Бухгалтерлiк есепке алу мен қаржылық есеп беру туралы

Қазақстан Республикасының 1995 жылғы 26 желтоқсандағы N 2732 Заңы. Күші жойылды - Қазақстан Республикасының 2007.02.28. N 234 Заңымен

Ескерту. Күші жойылды - Қазақстан Республикасының 2007.02.28. N 234 Заңымен.
Ескерту. Тақырыбы және кіріспе жаңа редакцияда - Қазақстан Республикасының 2002.06.24. N 329 Заңымен (қолданысқа енгізілу мерзімін 2 баптан қараңыз).

Осы Заң Қазақстан Республикасында бухгалтерлiк есепке алу мен қаржылық есеп беру жүйесiн айқындайды, бухгалтерлiк есепке алуды жүргiзу мен қаржылық есеп берудi жасаудың принциптерін, негізгі сапалық сипаттамалары және жалпы ережелерiн белгiлейдi.

1 тарау. Жалпы ережелер

1-бап. Осы Заңның қолданылу аясы

1. Осы Заңның күші міндетті мемлекеттік тіркелуге жататын жеке кәсіпкерлерге (бұдан әрі - кәсіпкерлерге), Қазақстан Республикасының резиденттері болып табылатын заңды тұлғаларға, Қазақстан Республикасының аумағында тіркелген резидент еместердің филиалдары мен өкілдіктеріне (бұдан әрі - ұйымдарына) қолданылады.
2. Кәсіпкерлер мен ұйымдар осы Заңға, Қазақстан Республикасының бухгалтерлiк есепке алу мен қаржылық есеп беру жөнiндегi өзге де нормативтiк құқықтық актiлеріне, бухгалтерлік есепке алу стандарттарына сәйкес бухгалтерлік есепке алуды жүргізуге және қаржылық есеп берудi жасауға міндетті.
Ескерту. 1-бап жаңа редакцияда - Қазақстан Республикасының 2002.06.24. N 329 (қолданысқа енгізілу мерзімін 2 баптан қараңыз) Заңымен .

2-бап. Қазақстан Республикасының бухгалтерлiк есепке
алу мен қаржылық есеп беру туралы заңнамасы

1. Қазақстан Республикасының бухгалтерлiк есепке алу мен қаржылық есеп беру туралы заңнамасы Қазақстан Республикасының Конституциясына негiзделедi және осы Заң мен Қазақстан Республикасының өзге де нормативтiк құқықтық актiлерінен тұрады.
2. Егер Қазақстан Республикасы бекіткен халықаралық шартта осы Заңдағыдан өзгеше ережелер белгіленсе, халықаралық шарттың ережелері қолданылады.
Ескерту. 2-бап жаңа редакцияда - Қазақстан Республикасының 2002.06.24. N 329 (қолданысқа енгізілу мерзімін 2 баптан қараңыз) Заңымен .

2-1-бап. Қазақстан Республикасындағы халықаралық
қаржылық есеп беру стандарттары

Қаржылық есеп берудi жасауды ұйымдар Халықаралық қаржылық есеп беру стандарттары жөніндегі комитеттен оларды ресми аударуға және (немесе) Қазақстан Республикасында жариялауға жазбаша рұқсаты бар ұйым мемлекеттік тілде және орыс тілінде жариялаған халықаралық қаржылық есеп беру стандарттарына сәйкес жүзеге асырады.
Осы баптың ережесi мемлекеттiк мекемелерге қолданылмайды.
Ескерту. Жаңа 2-1-баппен толықтырылды - Қазақстан Республикасының 2002.06.24. N 329 (қолданысқа енгізілу мерзімін 2 баптан қараңыз) Заңымен .

3-бап. Бухгалтерлiк есепке алу мен қаржылық есеп беру
жүйесiн мемлекеттiк реттеу

1. Қазақстан Республикасында бухгалтерлік есепке алу мен қаржылық есеп беру жүйесiн реттеудi уәкiлеттi мемлекеттiк орган (бұдан әрi - уәкiлеттi орган) жүзеге асырады.
2. Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкiнен басқа, мемлекеттiк мекемелердегi бухгалтерлік есепке алу мен қаржылық есеп беру жүйесiн реттеудің ерекшелiктерi мемлекеттiк мекемелер үшін Қазақстан Республикасының бухгалтерлiк есепке алу мен қаржылық есеп беру жөнiндегi нормативтік құқықтық актілерімен белгіленеді.
3. Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкiндегi бухгалтерлiк есепке алу мен қаржылық есеп беру жүйесiн реттеудi Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкiнiң Директорлар Кеңесi (Директорат) жүзеге асырады.
4. Қаржылық ұйымдардағы және Қазақстан Республикасының секьюритилендіру туралы заңнамасына сәйкес құрылған арнайы қаржы компанияларындағы бухгалтерлiк есепке алу мен қаржылық есептiлiк жүйесiн реттеудi Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкi нормативтік құқықтық актілердi және оларға әдiстемелiк ұсынымдарды қабылдау арқылы, ал Қазақстан Pecпубликасының заң актілерінде көзделген жағдайларда, қаржы нарығы мен қаржы ұйымдарын реттеу және қадағалау жөнiндегi уәкілеттi мемлекеттiк органмен келiсiм бойынша жүзеге асырады.
5. Уәкілетті орган:
1) бухгалтерлiк есепке алудың стандарттары мен оларға әдiстемелiк ұсынымдарды әзiрлейдi және бекітеді, Қазақстан Республикасының халықаралық қаржылық есеп беру стандарттарымен реттелмеген және оларға қайшы келмейтін бухгалтерлік есепке алу мен қаржылық есеп беру мәселелері жөніндегі нормативтік құқықтық актілерін қабылдайды;
2) бухгалтерлік есепке алу шоттарының үлгі жоспарлары мен оларға әдістемелік ұсынымдарды әзірлейді және бекітеді;
3) өзге де мемлекеттік органдармен және бухгалтерлер мен аудиторлардың кәсіптік ұйымдарымен бухгалтерлік есепке алу мен қаржылық есеп беру мәселелері бойынша өзара іс-қимыл жасайды;
3-1) қаржылық есептіліктің халықаралық стандарттарын енгiзу жөнiнде бiрыңғай мемлекеттiк саясатты жүргiзедi, ал қаржылық ұйымдарға қатысты Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкiмен бiрлесе отырып жүргізедi;
4) бухгалтерлік есепке алу мен қаржылық есеп беру саласындағы өзге де функцияларды Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жүзеге асырады.
6. Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі:
1) қаржылық ұйымдар үшiн:
уәкілетті органның келісімімен халықаралық қаржылық есеп беру стандарттарымен реттелмеген және оларға қайшы келмейтін мәселелер бойынша бухгалтерлік есепке алу стандарттарын, сондай-ақ оларға әдістемелік ұсынымдар әзірлейді және бекітеді;
осы Заңның талаптарына сәйкес Қазақстан Республикасының бухгалтерлік есепке алу мен қаржылық есеп беру жөніндегі нормативтік құқықтық актілерін, сондай-ақ бухгалтерлік есепке алу шоттарының үлгі жоспарларын әзірлейді және бекітеді;
2) қызметін реттеу мен қадағалауды жүзеге асыру Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіне жүктелген аффилирленген тұлғалар үшін осы Заңның талаптарына сәйкес Қазақстан Республикасының қаржылық есеп беру жөніндегі нормативтік құқықтық актілерін әзірлейді және бекітеді;
2-1) Қазақстан Республикасының секьюритилендіру туралы заңнамасына сәйкес құрылған арнайы қаржы компаниялары үшін:
осы Заңның талаптарына сәйкес Қазақстан Республикасының бухгалтерлік есепке алу мен қаржылық есеп беру жөніндегі нормативтік құқықтық актілерін әзірлейді және бекітеді;
Қазақстан Республикасының бухгалтерлік есепке алу мен қаржылық есеп беру және бухгалтерлік есеп стандарттары туралы заңнамасының сақталуын бақылауды жүзеге асырады;
3) Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкiнiң лицензиясы негiзiнде банк операцияларының жекелеген түрлерiн жүзеге асыратын ұйымдардың Қазақстан Республикасының бухгалтерлiк есепке алу мен қаржылық есеп беру туралы заңдарының талаптарын және бухгалтерлiк есепке алу стандарттарын сақтауын бақылауды жүзеге асырады.
Ескерту. 3-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2003.07.10. N 483 , 2004.06.11. N 562 , 2006.02.20. N 127 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңдарымен.

4-бап. Бухгалтерлiк есепке алу стандарттары мен
бухгалтерлiк есепке алу шоттарының үлгі
жоспары

1. Бухгалтерлiк есепке алу стандарттары бухгалтерлiк есепке алуды жүргiзудiң және қаржылық есеп берудi жасаудың жалпы ережелерi мен әдiстерiн белгiлейдi.
2. Бухгалтерлiк есепке алу шоттарының үлгі жоспары бухгалтерлiк есепке алудың синтетикалық шоттарының жүйеленген тiзбесiн білдіреді.

5-бап. Бухгалтерлiк есепке алу мен қаржылық есеп
берудiң мақсаты

Бухгалтерлiк есепке алу мен қаржылық есеп берудiң мақсаты мүдделі тұлғаларды (бұдан әрi - пайдаланушылар) кәсiпкерлер мен ұйымдардың қаржылық жағдайы, қызметiнiң нәтижелерi мен қаржылық жағдайындағы өзгерiстер туралы толық және шынайы ақпаратпен қамтамасыз ету болып табылады.
Ескерту. 3, 4, 5-баптар жаңа редакцияда - Қазақстан Республикасының 2002.06.24. N 329 (қолданысқа енгізілу мерзімін 2 баптан қараңыз) Заңымен .

5-1-бап. Бухгалтерлiк есепке алу мен қаржылық есеп
берудiң принциптерi мен негiзгi сапалық
сипаттамалары

1. Бухгалтерлiк есепке алуды жүргізу мен қаржылық есеп берудi жасаудың принциптерi есептеу және үздiксiздiк болып табылады.
2. Қаржылық есеп берудің негізгі сапалық сипаты түсiнiктiлік, орындылық, сенімділік және салыстырмалылық болып табылады.
Ескерту. Жаңа 5-1-баппен толықтырылды - Қазақстан Республикасының 2002.06.24. N 329 (қолданысқа енгізілу мерзімін 2 баптан қараңыз) Заңымен .

2-тарау. Бухгалтерлік есепке алу жүйесi, бухгалтерлiк құжаттама және iшкi бақылау

Ескерту. II тараудың тақырыбы жаңа редакцияда - Қазақстан Республикасының 2002.06.24. N 329 (қолданысқа енгізілу мерзімін 2 баптан қараңыз) Заңымен .

6-бап. Бухгалтерлiк есепке алу жүйесi

1. Бухгалтерлiк есепке алу Қазақстан Республикасының бухгалтерлік есепке алу мен қаржылық есеп беру туралы заңнамасымен, бухгалтерлік есепке алу стандарттарымен, сондай-ақ ұйымның есеп саясатымен регламенттелген кәсiпкерлер мен ұйымдардың операциялары мен оқиғалары туралы ақпарат жинау, тіркеу және қорыту жүйесiн білдіреді.
2. Есеп саясаты ұйымның қажетіне және оның қызметiнiң ерекшелiктерiне орай, Қазақстан Республикасының бухгалтерлiк есепке алу мен қаржылық есеп беру туралы заңнамасының талаптарына, бухгалтерлiк есепке алу стандарттары мен бухгалтерлiк есепке алу шоттарының үлгі жоспарларына сәйкес бухгалтерлiк есепке алуды жүргiзу мен қаржылық есеп берудi жасау үшiн ұйым қабылдаған принциптердi, негiздердi, шарттарды, ережелер мен практиканы бiлдiредi.
3. (алып тасталды)
4. Операциялар мен оқиғалар бухгалтерлiк есепке алу жүйесiнде көрiнiс табады, бұл ретте:
1) бухгалтерлiк жазбаларды бастапқы құжаттардың түпнұсқаларымен бiрдей етіп бекемдеудi және бухгалтерлiк жазбаларда барлық операцияларын және оқиғалардың көрсетiлуiн;
2) операциялар мен оқиғаларды хронологиялық ретпен және уақтылы тіркеуді;
3) әр айдың бiрiншi күнiндегi жағдай бойынша синтетикалық (жиынтық) есептердiң талдамалы (егжей-тегжейлi) есептермен сәйкестендірілуін қамтамасыз етеді.
5. (алып тасталды)
6. (алып тасталды)
7. Операциялар мен оқиғалар синтетикалық шоттарда қосарлы жазба жүргiзу әдiсiмен бухгалтерлiк есепке алу шоттарының жоспарына сәйкес көрсетiледi. Операциялар мен оқиғалардың талдамалық есебiн жүргiзу тәртiбiн кәсіпкер немесе заңды тұлғаның лауазымды адамдары (бұдан әрi - басшылық) белгілейдi, олар Қазақстан Республикасының заңнамалық актiлерiне және құрылтай құжаттарына сәйкес ағымдағы басшылық пен iс жүргiзудi кәсiпкер мен ұйымның қажетiне орай жүзеге асырады.
8. Кәсiпкерлер мен ұйымдар бухгалтерлiк есепке алуды жүргiзу мен қаржылық есеп берудi мемлекеттік тілде және (немесе) орыс тiлiнде жасауды қамтамасыз етедi.
Ескерту. 6-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2002.06.24. N 329 (қолданысқа енгізілу мерзімін 2 баптан қараңыз) Заңымен .

6-1-бап. Бухгалтерлiк құжаттама

1. Бухгалтерлiк құжаттама бастапқы құжаттарды, бухгалтерлiк есепке алудың тiркелiмдерiн, қаржылық есеп берудi және есеп саясатын қамтиды.
2. Бухгалтерлiк жазбалар бастапқы құжаттар негiзiнде жүргізiлуге тиiс. Бастапқы құжаттар - операциялардың жасалуын немесе оқиғалар фактiсiн тiркейтiн құжаттар. Электронды жеткiзiлген бастапқы құжаттың қағаз түрiнде ресiмделген бастапқы құжаттық күшi болады.
3. Операциялар мен оқиғаларды ресiмдеу үшiн қолданылатын бастапқы құжаттарға арналған нысандарды немесе оларға қойылатын талаптарды уәкiлеттi орган және (немесе) Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкi Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес бекiтедi.
4. Уәкiлеттi орган және (немесе) Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкi нысандарын немесе оларға қойылатын талаптарды бекiтпеген, қағазға түсiрiлген және электронды жеткiзушiлердегi бастапқы құжаттарды кәсіпкерлер мен ұйымдар дербес әзiрлейдi және оларда мынадай деректемелер мiндеттi түрде қамтылуға тиiс:
1) құжаттың атауы (нысандар);
2) жасалған күнi, айы, жылы;
3) өзiнiң атынан құжат жасалған ұйымның атауы немесе кәсiпкердің тегi және аты-жөнi;
4) операцияның немесе оқиғаның мазмұны;
5) операцияның немесе оқиғаның өлшем бiрлiктерi (сандық және құндық көрсеткіштермен берiлген);
6) операциялардың жасалуы (оқиғаның расталуы) және оны ресiмдеудің дұрыстығы үшiн жауапты адамдардың лауазымы, тегi, аты-жөнi және қолы.
Операцияның немесе оқиғаның сипатына, Қазақстан Республикасының нормативтiк құқықтық актiлерінің талаптарына және есепке алу ақпаратын өңдеу тәсiлiне қарай бастапқы құжаттарға қосымша деректемелер енгiзiлуi мүмкiн.
5. Бастапқы құжаттар операция жасалған немесе оқиға болған не олар тiкелей аяқталған кезде жасалуға тиiс.
6. Есепке алуға қабылданған бастапқы құжаттарда қамтылған ақпарат нысандарын немесе оларға қойылатын талаптарды уәкiлеттi орган және (немесе) Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкi Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес бекiтетiн бухгалтерлiк есепке алу тiркелiмдерiнде жинақталады және жүйелендiрiледi.
Бухгалтерлiк есепке алу тiркелiмiнің деректерi топтастырылған түрде қаржылық есеп беруге көшiрiледi.
7. Бухгалтерлiк есепке алудың бастапқы құжаттары мен тiркелiмдерi электронды жеткiзушiлерде жасалған кезде, ұйымдар мен кәсiпкерлер операциялардың басқа қатысушылары үшiн, сондай-ақ осындай талап ету құқығы Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес берiлген мемлекеттік органдардың талаптары бойынша мұндай құжаттардың қағазға түсiрiлген көшiрмелерiн дайындауға мiндеттi.
8. Кассалық және банктiк бастапқы құжаттарға түзетулер енгiзуге жол берiлмейдi. Қалған бастапқы құжаттарға түзетулер тиiсті операцияларға қатысушылардың келiсiмiмен ғана енгiзілуі мүмкiн, түзетулердi енгiзген күн, ай, жыл көрсетiліп, құжатқа қол қойған тұлғалардың қолдарымен расталуға тиiс.
Ескерту. Жаңа 6-1-баппен толықтырылды - Қазақстан Республикасының 2002.06.24. N 329 (қолданысқа енгізілу мерзімін 2 баптан қараңыз) Заңымен .

7-бап. Бухгалтерлiк есепке алуды ұйымдастыру

1. Басшылық:
1) есепке алу саясатын қалыптастырады;
2) бухгалтерлiк есепке алудың ұйымдастырылуын қамтамасыз етеді.
Есепке алу саясаты Қазақстан Республикасының заңнамасында және ұйымның жарғысында (ережесінде) белгiленген тәртiппен бекiтiледi.
2. Басшылық немесе кәсiпкер есепке алу жұмысының көлемiне қарай:
1) бас бухгалтер басқаратын құрылымдық бөлiмше ретiнде бухгалтерлiк қызметтi құрады;
2) штатқа бас бухгалтер лауазымын енгiзедi;
3) бухгалтерлiк есепке алу iсiн жүргiзудi шарттық негiзде мамандандырылған бухгалтерлiк ұйымға немесе маман бухгалтерге бередi;
4) бухгалтерлiк есепке алуды тiкелей өзi жүргiзе алады.
3. Бухгалтерлiк есепке алуды жүргiзу мен қаржылық есеп берудi жасауға уәкiлеттi тұлғалар осы баптың 2-тармағына сәйкес Қазақстан Республикасының бухгалтерлiк есепке алу мен қаржылық есеп беру туралы заңнамасын, бухгалтерлiк есепке алу стандарттары мен бухгалтерлiк есепке алу шоттарының үлгi жоспарын сақтауға мiндеттi.
Ескерту. 7-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2002.06.24. N 329 (қолданысқа енгізілу мерзімін 2 баптан қараңыз) Заңымен .

8-бап. Iшкi бақылау

1. Ұйым Қазақстан Республикасының бухгалтерлiк есепке алу мен қаржылық есеп беру туралы заңнамасының, есепке алу саясатының сақталуын, активтердің сақталуы жөнiндегi, бухгалтерлiк есепке алуды жүргiзу мен қаржылық есеп берудi жасау кезiнде ұрлық пен жаңсақтық жағдайларын болдырмау және анықтау жөнiндегi шараларды қоса алғанда, операциялардың тиімді жүргiзiлуiн қамтамасыз ету үшiн iшкi бақылауды ұйымдастыруға құқылы.
2. Iшкi бақылауды ұйымдастыруды басшылық қамтамасыз етедi.
3. Мемлекеттiк мекемелерден басқа ұйымдар iшкi бақылауды аудиторлық ұйымдарды тарту арқылы жүзеге асыруға хақылы.
4. (алып тасталды)
5. Мемлекеттiк мекемелердi бақылауды Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес уәкiлетті органдар жүргiзедi.
Ескерту. 8-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2002.06.24. N 329 (қолданысқа енгізілу мерзімін 2 баптан қараңыз), 2006.05.05. N 139 Заңдарымен.

9-бап. Бухгалтерлiк құжаттарға қол қою құқығы

1. Басшылық немесе кәсіпкер басшысы бухгалтерлiк құжаттарға қол қою құқығы бар адамды айқындайды. Бұл орайда сол адамның атқаратын лауазымына, ақша сомасының мөлшерiне, iс-қимыл саласы мен операцияның мәнiне қарай қол қою құқығының бағыныңқылық тәртiбi белгiленуi мүмкiн.
2. Электронды қолтаңбаны пайдаланушы кәсiпкерлер немесе ұйымдар Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес пайдалану құқығы мен электронды қолтаңбаға қол жеткiзуге қатысты сақтық пен бақылаудың тиiстi шараларын белгiлеуге тиiс.
Ескерту. 9-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2002.06.24. N 329 (қолданысқа енгізілу мерзімін 2 баптан қараңыз) Заңымен .

10-бап. Бухгалтерлiк ақпараттың құпиясы

1. Бухгалтерлiк есепке алудың бастапқы құжаттары мен тiркелiмдерiнiң мазмұны коммерциялық құпияны құрайтын ақпарат болып табылады, оған пұрсат басшылықтың немесе кәсiпкердің рұқсаты бар адамдарға ғана, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес мемлекеттік органдардың лауазымды адамдарына берiледi.
2. Аталған құжаттарға пұрсаты бар адамдар құжаттар иесiнiң келiсiмiнсiз ондағы ақпаратты жария етпеуге мiндеттi және оны жеке мүддесiне пайдалануға құқығы жоқ. Коммерциялық құпияны құрайтын ақпаратқа пұрсаты бар адамдар оны жария еткенi үшiн Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерiне сәйкес жауапкершiлiкте болады.

11-бап. Бухгалтерлiк құжаттаманы сақтау

Кәсiпкерлер мен ұйымдар бухгалтерлік есепке алудың бастапқы құжаттарын, қағазға түсiрiлген және (немесе) электронды жүргізушiлердегi бухгалтерлiк есепке алудың тiркелiмдерiн, қаржылық есеп берудi, есеп саясатын, есепке алу деректерiнiң электрондық өңдеу бағдарламасын Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген кезең iшiнде сақтауға мiндеттi.
Ескерту. 10, 11-баптар жаңа редакцияда - Қазақстан Республикасының 2002.06.24. N 329 (қолданысқа енгізілу мерзімін 2 баптан қараңыз) Заңымен .

3-тарау. Қаржылық есеп берудің элементтерiн бағалау мен есепке алу

12-бап.<*>

Ескерту. III тараудың тақырыбы жаңа редакцияда, 12-бап алып тасталды - Қазақстан Республикасының 2002.06.24. N 329 (қолданысқа енгізілу мерзімін 2 баптан қараңыз) Заңымен .

13-бап. Қаржылық есеп берудің элементтері

1. Қаржылық жағдайды бағалауға байланысты қаржылық есеп беру элементтерi активтер, мiндеттемелер және өз капиталы болып табылады.
Активтер - өткен операциялар немесе оқиғалар нәтижесiнде алынған мүлiктiк және жеке мүлiктiк емес игiлiктер мен болашақта кiрiстер алу күтiлетiн құндық бағасы бар құқықтар.
Мiндеттеме - өткен операциялар немесе оқиғалар нәтижесiнде туындаған және жеке тұлғаның немесе ұйымның пайдасына белгілі бiр iс-әрекет жасауға: мүлiк беруге, жұмыстар орындауға, ақша төлеуге және басқаларына, не өтелуi активтердi азайтуға әкеп соғатын белгiлi бiр iс-әрекеттен қалыс қалуға құндық бағасы бар мiндеттеме.
Өз капиталы (таза активтер) - мiндеттемелер шегерiлген активтер.
2. Қаржылық-шаруашылық қызметінің нәтижелерін бағалауға тiкелей байланысты қаржылық есеп беру элементтерi кiрiстер мен шығыстар болып табылады.
Кiрiстер - есептi кезең iшiнде активтердi көбейту немесе олардың құнын арттыру түрiнде экономикалық пайданы ұлғайту не меншiк иелерінің салымдарына байланысты емес өз капиталын көбейтуге әкеп соғатын мiндеттемелердi азайту.
Шығыстар - есептi кезең iшiнде активтердi немесе олардың құнын азайту түрiнде экономикалық пайданы азайту не оны меншiк иелерiнiң арасында бөлуге байланысты емес өз капиталын азайтуға әкеп соғатын мiндеттемелердi көбейту.
Ескерту. 13-бап жаңа редакцияда - Қазақстан Республикасының 2002.06.24. N 329 (қолданысқа енгізілу мерзімін 2 баптан қараңыз) Заңымен .

14-бап. Қаржылық есеп берудің элементтерiн бағалау

1. Қаржылық есеп берудің элементтерін бағалау - ақша сомасын анықтау, ол бойынша осы элементтер танылады және бухгалтерлiк есепке алу мен қаржылық есеп беруде тiркеледi. Бағалауды қолдану әдiстерi мен тәртiбi Қазақстан Республикасының бухгалтерлiк есепке алу мен қаржылық есеп беру туралы заңнамасының талаптарына және бухгалтерлiк есепке алу стандарттарына сәйкес белгiленедi.
2. Қаржылық есеп беру элементтерi бағаланады және олар бойынша есеп берулер Қазақстан Республикасының ұлттық валютасымен жүргiзiледi.
3. Шетел валютасымен жасалған операциялар мен оқиғалар Қазақстан Республикасының бухгалтерлiк есепке алу мен қаржылық есеп беру туралы заңнамасында және бухгалтерлiк есепке алу стандарттарында белгiленген тәртiппен, валюта айырбасының нарықтық бағамы қолданыла отырып, Қазақстан Республикасының ұлттық валютасымен есептеледi.
Ескерту. 14-бап жаңа редакцияда - Қазақстан Республикасының 2002.06.24. N 329 (қолданысқа енгізілу мерзімін 2 баптан қараңыз) Заңымен .

15-бап. Қаржылық есеп беру элементтерiн есепке алу

Есепке алудың әдiстерi және қаржылық есеп беру элементтерiн тану тәртiбi Қазақстан Республикасының бухгалтерлік есепке алу мен қаржылық есеп беру туралы заңнамасының талаптарына және бухгалтерлiк есепке алу стандарттарына сәйкес белгiленедi.
Ескерту. 15-бап жаңа редакцияда - Қазақстан Республикасының 2002.06.24. N 329 (қолданысқа енгізілу мерзімін 2 баптан қараңыз) Заңымен .

4-тарау. Қаржылық есеп беру

16-бап. Қаржылық есеп беру

1. Қаржылық есеп беру ұйымның қаржылық жағдайы, қызметiнің нәтижелерi мен қаржылық жағдайындағы өзгерiстер туралы ақпарат болып табылады.
2. Мемлекеттік мекемелердің есеп беруiн қоспағанда, қаржылық есеп беру:
1) бухгалтерлік балансты;
2) кiрiстер мен шығыстар туралы есептi;
3) ақша қозғалысы туралы есептi;
4) өз капиталындағы өзгерiстер туралы есептi;
5) есепке алу саясаты туралы ақпаратты және түсiндiрме жазбаны қамтиды.
Қаржылық есеп беру Қазақстан Республикасының бухгалтерлiк есепке алу мен қаржылық есеп беру туралы заңнамасының талаптарына және бухгалтерлiк есепке алу стандарттарына сәйкес басқа да материалдармен толықтырылуы мүмкiн.
Қаржылық есеп берудi жасаудың тәртiбi Қазақстан Республикасының бухгалтерлiк есепке алу мен қаржылық есеп беру туралы заңнамасының талаптарына және бухгалтерлiк есепке алу стандарттарына сәйкес белгiленедi.
3. Мемлекеттік мекемелердің қаржылық есеп беруінің көлемiн, нысандары мен тәртiбiн, егер Қазақстан Республикасының заңнамалық актiлерiнде өзгеше көзделмесе, уәкiлеттi орган айқындайды.
4. Акцизделетiн өнiмдердi (алкоголь және темекi өнiмдерiн бөлшек саудада өткiзудi қоспағанда) өндiрумен, ұқсатумен және өткiзумен, сондай-ақ қызметтің акцизделетін түрлерiмен айналысатын ұйымдардан басқа, Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес шағын кәсiпкерлiк субъектiлерi болып табылатын кәсiпкерлер мен ұйымдар Қазақстан Республикасының мемлекет алдындағы салықтық міндеттемелердi орындауын салықтық бақылауды қамтамасыз ететiн орталық атқарушы органның келiсiмiмен уәкілеттi орган бекiткен бухгалтерлiк есепке алуды жүргiзу мен бухгалтерлiк есепке алу стандарттары бойынша қаржылық есеп берудi жасаудың оңайлатылған нысанын қолдануға құқылы.
Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес шағын кәсiпкерлiк субъектiлерi болып табылатын ұйымдар қаржылық есеп берудi жүргiзген кезде осы Заңның 2-1-бабының ережелерiн басшылыққа алуға құқылы.
5. Қаржылық есеп беруге ұйымның басшылығы және бас бухгалтерi (бухгалтерi) қол қояды.
Бухгалтерлiк есепке алуды мамандандырылған бухгалтерлiк ұйым немесе маман бухгалтер жүргiзетiн ұйымдардың қаржылық есеп беруiне ұйымның басшылығы, сондай-ақ мамандандырылған бухгалтерлiк ұйымның басшылығы немесе маман бухгалтер қол қояды.
Ескерту. 16-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 1997.07.11. N 154 Заңымен , 2001.12.24. N 276 Заңымен , бап жаңа редакцияда - 2002.06.24. N 329 (қолданысқа енгізілу мерзімін 2 баптан қараңыз) Заңымен .

16-1-бап. Шоғырландырылған қаржылық есеп беру

Еншілес ұйымдары бар ұйымдар, негізгі ұйымның қызметі бойынша қаржылық есеп беруден басқа, Қазақстан Республикасының бухгалтерлiк есепке алу мен қаржылық есеп беру туралы заңнамасына және бухгалтерлiк есепке алу стандарттарына сәйкес шоғырландырылған қаржылық есеп берудi жасауға және ұсынуға міндеттi.
Ескерту. Жаңа 16-1-баппен толықтырылды - Қазақстан Республикасының 2002.06.24. N 329 (қолданысқа енгізілу мерзімін 2 баптан қараңыз) Заңымен .

17-бап. Есептi кезең

1. Жылдық қаржылық есеп беру үшiн есептiк кезең 1 қаңтардан бастап 31 желтоқсан аралығындағы күнтiзбелiк жыл болып табылады.
2. Жаңадан құрылған ұйым үшiн бiрiншi есептi жыл оның мемлекеттiк тiркеуден өткен сәтiнен басталып, сол жылдың 31 желтоқсанымен аяқталады.
Ескерту. 17-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 1997.07.11. N 154 Заңымен .

18-бап. Қаржылық есеп берудi табыс ету

1. Ұйымдар қаржылық есеп берудi:
1) құрылтай құжаттарына сәйкес меншiк иелерiне;
2) Қазақстан Республикасының статистика органдарында тiркелген жерi бойынша Қазақстан Республикасының мемлекеттік статистика органдарына;
3) Қазақстан Республикасының мемлекеттік бақылау және қадағалау органдарының құзыретiне сәйкес соларға табыс етедi.
2. Ұйымдар жылдық қаржылық есеп берудi есептi жылдан кейiнгi жылдың 30 сәуiрiнен кешiктiрмей табыс етедi.
3. Осы баптың 2-тармағында көрсетiлген мерзiм шегiнде меншiк иесi қаржылық есеп беру мерзiмiн анықтауға, бiрақ жылына бiр реттен асырмай басқа мерзiм белгiлеуге хақылы.
4. Шоғырландырылған қаржылық есеп берудi табыс ету осы баптың 1-3-тармақтарына сәйкес жүргiзiледi.
Ескерту. 18-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 1997.07.11. N 154 Заңымен .

5 тарау. Қорытынды ережелер

19-бап. Қазақстан Республикасының бухгалтерлiк есепке
алу мен қаржылық есеп беру туралы заңнамасын
бұзғаны үшiн жауапкершiлiк

Қазақстан Республикасының бухгалтерлiк есепке алу мен қаржылық есеп беру туралы заңнамасын бұзу Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерiмен көзделген жауапкершiлікке әкеп соғады.
Ескерту. 19-бап жаңа редакцияда - Қазақстан Республикасының 2002.06.24.N 329 (қолданысқа енгізілу мерзімін 2 баптан қараңыз) Заңымен .

20-бап. <*>
21-бап. <*>

Ескерту. 20,21-баптар алып тасталды - Қазақстан Республикасының 2002.06.24. N 329 (қолданысқа енгізілу мерзімін 2 баптан қараңыз) Заңымен .

Осы Жарлық 1996 жылғы 1 қаңтардан бастап күшiне енедi.

Қазақстан Республикасының
Президентi

О бухгалтерском учете и финансовой отчетности

Закон Республики Казахстан от 26 декабря 1995 г. N 2732. Утратил силу Законом Республики Казахстан от 28 февраля 2007 года N 234

Сноска. Закон РК от 26 декабря 1995 г. N 2732 утратил силу Законом РК от 28 февраля 2007 года N 234

ОГЛАВЛЕНИЕ

Сноска. Заголовок и преамбула - в редакции Закона РК от 24 июня 2002 г. N 329 (порядок введения в действие см. ст.2 Закона N 329 ).

Настоящий Закон определяет систему бухгалтерского учета и финансовой отчетности в Республике Казахстан, устанавливает принципы, основные качественные характеристики и общие правила ведения бухгалтерского учета и составления финансовой отчетности.

Глава 1. Общие положения

Сноска. Заголовок - в редакции Закона РК от 24 июня 2002 г. N 329 (порядок введения в действие см. ст.2 Закона N 329 ).

Статья 1. Сфера действия настоящего Закона

1. Действие настоящего Закона распространяется на индивидуальных предпринимателей, подлежащих обязательной государственной регистрации (далее - предприниматели), юридические лица, являющиеся резидентами Республики Казахстан, филиалы и представительства нерезидентов, зарегистрированные на территории Республики Казахстан (далее - организации).
2. Предприниматели и организации обязаны вести бухгалтерский учет и составлять финансовую отчетность в соответствии с настоящим Законом, иными нормативными правовыми актами Республики Казахстан по бухгалтерскому учету и финансовой отчетности, со стандартами бухгалтерского учета.
Сноска. В статью 1 внесены изменения - Законами РК от 16 июля 1999 г. N 436 ; от 24 декабря 2001 г. N 276 (вводится в действие с 1 января 2002 г.). Новая редакция дана Законом РК от 24 июня 2002 г. N 329 (порядок введения в действие см. ст.2 Закона N 329 ).

Статья 2. Законодательство Республики Казахстан о
бухгалтерском учете и финансовой отчетности

1. Законодательство Республики Казахстан о бухгалтерском учете и финансовой отчетности основывается на Конституции Республики Казахстан и состоит из настоящего Закона и иных нормативных правовых актов Республики Казахстан.
2. Если международным договором, ратифицированным Республикой Казахстан, установлены иные правила, чем те, которые содержатся в настоящем Законе, то применяются правила международного договора.
Сноска. Статья 2 - в редакции Закона РК от 24 июня 2002 г. N 329 (порядок введения в действие см. ст.2 Закона N 329 ).

Статья 2-1. Международные стандарты финансовой
отчетности в Республике Казахстан

Составление финансовой отчетности осуществляется организациями в соответствии с международными стандартами финансовой отчетности, опубликованными на государственном и русском языках организацией, имеющей письменное разрешение на их официальный перевод и (или) публикацию в Республике Казахстан от Комитета по международным стандартам финансовой отчетности.
Положение настоящей статьи не распространяется на государственные учреждения.
Сноска. Дополнен статьей 2-1 - Законом РК от 24 июня 2002 г. N 329 (порядок введения в действие см. ст.2 Закона N 329 ).

Статья 3. Государственное регулирование системы
бухгалтерского учета и финансовой отчетности

1. Регулирование системы бухгалтерского учета и финансовой отчетности в Республике Казахстан осуществляется уполномоченным государственным органом (далее - уполномоченный орган).
2. Особенности регулирования системы бухгалтерского учета и финансовой отчетности в государственных учреждениях, кроме Национального Банка Республики Казахстан, устанавливаются нормативными правовыми актами Республики Казахстан по бухгалтерскому учету и финансовой отчетности для государственных учреждений.
3. Регулирование системы бухгалтерского учета и финансовой отчетности в Национальном Банке Республики Казахстан осуществляется Советом директоров (Директоратом) Национального Банка Республики Казахстан.
4. Регулирование системы бухгалтерского учета и финансовой отчетности в финансовых организациях и специальных финансовых компаниях, созданных в соответствии с законодательством Республики Казахстан о секьюритизации, осуществляется Национальным Банком Республики Казахстан посредством принятия нормативных правовых актов и методических рекомендаций к ним, а в случаях, предусмотренных законодательными актами Республики Казахстан, по согласованию с уполномоченным государственным органом по регулированию и надзору финансового рынка и финансовых организаций.
5. Уполномоченный орган:
1) разрабатывает и утверждает стандарты бухгалтерского учета и методические рекомендации к ним, принимает нормативные правовые акты Республики Казахстан по вопросам бухгалтерского учета и финансовой отчетности, не урегулированным международными стандартами финансовой отчетности, и не противоречащие им;
2) разрабатывает и утверждает типовые планы счетов бухгалтерского учета и методические рекомендации к ним;
3) взаимодействует с иными государственными органами и профессиональными организациями бухгалтеров и аудиторов по вопросам бухгалтерского учета и финансовой отчетности;
3-1) проводит единую государственную политику по введению международных стандартов финансовой отчетности, а в отношении финансовых организаций - совместно с Национальным Банком Республики Казахстан;
4) осуществляет иные функции в области бухгалтерского учета и финансовой отчетности в соответствии с законодательством Республики Казахстан.
6. Национальный Банк Республики Казахстан:
1) для финансовых организаций:
разрабатывает и утверждает по согласованию с уполномоченным органом стандарты бухгалтерского учета по вопросам, не урегулированным международными стандартами финансовой отчетности, и не противоречащие им, а также методические рекомендации к ним;
разрабатывает и утверждает в соответствии с требованиями настоящего Закона нормативные правовые акты Республики Казахстан по бухгалтерскому учету и финансовой отчетности, а также типовые планы счетов бухгалтерского учета;
2) для аффилиированных лиц организаций, осуществление регулирования и надзора за деятельностью которых в соответствии с законодательством Республики Казахстан возложено на Национальный Банк Республики Казахстан, разрабатывает и утверждает в соответствии с требованиями настоящего Закона нормативные правовые акты Республики Казахстан по финансовой отчетности;
2-1) для специальных финансовых компаний, созданных в соответствии с законодательством Республики Казахстан о секьюритизации:
разрабатывает и утверждает в соответствии с требованиями настоящего Закона нормативные правовые акты Республики Казахстан по бухгалтерскому учету и финансовой отчетности;
осуществляет контроль за соблюдением законодательства Республики Казахстан о бухгалтерском учете и финансовой отчетности и стандартов бухгалтерского учета;
3) осуществляет контроль за соблюдением организациями, осуществляющими отдельные виды банковских операций, на основании лицензии Национального Банка Республики Казахстан требований законодательства Республики Казахстан о бухгалтерском учете и финансовой отчетности и стандартов бухгалтерского учета.
Сноска. Статья 3 - в редакции Закона РК от 24 июня 2002 г. N 329 (порядок введения в действие см. ст.2 Закона N 329 ); от 10 июля 2003 года N 483 (вводится в действие с 1 января 2004 года); с изменениями - Законом Республики Казахстан от 11 июня 2004 года N 562 (вводится в действие со дня официального опубликования); от 20 февраля 2006 года N 127 (порядок введения в действие см. ст.2 ).

Статья 4. Стандарты бухгалтерского учета и типовой план
счетов бухгалтерского учета

1. Стандарты бухгалтерского учета устанавливают общие правила и методы ведения бухгалтерского учета и составления финансовой отчетности.
2. Типовой план счетов бухгалтерского учета представляет собой систематизированный перечень синтетических счетов бухгалтерского учета.
Сноска. Статья 4 - в редакции Закона РК от 24 июня 2002 г. N 329 (порядок введения в действие см. ст.2 Закона N 329 ).

Статья 5. Цель бухгалтерского учета и финансовой
отчетности

Целью бухгалтерского учета и финансовой отчетности является обеспечение заинтересованных лиц (далее - пользователи) полной и достоверной информацией о финансовом положении, результатах деятельности и изменениях в финансовом положении предпринимателей и организаций.
Сноска. Статья 5 - в редакции Закона РК от 24 июня 2002 г. N 329 (порядок введения в действие см. ст.2 Закона N 329 ).

Статья 5-1. Принципы и основные качественные
характеристики бухгалтерского учета и
финансовой отчетности

1. Принципами ведения бухгалтерского учета и составления финансовой отчетности являются начисление и непрерывность.
2. Основными качественными характеристиками финансовой отчетности являются понятность, уместность, надежность и сопоставимость.
Сноска. Дополнен статьей 5-1 - Законом РК от 24 июня 2002 г. N 329 (порядок введения в действие см. ст.2 Закона N 329 ).

Глава 2. Система бухгалтерского учета, бухгалтерская
документация и внутренний контроль

Сноска. Заголовок - в редакции Закона РК от 24 июня 2002 г. N 329 (порядок введения в действие см. ст.2 Закона N 329 ).

Статья 6. Система бухгалтерского учета

1. Бухгалтерский учет представляет собой систему сбора, регистрации и обобщения информации об операциях и событиях предпринимателей и организаций, регламентированную законодательством Республики Казахстан о бухгалтерском учете и финансовой отчетности, стандартами бухгалтерского учета, а также учетной политикой организации.
2. Учетная политика представляет собой принципы, основы, условия, правила и практику, принятые организацией для ведения бухгалтерского учета и составления финансовой отчетности в соответствии с требованиями законодательства Республики Казахстан о бухгалтерском учете и финансовой отчетности, стандартами бухгалтерского учета и типовым планом счетов бухгалтерского учета, исходя из потребностей организации и особенностей ее деятельности.
3. (исключен - N 329 от 24.06.2002 г.)(порядок введения в действие см. ст.2 Закона N 329 ).
4. Операции и события отражаются в системе бухгалтерского учета, при этом должны обеспечиваться:
1) адекватное подкрепление бухгалтерских записей оригиналами первичных документов и отражение в бухгалтерских записях всех операций и событий;
2) хронологическая и своевременная регистрация операций и событий;
3) приведение в соответствие синтетического (итогового) учета с аналитическим (детальным) учетом по состоянию на первое число каждого месяца.
5. (исключен - N 329 от 24.06.2002 г.)(порядок введения в действие см. ст.2 Закона N 329 ).
6. (исключен - N 329 от 24.06.2002 г.)(порядок введения в действие см. ст.2 Закона N 329 ).
7. Операции и события отражаются на синтетических счетах способом двойной записи в соответствии с типовым планом счетов бухгалтерского учета. Порядок ведения аналитического учета операций и событий устанавливается предпринимателем или должностными лицами юридического лица (далее - руководство), которые в соответствии с законодательными актами Республики Казахстан и учредительными документами осуществляют текущее руководство и ведение дел, исходя из потребностей предпринимателя или организации.
8. Предприниматели и организации обеспечивают ведение бухгалтерского учета и составление финансовой отчетности на государственном и (или) русском языках.
Сноска. В статью 6 внесены изменения - Законом РК от 24 июня 2002 г. N 329 (порядок введения в действие см. ст.2 Закона N 329 ).

Статья 6-1. Бухгалтерская документация

1. Бухгалтерская документация включает в себя первичные документы, регистры бухгалтерского учета, финансовую отчетность и учетную политику.
2. Бухгалтерские записи должны производиться на основании первичных документов. Первичные документы - документы, которые фиксируют факт совершения операции или события. Первичный документ на электронном носителе имеет силу первичного документа, оформленного на бумажном носителе.
3. Формы или требования к первичным документам, применяемым для оформления операций или событий, утверждаются уполномоченным органом и (или) Национальным Банком Республики Казахстан в соответствии с законодательством Республики Казахстан.
4. Первичные документы как на бумажных, так и на электронных носителях, формы которых или требования к которым не утверждены уполномоченным органом и (или) Национальным Банком Республики Казахстан, разрабатываются предпринимателями и организациями самостоятельно и должны содержать следующие обязательные реквизиты:
1) наименование документа (формы);
2) дату составления;
3) наименование организации или фамилию и инициалы предпринимателя, от имени которых составлен документ;
4) содержание операции или события;
5) единицы измерения операции или события (в количественном и стоимостном выражении);
6) наименование должностей, фамилии, инициалы и подписи лиц, ответственных за совершение операции (подтверждение события) и правильность ее (его) оформления.
В зависимости от характера операции или события, требований нормативных правовых актов Республики Казахстан и способа обработки учетной информации в первичные документы могут быть включены дополнительные реквизиты.
5. Первичные документы должны быть составлены в момент совершения операции или события либо непосредственно после их окончания.
6. Информация, содержащаяся в принятых к учету первичных документах, накапливается и систематизируется в регистрах бухгалтерского учета, формы которых или требования к которым утверждаются уполномоченным органом и (или) Национальным Банком Республики Казахстан в соответствии с законодательством Республики Казахстан.
Данные регистров бухгалтерского учета в сгруппированном виде переносятся в финансовую отчетность.
7. При составлении первичных документов и регистров бухгалтерского учета на электронных носителях предприниматели и организации должны изготовить копии таких документов на бумажных носителях для других участников операций, а также по требованию государственных органов, которым такое право требования предоставлено в соответствии с законодательством Республики Казахстан.
8. Внесение исправлений в кассовые и банковские первичные документы не допускается. В остальные первичные документы исправления могут вноситься лишь по согласованию с участниками операций, что должно быть подтверждено подписями тех же лиц, которые подписали документы с указанием даты внесения исправлений.
Сноска. Дополнен статьей 6-1 - Законом РК от 24 июня 2002 г. N 329 (порядок введения в действие см. ст.2 Закона N 329 ).

Статья 7. Организация бухгалтерского учета

1. Руководство:
1) формирует учетную политику;
2) обеспечивает организацию бухгалтерского учета.
Учетная политика утверждается в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан и уставом (положением) организации.
2. Руководство или предприниматель может в зависимости от объема учетной работы:
1) учредить бухгалтерскую службу как структурное подразделение, возглавляемое главным бухгалтером;
2) ввести в штат должность главного бухгалтера;
3) передать на договорной основе ведение бухгалтерского учета специализированной бухгалтерской организации или бухгалтеру-специалисту;
4) вести бухгалтерский учет лично.
3. Лица, уполномоченные вести бухгалтерский учет и составлять финансовую отчетность в соответствии с пунктом 2 настоящей статьи, обязаны соблюдать законодательство Республики Казахстан о бухгалтерском учете и финансовой отчетности, стандарты бухгалтерского учета и типовой план счетов бухгалтерского учета.
Сноска. В статью 7 внесены изменения - Законом РК от 24 июня 2002 г. N 329 (порядок введения в действие см. ст.2 Закона N 329 ).

Статья 8. Внутренний контроль

1. Организации для обеспечения соблюдения законодательства Республики Казахстан о бухгалтерском учете и финансовой отчетности, учетной политики, эффективного проведения операций, включая меры по сохранности активов, предотвращению и выявлению случаев хищения и ошибок при ведении бухгалтерского учета и составлении финансовой отчетности, вправе организовывать внутренний контроль.
2. Организацию внутреннего контроля обеспечивает руководство.
3. Организации, кроме государственных учреждений, вправе осуществлять внутренний контроль посредством привлечения аудиторских организаций.
4. (исключен - N 329 от 24.06.2002 г.)(порядок введения в действие см. ст.2 Закона N 329 ).
5. Контроль государственных учреждений проводится государственными органами в соответствии с законодательством Республики Казахстан.
Сноска. В статью 8 внесены изменения Законом РК от 24 июня 2002 г. N 329 (порядок введения в действие см. ст.2 Закона N 329 ); от 5 мая 2006 года N 139 (порядок введения в действие см. ст.2 Закона РК N 139 ).

Статья 9. Право подписи бухгалтерских документов

1. Руководство или предприниматель определяет лиц, имеющих право подписи бухгалтерских документов. При этом может быть установлена иерархия права подписи в зависимости от занимаемой лицом должности, размеров денежных сумм, сферы действия и сущности операции.
2. Предприниматели или организации, использующие электронные подписи, должны установить надлежащие меры предосторожности и контроля, касающиеся права использования и доступа к электронным подписям, в соответствии с законодательством Республики Казахстан.
Сноска. В статью 9 внесены изменения - Законом РК от 24 июня 2002 г. N 329 (порядок введения в действие см. ст.2 Закона N 329 ).

Статья 10. Тайна бухгалтерской информации

1. Содержание первичных документов и регистров бухгалтерского учета является информацией, составляющей коммерческую тайну, доступ к которой предоставляется лишь лицам, которые имеют разрешение руководства или предпринимателя, а также должностным лицам государственных органов в соответствии с законодательством Республики Казахстан.
2. Лица, имеющие доступ к указанным документам, обязаны не разглашать имеющуюся в них информацию без согласия их владельца и не имеют права использовать ее в личных интересах. Лица, имеющие доступ к информации, составляющей коммерческую тайну, несут ответственность за ее разглашение в соответствии с законодательными актами Республики Казахстан.
Сноска. Статья 10 - в редакции Закона РК от 24 июня 2002 г. N 329 (порядок введения в действие см. ст.2 Закона N 329 ).

Статья 11. Хранение бухгалтерской документации

Предприниматели и организации обязаны хранить первичные документы, регистры бухгалтерского учета на бумажных и (или) электронных носителях, финансовую отчетность, учетную политику, программы электронной обработки учетных данных в течение периода, установленного законодательством Республики Казахстан.
Сноска. Статья 11 - в редакции Закона РК от 24 июня 2002 г. N 329 (порядок введения в действие см. ст.2 Закона N 329 ).

Глава 3. Оценка и учет элементов финансовой отчетности

Сноска. Заголовок - в редакции Закона РК от 24 июня 2002 г. N 329 (порядок введения в действие см. ст.2 Закона N 329 ).

Статья 12. (Исключена - Законом РК от 24 июня 2002 г.
N 329 )(порядок введения в действие см. ст.2 Закона N 329 ).

Статья 13. Элементы финансовой отчетности

1. Элементами финансовой отчетности, связанными с оценкой финансового положения, являются активы, обязательства и собственный капитал.
Активы - полученные в результате прошлых операций или событий имущественные и личные неимущественные блага и права, имеющие стоимостную оценку, от которых ожидается получение доходов в будущем.
Обязательство - возникшая в результате прошлых операций или событий и имеющая стоимостную оценку обязанность совершить в пользу физического лица или организации определенные действия, как то: передать имущество, выполнить работы, уплатить деньги и другое либо воздержаться от определенного действия, погашение которой приведет к уменьшению активов.
Собственный капитал (чистые активы) - активы за вычетом обязательств.
2. Элементами финансовой отчетности, непосредственно связанными с оценкой результатов финансово-хозяйственной деятельности, являются доходы и расходы.
Доходы - увеличение экономических выгод в течение отчетного периода в форме увеличения активов или их стоимости либо уменьшения обязательств, приводящее к увеличению собственного капитала, не связанного со вкладами собственников.
Расходы - уменьшение экономических выгод в течение отчетного периода в форме уменьшения активов или их стоимости либо увеличения обязательств, ведущее к уменьшению собственного капитала, не связанного с его распределением между собственниками.
Сноска. Статья 13 - в редакции Закона РК от 24 июня 2002 г. N 329 (порядок введения в действие см. ст.2 Закона N 329 ).

Статья 14. Оценка элементов финансовой отчетности

1. Оценка элементов финансовой отчетности - определение денежных сумм, по которым данные элементы признаются и фиксируются в бухгалтерском учете и финансовой отчетности. Методы и порядок применения оценок устанавливаются в соответствии с требованиями законодательства Республики Казахстан о бухгалтерском учете и финансовой отчетности и стандартами бухгалтерского учета.
2. Элементы финансовой отчетности оцениваются и отчеты по ним ведутся в национальной валюте Республики Казахстан.
3. Операции и события в иностранной валюте учитываются в национальной валюте Республики Казахстан с применением рыночного курса обмена валют в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан о бухгалтерском учете и финансовой отчетности и стандартами бухгалтерского учета.
Сноска. Статья 14 - в редакции Закона РК от 24 июня 2002 г. N 329 (порядок введения в действие см. ст.2 Закона N 329 ).

Статья 15. Учет элементов финансовой отчетности

Методы учета и порядок признания элементов финансовой отчетности устанавливаются в соответствии с требованиями законодательства Республики Казахстан о бухгалтерском учете и финансовой отчетности и стандартами бухгалтерского учета.
Сноска. Статья 15 - в редакции Закона РК от 24 июня 2002 г. N 329 (порядок введения в действие см. ст.2 Закона N 329 ).

Глава 4. Финансовая отчетность

Сноска. Заголовок - в редакции Закона РК от 24 июня 2002 г. N 329 (порядок введения в действие см. ст.2 Закона N 329 ).

Статья 16. Финансовая отчетность

1. Финансовая отчетность представляет собой информацию о финансовом положении, результатах деятельности и изменениях в финансовом положении организаций.
2. Финансовая отчетность, за исключением отчетности государственных учреждений, включает в себя:
1) бухгалтерский баланс;
2) отчет о доходах и расходах;
3) отчет о движении денег;
4) отчет об изменениях в собственном капитале;
5) информацию об учетной политике и пояснительную записку.
Финансовая отчетность может дополняться другими материалами в соответствии с требованиями законодательства Республики Казахстан о бухгалтерском учете и финансовой отчетности и стандартами бухгалтерского учета.
Порядок составления финансовой отчетности устанавливается в соответствии с требованиями законодательства Республики Казахстан о бухгалтерском учете и финансовой отчетности и стандартами бухгалтерского учета.
3. Объем, формы и порядок составления финансовой отчетности государственных учреждений определяются уполномоченным органом, если иное не предусмотрено законодательными актами Республики Казахстан.
4. Предприниматели и организации, являющиеся в соответствии с законодательством Республики Казахстан субъектами малого предпринимательства, кроме организаций, которые занимаются производством, переработкой и реализацией подакцизной продукции (за исключением розничной реализации алкогольной и табачной продукции), а также подакцизными видами деятельности, вправе применять упрощенную форму ведения бухгалтерского учета и составления финансовой отчетности по стандартам бухгалтерского учета, утвержденным уполномоченным органом по согласованию с центральным исполнительным органом Республики Казахстан, обеспечивающим налоговый контроль за исполнением налоговых обязательств перед государством.
Организации, являющиеся в соответствии с законодательством Республики Казахстан субъектами малого предпринимательства, при составлении финансовой отчетности вправе руководствоваться положениями статьи 2-1 настоящего Закона.
5. Финансовая отчетность подписывается руководством и главным бухгалтером (бухгалтером) организации.
Финансовая отчетность организаций, в которых бухгалтерский учет ведется специализированной бухгалтерской организацией или бухгалтером-специалистом, подписывается руководством организации, а также руководством специализированной бухгалтерской организации или бухгалтером-специалистом.
Сноска. В статью 16 внесены изменения - Законом РК от 11 июля 1997 г. N 154 ; от 24 декабря 2001 г. N 276 (вводится в действие с 1 января 2002 г.). Новая редакция - Законом РК от 24 июня 2002 г. N 329 (порядок введения в действие см. ст.2 Закона N 329 ).

Статья 16-1. Консолидированная финансовая отчетность

Организации, имеющие дочерние организации, кроме финансовой отчетности по деятельности основной организации, обязаны составлять и представлять консолидированную финансовую отчетность в соответствии с требованиями законодательства Республики Казахстан о бухгалтерском учете и финансовой отчетности и стандартами бухгалтерского учета.
Сноска. Дополнен статьей 16-1 - Законом РК от 24 июня 2002 г. N 329 (порядок введения в действие см. ст.2 Закона N 329 ).

Статья 17. Отчетный период

1. Отчетным периодом для годовой финансовой отчетности является календарный год, начиная с 1 января по 31 декабря.
2. Первый отчетный год для вновь созданной организации начинается с момента ее государственной регистрации по 31 декабря того же года.
Сноска. В статью 17 внесены изменения - Законом РК от 24 июня 2002 г. N 329 (порядок введения в действие см. ст.2 Закона N 329 ).

Статья 18. Представление финансовой отчетности

1. Организации представляют финансовую отчетность:
1) собственникам в соответствии с учредительными документами;
2) органам государственной статистики Республики Казахстан по месту регистрации в органах статистики Республики Казахстан;
3) органам государственного контроля и надзора Республики Казахстан в соответствии с их компетенцией.
2. Организации представляют годовые финансовые отчеты не позднее 30 апреля года, следующего за отчетным.
3. В пределах срока, указанного в пункте 2 данной статьи, собственник вправе определять сроки представления финансовой отчетности и устанавливать иную периодичность, но не реже одного раза в год.
4. Представление консолидированной финансовой отчетности производится в соответствии с пунктами 1-3 настоящей статьи.
Сноска. В статью 18 внесены изменения - Законом РК от 24 июня 2002 г. N 329 (порядок введения в действие см. ст.2 Закона N 329 ).

Глава 5. Заключительные положения

Сноска. Заголовок - в редакции Закона РК от 24 июня 2002 г. N 329 (порядок введения в действие см. ст.2 Закона N 329 ).

Статья 19. Ответственность за нарушение
законодательства Республики Казахстан о
бухгалтерском учете и финансовой
отчетности

Нарушение законодательства Республики Казахстан о бухгалтерском учете и финансовой отчетности влечет ответственность, предусмотренную законодательными актами Республики Казахстан.
Сноска. Статья 19 - в редакции Закона РК от 24 июня 2002 г. N 329 (порядок введения в действие см. ст.2 Закона N 329 ).

Статья 20. (Исключена - Законом РК от 24 июня 2002 г.
N 329 )(порядок введения в действие см. ст.2 Закона N 329 ).

Статья 21. (Исключена - Законом РК от 24 июня 2002 г.
N 329 )(порядок введения в действие см. ст.2 Закона N 329 ).

Президент
Республики Казахстан