Об утверждении технического регламента "Требования к безопасности удобрений"

Приказ Министра сельского хозяйства Республики Казахстан от 22 января 2024 года № 26

В соответствии с подпунктом 1) статьи 8 Закона Республики Казахстан "О техническом регулировании" ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Утвердить прилагаемый технический регламент "Требования к безопасности удобрений".

2. Признать утратившим силу приказ Министра сельского хозяйства Республики Казахстан от 29 апреля 2020 года № 143 "Об утверждении технического регламента "Требования к безопасности удобрений" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов № 20547).

3. Департаменту земледелия Министерства сельского хозяйства Республики Казахстан в установленном законодательством порядке обеспечить:

1) направление электронной копии настоящего приказа в Республиканское государственное предприятие на праве хозяйственного ведения "Институт законодательства и правовой информации Республики Казахстан" Министерства юстиции Республики Казахстан для включения в Эталонный контрольный банк нормативных правовых актов Республики Казахстан;

2) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Министерства сельского хозяйства Республики Казахстан.

4. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего вице-министра сельского хозяйства Республики Казахстан.

5. Настоящий приказ вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Министр

Сапаров А.

"СОГЛАСОВАН"
Министерство здравоохранения
Республики Казахстан

"СОГЛАСОВАН"
Министерство промышленности и строительства
Республики Казахстан

"СОГЛАСОВАН"
Министерство торговли и интеграции
Республики Казахстан

"СОГЛАСОВАН"
Министерство по чрезвычайным ситуациям
Республики Казахстан

"СОГЛАСОВАН"
Министерство национальной экономики
Республики Казахстан

"СОГЛАСОВАН"
Министерство экологии и природных ресурсов
Республики Казахстан

Утвержден приказом Министра сельского хозяйства Республики Казахстан от 22 января 2024 года № 26

Технический регламент "Требования к безопасности удобрений"

Глава 1. Область применения

1. Настоящий технический регламент "Требования к безопасности удобрений" (далее – технический регламент) разработан в соответствии подпунктом 1) статьи 8 Закона Республики Казахстан "О техническом регулировании" (далее – Закон о техническом регулировании) и распространяется на минеральные, органоминеральные, органические удобрения и почвоулучшающие вещества (далее – удобрения), а также на процессы их жизненного цикла.

2. Перечень удобрений, подпадающих под действие технического регламента и их коды по классификатору в соответствии с единой Товарной номенклатурой внешнеэкономической деятельности Евразийского экономического союза указан в приложении 1 к настоящему техническому регламенту.

3. Риски, связанные с удобрениями, обусловлены следующими опасными факторами:

для минеральных удобрений:

1) горючесть;

2) окисляющее воздействие;

3) коррозионное воздействие;

4) токсичность;

5) повреждение глаз;

6) разъедание кожи;

7) раздражение глаз и кожи;

8) опасность для водной окружающей среды;

9) опасность для воздушной окружающей среды и почвы;

10) радиоактивное излучение (для фосфорных удобрений и почвоулучшающих веществ);

для органических и органоминеральных удобрений:

1) бактериологические;

2) паразитологические;

3) энтомологические.

Глава 2. Термины и определения

4. В настоящем техническом регламенте используются следующие термины с соответствующими определениями:

1) азотное удобрение – удобрение, содержащее азот в усвояемой растениями форме;

2) изготовитель – зарегистрированное в соответствии с законодательством Республики Казахстан или государства – члена Евразийского экономического союза юридическое лицо или физическое лицо, зарегистрированное в качестве индивидуального предпринимателя, осуществляющее от своего имени производство или производство и реализацию продукции;

3) уполномоченное изготовителем лицо – зарегистрированное в соответствии с законодательством Республики Казахстан или государства – члена Евразийского экономического союза юридическое лицо или физическое лицо, зарегистрированное в качестве индивидуального предпринимателя, которое на основании договора с изготовителем, в том числе с иностранным изготовителем, осуществляет действия от имени этого изготовителя при оценке соответствия и выпуске в обращение продукции на территории Республики Казахстан;

4) импортер – зарегистрированное в соответствии с законодательством Республики Казахстан или государства – члена Евразийского экономического союза юридическое лицо или физическое лицо, зарегистрированное в качестве индивидуального предпринимателя, которое заключило с иностранным изготовителем (продавцом) внешнеторговый договор (контракт) на передачу выпускаемой партиями продукции и осуществляет выпуск этой продукции в обращение и (или) ее реализацию на территории Республики Казахстан;

5) знак опасности – цветографическое изображение определенной геометрической формы с использованием контрастных цветов, графических символов и поясняющих надписей, предназначенное для предупреждения граждан о непосредственной или потенциальной опасности, запрещения, предписания или разрешения определенных действий;

6) краткая характеристика опасности – набор стандартных фраз, позволяющих установить категорию опасности удобрений и степень данной опасности;

7) компост – органическое удобрение, полученное в результате разложения органических отходов растительного или животного происхождения;

8) питательный элемент – элемент удобрения, необходимый для роста и развития растений;

9) минеральное удобрение – удобрение промышленного или ископаемого происхождения, содержащее питательные элементы в минеральной форме;

10) органоминеральное удобрение – смесь органического и минерального удобрений, полученная в едином технологическом процессе или путем механического смешения;

11) органическое удобрение – удобрение, содержащее органические вещества растительного или животного происхождения;

12) сигнальное слово – слово, используемое для акцентирования внимания на степени опасности удобрений;

13) почвоулучшающее вещество – материал органического и (или) неорганического происхождения, вносимый в почву для улучшения ее физических, химических свойств и (или) биологической активности;

14) подстилочный навоз – навоз с подстилкой и кормовыми остатками;

15) удобрение – вещество для питания растений и повышения плодородия почвы;

16) фосфорное удобрение – удобрение, содержащее фосфор в усвояемой растениями форме;

17) паспорт безопасности химической продукции (далее – паспорт безопасности) – документ, содержащий сведения о характеристиках химической продукции и мерах по обеспечению безопасного обращения с ней.

Глава 3. Идентификация удобрений

5. При идентификации удобрений применяют следующие методы:

1) документированный;

2) визуальный;

3) испытания.

6. При идентификации используют:

1) паспорта безопасности;

2) договоры и контракты поставки;

3) информацию, приведенную в маркировке удобрений.

7. Идентификация удобрений осуществляется по следующим признакам, параметрам и требованиям:

при отборе проб по:

1) упаковке и маркировке на соответствие настоящему техническому регламенту. При этом информация, содержащаяся в паспорте безопасности сверяется с информацией на упаковке;

2) наименованию продукции на соответствие заявленной продукции;

3) объему партии;

при проведении испытаний проверяется достоверность информации, приведенной в маркировке и паспорте безопасности по:

1) внешнему виду (агрегатное состояние, конфигурация, цвет и растворимость в воде);

2) массовой доле питательных элементов и веществ, массовой доле органического вещества (для органоминеральных удобрений).

Глава 4. Условия обращения удобрений на рынке Республики Казахстан

8. Удобрения выпускаются в обращение на рынок Республики Казахстан при их соответствии настоящему техническому регламенту.

9. Перед выпуском удобрений (за исключением органических) в обращение на рынок Республики Казахстан изготовитель, уполномоченное изготовителем лицо, импортер сопровождает их паспортом безопасности.

Глава 5. Требования к безопасности удобрений

10. Безопасность удобрений обеспечивается соблюдением изготовителем, уполномоченным изготовителем лицом, импортером требований настоящего технического регламента, в том числе с обязательным указанием в паспорте безопасности информации о токсичности и классе опасности удобрения (за исключением органических).

11. Массовая доля биурета (для карбамида) не превышает 1,4 процентов (далее – %).

12. Удельная активность природных радионуклидов для фосфорных удобрений и почвоулучшающих веществ не должна превышать 1000 беккерель/килограмм (1,0кБк/кг).

13. Биологическая безопасность органических и органоминеральных удобрений обеспечивается отсутствием:

1) патогенных бактерий;

2) жизнеспособных яиц гельминтов;

3) цист кишечных патогенных простейших;

4) личинок и куколок синантропных мух;

5) энтерококков.

14. Для удобрений устанавливается гарантийный срок хранения и (или) срок годности.

Глава 6. Требования к безопасности при разработке удобрений

15. Не допускается производство удобрений при использовании которых:

1) превышаются Гигиенические нормативы к безопасности среды обитания, утвержденные приказом Министра здравоохранения Республики Казахстан от 21 апреля 2021 года № ҚР ДСМ-32 (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов № 22595) (далее – гигиенические нормативы), содержания в почве, воздухе, водных объектах и сельскохозяйственной продукции опасных и токсичных веществ: радионуклидов, солей тяжелых металлов и мышьяка, полициклических ароматических углеводородов и стойких органических загрязнителей;

2) нарушается естественный микробиоценоз почв;

3) появляются в объектах окружающей среды патогенные бактерии, жизнеспособные яйца гельминтов, цисты кишечных патогенных простейших, личинки и куколки синантропных мух, энтерококки.

16. Для удобрений на основе отходов производств разрабатываются рекомендации по применению удобрений.

При этом учитываются:

1) качественный и количественный состав удобрения и класс опасности всех компонентов, из которых он состоит (кроме валового содержания токсичных элементов учитывается массовая доля их водорастворимых и подвижных форм);

2) радиоактивность, в том числе наличие (эффективная удельная активность) радионуклидов техногенного происхождения;

3) класс опасности удобрения;

4) микробиологические и паразитологические характеристики удобрения.

17. Рекомендациями по применению азотных удобрений не допускаются накопления в продукции растениеводства нитратов сверх установленных гигиенических нормативов. При этом в паспорте безопасности на азотных удобрениях наряду с указанием содержания общего азота указывается содержание его нитратной формы.

Глава 7. Требования к безопасности процессов производства удобрений

18. На предприятиях по производству удобрений предусматриваются организационные и технические меры по локализации и ликвидации аварийных ситуаций.

19. Технологическое оборудование предприятий:

1) исключает возможность утечек и брызг рабочих жидкостей, а также непосредственного соприкосновения обслуживающего персонала с ними;

2) обеспечивает максимальную изоляцию от окружающей среды всех опасных веществ;

3) обеспечивает безопасность и удобство процессов очистки и технического обслуживания.

20. Предприятия по производству удобрений оснащаются сооружениями (установками) по очистке выбросов в атмосферу, сбору и очистке (обезвреживанию) сточных вод.

21. На каждом предприятии по производству удобрений внедряется система производственного контроля за:

1) технологическими режимами и критическими параметрами по основным стадиям процесса, качеством и безопасностью исходного сырья и конечной продукции;

2) характером вредных выбросов в окружающую среду;

3) выполнением санитарно-эпидемиологических, гигиенических требований, а также требований по охране труда.

22. Система производственного контроля включает в себя:

1) разработку программы производственного контроля;

2) осуществление (организацию) лабораторных исследований и замеров в соответствии с требованиями, установленными пунктом 7 Санитарных правил "Санитарно-эпидемиологические требования к осуществлению производственного контроля", утвержденных приказом Министра здравоохранения Республики Казахстан от 7 апреля 2023 года № 62 (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов № 32276);

3) контроль за своевременностью и полнотой прохождения медицинских осмотров в соответствии с приказами исполняющего обязанности Министра здравоохранения Республики Казахстан от 15 октября 2020 года № ҚР ДСМ-131/2020 "Об утверждении целевых групп лиц, подлежащих обязательным медицинским осмотрам, а также правил и периодичности их проведения, объема лабораторных и функциональных исследований, медицинских противопоказаний, перечня вредных и (или) опасных производственных факторов, профессий и работ, при выполнении которых проводятся предварительные обязательные медицинские осмотры при поступлении на работу и периодические обязательные медицинские осмотры и правил оказания государственной услуги "Прохождение предварительных обязательных медицинских осмотров" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов № 21443), Министра здравоохранения Республики Казахстан от 16 ноября 2020 года № № ҚР ДСМ-195/2020 "Об утверждении правил гигиенического обучения лиц декретированной группы населения" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов № 21654), исполняющего обязанности Министра здравоохранения Республики Казахстан от 16 ноября 2020 года № ҚР ДСМ-196/2020 "Об утверждении Правил выдачи, учета и ведения личных медицинских книжек" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов № 21652);

4) контроль за наличием документов, подтверждающих безопасность и соответствие продукции (в том числе поступающего сырья, упаковочных материалов), за сроками действия документов (свидетельство о регистрации, сертификатов соответствия или декларации), а также разрешительных документов (санитарно-эпидемиологическое заключение или выписка из государственного электронного реестра разрешений и уведомлений о направленных уведомлениях о начале деятельности);

5) оценку факторов риска, анализ выявленных опасностей, критериев безопасности и (или) безвредности факторов производственной и окружающей среды и определение методов контроля безопасности процессов (использования, сбора, транспортировки, хранения, обезвреживания, утилизации, переработки, захоронения), работ, услуг, с определением критических точек контроля для обеспечения управления опасностями;

6) ведение учета и отчетности документации, связанной с осуществлением производственного контроля. Сроки хранения документов – не менее трех лет;

7) разработку схемы информирования населения, местных исполнительных органов, органов государственной санитарно-эпидемиологической службы Республики Казахстан об аварийных ситуациях, остановках производства, о нарушениях технологических процессов, случаях возникновения связанных с деятельностью объекта массовых (3 и более случаев) инфекционных и паразитарных, профессиональных заболеваний и отравлений, создающих угрозу санитарно-эпидемиологическому благополучию населения;

8) контроль за выполнением предусмотренных программой производственного контроля мероприятий с соблюдением гигиенических требований в ходе технологических процессов, своевременностью устранения и минимизации микробиологических, химических, токсикологических, вирусологических, радиологических, биологических опасностей и посторонних включений. В ходе контроля проводится корректировка мероприятий и реализация мер, направленных на устранение выявленных нарушений.

23. Работу при производстве удобрений проводят с применением средств индивидуальной защиты.

Глава 8. Требования к безопасности хранения удобрений

24. Хранение удобрений осуществляется в специальных закрытых помещениях (складах), емкостях (силосах, хранилищах). Допускается хранение удобрений, упакованных в мягкие контейнеры, на открытых площадках с твердым покрытием и под навесом. При хранении обеспечивается сохранность удобрений (их количество и качество) и отсутствует риск нанесения ущерба окружающей среде.

Соблюдаются специфические требования к условиям хранения, указанным в паспорте безопасности на конкретный вид удобрения.

25. При хранении удобрений учитываются их физико-химические свойства и необходимость их раздельного хранения с сильными окислителями, пожароопасными и взрывоопасными веществами.

26. Пожаровзрывоопасные удобрения (селитры и удобрения на их основе) хранят в отдельно стоящих складах или секциях складов для минеральных удобрений, размещенных в торцевой части склада и отделенных от остальной части склада противопожарными преградами.

27. В местах хранения удобрений, на видных местах размещается информация об особенностях хранения указанных средств, правилах гигиены, мерах безопасности, в том числе при ликвидации тех или иных аварийных ситуаций.

28. При хранении не допускается превышение количества удобрений емкости склада, предусмотренной его проектом.

29. Не допускается использование складов удобрений для совместного хранения продуктов питания, фуража, различных предметов хозяйственного и бытового назначения, техники.

30. Складские работы с удобрениями проводят с применением средств индивидуальной защиты.

31. Складирование бочек, бидонов с жидкими удобрениями производится заливными отверстиями вверх.

32. К местам складирования удобрений обеспечивается свободный доступ персонала на случай аварийной ситуации.

33. При хранении емкостей с жидкими удобрениями предусматриваются технические меры и средства, направленные на локализацию всего объема вылившегося продукта в случае аварийного разрушения емкости (влагонепроницаемые помещения, водонепроницаемые поддоны).

34. Неупакованные минеральные удобрения разных видов хранятся в отдельных отсеках склада или отдельных складах.

Складирование в одном складе различных видов минеральных удобрений допускается, если свойства минеральных удобрений не препятствуют совместному хранению и при условии соблюдения разделительной зоны между удобрениями разных видов шириной не менее 1 метра и установки таблички с указанием вида складируемой продукции.

Не допускается смешивание различных видов удобрений и загрязнение их посторонними примесями и предметами.

35. Упаковки с удобрениями размещают на стеллажах или поддонах. Высота штабелей удобрений в упакованном виде, хранящихся на поддонах не превышает 2 метров. Удобрения в мягких контейнерах хранят в 2 яруса.

Упакованные удобрения хранятся отдельно по видам. Не допускается хранение упакованных удобрений навалом на полу склада без использования поддонов и стеллажей.

Расположение стеллажей и складируемых упакованных удобрений на поддонах внутри склада обеспечивают возможность уборки помещений, продвижения погрузчиков, свободный доступ персонала, а также циркуляцию воздуха внутри склада.

36. Подстилочный навоз, компосты, твердую фракцию жидкого навоза хранят в буртах на площадках с твердым покрытием, препятствующим инфильтрации удобрений в почву и грунтовые воды. Площадки хранения обеспечиваются жижесборниками и защищаются от заливания дождевыми и талыми водами.

При хранении бурты твердых органических удобрений покрываются слоем адсорбирующих материалов – торфом, опилками, соломой для снижения потерь питательных элементов, уровня загрязнения воздуха токсичными газами.

37. Полужидкий, жидкий навоз, помет, стоки хранятся в специальных накопителях секционного типа.

38. На территории, где размещены сооружения по обработке жидкого навоза, устанавливаются карантинные емкости для шестисуточного выдерживания.

Глава 9. Требования к упаковке и маркировке удобрений

39. Тароупаковочные материалы для удобрений выполняются из материалов, которые обеспечивают их сохранность и исключают возможность загрязнения ими окружающей среды при их хранении, транспортировке и использовании.

Для упаковки и тары, используются материалы устойчивые к разрушающему или иному вредному воздействию удобрений и не взаимодействующие с ними, вступая в реакцию, вызывающую:

1) возгорание и (или) выделение значительного количества тепла;

2) выделение легковоспламеняющихся, токсичных или удушающих газов;

3) образование химически активных и опасных веществ.

40. Удобрения имеют маркировку, содержащую следующую информацию:

1) наименование и назначение удобрения;

2) обозначение нормативного документа, по которому производится удобрение;

3) массовая доля основных питательных элементов, макроэлементов и микроэлементов в процентах;

4) элементы описания опасности (знак опасности в соответствии ГОСТ 31340 "Предупредительная маркировка химической продукции. Общие требования", сигнальное слово и краткая характеристика опасности);

5) массу нетто (для твердых удобрений), номинальный объем в таре (для жидких удобрений);

6) наименование и местонахождение (юридический адрес, включая страну) изготовителя, импортера;

7) дату производства и номер партии;

8) гарантийный срок хранения или срок годности;

9) условия хранения;

10) рекомендации по применению, а также меры по безопасному применению, хранению и оказанию первой медицинской помощи (для удобрений, предназначенных для розничной торговли);

11) дополнительные инструкции по безопасному обращению с жидкими удобрениями.

41. Маркировка изготавливается из прочного материала и не допускается утрата ее потребительских свойств в результате воздействия факторов окружающей среды.

42. Для удобрений, поставляемых насыпью, маркировка указывается в сопроводительных документах.

43. Маркировка выполняется на государственном и русском языках.

Глава 10. Требования безопасности при транспортировке удобрений

44. Транспортировка удобрений, относящихся к категории опасных грузов (селитры и удобрения на их основе, безводный аммиак, аммиачная вода), осуществляется в соответствии с законодательством Республики Казахстан о железнодорожном транспорте и об автомобильном транспорте.

45. Неупакованные удобрения транспортируют насыпью в крытых железнодорожных вагонах, минераловозами, в закрытых палубных судах и автотранспортом с обязательным их укрытием в кузове.

46. Транспортировка жидких минеральных удобрений (безводного аммиака, аммиачной воды, углеаммиаката, жидких комплексных удобрений) производится специальным железнодорожным и автомобильным транспортом. Насосы, штуцеры, краны и детали, соприкасающиеся с аммиаком, изготавливаются из материала, устойчивого к агрессивному воздействию аммиака. Применение деталей из бронзы или меди не допускается.

47. Заполнение емкостей (цистерн, резервуаров) жидкими минеральными удобрениями производится с учетом объемного расширения продукта при возможном перепаде температур в пути следования. Емкости для транспортировки водного аммиака наполняются не более чем на 93 % от их полной вместимости, а для транспортирования безводного аммиака не более 85 %.

48. При транспортировке упакованных минеральных удобрений не допускается разрыв тары, пролив или россыпь груза. При повреждении тары принимаются меры по сбору остатков груза.

Глава 11. Требования к безопасности реализации удобрений

49. Реализация удобрений осуществляется в специализированных точках сбыта.

Не допускается реализация удобрений в одном торговом отделе совместно с продуктами питания, лекарственными препаратами и детскими товарами.

50. Реализация удобрений в розничной торговле допускается только в упакованном виде.

Не допускается реализация удобрений в розничной продаже с нарушенной упаковкой и маркировкой, не соответствующей требованиям настоящего технического регламента.

Глава 12. Требования к безопасности использования удобрений

51. Использование удобрений производится с применением средств индивидуальной защиты и соблюдением мер предосторожности, указанных в паспорте безопасности.

52. Авиараспыление следует выполнять при скорости ветра не более 4 метров в секунду на расстоянии не менее 1000 метров от населенных пунктов и 200 метров от открытых водоисточников.

53. При применении осадков сточных вод в качестве удобрений не допускается превышение гигиенических нормативов содержания в почве солей тяжелых металлов (свинца, кадмия, никеля, хрома, цинка, меди, ртути) и мышьяка и появление в ней патогенных бактерий, яиц гельминтов и цист кишечных патогенных простейших и энтерококков.

54. Применению удобрений на основе осадков сточных вод на почвах с рН менее 5,5 предшествует известкование.

55. Навоз и куриный помет, используемые для обогащения почвы азотом и элементами питания растений, подвергаются предварительному обезвреживанию (термической сушке, компостированию).

К использованию допускаются навоз и помет, поступающие с животноводческих хозяйств, благополучных по зооантропонозным заболеваниям, общим для животных (птиц) и человека.

56. Внесение удобрений следует производить по плану, их фактическое применение регистрируется в журнале с указанием количества фактически внесенных удобрений, размеров обрабатываемой территории, способов и даты внесения.

57. Не допускается внесение удобрений (за исключением органических) на замерзшую или покрытую снегом почву.

Глава 13. Требования безопасности к утилизации удобрений

58. Удобрения утилизируются путем технологической переработки.

59. При невозможности утилизации удобрений путем их технологической переработки они подлежат утилизации в соответствии с паспортами безопасности или обезвреживанию и безопасному удалению в соответствии с разделом 19 Экологического кодекса Республики Казахстан.

Глава 14. Подтверждение соответствия удобрений

60. В соответствии со статьей 26 Закона о техническом регулировании подтверждение соответствия удобрений требованиям настоящего технического регламента осуществляется в форме обязательной сертификации. Химическая продукция, имеющая единую химическую формулу с удобрениями, указанными в приложении 1 к настоящему техническому регламенту, но непредназначенная для использования в сельском хозяйстве, обязательной сертификации не подлежит.

61. Сертификация удобрений проводится аккредитованным органом по подтверждению соответствия в соответствии с Правилами оценки соответствия, утвержденными приказом исполняющего обязанности Министра торговли и интеграции Республики Казахстан от 29 июня 2021 года № 433-НҚ (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов № 23364).

62. При обязательной сертификации удобрений заявителем выступает изготовитель, уполномоченное изготовителем лицо, импортер.

63. Документы об оценке соответствия удобрений, выданные или принятые до даты вступления в силу настоящего технического регламента, действительны до окончания срока их действия.

64. Выпуск в обращение на территории Республики Казахстан продукции, являющейся объектом технического регламента, при наличии документов об оценке соответствия, выданных или принятых до вступления в силу настоящего технического регламента, допускается до окончания срока действия таких документов.

65. Обращение продукции, являющейся объектом технического регламента, выпущенной в обращение в период документов об оценке соответствия, выданных или принятых до вступления в силу настоящего технического регламента, допускается в течение срока годности продукции.

Глава 15. Перечень взаимосвязанных стандартов

66. Перечень взаимосвязанных стандартов, в результате применения которых на добровольной основе обеспечивается соблюдение требований технического регламента, а также перечень стандартов, содержащих правила и методы исследований (испытаний) и измерений, в том числе правила отбора образцов, необходимые для применения и исполнения требований технического регламента и осуществления оценки (подтверждения) соответствия продукции указаны соответственно в приложениях 2 и 3 к настоящему техническому регламенту.

Приложение 1 к техническому регламенту "Требования к безопасности удобрений"

Перечень удобрений, подпадающих под действие технического регламента и их коды по классификатору в соответствии с единой Товарной номенклатурой внешнеэкономической деятельности Евразийского экономического союза

Код товарной номенклатуры внешнеэкономической деятельности Евразийского экономического союза	Наименование позиции
1	2
3101 00 000 0	Удобрения животного или растительного происхождения, смешанные или несмешанные, химически обработанные или необработанные; удобрения, полученные смешиванием или химической обработкой продуктов растительного или животного происхождения
3102	Удобрения минеральные или химические, азотные:
3102 10	- мочевина, в том числе в водном растворе:
3102 10 100 0	- мочевина, содержащая более 45 процентов массы азота в пересчете на сухой безводный продукт
3102 10 900 0	- прочая
	- сульфат аммония; двойные соли и смеси сульфата аммония и нитрата аммония:
3102 21 000 0	-- сульфат аммония
3102 29 000 0	-- прочие
3102 30	- нитрат аммония, в том числе в водном растворе:
3102 30 100 0	-- в водном растворе
3102 30 900 0	-- прочий
3102 40	- смеси нитрата аммония с карбонатом кальция или прочими неорганическими веществами, не являющимися удобрениями:
3102 40 100 0	-- с содержанием азота не более 28 процентов массы
3102 40 900 0	-- с содержанием азота более 28 процентов массы
3102 50 000 0	- нитрат натрия
3102 60 000 0	- двойные соли и смеси нитрата кальция и нитрата аммония
3102 80 000 0	- смеси мочевины и нитрата аммония в водном или аммиачном растворе
3102 90 000 0	- прочие, включая смеси, не поименованные в предыдущих субпозициях
3103	Удобрения минеральные или химические, фосфорные:
	- суперфосфаты:
3103 11 000 0	-- содержащие 35 процентов массы или более пентаоксида дифосфора (P2O5)
3103 19 000 0	-- прочие
3103 90 000 0	- прочие
3104	Удобрения минеральные или химические, калийные:
3104 20	- хлорид калия:
3104 20 100 0	-- с содержанием калия в пересчете на K2O не более 40 процентов массы в пересчете на сухой безводный продукт
3104 20 500 0	--с содержанием калия в пересчете на K2O более 40 процентов массы, но не более 62 процентов массы в пересчете на сухой безводный продукт
3104 20 900 0	-- с содержанием калия в пересчете на K2O более 62 процентов массы в пересчете на сухой безводный продукт
3104 30 000 0	- сульфат калия
3104 90 000	- прочие:
3104 90 000 1	-- карналлит
3104 90 000 9	-- прочие
3105	Удобрения минеральные или химические, содержащие два или три питательных элемента: азот, фосфор и калий; удобрения прочие; товары данной группы в таблетках или аналогичных формах или в упаковках, брутто-масса которых не превышает 10 килограммов:
3105 10 000 0	- товары данной группы в таблетках или аналогичных формах или в упаковках, брутто-масса которых не превышает 10 килограммов
3105 20	- удобрения минеральные или химические, содержащие три питательных элемента: азот, фосфор и калий:
3105 20 100 0	-- с содержанием азота более 10 процентов массы в пересчете на сухой безводный продукт
3105 20 900 0	-- прочие
3105 30 000 0	- водородфосфат диаммония (фосфат диаммония)
3105 40 000 0	- диводородфосфат аммония (фосфат моноаммония) и его смеси с водородфосфатом диаммония (фосфатом диаммония)
	- удобрения минеральные или химические прочие, содержащие два питательных элемента: азот и фосфор:
3105 51 000 0	-- содержащие нитраты и фосфаты
3105 59 000 0	-- прочие
3105 60 000 0	- удобрения минеральные или химические, содержащие два питательных элемента: фосфор и калий
3105 90	- прочие:
3105 90 200 0	-- с содержанием азота более 10 процент массы в пересчете на сухой безводный продукт
3105 90 800 0	-- прочие

Приложение 2 к техническому регламенту "Требования к безопасности удобрений"

Перечень стандартов, в результате применения которых на добровольной основе обеспечивается соблюдение требований технического регламента

№	Элементы технического регламента	Обозначение взаимосвязанного стандарта	Наименование взаимосвязанного стандарта	Примечание
1	2	3	4	5
1.	главы 1 и 8	ГОСТ 12.1.004	Система стандартов безопасности труда. Пожарная безопасность. Общие требования.
2.		ГОСТ 12.1.044	Система стандартов безопасности труда. Пожаровзрывоопасность веществ и материалов. Номенклатура показателей и методы их определения.
3.	глава 2	ГОСТ 34103	Удобрения органические. Термины и определения.
4.	главы 1 и 8	ГОСТ 12.1.010	Система стандартов безопасности труда. Взрывобезопасность. Общие требования.
5.	главы 2, 3 и 6	СТ РК ГОСТ Р 50611	Удобрение комплексное органоминеральное. Технические условия.
6.		СТ РК ГОСТ Р 51520	Удобрения минеральные. Общие технические условия.
7.		СТ РК ИСО 7851	Удобрения и почвоулучшающие вещества. Классификация.
8.		ГОСТ 2	Селитра аммиачная. Технические условия.
9.		ГОСТ 9	Аммиак водный технический. Технические условия.
10.		ГОСТ 828	Натрий азотнокислый технический. Технические условия.
11.		ГОСТ 4568	Калий хлористый. Технические условия.
12.		ГОСТ 5716	Мука фосфоритная. Технические условия.
13.		ГОСТ 5956	Суперфосфат гранулированный из апатитового концентрата без добавок и с добавками микроэлементов. Технические условия.
14.		ГОСТ 6221	Аммиак безводный сжиженный. Технические условия.
15.		ГОСТ 9097	Сульфат аммония. Технические условия.
16.		ГОСТ 11365	Нитрофоска. Технические условия.
17.		ГОСТ 14050	Мука известняковая (доломитовая). Технические условия.
18.		ГОСТ 16306	Суперфосфат двойной гранулированный. Технические условия.
19.		ГОСТ 18918	Аммофос. Технические условия.
20.		ГОСТ 19691	Нитроаммофоска. Технические условия.
21.		ГОСТ 2081	Карбамид. Технические условия.
22.		СТ РК ГОСТ Р 53042	Удобрения органические. Термины и определения.
23.		СТ РК ISO 8157	Удобрения и почвоулучшающие вещества. Словарь.
24.		СТ РК EN 12944-1	Удобрения и известковые материалы. Словарь. Часть1. Общие термины.
25.		ГОСТ 20432	Удобрения. Термины и определения.
26.		ГОСТ 4.77	Система показателей качества продукции. Удобрения минеральные. Номенклатура показателей.
27.		СТ РК 2208	Фосфогипс для сельского хозяйства. Технические условия.
28.	главы 2, 3, пункт 9 главы 4, пункт 17 главы 6, пункт 24 главы 8, пункт 51 главы 12, пункт 59 главы 13	ГОСТ 30333	Паспорт безопасности химической продукции. Общие требования.
29.	главы 2, 3, 5, 6, 8, 10 и 12	ГОСТ 26074	Навоз жидкий. Ветеринарно-санитарные требования к обработке, хранению, транспортированию и использованию
30.		ГОСТ 31461	Помет птицы. Сырье для производства органических удобрений. Технические условия.
31.	главы 2, 3 и 9	ГОСТ 31340	Предупредительная маркировка химической продукции. Общие требования.
32.		ГОСТ 14192	Маркировка грузов.
33.		СТ РК ИСО 7409	Удобрения. Маркировка. Представление и оформление.
34.	главы 2, 3, 10 и 11	ГОСТ 23954	Удобрения минеральные. Правила приемки.
35.	главы 5 и 12	ГОСТ 12.3.037	Применение минеральных удобрений в сельском и лесном хозяйстве. Общие требования безопасности.
36.	глава 7	ГОСТ 12.1.005	Общие санитарно-гигиенические требования к воздуху рабочей зоны.
37.		ГОСТ 12.4.021	Системы вентиляционные. Общие требования.
38.	главы 3, 6 и 15	СТ РК 2303	Сульфоаммофос из фосфоритов Каратау. Технические условия.
39.		СТ РК 2306	Суперфосфат из фосфоритов Каратау. Технические условия.
40.		СТ РК 3827	Аммофос плюс. Технические условия.
41.		СТ РК 3835	Нитроаммофоска из фосфоритов Каратау. Технические условия
42.		СТ РК 3703	Удобрения фосфорно-калийные. Технические условия.

Приложение 3 к техническому регламенту "Требования к безопасности/ удобрений"

Перечень стандартов, содержащих правила и методы исследований (испытаний) и измерений, в том числе правила отбора образцов, необходимые для применения и исполнения требований технического регламента и осуществления оценки (подтверждения) соответствия продукции

№ п/п	Элементы технического регламента	Обозначение стандарта	Наименование стандарта	Примечание
1	2	3	4	5
1.	главы 2 и 3	СТ РК ИСО 5310	Удобрения. Определение содержания калия. Титриметрический метод.
2.		СТ РК СТБ ИСО 8189	Удобрения твердые. Определение содержания влаги. Гравиметрический метод высушиванием при пониженном давлении.
3.		СТ РК СТБ ИСО 8190	Удобрения твердые. Определение содержания влаги. Гравиметрический метод высушиванием при температуре (105 ± 2) °С.
4.		СТ РК 2030	Удобрения с микроэлементами. Методы определения содержания марганца.
5.		СТ РК 2032	Удобрения с микроэлементами. Методы определения содержания молибдена.
6.		СТ РК 2033	Удобрения с микроэлементами. Методы определения содержания кобальта.
7.		СТ РК 2035	Удобрения с микроэлементами. Методы определения содержания бора.
8.		СТ РК ИСО 8358	Удобрения твердые. Подготовка образцов для химического и физического анализа.
9.		СТ РК ИСО 8397	Удобрения твердые и кондиционеры почвы. Ситовый анализ.
10.		ГОСТ 11623	Торф и продукты его переработки для сельского хозяйства. Методы определения обменной и активной кислотности.
11.		ГОСТ 20851.2 (ИСО 5316, ИСО 6598, ИСО 7497)	Удобрения минеральные. Методы определения фосфатов.
12.		ГОСТ 20851.3	Удобрения минеральные. Методы определения массовой доли калия.
13.		ГОСТ 20851.4	Удобрения минеральные. Методы определения воды.
14.		ГОСТ 21560.0	Удобрения минеральные. Методы отбора и подготовки проб.
15.		ГОСТ 21560.1	Удобрения минеральные. Метод определения гранулометрического состава.
16.		ГОСТ 21560.2	Удобрения минеральные. Метод определения статической прочности гранул.
17.		ГОСТ 21560.3	Удобрения минеральные. Метод определения динамической прочности и истираемости.
18.		ГОСТ 21560.5	Удобрения минеральные. Метод определения рассыпчатости.
19.		ГОСТ 24024.1	Фосфор и неорганические соединения фосфора. Метод определения остатка на сите.
20.		ГОСТ 24024.2	Фосфор и неорганические соединения фосфора. Метод определения нерастворимых в воде веществ.
21.		ГОСТ 24024.3	Фосфор и неорганические соединения фосфора. Метод определения пентанатрийфосфата.
22.		ГОСТ 24024.4	Фосфор и неорганические соединения фосфора. Метод определения степени белизны.
23.		ГОСТ 24024.5	Фосфор и неорганические соединения фосфора. Метод определения рН.
24.		ГОСТ 24024.6	Фосфор и неорганические соединения фосфора. Метод определения хлоридов.
25.		ГОСТ 24024.8	Фосфор и неорганические соединения фосфора. Метод определения общего Р2О5.
26.		ГОСТ 24024.9	Фосфор и неорганические соединения фосфора. Метод определения монофосфатов
27.		ГОСТ 24024.11	Фосфор и неорганические соединения фосфора. Метод определения железа.
28.		ГОСТ 24024.12	Фосфор и неорганические соединения фосфора. Методы определения сульфатов.
29.		ГОСТ 30181.1	Удобрения минеральные. Метод определения суммарной массовой доли азота в сложных удобрениях (в аммонийной и амидной формах с отгонкой аммиака).
30.		ГОСТ 30181.2	Удобрения минеральные. Метод определения суммарной массовой доли азота в однокомпонентных удобрениях (в аммонийной и амидных формах без отгонки аммиака).
31.		ГОСТ 30181.3	Удобрения минеральные. Метод определения массовой доли азота в удобрениях, содержащих азот в нитратной форме.
32.		ГОСТ 30181.4	Удобрения минеральные. Метод определения суммарной массовой доли азота, содержащегося в сложных удобрениях и селитрах в аммонийной и нитратной формах (метод Деварда).
33.		ГОСТ 30181.5	Удобрения минеральные. Метод определения массовой доли амидного азота в сложных удобрениях (спектрофотоколо-риметрический метод).
34.		ГОСТ 30181.6	Удобрения минеральные. Метод определения массовой доли азота в солях аммония (в аммонийной форме формальдегидным методом).
35.		ГОСТ 30181.7	Удобрения минеральные. Метод определения суммарной массовой доли азота в сложных удобрениях (в аммонийной и амидной формах гипохлоритным методом).
36.		ГОСТ 30181.8	Удобрения минеральные. Метод определения массовой доли аммонийного азота в сложных удобрениях (хлораминовый метод).
37.		ГОСТ 30182	Удобрения минеральные. Общие требования. Отбор проб.
38.		ГОСТ ИСО 5317	Удобрения. Определение содержания растворимого в воде калия. Приготовление анализируемого раствора.
39.		ГОСТ 27749.0	Карбамид. Методы определения азота.
40.		ГОСТ 27749.2	Карбамид. Метод определения свободного аммиака.
41.		ГОСТ 27749.3	Карбамид. Метод определения нерастворимых в воде веществ.
42.		ГОСТ 27979	Удобрения органические. Метод определения рН.
43.		ГОСТ 28326.1	Аммиак жидкий технический. Методы определения остатка после испарения
44.		ГОСТ 28326.2	Аммиак жидкий технический. Определение массовой доли воды методом Фишера.
45.		ГОСТ 28326.3	Аммиак жидкий технический. Определение массовой концентрации масла методом инфракрасной спектрометрии.
46.		ГОСТ 28326.4	Аммиак жидкий технический. Спектрофотометрический метод определения массовой концентрации масла.
47.		ГОСТ 28326.5	Аммиак жидкий технический. Фотоколориметрический метод определения массовой концентрации железа.
48.		ГОСТ 28326.6	Аммиак жидкий технический. Визуально-нефелометрический метод определения общего хлора.
49.		ГОСТ 28326.7	Аммиак жидкий технический. Титриметрический метод определения массовой доли оксида углерода (IY).
50.		ГОСТ 28512.1	Удобрения минеральные. Методы определения насыпной плотности уплотнением.
51.		ГОСТ 28512.2	Удобрения минеральные. Метод определения насыпной плотности неуплотненной массы.
52.		ГОСТ 28512.3	Удобрения минеральные. Метод определения насыпной плотности неуплотненной массы мелкозернистых удобрений.
53.		ГОСТ 28990	Удобрения. Титриметрический метод определения аммонийного азота в присутствии других веществ, выделяющих аммиак при обработке гидроокисью натрия.
54.		ГОСТ 29207	Мочевина (карбамид) техническая. Потенциометрический метод измерения рН раствора мочевины условной концентрации.
55.		ГОСТ 29288	Удобрения с высоким содержанием азота. Нитрат аммония. Метод определения способности удерживать масло.
56.		ГОСТ 29313	Удобрения минеральные. Метод определения аммонийного азота (титриметрический) после отгонки.
57.		ГОСТ EN 15451	Удобрения. Определение хелатированных агентов. Определение железа, хелатированного EDDHSA, ионпарной хроматографией.
58.		ГОСТ EN 15452	Удобрения. Определение хелатированных агентов. Определение железа, хелатированного o,p-EDDHA, посредством реверсивной фазы HPLC.
59.		ГОСТ EN 15475	Удобрения. Определение содержания аммонийного азота.
60.		ГОСТ EN 15476	Удобрения. Определение нитратного и аммонийного азота методом Деварда.
61.		ГОСТ EN 15477	Удобрения. Определение содержания водорастворимого калия.
62.		ГОСТ EN 15478	Удобрения. Определение общего содержания азота в карбамиде.
63.		ГОСТ EN 15558	Удобрения. Определение нитратного и аммонийного азота методом Ульша.
64.		ГОСТ 26712	Удобрения органические. Общие требования к методам анализа.
65.	ГОСТ 8.613	Удобрения минеральные. Экспрессные методы определения влаги.
66.	ГОСТ EN 1236	Удобрения. Метод определения насыпной плотности без уплотнения.
67.	ГОСТ EN 1237	Удобрения. Метод определения насыпной плотности (после уплотнения).
68.	ГОСТ EN 1482-1	Удобрения и известковые материалы. Отбор и подготовка проб. Часть 1. Отбор проб.
69.	ГОСТ EN 1482-2	Удобрения и известковые материалы. Отбор и подготовка проб. Часть 2. Подготовка проб.
70.	ГОСТ EN 12048	Удобрения твердые и известковые материалы. Определение содержания влаги. Гравиметрический метод высушивания при температуре (105+/-2) С.
71.	ГОСТ EN 12049	Удобрения твердые и известковые материалы. Определение содержания
			влаги. Гравиметрический метод высушивания под давлением.
72.		ГОСТ EN 13466-1	Удобрения. Определение содержания воды (методы Карла Фишера). Часть 1. Метанол как экстрагирующее вещество.
73.		ГОСТ EN 13466-2	Удобрения. Определение содержания воды (методы Карла Фишера). Часть 2. 2-пропанол как экстрагирующее вещество.
74.		ГОСТ EN 13535	Удобрения и известковые материалы. Классификация.
75.		ГОСТ EN 14397-1	Удобрения и известковые материалы. Определение содержания углекислого газа. Часть 1. Метод определения для твердых удобрений.
76.		ГОСТ EN 15559	Удобрения. Определение нитратного и аммонийного азота согласно методом Арнда.
77.		ГОСТ EN 15560	Удобрения. Определение общего содержания азота в цианамиде кальция без нитратов.
78.		ГОСТ EN 15561	Удобрения. Определение общего содержания азота в цианамиде кальция, содержащем нитраты.
79.		ГОСТ EN 15562	Удобрения. Определение содержания цианамида азота.
80.		ГОСТ EN 15604	Удобрения. Определение различных форм азота в одном и том же образце: нитратного, аммонийного, цианамидного и азота карбамида.
81.		ГОСТ EN 15749	Удобрения. Определение содержания сульфатов тремя разными методами.
82.		ГОСТ EN 15925	Удобрения. Экстрагирование общей серы, присутствующей в различных формах
83.		ГОСТ EN 15926	Удобрения. Экстракция водорастворимой серы, представляемой в различных формах.
84.		ГОСТ EN 15928	Удобрения. Определение тонкости измельчения (сухой метод).
85.		ГОСТ EN 15956	Удобрения. Экстрагирование фосфора, растворимого в минеральных кислотах.
86.		ГОСТ EN 15957	Удобрения. Экстрагирование фосфора, растворимого в нейтральном растворе цитрата аммония.
87.		ГОСТ 32467	Карбамид (мочевина). Определение содержания азота. Титриметрический метод после дистилляции.
88.		ГОСТ 32468	Карбамид (мочевина). Определение содержания железа. Фотометрический метод с применением 2,2-бипиридила.
89.		ГОСТ 32469	Карбамид (мочевина). Определение цвета формальдегидного раствора в единицах Хазена (платино-кобальтовая шкала).
90.		ГОСТ 32470	Карбамид (мочевина). Определение щелочности. Титриметрический метод.
91.		ГОСТ 32471	Карбамид (мочевина). Потенциометрический метод определения буферной емкости.
92.		ГОСТ 32472	Карбамид (мочевина). Потенциометрический метод определения изменения pH в присутствии формальдегида.
93.		ГОСТ 14870	Продукты химические. Методы определения воды.
94.		ГОСТ 10398	Реактивы и особо чистые вещества. Комплексонометрический метод определения содержания основного вещества.
95.		ГОСТ 29336	Сульфат аммония технический. Титриметрический метод определения содержания свободной кислоты.
96.		ГОСТ 29337	Сульфат аммония технический. Гравиметрический метод определения содержания вещества, не растворимого в воде.
97.		ГОСТ 26713	Удобрения органические. Метод определения влаги и сухого остатка.
98.		ГОСТ 26714	Удобрения органические. Метод определения золы.
99.		ГОСТ 26715	Удобрения органические. Методы определения общего азота.
100.		ГОСТ 26716	Удобрения органические. Методы определения аммонийного азота.
101.		ГОСТ 26717	Удобрения органические. Метод определения общего фосфора.
102.		ГОСТ 26718	Удобрения органические. Метод определения общего калия.
103.		ГОСТ 27980	Удобрения органические. Методы определения органического вещества.
104.		ГОСТ 30181.9 (ИСО 5315)	Удобрения минеральные. Метод определения массовой доли общего азота в сложных удобрениях (дистилляционный метод с восстановлением нитратного азота хромом и минерализацией органического азота).
105.	главы 2, 3, пункт 11 главы 5	ГОСТ EN 15479	Удобрения. Спектрометрическое определение биурета в карбамиде.
106.		ГОСТ 32555	Карбамид (мочевина). Фотометрический метод определения содержания биурета.
107.	главы 2, 3, подпункт 1) пункта 15 главы 6 и пункт 53 главы 12	СТ РК 2031	Удобрения с микроэлементами. Методы определения содержания меди.
108.		СТ РК 2034	Удобрения с микроэлементами. Методы определения содержания цинка.
109.		СТ РК 2344	Почвы. Грунты. Определение содержания ртути атомно-абсорбционным методом с пиролитическим разложением проб.
110.		ГОСТ 24024.7	Фосфор и неорганические соединения фосфора. Метод определения свинца.
111.		ГОСТ 24024.10	Фосфор и неорганические соединения фосфора. Метод определения мышьяка.
112.		ГОСТ EN 14888	Удобрения и известковые материалы. Определение содержания кадмия.
113.	главы 2, 3, пункт 12 главы 5, подпункт 1) пункта 15 и подпункт 2) пункта 16 главы 6	ГОСТ 30108	Материалы и изделия строительные. Определение удельной эффективной активности естественных радионуклидов.

"Тыңайтқыштардың қауіпсіздігіне қойылатын талаптар" техникалық регламентін бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2024 жылғы 22 қаңтардағы № 26 бұйрығы

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
Осы бұйрықтың қолданысқа енгізілу тәртібін 5 т. қараңыз

"Техникалық реттеу туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 8-бабы 1) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

1. Қоса беріліп отырған "Тыңайтқыштардың қауіпсіздігіне қойылатын талаптар" техникалық регламенті бекітілсін.

2. "Тыңайтқыштардың қауіпсіздігіне қойылатын талаптар" техникалық регламентін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2020 жылғы 29 сәуірдегі № 143 бұйрығының (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 20547 болып тіркелген) күші жойылды деп танылсын.

3. Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігінің Егіншілік департаменті заңнамада белгіленген тәртіппен:

1) осы бұйрықтың электрондық көшірмесін Қазақстан Республикасы Нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкіне енгізу үшін оның Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің "Қазақстан Республикасының Заңнама және құқықтық ақпарат институты" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнына жіберілуін;

2) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігінің интернет-ресурсында орналастырылуын қамтамасыз етсін.

4. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының ауыл шаруашылығы вице-министріне жүктелсін.

5. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Министр

А. Сапаров

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасы

Денсаулық сақтау министрлігі

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасы

Өнеркәсіп және құрылыс министрлігі

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасы

Сауда және интеграция министрлігі

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасы

Төтенше жағдайлар министрлігі

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасы

Ұлттық экономика министрлігі

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасы

Экология және табиғи ресурстар министрлігі

Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2024 жылғы " 22" қаңтардағы № 26 бұйрығымен бекітілген

"Тыңайтқыштардың қауіпсіздігіне қойылатын талаптар" техникалық регламенті

1-тарау. Қолданылу аясы

1. Осы "Тыңайтқыштардың қауіпсіздігіне қойылатын талаптар" техникалық регламенті (бұдан әрі – техникалық регламент) "Техникалық реттеу туралы" Қазақстан Республикасы Заңының (бұдан әрі – Техникалық реттеу туралы заң) 8-бабы 1) тармақшасына сәйкес әзірленді және минералды, органикалық-минералды, органикалық тыңайтқыштарға және топырақ жақсартушы заттарға (бұдан әрі – тыңайтқыштар), сондай-ақ олардың өмірлік циклі процестеріне қолданылады.

2. Техникалық регламент қолданылатын тыңайтқыштардың тізбесі және Еуразиялық экономикалық одақтың сыртқы экономикалық қызметінің бірыңғай тауар номенклатурасына сәйкес жіктеуіш бойынша олардың кодтары осы техникалық регламентке 1-қосымшада көрсетілген.

3. Тыңайтқыштарға байланысты тәуекелдер мынадай қауіпті факторлармен шартталады:

минералды тыңайтқыштар үшін:

1) жанғыштығы;

2) тотықтырғыштық әсері;

3) коррозиялық әсері;

4) уыттылығы;

5) көзді зақымдауы;

6) теріні жеуі;

7) көз бен теріні тітіркендіруі;

8) қоршаған сулы орта үшін қауіптілігі;

9) қоршаған ауа ортасы және топырақ үшін қауіптілігі;

10) радиоактивті сәуле шығаруы (фосфорлы тыңайтқыштар және топырақ жақсартушы заттар үшін);

органикалық және органикалық-минералды тыңайтқыштар үшін:

1) бактериологиялық;

2) паразитологиялық;

3) энтомологиялық.

2-тарау. Терминдер мен айқындамалар

4. Осы техникалық регламентте тиісті айқындамаларымен бірге мынадай терминдер пайдаланылады:

1) азотты тыңайтқыш – құрамында өсімдіктерге сіңетін нысандағы азоты бар тыңайтқыш;

2) дайындаушы – Қазақстан Республикасының немесе Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттің заңнамасына сәйкес тіркелген, өз атынан өнім өндіруді немесе өндіру мен өткізуді жүзеге асыратын заңды тұлға немесе дара кәсіпкер ретінде тіркелген жеке тұлға;

3) дайындаушы уәкілеттік берген тұлға – Қазақстан Республикасының немесе Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттің заңнамасына сәйкес тіркелген, дайындаушымен, оның ішінде шетелдік дайындаушымен жасалған шарт негізінде Қазақстан Республикасының аумағында өнімнің сәйкестігін бағалау және оны айналысқа шығару кезінде осы дайындаушының атынан әрекеттерді жүзеге асыратын заңды тұлға немесе дара кәсіпкер ретінде тіркелген жеке тұлға;

4) импорттаушы – Қазақстан Республикасының немесе Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттің заңнамасына сәйкес тіркелген, шетелдік дайындаушымен (сатушымен) партиямен шығарылатын өнімді беруге сыртқы сауда шартын (келісімшартын) жасасқан және осы өнімді Қазақстан Республикасының аумағында айналысқа шығаруды және (немесе) өткізуді жүзеге асыратын заңды тұлға немесе дара кәсіпкер ретінде тіркелген жеке тұлға;

5) қауіптілік белгісі – азаматтарды тікелей немесе ықтимал қауіп жөнінде ескеруге, белгілі бір іс-қимылдарға тыйым салуға, кеңес беруге немесе рұқсат беруге арналған қарама-қарсы түстерді, графикалық символдарды және түсіндірме жазбаларды пайдалану арқылы белгілі бір геометриялық пішіндегі түстік-графикалық бейне;

6) қауіптіліктің қысқаша сипаттамасы – тыңайтқыштардың қауіптілік санаты мен аталған қауіптілік дәрежесін анықтауға мүмкіндік беретін стандартты фразалар жиынтығы;

7) қорда – өсімдіктен немесе жануардан алынатын органикалық қалдықтардың ыдырауы нәтижесінде алынған органикалық тыңайтқыш;

8) қоректік элемент – өсімдіктің өсуі және дамуы үшін қажетті тыңайтқыштың элементі;

9) минералды тыңайтқыш – минералдық нысандағы қоректік элементтерден тұратын өндірістік негіздегі немесе қазып алынатын тыңайтқыш;

10) органикалық-минералды тыңайтқыш – бірыңғай технологиялық процесте немесе механикалық араластыру жолымен алынған органикалық және минералды тыңайтқыштардың қоспасы;

11) органикалық тыңайтқыш – құрамында өсімдіктерден немесе жануарлардан алынатын органикалық заттар бар тыңайтқыш;

12) сигналды сөз – тыңайтқыштардың қауіптілік дәрежесіне назар аударту үшін пайдаланылатын сөз;

13) топырақ жақсартушы зат – топырақтың физикалық, химиялық қасиеттерін және (немесе) биологиялық белсенділігін жақсарту үшін топыраққа енгізілетін, органикалық және (немесе) органикалық емес негіздегі материал;

14) төселетін көң – төсемдік және азықтық қалдықтары бар көң;

15) тыңайтқыш – өсімдіктердің қоректенуіне және топырақтың құнарлылығын арттыруға арналған зат;

16) фосфорлы тыңайтқыш – құрамында өсімдіктерге сіңетін нысандағы фосфоры бар тыңайтқыш;

17) химиялық өнімнің қауіпсіздік паспорты (бұдан әрі – қауіпсіздік паспорты) – химиялық өнімнің сипаттамалары және онымен жұмыс істеудің қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөніндегі шаралар туралы мәліметтер қамтылған құжат.

3-тарау. Тыңайтқыштарды сәйкестендіру

5. Тыңайтқыштарды сәйкестендіру кезінде мынадай әдістер қолданылады:

1) құжаттамалық;

2) шолып қарау;

3) сынау.

6. Сәйкестендіру кезінде:

1) қауіпсіздік паспорты;

2) жеткізу шарттары мен келісімшарттары;

3) тыңайтқыштардың таңбасында келтірілген ақпарат пайдаланылады.

7. Тыңайтқыштарды сәйкестендіру мынадай белгілер, параметрлер және талаптар бойынша жүзеге асырылады:

сынамаларды мыналар бойынша іріктеу кезінде:

1) таңбалау мен буып-түюдің осы техникалық регламентке сәйкестігі бойынша. Бұл ретте, қауіпсіздік паспортындағы ақпарат орамдағы ақпаратпен салыстырылады;

2) өнім атауының мәлімденген өнімге сәйкестігі бойынша;

3) партия көлемі бойынша;

сынақ жүргізу кезінде таңбада және қауіпсіздік паспортында келтірілген ақпараттың дұрыстығы:

1) сыртқы түрі (агрегаттық жай-күйі, конфигурациясы, түсі және суда ерігіштігі) бойынша;

2) қоректік элементтер мен заттардың массалық үлесі, органикалық заттың массалық үлесі (органикалық-минералды тыңайтқыштар үшін) бойынша тексеріледі.

4-тарау. Тыңайтқыштарды Қазақстан Республикасының нарығына айналысқа жіберу шарттары

8. Тыңайтқыштар осы техникалық регламентке сәйкес келген кезде Қазақстан Республикасының нарығына айналысқа жіберіледі.

9. Тыңайтқыштарды (органикалық тыңайтқыштарды қоспағанда) Қазақстан Республикасының нарығына айналысқа жіберу алдында дайындаушы, дайындаушы уәкілеттік берген тұлға, импорттаушы оларға қауіпсіздік паспортын қоса береді.

5-тарау. Тыңайтқыштардың қауіпсіздігіне қойылатын талаптар

10. Тыңайтқыштардың қауіпсіздігі дайындаушының, дайындаушы уәкілеттік берген тұлғаның, импорттаушының осы техникалық регламенттің талаптарын сақтауымен, оның ішінде қауіпсіздік паспортында тыңайтқыштардың (органикалық тыңайтқыштарды қоспағанда) уыттылығы мен қауіптілік сыныбы туралы ақпаратты міндетті түрде көрсете отырып қамтамасыз етіледі.

11. Биуреттің (карбамид үшін) массалық үлесі 1,4 пайыздан (бұдан әрі – %) аспайды.

12. Фосфорлы тыңайтқыштар мен топырақ жақсартушы заттар үшін табиғи радионуклидтердің үлестік белсенділігі килограмына 1000 беккерельден аспауы тиіс (1,0кБк/кг).

13. Органикалық және органикалық-минералды тыңайтқыштардың биологиялық қауіпсіздігі:

1) патогенді бактериялардың;

2) гельминттердің тіршілік етуге қабілетті жұмыртқаларының;

3) ішектік патогенді қарапайымдылар цисталарының;

4) синантропты шыбындардың дернәсілдері мен құрттарының;

5) энтерококтардың жоқтығымен қамтамасыз етіледі.

14. Тыңайтқыштар үшін кепілді сақтау мерзімі және (немесе) жарамдылық мерзімі белгіленеді.

6-тарау. Тыңайтқыштарды әзірлеу кезіндегі қауіпсіздікке қойылатын талаптар

15. Пайдалану кезінде мынадай жағдайларда тыңайтқыш өндіруге жол берілмейді:

1) Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2021 жылғы 21 сәуірдегі № ҚР ДСМ-32 бұйрығымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 22595 болып тіркелген) бекітілген Қоршаған ортаның қауіпсіздігіне (топыраққа) қойылатын гигиеналық нормативтерден (бұдан әрі – гигиеналық нормативтер), топырақтағы, ауадағы, су объектілеріндегі және ауыл шаруашылығы өнімдеріндегі қауіпті және улы заттар: радионуклидтер, ауыр металдар тұздары мен күшәла, полициклды ароматты көмірсутегі және төзімді органикалық ластағыштар жоғары болғанда;

2) топырақтың табиғи микробиоценозы бұзылғанда;

3) қоршаған орта объектілерінде патогенді бактериялар, гельминттердің тіршілік етуге қабілетті жұмыртқалары, ішектік патогенді қарапайымдылардың цисталары, синантропты шыбындардың дернәсілдері мен құрттары, энтерококтар пайда болғанда.

16. Өндіріс қалдықтары негізіндегі тыңайтқыштар үшін тыңайтқыштарды қолдану жөніндегі ұсынымдар әзірленеді.

Бұл ретте:

1) тыңайтқыштың сапалық және сандық құрамы және оның құрамындағы барлық компоненттердің қауіптілік сыныбы (уытты элементтердің жалпы құрамынан басқа, олардың суда ерігіштік және жылжымалы нысандарының массалық үлесі ескеріледі);

2) радиоактивтілігі, оның ішінде техногенді негіздегі радионуклидтердің (тиімді үлестік белсенділігі) бар-жоғы;

3) тыңайтқыштың қауіптілік сыныбы;

4) тыңайтқыштың микробиологиялық және паразитологиялық сипаттамалары ескеріледі.

17. Азотты тыңайтқыштарды қолдану жөніндегі ұсынымдарда өсімдік шаруашылығы өнімдерінде гигиеналық нормативтерде белгіленгеннен көп нитраттардың жиналуына жол берілмейді. Бұл ретте, азотты тыңайтқыштардың қауіпсіздік паспортында жалпы азот құрамын көрсете отырып, оның нитратты нысанының құрамы да көрсетіледі.

7-тарау. Тыңайтқыштарды өндіру процесінің қауіпсіздігіне қойылатын талаптар

18. Тыңайтқыш өндіру жөніндегі кәсіпорындарда апаттық жағдайларды оқшаулау және жою жөніндегі ұйымдастырушылық және техникалық шаралар көзделеді.

19. Кәсіпорындардың технологиялық жабдықтары:

1) жұмыс сұйықтықтарының ағып кетуі мен шашырау мүмкіндігін, сондай-ақ қызмет көрсетуші персоналдың олармен тікелей жанасуын болдырмайды;

2) барлық қауіпті заттардың қоршаған ортадан барынша оқшаулануын қамтамасыз етеді;

3) тазалау мен техникалық қызмет көрсету процестерінің қауіпсіздігі мен ыңғайлылығын қамтамасыз етеді.

20. Тыңайтқыш өндіру жөніндегі кәсіпорындар атмосфераға шығарылатын шығарындыларды тазарту, ағынды суларды жинау және тазарту (зарарсыздандыру) жөніндегі құрылысжайлармен (қондырғылармен) жарақтандырылады.

21. Тыңайтқыш өндіретін әрбір кәсіпорында:

1) процестің негізгі сатылары бойынша технологиялық режимдерді және сындарлы параметрлерді, бастапқы шикізат пен түпкілікті өнімнің сапасы мен қауіпсіздігін;

2) қоршаған ортаға зиянды шығарындылардың сипаттамасын;

3) санитариялық-эпидемиологиялық, гигиеналық талаптардың, сондай-ақ еңбекті қорғау жөніндегі талаптардың орындалуын өндірістік бақылау жүйесі енгізіледі.

22. Өндірістік бақылау жүйесі мыналарды қамтиды:

1) өндірістік бақылау бағдарламасын әзірлеу;

2) Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2023 жылғы 7 сәуірдегі № 62 бұйрығымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 32276 болып тіркелген) бекітілген "Өндірістік бақылауды жүзеге асыруға қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар" санитариялық қағидаларының 7-тармағында белгіленген талаптарға сәйкес зертханалық зерттеулер мен өлшемдерді жүзеге асыру (ұйымдастыру);

3) "Міндетті медициналық қарап-тексерулерге жататын адамдардың нысаналы топтарын, сондай-ақ оларды жүргізу тәртібі мен мерзімділігін, зертханалық және функционалдық зерттеулердің көлемін, медициналық қарсы көрсетілімдерді, зиянды және (немесе) қауіпті өндірістік факторлардың, жұмысқа орналасқан кезде орындау кезінде міндетті алдын ала медициналық қарап-тексерулер және мерзімдік міндетті медициналық қарап-тексерулер жүргізілетін кәсіптер мен жұмыстардың тізбесін және "Алдын ала міндетті медициналық қарап-тексерулерден өткізу" мемлекеттік қызметін көрсету қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің міндетін атқарушы 2020 жылғы 15 қазандағы № ҚР ДСМ-131/2020 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 21443 болып тіркелген), "Халықтың декреттелген тобындағы адамдарды гигиеналық оқыту қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2020 жылғы 16 қарашадағы № ҚР ДСМ-195/2020 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 21654 болып тіркелген) , "Жеке медициналық кітапшаларды беру, есепке алу және жүргізу қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің міндетін атқарушының 2020 жылғы 16 қарашадағы № ҚР ДСМ-196/2020 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 21652 болып тіркелген) сәйкес медициналық қарап-тексерулердің уақтылы және толық өтуін бақылау;

4) өнімнің (оның ішінде келіп түсетін шикізаттың, қаптамалау материалдарының) қауіпсіздігі мен сәйкестігін растайтын құжаттардың бар болуын, құжаттардың (тіркеу туралы куәліктің, сәйкестік сертификатының немесе декларацияның), сондай-ақ рұқсат беру құжаттарының (санитариялық-эпидемиологиялық қорытынды немесе қызметтің басталуы туралы жіберген хабарламалары туралы рұқсаттар мен хабарламалардың мемлекеттік электрондық тізілімінен үзінді) қолданылу мерзімдерін бақылау;

5) тәуекел факторларын бағалау, анықталған қауіп-қатерді, өндірістік және қоршаған орта факторларының қауіпсіздігі және (немесе) зиянсыздығы өлшемшарттарын талдау және қауіп-қатерді басқаруды қамтамасыз ету үшін бақылаудың сыни нүктелерін айқындай отырып, процестердің (пайдалану, жинау, тасымалдау, сақтау, залалсыздандыру, кәдеге жарату, қайта өңдеу, көму), жұмыстардың, көрсетілетін қызметтердің қауіпсіздігін бақылау әдістерін айқындау;

6) өндірістік бақылауды жүзеге асыруға байланысты құжаттаманы есепке алу және есептілігін жүргізу. Құжаттарды сақтау мерзімдері - кемінде үш жыл;

7) халықты, жергілікті атқарушы органдарды, Қазақстан Республикасының мемлекеттік санитариялық-эпидемиологиялық қызмет органдарын авариялық жағдайлар, өндірістің тоқтауы, технологиялық процестердің бұзылулары, объектінің қызметіне байланысты, халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығына қатер төндіретін жаппай (3 және одан көп жағдайлар) инфекциялық және паразиттік, кәсіптік аурулар мен уланулардың пайда болу жағдайлары туралы хабардар ету схемасын әзірлеу;

8) технологиялық процестер барысында гигиеналық талаптардың сақтай отырып, өндірістік бақылау бағдарламасында көзделген іс-шаралардың орындалуын, микробиологиялық, химиялық, токсикологиялық, вирусологиялық, радиологиялық, биологиялық қауіп-қатерлер мен бөтен қосылыстарды дер кезінде жоюды және азайтуды бақылау. Бақылау барысында іс-шараларды түзету және анықталған бұзушылықтарды жоюға бағытталған шараларды іске асыру жүргізіледі.

23. Тыңайтқыштар өндіру кезіндегі жұмыстар жеке қорғаныш құралын қолдану арқылы жүргізіледі.

8-тарау. Тыңайтқыштарды сақтаудың қауіпсіздігіне қойылатын талаптар

24. Тыңайтқыштарды сақтау арнайы жабық үй-жайларда (қоймаларда), сыйымдылықтарда (сүрлемдерде, сақтау орындарында) жүзеге асырылады. Жұмсақ контейнерлерге буып-түйілген тыңайтқыштарды қатты жабыны бар ашық алаңдарда және қалқа астында сақтауға жол беріледі. Сақтау кезінде тыңайтқыштардың бұзылмауы (олардың саны және сапасы) қамтамасыз етіледі және қоршаған ортаға зиян келтіру қатері болмайды.

Тыңайтқыштың нақты түріне арналған қауіпсіздік паспортында көрсетілген сақтау шарттарына қойылатын ерекше талаптар сақталады.

25. Тыңайтқыштарды сақтау кезінде олардың физикалық-химиялық қасиеттері және оларды күшті тотықтырғыштардан, өрт қаупі бар және жарылыс қаупі бар заттардан бөлек сақтау қажеттілігі ескеріледі.

26. Өрт-жарылыс қаупі бар тыңайтқыштарды (селитралар және олардың негізінде жасалған тыңайтқыштарды) жеке тұрған қоймаларда немесе қойманың бүйір бөлігінде орналасқан және қойманың қалған бөлігінен өртке қарсы тосқауылдармен бөлінген, минералды тыңайтқыштарға арналған қоймалардың секцияларында сақтайды.

27. Тыңайтқыштарды сақтау орындарында көрінетін жерлерге көрсетілген заттарды сақтаудың ерекшеліктері, гигиена қағидалары, қауіпсіздік шаралары, оның ішінде, сол немесе өзге авариялық жағдайларды жою кезіндегі қауіпсіздік шаралары туралы ақпарат орналастырылады.

28. Сақтау кезінде тыңайтқыштардың мөлшерін қойманың жобасында көзделген қойма сыйымдылығынан асыруға жол берілмейді.

29. Тыңайтқыштар қоймаларын тамақ өнімдерін, мал азығын, шаруашылық және тұрмыстық мақсаттағы әр түрлі заттарды, техникаларды бірге сақтау үшін пайдалануға жол берілмейді.

30. Тыңайтқыштармен байланысты қойма жұмыстары жеке қорғаныш құралдарын қолдана отырып жүргізіледі.

31. Сұйық тыңайтқыштары бар бөшкелер, бидондар қоймада құю тесіктерін жоғары қаратып сақталады.

32. Тыңайтқыштар қойылған жерлерге авариялық жағдайларда персоналдың еркін қол жеткізілуі қамтамасыз етіледі.

33. Сұйық тыңайтқыштары бар сыйымдылықтарды сақтау кезінде сыйымдылық (ылғал өткізбейтін үй-жайлар, су өткізбейтін тұғырықтар) авариялық бүлінген жағдайда, төгілген өнімнің бүкіл көлемін оқшаулауға бағытталған техникалық шаралар мен құралдар көзделеді.

34. Буып-түйілмеген әртүрлі минералды тыңайтқыштар қойманың жекелеген бөліктерінде немесе бөлек қоймаларда сақталады.

Егер минералды тыңайтқыштардың қасиеттері бірге сақтауға кедергі келтірмейтін болса және әр түрлі тыңайтқыштар арасындағы ені 1 метрден кем емес бөлу аймағы сақталған және қоймаға қойылатын өнімнің түрі көрсетілген тақтайша орнатылған жағдайда, бір қоймада бірнеше түрлі минералды тыңайтқыштарды сақтауға жол беріледі.

Әр түрлі тыңайтқыштарды араластыруға және олардың бөтен қоспалармен және заттармен ластануына жол берілмейді.

35. Тыңайтқыштары бар орамаларды стеллаждарға немесе тұғырықтарға орналастырады. Тұғырықтарда буып-түйілген түрде сақталатын тыңайтқыштар қатарының биіктігі 2 метрден аспайды. Жұмсақ контейнерлердегі тыңайтқыштарды 2 қатарда сақтайды.

Буып-түйілген тыңайтқыштар түрлері бойынша жеке-жеке сақталады. Буып-түйілген тыңайтқыштарды тұғырықтар мен стеллаждарды пайдаланбай қойма еденіне үйіп сақтауға жол берілмейді.

Стеллаждардың және қоймада сақталатын буып-түйілген тыңайтқыштардың қойма ішіндегі тұғырықтарға орналасуы үй-жайды жинау, жүк тиегіштің қозғалу мүмкіндігін, персоналдың еркін қол жеткізуін, сондай-ақ, қойма ішіндегі ауа айналысын қамтамасыз етеді.

36. Төселетін көң, қорда, сұйық көңнің қатты фракциялары тыңайтқыштың топыраққа және жерасты суларына инфильтрациялануына тосқауыл болатын қатты жабыны бар алаңқайлардағы үйінділерде сақталады. Сақтау алаңқайлары сұйық көң жинағыштармен қамтамасыз етіледі және жауын мен қар суларынан қорғалады.

Сақтау кезінде қоректік элементтердің жоғалуын, ауаның улы газдармен ластану деңгейін төмендету үшін қатты органикалық тыңайтқыштардың үйінділері сіңіргіш материалдар - шымтезек, ағаш жоңқалары, сабан қабатымен жабылады.

37. Жартылай сұйық, сұйық көң, тезек, ағындар секциялық типтегі арнайы жинағыштарда сақталады.

38. Сұйық көңді өңдеу жөніндегі ғимараттар орналасқан аумақта алты тәулік сақтауға арналған карантиндік сыйымдылықтар орнатылады.

9-тарау. Тыңайтқыштарды буып-түюге және таңбалауға қойылатын талаптар

39. Тыңайтқыштарға арналған орау материалдары олардың сақталуын қамтамасыз ететін және оларды сақтау, тасымалдау және пайдалану кезінде олармен қоршаған ортаның ластану мүмкіндігін болдырмайтын материалдардан жасалады.

Буып-түю және ыдыс үшін тыңайтқыштардың бүлдіргіштік және өзге де зиянды әсерлеріне төзімді және:

1) жануды және (немесе) айтарлықтай жылу мөлшерінің бөлінуін;

2) тез тұтанатын, улы немесе тұншықтырғыш газдардың бөлінуін;

3) химиялық белсенді және қауіпті заттардың пайда болуын туғызатын реакцияға түсе отырып, олармен өзара әрекеттеспейтін материалдар пайдаланылады.

40. Тыңайтқышта мынадай ақпаратты қамтитын таңбалар болады:

1) тыңайтқыштың атауы мен қолданылуы;

2) сол бойынша тыңайтқыш өндірілетін нормативтік құжаттың белгілері;

3) пайызбен көрсетілетін негізгі қоректік элементтердің, макроэлементтердің, микроэлементтердің массалық үлесі;

4) қауіптілікті сипаттау элементтері ( "Химиялық өнімді алдын ала таңбалау. Жалпа талаптар" ГОСТ 31340-2013 сәйкес қауіптілік белгісі, сигналды сөз және қауіптіліктің қысқаша сипаттамасы);

5) таза массасы (қатты тыңайтқыштар үшін), ыдыстағы нақты көлемі (сұйық тыңайтқыштар үшін);

6) дайындаушының, импорттаушының атауы және тұрғылықты жері (елді қоса алғанда, заңды мекенжайы);

7) өндірілген күні және партия нөмірі;

8) сақтаудың кепілді мерзімі немесе жарамдылық мерзімі;

9) сақтау шарттары;

10) қолдану жөніндегі ұсынымдар, сондай-ақ, қауіпсіз қолдану, сақтау және алғашқы медициналық көмек көрсету жөніндегі шаралар (бөлшек саудаға арналған тыңайтқыштар үшін);

11) сұйық тыңайтқыштармен қауіпсіз жұмыс істеу жөніндегі қосымша нұсқаулықтар.

41. Таңба берік материалдан жасалады және қоршаған орта факторлары әсерінің нәтижесінде өзінің тұтынушылық қасиеттерін жоғалтуына жол берілмейді.

42. Бос күйінде жеткізілетін тыңайтқыштар үшін таңба ілеспе құжаттарда көрсетіледі.

43. Таңбалау мемлекеттік және орыс тілдерінде орындалады.

10-тарау. Тыңайтқыштарды тасымалдау кезіндегі қауіпсіздік талаптары

44. Қауіпті жүктер (селитралар және олардың негізіндегі тыңайтқыштар, сусыз аммиак, аммиакты су) санатына жататын тыңайтқыштарды тасымалдау Қазақстан Республикасының темір жол көлігі және автомобиль көлігі туралы заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады.

45. Буып-түйілмеген тыңайтқыштар бос күйінде жабық темір жол вагондарымен, минерал тасығыштармен, жабық кемелермен және шанағы міндетті түрде жабылған автокөлікпен тасымалданады.

46. Сұйық минералды тыңайтқыштарды (сусыз аммиакты, аммиакты суды, көмір аммиакатын, сұйық кешенді тыңайтқыштарды) тасымалдау арнайы темір жол және автомобиль көлігімен жүргізіледі. Аммиакпен жанасатын сорғылар, штуцерлер, шүмектер мен бөлшектер аммиактың агрессивті әсеріне төзімді материалдан жасалады. Қола немесе мыстан жасалған бөлшектерді қолдануға жол берілмейді.

47. Сыйымдылықтарды (цистерналарды, резервуарларды) сұйық минералды тыңайтқыштармен толтыру жол бойы мүмкін болатын температураның өзгеруі кезінде өнім көлемінің ұлғаюын есепке ала отырып жүргізіледі. Сулы аммиакты тасымалдауға арналған сыйымдылықтар олардың толық сыйымдылығының 93 %-нан аспайтындай етіп, сусыз аммиакты тасымалдауға арналған сыйымдылықтар 85 %-нан аспайтындай етіп толтырылады.

48. Буып-түйілген минералды тыңайтқыштарды тасымалдау кезінде ыдыстардың жарылуына, жүктің төгілуіне және шашылуына жол берілмейді. Ыдыс бүлінген жағдайда, жүк қалдықтарын жинап алу жөніндегі шаралар қабылданады.

11-тарау. Тыңайтқыштарды өткізу кезіндегі қауіпсіздік талаптары

49. Тыңайтқыштарды өткізу мамандандырылған өткізу орындарында жүзеге асырылады.

Тыңайтқыштарды тамақ өнімдерімен, дәрілік препараттармен және балаларға арналған тауарлармен бірге бір сауда бөлімінде сатуға рұқсат етілмейді.

50. Тыңайтқыштарды бөлшек саудада тек буып-түйілген күйде өткізуге жол беріледі.

Орамы бүлінген және осы техникалық регламент талаптарына сәйкес келмейтіндей етіп таңбаланған тыңайтқыштарды бөлшек саудада өткізуге рұқсат етілмейді.

12-тарау. Тыңайтқыштарды пайдалану кезіндегі қауіпсіздік талаптары

51. Тыңайтқыштарды пайдалану жеке қорғанын құралын қолдана отырып және қауіпсіздік паспортында көрсетілген сақтық шараларын сақтай отырып жүргізіледі.

52. Әуеден шашуды елді мекендерден 1000 метрден және ашық су көздерінен 200 метрден кем емес қашықтықта желдің жылдамдығы секундына 4 метрден көп болмаған кезде орындаған жөн.

53. Ағынды су тұнбаларын тыңайтқыштар ретінде қолдану кезінде топырақта ауыр металдар (қорғасын, кадмий, никель, хром, мырыш, мыс, сынап) тұздары және күшәла құрамының гигиеналық нормативтерден асуына және онда патогенді бактериялардың, гельминттер жұмыртқаларының, ішектік патогенді қарапайымдылар цисталарының және энтерококтардың пайда болуына жол берілмейді.

54. Ағынды су тұнбалары негізіндегі тыңайтқыштарды рН 5,5-тен төмен топырақта әктеуден кейін қолданады.

55. Топырақты азотпен және өсімдіктердің қоректік элементтерімен байыту үшін пайдаланылатын көң және тауық саңғырығы алдын ала зарарсыздандырылады (термиялық кептіріледі, компосталады).

Пайдалануға тек қана жануарлар (құстар) және адамдар үшін ортақ зооантропоздық аурулар бойынша саламатты мал шаруашылығы қожалықтарынан келіп түскен көң және тезек жіберіледі.

56. Тыңайтқыштарды енгізуді жоспар бойынша жүргізген жөн, олардың нақты қолданылуы нақты енгізілген тыңайтқыштардың мөлшері, өңделген аумақтың өлшемі, енгізу тәсілдері мен күні көрсетіле отырып, журналда тіркеледі.

57. Қатып қалған немесе қар басып қалған топыраққа тыңайтқыш (органикалықты қоспағанда) енгізуге жол берілмейді.

13-тарау. Тыңайтқыштарды кәдеге жаратуға қойылатын қауіпсіздік талаптары

58. Тыңайтқыштар технологиялық өңдеу жолымен кәдеге жаратылады.

59. Тыңайтқыштарды технологиялық өңдеу жолымен кәдеге жарату мүмкін болмағанда, олар қауіпсіздік паспорттарына сәйкес кәдеге жаратылуы немесе Қазақстан Республикасы Экологиялық кодексінің 19-бөліміне сәйкес зарарсыздандырылуы және қауіпсіз жойылуы тиіс.

14-тарау. Сәйкестікті растау

60. Техникалық реттеу туралы Заңның 26-бабына сәйкес тыңайтқыштардың осы техникалық регламенттің талаптарына сәйкестігін растау міндетті сертификаттау жүргізу нысанында жүзеге асырылады. Осы техникалық регламенттің 1-қосымшасында көрсетілген тыңайтқыштармен бірыңғай химиялық формуласы бар, бірақ ауыл шаруашылығында пайдалануға арналмаған химиялық өнім міндетті сертификаттауға жатпайды.

61. Тыңайтқыштарды сертификаттауды Қазақстан Республикасы Сауда және интеграция министрінің міндетін атқарушының 2021 жылғы 29 маусымдағы № 433-НҚ бұйрығымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 23364 болып тіркелген) бекітілген Сәйкестікті бағалау қағидаларына сәйкес сәйкестікті растау жөніндегі аккредиттелген органдар жүргізеді.

62. Тыңайтқышты міндетті сертификаттау кезінде дайындаушы, дайындаушы уәкілеттік берген тұлға, импорттаушы өтінім беруші болады.

63. Осы техникалық регламент күшіне енген күнге дейін берілген немесе қабылданған тыңайтқыштардың сәйкестігін бағалау туралы құжаттар олардың қолданылу мерзімі аяқталғанға дейін жарамды.

64. Осы техникалық регламент күшіне енгенге дейін берілген немесе қабылданған сәйкестікті бағалау туралы құжаттар болған кезде техникалық регламенттің объектісі болып табылатын өнімді Қазақстан Республикасының аумағында айналымға шығаруға осындай құжаттардың қолданылу мерзімі аяқталғанға дейін жол беріледі.

65. Осы техникалық регламент күшіне енгенге дейін берілген немесе қабылданған сәйкестікті бағалау туралы құжаттар кезеңінде айналымға шығарылған, техникалық регламенттің объектісі болып табылатын өнімнің айналымына өнімнің жарамдылық мерзімі ішінде жол беріледі.

15-тарау. Өзара байланысты стандарттардың тізбесі

66. Қолданылуы нәтижесінде ерікті негізде техникалық регламенттің талаптарының сақталуы қамтамасыз етілетін өзара байланысты стандарттардың тізбесі, сондай-ақ зерттеу (сынақ) және өлшеу қағидалары мен әдістерін, оның ішінде үлгілерді іріктеу қағидаларын қамтитын, техникалық регламенттің талаптарын қолдану мен орындау және өнімнің сәйкестігін бағалауды (растауды) жүзеге асыру үшін қажетті стандарттар тізбесі сәйкесінше осы техникалық регламентке 2 және 3-қосымшаларда көрсетілген.

"Тыңайтқыштардың қауіпсіздігіне қойылатын талаптар" техникалық регламентіне 1-қосымша

Техникалық регламент қолданылатын тыңайтқыштардың тізбесі және Еуразиялық экономикалық одақтың сыртқы экономикалық қызметінің бірыңғай тауар номенклатурасына сәйкес жіктеуіш бойынша олардың кодтары

Еуразиялық экономикалық одақтың сыртқы экономикалық қызметінің бірыңғай тауар номенклатурасының коды	Позицияның атауы
1	2
3101 00 000 0	Жануардан немесе өсімдіктен алынған, аралас немесе аралас емес, химиялық өңделген немесе өңделмеген тыңайтқыштар; өсімдіктен немесе жануардан алынған тектес өнімдерді араластыру немесе химиялық өңдеу арқылы алынған тыңайтқыштар
3102	Минералдық немесе химиялық, азоттық тыңайтқыштар:
3102 10	- несепнәр, оның ішінде су ерітіндісінде:
310210 100 0	-құрғақ сусыз өнімге шаққандағы масса бойынша құрамында 45 пайыздан астам азотты қамтитын несепнәр
3102 10 900 0	- өзге
	- аммоний сульфаты, аммоний сульфатының және аммоний нитратының қос тұздары және қоспалары:
3102 21 000 0	-- аммоний сульфаты
3102 29 000 0	-- өзгелері
3102 30	- аммоний нитраты, оның ішінде су ерітіндісінде:
3102 30 100 0	-- су ерітіндісінде
3102 30 900 0	-- өзге
3102 40	- аммоний нитратының кальций карбонатымен немесе тыңайтқыш болып табылмайтын өзге органикалық емес заттармен қоспалары:
3102 40 100 0	-- құрамында азот мөлшері массаның 28 пайызынан аспайтын
3102 40 900 0	-- құрамында азот мөлшері массаның 28 пайыздан астам
3102 50 000 0	- натрий нитраты:
3102 60 000 0	- кальций нитраты мен аммоний нитратының қос тұздары мен қоспалары
3102 80 000 0	- несепнәр мен аммоний нитратының су немесе аммиак ерітіндісіндегі қоспалары
3102 90 000 0	- өзгелері, алдыңғы қосалқы позицияларда атап көрсетілмеген қоспаларды қоса алғанда
3103	Минералды немесе химиялық, фосфорлық тыңайтқыштар:
	- суперфосфаттар:
3103 11 000 0	-- құрамында массасы 35 пайыз немесе одан жоғары пентаоксид дифосфоры (P2O5) бар
3103 19 000 0	-- өзгелері
3103 90 000 0	- өзгелері
3104	Минералды немесе химиялық, калийлі тыңайтқыштар:
3104 20	- калий хлориді:
3104 20 100 0	-- құрамында К2О-ға шаққанда массасы құрғақ сусыз өнімге шаққанда 40 пайыздан аспайтын калий бар
3104 20 500 0	-- құрамында К20-ға шаққанда массасы 40 пайыздан асатын, бірақ құрғақ сусыз өнімге шаққанда массасы 62 пайыздан аспайтын калий бар
3 104 20 900 0	-- құрамында К2О-ға шаққанда бірақ құрғақ сусыз өнімге шаққанда массасы 62 пайыздан асатын калий бар
3104 30 000 0	- калий сульфаты
3104 90 000	- өзгелері:
3104 90 000 1	-- карналлит
3104 90 000 9	-- өзгелері
3105	Екі немесе үш қоректі элементтен: азоттан, фосфордан және калийден тұратын минералды немесе химиялық тыңайтқыштар; өзге тыңайтқыштар; брутто салмағы 10 килограммнан аспайтын осы топтың таблеткадағы немесе ұқсас нысандағы немесе орамалардағы тауарлары:
3105 10 000 0	- брутто салмағы 10 килограммнан аспайтын осы топтың таблеткадағы немесе ұқсас нысандардағы немесе орамдардағы тауарлары
3105 20	- үш қоректік элемент: азот, фосфор және калий бар минералды немесе химиялық тыңайтқыштар
3105 20 100 0	-- құрғақ сусыз өнімге шаққанда массасы 10 пайыздан астам азот бар
3105 20 900 0	-- өзгелері
3105 30 000 0	- диаммоний сутекфосфаты (диаммоний фосфаты)
3105 40 000 0	- аммоний дисутекфосфаты (моноаммоний фосфаты) және оның диаммоний сутекфосфатымен қоспалары
	- екі қоректік элементтен: азот және фосфордан тұратын минералды немесе химиялық тыңайтқыштар:
3105 51 000 0	-- құрамында нитрат пен фосфаттар бар
3105 59 000 0	-- өзгелері
3105 60 000 0	- екі қоректік элемент: фосфор және калийден тұратын минералды немесе химиялық тыңайтқыштар
3105 90	- өзгелері:
3105 90 200 0	-- құрғақ сусыз өнімге шаққанда массасы 10 пайыздан астам азот бар
3105 90 800 0	-- өзгелері

"Тыңайтқыштардың қауіпсіздігіне қойылатын талаптар" техникалық регламентіне 2-қосымша

Қолданылуы нәтижесінде ерікті негізде техникалық регламент талаптарының сақталуы қамтамасыз етілетін стандарттар тізбесі

№	Техникалық регламенттің элементтері	Өзара байланысты стандарттың белгіленуі	Өзара байланысты стандарттың атауы	Ескертпе
1	2	3	4	5
1.	1 және 8-тараулар	МЕМСТ 12.1.004	Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Өрт қауіпсіздігі. Жалпы талаптар.
2.		МЕМСТ 12.1.044	Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Заттардың және материалдардың өрт-жарылыс қауіптілігі. Көрсеткіштер номенклатурасы және оларды анықтау әдістері.
3.	2-тарау	МЕМСТ 34103	Органикалық тыңайтқыштар. Терминдер және айқындамалар.
4.	1 және 8-тараулар	МЕМСТ 12.1.010	Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Жарылыс қауіпсіздігі. Жалпы талаптар.
5.	2, 3 және 6-тараулар	ҚР СТ МЕМСТ Р 50611	Кешенді органикалық-минералды тыңайтқыш. Техникалық шарттар.
6.		ҚР СТ МЕМСТ Р 51520	Минералды тыңайтқыштар. Жалпы техникалық шарттар.
7.		ҚР СТ ИСО 7851	Тыңайтқыштар және топырақты жақсартатын заттар. Сыныптама.
8.		МЕМСТ 2	Аммиак селитрасы. Техникалық шарттар.
9.		МЕМСТ 9	Техникалық сулы аммиак. Техникалық шарттар.
10.		МЕМСТ 828	Техникалық азот қышқылды натрий. Техникалық шарттар.
11.		МЕМСТ 4568	Хлорлы калий. Техникалық шарттар.
12.		МЕМСТ 5716	Фосфоритті ұн. Техникалық шарттар.
13.		МЕМСТ 5956	Қоспаларсыз және микроэлементтер қосылған апатитті концентраттан жасалған түйіршіктелген суперфосфат. Техникалық шарттар.
14.		МЕМСТ 6221	Сусыз сұйытылған аммиак. Техникалық шарттар.
15		МЕМСТ 9097	Аммоний сульфаты. Техникалық шарттар.
16		МЕМСТ 11365	Нитрофоска. Техникалық шарттар.
17		МЕМСТ 14050	Әктасты (доломитті) ұн. Техникалық шарттар.
18.		МЕМСТ 16306	Түйіршіктелген қосарлы суперфосфат. Техникалық шарттар.
19.		МЕМСТ 18918	Аммофос. Техникалық шарттар.
20.		МЕМСТ 19691	Нитроаммофоска. Техникалық шарттар.
21.		МЕМСТ 2081	Карбамид. Техникалық шарттар.
22.		ҚР СТ МЕМСТ Р 53042	Органикалық тыңайтқыштар. Терминдер мен айқындамалар.
23.		ҚР СТ ISO 8157	Тыңайтқыштар және топырақ жақсартатын заттар. Сөздік.
24.		ҚР СТ EN 12944-1	Тыңайтқыштар және әктасты материалдар. Сөздік. 1-бөлім. Жалпы терминдер.
25.		МЕМСТ 20432	Тыңайтқыштар. Терминдер мен айқындамалар.
26.		МЕМСТ 4.77	Өнімінің сапа көрсеткіштері жүйесі. Минералды тыңайтқыштар. Көрсеткіштер номенклатурасы.
27.		ҚР СТ 2208	Ауыл шаруашылығына арналған фосфогипс. Техникалық шарттар.
28.	2, 3-тараулар, 4-тараудың 9-тармағы, 6-тараудың 17-тармағы, 8-тараудың 24-тармағы, 12-тараудың 51-тармағы, 13-тараудың 59-тармағы	МЕМСТ 30333	Химиялық өнімнің қауіпсіздік паспорты. Жалпы талаптар.
29.	2, 3, 5, 6, 8, 10 және 12-тараулар	МЕМСТ 26074	Сұйық көң. Өңдеуге, сақтауға, тасымалдауға және пайдалануға қойылатын ветеринариялық-санитариялық талаптар.
30.		МЕМСТ 31461	Құс саңғырығы. Органикалық тыңайтқыштар өндіруге арналған шикізат. Техникалық шарттар.
31.	2, 3 және 9-тараулар	МЕМСТ 31340	Химиялық өнімнің ескерту таңбасы. Жалпы талаптар.
32.		МЕМСТ 14192	Жүктерді таңбалау.
33.		ҚР СТ ИСО 7409	Тыңайтқыштар. Таңбалау. Ұсыну және рәсімдеу.
34.	2, 3, 10 және 11-тараулар	МЕМСТ 23954	Минералды тыңайтқыштар. Қабылдау қағидалары.
35.	5 және 12-тараулар	МЕМСТ 12.3.037	Ауыл және орман шаруашылығында тыңайтқыштар қолдану. Жалпы қауіпсіздік талаптары.
36.	7-тарау	МЕМСТ 12.1.005	Жұмыс аймағының ауасына қойылатын жалпы санитариялық-гигиеналық талаптар.
37.		МЕМСТ 12.4.021	Желдету жүйелері. Жалпы талаптар.
38.	3, 6 және 15-тараулар	ҚР СТ 2303	Қаратау фосфориттерінен алынған сульфоаммофос. Техникалық шарттар.
39.		ҚР СТ 2306	Қаратау фосфориттерінен алынған суперфосфат. Техникалық шарттар.
40.		ҚР СТ 3827	Аммофос плюс. Техникалық шарттар.
41.		ҚР СТ 3835	Қаратау фосфориттерінен нитроаммофоска. Техникалық шарттар.
42.		ҚР СТ 3703	Фосфор-калий тыңайтқыштар. Техникалық шарттар.

"Тыңайтқыштардың қауіпсіздігіне қойылатын талаптар" техникалық регламентіне 3-қосымша

Зерттеу (сынақ) және өлшеу қағидалары мен әдістерін, оның ішінде үлгілерді іріктеу қағидаларын қамтитын, техникалық регламенттің талаптарын қолдану мен орындау және өнімнің сәйкестігін бағалауды (растауды) жүзеге асыру үшін қажетті үлгілерді іріктеу қағидаларын қамтитын стандарттар тізбесі

р/с №	Техникалық регламенттің элементтері	Стандарттың белгіленуі	Стандарттың атауы	Ескертпе
1	2	3	4	5
1.	2 және 3-тараулар	ҚР СТ ИСО 5310	Тыңайтқыштар. Калийдің құрамын анықтау. Титиметриялық әдіс.
2.		ҚР СТ СТБ ИСО 8189	Қатты тыңайтқыштар. Ылғалдың құрамын анықтау. Төменгі қысымда кептірудің гравиметриялық әдісі.
3.		ҚР СТ СТБ ИСО 8190	Қатты тыңайтқыштар. Ылғалдың құрамын анықтау. (105 ± 2) °С температурада кептірудің гравиметриялық әдісі.
4.		ҚР СТ 2030	Микроэлементтері бар тыңайтқыштар. Марганецтің құрамын анықтау әдістері.
5.		ҚР СТ 2032	Микроэлементтері бар тыңайтқыштар. Молибденнің құрамын анықтау әдістері.
6.		ҚР СТ 2033	Микроэлементтері бар тыңайтқыштар. Кобальттың құрамын анықтау әдістері.
7.		ҚР СТ 2035	Микроэлементтері бар тыңайтқыштар. Бордың құрамын анықтау әдістері.
8.		ҚР СТ ИСО 8358	Қатты тыңайтқыштар. Химиялық және физикалық талдауға арналған үлгілерді дайындау.
9.		ҚР СТ ИСО 8397	Қатты тыңайтқыштар мен топырақ баптауыштар. Електі талдау.
10.		МЕМСТ 11623	Ауыл шаруашығына арналған шымтезек және оның өңделген өнімдері. Айырбас және белсенді қышқылдығын анықтау әдістері.
11.		МЕМСТ 20851.2-75 (ИСО 5316, ИСО 6598, ИСО 7497)	Минералды тыңайтқыштар. Фосфаттарды анықтау әдістері.
12.		МЕМСТ 20851.3	Минералды тыңайтқыштар. Калийдің массалық үлесін анықтау әдістері.
13		МЕМСТ 20851.4	Минералды тыңайтқыштар. Суды анықтау әдістері.
14.		МЕМСТ 21560.0	Минералды тыңайтқыштар. Сынамаларды іріктеу және дайындау әдістері.
15.		МЕМСТ 21560.1	Минералды тыңайтқыштар. Гранулометриялық құрамын анықтау әдісі.
16.		МЕМСТ 21560.2	Минералды тыңайтқыштар. Түйіршіктің статистикалық беріктігін анықтау әдісі.
17.		МЕМСТ 21560.3	Минералды тыңайтқыштар. Динамикалық беріктігін және желінуін анықтау әдісі.
18.		МЕМСТ 21560.5	Минералды тыңайтқыштар. Үгітілгіштігін анықтау әдісі.
19.		МЕМСТ 24024.1	Фосфор және форсфордың бейорганикалық қосындылары. Електе қалған қалдықты анықтау әдісі.
20.		МЕМСТ 24024.2	Фосфор және форсфордың бейорганикалық қосындылары. Суда ерімейтін заттарды анықтау әдісі.
21.		МЕМСТ 24024.3	Фосфор және форсфордың бейорганикалық қосындылары. Пентанатрийфосфатты анықтау әдісі.
22.		МЕМСТ 24024.4	Фосфор және форсфордың бейорганикалық қосындылары. Ақтық дәрежесін анықтау әдісі.
23.		МЕМСТ 24024.5	Фосфор және форсфордың бейорганикалық қосындылары. рН анықтау әдісі.
24.		МЕМСТ 24024.6	Фосфор және форсфордың бейорганикалық қосындылары. Хлоридтерді анықтау әдісі.
25.		МЕМСТ 24024.8	Фосфор және форсфордың бейорганикалық қосындылары. Жалпы Р2О5 анықтау әдісі.
26.		МЕМСТ 24024.9	Фосфор және форсфордың бейорганикалық қосындылары. Монофосфаттарды анықтау әдісі.
27.		МЕМСТ 24024.11	Фосфор және форсфордың бейорганикалық қосындылары. Темірді анықтау әдісі.
28.		МЕМСТ 24024.12	Фосфор және форсфордың бейорганикалық қосындылары. Сульфаттарды анықтау әдістері.
29.		МЕМСТ 30181.1	Минералды тыңайтқыштар. Күрделі тыңайтқыштарда (аммиакты айырылатын аммонийлі және амидті нысандарда) азоттың жиынтық массалық үлесін анықтау әдісі.
30.		МЕМСТ 30181.2	Минералды тыңайтқыштар. Бір компоненті тыңайтқыштарда (аммиак айырылатын аммонийлі және амидті нысндарда) азоттың жиынтық массалық үлесін нысандарда) азоттың жиынтық массалық үлесін анықтау әдісі.
31.		МЕМСТ 30181.3	Минералды тыңайтқыштар. Нитратты нысандағы азоты бар тыңайтқыштарда азоттың массалық үлесін анықтау әдісі.
32.		МЕМСТ 30181.4	Минералды тыңайтқыштар. Күрделі тыңайтқыштар мен аммонийлі және нитратты нысандардағы селитрада бар азоттың жиынтық массалық үлесін анықтау әдісі (Девард әдісі).
33.		МЕМСТ 30181.5	Минералды тыңайтқыштар. Күрделі тыңайтқыштардағы амидті азоттың жиынтық массалық үлесін анықтау әдісі (спектрофотоколориметриялық әдіс).
34.		МЕМСТ 30181.6	Минералды тыңайтқыштар. Аммоний тұздарындағы (аммонийлі нысанда формальдегидті әдіспен) азоттың жиынтық массалық үлесін анықтау әдісі
35.		МЕМСТ 30181.7	Минералды тыңайтқыштар. Күрделі тыңайтқыштардағы азоттың жиынтық массалық үлесін анықтау әдісі (аммонийлі және амидті нысандарды гипохлоритті әдіспен).
36.		МЕМСТ 30181.8	Минералды тыңайтқыштар. Күрделі тыңайтқыштардағы аммонийлі азоттың жиынтық массалық үлесін анықтау әдісі (хлораминді әдіспен).
37.		МЕМСТ 30182	Минералды тыңайтқыштар. Жалпы талаптар. Сынамаларды іріктеу.
38.		МЕМСТ ИСО 5317	Тыңайтқыштар. Суда еритін калийдің құрамын анықтау. Талданатын ерітінді дайындау.
39.		МЕМСТ 27749.0	Карбамид. Азотты анықтау әдістері.
40.		МЕМСТ 27749.2	Карбамид. Бос аммиакты анықтау әдісі.
41.		МЕМСТ 27749.3	Карбамид. Суда ерімейтін заттарды анықтау әдісі.
42.		МЕМСТ 27979	Органикалық тыңайтқыштар. рН анықтау әдісі.
43.		МЕМСТ 28326.1	Техникалық сұйық аммиак. Буланудан кейін қалдықты анықтау әдістері.
44.		МЕМСТ 28326.2	Техникалық сұйық аммиак. Фишер әдісімен судың массалық үлесін анықтау.
45.		МЕМСТ 28326.3	Техникалық сұйық аммиак. Инфрақызыл спектрометрия әдісімен майдың массалық концентрациясын анықтау.
46.		МЕМСТ 28326.4	Техникалық сұйық аммиак. Майдың массалық концентрациясын анықтаудың спектрофотометриялық әдісі.
47.		МЕМСТ 28326.5	Техникалық сұйық аммиак. Темірдің массалық концентрациясын анықтаудың фотоколориметриялық әдісі.
48.		МЕМСТ 28326.6	Техникалық сұйық аммиак. Жалпы хлорды анықтаудың визуалды-нефелометриялық әдісі.
49.		МЕМСТ 28326.7	Техникалық сұйық аммиак. Көміртегі тотығының (IY) массалық үлесін анықтаудың титриметриялық әдісі.
50.		МЕМСТ 28512.1	Минералды тыңайтқыштар. Нығыздаумен үйінді тығыздығын анықтау әдістері.
51.		МЕМСТ 28512.2	Минералды тыңайтқыштар. Нығыздалмаған массадағы үйінді тығыздығын анықтау әдістері.
52.		МЕМСТ 28512.3	Минералды тыңайтқыштар. Ұсақ түйірлі тыңайтқыштардың нығыздалмаған массадағы үйінді тығыздығын анықтау әдістері.
53.		МЕМСТ 28990	Тыңайтқыштар. Натрий гидрототығымен өндеу кезінде аммиак бөлетін басқа заттардың қатысуымен аммонийлі азотты анықтаудың титриметриялық әдісі.
54.		МЕМСТ 29207	Техникалық несепнәр (карбамид). Шартты концентрациялы несепнәрдің рН ерітіндісін өлшеудің потенциометриялық әдісі.
55.		МЕМСТ 29288	Азоты құрамы жоғары тыңайтқыштар. Аммоний нитраты. Майды ұстап қалу қабілетін анықтау әдісі.
56.		МЕМСТ 29313	Минералды тыңайтқыштар. Айырудан кейін аммоний азотын (титриметриялық) анықтау әдісі.
57.		МЕМСТ EN 15451	Тыңайтқыштар. Хелатталған агенттерді анықтау. Ионпарлік хромотографиямен темірді, хелатталған EDDHSA-ны анықтау.
58.		МЕМСТ EN 15452	Тыңайтқыштар. Хелатталған агенттерді анықтау. HPLC реверсивтік фазасы арқылы темірді, хелатталған o,p-EDDHA-ны анықтау.
59.		МЕМСТ EN 15475	Тыңайтқыштар. Аммонийлі азот құрамын анықтау.
60.		МЕМСТ EN 15476	Тыңайтқыштар. Девард әдісімен нитратты және аммонийлі азотты анықтау.
61.		МЕМСТ EN 15477	Тыңайтқыштар. Суда еритін калий құрамын анықтау
62.		МЕМСТ EN 15478	Тыңайтқыштар. Карбамидтегі азоттың жалпы мөршерін анықтау.
63.		МЕМСТ EN 15558	Тыңайтқыштар. Ульш әдісімен нитратты және аммонийлі азотты анықтау.
64.		МЕМСТ 26712	Органикалық тыңайтқыштар. Талдау әдістеріне қойылатын жалпы талаптар.
65	МЕМСТ 8.613	Минералды тыңайтқыштар. Ылғалды анықтаудың экспресс әдістері.
66	МЕМСТ EN 1236	Тыңайтқыштар. Тығыздаусыз үйінді тығыздығын анықтау әдісі.
67	МЕМСТ EN 1237	Тыңайтқыштар. Үйінді тығыздығын анықтау әдісі (тығыздалғаннан кейін).
68	МЕМСТ EN 1482-1	Тыңайтқыштар мен әк материалдары. Сынамаларды іріктеу және дайындау. 1-бөлім. Сынама алу.
69	МЕМСТ EN 1482-2	Тыңайтқыштар мен әк материалдары. Сынамаларды іріктеу және дайындау. 2-бөлім. Сынамаларды дайындау.
70	МЕМСТ EN 12048	Қатты тыңайтқыштар және кальцийлі материалдар. Ылғалдылықты анықтау. Гравиметриялық кептіру әдісі (105+/-2) С температурада.
71	МЕМСТ EN 12049	Қатты тыңайтқыштар және кальцийлі материалдар. Ылғалдылықты анықтау. Гравиметриялық қысыммен кептіру әдісі.
72	МЕМСТ EN 13466-1	Тыңайтқыштар. Судың құрамын анықтау (Карл Фишер әдістері). 1- бөлім. Метанол экстракциялық зат ретінде.
73	МЕМСТ EN 13466-2	Тыңайтқыштар. Судың құрамын анықтау (Карл Фишер әдістері). 2-бөлім. 2-пропанол экстракциялаушы зат ретінде.
74	МЕМСТ EN 13535	Тыңайтқыштар мен әк материалдары. Жіктеу.
75.	МЕМСТ EN 14397-1	Қатты тыңайтқыштар және әктасты материалдар. Көмірқыш-қыл газы құрамын анықтау. 1-бөлік. Қатты тыңайтқыштарға арналған анықтау әдісі.
76.	МЕМСТ EN 15559	Тыңайтқыштар. Арнд әдісіне сәйкес нитрат және аммонийлі азотты анықтау.
77.	МЕМСТ EN 15560	Тыңайтқыштар. Нитратсыз кальций цианамидіндегі азоттың жалпы құрамын анықтау.
78.	МЕМСТ EN 15561	Тыңайтқыштар. Нитраты бар кальций цианамидіндегі азоттың жалпы құрамын анықтау.
79.	МЕМСТ EN 15562	Тыңайтқыштар. Азот цианамиді құрамын анықтау.
80.	МЕМСТ EN 15604	Тыңайтқыштар. Бір үлгіде азоттың әртүрлі нысандарын: нитратты, аммонийлі, цианамидті азот және карбамид азотын анықтау.
81.	МЕМСТ EN 15749	Тыңайтқыштар. Үш әртүрлі әдістерімен сульфат құрамын анықтау.
82.	МЕМСТ EN 15925	Тыңайтқыштар. Әртүрлі нысандарда болатын жалпы күкіртті экстракциялау.
83.	МЕМСТ EN 15926	Тыңайтқыштар. Әртүрлі нысандарда болатын суда еритін күкірттті экстракциялау.
84.	МЕМСТ EN 15928	Тыңайтқыштар. Ұсақтау жіңішкелігін анықтау (құрғақ тәсіл).
85.	МЕМСТ EN 15956	Тыңайтқыштар. Минералды қышқылдарда еритін фосфорды экстракциялау.
86.	МЕМСТ EN 15957	Тыңайтқыштар. Аммоний цитратының бейтарап ертіндісінде еритін фосфорды экстракциялау.
87.	МЕМСТ 32467	Карбамид (несепнәр). Азот құрамын анықтау. Дистилляциядан кейінгі титриметриялық әдіс.
88.	МЕМСТ 32468	Карбамид (несепнәр). Темір құрамын анықтау. 2,2-бипиридил қолданылатын, фотометриялық әдіс.
89.	МЕМСТ 32469	Карбамид (несепнәр). Хазен бірліктерімен формальдегидті ерітіндінің түсін анықтау (платиналы-кобальтті шәкіл).
90	МЕМСТ 32470	Карбамид (несепнәр). Сілтілігін анықтау. Титриметриялық әдіс.
91.	МЕМСТ 32471	Карбамид (несепнәр). Буферлік сыйымдылығын анықтаудың потенциометриялық әдісі.
92.	МЕМСТ 32472	Карбамид (несепнәр). Формальдегидтің қатысуымен рН өзгерісін анықтаудың потенциометриялық әдісі.
93.	МЕМСТ 14870	Химиялық өнімдер. Суды анықтау әдістері.
94.	МЕМСТ 10398	Реактивтер және аса таза заттар. Негізгі зат құрамын анықтаудың комплексонометриялық әдісі.
95.	МЕМСТ 29336	Техникалық аммоний сульфаты. Бос қышқыл құрамын анықтаудың титриметриялық әдісі.
96.	МЕМСТ 29337	Техникалық аммоний сульфаты. Суда ермейтін зат құрамын анықтаудың гравиметриялық әдісі.
97.	МЕМСТ 26713	Органикалық тыңайтқыштар. Ылғал және құрғақ қалдықты анықтау әдісі.
98.	МЕМСТ 26714	Органикалық тыңайтқыштар. Күлді анықтау әдісі.
99.	МЕМСТ 26715	Органикалық тыңайтқыштар. Жалпы азотты анықтау әдістері.
100.	МЕМСТ 26716	Органикалық тыңайтқыштар. Аммонийлі азотты анықтау әдістері.
101.	МЕМСТ 26717	Органикалық тыңайтқыштар. Жалпы фосфорды анықтау әдісі.
102.	МЕМСТ 26718	Органикалық тыңайтқыштар. Жалпы калийді анықтау әдісі
103.	МЕМСТ 27980	Органикалық тыңайтқыштар. Органикалық затты анықтау әдістері.
104.	МЕМСТ 30181.9 (ИСО 5315)	Минералды тыңайтқыштар. Күрделі тыңайтқыштардағы жалпы азоттың массалық үлесін анықтау әдісі (хроммен нитратты азотты қалпына келтірілетін және органикалық азот минералданатын дистилляциялық әдіс).
105.	2, 3-тараулар, 5-тараудың 11-тармағы	МЕМСТ EN 15479	Тыңайтқыштар. Карбамидтегі бируретті спектрометриялық анықтау.
106		МЕМСТ 32555	Карбамид (несепнәр). Биурет құрамын анықтаудың фотометриялық әдісі.
107.	2, 3-тараулар, 6-тараудың 11-тармағының 1) тармақшасы және 12-тараудың 53-тармағы	ҚР СТ 2031	Микроэлементтері бар тыңайтқыштар. Мыстың құрамын анықтау әдістері.
108.		ҚР СТ 2034	Микроэлементтері бар тыңайтқыштар. Мырыштың құрамын анықтау әдістері.
109.		ҚР СТ 2344	Топырақтар. Грунттар. Сынамаларды пиролитикалық ажырата отырып, атомдық-абсорбциялық әдіспен сынап құрамын анықтау.
110.		МЕМСТ 24024.7	Фосфор және форсфордың бейорганикалық қосындылары. Қорғасынды анықтау әдісі.
111.		МЕМСТ 24024.10	Фосфор және форсфордың бейорганикалық қосындылары. Күшәланы анықтау әдісі.
112.		МЕМСТ EN 14888	Тыңайтқыштар және әктасты материалдар. Кадмий құрамын анықтау.
113.	2, 3-тараулар, 5-тараудың 12-тармағы, 6-тараудың 15-тармағының 1) тармақшасы және 16-тармағының 2) тармақшасы	МЕМСТ 30108	Материалдар және құрылыс бұйымдары. Табиғи радионуклидтердің үлесті тиімді белсенділігін анықтау.