taken into account:

      1) UAV design type;

      2) the maximum take-off weight of the UAV;

      3) UAV engine type (electric, internal combustion engine);

      4) type of aviation work.

      Footnote. The Rules were supplemented by paragraph 23-1 in accordance with the resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 13.04.2023 No. 294 (effective ten calendar days after the date of its first official publication).

      24. If the activity in the interests of which a dangerous zone, a flight restriction zone, a flight restriction zone for unmanned aircraft are established, is not permanent, the operation of the dangerous zone, the flight restriction zone and the flight restriction zone for unmanned aircraft is limited to a temporary period.

      Information on activities in hazardous areas, restricted flight zones, limited by a time period, shall be communicated by means of a NOTAM notification in accordance with the types of aircraft traffic reports and activities related to the use of airspace provided for in Annex 3 to these Rules.

      Information on the temporary establishment of flight restriction zones for unmanned aircraft is brought to the users of the airspace by the ATC centers in whose area of responsibility this zone is established.

      Footnote. Paragraph 24 - as amended by the resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 13.04.2023 № 294 (effective ten calendar days after the date of its first official publication).

      25. In the event of a danger of unintentional entry of aircraft into the danger zone, flight restriction zone, as well as in the cases provided for in subparagraphs 2) - 4) of paragraph 27 of these Rules, the use of airspace in these zones shall be limited or terminated.

      26. Prohibited zones shall be established by the authorized body in the field of state aviation on the proposal of persons interested in establishing such zones.

      The list of restricted areas and restricted flight areas shall be coordinated with the State Security Service of the Republic of Kazakhstan and national security agencies.

      Footnote. Paragraph 26 as amended by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 1098 dated 16.10.2014 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      26-1. At the initial establishment of prohibited areas, dangerous zones, and restricted flight zones, each zone is assigned a designation.

      For restricted flight zones of unmanned aircraft, the designation of each zone is assigned only when this zone is established on a permanent basis.

      Footnote. The rules are supplemented by paragraph 26-1 in accordance with Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan № 1429 dated December 30, 2013 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the first of official publication); as amended by the resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 1304.2023 № 294 (effective ten calendar days after the date of its first official publication).

      26-2. The assigned designation shall be used to designate a zone in all subsequent changes relating to that zone.

      Footnote. The rules are supplemented by paragraph 26-2 in accordance with Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 1429 dated 12.30.2013 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the first official publication).

      26-3. The designation consists of the following group of letters and numbers:

      1) letter designation UA;

      2) the letter P is for the prohibited area, the letter R is for the flight restriction zone, the letters RU are for the flight restriction zone of unmanned aircraft and the letter D is for the dangerous zone, respectively;

      3) a number that is not duplicated within the territory of the Republic of Kazakhstan.

      Footnote. The rules are supplemented by paragraph 26-3 in accordance with Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan № 1429 dated December 30, 2013 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the first official publication); as amended by the resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 13.04.2023 No. 294 (effective ten calendar days after the date of its first official publication).

      27. The use of the airspace of the prohibited zone, the flight restriction zone or the flight restriction zone of unmanned aircraft, activities in which are carried out on a permanent basis, is prohibited, except for:

      1) the use of airspace by persons in whose interests such zones are established;

      2) performing flights to intercept offending aircraft, as well as performing other operational tasks in the interests of the state;

      3) performing flights in order to carry out search and rescue operations and assistance in emergency situations;

      4) performance of aircraft flights carried out in accordance with international treaties concluded by the Republic of Kazakhstan.

      Footnote. Paragraph 27 - as amended by the resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 13.04.2023 № 294 (effective ten calendar days after the date of its first official publication).

      28. If it is necessary to use the airspace of a prohibited zone or a flight restriction zone, activities in which are carried out on a permanent basis, in cases not provided for in paragraph 27 of these Rules, users of the airspace receive permission from the authorized body in the field of state aviation.

      Footnote. Paragraph 28 - as amended by the resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 13.04.2023 № 294 (effective ten calendar days after the date of its first official publication).

      28-1. The use of the airspace of a dangerous zone is allowed only if the commander of the aircraft decides that there will be no serious consequences for the flight during the passage of this airspace.

      Footnote. The Rules were supplemented by paragraph 28-1 in accordance with the resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 13.04.2023 № 294 (effective ten calendar days after the date of its first official publication).

      29. A border strip shall be established over the territory of the Republic of Kazakhstan along its State Border - air space adjacent to the land State Border of the Republic of Kazakhstan, 25 kilometers wide, as well as over territorial and waters with a width of 12 nautical miles (22.2 kilometers).

      30. The production of activities related to the use of airspace of the border strip shall be coordinated with the bodies of the border service of the National Security Committee of the Republic of Kazakhstan, the air defense forces, the air traffic control authorities at least 5 days before the start of activity.

      Flights in the border zone without radio communication between the aircraft crew and the air traffic services (air traffic control) body shall not be made.

      30-1. Flights of unmanned aircraft in the airspace over the border strip are carried out in accordance with paragraph 4 of Article 33 of the Law of the Republic of Kazakhstan "On the use of the airspace of the Republic of Kazakhstan and aviation activities".

      Footnote. The rules shall be supplemented by paragraph 30-1pursuant to Resolution №. 994 of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 31.12.2021 (shall be enforced ten calendar days from the date of its first official publication); as amended by the resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 13.04.2023 № 294 (effective ten calendar days after the date of its first official publication).

      31. When using the airspace of the border strip, forced deviations from the established route shall be made towards the territory of the Republic of Kazakhstan.

      31-1. Schemes of departure, arrival, approach to the aerodromes and departure to the second circle shall be excluded, and if it is impossible to exclude - to maximize the flight of aircraft over populated areas. The procedure for establishing such schemes (routes) shall be determined by the Rules of operations in civil aviation of the Republic of Kazakhstan, approved by the authorized body in the field of civil aviation and the Rules of operations of state aviation of the Republic of Kazakhstan, approved by the authorized body in the field of state aviation.

      Footnote. The rules are supplemented by paragraph 31-1 in accordance with Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 569 dated 08.08.2019 (shall be enforced from 01.08.2019).

      32. Aircraft flights over densely populated areas of settlements outside the established schemes (routes) in order to carry out measures to save lives and protect human health, prevent and solve crimes, as well as perform aviation work, parachute jumps, flights using unmanned aircraft systems, ascents of tethered balloons are performed at an altitude that ensures the implementation of these measures, with ensuring the safety of flight operations performed by the organizer of such flights.

      Coordination of flights of civil aircraft according to the rules of visual flights (hereinafter – VFR) over populated areas in controlled airspace outside the established schemes (routes) is carried out by the aircraft operator in accordance with paragraph 63 of these Rules, with the exception of flights related to the take-off and landing stage, life-saving and human health measures, suppression and disclosure of crimes, as well as flights performed within the framework of security measures of the State Security Service of the Republic of Kazakhstan.

      The issuance of permits for flights of state aircraft on VFR over populated areas outside the established schemes (routes) and unmanned aircraft of all types of aviation is carried out by the ATC centers upon submission of a flight plan (application for the use of airspace) in accordance with the procedure provided for in section 4 of these Rules.

      ATC centers when approving such flights:

      1) exclude entrances to prohibited areas and restricted areas, with the exception of flights for which special permits have been issued by the authorized body in the field of state aviation;

      2) check the availability of the necessary approvals provided for in paragraph 82-2 of these Rules.

      During the period of security measures, flights of aircraft, including unmanned aerial vehicles, over populated areas are coordinated with the national security authorities and the State Security Service of the Republic of Kazakhstan.

      When performing VFR flights in uncontrolled airspace, the aircraft operator does not fly over populated areas, unless this is provided for by the flight assignment or flight plan.

      Footnote. Paragraph 32 - as amended by the resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 13.04.2023 № 294 (effective ten calendar days after the date of its first official publication).
      33. Excluded by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 569 dated 01.08.2019 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      34. Aircraft flights at supersonic speeds shall be permitted only in special areas of state aviation flights or at altitudes of more than 11,000 meters.

      35. To perform flying presentations and demonstration flights of aircraft and other aircraft, special zones shall be established (aerobatic zones) located in specially designated airspace of certain areas outside or above populated areas in compliance with the required safety measures to prevent the aircraft or aircraft from falling into residential areas and crowds of people.

      The organizer of flying presentations and demonstration flights of aircraft and other aircraft shall develop special instructions for their implementation.

§ 2. Classification of the airspace of the Republic of Kazakhstan

      36. ATC airspace shall be classified and designated as follows:

      Class A. Only IFR flights are permitted; all aircraft are dispatched and layered.

      Class B. IFR and VFR flights are permitted; all aircraft are dispatched and separated.

      Class C. IFR and VFR flights are permitted; all aircraft are provided with dispatching services, and aircraft operating on IFR flights are separated from other aircraft operating on IFR and VFR. Aircraft operating on VFR flights shall be separated from those on aircraft operating on IFR and receive traffic information for other aircraft operating on VFR.

      Class D. IFR and VFR flights shall be permitted; all aircraft are provided with dispatching services; Aircraft operating on IFR flights shall be separated from other aircraft operating on IFR and receive traffic information for aircraft operating on VFR; VFR aircraft receive traffic information for all other aircraft.

      Class E. IFR and VFR flights shall be permitted; Aircraft operating at IFR shall be provided with dispatch services and shall be layered relative to other aircraft operating at IFR. Whenever possible, all aircraft receive traffic information. Class E shall not be used in controlled areas.

      Class G. Flights under IFR and VFR shall be permitted, and flight information services shall be available upon request.

      Class G airspace shall be uncontrolled airspace. Organization of alerts for search and rescue shall be assigned to the operators and (or) owners of aircraft (aircraft).

      Features that determine the types of flight, separation of aircraft among themselves, types of air traffic services, requirements for radio communications in each class shall be determined by Annex 2 to these Rules.

      The boundaries of the established classes in the airspace of the Republic of Kazakhstan shall be published in aeronautical information documents.

      Footnote. Paragraph 36 as amended by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 569 dated 01.08.2019 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      37. Where the airspace of the ATS of one class adjoins in a vertical plane to the airspace of the ATS of another class, that is, they are located one above the other, flights at the general level shall be carried out in compliance with the requirements established for the class of airspace with less stringent requirements, and shall be provided with the corresponding service.

      Footnote. Paragraph 37 as amended by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 650 dated October 19, 2017 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

§ 3. Measures to improve the structure of airspace

      Footnote. Paragraph 3 is excluded by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 650 dated October 19, 2017 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

3. Planning and coordination of the use of airspace of the Republic of Kazakhstan

      44. The purpose of planning the use of the airspace of the Republic of Kazakhstan shall be to ensure the safety and economy of activities associated with the use of airspace of the Republic of Kazakhstan.

      45. The planning of the use of airspace is carried out by the head air traffic planning center of the air navigation service provider, subordinate to the authorized body in the field of civil aviation (hereinafter – CC ATP), together with the ATC Control Center.

      Footnote. Paragraph 45 - as amended by the resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 13.04.2023 No. 294 (effective ten calendar days after the date of its first official publication).

      46. MATPC shall carry out planning for the use of airspace on the basis of all submitted flight plans for general air traffic.

      Footnote. Paragraph 46 as amended by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 650 dated October 19, 2017 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      47. The ATC Control Center carries out the planning of the use of airspace on the basis of all submitted flight plans for operational air traffic, as well as applications for the use of airspace.

      Footnote. Paragraph 47 - as amended by the resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 13.04.2023 No. 294 (effective ten calendar days after the date of its first official publication).

      48. MATPC and MATCC shall carry out preliminary, daily, current planning for the use of air space and the interchange of information among themselves.

      49. Preliminary planning for the use of airspace shall be carried out two or more days before the planned date of use of airspace in order to coordinate issues related to the organization of use of the airspace and its provision.

      50. Daily planning for the use of airspace shall be carried out on the eve of the date of use of airspace in order to distribute the airspace by place, time and height.

      51. The current planning for the use of airspace shall be carried out in the process of implementing the daily plan by redistributing the airspace in time, place and height in order to ensure the safety of the planned activities and those activities, the plans of which are received on the current day.

      52. The plans for the use of airspace for the next 24 hours, formed as a result of the planning of the MATPC and MATCC, shall be sent to the air defense forces and air traffic services, air traffic control authorities.

      Air traffic services authorities shall bring the formed plan for the use of airspace to the notice of the production and dispatch services of the airports in their area of responsibility.

      53. The coordination of the use of airspace between the MATPC and the MATCC shall be carried out by the civil-military coordination group in order to ensure the activity of the airspace declared by the user depending on the prevailing air, meteorological, air navigation situation and in accordance with the priorities in the use of air space.

      Footnote. Paragraph 53 as amended by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 650 dated October 19, 2017 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      54. In the process of planning and coordinating the use of airspace, the MATPC and MATCC, if necessary, shall make changes to the airspace use conditions (place, time and altitude) declared by airspace users, based on priorities in the use of airspace and flight safety. The users of the airspace that have submitted an application (flight plan) shall be informed of changes to the stated conditions for the use of airspace.

      55. The airspace use plan is divided into:

      1) aircraft flight plans;

      2) flight plans for controlled balloons and airships;

      3) plans for the use of airspace during glider flights (hang gliders and paragliders);

      4) plans for the use of airspace when performing flights using unmanned aircraft systems;

      5) plans for the launch of unguided balloons (balloon probes), firing, missile launches and blasting operations.

      Footnote. Paragraph 55 - as amended by the resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 13.04.2023 № 294 (effective ten calendar days after the date of its first official publication).

      56. The interchange between the MATPC and the MATCC on received flight plans in order to ensure the planning and coordination of the use of airspace shall be carried out in coordination between the MATPC and the MATCC.

      57. Messages submitted by airspace users, air traffic services (air traffic control) authorities regarding the use of airspace (flight operations) shall be applied in accordance with the requirements of Annex 3 to these Rules.

4. Flight plan. Application for the use of airspace

      58. The flight plan is submitted to obtain permission to use the airspace of classes A, B, C, D and E, as well as when using the airspace of class G for the purpose of notifying the air traffic services (air traffic control) and flight information services at the request of the operator.

      A message about the flight plan of a controlled balloon or airship is submitted to obtain permission to use the airspace, regardless of the class of the airspace.

      Flights of controlled balloons or airships over protected objects are coordinated by the users with the State Security Service of the Republic of Kazakhstan no later than 5 working days before the start of such flights.

      Footnote. Paragraph 58 - as amended by the resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 13.04.2023 No. 294 (effective ten calendar days after the date of its first official publication).

      59. The flight plan shall be submitted by the user of the airspace through the Internet resource of the MATPC or to the nearest Briefing Group of the ATS authority in case of flights by aircraft participating in general air traffic.

      Footnote. Paragraph 59 as amended by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 650 dated October 19, 2017 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      60. The flight plan is submitted by the user of the airspace to the ATC Control Center or the nearest air traffic control center during flights of aircraft involved in operational air traffic.

      Footnote. Paragraph 60 - as amended by the resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 13.04.2023 No. 294 (effective ten calendar days after the date of its first official publication).

      61. A flight plan shall be presented in one of the following forms:

      1) a message on the aviation ground network for the transmission of data and telegraph messages containing information about the submitted plan;

      2) a message on paper, including a facsimile message containing information about the submitted plan;

      3) a message from the crew aboard the aircraft containing information about the plan presented or changes to the current plan;

      4) a message using the public switched telephone network or the Internet containing information about the plan presented.

      An Internet message containing information about the plan presented shall be submitted to the Internet resource of the air navigation service provider. To submit such plans, airspace users shall be registered on the Internet resource of the air navigation services provider with valid documents certifying the right to fly.

      Footnote. Paragraph 61 as amended by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 569 dated 01.08.2019 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      62. A message using the public switched telephone network containing information on the plan presented shall be recorded using sound recording equipment.

      63. The aircraft flight plan contains information:

      1) on the identification index of the aircraft (flight number, state and registration identification marks of the aircraft);

      2) flight rules (IFR or VFR), type of flight (regular (S), irregular (N), general aviation flight (G), state aviation aircraft flight (M), for any other flights (X);

      3) on the number and type of aircraft, the category of turbulence of the track (for civil aircraft);

      4) about the equipment of the aircraft;

      5) about the departure airfield (departure point) and departure time;

      6) about the flight route;

      7) about the destination airfield and the total estimated elapsed time (before landing), alternate airfields;

      8) necessary to describe the features of the flight route, aircraft registration marks, the name of the operator, flight technical data of the aircraft, the on-board equipment used, and other necessary information, if it differs from the standard or requires special treatment from the air traffic service authorities (air traffic control), the flight status in accordance with the annex 4 to these Rules;

      9) regarding the fuel supply, the number of people on board, and emergency rescue equipment.

      The standard composition (volume) of information included in the message on the flight plan of a civil aircraft and the transmission of the specified plan are determined by Annexes 3, 5 and 6 to these Rules.

      In order to avoid duplication of flight numbers during flight operations, the coordination of the flight numbers used by Kazakhstani operators is carried out by the CC ATP.

      The information specified in the sub-paragraphs 1), 3), 5), 6) and 8) of this paragraph of the Rules is entered into the flight plan of a controlled balloon or airship.

      When performing flights related to aviation work, training flights, cultural and educational events, as well as personal VFR flights over populated areas in controlled airspace, the operator of a civil aircraft provides an explanation to the flight plan for approval by the ATC center and the ATS authority in whose area of responsibility it is planned to perform flights.

      The explanation to the flight plan when performing a VFR flight over a populated area in controlled airspace contains:

      1) the scheme (route) of the flight over a populated area, the flight profile;

      2) the procedure for coordinating the flight with the ATC center and the ATS authority;

      3) measures to ensure the safety of the flight;

      4) methods of communication with the aircraft operator and (or) the flight organizer.

      Footnote. Paragraph 63 - as amended by the resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 13.04.2023 № 294 (effective ten calendar days after the date of its first official publication).

      64. The flight plan shall be submitted to the air traffic services (air traffic control) authorities before the start of:

      1) a flight or its parts in order to be provided with dispatching services;

      2) a flight operated within uncontrolled airspace in order to coordinate actions with air traffic control authorities in order to avoid interception, the need for which may arise for purposes of identification or flight information services;

      3) a flight crossing the state borders.

      Footnote. Paragraph 64 as amended by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 1429 dated December 30, 2013 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the first official publication).

      64-1. Information regarding the planned flight or part of the flight is not submitted to the air traffic services (air traffic control) authorities in the following cases:

      1) repelling an air attack, preventing and terminating violations of the State Border of the Republic of Kazakhstan in the airspace or an armed invasion to the territory of the Republic of Kazakhstan;

      2) assistance in emergency situations of a social, natural and man-made nature, search and evacuation of spacecraft and their crews;

      3) prevention and (or) termination and (or) suppression of violations of the procedure for the use of airspace.

      Footnote. The Rules were supplemented by paragraph 64-1 in accordance with the resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 13.04.2023 No. 294 (effective ten calendar days after the date of its first official publication).

      65. The flight plan is submitted at least 60 minutes before the estimated departure time and no more than 120 hours before the estimated departure time, with the exception of flights of airships and controlled balloons, the flight plan of which is submitted at least three hours before the departure time. The estimated departure time is understood as the time of removal of the pads from the aircraft to start driving, if applicable, and in other cases, the time of takeoff of the aircraft.

      Footnote. Paragraph 65 - as amended by the resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 13.04.2023 № 294 (effective ten calendar days after the date of its first official publication).

      66. A flight plan for which dispatching service is required, shall be submitted no less than 60 minutes before the estimated time of departure and no more than a day before the estimated time of departure or, if presented in flight, at a time that guarantees its receipt by the appropriate air traffic services authority, 10 minutes before the estimated achievement of the aircraft:

      1) the planned entry point into the dispatch area;

      2) entry points to the airway.

      67. All changes to the flight plan submitted for flight in a controlled airspace shall be immediately reported by the aircraft crew to the air traffic services authority or air traffic control authority in whose area of ​​responsibility the aircraft is located.

      68. In the event of a delay of 30 minutes after the estimated time for cleaning the blocks for a controlled flight or for one hour for an uncontrolled flight, for which a flight plan is presented, this flight plan shall be changed accordingly.

      69. An operator of a civil aircraft during regular flights, in addition to presenting the flight plan specified in paragraph 58 of these Rules, at least 15 calendar days before the date of the first regular flight, shall present a repeating flight plan in accordance with Annexes 3 and 7 to these Rules.

      When a permanent change is made to the schedule of a regular flight, the operator shall submit a message on making changes to the repeating flight plan at least 7 calendar days before the said changes take effect.

      The presented recurring plan for performing international scheduled flights through the territory of the Republic of Kazakhstan without landing shall be subject to approval by the authorized body in the field of civil aviation, with the issuance of a notification of approval through the MATPC.

      One-time deviations shall be allowed when presenting a flight plan from a repeating flight plan, associated with the technical malfunction of the aircraft and (or) weather conditions along the flight route, and (or) in cases of a threat to flight safety and (or) force majeure.

      Footnote. Paragraph 69 as amended by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 1429 dated December 30, 2013 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the first official publication); No. 650 dated 10/19/2017 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      70. The flight plan or part thereof (including the entire flight or the flight completed) shall be closed after the arrival of the aircraft at the destination aerodrome (destination) or the intermediate aerodrome (intermediate landing point) and receipt of the aircraft crew report on the termination of communication with the ATS authority (ATM).

      If the ATS authority (ATM) is not available at the aerodrome (landing site) in a controlled airspace, the crew report on arrival shall be presented immediately after landing to the nearest ATS authority (ATM) in the area of ​​responsibility of which it is located using the available means of communication. In the absence of communication facilities at the airfield, the crew shall report on the arrival to the nearest ATS authority, in the area of ​​responsibility of which it is located immediately before the aircraft landing. By agreement between the operator and the air traffic services authority, information about the closure of the flight plan (or part of it) of the aircraft shall be transmitted to the aircraft operator.

      Footnote. Paragraph 70 as amended by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 650 dated October 19, 2017 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      71. In the event that the destination is in uncontrolled airspace (or further flight takes place in uncontrolled airspace), the part of the flight plan provided by the supervisory service shall be closed by submitting a report on entry into uncontrolled airspace. The flight plan shall be closed after the aircraft arrives at the destination aerodrome (destination) or the intermediate aerodrome (intermediate landing point). A report on the arrival of the aircraft at the destination aerodrome (destination) shall be made by the crew of the aircraft via radiotelephone communications, public telephone communications to the flight organizer (flying club).

      72. The report on the arrival of the aircraft at the aerodrome (at the landing site) in the absence of an ATS authority (ATM) shall contain the following information elements:

      1) aircraft identification (call sign);

      2) departure airport;

      3) the destination aerodrome (in case of landing at the alternate aerodrome);

      4) arrival airport;

      5) time of arrival.

      73. Aircraft traffic messages transmitted by ATS authorities and airspace users shall be determined in accordance with Annex 3 to these Rules. The authorized body in the field of civil aviation, in agreement with the authorized body in the field of state aviation, shall establish the message formats on the movement of aircraft, with the exception of the formats of a flight plan and a repeating flight plan established by Annexes 6 and 7 to these Rules.

      Footnote. Paragraph 73 as amended by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 1429 dated December 30, 2013 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the first official publication).

      74. The crew message from the aircraft about the change of the flight plan when using Class G airspace shall be transmitted to the ATS authorities at the discretion of the user, and with the intention of using Class A and C airspace at least 15 minutes before entering the airspace space of classes A and C.

      In areas of high air traffic, the ATS authority (ATM) shall inform on the conditions or restrictions to the aircraft crew regarding its flight plan submitted from its board.

      75. An application for the use of airspace is submitted by the user of the airspace to the ATC Control Center or the nearest ATC center when performing activities related to:

      1) flights of unguided balloons (balloon probes), with the exception of flights of meteorological probes or unguided balloons, which are classified as light according to paragraph 83-1 of these Rules;

      2) conducting firing, missile launches, and blasting operations;

      3) glider flights (hang gliders and paragliders);

      4) flights using unmanned aircraft systems.

      When making changes to the declared type of activity related to the use of airspace, the user of the airspace submits a new application for the use of airspace at the ATC Control Center or the nearest ATC center.

      A new application is submitted no later than three hours before the start of such activity.

      Footnote. Paragraph 75 - as amended by the resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 13.04.2023 № 294 (effective ten calendar days after the date of its first official publication).

      76. An application for the use of airspace shall be submitted in one of the following forms:

      1) a message over the aviation ground-based data and telegraphic communications network containing information on the type of activity;

      2) a message on paper, including a facsimile message containing information about the type of activity;

      3) a message using the Internet containing information about the type of activity.

      77. An application for the use of airspace in the case of activities related to flights and uncontrolled aerostats shall contain the following data:

      1) the type of message and reference data on the launch of the aerostat (aerostat);

      2) designation of activity;

      3) the launch point of the aerostat (sonding ballon), the launch time (or the start and end time of multiple launches);

      4) the type of aircraft (sonding ballon);

      5) flight altitude, route (average rate of climb, altitude range);

      6) aerostat landing point;

      7) launch date of the aerostat (sonding ballon);

      8) the estimated elapsed time before the flight of the borders of the police department ;

      9) affiliation of a aerostat (sonding ballon);

      10) the availability of aerostat equipment by the transponder of the secondary surveillance radar, the total duration of the flight (the circumference of the shell of the probe aerostat at maximum ground level , the launch target).

      77-1. An application for the use of airspace for flights using unmanned aircraft systems is filled out in accordance with the requirements and in the form specified in Annex 7-1 to these Rules.

      Footnote. The Rules were supplemented by paragraph 77-1 in accordance with the resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 13.04.2023 № 294 (effective ten calendar days after the date of its first official publication).

      78. For the appearance on the use of airspace in the case of activities related to firing, missile launches, explosive works shall contain the following data:

      1) the name of the legal or natural person;

      2) the place (a) of the activity indicating the geographical coordinates;

      3) the direction and range of fire (for blasting - the radius of the ejection of soil and the expansion of fragments);

      4) the maximum flight altitude of shells (bullets), missiles, soil release;

      5) date, time of the beginning and time of the end of the activity.

      78-1. An application for the use of airspace in the performance of activities related to glider flights (hang gliders and paragliders) must contain the following data:

      1) type of message;

      2) aircraft type and reference data;

      3) take-off point (start), take-off time (start);

      4) flight altitude, route or flight area;

      5) landing point (end), landing time (end);

      6) designation of the activity;

      7) the date of completion;

      8) affiliation;

      9) contact details.

      Footnote. The Rules were supplemented by paragraph 78-1 in accordance with the resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 13.04.2023 №. 294 (effective ten calendar days after the date of its first official publication).

      79. Applications for the use of airspace are submitted for a one-time activity or for a certain period of time (but not more than 90 days).

      Footnote. Paragraph 79 - as amended by the resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 13.04.2023 № 294 (effective ten calendar days after the date of its first official publication).

      80. An application for the use of airspace is submitted by the user of the airspace to the CC ATC or the nearest ATC center for activities related to flights of uncontrolled balloons, firing, missile launches, blasting, glider flights (hang gliders and paragliders), flights using unmanned aircraft systems in accordance with the types of aircraft movement messages and the activities related to the use of airspace provided for in Annex 3 to these Rules.

      Footnote. Paragraph 80 - as amended by the resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 13.04.2023 № 294 (effective ten calendar days after the date of its first official publication).
      81. Excluded by the resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 13.04.2023 №. 294 (effective after ten calendar days after the date of its first official publication).

5. Operating conditions of unmanned aircraft systems

      Footnote. The title of section 5 is in the wording of the resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 13.04.2023 № 294 (effective ten calendar days after the date of its first official publication).

      82. Flights using unmanned aircraft systems for which applications for the use of airspace have been submitted are carried out in accordance with the data specified in the application.

      Footnote. Paragraph 82 - as amended by the resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 13.04.2023 № 294 (effective ten calendar days after the date of its first official publication).

      82-1. An application for the use of airspace for flights using unmanned aircraft systems must be sent to the ATC centers in the following cases:

      1) when flying in controlled airspace, if the altitude of the planned flight of an unmanned aircraft exceeds 50 meters from the surface of the earth;

      2) when flying in uncontrolled airspace, if the altitude of the planned flight of an unmanned aircraft exceeds 200 meters from the surface of the earth;

      3) the flight will be performed outside the line of sight;

      4) it is planned to carry out aviation work using unmanned aircraft systems;

      5) the flight route (planned trajectory) passes within the airspace zones for unmanned aircraft flights;

      6) the flight route (planned trajectory) passes within 8 km from the airfield control point.

      Footnote. The rules are supplemented by paragraph 82-1 in accordance with Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 650 dated 19.1 0.2017 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); as amended by the resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 13.04.2023 № 294 (effective ten calendar days after the date of its first official publication).

      82-2. Flights using unmanned aircraft systems are performed:

      1) within line of sight (VLOS) or beyond line of sight (BVLOS);

      2) in accordance with the established meteorological minima for flights using UAV, depending on the terrain and type of flight specified in Annex 7-2 to these Rules;

      3) in controlled airspace:

      flights at altitudes of more than 50 meters from the earth's surface, with the exception of airspace zones for flights of unmanned aircraft and the provisions provided for in paragraph two of this subparagraph, subject to the introduction of short-term restrictions by air traffic control centers in accordance with paragraph 144 of these Rules;

      in the airspace of the control area, where there are no airspace zones for unmanned aircraft flights, flights are performed only within line of sight up to and including an altitude of 50 meters from the ground surface, and the flight route does not pass closer than 8 km from the airfield control point;

      when performing aviation work, mass demonstration flights (air shows) using unmanned aircraft systems, as well as flights beyond the line of sight, which are performed at all altitudes, only after coordination with the air traffic control center, in whose area of responsibility flights are planned, and subject to the introduction of short-term restrictions by air traffic control centers in accordance with paragraph 144 of these Rules;

      flights in the aerodrome traffic area of an uncontrolled airfield located in controlled airspace – in agreement with the aerodrome operator and the air traffic control center in whose area of responsibility such an airfield is located, subject to the introduction of short-term restrictions by air traffic control centers in accordance with paragraph 144 of these Rules;

      4) in uncontrolled airspace:

      flights within the line of sight up to and including an altitude of 200 meters from the ground surface, including the performance of aviation work, with the exception of the provisions provided for in paragraph two of this subparagraph, without the introduction of short-term restrictions by air traffic control centers;

      when conducting mass demonstration flights (air shows), performing aviation work beyond the line of sight, UAV flights of experimental aviation, which are performed at all altitudes, only after coordination with the air traffic control center, in whose area of responsibility flights are planned, and subject to the introduction of short-term restrictions by air traffic control centers in accordance with paragraph 144 these Rules;

      in the aerodrome traffic area of an uncontrolled aerodrome in class G airspace – in agreement with the aerodrome operator and after coordination with the aerodrome flight information service authority (if any);

      5) flights using unmanned aircraft systems of civil aviation in the airspace zones for flights of unmanned aircraft flights:

      up to a height of 200 meters inclusive from the ground surface are performed if there is a permit to fly unmanned aircraft over densely populated areas of settlements or a permit to perform aviation work issued by an authorized organization in the field of civil aviation in accordance with the requirements of the Rules for the use of unmanned aircraft systems in the airspace of the Republic of Kazakhstan;

      with a working remote identification system in accordance with the requirements of the Rules for the use of civilian unmanned aircraft systems in the airspace of the Republic of Kazakhstan.

      Footnote. The rules are supplemented by paragraph 82-2 in accordance with Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 650 dated October 19, 2017 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); as amended by the resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 13.04.2023 № 294 (effective ten calendar days after the date of its first official publication).
      82-3. Excluded by Resolution No. 994 of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 31.12.2021 (shall be enforced ten calendar days from the date of its first official publication).
      82-4. Excluded by Resolution No. 994 of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 31.12.2021 (shall be enforced ten calendar days from the date of its first official publication).
      82-5. Excluded by Resolution No. 994 of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 31.12.2021 (shall be enforced ten calendar days from the date of its first official publication).

      82-6. When short-term restrictions are imposed in the airspace to ensure flights using unmanned aircraft systems, the conditions of their operation are stipulated.

      Footnote. The Rules are supplemented by paragraph 82-6 in accordance with Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 650 dated 10.19.2017 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); as amended by the resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 13.04.2023 № 294 (effective ten calendar days after the date of its first official publication).

      83. Flights of unguided balloons, with the exception of flights of meteorological probes or unguided balloons, which are classified as light according to paragraph 83-1, are carried out in accordance with paragraphs 84, 85, 86, 87, 88, 89, 90, 91, 92 and 93 of these Rules.

      Information on regular launches of meteorological probes from aerological stations is published in the collection of aeronautical information of the Republic of Kazakhstan.

      Footnote. Paragraph 83 - as amended by the resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 13.04.2023 No. 294 (effective ten calendar days after the date of its first official publication).

      83-1. Unmanned balloons are classified as follows:

      1) light - an unguided balloon that carries a useful load in one or more packages with a total weight of less than 4 kg, if in accordance with items two, three or four of subparagraph 3 of this paragraph it is not classified as heavy;

      2) medium - an uncontrolled balloon that carries a useful load in two or more packages with a total weight of 4 kg or more, but less than 6 kg, if in accordance with paragraphs two, three or four of subparagraph 3 of this paragraph it is not classified as heavy;

      3) heavy - uncontrolled balloon, which:

      carries a useful load with a total weight of 6 or more kg;

      carries a useful load that includes a package of 3 kg or more;

      carries a useful load that includes a package of 2 kg or more, with a specific load of 13 g per square centimeter (specific load is calculated by dividing the total weight of the useful load package in grams by the smallest surface area in square centimeters);

      uses a cable or other suspension device for a useful load capable of withstanding an impact force of 230 N or more to separate the suspended load from the balloon.

      Footnote. The Rules shall be supplemented by Paragraph 83 -1 pursuant to by Resolution No. 994 of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 31.12.2021 (shall be enforced ten calendar days from the date of its first official publication).

      84. The operation of an uncontrolled aerostat shall not be carried out at an altitude of 18,000 meters or lower, at which:

      1) there are clouds or other shading formations of more than four octants;

      2) horizontal visibility is less than 8 kilometers.

      85. An uncontrolled aerostat shall be launched in such a way that, over populated areas of large cities, cities or towns, or over crowds of people in the open air that are not related to flight, its flight is carried out at an altitude of at least 300 meters.

      86. To complete the flight, the operator of an uncontrolled aerostat shall activate devices that require its landing:

      1) if it becomes known that the weather is worse than intended for operation;

      2) if a malfunction or any other reason makes further flight dangerous for air traffic or for persons or property on the ground;

      3) before entering the airspace above the territory of a foreign state, if there is no permission to enter.

      87. Immediately after the launch of the uncontrolled aerostat, an operator shall submit the following information to the air traffic control center (air traffic management authority):

      1) aerostat flight designation;

      2) launch site;

      3) the actual start time;

      4) the estimated time of passage of a height of 18,000 meters or the estimated time to reach the cruising level, if it is at an altitude of 18,000 meters or lower, and the estimated location;

      5) any changes in the information previously reported in the application for the use of airspace.

      88. The operator shall immediately notify the ATS center (ATM center) if it becomes known that the alleged flight of an uncontrolled aerostat, which has been previously reported in accordance with paragraph 77 of these Rules, has been cancelled.

      Footnote. Paragraph 88 as amended by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 650 dated October 19, 2017 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      89. An operator of an uncontrolled aerostat flying at an altitude of 18,000 meters or lower shall monitor the flight path of the aerostat and shall send reports on the location of the aerostat upon the request of the ATS or ATM depending on the area of ​​responsibility of which the flight is carried out. If the air traffic control authority (ATS) does not require reports on the location of the aerostat at shorter time intervals, then the operator shall register its location every 2 hours.

      90. An operator of an uncontrolled aerostat flying above an altitude of 18,000 metro, shall monitor the flight of the aerostat and shall send a report on the location of the aerostat upon the request of the ATS authorities. If the ATS authority (ATM) does not require reports on the location of the aerostat at shorter time intervals, then the operator shall register its location every 24 hours.

      91. If the location cannot be registered in accordance with paragraphs 89 and 90 of these Rules, the operator shall immediately notify the ATS authority (ATM) thereof, notifying the last registered location. If registration is renewed, the ATS authority (ATM) shall be immediately notified.

      92. One hour before the start of the planned descent of the uncontrolled aerostat, the operator shall send the following information about the aerostat to the appropriate ATS authority:

      1) geographical location at the moment;

      2) level (barometric altitude) at the moment;

      3) the expected passage time of a height of 18,000 meters, if any;

      4) the expected time and place of the fall to the ground.

      93. An uncontrolled aerostat operator shall notify the appropriate ATS authority of the end of a flight.

6. Permit and notification procedure for the use of airspace

      94. The authorization procedure for the use of airspace shall the procedure for the use of airspace in which users of the airspace operate on the basis of flight plans and applications for the use of airspace with a permit to use airspace.

      The permit to use airspace shall be the adoption by the MATPC or MATCC from the user of the airspace of the flight plan, (application for the use of airspace) and the inclusion of the received data in the plans for the use of airspace, which shall be communicated to the air traffic services (air traffic control authorities), parts of them concerning, and to the air defense forces of the Republic of Kazakhstan.

      95. The authorization procedure for the use of airspace shall be established for users of airspace:

      1) flying in the airspace of classes A, B, C, D and E (with the exception of the activities specified in paragraph 96 of these Rules);

      2) operating in accordance with subparagraph 2) of paragraph 1 of Article 18 of the Law of the Republic of Kazakhstan “On the Use of the Airspace of the Republic of Kazakhstan and the Activities of Aviation”, regardless of the class of airspace.

      Footnote. Paragraph 95 as amended by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 650 dated October 19, 2017 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      96. The licensing procedure for the use of airspace in classes A, B, C, D and E shall not apply in cases:

      1) repulsion of an air attack, prevention and suppression of violations of the State border of the Republic of Kazakhstan in the airspace or armed invasion of the territory of the Republic of Kazakhstan;

      2) providing assistance in emergency situations of natural and man-made nature, search and evacuation of spacecraft and their crews;

      3) prevention and (or) suppression of violations of the procedure for using airspace.

      Footnote. Paragraph 96 as amended by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 650 dated October 19, 2017 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      97. The airspace utilization plans shall be maintained by the MATPC and the MATCC.

      98. CC ATP maintains plans for the use of airspace:

      1) when performing aircraft flights on air traffic service routes;

      2) when performing flights in areas of aviation work.

      Footnote. Paragraph 98 - as amended by the resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 13.04.2023 №. 294 (effective ten calendar days after the date of its first official publication).

      99. The CC ATC maintains plans for the use of airspace:

      1) when performing flights of state aviation aircraft outside the air traffic service routes, in special zones and other areas of state aviation flights;

      2) when performing flights using unmanned aircraft systems, controlled balloons, airships, gliders (hang gliders and paragliders);

      3) when carrying out activities on the use of airspace in accordance with subparagraph 2) of paragraph 1 of Article 18 of the Law.

      Footnote. Paragraph 99 - as amended by the resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 13.04.2023 № 294 (effective ten calendar days after the date of its first official publication).

      100. CC ATP introduces the flight plan received from the Kazakh aircraft operator into the airspace use plan:

      1) if there is a valid operator's certificate and special provisions attached to it (for airlines);

      2) if there is a valid certificate for the performance of aviation works and special provisions attached to it (for operators planning to perform aviation works);

      3) if there is a valid certificate for the right to perform flights and special provisions attached to it (for general aviation operators operating aircraft with a maximum certified take-off weight of over 5,700 kilograms), as well as a valid airworthiness certificate (for general aviation operators operating aircraft with a maximum certified take-off weight of less than 5,700 kilograms and helicopters regardless of the maximum certified take-off weight);

      4) if there is a valid airworthiness certificate (for all aircraft operators), and for aircraft that do not have a valid airworthiness certificate, a permit from an authorized organization in the field of civil aviation to perform a special flight;

      5) if the submitted flight plan complies with the form and content established by these Rules (for all aircraft operators);

      6) subject to the restrictions of the flight areas established by the operator's certificate and (or) the certificate for the performance of aviation work, and (or) the certificate for the right to perform flights;

      7) if there is a certificate from a repair or assembly company signed by the first head of the enterprise on the readiness of the aircraft to perform a test flight or flyby;

      8) for aircraft involved (declared) in search and rescue flight support duty in accordance with concluded contracts with an air navigation service provider - when specifying in the flight plan the names of targets and flight letters corresponding to HUM, HOSP, MEDEVAC, SAR, FFR, 04, letters "OK" and "PK" in accordance with Annex 4 to these Rules.

      Copies of the issued operator's certificates, certificates for the performance of aviation works, certificates for the right to perform flights, certificates of airworthiness are submitted to the CC ATP immediately after their issuance.

      Footnote. Paragraph 100 – as amended by the resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 10.08.2023 № 664 (effective ten calendar days after the date of its first official publication).

      101. The MATCC shall enter the flight plan (application for the use of airspace) received from the airspace user into the plan for the use of airspace in accordance with the submitted flight plan (application for the use of airspace ) in the form and content established by these Rules.

      102. The MATPC shall enter the flight plan received from the foreign operator of the aircraft into the plan for the use of airspace in accordance with the submitted flight plan in the form and content established by these Rules and if there is permission to perform international flights of foreign aircraft issued in accordance with Chapter 7 of these Rules.

      103. Flight plans and applications for the use of airspace shall not be included in the plan for the use of airspace if they do not meet the requirements established by these Rules. In this case, the MATPC (MATCC) shall send a message about the non- approval of the flight plan, in the form, to the addresses and dates established by Annex 3 to these Rules.

      104. The state bodies that have decided to use airspace in the cases referred to in paragraph 96 of these Rules shall immediately notify the MATPC and the MATCC.

      105. Dispatch clearance shall be issued by the ATS units on the basis of information about the upcoming flight indicated in the plan for the use of airspace or in the cases specified in paragraph 96 of these Rules, on the basis of a request from the aircraft commander.

      106. The notification procedure for the use of airspace shall refer to the provision of airspace users with the possibility of flying without the provision of dispatching services in uncontrolled airspace.

      Footnote. Paragraph 106 as amended by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 1429 dated 30.12.2013 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the first official publication).

      107. The notification procedure for the use of airspace shall be established in Class G airspace.

      Airspace users performing flights (activities) in Class G airspace shall notify the appropriate ATC authorities of their activities at least one hour before the flight by submitting a flight plan.

      Flight information services shall be available upon request of the aircraft operator.

      108. Before performing a flight in Class G airspace, users of airspace shall have aeronautical and meteorological information necessary to ensure safe flight performance, in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan on the use of the airspace of the Republic of Kazakhstan and aviation activities.

      109. The aircraft commander, when flying in class G airspace, shall ensure the prevention of collisions of a manned aircraft with aircraft and other material objects in the air, as well as collisions with obstacles on the earth (water surface).

7. Permits for international flights of foreign aircraft

      110. Flights of aircraft of foreign states in the airspace of the Republic of Kazakhstan shall be carried out on the basis of:

      1) international treaties to which the Republic of Kazakhstan is a party;

      2) permits for performing international scheduled flights through the territory of the Republic of Kazakhstan without landing or landing at aerodromes of the Republic of Kazakhstan for non-commercial purposes;

      3) permits for international non-scheduled (one-time) flights;

      4) special (diplomatic) permits for single flights.

      111. Permits for performing international scheduled flights through the territory of the Republic of Kazakhstan without landing or with landing at aerodromes of the Republic of Kazakhstan for non-commercial purposes shall be issued by the authorized body in the field of civil aviation in accordance with the Instruction for approving the schedule of regular flights on domestic and international air routes of the Republic of Kazakhstan, approved authorized body in the field of civil aviation.

      112. Special (diplomatic) permits shall be issued by the Ministry of Foreign Affairs of the Republic of Kazakhstan for one-time flights:

      1) state and experimental aircraft;

      2) civil aircraft carrying officials of foreign states listed in paragraph 113 of these Rules;

      3) aircraft for the transport of military units, weapons and military equipment of foreign countries, as well as dual-use products.

      113. The officials of foreign states referred to in subparagraph 2) of paragraph 112 of these Rules shall be the:

      1) Heads of States;

      2) Heads of Governments;

      3) speakers of the chambers of parliaments;

      4) state secretaries;

      5) deputy heads of governments;

      6) ministers;

      7) special representatives of the Heads of State and Heads of Government;

      8) heads of international organizations;

      9) personal guests of the President of the Republic of Kazakhstan;

      10) members of royal families;

      11) government commissions of foreign states arriving in Kazakhstan upon the invitation (preliminary arrangement) of the President or the Prime Minister of the Republic of Kazakhstan;

      12) other persons determined by the Ministry of Foreign Affairs of the Republic of Kazakhstan.

      114. Special (diplomatic) permits for a single flight of an aircraft for the transportation of military units, arms and military equipment of foreign countries, as well as dual-use products, shall be issued by the Ministry of Foreign Affairs of the Republic of Kazakhstan, with prior approval of the authorized body in the field of state aviation and the authorized civil aviation authority.

      In the case of a civilian aircraft performing this flight, the Ministry of Foreign Affairs of the Republic of Kazakhstan shall inform the National Security Committee of the Republic of Kazakhstan.

      115. In order to obtain a special (diplomatic) permission for a single flight, an official request shall be sent to the Ministry of Foreign Affairs of the Republic of Kazakhstan by diplomatic missions and consular offices of foreign states, foreign affairs agencies of foreign states, foreign agencies or government bodies of the Republic of Kazakhstan, which shall contain the following information:

      1) full name, postal address of the operator ;

      2) ICAO code and flight number;

      3) type, registration number, MTOW, radio call sign aircraft;

      4) the state of registration of the aircraft;

      5) the purpose of the flight, the presence of passengers and cargo;

      6) type of navigation and communications equipment;

      7) the presence on board weapons, ammunition, photo equipment;

      8) point of departure and delivery of passengers / cargo and points of intermediate landings;

      9) the date, the full air route and the flight schedule (UTC) of the aircraft, indicating the air routes on the flight route, entry / exit points to / from the airspace of the Republic of Kazakhstan;

      10) consignor, consignee (full name, address, telephone, fax).

      A special (diplomatic) permit for a series of single interconnected flights shall be issued for a period not exceeding 30 calendar days.

      116. For preliminary approval for the performance of one-time flights of aircraft specified in subparagraphs 1) , 2) of paragraph 112 of these Rules, the Ministry of Foreign Affairs of the Republic of Kazakhstan shall send a request to the authorized body in the field of state aviation and the authorized body in the field of civil aviation.

      117. Authorized bodies in the field of aviation shall send a response on consent (disagreement) to perform a single flight to the Ministry of Foreign Affairs of the Republic of Kazakhstan. In case of disagreement of the authorized body in the field of civil or state aviation for a single flight, this body shall present a reasoned refusal.

      118. Based on the consent (disagreement) of the authorized bodies in the field of aviation for a single flight, the Ministry of Foreign Affairs of the Republic of Kazakhstan shall:

      1) issue a special other (diplomatic) permission;

      2) notify about the refusal to issue a special (diplomatic) permit.

      119. The grounds for refusing to issue a special (diplomatic) permit shall be the provisions provided for in paragraph 5 of Article 40 of the Law of the Republic of Kazakhstan "On the Use of the Airspace of the Republic of Kazakhstan and the Activities of Aviation".

      In the event that incomplete information is provided for in paragraph 115 of these Rules, requests shall be returned without consideration.

      120. The Ministry of Foreign Affairs of the Republic of Kazakhstan shall maintain a Register of Special (Diplomatic) Permits for single flights in the airspace of the Republic of Kazakhstan .

      121. Permits for international non-scheduled (one-off) flights of civil aircraft shall be issued by the authorized body in the field of civil aviation, taking into account the provisions of paragraph 112 of these Rules and in accordance with the Rules for issuing and grounds for refusing to issue permits for performing non-scheduled flights, approved by order of the head authorized body in the field of civil aviation.

      122. The information on permits issued by the relevant authorities for the performance of one-time international flights, or on the permits cancelled by them, shall be immediately to the notice of the MATPC and the MATCC.

8. Organization and maintenance of air traffic (air traffic control)

      123. Air traffic management shall include:

      1) air traffic services (air traffic control);

      2) the organization of air traffic flows;

      3) organization of airspace.

      Air traffic services (air traffic control) shall be provided by the ATS (ATM) authorities.

      124. Air traffic services shall include:

      1) air traffic control services;

      2) flight information service of air traffic;

      3) emergency alert.

      125. Air traffic control shall be a complex process, including:

      1) flight planning;

      2) flight coordination;

      3) flight support;

      4) direct control of the movement of aircraft on the ground and in the air;

      5) monitoring compliance with the established flight regime and the procedure for using airspace.

      Direct control of the movement of aircraft on the ground and in the air shall include:

      1) guidance (control) of the flights of state aircraft on the ground and in the air in the areas of aerodromes (landing sites);

      2) direct air traffic control (subject to paragraph 129-5 of these Rules ) during flights of state aviation in areas of natural and other disasters, areas for search and rescue operations, during flights of state aviation on routes outside air routes, as agreed with the ATS authorities on airways;

      3) combat aviation control in the course of repelling an air attack, preventing and stopping violation of the State Border of the Republic of Kazakhstan in airspace, the procedure for using airspace, eliminating the threat of the enemy using force against the sovereignty, territorial integrity and security of the Republic of Kazakhstan;

      4) combat control during the performance by the state aviation of combat missions and special missions in specially designated areas, at training grounds, landing sites.

      Footnote. Paragraph 125 as amended by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 650 dated October 19, 2017 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      126. Air traffic control services shall include:

      1) district dispatching services;

      2) dispatching service approach;

      3) aerodrome control service.

      127. The organization of air traffic flows shall be carried out by the MATPC and the MATCC to regulate the excess of air traffic needs over the throughput capacity of the ATS authorities.

      The organization of air traffic flows shall be provided at all stages of planning the use of airspace.

      128. Airspace organization shall be carried out by ATS authorities (ATM) in order to provide air traffic services (control) and the organization of air traffic flows.

      129. Organization and maintenance of air traffic shall be carried out in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan on the use of the airspace of the Republic of Kazakhstan and the activities of aviation.

8-1. Coordination of actions between ATS and ATM authorities

      Footnote. The Rules are supplemented by section 8-1 in accordance with Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 650 dated October 19, 2017 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      129-1. Coordination of actions between the ATS and ATM authorities in relation to aircraft flights shall be carried out with preliminary, daily, current planning for the use of airspace, as well as with air traffic services (air traffic control).

      129-2. Air traffic shall be divided into two types:

      general air traffic;

      operational air traffic.

      129-3. General air traffic shall be the movement of aircraft of all types of aviation throughout the airspace of the Republic of Kazakhstan, with the exception of specially established flight zones for state aviation. The provision of all types of air traffic services for general air traffic aircraft shall be the responsibility of the ATS authorities.

      129-4. All flights of aircraft participating in general air traffic shall be carried out in accordance with the Instructions for the organization and maintenance of air traffic, approved by the authorized body in the field of civil aviation, and the Rules for flights in civil aviation of the Republic of Kazakhstan, approved by the authorized body in the field of civil aviation .

      129-5. Operational air traffic shall be air traffic in specially designated areas (on routes) of state aviation flights for performing test flights, refueling in the air, flights at low and extremely low altitudes, missile launches, aerial firing, practicing maneuvering techniques and other special flights, or in cases where the crews of the aircraft cannot ensure compliance with the requirements established for general air traffic.

      Operational air traffic control shall fall within the competence of air traffic control bodies or a flight management group from an aviation military unit, organized in accordance with the Rules of operations of the state aviation of the Republic of Kazakhstan, approved by the authorized body in the field of state aviation.

      129-6. Aircraft operations during operational air traffic shall be carried out in accordance with the Rules for the production of state aviation flights of the Republic of Kazakhstan and the Air Traffic Management Instructions, approved by the decision of the authorized body in the field of state aviation.

      129-7. Features of air traffic services (air traffic management) associated with the simultaneous combined general and operational air traffic in the areas of joint air bases of civil and state aviation shall be determined in accordance with the Rules for the Use of Joint Air Bases of Sivil and State Aviation of the Republic of Kazakhstan approved by the authorized body in the field of civil aviation and the authorized body in the field of state aviation .

      129-8. In the event of an emergency on board a state aviation aircraft and the need to land on a civil aviation aerodrome, the air traffic control authority of this aerodrome shall transfer to the crew, upon request, atmospheric pressure relative to the operating threshold of the runway (in millimeters of mercury) and other necessary information.

      129-9. Between contiguous ATM units and ATC centers, the information related to safe and unimpeded aircraft flights shall be exchanged according to the interaction instruction approved by the heads of these bodies.

      Interaction instructions shall include:

      1) description of the actions to be taken when agreeing on newly introduced flight restriction zones for activities that pose a threat to flight safety (polygon, shooting range, training center, quarry, deposit, mine, strip mine, aerological station), taking into account the assessment of flight safety with a given change in the structure of the air space by the ATM unit;

      2) restrictions planned by the ATC for each type of activity (polygon, shooting range, training center, quarry, deposit, mine, strip mine, aerological station), calculated in accordance with the methodology approved by the head of the M ATCC for the development and establishment of short-term restrictions and temporary regimes;

      3) description of the actions to be taken in the event of the introduction of short-term restrictions for aircraft flights in operational air traffic.

      When a short-term restriction along the flight route of an aircraft in operational air traffic affects two or more responsibility areas of ATCs, the restriction shall be agreed upon by the permanent civil-military coordination group based on coordinated interaction with ATCs and ATM units.

      Footnote. Paragraph 129-9 - as amended by Resolution No. 994 of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 31.12.2021 (shall be enforced ten calendar days from the date of its first official publication).

8-2. Units for flight operations and air traffic services (air traffic control)

      Footnote. The Rules are supplemented by section 8-2 in accordance with Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 650 dated October 19, 2017 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      129-10. The state aviation shall have a unified coordinate system, heights, gravimetric and satellite measurements (1942 coordinate system). The origin of coordinates shall be the center of the Round Hall of the Pulkovo Observatory and the initial level of heights - the zero value of the Kronstadt Footstock in the Baltic Sea, located on the territory of the Russian Federation.

      129-11. In civil aviation, for the purpose of performing flights and servicing air traffic in the airspace of the Republic of Kazakhstan in accordance with Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 376 dated May 5, 2010 “On the Implementation of the World Geodetic Coordinate System - 1984 (WGS-84)” in civil aviation of the Republic of Kazakhstan”, the World Geodetic Coordinate System of 1984 (WGS-84), the average sea level (MSL) taken as the base shall be used as the reference systems in the vertical plane. The unified system of measurements of coordinates, altitudes, gravimetric and satellite measurements used in civil aviation shall be given in Annex 8 to these Rules. 

      129-12. The Gregorian Calendar and Coordinated Universal Time (UTC) shall be used as a time reference system in state and civil aviation.

9. Rules for Crossing the State Border of the Republic of Kazakhstan

      130. When performing international flights on airways open for international flights, the air corridor of passage of the State Border of the Republic of Kazakhstan shall be the part of the airspace at the intersection of the air route with the line of the State Border of the Republic of Kazakhstan.

      131. The crossing of the State Border of the Republic of Kazakhstan by aircraft outside the places of crossing it with international air routes shall be carried out along a special air corridor established by the authorized body in the field of state aviation.

      132. The air corridor of passage of the State Border of the Republic of Kazakhstan shall be indicated by the geographical coordinates of the point of intersection of the axis of the air traffic services route with the line of the State Border of the Republic of Kazakhstan.

      133. The basis for crossing the State Border of the Republic of Kazakhstan by foreign aircraft shall be a permit for performing an international flight issued in accordance with Article 40 of the Law of the Republic of Kazakhstan "On the Use of the Airspace of the Republic of Kazakhstan and the Activities of Aviation" and in the manner established by Chapter 7 of these Rules.

      In the absence of such a permit, entry into the airspace of the Republic of Kazakhstan shall be prohibited until all issues that do not allow obtaining the specified permit are settled.

      134. Coordination of the conditions for crossing the State Border of the Republic of Kazakhstan between the bodies of the internal affairs bodies of the Republic of Kazakhstan and the neighboring state shall be carried out through established communication channels.

      The conditions for crossing the State Border of the Republic of Kazakhstan shall be informed to the crew of the aircraft.

      The crew of the aircraft, having received the conditions for crossing the State border of the Republic of Kazakhstan, shall report to the ATS authority the actual time of crossing the State Border of the Republic of Kazakhstan and the flight level (altitude).

      Footnote. Paragraph 134 as amended by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 650 dated October 19, 2017 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      135. Before the aircraft crosses the State Border of the Republic of Kazakhstan from the adjacent territory, but no later than 10 minutes later, the ATS authorities shall inform the air defence forces of the flight number (call sign), flight level (altitude) and the estimated time of crossing the State Border of the Republic Kazakhstan. In the case of an aircraft departure from an aerodrome that is located directly near the State border of the Republic of Kazakhstan on the adjacent territory, information shall be transmitted upon receipt of a message about the departure of the aircraft before it crosses the State Border of the Republic of Kazakhstan.

      Footnote. Paragraph 135 as amended by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 650 dated October 19, 2017 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      135-1. To ensure coordination between the bodies of the air defence forces and the ATS authorities, the leaders of these bodies shall approve interaction instructions.

      Footnote. The Rules are supplemented by paragraph 135-1 in accordance with Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 650 dated 10.19.2017 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      136. If there are differences in separation systems adopted in the Republic of Kazakhstan and in a neighboring state, the change of level shall be completed 30 kilometers before crossing the State Border of the Republic of Kazakhstan, unless otherwise provided by international treaties (agreements) and other specified ATS authorities (ATM) are absent.

      137. If an aircraft performing an international flight after crossing the State Border of the Republic of Kazakhstan cannot continue flying and the crew of the aircraft decided to proceed to the departure airport, then crossing the State Border of the Republic of Kazakhstan in the opposite direction shall be carried out along the same international air route or flight route . The ATS authority (ATM) shall inform the crew of the aircraft of the flight conditions and crossing the State Border of the Republic of Kazakhstan and shall inform the air defence authority about this.

      138. Aircraft crossing of the State Border of the Republic of Kazakhstan without radio communication shall be prohibited, unless the radio communication failure occurred in flight after the aircraft crew received the conditions for crossing the State Border of the Republic of Kazakhstan. If the crew of the aircraft decides to proceed to the departure aerodrome, then crossing the State Border of the Republic of Kazakhstan in the opposite direction shall be carried out along the same international air route or flight route with the occupation of a passing echelon.

      139. A forced entry into the airspace of the Republic of Kazakhstan of aircraft in the event of a natural disaster, catastrophe, accident, emergency situation on an aircraft and in other cases that threaten human life or health shall not be a violation of the rules for crossing the State Border of the Republic of Kazakhstan .

      140. In the event of a forced crossing of the State Border of the Republic of Kazakhstan, the crew of the aircraft shall immediately notify the appropriate ATS authority (ATM) and shall continue to act in accordance with the instructions of this body or the instructions of the commander of the aircraft on duty of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan, taken up to ascertain the fact of such a crossing. The ATS authority (ATM) shall notify the air defence body of a forced crossing of the State Border of the Republic of Kazakhstan.

      141. Aircraft crossing the State Border of the Republic of Kazakhstan in violation of the established rules shall be recognized as violators of the State Border of the Republic of Kazakhstan in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan "On the State Border of the Republic of Kazakhstan".

9-1. Features of the use of airspace for critical missions

      Footnote. The Rules are supplemented by section 9-1 in accordance with Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 650 dated October 19, 2017 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      141-1. Particularly important flights shall be carried out in a permanently installed controlled airspace of classes A, B, C and D in accordance with the requirements established for these classes.

      In all other cases, the airspace around routes on which critical flights are operated shall be designated as temporarily controlled airspace of classes A, B, C or D. The class of temporary airspace shall be determined by the ATS authority referred to in paragraph 141-2 of these Rules, based on type of critical flight (VFR and IFR) and air traffic in the area.

      141-2. ATS (ATM), responsible for the provision of air traffic services in temporarily controlled airspace shall be the body (s) that provides continuous air traffic (air traffic control) services over the established upper limit of the temporarily controlled airspace.

      At uncontrolled aerodromes, temporary control areas and temporary aerodrome control centers may be entered by the air navigation service provider.

      Information to airspace users about the introduction of temporarily controlled airspace with an indication of its structure and applicable airspace class shall be informed in the form of NOTAM, and be also posted on information resources (website).

      141-3. Temporarily controlled airspace shall include:

      1) temporary dispatch zone. Temporary control zones are set up around the departure and destination aerodromes of critical flights where there are no permanent control zones. The control zone for critical missions is established up to a radius of 20 kilometers from the control point of the aerodrome and in height from the earth (water) surface to the flight level assigned for each critical mission depending on the type of aircraft and the structure of the air space around the aerodrome. The temporary dispatch zone shall be established for the period:

      for departing aircraft - 20 minutes before the expected departure time of the aircraft and up to 20 minutes after the expected departure time of the aircraft;

      for arriving aircraft - 20 minutes before the expected landing time of the aircraft and up to 20 minutes after the expected landing time of the aircraft.

      The extension of the time of the temporary control zone shall be determined by the ATS authorities at civil (state) aerodromes, depending on the delay time of departure (arrival) of the aircraft performing a particularly important flight;

      2) temporary dispatch area. A temporary dispatching area shall be established for the period of performing a particularly important flight in an uncontrolled airspace along its route. The size of the temporary dispatch area shall be determined by the size of the temporary regime of the airspace introduced to ensure the safe performance of a particularly important flight, and in other cases not less than 20 kilometers in width from the center line of the airspace and constantly from the earth (water) surface to the lower border operating dispatch area.

10. Prohibition or restriction of the use of airspace

      142. If a need arises for the use of airspace by two or more users of airspace at the same time, their activity in certain areas of the airspace of the Republic of Kazakhstan shall be limited in accordance with state priorities in the use of airspace by introducing temporary regimes of using airspace or short-term restrictions.

      143. The temporary regime for the use of airspace is established by the ATC Control Center within the airspace of the Republic of Kazakhstan, as well as over the adjacent waters of the seas in the areas of responsibility of the Department of Internal Affairs or ATC of the Republic of Kazakhstan and is communicated to users of the airspace by means of a NOTAM notification:

      1) on the air routes of the Republic of Kazakhstan, routes and zones to ensure flights of aircraft performing particularly important flights for the transportation of the President of the Republic of Kazakhstan or heads of foreign states;

      2) in the areas of exercises (all types of shooting), air parades (demonstration and demonstration flights, including mass skydiving), launching and landing of space objects, tests of aviation and rocket technology, flights with maneuvering of aircraft (groups) in horizontal and vertical planes, as well as other activities, which may pose a threat to flight safety;

      3) on the routes of test (research) flights, record-setting flights, practical missile launches, as well as for test (demonstration) flights using unmanned aircraft systems;

      4) in the delegated airspace defined by an international agreement.

      An application for the publication of a NOTAM notice for the purpose of introducing a temporary regime for the use of airspace is sent to the NOTAM office no later than 7 days before the start of such activities in accordance with the types of aircraft traffic reports and activities related to the use of airspace provided for in Annex 3 to these Rules, with the exception of subparagraph 1) of this paragraph.

      Footnote. Paragraph 143 – as amended by the resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 13.04.2023 № 294 (effective ten calendar days after the date of its first official publication).

      144. Short-term restrictions over the territory of the Republic of Kazakhstan, and also over the adjacent water areas of the seas in the responsibility areas of the ATM or ATC of the Republic of Kazakhstan shall be established by ATCs in their responsibility areas, including on the airways of the Republic of Kazakhstan, for the following purposes:

      1) for flights in operational air traffic;

      2) to maintain activities that pose a threat to flight safety and have the status of sudden (unforeseen);

      3) in the areas of exercises, all types of firing, missile launches and blasting works;

      4) in special areas, previously agreed with the ATM and ATC authorities, during flights of gliders (hang gliders and paragliders);

      5) in other cases specified by these Rules.

      Short-term restrictions shall be communicated to airspace users through the ATS units, as well as by issuing a NOTAM notification in accordance with the types of messages on the aircraft movement and the performance of activities related to the use of airspace, provided for in Appendix 3 to these Rules.

      Short-term restrictions in delegated airspace defined by international agreement shall be established and communicated to airspace users through NOTAM.

      Footnote. Paragraph 144- as amended by Resolution No. 994 of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 31.12.2021 (shall be enforced ten calendar days from the date of its first official publication).

      144-1. The authorized body in the field of civil aviation, in agreement with the authorized body in the field of state aviation, shall determine the procedure for using airspace over the capital and the capital's airport, including the introduction of short-term restrictions.

      Short-term restrictions shall be established by the ATS center upon the submission of the MATPC over the airspace of the capital's airport in case the crew of a foreign aircraft flying to transport military units, arms and military equipment of a foreign state, or an aircraft captured in flight intends to make an unplanned and unauthorized landing at the capital's airport (except for the emergency situation on board the aircraft).

      Footnote. The Rules are supplemented by paragraph 144-1 in accordance with Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 1429 dated December 30, 2013 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the first official publication); as amended by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 650 dated October 19, 2017 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      145. Submissions for the establishment of a temporary regime shall be sent by the airspace user, proceeding from the need to carry out the activities specified in paragraph 143 of these Rules, and upon the request of the ATS (ATM centers) when submitting applications from two or more interested users in the declared area of activity.

      Footnote. Paragraph 145 as amended by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 650 dated October 19, 2017 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      146. In order to ensure flights of aircraft performing especially important flights for the transportation of the President of the Republic of Kazakhstan or heads of foreign states, airspace shall be requested in the submissions for the establishment of temporary regimes in accordance with the standards and terms established by the Rules for the Organization and Performance of Especially Important Flights.

      147. Temporary regimes and short-term restrictions on the provision of measures specified in paragraphs 143 and 144, respectively, shall be established:

      1) with the complete prohibition of flights and other activities related to the use of airspace, with the exception of flights of aircraft participating in these events;

      2) with a partial prohibition of flights, in which flights of aircraft through the area of ​​operation of the temporary regime at a limited number of echelons of sections of the air routes of the Republic of Kazakhstan, the acceptance and release of aircraft at airports, and also flights for the performance of aviation operations are permitted.

      The boundaries of the areas of operation of the temporary regime shall be determined in each case on the basis of the intent of the event and the air situation, taking into account the establishment of minimum restrictions on aircraft operations and other activities related to the use of airspace.

      Footnote. Paragraph 147 as amended by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 650 dated October 19, 2017 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      148. When determining the boundaries of the area of operation of the temporary regime, the maximum deviations that can be allowed by the crew of the aircraft during the performance of tasks, or the possible maximum deviations of the material object from the calculated trajectory of movement, must be taken into account.

      149. Flights of front-line aircraft through aerodrome areas (nodal control areas) of civil aviation within a radius of 30 kilometers below an altitude of 3300 meters (relative to the threshold level of the runway of the aerodrome) for the purpose of air traffic safety shall be provided with:

      1) a complete prohibition of the reception and release of aircraft;

      2) a partial restriction of the reception and release of aircraft in the cases provided for in paragraph 150 of these Rules.

      Footnote. Paragraph 149 as amended by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 650 dated October 19, 2017 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      150. A partial restriction of the reception and release of aircraft shall be carried out in the following cases:

      1) flights are made from joint-based aerodromes or aerodromes that are part of the nodal control area, and are carried out in accordance with the schemes defined by the aeronautical information documents or flight instructions in the area of aerodrome a (nodal control area), where provided;

      2) the air traffic control body, in agreement with the air traffic control body, prepares in advance the conditions for the flight of state aircraft in the area;

      3) the acceptance and release of aircraft from aerodromes not related to the intersection of occupied airspace is carried out .

      Footnote. Paragraph 150 as amended by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 650 dated October 19, 2017 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      151. When establishing a temporary regime and short-term restrictions for ensuring flights along a group of aircraft, air space shall be allocated horizontally and vertically within the limits established by paragraphs 152 and 153 of these Rules.

      152. Horizontal airspace limits when establishing a temporary regime and short-term restrictions:

      1) at small and extremely small altitudes - 20 kilometers wide (10 kilometers on both sides of the route axis);

      2) at medium altitudes - 40 kilometers wide (20 kilometers on both sides of the route axis);

      3) in the stratosphere , at high altitudes, and also above the sea, outside the radar visibility of the coastline - 50 kilometers wide (25 kilometers on both sides of the route axis).

      153. The allocation of vertical airspace during the establishment of a temporary regime and short-term restrictions shall be limited by the minimum number of echelons necessary to fulfill the tasks and ensure the safety of the movement of a group of aircraft.

      154. The safety of flight of control targets in the training areas and on separate routes for checking the duty forces and air defense systems shall be ensured by the establishment of temporary regimes and short-term restrictions in their flight bands.

      Interceptor aircraft shall be established to the boundaries of the areas of operation of the temporary regime in horizontal and vertical planes, taking into account air watch zones and maneuvers when intercepting control targets. To gather height allocated in the areas and reduce the landing, a temporary regime shall not be established.

      Safety in air traffic shall be provided by command posts that directly control fighter interceptors.

      155. The area and sections of the active and passive jamming routes shall be selected taking into account the safety of flights of aircraft along the airways and in the areas of aerodromes (nodal control areas).

      Footnote. Paragraph 155 as amended by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 650 dated October 19, 2017 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      156. Application for the establishment of a temporary regime shall be directed to the MATCC at least 9 days before the start of the activity. Applications for temporary regimes from state bodies or organizations that do not contain classified information may be submitted by unclassified telegrams or unclassified mail.

      Footnote. Paragraph 156- as amended by Resolution No. 994 of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 31.12.2021 (shall be enforced ten calendar days from the date of its first official publication).

      157. The submission for the establishment of a temporary regime in the production of firing, rocket launches, launch of carrier rockets and the landing of spacecraft shall indicate:

      1) the date (main and reserve days), the nature of the event;

      2) points (indicating geographical coordinates) and geographical coordinates of the points of the boundaries of the regions of operation of the time regimes or numbers of permanent space zones;

      3) the time of the beginning and end of the temporary regime;

      4) prohibition flight altitude range;

      5) additional information about the planned event in any form.

      In permanent flight zones of state aviation, for the establishment of temporary regimes and short-term restrictions on the use of airspace, the submission shall indicate only the number of such a zone, the time and the height range of the flight prohibition.

      Footnote. Paragraph 157 as amended by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 1429 dated December 30, 2013 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the first official publication).

      158. The submission for the establishment of a temporary regime during exercises with the use of aviation, air parades, demonstration and test flights with military use shall indicate:

      1) date of holding (main and reserve days), nature of the event;

      2) points (indicating the geographical coordinates) and geographical coordinates of the points of the boundaries of the regions of operation of the time regimes;

      3) the start and end time of the temporary regime;

      4) the number and types of aircraft (in case of divergence in each direction);

      5) flight bandwidth;

      6) a reserve echelon during aviation exercises to ensure flight safety in special cases;

      7) the number of trains for each route;

      8) the boundaries of recruitment and decline;

      9) depth of flight order (in minutes);

      10) the need for a range of heights (in meters) in flight orders;

      11) the military rank, surname and telephone numbers (open and closed) of the official who developed the submission for the temporary regime;

      12) additional information about the planned event in any form.

      Footnote. Paragraph 158 as amended by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 650 dated October 19, 2017 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      159. According to submissions on the establishment of temporary regimes that do not meet the requirements of the current Rules or do not ensure air traffic safety in the areas of planned activities, a temporary regime shall not be established.

      160. Submissions on the establishment of temporary regimes in the MATCC shall be submitted by:

      1) the main headquarters and headquarters of associations (formations) of the Armed forces of the Republic of Kazakhstan;

      2) state bodies and organizations planning to conduct tests, flight research and other types of work.

      161. Submissions for the establishment of temporary regimes for ensuring flights of aircraft for the transportation of the President of the Republic of Kazakhstan or the heads of foreign states shall be established in accordance with the Rules for the Organization and Support of Particularly Important Flights.

      162. The safety of the use of air space during spacecraft launches and landings shall be ensured by introducing time regimes developed and introduced by the Main Air Traffic Control Center of the Republic of Kazakhstan based on submissions on the establishment of a time regime submitted by a state body or organization carrying out (providing) launch or landing spacecraft.

      Footnote. Paragraph 162 as amended by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 1429 dated December 30, 2013 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the first official publication).

      162-1. A recommendation for the establishment of a temporary regime for ensuring space activities is submitted by a state body or organization to the head air traffic control center of the Republic of Kazakhstan at least 9 days before the scheduled date of space activities.

      Recommendations for the establishment of temporary regimes received by the head air traffic control center of the Republic of Kazakhstan later than the specified dates are not considered, information about this is brought to the submitter of the recommendation.

      Footnote. The Rules are supplemented by paragraph 162-1 in accordance with Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan № 1429 dated 12.30.2013 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the first official publication); as amended by the resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 13.04.2023 No. 294 (effective ten calendar days after the date of its first official publication).

      162-2. The submission for the establishment of a temporary regime shall indicate:

      1) the date of holding (main and reserve days);

      2) the geographical coordinates of the points of the boundaries of the regions of operation of the time regimes or the numbers of permanent space zones;

      3) the start and end time of the temporary regime for other users of the airspace in order to ensure the safety of activities related to the use of the airspace of the Republic of Kazakhstan;

      4) prohibition flight altitude range;

      5) additional information on the involvement of aircraft and other aircraft involved in the provision of space activities.

      Footnote. The Rules are supplemented by paragraph 162-2 in accordance with Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 1429 dated December 30, 2013 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the first official publication).

      162-3. A temporary regime for the use of airspace shall be developed and introduced taking into account the interests of national security of the Republic of Kazakhstan.

      If it is not possible to introduce a temporary regime, the Main Air Traffic Control Center shall notify the submitter of this no later than 3 days before the planned space activity.

      Footnote. The Rules are supplemented by paragraph 162-3 in accordance with Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 1429 dated December 30, 2013 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the first official publication).

      162-4. The temporary regime shall be removed by the Main Air Traffic Control Center of the Republic of Kazakhstan after the expiration of the temporary regime.

      In the event of early termination of space activity, according to the information of a state body or organization, carrying out (ensuring) the launch or landing of a spacecraft, the established temporary regime may be terminated.

      Footnote. The Rules are supplemented by paragraph 162-4 in accordance with Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 1429 dated 12.30.2013 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the first official publication).

      163. When securing an urgent departure of an aircraft for the purpose of transporting the President of the Republic of Kazakhstan or the heads of foreign states and the need for its passage through the area of the current temporary regime, the ATS shall bring to the control the exercise (event) restrictions to ensure the safe passage of the aircraft.

      164. In urgent cases, the temporary regime and short-term restrictions associated with the conduct of search activities, aircraft departures, to provide assistance in natural disasters, flights of aerostats that have gone out of control, aircraft departures during sudden inspections by order of the Minister of Defence of the Republic of Kazakhstan, Chief of the General Staff of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan and the Commanders-in-Chief of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan, can be installed by the MATC without submitting preliminary submissions to the temporary regime. In this case, the state bodies or organizations organizing the events shall coordinate with the Central Internal Affairs Directorate the areas and conditions for ensuring air traffic safety in them no less than 2 hours before the start of activity.

      Footnote. Paragraph 164 as amended by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 417 dated 04.30.2013.

      165. In some cases, in order to achieve surprise in the air defence system checks, short-term flight restrictions can be established without submitting applications for flights. In this case, the necessary data for establishing restrictions shall be presented to the appropriate ATS center one hour before departure (depending on the complexity of the route).

      Footnote. Paragraph 165 as amended by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 650 dated October 19, 2017 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      166. In the event of receiving two or more submissions from government bodies or organizations to provide temporary regimes for events that coincide in place and time, the ATS Central Committee, with the permission of the Chief of the General Staff of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan, shall transfer these events for a period of not more than two days, based on priority tasks to be solved.

      Footnote. Paragraph 166 as amended by Decree the Government of the Republic of Kazakhstan No. 417 dated 04.30.2013.

      167. Draft provisional regimes shall be developed by the MATC with the participation of the MATPC as it relates to proposals for prohibitions of aircraft flights on sections of the air routes of the Republic of Kazakhstan, in aerodrome areas (nodal control areas) and in the implementation of aviation operations, as well as proposals for the allocation of direct routes air routes of the Republic of Kazakhstan, bypass routes, additional flight levels (altitudes).

      The temporary regime approved by the Air Traffic Control Department of the Air Traffic Control shall be brought to the notice of the Air Traffic Control Station of the Air Traffic Control Department, air traffic services and air traffic control authorities.

      Footnote. Paragraph 167 as amended by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 650 dated October 19, 2017 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); as amended by Resolution No. 994 of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 31.12.2021 (shall be enforced ten calendar days from the date of its first official publication).

      168. The ATS center shall bring to the notice of the ATS authority installed short-term restrictions and prohibitions.

      The ATS Center, jontly with the ATS authority, shall develop proposals on prohibitions of aircraft flights on sections of the air routes of the Republic of Kazakhstan, in areas of aerodromes (nodal control areas) and on the implementation of aviation work, as well as proposals on the allocation of routes for straightening the air routes of the Republic of Kazakhstan, bypass routes additional flight levels (altitudes).

      Footnote. Paragraph 168 as amended by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 650 dated October 19, 2017 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      168-1. When planning events (exercises, air parades, exhibitions, demonstration and test flights) involving complete closure of airfields, the event organizer shall send an application to the MATCC to establish a temporary regime for the use of airspace within 60 calendar days before its introduction and no later than 7 days in case of emergency.

      The MATCC shall notify the operators of the airfields of the Republic of Kazakhstan providing regular flights about the planned restrictions.

      Footnote. The Rules shall be supplemented by Paragraph 168 -1 pursuant to by Resolution No. 994 of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 31.12.2021 (shall be enforced ten calendar days from the date of its first official publication).

      169. The temporary regime shall be removed by the ATS after the expiration of the temporary regime or before the end of its operation in connection with the termination of activities for which the temporary regime and restrictions are established, according to the report of the event manager.

      The removal of short-term restrictions before the expiration of the set time of their operation shall be carried out by air traffic control centers, which introduced these restrictions.

      Footnote. Paragraph 169 as amended by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 650 dated October 19, 2017 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

11. Ensuring compliance with the requirements of these Rules

      170. The MATPC, the MATCC and the ATS (ATM) authorities shall immediately notify the authorized bodies in the field of aviation in case of violation of the procedure for using the airspace of the Republic of Kazakhstan.

      171. Authorized bodies in the field of civil and state aviation, ATS authorities (ATM), in accordance with their competence, shall take all necessary measures to prevent and (or) stop and (or) suppress violations of these rules, and users who have violated the airspace use of airspace, shall be obliged to stop the violation at their own expense and (or) on their own.

      172. If the aircraft deviates from the established flight plan, the ATS authority (ATM) shall immediately take the following measures:

      1) use all available means to establish communication with the aircraft crew and determine the location of the aircraft deviating from the established flight plan;

      2) inform adjacent ATS authorities (ATM), in the area of ​​responsibility of which the aircraft may have entered or may enter as a result of deviation.

      173. When the location of the aircraft is established, the ATS authority (ATM) shall inform the aircraft crew of its location and the corrective actions to be performed.

      174. An aircraft that violated the State Border of the Republic of Kazakhstan in airspace or committed another violation of the procedure for using the airspace of the Republic of Kazakhstan shall be recognized as an intruder aircraft and be subject to forced landing, if it does not comply with the requirements of the ATS authorities and (or) air traffic management authorities.

      An intruder aircraft that has received a landing order must immediately land at the designated place.

      174-1. Air traffic service authorities, upon written request of the competent state authorities submitted before or during the flight of a foreign aircraft through the airspace of the Republic of Kazakhstan, submit this requirement to the crew of a foreign aircraft about landing at the airfield of the Republic of Kazakhstan, with the exception of the capital airport, for inspection if there is information about the presence on board of an undeclared specific product in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan. This requirement must be compatible with the requirements of the Convention on International Civil Aviation (paragraph (b) of article 3 bis).

      In case of non-compliance with this requirement by the crew of a foreign aircraft, the air traffic services authorities shall communicate information to the air traffic control authorities in order to use the applicable norms of international law, including the provisions of paragraph (a) of article 3 bis of the Convention on International Civil Aviation.

      In the context of this provision, an acceptable airfield for landing will be an international airfield that meets the requirements of the commander of a foreign civil aircraft for safe landing.

      Footnote. The Rules were supplemented by paragraph 174-1 in accordance with the resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 13.04.2023 № 294 (effective ten calendar days after the date of its first official publication).

      175. When violations of the procedure for using airspace are identified, the designated structural units of the authorized body in the field of state aviation shall give a “Mode” signal, indicating a request to stop the violation of the procedure for using the airspace of the Republic of Kazakhstan regarding flight operations. ATS authorities (ATM) shall be notified of this decision, which inform the aircraft crew of the corrective actions that must be performed.

      176. In exceptional cases, in case of violation of the State Border of the Republic of Kazakhstan or in case of violation by the aircraft violator of the requirements of the ATS authorities and (or) air traffic control authorities or in the case of the use of weapons and military equipment of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan regarding the aircraft violator, as well as when the airspace of unidentified aircraft and other material objects, the designated structural units of the authorized body in the field of state aviation shall give the signal "Carpet”, signifying the requirement to immediately land or withdraw from this area all aircraft in the air, with the exception of aircraft involved in the fight against intruder aircraft and performing search and rescue tasks. The first requirement shall be the immediate boarding or withdrawal of all aircraft in the air from this area, with the exception of aircraft involved in the fight against intruder aircraft and performing search and rescue tasks.

      The ATS (ATM) authorities that take measures to remove aircraft (their landing) from a dangerous area shall be notified of this decision.

      177. In case the crew of the violating aircraft does not comply with the command of the ATS authority (ATM) to terminate the violation of the procedure for using airspace, such information shall be immediately reported to the authorized body in the field of state aviation.

      The authorized body in the field of state aviation shall apply measures to the violating aircraft in accordance with the Rules for the use of weapons and military equipment on aircraft violating the airspace of the Republic of Kazakhstan, approved by the Government of the Republic of Kazakhstan.

      Footnote. Paragraph 177 as amended by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 569 dated 01.08.2019 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

11-1. Civil Aircraft Interception

      Footnote. The Rules are supplemented by section 11-1 in accordance with Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 569 dated 01.08.2019 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      177-1. To ensure the safety of civilian aircraft in the airspace of the Republic of Kazakhstan, the following principles shall be adopted:

      1) interception of civil aircraft is undertaken only as a last resort;

      2) interception, in case of its implementation, is limited to identification of aircraft, if:

      there is no need to return it to the line of the given path;

      take him outside the airspace of the state;

      to send away from the restricted area, the restricted area of ​​silt flights and the dangerous zone; or order this aircraft to land at the designated aerodrome.

      3) civil aircraft are not subject to interception for educational purposes;

      4) if it is possible to establish radio communications to the intercepted civilian aircraft, an indication with respect to the direction of flight and relevant information shall be transmitted by radio telephone;

      5) in cases where it is required from the intercepted aircraft to land on the territory to be flown, the aerodrome indicated for landing is suitable for ensuring the safe landing of this type of aircraft.

      177-2. To eliminate or reduce the dangerous consequences associated with the interception, all possible measures shall be taken to ensure coordination between the crews and the relevant ATS authorities for which:

      1) flight crew members need to know the order of actions performed during interception;

      2) aircraft commanders establish communication at a frequency of 121.5 MHz with an interceptor aircraft and perform actions related to interception rules;

      3) air traffic control (ATS) controllers need to know the procedures to be taken to ensure the safety of flights of other aircraft;

      4) pilots of intercepted state-owned aircraft need to know the general restrictions on the flight performance of civil aircraft and the likelihood that an emergency or emergency situation may arise on board a intercepted civil aircraft due to technical difficulties or unlawful interference;

      5) command posts that directly control fighter-interceptors (hereinafter referred to as command posts) and aircraft commanders (pilots) with the potential to intercept are given clear and clear instructions on how to intercept, the direction of flight of intercepted aircraft, and actions to attitude to intercepted civil aircraft by visual signals, radio communications, the need to refrain from using weapons;

      6) ATS (ATM) authorities¸ command posts and an intercepting aircraft of state aviation are equipped with radiotelephone equipment providing them with the possibility of establishing communication with intercepted aircraft at an emergency frequency of 121.5 MHz, using SSR (secondary surveillance radar) means for identifying the airborne missile control system of the Air Defence Forces of the Republic of Kazakhstan (ADF RK) of civil aircraft in those areas where they can be intercepted. Such tools shall provide recognition of discrete four-digit codes No. 7500, 7600 and 7700 in mode "A".

      177-3. In exceptional cases, when the intercepted civil aircraft is required to land on the flown territory, the following conditions shall be met:

      1) the specified aerodrome is suitable for the safe landing of this type of aircraft, especially in cases where the aerodrome, as a rule, is not used by civil aircraft;

      2) the surrounding area of ​​the aerodrome zone is suitable for circular flight, approach and departure to the second circle;

      3) the intercepted aircraft has a sufficient supply (balance) of fuel to proceed to the landing aerodrome;

      4) the specified aerodrome is described in the collection of aeronautical information of the Republic of Kazakhstan;

      5) all the information necessary to perform a safe approach and landing of an intercepted aircraft is transmitted to him on board by radio on all available channels.

      177-4. Upon receipt by the ATS authority (ATM) of information on the implementation in its area of ​​responsibility for intercepting an aircraft, based on these conditions, the following measures shall be taken:

      1) makes attempts to establish two-way communication with the intercepted aircraft using all available means, including the emergency radio frequency of 121.5 MHz, if such communication has not yet been established;

      2) inform the crew of the intercepted aircraft about the interception;

      3) establishes contact with a command post that supports two-way communication with an intercepting aircraft and provides it with available information about the intercepted aircraft;

      4) relay, as necessary, communications between an intercepting aircraft or command post and an intercepted aircraft;

      5) in close cooperation with the command post, take the necessary measures to ensure the safety of the intercepted aircraft.

      177-5. Intercepted aircraft commander shall:

      1) follow the instructions of the intercepting aircraft (specified in Annex 8-1 to these Rules), interpreting the meaning of the visual signals, and responds to them in accordance with the requirements of the interceptor;

      2) notify, if possible, the appropriate ATS authority (ATM);

      3) establish radio communication with an intercepting aircraft or the corresponding command post by transmitting a general call signal at an emergency frequency of 121.5 MHz;

      4) provide his call sign;

      5) report on the purpose of the flight;

      6) if communication is not established, attempt to establish communication by repeated calls in radiotelephone mode at a frequency of 243 MHz;

      7) when requesting assistance from the maritime services, establish communication at frequencies of 500 kHz or 2182 and 8364 kHz in radiotelephone mode;

      8) if there is an SSR transponder on board, dial the code 7700 in mode “A”, unless other instructions are given by the appropriate ATS authority (ATM).

      177-6. If the instructions received by radio from any sources contradict the instructions of the intercepting aircraft given by visual signals, the intercepted aircraft shall immediately seek clarification, continuing to carry out the instructions visually transmitted by the interceptor.

      177-7. The crews of interceptors and intercepted aircraft shall adhere to the rules of visual signals, understand them and pay special attention to any signals given by the intercepted aircraft , indicating that it is in an emergency.

      177-8. If contact is made with the interceptor and communication in a common language is impossible, an attempt shall be made to transmit the basic information and confirm acceptance of the instructions by using phrases repeated twice specified in Annex 8-1 to these Rules.

12. Investigation and registration of violations of the procedure for using the airspace of the Republic of Kazakhstan

      178. Investigation and registration of violations of the procedure for using the airspace of the Republic of Kazakhstan shall be carried out by authorized bodies in the fields of civil and state aviation within their competence.

      Records of violations of airspace use procedures shall be recorded in special journals.

      179. For each case of violation of the procedure for using the airspace of the Republic of Kazakhstan, an investigation shall be conducted with the aim of establishing the causes of violations and developing recommendations for their prevention.

      180. Investigation of violations of the procedure for using the airspace of the Republic of Kazakhstan shall be carried out by a commission created by the decision of the authorized body in the field of civil aviation or the authorized body in the field of state aviation.

      Investigation of violations of the order of use of the airspace of the Republic of Kazakhstan, in which aircraft of various types of aviation are involved, shall be carried out by a commission created by a joint decision of the authorized bodies in the fields of civil and state aviation.

      181. The commission shall include representatives of the authorized body, ATS authorities and the aircraft operator (organization operating the aircraft), which violated the procedure for using airspace.

      182. An investigation into violations of the procedure for using airspace shall be carried out within a period not exceeding two months from the date of its accounting.

      183. A report shall be drawn up based on the results of an investigation into violations of the procedure for using airspace.

      The report shall contain:

      1) factual information about the violation of the procedure for using airspace;

      2) analysis of the reasons that led to the violation of the procedure for using airspace;

      3) recommendations on preventing violation of the procedure for using the airspace or reducing its consequences.

      The report shall be signed by the members of the commission and approved by the head of the relevant authorized body in the field of aviation (in the case of the creation of a joint commission, by the heads of the authorized bodies in the field of aviation). In case of disagreement with the results, the member of the commission shall have the right to express a separate opinion in writing, which shall be attached to the report in a separate Annex. In case of refusal to affix a signature to the report by the commission member, the commission shall make the corresponding mark in the report.

      184. If the results of the report contain signs of an administrative offense, administrative penalties shall be applied to violators of the procedure for using airspace by the authorized body in the field of civil aviation (authorized body in the field of state aviation) in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan on administrative offenses.

      185. After clarifying the reasons for the violation of the procedure for using the airspace of the Republic of Kazakhstan, permission for further flight of the aircraft (carrying out activities related to the use of airspace) shall be granted by officials of authorized bodies in the field of civil or state aviation.

      Footnote. Paragraph 185 as amended by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 650 dated October 19, 2017 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      186. Based on the results of investigations regarding violations of the procedure for using the airspace of the Republic of Kazakhstan, interested state bodies shall develop measures to prevent the recurrence of violations of the procedure for using airspace.

  Annex 1
to the Rules for the Use
of Airspace of the
Republic of Kazakhstan

Index Assignment System for ATS Route Designation

      Footnote. Annex 1 is excluded in accordance with Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 650 dated 10.19.2017 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication

  Annex 2
to the Rules for the Use
of Airspace of the
Republic of Kazakhstan

      Footnote. Annex 2 as amended by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 650 dated October 19, 2017 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      Table 1

Airspace classes, service provided, and flight requirements

Airspace class

Applicable Flight Rules

Separation

Service

Radio Requirements

The need for dispatch clearance

1

2

3

4

5

6

A

on IFR

All aircraft

Dispatching service

Permanent Two-Way Radio

Yes

B

on IFR

All aircraft

Dispatching service

Permanent Two-Way Radio

Yes

on VFR

All aircraft

Dispatching service

Permanent Two-Way Radio

Yes

C

on IFR

IFR relative to IFR; IFR relative to VFR

Dispatching service

Permanent Two-Way Radio

Yes

on VFR

VFR relative to IFR

Dispatching service
VFR/VFR traffic information (collision avoidance recommendation upon request)

Permanent Two-Way Radio

Yes

D

on IFR

IFR relative to IFR

Dispatching service
VFR traffic information ( collision avoidance recommendation upon request )

Permanent Two-Way Radio

Yes

on VFR

Not carried out

Information about the movement of IFR/VFR and VFR/VFR (on request recommendations for prevention of collision)

Permanent Two-Way Radio

Yes

E

on IFR

IFR relative to IFR

Dispatching service and, as far as possible, information on the movement of the VFR

Permanent Two-Way Radio

Yes

on VFR

Not carried out

Wherever possible, traffic information

No, except for RMZ zones

Not

G

on IFR

Not carried out

Flight Information Service

Permanent Two-Way Radio

not

on VFR

Not carried out

Flight Information Service

No, except for RMZ zones

not

      Note: the requirements in each class of airspace to limit the speed, visibility in flight and the distance to the clouds shall be determined by the rules of operations in the relevant areas of aviation.

  Annex 3 to the
Rules for the Use
of Airspace of the
Republic of Kazakhstan

Types of messages on the movement of aircraft and the activities related to the use of airspace

      Footnote. Annex 3 - as amended by the resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 13.04.2023 No. 294 (effective ten calendar days after the date of its first official publication).

The name of the message

Series of urgency when submitting messages over the fixed-line aviation network

The deadline for submitting

Who informs

Who is informed

on domestic flights in the Republic of Kazakhstan

on international flights outside the Republic of Kazakhstan

1

2

3

4

5

6

7

1.

Messages from the user (operator) (or his authorized representative) or the commander of the aircraft

1.1.

RPL - Repetitive Flight plan (RPL – Repetitive Flight plan) -

КК

no later than 15 calendar days before the start of the flight

the user (operator) of the aircraft or his authorized representative

1. CC ATP

1. CC ATP

1.2.

CHG - change (Change or Modification - CHG). A permanent change message is transmitted when it is necessary to make any change to the basic flight plan data (RPL) contained in the previously transmitted RPL data

КК

no later than 7 calendar days before the start of the flight

the user or his authorized representative

1. CC ATP;
2. briefing of the departure airfield

1. CC ATP;
2. briefing of the departure airfield

1.3.

FPL (Filed flight plan - FPL) - the submitted flight plan for irregular flights;
scheduled scheduled flights;
additional and postponed from the previous day according to the schedule;
flights for aviation work;
flights in uncontrolled airspace; flights in the border zone

FF

at least 60 minutes and no more than 120 hours before departure time according to the schedule (plan); for flights via IFPS - no later than 3 hours

the user or his authorized representative or a commander of the aircraft

1. briefing

1. briefing

FPL (Filed flight plan - FPL) - flight plan for guided balloon and airship flights

at least 3 hours before departure time

1. briefing

1. briefing

1.4.

DLA - delay (Delay - DLA). The message is transmitted when the departure of the aircraft for which the basic flight plan data (FPL) was transmitted is delayed by more than 30 minutes from the estimated departure time according to the schedule (plan)

FF

no later than 30 minutes before the departure time of the aircraft according to the schedule (plan) with an expected delay of 30 minutes or more

the user or his authorized representative

1. briefing

1. briefing

1.5.

CHG - change (Change or Modification - CHG). The message is transmitted when it is necessary to make any one-time change to the basic flight plan data contained in the previously transmitted FPL data. The message is sent to those recipients of the basic flight plan data to which this change applies. The relevant modified basic flight plan data is provided to the three parties to whom these changes relate, but who have not previously received such information

FF

no later than 30 minutes before the estimated departure time of the aircraft according to the schedule (plan) specified in the flight plan (FPL)

the user or his authorized representative

1. briefing

1. briefing

1.6.

CNL - cancel (Cancel - CNL). The message is transmitted in the event that a flight is canceled, in respect of which the basic flight plan data (FPL) was previously distributed

FF

no later than the scheduled departure time of the aircraft

the user or his authorized representative

1. briefing

1. briefing

1.7.

SPL - supplementary flight plan (Supplementary flight plan - SPL). The message is transmitted when a request for additional information (RDS) is received, in addition to the one that has already been transmitted in the CPL or FPL message

FF

when a request is received

the user or his authorized representative

1. briefing

1. briefing

1.8.

FPL of AFIL type- flight plan from the aircraft board (AFIL)

FF

no later than 10 minutes before the flight over the mandatory reporting point to the airway (POD - mandatory reporting point)

the user (commander) of the aircraft

1. RDC (RDP), ADC (DPRA) at the place of location of the aircraft;
2. MDP at the place of location.

1. RDC (RDP), ADC (DPRA) at the place of location of the aircraft;
2. MDP at the place of location.

1.9.

DEP – departure of the aircraft (Departure - DEP). The message is transmitted in relation to an aircraft for which the basic data of the FPL flight plan was previously distributed, which took off from an uncontrolled airfield or site in uncontrolled airspace

FF

no later than 5 minutes after departure

the user or his authorized representative

1. The body of the air defense forces


1.10.

АRR - arrival (Arrival - ARR). The message is transmitted when the aircraft has landed at an uncontrolled airfield, a site in uncontrolled airspace

FF

no later than 5 minutes after landing

the user or his authorized representative

1. The body of the air defense forces


1.11.

ALR - alerting (Alerting - ALR). An emergency notification message is transmitted when it is considered that the aircraft is in an emergency position.


immediately upon receipt of information, establishing the fact

the user or his authorized representative, or the commander of the aircraft or according to other reliable sources



Distress phase - DETRESFA

SS

1. KCPS;
2. to the authorized body (organization) in the field of civil aviation;
3. the body of the air defense forces (only in case of an aviation accident);
4. to the ATS authorities at the location of the aircraft.

1. KCPS;
2. to the authorized body (organization) in the field of civil aviation;
3. the body of the air defense forces (only in case of an aviation accident);
4. to the ATS authorities at the location of the aircraft.

Alert phase - ALERFA

SS

1. KCPS;
2. to the authorized body (organization) in the field of civil aviation;
3. the body of the air defense forces (only in case of an aviation accident);
4. to the ATS authorities at the location of the aircraft.

1. KCPS;
2. to the authorized body (organization) in the field of civil aviation;
3. the body of the air defense forces (only in case of an aviation accident);
4. to the ATS authorities at the location of the aircraft.

Uncertainty phase - INCERFA

SS

1. KCPS;
2. to the authorized body (organization) in the field of civil aviation;
3. the body of the air defense forces (only in case of an aviation accident);
4. to the ATS authorities at the location of the aircraft.

1. KCPS;
2. to the authorized body (organization) in the field of civil aviation;
3. the body of the air defense forces (only in case of an aviation accident);
4. to the ATS authorities at the location of the aircraft.

2.

Messages Briefing

2.1.

ALR - alerting (Alerting - ALR). An emergency notification message is transmitted when the ATS authority considers that the aircraft is in an emergency position. It is indicated in one of three phases:

SS

immediately upon receipt of information, establishing the fact

briefing or according to the information of other reliable sources



Distress phase - DETRESFA

SS

1. KCPS;
2. to the authorized body (organization) in the field of civil aviation;
3. the body of the air defense forces (only in case of an aviation accident in the controlled airspace);
4. The ATC Control Center for the state aircraft;
5. to the ATS authorities at the location of the aircraft.

1. KCPS;
2. to the authorized body (organization) in the field of civil aviation;
3. the body of the air defense forces (only in case of an aviation accident in the controlled airspace);
4. The ATC Control Center for the state aircraft;
5. to the ATS authorities at the location of the aircraft.

Alert phase - ALERFA

SS

1. KCPS;
2. to the authorized body (organization) in the field of civil aviation;
3. the body of the air defense forces (only in case of an aviation accident in the controlled airspace);
4. The ATC Control Center for the state aircraft;
5. to the ATS authorities at the location of the aircraft.

1. KCPS;
2. to the authorized body (organization) in the field of civil aviation;
3. the body of the air defense forces (only in case of an aviation accident in the controlled airspace);
4. The ATC Control Center for the state aircraft;
5. to the ATS authorities at the location of the aircraft.

Uncertainty phase - INCERFA

SS

1. KCPS;
2. to the authorized body (organization) in the field of civil aviation;
3. the body of the air defense forces (only in case of an aviation accident in the controlled airspace);
4. The ATC Control Center for the state aircraft;
5. to the ATS authorities at the location of the aircraft.

1. KCPS;
2. to the authorized body (organization) in the field of civil aviation;
3. the body of the air defense forces (only in case of an aviation accident in the controlled airspace);
4. The ATC Control Center for the state aircraft;
5. to the ATS authorities at the location of the aircraft.

2.2.

RCF - radio communication failure (Radio communication failure - RCF), it is transmitted when the ATS authority becomes aware that there is a radio communication failure on an aircraft flying in its area

SS

immediately upon receipt of the message

briefing or according to the information of other reliable sources

1. KCPS;
2. to the authorized body (organization) in the field of civil aviation;
3. RDC (RDP) for the flight route and alternate airfields;
4. MDP (CPI) for the route;
5. Briefing of landing airfields on the flight route and alternate airfields;
6. The ATC Control Center for the state aircraft;
7. The body of the air defense forces in the controlled airspace.

1. KCPS;
2. to the authorized body (organization) in the field of civil aviation;
3. RDC (RDP) for the flight route and alternate airfields in the Republic of Kazakhstan;
4. MDP (CPI) for the route in the Republic of Kazakhstan;
5. Briefing of landing airfields on the flight route and alternate airfields in the Republic of Kazakhstan;
6. The ATC Control Center for the state aircraft;
7. The body of the air defense forces in the controlled airspace.

2.3.

ANV - ANV- an act of unlawful interference in the activities of civil aviation

SS

immediately upon receipt of information, establishing the fact

briefing or according to the information of other reliable sources

1. KCPS;
2. to the authorized body (organization) in the field of civil aviation;
3. The body of the air defense forces in the controlled airspace;
4. The ATC Control Center;
5. to the ATS authorities at the location of the aircraft.

1. KCPS;
2. to the authorized body (organization) in the field of civil aviation;
3. The body of the air defense forces in the controlled airspace;
4. The ATC Control Center;
5. to the ATS authorities at the location of the aircraft.

2.4.

АNP - ANP - violation of the procedure for the use of airspace

SS

immediately upon receipt of information, establishing the fact

briefing or according to the information of other reliable sources

1. KCPS;
2. to the authorized body (organization) in the field of civil aviation;
3. The body of the air defense forces in the controlled airspace;
4. The ATC Control Center;
5. to the ATS authorities at the location of the aircraft.

1. KCPS;
2. to the authorized body (organization) in the field of civil aviation;
3. The body of the air defense forces in the controlled airspace;
4. The ATC Control Center;
5. to the ATS authorities at the location of the aircraft.

2.5

FPL (Filed flight plan FPL) - the submitted flight plan for irregular flights;
scheduled flights;
additional and postponed from the previous day according to the schedule;
flights for aviation work;
flights in uncontrolled airspace;
flights in the border zone.

FF

at least 60 minutes and no more than 120 hours before departure time according to the schedule (plan); for flights via IFPS - no later than 3 hours.

briefing of the aircraft departure airfield

1. CC ATP;
2. briefing of the airfield of the first landing;
3. DSA of the airport of departure and first landing;
4. to the body of the air defense forces to controlled airfields in controlled airspace;
5. The ATC Control Center (for flights in the border zone, flights in uncontrolled airspace, state aviation aircraft, with the exception of flights of controlled balloons and airships);
6. MDP (CPI) on the flight route to the landing point;
7. RDC (RDP) to the airfield of the first landing.

1. CC ATP;
2. briefing of the airfield of the first landing in the Republic of Kazakhstan;
3. DSA of the airport of departure and first landing in the Republic of Kazakhstan;
4. to the body of the air defense forces when flying to controlled airfields in controlled airspace;
5. The ATC Control Center (for flights in the border zone, flights in uncontrolled airspace, state aviation aircraft, with the exception of flights of controlled balloons and airships);
6. MDP (CPI) on the flight route to the point of the first landing in the Republic of Kazakhstan;
7. RDC (RDP) to the airfield of the first landing in the Republic of Kazakhstan;
8. To the addresses according to the AIP of the states along the flight route (with the exception of those included in the IFPS zone).

FPL (Filed flight plan - FPL) - flight plan for guided balloon and airship flights

at least three hours before departure

When submitting the FPL flight plan more than 24 hours in advance, the DATE/and date of departure of the aircraft are indicated in field 18 "Other information", for example, DATE/220716, where 22 is the year, 07 is the month, 16 is the day of the month.

2.6

DLA - delay (Delay - DLA). The message is transmitted when the departure of the aircraft for which the basic flight plan data (FPL) was transmitted is delayed by more than 30 minutes from the estimated departure time according to the schedule (plan)

FF

no later than the departure time of the aircraft according to the schedule (plan) with an expected delay of 30 minutes or more

briefing of the aircraft departure airfield

1. CC ATP;
2. briefing of the airfields of landing on the flight route;
3. DSA of the airports of departure and landing;
4. The ATC Control Center for the state aircraft;
5. To the body of the air defense forces to controlled airfields in controlled airspace;
6. RDC (RDP) on the flight route.

1. CC ATP;
2. briefing of the airfields of landing on the flight route in the Republic of Kazakhstan;
3. DSA of the airports of departure and landing in the Republic of Kazakhstan;
4. The ATC Control Center for the state aircraft;
5. To the body of the air defense forces to controlled airfields in controlled airspace in the Republic of Kazakhstan;
6. RDC (RDP) on the flight route;
7. To the addresses according to the AIP of the states along the flight route (with the exception of those included in the IFPS zone).

2.7

CHG - change (Change or Modification - CHG). The message is transmitted when it is necessary to make any one-time change to the basic flight plan data (FPL) contained in the previously transmitted data. The message is sent to those recipients of the basic flight plan data to which this change applies. The relevant modified basic flight plan data (FPL) is provided to the three parties to whom these changes relate, but who have not previously received such information..
CNL - cancel (Cancel - CNL). The message is transmitted in the event that a flight is canceled for which the basic flight plan data (RPL or FPL) was previously distributed

FF

no later than 30 minutes before the departure of the aircraft according to the schedule (plan) or earlier than the scheduled time of DLA

briefing of the departure airfield

1. CC ATP;
2. briefing of landing airfields along the flight route;
3. DSA of the airports of departure and landing;
4. The ATC Control Center for the state aircraft;
5. To the body of the air defense forces to controlled airfields in controlled airspace;
6. RDC (RDP) on the flight route

1. CC ATP;
2. briefing of landing airfields along the flight route in the Republic of Kazakhstan;
3. DSA of the airports of departure and landing in the Republic of Kazakhstan;
4. The ATC Control Center for the state aircraft;
5. To the body of the air defense forces to controlled airfields in controlled airspace;
6. RDC (RDP) on the flight route;
7. To the addresses according to the AIP of the states along the flight route (with the exception of those included in the IFPS zone).

2.8

DEP - departure of aircraft (Departure - DEP). The message is transmitted in relation to the aircraft for which the basic flight plan data (FPL or RPL) was previously distributed

FF

no later than 5 minutes after the departure of the aircraft

briefing of the departure airfield

1. CC ATP;
2. RDC (RDP) on the flight route and alternate airfields to the airfield of the first landing;
3. MDP (CPI) on the flight route to the point of the first landing;
4. briefing of the airfield of the first landing on the flight route;
5. To the body of the air defense forces to controlled airfields in controlled airspace.

1. CC ATP;
2. RDC (RDP) on the flight route and alternate airfields to the airfield of the first landing in the Republic of Kazakhstan;
3. MDP (CPI) on the flight route to the point of the first landing in the Republic of Kazakhstan;
4. briefing of the airfield of the first landing on the flight route in the Republic of Kazakhstan;
5. To the body of the air defense forces to controlled airfields in controlled airspace in the Republic of Kazakhstan;
6. To the addresses according to the AIP of the states along the flight route (with the exception of those included in the IFPS zone).

2.9.

ARR - arrival (Arrival - ARR). The message is transmitted when the aircraft has landed at the destination airfield, alternate or other airfield

GG

no later than 5 minutes after landing of the aircraft

briefing of the landing airfield

1. CC ATP;
2. briefing of departure and intermediate landing airfields;
3. To the body of the air defense forces to controlled airfields in controlled airspace.

1. CC ATP;
2. briefing of departure and intermediate landing airfields;
3. To the body of the air defense forces to controlled airfields in controlled airspace in the Republic of Kazakhstan.

2.10.

CPL - current flight plan (Current flight plan - CPL). The flight plan, including possible changes (departure of the aircraft to a reserve airfield in the airfield area), due to subsequent dispatching permits

FF

no later than 3 minutes after the start of the maneuver

briefing

1. CC ATP;
2. RDC (RDP) on the flight route;
3. MDP (CPI) on the flight route;
4. To the body of the air defense forces to controlled airfields in controlled airspace;
5. briefing, DSA of airfields of departure and landing;
6. briefing, DSA of airfields, where the aircraft is sent.

1. CC ATP;
2. RDC (RDP) on the flight route in the Republic of Kazakhstan;
3. MDP (CPI) on the flight route in the Republic of Kazakhstan;
4. To the body of the air defense forces to controlled airfields in controlled airspace;
5. briefing, DSA of airfields of departure and landing in the Republic of Kazakhstan;
6. briefing of the airport, where the aircraft is sent outside the Republic of Kazakhstan.

2.11.

SPS – a message about the capacity of control rooms (sectors)

FF

if the throughput standards change within 10 minutes

briefing

1. RDC (related ATS body);
2. NOTAM-office.

1. RDC (related ATS body) in the Republic of Kazakhstan;
2. NOTAM-office.

3.

Messages of RDC (RDP)

3.1.

EST - estimate data (Estimate - EST). In the case when the basic flight plan data (FPL) is presented, the EST message is transmitted by each RDC or flight information center following on the RDC flight route or flight information center

FF

no later than 10 minutes, but not earlier than 30 minutes before the passage of the ATS transmission point

RDC (RDP)

1. RDC (RDP) on the flight route

1. The ATS authority of the neighboring state

3.2.

CDN - coordination (Coordination - CDN). The message is transmitted by the receiving authority to the transmitting authority during the coordination dialogue, when the first one proposes a change to the coordination-related data contained in the previously received CPL or EST message

FF

no later than 10 minutes before the passage of the ATS transmission point

RDC (RDP)

1. RDC (RDP) on the flight route

1. The ATS authority of the neighboring state

3.3.

RQP - request flight plan (Request flight plan - RQP). The message is transmitted when the ATS authority intends to receive flight plan data (FPL) upon receipt of a message about an aircraft for which no relevant basic flight plan data has previously been received

FF

upon receipt of an aircraft report (EST) for which no relevant basic flight plan data has previously been received

RDC (RDP)

1 CC ATP;
2. The ATC Control Center for the state aircraft;
3. briefing;
4. MDP (CPI) on the flight route

1 CC ATP;
2. The ATC Control Center for the state aircraft;
3. briefing;
4. MDP (CPI) on the flight route in the Republic of Kazakhstan;
5. PPVD body of a foreign state.

3.4.

CPL - сurrent flight plan (Current flight plan - CPL). The flight plan, including possible changes (departure of the aircraft to the alternate airfield at the ACC), due to subsequent dispatching permits. The message is transmitted well in advance of the estimated time of flight by this aircraft over the control transfer point, at which control of its movement passes to another ATS authority, or if the relevant ATS authority does not prescribe a different time period

FF

no later than 3 minutes after the start of the maneuver

RDC (RDP)

1. CC ATP;
2. RDC (RDP) on the flight route;
3. To the body of the air defense forces in controlled airspace;
4. briefing;
5. The ATC Control Center for the state aircraft.

1. CC ATP;
2. RDC (RDP) on the flight route in the Republic of Kazakhstan;
3. To the body of the air defense forces during flights in controlled airspace in the Republic of Kazakhstan;
4. briefing;
5. The ATC Control Center for the state aircraft;
6. The ATS authority of the neighboring state.

3.5.

ALR - alerting (Alerting - ALR). An emergency notification message is transmitted when the ATS authority considers that the aircraft is in an emergency situation. It is indicated in one of three phases:

SS

immediately upon receipt of information, establishing the fact

RDC (RDP)



Distress phase - DETRESFA.

SS

1.KCPS;
2. to the authorized body (organization) in the field of civil aviation;
3. to the body of the air defense forces (only an aviation accident in controlled airspace);
4. The ATC Control Center for the state aircraft;
5. CC ATP.

1. KCPS;
2. to the authorized body (organization) in the field of civil aviation;
3. to the body of the air defense forces (only an aviation accident in controlled airspace);
4. The ATC Control Center for the state aircraft;
5. CC ATP.

Alert phase - ALERFA.

SS

1.KCPS;
2. to the authorized body (organization) in the field of civil aviation;
3. to the body of the air defense forces (only an aviation accident in controlled airspace);
4. The ATC Control Center for the state aircraft;
5. CC ATP.

1.KCPS;
2. to the authorized body (organization) in the field of civil aviation;
3. to the body of the air defense forces (only an aviation accident in controlled airspace);
4. The ATC Control Center for the state aircraft;
5. CC ATP.

Uncertainty phase - INCERFA

SS

1.KCPS;
2. to the authorized body (organization) in the field of civil aviation;
3. to the body of the air defense forces (only an aviation accident in controlled airspace);
4. The ATC Control Center for the state aircraft;
5. CC ATP.

1.KCPS;
2. to the authorized body (organization) in the field of civil aviation;
3. to the body of the air defense forces (only an aviation accident in controlled airspace);
4. The ATC Control Center for the state aircraft;
5. CC ATP.

3.6.

АNV - ANV- an act of unlawful interference in the activities of civil aviation

SS

immediately upon receipt of information, establishing the fact

RDC (RDP)

1.KCPS;
2. to the authorized body (organization) in the field of civil aviation;
3. to the body of the air defense forces in controlled airspace;
4. RC ATС;
5. RDC (RDP) on the flight route;
6. MDP (CPI) on the flight route;
7. briefing of the landing airfield;
8. CC ATP.

1.KCPS;
2. to the authorized body (organization) in the field of civil aviation;
3. to the body of the air defense forces in controlled airspace;
4. RC ATС;
5. The ATS authority of the neighboring state on the flight route;
6. MDP (CPI) on the flight route in the Republic of Kazakhstan;
7. briefing of the landing airfield;
8. CC ATP.

3.7.

АNP - ANP - violation of the procedure for the use of airspace

SS

immediately upon establishing the fact

RDC (RDP)

1.KCPS;
2. to the authorized body (organization) in the field of civil aviation;
3. to the body of the air defense forces in controlled airspace;
4. RC ATС;
5. RDC (RDP) on the flight route;
6. MDP (CPI) on the flight route;
7. CC ATP.

1.KCPS;
2. to the authorized body (organization) in the field of civil aviation;
3. to the body of the air defense forces in controlled airspace;
4. RC ATС;
5. RDC (RDP) on the flight route in the Republic of Kazakhstan;
6. MDP (CPI) on the flight route in the Republic of Kazakhstan;
7. CC ATP.

3.8.

RCF - radio communication failure (Radio communication failure - RCF), it is transmitted in the event that the ATS authority becomes aware that there is a communication failure on an aircraft flying in its area of responsibility

SS

immediately upon receipt of the message

RDC (RDP)

1.KCPS;
2. to the authorized body (organization) in the field of civil aviation;
3. RDC (RDP) on the flight route and an alternate airfield;
4. MDP (CPI) on the flight route;
5. briefing of landing airfields on the flight route and alternate airfields;
6. RC ATС;
7. to the body of the air defense forces in controlled airspace;
8. CC ATP.

1.KCPS;
2. to the authorized body (organization) in the field of civil aviation;
3. RDC (RDP) on the flight route and alternate airfields in the Republic of Kazakhstan;
4. MDP (CPI) on the flight route in the Republic of Kazakhstan;
5. briefing of landing airfields along the flight route and alternate airfields in the Republic of Kazakhstan;
6. RC ATС;
7. to the body of the air defense forces in controlled airspace;
8. CC ATP.

3.9.

FLI – flight over the State border, the ACC and POD border when performing the letter "А"

FF

no later than 3 minutes after the POD flight

RDC (RDP or the ATS authority, in the area of responsibility of which the State border is located)

1. CC ATP

1. CC ATP;
2. to the body of the air defense forces (flight over the State border)

3.10.

RJM-КО - short-term restrictions on the use of airspace

GG

immediately upon receipt from ATС body

RDC (RDP)

1. CC ATP;
2. briefing;
3. RDC (RDP);
4. MDP.

1. CC ATP;
2. briefing in the Republic of Kazakhstan;
3. RDC (RDP) in the Republic of Kazakhstan;
4. MDP in the Republic of Kazakhstan.

3.11.

RJI-КО - the cancellation of short-term restrictions on the use of airspace

GG

immediately upon receipt from ATС body

RDC (RDP)

1. CC ATP;
2. briefing;
3. RDC (RDP);
4. MDP.

1. CC ATP;
2. briefing in the Republic of Kazakhstan;
3. RDC (RDP) in the Republic of Kazakhstan;
4. MDP in the Republic of Kazakhstan.

4.

Messages of CC ATP

4.1.

PLN - statements of plans for the use of airspace for the upcoming and current days

GG

For the next day - no later than 21.00 local time. For the current day – immediately upon changing the current plan

CC ATP

1. RDC (RDP) on the flight route;
2. briefing of departure and landing airfields;
3. to the body of the air defense forces;
4. MDP on the flight route;
5. CC ATС.

1. RDC (RDP) on the flight route in the Republic of Kazakhstan;
2. briefing of departure and landing airfields in the Republic of Kazakhstan;
3. to the body of the air defense forces;
4. MDP on the flight route in the Republic of Kazakhstan;
5. CC ATС.

4.2.

PPN - non-approval of the flight plan, prohibition of the use of airspace

GG

no later than 30 minutes after receiving the flight plan

CC ATP

1. To the authorized body (organization) in the field of civil aviation;
2. briefing of the departure airfield that submitted the flight plan;
3. CC ATС;
4.the user of the aircraft.

1. To the authorized body (organization) in the field of civil aviation;
2. briefing of the departure airfield that submitted the flight plan;
3 CC ATС;
4. the user of the aircraft.

4.3.

ULS – performance of letter flights

GG

On the eve of the flight day - upon receipt of an instruction from the authorized body in the field of civil aviation, received one day before the flight; Immediately - upon receipt of an instruction from the authorized body in the field of civil aviation on the day of departure

CC ATP

1. the user of the aircraft of the Republic of Kazakhstan;
2. RDC (RDP) on the flight route;
3. MDP on the flight route;
4. CC ATС;
5. briefing of departure and landing airfields along the flight route and alternate airfield;
6. DSA of departure and landing airfields.

1. the user of the aircraft of the Republic of Kazakhstan;
2. RDC (RDP) on the flight route in the Republic of Kazakhstan;
3. MDP on the flight route in the Republic of Kazakhstan;
4. CC ATС;
5. briefing of departure and landing airfields along the flight route and alternate airfield in the Republic of Kazakhstan;
6. DSA of departure and landing airfields in the Republic of Kazakhstan.

4.4.

RJM-VR - temporary regime for the use of airspace

DD

immediately after receiving information about the establishment from the GC ATС

CC ATP

1. RDC (RDP);
2. NOTAM-office;
3. briefing;
4. MDP (CPI).

1. RDC (RDP) in the Republic of Kazakhstan;
2. NOTAM- office;
3. briefing in the Republic of Kazakhstan;
4. MDP (CPI) in the Republic of Kazakhstan.
 

4.5.

RJI-VR - cancellation of the temporary regime for the use of airspace

DD

immediately after receiving the cancellation information from GC ATС

CC ATP

1. RDC (RDP);
2. NOTAM-office;
3. briefing;
4. MDP (CPI).

1. RDC (RDP) in the Republic of Kazakhstan;
2. NOTAM- office;
3. briefing in the Republic of Kazakhstan;
4. MDP (CPI) in the Republic of Kazakhstan.
 

5.

Messages of GC ATС

5.1.

RJM-VR - temporary regime for the use of airspace

DD

immediately after setting the regime

GC ATС

1. CC ATP

1. CC ATP

5.2.

RJI-VR - cancellation of the temporary regime for the use of airspace

DD

immediately after removing the regime

GC ATС

1. CC ATP

1. CC ATP

5.3.

PPN – non-approval of the flight plan (FPL).

GG

no later than 30 minutes after receiving the flight plan

GC ATС

1. ATС body;
2. KVS (commanders of aviation military units).

1. ATС body;
2. KVS (commanders of aviation military units).

6.

Messages of the ATС centers

6.1.

RJM - short-term restriction on the use of airspace:
when flying in operational air traffic in controlled airspace in the presence of OG ATС;

GG

immediately upon the establishment of a short-term restriction

ATС center

1. RDC (RDP).

1. RDC (RDP).

when flying in operational air traffic in controlled airspace in the absence of OG ATС, or in uncontrolled airspace;

immediately upon the establishment of a short-term restriction

1. RDC (RDP);
2. NOTAM-office.

1. RDC (RDP);
2. NOTAM-office.

to ensure activities that pose a threat to flight safety and have the status of sudden (unforeseen);

immediately upon the establishment of a short-term restriction;

1. RDC (RDP);
2. NOTAM-office.

1. RDC (RDP);
2. NOTAM-office.

during exercises, all types of shooting, missile launches and blasting operations (within the established range (flight restriction zone);

no later than 12 hours before the start of such activity (if less than 12 hours, then in agreement with the ATS body);

1. RDC (RDP);
2. NOTAM-office.

1. RDC (RDP);
2. NOTAM-office.

when flying in special areas of gliders (hang gliders and paragliders);

no later than 12 hours before the start of such activity;

1. RDC (RDP);
2. NOTAM-office.

1. RDC (RDP);
2. NOTAM-office.

in other cases established by these Rules

immediately upon the establishment of a short-term restriction

1. RDC (RDP);
2. NOTAM-office.

1. RDC (RDP);
2. NOTAM-office.

6.2

RJI – cancellation of short-term restrictions on the use of airspace

DD

immediately upon the cancellation of a short-term restriction

ATС center

1. RDC (RDP);
2. NOTAM-office.

1. RDC (RDP);
2. NOTAM-office.

7.

Applications from airspace users (operators) for the use of airspace

7.1

Applications for the use of airspace by unguided balloons, when launching balloon probes

DD

at least 24 hours before the start of the flight

The user of the airspace

1. CC ATС;
2. ATС center.

1. CC ATС;
2. ATС center.

7.2

Applications for the use of airspace during firing by military units, missile launches, and blasting operations (within the established range)

DD

at least 24 hours before the start of the activity

The user of the airspace

1. CC ATС;
2. ATС center.

1. CC ATС;
2. ATС center.

7.3

Applications for the use of airspace during blasting operations (individuals and legal entities)

DD

at least 9 days before the start of the activity, except in cases where the application requires clarification

The user of the airspace

1. CC ATС;
2. ATС center.

1. CC ATС;
2. ATС center.

7.4

Applications for the use of airspace during missile launches (within the declared volume of airspace beyond the area)

DD

at least 9 days before the start of the activity, except in cases where the application requires clarification

The user of the airspace

1. CC ATС;
2. ATС center.

1. CC ATС;
2. ATС center.

7.5

Applications for the use of airspace for flights in special areas of gliders (hang gliders and paragliders)

DD

at least 24 hours before the start of the activity

The user of the airspace

1. CC ATС;
2. ATС center.

1. CC ATС;
2. ATС center.

7.6

Applications for the use of airspace by unmanned aircraft systems

DD

at least 24 hours before the start of the activity

The user

CC ATС or the nearest ATС center.

CC ATС or the nearest ATС center.

8.

Messages from airport dispatch services (DSA)

8.1.

ALR - alerting (Alerting - ALR - initial notification of aircraft damage, emergencies on the ground, as well as any aircraft safety information, to the crew and passengers)

SS

immediately upon receipt of information, establishing the fact

DSA

1. KCPS;
2. to the authorized body (organization) in the field of civil aviation;
3. CC ATС on the state aircraft.

1. KCPS;
2. to the authorized body (organization) in the field of civil aviation;
3. CC ATС on the state aircraft.

      Note: The location of the competent authorities of the Republic of Kazakhstan, work schedule and contact details are published in the collection of aeronautical information of the Republic of Kazakhstan.

      Decoding abbreviations:

      ОГ УВД (OG ATС) - объединенная группа управления воздушным движением Joint Air Traffic Control Group

      РДЦ (RDC) – районный диспетчерский центр District Dispatch Center;

      РДП (RDP)– районный диспетчерский пункт District Dispatch Point;

      ДПРА (DPRA)– диспетчерский пункт района аэродрома Control Room of the Airfield Area

      АДЦ (ADC)– аэродромный диспетчерский центр Airfield Control Center

      ПОД (POD) – пункт обязательных донесений Mandatory Reporting Point

      КЦПС (KCPS)– координационный центр поиска и спасания Search and Rescue Coordination Center

      ЦПИ (CPI) – центр полетной информации Flight Information Center

      ACC (ACC) – район обслуживания воздушного движения – РОВД (Air Control Centre).

  Annex 3-1 to the
  Rules for the Use
  of Airspace of the
  Republic of Kazakhstan

The procedure for establishing the boundaries of airspace zones for unmanned aircraft flights within the administrative boundaries of cities of republican and regional significance

      Footnote. The Rules are supplemented by Annex 3-1 in accordance with the resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 13.04.2023 No. 294 (effective ten calendar days after the date of its first official publication).

      1. This procedure applies to the following state bodies and subordinate organizations:

      1) the authorized body in the field of state aviation in terms of establishing airspace zones for flights of unmanned aircraft;

      2) local executive bodies of cities of republican and regional significance in terms of providing information on the administrative boundaries of cities;

      3) an air navigation service provider, which is a state–owned enterprise subordinate to the authorized body in the field of civil aviation (hereinafter referred to as the ANO supplier), regarding the publication in the collection of air navigation information of the Republic of Kazakhstan of information on airspace zones for flights of unmanned aircraft and drawing the boundaries of these zones on air navigation maps.

      2. At the initial establishment of airspace zones for flights of unmanned aircraft, local executive bodies of cities of republican and regional significance, based on a request from the CC ATС of the authorized body in the field of state aviation, provide information on administrative boundaries in the specified format and an appropriate map with marked administrative boundaries.

      3. When changing the administrative boundaries of cities of republican and regional significance, local executive bodies submit information on the changes in the prescribed format within 10 working days after the entry into force of the above changes and the corresponding map with the changed borders.

      4. The information received is checked by the CC ATС of the authorized body in the field of state aviation together with representatives of the ANO supplier for sufficiency and integrity. If information is identified that does not meet the established criteria, a request is sent to the local executive body from the CC ATС of the authorized body in the field of state aviation for amendments indicating the identified comments.

      5. Based on the analysis of the information received and the absence of comments from the CC ATС of the authorized body in the field of state aviation, special zones for flights of unmanned aircraft within the administrative boundaries of cities of republican and regional significance are established.

      6. The ANO supplier, based on the information received from the ATC Control Center, processes data on airspace zones for flights of unmanned aircraft and publishes them in the relevant sections of the collection of aeronautical information of the Republic of Kazakhstan and on aeronautical maps in accordance with the established AIRAC deadlines.

      7. Format of information presentation by local executive authorities of cities of republican and regional significance:

1.

Name of the state body

Specify the name of the executive body of the cities of republican or regional significance.

2.

The name of the settlement

Specify the name of the city of republican or regional significance.

3.

Geographical coordinates of administrative borders*

Specify the geographical coordinates in degrees, minutes and seconds with an accuracy of 100 meters in the system according to the World Geodetic coordinate system 1984 (WGS-84).

4.

Map scale

Specify the scale of the attached map with the administrative boundaries

5.

Full name, position

Full name of the head of the executive body that provided the information

6.

Signature


7.

Date


      * Geographical coordinates can be provided electronically.

  Annex 3-2 to the
  Rules for the Use
  of Airspace of the
  Republic of Kazakhstan

The procedure for establishing flight restriction zones for unmanned aircraft in the airspace of the Republic of Kazakhstan

      Footnote. The Rules are supplemented by Annex 3-2 in accordance with the resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 13.04.2023 No. 294 (effective ten calendar days after the date of its first official publication).

      1. The flight restriction zones of unmanned aircraft are established by the head air traffic control center (hereinafter – the ATC Control Center) of the authorized body in the field of state aviation in accordance with the procedure established by this annex.

      2. Permanent UAV flight restriction zones

      2.1. The basis for the establishment of a permanent zone of restriction of flights of unmanned aircraft (hereinafter – UAV) is the decision of a specially created interdepartmental Commission for the review of applications and the establishment of zones of restriction of flights of unmanned aircraft (hereinafter – the Commission), headed by the authorized body in the field of state aviation. The task of the Commission is to review requests submitted by government agencies for the establishment of restricted areas for flights of unmanned aircraft and inclusion in the register of permanent restricted areas of UAVs. This register is published on the Internet resource of the air navigation service provider, which is a state enterprise subordinate to the authorized body in the field of civil aviation (hereinafter referred to as the ANO supplier), and the Internet resource of the authorized organization in the field of civil aviation.

      2.2. The Commission consists of representatives of the following state bodies and subordinate organizations:

      CC ATC of the authorized body in the field of state aviation;

      authorized body in the field of civil aviation;

      authorized organization in the field of civil aviation;

      The National Security Committee of the Republic of Kazakhstan;

      The State Security Services of the Republic of Kazakhstan;

      Ministry of Internal Affairs of the Republic of Kazakhstan;

      an air navigation service provider that is a state-owned enterprise subordinate to an authorized body in the field of civil aviation.

      2.3. The activities of the Commission are carried out on the basis of the regulations on the Commission approved by the authorized body in the field of state aviation and agreed with the state bodies and subordinate organizations specified in paragraph 2.2 of this annex.

      2.4. The Commission considers the following cases of establishment of UAV flight restriction zones:

      1) permanent UAV flight restriction zones established over objects subject to state protection specified in the Rules for determining objects subject to state protection approved by the resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated October 7, 2011 No. 1151;

      2) permanent zones of restriction of UAV flights over facilities of the Ministry of Defense of the Republic of Kazakhstan, the National Security Committee of the Republic of Kazakhstan, the State Security Service of the Republic of Kazakhstan and the penal enforcement system of the Ministry of Internal Affairs of the Republic of Kazakhstan;

      3) permanent UAV flight restriction zones in the vicinity of controlled airfields of state or civil aviation, as well as joint-base airfields.

      2.5. A request for the establishment of a permanent UAV flight restriction zone established over an object subject to state protection specified in the Rules for determining objects subject to state protection approved by the resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated October 7, 2011 No. 1151, shall be submitted by the state body responsible for the protection of the object in the form specified in paragraph 3 of this annex.

      2.6. A request for the establishment of a permanent UAV flight restriction zone over facilities of the Ministry of Defense of the Republic of Kazakhstan, the National Security Committee of the Republic of Kazakhstan, the State Security Service of the Republic of Kazakhstan and the penal enforcement system of the Ministry of Internal Affairs of the Republic of Kazakhstan is submitted by the relevant state body in the form specified in paragraph 3 of this annex.

      2.7. A request for the establishment of a permanent flight restriction zone for UAVs in the vicinity of a controlled airfield of state or civil aviation, as well as a co-based airfield, is submitted by the ATS /ATC authority at this aerodrome, after agreement with the aerodrome operator in accordance with the form specified in paragraph 4 of this annex.

      2.8. In order to ensure a comprehensive and coordinated approach, requests for the establishment of permanent UAV flight restriction zones are submitted before May 31 of the reporting year.

      2.9. The request is considered by the Commission within 30 working days (from June 1 of the reporting year). Based on the results of the review by the Commission, additional and clarifying information may be requested.

      2.10. If the requested information is not provided, the Commission has the right to reasonably refuse to establish a flight restriction zone for UAVs.

      2.11. If the objects over which the UAV flight restriction zones are established are located in close proximity to each other, then in this case one UAV flight restriction zone may be established covering the corresponding objects.

      2.12. The UAV flight restriction zone can be set in the form of a circle with a certain radius from the center of the object or a polygon with known angular coordinates.

      2.13. When establishing the boundaries of the UAV flight restriction zone, the airspace above the protected area of the facility and the buffer zone are taken into account. Within the framework of these Rules, a protected area is understood to be the site of an object on which buildings, premises with systems, equipment, devices and materials are located, which individually or collectively may be the object of unauthorized action, surrounded by physical barriers that are constantly guarded and monitored, access to which is limited and controlled. The buffer zone is an area of airspace located outside the protected area at a distance of no more than 300 meters from the outer boundaries of the protected area. In some cases, the buffer zone may not be installed.

      2.14. After consideration, the Commission approves the register of permanent flight restriction zones for unmanned aircraft in the format provided in paragraph 5 of this annex and sends it to the CC ATC for the establishment of these zones, as well as to the address of the ANO supplier and the authorized organization in the field of civil aviation for further publication on the Internet resources of these organizations.

      3. Request form for the establishment of a permanent UAV flight restriction zone established over an object subject to state protection specified in the Rules for determining objects subject to state protection approved by the resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated October 7, 2011 No. 1151, or over objects of the Ministry of Defense of the Republic of Kazakhstan, the National Security Committee of the Republic of Kazakhstan, the State Security Service of the Republic of Kazakhstan and the penal enforcement system of the Ministry of Internal Affairs of the Republic of Kazakhstan:

1.

The initiator of the request

Specify the state body responsible for the protection of the object subject to state protection and in whose interests the UAV flight restriction zone is established;
specify the structural unit of the Ministry of Internal Affairs of the Republic of Kazakhstan, which is responsible for the protected facility of the penal enforcement system and in whose interests the UAV flight restriction zone is established;
specify the structural unit of the Ministry of Defense of the Republic of Kazakhstan, the National Security Committee of the Republic of Kazakhstan, the State Security Service of the Republic of Kazakhstan, in whose interests the UAV flight restriction zone is established.

2.

Name of the object

Specify the name of the object.

3.

Geographical coordinates of the object

Specify geographical coordinates in degrees, minutes and seconds according to the World Geodetic coordinate system 1984 (WGS-84)

4.

Geographical coordinates of the protected area

Geographical coordinates in degrees, minutes and seconds according to the World Geodetic coordinate system 1984 (WGS-84) for the center of the object when setting the restriction zone in the form of a circle;
geographical coordinates in degrees, minutes and seconds according to the World Geodetic coordinate system 1984 (WGS-84) of the angles of the polygon when setting the restriction zone in the shape of a polygon.

5.

Buffer zone

yes/no
If "yes", then the size of the buffer zone is indicated in meters, but not more than 300 meters.

6.

Vertical boundaries of the zone

Specify the planned vertical boundaries.
When planning to establish vertical boundaries above 200 meters from the earth's surface, provide a justification.

7.

Contact information

Specify the contact details of the state body in whose interests the UAV flight restriction zone was established (phone number and e-mail address). It is used to apply to legal entities and individuals operating unmanned aircraft systems and obtain permission, if necessary, to use the flight restriction zone of unmanned aircraft.

8.

Full name,

Full name of the head of the structural unit of the state body

9.

position


10.

Signature


      4. A request form for the establishment of a permanent UAV flight restriction zone in the vicinity of a controlled state or civil aviation airfield, as well as a co-based airfield:

1.

The initiator of the request

Specify the air traffic service authority for a civil aviation airfield or a co-located airfield belonging to civil aviation, which is the applicant and provides air traffic control services.
Specify the air traffic control authority (v/h) for the aerodrome of state aviation or a joint-based aerodrome belonging to state aviation, which is the applicant.

2.

Name of the airfield

Specify the name of the airfield.

3.

Geographical coordinates of the object

Specify the geographical coordinates of the KTA in degrees, minutes and seconds according to the World Geodetic coordinate system 1984 (WGS-84)

4.

Geographical coordinates of the zone boundaries*

Geographical coordinates in degrees, minutes and seconds according to the World Geodetic coordinate system 1984 (WGS-84) of the corners of the polygon.

5.

Vertical boundaries of the zone*

Specify the planned vertical boundaries.

6.

Contact information

Specify the contact details of the ATS/ATC authority in whose interests the UAV flight restriction zone was established (phone number and e-mail address). It is used to apply to legal entities and individuals operating unmanned aircraft systems and obtain permission, if necessary, to use the flight restriction zone of unmanned aircraft.

8.

Full name, position

Full name of the head of the organization or the commander of the military unit that submitted the request.

9.

Signature


10.

Full name, position

Full name of the head of the aerodrome operator organization

11.

Signature


12.

Date


      *Note: When establishing UAV flight restriction zones in the vicinity of controlled airfields, 8 km of the final approach area for all operating runways from the ground surface to the glide path entrance height, as well as airspace with a radius of 4 km from the KTA from the ground surface to the glide path entrance height, are subject to protection from UAV penetration. The width of the UAV flight restriction zone is set at 2 km in both directions along the continuation of the runway centerline.

      5. The form of the register of permanent flight restriction zones for unmanned aircraft:


 

Designation of the UAV flight restriction zone

Horizontal borders

Vertical borders

The body in whose interests the UAV flight restriction zone has been established

Contact information

1.






      6. Establishment of UAV flight restriction zones limited by a time period

      The flight restriction zones of aircraft with a limited time period are established by the ATC Control Center on the basis of a request from government agencies.

      UAV flight restriction zones with a limited time period may be established for no more than 2 (two) hours with the possibility of a one-time extension for a period of no more than 4 (four) hours.

1.

Name of the State body

Specify the state body that is the applicant

2.

Name of the object

Specify the name of the object

3.

Geographical coordinates of the object

Geographical coordinates in degrees, minutes and seconds according to the World Geodetic coordinate system 1984 (WGS-84)

4.

Geographical coordinates of the planned UAV flight restriction zone

Geographical coordinates in degrees, minutes and seconds according to the World Geodetic coordinate system 1984 (WGS-84) for the center of the object when setting the restriction zone in the shape of a circle;
geographical coordinates in degrees, minutes and seconds according to the World Geodetic coordinate system 1984 (WGS-84) of the angles of the polygon when setting the restriction zone in the shape of a polygon.

5.

Vertical boundaries of the zone

Specify the planned vertical boundaries.

6.

Time of action

Specify the time of action according to Astana time

7.

Full or partial restriction of aircraft flights

Specify the criteria for restricting UAV flights

8.

Justification

To provide a detailed justification for the need to establish a UAV flight restriction zone.

9.

Contact information

Specify the contact details of the state body in whose interests the UAV flight restriction zone was established (phone number and e-mail address). It is used to apply for legal entities and individuals operating unmanned aircraft systems and obtain permission, if necessary, to use the flight restriction zone of unmanned aircraft.

10.

Full name, position

Full name of the head of the structural unit of the state body

11.

Signature


12.

Date


  Annex 4
to the Rules for the Use
of Airspace of the
Republic of Kazakhstan

The name of the goals and flight letters and their symbols

      Footnote. Annex 4 as amended by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 1429 dated December 30, 2013 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the first official publication).

humanitarian relief flights

HUM

flights to provide medical assistance to the population at the request of health authorities

HOSP

flights for emergency evacuation of people whose life is threatened for medical reasons

MEDEVAC

search and rescue flights

SAR

flights with the status of “head of state”

HEAD

specially declared by state authorities flights without the status of “head of state”

STATE

secret security flights transmitted in flight plans for ATM (ATS) bodies

PROTECTED

aircraft in dedicated airspace

ALTRV

flight of an exempted atfm aircraft

ATFMX

fire fighting operations

FFR

flying around radio engineering and lighting equipment

FLTCK

flight of an aircraft carrying dangerous goods

HAZMAT

flight in the area of responsibility of the military ATS

MARSA

flight in airspace rvsm aircraft not equipped for flying with rvsm

NONRVSM

test flight

01

flying around aircraft

02

aerial work

03

training flight

04

letter "A"

A

letter "OK"

OK

letter "PC"

PC

      Note. Symbols 01, 02, 03, 04, A , OK, PC shall be used only for flights within the Republic of Kazakhstan.

  Annex 5
to the Rules for the Use
of Airspace of the
Republic of Kazakhstan

Navigation specifications and their symbols in terms of flight

      Footnote. The Rules are supplemented by Annex 5 in accordance with Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 1429 dated December 30, 2013 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the first official publication).

Name of specification

Flight Plan Symbol

RNAV Specifications

RNAV 10 (RNP 10)

A1

RNAV 5, all permitted sensors 

B1

RNAV 5, GNSS

B2

RNAV 5, DME / DME

B3

RNAV 5, VOR / DME

B4

RNAV 5, INS or IRS

B5

RNAV 5, LORAN C

B6

RNAV 2, all permitted sensors

C1

RNAV 2, GNSS

C2

RNAV 2, DME / DME

C3

RNAV 2, DME / DME / IRU

C4

RNAV 1, all permitted sensors

D1

RNAV 1, GNSS

D2

RNAV 1, DME / DME

D3

RNAV 1, DME / DME / IRU

D4

RNP Specifications

RNP 4

L1

Basic RNP 1, all enabled sensors

O1

Basic RNP 1, GNSS

O2

Basic RNP 1, DME / DME

O3

Basic RNP 1, DME / DME / IRU

O4

RNP APCH

S1

RNP APCH C BARO-VNAV

S2

RNP AR APCH c RF

T1

RNP AR APCH without RF

T2

  Annex 6
to the Rules for the Use
of Airspace of the
Republic of Kazakhstan

Sample Flight Plan Form (FPL)*

      Footnote. The rules are supplemented by Appendix 6 in accordance with the decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 1429 dated December 30, 2013 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the first official publication); as amended by the resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 13.04.2023 No. 294 (effective ten calendar days after the date of its first official publication).

     


      * Note:

      1. Filling out the flight plan form

      A sample flight plan form is provided in Annex 6 and consists of specially designated numbered fields.

      General requirements for completing the flight form:

      1) strictly adhere to the prescribed formats and method of data notation;

      2) enter data into the first designated space. If there is additional space, leave the blank spaces of the form clean;

      3) indicate the time in four digits in UTC (Coordinated Universal Time);

      4) enter the estimated elapsed time in the form of four digits (hours and minutes);

      5) the address part of fields 1-2 is filled in by ATS services.

      When taking off and landing from landing sites located in the immediate vicinity of the airfield, the flight plan indicates the symbol of such an airfield.

      2. Entering ATS data

      Fill in fields 7-19 in accordance with the requirements below:

      Field 7. Aircraft identification code (maximum 7 characters)

      Enter one of the following aircraft identification codes, consisting of no more than 7 alphanumeric characters and not containing hyphens or symbols:

      1) the ICAO code of aircraft operators, followed by an identification code (when using this combination as a radiotelephone call sign for communication with the ATS authority);


      2) the national sign and registration number of the aircraft (when using the specified combination as a radiotelephone call sign for communication with the ATS authority or if the aircraft is not equipped with radio communication devices).

      Field 8. Rules and type of flight (1 or 2 characters)

      Flight rules

      Enter one of the following letters to indicate the category of applicable flight rules:

      I – if it is planned that the entire flight will be performed according to the IFR;

      V – if it is planned that the entire flight will be performed by PVP;

      Y – if the flight is initially performed according to the IFR, and then the flight rules are changed one or more times;

      Z – if the flight is initially performed using PVP, and then the flight rules will be changed one or more times.

      In field 15, specify the point or points where it is planned to change the flight rules.

      Type of flight

      Enter one of the following letters to indicate the type of flight:

      S – for regular air service;

      N – for irregular air transportation;

      G – for general aviation;

      M – for military aircraft flights;

      X – for any other categories not listed above.

      In field 18, after the STS index, indicate the flight status that requires special attention from the ATS authority, and the reason after the RMK index.

      Field 9. Number and type of aircraft, and category of track turbulence

      Quantity of aircraft (1 or 2 characters)

      Enter the number of aircraft, if there is more than one.

      Aircraft type (2-4 characters)

      Enter the appropriate symbol specified in ICAO Doc 8643 "Aircraft type symbols", or, if such a symbol is not defined, or when flying in formation of more than one type of aircraft, insert ZZZZ and in field 18 specify (quantity and) type(s) of aircraft after the group of characters TYP.

      Track turbulence category (1 character)

      Enter one of the following letters after a long slash to indicate the turbulence category of the aircraft track:

      J – superheavy, to indicate the type of aircraft defined as such in Doc 8643 "Symbols of aircraft types";

      H – heavy, to indicate the type of aircraft with a maximum certified take-off weight of 136,000 kg or more, except for the types of aircraft listed in Doc 8643 in the Superheavy category (J);

      M – medium, to indicate the type of aircraft with a maximum certified take-off weight of less than 136,000 kg, but more than 7,000 kg;

      L – light, to indicate the type of aircraft with a maximum certified take-off weight of 7000 kg or less.

      Field 10. Equipment and capabilities of the aircraft and crew

      The capabilities include the following elements:

      1) availability of appropriate serviceable equipment on board the aircraft;

      2) equipment and capabilities corresponding to the qualifications of the flight crew.

      Radio communications, navigation aids, landing aids and capabilities

      Enter one of the following letters:

      N – in the absence of on-board communications, navigation and landing aids for en-route flight, or if this equipment does not work;

      S – if standard on-board communications, navigation or landing aids are available for en-route flights and they are in good condition. Standard equipment includes a VHF radiotelephone, VOR and ILS and (or) insert one or more of the following letters to indicate available and serviceable communications, navigation, landing aids and capabilities:

      A – GBAS–based landing system;

      B - LPV (APV with SBAS);

      C – LORAN C;

      D – DME;

      E1 – FMC WPR ACARS;

      E2 – D-FIS ACARS;

      E3 – PDC ACARS;

      F – ADF;

      G – GNSS (additionally, in field 18 after the NAV index/ specify the types of external GNSS add-on);

      H – HF radiotelephone;

      I – Inertial navigation;

      J1 – Mode 2 VDL for ATN-based CPDLC (see note 3);

      J2 – HFDL for CPDLC based on FANS 1/A;

      J3 – VDL mode A for CPDLC based on FANS 1/A;

      J4 – VDL Mode 2 for CPDLC based on FANS 1/A;

      J5 – SATCOM (INMARSAT) for CPDLC based on FANS 1A;

      J6 – SATCOM (MTCAT) for CPDLC based on FANS 1/A;

      J7 – SATCOM (Iridium) for CPDLC based on FANS 1A;

      K – MLS;

      L – ILS;

      M1 – SATCOM Radiotelephone (RTF) for ATC (INMARSAT);

      M2 – Radiotelephone communication (RTF) for ATC (MTSAT);

      M3 – Radiotelephone communication (RTF) for ATC (Iridium);

      O – VOR;

      P1-P9 – reserved for RSR;

      R – approved for PBN (additionally, in field 18 after the PBN/ group of signs, the symbols of the navigation specifications are indicated in accordance with Annex 5 to these Rules);

      T – TACAN;

      U – UHF radiotelephone;

      V – VHF radiotelephone;

      W – approved for RVSM.

      X – approved for MNPS;

      Y – VHF radiotelephone with 8.33 kHz channel spacing;

      Z – other on-board equipment or other capabilities (additionally, in field 18, specify the other on-board equipment used after the corresponding group of signs COM/, NAV/ and/or DAT).

      Information on navigation characteristics is provided to the ATS authority for the purpose of issuing a permit and setting a route.

      Surveillance equipment and its capabilities

      Insert the letter N in the absence or malfunction of on-board surveillance equipment for this flight route, or insert one or more of the following identifiers, consisting of no more than 20 characters, to indicate serviceable on-board equipment and/or surveillance capabilities.

      WORL of modes A and C:

      A – Transponder – mode A (4 digits – 4096 codes);

      C – Transponder – mode A (4 digits – 4096 codes) and mode C;

      WORL of S mode:

      E-transponder – mode S with the ability to transmit the aircraft identification index, barometric altitude data and an extended self-generated signal (ADS-B);

      H – transponder – mode S with the ability to transmit the aircraft identification index, barometric altitude data and the possibility of advanced surveillance;

      I – transponder – mode S with the ability to transmit the aircraft identification index, but without transmitting barometric altitude data;

      L – transponder – mode S with the ability to transmit the aircraft identification index, barometric altitude data, extended self-generated signal (ADS-B) and the possibility of advanced surveillance;

      P – transponder – mode S with the ability to transmit barometric altitude data, but without transmitting the aircraft identification index;

      S – transponder – mode S with the ability to transmit the aircraft identification index and barometric altitude data;

      X – transponder – mode S, without the possibility of transmitting the aircraft identification index and barometric altitude data.

      Broadcast Automatic Dependent Surveillance (ADS-B):

      B1 – ADS-B with ADS-B "out" capability at a dedicated frequency of 1090 MHz;

      B2 – ADS-B with ADS-B "out" and "in" capabilities at a dedicated frequency of 1090 MHz;

      U1 – ADS-B "out" capabilities when using UAT;

      U2 – ADS-B "out" and "in" capabilities when using UAT;

      V1 – ADS-B "out" capabilities when using VDL mode 4;

      V2 – ADS-B "out" and "in" capabilities when using VDL mode 4.

      Contract Automatic Dependent Surveillance (ADS-C):

      D1 – ADS-C with FANS 1/A capabilities;

      G1 – ADS-C with ATN capabilities.

      Alphanumeric characters not specified above are reserved.

      Additional monitoring applications should be indicated in field 18 after the SUR/ sign group.

      Field 13. Airfield and departure time (8 characters)

      Enter the four-letter ICAO index for the location of the departure airfield specified in the document "Location indicators (indexes)" (Doc 7910).

      If the location index is not assigned, enter ZZZZ and in field 18 indicate the name of the airfield or location after the previous group of signs DEP/, or the first point on the route, or a marker beacon after the previous group of signs DEP, if the aircraft did not take off from the airfield.

      Upon receipt of the flight plan from the aircraft during the flight, enter AFIL and in field 18 indicate the four-letter ICAO index for the location of the ATS authority from which data on the additional flight plan can be obtained, after the previous group of signs DEP/.

      Enter the estimated pad removal time (EOBT) in the flight plan submitted before departure or in the flight plan received from the aircraft during the flight, the actual or estimated time of flight over the first point on the route to which this flight plan relates.

      Field 15. Route

      Insert:

      1) Cruising speed (maximum 5 characters)

      Specify the true airspeed for the first or the entire cruising section of the flight, expressed at the operator's choice:

      in kilometers per hour – the letter K followed by four digits;

      in knots – the letter N followed by four digits;

      through the true Mach number, with an accuracy of hundredths – the letter M followed by three digits.

      2) Cruising level (maximum 5 characters)

      Specify the planned cruising level for the first or the entire section of the planned route as follows:

      flight level, expressed as the letter F, followed by three digits;

      flight level in tens of meters, expressed with the letter S followed by four digits;

      the absolute height in hundreds of feet, expressed using the letter A followed by three digits;

      the absolute height in tens of meters, expressed using the letter M followed by four digits;

      for uncontrolled VFR flights, the letters VFR.

      3) Route (including changes in speed, flight level and/or flight rules)

      Flights on established ATS routes

      If the departure aerodrome is located on or connected to the ATS route, enter the index of the first ATS route or, if the departure aerodrome is not located on or connected to the ATS route, enter the letters DCT followed by an indication of the junction point of the first ATS route, followed by the ATS route index. Then specify each point at which it is planned to start changing the speed and/or flight level, or it is planned to change the ATS route, and/or change the flight rules.

      If you plan to switch from the lower to the upper ATS route and the routes are located in the same direction, you do not need to enter data about the transition point.

      Specify the index of the next point on the ATS route (if a flight is planned in the area of the airfield (ATS route point) – re-specify the name of the airfield (ATS route point), or the letters DCT, if the flight to the next point will take place outside the established route, except when both points are defined by geographical coordinates.

      Insert the letters DCT between subsequent points, if both points are not defined by geographical coordinates or bearing and distance.

      Flights below the lower level and when performing aviation work

      The following coded indexes are used in field 15:

      When planning flights below the lower level or for aviation work, the FPL fields are filled in in accordance with the requirements of Annex 2 of ICAO DOS 4444 in Russian using the Cyrillic alphabet.

      When filling in the "Cruising level" section of field 15 of the FPL form, when the flight is supposed to be performed in a controlled airspace at true altitude, the flight altitude is expressed by the letter "I" followed by three digits corresponding to the true altitude, in an uncontrolled airspace indicate "VFR".

      When filling in the "Route" section of field 15 of the FPL form, it is necessary to specify the geographical name (name) of the route point corresponding to the names used on the maps of visual flights M 1:500 000, followed by its geographical coordinates with an accuracy of minutes.

      If the route point does not have a geographical name, its geographical coordinates are indicated with an accuracy of ten seconds.

      When filling in field 18, to indicate EET when it is planned to perform a flight for aviation work and it is not possible to calculate ETO at the planning stage, instead of the increasing time, a special designation "0000" (four zeros) is used. If the flight passes through several FIRs, the entry point to the adjacent FIR is indicated by the geographical coordinates of the point at which the flight route crosses the border between FIRs.

      For flight routes with duration of more than one hour, indicate points (points) along the route that are remote from each other, as a rule, for no more than 30 minutes of flight time.

      When landing at intermediate airfields (sites), when the arrival time is not defined and is indicated as "0", in the "route" section of field 15, after the slash vertical line, indicate the approximate parking time.

      ATS route (2-7 characters)

      The coded index assigned to the route or section of the route (if necessary, when flying in the area of the airfield - the coded index assigned to the standard departure or arrival route).

      The main point (2-11 characters)

      An encoded index (2-5 characters) assigned to a point or, if no encoded index is assigned, one of the following paths is used:

      1) degrees only (7 characters):

      2 digits indicating latitude in degrees followed by the letter N (north) or S (south), followed by three digits indicating longitude in degrees, followed by the letter E (east) or W (west).

      2) degrees and minutes (11 characters):

      4 digits indicating latitude in degrees, as well as tens and units of minutes, followed by the letter N (indicating northern latitude) or S (southern latitude), followed by 5 digits indicating longitude in degrees, as well as tens and units of minutes, followed by the letter E (east longitude) or W (west longitude).

      3) Bearing and distance from the main point:

      The designation of the main point, followed by the bearing from this point in the form of three digits indicating degrees relative to the magnetic meridian, followed by the distance from the point in the form of three digits indicating nautical miles.

      Change of speed and level (maximum 21 characters)

      After specifying the point at which it is planned to start changing the speed (5% of the true airspeed or 0.01 Mach number or more) or changing the level, specify the incline, cruising speed and cruising level.

      Flight rules change (maximum 3 characters)

      After specifying the point where the flight rules are planned to be changed, specify one of the following designations:

      VFR – for switching from IFR to VFR;

      IFR – for the transition from VFR to IFR.

      Climb in cruising mode (maximum 28 characters)

      Specify the letter followed by a dividing slash; the point at which it is planned to begin climbing in cruising mode, followed by a dividing slash; the speed that must be maintained during climbing in cruising mode, followed by two levels defining the atmospheric layer occupied during climbing in cruising mode, or the level, above which it is planned to continue climbing in cruising mode, accompanied by the letters PLUS, without an interval between them.

      Field 16. Destination airfield and total estimated elapsed time, alternate destination airfield(s).

      The destination airfield and the total estimated elapsed time (8 characters).

      Enter the four-letter ICAO index for the location of the destination airfield specified in the document "Location indicators (indexes)" of the ICAO document (Doc 7910) or, if the location index is not assigned, insert ZZZZ and indicate in field 18 the name or location of the airfield with the preceding group of signs DEST/; without an interval, specify the total estimated elapsed time.

      With respect to the flight plan received from the aircraft in flight, the total estimated elapsed time is the estimated time from the first point of the route to which this flight plan relates to the final destination specified in the flight plan.

      Alternate airfield(s) of the destination

      Enter the four-letter ICAO index(s) of the location of no more than two alternate airfields of the destination indicated in the document "Location indicators (indexes)" of ICAO document (Doc 7910), separating them with an interval, or if the location index was not prescribed to the alternate airfield(s) of the destination insert the designation ZZZZ and indicate in field 18 the name and location of the alternate airfield(s) of the destination with the preceding group of ALTN/ signs.

      Field 18. Other information

      Insert:

      0 (zero) in the absence of other information;

      other necessary information in the following sequence (in the form of an appropriate index) (if applicable):

      STS/ – objectives and symbols (letters) of flights requiring special treatment by ATS authorities, which are specified in Annex 4 to these Rules.

      Other information requiring special treatment by ATS authorities is indicated after the STS/ index.

      PBN/ – indicates RNAV and/or RNP capabilities. Includes all the descriptors listed below related to this flight (no more than 8 elements or a total of no more than 16 characters) specified in Annex 5 to these Rules.

      NAV/ – basic information about navigation equipment, except as specified in PBN/, concerning the GNSS add-on.

      COM/ – specify the types of communication applications or capabilities not specified in field 10.

      DAT/ – specify the types of data applications or capabilities not specified in field 10.

      SUR/ – specify the types of surveillance applications or capabilities not specified in field 10.

      DEP/ – the name and location of the departure airfield, if ZZZZ is entered in field 13, or the ATS authority from which data on the additional flight plan can be obtained, if AFIL is entered in field 13. For airfields not specified in aeronautical information documents, indicate their location with 4 digits indicating latitude in degrees and tens and units of minutes followed by the letter N (north) or S (south), followed by five digits indicating longitude in degrees and tens and units of minutes, followed by the letter E (east) or W (west).

      DEST/ – name and location of the destination airfield, if ZZZZ is inserted in field 16. For airfields not listed in the relevant aeronautical information collection, specify their location.

      DOF/ – date of departure of the aircraft in a six-digit format (YYMMDD, where YY is the year, MM is the month and DD is the day).

      REG/ – national and registration mark of the aircraft, if they differ from the aircraft identification index in field 7.

      EET/ – the main points or indices of the FIR boundaries and the increasing estimated elapsed time from the moment of takeoff to such points or FIR boundaries.

      SEL/ is the SELCAL code for aircraft with the appropriate equipment.

      TYP/ – type(s) of aircraft, in front of which, if necessary, the quantity of aircraft is indicated without an interval, and with an interval – if ZZZZ is entered in field 9.

      CODE/ – the address of the aircraft (expressed in the form of an alphanumeric code of 6 hexadecimal numbers).

      DLE/ - delay or waiting on the route; specify the main point(s) on the route where the delay is expected, followed by the duration of the delay in hours and minutes, using a four–digit time format (hhmm).

      OPR/ – the ICAO index or the name of the operator, if they differ from the aircraft identification index in field 7.

      ORGN/ – the eight-letter AFTN address of the originator or other relevant contact information, if it is not possible to immediately identify the originator of the flight plan.

      PER/ – flight technical data of the aircraft, indicated by one letter, defined in volume I "Rules of flight operations" of the document "Rules of Air Navigation Services. Aircraft operations" (PANSOPS, Doc 8168), if prescribed by the relevant ATS authority.

      ALTN/ is the name of the alternate airfield(s) of the destination, if ZZZZ is inserted in field 16. For airfields not listed in the relevant aeronautical information collection, specify the location.

      RALT/ is a four–letter index(s) of the alternate aerodrome(s) on the route indicated in the document "Location indicators (indexes)" (Doc 7910), or the name(s) of the alternate aerodrome(s) on the route, if the index is not assigned. For airfields not listed in the relevant aeronautical information collection, specify their location.

      TALT/ is the four–letter index(s) of the alternate airfield at takeoff, defined in the document "Location indicators (indexes)" (Doc 7910), or the name of the alternate airfield at takeoff, if the index is not assigned. For airfields not listed in the relevant aeronautical information collection.

      RIF/ – information about the route leading to the revised (modified) destination airfield, followed by the four-letter aerodrome location index adopted by ICAO. To use the revised route, it is necessary to obtain a new flight control permit.

      RMK/ – any other comments in plain text that are necessary for the purposes of ATS.

      The use of other indexes in field 18 is not allowed.

      Field 19. Additional information

      Fuel supply

      After E/ – enter a group of four digits indicating the fuel reserve for flight time in hours and minutes.

      Number of persons on board

      After P/ – indicate the total number of persons (passengers and crew) on board. Insert the letters TBN (subject to notification) if the total number of persons is unknown by the time the flight plan is submitted.

      Emergency rescue equipment

      R/ – (radio equipment). Delete the letter U if there is no VHF connection at 243.0 MHz. Delete the letter V if there is no VHF connection at 121.5 MHz. Delete the letter E if the on-board emergency beacon (ELT) is missing.

      S/ – (rescue equipment). Delete all indexes if there is no rescue equipment on board. Delete the letter P if there is no polar rescue equipment on board. Delete the letter D if there is no desert rescue equipment on board. Delete the letter M if there is no marine rescue equipment on board. Delete the letter J if there is no rescue equipment intended for the jungle on board.

      J/ – (life jackets). Delete all indexes if there are no life jackets on board. Delete the letter L if the life jackets are not equipped with a light source. Delete the letter F if the life jackets do not have a fluorescent coating. Delete the letter U or the letter V, as in the R/above field to indicate the radio equipment of life jackets, if they are equipped with radio equipment.

      D/ – (boats) (number). Delete the indexes D and C if there are no rescue boats on board or indicate the number of rescue boats on board;

      (capacity) – indicate the total capacity (number of seats) of all lifeboats on board;

      (close) – delete the C index if the boats are open;

      (color) – indicate the color of the boats, if they are on board.

      A/ (color and signs of the aircraft) – indicate the color of the aircraft and its main signs.

      N/ (notes) – delete the index N if there are no notes or indicate other rescue equipment available on board and make other notes concerning rescue equipment.

      C/ (pilot) – indicate the name of the aircraft commander.

      3. Information about the person submitting the flight plan

      Specify the government agency, individual or legal entity that submitted the flight plan.

      4. Acceptance of the flight plan

      In the absence of a message about the non-approval of the flight plan (FPL) within 30 minutes after the transmission of the flight plan message (FPL) means the acceptance of the CC ATP flight plan (CC ATC).

      5. Transmission of a message regarding the submitted flight plan (FPL)

      To correct obvious errors regarding the format and (or) omissions.

      The following items are passed, unless otherwise provided:

      1) the items indicated in the shaded lines preceding field 3;

      2) items starting with the << sign




      (FPL field 3: all characters and data specified in the unshaded graphs before the sign )<<



      at the end of field 18.

      The items filled in in field 19 are sent only at the request of the ATS authority.

      3) The end of the message signal - the letter N is repeated four times.

  Annex 7 to the Rules
for the use of the airspace
of the Republic of Kazakhstan

Sample form of a recurring flight plan (RPL) *

      Footnote. The Rules are supplemented by Appendix 7 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 30.12.2013 № 1429 (effective after ten calendar days after the first official publication); as amended by the resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 13.04.2023 № 294 (effective ten calendar days after the date of its first official publication).

LIST OF RECURRING FLIGHT PLANS

A. the user

B. Addressee(s)

C. Departure airfield(s)

H

I

J

K

L

M

N

O

+

Valid from

Valid until

Days of flights

Identification index of aircraft (i. 7)

Type of aircraft и the turbulence category of the track
(i. 9)

Airfield and departure time (i. 13)

Route (i. 15)
Cruising

-

YYMMDD

YYMMDD

1

2

3

4

5

6

7

speed

level

route

















      Continuation of the table

LIST OF RECURRING FLIGHT PLANS

D
Date

E
Serial number N

F
Page

G. Adidtional data (i. 19) В:

P

Q

Destination airfield and total estimated elapsed time
(i. 16)

Notes




      * Notes:

      1. Filling out the Recurring Flight Plan (RPL) form

      List only the flight plans that will be performed according to the IFR. (Flight Rules I in the form of FPL). It is assumed that all aircraft operate regular flights (flight type S in FPL format), otherwise make an appropriate explanation in column Q (notes). It is assumed that all aircraft flying in accordance with the RPL are equipped with transponders using 4096 codes in modes A and C. Otherwise, make an appropriate explanation in column Q (notes).

      List flight plans in alphabetical order according to the location indexes of departure airfields.

      List the flight plans for each departure airfield in chronological order according to the estimated time of pad removal.

      In all cases, specify the time expressed in four digits UTC (coordinated Universal Time). In all cases, indicate the estimated elapsed time in four digits (hours and minutes).

      Enter data on a separate line for each flight section with one or more stops.

      To designate pages by specifying the page number and the total number of pages submitted.

      Use additional lines (besides the first one) for any RPL in cases where the spaces allocated on the same line in columns O and Q are insufficient.

      2. Flight cancellation

      Put a minus sign in column H before the cancelled flight data contained in all other columns.

      Make a subsequent entry marked with a plus sign in column H and the date of the last flight in column J, leaving unchanged the data on the canceled flight in all other columns.

      3. Changing flight data

      To make a cancellation in accordance with the procedure specified in paragraph 1.2.

      Make a third entry containing the data of the new flight plan(s) with the data changed as necessary in the appropriate columns, including new data related to the validity period of the plan(s) in columns I and J.

      4. Entering RPL data

      Fill in columns A–Q in accordance with the following requirements:

      Column A (the user) – specify the name of the user;

      Column B (addressee(s)) – indicate the name(s) of the institution(s) designated by the state for the application of the recurring flight plans in relation to FIRs related to this flight route;

      Column C (departure airfield(s)) – insert the index(s) of the location of the departure airfield(s);

      Column D (date) – indicate on each page of the submitted list by means of a group of 6 digits the date (year, month, day) of the list submission;

      Column E (serial number) – indicate the serial number of the submitted list (2 digits), including the last two digits of the year, a dash and the serial number of the list submission for the specified year (starting each new year with the number 1);

      Column F (page) – specify the page number and the total number of pages submitted;

      Column G (additional data B) – indicate the name and relevant contact information of the authority that has the information provided in accordance with field 19 of the flight plan (FPL);

      Column H (entry type) – insert a minus sign (-) for each flight plan to be removed from the list. Insert a plus sign (+) for each initial list and, in subsequent submissions, for each flight plan not listed in the previous submission.

      Note. For any flight plan that remains unchanged since the previous submission, no information is required in this column;

      Column I (valid from) – specify the date (year, month, day) on which the start of this flight is scheduled;

      Column J (valid until) – specify the date (year, month, day) on which the completion of the flight listed is scheduled, or UFN (until further notice), if the validity period is unknown;

      Column K. (flight days) – insert the number corresponding to the day of the week in the appropriate sub–column:

      Monday - 1;

      Tuesday – 2;

      Wednesday – 3;

      Thursday – 4;

      Friday – 5;

      Saturday – 6;

      Sunday – 7.

      Insert 0 for each day in the appropriate column when no flight is planned.

      Column L (aircraft identification code (paragraph 7 of the ICAO flight plan)) – Insert the identification code of the aircraft used for this flight;

      Column M (aircraft type and turbulence category (paragraph 9 of the ICAO flight plan)) – insert the appropriate ICAO symbol specified in ICAO document Doc 8643 "Aircraft Type Symbols".

      Insert the appropriate indexes H, M or L:

      J – superheavy, to indicate the type of aircraft defined as such in Doc 8643 "Symbols of aircraft types";

      H – heavy, to indicate the type of aircraft with a maximum certified take-off weight of 136,000 kg or more, except for the types of aircraft listed in Doc 8643 in the Superheavy category (J);

      M – medium, for indicating the type of aircraft with a maximum certified takeoff weight of less than 136,000 kg, but more than 7,000 kg;

      L – light, to specify the type of aircraft with a maximum certified take-off weight of 7000 kg or less.

      Column N (airfield and departure time (field 13 of the ICAO flight plan)) – insert the location index of the departure airfield. Insert the pad removal time, i.e. the estimated time when the aircraft will start moving associated with departure.

      Column O (route (field 15 of the ICAO flight plan)):

      1) Cruising speed – indicate the true airspeed for the first or entire cruising section of the flight.

      2) Cruising level – specify the planned cruising level for the first or the entire section of the flight along the route.

      3) Route – insert data about the entire route.

      Column P (destination airfield and total estimated elapsed time (field 16 of the flight plan)) – insert the location index of the destination airfield. Specify the total estimated elapsed time.

      Column Q (notes) – enter data that require special attention from the ATS authorities (field 18 of the flight plan).

  Annex 7-1 to the Rules
for the use of the airspace
of the Republic of Kazakhstan

Application form for the use of airspace for flights using unmanned aircraft systems

      Footnote. The Rules are supplemented by Annex 7-1 in accordance with the resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 13.04.2023 No. 294 (effective ten calendar days after the date of its first official publication).

Information

Designations

Descriptive part

1.

Type of message

UASRQT – (6 character space)
An application for the use of airspace by unmanned aircraft systems.

6 characters

2.

Registration or registration number of an unmanned aircraft (side number) /serial number

Example: Q2M0044

7 characters - Latin letters
The registration or registration number obtained during registration or registration with an authorized organization in the field of civil aviation / authorized body in the field of state aviation is entered.
For the UAVs of experimental aviation, the last 7 (seven) digits of the serial number are indicated.

3.

Type of aviation and purpose of flight

1) С, М, Е
2) AW, PR, DM, TR, GR, SP, TS, HZ

1 character
Type of aviation: C – for UAS operators (users) of civil aviation;
M – for operators (users) of state aviation;
E – for operators (users) of experimental aviation.
2 characters
The purpose of the flight:
For civil aviation, one of the following flight purposes can be used:
AW – aviation work;
PR – for personal purposes;
DM – demonstration flight;
TR – training flight;
GR – group flight;
One of the following flight purposes can be used for state aviation:
AW – aviation work;
SP – special flight;
DM – demonstration flight;
TR – training flight;
GR – group flight;
TS – test flight;
HZ – transportation of dangerous goods.
For operators of experimental aircraft, one of the following flight purposes can be used:
TS – test flight.

4.

Type of flight and type of control channel (communication lines of UAV - PDP )

1) V or BV;
2) R or BR;

2 characters
Flight type:
V - when flying aircraft within line of sight (NLOS);
BV – when performing flights beyond the line of sight (BVLOS).
Type of control channel (UAV - PDP communication lines):
R – when performing UAV flights within radio visibility (RLOS);
BR – when performing UAV flights beyond radio visibility (BRLOS).
Note: Flights using unmanned civil and experimental aviation systems beyond the line of sight (BVLOS) and the type of control beyond radio visibility (BRLOS) are prohibited.

5.

The type of construction of the unmanned aircraft system and the number of UAVs

1) A, H, M and X
2) 1….1000

1) 1 character
The following designation is used to indicate the type of construction:
A – airplane;
H – helicopter;
M – multirotor;
X - hybrid.
2) 4 characters
The number of unmanned aircraft (AF) included in one unmanned aviation system (UAS) is indicated, or
- the number of unmanned aviation systems (UAS) with one unmanned aircraft (UAV) of one operator when flying within the framework of one mission.

6.

Maximum take-off mass (MTOM)

0….9999

4 characters
The maximum take-off mass is indicated:
- for all UAVs with an MTOM of less than 0.25 kg, 0 is indicated;
- for all UAVs with an MTOM of 0.25 kg or more up to 1 kg, 1 is indicated;
- for all UAVs with an MTOM of 1 kg or more, up to 9999 kg, a MTOM is indicated, rounded up to an integer.

7.

Coordinates of the departure point

Geographical coordinates

Degrees and minutes (11 characters):
4 digits indicating latitude in degrees, as well as tens and units of minutes, followed by the letter N (indicating north latitude) or S (south latitude), followed by 5 digits indicating longitude in degrees, as well as tens and units of minutes, followed by the letter E (east longitude) or W (west longitude).

8.

Coordinates of the landing site

Geographical coordinates

Degrees and minutes (11 characters):
4 digits indicating latitude in degrees, as well as tens and units of minutes, followed by the letter N (indicating north latitude) or S (south latitude), followed by 5 digits indicating longitude in degrees, as well as tens and units of minutes, followed by the letter E (east longitude) or W (west longitude).

9.

Location of the flight/flights

Geographical coordinates

The number of characters is unlimited.
When performing a flight/flights along the route, the geographical coordinates of the starting point of the route, the turning points of the route and the point of arrival are indicated.
If it is planned to fly on several routes, each route is indicated separately, indicating the route number.
When performing aviation work in an area bounded by coordinates, the geographical coordinates of the area (rectangle coordinates or radius) are indicated.

10.

Maximum altitude and speed during flight

1) True height;
2) km/h

1) 5 characters
The maximum altitude of the planned flight relative to the earth's surface (true altitude) is indicated in tens of meters, expressed by the letter M followed by four digits;
2) 4 characters
The maximum ground speed during the planned flight is indicated in kilometers per hour, expressed by the letter K followed by three digits.

11.

Date / planned start and end time of flights

Calendar date and local time

6 characters/4 characters – 4 characters
The date of the planned flight is indicated in a six–digit format (DDMMYY, where DD is the day, MM is the month, YY is the year), followed by a slash "/" and the local flight start time, expressed in four digits, followed by a dash and the flight end time, expressed in four digits (0100-0500).

12.

Additional information

The text field

the UAS model, the user (full name - if an individual, the name of the operator – if a legal entity), the full name of the external UAS pilot/operator, the number of the permit for aviation operations using UAS or the number of the permit to fly over densely populated areas of cities or towns or the number of the UAS operator certificate of category 1, serial number UAV, the number and type of payload equipment, flight features, contact number

  Annex 7-2
to the Rules for the use
of the airspace of the
Republic of Kazakhstan

Meteorological minima for flights using unmanned aircraft systems, depending on the terrain and type of flight

      Footnote. The Rules are supplemented by Annex 7-2 in accordance with the resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 13.04.2023 No. 294 (effective ten calendar days after the date of its first official publication).

The area

Minimum meteorological conditions of the UAS flight

Height above the highest point of the relief, m (ft)

Visibility, m

Type of flight

VLOS

BVLOS

VLOS

BVLOS

Flat and hilly (water surface)

300 (1000)

300 (1000)

2000

5000

Mountainous (altitude up to 2000 m above sea level)

300 (1000)

400 (1300)

2000

5000

Mountainous (altitude 2000 m or more above sea level)

300 (1000)

700 (2300)

5000

8000

      * If it becomes necessary to perform flights using unmanned aircraft systems without observing the established meteorological minimums, these flights are performed only if short-term restrictions are imposed by air traffic control centers in accordance with paragraph 144 of these Rules.

  Annex 8
to the Rules for the Use
of Airspace of the
Republic of Kazakhstan

Units used for flight support and operations

      Footnote. The Rules are supplemented by Annex 8 in accordance with Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated October 19, 2017 No. 650 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

No. s/o

Value

The basic unit of
measurement

Alternative unit not included in the SI system (designation)

1

2

3

4

Direction / Space / Time

1

Absolute height

meters (m)

foot

2

Square

square meter (m 2 )


3

Great distance

kilometer (km)

m. mile

4

Short distance

meters (m)


5

Excess

meters (m)

foot

6

Duration

hours and minutes (h and min)


7

Relative height

meters (m)

foot

8

Latitude

degree, minute, second (o '' ')


9

Length

meters (m)


10

Longitude

degree, minute, second (o '' ')


11

Flat angle (decimal fractions of a degree are used if necessary)

degree (o)


12

Runway length

meters (m)


13

Runway visibility

meters (m)


14

Tank capacity (aircraft)

liters (l)


15

Time

second, minute, hour, day, week, month, year


16

Visibility

meters (m), kilometers (km)


17

Volume

cubic meter (m 3 )


18

Direction of the wind

expressed in true degrees; for landing and take-off, the wind direction is expressed in magnetic degrees


2. Units expressing masses

1

Cargo capacity

kilogram (kg)


2

Cargo density

kilogram per cubic meter (kg / m 3 )


3

Density (mass density)

kilogram per cubic meter (kg / m 3 )


4

Fuel reserve (gravimetric)

kilogram (kg)


5

Gas density

kilogram per cubic meter (kg / m 3 )


6

Total weight or payload

kilogram (kg)


7

Lifting devices

kilogram (kg)


8

Linear density

kilogram per meter (kg / m)


9

Fluid density

kilogram per cubic meter (kg / m 3 )


10

Weight

kilogram (kg)


11

Moment of inertia

kilogram - meter squared (kg * m 2 )


12

Moment of momentum (angular momentum)

kilogram - meter squared per second (kg * m 2 / s)


13

Amount of motion (momentum)

kilogram - meter squared per second (kg * m 2 / s)


3. Units expressing force

1

Air pressure (total)

kilopascal (kPa)

millimeters of mercury (mmHg), millibars ( Mbar )

2

Altimeter setting

hectopascal ( hPa )

millimeters of mercury (mmHg), millibars ( Mbar )

3

Atmosphere pressure

hectopascal ( hPa )

millimeters of mercury (mmHg), millibars ( Mbar )

4

Bending moment

kilonewton per meter (kN * m)


5

Force

newton


6

Fuel pressure

kilopascal (kPa)

kilogram per square meter (kg / cm 2 )

7

Hydraulic pressure

kilopascal (kPa)


8

Elastic modulus

megapascal (MPa)


9

Pressure

kilopascal (kPa)


10

Voltage

megapascal (MPa)


11

Surface tension

meganewton per meter (mN / m)


12

Thrust

kilonewton (kN)

kg

13

Torque

newton - meter (N * m)


14

Underpressure

Pascal (Pa)


4. Mechanics

1

Airspeed

kilometer per hour (km / h)

bonds

2

Angular acceleration

radian per second squared (rad / s 2 )


3

Angular velocity

radian per second (rad / s)


4

Energy or work

joule (j)


5

Equivalent shaft power

kilowatt (kW)


6

Frequency

hertz (Hz)


7

Ground speed

kilometer per hour (km / h)

bonds

8

Shock load

joule per square meter (J / m 2 )


9

Kinetic energy absorbed by the brakes

megajoule (MJ)


10

Linear acceleration

meter per second squared (m / s 2 )


11

Power

kilowatt (kW)


12

Balancing speed

degree per second (o / s)


13

Shaft power

kilowatt (kW)


14

Speed

meter per second (m / s)


15

Vertical speed

meter per second (m / s)


16

Wind speed

kilometer per hour


5. Consumption

1

Air flow through the engine

kilogram per second (kg / s)


2

Engine water supply

kilogram per hour (kg / h)


3

Fuel consumption (specific):
Piston engines
Turboprop engines
 
Jet engines

kilogram per kilowatt hour (kg / ( kW * h))
kilogram per kilowatt hour (kg / ( kW * h))
kilogram per kilonewton-hour (kg / ( kN * h))


4

Fuel consumption

kilogram per hour (kg / h)


5

Tank filling speed (gravimetric)

kilogram per minute (kg / min)


6

Gas consumption

kilogram per second (kg / s)


7

Fluid flow rate (gravimetric)

gram per second (g / s)


8

Fluid flow rate (volumetric)

liter per second (l / s)


9

Mass flow

kilogram per second (kg / s)


10

Oil Consumption: Gas Turbine Engines
Piston engines (specific)

 
kilogram per hour (kg / h)
gram per kilowatt hour (g / ( kW * h)


11

Oil supply

gram per second (g / s)


12

Pump performance

liter per minute (l / min)


13

Fan airflow

cubic meter per minute (m 3 / min)


14

Viscosity (dynamic)

pascal second (Pa * s)


15

Viscosity (kinematic)

square meter per second (m 2 / s)


6. Thermodynamics

1

Heat transfer coefficient

Watt per square meter –Kelvin (W / ( m 2 * K)


2

Heat flow per unit area

joule per square meter (J / m 2 )


3

Heat flow rate

watt (watts)


4

Humidity (absolute)

gram per kilogram (g / kg)


5

Linear expansion coefficient

degree Celsius minus the first degree ( about S-1)


6

Quantity of heat

joule (j)


7

Temperature

degree Celsius ( about C )


7. Electricity and magnetism

1

Electric capacity

farad (F)


2

Electrical conductivity

siemens (S)


3

Electrical conductivity

siemens per meter (S/ m)


4

Current density

amperes per square meter (A / m 2 )


5

Amperage

ampere (A)


6

Surface density of the electric field

coulomb per square meter (C / m 2 )


7

Electrical voltage

volt (V)


8

Electromotive force

volt (V)


9

Magnetic field strength

ampere per meter (A / m)


10

Magnetic flux

Weber (Wb)


eleven

Magnetic flux density

Tesla (T)


12

Power

watt (watts)


thirteen

Amount of electricity

coulomb (C)


14

Electrical resistance

Ohm (ohm)


8. Light and associated electromagnetic radiation

1

Illumination

lux ( lx )


2

Brightness

candelas per square meter (cd / m 2 )


3

Luminosity

lumen per square meter (lm / m 2 )


4

Light flow

lumens (lm)


5

The power of light

candela (cd)


6

Light energy

lumen - second (lm * s)


7

Radiant energy

joule (j)


8

Wavelength

meter (m)


9. Acoustics

1

Frequency

hertz (Hz)


2

Mass density

kilogram per cubic meter (kg / m 3 )


3

Noise level

decibel (dB)


4

Period, Periodic Interval

second (s)


5

Sound intensity

watts per square meter (W / m 2 )


6

Sound power

watt (watts)


7

Sound pressure

Pascal (Pa)


8

Sound level

decibel (dB)


9

Static pressure (instantaneous)

Pascal (Pa)


10

Sound speed

meter per second (m / s)


eleven

Volumetric speed (instantaneous)

cubic meter per second (m 3 / s)


12

Wavelength

meter (m)


10. Nuclear physics and ionizing radiation

1

Absorbed dose

gray (Gy)


2

Absorbed dose rate

gray per second (Gy /s)


3

Radioisotope activity

becquerel (Bq)


4

Equivalent dose

Sievert (St)


5

Radiation exposure

coulomb per kilogram (C / kg)


6

Degree of exposure

coulomb per kilogram-second (C / kg * s)


      Notes:

      1) Visibility less than 5 km may be expressed in meters.

      2) In some cases, the value of the airspeed in the form of the M - Mach number shall be applied.

      3) In the Annexes to the Convention on International Civil Aviation, 1 knot = 0.5 m / s shall be used to express wind speed.

      4) The decibel (dB) is a relative value that may be used as a unit to express the sound pressure level and sound power level . When using this unit, the initial level shall be specified.

  Annex 8-1
to the Rules for the Use
of Airspace of the
Republic of Kazakhstan

      Footnote. The Rules are supplemented by Annex 8-1 in accordance with Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 01.08.2019 No. 569 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

1. Phrases and their meanings used in interception:

Phrases used by interceptor

Phrases used by intercepted aircraft

Phrase

Value

Phrase

Value

Callsign

Please inform your call sign

Callsign

My callsign (callsign)

Follow

Follow me

Wilco

I understand you, will comply

Cannot

Unable to make

Descend

Get down to landing

Repeat

Repeat your direction

Am lost

I am lost

You land

Take this airdrome

Mayday

Suffer distress

Hi jack

Captured

Proceed

Follow your course

Land (place name )
Land (point name)

Request clearance to land (name of the point)

Descend

Need to letdown

Note:
1. The required callsign shall be the callsign used to establish communication with the ATs authority and shall correspond to the aircraft identification index included in the flight plan.
2. Conditions may not always be suitable for the use of the phrase “HIGH JACK”.

      2. Signals used in interception:

      1) Signals from an intercepting aircraft and responses from an intercepted aircraft:

Series

Aircraft Interception Signals

Value

Intercepted aircraft responses

Value

1.

Day or night - wiggling from wing to wing and blinking of air navigation lights (and landing lights for helicopters) at irregular intervals, being slightly higher in front and, as a rule, to the left of the intercepted aircraft (or to the right if the intercepted aircraft is helicopter), and, after confirming the acceptance of the signal, a slow turn in the horizontal plane, as a rule, to the left (or to the right, in case of interception of the helicopter) to reach the desired course. Note 1.— Meteorological conditions or terrain may require the intercepting aircraft to change its location and lapel direction indicated in series 1. Note 2.
If the intercepted aircraft does not have time to follow the intercepting aircraft with an udne, then the intercepting aircraft performs a series of maneuvers according to the scheme with two 180-degree turns (hippodrome), swinging from wing to wing of the aircraft (creating alternately left and right rolls) each time it flies past an intercepted aircraft.

You are intercepted. Follow me.

Day and night - rocking the aircraft and flashing air navigation lights at irregular intervals and following the intercepting aircraft.

Will comply. Wilco

2.

Day or night - a sharp separation from the intercepted aircraft by turning 90 degrees or more with a climb without crossing the track line of the intercepted aircraft.

Follow your course.

Day or night - wiggle from wing to wing.

Will comply. Wilco

3.

Day or night - landing gear release (if possible), inclusion of landing lights and flight over the runway, which should be used, or, if the intercepted aircraft is a helicopter, flight over the helicopter landing pad. In the case of helicopters, the intercepting helicopter performs a landing approach with the transition to hover mode near the landing site.

Land at this aerodrome.

Day or night - the landing gear release (if possible), the inclusion of landing lights and following an intercepted aircraft and, if after landing the runway to be used, or a helicopter landing pad, the landing conditions are considered safe, the landing begins.

Will comply. Wilco

      2) Signals from an intercepted aircraft and responses from an intercepting aircraft:

Series

Aircraft Intercepted Signals

Value

Intercepting aircraft responses

Value

4.

Day or night — landing gear cleaning (if possible) and flashing of landing lights when flying over the runway to be used or a helicopter landing pad at an altitude of more than 300 meters (1000 feet), but not higher than 600 meters (2000 feet) (for helicopters at an altitude of more than 50 meters (170 feet), but not higher than 100 meters (330 feet) above the level of the aerodrome, and the continuation of the flight in a circle above the runway, which should be used, or a helicopter landing pad. If it is not possible to blink, the landing lights blink by any on-board lights.

The airport you specified is unsuitable.

Day or night — if it is advisable for the intercepted aircraft to follow the intercepting aircraft to the alternate aerodrome, the intercepting aircraft removes the landing gear (if possible) and uses Series 1 signals for intercepting aircraft.

Will comply. Wilco, follow me.

5.

Day or night - the regular on and off of all onboard lights, but in such a way as to distinguish them from flashing lights.

Unable to comply.

Day or Night — Series 2 signals are used for intercepting aircraft.

Roger That

6.

Day or night - blinking all the side lights at irregular intervals.

In distress.

Day or Night - Series 2 signals are used for intercepting aircraft.

Roger That

      3. Maneuvering when intercepting:

      1) In order to avoid creating a danger to an intercepted civil aircraft, the restrictions related to the flight performance of civil aircraft shall be taken into account, as wel as the need to avoid flying in such close proximity to the intercepted aircraft, in which there may be a danger of collision, and the need to avoid crossing the flight path of the aircraft or performing any other maneuver in such a way that turbulence in the wake can be dangerous cially in cases where the intercepted aircraft is classified as a light aircraft.

      2) An intercepted aircraft equipped with an airborne collision avoidance system (ACAS) may perceive the intercepting aircraft as a threat of collision and, thus, begin to evade the ACS maneuver in response to a recommendation to resolve the ACAS collision threat. Such a maneuver may be misunderstood by an interceptor in a ship of air as a manifestation of unfriendly intentions. In this regard, it shall be important that pilots of intercepting aircraft equipped with a secondary survey radar (SSR) transponder suppress the transmission of barometric altitude information (in mode C responses or in AC field of mode S answers) within a distance of at least 37 kilometers (20 sea miles) from an intercepted aircraft. This prevents the ACAS from issuing intercepted aircraft recommendations for resolving the threat of collision with respect to the intercepting aircraft, but this ACAS continues to provide advisory information on air traffic.

      4. Maneuvering for visual recognition

      For visual identification of a civilian aircraft by intercepting aircraft, the following maneuvering method shall be recommended:

      Phase I

      An intercepting aircraft shall approach the intercepted aircraft from the rear hemisphere. The lead aircraft of the intercepting unit or a single intercepting aircraft, as a rule, should occupy a position on the left side, slightly above and in front of the intercepted aircraft, being within the field of view of the pilot of the intercepted aircraft, and initially at a distance of not closer than 300 meters from the aircraft vessel. Any other aircraft participating in the interception should remain at a sufficient distance from the intercepted aircraft, preferably above and behind this vessel. After establishing the speed and position, the aircraft shall, as necessary, proceed to phase II of the interception rules.

      Phase II

      The lead intercepting aircraft or a single intercepting aircraft shall be careful to approach the intercepted in the airborne aircraft at the same level, but not coming closer than is absolutely necessary to obtain the required information. The leading aircraft of the intercepting unit or a single intercepting aircraft shall be careful not to disturb the crew or passengers of the intercepted aircraft, constantly bearing in mind that maneuvers that are considered normal for the intercepting aircraft may be considered by passengers and civilian air crews ships as dangerous.

      Any other aircraft involved in interception shall remain at a sufficient distance from the intercepted aircraft. After the recognition is completed, the intercepting aircraft shall leave the area of ​​proximity to the intercepted aircraft, as provided for in phase III.

      Phase III

      The leading aircraft of the intercepting unit or a single intercepting aircraft shall be carefully turned away from the intercepted aircraft in a gentle dive. Any other aircraft involved in interception shall remain at a sufficient distance from the intercepted aircraft and then join their leader.

      5. Maneuvering to indicate the direction of flight:

      1) if, after performing the maneuvers to identify the aircraft mentioned above in phase I and phase II, there is a need to intervene in the further flight of the intercepted aircraft, the leading aircraft of the intercepting unit or a single intercepting aircraft should, as a rule, take a position to the left of the intercepted aircraft, slightly above and in front of it, in order to allow the latter's commander to see the visual signals given;

      2) it is necessary that the commander of the intercepting aircraft makes sure that the commander of the intercepted aircraft is aware of the interception and confirms the signals given. If repeated attempts to attract the attention of the commander of an intercepted aircraft by using series 1 signals are unsuccessful, other methods of signaling for this purpose can be used, including, as a last resort, the visual effect produced by afterburner, provided that it does not there is no danger to the intercepted aircraft;

      3) it is assumed that meteorological conditions or terrain may in some cases lead to the necessity of a leading aircraft occupying an intercepting unit or a single intercepting aircraft from a position on the right side, slightly higher and ahead of the intercepted aircraft. In this case, the commander of the intercepting aircraft must take all necessary measures to ensure that his aircraft is clearly visible at any time to the commander of the intercepted aircraft.