"Тамақ өнімдерінің көтерме және бөлшек сауда объектілеріне қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар" санитариялық қағидаларын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрінің 2015 жылғы 19 наурыздағы № 230 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2015 жылы 6 мамырда № 10966 тіркелді. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2017 жылғы 31 мамырдағы № 358 бұйрығымен

      Ескерту. Күші жойылды – ҚР Денсаулық сақтау министрінің 31.05.2017 № 358 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік жиырма бір күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен

      "Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы" 2009 жылғы 18 қыркүйектегі Қазақстан Республикасы Кодексінің 144-бабының 6-тармағына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

      1. Қоса беріліп отырған "Тамақ өнімдерінің көтерме және бөлшек сауда объектілеріне қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар" санитариялық қағидалары бекітілсін.

      2. Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігінің Тұтынушылардың құқықтарын қорғау комитеті заңнамада белгіленген тәртіппен:

      1) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін;

      2) осы бұйрық мемлекеттік тіркелгеннен кейін күнтізбелік он күн ішінде оның мерзімді баспасөз басылымдарында және "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде ресми жариялауға жіберілуін;

      3) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігінің ресми интернет-ресурсында орналастырылуын қамтамасыз етсін.

      3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Ұлттық экономика вице-министріне жүктелсін.

      4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасы


Ұлттық экономика


министрі

Е. Досаев


      "КЕЛІСІЛГЕН"

      Қазақстан Республикасының

      Денсаулық сақтау

      және әлеуметтік даму министрі

      ______________Т. Дүйсенова

      2015 жылғы 6 сәуір



  Қазақстан Республикасы
Ұлттық экономика министрінің
2015 жылғы 19 наурыздағы
№ 230 бұйрығымен бекітілген

"Тамақ өнімдерінің көтерме және бөлшек сауда объектілеріне
қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар"
санитариялық қағидалары
1. Жалпы ережелер

      1. Осы "Тамақ өнімдерінің көтерме және бөлшек сауда объектілеріне қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар" санитариялық қағидалары (бұдан әрі – Санитариялық қағидалар) "Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы" 2009 жылғы 18 қыркүйектегі Қазақстан Республикасы Кодексін, "Тамақ өнімдерінің қауіпсіздігі туралы" 2007 жылғы 21 шілдедегі Қазақстан Республикасы Заңын іске асыру мақсатында әзірленген және тамақ өнімін көтерме және бөлшек сауда объектілерінің (бұдан әрі – объектілер) қызметіне қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптарды белгілейді, оларды сақтамау адамның өміріне немесе денсаулығына, сондай-ақ аурулардың пайда болу және таралу қаупін төндіреді.

      2. Осы Санитариялық қағидалар Қазақстан Республикасының заңнамасымен оның айналымына қатысты өзге де талаптар белгіленген тамақ өнімдерінің айналымына қолданылмайды.

      3. Санитариялық қағидалар:

      1) объектілердің құрылысына жер учаскесін таңдауға, жобалауға, салуға, реконструкциялауға, қайта жабдықтауға, жөндеуге және пайдалануға беруге;

      2) сумен жабдықтауға, су бұруға, объектілерді жарықтандыру мен желдетуге, сауда және басқа үй-жайлардың ауасына, микроклиматына;

      3) объектілерді, жабдықтарды күтіп-ұстауға және пайдалануға;

      4) тамақ өнімдерін тасымалдау, сақтау, өлшеп-орау және өткізу жағдайларына;

      5) объектілердің аумағын күтіп-ұстауға, тұтыну қалдықтарын жинауға, залалсыздандыруға және тасымалдауға;

      6) тұрмыстық қызмет көрсету жағдайларына, персоналды медициналық тексеріп-қарау және гигиеналық оқытуға қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптарды қамтиды.

      4. Осы Санитариялық қағидаларда мынадай анықтамалар пайдаланылады:

      1) азық-түлік базары – аумақта шаруашылық қызмет көрсету, басқару және күзет функциялары орталықтандырылған, тұрақты негізде жұмыс істейтін, іргелес аумақтан оқшауланған, сауда қызметіне арналған және өз аумағының шекарасы шегінде автокөлік құралдарының тұрағы үшін алаңмен қамтамасыз етілген, азық-түлік тауарларын өткізу бойынша оқшауланған мүлік кешені;

      2) азық-түлік қоймасы – тамақ өнімдерін (азық-түлік шикізаты, тамақ өнімдері – ет, сүт, кондитер, көкөніс, жемістер, сусындар және басқалары) сақтауға арналған стационарлық құрылыс;

      3) автодүкен – сауда жабдығымен жарақталған мамандандырылған автокөлік құралы;

      4) бөлшек сауда – сатып алушыларға (тұтынушыларға) кәсіпкерлік қызметпен байланысты емес олардың жеке, отбасылық, үйде немесе басқаша пайдалануы үшін тауарларды сату жөніндегі кәсіпкерлік қызмет;

      5) бомбаж – микроорганизмдердің көбеюіне байланысты немесе технологиялық бұзушылықтардың салдарынан газдардың пайда болуы нәтижесінде консерві банкілерінің қампаюы;

      6) дайындаушының техникалық құжаттары – оларға сәйкес тамақ өнімдерін дайындау, сақтау, тасымалдау және өткізу сәйкестендіріліп жүзеге асырылатын дайындаушы бекіткен (ұйымдардың стандарттары, техникалық шарттар, технологиялық регламенттер, технологиялық нұсқаулықтар, ерекшіліктер), құрамында сәйкестендіру белгілері,, тамақ өнімдерінің ингредиенттік құрамы, қолданылу саласы, физикалық-химиялық және органолептикалық көрсеткіштері, сондай-ақ тамақ өнімдерінің қауіпсіздігі көрсеткіштері, таңбалауға және қаптамалауға қойылатын талаптар, жарамдылық мерзімі мен сақтау, тасымалдау және кәдеге жарату шарттары, технологиялық операцияларды және оларды тамақ өнімдерінің тиісті түрлеріне қолдану жүйелілігін, тамақ өнімдерінің немесе импорттық тамақ өнімдерінің өнеркәсіптік өндірісі жүзеге асырылатын өндірістік бақылау бағдарламасын қамтитын өндіріс процестерінің тізімі мен тамақ өнімдерінің атауларын, сипаттамасы көрсетіле отырып қамтитын құжаттар;

      7) дүкен – сауда, қосалқы, әкімшілік-тұрмыстық үй-жайлармен, сондай-ақ тауарларды қабылдауға, сақтауға және сатуға дайындауға арналған үй-жайлармен қамтамасыз етілген стационарлық күрделі құрылыс немесе оның бір бөлігі;

      8) дүңгіршек – арнайы бөлінген жер учаскесіне орнатылған, сауда залы мен тауарларды сақтауға арналған үй-жайлары жоқ, сауда жабдығымен жарақталған күрделі емес, тасымалданатын құрылыс;

      9) дайындалған күні – тамақ өнімдерін өндіру (дайындау) процесінің (сатысының) аяқталған күні;

      10) дефростация – тамақ ретінде тұтыну немесе олардан жаңа өнімдерді шығару алдында тамақ өнімдерін еріту (жібіту) процесі;

      11) жылжымалы сөре – арнайы бөлінген жерге орналастырылатын, жеңіл құрылатын тасымалданатын немесе жылжымалы сауда орны;

      12) көтерме сауда – кейіннен сатуға немесе жеке, отбасылық, үй ішінде және осындай өзгеше де пайдалануға байланысты емес өзге де мақсаттарға арналған тауарларды өткізу жөніндегі кәсіпкерлік қызмет;

      13) минимаркет – сауда залының ауданы 50 м2 аспайтын азық-түлік тауарларының ассортименті санаулы немесе шектеулі дүкен;

      14) нормативтік құжаттар – тамақ өнімдерінің, олармен жанасатын материалдар мен бұйымдардың қауіпсіздігіне, олардың қауіпсіздігін бақылауға, оларды дайындау, сақтау, тасымалдау, өткізу және пайдалану, сапасыз, қауіпті тамақ азық-түліктерінің, материалдар мен бұйымдарды кәдеге жарату немесе жойюлу шарттарына қойылатын талаптарды белгілейтін стандарттар, санитариялық, ветеринариялық-санитариялық және фитосанитариялық қағидалар мен басқа да нормативтік құқықтық актілер;

      15) өткізу – сату, айырбастау, ақысыз беру, сондай-ақ кепіл ұстаушыға кепілге салынған тауарларды беру мақсатында тауарларды түсіру, жұмыстарды орындау және қызметтерді ұсыну;

      16) өнеркәсіптік емес дайындалатын тамақ өнімдері – азаматтар үй жағдайларында және (немесе) жеке қосымша шаруашылықтарында немесе бау, бақша өсірумен, мал шаруашылығымен айналысатын азаматтар алған және тек сауда азық-түлік базарларында (әмбебап, ауыл шаруашылығы) өткізуге ғана арналған, жануарлардан және өсімдіктерден алынған өнімдер;

      17) сауда қызметі – жеке және заңды тұлғалардың тауарларды сатып алу-сатуды жүзеге асыруға бағытталған кәсіпкерлік қызметі;

      18) сауда қызметінің субъектісі – "Сауда қызметін реттеу туралы" 2004 жылғы 12 сәуірдегі Қазақстан Республикасы Заңында (бұдан әрі – Заң) белгіленген тәртіппен азық-түлік тауарларын сатуды жүзеге асыратын жеке немесе заңды тұлға;

      19) сауда үйі, сауда орталығы – біртұтас басқарылатын сауда объектілерінің және қоғамдық тамақтану объектілерінің жиынтығы орналасқан, сауда қызметіне арналған және сауда, әкімшілік-тұрмыстық және қойма үй-жайларымен және өз аумағы шекарасының шегінде автокөлік құралдарын қоюға арналған алаңмен қамтамасыз етілген күрделі стационарлық құрылыс;

      20) сауда павильоны – арнайы бөлінген жер учаскесіне орнатылған бір немесе бірнеше жұмыс орындарына есептелген сауда залы мен тауар қорын сақтауға арналған үй-жайлары бар, сауда жабдығымен жарақталған күрделі емес жылжымалы құрылыс;

      21) сауда автоматы – зауыт қаптамасындағы дана тауарларды сатуға арналған автоматтандырылған құрылғы;

      22) сауда орны – сауда қызметін жүзеге асыруға арналған, өткізілетін тауарлардың ассортиментін ескере отырып, сөремен және сауда мүкәммалымен жабдықталған, сатушының жұмыс аймағы;

      23) сақтау мерзімі – тамақ өнімінің белгіленген сақтау шарттарын сақтаған кезде таңбалауда және өнімнің техникалық құжаттамасында көрсетілген тұтынушылық қасиеттерін сақтау кезеңі;

      24) санитариялық күн – үй-жайларға күрделі жинау жүргізуге, жабдықтар мен мүкәммалды жууға, қажет болған кезде дезинфекциялау, дезинсекциялау, дератизациялау үшін арнайы бөлінген уақыт (айына кемінде бір рет);

      25) санитариялық арнайы киім (бұдан әрі – арнайы киім) – шикізаттарды, қосымша материалдарды және дайын өнімді механикалық бөлшектермен, микроорганизмдермен және басқа да лас заттармен ластанудан қорғауға арналған персоналдың қорғаныш киімінің жиынтығы;

      26) супермаркет (универсам) – күнделікті сұранысқа ие азық-түлік тауарларының әмбебап ассортименті және азық-түлік емес тауарлардың ассортименті шектеулі өзіне-өзі қызмет көрсету дүкені;

      27) тамақ өнімдерінің жарамдылық мерзімі – тамақ өнімдері тамақ өнімдерінің жекелеген түрлеріне арналған Кеден одағының техникалық регламенттерімен белгіленген қауіпсіздік талаптарына сәйкес келетін, сондай-ақ маркировкасында көрсетілген өзінің тұтынушылық қасиеттерін сақтайтын және уақыты өткеннен кейін тамақ өнімдерін мақсатқа сай пайдалану үшін жарамсыз болатын уақыт кезеңі;

      28) тамақ өнімін көтерме және бөлшек саудада сату объектісі – сауда қызметін жүзеге асыру үшін субъектілер пайдаланатын мүліктік кешен (сауда үйі, сауда орталығы, дүкен, гипермаркет, супермаркет (универсам), минимаркет, азық-түлік базары, азық-түлік қоймасы, тоңазытқыш);

      29) тамақ өнімдері – адамның тағамға тұтынуына арналған табиғи, өңделген немесе қайта өңделген түрдегі жануардан, өсімдіктен, микробиологиялық, минералдық, жасанды немесе биотехнологиялық жолдармен алынған өнімдер, оның ішінде арнайы тамақ өнімдері, ыдысқа құйылған ауыз су, алкогольдік (оның ішінде сыра және сыра қосылған сусындар) және алкогольсіз сусындар, тағамға биологиялық белсенді қоспалар, сағыздар, ашытқылар мен микроорганизмдердің бастапқы өсірінділері, ашытқылар, тағамдық қоспалар, хош иістендіргіштер, қосалқы технологиялық заттар, сондай-ақ азық-түлік (тамақ) шикізаттары;

      30) тамақ өнімдерінің партиясы – оның қауіпсіздігін куәландыратын бір ілеспе құжаты бар, ұқсас жағдайларда өндірілген (дайындалған) және (немесе) қаптамаланған біртекті тамақ өнімдерінің жиынтығы;

      31) тауар көршілестігі – шикі және дайын өнімдерді бірге сақтауды және өткізуді болдырмайтын, олардың ластануын және тауардың сапасына әсер ететін бөтен иістің енуін болдырмайтын жағдайлар;

      32) тез бұзылатын тамақ өнімдері – қауіпсіздікті сақтау және адам денсаулығына қауіпті деңгейлерге дейін онда ауру тудыратын микроорганизмдерді, бұзу микроорганизмдерінің және (немесе) токсиндердің дамуын болдырмау мақсатында сақтаудың және тасымалдаудың (көлікпен тасымалдаудың) арнайы жасалатын температуралық режимдерін қажет ететін, егер тамақ өнімдерінің жеке түрлеріне Кеден одағының техникалық регламенттерінде өзгеше белгіленбесе, жарамдылық мерзімі 5 тәуліктен аспайтын тамақ өнімі;

      33) тоңазытқыш (тоңазыту комбинаты, тарату, тоңазыту камерасы) – тез бұзылатын өнімдерді тоңазытып өңдеуге, мұздатылған және салқындатылған өнімдерді сақтауға арналған қойма үлгісіндегі үй-жай (кәсіпорын);

      34) уақытша ұсақ-бөлшек сауда объектілері – арнайы бөлінген жер учаскесіне орнатылған бөлшек сауданы жүзеге асыратын құрылғы, құрылыс, жылжымалы сауда орындары (сауда павильоны, дүңгіршек, шатыр, жылжымалы сөре, сауда автоматы, автодүкен, автолавка);

      35) шатыр – алаңына бір сауда күніне арналған тауар қоры орналастырылған, бір немесе бірнеше сатушы жұмыс орнына есептелген, сауда залы мен тауарларды сақтауға арналған үй-жайлары жоқ, құрастырмалы-жиналмалы конструкциядан жасалған, сауда жабдығымен жарақталған және арнайы бөлінген орынға орналастырылатын, жеңіл құрылатын құрылыс.

2. Объектілердің құрылысына жер учаскесін таңдауға, оларды
жобалауға, салуға, реконструкциялауға, қайта жабдықтауға,
жөндеуге және пайдалануға беруге қойылатын талаптар

      5. Құрылысқа жер учаскесін таңдау, объектілерді орналастыру, құрылысын жобалау, реконструкциялау, қайта жабдықтау және пайдалануға беру Кодекстің 144-бабының 6-тармағына сәйкес халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы уәкілетті орган бекіткен санитариялық-эпидемиологиялық нормалау құжаттарына жүргізіледі.

      6. Жер учаскелерінде:

      1) бұрын мал өлекселерін, уытты қалдықтарды көму, үйінділер, ассенизация алаңы, зират, сол сияқты топырағы органикалық және химиялық сипатта ластанған орындар ретінде пайдаланылған кезде;

      2) радиациялық қауіпсіздік нормативтерінен асқан кезде;

      3) күйдіргі ауруы бойынша топырақ ошақтарының жер учаскесінде стационарлық қолайсыз пункттер орналастырылған кезде;

      4) өнеркәсіптік және азаматтық мақсаттағы объектілерден санитариялық ажырауды ұйымдастыру мүмкіндігі болмаған кезде объектілер құрылысын жобалауға жол берілмейді.

      7. Объектілерді жеке тұрған ғимаратқа да, сол сияқты тұрғын үйлерге және өзге де мақсаттағы ғимараттарға жапсарлас, ішіне салынған, ішіне-жапсарлас салынған ғимараттарға да орналастырады, сондай-ақ оларды осыұйымдардың жұмыскерлеріне қызмет көрсету үшін өнеркәсіптік және өзге де объектілердің аумағына орналастыруға жол беріледі.

      8. Тамақ өнімдерін көтерме саудада өткізу объектілерін адамның өмір сүру ортасы мен денсаулығына қолайсыз әсері болмайтындай етіп орналастырады.

      9. Азық-түлік базарлары, көтерме сауда объектілері, гипермаркеттер, супермаркеттер, көкөніс сақтау қоймалары мен жеміс сақтау қоймалары үшін тұрғын құрылыс (тұрғын ғимараттар, ауруханалар, балалардың мектепке дейінгі және жалпы білім беру мекемелері) аумағынан кемінде 50 метр (бұдан әрі – м) санитариялық алшақтау қамтамасыз етіледі.

      10. Азық-түлік базарының жер учаскесі қатты тұрмыстық қалдықтар полигонынан, мал өлекселерін көметін орындардан кемінде 1,5 километр (бұдан әрі – км) және өнеркәсіп объектілері мен қоймалардан, сондай-ақ халық денсаулығына әсер ететін зиянды химиялық, биологиялық және радиоактивті заттармен базардың ластану көзі болып табылатын объектілерден кемінде 500 м қашықтықта орналастырылады.

      11. Азық-түлік базарларын демалыс аймақтарында, саябақ, гүл бағы және басқа да құнды тарихи-мәдени қала құрылысы ғимараттарының аумақтарында орналастыруға жол берілмейді.

      12. Объектілер жанындағы тамақ өнімдері өндірісі объектілерінің құрылысын жобалау және реконструкциялау нормалау құжаттарының талаптарына сәйкес жүзеге асырылады.

      13. Барлық үй-жайлар шикізат пен дайын тамақ өнімдерінің, персоналдың және келушілердің ағындылығын, қозғалысын есепке ала отырып орналастырылады. Үй-жайлардың әр тобын жеке блокқа біріктіреді: тиеу, қойма үй-жайлары, тамақ өнімдерін сатуға дайындайтын, әкімшілік-тұрмыстық, қосалқы, сауда үй-жайлары. Тиеу, қойма үй-жайларын, өнімдерді сатуға дайындайтын үй-жайларды, сауда залдарын орналастыру олардың арасындағы технологиялық байланыс ескеріле отырып жүргізіледі. Тұрғын ғимараттарда орналасқан объектілерге тамақ өнімдерін түнде әкелуге жол берілмейді.

      14. Өткізілетін тамақ өнімдерінің ассортименті объектінің қуатына, типіне, үй-жайлар жиынтығына, тоңазыту және технологиялық жабдықпен жарақталуына сәйкес көзделеді.

      15. Объекті үй-жайларының ішін әрлеу және дезинфекциялау құралдарына төзімді, уытты емес әрлеу материалдарын пайдалана отырып орындалады.

      16. Едендерді беті тегіс, ойықсыз, ылғалға төзімді және ылғал өткізбейтін, уытты емес, санитариялық өңделетіндей етіп жасайды. Автомобильдерге арналған алаңдарда тиеу үй-жайларының жабыны су өткізбейтін қатты материалдардан жасалады. Жуу бөлмелерінде, дәретханалар мен себезгілерде суды су бұру жүйесіне ағызатын траптар көзделеді.

      17. Ауданы 50 м2 объектілерде өткізуге арналған тамақ өнімдерін саудаға шығару алдында дайындау үшін оқшауланған және арнайы жабдықталған үй-жайлар, оның ішінде: тиеу үй-жайларына (платформаларға) және өткізу орындарына барынша жақын орналасқан ет шабуға, гастрономиялық және сүт-май өнімдерін, балықты, жеміс пен көкөністі, бакалея-кондитерлік өнімдерді дайындауға арналған үй-жайлар бөлінеді. Тез бұзылатын тамақ өнімдеріне арналған өлшеп-орау үй-жайлары тоңазытқыш қондырғыларымен және раковиналармен жабдықталады.

      18. Сауда ауданы 50 м2 дейінгі тамақ өнімдері саудасы объектісі үй-жайларының ең аз ауданы мен жиынтығы осы Санитариялық қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес көзделеді.

      Мамандандырылған сауданы (тек ет, балық, кондитерлік, нан-тоқаш өнімдерін немесе бас өнімдерді) қоспағанда, ауданы 50 м2 дейінгі сауда объектілері үшін шекті ассортименттік тізбе халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы уәкілетті орган ведомствосының аумақтық бөлімшелерімен келісіледі.

      19. Тұтас ет, тұтас еттің жартысы және төрттен бір бөлігі түрінде алынатын етті сатуды ұйымдастырған жағдайда, объектіде ауданы кемінде 10 м2 ет шабатын үй-жай бөлінеді, онда жуу раковинасы мен қосымша тоңазытқыш орнатылады. Ет шабатын үй-жайды тікелей тұрғын қабаттардың астына орналастыруға тыйым салынады.

      20. Тұрғын үй ғимараттарында орналасқан объектілерде тікелей тұрғын үй-жайлардың астында машина бөлімшелерін, тоңазыту камераларын, жүк көтергіштерді жабдықтауға жол берілмейді.

      21. Өзіне-өзі қызмет көрсету үлгісі бойынша жұмыс істейтін объектілерде тамақ өнімдерінің әр тобына арналған жеке өлшеп-орау үй-жайлары көзделеді. Тез бұзылатын тамақ өнімдеріне арналған өлшеп-орау үй-жайлары тоңазыту қондырғыларымен жабдықталады. Барлық өлшеп-орау үй-жайларының желдеткіші, жарықтандырылуы және жуу раковиналары болуы тиіс.

      22. Объектілердегі тапсырыс бөлімдері (үстелдері) мынадай үй-жайлармен (бөлімшелермен) жабдықталады: тапсырыстарды қабылдауға және беруге арналған үй-жай, өлшеп-орайтын орны бар жинақтау орны, тез бұзылатын өнімдерді сақтауға арналған тоңазыту қондырғылары және қол жууға арналған қолжуғыш раковинасы бар экспедиция.

      23. Объектіде сауда мүкәммалын, жабдықты жууға арналған жуу үй-жайлары немесе учаскелер жабдықталады, оларды құрғату үшін стеллаждар жабдықталады. Жуу раковиналарының саны объектінің типімен және қуатымен айқындалады.

      24. Қосалқы, әкімшілік-шаруашылық және персоналға арналған тұрмыстық үй-жайлар тамақ өнімдерін сақтауға және өткізуге арналған үй-жайлардан бөлек орналастырылады.

      25. Уақытша ұсақ-бөлшек сауда объектілері, оның ішінде демалыс аймақтарында, мереке күндері, көпшіліктің серуендеуі, жәрмеңке кезінде қоғамдық дәретханалармен немесе биодәретханалармен жабдықталған орындарға орналастырылады.

3. Объектілерді сумен жабдықтауға, су бұруға, жарықтандыруға
және желдетуге, сауда және басқа да үй-жайлардың ауасына,
микроклиматына қойылатын талаптар

      26. Объектілердің күрделі ғимараттары орталықтандырылған салқын және ыстық сумен жабдықтау жүйесімен, су бұрумен жабдықталады.

      27. Пайдаланылатын ауыз су Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10774 болып тіркелген Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрінің 2015 жылғы 16 наурыздағы № 209 бұйрығымен бекітілген "Су көздеріне, шаруашылық-ауыз су мақсаты үшін су жинау орындарына, шаруашылық-ауыз сумен жабдықтауға, суды мәдени-тұрмыстық пайдалану орындарына және су объектілерінің қауіпсіздігіне қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар" санитариялық қағидаларында белгіленген қауіпсіздік талаптарына сәйкес келеді.

      28. Елді мекенде орталықтандырылған сумен жабдықтау болмаған кезде жергілікті көздерден алынатын суды пайдалануға жол беріледі. Шаруашылық-ауыз су қажеттілігі үшін таңбаланған сыйымдылықтарда, мамандандырылған автокөлік құралымен жүзеге асырылатын суды пайдалануға жол беріледі.

      29. Орталықтандырылған ыстық сумен жабдықтау болмаған кезде объектінің жуу үй-жайларында су ысытқыштар орнатылады.

      30. Ауылдық және ішінара кәрізделген елді мекенде сарқынды суды жинау үшін қақпағы бар су өткізбейтін қазылған шұңқыр құрылғысына жол беріледі. Шұңқыр толуына байланысты тазартылады.

      31. Ішіне-жапсарлас салынған үй-жайларда орналасқан, құрамында қоғамдық тамақтану объектілері бар тамақ өнімдерін сату алдында дайындаумен айналысатын объектілер үшін дербес өндірістік кәріз (май тұтқыштар) орнатылады.

      32. Тұрғын үй ғимаратының ішіне салынған объектіде өндірістік үй-жайларда, сауда залдарында, қойма үй-жайларында ревизиялары бар кәріз құбырларын өткізуге жол берілмейді.

      33. Тұрғын үй ғимараттарына немесе өзге де мақсаттағы ғимараттардың ішіне-жапсарлас салынған, жапсарлас немесе ішіне салынған объектілердің суды бұру жүйесі осы ғимараттардың суды бұру жүйелерінен бөлек көзделеді.

      34. Объектілердің жанынан үй-жайларды жинау кезінде су алуға арналған, ыстық және салқын су келтірілген кранмен жабдықталған үй-жай (орын) бөлінеді.

      35. Жеке тұрған аулалық дәретханалар объектінің шаруашылық аймағына орналастырылады, жылытылады, таза ұсталады және дезинфекцияланады. Кәрізделген елді мекендерде орталықтандырылған сумен жабдықтауға және су бұруға қосылады.

      36. Жасанды жарықтандыру көздері жарық беретін қорғаныш арматурасының ішіне салынады. Қажет болған кезде жұмыс орындарында қосымша жарықтандыру көздері орнатылады.

      37. Терезелердің әйнектелген сыртқы және ішкі беттерін, терезе жақтауларын тазарту ластануына байланысты жүргізіледі. Жылдың жазғы және ауыспалы мезгілінде ашылатын барлық ойықтарды жәндіктер кірмейтін қорғаныш торлармен жабдықтайды.

      38. Объект үй-жайларында нормалау құжаттарына сәйкес гигиеналық нормативтер деңгейінде шу мен микроклимат деңгейлерін қамтамасыз ететін жылыту, желдету және ауа баптау жүйелері көзделеді.

      39. Ауданы 50 м2 дейінгі объектіде үй-жайларды табиғи желдетуге жол беріледі.

      40. Объектілердің ішке сору-сыртқа шығару желдеткішін тұрғын үй ғимаратының желдеткіш жүйесімен біріктіруге жол берілмейді. Тұрғын үй ғимараттарының ішіне салынған объектілерді ішке сору-сыртқа шығару желдеткішімен жабдықтаған кезде шуды оқшаулау іс-шаралары жүргізіледі.

      41. Объектілердің қойма және сауда үй-жайларының желдеткіш жүйелері бөлек орналастырылады. Қойма, сауда үй-жайларының желдеткіш жүйелерін санитариялық тораптармен және себезгі бөлмелерімен біріктіруге жол берілмейді.

      42. Ылғалды, жылуды, шаңды көп шығаратын көздер болып табылатын жабдық пен жуу ванналары жергілікті сору жүйелерімен жабдықталады.

      43. Сору желдеткішінің шахталары биіктігі кемінде 1 м шатырдың түйіскен жерінен немесе тегіс жабынның үстінен шығып тұрады.

      44. Бөлшек сауда объектілерінің үй-жайларындағы ауаның есепті температурасы мен ауа алмасу жиілігі осы Санитариялық қағидаларға 2-қосымшаға сәйкес белгіленеді.

      45. Көкөністерді, жемістерді, жидектер мен аскөктерді сақтауға арналған салқындату камералары объектінің басқа желдеткіш жүйелерімен байланысты емес жасанды іске қосылатын тарату желдеткішімен жабдықталады.

      46. Жарықтандыру, микроклимат, желдету мен ауа баптау деңгейлері нормалау құжаттарының талаптарына сәйкес келеді.

      47. Объект орталықтандырылған жылумен жабдықтау жүйесімен жабдықталады, болмаған кезде жергілікті жылыту жүйесіне (қазандық, пештер, электржылытқыштар) жол беріледі.

4. Объектілерді күтіп-ұстауға және пайдалануға, жабдыққа
қойылатын талаптар

      48. Объектінің барлық үй-жайлары және жабдығы таза ұсталады. Жұмыс аяқталған соң жуу құралдарын қолдана отырып және кейіннен ыстық сумен жуу арқылы үй-жайларды, сауда жабдығын ылғалды жинау жүргізіледі.

      49. Тамақ өнімдерін сақтауға арналған үй-жайларда, оның ішінде тоңазыту камераларында механикалық тазалау, жуу, дезинфекциялау, дезинсекциялау және дератизациялау іс-шаралары тұрақты жүргізіледі.

      50. Объектінің үй-жайларын күрделі жинау жүргізу жиілігін үй-жайлардың тазалығын қамтамасыз етуді ескере отырып, шаруашылық жүргізуші субъекті белгілейді. Жабдықты, мүкәммалды, үй-жайларды жуу және дезинфекциялау үшін дайындаушының қолдану жөніндегі нұсқаулығына сәйкес жуу және дезинфекциялау құралдары пайдаланылады.

      51. Жуу, дезинфекциялау құралдарын сақтау дайындаушының техникалық құжаттамасына сәйкес құрғақ, желдетілетін, стеллаждармен жабдықталған үй-жайда азық-түлік тауарларынан бөлек жүзеге асырылады.

      52. Контейнерлерді, мүкәммал ыдысын (арбалар, себеттер, торлар), салмақ өлшеуіш құралдарын күн сайын жуу құралдарын пайдалана отырып жуады және кептіреді.

      53. Сауда, қойма және басқа да үй-жайлардың таңбаланған жинау мүкәммалы арнайы бөлінген жабық орындарда, дәретханаларды жинауға арналған мүкәммалдан бөлек сақталады. Дәретханаларды жууға арналған мүкәммал сигналдық бояумен таңбаланады.

      54. Объект ұйымдастыру типіне, оның қуатына сәйкес қажетті сауда-технологиялық және тоңазыту жабдығымен жарақталады.

      55. Сауда жабдығы, мүкәммал, ыдыс, ыдыс-аяқ Қазақстан Республикасының және Кеден одағына қатысушы мемлекеттердің аумақтарында қолдануға рұқсат етілген материалдардан қолданылады.

      56. Тамақ өнімдерін сақтауға арналған қойма үй-жайлары құрғақ, таза, жылытылатын, жақсы желдетілетін, желдеткіш құрылғысы бар, зиянкестерді жұқтырмаған, атмосфералық жауын-шашыннан, кеміргіштердің, құстар мен жәндіктердің кіруінен қорғалған болуы тиіс.

      57. Қойма үй-жайлары, сауда залдары, тоңазыту камералары, көкөністер мен жемістерді және басқа да тамақ өнімдерін сақтауға арналған қоймалар көзге түсетін жерде, есіктер мен буландырғыштардан алыс орнатылған ауа температурасын, салыстырмалы ылғалдылықты өлшеуге арналған бақылау-өлшеу аспаптарымен жабдықталады. Тоңазыту сауда жабдығы температураны бақылауға арналған аспаптармен қамтамасыз етіледі.

      58. Күн сайын бақылау нәтижелері объектінің есепке алу құжаттамасына тіркеледі. Тоңазыту жабдығының жұмысын бақылау үшін сынап термометрлерін пайдалануға жол берілмейді.

      59. Тез бұзылатын тамақ өнімдерін өткізу үшін объектілерді тамақ өнімдерінің әрбір түрін сақтау режимін қамтамасыз ететін салқындату немесе тоңазыту камераларымен, сөрелермен, витриналармен, шкафтармен, ағаш жәшіктермен жарақталады.

      60. Тоңазыту жабдығының төбесінде, қабырғасында, еденінде, есігінде, өнімдері бар қаптамасында "қар күпісі" мен мұздың пайда болуына жол берілмейді.

      61. Тоңазыту жабдығын ластануына, "қар күпісінің" пайда болуына қарай, олар өнімдерден босағаннан кейін, тоңазытқышты жаппай жүк түсуге дайындау кезеңінде, камерасында зең анықталған кезде және сақталатын өнімдерді зең басқанда жуады және дезинфекциялайды.

      62. Ет пен балықты шабуға арналған діңгектер ретінде беті тегіс, жарықшағы жоқ ағаштың қатты түрі пайдаланылады. Күн сайын жұмыс аяқталған соң ағаш діңгектер пышақпен тазартылады, тұз себіледі.

      63. Өнімдердің әр түрі үшін арнайы бөлінген орындарда тиісті бөлімдерде сақталатын, таңбаласы бар бөлек бөлшектеу тақтайшалары мен пышақтар бөлінеді және пайдаланылады.

      64. Объектілерде жәндіктер мен кеміргіштердің болуына жол берілмейді. Дезинсекциялау және дератизациялау бойынша іс-шараларды қызметтің осы түрімен айналысуға лицензиясы бар ұйымдар жүргізеді, олардың жиілігін объектілерде кеміргіштердің, жәндіктердің орналасуын есепке ала отырып, сондай-ақ эпидемиологиялық көрсетілімдер бойынша шаруашылық жүргізуші субъекті белгілейді.

5. Ұсақ-бөлшек сауда объектілеріне қойылатын талаптар

      65. Ұсақ-бөлшек сауда объектілерін (объектілердің аумағында орналасқан ұсақ-бөлшек сауда объектілерін қоспағанда) Заңға сәйкес жергілікті атқарушы органдар белгілеген орындарда осы бөлімнің талаптары сақталған жағдайда орналастыруға жол беріледі.

      66. Изотермиялық жылжымалы сыйымдылықтардан (цистерналардан) салқындатылған сусындарды, квасты құйып сатуға бір рет қолданылатын стақандарды пайдаланған жағдайда жол беріледі.

      67. Ұсақ-бөлшек сауда объектілерінде ыдыс пен өнімдердің күндізгі қорын сақтауға арналған орын бөлінеді.

      68. Ұсақ-бөлшек сауда объектісінің жұмысы аяқталғаннан кейін айналымдағы ыдысты күн сайын тамақ өнімін дайындаған немесе жеткізген объектіге апарады. Ыдысты объектінің іргелес аумағында сақтауға жол берілмейді.

      69. Ұсақ-бөлшек сауда объектісінде тек өнеркәсіптік қаптамадағы тамақ өнімдерін өткізуге ғана жол беріледі.

      70. Көкөністерді, жемістерді және бақша дақылдарын объектіден тыс Заңға сәйкес жергілікті атқарушы органдар белгілеген орындарда өткізуге жол беріледі.

      71. Сауда автоматтары бір рет қолданылатын ыдыс-аяқпен қамтамасыз етіледі.

      72. Жұмсақ балмұздақты оны дайындаған орындарда ғана өткізуге жол беріледі.

      73. Ұсақ-бөлшек сауданың жылжымалы құралдарының жабдығы жұмыс күні аяқталған соң негізгі объектіде (тамақ өнімдерін өндіретін объект, сауда объектісі) санитариялық өңдеуден өтеді. Жылжымалы және тасымалданатын сауда жабдығы мен тамақ өнімдерін сатушылардың үйінде сақтауға жол берілмейді.

      74. Объект тауарларды қабылдау, сақтау және өткізу жағдайларын, қызметкерлердің жеке гигиенасын сақтауы үшін жағдайларды қамтамасыз еткен кезде орналастырылады және техникалық жарақталады.

      Ұсақ-бөлшек сауда объектісінің сатушысы:

      1) объектіні, іргелес аумақты таза ұстайды;

      2) тамақ өнімдерін олардың қайдан алынғанын, сапасы мен қауіпсіздігін растайтын құжаттары бар болғанда қабылдауды және өткізуді жүзеге асырады;

      3) өткізілетін тамақ өнімдерінің жарамдылық мерзімінің сақталуын қадағалайды;

      4) тамақ өнімдерін өткізу мерзімі мен сату талаптарын сақтайды, сату кезінде қысқашты, қалақты, қалақшаны пайдаланады;

      5) өнімдерді ластанудан алдын ала қорғайды;

      6) таза арнайы санитарилық киім киеді;

      7) жеке гигиена қағидаларын сақтайды, қолын жұмыстағы әрбір үзілістен соң және қажеттілігіне қарай жуады;

      8) өзімен бірге Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10638 болып тіркелген Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрінің міндетін атқарушының 2015 жылғы 24 ақпандағы № 126 бұйрығымен бекітілген нысан бойынша жеке медициналық кітапшасы болады.

      75. 74-тармақтың талаптары Заңға сәйкес жергілікті атқарушы органдар белгілеген орындарда орналасқан ұсақ-бөлшек сауда объектілері үшін міндетті болып табылады.

6. Азық-түлік базарларын күтіп-ұстауға және пайдалануға қойылатын талаптар

      76. Азық-түлік базарының аумағы мынадай функционалдық аймақтарға бөлінеді: сауда, қойма және әкімшілік-шаруашылық.

      77. Сауда аймағында бір сауда орнына кемінде 6 м2 есебімен сауда орындары бөлінеді, қоғамдық тамақтану, тұрмыстық қызмет көрсету объектілерін және зертхананы орналастыру үшін орындар көзделеді. Тамақ өнімдерін (өсімдік шаруашылығы, ет, балық, сүт және басқалары) өткізу арнайы бөлінген орындарда жүргізіледі.

      78. Қойма аймағында азық-түлік тауарларын, тоңазыту құрылғыларын сақтауға арналған үй-жайлар орналасады.

      79. Шаруашылық аумағында күзет, базар әкімшілігі, автокөлік тұрақтары үшін орындар, қалдықтарды жинақтау үшін контейнерлері бар алаңдар бөлінеді.

      80. Көліктің кіруі мен шығуын, кірме жолдар мен жаяу жүргіншілер жол айырымдарын қамтамасыз ету көзделеді.

      81. Азық-түлік базарының аумағында су құбырының және су бұрудың инженерлік желілеріне қосылған, 50 сауда орнына саны кемінде бір санитариялық аспабы бар персонал мен келушілерге арналған дәретханаларды жабдықтайды.

      Орталықтандырылған сумен жабдықтау және су бұру жүйелері жоқ елді мекендерде аулалық дәретхана ортануға жол беріледі.

      82. Келушілер мен персонал үшін азық-түлік базарының аумағында қолды, сауда мүкәммалын, жемістер мен көкөністерді жууға арналған құрылғылар орнатылады.

      83. Аумақты және сауда орындарын таза ұстайды, дезинфекциялай отырып ылғалды жинауды күн сайын жүргізеді.

      84. Ай сайын күрделі жинау, тоңазыту жабдығын тексеру, үй-жайлар мен аумақты дезинфекциялау, көрсетілімдер болған кезде (кеміргіштер мен жәндіктердің болуы) дезинсекциялау және дератизациялау арқылы санитариялық күн өткізіледі.

      85. Сауда мүкәммалы, торлар, стеллаждар, түпқоймалар тамақ өнімдерімен жанасу үшін рұқсат етілген жеңіл жуылатын материалдардан дайындалады.

      86. Өңделмеген тамақ өнімдерін сақтауға, тасымалдауға және өткізуге ветеринариялық-санитариялық сараптама нәтижелері бойынша ғана жол беріледі, оларды тек азық-түлік базарларының арнайы бөлінген орындарында ғана өткізуге жол беріледі.

      87. Азық-түлік базарында:

      1) тірі үй жануарларын, малды және құсты;

      2) өнеркәсіптік емес (үйде) дайындалған тұмшаланып қаптамаланған консервіленген өнімдерді;

      3) өнеркәсіптік емес (үйде) дайындалған кондитерлік, аспаздық (ет және балық, көкөніс, ұн) өнімдерді;

      4) өнеркәсіптік емес дайындалған жас және қайта өңделген саңырауқұлақтарды өткізуге жол берілмейді.

      88. Сойылған малдың, балықтың, құстың еті мен басқа да шикі өнімдері, сүт пен сүт өнімдері, малдан алынатын өзге де өнімдер ветеринариялық-санитариялық сараптама нәтижелері болған кезде базардың бөлек үй-жайларында, бөлек сөрелерде өткізіледі.

      89. Базар аумағындағы қоғамдық тамақтану және сауда объектілерінің құрылғысы және жабдығы нормалау құжаттарының талаптарына сәйкес жүргізіледі.

      90. Ауыл шаруашылығы өнімінің саудасы өнімдердің жерге тікелей жанасуынан сақтайтын, тауар көршілестігі қағидаттарын сақтау жолымен, тамақ өнімдерімен жанасу үшін қолдануға рұқсат етілген материалдардан дайындалған ыдыс-аяқтан жүзеге асырылады.

7. Тамақ өнімдерін тасымалдау, сақтау, өлшеп-орау және
өткізу жағдайларына қойылатын талаптар

      91. Тұрғын үйлердің ішіне салынған объектілерде тауарларды тиеуді арнайы тиеу үй-жайы болған кезде тұрғын үй ғимаратының терезесі жоқ бүйірінен және (немесе) жерасты туннельдерінен, және (немесе) магистраль жағынан жүргізеді.

      92. Тамақ өнімдері қабылдау, сақтау, тасымалдау және өткізу кезінде олардың сапасын, қауіпсіздігін куәландыратын және олардың қадағалауын қамтамасыз ететін құжаттармен, сондай-ақ Кеден одағы Комиссиясының 2011 жылғы 9 желтоқсандағы № 880 шешімімен бекітілген "Тамақ өнімдерінің қауіпсіздігі туралы" (021/2011 КО ТР) Кеден одағының техникалық регламентінің (бұдан әрі – 021/2011 КО ТР) талаптарына сәйкес тез бұзылатын тамақ өнімдерін сақтау, тасымалдау жағдайлары және жарамдылық (сақтау) мерзімі туралы ақпаратпен қоса жүреді.

      Тез бұзылатын тамақ өнімдері үшін жүк құжатында өнімдерді дайындау уақыты және күні, сақтау температурасы және өткізудің соңғы мерзімі көрсетіледі.

      93. Қабылданған тез бұзылатын тамақ өнімдерінің саны объектідегі тоңазыту жабдығының (өнімдердің осы түрін сақтауға арналған) көлемімен айқындалады.

      94. Тамақ өнімдерінің сақтау орындарына түсуі таза, құрғақ, бөтен иісі жоқ және бүтіндігі бұзылмаған ыдыс пен қаптамада жүзеге асырылады.

      95. Өнімнің жарамдылық, сақтау мерзімі мен түрі көрсетілген әр ыдыс орнының таңбалаушы затбелгісін (заттаңбасын) жарамдылық (сақтау) мерзімі аяқталғанға дейін, өнімді толық пайдаланғанға дейін сақтайды.

      96. Объект тамақ өнімдерін сақтау және өткізуге дайындау үшін қойма үй-жайларымен, шикізатты, дайын өнімді бөлек сақтау үшін тоңазыту жабдығымен, қаптамалайтын және қосымша материалдарды сақтауға арналған үй-жайлармен қамтамасыз етіледі, оларды жеңіл жуылатын және дезинфекцияланатын материалдардан дайындалған сөрелермен, стеллаждармен, тауар қойғыштармен және контейнерлермен жабдықтайды.

      97. Объектілердегі барлық тамақ өнімдерін стеллаждарда, түпқоймаларда, тауар қойғыштарда сақтайды.

      98. Көтерме саудаға арналған тамақ өнімдерін тоңазыту камерасына және (немесе) қойма үй-жайына орналастыру партияның дайындалу күні мен нөмірі (бар болғанда) көрсетіле отырып партиялармен жүзеге асырылады.

      99. Тамақ өнімдерін сақтауға арналған үй-жайда тағамдық емес материалдарды бірге сақтауға жол берілмейді.

      100. Тамақ өнімдерін өнімдердің түрлері бойынша қабылданған сыныптамаға сәйкес сақтайды: құрғақ (ұн, қант, жарма, макарон бұйымдары және басқалары), нан, ет, балық, құс, жұмыртқа, сүт-май, гастрономиялық, көкөністер мен жемістер.

      101. Ерекше иісі бар тамақ өнімдерін (дәмдеуіштер, балық, ірімшік және басқалары) бөтен иісті сіңіретін өнімдерден (шикі ет, сары май, жұмыртқа, шай, тұз, қант және басқалары) бөлек сақтайды.

      102. Шикі өнімдерді (ет, құс, балық, көкөніс, жемістер, жұмыртқа және басқалары) тұтынуға дайын тамақ өнімдерімен, қаптамаланбаған дайын өнімдермен бірге сақтауға жол берілмейді.

      103. Тамақ өнімдерінің мына түрлерін сақтаудың ерекше жағдайлары қамтамасыз етіледі:

      1) салқындатылған және тоңазытылған етті (тұтас ет, тұтас еттің жартысы, төрттен бір бөлігі) сақтау ілгектерге ілінген күйінде, тұтас еттің өзара, үй-жайдың қабырғасымен және еденімен жанасуына жол берілмей жүргізіледі. Блоктардағы (немесе ыдысқа салынған) етті стеллаждарда, тауар қойғыштарда және контейнерлерде сақтауға жол беріледі. Еттің жартылай фабрикаттары, субөнімдер, тоңазытылған және салқындатылған құс еті өнім берушінің ыдысында сақталады, қатарластырып жинаған кезде ауа айналысы қамтамасыз етіледі;

      2) салқындатылған балық өнім берушінің ыдысында, сақтау температурасы 0-ден минус 2 0С дейін екі тәуліктен асырмай сақталады;

      3) сусымалы өнімдерді сақтау құрғақ, таза, жақсы желдетілетін, қамба зиянкестерімен ластанбаған, салыстырмалы ауа ылғалдылығы 75 %-дан аспайтын үй-жайларда, стеллаждарда қаптарға салынып қатарластырып жүргізіледі;

      4) иерсиниоздың және жалған туберкулездің алдын алу мақсатында көкөністер сақтау процесінде мезгіл-мезгіл тексеріледі және қайта өңделеді және тазартылады;

      5) көтерме саудаға арналған азық-түлік картобы қараңғы үй-жайларда және (немесе) оны тікелей немесе шашыранды күн сәулесі әсерінен қорғайтын ыдысты, қаптамалау материалдарын пайдалана отырып сақталады.

      104. Бастапқы қаптамаланған және бастапқы өлшеп-оралған өнімді өндірушінің өндірісінен тыс қайта таңбалауға, қайта қаптамалауға және қайта өлшеп-орауға жол берілмейді.

      105. Нормативтік және техникалық құжаттама талаптарына сәйкес емес деп танылған, халық денсаулығына қауіп төндіретін тамақ өнімдері өткізуден алып тасталады. Оны одан әрі пайдалану немесе жою мүмкіндігі туралы шешім Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2008 жылғы 15 ақпандағы № 140 қаулысымен бекітілген Адамның өмірі мен денсаулығына және жануарларға, қоршаған ортаға қауіп төндіретін тамақ өнімдерін кәдеге жарату және жою ережесіне (бұдан әрі – Кәдеге жарату және жою ережесі) сәйкес қабылданады.

      106. Тамақ өнімі тамақ өнімдерімен жанасу үшін қолдануға рұқсат етілген материалдардан дайындалған ыдысқа өлшеп-оралады және қаптамаланады. Ыдыс қаптамалайтын материал берік, таза, құрғақ, бөтен иіссіз және бүтіндігі бұзылмай пайдаланылады, арнайы бөлінген орында сақталады, оларды еденде сақтауға жол берілмейді.

      107. Тамақ өнімдерін өткізу алдында тұтыну ыдысының беттері сүртіледі.

      108. Шыны ыдысын ашу үстел үстінде тұтынушыға жіберер алдында жүргізіледі. Консервіленген және банкі өнімдері бомбаждың және бөгде қосылыстардың болуына алдын ала мұқият тексеріледі.

      109. Ашылған тұтыну қаптамасынан алынған өнімдерді өткізу 021/2011 КО ТР сәйкес осы өнімдерді дайындаушының жазған сақтау мерзімдері ішінде және сақтау шарттарын сақтай отырып, жүзеге асырылады.

      110. Балалардың құрғақ қоспаларын өнімдерді дайындаушы белгілеген талаптарға сәйкес ауаның температурасы мен салыстырмалы ылғалдылығы кезінде сақтайды және өткізеді.

      111. Шикі және тұтынуға дайын тамақ өнімдерін өлшеу және қаптамалау бөлек жүргізіледі.

      112. Сатып алушыларға өлшеп-оралмаған тамақ өнімдерін сату кезінде сатушы қысқашты, қалақты, қалақшаны, бір рет қолданылатын қолғаптарды пайдаланады.

      113. Мыналарға:

      1) тамақ өнімдерін орауыш қағазынсыз және басқа да қаптамалау материалдарынсыз тікелей таразыда өлшеуге;

      2) тамақ өнімдерін сатуға дайындауға үй-жайларды және дәретханаларды жинаумен айналысатын техникалық персоналды тартуға;

      3) даналап сататын ұсақ даналы кремді өнімдерді қаптамасыз өткізуге;

      4) нан және нан-тоқаш өнімдерін "үйіп", үй-жайлардың қабырғаларына тығыз, тауар қойғыштарсыз сақтауға;

      5) қосалқы жұмысшылар мен сатып алушылардың нанды кесуіне;

      6) нан және нан-тоқаш өнімдерін "үйіп", сондай-ақ басқа өнімдер үшін пайдаланылатын ыдыста тасымалдауға;

      7) өндіру кезінде пестицидтердің және (немесе) ветеринариялық препараттардың қолданылғаны (немесе осындайдың жоқтығы) туралы ақпараты жоқ өсімдіктен және жануардан алынған азық-түлік шикізатын қабылдауға, тасымалдауға, сақтауға және өткізуге;

      8) тамақ өнімдерін өткізетін ұйымдардың мұздатылған тамақ өнімдерін жібітуіне (дефростациялауға);

      9) сатып алушыларға еденге құлаған немесе өзге де жолмен ластанған, сондай-ақ өзге де себептер бойынша санитариялық жарамсыз деп танылған тамақ өнімдерін сатуға жол берілмейді. Бұл өнімдерді кейіннен жою үшін арнайы таңбаланған сыйымдылыққа жинайды.

      114. Белгіленген мерзімде өткізілмеген кремді кондитерлік бұйымдар өткізу мерзімі аяқталған сәттен бастап 24 сағаттан кешіктірілмей кері қайтарылуға тиісті. Кремді бұйымдарды тасымалдауды температураның плюс 60С артық жоғарылауын болдырмайтын жағдайларда салқындатылатын көлікпен жүргізеді.

      115. Бәлішті тасымалдау мен қабылдауды қақпағы бар контейнерлерде жүзеге асырады, торттар жеке-жеке қаптамаланады.

      116. Нан және нан-тоқаш бұйымдарын таза, құрғақ, жақсы желдетілетін үй-жайларда сақтайды.

      117. Сақтау және өткізу процесінде нан мен нан-тоқаш бұйымдарының картоп ауруымен ауыру белгілері анықталған жағдайларда, осындай өнімдерді саудадан дереу алып тастайды. Сақтауға арналған сөрелерді жуу құралын қолдана отырып жылы сумен жуады және сірке қышқылының 3 %-тік ерітіндісімен сүртеді. Картоп ауруының алдын алу мақсатында аптасына 1 реттен сиретпей нанды сақтауға арналған сөрелерді жуу құралдарын қолдана отырып жылы сумен жуады, сірке қышқылының 1%-тік ерітіндісімен сүртеді және содан кейі кептіреді.

      118. Нан және нан-тоқаш бұйымдарын іріктеу және жаңа пісірілгендігін анықтау үшін объектілерде (бөлімдерде) арнайы шанышқы, қысқаш қолданылады. Нан-тоқаш бұйымдарын қаптамалау үшін қағаз немесе полиэтилен пакеттер қолданылады.

      119. Өсімдіктен алынған азық-түлік дақылдарының партиялары осы өнімдердің өндірушісі беретін өңдеу кезінде пайдаланылған пестицидтер туралы ақпарат қоса жүреді.

      120. Жануардан алынатын азық-түлік шикізатын өңделмеген және қайта өңделмеген күйінде тек ветеринариялық-санитариялық сараптама нәтижелері бойынша ғана, ветеринариялық ілеспе құжаттары болған кезде қабылдауға, сақтауға, тасымалдауға және халыққа тамақ мақсатында өткізуге жол беріледі.

      121. Сұйық тамақ өнімдерін (сүт, қаймақ, сүзбе, өсімдік майы мен басқалары) сату кезінде өнімдерді сатып алушының ыдысынан ортақ ыдысқа қайта құюға жол берілмейді. Құйып алуға арналған сауда мүкәммалын сүті, қаймағы, сүзбесі бар ыдыста қалдырмайды, арнайы ыдыста ұстайды, күн сайын жуады. Мүкәммал мақсатына қарай пайдаланылады.

      122. Объектілерде:

      1) қайдан алынғанын, сапасы мен қауіпсіздігін растайтын құжаттары жоқ тамақ өнімдерін;

      2) тиісті таңбасы жоқ тамақ өнімдерін;

      3) қаптамасының бүтіндігі бұзылған және ластанған ыдыста, заттаңбасы (немесе жапсырма қағазы) жоқ тамақ өнімдерін;

      4) ұсынылған ақпаратқа сәйкес болмаған кезде тамақ өнімдерін;

      5) жалған тамақ өнімдерін;

      6) тамақ өнімдерін сақтаудың температуралық және ылғалдылық жағдайларын сақтау үшін жағдайлар болмаған кезде;

      7) ішек-қарыннан тазартылмаған құсты, сальмонеллез бойынша қолайсыз шаруашылықтардан алынған жұмыртқаларды, қабығы лас, ақауы және кертігі бар жұмыртқаларды, үйрек пен қаз жұмыртқаларын;

      8) ветеринариялық таңбасы жоқ етті, ветеринариялық-санитариялық сараптамадан өтпеген шартты жарамды етті және ет өнімдерін, сондай-ақ жануардан алынған азық-түлік шикізатын және өнеркәсіптік емес дайындалған тамақ өнімдерін;

      9) пастерленбеген сүттен дайындалған сүзбені, кышқылдығы жоғары сүт пен кілегейді;

      10) ақауы бар консервілерді - бомбаж, торсылдаған, аққан, тесілген және тесілген сызаты бар, пішіні өзгерген, микробиологиялық бүліну белгісі бар (көгерген, ашыған, шырышты) және басқаларын;

      11) шіріген, бүлінген, қабығының бүтіндігі бұзылған көкөністер мен жемістерді, көктеген, өскін картопты, жартысы қалған және тілінген бақша дақылдарын;

      12) дефростацияланған және қайтадан мұздатылған тамақ өнімдері мен азық-түлік шикізатын;

      13) торттарды кесуге және оны бөлшектеп сатуға;

      14) ветеринариялық құжаттары жоқ жылумен және (немесе) өзгеше өңделген өнеркәсіптік емес (үйде) дайындалған тамақ өнімдерін (кептірілген ет, ет фаршы, котлеттер, іркілдек, шұжық өнімдері (қанды, өкпе-бауыр, қуырылған және басқалары), балық, көкөніс, ұн, кондитерлік өнімдер, ысталған, зельц, ет жартылай фабрикаттары және басқа да аспаздық бұйымдар, жартылай фабрикаттар, сондай-ақ жануардан алынған басқа да өнімдер), квасты, шырынды, қайта өңделген саңырауқұлақты, сондай-ақ өнеркәсіптік емес дайындалған консервілерді;

      15) өнеркәсіптік емес дайындалған тамақ өнімдерін азық-түлік базарларынан тыс;

      16) белгіленген жарамдылық (сақтау) мерзімі болмаған кезде немесе жарамдылық мерзімі аяқталған тамақ өнімдерін;

      17) сапасыздығының айқын белгілері, техникалық құжаттамада көрсетілгеннен өзгеше белгілері бар тамақ өнімдерін;

      18) қауіпсіздік көрсеткіштері бойынша сәйкес болмаған кезде;

      19) тамақ өнімдерін сатып алушының лас ыдысына және баспа макулатурасына сатуға;

      20) нормалау құжаттарына сәйкес берілетін мемлекеттік тіркеу туралы куәлігі жоқ мемлекеттік тіркелуге жататын өнімдерді қабылдауға, сақтауға, тасымалдауға және өткізуге жол берілмейді.

      123. Тамақ өнімдерін азық-түлік емес тауарлармен бірге өткізуге тек өнеркәсіптік қаптамада ғана жол беріледі. Азық-түлік емес тауарларды (тұрмыстық химия, жеңіл өнеркәсіп заттары) өткізу үшін сауда залдарында сауда аймақтарын (бөлімдер, орындар) бөледі. Азық-түлік емес тауарларды өлшеп-орауға тыйым салынады. Біртекті тауарлар топтарын орналастыру қағидаты бойынша өнімдерді сақтау үшін азық-түлік және азық-түлік емес тауарлар үшін бөлек қойма үй-жайлары көзделеді.

      124. Жаңа ауланған балық пен балық өнімдерін сақтау және өткізу үшін объект бөлек тоңазытқыштармен қамтамасыз етіледі.

      125. Тамақ өнімдерін сауда объектілерінен (көрсетілген объектілер жүзеге асыратын шығарылатын сауданы қоспағанда) тыс өткізуге жол берілмейді.

      126. Объектілерде тамақ өнімдерін вакуумда қаптамалау жүргізуге жол берілмейді.

      127. Тұтынуға дайын өлшеп-оралмаған өнімдерді өткізетін бөлімшелерде (секцияларда) жұмыртқаларды өткізуге жол берілмейді.

      128. Тамақ өнімдерін тасымалдау үшін Кодекстің 62-бабының 8-тармағына сәйкес халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы уәкілетті орган ведомствосының аумақтық бөлімшесінің санитариялық-эпидемиологиялық қорытындысы бар арнайы көлік пайдаланылады.

      129. Сақтау температурасы регламенттелген тамақ өнімдерін тасымалдауға арналған мамандандырылған көлік құралдары мен көлік жабдығын тасымалдаудың қажетті температурасын ұстап тұратын жабдықпен және температуралық режимнің тиісті параметрлерін өлшеудің бақылау құралдарымен жарақтайды. Тамақ өнімдерін азық-түлік емес тауарлармен бірге тасымалдауға жол берілмейді.

      130. Дайын тамақ өнімдерін азық-түлік шикізатымен және шикі тамақ өнімдерімен бірге тасымалдауға жол берілмейді.

      131. Сұйық және сусымалы қаптамаланбаған тамақ өнімдерін тасымалдау таңбасы бар, тек сұйық және сусымалы тамақ өнімдерін тасымалдауға арналған пломбаланған сыйымдылықтарда, цистерналарда жүзеге асырылады.

      132. Тиеу, тасымалдау және түсіру кезінде өнімді атмосфералық жауын-шашыннан, ылғалдан қорғайды.

      133. Тамақ өнімдерін сақтау, тасымалдау және өткізуді өнімнің қауіпсіздігі мен сапа көрсеткіштерінің сақталуын қамтамасыз ететін температуралық-ылғалдылық және жарық беретін режимдер кезінде жүзеге асырады.

      134. Тамақ өнімдерінің жарамдылық, тасымалдау және өткізу жағдайларын, мерзімдерін өнімнің нақты түріне арналған стандарттау жөніндегі нормативтік құжаттарға сәйкес сақтайды. Тұтынушылық ыдысқа қапталмаған немесе ол туралы ақпараттың бір бөлігі қаптамаға қоса берілетін қосымша парақта орналасқан тамақ өнімдерін өткізген жағдайда, сатушы тұтынушыға мұндай өнімнің жарамдылық мерзімі туралы ақпаратты жеткізеді.

      135. Жылдың жылы мезгілінде тез бұзылатын өнімдерді тасымалдау плюс 60С-тан аспайтын температурада:

      1) салқындататын шанағы бар арнайы көлікте 6 сағаттан асырмай;

      2) суықсыз изотермиялы шанақтарда 1 сағаттан асырмай жүргізіледі.

      136. Етті тасымалдау авторефрижераторларда жүргізіледі: суыған және салқындатылған ет – плюс 60С температурада, тоңазытылған ет – 00С температурада.

      137. Тірі балықты мұзға арналған арнайы сыйымдылығы, сондай-ақ суды ауамен қанықтыруға арналған жабдығы бар жылу оқшаулағыш автомобиль-цистерналарда тасымалдайды.

      138. Көлікті санитариялық өңдеуді су құбырына және кәрізге, ыстық сумен жабдықтау жүйесіне қосылған жуу блоктарында немесе алаңдарда жуу және дезинфекциялау құралдарын пайдалана отырып жүргізеді.

      139. Өнімді, ыдысты, өнеркәсіптік қаптаманы кәдеге жарату және жою Кәдеге жарату және жою ережесіне сәйкес жүзеге асырылады.

8. Объектілердің аумағына, тұтыну қалдықтарын жинауға және шығаруға қойылатын талаптар

      140. Объектінің аумағы абаттандырылады, таза ұсталады. Аумақта қоқысты жинауға арналған қақпағы бар контейнерлерді орнату үшін су өткізбейтін жабыны бар, үш жағынан тұтас қабырғамен қоршалған, арнайы бөлінген орында, объектінің шаруашылық аймағында алаң көзделеді. Қоқыс пен тамақ қалдықтары толуына байланысты шығарылады.

      141. Аумақты жинау күн сайын жүргізіледі, жылдың жылы мезгілінде су себіледі, қысқы уақытта қар мен мұздан тазартылады.

      142. Объектілердің ғимаратына кіреберісте қоқысқа арналған урналар орнатылады, оларды тазарту толуына байланысты жүргізіледі.

      143. Базарларда сауда қатарларының сызығы бойында урналар орналастырады.

      144. Қоқысты шығару арнайы көлікпен жүзеге асырылады.

      145. Кірме жолдар, тротуарлар және жүк түсіру алаңдары атмосфералық жауын-шашын мен еріген суды бұруға арналған еңісі бар қатты жабынмен қамтамасыз етіледі.

      146. Ыдысты және тауарлар қорын сауда объектісіне іргелес аумақта жинауға жол берілмейді.

9. Персоналға тұрмыстық қызмет көрсетуге, оларды медициналық қарап тексеруге және гигиеналық оқытуға қойылатын талаптар

      147. Ауданы 1000 м2 және 50 сауда орнынан басталатын күрделі объектіде мынадай тұрмыстық үй-жайлар көзделеді: жеке және арнайы киім бөлек сақталатын гардероб, араластырғышпен, қол жууға арналған құралдармен, бір рет қолданылатын сүлгілермен немесе электрлі сүлгімен жарақталған, ыстық және салқын су келтіріліп жабдықталған қолды жууға арналған раковинасы бар санитариялық торап. Уақытша ұсақ-бөлшек сауда объектілерінде гардеробтың орнына жеке заттарды сақтауға арналған орынды бөлуге жол беріледі.

      148. Көтерме азық-түлік қоймалары жанынан қызмет көрсететін персоналға арналған жылытылатын үй-жай көзделеді.

      149. Объект жұмыскерлері арнайы киіммен қамтамасыз етіледі.

      150. Арнайы киімді жуу және дезинфекциялау орталықтандырылып жүргізіледі, кірді үйде жууға жол берілмейді.

      151. Объектінің жұмыскерлері, тамақ өнімдерін тасымалдаумен, тиеумен, түсірумен, өткізумен айналысатын адамдар, сондай-ақ арнайы оқу орындарының оқушылары өндірістік практикадан өту алдында Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10634 болып тіркелген Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрінің міндетін атқарушының 2015 жылғы 24 ақпандағы № 128 бұйрығымен бекітілген Міндетті медициналық қарап тексеруді өткізу қағидаларына сәйкес медициналық қарап тексеруден өтеді. Медициналық қарап тексеруден, гигиеналық оқытудан өткені және жұмысқа жіберілгені туралы белгісі бар жеке медициналық кітапша жұмыс орнында сақталады.

      152. Объектінің жұмыскерлері, тамақ өнімдерін тасымалдаумен, тиеумен, түсірумен, өткізумен айналысатын адамдар жеке гигиенаны сақтайды, қолдарының және арнайы киімдері мен аяқкиімдерінің таза болуын қадағалайды. Объектіден шығар кезде және дәретханаға бару алдында арнайы киімді шешеді.

      153. Дәретханаларды жинауға және дезинфекциялауға арналған мүкәммал таңбаланады, әрбір жинаудан кейін дезинфекциялау ерітіндісінде өңделеді, арнайы бөлінген орында басқа үй-жайларды жинау мүкәммалынан бөлек сақталады. Дәретханаларды жинау тамақ өнімдерімен жанаспайтын және ыдысты өңдемейтін техникалық персоналға бекітіледі.

      154. Тікелей жұмыс орындарында тамақ ішуге және темекі шегуге, тамақты жеке шкафтарда және гардеробтарда сақтауға жол берілмейді.

      155. Сауда және тоңазыту жабдығын жөндеу жұмыстарымен айналысатын персонал арнайы киіммен қамтамасыз етіледі, құрал-саймандар тамақ өнімдеріне бөгде заттардың түсуін болдырмау үшін тұтқалары бар арнайы жабық жәшіктерде тасымалданады.

  "Тамақ өнімдерінің көтерме және
бөлшек сауда объектілеріне қойылатын
санитариялық-эпидемиологиялық
талаптар" санитариялық қағидаларына
1-қосымша

Ауданы 50 м2 дейінгі тамақ өнімінің сауда объектісінің
ең аз ауданы мен үй-жайларының жиынтығы

      1) сауда залы – кемінде 15 м2;

      2) тауарларды сатуға дайындау учаскесі, раковинасымен жуу бөлмесі бар қойма –кемінде 8 м2;

      3) персонал бөлмесі – кемінде 6м2;

      4) санитариялық торап – кемінде 1,5 м2 (кәрізделмеген және ішінара кәрізделген жерлерде қолжуғышпен және ауладағы дәретханамен жабдықтауға жол беріледі).

      Ескертпе: Тұрмыстық үй-жайды ауданы кемінде 10 м2 қоймамен біріктіруге жол беріледі.

  "Тамақ өнімдерінің көтерме және
бөлшек сауда объектілеріне қойылатын
санитариялық-эпидемиологиялық
талаптар" санитариялық қағидаларына
2-қосымша

Бөлшек сауда объектілерінің үй-жайларындағы ауаның есепті температурасы мен ауа алмасу жиілігі

Р/с

Үй-жайлар

Жылдың салқын мезгілі үшін ауаның рұқсат етілетін температурасы, 0С

Ауа алмасу жиілігі немесе үй-жайдан шығарылатын ауаның мөлшері

ішке сору

сыртқа тарату

1

2

3

4

5

1.

Ауданы 400 м2 және одан аз дүкендердің сауда залы:





- азық-түлік

+ 16

-

1 еселік

2.

Ауданы 400 м2 артық дүкендердің сауда залы





- азық-түлік

16

Есептеу бойынша

3.

Кесу орны

10

3 еселік

4 еселік

4.

Жүк түсіретін үй-жайлар

10

Есептеу бойынша

5.

Тауарларды сатуға дайындауға арналған (бөлек үй-жайда орналасқан жағдайда), жинақтау, қабылдау үй-жайлары

16

2 еселік

1 еселік

6.

Қойма (салқындатылмайтын);





1) нан, кондитерлік өнімдер;

16

-

0,5 еселік


2) гастрономия, балық, сүт, жемістер, көкеністер, тұздалған өнімдер, шараптар, сусындар;

8


2 еселік


3) аяқ киім, парфюмерия, тұрмыстық химия тауарлары, химикаттар

16


2 еселік


4) өзге де тауарлар

16

-

0,5 еселік

7.

Жаңа тауарларды көрсететін үй-жайлар (жеке үй-жайда орналасқан кезде)

16

2 еселік

2 еселік

8.

Киім үтіктейтін бөлме

16

Есептеу бойынша

9.

Қоқысқа арналған камералар (жылытылмайтын)

-

-

1 еселік

10.

Қағаз қалдықтарды механикалық престеуге арналған үй-жайлар

16


1,5 еселік

11.

Қаптамалау материалдары мен мүкәммалды сақтауға арналған үй-жай

16

-

1 еселік

12.

Айырбас қорының контейнерлерін сақтау

-

-

1 еселік

13.

Ыдысты сақтау

8

-

1 еселік

14.

Жуу мүкәммалын, жуу құралдарын сақтау

16

-

1,5 еселік

15.

Киім-кешек бөлмесі

18

-

0,5 еселік

16.

Салқындатылатын камералар:





1) ет, жартылай фабрикаттар, гастрономия, балық;

-2

-

-


2) жемістер, көкөністер, кондитерлік өнімдер, сусындар;

4

4 еселік

4 еселік

(мерзімдік)


3) балмұздақ, тұшпара;

-15

-

-


4) тамақ қалдықтары

2

-

10 еселік

17.

Ауа салқындатқышы бар салқындату камераларының машина бөлімшелері

5



Есептеу бойынша

18.

Су арқылы салқындатылатын салқындату камераларының машина бөлімшелері

5

2 еселік

3 еселік

19.

Кеңсе үй-жайлары, персонал бөлмесі, бас касса, күзет үй-жайы, АБЖ-ның тірек пункті

18

-

1 еселік

20.

Гардероб, қосалқы бөлме, персоналдың тамақ ішуіне арналған кәсіпорындар, персоналға арналған бөлме

16

-

1 еселік

21.

Сатып алушыларға арналған көпшілік дәретханалар және персоналға арналған дәретханалар

16

-

1 унитазға 50 м3/сағ

22.

Себезгі бөлмелері

+25

-

5 еселік

23.

Профилакторий бөлмесі (дүкен жерасты қабаттарда орналасқан кезде)

20

-

Бір адамға 60 м3/сағ

24.

Тапсырыстарды қабылдау және беруге арналған үй-жайлар

16

-

1 еселік


      Ескертпе:

      1. Салқындату камералары үшін есептелген температура жылдың барлық кезеңіне қабылданған.

      2. Химиялық, синтетикалық немесе өзге де иісті заттары бар қоймаларға, сондай-ақ тауарларды сатуға дайындайтын үй-жайларды қойма алаңына орналастырған кезде және тұрақты жұмыс орындары болған кезде ішке сорылатын ауаны беру көзделеді (тұрақты жұмыс істейтіндер үшін 1 жұмыс орнына 60 м3/сағ.есебінен).

      3. Сауда залына қосымша қызмет көрсететін үй-жайларды орналастыру кезінде ауаның есептелген температурасы мен ауа алмасу жиілігі сауда залдары үшін көрсетілгеннен төмен қабылданбайды.

      Кафетерий, шырын барлары, тамақтану объектілері, аспаздық цехтар, оның ішінде олардың қосалқы үй-жайлары үшін - есептелген ауа температурасы мен ауа алмасу жиілігі қолданыстағы нормативтік құжаттардың талаптарына сәйкес қолданылады.

      4. Тамақтану кәсіпорындары үшін ауаның есептелген температурасы мен ауа алмасу жиілігін қолданыстағы нормативтік құжаттардың талаптарына сәйкес қабылдау керек.

      5. Дүкендердің үй-жайларын жерасты қабаттарда орналастыру кезінде сауда залдарында бір адамға кемінде 30 м3/сағ., ал қызметтік-тұрмыстық үй-жайларда - бір адамға кемінде 60 м3/сағ. ауа алмасуы бар механикалық сору-сыртқа тарату желдеткіш жүйелері көзделеді.

      6. № 1, 2, 5, 7, 14-16, 20-22 және 24 үй-жайларда жобалауға арналған тапсырма бойынша ауа алмасу жиілігін кестеде көрсетілгеннен жоғары қабылдауға жол беріледі.

      7. Сауда залдарында плюс 100С ауа температурасында кезекші жылыту қамтамасыз етіледі.

Об утверждении Санитарных правил "Санитарно-эпидемиологические требования к объектам оптовой и розничной торговли пищевой продукцией"

Приказ Министра национальной экономики Республики Казахстан от 19 марта 2015 года № 230. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 6 мая 2015 года № 10966. Утратил силу приказом Министра здравоохранения Республики Казахстан от 31 мая 2017 года № 358 (вводится в действие по истечении двадцати одного календарного дня после дня его первого официального опубликования)

      Сноска. Утратил силу приказом Министра здравоохранения РК от 31.05.2017 № 358 (вводится в действие по истечении двадцати одного календарного дня после дня его первого официального опубликования).

      В соответствии с пунктом 6 статьи 144 Кодекса Республики Казахстан от 18 сентября 2009 года "О здоровье народа и системе здравоохранения", ПРИКАЗЫВАЮ:

      1. Утвердить прилагаемые Санитарные правила "Санитарно-эпидемиологические требования к объектам оптовой и розничной торговли пищевой продукцией".

      2. Комитету по защите прав потребителей Министерства национальной экономики Республики Казахстан обеспечить в установленном законодательством порядке:

      1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

      2) в течение десяти календарных дней после государственной регистрации настоящего приказа его направление на официальное опубликование в периодических печатных изданиях и в информационно-правовой системе "Әділет";

      3) размещение настоящего приказа на официальном интернет-ресурсе Министерства национальной экономики Республики Казахстан.

      3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего вице-министра национальной экономики Республики Казахстан.

      4. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней со дня его первого официального опубликования.

Министр


национальной экономики


Республики Казахстан

Е. Досаев

      "Согласован"

      Министр здравоохранения

      и социального развития

      Республики Казахстан

      _______________ Т. Дуйсенова

      6 апреля 2015 год



  Утверждены
приказом Министра
национальной экономики
Республики Казахстан
от 19 марта 2015 года № 230

Санитарные правила
"Санитарно-эпидемиологические требования к объектам
оптовой и розничной торговли пищевой продукцией"
1. Общие положения

      1. Настоящие Санитарные правила "Санитарно-эпидемиологические требования к объектам оптовой и розничной торговли пищевой продукцией" (далее – Санитарные правила) разработаны в целях реализации Кодекса Республики Казахстан от 18 сентября 2009 года "О здоровье народа и системе здравоохранения" (далее – Кодекс), Закона Республики Казахстан от 21 июля 2007 года "О безопасности пищевой продукции" и определяют санитарно-эпидемиологические требования к деятельности объектов оптовой и розничной торговли пищевой продукцией (далее – объекты), несоблюдение которых создает угрозу жизни или здоровью человека, а также угрозу возникновения и распространения заболеваний.

      2. Настоящие Санитарные правила не распространяются на оборот пищевой продукции, в отношении которой законодательством Республики Казахстан установлены иные требования к обороту.

      3. Санитарные правила содержат санитарно-эпидемиологические требования к:

      1) выбору земельного участка под строительство, проектированию, строительству, реконструкции, переоборудованию, ремонту и вводу в эксплуатацию объектов;

      2) водоснабжению, водоотведению, освещению и вентиляции объектов, воздуху, микроклимату торговых и других помещений;

      3) содержанию и эксплуатации объектов, оборудования;

      4) условиям транспортировки, хранения, расфасовки и реализации пищевой продукции;

      5) содержанию территории объектов, сбору, обезвреживанию и транспортировке отходов потребления;

      6) условиям бытового обслуживания, медицинским осмотрам и гигиеническому обучению персонала.

      4. В настоящих Санитарных правилах используются следующие определения:

      1) продовольственный рынок – обособленный имущественный комплекс по реализации продовольственных товаров с централизацией функций хозяйственного обслуживания территории, управления и охраны, действующий на постоянной основе, изолированный от прилегающей территории, предназначенный для торговой деятельности и обеспеченный площадкой для стоянки автотранспортных средств, в пределах границ своей территории;

      2) продовольственный склад – стационарное сооружение, предназначенное для хранения пищевой продукции (продовольственное сырье, пищевые продукты – мясные, молочные, кондитерские, овощи, фрукты, напитки и другие);

      3) автолавка – оснащенное торговым оборудованием специализированное автотранспортное средство;

      4) розничная торговля – предпринимательская деятельность по продаже покупателю (потребителю) товаров, предназначенных для личного, семейного, домашнего или иного использования, не связанного с предпринимательской деятельностью;

      5) бомбаж – вздутие консервной банки в результате образования газов, в связи с размножением микроорганизмов или вследствие технологических нарушений;

      6) технические документы изготовителя – документы, в соответствии с которыми осуществляются изготовление, хранение, перевозка и реализация пищевых продуктов, утвержденные изготовителем (стандарты организаций, технические условия, технологические регламенты, технологические инструкции, спецификации), содержащие наименование пищевых продуктов с указанием идентификационных признаков, ингредиентный состав пищевых продуктов, область применения, физико-химические и органолептические показатели, а также показатели безопасности пищевых продуктов, требования к маркировке и упаковке, сроки годности и условия хранения, перевозки и утилизации, перечни и описания процессов производства, включающих технологические операции, и последовательность их применения на соответствующие виды пищевых продуктов, программу производственного контроля, в соответствии с которыми осуществляется промышленное производство пищевых продуктов или импортных пищевых продуктов;

      7) магазин – капитальное стационарное строение или его часть, обеспеченные торговыми, подсобными, административно-бытовыми помещениями, а также помещениями для приема, хранения и подготовки товаров к продаже;

      8) киоск – оснащенное торговым оборудованием некапитальное переносное строение, не имеющее торгового зала, установленное на специально отведенном земельном участке;

      9) дата изготовления – дата окончания процесса (стадии) производства (изготовления) пищевой продукции;

      10) дефростация – процесс размораживания (оттаивания) продуктов питания перед употреблением в пищу или выработкой из них новых изделий;

      11) выносной прилавок – легко возводимое перевозное или переносное торговое место, располагаемое на специально определенном месте;

      12) оптовая торговля – предпринимательская деятельность по реализации товаров, предназначенных для последующей продажи или иных целей, не связанных с личным, семейным, домашним и иным подобным использованием;

      13) минимаркет – магазин с узким или ограниченным ассортиментом продовольственных товаров при площади торгового зала не более 50 м2;

      14) нормативные документы – стандарты, санитарные, ветеринарно-санитарные и фитосанитарные правила, и другие нормативные правовые акты, устанавливающие требования к безопасности пищевой продукции, материалов и изделий, контактирующих с ними, контролю за их безопасностью, к условиям их изготовления, хранения, перевозки, реализации и использования, утилизации или уничтожения некачественных, опасных пищевых продуктов, материалов и изделий;

      15) реализация – отгрузка товаров, выполнение работ и представление услуг с целью продажи, обмена, безвозмездной передачи, а также передачи заложенных товаров залогодержателю;

      16) пищевые продукты непромышленного изготовления – продукты животного и растительного происхождения, полученные гражданами в домашних условиях и(или) в личных подсобных хозяйствах или гражданами занимающимися садоводством, огородничеством, животноводством и предназначенные для реализации только на торговых продовольственных рынках (универсальных, сельскохозяйственных);

      17) торговая деятельность – предпринимательская деятельность физических и юридических лиц, направленная на осуществление купли-продажи товаров;

      18) субъект торговой деятельности – физическое или юридическое лицо, осуществляющее продажу продовольственных товаров в порядке, установленном Законом Республики Казахстан от 12 апреля 2004 года "О регулировании торговой деятельности" (далее – Закон);

      19) торговый дом, торговый центр – капитальное стационарное строение, в котором расположена совокупность торговых объектов и объектов общественного питания, управляемых как единое целое, предназначенное для торговой деятельности и обеспеченное торговыми, административно-бытовыми и складскими помещениями и площадкой для стоянки автотранспортных средств, в пределах границ своей территории;

      20) торговый павильон – оснащенное торговым оборудованием капитальное строение или некапитальное переносное строение, имеющее торговый зал и помещения для хранения товарного запаса, рассчитанное на одно или несколько рабочих мест, установленное на специально отведенном земельном участке;

      21) торговый автомат – автоматизированное устройство, предназначенное для продажи штучных товаров в заводской упаковке;

      22) торговое место – зона работы продавца, оборудованная прилавком и торговым инвентарем с учетом ассортимента реализуемых товаров, предназначенная для осуществления торговой деятельности;

      23) срок хранения – период, в течение которого пищевая продукция при соблюдении установленных условий хранения сохраняет потребительские свойства, указанные в маркировке и технической документации на продукцию;

      24) санитарный день – специально отведенное время (не менее одного раза в месяц) для проведения генеральной уборки помещений, мойки оборудования и инвентаря, при необходимости, дезинфекции, дезинсекции, дератизации;

      25) санитарная специальная одежда (далее – специальная одежда) – комплект защитной одежды персонала, предназначенной для защиты сырья, вспомогательных материалов и готового продукта от загрязнения механическими частицами, микроорганизмами и других загрязнений;

      26) супермаркет (универсам) – магазин самообслуживания с универсальным ассортиментом продовольственных товаров и ограниченным ассортиментом непродовольственных товаров повседневного спроса;

      27) срок годности пищевой продукции – период времени, в течение которого пищевая продукция полностью соответствует предъявляемым требованиям безопасности, установленным техническими регламентами Таможенного Союза на отдельные виды пищевой продукции, а также сохранять свои потребительские свойства, заявленные в маркировке, и по истечение времени которого пищевая продукция не пригодна для использования по назначению;

      28) объект оптовой и розничной торговли пищевой продукцией – имущественный комплекс, используемый субъектами для осуществления торговой деятельности (торговый дом, торговый центр, магазин, гипермаркет, супермаркет (универсам), минимаркет, продовольственный рынок, продовольственный склад, холодильник);

      29) пищевая продукция – продукты животного, растительного, микробиологического, минерального, искусственного или биотехнологического происхождения в натуральном, обработанном или переработанном виде, которые предназначены для употребления человеком в пищу, в том числе специализированная пищевая продукция, питьевая вода, расфасованная в емкости, питьевая минеральная вода, алкогольная продукция (в том числе пиво и напитки на основе пива), безалкогольные напитки, биологически активные добавки к пище, жевательная резинка, закваски и стартовые культуры микроорганизмов, дрожжи, пищевые добавки и ароматизаторы, а также продовольственное (пищевое) сырье;

      30) партия пищевой продукции – совокупность однородной пищевой продукции произведенной (изготовленной) и(или) упакованной в идентичных условиях, сопровождаемой одним документом, удостоверяющим ее безопасность;

      31) товарное соседство – условия, исключающие совместное хранение и реализацию сырых и готовых продуктов, предотвращающие их загрязнение и проникновение посторонних запахов, отражающихся на качестве товара;

      32) скоропортящаяся пищевая продукцияпищевая продукция, сроки годности которой не превышают 5 суток, если иное не установлено техническими регламентами Таможенного союза на отдельные виды пищевой продукции, требующая специально создаваемых температурных режимов хранения и перевозки (транспортирования) в целях сохранения безопасности и предотвращения развития в ней болезнетворных микроорганизмов, микроорганизмов порчи и (или) образования токсинов до уровней, опасных для здоровья человека;

      33) холодильник (хладокомбинат, распределительный, холодильная камера) – специальное помещение (предприятие) складского типа, предназначенное для холодильной обработки скоропортящихся продуктов, хранения запасов мороженных и охлажденных продуктов;

      34) объекты временной мелкорозничной торговли – устройства, строения, переносные торговые места, осуществляющие розничную торговлю (торговый павильон, киоск, торговая палатка, выносной прилавок, торговый автомат, автомагазин, автолавка), установленные на специально отведенном земельном участке;

      35) палатка – легко возводимое строение из сборно-разборных конструкций, оснащенное торговым оборудованием и располагаемое на специально определенном месте, не имеющее торгового зала и помещений для хранения товаров, рассчитанное на одно или несколько рабочих мест продавца, на площади которых размещен товарный запас на один день торговли.

2. Требования к выбору земельного участка под строительство,
проектированию, строительству, реконструкции, переоборудованию,
ремонту и вводу в эксплуатацию объектов

      5. Выбор земельного участка под строительство, размещение объектов, проектирование строительства, реконструкции, переоборудования и ввод в эксплуатацию производится в соответствии с документами санитарно-эпидемиологического нормирования, утверждаемыми уполномоченным органом в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения согласно пункту 6 статьи 144 Кодекса (далее – документы нормирования).

      6. Не допускается проектировать строительство объекта на земельных участках при:

      1) использовании его в прошлом под скотомогильники, места захоронения токсичных отходов, свалки, поля ассенизации, кладбища, а также имеющих загрязнение почвы органического и химического характера;

      2) превышении нормативов радиационной безопасности;

      3) размещении на земельном участке почвенных очагов по сибирской язве стационарно неблагополучных пунктов;

      4) отсутствии возможности организации санитарных разрывов от объектов промышленного и гражданского назначения.

      7. Объекты размещают как в отдельно стоящем здании, так и в пристроенных, встроенных, встроенно-пристроенных к жилым домам и зданиям иного назначения, а также допускается их размещение на территории промышленных и иных объектов для обслуживания работников этих организаций.

      8. Объекты оптовой реализации пищевой продукции размещают с исключением неблагоприятного влияния на среду обитания и здоровье человека.

      9. Для продовольственных рынков, объектов оптовой реализации, гипермаркетов, овощехранилищ и фруктохранилищ обеспечивается санитарный разрыв не менее 50 метров (далее – м) от территории жилой застройки (жилые здания, больницы, детские дошкольные и общеобразовательные учреждения).

      10. Земельный участок продовольственного рынка располагают на расстоянии не менее 1,5 километров (далее – км) от полигонов твердых бытовых отходов, скотомогильников, и не менее 500 м от промышленных объектов и складов, а также объектов, являющихся источниками загрязнения рынка вредными химическими, биологическими и радиоактивными веществами, влияющих на здоровье населения.

      11. Не допускается размещение продовольственных рынков в зонах отдыха, на территориях парков, скверов и других ценных историко-культурных градостроительных сооружениях.

      12. Проектирование строительство и реконструкция объектов производства пищевой продукции при объектах осуществляется в соответствии с требованиями документов нормирования.

      13. Все помещения располагают с учетом поточности, движения сырья и готовых пищевых продуктов, персонала и посетителей. Каждую группу помещений объединяют в отдельный блок: загрузочные, складские помещения, помещения подготовки пищевых продуктов к продаже, административно-бытовые, подсобные, торговые. Размещение загрузочных, складских помещений, помещений подготовки продуктов к продаже, торговые залы производят с учетом технологической связи между ними. Не допускается ночной завоз пищевых продуктов на объекты, размещенных в жилых зданиях.

      14. Ассортимент реализуемых пищевых продуктов предусматривается в соответствии с мощностью, типом объекта, набором помещений, оснащением холодильным и технологическим оборудованием.

      15. Внутренняя отделка помещений объекта выполняется с использованием нетоксичных отделочных материалов, устойчивых к моющим и дезинфицирующим средствам.

      16. Полы выполняют с ровной поверхностью, без выбоин, из влагоустойчивых, влагонепроницаемых, нетоксичных материалов, допускающих санитарную обработку. Покрытие в разгрузочных помещениях на площадках для автомобилей выполняется из твердых водонепроницаемых материалов. В моечных, туалетах и душевых предусматривают трапы для выпуска воды в систему водоотведения.

      17. На объектах с торговой площадью более 50 м2 выделяют изолированные и специально оборудованные помещения для предторговой подготовки пищевой продукции к реализации, в том числе: помещения для рубки мяса, подготовки гастрономических и молочно-жировых продуктов, рыбы, фруктов и овощей, бакалейно-кондитерских изделий, максимально приближенные к загрузочным помещениям (платформам) и местам реализации. Фасовочные для скоропортящихся пищевых продуктов оборудуют холодильными установками и раковинами.

      18. Минимальные площади и набор помещений объекта торговли пищевой продукцией с торговой площадью до 50 м2 предусматриваются в соответствии с приложением 1 к настоящим Санитарным правилам.

      Предельный ассортиментный перечень для торговых объектов площадью до 50 м2, за исключением специализированной торговли (только мясом, рыбой, кондитерскими, хлебобулочными изделиями или другой продукцией), согласовывается с территориальными подразделениями ведомства уполномоченного органа в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения.

      19. В случае организации торговли мясом, получаемого тушами, полутушами и четвертинами, на объекте выделяется помещение разрубочной, площадью не менее 10 м2 с установкой в ней моечной раковины и дополнительного холодильника. Не допускается размещение разрубочной непосредственно под жилыми этажами.

      20. На объектах, расположенных в жилых зданиях, не допускается оборудовать машинные отделения, холодильные камеры, грузоподъемники непосредственно под жилыми помещениями.

      21. На объектах, работающих по типу самообслуживания, выделяют отдельные фасовочные для каждой группы пищевых продуктов. Фасовочные для скоропортящихся пищевых продуктов оборудуют холодильными установками. Все фасовочные помещения оборудуются вентиляцией, освещением и моечными раковинами.

      22. Отделы (столы) заказов на объектах оборудуют следующими помещениями (отделениями): для приема и выдачи заказов, комплектовочная с фасовочной, экспедиция с холодильными установками для хранения скоропортящихся продуктов и умывальной раковиной для мытья рук.

      23. На объекте оборудуют моечные помещения или участки для мытья торгового инвентаря, оборудования, для его сушки оборудуют стеллажи. Количество моечных раковин определяется типом и мощностью объекта.

      24. Подсобные, административно-хозяйственные и бытовые помещения для персонала размещают отдельно от помещений для хранения и реализации пищевой продукции.

      25. Объекты временной мелкорозничной торговли, в том числе в зонах отдыха, в праздничные дни, во время массовых гуляний, ярмарок размещаются в местах, оборудованных общественными туалетами или биотуалетами.

3. Требования к водоснабжению, водоотведению,
освещению и вентиляции объектов, воздуху, микроклимату
торговых и других помещений

      26. Капитальные здания объектов оборудуются централизованными системами холодного и горячего водоснабжения, водоотведения.

      27. Используемая питьевая вода соответствует требованиям безопасности, установленными Санитарными правилами "Санитарно-эпидемиологические требования к водоисточникам, местам водозабора для хозяйственно-питьевых целей, хозяйственно-питьевому водоснабжению и местам культурно-бытового водопользования и безопасности водных объектов", утвержденными приказом Министра национальной экономики Республики Казахстан от 16 марта 2015 года № 209, зарегистрированный в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 10774.

      28. При отсутствии в населенном пункте централизованного водоснабжения используется вода из местных источников. Допускается использование для хозяйственно-питьевых нужд привозной воды, доставку которой осуществляют в промаркированных емкостях, специализированным автотранспортным средством.

      29. При отсутствии централизованного горячего водоснабжения в моечных помещениях объекта устанавливают водонагреватели.

      30. В сельской и частично канализованной местности для сбора сточных вод допускается устройство водонепроницаемых выгребных ям с крышкой. Яма очищается по мере накопления.

      31. Для объектов, занимающихся предпродажной подготовкой пищевых продуктов, имеющих в составе объекты общественного питания, размещенных во встроено-пристроенных помещениях, устраивается самостоятельная производственная канализация (жироуловители).

      32. На объекте, встроенном в жилое здание, не допускается прохождение канализационных труб с ревизиями в производственных помещениях, торговых залах, складских помещениях.

      33. Система водоотведения объектов, встроенно-пристроенных, пристроенных или встроенных в жилые здания или здания иного назначения, предусматривают отдельными от систем водоотведения этих зданий.

      34. При объектах выделяется помещение (место), которое оборудуется краном с подводкой горячей и холодной воды для забора при уборке помещений.

      35. Отдельно стоящие надворные туалеты устанавливают в хозяйственной зоне объекта, утепляют, содержат в чистоте и дезинфицируют. В канализованных населенных пунктах – подключают к централизованному водоснабжению и водоотведению.

      36. Источники искусственного освещения заключаются в осветительную защитную арматуру. При необходимости на рабочих местах устанавливают дополнительные источники освещения.

      37. Очистка наружных и внутренних остекленных поверхностей окон, оконных рам проводится по мере загрязнения. Все открывающиеся проемы в теплое и переходное время года от проникновения насекомых оборудуют защитными сетками.

      38. В помещениях объекта предусматриваются системы отопления, вентиляции и кондиционирования, обеспечивающие уровни шума и микроклимата на уровне гигиенических нормативов в соответствии с документами нормирования.

      39. На объекте, площадью до 50 м2 допускается естественная вентиляция помещений.

      40. Не допускается совмещать приточно-вытяжную вентиляцию объектов с системой вентиляции жилого здания. При оборудовании приточно-вытяжной вентиляции объектов, встроенных в жилые здания проводят шумоизолирующие мероприятия.

      41. Системы вентиляции складских и торговых помещений объектов устраивают раздельными. Не допускается совмещение систем вентиляции складских, торговых помещений с санитарными узлами и душевыми комнатами.

      42. Оборудование и моечные ванны, являющиеся источниками повышенных выделений влаги, тепла, пыли оборудуют локальными вытяжными системами.

      43. Шахты вытяжной вентиляции выступают над коньком крыши или поверхностью плоской кровли на высоту не менее чем на 1 м.

      44. Расчетная температура воздуха и кратность воздухообмена в помещениях объектов розничной торговли устанавливается согласно приложения 2 к настоящим Санитарным правилам.

      45. Охлаждаемые камеры для хранения овощей, фруктов, ягод и зелени оборудуют приточной вентиляцией с искусственным побуждением, не связанной с другими системами вентиляции объекта.

      46. Уровни освещенности, микроклимата, вентиляции и кондиционирования соответствуют требованиям документов нормирования.

      47. Объект оборудуют централизованной системой теплоснабжения, при отсутствии допускается местное (котельные, печи, электрообогреватели).

4. Требования к содержанию и эксплуатации
объектов, оборудованию

      48. Все помещения и оборудование объекта содержат в чистоте. По окончании работы проводят влажную уборку помещений, торгового оборудования с применением моющих средств и последующей промывкой горячей водой.

      49. В помещениях для хранения пищевой продукции, в том числе холодильных камерах, регулярно проводится механическая очистка, мойка, дезинфекция, дезинсекционные и дератизационные мероприятия.

      50. Кратность проведения генеральной уборки помещений объекта устанавливается хозяйствующим субъектом, с учетом обеспечения чистоты помещений. Для мытья и дезинфекции оборудования, инвентаря, помещений используют моющие и дезинфицирующие средства в соответствии с инструкцией по применению изготовителя.

      51. Хранение моющих, дезинфицирующих средств осуществляется в сухом, проветриваемом помещении, оборудованном стеллажами, в соответствии с технической документацией изготовителя, раздельно от продовольственных товаров.

      52. Контейнеры, инвентарная тара (тележки, корзины, сетки), весо-измерительные приборы ежедневно промывают с применением моющих средств и просушивают.

      53. Промаркированный уборочный инвентарь торговых, складских и других помещений хранят отдельно от инвентаря для уборки туалетов, закрытых в специально отведенных местах. Инвентарь для мытья туалетов маркируется сигнальной окраской.

      54. Объект оснащается необходимым торгово-технологическим и холодильным оборудованием в соответствии с типом организации, его мощностью.

      55. Торговое оборудование, инвентарь, тара, посуда применяются из материалов, разрешенных к применению на территории Республики Казахстан и государств-участников Таможенного союза.

      56. Складские помещения для хранения пищевой продукции, содержат сухими, чистыми, отапливаемыми, хорошо проветриваемыми, с устройством вентиляции, не зараженными вредителями, защищенными от атмосферных осадков, от проникновения в них грызунов, птиц и насекомых.

      57. Складские помещения, торговые залы, холодильные камеры, хранилища для овощей и фруктов и других пищевых продуктов оснащают контрольно-измерительными приборами для измерения температуры, относительной влажности воздуха, установленных на видном месте, удаленных от дверей и испарителей. Торговое холодильное оборудование обеспечивается приборами для контроля температуры.

      58. Результаты ежедневного контроля фиксируются в учетной документации объекта. Использование ртутных термометров для контроля работы холодильного оборудования не допускается.

      59. Для реализации скоропортящихся пищевых продуктов объекты оснащают охлаждаемыми или холодильными камерами, прилавками, витринами, шкафами, ларями, обеспечивающие температурные режимы хранения каждого вида пищевых продуктов.

      60. В холодильном оборудовании на потолках, стенах, полах, дверях, упаковках с продукцией не допускаются образования "снеговой шубы" и льда.

      61. Холодильное оборудование моют и дезинфицируют по мере их загрязнения, образования "снеговой шубы", после освобождения их от продукции, в период подготовки холодильника к массовому поступлению грузов, при выявлении плесени в камере и при поражении плесенью хранящейся продукции.

      62. Колоды для разруба мяса и рыбы используют из твердых пород дерева, с гладкой поверхностью, без трещин. Ежедневно по окончании работы деревянные колоды зачищают ножом, посыпают солью.

      63. Для каждого вида продуктов выделяют и используют отдельные разделочные доски и ножи с маркировкой, хранящиеся в соответствующих отделах на специально отведенных местах.

      64. На объектах не допускается наличие насекомых и грызунов. Мероприятия по дезинсекции и дератизации проводятся организациями, имеющими лицензию на занятие данным видом деятельности, кратность которых устанавливается хозяйствующим субъектом с учетом заселенности объектов грызунами, насекомыми, а также по эпидемиологическим показаниям.

5. Требования к объектам мелкорозничной торговли

      65. Размещение объектов мелкорозничной торговли (за исключением объектов мелкорозничной торговли размещенных на территории объектов) допускаются в местах, установленных местными исполнительными органами в соответствии с Законом, при условии соблюдения требований настоящей главы.

      66. Торговля на розлив прохладительными напитками, квасом из изотермических передвижных емкостей (цистерн) допускается при условии использования одноразовых стаканчиков.

      67. На объектах мелкорозничной торговли выделяют место для хранения тары и дневного запаса продуктов.

      68. Оборотную тару после завершения работы объекта мелкорозничной торговли ежедневно вывозят на объект, изготовивший или поставивший пищевую продукцию. Хранение тары на прилегающей территории объекта не допускается.

      69. На объекте мелкорозничной торговли допускается реализация пищевой продукции только в промышленной упаковке.

      70. Реализация овощей, фруктов и бахчевых культур вне объектов допускается в местах, установленных местными исполнительными органами в соответствии с Законом.

      71. Торговые автоматы обеспечиваются одноразовой посудой.

      72. Реализация мягкого мороженого допускается только в местах его выработки.

      73. Оборудование передвижных средств мелкорозничной торговли по окончании рабочего дня подвергается санитарной обработке на основном объекте (объект по производству пищевой продукции, объект торговли). Хранение передвижного и переносного торгового оборудования и пищевой продукции на дому продавцов не допускается.

      74. Объект размещается и технически оснащается при обеспечении условий приема, хранения и реализации товаров, условий для соблюдения личной гигиены работников.

      Продавец объекта мелкорозничной торговли:

      1) содержит объект, прилегающую территорию в чистоте;

      2) осуществляет прием и реализацию пищевых продуктов при наличии документов, подтверждающих их происхождение, качество и безопасность;

      3) следит за соблюдением сроков годности реализуемых пищевых продуктов;

      4) соблюдает сроки реализации и требования отпуска пищевых продуктов, при отпуске пользуется щипцами, совками, лопатками;

      5) предохраняет продукты от загрязнения;

      6) носит чистую специальную санитарную одежду;

      7) соблюдает правила личной гигиены, моет руки после каждого перерыва в работе и по мере необходимости;

      8) имеет при себе личную медицинскую книжку по форме, утвержденной приказом и.о. Министра национальной экономики Республики Казахстан от 24 февраля 2015 года № 126, зарегистрированный в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 10638.

      75. Требования пункта 74 являются обязательными для объектов мелкорозничной торговли, размещенных в местах, установленных местными исполнительными органами в соответствии с Законом.

6. Требования к содержанию и эксплуатации
продовольственных рынков

      76. Территория продовольственного рынка разделяется на функциональные зоны: торговую, складскую и административно-хозяйственную.

      77. В торговой зоне отводятся торговые места площадью из расчета не менее 6 м2 на одно торговое место, предусматривают места для размещения объектов общественного питания, бытового обслуживания и лаборатории. Реализация пищевой продукции (растениеводческая, мясная, рыбная, молочная и другая) проводится на специально выделенных местах.

      78. В складской зоне располагают помещения для хранения продовольственных товаров, холодильные устройства.

      79. В хозяйственной зоне отводятся места для охраны, администраторов рынка, стоянки для автотранспорта, площадки с контейнерами для сбора мусора, туалеты.

      80. Предусматривается обеспечение въездов и выездов, подъездных путей и пешеходных развязок.

      81. На территории продовольственного рынка оборудуют туалеты для персонала и посетителей с подключением к инженерным сетям водопровода и водоотведения, с числом санитарных приборов не менее одного на 50 торговых мест.

      В населенных пунктах, где отсутствуют централизованные системы водоснабжения и водоотведения, допускается установка надворного туалета.

      82. Для посетителей и персонала на территории продовольственного рынка устанавливают устройства для мытья рук, торгового инвентаря, фруктов и овощей.

      83. Территорию и торговые места содержат в чистоте, влажную уборку с дезинфекцией проводят ежедневно.

      84. Ежемесячно проводится санитарный день с генеральной уборкой, ревизией холодильного оборудования, дезинфекцией, при показаниях (наличие грызунов и насекомых) – дезинсекцией и дератизацией помещений и территории.

      85. Торговый инвентарь, решетки, стеллажи, поддоны изготавливаются из легко моющихся материалов, разрешенных для контакта с пищевыми продуктами.

      86. Хранение, транспортировка и реализация не переработанной пищевой продукции животного происхождения допускается только по результатам ветеринарно-санитарной экспертизы, их реализация разрешается только в специально отведенных местах продовольственных рынков.

      87. На продовольственном рынке не допускается реализация:

      1) домашних животных, скота и птицы в живом виде;

      2) герметически упакованных консервированных продуктов непромышленного (домашнего) изготовления;

      3) кондитерских изделий, кулинарных (мясных и рыбных, овощных, мучных) изделий непромышленного (домашнего) изготовления;

      4) грибов свежих и переработанных непромышленного изготовления.

      88. Мясо и другие сырые продукты убойных животных, рыбы, птицы, молока и молочных продуктов иные продукты животного происхождения реализуются в отдельных помещениях рынка, на отдельных прилавках, при наличии результатов ветеринарно-санитарной экспертизы.

      89. Устройство и оборудование на территории рынка объектов общественного питания и торговли, производятся в соответствии с требованиями документов нормирования.

      90. Торговля сельскохозяйственной продукцией осуществляется путем, предохраняющим их от непосредственного соприкосновения с землей, соблюдения принципов товарного соседства, из посуды, изготовленной из материалов, разрешенных к применению для контакта с пищевыми продуктами.

7. Требования к условиям транспортировки, хранения,
расфасовки и реализации пищевой продукции

      91. Загрузку товаров на объектах встроенных в жилые дома производят при наличии специальных загрузочных помещений с торца жилого здания, не имеющего окон и (или) из подземных туннелей, и (или) со стороны магистралей.

      92. Пищевая продукция при приеме, хранении, транспортировке и реализации сопровождается документами, удостоверяющими их качество и безопасность, обеспечивающими прослеживаемость продукции, а также информацией об условиях хранения, перевозки и сроке годности (хранения) скоропортящихся пищевых продуктов в соответствии с требованиями технического регламента Таможенного союза (ТР ТС 021/2011) "О безопасности пищевой продукции", утвержденного Решением Комиссии Таможенного союза от 9 декабря 2011 года № 880 (далее – ТР ТС 021/2011).

      Для скоропортящейся пищевой продукции в накладных указываются время и дата выработки, температура хранения и конечного срока реализации продукции.

      93. Количество принимаемых скоропортящихся пищевых продуктов определяется объемом холодильного оборудования (для хранения данного вида продуктов), имеющегося на объекте.

      94. Поступление пищевых продуктов в места хранения осуществляется в чистой, сухой, без постороннего запаха и нарушений целостности тары и упаковки.

      95. Маркировочный ярлык (этикетка) каждого тарного места с указанием срока годности, хранения и вида продукции сохраняют до окончания сроков годности (хранения), до полного использования продукта.

      96. Объект обеспечивается складскими помещениями для хранения и подготовки пищевых продуктов к реализации, холодильным оборудованием для раздельного хранения сырья, готовой продукции, помещениями для хранения упаковочных и вспомогательных материалов, которые оборудуют полками, стеллажами, подтоварниками и контейнерами, изготовленных из материалов, легко поддающихся мойке и дезинфекции.

      97. Все пищевые продукты на объектах хранят на стеллажах, поддонах, подтоварниках.

      98. Размещение пищевой продукции в холодильной камере и(или) складском помещении для оптовой торговли осуществляется партиями, с указанием даты изготовления и номера партии (при наличии).

      99. В помещении, предназначенном для хранения пищевой продукции, не допускается совместное хранение не пищевых материалов.

      100. Пищевую продукцию хранят согласно принятой классификации по видам продукции: сухие (мука, сахар, крупа, макаронные изделия и другие), хлеб, мясные, рыбные, птица, яйца, молочно-жировые, гастрономические, овощи и фрукты.

      101. Пищевые продукты, имеющие специфический запах (специи, рыба, сыр и другие), хранят отдельно от продуктов, адсорбирующих посторонние запахи (сырое мясо, масло сливочное, яйцо, чай, соль, сахар и другое).

      102. Не допускается совместное хранение сырых продуктов (мясо, птица, рыба, овощи, фрукты, яйца и другое) с готовыми к употреблению пищевыми продуктами, с готовыми не упакованными продуктами.

      103. Обеспечивается соблюдение особых условий хранения следующих видов пищевых продуктов:

      1) хранение охлажденного и мороженого мяса (в тушах, полутушах, четвертинах) производится в подвешенном состоянии на крючьях, не допуская соприкосновения туш между собой, со стенами и полом помещения. Мясо в блоках (или помещенное в тару) допускается хранить на стеллажах, подтоварниках и в контейнерах. Мясные полуфабрикаты, субпродукты, птица мороженая и охлажденная хранятся в таре поставщика, при укладке в штабеля обеспечивается циркуляция воздуха;

      2) охлажденная рыба хранится в таре поставщика, температура хранения от 0 оС до минус 2 оС не более двух суток;

      3) хранение сыпучих продуктов производится в сухих, чистых, хорошо проветриваемых помещениях, не зараженных амбарными вредителями, с относительной влажностью воздуха не более 75 %, в мешках штабелями на стеллажах;

      4) овощи в целях профилактики иерсиниоза и псевдотуберкулеза в процессе хранения периодически проверяются и подвергаются переборке и очистке;

      5) продовольственный картофель предназначенный для оптовой торговли хранится в темных помещениях и (или) с использованием тары, упаковочных материалов, защищающих его от воздействия прямого или рассеянного солнечного света.

      104. Не допускается перемаркировка, переупаковка и перефасовка первично упакованной и первично фасованной продукции вне производства изготовителя.

      105. Пищевая продукция, признанная не соответствующей требованиям нормативной и технической документации, представляющая опасность для здоровья населения, снимается с реализации. Решение о возможности ее дальнейшего использования или уничтожения принимается в соответствии с Правилами утилизации и уничтожения пищевой продукции, представляющей опасность жизни и здоровью человека и животных, окружающей среде, утвержденными постановлением Правительства Республики Казахстан от 15 февраля 2008 года № 140 (далее – Правила утилизации и уничтожения).

      106. Пищевая продукция расфасовывается и упаковывается в тару, изготовленную из материалов, разрешенных к применению для контакта с пищевыми продуктами. Тароупаковочный материал используют прочный, чистый, сухой, без постороннего запаха и нарушения целостности, хранят в специально выделенном месте, не допускается их хранение на полу.

      107. Перед реализацией пищевой продукции проводится протирка поверхностей потребительской тары.

      108. Вскрытие стеклотары производится на столе перед отпуском потребителю. Консервированную и баночную продукцию предварительно тщательно осматривают на наличие бомбажа и посторонних включений.

      109. Реализация продуктов из вскрытых потребительских упаковок осуществляется в течение срока и с соблюдением условий хранения, предписанных изготовителем данных продуктов, согласно ТР ТС 021/2011.

      110. Сухие детские смеси хранят и реализуют при температуре и относительной влажности воздуха в соответствии с требованиями установленными изготовителем продукции.

      111. Взвешивание и упаковка сырых и готовых к употреблению пищевых продуктов производится раздельно.

      112. При отпуске покупателям нефасованных пищевых продуктов, продавец пользуется щипцами, лопатками, совками, разовыми перчатками.

      113. Не допускается:

      1) взвешивание пищевых продуктов непосредственно на весах, без оберточной бумаги и других упаковочных материалов;

      2) привлечение к подготовке пищевых продуктов к продаже технического персонала, занятого уборкой помещений и туалетов;

      3) реализация мелкоштучных кремовых изделий без упаковки;

      4) хранение хлеба и хлебобулочных изделий "навалом", вплотную со стенами помещений, без подтоварников;

      5) нарезка хлеба подсобными рабочими и покупателями;

      6) транспортировка хлеба и хлебобулочных изделий "навалом", а также в таре, используемой для других продуктов;

      7) прием, транспортировка, хранение и реализация продовольственного сырья растительного и животного происхождения, не имеющего информации о применении (или отсутствии такового) пестицидов и (или) ветеринарных препаратов при его производстве;

      8) размораживание (дефростация) замороженных пищевых продуктов организациями, реализующими пищевые продукты;

      9) отпуск покупателям пищевых продуктов, упавших на пол или загрязненных иным путем, а также продуктов, отнесенных к санитарному браку по иным причинам. Эти продукты собирают в специальную промаркированную емкость для последующего уничтожения.

      114. Кремовые кондитерские изделия, нереализованные в установленные сроки, подлежат возврату не позднее 24 часов с момента окончания срока реализации. Транспортировку кремовых изделий проводят в охлаждаемом транспорте в условиях, исключающих повышение температуры выше плюс 6 оС.

      115. Перевозка и прием пирожных осуществляют в контейнерах с крышками, торты упаковывают поштучно.

      116. Хлеб и хлебобулочные изделия хранят в чистых, сухих, хорошо проветриваемых помещениях.

      117. В случаях обнаружения в процессе хранения и реализации признаков заболевания хлеба и хлебобулочных изделий картофельной болезнью, немедленно изымают из торговли такие изделия. Полки для хранения промывают теплой водой с моющим средством и протирают 3 % раствором уксусной кислоты. В целях предупреждения картофельной болезни не реже 1 раза в неделю полки для хранения хлеба промывают теплой водой с моющими средствами, протирают 1 % раствором уксусной кислоты и затем просушивают.

      118. Для отбора и определения свежести хлеба и хлебобулочных изделий на объектах (в отделах) применяют специальные вилки, щипцы. Для упаковки хлебобулочных изделий применяются бумажные или полиэтиленовые пакеты.

      119. Партии сельскохозяйственных культур растительного происхождения сопровождаются информацией о пестицидах, использованных при возделывании, выдаваемые производителем данной продукции.

      120. Продовольственное сырье животного происхождения допускается для приема, хранения, транспортировки и реализации населению в пищевых целях в необработанном и непереработанном виде только по результатам ветеринарно-санитарной экспертизы, при наличии ветеринарных сопроводительных документов.

      121. При отпуске жидких пищевых продуктов (молоко, сметана, творог, растительное масло и другое) не допускается сливать продукты обратно из посуды покупателя в общую тару. Торговый инвентарь для розлива в таре с молоком, сметаной, творогом не оставляют, держат в специальной посуде, ежедневно промывают. Инвентарь используется по назначению.

      122. На объектах не допускается прием, хранение, транспортировка и реализация:

      1) пищевой продукции без документов, подтверждающих происхождение, качество и безопасность;

      2) пищевой продукции без соответствующей маркировки;

      3) пищевой продукции с нарушением целостности упаковки и в загрязненной таре, без этикеток (или листов-вкладышей);

      4) пищевой продукции при несоответствии предоставленной информации;

      5) фальсифицированной пищевой продукции;

      6) при отсутствии условий для соблюдения температурных и влажностных условий хранения пищевой продукции;

      7) непотрошеной птицы, яиц из хозяйств, неблагополучных по сальмонеллезу, яиц с загрязненной скорлупой, с пороками и насечками, утиных и гусиных яиц;

      8) мяса без ветеринарного клейма, условно годного мяса и мясопродуктов, а также продовольственное сырье животного происхождения и пищевые продукты непромышленного изготовления, не прошедшие ветеринарно-санитарную экспертизу;

      9) творога, изготовленного из непастеризованного молока, молока и сливок с повышенной кислотностью;

      10) консервов, имеющих дефекты – бомбаж, хлопуши, подтеки, пробоины и сквозные трещины, деформированных, с признаками микробиологической порчи (плесневение, брожение, ослизнение) и другое;

      11) загнивших, испорченных, с нарушением целостности кожуры овощей и фруктов, озелененный, пророщенный картофель, бахчевые культуры частями и с надрезами;

      12) дефростированных и повторно замороженных пищевых продуктов и продовольственного сырья;

      13) нарезка тортов и продажа их частями;

      14) пищевых продуктов непромышленного (домашнего) изготовления, подвергшихся тепловой и (или) иной обработке (сушеное мясо, мясной фарш, котлеты, студень, колбасные изделия (кровяная, ливерная, жареная и другие), рыбные, овощные, мучные, кондитерские изделия, копчености, зельцы, мясные полуфабрикаты и другие кулинарные изделия, полуфабрикаты, а также другие изделия животного происхождения) без ветеринарных документов, кваса, соков, переработанных грибов, а также консервов непромышленного изготовления;

      15) пищевых продуктов непромышленного изготовления вне продовольственных рынков;

      16) пищевой продукции при отсутствии установленных сроков годности (хранения) или с истекшими сроками годности;

      17) пищевой продукции имеющей явные признаки недоброкачественности, отличные от указанных в технической документации признаков;

      18) при несоответствии пищевой продукции по показателям безопасности;

      19) отпуск пищевой продукции в грязную тару покупателя и печатную макулатуру;

      20) продукции, подлежащей государственной регистрации без наличия свидетельства о государственной регистрации (копии), выдаваемого в соответствии с документами нормирования.

      123. Реализация пищевых продуктов совместно с непродовольственными товарами допускается только в промышленной упаковке. Для реализации непродовольственных товаров (предметы бытовой химии, легкой промышленности) в торговых залах выделяют торговые зоны (отделы, места). Расфасовка непродовольственных товаров не допускается. Предусматриваются раздельные складские помещения для продовольственных и непродовольственных товаров для хранения продукции по принципу размещения однородных товарных групп.

      124. Для хранения и реализации свежей рыбы и рыбопродуктов объект обеспечивается раздельными холодильниками.

      125. Реализация пищевых продуктов вне объектов торговли (за исключением выносной торговли, осуществляемой указанными объектами) не допускается.

      126. Не допускается на объектах производить упаковку пищевых продуктов под вакуумом.

      127. Реализация яиц в отделах (секциях) реализующих нефасованные продукты, готовые к употреблению, не допускается.

      128. Для транспортировки пищевых продуктов используется специальный транспорт, имеющий санитарно-эпидемиологическое заключение территориального подразделения ведомства уполномоченного органа в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения, в соответствии с пунктом 8 статьи 62 Кодекса.

      129. Специализированные транспортные средства и транспортное оборудование, предназначенные для перевозки пищевой продукции с регламентированными температурами хранения, оснащают оборудованием, поддерживающим необходимые температуры перевозки и контрольными средствами измерения соответствующих параметров температурных режимов. Не допускается транспортировка пищевой продукции совместно с непродовольственными товарами.

      130. Не допускается совместная перевозка готовых пищевых продуктов с продовольственным сырьем и сырыми пищевыми продуктами.

      131. Перевозка жидких и сыпучих неупакованных пищевых продуктов осуществляется в опломбированных емкостях, цистернах, предназначенных только для перевозки жидких и сыпучих пищевых продуктов, имеющих маркировку.

      132. Во время погрузки, перевозки и разгрузки продукцию предохраняют от атмосферных осадков, влаги.

      133. Хранение, транспортировку и реализацию пищевой продукции осуществляют при температурно-влажностных и световых режимах, обеспечивающих сохранение показателей безопасности и качества продукции.

      134. Условия, сроки годности, транспортировки и реализации пищевой продукции соблюдают в соответствии с нормативными документами по стандартизации на конкретный вид продукции. В случае реализации пищевой продукции, неупакованной в потребительскую упаковку или часть информации о которой размещена на листках-вкладышах, прилагаемых к упаковке, продавец доводит информацию о сроках годности такой продукции потребителю.

      135. В теплое время года транспортировка скоропортящихся продуктов производится при температуре не выше плюс 6 оС:

      1) не более 6 часов в специальном транспорте с охлаждаемыми кузовами;

      2) не более 1 часа в изотермических кузовах без холода.

      136. Транспортировку мяса проводят в авторефрижераторах: остывшее и охлажденное – при температуре плюс 6 оС, мороженое – при температуре 0 оС.

      137. Живую рыбу перевозят в автомобилях-цистернах с термоизоляцией, имеющих специальную емкость для льда, а также оборудование для насыщения воздухом воды.

      138. Санитарную обработку транспорта проводят в моечных блоках или на площадках, подключенных к водопроводу и канализации, к системе горячего водоснабжения с использованием моющих и дезинфицирующих средств.

      139. Утилизация и уничтожение продукции, тары, промышленной упаковки осуществляется в соответствии с Правилами утилизации и уничтожения.

8. Требования к территории объектов, сбору и вывозу
отходов потребления

      140. Территория объекта благоустраивается, содержится в чистоте. На территории предусматривается площадка для установки контейнеров с крышками для сбора мусора, с водонепроницаемым покрытием, огражденная с трех сторон сплошной стеной, в специально отведенном месте, в хозяйственной зоне объекта. Мусор и пищевые отходы вывозятся по мере заполнения.

      141. Уборка территории проводится ежедневно, в теплое время года поливается, в зимнее время очищается от снега и льда.

      142. При входе в здание объектов устанавливаются урны для мусора, очистка их производится по мере заполнения.

      143. На рынках вдоль линии торговых рядов размещают урны.

      144. Вывоз мусора осуществляют специальным транспортом.

      145. Подъездные пути, тротуары и разгрузочные площадки обеспечиваются твердым покрытием с уклоном для отвода атмосферных осадков и талых вод.

      146. Не допускается складирование тары и запасов товаров на территории, прилегающей к объекту торговли.

9. Требования к бытовому обслуживанию, медицинским осмотрам
и гигиеническому обучению персонала

      147. На капитальном объекте площадью от 1000 м2 и от 50 торговых мест предусматриваются бытовые помещения: гардеробная с раздельным хранением личной и специальной одежды, санитарный узел с раковиной для мытья рук, оборудованных подводкой горячей и холодной воды, оснащенных смесителями, средствами для мытья рук, разовыми полотенцами или электрополотенцем. На объектах временной мелкорозничной торговли вместо гардеробной допускается выделять место для хранения личных вещей.

      148. При оптовых продовольственных складах предусматривается обогреваемое помещение для обслуживающего персонала.

      149. Работники объекта обеспечиваются специальной одеждой.

      150. Стирка и дезинфекция специальной одежды проводится централизованно, стирка на дому не допускается.

      151. Работники объекта, лица, занятые транспортировкой, погрузкой, разгрузкой, реализацией пищевых продуктов, а также учащиеся специальных учебных заведений, перед прохождением производственной практики, проходят медицинские осмотры в соответствии с Правилами проведения обязательных медицинских осмотров, утвержденных приказом и.о. Министра национальной экономики Республики Казахстан от 24 февраля 2015 года № 128, зарегистрированный в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 10634. Личная медицинская книжка с отметкой о прохождении медицинского осмотра, гигиенического обучения и допуска к работе хранится на рабочем месте.

      152. Работники объекта, лица, занятые транспортировкой, погрузкой, разгрузкой, реализацией пищевых продуктов, соблюдают личную гигиену, следят за чистотой рук и специальной одежды и обуви. При выходе из объекта и перед посещением туалета специальная одежда снимается.

      153. Инвентарь для уборки и дезинфекции туалетов маркируется, после каждой уборки обрабатывается в дезинфицирующем растворе, хранится в специально отведенном месте отдельно от уборочного инвентаря других помещений. Уборка туалетов закрепляется за техническим персоналом, не имеющим контакта с пищевыми продуктами и обработкой посуды.

      154. Не допускается принимать пищу и курить непосредственно на рабочих местах, хранить пищу в индивидуальных шкафах и гардеробных.

      155. Персонал, занятый ремонтными работами торгового и холодильного оборудования обеспечивается специальной одеждой, инструменты переносятся в специальных закрытых ящиках с ручками, для предотвращения попадания чужеродных веществ в пищевые продукты.

  Приложение 1
к Санитарным правилам
"Санитарно-эпидемиологические
требования к объектам оптовой
и розничной торговли
пищевой продукцией"

      Минимальные площади и набор помещений объекта торговли

      пищевой продукцией с торговой площадью до 50 м2

      1) торговый зал – не менее 15 м2;

      2) склад с участком по подготовке товаров к продаже, моечной с

      раковиной – не менее 8 м2;

      3) комната персонала – не менее 6 м2;

      4) санитарный узел – не менее 1,5 м2 (в не канализованной и

      частично канализованной местности допускается оборудование

      умывальником и надворным туалетом).

      Примечание: Допускается совмещение бытового помещения со

      складом при площади склада не менее 10 м2.

  Приложение 2
к Санитарным правилам
"Санитарно-эпидемиологические
требования к объектам оптовой
и розничной торговли
пищевой продукцией"

      Расчетные температура воздуха и кратность воздухообмена

      в помещениях объектов розничной торговли

п/п

Помещения

Допустимая температура воздуха для холодного периода года, оС

Кратность воздухообмена или количество воздуха, удаляемого из помещений

приток

вытяжка


1

2

3

4

5

1.

Торговые залы магазинов площадью 400 м2 и менее:





- продовольственных

+16

-

1-кратн.

2.

Торговые залы магазинов площадью более 400 м2:





- продовольственных

+16

по расчету

3.

Разрубочная

+ 10

3-кратн.

4-кратн.

4.

Разгрузочные помещения

+ 10

по расчету

5.

Помещения для подготовки товаров к продаже (при размещении в отдельном помещении), комплектовочные, приемочные

+ 16

2-кратн.

1-кратн.

6.

Кладовые (неохлаждаемые):





1) хлеб, кондитерские изделия;

+ 16

-

0,5-кратн.


2) гастрономия, рыба, молоко, фрукты, овощи, соленья, вина, напитки;

+ 8

-

2-кратн.


3) обувь, парфюмерия, товары, бытовой химии, химикаты;

+ 16

-

2-кратн.


4) прочие товары

+ 16

-

0,5-кратн.

7.

Помещения демонстрации новых товаров (при размещении в отдельном помещении)

+ 16

2-кратн.

2-кратн.

8.

Гладильные

+ 16

по расчету

9.

Камеры для мусора (неотапливаемые)

-

-

1-кратн.

10.

Помещения для механизированного прессования бумажных отходов

+ 16

-

1,5-кратн.

11.

Помещения для хранения упаковочных материалов и инвентаря

+ 16

-

1-кратн.

12.

Хранение контейнеров обменного фонда

-

-

1-кратн.

13.

Хранение тары

+ 8

-

1-кратн.

14.

Хранение уборочного инвентаря, моющих средств

+ 16

-

1,5-кратн.

15.

Бельевая

+ 18

-

0,5-кратн.

16.

Охлаждаемые камеры:





1) мясо, полуфабрикаты, гастрономия, рыба;

- 2

-

-


2) фрукты, овощи, кондитерские изделия, напитки;

+ 4

4-кратн.

4-кратн.

(периодически)


3) мороженое, пельмени;

- 15

-

-


4) пищевые отходы

+ 2

-

10-кратн.

17.

Машинные отделения охлаждаемых камер с воздушным охлаждением

+ 5

по расчету

18.

Машинные отделения охлаждаемых камер с водяным охлаждением

+ 5

2-кратн.

3-кратн.

19.

Конторские помещения, комната персонала, главная касса, помещение охраны, опорный пункт АСУ

+ 18

-

1-кратн.

20.

Гардеробные, подсобная, предприятия питания для персонала, комната для персонала

+ 16

-

1-кратн.

21.

Общественные туалеты для покупателей и туалеты для персонала

+ 16

-

50 м3

на 1 унитаз

22.

Душевые

+ 25

-

5-кратн.

23.

Комната-профилакторий (при размещении магазина в подземных этажах)

+ 20

-

60 м3

на чел.

24.

Помещения приема и выдачи заказов

+ 16

-

1-кратн.


      Примечания:

      1. Расчетная температура для охлаждаемых камер принята на все периоды года;

      2. Кладовые с химическими, синтетическими или иными пахучими веществами, а также при размещении помещений подготовки товаров к продаже на площади кладовых и наличии постоянных рабочих мест предусматривают подачу приточного воздуха (для постоянно работающих – из расчета 60 м3/ч на 1 рабочее место);

      3. При размещении помещений для дополнительного обслуживания в торговом зале расчетную температуру воздуха и кратность воздухообмена принимают не ниже указанных для торговых залов.

      Для кафетериев, сок-баров, объектов питания, кулинарных цехов, в том числе и для их подсобных помещений – расчетную температуру воздуха и кратность воздухообмена принимают в соответствии с требованиями действующих нормативных документов;

      4. Расчетную температуру воздуха и кратность воздухообмена для предприятий питания следует принимать в соответствии с требованиями действующих нормативных документов;

      5. При размещении помещений магазинов в подземных этажах предусматривают системы механической приточно-вытяжной вентиляции с воздухообменом в торговых залах не менее 30 м3/ч на человека, а в служебно-бытовых помещения – не менее 60 м3/ч на человека;

      6. В помещениях № 1, 2, 5, 7, 14-16, 20-22 и 24 по заданию на проектирование допускается принимать кратность воздухообмена выше указанной в таблице;

      7. В торговых залах обеспечивают дежурное отопление с температурой воздуха плюс 10 оС.