Об утверждении Программы по управлению коммунальными отходами по Абайскому району Карагандинской области на 2024-2028 годы

Решение Абайского районного маслихата Карагандинской области от 16 мая 2024 года № 19/182

В соответствии со статьей 329 Экологического кодекса Республики Казахстан, на основании приказа Министра экологии и природных ресурсов Республики Казахстан от 18 мая 2023 года № 154 "Об утверждении Методических рекомендаций местным исполнительным органам по разработке программы по управлению коммунальными отходами", Абайский районный маслихат РЕШИЛ:

1. Утвердить прилагаемую Программу по управлению коммунальными отходами по Абайскому району Карагандинской области на 2024-2028 годы.

2. Настоящее решение вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Председатель Абайского районного маслихата

Д.Сакенов

Утверждена решением Абайского районного маслихата от 16 мая 2024 года № 19/182

Программа по управлению коммунальными отходами по Абайскому району Карагандинской области на 2024-2028 годы

Содержание

Введение 3

1. Анализ текущего состояния управления коммунальными отходами

в Абайском районе 6

1.1 Оценка текущего состояния управления коммунальными отходами

в регионе 6

1.2 Анализ управления коммунальными отходами в динамике за

последние 3 года 9

1.3 Имеющая нормативная база по образованию и

накоплению коммунальных отходов 12

1.4 Описание и анализ выделенных средств (местный и республиканский

бюджеты, внебюджетные) в динамике за последние три года 13

1.5 Положительные стороны существующей системы управления

отходами в Абайском районе 13

1.6 Выявленные проблемы и несоответствия действующему

законодательству РК в сфере управления коммунальными

отходами в Абайском районе 14

2. Цели, задачи и целевые показатели 15

2.1 Цели и задачи Программы 15

2.2 Целевые показатели Программы 18

3. Основные направления, пути достижения поставленных целей и задач 20

4. Необходимые ресурсы 27

5. План мероприятий по реализации Программы 28

ВВЕДЕНИЕ

Программа по управлению коммунальными отходами для Абайского района Карагандинской области на период 2024-2028 годы разработана на основании приказа Министра экологии и природных ресурсов Республики Казахстан от 18 мая 2023 года № 154 "Об утверждении Методических рекомендаций местным исполнительным органам по разработке программы по управлению коммунальными отходами", в соответствии с Экологическим Кодексом Республики Казахстан (далее – Кодекс), согласно принципу иерархии, установленному статьей 329 Кодекса.

В Программе содержит описание (характеристика) коммунальных отходов, образующихся в Абайском районе, сведения об объеме и составе, скорости образования, классификации, способах накопления, сбора, транспортировки, сортировки, обезвреживания, восстановления и удаления коммунальных отходов, существующей инфраструктуры по обращению с коммунальными отходами.

Основные характеристики региона

Абайский район (каз. Абай ауданы)— административная единица в Карагандинской области.

Территория района составляет 6,5 тыс.кв.км. Расстояние до областного центра — 30 км. Районный центр — город Абай.

Образован 21 марта 1973 года под названием Мичуринский район с административным центром в посҰлке Топар. В 1997 году переименован в Абайский, административный центр перенесҰн в город Абай.

Промышленные предприятия: угольная шахта "Абайская", ТОО "ГРЭС поселка Топар", ЦОФ "Восточная", комбинат строительных материалов и конструкций, швейная фабрика, хлебозавод и другие. Сельскохозяйственные предприятия производят мясо, молоко, яйца, картофель, овощи. По территории района проходят железная дорога Караганды — Шу, автомобильные дороги Астана — Караганды — Алма-Ата, Караганды — Атасу — Жезказган.

Административное деление Абайского района представлена в таблице 1.

Таблица 1 - Административно-территориальное деление района

Город/поселковая администрация, сельский округ	Населенные пункты
Абайская городская администрация	город Абай
Акбастауский сельский округ	село Акбастау
Дзержинский сельский округ	село Койбас, село Коянды, село Сарепта
Дубовский сельский округ	село Дубовка
Есенгельдинский сельский округ	село Есенгельды, село Пахотное
ИльичҰвский сельский округ	село Жон, село Тасзаемка, село Юбилейное
Коксунский сельский округ	село Жартас, село Коксун, село Северное, село Южное
Карабасская поселковая администрация	посҰлок Карабас
Карагандинский сельский округ	село Восход, село Жартас, село Поливное
Кулайгырский сельский округ	село Жаманжол, село Кулайгыр, село Ялта
Курминский сельский округ	село Жумабек, село Курминское, село Спасск
Мичуринский сельский округ	село Агрогородок, село Садовое, село Ягодное
Самарский сельский округ	село Огороды, село Самарка
Топарская поселковая администрация	посҰлок Топар
Южная поселковая администрация	посҰлок Южный

Динамика численности населения принята по данным Бюро национальной статистики. В сентябре 2023 года численность населения Абайского района составляла 58 927 человек. Из них городское население – 28 615 человек, сельское население – 30 313 человек.

Среднегодовая численность населения в Абайском районе за период 2019 – 2023гг. представлена в таблице 2.

Таблица 2 – Среднегодовая численность населения Абайского района за период 2019-2023гг.

Численность населения в Абайском районе	2019г.	2020г.	2021г.	2022г.	2023г.
Все население
Всего, из них:	58 785	58 770	58 355	59 234	58 927
Городское	28 583	28 720	28 531	28 602	28 615
Сельское	30 202	30 050	29 824	30 632	30 313

Разработка программы необходима для повышения эффективности, надежности, экологической и социальной приемлемости комплекса услуг по сбору, транспортировке, утилизации, переработке и захоронению твердых бытовых отходов (далее – ТБО), увеличение доли переработки ТБО, а также обеспечение безопасного захоронения отходов.

Программа разработана согласно Приказа Министра экологии и природных ресурсов Республики Казахстан от 18 мая 2023 года № 154-п "Об утверждении Методических рекомендаций местным исполнительным органам по разработке программы по управлению коммунальными отходами" на плановый период на срок не менее 5 лет, на основании следующих нормативных документов:

-Экологический Кодекс Республики Казахстан - № 400-VI от 02 января 2021 года с изменения и дополнениями на 05 сентября 2023 года;

-приказ и.о. Министра экологии, геологии и природных ресурсов Республики Казахстан от 28 декабря 2021 года № 508 "Об утверждении правил управления коммунальными отходами";

-приказ и.о. Министра экологии, геологии и природных ресурсов Республики Казахстан от 2 декабря 2021 года № 482 "Об утверждении Требований к раздельному сбору отходов, в том числе к видам или группам (совокупности видов) отходов, подлежащих обязательному раздельному сбору с учетом технической, экономической и экологической целесообразности";

-приказ и.о. Министра здравоохранения Республики Казахстан от 25 декабря 2020 года № ҚР ДСМ-331/2020 "Об утверждении Санитарных правил "Санитарно-эпидемиологические требования к сбору, использованию, применению, обезвреживанию, транспортировке, хранению и захоронению отходов производства и потребления";

-другие нормативные документы, действующие на территории Республики Казахстан.

Национальные стратегические, программные документы, планы развития территории, в которых заложены мероприятия по управлению коммунальными отходами

Мероприятия по управлению коммунальными отходами рассматриваются в следующих Национальных стратегиях и планах развития:

- Указ Президента Республики Казахстан от 02 февраля 2023 года "Стратегия достижения углеродной нейтральности";

Раздел "Управление отходами":

Раздел 3.3.1.4 Управление отходами

1) сокращение объемов образования отходов;

2) ускоренное внедрение полного охвата сбором и сортировкой ТБО;

3) увеличение доли перерабатываемых отходов.

- постановление Правительства Республики Казахстан от 12 октября 2021 года "Национальный проект "Зеленый Казахстан".

1. АНАЛИЗ ТЕКУЩЕГО СОСТОЯНИЯ УПРАВЛЕНИЯ КОММУНАЛЬНЫМИ ОТХОДАМИ В АБАЙСКОМ РАЙОНЕ

1.1 Оценка текущего состояния управления коммунальными отходами в регионе

Общие сведения по состоянию инфраструктуры в сфере управления коммунальными отходами (раздельный сбор, специализированная техника по транспортировке отходов, мощности по сортировке, переработке, полигоны ТБО)

В международной практике ТБО классифицированы на три части, которые соответствуют трем "потокам отходов", входящих в общий состав ТБО, но отличающихся между собой способом переработки и/или захоронения.

1. Коммунальные отходы.

2. Опасные ТБО – отходы потребления, образующиеся в результате жизнедеятельности человека, а также отходы производства с аналогичным характером образования, которые по своему составу и свойствам могут быть отнесены к опасным отходам. К ним относятся следующие отходы:

- использованные батарейки и аккумуляторы;

- использованное электрическое и электронное оборудование;

- ртутьсодержащие отходы (люминесцентные лампы и термометры);

- медицинские и ветеринарные отходы;

- отходы бытовой химии;

- отходы, содержащие асбест;

- другие опасные отходы, образующиеся в результате жизнедеятельности человека.

3. Другие ТБО - отходы, которые не являются опасными, и в то же время не могут быть отнесены к смешанным, так как для их сбора, вывоза и утилизации требуется применение иных подходов, нежели чем для первого потока. К "другим ТБО" отнесены следующие отходы:

- строительные отходы;

- крупногабаритные отходы;

- автомобили, подлежащие утилизации;

- использованные автомобильные шины;

- отходы от переработки сточных вод.

Сведения по текущему состоянию управления коммунальными отходами в Абайском районе получены с сайта Бюро национальной статистики https://stat.gov.kz/ru/ информационно аналитической системы Бюро национальной статистики "Талдау" https://taldau.stat.gov.kz/ru а также данных, предоставленных местными исполнительными органами и территориальным подразделением уполномоченного органа в области охраны окружающей среды (Департамент экологии Карагандинской области).

Число предприятий и организаций, занимающихся общественным сбором и вывозом коммунальных отходов в Абайском районе в 2022г. - 3 единицы.

Объем собранных и транспортированных коммунальных отходов по Абайскому району в период 2018-2022 гг. представлен в таблице 3. Объем представлен с учетом отходов предприятий, осуществляющих самостоятельный вывоз отходов на полигоны.

Таблица 3 – Объем собранных и транспортированных коммунальных отходов по Абайскому району с 2018 по 2023 гг.

Абайский район	2018	2019	2020	2021	2022	2023
Тонны
Собранные коммунальные отходы	5 989	1 680	12 592	10 455	13 026	8 615
Транспортированные коммунальные отходы	5 989	1 680	12 592	10 455	13 026	8 615

Таблица 4 – Население, обслуживаемое мусоровывозящими компаниями

Параметр	2018	2019	2020	2021
численность населения Абайского района	58 577	58 785	58 770	58 355
Население, регулярно обслуживаемое мусоровывозящей организацией	29 424	31 354	31 298	31 216
% охвата	50,2	53,3	53,2	53,4

*сведения, по населению, регулярно обслуживаемому мусоровывозящими организациями, в бюро статистики начиная с 2022 года отсутствуют.

Диаграмма 1 – Соотношение численности населения Абайского района к количеству проживающих, обслуживаемых мусоровывозящими компаниями

В 2022 году в Абайском районе количество контейнеров для сбора ТБО составляло 439 штук. Количество контейнеров для ртутьсодержащих отходов по состоянию на 2023 год составляло 14 единиц.

В Абайском районе не ведется раздельный сбор отходов на площадках ТБО. Отходы вручную сортируются непосредственно на полигонах ТБО.

Количество и виды раздельно собранных отходов за 2022 год в Абайском районе, представлены в таблице 5.

Таблица 5– Общий объем собранных и транспортированных отходов по Абайскому району по видам

№пп	Наименование компонента (фракции)	2022г., тонны
1	Общий объем собранных коммунальных отходов, из них:	17 584
1.1	Пищевые отходы	112
1.2	Макулатура, картон, отходы бумаги	785
1.3	Стеклобой	100
1.4	Отходы пластмассы, пластика и т.п.	Не сортировались
1.5	Электронное и электрическое оборудование	Не сортировались
1.6	металлы	Не сортировались
1.7	Шины	Не сортировались
1.8	Одежда, текстиль	Не сортировались
1.9	Отходы уборки улиц	15
1.10	Отходы рынков	8
1.11	Прочие смешанные отходы	12006
2	Объем собранных отходов домашних хозяйств	6174

Диаграмма 2 - Соотношение собранных и транспортированных отходов по Абайскому району по видам

Сведения о полигонах ТБО

В Абайском районе действует один узаконенный полигон ТБО и одна организация, занимающаяся временным складированием отходов без депонирования.

1. ТОО "Абай Көркем"

БИН: 040840003773;

Адрес регистрации юридического лица: 100101, Карагандинская область, г.Абай, ул. 10 лет Независимости РК , 37;

Кадастровый номер земельного участка: 09134017087;

Площадь полигона ТБО: 4,53 га;

Проектная мощность полигона: 251 635 т/год;

Обслуживаемые населенные пункты: г.Абай, с.Жартас, с.Агрогородок, с.Кызыл, с.Дубовка;

Количество персонала: 28 человек, из них производственный персонал 19 человек;

Метод сортировки отходов: вручную;

Разрешительные документы: выбросы KZ91VCZ00895615 от 13.05.2021 г.; размещение отходов KZ33VCZ00895592 от 13.05.2021 г.. Срок действия экологического разрешения на воздействие до 31.12.2030 г.;

Примечание: одновременно занимается сбором и вывозом коммунальных отходов.

2. ТОО "EcoWaste"*

БИН: 180840027808;

Адрес регистрации юридического лица: 100116, Карагандинская область, Абайский район, п.Топар, улица Бульвар Юности, дом 5, квартира 15;

Кадастровый номер земельного участка: 09-134-029-009;

Площадь полигона ТБО: 5,0 га;

Проектная мощность полигона: 52 068 т/год;

Обслуживаемые населенные пункты: п.Топар, с.Коксун (до 2023 года);

Количество персонала: 8 человек;

Метод сортировки отходов: вручную;

Разрешительные документы: Лицензия на утилизацию отходов 02613Р от 09.02.2023г.

Примечание: имеет право на утилизацию (сжигание) медицинских отходов в объеме 552 т/год.

*Не проводится захоронение отходов

Сведения об организациях, занимающихся сбором и вывозом коммунальных отходов

В Абайском районе функции по сбору и вывозу коммунальных отходов исполняют 2 организации. Общее совокупное количество техники составляет 14 единиц.

1. ТОО "Көркем Абай"

Обслуживаемые населенные пункты: г.Абай, с.Жартас, с.Агрогородок, п.Кызыл, с.Дубовка;

Количество и марки техники: Мусоровоз Камаз 43253, Мусоровоз КО 440-7, Мусоровоз Камаз КО-440-7, Мусоровоз КО-440-2, Самосвал Камаз 45142, Самосвал Камаз 55102, Погрузчик LW 300 F, Погрузчик МКСМ-800, Бульдозер ДЗ-162-1;

График вывоза коммунальных отходов: все дни, кроме воскресенья.

2. ТОО "ГРЭС Топар"

Обслуживаемые населенные пункты: п.Топар

Количество и марки техники: КамАЗ – 1 ед., ГАЗ – 4 ед.

График вывоза коммунальных отходов: все дни, кроме воскресенья.

Общие характеристики по размещению отходов на полигонах представлены в таблице 6.

Таблица 6 – Сведения о полигонах ТБО в Абайском районе

№пп	Параметр	2018	2019	2020	2021	2022
1	Площадь полигона (места захоронения отходов), км2	0,05	Нет данных	0,05	0,05	0,05
2	Объем утилизированных и депонированных отходов, тонн	6,150	1,500	8,733	5,170	13,105

Морфологический состав коммунальных отходов

Морфологический состав коммунальных отходов для городских жителей представлен в таблице 7.

Таблица 7– Морфологический состав ТБО

№пп	Наименование фракции	% содержания в общем объеме
1	Пищевые отходы	34
2	Пластик разного состава	27
3	Бумага, картон и бумажная продукция	23
4	Стекло	8
5	Металл	3
6	Текстиль	3
7	Древесина и остатки растительности	1,9
8	Прочие отходы (медицинские, батарейки и лампы, остатки бытовых приборов и др.)	0,1

Морфологический состав отходов в течение года варьирует незначительно. В летне-осенний период возможно увеличение фракции пищевых отходов на 1-2%. В зимний период отсутствует фракция остатки растительности.

1.2 Анализ управления коммунальными отходами в динамике за последние 3 года

Количество образуемых отходов 1 жителем Абайского района за последние 3 года:

2020 г - 0,59 кг/сутки;

2021 г - 0,49 кг/сутки;

2022 г – 0,60 кг/сутки.

Диаграмма 3 - Количество образуемых отходов 1 жителем Абайского района за 2020-2022 г., кг/сутки

В среднем показатель образования за последние 3 года составляет 204 кг/год или 0,681 м³/год на человека. При этом утвержденная норма образования коммунальных отходов для Абайского района на 1 человека составляет 1,96м³ в благоустроенных и 2,53 м³ в неблагоустроенных домовладениях на человека.

1.3 Имеющая нормативная база по образованию и накоплению коммунальных отходов

Действующие решения местных маслихатов по объемам образования отходов и утверждения тарифов на их вывоз:

– решение Абайского районного маслихата Карагандинской области от 28 апреля 2022 года № 22/213 "Об утверждении норм образования и накопления коммунальных отходов по Абайскому району";

– решение Абайского районного маслихата Карагандинской области от 30 июня 2022 года № 25/249 "Об утверждении тарифов для населения на сбор, транспортировку, сортировку и захоронение твердых бытовых отходов по Абайскому району".

Согласно данному решению приняты нормы по образованию отходов для жителей Абайского района, а также для учреждений, предприятий, детских, медицинских и др. учреждений. Принята годовая норма образования коммунальных отходов в кубических метрах, исходя из расчетных единиц (житель, место, сотрудник, посещение и др.).

Годовая норма образования коммунальных отходов составляет 1,96 м³ в благоустроенных и 2,53 м³ в неблагоустроенных домовладениях на человека.

Тариф на вывоз коммунальных отходов составляет:

-Домовладения благоустроенные в месяц с 1-го жителя 388,46 тенге;

-Домовладения неблагоустроенные в месяц с 1-го жителя 501,43 тенге;

-Годовой тариф за единицу (объем) 1 м³ 2378,33тенге.

1.4 Описание и анализ выделенных средств (местный и республиканский бюджеты, внебюджетные) в динамике за последние три года

Согласно Плана мероприятий по охране окружающей среды на 2022-2024 годы, утвержденного решением Карагандинского областного маслихата от 9 декабря 2021 года № 129, на 2024 год в Абайском районе предусмотрено расширение существующего полигона ТБО. Ответственным за исполнение является ГУ "Аппарат акима Абайского района Карагандинской области". Финансирование составляет 700 000 тыс.тенге. Источник финансирования – областной бюджет. Стадия реализации – проведение государственной экспертизы документации рабочего проекта.

1.5 Положительные стороны существующей системы управления отходами в Абайском районе

1. Энергетическое сжигание пищевых отходов в п.Топар

ТОО "EcoWaste" имеет лицензию на сжигание отходов, в том числе медицинских отходов в объеме 556 т/год. На территории размещения предприятия имеется специализированная печь для сжигания таких видов отходов.

2. Направление отходов на переработку

Согласно статистическим данным за 2022 год, в Абайском районе было направлено сторонним организациям для переработки в общем количестве 1.012 тонн отходов.

3. Организованная система сбора и вывоза отходов в п.Топар

6 дней в неделю (кроме воскресенья) специализированные машины на базе ГАЗ частотой три раза в день посещают определенные точки сбора отходов ТБО у населения и вывозят на временные места складирования ТОО "EcoWaste" для дальнейшей сортировки. Положительной стороной такой системы является снижение риска образования несанкционированных мест складирования отходов ТБО. Однако, некоторые точки также оснащены контейнерными площадками ТБО.

4. Наличие пресса для прессирования отходов ТОО "EcoWaste" на месте временного складирования

Основными преимуществами прессовочных установок являются снижение объема отходов и сокращение затрат на транспортировку.

Прессирование позволяет уплотнить отходы, что значительно снижает их объем. Это позволяет более эффективно использовать площадь временного складирования, увеличивает его емкость и помогает экономить пространство.

Прессирование отходов делает их более компактными и упорядоченными, что упрощает их классификацию и сортировку. Это позволяет более эффективно перерабатывать отходы и повышает эффективность работы полигона.

1.6 Выявленные проблемы и несоответствия действующему Законодательству РК в сфере управления коммунальными отходами в Абайском районе

1. Несоответствие контейнеров и контейнерных площадок установленным стандартам

Не выполняется требование Приказа и.о. Министра экологии, геологии и природных ресурсов Республики Казахстан от 02 декабря 2021 года № 482 "Об утверждении Требований к раздельному сбору отходов, в том числе к видам или группам (совокупности видов) отходов, подлежащих обязательному раздельному сбору с учетом технической, экономической и экологической целесообразности". В частности, согласно главе 2, пункта 8, пп.4 необходимо обеспечить единообразное строительство контейнерных площадок. Согласно пп.2, п.8 – контейнерные площадки должны быть оснащены контейнерами для раздельного сбора, в количестве не менее 2-х.

Также не обеспечены требования по маркированию контейнеров и разделению на фракции "сухое"/ "мокрое".

2. Недостаточное количество контейнеров на некоторых площадках контейнеров ТБО.

В г.Абай наблюдается дефицит контейнеров на определенных контейнерных площадках. Также, частичное отсутствие контейнерных площадок в частном секторе усугубляет ситуацию с вывозом коммунальных отходов, ввиду отсутствия организованного места (площадка, спец.контейнер).

3. Отсутствие раздельного сбора коммунальных отходов.

Не выполняется требование Приказа и.о. Министра экологии, геологии и природных ресурсов Республики Казахстан от 2 декабря 2021 года № 482 "Об утверждении Требований к раздельному сбору отходов, в том числе к видам или группам (совокупности видов) отходов, подлежащих обязательному раздельному сбору с учетом технической, экономической и экологической целесообразности".

Физическими и юридическими лицами производится вывоз крупногабаритного и негабаритных отходов, в т.ч. строительные, древесные отходы, на места накопления отходов ТБО, что противоречит п.18 Приказа и.о. Министра экологии, геологии и природных ресурсов Республики Казахстан от 28 декабря 2021 года № 508 "Об утверждении правил управления коммунальными отходами" и п.3.3 СТ РК 3780-2022 "Отходы. Общие требования к площадкам размещения контейнеров для организации раздельного сбора коммунальных отходов". Также, большинство площадок не соответствуют требованиям указанным в п.3.1. СТ РК 3780-2022 "Отходы. Общие требования к площадкам размещения контейнеров для организации раздельного сбора коммунальных отходов".

4. Недостаточный охват населенных пунктов мусоровывозящими организациями.

Организованным сбором и вывозом отходов на санкционированные места охвачено ~ 16% населенных пунктов, входящих в состав Абайского района. Обслуживаемые населенные пункты: г.Абай, с.Жартас, с.Агрогородок, с.Кызыл, с.Дубовка, п.Топар.

5. Недостаточное благоустройство полигона ТБО.

Полигон ТБО ТОО "Абай Көркем" не соответствует п.64, 65, 111 Приказа и.о. Министра здравоохранения Республики Казахстан от 25 декабря 2020 года № ҚР ДСМ-331/2020 "Об утверждении Санитарных правил "Санитарно-эпидемиологические требования к сбору, использованию, применению, обезвреживанию, транспортировке, хранению и захоронению отходов производства и потребления".

6. Отсутствие GPS-трекеров на мусоровывозящей технике.

Согласно пп.2 п.4 ст.368 Кодекса "Субъекты предпринимательства, осуществляющие деятельность по транспортировке твердых бытовых отходов, при оказании соответствующих услуг должны оборудовать транспортные средства, указанные в подпункте 1) настоящего пункта, спутниковыми навигационными системами, подключенными к информационной системе "Национальный банк данных о состоянии окружающей среды и природных ресурсов Республики Казахстан", и поддерживать эти системы постоянно в рабочем состоянии".

2. ЦЕЛИ, ЗАДАЧИ И ЦЕЛЕВЫЕ ПОКАЗАТЕЛИ

2.1 Цели и задачи Программы

Цель программы управления коммунальными отходами для населенных пунктов Абайского района заключается в создании эффективной и устойчивой системы управления отходами, направленной на минимизацию экологического воздействия, обеспечение безопасности обращения с отходами, повышение степени их переработки и содействие общественному здоровью.

Управление отходами регламентируется разделом 19 Кодекса.

Основные принципы в области управления отходами описаны в ст.328:

- принцип иерархии;

- принцип близости к источнику;

- принцип ответственности образователя отходов;

- расширенных обязательств производителей отходов.

Принцип иерархии, согласно ст.329 Кодекса, подразумевает следующие меры по обращению с отходами:

1. Предотвращение образования отходов;

2. Подготовка отходов к повторному использованию;

3. Переработку отходов;

4. Утилизацию отходов;

5. Удаление отходов.

Исходя из цели программы и принципа иерархии отходов предлагаются следующие основные (первостепенные) задачи программы:

Задача 1. Оборудование контейнеров и контейнерных площадок согласно действующим требованиям.

Цель задачи: соответствие контейнеров и контейнерных площадок требованиям Кодекса, СТ РК 3780-2022 "Отходы. Общие требования к площадкам размещения контейнеров для организации раздельного сбора коммунальных отходов" и согласно санитарным правилам "Санитарно-эпидемиологические требования к сбору, использованию, применению, обезвреживанию, транспортировке, хранению и захоронению отходов производства и потребления".

Обоснование цели: Обоснование соответствия контейнеров и контейнерных площадок требованиям законодательства в сфере управления отходами важно с точки зрения обеспечения эффективного и законного функционирования системы управления коммунальными отходами.

Задача 2. Обеспечение раздельного сбора ТБО "у источника образования" по фракциям "сухое" / "мокрое".

Цель задачи: внедрении эффективной системы раздельного сбора ТБО на самом этапе их образования, с целью оптимизации процесса утилизации и повышения степени переработки отходов.

Обоснование задачи: способствование снижению общего объема отходов, сокращению негативного воздействия на окружающую среду, а также созданию более устойчивой системы управления отходами, соответствующей принципам устойчивого развития.

Примечание. Данная задача способствует полноценному достижению пути 5.1 Задачи 1.

Задача 3. Решение проблемы крупногабаритных, негабаритных отходов, в том числе строительных и древесных отходов.

Цель задачи: соблюдение законодательства РК, устойчивое управление ресурсами, сокращение экологического воздействия и содействие циркулярной экономике для эффективного использования материалов.

Обоснование цели: способствование снижению экологического воздействия, предотвращению загрязнения окружающей среды и сохранению природных ресурсов, эффективное управление такими отходами способствует формированию устойчивой системы обращения с ресурсами, включая их переработку и повторное использование, что важно для снижения потребления новых материалов и объемов свалок. Циркулярная экономика, поощряемая решением этой проблемы, способствует формированию замкнутых циклов использования материалов, содействуя устойчивому и ответственному потреблению.

Задача 4. Оснащение техники GPS-трекерами.

Цель задачи: повышение эффективности и контроля процесса сбора и утилизации мусора.

Обоснование задачи: GPS-трекеры позволяют оптимизировать планирование и назначение маршрутов для вывоза мусора. Они обеспечивают реально временное отслеживание местонахождения мусоровозов, и в случае задержек или отклонений от оптимальных маршрутов, управляющие службы сразу смогут принять необходимые меры. PS - трекеры помогают предотвращать кражу или несанкционированное использование мусоровозов.

Задача 5. Обустройство полигона ТБО в г.Абай согласно требованиям законодательства РК.

Цель задачи: обеспечение обустройства полигона ТБО в г.Абай с соблюдением всех требований законодательства по утилизации и обработке твердых бытовых отходов.

Обоснование цели: Соблюдение законодательных требований в данной задаче гарантирует, что процессы обработки отходов будут соответствовать стандартам безопасности и охраны окружающей среды, предусмотренными законами и нормативами. Кроме того, такой подход способствует поддержанию законности в сфере обращения с отходами.

Задача 6. Обнаружение и ликвидация стихийных свалок коммунальных отходов и их составляющих.

Цель задачи: выявление незаконных и неподходящих мест, а также последующая их эффективная ликвидация.

Обоснование задачи: улучшение состояния окружающей среды, предотвращение загрязнения и поддержание чистоты в общественных и природных пространствах, а также на формирование ответственного отношения к управлению отходами в обществе.

Задача 7. Оснащение с.Самарка, с.Акбастау и п.Южный инсинераторными установками.

Цель задачи: создание эффективного и экологически устойчивого метода обработки органических отходов, что поможет сократить объем отходов, предотвратить выделение метана на свалках и внести вклад в снижение негативного воздействия на окружающую среду. Эта инициатива также направлена на повышение энергоэффективности, создание возможностей для производства тепла или электроэнергии вследствие сжигания отходов, и улучшение общей управляемости и экологической устойчивости обработки твердых бытовых отходов на полигоне.

Обоснование цели: необходимость сокращения объема органических отходов, предотвращения выделения метана на свалках и минимизации экологического воздействия

Задача 8. Разработка и проведение мероприятий для детей и подростков о важности сбережения ресурсов на бытовом уровне.

Цель задачи: формирование у детей и подростков навыков экологического поведения, осознанного потребления, а также внедрение привычек эффективного использования ресурсов и ответственного подхода к сортировке отходов для содействия устойчивому развитию.

Обоснование задачи: данная задача обоснована необходимостью формирования экологической грамотности среди молодого поколения. Эти инициативы способствуют созданию устойчивых экологических привычек, развивают ответственное отношение к окружающей среде и способствуют формированию экологически осознанных граждан.

Примечание. Данная задача способствует полноценному достижению пути 5.1 Задачи 1.

Задача 9. Информационные сообщения о правильном раздельном сборе отходов на контейнерных площадках в местных и региональных средствах массовой информации (далее – СМИ).

Цель задачи: повышение осведомленности и вовлеченности граждан Абайского района и его окрестностей в процесс раздельного сбора отходов.

Обоснование задачи: стимулирование активного участия граждан в данной инициативе, а также формирование экологически ответственного поведения среди населения в целях улучшения состояния окружающей среды и оптимизации системы управления отходами.

Примечание. Данная задача способствует полноценному достижению пути 5.1 Задачи 1.

2.2 Целевые показатели Программы

Исходя из целей и задач Программы предлагается установление следующих Целевых показателей программы.

Таблица 8 – Целевые показатели Программы управления коммунальными отходами Абайского района

№пп	Наименование показателя	Ед.изм.	Плановый период
			исх. значение на 2024 год	2025	2026	2027	2028	2029
1	Оборудование контейнеров и контейнерных площадок согласно действующим требованиям	%	0	5	15	20	25	30
2	Обеспечение раздельного сбора ТБО "у источника образования" по фракциям "сухое" / "мокрое"	%	0	10	15	20	25	30
3	Увеличить количество контейнеров на одной площадке, где это необходимо	шт	409 – Абай ~ 30 - Топар	Расчет необходимого количества контейнеров
4	Решение проблемы крупногабаритных, негабаритных отходов, в том числе строительных и древесных отходов	%	0	10	20	30	40	50
5	Оснащение техники GPS-трекерами	%	30	35	40	45	50	55
6	Обустройство полигона ТБО в г.Абай требованиям Законодательства	шт	1		1	-	-	-
7	Обнаружение и ликвидация стихийных свалок коммунальных отходов и их составляющих	% от обнаруженных	5	10	15	20	25	30
8	Оснащение с.Самарка, с.Акбастау и п.Южный инсинераторными установками	шт	-	-	-	1	1	1
9	Разработка и проведение мероприятий для детей и подростков о важности сбережения ресурсов на бытовом уровне	Мероприятие на 1 учебное заведение	0	2	2	2	2	2
10	Информационные сообщения о правильном раздельном сборе отходов на контейнерных площадках в местных СМИ	1 раз в квартал	1	1	1	1	1	1

3. ОСНОВНЫЕ НАПРАВЛЕНИЯ, ПУТИ ДОСТИЖЕНИЯ ПОСТАВЛЕННЫХ ЦЕЛЕЙ И ЗАДАЧ

Задача 1. Оборудование контейнеров и контейнерных площадок согласно действующим требованиям

Пути достижения:

1. Асфальтирование существующих и новых контейнерных площадок. Провести асфальтирование или бетонирование основания площадок, устойчивое к температурным перепадам и с толщиной покрытия не менее 100 мм (п.3.1.2 СТ РК 3780-2022 "Отходы. Общие требования к площадкам размещения контейнеров для организации раздельного сбора коммунальных отходов").

2. Ограждение контейнерных площадок. Провести по периметру, с трех сторон ограждение сплошным материалом, устойчивым к резким климатическим изменениям и коррозии, там где оно несоответствует требованиям п.3.1.4 СТ РК 3780-2022 "Отходы. Общие требования к площадкам размещения контейнеров для организации раздельного сбора коммунальных отходов" и/или отсутствует. Каркас предусматривается из круглых или квадратных труб с грунтовкой и последующим нанесением краски марки RAL 1016, RAL 1026 или аналогичного.

3. Единый стандарт контейнеров и контейнерных площадок согласно технической спецификации. Дальнейший закуп контейнеров проводить строго согласно единой технической спецификации, утвержденной местными исполнительными органами (далее – МИО), с учетом требований и специфик мусоровывозящих техник. Контейнерные площадки должны быть построены и оборудованы согласно действующим требованиям законодательства РК, а также согласно проектным решениям и техническим спецификациям, установленными МИО. Рекомендуется вовлечь мусоровывозящие организации в процесс утверждения типовых проектов контейнерных площадок.

4. Соответствие контейнеров требованиям законодательства РК. Провести модернизацию существующих контейнеров на площадках по сбору ТБО, соблюдая следующие требования:

4.1. Организовать раздельный сбор отходов в специальные контейнера согласно п.3.2 СТ РК 3780-2022. При невозможности установки для всех видов отходов, указанных в п.3.2, установить контейнера для трех фракций отходов "сухая", "мокрая" и "опасные отходы". "Мокрая" фракция: пищевые отходы, органика, смешанные отходы и отходы по характеру и составу схожие с отходами домашних хозяйств. "Сухая" фракция состоит из бумаги, картона, металла, пластика и стекла. "Опасные отходы": отдельно ртутьсодержащие отходы, отдельно электронные отходы и другие.

4.2. Обязательная маркировка контейнеров. На каждый контейнер требуется нанести информационную наклейку/надпись с перечислением собираемых видов (фракции) отходов, данные о собственнике контейнера (наименование, контактные данные), информация об организации, обслуживающей контейнер. Количество требуемых контейнеров для каждого вида фракции на одной площадке устанавливается собственником контейнеров согласно п.58 Санитарных правил "Санитарно-эпидемиологические требования к сбору, использованию, применению, обезвреживанию, транспортировке, хранению и захоронению отходов производства и потребления".

Обслуживание контейнеров и контейнерных площадок.

1. Собственник транспортных средств и контейнеров ТБО организует площадку для мойки транспортных средств вне территории хозяйственной зоны. На площадке предусматривает моечное отделение с подводкой холодной воды. Транспортные потоки чистых и грязных контейнеров и прибывающих на полигон мусоровозов разделяются и не пересекаются.

2. При отсутствии водопроводной воды мытье контейнеров при температуре наружного воздуха выше +5°С допускается осуществлять поливомоечными машинами. Сточные воды от мытья контейнеров и транспортных средств направляют на карты для испарения или используют для увлажнения ТБО.

Примечание. Приобретаемые в будущем контейнера должны соответствовать требованиям, указанные в СТ РК 3780-2022 и других нормативно-правовых актах.

Заинтересованные стороны: МИО населенных пунктов.

Задача 2. Увеличить количество контейнеров на одной площадке, где это необходимо.

Пути достижения:

1. Достижение пути 5 Задачи 1 подразумевает увеличение парка контейнеров на одной площадке. Однако, ввиду быстрой заполняемости контейнеров на некоторых площадках города Абай, требуется увеличить количество контейнеров. Количество требуемых контейнеров на одной площадке устанавливается субъектом (собственником контейнеров) согласно п.58 Санитарных правил "Санитарно-эпидемиологические требования к сбору, использованию, применению, обезвреживанию, транспортировке, хранению и захоронению отходов производства и потребления".

2. В процессе расчета требуемого количества контейнеров на площадке субъекту (собственнику контейнеров) рекомендуется учитывать мнение заинтересованных лиц, в том числе операторов по сбору и вывозу отходов.

3. Рекомендуется оснастить неблагоустроенные домовладения (частный сектор) площадками для сбора ТБО. Месторасположение, количество площадок и контейнеров на одной площадке должны устанавливаться согласно требованиям Санитарных правил "Санитарно-эпидемиологические требования к сбору, использованию, применению, обезвреживанию, транспортировке, хранению и захоронению отходов производства и потребления" и СТ РК 3780-2022 "Отходы. Общие требования к площадкам размещения контейнеров для организации раздельного сбора коммунальных отходов".

Заинтересованные стороны: МИО населенных пунктов, собственники контейнеров.

Задача 3. Обеспечение раздельного сбора ТБО "у источника образования" по фракциям "сухое"/"мокрое"

Пути достижения:

1. Разработка и распространение четких инструкций и правил по раздельному сбору;

2. Размещение специальных контейнеров для "сухих" и "мокрых" отходов;

3. Очевидная маркировка контейнеров с указанием на их предназначение. Использование цветовой кодировки или ярких знаков для легкости идентификации;

4. Регулярный мониторинг и контроль со стороны администрации, чтобы удостовериться в соблюдении правил раздельного сбора;

5. Установление системы обратной связи для постоянного улучшения процесса раздельного сбора. Реагирование на отзывы и предложения.

Заинтересованные стороны: МИО населенных пунктов.

Задача 4. Решение проблемы крупногабаритных, негабаритных отходов, в том числе строительных и древесных отходов.

Пути достижения:

1. Рекомендуется контейнерные площадки оснастить площадкой для рассматриваемых в Задаче 3 видов отходов.

2. Разработать дизайн площадки:

– Определить расположение площадки с учетом доступности для транспорта и удобства для пользователей.

– Разработать эффективную компоновку для разделения различных видов отходов и создания зон для удобной загрузки и разгрузки.

3. Предоставление необходимого оборудования:

– Обеспечить площадку контейнерами различных размеров для раздельного сбора отходов (металл, древесина, бетон и т.д.).

– Установить контейнеры с прочными крышками для предотвращения разброса отходов и минимизации воздействия на окружающую среду.

4. Размещение информационных табличек:

– Установить информационные таблички с четкими инструкциями по раздельному сбору отходов и правилам использования площадки.

– Обеспечить информацию о том, какие материалы могут быть утилизированы и какие требуют специальной обработки.

5. Обеспечить безопасность:

– Установить необходимые знаки безопасности и ограды для предотвращения несанкционированного доступа и обеспечения безопасности пользователей.

– Рассмотреть возможность видеонаблюдения для обеспечения безопасности и предотвращения незаконных действий.

6. Организовать систему управления:

– Разработать эффективную систему управления для регулирования доступа, мониторинга заполненности контейнеров и организации регулярной вывозки отходов.

– Определить место временного складирования отходов для дальнейших процедур по переработке и вторичной обработке.

7. Продвижение осведомленности:

– Проводить образовательные мероприятия и кампании для повышения осведомленности о правилах раздельного сбора и важности утилизации отходов.

– Донести до населения, что вывоз как крупногабаритных и строительных отходов, так и других видов отходов; в неположенном месте является нарушением ст.505 КоАП РК и облагается штрафом в размере от 20 до 100 МРП.

Заинтересованные стороны: МИО населенных пунктов.

Задача 5. Оснащение техники GPS-трекерами.

Пути достижения:

1. Закуп GPS-трекеров. Собственникам мусоровывозящей техники следует закупить и установить необходимое количество трекеров для их оснащения.

2. Уведомление уполномоченного органа в сфере охраны окружающей среды. Уведомить и предоставлять необходимые данные в Департамент экологии Карагандинской области согласно п.3 ст.368 Кодекса.

Заинтересованные органы: мусоровывозящие организации.

Примечание. На момент составления Программы техника ТОО "Абай Көркем" оснащена GPS-датчиками.

Задача 6. Обустройство полигона ТБО в г.Абай требованиям законодательства РК.

Пути достижения:

1. По периметру полигона ТБО необходимо предусмотреть ограждение согласно требованиям п.65 Санитарных правил "Санитарно-эпидемиологические требования к сбору, использованию, применению, обезвреживанию, транспортировке, хранению и захоронению отходов производства и потребления";

2. Рекомендуется предусмотреть дезинфицирующую бетонную ванну для обеззараживания колес мусоровывозящей техники согласно требованиям п.64 Санитарных правил "Санитарно-эпидемиологические требования к сбору, использованию, применению, обезвреживанию, транспортировке, хранению и захоронению отходов производства и потребления";

3. В зеленой зоне полигона (по периметру) устроить контрольные скважины для мониторинга влияния ТБО на грунтовые воды, одна из них выше полигона по потоку грунтовых вод, 1-2 скважины ниже полигона;

4. Осуществить озеленение санитарно-защиной зоны полигонов ТБО в соответствии с Санитарными правилами "Санитарно-эпидемиологические требования по установлению санитарно-защитной зоны объектов, являющихся объектами воздействия на среду обитания и здоровье человека", Приказ и.о. Министра здравоохранения Республики Казахстан от 11 января 2022 года № ҚР ДСМ-2 Об утверждении Санитарных правил "Санитарно-эпидемиологические требования к санитарно-защитным зонам объектов, являющихся объектами воздействия на среду обитания и здоровье человека";

5. Рекомендуется привести полигон ТБО в соответствие требованиям статьи 350 Кодекса, СН РК 1.04-15-2013 "Полигоны для твердых бытовых отходов", СТ РК 3696-2020 "Полигоны для твердо-бытовых отходов малой мощности.Требования", приказа и.о. Министра здравоохранения РК от 25.12.2020 г. № ҚР ДСМ-331/2020 и Санитарных правил "Санитарно-эпидемиологические требования к осуществлению производственного контроля" № 62, утвержденных приказом Министра здравоохранения РК от 07.04.2023 г.

Заинтересованные стороны: оператор полигона ТБО.

Задача 7. Обнаружение и ликвидация стихийных свалок коммунальных отходов и их составляющих.

Пути достижения:

Обнаружение

1. Организовать периодические обходы территории населенных пунктов территории Абайского района с целью выявления новых или расширяющихся стихийных свалок. Включить в мониторинг места, используемые для незаконного вывоза отходов.

2. Разместить камеры наблюдения в потенциальных зонах образования стихийных свалок, что может помочь в их обнаружении и выявлении нарушителей.

3. Вовлекать местных жителей в процесс обнаружения. Создать каналы обратной связи, чтобы получать информацию о новых свалках.

Ликвидация

1. Создать план действий для ликвидации стихийных свалок. Указать ответственные организации и инструменты, необходимые для выполнения задач.

2. Обеспечить необходимые ресурсы, включая персонал, технику, средства безопасности и контейнеры для сбора отходов.

3. При ликвидации проводить разделение отходов на перерабатываемые и неперерабатываемые компоненты для их последующей утилизации.

4. Мобилизовать волонтҰров и местных жителей для участия в ликвидации свалок. Это не только помогает с увеличением ресурсов, но и вовлекает общество в процесс.

5. Организовать информационные кампании о вреде стихийных свалок и преимуществах правильного обращения с отходами. Это может способствовать снижению случаев их образования в будущем.

6. Применять административные меры в виде штрафов и юридических действий в отношении нарушителей, чтобы предотвратить повторные случаи стихийных свалок.

Заинтересованные стороны: местные исполнительные органы (далее - МИО) населенных пунктов.

Задача 8. Оснащение с.Самарка, с.Акбастау и п.Южный инсинераторными установками.

Пути достижения:

– Определить объемы обработки ТБО.

– Разработать детальный план оснащения, включая выбор подходящего типа инсинератора.

Выбор инсинераторной установки:

– Выбрать подходящий тип инсинератора в зависимости от объемов отходов и требований к обработке. Требуется удостовериться, что выбранная установка соответствует местным стандартам безопасности и экологическим требованиям.

Инфраструктура:

– Подготовить необходимую инфраструктуру для размещения инсинераторной установки, включая строительство фундамента и сооружение дополнительных зданий (если необходимо).

Системы очистки и контроля:

– Внедрить системы очистки газов и другие меры контроля выбросов для соблюдения стандартов чистоты воздуха.

– Установить системы мониторинга и контроля для отслеживания работы инсинератора и обеспечения безопасности процесса.

Обучение персонала:

– Предоставить обучение персоналу, который будет работать с инсинераторной установкой, включая безопасные методы эксплуатации и обслуживания.

Оформление разрешений:

– Получить все необходимые разрешения и лицензии от местных и государственных органов, чтобы обеспечить соблюдение законов и нормативов.

Мониторинг и обслуживание:

– Установить регулярные процедуры мониторинга и обслуживания для поддержания надлежащей работы инсинератора и предотвращения проблем.

Заинтересованные стороны: МИО населенных пунктов.

Задача 9. Разработка и проведение мероприятий для детей и подростков о важности сбережения ресурсов на бытовом уровне.

Пути достижения:

1. Проведение обширной информационной кампании среди учащихся, педагогов и административного персонала о важности раздельного сбора, его влиянии на окружающую среду и преимуществах для общества;

2. Создание информационных брошюр, плакатов и объявлений, которые будут распространяться в школе. Размещение информационных стендов о правилах раздельного сбора на видных местах;

3. Проведение обучающих мероприятий для учащихся и педагогов, включая уроки, семинары и мастер-классы по теме раздельного сбора отходов;

4. Введение системы мониторинга и поощрения за активное участие в раздельном сборе. Например, создание системы бонусов или наград для классов или отдельных учеников, которые достигли высоких результатов;

5. Активное вовлечение родителей в процесс, например, организация родительских собраний, где рассматриваются вопросы раздельного сбора отходов, и совместные инициативы для поддержания чистоты в школе.

Заинтересованные стороны: ГУ "Отдел внутренней политики Абайского района", ГУ "Отдел образования Абайского района" Управления образования Карагандинской области.

Задача 10. Информационные сообщения о правильном раздельном сборе отходов на контейнерных площадках в местных и региональных СМИ.

Пути достижения:

1. Разработать комплексную информационную кампанию о правильном раздельном сборе отходов. Включить основные принципы, преимущества и практические советы.

2. Подготовить информационные пресс-релизы, содержащие ключевые моменты и факты о правильном раздельном сборе. В том числе указать адреса контейнерных площадок и четкие инструкции.

3. Связаться с редакциями региональных и местных СМИ. Предложить им статьи, интервью или репортажи на тему правильного раздельного сбора, подчеркивая важность этой инициативы для сообщества Абайского района.

4. Организовать пресс-конференции и мероприятия, на которых можно демонстрировать процесс раздельного сбора отходов на контейнерных площадках. Предоставить информацию журналистам, в том числе местной редакции в удобной и привлекательной форме.

5. Активно использовать социальные медиа для распространения информации. Создать информативные посты, видеоролики или прямые трансляции о раздельном сборе и разместить их на таких платформах, как Instagram, Facebook и TikTok.

8. Разместить рекламные баннеры, афиши или билборды с информацией о правильном раздельном сборе в местах с большим скоплением людей.

9. Использовать интерактивные элементы, такие как QR-коды на контейнерах, которые ведут к онлайн-ресурсам с дополнительной информацией о раздельном сборе.

10. Поддерживать открытую обратную связь с общественностью через социальные сети, электронную почту или телефон.

11. Регулярно измерять эффективность информационной кампании через аналитику СМИ, рост осведомленности в сообществе и уровень участия в раздельном сборе.

Заинтересованные стороны: ГУ "Отдел внутренней политики Абайского района".

4. НЕОБХОДИМЫЕ РЕСУРСЫ

Источниками финансирования Программы могут быть бюджет, в том числе в соответствии со статьей 29 Кодекса, прямые иностранные и отечественные инвестиции, оператор расширенных обязательств производителей (импортеров) (со средств, поступивших на его банковский счет от производителей и импортеров в виде утилизационного платежа в соответствии с подпунктом 10) пункта 1 статьи 388 Кодекса), гранты отечественных, международных финансовых экономических организаций или стран-доноров, кредиты банков второго уровня, и другие, незапрещенные законодательством Республики Казахстан источники, которые могут привлекаться предприятиями по сбору и утилизации отходов, или общественными организациями.

Необходимые ресурсы для каждого мероприятия установлены в "Плане мероприятий по реализации программы".

5. ПЛАН МЕРОПРИЯТИЙ ПО РЕАЛИЗАЦИИ ПРОГРАММЫ

Таблица 9 – План мероприятий по реализации программы управления коммунальными отходами для Абайского района на период 2024-2028гг.

№ п/п	Наименование мероприятия	Форма завершения	Ответственные за исполнение	Срок исполнения	Предполагаемые расходы (тыс.тенге)/дополнительные источники (тыс.тенге)				Источники финансирования	Ожидаемый экологический эффект от мероприятия
					2024 год	2025 год	2026 год	2027 год	2028 год
1	Организация тендера на закуп услуг по проектированию типичной площадки ТБО для населенных пунктов Абайского района	договор на оказание услуги	Акимат города Абай, поселков и сельских округов	2024	Согласно условиям госзакупа				местный бюджет	Подготовительные работы
2	Оборудование контейнеров и контейнерных площадок согласно действующим требованиям	Акт ввода в эксплуатацию	Акимат города Абай, поселков и сельских округов	2024-2028	Согласно условиям госзакупа				местный бюджет	Организованный сбор коммунальных отходов
3	Увеличить количество контейнеров на одной площадке, где это необходимо	Согласованная система сбора	акимат города Абай поселков и сельских округов	2024-2028	Согласно условиям госзакупа				местный бюджет	Снижение нагрузки на зящие организации
4	Размещение материалов на местных и региональных теле-радиоканалах и социальных сетях	эфирная справка, публикация	отдел внутренней политики, акимат города Абай, поселков и сельских округов	2024-2028	Согласно условиям госзакупа				местный бюджет	Пропаганда разумного потребления и информирование об ответственности за неправильное обращение с отходами
5	Организация работы по сбору и вывозу крупногабаритных и строительных отходов в Абайском районе	Договор на предосталвение услуг по вывозу крупногабаритных отходов	организации по сбору и вывозу крупногабаритных и строительных отходов	2024-2028	Согласно договору				собственные средства предприятий	Утилизация крупногабаритных отходов, снижение нагрузки на окружающую среду
6	Оснащение техники GPS-трекерами	Акт ввода в эксплуатацию	организации оказывающие услуги по сбору транспортировке и вывозу	2024	Согласно договору				собственные средства предприятий	Мониторинг и трекинг вывоза коммунальных отходов
7	Разработка и проведение мероприятий для детей и подростков о важности сбережения ресурсов на бытовом уровне	Публикации в СМИ и в учебных заведениях	отдел внутренней политики, отдел образования	2024 – 2028	Согласно условиям госзакупа				местный бюджет	Экологическое воспитание и осведомление, экологическая грамотность
8	Обнаружение и ликвидация стихийных свалок коммунальных отходов и их составляющих	Акт ликвидации	акимат города Абай поселков и сельских округов	2024 – 2028	Согласно условиям госзакупа				местный бюджет	Восстановление экосистемы
9	Оснащение с.Самарка, с.Акбастау и п.Южный инсинераторными установками	Акт ввода в эксплуатацию	оператор полигона ТБО	2027-2028	Согласно бюджетной заявке				собственные средства предприятий	Уменьшение депонирования пищевых отходов

Количество контейнерных площадок и контейнеров в г.Абай

№ п/п	Адрес расположения контейнерной площадки	Количество контейнеров
1.	3 микрорайон, дом 1	8
2.	3 микрорайон, дом 6	6
3.	3 микрорайон, дом 41	8
4.	3 микрорайон, дом 15	8
5.	3 микрорайон, дом 12	6
6.	2 микрорайон, дом 1а	5
7.	2 микрорайон, дом 30	7
8.	2 микрорайон, дом 2	7
9.	2 микрорайон, дом 5	7
10.	3 микрорайон, дом 6	6
11.	2 микрорайон, дом 11	5
12.	проспект Победы, дом 2	7
13.	проспект Победы, дом 16	9
14.	улица Абая, дом 46 (Коммунальный рынок)	6
15.	улица Абая, дом 54 (ЦОН)	5
16.	улица Шерубай батыра, дом 39	5
17.	4 микрорайон, дом 19	5
18.	4 микрорайон, дом 35	6
19.	улица Школьная, дом 23а	4
20.	улица Школьная, дом 63	4
21.	улица Школьная, дом 83	4
22.	улица Школьная, дом 85	5
23.	улица Шахтерская, дом 1	5
24.	улица Шахтерская, дом 18	7
25.	улица Шахтерская, дом 29	4
26.	улица С.Сейфуллина, дом 30	5
27.	улица С.Сейфуллина, дом 28	6
28.	улица С.Сейфуллина, дом 24	4
29.	улица С.Сейфуллина, дом 22	6
30.	улица С.Сейфуллина, дом 1	3
31.	улица 10 лет Независимости РК, дом 16а	2
32.	улица 10 лет Независимости РК, дом 18	4
33.	улица 10 лет Независимости РК, дом 27	3
34.	улица 10 лет Независимости РК, дом 24	5
35.	улица 10 лет Независимости РК, дом 32	3
36.	14 квартал (улица Абая, дом 29)	7
37.	26 квартал (улица Абая, дом 40а)	7
38.	33 квартал (за электросетями)	8
39.	32 квартал (улица Аль-Фараби, дом 28)	7
40.	27 квартал № 1 (улица Сейфуллина, дом 23а)	4
41.	27 квартал № 2 (улица М.Ауэзова, дом 28)	5
42.	13 квартал (улица Абая, дом 21)	8
43.	улица Гете, дом 18а	2
44.	улица Гете, дом 22а	3
45.	улица А.Молдагуловой, дом 1	3
46.	улица А.Молдагуловой, дом 17	5
47.	улица А.Молдагуловой, дом 39	6
48.	улица Ермекова, дом 21	10
49.	улица Ермекова, дом 25	6
50.	улица Ермекова, дом 33	5
51.	улица Ермекова, дом 37	5
52.	улица Ермекова, дом 41	5
53.	улица Шерубай батыра, дом 40	5
54.	улица Шерубай батыра, дом 44	6
55.	улица Степная, дом 3	2
56.	улица Степная, дом 5	3
57.	улица Степная, дом 7	2
58.	улица Промышленная, дом 22	8
59.	улица Промышленная, дом 26	12
60.	30а квартал, дом 18	4
61.	улица Шерубай батыра, дом с 41 по 51 (6 домиков)	2
62.	улица М.Ауэзова, дом 5а	2
63.	улица Ержанова, дом 25а	4
64.	улица Ержанова, дом 9	5
65.	пер.Автомобилистов, дом 7а	3
	улица Шерубай батыра, дом с 1 по 138 (частный сектор)	50
	улица Школьная (частный сектор)	6
	улица Ермекова, дом с 1 по 20 (частный сектор)	9
	ИТОГО: 65 контейнерных площадок	409 контейнеров

Қарағанды облысы Абай ауданы бойынша коммуналдық қалдықтарды басқару жөніндегі 2024-2028 жылдарға арналған бағдарламаны бекіту туралы

Қарағанды облысы Абай аудандық мәслихатының 2024 жылғы 16 мамырдағы № 19/182 шешім

Қазақстан Республикасы Экологиялық кодексінің 329-бабына сәйкес, "Коммуналдық қалдықтарды басқару жөніндегі бағдарламаны әзірлеу бойынша жергілікті атқарушы органдарға әдістемелік ұсынымдарды бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Экология және табиғи ресурстар министрінің 2023 жылғы 18 мамырдағы № 154 бұйрығының негізінде, Абай аудандық мәслихаты ШЕШІМ ҚАБЫЛДАДЫ:

1. Қоса беріліп отырған Қарағанды облысы Абай ауданы бойынша коммуналдық қалдықтарды басқару жөніндегі 2024-2028 жылдарға арналған бағдарлама бекітілсін.

2. Осы шешім алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Абай аудандық мәслихатының төрағасы

Д. Сакенов

Абай аудандық мәслихатының 2024 жылғы 16 мамырдағы № 19/182 шешімімен бекітілген

Қарағанды облысы Абай ауданы бойынша коммуналдық қалдықтарды басқару жөніндегі 2024-2028 жылдарға арналған бағдарлама

МАЗМҰНЫ

Кіріспе 3

1. Абай аудандағы коммуналдық қалдықтарды басқарудың

ағымдағы жағдайын талдау 6

1.1 Өңірдегі коммуналдық қалдықтарды басқарудың ағымдағы

жай-күйін бағалау 6

1.2 Соңғы 3 жылдағы динамикадағы коммуналдық қалдықтарды басқаруды талдау 8

1.3 Коммуналдық қалдықтарды қалыптастыру және жинақтау

жөніндегі нормативтік базасы 11

1.4 Соңғы үш жылдағы динамикада бөлінген қаражатты (жергілікті 12

және республикалық бюджеттер, бюджеттен тыс) сипаттау және талдау

1.5 Абай ауданындағы қалдықтарды басқару жүйесінің оң жақтары 12

1.6 Абай ауданында коммуналдық қалдықтарды басқару саласындағы

ҚР қолданыстағы заңнамасына сәйкессіздіктер мен анықталған

проблемалар 13

2. Мақсаттар, міндеттер және нысалы көрсеткіштер 15

2.1 Бағдарламаның мақсаттары мен міндеттері 18

2.2 Бағдарламаның нысаналы көрсеткіштері 18

3. Қойылған мақсаттар мен міндеттерге қол жеткізудің негізгі

бағыттары,жолдары 21

4. Қажетті ресурстар 28

5. Бағдарламаны іске асыру жөніндегі іс-шаралар жоспары 28

КІРІСПЕ

Қарағанды облысы Абай ауданы бойынша коммуналдық қалдықтарды басқару жөніндегі 2024-2028 жылдар кезеңіне арналған бағдарлама Кодекстің 329-бабында белгіленген иерархия қағидатына орай, Қазақстан Республикасының Экологиялық кодексіне (бұдан әрі – Кодекс) сәйкес, "Коммуналдық қалдықтарды басқару жөніндегі бағдарламаны әзірлеу бойынша жергілікті атқарушы органдарға әдістемелік ұсынымдарды бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Экология және табиғи ресурстар министрінің 2023 жылғы 18 мамырдағы № 154 бұйрығы негізінде әзірленді.

Бағдарламада Абай ауданында пайда болатын коммуналдық қалдықтардың сипаттамасы (сипаттамасы), оның ішінде пайда болу көлемі мен құрамы, жылдамдығы, жіктелуі, жинақтау, жинау, тасымалдау, сұрыптау, залалсыздандыру, қалпына келтіру және жою тәсілдері, коммуналдық қалдықтармен жұмыс істеу жөніндегі қолданыстағы инфрақұрылым туралы мәліметтер ұсынылады.

Аймақтың негізгі сипаттамалары

Абай ауданы (қаз. Абай ауданы) - Қарағанды облысындағы әкімшілік бірлік.

Аудан аумағы 6,5 мың шаршы км. Облыс орталығына дейінгі қашықтық - 30 ш. Аудан орталығы - Абай қаласы.

1973 жылы 21 наурызда Топар кентінде әкімшілік орталығы бар Мичурин ауданы деген атпен құрылды. 1997 жылы Абай деп өзгертіліп, әкімшілік орталығы Абай қаласына көшірілді.

Өнеркәсіптік кәсіпорындар: "Абай" көмір шахтасы, Қарағанды ГРЭС-2, "Восточная" ОБФ, темірбетон бұйымдары зауыты, құрылыс материалдары мен конструкциялар комбинаты, тігін фабрикасы, нан зауыты және басқалар. Ауылшаруашылық кәсіпорындары ет, сүт, жұмыртқа, картоп, көкөністер өндіреді. Аудан аумағы бойынша Қарағанды — Шу темір жолы, Астана — Қарағанды — Алматы, Қарағанды-Атасу — Жезқазған автомобиль жолдары өтеді.

Абай ауданының әкімшілік бөлінісі 1-кестеде көрсетілген.

1-кесте. Ауданның әкімшілік-аумақтық бөлінісі

Қала/кенттік әкімшілік, ауылдық округ	Елді мекендер
Абай қалалық әкімшілігі	Абай қаласы
Ақбастау ауылдық округі	Ақбастау ауылы
Дзержин ауылдық округі	Қойбас ауылы, Қоянды ауылы, Сарепта ауылы
Дубовка ауылдық округі	Дубовка ауылы
Есенгелді ауылдық округі	Есенгелді ауылы, Пахотное ауылы
Ильичев ауылдық округі	Жон ауылы, Тасзаемка ауылы, Юбилейное ауылы
Көксу ауылдық округі	Жартас ауылы, Зеленые Ключи ауылы, Көксу ауылы, Северное ауылы, Южное ауылы
Қарабас кенттік әкімшілігі	Қарабас кенті
Қарағанды ауылдық округі	Восход ауылы, Жартас ауылы, Қарақоға ауылы, Поливное ауылы
Құлайғыр ауылдық округі	Жаманжол ауылы, Құлайғыр ауылы, Ялта ауылы
Құрма ауылдық округі	Жұмабек ауылы, Құрма ауылы, Спасск ауылы
Мичурин ауылдық округі	Агрогородок ауылы, Садовое ауылы, Ягодное ауылы
Самара ауылдық округі	Бородиновка ауылы, Изумрудное ауылы, Огороды ауылы, Пруды ауылы, Самарка ауылы
Топар кенттік әкімшілігі	Топар кенті
Южный ауыл әкімшілігі	Южный кенті

Халық санының динамикасы Ұлттық статистика бюросының мәліметтері бойынша қабылданды. 2023 жылдың қыркүйегінде Абай ауданының халық саны 58 927 адамды құрады. Оның ішінде қала халқы - 28 615 адам, ауыл халқы – 30 313 адам.

Абай ауданындағы 2019-2023 жылдар аралығындағы халықтың орташа жылдық саны 2-кестеде келтірілген.

2-кесте.Абай ауданы халқының 2019-2023жж кезеңіндегі орташа жылдық саны

Абай ауданындағы халық саны	2019	2020	2021	2022	2023
Бүкіл халық
Барлығы, соның ішінде:	58 785	58 770	58 355	59 234	58 927
Қалалық	28 583	28 720	28 531	28 602	28 615
Ауылдық	30 202	30 050	29 824	30 632	30 313

Бағдарламаны әзірлеу қатты тұрмыстық қалдықтарды (бұдан әрі - ҚТҚ) жинау, тасымалдау, кәдеге жарату, қайта өңдеу және көму жөніндегі қызметтер кешенінің тиімділігін, сенімділігін, экологиялық және әлеуметтік қолайлылығын арттыру, ҚТҚ қайта өңдеу үлесін ұлғайту, сондай-ақ қалдықтарды қауіпсіз көмуді қамтамасыз ету үшін қажет.

Бағдарлама Қазақстан Республикасы Экология және табиғи ресурстар министрінің 2023 жылғы 18 мамырдағы № 154-ө "Коммуналдық қалдықтарды басқару жөніндегі бағдарламаны әзірлеу бойынша жергілікті атқарушы органдарға әдістемелік ұсынымдарды бекіту туралы" бұйрығына сәйкес жоспарлы кезеңге кемінде 5 жыл мерзімге, келесі нормативтік құжаттар негізінде әзірленді:

- Қазақстан Республикасының Экологиялық кодексі - 02.01.2021 ж. 2021 жылғы 2 қаңтардағы № 400-VI 05.09.2023 ж. өзгерістер мен толықтырулармен;

- Қазақстан Республикасы Экология, Геология және табиғи ресурстар министрінің м.а. 2021 жылғы 28 желтоқсандағы № 508 "Коммуналдық қалдықтарды басқару қағидаларын бекіту туралы" - бұйрығы;

- Қазақстан Республикасы Экология, Геология және табиғи ресурстар министрінің м.а. 2021 жылғы 2 желтоқсандағы № 482 "Техникалық, экономикалық және экологиялық орындылығын ескере отырып, міндетті түрде бөлек жинауға жататын қалдықтарды бөлек жинауға, оның ішінде қалдықтардың түрлеріне немесе топтарына (түрлерінің жиынтығына) қойылатын талаптарды бекіту туралы" бұйрығы;

- Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің м. а. 2020 жылғы 25 желтоқсандағы № ҚР ДСМ-331/2020 "Өндіріс және тұтыну қалдықтарын жинауға, пайдалануға, қолдануға, залалсыздандыруға, тасымалдауға, сақтауға және көмуге қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар" санитариялық қағидаларын бекіту туралы" бұйрығы;

- Қазақстан Республикасының аумағында қолданылатын басқа да нормативтік құжаттар.

Коммуналдық қалдықтарды басқару жөніндегі іс-шаралар құрылған ұлттық стратегиялық, бағдарламалық құжаттар, аумақты дамыту жоспарлары

Коммуналдық қалдықтарды басқару жөніндегі іс шаралар келесі Ұлттық стратегиялар мен даму жоспарларында қаралады:

Қазақстан Республикасы Президентінің 2023 жылғы 2 ақпандағы Жарлығы "Көміртекті бейтараптыққа қол жеткізу стратегиясы";

Қалдықтарды басқару бөлімі:

3.3.1.4-бөлімі Қалдықтарды басқару

1) қалдықтардың түзілу көлемін қысқарту;

2) ҚТҚ жинау және сұрыптаумен толық қамтуды жеделдетіп енгізу;

3) Қайта өңделетін қалдықтардың үлесін ұлғайту.

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2021 жылғы 12 қазандағы қаулысы "Жасыл Қазақстан" ұлттық жобасы".

1. АБАЙ АУДАНЫНДАҒЫ КОММУНАЛДЫҚ ҚАЛДЫҚТАРДЫ БАСҚАРУДЫҢ АҒЫМДАҒЫ ЖАҒДАЙЫН ТАЛДАУ

1.1 Өңірдегі коммуналдық қалдықтарды басқарудың ағымдағы жай-күйін бағалау

Коммуналдық қалдықтарды басқару саласындағы инфрақұрылымның жай-күйі бойынша жалпы мәліметтер (бөлек жинау, қалдықтарды тасымалдау жөніндегі мамандандырылған техника, сұрыптау, қайта өңдеу жөніндегі қуаттар, ҚТҚ полигондары)

Халықаралық тәжірибеде ҚТҚ жалпы құрамына кіретін, бірақ қайта өңдеу және/немесе көму тәсілімен ерекшеленетін үш "қалдықтар ағынына" сәйкес келетін үш бөлікке жіктеледі.

1. Коммуналдық қалдықтар.

2. Қауіпті ҚТҚ - адам өмірінің нәтижесінде пайда болатын тұтыну қалдықтары, сондай-ақ құрамы мен қасиеттері бойынша қауіпті қалдықтарға жатқызылуы мүмкін түзілу сипаты ұқсас өндіріс қалдықтары. Оларға келесі қалдықтар жатады:

- пайдаланылған батареялар мен аккумуляторлар;

- пайдаланылған электр және электрондық жабдық;

- құрамында сынап бар қалдықтар (люминесцентті шамдар мен термометрлер);

- медициналық және ветеринариялық қалдықтар;

- тұрмыстық химия қалдықтары;

- құрамында асбест бар қалдықтар;

- адам өмірінің нәтижесінде пайда болатын басқа да қауіпті қалдықтар.

3. Басқа ҚТҚ - қауіпті емес және сонымен бірге аралас қалдықтарға жатқызуға болмайтын қалдықтар, өйткені оларды жинау, шығару және кәдеге жарату үшін бірінші ағынға қарағанда басқа тәсілдерді қолдану қажет. "Басқа ҚТҚ" келесі қалдықтарды қамтиды:

- құрылыс қалдықтары;

- ірі көлемді қалдықтар;

- кәдеге жаратуға жататын автомобильдер;

- пайдаланылған автомобиль шиналары;

- ағынды суларды қайта өңдеуден шыққан қалдықтар.

Абай ауданындағы коммуналдық қалдықтарды басқарудың ағымдағы жағдайы туралы мәліметтер Ұлттық статистика бюросының сайтынан https://stat.gov.kz/ru / "Талдау" Ұлттық статистика бюросының ақпараттық талдау жүйесінен https://taldau.stat.gov.kz/ru, сондай-ақ жергілікті атқарушы органдар мен қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкілетті органның аумақтық бөлімшесі (Қарағанды облысының экология департаменті) ұсынған деректерден алынды.

Абай ауданында коммуналдық қалдықтарды қоғамдық жинау және әкетумен айналысатын кәсіпорындар мен ұйымдардың саны 2022 жылы - 3 бірлік.

2018-2022 жылдар кезеңінде Абай ауданы бойынша жиналған және тасымалданған коммуналдық қалдықтардың көлемі 3-кестеде келтірілген. Көлемі полигондарға қалдықтарды өз бетінше шығаруды жүзеге асыратын кәсіпорындардың қалдықтарын ескере отырып ұсынылған.

3-кесте. 2018-2023 жж. Абай ауданы бойынша жиналған және тасымалданған коммуналдық қалдықтардың көлемі

Абай ауданы	2018	2019	2020	2021	2022	2023
Тонна
Жиналған коммуналдық қалдықтар	5 989	1 680	12 592	10 455	13 026	8 615
Тасымалданған коммуналдық қалдықтар	5 989	1 680	12 592	10 455	13 026	8 615

4-кесте. Қоқыс шығаратын компаниялар қызмет көрсететін халық

Параметр	2018	2019	2020	2021
Абай ауданының халық саны	58 577	58 785	58 770	58 355
Қоқыс шығаратын ұйым үнемі қызмет көрсететін халық	29 424	31 354	31 298	31 216
% қамту	50,2	53,3	53,2	53,4

* 2022 жылдан бастап Статистика бюросында қоқыс шығаратын ұйымдар тұрақты қызмет көрсететін халық бойынша мәліметтер жоқ.

1-диаграмма. Абай ауданының халық санының қоқыс шығаратын компаниялар қызмет көрсететін тұрғындар санының арақатынасы

2022 жылы Абай ауданында ҚТҚ жинауға арналған контейнерлер саны 439 дана болды. Құрамында сынап бар қалдықтарға арналған контейнерлер саны 2023 жылғы жағдай бойынша 14 бірлікті құрады.

Абай ауданында ҚТҚ алаңдарында қалдықтарды бөлек жинау жүргізілмейді. Қалдықтар тікелей ҚТҚ полигондарында қолмен сұрыпталады.

Абай ауданында 2022 жылы бөлек жиналған қалдықтардың саны мен түрлері 5-кестеде келтірілген.

5-кесте. Абай ауданы бойынша жиналған және тасымалданған қалдықтардың түрлері бойынша жалпы көлемі

р/к №	Компоненттің (фракцияның) атауы	2022, тонна
1	Жиналған коммуналдық қалдықтардың жалпы көлемі, оның ішінде:	17 584
1.1	Тамақ қалдықтары	112
1.2	Макулатура, картон, қағаз қалдықтары	785
1.3	Қираған әйнек	100
1.4	Пластмасса, пластик қалдықтары және т. б.	Сұрыпталған жоқ
1.5	Электрондық және электр жабдықтары	Сұрыпталған жоқ
1.6	металдар	Сұрыпталған жоқ
1.7	Шиналар	Сұрыпталған жоқ
1.8	Киім, тоқыма	Сұрыпталған жоқ
1.9	Көшелерді тазалау қалдықтары	15
1.10	Нарық қалдықтары	8
1.11	Басқа аралас қалдықтар	12006
2	Үй шаруашылықтарының жиналған қалдықтарының көлемі	6174

2-диаграмма. Абай ауданы бойынша жиналған және тасымалданған қалдықтардың түрлері бойынша арақатынасы

ҚТҚ полигондары туралы мәліметтер

Абай ауданында ҚТҚ-ның бір заңдастырылған полигоны және қалдықтарды депозитсіз уақытша сақтаумен айналысатын бір ұйым жұмыс істейді.

1. "Абай Көркем" ЖШС

БСН: 040840003773;

Заңды тұлғаны тіркеу мекенжайы: 100101, Қарағанды облысы, Абай қ., ҚР Тәуелсіздігіне 10 жыл көшесі, 37;

Жер учаскесінің кадастрлық нөмірі: 09134017087;

ҚТҚ полигонының ауданы: 4,53 га;

Полигонның жобалық қуаты: жылына 251 635 т;

Қызмет көрсетілетін елді мекендер: Абай қ., Жартас а., Агрогородок а., Қызыл а., Дубовка а.;

Қызметкерлер саны: 28 адам, оның ішінде өндірістік персонал 19 адам;

Қалдықтарды сұрыптау әдісі: қолмен;

Рұқсат беру құжаттары: 13.05.2021 ж. KZ91VCZ00895615 шығарындылары.; қалдықтарды орналастыру KZ33VCZ00895592 13.05.2021 ж.. Әсер етуге экологиялық рұқсаттың қолданылу мерзімі 31.12.2030 ж. дейін;

Ескерту: коммуналдық қалдықтарды жинау және шығарумен бір мезгілде айналысады.

2. "EcoWaste" ЖШС*

БСН: 180840027808;

Заңды тұлғаны тіркеу мекенжайы: 100116, Қарағанды облысы, Абай ауданы, Топар кенті, Юность бульвары көшесі, 5 үй, 15 пәтер;

Жер учаскесінің кадастрлық нөмірі: 09-134-029-009;

ҚТҚ полигонының ауданы: 5,0 га;

Полигонның жобалық қуаты: жылына 52 068 т;

Қызмет көрсетілетін елді мекендер: Топар кенті, Көксу ауылы (2023 жылға дейін);

Қызметкерлер саны: 8 адам;

Қалдықтарды сұрыптау әдісі: қолмен;

Рұқсат беру құжаттары: 09.02.2023 ж. 02613р Қалдықтарды кәдеге жаратуға арналған лицензия

Ескертпе: жылына 552 тонна көлемінде медициналық қалдықтарды кәдеге жаратуға (өртеуге) құқығы бар.

* Қалдықтарды көму жүргізілмейді

Коммуналдық қалдықтарды жинаумен және әкетумен айналысатын ұйымдар туралы мәліметтер

Абай ауданында коммуналдық қалдықтарды жинау және шығару жөніндегі функцияларды 2 ұйым орындайды. Техниканың жалпы жиынтық саны 14 бірлікті құрайды.

1. "Абай Көркем" ЖШС

Қызмет көрсетілетін елді мекендер: Абай қаласы, Жартас ауылы, Агрогородок ауылы, Қызыл кенті, Дубовка ауылы;

Техниканың саны мен маркалары: Камаз 43253 қоқыс тасығышы, КО 440-7 қоқыс тасығышы, Камаз КО-440-7 қоқыс тасығышы, КО-440-2 қоқыс тасығышы, Камаз 45142 самосвалы, Камаз 55102 самосвалы, LW 300 F жүк тиегіш, МКСМ-800 тиегіш, ДЗ-162-1 бульдозері;

Коммуналдық қалдықтарды шығару кестесі: жексенбіден басқа барлық күндер.

2. "Топар БЭТС" ЖШС

Қызмет көрсетілетін елді мекендер: Топар кенті

Техниканың саны мен маркалары: КамАЗ – 1 бірлік, ГАЗ – 4 бірлік.

Коммуналдық қалдықтарды шығару кестесі: жексенбіден басқа барлық күндер.

Полигондарда қалдықтарды орналастыру бойынша жалпы сипаттамалар 6-кестеде келтірілген.

6-кесте. Абай ауданындағы ҚТҚ полигондары туралы мәліметтер

р/к №	Параметр	2018	2019	2020	2021	2022
1	Полигон алаңы (қалдықтарды көму орындары), км 2	0,05	Деректер жоқ	0,05	0,05	0,05
2	Кәдеге жаратылған және сақталған қалдықтардың көлемі, тонна	6,150	1,500	8,733	5,170	13,105

Коммуналдық қалдықтардың морфологиялық құрамы

Қала тұрғындары үшін коммуналдық қалдықтардың морфологиялық құрамы 7-кестеде келтірілген.

7-кесте. ҚТҚ морфологиялық құрамы

р/к №	Фракция атауы	жалпы көлемдегі мөлшердің %
1	Тамақ қалдықтары	34
2	Әр түрлі құрамдағы пластик	27
3	Қағаз, картон және қағаз өнімдері	23
4	Шыны	8
5	Металл	3
6	Тоқыма	3
7	Ағаш және өсімдік қалдықтары	1,9
8	Басқа қалдықтар (медициналық, батареялар мен шамдар, тұрмыстық техниканың қалдықтары және т. б.)	0,1

Жыл бойына қалдықтардың морфологиялық құрамы аздап өзгереді. Жазғы-күзгі кезеңде тамақ қалдықтары фракциясының 1-2% - ға ұлғаюы мүмкін. Қыс мезгілінде өсімдік қалдықтары фракциясы жоқ.

1.2 Соңғы 3 жылдағы динамикадағы коммуналдық қалдықтарды басқаруды талдау

Соңғы 3 жылда Абай ауданының 1 тұрғыны түзетін қалдықтардың саны:

2020 ж-тәулігіне 0,59 кг;

2021 ж-тәулігіне 0,49 кг;

2022 ж-тәулігіне 0,60 кг.

3-диаграмма.1 Абай ауданының 2020-2022 жж. 1 тұрғыны шығаратын қалдықтардың саны, кг тәулігіне

Соңғы 3 жылдағы орташа шығару көрсеткіші жылына 204 кг немесе бір адамға 0,681 м 3/жыл. Бұл ретте Абай ауданы үшін 1 адамға шаққанда коммуналдық қалдықтардың түзілуінің бекітілген нормасы бір адамға 1,96 м ³ жайлы және 2,53 м ³ жайсыз үй иелігінде құрайды.

1.3 Коммуналдық қалдықтарды қалыптастыру және жинақтау жөніндегі нормативтік базасы

Жергілікті мәслихаттардың қалдықтардың пайда болу көлемі және оларды әкетуге арналған тарифтерді бекіту жөніндегі қолданыстағы шешімдері:

- Қарағанды облысы Абай аудандық мәслихатының 2022 жылғы 28 сәуірдегі № 22/213 "Абай ауданы бойынша коммуналдық қалдықтардың түзілу және жинақталу нормаларын бекіту туралы" шешімі;

- Қарағанды облысы Абай аудандық мәслихатының 2022 жылғы 30 маусымдағы № 25/249 "Абай ауданы бойынша қатты тұрмыстық қалдықтарды жинауға, тасымалдауға, сұрыптауға және көмуге халық үшін тарифтерді бекіту туралы" шешімі.

Осы шешімге сәйкес Абай ауданының тұрғындары үшін, сондай-ақ мекемелер, кәсіпорындар, балалар, медициналық және басқа да мекемелер үшін қалдықтардың пайда болу нормалары қабылданды. Есептік бірліктерге (тұрғын, орын, қызметкер, бару және т.б.) сүйене отырып, текше метрде коммуналдық қалдықтардың пайда болуының жылдық нормасы қабылданды.

Коммуналдық қалдықтардың пайда болуының жылдық нормасы бір адамға 1, 96 м³ жайлы және 2,53 м³ жайсыз үйлерде құрайды.

Коммуналдық қалдықтарды шығару тарифі:

-1 тұрғыннан айына жайлы үй иеленушілер 388,46 теңге;

-1 тұрғыннан айына 501,43 теңге жайсыз үй иеленушілер;

-Бірлік (көлем) үшін жылдық тариф 1 м³ 2378,33 теңге.

1.4 Соңғы үш жылдағы динамикада бөлінген қаражатты (жергілікті және республикалық бюджеттер, бюджеттен тыс) сипаттау және талдау

Қарағанды облыстық мәслихатының 2021 жылғы 9 желтоқсандағы № 129 шешімімен бекітілген, 2022-2024 жылдарға арналған қоршаған ортаны қорғау жөніндегі іс-шаралар жоспарына сәйкес, 2024 жылға Абай ауданында қолданыстағы ҚТҚ полигонын кеңейту көзделген. "Қарағанды облысы Абай ауданы әкімінің аппараты" ММ орындауға жауапты болып табылады. Қаржыландыру 700 000 мың теңгені құрайды. Қаржыландыру көзі - облыстық бюджет. Іске асыру кезеңі – жұмыс жобасына мемлекеттік сараптама жүргізу.

1.5 Абай ауданындағы қалдықтарды басқару жүйесінің оң жақтары

1. Топар кентінде тамақ қалдықтарын энергетикалық жағу

"EcoWaste" ЖШС жылына 556 т көлемінде қалдықтарды, оның ішінде медициналық қалдықтарды жағуға лицензиясы бар. Кәсіпорынның аумағында қалдықтардың осындай түрлерін жағуға арналған арнайы пеш бар.

2. Қалдықтарды қайта өңдеуге жіберу

2022 жылғы статистикалық деректерге сәйкес, Абай ауданында жалпы саны 1.012 тонна қалдықтарды өңдеу үшін бөгде ұйымдарға жіберілді.

3. Топар кентінде қалдықтарды жинау мен шығарудың ұйымдастырылған жүйесі

Аптасына 6 күн (жексенбіден басқа) ГАЗ базасындағы мамандандырылған машиналар жиілігі күніне үш рет тұрғындардан ҚТҚ қалдықтарын жинаудың белгілі бір нүктелеріне барады және одан әрі сұрыптау үшін "EcoWaste" ЖШС уақытша сақтау орындарына әкетеді. Мұндай жүйенің оң жағы ҚТҚ қалдықтарын санкцияланбаған сақтау орындарының пайда болу қаупін азайту болып табылады. Алайда, кейбір нүктелер ҚТҚ контейнерлік алаңдарымен жабдықталған.

4. EcoWaste" ЖШС тұрмыстық қалдықтарын баспақтауға арналған пресстің болуы

Баспақтау қондырғыларының негізгі артықшылықтары қалдықтардың азаюы және тасымалдау шығындарының төмендеуі болып табылады.

Баспақтау қалдықтарды тығыздауға мүмкіндік береді, бұл қалдықтардың көлемін айтарлықтай азайтады. Бұл уақытша сақтау аймағын тиімдірек пайдалануға мүмкіндік береді, оның сыйымдылығын арттырады және кеңістікті үнемдеуге көмектеседі.

Қалдықтарды басу оларды жинақы және реттелген етеді, бұл оларды жіктеуді және сұрыптауды жеңілдетеді. Бұл қалдықтарды тиімдірек қайта өңдеуге мүмкіндік береді және полигон жұмысының тиімділігін арттырады.

1.6 Абай ауданында коммуналдық қалдықтарды басқару саласындағы ҚР қолданыстағы заңнамасына сәйкессіздіктер мен анықталған проблемалар

1. Контейнерлер мен контейнерлік алаңдардың белгіленген стандарттарға сәйкес келмеуі

Бұл ретте Қазақстан Республикасы Экология, геология және табиғи ресурстар министрінің м.а. 2021 жылғы 2 желтоқсандағы № 482 - Техникалық, экономикалық және экологиялық орындылығын ескере отырып, қалдықтарды бөлек жинауға, оның ішінде міндетті түрде бөлек жинауға жататын қалдықтардың түрлеріне немесе топтарына (түрлерінің жиынтығына) қойылатын талаптарды бекіту туралы бұйрығының талаптары орындалмайды. Атап айтқанда, 2-тарауға, 8-тармаққа, 4 тармақшаға сәйкес, контейнерлік алаңдардың біркелкі құрылысын қамтамасыз ету қажет. 8 т. 2 тармақшасына сәйкес – контейнерлік алаңдар бөлек жинауға арналған контейнерлермен жабдықталуы керек, саны кемінде 2.

Сондай-ақ контейнерлерді таңбалау және "құрғақ"/ "дымқыл" фракцияларына бөлу бойынша талаптар қамтамасыз етілмеген.

2. ҚТҚ контейнерлерінің кейбір алаңдарында контейнерлер саны жеткіліксіз.

Абай қаласында белгілі бір контейнерлік алаңдарда контейнерлер тапшылығы байқалады. Сондай-ақ, жеке секторда контейнерлік алаңдардың ішінара болмауы ұйымдастырылған орынның (алаң, арнайы контейнер) болмауына байланысты коммуналдық қалдықтарды шығару жағдайын ушықтырады.

3. Коммуналдық қалдықтарды бөлек жинаудың болмауы.

Қазақстан Республикасы Экология, геология және табиғи ресурстар министрінің м.а. 2021 жылғы 2 желтоқсандағы № 482 - Техникалық, экономикалық және экологиялық орындылығын ескере отырып, қалдықтарды бөлек жинауға, оның ішінде міндетті түрде бөлек жинауға жататын қалдықтардың түрлеріне немесе топтарына (түрлерінің жиынтығына) қойылатын талаптарды бекіту туралы бұйрығының талаптары орындалмайды.

Жеке және заңды тұлғалар ірі көлемді және көлемді емес қалдықтарды, оның ішінде құрылыс, ағаш қалдықтарын ҚТҚ қалдықтары жиналатын орындарға әкетеді, бұл "Коммуналдық қалдықтарды басқару қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Экология, геология және табиғи ресурстар министрінің м.а. 2021 жылғы 28 желтоқсандағы № 508 б ұйрығының 18-тармағына және ҚР СТ 3780-2022 "Қалдықтар. Коммуналдық қалдықтарды бөлек жинауды ұйымдастыру үшін контейнерлерді орналастыру алаңдарына қойылатын жалпы талаптар" сәйкес орнатылуы керек. Сондай-ақ, алаңдардың көпшілігі ҚР СТ 3780-2022 "Қалдықтар. Коммуналдық қалдықтарды бөлек жинауды Коммуналдық қалдықтарды бөлек жинауды ұйымдастыру үшін контейнерлерді орналастыру алаңдарына қойылатын жалпы талаптар" сәйкес орнатылуы керек.

4. Елді мекендерді қоқыс шығаратын ұйымдармен жеткіліксіз қамту.

Санкцияланған орындарға қалдықтарды жинауды және шығаруды ұйымдастырумен Абай ауданының құрамына кіретін елді мекендердің ~ 16% - ы ғана қамтылған. Қызмет көрсетілетін елді мекендер: Абай қаласы, Жартас ауылы, Агрогородок ауылы, Қызыл ауылы, Дубовка ауылы, Топар ауылы.

5. ҚТҚ полигонын жеткіліксіз абаттандыру.

"Абай Көркем" ЖШС ҚТҚ полигоны Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің м.а. "Өндіріс және тұтыну қалдықтарын жинауға, пайдалануға, қолдануға, залалсыздандыруға, тасымалдауға, сақтауға және көмуге қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар "санитариялық қағидаларын бекіту туралы" бұйрығының 64, 65, 111 т. сәйкес келмейді.

6. Қоқыс шығаратын машиналарда GPS трекерлерінің болмауы.

Кодекстің 368 - бабы 4-тармағының 2-тармақшасына сәйкес "тұрмыстық қатты қалдықтарды тасымалдау жөніндегі қызметті жүзеге асыратын кәсіпкерлік субъектілері тиісті қызметтер көрсету кезінде осы тармақтың 1) тармақшасында көрсетілген көлік құралдарын "Қазақстан Республикасының қоршаған ортасы мен табиғи ресурстарының жай-күйі туралы Ұлттық деректер банкі" ақпараттық жүйесіне қосылған спутниктік навигациялық жүйелермен жабдықтауға тиіс, және бұл жүйелерді үнемі жұмыс күйінде ұстау керек".

2. МАҚСАТТАР, МІНДЕТТЕР ЖӘНЕ НЫСАНАЛЫ КӨРСЕТКІШТЕР

2.1 Бағдарламаның мақсаттары мен міндеттері

Абай ауданының елді мекендері үшін коммуналдық қалдықтарды басқару бағдарламасының мақсаты экологиялық әсерді барынша азайтуға, қалдықтармен жұмыс істеу қауіпсіздігін қамтамасыз етуге, оларды қайта өңдеу дәрежесін арттыруға және қоғамдық денсаулыққа жәрдемдесуге бағытталған қалдықтарды басқарудың тиімді және орнықты жүйесін құру болып табылады.

Қалдықтарды басқару Кодекстің 19-бөлімімен регламенттеледі.

Қалдықтарды басқару саласындағы негізгі қағидалар 328-бапта сипатталған:

- иерархия принципі;

- көзге жақындық принципі;

- қалдықтарды дайындаушының жауапкершілік принципі;

- қалдықтарды өндірушілердің кеңейтілген міндеттемелері.

Кодекстің 329-бабына сәйкес иерархия қағидаты қалдықтармен жұмыс істеу жөніндегі мынадай шараларды білдіреді:

1. Қалдықтардың пайда болуын болдырмау;

2. Қалдықтарды қайта пайдалануға дайындау;

3. Қалдықтарды қайта өңдеу;

4. Қалдықтарды кәдеге жарату;

5. Қалдықтарды жою.

Бағдарламаның мақсаты мен қалдықтар иерархиясы принципіне сүйене отырып, бағдарламаның келесі негізгі (бірінші кезектегі) міндеттері ұсынылады:

1. Қолданыстағы талаптарға сәйкес контейнерлер мен контейнерлік алаңдарды жабдықтау

2. "Құрғақ"/ "дымқыл" фракциялары бойынша"білім көзінен" ҚТҚ бөлек жинауды қамтамасыз ету

3. Ірі габаритті, габаритті емес қалдықтар, оның ішінде құрылыс және ағаш қалдықтары мәселесін шешу

4.Техниканы GPS-трекерлермен жарақтандыру

5. Абай қаласындағы ҚТҚ полигонын заңнама талаптарына сай жайластыру

6. Коммуналдық қалдықтардың және олардың құрамдас бөліктерінің стихиялық үйінділерін табу және жою

7. ҚТҚ полигонын инсинератор қондырғысымен жарақтандыру

8. Балалар мен жасөспірімдерге тұрмыстық деңгейде ресурстарды үнемдеудің маңыздылығы туралы іс-шаралар әзірлеу және өткізу

9. Жергілікті және өңірлік БАҚ-та контейнерлік алаңдарда қалдықтарды дұрыс бөлек жинау туралы ақпараттық хабарламалар.

1-міндет. Қолданыстағы талаптарға сәйкес контейнерлер мен контейнерлік алаңдарды жабдықтау.

Міндеттің мақсаты: контейнерлер мен контейнерлік алаңдардың Кодекстің, ҚР СТ 3780-2022 "Қалдықтар. Коммуналдық қалдықтарды бөлек жинауды ұйымдастыру үшін контейнерлерді орналастыру алаңдарына қойылатын жалпы талаптар" және "Өндіріс және тұтыну қалдықтарын жинауға, пайдалануға, қолдануға, залалсыздандыруға, тасымалдауға, сақтауға және көмуге қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар" санитариялық қағидаларының талаптарына сәйкестігі.

Мақсаттың негіздемесі: Контейнерлер мен контейнерлік алаңдардың қалдықтарды басқару саласындағы заңнама талаптарына сәйкестігін негіздеу коммуналдық қалдықтарды басқару жүйесінің тиімді және заңды жұмыс істеуін қамтамасыз ету тұрғысынан маңызды.

2-міндет. "Құрғақ"/ "дымқыл" фракциялары бойынша "пайда болу көзінен" ҚТҚ бөлек жинауды қамтамасыз ету.

Міндеттің мақсаты: қалдықтарды кәдеге жарату процесін оңтайландыру және қайта өңдеу дәрежесін арттыру мақсатында ҚТҚ бөлек жинаудың тиімді жүйесін енгізу.

Міндеттің негіздемесі: қалдықтардың жалпы көлемін азайтуға, қоршаған ортаға теріс әсерді азайтуға, сондай-ақ орнықты даму қағидаттарына сәйкес келетін қалдықтарды басқарудың неғұрлым орнықты жүйесін құруға ықпал ету.

Ескерту. Бұл міндет 1-міндеттің 5.1-жолына толыққанды қол жеткізуге ықпал етеді.

3-міндет. Ірі габаритті, габаритті емес қалдықтар, оның ішінде құрылыс және ағаш қалдықтары мәселесін шешу.

Міндеттің мақсаты: ҚР заңнамасын сақтау, ресурстарды тұрақты басқару, экологиялық әсерді азайту және материалдарды тиімді пайдалану үшін айналмалы экономикаға жәрдемдесу.

Мақсаттың негіздемесі: экологиялық әсерді төмендетуге, қоршаған ортаның ластануын болдырмауға және табиғи ресурстарды сақтауға ықпал ету, мұндай қалдықтарды тиімді басқару ресурстарды өңдеуді және қайта пайдалануды қоса алғанда, ресурстармен жұмыс істеудің тұрақты жүйесін қалыптастыруға ықпал етеді, бұл жаңа материалдар мен полигондардың көлемін тұтынуды азайту үшін маңызды. Бұл мәселені шешуге ынталандырылған айналмалы экономика тұрақты және жауапты тұтынуға ықпал ете отырып, материалдарды пайдаланудың тұйық циклдерін қалыптастыруға ықпал етеді.

4-міндет. Техниканы GPS-трекерлермен жабдықтау.

Міндеттің мақсаты: қоқысты жинау және кәдеге жарату процесінің тиімділігі мен бақылауын арттыру.

Тапсырманың негіздемесі: GPS трекерлері қоқыс шығару маршруттарын жоспарлау мен тағайындауды оңтайландыруға мүмкіндік береді. Олар қоқыс таситын көліктердің орналасқан жерін нақты уақытша бақылауды қамтамасыз етеді және оңтайлы маршруттардың кешігуі немесе ауытқуы жағдайында басқарушы қызметтер дереу қажетті шараларды қабылдай алады. PS трекерлері қоқыс таситын көліктердің ұрлануын немесе рұқсатсыз пайдаланылуын болдырмауға көмектеседі.

5-міндет. ҚР заңнамасының талаптарына сәйкес Абай қаласындағы ҚТҚ полигонын жайластыру.

Міндеттің мақсаты: қатты тұрмыстық қалдықтарды кәдеге жарату және өңдеу жөніндегі заңнаманың барлық талаптарын сақтай отырып, Абай қаласындағы ҚТҚ полигонын жайластыруды қамтамасыз ету.

Мақсаттың негіздемесі: Осы міндеттегі заңнамалық талаптарды сақтау қалдықтарды өңдеу процестерінің заңдар мен нормативтерде көзделген қауіпсіздік және қоршаған ортаны қорғау стандарттарына сәйкес келуін қамтамасыз етеді. Сонымен қатар, бұл тәсіл қалдықтармен жұмыс істеу саласындағы заңдылықты сақтауға ықпал етеді.

6-міндет. Коммуналдық қалдықтардың және олардың құрамдас бөліктерінің стихиялық үйінділерін табу және жою.

Міндеттің мақсаты: заңсыз және орынсыз орындарды анықтау, сондай-ақ оларды кейіннен тиімді жою.

Міндеттің негіздемесі: қоршаған ортаның жай-күйін жақсарту, ластанудың алдын алу және қоғамдық және табиғи кеңістіктерді таза ұстау, сондай-ақ қоғамда қалдықтарды басқаруға жауапкершілікпен қарауды қалыптастыру.

7-міндет. Самарка а., Ақбастау А. және Южный к. инсинераторлық қондырғылармен жарақтандыру.

Міндеттің мақсаты: органикалық қалдықтарды өңдеудің тиімді және экологиялық тұрақты әдісін құру, бұл қалдықтарды азайтуға, полигондарда метанның бөлінуіне жол бермеуге және қоршаған ортаға теріс әсерді азайтуға ықпал етеді. Бұл бастама сонымен қатар энергия тиімділігін арттыруға, қалдықтарды жағу салдарынан жылу немесе электр энергиясын өндіруге мүмкіндіктер жасауға және полигондағы қатты тұрмыстық қалдықтарды өңдеудің жалпы басқарылуы мен экологиялық тұрақтылығын жақсартуға бағытталған.

Мақсаттың негіздемесі: органикалық қалдықтарды азайту, полигондарда метанның бөлінуін болдырмау және экологиялық әсерді азайту қажеттілігі

8-міндет. Балалар мен жасөспірімдерге ресурстарды тұрмыстық деңгейде үнемдеудің маңыздылығы туралы іс-шаралар әзірлеу және өткізу.

Міндеттің мақсаты: балалар мен жасөспірімдерде экологиялық мінез-құлық, саналы тұтыну дағдыларын қалыптастыру, сондай-ақ ресурстарды тиімді пайдалану әдеттерін және тұрақты дамуға жәрдемдесу үшін қалдықтарды сұрыптауға жауапты тәсілді енгізу.

Міндеттің негіздемесі: бұл міндет жас ұрпақ арасында экологиялық сауаттылықты қалыптастыру қажеттілігімен негізделген. Бұл бастамалар тұрақты экологиялық әдеттерге ықпал етеді, қоршаған ортаға жауапкершілікпен қарауды дамытады және экологиялық саналы азаматтардың қалыптасуына ықпал етеді.

Ескерту. Бұл міндет 1-тапсырманың 5.1-жолына толыққанды қол жеткізуге ықпал етеді.

9-міндет. Жергілікті және өңірлік бұқаралық ақпарат құралдарында (бұдан әрі - БАҚ) контейнерлік алаңдарда қалдықтарды дұрыс бөлек жинау туралы ақпараттық хабарламалар.

Міндеттің мақсаты: Абай ауданы азаматтардың қалдықтарды бөлек жинау процесіне хабардарлығы мен тартылуын арттыру.

Міндеттің негіздемесі: азаматтардың осы бастамаға белсенді қатысуын ынталандыру, сондай-ақ қоршаған ортаның жай-күйін жақсарту және қалдықтарды басқару жүйесін оңтайландыру мақсатында халық арасында экологиялық жауапты мінез-құлықты қалыптастыру.

Ескерту. Бұл міндет 1-тапсырманың 5.1-жолына толыққанды қол жеткізуге ықпал етеді.

2.2 Бағдарламаның нысаналы көрсеткіштері

Бағдарламаның мақсаттары мен міндеттеріне сүйене отырып, бағдарламаның мынадай нысаналы көрсеткіштерін белгілеу ұсынылады.

8-кесте. Абай ауданының коммуналдық қалдықтарды басқару бағдарламасының нысаналы көрсеткіштері

р/к №	Көрсеткіштің атауы	Өш.бірл.	Жоспарлы кезең
			2024 жылға арналған алғ. мәні	2025	2026	2027	2028	2029
1	Қолданыстағы талаптарға сәйкес контейнерлер мен контейнерлік алаңдарды жабдықтау	%	0	5	15	20	25	30
2	"Құрғақ"/"дымқыл" фракциялары бойынша "пайда болу көзінен" ҚТҚ бөлек жинауды қамтамасыз ету	%	0	10	15	20	25	30
3	Қажет болған жағдайда бір алаңдағы контейнерлер санын көбейту	дана	409 - Абай ~ 30-Топар	Қажетті мөлшерді есептеуді контейнерлердің иесі жүргізеді
4	Ірі габаритті, габаритті емес қалдықтар, оның ішінде құрылыс және ағаш қалдықтары мәселесін шешу	%	0	10	20	30	40	50
5	Техниканы GPS-трекерлермен жарақтандыру	%	30%	35	40	45	50	55
6	Абай қаласындағы ҚТҚ полигонын заңнама талаптарына сай жайластыру	дана	1		1	-	-	-
7	Коммуналдық қалдықтардың және олардың құрамдас бөліктерінің стихиялық үйінділерін табу және жою	анықталғандардан %	5	10	15	20	25	30
8	Самарка а., Ақбастау а. және Южный к. инсинераторлық қондырғылармен жарақтандыру	дана	-	-	-	1	1	1
9	Балалар мен жасөспірімдерге тұрмыстық деңгейде ресурстарды үнемдеудің маңыздылығы туралы іс-шаралар әзірлеу және өткізу	1 оқу орнына арналған іс-шара	0	2	2	2	2	2
10	Жергілікті және өңірлік БАҚ-та контейнерлік алаңдарда қалдықтарды дұрыс бөлек жинау туралы ақпараттық хабарламалар	Тоқсанына 1 рет	1	1	1	1	1	1

3. ҚОЙЫЛҒАН МАҚСАТТАР МЕН МІНДЕТТЕРГЕ ҚОЛ ЖЕТКІЗУДІҢ НЕГІЗГІ БАҒЫТТАРЫ, ЖОЛДАРЫ

1-міндет. Қолданыстағы талаптарға сәйкес контейнерлер мен контейнерлік алаңдарды жабдықтау

Қол жеткізу жолдары:

1. Қолданыстағы және жаңа контейнерлік алаңдарды асфальттау. Температуралық айырмашылықтарға төзімді және жабын қалыңдығы кемінде 100 мм алаңдардың негізін асфальттауды немесе бетондауды жүргізу (ҚР СТ 3780-2022 "Қалдықтар. Коммуналдық қалдықтарды бөлек жинауды ұйымдастыру үшін контейнерлерді орналастыру алаңдарына қойылатын жалпы талаптар").

2. Контейнерлік алаңдарды қоршау. Периметр бойынша үш жағынан күрт климаттық өзгерістерге және коррозияға төзімді тұтас материалмен қоршау жүргізу, ол онда ҚР СТ 3780-2022 "Қалдықтар. Коммуналдық қалдықтарды бөлек жинауды ұйымдастыру үшін контейнерлерді орналастыру алаңдарына қойылатын жалпы талаптар" 3.1.4 т. сәйкес келмейді және/немесе жоқ. Қаңқа тегістеумен және кейіннен RAL 1016, RAL 1026 маркалы немесе соған ұқсас бояуды жағумен дөңгелек немесе шаршы құбырлардан көзделеді.

3. Техникалық ерекшелікке сәйкес контейнерлер мен контейнерлік алаңдардың бірыңғай стандарты. Контейнерлерді одан әрі сатып алу қоқыс шығару техникасының талаптары мен ерекшеліктерін ескере отырып, жоғары атқарушы органдар (бұдан әрі - ЖАО) бекіткен бірыңғай техникалық ерекшелікке сәйкес қатаң түрде жүргізілсін. Контейнерлік алаңдар заңнаманың қолданыстағы талаптарына сәйкес, сондай-ақ ЖАО белгілеген жобалық шешімдер мен техникалық ерекшеліктерге сәйкес салынуы және жабдықталуы тиіс. Қоқыс шығаратын ұйымдарды контейнерлік алаңдардың үлгілік жобаларын бекіту процесіне тарту ұсынылады.

4. Контейнерлердің ҚР заңнама талаптарына сәйкестігі. ҚТҚ жинау алаңдарында келесі талаптарды сақтай отырып, бар контейнерлерге жаңғырту жүргізіңіз.

4.1. ҚР СТ 3780-2022 3.2 т. сәйкес арнайы контейнерлерге қалдықтарды бөлек жинауды ұйымдастыру. 3.2-тармақта көрсетілген қалдықтардың барлық түрлері орнату мүмкін болмаған жағдайда, "құрғақ", "дымқыл" және "қауіпті қалдықтар" қалдықтарының үш фракциясына арналған контейнерлер орнатыңыз. "Дымқыл" фракция: тамақ қалдықтары, органика, аралас қалдықтар және үй шаруашылығының қалдықтарына ұқсас сипаты мен құрамы бойынша қалдықтар. "Құрғақ" фракция қағаздан, картоннан, металдан, пластиктен және шыныдан тұрады. "Қауіпті қалдықтар": құрамында сынабы бар қалдықтар бөлек, электрондық қалдықтар бөлек және басқалар.

4.2. Контейнерлерді міндетті түрде таңбалау. Әрбір контейнерге жиналатын қалдықтардың түрлерін (фракцияларын), контейнер иесі туралы деректерді (атауы, байланыс деректері), контейнерге қызмет көрсететін ұйым туралы ақпаратты көрсете отырып, ақпараттық жапсырма/жазба салу қажет. Бір алаңдағы фракцияның әрбір түрі үшін талап етілетін контейнерлердің санын контейнерлердің меншік иесі "Өндіріс және тұтыну қалдықтарын жинауға, пайдалануға, қолдануға, залалсыздандыруға, тасымалдауға, сақтауға және көмуге қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар" санитариялық қағидаларының 58-тармағына сәйкес белгілейді.

Контейнерлер мен контейнер алаңдарына қызмет көрсету.

1. Көлік құралдары мен ҚТҚ контейнерлерінің меншік иесі көлік құралдарын шаруашылық аймағының аумағынан тыс жууға арналған алаң ұйымдастырады. Алаңда суық сумен жабдықталған жуу бөлімі қарастырылған. Таза және лас контейнерлер мен полигонға келетін қоқыс таситын көліктердің көлік ағындары бөлініп, қиылыспайды.

2. Су құбыры суы болмаған кезде контейнерлерді сыртқы ауа температурасы +5°С жоғары болған кезде жууға суару машиналарымен рұқсат етіледі. Контейнерлер мен көлік құралдарын жуудан шыққан ағынды сулар булану үшін карталарға жіберіледі немесе ҚТҚ ылғалдандыру үшін қолданылады.

Ескерту. Болашақта сатып алынатын контейнерлер ҚР СТ 3780-2022 және басқа да нормативтік-құқықтық актілерде көрсетілген талаптарға сәйкес болуы тиіс.

Мүдделі тараптар: елді мекендердің ЖАО.

2-міндет. Қажет болған жағдайда бір алаңдағы контейнерлер санын көбейту.

Қол жеткізу жолдары:

1. 1-міндеттің 5-жолына қол жеткізу бір алаңда контейнерлер паркін ұлғайтуды білдіреді. Алайда, Абай қаласының кейбір алаңдарында контейнерлердің тез толуына байланысты контейнерлер санын көбейту қажет. Бір алаңда талап етілетін контейнерлердің санын субъект (контейнерлердің меншік иесі) "Өндіріс және тұтыну қалдықтарын жинауға, пайдалануға, қолдануға, залалсыздандыруға, тасымалдауға, сақтауға және көмуге қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар" санитариялық қағидаларының 58-тармағына сәйкес белгілейді.

2. Алаңдағы контейнерлердің қажетті санын есептеу процесінде субъектіге (контейнерлердің меншік иесіне) мүдделі тұлғалардың, оның ішінде қалдықтарды жинау және шығару жөніндегі операторлардың пікірін ескеру ұсынылады.

3. Жайсыз үй иелерін (жеке сектор) ҚТҚ жинау алаңдарымен жабдықтау ұсынылады. Бір алаңдағы алаңдар мен контейнерлердің орналасқан жері, саны "Өндіріс және тұтыну қалдықтарын жинауға, пайдалануға, қолдануға, залалсыздандыруға, тасымалдауға, сақтауға және көмуге қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар" санитарлық қағидалардың және ҚР СТ 3780-2022 "Қалдықтар. Коммуналдық қалдықтарды бөлек жинауды ұйымдастыру үшін контейнерлерді орналастыру алаңдарына қойылатын жалпы талаптар" сәйкес орнатылуы керек.

Мүдделі тараптар: елді мекендердің ЖАО, контейнерлердің иелері.

3-міндет. "Құрғақ"/ "дымқыл" фракциялары бойынша"білім көзінен" ҚТҚ бөлек жинауды қамтамасыз ету

Қол жеткізу жолдары:

1. Жеке жинау бойынша нақты нұсқаулар мен ережелерді әзірлеу және тарату;

2. "Құрғақ" және "дымқыл" қалдықтарға арналған арнайы контейнерлерді орналастыру;

3. Контейнерлердің мақсатын көрсететін айқын таңбалау. Оңай анықтау үшін түсті кодтауды немесе жарқын белгілерді пайдалану;

4. Бөлек жинау ережелерінің сақталуын қамтамасыз ету үшін әкімшіліктің тұрақты мониторингі мен бақылауы;

5. Бөлек жинау процесін үнемі жақсарту үшін кері байланыс жүйесін құру. Пікірлер мен ұсыныстарға ден қою.

Мүдделі тараптар: елді мекендердің ЖАО.

4-міндет. Ірі габаритті, габаритті емес қалдықтар, оның ішінде құрылыс және ағаш қалдықтары мәселесін шешу.

Қол жеткізу жолдары:

1. Контейнерлік алаңдарды тапсырмада қарастырылған қалдықтардың 3 түріне арналған алаңмен жабдықтау ұсынылады.

2. Алаңның дизайнын жасаңыз:

- Көлік үшін қолжетімділік пен пайдаланушыларға ыңғайлылықты ескере отырып, алаңның орналасқан жерін анықтау.

- Қалдықтардың әртүрлі түрлерін бөлу және ыңғайлы тиеу және түсіру үшін аймақтар құру үшін тиімді орналасуды әзірлеу.

3. Қажетті жабдықты ұсыну:

- Қалдықтарды (металл, ағаш, бетон және т.б.) бөлек жинау үшін алаңды әртүрлі мөлшердегі контейнерлермен қамтамасыз ету.

- Қалдықтардың таралуын болдырмау және қоршаған ортаға әсерді азайту үшін берік қақпақтары бар контейнерлерді орнатыңыз.

4. Ақпараттық тақтайшаларды орналастыру:

- Қалдықтарды бөлек жинау және алаңды пайдалану ережелері бойынша нақты нұсқаулықтары бар ақпараттық тақтайшаларды орнату.

- Қандай материалдарды жоюға болатындығы және арнайы өңдеуді қажет ететіндігі туралы ақпаратпен қамтамасыз ету.

5. Қауіпсіздікті қамтамасыз ету:

- Рұқсатсыз кіруді болдырмау және пайдаланушылардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін қажетті қауіпсіздік белгілері мен қоршауларды орнату.

- Қауіпсіздікті қамтамасыз ету және заңсыз әрекеттердің алдын алу үшін бейнебақылау мүмкіндігін қарастыру.

6. Басқару жүйесін ұйымдастыру:

- Қол жеткізуді реттеу, контейнерлердің толуын бақылау және қалдықтарды тұрақты шығаруды ұйымдастыру үшін тиімді басқару жүйесін әзірлеу.

- Қайта өңдеу және екінші рет өңдеу бойынша одан әрі рәсімдер үшін қалдықтарды уақытша сақтау орнын анықтау.

7. Хабардарлықты жылжыту:

- Қалдықтарды бөлек жинау ережелері мен кәдеге жаратудың маңыздылығы туралы хабардарлықты арттыру үшін білім беру іс-шаралары мен науқандарын өткізу.

- Ірі габаритті және құрылыс қалдықтарын, сондай-ақ қалдықтардың басқа да түрлерін шығару халыққа жеткізілсін; дұрыс емес жерде ҚР ӘҚБтК 505-бабын бұзу болып табылады және 20-дан 100 АЕК-ке дейінгі мөлшерде айыппұл салынады.

Мүдделі тараптар: елді мекендердің ЖАО.

5-міндет. Техниканы GPS-трекерлермен жабдықтау.

Қол жеткізу жолдары:

1. GPS-трекерлерін сатып алу. Қоқыс шығаратын техниканың иелері оларды жабдықтау үшін қажетті трекерлерді сатып алып, орнатуы керек.

2. Қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкілетті органды хабардар ету. Кодекстің 368-бабының 3-тармағына сәйкес, Қарағанды облысының Экология департаментіне қажетті деректерді хабарлау және ұсыну.

Мүдделі органдар: қоқыс шығаратын ұйымдар.

Ескерту. Бағдарлама жасалған кезде "Абай Көркем" ЖШС техникасы GPS-датчиктермен жабдықталған.

6-міндет. Абай қаласындағы ҚТҚ полигонын заңнама талаптарына сай жайластыру.

Қол жеткізу жолдары:

1. ҚТҚ полигонының периметрі бойынша "Өндіріс және тұтыну қалдықтарын жинауға, пайдалануға, қолдануға, залалсыздандыруға, тасымалдауға, сақтауға және көмуге қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар" санитариялық қағидаларының 65-тармағының талаптарына сәйкес қоршауды көздеу қажет;

2. "Өндіріс және тұтыну қалдықтарын жинауға, пайдалануға, қолдануға, залалсыздандыруға, тасымалдауға, сақтауға және көмуге қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар" санитариялық қағидаларының 64-тармағының талаптарына сәйкес қоқыс шығару техникасының дөңгелектерін зарарсыздандыру үшін дезинфекциялаушы бетон ваннасын көздеу ұсынылады;

3. Полигонның жасыл аймағында (периметрі бойынша) ҚТҚ-ның жер асты суларына әсеріне мониторинг жүргізу үшін бақылау ұңғымалары орналастырылсын, олардың бірі жер асты суларының ағыны бойынша полигоннан жоғары, 1-2 ұңғыма полигоннан төмен;

4. "Адамның тіршілік ету ортасына және денсаулығына әсер ету объектілері болып табылатын объектілердің санитариялық-қорғау аймағын белгілеу жөніндегі санитариялық-эпидемиологиялық талаптар" санитариялық қағидаларына, "Адамның тіршілік ету ортасына және денсаулығына әсер ету объектілері болып табылатын объектілердің санитариялық-қорғау аймағын белгілеу жөніндегі санитариялық-эпидемиологиялық талаптар" санитариялық қағидаларын бекіту туралы Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің м. а. 2022 жылғы 11 қаңтардағы № ҚР ДСМ-2 бұйрығына сәйкес, ҚТҚ полигондарын санитариялық қорғау аймақтарын көгалдандыруды жүзеге асыру;

5. ҚТҚ полигонын Кодекстің, ҚР ҚН 350-бабының, 1.04-15-2013 "Қатты тұрмыстық қалдықтарға арналған полигондар", ҚР СТ 3696-2020 "Қуаты аз қатты тұрмыстық қалдықтарға арналған полигондар. Талаптар", ҚР ДСМ м.а. 25.12.2020 № ҚР ДСМ-331/2020 бұйрығы және ҚР ДСМ 07.04.2023 ж. бұйрығымен бекітілген № 62 "Өндірістік бақылауды жүзеге асыруға қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар" санитарлық талаптарға сәйкестендіру.

Мүдделі тараптар: ҚТҚ полигонының операторы.

7-міндет. Коммуналдық қалдықтардың және олардың құрамдас бөліктерінің стихиялық үйінділерін табу және жою.

Қол жеткізу жолдары:

Анықтау

1. Жаңа немесе кеңейіп келе жатқан дүлей қоқыстарды анықтау мақсатында Абай ауданының аумағындағы елді мекендер аумағын мерзімді аралауды ұйымдастыру. Қалдықтарды заңсыз әкету үшін пайдаланылатын орындарды мониторингке қосу.

2. Бақылау камераларын табиғи полигондардың пайда болуының ықтимал аймақтарына орналастырыңыз, бұл оларды анықтауға және бұзушыларды анықтауға көмектеседі.

3. Анықтау процесіне жергілікті тұрғындарды тарту. Жаңа полигондар туралы ақпарат алу үшін кері байланыс арналарын жасаңыз.

Тарату

1. Стихиялық үйінділерді жою үшін іс-қимыл жоспарын жасаңыз. Міндеттерді орындау үшін қажетті жауапты ұйымдар мен құралдарды көрсетіңіз.

2. Қажетті ресурстарды, соның ішінде персоналды, техниканы, қауіпсіздік құралдарын және қалдықтарды жинауға арналған контейнерлерді қамтамасыз ету.

3. Жою кезінде қалдықтарды кейіннен кәдеге жарату үшін қайта өңделетін және қайта өңделмейтін компоненттерге бөлуді жүргізу.

4. Полигондарды жоюға қатысу үшін еріктілер мен жергілікті тұрғындарды жұмылдыру. Бұл ресурстарды ұлғайтуға көмектесіп қана қоймайды, сонымен қатар қоғамды процеске тартады.

5. Стихиялық үйінділердің зияны және қалдықтарды дұрыс өңдеудің артықшылықтары туралы ақпараттық науқандар ұйымдастыру. Бұл болашақта олардың пайда болу жағдайларын азайтуға ықпал етуі мүмкін.

6. Стихиялық үйінділердің қайталануын болдырмау үшін құқық бұзушыларға қатысты айыппұлдар мен заңды әрекеттер түрінде әкімшілік шараларды қолдану.

Мүдделі тараптар: елді мекендердің ЖАО.

8-міндет. Самарка а., Ақбастау а. және Южный к. инсинераторлық қондырғылармен жарақтандыру.

Қол жеткізу жолдары:

- ҚТҚ өңдеу көлемін анықтау.

- Инсинератордың қолайлы түрін таңдауды қоса алғанда, жабдықтың егжей-тегжейлі жоспарын жасаңыз.

Инсинератор қондырғысын таңдау:

- Қалдықтардың көлеміне және өңдеу талаптарына байланысты инсинератордың қолайлы түрін таңдау. Таңдалған қондырғы жергілікті қауіпсіздік стандарттары мен экологиялық талаптарға сәйкес келетініне көз жеткізу қажет.

Инфрақұрылым:

- Іргетас салу мен қосымша ғимараттар салуды қоса алғанда, инсинератор қондырғысын орналастыру үшін қажетті инфрақұрылымды дайындау (қажет болса).

Тазалау және бақылау жүйелері:

- Ауа тазалығы стандарттарын сақтау үшін газды тазарту жүйелерін және шығарындыларды бақылаудың басқа да шараларын енгізу.

- Инсинератордың жұмысын бақылау және процестің қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін бақылау және мониторинг жүйелерін орнату.

Персонады оқыту:

- Инсинератор қондырғысымен жұмыс істейтін персоналды оқытуды қамтамасыз ету, соның ішінде қауіпсіз пайдалану және техникалық қызмет көрсету әдістері.

Рұқсаттарды рәсімдеу:

- Заңдар мен нормативтердің сақталуын қамтамасыз ету үшін жергілікті және мемлекеттік органдардан барлық қажетті рұқсаттар мен лицензияларды алу.

Мониторинг және қызмет көрсету:

- Инсинератордың дұрыс жұмыс істеуін қамтамасыз ету және проблемалардың алдын алу үшін тұрақты бақылау және техникалық қызмет көрсету процедураларын орнату.

Мүдделі тараптар: елді мекендердің ЖАО.

9-міндет. Балалар мен жасөспірімдерге ресурстарды тұрмыстық деңгейде үнемдеудің маңыздылығы туралы іс-шаралар әзірлеу және өткізу.

Қол жеткізу жолдары:

1. Оқушылар, тәрбиешілер және әкімшілік қызметкерлер арасында бөлек жинаудың маңыздылығы, оның қоршаған ортаға әсері және қоғам үшін пайдасы туралы ауқымды ақпараттық науқан жүргізу;

2. Мектепте таратылатын ақпараттық брошюралар, плакаттар мен хабарландырулар жасау. Бөлек жинау қағидалары туралы ақпараттық стендтерді көрнекті орындарға орналастыру;

3. Қалдықтарды бөлек жинау тақырыбы бойынша сабақтар, семинарлар мен шеберлік класстарын қоса алғанда, оқушылар мен педагогтар үшін оқыту іс-шараларын өткізу;

4. Бөлек жиынға белсенді қатысқаны үшін мониторинг және көтермелеу жүйесін енгізу. Мысалы, жоғары нәтижелерге қол жеткізген сыныптар немесе жеке оқушылар үшін бонустар немесе марапаттар жүйесін құру;

5. Ата-аналарды процеске белсенді тарту, мысалы, қалдықтарды бөлек жинау мәселелерін қарастыратын ата-аналар жиналыстарын және мектепті таза ұстау үшін бірлескен бастамалар ұйымдастыру.

Мүдделі тараптар: "Абай ауданының ішкі саясат бөлімі" ММ, Қарағанды облысы білім басқармасының "Абай ауданының білім бөлімі" ММ.

10-міндет. Жергілікті және өңірлік БАҚ-та контейнерлік алаңдарда қалдықтарды дұрыс бөлек жинау туралы ақпараттық хабарламалар.

Қол жеткізу жолдары:

1. Қалдықтарды дұрыс бөлек жинау туралы кешенді ақпараттық науқанды әзірлеу. Негізгі принциптерді, артықшылықтарды және практикалық кеңестерді қосу.

2. Дұрыс бөлек жинау туралы негізгі ойлар мен фактілерді қамтитын ақпараттық пресс-релиздер дайындау. Оның ішінде контейнерлік алаңдардың мекенжайларын және нақты нұсқаулықтарды көрсету.

3. Аймақтық және жергілікті БАҚ редакцияларымен байланысу. Абай ауданының қоғамдастығы үшін осы бастаманың маңыздылығын көрсете отырып, оларға дұрыс бөлек жинау тақырыбында мақалалар, сұхбаттар немесе репортаждар ұсыну.

4. Контейнерлік алаңдарда қалдықтарды бөлек жинау процесін көрсетуге болатын баспасөз конференциялары мен іс-шараларды ұйымдастыру. Журналистерге, оның ішінде жергілікті редакцияға ыңғайлы және тартымды түрде ақпарат беру.

5. Ақпаратты тарату үшін әлеуметтік медианы белсенді қолдану. Instagram, Facebook және TikTok сияқты платформаларда бөлек жинау туралы ақпараттық хабарламалар, бейнелер немесе тікелей эфирлер жасаңыз және орналастыру.

8. Жарнамалық баннерлерді, плакаттарды немесе билбордтарды адамдар көп жиналатын жерлерде дұрыс бөлек жинау туралы ақпаратпен орналастыру.

9. Бөлек жинау туралы қосымша ақпаратпен онлайн ресурстарға әкелетін контейнерлердегі QR кодтары сияқты интерактивті элементтерді пайдалану.

10. Әлеуметтік желілер, электрондық пошта немесе телефон арқылы жұртшылықпен ашық кері байланысты сақтау.

11. Бұқаралық ақпарат құралдарын талдау арқылы ақпараттық науқанның тиімділігін, қоғамдастық туралы хабардарлықтың өсуін және жеке жиналысқа қатысу деңгейін үнемі өлшеп отыру.

Мүдделі тараптар: "Абай ауданының ішкі саясат бөлімі" ММ.

4. ҚАЖЕТТІ РЕСУРСТАР

Бағдарламаны қаржыландыру көздері жергілікті бюджет, оның ішінде Кодекстің 29-бабына сәйкес тікелей шетелдік және отандық инвестициялар, өндірушілердің (импорттаушылардың) кеңейтілген міндеттемелерінің операторы (Кодекстің 388-бабының 1-тармағының 10) тармақшасына сәйкес кәдеге жарату төлемі түрінде оның банктік шотына өндірушілер мен импорттаушылардан түскен қаражаттан), отандық, халықаралық қаржы экономикалық ұйымдарының немесе донор елдердің гранттары, екінші деңгейдегі банктердің несиелері және Қазақстан Республикасының заңнамасында тыйым салынбаған басқа да көздер болуы мүмкін.

Әрбір іс-шара үшін қажетті ресурстар "Бағдарламаны іске асыру жөніндегі іс-шаралар жоспарында" белгіленген.

5. БАҒДАРЛАМАНЫ ІСКЕ АСЫРУ ЖӨНІНДЕГІ ІС-ШАРАЛАР ЖОСПАРЫ

1-кесте. Абай ауданы үшін коммуналдық қалдықтарды басқарудың 2024-2028 жылдарға арналған бағдарламасын іске асыру жөніндегі іс-шаралар жоспары.

р/к №	Іс-шараның атауы	Аяқтау нысаны	Орындауға жауаптылар	Орындау мерзімі	Болжамды шығыстар (мың теңге)/қосымша көздер (мың теңге)					Қаржыландыру көздері	Іс-шарадан күтілетін экологиялық әсер
					2024 жыл	2025 жыл	2026 жыл	2027 жыл	2028 жыл
1	Абай ауданының елді мекендері үшін типтік ҚТҚ алаңын жобалау бойынша қызметтерді сатып алуға тендер ұйымдастыру	қызмет көрсетуге арналған шарт	Абай қаласы мен елді мекендердің әкімдіктері	2024	Мемлекеттік сатып алу шарттарына сәйкес					жергілікті бюджет	Дайындық жұмыстары
2	Қолданыстағы талаптарға сәйкес контейнерлер мен контейнерлік алаңдарды жабдықтау	Пайдалануға беру актісі	Абай қаласы мен елді мекендердің әкімдіктері	2024-2028	Мемлекеттік сатып алу шарттарына сәйкес					жергілікті бюджет	Коммуналдық қалдықтарды жинауды ұйымдастыру
3	Қажет болған жағдайда бір алаңдағы контейнерлер санын көбейту	Келісілген жинау жүйесі	Абай қаласы мен елді мекендердің әкімдіктері	2024-2028	Мемлекеттік сатып алу шарттарына сәйкес					жергілікті бюджет	Жұмыс істеп тұрған ұйымдарға жүктемені азайту
4	Жергілікті және өңірлік теле-радиоарналар мен әлеуметтік желілерде материалдарды орналастыру	эфирлік анықтама, жарияланым	Абай қаласы мен елді мекендердің әкімдіктері, ішкі саясат бөлімі,	2024-2028	Мемлекеттік сатып алу шарттарына сәйкес					жергілікті бюджет	ақылға қонымды тұтынуды насихаттау және қалдықтарды дұрыс пайдаланбағаны үшін жауапкершілік туралы хабардар ету
5	Абай ауданында ірі габаритті және құрылыс қалдықтарын жинау және әкету бойынша жұмыстарды ұйымдастыру	Ірі габаритті қалдықтарды әкету бойынша қызметтер көрсетуге арналған шарт, ірі габаритті қалдықтарды қабылдау-беру актісі	Ірі габаритті және құрылыс қалдықтарын жинау және әкету жөніндегі ұйымдар	2024-2028	Келісім-шартқа сәйкес					кәсіпорындардың меншікті қаражаты	Ірі габаритті қалдықтарды кәдеге жарату, қоршаған ортаға жүктемені азайту
6	Техниканы GPS-трекерлермен жарақтандыру	Пайдалануға беру актісі	Жинау тасымалдау және әкету бойынша қызметтер көрсететін ұйымдар	2024	Келісім-шартқа сәйкес					кәсіпорындардың меншікті қаражаты	Коммуналдық қалдықтарды шығаруды мониторингілеу және қадағалау
7	Балалар мен жасөспірімдерге тұрмыстық деңгейде ресурстарды үнемдеудің маңыздылығы туралы іс-шаралар әзірлеу және өткізу	БАҚ-та және оқу орындарында жарияланымдар	Ішкі саясат бөлімі, Білім бөлімі	2024 - 2028	Мемлекеттік сатып алу шарттарына сәйкес					жергілікті бюджет	Экологиялық білім және хабардарлық, экологиялық сауаттылық
8	Коммуналдық қалдықтардың және олардың құрамдас бөліктерінің стихиялық үйінділерін табу және жою	Тарату актісі	Абай қаласы мен елді мекендердің әкімдіктері	2024 - 2028	Мемлекеттік сатып алу шарттарына сәйкес					жергілікті бюджет	Экожүйені қалпына келтіру
9	Самарка а., Ақбастау а. және Южный к. инсинераторлық қондырғылармен жарақтандыру	Пайдалануға беру актісі	ҚТҚ полигонының операторы	2025-2027	Бюджеттік өтінімге сәйкес					кәсіпорындардың меншікті қаражаты	Тамақ қалдықтарын сақтауды азайту

Абай қаласындағы контейнер алаңдар мен контейнерлер

№ р/с	Контейнер алаңдарының орналасқан мекенжайы	Контейнерлердің саны
1.	3 шағын аудан, 1 үй	8
2.	3 шағын аудан, 6 үй	6
3.	3 шағын аудан, 41 үй	8
4.	3 шағын аудан, 15 үй	8
5.	3 шағын аудан, 12 үй	6
6.	2 шағын аудан,1а үй	5
7.	2 шағын аудан, 30 үй	7
8.	2 шағын аудан, 2 үй	7
9.	2 шағын аудан, 5 үй	7
10.	3 шағын аудан, 6 үй	6
11.	2 шағын аудан, 11 үй	5
12.	Жеңіс даңғылы, 2 үй	7
13.	Жеңіс даңғылы, 16 үй	9
14.	Абай көшесі, 46 үй (Коммуналдық базар)	6
15.	Абай көшесі, 54 үй (ХҚО)	5
16.	Шерубай батыр көшесі, 39 үй	5
17.	4 шағын аудан, 19 үй	5
18.	4 шағын аудан, 35 үй	6
19.	Школьная көшесі, 23а үй	4
20.	Школьная көшесі, 63 үй	4
21.	Школьная көшесі,83 үй	4
22.	Школьная көшесі, 85 үй	5
23.	Шахтерская көшесі, 1 үй	5
24.	Шахтерская көшесі, 18 үй	7
25.	Шахтерская көшесі, 29 үй	4
26.	С.Сейфуллин көшесі, 30 үй	5
27.	С.Сейфуллин көшесі, 28 үй	6
28.	С.Сейфуллин көшесі, 24 үй	4
29.	С.Сейфуллин көшесі, 22 үй	6
30.	С.Сейфуллин көшесі, 1 үй	3
31.	ҚР Тәуелсіздігіне 10 жыл көшесі, 16а үй	2
32.	ҚР Тәуелсіздігіне 10 жылкөшесі ,18 үй	4
33.	ҚР Тәуелсіздігіне 10 жыл көшесі, 27	3
34.	ҚР Тәуелсіздігіне 10 жыл көшесі, 24 үй	5
35.	ҚР Тәуелсіздігіне 10 жыл көшесі, 32	3
36.	14 орам (Абай көшесі, 29 үй)	7
37.	26 орам (Абай көшесі, 40а үй)	7
38.	33 орам (электр жүйелерінің артында)	8
39.	32 орам (Әль-Фараби көшесі, 28 үй)	7
40.	27 орам № 1 (Сейфуллин көшесі, 23а үй)	4
41.	27 орам № 2 (М.Әуезов көшесі, 28 үй)	5
42.	13 орам (Абай көшесі, 21 үй)	8
43.	Гете көшесі, 18а үй	2
44.	Гете көшесі, 22а үй	3
45.	Ә.Молдағұлова көшесі, 1 үй	3
46.	Ә.Молдағұлова көшесі, 17 үй	5
47.	Ә.Молдағұлова көшесі, 39 үй	6
48.	Ермеков көшесі, 21 үй	10
49.	Ермеков көшесі, 25 үй	6
50.	Ермеков көшесі, 33 үй	5
51.	Ермеков көшесі, 37 үй	5
52.	Ермеков көшесі, 41 үй	5
53.	Шерубай батыр көшесі, 40 үй	5
54.	Шерубай батыр, 44 үй	6
55.	Степная көшесі, 3 үй	2
56.	Степная көшесі, 5 үй	3
57.	Степная көшесі, 7 үй	2
58.	Промышленная көшесі, 22 үй	8
59.	Промышленная көшесі, 26 үй	12
60.	30а орам, 18 үй	4
61.	Шерубай батыр көшесі, 41-ден 51-ге дейінгі үйлер (6 шағын үй)	2
62.	М.Әуезов көшесі, 5а үй	2
63.	Ержанов көшесі, 25а үй	4
64.	Ержанов көшесі, 9 үй	5
65.	Автомобилистер тұйық көшесі, 7а үй	3
	Шерубай батыр көшесі, 1-ден 138-ге дейінгі үйлер (жеке сектор)	50
	Школьная көшесі (жеке сектор)	6
	Ермеков көшесі, 1-ден 20-ға дейінгі үйлер (жеке сектор)	9
	БАРЛЫҒЫ: 65 контейнер алаңдары	409 контейнер