Об утверждении Методики по формированию показателей статистики строительства

Приказ Председателя Комитета по статистике Министерства национальной экономики Республики Казахстан от 21 октября 2016 года № 245. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 22 ноября 2016 года № 14444.

Сноска. Заголовок - в редакции приказа Руководителя Бюро национальной статистики Агентства по стратегическому планированию и реформам РК от 14.03.2022 № 6 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

В соответствии с подпунктом 5) статьи 12 Закона Республики Казахстан "О государственной статистике" и с подпунктом 20) пункта 15 Положения о Бюро национальной статистики Агентства по стратегическому планированию и реформам Республики Казахстан, утвержденного приказом Председателя Агентства по стратегическому планированию и реформам Республики Казахстан от 23 октября 2020 года № 9-нқ, ПРИКАЗЫВАЮ:

Сноска. Преамбула - в редакции приказа Руководителя Бюро национальной статистики Агентства по стратегическому планированию и реформам РК от 22.09.2022 № 29 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

1.Утвердить прилагаемую Методику по формированию показателей статистики строительства.

Сноска. Пункт 1 - в редакции приказа Руководителя Бюро национальной статистики Агентства по стратегическому планированию и реформам РК от 14.03.2022 № 6 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

2. Управлению статистики производства и окружающей среды совместно с Юридическим управлением Комитета по статистике Министерства национальной экономики Республики Казахстан обеспечить в установленном законодательством порядке:

1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) в течение десяти календарных дней после государственной регистрации настоящего приказа направление его копий на официальное опубликование в периодических печатных изданиях и информационно-правовой системе "Әділет";

3) направление в печатном и электронном виде в течение десяти календарных дней со дня государственной регистрации настоящего приказа в Республиканское государственное предприятие на праве хозяйственного ведения "Республиканский центр правовой информации" для включения в Эталонный контрольный банк нормативных правовых актов Республики Казахстан;

4) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Комитета по статистике Министерства национальной экономики Республики Казахстан.

3. Управлению статистики производства и окружающей среды Комитета по статистике Министерства национальной экономики Республики Казахстан довести настоящий приказ до структурных подразделений и территориальных органов Комитета по статистике Министерства национальной экономики Республики Казахстан для руководства и использования в работе.

4. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего заместителя Председателя Комитета по статистике Министерства национальной экономики Республики Казахстан (Керимханова Г.М.).

5. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Председатель
Комитета по статистике
Министерства национальной
экономики Республики Казахстан	Н. Айдапкелов

Утвержден приказом Председателя Комитета по статистике Министерства национальной экономики Республики Казахстан от 21 октября 2016 года № 245

Методика по формированию показателей статистики строительства

Сноска. Методика - в редакции приказа Руководителя Бюро национальной статистики Агентства по стратегическому планированию и реформам РК от 14.03.2022 № 6 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 1. Общие положения

1. Методика по формированию показателей статистики строительства (далее - Методика) относится к статистической методологии, формируемой в соответствии с международными стандартами и утверждаемой в соответствии с Законом Республики Казахстан "О государственной статистике" (далее - Закон).

2. В настоящей Методике используются следующие понятия:

1) сооружение - искусственно созданный объемный, плоскостной или линейный объект (наземный, надводный и (или) подземный, подводный), имеющий естественные или искусственные пространственные границы и предназначенный для выполнения производственных процессов, размещения и хранения материальных ценностей или временного пребывания (перемещения) людей, грузов, а также размещения (прокладки, проводки) оборудования или коммуникаций. Сооружение также может иметь художественно-эстетическое, декоративно-прикладное либо мемориальное назначение;

2) индивидуальное жилищное строительство - постройка индивидуальных жилых домов гражданами, на закрепленном за ними в установленном порядке земельном участке, их собственными силами, подрядным или другим, не запрещенным законодательством способом;

3) квартира – отдельное жилище, являющееся частью многоквартирного жилого дома, предназначенное и используемое для постоянного проживания;

4) заказчик (застройщик) - физическое или юридическое лицо, осуществляющее деятельность в соответствии с законодательством Республики Казахстан об архитектурной, градостроительной и строительной деятельности. В зависимости от целей деятельности заказчиком могут выступать заказчик-инвестор проекта (программы), заказчик (собственник), застройщик либо их уполномоченные лица;

5) жилище – отдельная жилая единица (индивидуальный жилой дом, квартира, комната в общежитии), предназначенная и используемая для постоянного проживания, отвечающая установленным строительным, санитарным, экологическим, противопожарным и другим обязательным нормам и правилам.

Глава 2. Формирование статистических показателей по объему выполненных строительных работ (услуг)

Параграф 1. Алгоритм расчета объема выполненных строительных работ (услуг)

3. К объему строительных работ относится стоимость строительных работ, выполненных предприятиями, осуществляющими строительную деятельность по заключенным договорам строительного подряда, который включает работы по строительству новых объектов, капитальному и текущему ремонту, реконструкции, модернизации жилых и нежилых зданий, инженерных сооружений.

4. В объем строительных работ не включается стоимость:

1) работ, не предусмотренных в смете на строительство;

2) работ по устранению брака и переделке некачественно выполненных строительно-монтажных и других работ;

3) работ по установке монтируемого и ремонтируемого оборудования, а также стоимость приобретенных или изготовленных на стройке деталей для укомплектования оборудования;

4) продукции и услуг подсобных производств, обслуживающих хозяйств;

5) завезенных или заготовленных на строительной площадке деталей, блоков, конструкций и строительных материалов, еще не уложенных в дело;

6) авансовых перечислений от заказчиков;

7) средств, полученных от заказчиков на развитие производственной базы подрядных организаций, а также создание объектов социальной инфраструктуры;

8) сумма налога на добавленную стоимость и других налогов, которые не включаются в себестоимость работ;

9) работ, связанных с бурением нефтяных и газовых скважин, а также разработка скважин (кроме бурения водяных скважин – с видом экономической деятельности код 42.21), вспомогательных работ по пробному и разведочному бурению, построение, цементирование основания нефтяных и газовых скважин;

10) работ по рекультивации земель, ликвидации последствий деятельности угольных шахт (ликвидация впадин, озер, болот после оседания почвы);

11) услуг по предоставлению строительно-монтажным организациям машин, механизмов и механизированного инструмента, передвижных мастерских и другого оборудования на условиях аренды (без обслуживающего персонала);

12) погрузочно-разгрузочных и других вспомогательных работ, выполняемых вне строительной площадки (например, для подсобных производств и обслуживающих хозяйств подрядных организаций на складах), а также работы строительных машин и механизмов в карьерах и на других промышленных, транспортных и иных предприятиях и подсобных производствах;

13) стоимость оборудования нефтегазового сектора (магистральные газопроводы, нефтепроводы и нефтепродуктопроводы).

5. Строительство магистральных трубопроводов включает строительные работы по монтажу и установке трубопроводов. При этом в объем выполненных работ не включается стоимость оборудования (магистральные газопроводы, нефтепроводы и нефтепродуктопроводы), за исключением случая приобретения оборудования подрядчиком на свои средства, а также включения ее стоимости в "Акт приемки выполненных строительных работ". Оборудованием считаются магистральные трубопроводы с номинальным диаметром DN 500 (трубы стальные и фасонные изделия диаметром свыше 500 милиметр), которые относятся к поставке заказчика.

6. Статистическая информация об объеме выполненных строительных работ формируется на ежемесячной основе по оперативным данным и на годовой основе по окончательным данным. Оперативные данные формируются за месяц и нарастающим итогом за период. Годовая статистическая информация формируется в целом за год.

Информационной базой являются первичные данные общегосударственных статистических наблюдений, по крупным, средним и малым предприятиям с основным и вторичным видами экономической деятельности код 41-43 "Строительство".

Статистические обследования крупных, средних и малых предприятий, осуществляющих строительную деятельность, проводятся ежемесячно и ежеквартально с применением сплошного метода учета.

Для обеспечения охвата объема выполненных строительных работ по полному кругу хозяйствующих субъектов, при формировании оперативных данных ежемесячно осуществляется досчет на малые предприятия и индивидуальных предпринимателей.

Объем строительных работ за отчетный месяц формируется из первичных статистических данных по крупным, средним предприятиям и объема досчета строительных работ малые предприятия и индивидуальных предпринимателей.

7. Объем выполненных строительных работ (услуг) по полному кругу хозяйствующих субъектов определяется по формуле:

где:

– объем выполненных cтроительных работ (услуг);

– объем выполненных cтроительных работ (услуг) по крупным и средним предприятиям;

– объем досчета строительных работ на малые предприятия;

- объем досчета строительных работ на индивидуальных предпринимателей.

8. Досчет на малые предприятия производится на первые два месяца каждого отчетного квартала. Информационной базой для расчета досчета промежуточного объема по малым предприятиям до получения квартального объема являются данные общегосударственного статистического наблюдения годовой периодичности (1/12 объема для каждого региона). Кроме того для анализа дополнительно используются данные квартальной периодичности (1/3 объема для каждого региона) за соответствующий квартал предыдущего года, а также данные предыдущего квартала текущего года.

Расчет осуществляется на основе квартальных и годовых данных, с основным и вторичным видами экономической деятельности "Строительство" по показателю "Объем выполненных строительных работ (услуг)".

Для расчета досчета по малым предприятиям используется 1/12 часть годового объема выполненных строительных работ (услуг) малыми предприятиями.

где:

- досчет объема строительных работ на малые предприятия;

- годовой объем выполненных строительных работ малыми предприятиями.

Для анализа досчета по малым предприятиям используется 1/3 часть квартальных данных предыдущего квартала текущего года и соответствующего квартала прошлого года:

где:

- досчет объема строительных работ на малые предприятия;

- квартальный объем выполненных строительных работ малыми предприятиями.

Объем выполненных строительных работ по малым предприятиям за последний месяц отчетного квартала определяется разницей между объемом выполненных работ за текущий квартал и досчетом на малые предприятия, произведенным на первые два месяца текущего квартала.

9. Досчет на индивидуальных предпринимателей производится ежемесячно. Информационной базой для расчета являются первичные данные общегосударственного статистического наблюдения, а также административные источники.

Досчет объема строительных работ выполненных индивидуальными предпринимателями осуществляется для каждого региона отдельно.

10. Сформированный в программном комплексе агрегированный объем досчета по областям подлежит систематической проверке собранных от респондентов первичных данных, с целью выявления и последующего изменения неприемлемых, противоречивых и весьма сомнительных или невозможных значений в соответствии с заранее установленными правилами. Уточненный объем досчета распределяется согласно алгоритму и подключается к агрегированным отчетным данным.

Параграф 2. Алгоритм расчета индекса физического объема строительных работ (услуг)

11. Для анализа динамики строительной деятельности производится расчет объемов строительных работ в постоянных ценах, так как стоимость работ в текущих ценах не позволяет прямо производить сопоставление данных за ряд лет.

12. Расчет объема строительных работ в постоянных ценах осуществляется в ценах предыдущего года и в ценах года, принятого за базисный. Применяются два основных метода индексного анализа:

1) дефлятирование данных за отчетный период в текущих ценах с использованием соответствующих индексов цен;

2) экстраполирование данных за базисный год (то есть год, в ценах которого производится оценка) в текущих ценах с применением индексов физического объема.

Дефлятирование данных осуществляется по следующей формуле:

где:

- объем строительных работ в текущих ценах;

- индекс цен на строительно-монтажные работы отчетного периода к предыдущему;

- объем строительных работ в отчетном периоде, в ценах предыдущего года.

Экстраполирование данных производится по следующей формуле:

где:

- объем строительных работ в отчетном периоде в ценах базисного года;

- объем строительных работ в базисном периоде в текущих ценах;

- индекс физического объема строительных работ (услуг).

13. Для определения изменений в сфере строительного производства используется индекс физического объема строительных работ (услуг), характеризующий изменение стоимости выполненных строительных работ в динамике. Индекс физического объема строительных работ (услуг) определяется соотношением объемов выполненных строительных работ анализируемого периода к предыдущему периоду в фактически действовавших ценах, с учетом дефлятора (индекса цен).

14. При расчете индекса физического объема через стоимостные показатели производится дефлятирование с использованием соответствующего индекса цен в строительстве.

В качестве дефлятора используется - индекс цен на строительно-монтажные работы, который показывает изменение цен в процессе производства строительно-монтажных работ.

Расчет индекса физического объема строительных работ производится по следующей формуле:

где:

T – индекс физического объема;

V – объем строительных работ (услуг);

t – период текущего года;

t–1 – соответствующий период предыдущего года;

Jс t/t–1 – индекс цен на строительно–монтажные работы к соответствующему периоду прошлого года.

15. Также индекс физического объема строительных работ (услуг) рассчитывается по структуре видов работ (строительно - монтажные работы, капитальный и текущий ремонт). Расчет осуществляется с применением индекса цен на строительно-монтажные работы (дефлятор).

16. В целях определения изменения стоимости по типам объектов (жилых, нежилых зданий и сооружений) в строительной отрасли рассчитывается индекс физического объема строительных работ (услуг) для каждого типа объектов отдельно. Расчет осуществляется с применением индекса цен на строительно-монтажные работы по типам объектов (дефлятор).

где:

- индекс физического объема строительных работ по жилым, нежилым зданиям и сооружениям (темпы);

- объем строительных работ (услуг) по жилым, нежилым зданиям и сооружениям;

- индекс цен на строительно-монтажные работы по жилым, нежилым зданиям и сооружениям к соответствующему периоду прошлого года.

17. В соответствии с политикой пересмотра данных после получения окончательных годовых результатов оперативные статистические показатели редактируются уточненными годовыми данными. Для расчета индекса физического объема основных показателей строительной деятельности в оперативной отчетности с июля месяца архивная база предыдущего года по удельным весам пересчитывается на основе годовых данных.

Глава 3. Учет объема продукции строительства на основе укрупненных видов работ

18. Для определения стоимости строительной продукции ресурсным методом формируются данные по укрупненным видам работ в соответствии с классификацией типов строительных работ в натуральном и стоимостном выражении.

19. Оценка стоимости проекта в зависимости от ценообразующих факторов, как по проекту в целом, так и по отдельным видам работ или по отдельным видам ресурсов определяется с использованием Ресурсно-технологической модели (далее - РТМ). РТМ позволяет рассчитать стоимость строительства наиболее прогрессивным ресурсно-индексным методом.

20. Статистическая информация по укрупненным видам строительных работ в натуральном и стоимостном выражении позволяют косвенно определить среднюю цену агрегированных строительных работ.

21. Формирование данных по укрупненным видам строительных работ, осуществляется по видам строящихся объектов (жилые, нежилые здания и сооружения) и используется для экономического анализа развития строительной отрасли в отдельных секторах экономики.

22. Информационной базой для формирования данных по укрупненным видам строительных работ является общегосударственное статистическое наблюдение.

23. Сбор данных по укрупненным видам строительных работ осуществляется согласно "Справочника укрупненных видов работ", который состоит из групп, а группы в свою очередь подразделяются на отдельные подгруппы.

Глава 4. Показатели, характеризующие готовую продукцию строительства

24. Результатом реализации инвестиционных проектов по строительству и реконструкции объектов строительства является готовая строительная продукция.

25. К готовой строительной продукции относятся завершенные жилые и нежилые здания, сооружения, мощности и объекты различных видов деятельности, принятые в эксплуатацию в установленном порядке.

26. Объектами наблюдения в статистике готовой продукции строительства являются строящиеся и завершенные строительством объекты, очереди строительства, пусковые комплексы и стройки в целом.

27. Статистические информация по готовой продукции строительства формируется на основе общегосударственных статистических наблюдений месячной и годовой периодичности о введенных в эксплуатацию объектах, в том числе индивидуальными застройщиками.

28. При проведении общегосударственных статистических наблюдений по введенным в эксплуатацию объектам, в том числе индивидуальными застройщиками, информацию представляют юридические лица и их структурные и обособленные подразделения, осуществляющие в отчетном периоде ввод объектов в эксплуатацию независимо от численности работающих, а также структурные подразделения местных исполнительных органов, осуществляющие функции в сфере архитектуры и градостроительства, крестьянские или фермерские хозяйства.

29. Основанием для заполнения данных о введенных в эксплуатацию объектах в статистических наблюдениях являются Акты приемки объекта в эксплуатацию и приемки построенного объекта в эксплуатацию собственником самостоятельно (далее - Акты).

Документы, подтверждающие факт создания объектов: решение суда о признании права собственности и пригодности объектов к эксплуатации, технический паспорт, заключение технической экспертизы объекта не являются основанием для включения в статистическую форму о готовой продукции строительства.

30. Параметры введенных в эксплуатацию объектов (количество зданий, их общая площадь и строительный объем, мощность введенного объекта и их фактическая стоимость) отражаются в первичных статистических формах в фактически принятых размерах, указанных в Актах, за месяц, в котором была осуществлена их выдача, а также за год.

31. Объект строительства представляет собой отдельное здание или сооружение со всеми относящимися к нему оборудованием, инвентарем, инструментами, галереями, эстакадами, внутренними инженерными сетями и коммуникациями, на строительство (реконструкцию, расширение) которого составляется самостоятельная объектная смета. Отдельными объектами строительства являются и виды других работ (вертикальная планировка, наружные инженерные сети, благоустройство строительной площадки).

К сооружениям относятся объекты строительства, представляющие собой постройки, соединенные с землей, изготовленные из строительных материалов и комплектующих изделий, и/или в отношении которых осуществляются строительные работы. В связи с этим, подготовка почвы, посадка или посев растений для сельскохозяйственных целей, не рассматриваются в качестве объектов строительства.

32. К зданиям относятся искусственные строения, состоящие из несущих и ограждающих конструкций, образующих обязательный наземный замкнутый объем, в зависимости от функционального назначения, используемое для проживания или пребывания людей, выполнения производственных процессов,а также размещения и хранения материальных ценностей.

33. При возведении на строительной площадке по проекту только одного объекта основного назначения, без строительства подсобных и вспомогательных объектов (например: в промышленности - здание цеха основного назначения; на транспорте - здание железнодорожного вокзала; в жилищно-гражданском строительстве - жилой дом, театр, здание школы), понятие "объект" совпадает с понятием "стройка".

34. Производственное здание (корпус), в котором размещается несколько цехов, считается одним объектом.

35. Для принятия в эксплуатацию в установленном порядке объектов и мощностей после восстановления разрушенных зданий, сооружений, производственных мощностей и объектов непроизводственного назначения, оформляется Акт на списание объектов.

36. Мощность и фактическая стоимость по введенным в эксплуатацию объектам после реконструкции или переустройства, отражается при изменении их функционального назначения.

37. Количество введенных в эксплуатацию зданий по секциям определяется по завершении и сдаче в эксплуатацию объекта в целом.

38. Наружные пристройки к существующим объектам несущие иной функциональный характер, чем объект (здание) в целом считаются отдельным зданием.

Параграф 1. Показатели жилищного строительства

39. Объектами жилищного строительства являются введенные в эксплуатацию в установленном порядке индивидуальные и многоквартирные жилые дома, общежития и жилые здания для социальных групп (школ-интернатов для детей сирот и детей, оставшихся без попечения родителей, детских домов, медико-социальных учреждений (организаций) для престарелых, лиц с инвалидностью, детей с инвалидностью в условиях стационара, центров адаптации лиц без определенного места жительства).

Сноска. Пункт 39 - в редакции приказа Руководителя Бюро национальной статистики Агентства по стратегическому планированию и реформам РК от 22.09.2022 № 29 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

40. Основные показатели жилищного строительства:

1) количество введенных в эксплуатацию жилых единиц (квартир); 2) общая площадь введенных в эксплуатацию жилых зданий;

3) индекс физического объема введенных в эксплуатацию жилых зданий;

4) фактическая стоимость введенных в эксплуатацию жилых зданий.

41. Общая площадь жилого дома (жилого здания) подсчитывается как сумма общих площадей всех жилищ и площадей всех нежилых помещений, а также площадей частей жилого дома, являющихся общим имуществом.

В число введенных жилых зданий не включают данные по следующим объектам:

1) помещения и здания, временно приспособленные под жилье, пригодные только для сезонного или временного проживания, вне зависимости от длительности проживания (дачи, летние садовые и охотничьи домики, дома егерей);

2) юрты, передвижные домики и вагончики, сборно-разборные щитовые, модульные домики и приспособленные для временного проживания строения;

3) капитально отремонтированные дома, где производилась замена отдельных ветхих деталей и конструкций дома, кроме возведения капитальных стен здания;

4) жилые здания предназначенные для специальных целей (казармы для военнослужащих, общежития для спецконтингентов);

5) спортивные и туристские базы, мотели, кемпинги, санатории, дома отдыха, пансионаты, дома для приезжих, гостиницы.

42. Общая площадь жилища подсчитывается как сумма полезной площади жилища и площадей балконов (лоджий, веранд, террас), рассчитываемых с применением понижающих коэфицентов в соответствии с нормативно-правовыми актами площади. Полезная площадь жилища подсчитывается как сумма жилой и нежилой площадей жилища.

43. Жилая площадь жилища подсчитывается как сумма площадей жилых комнат (спальни, гостиной, детской, домашнего кабинета) в жилище (квартире), исчисляемая в квадратных метрах.

44. Нежилая площадь жилища подсчитывается как сумма площадей внутренних подсобных помещений (кухни, ванной комнаты, туалета, прихожей, коридора, квартирной кладовой) в жилище (квартире), исчисляемая в квадратных метрах.

45. Показатель "Средние фактические затраты на строительство 1 квадратного метра общей площади жилых домов (без специализированных и других жилых зданий)" определяет фактически произведенные застройщиками капитальные затраты и рассчитывается путем деления фактической стоимости строительства объектов (тысяч тенге) на общую площадь жилых зданий (квадратных метров).

Фактическая стоимость строительства объектов включает все затраты, предусмотренные в смете на строительство. Включает расходы на проектно-сметную документацию, авторский надзор, содержание дирекций строящихся объектов, затраты, связанные с подготовкой и освоением территории строительства (в том числе изъятие земель у населения под государственные нужды) и затраты, входящие в сметы на строительство.

Основная составная часть сметной стоимости строительно-монтажных работ включает стоимость всех материалов, изделий и конструкций, энергетических ресурсов, заработную плату рабочих и стоимость эксплуатации строительных машин и механизмов.

46. Для определения обеспеченности населения вновь построенным жильем рассчитывается показатель "Введенные в эксплуатацию жилые здания на 1000 человек населения" по следующей формуле:

где:

– общая площадь введенных в эксплуатацию жилых зданий на 1000 населения, квадратных метров;

- общая площадь введенных в эксплуатацию жилых зданий, квадратных метров юридическими лицами;

- общая площадь введенных в эксплуатацию жилых зданий индивидуальными застройщиками, квадратных метров;

- среднегодовая (средняя) численность населения Республики Казахстан.

47. Жилые дома, построенные индивидуальными застройщиками считаются введенными в эксплуатацию, в периоде в котором был впервые подтвержден факт их создания (оформлен акт приемки объекта в эксплуатацию).

48. Введенные в эксплуатацию садовые дома (дачные строения) для постоянного проживания, учитываются в качестве жилых зданий при условии изменения целевого назначения земельного участка, порядок изменения которого регламентирован Земельным кодексом Республики Казахстан и при наличии соответствующих документов о переоформлении их на недвижимость как индивидуальные жилые дома.

49. Основным индикатором, определяющим изменения в жилищном строительстве является индекс физического объема введенных в эксплуатацию жилых зданий (темп) ввода жилых домов. Расчет осуществляется по показателю общей площади введенных в эксплуатацию жилых зданий в динамике и определяется как отношение общей площади анализируемого периода к предыдущему периоду по следующей формуле:

где:

–индекс физического объема введенных в эксплуатацию жилых зданий (темп) ввода жилых домов;

- общая площадь введенных в эксплуатацию жилых зданий, квадратных метров юридическими лицами;

- общая площадь введенных в эксплуатацию жилых зданий индивидуальными застройщиками, квадратных метров.

Параграф 2. Характеристика введенных в эксплуатацию объектов (мощностей) в нежилых зданиях и сооружениях

50. Измерители производственной мощности, протяженности, вместимости и определенных потребительских свойств объектов в натуральном выражении характеризуют завершенные строительством здания, сооружения и сведения о хозяйственных параметрах их использования.

51. Мощности введенных объектов в нежилых зданиях и сооружениях в зависимости от функционального назначения и характерных признаков подразделяются на следующие виды:

1) мощности по производству продукции, услуг, добыче и переработке полезных ископаемых и других природных ресурсов, за исключением линейных объектов;

2) объекты социально-культурного назначения;

3) линейные объекты (трубопроводы, автомобильные и железные дороги, линии электропередачи, коммунальные сети).

52. Введенные в эксплуатацию нежилые здания классифицируются в зависимости от целей их использования на следующие типы здания:

1) промышленные (здания, используемые для промышленного производства, складирования на промышленных предприятиях, включая предприятия строительной индустрии);

2) сельскохозяйственные здания (здания для содержания и ведения животноводства и птицеводства, складские помещения, производственные сельскохозяйственные здания);

3) коммерческие (здания, к которым относятся все здания, предназначенные для оптовой и розничной торговли, гостиниц и бытового обслуживания населения);

4) административные здания (здания административных учреждений и офисов фирм, организаций, предприятий, агентств, кредитно-финансовых и страховых организаций, банков, редакций);

5) учебные (здания, предназначенные для обучения: учреждений образования, внешкольных, культурных и просветительских, научных и проектно-изыскательских учреждений);

6) здравоохранения (здания, предназначенные для лечебных целей: лечебно-профилактических, санаторно-курортных, оздоровительных учреждений);

7) здания, не отнесенные ни к одной из вышеперечисленных группировок (религиозные, спортивные, транспорта, связи).

53. Введенные в эксплуатацию сооружения подразделяются в основном по функциональному назначению на следующие виды:

1) транспортные - для различных видов транспорта (мосты, путепроводы, эстакады, причалы, железные и автомобильные дороги);

2) водохозяйственные - водозаборные, водоочистные, водопропускные, станции перекачки;

3) гидротехнические - плотины, дамбы, каналы, шлюзы;

4) сооружения связи, электропередачи, трубопроводного транспорта – для различных видов продуктов;

5) спортивно-оздоровительные - стадионы, треки, трассы по видам спорта, плавательные бассейны, теннисные корты, тренажерные залы, площадки хоккейные.

54. По линейному строительству (нефтепроводам, линиям связи, железным и автомобильным дорогам), расположенному на нескольких территориях (в разных областях), ввод в эксплуатацию объектов по каждой из них определяется, исходя из объемов ввода, относящихся к отдельным участкам и объектам этой стройки, находящимся на соответствующей территории.

При реконструкции линейных объектов в статистических наблюдениях отражаются изменения параметров линейных объектов или их участков (частей), которое влечет за собой изменение класса, категории и (или) первоначально установленных показателей функционирования таких объектов (мощности, грузоподъемности и других) или при котором требуется изменение границ полос отвода и (или) охранных зон таких объектов.

55. К показателю введенных в эксплуатацию объектов по использованию возобновляемых источников энергии, относятся объекты, использующие источники энергии, непрерывно возобновляемых за счет естественно протекающих природных процессов, для производства электрической и (или) тепловой энергии (энергия солнца, ветра, воды, антропогенные источники первичных энергоресурсов – биомасса, биогаз).

56. Данные по классу энергоэффективности введенного объекта определяются при вводе вновь построенных объектов в эксплуатацию.

Заказчик указывает требуемый класс энергоэффективности в задании на разработку проектной (проектно-сметной) документации, а также в техническом паспорте здания, строения, сооружения и в Акте ввода объекта в эксплуатацию.

Құрылыс статистикасы көрсеткіштерін қалыптастыру бойынша әдістемені бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігінің Статистика комитеті төрағасының 2016 жылғы 21 қазандағы № 245 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2016 жылғы 22 қарашада № 14444 болып тіркелді.

Ескерту. Бұйрықтың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Стратегиялық жоспарлау және реформалар агенттігі Ұлттық статистика бюросы Басшысының 14.03.2022 № 6 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

"Мемлекеттік статистика туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 12-бабы 5) тармақшасына және Қазақстан Республикасы Стратегиялық жоспарлау және реформалар агенттігі төрағасының 2020 жылғы 23 қазандағы № 9-нқ бұйрығымен бекітілген Қазақстан Республикасы Стратегиялық жоспарлау және реформалар агенттігінің Ұлттық статистика бюросы туралы ереженің 15-тармағы 20) тармақшасына сәйкес, БҰЙЫРАМЫН:

Ескерту. Кіріспе жаңа редакцияда – ҚР Стратегиялық жоспарлау және реформалар агенттігі Ұлттық статистика бюросы Басшысының 22.09.2022 № 29 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін он күнтізбелік күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1. Қоса беріліп отырған Құрылыс статистикасы көрсеткіштерін қалыптастыру бойынша әдістеме бекітілсін.

Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Стратегиялық жоспарлау және реформалар агенттігі Ұлттық статистика бюросы Басшысының 14.03.2022 № 6 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

2. Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігі Статистика комитетінің Өндіріс және қоршаған орта статистикасы басқармасы Заң басқармасымен бірлесіп заңнамада белгіленген тәртіппен:

1) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін;

2) осы бұйрық мемлекеттік тіркелгеннен кейін күнтізбелік он күн ішінде оның көшірмесін мерзімді баспасөз басылымдарында және "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде ресми жариялауға жіберілуін;

3) осы бұйрық мемлекеттік тіркелген күннен бастап күнтізбелік он күн ішінде баспа және электрондық түрде Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкіне енгізу үшін "Республикалық құқықтық ақпарат орталығы" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнына жіберілуін;

4) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігі Статистика комитетінің интернет-ресурсында орналастырылуын қамтамасыз етсін.

3. Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігі Статистика комитетінің Өндіріс және қоршаған орта статистикасы басқармасы осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігі Статистика комитетінің құрылымдық бөлімшелеріне және аумақтық органдарына жұмыс бабында басшылыққа алу және пайдалану үшін жеткізсін.

4. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігі Статистика комитеті төрағасының орынбасарына (Г.М. Керімханова) жүктелсін.

5. Осы бұйрық оның алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігі Статистика комитетінің төрағасы

Н. Айдапкелов

Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігінің Статистика комитеті төрағасының 2016 жылғы 21 қазандағы № 245 бұйрығымен бекітілген

Құрылыс статистикасы көрсеткіштерін қалыптастыру бойынша әдістеме

Ескерту. Әдістеме жаңа редакцияда – ҚР Стратегиялық жоспарлау және реформалар агенттігі Ұлттық статистика бюросы Басшысының 14.03.2022 № 6 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Құрылыс статистикасы көрсеткіштерін қалыптастыру бойынша әдістеме (бұдан әрі – Әдістеме) халықаралық стандарттарға сәйкес қалыптастырылатын және "Мемлекеттік статистика туралы" Қазақстан Республикасының Заңына (бұдан әрі – Заң) сәйкес бекітілетін статистикалық әдіснамаға жатады.

2. Осы Әдістемеде келесі ұғымдар қолданылады:

1) ғимарат - табиғи немесе жасанды кеңiстiк шекаралары бар және өндiрiстiк процестердi орындауға, материалдық құндылықтарды орналастыруға және сақтауға немесе адамдарды, жүктердi уақытша орналастыруға (орын ауыстыруға), сондай-ақ жабдықтарды немесе коммуникацияларды орналастыруға (төсеуге, жүргiзуге) арналған жасанды жасалған ауқымды, тегiстiктi немесе желiлiк объект (жер үстi, су бетi және (немесе) жер асты, су асты). Ғимарат көркемдiк-эстетикалық, әшекей-қолданбалы не мемориалдық мақсатта да болуы мүмкiн;

2) жеке тұрғын үй құрылысы - белгiленген тәртiппен бекiтiлiп берiлген жер учаскелерiнде азаматтардың өз күшiмен, мердiгерлiк немесе заңдарда тыйым салынбаған басқа да әдiспен жеке тұрғын үйлер салуы;

3) пәтер – көппәтерлі тұрғын үйдің бір бөлігі болып табылатын, тұрақты тұруға арналған және пайдаланылатын жеке тұрғынжай;

4) тапсырыс беруші – қызметін Қазақстан Республикасының сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі туралы заңнамасына сәйкес жүзеге асыратын жеке немесе заңды тұлға. Жобаның (бағдарламаның) тапсырыс беруші-инвесторы, тапсырыс беруші (меншік иесі), құрылыс салушы не олардың уәкілетті адамдары қызмет мақсаттарына қарай тапсырыс беруші бола алады;

5) тұрғынжай – тұрақты тұруға арналған және соған пайдаланылатын, белгіленген құрылыс, санитариялық, экологиялық, өртке қарсы және басқа да міндетті нормалар мен қағидаларға сай келетін жеке тұрғын үй бірлігі (дара тұрғын үй, пәтер, жатақханадағы бөлме).

2-тарау. Орындалған құрылыс жұмыстарының (қызметтерінің) көлемі бойынша статистикалық көрсеткіштерді қалыптастыру

1-параграф. Орындалған құрылыс жұмыстарының (қызметтерінің) көлемдерін есептеу алгоритмі

3. Құрылыс жұмыстарының көлеміне жаңа объектiлер салу, тұрғын және тұрғын емес ғимараттарды, инженерлік ғимараттарды күрделi және ағымдағы жөндеу, реконструкциялау, жаңғырту бойынша жұмыстар кіретін, құрылыс қызметін жасалған құрылыс мердігерлік шарттары бойынша жүзеге асыратын кәсіпорындар орындаған құрылыс жұмыстарының құны жатады.

4. Құрылыс жұмыстарының көлеміне:

1) құрылыс сметасында көзделмеген жұмыстардың;

2) ақауларды жою және сапасыз орындалған құрылыс-монтаж және басқа да жұмыстарды қайта жасау бойынша жұмыстардың;

3) монтаждалатын және жөнделетін жабдықты орнату жөніндегі жұмыстардың, сондай-ақ жабдықты жинақтау үшін сатып алынған немесе құрылыста дайындалған бөлшектердің құны;

4) қосалқы өндірістердің, қызмет көрсететін шаруашылықтардың өнімдері мен көрсетілетін қызметтерінің;

5) іске әлі салынбаған, құрылыс алаңына әкелінген немесе дайындалған бөлшектер, блоктар, конструкциялар мен құрылыс материалдарының;

6) тапсырыс берушілерден аванстық аударымдардың;

7) тапсырыс берушілерден мердігерлік ұйымдардың өндірістік базасын дамытуға, сондай-ақ әлеуметтік инфрақұрылым объектілерін құруға алынған қаражаттың;

8) жұмыстардың өзіндік құнына енгізілмейтін қосылған құн салығының және басқа да салықтардың сомасы;

9) мұнай және газ ұңғымаларын бұрғылаумен байланысты жұмыстардың, сондай - ақ ұңғымаларды игеру (су ұңғымаларын бұрғылаудан басқа - экономикалық қызмет түрінің коды 42.21), сынақ және барлау мақсатында бұрғылау, мұнай және газ ұңғымаларының негіздерін құру, цементтеу бойынша қосалқы жұмыстардың;

10) жерді рекультивациялау, көмір шахталары қызметінің салдарын жою (топырақ шөгуінен кейін ойпаттарды, көлдерді, саздарды жою) жөніндегі жұмыстардың;

11) құрылыс-монтаж ұйымдарына машиналарды, механизмдерді және механикаландырылған құрал-саймандарды, жылжымалы шеберханаларды және басқа да жабдықтарды жалға беру шартымен (қызмет көрсетуші персоналсыз) ұсыну бойынша қызметтердің;

12) құрылыс алаңынан тыс (мысалы, қосалқы өндірістер және мердігерлік ұйымдардың қоймалардағы қызмет көрсететін шаруашылықтары үшін) орындалатын тиеу-түсіру және басқа да қосалқы жұмыстардың, сондай-ақ кеніштерде және басқа да өнеркәсіптік, көлік және өзге де кәсіпорындар мен қосалқы өндірістердегі құрылыс машиналары мен механизмдері жұмыстарының;

13) мұнай-газ секторы жабдықтарының (магистральдық газ құбырлары, мұнай құбырлары және мұнай өнімдері құбырлары) құны кірмейді.

5. Магистральдық құбырлардың құрылысы құбырларды монтаждау және орнату бойынша құрылыс жұмыстарын қамтиды. Бұл ретте мердігердің жабдықты өз қаражатына сатып алу, сондай-ақ оның құнын "Орындалған құрылыс жұмыстарын қабылдау актісіне" енгізу жағдайын қоспағанда, орындалған жұмыстардың көлеміне жабдықтың (магистральдық газ құбырларының, мұнай құбырларының және мұнай өнімдері құбырларының) құны қосылмайды. Тапсырыс берушінің жеткізіліміне жататын, номиналды диаметрі DN 500 (диаметрі 500 милиметрден асатын болат құбырлар және фасондық бұйымдар) магистральдық құбырлар жабдық болып саналады.

6. Орындалған құрылыс жұмыстарының көлемі туралы статистикалық ақпарат айлық негізде жедел деректер бойынша және жылдық негізде түпкілікті деректер бойынша қалыптастырылады. Жедел деректер айға және өсу ретімен кезең үшін қалыптастырылады. Жылдық статистикалық ақпарат жалпы жыл бойынша қалыптастырылады.

Экономикалық қызметтің негізгі және қосалқы түрлерінің коды 41-43 "Құрылыс" болып табылатын ірі, орта, шағын кәсіпорындар бойынша жалпымемлекеттік статистикалық байқаулардың алғашқы деректері ақпараттық негіз болып табылады.

Құрылыс қызметін жүзеге асыратын ірі, орта және шағын кәсіпорындарды статистикалық зерттеу ай сайын және тоқсан сайын жаппай есепке алу әдісін қолдана отырып жүргізіледі.

Шаруашылық жүргізуші субъектілердің тобы бойынша орындалған құрылыс жұмыстарының көлемін қамтуды қамтамасыз ету үшін ай сайын шағын кәсіпорындар мен дара кәсіпкерлерге жете есептеу жүзеге асырылады.

Есепті айдағы құрылыс жұмыстарының көлемі ірі, орта, шағын кәсіпорындар мен дара кәсіпкерлер көлемінен қалыптастырылады.

7. Шаруашылық жүргізуші субъектілердің толық тобы бойынша орындалған құрылыс жұмыстарының (қызметтерінің) көлемі мына формула бойынша айқындалады:

мұнда:

- орындалған құрылыс жұмыстарының (қызметтерінің) көлемі;

- тікелей статистикалық әдістермен байқалатын орындалған құрылыс жұмыстарының (қызметтерінің) көлемі (алғашқы деректер);

- құрылыс жұмыстарын орындайтын шағын кәсіпорындарға жете есептеу көлемі;

- дара кәсіпкерлер орындаған құрылыс жұмыстарының көлемін жете есептеу.

8. Шағын кәсіпорындарға жете есептеу әрбір есепті тоқсанның алғашқы екі айына жүргізіледі. Жылдық кезеңділіктегі (әрбір өңір үшін көлемнің 1/12) жалпымемлекеттік статистикалық байқаудың деректері тоқсандық көлемді алғанға дейін шағын кәсіпорындар бойынша аралық көлемді жете есептеуді жүргізу үшін ақпараттық база болып табылады. Бұдан басқа, талдау үшін өткен жылғы тиісті тоқсандағы тоқсандық кезеңділік деректері (әрбір өңір үшін көлем 1/3), сондай-ақ ағымдағы жылғы өткен тоқсанның деректері қосымша пайдаланылады.

Есеп "Орындалған құрылыс жұмыстарының (қызметтерінің) көлемі" көрсеткіші бойынша экономикалық қызметінің негізгі және қосалқы түрлерінің коды 41-43 "Құрылыс" тоқсандық және жылдық деректер негізінде жүзеге асырылады.

Шағын кәсіпорындар бойынша жете есептеуді есептеу үшін шағын кәсіпорындар орындаған құрылыс жұмыстары (қызметтері) жылдық көлемінің 1/12 бөлігі пайдаланылады:

мұнда:

- шағын кәсіпорындарға құрылыс жұмыстарының көлемін жете есептеу;

- шағын кәсіпорындар орындаған құрылыс жұмыстарының жылдық көлемі.

Шағын кәсіпорындар бойынша жете есептеуді талдау үшін ағымдағы жылғы өткен тоқсанның және өткен жылғы тиісті тоқсанның тоқсандық деректерінің 1/3 бөлігі пайдаланылады:

мұнда:

- шағын кәсіпорындарға құрылыс жұмыстарының көлемін жете есептеу;

- шағын кәсіпорындар орындаған құрылыс жұмыстарының тоқсандық көлемі.

Есепті тоқсанның соңғы айында шағын кәсіпорындар бойынша орындалған құрылыс жұмыстарының көлемі ағымдағы тоқсандағы орындалған жұмыстар көлемі мен шағын кәсіпорындарға ағымдағы тоқсанның алғашқы екі айында жүргізілген жете есептеу арасындағы айырмашылықпен айқындалады.

9. Дара кәсіпкерлерге жете есептеу ай сайын жүргізіледі. Жалпымемлекеттік статистикалық байқаудың деректері, сондай-ақ әкімшілік дереккөздер есептеу үшін ақпараттық база болып табылады.

Дара кәсіпкерлер орындаған құрылыс жұмыстарының көлемін жете есептеу әрбір өңір үшін жеке жүзеге асырылады.

10. Бағдарламалық кешенде қалыптастырылған облыстар бойынша жете есептеудің агрегатталған көлемі алдын ала белгіленген қағидаларға сәйкес қолайсыз, қарама-қайшы және өте күмәнді немесе мүмкін емес мәндерді анықтау және кейіннен өзгерту мақсатында респонденттерден жиналған алғашқы деректерді жүйелі тексеруге жатады. Нақтыланған жеке есептеу көлемі алгоритмге сәйкес бөлінеді және агрегатталған есептік деректерге қосылады.

2-параграф. Құрылыс жұмыстарының (қызметтерінің) нақты көлем индексін есептеу алгоритмі

11. Құрылыс қызметінің серпінін талдау үшін тұрақты бағалардағы құрылыс жұмыстарының көлеміне есептеу жүргізіледі, өйткені ағымдағы бағалардағы жұмыстардың құны бірнеше жылдардағы деректерді тікелей салыстыруға мүмкіндік бермейді.

12. Тұрақты бағалардағы құрылыс жұмыстарының көлемін есептеу өткен жылдың бағаларында да, базистік деп қабылданған жылдың бағаларында да жүзеге асырылады. Индекстік талдаудың екі негізгі әдісі:

1) тиісті баға индекстерін қолданумен есепті кезеңдегі ағымдағы бағалардағы деректерді дефляторлау;

2) нақты көлем индексін қолданумен ағымдағы бағаларда базистік жылға (яғни бағаларында бағалау жүзеге асырылатын жыл) деректерді экстраполяциялау қолданылады.

Деректерді дефляторлау мынадай формула бойынша жүзеге асырылады:

мұндағы:

– ағымдағы бағалардағы құрылыс жұмыстарының көлемі;

– өткен жылға есепті кезеңнің құрылыс-монтаж жұмыстарының бағалар индексі;

- өткен жылдың бағаларында есепті кезеңдегі құрылыс жұмыстарының көлемі.

Деректерді экстраполяциялау мынадай формула бойынша жүзеге асырылады:

мұнда:

- базистік жылдың бағаларында есепті кезеңдегі құрылыс жұмыстарының көлемі.

- ағымдағы бағалардағы базистік кезеңдегі құрылыс жұмыстарының көлемі;

- құрылыс жұмыстарының (қызметтерінің) нақты көлем индексі.

13. Құрылыс өндірісі саласындағы өзгерістерді айқындау үшін орындалған құрылыс жұмыстары құнының серпінінде өзгеруін сипаттайтын құрылыс жұмыстарының (қызметтерінің) нақты көлем индексі пайдаланылады. Құрылыс жұмыстарының (қызметтерінің) нақты көлем индексі дефляторды (баға индексін) есепке алумен, талданатын кезеңнің орындалған құрылыс жұмыстары көлемінің нақты қолданыстағы бағалардағы алдыңғы кезеңге арақатынасымен айқындалады.

14. Құндық көрсеткіштер арқылы нақты көлем индексін есептеу кезінде құрылыстағы тиісті баға индексін пайдалана отырып дефляторлау жүргізіледі.

Дефлятор ретінде құрылыс-монтаж жұмыстарына баға индексі пайдаланылады, ол құрылыс-монтаж жұмыстарын жүргізу процесінде бағаның өзгеруін көрсетеді.

Құрылыс жұмыстарының нақты көлем индексін есептеу мынадай формула бойынша жүргізіледі:

мұнда:

T – нақты көлем индексі;

V – құрылыс жұмыстарының (қызметтерінің) көлемі;

t – ағымдағы жылдың кезеңі;

t–1 – өткен жылдың тиісті кезеңі;

Jс t/t–1 – өткен жылдың тиісті кезеңіне құрылыс-монтаж жұмыстарының баға индексі.

15. Сондай-ақ құрылыс жұмыстарының (қызметтерінің) нақты көлем индексі жұмыс түрлерінің құрылымы (құрылыс-монтаж жұмыстары, күрделі және ағымдағы жөндеу) бойынша есептеледі. Есептеу құрылыс-монтаж жұмыстарына баға индексін (дефляторды) қолдану арқылы жүзеге асырылады.

16. Құрылыс саласындағы объектілердің (тұрғын, тұрғын емес ғимараттар мен имараттардың) типтері бойынша құнның өзгеруін айқындау мақсатында объектілердің әрбір типі үшін құрылыс жұмыстарының (қызметтерінің) нақты көлем индексі бөлек есептеледі. Есептеу объектілер типі бойынша құрылыс-монтаж жұмыстарына баға индексін қолдану арқылы жүзеге асырылады (дефлятор).

мұнда:

- тұрғын, тұрғын емес ғимараттар мен имараттар бойынша нақты көлем индексі (қарқындар);

- тұрғын, тұрғын емес ғимараттар мен имараттар бойынша құрылыс жұмыстарының (қызметтерінің) көлемі;

- тұрғын, тұрғын емес ғимараттар мен имараттар бойынша өткен жылдың тиісті кезеңіне құрылыс-монтаж жұмыстарына баға индексі.

17. Деректерді қайта қарау саясатына сәйкес түпкілікті жылдық нәтижелерді алғаннан кейін жедел статистикалық көрсеткіштер нақтыланған жылдық деректермен редакцияланады. Жедел есептіліктегі құрылыс қызметінің негізгі көрсеткіштерінің нақты көлем индексін есептеу үшін шілде айынан бастап өткен жылдың мұрағаттық базасы үлес салмағы бойынша жылдық деректер негізінде қайта есептеледі.

3-тарау. Жұмыстың ірілендірілген түрлері негізіндегі құрылыс өнімінің көлемін есепке алу

18. Құрылыс өнімінің құнын ресурстық әдіспен анықтау үшін заттай және құндық мәндегі құрылыс жұмыстарының типтерін жіктеуге сәйкес жұмыстың ірілендірілген түрлері бойынша деректер қалыптастырылады.

19. Жоба құнын бағалау тұтастай жоба бойынша да, жекелеген жұмыс түрлері бойынша да немесе ресурстардың жекелеген түрлері бойынша да баға құраушы факторларға байланысты Ресурстық-технологиялық модельді (бұдан әрі-РТМ) пайдалану арқылы анықталады. РТМ құрылыс құнын ең прогрессивті ресурстық-индекстік әдіспен есептеуге мүмкіндік береді.

20. Құрылыс жұмыстарының ірілендірілген түрлері бойынша статистикалық ақпарат заттай және құндық мәнде агрегатталған құрылыс жұмыстарының орташа бағасын жанама түрде анықтауға мүмкіндік береді.

21. Құрылыс жұмыстарының ірілендірілген түрлері бойынша деректерді қалыптастыру салынып жатқан объектілердің (тұрғын, тұрғын емес ғимараттар мен имараттар) түрлері бойынша жүзеге асырылады және экономиканың жекелеген секторларында құрылыс саласының дамуын экономикалық талдау үшін пайдаланылады.

22. Құрылыс жұмыстарының ірілендірілген түрлері бойынша деректерді қалыптастыру үшін ақпараттық база жалпымемлекеттік статистикалық байқау болып табылады.

23. Құрылыс жұмыстарының ірілендірілген түрлері бойынша деректерді жинау топтардан, ал топтар өз кезегінде жеке кіші топтарға бөлінетін "Құрылыс жұмыстарының ірілендірілген түрлерінің анықтамалығына" сәйкес жүзеге асырылады.

4-тарау. Дайын құрылыс өнімін сипаттайтын көрсеткіштер

24. Құрылыс объектілерін салу және реконструкциялау бойынша инвестициялық жобаларды іске асыру нәтижесі дайын құрылыс өнімі болып табылады.

25. Дайын құрылыс өніміне құрылысы аяқталған, белгіленген тәртіпте пайдалануға қабылданған тұрғын және тұрғын емес ғимараттар, имараттар, қуаттар және әртүрлі қызмет түрлерінің объектілері жатады.

26. Дайын құрылыс өнімі статистикасындағы байқау объектілері салынып жатқан және құрылысы аяқталған объектілер, құрылыс кезектері, іске қосу кешендері және тұтас құрылыстар болып табылады.

27. Дайын құрылыс өнімі бойынша статистикалық ақпаратты пайдалануға берілген, оның ішінде дара құрылыс салушылар берген объектілер туралы айлық және жылдық кезеңділіктегі жалпымемлекеттік статистикалық байқаулардың негізінде қалыптастырылады.

28. Пайдалануға берілген объектілер, соның ішінде жеке құрылыс салушылар пайдалануға берген объектілер бойынша ақпаратты жалпымемлекеттік статистикалық байқауларды жүргізу кезінде жұмыс істейтіндердің санына қарамастан, есепті кезеңде объектілерді пайдалануға беруді жүзеге асыратын заңды тұлғалар және (немесе) олардың құрылымдық және оқшауланған бөлімшелері, сондай-ақ жергілікті атқарушы органдардың сәулет және қала құрылысы саласындағы функцияларды жүзеге асыратын құрылымдық бөлімшелері, шаруа немесе фермер қожалықтары ұсынады.

29. Статистикалық байқаулардағы пайдалануға берілген объектілер туралы деректерді толтыруға негіздеме Объектіні пайдалануға қабылдау және меншік иесінің салынған объектіні пайдалануға өз бетінше қабылдау актілері (бұдан әрі - Актілер) болып табылады.

Объектілердің салынған дәлелін растау құжаттары: объектілердің пайдалануға жарамдылығы және меншікке құқығын мойындау туралы сот шешімі, техникалық паспорт, объектінің техникалық сараптамасының қорытындысы дайын құрылыс өнімі туралы статистикалық нысанға енгізу үшін негіздеме болып табылмайды.

30. Пайдалануға берілген объектілердің параметрлері (ғимараттардың саны, олардың жалпы алаңы және құрылыс көлемі, пайдалануға берілген объектінің қуаты және оның нақты құны) Актілерде көрсетілген, нақты қабылданған көлемдерде, олар берілген айда және жылда бастапқы статистикалық нысандарда көрсетіледі.

31. Құрылыс объектісі құрылысына, реконструкциясына, кеңейтуге дербес объектілік смета құрастырылатын, оған қатысты барлық жабдықтарымен, мүкәммалдарымен, аспаптарымен, галереяларымен, жол өтпелерімен, ішкі инженерлік желілерімен және коммуникацияларымен бірге жеке ғимарат немесе имарат. Басқа жұмыстардың түрлері де (тік жоспарлау, сыртқы инженерлік желілер, құрылыс алаңын абаттандыру) жеке құрылыс объектілері болып табылады.

Имараттарға жермен тұйықталған, құрылыс материалдарынан және жинақтаушы бұйымдардан дайындалған және/немесе оларға қатысты құрылыс жұмыстары жүзеге асырылатын құрылыстар болып табылатын құрылыс объектілері жатады. Осыған байланысты, ауылшаруашылық мақсаттары үшін топырақты дайындау, өсімдіктерді отырғызу немесе егу құрылыс объектілері ретінде қарастырылмайды.

32. Ғимараттарға функционалдық мақсатына қарай адамдардың тұруына немесе ішінде болуына, өндірістік процестерді орындауға, сондай-ақ материалдық құндылықтарды орналастыруға және сақтауға пайдаланылатын, міндетті түрде жер бетіне салынған, тұйық көлемді құрайтын, тіреу және қоршау конструкцияларынан тұратын жасанды құрылыстар жатады.

33. Жоба бойынша құрылыс алаңында қосалқы және көмекші объектілерді салусыз тек бір ғана негізгі мақсаттағы объектіні салу кезінде (мысалы: өнеркәсіпте – негізгі мақсаттағы цех ғимараты; көлікте - теміржол вокзалының ғимараты; тұрғын үй-азаматтық құрылыста - тұрғын үй, театр, мектеп ғимараты) "объект" ұғымы "құрылыс" ұғымымен сәйкес келеді.

34. Бірнеше цех орналасатын өндірістік ғимарат (корпус) бір объект болып саналады.

35. Бұзылған ғимараттарды, имараттарды, өндірістік қуаттарды және өндірістік емес мақсаттағы объектілерді қалпына келтіргеннен кейін объектілер мен қуаттарды белгіленген тәртіппен пайдалануға қабылдау үшін Объектілерді есептен шығару актісі ресімделеді.

36. Реконструкциялау және қайта құрудан кейін пайдалануға берілген объектілер бойынша қуаты мен нақты құны олардың функционалдық мақсаты өзгерген жағдайда көрсетіледі.

37. Секциялар бойынша пайдалануға берілген ғимараттардың саны жалпы объектінің толық аяқталуымен және пайдалануға берілуімен анықталады.

38. Объектіге (ғимаратқа) қарағанда өзгеше функционалдық сипаты бар қолданыстағы объектілерге сыртқы жапсарлас құрылыстар тұтастай алғанда жеке ғимарат болып саналады.

1-параграф. Тұрғын үй құрылысының көрсеткіштері

39. Белгіленген тәртіппен пайдалануға берілген жеке және көппәтерлі тұрғын үйлер, жатақханалар және әлеуметтік топтар үшін тұрғын ғимараттар (жетім балалар мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларға арналған мектеп-интернаттар, балалар үйлері, стационар жағдайында қарттар, мүгедектігі бар адамдарға, мүгедектігі бар балаларға арналған медициналық-әлеуметтік мекемелер (ұйымдар), тұрақты мекенжайы жоқ адамдарды бейімдеу орталықтары) тұрғын үй құрылысының объектілері болып табылады

Ескерту. 39-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Стратегиялық жоспарлау және реформалар агенттігі Ұлттық статистика бюросы Басшысының 22.09.2022 № 29 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін он күнтізбелік күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

40. Тұрғын үй құрылысының негізгі көрсеткіштері:

1) пайдалануға берілген тұрғын бірліктің (пәтерлер) саны;

2) пайдалануға берілген тұрғын ғимараттардың жалпы алаңы;

3) пайдалануға берілген тұрғын ғимараттардың нақты көлем индексі;

4) пайдалануға берілген тұрғын ғимараттардың нақты құны.

41. Тұрғын үйдің (тұрғын ғимараттың) жалпы алаңы - бүкіл тұрғын үйдің жалпы алаңы мен барлық тұрғын емес үй-жайлар алаңының, сондай-ақ тұрғын үйдің ортақ мүлік болып табылатын бөліктері алаңының жиынтығы ретінде есептеледі.

Енгізілген тұрғын үй ғимараттарының қатарына мынадай объектілер бойынша деректер кірмейді:

1) тұру ұзақтығына қарамастан, тек маусымдық немесе уақытша тұруға жарамды, тұрғын үйге уақытша бейімделген үй-жайлар мен ғимараттар (саяжайлар, жазғы бақ және аңшылық үйлер, қорықшылардың үйлері);

2) киіз үйлер, жылжымалы үйлер және шағын вагондар, құрастырмалы-бөлшектенетін қалқанды, модульді үйлер және уақытша тұруға бейімделген құрылыстар;

3) ғимараттың күрделі қабырғаларын тұрғызудан басқа, үйдің жекелеген тозған бөлшектері мен конструкцияларын ауыстыру жүргізілген күрделі жөнделген үйлер;

4) арнайы мақсаттарға арналған тұрғын ғимараттар (әскери қызметшілерге арналған казармалар, арнайы контингентке арналған жатақханалар);

5) спорттық және туристік базалар, мотельдер, кемпингтер, санаторийлер, демалыс үйлері, пансионаттар, келушілерге арналған үйлер, қонақ үйлер.

42. Тұрғынжайдың жалпы алаңы тұрғынжайдың пайдалы алаңының және алаңның нормативтік-техникалық актілерге сәйкес төмендететін коэффициенттер қолданылып есептелетін балкондар (лоджиялар, дәліздер, террассалар) алаңдарының жиынтығы ретінде есептеледі.

43. Тұрғынжайдың тұрғын алаңы тұрғынжайдағы (пәтердегі) тұрғын бөлмелердің (жатын бөлменің, мейманжайдың, балалар бөлмесінің, үйдегі кабинеттің) шаршы метрмен есептелетін алаңының жиынтығы ретінде есептеледі.

44. Тұрғынжайдың тұрғын емес алаңы тұрғынжайдағы (пәтердегі) ішкі қосалқы бөлмелердің (ас үйдің, ванна бөлмесінің, дәретхананың, кіреберістің, дәліздің, пәтер қоймасының) шаршы метрмен есептелетін алаңының жиынтығы ретінде есептеледі.

45. "Тұрғын үйлердің (мамандандырылған және өзге де тұрғын ғимараттарды қоспағанда) жалпы алаңының 1 шаршы метрінің құрылысына орташа нақты шағындар" көрсеткіші құрылыс салушылардың нақты жүргізген күрделі шығындарын айқындайды және объектілер құрылысының нақты құнын (мың теңге) тұрғын ғимараттардың жалпы алаңына (шаршы метр) бөлу арқылы есептеледі.

Объектілер құрылысының нақты құны құрылыс сметасында көзделген барлық шығындарды қамтиды. Жобалау-сметалық құжаттамаға, авторлық қадағалауға, салынып жатқан объектілер дирекцияларын ұстауға арналған шығыстарды, құрылыс аумағын дайындауға және игеруге байланысты шығындарды (оның ішінде халықтан жерді алу мемлекет мұқтажына) және құрылысқа арналған сметаларға кіретін шығындарды қамтиды.

Құрылыс-монтаж жұмыстарының сметалық құнының негізгі құрамдас бөлігі барлық материалдардың, бұйымдар мен конструкциялардың, энергетикалық ресурстардың құнын, жұмысшылардың жалақысын және құрылыс машиналары мен тетіктерін пайдалану құнын қамтиды.

46. Халықтың жаңадан салынған тұрғын үймен қамтамасыз етілуін анықтау үшін "1000 тұрғынға шаққанда пайдалануға берілген тұрғын ғимараттардың" көрсеткіші мынадай формула бойынша есептеледі:

мұнда:

– 1000 тұрғынға шаққанда пайдалануға берілген тұрғын ғимараттардың жалпы алаңы, шаршы метр;

– заңды тұлғалар пайдалануға берген тұрғын ғимараттардың жалпы алаңы, шаршы метр;

- жеке құрылыс салушылар пайдалануға берген тұрғын ғимараттардың жалпы алаңы, шаршы метр;

- Қазақстан Республикасы халқының орташа жылдық (орташа) саны.

47. Жеке құрылыс салушылар салған тұрғын үйлер бірінші рет олардың салынуы (объектіні пайдалануға қабылдау актісі ресімделген) фактісі дәлелденген кезеңде пайдалануға берілді деп саналады.

48. Тұрақты тұру үшін пайдалануға берілген бақша үйлері (саяжай құрылыстары) жер учаскесінің нысаналы мақсаты өзгерген жағдайда, оны өзгерту тәртібі Қазақстан Республикасының Жер кодексінде регламенттелген және оларды жеке тұрғын үй ретінде жылжымайтын мүлікке қайта ресімдеу туралы тиісті құжаттар болған кезде тұрғын ғимараттар ретінде есепке алынады.

49. Тұрғын үй құрылысындағы өзгерістерді анықтайтын негізгі индикатор тұрғын үйді енгізудің пайдалануға берілген тұрғын үйлердің нақты көлем индексі (қарқыны) болып табылады. Есептеу серпінде пайдалануға берілген тұрғын ғимараттардың жалпы алаңының көрсеткіші бойынша жүзеге асырылады және талданатын кезеңнің жалпы алаңың алдыңғы кезеңге қатынасы ретінде мына формула бойынша:

мұнда:

– пайдалануға берілген тұрғын үйлердің нақты көлем индексі(қарқын);

– заңды тұлғалар пайдалануға берген тұрғын ғимараттың жалпы алаңы, шаршы метр;

– жеке құрылыс салушылардың пайдалануға берген тұрғын ғимараттардың жалпы алаңы, шаршы метр.

2-параграф. Тұрғын емес ғимараттар және имараттарда пайдалануға берілген объектілердің (қуаттардың) сипаттамасы

50. Объектілердің өндірістік қуатын, ұзындығын, сыйымдылығын өлшегіштер және заттай мәндегі белгіленген тұтынушылық қасиеттері бар құрылысы аяқталған ғимараттарды, имараттарды және оларды пайдаланудың шаруашылық параметрлері туралы мәліметтерді сипаттайды.

51. Тұрғын емес ғимараттар мен имараттарда енгізілген объектілердің қуаттары функционалдық сипатына және тән белгілеріне қарай келесі түрлерге бөлінеді:

1) желілік объектілерді қоспағанда, өнім өндіру, қызметтер көрсету, пайдалы қазбалар және басқа да табиғи ресурстарды өндіру және қайта өңдеу бойынша қуаттар;

2) әлеуметтік-мәдени мақсаттағы объектілер;

3) желілік объектілер (құбырлар, автомобиль және теміржолдар, электр желілері, коммуналдық желілер).

52. Пайдалануға берілген тұрғын емес ғимараттар оларды пайдалану мақсаттарына қарай ғимараттың мынадай типтеріне жіктеледі:

1) өнеркәсіптік (құрылыс индустриясы кәсіпорындарын қоса алғанда, өнеркәсіптік өндіріс, өнеркәсіптік кәсіпорындарда қоймалау үшін пайдаланылатын ғимараттар);

2) ауылшаруашылық ғимараттары (мал шаруашылығы мен құс шаруашылығын ұстауға және жүргізуге арналған ғимараттар, қойма үй-жайлары, өндірістік ауыл шаруашылығы ғимараттары);

3) коммерциялық (көтерме және бөлшек саудаға, қонақ үйлерге және халыққа тұрмыстық қызмет көрсетуге арналған барлық ғимараттар жататын ғимараттар);

4) әкімшілік ғимараттар (фирмалардың, ұйымдардың, кәсіпорындардың, агенттіктердің, кредиттік-қаржылық және сақтандыру ұйымдарының, банктердің, редакциялардың әкімшілік мекемелері мен офистерінің ғимараттары);

5) оқу (оқытуға арналған ғимараттар: білім беру мекемелері, мектептен тыс, мәдени және ағарту, ғылыми және жобалау-іздестіру мекемелері);

6) денсаулық сақтау (емдеу мақсаттарына арналған ғимараттар: емдеу-профилактикалық, санаторий-курорттық, сауықтыру мекемелері);

7) жоғарыда санамаланған топтамалардың ешқайсысына жатқызылмаған ғимараттар (діни, спорт, көлік, байланыс).

53. Пайдалануға берілген құрылыстар негізінен функционалдық мақсаты бойынша мынадай түрлерге бөлінеді:

1) көлік - әртүрлі көлік түрлеріне арналған (көпірлер, жолөткелдер, эстакадалар, айлақтар, темір және автомобиль жолдары);

2) су шаруашылығы - су тарту, су тазарту, су өткізу станциялары, қайта айдау станциялары;

3) гидротехникалық - бөгеттер, дамбалар, каналдар, шлюздер;

4) байланыс, электр беру, құбыр көлігі имараттары - әртүрлі өнімдер түрлері үшін;

5) спорттық-сауықтыру - стадиондар, тректер, спорт түрлері бойынша трассалар, жүзу бассейндері, теннис корттары, жаттығу залдары, хоккей алаңдары.

54. Бірнеше аумақта (әртүрлі облыстарда) орналасқан желілік құрылыс (мұнай құбырлары, байланыс желілері, темір және автомобиль жолдары) бойынша олардың әрқайсысы бойынша объектілерді пайдалануға беру тиісті аумақта орналасқан осы құрылыстың жекелеген учаскелері мен объектілеріне жататын іске қосу көлеміне қарай айқындалады.

Желілік объектілерді реконструкциялау кезінде статистикалық байқауларда осындай объектілердің класын, санатын және (немесе) жұмыс істеуінің бастапқы белгіленген көрсеткіштерін (қуатын, жүк көтергіштігін және басқаларын) өзгертуге әкеп соғатын немесе осындай объектілердің бөлінген белдеулерінің және (немесе) қорғау аймақтарының шекараларын өзгерту талап етілетін желілік объектілер немесе олардың учаскелері (бөліктері) параметрлерінің өзгеруі көрсетіледі.

55. Жаңартылатын энергия көздерін пайдалану бойынша пайдалануға берілген объектілердің көрсеткіштеріне электр және (немесе) жылу энергиясын (күн, жел, су энергиясы, бастапқы энергия ресурстарының антропогендік көздері – биомасса, биогаз) өндіру үшін табиғи түрде өтетін табиғи процестер есебінен үздіксіз жаңартылатын энергия көздерін пайдаланатын объектілер жатады.

56. Енгізілген объектінің энергия тиімділігі класы бойынша деректер жаңадан салынған объектілерді пайдалануға беру кезінде айқындалады.

Тапсырыс беруші жобалау (жобалау-сметалық) құжаттамасын әзірлеу тапсырмасында, сондай-ақ ғимараттың, құрылыстың, имараттың техникалық паспортында және Объектіні пайдалануға беру актісінде энергия тиімділігінің талап етілетін класын көрсетеді.