Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының кейбір қаулыларына бухгалтерлік есеп жүргізу мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы

Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2022 жылғы 17 қыркүйектегі № 81 қаулысы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2022 жылғы 26 қыркүйекте № 29796 болып тіркелді

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
Осы қаулы 01.01.2023 ж. бастап қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Басқармасы ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:

1. Осы қаулыға қосымшаға сәйкес Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының бухгалтерлік есеп жүргізу мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізілетін кейбір қаулыларының тізбесі бекітілсін.

2. Бухгалтерлік есеп департаменті (Д.А. Тайшыбаева) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:

1) Заң департаментімен (А.С. Қасенов) бірлесіп осы қаулыны Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

2) осы қаулыны ресми жарияланғаннан кейін Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің ресми интернет-ресурсына орналастыруды;

3) осы қаулы мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде Заң департаментіне осы тармақтың 2) тармақшасында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді ұсынуды қамтамасыз етсін.

3. Осы қаулының орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Төрағасының орынбасары Б.Ш. Шолпанкуловқа жүктелсін.

4. Осы қаулы 2023 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгізіледі және ресми жариялануға тиіс.

Қазақстан Ұлттық Банкінің Төрғасы

Г. Пирматов

Қазақстан Ұлттық Банкінің Төрғасы 2022 жылғы 17 қыркүйектегі № 81 Қаулыға қосымша

Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының бухгалтерлік есеп жүргізу мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізілетін кейбір қаулыларының тізбесі

1. "Қазақстан Республикасы қаржы нарығының жекелеген субъектілеріне арналған бухгалтерлік есептің үлгі шот жоспарын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2008 жылғы 22 қыркүйектегі № 79 қаулысына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 5348 болып тіркелген) мынадай өзгерістер мен толықтырулар енгізілсін:

кіріспесі мынадай редакцияда жазылсын:

"Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 15-бабы екінші бөлігінің 63) тармақшасына, "Бухгалтерлік есеп пен қаржылық есептілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 20-бабы 6-тармағының 1) және 3-4) тармақшаларына сәйкес Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Басқармасы ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:";

көрсетілген қаулымен бекітілген Қазақстан Республикасы қаржы нарығының жекелеген субъектілеріне арналған бухгалтерлік есептің үлгі шот жоспарында:

1-тарауда:

1 және 2-тармақтар мынадай редакцияда жазылсын:

"1. Осы Қазақстан Республикасы қаржы нарығының жекелеген субъектілеріне арналған бухгалтерлік есептің үлгі шот жоспары (бұдан әрі – Шоттар жоспары) "Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 15-бабы екінші бөлігінің 63) тармақшасына, "Бухгалтерлік есеп пен қаржылық есептілік туралы" Қазақстан Республикасының Заңының 20-бабы 6-тармағының 1) және 3-4) тармақшаларына сәйкес әзірленді және бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының, ерікті жинақтаушы зейнетақы қорларының (бұдан әрі – жинақтаушы зейнетақы қорлары), банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардың (ипотекалық ұйымдарды және бұрын еншілес банктер болған заңды тұлғаларды қоспағанда), Қазақстан Республикасының бағалы қағаздар нарығына кәсіби қатысушылардың, микроқаржылық қызметті жүзеге асыратын ұйымдардың, сақтандыру брокерлерінің қаржылық есептілік элементтерін топтастыруы және қаржылық есептілікті жасау үшін бухгалтерлік есеп шоттарында құндық көрсеткішпен ағымдағы көрсетуі, сондай-ақ Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерлері филиалдарының (бұдан әрі – ұйымдар) бухгалтерлік есеп деректері бойынша есептілік элементтерін топтастыруы және бухгалтерлік есеп деректері бойынша есептілікті жасау үшін бухгалтерлік есеп шоттарында құндық көрсеткішпен ағымдағы көрсетуі үшін арналған.

2. Шоттар жоспарында "Бухгалтерлік есеп пен қаржылық есептілік туралы" Қазақстан Республикасының Заңында және халықаралық қаржылық есептілік стандарттарында көзделген ұғымдар пайдаланылады.";

2-тарауда:

8-параграфта:

8300-шоттар тобының атауы мынадай редакцияда жазылсын:

"8300

Қаржы активтері мен туынды қаржы құралдары бойынша талаптар шоттары";

8600-шоттар тобының атауы мынадай редакцияда жазылсын:

"8600

Қаржы міндеттемелері мен туынды қаржы құралдары бойынша міндеттемелер шоттары";

8600 12-шоттан кейін мынадай мазмұндағы 8600 13-шотпен толықтырылсын:

"8600 13

Қаржы активтерін сатып алу бойынша шартты міндеттемелер";

3-тарауда:

2-параграфта:

8600 12-шоттың сипаттамасынан кейін мынадай мазмұндағы 8600 13-шоттың нөмірімен, атауымен және сипаттамасымен толықтырылсын:

"8600 13 "Қаржы активтерін сатып алу бойынша шартты міндеттемелер" (пассивті).

Мақсаты: ұйымның болашақта қаржы активтерін сатып алу бойынша шартты міндеттемелерінің сомаларын есепке алу.

Шоттың кредиті бойынша ұйымның болашақта қаржы активтерін сатып алу бойынша шартты міндеттемелерінің сомасы жазылады.

Шоттың дебеті бойынша қаржы активтерін алу кезінде ұйымның шартты міндеттемелерінің сомаларын есептен шығару жүргізіледі.".

2. "Екінші деңгейдегі банктердегі, ипотекалық ұйымдардағы, "Қазақстанның Даму Банкі" акционерлік қоғамындағы және Қазақстан Республикасының бейрезидент - банктердің филиалдарындағы бухгалтерлік есептің үлгі шот жоспарын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2011 жылғы 31 қаңтардағы № 3 қаулысына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 6793 болып тіркелген) мынадай өзгерістер мен толықтырулар енгізілсін:

тақырыпқа орыс тілінде өзгеріс енгізілді, мемлекеттік тілдегі мәтін өзгермейді;

кіріспесі мынадай редакцияда жазылсын:

"Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 15-бабы екінші бөлігінің 63) тармақшасына және "Бухгалтерлік есеп пен қаржылық есептілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 20-бабы 6-тармағының 1), 3-2) және 3-4) тармақшаларына сәйкес Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Басқармасы ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:";

көрсетілген қаулымен бекітілген Екінші деңгейдегі банктердегі, ипотекалық ұйымдардағы, "Қазақстанның Даму Банкі" акционерлік қоғамындағы және Қазақстан Республикасының бейрезидент - банктердің филиалдарындағы бухгалтерлік есептің үлгі шот жоспарында:

1-тарауда:

1 және 2-тармақтар мынадай редакцияда жазылсын:

"1. Осы Екінші деңгейдегі банктердегі, ипотекалық ұйымдардағы, "Қазақстанның Даму Банкі" акционерлік қоғамындағы және Қазақстан Республикасының бейрезидент - банктердің филиалдарындағы бухгалтерлік есептің үлгі шот жоспары (бұдан әрі – Шот жоспары) "Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 15-бабы екінші бөлігінің 63) тармақшасына, "Бухгалтерлік есеп пен қаржылық есептілік туралы" Қазақстан Республикасының Заңының 20-бабы 6-тармағының 1), 3-2), 3-4) тармақшаларына сәйкес әзірленді және екінші деңгейдегі банктердің, ипотекалық ұйымдардың, "Қазақстанның Даму Банкі" акционерлік қоғамының, бұдан бұрын еншілес банктер болған заңды тұлғалардың қаржылық есептілік элементтерін топтастыруы және құндық көрсеткішпен ағымдағы көрсетуі және Қазақстан Республикасының бейрезидент - банктері филиалдарының бухгалтерлік есеп деректері бойынша есептілік элементтерін ағымдағы көрсетуі үшін арналған.

2. Шот жоспарында "Бухгалтерлік есеп пен қаржылық есептілік туралы" Қазақстан Республикасының Заңында және халықаралық қаржылық есептілік стандарттарында көзделген ұғымдар пайдаланылады.";

7-тармақта 1460-шоттар тобының атауы мынадай редакцияда жазылсын:

"1460

Бағалы қағаздармен "РЕПО" операциялары";

8-тармақта 2030-шоттар тобының атауы мынадай редакцияда жазылсын:

"2030

Қазақстан Республикасының Үкіметінен, Қазақстан Республикасының жергілікті атқарушы органдарынан, ұлттық басқарушы холдингтен және жеке кәсіпкерлікті дамытудың арнайы қорынан алынған қарыздар";

10-тармақта:

4300-шоттар тобының атауы мынадай редакцияда жазылсын:

"4300

Басқа банктермен, Қазақстан Республикасының Үкіметімен, Қазақстан Республикасының жергілікті атқарушы органдарымен, ұлттық басқарушы холдингпен, жеке кәсіпкерлікті дамытудың арнайы қорымен, халықаралық қаржы ұйымдарымен қарыздармен операциялар бойынша кірістер";

4400-шоттар тобының атауы мынадай редакцияда жазылсын:

"4400

Клиенттермен операциялар бойынша кірістер";

4465-шоттар тобының атауы мынадай редакцияда жазылсын:

"4465

Бағалы қағаздармен "РЕПО" операциялары бойынша кірістер";

11-тармақта:

5030-шоттар тобының атауы мынадай редакцияда жазылсын:

"5030

Қазақстан Республикасының Үкіметінен, Қазақстан Республикасының жергілікті атқарушы органдарынан, ұлттық басқарушы холдингтен және жеке кәсіпкерлікті дамытудың арнайы қорынан алынған қарыздар бойынша сыйақы төлеуге байланысты және (немесе) қарыздар құнын түзетуге байланысты шығыстар";

5040-шоттар тобының атауы мынадай редакцияда жазылсын:

"5040

Халықаралық қаржы ұйымдарынан алынған қарыздар бойынша шығыстар";

5050-шоттар тобының атауы мынадай редакцияда жазылсын:

"5050

Банктерден алынған қарыздар бойынша сыйақы төлеуге байланысты шығыстар";

5060-шоттар тобының атауы мынадай редакцияда жазылсын:

"5060

Банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардан алынған қарыздар бойынша сыйақы төлеуге байланысты және (немесе) басқа банктерден алынған немесе басқа банктерге берілген қарыздар құнын түзетуге байланысты шығыстар";

5200-шоттар тобының атауы мынадай редакцияда жазылсын:

"5200

Клиенттермен операциялар бойынша шығыстар";

5250-шоттар тобының атауы мынадай редакцияда жазылсын:

"5250

Бағалы қағаздармен "РЕПО" операциялары бойынша шығыстар";

5450-шоттар тобының атауы мынадай редакцияда жазылсын:

"5450

Резервтер (провизиялар) қалыптастыруға арналған шығыстар";

2-тарауда:

1-параграфта:

1430 және 1431-шоттардың атаулары мынадай редакцияда жазылсын:

"1430	Клиенттерге берілген қарыздың әділ құнын оң түзету шоты
1431	Клиенттерге берілген қарыздың әділ құнын теріс түзету шоты";

1748-шоттың атауы мынадай редакцияда жазылсын:

"1748

Бағалы қағаздармен "РЕПО" операциялары бойынша есептелген кірістер";

2-параграфта:

2030-шоттар тобының атауы мен 2031, 2032, 2034, 2035, 2036, 2037 және 2038-шоттардың атаулары мынадай редакцияда жазылсын:

"2030	Қазақстан Республикасының Үкіметінен, Қазақстан Республикасының жергілікті атқарушы органдарынан, ұлттық басқарушы холдингтен және жеке кәсіпкерлікті дамытудың арнайы қорынан алынған қарыздар
2031	Қазақстан Республикасының Үкіметінен, Қазақстан Республикасының жергілікті атқарушы органдарынан, ұлттық басқарушы холдингтен және жеке кәсіпкерлікті дамытудың арнайы қорынан алынған қарыздар бойынша сыйлықақы
2032	Қазақстан Республикасының Үкіметінен, Қазақстан Республикасының жергілікті атқарушы органдарынан, ұлттық басқарушы холдингтен және жеке кәсіпкерлікті дамытудың арнайы қорынан алынған қарыздар бойынша дисконт
2034	Қазақстан Республикасының Үкіметінен, Қазақстан Республикасының жергілікті атқарушы органдарынан, ұлттық басқарушы холдингтен және жеке кәсіпкерлікті дамытудың арнайы қорынан алынған қысқа мерзімді қарыздар
2035	Қазақстан Республикасының Үкіметінен, Қазақстан Республикасының жергілікті атқарушы органдарынан, ұлттық басқарушы холдингтен және жеке кәсіпкерлікті дамытудың арнайы қорынан алынған қарыздың құнын оң түзету шоты
2036	Қазақстан Республикасының Үкіметінен, Қазақстан Республикасының жергілікті атқарушы органдарынан, ұлттық басқарушы холдингтен және жеке кәсіпкерлікті дамытудың арнайы қорынан алынған ұзақ мерзімді қарыздар
2037	Қазақстан Республикасының Үкіметінен, Қазақстан Республикасының жергілікті атқарушы органдарынан, ұлттық басқарушы холдингтен және жеке кәсіпкерлікті дамытудың арнайы қорынан алынған қарыздың құнын теріс түзету шоты
2038	Қазақстан Республикасының Үкіметінен, Қазақстан Республикасының жергілікті атқарушы органдарынан, ұлттық басқарушы холдингтен және жеке кәсіпкерлікті дамытудың арнайы қорынан алынған қарыздар бойынша мерзімі өткен берешек

2131-шоттың атауы мынадай редакцияда жазылсын:

"2131

Басқа банктер мен қаржы ұйымдарының міндеттемелерін қамтамасыз ету (кепілзат, кепілпұл) ретінде қабылданған ақшаны сақтау шоты";

2139 және 2140-шоттарының атаулары мынадай редакцияда жазылсын:

"2139	Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінен, шетелдік орталық банктерден, басқа банктерден және банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардан тартылған салымдар бойынша сыйлықақы
2140	Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінен, шетелдік орталық банктерден, басқа банктерден және банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардан тартылған салымдар бойынша дисконт";

2143-шоттан кейін мынадай мазмұндағы 2144, 2145, 2146 және 2147- шоттармен толықтырылсын:

"2144	Банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардың мерзімді салымдары
2145	Банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардан тартылған салым құнын оң түзету шоты
2146	Банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардан тартылған салым құнын теріс түзету шоты
2147	Банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардың мерзімді салымдары бойынша мерзімі өткен берешек";

2213-шоттың атауы мынадай редакцияда жазылсын:

"2213

Жеке тұлғалардың міндеттемелерін қамтамасыз ету болып табылатын қысқа мерзімді салым";

2240-шоттан кейін мынадай мазмұндағы 2241-шотпен толықтырылсын:

"2241

Жеке тұлғалардың міндеттемелерін қамтамасыз ету болып табылатын ұзақ мерзімді салым";

2255-шоттан кейін мынадай мазмұндағы 2256 және 2257-шоттармен толықтырылсын:

"2256	"Кері РЕПО" операциялары бойынша қабылданған бағалы қағаздар бойынша алынған сыйақы түріндегі міндеттеме
2257	"Кері РЕПО" операциялары бойынша қабылданған бағалы қағаздарды қайтару бойынша міндеттеме";

2727-шоттан кейін мынадай мазмұндағы 2728-шотымен толықтырылсын:

"2728

Банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардың мерзімді салымдары бойынша есептелген шығыстар";

4-параграфта:

4267-шоттан кейін мынадай мазмұндағы 4268-шотымен толықтырылсын:

"4268

Банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардан тартылған мерзімді салымның құнын теріс түзету түріндегі кірістер";

4270-шоттың атауы мынадай редакцияда жазылсын:

"4270

Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінен, шетелдік орталық банктерден, басқа банктерден және банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардан тартылған салымдар бойынша сыйлықақы амортизациясы бойынша кірістер";

4300-шоттар тобының атауы мынадай редакцияда жазылсын:

"4300

Басқа банктермен, Қазақстан Республикасының Үкіметімен, Қазақстан Республикасының жергілікті атқарушы органдарымен, ұлттық басқарушы холдингпен, жеке кәсіпкерлікті дамытудың арнайы қорымен, халықаралық қаржы ұйымдарымен қарыздармен операциялар бойынша кірістер";

4312, 4313 және 4314-шоттардың атауы мынадай редакцияда жазылсын:

"4312	Басқа банктерге берілген қарыздар бойынша пайыздың тиімді мөлшерлемесі әдісімен танылатын пайыздық кірістерді түзетуден түскен кірістер
4313	Басқа банктерге берілген қарыздарды модификациялауға баланысты жалпы баланстық құнын түзету түріндегі кірістер
4314	Басқа банктерден, банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардан алынған қарыздарды модификациялауға баланысты олардың баланстық құнын түзету түріндегі және (немесе) пайыздың нарықтық емес мөлшерлемесі бойынша түзету түріндегі кірістер";

4314-шоттан кейін мынадай мазмұндағы 4315 және 4316-шоттармен толықтырылсын:

"4315	Қазақстан Республикасының Үкіметінен, Қазақстан Республикасының жергілікті атқарушы органдарынан, ұлттық басқарушы холдингтен және жеке кәсіпкерлікті дамытудың арнайы қорынан алынған қарыздарды модификациялауға баланысты олардың баланстық құнын түзету түріндегі және (немесе) пайыздың нарықтық емес мөлшерлемесі бойынша түзету түріндегі кірістер
4316	Халықаралық қаржы ұйымдарынан алынған қарыздарды модификациялауға баланысты олардың баланстық құнын түзету түріндегі және (немесе) пайыздың нарықтық емес мөлшерлемесі бойынша алынған қарыздарды түзету түріндегі кірістер";

4400-шоттар тобының атауы мынадай редакцияда жазылсын:

"4400

Клиенттермен операциялар бойынша кірістер";

4431-шоттың атауы мынадай редакцияда жазылсын:

"4431

Қазақстан Республикасының Үкіметінен, Қазақстан Республикасының жергілікті атқарушы органдарынан, халықаралық қаржы ұйымдарынан, ұлттық басқарушы холдингтен және жеке кәсіпкерлікті дамытудың арнайы қорынан алынған қарыздың құнын теріс түзету түріндегі кірістер";

4434-шоттың атауы мынадай редакцияда жазылсын:

"4434

Клиенттерге берілген қарыздар бойынша пайыздың тиімді мөлшерлемесі әдісімен танылатын пайыздық кірістерді түзету түріндегі кірістер";

4435-шоттан кейін мынадай мазмұндағы 4436-шотпен толықтырылсын:

"4436

Клиенттерге берілген қарыздарды модификациялауға байланысты жалпы баланстық құнын түзету түріндегі кірістер";

4465-шотынан кейін мынадай мазмұндағы 4466-шотпен толықтырылсын:

"4466

"Кері РЕПО" операциялары бойынша қабылданған бағалы қағаздарды қайтару бойынша міндеттемені қайта бағалаудан түскен кірістер";

5-параграфта:

5030-шоттар тобының атауы мен 5034, 5036, 5037 және 5038-шоттардың атаулары мынадай редакцияда жазылсын:

"5030	Қазақстан Республикасының Үкіметінен, Қазақстан Республикасының жергілікті атқарушы органдарынан, ұлттық басқарушы холдингтен және жеке кәсіпкерлікті дамытудың арнайы қорынан алынған қарыздар бойынша сыйақы төлеуге байланысты және (немесе) қарыздар құнын түзетуге байланысты шығыстар
5034	Қазақстан Республикасының Үкіметінен, Қазақстан Республикасының жергілікті атқарушы органдарынан, ұлттық басқарушы холдингтен және жеке кәсіпкерлікті дамытудың арнайы қорынан алынған қысқа мерзімді қарыздар бойынша сыйақы төлеуге байланысты шығыстар
5036	Қазақстан Республикасының Үкіметінен, Қазақстан Республикасының жергілікті атқарушы органдарынан, ұлттық басқарушы холдингтен және жеке кәсіпкерлікті дамытудың арнайы қорынан алынған ұзақ мерзімді қарыздар бойынша сыйақы төлеуге байланысты шығыстар
5037	Қазақстан Республикасының Үкіметінен, Қазақстан Республикасының жергілікті атқарушы органдарынан, ұлттық басқарушы холдингтен және жеке кәсіпкерлікті дамытудың арнайы қорынан алынған қарыз құнын оң түзету түріндегі шығыстар
5038	Қазақстан Республикасының Үкіметінен, Қазақстан Республикасының жергілікті атқарушы органдарынан, ұлттық басқарушы холдингтен және жеке кәсіпкерлікті дамытудың арнайы қорынан алынған қарыздар бойынша мерзімі өткен берешек бойынша сыйақы төлеуге байланысты шығыстар";

5038-шоттан кейін мынадай мазмұндағы 5039-шотпен толықтырылсын:

"5039

Қазақстан Республикасының Үкіметінен, Қазақстан Республикасының жергілікті атқарушы органдарынан, ұлттық басқарушы холдингтен және жеке кәсіпкерлікті дамытудың арнайы қорынан алынған қарыздарды модификациялауға байланысты баланстық құнын түзету түріндегі шығыстар";

5040-шоттар тобының атауы мынадай редакцияда жазылсын:

"5040

Халықаралық қаржы ұйымдарынан алынған қарыздар бойынша шығыстар";

5048-шоттан кейін мынадай мазмұндағы 5049-шотпен толықтырылсын:

"5049

Халықаралық қаржы ұйымдарынан алынған қарыздарды модификациялауға байланысты баланстық құнын түзету түріндегі шығыстар";

5060-шоттар тобының атауы мынадай редакцияда жазылсын:

"5060

Банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардан алынған қарыздар бойынша сыйақы төлеуге байланысты және (немесе) басқа банктерден алынған немесе басқа банктерге берілген қарыздар құнын түзетуге байланысты шығыстар";

5070, 5071 және 5072-шоттардың атауы мынадай редакцияда жазылсын:

"5070	Басқа банктерге берілген қарыздар бойынша пайыздың тиімді мөлшерлемесі әдісімен танылатын пайыздық кірісті түзету түріндегі шығыстар
5071	Берілген қарыздарды модификациялауға байланысты олардың жалпы баланстық құнын түзету түріндегі және (немесе) пайыздың нарықтық емес мөлшерлемесі бойынша түзету түріндегі шығыстар
5072	Басқа банктерден, банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардан алынған қарыздарды модификациялауға баланысты баланстық құнын түзету түріндегі шығыстар";

5138-шоттың атауы мынадай редакцияда жазылсын:

"5138

Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінен, шетелдік орталық банктерден, басқа банктерден және банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардан тартылған салымдар бойынша дисконт амортизациясы бойынша шығыстар";

5141-шоттан кейін мынадай мазмұндағы 5142, 5143 және 5144-шоттармен толықтырылсын:

"5142	Банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардан тартылған мерзімді салым құнын оң түзету түріндегі шығыстар
5143	Банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардың салымдары бойынша сыйақы төлеуге байланысты шығыстар
5144	Банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардан тартылған салымдар бойынша мерзімі өткен берешек бойынша сыйақы төлеуге байланысты шығыстар";

5200-шоттар тобының атауы мынадай редакцияда жазылсын:

"5200

Клиенттермен операциялар бойынша шығыстар";

5240-шоттың атауы мынадай редакцияда жазылсын:

"5240

Клиенттерге берілген қарыздар бойынша пайыздың тиімді мөлшерлемесі әдісі деп танылған пайыздық кірісті түзету түріндегі шығыстар";

5240-шоттан кейін мынадай мазмұндағы 5241-шотпен толықтырылсын:

"5241

Клиенттерге берілген қарыздарды модификациялауға байланысты жалпы баланстық құнын түзету түріндегі және (немесе) пайыздың нарықтық емес мөлшерлемесі бойынша берілген қарыздарды түзету түріндегі шығыстар";

5250-шоттар тобының атауы мынадай редакцияда жазылсын:

"5250

Бағалы қағаздармен "РЕПО" операциялары бойынша шығыстар";

5250-шоттан кейін мынадай мазмұндағы 5260-шотпен толықтырылсын:

"5260

"Кері РЕПО" операциялары бойынша қабылданған бағалы қағаздарды қайтару бойынша міндеттемені қайта бағалаудан болған шығыстар";

3-тарауда:

1-параграфта:

1430 және 1431-шоттардың атаулары мен сипаттамалары мынадай редакцияда жазылсын:

"1430. Клиенттерге берілген қарыздың әділ құнын оң түзету шоты (активті).

Шоттың мақсаты: Клиенттерге берілген қарыздың осы активтің әділ құнының ұлғаюы нәтижесінде туындаған есептік (баланстық) құнын оң түзету сомаларын есепке алу.

Шоттың дебеті бойынша клиентке берілген қарыздың осы активтің әділ құнының ұлғаюы нәтижесінде туындаған есептік (баланстық) құнын оң түзету сомасы жазылады.

Шоттың кредиті бойынша қарыздың есептік (баланстық) құнын түзету сомаларын осы соманың № 1431 баланстық шотпен сальдосы кезінде есептен шығару жазылады.

1431. Клиенттерге берілген қарыздың әділ құнын теріс түзету шоты (контрактивті).

Шоттың мақсаты: Клиенттерге берілген қарыздың осы активтің әділ құнының азаюы нәтижесінде туындаған есептік (баланстық) құнын теріс түзету сомаларын есепке алу.

Шоттың кредиті бойынша клиентке берілген қарыздың осы активтің әділ құнының азаюы нәтижесінде туындаған есептік (баланстық) құнын теріс түзету сомасы жазылады.

Шоттың дебеті бойынша қарыздың есептік (баланстық) құнын теріс түзету сомаларын осы соманың № 1430 баланстық шотпен сальдосы кезінде есептен шығару жазылады.";

1748-шоттың атауы мен сипаттамасы мынадай редакцияда жазылсын:

"1748. Бағалы қағаздармен "РЕПО" операциялары бойынша есептелген кірістер (активті).

Шоттың мақсаты: Болашақта сатушыға бағалы қағаздарды келісілген баға бойынша қайтару міндеттемесімен операцияны ашу күніне кепілге алынған бағалы қағаздармен "РЕПО" операциялары бойынша есептелген кірістер сомасын есепке алу.

Шоттың дебеті бойынша бағалы қағаздармен "РЕПО" операциясы бойынша есептелген кірістер сомасы жазылады.

Шоттың кредиті бойынша бағалы қағаздармен "РЕПО" операциялары бойынша есептелген кірістердің сомаларын олар төленген немесе операцияның күші жойылған кезде есептен шығару жазылады.";

2031, 2032, 2034, 2035, 2036, 2037 және 2038-шоттардың атаулары мен сипаттамалары мынадай редакцияда жазылсын:

"2031. Қазақстан Республикасының Үкіметінен, Қазақстан Республикасының жергілікті атқарушы органдарынан, ұлттық басқарушы холдингтен және жеке кәсіпкерлікті дамытудың арнайы қорынан алынған қарыздар бойынша сыйлықақы (пассивті).

Шоттың мақсаты: Қазақстан Республикасының Үкіметінен, Қазақстан Республикасының жергілікті атқарушы органдарынан, ұлттық басқарушы холдингтен және жеке кәсіпкерлікті дамытудың арнайы қорынан (мәміле бойынша шығындарды ескере отырып) нақты алынған қарыз сомасының қарыздың өтелетін сомасынан асып кетуі түріндегі сыйлықақы сомаларын, модификациялау кезінде қарыздың баланстық құнын түзету сомаларын, тиімді пайыздық мөлшерлеме әдісін пайдалана отырып, пайыздық шығыстарды тануға байланысты түзету сомаларын есепке алу.

Шоттың кредиті бойынша Қазақстан Республикасының Үкіметінен, Қазақстан Республикасының жергілікті атқарушы органдарынан, ұлттық басқарушы холдингтен және жеке кәсіпкерлікті дамытудың арнайы қорынан (мәміле бойынша шығындарды ескере отырып) нақты алынған қарыз сомасының қарыздың өтелетін сомасынан асып кетуі түріндегі сыйлықақы сомасы, модификациялау кезінде қарыздың баланстық құнын түзету сомасы, тиімді пайыздық мөлшерлеме әдісін пайдалана отырып, пайыздық шығыстарды тануға байланысты түзету сомасы жазылады.

Шоттың дебеті бойынша Қазақстан Республикасының Үкіметінен, Қазақстан Республикасының жергілікті атқарушы органдарынан, ұлттық басқарушы холдингтен және жеке кәсіпкерлікті дамытудың арнайы қорынан алынған қарыздар бойынша сыйлықақы амортизация сомасы және (немесе) есептен шығару сомасы жазылады.

2032. Қазақстан Республикасының Үкіметінен, Қазақстан Республикасының жергілікті атқарушы органдарынан, ұлттық басқарушы холдингтен және жеке кәсіпкерлікті дамытудың арнайы қорынан алынған қарыздар бойынша дисконт (контрпассивті).

Шоттың мақсаты: Қазақстан Республикасының Үкіметінен, Қазақстан Республикасының жергілікті атқарушы органдарынан, ұлттық басқарушы холдингтен және жеке кәсіпкерлікті дамытудың арнайы қорынан нақты алынған қарыз сомасынан (мәміле бойынша шығындарды ескере отырып) қарыздың өтелетін сомасының асып кетуі түріндегі дисконт сомаларын, модификациялау кезінде қарыздың баланстық құнын түзету сомаларын, тиімді пайыздық мөлшерлеме әдісін пайдалана отырып, пайыздық шығыстарды тануға байланысты түзету сомаларын, пайыздың нарықтық емес мөлшерлемесі бойынша қарыз алуға байланысты түзету сомаларын есепке алу.

Шоттың дебеті бойынша Қазақстан Республикасының Үкіметінен, Қазақстан Республикасының жергілікті атқарушы органдарынан, ұлттық басқарушы холдингтен және жеке кәсіпкерлікті дамытудың арнайы қорынан нақты алынған қарыз сомасынан (мәміле бойынша шығындарды ескере отырып) қарыздың өтелетін сомасының асып кетуі түріндегі дисконт сомасы, модификациялау кезінде қарыздың баланстық құнын түзету сомасы, тиімді пайыздық мөлшерлеме әдісін пайдалана отырып, пайыздық шығыстарды тануға байланысты түзету сомасы, пайыздың нарықтық емес мөлшерлемесі бойынша қарыз алуға байланысты түзету сомасы жазылады.

Шоттың кредиті бойынша Қазақстан Республикасының Үкіметінен, Қазақстан Республикасының жергілікті атқарушы органдарынан, ұлттық басқарушы холдингтен және жеке кәсіпкерлікті дамытудың арнайы қорынан алынған қарыздар бойынша дисконт амортизациясының сомасы және (немесе) есептен шығару жазылады.

2034. Қазақстан Республикасының Үкіметінен, Қазақстан Республикасының жергілікті атқарушы органдарынан, ұлттық басқарушы холдингтен және жеке кәсіпкерлікті дамытудың арнайы қорынан алынған қысқа мерзімді қарыздар (пассивті).

Шоттың мақсаты: Қазақстан Республикасының Үкіметінен, Қазақстан Республикасының жергілікті атқарушы органдарынан, ұлттық басқарушы холдингтен және жеке кәсіпкерлікті дамытудың арнайы қорынан бір жылдан аспайтын мерзімге алынған қарыздардың сомаларын есепке алу.

Шоттың кредиті бойынша Қазақстан Республикасының Үкіметінен, Қазақстан Республикасының жергілікті атқарушы органдарынан, ұлттық басқарушы холдингтен және жеке кәсіпкерлікті дамытудың арнайы қорынан алынған қысқа мерзімді қарыздардың сомалары жазылады.

Шоттың дебеті бойынша алынған қысқа мерзімді қарыздардың сомаларын есептен шығару жазылады.

2035. Қазақстан Республикасының Үкіметінен, Қазақстан Республикасының жергілікті атқарушы органдарынан, ұлттық басқарушы холдингтен және жеке кәсіпкерлікті дамытудың арнайы қорынан алынған қарыздың құнын оң түзету шоты (пассивті).

Шоттың мақсаты: Өтеу мерзімі бір жылдан астам Қазақстан Республикасының Үкіметінен, Қазақстан Республикасының жергілікті атқарушы органдарынан, ұлттық басқарушы холдингтен және жеке кәсіпкерлікті дамытудың арнайы қорынан алынған қарыздың есептік (баланстық) құнын осы қарыздың әділ құны ұлғаюы нәтижесінде туындаған оң түзету сомаларын есепке алу.

Шоттың кредиті бойынша өтеу мерзімі бір жылдан астам Қазақстан Республикасының Үкіметінен, Қазақстан Республикасының жергілікті атқарушы органдарынан, ұлттық басқарушы холдингтен және жеке кәсіпкерлікті дамытудың арнайы қорынан алынған қарыздың есептік (баланстық) құнын осы қарыздың әділ құны ұлғаюы нәтижесінде туындаған оң түзету сомасы жазылады.

Шоттың дебеті бойынша алынған қарыздың есепке алу (баланстық) құнын оң түзету сомаларын есептен шығару жазылады.

2036. Қазақстан Республикасының Үкіметінен, Қазақстан Республикасының жергілікті атқарушы органдарынан, ұлттық басқарушы холдингтен және жеке кәсіпкерлікті дамытудың арнайы қорынан алынған ұзақ мерзімді қарыздар (пассивті).

Шоттың мақсаты: Қазақстан Республикасының Үкіметінен, Қазақстан Республикасының жергілікті атқарушы органдарынан, ұлттық басқарушы холдингтен және жеке кәсіпкерлікті дамытудың арнайы қорынан бір жылдан астам мерзімге алынған қарыздардың сомаларын есепке алу.

Шоттың кредиті бойынша Қазақстан Республикасының Үкіметінен, Қазақстан Республикасының жергілікті атқарушы органдарынан, ұлттық басқарушы холдингтен және жеке кәсіпкерлікті дамытудың арнайы қорынан алынған ұзақ мерзімді қарыздардың сомалары жазылады.

Шоттың дебеті бойынша алынған ұзақ мерзімді қарыздардың сомаларын олар өтелген кезде есептен шығару жазылады.

2037. Қазақстан Республикасының Үкіметінен, Қазақстан Республикасының жергілікті атқарушы органдарынан, ұлттық басқарушы холдингтен және жеке кәсіпкерлікті дамытудың арнайы қорынан алынған қарыздың құнын теріс түзету шоты (контрпассивті).

Шоттың мақсаты: Өтеу мерзімі бір жылдан астам Қазақстан Республикасының Үкіметінен, Қазақстан Республикасының жергілікті атқарушы органдарынан, ұлттық басқарушы холдингтен және жеке кәсіпкерлікті дамытудың арнайы қорынан алынған қарыздың есептік (баланстық) құнын осы қарыздың әділ құны төмендеуі нәтижесінде туындаған теріс түзету сомаларын есепке алу.

Шоттың дебеті бойынша өтеу мерзімі бір жылдан астам Қазақстан Республикасының Үкіметінен, Қазақстан Республикасының жергілікті атқарушы органдарынан, ұлттық басқарушы холдингтен және жеке кәсіпкерлікті дамытудың арнайы қорынан алынған қарыздың есептік (баланстық) құнын осы қарыздың әділ құны төмендеуі нәтижесінде туындаған теріс түзету сомасы жазылады.

Шоттың кредиті бойынша алынған қарыздың есепке алу (баланстық) құнын теріс түзету сомалары есептен шығарылады.

2038. Қазақстан Республикасының Үкіметінен, Қазақстан Республикасының жергілікті атқарушы органдарынан, ұлттық басқарушы холдингтен және жеке кәсіпкерлікті дамытудың арнайы қорынан алынған қарыздар бойынша мерзімі өткен берешек (пассивті).

Шоттың мақсаты: Қазақстан Республикасының Үкіметінен, Қазақстан Республикасының жергілікті атқарушы органдарынан, ұлттық басқарушы холдингтен және жеке кәсіпкерлікті дамытудың арнайы қорынан алынған қарыздар бойынша борыштың негізгі сомасы бойынша мерзімі өткен берешектің сомаларын есепке алу.

Шоттың кредиті бойынша Қазақстан Республикасының Үкіметінен, Қазақстан Республикасының жергілікті атқарушы органдарынан, ұлттық басқарушы холдингтен және жеке кәсіпкерлікті дамытудың арнайы қорынан алынған қарыздар бойынша борыштың негізгі сомасы бойынша мерзімі өткен берешектің сомалары жазылады.

Шоттың дебеті бойынша алынған қарыздар бойынша борыштың негізгі сомасы бойынша мерзімі өткен берешектің сомаларын есептен шығару жазылады.";

2131-шоттың атауы мен сипаттамасы мынадай редакцияда жазылсын:

"2131. Басқа банктер мен қаржы ұйымдарының міндеттемелерін қамтамасыз ету (кепілзат, кепілпұл) ретінде қабылданған ақшаны сақтау шоты (пассивті).

Шоттың мақсаты: Басқа банктердің және қаржы ұйымдарының міндеттемелерін қамтамасыз ету (кепілзат, кепілпұл) ретінде кепіл шарты немесе кепілзат беру туралы шарт бойынша қабылданған, иеленуді кепіл ұстаушы жүзеге асыратын басқа банктердің ақша сомаларын есепке алу.

Шоттың кредиті бойынша басқа банктің және қаржы ұйымдарының міндеттемелерін қамтамасыз ету (кепілзат, кепілпұл) ретінде қабылданған ақша сомасы жазылады.

Шоттың дебеті бойынша кепіл шартының немесе кепілзат беру туралы келісімнің талаптарына және Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес міндеттемелерін қамтамасыз ету (кепілзат, кепілпұл) ретінде қабылданған басқа банктің және қаржы ұйымдарының ақша сомаларын есептен шығару жазылады.";

2139 және 2140-шоттардың атаулары мен сипаттамалары мынадай редакцияда жазылсын:

"2139 Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінен, шетелдік орталық банктерден, басқа банктерден және банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардан тартылған салымдар бойынша сыйлықақы (пассив).

Шоттың мақсаты: Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінен, шетелдік орталық банктерден, басқа банктерден және банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардан тартылған салымдар бойынша нақты алынған ақша сомасының (мәміле бойынша шығындарды есепке алғанда) салым бойынша қайтарылатын ақша сомасынан асып кетуі түріндегі сыйлықақы сомаларын, модификациялау кезінде салымның баланстық құнын түзету сомасын, тиімді пайыздық мөлшерлеме әдісін пайдалана отырып пайыздық шығысты тануға байланысты түзету сомасын есепке алу.

Шоттың кредиті бойынша салым бойынша нақты алынған ақша сомасының (мәміле бойынша шығындарды есепке алғанда) салым бойынша қайтарылатын ақша сомасынан асып кетуі түріндегі сыйлықақы сомасы, модификациялау кезінде салымның баланстық құнын түзету сомасы, тиімді пайыздық мөлшерлеме әдісін пайдалана отырып, пайыздық шығысты тануға байланысты түзету сомасы жазылады.

Шоттың дебеті бойынша Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінен, шетелдік орталық банктерден, басқа банктерден және банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардан тартылған салым бойынша сыйлықақы амортизациясының сомасы және (немесе) есептен шығару жазылады.

2140 Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінен, шетелдік орталық банктерден, басқа банктерден және банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардан тартылған салымдар бойынша дисконт (қарсы пассив).

Шоттың мақсаты: Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінен, шетелдік орталық банктерден, басқа банктерден және банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардан тартылған салымдар бойынша қайтарылатын ақша сомасының (мәміле бойынша шығындарды есепке алғанда) салымдар бойынша нақты алынған ақша сомасынан асып кетуі түріндегі дисконт сомаларын, модификациялау кезінде салымның баланстық құнын түзету сомаларын, тиімді пайыздық мөлшерлеме әдісін пайдалана отырып пайыздық шығысты тануға байланысты түзету сомаларын, салымды нарықтық емес пайыз мөлшерлемесі бойынша тартуға байланысты түзету сомасын есепке алу.

Шоттың дебеті бойынша салымдар бойынша қайтарылатын ақша сомасының салымдар бойынша нақты алынған ақша сомасынан (мәміле бойынша шығындарды есепке алғанда) асып кетуі түріндегі дисконт сомасы, модификациялау кезінде салымның баланстық құнын түзету сомасы, тиімді пайыздық мөлшерлеме әдісін пайдалана отырып пайыздық шығысты тануға байланысты түзету сомасын, салымды нарықтық емес пайыз мөлшерлемесі бойынша тартуға байланысты түзету сомасы жазылады.

Шоттың кредиті бойынша Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінен, шетелдік орталық банктерден, басқа банктерден және банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардан тартылған салым бойынша дисконт амортизациясының сомасы және (немесе) есептен шығару жазылады.";

2143-шоттың сипаттамасынан кейін мынадай мазмұндағы 2144, 2145, 2146 және 2147-шоттарының нөмірлермен, атауларымен және сипаттамаларымен толықтырылсын:

"2144. Банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардың мерзімді салымдары (пассив).

Шоттың мақсаты: Банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардың мерзімді салымдарының сомаларын есепке алу.

Шоттың кредиті бойынша Банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардың мерзімді салымдарының сомалары жазылады.

Шоттың дебеті бойынша банк қабылданған мерзімді салымдарды қайтарған кезде олардың сомаларын есептен шығару жазылады.

2145 Банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардан тартылған салым құнын оң түзету шоты (пассив).

Шоттың мақсаты: банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардан тартылған салымның есепке алу (баланстық) құнын осы салымның әділ құнының ұлғаюы нәтижесінде туындаған оң түзету сомаларын есепке алу.

Шоттың кредиті бойынша банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардан тартылған салымның есепке алу (баланстық) құнын осы салымның әділ құнының ұлғаюы нәтижесінде туындаған оң түзету сомалары жазылады.

Шоттың дебеті бойынша тартылған салымның есепке алу (баланстық) құнын оң түзету сомаларын осы соманы № 2146 баланстық шотпен сальдо жасаған кезде есептен шығару жазылады.

2146. Банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардан тартылған салым құнын теріс түзету шоты (қарсы пассив).

Шоттың мақсаты: банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардан тартылған салымның есепке алу (баланстық) құнын осы салымның әділ құнын азайту нәтижесінде туындаған теріс түзету сомаларын есепке алу.

Шоттың дебеті бойынша банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардан тартылған салымның есепке алу (баланстық) құнын осы салымның әділ құнының төмендеуі нәтижесінде туындаған теріс түзету сомалары жазылады.

Шоттың кредиті бойынша тартылған салымның есепке алу (баланстық) құнын оң түзету сомаларын осы сома № 2145 баланстық шотпен сальдо жасалған кезде есептен шығару жазылады.

2147. Банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардың мерзімді салымдары бойынша мерзімі өткен берешек (пассив).

Шоттың мақсаты: банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымнан банктік салым шарты бойынша қабылдаған салым бойынша борыштың негізгі сомасы бойынша мерзімі өткен берешек сомаларын есепке алу.

Шоттың кредиті бойынша банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымнан қабылдаған салым бойынша борыштың негізгі сомасы бойынша мерзімі өткен берешектің сомалары жазылады.

Шоттың дебеті бойынша қабылданған салым бойынша борыштың негізгі сомасы бойынша мерзімі өткен берешектің сомаларын олар өтелген кезде есептен шығару жазылады.";

2201-шоттың сипаттамасы мынадай редакцияда жазылсын:

"Шоттың мақсаты: Мемлекеттік бюджет ақшасының сомаларын есепке алу.

Шоттың кредиті бойынша мемлекеттік бюджеттен түскен ақша сомалары жазылады.

Шоттың дебеті бойынша мемлекеттік бюджеттің мақсаты бойынша жұмсалған ақша сомаларын есептен шығару жазылады.";

2213-шоттың атауы мен сипаттамасы мынадай редакцияда жазылсын:

"2213. Жеке тұлғалардың міндеттемелерін қамтамасыз ету болып табылатын қысқа мерзімді салым (пассив).

Шоттың мақсаты: Жеке тұлғалардың банктік салым шарты бойынша және кепіл туралы шарт бойынша банк алдындағы міндеттемелерді қамтамасыз ету (кепілдік) ретінде қабылданған, иеленуі мен пайдаланылуын кепіл беруші (банк клиенті) жүзеге асыратын ақша (қысқа мерзімді салым) сомаларын есепке алу.

Шоттың кредиті бойынша жеке тұлғалардың банк алдындағы міндеттемелерді қамтамасыз ету (кепілдік) ретінде қабылданған, иеленуі мен пайдаланылуын кепіл беруші (банк клиенті) жүзеге асыратын ақша (қысқа мерзімді салым) сомалары жазылады.

Шоттың дебеті бойынша банк алдындағы міндеттемелерді қамтамасыз ету (кепілдік) ретінде қабылданған, иеленуі мен пайдаланылуын кепіл беруші (банк клиенті) банктік салым, кепіл туралы шарттардың талаптарына және Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жүзеге асыратын жеке тұлғалардың ақша (қысқа мерзімді салым) сомаларын есептен шығару жазылады.";

2240-шоттың сипаттамасы мынадай редакцияда жазылсын:

"Шоттың мақсаты: Клиенттердің міндеттемелерін қамтамасыз ету (кепілзат, кепілпұл) ретінде кепіл туралы шарт немесе кепілзат беру туралы келісім бойынша қабылданған, иелік етуді кепіл ұстаушы жүзеге асыратын клиенттердің ақша сомаларын, сондай-ақ берілген кепілдіктер бойынша өтеу ретінде қабылданған клиенттердің ақша сомаларын есепке алу.

Шоттың кредиті бойынша клиенттің міндеттемелерін қамтамасыз ету (кепілзат, кепілпұл) ретінде қабылданған оның ақша сомасы, сондай-ақ берілген кепілдіктер бойынша өтеу ретінде қабылданған клиенттер ақшасының сомасы жазылады.

Шоттың дебеті бойынша кепіл туралы шарттың немесе кепілзат беру туралы келісімнің талаптарына және Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес клиенттің міндеттемелерін қамтамасыз ету (кепілзат, кепілпұл) ретінде қабылданған оның ақша сомаларын, сондай-ақ берілген кепілдіктер бойынша өтеу ретінде қабылданған клиенттер ақшасының сомаларын есептен шығару жазылады.";

2241-шоттың атауы мен сипаттамасы мынадай редакцияда жазылсын:

"2241. Жеке тұлғалардың міндеттемелерін қамтамасыз ету болып табылатын ұзақ мерзімді салым (пассив).

Шоттың мақсаты: Жеке тұлғалардың банктік салым шарты бойынша және кепіл туралы шарт бойынша банк алдындағы міндеттемелерді қамтамасыз ету (кепілдік) ретінде қабылданған, иеленуі мен пайдаланылуын кепіл беруші (банк клиенті) жүзеге асыратын ақша (ұзақ мерзімді салым) сомаларын есепке алу. Осы шот банктік шот болып табылады.

Шоттың кредиті бойынша жеке тұлғалардың банк алдындағы міндеттемелерді қамтамасыз ету (кепілдік) ретінде қабылданған, иеленуі мен пайдаланылуын кепіл беруші (банк клиенті) жүзеге асыратын ақша (ұзақ мерзімді салым) сомалары жазылады.

Шоттың дебеті бойынша банк алдындағы міндеттемелерді қамтамасыз ету (кепілдік) ретінде қабылданған, иеленуі мен пайдаланылуын кепіл беруші (банк клиенті) банктік салым, кепіл туралы шарттардың талаптарына және Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жүзеге асыратын жеке тұлғалардың ақша (ұзақ мерзімді салым) сомаларын есептен шығару жазылады.";

2255-шоттың сипаттамасынан кейін мынадай мазмұндағы 2256 және 2257-шоттардың нөмірлерімен, атауларымен және сипаттамаларымен толықтырылсын:

"2256. "Кері РЕПО" операциялары бойынша қабылданған, бағалы қағаздар бойынша алынған сыйақы түріндегі міндеттеме (пассивті).

Мақсаты: Ұйымның "кері РЕПО" операциясы бойынша қабылданған, бағалы қағаздар бойынша алынған сыйақы түріндегі міндеттемелерінің сомаларын есепке алу.

Шоттың кредиті бойынша "кері РЕПО" операциясы бойынша қабылданған, бағалы қағаздар бойынша алынған сыйақы түріндегі міндеттеме сомасы жазылады.

Шоттың дебеті бойынша "кері РЕПО" операциясы бойынша қабылданған, бағалы қағаздар бойынша алынған сыйақы түріндегі міндеттемелер сомасын есептен шығару жазылады.

2257. "Кері РЕПО" операциялары бойынша қабылданған бағалы қағаздарды қайтару жөніндегі міндеттеме (пассивті).

Мақсаты: "Кері РЕПО" операциясы бойынша қамтамасыз ету ретінде қабылданған, сатылған бағалы қағаздарды қайтару бойынша әділ құны бойынша бағаланатын міндеттемелердің сомаларын есепке алу.

Шоттың кредиті бойынша "кері РЕПО" операциясы бойынша қамтамасыз ету ретінде қабылданған, сатылған бағалы қағаздарды қайтару бойынша әділ құны бойынша бағаланатын міндеттеменің сомасы, міндеттеменің әділ құнын теріс қайта бағалау жазылады.

Шоттың дебеті бойынша "кері РЕПО" операциясы бойынша қамтамасыз ету ретінде қабылданған, сатылған бағалы қағаздарды қайтару бойынша әділ құны бойынша бағаланатын міндеттемені есептен шығару, міндеттеменің әділ құнын оң қайта бағалау жазылады.";

2727-шоттың сипаттамасынан кейін мынадай мазмұндағы 2728-шоттың нөмірімен, атауымен және сипаттамасымен толықтырылсын:

"2728 Банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардың мерзімді салымдары бойынша есептелген шығыстар (пассив).

Шоттың мақсаты: банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардан банктік салым шарты бойынша қабылдаған мерзімді салымдар бойынша есептелген шығыстардың осы кезеңге қатысты, төленуі болашақта күтілетін сомаларын есепке алу.

Шоттың кредиті бойынша банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардан қабылдаған мерзімді салымдар бойынша есептелген шығыстардың сомалары жазылады.

Шоттың дебеті бойынша қабылданған мерзімді салымдар бойынша есептелген шығыстардың сомаларын олар өтелген кезде есептен шығару жазылады.";

2873-шоттың сипаттамасы мынадай редакцияда жазылсын:

"Шоттың мақсаты: № 1873 баланстық шотта есепке алынатын аффинирленген бағалы металдардың контрқұнының сомаларын есепке алу.

Шоттың кредиті бойынша іске асырылған немесе жұмсалған аффинирленген бағалы металдардың контрқұнының сомалары жазылады.

Шоттың дебеті бойынша аффинирленген бағалы металдарды сатып алу есебінен олар бойынша қысқа позицияны өтеу кезінде аффинирленген бағалы металдардың контрқұнының сомасын есептен шығару жазылады.";

3563-шоттың атауы мынадай редакцияда жазылсын:

"3563. Әділ құны бойынша басқа да жиынтық кіріс арқылы есепке алынатын қарыздардың құнын қайта бағалау резервтері.";

4267-шоттың сипаттамасынан кейін мынадай мазмұндағы 4268-шоттың нөмірімен, атауымен және сипаттамасымен толықтырылсын:

"4268 Банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардан тартылған мерзімді салымның құнын теріс түзету түріндегі кірістер

Шоттың мақсаты: осы салымның әділ құнының төмендеуі нәтижесінде туындаған, өтеу мерзімі бір жылдан астам банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардың тартылған мерзімді салымның есепті (баланстық) құнын теріс түзету түріндегі кіріс сомаларын есепке алу.

Шоттың кредиті бойынша осы салымның әділ құнының төмендеуі нәтижесінде туындаған, өтеу мерзімі бір жылдан астам банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардың тартылған мерзімді салымның есепті (баланстық) құнын теріс түзету түріндегі кіріс сомалары жазылады.

Шоттың дебеті бойынша кірістер сомалары № 4999 баланстық шотқа есептен шығаруға жазылады.";

4270-шоттың сипаттамасы мынадай редакцияда жазылсын:

"4270 Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінен, шетелдік орталық банктерден, басқа банктерден және банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардан тартылған салымдар бойынша сыйлықақы амортизациясы бойынша кірістер

Шоттың мақсаты: Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінен, шетелдік орталық банктерден, басқа банктерден және банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардан тартылған салымдар бойынша сыйлықақыны амортизациялауға байланысты кірістердің сомаларын есепке алу.

Шоттың кредиті бойынша Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінен, шетелдік орталық банктерден, басқа банктерден және банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардан тартылған салымдар бойынша сыйлықақыны амортизациялауға байланысты кірістердің сомалары жазылады.

Шоттың дебеті бойынша кірістер сомалары № 4999 баланстық шотқа есептен шығаруға жазылады.";

4312, 4313 және 4314-шоттардың атаулары мен сипаттамалары мынадай редакцияда жазылсын:

"4312. Басқа банктерге берілген қарыздар бойынша пайыздың тиімді мөлшерлемесі әдісі деп танылатын пайыздық кірістерді түзету түріндегі кірістер.

Шоттың мақсаты: Басқа банктерге берілген қарыздар бойынша пайыздың тиімді мөлшерлемесі әдісі деп танылатын пайыздық кірістерді түзету түріндегі кірістер сомасын есепке алу.

Шоттың кредиті бойынша басқа банктерге берілген қарыздар бойынша пайыздың тиімді мөлшерлемесі әдісі деп танылатын пайыздық кірістерді түзету түріндегі кірістер сомасы жазылады.

Шоттың дебеті бойынша кірістер сомасын № 4999 баланстық шотқа есептен шығару жазылады.";

4313. Басқа банктерге берілген қарыздарды модификациялауға байланысты жалпы баланстық құнын түзету түріндегі кірістер

"Шоттың мақсаты: Басқа банктерге берілген қарыздарды модификациялауға байланысты жалпы баланстық құнын түзету түріндегі кірістер сомасын есепке алу.

Шоттың кредиті бойынша басқа банктерге берілген қарыздарды модификациялауға байланысты жалпы баланстық құнын түзету түріндегі кірістер сомасы берілген қарыздар бойынша тиісті дисконттар (сыйлықақылар) шоттарымен байланыстыра отырып жазылады.

Шоттың дебеті бойынша кіріс сомасын № 4999 баланстық шотқа есептен шығару жазылады.";

4314. Басқа банктерден, банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардан алынған қарыздарды модификациялауға байланысты баланстық құнын түзету түріндегі және (немесе) пайыздың нарықтық емес мөлшерлемесі бойынша түзету түріндегі кірістер.

Шоттың мақсаты: Басқа банктерден, банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардан алынған қарыздарды модификациялауға байланысты баланстық құнын түзету түріндегі және (немесе) пайыздың нарықтық емес мөлшерлемесі бойынша бастапқы тану кезінде түзету түріндегі кірістер сомасын есепке алу.

Шоттың кредиті бойынша басқа банктерден, банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардан алынған қарыздарды модификациялауға байланысты баланстық құнын түзету түріндегі және (немесе) пайыздың нарықтық емес мөлшерлемесі бойынша бастапқы тану кезінде түзету түріндегі кірістер сомасы алынған қарыздар бойынша тиісті дисконттар (сыйлықақылар) шоттарымен байланыстыра отырып жазылады.

Шоттың дебеті бойынша кірістер сомасын № 4999 баланстық шотқа есептен шығару жазылады.";

4314-шоттың сипаттамасынан кейін мынадай мазмұндағы 4315 және 4316-шоттардың нөмірлерімен, атауларымен және сипаттамаларымен толықтырылсын:

"4315. Қазақстан Республикасының Үкіметінен, Қазақстан Республикасының жергілікті атқарушы органдарынан, ұлттық басқарушы холдингтен және жеке кәсіпкерлікті дамытудың арнайы қорынан алынған қарыздарды модификациялауға байланысты баланстық құнын түзету түріндегі және (немесе) пайыздың нарықтық емес мөлшерлемесі бойынша түзету түріндегі кірістер.

Шоттың мақсаты: Қазақстан Республикасының Үкіметінен, Қазақстан Республикасының жергілікті атқарушы органдарынан, ұлттық басқарушы холдингтен және жеке кәсіпкерлікті дамытудың арнайы қорынан алынған қарыздарды модификациялауға байланысты баланстық құнын түзету түріндегі және (немесе) алынған қарыздарды пайыздың нарықтық емес мөлшерлемесі бойынша бастапқы тану кезінде түзету түріндегі кірістер сомасын есепке алу.

Шот кредиті бойынша Қазақстан Республикасының Үкіметінен, Қазақстан Республикасының жергілікті атқарушы органдарынан, ұлттық басқарушы холдингтен және жеке кәсіпкерлікті дамытудың арнайы қорынан алынған қарыздарды модификациялауға байланысты баланстық құнын түзету түріндегі және (немесе) пайыздың нарықтық емес мөлшерлемесі бойынша бастапқы тану кезінде түзету түріндегі кірістер сомасы алынған қарыздар бойынша тиісті дисконттар шоттарымен байланыстыра отырып жазылады.

Шоттың дебеті бойынша кірістер сомасын № 4999 баланстық шотқа есептен шығару жазылады.

4316. Халықаралық қаржы ұйымдарынан алынған қарыздарды оларды модификациялауға байланысты баланстық құнын түзету түріндегі және (немесе) пайыздың нарықтық емес мөлшерлемесі бойынша алынған қарыздарды түзету түріндегі кірістер.

Шоттың мақсаты: Халықаралық қаржы ұйымдарынан алынған қарыздарды модификациялауға байланысты баланстық құнын түзету түріндегі және (немесе) алынған қарыздарды пайыздың нарықтық емес мөлшерлемесі бойынша бастапқы тану кезінде туындайтын кірістер сомасын есепке алу.

Шоттың кредиті бойынша халықаралық қаржы ұйымдарынан алынған қарыздарды модификациялауға байланысты баланстық құнын түзету түріндегі және (немесе) пайыздың нарықтық емес мөлшерлемесі бойынша алынған қарыздарды бастапқы тану кезінде туындайтын кірістер сомасы алынған қарыздар бойынша тиісті дисконттар шоттарымен байланыстыра отырып жазылады.

Шоттың дебеті бойынша кірістер сомасын № 4999 баланстық шотқа есептен шығару жазылады.";

4434-шоттың атауы мен сипаттамасы мынадай редакцияда жазылсын:

"4434. Клиенттерге берілген қарыздар бойынша пайыздың тиімді мөлшерлемесі әдісі деп танылатын пайыздық кірісті түзету түріндегі кірістер.

Шоттың мақсаты: Клиенттерге берілген қарыздар бойынша пайыздың тиімді мөлшерлемесі әдісі деп танылатын пайыздық кірісті түзету түріндегі кірістер сомасын есепке алу.

Шоттың кредиті бойынша клиенттерге берілген қарыздар бойынша пайыздың тиімді мөлшерлемесі әдісі деп танылатын пайыздық кірістерді түзету түріндегі кірістер сомасы жазылады.

Шоттың дебеті бойынша кірістер сомасын № 4999 баланстық шотқа есептен шығару жазылады.";

4435-шоттың сипаттамасынан кейін мынадай мазмұндағы 4436-шоттың нөмірімен, атауымен және сипаттамасымен толықтырылсын:

"4436. Клиенттерге берілген қарыздарды модификациялауға байланысты жалпы баланстық құнын түзету түріндегі кірістер.

Шоттың мақсаты: Клиенттерге берілген қарыздарды модификациялауға байланысты жалпы баланстық құнын түзету түріндегі кірістер сомасын есепке алу.

Шоттың кредиті бойынша клиенттерге берілген қарыздарды модификациялауға байланысты жалпы баланстық құнын түзету түріндегі кірістер сомасы берілген қарыздар бойынша тиісті дисконттар (сыйлықақылар) шоттарымен байланыстыра отырып жазылады.

Шоттың дебеті бойынша кірістер сомасын № 4999 баланстық шотқа есептен шығару жазылады.";

4465-шоттың атауы мен сипаттамасы мынадай редакцияда жазылсын:

"4465. Бағалы қағаздармен "РЕПО" операциялары бойынша кірістер.

Шоттың мақсаты: Бағалы қағаздармен "РЕПО", "кері РЕПО" операциялары бойынша сыйақы алуға байланысты кірістер сомасын есепке алу.

Шоттың кредиті бойынша бағалы қағаздармен "РЕПО", "кері РЕПО" операциялары бойынша сыйақыны алуға байланысты кірістер сомасы жазылады.

Шоттың дебеті бойынша кірістер сомасын № 4999 баланстық шотқа есептен шығару жазылады.";

4465-шоттың сипаттамасынан кейін мынадай мазмұндағы 4466-шоттың нөмірімен, атауымен және сипаттамасымен толықтырылсын:

"4466. "Кері РЕПО" операциялары бойынша қабылданған бағалы қағаздарды қайтару бойынша міндеттемелерді қайта бағалаудан түскен кірістер.

Мақсаты: "Кері РЕПО" операциясы бойынша қабылданған бағалы қағаздарды қайтару бойынша міндеттемені оң қайта бағалау сомаларын есепке алу.

Шоттың кредиті бойынша "Кері РЕПО" операциясы бойынша қабылданған бағалы қағаздарды қайтару бойынша міндеттемені оң қайта бағалау сомасы жазылады.

Шоттың дебеті бойынша кірістер сомасын № 4999 баланстық шотқа есептен шығару жазылады.";

4540-шоттың сипаттамасы мынадай редакцияда жазылсын:

"Мақсаты: Аффинирленген бағалы металдарды сатудан түскен кірістер және (немесе) қаржы құралдары ретінде сыныпталған аффинирленген бағалы металдарды сатып алудан-сатудан түскен кірістер сомасын есепке алу.

Шоттың кредиті бойынша аффинирленген бағалы металдарды сатудан түскен ұйымның кірістері және (немесе) қаржы құралдары ретінде сыныпталған аффинирленген бағалы металдарды сатып алудан-сатудан түскен кірістер сомасы жазылады.

Шоттың дебеті бойынша кірістер сомасын № 4999 баланстық шотқа есептен шығару жазылады.";

5034, 5036, 5037 және 5038-шоттардың атаулары мен сипаттамалары мынадай редакцияда жазылсын:

"5034. Қазақстан Республикасының Үкіметінен, Қазақстан Республикасының жергілікті атқарушы органдарынан, ұлттық басқарушы холдингтен және жеке кәсіпкерлікті дамытудың арнайы қорынан алынған қысқа мерзімді қарыздар бойынша сыйақы төлеуге байланысты шығыстар.

Шоттың мақсаты: Қазақстан Республикасының Үкіметінен, Қазақстан Республикасының жергілікті атқарушы органдарынан, ұлттық басқарушы холдингтен және жеке кәсіпкерлікті дамытудың арнайы қорынан бір жылға дейінгі мерзімге қоса алынған қарыздар бойынша сыйақы төлеуге байланысты шығыстар сомасын есепке алу.

Шоттың дебеті бойынша Қазақстан Республикасының Үкіметінен, Қазақстан Республикасының жергілікті атқарушы органдарынан, ұлттық басқарушы холдингтен және жеке кәсіпкерлікті дамытудың арнайы қорынан алынған қысқа мерзімді қарыздар бойынша сыйақы төлеуге байланысты шығыстар сомасы жазылады.

Шоттың кредиті бойынша келтірілген шығыстар сомасы № 4999 баланстық шотқа есептен шығаруға жазылады.

5036. Қазақстан Республикасының Үкіметінен, Қазақстан Республикасының жергілікті атқарушы органдарынан, ұлттық басқарушы холдингтен және жеке кәсіпкерлікті дамытудың арнайы қорынан алынған ұзақ мерзімді қарыздар бойынша сыйақы төлеуге байланысты шығыстар.

Шоттың мақсаты: Қазақстан Республикасының Үкіметінен, Қазақстан Республикасының жергілікті атқарушы органдарынан, ұлттық басқарушы холдингтен және жеке кәсіпкерлікті дамытудың арнайы қорынан бір жылдан астам мерзімге алынған қарыздар бойынша сыйақы төлеуге байланысты шығыстар сомасын есепке алу.

Шоттың дебеті бойынша Қазақстан Республикасының Үкіметінен, Қазақстан Республикасының жергілікті атқарушы органдарынан, ұлттық басқарушы холдингтен және жеке кәсіпкерлікті дамытудың арнайы қорынан алынған ұзақ мерзімді қарыздар бойынша сыйақы төлеуге байланысты шығыстар сомасы жазылады.

Шоттың кредиті бойынша келтірілген шығыстар сомасын № 4999 баланстық шотқа есептен шығару жазылады.

5037. Қазақстан Республикасының Үкіметінен, Қазақстан Республикасының жергілікті атқарушы органдарынан, ұлттық басқарушы холдингтен және жеке кәсіпкерлікті дамытудың арнайы қорынан алынған қарыздың құнын оң түзету түріндегі шығыстар.

Шоттың мақсаты: Осы қарыздың әділ құны ұлғаюы нәтижесінде туындаған, өтеу мерзімі бір жылдан астам Қазақстан Республикасының Үкіметінен, Қазақстан Республикасының жергілікті атқарушы органдарынан, ұлттық басқарушы холдингтен және жеке кәсіпкерлікті дамытудың арнайы қорынан алынған қарыздың есепті (баланстық) құнын оң түзету түріндегі шығыстар сомасын есепке алу.

Шоттың дебеті бойынша осы қарыздың әділ құны ұлғаюы нәтижесінде туындаған, өтеу мерзімі бір жылдан астам Қазақстан Республикасының Үкіметінен, Қазақстан Республикасының жергілікті атқарушы органдарынан, ұлттық басқарушы холдингтен және жеке кәсіпкерлікті дамытудың арнайы қорынан алынған қарыздың есепті (баланстық) құнын оң түзету түріндегі шығыстар сомасы жазылады.

Шоттың кредиті бойынша шығыстар сомасы № 4999 баланстық шотқа есептен шығаруға жазылады.

5038. Қазақстан Республикасының Үкіметінен, Қазақстан Республикасының жергілікті атқарушы органдарынан, ұлттық басқарушы холдингтен және жеке кәсіпкерлікті дамытудың арнайы қорынан алынған қарыздар бойынша мерзімі өткен берешек бойынша сыйақы төлеуге байланысты шығыстар.

Шоттың мақсаты: Қазақстан Республикасының Үкіметінен, Қазақстан Республикасының жергілікті атқарушы органдарынан, ұлттық басқарушы холдингтен және жеке кәсіпкерлікті дамытудың арнайы қорынан алынған қарыздар бойынша борыштың негізгі сомасы бойынша мерзімі өткен берешегі бойынша сыйақы төлеуге байланысты шығыстар сомасын есепке алу.

Шоттың дебеті бойынша Қазақстан Республикасының Үкіметінен, Қазақстан Республикасының жергілікті атқарушы органдарынан, ұлттық басқарушы холдингтен және жеке кәсіпкерлікті дамытудың арнайы қорынан алынған қарыздар бойынша борыштың негізгі сомасы бойынша мерзімі өткен берешегі бойынша сыйақы төлеуге байланысты шығыстар сомасы жазылады.

Шоттың кредиті бойынша келтірілген шығыстар сомасын № 4999 баланстық шотқа есептен шығару жазылады.";

5038-шоттың сипаттамасынан кейін мынадай мазмұндағы 5039-шоттың нөмірімен, атауымен және сипаттамасымен толықтырылсын:

"5039. Қазақстан Республикасының Үкіметінен, Қазақстан Республикасының жергілікті атқарушы органдарынан, ұлттық басқарушы холдингтен және жеке кәсіпкерлікті дамытудың арнайы қорынан алынған қарыздарды модификациялауға байланысты баланстық құнын түзету түріндегі шығыстар.

Шоттың мақсаты: Қазақстан Республикасының Үкіметінен, Қазақстан Республикасының жергілікті атқарушы органдарынан, ұлттық басқарушы холдингтен және жеке кәсіпкерлікті дамытудың арнайы қорынан алынған қарыздарды модификациялауға байланысты баланстық құнын түзету түріндегі шығыстар сомасын есепке алу.

Шоттың дебеті бойынша Қазақстан Республикасының Үкіметінен, Қазақстан Республикасының жергілікті атқарушы органдарынан, Ұлттық басқарушы холдингтен және жеке кәсіпкерлікті дамытудың арнайы қорынан алынған қарыздарды модификациялауға байланысты баланстық құнын түзету түріндегі шығыстар сомасы алынған қарыздар бойынша тиісті дисконттар (сыйлықақылар) шоттарымен байланыстыра отырып жазылады.

Шоттың кредиті бойынша келтірілген шығыстар сомасын № 4999 баланстық шотқа есептен шығару жазылады.";

5048-шоттың сипаттамасынан кейін мынадай мазмұндағы 5049-шоттың нөмірімен, атауымен және сипаттамасымен толықтырылсын:

"5049. Халықаралық қаржы ұйымдарынан алынған қарыздарды модификациялауға байланысты баланстық құнын түзету түріндегі шығыстар.

Шоттың мақсаты: Халықаралық қаржы ұйымдарынан алынған қарыздарды модификациялауға байланысты баланстық құнын түзету түріндегі шығыстар сомасын есепке алу.

Шоттың дебеті бойынша Халықаралық қаржы ұйымдарынан алынған қарыздарды модификациялауға байланысты баланстық құнын түзету түріндегі шығыстар сомасы алынған қарыздар бойынша тиісті дисконттар (сыйлықақылар) шоттарымен байланыстыра отырып жазылады.

Шоттың кредиті бойынша келтірілген шығыстар сомасын № 4999 баланстық шотқа есептен шығару жазылады.";

5070, 5071 және 5072 шоттарының атаулары мен сипаттамалары мынадай редакцияда жазылсын:

"5070. Басқа банктерге берілген қарыздар бойынша пайыздың тиімді мөлшерлемесі әдісі деп танылатын пайыздық кірісті түзету түріндегі шығыстар.

Шоттың мақсаты: Басқа банктерге берілген қарыздар бойынша пайыздың тиімді мөлшерлемесі әдісі деп танылған пайыздық кірісті түзету түріндегі шығыстар сомасын есепке алу.

Шоттың дебеті бойынша басқа банктерге берілген қарыздар бойынша пайыздың тиімді мөлшерлемесі әдісі деп танылған пайыздық кірістерді түзету түріндегі шығыстар сомасы жазылады.

Шоттың кредиті бойынша келтірілген шығыстар сомасын № 4999 баланстық шотқа есептен шығару жазылады.

5071. Берілген қарыздарды модификациялауға байланысты олардың жалпы баланстық құнын түзету түріндегі және (немесе) пайыздың нарықтық емес мөлшерлемесі бойынша түзету түріндегі шығыстар.

Шоттың мақсаты: Басқа банктерге берілген қарыздарды модификациялауға байланысты жалпы баланстық құнын түзету түріндегі шығыстар және (немесе) берілген қарыздарды пайыздың нарықтық емес мөлшерлемесі бойынша бастапқы тану кезінде туындайтын шығыстар сомасын есепке алу.

Шоттың дебеті бойынша басқа банктерге берілген қарыздарды модификациялауға байланысты жалпы баланстық құнын түзету түріндегі шығыстар және (немесе) берілген қарыздарды пайыздың нарықтық емес мөлшерлемесі бойынша бастапқы тану кезінде туындайтын шығыстар сомасы алынған қарыздар бойынша тиісті дисконттар (сыйлықақылар) шоттарымен байланыстыра отырып жазылады.

Шоттың кредиті бойынша шығыстар сомасын № 4999 баланстық шотқа есептен шығару жазылады.

5072. Басқа банктерден, банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардан алынған қарыздарды модификациялауға байланысты баланстық құнын түзету түріндегі шығыстар.

Шоттың мақсаты: Басқа банктерден, банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардан алынған қарыздарды модификациялауға байланысты баланстық құнын түзету түріндегі шығыстар сомасын есепке алу.

Шоттың дебеті бойынша басқа банктерден, банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардан алынған қарыздарды модификациялауға байланысты баланстық құнын түзету түріндегі шығыстар сомасы алынған қарыздар бойынша тиісті дисконттар (сыйлықақылар) шоттарымен байланыстыра отырып жазылады.

Шоттың кредиті бойынша келтірілген шығыстар сомасын № 4999 баланстық шотқа есептен шығару жазылады.";

5138-шоттың атауы мен сипаттамасы мынадай редакцияда жазылсын:

"5138 Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінен, шетелдік орталық банктерден, басқа банктерден және банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардан тартылған салымдар бойынша дисконт амортизациясы бойынша шығыстар

Шоттың мақсаты: Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінен, шетелдік орталық банктерден, басқа банктерден және банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардан тартылған салымдар бойынша дисконтты амортизациялауға байланысты шығыстардың сомаларын есепке алу.

Шоттың дебеті бойынша Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінен, шетелдік орталық банктерден, басқа банктерден және банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардан тартылған салымдар бойынша дисконтты амортизациялауға байланысты шығыстардың сомалары жазылады.

Шоттың кредиті бойынша келтірілген шығыстардың сомаларын № 4999 баланстық шотқа есептен шығару жазылады.";

5141-шоттың сипаттамасынан кейін мынадай мазмұндағы 5142, 5143 және 5144-шоттардың нөмірлермен, атауларымен және сипаттамаларымен толықтырылсын:

"5142. Банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардан тартылған мерзімді салым құнын оң түзету түріндегі шығыстар.

Шоттың мақсаты: осы салымның әділ құнының ұлғаюы нәтижесінде туындаған, өтеу мерзімі бір жылдан астам банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардан тартылған мерзімді салымның есепті (баланстық) құнын оң түзету түріндегі шығыстар сомаларын есепке алу.

Шоттың дебеті бойынша осы салымның әділ құнының ұлғаюы нәтижесінде туындаған, өтеу мерзімі бір жылдан астам банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардан тартылған мерзімді салымның есепті (баланстық) құнын оң түзету түріндегі шығыстар сомасы жазылады.

Шоттың кредиті бойынша болған шығыстар сомасы № 4999 баланстық шотқа есептен шығаруға жазылады.

5143. Банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардың салымдары бойынша сыйақы төлеуге байланысты шығыстар.

Шоттың мақсаты: Банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдар қабылдаған салымдар бойынша сыйақы төлеуге байланысты шығыстардың сомаларын есепке алу.

Шоттың дебеті бойынша банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдар қабылдаған салымдар бойынша сыйақы төлеуге байланысты шығыстардың сомалары жазылады.

Шоттың кредиті бойынша келтірілген шығыстардың сомаларын № 4999 баланстық шотқа есептен шығару жазылады.

5144. Банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардан тартылған салымдар бойынша мерзімі өткен берешек бойынша сыйақы төлеуге байланысты шығыстар.

Шоттың мақсаты: банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардан тартылған салымдар бойынша мерзімі өткен берешек бойынша сыйақы төлеуге байланысты шығыстардың сомаларын есепке алу.

Шоттың дебеті бойынша банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардан тартылған салымдар бойынша мерзімі өткен берешек бойынша сыйақы төлеуге байланысты шығыстардың сомалары жазылады.

Шоттың кредиті бойынша келтірілген шығыстардың сомалары № 4999 баланстық шотқа есептен шығаруға жазылады.";

5240-шоттың атауы мен сипаттамасы мынадай редакцияда жазылсын:

"5240. Клиенттерге берілген қарыздар бойынша пайыздың тиімді мөлшерлемесі әдісі деп танылатын пайыздық кірістерді түзету түріндегі шығыстар.

Шоттың мақсаты: Клиенттерге берілген қарыздар бойынша пайыздың тиімді мөлшерлемесі әдісі деп танылатын пайыздық кірістерді түзету түріндегі шығыстар сомасын есепке алу.

Шоттың дебеті бойынша клиенттерге берілген қарыздар бойынша пайыздың тиімді мөлшерлемесі әдісі деп танылатын пайыздық кірістерді түзету түріндегі шығыстар сомасы жазылады.

Шоттың кредиті бойынша келтірілген шығыстардың сомалары № 4999 баланстық шотқа есептен шығаруға жазылады.";

5240-шоттың сипаттамасынан кейін мынадай мазмұндағы 5241-шоттың нөмірімен, атауымен және сипаттамасымен толықтырылсын:

"5241. Клиенттерге берілген қарыздарды модификациялауға байланысты жалпы баланстық құнын түзету түріндегі және (немесе) пайыздың нарықтық емес мөлшерлемесі бойынша берілген қарыздарды түзету түріндегі шығыстар.

Шоттың мақсаты: Клиенттерге берілген қарыздарды модификациялауға байланысты жалпы баланстық құнын түзету түріндегі шығыстар және (немесе) клиенттерге пайыздың нарықтық емес мөлшерлемесі бойынша берілген қарыздарды бастапқы тану кезінде туындайтын шығыстар сомаларын есепке алу.

Шоттың дебеті бойынша клиенттерге берілген қарыздарды модификациялауға байланысты жалпы баланстық құнын түзету түріндегі шығыстар және (немесе) пайыздың нарықтық емес мөлшерлемесі бойынша клиенттерге берілген қарыздарды бастапқы тану кезінде туындайтын шығыстар сомасы алынған қарыздар бойынша тиісті дисконттар (сыйлықақылар) шоттарымен байланыстыра отырып жазылады.

Шоттың кредиті бойынша келтірілген шығыстардың сомаларын № 4999 баланстық шотқа есептен шығару жазылады.";

5250-шоттың атауы мен сипаттамасы мынадай редакцияда жазылсын:

"5250. Бағалы қағаздармен "РЕПО" операциялары бойынша шығыстар.

Шоттың мақсаты: бағалы қағаздармен "РЕПО", "кері РЕПО" операциялары бойынша сыйақы төлеуге байланысты шығыстар сомаларын есепке алу.

Шоттың дебеті бойынша бағалы қағаздармен "РЕПО", "кері РЕПО" операциялары бойынша сыйақы төлеуге байланысты шығыстардың сомалары жазылады.

Шоттың кредиті бойынша келтірілген шығыстардың сомаларын № 4999 баланстық шотқа есептен шығару жазылады.";

5250-шоттан кейін мынадай мазмұндағы 5260-шоттың нөмірімен, атауымен және сипаттамасымен толықтырылсын:

"5260. "кері РЕПО" операциялары бойынша қабылданған бағалы қағаздарды қайтару жөніндегі міндеттемені қайта бағалаудан болған шығыстар.

Мақсаты: "кері РЕПО" операциясы бойынша қабылданған бағалы қағаздарды қайтару жөніндегі міндеттемені теріс қайта бағалаудан болған шығыстардың сомаларын есепке алу.

Шоттың дебеті бойынша "кері РЕПО" операциясы бойынша қабылданған бағалы қағаздарды қайтару жөніндегі міндеттемені теріс қайта бағалаудан болған шығыстардың сомасы жазылады.

Шоттың кредиті бойынша келтірілген шығыстардың сомаларын № 4999 баланстық шотқа есептен шығару жазылады.";

5540-шоттың сипаттамасы мынадай редакцияда жазылсын:

"Мақсаты: Аффинирленген қымбат металдардың баланстық құнын есептен шығарудан болатын шығыстардың және (немесе) қаржы құралдары ретінде жіктелген аффинирленген қымбат металдарды сатып алу-сатудан болатын шығыстардың сомаларын есепке алу.

Шоттың дебеті бойынша сатып алынған аффинирленген қымбат металдардың баланстық құнын есептен шығарудан болатын шығыстардың және (немесе) қаржы құралдары ретінде жіктелген аффинирленген қымбат металдарды сатып алу-сатудан болатын шығыстардың сомасы жазылады.

Шоттың кредиті бойынша шығыстарды № 4999 баланстық шотқа есептен шығару жазылады.";

2-параграфта:

6075-шоттың сипаттамасы мынадай редакцияда жазылсын:

"Шоттың мақсаты: қабылданған кепілдіктер бойынша басқа банктерге немесе клиенттерге қойылуы мүмкін талаптардың сомаларын есепке алу.

Шоттың дебеті бойынша қабылданған кепілдіктер бойынша басқа банктерге немесе клиенттерге қойылуы мүмкін талаптардың сомалары жазылады.

Шоттың кредиті бойынша қабылданған кепілдіктер бойынша басқа банктерге немесе клиенттерге қойылуы мүмкін талаптардың сомаларын жүргізілген қайта бағалау нәтижелері бойынша олар жойылған және (немесе) құны азайтылған кезде есептен шығару жазылады.";

6575-шоттың сипаттамасы мынадай редакцияда жазылсын:

"Шоттың мақсаты: қабылданған кепілдіктер бойынша басқа банктерге немесе клиенттерге қойылатын талаптарды ықтимал азайту сомаларын есепке алу.

Шоттың дебеті бойынша қабылданған кепілдіктер бойынша басқа банктерге немесе клиенттерге қойылатын талаптарды ықтимал азайту сомалары жазылады.

Шоттың кредиті бойынша қабылданған кепілдіктер бойынша басқа банктерге немесе клиенттерге қойылатын талаптарды ықтимал азайту сомаларын жүргізілген қайта бағалау нәтижелері бойынша олар жойылған және (немесе) құны азайтылған кезде есептен шығару жазылады.";

7250-шоттың сипаттамасы мынадай редакцияда жазылсын:

"Шоттың мақсаты: Клиенттің міндеттемелерін қамтамасыз етуге (кепілге) қабылданған мүліктің (ақшаны қоспағанда) құнын есепке алу.

Шоттың кірісі бойынша кепіл туралы шарт жасау кезінде болған және (немесе) банктің ішкі құжаттарында белгіленген кезеңділікпен қамтамасыз етуге (кепілге) қабылданған мүліктің (ақшаны қоспағанда) құны жазылады, шоттың кірісі бойынша қамтамасыз етуге (кепілге) қабылданған мүліктің құнына оң қайта бағалау жүргізіледі.

Шоттың шығысы бойынша ішкі құжаттарда белгіленген кезеңділікпен қамтамасыз етуге (кепілге) қабылданған мүліктің құнына теріс қайта бағалау немесе қамтамасыз етуге (кепілге) қабылданған мүлікті есептен шығару, сондай-ақ клиент міндеттемелерді орындамаған жағдайда оларды клиентке қайтару немесе кепілге салынған мүлікті сату кезінде жүргізіледі.".

3. "Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры және ерікті жинақтаушы зейнетақы қорлары жүзеге асыратын зейнетақы активтерімен операциялардың бухгалтерлік есебін жүргізу жөніндегі нұсқаулықты бекіту туралы" Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының 2011 жылғы 1 шілдедегі № 69 қаулысына (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7118 болып тіркелген) мынадай өзгерістер мен толықтырулар енгізілсін:

кіріспе мынадай редакцияда жазылсын

"Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 15-бабы екінші бөлігінің 63) тармақшасына және "Бухгалтерлік есеп және қаржылық есептілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 20-бабы 6-тармағының 1) тармақшасына сәйкес Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Басқармасы ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:";

көрсетілген қаулымен бекітілген Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры және ерікті жинақтаушы зейнетақы қорлары жүзеге асыратын зейнетақы активтерімен операциялардың бухгалтерлік есебін жүргізу жөніндегі нұсқаулықта:

1-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"1. Осы Нұсқаулық "Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 15-бабы екінші бөлігінің 63) тармақшасына "Бухгалтерлік есеп пен қаржылық есептілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 20-бабы 6-тармағының 1) тармақшасына, Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының "Зейнетақы активтері бойынша операциялар туралы ақпаратты есепке алу және жария ету" қаржылық есептілік стандартын бекіту туралы" 2013 жылғы 26 шілдедегі № 195 қаулысымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 8765 тіркелген) бекітілген "Зейнетақы активтері бойынша операциялар туралы ақпаратты есепке алу және жария ету" қаржылық есептілік стандартына (бұдан әрі - Стандарт), халықаралық қаржылық есептілік стандарттарына сәйкес әзірленді және бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры және ерікті жинақтаушы зейнетақы қорлары (бұдан әрі - Қор) жүзеге асыратын зейнетақы активтерімен операциялардың бухгалтерлік есебін жүргізуді нақтылайды. "

3-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"3. Осы Нұсқаулықта "Қазақстан Республикасында зейнетақымен қамсыздандыру туралы", "Бухгалтерлік есеп және қаржылық есептілік туралы" Қазақстан Республикасының заңдарында және халықаралық қаржылық есептілік стандарттарында көзделген ұғымдар пайдаланылады.";

9-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"9. "Әділ құны бойынша бағаланатын" санатына жіктелген борыштық бағалы қағаздарды сатып алу кезінде мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

1) брокерге аванс аудару кезінде:

Дт	1610 02	Брокерлермен есеп айырысу
Кт	1060 61	Ағымдағы шоттағы (инвестициялық шот) ақшалай қаражат (зейнетақы активтері);

2) комиссиялық шығыстар сомасына:

Дт	7470 81	Қор биржасының қызметтері үшін комиссиялық шығыстар
	7470 82	Брокерлік және дилерлік қызмет бойынша көрсетілетін қызметтер үшін комиссиялық шығыстар
Кт	3380 81	Қор биржасының қызметтері үшін есептелген комиссиялық шығыстар
	3380 82	Брокерлік және дилерлік қызмет бойынша көрсетілетін қызметтер үшін есептелген комиссиялық шығыстар;

3) бұрын есептелген комиссиялық шығыстарды төлеу кезінде:

Дт	3380 81	Қор биржасының қызметтері үшін есептелген комиссиялық шығыстар
	3380 82	Брокерлік және дилерлік қызмет бойынша көрсетілетін қызметтер үшін есептелген комиссиялық шығыстар
Кт	1060 61	Ағымдағы шоттағы (инвестициялық шот) ақшалай қаражат (зейнетақы активтері)
	1610 02	Брокерлермен есеп айырысу;

4) шартты міндеттемелер мен шартты талаптар сомасына борыштық бағалы қағаздарды сатып алу бойынша мәміле жасалған күні мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Дт	8300 01	Қаржы активтерін сатып алу бойынша шартты талаптар
Кт	8600 13	Қаржы активтерін сатып алу бойынша шартты міндеттемелер;

5) мәміле жасалған күн мен есеп айырысу күні арасындағы кезең ішінде туындайтын борыштық бағалы қағаздардың әділ құнын оң қайта бағалау сомасына мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Дт	1140 64	Әділ құны бойынша бағаланатын қысқа мерзімді қаржы активтерінің әділ құнын оң түзету
	2030 64	Әділ құны бойынша бағаланатын ұзақ мерзімді қаржы активтерінің әділ құнын оң түзету
Кт	6150 01	Өзгерістері пайданың немесе зиянның құрамында көрсетілетін әділ құны бойынша есепке алынатын бағалы қағаздар құнының өзгеруінен түскен кірістер;

6) мәміле жасалған күн мен есеп айырысу күні арасындағы кезең ішінде туындайтын борыштық бағалы қағаздардың әділ құнын теріс қайта бағалау сомасына мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Дт	7470 03	Өзгерістері пайданың немесе зиянның құрамында көрсетілетін әділ құны бойынша есепке алынатын бағалы қағаздар құнының өзгеруінен болған шығыстар
Кт	1140 65	Әділ құны бойынша бағаланатын қысқа мерзімді қаржы активтерінің әділ құнын теріс түзету
	2030 65	Әділ құны бойынша бағаланатын ұзақ мерзімді қаржы активтерінің әділ құнын теріс түзету;

7) сатып алынған борыштық бағалы қағазға есеп айырысу күніне (оның номиналды құнынан аспайтын сомаға):

Дт	1140 61	Әділ құны бойынша бағаланатын қысқа мерзімді қаржы активтері
	2030 61	Әділ құны бойынша бағаланатын ұзақ мерзімді қаржы активтері
Кт	1060 61	Ағымдағы шоттағы (инвестициялық шот) ақшалай қаражат (зейнетақы активтері)
	1610 02	Брокерлермен есеп айырысу;

8) сыйлықақы сомасына:

Дт	1140 63	Әділ құны бойынша бағаланатын қысқа мерзімді қаржы активтері бойынша сыйлықақы
	2030 63	Әділ құны бойынша бағаланатын ұзақ мерзімді қаржы активтері бойынша сыйлықақы
Кт	1060 61	Ағымдағы шоттағы (инвестициялық шот) ақшалай қаражат (зейнетақы активтері)
	1610 02	Брокерлермен есеп айырысу;

9) дисконт (жеңілдік) сомасына:

Дт	1140 61	Әділ құны бойынша бағаланатын қысқа мерзімді қаржы активтері
	2030 61	Әділ құны бойынша бағаланатын ұзақ мерзімді қаржы активтері
Кт	1140 62	Әділ құны бойынша бағаланатын қысқа мерзімді қаржы активтері бойынша дисконт
	2030 62	Әділ құны бойынша бағаланатын ұзақ мерзімді қаржы активтері бойынша дисконт;

10) бұрынғы ұстаушы есептеген сыйақы сомасына:

Дт	1270 04	Бұрынғы ұстаушылар бағалы қағаздар бойынша есептеген сыйақы
	2170 03	Бұрынғы ұстаушылар бағалы қағаздар бойынша есептеген сыйақы
Кт	1060 61	Ағымдағы шоттағы (инвестициялық шот) ақшалай қаражат (зейнетақы активтері)
	1610 02	Брокерлермен есеп айырысу;

11) Стандартта көзделген жағдайларда, операция бағасы активтің әділ құнын білдірмеген кезде Қор және инвестициялық портфельді басқарушы немесе Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі арасында жасалған инвестициялық (сенімгерлікпен) басқару туралы шартқа сәйкес инвестициялық портфельді басқарушыдан немесе сенімгерлікпен басқаруды жүзеге асыратын Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінен алынған ақпарат негізінде қаржы активтерін бастапқы тану әділ құны бойынша жүзеге асырылады:

борыштық бағалы қағаздарды сатып алу бойынша мәміле сомасы олардың әділ құнынан асып кеткен кезде:

Дт	7470 10	Бағалы қағаздарды сатып алу-сатудан болған шығыстар
Кт	1140 62	Әділ құны бойынша бағаланатын қысқа мерзімді қаржы активтері бойынша дисконт
	2030 62	Әділ құны бойынша бағаланатын ұзақ мерзімді қаржы активтері бойынша дисконт
	1140 63	Әділ құны бойынша бағаланатын қысқа мерзімді қаржы активтері бойынша сыйлықақы
	2030 63	Әділ құны бойынша бағаланатын ұзақ мерзімді қаржы активтері бойынша сыйлықақы;

борыштық бағалы қағаздардың әділ құны оларды сатып алу бойынша мәміле сомасынан асып кеткен кезде:

Дт	1140 63	Әділ құны бойынша бағаланатын қысқа мерзімді қаржы активтері бойынша сыйлықақы
	2030 63	Әділ құны бойынша бағаланатын ұзақ мерзімді қаржы активтері бойынша сыйлықақы
	1140 62	Әділ құны бойынша бағаланатын қысқа мерзімді қаржы активтері бойынша дисконт
	2030 62	Әділ құны бойынша бағаланатын ұзақ мерзімді қаржы активтері бойынша дисконт
Кт	6280 09	Бағалы қағаздарды сатып алу-сатудан түскен кірістер;

12) борыштық бағалы қағаздарды сатып алу бойынша шартты міндеттемелер мен талаптар сомасына мәмілеге есеп айырысу күніне мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Дт	8600 13	Қаржы активтерін сатып алу бойынша шартты міндеттемелер
Кт	8300 01	Қаржы активтерін сатып алу бойынша шартты талаптар;

13) егер есеп айырысу күні валюталау күнінен (сатып алынатын актив үшін ақшаны нақты аудару) өзгеше болған жағдайда, валюталау күні әділ құны бойынша бағаланатын сатып алынған борыштық бағалы қағаздардың толық құнына:

Дт	3540	Басқа да қысқа мерзімді міндеттемелер
Кт	1060 61	Ағымдағы шоттағы (инвестициялық шот) ақшалай қаражат (зейнетақы активтері).";

15-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"15. Осы Нұсқаулықтың 10-12-тармақтарына сәйкес сыйақы есептелгеннен кейін, сыйлықақы немесе дисконт (жеңiлдiк) амортизациясынан және сатып алынған борыштық бағалы қағаздарды әдiл құны бойынша қайта бағалаудан кейiн әділ құны бойынша бағаланатын сатып алынған борыштық бағалы қағаздарды сату кезінде мынадай бухгалтерлiк жазбалар жүзеге асырылады:

1) әділ құны бойынша бағаланатын борыштық бағалы қағаздар бойынша амортизацияланбаған сыйлықақы сомасына:

Дт	1140 61	Әділ құны бойынша бағаланатын қысқа мерзімді қаржы активтері
	2030 61	Әділ құны бойынша бағаланатын ұзақ мерзімді қаржы активтері
Кт	1140 63	Әділ құны бойынша бағаланатын қысқа мерзімді қаржы активтері бойынша сыйлықақы
	2030 63	Әділ құны бойынша бағаланатын ұзақ мерзімді қаржы активтері бойынша сыйлықақы;

2) әділ құны бойынша бағаланатын борыштық бағалы қағаздар бойынша амортизацияланбаған дисконт (жеңілдік) сомасына:

Дт	1140 62	Әділ құны бойынша бағаланатын қысқа мерзімді қаржы активтері бойынша дисконт
	2030 62	Әділ құны бойынша бағаланатын ұзақ мерзімді қаржы активтері бойынша дисконт
Кт	1140 61	Әділ құны бойынша бағаланатын қысқа мерзімді қаржы активтері
	2030 61	Әділ құны бойынша бағаланатын ұзақ мерзімді қаржы активтері;

3) әділ құны бойынша бағаланатын борыштық бағалы қағаздардың әділ құны бойынша жинақталған оң қайта бағалау сомасына:

Дт	1140 61	Әділ құны бойынша бағаланатын қысқа мерзімді қаржы активтері
	2030 61	Әділ құны бойынша бағаланатын ұзақ мерзімді қаржы активтері
Кт	1140 64	Әділ құны бойынша бағаланатын қысқа мерзімді қаржы активтерінің әділ құнын оң түзету
	2030 64	Әділ құны бойынша бағаланатын ұзақ мерзімді қаржы активтерінің әділ құнын оң түзету;

4) әділ құны бойынша бағаланатын борыштық бағалы қағаздардың әділ құны бойынша жинақталған теріс қайта бағалау сомасына:

Дт	1140 65	Әділ құны бойынша бағаланатын қысқа мерзімді қаржы активтерінің әділ құнын теріс түзету
	2030 65	Әділ құны бойынша бағаланатын ұзақ мерзімді қаржы активтерінің әділ құнын теріс түзету
Кт	1140 61	Әділ құны бойынша бағаланатын қысқа мерзімді қаржы активтері
	2030 61	Әділ құны бойынша бағаланатын ұзақ мерзімді қаржы активтері;

5) әділ құны бойынша бағаланатын борыштық бағалы қағаздарды сату бойынша жасалған мәміле сомасына:

Дт	1060 61	Ағымдағы шоттағы (инвестициялық шот) ақшалай қаражат (зейнетақы активтері)
Кт	1140 61	Әділ құны бойынша бағаланатын қысқа мерзімді қаржы активтері
	1270 01	Сатып алынған бағалы қағаздар бойынша сыйақы түрінде есептелген кірістер
	1270 04	Бұрынғы ұстаушылар бағалы қағаздар бойынша есептеген сыйақы
	2030 61	Әділ құны бойынша бағаланатын ұзақ мерзімді қаржылық активтер
	2170 01	Сатып алынған бағалы қағаздар бойынша сыйақы түрінде есептелген кірістер
	2170 03	Бұрынғы ұстаушылар бағалы қағаздар бойынша есептеген сыйақы;

6) әділ құны бойынша бағаланатын борыштық бағалы қағаздарды сату бойынша жасалған мәміле сомасы олардың есептік құнынан асып кеткен жағдайда, айырма сомасына:

Дт	1060 61	Ағымдағы шоттағы (инвестициялық шот) ақшалай қаражат (зейнетақы активтері)
Кт	6280 09	Бағалы қағаздарды сатып алу-сатудан түскен кірістер.";

7) әділ құны бойынша бағаланатын борыштық бағалы қағаздардың есептік құны оларды сату бойынша жасалған мәміле сомасынан асып түскен жағдайда айырма сомасына:

Дт	7470 10	Бағалы қағаздарды сатып алу-сатудан болған шығыстар
Кт	1140 61	Әділ құны бойынша бағаланатын қысқа мерзімді қаржылық активтер
	2030 61	Әділ құны бойынша бағаланатын ұзақ мерзімді қаржылық активтер;

8) егер есеп айырысу күні валюталау күнінен (сатып алынатын актив үшін ақшаны нақты аудару) өзгеше болған жағдайда, валюталау күні әділ құны бойынша бағаланатын сатылған борыштық бағалы қағаздардың толық құнына:

Дт	1060 61	Ағымдағы шоттағы (инвестициялық шот) ақшалай қаражат (зейнетақы активтері)
Кт	1280 10	Басқа да дебиторлық берешек.

17-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"17. "Әділ құны бойынша бағаланатын" санатына жіктелген үлестік бағалы қағаздарды сатып алу кезінде мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

1) брокерге аванс аудару кезінде:

Дт	1610 02	Брокерлермен есеп айырысу
Кт	1060 61	Ағымдағы шоттағы (инвестициялық шот) ақшалай қаражат (зейнетақы активтері);

2) комиссиялық шығыстар сомасына:

Дт	7470 81	Қор биржасының қызметтері үшін комиссиялық шығыстар
	7470 82	Брокерлік және дилерлік қызмет бойынша көрсетілетін қызметтер үшін комиссиялық шығыстар
Кт	3380 81	Қор биржасының қызметтері үшін есептелген комиссиялық шығыстар
	3380 82	Брокерлік және дилерлік қызмет бойынша көрсетілетін қызметтер үшін есептелген комиссиялық шығыстар;

3) бұрын есептелген комиссиялық шығыстарды төлеу кезінде:

Дт	3380 81	Қор биржасының қызметтері үшін есептелген комиссиялық шығыстар
	3380 82	Брокерлік және дилерлік қызмет бойынша көрсетілетін қызметтер үшін есептелген комиссиялық шығыстар
Кт	1060 61	Ағымдағы шоттағы (инвестициялық шот) ақшалай қаражат (зейнетақы активтері)
	1610 02	Брокерлермен есеп айырысу;

4) үлестік бағалы қағаздарды сатып алу бойынша мәміле жасалған күні шартты міндеттемелер мен шартты талаптар сомасына мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Дт	8300 01	Қаржы активтерін сатып алу бойынша шартты талаптар
Кт	8600 13	Қаржы активтерін сатып алу бойынша шартты міндеттемелер;

5) Мәміле жасалған күн мен есеп айырысу күні арасындағы кезең ішінде туындайтын үлестік бағалы қағаздардың әділ құнын оң қайта бағалау сомасына мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Дт	1140 64	Әділ құны бойынша бағаланатын қысқа мерзімді қаржы активтерінің әділ құнын оң түзету
	2030 64	Әділ құны бойынша бағаланатын ұзақ мерзімді қаржы активтерінің әділ құнын оң түзету
Кт	6150 01	Өзгерістері пайданың немесе зиянның құрамында көрсетілетін әділ құны бойынша есепке алынатын бағалы қағаздар құнының өзгеруінен түскен кірістер;

6) Мәміле жасалған күн мен есеп айырысу күні арасындағы кезең ішінде туындайтын үлестік бағалы қағаздардың әділ құнын теріс қайта бағалау сомасына мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Дт	7470 03	Өзгерістері пайданың немесе зиянның құрамында көрсетілетін әділ құны бойынша есепке алынатын бағалы қағаздар құнының өзгеруінен болған шығыстар
Кт	1140 65	Әділ құны бойынша бағаланатын қысқа мерзімді қаржы активтерінің әділ құнын теріс түзету
	2030 65	Әділ құны бойынша бағаланатын ұзақ мерзімді қаржы активтерінің әділ құнын теріс түзету;

7) сатып алынған үлестік бағалы қағаздың таза құнына есеп айырысу күніне:

Дт	1140 61	Әділ құны бойынша бағаланатын қысқа мерзімді қаржы активтері
	2030 61	Әділ құны бойынша бағаланатын ұзақ мерзімді қаржы активтері
Кт	1060 61	Ағымдағы шоттағы (инвестициялық шот) ақшалай қаражат (зейнетақы активтері)
	1610 02	Брокерлермен есеп айырысу;

8) Стандартта көзделген жағдайларда, операция бағасы активтің әділ құнын білдірмеген кезде Қор және инвестициялық портфельді басқарушы немесе Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі арасында жасалған инвестициялық (сенімгерлікпен) басқару туралы шартқа сәйкес инвестициялық портфельді басқарушыдан немесе сенімгерлікпен басқаруды жүзеге асыратын Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінен алынған ақпарат негізінде қаржы активтерін бастапқы тану әділ құны бойынша жүзеге асырылады:

үлестік бағалы қағаздарды сатып алу бойынша мәміле сомасы олардың әділ құнынан асып кеткен кезде:

Дт	7470 10	Бағалы қағаздарды сатып алу-сатудан болған шығыстар
Кт	1140 61	Әділ құны бойынша бағаланатын қысқа мерзімді қаржы активтері
	2030 61	Әділ құны бойынша бағаланатын ұзақ мерзімді қаржы активтері;

үлестік бағалы қағаздардың әділ құны оларды сатып алу бойынша мәміле сомасынан асып кеткен кезде:

Дт	1140 61	Әділ құны бойынша бағаланатын қысқа мерзімді қаржы активтері
	2030 61	Әділ құны бойынша бағаланатын ұзақ мерзімді қаржы активтері
Кт	6280 09	Бағалы қағаздарды сатып алу-сатудан түскен кірістер;

9) Үлестік бағалы қағаздарды сатып алу бойынша шартты міндеттемелер мен талаптар сомасына есеп айырысу күніне мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Дт	8600 13	Қаржы активтерін сатып алу бойынша шартты міндеттемелер
Кт	8300 01	Қаржы активтерін сатып алу бойынша шартты талаптар;

10) егер есеп айырысу күні валюталау күнінен (сатып алынатын актив үшін ақшаны нақты аудару) өзгеше болған жағдайда, валюталау күні әділ құны бойынша бағаланатын сатылған үлестік бағалы қағаздардың толық құнына:

Дт	3540	Басқа да қысқа мерзімді міндеттемелері
Кт	1060 61	Ағымдағы шоттағы (инвестициялық шот) ақша қаражаты (зейнетақы активтерi).";

21-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"21. Сатып алынған әділ құны бойынша бағаланатын үлестік бағалы қағаздарды сату кезінде мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

1) әділ құны бойынша бағаланатын үлестік бағалы қағаздардың әділ құны бойынша жинақталған оң қайта бағалау сомасына:

Дт	1140 61	Әділ құны бойынша бағаланатын қысқа мерзімді қаржы активтері
	2030 61	Әділ құны бойынша бағаланатын ұзақ мерзімді қаржы активтері
Кт	1140 64	Әділ құны бойынша бағаланатын қысқа мерзімді қаржы активтерінің әділ құнын оң түзету
	2030 64	Әділ құны бойынша бағаланатын ұзақ мерзімді қаржы активтерінің әділ құнын оң түзету;

2) әділ құны бойынша бағаланатын үлестік бағалы қағаздардың әділ құны бойынша жинақталған теріс қайта бағалау сомасына:

Дт	1140 65	Әділ құны бойынша бағаланатын қысқа мерзімді қаржы активтерінің әділ құнын теріс түзету
	2030 65	Әділ құны бойынша бағаланатын ұзақ мерзімді қаржы активтерінің әділ құнын теріс түзету
Кт	1140 61	Әділ құны бойынша бағаланатын қысқа мерзімді қаржы активтері
	2030 61	Әділ құны бойынша бағаланатын ұзақ мерзімді қаржы активтері;

3) әділ құны бойынша бағаланатын үлестік бағалы қағаздарды сату бойынша жасалған мәмілелер сомасына:

Дт	1060 61	Ағымдағы шоттағы (инвестициялық шот) ақшалай қаражат (зейнетақы активтері)
Кт	1140 61	Әділ құны бойынша бағаланатын қысқа мерзімді қаржы активтері
	2030 61	Әділ құны бойынша бағаланатын ұзақ мерзімді қаржы активтері

4) әділ құны бойынша бағаланатын үлестік бағалы қағаздарды сату бойынша жасалған мәмiле сомасы олардың есептiк құнынан асып кеткен жағдайда, айырма сомасына:

Дт	1060 61	Ағымдағы шоттағы (инвестициялық шот) ақшалай қаражат (зейнетақы активтерi)
Кт	6280 09	Бағалы қағаздарды сатып алу-сатудан түскен кірістер;

5) әділ құны бойынша бағаланатын үлестік бағалы қағаздардың есептік құны оларды сату бойынша жасалған мәмiле сомасынан асып кеткен жағдайда, айырма сомасына:

Дт	7470 10	Бағалы қағаздарды сатып алу-сатудан болған шығыстар
Кт	1140 61	Әділ құны бойынша бағаланатын қысқа мерзімді қаржы активтері
	2030 61	Әділ құны бойынша бағаланатын ұзақ мерзімді қаржы активтері.";

6) егер есеп айырысу күні валюталау күнінен (сатып алынатын актив үшін ақшаны нақты аудару) өзгеше болған жағдайда, валюталау күні әділ құны бойынша бағаланатын сатылған үлестік бағалы қағаздардың толық құнына:

Дт	1060 61	Ағымдағы шоттағы (инвестициялық шот) ақшалай қаражат (зейнетақы активтері)
Кт	1280 10	Басқа да дебиторлық берешек.";

22-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"22. "Амортизацияланған құны бойынша бағаланатын" санатына жіктелген бағалы қағаздарды сатып алған кезде мәміле бойынша шығындар кіретін сатып алу құнына мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

1) брокерге авансты есептеу немесе аудару кезінде:

Дт	1610 02	Брокерлермен есеп айырысу
Кт	1060 61	Ағымдағы шоттағы (инвестициялық шот) ақшалай қаражат (зейнетақы активтерi);

2) шартты міндеттемелер мен шартты талаптар сомасына бағалы қағаздарды сатып алу бойынша мәміле жасалған күні мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Дт	8300 01	Қаржы активтерін сатып алу бойынша шартты талаптар
Кт	8600 13	Қаржы активтерін сатып алу бойынша шартты міндеттемелер;

3) сатып алынған борыштық бағалы қағаздың таза құнына (оның номиналдық құнынан аспайтын сомаға) есеп айырысу күніне:

Дт	1130 61	Амортизацияланған құны бойынша бағаланатын қысқа мерзімді қаржы активтері
	2020 61	Амортизацияланған құны бойынша бағаланатын ұзақ мерзімді қаржы активтері
Кт	1060 61	Ағымдағы шоттағы (инвестициялық шот) ақшалай қаражат (зейнетақы активтерi)
	1610 02	Брокерлермен есеп айырысу;

4) сыйлықақы сомасына, сондай-ақ мәміле бойынша шығындар сомасына:

Дт	1130 63	Амортизацияланған құны бойынша бағаланатын қысқа мерзімді қаржы активтері бойынша сыйлықақы
	2020 63	Амортизацияланған құны бойынша бағаланатын ұзақ мерзімді қаржы активтері бойынша сыйлықақы
Кт	1060 61	Ағымдағы шоттағы (инвестициялық шот) ақшалай қаражат (зейнетақы активтерi)
	1610 02	Брокерлермен есеп айырысу;

5) дисконт (жеңілдік) сомасына:

Дт	1130 61	Амортизацияланған құны бойынша бағаланатын қысқа мерзімді қаржы активтері
	2020 61	Амортизацияланған құны бойынша бағаланатын ұзақ мерзімді қаржы активтері
Кт	1130 62	Амортизацияланған құны бойынша бағаланатын қысқа мерзімді қаржы активтері бойынша дисконт
	2020 62	Амортизацияланған құны бойынша бағаланатын ұзақ мерзімді қаржы активтері бойынша дисконт;

6) бұрынғы ұстаушылар есептеген сыйақы сомасына:

Дт	1270 04	Бағалы қағаздар бойынша бұрынғы ұстаушылар есептеген сыйақы
	2170 03	Бағалы қағаздар бойынша бұрынғы ұстаушылар есептеген сыйақы
Кт	1060 61	Ағымдағы шоттағы (инвестициялық шот) ақшалай қаражат (зейнетақы активтерi)
	1610 02	Брокерлермен есеп айырысу;

7) Стандартта көзделген жағдайларда, операция бағасы активтің әділ құнын білдірмеген кезде қаржы активтерін бастапқы тану Қор және инвестициялық портфельді басқарушы немесе Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі арасында жасалған инвестициялық (сенімгерлікпен) басқару туралы шартқа сәйкес инвестициялық портфельді басқарушыдан немесе сенімгерлікпен басқаруды жүзеге асыратын Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінен алынған ақпарат негізінде әділ құн бойынша жүзеге асырылады:

борыштық бағалы қағазды сатып алу бойынша мәміле сомасы олардың әділ құнынан асып түскен жағдайда:

Дт	7470 10	Бағалы қағаздарды сатып алу-сатудан болған шығыстар
Кт	1130 62	Амортизацияланған құны бойынша бағаланатын қысқа мерзімді қаржы активтері бойынша дисконт
	2020 62	Амортизацияланған құны бойынша бағаланатын ұзақ мерзімді қаржы активтері бойынша дисконт
	1130 63	Амортизацияланған құны бойынша бағаланатын қысқа мерзімді қаржы активтері бойынша сыйлықақы
	2020 63	Амортизацияланған құны бойынша бағаланатын ұзақ мерзімді қаржы активтері бойынша сыйлықақы;

борыштық бағалы қағаздардың әділ құны оларды сатып алу бойынша мәміле сомасынан асып түскен жағдайда:

Дт	1130 63	Амортизацияланған құны бойынша бағаланатын қысқа мерзімді қаржы активтері бойынша сыйлықақы
	2020 63	Амортизацияланған құны бойынша бағаланатын ұзақ мерзімді қаржы активтері бойынша сыйлықақы
	1130 62	Амортизацияланған құны бойынша бағаланатын қысқа мерзімді қаржы активтері бойынша дисконт
	2020 62	Амортизацияланған құны бойынша бағаланатын ұзақ мерзімді қаржы активтері бойынша дисконт
Кт	6280 09	Бағалы қағаздарды сатып алу-сатудан түскен кірістер;

8) есеп айырысу күніне шартты міндеттемелер мен борыштық бағалы қағаздарды сатып алу жөніндегі талаптар сомасына мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Дт	8600 13	Қаржы активтерін сатып алу бойынша шартты міндеттемелер
Кт	8300 01	Қаржы активтерін сатып алу бойынша шартты талаптар;

9) егер есеп айырысу күні валюталау күнінен (сатып алынатын актив үшін ақшаны нақты аудару) өзгеше болған жағдайда, валюталау күні амортизацияланған құны бойынша бағаланатын сатып алынған бағалы қағаздардың толық құнына:

Дт	3540	Басқа да қысқа мерзімді міндеттемелер
Кт	1060 61	Ағымдағы шоттағы (инвестициялық шот) ақшалай қаражат (зейнетақы активтері).";

27-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"27. Осы Нұсқаулықтың 23 және 24-тармақтарына сәйкес сыйақыны есептегеннен кейін және сыйлықақыны немесе дисконтты (жеңілдікті) амортизациялағаннан кейін амортизацияланған құны бойынша бағаланатын бағалы қағаздарды сатқан кезде мынадай бухгалтерлік жазбалар жазылады:

1) амортизацияланбаған сыйлықақы сомасына:

Дт	1130 61	Амортизацияланған құны бойынша бағаланатын қысқа мерзімді қаржы активтері
	2020 61	Амортизацияланған құны бойынша бағаланатын ұзақ мерзімді қаржы активтері
Кт	1130 63	Амортизацияланған құны бойынша бағаланатын қысқа мерзімді қаржы активтері бойынша сыйлықақы
	2020 63	Амортизацияланған құны бойынша бағаланатын ұзақ мерзімді қаржы активтері бойынша сыйлықақы;

2) амортизацияланбаған дисконт (жеңілдік) сомасына:

Дт	1130 62	Амортизацияланған құны бойынша бағаланатын қысқа мерзімді қаржы активтері бойынша дисконт
	2020 62	Амортизацияланған құны бойынша бағаланатын ұзақ мерзімді қаржы активтері бойынша дисконт
Кт	1130 61	Амортизацияланған құны бойынша бағаланатын қысқа мерзімді қаржы активтері
	2020 61	Амортизацияланған құны бойынша бағаланатын ұзақ мерзімді қаржы активтері;

3) амортизацияланған құны бойынша бағаланатын бағалы қағаздарды сату бойынша жасалған мәміле сомасына:

Дт	1060 61	Ағымдағы шоттағы (инвестициялық шот) ақшалай қаражат (зейнетақы активтерi)
Кт	1130 61	Амортизацияланған құны бойынша бағаланатын қысқа мерзімді қаржы активтері
	1270 01	Сатып алынған бағалы қағаздар бойынша сыйақы түріндегі есептелген кірістер
	1270 04	Бағалы қағаздар бойынша бұрынғы ұстаушылар есептеген сыйақы
	2020 61	Амортизацияланған құны бойынша бағаланатын ұзақ мерзімді қаржы активтері
	2170 01	Сатып алынған бағалы қағаздар бойынша сыйақы түріндегі есептелген кірістер
	2170 03	Бағалы қағаздар бойынша бұрынғы ұстаушылар есептеген сыйақы;

4) амортизацияланған құны бойынша бағаланатын бағалы қағаздарды сату бойынша жасалған мәміле сомасы оның есептік құнынан асып кеткен жағдайда айырма сомасына:

Дт	1060 61	Ағымдағы шоттағы (инвестициялық шот) ақшалай қаражат (зейнетақы активтерi)
Кт	6280 09	Бағалы қағаздарды сатып алу-сатудан түскен кірістер;

5) амортизацияланған құны бойынша бағаланатын бағалы қағаздардың есептік құны оларды сату бойынша жасалған мәміле сомасынан асып кеткен жағдайда айырма сомасына:

Дт	7470 10	Бағалы қағаздарды сатып алу-сатудан болған шығыстар
Кт	1130 61	Амортизацияланған құны бойынша бағаланатын қысқа мерзімді қаржы активтері
	2020 61	Амортизацияланған құны бойынша бағаланатын ұзақ мерзімді қаржы активтері.".

6) егер есеп айырысу күні валюталау күнінен (сатып алынатын актив үшін ақшаны нақты аудару) өзгеше болған жағдайда, валюталау күні амортизацияланған құны бойынша бағаланатын сатылған бағалы қағаздардың толық құнына:

Дт	1060 61	Ағымдағы шоттағы (инвестициялық шот) ақшалай қаражат (зейнетақы активтері)
Кт	1280 10	Басқа да дебиторлық берешек.";

29-тармақ алып тасталсын;

45-тармақ алып тасталсын;

52-тармақ алып тасталсын.

4. "Екінші деңгейдегі банктердің, Қазақстан Республикасы бейрезидент-банктері филиалдарының, "Қазақстанның Даму Банкі" акционерлік қоғамының және ипотекалық ұйымдардың бухгалтерлік есепті жүргізуі жөніндегі нұсқаулықты бекіту және "Қазақстан Республикасы қаржы нарығының жекелеген субъектілеріне арналған бухгалтерлік есептің үлгі шот жоспарын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2008 жылғы 22 қыркүйектегі № 79 қаулысына және "Қаржы нарығының жекелеген субъектілерінің бухгалтерлік есепті жүргізуі жөніндегі нұсқаулықты бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2011 жылғы 1 шілдедегі № 68 қаулысына өзгерістер енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2020 жылғы 21 қыркүйектегі №109 қаулысына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 21275 болып тіркелген) мынадай өзгерістер мен толықтырулар енгізілсін:

кіріспесі мынадай редакцияда жазылсын:

"Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 11-бабы екінші бөлігінің 63) тармақшасына, "Бухгалтерлік есеп пен қаржылық есептілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 20-бабы 6-тармағының 1), 3-2) және 3-4) тармақшаларына сәйкес Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Басқармасы ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:";

көрсетілген қаулымен бекітілген Екінші деңгейдегі банктердің, Қазақстан Республикасы бейрезидент-банктері филиалдарының, "Қазақстанның Даму Банкі" акционерлік қоғамының және ипотекалық ұйымдардың бухгалтерлік есепті жүргізуі жөніндегі нұсқаулықта:

1 және 2-тармақтар мынадай редакцияда жазылсын:

"1. Осы Екінші деңгейдегі банктердің, Қазақстан Республикасы бейрезидент-банктері филиалдарының, "Қазақстанның Даму банкі" акционерлік қоғамының және ипотекалық ұйымдардың бухгалтерлік есеп жүргізуі жөніндегі нұсқаулық (бұдан әрі – Нұсқаулық) "Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 15-бабы екінші бөлігінің 63) тармақшасына, "Бухгалтерлік есеп пен қаржылық есептілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 20-бабы 6-тармағының 1), 3-2), 3-4) тармақшаларына, халықаралық қаржылық есептілік стандарттарына сәйкес әзірленді және екінші деңгейдегі банктердің, Қазақстан Республикасы бейрезидент - банктері филиалдарының, "Қазақстанның Даму Банкі" акционерлік қоғамының, бұдан бұрын еншілес банк болған заңды тұлғаның (бұдан әрі – банктер) және ипотекалық ұйымдардың бухгалтерлік есеп жүргізуін нақтылайды.

2. Нұсқаулықта Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексінде (Жалпы бөлім), Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексінде (Ерекше бөлім), "Қазақстан Республикасындағы вексель айналысы туралы" Қазақстан Республикасының Заңында, "Қазақстан Республикасының екінші деңгейдегі банктерінің вексельдерді есепке алуы қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 1999 жылғы 15 қарашадағы № 396 қаулысында (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 1015 болып тіркелген) және "Екінші деңгейдегі банктердің және банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардың аударым және жай вексельдермен операциялар жүргізуі қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2015 жылғы 31 желтоқсандағы № 261 қаулысында (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 13071 тіркелген) көзделген ұғымдар, сондай-ақ мынадай ұғымдар пайдаланылады.

1) дисконт (жеңілдік) - қаржы активінің/міндеттемесінің бастапқы құны (есептелген сыйақыны қоспағанда) және инвестор (сатып алушы) үшін болашақ кезеңдердің кірістерін/шығыстарын құрайтын өтеу сомасы арасында туындайтын теріс айырма сомасы;

2) сыйлықақы - қаржы активінің/міндеттемесінің бастапқы құны (есептелген сыйақыны қоспағанда) және инвестор (сатып алушы) үшін болашақ кезеңдердің шығыстарын/кірістерін құрайтын өтеу сомасы арасында туындайтын оң айырма сомасы;

3) сыйлықақы немесе дисконт (жеңілдік) амортизациясы - сыйлықақының немесе дисконттың (жеңілдіктің) сомасын пайыздың тиімді мөлшерлемесі әдісін пайдалана отырып банктің кірістеріне немесе шығыстарына біртіндеп жатқызу.";

6-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"6. Банктің бухгалтерлік есеп жүргізуді реттейтін ішкі құжаттарында көзделген тәртіппен "Бухгалтерлік есеп пен қаржылық есептілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының және халықаралық қаржылық есептілік стандарттарының талаптарына қайшы келмейтін бөлігінде банкішілік транзиттік шоттарды пайдалануға және қосымша бухгалтерлік жазбалар жасауға рұқсат етіледі.

Шетел валютасының валюталық позициясы және қарсы құны шоттарын пайдаланыла отырып, шетел валютасындағы операциялар сомаларын көрсетуге рұқсат етіледі.

Сыйақы түріндегі кірістер мен шығыстар (IFRS) 9 "Қаржы құралдары" халықаралық қаржылық есептілік стандартына сәйкес пайыздың тиімді мөлшерлемесі әдісі пайдаланыла отырып танылады.";

19-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"19. Банк салымына бастапқы және (немесе) қосымша ақша жарнасын салған кезде мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

1) банк салымы шарты бойынша ақша сомасына:

Дт	1001	Кассадағы қолма-қол ақша
	1005	Банкоматтардағы және электрондық терминалдардағы қолма-қол ақша
	1051	Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіндегі корреспонденттік шот
	1052	Басқа банктердегі корреспонденттік шоттар
	2203	Заңды тұлғалардың ағымдағы шоттары
	2204	Жеке тұлғалардың ағымдағы шоттары
Кт	2021	Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің талап етілмелі салымдары
	2022	Шетелдік орталық банктердің талап етілмелі салымдары
	2023	Басқа банктердің талап етілмелі салымдары
	2121	Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің мерзімді салымдары
	2122	Шетелдік орталық банктердің мерзімді салымдары
	2123	Басқа банктердің қысқа мерзімді (бір айға дейінгі) салымдары
	2124	Басқа банктердің қысқа мерзімді (бір жылға дейінгі) салымдары
	2125	Басқа банктерден бір түнге тартылған салымдар
	2127	Басқа банктердің ұзақ мерзімді салымдары
	2130	Басқа банктердің міндеттемелерін қамтамасыз ету болып табылатын салым
	2132	Басқа банктердің жинақ салымдары (бір айдан аспайтын)
	2133	Басқа банктердің шартты салымдары
	2134	Басқа банктердің жинақ салымдары (бір жылдан аспайтын)
	2141	Басқа банктердің жинақ салымдары (бір жылдан астам)
	2205	Жеке тұлғалардың талап етілмелі салымдары
	2206	Жеке тұлғалардың қысқа мерзімді салымдары
	2207	Жеке тұлғалардың ұзақ мерзімді салымдары
	2208	Жеке тұлғалардың шартты салымдары
	2211	Заңды тұлғалардың талап етілмелі салымдары
	2213	Жеке тұлғалардың міндеттемелерін қамтамасыз ету болып табылатын қысқа мерзімді салым
	2214	Жеке тұлғалардың жинақ салымдары (бір жылдан аспайтын)
	2215	Заңды тұлғалардың қысқа мерзімді салымдары
	2217	Заңды тұлғалардың ұзақ мерзімді салымдары
	2218	Заңды тұлғалардың жинақ салымдары (бір жылдан астам)
	2219	Заңды тұлғалардың шартты салымдары
	2220	Заңды тұлғалардың жинақ салымдары (бір жылдан аспайтын)
	2223	Заңды тұлғалардың міндеттемелерін қамтамасыз ету болып табылатын салым
	2229	Жеке тұлғалардың жинақ салымдары (бір жылдан астам)
	2241	Жеке тұлғалардың міндеттемелерін қамтамасыз ету болып табылатын ұзақ мерзімді салым

2) жеңілдік сомасына:

Дт	2140	Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінен, шетелдік орталық банктерден, басқа банктерден және банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардан тартылған салымдар бойынша дисконт
	2239	Клиенттерден тартылған салымдар бойынша дисконт
Кт	2021	Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің талап етілмелі салымдары
	2022	Шетелдік орталық банктердің талап етілмелі салымдары
	2023	Шетелдік орталық банктердің талап етілмелі салымдары
	2121	Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің мерзімді салымдары
	2122	Шетелдік орталық банктердің мерзімді салымдары
	2123	Басқа банктердің қысқа мерзімді салымдары (бір айға дейінгі)
	2124	Басқа банктердің қысқа мерзімді салымдары (бір жылға дейінгі)
	2125	Басқа банктерден бір түнге тартылған салымдар
	2127	Басқа банктердің ұзақ мерзімді салымдары
	2130	Басқа банктердің міндеттемелерін қамтамасыз ету болып табылатын салым
	2132	Басқа банктердің жинақ салымдары (бір айдан аспайтын)
	2133	Басқа банктердің шартты салымдары
	2134	Басқа банктердің жинақ салымдары (бір жылдан аспайтын)
	2141	Басқа банктердің жинақ салымдары (бір жылдан астам)
	2205	Жеке тұлғалардың талап етілмелісалымдары
	2206	Жеке тұлғалардың қысқа мерзімді салымдары
	2207	Жеке тұлғалардың ұзақ мерзімді салымдары
	2208	Жеке тұлғалардың шартты салымдары
	2211	Заңды тұлғалардың талап етілмелісалымдары
	2213	Жеке тұлғалардың міндеттемелерін қамтамасыз ету болып табылатын қысқа мерзімді салым
	2214	Жеке тұлғалардың жинақ салымдары (бір жылдан аспайтын)
	2215	Заңды тұлғалардың қысқа мерзімді салымдары
	2217	Заңды тұлғалардың ұзақ мерзімді салымдары
	2218	Заңды тұлғалардың жинақ салымдары (бір жылдан астам)
	2219	Заңды тұлғалардың шартты салымдары
	2220	Заңды тұлғалардың жинақ салымдары (бір жылдан аспайтын)
	2229	Жеке тұлғалардың жинақ салымдары (бір жылдан астам)
	2241	Жеке тұлғалардың міндеттемелерін қамтамасыз ету болып табылатын ұзақ мерзімді салым;

сыйлықақы сомасына:

Дт	1001	Кассадағы қолма-қол ақша
	1051	Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіндегі корреспонденттік шот
	1052	Басқа банктердегі корреспонденттік шоттар
	2203	Заңды тұлғалардың ағымдағы шоттары
	2204	Жеке тұлғалардың ағымдағы шоттары
Кт	2139	Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінен, шетелдік орталық банктерден, басқа банктерден және банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардан тартылған салымдар бойынша сыйлықақы
	2238	Клиенттерден тартылған салымдар бойынша сыйлықақы.";

21, 22-тармақтар мынадай редакцияда жазылсын:

"21. Банк салымы шартында көзделген міндеттемелердің жалпы сомасына банк салымы бойынша есептелген сыйақы сомасын капиталдандыру кезінде мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Дт	2702	Басқа банктердің талап етілмелі салымдары бойынша есептелген шығыстар
	2709	Басқа банктердің жинақ салымдары бойынша есептелген шығыстар
	2712	Басқа банктердің мерзімді салымдары бойынша есептелген шығыстар
	2713	Басқа банктердің міндеттемелерін қамтамасыз ету болып табылатын салым бойынша есептелген шығыстар
	2714	Басқа банктердің шартты салымдары бойынша есептелген шығыстар
	2719	Клиенттердің шартты салымдары бойынша есептелген шығыстар
	2720	Клиенттердің талап етілмелі салымдары бойынша есептелген шығыстар
	2721	Клиенттердің мерзімді салымдары бойынша есептелген шығыстар
	2723	Клиенттердің міндеттемелерін қамтамасыз ету болып табылатын салым бойынша есептелген шығыстар
	2724	Клиенттердің жинақ салымдары бойынша есептелген шығыстар
Кт	2021	Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің талап етілмелі салымдары
	2022	Шетелдік орталық банктердің талап етілмелі салымдары
	2023	Басқа банктердің талап етілмелі салымдары
	2121	Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің мерзімді салымдары
	2122	Шетелдік орталық банктердің мерзімді салымдары
	2123	Басқа банктердің қысқа мерзімді (бір айға дейінгі) салымдары
	2124	Басқа банктердің қысқа мерзімді (бір жылға дейінгі) салымдары
	2125	Басқа банктерден бір түнге тартылған салымдар
	2127	Басқа банктердің ұзақ мерзімді салымдары
	2130	Басқа банктердің міндеттемелерін қамтамасыз ету болып табылатын салым
	2132	Басқа банктердің жинақ салымдары (бір айдан аспайтын)
	2133	Басқа банктердің шартты салымдары
	2134	Басқа банктердің жинақ салымдары (бір жылдан аспайтын)
	2141	Басқа банктердің жинақ салымдары (бір жылдан астам)
	2205	Жеке тұлғалардың талап етілмелі салымдары
	2206	Жеке тұлғалардың қысқа мерзімді салымдары
	2207	Жеке тұлғалардың ұзақ мерзімді салымдары
	2208	Жеке тұлғалардың шартты салымдары
	2211	Заңды тұлғалардың талап етілмелі салымдары
	2213	Жеке тұлғалардың міндеттемелерін қамтамасыз ету болып табылатын қысқа мерзімді салым
	2214	Жеке тұлғалардың жинақ салымдары (бір жылдан аспайтын)
	2215	Заңды тұлғалардың қысқа мерзімді салымдары
	2217	Заңды тұлғалардың ұзақ мерзімді салымдары
	2218	Заңды тұлғалардың жинақ салымдары (бір жылдан астам)
	2219	Заңды тұлғалардың шартты салымдары
	2220	Заңды тұлғалардың жинақ салымдары (бір жылдан аспайтын)
	2223	Заңды тұлғалардың міндеттемелерін қамтамасыз ету болып табылатын салым
	2229	Жеке тұлғалардың жинақ салымдары (бір жылдан астам)
	2241	Жеке тұлғалардың міндеттемелерін қамтамасыз ету болып табылатын ұзақ мерзімді салым.

22. Банктің есеп саясатында белгіленген кезеңділікке сәйкес банк салымы бойынша жеңілдіктер/сыйлықақылар амортизациясы кезінде мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

1) дисконт амортизациясы сомасына:

Дт	5138	Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінен, шетелдік орталық банктерден, басқа банктерден және банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардан тартылған салымдар бойынша дисконт амортизациясы бойынша шығыстар
	5236	Клиенттерден тартылған салымдар бойынша дисконт амортизациясы бойынша шығыстар
Кт	2140	Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінен, шетелдік орталық банктерден, басқа банктерден және банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардан тартылған салымдар бойынша дисконт
	2239	Клиенттерден тартылған салымдар бойынша дисконт;

2) сыйлықақы амортизациясы сомасына:

Дт	2139	Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінен, шетелдік орталық банктерден, басқа банктерден және банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардан тартылған салымдар бойынша сыйлықақы
	2238	Клиенттерден тартылған салымдар бойынша сыйлықақы
Кт	4270	Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінен, шетелдік орталық банктерден, басқа банктерден және банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардан тартылған салымдар бойынша сыйлықақы амортизациясы бойынша кірістер
	4440	Клиенттерден тартылған салымдар бойынша сыйлықақы амортизациясы бойынша кірістер.";

мынадай мазмұндағы 26-1-тармақпен толықтырылсын:

"26-1. Пайыздық мөлшерлемесі нарықтағыдан төмен банктік қарыз берген кезде байланысты емес тарапқа мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

Дт	1301	Басқа банктердің корреспонденттік шоттары бойынша овердрафт қарыздары
	1302	Басқа банктерге берілген қысқа мерзімді қарыздар
	1303	Басқа банктерге берілген овернайт қарыздары
	1304	Басқа банктерге берілген ұзақ мерзімді қарыздар
	1407	Клиенттерге факторинг
	1411	Клиенттерге берілген қысқа мерзімді қарыздар
	1417	Клиенттерге берілген ұзақ мерзімді қарыздар
	1429	Клиенттерге берілген басқа да қарыздар
Кт	1001	Кассадағы қолма-қол ақша
	1051	Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіндегі корреспонденттік шот
	1052	Басқа банктердегі корреспонденттік шоттар
	2203	Заңды тұлғалардың ағымдағы шоттары
	2204	Жеке тұлғалардың ағымдағы шоттары

бір уақытта:

Дт	5071	Берілген қарыздарды модификациялауға байланысты олардың жалпы баланстық құнын түзету түріндегі және (немесе) пайыздың нарықтық емес мөлшерлемесі бойынша түзету түріндегі шығыстар
	5241	Клиенттерге берілген қарыздарды модификациялауға байланысты жалпы баланстық құнын түзету түріндегі және (немесе) пайыздың нарықтық емес мөлшерлемесі бойынша берілген қарыздарды түзету түріндегі шығыстар
Кт	1312	Басқа банктерге берілген қарыздар бойынша дисконт
	1434	Клиенттерге берілген қарыздар бойынша дисконт

Банктік қарыз шарттары, кепіл шарттарының түпнұсқалары, кепіл затына құқық белгілейтін құжаттар № 7339 "Түрлі құндылықтар мен құжаттар" баланстан тыс шотында 1 (бір) теңге шартты құны бойынша көрсетіледі.";

29-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"29. Банктік қарыз бойынша қамтамасыз ету ретінде ақшаны қабылдаған кезде мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Дт	1001	Кассадағы қолма-қол ақша
	1005	Банкоматтардағы және электрондық терминалдардағы қолма-қол ақша
	1051	Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіндегі корреспонденттік шот
	1052	Басқа банктердегі корреспонденттік шоттар
	2013	Басқа банктердің корреспонденттік шоттары
	2203	Заңды тұлғалардың ағымдағы шоттары
	2204	Жеке тұлғалардың ағымдағы шоттары
	2205	Жеке тұлғалардың талап етілмелі салымдары
	2206	Жеке тұлғалардың қысқа мерзімді салымдары
	2207	Жеке тұлғалардың ұзақ мерзімді салымдары
	2208	Жеке тұлғалардың шартты салымдары
	2211	Заңды тұлғалардың талап етілмелі салымдары
	2214	Жеке тұлғалардың жинақ салымдары (бір жылдан аспайтын)
	2215	Заңды тұлғалардың қысқа мерзімді салымдары
	2217	Заңды тұлғалардың ұзақ мерзімді салымдары
	2218	Заңды тұлғалардың жинақ салымдары (бір жылдан астам)
	2219	Заңды тұлғалардың шартты салымдары
	2220	Заңды тұлғалардың жинақ салымдары (бір жылдан аспайтын)
	2222	Арнайы мақсаттағы еншілес ұйымдардың салымдары
	2229	Жеке тұлғалардың жинақ салымдары (бір жылдан астам)
Кт	2213	Жеке тұлғалардың міндеттемелерін қамтамасыз ету болып табылатын қысқа мерзімді салым
	2223	Заңды тұлғалардың міндеттемелерін қамтамасыз ету болып табылатын салым
	2240	Клиенттердің міндеттемелерін қамтамасыз ету (кепілзат, кепілпұл) ретінде қабылданған ақшаны сақтау шоты.
	2241	Жеке тұлғалардың міндеттемелерін қамтамасыз ету болып табылатын ұзақ мерзімді салым

31, 32 және 33 тармақтар мынадай редакцияда жазылсын:

"31. Банктің есеп саясатында белгіленген кезеңділікке сәйкес банктік қарыздар бойынша сыйақы және жеңілдік (дисконт) амортизациясын есептеу кезінде мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

1) сыйақы есептеген кезде:

Дт	1730	Басқа банктерге берілген заемдар мен қаржы лизингі бойынша есептелген кірістер
	1740	Клиенттерге берілген заемдар мен қаржы лизингі бойынша есептелген кірістер
Кт	4301	Басқа банктерге берілген овердрафт заемдары бойынша сыйақы алуға байланысты кірістер
	4302	Басқа банктерге берілген қысқа мерзімді заемдар бойынша сыйақы алуға байланысты кірістер
	4303	Басқа банктерге берілген овернайт заемдары бойынша сыйақы алуға байланысты кірістер
	4304	Басқа банктерге берілген ұзақ мерзімді заемдар бойынша сыйақы алуға байланысты кірістер
	4407	Клиенттерге факторинг бойынша сыйақы алуға байланысты кірістер
	4411	Клиенттерге берілген қысқа мерзімді заемдар бойынша сыйақы алуға байланысты кірістер
	4417	Клиенттерге берілген ұзақ мерзімді заемдар бойынша сыйақы алуға байланысты кірістер
	4428	Клиенттерге берілген өзге де заемдар бойынша сыйақы алуға байланысты кірістер;

2) дисконт амортизациясы кезінде:

Дт	1312	Басқа банктерге берілген заемдар бойынша дисконт
	1434	Клиенттерге берілген заемдар бойынша дисконт
Кт	4312	Басқа банктерге берілген қарыздар бойынша пайыздың тиімді мөлшерлемесі әдісімен танылатын пайыздық кірістерді түзетуден түскен кірістер
	4434	Клиенттерге берілген қарыздар бойынша пайыздың тиімді мөлшерлемесі әдісімен танылатын пайыздық кірістерді түзету түріндегі кірістер

32. Клиент банктік қарыз бойынша есептелген сыйақыны төлеген кезде мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

1) қолма-қол нысанда ақша енгізген кезде:

Дт	1001	Кассадағы қолма-қол ақша
	1005	Банкоматтардағы және электрондық терминалдардағы қолма-қол ақша
Кт	2203	Заңды тұлғалардың ағымдағы шоттары
	2204	Жеке тұлғалардың ағымдағы шоттары;

2) қарыз алушы банктік қарыз бойынша есептелген сыйақы сомасын алдын ала төлеген кезде:

Дт	1001	Кассадағы қолма-қол ақша
	1005	Банкоматтардағы және электрондық терминалдардағы қолма-қол ақша
	1051	Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіндегі корреспонденттік шот
	1052	Басқа банктердегі корреспонденттік шоттар
	2203	Заңды тұлғалардың ағымдағы шоттары
Кт	2792	Берілген заемдар бойынша сыйақыны алдын ала төлеу;

3) есептелген сыйақы бойынша берешекті өтеген кезде:

Дт	2010	Корреспонденттік шоттар
	2203	Заңды тұлғалардың ағымдағы шоттары
	2204	Жеке тұлғалардың ағымдағы шоттары
	2213	Жеке тұлғалардың міндеттемелерін қамтамасыз ету болып табылатын қысқа мерзімді салым
	2223	Заңды тұлғалардың міндеттемелерін қамтамасыз ету болып табылатын салым
	2241	Жеке тұлғалардың міндеттемелерін қамтамасыз ету болып табылатын ұзақ мерзімді салым
	2792	Берілген заемдар бойынша сыйақыны алдын ала төлеу
Кт	1730	Басқа банктерге берілген заемдар мен қаржы лизингі бойынша есептелген кірістер
	1740	Клиенттерге берілген заемдар мен қаржы лизингі бойынша есептелген кірістер.

33. Банктің есеп саясатында белгіленген кезеңділікпен әділ құны бойынша пайда немесе зиян арқылы есепке алынатын, берілген банктік қарыздарды қайта бағалау кезінде мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

1) банктік қарыздың әділ құны оның есептік құнынан асып кеткен кезде айырма сомасына:

Дт	1310	Басқа банктерге берілген заемның құнын оң түзету шоты
	1430	Клиенттерге берілген қарыздың әділ құнын оң түзету шоты
Кт	4310	Басқа банктерге берілген заемның құнын оң түзету түріндегі кірістер
	4430	Клиенттерге берілген заемның құнын оң түзету түріндегі кірістер;

2) банктік қарыздың есептік құны оның әділ құнынан асып кеткен кезде айырма сомасына:

Дт	5057	Басқа банктерге берілген заемның құнын теріс түзету түріндегі шығыстар
	5232	Клиенттерге берілген заемның құнын теріс түзету түріндегі шығыстар
Кт	1311	Басқа банктерге берілген заемның құнын теріс түзету шоты
	1431	Клиенттерге берілген заемның құнын теріс түзету шоты;

3) банктік қарыздың әділ құнын есептегі оң және теріс түзету сомасына:

Дт	1311	Басқа банктерге берілген заемның құнын теріс түзету шоты
	1431	Клиенттерге берілген қарыздың әділ құнын теріс түзету шоты
Кт	1310	Басқа банктерге берілген заемның құнын оң түзету шоты
	1430	Клиенттерге берілген қарыздың әділ құнын оң түзету шоты.";

37-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"37. Банктік қарыз бойынша негізгі борышты өтеген кезде мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

Дт	1001	Кассадағы қолма-қол ақша
	1005	Банкоматтардағы және электрондық терминалдардағы қолма-қол ақша
Кт	2203	Заңды тұлғалардың ағымдағы шоттары
	2204	Жеке тұлғалардың ағымдағы шоттары,

бір мезгілде:

Дт	2203	Заңды тұлғалардың ағымдағы шоттары
	2204	Жеке тұлғалардың ағымдағы шоттары
	2213	Жеке тұлғалардың міндеттемелерін қамтамасыз ету болып табылатын қысқа мерзімді салым
	2223	Заңды тұлғалардың міндеттемелерін қамтамасыз ету болып табылатын салым
	2241	Жеке тұлғалардың міндеттемелерін қамтамасыз ету болып табылатын ұзақ мерзімді салым
Кт	1407	Клиенттерге факторинг
	1411	Клиенттерге берілген қысқа мерзімді заемдар
	1417	Клиенттерге берілген ұзақ мерзімді заемдар
	1429	Клиенттерге берілген басқа да заемдар;

қолма-қол ақшалай емес нысанда ақша енгізілген жағдайда:

Дт	1051	Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіндегі корреспонденттік шот
	1052	Басқа банктердегі корреспонденттік шоттар
	2203	Заңды тұлғалардың ағымдағы шоттары
	2204	Жеке тұлғалардың ағымдағы шоттары
	2213	Жеке тұлғалардың міндеттемелерін қамтамасыз ету болып табылатын қысқа мерзімді салым
	2223	Заңды тұлғалардың міндеттемелерін қамтамасыз ету болып табылатын салым
	2241	Жеке тұлғалардың міндеттемелерін қамтамасыз ету болып табылатын ұзақ мерзімді салым
Кт	1301	Басқа банктердің корреспонденттік шоттары бойынша овердрафт заемдары
	1302	Басқа банктерге берілген қысқа мерзімді заемдар
	1303	Басқа банктерге берілген овернайт заемдары
	1304	Басқа банктерге берілген ұзақ мерзімді заемдар
	1407	Клиенттерге факторинг
	1411	Клиенттерге берілген қысқа мерзімді заемдар
	1417	Клиенттерге берілген ұзақ мерзімді заемдар
	1429	Клиенттерге берілген басқа да заемдар.";

39-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"39. Банктік қарызды және сыйақыны толық өтеген, банктік қарыз бойынша қамтамасыз ету болып табылатын құжаттарды (банктік қарыз шартын, кепіл шартын, міндеттемелерді орындауды қамтамасыз ету шартын, сондай-ақ кепіл затына құқық белгілейтін құжаттарды, олардың техникалық құжаттамаларын және қарыз алушыға міндетті түрде қайтаруға жататын басқа да құжаттарды) және қабылданған кепіл құнын, қабылданған кепіл сомасын, ақшаны есептен шығарған кезде мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

1) кепіл затының құнын есептен шығарған кезде:

Шығыс

7250

Клиенттің міндеттемелерін қамтамасыз етуге (кепілге) қабылданған мүлік;

2) құжаттарды есептен шығарған кезде:

Шығыс

7339

Әртүрлі құндылықтар мен құжаттар;

3) қабылданған кепілдік сомасын есептен шығарған кезде:

Дт	6575	Қабылданған кепілдіктер бойынша талаптардың ықтимал азаюы
Кт	6075	Қабылданған кепілдіктер бойынша ықтимал талаптар;

4) банктік қарыз бойынша қамтамасыз ету болып табылатын ақшаны есептен шығарған кезде:

Дт	2213	Жеке тұлғалардың міндеттемелерін қамтамасыз ету болып табылатын қысқа мерзімді салым
	2223	Заңды тұлғалардың міндеттемелерін қамтамасыз ету болып табылатын салым
	2240	Клиенттердің міндеттемелерін қамтамасыз ету (кепілзат, кепілпұл) ретінде қабылданған ақшаны сақтау шоты
	2241	Жеке тұлғалардың міндеттемелерін қамтамасыз ету болып табылатын ұзақ мерзімді салым
Кт	1001	Кассадағы қолма-қол ақша
	2203	Заңды тұлғалардың ағымдағы шоттары
	2204	Жеке тұлғалардың ағымдағы шоттары
	2205	Жеке тұлғалардың талап етілмелі салымдары
	2206	Жеке тұлғалардың қысқа мерзімді салымдары
	2207	Жеке тұлғалардың ұзақ мерзімді салымдары
	2208	Жеке тұлғалардың шартты салымдары
	2211	Заңды тұлғалардың талап етілмелі салымдары
	2214	Жеке тұлғалардың жинақ салымдары (бір жылдан аспайтын)
	2215	Заңды тұлғалардың қысқа мерзімді салымдары
	2217	Заңды тұлғалардың ұзақ мерзімді салымдары
	2218	Заңды тұлғалардың жинақ салымдары (бір жылдан астам)
	2219	Заңды тұлғалардың шартты салымдары
	2220	Заңды тұлғалардың жинақ салымдары (бір жылдан аспайтын)
	2222	Арнайы мақсаттағы еншілес ұйымдардың салымдары
	2229	Жеке тұлғалардың жинақ салымдары (бір жылдан астам).";

42, 43, 44 және 45 тармақтар мынадай редакцияда жазылсын:

"42. Егер банктік қарыз шартында тұрақсыздық айыбын (айыппұл, өсімпұл) есептеу көзделсе және тұрақсыздық айыбы (айыппұл, өсімпұл) "Бухгалтерлік есеп және қаржылық есептілік туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес актив ұғымының анықтамасына сәйкес келсе, тұрақсыздық айыбының (айыппұлдың, өсімпұлдың) сомасына мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Дт	1879	Есептелген тұрақсыздық айыбы (айыппұл, өсімпұл).
Кт	4900	Тұрақсыздық айыбы (айыппұл, өсімпұл).

43. Егер банктік қарыз шартында қарыздар және қаржы лизингі бойынша негізгі борыштың мерзімі өткен бөлігіне, "Бухгалтерлік есеп және қаржылық есептілік туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес актив ұғымының анықтамасына сәйкес келетін қарыздар мен қаржы лизингі бойынша мерзімі өткен сыйақы сомасына сыйақы есептеу көзделсе, мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Дт	1731	Басқа банктерге берілген қарыздар мен қаржы лизингі бойынша мерзімі өткен сыйақы
	1741	Клиенттерге берілген қарыздар мен қаржы лизингі бойынша мерзімі өткен сыйақы
Кт	4306	Басқа банктердің қарыздар бойынша мерзімі өткен берешегі бойынша сыйақы алуға байланысты кірістер
	4424	Клиенттердің қарыздар бойынша мерзімі өткен берешегіне сыйақы алуға байланысты кірістер.

44. Банктік қарыз бойынша мерзімі өткен сыйақыны және тұрақсыздық айыбын (айыппұл, өсімпұл) төлеу кезінде мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Дт	1001	Кассадағы қолма-қол ақша
	1005	Банкоматтардағы және электрондық терминалдардағы қолма-қол ақша
	1051	Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіндегі корреспонденттік шот
	1052	Басқа банктердегі корреспонденттік шоттар
	2203	Заңды тұлғалардың ағымдағы шоттары
	2204	Жеке тұлғалардың ағымдағы шоттары
	2213	Жеке тұлғалардың міндеттемелерін қамтамасыз ету болып табылатын қысқа мерзімді салым
	2223	Заңды тұлғалардың міндеттемелерін қамтамасыз ету болып табылатын салым
	2241	Жеке тұлғалардың міндеттемелерін қамтамасыз ету болып табылатын ұзақ мерзімді салым
Кт	1731	Басқа банктерге берілген заемдар мен қаржы лизингі бойынша мерзімі өткен сыйақы
	1741	Клиенттерге берілген заемдар мен қаржы лизингі бойынша мерзімі өткен сыйақы
	1879	Есептелген тұрақсыздық айыбы (айыппұл, өсімпұл).

45. Банктік қарыз бойынша мерзімі өткен негізгі борышты төлеу кезінде мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Дт	1001	Кассадағы қолма-қол ақша
	1005	Банкоматтардағы және электрондық терминалдардағы қолма-қол ақша
	1051	Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкiндегi корреспонденттiк шот
	1052	Басқа банктердегi корреспонденттiк шоттар
	2203	Заңды тұлғалардың ағымдағы шоттары
	2204	Жеке тұлғалардың ағымдағы шоттары
	2213	Жеке тұлғалардың міндеттемелерін қамтамасыз ету болып табылатын қысқа мерзімді салым
	2223	Заңды тұлғалардың міндеттемелерін қамтамасыз ету болып табылатын салым
	2241	Жеке тұлғалардың міндеттемелерін қамтамасыз ету болып табылатын ұзақ мерзімді салым
Кт	1306	Басқа банктердің заемдар бойынша мерзімі өткен берешегі
	1409	Клиенттердің факторинг бойынша мерзімі өткен берешегі
	1424	Клиенттердің заемдар бойынша мерзімі өткен берешегі.";

мынадай мазмұндағы 49-1, 49-2 және 49-3 тармақтармен толықтырылсын:

"49-1. Берілген қарыз бойынша ақша ағындарының елеусіз модификациясы кезінде мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

1) мерзімі өткен сыйақыны капиталдандыру сомасына:

Дт	1302	Басқа банктерге берілген қысқа мерзімді қарыздар
	1304	Басқа банктерге берілген ұзақ мерзімді қарыздар
	1407	Клиенттерге факторинг
	1411	Клиенттерге берілген қысқа мерзімді қарыздар
	1417	Клиенттерге берілген ұзақ мерзімді қарыздар
	1429	Клиенттерге берілген басқа да қарыздар
Кт	1306	Басқа банктердің қарыздар бойынша мерзімі өткен берешегі
	1409	Клиенттердің факторинг бойынша мерзімі өткен берешегі
	1424	Клиенттердің қарыздар бойынша мерзімі өткен берешегі
	1731	Басқа банктерге берілген қарыздар мен қаржы лизингі бойынша мерзімі өткен сыйақы
	1741	Клиенттерге берілген қарыздар мен қаржы лизингі бойынша мерзімі өткен сыйақы;

2) қарыздың жалпы баланстық құнын теріс түзету сомасына:

Дт	5071	Берілген қарыздарды модификациялауға байланысты олардың жалпы баланстық құнын түзету және (немесе) берілген қарыздарды пайыздың нарықтық емес мөлшерлемесі бойынша берілген қарыздарды түзету кезінде туындайтын шығыстар
	5241	Клиенттерге берілген қарыздарды модификациялауға байланысты жалпы баланстық құнын түзету түріндегі және (немесе) пайыздың нарықтық емес мөлшерлемесі бойынша берілген қарыздарды түзету түріндегі шығыстар
Кт	1312	Басқа банктерге берілген қарыздар бойынша дисконт
	1434	Клиенттерге берілген қарыздар бойынша дисконт

3) қарыздың жалпы баланстық құнын оң түзету сомасына:

Дт	1313	Басқа банктерге берілген қарыздар бойынша сыйлықақы
	1435	Клиенттерге берілген қарыздар бойынша сыйлықақы
Кт	4313	Басқа банктерге берілген қарыздарды модификациялауға баланысты жалпы баланстық құнын түзету түріндегі кірістер
	4436	Клиенттерге берілген қарыздарды модификациялауға байланысты олардың жалпы баланстық құнын түзету кезінде туындайтын кірістер

4) ең аз қалдық сомасына қарыздар бойынша дисконт пен сыйлықақыға нетто жасау:

Дт	1312	Басқа банктерге берілген қарыздар бойынша дисконт
	1434	Клиенттерге берілген қарыздар бойынша дисконт
Кт	1313	Басқа банктерге берілген қарыздар бойынша сыйлықақы
	1435	Клиенттерге берілген қарыздар бойынша сыйлықақы.

49-2. Иеленген немесе қалыптастырылған кредиттік-құнсызданған қарызды бастапқы тану кезінде мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

1) иеленетін немесе қалыптастырылатын кредиттік-құнсызданған қарыз үшін нақты берілген ақша сомасына:

Дт	1302	Басқа банктерге берілген қысқа мерзімді қарыздар
	1304	Басқа банктерге берілген ұзақ мерзімді қарыздар
	1407	Клиенттерге факторинг
	1411	Клиенттерге берілген қысқа мерзімді қарыздар
	1417	Клиенттерге берілген ұзақ мерзімді қарыздар
	1429	Клиенттерге берілген басқа да қарыздар
Кт	1051	Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіндегі корреспонденттік шот
	1052	Басқа банктердегі корреспонденттік шоттар;
	2203	Заңды тұлғалардың ағымдағы шоттары
	2204	Жеке тұлғалардың ағымдағы шоттары.

2) төленген сома мен қарыз шарты бойынша төленуге тиіс иеленген кредиттік-құнсызданған қарыз бойынша ақша ағындарының сомасы арасындағы теріс айырманы көрсететін сомаға:

Дт	1302	Басқа банктерге берілген қысқа мерзімді қарыздар
	1304	Басқа банктерге берілген ұзақ мерзімді қарыздар
	1407	Клиенттерге факторинг
	1411	Клиенттерге берілген қысқа мерзімді қарыздар
	1417	Клиенттерге берілген ұзақ мерзімді қарыздар
	1429	Клиенттерге берілген басқа да қарыздар;
Кт	1312	Басқа банктерге берілген қарыздар бойынша дисконт
	1434	Клиенттерге берілген қарыздар бойынша дисконт.

3) берілген сома мен қалыптастырылған кредиттік-құнсызданған қарыз бойынша қарыз шарты бойынша төленуге жататын ақша ағындарының сомасы арасындағы теріс айырма сомасына:

Дт	5071	Берілген қарыздарды модификациялауға байланысты олардың жалпы баланстық құнын түзету және (немесе) берілген қарыздарды пайыздың нарықтық емес мөлшерлемесі бойынша берілген қарыздарды түзету кезінде туындайтын шығыстар
	5241	Клиенттерге берілген қарыздарды модификациялауға байланысты жалпы баланстық құнын түзету түріндегі және (немесе) пайыздың нарықтық емес мөлшерлемесі бойынша берілген қарыздарды түзету түріндегі шығыстар
Кт	1312	Басқа банктерге берілген қарыздар бойынша дисконт
	1434	Клиенттерге берілген қарыздар бойынша дисконт.

49-3. Қолданыстағы проблемалық қарызды елеулі түрде модификациялау жолымен қолданыстағы қарыз қалыптастырылған кезде мынадай бухгалтерлік жазбалар жасалады:

1) қолданыстағы қарызды тану тоқтатылған кезде:

Дт	1860	Банктік қызмет бойынша басқа да дебиторлар
	1312	Басқа банктерге берілген қарыздар бойынша дисконт
	1434	Клиенттерге берілген қарыздар бойынша дисконт
	1319	Басқа банктерге берілген қарыздар және қаржы лизингі бойынша резервтер (провизиялар)
	1428	Клиенттерге берілген қарыздар және қаржы лизингі бойынша резервтер (провизиялар)
Кт	1302	Басқа банктерге берілген қысқа мерзімді қарыздар
	1304	Басқа банктерге берілген ұзақ мерзімді қарыздар
	1407	Клиенттерге факторинг
	1411	Клиенттерге берілген қысқа мерзімді қарыздар
	1417	Клиенттерге берілген ұзақ мерзімді қарыздар
	1429	Клиенттерге берілген басқа да қарыздар
	1435	Клиенттерге берілген қарыздар бойынша сыйлықақы
	1313	Басқа банктерге берілген қарыздар бойынша сыйлықақы;

2) қалыптастырылған кредиттік-құнсызданған қарыз сомасына:

Дт	1302	Басқа банктерге берілген қысқа мерзімді қарыздар
	1304	Басқа банктерге берілген ұзақ мерзімді қарыздар
	1407	Клиенттерге факторинг
	1411	Клиенттерге берілген қысқа мерзімді қарыздар
	1417	Клиенттерге берілген ұзақ мерзімді қарыздар
	1429	Клиенттерге берілген басқа да қарыздар
	5071	Берілген қарыздарды модификациялауға байланысты олардың жалпы баланстық құнын түзету және (немесе) берілген қарыздарды пайыздың нарықтық емес мөлшерлемесі бойынша берілген қарыздарды түзету кезінде туындайтын шығыстар
	5241	Клиенттерге берілген қарыздарды модификациялауға байланысты жалпы баланстық құнын түзету түріндегі және (немесе) пайыздың нарықтық емес мөлшерлемесі бойынша берілген қарыздарды түзету түріндегі шығыстар
Кт	1860	Банктік қызмет бойынша басқа да дебиторлар
	1312	Басқа банктерге берілген қарыздар бойынша дисконт
	1434	Клиенттерге берілген қарыздар бойынша дисконт
	4413	Олардың модификациясына байланысты берілген қарыздардың жалпы баланстық құнын түзету кезінде туындайтын кірістер
	4436	Клиенттерге берілген қарыздарды модификациялауға байланысты жалпы баланстық құнын түзету түріндегі кірістер

мынадай мазмұндағы 52-1 тармақпен толықтырылсын:

"52-1. Өзгерістері пайда немесе залал құрамында көрсетілетін, құны шетел валютасында көрсетілген әділ құны бойынша ескерілетін борыштық бағалы қағаздарды қайта бағалау кезінде валюталардың айырбастау бағамы бойынша мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

валюталардың айырбастау бағамы оң бағамдық айырма сомасына ұлғайған кезде:

Дт	1201	Әділ құны бойынша пайда немесе зиян арқылы есепке алынатын бағалы қағаздар
	1206	Әділ құны бойынша пайда немесе зиян арқылы есепке алынатын, сатып алынған бағалы қағаздар бойынша сыйлықақы
	1208	Әділ құны бойынша пайда немесе зиян арқылы есепке алынатын бағалы қағаздардың әділ құнын оң түзету шоты
	1744	Әділ құны бойынша пайда немесе зиян арқылы есепке алынатын бағалы қағаздар бойынша есептелген кірістер
Кт	4703	Шетел валютасын қайта бағалаудан болатын кірістер;

бір уақытта, теріс бағамдық айырма сомасына:

Дт	5703	Шетел валютасын қайта бағалаудан шығыстар
Кт	1205	Әділ құны бойынша пайда немесе зиян арқылы есепке алынатын, сатып алынған бағалы қағаздар бойынша дисконт
	1209	Әділ құны бойынша пайда немесе зиян арқылы есепке алынатын бағалы қағаздардың әділ құнын теріс түзету шоты;

валюталардың айырбастау бағамы теріс бағамдық айырма сомасына азайған кезде:

Дт	5703	Шетел валютасын қайта бағалаудан шығыстар
Кт	1201	Әділ құны бойынша пайда немесе зиян арқылы есепке алынатын бағалы қағаздар
	1206	Әділ құны бойынша пайда немесе зиян арқылы есепке алынатын, сатып алынған бағалы қағаздар бойынша сыйлықақы
	1208	Әділ құны бойынша пайда немесе зиян арқылы есепке алынатын бағалы қағаздардың әділ құнын оң түзету шоты
	1744	Әділ құны бойынша пайда немесе зиян арқылы есепке алынатын бағалы қағаздар бойынша есептелген кірістер;

бір уақытта, оң бағамдық айырма сомасына:

Дт	1205	Әділ құны бойынша пайда немесе зиян арқылы есепке алынатын, сатып алынған бағалы қағаздар бойынша дисконт
	1209	Әділ құны бойынша пайда немесе зиян арқылы есепке алынатын бағалы қағаздардың әділ құнын теріс түзету шоты
Кт	4703	Шетел валютасын қайта бағалаудан болатын кірістер.";

75-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"75. "РЕПО" операциясы бойынша сыйақы түрінде шығыстарды есептеу кезінде мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Дт	5250	Бағалы қағаздармен "РЕПО" операциялары бойынша шығыстар
Кт	2725	Бағалы қағаздармен "РЕПО" операциялары бойынша есептелген шығыстар.";

78-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"78. "Кері РЕПО" операциясы бойынша сыйақыны есептеу кезінде мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Дт	1748	Бағалы қағаздармен "РЕПО" операциялары бойынша есептелген кірістер
Кт	4465	Бағалы қағаздармен "РЕПО" операциялары бойынша кірістер.";

мынадай мазмұндағы 78-1, 78-2 және 78-3-тармақтармен толықтырылсын:

"78-1. Қабылдаушы тараптың қамтамасыз ету ретінде "кері РЕПО" операциясы бойынша қабылданған бағалы қағаздарды сатуы кезінде мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Дт	1051	Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіндегі корреспонденттік шот
	1052	Басқа банктердегі корреспонденттік шоттар
Кт	2257	"РЕПО" операциясы бойынша қабылданған бағалы қағаздарды қайтару жөніндегі міндеттеме.

78-2. Эмитенттен қамтамасыз ету ретінде "кері РЕПО" операциясы бойынша қабылданған бағалы қағаздар бойынша сыйақы алған кезде мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Дт	1051	Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіндегі корреспонденттік шот
	1052	Басқа банктердегі корреспонденттік шоттар
Кт	2256	"Кері РЕПО" операциялары бойынша берілген бағалы қағаздар бойынша алынған сыйақы түріндегі міндеттеме.

78-3. Қамтамасыз ету ретінде "кері РЕПО" операциясы бойынша қабылданған бағалы қағаздарды қайтару жөніндегі міндеттемені қайта бағалау кезінде мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

міндеттеме құнын теріс түзету сомасына:

Дт	5260	"Кері РЕПО" операциялары бойынша қабылданған бағалы қағаздарды қайтару бойынша міндеттемені қайта бағалаудан болған шығыстар
Кт	2257	"Кері РЕПО" операциясы бойынша қабылданған бағалы қағаздарды қайтару бойынша міндеттеме;

міндеттеме құнын оң түзету сомасына:

Дт	2257	"Кері РЕПО" операциясы бойынша қабылданған бағалы қағаздарды қайтару бойынша міндеттеме
Кт	4466	"Кері РЕПО" операциясы бойынша қабылданған бағалы қағаздарды қайтару жөніндегі міндеттемені қайта бағалаудан түскен кірістер.";

79-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"79. Кері РЕПО операциясы бойынша бұрын алған бағалы қағаздарды берген кезде кері РЕПО операциясы бойынша есептелген сыйақы сомасына және кері РЕПО операциясын жабу сомасына (осы мәміле жасалған кезде белгіленген мәмілелерді жабу құны) мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Дт	1051	Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіндегі корреспонденттік шот
	1052	Басқа банктердегі корреспонденттік шоттар
Кт	1461	Бағалы қағаздармен "кері РЕПО" операциялары
	1748	Бағалы қағаздармен "РЕПО" операциялары бойынша есептелген кірістер.";

163 және 164 тармақтар мынадай редакцияда жазылсын:

"163. Вексельдерді домицильдендіру кезінде мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

1) домицильдендірілген вексельдер бойынша шартты талаптар мен міндеттемелер сомасына:

Дт	6180	Вексельдер бойынша ықтимал талаптар
Кт	6680	Вексельдер бойынша ықтимал міндеттемелер,

бір мезгілде, кепіл затына құқық белгілейтін құжаттардың, клиентке міндетті қайтаруға жататын кепіл туралы шарттың және басқа құжаттардың түпнұсқасының 1 (бір) теңге шартты құнына:

Кіріс

7339

Әр түрлі құндылықтар мен құжаттар;

2) домицилианттың міндеттемелерін қамтамасыз ретінде қабылданатын ақша сомасына:

Дт	1001	Кассадағы қолма-қол ақша
	1051	Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіндегі корреспонденттік шот
	1052	Басқа банктердегі корреспонденттік шоттар
	2203	Заңды тұлғалардың ағымдағы шоттары
	2204	Жеке тұлғалардың ағымдағы шоттары
Кт	2213	Жеке тұлғалардың міндеттемелерін қамтамасыз ету болып табылатын қысқа мерзімді салым
	2223	Заңды тұлғалардың міндеттемелерін қамтамасыз ету болып табылатын салым
	2240	Клиенттердің міндеттемелерін қамтамасыз ету (кепілзат, кепілпұл) ретінде қабылданған ақшаны сақтау шоты;
	2241	Жеке тұлғалардың міндеттемелерін қамтамасыз ету болып табылатын ұзақ мерзімді салым

3) комиссиялық кіріс сомасына:

Дт	1001	Кассадағы қолма-қол ақша
Кт	4608	Басқа да комиссиялық кірістер.

164. Домицилиат вексель бойынша төлем жасаған кезде мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

1) вексель бойынша төлем сомасына:

Дт	2213	Жеке тұлғалардың міндеттемелерін қамтамасыз ету болып табылатын қысқа мерзімді салым
	2223	Заңды тұлғалардың міндеттемелерін қамтамасыз ету болып табылатын салым
	2240	Клиенттердің міндеттемелерін қамтамасыз ету (кепілзат, кепілпұл) ретінде қабылданған ақшаны сақтау шоты
	2241	Жеке тұлғалардың міндеттемелерін қамтамасыз ету болып табылатын ұзақ мерзімді салым
Кт	1001	Кассадағы қолма-қол ақша
	1051	Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіндегі корреспонденттік шот
	1052	Басқа банктердегі корреспонденттік шоттар
	2203	Заңды тұлғалардың ағымдағы шоттары
	2204	Жеке тұлғалардың ағымдағы шоттары;

2) домицилдендірілген вексель бойынша шартты талаптар мен міндеттемелер сомасына:

Дт	6680	Вексельдер бойынша ықтимал міндеттемелер
Кт	6180	Вексельдер бойынша ықтимал талаптар,

және бір мезгілде:

Шығыс

7339

Әр түрлі құндылықтар мен құжаттар.";

167 және 168 тармақтар мынадай редакцияда жазылсын:

"167. Вексельге аваль қою кезінде мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

1) шартты талаптар мен міндеттемелер сомасына:

Дт	6180	Вексельдер бойынша ықтимал талаптар
Кт	6680	Вексельдер бойынша ықтимал міндеттемелер;

2) аваль бойынша міндеттемелерді қамтамасыз ету ретінде қабылданатын ақша сомасына:

Дт	1001	Кассадағы қолма-қол ақша
	1051	Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіндегі корреспонденттік шот
	1052	Басқа банктердегі корреспонденттік шоттар
	2203	Заңды тұлғалардың ағымдағы шоттары
	2204	Жеке тұлғалардың ағымдағы шоттары
Кт	2213	Жеке тұлғалардың міндеттемелерін қамтамасыз ету болып табылатын қысқа мерзімді салым
	2223	Заңды тұлғалардың міндеттемелерін қамтамасыз ету болып табылатын салым
	2240	Клиенттердің міндеттемелерін қамтамасыз ету (кепілзат, кепілпұл) ретінде қабылданған ақшаны сақтау шоты;
	2241	Жеке тұлғалардың міндеттемелерін қамтамасыз ету болып табылатын ұзақ мерзімді салым

3) кепіл мүлкінің құнына:

Кіріс

7250

Клиенттің міндеттемелерін қамтамасыз етуге қабылданған мүлік (кепіл).

Сонымен бір мезгілде, кепіл затына құқық белгілейтін құжаттардың, клиентке міндетті қайтаруға жататын кепіл туралы шарттың және басқа құжаттардың түпнұсқасының 1 (бір) теңге шартты құнына мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Кіріс

7339

Әр түрлі құндылықтар мен құжаттар.

168. Авалирленген вексель бойынша төлемдерді жүзеге асыру кезінде мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

1) шартты талаптар мен міндеттемелер сомасына:

Дт	6680	Вексельдер бойынша ықтимал міндеттемелер
Кт	6180	Вексельдер бойынша ықтимал талаптар;

2) аваль бойынша міндеттемелерді қамтамасыз ету ретінде бұрын қабылданған ақша сомасына:

Дт	2213	Жеке тұлғалардың міндеттемелерін қамтамасыз ету болып табылатын қысқа мерзімді салым
	2223	Заңды тұлғалардың міндеттемелерін қамтамасыз ету болып табылатын салым
	2240	Клиенттердің міндеттемелерін қамтамасыз ету (кепілзат, кепілпұл) ретінде қабылданған ақшаны сақтау шоты
	2241	Жеке тұлғалардың міндеттемелерін қамтамасыз ету болып табылатын ұзақ мерзімді салым
Кт	1001	Кассадағы қолма-қол ақша
	1051	Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіндегі корреспонденттік шот
	1052	Басқа банктердегі корреспонденттік шоттар
	2203	Заңды тұлғалардың ағымдағы шоттары
	2204	Жеке тұлғалардың ағымдағы шоттары;

3) кепіл мүлкінің құнына:

Шығыс

7250

Клиенттің міндеттемелерін қамтамасыз етуге қабылданған мүлік (кепіл).

Сонымен бір мезгілде, кепіл затына құқық белгілейтін құжаттардың, клиентке міндетті қайтаруға жататын кепіл туралы шарттың және басқа құжаттардың түпнұсқасының 1 (бір) теңге шартты құнына мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Шығыс

7339

Әр түрлі құндылықтар мен құжаттар.";

мынадай мазмұндағы 12-1-тараумен толықтырылсын:

"12-1-тарау. Аккредитивтермен жүргізілген операциялардың бухгалтерлік есебі

1-параграф. Жабылған импорттық аккредитивтермен операцияларды есепке алу

177-1. Эмитент банк клиенттің ағымдағы шотынан ақша аудару және оларды аккредитив бойынша есеп айырысуды жүзеге асыру үшін жабу шотында депозитке салу жолымен жабылған импорттық аккредитивті ашу кезінде аккредитивті жабу сомасына мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Дт	2203	Заңды тұлғалардың ағымдағы шоттары
	2204	Жеке тұлғалардың ағымдағы шоттары
Кт	2855	Құжаттандырылған есеп айырысулар бойынша кредиторлар.

177-2. Эмитент банк аккредитив талаптарын орындау кезінде жабылған импорттық аккредитив бойынша төлемді жүзеге асырған кезде және банкте аккредитивті орындау сомасына өтем болған кезде мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Дт	2855	Құжаттандырылған есеп айырысулар бойынша кредиторлар
Кт	1051	Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіндегі корреспонденттік шот
	1052	Басқа банктердегі корреспонденттік шоттар
	2013	Басқа банктердің корреспонденттік шоттары.

177-3. Аккредитив бойынша өтемді қайтару сомасына жабылған импорттық аккредитив жойылған жағдайда клиентке мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Дт	2855	Құжаттандырылған есеп айырысулар бойынша кредиторлар
Кт	2203	Заңды тұлғалардың ағымдағы шоттары
	2204	Жеке тұлғалардың ағымдағы шоттары.

177-4. Жабылған импорттық аккредитив бойынша төлем орындаушы банк арқылы орындалған жағдайда орындаушы банктен тауар тиеу құжаттарын тексеру және олардың аккредитив талаптарына сәйкестігі туралы растауды алғаннан кейін аударым сомасына мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Дт	1855	Құжаттандырылған есеп айырысулар бойынша дебиторлар
Кт	1051	Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіндегі корреспонденттік шот
	1052	Басқа банктердегі корреспонденттік шоттар.

177-5. Орындаушы банктен тиісті құжаттарды алғаны және аккредитив сомасын бенефициардың пайдасына аударғаны туралы растауды алғаннан кейін эмитент банк аккредитивті жабу сомасына мынадай бухгалтерлік жазбаны жүзеге асырады:

Дт	2855	Құжаттандырылған есеп айырысулар бойынша кредиторлар
Кт	1855	Құжаттандырылған есеп айырысулар бойынша дебиторлар.

177-6. Аккредитив бойынша төлемді жүзеге асыру жолымен жабылған импорттық аккредитивтің күшін жойған кезде мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

1) орындаушы банктен импорттық аккредитив бойынша өтеудің аударылған сомасының түсу сомасына:

Дт	1051	Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіндегі корреспонденттік шот
	1052	Басқа банктердегі корреспонденттік шоттар
Кт	1855	Құжаттандырылған есеп айырысулар бойынша дебиторлар;

2) аккредитив бойынша өтеу сомасын клиентке қайтарған кезде:

Дт	2855	Құжаттандырылған есеп айырысулар бойынша кредиторлар
Кт	2203	Заңды тұлғалардың ағымдағы шоттары
	2204	Жеке тұлғалардың ағымдағы шоттары.

2-параграф. Жабылмаған импорттық аккредитивтермен операцияларды есепке алу

177-7. Эмитент банк жабылмаған импорттық аккредитив ашқан кезде аккредитив – импорттаушы клиенттің бұйрық берушісінің тапсырмасы бойынша аккредитив сомасына мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Дт	6005	Шығарылған жабылмаған аккредитивтер бойынша ықтимал талаптар
Кт	6505	Шығарылған жабылмаған аккредитивтер бойынша ықтимал міндеттемелер.

177-8. Эмитент банк аккредитивті аккредитив талаптарына сәйкес орындаған кезде өкім, шарт немесе клиенттің өтініші негізінде мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

1) банк шығарған және төлеген аккредитив сомасына:

Дт	1855	Құжаттандырылған есеп айырысулар бойынша дебиторлар
Кт	1051	Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіндегі корреспонденттік шот
	1052	Басқа банктердегі корреспонденттік шоттар;

2) клиентке берілген қарыз сомасына және банк кредит ретінде берген ақша есебінен банк төлеген аккредитив сомасын өтеуге:

Дт	1411	Клиенттерге берілген қысқа мерзімді қарыздар
	1417	Клиенттерге берілген ұзақ мерзімді қарыздар
Кт	1855	Құжаттандырылған есеп айырысулар бойынша дебиторлар.

177-9. Берілген қарызды одан әрі есепке алу тәртібі Нұсқаулықтың 4-тарауында белгіленген тәртіппен жүзеге асырылады.

177-10. Эмитент банк жабылмаған импорттық аккредитивті орындаған кезде эмитент банкте аккредитивті жабу сомасына мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Дт	6505	Шығарылған жабылмаған аккредитивтер бойынша ықтимал міндеттемелер
Кт	6005	Шығарылған жабылмаған аккредитивтер бойынша ықтимал талаптар.

177-11. Жабылмаған импорттық аккредитив жойылған жағдайда Нұсқаулықтың 177-10-тармағына ұқсас бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады.

3-параграф. Аккредитив бойынша комиссиялық сыйақыны есепке алу

177-12. Егер аккредитив талаптарында аккредитивтің қолданылу кезеңіне комиссиялық сыйақы көзделген болса, мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

1) есептелген комиссиялық кірістер сомасына:

Дт	1822	Құжаттандырылған есеп айырысулар бойынша есептелген комиссиялық кірістер
Кт	4612	Құжаттандырылған есеп айырысулар бойынша комиссиялық кірістер;

2) есептелген комиссиялық сыйақыны өтеу кезінде:

Дт	2203	Заңды тұлғалардың ағымдағы шоттары
	2204	Жеке тұлғалардың заңды шоттары
Кт	1822	Құжаттандырылған есеп айырысулар бойынша есептелген комиссиялық кірістер;

3) егер аккредитив шарттарына сәйкес комиссиялық сыйақылар қызмет көрсетілген күні алынаса, алынатын комиссиялық сыйақы сомасына мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Дт	2203	Заңды тұлғалардың ағымдағы шоттары
	2204	Жеке тұлғалардың ағымдағы шоттары
Кт	4612	Құжаттандырылған есеп айырысулар бойынша комиссиялық кірістер.

177-13. Клиенттің (аппликанттың/бенефициардың) ақшалай қаражаты есебінен аккредитивтерге (оның ішінде аккредитивті растау үшін) қызмет көрсетуге байланысты қызметер бойынша басқа эмитент банктің, делдал банктің комиссияларын төлеу кезінде мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

Дт	2203	Заңды тұлғалардың ағымдағы шоттары
	2204	Жеке тұлғалардың ағымдағы шоттары
Кт	1051	Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіндегі корреспонденттік шот
	1052	Басқа банктердегі корреспонденттік шоттар
	2013	Басқа банктердің корреспонденттік шоттары.

177-14. Клиенттің (аппликанттың/бенефициардың) ағымдағы шотында ақшалай қаражат болмаған кезде клиенттің ақшалай қаражаты есебінен аккредитивтерге (оның ішінде аккредитивті растау үшін) қызмет көрсетуге байланысты қызметер бойынша басқа эмитент банктің, делдал банктің комиссияларын төлеу үшін мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

Дт	1855	Құжаттандырылған есеп айырысулар бойынша дебиторлар
Кт	1051	Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіндегі корреспонденттік шот
	1052	Басқа банктердегі корреспонденттік шоттар
	2013	Басқа банктердің корреспонденттік шоттары.

177-15. Клиент делдал банкке төленген комиссиялық сыйақы бойынша банк шығыстарын өтеген кезде мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады.

Дт	1051	Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіндегі корреспонденттік шот
	1052	Басқа банктердегі корреспонденттік шоттар
	2203	Заңды тұлғалардың ағымдағы шоттары
	2204	Жеке тұлғалардың ағымдағы шоттары
Кт	1855	Құжаттандырылған есеп айырысулар бойынша дебиторлар.

4-параграф. Экспорттық аккредитивтермен операцияларды есепке алу

177-16. Экспорттық аккредитивті растау кезінде бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылмайды.

177-17. Бенефициардан экспортталатын тауар бойынша тауар тиеу құжаттары келіп түскен және олар аккредитив талаптарына сәйкес келген кезде қабылданған құжаттар 1 құжат – 1 теңге шартты бағалау бойынша кіріске алынады және мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

Кіріс

7339

Әр түрлі құндылықтар мен құжаттар;

және бір мезгілде (экспорттық аккредитив расталған жағдайда), аккредитив сомасына:

Дт	6025	Расталған жабылған аккредитивтер бойынша ықтимал талаптар
	6010	Расталған жабылмаған аккредитивтер бойынша ықтимал талаптар
Кт	6525	Расталған жабылған аккредитивтер бойынша ықтимал міндеттемелер
	6510	Расталған жабылмаған аккредитивтер бойынша ықтимал міндеттемелер.

177-18. Бенефициардың пайдасына аккредитивті орындау үшін шетелдік банктен өтеу сомасы түскен кезде мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

Дт	1051	Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіндегі корреспонденттік шот
	1052	Басқа банктердегі корреспонденттік шоттар
Кт	2855	Құжаттандырылған есеп айырысулар бойынша кредиторлар;

және бір мезгілде:

Дт	6525	Расталған жабылған аккредитивтер бойынша ықтимал міндеттемелер
	6010	Расталған жабылмаған аккредитивтер бойынша ықтимал талаптар
Кт	6025	Расталған жабылған аккредитивтер бойынша ықтимал талаптар
	6510	Расталған жабылмаған аккредитивтер бойынша ықтимал міндеттемелер.

177-19. Эмитент банкке аккредитив бойынша құжаттарды жіберген кезде банк мынадай бухгалтерлік жазбаларды жүзеге асырады:

Шығыс

7339

Әр түрлі құндылықтар мен құжаттар.

177-20. Орындаушы банк (бенефициар банк) құжаттардың аккредитивте көрсетілген талаптарға сәйкестігі туралы эмитент банктен растау алғаннан кейін бенефициарға аккредитив сомасын есептеген кезде есепке алу сомасына мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Дт	2855	Құжаттандырылған есеп айырысулар бойынша кредиторлар
Кт	2203	Заңды тұлғалардың ағымдағы шоттары
	2204	Жеке тұлғалардың ағымдағы шоттары.

177-21. Аккредитивтің игерілмеген бөлігі шетелдік эмитент банкке қайтарылған жағдайда бенефициар банк аудару сомасына мынадай бухгалтерлік жазбаны жүзеге асырады:

Дт	2855	Құжаттандырылған есеп айырысулар бойынша кредиторлар
Кт	1051	Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіндегі корреспонденттік шот
	1052	Басқа банктердегі корреспонденттік шоттар.".