"Қазақстан Республикасының медициналық ұйымдарында ауруханаішілік жұқпалы ауруларға инфекциялық бақылауды жүргізу кезінде жұмыс жағдайы мен медициналық қамтамасыз етуге қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптар" санитарлық-эпидемиологиялық ережесі мен нормаларын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің 2006 жылғы 15 тамыздағы N 349 Бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2006 жылғы 8 қыркүйекте тіркелді. Тіркеу N 4385. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2010 жылғы 30 маусымдағы N 476 бұйрығымен

Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2010.06.30 N 476 бұйрығымен.

"Халықтың санитарлық-эпидемиологиялық салауаттылығы туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 7-бабының 6 ) тармақшасына және 17-бабының 14) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:
1. Қоса беріліп отырған "Қазақстан Республикасының медициналық ұйымдарында ауруханаішілік жұқпалы ауруларға инфекциялық бақылауды жүргізу кезінде жұмыс жағдайы мен медициналық қамтамасыз етуге қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптар" санитарлық-эпидемиологиялық ережесі мен нормалары бекітілсін.
2. Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің Мемлекеттік санитарлық-эпидемиологиялық қадағалау комитеті (Белоног А.А.) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігіне мемлекеттік тіркеуге жіберсін.
3. Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің Ұйымдастыру-құқықтық жұмыс департаменті (Акрачкова Д.В.) осы бұйрық Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін оның ресми жариялануын қамтамасыз етсін.
5. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау вице-министрі А.А.Ақановқа жүктелсін.
6. Осы бұйрық оның ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі.

Министрдің міндетін
атқарушы

Қазақстан Республикасының
Денсаулық сақтау министрі
міндетін атқарушының
2006 жылғы»15 тамыздағы
N 349 бұйрығымен бекітілген

« "Қазақстан Республикасының медициналық ұйымдарында
ауруханаішілік жұқпалы ауруларға инфекциялық бақылауды
жүргізу кезінде жұмыс жағдайы мен медициналық
қамтамасыз етуге қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық
талаптар" санитарлық-эпидемиологиялық
ережесі мен нормалары

1. Жалпы ережелер

1. Осы санитарлық-эпидемиологиялық ережесі мен нормалары (бұдан әрі - санитарлық ереже) медициналық ұйымдарында меншік нысанына қарамастан ауруханаішілік жұқпалы ауруларға инфекциялық бақылауды жүргізу кезінде жұмыс жағдайы мен медициналық қамтамасыз етуге қойылатын талаптарды белгілейді.
Ескерту. 1-тармаққа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2008.04.30 N 253 (қолданысқа енгізілу тәртібін 5-тармақтан қараңыз) Бұйрығымен.

2. Осы санитарлық ережеде мынадай терминдер пайдаланылды:
1) барабар өңдеу - нақты объектілерде санитарлық - індетке қарсы көлемінде өткізілетін іс-шаралар ;
2) алгоритм - тәуекел факторларының болмауын есепке ала отырып, емдеу-диагностикалық қол әрекеттері мен алдын алу іс-шараларын өткізу технологиясы;
3) антисептика - емдеуді қамтамасыз ету және жұқпалы процестің дамуының алдын алу мақсатында терідегі, шырышты қабықшалардағы, жаралар мен қуыстардағы ықтимал қауіпті микроорганизмдердің тіршілік етуіне бөгет жасау немесе жою әдістерінің жиынтығы;
4) асептика - теріде, шырышты қабықшаларда, жаралармен мен қуыстарда ауру қоздырғыштарының қоныстануы мен көбеюінің алдын алу әдістерінің жиынтығы;
5) ауруханаішілік жұқпалы аурулар (бұдан әрі - АЖА) - пациенттің стационарға түсуі, медициналық көмекке жүгінуі нәтижесінде өршитін кез келген клиникалық танылған жұқпалы ауру немесе медициналық ұйым қызметкерінің стационарға дейін немесе стационарда болған уақытта ауру белгілерінің пайда болу уақытына қарамастан, ұйымда жұмыс істеу салдарынан өршіген кез келген жұқпалы ауру;
6) госпитальдық жұқпалы аурулар - стационар жағдайында пайда болған немесе туындаған кез келген клиникалық аурулар;
7) жұқпалы ауруларды әкелу - стационарға түскенге дейін болған және стационарда туындаған немесе анықталған жұқпалы аурулар;
8) инфекцияның көзі - олардың жиналуын, өсуін, көбеюін қамтамасыз ететін табиғи орта;
9) инфекциялық бақылау - эпидемиологиялық диагностика деректеріне негізделген ауруханаішілік жұқпалы аурулардың туындауы мен таралуының алдын алуға бағытталған ұйымдастыру, санитарлық - індетке қарсы (алдын алу) іс-шараларының жүйесі;
10) инфекциялық бақылау маманы - медициналық ұйымда эпидемиологиялық қадағалауды орындайтын дәрігер - эпидемиолог және арнайы оқыған медицина бикесі;
11) инфекциялық бақылау стандарттары - инфекциялық бақылау жүйесін ұйымдастыруға және өткізілетін іс-шараларға қойылатын талаптар;
12) ауруханаішілік жұқпалы аурулар жағдайын анықтау стандарттары - олардың негізінде диагноз қойылатын диагностикалық критерийлер;
13) тәуекел факторлары - жұқпалы ауру қоздырғыштарының берілуіне қатысатын қоршаған орта элементтері;
14) эпидемиологиялық диагностика - күресу және алдын алу шараларын оңтайландыру мақсатында ауруханаішілік жұқпалы аурулар бойынша эпидемиологиялық жағдайды бағалау;
15) эпидемиологиялық қадағалау - медициналық көмектің және жұқпалы аурудың алдын алу сапасын жақсарту жөніндегі шараларды қабылдау үшін жауапты адамдарды ақпаратпен қамтамасыз ету және жұқпалы аурулар жағдайлары туралы деректерді жүйелі жинау, салыстыру және талдау;
16) экзогенді инфекция - сырттан енген микроорганизмдерді жұқтырудың нәтижесінде дамитын инфекция;
17) эндогенді инфекция - ағзаның өз қоздырушыларының белсенділігі нәтижесінде дамитын инфекция.
Ескерту. 2-тармаққа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2008.04.30 N 253 (қолданысқа енгізілу тәртібін 5-тармақтан қараңыз) Бұйрығымен.

3. Инфекциялық бақылауға мынадай іс-шаралар енеді:
1) АІЖА-ны толық және уақтылы есепке алуды және тіркеуді ұйымдастыру;
2) басты тәуекел факторларын есепке ала отырып, ауру көрсеткіштерінің есебін жүргізу, ауруханаішілік және госпитальдық жұқпалы ауруларын егжей-тегжейлі талдау жүргізу және олардың пайда болу себептерін айқындау; АІЖА-ның өршуін тексеру және жою жөнінде тиісті шаралар қабылдау;
3) госпитальдық және ауруханаішілік жұқпалы аурулардың алдын алу жөніндегі ұйымдастыру санитарлық - індетке қарсы (алдын алу) іс-шаралардың кешенін әзірлеу және олардың (бағадарлама және жоспар) іске асырылуына бақылау жасау;
4) өз қызметі туралы барлық қызметтерді және стационар бөлімшелеріне үнемі ақпарат беру, АІЖА алдын алу мәселелерін шешу үшін олардың тиісті өзара іс-әрекетін қамтамасыз ету;
5) микробиологиялық мониторингті ұйымдастыру және жүзеге асыру;
6) госпитальдық жұқпалы аурулардан болған экономикалық залалды есептеу, АІЖА-мен ауырған адам жағынан болған экономикалық наразылық жағдайларын талқылауға қатысу;
7) кәсіби ауру жағдайларының алдын алу жөніндегі іс-шараларды ұйымдастыру; медициналық қызметшілер құрамын сауықтыру бағдарламасын әзірлеу;
8) инфекциялық бақылау мәселесі бойынша кадрларды оқыту;
9) антибиотикпен алдын алу бағдарламасын және антибиотикпен емдеу әдістерін және антибиотиктерді қолдану хаттамаларын әзірлеу;
10) ауруханаішілік аурудың нақты деңгейін анықтау;
11) санитарлық - індетке қарсы режимді ұйымдастыру және бақылау;
12) медициналық қалдықтарды, биологиялық материалдарды жинауды, залалсыздандыруды, уақытша сақтауды, тасымалдауды ұйымдастыру және кәдеге жарату болып табылады.

4. Инфекциялық бақылау жүйесін тиімді ұйымдастыру үшін әр медицина ұйымында (стационарда) осы ережеге 1-қосымшада көрсетілген медицина ұйымдарын инфекциялық бақылау комиссиясы туралы типтік ережеге сәйкес тиісті мәжіліс өткізетін инфекциялық бақылау комиссиясы (бұдан әрі - комиссия) құрылады.
Ескерту. 4-тармаққа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2008.04.30 N 253 (қолданысқа енгізілу тәртібін 5-тармақтан қараңыз) Бұйрығымен.

5. Комиссия құрамына төраға - медициналық ұйымның басшысы немесе оның орынбасары, тұрақты мүшелері осы медициналық ұйымның қызметкерлерінен: (госпиталдық эпидемиолог, инфекциялық бақылау мейірбикесі, дәрігер-хирург, дәрігер-инфекционист, дәрігер-анестезиолог-реаниматолог, дәрігер-бактериолог, дәріхана меңгерушісі, бас мейірбеке". Қажет болған кезде басқа бейіндік мамандар: дәрігер-паталогоанатом АЖА-дан өлім жағдайы тіркелген кезде, инженер маман (медициналық аппаратураны, құрылыс, ғимараттарды пайдалану жөніндегі мәселелерді талқылаған кезде), экономист (госпиталдық жұқпалы аурулар кезінде экономикалық залал есебін жасауға), басқа мамандар медициналық ұйымдардың бейініне байланысты және басшының шешімі бойынша енгізіледі.
Ескерту. 5-тармақ жаңа редакцияда - Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2008.04.30 N 253 (қолданысқа енгізілу тәртібін 5-тармақтан қараңыз) Бұйрығымен.

6. Инфекциялық бақылау жүйесі қызметін үйлестіруді медицина ұйымының бірінші басшылары қамтамасыз етуі тиіс.

7. Әр медицина ұйымында спецификалық ерекшеліктеріне емдеу - алдын алу процесінің бейініне қаржы және материалдық ресурстарына байланысты ауруханаішілік инфекциялық бақылау бағдарламасы (бұдан әрі - Бағдарлама) әзірленген болуы тиіс.

8. Инфекциялық бақылау мәселесі бойынша мамандарды дайындау мақсатында моделдік базасы инфекциялық бақылау жүйесін және алдыңғы қатарлы технологияларды енгізу болып табылады.

9. Клиникалық штаммаларды және микроб көрінісінің мониторингін зерделеу үшін облыс орталықтарының, қалалардың стационарларында микробиологиялық зертханалар болуы тиіс.
Ескерту. 9-тармақ жаңа редакцияда - Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2008.04.30 N 253 (қолданысқа енгізілу тәртібін 5-тармақтан қараңыз) Бұйрығымен.

9-1. Стационар микробиологиялық зертханаларды толық көлемде: госпиталдық инфекциялардың қоздырғыштарын бөліп шығарып, сәйкестендіру, осы медициналық ұйымда қолданылатын дезинфекциялық құралдарға, антисептиктерге, антибиотиктерге бөлініп шыққан микроорганизмдер штаммасының сезімталдығын анықтау.
Әрбір медициналық ұйымда клиникалық заттарды және сыртқы орта объектілерін микробиологиялық зерттеуге арналған көрсетімдердің тізбесі әзірленуі тиіс, онда барлық қолданушылар үшін жазбаша нұсқау, сынамаларды іріктеу оларды сақтау, зертханаға жеткізу, талдау және жасау мерзімі көрсетілген зертхананың мүмкіндігі жөніндегі ақпарат болады.
Ескерту. 9-1-тармақпен толықтырылды - Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2008.04.30 N 253 (қолданысқа енгізілу тәртібін 5-тармақтан қараңыз) Бұйрығымен.

10. Медициналық қалдықтарды жинауды, зарарсыздандыруды, уақытша сақтауды, тасымалдауды және кәдеге жаратуды ұйымдастыру мен өткізу нормативтік құқықтық актілердің мемлекеттік тізілімінде N 2674 болып тіркелген "Медицина ұйымдарының қалдықтарын жинауға, пайдалануға, зарарсыздандыруға, сақтауға және көмуге, тасымалдауға қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптар" санитарлық-эпидемиологиялық ережесі мен нормаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрі міндетін атқарушының 2004 жылғы 13 қаңтардағы N 19 бұйрығымен бекітілген санитарлық-эпидемиологиялық ережелер мен нормаларға сәйкес жүргізіледі. см. V085264

11. Госпитальдық және ауруханаішілік жұқпалы аурулар жағдайын толық, уақытылы есепке алу және тіркеуді ұйымдастыру мақсатында ең алдымен тәуекел бөлімшелерде (перзентхана, хирургиялық, реанимация гематология, күйік орталықтарында) дәрігер-эпидемиолог (инфекциялық бақылау маманы) тексеру кезінде емделушіні қарауды, емдеуші дәрігер госпитальдық жұқпалы аурулар жағдайын белсенді анықтауды, микробиологиялық зертханадан егу нәтижесін үнемі талдауды, температура парағының деректі анализін, ауру адамның сырқаттану тарихын, патологоанатомиялық бөлімінің есебін жүргізуге тиіс.

12. Әрбір стационардың (бөлімшенің) типі үшін есепке алу мен тіркеуге жататын іріңді-септикалық асқыну нозоформаларының тізбесі әзірленуге тиіс.

13. Ауруханаішілік жұқтыру жағдайын эпидемиологиялық диагностика деректерінің негізінде комиссия, жекелеген жағдайларда медицина ұйымының комиссия төрағасының қалауы бойынша денсаулық сақтау органдары мен мемлекеттік санитарлық-эпидемиологиялық қызмет органдарының өкілдерін шақыру арқылы анықталады . Бұл ретте медицинаның араласуға байланысты тәуекел факторлары (экзогенді факторлар), ауру адамда болатын (эндогенді факторлар, келіп түскен емделушілердің арасындағы қауіп топтарының есепке алынуы) факторларының әсері ескерілуі тиіс.

14. АІЖА есепке алу жағдайлары патологиялық процесті және асқыну түрлерін оқшаулау бойынша жүргізілуге тиіс:
1) стационарда медициналық көмек көрсетуге байланысты АІЖА;
2) емдеу-профилактикалық, медициналық-санитарлық көмек көрсететін ұйымдарда және үйде әртүрлі медициналық ем жүргізуге байланысты АІЖА;
3) медицина қызметкерлерінің кәсіптік ауруханаішілік асқынуында жүргізілуі тиіс.

15. АІЖА жағдайларын тіркеу туралы мәліметті беру кезінде медицина ұйымына келіп түскен күні, іріңді-септикалық инфекция (асқыну) белгілерінің пайда болған күні, тоқтату, антибиотиктерге сезімталдығы, бұрын болған медициналық қол әрекеттерін (бөлім, емдеу-диагностикалық ем түрлері) ескерілуі тиіс. Ауруханаішілік аурулардың (нысаны 060/у) әрбір анықталған жағдайлары жұқпалы ауруларды тіркеу журналына енгізілуі қажет.

16. N 058у нысаны бойынша жедел хабарландыру мемлекеттік санитарлық-эпидемиологиялық органына "Қазақстан Республикасында есепке алуға және тіркеуге жататын халықтың арасындағы жұқпалы және паразиттік аурулардың тізбесін Қазақстан Республикасы халқының арасында жұқпалы және паразиттік ауруларды есепке алу және тіркеу ережесін және бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2003 жылғы 26 маусымдағы N 479 бұйрығымен (Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілер мемлекеттік тіркеу тізілімінде N 2412 болып тіркелген) бекітілген тізбеге сәйкес берілуі тиіс.

17. Инфекцияның әкеліну жағдайы туралы болжаммен жұқтыру болған медицина ұйымын және мемлекеттік санитарлық-эпидемиологиялық органдары хабардар етілуі тиіс.

18. Санитарлық-эпидемиологиялық қызметтің мемлекеттік органдары топтық АІЖА жұқпалы аурулар (жұқпалы аурулардың бір мезетте пайда болатын үш және одан көп іріңді-септикалық және басқа да нысандары, асқыну жағдайлары) пайда болған кезде кезектен тыс хабарламалар Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау министрлігіне беру тиіс.
Ескерту. 18-тармаққа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2008.04.30 N 253 (қолданысқа енгізілу тәртібін 5-тармақтан қараңыз) Бұйрығымен.

19. Инфекциялық бақылау жүйесінде енгізуге жоспарлау Бағдарламаны бекіту жолымен жүзеге асуы және оған келесі бөлімдер енгізілуі тиіс:
1) ұйымдастыру-әдістемелік іс-шаралар (комиссия құру, оның жұмысын ұйымдастыру, ақпарат);
2) нормативтік құқықтық актілердің мемлекеттік тіркеу тізілімінде N 1913 болып тіркелген, Қазақстан Республиканың Бас мемлекеттік санитарлық дәрігерінің 2002 жылғы 24 маусымдағы N 23 бұйрығымен бекітілген "Аурухана ұйымдарының және ана мен баланы қорғау ұйымдарының және оны күтіп-ұстауға құрылысына қойылатын талаптар" санитарлық ережесі мен нормаларының талаптарына сәйкес материалды-техникалық базаны нығайту жөніндегі іс-шаралар (бөлімшелерді толассыз және циклдік принципі бойынша орналастыру, бөлімшелерді жабдықтау тәсілімен сәйкес медициналық жабдықтармен жабдықтау, қатты және жұмсақ мүкәммалмен, дезинфекциялық-стерилдік жабдықпен жарақтандыру, косметикалық жөндеу жүргізе отырып жоспарлы санитарлық өңдеуге реанимация бөлімшелерін, босандыру мекемелерін, балалар стационарларын және басқаларды жабу, медициналық қалдықтарды кәдеге жарату және қызметкерлердің денсаулығын қорғау жөніндегі іс-шаралар);
3) емдеу-диагностикалық және санитарлық-індетке қарсы (алдын алу) іс-шаралар мынадай мәселелерді қамтуға тиіс:
өткізілетін емдеу-диагностикалық қол әрекеттерін зерделеу, олардың эпидемиологиялық маңыздылығын (қауіптілігін) бағалау, медициналық емшаралар мен технологияларды модификациялау, клиникалық қызметтің сапасын жақсарту, келіп түскен емделушілердің арасында қауіп топтарын бөлу;
эпидемиологиялық маңызды объектілердің барабар санын (қоздырғыштардың ұрық шашу мүмкіндігін), зертханалық зерттеудің нысанды көлемін анықтау (өзін-өзі бақылау);
емдеу-диагностикалық процестің сипаттамасы туралы негізгі ақпараттар ағымының мазмұны, хирургиялық және инвазивті (залал келтіруші, агрессивті) қол әрекеттері туралы деректер, емделушілерден және сыртқы орта объектілерінен бөлінгендердің микробиологиялық диагностикасының нәтижелері;
санитарлық - індетке қарсы режимнің жағдайы: оқшаулау-шектеу іс-шараларын орындау, стерилдеу және дезинфекциялау сапасын бағалау, қызметкерлер құрамының қолын өңдеу процедурасы, емделушінің (жаңа туған нәресте) келген медицина ұйымындағы эпидемиологиялық жағдай туралы мәліметтер;
4) алдын алу іс-шараларын әзірлеу үшін жедел эпидемиологиялық анализ, госпитальдық штамның қалыптасуын қадағалау, эпидемиологиялық жағдайды болжау, клиникалық және зертханалық деректерді сапалы түсіндіру нәтижесінде оқшаулау - шектеу іс-шараларын (операциялық және босану блоктарын өңдеу, қорытынды дезинфекцияны тазалау жүргізу, жалпы эндоскопиялық жабдықтарды өңдеу), емдеу және диагностикалық емшаралардың эпидемиологиялық қауіпсіз орындаудың алгоритмін (технологиясын) әзірленуі қажет;
5) ауруханаішілік жұқпалы аурудың алдын алу және инфекциялық бақылау мәселесі бойынша медициналық қызметкерлер құрамымен жұмыс:
стационардың ерекшелігін есепке ала отырып, әртүрлі бейіндегі мамандарға арналған сараланған білім беру бағдарламасын пайдалану арқылы оқыту семинарларын өткізу;
осы мәселе бойынша инфекциялық бақылауға байланысты орта буын басшылары мен мамандарының біліктілігін арттыру курстарында оқыту;
денсаулық сақтау органдары мен мемлекеттік санитарлық-эпидемиологиялық қызмет органдары мамандарымен бірігіп тестілеу;
медицина қызметкерлер құрамымен жұмысқа қабылдау алдында АІЖА алдын алу және инфекциялық бақылау мәселесі бойынша нұсқаулық немесе тестілеу, одан әрі 6 айда кемінде 1 рет кезең-кезеңімен ағымдық нұсқаулық жүргізілуі қажет;
6) кәсіби жұқтыру жағдайларының және кәсіптік сипаттағы басқа да патологияның алдын алу:
жұмыс орындарында жарақаттану санын төмендету және басқа да аурулармен жазатайым оқиғалардың алдын алу мақсатында медициналық қызметкерлер құрамын техника қауіпсіздігі және жеке бас гигиена ережелері бойынша оқыту;
медицина қызметкерлерінің кәсіби жұқтыруы мүмкін жағдайларды анықтау және зерттеу;
қауіптілігі жоғары топқа жататын медициналық қызметкерлерді вирустық В гепатитіне, көкжөтел мен көрсетімдер бойынша басқа да жұқпалы ауруларға (қызылшаға, эпидемиялық паротитке және қызамыққа, тұмауға, сіреспеге) қарсы егу;
жеке қорғаныш құралдарымен (антисептикалар, маскалар, қолғаптар) қамтамасыз ету.

2. Ауруханаішілік жұқпалы аурулардың
критерийлерін анықтау

20. АІЖА жағдайларын анықтау стандарты ауру адамның жағдайын тікелей қадағалаудың стационардағы науқастың медициналық картасын зерделеу нәтижесі және зертханалық және басқа да диагностикалық зерттеулердің нәтижелері болып табылады.

21. Зертханалық деректерге егудің оң нәтижелері, антигендерге немесе антиденелерге қарсы және микроскопиялық зерттеулердің тесттері, диагностикалық зерттеулердің - рентгенологиялық, ультрадыбыстық, компьютерлі томография, ядролы-магнитті резонанс, радиоизотоптық сканерлеу, эндоскопия, биопсия және пункциялы биопсиялардың қосымша әдістері жатады.

22. Жұқпалы ауру ауруханаішілік сияқты топтасуы үшін оның айқын белгіленгені немесе госпитальдау сәтіне инкубациялау кезеңі туралы қандай да бір мәліметтің болмауы қажет.

23. Ауру адам ауруханада жатқан кезінде пайда болған жұқпалы ауру және перзентханамен байланысты кездегі жаңа туған нәрестелердің жұқпалы ауруы ауруханаішілік болып саналады.

24. Әрбір нақты жағдайда жұқпалы аурудың шығуын нақ сол стационарда тартылу фактісін растай алатын кешенді диагностикалық критерийлердің негізінде ғана анықтау қажет.

25. Беткі кескендегі хирургиялық инфекцияларды анықтау критерийлері мыналар болып табылады: оның операция жасау емшарасынан кейін 30 күн мерзімде пайда болуы және оның тілген жердегі тері мен тері асты тіндерін ғана зақымдауы, сондай-ақ мына критерийлердің бірі болғанда: беткі тілген жерден аққан іріңді шығарылымдар; саусақпен тексергенде ауырсыну, жергілікті ісіну, қызару, жергілікті температура көтерілу; көмек көрсетуші хирург немесе дәрігер тікелей беткі тілген жердің хирургиялық инфекциясын диагностикалайды. Тігіс абсцесі (жіптің маңайындағы нүктелі бөліктермен шектелген кішігірім қабыну мен шығарылым); жұқпалы туу кезіндегі жарақат; шандыр және бұлшық ет қабаттарын қамтитын тіліктің хирургиялық инфекциясы беткі тілген жердің хирургиялық инфекциясы ретінде тіркелмейді.

26. Терең тіліктің хирургиялық инфекциясын анықтау критерийлері операция жасау емшарасынан кейін 30 күн кезеңінде пайда болуы және терең жұмсақ тіндерді зақымдауы, сондай-ақ басқа да мына критерийлердің бірі болғанда: хирургиялық операция жасалатын мүшеден немесе қуыстар аққан іріңді шығарылымдардан басқа, терең тіліктен аққан іріңді шығарылымдар; абсцестің немесе патогистологиялық немесе рентгендиагностикалық зерттеу кезінде терең тіліктің бөлігін қамтитын және тікелей тексеру кезінде анықталған басқа да инфекция белгілері болып табылады; көмек көрсетуші хирург терең тіліктің хирургиялық инфекциясын диагностикалайды.

27. Мүшенің немесе қуыстың хирургиялық инфекциясын анықтау критерийлеріне операция жасау шарасы уақытында ашылатын немесе қол әрекеті жасалатын мүше немесе қуыс жатады, оның операция жасалғаннан кейін (имплантант болмағанда) 30 күн мерзімде немесе 1 жыл мерзім (имплантант болғанда) ішінде, сондай-ақ мына критерийлердің бірі: мүшеге немесе қуысқа ине салу жолымен анықталған дренаждан ірің бөліну; мүше немесе қуыс тінінен немесе асептикалық алынған сұйықтан микроорганизмнің тірі-өсімділерінің бөлуі; іріңді ісіктің болуы немесе патогистологиялық немесе рентгенодиагностикалық зерттеулер кезінде, қайта операция жасау кезіндегі тікелей зерттеу кезінде анықталған және мүше немесе қуыс алып жатқан басқа да инфекциялардың пайда болуы; көмек көрсетуші хирург немесе дәрігер мүшенің немесе қуыстың хирургиялық инфекциясын диагностикалайды.

28. Екіден астам арнайы орналасқан жерді қамтитын хирургиялық инфекция екі жерде орналасқан терең тіліктің хирургиялық инфекциясы ретінде жіктеледі.

29. Қанның алғашқы инфекцияларына зертханалық деректермен және мына критерийлермен расталған қан инфекциясы жатады:
1) қан тірі өсімділерінде белгілі патогенді микроорганизмнің табылуы, сондай-ақ осы микроорганизмнің басқа жерде орналасқан инфекциямен байланысының болмауы;
2) жоғары температураның (38 ⁰ С) болуы, қалтырау, сондай-ақ мына жағдайлардың бірі болғанда: басқа жерде орналасқан инфекциясымен байланысы жоқ, әр түрлі мерзімде алынған қанның екі анализінде тері қабатында әдетте байқалатындар қатарындағы белгілі микроорганизмдердің табылуы, емделушіден қантамырыішілік араласудан кейін алынған қан тірі өсіндісінде қабатының бетінде әдетте байқалатын микробтың қатарындағы белгілі микроорганизмдердің табылуы және дәрігердің тиісті антимикробты терапияны тағайындауы, қанды антигенге зерттеудің оң қортындысы;
3) клиникалық сепсис түсіндірілмейтін басқа белгілі себептермен расталады: қызба (38 ⁰ С жоғары), гипотония (систологиялық қысым 90мм.сынап бағана бойынша), олигурия (20 мл/сағ кем емес), сондай-ақ қан себіндісінің теріс қорытындылары, басқа жерде орналасқан инфекцияның болмауы, сепсиске байланысты тиісті антимикробты терапия тағайындау.

30. Несеп жолының манифесті инфекцияларында мына критерийлердің бірі міндетті: қызба (38 ⁰ С жоғары), кенеттен несеп шығаруы, несеп жіберудің жиіленуі, дизурия, қасағалық маңының ауруы және бактериялық себіндіде несептіп 10 ⁵ колоний/мл (микроорганизмдердің кемінде екі түрі) міндетті табылуы.

31. Симптомсыз бактерияурияда мына критерийлердің бірінің болуы міндетті:
1) температура жоғарыламай несеп себіндісіне дейін 7 күн ішінде қуықты катеттерлеу, кенеттен нессеп шығару, несеп жіберудің жиіленуі, дизурия, қасағалық маңының ауруы фактісінің болуы, алаңда несеп себіндісі басында 10 ⁵ колоний/мл мөлшерінен аспайтын (микроорганизмдердің кемінде екі түрінің болуы;
2) қуықты катеттерлеу кейінгі екі үлгінің біріншісін зерттеуге алғанға дейін 7 күннің ішінде жүзеге аспады, бұл ретте несеп себіндісіне кемінде 10 ⁵ колоний/мл мөлшеріндегі микроорганизмнің кемінде екі түрі себіледі, бірақ ауру адамда қызба, жиі несеп шығару, қасағалығының ауруы, дизурия болмайды.

32. Несеп шығару трактісінің басқа инфекциялары (бүйректің, несеп ағардың, қуықтың, (іш немесе бүйрек маңындағы кеңістіктегі несеп шығару арнасы немесе тіндері) мына критерийлердің бірімен расталады :
1) сұйықтық себіндісінен немесе инфекция жұққан жерден алынған тіндердің үлгісінен патогендік микроорганизмдердің бөлінуі;
2) көзбен қарап тексерген кезде, хирургиялық араласу уақытында анықталатын немесе гистологиялық деректерімен дәлелденетін абсцесс немесе инфекцияның басқа да түрлері; дене қызуының 38 ⁰ С-дан жоғары көтерілуі және инфекция жұққан жердің ауыруы, сондай-ақ инфекция жұққан жерден іріңнің бөлінуі, қанның себіндісінде микрорганизмдердің бөлінуі, дәрігер қойған диагноз, микробқа қарсы ем қолдану, рентгенологиялық деректер.

33. Төменгі тыныс жолдарының инфекциялары: бронхит, трахеобронхит, бронхиолит, трахеит (пневмонияның белгілері болмаған кезде), науқаста пневмонияның клиникалық немесе рентгенологиялық белгілерінің болмауы және төменде келтірілген екі белгілердің болуы дене қызыуының 38 градус С жоғары көтерілуі, жөтел, қақырықтың пайда болуы немесе бөлінуінің күшеюі, кеуде сырылы, бұдан басқа зертханалық зерттеулер нәтижелері: кеңірдек тереңінен сорып алу немесе бронхоскопия әдістерімен алынған үлгілердің себінділерінде микрорганизмдердің бөлінуі, сондай-ақ бронх сөлін антигендерге зерттеудің оң нәтижелері.

34. Төменгі тыныс жолдарының басқа инфекциялары мына белгілердің бірімен дәлелденеді:
1) жағындыларда, өкпе тіндерінде, плевра сұйығында, қақырықта микрорганизмдердің табылуы;
2) хирургиялық араласу уақытында анықталған немесе гистопатологиялық деректермен дәлелденген өкпе абсцессі немесе эмпиема;
3) өкпені рентгенографиялық тексеру кезінде көрінетін абсцесс қуысы.

35. Бала көтеру органдарының инфекцияларына 24 сағатқа дейін дене қызыуның кемінде 37,8 градусқа көтеріліп қалтырауы, босанғаннан кейін 1 күннен 10 күнге дейін дене қызыуының 38,0 градустан асып, қалтырауы байқалатын босанғаннан кейінгі метроэндометрит, сондай-ақ жатырдың ауруы, жатыр ақкірінің іріңдеуі, лейкоцитоз, жүрек соғуының жиілеуі жатады. Бұл ретте босандыру тәсілдері, хориоамнионит, күніне жетпей тууы (жатыр суының ретте кетуі), хламидия, вагиналды инфекциялар тәуекел факторлары болып табылады. Патологиялық лактостаз, жатырдың бұралуы, лохиметра, гематометра, қызба босанған әйелдердің іріңді-сепсис инфекцияларының клиникаға дейінгі нозологияға дейінгі нысандары болып табылады.

36. Кесарев тілігі операциясынан кейінгі орган және қуыс инфекциясына жатырдың және іш қуысының инфекциялары (перитонит, кіші жамбас абсцессі, кіші жамбастың терең көктамырларының тромбофлебиты), сондай-ақ іріңнің бөлінуі, саусақпен басқан кезде ауыруы, қызаруы, дене қызуының көтерілуі енеді.

37. Жаңа туған нәрестелер мен жас сәбилерде болатын клиникалық белгілері бар инфекцияларды диагностикалау үшін инфекцияның жұқтырылған және жатыр іші формаларын бір-бірінен ажыратуға мүмкіндік беретін арнаулы өлшемдер енгізілген. Жаңа туған нәрестелер инфекциялары жағдайларын анықтау өлшемдері оның перзентханалық емдеу мекемесінен шығарылғаннан кейінгі 18 күн мерзім ішінде, сондай-ақ нозологиялық нысандарына сәйкес клиникалық белгілер кешені болып табылады:
1) пневмония қақырық сипаты мен мөлшерінің өзгеруімен, қақырықтан микроорганизмдердің бөлінуімен сипатталып, рентгенологиялық зерттеулермен дәлелденеді;
2) перитонит келесі клиникалық белгілермен дәлелденеді: ішек парезі - бір тәулік бойы нәжістің болмауы, ішек қозғалысының тоқтауы, құрсақ терісі түсінің өзгеруі (гиперемия, ісуі, сұйықтың жиналуы), қанның клиникалық анализінде өзгерістердің болуы, құрсақ қуысындағы сұйықтың және газдың рентгенологиялық белгілері;
3) клиникалық сепсистің анықталуы жас сәбилер мен жаңа туған нәрестелер ауруларына жатады және мына клиникалық белгілермен дәлелденеді: қан немесе жұлын сұйығы бактериологиялық зерттеулерінің оң нәтижелері, тұрақты, 12 сағаттан астам ацидоз , асқазан-ішек жолы қызметінің бұзылуы, тері мен кілегей қабығында өзгерістердің пайда болуы, қан құрамының өзгерістері;
4) тері инфекциялары ірің ағумен, іріңді бөртпелермен, көпіршіктермен немесе шиқандармен немесе жергілікті ауырсынулармен, ісіктің пайда болуымен, қызарумен, қызу көтерілумен сипатталады, сондай-ақ жарадан инфекция жұққан жерден стационардың микробтар аясына сәйкесті қоздырғыштардың бөлінуінен расталады;
5) омфалит эритемамен немесе кіндік жарасынан сұйықтың бөлінуімен, қан сорып алынған немесе бөлінген сұйықтың себіндісінен микроорганизмдердің бөлінуімен сипатталады. Белгілердің біреуінің болмауы инфекцияны жоққа шығармайды, клиникалық белгілер кешені диагностиканың негізі болады;
6) конъюктивит мына белгілерге сәйкес келеді: көздің дәнекер қабығының ауыруы немесе қызаруы, іріңді экссудат себіндісінен микроорганизмдердің бөлінуі.
Ескерту. 37-тармаққа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2008.04.30 N 253 (қолданысқа енгізілу тәртібін 5-тармақтан қараңыз) Бұйрығымен.

"Қазақстан Республикасының медициналық
ұйымдарында ауруханаішілік жұқпалы
ауруларға инфекциялық бақылауды жүргізу
кезінде жұмыс жағдайы мен медициналық
қамтамасыз етуге қойылатын санитарлық-
эпидемиологиялық талаптар" санитарлық-
эпидемиологиялық ережесі мен
нормаларына 1-қосымша

Медицина ұйымдарын инфекциялық бақылау
комиссиясы туралы типтік ереже

1. Инфекциялық бақылау жөніндегі комиссияның қызметі медицина ұйымының басшысы әзірлеп бекіткен инфекциялық бақылау стандарттары бар ауруханаішілік инфекциялық бақылау бағдарламасына сәйкес жүргізілуі тиіс.

2. Медицина ұйымы басшысының бұйрығымен стационардың барлық бөлімшелерінде инфекциялық бақылауды қамтамасыз етуге жауапты адамдар бекітілуі тиіс.

3. Комиссия инфекциялық бақылау комиссиясының жұмысына тартылған мамандардың өзара іс-әрекетін үйлестіруі; инфекциялық бақылау мамандарын, АІЖА мәселесі бойынша басқа бейіндегі мамандарды даярлауды жүргізуі; аурухананың өз күші мен құралдарымен, сол сияқты басқа да білім беру институттарын (жоғары оқу орындары, ғылыми орталықтар, инфекциялық бақылау оқу-әдістемелік орталығы) тарта отырып, инфекциялық бақылау мәселелері бойынша медицина ұйымының қызметкерлер құрамын оқытуды кезең-кезеңімен өткізуі тиіс.

4. Инфекциялық бақылау жөніндегі іс-шаралар аурудың эпидемиологиялық анализі нәтижелерінің негізінде әзірленуі және қазіргі жағдайға сәйкес үнемі түзетілуі қажет.

5. Комиссия отырысы қажетіне қарай, бірақ айына 1 реттен кем емес жұмыс қорытындысын тыңдау арқылы өткізілуі тиіс.

6. Комиссия шешімдерінің стационар бойынша бұйрық күші болуы және барлық қызметкерлер орындауға міндетті болуы қажет.

7. Әртүрлі эпидемиологиялық мәні бар диагностикалық және емдік шаралардың қол әрекеттерінің, оқшаулау-шектеу іс-шараларының тиімділігін стерилизациялау және дезинфекциялаудың тиімді әдістерін бағалау, инфекциялық бақылау іс-шаралары бойынша тәжірибені қорытындылау үнемі жүргізілуі тиіс.

8. Инфекциялық бақылау бойынша маман жоғарғы медициналық білімді, инфекциялық бақылау және эпидемиология бойынша арнайы дайындықтан өткен маман болуы қажет.

9. Комиссия төрағасы (бас дәрігердің емдеу жұмысы жөніндегі орынбасары) мынандай міндеттерді орындауы тиіс:
1) инфекциялық бақылаудың басымды мәселелерін айқындауға;
2) комитет қызметіне басшылық ету мен үйлестіруді жүзеге асыруға; комиссия отырыстарын уақтылы өткізуді қамтамасыз етуді;
3) инфекциялық бақылау жоспарына сәйкес инфекциялық бақылаудың жекелеген іс-шараларын өткізуге жауапты адамдарды анықтауға;
4) басшылық алдына мәселе қоюға;
5) басшылықтың араласуын талап ететін қиын мәселелер туралы, отырыстарда қабылданған жоспар мен шешімдердің орындалғаны туралы конференцияда баяндауға;
6) ғылыми-практикалық конференция өткізуді ұйымдастыруға;
7) инфекциялық бақылау бойынша басқа елдердің алдыңғы қатарлы тәжірибелері мен жаңа технологияларын енгізуді жүргізуге;
8) комиссия қызметін жүргізуге және өткізілетін іс-шаралардың тиімділігін талдауды.

10. Комиссия төрағасының орынбасары (госпитальдық эпидемиолог) өткізуге тиіс:
1) отырысқа материалдарды дайындауға, жоспарлауға;
2) инфекциялық бақылау бойынша медицина кадрларын даярлауға;
3) нысаналы бағдарламаларды, ұсынымдарды әзірлеуге тиіс.

11. Комиссия хатшысы (эпидемиолог) қамтамасыз етеді:
1) іс қағаздарын жүргізуді;
2) дерекқорды жасауды және толықтыруды;
3) материалды дайындауға қатысуды.

12. Клиникалық мамандар (хирург, бала дәрігері, акушер-гинеколог және басқа да клиницистер) мыналарды жүргізуге тиіс:
1) медициналық көмек сапасын бағалауды, инфекциялық бақылау комитетінің назарына жеткізуді;
2) операциядан кейінгі асқынулар мен олардың алдын алуды бағалау жөніндегі ұсынымдарды әзірлеуді;
3) оқыту бағдарламасын әзірлеуді және тиісті бейіндегі медициналық қызметкер құрамын даярлауды;
4) инфекциялық бақылау мәселелері бойынша медициналық қызметкерлер құрамын оқыту бағдарламаларын әзірлеуді;
5) бөлімшеде инфекциялық бақылауды ұйымдастыру принциптерін әзірлеуді: бөлімде есепке алуға және тіркеуге жататын жұқпалы аурулардың тізбесін айқындайды, эпидемиологиялық қадағалау бағдарламасына сәйкес ақпаратты беруді жинау мен ұйымдастырады, барабар індетке қарсы режимді, ауруды талдауды қамтамасыз етеді.

13. Экономист госпитальдық жұқпалы аурулар кезінде экономикалық залал есебін жасауға және өткізілетін инфекциялық бақылау бағдарламасының экономикалық тиімділігін талдауды жүргізу тиіс.

14. Микробиолог мыналарды жүргізуге тиіс:
1) жүргізілген зерттеулердің нәтижелері туралы мүдделі адамдарға уақтылы ақпарат беруді;
2) ауру адамнан және сыртқы орта объектілерінен нысаналы сынама алуды жүргізу жөніндегі алгоритмдерді әзірлеуді, зерттеу көлемін белгілеуді;
3) бактериологиялық зерттеуге арналған материалды дұрыс алу, сақтау және жеткізу, микробиологиялық зерттеулердің алынған нәтижелерін дұрыс түсіндіру бойынша мамандарды оқытуды;
4) бактериологтардың толықтырылуын бақылауды;
5) микробиологиялық зертханаларды материалды-техникалық жабдықтаудың перспективалық дамуын жоспарлауды, микробиологиялық зерттеулердің көлемі жөнінде ұсынымдар әзірлеуді;
6) дерек қорды қамтамасыз етуді: деректерді және бөлінген тірі өсінділерді сақтауды, бактериологиялық зерттеу сапасын бақылауды.

15. Бас медициналық бике мыналарды жүргізу тиіс:
1) жасалған және бекітілген оқыту бағдарламасына сәйкес орта буынды медициналық қызметкерлер құрамының қол әрекеттері мен емшараларды жүргізу ережесіне оқытуы, білімді бақылауды (жұмыс орнында немесе тестілеуде) жүргізуге;
2) эпидемиологтың басшылығымен эпидемиологиялық қадағалауды;
3) шығыс материалдарына қажеттілікті бағалауды;
4) санитарлық-гигиеналық және дезинфекциялық - стерилдеу режимінің сақталуын, медицина қызметкерлер құрамының асептика және антисептика ережелерін сақтауын тиімді тексеруді ұйымдастыруды.

16. Дәріхана меңгерушісі мыналарды жүзеге асыруға тиіс:
1) микробқа қарсы құралдардың қажеттілігін бағалауды және оларды кәдеге жаратуды;
2) дәрілік заттардың құралдарының сапасы мен стерилдігін бақылауды;
3) бөлімшелердің стерилді дәрілік нысандарға қажеттілігін бағалауды және олармен іркімсіз қамтамасыз етілуін.

"Қазақстан Республикасының
медициналық ұйымдарында
ауруханаішілік жұқпалы
ауруларға инфекциялық бақылауды
жүргізу кезінде жұмыс жағдайы
мен медициналық қамтамасыз
етуге қойылатын санитарлық-
эпидемиологиялық талаптар"
санитарлық-эпидемиологиялық
ережесі мен нормаларына
2-қосымша

Ескерту. 2-қосымшаға өзгерту енгізілді - Қазақстан
Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2008.04.30 N 253
(қолданысқа енгізілу тәртібін 5-тармақтан қараңыз) Бұйрығымен.

Микробиологиялық зерттеулердің көлемі мен түрлері

№N	Зерттеулердің түрлері	Зерттеу объектілері	Зерттеу көлемі
1.	Ағымдық және қорытынды дезинфекцияны бақылау	1. сыртқы орта объектілерінен: (эпидемиологиялық мәні бар): жабдық, құрал және медициналық аспаптар.	1. ішінара, 20%-ға дейін 2. көрсетімдер бойынша
2.	Қоршаған орта заттарының бактериологиялық зерттеу	1) кез келген жердегі іріңді-қабыну ауруына болған күдіктелгенде; 2) инвазивті емшаралар кезінде: емдеу-диагностикалық жабдықтарды пайдалана отырып, ұзақ емдеу , өкпені жасанды желдету, наркозды-тынысалу аппаратурасын пайдалану (катетерлеу орнынан, дренаждан және басқадан алынған шайындылар); 3) ауру адамды күтуге арналған заттар(эпидемиологиялық мәні бар)заттар.	1. 100%-ға дейін 2. 70%-тен жоғарғы көрсеткіш бойынша
3.	Стерилдеуді зерделеу	1) стерилдеу жабдықтарының өлшемдері мен тиімділігін бақылау; 2) медициналық бұйымдардың, хирургиялық аспаптардың, жұмсақ және тігіс материалдарын бақылау.	Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің "Қазақстан Республика- сында дезин- фекциялық қыз- метті жетілді- ру жөніндегі шаралар тура- лы" 2005 жыл- ғы 11 маусым- дағы N 224 бұйрығы
4.	Ауаны зерттеу	операция блогында, таңу, реанимация, жіті терапия палатасында , қол әрекеті, үй-жайларында.	Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің "Қазақстан Республика- сында дезин- фекциялық қыз- метті жетілді- ру жөніндегі шаралар тура- лы" 2005 жыл- ғы 11 маусым- дағы N 224 бұйрығы
5.	Зертханаішілік бақылау	1) қоректік заттар мен стерилдеудің сапасын бақылау; 2) ауаны бақылау; 3) зертхана ыдыстарының стерилденуін бақылау; 4) сыртқы орта объектілерінің шайындылары; 5) стерилденетін жабдықтың өлшемдері мен тиімділігін бақылау.	Апта сайын, жекелеген, күнделікті.

Об утверждении санитарно-эпидемиологических правил и норм "Санитарно-эпидемиологические требования к условиям работы и медицинского обеспечения при проведении инфекционного контроля за внутрибольничными инфекциями в медицинских организациях Республики Казахстан"

Приказ и.о. Министра здравоохранения Республики Казахстан от 15 августа 2006 года № 349. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 8 сентября 2006 года № 4385. Утратил силу приказом Министра здравоохранения Республики Казахстан от от 30 июня 2010 года № 476

Сноска. Утратил силу приказом Министра здравоохранения РК от 30.06.2010 № 476.

В соответствии с подпунктом 6) статьи 7 и подпунктом 14) статьи 17 Закона Республики Казахстан "О санитарно-эпидемиологическом благополучии населения", ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Утвердить прилагаемые санитарно-эпидемиологические правила и нормы "Санитарно-эпидемиологические требования к условиям работы и медицинского обеспечения при проведении инфекционного контроля за внутрибольничными инфекциями в медицинских организациях Республики Казахстан".

2. Комитету государственного санитарно-эпидемиологического надзора Министерства здравоохранения Республики Казахстан (Белоног А. А.) направить настоящий приказ на государственную регистрацию в Министерство юстиции Республики Казахстан.

3. Департаменту организационно-правовой работы Министерства здравоохранения Республики Казахстан (Акрачкова Д. В.) направить настоящий приказ на официальное опубликование после его государственной регистрации в Министерстве юстиции Республики Казахстан.

4 . Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на вице-министра Министерства здравоохранения Республики Казахстан Аканова А. А.

5. Настоящий приказ вводится в действие со дня его официального опубликования.

И.о. Министра

Утверждены приказом
И.о. Министра здравоохранения
Республики Казахстан
15 августа 2006 года
N 349

Санитарно-эпидемиологические правила и нормы
"Санитарно-эпидемиологические требования к условиям
работы и медицинского обеспечения при проведении инфекционного
контроля за внутрибольничными инфекциями в медицинских организациях Республики Казахстан"

1. Общие положения

1. Настоящие санитарно-эпидемиологические правила и нормы (далее - санитарные правила) устанавливают требования к условиям работы и медицинского обеспечения при проведении инфекционного контроля за внутрибольничными инфекциями в медицинских организациях независимо от форм собственности.
Сноска. Пункт 1 с изменениями, внесенными приказом Министра здравоохранения РК от 30.04.2008 N 253 (порядок введения в действие см. п. 5 ).

2. В настоящих санитарных правилах использованы следующие термины:
1) адекватная обработка - мероприятия, проводимые в объеме санитарно-противоэпидемических мероприятий на конкретных объектах;
2) алгоритм - технология проведения лечебно-диагностических манипуляций и профилактических мероприятий с учетом исключения факторов риска;
3) антисептика - совокупность способов уничтожения или подавления жизнедеятельности потенциально опасных микроорганизмов на коже, слизистых оболочках, ранах и полостях в целях обеспечения лечения и предупреждения развития инфекционного процесса;
4) асептика - совокупность способов предупреждения заселения и размножения возбудителей болезни на коже, слизистых оболочках, ранах и полостях;
5) внутрибольничные инфекции (далее - ВБИ) - любое клинически распознаваемое инфекционное заболевание, которое развивается у пациента в результате его поступления в стационар, обращения за медицинской помощью, или любое инфекционное заболевание сотрудника медицинской организации, развившееся вследствие его работы в ней, вне зависимости от времени появления симптомов заболевания до или во время пребывания в стационаре;
6) госпитальные инфекции - любые клинические заболевания, приобретенные или проявившиеся в условиях стационара;
7) занос инфекции - инфекционные заболевания, приобретенные до поступления в стационар и проявившиеся или выявленные в стационаре;
8) источник инфекции - естественная среда обитания микроорганизмов, где обеспечивается их накопление, рост, размножение;
9) инфекционный контроль - система организационных, санитарно-противоэпидемических (профилактических) мероприятий, направленных на предупреждение возникновения и распространения внутрибольничных инфекций, основанная на данных эпидемиологической диагностики;
10) специалист инфекционного контроля - врач-эпидемиолог и специально обученная медицинская сестра, которые выполняют эпидемиологический надзор в медицинской организации;
11) стандарты инфекционного контроля - требования к организации системы инфекционного контроля и проводимых мероприятий;
12) стандарты определения случаев внутрибольничной инфекции диагностические критерии, на которых базируется постановка диагноза;
13) факторы риска - элементы окружающей среды, принимающие участие в передаче возбудителя инфекции;
14) эпидемиологическая диагностика - оценка эпидемиологической ситуации по внутрибольничной инфекции с целью оптимизации мер борьбы и профилактики;
15) эпидемиологическое наблюдение - систематический сбор, сопоставление и анализ данных о случаях инфекций и обеспечение информацией ответственных лиц для принятия мер по улучшению качества медицинской помощи и профилактики инфекционных заболеваний;
16) экзогенная инфекция - инфекция, развивающаяся в результате заражения микроорганизмами из вне;
17) эндогенная инфекция - инфекция, развивающаяся в результате активации возбудителей самого организма.
Сноска. Пункт 2 с изменениями, внесенными приказом Министра здравоохранения РК от 30.04.2008 N 253 (порядок введения в действие см. п. 5 ).

3. В инфекционный контроль входят следующие мероприятия:
1) организация полного и своевременного учета и регистрации ВБИ;
2) расчет показателей заболеваемости с учетом ведущих факторов риска, проведение детального анализа заболеваемости внутрибольничными и госпитальными инфекциями и установление причин их возникновения; расследование вспышек ВБИ и принятие соответствующих мер по ликвидации;
3) разработка комплекса организационных санитарно-противоэпидемических (профилактических) мероприятий по профилактике госпитальных и внутрибольничных инфекций и контроль за их реализацией (программ и планов);
4) регулярное информирование о своей деятельности всех служб и подразделений стационара, обеспечение необходимого их взаимодействия для решения проблем профилактики ВБИ;
5) организация и осуществление микробиологического мониторинга;
6) расчет экономического ущерба от госпитальных инфекций, участие в разборе случаев экономических претензий со стороны больных, заболевших ВБИ;
7) организация мероприятий по предупреждению случаев профессиональной заболеваемости; разработка программы оздоровления медицинского персонала;
8) обучение кадров по вопросам инфекционного контроля;
9) разработка программы антибиотикопрофилактики и тактики антибиотикотерапии и протоколов применения антибиотиков;
10) выявление истинного уровня внутрибольничной заболеваемости;
11) организация и контроль санитарно-противоэпидемического режима;
12) организация сбора, обезвреживания, временного хранения, транспортировки и утилизации медицинских отходов, биологического материала.

4. Для эффективной организации системы инфекционного контроля в каждой медицинской организации (стационаре) создается комиссия инфекционного контроля (далее - комиссия), которая проводит заседания согласно типовому положению о комиссии инфекционного контроля медицинских организаций, указанному в приложении 1 к настоящим санитарным правилам.
Сноска. Пункт 4 с изменениями, внесенными приказом Министра здравоохранения РК от 30.04.2008 N 253 (порядок введения в действие см. п. 5 ).

5. В состав комиссии входят председатель-руководитель медицинской организации или его заместитель, постоянные члены из сотрудников данной медицинской организации: (госпитальный эпидемиолог, медицинская сестра инфекционного контроля, врач-хирург, врач-инфекционист, врач-терапевт, врач-анестезиолог-реаниматолог, врач-бактериолог, заведующий аптекой, главная медицинская сестра). При необходимости привлекаются другие профильные специалисты: врач-паталогоанатом в случае регистрации летального исхода от ВБИ, специалист инженерного профиля (при обсуждении вопросов эксплуатации зданий, сооружений, медицинской аппаратуры), экономист (для расчета экономического ущерба от случаев ВБИ), другие специалисты в зависимости от профиля медицинской организации и по решению его руководителя.
Сноска. Пункт 5 в редакции приказа Министра здравоохранения РК от 30.04.2008 N 253 (порядок введения в действие см. п. 5 ).

6. Координация деятельности в системе инфекционного контроля должна обеспечиваться первым руководителем медицинской организации.

7. В каждой медицинской организации должна быть разработана программа внутрибольничного инфекционного контроля (далее - Программа) в зависимости от профиля, специфических особенностей лечебно-профилактического процесса, финансовых и материальных ресурсов.

8 . Внедрение системы инфекционного контроля и передовых технологий является модельной базой с целью подготовки специалистов по вопросам инфекционного контроля.

9. Для изучения клинических штаммов и мониторинга микробного пейзажа, в стационарах областных центров, городов должны быть развернуты микробиологические лаборатории.
Сноска. Пункт 9 в редакции приказа Министра здравоохранения РК от 30.04.2008 N 253 (порядок введения в действие см. п. 5 ).

9-1. Стационар должен обеспечивать проведение микробиологических исследований в полном объеме: выделение и идентификация возбудителей госпитальных инфекций, определение чувствительности выделенных штаммов микроорганизмов к антибиотикам, антисептикам, дезинфекционным средствам, применяемым в данной медицинской организации.
В каждой медицинской организации должны быть разработаны перечень показаний для микробиологического исследования клинического материала и объектов внешней среды, письменное руководство для всех пользователей, включающие информацию о возможностях лаборатории, с указанием сроков выполнения анализов, правила отбора проб и их хранения, доставки в лабораторию.
Сноска. Правила дополнены пунктом 9-1 в соответствии с приказом Министра здравоохранения РК от 30.04.2008 N 253 (порядок введения в действие см. п. 5 ).

10. Организация и проведение сбора, обеззараживания, временного хранения, транспортировки и утилизации медицинских отходов проводится в соответствии с санитарно-эпидемиологическими правилами и нормами, утвержденными приказом И.о. Министра здравоохранения Республики Казахстан от 13 января 2004 года N 19 "Об утверждении санитарно-эпидемиологических правил и норм "Санитарно-эпидемиологические требования к сбору, использованию, обезвреживанию, транспортировке, хранению и захоронению отходов медицинских организаций", зарегистрированным в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за N 2674. см. V085264

11. В целях организации полного, своевременного учета и регистрации случаев, госпитальных и внутрибольничных инфекций, прежде всего в отделениях риска (родильных, хирургических, реанимации, гематологии) ожоговых центрах врачом-эпидемиологом (специалистами инфекционного контроля) должен проводиться осмотр пациентов при обходе, активное выявление случаев госпитальных инфекций лечащими врачами, регулярный анализ результатов посевов из микробиологической лаборатории, анализ данных температурных листов, историй болезней больного, отчетов патологоанатомического отделения.

12. Для каждого типа стационара (отделений) должен разрабатываться перечень нозоформ гнойно-септических осложнений, подлежащих учету и регистрации.

13. Случай внутрибольничного инфицирования должен определяться комиссионно на основании данных эпидемиологической диагностики, в отдельных случаях, с приглашением представителей органов здравоохранения и государственных органов санитарно-эпидемиологической службы по усмотрению председателя комиссии инфекционного контроля медицинской организации. При этом должно учитываться влияние факторов риска, присутствующих у больного (эндогенные факторы, учет группы риска среди поступающих пациентов), факторы риска, связанные с проведением медицинского вмешательства (экзогенные факторы).

14. Учет случаев ВБИ должен проводиться по локализации патологического процесса и видов осложнений:
1) ВБИ, связанные с оказанием медицинской помощи в стационаре;
2) ВБИ, связанные с проведением различных медицинских процедур в организации, оказывающей лечебно-профилактическую помощь, медико-санитарной помощи на дому;
3) профессиональные внутрибольничные заражения медицинских работников.

15. При подаче сведений о регистрации случая ВБИ должны учитываться дата поступления в медицинскую организацию, дата появления признаков гнойно-септической инфекции (осложнений), локализация, чувствительность к антибиотикам, медицинские манипуляции, полученные ранее (отделение, виды лечебно-диагностических процедур). Каждый выявленный случай внутрибольничной заболеваемости должен вноситься в журнал учета инфекционных заболеваний (форма 060/у).

16. Экстренное извещение по форме N 058/у должно подаваться в государственные органы санитарно-эпидемиологической службы в соответствии с перечнем, утвержденным приказом Министра здравоохранения Республики Казахстан от 26 июня 2003 года N 479 "Об утверждении Правил регистрации и учета инфекционных и паразитарных заболеваний среди населения Республики Казахстан и перечня инфекционных и паразитарных заболеваний среди населения, подлежащих регистрации и учету в Республике Казахстан" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за N 2412).

17. О случаях заноса инфекции должна информироваться медицинская организация, в которой предположительно произошло инфицирование и государственные органы санитарно-эпидемиологической службы.

18. Государственными органами санитарно-эпидемиологической службы должны представляться внеочередные донесения в Министерство здравоохранения Республики Казахстан при возникновении групповых заболеваний ВБИ (одномоментное возникновение трех и более гнойно-септических и других форм инфекционных заболеваний, осложнения ситуации).
Сноска. Пункт 18 с изменениями, внесенными приказом Министра здравоохранения РК от 30.04.2008 N 253 (порядок введения в действие см. п. 5 ).

19. Планирование внедрения системы инфекционного контроля должно осуществляться путем утверждения Программы, и включать следующие разделы:
1) организационно-методические мероприятия (создание комиссии, организация его работы, информации);
2) мероприятия по укреплению материально-технической базы в соответствии с требованиями Санитарных правил и норм "Требования к устройству и содержанию больничных организаций и организаций охраны материнства и детства", утвержденными приказом Главного государственного санитарного врача Республики Казахстан от 24 июня 2002 года N 23, зарегистрированным в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за N 1913 (размещение отделений по принципам поточности и цикличности, оснащение медицинским оборудованием согласно табелю оснащения отделений; оснащение твердым и мягким инвентарем, оснащение дезинфекционно-стерилизационным оборудованием, закрытие отделений реанимации, родовспомогательных учреждений, детских стационаров и других на плановую санитарную обработку с проведением косметического ремонта, мероприятия по утилизации медицинских отходов и охране здоровья сотрудников);
3) лечебно-диагностические и санитарно-противоэпидемические (профилактические) мероприятия, которые должны включать следующие вопросы:
изучение проводимых лечебно-диагностических манипуляций, оценка их эпидемиологической значимости (опасности), модификация медицинских процедур и технологий, улучшение качества клинической деятельности, выделение групп риска среди поступающих пациентов;
определение целесообразного объема лабораторных исследований (самоконтроль), адекватного количества эпидемиологически значимых объектов (возможного контаминацией возбудителей);
содержание потоков основных информаций о характеристике лечебно-диагностического процесса, данные о хирургических и инвазивных (повреждающих, агрессивных) манипуляциях, результаты микробиологической диагностики, выделенные от пациентов и из объектов внешней среды;
состояние санитарно-противоэпидемического режима, выполнение изоляционно-ограничительных мероприятий, оценка качества стерилизации и дезинфекции, процедуры обработки рук персонала, сведения об эпидемиологической ситуации в медицинской организации, откуда поступает пациент (новорожденный);
4) для разработки профилактических мероприятий должен проводиться оперативный эпидемиологический анализ, слежение за формированием госпитальных штаммов, прогноз эпидемиологической ситуации, качественная интерпретация клинических и лабораторных данных, в результате должны разрабатываться алгоритмы (технологии) эпидемиологически безопасного выполнения лечебных и диагностических процедур, изоляционно-ограничительные мероприятия (обработка операционного и родильного блока, проведение заключительной дезинфекции, генеральной уборки, обработка эндоскопического оборудования);
5) работа с медицинским персоналом по вопросам профилактики внутрибольничных инфекций и инфекционного контроля:
проведение обучающих семинаров, с использованием дифференцированных образовательных программ для специалистов разного профиля с учетом специфики стационара;
обучение на курсах повышения квалификации по данным вопросам руководителей среднего звена и специалистов по инфекционному контролю;
тестирование совместно со специалистами органов здравоохранения и государственных органов санитарно-эпидемиологической службы;
с медицинским персоналом при поступлении на работу должен проводиться инструктаж по вопросам профилактики ВБИ и инфекционного контроля или тестирование, в дальнейшем периодический инструктаж не реже 1 раза в 6 месяцев;
6) профилактика случаев профессиональных заражений и другой патологии профессионального характера:
обучение медицинского персонала по технике безопасности и правилам личной гигиены, с целью уменьшения числа травм на рабочих местах и предупреждения других заболеваний и несчастных случаев;
выявление и расследование возможных случаев профессионального заражения медицинских работников;
иммунизация медицинских работников, входящих в группу повышенного риска, против гепатита В, дифтерии и других инфекций по показаниям (кори, эпидемического паротита и краснухи, гриппа, столбняка);
обеспечение индивидуальными средствами защиты (антисептики, маски, перчатки).

2. Критерии определения внутрибольничных инфекций

20. Определение случаев ВБИ являются результатом непосредственного наблюдения за состоянием больного, изучения медицинской карты стационарного больного и результатов лабораторных и других диагностических исследований.

21. Лабораторные данные включают положительные результаты посевов, тестов на антигены или антитела и микроскопических исследований, дополнительных методов диагностических исследований - рентгенологических, ультразвуковых, компьютерной томографии, ядерно-магнитного резонанса, радиоизотопного сканирования, эндоскопии, биопсии и пункционной биопсии.

22. Для того, чтобы инфекция была классифицирована как внутрибольничная, необходимо отсутствие каких-либо данных о том, что она отмечалась явно или в инкубационном периоде к моменту госпитализации.

23. Внутрибольничной считается инфекция, возникшая в случаях, когда больной был инфицирован в больнице и инфекция новорожденных, когда инфицирование связано с прохождением через родовые пути.

24. В каждом конкретном случае, происхождение инфекций необходимо определять лишь на основании комплекса диагностических критериев, которые могли бы подтвердить факт инфицирования именно в стационаре.

25. Критериями определения хирургических инфекций поверхностного разреза являются: появление ее в период 30 дней после процедуры оперативного вмешательства и поражение лишь кожи и подкожной ткани в месте разреза, а также один из 3-х других критериев: гнойные выделения из поверхностного разреза; наличие боли при пальпации, локальной отечности, покраснения, местного повышения температуры. Хирург или врач, оказывавший помощь, непосредственно диагностирует хирургическую инфекцию поверхностного разреза. Не регистрируются как хирургическая инфекция поверхностного разреза: абсцесс шва (небольшое воспаление и выделения, ограниченные точечными участками около ниток); инфекция наружных половых органов после обрезания крайней плоти; инфицированная родовая травма; хирургическая инфекция разреза, которая захватывает фасциальный и мышечный слои.

26. Критериями определения хирургической инфекции глубокого разреза является появление ее в период 30 дней после процедуры оперативного вмешательства и поражение глубоких мягких тканей, а также один из трех других критериев: гнойные выделения из глубокого разреза, но не из органа или полости, подвергшихся хирургическому вмешательству; наличие абсцесса или других проявлений инфекции, охватывающих участок глубокого разреза и выявленных при прямом обследовании, во время повторной операции, при патогистологическом или рентгенодиагностическом исследовании. Хирург, оказывавший помощь, диагностирует хирургическую инфекцию глубокого разреза.

27. Критериями определения хирургической инфекции органа или полости относится орган или полость, которые открываются или подвергаются манипуляциям во время процедуры оперативного вмешательства, появление ее в период 30 дней после оперативного вмешательства (при отсутствии имплантанта) или в период 1 года (при наличии имплантанта), а также один из следующих критериев: гнойные выделения из дренажа, который был установлен путем прокола органа или полости; выделение культуры микроорганизма из асептически взятой жидкости или ткани органа или полости; наличие абсцесса или других проявлений инфекции, охватившей орган или полость и выявленной при прямом обследовании, во время повторной операции, при патогистологическом или рентгенодиагностическом исследовании. Хирург или врач, оказывавший помощь, диагностирует хирургическую инфекцию органа или полости.

28. Хирургическая инфекция, охватывающая более чем два специфических участка локализации, классифицируется как хирургическая инфекция глубокого разреза двух локализаций.

29. К первичным инфекциям крови относятся инфекции крови, подтвержденные лабораторными данными и критериями:
1) обнаружение в культуре крови известного патогенного микроорганизма, а также отсутствие связи этого микроорганизма с инфекцией иной локализации;
2) наличие повышения температуры (38 ⁰ С), озноб, а также присутствие одного из следующих обстоятельств: обнаружение известного микроорганизма из числа обычно наблюдаемых на поверхности кожного покрова в двух анализах крови, взятые в разные сроки, которые не имеют связи с инфекцией другой локализации, обнаружение известного микроорганизма из числа обычно наблюдаемых микробов на поверхности кожного покрова в посеве крови, взятой у пациента после внутрисосудистого вмешательства и назначение врачом соответствующей антимикробной терапии, положительные результаты исследований крови на антиген;
3) клинический сепсис подтверждается необъяснимыми другими известными причинами: лихорадка (более 38 ⁰ С), гипотония (систолическое давление менее 90 мм.рт.ст.), олигурия (менее 20 мл/час), а также отрицательные результаты посевов крови, отсутствие инфекции другой локализации, назначение соответствующей антимикробной терапии по поводу сепсиса.

30. Манифестным инфекциям мочевыводящих путей обязателен один из следующих критериев: лихорадка (более 38 ⁰ С), резкие позывы к мочеиспусканию, учащенное мочеиспускание, дизурия, болезненность в надлобковой области и обязательное обнаружение в бактериальном посеве мочи более 10 ⁵ колоний/мл (не более двух видов микроорганизмов).

31. При бессимптомной бактериурии обязателен один из следующих критериев:
1) наличие факта катетеризации мочевого пузыря в течение 7 дней до посева мочи без повышения температуры, резких позывов к мочеиспусканию, частого мочеиспускания дизурии, болезненности в надлобковой области, но обязательное наличие в бак посеве мочи не более 2-х видов микроорганизмов в количестве более 10 ⁵ колоний/мл;
2) катетеризация мочевого пузыря не осуществлялась в течение 7 дней до взятия на исследование первого из двух последовательных образцов, при этом в посевах мочи высевается не более двух видов микроорганизмов численностью не более 10 ⁵ колоний/мл, но у больного нет лихорадки, частого мочеиспускания, болезненности в надлобковой области, дизурии.

32. Прочие инфекции мочевыводящего тракта(почек, мочеточников, мочевого пузыря, мочеиспускательного канала или тканей, окружающих забрюшинное или околопочечное пространство) подтверждаются одним из следующих критериев:
1) выделение патогенного микроорганизма в посеве жидкости (не мочи) или образца ткани, взятого из инфицированной области;
2) абсцесс или другое проявление инфекции, выявляемое при визуальном осмотре, во время хирургического вмешательства, или подтверждаемое гистопатологическими данными; наличие температуры более 38 ⁰ С и болей в инфицированной области, а также гнойное отделяемое из инфицированной области, выделение микроорганизма в посеве крови, диагноз, установленный врачом, антимикробная терапия, рентгенологические данные.

33. Инфекции нижних дыхательных путей: бронхит, трахеобронхит, бронхиолит, трахеит (при отсутствии признаков пневмонии) характерны отсутствие у больного клинических проявлений или рентгенологических признаков пневмонии и обязательное наличие двух из перечисленных ниже признаков: температуры более 38 ⁰ С, кашель, появление или усиление отделения мокроты, хрипы, кроме того, результаты лабораторных исследований: выделение микроорганизма в посевах образцов, полученных методами глубокой аспирации из трахеи или бронхоскопии, а также положительные результаты исследований секрета бронхов на антигены.

34. Прочие инфекции нижних дыхательных путей подтверждаются одним из следующих признаков:
1) обнаружение микроорганизма в мазках, легочной ткани, плевральной жидкости, мокротах;
2) абсцесс легких или эмпиема, выявленная во время хирургического вмешательства или подтвержденная гистопатологическими данными;
3) полость абсцесса, видимая при рентгенографическом обследовании легких.

35. К инфекциям репродуктивных органов относится послеродовой метроэндометрит, при котором отмечаются лихорадка менее 37,8 градусов до 24 часов, лихорадка более 38 градусов от 1 до 10 дней после родов, а также болезненность матки, гнойные лохии, лейкоцитоз, тахикардия. При этом факторами риска являются способы родоразрешения, хориоамнионит, преждевременные роды (преждевременное отхождение вод), хламидии, вагинальные инфекции. Доклиническими (донозологическими) формами гнойно-септических инфекций родильниц является патологический лактостаз, субинволюция матки, лохиметра, гематометра, лихорадка.

36. Инфекция органа и полости после операции кесарево сечение включает инфекцию матки и органов брюшной полости (перитонит, абсцессы малого таза, тромбофлебит глубоких вен малого таза), а также наличие гнойных выделений, наличие боли при пальпации, покраснения, повышения температуры.

37. Для диагностики инфекций, которые имеют клиническую симптоматику у новорожденных и детей младшего возраста, включены специфические критерии, которые позволяют дифференцировать приобретенные и внутриутробные формы инфекций. Критериями определения случаев инфекции новорожденных являются появление ее в период до 28 дней после выписки из родовспомогательной медицинской организации, а также наличие клинического симптомокомплекса согласно нозоформы:
1) пневмония характеризуется изменением характера и количества мокроты, выделением микроорганизма из мокроты, подтверждается рентгенологическими исследованиями;
2) перитонит подтверждается следующими клиническими проявлениями: парез кишечника - отсутствие стула в течение 1 суток, отсутствие перистальтики, изменение кожи передней брюшной стенки (гиперемия, отек, инфильтрация), изменения в клиническом анализе крови, рентгенологические признаки выпота в брюшной полости или свободного газа;
3) определение клинического сепсиса относится к случаям заболевания детей младшего возраста и новорожденных и подтверждается следующими клиническими проявлениями: положительный бактериальный высев из крови или ликвора, стойкий, более 12 часов ацидоз, нарушение функции желудочно-кишечного тракта, изменение на коже и слизистых, изменения в крови;
4) инфекции кожи характеризуются гноетечением, пустулезными, пузырьковыми высыпаниями, или фурункулами, или локализованные боли, припухлость, покраснение, местного повышения температуры. Также подтверждается выделением возбудителя из содержимого раны (области инфицирования), часто идентичного микробному фону стационара;
5) омфалит характеризуется эритемой или отделяемым из пупочной ранки, выделением микроорганизма в посевах крови, аспирата или отделяемого. Отсутствие одного из признаков не исключает наличие инфекции, ведущим в диагностике является клинический симптомокомплекс;
6) конъюктивит соответствует следующим признакам: болезненность или покраснение конъюктивы, выделение микроорганизма в посевах гнойного экссудата.
Сноска. Пункт 37 с изменениями, внесенными приказом Министра здравоохранения РК от 30.04.2008 N 253 (порядок введения в действие см. п. 5 ).

Приложение 1
к санитарно-эпидемиологическим
правилам и нормам
"Санитарно-эпидемиологические
требования к условиям работы
и медицинского обеспечения
при проведении инфекционного
контроля за внутрибольничными
инфекциями в медицинских
организациях
Республики Казахстан"

Типовое положение о комиссии инфекционного контроля
медицинских организаций

1. Деятельность комиссии по инфекционному контролю должна проводиться в соответствии разработанной и утвержденной руководителем медицинской организации Программе внутрибольничного инфекционного контроля со стандартами инфекционного контроля.
2. Приказом руководителя медицинской организации должны утверждаться ответственные лица во всех подразделениях стационара за обеспечение инфекционного контроля.
3. Комиссия должна координировать взаимодействие специалистов, вовлеченных в работу комиссии инфекционного контроля; проводить подготовку специалистов инфекционного контроля, специалистов других профилей по вопросам ВБИ; периодическое проведение обучения персонала медицинской организации по вопросам инфекционного контроля силами и средствами, как самой больницы, так и с привлечением других образовательных институтов (высших учебных заведений и научно-исследовательских институтов), учебно-методического центра инфекционного контроля).
4. Мероприятия по инфекционному контролю должны разрабатываться на основании результатов эпидемиологического анализа заболеваемости и постоянно корректироваться в соответствии с текущей ситуацией.
5. Заседания Комиссии должны проводиться по мере необходимости, но не реже 1 раза в месяц с заслушиванием итогов работы.
6. Решения комиссии должны иметь силу приказа по стационару и быть обязательными для исполнения всеми сотрудниками.
7. Должна регулярно проводиться оценка эффективности различных эпидемиологически значимых диагностических и лечебных процедур, манипуляций, изоляционно-ограничительных мероприятий, эффективных методов стерилизации и дезинфекции, обобщение опыта по мероприятиям инфекционного контроля.
8. Специалистом по инфекционному контролю должен быть специалист, имеющий высшее медицинское образование, прошедшим специальную подготовку по инфекционному контролю и эпидемиологии.
9. Председатель комиссии должен выполнять (заместитель главного врача по лечебной работе) следующие задачи:
1) определять приоритетные задачи инфекционного контроля;
2) осуществлять руководство и координацию деятельности комиссии; обеспечивает своевременное проведение заседаний комиссии;
3) определять ответственных за проведение отдельных мероприятий инфекционного контроля, в соответствии с планом инфекционного контроля;
4) ставить проблемы перед руководством;
5) докладывать на конференциях о выполнении плана и решениях, принятых на заседаниях, о проблемных вопросах, требующих вмешательства руководства;
6) организовывать проведение научно-практической конференции;
7) проводить внедрение передового опыта и новых технологий других стран по инфекционному контролю;
8) проводить анализ деятельности комиссии и эффективность проводимых мероприятий.
10. Заместитель председателя комиссии (госпитальный эпидемиолог) должен проводить:
1) подготовку материалов на заседание, планирование;
2) подготовку медицинских кадров по инфекционному контролю;
3) разработку целевых программ, рекомендаций.
11. Секретарь комиссии (эпидемиолог) обеспечивает:
1) ведение делопроизводства
2) создание и пополнение банка данных
3) участие в подготовке материала
12. Клинические специалисты (хирург, педиатр, акушер-гинеколог и другие клиницисты) должны проводить:
1) оценку качества медицинской помощи;
2) разработку рекомендации по оценке послеоперационных осложнений и их профилактики;
3) разработку программ обучения и подготовку медперсонала соответствующего профиля;
4) разработку программ обучения медперсонала по вопросам инфекционного контроля;
5) разработку принципов организации инфекционного контроля в отделении: определяет перечень инфекций, подлежащих учету и регистрации в отделении, организует сбор и информацию согласно программы эпидемиологического наблюдения, обеспечивает адекватный противоэпидемический режим, анализ заболеваемости.
13. Экономист должен проводить расчет экономического ущерба при госпитальных инфекциях и анализ экономической эффективности проводимых программ инфекционного контроля.
14. Микробиолог должен проводить:
1)своевременное информирование заинтересованных лиц о результатах проводимых исследований;
2) разработку алгоритмов по проведению целенаправленного отбора проб от больного и объектов внешней среды, определение объема исследований;
3) обучение специалистов по правильному отбору, хранению и доставке материала для бактериологических исследований, правильности интерпретации полученных результатов микробиологических исследований;
4) контроль за укомплектованностью бактериологов;
5) планирование перспективного развития материально-технического оснащения микробиологических лабораторий; разработка рекомендаций по объему микробиологических исследований;
6) обеспечение базы данных: хранение данных и выделенных культур, контроль качества микробиологических исследований.
15. Главная медицинская сестра должна проводить:
1) обучение медицинского персонала среднего звена правилам проведения манипуляций и процедур согласно составленной и утвержденной программы обучения, проводит контроль знаний (на рабочем месте или тестирование);
2) эпидемиологическое наблюдение под руководством эпидемиолога;
3) оценку потребность в расходных материалах;
4) эффективную проверку соблюдения санитарно-гигиенического и дезинфекционно-стерилизационного режима, организацию соблюдения правил асептики и антисептики медицинским персоналом.
16. Заведующий аптекой должен осуществлять:
1) оценку потребности в антимикробных препаратах и утилизацию их;
2) контроль качества и стерильности лекарственных средств;
3) оценку потребности отделений в стерильных лекарственных формах и бесперебойное обеспечение ими.

Приложение 2
к санитарно-эпидемиологическим
правилам и нормам
"Санитарно-эпидемиологические
требования к условиям работы
и медицинского обеспечения
при проведении инфекционного
контроля за внутрибольничными
инфекциями в медицинских
организациях
Республики Казахстан"

Объем и виды микробиологических исследований

NN	Виды исследований	Объекты исследований	Объем исследований
1	Контроль текущей и заключительной дезинфекции	с объектов внешней среды (эпидемиологически значимых): оборудования, инвентаря и медицинского инструментария	выборочно, до 20 %; по показаниям
2	Бактериологичес- кое исследование предметов окру- жающей среды	1) при подозрении на гнойно- воспалительные заболевания любой локализации; 2) при инвазивных процедурах: длительном лечении с исполь- зованием лечебно-диагности- ческого оборудования, нахождение на искусственном вентиляции легких, применение наркозно-дыхательной аппаратуры (смывы с мест катетеризации, с дренажей и другие); 3) предметы ухода за больными (эпидемиологически значимых предметов).	до 100 %; по показаниям выше 70 %
3	Изучение стерильности	1) контроль параметров и эффективности стерилизацион- ного оборудования; 2) контроль медицинских изделий, хирургического инструментария, мягкого и шовного материалов.	приказ Министра здравоохра- нения Рес- публики Казахстан от 11 мая 2005 года N 224 "О мерах по совершен- ствованию дезинфек- ционной деятель- ности в Республике Казахстан
4	Исследование воздуха	в операционном блоке, перевязочных, реанимации, палате интенсивной терапии, манипуляционных помещениях.	приказ Министра здравоохра- нения Рес- публики Казахстан от 11 мая 2005 года N 224 "О мерах по совершен- ствованию дезинфек- ционной деятель- ности в Республике Казахстан
5	Внутри лабораторный контроль	1) контроль качества питательных сред и стерильности; 2) контроль воздуха; 3) контроль стерильности лабораторной посуды; 4) смывы с объектов внешней среды; 5) контроль параметров и эффективности стерилизацион- ного оборудования.	еженедельно, отдельные - ежедневно

Сноска. Приложение 2 с изменениями, внесенными приказом Министра здравоохранения РК от 30.04.2008 N 253 (порядок введения в действие см. п. 5 ).