Об утверждении Инструкции по расчету ставки прибыли (чистого дохода) на регулируемую базу задействованных активов для субъектов естественной монополии, оказывающих услуги водоснабжения и (или) водоотведения и субъектов естественной монополии энергетического сектора

Приказ Председателя Агентства Республики Казахстан по регулированию естественных монополий и защите конкуренции от 27 января 2003 года № 17-ОД. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 6 февраля 2003 года № 2154.

      Сноска. Название приказа в редакции приказа Председателя Агентства РК по регулированию естественных монополий от 27.02.2013 № 69-ОД (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      В соответствии с подпунктом 3) пункта 1 статьи 13 Закона Республики Казахстан от 9 июля 1998 года "О естественных монополиях и регулируемых рынках", пунктом 10 Правил формирования и утверждения тарифов (цен, ставок сборов) на регулируемые услуги (товары, работы) субъектов естественных монополий, осуществляющих свою деятельность по договорам концессии, утвержденным приказом Министра национальной экономики Республики Казахстан от 29 декабря 2014 года № 177, зарегистрированный в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 10561 и подпунктом 120) пункта 17 Положения о Министерстве национальной экономики Республики Казахстан утвержденного постановлением Правительства Республики Казахстан от 24 сентября 2014 года № 1011, ПРИКАЗЫВАЮ:

      Сноска. Преамбула в редакции приказа и.о. Министра национальной экономики РК от 24.07.2015 № 566 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      1. Утвердить прилагаемую Инструкцию по расчету ставки прибыли (чистого дохода) на регулируемую базу задействованных активов для субъектов естественной монополии, оказывающих услуги водоснабжения и (или) водоотведения и субъектов естественной монополии энергетического сектора.

      Сноска. Пункт 1 в редакции приказа Председателя Агентства РК по регулированию естественных монополий от 27.02.2013 № 69-ОД (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      2. Департаменту по регулированию энергетического сектора Агентства Республики Казахстан по регулированию естественных монополий и защите конкуренции (Григорьева С.П.) обеспечить в установленном законодательством порядке государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан.

      3. Департаменту административной работы Агентства Республики Казахстан по регулированию естественных монополий и защите конкуренции (Шабдарбаев А.Т.) после государственной регистрации настоящего приказа:

      обеспечить в установленном порядке опубликование его в официальных средствах массовой информации;

      довести его до сведения структурных подразделений и территориальных органов Агентства Республики Казахстан по регулированию естественных монополий и защите конкуренции.

      4. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на первого заместителя Председателя Агентства Республики Казахстан по регулированию естественных монополий и защите конкуренции Сагинтаева Б.А.

      5. Настоящий приказ вводится в действие со дня государственной регистрации.

Председатель



  Утверждена
приказом Председателя
Агентства Республики Казахстан по
регулированию естественных монополий
и защите конкуренции
от 27 января 2003 года N 17-ОД

Инструкция
по расчету ставки прибыли (чистого дохода) на регулируемую базу
задействованных активов для субъектов естественной монополии,
оказывающих услуги водоснабжения и (или) водоотведения и
субъектов естественной монополии энергетического сектора

      Сноска. Название Инструкции в редакции приказа Председателя Агентства РК по регулированию естественных монополий от 27.02.2013 № 69-ОД (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
      Сноска. По тексту слова "коэффициент задействованных активов" заменены словами "коэффициент задействованности активов"; слова "акционерный (собственный)" заменены словом "собственный" - приказом и.о. Председателя Агентства РК по регулированию естественных монополий и защите конкуренции от 13 февраля 2004 года N 70-ОД.

      Настоящая Инструкция по расчету ставки прибыли (чистого дохода) на регулируемую базу задействованных активов для субъектов естественной монополии, оказывающих услуги водоснабжения и (или) водоотведения и субъектов естественной монополии энергетического сектора (далее - Инструкция) разработана с целью создания условий для обеспечения эффективного функционирования субъектов естественной монополии, оказывающих услуги водоснабжения и (или) водоотведения и субъектов естественной монополии энергетического сектора.

      Сноска. Преамбула в редакции приказа Председателя Агентства РК по регулированию естественных монополий от 27.02.2013 № 69-ОД (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

1. Общие положения

      1. Инструкция разработана в соответствии с Законами Республики Казахстан "О естественных монополиях и регулируемых рынках", "Об электроэнергетике".

      Сноска. Пункт 1 с изменениями, внесенными приказом Председателя Агентства РК по регулированию естественных монополий от 24.12.2010 № 347-ОД (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      2. Инструкция детализирует расчет допустимого уровня прибыли (чистого дохода), входящего в состав тарифов (цен, ставок сбора) субъектов естественной монополии, оказывающих услуги водоснабжения и (или) водоотведения и субъектов естественной монополии энергетического сектора, в том числе осуществляющих свою деятельность по договорам концессии, и учитываемого при расчете и утверждении тарифов (цен, ставок сбора) или их предельных уровней.

      Сноска. Пункт 2 в редакции приказа Председателя Агентства РК по регулированию естественных монополий от 27.02.2013 № 69-ОД (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      3. Инструкция вводится с целью обоснованного расчета и возможности получения прибыли (чистого дохода), обеспечивающей эффективное функционирование субъектов естественной монополии, оказывающих услуги (товары, работы) водоснабжения и (или) водоотведения и субъектов естественных монополий энергетического сектора (далее - Субъект).

      При этом источниками финансирования инвестиций являются собственные и (или) заемные средства - прибыль (чистый доход) и амортизационные отчисления.

      Сноска. Пункт 3 в редакции приказа Председателя Агентства РК по регулированию естественных монополий от 27.02.2013 № 69-ОД (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      4. Настоящая Инструкция применяется при формировании тарифов (цен, ставок сбора) или их предельных уровней на услуги (товары, работы) Субъектов, которые включены в Государственный регистр субъектов естественной монополии.

      Сноска. Пункт 4 в редакции приказа и.о. Председателя Агентства РК по регулированию естественных монополий и защите конкуренции от 13.02.2004 N 70-ОД; с изменениями, внесенными приказом Председателя Агентства РК по регулированию естественных монополий от 24.12.2010 № 347-ОД (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      5. В настоящей Инструкции используются следующие основные понятия:

      1) коэффициент задействованности активов - показатель в процентном выражении, характеризующий фактическое использование (задействованность) основных средств Субъекта при производстве и предоставлении услуг (товаров, работ), отнесенных к сфере естественной монополии, от их технологической мощности;

      2) стоимость капитала - величина, характеризующая ставку вознаграждения на заемные и собственные средства, отражающая инвестиционные риски, связанные с осуществлением деятельности, отнесенной к сфере естественной монополии;

      3) собственный капитал - капитал, принадлежащий участникам или акционерам Субъекта, и состоящий из определенного числа долей или акций, дающий участникам или акционерам Субъекта право на получение определенного дохода, а также включающий накопленную нераспределенную прибыль и резервный капитал, дополнительно оплаченный и дополнительно неоплаченный капитал;

      4) допустимый уровень прибыли (чистого дохода) – прибыль (чистый доход после налогообложения), входящая в состав тарифа (цены, ставки сбора), которую Субъект имеет право получить для эффективного функционирования и улучшения качества реализуемых услуг (работ, товаров) для потребителей и подлежащая утверждению (согласованию) ведомством уполномоченного органа;

      5) предельный уровень тарифа (цены, ставки сбора) – максимальная величина тарифа (цены, ставки сбора) на регулируемую услугу (товар, работу) субъекта естественной монополии, утверждаемая на долгосрочный период, при необходимости с разбивкой по годам;

      6) регулируемая база задействованных активов - регулируемая стоимость активов, находящихся в собственности Субъекта и (или) используемых при производстве и предоставлении услуг (товаров, работ), на которые Субъект имеет право получать прибыль;

      7) субъекты естественной монополии энергетического сектора - субъекты естественной монополии, осуществляющие следующие виды деятельности, отнесенные к сфере естественной монополии:

      хранение, транспортировка товарного газа по соединительным, магистральным газопроводам и (или) газораспределительным системам, эксплуатации групповых резервуарных установок, а также транспортировке сырого газа по соединительным газопроводам;

      передача и (или) распределение электрической энергии;

      производство, передача, распределение и (или) снабжение тепловой энергией, за исключением тепловой энергии, выработанной с использованием тепла грунта, грунтовых вод, рек, водоемов, сбросной воды промышленных предприятий и электростанций, канализационно-очистных сооружений;

      техническая диспетчеризация отпуска в сеть и потребления электрической энергией;

      организация балансирования производства-потребления электрической энергии;

      8) ведомство уполномоченного органа – ведомство государственного органа, осуществляющего руководство в сферах естественных монополиях на регулируемых рынках.

      Сноска. Пункт 5 в редакции приказа Председателя Агентства РК по регулированию естественных монополий от 27.02.2013 № 69-ОД (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); с изменениями, внесенными приказом и.о. Министра национальной экономики РК от 24.07.2015 № 566 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

2. Порядок определения допустимого уровня прибыли
(чистого дохода)

      6. Допустимый уровень прибыли (чистый доход) определяется как произведение ставки прибыли на величину регулируемой базы задействованных активов, по следующей формуле:

      ДУП = РБА х СП , где

      ДУП - допустимый уровень прибыли (тенге),

      РБА - регулируемая база задействованных активов (тенге),

      СП - ставка прибыли (%).

3. Порядок определения регулируемой базы задействованных активов для субъектов естественной монополии

      7. Регулируемая база задействованных активов государственных предприятий и акционерных обществ, контрольный пакет акций которых принадлежит государству, а также аффилиированных с ними юридических лиц, за исключением Субъектов, осуществляющих вывод акций на рынок ценных бумаг в рамках программы "Народное IPO" определяется как произведение фактической стоимости активов на коэффициент задействованности активов, по следующей формуле:

      РБА = СА х Кза , где

      СА - фактическая стоимость активов (тенге),

      Кза - коэффициент задействованности активов.

      Сноска. Пункт 7 с изменениями, внесенными приказом Председателя Агентства РК по регулированию естественных монополий от 23.07.2012 № 170-ОД (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      8. Коэффициент задействованности активов определяется как соотношение фактического объема (за четыре предшествующие квартала или за предыдущий календарный год) производимых и (или) оказываемых (с учетом нормативных потерь) услуг (товаров, работ) основными средствами Субъекта к их технологической мощности.

      9. Коэффициент, задействованный активов определяется Субъектом по согласованию с ведомством уполномоченного органа.

      Сноска. Пункт 9 в редакции приказа и.о. Министра национальной экономики РК от 24.07.2015 № 566 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      10. Фактическая стоимость активов определяется на основе остаточной стоимости основных средств Субъектов, полученной в результате их переоценки независимыми оценщиками, выбранными на конкурсной основе. Переоценка основных средств Субъекта производится по согласованию с ведомством уполномоченного органа.

      Сноска. Пункт 10 в редакции приказа и.о. Министра национальной экономики РК от 24.07.2015 № 566 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      11. Для Субъектов, осуществляющих вывод акций на рынок ценных бумаг в рамках программы "Народное IPO", а также для Субъектов, не указанных в пункте 7 настоящей Инструкции, основные средства которых получены в доверительное управление, имущественный найм, по лизингу или в результате иных сделок:

      1) регулируемая база задействованных активов определяется на основе стоимости приобретения (покупки и других способов приобретения) основных средств Субъектов с учетом фактически произведенных (ежегодных) инвестиций, ремонтных и других видов работ за период владения и (или) пользования, повлекших увеличение первоначальной стоимости основных средств, за минусом фактически начисленных за период владения и (или) пользования (ежегодных) амортизационных отчислений;

      2) от государственных предприятий, акционерных обществ, контрольный пакет акций которых принадлежит государству, а также аффилиированных с ними юридических лиц регулируемая база задействованных активов определяется в соответствии с пунктами 7, 8, 9, 10 настоящей Инструкции.

      Сноска. Пункт 11 в редакции приказа Председателя Агентства РК по регулированию естественных монополий и защите конкуренции от 23 мая 2003 года N 138-ОД; с изменениями, внесенными приказом и.о. Председателя Агентства РК по регулированию естественных монополий и защите конкуренции от 13.02.2004 N 70-ОД; приказом Председателя Агентства РК по регулированию естественных монополий от 23.07.2012 № 170-ОД (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

4. Порядок расчета ставки прибыли на регулируемую базу
задействованных активов

      12. Ставка прибыли на регулируемую базу задействованных активов используется для расчета допустимого уровня прибыли (чистый доход после налогообложения).

      13. Для субъектов естественной монополии, оказывающих услуги водоснабжения и (или) водоотведения, ставка прибыли принимается в размере до 30 %.

      При превышении источников финансирования над объемами инвестиций прибыль скорректируется в сторону снижения до уровня необходимого для реализации инвестиционной программы (проекта) с учетом использования амортизационных отчислений и заемных средств в качестве источников финансирования инвестиций.

      Если плановый уровень тарифа на услуги водоснабжения и (или) водоотведения превышает 200 тенге за м3 без налога на добавленную стоимость, ставка прибыли принимается на уровне ставки рефинансирования Национального Банка Республики Казахстан на дату подачи заявки на утверждение тарифа или его предельного уровня.

      Сноска. Пункт 13 в редакции приказа и.о. Министра национальной экономики РК от 24.07.2015 № 566 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      14. Для субъектов естественной монополии энергетического сектора, ставка прибыли рассчитывается с помощью метода средневзвешенной стоимости капитала (далее - СВСК) и определяется по формуле:

      СП (СВСК) = ((1 - g) x re) + (g x rd), где:

      g – леверидж, является величиной, характеризующей соотношение заемного и собственного капитала Субъекта в общей структуре финансирования, то есть доля фактически заимствованных средств в структуре всего капитала (сумма собственного и заемного капитала) с учетом произведенной последней переоценки основных средств. Уровень левериджа является величиной не менее нуля. При отрицательном значении собственного капитала Субъекта, уровень левериджа принимается за величину, равную 1;

      re – ставка вознаграждения на собственный капитал (%);

      rd – ставка вознаграждения на заемные средства (%).

      Ставка вознаграждения на заемные средства определяется по формуле:

      rd = rf + ДП, где:

      rf – безрисковая ставка, определяемая исходя из официальной ставки рефинансирования, установленной в соответствии с законодательством Республики Казахстан;

      ДП – долговая премия за риск по Субъекту, определяемая на основе премии на долговые обязательства, выпущенные Субъектом и находящиеся в обращении, относительно государственных ценных бумаг того же срока обращения, если выпуск долговых обязательств имел место. В ином случае, она определяется с учетом долговых премий за риск других Субъектов, занимающихся аналогичным видом деятельности и имеющих аналогичный кредитный рейтинг на территории Республики Казахстан.

      Ставка вознаграждения на собственный капитал определяется по формул:

      re = rf + ra, где:

      ra – премия за риск на собственный капитал. Премия за риск на собственный капитал определяется на основе премии за риск по фондовому рынку Республики Казахстан в целом и корректируется на отраслевой 6ета-коэффициент по формуле:

      ra = bx (15,7 % - rf), где:

      b – отраслевой бета-коэффициент энергетического сектора. Для расчета ставки Прибыли на задействованные активы организации энергетического сектора отраслевой бета-коэффициент принят на уровне 0,89, за исключением Субъектов, осуществляющих вывод акций на рынок ценных бумаг в рамках программы "Народное IPO", для которых отраслевой бета-коэффициент принят на уровне 1,3.

      Стоимость вознаграждения на акционерный капитал является величиной не менее стоимости вознаграждения на заемные средства.

      Сноска. Пункт 14 в редакции приказа и.о. Министра национальной экономики РК от 24.07.2015 № 566 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Сумен жабдықтауға және (немесе) суды бұруға және энергетика секторындағы табиғи монополия субъектiлерiне қызмет көрсететiн табиғи монополия субъектiлерi үшiн iске қосылған активтердiң реттелетiн базасына арналған пайда (таза табыс) ставкаларын есептеу жөнiндегi нұсқаулықты бекiту туралы

Қазақстан Республикасының Табиғи монополияларды реттеу және бәсекелестікті қорғау жөніндегі агенттігі төрағасының 2003 жылғы 27 қаңтардағы N 17-НҚ бұйрығы. Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде 2003 жылғы 6 ақпанда тіркелді. Тіркеу N 2154. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрінің 2020 жылғы 22 мамырдағы № 42 бұйрығымен

      Ескерту. Күші жойылды – ҚР Ұлттық экономика министрінің 22.05.2020 № 42 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.
      Ескерту. Бұйрықтың атауы жаңа редакцияда - ҚР Табиғи монополияларды реттеу агенттігі Төрағасының 27.02.2013 № 69-НҚ бұйрығымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      "Табиғи монополиялар және реттелетін нарықтар туралы" 1998 жылғы 9 шілдедегі Қазақстан Республикасы Заңының 13-бабы 1-тармағының 3) тармақшасына, Нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10561 тіркелген Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрінің 2014 жылғы 29 желтоқсандағы № 177 бұйрығымен бекітілген Өз қызметiн концессия шарттары бойынша жүзеге асыратын табиғи монополия субъектiлерiнiң реттелiп көрсетiлетiн қызметтерiнiң (тауарларының, жұмыстарының) тарифтерiн (бағаларын, алымдар ставкаларын) немесе олардың шектi деңгейлерiн қалыптастыру ережесінің 10-тармағына және Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2014 жылғы 24 қыркүйектегі № 1011 қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігі туралы ереженің 17-тармағының 120) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

      Ескерту. Кіріспе жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық экономика министрінің м.а. 24.07.2015 № 566 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      1. Қоса беріліп отырған Сумен жабдықтауға және (немесе) суды бұруға және энергетика секторындағы табиғи монополия субъектілеріне қызмет көрсететін табиғи монополия субъектілері үшін іске қосылған активтерді реттелетін базасына арналған пайда (таза табыс) ставкаларын есептеу жөніндегі нұсқаулық бекітілсін.

      Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Табиғи монополияларды реттеу агенттігі Төрағасының 27.02.2013 № 69-НҚ бұйрығымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      2. Қазақстан Республикасының Табиғи монополияларды реттеу және бәсекелестікті қорғау жөніндегі агенттігінің Энергетика секторын реттеу жөніндегі департаменті (С.П.Григорьева) осы бұйрықты заңда белгіленген тәртіппен Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді қамтамасыз етсін.

      3. Қазақстан Республикасының Табиғи монополияларды реттеу және бәсекелестікті қорғау жөніндегі агенттігінің Әкімшілік жұмысы департаменті (А.Т.Шабдарбаев) Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін:

      осы бұйрықты белгіленген тәртіппен ресми ақпарат құралдарында жариялауды қамтамасыз етсін;

      осы бұйрықты Қазақстан Республикасының Табиғи монополияларды реттеу және бәсекелестікті қорғау жөніндегі агенттігінің құрылымдық бөлімшелері мен аумақтық органдарының назарына жеткізсін.

      4. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының Табиғи монополияларды реттеу және бәсекелестікті қорғау жөніндегі агенттігі төрағасының бірінші орынбасары Б.Ә.Сағынтаевқа жүктелсін.

      5. Осы бұйрық мемлекеттік тіркеуден өткен күннен бастап қолданысқа енгізіледі.

Төраға



  Қазақстан Республикасы
Табиғи монополияларды реттеу
және бәсекелестікті қорғау
жөніндегі агенттігінің
2003 жылғы 27 қаңтардағы
N 17 бұйрығымен
бекітілген

Сумен жабдықтауға және (немесе) суды бұруға және энергетика
секторындағы табиғи монополия субъектiлерiне қызмет көрсететiн
табиғи монополия субъектiлерi үшiн iске қосылған активтердiң
реттелетiн базасына арналған пайда (таза табыс) ставкаларын
есептеу жөнiндегi нұсқаулық

      Ескерту. Нұсқаулықтың атауы жаңа редакцияда - ҚР Табиғи монополияларды реттеу агенттігі Төрағасының 27.02.2013 № 69-НҚ бұйрығымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).
      Ескерту: Барлық мәтін бойынша "іске қосылған активтердің коэффициенті" деген сөздер "активтердің іске қосылғандық коэффициенті" деген сөздермен ауыстырылды;
      барлық мәтін бойынша "акционерлік (меншік)"деген сөздер "меншік" деген сөзбен ауыстырылды - ҚР Табиғи монополияларды реттеу және бәсекелестікті қорғау жөніндегі агенттігінің 2004 жылғы 13 ақпандағы N 70-НҚ бұйрығымен.

      Сумен жабдықтауға және (немесе) суды бұруға және энергетика секторындағы табиғи монополия субъектiлерiне қызмет көрсететiн табиғи монополия субъектiлерi үшiн iске қосылған активтердiң реттелетiн базасына арналған пайда ставкаларын (таза табысты) есептеу бойынша осы Нұсқаулық (бұдан әрi - Нұсқаулық) сумен жабдықтауға және (немесе) суды бұруға және энергетика секторындағы табиғи монополия субъектiлерiне қызмет көрсететiн табиғи монополия субъектiлерiнiң тиiмдi жұмыс iстеуiн қамтамасыз ету үшiн жағдайлар жасау мақсатында әзiрлендi.

      Ескерту. Кіріспе жаңа редакцияда - ҚР Табиғи монополияларды реттеу агенттігі Төрағасының 27.02.2013 № 69-НҚ бұйрығымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

1. Жалпы ережелер

      1. Нұсқаулық "Табиғи монополиялар және реттелетін нарықтар туралы", "Электр энергетикасы туралы" Қазақстан Республикасының Заңдарына сәйкес әзірленді.

      Ескерту. Кіріспеге өзгеріс енгізілді - ҚР Табиғи монополияларды реттеу агенттігі төрағасының 2010.12.24 347-НҚ (ресми жарияланғаннан кейін он күнтізбелік күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      2. Нұсқаулық сумен жабдықтау және (немесе) суды бұру қызметтерiн көрсететiн табиғи монополия субъектiлерiнің, оның ішінде өз қызметiн концессия шарттары бойынша жүзеге асыратындар құрамына кiретiн және энергетика секторындағы табиғи монополия субъектілерінің және тарифтерді (бағаларды, ағымдар ставкаларын) немесе олардың шекті деңгейлерін есептеу және бекіту кезінде ескерілетін пайданың (таза табыстың) қол жетiмдi деңгейiн есептеуді нақтылайды.

      Ескерту. 2-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Табиғи монополияларды реттеу агенттігі Төрағасының 27.02.2013 № 69-НҚ бұйрығымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      3.Нұсқаулық сумен жабдықтауға және (немесе) суды бұруға және энергетика секторындағы табиғи монополия субъектiлерiне (бұдан әрi - Субъект) қызметтер (тауарлар, жұмыстар) көрсететiн табиғи монополия субъектiлерiнің тиiмдi жұмыс iстеуiн қамтамасыз ететiн пайданы (таза табысты) негiздi есептеу және алу мүмкiндiгi мақсатында енгiзiледi.

      Бұл ретте инвестицияларды қаржыландыру көздері өзіндік және (немесе) заемдық қаражаттар - пайда (таза табыс) және амортизациялық аударымдар болып табылады.

      Ескерту. 3-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Табиғи монополияларды реттеу агенттігі Төрағасының 27.02.2013 № 69-НҚ бұйрығымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      4. Осы Нұсқаулық табиғи монополия субъектілерінің Мемлекеттік тіркеліміне енгізілген Субъектілердің қызметтеріне (тауарларына, жұмыстарына) тарифтер (бағалар, алым ставкаларын) немесе олардың шектi деңгейлерiн қалыптастыру кезінде қолданылады.

      Ескерту. 4-тармақ жаңа редакцияда жазылды - ҚР Табиғи монополияларды реттеу және бәсекелестікті қорғау жөніндегі агенттігінің 2004.02.13 N 70-НҚ, 2010.12.24 347-НҚ (ресми жарияланғаннан кейін он күнтізбелік күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрықтарымен.

      5. Осы Нұсқаулықта мынадай негiзгi ұғымдар пайдаланылады:

      1) активтердiң iске қосылғандық коэффициентi табиғи монополия саласына жататын қызметтердi (тауарларды, жұмыстарды) өндiру және ұсыну кезiнде Субъектiнiң негiзгi құралдарының iс жүзiнде пайдаланылуын (iске қосылуын) сипаттайтын, олардың технологиялық қуатынан пайыздық түрдегi көрсеткiш;

      2) капиталдың құны - табиғи монополия саласына қатысты қызметтi жүзеге асыруға байланысты инвестициялық тәуекелдi көрсететiн заемдық және өз қаражаттарына сыйақы ставкасын сипаттайтын шама;

      3) меншiк капиталы - Субъектiнiң қатысушылары немесе акционерлерiне тиесiлi, Субъектiнiң қатысушылары мен акционерлерiне белгiлi бiр табыс алуға құқық беретiн үлестердiң немесе акцияларды белгiлi бiр санынан тұратын, сондай-ақ жинақталған бөлiнбейтiн пайда мен резерв капиталын, қосымша төленген және қосымша төленбеген капиталды қамтитын капитал;

      4) пайданың (таза кірістің) жол берілетін деңгейi - Субъектінің тиiмдi жұмыс iстеуi және тұтынушыларға өткізілетін тауарлардың (жұмыстардың, көрсетілетін қызметтердiң) сапасын жақсарту үшiн алуға құқығы бар тарифтiң (бағаның, алым мөлшерлемесінің) құрамына кiретiн және уәкiлеттi органның ведомствосы бекiтуi (келісуі) тиіс пайда (салық салынғаннан кейiнгi таза кіріс);

      5) "тарифтiң (бағаның, алым мөлшерлемесінің) шектi деңгейi – қажеттілігіне қарай жылдарға бөліп ұзақ мерзiмдi кезеңге бекiтiлетiн табиғи монополия субъектiсiнiң реттелiп көрсетiлетiн қызметiне (тауарына, жұмысына) арналған тарифтiң (бағаның, алым мөлшерлемесінің) ең жоғары шамасы;

      6) iске қосылған активтердiң реттелетiн базасы - Субъектiнiң меншiгiнде орналасқан және Субъектiнiң немесе пайда алуға құқығы бар қызметтердi (тауарларды, жұмыстарды) өндiру және ұсыну кезiнде пайдаланылатын активтердiң реттелетiн құны;

      7) энергетика секторындағы табиғи монополия субъектiлерi - табиғи монополия саласына жатқызылған қызметтiң мынадай түрлерiн:

      тауарлық газды сақтауды, жалғастырушы, магистральдық газ құбыржолдары және (немесе) газ тарату жүйелерi арқылы тасымалдауды, топтық резервуарлық қондырғыларды пайдалануды, сондай-ақ шикi газды жалғастырушы газ құбырлары арқылы тасымалдауды;

      электр энергиясын беруді және (немесе) таратуды;

      топырақтың жылуын, жерасты суларды, өзендерді, су айдындарын өнеркәсіптік кәсіпорындардың және электр станцияларының, кәріздік-тазарту құрылыстарының сарқынды суларын пайдалана отырып, өндірілген жылу энергиясын қоспағанда, жылу энергиясын өндіру, беру, бөлу және (немесе) онымен жабдықтау;

      электр энергиясын желiге босатуды техникалық диспетчерлендіруді және тұтынуды;

      электр энергиясын өндiрудiң-тұтынудың теңгерiмдеуді ұйымдастыруды жүзеге асыратын табиғи монополиялар субъектілері;

      8) уәкілетті органның ведомствосы – табиғи монополиялар салаларындағы және реттелетін нарықтардағы басшылықты жүзеге асыратын мемлекеттік органның ведомствосы.

      Ескерту. 5-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Табиғи монополияларды реттеу агенттігі Төрағасының 27.02.2013 № 69-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді - ҚР Ұлттық экономика министрінің м.а. 24.07.2015 № 566 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрықтарымен.

2. Пайданың (таза табыстың) ұйғарынды деңгейін
айқындау тәртібі

      6. Пайданың (таза табыстың) ұйғарынды деңгейі іске қосылған активтердің реттелетін базасының шамасына пайда ставкасының туындысы ретінде, мынадай формула бойынша айқындалады:

      ПҰД = АРБ х ПС, мұндағы,

      ПҰД - пайданың ұйғарынды деңгейі (теңге),

      АРБ - іске қосылған активтердің реттелетін базасы (теңге),

      ПС - пайда ставкасы (%).

3. Табиғи монополия субъектілері үшін іске
қосылған реттелетін базаны айқындау тәртібі

      7. "Халықтық IPO" бағдарламасының шеңберінде акцияларын құнды қағаздар нарығына шығаруды жүзеге асыратын субъектілерді қоспағанда, бақылау пакеттерi мемлекетке тиесілі Кәсіпорындар мен акционерлік қоғамдардың, сондай-ақ олар мен аффилиирленген заңды тұлғалардың iске қосылған активтерiнiң реттелетiн базасы активтердiң iске қосылған коэффициентiне активтердiң нақты құнының туындысы ретiнде мынадай формула бойынша айқындалады:

      АРБ = АҚ х К іа , мұндағы,

      АҚ - активтердің нақты құны (теңге),

      К іа - активтердің іске қосылғандық коэффициенті.

      Ескерту. 7-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Табиғи монополияларды реттеу агенттігі төрағасының 2012.07.23 № 170-НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Бұйрығымен.

      8. Активтердің іске қосылғандық коэффициенті Субъектінің қызметтерді (тауарларды, жұмыстарды) негізгі құралдарымен өндіретін және (немесе) көрсететін нақты көлемінің (алдындағы төрт тоқсан үшін немесе алдыңғы күнтізбелік жыл үшін) олардың технологиялық қуатына арасалмағы ретінде айқындалады.

      9. Қолданысқа енгізілген активтердің коэффициентін Субъекті уәкілетті орган ведомствосының келісімі бойынша айқындайды.

      Ескерту. 9-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық экономика министрінің м.а. 24.07.2015 № 566 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      10. Активтердің нақты құны конкурстық негізде таңдап алынған тәуелсіз бағалау ұйымдарының негізгі құралдарды қайта бағалау нәтижесінде алынған Субъектілердің негізгі құралдарының қалдық құнының негізінде айқындалады. Субъектінің негізгі құралдарына қайта бағалау уәкілетті орган ведомствосының келісімі бойынша жүргізіледі.

      Ескерту. 10-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық экономика министрінің м.а. 24.07.2015 № 566 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      11. Осы Нұсқаулықтың 7-тармағында көрсетiлмеген Субъектiлер негiзгi құралдары сенiмдi басқаруға, мүлiктiк жалға, лизингi бойынша немесе өзге мәмiлелер нәтижесiнде алынған Субъектiлер, сондай-ақ "Халықтық IPO" бағдарламасының шеңберінде құнды қағаздар нарығына акцияларды шығаруды жүзеге асыратын Субъектілер үшiн:

      1) іске қосылған активтердің реттелетін базасы Субъектілердің негізгі құралдарын сатып алудың (сатып алу және сатып алудың басқа тәсілдері) құнының негізінде иелену және (немесе) пайдалану кезеңі үшін, негізгі құралдардың бастапқы құнының өсуіне әкеп соқтыратын іс жүзінде өндірілетін (жыл сайынғы) инвестицияларды, жұмыстың жөндеу және басқа да түрлерін иелену және (немесе) пайдалану кезеңі үшін (жыл сайынғы) іс жүзінде есептелетін амортизациялық аударымдарды шегеруді ескере отырып айқындалады;

      2) акцияларының бақылау пакетi мемлекетке тиесілі мемлекеттiк мекемелердiң, акционерлiк қоғамдардың, сондай-ақ олармен үлестес заңды тұлғалардың iске қосылған активтерінің реттелетiн базасы осы Нұсқаулықтың 7, 8, 9, 10-тармақтарымен анықталады.

      Ескерту. 11-тармақ жаңа редакцияда жазылды, өзгеріс енгізілді - ҚР Табиғи монополияларды реттеу және бәсекелестікті қорғау жөніндегі агенттігі төрағасының 2003 жылғы 23 мамырдағы N 138-НҚ, 2004 жылғы 13 ақпандағы N 70-НҚ, 2012.07.23 № 170-НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Бұйрықтарымен.

4. Іске қосылған активтердің реттелетін базасына пайда ставкаларын есептеу тәртібі

      12. Іске қосылған активтердің реттелетін базасына пайда ставкасы пайданың (салық салынғаннан кейінгі таза табыс) ұйғарынды деңгейін есептеу үшін пайдаланылады.

      13. Сумен жабдықтау және (немесе) су бұру қызметтерін көрсететін табиғи монополия субъектілері үшін пайда мөлшерлемесі 30%-ға дейінгі мөлшерде қабылданады.

      Қаржыландыру көздерін инвестициялар көлемдерінен асырған кезде, пайда инвестицияларды қаржыландыру көздері ретінде амортизациялық аударымдар мен қарыз қаражаттарды ескере отырып, инвестициялық бағдарламаны (жобаны) іске асыруға қажет деңгейге дейін төмендету жағына түзетіледі.

      Егер сумен жабдықтау және (немесе) су бұру жөнінде көрсетілетін қызметтерге тарифтердің жоспарлы деңгейі 1 м3 үшін қосымша құн салығынсыз 200 теңгеден асатын болса, пайда мөлшерлемесі тарифті немесе оның шекті деңгейін бекітуге өтінімді беру күніне Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің қайта қаржыландыру мөлшерлемесінің деңгейінде қабылданады.

      Ескерту. 13-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық экономика министрінің м.а. 24.07.2015 № 566 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      14. Энергетика секторындағы табиғи монополия субъектiлерi үшiн пайда мөлшерлемесі капиталдың орташа өлшенген құнының (бұдан әрi - КОӨҚ) әдiсi арқылы есептеледi және мынадай формула бойынша айқындалады:

      ПМ (КОӨҚ) = ((1 - g) x re) + (g x rd), мұндағы:

      g - қаржыландырудың жалпы құрылымындағы Субъектiнiң қарыз және меншiк капиталының арасалмағын сипаттайтын шама болып табылатын леверидж, яғни негiзгi құралдарға жүргiзiлген соңғы қайта бағалау ескерiліп, барлық капитал құрылымындағы (меншiкті және қарыз капиталының сомасы) нақты қарызға алынған қаражаттардың үлесi. Леверидждiң деңгейi нөлден кем емес шама болып табылады. Субъектiнiң меншікті капиталының теріс мәнi жағдайында леверидж деңгейi 1-ге тең шамада қабылданады;

      rе - меншікті капиталға сыйақының мөлшерлемесі (%);

      rd - қарыз қаражатына сыйақының мөлшерлемесі (%).

      Қарыз қаражатына сыйақы мөлшерлемесі мынадай формула бойынша айқындалады:

      rd = rf + БС, мұндағы:

      rf – Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес белгіленген ресми қайта қаржыландыру мөлшерлемесіне сүйене отырып айқындалатын тәуекелсіз мөлшерлеме;

      БС – Субъекті шығаратын және сол мерзімде айналымдағы мемлекеттік құнды қағаздарға қатысты айналымда болған борыштық міндеттемелерге, егер борыштық міндеттемелерді шығару орын алған жағдайда, сыйлықақы негізінде айқындалатын Субъекті бойынша тәуекел үшін борыштық сыйлықақы. Басқа жағдайда ол осыған ұқсас қызмет түрімен айналысатын және Қазақстан Республикасының аумағында осындай кредиттік рейтингі бар басқа Субъектілердің борыштық сыйақыларын ескере отырып айқындалады.

      Меншiкті капиталға сыйақы мөлшерлемесі мынадай формула бойынша айқындалады:

      re = rf + ra, мұндағы:

      ra - меншікті капиталға тәуекел үшiн сыйлықақы. Меншікті капиталға тәуекел үшiн сыйлықақы Қазақстан Республикасының қор нарығы бойынша тәуекел үшiн сыйлықақының негiзiнде тұтастай айқындалады және салалық бета-коэффициентке мынадай формула бойынша түзетiледi:

      r а = b х (15,7% - r f), мұндағы:

      b - энергетикалық сектордың салалық бета-коэффициентi.

      Салалық бета-коэффициенті 1,3 деңгейiнде қабылданған "Халықтық IPO" бағдарламасы шеңберінде бағалы қағаздар нарығында акциялар шығаруды жүзеге асыратын Субъектілерді қоспағанда, энергетикалық сектор ұйымының қолданысқа енгізілген активтеріне пайда мөлшерлемесін есептеу үшін салалық бета-коэффициент 0,89 деңгейінде қабылданған.

      Акционерлік капиталға арналған сыйақы құны қарыз қаражатына арналған сыйақы құнынан кем болмайтын шама болып табылады.

      Ескерту. 14-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық экономика министрінің м.а. 24.07.2015 № 566 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.