Мемлекеттік, тіркелетін танылым белгілері мен қосымша белгілерді азаматтық және эксперименттік әуе кемелеріне салу ережесін бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Көлік және коммуникация министрінің м.а. 2010 жылғы 26 қазанадағы N 477 Бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2010 жылы 22 қарашада N 6649 тіркелді.

"Қазақстан Республикасының әуе кеңістігін пайдалану және авиация қызметі туралы" Қазақстан Республикасының 2010 жылғы 15 шілдедегі Заңының 49-бабының 3-тармағына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

1. Қоса беріліп отырған Мемлекеттік, тіркелетін танылым белгілері мен қосымша белгілерді азаматтық және эксперименттік әуе кемелеріне салу ережесі бекітілсін.

2. Қазақстан Республикасы Көлік және коммуникация министрлігінің Азаматтық авиация комитеті (Р.Ө. Әдимолда) заңнамада белгіленген тәртіппен осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігіне мемлекеттік тіркеу үшін ұсынуды қамтамасыз етсін.

3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының Көлік және коммуникация вице-министрі Е.С. Дүйсенбаевқа жүктелсін.

4. Осы бұйрық алғаш ресми жарияланған күнінен бастап он күнтізбелік күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Министрдің
міндетін атқарушы	А. Бектұров

Қазақстан Республикасы Көлік және коммуникация министрінің міндетін атқарушысының 2010 жылғы 26 қазандағы N 477 бұйрығымен бекітілді

Азаматтық және экспериментальды әуе кемелеріне мемлекеттік, тіркеу танулық және қосымша белгілер енгізу ережесі
1-тарау. Жалпы ережелер

1. Осы Азаматтық және экспериментальды әуе кемелеріне мемлекеттік, тіркеу танулық және қосымша белгілер енгізу ережесі (бұдан әрі - Ереже) "Қазақстан Республикасының әуе кеңістігін пайдалану және авиация қызметі туралы" Қазақстан Республикасы 2010 жылғы 15 шілдедегі Заңының 49-бабының 3-тармағына және "Әуе кемелерінің ұлттық және тіркеу белгілері" халықаралық азаматтық авиация туралы Конвенцияға 7-қосымшаның талаптарына сәйкес әзірленді (Чикаго, 1944 жыл).

2. Қағидалар Қазақстан Республикасының азаматтық және эксперименттік әуе кемелеріне мемлекеттік, тіркеу, тіркеу танулық және қосымша белгілер енгізу тәртібін белгілейді.

Қағидалар метерологиялық мақсатта пайдаланылатын зонд-шарларға, пилотсыз басқарылмайтын аэростаттарға, аса жеңіл авиация аппараттарына (дельтоплан, параплан, мотопараплан және моторсыз планерлер), сондай-ақ азаматтық авиация саласындағы уәкілетті ұйыммен есепке алынуға тиіс пилотсыз әуе кемелеріне қолданылмайды.

Ескерту. 2-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің м.а. 24.02.2023 № 123 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

3. Осы Қағидаларда мынадай ұғымдар пайдаланылады:

1) әуе кемесi – жер (су) бетiнен шағылысқан ауамен әрекеттесуді болғызбай, ауамен өзара әрекеттесу есебiнен атмосферада қалықтайтын аппарат;

2) аса жеңіл ұшу аппараттары – ең жоғары ұшу массасы 750 кг дейін қоса алғанда моторлы және моторсыз ұшу аппараттары;

3) Қазақстан Республикасы азаматтық әуе кемелерінің мемлекеттік тізілімі – Қазақстан Республикасы әуе кемелеріне, оған құқықтарға және онымен жасалынатын мәмілелерге мемлекеттік тіркеу жасалынатын құжат;

4) пайдаланушы – әуе кемелерін пайдаланумен айналысатын немесе осы салада өзінің қызметін ұсынатын жеке немесе заңды тұлға;

5) пилотсыз әуе кемесі – бортта пилотсыз пайдаланылатын немесе дербес жұмыс істеу үшін және (немесе) қашықтықтан басқару үшін арналған әуе кемесі.

Ескерту. 3-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің м.а. 24.02.2023 № 123 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

4. Қазақстан Республикасының азаматтық әуе кемелерінің мемлекеттік тізіліміне енгізілген және ұшуға жіберілген азаматтық әуе кемелерінде ұшуларды орындау оған азаматтық авиация саласындағы уәкілетті ұйым берген осы Қағидаларға сәйкес мемлекеттік және тіркелетін танылым белгілерін салғаннан кейін жүргізіледі.

Тәжірибелік-конструкторлық және ғылыми-зерттеу жұмыстарының ұшу сынақтарын орындауға арналған эксперименттік әуе кемелеріне артықшылық беріледі.

Ескерту. 4-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің м.а. 24.02.2023 № 123 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

5. Қазақстан Республикасының азаматтық әуе кемелерінің мемлекеттік тізілімінде тіркелген барлық әуе кемелеріне мына:

1) тану белгілері енгізіледі:

Қазақстан Республикасындағы мемлекеттік тану белгі азаматтық авиацияның халықаралық ұйымы (ИКАО) берген UР - латын алфавитінің екі бас әріпі түріндегі белгісі;

ою-өрнек белгілері жоқ латын алфавитінің бас әріптері қисынынан және араб цифрынан тұратын әуе кемесінің тіркеу тану белгісі.

Тіркеу тану белгісінде Q әрпінен басталатын халықаралық сигнал кодының бес әріптік комбинациясы үшін қабылданатын әріптер комбинациясы Q-кодта пайдаланылатын үш әріптік комбинация, сондай-ақ SOS апат сигналы немесе ұқсас шұғыл сигналдар үшін қабылданатын комбинациялар қолданылмайды;

2) қосымша белгілері.

Бір мезгілде басқа елдердің мемлекеттік белгісін енгізуге болмайды.

Ескерту. 5-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Көлік министрінің м.а. 28.10.2024 № 345 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

5-1. Сынақтарды қоспағанда, мемлекеттік және тіркелетін танылым белгісінсіз, сондай-ақ бекітілмеген бояумен ұшу жүргізілмейді.

Ескерту. Ереже 5-1-тармақпен толықтырылды – ҚР Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің 16.07.2019 № 511 (01.08.2019 бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

6. Әуе кемелер пайдаланушымен (авиакомпаниялармен) бекітілген бояу үлгісімен текст сипаттамаға сәйкес боянады.

2-тарау. Әуе кемелеріне мемлекеттік және тіркеу тану белгілерін енгізу тәртібі

7. Әуе кемесінің фюзеляжы мен қанатына енгізілетін мемлекеттік және тіркеу тану белгілері.

8. Әуе кемесінің фюзеляжда белгілер фюзеляждың (немесе ұқсас конструкциясы) әрбір бүйірлеріне қанаттардың арасына және арттағы

қанаттануының бетіне енгізіледі.

Әріптер мен белгілер фюзеляждың құрылыс көлденеңімен бір бағытта қарастырылуы тиіс және көлденеңге қатаң тік сызық енгізілуі тиіс.

Бір белгінің символдары кемінде 300 мм және 1000 мм аспайтын бірдей биіктікте болуы тиіс.

Фюзеляжға енгізілген белгінің символының биіктігі бос орынның болуына байланысты барынша белгінің мүмкін болатын ұзындығы бойынша белгіленеді.

Фюзеляждың (немесе ұқсас конструкциясы) қанаттарының арасына және арттағы қанаттануының бетіне белгі енгізу арттағы қанаттануының тік жоғары жартысына әуе кемесінің құрылыс көлденеңіне паралель бір жолмен енгізіледі, ал көп килі бар әуе кемелеріне - шеткі килінің сыртқы бетіне енгізіледі.

9. Әуе кемесінің қанатында қанат конструкциясының төменгі бетіне бір жерге орнату. Олар қанат конструкциясының төменгі бетінің сол жақ жартысына егер олар барлық бетін басып жатпаса орналастырылады.

Белгілер қанаты жиектерінің алдыңғы және артқы бірдей қашықтықта орналастырылады. Әріптер мен цифрлардың биіктігі қанаттың алдыңғы жиегіне бағытталуы және кемінде 500 мм және 1500 мм-ден аспайтын биіктігі болуы тиіс.

10. Әуе кемесі конструкциясының көлемі айыратын белгілердің қажетті көлемін қондыруға мүмкіндік бермейді, ұсынылған пропорцияларды сақтай отырып, ең жоғары көлемге дейін кішірейтуге рұқсат етіледі.

11. Мемлекеттік және тіркеу тану белгілері ашық фонда күңгірт түспен, күңгірт фонда ашық түспен орындалады. Барлық символдар атмосфералық жағдайларда түрін өзгертпейтін, әуе кемесін пайдаланылған кезде өшпейтін суға тұрақты бояумен енгізіледі. Мемлекеттік белгінің тіркеу белгісінен дефиспен айыруға болады.

12. Барлық символдар мен дефистер фонмен жақсы үйлесетін жалпақ жолақпен және осындай түспен орындалады. Әрбір символдың ені (I әрпінен және 1 цифрынан басқасы) және дефистің ұзындығы символдың ұзындығының үштен екі бөлігін құрайды. Жолақтың қалыңдығы символдың биіктігінің алтыдан бір бөлігін құрайды.

13. Әрбір символ алдыңғы немесе одан кейінгі символдан арақашықтығы оның төрттен бір ені бөлігін құрайтын арақашықтықпен бөлінеді. Осындай жағдайда дефис жеке символ болып табылады.

14. Тікұшақтарда мемлекеттік және тіркеу тану белгілері фюзеляждың немесе құйрық бөлігінің жамбас жағының бетіне әуе кемесінің элементтері болмаған бөлігіне енгізіледі.

15. Әуе кемесінің көрінетін жерінде басты кіретін есіктің қасына мемлекеттік және тіркеу тану белгілері көрсетілген тақтайша бекітіледі. Тақтайша 70 х 120 мм. мөлшерде отқа төзімді материалдан жасалады.

3-тарау. Әуе кемелеріне қосымша белгілерін енгізу тәртібі

16. Азаматтық әуе кемелерінде, сондай-ақ пилотсыз әуе кемелерінде қосымша келесі белгiлер енгiзiледi:

1) фюзеляждың бетiне екi жағынан пайдаланушы (авиакомпания) атауының жазылуы;

2) арттағы қанаттануының тiк жазықты екi жағынан пайдаланушының (авиакомпания) эмблемасы;

3) мөлшерi мемлекеттiк және тiркеу тану белгiлерiнiң мөлшерлерiне сәйкес, фюзеляждың тұмсық бөлiгiнiң екi жағынан Қазақстан Республикасының Мемлекеттiк Туының бейнесi.

Әуе кемесіне Мемлекеттік Тудың бейнесін салу кезінде "Қазақстан Республикасының мемлекеттік рәміздері туралы" Қазақстан Республикасының Конституциялық заңымен бекітілген бейнеге сәйкес рәміздер элементтерінің бейнесі мен орналастырылуы сақталады.

4) фюзеляждың екi жағынан тiк шрифтпен, фонға қанық әуе кемесiнiң түрiн белгілеу.

Дайындаушы зауыт салған әуе кемесiнiң түрi деген белгiнi сақтау ұсынылады.

Ескерту. 16-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің м.а. 24.02.2023 № 123 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен; өзгеріс енгізілді - ҚР Көлік министрінің м.а. 28.10.2024 № 345 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.
17. Алынып тасталды - ҚР Көлік және коммуникация министрінің 11.10.2013 № 801 бұйрығымен (алғашқы ресми жарияланғаннан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

18. Медициналық көмек көрсету және санитарлық іс-шара жүргізу бойынша ұшатын әуе кемелері ақ түске боялады, оларға Қызыл крест және

Қызыл жартыай бейнесі енгізіледі.

1) қанаттың үстіңгі жағында соңғы бөлігінің ортасында эр жазықтықта мемлекеттік және тіркеу танитын белгілері жоқ жерлерге;

2) соңғы қанаттануының жоғары тік жазығында екі қатарына (немесе көп кильдік қанаттануының шеткі кильдің сыртқы қатарына) орналасады.

Айқаспа осьінің біреуі әуе кемесінің бойлық осьінің флюзеляжына жанаспа болуы керек.

19. Тікұшақта Қызыл крест және Қызыл жартыай бейнесі екі бортының ортаңғы жағынан және фюзеляждың табанына енгізіледі.

20. Әуе кемелерін жердің әртүрлі бояу мен рельефі фонында көрінуін, ерекшелігін және табылуын қамтамасыз ету мақсатында қоршаған ортаның ландшафтының бояуы мен суреті бойынша қарама-қарсы реңдегі бояумен қолданылады. Қарама-қарсы реңдегі бояу негізінен қиын өтетін жерлерде және халық аз қоныстанған жерлерге тұрақты әуе кемелеріне қолданылады.

21. Қосымша белгілер әуе кемелеріне мемлекеттік және тіркеу тану белгілерін визуалды тануды қиындатпайтын тәсілімен енгізіледі.

4-тарау. Әуе кемелерінің сыртқы бояуының сызбасына қойылатын талаптар

22. Әуе кемелерінің сыртқы бояуының сызбасы 1:100 масштабында үш кесінде; жанынан, үстінен және астынан орындалады. Бояу сызбасын 1:200 или 1:250 масштабында орындауға жол беріледі.

23. Сызбада түрлі-түспен әуе кемесінің сыртқы бояуы, авиакомпаниясының атауының орналасқан жері мен түстік үйлесімі және оның эмблемасы, әуе кемесінің түрі, мемлекеттік және тіркеу тану белгілері көрсетілуі тиіс.

24. Әуе кемелерінің сыртқы бояуының сипаттамасына қойылатын талаптар:

1) фюзеляж - тұрған жерінің төменгі және жоғарғы бөлігінің түсін, жолақ бортының (егер бар болса) түсін және мөлшерін көрсету;

2) қанаты мен көлденең сүйеніші - бетінің, ұштарының жоғарғы және төменгі бояуының түсін көрсету;

3) тік сүйеніші - килдің бояуының түсін және рулінің бағытын, орналасқан жерін, жолағының (егер болса) түсі мен мөлшерін көрсету;

4) әуе кемесінің түрін авиакомпанияның атауы мен эмблемасын жазуы - фюзеляж және тік орналасқан бояуының үйлесімін, қанаттануының мөлшерін көрсету;

5) мемлекеттік және тіркеу тану белгілерінің осы Ереженің 8-тармағына сәйкес орналасуы;

6) Қазақстан Республикасы Мемлекеттік Жалауының осы Ереженің 16-тармағының 3) тармақшасына және 17-тармағының 1) тармақшасына сәйкес орналасуы;

7) Қазақстан Республикасы Елтаңбасының осы Ереженің 17-тармағының 2) тармақшасына сәйкес орналасуы.

Об утверждении Правил нанесения государственных, регистрационных опознавательных и дополнительных знаков на гражданские и экспериментальные воздушные суда

Приказ и.о. Министра транспорта и коммуникаций Республики Казахстан от 26 октября 2010 года № 477. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 22 ноября 2010 года № 6649.

Примечание РЦПИ!
Порядок введения в действие приказа см. п. 4.

В соответствии с пунктом 3 статьи 49 Закона Республики Казахстан от 15 июля 2010 года "Об использовании воздушного пространства Республики Казахстан и деятельности авиации", ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Утвердить прилагаемые Правила нанесения государственных, регистрационных опознавательных и дополнительных знаков на гражданские и экспериментальные воздушные суда.

2. Комитету гражданской авиации Министерства транспорта и коммуникаций Республики Казахстан (Адимолда P.O.) в установленном законодательством порядке обеспечить представление настоящего приказа в Министерство юстиции Республики Казахстан для государственной регистрации.

3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на вице-министра транспорта и коммуникаций Республики Казахстан Дюсембаева Е.С.

4. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня первого официального опубликования.

И.о. Министра	А. Бектуров

Утверждены приказом и.о. Министра транспорта и коммуникаций Республики Казахстан от 26 октября 2010 № 477

Правила нанесения государственных, регистрационных
опознавательных и дополнительных знаков на гражданские
и экспериментальные воздушные суда

Глава 1. Общие положения

1. Настоящие Правила нанесения государственных, регистрационных опознавательных и дополнительных знаков на гражданские и экспериментальные воздушные суда (далее - Правила) разработаны в соответствии с пунктом 3 статьи 49 Закона Республики Казахстан от 15 июля 2010 года "Об использовании воздушного пространства Республики Казахстан и деятельности авиации" и требованиями Приложения 7 к Конвенции о международной гражданской авиации (Чикаго, 1944 г.).

2. Правила устанавливают порядок нанесения государственных, регистрационных опознавательных и дополнительных знаков на воздушные суда гражданской и экспериментальной авиации Республики Казахстан.

Правила не применяются в отношении шаров-зондов, используемых в метеорологических целях, беспилотных неуправляемых аэростатов, аппаратов сверхлегкой авиации (дельтопланов, парапланов, мотопарапланов и планеров), а также беспилотных воздушных судов подлежащих учету в уполномоченной организации в сфере гражданской авиации.

Сноска. Пункт 2 - в редакции приказа и.о. Министра индустрии и инфраструктурного развития РК от 24.02.2023 № 123 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

3. В настоящих Правилах используются следующие понятия:

1) воздушное судно – аппарат, поддерживаемый в атмосфере за счет его взаимодействия с воздухом, исключая взаимодействие с воздухом, отраженным от земной (водной) поверхности;

2) сверхлегкие летательные аппараты – моторные и безмоторные летательные аппараты с максимальной взлетной массой до 750 кг включительно;

3) государственный реестр гражданских воздушных судов Республики Казахстан – документ, в котором производится государственная регистрация гражданских воздушных судов Республики Казахстан, прав на них и сделок с ними;

4) эксплуатант – физическое или юридическое лицо, занимающееся эксплуатацией воздушных судов или предлагающее свои услуги в этой области;

5) беспилотное воздушное судно – воздушное судно, которое эксплуатируется или предназначено для автономной работы и (или) для дистанционного управления без пилота на борту.

Сноска. Пункт 3 - в редакции приказа и.о. Министра индустрии и инфраструктурного развития РК от 24.02.2023 № 123 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

4. Выполнение полетов на гражданских воздушных судах, беспилотных воздушных судах занесенных в Государственный реестр гражданских воздушных судов Республики Казахстан и допущенных к полетам, производится после нанесения присвоенных ему уполномоченной организацией в сфере гражданской авиации государственных и регистрационных опознавательных знаков в соответствии с настоящими Правилами.

Исключения составляют экспериментальные воздушные суда, предназначенные для выполнения летных испытаний опытно-конструкторских и научно-исследовательских работ.

Сноска. Пункт 4 - в редакции приказа и.о. Министра индустрии и инфраструктурного развития РК от 24.02.2023 № 123 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

5. На все воздушные суда, зарегистрированные в государственном реестре гражданских воздушных судов Республики Казахстан, наносятся:

1) опознавательные знаки, включающие:

государственный опознавательный знак Республики Казахстан в виде двух заглавных букв латинского алфавита - UP, присвоенный Международной организацией гражданской авиации (ИКАО);

регистрационный опознавательный знак воздушного судна, состоящий из комбинации заглавных букв латинского алфавита и арабских цифр без орнамента.

В регистрационном опознавательном знаке не применяются комбинации букв, которые принимаются за пятибуквенные комбинации международного кода сигналов, начинающиеся с буквы Q трехбуквенные комбинации, используемые в Q-коде, а также комбинации, которые принимаются за сигнал бедствия SOS, или аналогичные экстренные сигналы;

2) дополнительные знаки.

Одновременное нанесение государственных знаков других государств не допускается.

Сноска. Пункт 5 - в редакции приказа и.о. Министра транспорта РК от 28.10.2024 № 345 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Одновременное нанесение государственных знаков других государств не допускается.

5-1. Полеты без государственного и регистрационного опознавательного знака, а также с неутвержденной раскраской не проводятся, за исключением испытательных.

Сноска. Правила дополнены пунктом 5-1 в соответствии с приказом Министра индустрии и инфраструктурного развития РК от 16.07.2019 № 511 (вводится в действие с 01.08.2019).

6. Воздушные суда окрашиваются согласно образцов раскраски и текстовых описаний воздушных судов, утвержденных руководителем

эксплуатанта.

Глава 2. Порядок нанесение государственных и регистрационных
опознавательных знаков на воздушные суда

7. Государственные и регистрационные опознавательные знаки воздушного судна наносятся на фюзеляж и крылья воздушного судна.

8. На фюзеляже воздушного судна опознавательные знаки наносятся на каждой стороне фюзеляжа (или аналогичной конструкции) между крыльями и поверхностью хвостового оперения.

Буквы и цифры наносятся в одном направлении со строительной горизонталью фюзеляжа перпендикулярно горизонтали.

Символы одного знака должны быть одинаковой высоты не менее 300 мм и не более 1000 мм.

Высота символов знака, наносимого на фюзеляж, определяется по максимально возможной длине знака, обусловленной наличием свободного места.

В случае недостатка места на фюзеляже (или аналогичной конструкции) между крыльями и поверхностью хвостового оперения опознавательные знаки могут наноситься на верхней половине вертикальных плоскостей хвостового оперения в одну строку параллельно строительной горизонтали воздушного судна, а на многокилевых воздушных судах - на наружных сторонах внешних поверхностей.

9. На крыльях воздушного судна опознавательные знаки наносятся на одном месте на нижней поверхности конструкции крыла. Они располагаются на левой половине нижней поверхности конструкции крыла, если они не занимают всю эту поверхность.

Опознавательные знаки располагаются на одинаковом расстоянии от передней и задней кромок крыла. Вершины букв и цифр обращены в стороны передней кромки крыла и имеют высоту не менее 500 мм и не более 1500 мм.

10. В случае, когда размеры конструкции воздушного судна не позволяют нанести опознавательные знаки необходимых размеров, разрешается уменьшить размеры до максимально возможных с соблюдением заданных пропорций.

11. Государственный и регистрационный опознавательные знаки выполняются темным цветом на светлом фоне и светлым цветом на темном фоне. Все символы наносятся водостойкой краской, не меняющей цвета от воздействия атмосферных условий и не стирающей при обслуживании в процессе эксплуатации воздушного судна. Государственный знак отделяется от регистрационного знака дефисом.

12. Все символы и дефисы выполняются сплошными линиями и таким цветом, который обеспечивает хорошую контрастность с фоном. Ширина каждого символа (кроме буквы I и цифры 1) и длина дефиса составляют две трети высоты символа. Толщина линий составляет одну шестую высоты символа.

13. Каждый символ отделяется от предшествующего или последующего символа расстоянием, составляющим не менее одной четвертой ширины символа. В таких случаях дефис считается отдельным символом.

14. На вертолетах государственный и регистрационный опознавательные знаки наносятся на боковые поверхности фюзеляжа или хвостовой балки, незанятые элементами конструкции воздушного судна.

15. Внутри воздушного судна на видном месте около главного входа прикрепляется опознавательная табличка, на которой указаны государственный и регистрационный познавательные знаки. Табличка изготавливается из огнестойкого материала с размерами 70 х 120 мм.

Глава 3. Порядок нанесения дополнительных знаков
на гражданские воздушные суда

16. На гражданских воздушных судах, а также на беспилотных воздушных судах наносятся следующие дополнительные знаки:

1) надпись наименования эксплуатанта (авиакомпании) на поверхности фюзеляжа с обоих сторон;

2) эмблема эксплуатанта (авиакомпании) на вертикальной плоскости хвостового оперения с обеих сторон;

3) изображение Государственного Флага Республики Казахстан размерами, соответствующими размерам государственных и регистрационных опознавательных знаков, на носовой части фюзеляжа с обеих сторон.

При нанесении изображения Государственного Флага на воздушное судно соблюдается изображение и размещение элементов символики в соответствии с изображением утвержденным Конституционным законом Республики Казахстан "О государственных символах Республики Казахстан".

4) обозначение типа воздушного судна наносится с обеих сторон фюзеляжа, прямым шрифтом, контрастным к фону.

Рекомендуется сохранять обозначение типа воздушного судна, нанесенное заводом-изготовителем.

Сноска. Пункт 16 - в редакции приказа и.о. Министра индустрии и инфраструктурного развития РК от 24.02.2023 № 123 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); с изменением, внесенным приказом и.о. Министра транспорта РК от 28.10.2024 № 345 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

17. Исключен приказом Министра транспорта и коммуникаций РК от 11.10.2013 № 801 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

18. Воздушные суда, предназначенные для выполнения полетов по оказанию медицинской помощи и проведения санитарных мероприятий, окрашиваются в белый цвет, на них наносятся изображения Красного креста и Красного полумесяца:

1) сверху на крыльях посредине концевой части каждой плоскости, там, где нет государственного и регистрационного опознавательного знака;

2) на обеих сторонах поверхности вертикальной плоскости хвостового оперения (или внешние стороны крайних килей, при много килевом оперении).

Одна из осей креста должна быть параллельна продольной оси фюзеляжа воздушного судна.

19. На вертолетах изображение Красного креста и Красного полумесяца наносится посередине обоих бортов и на днище фюзеляжа.

20. В целях обеспечения наблюдения, отличия и обнаружения воздушных судов на фоне различной по окраске и рельефу поверхности земли применяется окраска, контрастная по цвету и рисунку ландшафта окружающей местности. Контрастная окраска применяется, главным образом, на воздушных судах, постоянно производящих полеты в труднодоступных и малонаселенных районах.

21. Дополнительные знаки наносятся на воздушные суда способом, не затрудняющим визуальное опознавание государственных и регистрационных опознавательных знаков.

Глава 4. Требования, предъявляемые к схеме
внешней окраски воздушных судов

22. Схема внешней окраски воздушных судов выполняется в масштабе 1:100, в трех проекциях: вид сбоку, сверху и снизу. Допускается выполнение схем окраски в масштабе 1:200 или 1:250.

23. На схеме должны быть в цвете показаны: внешняя окраска воздушного судна, расположение и цветовое сочетание наименования авиакомпании и ее эмблемы, тип воздушного судна, государственные и регистрационные опознавательные знаки.

24. Требования, предъявляемые к описанию внешней окраски воздушных судов:

1) фюзеляж - указать цвет окраски нижних и верхних частей, расположение, цвет и размеры бортовых полос (если имеются);

2) крыло и горизонтальное оперение - указать цвет окраски верхних и нижних поверхностей, законцовок;

3) вертикальное оперение - указать цвет окраски киля и руля направления, расположение, цвет и размеры полос (если имеются);

4) обозначение типа воздушного судна, надпись наименования и эмблема авиакомпании - указать цветовое сочетание расположение на поверхности фюзеляжа и вертикальном оперении, размеры;

5) расположение государственного и регистрационного опознавательных знаков согласно главы 2 настоящих Правил;

6) расположение Государственного флага Республики Казахстан согласно подпункта 3) пункта 16 и подпункта 1) пункта 17 настоящих Правил;

7) расположение Государственного герба Республики Казахстан согласно подпункта 2) пункта 17 настоящих Правил.