ИПС "Әділет"

Ескерту. Күші жойылды – ҚР Ұлттық экономика министрінің 22.05.2020 № 42 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.
РҚАО-ның ескертпесі!
Осы бұйрық 01.01.2018 ж. бастап қолданысқа енгізіледі

"Табиғи монополиялар туралы" 1998 жылғы 9 шілдедегі Қазақстан Республикасы Заңының 13-бабының 4-9) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

1. Қоса беріліп отырған Тариф белгілеудің ынталандырушы әдістерін ескере отырып, тарифті есептеу әдістемесі бекітілсін.

2. Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігінің Табиғи монополияларды реттеу, бәсекелестікті және тұтынушылардың құқықтарын қорғау комитеті Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:

1) осы бұйрықты Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

2) осы бұйрық мемлекеттік тіркелген күннен бастап күнтізбелік он күн ішінде оның көшірмелерін қағаз және электронды түрде қазақ және орыс тілдерінде ресми жариялау және Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкіне енгізу үшін "Республикалық құқықтық ақпарат орталығы" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнына жолдауды;

3) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігінің интернет-ресурсында орналастыруды;

4) осы бұйрық Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігінің Заң департаментіне осы тармақтың 1), 2) және 3) тармақшаларында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді ұсынуды қамтамасыз етсін.

3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Ұлттық экономика вице-министріне жүктелсін.

4. Осы бұйрық 2018 жылдың 1 қаңтарынан бастап қолданысқа енгізіледі және ресми жариялануға тиіс.

Қазақстан Республикасының
Ұлттық экономика министрі

Т. Сүлейменов

Қазақстан Республикасы
Ұлттық экономика министрінің
2017 жылғы 28 желтоқсандағы
№ 436 бұйрығымен
бекітілген

Тариф белгілеудің ынталандырушы әдістерін ескере отырып, тарифті есептеу әдістемесі 1-тарау. Жалпы ережелер

1. Осы Тариф белгілеудің ынталандырушы әдістерін ескере отырып, тарифті есептеу әдістемесі (бұдан әрі – Әдістеме) "Табиғи монополиялар туралы" 1998 жылғы 9 шілдедегі Қазақстан Республикасы Заңының (бұдан әрі – Заң) 13-бабының 4-9) тармақшасына сәйкес әзірленді.

2. Тариф белгілеудің ынталандырушы әдісі субъектілер үшін мынадай:

1) Қазақстан Республикасы Табиғи монополияларды реттеу агенттігі төрағасының 2013 жылғы 17 шілдедегі № 213-НҚ бұйрығымен бекітілген Табиғи монополиялар субъектілерінің реттеліп көрсетілетін қызметтеріне (тауарларына, жұмыстарына) тарифтердің (бағалардың, алымдар мөлшерлемелерінің) шекті деңгейін және тарифтік сметаларды бекіту қағидаларына (Қазақстан Республикасының Нормативтік құқықтық актілерінің тізілімінде № 8625 болып тіркелген) сәйкес бекітілген тарифтердің шекті деңгейлерінің қолданылу мерзімінің өтуі;

2) бір саланың реттелетін нарығында екі және одан астам ұқсас субъектілердің болуы (салыстырмалы талдауды жүзеге асыру мүмкіндігі кезінде);

3) тарифтік реттеудің ынталандырушы әдісін қолдануға табиғи монополиялар субъектілерінің экономикалық және технологиялық дайындығы жағдайларында қолданылады.

3. Осы Әдістеменің мақсаттары үшін мынадай ұғымдар пайдаланылады:

1) жеке Х-фактор – уәкілетті орган бекіткен, реттеліп көрсетілетін қызметті көрсетуге жұмсалатын субъекті шығыстарының бірдей немесе нашар құрылымдық параметрлері кезінде реттеліп көрсетілетін қызметті ұсынуға уәкілетті орган айқындаған ең төменгі шығыстарға қатысын сипаттайтын субъекті қызметінің тиімділік көрсеткіші;

2) құзыретті орган – мемлекеттік басқарудың тиісті саласына (аясына) басшылықты жүзеге асыратын мемлекеттік орган;

3) құрылымдық параметрлер – субъекті қызметінің тиімділігіне және шығыстарына елеулі әсер ететін субъектінің сандық көрсеткіштері, олардың тізбесін жеке Х-факторларды бағалау мақсатында реттеліп көрсетілетін қызмет бөлінісінде уәкілетті органның ведомствосы айқындайды;

4) реттеліп көрсетілетін қызметтер – табиғи монополия саласындағы субъекті ұсынатын және тұтынушыға белгілі бір тауарды беру түрінде көрсетілетін қызметтерді (тауарларды, жұмыстарды) ұсыну жағдайларын қоса алғанда, уәкілетті органның мемлекеттік реттеуіне жататын қызметтер (тауарлар, жұмыстар);

5) салалық Х-фактор – Әдістемеге сәйкес тиісті салаға жатқызылған есептеу фомуласында табиғи монополия саласындағы субъектінің реттеліп көрсетілетін қызметіне арналған тарифті есептеу формуласында ескеру мақсатында уәкілетті органның ведомствосы бекіткен экономиканың факторлық өнімділігіне қатысты саланың факторлық өнімділігінің өсу қарқынын сипаттайтын саланың тиімділік көрсеткіші;

6) саланың факторлық өнімділігі – қолданыстағы өндіріс факторларын (еңбекті, капиталды) тиімді пайдалану (қосымша кеңейтусіз) арқылы қол жеткізілген саланың өнімділігі, Әдістеменің 30-тармағына сәйкес бағаланатын өсу қарқыны;

7) стандартты ауытқу – Әдістемеге сәйкес уәкілетті органның ведомствосы немесе оның аумақтық бөлімшесі айқынған орташа мәнге қатысты деректердің шашыраңқылығын сипаттайтын статистикалық шама;

8) субъектінің шығыстар, кірістер және реттеліп көрсетілетін қызметке арналған тарифтер туралы есебі – субъектінің шығыстар, кірістер және реттеліп көрсетілетін қызметке арналған тарифтер туралы уәкілетті орган бекіткен тәртіппен және нысанға сәйкес уәкілетті органның ведомоствосына немесе оның аумақтық бөлімшелеріне жыл сайын ұсынатын мәліметтері;

9) табиғи монополия субъектiсi (бұдан әрі – субъект) – табиғи монополия жағдайларында тауарлар өндiрумен, жұмыстарды орындаумен және (немесе) тұтынушыларға қызметтерді ұсынумен айналысатын дара кәсiпкер немесе заңды тұлға;

10) тариф белгілеудің ынталандырушы әдісі – субъекті қызметінің тиімділігін арттыруға және олардың реттеліп көрсетілетін қызметінің сапа стандарттарын сақтауына қарай тарифті белгілеуді көздейтін, субъектінің реттеліп көрсетілетін қызметіне арналған тарифті есептеу әдісі;

11) уәкілетті орган – табиғи монополиялар салаларында басшылықты жүзеге асыратын мемлекеттік орган;

12) уәкілетті органның ведомствосы – табиғи монополиялар салаларында басшылықты жүзеге асыратын мемлекеттік органның ведомствосы;

13) экономиканың факторлық өнімділігі – қолданыстағы өндіріс факторларын (еңбекті, капиталды) пайдалану (қосымша кеңейтусіз) арқылы қол жеткізілген экономиканың өнімділігі Әдістеменің 32-тармағына сәйкес бағаланатын өсу қарқыны.

2-тарау. Тариф белгілеудің ынталандырушы әдістерін ескере отырып, субъектінің реттеліп көрсетілетін қызметіне арналған тарифті қалыптастыру

4. Тариф белгілеудің ынталандырушы әдістерін ескере отырып субъектінің реттеліп көрсетілетін қызметіне арналған тарифті (бұдан әрі – тариф) қалыптастыру мынадай кезеңдерден тұрады:

1) тарифті қалыптастыру бойынша жалпы ережелер;

2) салалық Х-факторды есептеу;

3) әрбір субъекті үшін жеке Х-факторды бағалау үшін пайдаланылатын құрылымдық параметрлердің тізбесін қалыптастыру;

4) ұқсас субъектілердің тізбесін (тізбелерін) және (немесе) олардың топтарын қалыптастыру;

5) жеке Х-факторларды бағалау;

6) тарифті есептеу үшін субъекті мәлімдеген реттеліп көрсетілетін қызметті көрсетуге арналған шығыстардың дұрыстығын талдау;

7) пайданы есептеу.

8) субъектінің тарифін есептеу;

9) оның ішінде инвестициялық бағдарламаға қарай, реттеліп көрсетілетін қызметтердің тиімділік және сапа стандарттары көрсеткіштерін орындаудың мониторингі және бақылау жүйесі;

10) төлем көздерін айқындай отырып, реттеліп көрсетілетін қызметтердің сапа стандарттарын сақтағаны/сақтамағаны үшін бонустар/айыппұлдар (айыппұл санкцияларын) есептеу, айыппұлдар (айыппұл санкцияларын) салу тетігі.

1-параграф. Тарифті қалыптастырудың жалпы ережелері

5. Уәкілетті органның ведомствосы өз бетінше (реттеліп көрсетілетін қызметке арналған тарифті бекітуге субъектінің өтінімін алуға қарамастан) салалық және жеке Х-факторларды бағалау бойынша жұмысты бастау үшін немесе бекітілген Х-факторлардың қолданылу кезеңі кемінде күнтізбелік 180 (жүз сексен) күннен кейін аяқталған жағдайда саланы айқындайды.

6. Уәкілетті органның ведомствосы белгілі бір саланың табиғи монополиялар аяларында субъектілердің реттеліп көрсетілетін қызметтеріне арналған тарифтерді есептеу формуласында ескерілетін салалық және жеке Х-факторларды әзірлеу жөніндегі жұмыстың басталғаны туралы баспасөз хабарламасын өзінің интернет-ресурсына орналастырады.

7. Уәкілетті органның ведомствосы басшысының бұйрығымен баспасөз релизі жарияланған күннен бастап күнтізбелік 7 (жеті) күн ішінде құрамында кемінде 9 (тоғыз) адам болатын Жеке Х-факторларды есептеу жөніндегі жұмыс тобы құрылады.

8. Уәкілетті органның ведомствосы бұрын бекітілген салалық және жеке Х-факторлардың қолданылу кезеңі өткенге дейін күнтізбелік 30 (отыз) күн бұрын белгілі бір саланың табиғи монополиялар аяларындағы субъектілердің реттеліп көрсетілетін қызметтеріне тарифтерде ескерілетін жаңа салалық және жеке Х-факторларды 5 (бес) жыл қолданылу кезеңіне Әдістемеге 1 және 2-қосымшаларға сәйкес нысандар бойынша тиісінше салалар бөлінісінде бекітеді. Уәкілетті органның ведомствосы салалар бөлінісінде салалық және жеке Х-факторларды бекіту туралы бұйрықты өзінің интернет-ресурсында орналастырады.

9. Толық күнтізбелік 5 (бес) жылда салалық Х-фактордың қолданылу кезеңі:

бұрын бекітілген салалық Х-фактордың (бар болған кезде) қолданылу кезеңі аяқталған күннен бастап;

уәкілетті органның ведомствосы айқындаған күннен бастап басталады.

10. Әрбір сала үшін уәкілетті органның ведомствосы Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрінің 2014 жылғы 30 желтоқсандағы № 186 (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10469 болып тіркелген) бұйрығымен бекітілген субъектілердің реттеліп көрсетілетін қызметтерінің тізбесіне сәйкес осы саланы табиғи монополиялар аяларына жатқызылған барлық реттеліп көрсетілетін қызметтерге тарифтерде ескерілетін, оның әрбір қолданылу жылына біртұтас жеке Х-факторды бекітеді.

11. Субъектінің тарифті қалыптастыру бойынша жұмысты бастау үшін негіз субъектінің тариф белгілеудің ынталандыру әдісін ескере отырып тарифті бекітуге өтінімінің келіп түсуі болып табылады.

12. Өтінімге субъект мынадай ақпаратты қоса береді:

Қазақстан Республикасының әлеуметтік-экономикалық даму көрсеткіштерін (инфляция) есепке алусыз, Қазақстан Республикасы Табиғи монополияларды реттеу агенттігі төрағасының 2013 жылғы 25 сәуірдегі № 130-НҚ бұйрығымен бекітілген Табиғи монополиялар субъектілерінің реттеліп көрсетілетін қызметтеріне (тауарларына, жұмыстарына) тарифтерді (бағаларды, алымдар мөлшерлемелерін) бекіту кезінде пайдаланылатын шығындарды қалыптастырудың ерекше тәртібіне (Нормативтік құқықтық актілердің тізілімінде № 8480 болып тіркелген) (бұдан әрі – Ерекше тәртіп) сәйкес қалыптастырылған субъекті мәлімдеген тарифтің қолданылу кезеңінің әрбір жылына Әдістемеге 2-қосымшаға сәйкес нысан бойынша бес жылдық кезеңдегі субъектінің тарихи және болжамдық шығыстары;

бес жыл және одан астам мерзімге инвестициялық бағдарлама (жоба) жобасы не қабылданған шешімнің нөмірін және күнін көрсете отырып бекітілген инвестициялық бағдарламаның (жобаның) болуын растайтын құжат;

іске қосылған активтердің реттелетін базасына пайда мөлшерлемесін есептеу;

инвестициялық бағдарламаны (жобаны) жүзеге асыруға дейін пайдаланылатын және жылдар бойынша ұзақ мерзімді кезеңдегі инвестициялық бағдарламаларды (жобаларды) іске асыру кезінде пайдалануға енгізілетін негізгі қаражаттарға амортизациялық аударымдарды есептеу;

реттеліп көрсетілетін қызметтердің жоспарланатын көлемін растайтын құжаттар;

уәкілетті органның ведомствосы Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрінің 2017 жылғы 28 желтоқсандағы № 435 бұйрығымен бекітілген Тиісті салада (аяда) табиғи монополиялар субъектілерінің реттеліп көрсетілетін қызметтерінің стандарттарын қалыптастыру және сапасын бағалау әдістемесіне (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тіркелімінде № 16211 болып тіркелген) (бұдан әрі – Стандарттар жөніндегі әдістеме) сәйкес бекіткен субъектінің көрсетілетін қызметі сапасының стандарты.

13. Өтінім түскен кезде уәкілетті органның ведомствосы мұндай өтінім түскен кезден бастап күнтізбелік 7 күн ішінде:

субъектінің реттеліп көрсетілетін қызметіне арналған тарифті есептеу жөніндегі жұмыс тобын (бұдан әрі – Жұмыс тобы) құрады;

субъектінің реттеліп көрсетілетін қызметіне арналған тарифті есептеу бойынша жұмыстың басталғаны туралы баспасөз хабарламасын өзінің интернет-ресурсына орналастырады.

14. Жұмыс тобы уәкілетті органның ведомствосы басшысының бұйрығымен құрамында кемінде 9 (тоғыз) адамнан құрылады.

15. Субъектінің реттеліп көрсетілетін қызметіне тарифті есептеу формуласында субъекті тарифтің қолданылу мерзіміне мәлімдеген уәкілетті органның ведомствосы бекіткен салалық және жеке Х-факторлар есепке алынады.

16. Субъектінің реттеліп көрсетілетін қызметіне тарифті есептеу кезінде ақпараттың мынадай көздері пайдаланылады:

1) субъектілерден алынған мәліметтер;

2) субъектілердің көрсетілетін қызметтердің сапа стандарттарын сақтауы туралы мониторниг деректері;

3) құзыретті органдардан алынған мәліметтер;

4) мемлекеттік статистикалық қызмет саласында басшылықты жүзеге асыратын мемлекеттік органнан алынған мәліметтер;

5) субьектілерден және уәкілетті органның жанындағы жеке кәсіпкерлік субъектілерінің аккредиттелген бірлестіктерінен алынған мәліметтер;

6) басқа да ақпарат көздері.

17. Уәкілетті органның ведомствосы немесе оның аумақтық бөлімшесі субъектінің реттеліп көрсетілетін қызметіне арналған тариф есептеуді жүргізу кезінде оны көрсету шығыстарын бақыланатын және бақыланбайтын деп бөледі.

18. Бақыланбайтын шығыстарға мынадай шығыстар жатады:

1) тізбесі табиғи монополиялар туралы заңнамада айқындалатын стратегиялық тауарларды сатып алуға арналған материалдық шығыстар;

2) негізгі құралдар мен материалдық емес активтердің амортизациялық аударымдары;

3) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес айқындалған міндетті сақтандыру түрлеріне, салықтарға, алымдарғ мен төлемдерге жұмсалатын шығыстар;

4) тиісті салада (аяда) пайдаланылатын үлгілік нормалар мен нормативтер негізінде жүргізілген техникалық ысыраптарды есептеулерге сәйкес нормативтік техникалық ысыраптардың деңгейімен байланысты шығыстар.

19. Субъектінің бақыланатын шығыстарына бақыланбайтындарға жатпайтын және Айрықша тәртіпке сәйкес тарифте ескерілетін реттеліп көрсетілетін қызметті көрсетуге арналған шығыстар жатады.

Тарихи бақыланатын шығыстарға тарифтік сметаның орындалуы туралы есепке сәйкес субъектінің өтінім беруінің алдындағы бесжылдық кезеңдегі субъектінің нақты шығыстары жатады.

20. Субъектінің реттеліп көрсетілетін қызметіне арналған тарифті бекітуге өтінімін уәкілетті органның ведомствосы немесе оның аумақтық бөлімшесі Әдістемеге сәйкес субъектінің оны берген сәтінен бастап күнтізбелік 180 (жүз сексен) күн ішінде қарайды.

21. Егер реттеліп көрсетілетін қызметке арналған тарифті бекіту үшін қосымша ақпарат қажет болған жағдайда, уәкілетті органның ведомствосы немесе оның аумақтық бөлімшесі оны субъектіден жазбаша түрде ұсыну мерзімін белгілеумен, бірақ кемінде бес жұмыс күні ішінде сұратады.

22. Уәкілетті органның ведомствосы немесе оның аумақтық бөлімшесі субъектінің реттеліп көрсетілетін қызметіне арналған тарифті бекіткенге дейін оның жобасын Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрінің 2015 жылғы 17 наурыздағы № 219 бұйрығымен бекітілген (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тіркелімінде № 10742 болып тіркелген) Табиғи монополиялар субъектiлерiнiң реттелiп көрсетілетін қызметтерiне (тауарларына, жұмыстарына) тарифтерді (бағаларды, алымдар мөлшерлемелерін) немесе олардың шекті деңгейлерiн бекiтуге арналған өтiнiмдерді, сондай-ақ электр энергетикасы саласындағы реттелетін нарық субъектісінің тауарларына (жұмыстарына, көрсетілетін қызметтеріне) бағаның жобасын қарау кезiнде жария тыңдаулар өткiзу қағидаларына сәйкес уәкілетті органның ведомствосы немесе оның аумақтық бөлімшесі өткізетін жария тыңдауларға шығарады.

23. Уәкілетті органның ведомствосы немесе оның аумақтық бөлімшесі жария тыңдаулардағы талқылау нәтижелері бойынша субъектінің реттеліп көрсетілетін қызметіне арналған тарифті бекіту туралы шешім қабылдайды.

24. Субъектінің реттеліп көрсетілетін қызметіне тарифті бекіту туралы бұйрыққа:

уәкілетті орган ведомствосының немесе оның аумақтық бөлімшесінің бірінші басшысы қол қояды;

уәкілетті органның ведомствосы немесе оның аумақтық бөлімшесі субъектіге тарифті қолданысқа енгізгенге дейін күнтізбелік 35 (отыз бес) күннен кешіктірмей жолдайды;

уәкілетті органның ведомствосы немесе оның аумақтық бөлімшесі тариф қолданысқа енгізілгенге дейін күнтізбелік 30 (отыз бес) күннен кешіктірмей субъектіге жолдайды.

25. Уәкілетті органның ведомствосы немесе оның аумақтық бөлімшесі субъектінің реттеліп көрсетілетін қызметіне арналған тарифің қолданылу кезеңін субъектінің тарифті бекітуге арналған өтініміне сәйкес белгілейді.

26. Субъектінің реттеліп көрсетілетін қызметіне арналған тарифті енгізу оны бекіткеннен кейінгі 35 (отыз бес) күннен кейінгі айдың бірінші күнінен бастап жүзеге асырылады.

27. Субъект уәкілетті органның ведомствосы немесе оның аумақтық бөлімшесі бекіткен субъектінің реттеліп көрсетілетін қызметіне арналған тарифті енгізу туралы ақпаратты тұтынушыларға қолданысқа енгізілгенге дейін күнтізбелік отыз күннен кешіктірмей өзінің Интернет-ресурсында (бар болса) және субъекті өз қызметін жүзеге асыратын әкімшілік-аумақтық бірліктің аумағында таралатын бұқаралық ақпарат құралдарында орналастыру арқылы тұтынушының назарына жеткізеді.

2-параграф. Салалық Х-факторды есептеу

28. Уәкілетті органның ведомствосы Әдістемеге 4-қосымшаға сәйкес нысан бойынша салаға жатқызылған табиғи монополиялар салаларының реттеліп көрсетілетін қызметтеріне тарифтерді есептеу формуласында ескерілетін, салалық Х-факторды есептеу бойынша оны әзірлеуді бастау туралы баспасөз релизі жарияланған күннен бастап күнтізбелік 40 (қырық) күн ішінде салалық Х-факторды бағалауды жүзеге асырады.

29. Салалық Х-фактор оның қолданылу кезеңінің әрбір жылына мына формула бойынша айқындалады:

мұндағы

Х сал,п – әрбір жылға салалық Х-фактор;

– есептік салалық Х-фактор;

N – салалық Х-фактордың қолданылу кезеңіндегі жылдар саны.

30. Есептік салалық Х-фактор формула бойынша экономиканың факторлық өнімділігінің өсіміне қатысты саланың факторлық өнімділігінің орташа арифметикалық (алдыңғы салалық Х-факторды әзірлеудің бес жылында) өсімін бағалау арқылы Торнквист индексі әдісімен айқындалады:

мұндағы:

– есепті салалық Х-фактор;

– t-1 жылына қарағанда t жылы саланың факторлық өнімділігінің өсу қарқыны, %-да;

– t-1 жылына қарағанда t жылы экономиканың факторлық өнімділігінің өсу қарқыны, %-да;

t0 – салалық Х-факторды әзірлеу жылы;

– Қазақстан Республикасы Статистика комитетінің (бұдан әрі – СК) деректері бойынша айқындалған, %-да, t-1 жылына қарағанда t жылы технологиялық процесс үшін Қазақстан Республикасының өнеркәсіптік кәсіпорындары сатып алған, материалдық-техникалық ресурстарға бағалардың өзгеруін сипаттайтын өндірістік-техникалық мақсаттағы өнімдерді сатып алу бағаларының индексі.

– СК деректері бойынша айқындалған, %-да, t-1 жылына қарағанда t жылы технологиялық процесс үшін тиісті саланың Қазақстан Республикасының субъектілері сатып алған материалдық-техникалық ресурстарға бағалардың өзгеруін сипаттайтын өндірістік-техникалық мақсаттағы өнімдерді сатып алу бағаларының индексі. СК-да мұндай деректер болмаған жағдайда, ведомство t-1 жылына қарағанда t жылы, %-да тиісті саланың табиғи монополиялар салаларында реттеліп көрсетілетін қызметтерді көрсететін субъектілердің өндірістік және инвестициялық шығыстарының өсуінің орташа арифметикалық қарқынын пайдаланады:

мұндағы:

– i субъектінің t жылы i субъектінің реттеліп көрсетілетін қызметтерге шығыстар, кірістер және тарифтер туралы жыл сайынғы есептің негізінде айқындалған, тиісті саланың табиғи монополиялар салаларында реттеліп көрсетілетін қызметтерді көрсетуге арналған өндірістік шығындары;

n – тиісті саланың табиғи монополиялар аяларында реттеліп көрсетілетін қызметтерді көрсететін субъектілердің саны.

31. t-1 жылына қарағанда t жылының салалық факторлық өнімділігінің өсу қарқыны мына формула бойынша есептеледі:

мұндағы:

– t-1 жылына қарағанда t жылы саланың факторлық өнімділігінің өсу қарқыны;

– мынадай формула бойынша айқындалған, t жылы, мың теңгеде нақты (нақты мәнде, инфляциялық ықпалды нивелирлеу арқылы, яғни тұрақты бағаларда (бұдан әрі – нақты) белгіленген саланың ішкі жалпы өнімі (ІЖӨ):

мұндағы:

- СК деректері бойынша t0 - 6 жыл желтоқсанына қарағанда t жылы тұтыну бағаларының индексі, %-да. Индекс СК декретері болған кезде кез келген басқа жылдың тұрақты бағаларында алынуы мүмкін.

– СК деректері бойынша айқындалған, мың теңгеде, t жылы ағымдағы бағалардағы саланың ІЖӨ. t жылы саланың ІЖӨ бойынша СК деректері болмаған жағдайда, ведомство тиісті саланың табиғи монополиялар аяларында реттеліп көрсетілетін қызметтерді көрсететін субъектілердің t жылғы кірістерінің сомасы пайдаланылады:

мұндағы:

– тиісті саланың табиғи монополиялар аяларында реттеліп көрсетілетін қызметтерді көрсететін i субъектінің t жылғы табысы, мың теңге;

– мынадай формула бойынша айқындалған t жылы саладағы негізгі құралдардың нақты құны:

мұндағы:

– СК деректері бойынша айқындалған, t жылы ағымдағы бағаларда саланың негізгі құралдарының құны, мың теңге. Саланың негізгі құралдарының құны бойынша СК деректері болмаған жағдайда ведомство тиісті саланың табиғи монополиялар аяларында реттеліп көрсетілетін қызметтерді көрсететін субъектілердің t жылғы негізгі құралдары құнының сомасын пайдаланады:

мұндағы:

– тиісті саланың табиғи монополиялар аяларында реттеліп көрсетілетін қызметтерді көрсететін i субъектінің t жылы негізгі құралдарының құны, мың теңге;

– СК деректері бойынша айқындалған, t жылы тиісті салада бір адамға жұмыс істеген сағаттар саны, сағ/адам;

– мына формула бойынша айқындалған t жылы сала кірістерінің жалпы сомасында негізгі құралдарды сатып алуға кірістердің үлесі:

– мына формула бойынша айқындалған t жылы саланың кірістерінің жалпы сомасында еңбекке ақы төлеу кірістерінің үлесі:

мұндағы:

– СК деректері бойынша айқындалған t жылы саланың орташа жылдық жалақысы, теңге/адам;

– СК деректері бойынша айқындалған t жылы салада жұмыс істейтіндердің саны, мың адам.

32. t-1 жылына қарағанда t жылы саланың факторлық өнімділігінің өсу қарқынын бағалауды оңайлату мақсатында уәкілетті органның ведомствосы мынадай формула бойынша лог-линеарлық нысанда жүзеге асырады:

мұндағы:

– t-1 жылына қарағанда t жылы саланың факторлық өнімділігінің өсу қарқыны.

33. t-1 жылына қарағанда t жылы экономиканың факторлық өнімділігінің өсу қарқыны мынадай формула бойынша есептеледі:

мұндағы:

– t-1 жылына қарағанда t жылы экономиканың факторлық өнімділігінің өсу қарқыны;

– мынадай формула бойынша айқындалған, мың теңгеде, t жылы экономиканың нақты ІЖӨ:

мұндағы:

– СК деректері бойынша айқындалған, мың теңгеде, t жылы ағымдағы бағаларда экономиканың ІЖӨ.

– мынадай формула бойынша айқындалған t жылы экономикадағы негізгі құралдардың нақты құны:

мұндағы:

– СК деректері бойынша айқындалған, мың теңгеде, t жылы ағымдағы бағаларда экономиканың негізгі құралдарының құны;

– СК деректері бойынша айқындалған t жылы экономикадағы бір адамға жұмыс істелген сағаттардың саны, сағ/адам;

– мынадай формула бойынша айқындалған, t жылы экономика кірістерінің жалпы сомасында негізгі құралдарды сатып алуға арналған шығыстардың үлесі:

– мынадай формула бойынша айқындалған, t жылы экономика кірістерінің жалпы сомасында еңбекке ақы төлеуге арналған шығыстардың үлесі:

мұндағы :

– СК деректері бойынша айқындалған, t жылы экономикадағы орташа жылдық жалақы, теңге/адам;

– СК деректері бойынша айқындалған жылы экономикада жұмыс істейтін адамдардың саны, мың адам.

34. t-1 жылына қарағанда t жылы экономиканың факторлық өнімділігінің өсу қарқынын бағалауды оңайлату мақсатында уәкілетті органның ведомствосы лог-линеарлық нысанда жүзеге асырады:

мұндағы:

– t-1 жылына қарағанда t жылы экономиканың факторлық өнімділігінің өсу қарқыны.

3-параграф. Тарифті есептеу формуласында ескерілетін әрбір субъекті үшін жеке Х-факторды бағалау үшін пайдаланылатын құрылымдық параметрлердің тізбесін қалыптастыру

35. Уәкілетті органның ведомствосы жеке Х-факторларды есептеу мақсатында оларды әзірлеудің басталуы туралы баспасөз релизі жарияланған күннен бастап күнтізбелік 40 (қырық) күн ішінде осы реттеліп көрсетілетін қызмет үшін құрылымдық параметрлер тізбесінің жобасын қалыптастырады.

36. Уәкілетті органның ведомствосы жеке Х-факторларды бағалау үшін пайдаланылатын құрылымдық параметрлердің бастапқы тізбесін (бұдан әрі – құрылымдық көрсеткіштердің бастапқы тізбесі) жолдайды, ол Әдістемеге 4-қосымшаға сәйкес нысан бойынша мынадай реттеліп көрсетілетін қызметтер бойынша жеке Х-факторларды бағалау үшін пайдаланылатын құрылымдық параметрлердің ең кіші тізбесін қамтиды.

37. Уәкілетті органның ведомствосы бастапқы тізбе жобасына (н) құрылымдық параметрлерді енгізеді (алып тастайды).

38. Уәкілетті органның ведомствосы Табиғи монополия субъектілерінің мемлекеттік тіркеліміне сәйкес, сол бір реттеліп көрсетілетін қызметті білдіретін, ол үшін жеке Х-факторлар есептелетін субъектілердің тізбесін (бұдан әрі - субъектілердің тізбесі) қалыптастырады.

39. Уәкілетті органның ведомствосы жеке X-факторларды есептеу басталғаны туралы баспасөз релизі жарияланған күнінен бастап күнтізбелік 7 (жеті) күн ішінде реттеліп көрсетілетін қызметтерді көрсететін субъектілерге Әдістемеге 5-қосымшаға сәйкес нысан бойынша реттеліп көрсетілетін қызметке тарифтерді есептеу формуласында ескерілетін жеке Х-факторларды бағалау кезінде пайдалану үшін құрылымдық параметрлердің жылдық тарихи деректерін ұсынуға сұрау салу жібереді. Құрылымдық параметрлер бойынша жылдық тарихи деректерді субъектілер жеке Х-факторларды әзірлеуді бастаудың алдындағы реттеліп көрсетілетін қызметті көрсету кезеңі үшін ұсынады.

40. Субъект құрылымдық параметрлердің мәндерін қалыптастыру кезінде ақпараттың мынадай көздерін пайдаланады:

1) жабдықтың техникалық паспорты;

2) мемлекеттік қабылдау комиссиясының актілері және (немесе) объектілерді пайдалануға қабылдау (енгізу) актілері;

3) басқалар.

41. Субъект құрылымдық параметрлердің бастапқы тізбесінің жобасын алған кезден бастап күнтізбелік 14 (он төрт) күн ішінде уәкілетті органның ведомствосына сұратылған ақпаратты ұсынады.

42. Реттеліп көрсетілетін қызметті көрсететін субъект уәкілетті органның ведомствосына бастапқы тізбе жобасынан қандай да бір құрылымдық параметрлерді толықтыру және (немесе ) алып тастау жөнінде ұсыныстар беруге құқылы.

43. Субъектілерден бастапқы тізбенің жобасын жаңа құрылымдық параметрлермен толықтыру бойынша ұсыныстар алған жағдайда уәкілетті органның ведомствосы тиісті реттеліп көрсетілетін қызметті көрсететін барлық субъектілерден субъектілер ұсынған құрылымдық параметрлер бойынша мәндерді қосымша жинауды ұйымдастырады.

Егер қандай да құрылымдық параметр 10 %-дан (он пайыздан) артық субъектіде болмаса, онда бұл құрылымдық параметр түпкілікті тізбеге қосылмайды.

44. Уәкілетті органның ведомствосы құрылымдық параметрлердің бастапқы тізбесін қалыптастырады, ол:

1) 50%-дан (елу пайыздан) артық субъектіні алып тастауды ұсынғандарды қоспағанда, бастапқы тізбе жобасынан алынған құрылымдық параметрлерді;

2) субъектілер ұсынған құрылымдық параметрлерді (болған кезде) қамтиды.

3) бастапқы тізбе кемінде үш, бірақ оннан аспайтын құрылымдық параметрді қамтиды.

4) 45. Құрылымдық параметрлердің бастапқы тізбесінен уәкілетті органның ведомствосы регрессиялық талдау жүргізу арқылы статистикалық маңызды құрылымдық параметрлерді бөледі.

5) 46. Белгілі бір реттеліп көрсетілетін қызметті көрсететін барлық субъектілерден алынған бастапқы тізбеден s әрбір құрылымдық параметр мәндерінің жиынтығы матрица түрінде қалыптастырылады:

мұндағы:

Х – құрылымдық параметрлердің логарифмделген мәндерінің (натурал логарифм бойынша) матрицасы;

– i субъектінің деректері бойынша t жылы s құрылымдық параметрдің логарифмделген мәні;

i∈[1;I] – субъектінің сәйкестендіргіші, I – реттеліп көрсетілетін қызметті көрсететін субъектілердің саны;

t∈[1;T] – жыл сәйкестендіргіші, Т – жеке Х-факторларды әзірлеудің алдындағы барлық субъектілер бойынша реттеліп көрсетілетін қызметті көрсетудің ең кіші кезеңі, 1 – осы

– құрылымдық параметрдің сәйкестендіргіші, S – құрылымдық параметрлердің саны;

өлшемділігінің бірлік векторы.

Субъект бақылайтын реттеліп көрсетілетін қызметті көрсетуге арналған шығыстар жиынтығының матрицасы:

мұндағы:

Y – реттеліп көрсетілетін қызметті көрсетуге жұмсалатын, логарифмделген нақты бақыланатын шығыстардың матрицасы.

– t жылы алынған номиналды бақыланатын шығындарды көбейтумен i субъектінің деректері бойынша t жылына реттеліп көрсетілетін қызметті көрсетуге жұмсалатын, логарифмделген нақты бақыланатын шығындардың сомасы.

47. Уәкілетті органның ведомствосы регрессиялық талдау шеңберінде құрылымдық параметрлердің статистикалық мәнін бағалау мақсатында:

регрессиядан (реттеліп көрсетілетін қызметті көрсететін субъектілердің бақыланатын шығыстары (Ү) және құрылымдық параметрлер (Х) арасындағы тәуелділік)

мұндағы:

– t жылы і субъекті үшін "регрессияны бағалау қателігі" статистикалық көрсеткіші, нөлге тең математикалық болжаммен және бірдей дисперсиямен;

- Хs құрылымдық параметрлерінің әрқайсысымен Ү бақыланатын шығыстардың байланысын айқындайтын, регрессия коэффициенттерінің векторы

ең аз квадраттар әдісімен мынадай статистикалық көрсеткіштерінің мәндерін есептейді:

мынадай формула бойынша

құрылымдық параметрлер бөлінісінде регрессия коэффициенттерінің векторын бағалау:

мынадай формула бойынша құрылымдық параметрлер бөлінісінде

регрессиясы вектор коэффициенттері үшін стандарт ауытқулар:

мынадай формула бойынша регрессияның әрбір коэффициенті үшін t-критерии (Стьюдент):

мынадай формула бойынша R2 детерминация коэффициенті:

Мынадай формула бойынша F-критерий (Фишер):

Статистикалық маңызы жоқ құрылымдық параметрлерді, мынадай шартты қанағаттандыратын регрессия коэффициенттері үшін абсолютті мәндерді айқындайды:

мұндағы:

- t-критерийдің (Стьюдент) кестелік мәні;

- ықтималдылық (Стьюдент критерийі), онымен құрылымдық статистикалық маңызы жоқ деп танылады, уәкілетті органның ведомствосы 90% деңгейінде айқындайды;

маңызды емес құрылымдық параметрлер болған жағдайда Әдістеменің осы тармағында көрсетілген регрессиядан барлық T кезеңіне барлық I субъектілер бойынша бірінің деректері алып тасталады, яғни

мұндағы:

және Әдістеменің осы тармағының 1)-3) тармақшаларында көзделген алгоритмге сәйкес осы регрессия үшін статистикалық маңызы жоқ құрылымдық параметрлерді анықтайды;

регрессияда статистикалық маңызы жоқ құрлымдық параметрлер болмаған жағдайда мынадай шартқа сәйкес F-критерийді (Фишер) бағалайды:

мұндағы:

- S және IT-I-S еркіндік дәрежелерімен Әдістемеге 1-кестеде келтірілген F-критерийдің (Фишер) кестелік мәні;

- ықтималдылық (Фишер критерийі), құрылымдық параметр статистикалық маңызды емес деп танылады, уәкілетті органның ведомствосы 95% деңгейінде айқындайды;

регрессия статистикалық маңызды және осы регрессияның барлық құрылымдық параметрлері – статистикалық маңызды деп танылады және жеке Х-факторларды бағалау бойынша одан әрі талдауда, оның ішінде ұқсас субъектілерді таңдауда қолданылады:

онда регрессиядан біртіндеп (бірінен соң бірі) T кезеңіне барлық I субъектілер үшін барлық құрылымдық параметрлердің деректері алып тасталады және Әдістеменің осы тармағында көрсетілген қадамдар жүзеге асырылады.

48. Егер барлық құрылымдық параметрлерді регрессиядан алып тастау статистикалық маңызды құрылымдық параметрлерді анықтауға әкеп соқпаған жағдайда, F-критерийдің ең үлкен мәнімен регрессияның құрылымдық параметрлері статистикалық маңызды деп танылады және жеке Х-факторларды бағалау бойынша одан әрі талдауда қолданылады.

49. Уәкілетті органның ведомствосы құрылымдық параметрлердің бастапқы тізбесінен құрылымдық параметрлердің маңыздылығын есептеу нәтижелерін ескере отырып құрылымдық параметрлердің түпкілікті тізбесінің жобасын қалыптастырады және оны Жеке Х-факторларды есептеу жөніндегі жұмыс тобының қарауына шығарады. Әдістемеге 6-қосымшаға сәйкес нысан бойынша ұқсас субъектілердің топтарын айқындауда пайдалану және жеке Х-факторларды есептеу үшін құрылымдық параметрлердің маңыздылығы Жұмыс тобының қарауына шығарылады.

50. Жеке Х-факторларды есептеу жөніндегі жұмыс тобы құрылымдық параметрлердің түпкілікті тізбесінің жобасын қарап, ол алынған күннен бастап күнтізбелік 7 (жеті) күн ішінде мынадай:

уәкілетті органның ведомствосы қалыптастырған құрылымдық параметрлердің түпкілікті тізбесінің жобасын келісу;

бастапқы тізбеден маңызды емес құрылымдық параметрлерді алып тастау немесе сақтау арқылы Жеке Х-факторларды есептеу жөніндегі жұмыс тобы мүшелерінің ұсыныстары бойынша түзетілген құрылымдық параметрлердің түпкілікті тізбесінің жобасын келісу туралы шешімдердің бірін қабылдайды.

51. Жеке Х-факторларды есептеу жөніндегі жұмыс тобы құрылымдық параметрлердің түпкілікті тізбесінің (түзетілген) жобасын келісу туралы шешім шығарған жағдайда, ол шығарылған кезден бастап күнтізбелік 5 (бес) күн ішінде уәкілетті органның ведомствосы өзінің интернет-ресурсында Әдістемеге 7-қосымшаға сәйкес нысан бойынша реттеліп көрсетілетін қызметке тарифтерді есептеу формуласында ескерілетін жеке Х-факторларды бағалау үшін пайдаланылатын құрылымдық параметрлердің тізбесін орналастырады.

52. Жеке Х-факторларды есептеуде қолданылатын бекітілген құрылымдық параметрлердің қолданылуының тарихи кезеңінің ұзақтығы жаңадан бекітілетін жеке Х-факторлардың қолданылу кезеңінің ұзақтығына ұқсас.

5-параграф. Ұқсас субъектілердің және (немесе) олардың топтарының тізбесін (тізбелерін) қалыптастыру

53. Реттеліп көрсетілетін қызметке тарифтерді есептеу кезінде есепке алынатын жеке Х-факторларды бағалау мақсатында уәкілетті органның ведомствосы құрылымдық параметрлердің тізбесі жарияланған күннен бастап күнтізбелік 30 (отыз) күн ішінде деректері реттеліп көрсетілетін қызметті көрсетуге арналған тарифтерді есептеу кезінде ескерілетін жеке Х-факторларды бағалау үшін қолданылатын реттеліп көрсетілетін қызметті көрсететін ұқсас субъектілердің топтарын (бұдан әрі – ұқсас субъектілердің топтары) қалыптастырады.

54. Ұқсас субъектілердің топтарын қалыптастыру мақсатында уәкілетті органның ведомствосы реттеліп көрсетілетін қызметті көрсететін субъектілерге статистикалық талдауды жүзеге асырады.

55. Бекітілген тізбеден құрылымдық параметрлердің мәндері

мұндағы:

Х – бекітілген тізбеден құрылымдық параметрлердің логарифмделген (заттай логарифм бойынша) матрицасы;

i∈[1;I] – субъектінің сәйкестендірушісі, I – реттеліп көрсетілетін қызметті көрсететін субъектілердің саны;

t∈[1;T] – жылдың сәйкестендірушісі, Т – жеке Х-факторларды әзірлеу алдындағы барлық субъектілер бойынша реттеліп көрсетілетін қызметті көрсетудің ең кіші кезеңі, 1 – осы кезеңнің бірінші жылы;

- бекітілген тізімдегі құрылымдық параметрлердің саны;

реттеліп көрсетілетін қызметті көрсетуге арналған нақты бақыланатын шығындар

мұндағы:

Y – реттеліп көрсетілетін қызметті көрсетуге логарифмделген нақты бақыланатын шығындардың матрицасы;

Егер қандай да бір i субъектіде бақыланатын шығындар және (немесе) барлық Т кезеңі үшін бір немесе одан көп құрылымдық параметрлерге деректер болмаған жағдайда, осы i субъект талдаудан алып тасталады, одан әрі ұқсастығы туралы есептерде және жеке Х-факторларды есептеуде мұндай субъект "деректердің болмауы себепті алып тасталды" деп белгіленеді.

56. Субъектілердің талданатын деректерінің салыстырмалылығын статистикалық талдау шеңберінде уәкілетті органның ведомствосы:

регрессиядан (жеке Х-факторларды бағалау үшін бекітілген реттеліп көрсетілетін қызметті көрсететін субъектілердің бақыланатын шығыстары (Y) мен құрылымдық параметрлер (X) арасындағы тәуелділік)

мұндағы:

– нөлге тең математикалық күтумен және бірдей дисперсиямен t жылы і субъекті үшін "регрессияны бағалау қатесі" статисткалық көрсеткіші;

a=(a^1,…,a^S )^'- Y бақыланатын шығыстардың Хs құрылымдық параметрлердің әрқайсысымен байланысын айқындайтын регрессия коэффициенттерінің векторы

ең кіші квадраттар әдісімен мынадай формула бойынша жеке Х-факторларды бағалау үшін бекітілген құрылымдық параметрлер бөлінісінде регрессия коэффициенттері векторын бағалау мәнін a=(a^1,…,a^S )^' есептейді:

Әдістеменің осы тармағының 1) тармақшасына сәйкес бағаланған әрбір і субъектісі және t жылы үшін үлгі коэффициенттерін пайдалана отырып есепті қалдықтарды мына формула бойынша есептейді:

немесе мартица түрінде e = Y - Xa.

мұндағы:

Х – бекітілген тізбеден құрылымдық параметрлердің логарифмделген (заттай логарифм бойынша) матрицасы;

Y – реттеліп көрсетілетін қызметті көрсетуге логарифмделген нақты бақыланатын шығындардың матрицасы;

i∈[1;I] – субъектінің сәйкестендірушісі, I – реттеліп көрсетілетін қызметті көрсететін субъектілердің саны;

әрбір і субъекті үшін қалдық жылдары бойынша орташа арифметикалық мәнді есептейді:

Барлық субъектінің мәндері бойынша ең кіші қалдықты таңдайды, оны есептік бақыланатын шығындарға қосады – есептік қалдықтарды алады:

мұндағы:

өсуі бойынша барлық субъектілер үшін мәндер қатарын қалыптастырады және W әрбір мәні қатарда бар жиілікті (мәндер санын) %-да және жинақталған жиілікті %-да есептейді;

мынадай формула бойынша 25%-персентиль

есептейді:

мұндағы:

– өсуі бойынша барлық субъектілер үшін мәндер қатары;

W1 – 25%-персентильді қамтитын интервалдың төменгі шекарасы (интервал бірінші 10%-дан асатын жинақталған жиілік бойынша айқындалады);

i –интервал шамасы;

- 25%-персентильді қамтитын, интервалдың алдындағы интервалдың жинақталған жиілігі;

– 25%-персентильді қамтитын интервалдың жиілігі;

25%-персентильді, 25%-дельтаны қамтитын интервалдағы ең жоғары және ең кіші мәндер арасындағы айырма:

0,5-тен аз немесе тең болған жағдайда, ұқсас субъектілердің барлық қалған топтары осы айырмадан шыға келе қалыптастырылады – мәндері интервалда өсетін, ең жоғары және ең кіші мәндер арасындағы айырма 25%-дельтаға тең барлық субъектілер бір топқа қалыптасады;

0,5-тен көп болса, бірінші топ ең жоғары және ең кіші мәндері 0,5 болатын субъектілер бойынша алынады, кейінгі топтар 0,5-тен шыға келе қалыптастырылады: мәндері интервалда өсетін, ең жоғары және ең кіші мәндер арасындағы айырма 0,5-ке тең барлық субъектілер бір топқа қалыптасады.

57. Субъектілердің ұқсастығын статистикалық талдау нәтижелері бойынша уәкілетті органның ведомствосы ұқсас субъектілер топтарының жобасын қалыптастырады.

58. Уәкілетті органның ведомствосы ұқсас субъектілер топтарының жобасын Әдістемеге 8-қосымшаға сәйкес нысан бойынша субъектілердің ұқсастығының статистикалық талдау нәтижелерін қоса бере отырып жеке Х-факторларды бағалау жөніндегі жұмыс тобының қарауына шығарады. Ведомство жұмыс тобының хаттамасын, тізімін, субъектілердің тізбесін және шешімін және жұмыс тобы мақұлдаған ұқсас субъектілер топтарының тізбесін өзінің интернет-ресурсында жариялайды.

59. Жеке Х-факторларды есептеу жөніндегі жұмыс тобы ұқсас субъектілер топтарының жобасын қарап, оны алған күннен бастап күнтізбелік 7 (жеті) күн ішінде:

уәкілетті органның ведомствосы қалыптастырған ұқсас субъектілер топтарының жобасын келісу туралы;

жеке Х-факторларды есептеу жөніндегі жұмыс тобы мүшелерінің ұсыныстары бойынша түзетілген ұқсас субъектілер топтарының жобасын келісу туралы шешімдердің бірін қабылдайды.

60. Жеке Х-факторларды есептеу жөніндегі жұмыс тобы ұқсас субъектілер топтарының (түзетілген) жобасын келісу туралы шешім шығарған жағдайда ол шығарылған кезден бастап күнтізбелік 5 (бес) күн ішінде:

уәкілетті орган ведомствосы басшысының бұйрығымен Әдістемеге 9-қосымшаға сәйкес нысан бойынша деректер жеке Х-факторларды бағалау кезінде пайдаланылатын реттеліп көрсетілетін қызметті көрсететін ұқсас субъектілердің топтары бекітіледі;

уәкілетті органның ведомствосы ұқсас субъектілер топтарын бекіту туралы бұйрықты өзінің интернет-ресурсында орналастырады.

Егер Жеке Х-факторларды есептеу жөніндегі жұмыс тобы жинақталған пікіп қабылдамаған жағдайда, шешімді уәкілетті орган ведомствосының басшылығы қабылдайды.

Жеке Х-факторларды есептеу жөніндегі жұмыс тобының барлық шешімдері отырыстар хаттамаларымен ресімделеді және уәкілетті орган ведомствосының интернет-ресурсында орналастырылады.

3-параграф. Жеке Х-факторларды есептеу

61. Уәкілетті органның ведомствосы ұқсас субъектілер топтарының тізбесі жарияланған күннен бастап күнтізбелік 10 (он) күн ішінде:

субъектілер бөлінісінде жеке Х-факторларды есептеуді жүзеге асырады;

Әдістемеге 11-қосымшаға сәйкес нысан бойынша жеке Х-факторларды есептеу нәтижелерін Жұмыс тобының қарауына шығарады.

62. Жеке Х-факторлар қолданылу кезеңінің әрбір жылына субъектілер бөлінісінде мынадай формула бойынша айқындалады:

мұндағы:

– Әдістеменің 50-тармағына сәйкес і субъекті үшін есептелген есептік жеке Х-фактор;

– жеке Х-факторлардың қолданылу кезеңіндегі жылдар саны.

63. Уәкілетті органның ведомствосы мына формула бойынша тиімді шекарадан іс жүзіндегі шығындардың ауытқу уақыты бойынша орташа арифметикалық сияқты әрбір і субъекті үшін есептік жеке Х-факторларды есептейді:

мұндағы:

– субъектінің сәйкестендіргіші, I’ – реттеліп көрсетілетін қызметті көрсететін ұқсас субъектілердің бекітілген тізбесінен субъектілердің саны.

64. Жеке Х-факторларды бағалау мақсатында уәкілетті органның ведомствосы ең кіші квадраттар әдісімен мынадай алгоритмге сәйкес құрылымдық параметрлер (бұдан әрі – тиімділік шекарасы) функциясы ретінде реттеліп көрсетілетін қызметті көрсетуге ең кіші бақыланатын шығындарды бағалайды:

реттеліп көрсетілетін қызметті көрсететін ұқсас субъектілердің бекітілген тізбесінен субъектілер деректері бойынша бекітілген тізбеден құрылымдық параметрлер мәндерінің жиынтығы матрица түрінде қалыптастырылады:

X – бекітілген тізбеден құрылымдық параметрлердің логарифмделген (натуралды логарифм бойынша) мәндерінің матрицасы;

– i субъектінің деректері бойынша t жылы бекітілген тізбеден s құрылымдық параметрдің логарифмделген мәні;

– құрылымдық параметрдің сәйкестендіргіші, S’ – бекітілген тізбеден құрылымдық параметрлердің саны;

– S’өлшемділіктің бірлік векторы.

Ұқсас субъектілердің бекітілген тізбесінен субъектілердің деректері бойынша реттеліп көрсетілетін қызметті көрсетуге арналған бақыланатын шығыстардың жиынтығы матрица түрінде ұсынылады:

Y – реттеліп көрсетілетін қызметті көрсетуге логарифмделген нақты бақыланатын шығыстардың матрицасы.

регрессиядан (реттеліп көрсетілетін қызметті көрсететін субъектілердің бақыланатын шығыстары (Y) мен құрылымдық параметрлер (X) арасындағы тәуелділік)

мұндағы:

- нөлге тең математикалық күтумен және бірдей дисперсиямен t жылы і субъекті үшін "регрессияна бағалау қателігі" статистикалық көрсеткіші;

- Хs құрылымдық параметрлердің әрқайсымен Y бақыланатын шығындар байланысын айқындайтын регрессия коэффициенттерінің векторы;

ең кіші квадраттар әдісімен мынадай формула бойынша құрылымдық параметрлер бөлінісінде регрессия

коэффициеннттері веторын бағалаудың мынадай статистикалық көрсеткіштерінің мәндерін есептейді:

Әдістеменің осы тармағына сәйкес бағаланған әрбір і субъекті және t жылы үшін модель коэффициенттерін пайдалана отырып мынадай формула бойынша есептік қалдықтарды есептейді:

немесе матрица түрінде e = Y - Xa.

мұндағы:

– әрбір і субъекті және t жылы үшін Әдістеменің осы тармағына сәйкес бағаланған модель коэффициенттерін пайдалана отырып есептік қалдықтар;

әрбір i субъекті үшін қалдық жылдар бойынша орташа арифметикалық мәнді есептейді:

барлық субъектілердің мәндері бойынша ең кіші қалдықты таңдайды, оны есептік бақыланатын шығындарға қосады (тиімділік шекараларын неғұрлым тиімді субъектіге жылжыту) – алынған есептік бақыланатын шығыстар тиімділік шекарасы болып табылады:

мұндағы:

65. Жеке Х-факторларды есептеу жөніндегі жұмыс тобы уәкілетті орган ведомствосының жеке Х-факторларды есептеу нәтижелері туралы қорытындысын қарап, ол қабылданған күннен бастап күнтізбелік 7 (жеті) күн ішінде мынадай:

уәкілетті органның ведомствосы есептеген, субъектілер бөлінісінде жеке Х-факторлар нәтижелерін келісу;

Жеке Х-факторларды есептеу жөніндегі жұмыс тобы мүшелерінің ұсыныстары бойынша түзетіллген жеке Х-факторлардың мөлшерлерін субъектілер бөлінісінде келісу туралы шешімдердің бірін қабылдайды.

Жеке Х-факторларды есептеу жөніндегі жұмыс тобының шешімі отырыс хаттамаларымен ресімделеді және уәкілетті орган ведомствосының интернет-ресурсында орналастырылады.

66. Жеке Х-факторларды есептеу жөніндегі жұмыс тобы субъектілер бөлінісінде жеке Х-факторлар мөлшерін келісу туралы шешім қабылдағаннан кейін күнтізбелік 7 (жеті) күн ішінде реттеліп көрсетілетін қызметке тарифтерде ескерілетін жеке Х-факторларды бекітеді.

6-параграф. Субъектілер тарифті есептеу үшін мәлімдеген реттеліп көрсетілетін қызметті көрсетуге арналған шығыстардың дұрыстығын талдау

67. Оның қолданылуы кезеңінде субъект мәлімдеген реттеліп көрсетілетін қызметке тарифті есептеу үшін субъектілер мәлімдеген реттеліп көрсетілетін қызметті көрсетуге арналған шығындардың (бұдан әрі – субъект мәлімдеген шығыстар) дұрыстығын талдауды уәкілетті органның ведомствосы субъекті тарифті бекітуге өтінім алған кезден бастап 2 (екі) кезеңге күнтізбелік 60 (алпыс) күн ішінде өткізеді. Бірінші кезеңде уәкілетті органның ведомствосы субъект мәлімдеген шығындардың дұрыстығына статистикалық, екінші кезеңде – сараптамалық талдауды жүзеге асырады.

68. Субъект мәлімдеген шығыстардың дұрыстығын статистикалық талдау үшін уәкілетті органның ведомствосы келесі кезеңге (бұдан әрі – тарихи кезең) субъектінің шығыстарын (бұдан әрі – субъектінің тарихи шығыстары) қолданады.

1) егер субъект тариф белгілеудің ынталандыру әдістерін ескере отырып реттеліп көрсетілетін қызметке тарифті бекіту үшін уәкілетті органның ведомствосына 5 (бес) жылда немесе субъект тариф бекітуге өтінім берудің алдындағы реттеліп көрсетілетін қызметті көрсету кезеңіне (егер 5 (бес) жылдан аз болса). Деректер субъектінің тарифтік сметаның орындалуы туралы есептерінен алынады.

Егер субъект реттеліп көрсетілетін қызметке тарифті бекітуге өтінімді тарифтік сметаның орындалуы туралы жыл сайынғы есепті ұсыну мерзіміне дейін берген жағдайда, уәкілетті органның ведомствосы бекіткен тарифтік сметадан алынған деректер қолданылады.

2) ынталандыру әдісін (бар болған жағдайда) ескере отырып қолданыстаға тариытің қолданылу кезеңі. Деректер субъектінің кірістер, шығыстар және реттеліп көрсетілетін қызметтерге арналған тарифтер туралы жыл сайынғы есептерінен алынады.

Егер субъект реттеліп көрсетілетін қызметке тарифті бекітуге арналған өтінімді кірістер, шығыстар және тарифтер туралы жыл сайынғы есепті ұсыну мерзіміне дейін берген жағдайда, оны есептеу кезінде ескерілген деректер қолданылады.

69. Субъектінің тарихи шығыстарын нақты шығыстарға ауыстыру шығыстардың әрбір баптары бойынша және әрбір жыл үшін мынадай формула бойынша жүргізіледі:

мұндағы:

к – шығыстар баптары;

– жыл сәйкестендіргіші,

– тарихи кезең, 1 – тарихи кезеңнің бірінші жылы;

– t жылына к бабы бойынша субъектінің нақты тарихи шығыстарының сомасы, мың теңге;

– t жылына к бабы бойынша субъектінің тарихи шығыстарының сомасы, мың теңге.

70. Субъекті мәлімдеген шығыстарды нақты шығыстарға ауыстыру әрбір шығыста баптары бойынша және әрбір жыл бойынша мынадай формула бойынша жүргізіледі:

мұндағы:

к – шығыстар баптары;

– жыл сәйкестендіргіші,

– оны бекітуге субъект өтінім берген, субъект мәлімдеген реттеліп көрсетілетін қызметке тарифтің қолданылу кезеңі (бұдан әрі – тарифтің мәлімделген қолданылу кезеңі), 1 – осы кезеңнің бірінші жылы;

– СК деректері бойынша тарихи кезеңнің бірінші жылына тарихи және болжамды кезеңдерге тұтыну бағаларының индексі, %.

– t жылына к бабы бойынша субъект мәлімдеген нақты шығыстардың сомасы, мың теңге.

– t жылына к бабы бойынша субъект мәлімдеген шығыстардың сомасы, мың теңге.

71. Субъект мәлімдеген шығыстардың дұрыстығы алгоритмге сәйкес анықталады:

әрбір к жолы үшін өсуі бойынша барлық жылдар бойынша мәндер қатарын (бұдан әрі – к-қатары) қалыптастырады және онымен к жолдың әрбір мәні жылдар бойынша к-қатарда болатын жиілікті (мәндердің санын), %-да және жинақталған жиілікті, %-да есептейді;

әрбір к-қатары үшін тарихи деректер бойынша 99%-персентиль

мынадай формула бойынша есептеледі, тиісінше:

мұндағы:

m – 99%-персентильді қамтитын аралықтың төменгі шекарасы (аралық 99%-дан бірінші асып түсетін жинақталған жиілік бойынша айқындалады);

q – аралықтың шамасы;

Fm-1 - персентильді қамтитын аралығқтың алдындағы аралықтың жинақталған жиілігі;

fm-1 – персентильді қамтитын аралықтың жиілігі;

мынадай критерийлерге сәйкес t жылы к жолының шығыстар сомасын і субъекті мәлімдеген статистикалық дұрыстығы туралы тұжырым жасайды:

егер

, онда і субъекті мәлімдеген t жылына к жолдың шығыстар сомасы статистикалық дұрыс деп танылады;

барлық қалған жағдайларда, і субъекті мәлімдеген t жылы к жолына шығыстар сомасы статистикалық дұрыс емес деп танылады;

72. Жұмыс тобы:

шығыстардың статистикалық дұрыстығын анықтау үшін персентильдерді қайта қарау қажеттілігі туралы шешім қабылдай алады.

мынадай өлшемшарттарған сәйкес субъект мәлімдеген к шығындар баптарының дұрыстығы туралы тұжырым жасайды:

егер бір жыл үшін

субъекті мәлімдеген шығындар баптарының сомасы статистикалық дұрыс емес деп танылса, субъект мәлімдеген к шығындар баптары статистикалық дұрыс емес деп танылады;

егер барлығы үшін

субъект мәлімдеген к шығындар баптарының сомасы Әдістеменің осы тармағының 2) тармақшасына сәйкес статистикалық дұрыс емес деп танылса, субъект мәлімдеген к шығындар баптары статистикалық дұрыс емес деп танылады.

73. Шығындар болмаған жағдайда, олар бойынша мәлімделген сома статистикалық дұрыс емес деп танылса, уәкілетті органның ведомствосы тарифті бекітуге субъект өтінім алған күннен бастап күнтізбелік 14 күннен кешіктірмей:

субъектіге статистикалық дұрыс емес шығыстардың жоқтығы туралы хабарлама жібереді;

реттеліп көрсетілетін қызметке арналған тарифті одан әрі есептеулерде субъекті мәлімдеген шығыстарды (бұдан әрі – уәкілетті органның ведомствосы дұрыс емес деп танығын шығындар) қолданады.

74. Олар бойынша мәлімделген сомалар статистикалық дұрыс емес деп танылған шығындар болған жағдайда, уәкілетті органның ведомствосы тарифті бекітуге субъектінің өтінімін алған күннен бастап күнтізбелік 14 күннен кешіктірмей субъектіге шығындар баптары бөлінісінде реттеліп көрсетілетін қызметті көрсетуге субъектінің статистикалық дұрыс емес шығыстар тізбесінің 1-нысаны бойынша және Әдістемеге 11-қосымшаға сәйкес реттеліп көрсетілетін қызметті көрсетуге субъектілер шығындарының дұрыстығын статистикалық талдау шеңберінде жүргізілген есептеулердің 2-нысаны бойынша статистикалық талдау шеңберінде жүргізілген статистикалық дұрыс емес шығындардың тізбесін жібереді.

75. Субъект статистикалық дұрыс емес шығындар тізбесін алған күннен бастап күнтізбелік 14 (он төрт) күн ішінде уәкілетті органның ведомствосына осы шығындар баптарын растайтын мынадай құжаттарды беруге құқылы:

Субъекті Қазақстан Республикасының бухгалтерлік есеп және қаржылық есептілік, сондай-ақ мемлекеттік статистика саласындағы заңнамасына сәйкес мемлекеттік органдарға ұсынатын есептілік;

конкурстық (тендерлік) комиссиялардың материалдық, қаржылық ресурстарды, жабдықтар мен көрсетілетін қызметтерді сатып алу бойынша шешімдері;

қарыз шарттары (қаржыландыру шарттарын, оның ішінде сыйақыларды, комиссиялық төлемдерді және т.б. төлеу шарттарын көрсете отырып);

мемлекеттік мүлiктi немесе мемлекеттiк кәсiпорынды басқарушы органның еңбекақы және басшылардың, олардың орынбасарларының, бас (аға) бухгалтерлердің лауазымдық жалақы қорын, сондай-ақ оларға сыйлық және өзге де сыйақы төлеу жүйелерін (мемлекеттiк кәсiпорындар немесе мемлекеттің тиесiлi үлестi иемденушi кәсiпорындар) орнықтыру жөнiндегi мемлекеттiк қатысу үлесі басым) белгілеу туралы шешімдері;

ниет хаттамалары, шарттар;

басқа да материалдар.

Растайтын құжаттарды субъект әрбір құжатқа түсіндірме жазбаны қоса бере отырып, тігілген түрде, субъект басшысының немесе оны алмастыратын тұлғаның қолы қойылып, мөрі басылып ұсынады.

76. Уәкілетті органның ведомствосы субъектіден растайтын құжаттарды алған күннен бастап күнтізбелік 14 (он төрт) күн ішінде оларды Жұмыс тобының қарауына шығарады.

Жұмыс тобы, статистикалық талдау нәтижелері бойынша дәйексіз деп танылған субъект мәлімдеген әрбір шығындар баптары үшін құжаттар алған кезден бастап күнтізбелік 7 (жеті) күн ішінде мынадай шешімдердің бірін қабылдайды – t жылы статистикалық талдау нәтижелері бойынша дұрыс емес деп танылған к шығындар баптары мынадай мөлшерде дұрыс:

субъект мәлімдеген;

Жұмыс тобы айқындаған.

Жұмыс тобының субъекті мәлімдеген шығындардың дұрыстығын қарау нәтижелері 12-қосымшаға сәйкес 3-нысан бойынша форматта хаттамамен бекітіледі.

8-параграф. Реттеліп көрсетілетін қызметке арналған тарифте есепке алынатын пайда мөлшері

77. Реттеліп көрсетілетін қызметке арналған тарифте есепке алынатын пайда мөлшері Заңның 15-1-бабы 2-тармағының 4) тармақшасына сәйкес инвестициялық бағдарламаны іске асыру үшін қажет, пайданың жол берілетін деңгейін белгілеуді көздейді.

Пайда мөлшерлемесі уәкілетті органның ведомствосы Заңға сәйкес қабылдаған, салалар бөлінісінде табиғи монополия субъектілері үшін қолданысқа енгiзiлген активтердiң реттелетін базасына пайда (таза кіріс) мөлшерлемесін есептеу жөніндегі нұсқаулықтарға сәйкес есептеледі.

9-параграф. Субъектінің тарифін есептеу

78. Жұмыс тобы дұрыс деп таныған шығындар сомасын:

уәкілетті органның ведомствосы субъектінің рететліп көрсетілетін қызметіна арналған тарифті одан әрі есептеуде қолданады;

жұмыс тобы шешім қабылдаған күннен бастап күнтізбелік 7 (жеті) күн ішінде субъектіге жіберіледі.

Тарифті есептеуді уәкілетті органның ведомствосы мынадай формула бойынша жүзеге асырады:

мұндағы:

- t жылы субъект пайдаланатын реттеліп көрсетілетін қызметке тариф;

- мынадай формула бойынша есептелетін, көрсетілетін қызметтің сапа стандарттарын сақтау үшін бонус/айыппұл:

- мынадай формула бойынша есептелетін, инфляцияның өзгеруін түзету:

- мынадай формула бойынша есептелетін, бақыланбайтын шығындардың өзгеруін түзету:

- мынадай формула бойынша есептелетін, инвестициялық бағдарламаның орындалуын есепке ала отырып, пайданы түзету

- мынадай формула бойынша есептелетін, көрсетілген қызметтер көлемінің өзгеруін түзету

- t жылы субъект қолданатын, реттеліп көрсетілетін қызметке арналған тариф;

- тарифті жыл сайын түзету кезінде субъектінің қолдануы үшін уәкілетті органның ведомствосы бекіткен деректер бойынша t жылына реттеліп көрсетілетін қызметке арналған тариф;

- тарифті жыл сайын түзету кезінде субъектінің қолдануы үшін уәкілетті органның ведомствосы бекіткен деректер бойынша реттеліп көрсетілетін қызметтің көлемі;

- шығындар, кірістер және субъектінің реттеліп көрсетілетін қызметіне арналған тарифтерге мониторинг шеңберінде уәкілетті органның ведомствосы айқындаған, t жылына субъект көрсеткен реттеліп көрсетілетін қызметтің нақты көлемі;

КТС - қолданыстағы Қазақстан Республикасының салық заңнамасына сәйкес корпоративтік табыс салығының мөлшерлемесі.

Et - шығындар, кірістер және субъектінің реттеліп көрсетілетін қызметіне арналған тарифтерге мониторинг шеңберінде уәкілетті органның ведомствосы айқындаған, t жылына реттеліп көрсетілетін қызметті көрсетуден субъектінің табысы

– t жылына инфляцияны есепке алмастан, тарифті жыл сайын түзету кезінде субъектінің қолдануы үшін уәкілетті органның ведомствосы бекіткен деректер бойынша t жылына субъектімен бақыланбайтын шығындар;

- шығындар, кірістер және субъектінің реттеліп көрсетілетін қызметіне арналған тарифтерге мониторинг шеңберінде уәкілетті органның ведомствосы айқындаған, t жылына субъектімен бақыланатын реттеліп көрсетілетін қызметті көрсетуге арналған шығындар;

– тарифті жыл сайын түзету кезінде субъектінің қолдануы үшін уәкілетті органның ведомствосы бекіткен деректер бойынша t жылына субъектімен бақыланбайтын шығындар;

– шығындар, кірістер және субъектінің реттеліп көрсетілетін қызметіне арналған тарифтерге мониторинг шеңберінде сомасын уәкілетті органның ведомствосы айқындаған, t жылына субъектімен бақыланбайтын шығындар;

– t жылына Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігінің болжамды деректері бойынша айқындалған тұтыну бағаларының индексі, пайызда;

– t жылына КС деректері бойынша айқындалған тұтыну бағаларының индексі, пайызда;

- субъектінің реттеліп көрсетілетін қызметіне арналған тарифті есептеу формуласында есепке алынатын, t жылына уәкілетті органның ведомствосы бекіткен жеке Х-фактор;

- тиісті саланың табиғи монополиялар аяларына жатқызылған, реттеліп көрсетілетін қызметтерге тарифтерді есептеу формуласында есепке алынатын, t жылына уәкілетті органның ведомствосы бекіткен салалық Х-фактор;

– t жылының нәтижелері бойынша рететліп көрсетілетін қызметтің сапа стандартын сақтау мониторингі шеңберінде уәкілетті органның ведомствосы айқындаған реттеліп көрсетілетін қызметтің сапа стандартын субъектінің сақтау коэффициенті;

– тарифті жыл сайын түзету кезінде субъектінің қолдануы үшін уәкілетті органның ведомствосы бекіткен деректер бойынша t жылына субъектінің пайда мөлшері, мың теңге;

Пt – субъектінің реттеліп көрсетілетін қызметіне инвестициялық бағдарламаны орындау мониторингі шеңберінде сомасын уәкілетті органның ведомствосы айқындаған, t жылына субъекті пайдасының мөлшері, мың теңге.

79. Субъектінің тарифті бекітуге арналған өтінімін алған кезден бастап күнтізбелік 120 (жүз жиырма) күн ішінде жария тыңдаулар өткізгеннен кейін уәкілетті органның ведомствосы салалық және жеке Х-факторларға және субъектінің нысан бойынша реттеліп көрсетілетін қызметтің сапа стандартын сақтауына қарай, субъект мәлімдеген тарифтің қолданылу кезеңінің әрбір жылына ұсынылған реттеліп көрсетілетін қызметке арналған тарифті бекітеді.

80. Субъектінің реттеліп көрсетілетін қызметіне арналған тарифті саралау Қазақстан Республикасы Табиғи монополияларды реттеу агенттiгi төрағасының 2013 жылғы 19 шілдедегі № 215-НҚ бұйрығымен бекітілген Табиғи монополиялар субъектілерінің реттеліп көрсетілетін қызметтеріне (тауарларына, жұмыстарына) тарифтерді (бағаларды, алымдар ставкаларын) және тарифтік сметаларды бекіту тарифтерді (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тіркелімінде № 8642 болып тіркелген), сондай-ақ Қазақстан Республикасы Табиғи монополияларды реттеу агенттігі төрағасының 2013 жылғы 1 қазандағы № 297-НҚ бұйрығымен бекітілген Сумен жабдықтаудың және (немесе) суды бұрудың реттеліп көрсетілетін қызметтеріне сараланған тарифтерді есептеу әдестемесіне (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тіркелімінде № 8886 болып тіркелген) сәйкес жүргізіледі.

81. Уәкілетті органның ведомствосы реттеліп көрсетілетін қызметке арналған тарифпен бір мезгілде Стандарттар жөніндегі әдістемеге сәйкес реттеліп көрсетілетін қызметтің сапа стандартын бекітеді.

82. Субъект жыл сайын есепті кезеңнен кейінгі жылдың 1 мамырынан кешіктірмей, ведомствоға реттеліп көрсетілетін қызметтің сапа стандарттын сақтау туралы есепті, сондай-ақ кірістер, шығыстар мен тарифтер туралы есептер ұсынады.

Уәкілетті органның ведомствосы субъектінің есептерін қарау нәтижелері бойынша тиісті жылдың 1 (бірінші) қыркүйегінен кешіктірмей субъектіге мыналарды:

субъектінің инвестициялық бағдарламаны орындауын;

есепті кезеңде бақыланбайтын шығыстар мен көрсетілген реттеліп көрсетілетін қызметтер көлемінің өзгеруін;

сапа стандарттарының сақталуын;

Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігі Статистика комитетінің деректері бойынша тұтынушылық бағалардың нақты индексін есепке ала отырып, тарифтің өзгеруі туралы хабарлама жібереді.

3-тарау. Реттеліп көрсетілетін қызметтердің тиімділік және сапа стандарттары көрсеткіштерінің, оның ішінде инвестициялық бағдарламаның орындалуына қарай мониторинг және орындалуын бақылау жүйесі

83. Уәкілетті органның ведомствосы тариф белгілеудің ынталандыру әдісін ескере отырып бекітілген, реттеліп көрсетілетін қызметке арналған тарифті жыл сайын түзетуді жүргізеді.

Түзету жүргізу үшін субъект, есептіден кейінгі жылдың 1 мамырынан кешіктірмей, уәкілетті органның ведомствосына мыналарды есепке ала отырып формула бойынша ұсынады:

Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрінің 2014 жылғы 30 желтоқсандағы № 194 бұйрығымен бекітілген Табиғи монополия субъектісінің инвестициялық бағдарламаларын (жобаларын) бекіту, оларды түзету, сондай-ақ олардың орындалуы туралы ақпаратқа талдау жүргізу қағидаларына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10459 болып тіркелген) инвестициялық бағдарламаның орындалуы туралы есепті;

Әдістемеге 13-қосымшаға сәйкес нысан бойынша кірістер, шығыстар мен тарифтер туралы есепті;

Стандарттар жөніндегі әдістемеге сәйкес субъектінің реттеліп көрсетілетін қызметтің сапа стандартын сақтауы туралы есепті ұсынады. Сапа стандартын сақтау туралы есепке есепті кезеңде көрсеткіштердің нысаналы мәндерінен жол берілетін ауытқуларға түзетілген, олардың нысаналы мәндеріне, есепті кезеңде субъект қол жеткізген көрсеткіштердің нақты мәндерінің сәйкес келмеу себептері (бұдан әрі – сәйкес келмеу себептері) туралы (бар болған жағдайда) көрсеткіштер бөлінісінде түсіндірме жазбаны қоса береді.

84. Субъектінің реттеліп көрсетілетін қызметтің сапа стандартын сақтау мониторингі және субъектінің реттеліп көрсетілетін қызметіне тарифті есептеген кезде ескерілетін реттеліп көрсетілетін қызметтің сапа стандарытн сақтау коэффициентін есептеу (В) Стандарттар жөніндегі әдістемеге сәйкес жүзеге асырылады.

85. Субъектінің реттеліп көрсетілетін қызметтің сапа стандартын сақтау коэффициентін түзетуді уәкілетті органның ведомствосы немесе оның аумақтық бөлімшесі мынадай формула бойынша сапа стандартын сақтау коэффициентін есептеу арқылы субъектінің есепті деректерінің негізінде жүргізеді:

В= 1–сапа стандарты көрсеткіштерінің сәйкестік коэффициенттері мәндерінің сомасы/ көрсеткіштер саны

Сапа стандарты тиімділігінің әрбір көрсеткіші бойынша сәйкестік коэффициенттері мынадай формула бойынша нақты мәннің нысаналыға арақатынасы ретінде есептеледі:

мұндағы:

Кi – есепті кезеңде жол берілетін осы i көрсеткішінің мәніне субъект есепті кезеңде қол жеткізген i көрсеткішінің нақты мәнінің сәйкестік коэффициенті);

Рфi – фактическое значение показателя, достигнутое есепті кезеңде субъект қол жеткізген i көрсеткіштің нақты мәні;

Рц –i көрсеткіштің нысаналы мәні;

– есепті кезеңде i көрсеткішітің ныманалы мәнінің нақтыдан жол берілетін ауытқуы.

4-тарау. Төлем көзін айқындай отырып, реттеліп көрсетілетін қызметтердің сапа стандарттарын сақтағаны/сақтамағаны үшін бонустарды/айыппұлдарды есептеу, айыппұлдар (айыппұл санкцияларын) салу тетігі

86. Реттеліп көрсетілетін қызметтердің сапа стандарттарын сақтағаны/сақтамағаны үшін бонус/айыппұл (айыппұл санкциялары) мынадай формула бойынша есептеледі:

мұндағы:

- реттеліп көрсетілетін қызметтің сапа стандарттарын сақтағаны үшін бонус/айыппұл;

– уәкілетті органның ведомствосы t-2 жылының нәтижелері бойынша реттеліп көрсетілетін қызметтің сапа стандартын сақтау мониторингі шеңберінде айқындаған, реттеліп көрсетілетін қызметтің сапа стандарын субъектінің сақтау коэффициенті;

- уәкілетті органның ведомствосы реттеліп көрсетілетін қызметке кірістер, шығыстар мен тарифтер мониторингі шеңберінде айқындаған, t-2 жылына реттеліп көрсетілетін қызметті көрсетуден субъектінің кірісі.

Сумма бонуса/штрафа за соблюдение/несоблюдение стандарта качества регулируемой услуги за t-2 жылына реттеліп көрсетілетін қызметтің сапа стандартын сақтағаны/сақтамағаны үшін бонус/айыппұл сомасы t-жылына тарифті түзету кезінде ескерілетін субъектінің кірісінен есептеледі/шегеріледі.

Инвестицициялық бағдарламаны орындау, бақыланбайтын шығыстар мен есепті кезеңде көрсетілген қызметтердің көлемінің өзгеру нәтижелері бойынша тарифті инфляцияның өзгеруіне түзету.

87. Инфляцияның өзгеруіне тарифті түзету мынадай формула бойынша есептеледі:

мұндағы:

– инфляцияның өзгеруіне тарифті түзету;

– субъектілердің t-2 жылы реттеліп көрсетілетін қызметті көрсетуге арналған бақыланатын шығыстары .

Бақыланбайтын шығыстардың өзгеруіне түзету мынадай формула бойынша есептеледі:

мұндағы:

– бақыланбайтын шығыстардың өзгеруіне түзету.

Инвестициялық бағдарламаның орындалуын есепке ала отырып пайданы түзету мынадай формула бойынша есептеледі:

мұндағы:

– инвестициялық бағдарламаның орындалуын ескере отырып, пайданы түзету;

- субъекті тарифті жыл сайын түзету кезінде қолдану үшін уәкілетті органның ведомствосы бекіткен деректер бойынша t-2 жылына субъекті пайдасының мөлшері, мың теңге;

Пt-2 - субъектінің реттеліп көрсетілетін қызметіне арналған инвестициялық бағдарламаны орындау мониторингі шеңберінде уәкілетті органның ведомствосы айқындаған, t-2 жылына субъекті пайдасының мөлшері, мың теңге.

88. Субъектінің инвестициялық бағдарламаны орындауын, отчетных данных о доходах, расходах и тарифах субъектінің кірістері, шығыстары мен тарифтері туралы есепті деректерді, сондай-ақ жыл сайынғы мониторинг шеңберінде оның сапа стандарттарын сақтауын тексергеннен кейін уәкілетті органның ведомствосы субъектіге жыл сайынғы мониторингтің нәтижелері туралы хабарлама жібереді.

Субъектінің кірістері, шығыстары мен тарифтері туралы деректерді, сондай-ақ жыл сайынғы мониторинг нәтижелері бойынша алған сапа стандарттарын сақтауын субъект есепті жылдан кейінгі жылдарға арналған тарифтерлі есептеген кезде пайдаланады.

89. Субъект реттеліп көрсетілетін қызметке өзгертілген тарифті тиісті жылдан кейінгі жылдың 1 қаңтарынан бастап 31 желтоқсанға дейін қолданады.

Тариф белгілеудің
ынталандырушы әдістерін
ескере отырып, тарифті
есептеу әдістемесіне
1-қосымша
Нысан

Табиғи монополиялар салаларының аясы бөлінісінде субъектілердің реттеліп көрсетілетін қызметтеріне арналған тарифтерде ескерілетін салалық Х-факторлар

Салалық Х-фактордың қолданылу кезеңі - _____-_____жылдар

№	Саланың атауы	Оның қолданылу кезеңінің әрбір жылына арналған салалық Х-фактор, %
№	Саланың атауы	_____жыл	…	___жыл
1	2	3	4	5
1	Энергетика, оған табиғи монополиялардың мынадай салалары жатады: электр энергиясын беру; топырақтың жылуын, жерасты суларды, өзендерді, су алаптарын, өнеркәсіптік кәсіпорындардың және электр станцияларының, кәріздік-тазарту құрылыстарының сарқынды суларын пайдалана отырып өндірілген жылу энергиясын қоспағанда жылу энергиясын өндіру, беру, тарату және (немесе) онымен жабдықтау; электр энергиясын желіге жіберу және тұтынуды техникалық диспетчерлендіру; электр энергиясын өндіруді-тұтынуды теңгерімдеуді ұйымдастыру.
2	Құбыржол көлігі, оған табиғи монополиялардың мынадай салалары жатады: Қазақстан Республикасының аумағы арқылы транзит және Қазақстан Республикасының аумағыннан тыс экспорт мақсатында тасымалдауды қоспағанда, мұнайды және (немесе) мұнай өнімдерін магистральдық құбырлармен тасымалдау; Қазақстан Республикасының аумағы арқылы транзиттеу және Қазақстан Республикасының шегінен тыс жерге экспорттау мақсатында тауарлық газды тасымалдауды қоспағанда тауарлық газды сақтау, жалғастырушы, магистральдық газ құбырлары және (немесе) газ тарату жүйелері арқылы тасымалдау, топтық резервуарлық қондырғыларды пайдалану, сондай-ақ шикі газды жалғастырушы газ құбырлары арқылы тасымалдау.
3	Теміржол көлігі, оған табиғи монополиялардың мынадай салалары жатады: жүктерді контейнерлермен тасымалдау, бос контейнерлерді тасымалдау және Қазақстан Республикасының аумағы арқылы жүктерді транзиттік тасымалдау кезіндегі магистральдық теміржол желісінің көрсетілетін қызметтерін қоспағанда, магистральдық теміржол желілері; бәсекелес темір жол болмаған жағдайда концессия келісім-шарттары бойынша темір жол көлігінің объектілері бар теміржол жолдарының көрсетілетін қызметтері; бәсекелес кірме жол болмаған кездегі кірме жолдар.
4	Әуе көлігі, оған табиғи монополиялардың мынадай салалары жатады: халықаралық және транзиттік ұшуларға аэронавигациялық қызмет көрсетуді қоспағанда аэронавигация; әуежайлар, Қазақстан Республикасының әуежайларында коммерциялық емес мақсаттарда техникалық қонуды жүзеге асыра отырып, Қазақстан Республикасының әуе кеңістігі арқылы транзиттік ұшып өтуді жүзеге асыратын авиатасымалдарға қызмет көрсетуді қоспағанда.
5	Байланыс, оған табиғи монополиялардың мынадай салалары жатады: кәбілдік кәрізді мүліктік жалдауға (жалға) немесе пайдалануға беру;
6	Сумен жабдықтау, оған мынадай табиғи монополиялар салалары жатады: сумен жабдықтау және (немесе) су тарту.
7	Теңіз көлігі, оған мынадай табиғи монополия саласы жатады: порттар.


	Тариф белгілеудің ынталандырушы әдістерін ескере отырып, тарифті есептеу әдістемесіне 2-қосымша Нысан

__________________________________

(реттеліп көрсетілетін қызметтің атауы)

субъектілердің бөлінісінде реттеліп көрсетілетін қызметке арналған тарифтерде есептеу формуласында ескерілетін жеке Х-факторлар

Қолданылу кезеңі: ____________________жылдар

	Субъектілердің Х-факторлары
	Табиғи монополия саласы
	Қызметтің атауы
	Қызметті көрсететін субъектілердің жалпы саны (қуаттылығы аз және жаңа құрылғын субъектілерді ескермегенде)
	Деректері талдау үшін пайдаланылған субъектілер саны
	Талданатын кезең:
	Басы
	Соңы
	Ұқсас субъектілер топтарын анықтау және жеке Х-факторларды есептеу үшін пайдаланылатын құрылымдық параметрлер:
1
2
3
…
n
№	1-топ		... топ		... топ
	Субъектілердің атауы	Хжеке.об	Субъектілердің атауы	Хжеке.об	Субъектілердің атауы	Хжеке.об
1	2	3	…
1
2
…

Ескертпе:

"Субъектінің атауы" деген бағанда деректері осы реттеліп көрсетілетін қызметке арналған тарифтерді есептеу формуласында ескерілетін, жеке Х-факторларды бағалау кезінде қолданылатын, уәкілетті органның ведомствосы бекіткен реттеліп көрсетілетін қызметті көрсететін ұқсас субъектіер тізбесінен субъектілердің атауы көрсетіледі.

Басшы немесе оны алмастыратын адам

________________________________________________

(тегі, аты, әкесінің аты (ол бар болған кезде)., қолы)

Мөр (ол бар болған кезде).

Күні "__" ____________20___жыл

Тариф белгілеудің
ынталандырушы әдістерін
ескере отырып, тарифті
есептеу әдістемесіне
3-қосымша
Нысан

________________________________________________________

субъектісінің(тарифті бекітуге өтінім берген субъектінің атауы)

___________________________________________

(реттеліп көрсетілетін қызметтің атауы)

реттеліп көрсетілетін қызметін көрсетуге тарихи (нақты) және болжамды шығыстары туралы ақпарат

№	Көрсеткіштің атауы	Өлш.бірл	Субъектінің тарихи кезеңдегі нақты шығыстары			Субъекті мәлімдеген шығыстар сомасы
№	Көрсеткіштің атауы	Өлш.бірл	1-жыл	…	жыл	1-жыл	…	жыл
1	2	3	5	6	7
I	Субъекті бақылайтын шығыстар	мың теңге
1.	Өндірістік шығыстар, барлығы, оның ішінде
1.1.	Материалдық шығыстар (стратегиялық тауарларды сатып алуды қоспағанда), барлығы, оның ішінде
1.1.1.	Шикізат және материалдар
1.1.2.	Жанар-жағармай материалдары
1.1.3.	Отын
1.1.4.	Энергия
1.2.	Жалақы, оның ішінде әлеуметтік салық
1.3.	Өзге (толық жазу)
2	Жалпы және әкімшілік шығыстар, барлығы, оның ішінде
2.1.	Жалақы, оның ішінде әлеуметтік салық
2.2.	Сыйақы төлеуге арналған шығыстар
2.3.	Негізгі қорлар құнының артуына алып келмейтін ағымдағы және күрделі жөндеу
2.4.	Өзге (толық жазу)
ІІ	Субъекті бақыламайтын шығыстар
1.	Өндірістік шығыстар, барлығы, оның ішінде
1.1.	Стратегиялық тауарларды сатып алуға арналған материалдық шығыстар, барлығы, оның ішінде
1.1.1.	Шикізат және материалдар
1.1.2.	Жанар-жағармай материалдары
1.1.3.	Отын
1.1.4.	Энергия
1.2	Амортизация
2.	Жалпы және әкімшілік шығыстар, барлығы, оның ішінде
2. 1.	Амортизация
3.	Салықтар және басқа да міндетті төлемдер мен алымдар
4.	Нормативтік техникалық ысыраптар
5	Олардың есебінен инвестициялық шығыстар қаржыландыратын қарыз қаражаты бойынша сыйақы төлеуге арналған шығыстар
6	Өзге инвестициялық шығыстар (толық жазу)
IIІ	Қосымша ақпарат
1.	Іске қосылған активтердің реттелетін базасы (ІАРБ)
2.	Реттеліп көрсетілетін қызметті көрсетудің болжамды көлемі	Табиғи Өлшем бірлігі

Басшы немесе оны алмастыратын адам

___________________________________________________

(тегі, аты, әкесінің аты (ол бар болған кезде) тегі, қолы)

Мөр (ол бар болған кезде)

Ескертпе:

"Көрсеткіштің атауы" деген бағанның деректері қажет болған кезде кеңейтілуі немесе толықтырылуы мүмкін.

"Реттеліп көрсетілетін қызметке арналған тарифтің қолданылу кезеңдері (1-жыл, ...,

жыл)" деген бағанда субъекті мәлімдеген реттеліп көрсетілетін қызметке арналған тарифтің қолданылу кезеңі көрсетіледі.

"Инвестициялық шығыстар" атты III бөлімде қаржыландыру көздері олардың меншікті қаражаты болып табылатын инвестициялық шығыстар көрсетіледі.

"Пайда" атты IV бөлімдегі "Іске қосылған активтердің реттелетін базасы (ІАРБ)" бағанда уәкілетті орган бекіткен кірістерді, шығындар мен реттеліп көрсетілетін қызметтердің (тауарларды, жұмыстардың) әрбір түрі және өзге қызмет бойынша тұтастай қолданысқа енгізілген активтерді жеке-жеке есепке алып жүргізу тәртібіне сәйкес, реттеліп көрсетілетін қызметке жатқызылған активтердің құны көрсетіледі.

Субъектінің өтінім берген күнінің алдындағы бес жылдағы тарихи (нақты) шығыстарды және субъекті мәлімдеген тарифтің қолданылу кезеңінің әрбір жылына арналған субъектінің болжамды шығыстарын субъекті Қазақстан Республикасының әлеуметтік-экономикалық даму көрсеткіштерін (инфляцияны) есепке алмай, Ерекше тәртіпке сәйкес қалыптастырады.

Тариф белгілеудің
ынталандырушы әдістерін
ескере отырып, тарифті
есептеу әдістемесіне
4-қосымша
Нысан

Жеке X-факторларды бағалау үшін пайдаланылатын құрылымдық параметрлердің ең аз тізбесі мынадай реттеліп көрсетілетін қызметтер бойынша:

Электр энергиясын беру және (немесе) тарату саласындағы электр энергиясын беру және (немесе) тарату;

электр энергиясын желіге босату және тұтынуды техникалық диспетчерлендіру саласында электр энергиясын желіге босату және тұтынуды техникалық диспетчерлендіру;

электр энергиясын өндіру-тұтынуды теңгерімдеуді ұйымдастыру саласындағы электр энергиясын өндіру-тұтынуды теңгерімдеуді ұйымдастыру.

№	Құрылымдық көрсеткіштер	Өлшем бірлігі
1.	Қосылған тұтынушылар (абоненттер) саны	Мың тұтынушы
2.	Желінің жалпы ұзындығы (электр энергиясын беру саласында электр энергиясын беру жөніндегі реттеліп көрсетілетін қызметтер үшін ғана)	Мың километр
3.	Күштік трансформаторлардың саны (электр энергиясын беру саласында электр энергиясын беру жөніндегі реттеліп көрсетілетін қызметтер үшін ғана)	Дана
4.	Күштік трансформаторлардың жалпы қуаты (электр энергиясын беру саласында электр энергиясын беру жөніндегі реттеліп көрсетілетін қызметтер үшін ғана)	Мегаватт/сағ.
5.	Жыл ішінде тіркелген желілерде ең көп жүктеме (электр энергиясын беру және (немесе) тарату кезіндегі электр энергиясын беру және (немесе) тарату жөніндегі реттелетін қызметтер үшін ғана)	Киловольт
6.	Бір жылда көрсетілетін реттеліп көрсетілетін қызмет көлемі	Киловаттт/сағ
7.	Қызмет көрсету аумағы	Шаршы километр

Ескертпе: егер құрылымдық параметр реттеліп көрсетілетін қызмет үшін қолайлы болмаса, мұндай құрылымдық параметр мұндай реттеліп көрсетілетін қызмет үшін ескерілмейді.

Жеке X-факторларды бағалау үшін пайдаланылатын құрылымдық параметрлердің ең аз тізбесі мынадай реттеліп көрсетілетін қызметтер бойынша:

тауарлық газды жалғастырушы газ құбыржолдары арқылы тасымалдау;

тауарлық газды магистральдық газ құбыржолдары арқылы тасымалдау;

Қазақстан Республикасының тұтынушылары үшін тауарлық газды газ таратушы жүйелері арқылы тасымалдау;

сұйытылған газды топтық резервуарлық қондырғыдан тұтынушыны қосатын кранға дейін газ құбыржолдары арқылы тасымалдау;

тауарлық газды сақтау;

шикі газды жалғастырушы газ құбыржолдары арқылы тасымалдау;

№	Құрылымдық көрсеткіштер	Өлшем бірлігі
1.	Қосылған тұтынушылар (абоненттер) саны	Мың тұтынушы
2.	Газ құбырларының жалпы ұзындығы	Мың километр
3.	Газ құбырларының/газ тарату жүйесінің жалпы қуаты	Мың текше метр
4.	Газ құбырларындағы/газ тарату жүйелеріндегі ең үлкен қысым	МПа
5.	Бір жылда көрсетілген реттеліп көрсетілетін қызмет көлемі	Мың текше метр

жылу энергиясын өндіру;

жылу энергиясын беру және тарату;

жылу энергиясымен жабдықтау;

жылу энергиясын өндіру, беру және тарату;

жылу энергиясын өндіру, беру, тарату және (немесе) онымен жабдықтау.

№	Құрылымдық көрсеткіштер	Өлшем бірлігі
1.	Қаланың тіркелген объектілерінің саны	Дана
2.	Құбырлардың жалпы ұзындығы	Мың километр
3.	Қазандықтың жылу қуаты	Гкал/сағ (мегаватт/сағ)
4.	Сорғылардың қуаты	Мегаватт/сағ.
5.	Желілерде ең көп жүктеме	Мың Гкал
6.	Бір жылда көрсетілген реттеліп көрсетілетін қызмет көлемі	Мың Гкал

магистральдық құбырлар арқылы су беру;

тарату желілері арқылы су беру;

арналар арқылы су беру;

гидравликалық конструкцияларды ұстап тұру арқылы беткі ағынды реттеу;

ағынды суларды бұру;

ағынды суларды тазалау.

№	Құрылымдық көрсеткіштер	Өлшем бірлігі
1.	Қосылған тұтынушылар (абоненттер) саны	Мың тұтынушы (абонент)
2.	Су өткізгіш желілердің жалпы ұзындығы	Мың километр
3.	І, ІІ көтергішті сорғы станцияларының және су тазалау құрылыстарының трансформаторлық топ қуаты	Мегаватт/сағ.
4.	Белгіленген сорғы жабдығының жиынтық қуаты	Мегаватт/сағ.
5.	ІІ көтергішті сорғы станциясымен су беру кезіндегі есептік арын	м
6.	ІІ көтергішті сорғы станциясымен су беру кезіндегі нақты арын	м
7.	Бір жылда көрсетілетін реттеліп көрсетілетін қызмет көлемі	Мың текше метр

жүктерді контейнерлерде тасымалдау және бос контейнерлерді тасымалдау кезіндегі магистральдық темір жол желісі қызметтерін қоспағанда, магистральдық темір жол желісін пайдалануға беру;

жүктерді контейнерлерде тасымалдау және бос контейнерлерді тасымалдау кезіндегі магистральдық темір жол желісі қызметтерін қоспағанда, жылжымалы құрамды магистральдық темір жол желісі арқылы өткізуді ұйымдастыру;

бәсекелес теміржол болмаған жағдайда, концессия шарттары бойынша теміржол көлігі объектілері бар темір жолдарды пайдалануға беру.

бәсекелес кірме жол болмаған жағдайда, жылжымалы құрамның өтуі үшін кірме жолды беру;

бәсекелес кірме жол болмаған жағдайда маневрлік жұмыстар, тиеу-түсіру, тасымалдау процесінің басқа да технологиялық операциялары үшін, сондай-ақ тасымалдау процесінің технологиялық операцияларында көзделмеген жылжымалы құрамның тұрағы үшін кірме жолды беру.

№	Құрылымдық көрсеткіштер	Өлшем бірлігі
1.	Пойыздардың ең көп рұқсат етілетін салмағы	Тонна
2.	Жолаушылар поездары қозғалысының рұқсат етілетін жылдамдығы	Километр/сағ
3.	Жүк пойыздары қозғалысының рұқсат етілетін ең жоғары жылдамдығы	Километр/сағ
4.	Жүк қозғалысында бір жылда көрсетілген реттеліп көрсетілетін қызметтің көлемі	Т-км
5.	Жолаушылар қозғалысында бір жылда көрсетілген реттеліп көрсетілетін қызметтің көлемі	Жолаушы-километр

халықаралық ұшуды жүзеге асыратын әуе кемелеріне аэронавигациялық қызмет көрсетуді қоспағанда, Қазақстан Республикасының әуе кеңістігіндегі әуе кемелеріне аэронавигациялық қызмет көрсету;

халықаралық ұшуды жүзеге асыратын әуе кемелеріне аэронавигациялық қызмет көрсетуді қоспағанда, әуеайлақ маңындағы әуе кемелеріне аэронавигациялық қызмет көрсету.

№	Құрылымдық көрсеткіштер	Өлшем бірлігі
1.	Қызмет көрсетілетін авиакомпаниялардың саны	Дана
2.	Бір жылда қызмет көрсетілген ұшақтар / рейстер саны	Дана
3.	Бір жылда көрсетілген реттеліп көрсетілетін қызмет көлемі	Натурал бірлік

кейіннен порттан шығып жүк операцияларын жүргізу және (немесе) өзге мақсаттар үшін теңіз портына кеменің кіргені үшін (кеменің кіруі) қызметтер;

Қазақстан Республикасының әуежайларында коммерциялық емес мақсаттарда техникалық қону жасай отырып, Қазақстан Республикасының әуе кеңістігі арқылы транзиттік ұшуларды жүзеге асыратын әуе тасымалы қызметтерін қоспаған жағдайда, әуе кемесінің ұшуын және қонуын қамтамасыз ету;

Қазақстан Республикасының әуежайларында коммерциялық емес мақсаттарда техникалық қонуды жүзеге асыра отырып, Қазақстан Республикасының әуе кеңістігі арқылы транзиттік ұшып өтуді жүзеге асыратын және халықаралық бағыттар бойынша авиатасымалдарға қызмет көрсетуді қоспағанда, қонатын әуежайда өңдеуге (тиеуге және/немесе түсіруге) жататын жүктер (пошталар) болған жағдайда, жолаушылар тасымалдайтын әуе кемесіне қонғаннан кейін үш сағаттан және жүк тасымалдайтын және жүк-жолаушылар тасымалдайтын әуе кемелерінің сертификатталған түрлері үшін алты сағаттан астам тұрақ орнын беруі;

базалық әуеайлақта әуе кемесіне тұрақ орнын беру.

№	Құрылымдық көрсеткіштер	Өлшем бірлігі
1.	Ұшу-қоны жолақтарының саны	дана
2.	Қолда бар жаздық ұшу алыңының ұзындығы	километр
3.	Жаздық жолдың ең ұзын қолда бар жүру жолы	Жолаушы/тәулік
4.	Қызмет көрсетілген рейстер саны	Дана
5.	Бір жылда көрсетілетін реттеліп көрсетілетін қызмет көлемі	Натурал бірлік

телефондық кәрізді пайдалануға беруді қамтамасыз ету.

№	Құрылымдық көрсеткіштер	Өлшем бірлігі
1.	Қосылған тұтынушылар (абоненттер) саны	Мың тұтынушы
2.	Құбырлардың жалпы ұзындығы	Мың километр
3.	Құбырлардың ең көп қуаты	Натурал бірлік
4.	Бір жыл ішінде желідегі ең көп жүктеме	Натурал бірлік
5.	Бір жылда көрсетілген реттеліп көрсетілетін қызмет көлемі	Натурал бірлік

бірыңғай маршруттау бойынша операторлық қызмет;

мұнайды магистральдық құбыржол жүйесі арқылы қайта айдау;

мұнайды теміржол цистерналарынан құйып алу;

мұнайды теміржол цистерналарына құю;

мұнайды танкерлерге құю;

мұнайды автоцистерналардан құйып алу;

мұнайды автоцистерналарға құю;

мұнайды сақтау;

мұнайды ауыстырып құю;

мұнайды араластыру.

№	Құрылымдық көрсеткіштер	Өлшем бірлігі
1.	Көрсетілетін қызметті тұтынушылар саны	Мың тұтынушы
2.	Мұнай құбырларының жалпы ұзындығы	Мың километр
3.	Барлық учаскілер бойынша орташа өткізу қабілеті	Мың т./ тәулік
4.	Бір жыл ішінде көрсетілген реттеліп көрсетілетін қызмет көлемі (жүк айналымы)	миллион т-километр


	Тариф белгілеудің ынталандырушы әдістерін ескере отырып, тарифті есептеу әдістемесіне 5-қосымша Нысан

_________________________________________ осы реттеліп көрсетілетін қызметке

(реттеліп көрсетілетін қызметтің атауы)

арналған тарифтерді есептеу формуласында ескерілетін жеке Х-факторларды бағалау кезінде пайдалануға арналған құрылымдық параметрлер

Нысан қайда ұсынылады: _________________

(уәкілетті орган ведомствосының атауы)

Ұсыну мерзімі: ___________________

Мақсаты: жеке X-факторларды бағалау

№	Құрылымдық параметрдің атауы	Өлшем бірлігі	1-жыл	2-жыл	3-жыл	4-жыл	5-жыл
1
2
3

Субъект туралы мәліметтер:

Субъектінің атауы _________________________________________

БСН

Мекенжайы _________________________________________________________

Телефон _______________________________________________________

Электронды пошта мекенжайы _____________________________________

Байланысатын адамның аты, әкесінің аты (болған кезде), тегі және телефон нөмірі

_______________________________________

Қоса беріліп отырған материалдар мен мәліметтердің толықтығы мен дұрыстығын растаймын.

Басшы немесе оны алмастыратын адам

________________________________________________

(тегі, аты, әкесінің аты (бар болған кезде), қолы)

Мөр (бар болған кезде)

Күні "__"________________201__ жыл

Ескертпе:

"Құрылымдық параметрдің атауы" деген бағанда ведомство бастапқы тізбе жобасының құрылымдық параметрлерін көрсетеді.

Субъектіде бастапқы тізбе жобасын жаңа құрылымдық көрсеткіштермен толықтыру бойынша ұсыныстар болса, субъект бастапқы тізбе жобасына көрсеткіштерден төмен жаңа жолдар қосады.

"1-жыл" – "5-жыл" деген бағандарда уәкілетті органның ведомствосы жеке X-факторлардың әзірлеуді бастаған жылдың алдындағы бес жылдық кезеңнің әрбір жылына құрылымдық көрсеткіштердің мәндерін көрсетеді.

Тариф белгілеудің
ынталандырушы әдістерін
ескере отырып, тарифті
есептеу әдістемесіне
6-қосымша
Нысан

Ұқсас субъектілердің топтарын айқындауда және жеке X-факторларды есептеуде қолдануға арналған құрылымдық параметрлердің маңыздылығы

Табиғи монополия саласы
Көрсетілетін қызметтің атауы
Талданатын кезең
Басталуы
Аяқталуы
Атауы	1-құрылымдық параметр	....құрылымдық параметр	S-құрылымдық параметр
1	2	3	4
Маңыздылық белгісі
Құрылымдық параметрлерді жою (0 - құрылымдық параметр алынып тасталады, олай болмаған жағдайда -1)

Ескертпе:

"Маңыздылық белгісі" деген жолда "маңызды" немесе "маңызды емес" деген құрылымдық параметр көрсетіледі.

Тариф белгілеудің
ынталандырушы әдістерін
ескере отырып, тарифті
есептеу әдістемесіне
7-қосымша
Нысан

_________________________________________

(реттеліп көрсетілетін қызметтің атауы)

реттеліп көрсетілетін қызметінің тарифтерін есептеу формуласында ескерілетін жеке X-факторларды бағалау үшін пайдаланылатын құрылымдық көрсеткіштер тізбесі

№	Құрылымдық параметрдің атауы	Өлшем бірлігі
1	2	3
2
3
…


	Тариф белгілеудің ынталандырушы әдістерін ескере отырып, тарифті есептеу әдістемесіне 8-қосымша Нысан

Субъектілердің ұқсастығын статистикалық талдау нәтижелері

Бақыланатын шығыстарды тұтыну бағаларының индексі бойынша нақты мәнге келтіру: 20__ жылы …%, 20__ жылы …%, 20__ жылы …%, 20__ жылы …%
ұқсас субъектілердің 1-тобы
Табиғи монополия саласы
Қызметтің атауы
Қызметтер көрсететін субъектілердің жалпы саны (қуаттылығы аз және жаңадан құрылған субъектілерді есептемегенде)
Деректері талдау үшін пайдаланылған субъектілер саны
Талданатын кезең:
Басы
Соңы
				Ұқсас субъектілер топтарын анықтау және жеке Х-факторларды есептеу үшін пайдаланылатын құрылымдық параметрлер:
1
2
3
…
Жыл	1-құрылымдық параметр	2-құрылымдық параметр	3-құрылымдық параметр	…	Құрылымдық параметр	Нақты өрнектегі бақыланатын шығыстар, мың теңге	Есептік қалдықтардың орташа мәнінің нормаланған арақатынасы
1-субъект
1-жыл
2-жыл
3-жыл
…
n-жыл

2- субъект
1-жыл
…

…


	Тариф белгілеудің ынталандырушы әдістерін ескере отырып, тарифті есептеу әдістемесіне 9-қосымша Нысан

Деректері жеке X-факторларды бағалау кезінде пайдаланылатын реттеліп көрсетілетін қызметті көрсететін ұқсас субъектілер топтарының тізбесі

Титулдық бетке қайтып оралу
Табиғи монополия саласы
Қызметтің атауы
Талданатын кезең:
Ұқсас субъектілер топтарын анықтау және жеке Х-факторларды есептеу үшін пайдаланылатын құрылымдық параметрлер:
1
…

№	1-топ	... топ	... топ
1	2	…	…

Тариф белгілеудің
ынталандырушы әдістерін
ескере отырып, тарифті
есептеу әдістемесіне
10-қосымша
Нысан

_________________________________________

(реттеліп көрсетілетін қызметтің атауы)

реттеліп көрсетілетін қызметіне арналған тарифтерінде ескерілетін субъектілер бөлінісінде есептік жеке X-факторларды есептеудің нәтижелері туралы қорытынды

	Субъектілердің Х-факторлары
	Табиғи монополия саласы
	Қызметтің атауы
	Қызметті көрсететін субъектілердің жалпы саны (қуаттылығы аз және жаңа құрылғын субъектілерді ескермегенде)
	Деректері талдау үшін пайдаланылған субъектілер саны
	Талданатын кезең:
	Басы
	Соңы
	Ұқсас субъектілер топтарын анықтау және жеке Х-факторларды есептеу үшін пайдаланылатын құрылымдық параметрлер:
1
2
3
…
n
р/с №	1-топ		... топ		... топ
	Субъектілердің атауы	Жеке Х	Субъектілердің атауы	Жеке Х	Субъектілердің атауы	Жеке Х
1	2	3	…
1
2
…


	Тариф белгілеудің ынталандырушы әдістерін ескере отырып, тарифті есептеу әдістемесіне 11-қосымша 1-нысан

Шығындар баптары бөлінісінде реттеліп көрсетілетін қызметті көрсетуге арналған

______________________________________________

(реттеліп көрсетілетін қызметтің атауы)

____________________________

(субъектінің атауы)

статистикалық маңызды емес шығындарының тізбесі

Р/с №	Сомасы статистикалық маңызды емес деп танылған субъект мәлімдеген шығындар баптарының атауы	Өлшем бірлігі	Субъект мәлімдеген шығындар сомасы
Р/с №		Өлшем бірлігі	1-жыл	…	жыл
1	2	3	5	…
		мың теңге

Ескертпе:

"1-жыл" - "жыл"

бағандарында субъекті мәлімдеген реттеліп көрсетілетін қызметке тарифтің қолданылу кезеңі үшін деректер көрсетіледі. Бұл ретте, статистикалық тұрғыдан маңызды емес деп танылған, t жылы ішінде субъект мәлімдеген шығыстар сомасы көрсетілген ұяшық қызыл түспен (қызылмен боялып) белгіленеді.

2-нысан

реттеліп көрсетілетін қызметті _ (реттеліп көрсетілетін қызметтің атауы) көрсетуге субъекті ________ (субъектінің атауы) шығыстарының анықтығын статистикалық талдау шеңберінде жүргізілген есеп

			Мәлімделген шығыстардың анықтығы туралы есеп

	Табиғи монополия саласы
	Көрсетілетін қызметтің атауы
	Субъектінің атауы

№	Атауы	Өлшем бірлігі	1- жыл	…	Т жыл	…	Анықтылықтың төменгі шегі	Анықтылықтың жоғарғы шегі	1-жыл	…	Т жыл
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12
I	Субъект бақылайтын шығыстар	мың теңге
1	Өндірістік шығыстар, барлығы, оның ішінде*	мың теңге
1.1	Материалдық шығыстар (стратегиялық тауарларды сатып алуды қоспағанда), барлығы, оның ішінде	мың теңге
1.2	Еңбекке ақы төлеу бойынша шығындар, барлығы	мың теңге
1.3	Жөндеу, барлығы	мың теңге
1.4	Өзге де шығындар, барлығы	мың теңге
2	Жалпы және әкімшілік шығыстар**	мың теңге
2.1	Әкімшілік шығыстар, барлығы	мың теңге
2.2	Өткізу бойынша шығыстар, барлығы	мың теңге
ІІ	Субъект бақыламайтын шығыстар	мың теңге
1	Өндірістік шығыстар, барлығы,оның ішінде	мың теңге
1.1	Стратегиялық тауарларды сатып алуға арналған материалдық шығыстар, барлығы, оның ішінде	мың теңге
1.2	Амортизация	мың теңге
1.3	Салықтар және басқа да міндетті төлемдер мен алымдар	мың теңге
2	Жалпы және әкімшілік шығыстар, барлығы, оның ішінде	мың теңге
2.1	амортизация	мың теңге
2.2	Салықтар және басқа да міндетті төлемдер мен алымдар	мың теңге
2.3	Нормативтік техникалық ысыраптар	мың теңге
	Шығындардың барлығы	мың теңге

Ескертпе:

"Шығыстар баптары бөлінісінде жылдар бойынша субъект мәлімдеген шығыстардың анықтығы" ұяшығында к-ның әрбір бабы және t жыл үшін мыналар көрсетіледі:

"ЖОҚ" - субъекті мәлімдеген t жылы к шығыстар баптарының сомасы, егер оның мәні t жылдағы жоғары квартильден көп немесе төменгі квартильден аз болса статистикалық маңызды емес;

"ИӘ" - субъекті мәлімдеген t жылы к шығыстар баптарының сомасы, егер оның мәні жоғары квартильден аз немесе тең не төменгі квартильден аз немесе тең болса статистикалық маңызды.

3-нысан

Жұмыс тобының субъект мәлімдеген шығыстардың дұрыстығын қарау нәтижелері

р/с №	Субъект мәлімдеген сома статистикалық талдау нәтижелері бойынша маңызды емес деп танылған шығындар баптарының атауы	Тарифтің қолданылуының мәлімделген кезеңі жылдары бойынша статистикалық талдау нәтижелері бойынша маңызды емес деп танылған, субъект мәлімдеген шығыстар сомасы, мың теңге			Тарифтің қолданылуының мәлімделген кезеңі жылдары бойынша Жұмыс тобы статистикалық талдау нәтижелері бойынша маңызды емес деп таныған шығындар сомасы
р/с №		1-жыл	…	жыл	1-жыл	…	жыл


	Тариф белгілеудің ынталандырушы әдістерін ескере отырып, тарифті есептеу әдістемесіне 13-қосымша Нысан

Кірістер, шығындар және тарифтер туралы есеп

№

Атауы

Өлшем бірлігі

Реттеу кезеңі

1 жыл

2 жыл

3 жыл

4 жыл

5 жыл

Ж о с п а р *

Ф а к т і * *

Ау ытқу %-да

Ж о с п а р *

Ф а к т і * *

Ау ытқу %-да

Ж о с п а р *

Ф а к т і * *

Ау ытқу %-да

Ж о с п а р *

Ф а к т і * *

Ау ытқу %-да

Ж о сп а р *

Ф а кт і * *

Ау ытқу %-да

Субъекті бақылайтын шығындар

Мың теңге

Инфляцияға түзетілгендер, Х-факторлары бақыланатын шығындар

Мың теңге

Бақыланатын шығындарды түзету индексі

1.1

Болжалды инфляция

1.2

Салалық Х-Фактіор

1.3

Жеке Х-Фактіор

1.4

Нақты инфляция

III

Нақты инфляцияға түзету

Мың теңге

Субъектінің бақыламайтын шығындары

Мың теңге

Өндірістік шығындар, барлығы, оның ішінде

Мың теңге

2.1

Стратегиялық тауарларды сатып алуға материалдық шығындар, барлығы, оның ішінде

Мың теңге

2.1.1

Сатып алынған су

Мың теңге

2.1.2

Сатып алынған электр энергиясы

Мың теңге

2.2

Амортизация

Мың теңге

2.3

Салықтар

Мың теңге

2.3.1

Салық төлемдері

Мың теңге

2.3.2

Сақтандырудың міндетті түрлері

Мың теңге

Жалпы және әкімшілік шығындар, барлығы, оның ішінде

Мың теңге

3.1

Амортизация

Мың теңге

3.2

Салықтар

Мың теңге

3.2.1

Салықтық төлемдер

Мың теңге

3.2.2

Сақтандырудың міндетті түрлері

Мың теңге

Субъектінің бақыламайтын нақты шығындары

Мың теңге

Өндірістік шығындар, барлығы, оның ішінде

Мың теңге

4.1

Стратегиялық тауарларды сатып алуға материалдық шығындар, барлығы, оның ішінде

Мың теңге

4.1.1

Сатып алынған су

Мың теңге

4.1.2

Сатып алынған электр энергиясы

Мың теңге

4.2

Амортизация

Мың теңге

4.3

Салықтар

Мың теңге

4.3.1

Салықтық төлемдер

Мың теңге

4.3.2

Сақтандырудың міндетті түрлері

Мың теңге

Жалпы және әкімшілік шығындар, барлығы, оның ішінде

Мың теңге

5.1

Амортизация

Мың теңге

5.2

Салықтар

Мың теңге

5.2.1

Салықтық төлемдер

Мың теңге

5.2.2

Сақтандырудың міндетті түрлері

Мың теңге

Нақты бақыланбайтын шығындарды есепке алумен түзету

Мың теңге

VII

Барлық шығындар (II+III+IV+VI)

Мың теңге

VIII

Бекітілген инвестициялық бағдарламаға пайда
/(1-КПН)

Мың теңге

Инвестициялық бағдарламаға нақты жұмсалған пайда
/(1-КПН)

Мың теңге

6.1

Инвестициялық бағдарламаның нақты шығындары

6.2

Нақты заемдық қаражат

6.3

Нақты бюджеттік қаражат

6.4

Амортизация

Инвестициялық бағдарламаны орындауды есепке алумен пайда мөлшерін түзету

Нақты көлемді есепке алумен түзету

Көрсетілген қызметтердің нақты көлемі

XII

Қызметтер сапасы стандартын сақтағаны үшін бонус/айыппұл

8.1

Қызметтер сапасы стандартын сақтау
Коэффициенті

8.2

Нақты кіріс

XIII

Кіріс VII+VIII+X+XI+XII-10

Мың теңге

Қызмет көлемі

Мың м3

Негізсіз алынған кіріс

Мың теңге

XIV

Тариф орташа (XIII/9)

тг/м3

Өткен жылда тарифтің өсімі

Қызмет көлемі (тұтынушылардың 1 -тобы)

Мың м3

Қызмет көлемі (тұтынушылардың 2 -тобы)

Мың м3

Қызмет көлемі (тұтынушылардың 3 – тобы)

Мың м3

Тұтынушылардың 1 –тобыына арналған тариф

Тг/м3

Өткен жылдағы тарифтің өсімі

Тұтынушылардың 2-тобына арналған тариф

Тг/м3

Өткен жылдағы тарифтің өсімі

Тұтынушылардың 3-тобына арналған тариф

Тг/м3

Өткен жылдағы тарифтің өсімі

Ескертпе:

* – Бекітілген тарифтік сметада көзделген

** – Тарифтік сметаның нақты қалыптасқан көрсеткіштері

Unofficial translation

Footnote. Abolished by order of the Minister of National Economy of the Republic of Kazakhstan dated May 22, 2020 No. 42 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

In accordance with subparagraph 4-9) of Article 13 of the Law of the Republic of Kazakhstan “On Natural Monopolies” as of July 9, 1998, I hereby ORDER:

1. To approve the appended Tariff Calculation Methodology.

2. In accordance with the procedure established by the legislation of the Republic of Kazakhstan, the Committee on Regulation of Natural Monopolies, Protection of Competition and Consumer Rights of the Ministry of National Economy of the Republic of Kazakhstan shall:

1) ensure state registration of this order by the Ministry of Justice of the Republic of Kazakhstan;

2) within ten calendar days of the state registration of this order, send its Kazakh and Russian hard and soft copies to the Republican state enterprise with the right of economic management “Republican Center of Legal Information” for its official publication and addition to the Reference control bank of regulatory legal acts of the Republic of Kazakhstan;

3) place this order on the Internet resource of the Ministry of National Economy of the Republic of Kazakhstan;

4) within ten working days of the state registration of this order by the Ministry of Justice of the Republic of Kazakhstan, submit information on the implementation of measures, provided for in subparagraphs 1), 2) and 3) of this paragraph, to the Legal Department of the Ministry of National Economy of the Republic of Kazakhstan.

3. Control over execution of this order shall be entrusted to the supervising vice-minister of national economy of the Republic of Kazakhstan.

4. This order takes effect on January 1, 2018 and is subject to official publication.

Minister of National Economy of
the Republic of Kazakhstan	T.Suleimenov

Approved by
order № 436 as of
December 28, 2017 of
the Minister of National Economy
of the Republic of Kazakhstan

The tariff calculation methodology with account of stimulating tariff setting methods Chapter 1. General provisions

1. This tariff calculation methodology with account of stimulating tariff setting methods (hereinafter referred to as the Methodology) was developed in accordance with subparagraph 4-9) of Article 13 of the Law of the Republic of Kazakhstan “On Natural Monopolies” as of July 9, 1998 (hereinafter referred to as the Law).

2. The stimulating tariff setting method is applied to the entities in case of:

1) expiration of the validity of threshold levels for tariffs, approved in accordance with the Rules for approving the threshold level for tariffs (prices, charge rates) and tariff estimates for regulated services (goods, works) of natural monopolies entities, approved by order №213-ОD of the Chairman of the Agency of the Republic of Kazakhstan for Regulation of Natural Monopolies as of July 17, 2013 (registered in the Register of state registration of regulatory legal acts as №8625);

2) presence of two or more entities (if it is possible to make their comparative analysis) in the regulated market of one industry;

2. economic and technological readiness of natural monopoly entities to apply the stimulating method of tariff regulation.

3. For the purposes of this Methodology, the following concepts are used:

1) individual X-factor - an entity performance indicator, characterizing the ratio of the entity’s expenses for providing a regulated service to the minimum expenses for providing a regulated service given the same or worse structural parameters;

2) the competent authority - a state body in charge of a relevant branch (field) of state administration;

3) structural parameters - quantitative indicators of the entity, significantly affecting the efficiency of the entity’s activity and expenses, the list of which, for the purposes of assessing individual X-factors, is given specifically for each regulated service;

4) regulated services - services (goods, works) provided by a natural monopoly entity and subject to state regulation by the authorized body, including cases of providing services (goods, works) in the form of transfer of a certain product to a consumer;

5) sectoral X-factor - an industry efficiency indicator characterizing the growth rate of the factor productivity of an industry in relation to the factor productivity of the economy, in order to take it into account in the formula for calculating the tariff for the regulated service of a natural monopoly entity, belonging to a relevant industry in accordance with the Methodology;

6) factor productivity of an industry - the industry productivity achieved through effective use of available (without additional expansion) factors of production (labor, capital), the growth rate of which is assessed in accordance with paragraph 30 of the Methodology;

7) standard deviation - a statistical value characterizing the variation of data in relation to the average value, determined by the department of the authorized body or its territorial unit according to the Methodology;

8) a natural monopoly entity (hereinafter referred to as the entity) - an individual entrepreneur or a legal entity engaged in the production of goods, performance of works and (or) rendering of services to consumers under natural monopoly conditions;

9) the stimulating tariff setting method - the method of calculating a tariff for the entity’s regulated service, providing for the setting of a tariff based on the improvement of the entity’s efficiency and compliance with the quality standards of the regulated service;

10) the authorized body - a state body in charge of natural monopolies;

11) the department of the authorized body – a department of the state body in charge of natural monopolies;

12) factor productivity of the economy - the productivity of the economy achieved by using available (without additional expansion) factors of production (labor, capital), the growth rate of which is assessed in accordance with paragraph 32 of the Methodology.

Chapter 2. The setting of a tariff for the entity’s regulated service with account of stimulating
methods of tariff setting

4. The setting of a tariff for the entity’s regulated service with account of stimulating methods of tariff setting (hereinafter referred to as the tariff) includes the following steps:

1) general provisions;

2) sectoral Х-factor’s calculation;

3) making a list of structural parameters used to assess individual X-factor for each entity;

4) making a list (lists) of similar entities and (or) their groups;

5) assessment of individual X-factors;

6) analysis of reliability of expenses for providing a regulated service declared by the entity for tariff calculation;

7) profit calculation;

8) calculation of the entity’s tariff;

9) the system for monitoring and overseeing the achievement of performance indicators and quality standards of regulated services, also depending on the investment program;

10) the calculation of bonuses/fines (penalties) for compliance/non-compliance with the quality standards of regulated services along with identification of the source of payment, the mechanism of imposing fines (penalties).

Clause 1. General provisions

5. The first time the department of the authorized body begins to assess sectoral and individual X-factors for natural monopolies of a particular industry on its own (regardless of its receipt of the entity’s application for approval of the tariff for a regulated service), or if the validity period of approved X-factors ends less than in 180 (one hundred and eighty) calendar days.

6. The department of the authorized body publishes, on its Internet site, a press release about the commencement of work on the development of sectoral and individual X-factors that are taken into account in the formula for calculating tariffs for regulated services of natural monopoly entities of a particular industry.

8. The department of the authorized body, 30 (thirty) calendar days before the expiry of the validity period of earlier approved sectoral and individual X-factors, approves new sectoral and individual X-factors, taken into account in the tariffs for regulated services of natural monopoly entities of a particular industry, for the period of validity of 5 (five) years according to the forms in Appendices 1 and 2 to the Methodology, respectively, broken down by industries, which the department of the authorized body places on its Internet resource.

9. The validity period of the sectoral X-factor for 5 (five) full calendar years begins:

on the date, on which the validity period of earlier approved sectoral X-factor (if any) is over;

on the date approved by the department of the authorized body.

10. For each industry, the department of the authorized body approves a uniform sectoral X-factor for each year of its validity period, which is taken into account in the tariffs for all regulated services related to the natural monopolies of this industry in accordance with the list of entities’ regulated services, approved by order №186 of the Minister of National Economy of the Republic Kazakhstan as of December 30, 2014 (registered in the Register of state registration of regulatory legal acts as №10469).

11. A reason requiring to commence the work on setting the entity’s tariff is the receipt of the entity’s application for approval of the tariff with account of the stimulating tariff setting method (hereinafter referred to as the application) by the department of the authorized body or its territorial unit 180 (one hundred and eighty) calendar days before its introduction.

12. The entity attaches the following information to the application:

information on historical (actual) and estimated expenses for rendering a regulated service is provided in the form of individual X-factors taken into account in the formula for calculating tariffs for a regulated service separately for each entity, according to Appendix 2 to the Methodology for each year of the validity period of the tariff, declared by the entity, which was set in accordance with the Special Procedure for costing used in the approval of tariffs (prices, charge rates) for regulated services (goods, works) of natural monopoly entities, approved by order № 130-OD of the Chairman of the Agency of the Republic of Kazakhstan for Regulation of Natural Monopolies as of April 25, 2013 (registered in the Register of state registration of regulatory legal acts as №8480) (hereinafter referred to as the Special Procedure), with no regard for indicators of socio-economic development of the Republic of Kazakhstan (inflation);

a draft investment program (project) for a period of five or more years, or a document confirming the existence of an approved investment program (project), with the indication of the number and date of the decision made;

calculation of the profit rate on the regulated base of the assets involved;

calculation of depreciation deductions for fixed assets that were used before the implementation of the investment program (project) and are to be put into operation during the implementation of the investment program (project) within a long-term period on a year-by-year basis;

documents confirming the planned volume of regulated services;

the entity’s service quality standard approved by the department of the authorized body in accordance with the Methodology for the formation of standards and assessment of quality of regulated services of natural monopoly entities in a relevant industry (area), approved by order №435 of the Minister of National Economy of the Republic of Kazakhstan as of December 28, 2017 (registered in the Register of state registration of regulatory legal acts as № 16211) (hereinafter referred to as the Standards Methodology).

13. Upon receipt of the application, the department of the authorized body within 7 (seven) calendar days of the date of receipt of such an application:

sets up a working group for calculating the tariff for the entity’s regulated service (hereinafter referred to as the Working Group);

places a press release about the start of work on the calculation of the tariff for the entity’s regulated service on its Internet resource.

14. The head of the department of the authorized body sets up the Working Group consisting of at least 9 (nine) people, by his/her order.

15. The formula for calculating the tariff for the entity’s regulated service takes into account sectoral and individual X-factors for the tariff validity period declared by the entity.

16. When calculating the tariff for the entity’s regulated service, the following sources of information are used:

1) information received from the entities;

2) data of the monitoring of entities’ compliance with service quality standards;

3) information received from the competent authorities;

4) information received from the state body in charge of the state statistical activity;

5) information received from the entities and accredited associations of private entrepreneurs under the authorized body;

6) other sources of information.

17. When calculating the tariff for the entity’s regulated service, the department of the authorized body or its territorial unit divides expenses for its rendering into manageable and unmanageable ones.

18. Unmanageable expenses include such expenses as:

1) material expenses for the purchase of strategic goods, the list of which is determined by the legislation on natural monopolies;

2) depreciation deductions of fixed assets and intangible assets;

3) expenses for compulsory types of insurance, taxes, fees and payments determined in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan;

4) expenses associated with the level of normative technical losses, in accordance with the calculations of technical losses incurred on the basis of model norms and standards applicable in a relevant industry (area).

19. Manageable expenses of the entity include expenses for the provision of a regulated service, those not belonging to unmanageable ones and taken into account in the tariff in accordance with the Special Procedure.

Historical manageable expenses include the entity’s actual expenses for a five-year period preceding the submission of the entity’s application, according to the report on the execution of tariff estimates.

20. The entity’s application for approval of the tariff for the regulated service is considered by the department of the authorized body or its territorial unit within 180 (one hundred and eighty) calendar days of the date of its submission by the entity, in accordance with the Methodology.

21. If additional information is needed to approve the tariff for the regulated service, the department of the authorized body or its territorial division requests it from the entity in writing, setting the deadline for its submission, which shall be at least 5 (five) working days.

22. The department of the authorized body or its territorial unit, prior to approval of the tariff for the entity’s regulated service, submits its draft for public hearings conducted by the department of the authorized body or its territorial unit in accordance with the Rules for holding public hearings when considering applications for approval of tariffs (prices, charge rates) or their threshold levels for regulated services (goods, works) of natural monopolies in the field of electrical energy industry, approved by order № 219 of the Minister of National Economy of the Republic of Kazakhstan as of March 17, 2015 (registered in the Register of state registration of regulatory legal acts as № 10742).

23. Based on the results of the discussion at public hearings, the department of the authorized body or its territorial unit makes a decision to approve the tariff for the entity’s regulated service, indicating the period of its validity.

24. The order to approve the tariff for the entity’s regulated service:

is signed by the head of the department of the authorized body or its territorial unit;

is sent by the department of the authorized body or its territorial unit to the entity within 35 (thirty-five) calendar days prior to the tariff’s introduction.

25. The department of the authorized body or its territorial unit establishes the period of validity of the tariff for the entity’s regulated service in accordance with the entity’s application for the tariff approval.

26. The tariff for the entity’s regulated service is introduced on the first day of a month following 35 (thirty-five) calendar days after its approval.

27. The entity informs consumers on the introduction of the tariff for its regulated service approved by the department of the authorized body or its territorial unit, within 30 (thirty) calendar days before its introduction by placing this information on its Internet resource (if any) and in the media, distributed in the territory of the administrative-territorial unit, in which the entity operates.

Clause 2. Calculation of Х-factor

28. The department of the authorized body assesses sectoral X-factor within 40 (forty) calendar days of the date of publication of a press release about the commencement of its work on the calculation of sectoral X-factor, which is taken into account in the formula for calculating tariffs for regulated services of areas of natural monopolies in accordance with Appendix 3 to the Methodology.

29. The sectoral X-factor for each year of its validity period is determined using the following formula:

where:

– sectoral Х-factor for each year;

– estimated sectoral X-factor, calculated in accordance with paragraph 30 of the Methodology;

N – the number of years in the validity period of sectoral X-factor.

30. The estimated sectoral X-factor is determined using the Tornqvist index, by calculating the arithmetic average (for 5 (five) years preceding the sectoral X-factor’s development) growth of the factor productivity of the industry in relation to the growth of the factor productivity of the economy using the formula:

where:

– estimated sectoral Х-factor;

– growth rate of factor productivity of the industry for year t to year t-1, in %, calculated in accordance with paragraph 31 of the Methodology;

– the growth rate of the factor productivity of the economy for year t to year t-1, in %, calculated in accordance with paragraph 33 of the Methodology;

– year of development of sectoral X-factor;

– price index for the purchase of industrial and technical products, characterizing the change in prices for material and technical resources acquired by enterprises of the Republic of Kazakhstan for manufacturing process, for year t to year t-1, determined according to the data provided by the Statistics Committee of the Ministry of National Economy of the Republic of Kazakhstan (hereinafter referred to as the SC), in %. In case the SC has no such data, the department uses the price index for the purchase of industrial and technical products, which characterizes the change in prices for material and technical resources acquired by industrial enterprises of the Republic of Kazakhstan for manufacturing process, for year t to year t-1, determined according to the SC data, in %.

– price index for the purchase of industrial and technical products, characterizing the change in prices for material and technical resources acquired by entities of a relevant industry of the Republic of Kazakhstan for manufacturing process, for year t to year t-1, determined according to the SC data, in %, in case the SC has no such data, the department uses the arithmetic average growth rate of production and investment expenses of entities providing regulated services in the areas of natural monopolies of the relevant industry, for year t to year t-1, in %, calculated using the formula:

where:

– production expenses of entity i in year t for the provision of regulated services in the areas of natural monopolies of the relevant industry, determined on the basis of the annual report on expenses, income and tariffs for regulated services of entity i;

– investment expenses of entity i in year t, taken into account in the investment program approved by the department, for the provision of regulated services in the areas of natural monopolies of the relevant industry, determined on the basis of the annual report on expenses, income and tariffs for regulated services of entity i;

n – the number of entities that provide regulated services in the areas of natural monopolies of the relevant industry.

31. The growth rate of the factor productivity of the industry for year t to year t-1 is calculated using the formula:

where:

– the growth rate of factor productivity of the industry for year t to year t-1;

– real (in real terms, adjusted by leveling inflationary effects, that is, expressed in constant prices (hereinafter referred to as real) gross domestic product (GDP) of the industry in year t, in thousand tenge, determined using the following formula:

where:

- the consumer price index for year t by December of year t0 - 6 according to the SC data, in %. Given the SC data, the index can be taken in constant prices of any other year.

– the industry’s GDP in current prices in year t, in thousand tenge, determined according to the SC data. If the SC has no data on the GDP of the industry in year t, the department uses the amount of income in year t of the entities providing regulated services in the areas of natural monopolies of the relevant industry:

where:

– income in year t of entity i providing regulated services in the areas of natural monopolies of the relevant industry, thousand tenge;

– the real value of fixed assets in the industry in year t, determined using the following formula:

where:

– the value of fixed assets in the industry in current prices in year t, in thousand tenge, determined according to the SC data. If the SC has no data on the value of fixed assets in the industry, the department uses the amount of the value of fixed assets in year t of the entities providing regulated services in the areas of natural monopolies of the relevant industry:

where:

– the value of fixed assets in year t of entity i providing regulated services in the areas of natural monopolies of the relevant industry, thousand tenge;

– the number of hours worked per person in the relevant industry in year t, in hours/person, determined according to the SC data;

– the share of expenses for the acquisition of fixed assets in the total amount of income of the industry in year t, determined using the following formula:

– the share of labor expenses in the total amount of income of the industry in year t, determined using the following formula:

where:

– the average annual salary in the industry in year t, determined according to the SC data, in tenge/person;

– the number of people employed in the industry in year t, determined according to the SC data, thousand people.

32. For simplification purposes, the growth rate of the factor productivity of the industry for year t to year t-1 is assessed by the department of the authorized body in the log-linear form using the formula:

where:

– assessment of the growth rate of the factor productivity of the industry for year t to year t-1.

33. The growth rate of the factor productivity of the economy for year t to year t-1 is calculated using the formula:

where:

– the growth rate of the factor productivity of the economy for year t to year t-1;

– real GDP of the economy in year t, in thousand tenge, determined using the following formula:

where:

– GDP of the economy in current prices in year t, in thousand tenge, determined according to the SC data.

– the real value of fixed assets in the economy in year t, determined using the following formula:

where:

– the value of fixed assets in the economy in current prices in year t, in thousand tenge, determined according to the SC data;

– the number of hours worked per person in the economy in year t, in hours/person, determined according to the SC data;

– the share of expenses for the acquisition of fixed assets in the total amount of income of the economy in year t, determined using the following formula:

– the share of labor expenses in the total income of the economy in year t, determined using the following formula:

where:

– the average annual salary in the economy in year t, determined according to the SC data, in tenge/person;

– the number of people employed in the economy in year t, determined according to the SC data, in thousand people.

34. For simplification purposes, the growth rate of the factor productivity of the industry for year t to year t-1 is assessed by the department of the authorized body in the log-linear form:

where:

– assessment of the growth rate of the factor productivity of the economy for year t to year t-1.

Clause 3. Making the list of structural parameters used to assess individual
X-factor for each entity

35. For the purposes of calculating individual X-factors, the department of the authorized body, within 40 (forty) calendar days of the date of publication of a press release about the commencement of their development, draws up a draft list of structural parameters for this regulated service.

36. The department of the authorized body sends the preliminary list of structural parameters used to assess individual X-factors (hereinafter referred to as the preliminary list of structural parameters), which includes the minimal list of structural parameters used to assess individual X-factors for the following regulated services in accordance with the form in Appendix 4 to the Methodology.
37. The department of the authorized body adds (removes) structural parameters to (from) the draft preliminary list.

38. The department of the authorized body, in accordance with the State register of natural monopoly entities, makes a list of entities providing one and the same regulated service, for which individual X-factors are calculated (hereinafter referred to as the list of entities).

39. The department of the authorized body, within 7 (seven) calendar days of the date of publication of the press release about the beginning of the calculation of individual X-factors, sends to the entities providing the regulated service a request to submit annual historical data on structural parameters for their use in the assessment of individual X-factors taken into account in the formula for calculating tariffs for the regulated service in accordance with the form in Appendix 5 to the Methodology. The entities produce annual historical data on structural parameters for the period of rendering the regulated service, prior to the commencement of the development of individual X-factors.
40. When forming the values of structural parameters, the entity uses the following sources of information:

1) equipment certificates;

2) certificates of the state acceptance commission and (or) certificates of facility commissioning (putting into operation);

41. The entity shall, within fourteen (14) calendar days of the date of receipt of the draft preliminary list of structural parameters, submit the requested information to the department of the authorized body.

42. The entity providing the regulated service has the right to submit to the department of the authorized body its proposals on adding and (or) removing any structural parameters to (from) the draft preliminary list.

43. If case of receiving proposals on adding new structural parameters to the draft preliminary list from the entities, the department of the authorized body arranges for additional collection of values on all the structural parameters proposed by the entities from all the entities providing the relevant regulated service.

If over 10% (ten percent) of the entities do not have any structural parameter, this structural parameter is not included in the final list.

44. The department of the authorized body makes the initial list of structural parameters, which includes:

1) structural parameters from the draft preliminary list, except for those offered for removal by more than 50% (fifty percent) of the entities;

2) structural parameters proposed by the entities (if any);

3) the preliminary list includes at least three structural parameters, but not more than ten ones.

45. After conducting the analysis, the department of the authorized body distinguishes statistically significant structural parameters from the preliminary list of structural parameters.

46. The set of values of each structural parameter s from the preliminary list, received from all the entities providing a certain regulated service, is formed as a matrix:

where:

X – the matrix of logarithmic (by the natural logarithm) values of structural parameters;

– the logarithmic value of structural parameter s for year t according to the data of entity i;

– the entity identifier, I - the number of entities providing the regulated service;

– the year identifier, T - the shortest period of provision of the regulated service across all the entities, preceding the development of individual X-factors, 1 - the first year of this period;

– the structural parameter identifier, S - the number of structural parameters;

– unit vector of dimension S.

The matrix of the sum total of the entity’s manageable expenses for the provision of a regulated service:

where:

Y – the matrix of logarithmic real manageable expenses for the provision of a regulated service;

Y– the amount of logarithmic real manageable expenses for the provision of a regulated service for year t according to the data of entity i, obtained by multiplying nominal manageable expenses for year t by

47. In order to assess the statistical significance of structural parameters in the regression analysis, the department of the authorized body:

from regression (relationship between manageable expenses of entities providing the regulated service, (Y) and structural parameters (X))

where:

- the statistical indicator “error of regression estimate” for entity i in year t, with the expected value equal to zero and the same variance;

- the vector of regression coefficients, determining the relationship of manageable expenses Y with each structural parameter Xs by the method of least squares calculates the values of the following statistical indicators:

the estimate of the regression coefficient vector

broken down by structural parameters using the following formula:

standard deviations for the vector of regression coefficients

broken down by structural parameters using the following formula:

the t-criteria (Student’s t-test) for each regression coefficient using the following formula:

coefficient of determination R² according to the following formula:

F-criterion (Fisher criterion) according to the following formula:

identifies statistically insignificant structural parameters, the absolute values of t-criteria for the regression coefficients of which observe the following condition:

where:

- tabular value of t-criterion (Student’s t-test);

- the probability (Student’s criterion), with which a structural parameter is recognized as statistically insignificant, is determined by the department of the authorized body at the level of 90%;

in case of presence of insignificant structural parameters, excludes from the regression, indicated in this paragraph of the Methodology, the data of one of them for all entities I for the entire period T, i.e.

where:

and identifies statistically insignificant structural parameters for this regression in accordance with the algorithm provided for in subparagraphs 1) 3) of this paragraph of the Methodology;

in case of absence of statistically insignificant structural parameters in the regression, estimates the F-criterion (Fisher criterion) in accordance with the following condition:

where:

- the tabular value of the F-criterion (Fisher criterion) given in Table 1 to the Methodology, with degrees of freedom S and IT-I-S;

- probability (Fisher criterion), with which the structural parameter is recognized as statistically insignificant, is determined by the department of the authorized body at the level of 95%;

then the regression is recognized as statistically significant and all the structural parameters of this regression are statistically significant and are used in further analysis of assessment of individual X-factors, including the choice of similar entities;

then the regression sequentially (one after another) excludes the data of all structural parameters for all entities I for period T and the steps indicated in this paragraph of the Methodology are carried out.

48. If the exclusion of the data of all structural parameters from the regression failed to identify statistically significant structural parameters, the structural parameters of the regression with the highest F-criterion are recognized as statistically significant and used in further analysis of assessment of individual X-factors.

49. Taking into account the results of calculation of the significance of structural parameters from the preliminary list of structural parameters, the department of the authorized body draws up a draft final list of structural parameters and presents it for consideration by the Working Group on the calculation of individual X-factors. The significance of the structural parameters for their use in identifying groups of similar entities and calculating individual X-factors according to the form in Appendix 6 to the Methodology is presented for consideration by the Working Group.
50. Having considered the draft final list of structural parameters, the Working Group on the calculation of individual X-factors, within 7 (seven) calendar days of the date of its receipt, makes a decision either:

to approve the draft final list of structural parameters formed by the department of the authorized body; or

to approve the draft final list of structural parameters adjusted by the proposals of members of the Working Group on the calculation of individual X-factors by removing or retaining the structural parameters from (in) the preliminary list.
51. If the Working Group on the calculation of individual X-factors decides to approve the (adjusted) draft final list of structural parameters, within 5 (five) calendar days of the date of its receipt, the department of the authorized body places the list of structural parameters used to assess individual X- factors taken into account in the formula for calculating tariffs for the regulated service, according to the form in Appendix 7 to the Methodology, on its Internet resource.

52. The duration of the historical period of validity of approved structural parameters used in the calculation of individual X-factors is same as that of the period of validity of newly approved individual X-factors.

Clause 4. Making the list (lists) of similar entities and (or) their groups

53. In order to assess individual X-factors taken into account when calculating tariffs for a regulated service, the department of the authorized body, within 30 (thirty) calendar days of the date of publication of the list of structural parameters, forms groups of similar entities providing this regulated service, whose data are used to assess individual X-factors taken into account in the calculation of tariffs for the provision of a regulated service (hereinafter referred to as groups of similar entities).

54. In order to form groups of similar entities, the department of the authorized body carries out a statistical analysis of similarity of entities providing a regulated service.

55. The values of structural parameters from the approved list are as follows:

where:

X - the matrix of logarithmic (by the natural logarithm) values of structural parameters from the approved list;

i∈ [1;I] - the entity identifier, I - the number of entities providing the regulated service;

t∈ [1;T] - the year identifier, T - the shortest period of rendering the regulated service across all entities, preceding the development of individual X-factors, 1 - the first year of this period;

- the number of structural parameters in the approved list.

Real manageable expenses for the provision of the regulated service:

where:

Y - the matrix of logarithmic real manageable expenses for the provision of the regulated service;

If some entity i has no data on manageable expenses and (or) one or more structural parameters for the entire period T, this entity i is excluded from the analysis, in further reports on the similarity and calculation of individual X-factors, such entity is marked as “excluded due to lack of data”.

56. As part of a statistical analysis of comparability of the analyzed data of entities, the department of the authorized body:

from regression (relationship between manageable expenses of entities providing the regulated service, (Y) and structural parameters (X), approved for assessing individual X-factors)

where

– the statistical indicator “error of regression estimate” for entity i in year t, with a mathematical expectation equal to zero and the same variance;

- the vector of regression coefficients that determine the relationship of manageable expenses Y with each structural parameter Xs;

the method of least squares calculates the values of estimates of the vector of regression coefficients

by structural parameters approved for the assessment of individual X-factors using the following formula:

using the model coefficients for each entity i and year t assessed in accordance with this paragraph of the Methodology, calculates estimated balances using the formula below:

or in the matrix form e = Y - Xa.

where:

e^est – estimated balances using the model coefficients for each entity i and year t, assessed in accordance with this paragraph of the Methodology;

X - the matrix of logarithmic (by the natural logarithm) values of structural parameters;

Y - the matrix of logarithmic real manageable expenses for the provision of a regulated service;

i∈ [1;I] - the entity identifier, I - the number of entities providing the regulated service;

t∈ [1; T] - the year identifier, T - the shortest period of provision of the regulated service across all entities, preceding the development of individual X-factors, 1 - the first year of this period;

for each entity I, calculates the arithmetic average of balances year-wise:

chooses the smallest balance from the values of all entities, adds it to the estimated manageable expenses — obtains the estimated balances:

generates a series of values for all entities in ascending order and calculates the frequency (number of values), with which each value W is in the series, in %, and cumulative frequency, in %;

calculates 25%-percentile

using the formula below:

where:

– a series of values for all entities in ascending order;

W_{1 -} the lower limit of the interval containing 25%-percentile (the interval is determined by the cumulative frequency, the first one exceeding 10%);

F_1W-1 - the cumulative frequency of the interval preceding the interval containing 25%-percentile;

f_1W-1 - the frequency of the interval containing 25%-percentile;

if the difference between the maximum and minimum values in the interval containing 25%-percentile, 25%-delta is:

less than or equal to 0.5, all other groups of similar entities are formed on the basis of this difference - all entities, whose values are in the next ascending interval, the difference between the maximum and minimum values in which is 25%-delta, are formed into one group;

greater than 0.5, the first group is taken by entities, the maximum and minimum values of which differ by 0.5, subsequent groups are formed on the basis of 0.5: all entities, whose values are in the next ascending interval, the difference between the maximum and minimum values in which is 0.5, are formed into one group.

57. According to the results of statistical analysis of the entities’ similarity, the department of the authorized body forms a project of groups of similar entities.

58. The department of the authorized body presents the project of groups of similar entities for the consideration by the Working Group on the calculation of individual X-factors along with the results of statistical analysis of the entities’ similarity according to the form in Appendix 8 to the Methodology. The department publishes the minutes, the list, the names of the entities and the decision of the Working Group on its Internet resource and the list of groups of similar entities approved by the Working Group.

59. Having considered the project of groups of similar entities, within 7 (seven) calendar days of the date of its receipt, the Working Group on the calculation of individual X-factors makes a decision either:

to approve the project of groups of similar entities, formed by the department of the authorized body; or

to approve the project of groups of similar entities, adjusted by proposals of the members of the Working Group on the calculation of individual X-factors.

60. If the Working Group on the calculation of individual X-factors makes a decision to approve the (adjusted) project of groups of similar entities, within 5 (five) calendar days of the date of its adoption:

by his/her order, the head of the department of the authorized body approves the list of groups of similar entities providing the regulated service, whose data are used to assess individual X-factors according to the form in Appendix 9 to the Methodology;

the department of the authorized body places an order to approve groups of similar entities on its Internet resource.

If the Working Group on the calculation of individual X-factors fails to come to a consolidated opinion, the decision is made by the leadership of the department of the authorized body.

All decisions of the Working Group on the calculation of individual X-factors are recorded in the minutes of meetings and posted on the Internet resource of the department of the authorized body.

Clause 5. Calculation of individual X-factors

61. The department of the authorized body, within 10 (ten) calendar days of the date of publication of the list of groups of similar entities:

calculates individual X-factors specifically for each entity;

presents an opinion on the results of calculation of individual X-factors, in accordance with the form in Appendix 11 to the Methodology, for the consideration by the Working Group.

62. Individual X-factors specifically for each entity for each year of its validity period are determined using the following formula:

where:

– estimated individual X-factor calculated for entity i in accordance with paragraph 50 of the Methodology;

– the number of years in the period of validity of individual X-factors.

63. The department of the authorized body calculates the estimated individual X-factors for each entity i as the arithmetic average of the time deviation of actual expenses from the efficient frontier using the following formula:

– the entity identifier, I’- the number of entities from the approved list of similar entities providing the regulated service.

64. In order to assess individual X-factors, the department of the authorized body, using the method of least squares, assesses minimum manageable expenses for the provision of a regulated service as a function of structural parameters (hereinafter referred to as the efficient frontier) in accordance with the following algorithm:

the set of values of structural parameters from the approved list according to the data of entities from the approved list of similar entities providing the regulated service is formed as a matrix:

where:

X - the matrix of logarithmic (by the natural logarithm) values of structural parameters from the approved list;

– the logarithmic value of structural parameter s from the approved list for year t according to the data of entity i;

– identifier of the structural parameter, S’- the number of structural parameters from the approved list;

– unit vector of dimension S’.

the sum total of manageable expenses for the provision of a regulated service according to the data of entities from the approved list of similar entities is presented in the form of a matrix:

where:

Y - a matrix of logarithmic real manageable expenses for the provision of a regulated service.

from regression (relationship between manageable expenses of entities providing the regulated service, (Y) and structural parameters (X))

or in matrix form Y = X a +

where:

- the statistical indicator “error of regression estimate” for entity i in year t, with a mathematical expectation equal to zero and the same variance;

- vector of regression coefficients, determining the relationship of manageable expenses Y with each structural parameter Х_s

using the method of least squares, calculates the values of the following statistical indicators for assessing the vector of regression coefficients a = (a¹, ..., a^s)' broken down by structural parameters using the following formula:

using the model coefficients estimated in accordance with this paragraph of the Methodology for each entity i and year t, estimated balances are calculated using the following formula:

or in the matrix form e = Y - Xa.

where:

e ^est - estimated balances using the model coefficients for each entity i and year t, calculated in accordance with this paragraph of the Methodology;

for each entity i calculates the arithmetic average for each year of balances:

chooses the smallest balance by the values of all entities, adds it to the estimated manageable expenses (the shift of the efficient frontier to the most efficient entity) - the obtained calculated manageable expenses are the efficient frontier:

65. The Working Group on the calculation of individual X-factors, having considered the opinion of the department of the authorized body on the results of the calculation of individual X-factors, within 7 (seven) calendar days of the date of its receipt, makes a decision either:

to approve the results of individual X-factors for each specific entity, calculated by the department of the authorized body; or

to approve the sizes of individual X-factors for each specific entity, adjusted according to proposals of the members of the Working Group on the calculation of individual X-factors.

The decision of the Working Group on the calculation of individual X-factors is recorded in the minutes of meetings and placed on the Internet resource of the department of the authorized body.

66. Within (seven) 7 calendar days after the Working Group on the calculation of individual X-factors makes a decision to approve the size of individual X-factors specifically for each entity, individual X-factors, taken into account in the tariffs for the regulated service, are approved by the order of the head of the department of the authorized body.

Clause 6. Analysis of reliability of expenses for the provision of a regulated service, declared
by entities for the tariff calculation

67. Analysis of reliability of expenses for the provision of a regulated service, declared by entities for the calculation of the tariff for a regulated service for the period of its validity declared by the entity (hereinafter referred to as the entity’s expenses) is carried out by the department of the authorized body in 2 (two) stages, within 60 (sixty) calendar days of receipt of the entity’s application for approval of the tariff. At the first stage, the department of the authorized body carries out a statistical analysis of reliability of expenses declared by the entity, at the second one - an expert analysis.

68. For a statistical analysis of reliability of expenses declared by the entity, the department of the authorized body uses the following data on the entity’s expenses (hereinafter referred to as the entity’s historical expenses) for the next period (hereinafter referred to as the historical period):

1) if the entity applied to the department of the authorized body for approval of the tariff for the regulated service with account of stimulating tariff setting methods for the first time, 5 (five) years or the period of rendering the regulated service (if less than 5 (five) years) preceding the entity’s application for the approval of the tariff. The data are taken from the entity’s reports on the execution of tariff estimates.

If the application for approval of the tariff for the regulated service is submitted by the entity before the deadline for submitting the annual report on the execution of tariff estimates, data from the tariff estimates, approved by the department of the authorized body, are used.

2) the validity period of the current tariff with account of the stimulating method (if any). The data are taken from the entity’s annual reports on income, expenses and tariffs for the regulated service.

If the application for approval of the tariff for the regulated service is submitted by the entity before the deadline for submitting the annual report on income, expenses and tariffs, the data, taken into account for its calculation, are used.

69. The entity’s historical expenses are converted into real ones for each item of expenses and for each year according to the following formula:

where:

к – item of expenses;

– year identifier, P^hist - historical period, 1 - the first year of the historical period;

– the amount of real historical expenses of entity in item k for year t, in thousand tenge;

– the amount of historical expenses of entity in item k for year t, in thousand tenge.

70. The entity’s declared expenses are converted into real expenses for each item of expenses and for each year according to the formula:

where:

к – item of expenses;

– the year identifier,

– the validity period of the tariff for the regulated service declared by the entity, for the approval of which the entity submitted an application (hereinafter referred to as the declared period of the tariff validity), 1 - the first year of this period;

- consumer price index for historical and forecast periods by the first year of the historical period, according to the SC, in %.

– the amount of actual expenses declared by the entity in item k for year t, in thousand tenge.

– the amount of expenses declared by the entity in item k for year t, in thousand tenge.

71. The reliability of expenses declared by the entity is determined in accordance with the algorithm:

for each line k generates a series of values for all years in ascending order (hereinafter referred to as the k-th row) and calculates the frequency (number of values) with which each value of line k in each year is given in the k-th row, in %, and cumulative frequency, in %;

for each k-th row according to historical data, calculates 99%-percentile

according to the following formula, respectively:

where:

m - the lower limit of an interval with a 99%-percentile (the interval is determined by the cumulative frequency, the first one exceeding 99%);

q - the interval value;

F_m-1 - the cumulative frequency of an interval preceding the interval with a percentile;

f_m-1 - the frequency of an interval with a percentile;

draws conclusions about statistical reliability of the amount of expenses of line k in year t declared by entity i in accordance with the following criteria:

then the amount of expenses of line k in year t declared by entity i is recognized as statistically reliable;

in all other cases, the amount of line k in year t declared by entity i is recognized as statistically unreliable;

72. The Working Group:

may decide to revise percentiles to determine the statistical reliability of expenses.

makes a conclusion about reliability of expenses of item k declared by the entity in accordance with the following criteria:

if at least for one year

the amount of expenses of item k declared by the entity is recognized as statistically unreliable, the expenses of item k declared by the entity are recognized as statistically unreliable;

if for all

the amount of expenses of item k declared by the entity is recognized as statistically reliable in accordance with subparagraph 2) of this paragraph of the Methodology, the expenses of item k declared by the entity are recognized as statistically reliable.

73. In case of no expenses, the declared amounts for which are recognized as statistically unreliable, the department of the authorized body, within 14 calendar days of the date of receipt of the entity’s application for approval of the tariff:

sends a notification about the absence of statistically unreliable expenses to the entity;

uses the expenses declared by the entity (hereinafter referred to as the expenses recognized as reliable by the department of the authorized body) in further calculations of the tariff for the regulated service.

74. If there are expenses, the declared amounts for which are found to be statistically unreliable, the department of the authorized body, within 14 calendar days of the date of receipt of the entity’s application for approval of the tariff, sends the entity a list of statistically unreliable expenses conducted as part of a statistical analysis, according to form 1 of the list of statistically unreliable expenses of the entity for the provision of a regulated service broken down by items of expenses and form 2 of the calculation carried out as part of a statistical analysis of reliability of the entity’s expenses for the provision of regulated services, in accordance with Appendix 11 to the Methodology.

75. Within 14 (fourteen) calendar days of the date of receipt of the list of statistically unreliable expenses, an entity may submit the following documents confirming these expenses to the department of the authorized body:

reporting documents submitted by the entity to state bodies in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan on accounting and financial reporting and also on state statistics;

decisions of competition (tender) commissions for the procurement of material, financial resources, equipment and services;

loan agreements (indicating the terms of financing, including the terms of payment of remuneration, commission payments, etc.);

decisions of the state property management body or a state-owned enterprise to fix the fund of wages and official salaries of managers, their deputies, chief (senior) accountants, as well as the system of their bonuses and other remuneration (for state-owned enterprises or enterprises with a predominant state share participation);

protocols of intent, contracts;

other materials.

The entity submits supporting documents along with an explanatory note attached to each document, bound and tied, certified by the seal and signature of the head of the entity or his/her deputy.

76. The department of the authorized body shall, within 14 (fourteen) calendar days of the date of receipt of the supporting documents from the entity, present them for consideration by the Working Group.

The Working Group, within 7 (seven) calendar days of the receipt of the documents for each amount of expenses declared by the entity, recognized unreliable by the results of the statistical analysis, makes one of the following decisions - the amount of expenses of item k, recognized unreliable in year t by the results of the statistical analysis, is reliable in the amount:

declared by the entity;

determined by the Working Group.

The results of consideration of reliability of expenses declared by the entity by the Working Group are approved in the protocol in the format of Form 3, according to Appendix 11.

Clause 7. Calculation of profit

77. The calculation of the profit accounted for in the tariff for the regulated service provides for the setting of an acceptable level of profit required for implementation of the investment program, in accordance with subparagraph 4) of paragraph 2 of Article 15-1 of the Law.

The profit rate is calculated according to the instructions for calculating the profit rate (net income) for (on) the regulated base of involved assets for natural monopoly entities in each area, approved by the department of the authorized body in accordance with the Law.

Clause 8. Calculation of the tariff of the entity

78. The amount of expenses recognized by the Working Group as reliable:

are used by the department of the authorized body in further calculations of the tariff for the regulated service of the entity;

are sent to the entity, within 7 (seven) calendar days of the date of the decision of the Working Group.

Tariff calculations are carried out by the department of the authorized body according to the formula:

where:

- tariff for the regulated service applied by the entity in year t;

- bonus/penalty for compliance with service quality standards, calculated using the formula:

- adjustment for changes in inflation, calculated using the formula:

- adjustment for the change in unmanageable expenses, calculated using the formula:

- the adjustment of profit with account of execution of the investment program, calculated using the formula

- adjustment for the change in the volume of services rendered, calculated using the formula

- the tariff for the regulated service for year t according to the data approved by the department of the authorized body for the entity’s use for annual tariff adjustment;

- the volume of the regulated service rendered according to the data approved by the department of the authorized body for the entity’s use for annual tariff adjustment;

V_t - the actual volume of the regulated service provided by the entity in year t, determined by the department of the authorized body within the framework of the monitoring of expenses, income and tariffs for the regulated service of the entity;

CIT - corporate income tax rate, in accordance with the current tax legislation of the Republic of Kazakhstan.

E_t - the entity’s income from the provision of a regulated service in year t, determined by the department of the authorized body within the framework of the monitoring of expenses, income and tariffs for the entity’s regulated service;

– expenses for year t, unmanageable by the entity, according to the data approved by the department of the authorized body for the entity’s use for annual tariff adjustment, with no regard for inflation for year t;

C_t - expenses unmanageable by the entity for the provision of the regulated service in year t, the amount of which is determined by the department of the authorized body within the framework of the monitoring of expenses, income and tariffs for the entity’s regulated service;

– expenses for year t unmanageable by the entity according to the data approved by the department of the authorized body for the entity’s use for annual tariff adjustment;

C_unman- expenses unmanageable by the entity for year t, the amount of which is determined by the department of the authorized body within the framework of the monitoring of expenses, income and tariffs for the regulated service of the entity;

– the consumer price index, determined according to the forecast data of the Ministry of National Economy of the Republic of Kazakhstan for year t, in percentage terms;

CPI_t - consumer price index, determined according to the SC data for year t, in percentage terms;

X_{ind,t -} the individual X-factor approved by the department of the authorized body for year t, which is taken into account in the formula for calculating the tariff for the entity’s regulated service;
Х_sect,t - the sectoral X-factor approved by the department of the authorized body for year t, taken into account in the formula for calculating tariffs for regulated services related to the areas of natural monopolies of a relevant industry;

B_t - the coefficient of the entity’s compliance with the quality standard of the regulated service, determined by the department of the authorized body within the framework of the monitoring of compliance with the quality standard of the regulated service for year t;

– the entity’s profit margin for year t according to data approved by the department of the authorized body for the entity’s use for annual tariff adjustment, thousand tenge;

P_t - the entity’s profit margin for year t, the amount of which is determined by the department of the authorized body within the framework of the monitoring of implementation of the investment program for the entity’s regulated service, thousand tenge.

79. After holding public hearings within 120 (one hundred and twenty) calendar days of the date of receipt of the entity’s application for approval of the tariff, the department of the authorized body approves the tariff for the regulated service, submitted for each year of the tariff validity period, declared by the entity, depending on sectoral and individual X -factors and the entity’s compliance with the quality standard of the regulated service.

80. The tariff for the entity’s regulated service is differentiated in accordance with the Rules for approving tariffs (prices, charge rates) and tariff estimates for regulated services (goods, works) of natural monopoly entities approved by order № 215-ОD of the Chairman of the Agency of the Republic of Kazakhstan for Regulation of Natural Monopolies as of July 19, 2013 (registered in the Register of state registration of regulatory legal acts as № 8642), as well as the Methodology for calculating differentiated tariffs for regulated water supply services and (or) wastewater disposal, approved by order № 297-ОD of the Chairman of the Agency of the Republic of Kazakhstan for Regulation of Natural Monopolies as of October 1, 2013 (registered in the Register of state registration of regulatory legal acts as № 8886).

81. Along with the tariff for the regulated service, the department of the authorized body approves the quality standard of the regulated service, according to the Standards Methodology.

82. Annually, on or before May 1 of a year following the reporting period, the entity submits to the department a report on implementation of the investment program, a report on compliance with the quality standards of the regulated service, as well as reports on income, expenses and tariffs.

The department of the authorized body, pursuant to the consideration of the entity’s reports, on or before September 1 (one) of a relevant year, sends to the entity a notification of the tariff change, taking into account:

the entity’s implementation of the investment program;

changes in unmanageable expenses and the volume of regulated services rendered in the reporting period;

compliance with the quality standards;

the actual consumer price index according to the Statistics Committee of the Ministry of National Economy of the Republic of Kazakhstan.

Clause 9. The system of monitoring and control of implementation of performance indicators
and quality standards of regulated services, also depending on the investment program

83. The department of the authorized body annually adjusts the tariff for a regulated service, approved with account of the stimulating tariff setting method.

To make an adjustment, the entity, on or before May 1 of a year following a reporting one, submits to the department of the authorized body, with regard to the formula, with account of:

a report on the implementation of the investment program, in accordance with the Rules for approving investment programs (projects) of a natural monopoly entity, their adjustment, as well as on the analysis of information on their execution, approved by order № 194 of the Minister of National Economy of the Republic of Kazakhstan as of December 30, 2014 (registered in the Register state registration of regulatory legal acts as № 10459);

a report on income, expenses and tariffs in accordance with the form in Appendix 13 to the Methodology;

a report on the compliance of the entity’s regulated service with the quality standard according to the Standards Methodology. To the report on the compliance of the regulated service with the quality standard, the entity attaches an explanatory note with regard to all indicators about the reasons of non-compliance (if any) of actual values of the indicators achieved by the entity during the reporting period with their target values, adjusted for tolerances from the target values of the indicators for the reporting period (hereinafter referred to as reasons of compliance).

84. The monitoring of the entity’s compliance with the quality standard of the regulated service and calculation of the rate of compliance with the quality standard of the regulated service (B) taken into account when calculating the tariff for the entity’s regulated service is carried out in accordance with the Standards Methodology.

85. The rate of the entity’s compliance with the quality standard of the regulated service is adjusted by the department of the authorized body or its territorial unit, based on the reporting data of the entity by calculating the quality standard compliance rate using the formula:

B = 1– the sum of the values of the compliance rates of indicators of quality standard/number of indicators

Compliance rates for each performance indicator of the quality standard are calculated as the ratio of the actual value to the target value using the formula:

where:

Ki - the rate of compliance of the actual value of indicator i, achieved by the entity during the reporting period, with the allowable value of this indicator for reporting period i);

Р_ai - the actual value of indicator i, achieved by the entity during the reporting period;

Р_t – the target value of indicator i;

– allowable deviation of the actual value from the target one of indicator i for the reporting period.

Clause 10. Calculation of bonuses/fines (penalties) for compliance/non-compliance with
quality standards of regulated services with identification of the source of payment, the
mechanism of imposing fines (penalties)

86. The bonus/fine (penalty) for compliance/non-compliance with the quality standards of regulated services is calculated using the formula:

where:

Q_t-2 - bonus/penalty for compliance with the quality standards of the regulated service;

B_t-2 - the coefficient of the entity’s compliance with the quality standard of the regulated service, determined by the department of the authorized body within the framework of the monitoring of the regulated service’s compliance with the quality standard based on the results of year t-2;

E_{t-2 -} the entity’s income from rendering the regulated service in year t-2, determined by the department of the authorized body within the framework of the monitoring of expenses, income and tariffs for the entity’s regulated service.

The amount of the bonus/penalty for the regulated service’s compliance/non-compliance with the quality standard for year t-2 is summed up/deducted from the entity’s income taken into account when adjusting the tariff for t-year.

The tariff adjustment for changes in inflation, according to the results of the investment program, changes in unmanageable expenses and the volume of services rendered in the reporting period.

87. The tariff is adjusted for changes in inflation using the formula:

where:

– the tariff adjustment for changes in inflation;

– entities’ manageable expenses for providing the regulated service in year t-2.

The adjustment for the change in unmanageable expenses is calculated using the formula:

where:

– adjustment for the change in unmanageable expenses.

The adjustment of profit based on implementation of the investment program is calculated using the formula:

where:

– the adjustment of profit with account of implementation of the investment program;

- the amount of the entity’s profit for year t-2 according to data approved by the department of the authorized body for the entity’s use for annual tariff adjustment, thousand tenge;

P_t-2 - the amount of the entity’s profit for year t-2, determined by the department of the authorized body within the framework of monitoring the implementation of the investment program for the entity’s regulated service, thousand tenge.

88. After verifying the implementation of the entity’s investment program, the reporting data on the entity’s income, expenses and tariffs, as well as their compliance with quality standards within the framework of annual monitoring, the department of the authorized body sends a notification of annual monitoring results to the entity.

The data on the entity’s income, expenses and tariffs, as well as its compliance with quality standards, obtained by it from annual monitoring results, are used by the entity for the calculation of tariffs for years following a reporting year.

89. The entity applies the amended tariff for the regulated service from January 1 through December 31 of a year following a respective year.

Appendix 1 to the
Tariff Calculation Methodology
with account of stimulating tariff
setting methods
Form

Sectoral X-factors taken into account in tariffs for regulated services
of entities, by industries of natural monopolies

The validity period of sectoral Х-factor – the years _____-_____

№	Industry	Sectoral Х-factor for each year of its validity period, in %
№	Industry	the year_____	…	the year___
1	2	3	4	5
1	Energy sector, which includes the following areas of natural monopolies: electric power transmission; production, transmission, distribution and (or) supply of heat energy, except for heat energy generated using geothermal heat, groundwater, rivers, reservoirs, waste water of industrial enterprises and power plants, sewage treatment plants; technical dispatching of supply to the grid and consumption of electrical energy; organization of balancing the production and consumption of electrical energy.
2	Pipeline transport, which includes the following areas of natural monopolies: transportation of oil and (or) oil products through trunk pipelines, except for their transportation for transit purposes through the territory of the Republic of Kazakhstan and export outside the Republic of Kazakhstan; storage, transportation of commercial gas through connecting, main gas pipelines and (or) gas distribution systems, operation of group tank installations, as well as transportation of raw gas through connecting gas pipelines, except for storage and transportation of commercial gas for transit purposes through the territory of the Republic of Kazakhstan and export outside the Republic Kazakhstan.
3	Railway transport, which includes the following areas of natural monopolies: main railway networks, except for main railway network services for the carriage of goods in containers, the transport of empty containers and the transit carriage of goods through the territory of the Republic of Kazakhstan; railway track services with railway transport facilities under concession agreements in the absence of a competitive railway track; approach lines in case of no competitive approach line.
4	Air transport, which includes the following areas of natural monopolies: air navigation, except for air navigation services for international and transit flights; airports, except for air transportation services, carrying out transit flights through the airspace of the Republic of Kazakhstan with technical landings at airports of the Republic of Kazakhstan for non-commercial purposes.
5	Communication, which includes the following areas of natural monopolies: Leasing or provision for use of cable channels.
6	Water supply, which includes the following areas of natural monopolies: water supply and (or) water disposal.
7.	Sea transport, which includes the following area of natural monopoly: harbors.

Appendix 2 to the
Tariff Calculation Methodology
with account of stimulating tariff
setting methods
Form

Individual Х-factors taken into account in the formula of calculation of the tariff for the
regulated service ________________________________________________
(the regulated service) specifically for each entity

Validity period: the years_____________________

		Х-factors of the entities
		Area of natural monopoly
		Name of a service
		Total number of entities providing the service (excluding low power and newly created entities)
		The number of entities whose data are used for analysis
		Period under analysis:
		Start
		End
		Structural parameters used to determine groups of similar entities and calculate individual X-factors:
1
2
3
…
n
№	Group 1			Group ..		Group ...
	Entity name		Xind. об	Entity name	Xind. об	Entity name	Xind. об
1	2		3	…
1
2
…

Note:

in the “Entity name” column one shall indicate names of entities from the list of similar entities providing the regulated service approved by the department of the authorized body, whose data are used to assess individual X-factors taken into account in the formula for calculating tariffs for this regulated service.

The head or his/her deputy

________________________________________________________________

(the last and first names, patronymic (if any)., signature)

Stamp here (if any).

The date "__" ____________20___

Appendix 3 to the
Tariff Calculation Methodology
with account of stimulating tariff
setting methods
Form

Information on historical (actual) and estimated expenses for the provision of a regulated service
____________
(the regulated service)
by an entity (the entity applying for approval of the tariff)

№	Indicator	Unit of measurement (thousand tenge)	The entity’s actual expenses for historical period			The amount of expenses declared by the entity
№	Indicator	Unit of measurement (thousand tenge)	year 1	…	Year Pdecl	year 1	…	year Pdecl
1	2	3	5	6	7
I	Manageable expenses of the entity
1.	Production expenses, total, including
1.1.	Material expenses (excluding the purchase of strategic goods), total, including
1.1.1.	Raw and other materials
1.1.2.	Fuels and lubricants
1.1.3.	Fuel
1.1.4.	Energy
1.2.	Salary, including social tax
1.3.	Other (expand)
2.	General and administrative expenses, total, including
2.1.	Salary, including social tax
2.2.	Remuneration expenses
2.3.	Current and major repairs that do not increase the value of fixed assets
2.4.	Other (expand)
II	Unmanageable expenses of the entity
1.	Production expenses, total, including
1.1.	Material expenses for the purchase of strategic goods, total, including
1.1.1.	Raw and other materials
1.1.2.	Fuels and lubricants
1.1.3.	Fuel
1.1.4.	Energy
1.2.	Depreciation
2.	General and administrative expenses, total, including
2.1.	Depreciation
3.	Taxes and other obligatory payments and fees
4.	Normative technical losses
5	Expenses for the payment of interest on borrowed funds, which are used to finance investment expenses
6.	Other investment expenses (expand)
III	Additional information
1.	Regulated involved asset base (RAB)
2.	The forecast volume of provision of the regulated service	Natural unit

The head or his/her deputy __________________________________________________

(the last and first names, patronymic (if any)., signature)

Stamp (if any)

Note:

The data in the “Indicator” column can be extended or supplemented, if necessary.

In the “Period of validity of the tariff for the regulated service (year 1, ..., Pdecl year)” column, one shall indicate the period of validity of the tariff for the regulated service declared by the entity.

In Section III “Investment expenses”, one shall indicate investment expenses, which sources of financing are own funds.

In Section IV “Profit”, in the “Regulated involved asset base - RAB)” column, one shall indicate the value of assets classified as involved in the provision of the regulated service in accordance with the procedure for maintaining separate accounting of income, expenses and involved assets for each type of regulated services (goods, works) and in general for another activity approved by the authorized body.

Historical (actual) expenses for five years preceding the date of the entity’s application and the entity’s estimated expenses for each year of the tariff validity period declared by the entity are formed by the entity in accordance with the Special Procedure, with no regard for indicators of socio-economic development of the Republic of Kazakhstan (inflation).

Appendix 4 to the
Tariff Calculation Methodology
with account of stimulating tariff
setting methods
Form

Minimal list of structural parameters used to assess individual X-factors for the following
regulated services

Transmission and (or) distribution of electrical energy in the field of transmission and (or) distribution of electrical energy.

Technical dispatching of supply to the network and consumption of electrical energy in the field of technical dispatch of supply to the network and consumption of electrical energy.

Organization of balancing of the production and consumption of electrical energy in the field of organization of balancing of the production and consumption of electrical energy.

Item №	Structural parameters	Unit of measurement
1.	Number of connected consumers (customers)	Thousand consumers
2.	The total length of the lines (only for regulated services for the transmission of electrical energy in the field of transmission of electrical energy)	Thousand kilometers
3.	The number of power transformers (only for regulated services for the transmission of electrical energy in the field of transmission of electrical energy)	Pieces
4.	Total capacity of power transformers (only for regulated services for the transmission of electrical energy in the field of transmission of electrical energy)	MW/hour
5.	Maximum load in networks recorded within a year (only for regulated services for the transmission of electrical energy in the field of transmission of electrical energy)	kV
6.	The volume of the regulated service provided over a year	Kilowatt/hour
7.	Service coverage area	Square kilometers

Note: if a structural parameter is not acceptable for the regulated service, such a structural parameter is not taken into account for such a regulated service.

The minimal list of structural parameters used to assess individual X-factors for such regulated services as:

transportation of commercial gas through connecting gas pipelines;

transportation of commercial gas through trunk pipelines;

transportation of commercial gas through gas distribution systems for consumers of the Republic of Kazakhstan;

transportation of liquefied gas through pipelines from the group tank installation to the consumer’s valve;

commercial gas storage;

transportation of raw gas through connecting gas pipelines.

Item №	Structural parameters	Unit of measurement
1.	Number of connected consumers (customers)	Thousand consumers
2.	The total length of gas pipelines	Thousand kilometers
3.	Total capacity of gas pipelines/gas distribution system	Thousand cubic meters
4.	Maximum pressure in gas pipelines/gas distribution systems	mPA
5.	The volume of the regulated service provided over a year	Thousand cubic meters

The minimal list of structural parameters used to assess individual X-factors for the following regulated services:

heat production;

transmission and distribution of heat energy;

heat energy supply;

production, transmission and distribution of heat energy;

production, transmission, distribution and (or) supply of heat energy.

Item №	Structural parameters	Unit of measurement
1.	Number of connected city facilities	Pieces
2.	Total length of pipelines	Thousand kilometers
3.	Heat output of a boiler	Gcal/hour (megawatt/hour)
4.	Pump power	Megawatt/hour
5.	Maximum network load	Thousand Gcal
6.	The volume of the regulated service provided over a year	Thousand Gcal

Note: if a structural parameter is not acceptable for the regulated service, such a structural parameter is not taken into account for such a regulated service.

The minimal list of structural parameters used to assess individual X-factors for the following regulated services:

water supply through pipelines;

water supply through distribution networks;

water supply through the channels;

regulation of surface runoff using retaining waterworks;

wastewater disposal;

wastewater treatment.

Item №	Structural parameters	Unit of measurement
1.	Number of connected consumers (customers)	Thousand consumers (subscribers)
2.	Total length of water supply networks	Thousand kilometers
3.	Power of the transformer group of pumping stations of lifts I, II and water treatment facilities	Megawatt/hour
4.	Total power of installed pumping equipment	Megawatt/hour
5.	Estimated pressure at water supply by the pumping station of lift II	м
6.	Actual head at water supply by pumping station of lift II	м
7.	The volume of the regulated service provided over a year	Thousand cubic meters

The minimal list of structural parameters used to assess individual X-factors for the following regulated services:

provision of the main railway network for use, except for the main railway network services for the carriage of goods in containers and the transport of empty containers;

organization of rolling stock passes along the main railway network, except for the main railway network services for the carriage of goods in containers and the transport of empty containers;

provision of the mainline railway network for use and organization of the passage of rolling stock along it, except for the mainline railway network services for the carriage of goods in containers, the transport of empty containers and the transit of goods through the territory of the Republic of Kazakhstan;

provision for use of railway lines with railway transport facilities under concession agreements in case of absence of a competitive railway line;

provision of approach lines for the passage of rolling stock in case of no competitive approach lines;

provision of an approach line for shunting, loading and unloading, other technical operations of the transportation process, as well as for parking of rolling stock unforeseen by technical operations of the transportation process in case of no competitive approach line.

Item №	Structural parameters	Unit of measurement
1.	Maximum permissible train weight	Ton
2.	Maximum allowable speed of passenger trains	Kilometer/hour
3.	Maximum allowable speed of freight trains	Kilometer/hour
4.	The volume of the regulated service rendered per year in the freight traffic	Т-kilometer
5.	The volume of the regulated service rendered per year in passenger traffic	Pass-kilometer

The minimal list of structural parameters used to assess individual X-factors for the following regulated services:

air navigation services for aircraft in the airspace of the Republic of Kazakhstan, except for air navigation services for aircraft engaged in international flights;

air navigation services for aircraft in the aerodrome area, except for air navigation services for aircraft engaged in international flights.

Item №	Structural parameters	Unit of measurement
1.	Number of airlines served	Pieces
2.	Number of aircraft/flights served per year	Pieces
3.	The volume of the regulated service provided over a year	Natural unit

The minimal list of structural parameters used to assess individual X-factors for the following regulated services:

services for the vessel’s entering a seaport for cargo operations and (or) other purposes, followed by departure from the port (ship call);

ensuring the take-off and landing of an aircraft, except for the service of air transportation, carrying out transit flights through the airspace of the Republic of Kazakhstan with technical landings at airports of the Republic of Kazakhstan for non-commercial purposes;

provision of aviation security, except for the service of air transportation, carrying out transit flights through the airspace of the Republic of Kazakhstan with technical landings at airports of the Republic Kazakhstan for non-commercial purposes;

provision of an aircraft parking space for more than three hours after landing for passenger certified types of aircraft and six hours for cargo and cargo-and-passenger certified types of aircraft if there is cargo (mail) to be processed (loaded and/or unloaded) at the airport of landing, except for the service of air transportation, carrying out transit flights through the airspace of the Republic of Kazakhstan with technical landings at airports of the Republic of Kazakhstan for non-commercial purposes;

provision of parking space for the aircraft at the base aerodrome.

Item №	Structural parameters	Unit of measurement
1.	Number of runways	pieces
2.	Maximum take-off run of the airfield available	kilometer
3.	Maximum number of passengers per day during the year	Passenger/day
4.	Number of flights serviced	Pieces
5.	The volume of the regulated service provided over a year	Natural unit

The minimal list of structural parameters used to assess individual X-factors for the following regulated services:

provision for use of telephone conduit.

Item №	Structural parameters	Unit of measurement
1.	Number of connected consumers (subscribers)	Thousand consumers
2.	Total pipeline length	Thousand kilometers
3.	Maximum power of pipelines	Natural unit
4.	Maximum network load during a year	Natural unit
5.	The volume of the regulated service provided over a year	Natural unit

The minimal list of structural parameters used to assess individual X-factors, the following regulated services:
unified routing operator activity;

oil pumping through the main pipeline system;

discharge of oil from railway tanks;

loading of oil into railway tanks;

loading of oil in a tanker;

discharge of oil from tank trucks;

loading of oil in tankers;

oil storage;

oil transshipment;

oil blending.

Item №	Structural parameters	Unit of measurement
1.	Number of service consumers	Thousand consumers
2.	Total length of pipelines	Thousand kilometers
3.	Average throughput at all sites	thousand t/day
4.	The volume of the regulated service provided over a year (freight turnover)	million t-kilometer

Appendix 5 to the
Tariff Calculation Methodology
with account of stimulating tariff
setting methods
Form

Structural parameters for use in assessing individual
X-factors taken into account in the formula for calculating
tariffs for this regulated service ________________________________________________________
(the regulated service)

The form is submitted to: _________________(the department of the authorized body)

Deadline for submission: ___________________

Purpose: assessment of individual Х-factors

Item №	The structural indicator	Unit of measurement	1 year	2 year	3 year	4 year	5 year
1
2
3

Data on the entity:

Name of the entity ________________________________________________

BIN or IE

Address _________________________________________________________

Telephone _______________________________________________________

Email address ____________________________________________________

Last and first names, patronymic (if any) and telephone of the contact person

____________________________

I confirm the completeness and accuracy of the attached documents and information.

The head or his/her deputy

________________________________________________________________

(last and first names, patronymic (if any)., signature)

Stamp (if any).

The date "__" ____________20___

Note:

In “The structural parameter” column, the department indicates structural parameters from a draft preliminary list.

If the entity has proposals to add new structural parameters to the draft preliminary list, it adds new lines below the indicators of the draft preliminary list.

The “year 1” - “year 5” columns indicate the values of structural parameters for each year of a five-year period preceding the year, in which the department of the authorized body started the development of individual X-factors.

Appendix 6 to the
Tariff Calculation Methodology
with account of stimulating tariff
setting methods
Form

Significance of the use of structural parameters in determining groups of similar entities and
calculating individual X-factors

Area of natural monopoly
The service
Period under analysis:
Start
End
Name	Structural parameter 1	Structural parameter …	Structural parameter S
Name
1	2	3	4
Attribute of significance
Removal of structural parameters (0 – structural parameter was removed, if otherwise -1)	1	1	1

Note:

In the “Attribute of significance” line, a structural parameter is indicated either as “significant” or “insignificant”.

Appendix 7 to the
Tariff Calculation Methodology
with account of stimulating tariff
setting methods
Form

The list of structural parameters used to assess individual X-factors taken into account in the
formula for calculating tariffs for this regulated service ________________________________________________________________
(the regulated service)

Item №	Structural parameter	Unit of measurement
1	2	3
2
3
…

Appendix 8 to the
Tariff Calculation Methodology
with account of stimulating tariff
setting methods
Form

The results of statistical analysis of similar entities

Conversion of manageable expenses into real terms by the consumer price index: in 20__ …%, in 20__ …%, in 20__ …%, in 20__ …%
1 group of similar entities
Area of natural monopoly
The service
The total number of entities providing the service (excluding low power and newly created entities)
The number of entities whose data are used for analysis
Period under analysis:
Start
End
Structural parameters used to determine groups of similar entities and calculate individual X-factors:
1
2
3
…
Year	Structural parameter 1	Structural parameter 2	Structural parameter 3	…	Structural parameter	Manageable expenses in real terms, thousand tenge	The standardized ratio of the average value of estimated balances
Entity 1
Year 1
Year 2
Year 3
…
Year n

Entity 2
Year 1
…

…

Appendix 9 to the
Tariff Calculation Methodology
with account of stimulating tariff
setting methods
Form

The list of groups of similar entities providing a regulated service, whose data are used in
assessing individual X-factors

Return to title page
Area of natural monopoly
The service
Period under analysis:
Structural parameters used to determine groups of similar entities and calculate individual X-factors:
1


Item №	Group 1	Group …	Group …
1	2	…	…

Appendix 10 to the
Tariff Calculation Methodology
with account of stimulating tariff
setting methods
Form

Opinion on the results of calculation of estimated individual X-factors specifically for
each entity, which are included in the tariffs for the regulated service
________________________________________________________________
(the regulated service)

	Entities’ Х – factors
	Area of natural monopoly
	The service
	Total number of entities providing the service (excluding low power and newly created entities)
	The number of entities, whose data are used for analysis
	Period under analysis:
	Start
	End
	Structural parameters used to determine groups of similar entities and calculate individual X- factors:
1
2
3
…
n
Item №	Group 1		Group ...		Group ...
	Entities’ names	Xind. об	Entities’ names	Xind. об	Entities’ names	Xind. об
1	2	3	…
1
2
…

Appendix 11 to the
Tariff Calculation Methodology
with account of stimulating tariff
setting methods
Form 1

The list of the entity’s statistically unreliable expenses
__
(the entity’s name)
for the provision of a regulated service
_
(the regulated service)

broken down by expense items Item №	The item of expenses, the amount of which, declared by the entity, is recognized as statistically unreliable	Unit of measurement	Amount of expenses declared by the entity
Year 1		Unit of measurement	…	Year Pdecl
1	2	3	5	…
		Thousand tenge

Note:

In the “year 1” – “year P^decl” columns, one indicates the data for the period of validity of the tariff for the regulated service declared by the entity. In this case, the cell in which the amount of expenses, declared by the entity, in year t, which is recognized as statistically unreliable, is marked red (red fill).

Form 2

The calculation carried out within the framework of statistical analysis of reliability of the
entity’s expenses
(the entity’s name)
for the provision of a regulated service
______
(the regulated service)

			Report on reliability of declared expenses

	Area of natural monopoly
	The service
	The entity’s name

Item №	Name	Unit of measurement	Year 1	…	Year Т	…	Lower reliability limit	Upper reliability limit	Year 1	…	Year T
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12
I	Manageable expenses of the entity	Thousand tenge
1	Production expenses, total, including *	Тысяч тенге
1.1	Material expenses (excluding the purchase of strategic goods), total, including	Thousand tenge
1.2	Labor expenses, total	Thousand tenge
1.3	Repairs, total	Thousand tenge
1.4	Other expenses, total	Thousand tenge
2	General and administrative expenses **	Thousand tenge
2.1	Administrative expenses, total	Thousand tenge
2.2	Distribution expenses, total	Thousand tenge
II	Unmanageable expenses of the entity	Thousand tenge
1	Production expenses, total, including	Thousand tenge
1.1	Material expenses for the purchase of strategic goods, total, including	Thousand tenge
1.2	Depreciation	Thousand tenge
1.3	Taxes and other obligatory payments and fees	Thousand tenge
2	General and administrative expenses, total, including	Thousand tenge
2.1	Depreciation	Thousand tenge
2.2	Taxes and other obligatory payments and fees	Thousand tenge
2.3	Normative technical losses	Thousand tenge
	Total amount of expenses	Thousand tenge

Note:

For each item k and year t in the “Reliability of expenses declared by the entity for each year broken down by expense items” box, it is indicated:

“NO” - the amount of expense item k for year t declared by the entity is not statistically reliable if its value is higher than the upper quartile or less than the lower quartile in year t;

“YES” - the amount of expense item k for year t declared by the entity is statistically reliable if its value is less than or equal to the upper quartile or less or equal to the lower quartile.

Form 3

Results of consideration by the Working Group of reliability of expenses declared by
the entity

Item №	The expense items, the amount declared by the entity, which was recognized unreliable pursuant to the results of statistical analysis	The amount of expenses, declared by the entity, that was recognized as unreliable pursuant to the results of statistical analysis, for each year of the validity period of the declared tariff, in thousand tenge			The amount of expenses recognized as reliable by the Working Group pursuant to the results of statistical analysis, for each year of the validity period of the declared tariff
Item №		year 1	…	year Pdecl	year 1	…	Year Pdecl

Appendix 12 to the
Tariff Calculation Methodology
with account of stimulating tariff
setting methods
Form

Report on income, expenses and tariffs

Item №

Name

Unit of measurement

Period of regulation

1 year

2 year

3 year

4 year

5 year

Plan*

Fact**

Deviation in %

Plan*

Fact**

Deviation in %

Plan*

Fact**

Deviation in %

Plan*

Fact**

Deviation in %

Plan*

Fact**

Deviation in %

Manageable expenses of the entity

Thousand tenge

Adjusted for inflation, X-factors
manageable expenses

Thousand tenge

Adjustment index for manageable expenses

1.1

Estimated inflation

1.2

Sectoral Х-factor

1.3

Individual Х-factor

1.4

Actual inflation

III

Adjustment for actual inflation

Thousand tenge

Unmanageable expenses of the entity

Thousand tenge

Production expenses, total, including

Thousand tenge

2.1

Material expenses for the purchase of strategic goods, total, including

Thousand tenge

2.1.1

Purchased water

Thousand tenge

2.1.2

Purchased electrical energy

Thousand tenge

2.2

Depreciation

Thousand tenge

2.3

Taxes

Thousand tenge

Tax payments

Thousand tenge

2.3.2

Compulsory types of insurance

Thousand tenge

General and administrative expenses, total, including

Thousand tenge

3.1

Depreciation

Thousand tenge

3.2

Taxes

Thousand tenge

3.2.1

Tax payments

Thousand tenge

3.2.2

Compulsory types of insurance

Thousand tenge

Actual unmanageable expenses of the entity

Thousand tenge

Production expenses, total, including

Thousand tenge

4.1

Material expenses for the purchase of strategic goods, total, including

Thousand tenge

4.1.1

Purchased water

Thousand tenge

4.1.2

Purchased electrical energy

Thousand tenge

4.2

Depreciation

Thousand tenge

4.3

Taxes

Thousand tenge

4.3.1

Tax payments

Thousand tenge

4.3.2

Compulsory types of insurance

Thousand tenge

General and administrative expenses, total, including

Thousand tenge

5.1

Depreciation

Thousand tenge

5.2

Taxes

Thousand tenge

5.2.1

Tax payments

Thousand tenge

5.2.2

Compulsory types of insurance

Thousand tenge

Adjustment with account actual unmanageable expenses

Thousand tenge

VII

Total amount of expenses(II+III+IV+VI)

Thousand tenge

VIII

Profit for the approved investment program/(1-CIT)

Thousand tenge

Profit for actual expenses of the investment program/(1-CIT)

Thousand tenge

6.1

Actual expenses of the investment program

6.2

Actual borrowed funds

6.3

Actual budget funds

6.4

Depreciation

Adjustment of the profit amount with account of implementation of investment program

Adjustment with account of actual volume

Actual volume of services provided

XII

Bonus/penalty for compliance with service quality standards

8.1

The coefficient of compliance with service quality standards

8.2

Actual income

XIII

Income VII+VIII+X+XI+XII-10

Thousand tenge

Volume of services

Thousand cubic meters

Income earned unreasonably

Thousand tenge

XIV

Average tariff (XIII/9)

Tenge/cubic meters

Tariff increase compared to the previous year

Volume of services (1 group of consumers)

Thousand cubic meters

Volume of services (2 group of consumers)

Thousand cubic meters

Volume of services (3 group of consumers)

Thousand cubic meters

Tariff for 1 group of consumers

Tenge/cubic meters

Tariff increase compared to the previous year

Tariff for 2 group of consumers

Tenge/cubic meters

Tariff increase compared to the previous year

Tariff for 3 group of consumers

Tenge/cubic meters

Tariff increase compared to the previous year

Note:

*– Provided for in the approved tariff estimates

**– Actual indicators of tariff estimates

Тариф белгілеудің ынталандырушы әдістерін ескере отырып, тарифті есептеу әдістемесін бекіту туралы

Тариф белгілеудің ынталандырушы әдістерін ескере отырып, тарифті есептеу әдістемесі 1-тарау. Жалпы ережелер

2-тарау. Тариф белгілеудің ынталандырушы әдістерін ескере отырып, субъектінің реттеліп көрсетілетін қызметіне арналған тарифті қалыптастыру

1-параграф. Тарифті қалыптастырудың жалпы ережелері

2-параграф. Салалық Х-факторды есептеу

5-параграф. Ұқсас субъектілердің және (немесе) олардың топтарының тізбесін (тізбелерін) қалыптастыру

3-параграф. Жеке Х-факторларды есептеу

6-параграф. Субъектілер тарифті есептеу үшін мәлімдеген реттеліп көрсетілетін қызметті көрсетуге арналған шығыстардың дұрыстығын талдау

8-параграф. Реттеліп көрсетілетін қызметке арналған тарифте есепке алынатын пайда мөлшері

9-параграф. Субъектінің тарифін есептеу

Табиғи монополиялар салаларының аясы бөлінісінде субъектілердің реттеліп көрсетілетін қызметтеріне арналған тарифтерде ескерілетін салалық Х-факторлар

субъектілердің бөлінісінде реттеліп көрсетілетін қызметке арналған тарифтерде есептеу формуласында ескерілетін жеке Х-факторлар

реттеліп көрсетілетін қызметін көрсетуге тарихи (нақты) және болжамды шығыстары туралы ақпарат

Жеке X-факторларды бағалау үшін пайдаланылатын құрылымдық параметрлердің ең аз тізбесі мынадай реттеліп көрсетілетін қызметтер бойынша:

арналған тарифтерді есептеу формуласында ескерілетін жеке Х-факторларды бағалау кезінде пайдалануға арналған құрылымдық параметрлер

Ұқсас субъектілердің топтарын айқындауда және жеке X-факторларды есептеуде қолдануға арналған құрылымдық параметрлердің маңыздылығы

реттеліп көрсетілетін қызметінің тарифтерін есептеу формуласында ескерілетін жеке X-факторларды бағалау үшін пайдаланылатын құрылымдық көрсеткіштер тізбесі

Субъектілердің ұқсастығын статистикалық талдау нәтижелері

Деректері жеке X-факторларды бағалау кезінде пайдаланылатын реттеліп көрсетілетін қызметті көрсететін ұқсас субъектілер топтарының тізбесі

реттеліп көрсетілетін қызметіне арналған тарифтерінде ескерілетін субъектілер бөлінісінде есептік жеке X-факторларды есептеудің нәтижелері туралы қорытынды

Шығындар баптары бөлінісінде реттеліп көрсетілетін қызметті көрсетуге арналған

статистикалық маңызды емес шығындарының тізбесі

Жұмыс тобының субъект мәлімдеген шығыстардың дұрыстығын қарау нәтижелері

Кірістер, шығындар және тарифтер туралы есеп

On approval of the Tariff Calculation Methodology with account of stimulating tariff setting methods

The tariff calculation methodology with account of stimulating tariff setting methods Chapter 1. General provisions

Chapter 2. The setting of a tariff for the entity’s regulated service with account of stimulatingmethods of tariff setting

Clause 1. General provisions

Clause 2. Calculation of Х-factor

Clause 3. Making the list of structural parameters used to assess individualX-factor for each entity

Clause 4. Making the list (lists) of similar entities and (or) their groups

Clause 5. Calculation of individual X-factors

Clause 6. Analysis of reliability of expenses for the provision of a regulated service, declaredby entities for the tariff calculation

Clause 7. Calculation of profit

Clause 8. Calculation of the tariff of the entity

Clause 9. The system of monitoring and control of implementation of performance indicatorsand quality standards of regulated services, also depending on the investment program

Clause 10. Calculation of bonuses/fines (penalties) for compliance/non-compliance withquality standards of regulated services with identification of the source of payment, themechanism of imposing fines (penalties)

Sectoral X-factors taken into account in tariffs for regulated servicesof entities, by industries of natural monopolies

Individual Х-factors taken into account in the formula of calculation of the tariff for theregulated service ________________________________________________ (the regulated service) specifically for each entity

Information on historical (actual) and estimated expenses for the provision of a regulated service________________________________________________________________(the regulated service)by an entity ____________________________________________________ (the entity applying for approval of the tariff)

Minimal list of structural parameters used to assess individual X-factors for the followingregulated services

Structural parameters for use in assessing individualX-factors taken into account in the formula for calculatingtariffs for this regulated service ________________________________________________________(the regulated service)

Significance of the use of structural parameters in determining groups of similar entities andcalculating individual X-factors

The list of structural parameters used to assess individual X-factors taken into account in theformula for calculating tariffs for this regulated service ________________________________________________________________(the regulated service)

The results of statistical analysis of similar entities

The list of groups of similar entities providing a regulated service, whose data are used inassessing individual X-factors

Opinion on the results of calculation of estimated individual X-factors specifically foreach entity, which are included in the tariffs for the regulated service________________________________________________________________(the regulated service)

The list of the entity’s statistically unreliable expenses________________________________________________________________ (the entity’s name)for the provision of a regulated service_______________________________________________________________ (the regulated service)

The calculation carried out within the framework of statistical analysis of reliability of theentity’s expenses ______________________________________________ (the entity’s name)for the provision of a regulated service ____________________________________________________ (the regulated service)

Results of consideration by the Working Group of reliability of expenses declared bythe entity

Report on income, expenses and tariffs

Chapter 2. The setting of a tariff for the entity’s regulated service with account of stimulating
methods of tariff setting

Clause 3. Making the list of structural parameters used to assess individual
X-factor for each entity

Clause 6. Analysis of reliability of expenses for the provision of a regulated service, declared
by entities for the tariff calculation

Clause 9. The system of monitoring and control of implementation of performance indicators
and quality standards of regulated services, also depending on the investment program

Clause 10. Calculation of bonuses/fines (penalties) for compliance/non-compliance with
quality standards of regulated services with identification of the source of payment, the
mechanism of imposing fines (penalties)

Sectoral X-factors taken into account in tariffs for regulated services
of entities, by industries of natural monopolies

Individual Х-factors taken into account in the formula of calculation of the tariff for the
regulated service ________________________________________________
(the regulated service) specifically for each entity

Information on historical (actual) and estimated expenses for the provision of a regulated service
____________
(the regulated service)
by an entity (the entity applying for approval of the tariff)

Minimal list of structural parameters used to assess individual X-factors for the following
regulated services

Structural parameters for use in assessing individual
X-factors taken into account in the formula for calculating
tariffs for this regulated service ________________________________________________________
(the regulated service)

Significance of the use of structural parameters in determining groups of similar entities and
calculating individual X-factors

The list of structural parameters used to assess individual X-factors taken into account in the
formula for calculating tariffs for this regulated service ________________________________________________________________
(the regulated service)

The list of groups of similar entities providing a regulated service, whose data are used in
assessing individual X-factors

Opinion on the results of calculation of estimated individual X-factors specifically for
each entity, which are included in the tariffs for the regulated service
________________________________________________________________
(the regulated service)

The list of the entity’s statistically unreliable expenses
__
(the entity’s name)
for the provision of a regulated service
_
(the regulated service)

The calculation carried out within the framework of statistical analysis of reliability of the
entity’s expenses
(the entity’s name)
for the provision of a regulated service
______
(the regulated service)

Results of consideration by the Working Group of reliability of expenses declared by
the entity