Банктік қарыз шартын жасасу қағидаларын, оның ішінде банктік қарыз шартының мазмұнына, ресімделуіне, міндетті талаптарына қойылатын талаптарды, қарызды өтеу кестесінің және қарыз алушы – жеке тұлғаға арналған жадынаманың нысандарын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2019 жылғы 23 желтоқсандағы № 248 қаулысы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2019 жылғы 26 желтоқсанда № 19774 болып тіркелді.

Ескерту. Қаулының тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 30.07.2021 № 86 (01.10.2021 бастап қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.
ЗҚАИ-ның ескертпесі!
Осы қаулының қолданысқа енгізілу тәртібін 6 т. қараңыз

"Қазақстан Республикасындағы банктер және банк қызметі туралы" 1995 жылғы 31 тамыздағы Қазақстан Республикасының Заңы 34-бабының 2-тармағына сәйкес Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Басқармасы ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:

1. Мыналар:

1) осы қаулыға 1-қосымшаға сәйкес Банктік қарыз шартын жасасу қағидалары;

2) осы қаулыға 2-қосымшаға сәйкес Банктік қарыз шартының мазмұнына, ресімделуіне, міндетті талаптарына қойылатын талаптар;

3) осы қаулыға 3-қосымшаға сәйкес Қарызды өтеу кестесінің нысаны;

4) осы қаулыға 4-қосымшаға сәйкес Қарыз алушы – жеке тұлғаға арналған жадынама нысаны бекітілсін.

Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 30.07.2021 № 86 (01.10.2021 бастап қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2. Осы қаулыға 2-қосымшаға сәйкес тізбе бойынша Қазақстан Республикасының кейбір нормативтік құқықтық актілерінің, сондай-ақ Қазақстан Республикасының кейбір нормативтік құқықтық актілері құрылымдық элементтерінің күші жойылды деп танылсын.

3. Қаржылық қызметтерді тұтынушылардың құқықтарын қорғау департаменті Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:

1) Заң департаментімен бірлесіп осы қаулыны Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

2) осы қаулыны ресми жарияланғаннан кейін Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің ресми интернет-ресурсына орналастыруды;

3) осы қаулы мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде Заң департаментіне осы қаулының осы тармағының 2) тармақшасында және 4-тармағында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді ұсынуды қамтамасыз етсін.

4. Сыртқы коммуникациялар департаменті – Ұлттық Банктің баспасөз қызметі осы қаулы мемлекеттік тіркелгеннен кейін күнтізбелік он күн ішінде оның көшірмесін мерзімді баспасөз басылымдарында ресми жариялауға жіберуді қамтамасыз етсін.

5. Осы қаулының орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Төрағасының орынбасары О.А. Смоляковқа жүктелсін.

6. Осы қаулы, 2020 жылғы 1 сәуірден бастап қолданысқа енгізілетін Тәртіпке 1 және 2-қосымшаларды қоспағанда, 2020 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгізіледі және ресми жариялануға тиіс. Тәртіпке 3-қосымша 2020 жылғы 1 сәуірге дейін қолданылады.

7. 2020 жылғы 1 сәуірге дейін:

1) тоқтата тұру кезеңінде осы абзац мынадай редакцияда қолданылатындығы белгілене отырып, Тәртіптің 9-тармағы екінші абзацының қолданылуы:

"Қарыз алушымен – жеке тұлғамен жасалатын шартқа Тәртіпке 3-қосымшаға сәйкес нысан бойынша банктік қарыз шарты бойынша қарыз алушыға – жеке тұлғаға арналған жадынама қоса беріледі.";

2) тоқтата тұру кезеңінде осы тармақ мынадай редакцияда қолданылатындығы белгілене отырып, Тәртіптің 10-тармағының:

"10. Шартқа оның тараптары қол қойған қарызды өтеу графигі қоса беріледі, онда:

шарттың нөмірі мен жасалған күні;

қарыз сомасы мен валютасы;

өтеу күндері және негізгі борышты, сыйақыны өтеу сомасы және олардың жиынтық мәні көрсетілген кезекті төлемдердің мөлшерлері;

келесі өтеу күніндегі негізгі борыштың қалдықтары;

төленуге тиіс негізгі борыш пен сыйақының жалпы жиынтық сомасы және олардың жиынтық мәні;

қарызды өтеу графигі жасалған күн көрсетіледі.

Сыйақы мөлшерлемесі өзгермелі шарт бойынша қарызды өтеу графигі оның берілу күніне жасалады және одан кейін кезекті төлемдердің мөлшерлері түзетіледі және шартта белгіленген тәртіппен қарыз алушыға (қоса қарыз алушыға) жіберіледі.

Егер қарыз алушы (қоса қарыз алушы) жеке тұлға болып табылса, қарызды беру күніне жасалған қарызды өтеу графигінде сондай-ақ қарыз алушының (қоса қарыз алушының) таңдаған әдісі туралы белгісі бар банк ұсынған өтеу әдістерінің тізбесі болады.

Қарыз алушының ақшалай міндеттемелерінің сомасын (мөлшерін) және (немесе) оларды төлеу мерзімін өзгертуге әкеп соғатын қарыз талаптары өзгертілген кезде банк жаңа талаптарды ескере отырып банктік қарыз шарты бойынша жаңа қарызды өтеу графигін және қарыз алушыға – жеке тұлғаға арналған жадынаманы жасайды және береді.

Қарыз алушының өтініші негізінде кредиттік желі шеңберінде қарыздың кезекті бөлігін беру кезінде қарыз алушыға банктік қарыз шарты бойынша қарызды өтеу графигі және қарыз алушыға – жеке тұлғаға арналған жадынама беріледі.

Талаптары бойынша қарыздың мерзімі бір айдан аспайтын шартқа, талаптары бойынша овердрафт кредиті берілген шартқа, сондай-ақ кредиттік желі беру (ашу) туралы келісімге Тәртіптің 9-тармағының және осы тармағының талаптары қолданылмайды.";

3) тоқтата тұру кезеңінде осы абзац мынадай редакцияда қолданылатындығы белгілене отырып, Тәртіптің 12-тармағы үшінші абзацының қолданылуы тоқтатыла тұрсын:

"Шарт Кодекстің 389-бабына сәйкес қосылу талаптарымен жасалған жағдайда, банктің және қарыз алушының қолы бар шарттың бөлігі (қосылу туралы өтініш) Тәртіптің 11-тармағы бірінші және үшінші бөліктерінің талаптарына сәйкес келеді және көрсетілген жүйелілікпен шарт бөлігінің (қосылу туралы өтініштің) бірінші бетінен бастап, Тәртіптің 3-тармағының 1), 2), 3), 4), 5), 6), 8), 10), 11), 12), 13) және 15) тармақшаларында көзделген талаптар қамтылады.".

Ұлттық Банк Төрағасы

Е. Досаев

Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2019 жылғы 23 желтоқсандағы № 248 қаулысына 1-қосымша

Банктік қарыз шартын жасасу тәртібі, оның ішінде банктік қарыз шартының мазмұнына, ресімделуіне, міндетті талаптарына қойылатын талаптар, қарызды өтеу графигінің нысандары және қарыз Алушыға – жеке тұлғаға арналған жадынамалар

Ескерту. Жадынамалар алып тасталды – ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 30.07.2021 № 86 (01.10.2021 бастап қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

	Қазақстан Республикасы
	Ұлттық Банкі Басқармасының 2019 жылғы 23 желтоқсандағы № 248 қаулысына 1-қосымша

Банктік қарыз шартын жасасу қағидалары

Ескерту. Қаулы 1-қосымшамен толықтырылды – ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 30.07.2021 № 86 (01.10.2021 бастап қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

1 тарау. Жалпы ережелер

1. Осы Банктік қарыз шартын жасасу қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) "Қазақстан Республикасындағы банктер және банк қызметі туралы" Қазақстан Республикасының Заңы (бұдан әрі – Банктер туралы Заң) 34-бабының 2-тармағына сәйкес әзірленді және екінші деңгейдегі банктердің, оның ішінде ислам банкінің Банктер туралы заңның 52-5-бабы 1-тармағының 3) тармақшасында көзделген банк операциясын жүргізу кезінде, "Қазақстанның Даму Банкі" акционерлік қоғамының, Қазақстан Республикасының бейрезидент-банкі филиалдарының, Қазақстан Республикасының бейрезидент-ислам банкі филиалдарының, банктік қарыз операцияларын жүзеге асыруға лицензиясы бар, банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардың (бұдан әрі – банк) банктік қарыз шартын жасасу қағидаларын айқындайды.

2. Ережелердің мақсаттары үшін келесі ұғымдар қолданылады:

1) Кредиттік желі – бұл банктің қарыз алушыға банктік қарыз алу уақытын өзі белгілеуге мүмкіндік беретін талаптармен, бірақ кредиттеудің мұндай нысаны үшін банктің ішкі кредиттік саясаты туралы қағидаларда және кредиттік желіні беру (ашу) туралы келісімде айқындалған сома және уақыт шегінде қарыз алушыны кредиттеу міндеттемесі.

2) Кредиттік желі беру (ашу) туралы келісім деп кредиттік желі беру (ашу) туралы келісімнің ажырамас бөлігі (бөліктері) болып табылатын шартта (шарттарда) немесе өтініште (өтініштерде) немесе төлем карточкасын пайдалану арқылы қарыз алушының қарыз сомасын және алу уақытын өзі айқындауға мүмкіндік беретін талаптармен жасалған шарт түсініледі.

2 тарау. Банктік қарыз шартын жасасу тәртібі

3. Банк банктік қарыз шартына (бұдан әрі – шарт) жасасқанға дейін "Банктік қызметтерді көрсету және банктердің, банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардың банктік қызметтерді көрсету үдерісінде туындайтын клиенттердің өтініштерін қарау қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2017 жылғы 28 шілдедегі № 136 қаулысында (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 15541 болып тіркелген) көзделген іс-шараларды жүзеге асырады.

Шарт жасасу үшін қажетті құжаттардың тізбесі банктің ішкі құжаттарымен белгіленеді.

3. Жеке тұлғамен шарт жасасқан жағдайда банк Банктер туралы заңның 39-бабы 2-тармағының екінші бөлігіне сәйкес банк қарызды өтеу әдісін таңдау үшін түрлі әдістермен есептелген қарызды өтеу кестелерінің жобаларын жеке тұлғаға ұсынады. Қарыз алушыға банк "Жеке тұлғаларға банктер, банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдар және микроқаржылық қызметті жүзеге асыратын ұйымдар беретін және өтеу кестесінің болуы көзделетін қарыздар мен микрокредиттер бойынша тұрақты төлемдерді есептеу әдістемелерін, сондай-ақ осындай қарыздар (микрокредиттер) бойынша сыйақыны есептеу үшін уақытша базаларды бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2016 жылғы 28 қаңтардағы № 8 қаулысына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 13305 болып тіркелген) сәйкес төмендегідей өтеу әдістерімен есептелген қарызды өтеу кестелерінің жобаларын міндетті түрде ұсынады:

банктік қарыз бойынша берешекті өтеу негізгі борыш бойынша төлемдердің тең сомасынан және кезең ішінде негізгі борыштың қалдығына есептелген сыйақыны қамтитын, азайтылған төлемдермен жүзеге асырылатын сараланған төлемдер әдісі;

банктік қарыз бойынша берешекті өтеу негізгі борыш бойынша ұлғаятын төлемдерден және кезең ішінде негізгі борыштың қалдығына есептелген сыйақы бойынша азайтылған төлемдерді қамтитын банктік қарыз мерзімінің бүкіл мерзімінде тең төлемдермен жүзеге асырылатын аннуитеттік төлемдер әдісі. Бірінші және соңғы төлемдер мөлшерлері басқаларынан өзгеше болуы мүмкін.

банктің ішкі қағидаларында мұндай талап болған жағдайда, банк қарыз алушыға ішкі қағидаларға сәйкес есептелген, қарызды өтеудің қосымша әдістерін ұсынады.

Осы тармақтың бірінші және екінші бөліктерінде көзделген талап талаптары бойынша қарыздың мерзімі бір айдан аспайтын шартқа, талаптары бойынша овердрафт кредиті берілген шартқа, сондай-ақ кредиттік желі беру (ашу) туралы келісімге қолданылмайды.

3-1. Банктік қарыз беру туралы шешім қабалдағанға дейін банк кредиттік есепте олардың банктік қарыз алудан ерікті түрде бас тартуының белгіленгені туралы ақпараттың болуын тексеруді жүзеге асырады.

Қарыз алушының кредиттік есебінде банктік қарыз алудан ерікті түрде бас тартуды белгілеу туралы ақпарат болған жағдайда, банк банктік қарыз беруден бас тартады.

Ескерту. Қағидалар 3-1-тармақпен толықтырылды - ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 29.03.2024 № 17 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

4. Кәсіпкерлік қызметпен байланысты емес қарыз алатын жеке тұлғамен шарт жасасқан кезде банк қарыз алушыға осы қаулыға 4-қосымшаға сәйкес нысан бойынша банктік қарыз шарты бойынша қарыз алушы – жеке тұлғаға арналған жадынаманы береді.

Осы тармақтың бірінші бөлігінде көзделген талап талаптары бойынша қарыздың мерзімі бір айдан аспайтын шартқа, талаптары бойынша овердрафт кредиті берілген шартқа, сондай-ақ кредиттік желі беру (ашу) туралы келісімге қолданылмайды.

5. Шарттың барлық маңызды талаптары бойынша келісімге қол жеткізілген кезде оған тараптар қол қояды.

Шарт шарттардың тиісті түрі үшін Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген талаптарды, тараптардың келісімі бойынша айқындалған талаптарды, сондай-ақ осы қаулыға 4-қосымшаға сәйкес Банктік қарыз шартының мазмұнына, ресімделуіне, міндетті талаптарына қойылатын талаптарда көзделген міндетті талаптарды қамтиды.

Осы тармақтың бірінші бөлігінде көзделген тәртіп қарыз алу мерзімі бір айдан аспайтын шартқа, оның талаптары бойынша овердрафт кредиті берілген шартта, сондай-ақ кредиттік желі беру (ашу) туралы келісімге қолданылмайды.

6. Шарт Қазақстан Республикасының азаматтық заңнамасының талаптарын ескере отырып жасалады.

Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2019 жылғы 23 желтоқсандағы № 248 қаулысына 2-қосымша

Банктік қарыз шартының мазмұнына, ресімделуіне, міндетті талаптарына қойылатын талаптар

Ескерту. Қаулы 2-қосымшамен толықтырылды – ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 30.07.2021 № 86 (01.10.2021 бастап қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

1. Банктік қарыз шарты (бұдан әрі – шарт) шарттардың тиісті түрі үшін Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген талаптар, тараптардың келісуі бойынша айқындалған талаптар, сондай-ақ мынадай тізбеге сәйкес міндетті талаптар қамтылады:

1) шарттың жалпы талаптары;

2) қарыз алушының құқықтары;

3) банктің құқықтары;

4) банктің міндеттері;

5) банкке арналған шектеулер;

6) тараптардың міндеттемелерді бұзғаны үшін жауапкершілігі;

7) шарттың талаптарына өзгерістер енгізу тәртібі;

8) банк шарт бойынша құқықты (талап етуді) үшінші тұлғаға берген кезде Қазақстан Республикасының заңнамасымен шарт шеңберінде кредитордың қарыз алушымен өзара қарым-қатынастарына қатысты қойылатын талаптар мен шектеулер қарыз алушының құқық (талап ету) берілген үшінші тұлғамен құқықтық қатынастарына қолданылатыны көзделетін талап.

2. Шарттың жалпы талаптарында мыналар қамтылады:

1) шарт жасасқан күн;

2) бизнес-жоспарға немесе қарыздың техникалық-экономикалық негіздемесіне және (немесе) қарыз алушы берген өтінішке сәйкес келетін банктік қарыздың (бұдан әрі – қарыз) мақсаты.

Талаптары бойынша қарыздың мерзімі бір айдан аспайтын шартта, талаптары бойынша овердрафт кредиті берілген шартта, сондай-ақ кредиттік желі беру (ашу) туралы келісімде қарыз мақсаты көрсетілмейді;

3) қарыз сомасы мен валютасы;

4) қарыздың мерзімі;

5) сыйақы мөлшерлемесінің түрі (белгіленген немесе өзгермелі), сыйақы мөлшерлемесінің мөлшері (жылдық пайызбен не белгіленген сомада), шартты жасасу күніне "Қарыздар мен салымдар бойынша шынайы, жылдық, тиімді, салыстырмалы есептеудегі сыйақы мөлшерлемелерін (нақты құнын) есептеу қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2012 жылғы 26 наурыздағы № 137 қаулысына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7663 болып тіркелген) сәйкес шынайы жылдық тиімді салыстырмалы есептеудегі сыйақы мөлшерлемесінің мөлшері.

Талаптары бойынша қарыздың мерзімі бір айдан аспайтын шартта, талаптары бойынша овердрафт кредиті берілген шартта, сондай-ақ кредиттік желі беру (ашу) туралы келісімде сыйақы мөлшерлемесінің мөлшерін белгіленген сомада көрсетуге рұқсат етіледі;

6) шартта өзгермелі сыйақы мөлшерлемесі көзделген болса, өзгермелі сыйақы мөлшерлемесін есептеу тәртібі;

7) өтеу тәсілі (қолма-қол ақшамен, қолма-қол ақшасыз);

8) қарызды өтеу әдісі: аннуитеттік (тең төлемдермен өтеу арқылы, сараланған (негізгі борышты тең үлеспен өтеу арқылы) не банктің ішкі қағидаларына сәйкес басқа әдіс;

9) қарыз бойынша берешекті өтеу кезектілігі;

10) уақтылы негізгі борыш өтелмеген және сыйақы төленбеген жағдайда айыпақыны (айыппұлды, өсімпұлды) есептеу тәртібі және оның мөлшері. Жеке тұлғаға қарыз беру кезінде айыпақының (айыппұлдың, өсімпұлдың) шекті мөлшері, сондай-ақ "Қазақстан Республикасындағы банктер және банк қызметі туралы" Қазақстан Республикасы Заңының (бұдан әрі – Банктер туралы заң) 35-бабының 2-тармағында көзделген оны есептеу тәртібі көрсетіледі;

11) кредиттеу шарттары комиссияларды және басқа төлемдерді алуды көздемейтін жағдайларды қоспағанда, қарыз беруге және оған қызмет көрсетуге байланысты алынуға тиісті комиссиялардың және басқа да төлемдердің толық тізбесі, сондай-ақ олардың мөлшерлері;

12) қарызды және сыйақыны өтеудің тәртібі (касса арқылы, банктік шотқа қашықтан терминал арқылы және тараптардың келісімі бойынша басқалар), кезеңділігі;

13) қамтамасыз етусіз берілген қарызды қоспағанда, қамтамасыз ету (түрі: кепіл, айыпақы, кепілдік, кепілдеме, ұстап қалу және басқа түрлері);

14) қарыз алушы шарт бойынша міндеттемелерін орындамаған не тиісінше тәсілмен орындамаған жағдайда банк қабылдайтын шаралар;

15) шарттың қолданылу мерзімі;

16) қарыз алушы-заңды тұлғаның банкке ұсынатын есептілігінің түрлері мен мерзімдері;

17) қарыз алушының (қоса қарыз алушының) ол туралы ақпаратты кредиттік бюроға беруге және кредиттік бюроның ол туралы банкке кредиттік есеп беруге келісімінің, сондай-ақ тараптардың өз міндеттемелерін орындауына байланысты ақпараттың болуын көрсету;

18) банктің пошталық мекен-жайы мен электрондық мекенжайы туралы ақпарат, сондай-ақ оның ресми интернет-ресурсы туралы деректер.

3. Қарыз алушының құқықтары мынадай мүмкіндікті көздейді:

1) кәсіпкерлік қызметті жүзеге асыруға байланысты емес, тауарларды, жұмыстарды және көрсетілетін қызметтерді сатып алуға қарыз алған жеке тұлғаның шарт жасалған күннен бастап күнтізбелік он төрт күн ішінде қарызды қайтарғаны үшін айыпақыны және айыппұл санкцияларының өзге де түрлерін төлемей, қарыз берілген күннен бастап банк есептеген сыйақыны төлей отырып, қарызды қайтаруы;

2) егер негізгі борышты және (немесе) сыйақыны өтеу күні демалыс не мереке күніне түссе, одан кейінгі жұмыс күні айыпақыны және айыппұл санкцияларының өзге де түрлерін төлемей, негізгі борышты және (немесе) сыйақыны төлеуді жүргізу;

3) өтініш бойынша үш жұмыс күнінен аспайтын мерзімде, ақысыз, айына кем дегенде бір рет шарт бойынша берешекті өтеу есебіне түсетін ақшаны бөлу (негізгі борышқа, сыйақыға, комиссияларға, айыпақыға және айыппұл санкцияларының өзге де түрлеріне, сондай-ақ төленуге жататын басқа да сомаларға) туралы ақпаратты жазбаша нысанда алу;

4) шарт бойынша берілген ақшаны ішінара немесе толық мерзімінен бұрын банкке қайтару туралы өтініш бойынша ақысыз, үш жұмыс күнінен аспайтын мерзімде негізгі борышқа, сыйақыға, комиссияларға, айыпақыға және айыппұл санкцияларының өзге де түрлеріне, сондай-ақ төленуге жататын басқа да сомаларға бөлінген, қайтарылуға тиісті соманың мөлшері туралы мәліметті жазбаша нысанда алу;

5) бір жылға дейін мерзімге берілген қарызды алған күннен бастап алты ай өткен соң, бір жылдан астам мерзімге берілген қарызды алған күннен бастап бір жыл өткен соң айыпақыны және айыппұл санкцияларының басқа түрлерін төлемей, қарызды ішінара немесе толық көлемде мерзімінен бұрын өтеу;

6) шарт талаптарын қарыз алушы үшін жақсарту жағына қарай оларды өзгерту туралы хабарлама алған күннен бастап күнтізбелік он төрт күн ішінде банк ұсынған жақсартатын талаптардан шартта көзделген тәртіппен бас тарту;

7) алынатын қызметтер бойынша даулы жағдайлар туындаған кезде банкке жазбаша өтініш жасау;

8) мерзімінің өтуі басталған күннен бастап күнтізбелік отыз күн ішінде жеке тұлға банкке баруға және өзінің шарттың талаптарына, оның ішінде:

шарт бойынша сыйақы мөлшерлемесін азайту жағына қарай өзгертуге;

шетел валютасымен берілген банктік қарыз бойынша негізгі борыштың қалдық сомасының валютасын ұлттық валютаға өзгертуге;

негізгі борыш және (немесе) сыйақы бойынша төлем мерзімін кейінге қалдыруға;

берешекті өтеу әдісін немесе берешекті өтеу кезектілігін, оның ішінде негізгі борышты басым тәртіппен өтей отырып өзгертуге;

банктік қарыздың мерзімін өзгертуге;

мерзімі өткен негізгі борышты және (немесе) сыйақыны кешіруге, айыпақының (айыппұлдың, өсімпұлдың), банктік қарыз шартына қызмет көрсетуге байланысты комиссиялардың және өзге төлемдердің күшін жоюға;

"Жылжымайтын мүлік ипотекасы туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 20-1-бабында көзделген тәртіппен ипотека нысанасы болып табылатын жылжымайтын мүлікті кепіл берушінің дербес өткізуіне;

банкке кепіл мүлкін беру арқылы шарт бойынша міндеттемені орындаудың орнына бас тарту төлемін ұсынуына;

шарт бойынша міндеттемені сатып алушыға бере отырып, ипотеканың мәні болып табылатын жылжымайтын мүліктің өткізілуіне байланысты міндеттемелерді орындауға байланысты өзгерістер енгізу туралы өтінішін (бұдан әрі – өтініш) негіздейтін шарт бойынша міндеттемелерді орындаудың мерзімі өтуінің туындау себептері, кірістер және басқа да расталған мән-жайлар (фактілер) туралы мәліметтер қамтылған жазбаша нысандағы не шартта көзделген тәсілмен өтініш ұсыну.

Жеке тұлғамен жасалған ипотекалық қарыз шартында жасалған ипотекалық қарыз шартынан туындаған келіспеушіліктерді реттеу үшін қарыз алушының Банктер туралы заңға сәйкес банк омбудсманына жазбаша өтініш жасау құқығы қамтылады.

4. Банктің құқықтарында:

1) Банктер туралы заңның 34-бабының 3-тармағында көзделген, сондай-ақ шартта белгіленген жағдайларда шарттың талаптарын қарыз алушы үшін оларды жақсарту жағына қарай біржақты тәртіппен өзгерту;

2) қарыз алушы қарыздың кезекті бөлігін қайтару және (немесе) сыйақы төлеу үшін белгіленген мерзімді күнтізбелік қырық күннен астам бұзған кезде қарыз сомасын және ол бойынша сыйақыны мерзімінен бұрын қайтару талаптары мүмкіндігі көзделеді.

5. Банктің міндеттерінде:

1) шарт жасалған күннен бастап күнтізбелік он төрт күн ішінде қайтарғаны үшін айыпақыны немесе айыппұл санкцияларының өзге де түрлерін өндіріп алмай, қарыз берілген күннен бастап есептелген сыйақыны ұстай отырып, кәсіпкерлік қызметті жүзеге асыруға байланысты емес тауарларды, жұмыстарды және қызметтерді сатып алуға қарыз алған қарыз алушы - жеке тұлғадан қарызды қабылдау;

2) қарыз алушының өтініші бойынша ақысыз түрде айына бір реттен жиі емес үш жұмыс күнінен аспайтын мерзімде шарт бойынша берешекті өтеу есебіне түсетін ақшаны бөлу (негізгі борышқа, сыйақыға, комиссияларға, тұрақсыздық айыбына және айыппұл санкцияларының басқа да түрлеріне, сондай-ақ төленуге жататын басқа да сомаларға) туралы ақпаратты жазбаша нысанда беру;

3) қарыз алушының шарт бойынша берілген ақшаны ішінара немесе толық мерзімінен бұрын банкке қайтару туралы өтініші бойынша ақысыз, үш жұмыс күнінен аспайтын мерзімде оған негізгі борышқа, сыйақыға, комиссияларға, тұрақсыздық айыбына және айыппұл санкцияларының басқа да түрлеріне, сондай-ақ төленуге жататын басқа да сомаларға бөлінген, қайтарылуға тиісті соманың мөлшерін хабарлау;

4) қарыз алушыны шарт талаптарының оларды жақсарту жағына қарай өзгергені туралы шартта көзделген тәртіппен хабардар ету;

5) міндеттемені орындау мерзімін өткізіп алған жағдайда, бірақ ол басталған күннен бастап күнтізбелік жиырма күннен кешіктірмей қарыз алушыны шартта көзделген тәсілмен және мерзімде:

шарт бойынша міндеттемені орындау бойынша мерзімін өткізіп алудың туындауы және хабарламада көрсетілген күні мерзімі өткен берешектің мөлшерін көрсете отырып, шарт бойынша төлемдер енгізу қажеттігі туралы;

қарыз алушы-жеке тұлғаның шарт бойынша банкке жүгіну құқығы;

қарыз алушының шарт бойынша өз міндеттемелерін орындамауының салдары туралы хабардар ету талаптары көзделеді.

Шартта, егер хабарлама шартта көзделген мынадай тәсілдердің бірімен қарыз алушыға жіберілсе:

шартта көрсетілген электрондық пошта мекенжайына;

шартта көрсетілген тұрғылықты жері бойынша оның табыс етілгені туралы хабарламасы бар тапсырыс хатпен жіберілген болса, оның ішінде көрсетілген мекенжай бойынша тұратын қарыз алушының кәмелетке толған отбасы мүшелерінің бірі алған болса;

қарыз алушының хабарлама алғанын тіркеуді қамтамасыз ететін өзге де байланыс құралдарын пайдалана отырып хабарлама жеткізілген болып есептеледі деген талап қамтылады.

Хабарламаны адресатқа, алушыға берудің мүмкін еместігі туралы не оны қабылдаудан бас тартуына, сондай-ақ осы тармақшада көрсетілген өзге де байланыс құралын пайдалану кезінде оның қабылданғанын растамауына байланысты белгі соғылып қайтарған жағдайда, хабарлама тиісті түрде жіберілген болып есептеледі;

6) қарыз алушының жазбаша өтінішіне жазбаша жауапты қарау және дайындау;

7) қарыз алушы – жеке тұлғаның өтініші алынған күннен кейін күнтізбелік он бес күн ішінде шарт талаптарына ұсынылған өзгерістерді қарау;

8) шарт (бұдан әрі – талап ету құқығын басқаға беру шарты) бойынша банк құқығының (талап ету) үшінші тұлғаға өту талаптары қамтылған шартты жасасу кезінде қарыз алушыны (немесе оның уәкілетті өкілін):

талап ету құқығын басқаға беру шарты жасалғанға дейін құқықтардың (талаптардың) үшінші тұлғаға өту мүмкіндігі туралы, сондай-ақ осындай басқаға беруге байланысты қарыз алушының дербес деректерін шартта көзделген не Қазақстан Республикасының заңнамасына қайшы келмейтін тәсілмен өңдеу туралы;

құқықтың (талап етудің) үшінші тұлғаға шартта көзделген не Қазақстан Республикасының заңнамасына қайшы келмейтін тәсілмен, талап ету құқығын басқаға беру шарты жасалған күннен бастап күнтізбелік отыз күн ішінде, банктік қарызды өтеу жөніндегі одан кейінгі төлемдердің үшінші тұлғаға (шарт бойынша құқық (талап ету) өткен тұлғаның атауы және орналасқан жері) тағайындалуын, берілген құқықтардың (талаптардың) толық көлемін, сондай-ақ негізгі борыштың, сыйақының, комиссиялардың, тұрақсыздық айыбының (айыппұлдың) мерзімі өткен және ағымдағы сомаларының қалдықтарын көрсете отырып, өткені туралы хабардар ету қамтылады.

6. Банк үшін шектеулерде мыналарға тыйым салуды көзделеді:

1) шарт жасасу күніне белгіленген қарызға қызмет көрсету жөніндегі комиссиялар мен өзге де төлемдердің мөлшері мен есептеу тәртібін ұлғайту жағына қарай біржақты тәртіппен өзгертуге;

2) жасалған шарт шеңберінде комиссиялардың және өзге де төлемдердің жаңа түрлерін біржақты тәртіппен енгізуге;

3) егер қарыз беру туралы шартпен сақтандыру шартын жасасу туралы және (немесе) қамтамасыз ету болып табылатын мүліктің нарықтық құнын анықтау мақсатында бағалау жүргізуге талаптар көзделгесе қарыз алушыны, кепіл берушіні сақтандыру ұйымын және (немесе) бағалаушыны таңдау кезінде шектеу, сондай-ақ қарыз алушыға өзінің өмірі мен денсаулығын сақтандыру міндетін жүктеуге;

4) төмендегі жағдайларды қоспағанда, кредиттік желі беру (ашу) туралы жасалған келісім шеңберінде жаңа қарыздар беруді біржақты тәртіппен тоқтата тұруға:

банкте жаңа қарыздар беруді жүзеге асырмау құқығы туындайтын кредиттік желі беру (ашу) туралы келісімде көзделген;

қарыз алушының кредит желісін беру (ашу) туралы келісім және (немесе) шарт бойынша банк алдындағы өз міндеттемелерін бұзуы;

халықаралық қаржылық есептілік стандарттарына сәйкес келетін Банктің ішкі кредиттік саясатына сәйкес банк жүргізетін мониторинг нәтижелері бойынша анықталған қарыз алушының қаржылық жай-күйінің нашарлауы;

банктің кредиттік желі беру (ашу) туралы келісімді және (немесе) шартты тиісінше орындауына әсер ететін Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарын өзгерту;

5) мына жағдайларды қоспағанда, заңды тұлға қарыз алушымен шарт жасасу күніне белгілеген сыйақы мөлшерлемесін бір жақты тәртіппен ұлғайту жағына өзгерту:

шартта көзделген жағдайларда, қарыз алушының қарыз алуға және қызмет көрсетуге байланысты дәйекті ақпарат ұсыну бойынша өз міндеттемелерін бұзуы;

Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексінде (бұдан әрі − Кодекс) көзделген жағдайларда, сондай-ақ шартта көзделген мынадай жағдайларда банкте міндеттемелерді мерзімінен бұрын орындауды талап ету құқығының туындауы:

банктің алдын ала жазбаша хабарламасыз, жиынтығында акционерлік қоғамның (шаруашылық серіктестіктің) акцияларының он және одан көп пайызын (қатысу үлесін) иеленетін қарыз алушының қатысушылары (акционерлері) құрамының өзгеруі;

қарыз алушымен және (немесе) кепіл берушімен кепілге қойылған мүліктің құжаттар бойынша және нақты болуын, мөлшерін, жай-күйін және оны сақтау талаптарын, сондай-ақ үшінші тұлғалардың қарыз алушының (кепіл берушінің) мүлкіне, оның ішінде банкке кепілге қойылған мүлікке талап етуді беру кепіл ұстаушы болып табылатын банктің тексеру құқығын бұзуы;

6) бір жылға дейінгі мерзімге берілген қарызды алған күннен бастап алты айға дейін, бір жылдан астам мерзімге берілген қарызды алған күннен бастап бір жылға дейін негізгі борышты мерзімінен бұрын ішінара мерзімінен бұрын өтеу немесе толығымен мерзімінен бұрын өтеу жағдайларын қоспағанда, қарыздарды мерзімінен бұрын өтегені үшін айыпақыны немесе айыппұл санкцияларының өзге түрлерін өндіріп алу;

7) егер негізгі борышты немесе сыйақыны өтеу күні демалыс не мереке күніне түскен болса айыпақыны немесе басқа айыппұл санкцияларын өндіріп алу және сыйақыны немесе негізгі борышты төлеу одан кейінгі жұмыс күні жүргізіледі.

7. Тараптардың міндеттемелерді бұзғаны үшін жауапкершілік шарттың талаптарын орындамаған не тиісінше орындамаған жағдайда тараптардың жауапкершілігінің туындау талаптарын қамтиды.

8. Шарттың талаптарына өзгерістер енгізу тәртібі "Банктік қарыз шартының талаптарына өзгерістерді қарау қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасының Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 2021 жылғы 16 шілдедегі № 84 қаулысында (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 23619 болып тіркелген) көзделген.

9. Шарт банк пен қарыз алушының арасында жазбаша нысанда қажет болған жағдайда басқа тілдердегі аудармасын қоса берумен, қазақ және орыс тілдерінде, ал шетелдік тұлғалармен шарт жасасқан кезде – қазақ тілінде және тараптарға қолайлы тілде жасалады.

Шартта банктің ішкі құжаттарына және шарттың қолданылу мерзімі ішінде біржақты түрде өзгертілуі мүмкін және қарыз алушының қарауына қол жетімді емес құжаттарға сілтеме жасауға жол берілмейді.

Шарттың мәтіні А4 форматты парақтарда, "Тіmеs New Rоmаn" шрифтінің мөлшері он екіден кем емес, әдеттегі әріпаралық, бір жоларалық интервалмен және абзац шегінісін қолдана отырып теріледі.

10. Кәсіпкерлік қызметті жүзеге асыруға байланысты емес қарыз алатын қарыз алушы (қоса қарыз алушы) жеке тұлғамен жасалатын шартқа шарттың ажырамас бөлігі болып табылатын титулдық парақ қоса беріледі.

Титулдық парақ шарттың алғашқы парақтары түрінде жазылады және онда қарыз сомасы мен мерзімі, сыйақы мөлшерлемесінің мөлшері, жылдық тиімді сыйақы мөлшерлемесінің мөлшері, өтеу әдісі мен тәсілі, егер қарыз алушы шарттағы негізгі қарызды ішінара немесе толық мерзімінен бұрын өтеуге құқылы болса – қарыз алушының осы құқықты пайдалану үшін тиісті өтінішпен банкке жүгіну қажеттілігі туралы ақпарат, шарт бойынша міндеттемелерді бұзғаны үшін айыпақының (айыппұлдың, өсімпұлдың) мөлшері, қарыз алушының банкке банктік қарыз шарты бойынша міндеттемелерді орындаудың кешіктірілу себептері, кірістер және шарттың талаптарын өзгерту туралы оның өтінішін анықтайтын басқа да расталған жағдайлар (фактілер) туралы мәліметтерді қамтитын жазбаша өтініш беру құқығы туралы ақпарат көрсетіледі.

11. Шартқа оның тараптары қол қойған қарызды өтеу графигі қоса беріледі.

Сыйақы мөлшерлемесі өзгермелі шарт бойынша қарызды өтеу графигі оның берілу күніне жасалады және одан кейін кезекті төлемдердің мөлшерлері түзетіледі және шартта белгіленген тәртіппен қарыз алушыға (қоса қарыз алушыға) жіберіледі.

Егер қарыз алушы (қоса қарыз алушы) жеке тұлға болып табылса, қарызды беру күніне жасалған қарызды өтеу графигінде сондай-ақ қарыз алушының (қоса қарыз алушының) таңдаған әдісі туралы белгісі бар банк ұсынған өтеу әдістерінің тізбесі болады.

Тараптардың келісімі бойынша банк өзінің ішкі қағидаларына сәйкес сараланған және аннуитеттік төлемдер әдістерімен банктік қарызды өтеу кестелерінің жобаларын есептеу кезінде қолданылатын кезеңділікпен есептелген қарызды өтеу кестелерінің қосымша жобаларын ұсынады.

12. Қарыз алушының ақшалай міндеттемелерінің сомасын (мөлшерін) және (немесе) оларды төлеу мерзімін өзгертуге әкеп соғатын қарыз талаптары өзгертілген кезде банк қарызды өтеудің жаңа графигін жасайды және қарыз алушыға береді.

Қарыз алушының ақшалай міндеттемелерінің сомасын (мөлшерін) ұлғайтуға, қарыз мерзімін ұлғайтуға, сыйақы мөлшерлемесін ұлғайтуға, сондай-ақ қарыз валютасын өзгертуге әкеп соғатын қарыз талаптары өзгертілген кезде банк жаңа талаптарды ескере отырып, жаңа титулдық парақ жасайды және қарыз алушыға береді.

Қарыздар төлем карточкасын пайдалану жолымен берілетін кредиттік желіні қоспағанда, шарттың немесе қарыз алушының өтініші негізінде кредиттік желі шеңберінде қарыздың кезекті бөлігін беру кезінде қарыз алушыға қарызды өтеу графигі және осы тармақтың талаптарына сәйкес титулдық парақ беріледі.

13. Талаптары бойынша қарыз мерзімі бір айдан аспайтын шартқа, талаптары бойынша овердрафт кредиті берілген шартқа, сондай-ақ кредиттік желі беру (ашу) туралы келісімге Тәртіптің 10, 11, және 12-тармақтарының талаптары қолданылмайды.

14. Банк кредиттік желі ашу туралы келісім шеңберінде берілген қарыздар (транштар) бойынша қарыз алушыға шартта көзделген тәсілмен алынған қарыздың (қарыздардың) сомасы, сыйақы мөлшерлемелерінің мөлшері, қарызды (қарыздарды) өтеу мерзімдері, төлемдердің күндері, қарызды беруге және оған қызмет көрсетуге байланысты комиссиялар мен өзге де төлемдердің атауы және мөлшерлері (бар болса) туралы мәліметтер қамтылатын ақпаратты ұсынады.

Талаптардың 2-тармағының 1), 2), 3), 4), 5), 6), 7), 8), 9), 10), 11), 12), 13), 14) және 15) тармақшаларында және 1-тармағының 6) тармақшасында көрсетілген талаптар шартта титулдық парақтан кейін көрсетілген жүйелілікпен көрсетіледі.

Кредиттік желі ұсыну (ашу) туралы келісімді, сондай-ақ оның шеңберінде шартты (шарттарды) жасау немесе қарыз алушының кредиттік желі ұсыну (ашу) туралы келісімнің ажырамас бөлігі (бөліктері) болып табылатын және соның (солардың) негізінде кезекті қарызды беру жүзеге асырылатын өтінішті (өтініштерді) беруі арқылы кредиттік желі ұсыну кезінде:

кредиттік желі ұсыну (ашу) туралы келісімде кредиттік желінің жалпы сомасы мен жалпы мерзімі көрсетіледі;

Талаптардың 2-тармағының 1), 2), 3), 4), 5), 6), 8), 11) және 15) тармақшаларында көзделген талаптар шартта немесе өтініште титулдық парақтан кейін көрсетілген жүйелілікпен көрсетіледі;

Талаптардың 1-тармағының 6), 7) және 8) тармақшаларында, 3, 4, 5 және 6-тармақтарында, 2-тармақтың 7), 9), 10), 12), 13), 14), 16), 17) және 18) тармақшаларында көзделген талаптар кредиттік желі ұсыну (ашу) туралы келісімде көрсетілген кезде, оларды шартта немесе өтініште қосымша көрсету талап етілмейді.

15. Тараптар Кодекстің 381-бабына сәйкес шарттың элементтері бар аралас шарт жасасқан кезде аралас шарт Талаптардың 9-тармағының талаптарына сәйкес ресімделеді.

Шарт бөлігінде аралас шартта Талаптардың 14-тармағының екінші бөлігінде көрсетілген талап ескеріле отырып, Талаптардың 1-тармағында көрсетілген тізбеге сәйкес міндетті талаптар қамтылады.

Кодекстің 389-бабына сәйкес қосылу талаптарымен шарт жасаған жағдайда, банктің және қарыз алушының қолтаңбаларын қамтитын шарттың (қосылу туралы өтініштің) бөлігі Талаптардың 9-тармағының бірінші, екінші және үшінші бөліктерінің талаптарына сәйкес келеді, Талаптардың 14-тармағының екінші бөлігінде көрсетілген талапты қамтиды, олар шарттың (қосылу туралы өтініштің) бөлігінде титул парағына кейін тиісті бірізділікпен көрсетіледі.

Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2019 жылғы 23 желтоқсандағы № 248 қаулысына 3-қосымша

Ескерту. Қаулы 3-қосымшамен толықтырылды – ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 30.07.2021 № 86 (01.10.2021 бастап қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

	Нысан
	________________ (күн, ай, жыл) №_____
	Банктік қарыз шартына қосымша

________________ №_____ банктік қарыз шартына (күн, ай, жыл) _________________( күн, ай, жыл) қарызды өтеу кестесі

Қарыз алушының тегі, аты, әкесінің аты (ол бар болса)/атауы
Қарыз алушының жеке сәйкестендіру нөмірі (ЖСН)/ бизнес сәйкестендіру нөмірі (БСН)
Қарыз сомасы және валютасы	___________
Сыйақы мөлшерлемесінің мөлшері:	___________ жылдық пайыз /теңге
Жылдық тиімді сыйақы мөлшерлемесінің мөлшері:	___________ жылдық пайыз
Қарыз мерзімі:	___________ (күні, айы, жылы)
Қарыз алушы (қоса қарыз алушы) таңдаған қарызды өтеу әдісі	___________ (аннуитеттік, дифференциалды немесе банктің ішкі қағидаларына сәйкес басқа әдіс)

Төлем күні	Кезеңдегі төлемдер			Негізгі борыш қалдығы
	Төлем сомасы	Сыйақы	Негізгі борыш
1	2	3	4	5
Қарыздың берілген күні	-	-	-	Берілген қарыз сомасы
Жиынтығы:
Банктің деректемелері		Қарыз алушының (қоса қарыз алушының) деректемелері

Қарызды өтеу кестесі талаптардың келісімі бойынша қосымша мәліметтерді қамтиды.

Ескертпе:

1-бағанда төлемдердің жасалған күндері енгізіледі (бірінші күн қарыздың берілген бірінші күні болып табылады).

2-бағанда қарыз алушының төлемдер сомасы енгізіледі (қарыз алушы тарапынан төлемнің бірінші сомасы жоқ).

3 және 4-бағандарпда қарыз алушының төлем сомасын құрайтын сыйақы және негізгі борыш сомасы енгізіледі.

5-бағанда қарыз алушының кезекті төлемі енгізілгеннен кейінгі негізгі борыш (сыйақы) қалдығы енгізіледі.

"Жиынтығы" деген жолда 2, 3 және 4-бағандар бойынша төлемдер ағындарының соманы енгізіледі.

Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2019 жылғы 23 желтоқсандағы № 248 қаулысына 4-қосымша

Ескерту. Қаулы 4-қосымшамен толықтырылды – ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 30.07.2021 № 86 (01.10.2021 бастап қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

	Нысан
	Форма

_________________( күн, ай, жыл) жағдай бойынша банктік қарыз шарты бойынша қарыз алушы – жеке тұлғаға арналған жадынама

1	Қарыз сомасы және валютасы
2	Қарыз мерзімі
3	Төлемдер саны
4	Сыйақы мөлшерлемесінің түрі (белгіленген немесе өзгермелі), жылдық пайыздармен не белгіленген сомадағы сыйақы мөлшерлемесінің мөлшері
5	Дәйекті, жылдық, тиімді, салыстырмалы есептеудегі сыйақы мөлшерлемесінің мөлшері
6	Қарызды беру және оған қызмет көрсетуге байланысты комиссиялар мен өзге де төлемдердің атауы және мөлшерлері
7	Өтелетін жалпы сома
8	Сыйақының жиынтық сомасы
9	Негізгі борышты және сыйақыны уақтылы өтемегені үшін айыпақының (айыппұлдың, өсімпұлдың) мөлшері
10	Банктік қарыз шартының талаптарына сәйкес айыппұлдардың, өсімпұлдардың өзге де түрлері (оның ішінде қарызды мақсатты пайдаланбағаны, сақтандыру шарттарын уақтылы ресімдемегені үшін және сол сияқты)	1)______________________________ (айыппұлдың, өсімпұлдың атауы, олардың мөлшерлері) 2)______________________________ (айыппұлдың, өсімпұлдың атауы, олардың мөлшерлері) 3)______________________________ (айыппұлдың, өсімпұлдың атауы, олардың мөлшерлері)
11	Сақтандыру шартын жасау қажеттілігі және оны ұзарту мерзімдері
12	Банктің байланыс деректері (телефон нөмірлері, электрондық пошта мекенжайы, банк сайтының мекенжайы)

Ескертпе:

Осы Жадынамада көрсетілген қарыз беру талаптары клиенттің оның кірістері мен міндеттемелері туралы ауызша ақпараты негізінде есептелді және банктік қарыз талаптарын таныстыру мен басқа банктердің қарыз талаптарымен салыстыру мақсатында болжамды болып табылады.

Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2018 жылғы 23 желтоқсандағы № 248 қаулысына 2-қосымша

Күші жойылды деп танылатын Қазақстан Республикасы кейбір нормативтік құқықтық актілерінің, сондай-ақ Қазақстан Республикасының кейбір нормативтік құқықтық актілері құрылымдық элементтерінің тізбесі

1. "Банктік қарыз шартының міндетті талаптарының тізбесін айқындау туралы" Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2011 жылғы 28 ақпандағы № 18 қаулысы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 6877 болып тіркелген, 2011 жылғы 31 мамырда "Егемен Қазақстан" газетінде № 226-227 (26625) жарияланған);

2. "Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының "Банктік заем шартының міндетті талаптарының тізбесін бекіту және Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының Кредиттеу жөніндегі құжаттамасын жүргізу ережесін бекіту туралы" 2007 жылғы 23 ақпандағы № 49 қаулысына толықтырулар мен өзгерістер енгізу туралы" 2011 жылғы 28 ақпандағы № 18 қаулысына өзгерістер мен толықтыру енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2012 жылғы 24 желтоқсандағы № 372 қаулысы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 8308 болып тіркелген, 2013 жылғы 18 мамырда "Егемен Қазақстан" газетінде № 129 (28068) жарияланған);

3. "Кейбір нормативтік құқықтық актілеріне банк қызметін реттеу мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2013 жылғы 25 ақпандағы № 74 қаулысымен бекітілген өзгерістер мен толықтырулар енгізілетін банк қызметін реттеу мәселелері бойынша Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілері тізбесінің 7-тармағы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 8436 болып тіркелген, 2013 жылғы 12 маусымда "Заң газеті" газетінде № 85 (2286) жарияланған);

4. "Қазақстан Республикасының кейбір нормативтік құқықтық актілеріне кредиттеу жөніндегі құжаттамаға талаптарды белгілеу мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2014 жылғы 16 шілдедегі № 145 қаулысы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 9719 болып тіркелген, 2014 жылғы 8 қазанда Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде жарияланған);

5. "Қазақстан Республикасының кейбір нормативтік құқықтық актілеріне Қазақстан Республикасында кәсіпкерлік қызмет үшін жағдайды түбегейлі жақсарту мәселелері бойынша өзгерістер енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2015 жылғы 25 ақпандағы № 28 қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасында кәсіпкерлік қызмет үшін жағдайды түбегейлі жақсарту мәселелері бойынша Қазақстан Республикасының өзгерістер енгізілетін нормативтік құқықтық актілерінің тізбесінің 9-тармағы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10715 болып тіркелген, Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде 2015 жылғы 6 мамырда жарияланған);

6. "Қазақстан Республикасының кейбір нормативтік құқықтық актілеріне банк қызметін реттеу мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтыру енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2015 жылғы 30 қазандағы № 200 қаулысы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 12376 болып тіркелген, Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде 2016 жылғы 18 қаңтарда жарияланған);

7. "Банктік заем шартының міндетті талаптарының тізбесін бекіту және Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының "Кредиттеу жөніндегі құжаттамасын жүргізу ережесін бекіту туралы" 2007 жылғы 23 ақпандағы № 49 қаулысына толықтырулар мен өзгерістер енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2011 жылғы 28 ақпандағы № 18 қаулысына өзгерістер мен толықтыру енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2016 жылғы 28 қаңтардағы № 9 қаулысы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 13427 болып тіркелген, Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде 2016 жылғы 29 сәуірде жарияланған);

8. "Қазақстан Республикасының кейбір нормативтік құқықтық актілеріне коллекторлық қызмет мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2017 жылғы 22 желтоқсандағы № 249 қаулысымен бекітілген Өзгерістер мен толықтырулар енгізілетін Қазақстан Республикасының коллекторлық қызмет мәселелері бойынша нормативтік құқықтық актілердің тізбесінің 1-тармағы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 16267 болып тіркелген, "Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерінің электрондық түрдегі эталондық бақылау банкі" ақпараттық жүйесінде 2018 жылғы 5 ақпанда жарияланған);

9. "Қазақстан Республикасының кейбір нормативтік құқықтық актілеріне банк қызметі мәселелері бойынша өзгерістер енгізу және Қазақстан Республикасының кейбір нормативтік құқықтық актілерінің, сондай-ақ Қазақстан Республикасының кейбір нормативтік құқықтық актілері құрылымдық элементтерінің күші жойылды деп тану туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2018 жылғы 29 қазандағы № 257 қаулысымен бекітілген Өзгерістер енгізілетін банк қызметі мәселелері бойынша Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерінің тізбесінің 1-тармағы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 17753 болып тіркелген, "Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерінің электрондық түрдегі эталондық бақылау банкі" ақпараттық жүйесінде 2018 жылғы 27 қарашада жарияланған);

10. "Банктік қарыз шартының міндетті талаптарының тізбесін айқындау туралы" Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2011 жылғы 28 ақпандағы № 18 қаулысына өзгерістер мен толықтыру енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2019 жылғы 28 қаңтардағы № 3 қаулысы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 18254 болып тіркелген, "Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерінің электрондық түрдегі эталондық бақылау банкі" ақпараттық жүйесінде 2019 жылғы 6 ақпанда жарияланған).

Об утверждении Правил заключения договора банковского займа, в том числе требований к содержанию, оформлению, обязательным условиям договора банковского займа, форм графика погашения займа и памятки для заемщика – физического лица

Постановление Правления Национального Банка Республики Казахстан от 23 декабря 2019 года № 248. Зарегистрировано в Министерстве юстиции Республики Казахстан 26 декабря 2019 года № 19774.

Сноска. Заголовок - в редакции постановления Правления Агентства РК по регулированию и развитию финансового рынка от 30.07.2021 № 86 (вводится в действие с 01.10.2021).
Примечание ИЗПИ!
Порядок введения в действие настоящего постановления см. п 6.

В соответствии с пунктом 2 статьи 34 Закона Республики Казахстан от 31 августа 1995 года "О банках и банковской деятельности в Республике Казахстан" Правление Национального Банка Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:

1. Утвердить:

1) Правила заключения договора банковского займа согласно приложению 1 к настоящему постановлению;

2) Требования к содержанию, оформлению, обязательным условиям договора банковского займа согласно приложению 2 к настоящему постановлению;

3) Форму графика погашения займа согласно приложению 3 к настоящему постановлению;

4) Форму памятки для заемщика – физического лица согласно приложению 4 к настоящему постановлению.

Сноска. Пункт 1 - в редакции постановления Правления Агентства РК по регулированию и развитию финансового рынка от 30.07.2021 № 86 (вводится в действие с 01.10.2021).

2. Признать утратившими силу некоторые нормативные правовые акты Республики Казахстан, а также структурные элементы некоторых нормативных правовых актов Республики Казахстан по перечню согласно приложению 2 к настоящему постановлению.

3. Департаменту защиты прав потребителей финансовых услуг в установленном законодательством Республики Казахстан порядке обеспечить:

1) совместно с Юридическим департаментом государственную регистрацию настоящего постановления в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) размещение настоящего постановления на официальном интернет-ресурсе Национального Банка Республики Казахстан после его официального опубликования;

3) в течение десяти рабочих дней после официального опубликования настоящего постановления представление в Юридический департамент сведений об исполнении мероприятий, предусмотренных подпунктом 2) настоящего пункта и пунктом 4 настоящего постановления.

4. Департаменту внешних коммуникаций – пресс-службе Национального Банка обеспечить в течение десяти календарных дней после государственной регистрации настоящего постановления направление его копии на официальное опубликование в периодические печатные издания.

5. Контроль за исполнением настоящего постановления возложить на заместителя Председателя Национального Банка Республики Казахстан Смолякова О.А.

6. Настоящее постановление вводится в действие с 1 января 2020 года и подлежит официальному опубликованию, за исключением приложений 1 и 2 к Порядку, которые вводятся в действие с 1 апреля 2020 года. Приложение 3 к Порядку действует до 1 апреля 2020 года.

7. Приостановить до 1 апреля 2020 года:

1) действие абзаца второго пункта 9 Порядка, установив, что в период приостановления данный абзац действует в следующей редакции:

"К договору, заключаемому с заемщиком – физическим лицом, прилагается памятка для заемщика – физического лица по договору банковского займа по форме согласно приложению 3 к Порядку.";

2) действие пункта 10 Порядка, установив, что в период приостановления данный пункт действует в следующей редакции:

"10. К договору прилагается подписанный его сторонами график погашения займа, в котором указываются:

номер и дата заключения договора;

сумма и валюта займа;

даты погашения и размеры очередных платежей с указанием сумм погашения основного долга, вознаграждения и их суммарного значения;

остатки основного долга на дату следующего погашения;

общие итоговые суммы основного долга и вознаграждения, подлежащие выплате, и их суммарное значение;

дата составления графика погашения займа.

По договору с плавающей ставкой вознаграждения график погашения займа составляется на дату его выдачи, и в последующем размеры очередных платежей корректируются и доводятся до сведения заемщика (созаемщика) в порядке, установленном договором.

Если заемщиком (созаемщиком) является физическое лицо, график погашения займа, составленный на дату выдачи займа, также содержит перечень предложенных банком методов погашения займа с отметкой заемщика (созаемщика) о выбранном методе.

При изменении условий займа, влекущих изменение суммы (размера) денежных обязательств заемщика и (или) срока их уплаты, банком составляются и выдаются заемщику новые график погашения займа и памятка для заемщика - физического лица по договору банковского займа с учетом новых условий.

При предоставлении очередной части займа в рамках кредитной линии на основании заявления заемщика, заемщику предоставляются график погашения займа и памятка для заемщика - физического лица по договору банковского займа.

Требования пункта 9 и настоящего пункта Порядка не распространяются на договор, срок займа по условиям которого составляет не более одного месяца, договор, по условиям которого выдан кредит овердрафт, а также соглашение о предоставлении (открытии) кредитной линии.";

3) действие абзаца третьего пункта 12 Порядка установив, что в период приостановления данный абзац действует в следующей редакции:

"В случае заключения договора на условиях присоединения в соответствии со статьей 389 Кодекса, часть договора (заявление о присоединении), содержащая подписи банка и заемщика, соответствует требованиям частей первой и третьей пункта 11 Порядка, и содержит условия, предусмотренные в подпунктах 1), 2), 3), 4), 5), 6), 8), 10), 11), 12), 13) и 15) пункта 3 Порядка, начиная с первой страницы части договора (заявления о присоединении) в указанной последовательности.".

Председатель Национального Банка

Е. Досаев

Приложение 1 к постановлению Правления Национального Банка Республики Казахстан от 23 декабря 2019 года № 248

Порядок заключения договора банковского займа, в том числе требования к содержанию, оформлению, обязательным условиям договора банковского займа, формы графика погашения займа и памятки для заемщика - физического лица

Сноска. Порядок исключен постановлением Правления Агентства РК по регулированию и развитию финансового рынка от 30.07.2021 № 86 (вводится в действие с 01.10.2021).

Приложение 1 к постановлению Правления Национального Банка Республики Казахстан от 23 декабря 2019 года № 248

Правила заключения договора банковского займа

Сноска. Постановление дополнено приложением 1 в соответствии с постановлением Правления Агентства РК по регулированию и развитию финансового рынка от 30.07.2021 № 86 (вводится в действие с 01.10.2021).

Глава 1. Общие положения

1. Настоящие Правила заключения договора банковского займа (далее – Правила) разработаны в соответствии с пунктом 2 статьи 34 Закона Республики Казахстан "О банках и банковской деятельности в Республике Казахстан" (далее – Закон о банках) и определяют правила заключения договора банковского займа банками второго уровня, в том числе исламским банком при проведении банковской операции, предусмотренной подпунктом 3) пункта 1 статьи 52-5 Закона о банках, акционерным обществом "Банк Развития Казахстана", филиалами банка-нерезидента Республики Казахстан, филиалами исламского банка-нерезидента Республики Казахстан, организациями, осуществляющими отдельные виды банковских операций, имеющим лицензию на осуществление банковских заемных операций (далее – банк).

2. Для целей Правил используются следующие понятия:

1) кредитная линия – обязательство банка кредитовать заемщика на условиях, позволяющих заемщику самому определять время получения банковского займа, но в пределах суммы и времени, определенных правилами о внутренней кредитной политике банка для такой формы кредитования и соглашением о предоставлении (открытии) кредитной линии;

2) соглашение о предоставлении (открытии) кредитной линии - договор, заключенный на условиях, позволяющих заемщику самому определять в договоре (договорах) или заявлении (заявлениях), являющемся (являющихся) неотъемлемой (неотъемлемыми) частью (частями) соглашения о предоставлении (открытии) кредитной линии, или путем использования платежной карточки, сумму и время получения займа.

Глава 2. Порядок заключения договора банковского займа

3. Банк до заключения договора банковского займа (далее – договор) осуществляет мероприятия, предусмотренные постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 28 июля 2017 года № 136 "Об утверждении Правил предоставления банковских услуг и рассмотрения банками, организациями, осуществляющими отдельные виды банковских операций, обращений клиентов, возникающих в процессе предоставления банковских услуг" (зарегистрировано в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 15541).

Перечень необходимых документов для заключения договора устанавливается внутренними документами банка.

3-1. До принятия решения о предоставлении банковского займа банк осуществляет проверку на наличие в кредитном отчете информации об установлении ими добровольного отказа от получения банковского займа.

В случае наличия у заемщика в его кредитном отчете информации об установлении добровольного отказа от получения банковского займа, банк отказывает в предоставлении банковского займа.

Сноска. Правила дополнены пунктом 3-1 в соответствии с постановлением Правления Агентства РК по регулированию и развитию финансового рынка от 29.03.2024 № 17 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

4. В случае заключения договора с физическим лицом банк в соответствии с частью второй пункта 2 статьи 39 Закона о банках, предоставляет заемщику - физическому лицу для выбора метода погашения займа проекты графиков погашения займа, рассчитанных различными методами. В обязательном порядке банком представляются заемщику проекты графиков погашения займа, рассчитанных в соответствии с постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 28 января 2016 года № 8 "Об утверждении Методик расчета регулярных платежей по займам, выдаваемым банками, организациями, осуществляющими отдельные виды банковских операций, и микрокредитам, выдаваемым организациями, осуществляющими микрофинансовую деятельность, физическим лицам и предусматривающим наличие графика погашения, а также временных баз для расчета вознаграждения по таким займам, (микрокредитам)" (зарегистрировано в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 13305), следующими методами погашения:

методом дифференцированных платежей, при котором погашение задолженности по банковскому займу осуществляется уменьшающимися платежами, включающими равные суммы платежей по основному долгу и начисленное за период на остаток основного долга вознаграждение;

методом аннуитетных платежей, при котором погашение задолженности по банковскому займу осуществляется равными платежами на протяжении всего срока банковского займа, включающими увеличивающиеся платежи по основному долгу и уменьшающиеся платежи по вознаграждению, начисленному за период на остаток основного долга. Размеры первого и последнего платежей могут отличаться от других.

Банк предлагает заемщику дополнительные методы погашения займа, рассчитанные в соответствии с внутренними правилами, в случае наличия такого условия во внутренних правилах банка.

Порядок, предусмотренный частями первой и второй настоящего пункта, не распространяются на договор, срок займа по условиям которого составляет не более одного месяца, в договоре, по условиям которого выдан кредит овердрафт, а также на соглашение о предоставлении (открытии) кредитной линии.

5. При заключении договора с физическим лицом, получающим заем, не связанный с осуществлением предпринимательской деятельности, банк предоставляет заемщику памятку для заемщика - физического лица по договору банковского займа по форме согласно приложению 4 к настоящему постановлению.

Порядок, предусмотренный частью первой настоящего пункта, не распространяются на договор, срок займа по условиям которого составляет не более одного месяца, в договоре, по условиям которого выдан кредит овердрафт, а также на соглашение о предоставлении (открытии) кредитной линии.

6. Договор заключается с учетом требований гражданского законодательства Республики Казахстан.

Приложение 2 к постановлению Правления Национального Банка Республики Казахстан от 23 декабря 2019 года № 248

Требования к содержанию, оформлению, обязательным условиям договора банковского займа

Сноска. Постановление дополнено приложением 2 в соответствии с постановлением Правления Агентства РК по регулированию и развитию финансового рынка от 30.07.2021 № 86 (вводится в действие с 01.10.2021).

1. Договор банковского займа (далее – договор) содержит условия, установленные законодательством Республики Казахстан для договоров соответствующего вида, условия, определенные по соглашению сторон, а также обязательные условия согласно следующему перечню:

1) общие условия договора;

2) права заемщика;

3) права банка;

4) обязанности банка;

5) ограничения для банка;

6) ответственность сторон за нарушение обязательств;

7) порядок внесения изменений в условия договора;

8) условие, предусматривающее, что при уступке банком права (требования) по договору третьему лицу требования и ограничения, предъявляемые законодательством Республики Казахстан к взаимоотношениям кредитора с заемщиком в рамках договора, распространяются на правоотношения заемщика с третьим лицом, которому уступлено право (требование).

2. Общие условия договора содержат:

1) дату заключения договора;

2) цель банковского займа (далее – заем), соответствующую бизнес-плану или технико-экономическому обоснованию займа и (или) заявлению, представленным заемщиком.

Цель займа не указывается в договоре, срок займа по условиям которого составляет не более одного месяца, договоре, по условиям которого выдан кредит овердрафт, а также в соглашении о предоставлении (открытии) кредитной линии.

3) сумму и валюту займа;

4) срок займа;

5) вид ставки вознаграждения (фиксированная или плавающая), размер ставки вознаграждения (в годовых процентах либо в фиксированной сумме), размер ставки вознаграждения в достоверном годовом эффективном сопоставимом исчислении в соответствии с постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 26 марта 2012 года № 137 "Об утверждении Правил исчисления ставок вознаграждения в достоверном, годовом, эффективном, сопоставимом исчислении (реальной стоимости) по займам и вкладам" (зарегистрировано в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 7663), на дату заключения договора.

Указание размера ставки вознаграждения в фиксированной сумме допускается в договоре, срок займа по условиям которого составляет не более одного месяца, в договоре, по условиям которого выдан кредит овердрафт, а также в соглашении о предоставлении (открытии) кредитной линии;

6) порядок расчета плавающей ставки вознаграждения, если договором предусмотрена плавающая ставка вознаграждения;

7) способ погашения (наличными, в безналичном порядке);

8) метод погашения займа: аннуитетный (с погашением равными платежами), дифференцированный (с погашением основного долга равными долями) либо другой метод в соответствии с внутренними правилами банка;

9) очередность погашения задолженности по займу;

10) порядок исчисления и размер неустойки (штрафа, пени) за несвоевременное погашение основного долга и уплату вознаграждения. При выдаче займа физическому лицу указывается предельный размер неустойки (штрафа, пени), а также порядок ее исчисления, предусмотренный пунктом 2 статьи 35 Закона Республики Казахстан "О банках и банковской деятельности в Республике Казахстан" (далее – Закон о банках);

11) полный перечень комиссий и иных платежей, а также их размеры, подлежащие взиманию в связи с выдачей и обслуживанием займа, за исключением случаев, когда условиями кредитования не предусмотрено взимание комиссий и иных платежей;

12) порядок (через кассу, на банковский счет через удаленный терминал и другие по согласованию сторон), периодичность погашения займа и вознаграждения;

13) обеспечение (вид: залог, неустойка, гарантия, поручительство и другими способами, предусмотренными договором), за исключением займа, предоставляемого без обеспечения;

14) меры, принимаемые банком при неисполнении либо ненадлежащем исполнении заемщиком обязательств по договору;

15) срок действия договора;

16) виды и сроки отчетности, представляемой заемщиком -юридическим лицом банку;

17) указание о наличии согласия заемщика (созаемщика) на предоставление информации о нем в кредитные бюро и на предоставление кредитным бюро банку кредитного отчета о нем, а также информации, связанной с исполнением сторонами своих обязательств;

18) информацию о почтовом и электронном адресе банка, а также данные о его официальном интернет-ресурсе.

3. Права заемщика предусматривают возможность:

1) физического лица, получившего заем, не связанный с осуществлением предпринимательской деятельности, на приобретение товаров, работ и услуг, в течение четырнадцати календарных дней с даты заключения договора возврата займа с оплатой вознаграждения, начисленного банком с даты предоставления займа, без уплаты неустойки и иных видов штрафных санкций за возврат займа;

2) если дата погашения основного долга и (или) вознаграждения выпадает на выходной либо праздничный день, произвести оплату основного долга и (или) вознаграждения в следующий за ним рабочий день без уплаты неустойки и иных видов штрафных санкций;

3) по заявлению получить в срок не более трех рабочих дней безвозмездно не чаще одного раза в месяц информацию в письменной форме о распределении (на основной долг, вознаграждение, комиссии, неустойки и иные виды штрафных санкций, а также другие подлежащие уплате суммы) поступающих денег в счет погашения задолженности по договору;

4) по заявлению о частичном или полном досрочном возврате банку предоставленных по договору денег безвозмездно в срок не более трех рабочих дней получить в письменной форме сведения о размере причитающейся к возврату суммы с разбивкой на основной долг, вознаграждение, комиссии, неустойки и иные виды штрафных санкций, а также другие подлежащие уплате суммы;

5) частичного или полного досрочного погашения основного долга по истечении шести месяцев с даты получения займа, выданного на срок до одного года, по истечении одного года с даты получения займа, выданного на срок свыше одного года, без оплаты неустойки или иных видов штрафных санкций;

6) в течение четырнадцати календарных дней с даты получения уведомления об изменении условий договора в сторону их улучшения для заемщика отказаться от предложенных банком улучшающих условий в порядке, предусмотренном договором;

7) письменно обратиться в банк при возникновении спорных ситуаций по получаемым услугам;

8) физического лица в течение тридцати календарных дней с даты наступления просрочки посетить банк, и (или) представить заявление в письменной форме либо способом, предусмотренным договором, содержащее сведения о причинах возникновения просрочки исполнения обязательства по договору, доходах и других подтвержденных обстоятельствах (фактах), которые обуславливают его заявление о внесении изменений в условия договора (далее – заявление), в том числе связанных с:

изменением в сторону уменьшения ставки вознаграждения по договору;

изменением валюты суммы остатка основного долга по банковскому займу, выданному в иностранной валюте, на национальную валюту;

отсрочкой платежа по основному долгу и (или) вознаграждению;

изменением метода погашения задолженности или очередности погашения задолженности, в том числе с погашением основного долга в приоритетном порядке;

изменением срока банковского займа;

прощением просроченного основного долга и (или) вознаграждения, отменой неустойки (штрафа, пени), комиссий и иных платежей, связанных с обслуживанием банковского займа;

самостоятельной реализацией залогодателем недвижимого имущества, являющегося предметом ипотеки, в порядке, предусмотренном статьей 20-1 Закона Республики Казахстан "Об ипотеке недвижимого имущества";

представлением отступного взамен исполнения обязательства по договору путем передачи банку залогового имущества;

реализацией недвижимого имущества, являющегося предметом ипотеки, с передачей обязательства по договору на покупателя.

Договор ипотечного займа, заключенный с физическим лицом, содержит право заемщика письменно обратиться к банковскому омбудсману в соответствии с Законом о банках для урегулирования разногласий, возникших из заключенного договора ипотечного займа.

4. Права банка предусматривают возможность:

1) в одностороннем порядке изменения условий договора в сторону их улучшения для заемщика в случаях, предусмотренных пунктом 3 статьи 34 Закона о банках, а также установленных в договоре;

2) требования досрочного возврата суммы займа и вознаграждения по нему при нарушении заемщиком срока, установленного для возврата очередной части займа и (или) выплаты вознаграждения, более чем на сорок календарных дней.

5. Обязанности банка предусматривают требования:

1) принять заем в течение четырнадцати календарных дней с даты заключения договора у заемщика - физического лица, получившего заем, не связанный с осуществлением предпринимательской деятельности, на приобретение товаров, работ и услуг с удержанием вознаграждения, начисленного с даты предоставления займа, без взимания неустойки или иных видов штрафных санкций за возврат;

2) по заявлению заемщика безвозмездно не чаще одного раза в месяц представить в срок не более трех рабочих дней в письменной форме информацию о распределении (на основной долг, вознаграждение, комиссии, неустойки и другие виды штрафных санкций, а также другие подлежащие уплате суммы) поступающих денег в счет погашения задолженности по договору;

3) по заявлению заемщика о частичном или полном досрочном возврате банку предоставленных по договору денег безвозмездно в срок не более трех рабочих дней сообщить ему размер причитающейся к возврату суммы с разбивкой на основной долг, вознаграждение, комиссии, неустойки и другие виды штрафных санкций, а также другие подлежащие уплате суммы;

4) уведомить заемщика об изменении условий договора в сторону их улучшения в порядке, предусмотренном договором;

5) при наличии просрочки исполнения обязательства, но не позднее двадцати календарных дней с даты ее наступления уведомить заемщика способом и в сроки, предусмотренные в договоре:

о возникновении просрочки по исполнению обязательства по договору и необходимости внесения платежей по договору с указанием размера просроченной задолженности на дату, указанную в уведомлении;

праве заемщика-физического лица по договору обратиться в банк;

последствиях невыполнения заемщиком своих обязательств по договору.

Договор содержит условие, что уведомление считается доставленным, если оно направлено заемщику одним из следующих способов, предусмотренных договором:

на адрес электронной почты, указанный в договоре;

по месту жительства, указанному в договоре, заказным письмом с уведомлением о его вручении, в том числе получено одним из совершеннолетних членов семьи заемщика, проживающим по указанному адресу;

с использованием иных средств связи, обеспечивающих фиксирование получение уведомления заемщиком.

В случае возврата уведомления с отметкой о невозможности его вручения адресату, получателю, либо в связи с отказом в его принятии, а также не подтверждением его принятия при использовании иного средства связи, указанного в настоящем подпункте, уведомление считается направленным надлежащим образом;

6) рассмотреть и подготовить письменный ответ на письменное обращение заемщика;

7) рассмотреть в течение пятнадцати календарных дней после дня получения заявления заемщика – физического лица предложенные изменения в условия договора;

8) при заключении договора, содержащего условия перехода права (требования) банка по договору третьему лицу (далее – договор уступки права требования), уведомить заемщика (или его уполномоченного представителя):

до заключения договора уступки права требования о возможности перехода прав (требований) третьему лицу, а также об обработке персональных данных заемщика в связи с такой уступкой способом, предусмотренным в договоре, либо не противоречащим законодательству Республики Казахстан;

о состоявшемся переходе права (требования) третьему лицу способом, предусмотренным в договоре либо не противоречащим законодательству Республики Казахстан, в течение тридцати календарных дней со дня заключения договора уступки права требования с указанием назначения дальнейших платежей по погашению банковского займа третьему лицу (наименование и место нахождения лица, которому перешло право (требование) по договору), полного объема переданных прав (требований), а также остатков просроченных и текущих сумм основного долга, вознаграждения, комиссий, неустойки (штрафа, пени) и других подлежащих уплате сумм.

6. Ограничения для банка предусматривают запрет на:

1) изменение в одностороннем порядке в сторону увеличения установленных на дату заключения договора размеров и порядка расчета комиссий и иных платежей по обслуживанию займа;

2) введение в одностороннем порядке новых видов комиссий и иных платежей в рамках заключенного договора;

3) ограничение заемщика, залогодателя в выборе страховой организации и (или) оценщика, если условиями о предоставлении займа предусмотрены требования о заключении договоров страхования и (или) на проведение оценки в целях определения рыночной стоимости имущества, являющегося обеспечением, а также возложение на заемщика обязанности страховать свою жизнь и здоровье;

4) приостановление в одностороннем порядке выдачи новых займов в рамках заключенного соглашения о предоставлении (открытии) кредитной линии, за исключением случаев:

предусмотренных соглашением о предоставлении (открытии) кредитной линии, при которых у банка возникает право не осуществлять предоставление новых займов;

нарушения заемщиком своих обязательств перед банком по соглашению о предоставлении (открытии) кредитной линии и (или) договору;

ухудшения финансового состояния заемщика, выявленного по результатам мониторинга, проводимого банком в соответствии с внутренней кредитной политикой Банка, соответствующей международным стандартам финансовой отчетности;

изменения требований законодательства Республики Казахстан, влияющих на надлежащее исполнение банком соглашения о предоставлении (открытии) кредитной линии и (или) договора;

5) изменение в одностороннем порядке в сторону увеличения установленных на дату заключения договора с заемщиком юридическим лицом ставок вознаграждения, за исключением случаев:

нарушения заемщиком своих обязательств по предоставлению достоверной информации, связанной с получением и обслуживанием займа, в случаях, предусмотренных договором;

возникновения у банка права требования досрочного исполнения обязательства в случаях, предусмотренных Гражданским кодексом Республики Казахстан (далее – Кодекс), а также в следующих случаях, предусмотренных договором:

изменения состава участников (акционеров) заемщика, в совокупности владеющих десятью и более процентами акций (долей участия) акционерного общества (хозяйственного товарищества), без предварительного письменного уведомления банка;

нарушения заемщиком и (или) залогодателем права банка, являющегося залогодержателем, проверять по документам и фактически наличие, размер, состояние и условия хранения заложенного имущества, а также предъявления третьими лицами требований к имуществу заемщика (залогодателя), в том числе имуществу, заложенному банку;

6) взимание неустойки или иных видов штрафных санкций за досрочное погашение займов, за исключением случаев частичного или полного досрочного погашения основного долга до шести месяцев с даты получения займа, выданного на срок до одного года, до одного года с даты получения займа, выданного на срок свыше одного года;

7) взимание неустойки или иных видов штрафных санкций, если дата погашения основного долга или вознаграждения выпадает на выходной либо праздничный день, и уплата вознаграждения или основного долга производится в следующий за ним рабочий день.

7. Ответственность сторон за нарушение обязательств содержит условия возникновение ответственности сторон в случае неисполнения либо ненадлежащего исполнения условий договора.

8. Порядок внесения изменений в условия договора предусмотрен постановлением Правления Агентства Республики Казахстан по регулированию и развитию финансового рынка от 16 июля 2021 года № 84 "Об утверждении Правил рассмотрения изменений в условия договора банковского займа" (зарегистрировано в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 23619).

9. Договор заключается между банком и заемщиком в письменной форме, на казахском и русском языках с приложением в необходимых случаях перевода на другие языки, а при заключении договора с иностранными лицами - на казахском и приемлемом для сторон языке.

Указание в договоре ссылок на внутренние документы банка и документы, которые могут изменяться в период срока действия договора в одностороннем порядке и недоступны для ознакомления заемщиком, не допускается.

Текст договора печатается на листах формата А4, шрифтом "Times New Rоmаn" размером не менее двенадцати, с обычным межбуквенным, одинарным межстрочным интервалами и применением абзацных отступов.

10. К договору, заключаемому с заемщиком (созаемщиком) физическим лицом, получающим заем, не связанный с осуществлением предпринимательской деятельности, прилагается титульный лист, который является неотъемлемой частью договора.

Титульный лист излагается в виде начальных листов договора, и содержит информацию о сумме и сроке займа, размере ставки вознаграждения, размере годовой эффективной ставки вознаграждения, методе и способе погашения, при наличии в договоре права заемщика на частичное или полное досрочное погашение основного долга - информацию о необходимости заемщика для реализации данного права обратиться в банк с соответствующим заявлением, размере неустойки (штрафа, пени) за нарушение обязательств по договору, информацию о праве заемщика представить в банк письменное заявление, содержащее сведения о причинах возникновения просрочки исполнения обязательства по договору банковского займа, доходах и других подтвержденных обстоятельствах (фактах), которые обуславливают его заявление о внесении изменений в условия договора.

11. К договору прилагается подписанный его сторонами график погашения займа.

По договору с плавающей ставкой вознаграждения график погашения займа составляется на дату его выдачи, и в последующем размеры очередных платежей корректируются и доводятся до сведения заемщика (созаемщика) в порядке, установленном договором.

Если заемщиком (созаемщиком) является физическое лицо, график погашения займа, составленный на дату выдачи займа, также содержит перечень предложенных банком методов погашения займа с отметкой заемщика (созаемщика) о выбранном методе.

По соглашению сторон банком в соответствии с его внутренними правилами предлагаются дополнительные проекты графиков погашения займа, рассчитанных с периодичностью, применяемой при расчете проектов графиков погашения банковского займа методами дифференцированных и аннуитетных платежей.

12. При изменении условий займа, влекущих изменение суммы (размера) денежных обязательств заемщика и (или) срока их уплаты, банком составляется и выдается заемщику новый график погашения займа.

При изменении условий займа, влекущих увеличение суммы (размера) денежных обязательств заемщика, увеличение срока займа, увеличение ставки вознаграждения, а также изменение валюты займа, банком составляется и выдается заемщику новый титульный лист с учетом новых условий.

При предоставлении очередной части займа в рамках кредитной линии на основании договора или заявления заемщика, за исключением кредитной линии, в рамках которой займы предоставляются путем использования платежной карточки, заемщику предоставляются график погашения займа и титульный лист в соответствии с требованиями настоящего пункта.

13. Требования пунктов 10, 11 и 12 Требований не распространяются на договор, срок займа по условиям которого составляет не более одного месяца, договор, по условиям которого выдан кредит овердрафт, а также на соглашение о предоставлении (открытии) кредитной линии.

14. По займам (траншам), выданным в рамках соглашения об открытии кредитной линии, банк предоставляет заемщику способом, предусмотренным договором, информацию, содержащую сведения о сумме полученного займа (займов), размере ставок вознаграждения, сроках погашения займа (займов), датах платежей, наименовании и размерах комиссий и иных платежей, связанных с выдачей и обслуживанием займа (при наличии).

Условия, указанные в подпунктах 1), 2), 3), 4), 5), 6), 7), 8), 9), 10), 11), 12), 13), 14) и 15) пункта 2 и в подпункте 6) пункта 1 Требований, отражаются в договоре после титульного листа в указанной последовательности.

При предоставлении кредитной линии посредством заключения соглашения о предоставлении (открытии) кредитной линии, а также в рамках него договора (договоров) или подачи заемщиком заявления (заявлений), являющегося (являющихся) неотъемлемой (неотъемлемыми) частью (частями) соглашения о предоставлении (открытии) кредитной линии и на основании, которого (которых) осуществляется выдача очередного займа:

в соглашении о предоставлении (открытии) кредитной линии указывается общая сумма и общий срок кредитной линии;

условия, предусмотренные в подпунктах 1), 2), 3), 4), 5), 6), 8), 11) и 15) пункта 2 Требований, указываются в договоре или заявлении после титульного листа в указанной последовательности;

условия, предусмотренные в подпунктах 6), 7) и 8) пункта 1, в пунктах 3, 4, 5 и 6, подпунктах 7), 9), 10), 12), 13), 14), 16), 17) и 18) пункта 2 Требований, при их указании в соглашении о предоставлении (открытии) кредитной линии не требуют дополнительного указания в договоре или заявлении.

15. При заключении сторонами смешанного договора в соответствии со статьей 381 Кодекса, в котором содержатся элементы договора, смешанный договор оформляется в соответствии с условиями пункта 9 Требований.

Смешанный договор в части договора содержит обязательные условия согласно перечню, указанному в пункте 1 Требований, с учетом требования, указанного в части второй пункта 14 Требований.

В случае заключения договора на условиях присоединения в соответствии со статьей 389 Кодекса, часть договора (заявление о присоединении), содержащая подписи банка и заемщика, соответствует требованиям частей первой, второй и третьей пункта 9 Требований, содержит условия, предусмотренные частью второй пункта 14 Требований, которые указываются в части договора (заявлении о присоединении) после титульного листа в соответствующей последовательности.

	Приложение 3 к постановлению Правления Национального Банка Республики Казахстан от 23 декабря 2019 года № 248
	Форма
	Приложение №__ к Договору банковского займа №_____ от ________________ (день, месяц, год)

График погашения займа от _________________(день, месяц, год) к Договору
банковского займа № ___________ от ________________ (день, месяц, год)

Сноска. Постановление дополнено приложением 3 в соответствии с постановлением Правления Агентства РК по регулированию и развитию финансового рынка от 30.07.2021 № 86 (вводится в действие с 01.10.2021).

Фамилия, имя, отчество (при его наличии)/наименование заемщика
Индивидуальный идентификационный номер (ИИН)/ бизнес - идентификационный номер (БИН) заемщика
Сумма и валюта займа	___________
Размер ставки вознаграждения	___________ процент (-ов) годовых/тенге
Размер годовой эффективной ставки вознаграждения	___________ процент (-ов) годовых
Срок займа	___________ (дней, месяцев, лет)
Выбранный заемщиком (созаемщиком) метод погашения займа	___________ (аннуитетный, дифференцированный или другой метод в соответствии с внутренними правилами банка)

Дата платежа	Платежи за период			Остаток основного долга
	Сумма платежа	Вознаграждение	Основной долг
1	2	3	4	5
Дата выдачи займа	-	-	-	Сумма выданного займа
Итого:
Реквизиты банка		Реквизиты заемщика (созаемщика)

График погашения займа по соглашению сторон содержит дополнительные сведения.

Примечание:

В графе 1 вводятся даты совершения платежей (первая дата является датой выдачи займа).

В графе 2 вводятся суммы платежей заемщика (первая сумма платежа со стороны заемщика отсутствует).

В графах 3 и 4 вводятся суммы вознаграждения и основного долга, составляющие сумму платежа заемщика.

В графе 5 вводятся остатки основного долга (задолженности) после произведенного очередного платежа заемщика.

В строке "Итого" вводятся суммы потоков платежей по графам 2, 3 и 4.

	Приложение 4 к постановлению Правления Национального Банка Республики Казахстан от 23 декабря 2019 года № 248
	Форма

Памятка для заемщика - физического лица по договору банковского займа по
состоянию на _________________ (день, месяц, год)

Сноска. Постановление дополнено приложением 4 в соответствии с постановлением Правления Агентства РК по регулированию и развитию финансового рынка от 30.07.2021 № 86 (вводится в действие с 01.10.2021).

1	Сумма и валюта займа
2	Срок займа
3	Количество платежей
4	Вид ставки вознаграждения (фиксированная или плавающая), размер ставки вознаграждения в годовых процентах либо в фиксированной сумме
5	Размер ставки вознаграждения в достоверном, годовом, эффективном, сопоставимом исчислении
6	Наименование и размеры комиссий и иных платежей, связанных с выдачей и обслуживанием займа
7	Общая сумма к погашению
8	Итоговая сумма вознаграждения
9	Размер неустойки (штрафа, пени) за несвоевременное погашение основного долга и вознаграждения
10	Другие виды штрафов, пени согласно условиям договора банковского займа (в том числе за нецелевое использование займа, несвоевременное оформление договоров страхования и так далее)	1)__________________________________ (наименование штрафа, пени, их размеры) 2)___________________________________ (наименование штрафа, пени, их размеры) 3)___________________________________ (наименование штрафа, пени, их размеры)
11	Необходимость заключения договора страхования и сроки его пролонгации
12	Контактные данные банка (номера телефонов, адрес электронной почты, адрес сайта банка)

Примечание:

Условия предоставления займа, указанные в настоящей Памятке, рассчитаны на основании устной информации клиента о его доходах и обязательствах, и являются ориентировочными с целью ознакомления и сравнения условий банковского займа с условиями займов других банков.

Приложение 2 к постановлению Правления Национального Банка Республики Казахстан от 23 декабря 2019 года № 248

Перечень некоторых нормативных правовых актов Республики Казахстан, а также структурных элементов некоторых нормативных правовых актов Республики Казахстан, признаваемых утратившими силу

1. Постановление Правления Агентства Республики Казахстан по регулированию и надзору финансового рынка и финансовых организаций от 28 февраля 2011 года № 18 "Об определении перечня обязательных условий договора банковского займа" (зарегистрировано в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 6877, опубликовано 4 июня 2011 года в газете "Казахстанская правда" № 177-178 (26598-26599);

2. Постановление Правления Национального Банка Республики Казахстан от 24 декабря 2012 года № 372 "О внесении изменений и дополнения в постановление Правления Агентства Республики Казахстан по регулированию и надзору финансового рынка и финансовых организаций от 28 февраля 2011 года № 18 "Об утверждении перечня обязательных условий договора банковского займа и внесении дополнений и изменений в постановление Правления Агентства Республики Казахстан по регулированию и надзору финансового рынка и финансовых организаций от 23 февраля 2007 года № 49 "Об утверждении Правил ведения документации по кредитованию" (зарегистрировано в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 8308, опубликовано 18 мая 2013 года в газете "Казахстанская правда" № 170-171 (27444-27445);

3. Пункт 7 Перечня нормативных правовых актов Республики Казахстан по вопросам регулирования банковской деятельности, в которые вносятся изменения и дополнения, утвержденного постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 25 февраля 2013 года № 74 "О внесении изменений и дополнений в некоторые нормативные правовые акты по вопросам регулирования банковской деятельности" (зарегистрировано в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 8436, опубликовано 12 июня 2013 года в газете "Юридическая газета" № 85 (2460));

4. Постановление Правления Национального Банка Республики Казахстан от 16 июля 2014 года № 145 "О внесении изменений и дополнений в некоторые нормативные правовые акты Республики Казахстан по вопросам установления требований к документации по кредитованию" (зарегистрировано в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 9719, опубликовано 8 октября 2014 года в Информационно-правовой системе нормативных правовых актов Республики Казахстан "Әділет");

5. Пункт 9 Перечня нормативных правовых актов Республики Казахстан по вопросам кардинального улучшения условий для предпринимательской деятельности в Республике Казахстан, в которые вносятся изменения, утвержденного постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 25 февраля 2015 года № 28 "О внесении изменений в некоторые нормативные правовые акты Республики Казахстан по вопросам кардинального улучшения условий для предпринимательской деятельности в Республике Казахстан" (зарегистрировано в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 10715, опубликовано 6 мая 2015 года в Информационно-правовая система нормативных правовых актов Республики Казахстан "Әділет");

6. Постановление Правления Национального Банка Республики Казахстан от 30 октября 2015 года № 200 "О внесении изменений и дополнения в некоторые нормативные правовые акты Республики Казахстан по вопросам регулирования банковской деятельности" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 12376, опубликовано 18 января 2016 года в Информационно-правовая система нормативных правовых актов Республики Казахстан "Әділет");

7. Постановление Правления Национального Банка Республики Казахстан от 28 января 2016 года № 9 "О внесении изменений и дополнения в постановление Правления Агентства Республики Казахстан по регулированию и надзору финансового рынка и финансовых организаций от 28 февраля 2011 года № 18 "Об утверждении перечня обязательных условий договора банковского займа и внесении дополнений и изменений в постановление Правления Агентства Республики Казахстан по регулированию и надзору финансового рынка и финансовых организаций от 23 февраля 2007 года № 49 "Об утверждении Правил ведения документации по кредитованию" (зарегистрирован 9 марта 2016 года в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 13427, опубликовано 29 апреля 2016 года в Информационно-правовая система нормативных правовых актов Республики Казахстан "Әділет");

8. Пункт 1 Перечня нормативных правовых актов Республики Казахстан, в которые вносятся изменения и дополнения по вопросам коллекторской деятельности, утвержденного постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 22 декабря 2017 года № 249 "О внесении изменений и дополнений в некоторые нормативные правовые акты Республики Казахстан по вопросам коллекторской деятельности" (зарегистрировано в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 16267, опубликовано 5 февраля 2018 года в Информационной системе "Эталонный контрольный банк нормативных правовых актов Республики Казахстан в электронном виде");

9. Пункт 1 Перечня нормативных правовых актов Республики Казахстан по вопросам банковской деятельности, в которые вносятся изменения, утвержденного постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 29 октября 2018 года № 257 "О внесении изменений в некоторые нормативные правовые акты Республики Казахстан по вопросам банковской деятельности и признании утратившими силу некоторых нормативных правовых актов Республики Казахстан, а также структурных элементов некоторых нормативных правовых актов Республики Казахстан" (зарегистрировано в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 17753, опубликовано в 27 ноября 2018 года в Информационной системе "Эталонный контрольный банк нормативных правовых актов Республики Казахстан в электронном виде");

10. Постановление Правления Национального Банка Республики Казахстан от 28 января 2019 года № 3 "О внесении изменений и дополнения в постановление Правления Агентства Республики Казахстан по регулированию и надзору финансового рынка и финансовых организаций от 28 февраля 2011 года № 18 "Об определении перечня обязательных условий договора банковского займа" (зарегистрировано в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов Республики Казахстан 31 января 2019 года № 18254, опубликовано 6 февраля 2019 года в Информационной системе "Эталонный контрольный банк нормативных правовых актов Республики Казахстан в электронном виде").