Об утверждении технического регламента "Требования к безопасности зданий, сооружений и прилегающих территорий"

Постановление Правительства Республики Казахстан от 6 марта 2008 года № 227. Утратило силу постановлением Правительства Республики Казахстан от 17 ноября 2010 года № 1202

      Сноска. Утратило силу постановлением Правительства РК от 17.11.2010 № 1202 (вводится в действие по истечении шести месяцев со дня первого официального опубликования).

      В целях реализации Закона Республики Казахстан от 9 ноября 2004 года "О техническом регулировании" Правительство Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:

      1. Утвердить прилагаемый технический регламент "Требования к безопасности зданий, сооружений и прилегающих территорий" (далее - Технический регламент).

      2. Центральным и местным исполнительным органам обеспечить приведение своих нормативных правовых актов в соответствие с Техническим регламентом, утвержденным настоящим постановлением.

      3. Настоящее постановление вводится в действие по истечении шести месяцев со дня официального опубликования.

      Премьер-Министр
      Республики Казахстан

Утвержден        
постановлением Правительства
Республики Казахстан   
от 6 марта 2008 года N 227

Технический регламент
"Требования к безопасности зданий, сооружений
и прилегающих территорий"

1. Область применения

      1. Настоящий Технический регламент устанавливает требования к безопасности реализуемых на рынке и вводимых в эксплуатацию зданий, сооружений и прилегающих территорий (далее - здания (сооружения)), предъявляемые к процессам их проектирования, строительства, эксплуатации и постутилизации.

      2. Объектами технического регулирования настоящего Технического регламента являются:

      1) реализуемая на рынке проектно-сметная документация на здания (сооружения) (далее - проект), создаваемая на этапе их проектирования;

      2) технологические строительные процессы, осуществляемые субъектами рынка для строительства, реконструкции, реставрации, расширения, технического перевооружения, модернизации, капитального ремонта зданий (сооружений);

      3) реализуемые на рынке и вводимые в эксплуатацию здания (сооружения) после завершения этапа их строительства;

      4) процессы эксплуатации зданий (сооружений), осуществляемые субъектами рынка в целях их использования по функциональному назначению;

      5) технологические процессы этапа постутилизации, осуществляемые субъектами рынка для демонтажа и сноса зданий (сооружений) после прекращения их эксплуатации с одновременным восстановлением и вторичным использованием регенерируемых элементов (конструкций, материалов, оборудования), а также переработкой не подлежащих регенерации элементов и отходов.

      3. Требования настоящего Технического регламента не распространяются на объекты технического регулирования, указанные в пункте 2, в периоды военного или чрезвычайного положений на всей территории Республики Казахстан или в отдельных ее местностях, а также в случаях опасных воздействий на здания (сооружения) в результате чрезвычайных ситуаций природного и техногенного характера.

      4. Опасными факторами (рисками), которые следует избегать в реализуемых на рынке и вводимых в эксплуатацию зданиях (сооружениях), в отношении вероятности причинения вреда жизни или здоровью человека являются:

      1) скольжение при контакте с горизонтальными и наклонными поверхностями на путях следования человека в пределах здания (сооружения);

      2) наличие опасных уступов, уклонов, выемок, выступов, проемов и других подобных факторов на путях следования человека в пределах здания (сооружения), способных привести к возможности его падения;

      3) наличие льдообразований, неправильное размещение или опасное состояние элементов зеленых насаждений, нарушения и дефекты строительных материалов, конструкций и оборудования, способные оказать ударное воздействие на человека в пределах здания (сооружения);

      4) наличие горячих или сильно охлажденных поверхностей, жидкостей, газов, воздушных масс техногенного характера, способных причинить ожог или обморожение человеку в пределах здания (сооружения);

      5) поражение электрическим током из-за наличия незащищенных электропроводящих элементов в пределах здания (сооружения);

      6) взрывоопасность используемых в строительстве материалов, изделий и конструкций, оборудования и иных элементов в пределах здания (сооружения), способная причинить вред здоровью человека или ранения, несовместимые с жизнью;

      7) уровень шума, превышающий установленные нормативные значения в пределах здания (сооружения), способный нанести физический или психический вред здоровью человека;

      8) неблагоприятный микроклимат среды обитания человека из-за неустойчивой работы или нарушений систем отопления, вентиляции и кондиционирования воздуха здания (сооружения);

      9) наличие опасных излучений (электромагнитных, радиоактивных и других) в пределах здания (сооружения);

      10) выделения токсичных газов, способных нанести ущерб здоровью человека;

      11) наличие в воздухе помещений опасных частиц или газов;

      12) пониженная огнестойкость несущих элементов, не обеспечивающая сохранение их прочности в течение определенного периода времени в случае возникновения пожара;

      13) легко возгораемые поверхности и элементы, а также иные факторы, способствующие возникновению и интенсивному распространению огня и дыма во внутреннем пространстве зданий (сооружений);

      14) отсутствие необходимых противопожарных преград (противопожарные стены, минимально необходимые расстояния между соседними зданиями и так далее);

      15) опасные эксплуатационные процессы, при которых выделяется избыточное количество тепла, что может явиться причиной возникновения пожара;

      16) загромождения и иные препятствия на путях эвакуации, предназначенных на случаи чрезвычайных ситуаций;

      17) не предусмотренные проектом препятствия на путях следования пожарных и спасательных групп к зданию (сооружению) и внутри него;

      18) обрушение здания (сооружения) или его части вследствие ошибок, допущенных на стадии проектирования, строительства, эксплуатации;

      19) деформации недопустимой величины и иные повреждения здания (сооружения) и его отдельных частей, а также оборудования;

      20) опасное состояние основных (несущих) элементов здания (сооружения), в результате которого при внезапных и резких перемещениях земной коры происходит потеря устойчивости конструкции;

      21) наличие геофизических аномалий (геологические разломы, пересечения подземных водных потоков, наложения линий глобальных сеток) на территории занимаемой зданием (сооружением);

      22) наличие видеоэкологической опасности, наносящей вред психофизическому здоровью человека;

      23) риск для жизни и здоровья человека, вызванный случайными событиями в пределах здания (сооружения), несоразмерными первопричине.

      5. Опасными факторами (рисками), которые следует избегать в реализуемых на рынке и вводимых в эксплуатацию зданиях (сооружениях), в отношении вероятности причинения ущерба окружающей среде являются:

      1) нарушение режима природопользования при строительстве, эксплуатации и постутилизации зданий (сооружений);

      2) проектное размещение зданий (сооружений) без учета экологических последствий их функциональной деятельности;

      3) изменения утвержденного проекта здания (сооружения) или стоимости работ в ущерб охране окружающей среды;

      4) нерациональное использование природных ресурсов при выполнении строительно-монтажных работ и работ, связанных с постутилизацией;

      5) строительство на водосборных площадях зданий (сооружений), использующих в производственных целях потенциально опасные химические и биологические вещества и радиоактивные материалы, приводящие к загрязнению и засорению водных объектов;

      6) строительство зданий (сооружений) в пределах водоохранных зон и полос водных объектов;

      7) ввод в эксплуатацию зданий (сооружений) производственного назначения, не обеспеченных установками и оборудованием по очистке, обезвреживанию и утилизации вредных отходов, выбросов загрязняющих веществ до уровня предельно допустимых нормативов, средствами контроля загрязнения окружающей среды, без завершения запроектированных работ по рекультивации земель и благоустройству прилегающих территорий;

      8) отсутствие санитарной очистки, обезвреживания, утилизации, складирования, безопасного удаления, переработки и захоронения промышленных и коммунально-бытовых отходов, образующихся при эксплуатации зданий (сооружений).

      6. Объекты технического регулирования настоящего Технического регламента идентифицируются в целях применения его требований по следующим правилам:

      1) проект идентифицируется по видам и составу градостроительной и архитектурно-строительной документации в зависимости от объекта и целей строительства и разрабатывается в соответствии с заданием заказчика на проектирование и техническими условиями поставщиков услуг по инженерному и коммунальному обеспечению в районе предполагаемого строительства, составляемых в порядке, установленном   законодательством в сфере архитектурной, градостроительной и строительной деятельности ;

      2) строительные процессы для создания всех видов объемных, плоскостных и линейных капитальных объектов (зданий, сооружений и их комплексов, коммуникаций), включая относящееся к ним технологическое и инженерное оборудование, идентифицируются по видам строительно-монтажных работ и реализуются в порядке, установленном Гражданским кодексом Республики Казахстан и законодательством в сфере архитектурной, градостроительной и строительной деятельности ;

      3) здания (сооружения), реализуемые на рынке и вводимые в эксплуатацию, идентифицируются по функциональному назначению согласно проектно-сметной документации или техническому паспорту в соответствии с Гражданским кодексом Республики Казахстан и законодательством в сфере архитектурной, градостроительной и строительной деятельности ;

      4) процессы эксплуатации зданий (сооружений) в зависимости от их функционального назначения идентифицируются на основе положений законодательных актов Республики Казахстан и настоящего Технического регламента;

      5) технологические процессы постутилизации зданий (сооружений) идентифицируются в порядке, установленном законодательством в сфере архитектурной, градостроительной и строительной деятельности и решениями местных органов исполнительной власти.

      7. Идентификация объектов технического регулирования настоящего Технического регламента осуществляется в следующих случаях:

      1) при составлении и заключении договоров на выполнение заказа по разработке проектно-сметной документации;

      2) при реализации субъектом рынка проектно-сметной документации для осуществления строительства;

      3) при составлении и заключении договоров подряда на осуществление строительно-монтажных работ;

      4) при реализации на рынке эксплуатируемых зданий (сооружений), переходящих от одного собственника к другому;

      5) при сдаче и приемке в эксплуатацию завершенных строительством объектов;

      6) при реализации на рынке объектов незавершенного строительства;

      7) при сдаче и приемке объектов незавершенного строительства, подвергнутых консервации;

      8) при эксплуатационном и ином контроле технического состояния здания (сооружения);

      9) при составлении и заключении договоров аренды на здания (сооружения) или на его отдельные помещения и участки;

      10) при выводе здания (сооружения) из эксплуатации или ликвидации объекта незавершенного строительства с целью проведения работ по постутилизации.

      8. В зависимости от задач идентификации в случае эксплуатируемого здания (сооружения) проводятся инструментальные или визуальные обследования объекта.

      9. Идентификацию объектов технического регулирования настоящего Технического регламента проводят:

      1) заказчик-инвестор подрядных работ в строительстве (включая проектные, изыскательские, экспертные, исследовательские работы для строительства, производство строительных материалов, изделий и конструкций по заказам, производство строительно-монтажных работ);

      2) собственник объекта недвижимости в виде эксплуатируемого здания (сооружения) или объекта незавершенного строительства;

      3) уполномоченные органы при осуществлении государственного контроля и надзора в пределах их компетенции.

      10. Требования настоящего Технического регламента являются обязательными и действуют на всей территории Республики Казахстан.

2. Термины и определения

      11. В настоящем Техническом регламенте применяются основные понятия, используемые в законодательных актах в области технического регулирования и в сфере архитектурной, градостроительной и строительной деятельности, а также следующие термины и определения:

      1) видеоэкологическая безопасность - состояние зданий (сооружений), при котором отсутствует риск причинения вреда психофизическому здоровью людей гомогенными (например, однотипные крыши, монотонные фасады зданий, их голые стены и т.п.) и агрессивными (например, обои в клеточку, однотипные окна и т.п.) визуальными параметрами экстерьера и интерьера зданий (сооружений);

      2) помещение - пространство внутри здания (сооружения), имеющее определенное функциональное назначение и ограниченное строительными конструкциями;

      3) техническое обслуживание здания (сооружения) - комплекс работ по поддержанию исправного состояния элементов, заданных параметров и режимов работы конструктивных элементов и технических устройств зданий (сооружений);

      4) текущий ремонт здания (сооружения) - комплекс мероприятий, реализуемых с целью устранения неисправностей (восстановления работоспособности) элементов здания (сооружения) и поддержания рабочего состояния;

      5) эксплуатация зданий (сооружений) - этап жизненного цикла зданий (сооружений), связанный с их использованием по назначению, включающий контроль технического состояния, техническое обслуживание и текущий ремонт зданий (сооружений);

      6) аварийное состояние здания (сооружения) - состояние, при котором эксплуатация должна быть прекращена из-за невозможности обеспечения требований безопасности для проживания или пребывания людей, выполнения производственных процессов, а также размещения и хранения материальных ценностей;

      7) сооружение - единичный результат строительной деятельности, предназначенный для осуществления определенных потребительских функций;

      8) сети инженерные - трубопроводы и кабели различного назначения (водопровод, канализация, газ, отопление, связь и другие), прокладываемые на территориях населенных пунктов, а также в зданиях (сооружениях);

      9) строительная конструкция - часть здания (сооружения), выполняющая определенные несущие, ограждающие и/или эстетические функции;

      10) собственник здания (сооружения) - юридическое или физическое лицо, имеющее признаваемое и охраняемое законодательными актами право собственности на здание (сооружение) или его часть;

      11) эксплуатационный контроль - одна из форм оценки соответствия, выполняемая собственниками зданий (сооружений), проверка соответствия зданий (сооружений) эксплуатационным требованиям настоящего Технического регламента;

      12) ответственный пользователь здания (сооружения) - физическое или юридическое лицо (собственники зданий (сооружений), за исключением собственников помещений (квартир), физические и юридические лица, управляющие объектами кондоминиума и иными объектами промышленного и гражданского назначения), ответственное за проведение контроля технического состояния, технического обслуживания и текущего ремонта здания (сооружения);

      13) пользователь - юридическое или физическое лицо, использующее здание (сооружение) или его часть по функциональному назначению;

      14) техническое подполье (техподполье) - технический этаж для размещения инженерного оборудования и прокладки коммуникаций, расположенный в нижней части здания;

      15) замачивание грунтов - деформирование грунтов, связанное с резкими изменениями их физического состояния и структуры при повышении уровней (напоров) подземных вод и/или влажности, превышающих принятые для данного вида застройки критические значения.

3. Условия обращения продукции на рынке Республики Казахстан

      12. Здания (сооружения), реализуемые на рынке и вводимые в эксплуатацию, должны соответствовать требованиям, установленным земельным и жилищным законодательством Республики Казахстан, законодательством Республики Казахстан в сфере архитектурной, градостроительной и строительной деятельности, и требованиям безопасности, установленными техническими регламентами о безопасности строительных материалов, изделий и конструкций, о пожарной безопасности , о промышленной безопасности , об экологической безопасности , о радиационной безопасности , а также настоящим Техническим регламентом.

      13. Не допускается обращение зданий (сооружений) на рынке, если имеется информация от изыскателя, проектировщика, изготовителя или уполномоченного представителя, собственников зданий (сооружений) и независимых экспертов, государственных органов, уполномоченных осуществлять государственный контроль и надзор, о несоответствии продукции требованиям безопасности, установленным настоящим и иными техническими регламентами .

      14. На период с момента ввода зданий (сооружений) в эксплуатацию и до момента вывода их из эксплуатации, обращение данной продукции на рынке допускается только при наличии технического паспорта, оформляемого в соответствии с требованиями законодательства в области государственной регистрации прав на недвижимое имущество и сделок с ним.

      15. Не допускается реализация на рынке и ввод в эксплуатацию зданий (сооружений), подлежащих обязательному подтверждению соответствия, без прохождения процедур подтверждения соответствия.

      16. Ответственным пользователям зданий (сооружений) следует:

      1) эксплуатировать здания (сооружения), прошедшие процедуру оценки соответствия требованиям настоящего и иных обязательных технических регламентов;

      2) проводить инструктаж всех пользователей по правилам безопасной эксплуатации здания (сооружения);

      3) не допускать эксплуатацию здания (сооружения) в случаях, указанных в пункте 13 настоящего Технического регламента;

      4) информировать органы государственного контроля и надзора, а также всех пользователей и собственников зданий (сооружений) об особенностях эксплуатации зданий (сооружений), требующих специальные знания (навыки);

      5) обеспечивать проведение своевременных мероприятий по предупреждению всех пользователей и собственников зданий (сооружений) в случае возможного наступления опасности, а также необходимых мероприятий вплоть до запрета эксплуатации при поступлении информации об аварии;

      6) при необходимости аварийного вывода здания (сооружения) из эксплуатации принимать необходимые для этого меры и безотлагательно информировать соответствующие органы государственного контроля и надзора о нарушениях требований настоящего Технического регламента.

4. Требования к безопасности зданий, сооружений
и прилегающих территорий

      17. Юридическим или физическим лицам, осуществляющим деятельность (проектирование, строительство, эксплуатацию, постутилизацию) в соответствии с правилами прохождения разрешительных процедур в установленном порядке следует выполнять весь комплекс требований, предусмотренных законодательством в сфере архитектурной, градостроительной и строительной деятельности .

      18. Разработчику проекта необходимо учитывать и соблюдать требования, установленные настоящим Техническим регламентом и иными нормативными правовыми актами в области архитектуры, градостроительства и строительства .

      19. При проектировании должны быть идентифицированы и учтены виды безопасности на всех стадиях жизненного цикла зданий (сооружений), которые обеспечиваются на основе применения положений государственных нормативных документов в области архитектуры, градостроительства и строительства и иных нормативных документов государственных органов в пределах их компетенции по объектам технического регулирования настоящего Технического регламента.
      В целях обеспечения всех видов безопасности при проектировании зданий (сооружений) выполняются следующие требования:

      1) используемые методы расчета несущей способности и деформативности строительных конструкций должны отвечать требованиям действующих нормативных документов на конструкции из соответствующих материалов и выполняться с учетом неблагоприятных сочетаний нагрузок и воздействий;

      2) в процессе выполнения расчетов необходимо учитывать результаты инженерных изысканий, функциональное назначение и характеристики месторасположения здания (сооружения), допустимые разбросы технических характеристик строительных конструкций, изделий и материалов, предполагаемые последствия разрушения несущих строительных конструкций, ограничения по точности вычислений применяемых методов расчета, характеристики допустимых рисков;

      3) ионизирующее излучение от применяемых материалов и изделий не должно превышать допустимых пределов, установленных требованиями   законодательства Республики Казахстан по радиационной безопасности ;

      4) конструктивные решения зданий (сооружений), а также применяемые материалы и изделия, должны выполняться с требуемым пределом огнестойкости, обеспечивающим допустимое время эвакуации людей к безопасным местам до наступления угрозы их жизни и здоровья;

      5) применяемые полимерные и синтетические материалы должны иметь соответствующее разрешение органов государственного санитарно-эпидемиологического надзора;

      6) в проекте необходимо наличие указания о недопустимости использования при изготовлении конструкций и изделий материалов, зараженных радионуклидами, и обследовании участка строительства на наличие радона и продуктов его распада, геопатогенных зон, а также о получении заключения об экологической ситуации на участке строительства;

      7) для строительства в сейсмоопасных районах необходимо применять специальные проектно-конструкторские решения, в том числе и по заполнению проемов на путях экстренной эвакуации, предотвращающие их блокирование вследствие чрезвычайных ситуаций;

      8) в архитектурных и конструктивных решениях зданий (сооружений) необходимо учитывать и обеспечивать условия их видеоэкологической безопасности;

      9) в проектных и конструктивных решениях многофункциональных зданий (сооружений), необходимо учитывать особенности их помещений (зон) и обеспечивать безопасные условия производства или оказания услуг;

      10) инженерное обеспечение здания (сооружения) должно соответствовать техническому заданию на его проектирование;

      11) инженерное оборудование должно иметь необходимую сопроводительную документацию (технический паспорт или инструкцию, сертификат или декларацию о соответствии и другие), определяющую комплектность, условия его монтажа, эксплуатации, ремонта и демонтажа или замены;

      12) система отопления должна обеспечивать нормативные (не ниже допустимых) и регулируемые параметры температуры воздуха и поверхностей ограждающих конструкций помещений здания (сооружения) в конкретных климатических зонах эксплуатации;

      13) системы вентиляции и кондиционирования должны обеспечивать расчетный воздухообмен и оптимальные параметры микроклимата в зависимости от назначения помещений здания (сооружения) и исключать накопление, размножение и распространение болезнетворных микроорганизмов и аллергенов;

      14) система газоснабжения должна обеспечивать безопасную подачу газа с расчетным давлением в зависимости от назначения здания (сооружения);

      15) системы холодного и горячего водоснабжения должны обеспечивать подачу воды с расчетным давлением;

      16) система канализации должна обеспечивать безопасный отвод сточных вод;

      17) система электроснабжения должна обеспечивать безопасность эксплуатации и исключать опасность возгорания электрооборудования;

      18) в здании (сооружении) необходимо иметь внутренние и/или внешние места сбора, накопления, хранения и удаления твердых бытовых отходов;

      19) в пределах зданий (сооружений) необходимо обеспечивать нормируемые значения естественного и искусственного освещения;

      20) проектно-конструктивные решения здания (сооружения) и системы его инженерного оборудования должны обеспечивать эффективное и экономное расходование невозобновляемых энергетических ресурсов;

      21) шумоизоляцию здания (сооружения) необходимо предусмотреть и спроектировать с учетом отсутствия недопустимого риска для жизни и здоровья человека.

      20. Разработка, согласование, утверждение и внесение изменений, обеспечение обязательного состава и содержания проекта здания (сооружения) осуществляются в соответствии с законодательством в сфере архитектурной, градостроительной и строительной деятельности . V011566

      21. В процессе строительства здания (сооружения) следует выполнить весь комплекс мер по обеспечению безопасности, определенный проектом, и предусмотреть возможность контроля их выполнения на различных этапах работ.

      22. При заключении договора подряда на строительство, реконструкцию и ремонт зданий (сооружений) заказчику необходимо указать в нем требования технических регламентов.

      23. Строящиеся здания (сооружения) должны быть удалены от иных объектов на необходимое расстояние в соответствии с установленными нормами.

      24. Строительство здания (сооружения) должно осуществляться по проекту производства работ, предусматривающему:

      1) общие указания и правила по подготовке участка строительства здания (сооружения), включая получение заключений по обследованию участка на наличие радона, продуктов его распада и геопатогенных зон;

      2) очередность выполнения строительно-монтажных и отделочных работ и их документальное оформление;

      3) порядок монтажа, наладки и пуска систем инженерного оборудования;

      4) меры безопасного ведения строительно-монтажных работ и документальное оформление их контроля;

      5) порядок формирования, работы и оформления результатов комиссии по сдаче-приемке построенного здания (сооружения), включая получение разрешения на ввод его в эксплуатацию;

      25. Обеспечение безопасности конкретных видов инженерных сетей, машин и оборудования, метрополитенов, шахт, мостов и тоннелей, а также иных специальных сооружений устанавливается в соответствии с законодательством о техническом регулировании в соответствующих технических регламентах .

      26. Ответственным пользователям зданий (сооружений) следует обеспечивать:

      1) организацию безопасной эксплуатации здания (сооружения) по функциональному назначению всеми пользователями;

      2) поддержание безопасного уровня технического состояния здания (сооружения) методами осмотров, технического обслуживания и текущего ремонта;

      3) принятие дополнительных мер безопасности при угрозе возникновения аварий, связанных с предполагаемыми или случившимися опасными природными явлениями и процессами;

      4) вызов представителей специализированных служб при возникновении аварии, которую невозможно ликвидировать собственными силами;

      5) принятие мер по выводу здания (сооружения) из эксплуатации, в случаях, если контролируемые фактические параметры здания (сооружения) не соответствуют требованиям безопасности, установленным в технических регламентах , и не могут быть приведены в соответствие методами технического обслуживания и текущего ремонта в регламентированные сроки.

      27. Аварийное состояние здания (сооружения), отдельных конструкций или элементов инженерного оборудования, вызванное несоблюдением требований к безопасной эксплуатации здания (сооружения), должно быть устранено в максимально короткий срок, необходимый для устранения таких аварийных состояний, либо здание (сооружение) должно быть выведено из эксплуатации в порядке, установленном законодательством в сфере архитектурной, градостроительной и строительной деятельности .

      28. Если фактические параметры эксплуатируемых зданий (сооружений) не соответствуют требованиям настоящего Технического регламента, то ответственные пользователи зданий (сооружений) должны проинформировать об этом всех пользователей и собственников зданий (сооружений), технический персонал и принять меры по прекращению эксплуатации зданий (сооружений) до проведения организационных и технических мер, обеспечивающих безопасную эксплуатацию и согласованных с органами государственного контроля и надзора.

      29. При проведении эксплуатационного контроля, технического обслуживания и текущего ремонта здания (сооружения) в целом или конструкции, элемента, системы инженерного оборудования с полным или частичным выведением этих устройств из эксплуатации, должны соблюдаться требования законодательства в сфере архитектуры, градостроительства и строительства .

      30. При наличии в здании (сооружении) средств защиты от пожара, взрыва, наводнения и других опасных ситуаций, ответственному пользователю здания (сооружения) необходимо поддерживать их работоспособное состояние в соответствии с техническими паспортами.

      31. При текущем ремонте здания (сооружения) отклонения от первоначального проекта не допускаются.

      32. Ответственные пользователи зданий (сооружений) уведомляют всех пользователей и собственников зданий (сооружений) о соблюдении следующих требований и правил:

      1) требования по функциональному использованию зданий (сооружений) или их частей;

      2) требования пожарной безопасности;

      3) требования взрывобезопасности;

      4) требования санитарно-эпидемиологической безопасности;

      5) правила доступа в здания (сооружения);

      6) правила безопасного использования эксплуатируемых инженерных систем;

      7) правила передвижения и парковки автотранспортных средств на прилегающей территории ;

      8) правила поведения при возникновении чрезвычайных ситуаций.

      33. Об установленных неисправностях в зданиях (сооружениях) пользователи и собственники зданий (сооружений) должны информировать ответственных пользователей зданий (сооружений) в установленном порядке.

      34. Заявки на устранение неисправностей элементов зданий (сооружений), полученные любым способом (устно, письменно, диспетчерская связь, телефон, факс, Интернет) должны рассматриваться ответственными пользователями зданий (сооружений) в день их поступления, и не позднее, чем на следующий день должно быть организовано их устранение.
      В тех случаях, когда для устранения неисправностей требуется длительное время или когда требуемых для оперативного ремонта запчастей нет в наличии, необходимо о принятых решениях известить обратившегося пользователя.

      35. При проведении плановых текущих ремонтов, а также планового перехода на резервные источники жизнеобеспечения, ответственные пользователи зданий (сооружений) должны заблаговременно уведомить об этом пользователей и собственников зданий (сооружений), с указанием предполагаемого периода изменения условий эксплуатации зданий (сооружений).

      36. В случае возникновения аварии ответственные пользователи зданий (сооружений) должны незамедлительно прибыть к месту расположения зданий (сооружений), проинформировать всех пользователей и собственников зданий (сооружений) об аварии и предполагаемых сроках ликвидации ее последствий или, в случае необходимости, об экстренном выводе из эксплуатации зданий (сооружений).

      37. При необходимости перевода зданий (сооружений) или их частей в новое функциональное назначение собственники зданий (сооружений) должны пройти разрешительные процедуры в порядке, установленном законодательством в сфере архитектурной, градостроительной и строительной деятельности .

      38. В случае необходимости проведения реконструкции при переводе здания (сооружения) или его части в новое функциональное назначение, оно должно быть выведено из эксплуатации на период реконструкции.

      39. Поддержание безопасного состояния здания (сооружения) в соответствии с требованиями настоящего Технического регламента обеспечивается ответственным пользователем здания (сооружения) путем проведения обследования, технического обслуживания, текущего ремонта в соответствии со строительными нормами и правилами.

      40. В ходе проведения обследований здания (сооружения) ответственный пользователь здания (сооружения) должен удостовериться:

      1) в исправном состоянии кровли и устройств по отводу атмосферных осадков;

      2) в исправном состоянии внутренних сетей водоснабжения, канализации, тепло и холодоснабжения, отсутствии течи в соединениях и через трещины стенок труб, фасонных частей и приборов;

      3) в исправности систем газоснабжения;

      4) в исправности вентиляционных систем;

      5) в исправности системы электроснабжения;

      6) в исправности деревянных конструкций зданий (сооружений);

      7) в отсутствии трещин в каменных или бетонных стенах, в железобетонных колоннах, прогонах, фермах, балках и плитах;

      8) в вертикальности стен и колонн, несущих конструкций сооружений;

      9) в исправном состоянии швов и соединений в железобетонных и металлических конструкциях;

      10) в исправности конструкций, которые подвержены динамическим нагрузкам, термическим воздействиям или находятся в агрессивной среде.

      41. С целью организации безопасной эксплуатации фундаментов и стен подвалов зданий (сооружений) ответственный пользователь здания (сооружения) должен организовать выполнение следующих требований безопасности:

      1) устранение повреждений фундаментов и стен подвалов, по мере их выявления;

      2) поддержание нормируемого температурно-влажностного режима подвалов и техподполий;

      3) предотвращение замачивания грунтов оснований и фундаментов, стен подвалов и техподполий.

      42. При появлении признаков неравномерных осадок фундаментов ответственный пользователь здания (сооружения) должен организовать обследование здания с установкой маяков на трещины, принять меры по устранению причин деформаций.
      Обследование состояния грунтов, конструкций фундаментов и стен подвалов производится методами инструментального контроля с привлечением специализированных организаций.

      43. При эксплуатации фундаментов и стен подвалов зданий (сооружений) не допускается:

      1) подтопление подвалов и техподполий из-за неисправностей и утечек инженерного оборудования;

      2) образование конденсата и плесени на фундаментах и стенах подвалов;

      3) рытье котлованов и траншей в непосредственной близости от здания без специальных разрешительных процедур;

      4) складирование снега в непосредственной близости от здания (сооружения), а также сток дождевых вод и попадание воды из инженерных систем и оборудования на фундаменты и в грунт под зданием (сооружением).

      44. Для безопасной эксплуатации фундаментов и стен подвалов зданий (сооружений), расположенных в районах с особыми условиями, ответственный пользователь здания (сооружения) должен организовывать в соответствии со строительными нормами и правилами осуществление специальных мероприятий по предупреждению и устранению повреждений:

      1) от действия просадок при замачивании просадочных или засоленных грунтов;

      2) от подъема фундаментов при замачивании набухающих глинистых грунтов;

      3) от потери устойчивости фундаментов при выдавливании слабых водонасыщенных глинистых грунтов или песков-плывунов;

      4) от действия сейсмических сил.

      45. С целью организации безопасной эксплуатации стен зданий (сооружений) ответственный пользователь здания (сооружения) должен обеспечивать выполнение следующих требований безопасности:

      1) устранение повреждений по мере их выявления;

      2) недопущение деформаций, отклонения от вертикали и осадки, расслоения рядов кладки, разрушения и выветривания стенового материала, провисания и выпадения кирпичей;

      3) недопущение деформаций и нарушения соединений элементов металлоконструкций;

      4) недопущение разрушения или ослабления креплений элементов металлоконструкций;

      5) поддержание исправного состояния креплений выступающих частей здания (сооружения);

      6) если выявленные деформации увеличиваются, следует принять срочные меры по обеспечению безопасности людей и предупреждению дальнейшего развития деформаций с привлечением специализированных организаций.

      46. Ответственный пользователь здания (сооружения) с деревянными стенами, а также с деревянными несущими конструкциями, должен выполнять профилактические меры по своевременному устранению источников увлажнения древесины, создавать конструкциям осушающий режим, восстанавливать гидроизоляцию и производить антисептирование и защиту от возгорания.
      Пораженные дереворазрушителями элементы стен должны быть заменены новыми, с выполнением работ по антисептированию, огнезащите и гидроизоляции.
      Работы по ликвидации выявленных очагов поражений и по выполнению защитных мероприятий собственникам зданий (сооружений) следует производить в соответствии с требованиями, установленными строительными нормами и правилами .
      В ходе эксплуатационного контроля ответственные пользователи зданий (сооружений) должны выявлять снижение прочности несущих элементов конструкций из органических материалов, и при необходимости заменять поврежденные участки конструкций, антисептировать и покрывать огнезащитными составами.

      47. С целью организации безопасной эксплуатации скрытых деталей, конструкций и инженерных сетей зданий (сооружений) ответственные пользователи зданий (сооружений) должны обеспечивать выполнение следующих требований безопасности:

      1) выборочное первое вскрытие конструктивных узлов не позднее, чем через 25 лет после ввода зданий (сооружений) в эксплуатацию;

      2) повторное вскрытие конструктивных узлов через каждые 10 лет (частично в узлах, вскрывавшихся ранее, частично в других узлах, вскрываемых вновь), при этом в первую очередь следует вскрывать несущие закладные детали, находящиеся в наиболее неблагоприятных температурно-влажностных условиях эксплуатации, а также в местах, где на поверхности конструкций имеются трещины, отслоения защитного слоя, ржавые пятна;

      3) при значительных коррозионных поражениях стальных деталей вскрытие конструктивных узлов необходимо производить не реже чем через каждые 5 лет;

      4) в случае обнаружения деталей, площадь поперечного сечения которых вследствие повреждения коррозией уменьшилась более чем на 30 %, необходимо вскрыть аналогичные узлы в количестве не менее трех;

      5) проведение работ по вскрытию и заделке конструкций осуществляется в соответствии с установленным порядком разрешительных процедур ;

      6) в сейсмически опасных районах (6 баллов и выше) не допускается вскрывать железобетонные элементы (стойки, ригели, панели, антисейсмические пояса и другие) и обнажать арматуру, если это не вызвано необходимостью усиления конструкции.

      48. Ответственным пользователям зданий (сооружений) следует осуществлять контроль за:

      1) температурно-влажностным режимом, паро-, гидроизоляционной защитой конструкций и помещений, в которых установлены трубопроводы;

      2) осушением прилегающей территории, подвальных помещений в случаях подтопления;

      3) своевременностью и качеством выполнения мероприятий по защите от блуждающих токов подземных трубопроводов;

      4) устройством и периодическим восстановлением защитных покрытий конструкций и трубопроводов;

      5) подавлением и отводом коррозионных токов (катодная и протекторная защита, дренаж блуждающих токов), антикоррозийной защитой конструкций и трубопроводов.

      49. С целью организации безопасной эксплуатации всех видов крыш зданий (сооружений) ответственные пользователи зданий (сооружений) должны обеспечивать выполнение следующих требований безопасности:

      1) защиту от увлажнения конструкций вследствие протечек кровли или инженерного оборудования;

      2) защиту от возгорания деревянных конструкций;

      3) воздухообмен и температурно-влажностный режим, препятствующие конденсатообразованию и переохлаждению чердачных перекрытий и покрытий;

      4) исправность теплоизоляции;

      5) исправность гидроизоляции;

      6) исправность в местах сопряжения водоприемных воронок с кровлей, отсутствие засорения и обледенения воронок, протекания стыков водосточного стояка и конденсационного увлажнения теплоизоляции стояка.

      50. Не допускается деформация несущих конструкций и кровельного покрытия.
      Не допускаются перегрузки крыш сверх нормативных значений, в том числе и снеговые.

      51. Не допускается появление пятен ржавчины на металлоконструкциях крыш и металлической кровле.
      При появлении первых признаков коррозии ответственные пользователи зданий (сооружений) должны организовать обработку антикоррозийными защитными материалами.
      Стальные связи и размещенные на крыше и в чердачных помещениях детали должны окрашиваться антикоррозионными составами по мере необходимости, но не реже 1 раза в 5 лет.

      52. Несущие конструкции крыши, устройства и оборудование, расположенные на крыше, карниз и водоотводящие элементы крыши, ограждения, гильзы, анкеры, устройства молниезащиты должны находиться в технически исправном состоянии.

      53. Работы по смене кровли должны быть организованы таким образом, чтобы исключить увлажнение перекрытий зданий атмосферными осадками.
      После окончания работ по ремонту кровли, дымовых труб, парапетов и других элементов крыш все остатки строительных материалов и мусора необходимо удалить и очистить кровлю.

      54. Ответственным пользователям зданий (сооружений) необходимо обеспечить следующие меры:

      1) исключить выход на крышу лиц, не имеющих отношения к эксплуатации крыши;

      2) проводить обследование состояния крыши не реже 1 раза в месяц;

      3) выявленные в ходе обследования повреждения конструкции крыши, кровли, свесов, желобов и водоприемных воронок должны устраняться незамедлительно;

      4) очистка кровли от мусора производится 2 раза в год (перед наступлением зимнего сезона и по его окончании).

      55. В зимний период эксплуатации ответственные пользователи зданий (сооружений) должны предотвратить риски, вызванные падением снега и льда с кровли и иных конструктивных элементов зданий (сооружений).

      56. Необходимо обеспечить исправность всех выступающих над поверхностью кровель элементов дымовых и вентиляционных труб, дефлекторов, выходов на крышу, парапетов, антенн, архитектурных деталей и т.д.

      57. Внутренние водостоки должны постоянно очищаться от грязи, листьев, снега, наледей и т.д.
      Должно быть обеспечено плотное примыкание и правильная заделка стыков конструкций, внутреннего водостока и кровли.
      Неисправности системы наружного и внутреннего водоотвода следует устранять по мере выявления дефектов, не допуская ухудшения работы системы.

      58. С целью организации безопасной эксплуатации инженерного оборудования зданий (сооружений) ответственные пользователи зданий (сооружений) должны обеспечивать выполнение следующих требований безопасности:

      1) своевременное техническое обслуживание и текущий ремонт инженерных сетей, систем и оборудования в соответствии со строительными нормами и правилами;

      2) надежное закрепление инженерного оборудования и приборов при возможных сейсмических воздействиях;

      3) производство испытаний оборудования систем отопления, вентиляции, горячего водоснабжения и центрального кондиционирования;

      4) осмотр инженерного оборудования и приборов ежегодно после окончания отопительного периода для выявления дефектов, а также перед началом отопительного периода после окончания текущего ремонта.

      59. Результаты испытаний ответственные пользователи зданий (сооружений) должны оформлять актами.
      При этом ответственные пользователи зданий (сооружений) должны обеспечивать следующие меры:

      1) применять приборы, прошедшие поверку в установленном порядке;

      2) поддерживать допустимую температуру воздуха в отапливаемых помещениях;

      3) поддерживать исправное состояние оборудования молниезащиты;

      4) поддерживать огнезащиту всех конструкций в соответствии с требованиями пожарной безопасности;

      5) немедленно устранять все виды протечек и утечек воды;

      6) поддерживать уровень шума в помещениях от работающего инженерного оборудования не выше установленных нормативных значений в соответствии с требованиями санитарных норм и правил;

      7) поддерживать исправное состояние защитного заземления с занулением всех деталей оборудования, которые при аварийном состоянии могут оказаться под напряжением;

      8) реконструкцию, текущий ремонт и наладку систем инженерного оборудования производить с привлечением специализированных организаций;

      9) при обнаружении утечки газа из внутренней сети, приборов и аппаратов, а также при неисправности автоматики безопасности, дымоходов, вентиляционных каналов, разрушении оголовков труб отключать соответствующие установки от действующего газопровода;

      10) незамедлительно отключать неисправное оборудование или участок сети при выявлении неисправностей, угрожающих безопасности людей, исправности приборов, компьютеров, теле- и радиоаппаратуры, целостности оборудования зданий (сооружений) до устранения неисправности.

      60. При наличии системы центрального отопления ответственным пользователям зданий (сооружений) следует обеспечивать:

      1) текущий ремонт или замену неисправной запорно-регулирующей арматуры;

      2) устройство переходных мостиков, не соприкасающихся с тепловой изоляцией трубопроводов в местах перехода через трубопроводы (на чердаках, в подвалах или технических подпольях);

      3) опорожнение системы отопления при отрицательной температуре наружного воздуха, в случае прекращения циркуляции воды в системе отопления и понижении температуры воды до +5 0 С;

      4) поддержание допустимого давления теплоносителя в системе центрального отопления;

      5) правильное заполнение системы отопления теплоносителем;

      6) периодический выпуск воздуха из систем центрального отопления через воздухосборники в случае, отсутствия автоматических воздухоспускных устройств.

      61. Ответственные пользователи зданий (сооружений) должны устранять перебои в горячем водоснабжении с привлечением специализированных организаций.

      62. При наличии системы децентрализованного теплоснабжения ответственные пользователи зданий (сооружений) должны обеспечивать:

      1) допустимые уровни звукового давления и уровня звука в котельной в процессе эксплуатации;

      2) исправное состояние ограждающих конструкций, которые должны обеспечивать допустимый уровень шума в смежных помещениях;

      3) осмотр состояния оборудования котельной и контроль нормального функционирования не реже одного раза в сутки.

      63. Ответственным пользователям зданий (сооружений) при наличии устройств газоснабжения следует:

      1) обеспечивать надлежащее техническое состояние и безопасность устройств газоснабжения, размещенных в зданиях (сооружениях);

      2) немедленно сообщать газоснабжающей организации об авариях, пожарах, неисправностях приборов учета газа и об иных нарушениях, возникающих при пользовании газом;

      3) обеспечивать проветривание загазованного и ближайшего к нему помещения с предварительным предупреждением пользователей и собственников зданий (сооружений) о немедленном прекращении эксплуатации газовых и электрических приборов при обнаружении запаха газа в любом помещении зданий (сооружений);

      4) привлекать к работам, связанным с газоснабжением, специализированные организации;

      5) осуществлять монтаж и демонтаж газопроводов, устанавливать газовые приборы, аппараты и другое газоиспользующее оборудование, присоединять их к газопроводам, системам водоснабжения и теплоснабжения, вводить в эксплуатацию газоснабжающее оборудование с привлечением специализированных организаций;

      6) отключать устройства газоснабжения при аварийном состоянии зданий (сооружений);

      7) отключать устройства газоснабжения при наличии разрушений штукатурки потолков и стен или сквозных отверстий в перекрытиях и стенах;

      8) отключать устройства газоснабжения при отсутствии или нарушении тяги в дымовых и вентиляционных каналах.

      64. Технические подполья и подвалы, в которых расположены газопроводы, запрещается использовать под склады и другие нужды.
      Входные двери в эти помещения должны запираться на замок, а ключи храниться у ответственных пользователей зданий (сооружений).
      Ответственные пользователи зданий (сооружений) должны обеспечивать отбор проб воздуха из подвалов и технических подполий через стационарные наружные трубки, выведенные из этих помещений.

      65. Ответственным пользователям зданий (сооружений) при наличии электро-, радио- и телеоборудования необходимо принять следующие меры:

      1) оценивать соответствие электро- (радио- и теле-) оборудования требованиям, установленным действующим законодательством об электросовместимости ;

      2) применять в помещениях с повышенной опасностью поражения электрическим током светильники с патронами из изоляционного влагостойкого материала, конструкция которых исключает возможность доступа к лампе без специальных приспособлений.

      66. Ответственным пользователям зданий (сооружений) при наличии систем вентиляции и кондиционирования необходимо обеспечивать:

      1) эксплуатацию этих систем таким образом, чтобы они поддерживали в помещениях зданий (сооружений) параметры микроклимата на уровне, соответствующем нормативным требованиям;

      2) естественную вытяжную вентиляцию, удаляющую необходимый объем воздуха из всех предусмотренных проектом помещений при температурах наружного воздуха +5 0 С и ниже;

      3) герметичность теплых чердаков, используемых в качестве камеры статического давления вентиляционных систем;

      4) наличие на оголовках центральных вытяжных шахт естественной вентиляции зонтов и дефлекторов.

      67. Ответственные пользователи зданий (сооружений) при наличии водопровода и канализации должны обеспечивать:

      1) производство ремонтных работ систем водоснабжения и канализации в соответствии с требованиями строительных норм и правил;

      2) устранение сверхнормативных шумов и вибрации в помещениях от работы систем водопровода (гидравлические удары, высокая скорость течения воды в трубах и при истечении из водоразборной арматуры), регулирование давления в водопроводе;

      3) устранение утечек, протечек, закупорок, засоров санитарно- технических систем, срывов гидравлических затворов, гидравлических ударов, заусенцев в местах соединения труб, дефектов в гидравлических затворах санитарных приборов и негерметичности стыков соединений в системах канализации, обмерзания оголовков канализационных вытяжек;

      4) укомплектование внутренних пожарных кранов рукавами, стволами и переносными огнетушителями.

      68. Ответственным пользователям зданий (сооружений) при наличии мусоропровода следует обеспечивать:

      1) ликвидацию засоров, а также снятие загрузочных клапанов и их ремонт;

      2) оповещение пользователей и собственников зданий (сооружений) о времени проведения регулярной чистки, промывки и дезинфекции стволов мусоропроводов с указанием запрета на пользование мусоропроводом в этот период;

      3) уборку, мойку и дезинфекцию загрузочных клапанов;

      4) очистку, промывку и дезинфекцию внутренней поверхности стволов мусоропроводов и мусоросборных камер;

      5) ограничение доступа посторонних лиц в перерывах между работами к мусоросборным камерам, двери которых должны быть плотно закрыты на замок.

      69. С целью организации безопасной эксплуатации перекрытий зданий (сооружений) ответственные пользователи зданий (сооружений) должны обеспечивать выполнение следующих требований безопасности:

      1) устойчивость, теплоустойчивость, отсутствие прогибов и колебаний, трещин перекрытий зданий (сооружений);

      2) соответствие нормативным значениям временных равномерно распределенных и сосредоточенных нагрузок на перекрытия;

      3) нормативную звукоизоляцию перекрытий зданий (сооружений);

      4) устранение повреждений перекрытий;

      5) восстановление теплотехнических, акустических, водоизоляционных свойств перекрытий, а также теплогидроизоляцию примыканий наружных стен, санитарно-технических устройств и других элементов;

      6) герметичность перекрытий над встроенными котельными, прачечными, углехранилищами, магазинами и производственными помещениями не допуская появления повышенной влажности, загазованности и специфических запахов в помещениях, расположенных над ними.

      70. С целью организации безопасной эксплуатации помещений зданий (сооружений) ответственные пользователи зданий (сооружений) должны обеспечивать выполнение следующих требований безопасности:

      1) нормативный температурно-влажностный режим помещений, препятствующий выпадению конденсата на поверхностях ограждающих конструкций;

      2) защиту подвальных помещений от грунтовых газов;

      3) доступность прохода ко всем эксплуатируемым помещениям;

      4) защиту помещений от проникновения посторонних лиц и животных.

      71. Не допускается использовать лестничные помещения, предусматриваемые в качестве путей эвакуации, для складирования материалов, оборудования и инвентаря, устраивать под лестничными маршами кладовые и другие подсобные помещения.

      72. Вход в технические помещения должен быть закрытым и доступ в них контролироваться ответственными пользователеми зданий (сооружений).
      Ответственные пользователи зданий (сооружений) должны обеспечивать освещение и вентиляцию вспомогательных и технических помещений.

      73. Ответственным пользователям зданий (сооружений) следует обеспечивать в любое время суток доступ к транзитным инженерным коммуникациям, проходящим через здания (сооружения) для уполномоченных представителей специализированных организаций по их обслуживанию.

      74. В соответствии с действующим законодательством в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия ответственные пользователи зданий (сооружений) должны регулярно проводить дератизацию и дезинфекцию мест возможного появления грызунов и насекомых.

      75. Не допускается устраивать в неприспособленных помещениях склады горючих и взрывоопасных материалов.

      76. С целью организации безопасной эксплуатации полов зданий (сооружений) ответственным пользователям зданий (сооружений) или собственникам помещений необходимо обеспечивать выполнение следующих требований безопасности:

      1) устранение повреждений полов по мере их выявления;

      2) предотвращение длительного воздействия влаги на конструкцию полов;

      3) восстановление защитно-отделочных покрытий.

      77. Разрушение окрасочного слоя деревянных полов, отсутствие и засорение вентиляционных решеток или щелей за плинтусами, подвижность и выпадение отдельных клепок должны устраняться по мере выявления.
      Местные просадки, зыбкость, истирание, рассыхание и коробление досок и паркетных клепок, скрип, отсутствие вентиляционных решеток, загнивание, отслоение покрытия от основания следует устранять при текущем ремонте.

      78. Полы с повышенной зыбкостью и прогибами необходимо вскрывать, при этом нужно проверить состояние древесины несущих конструкций и упругих прокладок и устранить неисправности.
      Подпольное пространство дощатых полов на лагах по грунту с деревянными перекрытиями должно проветриваться через вентиляционные отверстия.

      79. Снижение статической электризации полов из синтетических материалов следует достигать повышением относительной влажности воздуха в помещениях до 50-55 %.

      80. Заделка разрушенных мест в цементных, мозаичных и асфальтовых полах должна производиться слоями той же толщины и из тех же материалов, что и ранее уложенные полы.

      81. С целью организации безопасной эксплуатации лестниц зданий (сооружений) ответственные пользователи зданий (сооружений) должны обеспечивать выполнение следующих требований безопасности:

      1) задвижки, электрощитовые и другие отключающие устройства, расположенные на лестнице, должны находиться в закрытых шкафах, ключи от которых хранятся у ответственных пользователей зданий (сооружений);

      2) неисправное состояние лестниц (коррозия металлических косоуров, повышенные прогибы площадок и маршей, неплотное прилегание площадок и маршей к стенам, трещины, выбоины, отслоения пола на лестничных площадках и ступенях, углубления в ступенях от истирания, ослабление крепления ограждений, поручней и предохранительных сеток, повреждение перил, загнивание древесины, недостаточная прочность креплений тетив к подкосоурным балкам и тому подобное) следует устранять по мере их появления не допуская дальнейшего разрушения.

      82. С целью организации безопасной эксплуатации балконов, козырьков, лоджий и эркеров зданий (сооружений) ответственным пользователям зданий (сооружений) или собственникам помещений следует обеспечивать выполнение следующих требований безопасности:

      1) в случаях аварийного состояния балконов, лоджий и эркеров необходимо закрыть входы на них, провести охранные работы и принять меры по их восстановлению;

      2) в бетонированных (оштукатуренных) стальных балках необходимо проверять прочность сцепления бетона (раствора) с металлом.
      Отслоившийся бетон или раствор следует удалить. Защитный слой необходимо восстановить.

      83. Не допускается перегрузка балконов, козырьков, лоджий и эркеров зданий (сооружений) сверх нормативных значений.

      84. Расширение и пробивание проемов в стенах крупнопанельных и крупноблочных зданий (сооружений) осуществляется после прохождения разрешительных процедур в установленном порядке.

      85. Безопасное остекление обязательно в следующих элементах и частях зданий (сооружений):

      1) окна, стеклянные двери и перегородки, располагаемые в местах массового скопления (нахождения) людей, если высота нижней кромки стекла от уровня пола составляет менее 700 мм;

      2) сплошные стеклянные двери для саун, душевых кабин и ванных комнат;

      3) стеклянные потолки, крыши.

      86. С целью организации безопасной эксплуатации окон, дверей и световых фонарей зданий (сооружений) ответственные пользователи зданий (сооружений) или собственники помещений должны обеспечивать выполнение следующих требований безопасности:

      1) поддерживать исправное состояние окон, дверей и световых фонарей;

      2) проводить периодическую очистку светопрозрачных заполнений;

      3) не допускать выпадение оконных коробок и ослабление крепления стекол;

      4) устранять неисправности по мере их выявления, не допуская дальнейшего развития.

      87. Ответственным пользователям зданий (сооружений) при наличии прилегающей территории следует обеспечивать ее безопасное использование.

      88. Ответственные пользователи зданий (сооружений) должны обеспечивать исправное состояние ограждения прилегающей территории.

      89. Ответственным пользователям зданий (сооружений) следует на прилегающей территории своевременно ухаживать за зелеными насаждениями (обрезать ветки деревьев, проводить сезонную стрижку кустарников, вырезать поросль, удалять сухостой), газонами (сеять газонную траву, облагораживать газоны, подстригать и поливать газоны), клумбами и цветниками (высаживать цветы, пропалывать от сорной травы, поливать).

      90. С целью обеспечения биологической безопасности ответственные пользователи зданий (сооружений) при использовании прилегающей территории должны выполнять требования санитарно- эпидемиологических норм и правил действующего законодательства в части организации сбора и вывоза мусора, а также проведения уборки прилегающей территории .

      91. Ответственным пользователям зданий (сооружений), в которых предполагается постоянное нахождение людей, следует обеспечивать сбор и вывоз отходов.
      При необходимости установки на прилегающей территории сборников для твердых отходов, их нужно размещать на специально оборудованной площадке с твердым покрытием.
      Ответственные пользователи зданий (сооружений) должны обеспечивать свободный подъезд и освещение площадок для мусоросборников, а также контролировать своевременный вывоз мусора, не допуская переполнения мусоросборников и загрязнения территории.
      Мусоросборники необходимо размещать на расстоянии не менее 20 м от окон и дверей жилых зданий.

      92. Ответственным пользователям зданий (сооружений) необходимо обеспечивать:

      1) организацию сбора и вывоза в установленном порядке крупногабаритных отходов;

      2) вывоз твердых отходов на специальные полигоны (санкционированные свалки), а хозяйственно-фекальные стоки - на сливные станции или в другие установленные для этих целей места;

      3) вывоз промышленных нетоксичных отходов, не подлежащих дальнейшей технологической переработке, на полигоны для промышленных отходов.

      93. Не допускается выливать жидкие отходы на прилегающую территорию, в ливневую канализацию, на рельеф, в кюветы и в водные объекты.
      Не допускается сжигание всех видов отходов на прилегающей территории и в мусоросборниках.

      94. Ответственные пользователи зданий (сооружений) должны обеспечивать организацию уборки и ежедневный контроль санитарного состояния прилегающей территории.
      При входе в здания (сооружения), а также вдоль основных маршрутов передвижения людей по прилегающей территории, должны быть установлены урны.

      95. При необходимости временного складирования материалов и оборудования на прилегающей территории ответственные пользователи зданий (сооружений) должны обеспечивать выделение специальной площадки для этих целей.
      Складирование на газонах, проезжей части и на проходах не допускается.

      96. В случае размещения на прилегающей территории общественных туалетов, их необходимо обеспечивать электрическим освещением и вытяжной вентиляцией.

      97. В зимний период ответственные пользователи зданий (сооружений) должны обеспечивать уборку снега с проездов и проходов, а также принимать меры по предотвращению образования ледяного покрытия на них.
      В случае складирования снега и ледяных сколов на прилегающей территории, необходимо обеспечивать сохранность имеющейся флоры.
      По завершению зимнего периода необходимо организовывать:

      1) сток воды с прилегающей территории;

      2) систематический сгон талой воды в места стока;

      3) общую очистку прилегающей территории после окончания таяния снега.

      98. Ответственные пользователи зданий (сооружений) должны поддерживать в исправном состоянии дренажные системы прилегающих территорий.

      99. Ответственным пользователям зданий (сооружений) необходимо обеспечивать безопасные условия для передвижения людей и транспортных средств по прилегающей территории.
      Покрытие проезжей части на прилегающей территории не должно иметь просадок, выбоин иных повреждений.
      Парковка транспортных средств на прилегающей территории не должна создавать препятствий для въезда (входа) на прилегающую территорию, подъезда (прохода) к входам в здания (сооружения), а также проезда спецтранспорта и транспорта ремонтно-технических служб.

      100. На прилегающей территории не допускается мойка транспортных средств, слив бензина и масел, а также регулировка сигналов, тормозов и двигателей вне специально оборудованных для этого мест.

      101. Требования к содержанию пожарных проездов к зданиям (сооружениям) должны обеспечиваться согласно действующим требованиям по пожарной безопасности.

      102. Ответственные пользователи зданий (сооружений) должны обеспечивать свободный подъезд к люкам смотровых колодцев и узлам управления инженерными сетями, а также источникам пожарного водоснабжения (пожарные гидранты, водоемы), расположенным на прилегающей территории.

      103. Здания (сооружения), у которых границы прилегающей территории или габариты зданий (сооружений) находятся на расстоянии до 50 м от края транспортного коридора, должны быть оборудованы и обустроены в соответствии с действующим законодательством в сфере обеспечения безопасности движения .

      104. При использовании прилегающих территорий, оснащенных системой наружного освещения, в вечернее и ночное время ответственные пользователи зданий (сооружений) должны:

      1) осуществлять включение наружных осветительных установок при снижении естественной освещенности до 20 люкс;

      2) следить за тем, чтобы доля действующих светильников, работающих в вечернем и ночном режимах, составляла не менее 95 %. При этом не допускается расположение неработающих светильников в ряд, один за другим;

      3) устранять немедленно, после обнаружения, отказы в работе наружных осветительных установок, а также обрывы электрических проводов или повреждения опор.

      105. Установка и применение на прилегающей территории средств защиты от несанкционированного проникновения не должны представлять опасности для людей и животных.

      106. В случае проведения на прилегающей территории любых видов работ, представляющих опасность для людей или транспортных средств, ответственным пользователям зданий (сооружений) необходимо организовывать предотвращение случайного доступа в опасную зону.

      107. Охранные, санитарно-защитные и иные защитные зоны при размещении зданий (сооружений) устанавливаются в соответствии с экологическим законодательством .

      108. При строительстве и эксплуатации в пределах зданий (сооружений) должны осуществляться санитарная очистка, безопасное обращение с отходами производства и потребления, создание лесопарковых, зеленых и защитных зон с ограниченным режимом природопользования в соответствии с требованиями экологического законодательства .

      109. Определение мест размещения зданий (сооружений) для учета экологических последствий их функциональной деятельности производится с соблюдением условий и правил охраны окружающей среды в соответствии с требованиями экологического законодательства .

      110. При выполнении строительно-монтажных работ и работ, связанных с постутилизацией, должны быть приняты меры по рекультивации земель, воспроизводству, рациональному использованию природных ресурсов и благоустройству территорий в соответствии с требованиями экологического законодательства .

      111. Исполнители, осуществляющие комплекс работ по постутилизации зданий (сооружений) после прекращения его эксплуатации с одновременным восстановлением и вторичным использованием регенерируемых элементов, а также переработкой отходов, должны организовать работы таким образом, чтобы обеспечить безопасность их выполнения в соответствии с требованиями экологического законодательства .

      112. Собственники зданий (сооружений), ответственные пользователи зданий (сооружений) и пользователи несут ответственность по требованиям настоящего Технического регламента в пределах закрепленных за ними на правах собственности, управления или аренды зданий (сооружений) или их частями.

5. Порядок подтверждения соответствия

      113. Объектами подтверждения соответствия настоящего Технического регламента являются реализуемые на рынке и вводимые в эксплуатацию здания (сооружения), а также процессы проектирования, строительства, эксплуатации и постутилизации.

      114. Подтверждение соответствия реализуемых на рынке и вводимых в эксплуатацию зданий (сооружений), а также процессов проектирования, строительства, эксплуатации и постутилизации (далее - подтверждение соответствия зданий (сооружений)) носит обязательный или добровольный характер в зависимости от этапа жизненного цикла зданий (сооружений).
      Подтверждение соответствия зданий (сооружений) в соответствии с  законодательством о техническом регулировании и законодательством в сфере архитектуры, градостроительства и строительства проводится в форме принятия декларации о соответствии заявителем, являющимся:

      1) изготовителями (исполнителями) зданий (сооружений);

      2) собственниками зданий (сооружений) (заказчиком, инвестором, застройщиком) или продавцом зданий (сооружений).

      115. Для целей проведения подтверждения соответствия здания (сооружения) классифицируются по трем категориям ответственности в зависимости от степени потенциального риска для жизни, здоровья людей и для окружающей среды:
      I категория - повышенный уровень ответственности;
      II категория - нормальный уровень ответственности;
      III категория - пониженный уровень ответственности.
      Общий порядок отнесения зданий (сооружений) к определенной категории ответственности как технически сложных объектов утверждаются Правительством Республики Казахстан в соответствии с законодательством в сфере архитектурной, градостроительной и строительной деятельности.

      116. Обязательному подтверждению соответствия подлежат вводимые в эксплуатацию здания (сооружения).

      117. Обязательное подтверждение соответствия зданий (сооружений) проводится на соответствие требованиям настоящего Технического регламента по следующим схемам:

      1) для зданий (сооружений) III категории - принятие декларации о соответствии на основании доказательств изготовителей (исполнителей), представляемых в соответствии с законодательством о техническом регулировании и законодательством в сфере архитектуры, градостроительства и строительства (далее - доказательства соответствия);

      2) для зданий (сооружений) II-III категории - принятие декларации о соответствии на основании доказательств соответствия и результатов испытаний, полученных с участием аккредитованной испытательной лаборатории (центра);

      3) для зданий (сооружений) I-II категории - принятие декларации о соответствии на основании доказательств соответствия, результатов испытаний, полученных с участием аккредитованной испытательной лаборатории (центра) и оценки системы менеджмента качества.

      118. В зависимости от этапа жизненного цикла зданий (сооружений) в перечень материалов, которые могут использоваться в качестве доказательств с целью подтверждения соответствия, должны быть включены следующие документы:

      1) проект (чертежи, таблицы, расчеты, пояснения и другие);

      2) технический паспорт;

      3) регистрационная и разрешительная документация;

      4) экспертные заключения;

      5) исполнительная техническая документация (результаты испытаний и измерений, журналы работ, сертификаты на применяемые строительные материалы, изделия и конструкции, акты освидетельствования скрытых работ, акты промежуточной приемки ответственных конструкций);

      6) сертификат системы менеджмента качества.

      119. Добровольное подтверждение соответствия на здания (сооружения) и процессы их жизненного цикла, на которые не распространяются требования настоящего Технического регламента, могут производиться по инициативе и требованиям заявителей.
      Добровольное подтверждение соответствия на здания (сооружения) и процессы их жизненного цикла не заменяет обязательного подтверждения соответствия и проводится в соответствии с законодательством о техническом регулировании .

      120. Исполнители, осуществляющие возведение зданий (сооружений), проверяют наличие сертификата или декларации о соответствии на применяемые строительные материалы и изделия, включенные Правительством Республики Казахстан в перечень продукции и услуг, подлежащих обязательной сертификации или соответствие которых допускается подтверждать декларацией о соответствии.

6. Презумпция соответствия

      121. Нормативные документы по стандартизации и иные документы государственной системы нормативных документов в области архитектуры, градостроительства и строительства применяются для выполнения требований настоящего Технического регламента при условии соблюдения презумпции соответствия.

      122. В случае применения при проектировании, строительстве, эксплуатации и постутилизации зданий (сооружений) стандартов, гармонизированных с настоящим Техническим регламентом, презумпция соответствия считается безусловной.

7. Перечень гармонизированных нормативных документов

      123. Безопасность зданий (сооружений) как объектов государственного нормирования в соответствии с законодательством в сфере архитектурной, градостроительной и строительной деятельности регламентируется обязательным применением на всех этапах их жизненного цикла государственной системы нормативных документов.

      124. В перечень гармонизированных нормативных документов входят нормативные документы, соответствующие целям технического регулирования на принципах гармонизации с международными стандартами.
      Гармонизированные нормативные документы предназначены для обеспечения безопасности на основе межотраслевого регулирования процессов проектирования, строительства, эксплуатации, постутилизации зданий (сооружений) и представляют собой взаимосвязанные документы, которые применяются в составе структурных разделов и комплексов согласно приложению к настоящему Техническому регламенту.

      125. Информация о гармонизированных нормативных документах (утверждение, изменение и отмена) настоящего Технического регламента публикуется уполномоченным государственным органом по делам архитектуры, градостроительства и строительства в виде специального ежегодного перечня через официальное издание.

8. Переходный период

      126. Со дня введения в действие настоящего Технического регламента обеспечение безопасности реализуемых на рынке и вводимых в эксплуатацию зданий (сооружений) должно осуществляться в соответствии с установленными в нем требованиями.

      127. До введения в действие настоящего Технического регламента необходимо упорядочить и установить права собственности на все здания (сооружения) или их части на основе положений законодательных актов Республики Казахстан .

      128. Применяемые для выполнения требований настоящего Технического регламента нормативные документы по стандартизации и иные документы государственных органов, формируемых в пределах их компетенции, подлежат гармонизации в порядке, установленном законодательством о техническом регулировании .

Приложение     
к Техническому регламенту

       Структура государственных нормативных документов
  в области архитектуры, градостроительства и строительства

Комплексы актов

Основные направления стандартизации
и нормирования

1

2

1. Организационно-
методические
нормативные документы


1.01. Стандартизация,
нормирование,
сертификация

Цели, задачи, объекты, методология и
организация работ по стандартизации,
нормированию и сертификации в
строительстве.

1.02. Инженерные
изыскания для
строительства и
проектирование

Состав, общие требования и порядок
проведения инженерных изысканий для
строительства, предпроектных и проектных
работ. Порядок согласования, экспертизы
и утверждения проектов. Виды, содержание
и оформление градостроительной и
проектно-сметной документации.

1.03. Производство

Организация строительства,
технологическая подготовка и общие
правила строительного производства,
механизация строительства, обеспечение
безопасности труда и охрана окружающей
среды в процессе строительства. Контроль
качества и приемка законченных
строительством объектов. Организация
производства строительных изделий и
материалов.
Виды, содержание и оформление
технологической и исполнительной
документации.

1.04. Эксплуатация

Общие правила технического обслуживания,
обследования и ремонта строительных
конструкций и систем инженерного
оборудования зданий и сооружений.
Виды, содержание и оформление ремонтно-
эксплуатационной документации.

1.05. Градостроитель-
ный кадастр

Общие правила создания и ведения
градостроительного кадастра.
Виды, содержание и оформление
документации градостроительного кадастра.

1.06. Архитектурная
и градостроительная
деятельность

Организационно-методические положения,
определяющие структуру и функции единой
системы органов архитектуры и
градостроительства.
Правила и методы осуществления
архитектурной деятельности ее
участниками.

2. Общие нормативно-
технические документы


2.01. Основные
положения надежности
строительных
сооружений

Общие принципы обеспечения безопасности,
эксплуатационной пригодности и
долговечности строительных сооружений,
инженерных систем, конструкций и
материалов.
Основные понятия надежности,
классификация строительных сооружений
по степени ответственности, нагрузки и
воздействия различных видов.
Классификация отказов, параметры
расчетных моделей и принципы
установления нормативных требований по
надежности строительных сооружений,
конструкций и оснований. Основы
статистического приемочного контроля в
строительстве.

2.02. Пожарная
безопасность

Общие принципы обеспечения пожарной
безопасности при решении
градостроительных, объемно-планировочных
и конструктивных задач, классификация
зданий, сооружений и их элементов по
огнестойкости и пожарной опасности,
средства противопожарной защиты, пути
эвакуации и зоны безопасности. Пожарно-
технические показатели строительных
конструкций, материалов и изделий,
принципы расчета, методы контроля и
испытаний.

2.03. Защита от
опасных геофизических
воздействий

Общие принципы инженерной защиты и
характеристики опасных геофизических
воздействий (сейсмика, оползни, обвалы,
лавины, сели, эрозия, подрабатываемые,
карстовые, затопляемые и подтопляемые
территории и др.).
Требования к инженерным изысканиям для
строительства, градостроительным,
объемно-планировочным, конструктивным и
строительно-технологическим
мероприятиям по обеспечению безопасности
людей, а также эксплуатации сооружений
инженерной защиты.

2.04. Внутренний
климат и защита от
вредных воздействий

Общие принципы обеспечения теплового,
воздушно-влажностного, акустического и
светового режима помещений.
Характеристики воздействия окружающей
среды (в т.ч. климатические воздействия,
вибрация, шум, излучения, токсичные
выделения и другие). Расчетные методы и
конструктивное обеспечение защиты
здоровья людей от этих воздействий,
методы контроля и испытаний.

2.05. Размерная
взаимозаменяемость
и совместимость

Общие принципы обеспечения размерной
взаимозаменяемости и совместимости в
строительстве, правила координации
размеров, допуски геометрических
параметров. Методы измерений и контроля
точности.

3. Нормативно-
технические
документы по
градостроительству,
зданиям и сооружениям


3.01. Градострои-
тельство

Основные положения расселения,
размещения производительных сил,
развития межселенной, инженерной и
транспортной инфраструктуры территорий,
планировка и застройка территорий,
поселений и их отдельных частей.

3.02. Жилые,
общественные и
производственные
здания и сооружения

Классификация и технические требования
к жилым, общественным, производственным
и складским зданиям, сооружениям и их
частям. Основные положения по
производству работ, правила приемки,
методы контроля и испытаний.

3.03. Сооружения
транспорта

Классификация, нагрузки и воздействия,
геометрические параметры и технические
требования к сооружениям и элементам
автомобильных и железных дорог,
метрополитена, морского, речного,
воздушного, промышленного и городского
транспорта. Основные положения по
расчету, проектированию и производству
работ, правила приемки, методы контроля
и испытаний.

3.04. Гидротехничес-
кие и мелиоративные
сооружения

Классификация, нагрузки и воздействия,
основные требования к плотинам, каналам,
дамбам, берегоукрепительным и другим
сооружениям. Основные положения по
расчету, проектированию и производству
работ, правила приемки, методы контроля
и испытаний.

3.05. Магистральные
и промысловые
трубопроводы

Классификация нагрузки и воздействия,
геометрические параметры и технические
требования к трубопроводам и хранилищам
для газа, нефти и нефтепродуктов, а
также их размещению. Основные положения
по расчету, проектированию и
производству работ, правила приемки,
методы контроля и испытаний.

3.06. Обеспечение
доступной среды
жизнедеятельности для
инвалидов и других
социально защищаемых
слоев населения

Основные положения и общие требования
по обеспечению доступной среды
жизнедеятельности для инвалидов и других
социально защищаемых слоев населения.

4. Нормативные
документы на инженер-
ное обеспечение
зданий и сооружений
и внешние сети


4.01. Водоснабжение
и канализация

Классификация систем и потребителей,
технические требования к наружным сетям,
сооружениям и их размещению, внутренним
системам.
Нормы потребления воды, водоподготовка
и очистка стоков. Основные положения по
проектированию и производству работ,
режиму эксплуатации. Санитарно-
техническое оборудование, арматура,
приборы и канализационные трубы.
Правила приемки, методы контроля и
испытаний.

4.02. Теплоснабжение,
отопление, вентиляция
и кондиционирование
воздуха

Классификация систем и потребителей,
технические требования к наружным сетям
и сооружениям, их размещению, сетевой
воде, внутренним системам и
оборудованию. Нормы потребления теплоты,
очистка выбросов, использование
вторичных тепловых ресурсов. Основные
положения по проектированию и
производству работ, режиму эксплуатации.
Отопительные приборы, арматура и
воздуховоды.
Правила приемки, методы контроля и
испытаний.

4.03. Газоснабжение

Классификация систем, технические
требования к газопроводам, оборудованию
и отключающим устройствам. Нормы
потребления газа. Основные положения по
проектированию и производству работ,
режиму эксплуатации.
Правила приемки, методы контроля и
испытаний.

4.04. Электроснабжение

Классификация линий и потребителей.
Основные положения по проектированию и
производству работ.
Правила электрических установок.

4.05. Мусороудаление

Технические требования к системам
мусороудаления, оборудованию,
организации систем сбора, удаления и
утилизации твердых бытовых отходов.
Основные положения по проектированию,
монтажу и эксплуатации.

5. Нормативно-
технические документы
на строительные
конструкции и изделия


5.01. Основания и
фундаменты зданий и
сооружений

Классификация и расчетные характеристики
грунтов. Методы расчета и проектирования
оснований и свайных фундаментов.
Основные положения по производству
работ, режиму эксплуатации и диагностике
состояния.
Правила приемки, методы контроля и
испытаний.

5.02. Каменные и
армокаменные
конструкции

Общие требования к каменным и
армокаменным конструкциям зданий и
сооружений.
Методы расчета и проектирования
конструкций и их соединений, основные
положения по возведению конструкций,
режиму их эксплуатации и диагностике
состояния.
Правила приемки, методы контроля и
испытаний.

5.03. Железобетонные
и бетонные конструкции

Общие требования к монолитным, сборным
и сборно-монолитным бетонным и
железобетонным конструкциям.
Методы расчета и проектирования
конструкций и их соединений, основные
положения по изготовлению, возведению
конструкций, защите от коррозии, режиму
их эксплуатации и диагностике состояния.
Железобетонные и бетонные конструкции
заводского изготовления. Правила
приемки, методы контроля и испытаний.

5.04. Металлические
конструкции

Общие требования к несущим и
ограждающим, в том числе с эффективным
утеплителем, конструкциям из стали и
алюминиевых сплавов. Методы расчета и
проектирования конструкций и их
соединений, основные положения по
изготовлению, монтажу конструкций,
защите от коррозии, режиму их
эксплуатации и диагностике состояния.
Металлические конструкции заводского
изготовления.
Правила приемки, методы контроля и
испытаний.

5.05. Деревянные
конструкции

Общие требования к деревянным
конструкциям зданий и сооружений. Методы
расчета и проектирования конструкций и
их соединений, основные положения по
изготовлению, монтажу конструкций,
защите от коррозии, режиму их
эксплуатации и диагностике состояния.
Деревянные конструкции и изделия
заводского изготовления. Правила
приемки, методы контроля и испытаний.

5.06. Конструкции из
других материалов

Общие требования к асбестоцементным и
конструкциям из других материалов.
Методы расчета и проектирования
конструкций и их соединений, основные
положения по изготовлению, монтажу
конструкций, режиму их эксплуатации и
диагностике состояния. Конструкции
заводского изготовления. Правила
приемки, методы контроля и испытаний.

5.07. Окна, двери,
ворота и приборы к ним

Общие требования к изделиям. Технические
условия на изделия и комплектующие
детали. Правила приемки, методы контроля
и испытаний.

6. Нормативные
документы на
строительные
материалы и изделия


6.01. Стеновые
кладочные материалы

Общие требования к кирпичу и стеновым
камням из различных материалов.
Технические условия на конкретные
разновидности, типы, марки. Правила
приемки, методы контроля и испытаний.

6.02. Минеральные
вяжущие вещества

Общие требования к цементу и другим
вяжущим. Технические условия на
конкретные разновидности, типы, марки.
Правила приемки, методы контроля и
испытаний.

6.03. Бетоны и
растворы

Общие требования к бетонам различных
видов, бетонным смесям, строительным
растворам. Технические условия на
конкретные разновидности. Правила
приемки, методы контроля и испытаний.

6.04. Щебень, гравий
и песок для
строительных работ

Общие требования к щебню, гравию, песку,
искусственным и природным пористым
заполнителям. Технические условия на
конкретные разновидности. Правила
приемки, методы контроля и испытаний.

6.05. Теплоизоляцион-
ные, звукоизоляционные
и звукопоглощающие
материалы

Общие требования к минераловатным
изделиям, изделиям из ячеистого бетона,
плитам на основе пенопластов и другим
теплоизоляционным материалам.
Технические условия на конкретные
разновидности. Правила приемки, методы
контроля и испытаний.

6.06. Кровельные,
гидроизоляционные
и герметизирующие
материалы и изделия

Общие требования к рулонным кровельным
материалам, кровельным мастикам,
изоляционным и герметизирующим
материалам. Технические условия на
конкретные разновидности. Правила
приемки, методы контроля и испытаний.

6.07. Отделочные и
облицовочные материалы

Требования к полимерным, керамическим,
древесным и другим отделочным и
облицовочным материалам и изделиям.
Правила приемки, методы контроля и
испытаний.

6.08. Асбестоцементные
изделия

Требования к асбестоцементным плоским и
волнистым листам, трубам, экструзионным
изделиям. Правила приемки, методы
контроля и испытаний.

6.09. Дорожные
материалы

Требования к асфальтобетону,
асфальтобетонным смесям и другим
дорожным материалам. Правила приемки,
методы контроля и испытаний.

6.10. Строительное
стекло

Требования к листовому стеклу и изделиям
из стекла для строительства. Правила
приемки, методы контроля и испытаний.

7. Нормативные
документы на
средства оснащения
строительных
организаций


7.01. Мобильные
здания и сооружения

Классификация и общие технические
требования. Технические условия на
конкретные типы зданий и сооружений.
Правила приемки, методы контроля и
испытаний.

7.02. Оснастка
строительных
организаций

Общие технические требования к лесам и
подмостям, опалубке для бетонных работ,
монтажной оснастке и креплениям, ручному
инструменту, средствам пакетирования и
контейнеризации.
Правила приемки, методы контроля и
испытаний.

7.03. Специализиро-
ванная оснастка
предприятий
стройиндустрии

Общие технические требования к оснастке,
смазке для оснастки и форм. Правила
приемки, методы контроля и испытаний.

8. Нормативные
документы по
ценообразованию
и сметам


8.01. Экономика
строительства

Организационно-методические положения по
вопросам эффективности инвестиционных
проектов, договорных отношений и
регулирования инвестиционной
деятельности.

8.02. Ценообразование
и сметы

Правила и методы определения стоимости
проектно-изыскательских работ и
строительства в составе предпроектной и
проектной документации. Сметная
нормативная база для определения
потребности в капитальных вложениях,
формирования свободных (договорных)
цен на строительную продукцию и
осуществления расчетов между участниками
строительства.

8.03. Материальные
и топливно-
энергетические
ресурсы

Правила и методики разработки и
применения нормативных показателей
расхода материальных и топливно-
энергетических ресурсов для
строительства.

8.04. Трудовые
ресурсы

Правила и методики определения
трудоемкости элементов строительной
продукции, а также потребности средств
на заработную плату.

"Ғимараттардың, имараттардың және оған іргелес аумақтардың қауіпсіздігіне қойылатын талаптар" техникалық регламентін бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2008 жылғы 6 наурыздағы N 227 Қаулысы. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2010 жылғы 17 қарашадағы N 1202 Қаулысымен

      Ескерту. Күші жойылды - ҚР Үкіметінің 2010.11.17 N 1202 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі) Қаулысымен.

      "Техникалық реттеу туралы" Қазақстан Республикасының 2004 жылғы 9 қарашадағы Заңын іске асыру мақсатында Қазақстан Республикасының Үкіметі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:

      1. Қоса беріліп отырған "Ғимараттардың, имараттардың және оған іргелес аумақтардың қауіпсіздігіне қойылатын талаптар" техникалық регламенті (бұдан әрі - Техникалық регламент) бекітілсін.

      2. Орталық және жергілікті атқарушы органдар өз нормативтік құқықтық актілерін осы қаулымен бекітілген Техникалық регламентке сәйкес келтіруді қамтамасыз етсін.

      3. Осы қаулы ресми жарияланған күнінен бастап алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі.

      Қазақстан Республикасының
      Премьер-Министрі

Қазақстан Республикасы
Үкіметінің    
2008 жылғы 6 наурыздағы
N 227 қаулысымен
бекітілген   

"Ғимараттардың, имараттардың және оған іргелес аумақтардың
қауіпсіздігіне қойылатын талаптар"
техникалық регламенті 1. Қолдану саласы

      1. Осы Техникалық регламент нарықта өткізілетін және пайдалануға берілетін ғимараттардың, имараттардың (бұдан әрі - ғимарат (имарат) және оған іргелес аумақтардың қауіпсіздігіне, оларды жобалау, салу, пайдалану және кейіннен пайдаға асыру процестеріне қойылатын талаптарды белгілейді.

      2. Осы Техникалық регламенттің техникалық реттеу объектілері мыналар болып табылады:
      1) ғимараттарды (имараттарды) жобалау (бұдан әрі - жоба) кезеңінде жасалатын, олардың нарықта өткізілетін жобалық-сметалық құжаттамасы;
      2) ғимараттарды (имараттарды) салу, қайта жаңарту, қалпына келтіру, кеңейту, техникалық қайта жарақтандыру, жаңғырту, күрделі жөндеу үшін нарық субъектілері жүзеге асыратын технологиялық құрылыс процестері;
      3) құрылыс кезеңі аяқталғаннан кейін нарықта өткізілетін және пайдалануға берілетін ғимараттар (имараттар);
      4) функционалдық мақсатына қарай пайдалану мақсатында нарық субъектілері жүзеге асыратын ғимараттарды (имараттарды) пайдалану процестері;
      5) ғимараттарды (имараттарды) пайдаланып болғаннан кейін қалпына келтірілетін элементтерді (құрастырмаларды, материалдарды, жабдықтарды) бір мезгілде қалпына келтіре және қайта пайдалана отырып, сондай-ақ қалпына келтіруге жарамайтын элементтер мен қалдықтарды өңдеп бөлшектеу және бұзу үшін нарық субъектілері жүзеге асыратын кейіннен кәдеге асыру кезеңінің технологиялық процестері.

      3. Осы Техникалық регламенттің талаптары 2-тармақта көрсетілген техникалық реттеу объектілеріне, Қазақстан Республикасының барлық аумағында немесе оның жекелеген жерлерінде әскери немесе төтенше жағдай кезеңінде, сондай-ақ табиғи немесе техногендік сипаттағы төтенше жағдай салдарынан ғимараттарға (имараттарға) қауіпті әсер еткен жағдайларда қолданылмайды.

      4. Мыналар адам өміріне немесе денсаулығына келтіруі мүмкін зақымға қатысты нарықта өткізілетін және пайдалануға берілетін ғимараттарда (имараттарда) жол берілмейтін қауіпті факторлар (қауіптер) болып табылады:
      1) ғимарат (имарат) шегінде адамның жүретін жолдың көлденең және еңіс беттерімен өткен кезінде тайғанауы;
      2) ғимарат (имарат) шегінде адамның жүретін жолындағы оның ықтимал құлауына әкелуі мүмкін қауіпті кемерлердің, өңістердің, шұңқырлардың, ойықтардың және басқа сол сияқты факторлардың болуы;
      3) ғимарат (имарат) шегінде адамның соққы алуына әкелуі мүмкін мұздың қатуы, жасыл екпелер элементтерінің дұрыс орналастырылмауы немесе қауіпті жағдайда болуы және құрылыс материалдарының, құрастырмалардың және жабдығының бұзылуы және ақаулары;
      4) ғимарат (имарат) шегінде адамның күюіне немесе үсуіне әкеліп соғатын ыстық немесе қатты мұздатылған үстіңгі бетінің, сұйықтықтардың, газдардың, техногендік сипаттағы ауа массаларының болуы;
      5) ғимарат (имарат) шегінде қорғалмаған электрөткізгіш элементтердің болуы салдарынан электр тогының соғуы;
      6) адам денсаулығына зиян келтіруі немесе өміріне жарақат алуына әкелуі мүмкін құрылыста пайдаланылатын материалдардың, бұйымдар мен құрастырмалардың, жабдықтың және ғимарат (имарат) шегіндегі өзге де элементтердің жарылу қаупі;
      7) адам денсаулығына дене немесе психикалық зақым әкелуі мүмкін, ғимарат (имарат) шегінде белгіленген нормативтік мәндерден асып кететін шу деңгейі;
      8) ғимараттың (имараттың) жылыту, желдету және ауа баптау жүйелерінің тұрақсыз жұмысы немесе бұзылуы салдарынан болатын адамның өмір сүру ортасының жайсыз микроклиматы;
      9) ғимарат (имарат) шегінде қауіпті сәулелердің (электромагнитті, радиоактивті және т.б.) болуы;
      10) адам денсаулығына зиян келтіруге қабілетті улы газдардың бөлінуі;
      11) үй-жайлардағы ауада қауіпті бөлшектердің немесе газдардың болуы;
      12) көтеруші элементтердің өрт болған жағдайда белгілі бір уақыт кезеңі ішінде олардың беріктігін сақтай алмайтын өртке әлсіз төзімділігі;
      13) ғимараттардың (имараттардың) ішкі кеңістігінде от пен түтіннің пайда болуына және қарқынды түрде таралуына ықпал ететін тез тұтанғыш үстіңгі қабаттар мен элементтер, сондай-ақ өзге де факторлар;
      14) өртке қарсы қажетті тосқауылдардың (өртке қарсы қабырғалар, көршілес ғимараттар арасындағы қажетті ең аз арақашықтық және т.б.) болмауы;
      15) жылу өте көп бөлініп, соның салдарынан өрт пайда болуы мүмкін қауіпті пайдалану процестері;
      16) ықтимал төтенше жағдайларға арналған эвакуациялау жолдарында бөгеттердің және өзге де кедергілердің болуы;
      17) өрт сөндіру және құтқару топтарының ғимаратқа (имаратқа) қарай және оның ішінде жүретін жолдарындағы жобада көзделмеген кедергілер;
      18) жобалау, салу, пайдалану кезеңінде жіберілген қателердің салдарынан ғимараттың (имараттың) немесе оның бір бөлігінің бұзылуы;
      19) ғимараттың (имараттың) және оның жекелеген бөліктерінің, сондай-ақ жабдықтың жол берілмейтін шамада бүлінуі және өзге де зақымдары;
      20) жер қыртысының кенеттен және күрт жылжу жағдайында кұрастырманың беріктігін жоғалтуына себепші болатын ғимараттың (имараттың) негізгі (көтеруші) элементтерінің қауіпті жағдайы;
      21) ғимарат (имарат) тұрған аумақта геофизикалық ауытқулардың болуы (геологиялық жарылымдар, жерасты су ағындарының қиылысуы, ғаламдық желі сызықтарының тартылуы);
      22) адамның жаны мен тәнінің саулығына зиян келтіретін бейнеэкологиялық қауіптің болуы;
      23) ғимарат (имарат) шегінде кездейсоқ оқиғалар салдарынан болған бастапқы себептерге сыйымсыз адам өмірі мен денсаулығына төнетін қауіп.

      5. Қоршаған ортаға келтіруі мүмкін зиянға қатысты нарықта өткізілетін және пайдалануға берілетін ғимараттарда (имараттарда) жол берілмейтін қауіпті факторлар (қауіптер) мыналар болып табылады:
      1) ғимараттарды (имараттарды) салу, пайдалану және кейіннен пайдаға асыруда табиғатты пайдалану режимінің бұзылуы;
      2) ғимараттарды (имараттарды) олардың функционалдық іс-әрекетінің экологиялық салдарын ескермей жобалық орналастыру;
      3) қоршаған ортаны қорғауға залал келтіріп, ғимараттың (имараттың) бекітілген жобасын немесе жұмыстың құнын өзгерту;
      4) құрылыс-монтаж жұмыстарын және кейіннен кәдеге жаратуға байланысты жұмыстарды орындау кезінде табиғи ресурстарды ұтымсыз пайдалану;
      5) өндірістік мақсатта су объектілерінің ластануына және бітеліп қалуына әкелетін ықтимал қауіпті химиялық және биологиялық заттар мен радиоактивті материалдарды қолданатын ғимараттарды (имараттарды) су жинағыш алаңдарда салу;
      6) су қорғау аймақтары мен су объектілері белдеулері шегінде ғимараттарды (имараттарды) салу;
      7) зиянды қалдықтарды, мейлінше жол берілген нормативтер деңгейінде ластаушы заттардың шығарындыларын тазарту, залалсыздандыру және пайдаға асыру қондырғыларымен және жабдығымен, қоршаған ортаны ластауды бақылау құралдарымен қамтамасыз етілмеген, жерді қайта қалпына келтіру және іргелес аумақтарды абаттандыру бойынша жобаланған жұмыстары аяқталмаған өндірістік мақсаттағы ғимараттарды (имараттарды) пайдалануға беру;
      8) ғимараттарды (имараттарды) пайдалану барысында пайда болатын өнеркәсіптік және коммуналдық-тұрмыстық қалдықтарды санитарлық тазарту, залалсыздандыру, пайдаға асыру, жинау, қауіпсіз түрде жою, өңдеу және көму жұмыстарының болмауы.

      6. Осы Техникалық регламенттегі техникалық реттеу объектілері мынадай ережелер бойынша оның талаптарын қолдану мақсатында сәйкестендіріледі:
      1) жоба объектіге және салу мақсатына байланысты қала құрылысы және сәулет-құрылыс құжаттамасының түрлеріне және құрамына қарай сәйкестендіріледі және тапсырыс берушінің жобалауға берген тапсырмасы мен болжалды құрылыс ауданында инженерлік және коммуналдық қамту қызметтерін жеткізушілердің сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі саласындағы заңнамада белгіленген тәртіппен жасалған техникалық шарттарына сәйкес әзірленеді;
      2) көлемді, жазық және сызықты күрделі объектілердің (ғимараттардың, имараттардың және олардың кешендерінің, коммуникациялардың) оларға жататын технологиялық және инженерлік жабдықты қосқандағы барлық түрін жасауға арналған құрылыс процестері салу-монтаждау жұмыстарының түрлері бойынша сәйкестендіріледі және Қазақстан Республикасы Азаматтық кодексі мен сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі саласындағы заңнамада белгіленген тәртіппен жүзеге асырылады;
      3) нарықта өткізілетін және пайдалануға берілетін ғимараттар (имараттар) жобалық-сметалық құжаттама немесе техникалық паспорт негізінде Қазақстан Республикасы Азаматтық кодексі мен сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі саласындағы заңнамаға сәйкес функционалдық мақсаты бойынша сәйкестендіріледі;
      4) ғимараттарды (имараттарды) пайдалану процестері олардың қызметтік мақсатына байланысты Қазақстан Республикасы заңнамалық актілерінің ережелері мен осы Техникалық регламенттің негізінде сәйкестендіріледі;
      5) ғимараттарды (имараттарды) кейіннен пайдаға асыру сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі саласындағы заңнама мен атқарушы биліктің жергілікті органдарының шешімдерінде белгіленген тәртіпте сәйкестендіріледі.

      7. Осы Техникалық регламенттегі техникалық реттеу объектілерін сәйкестендіру мынадай жағдайларда:
      1) жобалық-сметалық құжаттаманы әзірлеу бойынша тапсырысты орындау шарттарын құру және жасасу кезінде;
      2) нарық субъектісінің құрылысты жүзеге асыру үшін жобалық-сметалық құжаттаманы іске асыруы кезінде;
      3) салу-монтаждау жұмыстарын жүзеге асыруға мердігерлік шарттарын жасасу кезінде;
      4) бір меншік иесінен екіншісіне ауысатын пайдаланыстағы ғимараттарды (имараттарды) нарықта өткізу кезінде;
      5) құрылысы аяқталған объектілерді пайдалануға тапсыру және қабылдау кезінде;
      6) құрылысы аяқталмаған объектілерді нарықта өткізу кезінде;
      7) тоқтатылып қойылған, құрылысы аяқталмаған объектілерді тапсыру және қабылдау кезінде;
      8) ғимараттың (имараттың) техникалық жай-күйін пайдалануды және өзгені де бақылау кезінде;
      9) ғимараттарды (имараттарды) немесе оның жекелеген үй-жайлары мен бөліктерін жалдау шарттарын құру және жасасу кезінде;
      10) ғимаратты (имаратты) қолданыстан шығару немесе кейіннен пайдаға асыру жұмыстарын жүргізу мақсатында құрылысы аяқталмаған объектіні жою кезінде жүзеге асырылады.

      8. Пайдаланыстағы ғимарат (имаратты) жағдайында сәйкестендіру міндеттеріне қарай объектіні аспаптық немесе көзбен шолу арқылы зерттеу жүргізіледі.

      9. Осы техникалық регламенттегі техникалық реттеу объектілерін сәйкестендіруді:
      1) құрылыстағы мердігерлік жұмыстардың (құрылысқа арналған жоба, ізденіс, сараптама, зерттеу жұмыстарын, тапсырыстар бойынша құрылыс материалдарын, бұйымдарын және құрастырмаларды өндіру, құрылыс-монтаж жұмыстарын жүргізуді қоса алғанда) тапсырыс беруші-инвестор;
      2) пайдаланыстағы ғимарат (имарат) немесе құрылысы аяқталмаған объекті түріндегі жылжымайтын объектінің меншік иесі;
      3) өздерінің құзыреті шегінде мемлекеттік бақылау және қадағалауды жүзеге асыру барысында уәкілетті органдар жүргізеді.

      10. Осы Техникалық регламенттің талаптары міндетті болып табылады және Қазақстан Республикасының барлық аумағында қолданылады.

2. Терминдер мен анықтамалар

      11. Осы Техникалық регламентте техникалық реттеу саласындағы және сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі саласындағы заң актілерінде пайдаланылатын негізгі ұғымдар, сондай-ақ мынадай терминдер мен анықтамалар қолданылады:

      1) бейнеэкологиялық қауіпсіздік - ғимараттың (имараттың) сыртқы және ішкі көрінісінің көзге көрінетін гомогенді (мысалы, ғимараттардың бір типті шатырлары, бір түсті қасбеттері, олардың жалаң қабырғалары және т.с.с.) және агрессивті (мысалы, тор көзді тұсқағаздар, бір типті терезелер және т.с.с.) параметрлері адамдардың жаны мен тәніне зиян келтіретін қаупі жоқ ғимараттың (имараттың) жағдайы;

      2) үй-жай - ғимараттың (имараттың) ішіндегі белгілі бір функционалдық мақсатты және құрылыс құрастырмалары бар кеңістік;

      3) ғимаратқа (имаратқа) техникалық қызмет көрсету - элементтердің дұрыс жай-күйін, берілген параметрлерді және оның құрастырмалық элементтері мен техникалық құрылғыларының жұмыс режимдерін ұстап тұру бойынша өткізілетін шаралар кешені;

      4) ғимаратты (имаратты) ағымдағы жөндеу - ғимарат (имарат) элементтерінің бұзылған жерлерін жөндеу (жұмысқа қабілеттілігін қалпына келтіру) және олардың жұмыс жағдайын ұстап тұру мақсатында іске асырылатын іс-шаралар кешені;

      5) ғимаратты (имаратты) пайдалану - техникалық жай-күйін бақылауды, техникалық қызмет көрсетуді және ғимаратты (имаратты) ағымдағы жөндеуді қамтитын, мақсатына қарай пайдалануына байланысты ғимараттардың (имараттардың) өміршеңдік кезеңі;

      6) ғимараттың (имараттың) авариялық жай-күйі - адамдардың тұруы немесе келуіне, өндіріс процестерін орындауға, сондай-ақ материалдық құндылықтарды орналастыруға және сақтауға арналған қауіпсіздік талаптарымен қамтамасыз етудің мүмкін еместігі салдарынан пайдалануы тоқтатылуы тиіс жағдай;

      7) имарат - белгілі бір тұтыну қызметтерін жүзеге асыруға арналған құрылыс қызметінің сиректеу нәтижесі;

      8) инженерлік тораптар - елді мекендердің аумақтарында, сондай-ақ ғимараттарда (имараттарда) жүргізілетін түрлі мақсаттағы құбырлар мен кабельдер (су құбыры, кәріз, газ, жылу, байланыс және т.б.);

      9) құрылыс құрастырмасы - ғимараттың (имараттың) белгілі бір көтеруші, қоршағыш және/немесе эстетикалық қызметтерді орындайтын бөлігі;

      10) ғимараттың (имараттың) меншік иесі - ғимаратқа (имаратқа) немесе оның бөлігіне заңнамалық актілерде мойындалатын және қорғалатын меншік құқығы бар заңды немесе жеке тұлға;

      11) пайдалану бақылауы - ғимараттың (имараттың) меншік иелері орындайтын сәйкестендіруді бағалаудың бір түрі, ғимаратты (имаратты) пайдаланудың осы Техникалық регламентті пайдалану талаптарына сәйкестігін тексеру;

      12) ғимараттың (имараттың) жауапты пайдаланушысы - ғимараттың (имараттың) техникалық жай-күйіне, техникалық қызмет көрсетілуіне және ағымдағы жөндеуге бақылау жүргізуге жауапты жеке немесе заңды тұлға (үй-жайлардың (пәтерлердің) меншік иелерінен басқа, ғимараттардың (имараттардың) меншік иелері, кондоминиум объектілері мен өнеркәсіптік және азаматтық мақсаттағы өзге объектілерді басқаратын жеке және заңды тұлғалар);

      13) пайдаланушы - ғимаратты (имаратты) немесе оның бөлігін функционалдық мақсаты бойынша пайдаланатын заңды немесе жеке тұлға;

      14) техникалық жерасты қабаты (техжерасты қабаты) - инженерлік жабдықты орналастыру және коммуникацияларды жүргізуге арналған, ғимараттың төменгі бөлігінде орналасқан техникалық қабат;

      15) топырақты ылғалдау - жерасты сулары және/немесе ылғалдылықтың құрылыстың осы түрі үшін қабылданған ауыспалы мәндерінен асатын деңгейлері (арыны) көтерілген жағдайда топырақтардың физикалық жағдайы мен құрылымының күрт өзгеруіне байланысты топырақтың бүлінуі.

3. Қазақстан Республикасы нарығындағы өнімнің айналым шарттары

      12. Нарықта өткізілетін және пайдалануға берілетін ғимараттар (имараттар) Қазақстан Республикасының жер және тұрғын үй заңнамасында, Қазақстан Республикасының сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі саласындағы заңнамасымен белгіленген талаптарға және құрылыс материалдарының, бұйымдарының және құрастырмаларының қауіпсіздігі туралы, өрт қауіпсіздігі туралы, өнеркәсіптік қауіпсіздік туралы, экологиялық қауіпсіздік туралы, радиациялық қауіпсіздік туралы техникалық регламенттерде , сондай-ақ осы Техникалық регламентте белгіленген талаптарға сәйкес келуі тиіс.

      13. Егер ізденушіден, жобалаушыдан, дайындаушыдан немесе уәкілетті өкілден, ғимараттардың (имараттардың) меншік иелерінен және тәуелсіз сарапшылардан, мемлекеттік бақылау және қадағалау жүргізуге уәкілетті мемлекеттік органдардан өнімнің осы және өзге техникалық регламенттерде белгіленген қауіпсіздік талаптарына сәйкес келмейтіндігі туралы ақпарат бар болған жағдайда ғимараттарды (имараттарды) нарықта айналымға шығаруға жол берілмейді.

      14. Ғимараттарды (имараттарды) пайдалануға берген сәттен бастап оларды пайдаланудан шығарғанға дейінгі кезеңде осы өнімнің нарықта айналымда болуына жылжымайтын мүлікке және онымен мәміле жасауға құқықты мемлекеттік тіркеу саласындағы заңнама талаптарына сәйкес ресімделген техникалық паспорты болған жағдайда ғана жол беріледі.

      15. Сәйкестігі міндетті түрде расталуы тиіс ғимараттарды (имараттарды) сәйкестігін растау рәсімінен өтпейінше нарықта өткізуге және пайдалануға беруге жол берілмейді.

      16. Ғимараттардың (имараттардың) жауапты пайдаланушылары:
      1) осы және өзге де міндетті техникалық регламенттердің талаптарына сәйкестігін бағалау рәсімінен өткен ғимаратты (имаратты) пайдалануы;
      2) ғимаратты (имаратты) қауіпсіз пайдалану ережелері бойынша барлық пайдаланушыларға нұсқама беруі;
      3) осы Техникалық регламенттің 13-тармағында көрсетілген жағдайларда ғимаратты (имаратты) пайдалануға жол бермеуі;
      4) мемлекеттік бақылау және қадағалау органдарын, сондай-ақ ғимараттардың (имараттардың) барлық пайдаланушылары мен меншік иелерін ғимаратты (имаратты) пайдалану үшін арнайы білім (машық) болуын талап ететін ерекшеліктері туралы хабардар етуі;
      5) ықтимал қауіп туындаған жағдайда ғимараттардың (имараттардың) барлық пайдаланушылары мен меншік иелерін ескертетін, сондай-ақ апат туралы ақпарат келіп түскен жағдайда пайдалануға тыйым салуға дейінгі қажетті іс-шараларды уақытылы өткізуді қамтамасыз етуі;
      6) ғимаратты (имаратты) пайдаланудан апаттық жағдайда шығару қажет болған жағдайда бұл үшін қажетті шараларды қабылдау және мемлекеттік бақылау және қадағалаудың тиісті органдарын осы Техникалық регламент талаптарының бұзылғандығы туралы дереу хабардар етуі керек.

4. Ғимараттардың, имараттардың және іргелес аумақтардың
қауіпсіздігіне қойылатын талаптар

      17. Белгіленген тәртіпте рұқсат алу рәсімінен өту ережелеріне   сәйкес қызметті (жобалау, құрылыс салу, пайдалану, кейіннен пайдаға асыру) жүзеге асыратын заңды немесе жеке тұлғалар сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі саласындағы заңнамада көзделген талаптардың барлық кешенін орындауы керек.

      18. Жобаны әзірлеуші осы Техникалық регламентте және сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі саласындағы өзге де нормативтік құқықтық актілерде белгіленген талаптарды ескеруі және қадағалауы қажет.

      19. Жобалау барысында ғимараттардың (имараттардың) өміршеңдігінің барлық кезеңдеріндегі сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы мемлекеттік нормативтік құжаттар мен мемлекеттік органдардың олардың осы Техникалық регламентті реттеу объектілері бойынша құзыретінің шегіндегі өзге де нормативтік құжаттардың ережелерін қолдану негізінде қамтамасыз етілетін қауіпсіздік түрлері сәйкестендірілуі және ескерілуі тиіс.
      Ғимараттарды (имараттарды) жобалау барысында қауіпсіздіктің барлық турлерін қамтамасыз ету мақсатында мынадай талаптар орындалады:
      1) құрылыс құрастырмаларының көтеруші қабілеттері мен өзгергіштігін есептеудің пайдаланылатын әдістері қолданыстағы нормативтік құжаттардың тиісті материалдардан жасалған құрастырмаларына қойылатын талаптарына жауап беруі тиіс және жүктемелер мен әсерлердің қолайсыз түрде бірлесе келуін ескеріп орындалуы керек;
      2) есептерді орындау процесінде инженерлік ізденістердің нәтижелерін, ғимараттың (имараттың) орналасқан орнының қызметтік мақсаты мен сипатын, құрылыс құрастырмаларының, бұйымдарының және материалдарының техникалық сипаттамаларының рұқсат етілетін шашыраңқылығын, көтеруші құрылыс құрастырмалары бұзылуының болжалды салдарын, есептеудің қолданатын әдістерін есептеу дәлдігі бойынша шектеулерді, ықтимал қауіптер сипаттамаларын ескеру қажет;
      3) қолданылатын материалдар мен бұйымдардан бөлінетін иондаушы сәулелер Қазақстан Республикасының радиациялық қауіпсіздік жөніндегі заңнамасының талаптарында белгіленген жол берілетін шектерден аспауы тиіс;
      4) ғимараттардың (имараттардың) құрастырмалық шешімдері, сондай-ақ қолданылатын материалдар мен бұйымдар адамдарды олардың өмірі мен денсаулығына қауіп төнбей тұрып, қауіпсіз орынға эвакуациялауға жеткілікті уақытты қамтамасыз ететін өртке төзімділіктің қажетті шегінде орындалуы тиіс;
      5) қолданылатын полимерлік және синтетикалық материалдарға мемлекеттік санитарлық-эпидемиологиялық қадағалау органдарының тиісті рұқсаты болуы керек;
      6) жобада радионуклидтермен залалданған материалдары құрастырмалар мен бұйымдарды дайындау кезінде пайдалануға жол берілмейтіндігі және құрылыс учаскесінде радонның және оның ыдырау өнімдерінің, геопатогендік аймақтардың болуын міндетті түрде зерттеу туралы, сондай-ақ құрылыс учаскесіндегі экологиялық жағдай жөніндегі қорытынды алынғандығы туралы нұсқаудың бар болуы;
      7) сейсмикалық қауіпті аудандарда құрылыс салу үшін арнайы жобалық-құрастырмалық шешімдерді, соның ішінде шұғыл эвакуация жолдарындағы ойықтарды толтыру бойынша да, оларды төтенше жағдайлардың салдарынан бұғатталуын болдырмайтын шешімдерді қолдану қажет;
      8) ғимараттардың (имараттардың) сәулеттік және құрастырмалық шешімдерінде олардың бейнеэкологиялық қауіпсіздігінің шарттарын ескеру және қамтамасыз ету қажет;
      9) көпфункционалды ғимараттардың (имараттардың) жобалық және құрастырмалық шешімдерінде олардың үй-жайларының (аймақтарының) ерекшеліктерін ескеруі және өндірістің немесе қызмет көрсетудің қауіпсіздігі шарттарын қамтамасыз ету қажет;
      10) ғимараттың (имараттың) инженерлік қамтамасыз етілуі оны жобалауға техникалық тапсырмасына сәйкес болуы тиіс;
      11) инженерлік жабдықтың оның жинақтылығын, монтажын, оны пайдалану, жөндеу және бөлшектеу немесе ауыстыруды анықтайтын қажетті ілеспе құжаттамасы (техникалық паспорты немесе нұсқаулығы, сәйкестік туралы сертификаты немесе декларациясы және т.б.) болуы тиіс;
      12) жылыту жүйесі пайдаланудың нақты климаттық аймақтарында ауа температурасының және ғимарат (имарат) үй-жайларының қоршау құрастырмалары беттерінің нормативтік (жол берілетіннен төмен емес) және реттеуші параметрлерін қамтамасыз етуі тиіс;
      13) ғимарат (имарат) үй-жайларының қызметіне қарай желдету және ауа баптау жүйелері микроклиматтың есептік ауа алмасуы мен оңтайлы параметрлерін қамтамасыз етуі тиіс және ауру тудыратын микроорганизмдер мен аллергендердің жиналуын, көбеюін және таралуын болдырмауы тиіс;
      14) газбен жабдықтау жүйесі ғимараттың (имараттың) қызметіне қарай қысымы есептелетін газдың қауіпсіз берілуін қамтамасыз етуі тиіс;
      15) суық және ыстық сумен жабдықтау жүйелері қысымы есептелетін судың берілуін қамтамасыз етуі тиіс;
      16) кәріз жүйесі ағын сулардың қауіпсіз бұрылуын қамтамасыз етуі тиіс;
      17) электрмен жабдықтау жүйесі пайдалану қауіпсіздігін қамтамасыз етуі тиіс және электр жабдықтарының жануы қаупін болдырмауы тиіс;
      18) ғимаратта (имаратта) тұрмыстық қатты қалдықтарды жинауға, үюге, сақтауға және жоюға арналған ішкі және/немесе сыртқы орындар болуы қажет;
      19) ғимараттар (имараттар) шектерінде табиғи және жасанды жарықтандырудың нормаланатын мәндерді қамтамасыз ету қажет;
      20) ғимараттың (имараттың) жобалық-құрастырмалық шешімдері мен оны инженерлік жабдықтау жүйелері қалпына келтірілмейтін энергетикалық ресурстардың тиімді және үнемді шығындалуын қамтамасыз етуі тиіс;
      21) ғимаратты (имаратты) шудан оқшаулау адам өмірі мен денсаулығына жол берілмейтін қауіптің болмауы ескеріле отырып жобалануы және құрылуы қажет.

      20. Ғимараттың (имараттың) жобасын әзірлеу, келісу, бекіту және өзгерістерді енгізу, міндетті құрам мен күтіп ұстауды қамтамасыз ету сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі саласындағы заңнамаға сәйкес жүзеге асырылады. V011566

      21. Ғимаратты (имаратты) салу процесінде жобада белгіленген қауіпсіздікпен қамтамасыз ету шаралары кешенінің барлығы орындалуы және олардың жұмыстың әр түрлі кезеңдерінде орындалуын бақылау мүмкіндігі қарастырылуы тиіс.

      22. Ғимараттарды (имараттарды) салуға, қайта жаңғыртуға және жөндеуге мердігерлік шарт жасасу кезінде тапсырыс беруші онда техникалық регламенттердің талаптарын көрсетуі қажет.

      23. Салынып жатқан ғимарат (имарат) белгіленген нормаларға сәйкес өзге объектілерден қажетті арақашықтыққа алыстатылуы тиіс.

      24. Ғимарат (имарат) құрылысы:
      1) учаскеде радонның, оның ыдырау өнімдерінің және гепатогенді аймақтардың болуын тексеру қорытындыларын алуды қосқанда ғимарат (имарат) салынатын учаскені дайындаудың жалпы нұсқаулары мен ережелерін;
      2) құрылыс салу-монтаждау және әрлеу жұмыстары мен олардың құжаттық ресімделуін орындау кезектілігін;
      3) инженерлік жабдықтау жүйелерін құрастыру, жөндеу және іске қосу тәртібін;
      4) құрылыс-монтаждау жұмыстарын қауіпсіз жүргізу шараларын және олардың құжаттық ресімделуін бақылауды;
      5) салынған ғимаратты (имаратты) пайдалануға беруге рұқсат алуды қоса алғанда, оны тапсыру-қабылдау жөніндегі комиссиясын жасақтау, оның жұмыс істеуі және нәтижелерін ресімдеу тәртібін көздейтін жұмыстың жүргізілу жобасы бойынша жүзеге асырылуы тиіс.

      25. Инженерлік тораптардың, машиналар мен жабдықтардың, метрополитендердің, шахталардың, көпірлер мен тоннельдердің, сондай-ақ өзге арнайы имараттардың нақты түрлерінің қауіпсіздігін қамтамасыз ету тиісті техникалық регламенттерге сәйкес техникалық   реттеу туралы заңнамаға сәйкес белгіленеді.

      26. Ғимараттардың (имараттардың) жауапты пайдаланушылары:
      1) барлық пайдаланушылардың ғимаратты (имаратты) қызметтік мақсаты бойынша қауіпсіз пайдалануын ұйымдастыруды;
      2) ғимараттың (имараттың) техникалық жағдайының қауіпсіз деңгейін қарау, техникалық қызмет көрсету және ағымдағы жөндеу әдістерімен ұстап тұруды;
      3) ықтимал немесе болған қауіпті табиғи құбылыстар мен процестерге байланысты апаттың пайда болу қаупі төнген кезде қауіпсіздіктің қосымша шараларын қабылдауды;
      4) өз күштерімен жоя алмайтын апат туындаған жағдайда арнайы қызмет өкілдерін шақыруды;
      5) ғимараттың (имараттың) бақыланатын нақты параметрлері техникалық регламенттерде белгіленген қауіпсіздік талаптарына сәйкес келмейтін болса және регламенттелген мерзімде техникалық қызмет көрсету және ағымдағы жөндеу әдістерімен сәйкес келтіру мүмкін болмаса, ғимаратты (имаратты) пайдаланудан шығару шараларын қабылдауды қамтамасыз етуі тиіс.

      27. Ғимараттың (имараттың), инженерлік жабдықтаудың жекелеген құрастырмалары немесе элементтерінің ғимаратты (имаратты) қауіпсіз пайдалануға қойылатын талаптарды сақтамаудан туындайтын апаттық жағдайы мұндай апаттық жағдайларды жоюға қажетті ең қысқа мерзімде жойылуы тиіс немесе ғимарат (имарат) сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі саласындағы заңнамада белгіленген тәртіппен пайдаланудан шығарылуы тиіс.

      28. Егер пайдаланыстағы ғимараттардың (имараттардың) нақты параметрлері осы Техникалық регламенттің талаптарына сәйкес келмесе, онда ғимараттардың (имараттардың) жауапты пайдаланушылары бұл туралы ғимараттардың (имараттардың) барлық пайдаланушылары мен меншік иелерін, техникалық персоналды хабардар етуі тиіс және қауіпсіз пайдалануды қамтамасыз ететін және мемлекеттік бақылау және қадағалау органдарымен келісілген ұйымдастыру және техникалық шараларды жүргізгенге дейін ғимараттарды (имараттарды) пайдалануды тоқтату шараларын қабылдауы керек.

      29. Ғимаратты (имаратты) тұтастай немесе инженерлік жабдықтау жүйесінің құрастырмаларын, элементін пайдаланудан толық немесе ішінара шығарып тастап, осы құрылғылардың пайдаланылуын бақылау, техникалық қызмет көрсету және ағымдағы жөндеуді жүргізу кезінде сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы заңнаманың талаптары сақталуы тиіс.

      30. Ғимаратта (имаратта) өрттен, жарылыстан, су басып кетуден және басқа да қауіпті жағдайлардан қорғайтын құралдар болған жағдайда, ғимараттың (имараттың) жауапты пайдаланушысы техникалық паспортқа сәйкес олардың жұмысқа қабілетті жағдайын ұстап тұруы тиіс.

      31. Ғимаратты (имаратты) ағымдағы жөндеу кезінде бастапқы жобадан ауытқуға жол берілмейді.

      32. Ғимараттардың (имараттардың) жауапты пайдаланушылары ғимараттардың (имараттардың) барлық пайдаланушылары мен меншік иелерін мынадай талаптар мен ережелерді сақтау туралы хабардар етуі тиіс:
      1) ғимараттарды (имараттарды) немесе олардың бөліктерін функционалды пайдалану талаптарын;
      2) өрт қауіпсіздігі талаптарын;
      3) жарылыс қауіпсіздігі талаптарын;
      4) санитарлық-эпидемиологиялық қауіпсіздік талаптарын;
      5) ғимараттарға (имараттарға) кіру ережелерін;
      6) пайдаланыстағы инженерлік жүйелерді қауіпсіз пайдалану ережелерін;
      7) іргелес аумақтарда автокөлік құралдарының қозғалуы мен оларды қою ережесін;
      8) төтенше жағдайлар пайда болған кезде өзін-өзі ұстау ережесін.

      33. Ғимараттардың (имараттардың) пайдаланушылары мен меншік иелері ғимараттарда (имараттарда) анықталған жарамсыздықтар туралы белгіленген тәртіппен ғимараттардың (имараттардың) жауапты пайдаланушыларына хабарлауы тиіс.

      34. Ғимараттар (имараттар) элементтерінің жарамсыздықтарын жоюға кез келген тәсілмен (ауызша, жазбаша, диспетчерлік байланыспен, телефонмен, факспен, Интернетпен) алынған өтінімдерді ғимараттардың (имараттардың) жауапты пайдаланушылары олар келіп түскен күні қарауы және келесі күннен кешіктірмей оларды жоюды ұйымдастыруы тиіс.
      Жарамсыздықтарды жоюға ұзақ уақыт қажет болған немесе шұғыл жөндеуге қажетті қосалқы бөлшектер жоқ болған жағдайларда өтінім берген пайдаланушыны қабылданған шешімдер туралы хабардар ету қажет.

      35. Жоспарлы ағымдағы жөндеулерді жүргізу кезінде, сондай-ақ өмірді қамтамасыз етудің резервтік көздеріне жоспарлы өту кезінде ғимараттардың (имираттардың) жауапты пайдаланушылары ғимараттарды (имараттарды) пайдалану шарттары өзгеруінің болжалды мерзімін көрсете отырып, бұл туралы ғимараттардың (имараттардың) пайдаланушылары мен меншік иелерін алдын ала хабарлауы тиіс.

      36. Апат туындаған жағдайда ғимараттардың (имараттардың) жауапты пайдаланушылары ғимараттар (имараттар) орналасқан орынға дереу келіп, ғимараттардың (имараттардың) барлық пайдаланушылары мен меншік иелерін апат туралы және оның салдарын жоюдың болжалды мерзімдері туралы немесе, қажет болған жағдайда, ғимараттарды (имараттарды) пайдаланудан төтенше шығару туралы хабардар етуі керек.

      37. Ғимараттарды (имараттарды) немесе олардың бөліктерін жаңа қызметтік мақсатқа ауыстыру қажет болған жағдайда, ғимараттардың (имараттардың) меншік иелері сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі саласындағы заңнамада белгіленген тәртіппен рұқсаттық рәсімдерден өтуі тиіс.

      38. Ғимаратты (имаратты) немесе оның бөлігін жаңа функционалды мақсатқа ауыстыру кезінде қайта құрылымдауды жүргізу қажет болған жағдайда, ол қайта құрылымдау кезеңіне пайдаланудан шығарылуы тиіс.

      39. Осы Техникалық регламенттің талаптарына сәйкес ғимараттың (имараттың) қауіпсіз жай-күйін ұстап тұруды ғимараттың (имараттың) жауапты пайдаланушысы зерттеу, техникалық қызмет көрсету, құрылыс нормалары мен ережелеріне сәйкес ағымдағы жөндеу жүргізу жолдарымен қамтамасыз етеді.

      40. Ғимаратты (имаратты) тексеру жүргізу барысында ғимараттың (имараттың) жауапты пайдаланушысы:
      1) атмосфералық шөгінділерді бүратын шатырлар мен құрылғылардың жарамды жай-күйде екендігіне;
      2) сумен жабдықтаудың, кәріздің, жылу және суықпен жабдықтаудың ішкі тораптарының жарамдылық жай-күйде екендігіне, қосылыстарда және құбырлардың қабырғаларындағы, фасондық бөліктеріндегі және аспаптардағы жарықшақтар арқылы судың ақпайтындығына;
      3) газбен жабдықтау жүйелерінің жарамдылығына;
      4) желдету жүйелерінің жарамдылығына;
      5) электрмен жабдықтау жүйелерінің жарамдылығына;
      6) ғимараттың (имараттың) ағаш құрылымдарының жарамдылығына;
      7) тас немесе бетон қабырғаларда, темірбетон ұстындарда, сырғауылдарда, фермаларда, арқалықтарда және тақталарда жарықшақтардың жоқтығына;
      8) имарат қабырғалары мен ұстындарының, көтеруші қабырғаларының тігінен болуына;
      9) темірбетон және металл құрастырмалары жіктері мен қосылыстарының жарамды жай-күйде екендігіне;
      10) динамикалық жүктемелерге, термикалық әсерлерге ұшыраған немесе агрессивтік ортадағы құрылымдардың жарамдылығына көз жеткізуі тиіс.

      41. Ғимараттардың (имараттардың) іргетастары мен жертөлелерінің қабырғаларын қауіпсіз пайдалануды ұйымдастыру мақсатында ғимараттың (имараттың) жауапты пайдаланушысы келесі қауіпсіздік талаптарын орындауды ұйымдастыруы тиіс:
      1) іргетастардың және жертөлелердің зақымдалуын олардың пайда болу шамасына қарай жою;
      2) жертөлелер мен техеденасты қабаттарының мөлшерлі температуралық ылғалдылық режимін ұстап тұру;
      3) негіздер мен іргетастардың, жертөлелер мен техникалық жерасты қабаттары қабырғаларының топырақтарының ылғалдануын болдырмау.

      42. Іргетастардың біркелкі емес шөгуінің белгілері пайда болған кезде ғимараттың (имараттың) жауапты пайдаланушысы жарықшақтарға күйбелгілерді орнатып ғимаратты тексеруді ұйымдастырып, деформациялану себептерін жою шараларын қабылдауы тиіс.
      Топырақтың, іргетастар құрастырмаларының және жертөлелер қабырғаларының күйін тексеруді мамандандырылған ұйымдарды тарта отырып аспаптық бақылау тәсілімен жүргізеді.

      43. Ғимараттың (имараттың) іргетастары мен жертөлелер қабырғаларын пайдалану кезінде:
      1) жертөлелер және техникалық жерасты қабаттарын инженерлік жабдықтардың ақауы мен кемуінен су басуына;
      2) жертөлелер қабырғалары мен іргетастарында конденсаттың және көгерудің пайда болуына;
      3) арнайы рұқсаттық рәсімдерінсіз ғимаратқа тікелей жақын жерде қазандықтар мен орларды қазуға;
      4) ғимаратқа (имаратқа) тым жақын жерге қар жинауға, сондай-ақ жаңбыр суының ағынына және инженерлік жүйелер мен жабдықтардан іргетастарға ғимарат (имарат) астындағы топыраққа судың кетуіне жол берілмейді.

      44. Ерекше жағдайдағы аудандарда орналасқан ғимараттардың (имараттардың) іргетастары мен жертөлелерінің қабырғаларын қауіпсіз пайдалану үшін ғимараттың (имараттың) жауапты пайдаланушысы құрылыс нормалары мен ережелеріне сәйкес:
      1) шөгінді немесе сор топырақтарды ылғалдандыру кезінде шөгінділер әрекетінен;
      2) ісінбелі балшық топырақтарды ылғалдандыру кезінде іргетастардың көтерілуінен;
      3) суға қаныққан әлсіз балшық топырақтарды немесе қалқыма-құмдарды сығу кезінде іргетастардың орнықтылығын жоғалтуынан;
      4) сейсмикалық күштер әрекетінен зақымдалудың алдын алудың және жоюдың арнайы шараларын жүзеге асыруды ұйымдастыруы тиіс.

      45. Ғимараттың (имараттың) жауапты пайдаланушысы ғимараттың (имараттың) қабырғаларын қауіпсіз пайдалануды ұйымдастыру мақсатында келесі талаптардың орындалуын қамтамасыз етуі тиіс:
      1) зақымдарды пайда болуына қарай жою;
      2) деформацияға, тігінен ауытқуға және шөгуге, қалау қатарларының қабыршақталуына, қабырғалық материалдың бұзылуы мен кірпіштердің ілінуіне және түсуіне жол бермеу;
      3) металл құрастырмалар элементтері қосылыстарының деформациясына және бұзылуына жол бермеу;
      4) металл құрастырмалар элементтері бекітпелерінің бұзылуына немесе босап кетуіне жол бермеу;
      5) ғимараттың (имараттың) шығыңқы бөліктері бекітпелерінің жарамды күйін ұстап тұру;
      6) егер анықталған деформация үлкейсе, онда мамандандырылған ұйымдарды тартып, адамдардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету және деформацияның әрі қарай дамуының алдын алу бойынша жедел шаралар қабылдау керек.

      46. Ағаш қабырғалары бар, сондай-ақ ағаш көтерушісі бар ғимараттың (имараттың) жауапты пайдаланушысы ағаштың ылғалдану көздерін уақытында жою жөнінде алдын алу шараларын құрастырмаларға құрғату режимін жасап, гидрооқшаулауды қайта қалпына келтіруі және антисептиктендіруді және жанудан қорғауды жүргізуі тиіс.
      Ағаш зақымдағыштармен зақымдалған қабырға элементтерін антисептиктеу, оттан қорғау және гидрооқшаулау жұмыстарын орындап жаңаларымен ауыстыру керек.
      Ғимараттардың (имараттардың) меншік иелері анықталған зақымдау ошақтарын жою және қорғау іс-шараларын орындау жұмыстарын құрылыс нормалары мен ережелерінде белгіленген талаптарға сәйкес жүргізуі тиіс.
      Пайдалануды бақылау барысында ғимараттардың (имараттардың) жауапты пайдаланушылары құрастырмалардың органикалық материалдардан жасалған көтеруші элементтерінің беріктігінің төмендеуін анықтауы тиіс және қажет болған жағдайда құрастырманың зақымданған учаскелерін ауыстырып, антисептиктеп, оттан қорғау құрамдарымен жабуы тиіс.

      47. Ғимараттардың (имараттардың) жауапты пайдаланушылары ғимарат (имарат) құрастырмаларының жабық бөлшектерін және инженерлік тораптарын қауіпсіз пайдалануды ұйымдастыру мақсатында келесі қауіпсіздік талаптарының орындалуын қамтамасыз етулері тиіс:
      1) ғимараттарды (имараттарды) пайдалануға енгізгеннен кейін 25 жылдан кешіктірмей құрастырмалық түйіндерді бірінші рет іріктеп ашу;
      2) әрбір 10 жылдан соң құрастырмалық түйіндерді қайталап ашу (бұрынырақ ашылған түйіндерде ішінара, қайтадан ашылған басқа түйіндерде ішінара), бұл орайда бірінші кезекте пайдаланудың барынша қолайсыз температуралық-ылғалдылық жағдайларындағы, сондай-ақ құрастырмалардың үстіңгі жақтарында жарықшақтар, қорғау қабатының қатпарлануы, тоттанған дақтары бар орындардағы көтеруші салмалы бөлшектерді ашу;
      3) болат бөлшектер айтарлықтай тоттанып зақымданған жағдайда құрастырмалық түйіндерді ашуды әрбір 5 жылдан соң сиретпей жүргізу қажет;
      4) көлденең қимасының ауданы тоттанып зақымдану салдарынан 30%-дан артық кішірейген бөлшектерді анықталған жағдайда бұндай түйіндерді үштен кем емес мөлшерде ашу қажет;
      5) құрастырмаларды ашу және бітеу жұмыстарын жүргізу рұқсаттық рәсімдердің белгіленген тәртібіне сәйкес жүзеге асырылады;
      6) сейсмикалық жағынан қауіпті (6 балл және одан жоғары) аудандарда темірбетон элементтерін (тіреулерді, беларкаларды, панельдерді, сейсмикаға қарсы белдеулерді және т.б.) ашуға және арматураны жалаңаштауға, егер ол құрылымды күшейту қажеттілігінен туындамаған болса, жол берілмейді.

      48. Ғимараттардың (имараттардың) жауапты пайдаланушылары:
      1) құбырлар орнатылған құрастырмалар мен үй-жайлардың нормативтік температуралық-ылғалдылық режиміне, будан және судан оқшаулау қорғалуына;
      2) су басып кеткен жағдайда іргелес аумақтарды, жертөле үй-жайларын кептіруге;
      3) жерасты құбырларын кезбе токтардан қорғау іс-шараларының уақытылы және сапалы орындалуына;
      4) құрастырмалар мен құбырлардың қорғаныш жабындарын салуға және мерзімді қайта қалпына келтіруге;
      5) тотық токтарын (катодтық және протекторлық қорғау, кезбе токтарды құрғату) басуға және бұруға, құрастырмалар мен құбырлардың тотығуға қарсы қорғалуын бақылауды жүзеге асыру керек.

      49. Ғимараттар (имараттар) шатырларының барлық түрлерін қауіпсіз пайдалануды ұйымдастыру мақсатында ғимараттардың (имараттардың) жауапты пайдаланушылары келесі қауіпсіздік талаптарының орындалуын қамтамасыз етулері тиіс:
      1) құрастырмаларды шатырлардан немесе инженерлік жабдықтардан су өту салдарынан болатын ылғалданудан қорғау;
      2) ағаш құрастырмаларды жанып кетуден қорғау;
      3) шатырлық аражабындар мен және жабындардың конденсат түзгіштігі мен суып кетуін болдырмайтын ауа алмасу және температуралық-ылғалдылық режимі;
      4) жылуоқшаулаудың жарамдылығы;
      5) гидрооқшаулаудың жарамдылығы;
      6) суқабылдағыш шұғынықтардың шатырмен түйісу орындарының жарамдылығы, шұғынықтардың бітелуінің және мұз қатып қалуының болмауы, суағар тікқұбырларының түйістерінен су ақпауы және жылуоқшаулау тікқұбырларының шоғырланған ылғалдылығының болмауы.

      50. Көтеруші құрастырмалардың және шатырлық жабындардың деформациясына жол берілмейді.
      Төбелердің нормативтік мәндерден жоғары, соның ішінде қардың артық жүктелуіне жол берілмейді.

      51. Төбелердің металл құрастырмаларында және металл шатырларда тот дақтарының пайда болуына жол берілмейді.
      Тотығудың алғашқы белгілері пайда болған жағдайда ғимараттардың (имараттардың) жауапты пайдаланушылары тотығуға қарсы қорғау материалдарымен өңделуін ұйымдастырулары тиіс.
      Болат байланыстарды және төбеде және шатырасты үй-жайларында орналастырылған бөлшектерді 5 жылдан бір реттен сиретпей қажеттілігіне қарай тотығуға қарсы құрамдармен сырлау керек.

      52. Төбенің көтеруші құрастырмалары, төбеде орналастырылған құрылғы мен жабдық, төбенің ернеулері және су бұрушы элементтері, қоршаулар, гильзалар, анкерлер, найзағайдан қорғау құрылғылары техникалық жарамды жай-күйде болуы тиіс.

      53. Шатырларды ауыстыру жұмыстары ғимарат аражабындарының атмосфералық шөгінділермен ылғалдануын болдырмайтындай етіп ұйымдастырылуы тиіс.
      Шатырларды, түтін мұржаларын, шатырлардың парапеттері мен басқа элементтерін жөндеу жұмыстары аяқталғаннан кейін құрылыс материалдардың барлық қалдықтары мен қоқыстарын жойып шатырды тазарту қажет.

      54. Ғимараттардың (имараттардың) жауапты пайдаланушылары келесі шараларды қамтамасыз етулері қажет:
      1) төбелерді пайдалануға қатысы жоқ тұлғалардың төбеге шығуын болдырмау;
      2) төбелердің жағдайын тексеруді айына 1 реттен сиретпей жүргізу;
      3) төбелердің құрастырмаларындағы, шатырлардағы, асылмалардағы, науашалардағы және суқабылдағыш шұғынықтардың тексеру барысында анықталған зақымданулар дереу жойылу керек;
      4) төбелерді қоқыстардан тазарту жылына 2 рет (қыс маусымының басталуы алдында және ол аяқталғаннан кейін) жүргізіледі.

      55. Пайдаланудың қысқы кезеңінде ғимараттардың (имараттардың) жауапты пайдаланушылары ғимараттардың (имараттардың) төбелері мен өзге құрастырмалық элементтерден қар мен мұздың құлауынан болатын қауіптердің алдын алулары тиіс.

      56. Төбелердің үстіңгі бетіндегі барлық шығып тұратын түтін және желдету құбырларының элементтерін, ауа үдетпелерді, төбелерге шығатын есіктердің, жиек қабырғалардың, антенналардың, сәулеттік бөлшектердің және т.б. жарамдылығын қамтамасыз ету қажет.

      57. Ішкі суағарлар ластанудан, жапырақтардан, қардан, мұздан және т.б-дан үнемі тазартылуы тиіс.
      Құрылым түйістерінің, ішкі суағарлардың және төбелердің тығыз шектесуі және дұрыс бекітілуі қамтамасыз етілуі тиіс.
     Су бұрудың сыртқы және ішкі жүйелерінің жарамсыздығын жұмыс жүйесінің нашарлауына жол бермей, ақауларды анықтау шамасына қарай жою керек.

      58. Ғимараттардың (имараттардың) инженерлік жабдықтарын қауіпсіз пайдалануды ұйымдастыру мақсатында ғимараттардың (имараттардың) жауапты пайдаланушылары келесі қауіпсіздік талаптарының орындалуын қамтамасыз етулері тиіс:
      1) инженерлік тораптарға, жүйелерге және жабдықтарға құрылыс нормалары мен ережелеріне сәйкес уақытында техникалық қызмет көрсету және оларды ағымдағы жөндеу;
      2) сейсмикалық әсерлердің мүмкін кезінде инженерлік жабдықтар мен аспаптардың сенімді бекітілуі;
      3) жылыту, желдету, ыстық сумен жабдықтау және орталық ауа баптау жүйелерінің жабдықтарына сынау жүргізу;
      4) жыл сайын жылыту кезеңі аяқталғаннан кейін ақауларды табу үшін, сондай-ақ ағымдағы жөндеу аяқталғаннан кейін жылыту кезеңінің басталар алдында инженерлік жабдықтарды және аспаптарды тексеру.

      59. Ғимараттардың (имараттардың) жауапты пайдаланушылары сынау нәтижелерін актілермен ресімдеулері тиіс.
      Бұл ретте ғимараттардың (имараттардың) жауапты пайдаланушылары келесі шараларды қамтамасыз етулері тиіс:
      1) белгіленген тәртіппен тексеруден өткізілген аспаптарды қолдану;
      2) жылытылатын үй-жайлардағы ауаның қолайлы температурасын ұстап тұру;
      3) найзағайдан қорғау жабдықтарының жарамды жай-күйін ұстап тұру;
      4) өрт қауіпсіздігінің талаптарына сәйкес барлық құрастырмаларды оттан қорғауды ұстап тұру;
      5) судың ағып кетуі мен кемуінің барлық түрлерін жылдам жою;
      6) жұмыс істеп тұрған инженерлік жабдықтардан шығатын үй-жайлардағы шудың деңгейін санитарлық нормалар мен ережелердің талаптарына сәйкес белгіленген нормативтік мәндерден аспайтындай етіп ұстап тұру;
      7) апаттық жағдайда кернеулі болуы мүмкін жабдықтардың барлық бөлшектерін нөлдеп, қорғаныстық жерге қосудың жарамды жай-күйін ұстап тұру;
      8) инженерлік жабдықтар жүйелерінің қайта құрастырылуын, ағымдағы жөнделуін және іске қосылуын мамандандырылған ұйымдарды тартып жүргізу керек;
      9) ішкі тораптардан, аспаптардан және аппараттардан газдың шығуы анықталған жағдайда, сондай-ақ қауіпсіздік автоматикасының, мұржалардың, желдету каналдарының жарамсыздығы кезінде, құбырлардың бастары бұзылғанда қолданыстағы газқұбырларының тиісті құрылғыларын өшіру керек;
      10) адамдарға қауіп төндіретін ақаулы аспаптардың, компьютерлердің, теле және радиоаппаратуралардың, ғимараттар (имараттар) жабдықтары тұтастығының жарамсыздығын анықтаған жағдайда ақауларды жойғанға дейін жарамсыз жабдықтарды немесе торап учаскелерін дереу өшіру керек.

      60. Орталық жылыту жүйесі болған жағдайда ғимараттардың (имараттардың) жауапты пайдаланушылары:
      1) жарамсыз бекіткіш-реттеуші арматураны ағымдағы жөндеуді немесе ауыстыруды;
      2) құбырлар арқылы өту жабдықтарындағы (шатырастыларындағы, жертөлелердегі немесе еденасты қабаттарындағы) жылуқұбырларының жылу оқшаулаумен түйіспейтін өтпелі көпіршелерін орнатуды;
      3) жылыту жүйесінде судың айналымы тоқтаған жағдайда және су температурасы +5 о С-ке дейін төмендеген кезде сырттағы ауаның теріс температура жағдайында жылыту жүйесінің босатылуын;
      4) орталық жылыту жүйесінде жылу тасымалдағыштың жол берілетін қысымын ұстап тұруды;
      5) жылыту жүйесінің жылу тасымалдағышпен дұрыс толтырылуын;
      6) ауаны түсіретін автоматты құрылғылар болмаған жағдайда орталық жылыту жүйелерінен ауажинағыштар арқылы ауаны мерзімді шығарып тұруды қамтамасыз етулері керек.

      61. Ғимараттардың (имараттардың) жауапты пайдаланушылары мамандандырылған ұйымдарды тартып, ыстық сумен жабдықтаудағы іркілістерді жоюлары тиіс.

      62. Ғимараттардың (имараттардың) жауапты пайдаланушылары орталықсыздандырылған жылумен жабдықтау жүйесі болған жағдайда:
      1) пайдалану барысында қазандықтағы дыбыс қысымы мен дыбыс деңгейінің жол берілетін деңгейлерін;
      2) шектес бөлмелердегі шудың жол берілетін деңгейін қамтамасыз ететін қоршау құрастырмаларының дұрыс жай-күйі;
      3) тәулігіне бір реттен сиретпей қазандық жабдығының жай-күйін қарап тұру және дұрыс жұмыс істеуін бақылауды қамтамасыз етулері қажет.

      63. Ғимараттардың (имараттардың) жауапты пайдаланушылары газбен жабдықтау құрылғысы болған жағдайда:
      1) ғимараттарда (имараттарда) орнатылған газбен жабдықтау құрылғыларының тиісті техникалық жай-күйі мен қауіпсіздігін қамтамасыз етуді;
      2) газбен жабдықтау ұйымына апаттар, өрт, газ есептегіш аспаптардың жарамсыздығы туралы және газды пайдаланғанда туындайтын өзге де бұзылушылықтар туралы дереу хабарлауды;
      3) ғимараттардың (имараттардың) кез келген үй-жайларында газдың иісі сезілген жағдайда ғимараттардың (имараттардың) пайдаланушылары мен меншік иелерін газ және электр аспаптарын пайдалануды дереу тоқтату туралы алдын ала ескертіп, газдалған және оған жақын орналасқан үй-жайларды желдетуді қамтамасыз етуді;
      4) газбен жабдықтауға байланысты жұмыстарға мамандандырылған ұйымдарды тартуды;
      5) газ құбырларын құрастыруды және бөлшектеуді, газ аспаптарын, аппараттарды және газды пайдаланатын басқа жабдықты орнатуды, оларды газ құбырына, сумен жабдықтау және жылумен жабдықтау жүйелеріне жалғауды, мамандандырылған ұйымдарды тартып, газбен жабдықтайтын жабдықты пайдалануға енгізуді жүзеге асыруды;
      6) газбен жабдықтау құрылғысын ғимараттардың (имараттардың) апаттық жай-күйі кезінде ажыратуды;
      7) газбен жабдықтау құрылғысын төбелер мен қабырғалардың сылағының бұзылуы немесе арақабырғалар мен қабырғаларда өтпелі саңылаулардың бар болуы кезінде ажыратуды;
      8) газбен жабдықтау құрылғысын түтіндік және желдету арналарында тартымның болмауын немесе бұзылуы кезінде ажыратуы керек.

      64. Газ құбырлары орналасқан техникалық жерасты қабаттары мен жертөлелерін қоймалар ретінде немесе өзге қажеттіліктерге пайдалануға тыйым салынады.
      Бұл үй-жайларға кіретін есіктер құлыпталып, кілттері ғимараттардың (имараттардың) жауапты пайдаланушыларында болуы тиіс.
      Ғимараттардың (имараттардың) жауапты пайдаланушылары жертөлелер мен техникалық жерасты қабаттарынан осы үй-жайлардан шығарылған тұрақты сыртқы түтікшелер арқылы ауаның сынамасын іріктеп алуды қамтамасыз етуі тиіс.

      65. Ғимараттардың (имараттардың) жауапты пайдаланушылары электр-радио және тележабдықтар қолда бар кезде келесі шараларды қабылдаулары қажет:
      1) электр- (радио- және теле-) жабдықтардың қолданыстағы электрсыйысымдылық туралы заңда белгіленген талаптарға сәйкестігін бағалау;
      2) электр тогы соғу қауіптілігі жоғары үй-жайларда құрастырма лампаны арнайы жарақсыз ұстау мүмкіндігін болдырмайтын оқшауландырғыш ылғалға төзімді материалдан жасалған қысқыштары бар шырақтарды қолдану.

      66. Желдету мен ауа баптау жүйелері болған жағдайда ғимараттардың (имараттардың) жауапты пайдаланушылары:
      1) бұл жүйелерді, олар ғимараттардың (имараттардың) үй-жайларында микроклиматтың параметрлерін нормативтік талаптарға сәйкес ұстап тұратындай пайдалануды;
      2) жобамен қарастырылған үй-жайлардан ауаның қажетті көлемін сыртқы ауаның температурасы +5 о С және төмен кезінде кетіретін табиғи сору желдетуін;
      3) желдету жүйелерінің статикалық қысымының камерасы ретінде пайдаланылатын жылы шатырастыларының герметикалығын;
      4) орталық сору шахталарының ұштарында шатырлар мен ауаүдетпелер табиғи желдетуінің қолда бар болуын қамтамасыз етулері қажет.

      67. Су құбыры және кәріз болған жағдайда ғимараттардың (имараттардың) жауапты пайдаланушылары:
      1) құрылыс нормалары және ережелері талаптарына сәйкес сумен жабдықтау мен кәріз жүйелерінің жөндеу жұмыстарын жүргізуді;
      2) үй-жайларда су құбыры жүйелерінің жұмысынан болатын нормативтен тыс шуларды және дірілдерді (гидравликалық соққыларды, сулардың құбырлардағы және суқабылдағыш арматурадан ағып кету кезіндегі жоғары жылдамдағын) жоюды, су құбырындағы қысымды реттеуді;
      3) санитарлық-техникалық жүйелердің ағып кету, тамып кету, тығындалып қалуын, ластануын жоюды, гидравликалық бекітпелерді, гидравликалық соққыларды, құбырлардың қосылу орындарындағы қабыршықтарды, санитарлық құралдардың гидравликалық бекітпелерін және кәріз жүйелеріндегі қосылыстар түйістерінің герметикалықсыздығын, кәріздік сорғылардың бастарының қатып қалуын кетіруді;
      4) ішкі өрт крандарын жеңдермен, оқпандармен және тасымалы өрт сөндіргіштерді жинақтауды қамтамасыз етулері тиіс.

      68. Қоқыс құбыры болған жағдайда ғимараттардың (имараттардың) жауапты пайдаланушылары:
      1) қоқыстарды жоюды сондай-ақ тиеу клапандарын алып оларды жөндеуді;
      2) ғимараттардың (имараттардың) пайдаланушылары мен меншік иелерін қоқыс құбырлары оқпандарын, қоқыс құбырларын пайдалануға тыйым салынуын көрсете отырып, жүйелі тазалау, жуу және зарарсыздандыру уақыттары туралы хабарлауды;
      3) тиеу клапандарын жинауды, жууды және зарарсыздандыруды;
      4) қоқыс құбырлары оқпандары мен қоқыс құбырлары камераларының ішкі беттерін тазалауды, жууды және зарарсыздандыруды;
      5) бөтен тұлғалардың жұмыстар аралығындағы үзілістерде есігі құлыпқа тығыз жабылуы тиіс қоқыс құбырлары камераларына кіруін шектеуді қамтамасыз етулері керек.

      69. Ғимараттардың (имараттардың) аражабындарын қауіпсіз пайдалануды ұйымдастыру мақсатында ғимараттардың (имараттардың) жауапты пайдаланушылары қауіпсіздіктің келесі талаптарын орындауды қамтамасыз етулері тиіс:
      1) ғимараттар (имараттар) аражабынының орнықтылығы, жылу ұстағыштығы, иілістері мен тербелістерінің, жарықшақтарының болмауы;
      2) жүктемелердің аражабынға уақытша біркелкі үлестірілген және көзделген жүктемелердің нормативтік мәндеріне сәйкестігі;
      3) ғимараттар (имараттар) аражабынын нормативтік дыбыстық оқшаулауы;
      4) аражабындардың зақымдарын жою;
      5) аражабындардың жылутехникалық, акустикалық, суоқшаулағыштық қасиеттерін сондай-ақ сыртқы қабырғалардың, санитарлық-техникалық құрылғылардың және өзге элементтер түйісуінің жылугидрооқшаулауын қалпына келтіру;
      6) қосарлы салынған қазандықтардың, кір жуу орындарының, көмір қоймаларының, дүкендердің және өндірістік үй-жайлардың үстеріндегі аражабындардың, олардың астында орналасқан үй-жайларда ылғалдылықтың, газдылықтың және ерекше иістердің артуының пайда болуына жол бермейтін герметикалығы.

      70. Ғимараттардың (имараттардың) үй-жайларын қауіпсіз пайдалануды ұйымдастыру мақсатында ғимараттардың (имараттардың) жауапты пайдаланушылары қауіпсіздіктің келесі талаптарын орындауды қамтамасыз етулері тиіс:
      1) қоршау құрылымдарының үстіңгі жағында конденсаттың шөгуін болдырмайтын үй-жайлардың нормативтік температуралық-ылғалдылық режимі;
      2) үй-жайларды топырақ газдарынан қорғау;
      3) барлық пайдаланылатын үй-жайларға өтудің қолжетімділігі;
      4) үй-жайларды бөгде тұлғалар мен жануарлардың өтіп кетуінен қорғау.

      71. Баспалдақ үй-жайларын эвакуация жолдары ретінде, материалдарды, жабдықтарды және керек-жарақтарды қоймалау үшін пайдалануға, баспалдақ белдеулері астында қойма және өзге қосалқы үй-жайларды құруға жол берілмейді.

      72. Техникалық үй-жайға кіретін есік жабық болуы тиіс және ғимараттардың (имараттардың) жауапты пайдаланушылары осы бөлмелерге кіруді бақылайды.
      Ғимараттардың (имараттардың) жауапты пайдаланушылары қосалқы және техникалық үй-жайларды жарықтандыруды және желдетуді қамтамасыз етулері тиіс.

      73. Ғимараттардың (имараттардың) жауапты пайдаланушылары ғимараттар (имараттар) арқылы өтетін транзиттік инженерлік коммуникацияларға қызмет көрсететін мамандандырылған ұйымдардың уәкілетті өкілдерінің тәуліктің кез келген уақытында оларға кіре алу мүмкіндігін қамтамасыз етулері керек.

      74. Ғимараттардың (имараттардың) жауапты пайдаланушылары санитарлық-эпидемиологиялық саулық саласындағы қолданыстағы заңдарға сәйкес кеміргіштер мен жәндіктердің пайда болуы мүмкін орындарды жүйелі түрде дератизациялауды және зарарсыздандыруды жүргізуі тиіс.

      75. Жарақтандырылмаған үй-жайларда ыстық және жарылыс қаупі бар материалдар қоймаларын құруға жол берілмейді.

      76. Ғимараттардың (имараттардың) едендерін қауіпсіз пайдалануды ұйымдастыру мақсатында ғимараттардың (имараттардың) жауапты пайдаланушылары немесе үй-жайлардың меншік иелері қауіпсіздіктің келесі талаптарын орындауды қамтамасыз етулері қажет:
      1) едендердің зақымдарын олардың анықталғанына қарай жою;
      2) ылғалдың едендердің құрылымына ұзақ әсер етуін болдырмау;
      3) қорғаныштық-әрлеу жабындарын қалпына келтіру.

      77. Ағаш едендердің сырланған қабатының бұзылуы, желдету торкөздеріндегі немесе ернеулік астындағы саңылаулардың ластануы, жекеленген бекіткіштердің жылжушылығы және түсіп қалуы табылғанынша жойылуы тиіс.
      Тақтайлар мен паркеттік бекіткіштердің жергілікті шөгуін, солқылдауын, қажалуын, кебуін және бұжырлануын, сықырлауды, желдету торкөздерінің болмауын, жабынның негіздіктен шіруін, қабаттың ажырауын ағымдық жөндеу кезінде жою керек.

      78. Солқылдақтығы мен иілгіштігі жоғары едендерді жабу қажет, бұл ретте көтеруші құрылымдар ағаштарының жай-күйін және серпімді төсемдерді тексеріп жарамсыздықтарды жою керек.
      Ағаш арқалықтары бар топырақтар бойынша қойылған еден арқалықтардағы тақтай едендердің еденастылық кеңістігі желдету саңылауы арқылы желдетілуі тиіс.

      79. Синтетикалық материалдардан жасалған едендердің статикалық электрленуін төмендетуге үй-жайлардағы ауаның салыстырмалы ылғалдылығын 50-55%-ға дейін арттыру арқылы қол жеткізуге болады.

      80. Цемент, таскесте және асфальт едендердегі бұзылған едендерді бітеу бұрын еденге төселген сол материалдардан және сондай қалыңдықта алынған қабаттармен жүргізілуі тиіс.

      81. Ғимараттардың (имараттардың) баспалдақтарын қауіпсіз пайдалануды ұйымдастыру мақсатында ғимараттардың (имараттардың) жауапты пайдаланушылары қауіпсіздіктің келесі талаптарын орындауды қамтамасыз етулері тиіс:
      1) баспалдақта орналасқан ысырмалар, электрқалқандар және өзге ажыратқыш құрылғылар кілті ғимараттардың (имараттардың) жауапты пайдаланушыларында сақталатын жабық шкафтарда болуы тиіс;
      2) баспалдақтардың жарамсыз жай-күйін (металл көлбеу арқалықтардың тоттануы, алаңшалар мен белдеулердің қабырғаларға тығыз емес жанасуы, баспалдақ алаңшалары мен басқыштарындағы жарықшақтар, шұңқырлар, қабаттың ажыраулары, басқыштардағы қажалудан болған шұқырлар, қоршаулардың, тұтқалардың және сақтандырғыш торлардың бекітпелерінің әлсіреуі, қанаттардың зақымдануы, ағаштардың шіруі, адырнаның көлбеу арқалық астындағы арқалықтарға бекітілуінің жетімсіз беріктігі және басқалар) олардың пайда болған кезінде онан әрі бұзылуына жол бермей, жою керек.

      82. Ғимараттардың (имараттардың) балкондарды, күнқағарларды, лоджияларды және эркерлерді қауіпсіз пайдалануды ұйымдастыру мақсатында ғимараттардың (имараттардың) жауапты пайдаланушылары немесе үй-жайлардың меншік иелері қауіпсіздіктің келесі талаптарын орындауды қамтамасыз етулері керек:
      1) балкондардың, лоджиялардың және эркерлердің апатты жағдайларында оларға кіретін есіктерді жабу, күзеттік жұмыстарды жүргізу және оларды қалпына келтіру шараларын қабылдау қажет;
      2) бетондалған (сыланған) болат арқалықтарда бетонның (ерітіндінің) металмен ұстасу беріктігін тексеру қажет.
      Қабаттары ажыраған бетонды немесе ерітіндіні жою керек. Қорғаныш қабатын қалпына келтіру қажет.

      83. Ғимараттардың (имараттардың) балкондарына, күнқағарларына, лоджияларына және эркерлеріне жүк түсірудің нормативтік мәндерден жоғары болуына жол берілмейді.

      84. Ірі панельді және ірі блокты ғимараттардың (имараттардың) қабырғаларында ойықтарды кеңейту және ою белгіленген тәртіпте рұқсаттық рәсімдер өткізілгеннен кейін жүзеге асырылады.

      85. Қауіпсіз әйнек салу ғимараттардың (имараттардың) келесі элементтері мен бөліктерінде міндетті:
      1) егерде шынының төменгі жиегінің еден деңгейінен биіктігі 700 мм-ден кем еместі құраса, адамдардың көпшілік жиналатын (болатын) орындарында орналасқан терезелер, шынылы есіктер мен арақабырғалар;
      2) сауналарға, сусебезгілік кабиналар мен ванна үй-жайларына арналған тұтас әйнек есіктер;
      3) әйнек төбелер, шатырлар.

      86. Ғимараттардың (имараттардың) терезелерін, есіктерін және жарық күнтартарларын қауіпсіз пайдалануды ұйымдастыру мақсатында ғимараттардың (имараттардың) жауапты пайдаланушылары немесе үй жайлардың меншік иелері қауіпсіздіктің келесі талаптарын орындауды қамтамасыз етулері тиіс:
      1) терезелерді, есіктерді және жарық күнтартарларды жарамды жай-күйде ұстау;
      2) жарық мөлдірлі толтырмалардың мерзімдік тазалауын жүргізу;
      3) терезе қораптарының түсуіне және шынылардың әлсіз бекітілуіне жол бермеу;
      4) жарамсыздықтардың онан әрі дамуына жол бермей, табылған кезінде жою.

      87. Ғимараттардың (имараттардың) жауапты пайдаланушылары іргелес аумақтар болған жағдайда оны қауіпсіз пайдалануды қамтамасыз етулері керек.

      88. Ғимараттардың (имараттардың) жауапты пайдаланушылары іргелес аумақтар қоршауының жарамды жай-күйін қамтамасыз етулері тиіс.

      89. Ғимараттардың (имараттардың) жауапты пайдаланушылары іргелес аумақта уақытылы жасыл екпелерді (ағаштардың бұтақтарын кесу, бұталарды маусымдық кесуді жүргізу, түбір өркендерді кесу, қураған ағаштардан тазарту), көгалдарды (көгалдық шөптерді себу, көгалдарды жақсарту, қиып, суғарып отыру), гүлзарларды (гүл отырғызу, арам шөптерін отау, суғару) күтуі керек.

      90. Іргелес аумақтарды пайдалану кезінде биологиялық қауіпсіздікті қамтамасыз ету мақсатында ғимараттардың (имараттардың) жауапты пайдаланушылары қолданыстағы заңнаманың санитарлық- эпидемиологиялық нормалары мен ережелер талаптарын, қоқысты жинау және тасып шығару, сондай-ақ іргелес аумақтарды жинауды жүргізу бөлімінде орындауы тиіс.

      91. Тұрақты түрде адамдардың болатыны ұйғарылған ғимараттардың (имараттардың) жауапты пайдаланушылары қалдықтарды жинап, тасып әкетуді қамтамасыз етулері керек.
      Іргелес аумақтарда қатты қалдықтарға арналған жинағыштарды орнату қажет болған жағдайда оларды жабдықталған қатты жабынды алаңшада орналастыру керек.
      Ғимараттардың (имараттардың) жауапты пайдаланушылары қоқыс жинағыштарға еркін жетуді және жарықтандыруды қамтамасыз етуі, сондай-ақ қоқыс жинағыштардың толып кетуіне және аумақтың ластануына жол бермей, қоқыстың дер кезінде тасып әкетілуін бақылауы тиіс.
      Қоқыс жинағыштарды тұрғын ғимараттардың терезелері мен есіктерінен 20 м-ден кем емес ара қашықтықта орналастыру қажет.

      92. Ғимараттардың (имараттардың) жауапты пайдаланушылары:
      1) белгіленген тәртіпте ірі габаритты қалдықтарды жинауды және тасып әкетуді ұйымдастыруды;
      2) қатты қалдықтарды арнайы полигондарға (рұқсат етілген қоқыс тастау орындары), ал шаруашылықтық-нанқақтық ағындарды - станцияларға немесе өзге осы мақсаттар үшін орнатылған орындарға төгуге тасып әкетуді;
      3) онан әрі технологиялық қайта өңдеуге жатпайтын өнеркәсіптік улы емес қалдықтарды өнеркәсіптік қалдықтарға арналған полигондарға тасып әкетуді қамтамасыз етулері қажет.

      93. Сұйық қалдықтарды іргелес аумақтарға, нөсерлік кәрізге, жер бедеріне, кюветтерге және су объектілеріне құюға жол берілмейді.
      Іргелес аумақтарда және қоқысжинағыштарда қалдықтардың барлық түрлерін жағуға жол берілмейді.

      94. Ғимараттардың (имараттардың) жауапты пайдаланушылары іргелес аумақтарды жинауды және санитарлық жай-күйін күн сайын бақылауды қамтамасыз етулері тиіс.
      Ғимараттарға (имараттарға) кіреберісте, сондай-ақ адамдардың іргелес аумақтар бойынша қозғалыстарының негізгі бағыттары бойымен қоқыссауыттар орнатылуы тиіс.

      95. Материалдар мен жабдықтарды іргелес аумақтарда уақытша қоймалау қажет болған жағдайда ғимараттардың (имараттардың) жауапты пайдаланушылары бұл мақсаттар үшін арнаулы алаңшаларды бөлуді қамтамасыз етулері тиіс.
      Көгалдарда, жол жүру бөліктерінде және өткелдерде қоймалауға жол берілмейді.

      96. Іргелес аумақтарда қоғамдық дәретханалар орналасқан жағдайда, оларды электр жарығымен және сорғылық желдеткішпен қамтамасыз ету қажет.

      97. Ғимараттардың (имараттардың) жауапты пайдаланушылары қысқы кезеңде жүру жолдары мен өткелдерден қар жинауды қамтамасыз етуі, сондай-ақ оларда мұз жабындарының түсуін болдырмау шараларын қабылдауы тиіс.
      Іргелес аумақтарда қар мен мұз сынықтарын үйіп жинау кезінде қолда бар флораны сақтауды қамтамасыз ету қажет.
      Қысқы мерзімнің аяқталуына байланысты мыналарды ұйымдастыру қажет:
      1) іргелес аумақтардан суды ағызу;
      2) еріген суды ағын орнына жүйелі түрде айдау;
      3) іргелес аумақтарды қар еріп болған соң жалпы тазалау.

      98. Ғимараттардың (имараттардың) жауапты пайдаланушылары іргелес аумақтардың құрғатқыш жүйелерін жарамды жай-күйде ұстап тұруы тиіс.

      99. Ғимараттардың (имараттардың) жауапты пайдаланушылары адамдар мен көлік құралдарының іргелес аумақтар бойынша қозғалысының қауіпсіз шарттарын қамтамасыз етуі қажет.
      Іргелес аумақтардағы жүру жолы бөліктерінің жабынында шөгу, өзге зақымдардан ойдымдар болмауы тиіс.
      Көлік құралдарын іргелес аумақтарға қою іргелес аумақтарға көліктің кіруіне (адамдардың кіруіне), ғимараттарға (имараттарға) көліктің кіру жолына (өту жолдарына), сондай-ақ арнаулы көлік пен жөндеу-техникалық қызмет көрсету көлігінің жүруіне кедергі тудырмауы тиіс.

      100. Іргелес аумақтарда арнайы жабдықталған орындардан тысқары жерлерде көлік құралдарын жууға, бензин мен майларды төгуге, сондай-ақ сигналдарды, тежегіштерді және қозғалтқыштарды реттеуге жол берілмейді.

      101. Ғимараттарға (имараттарға) өрт сөндіру жолдарын күтіп ұстау талаптары қолданыстағы өрт қауіпсіздігі талаптарына сәйкес қамтамасыз етілуі тиіс.

      102. Ғимараттардың (имараттардың) жауапты пайдаланушылары іргелес аумақтарда орналасқан қарау құдықтарының қақпақтарына және инженерлік тораптарды басқару түйіндеріне, сондай-ақ өрт сөндіретін сумен жабдықтау көздеріне (өрт сөндіру гидранттары, су қоймалары) еркін кіруді қамтамасыз етуі тиіс.

      103. Іргелес аумақтың шекаралары немесе ғимараттардың (имараттардың) габариттері көлік дәлізінен 50 м-ге дейінгі ара қашықтықта орналасқан ғимараттар (имараттар) қолданыстағы қозғалыс қауіпсіздігін қамтамасыз ету саласындағы заңнамаға сәйкес жабдықталуы және жарақтандырылуы тиіс.

      104. Ғимараттардың (имараттардың) жауапты пайдаланушылары сыртқы жарықпен жарақтандырылған іргелес аумақтарды пайдалану кезінде, кешкі және түнгі уақытта:
      1) табиғи жарықтану 20 люкске дейін төмендегенде, сыртқы жарықтандыру қондырғысын қосуды жүзеге асыруды;
      2) кешкі және түнгі режимдерде жұмыс істейтін қолданыстағы шырақтар үлесі 95%-дан кем еместі құрауын бақылау қажет. Бұл ретте  жұмыс істемейтін шырақтарды бірінен кейін бірін қатарластырып орналастыруға жол берілмейді;
      3) сыртқы жарықтандыру қондырғылары жұмысының тоқтап қалуы, сондай-ақ электр сымдарының үзілуі немесе тіректердің зақымдалуы анықталған жағдайда оларды тез арада жою қажет.

      105. Іргелес аумақтарда рұқсат етілмеген өтуден қорғау құралдарын орнату және оларды қолдану адамдар мен жануарларға қауіп тудырмауы тиіс.

      106. Ғимараттардың (имараттардың) жауапты пайдаланушылары іргелес аумақтарда адамдарға және көлік құралдарына қауіп тудыратын кез келген жұмыс түрлерін жүргізген жағдайда олардың қауіпті аймаққа кездейсоқ кіруін болдырмауды ұйымдастыруы қажет.

      107. Ғимараттар мен имараттарды орналастыру кезінде күзет, санитарлық-қорғаныс және басқа қорғаныс аймақтары экологиялық заңнамаға сәйкес белгіленеді.

      108. Ғимараттардың (имараттардың) шектерінде салу және пайдалану кезінде экологиялық заңнама талаптарына сәйкес санитарлық тазалау, өндіріс пен тұтыну қалдықтарымен қауіпсіз жұмыс істеу, табиғатты пайдаланудың шектеу режимі арқылы орман-саябақтық, жасыл және қорғау аймақтарын құру жүзеге асырылуы тиіс.

      109. Ғимараттардың (имараттардың) мақсаттық қызметінің экологиялық салдарларын есептеу үшін олардың орналасқан орнын белгілеу экологиялық заңнама талаптарына сәйкес қоршаған ортаны қорғау шарттары мен ережелерін сақтап жүргізіледі.

      110. Құрылыс-құрастыру жұмыстарын және кейіннен пайдаға асыруға байланысты жұмыстарды орындау кезінде жерлерді қайта өңдеу, табиғат ресурстарын қайта жандандыру, ұтымды пайдалану және аумақтарды абаттандыру бойынша экологиялық заңнама талаптарына сәйкес шаралар қабылдануы тиіс.

      111. Ғимараттарды (имараттарды) кейіннен пайдаға асыру жұмыстары кешенін жүзеге асыруды орындаушылар оны пайдалану тоқтатылғаннан кейін қайта өңдейтін элементтерді бір мезгілде қайта қалпына келтіру және қайталап пайдалану, сондай-ақ қалдықтарды қайта өңдеу арқылы жұмысты оларды орындаудың қауіпсіздігін экологиялық заңнама талаптарына сәйкес қамтамасыз ететіндей ұйымдастыруы тиіс.

      112. Ғимараттардың (имараттардың) меншік иелері, ғимараттардың (имараттардың) жауапты пайдаланушылары және пайдаланушылар өздеріне бекітілген ғимараттардың (имараттардың) немесе олардың бөліктерінің шегінде меншіктеу, басқару немесе жалдау құқықтарымен осы Техникалық регламенттің талаптары бойынша жауапты болады.

5. Сәйкестікті растау тәртібі

      113. Осы Техникалық регламенттің сәйкестікті растау нысандары нарықта өткізілетін және пайдалануға берілетін ғимараттар (имараттар), сондай-ақ жобалау, салу, пайдалану және кейіннен пайдаға асыру процестері болып табылады.

      114. Нарықта өткізілетін және пайдалануға берілетін ғимараттардың (имараттардың) сәйкестігін, сондай-ақ жобалау, салу, пайдалану және кейіннен пайдаға асыру (одан әрі - ғимараттардың (имараттардың) сәйкестігін растау) процестерін растау ғимараттардың (имараттардың) өміршеңдік циклы кезеңдеріне байланысты міндетті немесе ерікті сипатта болады.
      Ғимараттардың (имараттардың) сәйкестігін техникалық реттеу туралы заңнамаға және сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы заңнамаға сәйкес растау:
      1) ғимараттарды (имараттарды) дайындаушылар (орындаушылар);
      2) ғимараттардың (имараттардың) меншік иелері (тапсырыс беруші, инвестор, құрылыс салушы) немесе ғимараттарды (имараттарды) сатушы болып табылатын өтініш беруші қабылдаған сәйкестік туралы декларация нысанында жүргізіледі.

      115. Сәйкестікті растауды жүргізу мақсатында адамдардың өміріне, денсаулығына және қоршаған ортаға тудыратын ықтимал қауіп дәрежесіне байланысты ғимараттар (имараттар) жауапкершіліктің үш санаты бойынша жіктеледі:
      І санат - жауапкершіліктің жоғарылатылған деңгейі;
      II санат - жауапкершіліктің қалыпты деңгейі;
      III санат - жауапкершіліктің төмендетілген деңгейі.
      Ғимараттарды (имараттарды) техникалық күрделі объект ретінде жауапкершіліктің белгілі бір санатына жатқызудың жалпы тәртібі Қазақстан Республикасының сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі саласындағы заңнамасына сәйкес бекітіледі .

      116. Сәйкестіктің міндетті расталуына пайдалануға берілетін ғимараттар (имараттар) жатады.

      117. Ғимараттардың (имараттардың) сәйкестігін міндетті растау осы Техникалық регламенттің талаптарына сәйкестендіріліп келесі сұлбалар бойынша жүргізіледі:
      1) III санатты ғимараттар (имараттар) үшін - дайындаушылардың (орындаушылардың) техникалық реттеу туралы заңнамаға және сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы (бұдан әрі - сәйкестік дәлелдемесі) заңнамаға сәйкес ұсынған дәлелдемелер негізінде сәйкестік туралы декларациялар қабылдау;
      2) II-III санатты ғимараттар (имараттар) үшін - сәйкестік дәлелдемелері және аккредиттелген сынақ зертханаларының (орталықтарының) қатысуымен алынған нәтижелер негізінде декларациялар қабылдау;
      3) I-II санатты ғимараттар (имараттар) үшін - сәйкестік дәлелдемелері және аккредиттелген сынақ зертханаларының (орталықтарының) қатысуымен алынған нәтижелер және сапа менеджменті жүйесінің бағалары негізінде декларациялар қабылдау.

      118. Ғимараттардың (имараттардың) өміршеңдік циклының кезеңдеріне байланысты материалдардың тізіліміне сәйкестікті растау мақсатында дәлелдемелер ретінде мына құжаттар енгізілуі тиіс:
      1) жоба (сызбалар, кестелер, есептер, түсіндірмелер және басқалар);
      2) техникалық паспорт;
      3) тіркеу және рұқсат құжаттамасы;
      4) сараптамалық қорытынды;
      5) атқарушы техникалық құжаттама (сынақтар мен өлшемдердің нәтижелері, жұмыстардың журналы, материалдарды, бұйымдарды және құрылымдарды қолдануға арналған сертификаттар, жасырын жұмыстарды куәландыру актілері, жауапты құрылымдарды қабылдаудың аралық актілері);
      6) сапа менеджменті жүйесінің сертификаты.

      119. Осы Техникалық регламенттің талаптары қолданылмайтын ғимараттардың (имараттардың) және олардың өміршеңдік циклдарына сәйкестікті ерікті түрде растау өтініш берушілердің бастамасы және талаптары бойынша жүргізілуі мүмкін.
      Ғимараттардың (имараттардың) және олардың өміршеңдік циклдарына сәйкестікті ерікті түрде растау сәйкестікке міндетті растауды алмастырмайды және техникалық реттеу туралы заңнамаға сәйкес жүргізіледі.

      120. Ғимараттарды (имараттарды) тұрғызуды жүзеге асыратын атқарушылар міндетті түрде сертификаттауға жататын немесе сәйкестендірілуін сәйкестік декларациясымен растауға жол берілетін өнімдер мен қызметтердің тізіліміне Қазақстан Республикасының Үкіметі енгізген қолданылатын құрылыс материалдары мен бұйымдарына сәйкестік туралы сертификаттың немесе декларацияның болуын тексереді.

6. Сәйкестік презумпциясы

      121. Стандарттау жөніндегі нормативтік құжаттар мен сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы нормативтік құжаттардың мемлекеттік жүйесінің өзге құжаттары сәйкестік презумпциясы сақталған жағдайда осы Техникалық регламенттің талаптарын орындау үшін қолданылады.

      122. Ғимараттарды (имараттарды) жобалау, салу, пайдалану және кейіннен пайдаға асыру кездерінде осы Техникалық регламентпен бейімдестірілген стандарттарды қолдану жағдайында сәйкестік презумпциясы сөзсіз шарт болып табылады.

7. Үйлестірілген нормативтік құжаттардың тізілімі

      123. Қазақстан Республикасының сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі саласындағы заңнамасына сәйкес мемлекеттік нормалау объектілері ретіндегі ғимараттардың (имараттардың) қауіпсіздігі олардың өміршеңдік циклінің барлық кезеңдерінде нормативтік құжаттардың мемлекеттік жүйесінің міндетті қолданысымен реттеледі.

      124. Үйлестірілген нормативтік құжаттар тізіліміне халықаралық стандарттармен үйлестіру ұстанымында техникалық реттеу мақсаттарына сәйкес келетін нормативтік құжаттар енеді.
      Үйлестірілген нормативтік құжаттар ғимараттарды (имараттарды) жобалау, салу, пайдалану, кейіннен пайдаға асыру процестерін салааралық реттеу негізінде қауіпсіздікті қамтамасыз етуге арналады және осы Техникалық регламенттің қосымшасына сәйкес құрылымдық бөлімдер мен кешендердің құрамында қолданылатын өзара байланысты құжаттар болып саналады.

      125. Осы Техникалық регламенттің үйлестірілген нормативтік құжаттары туралы ақпаратты (бекіту, өзгерту және күшін жою) сәулет, қала құрылысы және құрылыс істері жөніндегі уәкілетті мемлекеттік орган жыл сайынғы арнайы тізілім түрінде ресми басылым арқылы жариялайды.

8. Өтпелі кезең

      126. Осы Техникалық регламент қолданысқа енгізілген күннен бастап нарықта өткізілетін және пайдалануға берілетін ғимараттардың (имараттардың) қауіпсіздігін қамтамасыз ету онда белгіленген талаптарға сәйкес жүзеге асырылады.

      127. Осы Техникалық регламент күшіне енгенге дейін Қазақстан Республикасы заң актілерінің ережелері негізінде барлық ғимараттарға (имараттарға) немесе олардың бөліктеріне меншік құқығын ретке келтіріп, белгілеу керек.

      128. Осы Техникалық регламенттің талаптарын орындау үшін қолданылатын стандарттау жөніндегі нормативтік құжаттар және мемлекеттік органдардың олардың құзыреті шегінде қалыптасқан өзге құжаттары техникалық реттеу туралы заңнамада белгіленген тәртіппен үндестірілуге жатады.

Техникалық регламентке
қосымша       

Сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы үйлестірілген нормативтік құжаттар құрылымы

Актілер кешені Стандарттау мен нормалаудың негізгі
бағыттары

1

2

1. Ұйымдастырушылық-
әдістемелік нормативтік
құжаттар


1.01. Стандарттау,
нормалау, сертификаттау

Құрылыстағы стандарттау, нормалау және
сертификаттау жөніндегі жұмыстардың
мақсаттары, міндеттері, объектілері,
әдістемесі және ұйымдастырылуы.

1.02. Құрылыс жүргізу
мен жобалауға арналған
инженерлік ізденістер

Құрылыс, жобаалдылық және жобалау
жұмыстарына арналған инженерлік
ізденістердің құрамы, жалпы талаптары
және жүргізу тәртібі. Жобаларды
келісу, сараптау және бекіту тәртібі.
Қала құрылыстық және жобалық-сметалық
құжаттаманың түрлері, мазмұны және
ресімделуі.

1.03. Өндіріс

Құрылыс жүргізу кезінде құрылысты,
құрылыс өндірісінің технологиялық
дайындығын және жалпы ережелерін,
құрылысты механикаландыруды, еңбек
қауіпсіздігін қамтамасыз етуді және
қоршаған ортаны қорғауды ұйымдастыру.
Құрылысы салынып біткен объектілердің
сапасын бақылау және қабылдау. Құрылыс
бұйымдары мен материалдарын өндіруді
ұйымдастыру.
Технологиялық және атқарушы
құжаттаманың түрлері, мазмұны және
ресімделуі.

1.04. Пайдалану

Ғимараттың және имараттың құрылыстық
құрастырмаларын және инженерлік
жабдықтар жүйелеріне техникалық қызмет
көрсету, зерттеу және жөндеудің жалпы
ережелері. Жөндеу-пайдалану
құжаттамасының түрлері, мазмұны және
ресімделуі.

1.05. Қала құрылыстық
кадастр

Қала құрылыстық кадастрды құру мен
жүргізудің жалпы ережесі.
Қала құрылыстық кадастрдың құжаттамасының түрлері, мазмұны және
ресімделуі.

1.06. Сәулет және қала
құрылысы қызметі

Сәулет және қала құрылыстық органдардың
біртұтас жүйесінің құрылымын және
қызметтерін анықтайтын
ұйымдастырушылық-әдістемелік ереже.
Сәулеттік қызметті оның
қатысушыларымен жүзеге асырудың
ережелері мен әдістері.

2. Жалпы нормативтік-
техникалық құжаттар


2.01. Құрылыстық
имараттардың
сенімділігінің
ережелері

Құрылыстық имараттардың, инженерлік
жүйелердің, құрастырмалардың және
материалдардың қауіпсіздігін,
пайдаланушылық жарамдылығын және
ұзақмерзімділігін қамтамасыз етудің жалпы принциптері.
Құрылыстық имараттардың жауапкершілік,
жүктеме және әр түрлі әсерлердің
дәрежелері жөніндегі сенімділігі,
жіктеуінің негізгі ұғымдары. Құрылыстық
имараттардың, құрастырмалардың және
негіздердің сенімділігі жөніндегі бас
тартуларды, нормативтік талаптарды
белгілеудің есептік модельдері мен
принциптерін жіктеу. Құрылыстағы
статикалық қабылдаушылық бақылаудың
негіздері.

2.02. Өрт қауіпсіздігі

Қала құрылыстық, көлемдік-жоспарлық
және құрастырмалық тапсырмаларды шешу
кезінде өрт қауіпсіздігін қамтамасыз
етудің, ғимараттардың, имараттардың
және олардың отқа төзімділігі және
өрттік қауіптілігі жөніндегі
элементтерін жіктеудің негізгі
принциптері, өртке қарсы қолданыс
құралдары, көшіру жолдары және
қауіпсіздік аймақтары. Құрылыстық
құрастырмалардың, материалдардың және
бұйымдардың өрттік-техникалық
көрсеткіштері, есептеудің принциптері,
бақылау мен сынаудың әдістері.

2.03. Қауіпті
геофизикалық
әсерлерден қорғаныс

Инженерлік қорғаныстық және
геофизикалық әсерлердің (сейсмика,
сырғымалар, құламалар, селдер, мүжілу,
игерілетін, карстылы, су жайылатын
аумақтардың және басқалар)
сипаттамаларының жалпы принциптері.
Құрылысқа арналған, қала құрылыстық,
көлемдік-жоспарлық инженерлік
ізденістерге, адамдар қауіпсіздігін
қамтамасыз ету, сондай-ақ инженерлік
қорғаныс имараттарын пайдалану
жөніндегі құрастырмалық және
құрылыстық-технологиялық іс-шараларға
қойылатын талаптар.

2.04. Ішкі климат және
зиянды әсерлерден
қорғаныс

Үй-жайдың жылулық, әуелік-ылғалдық,
акустикалық және жарықтық тәртібінің
қамтамасыз етілуінің жалпы принциптері.
Қоршаған ортаның әсер ету сипаттары
(соның ішінде климаттық әсерлер,
діріл, шу, сәулелену, уыттың бөлінуі
және басқалар). Адамдар денсаулығын
осы әсерлерден қорғаудың есептік
әдістері мен құрастырмалық қамтамасыз
етілуі, бақылау және сынау әдістері.

2.05. Мөлшерлі
өзараалмасымдылық және
сыйысымдылық

Құрылыстағы мөлшерлі өзараалмасымдылық
және сыйымдылық қамтамасыз етудің жалпы принциптері, геометриялық параметрлердің үйлестіру мөлшерлері, алынатын шектері ережелері. Өлшеудің және дәлдікті бақылаудың әдістері.

3. Қала құрылысы,
ғимараттар және имараттар бойынша
нормативтік-техникалық
құжаттар


3.01. Қала құрылысы

Жаңа жерге орналастырудың, өндіргіштік
күштерді орналастырудың, аумақтардың
ауыларалық, инженерлік және көліктік
инфрақұрылымын дамытудың, аумақтарды,
мекендерді және оның жекеленген
бөліктерін жоспарлаудың және құрылысын
жүргізудің негізгі ережелері.

3.02. Тұрғын, қоғамдық
және өндірістік
ғимараттар мен
имараттар

Тұрғын, қоғамдық, өндірістік және
қоймалық ғимараттарға, имараттарға
және олардың бөліктеріне арналған
жіктеу мен техникалық талаптар.
Жұмыстарды жүргізудің негізгі
ережелері, қабылдау ережелері, бақылау
және сынау әдістері.

3.03. Көліктердің
имараттары

Автомобиль және темір жолдар,
метрополитендер, теңіз, өзен, әуе,
өнеркәсіптік және қалалық көліктерге
арналған жіктеу, жүктемелер және
әсерлер, геометриялық параметрлер және
техникалық талаптар. Жұмыстардың
есебі, жобалануы және жүргізілуі
жөніндегі негізгі ережелер, қабылдау
ережелері, бақылау және сынау әдістері.

3.04. Гидротехникалық
және мелиоративтік
имараттар

Бөгендерге, каналдарға, бөгеттерге,
жағалау бекіткіш және өзге имараттарға
арналған жіктеулер, жүктемелер және
әсерлер, негізгі талаптар. Жұмыстардың
есебі, жобалануы және жүргізілуі
жөніндегі негізгі ережелер, қабылдау
ережелері, бақылау және сынау әдістері.

3.05. Магистральдық
және кәсіпшілік
құбырлар

Газға, мұнайға және мұнай өнімдеріне
арналған құбырларға және қоймаларға
арналған жіктеулер, жүктемелер және
әсерлер, геометриялық параметрлер және
техникалық талаптар. Жұмыстардың
есебі, жобалануы және жүргізілуі,
қабылдау ережелері, бақылау және сынау
әдістері.

3.06. Мүгедектер мен
халықтың өзге
әлеуметтік қорғалатын
топтарының қолайлы
ортасын қамтамасыз ету

Мүгедектер мен халықтың өзге
әлеуметтік қорғалатын топтарының
қолайлы ортасын қамтамасыз ету
жөніндегі негізгі ережелер және жалпы
талаптар.

4. Ғимараттар мен
имараттардың және
сыртқы тораптардың
инженерлік қамтамасыз
етілуіне арналған
нормативтік құжаттар


4.01. Сумен қамтамасыз
ету және кәріз

Жүйелердің және тұтынушылардың
жіктеулері, сыртқы тораптарға,
имараттарға және олардың
орналастырылуына, ішкі жүйелерге
арналған талаптар.
Суды тұтыну, су дайындау және ағынды
тазалау нормалары. Жұмыстарды жобалау
және жүргізу, пайдалану тәртібі
жөніндегі негізгі ережелер.
Санитарлық-техникалық жабдық,
арматура, аспаптар және кәріздік
құбырлар.
Қабылдау ережелері, бақылау және сынау
әдістері.

4.02. Жылумен
қамтамасыз ету, ауаны
жылыту, желдету және
реттеу

Сыртқы тораптарға және имараттарға,
олардың орналасуына, тораптық суға,
ішкі жүйелерге және жабдықтарға
арналған жүйелер мен тұтынушылардың
жіктеулері, техникалық талаптар.
Жылуды тұтынудың, төгінділерді
тазалаудың, екінші реттік ресурстарды
пайдаланудың нормалары. Жұмыстарды
жобалау және жүргізу, пайдалану
тәртібі жөніндегі негізгі ережелер.
Жылыту құралдары, арматуралар және
ауаарналар.
Қабылдау ережелері, бақылау және сынау
әдістері.

4.03. Газбен қамтамасыз
ету

Газ құбырларына, жабдықтарына және
ажыратушы құрылғыларына арналған
жүйелер жіктеулері, техникалық
талаптар. Газды пайдалану нормалары.
Жұмыстарды жобалау және жүргізу,
пайдалану тәртібі жөніндегі негізгі
ережелер.
Қабылдау ережелері, бақылау және сынау
әдістері.

4.4. Электрмен
қамтамасыз ету

Желілерді және тұтынушыларды жіктеу.
Жұмыстарды жобалау және жүргізу
жөніндегі негізгі ережелер. Электрлік
құрылғылардың ережелері.

4.5. Қоқыс шығару

Қоқыс шығару, тұрмыстық қатты
қалдықтарды жинау, шығару және пайдаға
асыру жүйелерін жабдықтауға,
ұйымдастыруға қойылатын техникалық
талаптар. Жобалау, құрастыру және
пайдалану, соның ішінде Қазақстан
Республикасының нормативтік құқықтық
актілері мен қадағалау (бақылау)
органдарының техникалық реттеу
нормативтік құжаттарын жүзеге асыру
бойынша негізгі ережелер.

5. Құрылыстық
құрылымдар мен
бұйымдарға арналған нормативтік-техникалық
құжаттар


5.01. Ғимараттар мен
имараттардың негіздері
мен іргетастары

Топырақтардың жіктеулері мен есептік
сипаттамалары. Негіздерді және қадалы
іргетастарды есептеу және жобалау
әдістері. Жұмыстарды жүргізу,
пайдалану тәртібінің және жағдайдың
диагностикасының негізгі ережелері.
Қабылдау ережелері, бақылау және сынау
әдістері.

5.02. Тасты және
армотасты құрастырмалар

Ғимараттар мен имараттардың тасты және
армотасты кұрастырмаларына арналған
жалпы талаптар.
Құрастырмаларды және олардың
қосылыстарын есептеу және жобалау
әдістері, кұрастырмаларды орнату,
оларды пайдалану тәртібі және
жағдайдың диагностикасы жөніндегі
негізгі ережелер.
Қабылдау ережелері, бақылау және сынау
әдістері.

5.03. Темірбетонды және
бетонды құрастырмалар

Тұтасқұймалы, құрастырылмалы және
құрастырылмалы-тұтасқұймалы бетонды
және темірбетонды құрылымдарға арналған
жалпы талаптар. Құрастырмаларды және
олардың қосылыстарын есептеу және
жобалау әдістері, құрастырмаларды
дайындау, тоттанудан қорғау, олардың
пайдалану тәртібі және жай-күйінің
диагностикасы жөніндегі негізгі
ережелер. Зауыттан жасап шығарылған
темірбетонды және бетонды
құрастырмалар. Қабылдау ережелері,
бақылау және сынау әдістері.

5.04. Металл
құрастырмалар

Көтеруші және оның үстіне тиімді
жылытқышпен қоршаушы, болат және
алюминий балқымадан жасалған
құрастырмаларға арналған жалпы
талаптар. Құрастырмаларды және олардың
қосылыстарын есептеу және жобалау
әдістері, құрастырмаларды дайындау,
жинақтау, топтанудан қорғау, оларды
пайдалану тәртібі және жағдайының
диагностикасы жөніндегі негізгі
ережелер.
Зауытта жасап шығарылған металл
құрастырмалар.
Қабылдау ережелері, бақылау және сынау
әдістері.

5.05. Ағаш
құрастырмалар

Ғимараттар мен имараттардың ағаш
құрастырмаларына арналған жалпы
талаптар. Құрастырмаларды және олардың
қосылыстарын есептеу және жобалаудың
әдістері, құрастырмаларды дайындау,
жинақтау, тоттанудан қорғаныс, оларды
пайдалану тәртібі және жағдайдың
диагностикасы жөніндегі негізгі
ережелер. Зауытта жасап шығарылған
ағаш құрастырмалар және бұйымдар.
Қабылдау ережелері, бақылау және сынау
әдістері.

5.06. Өзге
материалдардан
жасалған құрастырмалар

Асбестцементті және өзге материалдардан
жасалған құрастырмаларға арналған
жалпы талаптар. Құрастырмаларды және
олардың қосылыстарын есептеу және
жобалау әдістері, құрастырмаларды
дайындау, жинақтау, оларды пайдалану
тәртібі және жағдайдың диагностикасы
жөніндегі негізгі ережелер. Зауытта
жасап шығарылған құрастырмалар.
Қабылдау ережелері, бақылау және сынау
әдістері.

5.07. Оларға арналған
терезелер, есіктер,
қақпалар және құралдар

Бұйымдарға арналған жалпы талаптар.
Бұйымдарға арналған техникалық шарттар
және жиынтықтаушы бөлшектер. Қабылдау
ережелері, бақылау және сынау әдістері.

6. Құрылыс материалдары
мен бұйымдарына
арналған нормативтік
құжаттар


6.01. Қабырғалық қалау
материалдары

Әр түрлі материалдардан жасалған
кірпішке және қабырғалық тастарға
арналған жалпы талаптар. Нақты
әртүрлілікке, типтерге, маркілерге
арналған техникалық шарттар. Қабылдау
ережелері, бақылау және сынау әдістері.

6.02. Минералдық
тұтқыр заттар

Цементке және өзге тұтқырларға арналған
жалпы талаптар. Нақты әртүрлілікке,
типтерге, маркаларға арналған
техникалық шарттар. Қабылдау ережелері,
бақылау және сынау әдістері.

6.03. Бетондар және
ерітінділер

Әр түрлі бетондарға, бетондық
қоспаларға, құрылыстық ерітінділерге
арналған жалпы талаптар. Нақты
әртүрлілікке арналған техникалық
шарттар. Қабылдау ережелері, бақылау
және сынау әдістері.

6.04. Құрылыс
жұмыстарына арналған
қиыршықтас, малтатас
және құм

Қиыршықтасқа, малтатасқа, құмға,
жасанды және табиғи кеуекті
толтырғыштарға арналған жалпы талаптар. Нақты әртүрлілікке арналған
техникалық шарттар. Қабылдау
ережелері, бақылау және сынау әдістері.

6.05. Жылуоқшаулаушы,
дыбысоқшаулаушы және
дыбыс сіңіргіш
материалдар

Минералданған бұйымдарға, кеуек бетонды
бұйымдарға, пенопласт негізіндегі
тақталарға және өзге жылуоқшаулаушы
материалдарға арналған жалпы талаптар.
Нақты әртүрлілікке арналған техникалық
шарттар. Қабылдау ережелері, бақылау
және сынау әдістері.

6.06. Шатырлық,
гидрооқшаулаушы және
герметиктеуші
материалдар мен
бұйымдар

Орамды шатырлық материалдарға, шатырлық
жағымдарға, оқшаулаушы және
герметикаландырушы материалдарға
арналған жалпы талаптар. Нақты
әртүрлілікке арналған техникалық
шарттар.
Қабылдау ережелері, бақылау және сынау
әдістері.

6.07. Әрлеу және қаптау
материалдары

Полимерлі, қышты, ағаш және өзге әрлеу
және қаптау материалдары мен
бұйымдарына арналған талаптар.
Қабылдау ережелері, бақылау және сынау
әдістері.

6.08. Асбестцементті
бұйымдар

Асбестцементті жазық және толқынды
табақшаларға, құбырларға, эктрузиялы
бұйымдарға арналған талаптар. Қабылдау
ережелері, бақылау және сынау әдістері.

6.09. Жол материалдары

Асфальтбетонды, асфальтбетонды қоспалы
және өзге жол материалдарына арналған
талаптар. Қабылдау ережелері, бақылау
және сынау әдістері.

6.10. Құрылыс шынысы

Табақ шыныға және құрылысқа арналған
шыныдан жасалған бұйымға арналған
талаптар. Қабылдау ережелері, бақылау
және сынау әдістері.

7. Құрылыс ұйымдарын
жабдықтау құралдарына
арналған нормативтік
құжаттар


7.01. Жедел
жинақталатын
ғимараттар мен
имараттар

Жіктеулер және жалпы техникалық
талаптар. Ғимараттар мен имараттардың
нақты типтеріне арналған техникалық
шарттар.
Қабылдау ережелері, бақылау және сынау
әдістері.

7.02. Құрылыс ұйымының
жарақтары

Бетондау жұмыстарына, жинақтау
жарақтарына және бекітпелеріне
арналған ағаштарға және төсеніштерге,
қол аспаптарына, пакеттеу және
контейнерлеу құралдарына арналған
жалпы техникалық талаптар.
Қабылдау ережелері, бақылау және сынау
әдістері.

7.03. Құрылыс индуст-
риясы кәсіпорындарының
мамандандырылған
жарақтары

Жарақтарға, жарақтарға және пішіндерге
арналған майлауға қойылатын жалпы
техникалық талаптар. Қабылдау
ережелері, бақылау және сынау әдістері.

8. Баға түзеу бойынша нормативтік құжаттар


8.01. Құрылыс
экономикасы

Инвестициялық жобалардың тиімділігі,
келісім-шарттық қатынастар және
инвестициялық қызметті реттеу
мәселелері жөніндегі
ұйымдастырушы-әдістемелік ереже.

8.02. Баға белгілеу
және сметалар

Жобалау-ізденістер жұмыстарының және
құрылыс жүргізудің құнын жобаалдылық
және жобалық құжаттама құрамында
анықтаудың ережелері және әдістері.
Күрделі салымдар қажеттілігін
анықтауға арналған сметалық нормативтік
база, құрылыстық өнімге арналған еркін
(келісімді) бағалардың қалыптасуы және
Құрылысқа қатысушылар арасында
есептесулерді жүзеге асыру.

8.03. Материалдық және
отын-энергетикалық
ресурстар

Құрылысқа арналған материалдық және
отын-энергетикалық ресурстар
шығындарының нормативтік көрсеткіштерін
жасау және қолданудың ережелері мен
әдістемелері.

8.04. Еңбек ресурстары

Құрылыс өнімі элементтерінің еңбек
сыйымдылығын, сондай-ақ жұмысақыларына
арналған қаржылар қажеттілігін анықтау
ережелері мен әдістемелері.