1-бап. 1994 жылғы 27 желтоқсандағы "Шетелдiк инвестициялар туралы" Қазақстан Республикасының Заңына Z949000_ (Қазақстан Республикасы Жоғарғы Кеңесiнiң Жаршысы, 1994 ж., N 23-24, 280-құжат; 1995 ж., N 20, 120-құжат; Қазақстан Республикасы Парламентiнiң Жаршысы, 1996 ж., N 14, 274-құжат; 1997 жылғы 3 маусымда "Егемен Қазақстан" және "Казахстанская правда" газеттерiнде жарияланған "Шетелдiк инвестициялар туралы" Қазақстан Республикасының Заңына және Қазақстан Республикасы Президентiнiң заң күшi бар кейбiр Жарлықтарына өзгерiстер енгiзу туралы" 1997 жығы 2 маусымдағы Қазақстан Республикасының Заңы) мынадай өзгерiстер мен толықтырулар енгiзiлсiн:
1-бапта:
"Осы Заңдағы" деген сөздер алып тасталсын;
бiрiншi және екiншi бөлiктер мынадай редакцияда жазылсын:
"Инвестициялар" - табыс алу мақсатында кәсiпкерлiк қызмет объектiлерiне салынатын мүлiктiк және санаткерлiк қазыналардың барлық түрi, оның iшiнде:
- жылжитын және жылжымайтын мүлiк пен мүлiктiк құқықтар, ұстап қалу құқығы, импортталған және өңдемей сатуға арналған тауарлардан басқалары;
- акциялар және коммерциялық ұйымдарға қатысудың өзге де нысандары;
- облигациялар мен басқа да борыштық мiндеттемелер;
- ақша сомаларын, тауарларды, қызмет көрсету және инвестицияларға байланысты шарттар бойынша кез келген өзге орындауды талап ету;
- авторлық құқықтарды, патенттердi, тауарлық белгiлердi, өнеркәсiп үлгiлерiн, технологиялық процестердi, ноу-хауды, нормативтiк-техникалық, сәулеттiк, конструкторлық және технологиялық жобалық құжаттаманы қоса, санаткерлiк қызмет нәтижелерiне құқық;
- қызметтi жүзеге асыру үшiн лицензияға негiзделген немесе мемлекеттiк орган өзге де нысанда берген кез-келген құқық;
- Қазақстан Республикасының аумағында алынған және керi инвестицияланған пайда.
"Инвестициялау" пайда (табыс) алу мақсатында кәсiпкерлiк қызмет объектiлерiне шетелдiк инвестициялар салуды жүзеге асыруға байланысты қызмет.";
он бiрiншi бөлiктегi "заңды жолмен тапқан" деген сөздер алып тасталсын;
мынадай мазмұндағы он екiншi, он үшiншi және он төртiншi бөлiктермен толықтырылсын:
"Уәкiлеттi мемлекеттiк орган" - заң және нормативтiк құқықтық актiлермен белгiленген өз құзыретi шеңберiнде Қазақстан Республикасы атынан әрекет жасауға хақылы мемлекеттiк орган.
"Инвестициялық дау" - шетелдiк инвестор мен Қазақстан Республикасының атынан уәкiлдiк берiлген мемлекеттiк органдар арасында шетелдiк инвестициялауға байланысты туындайтын кез келген дау, оның iшiнде:
- уәкiлеттi мемлекеттiк органдардың осы Заңда, Қазақстан Республикасының өзге заңдарында немесе қолданылып жүрген құқықта көзделген шетелдiк инвесторлардың құқықтары мен мүдделерiн бұзатын әрекеттерiне;
- Қазақстан Республикасының шетелдiк инвестициялар мен инвестициялық қызмет саласындағы заңдарын бұзатын шетелдiк инвесторлардың әрекеттерiне;
- Қазақстан Республикасы мен шетелдiк инвестор арасындағы кез келген келiсiмге;
- шетелдiк инвестицияларды жүзеге асыруға байланысты дау.
"Қолданылатын құқық" - егер инвестормен жасалған келiсiм-шарт ережелерiнде немесе өзге де келiсiмде тiкелей өзгеше көзделмеген болса, Қазақстан Республикасының құқығы.
Заң актiлерiнде қолданылатын құқық ретiнде тек Қазақстан Республикасының құқығы ғана алынатын жағдайлар көзделуi мүмкiн.";
3-бапта:
2-тармақтың бiрiншi азатжолы мынадай мазмұндағы сөйлеммен толықтырылсын:
"Осы қатынастарды реттейтiн заң актiлерi қабылданғанға дейiн, егер мұның өзi қатынастардың мәнiне қайшы келмесе, оларға осы Заңның нормалары қолданылады.";
2-тармақтың екiншi азатжолында "еркiн" деген сөз "арнаулы" деген сөзбен ауыстырылсын;
мынадай мазмұндағы жаңа 3-тармақпен толықтырылсын:
"3. Экономиканың басым секторларындағы инвестициялық қызметтi
мемлекеттiк қолдау процесiнде туындайтын қатынастар осы Заңмен және
Қазақстан Республикасының басқа да заң актiлерiмен реттеледi.";
3-тармақ 4-тармақ деп есептелiп, мынадай редакцияда жазылсын:
"4. Егер Қазақстан Республикасы бекiткен халықаралық шартта осы
Заңда көзделгеннен өзгеше ережелер белгiленсе, халықаралық шарттың
ережелерi қолданылады.";
4-бапта:
2-тармақта:
в) тармақшасында "бiрлесе отырып қатысу" деген сөздер "бiрлесiп
қатысу" деген сөздермен ауыстырылсын;
б) тармақшасы алып тасталсын;
в) тармақшасы б) тармақшасы деп есептелсiн;
3-тармақ алынып тасталсын;
4-тармақтағы "Қазақстан Республикасының салық заңдарында белгiленген салық жеңiлдiктерiнен басқа" деген сөздер алып тасталсын;
5-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
"5. Ұлттық қауiпсiздiктi қамтамасыз ету қажеттiгiне сүйене отырып, Қазақстан Республикасының заң актiлерiнде шетелдiк инвесторлардың немесе шетел қатысатын кәсiпорындардың инвестициялық қызметi шектелетiн немесе оған тыйым салынатын аумақтар белгiленуi мүмкiн.";
4 және 5-тармақтар тиiсiнше 3 және 4-тармақтар болып есептелсiн;
мынадай мазмұндағы 5-тармақпен толықтырылсын:
"5. Осы Заңның 6, 7, 8, 9, 10, 12, 13, 27-баптарында көзделген шетелдiк инвесторларға арналған кепiлдiктер жарғылық қорындағы шетелдiк инвесторлардың үлесi кемiнде 35 процент немесе ақшаға балағанда кемiнде 1 миллион АҚШ долларын құрайтын шетел қатысатын кәсiпорындардың мүдделерiн қорғауға да қолданылады.";
5-бап алынып тасталсын;
6-бапта:
атауындағы "және саяси ахуал" деген сөздер алып тасталсын;
1-тармақтың екiншi азатжолында "өкiлеттi" деген сөз "уәкiлеттi" деген сөзбен ауыстырылсын;
4-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
"4. Осы баптың 1-тармағында белгiленген кепiлдiктер акцизделетiн тауарларды импорттау мен (немесе) өндiру, және (немесе) өткiзу, сондай-ақ өңдемей сатуға арналған тауарларды импорттау тәртiбi мен шарттарын (оның iшiнде салық салу мәселелерi мен мемлекеттiк реттеудiң өзге де шараларын) өзгертетiн Қазақстан Республикасының заңдарындағы өзгерiстерге және (немесе) Қазақстан Республикасы қатысатын халықаралық шарттардың күшiне енуiне және (немесе) өзгерiстерiне қолданылмайды.";
7-баптың 3-тармағы мынадай редакцияда жазылсын:
"3. Өтем экспроприация күнiнен Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкi белгiлейтiн ставка бойынша өтем төленетiн күнге дейiнгi кезең iшiнде төленуге тиiстi ақшаны пайдалану үшiн төленетiн ақыны қамтуға тиiс.";
8-бап мынадай редакцияда жазылсын:
"8-бап. Мемлекеттiк органдар мен лауазымды адамдардың
заңсыз iс-әрекетiнен қорғау кепiлдiктерi
Мемлекеттiк органдар мен олардың лауазымды адамдарының Қазақстан Республикасының заңдарын бұзып қабылдаған және шетелдiк инвестордың құқықтық жағдайын нашарлататын актiлерiнiң заңды күшi болмайды.";
9-баптың 2-тармағы "бюджет есебiнен" деген сөздерден кейiн "осы Заңның 7-бабында көзделген көлемде және тәртiпте" деген сөздермен толықтырылсын.";
11-баптың 2-тармағының сегiзiншi және тоғызыншы азатжолдары мынадай редакцияда жазылсын:
"Шетел қатысатын кәсiпорын валюталық реттеу туралы заңдарда белгiленген тәртiп бойынша шетел валютасымен есеп айырыса алады.
Шетелдiк инвестор мен шетел қатысатын кәсiпорын өзiне тиесiлi ұлттық валютаға еркiн билiк жүргiзуге хақылы.";
16-баптың 1-тармағындағы "белгiленген жалпы ережелер бойынша" деген сөздер "белгiленген тәртiппен" деген сөздермен ауыстырылсын;
18-баптың 2-тармағы алып тасталсын;
V тараудың атауы "Шетел қатысатын" деген сөздердiң алдынан "шетелдiк инвесторлар және" деген сөздермен толықтырылсын;
22-бапта:
1 және 2-тармақтар мынадай редакцияда жазылсын:
"1. Қазақстан Республикасына шетел қатысатын кәсiпорынның жарғылық қорына шетелдiк инвестордың салымы ретiнде әкелiнетiн жабдықтар мен олардың жиынтықтаушы қосалқы бөлшектерi кеден бажын төлеуден босатылады.
2. Шетел қатысатын кәсiпорындардың, шетелдiк заңды тұлғалардың филиалдары мен өкiлдiктерiнiң шетелдiк қызметкерлерiнiң жеке мүлкi кеден бажын төлеуден босатылады.";
3-тармақ алып тасталсын;
24-баптың атауы "еңбек қатынастары" деген сөздердiң алдынан "Қазақстан Республикасының азаматтары қатысатын" деген сөздермен толықтырылсын;
25-бапта:
3-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
"3. Қазақстан Республикасында шетелдiк инвесторлармен жасалған еңбек шарттары (келiсiм-шарттары) бойынша жұмыс iстейтiн шетелдiк азаматтардың еңбек қатынастары еңбек шартының тараптары (келiсiм-шартында) таңдап алған заңдармен реттеледi.";
мынадай мазмұндағы 4-тармақпен толықтырылсын:
"4. Шетел қызметкерiмен жасалған еңбек шартының (келiсiм-шартының) талаптары жалақы мөлшерi, әйелдердiң, жасөспiрiмдердiң, мүгедектердiң еңбегiн қолдану, сондай-ақ қауiпсiз еңбек жағдайларын қамтамасыз ету бөлiгiнде қызметкерлердi әлеуметтiк қорғаудың ең төменгi деңгейiн белгiлейтiн Қазақстан Республикасы заңдарының нормаларына қайшы келмеуге тиiс.";
26-баптың 2-тармағындағы "және шетелдiк" деген сөздер алып тасталсын.
27-бап мынадай редакцияда жазылсын:
"27. Дауларды шешу
1. Инвестициялық даулар, мүмкiндiгiнше, келiссөздер арқылы шешiледi.
2. Егер мұндай дауларды дауласушы кез келген бiр тараптың екiншi тарапқа жазбаша өтiнiш жасаған күнiнен бастап үш ай iшiнде келiссөз арқылы шешу мүмкiн болмаса, шетелдiк инвестордың жазбаша келiсiмi болған жағдайда дау кез келген тараптың қалауы бойынша:
1) Қазақстан Республикасының сот органдарына;
2) дауларды шешудiң келiсiлген, соның iшiнде келiсiм-шартта немесе дауласушы тараптар арасындағы кез келген өзге келiсiмде белгiленген рәсiмге сәйкес мынадай төрелiк органдарының бiрiне:
а) егер инвестордың мемлекетi Вашингтонда қол қою үшiн 1965 жылғы 18 наурызда ашылған Мемлекеттер мен басқа мемлекеттердiң азаматтары арасындағы инвестициялық дауларды реттеу жөнiндегi конвенцияның (ИКСИД Конвенциясы) қатысушысы болса, сол Конвенцияға сәйкес құрылған Инвестициялық дауларды реттеу жөнiндегi халықаралық орталыққа (бұдан әрi - Орталық);
б) егер инвестордың мемлекетi ИКСИД Конвенциясының қатысушысы болмаса, Орталықтың Қосымша (Қосымша органның Ережелерi бойынша жұмыс iстейтiн) органына;
в) Бiрiккен Ұлттар Ұйымының Халықаралық сауда құқығы жөнiндегi Комиссиясының (ЮНСИТРАЛ) Төрелiк регламентiне сәйкес құрылатын төрелiк органдарына;
г) Стокгольмдегi Сауда Палатасының Төрелiк институтында төрелiк етiп қарауға;
д) Қазақстан Республикасының Сауда-өнеркәсiп палатасы жанындағы Төрелiк комиссиясына шешуге берiлуi мүмкiн.
3. Шетелдiк инвестор дауларды қараудың осы баптың 2-тармағының
2) тармақшасында көзделген рәсiмiн таңдаған жағдайда Қазақстан Республикасының келiсiмi алынған болып топшыланады. Шетелдiк инвестордың келiсiмi уәкiлеттi мемлекеттiк органға кез келген уақытта жазбаша өтiнiш беру арқылы немесе төрелiкке жүгiнген кезде берiлуi мүмкiн.
4. Уәкiлеттi мемлекеттiк орган дауды шешудiң бастамашысы болған, ал шетелдiк инвестор дауларды қараудың белгiлi бiр рәсiмiн таңдаудан жалтарған жағдайда, уәкiлеттi мемлекеттiк орган дауды бiтiмгершілiкпен реттеу мақсатымен шетелдiк инвесторға бiрiншi рет жазбаша хабарлаған күнiнен бастап үш ай өтiсiмен уәкiлеттi орган дауды Қазақстан Республикасының сот органдарына қарауға беруге хақылы.
Шетелдiк инвестор осы баптың 2-тармағында көзделген дауларды шешудiң өзге рәсiмiн таңдағаны туралы жазбаша өтiнiш берген жағдайда iстi қараушы сот iс жүргiзудi тоқтатады.
5. Осы бапқа сәйкес кез келген төрелiк iстi қарау, егер шетелдiк инвестор мен уәкiлеттi мемлекеттiк орган арасындағы келiсiмде өзгеше көзделмесе, 1958 жылғы 10 маусымда Нью-Йоркте қол қойылған Шетелдiк төрелiк шешiмдердi тану және орындау туралы Конвенцияға (Нью-Йорк Конвенциясы) қатысушы мемлекетте өтуге тиiс.
6. Осы бапқа сәйкес шығарылған кез келген төрелiк шешiм инвестициялық дау тараптары үшiн түбегейлi және мiндеттi болады. Қазақстан Республикасында мұндай шешiм Қазақстан Республикасы сот органдарының шешiмдерi ретiнде де орындалады.
7. Шетелдiк инвесторлардың Қазақстан Республикасының азаматтарымен және заңды тұлғаларымен, оның iшiнде Қазақстан Республикасының мемлекеттiк органдарымен инвестициялық дау санатына жатпайтын дауларын, егер заң актiлерiнде немесе тараптардың келiсiмiнде өзгеше көзделмесе, Қазақстан Республикасының сот органдары Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес шешедi.";
2-бап. "Шетелдiк инвестициялар туралы" Қазақстан Республикасы Заңы 6-бабының 1-тармағына сәйкес акцизделетiн тауарларды импорттау мен (немесе) өндiру, және (немесе) өткiзу, сондай-ақ өңдемей сатуға арналған тауарларды импорттау тәртiбi мен шарттары (оның iшiнде салық салу мәселелерi мен мемлекеттiк реттеудiң өзге де шаралары) бөлiгiнде шетелдiк инвесторларға берiлген кепiлдiктер осы Заң күшiне енгенге дейiн қолданылады.
Қазақстан Республикасының
Президентi
