Қазақстан Республикасының азаматтығы туралы

Қазақстан Республикасының 1991 жылғы 20 желтоқсандағы № 1017-XII Заңы.

МАЗМҰНЫ

Осы Заң Қазақстан Республикасының азаматтығы мәселелерін реттейді.

Ескерту. Кіріспе жаңа редакцияда - ҚР 11.07.2017 № 91-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

1-тарау
Жалпы ережелер

1-бап. Азамат және мемлекет

Қазақстан Республикасының азаматтығы адамның мемлекетпен орнықты саяси-құқықтық байланысын айқындайды, бұл олардың өзара құқықтары мен міндеттерінің жиынтығын білдіреді.

Қазақстан Республикасында әрбiр адамның азаматтық алуға құқығы бар. Қазақстан Республикасында азаматтық осы Заңға сәйкес алынады және тоқтатылады.

Қазақстан Республикасының азаматын азаматтығынан, өзiнiң азаматтығын өзгерту құқығынан айыруға болмайды, сондай-ақ Қазақстанның шегінен тыс жерге аластауға болмайды. Террористік қылмыстар жасағаны үшін, сондай-ақ Қазақстан Республикасының өмірлік маңызы бар мүдделеріне өзге де ауыр зиян келтіргені үшін соттың шешімімен ғана Қазақстан Республикасының азаматтығынан айыруға жол беріледі.

Қазақстан Республикасы өзінің мемлекеттік органдары мен лауазымды адамдары арқылы Республика азаматтарының алдында жауапты, ал Қазақстан Республикасының азаматы Қазақстан Республикасының алдында жауапты. Ол Қазақстан Республикасының Конституциясымен заңдарын сақтауға, Қазақстан Республикасының мүдделерін, оның аумақтық тұтастығын қорғауға, әдет-ғұрыпқа, дәстүрге, мемлекеттік тілге және оның аумағында тұратын барлық ұлттардың тілдеріне құрметпен қарауға, Қазақстан Республикасының күш-құдіретін, егемендігін және тәуелсіздігін нығайтуға жәрдемдесуге міндетті.

Ескерту. 1-бап жаңа редакцияда - ҚР 11.07.2017 № 91-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

2-бап. Қазақстан Республикасының азаматтық туралы заңнамасы

1. Қазақстан Республикасының азаматтық туралы заңнамасы Қазақстан Республикасының Конституциясына негізделеді және осы Заң мен Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілерінен тұрады.

2. Егер Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шартта осы Заңда көзделгендерден өзгеше ережелер белгіленсе, онда халықаралық шарттың ережелері қолданылады.

Ескерту. 2-бап жаңа редакцияда – ҚР 2009.04.29. № 154-IV Заңымен.

3-бап. Қазақстан Республикасының азаматы болу

Мына адамдар:

осы Заң күшіне енгізілген күнге дейін Қазақстан Республикасында тұрақты тұратын;

Қазақстан Республикасының аумағында туған және шет мемлекеттің азаматтығында тұрмайтын;

осы Заңға сәйкес Қазақстан Республикасының азаматтығын алған адамдар Қазақстан Республикасының азаматтары болып табылады.

Қазақстан Республикасы азаматының басқа мемлекеттiң азаматтығында болуы танылмайды.

Қазақстан Республикасы жаппай қуғын-сүргін, күштеп ұжымдастыру кезеңдерінде, адамгершілікке жат өзге де саяси шаралар салдарынан Республика территориясынан кетуге мәжбүр болған адамдар мен олардың ұрпақтарының өз территориясына қайтып оралуы үшін, сондай-ақ басқа мемлекеттер территориясында тұратын қазақтар үшін жағдай жасайды.

Ескерту. 3-бапқа өзгерту енгізілді – ҚР Президентінің 1995.10.03. № 2477 Заң күші бар жарлығымен, ҚР 2002.05.17. № 322 Заңымен.

4-бап. Азаматтық туралы құжат

Қазақстан Республикасының азаматтығын растайтын құжат Қазақстан Республикасы азаматының жеке куәлiгi немесе Қазақстан Республикасы азаматының паспорты болып табылады. 16 жасқа дейінгі баланың азаматтығы оның туу туралы куәлігімен, ата-анасының қайсысының болса да паспортымен расталады.

Ескерту. 4-бапқа өзгерту енгізілді – ҚР Президентінің 1995.10.03. № 2477 Заң күші бар жарлығымен, ҚР 2002.05.17. № 322 Заңымен.

5-бап. Қазақстан Республикасы азаматтарының құқықтық жағдайы

Қазақстан Республикасының азаматтығы, оның қандай негiзде алынғанына қарамастан, бiрыңғай және тең болып табылады.

Қазақстан Республикасының азаматтары тегiне, әлеуметтiк және мүлiктiк жағдайына, нәсiлi мен ұлтына, жынысына, бiлiмiне, тiлiне, дiнге көзқарасына, саяси және өзге де сенiмдерiне, кәсiбiнiң түрi мен сипатына, тұрғылықты жерiне және басқа мән-жайларға қарамастан заң алдына тең.

Қазақстан Республикасының азаматтары Қазақстан Республикасының Конституциясы мен заңдарында жарияланған, кепiлдiк берiлетiн азаматтық, саяси, экономикалық және әлеуметтiк құқықтар мен бостандықтарды барынша толық иеленедi.

Ескерту. 5-бап жаңа редакцияда – ҚР Президентінің 1995.10.03. № 2477 Заң күші бар жарлығымен.

6-бап. Шетелдіктердің және азаматтығы жоқ адамдардың құқықтық жағдайы

Конституцияда, заңдарда және халықаралық шарттарда өзгеше көзделмесе, шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адамдар Қазақстан Республикасында азаматтар үшін белгіленген құқықтар мен бостандықтарды пайдаланады, сондай-ақ міндеттерді мойнына алады.

Ескерту. 6-бап жаңа редакцияда – ҚР 2002.05.17. № 322 Заңымен.

7-бап. Қазақстан Республикасы азаматтығының сақталуы

Қазақстан Республикасы азаматының Қазақстан Республикасының шегінен тысқары жерлерде тұруы Қазақстан Республикасының азаматтығын тоқтатуға алып келмейді.

Қазақстан Республикасы азаматының Қазақстан Республикасының азаматы емес адаммен некеге тұруы, сондай-ақ мұндай некені бұзуы Қазақстан Республикасының азаматтығын өзгертуге алып келмейді.

Ескерту. 7-бап жаңа редакцияда – ҚР 16.05.2024 № 82-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

8-бап. Қазақстан Республикасының азаматын басқа мемлекетке беруге болмайтындығы

Республиканың халықаралық шарттарында өзгеше белгiленбесе, Қазақстан Республикасының азаматын шет мемлекетке беруге болмайды.

Ескерту. 8-бап жаңа редакцияда – ҚР Президентінің 1995.10.03. № 2477 Заң күші бар жарлығымен.

9-бап. Қазақстан Республикасынан тыс жерлердегi азаматтарды қорғау

Қазақстан Республикасы өзiнiң одан тыс жерлерде жүрген азаматтарын қорғауға және оларға қамқорлық жасауға кепiлдiк бередi.

Ескерту. 9-бап жаңа редакцияда – ҚР Президентінің 1995.10.03. № 2477 Заң күші бар жарлығымен.

2-тарау
Қазақстан Республикасы азаматтығын алу

10-бап. Азаматтық алу негіздері

Қазақстан Республикасының азаматтығы:

1) тууы бойынша;

2) Қазақстан Республикасының азаматтығына қабылдау нәтижесінде;

3) Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарында көзделген негiздер мен тәртiп бойынша;

4) осы Заңда көзделген өзге де негіздер бойынша алынады.

Ескерту. 10-баптың 3) тармақшасына өзгерту енгізілді – ҚР Президентінің 1995.10.03. № 2477 Заң күші бар жарлығымен.

11-бап. Ата-анасы Қазақстан Республикасының азаматы болып табылатын баланың азаматтығы

Бала туған кезде ата-анасының екеуі де Қазақстан Республикасының азаматы болса, ол туған жеріне қарамастан Қазақстан Республикасының азаматы болып табылады.

Ескерту. 11-бапқа өзгерту енгізілді – ҚР 2002.05.17. № 322 Заңымен.

11-1-бап. Ата-анасы шет мемлекеттің азаматы болып табылатын баланың азаматтығы

Бала туған кезде ата-анасының екеуі де шет мемлекеттің азаматы болса, ол туған жеріне қарамастан Қазақстан Республикасының азаматы болып табылмайды.

Ескерту. Заң 11-1-баппен толықтырылды - ҚР 2011.07.22 № 478-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

12-бап. Ата-анасының азаматтығы әртүрлі болған жағдайындағы баланың азаматтығы

Ата-анасының азаматтығы әртүрлі болып, бала туған кезде олардың біреуі Қазақстан Республикасының азаматы болған жағдайда бала:

1) Қазақстан Республикасының территориясында туса;

2) Қазақстан Республикасынан тыс жерде туса, бірақ, ата-анасының немесе олардың біреуінің бұл кезде Қазақстан Республикасы территориясында тұрақты тұрғылықты жері болса, ол Қазақстан Республикасының азаматы болып табылады.

Ата-анасының азаматтығы әртүрлі болып, бала туған кезде олардың біреуі Қазақстан Республикасының азаматы болған жағдайда, егер осы кезде ата-анасының екеуінің де Қазақстан Республикасынан тыс жерде тұрақты тұрғылықты жері болса, Қазақстан Республикасынан тыс жерде туған баланың азаматтығы ата-анасының жазбаша түрде білдірген келісімі бойынша анықталады.

Бала туған кезде ата-анасының біреуі Қазақстан Республикасы азаматтығында болып, ал екіншісі азаматтығы жоқ адам болса, не оның азаматтығы белгісіз болса, бала қай жерде туғанына қарамастан Қазақстан Республикасының азаматы болып табылады.

Баланың анасы азаматтығы жоқ адам болып, ал әкесі Қазақстан Республикасының азаматы деп танылып, әкелігі анықталған ретте 14 жасқа толмаған бала қай жерде туғанына қарамастан Қазақстан Республикасының азаматы болады. Бұл бала Қазақстан Республикасынан тыс жерлерде тұрақты тұрған ретте оның азаматтығы ата-анасының жазбаша арызы бойынша анықталады.

Егер ата-ана баланың азаматтығы туралы келісімге келе алмаса, азаматтық сот тәртібімен айқындалады.

Ескерту. 12-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2002.05.17 № 322; 24.11.2015 № 421-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

13-бап. Ата-анасы белгісіз баланың азаматтығы

Ата-анасының екеуі де белгісіз Қазақстан Республикасы территориясындағы бала Қазақстан Республикасының азаматы болып табылады.

Ескерту. 13-бапқа өзгерту енгізілді – ҚР 2002.05.17. № 322 Заңымен.

14-бап. Азаматтығы жоқ адамдардың баласының Қазақстан Республикасы азаматтығын алуы

Қазақстан Республикасының аумағында тұрақты тұратын жері бар, азаматтығы жоқ адамдардың Қазақстан Республикасының аумағында туған баласы Қазақстан Республикасының азаматы болып табылады.

Ескерту. 14-бап жаңа редакцияда - ҚР 2012.04.27 № 15-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

15-бап. Қазақстан Республикасы азаматтығына қабылдау

Қазақстан Республикасының аумағында тұрақты тұратын шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адамдар өздерінің өтінішхаттары бойынша осы Заңға сәйкес Қазақстан Республикасының азаматтығына қабылдануы мүмкін.

Қазақстан Республикасының азаматтығына қабылдау туралы өтініштер бойынша шешімді Қазақстан Республикасының Президенті қабылдайды.

Ескерту. 15-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2002.05.17. № 322 Заңымен; 13.05.2020 № 327-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

16-бап. Қазақстан Республикасының азаматтығына қабылдау шарттары

Қазақстан Республикасының азаматтығына:

1) Қазақстан Республикасының аумағында заңды негізде кемінде бес жыл тұрақты тұратын не Қазақстан Республикасының азаматтарымен кемінде үш жыл некеде тұратын адамдар қабылданатын болады.

Қазақстан Республикасының азаматтығына қабылдаған кезде кәмелетке толмағандардан, әрекетке қабiлетсіз және Қазақстан Республикасы алдында ерекше еңбек сiңiрген адамдардан не Қазақстан Республикасының Президентi белгiлейтiн тiзбе бойынша кәсiптерге ие және талаптарға сай келетiн адамдардан және олардың отбасы мүшелерiнен осы тармақшаның бiрiншi абзацында көзделген шарттардың болуы талап етiлмейдi;

2) Қазақстан Республикасы азаматтарының iшiнде жақын туыстарының бiрi - баласы (оның iшiнде асырап алған баласы), жұбайы (зайыбы) және ата-анасының бiреуi (асырап алушысы), апа-қарындасы, аға-iнiсi, атасы немесе әжесi бар, Қазақстан Республикасына тұрақты тұру мақсатымен келген, бұрынғы одақтас республикалардың азаматтары, Қазақстан Республикасында тұру мерзiмiне қарамастан, қабылданатын болады.

Әскери қызмет атқарып жүрген және Қазақстан Республикасы аумағында орналасқан әскери қызметшiлердiң азаматтығы мәселелерi Қазақстан Республикасының мемлекетаралық шарттарымен белгiленедi.

Ескерту. 16-бап жаңа редакцияда - ҚР Президентінің 1995.10.03 № 2477 Заң күші бар жарлығымен, өзгерту енгізілді - ҚР 2002.05.17 № 322, 2004.10.04 № 600, 2007.05.22 № 255, 2011.07.22 № 478-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

16-1-бап. Жеңілдетілген тәртіппен (тіркеу тәртібімен)Қазақстан Республикасының азаматтығына қабылдау шарттары

Жеңiлдетiлген тәртiппен (тiркеу тәртiбiмен) Қазақстан Республикасының азаматтығына:

1) тұру мерзіміне қарамастан, Қазақстан Республикасының аумағында заңды негіздерде тұрақты тұратын қандастар;

2) тұру мерзiмiне қарамастан, Қазақстан Республикасының аумағында заңды негіздерде тұрақты тұратын, өздерінің ерік қалауынан тыс азаматтығынан айырылған немесе оны жоғалтқан жаппай саяси қуғын-сүргiннiң ақталған құрбандары, сондай-ақ олардың ұрпақтары, сондай-ақ Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттар негізінде жеңілдетілген тәртіппен Қазақстан Республикасының азаматтығын алуға құқығы бар адамдар;

3) Қазақстан Республикасының жоғары оқу орындарында білім алатын этностық қазақтар;

4) тұру мерзіміне қарамастан, Қазақстан Республикасы азаматтарының Қазақстан Республикасының аумағында заңды негіздерде тұрақты тұратын жесірлері қабылдануы мүмкін.

Жеңілдетілген тәртіппен (тіркеу тәртібімен) азаматтық алу туралы материалдарды қарау мерзімі өтініш берілген күннен бастап үш айдан аспауға тиіс.

Ескерту. Заң 16-1-баппен толықтырылды - ҚР 2011.07.22 № 478-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); жаңа редакцияда - ҚР 24.11.2015 № 421-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 13.05.2020 № 327-VI ("Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы" ҚР Кодексіне (Салық кодексі) тиісті өзгерістер мен толықтырулар қолданысқа енгізілген күннен кейін қолданысқа енгізіледі); 16.05.2024 № 82-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

17-бап. Қазақстан Республикасының азаматтығына қабылдаудан немесе Қазақстан Республикасының азаматтығын қалпына келтіруден бас тарту негiздерi

Ескерту. 17-баптың тақырыбына өзгеріс енгізілді – ҚР 16.05.2024 № 82-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

Егер Қазақстан Республикасының азаматтығына қабылдау немесе Қазақстан Республикасының азаматтығын қалпына келтіру туралы өтiнiш білдірген адам:

1) адамзатқа қарсы халықаралық құқықта көзделген қылмыс жасаса, Қазақстан Республикасының егемендiгi мен тәуелсiздiгiне әдейi қарсы шықса;

2) Қазақстан Республикасы аумағының бiрлiгi мен тұтастығын бұзуға шақырса;

3) ұлттық қауiпсiздiкке, халықтың денсаулығына нұқсан келтiретiн құқыққа қарсы әрекетті жүзеге асырса;

4) ұлтаралық, конфессияаралық және дiни араздықты қоздыратын болса, Қазақстан Республикасы мемлекеттiк тiлiнiң қолданылуына қарсы әрекет жасаса;

5) террористік немесе экстремистік ұйымдарға қатыстылығы болса немесе террористік немесе экстремистік қылмыстар үшін сотталған болса;

6) халықаралық іздестіруде болса, соттың заңды күшіне енген үкімі бойынша жазасын өтеп жүрсе не сот оның іс-әрекеттерін қылмыстардың қайталануы немесе қылмыстардың қауіпті қайталануы деп таныса;

7) басқа мемлекеттiң (мемлекеттердің) азаматы болса;

8) Қазақстан Республикасының азаматтығына қабылдау немесе Қазақстан Республикасының азаматтығын қалпына келтіру туралы өтінішхатпен жүгінген кезде өзі туралы жалған мәліметтер хабарласа не Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген мерзімдерде дәлелді себепсіз қажетті құжаттарды ұсынбаса;

9) Қазақстан Республикасының аумағында немесе оның шегінен тысқары жерлерде Қазақстан Республикасының Қылмыстық кодексінде қасақана қылмыс деп танылатын қылмысты жасағаны үшін алынбаған немесе жойылмаған сотталғандығы бар болса;

9-1) кәмелетке толмаған адамның жыныстық тиіспеушілігіне қарсы қылмыс жасаса;

10) Қазақстан Республикасының азаматтығына қабылдау немесе Қазақстан Республикасының азаматтығын қалпына келтіру туралы өтініш бергенге дейінгі бес жыл ішінде экономика саласында құқық бұзушылық жасаса;

10-1) Қазақстан Республикасының азаматтығына қабылдау немесе Қазақстан Республикасының азаматтығын қалпына келтіру туралы өтініш бергенге дейінгі бес жыл ішінде бірнеше рет Қазақстан Республикасының халықтың көші-қоны саласындағы заңнамасын бұзса;

11) Қазақстан Республикасының азаматтығына қабылдау немесе Қазақстан Республикасының азаматтығын қалпына келтіру туралы өтініш білдіргенге дейінгі бес жыл ішінде осы Заңның 21-бабы 1), 2) және 5) тармақшаларының негізінде Қазақстан Республикасының азаматтығын жоғалтса;

12) осы Заңның 21-бабының бірінші бөлігі 8) тармақшасының негізінде Қазақстан Республикасының азаматтығын жоғалтса;

13) осы Заңның 20-1-бабының негізінде Қазақстан Республикасының азаматтығынан айырылса;

14) ғылым және жоғары білім саласындағы уәкілетті орган айқындайтын көлемде мемлекеттік тілді қарапайым деңгейде, Қазақстан Республикасы Конституциясының негіздерін, сондай-ақ Қазақстан тарихын білмесе, оның өтінішхаты қабылданбайды.

Осы баптың бірінші бөлігі 7) тармақшасының ережелері Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттар қолданылатын, сондай-ақ осы Заңның 16-бабы бірінші бөлігі 1) тармақшасының екінші бөлігі мен 16-1-бабында аталған және ішкі істер органдарына шетелдік азаматтықтан бас тарту туралы нотариат куәландырған жазбаша өтінішпен өздері азаматы болып табылатын мемлекеттің азаматтық мәселелері жөнінде шешім қабылдайтын лауазымды адамына өтініш білдірген адамдарға қолданылмайды.

Осы баптың бірінші бөлігінің 14) тармақшасының ережелері кәмелетке толмағандарға, әрекетке қабілетсіз адамдарға, Қазақстан Республикасына сіңірген айрықша еңбегі бар не Қазақстан Республикасының Президенті белгілейтін тізбе бойынша кәсіптерге ие және талаптарға сай келетін адамдарға, этностық қазақтарға, сондай-ақ Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттар негізінде жеңілдетілген тәртіппен Қазақстан Республикасының азаматтығын алуға құқығы бар адамдарға қолданылмайды.

Ескерту. 17-бап жаңа редакцияда - ҚР 2011.07.22 № 478-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), өзгерістер енгізілді - ҚР 2012.04.27 № 15-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 04.07.2014 № 233-V (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі); 24.11.2015 № 421-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 22.12.2016 № 28-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 11.07.2017 № 91-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 16.04.2018 № 147-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 27.12.2019 № 292-VІ (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 16.05.2024 № 82-VIII (қолданысқа енізілу тәртібін 2-б. қараңыз) Заңдарымен.

18-бап. Қазақстан Республикасының азаматтығын қалпына келтiру

Бұрын Қазақстан Республикасының азаматы болған адамның өтiнiшi бойынша Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарына сәйкес оның Қазақстан Республикасының азаматтығы қалпына келтiрiлуi мүмкiн.

Ескерту. 18-бап жаңа редакцияда - ҚР 2012.04.27 № 15-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен; өзгеріс енгізілді - ҚР 24.11.2015 № 421-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

18-1-бап. Қазақстан Республикасының азаматтығын қалпына келтіру шарттары

Ескерту. 18-1-бап алып тасталды - ҚР 24.11.2015 № 421-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

3-тарау
Азаматтықты тоқтату

19-бап. Азаматтықты тоқтату негіздері

Қазақстан Республикасының азаматтығы:

1) Қазақстан Республикасы азаматтығынан шығу;

2) Қазақстан Республикасының азаматтығын жоғалту;

3) Қазақстан Республикасының азаматтығынан айыру салдарынан тоқтатылады.

Ескерту. 19-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 11.07.2017 № 91-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

20-бап. Азаматтықтан шығу

Қазақстан Республикасы азаматтығынан шығуға адамның осы Заңда белгіленген тәртіппен жасаған өтініші негізінде рұқсат етіледі.

Егер шығу туралы өтініш жасаушы адамның Қазақстан Республикасы алдындағы міндеттемелерінің немесе мүліктік міндеттемелерінің орындалмағандары болып, олармен азаматтардың немесе Қазақстан Республикасы территориясында орналасқан кәсіпорындардың, мекемелер мен ұйымдардың, қоғамдық бірлестіктердің елеулі мүдделері байланысты болса, Қазақстан Республикасы азаматтығынан шығарудан бас тартылуы мүмкін.

Егер шығу туралы өтінішхат берген адамға қатысты күдіктінің іс-әрекетін саралау туралы қаулы жария етілсе не ол заңды күшіне енген соттың үкімі бойынша жазасын өтеп жүрсе немесе адамның Қазақстан Республикасының азаматтығынан шығуы Қазақстан Республикасының ұлттық қауіпсіздігінің мүдделеріне қайшы келсе, Қазақстан Республикасының азаматтығынан шығуға жол берілмейді.

Ескерту. 20-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 04.07.2014 № 233-V (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

20-1-бап. Қазақстан Республикасының азаматтығынан айыру

Террористік қылмыстарды, сондай-ақ салдарынан Қазақстан Республикасының өмірлік маңызы бар мүдделеріне өзге де ауыр зиян келтірген, Қазақстан Республикасының Қылмыстық кодексі Ерекше бөлімінің тиісті баптарында көзделген қылмыстарды жасағаны үшін соттың шешімімен ғана Қазақстан Республикасының азаматтығынан айыруға жол беріледі.

Ескерту. 3-тарау 20-1-баппен толықтырылды - ҚР 11.07.2017 № 91-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

21-бап. Азаматтықты жоғалту

Ескерту. 21-баптың тақырыбына өзгеріс енгізілді - ҚР 16.04.2018 № 147-VI Заңымен (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз).

Қазақстан Республикасының азаматтығын:

1) Қазақстан Республикасының мемлекетаралық шарттарында көзделген реттерді қоспағанда, адамның басқа мемлекетте әскери қызметке қауіпсіздік қызметіне, полицияға, юстиция органдарына немесе өзге де мемлекеттік өкімет және басқару органдарына орналасуы салдарынан;

2) егер Қазақстан Республикасының азаматтығы көрінеу жалған мәліметтер немесе жалған құжаттар табыс ету нәтижесінде алынса;

3) Қазақстан Республикасының мемлекетаралық шарттарында көзделген негіздер бойынша;

4) алып тасталды - ҚР 2011.07.22 № 478-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

5) егер адам басқа мемлекеттің азаматтығын алған болса;

5-1) Қазақстан Республикасының азаматтығын алғаннан кейін басқа мемлекеттің азаматтығын растайтын құжаттарды пайдаланған жағдайда;

6) егер адамның Қазақстан Республикасының азаматтығын алуына негіз болған Қазақстан Республикасының азаматымен некесін сот жарамсыз деп таныса;

7) Қазақстан Республикасының азаматы болып табылатын, шетелдіктерге асырап алуға берілген бала кәмелетке толған кезде оның ерікті қалауы бойынша;

8) адамның шетелдік қарулы қақтығыстарға, шет мемлекет аумағындағы экстремистік және (немесе) террористік әрекетке қатысуы салдарынан жоғалтады.

Қазақстан Республикасының азаматы болып табылатын және шет мемлекеттің азаматтығын қабылдаған адам өзге азаматтықты алған күнінен бастап күнтізбелік отыз күн ішінде шетел азаматтығын алу фактісі туралы Қазақстан Республикасының ішкі істер органдарына немесе Қазақстан Республикасының шет елдердегі мекемелеріне хабарлауға және Қазақстан Республикасы азаматының паспортын және (немесе) жеке куәлігін тапсыруға міндетті.

Шетелдік азаматтықты алу фактісі туралы осы баптың екінші бөлігінде белгіленген мерзімде хабарламау Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген жауаптылыққа әкеп соғады.

Ескерту. 21-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР Президентінің 1995.10.03 № 2477 Заң күші бар жарлығымен, ҚР 2002.05.17 № 322, 2004.10.04 № 600, 2011.07.22 № 478-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 24.11.2015 № 421-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 09.04.2016 № 501-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 22.12.2016 № 28-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 16.04.2018 № 147-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 16.05.2024 № 82-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

4-тарау
Ата-анасы азаматтығын өзгерткен және асырап алған жағдайдағы баланың азаматтығы

Ескерту. 4-тараудың тақырыбы өзгерді – ҚР 2002.05.17. № 322 Заңымен.

22-бап. Ата-анасының азаматтығы өзгерген жағдайда баланың азаматтығының өзгеруі

Ата-анасы Қазақстан Республикасының азаматтығына қабылданған, оны қалпына келтірген не Қазақстан Республикасының азаматтығынан шыққан кезде тиісінше олардың 14 жасқа толмаған баласының азаматтығы өзгереді.

Егер баланың ата-анасының біреуі белгілі болса, онда осы ата-ана Қазақстан Республикасының азаматтығына қабылданған, оны қалпына келтірген не Қазақстан Республикасының азаматтығынан шыққан кезде тиісінше 14 жасқа толмаған баланың азаматтығы да өзгереді.

Ескерту. 22-бап жаңа редакцияда - ҚР 24.11.2015 № 421-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

23-бап. Ата-анасының біреуі Қазақстан Республикасы азаматтығын алған ретте баланың Қазақстан Республикасы азаматтығын алуы

Егер ата-анасының біреуі Қазақстан Республикасы азаматтығын алып, ал екіншісі басқа мемлекеттің азаматы не азаматтығы жоқ адам болып қала берсе, Қазақстан Республикасы территориясында тұратын 14 жасқа дейінгі бала ата-анасының осы туралы жазбаша өтініші бойынша Қазақстан Республикасының азаматтығын алуы мүмкін.

Ескерту. 23-бапқа өзгерту енгізілді – ҚР 2002.05.17. № 322 Заңымен.

24-бап. Ата-анасының біреуі Қазақстан Республикасы азаматтығынан шыққан ретте баланың Қазақстан Республикасы азаматтығының сақталуы

Егер ата-анасының біреуі Қазақстан Республикасы азаматтығынан шығып, ал екіншісі Қазақстан Республикасының азаматы болып қала берсе, 14 жасқа дейінгі бала Қазақстан Республикасының азаматтығын сақтап қалады. Ата-анасының осы туралы жазбаша өтініші бойынша, мұндай баланың Қазақстан Республикасы азаматтығынан шығуына рұқсат етілуі мүмкін.

Ескерту. 24-бапқа өзгерту енгізілді – ҚР 2002.05.17. № 322 Заңымен.

25-бап. Асырап алған ретте баланың Қазақстан Республикасы азаматтығын алуы

Қазақстан Республикасының азаматы асырап алған, басқа мемлекеттің азаматы немесе азаматтығы жоқ адам болып табылатын 14 жасқа дейінгі бала Қазақстан Республикасының азаматы болады.

Біреуі Қазақстан Республикасының азаматы, ал екіншісі оның азаматы емес ерлі-зайыптылар асырап алған, басқа мемлекеттің азаматы немесе азаматтығы жоқ адам болып табылатын 14 жасқа дейінгі бала асырап алушылардың жазбаша түрде білдірілген келісімімен Қазақстан Республикасының азаматы болады.

Ескерту. 25-бапқа өзгерту енгізілді – ҚР 2002.05.17. № 322 Заңымен.

26-бап. Қорғаншылық белгіленген баланың Қазақстан Республикасының азаматтығын сақтауы

Қазақстан Республикасының аумағында тұратын он төрт жасқа толмаған бала қорғаншысының өтініші бойынша мынадай жағдайларда:

1) егер оның ата-анасының екеуі де немесе жалғыз ата-анасы Қазақстан Республикасының азаматтығынан шықса және бұл орайда ата-ана болу құқықтарынан айрылса;

2) басқа мемлекеттердің азаматтары болып табылатын ата-анасының екеуі де қайтыс болса немесе із-түзсіз жоғалса, ата-анасы азаматы болған мемлекеттегі ағайын-туыстары асырап алудан бас тартса не бала олардың асырап алуын қаламаса Қазақстан Республикасының азаматтығын сақтап қалады;

3) ата-анасының біреуі қайтыс болса немесе із-түзсіз жоғалса, баланың азаматтығы екінші ата-анасының қалауымен анықталады.

Ескерту. 26-бап жаңа редакцияда - ҚР 2011.07.22 № 478-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

27-бап. Асырап алынған жағдайда баланың Қазақстан Республикасының азаматтығын сақтауы

Шетелдіктер асырап алған, Қазақстан Республикасының азаматы болып табылатын бала кәмелетке толғанға дейін Қазақстан Республикасының азаматтығын сақтайды.

Осы бапта аталған баланың Қазақстан Республикасының азаматтығын жоғалтуына не одан шығуына ол кәмелетке толғаннан кейін және ерікті қалауы бойынша ғана жол беріледі.

Ескерту. 27-бап жаңа редакцияда - ҚР 09.04.2016 № 501-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді - ҚР 16.04.2018 № 147-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

28-бап. Баланың азаматтығын өзгерткен кезде оның келісуінің қажеттілігі

14 жастан 18 жасқа дейінгі баланың ата-анасы Қазақстан Республикасының азаматтығына қабылданған, оны қалпына келтірген не Қазақстан Республикасының азаматтығынан шыққан жағдайда, сондай-ақ асырап алған немесе қамқоршылық белгіленген жағдайда, оның азаматтығын осы Заңның 33-бабында көзделген тәртіппен баланың келісуімен ғана өзгертуге болады.

Ескерту. 28-бап жаңа редакцияда - ҚР 24.11.2015 № 421-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

5-тарау
Қазақстан Республикасы Президентiнiң және мемлекеттiк органдарының азаматтық мәселелер жөнiндегi өкiлеттiгi

Ескерту. 5-тараудың тақырыбына өзгерту енгізілді – ҚР Президентінің 1995.10.03. № 2477 Заң күші бар жарлығымен .

29-бап. Қазақстан Республикасы Президентінің өкілеттігі

Қазақстан Республикасында азаматтық мәселелер жөнінде шешім қабылдайтын лауазымды адам Қазақстан Республикасының Президенті болып табылады.

Қазақстан Республикасының Президенті:

Қазақстан Республикасы азаматтығына қабылдау туралы;

Қазақстан Республикасы азаматтығын қалпына келтіру туралы;

Қазақстан Республикасы азаматтығынан шығару туралы шешімдер қабылдайды.

Ескерту. 29-бапқа өзгерту енгізілді - ҚР Президентінің 1995.10.03. № 2477 Заң күші бар жарлығымен, Қазақстан Республикасының 2002.05.17. № 322 Заңымен.

30-бап. Iшкi iстер органдарының өкiлеттiгi

Iшкi iстер органдары:

1) Қазақстан Республикасында тұрақты тұратын адамдардан Қазақстан Республикасының азаматтығы мәселелерi жөніндегі өтініштер қабылдайды және оларды қажеттi құжаттармен бiрге Қазақстан Республикасы Президентiнiң қарауына жiбередi;

2) Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарында көзделгендей, Қазақстан Республикасының азаматтығын алуды және Қазақстан Республикасының азаматтығынан шығуды тiркеудi жүзеге асырады;

3) Қазақстан Республикасының аумағында тұрақты тұратын адамдардың Қазақстан Республикасының азаматтығын жоғалтуын тiркейдi;

3-1) Қазақстан Республикасының аумағында тұрақты тұрып жатқан адамдардың Қазақстан Республикасының азаматтығынан айырылуын тiркейдi;

4) жеңілдетілген тәртіппен (тіркеу тәртібімен) Қазақстан Республикасының азматтығына қабылдауды ресімдейді;

5) Қазақстан Республикасының аумағында тұрақты тұратын адамдардың Қазақстан Республикасының азаматы болуын (болмауын) айқындайды.

Қазақстан Республикасының азаматтығына қабылдау және Қазақстан Республикасының азаматтығын қалпына келтіру, оның ішінде жеңілдетілген тәртіппен (тіркеу тәртібімен), азаматтықтан шығу, азаматтықты жоғалту мен одан айыру және Қазақстан Республикасының азаматтығына жататындығын айқындау мәселелері бойынша өтінішхаттарды (өтініштерді) ішкі істер органдарының қабылдау, ресімдеу және қарау тәртібін Қазақстан Республикасының Ішкі істер министрлігі әзірлейді және бекітеді.

Ескерту. 30-бап жаңа редакцияда - ҚР 2011.07.22 № 478-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен; өзгерістер енгізілді - ҚР 24.11.2015 № 421-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 11.07.2017 № 91-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 16.04.2018 № 147-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

31-бап. Қазақстан Республикасы Сыртқы істер министрлігінің, Қазақстан Республикасының шет елдердегi мекемелерінің өкілеттігі

Қазақстан Республикасының Сыртқы iстер министрлiгi Қазақстан Республикасының азаматтығы, Қазақстан Республикасының азаматтығын жоғалту мен одан айыру және Қазақстан Республикасының азаматтығына жататындығын анықтау мәселелері бойынша өтініштерді Қазақстан Республикасының шет елдердегі мекемелерінің қабылдау, ресімдеу және қарау қағидаларын әзірлейді және бекітеді.

Қазақстан Республикасының шет елдердегi мекемелерi:

Қазақстан Республикасының шегінен тыс жерде тұрақты тұратын адамдардан Қазақстан Республикасының азаматтығы мәселелері бойынша өтініштер қабылдайды және қажетті құжаттармен бірге оларды Қазақстан Республикасының Сыртқы істер министрлігі арқылы Қазақстан Республикасы Президентінің қарауына жібереді;

Қазақстан Республикасының шегінен тыс жерде тұрақты тұратын адамдардың Қазақстан Республикасының азаматтығын жоғалтуын тіркейді;

Қазақстан Республикасының шегінен тыс жерде тұрақты тұратын адамдардың Қазақстан Республикасының азаматтығынан айырылуын тiркейдi;

Қазақстан Республикасының шегінен тыс жерде тұрақты және уақытша тұратын Қазақстан Республикасы азаматтарының есебін Қазақстан Республикасының Сыртқы істер министрлігі айқындаған тәртіппен жүргізеді;

Қазақстан Республикасының шегінен тыс жерде тұрақты тұратын адамдардың Қазақстан Республикасының азаматтығына жататындығын анықтайды.

Белгілі бір елде Қазақстан Республикасының шет елдердегi мекемелерi болмаған жағдайда бұл органдардың функцияларын тиісті шарттар негізінде басқа мемлекеттердің дипломатиялық өкілдіктері мен консулдық мекемелері орындайды.

Ескерту. 31-бап жаңа редакцияда - ҚР 13.05.2020 № 327-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

6-тарау
Қазақстан Республикасының азаматтығы мәселелері жөніндегі арыздар мен ұсыныстарды қарау бойынша іс жүргізу

32-бап. Азаматтық мәселелер жөнінде арыз беру тәртібі

Азаматтық мәселелер жөніндегі арыздар осы Заңның 30 және 31-баптарында көрсетілген органдар арқылы Қазақстан Республикасы Президентінің атына беріледі.

Арызды немесе ұсынысты қарау мерзімі алты айдан аспауға тиіс.

Жеңілдетілген тәртіппен (тіркеу тәртібімен) азаматтық алуды тіркеу мәселелері жөніндегі өтініштер ішкі істер органдарына беріледі.

Ескерту. 32-бапқа өзгерту енгізілді - ҚР 2011.07.22 № 478-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

33-бап. Азаматтық мәселелер жөніндегі арыздар түрі

Қазақстан Республикасының азаматтығына қабылдау, азаматтықты қалпына келтіру немесе одан шығу туралы өтініштер арыз берушінің жазбаша өтініші бойынша қаралады. 18 жасқа толмаған, сондай-ақ заңда белгіленген тәртіппен қабілетсіз деп танылған адамдар жөніндегі өтініштер олардың заңды өкілдерінің нотариат куәландырған, басқа мемлекеттерде - Қазақстан Республикасының шетелдегi мекемесi куәландырған өтініш бойынша қаралады.

14 жастан 18 жасқа дейінгі баланы Қазақстан Республикасының азаматтығына қабылдау, оның Қазақстан Республикасы азаматтығын қалпына келтіру және одан шығару туралы арыз берген кезде оның келісімі болуы міндетті, келісім жазбаша түрде білдіріліп, оны нотариат куәландыруға, басқа мемлекеттерде - Қазақстан Республикасының шетелдегi мекемесi куәландыруға тиіс.

Ата-анасының біреуі Қазақстан Республикасының азаматы болып қалатын 14 жасқа дейінгі баланың Қазақстан Республикасы азаматтығынан шығуы туралы өтініш берген кезде сол ата-атасының арызы да табыс етілуге, онда баланың Қазақстан Республикасы азаматтығынан шығуына көзқарасы көрсетілуге тиіс. Мұндай арызды - нотариат, ал басқа мемлекеттерде Қазақстан Республикасының шетелдегi мекемесi куәландырады.

Егер арыз беруші арызға сауатсыз болғандықтан немесе дене кемістігі салдарынан қол қоя алмайтын болса, арызға оның өтініші бойынша басқа адам қол қояды, бұл жөнінде Қазақстан Республикасының мемлекеттік нотариусы, шетелдегi мекемесi арызға тиісті жазба жасайды.

Қазақстан Республикасының азаматтығына қабылдау, оны қалпына келтіру немесе Қазақстан Республикасының азаматтығынан шығу туралы өтінішке өтініш берушінің жеке басын куәландыратын құжаттар қоса тіркелуге тиіс.

Ескерту. 33-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2002.05.17. № 322, 2004.12.20. № 13 (01.01.2005 бастап күшіне енеді); 24.11.2015 № 421-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

34-бап. Азаматтық мәселелер жөніндегі арыздар бойынша қорытындылар

Қазақстан Республикасының ішкі істер органдары, шетелдегi мекемелерi өздерінің арыздар бойынша қорытындылары немесе азаматтық мәселелер жөніндегі ұсыныстарын азаматтыққа қабылдау туралы өтініш жасаушы адамның осы Заңның 1-бабында көзделген шарттарды сақтау туралы жазбаша міндеттемесімен бірге Қазақстан Республикасының Ішкі істер министрлігі немесе Қазақстан Республикасының Сыртқы істер министрлігі арқылы Қазақстан Республикасы Президентінің атына жібереді.

Сыртқы iстер министрлiгi және Ішкі істер министрлігі Қазақстан Республикасы аумағының шегінен тыс жерлерде тұрақты тұратын әрбір арыз берушіні Қазақстан Республикасының азаматтығына қабылдаудың немесе оны қалпына келтірудің орындылығы туралы, оның ішінде оны Қазақстан Республикасында еңбекке, тұрғын үйге және өзге де орналастыру мүмкіндігі туралы Қазақстан Республикасының Президентіне дәлелді қорытынды береді.

Қазақстан Республикасының азаматтығынан шығу туралы өтініштер бойынша қорытындыларда азаматтардың немесе ұйымдардың елеулі мүдделерімен байланысты өтініш берушінің мемлекет алдындағы орындалмаған міндеттемелері немесе оның мүліктік міндеттемелері туралы, оның қылмыстық қудалануы, сотталғандығы не оның заңды күшіне енген сот үкімі бойынша жазасын өтеуі туралы не осы адамның азаматтықтан шығуы Қазақстан Республикасының ұлттық қауіпсіздігінің мүдделеріне қайшы келетіні туралы нақты мәліметтер хабарланады.

Ескерту. 34-бапқа өзгерту енгізілді - ҚР Президентінің 1995.10.03. № 2477 Заң күші бар жарлығымен, 2004.12.20. № 13 (2005 жылғы 1 қаңтардан бастап күшіне енеді), 13.06.2013 № 102-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 04.07.2014 № 233-V (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

35-бап. Қазақстан Республикасының Президенті жанындағы азаматтық мәселелер жөніндегі комиссия

Осы Заңның 29-бабында көрсетілген азаматтық мәселелерді алдын ала қарау үшін Қазақстан Республикасының Президенті азаматтық мәселелер жөнінде комиссия құрады.

Азаматтық мәселелер жөніндегі арыздар мен ұсыныстарды қараған кезде Комиссия арыз берушінің дәлелдеріне, ұсыныс мазмұнына, мемлекеттік органдар қорытындыларына, өзге де құжаттарға және куәлардың тиісті түрде ресімделген айғақтарына жан-жақты баға береді.

Комиссия өзі жүргізіп отырған іс жөнінде тиісті мемлекеттік органдар мен қоғамдық бірлестіктерден құжаттар мен материалдар талап етуге қақылы, олар қажетті ақпаратты комиссия белгілеген мерзімде табыс етеді.

Комиссия әрбір арыз немесе ұсыныс бойынша Қазақстан Республикасы Президентінің қарауына ұсыныс енгізеді.

Егер Комиссия мәжілісіне оның мүшелерінің жартысынан астамы қатысса, ол заңды болады. Комиссия шешімі жай көпшілік дауыспен қабылданады.

Комиссия шешімі төраға қол қоятын хаттамамен ресімделеді.

Ескерту. 35-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 24.11.2015 № 421-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

36-бап. Азаматтық мәселелер жөніндегі актілер

Азаматтыққа қабылдау, оны өзгерту мәселелерi жөнiнде және өтiнiш қабылданбаған жағдайда Қазақстан Республикасы Президентiнiң Жарлығы шығарылады.

Азаматтық мәселе жөнінде қайталап берілген арыз бұл мәселе жөніндегі осының алдындағы шешімнен кейін бір жыл өткен соң қаралады. Іс үшін арыз берушіге мәлім болмаған және мәлім болуы мүмкін болмаған елеулі мән-жайлар туған ретте қайталап жасалған өтініш ертерек те қаралуы мүмкін.

Ескерту. 36-бапқа өзгерту енгізілді - ҚР Президентінің 1995.10.03. № 2477 Заң күші бар жарлығымен.

37-бап. Азаматтық алу және оны тоқтату мерзімінің есептелуі

Ескерту. 37-баптың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР 11.07.2017 № 91-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

Қазақстан Республикасы азаматтығына:

- азаматтыққа қабылдау туралы Қазақстан Республикасы Президентінің жарлығы шыққан күні;

- кәмелетке толмағандардың туған немесе асырап алынған күні;

- кәмелетке толмағандардың ата-анасын Қазақстан Республикасы азаматтығына қабылдау туралы Қазақстан Республикасы Президентінің жарлығы шыққан күні;

- мемлекетаралық шарттарында көзделгендей тәртiп бойынша тіркелген күні;

жеңілдетілген тәртіппен (тіркеу тәртібімен) Қазақстан Республикасының азаматтығын алу тіркелген күні ие болады.

Қазақстан Республикасының азаматтығы:

- Қазақстан Республикасы Президентiнiң азаматтықтан шығару туралы Жарлығы шыққан күнi;

- Қазақстан Республикасының азаматтығынан айыру туралы соттың үкімі заңды күшіне енген күні;

- осы Заңда көзделген тәртiппен мемлекеттiк органдардың оны жоғалтқанын тiркеген күнi;

- Қазақстан Республикасының мемлекетаралық шарттарында көзделген тәртiппен Қазақстан Республикасының азаматтығынан шығуы тiркелген күнi тоқталады.

Ескерту. 37-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР Президентінің 1995.10.03 № 2477 Заң күші бар жарлығымен, ҚР - 2011.07.22 № 478-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 11.07.2017 № 91-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 16.04.2018 № 147-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

38-бап. Республика территориясында тұру мерзімінің есептелуі

Осы Заңның 16-бабының 1) тармақшасында көрсетілген республика территориясында тұру мерзіміне:

егер адам армияға дейін Республика территориясында тұрып, армиядан босатылған күні мен Қазақстан Республикасына тұрақты тұруға келген күні арасындағы үзіліс үш айдан аспаса, армияда қызмет еткен уақыты;

егер оқуды бітірген немесе оқу орнынан шығарылған күні мен Қазақстан Республикасына келген күні арасындағы үзіліс үш айдан аспаса, республикадан тыс жерлерде оқыған уақыты;

егер командировканың аяқталуы мен Қазақстан Республикасына келген күнінің арасындағы үзіліс үш айдан аспаса, республикадан тыс жерлерге командировкаға барған уақыты есептеледі.

Науқастанып қалған, дүлей апат болған ретте немесе басқа да дәлелді себептер бойынша осы баптың бірінші бөлігінде көрсетілген үш айлық мерзімді есептеу тоқтатылады.

Қазақстан Республикасының аумағында тұру мерзіміне Қазақстан Республикасының соты және (немесе) басқа да мемлекеттердің сот органдары тағайындаған қылмыстық жазалау шараларын өтеу уақыты, сондай-ақ республика аумағында іссапарда, емделуде болған мерзімі және уақытша тұрудың басқа да жағдайлары есепке алынбайды.

Қазақстан Республикасының азаматы болып саналуының күші жойылғаннан бұрынғы кезең Қазақстан Республикасы территориясында тұру мерзіміне есептелмейді.

Ескерту. 38-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2002.05.17 № 322; 24.11.2015 № 421-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

7-тарау
Азаматтық мәселелер жөніндегі шешімдердің орындалуы

39-бап. Қазақстан Республикасының азаматтығы мәселелері жөніндегі шешімдерді орындайтын органдар

Қазақстан Республикасында тұрғылықты тұратын адамдарға қатысты азаматтық мәселелер жөнiндегi шешiмдердiң орындалуы құжаттандыру және паспорттар мен жеке бас куәлiктердi беру жөнiндегi уәкiлеттi органға, басқа мемлекетте тұратын адамдарға қатысты - Қазақстан Республикасының шетелдегi мекемесiне жүктеледi.

Қазақстан Республикасының азаматтығын алған адамдарға құжаттандыру және паспорттар мен жеке куәлiктердi беру жөнiндегi уәкiлеттi орган, не шетелдегi мекемелер Қазақстан Республикасы азаматының жеке куәлiгiн және (немесе) паспортын тапсырады. Он алты жасқа толмаған баланың құжаттарында оның азаматтыққа қатыстылығы туралы жазба жасалады.

Қазақстан Республикасында тұратын, азаматтығы тоқтатылған адамдарға iшкi iстер органдары азаматтығы жоқтығы туралы куәлiк бередi.

Ескерту. 39-бап жаңа редакцияда - 2004.12.20. № 13 (2005 жылғы 1 қаңтардан бастап күшіне енеді) Заңымен.

40-бап. Азаматтық мәселелер жөніндегі шешімдердің орындалуын бақылау

Азаматтық мәселелер жөніндегі шешімдердің орындалуын бақылауды Қазақстан Республикасының Президенті жанындағы Азаматтық мәселелер жөніндегі комиссия жүзеге асырады.

8-тарау
Азаматтық мәселелер жөніндегі шешімдерге шағым беру

41-бап. Азаматтық мәселелер жөніндегі шешімдерге шағым беру

Азаматтық мәселелер жөніндегі шешімді Қазақстан Республикасы Президентінің қайта қарауы мүмкін.

Азамат болу туралы және азаматтықты жоғалту мәселелері жөніндегі шешімдерге шағымдар Қазақстан Республикасы Президентінің атына беріледі.

Азаматтық мәселелері бойынша өтініш қабылдаудан негізсіз бас тартуға, өтініштерді қарау мерзімдерінің бұзылуына, сондай-ақ лауазымды адамдардың азаматтық туралы істерді қарау тәртібін және азаматтық мәселелері бойынша шешімдерді орындау тәртібін бұзатын басқа да құқыққа сыйымсыз әрекеттеріне (әрекетсіздігіне) Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен шағым жасалуы мүмкін.

Ескерту. 41-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 16.04.2018 № 147-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.06.2020 № 351-VI (01.07.2021 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

9-тарау
Халықаралық шарттар

42-бап. Халықаралық шарттардың қолданылуы

Ескерту. 9-тарау алып тасталды – ҚР 2009.04.29. № 154-IV Заңымен.

Қазақстан Республикасының Президенті

On citizenship of the Republic of Kazakhstan

The Law of the Republic of Kazakhstan dated 20 December, 1991, 1017-XII.

Unofficial translation

This Law governs issues concerning the citizenship of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. The preamble in the new wording of Law of the Republic of Kazakhstan № 91-VI dated 11.07.2017 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

CHAPTER 1
General Provisions Article 1. Citizen and the State

The citizenship of the Republic of Kazakhstan determinates a stable political and legal relationship between a person and the state comprising all their mutual rights and obligations.

Every person in the Republic of Kazakhstan is entitled to citizenship. The citizenship of the Republic of Kazakhstan is acquired and terminated in accordance with this Law.

A citizen of the Republic of Kazakhstan cannot be deprived of his/her citizenship, his/her right to change citizenship and s/he also cannot be expelled from Kazakhstan. The deprivation of citizenship is allowed only by a court decision for committing crimes of terrorism as well as for causing other grave harm to vital interests of the Republic of Kazakhstan.

The Republic of Kazakhstan, represented by its state bodies and officials, is responsible to citizens of the Republic, as well as a citizen of the Republic of Kazakhstan is responsible to the Republic of Kazakhstan. S/he is obliged to observe the Constitution and laws of the Republic of Kazakhstan, to protect interests of the Republic of Kazakhstan, its territorial integrity, to respect the customs, traditions, the state language and languages ​​of all the nationalities living in the country, to contribute to the strengthening of the power, sovereignty and independence of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 1 in the new wording of Law of the Republic of Kazakhstan № 91-VI dated 11.07.2017 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 2. The legislation of the Republic of Kazakhstan on citizenship

1. The legislation of the Republic of Kazakhstan on citizenship is based on the Constitution of the Republic of Kazakhstan and consists of this Law and other regulatory legal acts of the Republic of Kazakhstan.

2. If an international treaty, ratified by the Republic of Kazakhstan establishes the rules, other than those provided in this Law, the rules of the international treaty shall apply.

Footnote. Article 2 is in the wording of Law of the Republic of Kazakhstan № 154-IV dated 29.04.2009 (see Article 2 for the enactment procedure).

Article 3. Belonging to the citizenship of the Republic of Kazakhstan

Citizens of the Republic of Kazakhstan are persons who:

permanently reside in the Republic of Kazakhstan on the date of entry into force of this Law;

born on the territory of the Republic of Kazakhstan and are not citizens of a foreign country;

acquired the citizenship of the Republic of Kazakhstan in accordance with this Law.

A citizen of the Republic of Kazakhstan is not recognized as a citizen of another country.

The Republic of Kazakhstan creates the conditions for the return to its territory of the persons that were forced to leave the territory of the republic in the period of mass repression, forced collectivization, as a result of other inhumane political actions, and their descendants, as well as Kazakhs, living in other countries.

Footnote. Article 3 - as amended by Decree of the President of the Republic of Kazakhstan having the force of the Law № 2477 dated 3 October, 1995; by Law of the Republic of Kazakhstan № 322 dated 17 May, 2002

Article 4. Certificate of citizenship

A certificate, evidencing the citizenship of the Republic of Kazakhstan, is the identity card or passport of the Republic of Kazakhstan. Citizenship of a child under the age of 16 years is confirmed by his (her) birth certificate, and by passport of either parent.

Footnote. Article 4 - as amended by Decree of the President of the Republic of Kazakhstan, having the force of the Law № 2477dated 3 October, 1995; by Law of the Republic of Kazakhstan № 322 dated 17 May, 2002.

Article 5. Legal Status of citizens of the Republic of Kazakhstan

Citizenship of the Republic of Kazakhstan is uniform and equal regardless of the grounds for its acquisition.

Citizens of the Republic of Kazakhstan are equal before the law, regardless of their origin, social and property status, race and ethnicity, sex, education, language, religion, political or other opinion, type of occupation, place of residence or any other circumstances.

Citizens of the Republic of Kazakhstan shall hold full civil, political, economic and social rights and freedoms, proclaimed and guaranteed by the Constitution and laws of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 5 is in the wording of Decree of the President of the Republic of Kazakhstan having the force of the Law № 2477 dated 3 October, 1995.

Article 6. Legal status of foreigners and stateless persons

Foreigners and stateless persons in the Republic of Kazakhstan shall enjoy the rights and freedoms, as well as bear responsibilities, established for the citizens, unless otherwise provided by the Constitution, laws and international treaties.

Footnote. Article 6 - is in the wording of Law of the Republic of Kazakhstan № 322 dated 17 May, 2002.

Article 7. Preservation of citizenship of the Republic of Kazakhstan

Residence of a citizen of the Republic of Kazakhstan outside the Republic of Kazakhstan shall not entail termination of citizenship of the Republic of Kazakhstan.

The marriage of a citizen of the Republic of Kazakhstan with a person who is not a citizen of the Republic of Kazakhstan, as well as the dissolution of such a marriage, shall not entail a change in the citizenship of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 7 – as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 16.05.2024 № 82-VIII (shall come into effect upon the expiration of ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 8. Inadmissibility of extradition of a citizen of the Republic of Kazakhstan to another state

Citizen of the Republic of Kazakhstan may not be extradited to a foreign state, unless otherwise stipulated by the international treaties of the Republic.

Footnote. Article 8 is in the wording of Decree of the President of the Republic of Kazakhstan, having the force of the Law № 2477dated 3 October, 1995.

Article 9. Protection of citizens, living outside the Republic of Kazakhstan

The Republic of Kazakhstan guarantees its citizens the protection and patronage abroad.

Footnote. Article 9 is in the wording of Decree of the President of the Republic of Kazakhstan, having the force of the Law № 2477dated 3 October, 1995.

CHAPTER 2
Acquisition of citizenship of the Republic of Kazakhstan

10. Grounds for the acquisition of citizenship

Citizenship of the Republic of Kazakhstan shall be acquired:

1) by birth;

2) as a result of conferment of citizenship of the Republic of Kazakhstan;

3) on the grounds or in the manner, provided by the interstate agreements of the Republic of Kazakhstan;

4) on other grounds, stipulated by this Law.

Footnote. Paragraph 3 of Article 10 - as amended by Decree of the President of the Republic of Kazakhstan, having the force of the Law № 2477 dated 3 October, 1995.

Article 11. Citizenship of a child whose parents are citizens of the Republic of Kazakhstan

A child, whose parents are both at the time of his (her) birth were citizens of the Republic of Kazakhstan, is a citizen of the Republic of Kazakhstan, regardless of the place of birth.

Footnote. Article 11 as amended by Law of the Republic of Kazakhstan № 322 dated 17 May, 2002.

Article 11-1. Citizenship of a child, whose parents are citizens of a foreign state

A child, whose parents are both at the time of his (her) birth were citizens of a foreign state, is not a citizen of the Republic of Kazakhstan, regardless of his (her) place of birth.

Footnote. The Law is supplemented by Article 11-1 in accordance with Law of the Republic of Kazakhstan № 478-IV dated 22.07.2011 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 12. Citizenship of a child born to parents with different citizenships

A child, whose parents (one of whom was a citizen of the Republic of Kazakhstan at the time of birth of the child) have different citizenships, shall be a citizen of the Republic of Kazakhstan, if s/he was born:

1) in the Republic of Kazakhstan;

2) outside the Republic of Kazakhstan, but his/her parents or one of them was a permanent resident of the Republic of Kazakhstan at that time.

In case of different citizenships of parents of a child born outside the Republic of Kazakhstan, given that one of them was a citizen of the Republic of Kazakhstan at the time of birth of the child and both had a permanent place of abode outside the Republic of Kazakhstan at that time, the citizenship of the child shall be determined by agreement of his/her parents expressed in written form.

A child is a citizen of the Republic of Kazakhstan regardless of the place of birth, if one of his/her parents was a citizen of the Republic of Kazakhstan at the time of birth of the child, and the other was either a stateless person or had an unknown citizenship.

In the case of establishing paternity for a child, whose mother is a stateless person, and a citizen of the Republic of Kazakhstan is determined his/her father, the child under 14 years of age becomes a citizen of the Republic of Kazakhstan regardless of the place of his/her birth. In case this child’s permanent residence is outside the Republic of Kazakhstan, his/her citizenship is determined based on a written request of the parents.

If the parents fail to agree on the child’s citizenship, it shall be determined judicially.

Footnote. Article 12 as amended by Law of the Republic of Kazakhstan № 322 dated 17.05.2002; № 421-V dated 24.11.2015 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 13. Citizenship of a child, whose parents are unknown

A child, located in the territory of the Republic of Kazakhstan and whose both parents are unknown, shall be a citizen of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 13 as amended by Law of the Republic of Kazakhstan № 322 dated 17 May, 2002.

Article 14. Acquisition of citizenship of the Republic of Kazakhstan by a child of the stateless persons

A child, whose parents are the stateless persons, that have the permanent residence in the territory of the Republic of Kazakhstan, born in the territory of the Republic of Kazakhstan, shall be a citizen of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 14 is in the wording of Law of the Republic of Kazakhstan №15-V dated 27.04.2012 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 15. Conferment of the citizenship of the Republic of Kazakhstan

Foreigners and stateless persons permanently residing in the territory of the Republic of Kazakhstan may, at their request, be admitted to the citizenship of the Republic of Kazakhstan in accordance with this Law.

The decision on the application for conferment of the citizenship of the Republic of Kazakhstan is adopted by the President of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 15 as amended by Law of the Republic of Kazakhstan № 322 dated 17 May, 2002, № 327-VІ dated May 13, 2020 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 16. Conditions for conferment of the citizenship of the Republic of Kazakhstan

The citizenship of the Republic of Kazakhstan may be granted to:

1) candace permanently residing on the territory of the Republic of Kazakhstan on legal grounds, regardless of the length of residence;

The presence of the conditions, stipulated in the first unnumbered paragraph of this subparagraph, shall not be required for conferment of the citizenship of the Republic of Kazakhstan for minors, disabled, and the persons that have special merits to the Republic of Kazakhstan, or have a profession and meet the requirements on the list, established by the President of the Republic of Kazakhstan, and their families;

2) the citizens of the former Soviet republics, that arrived for permanent residence in the Republic of Kazakhstan, and have one of his (her) close relatives - citizens of the Republic of Kazakhstan: the child (including adopted), the wife (husband), one of the parents (adoptive parents), sister, brother, grandfather or grandmother, regardless of their residence in the Republic of Kazakhstan.

Issues of the citizenship of military servicemen, performing military service and deployed in the territory of the Republic of Kazakhstan shall be determined by the interstate agreements of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 16 is in the wording of Decree of the President of the Republic of Kazakhstan, having the force of the Law № 2477 dated 03.10.1995; as amended by Laws of the Republic of Kazakhstan № 322 dated 17.05.2002; № 600 dated 04.10.2004; № 255 dated 22.05.2007 (shall be enforced from the day of its official publication); № 478 dated 22.07.2011 -IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated May 13, 2020 № 327-VI (shall be enforced from January 1, 2021).

Article 16-1. Requirements for conferring citizenship of the Republic of Kazakhstan in the simplified (registration) procedure

The simplified (registration) procedure of granting the citizenship of the Republic of Kazakhstan can be applied to:

1) kandases, permanently residing on the territory of the Republic of Kazakhstan legally, regardless of the period of residence;

2) rehabilitated victims of mass political repression, as well as their descendants, deprived or lost citizenship without their free will, permanently residing in the territory of the Republic of Kazakhstan legally, regardless of the period of residence, as well as persons entitled to acquire citizenship of the Republic of Kazakhstan in a simplified manner order based on international treaties ratified by the Republic of Kazakhstan;

3) ethnic Kazakhs studying at higher educational institutions of the Republic of Kazakhstan;

4) widows of citizens of the Republic of Kazakhstan, permanently residing in the territory of the Republic of Kazakhstan legally, regardless of the period of residence.

The time period to consider papers submitted for the conferment of citizenship in the simplified (registration) procedure shall not exceed three months from the filing date.

Footnote. The Law is supplemented by Article 16-1 in accordance with Law of the Republic of Kazakhstan № 478-IV dated 22.07.2011 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); in the new wording of Law of the Rebublic of Kazakhstan № 421-V dated 24.11.2015 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); dated 16.05.2024 № 82-VIII (shall come into effect upon expiration of ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 17. Grounds for refusal to grant citizenship or restoration of citizenship of the Republic of Kazakhstan

Footnote. The title of Article 17 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated May 16, 2024 № 82-VIII (shall come into effect ten calendar days after the day of its first official publication).

An application for admission to citizenship or restoration of citizenship of the Republic of Kazakhstan shall be rejected if the person applying for this:

1) committed a crime against humanity specified by the international law, knowingly acts against the sovereignty and independence of the Republic of Kazakhstan;

2) calls for the violation of unity and territorial integrity of the Republic of Kazakhstan;

3) performs illegal activities that harm national security, public health;

4) incites ethnic and religious discord, counterworks functioning of the state language of the Republic of Kazakhstan;

5) is involved in terrorist or extremist organizations or has been convicted of terrorist or extremist crimes;

6) is on the international wanted list, serving a sentence under a court sentence that has entered into legal force, or his/her actions have been recognized by the court as a repeat crime or a dangerous repeat crime;

7) is a citizen of another state(s);

8) provided false information about himself/herself when applying for admission to citizenship of the Republic of Kazakhstan or restoration of citizenship of the Republic of Kazakhstan, or without good reason did not submit the necessary documents within the time limits established by the legislation of the Republic of Kazakhstan;

9) has an unexpunged or outstanding conviction for committing an intentional crime on the territory of the Republic of Kazakhstan or beyond its borders, recognized as such by the Criminal Code of the Republic of Kazakhstan;

9-1) committed a crime against the sexual integrity of a minor;

10) committed an offence in the economic sphere within five years prior to filing an application for the conferment or resumption of the citizenship of the Republic of Kazakhstan;

10-1) repeatedly violated the legislation of the Republic of Kazakhstan on population migration within five years prior to filing an application for the conferment or resumption of the citizenship of the Republic of Kazakhstan;

11) lost the citizenship of the Republic of Kazakhstan pursuant to subparagraphs 1), 2) and 5) of Article 21 of this Law within five years prior to filing an application for the conferment or resumption of the citizenship of the Republic of Kazakhstan;

12) lost the citizenship of the Republic of Kazakhstan pursuant to subparagraph 8) of the first part of Article 21 of this Law;

13) lost the citizenship of the Republic of Kazakhstan pursuant to Article 20-1 of this Law;

14) does not know the state language at an elementary level, the basics of the Constitution of the Republic of Kazakhstan, as well as the history of Kazakhstan to the extent determined by the authorized body in the field of science and higher education.

Provisions of subparagraph 7) of the first part of this Article shall not apply to persons that are subject to international treaties ratified by the Republic of Kazakhstan, as well as those mentioned in the second part of subparagraph 1) of the first part of Article 16 and Article 16-1 of this Law and those, who put in a notarized written application to Internal Affairs bodies for the renunciation of foreign citizenship of the state whose nationals they are and addressed to an official of this state, who makes decisions on issues related to citizenship.

The provisions of subparagraph 14) of part one of this Article shall not apply to minors, incompetents, or persons who have special merits to the Republic of Kazakhstan or have professions and meet the requirements according to the list established by the President of the Republic of Kazakhstan, ethnic Kazakhs, as well as persons entitled to acquisition of citizenship of the Republic of Kazakhstan in a simplified manner based on international treaties ratified by the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 17 is in the wording of Law of the Republic of Kazakhstan № 478-IV dated 22.07.2011 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); as amended by Law of the Republic of Kazakhstan № 15-V dated 27.04.2012 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); № 233-V dated 04.07.2014 (shall be enforced from 01.01.2015); № 421-V dated 24.11.2015 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); № 28-VІ dated 22.12.2016 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); № 91-VI dated 11.07.2017 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); dated 16.04.2018 № 147-VІ (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); dated 27.12.2019 № 292-VІ (the order of enforcement see Article 2); dated May 16, 2024 № 82-VIII (the order of enforcement refer to Art. 2).

Article 18. Resumption of the citizenship of the Republic of Kazakhstan

A person that previously was a citizen of the Republic of Kazakhstan can resume the citizenship of the Republic of Kazakhstan upon a relevant application in keeping with legal requirements of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 18 is in the wording of Law of the Republic of Kazakhstan № 15-V dated 27.04.2012 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); as amended by Law of the Republic of Kazakhstan № 421-V dated 24.11.2015 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day its first official publication).

Article 18-1. Requirements for resuming the citizenship of the Republic of Kazakhstan

Footnote. Article 18-1 is excluded by Law of the Republic of Kazakhstan № 421-V dated 24.11.2015 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

CHAPTER 3
Termination of citizenship Article 19. Grounds to terminate the citizenship

The citizenship of the Republic of Kazakhstan is terminated due to:

1) renunciation of the citizenship of the Republic of Kazakhstan;

2) loss of the citizenship of the Republic of Kazakhstan;

3) deprivation of the citizenship of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 19 as amended by Law of the Republic of Kazakhstan № 91-VI dated 11.07.2017 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day its first official publication).

Article 20. Renunciation of citizenship

Renunciation of the citizenship of the Republic of Kazakhstan is allowed on the request of a person in the manner prescribed by this Law.

Renunciation of the citizenship of the Republic of Kazakhstan may be refused, if the person, requesting for the renunciation, has outstanding obligations to the Republic of Kazakhstan or debts associated with tangible interests of citizens or enterprises, institutions and organizations located in the Republic of Kazakhstan.

Renunciation of the citizenship of the Republic of Kazakhstan is not allowed, if a person, requesting for it, is prosecuted as an accused, or s/he is serving a sentence by a final judgment of court, or the renunciation of the person conflicts with the interests of national security of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 20 as amended by Law of the Republic of Kazakhstan № 233-V dated 04.07.2014 (shall be enforced from 01.01.2015).

Article 20-1. Deprivation of the citizenship of the Republic of Kazakhstan

Deprivation of the citizenship of the Republic of Kazakhstan is allowed only by a court decision for committing terrorist crimes, as well as crimes provided for by relevant articles of the Special part of the Criminal Code of the Republic of Kazakhstan, as a result of which other grave harm is caused to vital interests of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Chapter 3 is supplemented by Article 20-1 in accordance with Law of the Republic of Kazakhstan № 91-VI dated 11.07.2017 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day its first official publication).

Article 21. Loss of citizenship

Footnote. The title of Article 21 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 16.04.2018 № 147-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

The citizenship of the Republic of Kazakhstan shall be lost:

1) as a result of a person’s admission to military service, security service, police, judicial bodies and other public authorities of another state, except as otherwise provided for by interstate agreements of the Republic of Kazakhstan;

2) if the citizenship of the Republic of Kazakhstan was acquired as a result of submitting knowingly false information or forged documents;

3) on the grounds provided for by interstate agreements of the Republic of Kazakhstan;

4) is excluded by Law of the Republic of Kazakhstan № 478-IV dated 22.07.2011;

5) if a person acquired the citizenship of another state;

5-1) in case of using documents confirming citizenship of another state after acquiring citizenship of the Republic of Kazakhstan;

6) if the marriage to a citizen of the Republic of Kazakhstan, which was the basis for the acquisition of the citizenship of the Republic of Kazakhstan by a person, was declared invalid by a court ;

7) of own free will of a child, holding the citizenship of the Republic of Kazakhstan and adopted by foreign citizens, when s/he comes of age;

8) as a result of a person’s participation in foreign armed conflicts, extremist and (or) terrorist activities in a foreign state.

If a person having the citizenship of the Republic of Kazakhstan obtained the citizenship of a foreign country, within thirty calendar days from the date of acquisition of another nationality, s/he shall report on the acquisition of foreign citizenship to the internal affairs bodies of the Republic of Kazakhstan or foreign missions of the Republic of Kazakhstan and hand over his/her passport and (or) identity card of the Republic of Kazakhstan.

Failure to inform on the acquisition of foreign citizenship in the time period specified in the second part of this article entails responsibility established by the laws of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 21, as amended by Decree of the President, having the force of the Law of the Republic of Kazakhstan № 2477 dated 03.10.1995; by Laws of the Republic of Kazakhstan № 322 dated 17.05.2002; № 600 dated 04.10.2004; № 478-IV dated 22.07.2011 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); № 421-V dated 24.11.2015 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day its first official publication); № 501-V dated 09.04.2016 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); № 28-VІ dated 22.12.2016 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); dated 16. 04.2018 № 147-VІ (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); dated 16.05.2024 № 82-VIII (shall come into effect upon the expiration of ten calendar days after the day of its first official publication).

CHAPTER 4
Citizenship of children at change of the parents’ citizenship and in adoption Article 22. Change of citizenship of a child, whose parents changed their citizenship

If parents of a child under 14 years of age acquired, resumed or renounced the citizenship of the Republic of Kazakhstan, the citizenship of the child shall be changed accordingly.

If only one of the parents of the child is known, and s/he acquires, resumes or renounces the citizenship of the Republic of Kazakhstan, the citizenship of a child under 14 years of age shall be changed accordingly.

Footnote. Article 22 in the new wording of Law of the Republic of Kazakhstan № 421-V dated 24.11.2015 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 23. The child’s acquisition of the citizenship of the Republic of Kazakhstan in the case of acquisition of citizenship of the Republic of Kazakhstan by one of the parents

If one of the parents is becoming a citizen of the Republic of Kazakhstan, and the other is a citizen of another state or a stateless person, a child under 14 years of age, residing in the territory of the Republic of Kazakhstan, may acquire the citizenship of the Republic of Kazakhstan at the written request of his (her) parents about it.

Footnote. Article 23 as amended by Law of the Republic of Kazakhstan № 322 dated 17 May, 2002.

Article 24. Saving by a child the citizenship of the Republic Kazakhstan in the case of renunciation of the one of parents the citizenship of the Republic of Kazakhstan

If one of the parents renounces the citizenship of the Republic of Kazakhstan, and the other is a citizen of the Republic of Kazakhstan, a child under the age of 14 years shall retain the citizenship of the Republic of Kazakhstan. Upon the written request of the parents, such a child may be allowed to renounce the citizenship of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 24 as amended by Law of the Republic of Kazakhstan № 322 dated 17 May, 2002.

Article 25. Acquisition of a child the citizenship of the Republic of Kazakhstan in the case of adoption

A child under the age of 14 years who is a citizen of another country or a stateless person, adopted by citizens of the Republic of Kazakhstan, shall become a citizen of the Republic of Kazakhstan.

A child under the age of 14 years that is a citizen of another country or a stateless person, that is adopted by a couple, one of whom is a citizen of the Republic of Kazakhstan and the other is not, shall become a citizen of the Republic of Kazakhstan with the consent of the adoptive parents, expressed in writing.

Footnote. Article 25, as amended by Law of the Republic of Kazakhstan № 322 dated 17 May, 2002.

Article 26. Retention of citizenship of the Republic of Kazakhstan by the child under guardianship

A child under fourteen years of age, residing in the territory of the Republic of Kazakhstan, at the request of the guardian, retains the citizenship of the Republic of Kazakhstan in the following cases:

1) if both parents or a single parent renounce the citizenship of the Republic of Kazakhstan and thus deprived of the parental rights;

2) if both parents that are citizens of other states, dead or missing, and if the relatives that are citizens of the state, which the parents were, refuse to adopt (adoption) or the child does not wish their adoption (adoption);

3) if one of the parents is dead or missing, the child’s citizenship is determined by the wishes of the other parent.

Footnote. Article 26 is in the wording of Law of the Republic of Kazakhstan № 478-IV dated 22.07.2011 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 27. Retention of the citizenship of the Republic of Kazakhstan by a child in case of his/her adoption

A child having the citizenship of the Republic of Kazakhstan and adopted by foreigners, retains the citizenship of the Republic of Kazakhstan until s/he comes of age.

The loss or renunciation of the citizenship of the Republic of Kazakhstan of the aforementioned child is permitted only after s/he comes of age and requests for it of his/her own free will.

Footnote. Article 27 in the new wording of the Law of the Republic of Kazakhstan № 501-V dated 09.04.2016 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 16.04.2018 № 147-VІ (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 28. Requirement for child’s consent to change his/her citizenship

The change of the citizenship of a child between the ages of 14 and 18, whose parents acquired, resumed or renounced the citizenship of the Republic of Kazakhstan, as well as in the case of his/her adoption or custody, is only permitted with the consent of the child in the manner specified by Article 33 of this Law.

Footnote. Article 28 in the new wording of Law of the Republic of Kazakhstan № 421-V dated 24.11.2015 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

CHAPTER 5
Powers of the President of the Republic of Kazakhstan and the state bodies on issues of citizenship

Footnote. The title of Chapter 5 is in the wording of Decree of the President of the Republic of Kazakhstan, having the force of the Law № 2477 dated 3 October, 1995.

Article 29. Powers of the President of the Republic of Kazakhstan

The President of the Republic of Kazakhstan is the official, making the decision on issues of citizenship in the Republic of Kazakhstan.

The President of the Republic of Kazakhstan shall decide:

on the conferment of citizenship of the Republic of Kazakhstan;

on the restoration of citizenship of the Republic of Kazakhstan;

on the renunciation of citizenship of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 29 as amended by Decree of the President of the Republic of Kazakhstan, having the force of the Law № 2477dated 3 October, 1995; by Law of the Republic of Kazakhstan № 322 dated 17 May, 2002.

Article 30. Powers of the Internal Affairs bodies

The Internal Affairs bodies shall:

1) accept applications concerning issues of the citizenship of the Republic of Kazakhstan from persons that permanently reside in the Republic of Kazakhstan and submit them together with the required documents for the consideration of the President of the Republic of Kazakhstan;

2) register the conferment and renunciation of the citizenship of the Republic of Kazakhstan as provided for by international treaties of the Republic of Kazakhstan;

3) register the loss of the citizenship of the Republic of Kazakhstan by persons permanently residing in the Republic of Kazakhstan;

3-1) register the deprivation of the citizenship of the Republic of Kazakhstan of persons permanently residing in the Republic of Kazakhstan;

4) execute the conferment of the citizenship of the Republic of Kazakhstan in the simplified (registration) procedure;

5) recognize the citizenship (non-citizenship) of the Republic of Kazakhstan of persons permanently residing in the Republic of Kazakhstan.

The procedure for the receipt, processing and consideration by the Internal Affairs bodies of requests (applications) concerning the conferment and resumption of the citizenship of the Republic of Kazakhstan, including the simplified (registration) procedure, for the renunciation, loss and deprivation of citizenship and recognition of the citizenship of the Republic of Kazakhstan is developed and approved by the Ministry of Internal Affairs of the Republic of Kazakhstan

Footnote. Article 30 is in the wording of Law of the Republic of Kazakhstan № 478-IV dated 22.07.2011 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); as amended by Laws of the Republic of Kazakhstan № 421-V dated 24.11.2015 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); № 91-VI dated 11.07.2017 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); dated 16. 04.2018 № 147-VІ (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 31. Powers of the Ministry of Foreign Affairs of the Republic of Kazakhstan, foreign missions of the Republic of Kazakhstan

The Ministry of Foreign Affairs of the Republic of Kazakhstan develops and approves the rules for accepting, processing and considering applications by foreign institutions of the Republic of Kazakhstan on issues of citizenship of the Republic of Kazakhstan, loss and deprivation of citizenship of the Republic of Kazakhstan and determination of belonging to the citizenship of the Republic of Kazakhstan.

Foreign institutions of the Republic of Kazakhstan:

accept applications from persons permanently residing outside the Republic of Kazakhstan on issues of citizenship of the Republic of Kazakhstan and, together with the necessary documents, send them for consideration by the President of the Republic of Kazakhstan through the Ministry of Foreign Affairs of the Republic of Kazakhstan;

register the loss of citizenship of the Republic of Kazakhstan by persons permanently residing outside the Republic of Kazakhstan;

register the deprivation of the citizenship of the Republic of Kazakhstan of persons permanently residing outside the Republic of Kazakhstan;

keep records of citizens of the Republic of Kazakhstan, permanently and temporarily residing outside the Republic of Kazakhstan, in the manner determined by the Ministry of Foreign Affairs of the Republic of Kazakhstan;

determine the belonging to the citizenship of the Republic of Kazakhstan of persons permanently residing outside the Republic of Kazakhstan.

In the absence of foreign missions of the Republic of Kazakhstan in a particular country, the functions of these bodies are performed by diplomatic missions and consular offices of other states on the basis of relevant agreements.

Footnote. Article 31 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated May 13, 2020 № 327-VІ (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

CHAPTER 6
Procedure for consideration of the applications and proposals on issues of citizenship of the Republic of Kazakhstan Article 32. The procedure for applying for citizenship

Applications on issues of citizenship are submitted to the President of the Republic of Kazakhstan by the bodies, referred to in Articles 30 and 31 of this Law.

Period for consideration the applications or representations shall not exceed six months.

Applications concerning the registration of conferment of citizenship in a simplified (registration) order are submitted to the internal affairs bodies.

Footnote. Article 32, as amended by Law of the Republic of Kazakhstan № 478-IV dated 22.07.2011 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 33. Procedure for citizenship applications

Requests for the conferment, resumption or renunciation of the citizenship of the Republic of Kazakhstan are considered upon a written application of an applicant. As for applications of persons under the age of 18 and those who are recognized incompetent in accordance with the procedure established by law, they are considered at the request of their legal representatives, which is certified by a notary, and in other states – certified by a foreign mission of the Republic of Kazakhstan.

An application for the conferment or renunciation of the citizenship of the Republic of Kazakhstan of a child between the ages of 14 and 18 shall be supported by written consent of the child and certified by a notary, and in other states – certified by a foreign mission of the Republic of Kazakhstan.

An application for the renunciation of the citizenship of the Republic of Kazakhstan of a child under 14, one of whose parents remains a citizen of the Republic of Kazakhstan, shall be submitted together with a statement of this parent, in which s/he expresses his/her attitude towards the child’s renunciation of the citizenship of the Republic of Kazakhstan. This statement is certified by a notary, and in other states – certified by a foreign mission of the Republic of Kazakhstan.

If an applicant is unable to sign an application because of his/her illiteracy or a physical defect, at his/her request the application shall be signed by another person, which shall be appropriately stated on the application by a public notary or a foreign mission of the Republic of Kazakhstan.

An application for the conferment, resumption or renunciation of the citizenship of the Republic of Kazakhstan shall be submitted together with documents certifying an applicant’s identity.

Footnote. Article 33 as amended by Law of the Republic of Kazakhstan № 322 dated 17 May, 2002; №13 dated 20 December, 2004; № 421-V dated 24.11.2015 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication)

Article 34. Conclusions on citizenship applications

Internal Affairs bodies, foreign missions of the Republic of Kazakhstan forward their conclusions on applications or representations concerning the citizenship together with a written obligation of a person, applying for citizenship conferment, to comply with conditions stipulated in Article 1 of this Law, through the Internal Affairs Ministry or the Foreign Affairs Ministry of the Republic of Kazakhstan addressed to the President of the Republic of Kazakhstan.

The Foreign Affairs Ministry and the Internal Affairs Ministry submit to the President of the Republic of Kazakhstan their reasoned conclusion on the advisability of the conferment or resumption of the citizenship of the Republic of Kazakhstan for each applicant permanently residing outside the Republic of Kazakhstan, including opportunities for his/her employment, accommodation and other settlement in the Republic of Kazakhstan.

Conclusions on applications for the renunciation of the citizenship of the Republic of Kazakhstan contain accurate data on applicant’s outstanding obligations to the state or his/her proprietary obligations that are associated with tangible interests of citizens or organizations, on his/her criminal prosecution, criminal record or serving a sentence by a final judgment of the court, or on conflicting of the person’s renunciation with the interests of national security of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 34, as amended by Decree of the President of the Republic of Kazakhstan, having the force of the Law of the Republic of Kazakhstan № 2477 dated 03.10.1995; by Laws of the Republic of Kazakhstan № 13 dated 20.12.2004; № 102-V dated 13.06.2013 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); No 233-V dated 04.07.2014 (shall be enforced from 01.01.2015).

Article 35. Citizenship Commission under the President of the Republic of Kazakhstan

The President of the Republic of Kazakhstan sets up a citizenship commission for preliminary consideration of issues of citizenship specified in Article 29 of this Law.

Considering applications and representations on citizenship, the commission comprehensively evaluates arguments of an applicant, the content of a representation, conclusions of state bodies, other documents and duly executed witness statements.

The Commission is entitled to request documents and materials concerning the case under examination from relevant state bodies and public associations that shall submit necessary information within the time limit prescribed by the commission.

The Commission submits their recommendations on every application or representation for the consideration of the President of the Republic of Kazakhstan.

The Commission’s meetings are rendered competent, if they are attended by more than half of its members. The Commission adopts decisions by simple majority.

The Commission’s decision is recorded in the minutes and signed by its chairman.

Footnote. Article 35 as amended by Law of the Republic of Kazakhstan № 421-V dated 24.11.2015 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 36. Acts on citizenship

The Decree of the President of the Republic of Kazakhstan is published on the issues of conferment and change of citizenship, and in rejection of the application.

Repeated application for citizenship is considered after one year after the previous decision on this matter. In the case of appearance of the significant circumstances for the matter that were not and could not be known to the applicant, the repeated request may be considered earlier.

Footnote. Article 36 - as amended by Decree of the President of the Republic of Kazakhstan, having the force of the Law № 2477 dated 3 October, 1995.

Article 37. Calculation of a time period for the conferment and termination of citizenship

Footnote. The title of Article 37 in the new wording of Law of the Republic of Kazakhstan № 91-VI dated 11.07.2017 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

The citizenship of the Republic of Kazakhstan is acquired on the day of:

- publication of the Decree of the President of the Republic of Kazakhstan on the conferment of citizenship;

- birth or adoption of minors;

- publication of the Decree of the President of the Republic of Kazakhstan on the conferment of the citizenship of the Republic of Kazakhstan to parents of minors;

- its registration in the manner prescribed by interstate agreements;

- registration of the conferment of the citizenship of the Republic of Kazakhstan in the simplified (registration) order.

The citizenship of the Republic of Kazakhstan is terminated on the day of:

- publication of the Decree of the President of the Republic of Kazakhstan on the renunciation of citizenship;

- entry into legal force of a court verdict of the deprivation of the citizenship of the Republic of Kazakhstan;

- registration of its loss by state bodies in the manner prescribed by this Law;

- registration of the renunciation of citizenship in the manner prescribed by interstate agreements of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 37, as amended by Decree of the President of the Republic of Kazakhstan, having the force of the Law № 2477 dated 03.10.1995; by the Law of the Republic of Kazakhstan № 478-IV dated 22.07.2011 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication ); № 91-VI dated 11.07.2017 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); dated 16. 04.2018 № 147-VІ (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 38. Calculation of the period of residence in the Republic

The period of residence in the Republic specified in subparagraph 1) of Article 16 of this Law shall include:

the military service period, if prior to it a person lived in the republic and an interval between the day of discharge from the army and the day of arrival in the Republic of Kazakhstan for permanent residence does not exceed three months;

the time period of study outside the Republic, if an interval between the day of the end of study or expulsion from an educational institution and the day of arrival in the Republic of Kazakhstan does not exceed three months;

the time period of a business trip outside the Republic, if an interval between the end of the trip and the day of arrival in the Republic of Kazakhstan does not exceed three months.

The calculation of a three-month period specified in the first part of this article shall be suspended in case of an illness, natural disaster or other valid reasons.

The period of residence in the Republic of Kazakhstan shall not include the term of serving a sentence imposed by a court of the Republic of Kazakhstan and (or) judicial authorities of other states as well as a stay in the Republic for the purposes of business, medical treatment and other cases of temporary residence.

The period of residence in the Republic of Kazakhstan shall not include the time period preceding the annulment of a person’s citizenship of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 38 as amended by Law of the Republic of Kazakhstan № 322 dated 17 May, 2002; No 421-V dated 24.11.2015 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

CHAPTER 7
Execution of decisions on citizenship Article 39. Bodies, exercising the decisions on citizenship of the Republic Kazakhstan

Execution of decisions on citizenship for persons, permanently residing in the Republic of Kazakhstan, is assigned to the authorized body for documentation and issuing the passports and identity cards, and for persons, residing in another state – to the foreign institutions of the Republic of Kazakhstan.

Persons that acquired the citizenship of the Republic of Kazakhstan are awarded of the identity cards and (or) passports of the Republic of Kazakhstan by the authorized body for documentation and issuing passports and identity cards or by foreign institutions. In the documents of a child under sixteen years of age, a record of his (her) belonging to the citizenship is made.

The internal affairs bodies shall issue the certificates of stateless persons to the persons, residing in the Republic of Kazakhstan and whose citizenship is terminated.

Footnote. The first part of Article 39 as amended by Decree of the President of the Republic of Kazakhstan, having the force of the Law № 2477 dated 3 October, 1995. as amended by Law of the Republic of Kazakhstan № 322 dated 17 May, 2002. New wording – by Law of the Republic of Kazakhstan № 13 dated 20 December, 2004.

Article 40. Control over the execution of decisions on citizenship

Control over the execution of decisions on citizenship is carried out by the Citizenship Commission under the President of the Republic of Kazakhstan.

CHAPTER 8
Appeal of decisions on citizenship Article 41. Appeal of decisions on citizenship

Decisions on issues of citizenship may be revised by the President of the Republic of Kazakhstan.

Appeals against decisions on the question of belonging to citizenship and loss of citizenship are made to the name of the President of the Republic of Kazakhstan.

An unreasonable refusal to accept an application on issues of citizenship, violation of the deadlines for considering applications, as well as other unauthorized actions of officials that violate the procedure for considering cases on citizenship and the procedure for executing decisions on issues of citizenship, may be appealed in the manner prescribed by law to a higher official in the order of subordination, or to court.

Footnote. Article 41 shall be amended in the Kazakh language, the text in Russian shall not be changed by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 16.04.2018 № 147-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); dated 29/06/2020 № 351-VI (shall be enforced from 01.07.2021).

CHAPTER 9
International treaties

Footnote. Chapter 9 is excluded by Law of the Republic of Kazakhstan № 154-IV dated 29.04.2009 (see Art. 2 for the enactment procedure).

The President of the Republic of Kazakhstan