Агломерация құрамын қалыптастыру қағидаларын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрінің м.а. 2023 жылғы 31 наурыздағы № 44 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2023 жылғы 31 наурызда № 32206 болып тіркелді

"Агломерацияларды дамыту туралы" Қазақстан Республикасының Заңы 4-бабының 2-тармағына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

1. Қоса беріліп отырған Агломерация құрамын қалыптастыру қағидалары бекітілсін.

2. Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігінің Өңірлік даму департаменті заңнамада белгіленген тәртіппен осы бұйрықты Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді және оны Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігінің интернет-ресурсында орналастыруды қамтамасыз етсін.

3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігінің жетекшілік ететін вице-министріне жүктелсін.

4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрінің міндетін атқарушы

А. Куантыров

Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрінің міндетінің атқарушысының 2023 жылғы 31 наурыздағы № 44 бұйрығымен бекітілген

Агломерация құрамын қалыптастыру қағидалары

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Осы Агломерация құрамын қалыптастыру қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) "Агломерацияларды дамыту туралы" Қазақстан Республикасының Заңы (бұдан әрі – Заң) 4-бабының 2-тармағына сәйкес әзірленді және агломерация құрамын қалыптастыру тәртібін айқындайды.

2. Осы Қағидаларда мынадай терминдер мен анықтамалар қолданылады:

1) агломерация – астанадан немесе республикалық маңызы бар қаладан немесе облыстық маңызы бар қаладан және олардың айналасында орналасқан, осы Заңда айқындалған өлшемшарттарға сәйкес келетін елді мекендерден тұратын жергілікті жүйе;

2) агломерация аумағы – Заңның 1-бабының 2) тармақшасына сәйкес астананың, республикалық маңызы бар қаланың, Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайтын облыстық маңызы бар қаланың және олардың қала маңындағы аймақтарының шекараларындағы (шегіндегі) жерлер мен су объектілері;

3) агломерация құрамы – агломерация аумағында орналасқан елді мекендердің тізбесі;

4) агломерация орталығы – Заңның 1-бабының 5) тармақшасына сәйкес астана немесе республикалық маңызы бар қала немесе Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайтын облыстық маңызы бар қала;

5) бірінші деңгейдегі агломерация – орталығы астана немесе республикалық маңызы бар қала болып табылатын агломерация;

6) екінші деңгейдегі агломерация – орталығы халық саны 500 мыңнан 1 миллион адамға дейінгі облыстық маңызы бар қала болып табылатын агломерация, бұл ретте агломерация орталығы халқының саны агломерация санының жартысынан аз болмауға тиіс;

7) уәкілетті орган – агломерацияларды дамыту саласында басшылықты және салааралық үйлестіруді жүзеге асыратын орталық атқарушы орган.

Осы Қағидаларда пайдаланылатын өзге ұғымдар "Қазақстан Республикасының әкімшілік-аумақтық құрылысы туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес қолданылады.

2-тарау. Агломерация құрамын қалыптастыру тәртібі

3. Елді мекендерді агломерация құрамына қосуды Заңның 4-бабының 3-тармағына сәйкес уәкілетті органның ұсынысы бойынша Қазақстан Республикасының Үкіметі жүзеге асырады.

4. Астананың, республикалық маңызы бар қаланың немесе облыстың жергілікті атқарушы органдары жыл сайын 1 наурызға дейін уәкілетті органға осы Қағидалардың 9 және 10-тармақтарында көзделген өлшемшарттарға сәйкес агломерация құрамын қалыптастыру жөнінде ұсыныстар ұсынады.

5. Уәкілетті орган 15 (он бес) жұмыс күні ішінде астананың, республикалық маңызы бар қаланың немесе облыстың жергілікті атқарушы органдарының осы Қағидалардың 4-тармағына сәйкес ұсынылған ұсыныстарын қарайды.

6. Астананың, республикалық маңызы бар қаланың немесе облыстың жергілікті атқарушы органдарының агломерация құрамын қалыптастыру жөніндегі ұсыныстары белгіленген өлшемшарттарға сәйкес келмеген жағдайда уәкілетті орган 10 (он) жұмыс күні ішінде теріс қорытынды жібереді.

7. Егер астананың, республикалық маңызы бар қаланың немесе облыстың жергілікті атқарушы органдары ұсынған агломерация құрамын қалыптастыру жөніндегі ұсыныстар белгіленген өлшемшарттарға сәйкес келген жағдайда, уәкілетті орган Қазақстан Республикасы Үкіметінің агломерация құрамын бекіту туралы шешімінің жобасын дайындайды, ол астананың, республикалық маңызы бар қаланың немесе облыстың жергілікті атқарушы органдарынан ұсыныстар алған күннен бастап 30 (отыз) жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасы Үкіметінің регламентіне сәйкес Қазақстан Республикасының Үкіметі Аппаратының қарауына енгізіледі.

8. Агломерация орталығының көлеміне және оның әсерінің оңтайлы аймағына байланысты агломерациялар бірінші және екінші деңгейге бөлінеді.

9. Бірінші деңгейдегі агломерация құрамына:

1) агломерация орталығының шекараларынан 30 километр радиустағы елді мекен;

2) республикалық маңызы бар жол бойында агломерация орталығының шекараларынан 40 километрден аспайтын қашықтықта орналасқан ауылдық елді мекен;

3) республикалық маңызы бар жол бойында агломерация орталығының шекараларынан 75 километрден аспайтын қашықтықта орналасқан қалалық елді мекен қосылады.

10. Екінші деңгейдегі агломерация құрамына:

1) агломерация орталығының шекараларынан 20 километр радиустағы елді мекен;

2) республикалық маңызы бар жол бойында агломерация орталығының шекараларынан 30 километрден аспайтын қашықтықта орналасқан ауылдық елді мекен;

3) республикалық маңызы бар жол бойында агломерация орталығының шекараларынан 55 километрден аспайтын қашықтықта орналасқан қалалық елді мекен қосылады.

11. Егер елді мекен осы Қағидалардың 9 және 10-тармақтарында көзделген өлшемшарттарға сәйкес келген жағдайда, агломерация құрамына осы елді мекен әкімшілік бағынысты ауылдық округ қосылады.

12. Агломерация аумағын белгілеу үшін агломерация орталығына бару үшін қажетті уақыт шығындарына сүйене отырып, агломерация шекараларын анықтауды білдіретін изохрон әдісі қолданылады.

13. Осы Қағидалардың 9 және 10-тармақтарында көзделген өлшемшарттар агломерация аумағында халықтың күнделікті маятниктік көші-қонын, бірыңғай еңбек нарығын, қоныстанудың жоғары тығыздығын және тұратын халықтың санын қамтамасыз ететін агломерация құрамына кіретін елді мекендер үшін агломерация орталығының көліктік қолжетімділігін сипаттайтын бір сағаттық изохронға сәйкес келеді.

Агломерация орталығы мен агломерация құрамына кіретін елді мекендер арасындағы қашықтық бойынша талаптар агломерация орталығының көлеміне байланысты оның ықпалының оңтайлы аймағын сипаттайды.

14. Агломерациялар тізбесі мен құрамын Заңның 5-бабының 2) тармақшасына сәйкес Қазақстан Республикасының Үкіметі бекітеді.

Об утверждении Правил формирования состава агломерации

Приказ и.о. Министра национальной экономики Республики Казахстан от 31 марта 2023 года № 44. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 31 марта 2023 года № 32206.

В соответствии с пунктом 2 статьи 4 Закона Республики Казахстан "О развитии агломераций" ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Утвердить прилагаемые Правила формирования состава агломерации.

2. Департаменту регионального развития Министерства национальной экономики Республики Казахстан в установленном законодательством порядке обеспечить государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан и его размещение на интернет-ресурсе Министерства национальной экономики Республики Казахстан.

3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего вице-министра Министерства национальной экономики Республики Казахстан.

4. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Исполняющий обязанности министра национальной экономики Республики Казахстан

А. Куантыров

Утверждены приказом Исполняющего обязанности министра национальной экономики Республики Казахстан от 31 марта 2023 года № 44

Правила
формирования состава агломерации

Глава 1. Общие положения

1. Настоящие Правила формирования состава агломерации (далее – Правила) разработаны в соответствии пунктом 2 статьи 4 Закона Республики Казахстан "О развитии агломераций" (далее – Закон) и определяют порядок формирования состава агломерации.

2. В настоящих Правилах применяются следующие термины и определения:

1) агломерация – локальная система, состоящая из столицы или города республиканского значения, или города областного значения и расположенных вокруг них населенных пунктов, соответствующих критериям, определенным Законом;

2) территория агломерации – земли и водные объекты в границах (черте) столицы, города республиканского значения, города областного значения, определяемого Правительством Республики Казахстан, и их пригородных зон в соответствии с подпунктом 2) статьи 1 Закона;

3) состав агломерации – перечень населенных пунктов, расположенных на территории агломерации;

4) центр агломерации – столица или город республиканского значения, или город областного значения, определяемый Правительством Республики Казахстан в соответствии с подпунктом 5) статьи 1 Закона;

5) агломерация первого уровня – агломерация, центром которого является столица или город республиканского значения;

6) агломерация второго уровня – агломерация, центром которого является город областного значения с численностью населения от 500 тысяч до 1 миллиона человек, при этом численность населения центра агломерации не может быть менее половины от численности агломерации;

7) уполномоченный орган – центральный исполнительный орган, осуществляющий руководство и межотраслевую координацию в сфере развития агломераций.

Иные понятия, используемые в настоящих Правилах, применяются в соответствии с Законом Республики Казахстан "Об административно-территориальном устройстве Республики Казахстан".

Глава 2. Порядок формирования состава агломерации

3. Включение населенных пунктов в состав агломерации осуществляется Правительством Республики Казахстан по предложению уполномоченного органа в соответствии с пунктом 3 статьи 4 Закона.

4. Местные исполнительные органы столицы, города республиканского значения или области ежегодно до 1 марта представляют в уполномоченный орган предложения по формированию состава агломерации в соответствии с критериями, предусмотренными пунктами 9 и 10 настоящих Правил.

5. Уполномоченный орган в течение 15 (пятнадцать) рабочих дней рассматривает предложения местных исполнительных органов столицы, города республиканского значения или области, представленные согласно пункту 4 настоящих Правил.

6. В случае несоответствия установленным критериям предложений местных исполнительных органов столицы, города республиканского значения или области по формированию состава агломерации, уполномоченный орган в течение 10 (десять) рабочих дней направляет отрицательное заключение.

7. В случае, если представленные местными исполнительными органами столицы, города республиканского значения или области предложения по формированию состава агломерации соответствуют установленным критериям, уполномоченный орган подготавливает проект решения Правительства Республики Казахстан об утверждении состава агломерации, которое в течение 30 (тридцать) рабочих дней со дня получения предложений от местных исполнительных органов столицы, города республиканского значения или области вносится на рассмотрение в Аппарат Правительства Республики Казахстан в соответствии с Регламентом Правительства Республики Казахстан.

8. В зависимости от размера центра агломерации и оптимальной зоны его влияния агломерации разделяются на первый и второй уровень.

9. В состав агломерации первого уровня включается:

1) населенный пункт в радиусе 30 километров от границ центра агломерации;

2) сельский населенный пункт, расположенный вдоль дороги республиканского значения на расстоянии не более 40 километров от границ центра агломерации;

3) городской населенный пункт, расположенный вдоль дороги республиканского значения на расстоянии не более 75 километров от границ центра агломерации.

10. В состав агломерации второго уровня включается:

1) населенный пункт в радиусе 20 километров от границ центра агломерации;

2) сельский населенный пункт, расположенный вдоль дороги республиканского значения на расстоянии не более 30 километров от границ центра агломерации;

3) городской населенный пункт, расположенный вдоль дороги республиканского значения на расстоянии не более 55 километров от границ центра агломерации.

11. В случае, если населенный пункт соответствует критериям, предусмотренным пунктами 9 и 10 настоящих Правил, в состав агломерации включается сельский округ, в административное подчинение которого входит данный населенный пункт.

12. Для установления территории агломерации применяется метод изохрон, заключающийся в определении границ агломерации, исходя из затрат времени, необходимого для поездки в центр агломерации.

13. Критерии, предусмотренные пунктами 9 и 10 настоящих Правил, соответствуют одночасовой изохроне, которая характеризует транспортную доступность центра агломерации для населенных пунктов, входящих в состав агломерации, обеспечивающей ежедневную маятниковую миграцию населения, единый рынок труда, высокую плотность расселения и количество населения, проживающего на территории агломерации.

Требования по расстоянию между центром агломерации и населенными пунктами, входящими в состав агломерации, характеризуют оптимальную зону влияния центра агломерации в зависимости от его размера.

14. Перечень и состав агломерации утверждаются Правительством Республики Казахстан в соответствии с подпунктом 2) статьи 5 Закона.