Астана қаласының шағын кәсіпкерлігін дамытудың 2006-2008 жылдарға арналған Бағдарламасы туралы

Астана қаласы мәслихатының 2005 жылғы 17 қарашадағы N 197/23-ІІІ Шешімі. Астана қаласының Әділет департаментінде 2005 жылғы 14 желтоқсанда N 423 тіркелді. Күші жойылды - Астана қаласы мәслихатының 2009 жылғы 26 тамыздағы N 244/37-IV Шешімімен.

Ескерту. Күші жойылды - Астана қаласы мәслихатының 2009.08.26 N 244/37-IV Шешімімен.
_______________________________

Астана қаласы әкімдігі ұсынған Астана қаласының шағын кәсіпкерлігін дамытудың 2006-2008 жылдарға арналған Бағдарламасын қарап, "Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару туралы" Қазақстан Республикасының 2001 жылғы 23 қаңтардағы Заңының 6 бабын басшылыққа ала отырып, Астана қаласының мәслихаты былай деп ШЕШТІ:
Қоса берілген Астана қаласының шағын кәсіпкерлігін дамытудың 2006-2008 жылдарға арналған Бағдарламасы бекітілсін.

Астана қаласының мәслихаты
сессиясының төрағасы

Астана қаласы
мәслихатының хатшысы

Астана қаласының шағын кәсіпкерлігін дамытудың
2006-2008 жылдарға арналған бағдарламасына
КЕЛІСУ ПАРАҒЫ

"Астана қаласының Кәсіпкерлік
және өнеркәсіп департаменті"
мемлекеттік мекемесінің директоры

"Астана қаласының Қаржы
департаменті" мемлекеттік
мекемесінің директоры

"Астана қаласының Экономика және
бюджеттік жоспарлау департаменті"
мемлекеттік мекемесі директорының
міндетін атқарушы

"Астана қаласының Ішкі саясат
департаменті" мемлекеттік
мекемесінің директоры

"Атамекен" Кәсіпкерлер мен
жұмыс берушілердің жалпыұлттық
кеңесінің Астана қаласындағы
филиалының директоры

Астана қаласы мәслихатының
2005 жылғы 17 қарашадағы
N 197/23-III шешімімен
БЕКІТІЛГЕН

АСТАНА ҚАЛАСЫНЫҢ ШАҒЫН КӘСІПКЕРЛІГІН ДАМЫТУДЫҢ
2006-2008 ЖЫЛДАРҒА АРНАЛҒАН
БАҒДАРЛАМАСЫ Астана - 2005 жыл

Мазмұны

1. Бағдарламаның төлқұжаты

Бағдарламаның атауы Астана қаласының шағын кәсіпкерлігін
дамытудың 2006-2008 жылдарға арналған
бағдарламасы.

Бағдарламаны дайындау "Шағын кәсіпкерлікті мемлекеттік қолдау
негізі туралы" 1997 жылғы 19 маусымдағы N 131
Қазақстан Республикасының Заңы, Қазақстан
Республикасы Президентінің 2005 жылғы
18 ақпандағы "Қазақстан экономикалық,
әлеуметтік және саяси жедел жаңару жолында"
Қазақстан халқына жолдаған жолдауы,
Қазақстан Республикасы Үкіметінің
2005 жылғы 12 мамырдағы N 450 қаулысымен
бекітілген Қазақстан Республикасында шағын
және орта кәсіпкерлікті дамыту жөніндегі
жеделдетілген шаралардың 2005-2007 жылдарға
арналған бағдарламасы.

Әзірлеуші Астана қаласының Кәсіпкерлік және өнеркәсіп
департаменті.

Бағдарламаның мақсаты Астана қаласы шағын кәсіпкерлігінің
бәсекеге қабілеттілігін арттыру және билік
пен бизнестің өзара қарым-қатынасының жаңа
идеологиясын қалыптастыру арқылы оның
елорда экономикасындағы үлесін арттыру.

Бағдарламаның Қалада мәжбүрлеп демеушілік жасау
міндеттері тәжірибесін жою.
Бизнес қауымдастығының өзін-өзі
ұйымдастыруына қатысу.
Экономиканың әлеуметтік маңызды салаларында
бизнесті ашу үшін қолайлы инфрақұрылымдық
жағдайлар жасау.

Іске асыру мерзімі 2006-2008 жылдар.

Қаржыландыру көлемі 2006 жыл - 92055 мың теңге;
және көздері 2007 жыл - 86677 мың теңге;
2008 жыл - 99063,7 мың теңге.
Аталған мақсаттарға жыл сайын бөлінетін
қаражаттардың шегінде жергілікті бюджет
қаражаттары, бюджеттен тыс мақсатты
қаражаттар, халықаралық және отандық қаржы
ұйымдарының гранттары, кәсіпкерлердің және
олардың қоғамдық ұйымдарының қаражаттары,
сондай-ақ Қазақстан Республикасының
заңнамасымен тыйым салынбаған көздер.

Күтілетін нәтижелер Бағдарламаны іске асыру нәтижесінде:
Шағын кәсіпкерлікті дамыту үшін қолайлы
инфрақұрылымдық, қаржы, ақпараттық және
құқықтық жағдайлар жасалатын болады;
Шағын кәсіпкерлік субъектілерін (бұдан әрі
- ШКС) тұрақты дамытуды қамтамасыз ететін
болады;
жалпы аймақтық өнімде ШКС үлесі артады;
ШКС-нің ұйымдастырылатын өндірістік
кластерлер шеңберінде кәсіпкерліктің жаңа
түрлерінің дамытудағы қызметі жанданады.

2. Кіріспе

Астана қаласының шағын кәсіпкерлігін дамытудың 2006-2008 жылдарға арналған бағдарламасы "Шағын кәсіпкерлікті мемлекеттік қолдау туралы" 1997 жылғы 19 маусымдағы N 131 Қазақстан Республикасының Заңын орындау барысында Қазақстан Республикасы Президентінің 2005 жылғы 18 ақпандағы "Қазақстан экономикалық, әлеуметтік және саяси жедел жаңару жолында" Қазақстан халқына жолдаған жолдауы мен Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2005 жылғы 12 мамырдағы N 450 қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасында шағын және орта кәсіпкерлікті дамытудың жедел іс-шаралары бойынша 2005-2007 жылдарға арналған бағдарламасы негізінде әзірленді.
2005 жылғы 25 наурызда өткен Қазақстан кәсіпкерлерінің конгресінде Мемлекет басшысы жалпы ішкі өнімдегі шағын және орта бизнес үлесін екі есеге ұлғайтуға мүмкіндік беретін бірнеше негізгі міндеттерді тұжырымдады:
отандық бизнестің бәсекеге қабілеттілігі мен өнімділігін арттыру;
бизнесті жүргізуге ғаламдық келіс;
әкімшілік кедергілерді жою және әлеуметтік салық режимін қолдану саласын кеңейту енетін кәсіпкерліктің дамуын болашақта ынталандыру;
кәсіпкерлік пен мемлекет арасында серіктестік қатынастарды қалыптастыру.
Осы бағдарлама Қазақстан Республикасының Президентімен қойылған жаңа тапсырмалар негізінде әзірленді және оны іске асыру шағын кәсіпкерлікті дамытуға, сонымен қатар қаланың әлеуметтік-экономикалық дамуына оң әсерін тигізеді.

3. Шағын кәсіпкерліктің қазіргі жайы мен дамуын талдау

Астана қаласының шағын кәсіпкерлігін дамытудың 2003-2005 жылдарға арналған бағдарламасының (бұдан әрі - Бағдарлама) іске асырылуын талдау (1-қосымшаны қараңыз).
2005 жылдың бағалау көрсеткіштері (жылдың орташа серпіні бойынша, сондай-ақ Орташа мерзімді жоспары бойынша бағалау көрсеткіштеріне сәйкес есептелген) мен бұрынғы бағдарламаның қызметінің басталуы - 2002 жылдың қорытынды деректерін салыстыра отырып, мыналарды анықтау керек.
2005 жылдың соңына 38 мыңнан астам шағын кәсіпкерлік субъектілері тіркелетін болады, оның шамамен үштен бірі - заңды тұлғалар және үштен екісі жеке тұлғалар. 2002 жылы бұл үйлесім 50-ге 50-ді құрады. Мұнда фирмадағы жұмыс істеушілердің үлесі 50-ден 65%-ға дейін ұлғайды. Бұл қалалық компаниялардың сапалы өсімін көрсетеді.
2002 жылмен салыстырғанда ШКС саны 81,9%-ға ұлғайды.
ШКС санының есебін жүргізу проблемасы бұрынғыша орталық органдар деңгейінде шешілмегенін атап өту керек, сондықтан бұл нақты деректер жасауға мүмкіндік бермейді.
Шағын бизнес саласында қамтылғандардың саны 88 мың адамнан асады. 2002 жылдың қорытындысы бойынша шағын кәсіпкерлік саласында 51329 адам жұмыс істеген. Халықтың жұмыспен қамтылғандардың жалпы санынан шағын кәсіпкерлікте қамтылғандардың үлесі 2005 жылы 32%-ды құрады, бұл 2002 жылы 23%-ды құраған болатын.
2005 жылғы бағалау бойынша өндірістік өнім, жұмыс және қызмет көрсету көлемі 91 млрд. теңгеден асады, 2002 жылдың қорытынды мәліметтерімен салыстырғанда өсім - 75,6%-ды құрады. Өндірістің жалпы салалық құрылымында 2002 жылы сауда үлесі 41,4%-ды, шынайы сектордағы өндірісте 41%-ды құрады. 2003 жылы сауда үлесі - 37,5%, шынайы секторда 45%-ды құрады. Алдын-ала болжам бойынша 2005 жылы сауда үлесі 36%-ды, ал шынайы сектордағы өндірістің үлесі 45,6%-ды құрайтын болады. 2003 жылдың қорытындысымен салыстырғанда 2005 жылы шынайы сектордағы өндіріс 11 млрд. теңгеге немесе саудада 37,7%-ға және қызмет көрсетуде 29,6% немесе 7,5 млрд. теңгеге ұлғаюы көзделіп отыр. Өсу үрдісі ШКС өндірісінің тұрақты өскенін білдіреді, өйткені шынайы сектордағы өндіріс сауда және қызмет көрсету саласындағы өндіріспен салыстырғанда, жедел қарқынмен ұлғайып жатыр.
2005 жылы ШКС бюджетке салықтар мен төлемдердің түсімі 19 млрд. теңгеге ұлғаяды деп болжанып отыр, бұл 2002 жылға қарағанда 16,5 млрд. теңгеге немесе 6 есе артық. Жалпы салық көлемінде салықтар мен төлемдердің үлес салмағы 2005 жылы 9,7%-ды құрады (2002 жылы - 5,5%).
2005 жылы ШКС-ке 3900 жоба бойынша шамамен 54 млрд. теңге берілетін болады. 2002 жылы Астана қаласының екінші деңгейлі коммерциялық банктерімен 28194,2 млн. теңгеге 2637 жоба несиеленген.
Бар мәліметтерге сүйене отырып, 2003 жылдан қазіргі уақытқа дейін ШКС несиелеу ұлғайды: "Қазақстан Халық банкі" АҚ филиалы - 6 есе, "Альянс банк" АҚ филиалы - 2,6 есе, "Темірбанк" АҚ филиалы - 2,5 есе, "БанкЦентрКредит" АҚ филиалы - 2 есе, "Банк Каспийский" АҚ филиалы - 1,8 есе, "Нұрбанк" АҚ филиалы - 35%, "АльфаБанк" ДБ АҚ филиалы - 23%, "Цеснабанк" АҚ - 7%.
Осы уақытта "ТұранӘлемБанкі" АҚ филиалы - 2,8 есе, "АТФ банк" АҚ филиалы - 1,7 есе сияқты банктер ШКС несиелеуді азайтқан.
Қазақстан Республикасы Президентінің 1997 жылғы 6 наурыздағы N 3398 "Шағын кәсіпкерлікті дамытуға мемлекеттік қолдауды күшейту және оны жандандыру жөніндегі шаралар туралы" Жарлығына сәйкес Бағдарлама қызметінің кезеңіне:
шамамен 8000 жер учаскелері жалға берілді немесе сатылды;
бірінші қабаттардағы орындарды қайта жабдықтауға және қайта жоспарлауға 2000-нан астам рұқсат қағаз берілді;
коммуналдық меншік объектілеріне берілді: жалға - 11, сенім басқармаларына - 25, қайтарымсыз меншікке - 61, сатылғаны - 17.
Елорданың 10 мың адамына тіркелген ШКС саны болжамдық бағалау бойынша 2002 жылдың 416 бірліктің орнына 2005 жылы 705 бірлікті құрады немесе 69 %-ға көп.
Қолданыстағы бағдарламаны іске асыру кезеңінде шағын кәсіпкерлік субъектілерін экономикалық қызмет түрлері бойынша қамту құрылымында саудадағы ШКС шамамен 39% қамтылған, бұл уақытта экономиканың шынайы секторында қамтылғандардың саны жыл сайын өсіп жатыр: 2003 жылы - 22%, 2004 жылы - 26%-ға дерлік. 2005 жылдың бағалауы бойынша аталған көрсеткіш 29%-ға жетеді, ал сауда үлесіне шағын кәсіпкерлікте қамтылғандардың 36%-ы келеді.
Бизнеске араласуда ірі салымдарды қажет етпегендіктен, сауда-делдалдық қызметтің үлесі маңызды болып табылады.
Қолданыстағы бағдарламаның іске асырылуын талдау ШКС тиімді дамуы үшін, оның қаржылық қолдау жүйесінің болашақты маңызын көрсетеді. Мұндай шаралар қолданыстағы бағдарламада қарастырылған. Жергілікті бюджеттен жеңілдікті несиелеуге 2003 жылы 50 млн. теңге бөлінген, алайда бұл қаражат игерілмеген, 2004 жылы 18,4 млн. теңге лизингтік қаражаттар бөлінді және игерілді, ал 2005 жылы 28,1 млн. теңге лизингтік қаражаттар және 50 млн. теңге несие ресурстары бөлінді және игерілді.
Қолданыстағы бағдарламаның алдыңғы қатарлы міндеттерінің бірі - кәсіпкерлікті қолдау құрылымын кеңейту мен дамыту, бұл 1999 жылы Сервис орталығы базасында қалыптасқан 2002 жылы желтоқсанда құрылған "Астана қаласының шағын бизнесін қолдау орталығы" МКК (қазіргі "Астана қаласының Индустриалды-инновациялық даму орталығы" МКК, бұдан әрі - Орталық) құрылу есебінен қол жеткізді.
1999 жылдан бастап, Сервис орталығы үшін Экономика және шағын бизнесті дамыту департаментімен, кейіннен "Коммуналдық меншік қоры" МКК-мен ШКС жалға беруге тапсыру үшін жабдықтар сатып алынды. Жабдықтар өзін ақтамайтын жоғары бағаға сатып алынғандықтан, ШКС-ке ол жабдықтар бойынша жалға беру және лизинг өтелмей қалды.
2004 жылдан бастап, Орталық лизингтік бағдарлама жөніндегі жұмыс тәртібін өзгертті. Жабдықтарды сатып алу қала әкімдігі жанындағы сараптама комиссиясы мәжілісінен іріктеуден өткен ШКС нақты жобасы бойынша жүзеге асырылады, бұл жеңілдікті лизингті несиелеу бойынша жұмысты барынша жандандыруға мүмкіндік береді. Сонымен қатар, жұмысты ұйымдастыру, бухгалтерияны жүргізу, ИСО сериясы халықаралық стандарттары негізінде менеджмент сапасы жүйесін енгізу бойынша тегін кеңестер көрсетіледі, бұл кәсіпкерлерге бизнес процестерді басқарудың барынша жоғары деңгейіне шығуына, өнімнің бәсекеге қабілеттілігі мен нарықтағы қозғалысын қамтамасыз етуіне мүмкіндік береді.
2002 жылғы желтоқсаннан Астана қаласында қайта құрылатын фирмаларға орын бөлу, кеңселік қызметтер көрсету, бизнес-инкубатор клиенттері үшін Интернет жүйесіне қол жетімділік, тегін кеңес қызметтері, заң және маркетингтік қызметтерді қоса қарастыратын стратегиясы болатын "Астана-инновация" бизнес-инкубаторы қызмет көрсетеді. Қазіргі уақытта бизнес-инкубаторда жалға алу негізінде 25 ШКС орналасып отыр. Бизнес-инкубатор орналасқан ғимараттың коммуникация жүйесінің тозуына және оны ұстауға бюджеттік қаражаттың болмауынан, кәсіпорындарды ротациялау бойынша инкубациялық кезеңнің аяқталуына байланысты бизнес-инкубатордың негізгі қызметі тиімсіз болғанын мойындауымыз керек.
Қолданыстағы бағдарламаның келесі міндеті - ШКС құқықтары мен мүдделерін қорғауды қамтамасыз ету 2004 жылдан бастап қызмет ететін "Шағын бизнес адвокатурасы" бағдарламасымен жүзеге асырылады. Осы уақытқа дейін 51 ШКС тегін көмек алды. Бұдан басқа, 2005 жылғы сәуір айынан "Шағын бизнестің орталықтандырылған бухгалтериясы" ұйымдастырылды, 85 ШКС-ке тегін қызмет көрсетілді.
Сонымен қатар, 2004 жылдан брошюраларды шығару жолымен кәсіпкерлерді жағдаяттық оқыту басталды. Осы жұмыс шеңберінде жалпы таралымы 9000 дана мынадай брошюралар шығарылды: "Бірінші қабаттарда бизнесті қалай ұйымдастыру керек", "Бизнес-жоспарды қалай құру керек", "Көбінесе бақылаушылар бизнесмендерге не үшін айыппұл салады", "Шағын несие ұйымын қалай құру керек", "Интеллектуалды меншік құқығы", "ИСО 9001:2000 халықаралық стандарты негізінде қалай менеджмент сапасының жүйесін әзірлеу, енгізу және сертификаттау керек", "Қалай тұтынушылары" құқығын бұзбау керек", "Отель Ревю". Барлық бұл жолнұсқалар бұқаралық ақпарат құралдарында таныстырылды және кәсіпкерлер арасында тегін таратылады.
Брошюраларды шығарудың негізгі принципі - кәсіпкерлерді толғандыратын проблемалар талдауы және синтезі.
Астана қаласының Кәсіпкерлік және өнеркәсіп департаментінің бастамасы бойынша тұрғын үй ғимараттарының бірінші қабаттарында бизнесті ұйымдастыру бойынша рәсімдер оңайлатылды. "Горархитектура" КМК қызметтеріне баға 6,5 мың теңгеге төмендетілді. Сыртқы жарнамамен келісу және санитарлық-эпидемиологиялық қадағалау талаптарының рәсімдері жеңілдетілді.
Астана қаласының Мемлекеттік санитарлық-эпидемиологиялық қадағалау департаменті директорының 2004 жылғы 1 шілдедегі N 42/1 "Тұрғын үй және әкімшілік ғимараттардың бірінші қабаттарында орналасқан объектілерді келісуді шектеу туралы" бұйрығы шығарылды, онда санитарлық-эпидемиологиялық маңызы жоқ объектілерді келісуді өткізбеу белгіленген.
2004 жылы Астана қаласы аумағында алкоголь өнімдерін бөлшек сауда жасауды лицензиялауды жетілдіру туралы мәселесі шешілді ("қайталама" лицензияларды алуды жеңілдету). Нәтижесінде, ШКС қайталама лицензиялар алу кезінде шенеуніктермен кездесу 5 есе қысқарды.
2005 жылдың жазында Астана қаласы мәслихатының 2004 жылғы 29 маусымдағы N 55/9-ІІІ шешімімен бекітілген Астана қаласының аумағында құрылыс салу ережелеріне толықтырулар енгізілді. Олар қала әкімдігі бір шешім арқылы ұсынылған жер учаскесінде жобалау және құрылысты бір уақытта ШКС шешуге құқы болуға бағытталған. Осыған дейін жеке екі шешім шығарылған.
Астана қаласында қалалық Салық комитеті және СЭС департаменті жанында Сараптама кеңестері қызмет көрсетеді. Бұл Кеңестердің мәжілістері, әдетте, кезектерді азайту, түрлі анықтамаларды тездетіп беру және келісу үшін объектілерді қысқарту тақырыбына арналған.
Шағын кәсіпкерлікті қоғамдық қолдау жүйесін қалыптастыруды тездету бойынша тапсырма Қазақстан Республикасының шағын және орта кәсіпкерлігін дамыту жөніндегі 2005-2007 жылдарға арналған жеделдетілген шаралар бағдарламасында жалғасын тапты.
Республикалық бағдарламада негізгі акцент мемлекеттің кәсіпкерлік қызметке негізсіз араласуына жол бермеуге жасалды. Осы мақсатқа жету үшін 2004 жылдан бастап арнаулы акциялар жүргізіледі:
"Мәжбүрлеп демеушілік жасауға жол жоқ" акциясы шеңберінде тиісті департаменттер мен басқармаларға 2005 жылы аудандық әкімдіктерде қоғамдық іс-шараларды ұйымдастыру үшін 20 млн. теңге бөлінді;
"Кезек - сыбайлас жемқорлықтың алғышарты", бұл біздің қаламыздың кәсіпкерлері мен тұтынушыларын қорғауға бағытталған. Осы акция шеңберінде ШКС-ке қызмет көрсетілетін кабинеттерге тұратын кезектерге мониторинг жүргізіледі және оларды азайту бойынша шаралар қабылданады, өйткені кезектер - сыбайлас жемқорлық арқылы құқық бұзушылықтың туындау мүмкіндігі. Көбінесе мұндай мониторинг "Жылжымайтын мүлік орталығы" РМК, "Қазпошта" ААҚ "Астанинский почтамт" Астана филиалында, "Астанателеком" қалалық телекоммуникация орталығында, Астана қаласының Тұрғын үй департаментінде, аудандық салық комитеттерінде, төлқұжат үстелдерінде жүргізілді.
Осы жылдары түрлі конкурстар, жәрмеңкелер, форумдар, мамандықтар бойынша кездесулер және шағын кәсіпкерлікті үгіттеу және ақпараттық қамтамасыз ету мақсатында таныстыру рәсімдері өткізілді.
Жүргізілген талдау шағын кәсіпкерліктің дамуына кері әсерін тигізетін бірқатар факторларды көрсетті.
Шағын кәсіпкерлікті қолдау инфрақұрылымының жеткіліксіз үйлестірілуі сыртқы және ішкі ортадағы барлық контрагенттермен қатынас жасау және қолдау қажеттілігімен шарттастырылған кәсіпкердің нарыққа кірген кезде үлкен шығынға әкеліп соқты. Сыртқы - мемлекеттік органдармен, қаржы-несие ұйымдарымен, жеткізушілермен, тұтынушылармен және бәсекелестермен; ішкі - қызмет түрлерін және ұйымдастыру-құқықтық нысандарын таңдау; қажетті көлемде қаржылық капиталды қалыптастыру; кадрларды таңдау және персоналды басқару; серіктестер командасын іздеу және нарықты білу.
Шағын кәсіпкерліктің дамуына кедергі келтіретін барынша күрделі проблемалардың бірі - субъектілердің көп бөлігінде қажетті қаржы ресурстарының болмауы.
ШКС-ті қормен жарақтандырудың төмен деңгейі сектордың экономикалық тиімділігін арттыруға мүмкіндік бермейді және оның несиелеуін тежейді.
Осы себепке байланысты кәсіпкерлерге арналған сауда-делдалдық қызмет жеке қаржы қаражаттарын жинақтаудың жалғыз қол жетімді әдісі болады.
Шағын бизнес үшін бизнесті құқықтық қамтамасыз ету, бухгалтерлік есеп жүргізу саласында білікті кадрлар тапшылығы байқалады. ШКС көпшілігінің төмен құқықтық, қаржы және ақпараттық мәдениеті байқалады.
Шағын кәсіпкерлік қызметінің саласы болатын дәстүрлі ұсыну сауда және тамақтандыру кәсіпкерлер бастамасын қолдану аясын барынша тарылтады, сондай-ақ ШКС қызметтер көрсетудің нарық аумағын ұлғайтуға мүмкіндік бермейді. Сонымен қатар, салалық кластерлер шеңберінде өндірістің технологиялық тізбесін тиімді толықтыратын қызметі есебінен мүмкіндік беретін өндірістік салаға шағын кәсіпкерлікті тарту әлемдік тәжірибесі бар. Мұндай кластерлік үлгі бойынша өзара толықтырып тұру сұлбасы Астанада өндіріс саласында (құрылыс материалдары өнеркәсібінің кластері), сондай-ақ қызмет көрсету саласында (туристік кластер) салына бастады.
Жүргізілген талдау өткен жылдардың тәжірибесі, кәсіпкерлікті қолдаудың қазіргі мемлекеттік саясаты мен олардың мемлекетпен жоғары сапалы деңгейдегі өзара қарым-қатынасы негізінде, шағын кәсіпкерлікті қолдау бойынша жұмысты жүйелендіру жолымен жергілікті деңгейде экономикалық, құқықтық және институтты-құрылымдық реформаларды тереңдету қажеттілігі туралы қорытынды шығаруға мүмкіндік береді.

4. Бағдарламаның мақсаты мен міндеттері

Бағдарламаның мақсаты Астана қаласының шағын кәсіпкерлігінің бәсекеге қабілеттілігін және билік пен бизнестің өзара қарым-қатынасының жаңа идеологиясын қалыптастыру арқылы оның елорда экономикасындағы үлесін арттыру болып табылады. Қойылған мақсаттарға жету үшін мынадай міндеттерді шешу қажет:
қалада мәжбүрлеп демеушілік жасау тәжірибесін жою;
бизнес қауымдастығының өзін-өзі ұйымдастыруына қатысу;
экономиканың әлеуметтік маңызды салаларында бизнесті ашу үшін қолайлы инфрақұрылымдық жағдайларды жасау;
кәсіпкерлікті қолдау құрылымын одан әрі жетілдіру.

5. Бағдарламаның негізгі бағыттары
мен іске асыру механизмі

&1. Мәжбүрлеп демеушілік жасау тәжірибесін жою

Жаңа идеологияны қалыптасырудың басты бағыты мәжбүрлеп демеушілік жасау тәжірибесін жою бойынша шаралар болып табылады. 2005 жылдың басынан елордада іске асатын осы бағыттарға бюджеттік қаражаттарды бөлудің қалыптасқан оң тәжірибесін бекіту қажет. Осыған байланысты аудандық әкімдіктерге 2006 жылдан бастап, жыл сайын кәсіпкерлер арасында тапсырыстарды орналастырумен мерекелік және өзге қалалық іс-шаралар өткізу үшін қаражаттар бөлінетін болады.
Осыған байланысты мәжбүрлеп демеушілік жасау тәжірибесін жою мақсатында қалалық іс-шараларды тұрақты қаржыландыру қалалық биліктің бизнес қауымдастығына мемлекеттің кәсіпкерлерді тегін қызмет көрсетуге мәжбүрлемеу үшін жеткілікті қаражаты бар екендігі, керісінше оларға төлеп және сол арқылы кәсіпкерліктің дамуына мүмкіндік беру туралы тікелей белгі болады. Осындай тәжірибе қоғамдық санада мемлекеттік органдар тарапынан мәжбүрлеп демеушілік жасаудың кез-келген әрекетіне берік иммунитет қалыптастырады, мемлекет пен бизнес қауымдастығы арасында әлеуметтік серіктестік қатынастарын нығайтуға мүмкіндік береді.
Алайда, мәжбүрлеп демеушілік жасаудан бас тарту қоғамның жеке көздерден қаржылындырылуы мүмкін әлеуметтік бағдарламаларын қажет етпейтінін білдірмейді. Корпоративті әлеуметтік жауапкершілік жалпы әлемдік тәжірибе болып табылады, маркетингтік көзқарастан оны бизнеске тиімді инвестиция ретінде қарастырады. Осыған байланысты Бағдарлама осы тақырыпқа әлеуметтік зерттеулерді жүргізуді және кәсіпкерлерге корпоративті әлеуметтік жауапкершіліктің жеке стратегиясын құру бойынша ұсыныстарды әзірлеуді көздейді.

&2. Бизнес қауымдастығының өзін-өзі
ұйымдастыруға жәрдемдесу

Кәсіпкерлердің қоғамдық бірлестіктері бизнес қауымдастығының мемлекеттік органдар мен халықпен өзара қарым-қатынасының маңызды механизмі болып табылады. Кәсіпкерлерге кездесетін барлық проблемалар мынадай бірлестіктер ішінде жүйеленіп талдануы қажет және кәсіпкерлердің шоғырландырма беталысын қалыптастыру үшін алғышарттар жасау керек, бұл кәсіпкерлердің шешімдерді қабылдау нақты процесінде мемлекеттік органдармен тең құқықты серіктестері ретінде мәртебесін арттыруға мүмкіндік береді. Бұдан басқа, мұндай бірлестіктер осы саладағы мемлекеттік саясат туралы ақпаратты жеткізу мақсатында мемлекеттік органдар мен кәсіпкерлердің өзара жедел қарым-қатынас жасауына мүмкіндік береді.
Тәжірибе көрсеткендей, бірлестік қызметінің басты кедергісі олардың кәсіпкерлермен бірлескен қаржыландырылу мәселесі болып табылады.
Сондықтан, Астана қаласы кәсіпкерлерінің жаңа қоғамдық бірлестіктердің құрылуын ынталандыру және қолданыстағы бірлестіктерді қолдау бойынша қаражаттарды бөлу жоспарланып отыр. Негізінен, мемлекеттік әлеуметтік тапсырыс арқылы кәсіпкерлердің қоғамдық бірлестіктерін, оның ішінде әйелдер, жастар мен мүмкіндіктері шектеулі тұлғаларды қаржыландыру жүзеге асырылады.
Кәсіпкерліктің жаңа идеологиясын қалыптастырудың маңызды аспектісі ШКС-пен шығарылатын тауарлар мен көрсетілетін қызметтердің сапасы талаптарын сақтау шараларымен кәсіпкерлікті дамытуға және қолдауға бағытталған мемлекет күштерін үйлесімді келісімі болып табылады. Осыған байланысты Бағдарлама бір жағынан, мемлекеттік органдардың ШКС қызметіне тексеру жүргізу ережелерін сақтау бойынша бақылауды жандандыру жөніндегі шараларды қабылдау болса, екінші жағынан, тауарлар және қызмет көрсету нарығының тиімді мониторингі мен адал емес кәсіпкерлерге қатысты уақытылы шаралар қолдану мақсатында тұтынушылардың құқығын қорғау саласында қызмет ететін үкіметтік емес ұйымдармен тығыз ынтымақтастықта болуды көздейді. Бұдан басқа, кәсіпкерлердің қоғамдық бірлестіктерімен бірлесіп кәсіби конкурстар, сондай-ақ тауар сапасы мен ұсынылатын қызмет көрсетулердің сапасын жақсартуды ынталандыратын "Үздік тауарлар", "Үздік базар" конкурстары өткізілетін болады. Әйелдер арасындағы кәсіпкерлерді ынталандыру үшін, Астана қаласы әкімдігі жанындағы отбасы және әйелдер істері жөніндегі комиссиямен бірлесіп жыл сайын "Әйел басқаратын ең үздік кәсіпорын" конкурсы өткізілетін болады.
Бұл шаралар "Атамекен" Қазақстан кәсіпкерлері мен жұмысшыларының жалпы ұлттық одағы шеңберінде кәсіпкерлер арасындағы тігінен және көлденең институттық байланыстарды нығайтуға мүмкіндік береді.

&3. Экономиканың әлеуметтік маңызды салаларында
бизнесті ашу үшін қолайлы жағдайлар жасау

Жаңа идеологиясын қалыптастыруға байланысты жергілікті атқарушы органдар бизнес қауымдастығының барлық күштерін әлеуметтік маңызды мәселелерді шешуге бағыттауды үйренуі қажет.
Қала халқы үшін соңғы бес жыл ішіндегі әлеуметтік маңызды мәселе азық-түлік өнімдері мен қызметтері бағасының күрт өсу проблемасы болып табылады. Бұл мәселенің шешілуі - бәсекелі сауда ортасын одан әрі кеңейту.
Бәсекелі сауда ортасын тиімді кеңейту бизнеске кіру үшін қолайлы жағдайларды жасауға мүмкіндік беру болып табылады.
Бағдарламаны іске асыру кезеңінде аталған мақсаттарға жергілікті бюджеттен аудандық әкімдіктерге жыл сайын саяжай және көкөніс шатырларын, жәрмеңке және мерекелік сауда үшін алаңдар, сондай-ақ машинадан сатуды енгізе отырып, жеміс-көкөніс өнімдерін маусымдық сату орындарын ұйымдастыруға және орналастыруға қаражаттар бөлінетін болады.
ШКС жеңілдікті несиелеу мәселелерінде жергілікті мемлекеттік органдардың "Шағын кәсіпкерлікті дамыту қоры" АҚ-мен өзара қарым-қатынас механизмі ретінде маңызды рөл Астана қаласының әкімдігі жанындағы шағын кәсіпкерлікті дамыту жөніндегі комиссиясына беріледі. Комиссия ШКС-тің бизнес жобаларын қарайды және жеңілдікті несиелеуге ұсынады, оларды іске асыру аймақ үшін әлеуметтік-экономикалық маңызы бар, оның ішінде елордада сауда және қызмет көрсетудің қазіргі инфрақұрылымын қалыптастыруға және дамытуға мүмкіндік береді.
Кәсіпкерлердің жобаларын әкімшілік келісу рәсімін өткізуді тездету мақсатында сауда, сервис және қызмет көрсету саласы, оның ішінде гендерлік аспект есебінен, әлеуметтік маңызды объектілердің құрылысы мен пайдалануға беру мониторингі бойынша жұмыс жалғасын табады.
Сауда және қызмет көрсету саласында бизнесті ашу үшін инфрақұрылымдық жағдайларды жасау бойынша іс-шараны аталған бағдарлама аясында өткізу Астана қаласының сауда ұйымдары арасында шағын бизнесті қолдау және бәсекелестікті дамытуға мүмкіндік береді, бұл өз кезегінде негізгі азық-түлік өнімдері мен қызметтерге бағаны тұрақтандыру, рұқсат етілмеген көше саудасын тәртіпке келтіруге; қаланың санитарлық-эпидемиологиялық жағдайын жақсартуға; қызмет көрсету мәдениетін көтеруге; халықтың жұмыспен қамтылуы (жаңа жұмыс орындарын ашу) сияқты елорда үшін өзекті мәселелердің біртұтас кешенін шешудің мультипликативті тиімділігіне әкеледі.

&4. Кәсіпкерлікті қолдау инфрақұрылымын дамыту

Мемлекеттің бастамасы бойынша құрылған ШКС үшін негізгі қаржы институты "Шағын кәсіпкерлікті дамыту қоры" АҚ болып табылады, оның филиалы Астана қаласында орналасқан. 2005 жылғы 1 қаңтарда Қордың несие портфелі 15,4 млрд. теңгені құрады. Шағын және орта кәсіпкерлікті дамыту бойынша жеделдетілген шаралар бағдарламасының Іс-шаралар жоспарына сәйкес 2005-2007 жж. ішінде республикалық бюджет есебінен Қордың жылдық капиталдандырылуы 10 млрд. теңгені құрайтын болады.
Қолданыстағы заңнамаға сәйкес, 2006 жылғы 1 қаңтардан бюджеттік қаражат есебінен қаржыландырылатын "Шағын кәсіпкерлікті дамыту үшін несиелеу" бағдарламасы тоқтатылатынын есепке алсақ, Қор ШКС несиелеудің негізгі көзіне айналады. Осыған байланысты Астана қаласының әкімдігі үшін елорданың өмірдегі әлеуметтік маңызды салаларында кәсіпкерлікті дамытуға тиімді қаржылық қолдау көрсету мақсатында Қормен өзара тығыз қарым-қатынас мәселесі өзекті болып табылады. Сондықтан қала үшін әлеуметтік маңызды жобаларды іріктеуде Қордың ұсыныстарын әзірлеу мақсатында Астана қаласы бойынша Қорда қаралатын ШКС жобалар мониторингі және кәсіпкерлікті дамыту жөніндегі Астана қаласының әкімдігі жанындағы комиссия, сондай-ақ Астана қаласы әкімдігі жанындағы отбасы және әйелдер істері жөніндегі комиссия тарапынан сараптама жүйесін тәртіпке келтіру қажет.
Мұндай жобалар мониторингі және сараптама жүйесі Астана қаласы аумағында қызмет ететін өзге қаржы институттарына (банктер, шағын несие және шағын қаржы ұйымдары) қатысты жасалады.
Бағдарлама шеңберінде барлық кәсіпкерлік субъектілеріне, бизнес-инкубатор аумағында орналасқан, орналаспағанына қарамастан, бизнес-инкубатордың консалтингтік, маркетингтік, құқықтық, бухгалтерлік, білім беру және оқыту қызметтерін көрсету сияқты бизнес-инкубатордың қызметтерін дамытуға көңіл бөлінеді. Осыған байланысты бизнес үшін аталған қызмет түрлерін дамытуды қолдауға тең дәрежеде номиналды бизнес-инкубатор болып табылмайтын өзге де ұйымдар қатыса алады.
Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2005 жылғы 25 маусымдағы N 633 қаулысымен бекітілген пилоттық кластерлерді жасау бойынша Іс-шаралар жоспарына сәйкес, Астана қаласында құрылыс материалдары өндірісінің индустриалды паркін құру жоспарланып отыр. Индустриалды парк қызметінің бағыттарының бірі ШКС құрылыс материалдары кластерінің технологиялық инфрақұрылымына тарту болып табылады. Сондықтан Бағдарлама шеңберінде кәсіпкерлікті қолдаудың бар инфрақұрылымы арқылы технология және бизнесті жүргізу практикасы аумағында жаңа әзірлемелерге қатысты консалтингтік және маркетингтік қызметтер ретінде мақсатқа бағытталған көмек көрсетіледі. Әлеуетті серіктестерді анықтау және құрылыс материалдарының кластері шеңберінде қажетті жабдықтар үшін ірі кәсіпорындар мен ШКС арасында іскерлік ынтымақтастық жүйесі ұйымдастырылатын болады.
Осыған ұқсас жұмыс Астана қаласында туристік кластерлерді қалыптастырудың алғышарттарын жасау мақсатында туристік салада да жүргізілетін болады.
ШКС кадрлар әлеуетін күшейту мақсатында өндірістік салада қызмет ететіндерге жоғары технологиялы өндіріс және қызмет көрсету кәсіпорындарында колледждер мен ЖОО-ның кемінде 50 студентінің жыл сайын өндірістік практикасын өтуді қамтамасыз ету бойынша шаралар қабылданатын болады.
ШКС құрылудың бастапқы сатыларында қызметтік дағды мен білімді қажет ететін бірқатар ұйымдастыру проблемаларымен кезігеді. Осыған қарамастан, ШКС-тің көпшілігінде ресурстар жеткіліксіз және аутсорсинг мәдениеті қалыптаспаған.
Консалтингілік компаниялардың қызметтері - заң, аудит және бухгалтерия, маркетингтік зерттеулер, бизнес-жоспарлау қымбатқа түсетінін ескере отырып, Бағдарламаға ШКС үшін мынадай қызметтерді сатып алуға іс-шаралар енгізілді.
Мемлекеттік органдар қызметінің маңызды бағыты кәсіпкерлікті қолдау аумағында үйлестірілген саясатты қалыптастыру мақсатында аймақта іске асырылатын ақпарат алмасу, бірлескен жоба мониторингі үшін кәсіпкерлікті қолдау халықаралық институттарымен ынтымақтастық болып табылады.
Жаңа идеологияны қалыптастыру ШКС-ті қолдаудың білім беру және ақпараттық-әдістемелік жүйесін дамытуды талап етеді. Осы орайда, Бағдарлама шағын кәсіпкерлік үшін әдістемелік және анықтамалық құралдарды әзірлеу және шығару; шағын кәсіпкерлік мәселелері бойынша теле- және радиобағдарламалар циклін ұйымдастыру; жаңа бизнес түрлерін үгіттеу және жарнамалау; оқыту семинарларын, конференциялар, көрмелер "дөңгелек үстелдер" мен конкурстар өткізу сияқты бірқатар іс-шараларды қарастырады. Сондай-ақ, ШКС шағын кәсіпкерлік қызметіне қатысты Қазақстан Республикасының заңнамасындағы өзгерістер туралы кеңінен ақпараттандыру; шағын кәсіпкерлікті қолдау бойынша мемлекеттік органдармен өткізілетін, оның ішінде мемлекеттік тапсырысты орындайтын бұқаралық ақпарат құралдары арқылы, іс-шаралар бойынша шаралар қарастырылған.

6. Қажетті ресурстар және оларды қаржыландыру көздері

Астана қаласының шағын кәсіпкерлігін дамытудың 2006-2008 жылдарға арналған бағдарламасын қаржылық қамтамасыз ету аталған мақсаттарға жыл сайын бөлінетін қаражаттардың шегінде жергілікті бюджет қаражаттары, бюджеттен тыс мақсатты қаражаттар, халықаралық және отандық қаржы ұйымдарының гранттары, кәсіпкерлердің және олардың қоғамдық ұйымдарының қаражаттары, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңнамасымен тыйым салынбаған көздер есебінен жүзеге асырылады.
Осы Бағдарламада айтылған шараларды іске асыру үшін жергілікті бюджеттен 2006 жылы - 92055 мың теңге, 2007 жылы - 86677 мың теңге, 2008 жылы - 99063,7 мың теңге бөлінеді.
Сонымен қатар, жергілікті бюджеттен қаржыландыру, белгіленген тәртіпте, сәйкес жылға бюджетті қалыптастыру және нақтылау кезінде жыл сайын нақтыланып отырады.

7. Бағдарламаны іске асырудан күтілетін нәтижелер

Бағдарламаны толық іске асыруда:
кәсіпкерліктің жаңа идеологиясын қалыптасыруға;
шағын кәсіпкерлікті дамыту үшін қолайлы инфрақұрылымдық, қаржы, ақпараттық және құқықтық жағдайлар жасау;
ШКС тұрақты дамуын қамтамасыз ету;
жалпы аймақтық өнімде ШКС үлесінің артуы;
шағын кәсіпкерлік субъектілерімен ұйымдастырылған өндірістік кластерлер шеңберінде кәсіпкерліктің жаңа түрлерін дамытудағы қызметінің жандануына мүмкіндік беруі қажет.

8. Астана қаласының шағын кәсіпкерлігін дамытудың
2003-2005 жылдарға арналған бағдарламасын іске асыру
жөніндегі іс-шаралар жоспары

Р/с N	Іс-шаралар	Аяқтау нысаны	Орындалуға жауапты- лар		Орын- далу мерзімі		Болжан- ған шығындар (мың теңге)	Қаржы- лан- дыру көз- дері
1. Мәжбүрлеп демеушілік жасау тәжірибесін жою
1.	Жалпыұлттық және қалалық мерекелік іс-шараларды өткізу кезінде мәжбүрлеп демеушілік жасау тәжірибесін жою	Аудандық әкімдіктер- дің Астана қаласының Кәсіпкерлік және өнер- кәсіп департамен- тіне (КӨД) тоқсан сайынғы есебі	"Алматы" және "Сарыарқа" ауданда- рының әкімдік- тері		Тоқ- сандық қоры- тынды бойынша	2006 жыл - 40000 2007 жыл - 42400 2008 жыл - 44944		Жергі- лікті бюджет
2.	Кәсіпкерлерге корпоративті әлеуметтік жауапкершілі- гінің жеке стратегиясын құру бойынша ұсыныстар әзірлеу	ШКС үшін ұсыныстар	КӨД		Жыл сайын	2006 жыл - 600 2007 жыл - 636 2008 жыл - 674,1		Жергі- лікті бюджет
2. Бизнес қауымдастығының өзін-өзі ұйымдастыруға жәрдемдесу
3.	Мемлекеттік әлеуметтік тапсырыс механизмі арқылы кәсіпкерлер- дің қоғам- дық бірлес- тіктеріне, оның ішінде әйелдер, жас- тар және мүм- кіндіктері шектеулі тұлғаларға жәрдемдесу	Бірлес- тіктердің КӨД-ге есебі	КӨД		Жыл сайын		2006 жыл - 7000 2007 жыл - 7420 2008 жыл - 7865,2	Жергі- лікті бюджет
4.	Мемлекеттік органдардың ШКС-ті тексеруді жүргізу ережесін сақтау бойынша бақылау қызметін жандандыру	Қазақстан Республика- сы Индустрия және сауда Министрлі- гіне (ИСМ) ақпарат	КӨД, "Атамекен" Қазақстан кәсіпкер- лері мен жұмыс берушілері- нің жалпы ұлттық одағының Астана қаласындағы филиалы ("Атамекен" филиалы) (келісім бойынша)		Жарты- жылдық қоры- тынды бойынша		Қажет етіл- мейді
5.	ҒӨБ-ге, тұты- нушылардың құқығын қорғау саласында жұмыс істейтіндерге жәрдемдесу	ИСМ-ге есебі	КӨД, "Атамекен" филиалы (келісім бойынша)		Жарты- жылдық қоры- тынды бойынша		2006 жыл - 1500 2007 жыл - 1590 2008 жыл - 1685,4	Жергі- лікті бюджет
6.	Кәсіпкерлер- дің қоғамдық бір- лестіктерімен бірлесіп кәсіби конкурстарды, сондай-ақ "Үздік тауар- лар", "Үздік базар", "Әйел басқаратын ең үздік кәсіпорын" конкурстарын өткізу	ИСМ-ге есебі	КӨД мүдде- лі салалық қауымдас- тықтармен және Астана қаласы жанындағы отбасы және әйелдер істері жөніндегі комиссия- мен бірлесіп		Жыл сайын		2006 жыл - 2400 2007 жыл - 2544 2008 жыл - 2696,6	Жергі- лікті бюджет
7.	Қазақстан кәсіпкерле- рінің форумын өткізуге жәрдемдесу	ИСМ-ге ақпарат	КӨД, Астана қаласы кәсіпкер- лерінің құқығын қорғау жөніндегі қауымдастық (келісім бойынша), "Атамекен" филиалы (келісім бойынша)		Жыл сайын		Қажет етіл- мейді
3. Экономиканың әлеуметтік маңызды салаларында бизнесті ашу үшін қолайлы жағдайлар қалыптастыру
8.	ШКС-ден сатып алынатын тауарлардың (жұмыстар мен қызметтердің) көлемі мен номенклатура- сын талдау	ИСМ-ге ақпарат	КӨД мүдделі мемлекет- тік органдар- мен бірлесіп		Жарты- жылдық қоры- тынды бойынша		Қажет етіл- мейді
9.	Сауда, сервис және қызмет көрсету саласы, оның ішінде гендерлік аспект есепке ала отырып салынып жатқан әлеуметтік маңызды объектілердің мониторингін жүргізу	Астана қаласының әкімдігіне ақпарат	КӨД мүд- делі мем- лекеттік органдар- мен бірлесіп		Тоқсан- дық қоры- тынды бойынша		Қажет етіл- мейді
10.	Саяжай өнімдерін сату үшін жаңа сауда орындарын жасау, қолданыстағы сауда орындарына жөндеу жүргізу	КӨД-ге есебі	"Индустри- алды-инно- вациялық даму орталық" МКК (ИИДО)		Тоқсан- дық қоры- тынды бойынша		2006 жыл - 6055 2007 жыл - 605 2008 жыл - 3027,5	Жергі- лікті бюджет (ИИДО жарғы- лық капи- талын тол- тыру жолы- мен)
11.	Аулада сауда жасау үшін орындарды әзірлеу (жоспарлау, ұсақ тас төсеу, қоршау жасау)	КӨД-ге есебі	"Алматы" және "Сарыарқа" аудандары- ның әкім- діктері		15 мамырға дейін жыл сайын		2006 жыл - 1700 2007 жыл - 1802 2008 жыл - 1910,1	Жергі- лікті бюджет
12.	Қалалық іс-шараларға көшпелі сауданы ұйымдастыру (электр энергиясымен, жұмысшы күшімен, автокөлікпен қамтамасыз ету)	Сауданы ұйымдастыру және КӨД-ге есебі	"Алматы" және "Сарыарқа" аудандары- ның әкімдікте- рі		Тоқсан- дық қоры- тынды бойынша		2006 жыл - 6500 2007 жыл - 6890 2008 жыл - 7303,4	Жергі- лікті бюджет
13.	Мерекелік сауда үшін палаткалар (фиеста) мен жиһаздарды (орындықтар, үстелдер, шатырлар) сатып алуды ұйымдастыру	КӨД-ге ақпарат	ИИДО		Жарты- жылдық қоры- тынды бойынша 2006 жыл 2008 жыл		2006 жыл - 4800 2008 жыл - 4800	Жергі- лікті бюджет (ИИДО жарғы- лық капи- талын тол- тыру жолы- мен)
4. Кәсіпкерлікті қолдау инфрақұрылымын дамыту
14.	Астана қаласының әкімдігі жанындағы шағын кәсіпкерлікті дамыту комиссиясы, сондай-ақ Астана қаласы әкімдігі жанындағы отбасы және әйелдер істері жөніндегі комиссиясының "Шағын бизнесті қолдау қоры" АҚ-мен ШКС жеңілдікті несиелеуді ынтымақтас- тықта жандандыру	ИСМ-ге ақпарат		КӨД, "Атамекен" филиалы (келісім бойынша)	Жарты- жылдық қоры- тынды бойынша		Қажет етіл- мейді
15.	Кәсіпкерлікті қолдау жөнін- дегі орталық- тардың салалық кластерлерін қалыптастыру шеңберінде әлеуетті серіктестерді және қажетті жабдықтарды анықтау бойынша қызметін жетілдіру	ИСМ-ге ақпарат		КӨД	Жыл сайын		2006 жыл - 5000 2007 жыл - 5300 2008 жыл - 5618	Жергі- лікті бюджет
16.	Жоғары техно- логиялы өндіріс және қызмет көрсету кәсіпорында- рында колледждер мен ЖОО-ның кемінде 50 студентінің жыл сайын өндірістік практикасын өтуді қамтамасыз ету	ИСМ-ге ақпарат		КӨД, "Атамекен" филиалы (келісім бойынша)	Жыл сайын		2006 жыл - 1500 2007 жыл - 1590 2008 жыл - 1685,4	Жергі- лікті бюджет
17.	Кәсіпкерлерге құқықтық көмек көрсету бойынша шағын бизнес адвокатурасы- ның қызметін қамтамасыз ету	Астана қаласының әкімдігіне ақпарат		КӨД	Жарты- жылдық қоры- тынды бойынша		2006 жыл - 3000 2007 жыл - 3180 2008 жыл - 3370,8	Жергі- лікті бюджет
18.	Кәсіпкерлерге салық салу және бухгалтерлік есеп беру мәселелері туралы кеңес беру көмегін көрсету бойынша орталықтан- дырылған бухгалтерия қызметін қамтамасыз ету	Астана қаласының әкімдігіне ақпарат		КӨД	Жылдық қоры- тынды бойынша		2006 жыл - 4000 2007 жыл - 4240 2008 жыл - 4494,4	Жергі- лікті бюджет
19.	БАҚ-ты бизнестің жаңа бағыттары туралы ақпараттан- дыру мақсатында маркетингтік зерттеулерді өткізуді қамтамасыз ету	БАҚ-қа ақпарат		КӨД	Тұрақты		2006 жыл - 3000 2007 жыл - 3180 2008 жыл - 3370,8	Жергі- лікті бюджет
20.	Бизнестің жаңа бағытарын насихаттау және жарнама- лауды жүзеге асыру	БАҚ-қа ақпарат		КӨД, "Атамекен" филиалы (келісім бойынша)	Жарты- жылдық қоры- тынды бойынша		2006 жыл - 500 2007 жыл - 530 2008 жыл - 561,8	Жергі- лікті бюджет
21.	Шағын кәсіпкерлікті қолдау саласында халықаралық институттар қызметінің мониторингін жүзеге асыру	ИСМ-ге ақпарат		КӨД, "Атамекен" филиалы (келісім бойынша)	Жарты- жылдық қоры- тынды бойынша		Қажет етіл- мейді
22.	Кәсіпкерлерді жағдаяттық оқыту үшін әдістемелік басылымдарды әзірлеу	Әдістемелік құралдарды шығару		КӨД мүд- делі мем- лекеттік орган- дармен бірлесіп	Жарты- жылдық қоры- тынды бойынша		2006 жыл - 1500 2007 жыл - 1590 2008 жыл - 1685,4	Жергі- лікті бюджет
23.	Шағын кәсіп- керлікті қол- дау бойынша мемлекеттік саясат туралы ШКС-ті ақпа- раттандыруды қамтамасыз ету	ИСМ-ге ақпарат		Астана қаласы әкімінің баспасөз қызметі, ІСД, КӨД	Жарты- жылдық қоры- тынды бойынша		2006 жыл - 2000 2007 жыл - 2120 2008 жыл - 2247,2	Жергі- лікті бюджет
24.	Кәсіпкерлік мәселесі жө- нінде, оның ішінде әйел- дер, жастар және мүмкін- діктері шектеулі тұлғалар арасында семинарлар, конференция- лар, көрмелер, "дөңгелек үстелдер" өткізуді қамтамасыз ету	ИСМ-ге ақпарат		КӨД, "Атамекен" филиалы (келісім бойынша)	Жылдық қоры- тынды бойынша		2006 жыл - 1000 2007 жыл - 1060 2008 жыл - 1123,6	Жергі- лікті бюджет

Үш жыл ішінде Бағдарламаға барлығы 277795,7 мың теңге
көлемінде қаражат қажет:
оның ішінде 2006 жылы - 92055 мың теңге, 2007 жылы - 86677
мың теңге және 2008 жылы - 99063,7 мың теңге.

Астана қаласының шағын
кәсіпкерлігін дамытудың
2006-2008 жылдарға
арналған бағдарламасына
1-қосымша

1-кесте

Астана қаласының шағын кәсіпкерлігін дамытудың
2002-2005 жылдарға арналған көрсеткіштері

Көрсеткіштер	2002 ж. есебі	2003 ж. есебі	2004 ж. есебі	2005 ж. бағалау
ШК субъектілерінің саны, бірл.	20970	25892	32008	38150*
ШК саласында қамтылғандардың саны, адам	51329	66500	71508	88390
ШК саласындағы шығарылған өнімдердің көлемі, млн. теңге	52038,7	67730,4	79625,4	91403*
ШКС-тен түскен салықтар, млн. теңге	3335,5	5954,5	11560,5	19800,5
Жалпы салық көлемінде ШКС түскен салық үлесі, %	5,5	7,5	9,6	9,7

Ескерту: Астана қаласының әлеуметтік-экономикалық дамуының
2006-2008 жылдарға арналған орта мерзімді жоспарына сәйкес бағалау
деректері * жұлдызшамен белгіленген.

О Программе развития малого предпринимательства города Астаны на 2006-2008 годы

Решение маслихата города Астаны от 17 ноября 2005 года N 197/23-III. Зарегистрировано в Департаменте юстиции г. Астаны 14 декабря 2005 года N 423. Утратило силу решением маслихата города Астаны от 26 августа 2009 года N 244/37/-IV

Сноска. Утратило силу решением маслихата города Астаны от 26.08.2009 года N 244/37/-IV

Рассмотрев представленную акиматом города Астаны Программу развития малого предпринимательства города Астаны на 2006-2008 годы, руководствуясь статьей 6 закона Республики Казахстан от 23 января 2001 года "О местном государственном управлении В республике Казахстан", маслихат города Астаны РЕШИЛ:

Утвердить прилагаемую Программу развития малого предпринимательства города Астаны на 2006-2008 годы.

Председатель сессии
маслихата города Астаны С. Байболов

Секретарь маслихата
города Астаны В. Редкокашин

Лист согласования
к Программе развития малого предпринимательства
города Астаны на 2006-2008 годы

Директор Государственного учреждения
"Департамент предпринимательства
и промышленности города Астаны" А. Керимбеков

Директор Государственного учреждения
"Департамент финансов города Астаны" А. Аскарова

И.о. директора
Государственного учреждения
"Департамент экономики и бюджетного
планирования города Астаны" Ж. Нурпиисов

Директор Государственного учреждения
"Департамент внутренней политики
города Астаны" А. Орсариев

Директор филиала Общенационального
союза предпринимателей и работодателей
Казахстана "Атамекен" в городе Астане Т. Омурзаков

УТВЕРЖДЕНА
решением маслихата города Астаны
от 17 ноября 2005 года N 197/23-III

ПРОГРАММА
РАЗВИТИЯ МАЛОГО ПРЕДПРИНИМАТЕЛЬСТВА ГОРОДА АСТАНЫ
на 2006-2008 ГОДЫ

Астана - 2005 год

СОДЕРЖАНИЕ

1. Паспорт Программы

Наименование Программы Программа развития малого предпринимательства
города Астаны на 2006-2008 годы.

Основание для Закон Республики Казахстан от 19 июня 1997
разработки Программы года N 131 "О государственной поддержке
малого предпринимательства", Послание
Президента Республики Казахстан народу
Казахстана от 18 февраля 2005 года
"Казахстан на пути ускоренной экономической,
социальной и политической модернизации",
Программа ускоренных мер по развитию малого
и среднего предпринимательства в Республике
Казахстан на 2005-2007 годы, утвержденная
постановлением Правительства Республики
Казахстан от 12 мая 2005 года N 450.

Разработчик Департамент предпринимательства и
промышленности города Астаны.

Цель Программы Повышение конкурентоспособности малого
предпринимательства города Астаны и
увеличение его доли в экономике столицы
через формирование новой идеологии
взаимодействия власти и бизнеса.

Задачи Программы Искоренение практики принудительного
спонсорства в городе.
Содействие самоорганизации бизнес-сообщества.
Создание благоприятных условий для открытия
бизнеса в социально значимых сферах экономики.
Дальнейшее развитие инфраструктуры поддержки
предпринимательства.

Сроки реализации 2006-2008 годы.

Объемы и источники 2006 год - 92055 тыс. тенге;
финансирования 2007 год - 86677 тыс. тенге;
2008 год - 99063,7 тыс. тенге.
Средства местного бюджета в пределах
ежегодно выделяемых средств на указанные
цели, средства республиканского бюджета,
внебюджетные целевые средства, гранты
международных и отечественных финансовых
организаций, средства предпринимателей и
их общественных организаций, а также иные,
не запрещенные законодательством
Республики Казахстан источники.

Ожидаемые результаты В результате реализации Программы:
будут созданы благоприятные инфраструктурные,
финансовые, информационные и правовые условия
для развития малого предпринимательства;
будет обеспечено устойчивое развитие субъектов
малого предпринимательства (далее - СМП);
увеличена доля СМП в валовом региональном
продукте;
активизирована деятельность СМП в развитии
новых видов предпринимательства в рамках
организуемых производственных кластеров.

2. Введение

Программа развития малого предпринимательства города Астаны на 2006-2008 годы разработана на основании Закона Республики Казахстан от 19 июня 1997 года N 131 "О государственной поддержке малого предпринимательства", Послания Президента Республики Казахстан народу Казахстана от 18 февраля 2005 года "Казахстан на пути ускоренной экономической, социальной и политической модернизации" и Программы ускоренных мер по развитию малого и среднего предпринимательства в Республике Казахстан на 2005-2007 годы, утвержденной постановлением Правительства Республики Казахстан от 12 мая 2005 года N 450.
На прошедшем 25 марта 2005 года Конгрессе предпринимателей Казахстана Глава государства сформулировал несколько основных задач, решение которых позволит увеличить вдвое долю малого и среднего бизнеса в валовом внутреннем продукте:
повышение конкурентоспособности и производительности отечественного бизнеса;
глобальный подход к ведению бизнеса;
дальнейшее стимулирование развития предпринимательства, включающее в себя устранение административных барьеров и расширение сферы применения специального налогового режима;
создание партнерских отношений между предпринимательством и государством.
Настоящая Программа разработана в духе новых задач, поставленных Президентом Республики Казахстан, и ее реализация положительно скажется на развитии малого предпринимательства и в целом социально-экономическом развитии города.

3. Анализ современного состояния и развития
малого предпринимательства

Анализ реализации Программы поддержки и развития малого предпринимательства города Астаны на 2003-2005 годы (далее - действующая программа) демонстрирует постоянный рост показателей развития малого предпринимательства (см. Приложение 1).
Сравнивая оценочные показатели 2005 года (рассчитанные по средней динамике года, а также в соответствии с оценкой показателей по Среднесрочному плану) и итоговые данные 2002 года - начала действия нынешней программы, необходимо отметить следующее.
К концу 2005 года будет зарегистрировано более 38 тысяч субъектов малого предпринимательства, из них более трети - юридические лица и менее двух третей - индивидуальные предприниматели. В 2002 году эта пропорция составляла 50 на 50. При этом доля работающих в фирмах увеличилась с 50 до 65 %. Это показывает качественный рост городских компаний.
По сравнению с 2002 годом, количество СМП увеличится на 81,9 %.
Следует отметить, что проблема учета количества СМП по-прежнему не решена на уровне центральных органов, и это не позволяет оперировать точными данными.
Численность занятых в сфере малого бизнеса превысит 88 тысяч человек. По итогам 2002 года в сфере малого предпринимательства работали 51329 человек. Доля занятых в малом предпринимательстве в общей численности занятого населения в 2005 году составит 32 %, тогда как в 2002 году она составляла 23 %.
По оценкам в 2005 году объем произведенной продукции, работ и услуг превысит 91 млрд. тенге, рост по сравнению с итоговыми данными за 2002 год составит 75,6 %. В общей отраслевой структуре производства в 2002 году доля торговли составляла 41,4 %, доля производства в реальном секторе экономики - 41 %. В 2003 году доля торговли составила 37,5 %, реальный сектор - 45 %. По предварительному прогнозу в 2005 году доля торговли будет составлять 36 %, а доля производства в реальном секторе составит 45,6 %. По сравнению с итогами 2003 года, в 2005 году предполагается увеличение производства в реальном секторе на 11 млрд. тенге, или на 37,7 %, в торговле и сфере услуг - на 29,6 %, или на 7,5 млрд. тенге. Темпы роста свидетельствуют о стабильном росте производства СМП, причем производство в реальном секторе в сравнении с производством в торговле и сфере услуг увеличивается опережающими темпами.
Прогнозируется, что за 2005 год поступления налогов и платежей в бюджет от СМП превысят 19 млрд. тенге, что на 16,5 млрд. тенге больше, чем за 2002 год, или почти в 6 раз. Удельный вес поступлений налогов и платежей в общей налоговой массе в 2005 году составит 9,7 %, (5,5 % - в 2002 году).
В 2005 году СМП будет выдано почти 54 млрд. тенге по 3900 проектам. В 2002 году коммерческими банками второго уровня города Астаны прокредитованы 2637 проектов на сумму 28194,2 млн. тенге.
Исходя из имеющихся данных, с 2003 года по настоящее время увеличили кредитование СМП: филиал АО "Народный банк Казахстана" - в 6 раз, филиал АО "АльянсБанк" - в 2,6 раза, филиал АО "ТемирБанк" - в 2,5 раза, филиал АО "БанкЦентрКредит" - в 2 раза, филиал АО "Банк Каспийский" - в 1,8 раза, филиал АО "Нурбанк" - на 35 %, филиал АО ДБ "АльфаБанк" - на 23 %, АО "Цеснабанк" - на 7 %.
В то же время снижение кредитования СМП допустили такие банки, как филиал АО "Банк Туран Алем" - в 2,8 раза, филиал АО "АТФ банк" - в 1,7 раза.
В период действия Программы согласно Указу Президента Республики Казахстана от 6 марта 1997 года N 3398 "О мерах по усилению государственной поддержки развития малого предпринимательства":
передано в аренду и продано почти 8000 земельных участков;
выдано более 2000 разрешений на переоборудование и перепланировку помещений на первых этажах;
объектов коммунальной собственности передано: в аренду - 11, в доверительное управление - 25, в безвозмездную собственность - 61, продано - 17.
Количество зарегистрированных СМП на 10 тыс. жителей столицы по прогнозным оценкам составит в 2005 году 705 единиц вместо 416 единиц в 2002 году, или на 69 % больше.
В структуре занятости малого предпринимательства по видам экономической деятельности в период реализации действующей программы в торговле заняты порядка 39 % СМП, в то время как ежегодно растет доля занятых в реальном секторе экономики: в 2003 году - 22 %, в 2004 году - почти 26 %. По оценке 2005 года данный показатель достигнет 29 %, а на долю торговли придется 36 % занятых в малом предпринимательстве.
Доля торгово-посреднической деятельности продолжает оставаться значительной, поскольку не требует больших вложений при входе в бизнес.
Анализ реализации действующей программы показывает перспективное значение системы финансовой поддержки СМП для их эффективного развития. Такие меры были предусмотрены в действующей программе. На льготное кредитование из местного бюджета в 2003 году было выделено 50 млн. тенге, которые не были освоены, в 2004 году было выделено и освоено 18,4 млн. тенге лизинговых средств, а в 2005 году выделено и освоено 28,1 млн. тенге лизинговых средств и 50 млн. тенге кредитных ресурсов.
Одна из первоочередных задач действующей программы - расширение и развитие инфраструктуры поддержки предпринимательства была достигнута за счет создания в декабре 2002 года ГКП "Центр поддержки малого бизнеса города Астаны" (ныне ГКП "Центр индустриально-инновационного развития города Астаны", далее - Центр) на базе Сервис-центра, образованного в 1999 году.
С 1999 года Департаментом экономики и развития малого бизнеса, позднее ГКП "Фонд коммунальной собственности" для Сервис-центра было закуплено оборудование для передачи в аренду СМП. Поскольку закупка оборудования была произведена по неоправданно высоким ценам, аренда и лизинг по нему оказались невостребованными СМП.
Начиная с 2004 года, Центр изменил порядок работы по лизинговой программе. Закупка оборудования осуществляется только под конкретный проект СМП, прошедший отбор на заседании экспертной комиссии при акимате города, что позволило значительно активизировать работу по льготному лизинговому кредитованию. Также СМП оказываются бесплатные консультации по организации работы, ведению бухгалтерии, внедрению систем менеджмента качества на основе международных стандартов серии ИСО, что позволяет предпринимателям выйти на более высокий уровень управления бизнес-процессами, обеспечения конкурентоспособности продукции и продвижения на рынке.
С декабря 2002 года в городе Астане функционирует бизнес-инкубатор "Астана-инновация", в задачи которого входит выделение помещений вновь создаваемым фирмам, предоставление офисных услуг, доступа к сети Интернет для клиентов бизнес-инкубатора, бесплатные консультационные услуги, включая юридические и маркетинговые. В бизнес-инкубаторе в настоящее время размещаются 25 СМП на условиях аренды. Следует признать, что из-за ветхости системы коммуникаций здания, в котором размещен Бизнес-инкубатор, и отсутствия бюджетных средств на его содержание основная функция бизнес-инкубатора по ротации предприятий в связи с истечением инкубационного периода оказалась неэффективной.
Другая задача действующей программы - обеспечение защиты прав и интересов СМП достигается программой "Адвокатура малого бизнеса", действующая с 2004 года. За это время бесплатную помощь получил 51 СМП. Кроме этого, с апреля 2005 года организована "Централизованная бухгалтерия малого бизнеса", бесплатные услуги которой получили 85 СМП.
Также с 2004 года начато ситуативное обучение предпринимателей посредством выпуска брошюр. В рамках этой работы были изданы следующие брошюры: "Как организовать бизнес на первых этажах", "Как составить бизнес-план", "За что чаще всего контролеры штрафуют бизнесменов", "Как создать микрокредитную организацию", "Право интеллектуальной собственности", "Как разработать, внедрить и сертифицировать систему менеджмента качества на основе международного стандарта ИСО 9001:2000", "Как не нарушать права потребителей", "Отель Ревю" общим тиражом 9000 экземпляров. Все эти путеводители были презентованы в средствах массовой информации и бесплатно распространяются среди предпринимателей.
Основной принцип издания брошюр - анализ и синтез проблем, волнующих предпринимателей.
По инициативе Департамента предпринимательства и промышленности города Астаны упрощены процедуры по организации бизнеса на первых этажах жилых зданий. На 6,5 тыс. тенге снижены цены на услуги КГП "Горархитектура". Упрощены процедуры согласования наружной рекламы и требований санитарно-эпидемиологического надзора.
Директором Департамента государственного санитарно-эпидемиологического надзора города Астаны 1 июня 2004 года издан приказ N 42/1 "Об ограничении согласований объектов, расположенных на первых этажах жилых и административных зданий", которым установлено не проводить согласования объектов, не представляющих санитарно-эпидемиологическую значимость.
В 2004 году решен вопрос о совершенствовании лицензирования розничной торговли алкогольной продукцией на территории города Астаны (упрощение получения "повторных" лицензий). В результате этого число соприкосновений СМП с чиновниками при получении повторной лицензии сократилось в 5 раз.
Летом 2005 года внесены дополнения в Правила застройки территории города Астаны, утвержденные решением маслихата города Астаны от 29 июня 2004 года N 55/9-III. Они направлены на то, чтобы акимат города был вправе одним решением разрешать СМП одновременно проектирование и строительство на предоставляемом земельном участке. До этого же выносились два отдельных решения.
В городе Астане функционируют Экспертные советы при городском Налоговом комитете и Департаменте СЭС. Заседания этих Советов обычно посвящены темам уменьшения очередей, ускорения выдачи различных справок и сокращения объектов для согласования.
Задача по ускорению формирования системы общественной поддержки малого предпринимательства нашла свое продолжение в принятой Программе ускоренных мер по развитию малого и среднего предпринимательства в Республике Казахстан на 2005-2007 годы.
В республиканской программе основной акцент сделан на недопущении необоснованного вмешательства государства в предпринимательскую деятельность. Для достижения этой цели с 2004 года проводятся специальные акции:
"Нет - принудительному спонсорству", в рамках которой соответствующим департаментам и управлениям в 2005 году было выделено 20 млн. тенге для организации общественных мероприятий в районных акиматах;
"Очередь - предпосылка коррупции", которая направлена на защиту предпринимателей и потребителей нашего города. В рамках этой акции постоянно проводится мониторинг очередей в кабинеты, обслуживающие СМП, и принимаются меры по их сокращению, поскольку очереди - это возможность возникновения коррупционных правонарушений. В частности, такой мониторинг проведен в РГП "Центр по недвижимости", Астанинском филиале "Астанинский почтамт" ОАО "Казпочта", городском центре телекоммуникаций "Астанателеком", Департаменте жилья города Астаны, районных налоговых комитетах и паспортных столах.
В эти годы проводились различные конкурсы, ярмарки, форумы, встречи по профессиям и презентации с целью информационного обеспечения и пропаганды малого предпринимательства.
Проведенный анализ выделил ряд факторов, негативно влияющих на развитие малого предпринимательства.
Недостаточная скоординированность инфраструктуры поддержки малого предпринимательства привела к тому, что при входе на рынок предприниматель несет большие издержки, обусловленные необходимостью налаживания и поддержки отношений со всеми контрагентами во внешней и внутренней среде. Во внешней - это взаимоотношения с государственными органами, финансово-кредитными организациями, поставщиками, потребителями и конкурентами; во внутренней - выбор вида деятельности и организационно-правовой формы; формирование уставного капитала в необходимом размере; подбор кадров и управление персоналом; поиск команды партнеров и знание рынка.
Одной из наиболее сложных проблем, препятствующих развитию малого предпринимательства, является отсутствие у большей части субъектов достаточных финансовых ресурсов.
Недостаточный уровень фондовооруженности СМП не способствует повышению экономической эффективности сектора и сдерживает его кредитование.
По этой причине торгово-посредническая деятельность для предпринимателей остается единственно доступным методом накопления собственных финансовых средств.
Наблюдается дефицит квалифицированных кадров для малого бизнеса в сфере правового обеспечения бизнеса, ведения бухгалтерского учета. Большинство СМП отличаются низкой правовой, финансовой и информационной культурой.
Традиционное представление, что сферой деятельности малого предпринимательства являются торговля и питание, существенно сужает поле применения инициативы предпринимателей, а также не способствует увеличению емкости рынка предоставления услуг СМП. Вместе с тем существует мировая практика вовлечения малого предпринимательства в производственную сферу, позволяющая за счет их деятельности эффективно дополнять технологические цепочки производства в рамках отраслевых кластеров. Подобная схема взаимодополнения по кластерному типу начала выстраиваться в Астане как в сфере производства (кластер промышленности строительных материалов), так и в сфере предоставления услуг (туристический кластер).
Проведенный анализ позволяет сделать вывод о необходимости углубления экономических, правовых и институционально-структурных реформ на местном уровне путем систематизации работы по поддержке малого предпринимательства на основе опыта предыдущих лет, современной государственной политики развития предпринимательства и взаимодействия с ним государства на качественно высоком уровне.

4. Цель и задачи Программы

Целью Программы является повышение конкурентоспособности малого предпринимательства и увеличение доли СМП в экономике города Астаны через формирование принципов новой идеологии взаимоотношений власти и бизнеса. Для достижения поставленной цели предполагается решение следующих задач:
искоренение практики принудительного спонсорства в городе;
содействие самоорганизации бизнес-сообщества;
создание благоприятных условий для открытия бизнеса в социально значимых сферах экономики;
развитие инфраструктуры поддержки предпринимательства.

5. Основные направления и механизм реализации Программы

§ 1. Искоренение практики принудительного спонсорства

Важнейшим направлением формирования новой идеологии является мера по исключению практики принудительного спонсорства. Следует закрепить существующий позитивный опыт выделения бюджетных средств на эти цели, который реализуется в столице с начала 2005 года. В связи с этим предполагается, что районным акиматам ежегодно, начиная с 2006 года, будут выделяться средства для проведения праздничных и других городских мероприятий с размещением заказов среди предпринимателей.
Таким образом, постоянное финансирование городских мероприятий с целью исключения практики принудительного спонсорства станет прямым сигналом городской власти бизнес-сообществу о том, что государство располагает достаточными средствами, чтобы не принуждать предпринимателей оказывать бесплатные услуги, а, напротив, оплачивать их, и тем самым способствовать развитию предпринимательства. Подобная практика позволит сформировать в общественном сознании стойкий иммунитет к любым попыткам принудительного спонсорства со стороны государственных органов, будет способствовать укреплению отношений социального партнерства между государством и бизнес-сообществом.
В то же время отказ от принудительного спонсорства не означает, что общество не нуждается в социальных программах, которые могли бы финансироваться из частных источников. Корпоративная социальная ответственность является общемировой практикой, которую принято рассматривать с маркетинговой точки зрения как выгодные инвестиции в бизнес. В этой связи Программа предполагает проведение социологических исследований на эту тему и выработку рекомендаций предпринимателям по выстраиванию собственной стратегии корпоративной социальной ответственности.

§ 2. Содействие самоорганизации бизнес-сообщества

Общественные объединения предпринимателей являются важным механизмом взаимодействия бизнес-сообщества с государственными органами и населением. Все проблемы, с которыми сталкиваются предприниматели, должны систематизироваться и анализироваться внутри таких объединений и создавать предпосылки для формирования консолидированной позиции предпринимателей, что, в свою очередь, будет способствовать повышению статуса предпринимателей как равноправных партнеров государственных органов в реальном процессе принятия решений. Кроме того, такие объединения позволяют государственным органам оперативно взаимодействовать с предпринимателями в целях доведения информации о государственной политике в этой области.
Опыт показывает, что основным препятствием в деятельности объединений является проблема их совместного финансирования предпринимателями.
Поэтому предполагается выделение средств по стимулированию создания новых и поддержки существующих общественных объединений предпринимателей города Астаны. В частности, будет осуществлено финансирование общественных объединений предпринимателей, в том числе среди женщин, молодежи и лиц с ограниченными физическими возможностями, через государственный социальный заказ.
Важным аспектом формирования новой идеологии предпринимательства является гармоничное сочетание усилий государства, направленных на развитие и поддержку предпринимательства, с мерами по соблюдению требований качества производимых СМП товаров и оказываемых услуг. В этой связи Программа предполагает, с одной стороны, принятие мер по активизации контроля по соблюдению правил проведения государственными органами проверок деятельности СМП, с другой стороны, - тесное сотрудничество с неправительственными организациями, работающими в сфере защиты прав потребителей, для эффективного мониторинга рынка товаров и услуг и своевременного принятия мер в отношении недобросовестных предпринимателей. Кроме того, совместно с общественными объединениями предпринимателей будут проводиться профессиональные конкурсы, а также конкурсы "Лучшие товары", "Лучший рынок", призванные стимулировать повышение качества товаров и предоставляемых услуг. Совместно с Комиссией по делам семьи и женщин при акимате города Астаны ежегодно будет проводится конкурс "Лучшее предприятие, возглавляемое женщиной" для стимулирования предпринимательства среди женщин.
Эти меры позволят укрепить вертикальные и горизонтальные институциональные связи между предпринимателями в рамках существующего Общенационального союза предпринимателей и работодателей Казахстана "Атамекен".

§ 3. Создание благоприятных условий для открытия
бизнеса в социально значимых сферах экономики

В связи с формированием новой идеологии местным исполнительным органам важно научиться направлять усилия бизнес-сообщества на решение социально значимых вопросов.
Важнейшим социально значимым вопросом на протяжении последних пяти лет для горожан является проблема быстрого роста цен на продукты питания и услуги. Решение этого вопроса - дальнейшее расширение конкурентной торговой среды.
Эффективному расширению конкурентной торговой среды будет способствовать создание благоприятных условий для вхождения в бизнес.
Предполагается, что в период реализации Программы на указанные цели из местного бюджета ежегодно будут выделяться средства на организацию и обустройство мест сезонной торговли плодоовощной продукцией, включая дачные палатки, площадки и торговое оборудование для ярмарочной и праздничной торговли, а также торговли "с колес".
В вопросах льготного кредитования СМП важная роль в качестве механизма взаимодействия местных государственных органов с АО "Фонд развития малого предпринимательства" отводится Комиссии при акимате города Астаны по развитию малого предпринимательства. Комиссия будет рассматривать и рекомендовать к льготному кредитованию бизнес-проекты СМП, реализация которых имеет важное социально-экономическое значение для региона, в том числе способствует созданию и развитию в столице современной инфраструктуры торговли и сервиса.
На постоянной основе будет осуществляться анализ объема и номенклатуры товаров (работ и услуг), закупаемых у СМП.
Будет продолжена работа по мониторингу строительства и ввода в эксплуатацию социально значимых объектов в сфере торговли, сервиса и услуг, в том числе с учетом гендерного аспекта, с целью ускорения прохождения предпринимателями процедур административного согласования проектов.
Проведение мероприятий в рамках данной Программы по созданию инфраструктурных условий для открытия бизнеса в сфере торговли и услуг будет способствовать поддержке малого бизнеса и развитию конкуренции среди торговых организаций города Астаны, что, в свою очередь, приведет к мультипликативному эффекту решения целого комплекса актуальных для столицы проблем, таких, как стабилизация цен на основные продукты питания и услуги; упорядочение несанкционированной уличной торговли; улучшение санитарно-эпидемиологического состояния города; повышение культуры обслуживания, а также увеличение занятости населения (организация новых рабочих мест).

§ 4. Развитие инфраструктуры поддержки предпринимательства

Основным финансовым институтом для СМП, созданным по инициативе государства, является АО "Фонд развития малого предпринимательства" (далее - Фонд), филиал которого расположен и в Астане. На 1 января 2005 года ссудный портфель Фонда составил 15,4 млрд. тенге. В соответствии с Планом мероприятий Программы ускоренных мер по развитию малого и среднего предпринимательства в течение 2005-2007 гг. ежегодная капитализация Фонда за счет средств республиканского бюджета будет составлять 10 млрд. тенге.
Учитывая, что в соответствии с действующим законодательством с 1 января 2006 года будут приостановлены программы кредитования для развития малого предпринимательства за счет бюджетных средств, Фонд становится основным источником кредитования СМП. В этой связи для акимата города Астаны актуальной становится задача тесного взаимодействия с Фондом с целью оказания эффективной финансовой поддержки развитию предпринимательства в социально значимых сферах жизнедеятельности столицы. Для этого необходимо наладить систему мониторинга проектов СМП, проходящих рассмотрение в Фонде по городу Астане, и их экспертизу со стороны Комиссии при акимате города Астаны по развитию предпринимательства, а также Комиссии по делам семьи и женщин при акимате города Астаны с целью выработки рекомендаций Фонду по отбору социально значимых для города проектов.
Такая же система мониторинга и экспертизы проектов будет налажена в отношении других финансовых институтов, действующих на территории города Астаны (банки, микрокредитные и микрофинансовые организации).
В рамках Программы будет акцентировано внимание на развитии таких функций бизнес-инкубатора, как оказание консалтинговых, маркетинговых, правовых, бухгалтерских, образовательных и обучающих услуг всем субъектам предпринимательства независимо от того, располагаются ли они на территории бизнес-инкубатора или нет. В этой связи в равной мере на поддержку развития данных видов услуг для бизнеса могут претендовать и другие организации, номинально не являющиеся бизнес-инкубаторами.
В соответствии с Планом мероприятий по созданию пилотных кластеров, утвержденным постановлением Правительства Республики Казахстан от 25 июня 2005 года N 633, в городе Астане планируется создать Индустриальный парк промышленности строительных материалов. Одним из направлений функционирования Индустриального парка является привлечение СМП в технологическую инфраструктуру кластера строительных материалов. В связи с этим в рамках Программы через имеющуюся инфраструктуру поддержки предпринимательства будет оказана целенаправленная помощь в виде консалтинговых и маркетинговых услуг в отношении новых разработок в области технологий и практики ведения бизнеса. Будет организована система делового сотрудничества между крупными предприятиями и СМП для определения потенциальных партнеров и необходимого оборудования в рамках кластера строительных материалов.
Аналогичная работа также будет вестись в туристической отрасли с целью создания предпосылок формирования туристического кластера в городе Астане.
В целях усиления кадрового потенциала СМП, работающих в производственной сфере, будут приняты меры по обеспечению ежегодного прохождения производственной практики не менее 50 студентов колледжей и вузов города на высокотехнологичных предприятиях производства и сервиса.
На начальных этапах становления СМП сталкиваются с рядом организационных проблем, решение которых требует функциональных навыков и знаний. При этом у большинства СМП недостаточно ресурсов и не сформировалась культура аутсорсинга.
Учитывая, что услуги консалтинговых компаний - юридические, аудит и бухгалтерия, маркетинговые исследования, бизнес-планирование - являются дорогостоящими, в Программу включены мероприятия по закупу таких услуг для СМП.
Важным направлением деятельности государственных органов является сотрудничество с международными институтами поддержки предпринимательства для обмена информацией, совместного мониторинга проектов, реализуемых в регионе, с целью формирования скоординированной политики в области поддержки предпринимательства.
Формирование новой идеологии требует развития образовательной и информационно-методической системы поддержки СМП. В этой связи Программа предусматривает ряд мероприятий, таких, как разработка и выпуск методических и справочных пособий для малого предпринимательства; организация цикла теле- и радиопередач по вопросам малого предпринимательства; пропаганда и реклама новых видов бизнеса; проведение обучающих семинаров, конференций, выставок, "круглых столов" и конкурсов. Также предусмотрены меры по широкому информированию СМП об изменениях в законодательстве Республики Казахстан, касающихся деятельности малого предпринимательства; о мероприятиях, проводимых государственными органами по поддержке малого предпринимательства, в том числе через средства массовой информации, выполняющие государственный заказ.

6. Необходимые ресурсы и источники их финансирования

Финансовое обеспечение Программы развития малого предпринимательства города Астаны на 2006-2008 годы будет осуществляться за счет средств местного бюджета в пределах ежегодно выделяемых средств на указанные цели, средств республиканского бюджета, внебюджетных целевых средств, грантов международных и отечественных финансовых организаций, средств предпринимателей и их общественных организаций, а также иных, не запрещенных законодательством Республики Казахстан источников.
Для реализации мер, описанных в настоящей Программе, из местного бюджета в 2006 году будет выделено 92055 тыс. тенге, в 2007 году - 86677 тыс. тенге, в 2008 году - 99063,7 тыс. тенге.
При этом объемы финансирования из местного бюджета будут уточняться ежегодно при формировании и уточнении бюджета соответствующего года в установленном порядке.

7. Ожидаемые результаты от реализации Программы

Полная реализация Программы должна способствовать:
формированию новой идеологии предпринимательства;
созданию благоприятных инфраструктурных, финансовых, информационных и правовых условий для развития малого предпринимательства;
обеспечению устойчивого развития СМП;
увеличению доли СМП в валовом региональном продукте;
активизации деятельности субъектов малого предпринимательства в развитии новых видов предпринимательства в рамках организуемых производственных кластеров.

8. План мероприятий по реализации Программы развития
малого предпринимательства города Астаны на 2006-2008 годы

N п/п	Мероприятия	Форма завершения	Ответствен- ные за исполнение	Срок ис- полнения	Предпо- лагаемые расходы (тыс. тенге)	Источ- ник финан- сиро- вания
1. Искоренение практики принудительного спонсорства
1.	Исключить практику принудитель- ного спонсор- ства при проведении общенациональ- ных и город- ских празднич- ных мероприя- тий.	Отчеты акиматов районов "Алматы" и "Сарыарка" в Департамент предпринима- тельства и промышленности города Астаны (ДПП)	Акиматы районов "Алматы" и "Сарыарка"	По итогам квартала	2006 год - 40000 2007 год - 42400 2008 год - 44944	Местный бюджет
2.	Подготавливать рекомендации для предприни- мателей по выстраиванию собственной стратегии корпоративной социальной от- ветственности.	Рекомендации для СМП	ДПП	Ежегодно	2006 год - 600 2007 год - 636 2008 год - 674,1	Местный бюджет
2. Содействие самоорганизации бизнес-сообщества
3.	Содействовать общественным объединениям предпринима- телей, в том числе среди женщин, молодежи и лиц с ограниченными физическими возможностями, через механизм государствен- ного социаль- ного заказа.	Отчеты объединений в ДПП	ДПП	Ежегодно	2006 год - 7000 2007 год - 7420 2008 год - 7865,2	Местный бюджет
4.	Активизировать функцию контроля за соблюдением государствен- ными органами правил проведения проверок дея- тельности СМП.	Информация в Министерство индустрии и торговли Республики Казахстан (МИТ)	ДПП, Филиал Общенацио- нального союза предпринима- телей и работодателей Казахстана "Атамекен" в г. Астана (Филиал "Атамекен") (по согласованию)	По итогам полугодия	Не требуется
5.	Содействовать НПО, работающим в сфере защиты прав потребителей.	Отчет в МИТ	ДПП, Филиал "Атамекен" (по согласованию)	По итогам полугодия	2006 год - 1500 2007 год - 1590 2008 год - 1685,4	Местный бюджет
6.	Совместно с общественными объединениями предпринима- телей прово- дить профес- сиональные конкурсы, а также конкурсы "Лучшие това- ры", "Лучший рынок", "Лучшее предприятие, возглавляемое женщиной".	Отчет в МИТ	ДПП совместно с заинтересо- ванными отраслевыми ассоциациями и Комиссией по делам семьи и женщин при акимате города Астаны	Ежегодно	2006 год - 2400 2007 год - 2544 2008 год - 2696,6	Местный бюджет
7.	Содействовать проведению Форума предпринима- телей Казахстана.	Информация в МИТ	ДПП, Ассоциация по защите прав предпринима- телей города Астаны (по согласова- нию), Филиал "Атамекен" (по согласованию)	Ежегодно	Не требуются
3. Создание благоприятных условий для открытия бизнеса в социально значимых сферах экономики
8.	Анализировать объемы и номенклатуру товаров (работ и услуг), заку- паемых у СМП.	Информация в МИТ	ДПП совместно с заинтересо- ванными госу- дарственными органами	По итогам полугодия	Не требуются
9.	Проводить мониторинг строящихся социально значимых объектов в сфере торговли, сервиса и услуг, в том числе с учетом гендерного аспекта.	Информация в акимат города Астаны	ДПП совместно с заинтересо- ванными госу- дарственными органами	По итогам квартала	Не требуются
10.	Изготовить новые и реставрировать существующие прилавки для торговли дачной продукцией.	Информация в ДПП	ГКП "Центр индустриально -инновацион- ного развития города Астаны" (ЦИИР)	По итогам квартала	2006 год - 6055 2007 год - 605 2008 год - 3027,5	Местный бюджет (посред- ством пополне- ния ус- тавного капитала ЦИИР)
11.	Подготовить места для торговли во дворах (планировка, щебенение, ограждение).	Отчет в ДПП	Акиматы районов "Алматы" и "Сарыарка"	До 15 мая ежегодно	2006 год - 1700 2007 год - 1802 2008 год - 1910,1	Местный бюджет
12.	Организовать выездную торговлю на городские мероприятия (обеспечение электроэнер- гией и авто- транспортом).	Организация торговли и отчет в ДПП	Акиматы районов "Алматы" и "Сарыарка"	По итогам квартала	2006 год - 6500 2007 год - 6890 2008 год - 7303,4	Местный бюджет
13.	Организовать закуп палаток (фиеста) и мебели для праздничной торговли (стулья, столы, зонты).	Информация в ДПП	ЦИИР	По итогам полугодия 2006 год 2008 год	2006 год - 4800 2008 год - 4800	Местный бюджет (посред- ством пополне- ния ус- тавного капитала ЦИИР)
4. Развитие инфраструктуры поддержки предпринимательства
14.	Активизировать сотрудничество Комиссии при акимате города Астаны по развитию малого предпринима- тельства с АО "Фонд поддержки развития малого бизнеса", а также с Комиссией по делам семьи и женщин при акимате города Астаны по вопросам льготного кредитования СМП.	Информация в МИТ	ДПП, Филиал "Атамекен" (по согласованию)	По итогам полугодия	Не требуются
15.	Совершенство- вать деятель- ность центров по поддержке предпринима- тельства по определению потенциальных партнеров и необходимого оборудования в рамках формирующихся отраслевых кластеров.	Информация в МИТ	ДПП	Ежегодно	2006 год - 5000 2007 год - 5300 2008 год - 5618	Местный бюджет
16.	Обеспечить ежегодное прохождение производствен- ной практики не менее 50 студентов колледжей и вузов города на высоко- технологичных предприятиях производства и сервиса.	Информация в МИТ	ДПП, Филиал "Атамекен" (по согласованию)	Ежегодно	2006 год - 1500 2007 год - 1590 2008 год - 1685,4	Местный бюджет
17.	Обеспечить деятельность адвокатуры малого бизнеса по оказанию правовой помощи пред- принимателям.	Информация в акимат города Астаны	ДПП	По итогам полугодия	2006 год - 3000 2007 год - 3180 2008 год - 3370,8	Местный бюджет
18.	Обеспечить деятельность централизо-ванной бух- галтерии по оказанию кон- сультационной помощи пред- принимателям по вопросам налогообло- жения и бух- галтерского учета.	Информация в акимат города Астаны	ДПП	По итогам года	2006 год - 4000 2007 год - 4240 2008 год - 4494,4	Местный бюджет
19.	Обеспечить проведение маркетинговых исследований с целью информирования СМП о новых направлениях в бизнесе.	Информация в СМИ	ДПП	Постоянно	2006 год - 3000 2007 год - 3180 2008 год - 3370,8	Местный бюджет
20.	Осуществлять пропаганду и рекламу новых направлений бизнеса.	Информация в СМИ	ДПП, Филиал "Атамекен" (по согласованию)	По итогам полугодия	2006 год - 500 2007 год - 530 2008 год - 561,8	Местный бюджет
21.	Осуществлять мониторинг деятельности международных институтов в сфере поддерж- ки предприни- мательства.	Информация в МИТ	ДПП, Филиал "Атамекен" (по согласованию)	По итогам полугодия	Не требуется
22.	Выпускать методические пособия для ситуативного обучения пред- принимателей.	Выпуск мето- дических пособий	ДПП совместно с заинтересо- ванными госу- дарственными органами	По итогам полугодия	2006 год - 1500 2007 год - 1590 2008 год - 1685,4	Местный бюджет
23.	Обеспечить информирование СМП о государ- ственной поли- тике по под- держке малого предпринима- тельства.	Информация в МИТ	Пресс-служба акима города Астаны, Департамент внутренней политики города Астаны, ДПП	По итогам полугодия	2006 год - 2000 2007 год - 2120 2008 год - 2247,2	Местный бюджет
24.	Обеспечить проведение семинаров, конференций, выставок, "круглых столов" по вопросам предпринима- тельства, в том числе среди женщин, молодежи и лиц с ограниченными физическими возможностями.	Информация в МИТ	ДПП, Филиал "Атамекен" (по согласованию)	По итогам полугодия	2006 год - 1000 2007 год - 1060 2008 год - 1123,6	Местный бюджет

Всего в течение трех лет на Программу необходимы средства в размере 277795,7 тыс. тенге, в том числе: в 2006 году - 92055 тыс. тенге, в 2007 году - 86677 тыс. тенге и в 2008 году - 99063,7 тыс. тенге.

_____________________________________________

Приложение 1
к Программе развития малого
предпринимательства города
Астаны на 2006-2008 годы

Таблица 1

Показатели развития малого предпринимательства
города Астаны за 2002-2005 годы

Показатели	2002 год отчет	2003 год отчет	2004 год отчет	2005 год оценка
Количество субъектов МП, ед.	20970	25892	32008	38150*
Численность занятых в сфере МП, чел.	51329	66500	71508	88390
Объем произведенной продукции в сфере МП, млн. тенге	52038,7	67730,4	79625,4	91403*
Поступление налогов от СМП, млн. тенге	3335,5	5954,5	11560,5	19800,5
Доля налогов от СМП в общей налоговой массе, %	5,5	7,5	9,6	9,7

Примечание: звездочкой * помечены оценочные данные в соответствии со Среднесрочным планом социально-экономического развития города Астаны на 2006-2008 годы.