Орта білім беру ұйымдарындағы психологиялық қызметің жұмыс істеу қағидаларын бекіту туралы

Павлодар облыстық әкімдігінің 2015 жылғы 26 ақпандағы № 56/2 қаулысы. Павлодар облысының Әділет департаментінде 2015 жылғы 08 сәуірде № 4410 болып тіркелді. Күші жойылды - Павлодар облысы әкімдігінің 2022 жылғы 14 желтоқсандағы № 345/5 қаулысымен

Ескерту. Күші жойылды - Павлодар облысы әкімдігінің 14.12.2022 № 345/5 ( алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

Қазақстан Республикасының 2007 жылғы 27 шілдедегі "Білім туралы" Заңының 6-бабы 2-тармағының 24-6) тармақшасына сәйкес Павлодар облысының әкімдігі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:

1. Қоса беріліп отырған Орта білім беру ұйымдарындағы психологиялық қызметтің жұмыс істеу қағидалары бекітілсін.

2. "Павлодар облысының білім беру басқармасы" мемлекеттік мекемесі заңнамамен белгіленген тәртіпте:

осы қаулының аумақтық әділет органында мемлекеттік тіркелуін;

осы қаулыны аумақтық әділет органында мемлекеттік тіркегеннен кейін он күнтізбелік күн ішінде бұқаралық ақпарат құралдарында және "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде ресми жариялауға жіберуді қамтамасыз етсін.

3. Осы қаулының орындалуын бақылау облыс әкімінің орынбасары Ғ.Қ. Сәдібековке жүктелсін.

4. Осы қаулы алғаш ресми жарияланған күннен кейін он күнтізбелік күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Облыс әкімі

Қ. Бозымбаев

Павлодар облысы әкімдігінің 2015 жылғы 26 ақпан № 56/2 қаулысымен бекітілді

Ескерту. Қосымша жаңа редакцияда - Павлодар облыстық әкімдігінің 10.07.2019 № 204/2 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

Орта білім беру ұйымдарында психологиялық қызметтің жұмыс істеу қағидалары

1. Жалпы ережелер

1. Осы Қағидалар Орта білім беру ұйымдарында психологиялық қызметтің (бұдан әрі – Психологиялық қызмет) жұмысын реттейді.

2. Психологиялық қызмет көрсету Қазақстан Республикасының Конституциясы, Қазақстан Республикасының 2007 жылғы 27 шілдедегі "Білім туралы" Заңы, Бала құқықтары туралы конвенция, сондай-ақ осы Қағидалар шеңберінде жүзеге асырылады.

3. Психологиялық қызметтің құрылымы білім беру ұйымдарының типіне, түріне және қажеттілігіне, штаттың бірлік санына қарай айқындалады.

4. Психологиялық қызметтің құрамына директордың тәрбие жұмысы жөніндегі орынбасары, педагог-психологтар, әлеуметтік педагогтар, мектептердің медициналық қызметкерлері, сынып жетекшілері және олар штатта бар болған жағдайда – логопедтер, дефектологтар және тифлопедагогтар енеді.

5. Психологиялық қызмет мүшелерінің жұмысы біліктілік талаптарына және лауазымдық нұсқаулықтарға сәйкес жүзеге асырылады.

2. Психологиялық қызметтің мақсаттары мен міндеттері

6. Психологиялық қызметтің мақсаты - білім беру ұйымдарында білім алушылардың психологиялық денсаулығын сақтау, қолайлы әлеуметтік-психологиялық жағдай жасау және білім беру үдерісіне қатысушыларға психологиялық қолдау көрсету.

7. Психологиялық қызметтің міндеттері:

1) білім алушылардың тұлғалық және зияткерлік дамуына ықпал ету, өзін-өзі тәрбиелеу мен өзін-өзі дамыту қабілетін қалыптастыру;

2) білім алушыларға ақпараттық қоғамның жылдам дамуына олардың табысты әлеуметтенуіне психологиялық тұрғыдан жәрдем көрсету;

3) білім алушылардың тұлғасын психологиялық-педагогикалық зерделеу негізінде әрбір білім алушыға жеке тұрғыдан ықпал етуді қамтамасыз ету;

4) психологиялық диагностиканы жүргізу, оның ішінде суицидтік қауіптерді анықтау мақсатында, сондай-ақ білім алушылардың шығармашылық әлеуетін дамыту;

5) психологиялық қиыншылықтар мен білім алушылардың проблемаларын шешу бойынша психологиялық түзету жұмыстарын жүзеге асыру;

6) білім алушылардың психикалық денсаулығын қорғау;

7) психологиялық проблемаларды шешуде және оқу-тәрбие жұмыстарының қолайлы әдістерін таңдауда ата-аналар мен педагогтерге консультациялық көмек көрсету;

8) білім беру үдерісі субъектілерінің психологиялық-педагогикалық құзыреттілігін көтеру.

3. Психологиялық қызмет жұмысының негізгі бағыттары мен мазмұны

8. Психологиялық қызмет психодиагностика, консультация беру, ағартушылық-профилактикалық, түзету-дамыту жұмысы, әлеуметтік өзара іс-қимыл бағыттар бойынша жүзеге асырылады.

9. Психодиагностика бағыты келесі қызмет түрлерін қамтиды:

1) білім алушылардың психикалық дамуын анықтау мақсатында оларды психологиялық диагностикалау;

2) педагогикалық консилиумге материалдарды дайындау (білім алушылардың бейімделуі, дамуы мен әлеуметтенуі мақсатында оларды кешенді психологиялық тексеру);

3) білім алушылардың қабілеттіліктерін, қызығушылықтары мен икемділіктерін психологиялық диагностикалау;

4) психологиялық диагностиканың қорытындысы бойынша қорытындылар мен ұсыныстарды дайындау.

10. Консультация беру бағыты келесі қызмет түрлерін қамтиды:

1) білім алушыларға, ата-аналар мен педагогтерге олардың сұраулары бойынша консультация беру;

2) білім алушыларға, ата-аналар мен педагогтерге жеке тұлғалық, кәсіптік өзін-өзі айқындау проблемалары және қоршаған ортамен өзара қарым-қатынастар бойынша жеке және топпен консультация жүргізу;

3) күйзелістік, жанжалдық, қатты эмоционалды күйзелістік жағдайда болып табылатын білім алушыларға психологиялық қолдау көрсету;

4) тұлғааралық және топаралық жанжалдарды шешуде делдалдық жұмыстарды ұйымдастыру.

11. Ағартушылық-профилактикалық жұмысқа мыналар кіреді:

1) білім алушылар мен педагогтердің өзін-өзі айқындауына, кәсіптік өсуіне ықпал ету;

2) білім алушылар бейімсіздігінің алдын алу;

3) білім алушылар әлеуметтік бейімсіздігінің алдын алу;

4) педагогтерді аттестаттауды әлеуметтік-психологиялық қолдау көрсету;

5) әдістемелік бірлестіктер мен педагогикалық кеңестің және медициналық-психологиялық-педагогикалық консилиумдарының жұмысына ықпал ету;

6) Қазақстан Республикасы және Павлодар облысы бойынша (сенім телефондары, анонимді медициналық және психологиялық орталықтар мен қызметтердің мекенжайы) психологиялық көмек көрсететін қызметтері көрсетілген мектептерде (рекреацияда) психолог стендін немесе бұрышын ресімдеу және тақырыптық стендті, сондай-ақ үлестірмелі материалдарды орналастыру;

7) суицидтік мінез-құлық профилактикалық орталықтарынан (Дағдарыс орталығы, ерте сексуалды дамытудың алдын алу жөніндегі медициналық мекемелері, салауатты өмір салты орталығы, жастар бастамаларын дамыту орталығы және басқарлары) мамандарды тарта отырып, оқушылардың бейімделмеуі мен бейәлеуметтенуін алдын алу бойынша мектеп іс-шараларына (ата-аналар жиналысы және басқалары) қатысу.

12. Түзету-дамыту бағытына мыналар кіреді:

1) жеке тұлғалық өсуге арналған тренингтер өткізу;

2) білім алушылар мен педагогтердің тұлғалық, зияткерлік, эмоционалды-жігерлік, шығармашылық даму үйлесімділігі бойынша психологиялық түзету және дамыту сабақтарын ұйымдастыру;

3) жанжалдық тұлғааралық қатынастарды түзету;

4) арнайы мүмкіндіктерді дамытуда (спортта, шығармашылықта немесе зияткерлік жиынтықтағы дарынды балалар) білім алушыларға (білім алушылардың сауалы бойынша) көмек көрсету;

5) білім алушылардың рухани-адамегершілік тәрбиесіне (мектептің шығармашылық іс-шараларына, мектептен тыс қызмет, "Өзін-өзі тану" пәні бойынша сабақтар және тағы басқалары арқылы) қатысу;

6) пән мұғалімдері мен мамандардың (дефектолог, логопед, тифлопедагог және тағы басқа ұсыныстарды ескере отырып, бұзушылық түрлері бойынша түзету бағдарламаларын әзірлеу;

7) оқу процесіне оқушыларды бейімдеуді жақсарту мақсатында педагогтар, ата-аналар немесе заңды өкілдеріне арналған ұсынымдар әзірлеу.

13. Әлеуметтік өзара іс-қимыл мынаны қамтиды:

1) функционалды міндеттер, педагог-психологтың кәсіби құзыреті аясынан шыққан және кең ауқымды мамандардың қатысуын талап ететін проблемаларды шешу жөніндегі (дәрігерлер, дефектологтар, логопедтер, тифлопедагогтар) мамандармен ынтымақтастық жасау;

2) аудандар және қалалардың әлеуметтік-медициналық-психологиялық қызметтері туралы деректер қорын қалыптастыру;

3) педагог-психологтардың әдістемелік бірлестігімен, психологиялық орталықтармен, тәжірибелі психологтардың кафедраларымен және қауымдастықтарымен, білім бөлімдерінің әдістемелік кабинеттерімен өзара іс-қимыл жасау.

14. Психологиялық қызмет функцияларды орындау үшін жекеленген ғимараттарға орналасқан, қажетті жағдайлармен қамтамасыз етілген педагог-психолог кабинеті базасында жұмыс істейді.

15. Психологиялық қызметтің жұмысын білім беру саласындағы жергілікті атқарушы органдар, аудандық, қалалық білім бөлімдері үйлестіреді.

4. Психологиялық қызмет жұмысы бойынша құжаттама

16. Психологиялық қызмет өз құзыреті шеңберінде келесі құжаттаманы әзірлейді және жүргізеді:

1) білім беру ұйымының басшысы бекіткен психологиялық қызметтің перспективті және ағымдағы жұмыс жоспарлары;

2) Психологиялық қызметтің жұмыс түрлерін есепке алу журналы;

3) белгіленген кезеңдерге (тоқсанға, жартыжылдыққа, бір жылға) арналған Психологиялық қызметтің жұмысы туралы талдамалық есептері;

4) білім алушылардың психологиялық дамуының жеке карталары, топтық психологиялық портреттер;

5) психологиялық тексеру нәтижелері, қорытындылары мен ұсынымдары.

17. Психологиялық қызметтің жұмысын әдістемелік жағынан қамтамасыз етуге психологиялық сабақтардың, тренингтердің бағдарламалары, әдістемелік ұсынымдары, әзірлемелері және психологиялық жұмыстың басқа да нысандары кіреді.

5. Қорытынды ереже

18. Психологиялық қызметтің жұмысын білім беру ұйымының басшысы қамтамасыз етеді және бақылайды.

Об утверждении Правил деятельности психологической службы в организациях среднего образования

Постановление акимата Павлодарской области от 26 февраля 2015 года № 56/2. Зарегистрировано Департаментом юстиции Павлодарской области 08 апреля 2015 года № 4410. Утратило силу постановлением акимата Павлодарской области от 14 декабря 2022 года № 345/5

Сноска. Утратило силу - постановлением акимата Павлодарской области от 14.12.2022 № 345/5 (вводится в действие после дня его первого официального опубликования).

В соответствии с подпунктом 24-6) пункта 2 статьи 6 Закона Республики Казахстан от 27 июля 2007 года "Об образовании" акимат Павлодарской области ПОСТАНОВЛЯЕТ:

1. Утвердить прилагаемые Правила деятельности психологической службы в организациях среднего образования.

2. Государственному учреждению "Управление образования Павлодарской области" в установленном законодательством порядке обеспечить:

государственную регистрацию настоящего постановления в территориальном органе юстиции;

в течение десяти календарных дней после государственной регистрации настоящего постановления в территориальном органе юстиции направление на официальное опубликование в средствах массовой информации и информационно-правовой системе "Әділет".

3. Контроль за исполнением настоящего постановления возложить на заместителя акима области Садибекова Г. К.

4. Настоящее постановление вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Аким области

К. Бозумбаев

Утвержден постановлением акимата Павлодарской области от 26 февраля 2015 года № 56/2

Сноска. Приложение - в редакции постановления акимата Павлодарской области от 10.07.2019 № 204/2 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Правила деятельности психологической службы в организациях среднего образования

1. Общие положения

1. Настоящие Правила регулируют деятельность Психологической службы в организациях среднего образования (далее - Психологическая служба).

2. Деятельность Психологической службы осуществляется в рамках Конституции Республики Казахстан, Закона Республики Казахстан от 27 июля 2007 года "Об образовании", Конвенции о правах ребенка, а также настоящих Правил.

3. Структура Психологической службы определяется типом, видом и потребностями организации образования, количеством штатных единиц.

4. В состав Психологической службы входят заместитель директора по воспитательной работе, педагоги-психологи, социальные педагоги, медицинские работники школы, классные руководители и при наличии в штате - логопеды, дефектологи и тифлопедагоги.

5. Деятельность членов Психологической службы осуществляется согласно квалификационным требованиям и должностным инструкциям.

2. Цели и задачи Психологической службы

6. Цель Психологической службы - сохранение психологического здоровья обучающихся, создание благоприятного социально-психологического климата в организации образования и оказание психологической поддержки участникам образовательного процесса.

7. Задачи Психологической службы:

1) содействие личностному и интеллектуальному развитию обучающихся, формирование способности к самовоспитанию и саморазвитию;

2) оказание психологической помощи обучающимся в их успешной социализации в условиях быстро развивающегося информационного общества;

3) обеспечение индивидуального подхода к каждому обучающемуся на основе психолого-педагогического изучения его личности;

4) проведение психологической диагностики, в том числе и с целью выявления суицидальных рисков, а также развитие творческого потенциала обучающихся;

5) осуществление психокоррекционной работы по решению психологических трудностей и проблем обучающихся;

6) охрана психического здоровья обучающихся;

7) оказание консультативной помощи родителям и педагогам в решении психологических проблем и в выборе оптимальных методов учебно-воспитательной работы;

8) повышение психолого-педагогической компетентности субъектов образовательного процесса.

3. Основные направления и содержание деятельности Психологической службы

8. Психологическая служба осуществляет свою деятельность по направлениям: психодиагностика, консультирование, просветительско-профилактическая и коррекционно-развивающая работа, социальное взаимодействие.

9. Психодиагностическое направление включает следующие виды деятельности:

1) психологическая диагностика обучающихся с целью определения их психического развития;

2) подготовка материалов для педагогического консилиума (комплексное психологическое обследование обучающихся с целью их адаптации, развития и социализации);

3) психологическая диагностика способностей, интересов и склонностей обучающихся;

4) подготовка заключений и рекомендаций по итогам психологической диагностики.

10. Консультативное направление включает следующие виды деятельности:

1) консультирование обучающихся, родителей и педагогов по их запросам;

2) индивидуальное и групповое консультирование обучающихся, родителей и педагогов по проблемам личностного, профессионального самоопределения и взаимоотношений с окружающими;

3) оказание психологической помощи обучающимся, находящимся в состоянии стресса, конфликта, сильного эмоционального переживания;

4) организация посреднической работы в разрешении межличностных и межгрупповых конфликтов.

11. Просветительско-профилактическая работа включает:

1) содействие профессиональному росту, самоопределению обучающихся и педагогов;

2) профилактика дезадаптации обучающихся;

3) профилактика асоциального поведения обучающихся;

4) социально-психологическое сопровождение аттестации педагогов;

5) содействие работе методических объединений и педагогического совета и медико-психолого-педагогических консилиумов;

6) оформление стенда или уголка психолога в школе (в рекреации) с указанием служб оказания психологической помощи по Республике Казахстан и Павлодарской области (телефоны доверия, адреса анонимных медицинских и психологических центров и служб), и выставление тематических стендовых, а также раздаточных материалов;

7) участие в школьных мероприятиях (родительские собрания и прочее) по профилактике дезадаптации и асоциального поведения учащихся с привлечением специалистов из центров профилактики суицидального поведения (Кризисный центр, медицинские учреждения по профилактике раннего сексуального развития, Центр здорового образа жизни, Центр развития молодежных инициатив и прочее).

12. Коррекционно-развивающее направление включает:

1) проведение тренингов личностного роста;

2) организацию психокоррекционных и развивающих занятий по гармонизации личностного, интеллектуального, эмоционально-волевого, творческого развития обучающихся и педагогов;

3) планирование коррекции конфликтных межличностных отношений;

4) оказание помощи обучающимся (по запросу обучающихся) в развитии специальных возможностей (одаренные дети в спорте, в творчестве или интеллектуальном компоненте);

5) участие в духовно-нравственном воспитании обучающихся (через школьные тематические мероприятия, внешкольную деятельность, уроки по предмету "Самопознание" и прочее);

6) разработка коррекционных программ по типу нарушения с учетом рекомендаций учителей-предметников и специалистов (дефектолог, логопед, тифлопедагог и другие);

7) разработка рекомендаций для педагогов, родителей или законных представителей с целью улучшения адаптации учащихся к учебному процессу.

13. Социальное взаимодействие включает:

1) сотрудничество со специалистами (врачи, дефектологи, логопеды, тифлопедагоги) по решению проблем, выходящих за рамки функциональных обязанностей, профессиональной компетенции педагога-психолога и требующего участия широкого круга специалистов;

2) формирование банка данных о социально-медико-психологических службах городов и районов;

3) взаимодействие с методическим объединением педагогов-психологов, психологическими центрами, кафедрами и ассоциациями практических психологов и методическими кабинетами отделов образования.

14. Психологическая служба функционирует на базе кабинета педагога-психолога, размещенного в отдельном помещении, обеспеченного необходимыми условиями для выполнения функций.

15. Деятельность Психологической службы координируется местным исполнительным органом в области образования, районными, городскими органами образования.

4. Документация по деятельности Психологической службы

16. Психологическая служба в рамках своей компетенции разрабатывает и ведет следующую документацию:

1) перспективный и текущий планы работы Психологической службы, утвержденные руководителем организации образования;

2) журнал учета видов работ Психологической службы;

3) аналитические отчеты о деятельности Психологической службы за установленные периоды ( квартал, полугодие, год);

4) индивидуальные карты психологического развития обучающихся; групповые психологические портреты;

5) результаты психологического обследования, заключения и рекомендации.

17. В методическое обеспечение деятельности Психологической службы включаются программы, методические рекомендации, разработки психологических занятий, тренингов и других форм психологической работы.

5. Заключительное положение

18. Деятельность Психологической службы обеспечивает и контролирует руководитель организации образования.