Астанада 2004 жылғы 8 сәуірде жасалған Қазақстан Республикасының Үкіметі мен "SOS KINDERDORF INTERNATIONAL" SOS балалар ауылдарын құру жөніндегі халықаралық қоғам арасындағы шарт бекітілсін.
Қазақстан Республикасының
Президенті
Қазақстан Республикасының Yкiметi мен "SOS KINDЕRDORF
INTЕRNATIONAL" SOS балалар ауылдарын құру жөнiндегi
халықаралық қоғам арасындағы шарт
Бұдан әрi - Үкiмет деп аталатын Қазақстан Республикасының Үкiметi бiр тараптан және бұдан әрi - SOS KDI деп аталатын "SOS KINDERDORF INTERNATIONAL" SOS балалар ауылдарын құру жөнiндегi халықаралық қоғамы екiншi тараптан, бұдан әрi бiрлесiп Тараптар деп аталатындар,
Қазақстан Республикасында материалдық және тәрбиелiк қолдауға мұқтаж көп баланың болуына байланысты;
осы Шарттың мақсаты бұл балаларға жаңа отбасын, ана махаббатын, материалдық қамтамасыз етудi, сондай-ақ апат немесе саяси тұрақсыздық жағдайында SOS KDI қызметiнiң шеңберiнде лайықты тәрбие мен қорғауды ұсыну болуына байланысты;
SOS КDI-дiң барлық балалар ауылдары профессор Герман Гмайнер әзiрлеген және осы Шартқа қоса берiлiп отырған кiрiспеде баяндалғанындай SOS KDI-гe байланысты педагогикалық қағидаттарға негiзделуiне байланысты;
Қазақстан Республикасында салынуы жоспарланып отырған SOS КDІ балалар ауылдарының осы қағидаттарға сәйкес жұмыс iстейтiндiгiне байланысты
төмендегiлер туралы уағдаласты:
1.1. SOS KDI Қазақстан Республикасының аумағында бiрiншi SOS-балалар ауылын және басқа кейiнгi ұқсас SOS-балалар ауылдарын, сондай-ақ SOS-балалар бақшалары, мектептерi, әлеуметтiк орталықтары, фермалары, оқыту орталықтары, емханалары және т.б. сияқты "жолай жобаларды" (бұдан әрi - SOS-жобалар) құруда, SOS КDI-дiң педагогикалық және ұйымдастырушылық қағидаттарына, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жетiм балаларға және ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларға көмек көрсетуде Үкiметпен тығыз ынтымақтастықты қолдайтын болады.
1.2. SOS KDI Үкiметпен ынтымақтастықта Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес "Қазақстанның SOS-балалар ауылдары" атты Қорына (бұдан әрi - Қор) құрылтайшы болуға мiндеттенедi.
Қор Жарғысы осы Шарттың екi Тарабы арасында келiсiлуi тиiс, сондай-ақ SOS KDI-дiң педагогикалық және ұйымдастырушылық қағидаттарына және Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасына сәйкес болуы тиiс.
1.3. SOS KDI-гe мүше ұйымдар арасындағы делдал ретiнде SOS KDI Қазақстан Республикасының аумағында SOS-жобаларды салу мен толық жабдықтауды қамтамасыз етедi, олар сонымен қатар айналадағы қауымдастыққа да қызмет көрсетедi және балаларды белгiлi бiр бейiн, бейiмдiлiк немесе кәсiп бойынша еңбекке дағдыландыруға көмектеседi, сондай-ақ Қорға өз қызметiн жүзеге асыру үшiн қажеттi шығыстарды жабу үшiн қосымша кiрiс алуға жәрдемдеседi.
1.4. SOS KDI ресми ашылуын қоса Қазақстан Республикасында бiрiншi SOS-балалар ауылын толық ұйымдастыру мен жарақтандыру үшiн бүкiл жауапкершiлiктi өз мойнына алады және осы Шарттың шеңберiнде Қазақстан Республикасының аумағында басқа SOS-жобалар ұйымдастыруға құқылы.
Осыны ұйымдастырғаннан және жарақтандырғаннан кейiн Қор өз қызметiнiң шеңберiнде SOS-жобаларды ұстауға SOS KDI бөлетiн қаражаттың тиiсiнше мақсатты жұмсалуына толық қаржылық және өзге де бақылауды өз мойнына алады.
SOS KDI өзiнiң демеушiлiк бағдарламасы арқылы Қорды ұстауға және оның шығындарын жабуға жеткiлiктi барлық қажеттi шараларды қолданатын болады. SОS KDI-дiң қосымша субсидиясына өтiнiштердi Қор жыл сайын Қордың Директорлар Кеңесi мен SOS KDI-дiң өзi белгiленген тәртiппен бекiткен бюджетке сәйкес жасай алады.
Қор өз қызметiн жүзеге асыру үшiн тиiстi қаражат пен жарналар жинауды ұйымдастыру үшiн (Қор қаражатын жинау) барлық мүмкiндiктi жасайды.
Аса қажет болған жағдайда SOS KDI, SOS балалар ауылдарында тәрбиеленiп жатқан балалардың да, SOS аналардың да пайдасына SOS-жобаларды ұстауды толықтай қолдауға мiндеттенедi.
1.5. SOS KDI Қазақстан Республикасының аумағында заңды түрде қабылданған тәрбиелiк, дiни және басқа дәстүрлi қағидаттарды, сондай-ақ Қазақстан Республикасының аумағында қолданылатын заңнаманы құрметтеуге мiндеттенедi.
Үкiмет мыналарға қол жеткiзу үшiн барлық мүмкiндiктi жасауға:
2.1. Тиiстi жарна ретiнде SOS-жобаларды және олармен қатар салынатын құрылыс объектiлерiн салу үшiн лайықты жер учаскелерiн таңдап алуға;
2.2. Қазақстан Республикасының бюджетiне төленетiн барлық салықтар мен мiндеттi төлемдердi төлеуден босатылған SOS-жобаларды салуға қажеттi рұқсат ету кепiлдiгiн қамтамасыз етуге;
2.3. SOS-жобаларды салу үшiн су құбырларын, кәрiз желiсiн, электр энергиясын беру желiлерiн (eгep олар бар болса) жүргiзудi, тиiстi жолдар салуды қамтамасыз ету, SOS-жобаларды салу жөнiндегi жоспарлар тиiстi түрде мақұлданып, құрылыс басталғаннан кейiн жедел түрде телефон байланысын және басқа да қажеттi қызметтер көрсетудi қамтамасыз етуге;
2.4. SOS-жобаларының құрылысын бақылауды қамтамасыз ету және/немесе тиiстi оқытуды қоса алғанда, жергiлiктi персоналға көмек көрсету мен консультациялар беру үшiн SOS KDI тартатын мамандар үшiн тиiстi визаларды, оның iшiнде көп дүркiн визаларды, тұруға, жұмыс iстеуге рұқсаттарды тегiн беруге;
2.5. SOS KDI және Қазақстанның SOS-балалар ауылдары, олардың активтерi, кiрiстерi мен басқа меншiгi Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген барлық салықтардан және бюджетке төленетiн басқа да мiндеттi төлемдерден, оның iшiнде жеке табыс салығынан босатылады;
2.6. Егер ол қажет болса, SOS-балалар ауылдарындағы балаларға құқықтық қолдауды қамтамасыз етуге;
2.7. Көмек көрсету жөнiндегi халықаралық ұйым ретiнде SOS KDI шұғыл жағдайда объектiлерге және адамдарға, оның iшiнде көрсетiлген объектiлердегi балаларға материалдық, медициналық және өзге де көмек көрсету мақсатында қол жеткiзу құқығына кепiлдiктi қамтамасыз етуге;
2.8. SOS KDI-ге көмек көрсету жөнiндегi халықаралық бейтарап ұйым ретiнде лайықты құрмет көрсетiлу кепiлдiгiн қамтамасыз етуге;
2.9. "SOS-балалар ауылы" атауы мен эмблемасы Қазақстан Республикасының тарапынан тиiстi құқықтық қорғалуға және тек SOS KDI-ге мүше ұйымдардың және тиiстi жазбаша санкциялары барлардың ғана осы атау мен эмблеманы пайдалану құқығы болатынына кепiлдiктi қамтамасыз етуге;
2.10. Егер ол қажет болса, жергілікті бюджеттердің жетім балалар мен ата-аналарының қамқорлығынсыз қалған балаларды асырап-бағуға арналған қаражаты есебінен SOS балалар ауылдарының шығындарын ішінара немесе толық өтеуді қамтамасыз етуге міндеттенеді.
Ескерту. 2-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2008.11.21
N 92-IV
Заңымен.
Үкiмет осы Шарттың шеңберiнде Қазақстан Республикасының аумағында заңды түрде қолданылатын негiз құраушы қағидаттармен, қоғамы адамгершiлiкпен, тәрбиелiк және өзге де дәстүрлермен үйлеспейдi, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңнамасын бұзады деп есептейтiн барлығына қатысты тыйым салу немесе шектеулер белгiлеу құқығын өзiне қалдырады.
4.1. Қазақстан Республикасының аумағында SOS-жобалар құрылысын салуды Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң қамқорлығымен SOS KDI жүзеге асырады.
4.2. Қазақстан Республикасының аумағында SOS KDI немесе SOS KDI-ға мүше ұйымдар құрған барлық SOS-балалар ауылдары "SOS-балалар ауылы" деп аталуға тиiс.
Алайда, әртүрлi қосымша немесе түсiндiрушi атауларды қарастыру терiске шығарылмайды.
4.3. SOS KDI немесе SOS KDI-ға мүше ұйымдар Қазақстан Республикасының аумағында құрған барлық мектептер SOS қозғалысының негiзiн қалаған Герман Гмайнердiң атында болуға тиiс.
4.4. SOS KDI және/немесе Қор Қазақстан Республикасының тиiстi мемлекеттiк органдары мен ұйымдарының заңдарын және кеңестерi мен ұсыныстарын құрметтей отырып, солай бола тұрғанмен SOS-балалар ауылына балаларды қабылдауды немесе оларды одан шығаруды айқындайтын шешушi инстанция болып табылады деген фактiнi мойындау. Балаларды SOS-балалар ауылына қабылдау SOS KDI-дiң өзi белгiлеген өлшемдер мен қағидаттарға сәйкес жүзеге асырылады.
4.5. SOS KDI-ге жеке жұмыс берушi ретiнде SOS KDI-дiң қағидаттары мен мақсаттарына сәйкес iрiктелетiн және Қазақстан Республикасында жұмыс iстеуге тиiстi өз персоналын еркiн пайдалану құқығын беру.
4.6. Осы Шартқа қоса берiлiп отырған кiрiспе оның ажырамас бөлiгi болып табылады.
4.7. Осы Шарттың ережелерiн iске асыру барысында қандай да бiр келiспеушiлiк немесе пiкiр алшақтығы болған жағдайда Тараптар Қазақстан Республикасының аумағында SOS-балалар ауылдарын құру жөнiндегi жұмыс та, жобалардың өздерi де балалардың мүддесi үшiн жүзеге асырылатынын ескере отырып, туындаған даулы мәселелердi ынтымақтастық рухында шешу үшiн Үкiмет пен SOS KDI құрамынан мүшелер комитетiн құруға тиiс.
5. ШАРТТЫҢ БЕКIТIЛУI, КYШIНЕ ЕНУI ЖӘНЕ
ҚОЛДАНЫЛУЫНЫҢ ТОҚТАТЫЛУЫ
5.1. Осы Шарт Қазақстан Республикасының бекiтуiне жатады.
5.2. Осы Шарт Тараптар арасында оны Қазақстан Республикасының бекiткенi туралы куәландыратын құжатпен және оның SOS KDI тарапынан ресми расталу актiсi туралы куәландыратын құжатпен алмасқан күннен бастап күшiне енедi.
5.3. Осы Шарт күшiне енген күннен бастап Қазақстан Республикасының Үкiметi мен "SOS KINDERDORF INTERNATIONAL" SOS-балалар ауылдарын құру жөнiндегi халықаралық қоғам арасындағы 1993 жылғы 22 қарашадағы Қазақстан Республикасында SOS-балалар ауылдарын құру, құрылысын салу, жабдықтау және олардың жұмыс iстеу туралы Шарт пен олармен байланысты жобалардың қолданылуы тоқтатылады.
5.4. Осы Шарт өзiнiң қолданылуын Тараптардың кез келгенi басқа Тарапты Шарттың қолданылуын тоқтатуға өз шешiмi туралы жазбаша түрде хабардар еткеннен кейiн алты ай өткен соң тоқтатады.
2004 жылғы 8 сәуiрде Астана қаласында әрқайсысы қазақ, ағылшын және орыс тілдерінде екi түпнұсқа данада жасалды, әрi барлық мәтiндердiң бiрдей күшi бар.
Осы Шарттың ережелерiн түсiндiруде келiспеушiлiктер туындаған жағдайда Тараптар орыс тiлiндегi мәтiндi басшылыққа алады.
__________________________
Қазақстан Республикасының Астана,
Үкiметi үшiн орны, күнi "08" 04.
2004 ж.
Қазақстан Республикасының
Бiлiм және ғылым министрi
__________________________
SOS KINDERDORF INTERNATIONAL Алматы,
үшін орны, күнi "08" 04.
2004 ж.
Өңiрлiк директор
Ең алғашқы SOS ауылының негiзiн 1949 жылы Тирольдағы Имста қаласында Герман Гмайнер қалады. Бүгiнгi таңда бұл ауыл Герман Гмайнердiң SOS-балалар ауылдары туралы идеясын халықаралық деңгейде iске асыру үшiн үлгi болып отыр.
SOS-балалар ауылдары ата-аналарынан айырылған немесе ата-аналары тастап кеткен балаларға немесе қалыпты отбасының жылуына мұқтаж балаларға көмектеседi. SOS-балалар ауылдарындағы отбасылар баланың өз отбасының орнына дәл осындай отбасының жылуын қамтамасыз етедi.
SOS-БАЛАЛАР АУЫЛДАРЫНЫҢ НЕГIЗГI ТӨРТ
ҚҰРАМДАС БӨЛIГI
Баланы SOS-балалар ауылдарында тәрбиелеу төрт қағидатты құрамдас бөлiкке негiзделген:
Әрбiр тастанды бала жаңа анасын табады. SOS-балалар ауылында тұратын аналар - өздерiне сенiп тапсырылған балаларға өз өмiрiн толығымен арнайтын әйелдер. SOS-балалар ауылындағы ана балаға өз махаббаты мен мейiрiмiн бередi, әрбiр баланы оның салауатты дамуына қажеттi барлық нәрсемен қамтамасыз етедi. Мұндай ауылдағы ана отбасының басшысы болып табылады. Ол үй шаруасын өз бетiнше жүргiзедi.
SOS-балалар ауылдағы әрбiр отбасы, әдетте, 6-10 баладан шын мәнiндегi отбасындағыдай, аға-iнi, апа-сiңлi болып өз "аналарымен" бiрге тұратын әртүрлi жастағы ұлдар мен қыздардан тұрады. Бiр ата-анадан туған ұл-қыздар бiр отбасында тәрбиеленедi.
SOS-балалар ауылына балалар нәресте кезiнен бастап 8 жасқа дейiн, айталық, олар отбасында қалыпты тәрбиеленуге лайық болатын жағдайда қабылданады. Неғұрлым ересек жастағы балалар қаны бiр ағалы-қарындасы болып келетiн топтың бiр бөлiгi болған жағдайда ғана қабылданады.
SOS-балалар ауылындағы үйдiң нағыз ортасы-қонақ бөлме болып табылады. Балалар өз анасының қалай ас даярлайтынын, үй шаруасын қалай жүргiзетiнiн бақылайды және олармен отбасы өмiрiнiң бүкiл қуанышы мен қайғысын бөлiседi. SOS-балалар ауылындағы үй балалардың тұрақты үйi болып табылады. Мұндай отбасылық үйдегi өмiр балаға сенiмдiлiк пен қорғалғандық сезiмiн қамтамасыз етедi.
Әдеттегi SOS-балалар ауылы жеке-жеке отбасына арналған 10-20 үйден тұрады. Балалар мектепке барады және сөйтiп ауыл ұжымдық тәрбиенi қамтамасыз ететiн үлкен бiр отбасына айналады. Шын мәнiнде SOS-балалар ауылы балалар мен сыртқы дүниенiң арасындағы көпiр қызметiн атқаруға есептелген. Сондықтан, оның орналасу, орнын анықтау жоспарлануы кезiнде және барлық қалған аспектiлерде SOS-балалар ауылы қоршаған ортаның ажырамас бөлiгi болуға тиiстi. SOS-балалар ауылындағы әке бейнесi еркек жынысты әртүрлi қызметкерлер мен қызметшiлердiң, ең алдымен ауыл директорының бейнесiнде қабылданады.
SOS-балалар ауылының миссиясы барлық ұлттағы, мәдениет пен дiни сенiмдегi жетiм және тастанды балаларды қоғамға қосудан, олар үшiн болашаққа сенiмдi жол ашудан тұрады.
SOS-балалар ауылдары қамтамасыз ететiн бастапқы қолдауға қосымша жақын қауымдастықтағы балаларды өздерiнiң толыққанды дербес еңбек өмiрiн бастауы үшiн зәру болып отырған қажеттi дағдымен, ақыл-кеңеспен, консультациялармен, моральдық қолдаумен қамтамасыз ету үшiн айтарлықтай күш-жiгер жұмсалады.
Сондықтан SOS-балалар ауылдары өздерiне сенiп тапсырылған барлық балалардың мiндеттi мектеп бағдарламасының шеңберiнде өз қабiлетiн барынша дамытуына кепiлдiк берудi қамтамасыз етедi және егер қабiлеттерi лайықты болса олар бiлiм алуын кәсiптiк бастауыш, орта және жоғары оқу орындарында жалғастырады.
Балалық жастан асқан, бiрақ жеке өмiрiн бастауға әлi де даяр емес жасөспiрiмдердi SOS-ауылы кең мүмкiндiктермен және қаражатпен қамтамасыз етедi, олардың қарауына оқу орталықтарын ұсынады, мұнда жасөспiрiмдер дербестiктiң, ынтымақтастықтың және басқа адамдармен араласудың құндылығын және айналадағы қоғам өмiрiне өз шамасы келгенше үлес қосудың маңыздылығын алғаш ұғына бастайды.
SOS-БАЛАЛАР АУЫЛЫНЫҢ ҚАУЫМДАСТЫҚҚА КӨМЕГI
Балалардың шағын тобына қарқынды көмектi қамтамасыз ететiн көптеген елдерде, егер SOS-балалар ауылдарын қоршаған қауымдастықтардағы көптеген балалар мен отбасылар үшін өмір сүру деңгейiн жақсарту жөнiнде қосымша жұмыс жүргiзiлмесе мұндай көмектiң қаншалықты маңызды болғанына қарамастан әсер етуi шектеулi болады. Сондықтан SOS-жобасы сонымен қатар басқа жағдайда бұл ауылдың көршiлерi мүлде қол жеткiзе алмайтын қажеттi қолдауды қамтамасыз етудi мақсат ететiн жобалар мен бағдарламаларды ұйымдастыру мен iске асыруға қатысады. Мұндай жобалар күндiзгi күтiмдi қамтамасыз ету жөнiндегi орталықтарда балалар бақшаларын, мектептердi, аналар мен балалар орталықтарын, емханаларды және т.б. қамтиды.
Мұнымен қатар SOS бағдарламасы бойынша жұмыс басқа да жағдайда отбасы мен тұтастай алғанда қауымдастық қамтамасыз етуге тиістi қолдаусыз және мейiрiмсiз қалуы мүмкiн әлемнің барлық балалары үшiн тамаша әлем құруға ұмтылады.
