Об утверждении Правил ведения кассовых операций с физическими и юридическими лицами в Национальном Банке Республики Казахстан

Постановление Правления Национального Банка Республики Казахстан от 28 сентября 2020 года № 120. Зарегистрировано в Министерстве юстиции Республики Казахстан 29 сентября 2020 года № 21299.

Примечание ИЗПИ!
Настоящее постановление вводится в действие с 16 декабря 2020 года.

В соответствии с подпунктом 5) части второй статьи 15 Закона Республики Казахстан "О Национальном Банке Республики Казахстан" Правление Национального Банка Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:

1. Утвердить прилагаемые Правила ведения кассовых операций с физическими и юридическими лицами в Национальном Банке Республики Казахстан".

2. Признать утратившими силу:

1) постановление Правления Национального Банка Республики Казахстан от 24 декабря 2014 года № 247 "Об утверждении Правил ведения кассовых операций с физическими и юридическими лицами в Национальном Банке Республики Казахстан" (зарегистрировано в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 10204, опубликовано 3 марта 2015 года в информационно-правовой системе "Әділет");

2) пункт 6 Перечня постановлений Правления Национального Банка Республики Казахстан, в которые вносятся изменения и дополнения по вопросам платежей и платежных систем, утвержденного постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 22 декабря 2017 года № 248 "О внесении изменений и дополнений в некоторые постановления Правления Национального Банка Республики Казахстан по вопросам платежей и платежных систем" (зарегистрировано в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 16446, опубликовано 13 марта 2018 года в Эталонном контрольном банке нормативных правовых актов Республики Казахстан).

3. Департаменту наличного денежного обращения Национального Банка Республики Казахстан в установленном законодательством Республики Казахстан порядке обеспечить:

1) совместно с Юридическим департаментом Национального Банка Республики Казахстан государственную регистрацию настоящего постановления в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) размещение настоящего постановления на официальном интернет-ресурсе Национального Банка Республики Казахстан после его официального опубликования;

3) в течение десяти рабочих дней после государственной регистрации настоящего постановления представление в Юридический департамент Национального Банка Республики Казахстан сведений об исполнении мероприятий, предусмотренных подпунктом 2) настоящего пункта и пунктом 4 настоящего постановления.

4. Департаменту информации и коммуникаций – пресс-службе Национального Банка Республики Казахстан обеспечить в течение десяти календарных дней после государственной регистрации настоящего постановления направление его копии на официальное опубликование в периодические печатные издания.

5. Контроль за исполнением настоящего постановления возложить на курирующего заместителя Председателя Национального Банка Республики Казахстан.

6. Настоящее постановление подлежит официальному опубликованию и вводится в действие с 16 декабря 2020 года.

Председатель Национального Банка Республики Казахстан

Е. Досаев

Утверждены постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 28 сентября 2020 года№ 120

Правила ведения кассовых операций с физическими и юридическими лицами в Национальном Банке Республики Казахстан

Глава 1. Общие положения

1. Настоящие Правила ведения кассовых операций с физическими и юридическими лицами в Национальном Банке Республики Казахстан (далее – Правила) разработаны в соответствии с Законом Республики Казахстан "О Национальном Банке Республики Казахстан" и определяют порядок ведения кассовых операций с физическими и юридическими лицами в Национальном Банке Республики Казахстан (далее – Национальный Банк).

Сноска. Пункт 1 - в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 28.02.2022 № 19 (вводится в действие по истечении девяноста календарных дней после дня первого официального опубликования настоящего постановления).

2. Правила распространяются на подразделения центрального аппарата, территориальные филиалы Национального Банка (далее – филиалы Национального Банка), Центр кассовых операций и хранения ценностей (филиал) Национального Банка (далее – Центр Национального Банка), физических и юридических лиц, вносящих (сдающих) и (или) получающих банкноты и (или) монеты национальной валюты Республики Казахстан – тенге, а также юридических лиц вносящих (сдающих) и (или) получающих иностранную валюту в филиалах Национального Банка, Центре Национального Банка.

3. В Правилах используются следующие понятия:

1) оборотная касса – касса филиала Национального Банка, Центра Национального Банка, включающая приходную, расходную, приходно-расходную кассы, кассу пересчета, разменную (обменную) кассу и вечернюю кассу;

2) разменная (обменная) касса - специально оборудованная кабина (помещение) в филиале Национального Банка, Центре Национального Банка, предназначенная для выдачи банкнот и монет одного номинала в обмен банкнот и монет другого номинала;

3) излишки – превышающая разница между суммой банкнот, монет или иностранной валюты, указанной на упаковке банкнот, монет, иностранной валюты и суммой фактически находящихся в данной упаковке;

4) банкноты и монеты – банкноты и монеты национальной валюты Республики Казахстан – тенге, являющиеся законным платежным средством на территории Республики Казахстан, а также изъятые или изымаемые из обращения, в том числе ветхие и поврежденные банкноты и монеты;

5) помещение для пересчета банкнот, монет, иностранной валюты – специально оборудованное место рядом с приходной, расходной, расходно-приходной кассой в филиале Национального Банка, Центре Национального Банка для пересчета банкнот, монет, иностранной валюты уполномоченным представителем;

6) организация изготовитель – Республиканские государственные предприятия на праве хозяйственного ведения "Банкнотная фабрика Национального Банка Республики Казахстан" и "Монетный двор Национального Банка Республики Казахстан", осуществляющие изготовление банкнот и монет;

7) ответственное подразделение – структурное подразделение центрального аппарата Национального Банка, ответственное за организацию наличного денежного обращения в Республике Казахстан;

8) юридическое лицо – банки второго уровня, филиалы банков-нерезидентов Республики Казахстан, Национальный оператор почты (далее – банк), юридические лица, исключительной деятельностью которых является инкассация банкнот, монет и ценностей (далее – инкассаторские организации), дочерние организации Национального Банка, ликвидируемые банки;

9) подразделение инкассации – подразделение Центра Национального Банка, осуществляющее перевозку банкнот, монет и ценностей между филиалами Национального Банка, а также Центром Национального Банка и юридическими лицами на основании договора на инкассацию банкнот, монет и ценностей;

10) модуль кассы – модуль эмиссионно-кассовых операций автоматизированной банковской информационной системы Национального Банка;

11) кассовые документы – документы, подтверждающие совершение операций с банкнотами и монетами резервных фондов и оборотной кассы и ценностями, находящимися на хранение в кладовой (хранилище);

12) недостача – недостающая разница между суммой банкнот, монет или иностранной валюты, указанной на упаковке банкнот, монет, иностранной валюты и суммой фактически находящихся в данной упаковке;

13) вечерняя касса – специально оборудованная кабина (помещение) в филиале Национального Банка, Центре Национального Банка, предназначенная для приема банкнот, монет, иностранной валюты по окончании операционного дня и (или) в выходные и праздничные дни;

14) сомнительные банкноты и монеты - банкноты, сохранившие более 50 (пятидесяти) процентов площади установленных Национальным Банком размеров банкнот, имеющие повреждения, затрудняющие определение подлинности банкнот, и монеты, имеющие повреждения, искажения, затрудняющие определение подлинности монет;

15) приходная касса - специально оборудованная кабина (помещение) в филиале Национального Банка, Центре Национального Банка, предназначенная для приема банкнот, монет, иностранной валюты;

16) приходно-расходная касса - специально оборудованная кабина (помещение) в филиале Национального Банка, Центре Национального Банка, предназначенная для приема и выдачи банкнот, монет, иностранной валюты;

17) касса пересчета – специально оборудованное помещение в филиале Национального Банка, Центре Национального Банка для пересчета банкнот, монет, иностранной валюты кассовыми работниками филиала Национального Банка, Центра Национального Банка;

18) финансовая автоматизированная система транспорта информации (далее – ФАСТИ) – специальный канал связи, предназначенный для передачи информации в электронном виде по защищенным каналам связи;

19) подразделение, ответственное за вспомогательный учет – структурное подразделение центрального аппарата Национального Банка, ответственное за осуществление вспомогательного учета по операциям Национального Банка;

20) паспорт сделки (трейд-тикет) – документ, подтверждающий заключение сделки в соответствии параметрами, установленными постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 19 ноября 2019 года № 202 "О Порядке проведения Национальным Банком Республики Казахстан операций с наличной иностранной валютой" (далее – Порядок № 202);

21) государственное учреждение – государственные учреждения Республики Казахстан, обслуживаемые в Национальном Банке;

22) подразделение, ответственное за осуществление монетарных операций – структурное подразделение центрального аппарата Национального Банка ответственное за осуществление монетарных операций;

23) уполномоченный представитель – представитель юридического лица либо государственного учреждения, уполномоченное на взнос (сдачу) и (или) получение банкнот, монет, иностранной валюты.

24) бухгалтерия филиала – подразделение бухгалтерского учета филиала Национального Банка, Центра Национального Банка;

25) иностранная валюта – банкноты и монеты, находящиеся в обращении и являющиеся законным платежным средством в соответствующем иностранном государстве или группе государств, а также изъятые или изымаемые из обращения, но подлежащие обмену денежные знаки;

26) расходная касса - специально оборудованная кабина (помещение) в филиале Национального Банка, Центре Национального Банка, предназначенная для выдачи банкнот, монет, иностранной валюты.

Глава 2. Организация кассовой работы

4. Кассовые операции в филиале Национального Банка, Центре Национального Банка проводятся в течение операционного дня. Время начала и окончания работы кассы, а также особенности работы кассы устанавливаются приказом руководителя филиала Национального Банка, Центра Национального Банка или лиц, исполняющих их обязанности.

5. Поступившие от юридического лица, государственного учреждения в течение операционного дня банкноты и монеты принимаются филиалом Национального Банка, Центром Национального Банка в оборотную кассу с зачислением внесенных сумм на соответствующие банковские счета юридического лица, государственного учреждения в тот же операционный день.

Банкноты и монеты, выданные юридическому лицу, государственному учреждению из кассы филиала Национального Банка, Центра Национального Банка в течение операционного дня, списываются филиалом Национального Банка, Центром Национального Банка с соответствующих банковских счетов юридического лица, государственного учреждения в тот же операционный день.

6. Филиал Национального Банка, Центр Национального Банка принимает к платежу исключительно платежные банкноты и монеты.

Платежность банкнот и монет, принимаемых и обмениваемых филиалом Национального Банка, Центром Национального Банка, определяется в соответствии с постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 29 ноября 2017 года № 230 "Об утверждении Правил определения платежности банкнот и монет национальной валюты Республики Казахстан", зарегистрированным в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 16120 (далее - Правила № 230).

7. Филиал Национального Банка, Центр Национального Банка рассматривает сообщения (претензии), связанные с фактами обнаружения банкнот или монет с признаками подделки. Банкноты и монеты с признаками подделки, а также неплатежные банкноты или монеты физическому лицу, юридическому лицу, государственному учреждению не возвращаются и не обмениваются. обнаруженные банкноты и монеты с признаками подделки филиалом Национального Банка, Центром Национального Банка передаются в правоохранительные органы.

Глава 3. Порядок осуществления кассовых операций

Параграф 1. Порядок приема банкнот и монет приходной кассой

8. Приходная касса осуществляет прием банкнот и монет, внесенных (сданных) физическим лицом, юридическим лицом, государственным учреждением.

9. Прием банкнот и монет приходной кассой от юридического лица, имеющих банковский счет (банковские счета) в филиале Национального Банка, Центре Национального Банка и (или) в подразделении, ответственном за вспомогательный учет, осуществляется на основании договора на кассовое обслуживание в национальной валюте - тенге, заключенного между филиалом Национального Банка, Центром Национального Банка и указанным юридическим лицом.

10. Прием банкнот и монет приходной кассой от физического лица, юридического лица, не имеющих банковский счет (банковские счета) в филиале Национального Банка, Центре Национального Банка и (или) в подразделении, ответственном за вспомогательный учет, осуществляется без заключения договора на кассовое обслуживание в национальной валюте – тенге, с полистным пересчетом банкнот и монет по кружкам.

11. Прием банкнот и монет приходной кассой от государственного учреждения, имеющего банковский счет (банковские счета):

1) в филиале Национального Банка, Центре Национального Банка и (или) в подразделении, ответственном за вспомогательный учет, осуществляется на основании договора на кассовое обслуживание в национальной валюте - тенге;

2) в подразделении, ответственном за вспомогательный учет, осуществляется без заключения договора на кассовое обслуживание в национальной валюте – тенге.

12. Кассовый работник приходной кассы принимает от юридического лица, государственного учреждения отсортированные банкноты и монеты, упакованные юридическим лицом, государственным учреждением в полные пачки с банкнотами и мешки с монетами:

1) банкноты по номиналам, по годам выпуска и по степени износа (на годные к обращению, ветхие, изымаемые и изъятые из обращения);

2) монеты по номиналам, по степени износа (на годные к обращению, дефектные (поврежденные), изымаемые и изъятые из обращения.

Пачки с банкнотами и мешки с монетами принимаются в срок, не превышающий 1 (один) месяц со дня их формирования.

Прием неполных пачек с банкнотами и мешков с монетами от юридического лица (за исключением дочерних организаций Национального Банка и ликвидируемых банков), государственного учреждения производится с письменного разрешения руководителя филиала Национального Банка, Центра Национального Банка или лица, исполняющего его обязанности. Неполные пачки с банкнотами принимаются по количеству корешков и надписям на накладках, неполные мешки с монетами принимаются по надписям на ярлыках, прикрепленных к мешкам. При приеме банкнот отдельными листами, а монет кружками, производится их полистный и поштучный пересчет.

13. Кассовый работник приходной кассы при приеме банкнот и монет от юридического лица, государственного учреждения проверяет:

1) банкноты по пачкам и корешкам на предмет целостности упаковки, правильности оформления реквизитов на верхней накладке пачки, наличия ясного (отчетливо просматриваемого) оттиска клише или оттиска пломбиратора на пломбе;

2) монеты по мешкам на предмет целостности упаковки, правильности оформления реквизитов на ярлыках, прикрепленных к мешкам, и ясного (отчетливо просматриваемого) оттиска пломбиратора на пломбе.

Пачки с банкнотами и мешки с монетами упаковываются кассовыми работниками юридического лица, государственного учреждения в порядке, предусмотренном пунктами 81, 82, 83, 84, 85, 88 и 89 Правил.

Пачки с банкнотами и мешки с монетами в поврежденной упаковке приему не подлежат.

14. Полистный пересчет банкнот и монет по кружкам, в упаковке юридического лица, государственного учреждения производится кассой пересчета в течение:

1) 45 (сорока пяти) календарных дней со дня принятия полных пачек банкнот и полных мешков монет;

2) 10 (десяти) рабочих дней со дня принятия неполных пачек банкнот и неполных мешков монет.

15. Банкноты и монеты принимаются и пересчитываются кассовым работником приходной кассы в присутствии уполномоченного представителя. Все ранее принятые банкноты и монеты хранятся в сейфах, металлических шкафах, ящиках стола, специальных тележках, закрывающихся на ключ, или сохранных (инкассаторских) мешках, опломбированных пломбиратором, закрепленным за кассовым работником приходной кассы.

16. Прием банкнот и монет от юридического лица, государственного учреждения, имеющих банковский счет (банковские счета) в филиале Национального Банка, Центре Национального Банка, и (или) в подразделении, ответственном за вспомогательный учет, осуществляется на основании объявления на взнос банкнот и монет, квитанции и ордера по формам согласно приложению 1 к Правилам.

17. При приеме банкнот и монет от юридического лица, государственного учреждения ответственный исполнитель бухгалтерии филиала, приняв объявление на взнос банкнот и монет, квитанцию и ордер по формам согласно приложению 1 к Правилам, проверяет правильность их заполнения, наличие необходимых в них реквизитов, подписывает и передает их контролеру бухгалтерии филиала.

18. Контролер бухгалтерии филиала на основании полученных объявления на взнос банкнот и монет, квитанции и ордера по формам согласно приложению 1 к Правилам:

1) производит запись в приходном кассовом журнале по форме согласно приложению 2 к Правилам;

2) подписывает объявление на взнос банкнот и монет, квитанцию и ордер по формам согласно приложению 1 к Правилам;

3) передает приходный кассовый журнал по форме согласно приложению 2 к Правилам, объявление на взнос банкнот и монет, квитанцию и ордер по форме согласно приложению 1 к Правилам кассовому работнику приходной кассы.

Не допускается передача через юридическое лицо, государственное учреждение в приходную кассу приходного кассового журнала по форме согласно приложению 2 к Правилам, объявления на взнос банкнот и монет, квитанции и ордера по формам согласно приложению 1 к Правилам.

19. Кассовый работник приходной кассы, получив от контролера бухгалтерии филиала объявление на взнос банкнот и монет, квитанцию и ордер по формам согласно приложению 1 к Правилам:

1) проверяет наличие в них подписей ответственного исполнителя и контролера бухгалтерии филиала и соответствие подписей с имеющимися образцами подписей;

2) проверяет указанные в них суммы цифрами и прописью на идентичность;

3) приглашает уполномоченного представителя, вносящего банкноты и монеты, и принимает банкноты и монеты в порядке, предусмотренном пунктом 13 Правил.

20. После приема каждого номинала банкнот и монет кассовый работник приходной кассы вводит данные в документ модуля кассы.

21. После приема от уполномоченного представителя банкнот и монет, кассовый работник приходной кассы сверяет общую сумму, указанную в объявлении на взнос банкнот и монет, квитанции и ордере по формам согласно приложению 1 к Правилам, с указанной в документе модуля кассы общей суммой и общей суммой фактически принятых банкнот и монет.

При соответствии сумм, указанных в объявлении на взнос банкнот и монет, квитанции и ордере по формам согласно приложению 1 к Правилам, с суммой фактически принятых банкнот и монет, кассовый работник приходной кассы:

1) подписывает объявление на взнос банкнот и монет, квитанцию и ордер по формам согласно приложению 1 к Правилам;

2) ставит печать приходной кассы на квитанции по форме 2 согласно приложению 1 к Правилам, которую выдает уполномоченному представителю.

Объявление на взнос банкнот и монет по форме 1 согласно приложению 1 к Правилам, остается у кассового работника, а ордер по форме 3 согласно приложению 1 к Правилам, передается ответственному исполнителю бухгалтерии филиала.

22. В случае установления расхождений между суммой внесенных банкнот и монет и суммой, указанной в объявлении на взнос банкнот и монет, квитанции и ордере по формам согласно приложению 1 к Правилам, а также в случае отказа от приема отдельных пачек с банкнотами и мешков с монетами, упакованными с нарушением порядка, предусмотренного пунктами 83, 84, 85, 88 и 89 Правил, объявление на взнос банкнот и монет, квитанция и ордер по формам согласно приложению 1 к Правилам, переоформляются юридическим лицом, государственным учреждением на сумму фактически внесенных банкнот и монет. При этом кассовый работник приходной кассы перечеркивает лицевую сторону объявления на взнос банкнот и монет, квитанции и ордера по формам согласно приложению 1 к Правилам, а на обороте объявления на взнос банкнот и монет, квитанции и ордера по формам согласно приложению 1 к Правилам указывает сумму фактически принятых банкнот и монет, подписывает и возвращает их ответственному исполнителю бухгалтерии филиала.

Для переоформления объявления на взнос банкнот и монет, квитанции и ордера по формам согласно приложению 1 к Правилам, принятые кассовым работником приходной кассы филиала Национального Банка банкноты и монеты возвращаются уполномоченному представителю.

Не допускается исправлять запись в приходном кассовом журнале по форме согласно приложению 2 к Правилам, объявлении на взнос банкнот и монет, квитанции и ордере по формам согласно приложению 1 к Правилам.

23. Ответственный исполнитель бухгалтерии филиала после получения от юридического лица, государственного учреждения повторно заполненного объявления на взнос банкнот и монет, квитанции и ордера по формам согласно приложению 1 к Правилам проверяет правильность их заполнения, подписывает и передает их контролеру бухгалтерии филиала.

24. Контролер бухгалтерии филиала на основании повторно заполненного объявления на взнос банкнот и монет, квитанции и ордера по формам согласно приложению 1 к Правилам, производит новую запись в приходный кассовый журнал по форме согласно приложению 2 к Правилам, и передает объявление на взнос банкнот и монет, квитанцию и ордер по формам согласно приложению 1 к Правилам кассовому работнику приходной кассы для приема банкнот и монет от юридического лица, государственного учреждения в порядке, установленном пунктами 12, 13, 14 ,15, 16, 17, 18, 19, 20 и 21 Правил.

25. Прием банкнот и монет осуществляется филиалом Национального Банка, Центром Национального Банка на основании приходного кассового ордера по форме согласно приложению 3 к Правилам, с полистным пересчетом банкнот и монет:

1) от физического лица, юридического лица, не имеющих банковский счет (банковские счета) в филиале Национального Банка, Центре Национального Банка и (или) в подразделении, ответственном за вспомогательный учет;

2) от юридического лица, государственного учреждения, имеющих банковский счет (банковские счета) в филиале Национального Банка, Центре Национального Банка, в подразделении, ответственном за вспомогательный учет.

26. Оформление и процесс сверки приходных кассовых документов (объявления на взнос наличных денег, квитанции и ордера по формам согласно приложению 1 к Правилам, приходного кассового ордера по форме согласно приложению 3 к Правилам) при приеме банкнот и монет от физического лица, юридического лица, государственного учреждения филиалом Национального Банка, Центром Национального Банка производятся в порядке, предусмотренном пунктами 17, 18, 20 и 21 Правил, за исключением случаев реализации филиалом Национального Банка, Центром Национального Банка инвестиционных и коллекционных монет, выпущенных Национальным Банком, совершения обменных (разменных) операций.

Параграф 2. Порядок приема иностранной валюты приходной кассой

27. Приходная касса осуществляет прием иностранной валюты, внесенной (сданной):

1) юридическим лицом и (или) государственным учреждением, имеющим банковский счет (банковские счета) в филиале Национального Банка, Центре Национального Банка и (или) в подразделении, ответственном за вспомогательный учет, на основании паспорта сделки (трейд-тикета) и приходного кассового ордера в иностранной валюте по форме согласно приложению 4 к Правилам;

2) государственным учреждением, имеющего банковский счет (банковские счета) в подразделении, ответственном за вспомогательный учет, на основании приходного кассового ордера в иностранной валюте по форме согласно приложению 4 к Правилам и на основании указания подразделения, ответственного за вспомогательный учет.

28. Кассовый работник приходной кассы принимает иностранную валюту от юридического лица и (или) государственного учреждения, имеющих банковский счет (банковские счета) в филиале Национального Банка, Центре Национального Банка и (или) в подразделении, ответственном за вспомогательный учет, отсортированные по номиналам и по степени износа, упакованными в полные пачки и мешки.

Прием неполных корешков с банкнотами иностранной валюты одного и (или) разных номиналов и отдельные монеты иностранной валюты разных номиналов от юридического лица и (или) государственного учреждения осуществляется с полистным пересчетом банкнот иностранной валюты и монет иностранной валюты по кружкам.

Пачки с банкнотами и мешки с монетами иностранной валюты от юридического лица и (или) государственного учреждения принимаются в срок, не превышающий 1 (одного) месяца со дня их формирования. Выявленные во время полистного пересчета негодные к обращению, поврежденные, сомнительные, изымаемые (изъятые) из обращения, с признаками заводского брака банкноты и (или) монеты иностранной валюты к приему не подлежат и возвращаются юридическому лицу и (или) государственному учреждению.

Сноска. Пункт 28 с изменением, внесенным постановлением Правления Национального Банка РК от 25.12.2023 № 106 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

29. Иностранная валюта принимается и пересчитывается кассовым работником приходной кассы в присутствии уполномоченного представителя. Ранее принятая иностранная валюта хранится в сейфах, металлических шкафах, ящиках стола, специальных тележках, закрывающихся на ключ, или сохранных (инкассаторских) мешках, опломбированных пломбиратором, закрепленным за кассовым работником приходной кассы.

30. При приеме иностранной валюты от юридического лица и (или) государственного учреждения, имеющих банковский счет (банковские счета) в филиале Национального Банка, Центре Национального Банка и (или) подразделении, ответственном за вспомогательный учет, кассовый работник приходной кассы проверяет:

1) банкноты иностранной валюты по пачкам и корешкам на предмет целостности упаковки, правильности оформления реквизитов на верхней накладке пачки, наличия ясного (отчетливо просматриваемого) оттиска клише или оттиска пломбиратора на пломбе;

2) монеты иностранной валюты по мешкам на предмет целостности упаковки, правильности оформления реквизитов на ярлыках, прикрепленных к мешкам, и ясного (отчетливо просматриваемого) оттиска пломбиратора на пломбе.

Пачки с банкнотами и мешки с монетами иностранной валюты упаковываются кассовыми работниками юридического лица и (или) государственного учреждения, в порядке, предусмотренном пунктами 83, 84, 85, 88 и 89 Правил. Пачки с банкнотами и мешки с монетами иностранной валюты в поврежденной упаковке приему не подлежат.

31. Полистный пересчет банкнот и пересчет монет по кружкам иностранной валюты принятых в упаковке юридического лица и (или) государственного учреждения производится кассой пересчета в течение 45 (сорока пяти) календарных дней со дня принятия банкнот и монет иностранной валюты.

Параграф 3. Порядок приема банкнот и монет вечерней кассой

32. Для приема банкнот и монет после окончания операционного дня приказом заместителя Председателя Национального Банка, курирующего ответственное подразделение, в филиале Национального Банка, Центре Национального Банка создается вечерняя касса, время работы которой устанавливается ответственным подразделением.

33. Прием банкнот и монет вечерней кассой от юридического лица производится кассовым работником под контролем контролера-бухгалтера, определенного приказом руководителей филиала Национального Банка, Центра Национального Банка или лиц, исполняющих их обязанности.

34. Банкноты и монеты, поступившие в вечернюю кассу, принимаются в порядке, предусмотренном параграфом 1 главы 3 Правил, с проставлением на кассовых документах печати кассового работника "Кешкі касса". Контролер-бухгалтер производит запись в приходном кассовом журнале вечерней кассы по форме согласно приложению 5 к Правилам.

35. Банкноты и монеты, принятые вечерней кассой, приходуются в оборотную кассу и зачисляются на соответствующий банковский счет (банковские счета) юридического лица не позднее следующего операционного дня.

Параграф 4. Порядок выдачи банкнот и монет расходной кассой

36. Расходная касса осуществляет выдачу банкнот и монет физическим лицам, юридическим лицам, государственному учреждению.

37. Выдача банкнот и монет расходной кассой юридическому лицу, имеющим банковский счет (банковские счета) в филиале Национального Банка, Центре Национального Банка и (или) в подразделении, ответственном за вспомогательный учет, осуществляется на основании договора на кассовое обслуживание в национальной валюте – тенге, заключенного между филиалом Национального Банка, Центром Национального Банка и указанным юридическим лицом.

38. Выдача банкнот и монет расходной кассой физическому лицу, юридическому лицу, не имеющим банковский счет (банковские счета) в филиале Национального Банка, Центре Национального Банка и (или) подразделении, ответственном за вспомогательный учет, осуществляется без заключения договора на кассовое обслуживание в национальной валюте – тенге, с полистным пересчетом банкнот и монет по кружкам.

39. Выдача банкнот и монет расходной кассой государственному учреждению, имеющему банковский счет (банковские счета):

1) в филиале Национального Банка, Центре Национального Банка и (или) в подразделении, ответственном за вспомогательный учет, осуществляется на основании договора на кассовое обслуживание в национальной валюте – тенге;

2) в подразделении, ответственном за вспомогательный учет, осуществляется без заключения договора на кассовое обслуживание в национальной валюте – тенге.

40. Выдача банкнот и монет производится на основании следующих кассовых документов:

1) чека;

2) расходного кассового ордера по форме согласно приложению 6 к Правилам.

41. Выдача банкнот и монет осуществляется:

1) на основании чека и сводной ведомости для получения наличных денег банком (небанковской организацией) и (или) филиалом банка (небанковской организации) через филиал Национального Банка, Центр Национального Банка по форме, согласно приложению 2 к Правилам установления корреспондентских отношений между Национальным Банком Республики Казахстан и банками, а также организациями, осуществляющими отдельные виды банковских операций, утвержденными постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 31 августа 2016 года № 209 "Об утверждении Правил установления корреспондентских отношений между Национальным Банком Республики Казахстан и банками, филиалами банков-нерезидентов Республики Казахстан, а также организациями, осуществляющими отдельные виды банковских операций", зарегистрированным в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 14336 (далее - сводная ведомость) - юридическому лицу, имеющим банковский счет (банковские счета) в подразделении, ответственном за вспомогательный учет;

2) на основании чека - юридическому лицу, государственному учреждению, имеющим банковский счет (банковские счета) в филиале Национального Банка, Центре Национального Банка;

3) на основании расходного кассового ордера по форме согласно приложению 6 к Правилам - государственному учреждению, имеющему банковский счет (банковские счета) в подразделении, ответственном за вспомогательный учет;

4) на основании расходного кассового ордера по форме согласно приложению 6 к Правилам - физическому лицу, юридическому лицу, не имеющим банковский счет (банковские счета) в филиале Национального Банка, Центре Национального Банка и (или) в подразделении, ответственном за вспомогательный учет.

Сноска. Пункт 41 с изменением, внесенным постановлением Правления Национального Банка РК от 19.12.2022 № 125 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

42. Юридическое лицо, с которым заключен договор на кассовое обслуживание, накануне дня получения или в день получения банкнот и монет представляет филиалу Национального Банка, Центру Национального Банка по ФАСТИ и (или) нарочно заявку на получение банкнот и монет (иностранной валюты) по форме согласно приложению 7 к Правилам.

Заявка на получение банкнот и монет (иностранной валюты) по форме согласно приложению 7 к Правилам, принимается ответственным исполнителем бухгалтерии филиала, который проверяет правильность заполнения, соответствие подписей получателя юридического лица, государственного учреждения, имеющим банковский счет (банковские счета) в филиале Национального Банка, Центре Национального Банка и (или) в подразделении, ответственном за вспомогательный учет, с имеющимися образцами подписей.

Сноска. Пункт 42 с изменением, внесенным постановлением Правления Национального Банка РК от 19.12.2022 № 125 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

43. Ответственный исполнитель бухгалтерии филиала:

1) при выдаче банкнот и монет уполномоченному представителю юридического лица, имеющего банковский счет (банковские счета) в подразделении, ответственном за вспомогательный учет:

принимает чек;

сверяет указанную в чеке сумму с данными сводной ведомости;

проверяет правильность заполнения чека;

проверяет соответствие подписи уполномоченного представителя на чеке с имеющимися образцами подписей;

проверяет соответствие сведений о лице, указанном в чеке, с данными документа, удостоверяющего его личность либо данными, подтверждающими (идентифицирующими) его личность, полученными посредством сервиса цифровых документов;

подписывает чек;

выдает уполномоченному представителю контрольную марку от чека для предъявления в кассу;

передает чек и сводную ведомость контролеру бухгалтерии филиала;

2) при выдаче банкнот и монет уполномоченному представителю юридического лица, государственного учреждения, имеющего банковский счет (банковские счета) в филиале Национального Банка, Центре Национального Банка и (или) в подразделении, ответственном за вспомогательный учет:

принимает чек;

проверяет правильность заполнения чека;

проверяет соответствие подписи уполномоченного представителя на чеке с имеющимися образцами подписей, оттиска печати государственного учреждения;

проверяет соответствие сведений, указанных в чеке, с данными документа, удостоверяющего личность уполномоченного представителя либо данными, подтверждающими (идентифицирующими) его личность, полученными посредством сервиса цифровых документов;

подписывает чек;

выдает уполномоченному представителю контрольную марку от чека для предъявления в кассу;

передает чек контролеру бухгалтерии филиала.

Сноска. Пункт 43 - в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 28.02.2022 № 19 (вводится в действие по истечении девяноста календарных дней после дня первого официального опубликования настоящего постановления).

44. При недостаточности необходимой суммы денег на банковском счете (банковских счетах) юридического лица, государственного учреждения, чек возвращается юридическому лицу, государственному учреждению.

45. Контролер бухгалтерии филиала, получив от ответственного исполнителя бухгалтерии филиала чек и (или) сводную ведомость, проверяет правильность заполнения чека, на соответствие подписей юридического лица, государственного учреждения с имеющимися образцами подписей, оттиска печати государственного учреждения, сверяет сумму чека со сводной ведомостью, регистрирует его в расходном кассовом журнале по форме согласно приложению 8 к Правилам, подписывает чек и передает чек кассовому работнику расходной кассы.

Не допускается передача через юридическое лицо, государственное учреждение чека и расходного кассового журнала по форме согласно приложению 8 к Правилам.

46. Кассовый работник расходной кассы при получении чека:

1) проверяет наличие и соответствие подписей ответственного исполнителя и контролера бухгалтерии филиала с имеющимися образцами подписей;

2) проверяет суммы, указанные в чеке цифрами и прописью, на их идентичность;

3) приглашает уполномоченного представителя по номеру чека и уточняет у него получаемую сумму;

4) проверяет наличие на чеке подписи уполномоченного представителя и осуществляет сверку сведений, содержащихся в чеке, с данными документа, удостоверяющего его личность, либо данными, подтверждающими (идентифицирующими) его личность, полученными посредством сервиса цифровых документов;

5) подготавливает сумму банкнот и монет, подлежащую выдаче;

6) проверяет соответствие номера контрольной марки чека, предъявляемой в кассу, с указанным в чеке номером и приклеивает контрольную марку к чеку;

7) повторно пересчитывает подготовленные к выдаче банкноты и монеты в присутствии уполномоченного представителя;

8) выдает уполномоченному представителю банкноты, монеты и чек для проставления подписи о получении банкнот и монет;

9) подписывает чек.

Сноска. Пункт 46 - в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 28.02.2022 № 19 (вводится в действие по истечении девяноста календарных дней после дня первого официального опубликования настоящего постановления).

47. По мере выдачи банкнот и монет кассовый работник расходной кассы вводит данные в документ модуля кассы.

48. Выдача юридическому лицу, государственному учреждению производится кассовым работником расходной кассы:

1) банкнот в полных пачках по обозначениям на накладках, количеству корешков без полистного пересчета при условии целостности упаковки;

2) банкнот в отдельных корешках из неполных пачек и пачек с поврежденной упаковкой с полистным пересчетом;

3) монет, расфасованных в мешки, по надписям на ярлыках, прикрепленных к мешкам;

4) монет, расфасованных в пакеты или тюбики, по надписям на них.

49. При выдаче юридическому лицу, государственному учреждению:

1) банкнот отдельными корешками или листами кассовым работником расходной кассы производится вскрытие пачек с банкнотами с пересчетом всей пачки полистно;

2) монет отдельными кружками, нерасфасованных в пакеты или тюбики, кассовым работником расходной кассы производится вскрытие мешка с монетами с пересчетом всего мешка с монетами по кружкам.

50. При выдаче банкнот и монет, обмен одних номиналов на другие по требованию юридического лица, государственного учреждения кассовым работником расходной кассы не производится.

51. Банкноты и монеты, полученные юридическим лицом, государственным учреждением пересчитываются и проверяются его уполномоченным представителем, не отходя от кассы, в присутствии кассового работника расходной кассы, выдавшего банкноты и монеты:

1) банкноты - по пачкам и корешкам, отдельные листы - полистным пересчетом;

2) монеты - по надписям на ярлыках, прикрепленных к мешкам, монеты в пакетах - по надписям на них, а отдельные монеты - пересчетом по кружкам.

Пломбы и клише (при наличии) срезаются с полных пачек с банкнотами и мешков с монетами кассовым работником расходной кассы в присутствии уполномоченного представителя.

Выдача пачек с банкнотами и мешков с монетами без снятия пломбы и клише (при наличии) осуществляется в случаях, предусмотренных пунктами 52 и 53 Правил, и при наличии такого условия в договоре на кассовое обслуживание в национальной валюте - тенге, заключенном с юридическим лицом, государственным учреждением.

Сноска. Пункт 51 - в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 25.12.2023 № 106 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

52. В случае пересчета банкнот полистно и монет по кружкам юридическим лицом, государственным учреждением соблюдаются следующие условия:

1) пломбы и клише (при наличии) с полных пачек с банкнотами и мешков с монетами кассовым работником расходной кассы не срезаются;

2) уполномоченный представитель после получения от кассового работника расходной кассы банкнот и монет производит пересчет банкнот и монет в помещении для пересчета банкнот, монет, иностранной валюты под наблюдением кассового работника-контролера;

3) при осуществлении непрерывного зрительного наблюдения за пересчетом уполномоченным представителем банкнот и монет, кассовый работник-контролер одновременно наблюдает за тем, чтобы упаковочные материалы сохранялись до окончания пересчета всей пачки с банкнотами или мешка с монетами;

4) суммы недостачи, выявленные при пересчете банкнот и монет, возмещаются юридическому лицу, государственному учреждению филиалом Национального Банка, Центром Национального Банка с последующим возмещением филиалу Национального Банка, Центру Национального Банка суммы недостачи лицом (лицами), допустившим (допустившими) недостачу;

5) выявленные при пересчете излишки банкнот и монет приходуются в кассу и зачисляются в доход Национального Банка;

6) с оставшихся, непересчитанных уполномоченным представителем полных пачек с банкнотами и мешков с монетами, кассовый работник-контролер срезает пломбы и клише (при наличии), претензии по которым впоследствии от юридического лица, государственного учреждения не принимаются.

Сноска. Пункт 52 с изменениями, внесенными постановлением Правления Национального Банка РК от 25.12.2023 № 106 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

53. При пересчете банкнот и монет уполномоченным представителем вне помещения для пересчета банкнот, монет, иностранной валюты, заявление о недостаче банкнот и монет от юридического лица, государственного учреждения не рассматривается и претензии по пересчету, формированию, упаковке и выдаче банкнот и монет филиалом Национального Банка, Центром Национального Банка не принимаются.

54. Руководитель филиала Национального Банка, Центра Национального Банка или лицо, исполняющее его обязанности, принимает меры к проверке заявления юридического лица, государственного учреждения о недостаче банкнот и монет независимо от удовлетворения претензий юридического лица, государственного учреждения.

55. Выдача банкнот и монет государственному учреждению, имеющему банковский счет (банковские счета) в подразделении, ответственном за вспомогательный учет, осуществляется на основании полученного указания, подписанного работниками подразделения, ответственном за вспомогательный учет, обладающими правом подписи в указании и на основании доверенности, выданной на имя уполномоченного лица государственного учреждения.

Подразделение, ответственное за вспомогательный учет, представляет в филиал Национального Банка, Центр Национального Банка документ с образцами подписей работников подразделения, ответственного за вспомогательный учет, обладающих правом подписи в указании. Внесение изменений и дополнений в документ с образцами подписей работников, обладающих правом подписи в указании, производится по мере необходимости.

Подписанное указание передается в филиал Национального Банка, Центр Национального Банка до 11-00 часов времени города Астаны в день выдачи наличных денег.

Указание содержит следующую информацию:

1) полное наименование государственного учреждения;

2) дата выдачи;

3) место выдачи (филиал Национального Банка, Центр Национального Банка);

4) общая сумма банкнот и монет.

Сноска. Пункт 55 с изменением, внесенным постановлением Правления Национального Банка РК от 25.12.2023 № 106 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

56. В случае представления юридическим лицом в филиал Национального Банка, Центр Национального Банка накануне дня получения банкнот и монет заявки на получение банкнот и монет (иностранной валюты) по форме согласно приложению 7 к Правилам, и чека филиалом Национального Банка, Центром Национального Банка осуществляется предварительная подготовка банкнот и монет к выдаче.

57. Выдача предварительно подготовленных банкнот и монет производится кассовым работником расходной кассы в порядке, предусмотренном пунктами 37, 38, 39, 40, 41, 42, 43, 44, 45, 46, 47, 48, 49, 51 и 52 Правил.

58. Вскрытие мешков с предварительно подготовленными банкнотами и монетами производится уполномоченным представителем в помещении для пересчета банкнот, монет, иностранной валюты под наблюдением кассового работника-контролера, который срезает пломбы с мешков. Пересчет полученных банкнот и монет уполномоченным представителем осуществляется в соответствии с пунктом 52 Правил.

Параграф 5. Порядок выдачи иностранной валюты расходной кассой

59. Расходная касса осуществляет выдачу иностранной валюты юридическому лицу, государственному учреждению, имеющим банковский счет (банковские счета) в филиале Национального Банка, Центре Национального Банка и (или) в подразделении, ответственном за вспомогательный учет.

60. Выдача иностранной валюты расходной кассой производится на основании следующих кассовых документов:

1) паспорта сделки (трейд - тикет);

2) расходного кассового ордера в иностранной валюте по форме согласно приложению 9 к Правилам.

61. Выдача иностранной валюты расходной кассой осуществляется:

1) на основании паспорта сделки (трейд - тикет), расходного кассового ордера в иностранной валюте по форме согласно приложению 9 к Правилам, доверенности, выданной на имя уполномоченного представителя - юридическому лицу, государственному учреждению, имеющим банковский счет (банковские счета) в филиале Национального Банка, Центре Национального Банка и (или) в подразделении, ответственном за вспомогательный учет;

2) на основании расходного кассового ордера в иностранной валюте по форме согласно приложению 9 к Правилам, доверенности, выданной на имя уполномоченного лица государственного учреждения и указания подразделения, ответственного за вспомогательный учет - государственному учреждению, имеющему банковский счет (банковские счета) в подразделении, ответственном за вспомогательный учет.

62. Юридическое лицо, государственное учреждение, имеющие банковский счет (банковские счета) в филиале Национального Банка, Центре Национального Банка и (или) в подразделении, ответственном за вспомогательный учет, накануне дня получения или в день получения иностранной валюты представляет в филиал Национального Банка, Центр Национального Банка по ФАСТИ и (или) нарочно заявку на получение банкнот и монет (иностранной валюты) по форме согласно приложению 7 к Правилам.

Заявка на получение банкнот и монет (иностранной валюты) по форме согласно приложению 7 к Правилам, принимается ответственным исполнителем бухгалтерии филиала, который проверяет правильность ее заполнения, соответствие подписей получателей юридического лица, государственного учреждения, с имеющимися образцами подписей, оттиска печати государственного учреждения.

63. Выдача иностранной валюты юридическому лицу, государственному учреждению, имеющим банковский счет (банковские счета) в филиале Национального Банка, Центре Национального Банка и (или) в подразделении, ответственном за вспомогательный учет в упаковке организации производителя или в упаковке филиала Национального Банка, Центра Национального Банка производится по номиналам банкнот и монет с проверкой банкнот по пачкам и корешкам и целостности упаковки пачек, монет по надписям на ярлыках прикрепленных к мешкам.

Юридическому лицу, государственному учреждению, имеющим банковский счет (банковские счета) в филиале Национального Банка, Центре Национального Банка и (или) в подразделении, ответственном за вспомогательный учет, кассовым работником расходной кассы производится выдача:

1) банкнот иностранной валюты в отдельных корешках из неполных пачек и пачек с поврежденной упаковкой, с полистным пересчетом;

2) монет иностранной валюты, расфасованных в мешки, по надписям на ярлыках, прикрепленных к мешкам, а монет, расфасованных в пакеты, по надписям на пакетах.

64. Для выдачи юридическому лицу, государственному учреждению, имеющим банковский счет (банковские счета) в филиале Национального Банка, Центре Национального Банка и (или) в подразделении, ответственном за вспомогательный учет кассовый работник расходной кассы предварительно:

1) при вскрытии пачек с банкнотами иностранной валюты, отдельными корешками или листами пересчитывает всю пачку полистно;

2) при вскрытии мешков с монетами иностранной валюты, нерасфасованных в пакеты или тюбики пересчитывает отдельными кружками весь мешок с монетами по кружкам.

65. Кассовому работнику расходной кассы в момент выдачи иностранной валюты не допускается производить по требованию юридического лица, государственного учреждения, имеющим банковский счет (банковские счета) в филиале Национального Банка, Центре Национального Банка и (или) в подразделении, ответственном за вспомогательный учет, обмен банкнот и монет иностранной валюты одних номиналов на другие.

66. Иностранная валюта, полученная юридическим лицом, государственным учреждением, имеющим банковский счет (банковские счета) в филиале Национального Банка, Центре Национального Банка и (или) в подразделении, ответственном за вспомогательный учет, пересчитывается и проверяется уполномоченным представителем, не отходя от кассы, в присутствии кассового работника расходной кассы, выдавшего иностранную валюту:

1) банкноты – по пачкам и корешкам;

2) отдельные листы – полистным пересчетом;

3) монеты – по надписям на ярлыках, прикрепленных к мешкам;

4) монеты в пакетах или тюбиках – по надписям на пакетах или тюбиках;

5) отдельные монеты – пересчетом по кружкам.

При этом клише (при наличии) с полных пачек с банкнотами иностранной валюты в упаковке филиала Национального Банка, Центра Национального Банка и пломбы с мешков с монетами иностранной валюты, срезаются кассовым работником расходной кассы в присутствии уполномоченного представителя.

Сноска. Пункт 66 с изменением, внесенным постановлением Правления Национального Банка РК от 25.12.2023 № 106 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

67. В случае пересчета иностранной валюты (банкноты полистно и монеты по кружкам) юридическим лицом, государственным учреждением, имеющих банковский счет (банковские счета) в филиале Национального Банка, Центре Национального Банка и (или) в подразделении, ответственном за вспомогательный учет, соблюдаются следующие условия:

1) пломбы и клише (при наличии) с полных пачек с банкнотами иностранной валюты и мешков с монетами иностранной валюты кассовым работником расходной кассы не срезаются;

2) уполномоченный представитель после получения от кассового работника расходной кассы иностранной валюты в момент пересчета в помещении для пересчета банкнот, монет, иностранной валюты находится под наблюдением кассового работника-контролера, который присутствует при пересчете уполномоченным представителем иностранной валюты;

3) при осуществлении непрерывного зрительного наблюдения за пересчетом уполномоченным представителем иностранной валюты, кассовый работник-контролер одновременно наблюдает за тем, чтобы упаковочные материалы сохранялись до окончания пересчета всей пачки с банкнотами иностранной валюты или мешка с монетами иностранной валюты;

4) суммы недостачи, выявленные при пересчете иностранной валюты, возмещаются юридическому лицу и (или) государственному учреждению филиалом Национального Банка, Центром Национального Банка с последующим возмещением филиалу Национального Банка, Центру Национального Банка суммы недостачи лицом (лицами), допустившим (допустившими) недостачу;

5) выявленные при пересчете излишки иностранных валют приходуются в кассу и зачисляются в доход Национального Банка;

6) с оставшихся, непересчитанных уполномоченным представителем полных пачек с банкнотами иностранной валюты и мешков с монетами иностранной валюты, кассовый работник-контролер срезает пломбы и клише (при наличии), претензии по которым впоследствии от юридического лица, государственного учреждения не принимаются.

Сноска. Пункт 67 с изменениями, внесенными постановлением Правления Национального Банка РК от 25.12.2023 № 106 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

68. Если пересчет иностранной валюты производился уполномоченным представителем не в помещении для пересчета банкнот, монет, иностранной валюты, заявление о недостаче иностранной валюты от юридического лица, государственного учреждения не рассматривается и претензии по пересчету, формированию, упаковке и выдаче иностранной валюты филиалом Национального Банка, Центром Национального Банка не принимается.

69. Руководитель филиала Национального Банка, Центра Национального Банка или лицо, исполняющее его обязанности, принимает меры к проверке заявления юридического лица, государственного учреждения о недостаче иностранной валюты независимо от удовлетворения претензий юридического лица, государственного учреждения.

70. При представлении юридическим лицом, государственным учреждением в филиал Национального Банка, Центр Национального Банка накануне дня получения иностранной валюты заявки на получение банкнот и монет (иностранной валюты) по форме согласно приложению 7 к Правилам филиалом Национального Банка, Центром Национального Банка осуществляется предварительная подготовка иностранной валюты.

71. Выдача предварительно подготовленной иностранной валюты производится в порядке, предусмотренном пунктами 60, 61, 62, 63, 64, 65, 66, 67 и 68 Правил.

72. Вскрытие мешков с предварительно подготовленной иностранной валютой производится уполномоченным представителем в помещении для пересчета банкнот, монет, иностранной валюты под наблюдением кассового работника-контролера, который срезает пломбы с мешков. Пересчет полученной иностранной валюты уполномоченным представителем осуществляется в соответствии с пунктом 67 Правил.

Параграф 6. Порядок выдачи и приема банкнот и монет в количестве, превышающем 20 (двадцать) пачек с банкнотами и 10 (десять) мешков с монетами

73. Выдача уполномоченному представителю банкнот и монет в количестве, превышающем 20 (двадцать) пачек с банкнотами и 10 (десять) мешков с монетами, производится кассовым работником без снятия гарантийных клише (при наличии) с вакуумных упаковок и гарантийных пломб с пачек с банкнотами и мешков с монетами.

Сноска. Пункт 73 - в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 25.12.2023 № 106 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

74. Прием и выдача банкнот и монет уполномоченному представителю в количестве, превышающем 5 (пять) пачек с банкнотами и 2 (двух) мешков с монетами, производится кассовым работником филиала Национального Банка через специальный шлюз (при его наличии).

75. Прием банкнот и монет уполномоченным представителем в филиале Национального Банка, Центре Национального Банка в расходной кассе, осуществляется с соблюдением следующих условий:

1) пачки с банкнотами в упаковке филиала Национального Банка, Центра Национального Банка принимаются по количеству корешков при наличии накладок с указанием на них наименования филиала Национального Банка, Центра Национального Банка, номинала, количества и суммы банкнот, даты формирования пачки, именного штампа, фамилии с инициалами или кода кассового работника и его подписи;

2) пачки с банкнотами в упаковке организации изготовителя принимаются по количеству корешков и номинала при целостности упаковки;

3) обеспечивается сохранность упаковки с банкнотами (целостность шпагата, вакуумной упаковки, наличие ясного оттиска пломбиратора или клише (при наличии) на гарантийном шве вакуумной упаковки);

4) мешки с монетами в упаковке филиала Национального Банка, Центра Национального Банка принимаются по количеству мешков, по ярлыку, прикрепленному к мешку, с указанием на нем штампа с наименованием филиала Национального Банка, Центра Национального Банка, номинала, количества и суммы монет, даты формирования упаковки, именного штампа, фамилии с инициалами или кода кассового работника и его подписи;

5) мешки с монетами в упаковке организации изготовителя принимаются с проверкой целостности мешка, по ярлыку, прикрепленному к мешку с указанием на нем номинала, количества и суммы монет, даты формирования упаковки, фамилии упаковщика и контролера организации изготовителя;

6) обеспечивается сохранность мешка с монетами (целостность мешка, шпагата, ясность оттиска пломбиратора).

Сноска. Пункт 75 с изменением, внесенным постановлением Правления Национального Банка РК от 25.12.2023 № 106 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 7. Порядок работы приходно-расходной и разменной (обменной) касс

76. Приходно-расходная касса осуществляет прием и выдачу физическому лицу, юридическому лицу, государственному учреждению банкнот и монет, иностранной валюты в порядке, установленном параграфами 1, 2, 4, 5 Главы 3 Правил.

77. Разменная (обменная) касса осуществляет:

обмен монет на банкноты;

обмен банкнот на монеты;

обмен ветхих банкнот, дефектных (поврежденных) монет, изъятых и изымаемых из обращения банкнот или монет на годные банкноты и монеты;

обмен банкнот с измененным дизайном (формой) на банкноты того же номинала, находящиеся в обращении;

обмен банкнот, находящихся в обращении, на банкноты того же номинала с измененным дизайном (формой);

размен годных банкнот и монет крупного номинала на меньшие номиналы;

размен годных банкнот и монет меньшего номинала на крупные номиналы.

Сноска. Пункт 77 - в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 25.12.2023 № 106 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

78. При обмене (размене) банкнот или монет кассовый работник приходно-расходной кассы, получив от физического лица, юридического лица, государственного учреждения банкноты или монеты, пересчитывает банкноты или монеты, подбирает банкноты и (или) монеты необходимых номиналов, проверяет сумму, подлежащую выдаче, и выдает банкноты и (или) монеты.

Обмен ветхих банкнот или дефектных (поврежденных) монет, изъятых и изымаемых из обращения банкнот и монет производится на годные банкноты или монеты на сумму принятых к обмену банкнот или монет.

79. Если сумма принимаемых банкнот и монет от физического лица, юридического лица, государственного учреждения превышает сумму, указанную в приходных кассовых документах, кассовый работник приходно-расходной кассы производит выдачу суммы, подлежащей возврату (сдаче).

80. При осуществлении операций по выдаче (реализации) инвестиционных и коллекционных монет, выпущенных Национальным Банком, кассовый работник на сумму реализованных монет выдает контрольный чек по форме согласно приложению 10 к Правилам, сформированный в модуле кассы, реквизиты которого соответствуют требованиям, установленным постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 26 февраля 2018 года № 39 "Об установлении формы и содержания контрольного чека аппаратно-программных комплексов, применяемых банками, организациями, осуществляющими отдельные виды банковских операций и филиалами банков - нерезидентов Республики Казахстан", зарегистрированным в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 16639.

Сноска. Пункт 80 - в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 19.12.2022 № 125 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 4. Порядок сортировки и упаковки банкнот и монет

81. Кассовые работники филиала Национального Банка, Центра Национального Банка (далее – кассовые работники) сортируют принятые в кассу пересчета банкноты и монеты по номиналам и по степени износа.

Банкноты сортируются по номиналам, по годам выпуска на годные к обращению, ветхие, изымаемые и изъятые из обращения.

Монеты сортируются на годные к обращению, дефектные (поврежденные), изымаемые и изъятые из обращения.

82. Банкноты и монеты, годные к обращению, упаковываются отдельно от ветхих банкнот и дефектных (поврежденных) монет, а также от изымаемых и изъятых из обращения банкнот и монет.

83. Каждые 100 (сто) листов банкнот одного номинала укладываются лицевой стороной вверх в одну сторону, формируются в корешки и обандероливаются крестообразно или одной поперечной бандеролью в зависимости от способа упаковки корешков в пачку. Если формирование пачки происходит с последующей обвязкой шпагатом, то корешки упаковываются крестообразно.

При упаковке банкнот в полиэтиленовые пакеты корешки упаковываются одной поперечной бандеролью. На бандероли проставляются:

1) штамп с наименованием филиала Национального Банка, Центра Национального Банка;

2) сумма и номинал банкнот;

3) подпись кассового работника;

4) именной штамп кассового работника, код или фамилия с инициалами кассового работника при использовании самонаборного датира;

5) дата формирования.

При оформлении корешков банкнот на бандерольных машинах применяется специальный упаковочный материал. В зависимости от конструктивной особенности бандерольной машины на бандероли проставляются:

1) сокращенное наименование филиала Национального Банка, Центра Национального Банка;

2) сумма и номинал банкнот;

3) код кассового работника;

4) дата и время формирования.

При формировании корешков банкнот используется крестообразная упаковка пачек пластиковыми лентами на специальных машинах до упаковки корешков банкнот в полиэтиленовые пакеты.

При оформлении корешков банкнот на счетно-сортировочных машинах с автоматической системой обандероливания, маркировки реквизитов (далее – счетно-сортировочная машина) применяется специальный упаковочный материал. В зависимости от конструктивной особенности счетно-сортировочной машины на бандероли проставляются:

1) сокращенное наименование филиала Национального Банка, Центра Национального Банка;

2) банковский идентификационный код;

3) код кассового работника или код бригады;

4) номер счетно-сортировочной машины;

5) дата и время формирования;

6) степень годности банкнот (годные или ветхие).

Сноска. Пункт 83 - в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 19.12.2022 № 125 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

84. Банкноты формируются в пачку по 10 (десять) корешков (1000 (тысяча) листов банкнот одного номинала), которые снабжаются верхней и нижней накладками из картона и обвязываются шпагатом без узлов и надрывов, крестообразно двойной вязкой на четыре глухих узла, на концах шпагата кассовым работником накладывается пломба.

При упаковке банкнот в полиэтиленовые пакеты горловина пакета заваривается, а на клише, используемом для заварки, указываются наименование филиала Национального Банка, Центра Национального Банка и порядковый номер кассового работника.

При формировании и упаковке пачек с банкнотами на счетно-сортировальной машине клише не используется, пачки с банкнотами верхней и нижней накладками не снабжаются.

Сноска. Пункт 84 - в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 25.12.2023 № 106 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

85. При формировании пачек с банкнотами в соответствии с пунктом 84 Правил на верхней накладке пачки проставляются:

1) штамп с наименованием филиала Национального Банка, Центра Национального Банка;

2) номинал банкнот;

3) сумма банкнот;

4) количество банкнот;

5) дата формирования;

6) именной штамп кассового работника, код или фамилия с инициалами кассового работника при использовании самонаборного датира;

7) подпись кассового работника;

8) надпись "Шығарылған жылы _____".

При оформлении верхней накладки пачки ветхих банкнот в правом верхнем углу накладки дополнительно проставляется штамп "Тозығы жеткен".

При оформлении верхней накладки пачки юбилейных, памятных банкнот в нижнем левом углу накладки дополнительно проставляется штамп "Мерейтойлық, ескерткіш".

При формировании пачек с банкнотами на счетно-сортировочной машине на этикетке проставляются:

1) сокращенное наименование филиала Национального Банка, Центра Национального Банка;

2) номинал банкнот и год выпуска банкнот;

3) количество банкнот;

4) код кассового работника или код бригады;

5) номер счетно-сортировочной машины;

6) сумма банкнот;

7) степень годности банкнот (годные или ветхие);

8) дата и время формирования.

Сноска. Пункт 85 - в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 19.12.2022 № 125 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

86. Оставшиеся после пересчета банкнот листы, неполные корешки, неполные пачки передаются для объединения и упаковки одному или нескольким кассовым работникам.

Кассовые работники полистно пересчитывают принятые для объединения банкноты и формируют из них полные пачки банкнот. Полные корешки банкнот одного номинала, одной степени износа, но разных годов выпуска, формируются в полную пачку банкнот, на верхней накладке в левом верхнем углу которой проставляется штамп "Құрама".

87. Сформированные пачки с банкнотами одного номинала и годные к обращению монеты разных номиналов, расфасованные в пакеты или тюбики, с вложением в один мешок 25 000 (двадцати пяти тысяч) тенге либо 50 000 (пятидесяти тысяч) тенге, со штампом "Құрама", выдаются в течение 10 (десяти) операционных дней либо по истечении срока хранения подвергаются банкноты полистному пересчету, а монеты по кружкам.

88. Циркуляционные и коллекционные монеты из недрагоценных металлов расфасовываются по номиналу, упаковываются кассовыми работниками филиала Национального Банка, Центра Национального Банка в пакеты (тюбики) по номиналам, вкладываются в мешки без наружных швов и повреждений. Горловина каждого упакованного мешка прошивается вместе с ярлыком из ткани или из полиэстера и плотно завязывается шпагатом без узлов и надрывов. Концы шпагата завязываются глухим узлом с наложением пломбы. На пакетах и ярлыках к мешкам с монетами последовательно проставляются:

1) наименование филиала Национального Банка, Центра Национального Банка;

2) дата формирования упаковки;

3) номинал монет;

4) сумма монет;

5) именной штамп кассового работника, код или фамилия с инициалами кассового работника при использовании самонаборного датира;

6) количество монет;

7) подпись кассового работника.

89. Сумма вложения монет в один мешок устанавливается по номиналу в количестве:

1 тенге – 4 000 (четыре тысячи) штук;

2 тенге – 4 000 (четыре тысячи) штук;

5 тенге – 3 000 (три тысячи) штук;

10 тенге – 2 500 (две тысячи пятьсот) штук;

20 тенге – 2 500 (две тысячи пятьсот) штук;

50 тенге – 1 500 (одна тысяча пятьсот) штук;

100 тенге – 1 000 (одна тысяча) штук;

200 тенге – 750 (семьсот пятьдесят) штук;

коллекционные из недрагоценных металлов – 500 (пятьсот) штук.

90. Информацию об изменении сумм монет, вкладываемых в один мешок, или выпуске новых монет ответственное подразделение доводит до сведения филиалов Национального Банка, Центра Национального Банка, юридического лица и государственного учреждения.

91. При частичном изъятии монет из мешка или дополнительном вложении монет в мешок остаток монет пересчитывается по кружкам, расфасованные монеты – по надписям на пакетах (тюбиках).

Мешок с монетами повторно прошивается в порядке, предусмотренном пунктом 88 Правил. На ярлыке, прикрепленном к мешку, ставится подпись кассового работника, который производил пересчет и удостоверил фактическую сумму остатка монет в мешке, с указанием даты пересчета.

Оставшиеся у кассовых работников пакеты (тюбики) с монетами, из которых невозможно сформировать полные мешки, передаются для объединения и упаковки одному или нескольким кассовым работникам.

Отдельные пакеты (тюбики), из которых невозможно сформировать полные мешки с монетами, упаковываются в неполные мешки с монетами как одного, так и разного номиналов, на ярлыках к этим мешкам указывается сумма монет каждого номинала.

На ярлыках, прикрепленных к полным и неполным мешкам, сформированных из пакетов (тюбиков), пересчитанных разными кассовыми работниками, проставляется надпись "Құрама".

Монеты в сборных мешках в остатке оборотной кассы хранятся не более 10 (десяти) операционных дней со дня формирования мешков с монетами.

Глава 5. Порядок работы с недостачами, излишками, ветхими, поврежденными, сомнительными и неплатежными банкнотами и монетами, а также банкнотами и монетами с признаками подделки и (или) брака

Параграф 1. Порядок работы с недостачами, излишками, сомнительными, неплатежными, ветхими, поврежденными банкнотами, монетами, обнаруженными при их пересчете

92. При обнаружении филиалом Национального Банка, Центром Национального Банка недостач (излишков) при пересчете банкнот и монет, принятых от юридического лица, государственного учреждения имеющие банковский счет (банковские счета) в филиале Национального Банка, Центре Национального Банка и (или) в подразделении, ответственном за вспомогательный учет, суммы недостач (излишков) списываются (зачисляются) на банковский счет (банковские счета), в соответствии с договором на кассовое обслуживание в национальной валюте - тенге, за исключением государственного учреждения, имеющего банковский счет (банковские счета) в подразделении, ответственном за вспомогательный учет.

93. Претензии юридического лица, государственного учреждения при обнаружении недостачи в упаковке филиала Национального Банка, Центра Национального Банка принимаются филиалом Национального Банка, Центром Национального Банка, если банкноты и монеты были пересчитаны юридическим лицом, государственным учреждением в присутствии кассового работника-контролера в помещении для пересчета банкнот, монет, иностранной валюты в порядке, установленном пунктом 52 Правил.

94. Не допускается выдача юридическому лицу, государственному учреждению неплатежных банкнот и монет, ранее принятых от юридического лица, государственного учреждения.

Неплатежные банкноты и монеты, принятые от юридического лица, государственного учреждения, сортируются по номиналам и хранятся в оборотной кассе филиала Национального Банка, Центра Национального Банка отдельно от других банкнот и монет.

95. Кассовые работники определяют платежность банкнот и монет, пересчитанных на машинах, используемых для пересчета банкнот и монет, а также рассортированных лицами, вносящими (сдающими) банкноты и монеты в соответствии с Правилами № 230.

96. Банкноты, имеющие незначительные повреждения (если они не препятствуют определению подлинности банкнот), сохранившие не менее 70 (семидесяти) процентов площади установленных Национальным Банком размеров банкнот, без ограничений обмениваются филиалом Национального Банка, Центром Национального Банка непосредственно при их приеме.

Банкноты, сохранившие менее 70 (семидесяти) процентов, но более 50 (пятидесяти) процентов площади установленных Национальным Банком размеров банкнот, обмениваются филиалом Национального Банка, Центром Национального Банка после проведения экспертизы.

97. В случае установления наличия сомнительных банкнот и монет в упаковке юридического лица, государственного учреждения, а также в упаковке филиала Национального Банка, Центра Национального Банка на сумму сомнительных банкнот и монет составляется акт о недостаче (излишке) по форме согласно приложению 11 к Правилам. При этом возмещение суммы недостачи путем списания с банковского счета юридического лица, государственного учреждения или возмещение допустившим недостачу работником филиала Национального Банка, Центра Национального Банка производится на основании акта экспертизы банкнот и монет по форме согласно приложению 12 к Правилам.

98. При обнаружении недостачи, излишков, неплатежных, с признаками подделки и (или) брака банкнот или монет в кассе филиала Национального Банка, Центра Национального Банка составляется акт о недостаче (излишке) по форме согласно приложению 11 к Правилам, который подписывается кассовым работником, контролером, при котором производился пересчет банкнот и монет или должностными лицами, ответственными за сохранность банкнот и монет в филиале Национального Банка, Центре Национального Банка.

99. Акт о недостаче (излишке) по форме согласно приложению 11 к Правилам, составляется:

1) в случае обнаружения недостачи, излишков, сомнительных, неплатежных, с признаками подделки и (или) брака банкнот или монет в упаковке филиала Национального Банка, Центра Национального Банка – в одном экземпляре, который остается в филиале Национального Банка, Центре Национального Банка;

2) в случае обнаружения недостачи, излишков, сомнительных, неплатежных, с признаками подделки и (или) брака банкнот или монет в упаковке юридического лица, государственного учреждения – в двух экземплярах, один из которых передается юридическому лицу, государственному учреждению с упаковочным материалом, второй экземпляр остается в филиале Национального Банка, Центре Национального Банка;

3) в случае обнаружения недостачи, излишков, сомнительных, неплатежных, с признаками подделки и (или) брака банкнот или монет в упаковке другого филиала Национального Банка, Центра Национального Банка – в двух экземплярах, один из которых передается другому филиалу Национального Банка с упаковочным материалом, второй экземпляр остается в данном филиале Национального Банка, Центре Национального Банка;

4) в случае обнаружения недостачи, излишков, сомнительных, неплатежных, с признаками подделки и (или) брака банкнот или монет в упаковке юридического лица, государственного учреждения, поступившей от другого филиала Национального Банка, Центра Национального Банка – в трех экземплярах, два из которых передаются в другой филиал Национального Банка, Центр Национального Банка с упаковочным материалом (один из которых с упаковочным материалом передается юридическому лицу, государственному учреждению), третий экземпляр остается в данном филиале Национального Банка или Центре Национального Банка.

В случае обнаружения недостачи, излишков, сомнительных, неплатежных, с признаками подделки и (или) брака банкнот или монет в упаковке юридического лица, государственного учреждения, филиала Национального Банка, Центра Национального Банка электронный образ (сканированный образ) акта о недостаче (излишке) по форме согласно приложению 11 к Правилам, направляется филиалом Национального Банка, Центром Национального Банка в ответственное подразделение.

Сноска. Пункт 99 с изменением, внесенным постановлением Правления Национального Банка РК от 25.12.2023 № 106 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

100. При выявлении филиалом Национального Банка, Центром Национального Банка излишков банкнот и монет в упаковке государственного учреждения сумма излишков возвращается на его банковский счет (банковские счета).

Параграф 2. Порядок работы с недостачами, излишками, сомнительными, неплатежными, негодными к обращению, поврежденными, обнаруженными при пересчете иностранной валюты

Сноска. Заголовок параграфа 2 - в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 25.12.2023 № 106 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

101. При обнаружении филиалом Национального Банка, Центром Национального Банка недостач (излишков) при пересчете иностранной валюты, принятых от юридического лица, государственного учреждения имеющим банковский счет (банковские счета) в филиале Национального Банка, Центре Национального Банка и (или) в подразделении, ответственном за вспомогательный учет, суммы недостач (излишков) списываются, (зачисляются) на банковский счет (банковские счета).

102. Претензии юридического лица, государственного учреждения при обнаружении недостачи в упаковке филиала Национального Банка, Центра Национального Банка принимаются филиалом Национального Банка, Центром Национального Банка, если иностранная валюта пересчитана юридическими лицами, государственным учреждением в присутствии кассового работника-контролера в помещении для пересчета банкнот, монет, иностранной валюты в порядке, установленном пунктом 52 Правил.

103. Кассовые работники определяют платежность иностранной валюты, пересчитанных на машинах, используемых для пересчета банкнот и монет, а также рассортированных лицами, вносящими (сдающими) иностранную валюту в соответствии с постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 4 апреля 2019 года № 49 "Об утверждении Правил организации обменных операций с наличной иностранной валютой в Республике Казахстан", зарегистрированным в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 18545.

104. Негодная к обращению иностранная валюта приему не подлежит.

Сноска. Пункт 104 - в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 25.12.2023 № 106 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

105. В случае установления наличия сомнительной иностранной валюты в упаковке юридического лица, государственного учреждения, а также в упаковке филиала Национального Банка, Центра Национального Банка на сумму сомнительной иностранной валюты составляется акт о недостаче (излишке) по форме согласно приложению 11 к Правилам. При этом возмещение суммы недостачи путем списания с банковского счета (банковских счетов) юридического лица, государственного учреждения или возмещение допустившим недостачу работником филиала Национального Банка, Центра Национального Банка производится на основании акта экспертизы банкнот и монет по форме согласно приложению 12 к Правилам.

106. При обнаружении недостачи, излишков, неплатежных, с признаками подделки и (или) брака иностранной валюты в кассе филиала Национального Банка, Центра Национального Банка составляется акт о недостаче (излишке) по форме согласно приложению 11 к Правилам, который подписывается кассовым работником, контролером, при котором производился пересчет иностранной валюты или должностными лицами, ответственными за сохранность иностранной валюты в филиале Национального Банка, Центре Национального Банка.

107. Акт о недостаче (излишке) по форме согласно приложению 11 к Правилам, составляется:

1) в случае обнаружения недостачи, излишков, сомнительных, неплатежных, с признаками подделки и (или) брака иностранной валюты в упаковке филиала Национального Банка, Центра Национального Банка – в одном экземпляре, который остается в филиале Национального Банка, Центре Национального Банка;

2) в случае обнаружения недостачи, излишков, сомнительных, неплатежных, с признаками подделки и (или) брака иностранной валюты в упаковке юридического лица, государственного учреждения – в двух экземплярах, один из которых передается юридическому лицу, государственному учреждению с упаковочным материалом, второй экземпляр остается в филиале Национального Банка, Центре Национального Банка.

В случае обнаружения недостачи, излишков, сомнительных, неплатежных, с признаками подделки и (или) брака иностранной валюты в упаковке юридического лица, государственного учреждения, филиала Национального Банка, Центра Национального Банка электронный образ (сканированный образ) акта о недостаче (излишке) по форме согласно приложению 11 к Правилам, направляется филиалом Национального Банка, Центром Национального Банка в ответственное подразделение.

Сноска. Пункт 107 с изменением, внесенным постановлением Правления Национального Банка РК от 25.12.2023 № 106 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

108. В случае обнаружения неплатежных, с признаками подделки и (или) брака иностранной валюты в упаковке юридического лица, государственного учреждения указанная иностранная валюта возвращается юридическому лицу, государственному учреждению вместе с упаковочным материалом с составлением акта о недостаче (излишке) по форме согласно приложению 11 к Правилам.

109. При выявлении филиалом Национального Банка, Центром Национального Банка излишков иностранной валюты в упаковке государственного учреждения сумма излишков возвращается на его банковский счет (банковские счета).

Параграф 3. Порядок проведения экспертизы сомнительных банкнот и монет и порядок работы с банкнотами и монетами с признаками подделки

110. При затруднении кассовым работником самостоятельно определить платежность банкнот и монет, в филиале Национального Банка, Центре Национального Банка проводится экспертиза данной банкноты и монеты экспертом-кассиром, прошедшим обучение по определению подлинности и платежности банкнот и монет с применением специального оборудования.

111. Экспертиза поступивших сомнительных банкнот и монет производится филиалом Национального Банка, Центром Национального Банка на основании заявления-описи банкнот и монет, передаваемых на экспертизу, по форме согласно приложению 13 к Правилам, заполненного физическим лицом, юридическим лицом, государственным учреждением в двух экземплярах, один из которых с квитанцией о приеме банкнот и монет по форме согласно приложению 14 к Правилам, выписываемой принявшим банкноты и монеты кассовым работником передается физическому лицу, юридическому лицу, государственному учреждению, второй остается в филиале Национального Банка, Центре Национального Банка.

При выдаче квитанции о приеме банкнот и монет по форме согласно приложению 14 к Правилам, кассовый работник проверяет полноту заполнения физическим лицом, юридическим лицом, государственным учреждением заявления – описи банкнот и монет, передаваемых на экспертизу, по форме, согласно приложению 13 к Правилам.

112. В случае невозможности определения филиалом Национального Банка платежности сомнительных монет филиал Национального Банка направляет сомнительные монеты в Центр Национального Банка специальным попутным транспортом (вагоном) через работников службы инкассации Центра Национального Банка.

Сноска. Пункт 112 - в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 25.12.2023 № 106 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

113. По результатам проведения экспертизы сомнительных банкнот и монет филиалом Национального Банка, Центром Национального Банка готовится заключение на сомнительные банкноты и монеты.

Сноска. Пункт 113 - в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 25.12.2023 № 106 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

114. На основании заключения на сомнительные банкноты и монеты, подготовленного филиалом Национального Банка, Центром Национального Банка составляется акт экспертизы банкнот и монет по форме согласно приложению 12 к Правилам, в двух экземплярах:

1) один экземпляр подшивается в кассовых документах дня филиалом Национального Банка, Центром Национального Банка;

2) второй экземпляр хранится в филиале Национального Банка, Центре Национального Банка в отдельном деле вместе с заключением (заключениями), на основании которого (которых) он составлен.

Копия акта экспертизы банкнот и монет по форме согласно приложению 12 к Правилам:

1) направляется в бухгалтерию филиала;

2) предоставляется лицу, сдавшему сомнительные банкноты и монеты на экспертизу, по его желанию.

Сноска. Пункт 114 с изменением, внесенным постановлением Правления Национального Банка РК от 25.12.2023 № 106 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

115. Акт экспертизы банкнот и монет по форме согласно приложению 12 к Правилам, составляется отдельно:

1) на каждый номинал банкнот и монет, поступивших по одному заявлению-описи банкнот и монет, передаваемых на экспертизу, по форме согласно приложению 13 к Правилам;

2) на банкноты и монеты, признанные экспертизой неплатежными, с признаками подделки и (или) брака.

116. Для получения платежных банкнот и монет в обмен на ранее принятые филиалом Национального Банка, Центром Национального Банка сомнительные банкноты и монеты физическое лицо (его уполномоченный представитель), уполномоченный представитель юридического лица, государственного учреждения представляет в филиал Национального Банка, Центр Национального Банка квитанцию о приеме банкнот и монет по форме согласно приложению 14 к Правилам, заявление-опись банкнот и монет, передаваемых на экспертизу, по форме согласно приложению 13 к Правилам, и документ, удостоверяющий его личность либо данные, подтверждающие (идентифицирующие) его личность, полученные посредством сервиса цифровых документов, а также доверенность на уполномоченного представителя.

В случае утери квитанции о приеме на экспертизу банкнот и монет и (или) заявления-описи банкнот и монет, выдача платежных банкнот и монет осуществляется физическому лицу (его уполномоченному представителю), уполномоченному представителю юридического лица, государственного учреждения на основании заявления о выдаче банкнот и монет, документа, удостоверяющего личность, либо данных, подтверждающих (идентифицирующих) личность, полученных посредством сервиса цифровых документов, а также доверенности на уполномоченного представителя.

Сноска. Пункт 116 - в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 28.02.2022 № 19 (вводится в действие по истечении девяноста календарных дней после дня первого официального опубликования настоящего постановления).

117. Выдача платежных банкнот и монет в обмен на ранее принятые филиалом Национального Банка, Центром Национального Банка сомнительные банкноты и монеты производится филиалом Национального Банка, Центром Национального Банка наличными банкнотами и монетами или в безналичном порядке.

118. В случае признания экспертизой сомнительных банкнот и монет неплатежными филиал Национального Банка, Центр Национального Банка уведомляет об этом физическое лицо, юридическое лицо, государственное учреждение с указанием причины отказа в обмене.

119. В случае признания экспертизой сомнительных банкнот и монет с признаками подделки филиал Национального Банка, Центр Национального Банка не возвращает, не обменивает и сообщает о данном факте в правоохранительные органы.

При изъятии представителями правоохранительных органов банкнот и монет оригинал документа об изъятии банкнот и монет выдается физическому лицу, юридическому лицу, государственному учреждению, копия остается в филиале Национального Банка, Центре Национального Банка.

120. Исключен постановлением Правления Национального Банка РК от 25.12.2023 № 106 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 4. Порядок согласования образцов специальной краски, проведения экспертизы и обмена банкнот, окрашенных специальной краской

Сноска. Глава 5 дополнена параграфом 4 в соответствии с постановлением Правления Национального Банка РК от 19.12.2022 № 125 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

120-1. Юридическое лицо не позднее чем за 30 (тридцать) рабочих дней до начала использования приспособлений (кейсы и контейнеры) для хранения и безопасной перевозки банкнот, снабженных специальной краской, (далее – спецконтейнеры) направляет на согласование в ответственное подразделение образцы красящего средства, используемого в спецконтейнерах, устойчивого к воздействию растворителей, химических реактивов, с характеристиками, позволяющими идентифицировать их наличие на банкнотах (далее – специальная краска) с технической документацией к ней (документация, содержащая информацию о технических характеристиках защитной краски и маркеров, химическом обозначении и составе продуктов, используемых для нейтрализации, наименовании организации-производителя специальной краски, а также документ, подтверждающий безопасность специальной краски, используемой для нейтрализации).

Клиент юридического лица не позднее чем за 30 (тридцать) рабочих дней до начала использования спецконтейнеров направляет юридическому лицу образцы специальной краски с технической документацией к ней.

Юридическое лицо не позднее 3 (трех) рабочих дней с даты получения от клиента образцов специальной краски с технической документацией к ней направляет их на согласование в ответственное подразделение.

120-2. По результатам исследования представленных образцов специальной краски с технической документацией к ней ответственное подразделение в течение 15 (пятнадцати) рабочих дней со дня их получения направляет юридическому лицу письмо о согласовании образцов специальной краски либо об отказе в их согласовании с указанием причин.

В случае согласования образцов краски ответственное подразделение направляет в филиалы Национального Банка и Центр Национального Банка письмо, содержащее характеристики специальной краски, позволяющие идентифицировать ее наличие на банкнотах в случае их представления на обмен, а также полное наименование юридического лица, клиента, использующего эту специальную краску в спецконтейнерах.

120-3. Банкноты, окрашенные специальной краской, принимаются к обмену филиалом Национального Банка, Центром Национального Банка от юридического лица в соответствии с пунктом 111 Правил только при наличии у филиала Национального Банка, Центра Национального Банка информации об используемой в спецконтейнерах данного юридического лица или его клиента специальной краски с соответствующей характеристикой.

120-4. Принятые филиалом Национального Банка, Центром Национального Банка банкноты, окрашенные специальной краской, направляются для проведения экспертизы в ответственное подразделение в соответствии с пунктом 112 Правил.

120-5. К заявлению-описи передаваемых на экспертизу банкнот и монет, оформленному по форме согласно приложению 13 к Правилам, юридическим лицом прилагается акт о срабатывании спецконтейнера, составленный в произвольной форме, в котором указывается:

1) дата обнаружения факта срабатывания;

2) обстоятельства обнаружения факта срабатывания;

3) причина окраски банкнот специальной краской (санкционированное или несанкционированное вскрытие спецконтейнера);

4) характеристика специальной краски;

5) наименование организации - изготовителя специальной краски.

Акт о срабатывании спецконтейнера подписывается руководителем и главным бухгалтером юридического лица или лицами, их замещающими, а также лицом, обнаружившим факт срабатывания спецконтейнера.

120-6. Банкноты, окрашенные специальной краской, при передаче их юридическим лицом на экспертизу и обмен в филиал Национального Банка, Центр Национального Банка высушиваются, полистно пересчитываются и упаковываются в мешок без наружных швов, на ярлыке к которому указываются:

1) полное наименование юридического лица;

2) банковский идентификационный код юридического лица;

3) номиналы и количество банкнот, окрашенных специальной краской, по каждому номиналу;

4) сумма банкнот, окрашенных специальной краской;

5) дата упаковки банкнот, окрашенных специальной краской;

6) фамилия, инициалы и подпись работника юридического лица, производившего упаковку банкнот, окрашенных специальной краской;

7) штамп или надпись "Банкноты, окрашенные специальной краской".

120-7. Ответственное подразделение проводит экспертизу на определение:

1) соответствия специальной краски, которой окрашены банкноты, образцам краски с соответствующей характеристикой, ранее направлявшимся юридическим лицом в ответственное подразделение согласно пункту 120-1 Правил;

2) подлинности и платежности банкнот, окрашенных специальной краской.

По результатам проведения экспертизы банкнот, окрашенных специальной краской, осуществляются процедуры в соответствии с пунктами 113, 114, 115, 116, 117, 118 и 119 Правил.

Сноска. Пункт 120-7 с изменением, внесенным постановлением Правления Национального Банка РК от 25.12.2023 № 106 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 6. Особенности совершения кассовых операций в Центре Национального Банка

121. Центр Национального Банка осуществляет прием и выдачу банкнот, монет, иностранной валюты до 13-00 часов времени города Астаны.

Сноска. Пункт 121 - в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 25.12.2023 № 106 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

122. Прием и выдача банкнот, монет, иностранной валюты осуществляется Центром Национального Банка через приходные и расходные кассы. В случае сдачи юридическим лицом, государственным учреждением банкнот, монет, иностранной валюты через специальный шлюз кассовый работник Центра Национального Банка производит вскрытие мешков под наблюдением юридического лица, государственного учреждения через смотровое окно.

123. При невозможности складирования и хранения в приходной кассе Центра Национального Банка банкнот, монет, иностранной валюты, принятых в течение операционного дня, банкноты, монеты, иностранная валюта передаются в оборотную кассу Центра Национального Банка.

При передаче банкнот, монет, иностранной валюты из приходной кассы в оборотную кассу Центра Национального Банка прекращается обслуживание в приходной и расходных кассах Центра Национального Банка, работником службы внутренней безопасности Центра Национального Банка обеспечивается блокирование всех дверей и сопровождение представителя юридического лица, государственного учреждения в другое помещение Центра Национального Банка до полного окончания передачи банкнот, монет, иностранной валюты в оборотную кассу Центра Национального Банка.

124. На основании договора на инкассацию банкнот и монет, заключенного между Центром Национального Банка и юридическим лицом, Центр Национального Банка осуществляет доставку предварительно подготовленных банкнот и монет в соответствии с пунктом 56 Правил для выдачи юридическому лицу.

Вскрытие мешков с банкнотами и их пересчет по пачкам и корешкам, вскрытие мешков с монетами и их пересчет по ярлыкам, прикрепленным к мешкам, производится в присутствии работников подразделения инкассации или специально выделенного кассового работника Центра Национального Банка без полистного и поштучного (по кружкам) пересчета.

125. В случае пересчета банкнот и монет, иностранной валюты (банкнот полистно, монет по кружкам) в помещении юридического лица их пересчет производится юридическим лицом в присутствии кассового работника Центра Национального Банка.

Заявления (претензии) о недостаче банкнот и монет, иностранной валюты Центром Национального Банка не принимаются, если их пересчет производился юридическим лицом в отсутствие кассового работника Центра Национального Банка.

	Приложение 1 к Правилам ведения кассовых операций с физическими и юридическими лицами в Национальном Банке Республики Казахстан
	Форма 1

________________________________________________________________________

(наименование филиала Национального Банка Республики Казахстан)

Объявление на взнос банкнот и монет №___ "____" _______________ 20___ года

От кого ___________________________________________________________________
(наименование юридического лица или государственного учреждения)

Код Для зачисления на счет
Банк бенефициара		Сумма цифрами
Бенефициар	КБЕ
Сумма прописью ______________________________________________ тенге Назначение взноса ________________________________________________			КНП
Подпись вносителя _______________ Бухгалтер ______________________________________ (фамилия, имя и отчество (при его наличии) Контролер ______________________________________ (фамилия, имя и отчество (при его наличии) Деньги принял кассир ____________________________________ (фамилия, имя и отчество (при его наличии)

Форма 2

Квитанция № ___________ "____" _______________ 20___ года ИИН (БИН) ____________________ От кого _________________________________________________________________________________________ (наименование юридического лица или государственного учреждения) Код Для зачисления на счет Банк бенефициара Сумма цифрами Бенефициар КБЕ Сумма прописью __________________________________________ тенге Назначение взноса _____________________________________________ КНП Бухгалтер ______________________________________________________ (фамилия, имя и отчество (при его наличии) Контролер ______________________________________________________ (фамилия, имя и отчество (при его наличии) Деньги принял кассир ____________________________________________ (фамилия, имя и отчество (при его наличии)

Форма 3

Ордер № ___________

"____" _______________ 20___ года

ИИН (БИН) ____________________

От кого ___________________________________________________________________
(наименование юридического лица или государственного учреждения)

Дебет Сумма

Код			счет		Общая
			Кредит		Частные	код
Банк бенефициара			Номер счета
Бенефициар	КБЕ
Назначение взноса				КНП	Вид операции Назначение платежа
Бухгалтер ______________________________________________________ (фамилия, имя и отчество (при его наличии) Контролер ____________________________________________________ (фамилия, имя и отчество (при его наличии) Деньги принял кассир ___________________________________________ (фамилия, имя и отчество (при его наличии)

	Приложение 2 к Правилам ведения кассовых операций с физическими и юридическими лицами в Национальном Банке Республики Казахстан
	Форма

_________________________________________________________________
(наименование филиала Национального Банка Республики Казахстан)

Приходный кассовый журнал ________ "___" ____________ 20___ год

	Вид операции:
	Банковский счет № _____________

Номер	Номер банковского счета	Наименование юридического лица, государственного учреждения, фамилия, имя отчество (при его наличии) физического лица	Номер документа	Сумма	Подпись кассового работника
1	2	3	4	5	6
Итого:

Контролер бухгалтерии ____________________________________________________
фамилия, имя и отчество (при его наличии)

Бухгалтер ________________________________________________________________
фамилия, имя и отчество (при его наличии)

	Приложение 3 к Правилам ведения кассовых операций с физическими и юридическими лицами в Национальном Банке Республики Казахстан
	Форма

Приходный кассовый ордер _______ "____" _____________ 20 ___года (дата выписки) Отправитель банкнот, монет: _______________________________________________________________ _______________________________________________________________ (наименование юридического лица) _______________________________________________________________ фамилия, имя и отчество (при его наличии) ИИН (БИН): _______________________________________________________________ Дебет
Банк бенефициара:_________________________	БИК		Сумма	символ
_________________________________________
Бенефициар:______________________________	ИИК
_________________________________________
ИИН (БИН): ______________________________	БС
		Кредит
Наименование счета: _____________________ _________________________________________	ИИК		Сумма
	БС
Сумма прописью: _______________________________________________________________ _______________________________________________________________________________ Назначение платежа: _____________________________________________________________ ________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________ Удостоверение личности № _______________________________________________ Выдан ________________________________ Дата выдачи______________________ Подпись отправителя банкнот или монет ____________________________________ Руководитель ____________________________________________________________ фамилия, имя и отчество (при его наличии) Контролер _______________________________________________________________ фамилия, имя и отчество (при его наличии) Исполнитель ______________________________________________________________ фамилия, имя и отчество (при его наличии) Кассир ____________________________________________________________________ фамилия, имя и отчество (при его наличии)

	Приложение 4 к Правилам ведения кассовых операций с физическими и юридическими лицами в Национальном Банке Республики Казахстан
	Форма

Приходный кассовый ордер в иностранной валюте № "______" _________________ 20 _____года (дата выписки) Отправитель банкнот или монет______________________________________________ ИИН (БИН): _______________________________________________________________ Дебет Сумма
Банк бенефициара:_____________	БИК			в тенге	в валюте
___________________________________	ИИК
Бенефициар:_________________________________________ ____________________________________________________
ИИН (БИН): ________________________	БС
Кредит
Наименование счета: ________________ __________________________________	ИИК
___________________________________
	БС
Код валюты: Курс: Сумма прописью в тенге: ____________________________________________________ __________________________________________________________________________ Сумма прописью в валюте:___________________________________________________ __________________________________________________________________________ На основании: _____________________________________________________________ __________________________________________________________________________ Назначение платежа: _______________________________________________________ __________________________________________________________________________ Удостоверение личности № __________________________________________________ Выдан __________________________________ Дата выдачи ______________________ Подпись отправителя денег: ____________________________________________ Руководитель ______________________________________________________________ фамилия, имя и отчество (при его наличии) Контролер _________________________________________________________________ фамилия, имя и отчество (при его наличии) Исполнитель _______________________________________________________________ фамилия, имя и отчество (при его наличии) Кассир ____________________________________________________________________ фамилия, имя и отчество (при его наличии)

	Приложение 5 к Правилам ведения кассовых операций с физическими и юридическими лицами в Национальном Банке Республики Казахстан
	Форма

____________________________________________________________

(наименование филиала Национального Банка Республики Казахстан)

Приходный кассовый журнал вечерней кассы ________

"___" ____________ 20___ год

	Вид операции:
	Банковский счет № _____________

Номер по порядку	Номер банковского счета	Наименование юридического лица, государственного учреждения, фамилия, имя отчество (при его наличии) физического лица	Номер документа	Сумма	Подпись кассового работника
1	2	3	4	5	6
Итого:

Контролер бухгалтерии вечерней кассы _______________________________________
фамилия, имя и отчество (при его наличии)

Бухгалтер _________________________________________________________________
фамилия, имя и отчество (при его наличии)

	Приложение 6 к Правилам ведения кассовых операций с физическими и юридическими лицами в Национальном Банке Республики Казахстан
	Форма

Расходный кассовый ордер №___ "____" ____________ 20 ___года (дата выписки) Бенефициар (получатель банкнот и монет): ______________________________________________________________________ фамилия, имя и отчество (при его наличии) ИИН (БИН): ___________________________________________________________
	Дебет		Сумма
Наименование счета:_______________	ИИК
________________________________
	БС
Кредит
Банк отправитель: ________________________ _______________________________________	БИК			сумма	символ
Отправитель: ____________________________ ________________________________________________________________________________	ИИК
ИИН (БИН) _______________________________
	БС
Сумма прописью: ______________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ Назначение платежа: ___________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ Удостоверение личности № ______________________________________________________ Выдан ________________________________ Дата выдачи ____________________________ Указанную в ордере сумму получил: Бенефициар ___________________________________ Руководитель __________________________________________________________________ фамилия, имя и отчество (при его наличии) Контролер ____________________________________________________________________ фамилия, имя и отчество (при его наличии) Исполнитель __________________________________________________________________ фамилия, имя и отчество (при его наличии) Кассир _______________________________________________________________________ фамилия, имя и отчество (при его наличии)

	Приложение 7 к Правилам ведения кассовых операций с физическими и юридическими лицами в Национальном Банке Республики Казахстан
	Форма

__________________________________________________________________________
(наименование филиала Национального Банка Республики Казахстан)

Заявка № ________ на получение банкнот и монет (иностранной валюты)

"__" ______ 20___ год. от "___" ____________ 20___ год

Банковский счет наименование ______________________________________________

__________________________________________________________________________

Получаемая сумма банкнот __________________________________________________
цифрами

Получаемая сумма банкнот __________________________________________________
прописью

Получаемая сумма монет ____________________________________________________
цифрами

Получаемая сумма монет ___________________________________________________
прописью

Руководитель ____________________________________________________________
фамилия, имя и отчество (при его наличии)

Главный бухгалтер _______________________________________________________
фамилия, имя и отчество (при его наличии)
Ответственный исполнитель_____________________________________________________
фамилия, имя и отчество (при его наличии)

	Приложение 8 к Правилам ведения кассовых операций с физическими и юридическими лицами в Национальном Банке Республики Казахстан
	Форма

_____________________________________________________________
(наименование филиала Национального Банка Республики Казахстан)

Расходный кассовый журнал ________
"___" ____________ 20___ год

	Вид операции:
	Банковский счет № _____________

Номер по порядку	Номер банковского счета	Наименование юридического лица, государственного учреждения, фамилия, имя отчество (при его наличии) физического лица	Номер документа	Сумма	Подпись кассового работника
1	2	3	4	5	6
Итого:

Контролер бухгалтерии __________________________________________________
фамилия, имя и отчество (при его наличии) подпись
Бухгалтер ___________________________________________________________________
фамилия, имя и отчество (при его наличии) подпись

	Приложение 9 к Правилам ведения кассовых операций с физическими и юридическими лицами в Национальном Банке Республики Казахстан
	Форма

Расходный кассовый ордер в иностранной валюте № "___" _____________ 20 __года (дата выписки) Бенефициар (получатель): ____________________________________________ ___________________________________________________________________ ИИН (БИН): __________________________________________________________ Дебет Сумма
Наименование счета:__________________ ____________________________________	ИИК		в тенге	в валюте
	БС
Кредит
Банк отправителя:_______________	БИК
___________________________________
Отправитель:____________________________ ________________________________	ИИК
ИИН (БИН): ________________________	БС
Код валюты: Курс: Сумма прописью в тенге:______________________________________________ ____________________________________________________________________ Сумма прописью в валюте: _____________________________________________ _____________________________________________________________________ На основании: ________________________________________________________ _____________________________________________________________________ Назначение платежа: ___________________________________________________ ______________________________________________________________________ Удостоверение личности № _____________________________________________ Выдан _____________________________ Дата выдачи _______________________ Указанную в ордере сумму получил:_______________________________________ Руководитель ___________________________________________________________ фамилия, имя и отчество (при его наличии) Контролер ______________________________________________________________ фамилия, имя и отчество (при его наличии) Исполнитель _____________________________________________________________ фамилия, имя и отчество (при его наличии) Кассир __________________________________________________________________ фамилия, имя и отчество (при его наличии)

	Приложение 10 к Правилам ведения кассовых операций с физическими и юридическими лицами в Национальном Банке Республики Казахстан
	Форма

Контрольный чек

Национальный Банк Республики Казахстан

___________________________________________________________________
(наименование подразделения)

ИИН (БИН) ________________________________________________________

Регистрационный номер банковской информационной системы

___________________________________________________________________

Номер чека _________________________________________________________

Дата и время операции _______________________________________________

Наименование операции ______________________________________________

Наименование монеты Количество _______________Сумма_________________

____________________________________________________________________

____________________________________________________________________

____________________________________________________________________

Общая сумма операции _______________________________________________

____________________________________________________________________
(сумма прописью)

Кассовый работник __________________________________________________
фамилия, имя и отчество (при его наличии) подпись

	Приложение 11 к Правилам ведения кассовых операций с физическими и юридическими лицами в Национальном Банке Республики Казахстан
	Форма

Акт о недостаче (излишке) №_______

О недостаче сомнительные изъятые из обращения банкнот в пачках
излишке неплатежные с браком монет в мешках
в упаковке
________________________________________________________________________________
(наименование юридического лица или государственного учреждения)
________________________________________________________________________________
"___" _______________ 20___ года составлен в
________________________________________________________________________________
(наименование филиала Национального Банка Республики Казахстан)
в_______________________________________________________________________________
(место нахождения) в том, что при вскрытии и пересчете в кассе, комнате пересчета
операционном зале
банкнот кассовым работником
монет
________________________________________________________________________________
фамилия, имя и отчество (при его наличии)
в присутствии
________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________
(фамилия, имя и отчество (при его наличии): руководителя отдела или его заместителей,
контролера, кассового работника филиала Национального Банка, Центра
Национального Банка, участвовавших в составлении акта)
______________________________________________________________________________
была обнаружена в пачке в целой упаковке
мешке нарушенной
______________________________________________________________________________
(фамилия, имя и отчество (при его наличии) кассового работника или номер бригады, в чьей
упаковке установлена недостача или излишек)
с целой клише с целыми поясками банкнот
нарушенной пломбой нарушенными бандеролями монет
номиналом___________________________________________________________________
на сумму ____________________________________________________________________
(указать цифрами и прописью)

Указанная пачка в количестве корешков, из которых в корешках
монета из мешка,
в котором была обнаружена
недостача сомнительные изъятые из обращения полностью
излишек неплатежные с браком вторично
пересчитана_________________________________________________________________
(фамилия, имя и отчество (при его наличии) кассового работника, производившего пересчет)
в присутствии ___________________________________________________________________
(должность и фамилия, имя и отчество (при его наличии) лица, присутствовавшего при пересчете)

При этом факт недостачи сомнительных изъятые из обращения в сумме
излишка неплатежных с браком
________________________________________________________________ подтвердился.
(цифрами и прописью)

К настоящему акту прилагаются верхняя и нижняя накладки от пачки с банкнотами, обвязка с пломбой, пояски или бандероли от корешков, пакет из полиэтилена с клише, обвязка с пломбой и ярлык от мешка с монетами, в которых была обнаружена недостача (излишек).

Контролер __________________________________________________________
фамилия, имя и отчество (при его наличии)
Кассовый работник _______________________________________________________
фамилия, имя и отчество (при его наличии)

	Приложение 12 к Правилам ведения кассовых операций с физическими и юридическими лицами в Национальном Банке Республики Казахстан
	Форма

________________________________________________________________

(наименование филиала Национального Банка Республики Казахстан)

Акт экспертизы банкнот и монет №_________
"____" ________________20___ года

Настоящий акт составлен в том, что "____" ___________20__ года в
_______________________________________________________________________________
(наименование филиала, проводившего экспертизу банкнот и монет)

Национального Банка Республики Казахстан поступила (поступили) сомнительная
(сомнительные) банкнота (банкноты), монета (монеты),
выявленная (выявленные) (ненужные зачеркнуть)
______________________________________________________________________________
(наименование юридического лица, государственного учреждения или фамилия, имя и отчество
(при его наличии) физического лица)

Результатами проведенной экспертизы установлено, что указанная (указанные) ниже банкнота (банкноты), монета (монеты):
_______________________________________________________________________________
(номинал, серия и номер (для банкнот) либо номинал и марка металла (для монет)
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
признан (признаны): ______________________________________________________________
(платежным (платежными), неплатежным (неплатежными), имеющим (имеющими) признаки
подделки (переделанные), имеющим (имеющими) признаки брака, требующим (требующими) дополнительной экспертизы)

и подлежат (не подлежат) обмену в соответствии с нормативными правовыми актами Республики Казахстан.

Основание: заключение (заключения) номер _____ на сомнительные банкноты и монеты

Акт составлен в _____ экземпляре (экземплярах).

_____________________________ ________________________________________
(должность) фамилия, имя и отчество (при его наличии)

	Приложение 13 к Правилам ведения кассовых операций с физическими и юридическими лицами в Национальном Банке Республики Казахстан
	Форма

______________________________________________________________

(наименование филиала Национального Банка Республики Казахстан)

Заявление-опись банкнот и монет, передаваемых на экспертизу
"_____" ____________20____ года

__________________________________________________________________________
наименование юридического лица, государственного учреждения или фамилия, имя и
отчество (при его наличии) физического лица
_______________________________________________________________________________
номер банковского счета
________________________________________________________________________________
место нахождения юридического, государственного учреждения или физического лица
________________________________________________________________________________
номер и дата документа, удостоверяющего личность физического лица, контактные номера телефонов

Просим принять на экспертизу банкноты (монеты) следующих номиналов:

Номер по порядку	Наименование номинала банкнот(монет)	Количество	Серия	Номер	Сумма
1.
2.
	Итого:
3.
	Итого:

Сдал __________________________________________________________________
фамилия, имя и отчество (при его наличии)

Принял _________________________________________________________________
фамилия, имя и отчество (при его наличии)

	Приложение 14 к Правилам ведения кассовых операций с физическими и юридическими лицами в Национальном Банке Республики Казахстан
	Форма

_______________________________________________________________

(наименование филиала Национального Банка Республики Казахстан)

Квитанция о приеме банкнот, монет (указать нужное) номер ___ от "___" ________ 20___года

Сумма

От кого		Внебалансовый счет	Общая
		номер
Банк получателя			Вид операции
Тенге

Назначение платежа ____________________________________________

Основание ____________________________________________________

Контролер _____________________________________________________

фамилия, имя и отчество (при его наличии)

Бухгалтер ______________________________________________________

фамилия, имя и отчество (при его наличии)

Кассовый работник _______________________________________________

фамилия, имя и отчество (при его наличии)

Место штампа

Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінде жеке және заңды тұлғалармен кассалық операциялар жүргізу қағидаларын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2020 жылғы 28 қыркүйектегі № 120 қаулысы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2020 жылғы 29 қыркүйекте № 21299 болып тіркелді.

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
Осы қаулы 16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі

"Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 15-бабы екінші бөлігінің 5) тармақшасына сәйкес Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Басқармасы ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:

1. Қоса беріліп отырған Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкiнде жеке және заңды тұлғалармен кассалық операциялар жүргiзу қағидалары бекітілсін.

2. Мыналардың:

1) "Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінде жеке және заңды тұлғалармен кассалық операциялар жүргізу қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2014 жылғы 24 желтоқсандағы № 247 қаулысының (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10204 болып тіркелген, 2015 жылғы 3 наурызда "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде жарияланған);

2) "Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының кейбір қаулыларына төлемдер және төлем жүйелері мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2017 жылғы 22 желтоқсандағы № 248 қаулысымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 16446 болып тіркелген, 2018 жылғы 13 наурызда Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкінде жарияланған) бекітілген Төлемдер және төлем жүйелері мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізілетін Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасы қаулыларының тізбесі 6-тармағының күші жойылды деп танылсын.

3. Қолма-қол ақша айналысы департаменті Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:

1) Заң департаментімен бірлесіп осы қаулыны Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

2) осы қаулыны ресми жарияланғаннан кейін Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің ресми интернет-ресурсына орналастыруды;

3) осы қаулы мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде Заң департаментіне осы қаулының осы тармағының 2) тармақшасында және 4-тармағында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді ұсынуды қамтамасыз етсін.

4. Ақпарат және коммуникациялар департаменті – Ұлттық Банктің баспасөз қызметі осы қаулы мемлекеттік тіркелгеннен кейін күнтізбелік он күн ішінде оның көшірмесін мерзімді баспасөз басылымдарында ресми жариялауға жіберуді қамтамасыз етсін.

5. Осы қаулының орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Төрағасының жетекшілік ететін орынбасарына жүктелсін.

6. Осы қаулы ресми жариялануға тиіс және 2020 жылғы 16 желтоқсаннан бастап қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Төрағасы

Е. Досаев

Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2020 жылғы 28 қыркүйегі № 120 қаулысымен бекітілді

Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінде жеке және заңды тұлғалармен кассалық операциялар жүргізу қағидалары

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Осы Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінде жеке және заңды тұлғалармен кассалық операциялар жүргізу қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) "Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес әзірленді және Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінде (бұдан әрі – Ұлттық Банк) жеке және заңды тұлғалармен кассалық операциялар жүргізу тәртібін айқындайды.

Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 28.02.2022 № 19 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік тоқсан күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2. Қағидалар Ұлттық Банктің орталық аппаратының бөлімшелеріне, аумақтық филиалдарына (бұдан әрі – Ұлттық Банктің филиалдары), Ұлттық Банктің Кассалық операциялар және құндылықтарды сақтау орталығында (филиалына) (бұдан әрі – Ұлттық Банктің Орталығы), Қазақстан Республикасының ұлттық валютасы – теңгенің банкноттарын және (немесе) монеталарын енгізетін (тапсыратын) және (немесе) алатын жеке және заңды тұлғаларға, сондай-ақ Ұлттық Банктің филиалдарына, Ұлттық Банктің Орталығына шетел валютасын енгізетін (тапсыратын) және (немесе) алатын заңды тұлғаларға қолданылады.

3. Қағидаларда мынадай ұғымдар пайдаланылады:

1) айналым кассасы – Ұлттық Банк филиалының, Ұлттық Банк Орталығының кіріс, шығыс, кіріс-шығыс кассалары, қайта санау кассасы, ұсақтау (айырбастау) кассасы және кешкі касса кіретін кассасы;

2) ақша ұсақтау (айырбастау) кассасы – Ұлттық Банктің филиалында, Ұлттық Банктің Орталығында арнайы жабдықталған, бір номиналдағы банкноттар мен монеталарды басқа номиналдағы банкноттар мен монеталарға айырбастап беруге арналған кабина (үй-жай);

3) артық шығу – банкноттардың, монеталардың, шетел валютасының орауында көрсетілген банкноттардың, монеталардың немесе шетел валютасының сомасы мен осы ораудағы нақты сомасының арасындағы артық шыққан айырма;

4) банкноттар мен монеталар – Қазақстан Республикасының ұлттық валютасы – теңгенің Қазақстан Республикасының аумағында заңды төлем құралы болып табылатын банкноттары мен монеталары, сондай-ақ айналыстан алынған немесе алынатын, оның ішінде тозған және бүлінген банкноттар мен монеталар;

5) банкноттарды, монеталарды, шетел валютасын қайта есептеуге арналған үй-жай – Ұлттық Банктің филиалында, Ұлттық Банктің Орталығында кіріс, шығыс, шығыс-кіріс кассасының қасында арнайы жабдықталған, уәкілетті өкілдің банкноттарды, монеталарды, шетел валютасын қайта есептеуіне арналған үй-жай;

6) дайындаушы ұйым – банкноттары мен монеталарды дайындауды жүзеге асыратын "Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Банкнот фабрикасы" және "Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Қазақстан теңге сарайы" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорндары;

7) жауапты бөлімше - Ұлттық Банктің орталық аппаратының Қазақстан Республикасында қолма-қол ақша айналысын ұйымдастыруға жауапты құрылымдық бөлімшесі;

8) заңды тұлға – екінші деңгейдегі банктер, Қазақстан Республикасының бейрезидент банктерінің филиалдары, Ұлттық почта операторы (бұдан әрі – банк), банкноттарды, монеталарды және құндылықтарды инкассациялау айрықша қызметі болып табылатын заңды тұлғалар (бұдан әрі – инкассаторлық ұйымдар), Ұлттық Банктің еншілес ұйымдары, таратылатын банктер;

9) инкассация бөлімшесі – Ұлттық Банк Орталығының банкноттарды, монеталарды және құндылықтарды инкассациялау шарты негізінде Ұлттық Банктің филиалдары, сондай-ақ Ұлттық Банктің Орталығы және заңды тұлғалар арасында банкноттарды, монеталарды және құндылықтарды тасымалдауды жүзеге асыратын бөлімшесі;

10) касса модулі – Ұлттық Банктің автоматтандырылған банктік ақпарат жүйесінің эмиссиялық-кассалық операцияларының модулі;

11) кассалық құжаттар – резервтік қорлардың және айналым кассасының банкноттарымен және монеталарымен және қоймада (сақтау орнында) сақтаудағы құндылықтармен операциялар жасалғандығын растайтын құжаттар;

12) кем шығу – банкноттардың, монеталардың, шетел валютасының орауында көрсетілген банкноттардың, монеталардың немесе шетел валютасының сомасы мен осы ораудағы нақты сомасының арасындағы кем шыққан айырма;

13) кешкi касса – Ұлттық Банктің филиалында, Ұлттық Банктің Орталығында арнайы жабдықталған, операциялық күн аяқталғаннан кейiн және (немесе) демалыс және мереке күндері банкноттарды, монеталарды, шетел валютасын қабылдауға арналған кабина (үй-жай);

14) күмәнді банкноттар мен монеталар - Ұлттық Банк белгілеген банкноттар мөлшерінің 50 (елу) пайыздан астамын сақтаған, банкноттардың түпнұсқалығын айқындауды қиындататын бүлінулері бар банкноттар және монеталардың түпнұсқалығын айқындауды қиындататын бүлінулері, бұрмалануы бар монеталар;

15) кiрiс кассасы – Ұлттық Банктің филиалында, Ұлттық Банктің Орталығында арнайы жабдықталған, банкноттарды, монеталарды, шетел валютасын қабылдауға арналған кабина (үй-жай);

16) кiрiс-шығыс кассасы – Ұлттық Банктің филиалында, Ұлттық Банктің Орталығында арнайы жабдықталған, банкноттарды, монеталарды, шетел валютасын қабылдауға және беруге арналған кабина (үй-жай);

17) қайта есептеу кассасы – Ұлттық Банктің филиалында, Ұлттық Банктің Орталығында арнайы жабдықталған, Ұлттық Банк филиалының, Ұлттық Банк Орталығының касса қызметкерлерінің банкноттарды, монеталарды, шетел валютасын қайта есептеуіне арналған кабина (үй-жай);

18) қаржылық автоматтандырылған ақпарат тасымалдау жүйесі (бұдан әрі – ҚААТЖ) – қорғалған байланыс арнасы бойынша ақпаратты электронды түрде жіберуге арналған арнайы байланыс арнасы;

19) қосалқы есепке алуға жауапты бөлімше - Ұлттық Банктің орталық аппаратының Ұлттық Банктің операциялары бойынша қосалқы есепке алуды жүзеге асыруға жауапты құрылымдық бөлімшесі;

20) мәміле паспорты (трейд-тикет) – "Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің қолма-қол шетел валютасымен операцияларды жүргізуі тәртібі туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2019 жылғы 19 қарашадағы № 202 қаулысында (бұдан әрі – № 202 тәртіп) белгіленген өлшемдерге сәйкес мәміленің жасалуын растайтын құжат;

21) мемлекеттік мекеме – Ұлттық Банкте қызмет көрсетілетін Қазақстан Республикасының мемлекеттік мекемелері;

22) монетарлық операцияларды жүзеге асыруға жауапты бөлімше – Ұлттық Банктің орталық аппаратының монетарлық операцияларды жүзеге асыруға жауапты құрылымдық бөлімшесі;

23) уәкілетті өкіл – заңды тұлғаның не мемлекеттік мекеменің банкноттарды, монеталарды, шетел валютасын жарналауға (тапсыруға) және (немесе) алуға уәкілетті өкілі;

24) филиалдың бухгалтериясы – Ұлттық Банк филиалының, Ұлттық Банк Орталығының бухгалтерлік есеп бөлімшесі;

25) шетел валютасы – тиісті шет мемлекетте немесе мемлекеттер тобында айналыстағы және заңды төлем құралы болып табылатын банкноттар мен монеталар, сондай-ақ айналыстан алынған немесе алынатын, бірақ айырбасталуға жататын ақша белгілері;

26) шығыс кассасы – Ұлттық Банктің филиалында, Ұлттық Банктің Орталығында арнайы жабдықталған, банкноттарды, монеталарды, шетел валютасын беруге арналған кабина (үй-жай).

2-тарау. Касса жұмысын ұйымдастыру

4. Ұлттық Банктің филиалында, Ұлттық Банктің Орталығында кассалық операциялар бүкіл операциялық күн ішінде жүргізіледі. Касса жұмысының басталу және аяқталу уақыты, сондай-ақ касса жұмысының ерекшеліктері Ұлттық Банктің филиалы, Ұлттық Банктің Орталығы басшысының немесе олардың міндеттерін атқаратын адамдардың бұйрығымен белгіленеді.

5. Операциялық күн ішінде заңды тұлғадан, мемлекеттік мекемеден түскен банкноттар мен монеталарды Ұлттық Банктің филиалы, Ұлттық Банктің Орталығы енгізілген сомасын сол операциялық күні заңды тұлғаның, мемлекеттік мекеменің тиісті банк шоттарына есепке ала отырып айналым кассасына қабылдайды.

Операциялық күн ішінде Ұлттық Банк филиалының, Ұлттық Банк Орталығының кассасынан заңды тұлғаға, мемлекеттік мекемеме берілген банкноттар мен монеталарды Ұлттық Банктің филиалы, Ұлттық Банктің Орталығы сол операциялық күні заңды тұлғаның, мемлекеттік мекеменің тиісті банк шоттарынан есептен шығарылады.

6. Ұлттық Банктің филиалы, Ұлттық Банктің Орталығы төлемге тек қана төлем банкноттары мен монеталарын қабылдайды.

Ұлттық Банктің филиалы, Ұлттық Банктің Орталығы қабылдайтын және айырбастайтын банкноттар мен монеталардың төлем қабілеті Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 16120 болып тіркелген "Қазақстан Республикасы ұлттық валютасының банкноттары мен монеталарының төлемділігін айқындау қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2017 жылғы 29 қарашадағы № 230 қаулысына (бұдан әрі - № 230 қағидалар) сәйкес айқындалады.

7. Ұлттық Банктің филиалы, Ұлттық Банктің Орталығы қолдан жасалу белгілері бар банкноттар мен монеталарды анықтау фактісіне байланысты хабарларды (наразылықтарды) қарайды. Қолдан жасалу белгілері бар, сондай-ақ төлем қабілеті жоқ банкноттар немесе монеталар жеке тұлғаға, заңды тұлғаға, мемлекеттік мекемемеге қайтарылмайды және айырбасталмайды. Ұлттық Банктің филиалы, Ұлттық Банктің Орталығы анықталған қолдан жасау белгілері бар банкноттарды және монеталарды құқық қорғау органдарына өткізеді.

3-тарау. Кассалық операцияларды жүзеге асыру тәртібі

1-параграф. Кіріс кассасының банкноттар мен монеталарды қабылдау тәртібі

8. Кіріс кассасы жеке тұлға, заңды тұлға, мемлекеттік мекемеме енгізген (тапсырған) банкноттар мен монеталарды қабылдауды жүзеге асырады.

9. Кіріс кассасының Ұлттық Банктің филиалында, Ұлттық Банктің Орталығында және (немесе) қосалқы есепке алуға жауапты бөлімшеде банк шоты (банк шоттары) бар заңды тұлғадан банкноттар мен монеталарды қабылдауы Ұлттық Банктің филиалы, Ұлттық Банктің Орталығы мен көрсетілген заңды тұлғаның арасында жасалған ұлттық валюта – теңгемен кассалық қызмет көрсету шарты негізінде жүзеге асырылады.

10. Кіріс кассасының Ұлттық Банктің филиалында, Ұлттық Банктің Орталығында және (немесе) қосалқы есепке алуға жауапты бөлімшеде банк шоты (банк шоттары) жоқ жеке тұлғадан, заңды тұлғадан банкноттар мен монеталарды қабылдауы ұлттық валюта – теңгемен кассалық қызмет көрсету шарты жасалмай-ақ банкноттарды парақтап және монеталарды бір-бірлеп санай отырып жүзеге асырылады.

11. Кіріс кассасының мыналарда банк шоты (банк шоттары) бар мемлекеттік мекемеден банкноттар мен монеталарды қабылдауы былайша жүзеге асырылады:

1) Ұлттық Банктің филиалында, Ұлттық Банктің Орталығында және (немесе) қосалқы есепке алуға жауапты бөлімшеде – ұлттық валюта – теңгемен кассалық қызмет көрсету шарты негізінде;

2) қосалқы есепке алуға жауапты бөлімшеде – ұлттық валюта – теңгемен кассалық қызмет көрсету шарты жасалмай-ақ.

12. Кіріс кассасының касса қызметкері заңды тұлғадан, мемлекеттік мекемеден заңды тұлға, мемлекеттік мекеме:

1) банкноттарды номиналдары, шығарылған жылдары мен тозу дәрежесі бойынша (айналысқа жарамды, тозған, айналыстан алынған және алынатын деп);

2) монеталарды номиналдары, тозу дәрежесі бойынша (айналысқа жарамды, ақаулы (бүлінген), айналыстан алынған және алынатын деп) сұрыптап толық бумаларға және қапшықтарға салған банкноттар мен монеталарды қабылдайды.

Банкноттар салынған бумалар және монеталар салынған қапшықтар олар қалыптастырылған күннен бастап 1 (бір) айдан аспайтын мерзімде қабылданады.

Заңды тұлғадан (Ұлттық Банктің еншілес ұйымдарын және таратылатын банктерді қоспағанда), мемлекеттік мекемеден банкноттар салынған толық емес бумаларды және монеталар салынған толық емес қапшықтарды қабылдау Ұлттық Банк филиалы, Ұлттық Банк Орталығы басшысының не оның міндеттерін атқаратын адамның жазбаша рұқсаты бойынша жүргізіледі. Банкноттар салынған толық емес бумалар түбіршектер саны және жапсырмалардағы жазулар бойынша қабылданады, монеталар салынған толық емес қапшықтар қапшықтарға бекітілген жапсырмалардағы жазбалар бойынша қабылданады. Қабылдау кезінде банкноттар парақтап, ал монеталар бір-бірлеп қайта саналады.

13. Кіріс кассасының касса қызметкері заңды тұлғадан, мемлекеттік мекемеден банкноттар мен монеталарды қабылдау кезінде:

1) бумалар мен түбіршектер бойынша банкноттарды орамның тұтастығына, буманың жоғары жапсырмасындағы деректемелердің дұрыс ресімделуін, пломбадағы клише таңбасының немесе пломбиратор таңбасының анық болуын (жақсы көрінуін);

2) қапшықтар бойынша монеталарды орамның тұтастығына, қапшықтарға жапсырылған таңбадағы деректемелердің дұрыс ресімделуіне және пломбадағы пломбиратор таңбасының анық болуын (жақсы көрінуін) тексереді.

Заңды тұлғаның, мемлекеттік мекеменің касса қызметкерлері банкноттар салынған бумаларды және монеталар салынған қапшықтарды Қағидалардың 81, 82, 83, 84, 85, 88 және 89-тармақтарында көзделген тәртіппен орайды.

Орамы бүлінген банкноттар салынған бумалар және монеталар салынған қапшықтар қабылдануға жатпайды.

14. Заңды тұлғаның, мемлекеттік мекеменің ораудағы банкноттарды парақтап және монеталарды бір-бірлеп қайта санауды қайта санау кассасы:

1) банкноттар салынған толық бумаларды және монеталар салынған толық қапшықтарды қабылдаған күннен бастап күнтізбелік 45 (қырық бес) күн ішінде;

2) банкноттар салынған толық емес бумаларды және монеталар салынған толық емес қапшықтарды қабылдаған күннен бастап 10 (он) жұмыс күні ішінде жүргізеді.

15. Кіріс кассасының касса қызметкері банкноттар мен монеталарды уәкілетті өкілдің қатысуымен қабылдайды және қайта санайды. Бұрын қабылданған барлық банкноттар мен монеталар сейфтерде, металл шкафтарда, үстелдің жәшіктерінде, кілтпен жабылатын арнайы арбаларда немесе кіріс кассасының касса қызметкеріне бекітіліп берілген, пломбиратормен пломбаланған сақталатын (инкассаторлық) қапшықтарда сақталады.

16. Ұлттық Банктің филиалында, Ұлттық Банктің Орталығында және (немесе) қосалқы есепке алуға жауапты бөлімшеде банк шоты (банк шоттары) бар заңды тұлғадан, мемлекеттік мекемеден банкноттар мен монеталарды қабылдау Қағидаларға 1-қосымшада белгіленген нысандар бойынша банкноттар мен монеталар жарнасына арналған хабарландыру, түбіртек және ордер негізінде жүзеге асырылады.

17. Заңды тұлғадан, мемлекеттік мекемеден банкноттар мен монеталарды қабылдаған кезде филиал бухгалтериясының жауапты орындаушысы Қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес нысандар бойынша банкноттар мен монеталар жарнасына арналған хабарландыруды, түбіртекті және ордерді қабылдай отырып, олардың дұрыс толтырылуын, оларда қажетті деректемелердің болуын тексереді, қол қояды және филиал бухгалтериясының бақылаушысына өткізеді.

18. Филиал бухгалтериясының бақылаушысы Қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес нысандар бойынша алынған банкноттар мен монеталар жарнасына арналған хабарландыру, түбіртек және ордер негізінде:

1) Қағидаларға 2-қосымшаға сәйкес нысан бойынша кассалық кіріс журналына жазба жасайды;

2) Қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес нысандар бойынша банкноттар мен монеталар жарнасына арналған хабарландыруға, түбіртекке және ордерге қол қояды;

3) Қағидаларға 2-қосымшаға сәйкес нысан бойынша кассалық кіріс журналын, Қағидалардың 1-қосымшасына сәйкес нысандар бойынша банкноттар мен монеталар жарнасына арналған хабарландыруды, түбіртекті және ордерді кіріс кассасының касса қызметкеріне береді.

Қағидаларға 2-қосымшаға сәйкес нысан бойынша кассалық кіріс журналын, Қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес нысандар бойынша банкноттар мен монеталар жарнасына арналған хабарландыруды, түбіртекті және ордерді заңды тұлға, мемлекеттік мекеме арқылы беруге жол берілмейді.

19. Кіріс кассасының касса қызметкері филиал бухгалтериясының бақылаушысынан Қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес нысандар бойынша банкноттар мен монеталар жарнасына арналған хабарландыруды, түбіртекті және ордерді ала отырып:

1) жауапты орындаушының және филиал бухгалтериясы бақылаушысы қолтаңбаларының болуын және қолтаңбалардың қолданыстағы қол қою үлгілеріне сәйкестігін тексереді;

2) оларда көрсетілген цифрмен және жазумен көрсетілген сомалардың сәйкестігін тексереді;

3) банкноттар мен монеталарды салған уәкілетті өкілді шақырады және банкноттар мен монеталарды Қағидалардың 13-тармағында көзделген тәртіппен қабылдайды.

20. Кіріс кассасының касса қызметкері банкноттар мен монеталардың әрбір номиналын қабылдағаннан кейін деректерді касса модулінің құжатына енгізеді.

21. Кіріс кассасының касса қызметкері уәкілетті өкілден банкноттар мен монеталарды қабылдағаннан кейін Қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес нысандар бойынша банкноттар мен монеталар жарнасына арналған хабарландыруда, түбіртекте және ордерде көрсетілген жалпы соманы касса модулінің құжатында көрсетілген жалпы сомамен және нақты қабылдаған банкноттар мен монеталардың жалпы сомасымен салыстырып тексереді.

Қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес нысандар бойынша банкноттар мен монеталар жарнасына арналған хабарландыруда, түбіртекте және ордерде көрсетілген сомалар нақты қабылданған банкноттар мен монеталар сомасымен сәйкес келген кезде кіріс кассасының касса қызметкері:

1) Қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес нысандар бойынша банкноттар мен монеталар жарнасына арналған хабарландыруға, түбіртекке және ордерге қол қояды;

2) Қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес 2-нысан бойынша түбіртекке кіріс кассасының мөрін басады, оны уәкілетті өкілге береді.

Қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес 1-нысан бойынша банкноттар мен монеталар жарнасына арналған хабарландыру касса қызметкерінде қалады, ал Қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес 3-нысан бойынша ордер филиал бухгалтериясының жауапты орындаушысына беріледі.

22. Енгізілген банкноттар мен монеталар сомасының және Қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес нысандар бойынша банкноттар мен монеталар жарнасына арналған хабарландыруда, түбіртекте және ордерде көрсетілген соманың арасында алшақтықтар анықталған жағдайда, сондай-ақ Қағидалардың 83, 84, 85, 88 және 89-тармақтарында көзделген тәртіпті бұза отырып оралған, жекелеген банкноттар салынған бумаларды және монеталар салынған қапшықтарды қабылдаудан бас тартылған жағдайда, заңды тұлға, мемлекеттік мекеме Қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес нысандар бойынша банкноттар мен монеталар жарнасына арналған хабарландыруды, түбіртекті және ордерді нақты енгізілген банкноттар мен монеталардың сомасына қайта ресімдейді. Бұл ретте кіріс кассасының касса қызметкері Қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес нысандар бойынша банкноттар мен монеталар жарнасына арналған хабарландырудың, түбіртектің және ордердің сыртқы жағына нақты қабылданған банкноттар мен монеталардың сомасын көрсетеді, қол қояды және оларды филиал бухгалтериясының жауапты орындаушысына қайтарады.

Ұлттық Банк филиалының кіріс кассасының касса қызметкері қабылдаған банкноттар мен монеталар Қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес нысандар бойынша банкноттар мен монеталар жарнасына арналған хабарландыруды, түбіртекті және ордерді қайта ресімдеу үшін уәкілетті өкілге қайтарылады.

Қағидаларға 2-қосымшаға сәйкес нысан бойынша кассалық кіріс журналындағы, Қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес нысандар бойынша банкноттар мен монеталар жарнасына арналған хабарландырудағы, түбіртектегі және ордердегі жазбаны түзетуге жол берілмейді.

23. Филиал бухгалтериясының жауапты орындаушысы заңды тұлғадан, мемлекеттік мекемеден қайтадан толтырылған Қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес нысандар бойынша банкноттар мен монеталар жарнасына арналған хабарландыруды, түбіртекті және ордерді алғаннан кейін олардың дұрыс толтырылуын тексереді, қол қояды және оларды филиал бухгалтериясының бақылаушысына береді.

24. Филиал бухгалтериясының бақылаушысы қайтадан толтырылған Қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес нысандар бойынша банкноттар мен монеталар жарнасына арналған хабарландырудың, түбіртектің және ордердің негізінде Қағидаларға 2-қосымшаға сәйкес нысан бойынша кассалық кіріс журналына жаңа жазба жасайды және Қағидалардың 1-қосымшасына сәйкес нысандар бойынша банкноттар мен монеталар жарнасына арналған хабарландыруды, түбіртекті және ордерді Қағидалардың 12, 13, 14 ,15, 16, 17, 18, 19, 20 және 21-тармақтарында белгіленген тәртіппен заңды тұлғадан, мемлекеттік мекемеден банкноттар мен монеталарды қабылдау үшін кіріс кассасының касса қызметкеріне береді.

25. Ұлттық Банктің филиалы, Ұлттық Банктің Орталығы банкноттар мен монеталарды Қағидаларға 3-қосымшаға сәйкес нысан бойынша кассалық кіріс ордері негізінде банкноттарды парақтап және монеталарды бір-бірлеп санай отырып:

1) Ұлттық Банктің филиалында, Ұлттық Банктің Орталығында және (немесе) қосалқы есепке алуға жауапты бөлімшеде банк шоты (банк шоттары) жоқ жеке тұлғадан, заңды тұлғадан;

2) Ұлттық Банктің филиалында, Ұлттық Банктің Орталығында, қосалқы есепке алуға жауапты бөлімшеде банк шоты (банк шоттары) бар заңды тұлғадан, мемлекеттік мекемеден қабылдайды.

26. Ұлттық Банктің филиалы, Ұлттық Банктің Орталығы жеке тұлғадан, заңды тұлғадан, мемлекеттік мекемеден банкноттар мен монеталарды қабылдау кезінде кіріс касса құжаттарын (Қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес нысандар бойынша қолма-қол ақша жарнасына арналған хабарландыруды, түбіртектер мен ордерлерді, Қағидаларға 3-қосымшаға сәйкес нысан бойынша кассалық кіріс ордерін) ресімдеу және салыстырып тексеруді Ұлттық Банктің филиалы, Ұлттық Банктің Орталығы Ұлттық Банк шығарған инвестициялық және коллекциялық монеталарды сату, айырбастау (ұсақтау) операцияларын жасау жағдайларын қоспағанда, Қағидалардың 17, 18, 20 және 21-тармақтарында көзделген тәртіппен жүргізеді.

2-параграф. Кіріс кассасының шетел валютасын қабылдау тәртібі

27. Кіріс кассасы:

1) мәміле паспорты (трейд-тикет) және Қағидаларға 4-қосымшаға сәйкес нысан бойынша шетел валютасымен кіріс касса ордері негізінде Ұлттық Банктің филиалында, Ұлттық Банктің Орталығында және (немесе) қосалқы есепке алуға жауапты бөлімшеде банк шоты (банк шоттары) бар заңды тұлға және (немесе) мемлекеттік мекеме;

2) Қағидаларға 4-қосымшаға сәйкес нысан бойынша шетел валютасымен кіріс касса ордері негізінде және қосалқы есепке алуға жауапты бөлімшенің нұсқауы негізінде қосалқы есепке алуға жауапты бөлімшеде банк шоты (банк шоттары) бар мемлекеттік мекемелер енгізген (тапсырған) шетел валютасын қабылдайды.

28. Кіріс кассасының касса қызметкері Ұлттық Банктің филиалында, Ұлттық Банктің Орталығында және (немесе) қосалқы есепке алуға жауапты бөлімшеде банк шоты (банк шоттары) бар заңды тұлғадан және (немесе) мемлекеттік мекемеден номиналы мен тозу дәрежесі бойынша сұрыпталған, толық бума мен қапшықтарға салынған шетел валютасын қабылдайды.

Заңды тұлғадан және (немесе) мемлекеттік мекемеден бір және (немесе) түрлі номиналдағы банкноттары бар толық емес түбіршектерді және түрлі номиналдағы шетел валютасының жекелеген монеталарын қабылдау шетел валютасының банкноттарын парақтап және шетел валютасының монеталарын бір-бірлеп қайта санап қабылданады.

Заңды тұлғадан және (немесе) мемлекеттік мекемеден шетел валютасының банкноттары бар бумалар және монеталары бар қапшықтар қалыптастырылған күнінен бастап 1 (бір) айдан аспайтын мерзімде қабылданады. Парақтап қайта санау уақытында анықталған айналысқа жарамсыз, бүлінген, күмәнді, айналыстан алынатын (алынған), зауыт ақауы бар шетел валютасының банкноттары және (немесе) монеталары қабылдануға жатпайды және заңды тұлғаға және (немесе) мемлекеттік мекемеге қайтарылады.

Ескерту. 28-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 25.12.2023 № 106 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

29. Кіріс кассасының касса қызметкері шетел валютасын уәкілетті өкілдің қатысуымен қабылдайды және қайта санайды. Бұрын қабылданған шетел валютасы сейфтерде, металл шкафтарда, үстелдің жәшіктерінде, кілтпен жабылатын арнайы арбаларда немесе кіріс кассасының касса қызметкеріне бекітіліп берілген пломбиратормен пломбаланған сақтау (инкассаторлық) қапшықтарында сақталады.

30. Кіріс кассасының касса қызметкері Ұлттық Банктің филиалында, Ұлттық Банктің Орталығында және (немесе) қосалқы есепке алуға жауапты бөлімшеде банк шоты (банк шоттары) бар заңды тұлғадан және (немесе) мемлекеттік мекемеден шетел валютасын қабылдаған кезде:

1) бумалар мен түбіртектер бойынша шетел валютасының банкноттарын орамының тұтастығы, буманың жоғары жапсырмасындағы деректемелердің дұрыс ресімделуі, пломбадағы клише бедерінің немесе пломбиратор бедерінің анық болуы (жақсы көрінуін) тұрғысынан;

2) қапшықтар бойынша шетел валютасының монеталарын орамының тұтастығы, қапшықтарға жапсырылған таңбадағы деректемелердің дұрыс ресімделуі және пломбадағы пломбиратор таңбасының анық болуы (жақсы көрінуі) тұрғысынан тексереді.

Заңды тұлғаның және (немесе) мемлекеттік мекеменің касса қызметкерлері банкноттар салынған бумаларды және монеталар салынған қапшықтарды Қағидалардың 83, 84, 85, 88 және 89-тармақтарында көзделген тәртіппен орайды. Орамы бүлінген шетел валютасының банкноттары салынған бумалар және монеталары салынған қапшықтар қабылданбайды.

31. Қайта санау кассасы заңды тұлғаның және (немесе) мемлекеттік мекеменің орамында қабылданған шетел валютасының банкноттарын парақтап қайта санауды және монеталарын бір-бірлеп қайта санауды шетел валютасының банкноттары мен монеталарын қабылдаған күннен бастап күнтізбелік 45 (қырық бес) күн ішінде жүргізеді.

3-параграф. Кешкі кассаның банкноттар мен монеталарды қабылдау тәртібі

32. Операциялық күн аяқталғаннан кейін банкноттар мен монеталарды қабылдау үшін Ұлттық Банк Төрағасының жауапты бөлімшеге жетекшілік ететін орынбасарының бұйрығымен Ұлттық Банктің филиалында, Ұлттық Банктің Орталығында кешкі касса құрылады, оның жұмыс уақытын жауапты бөлімше белгілейді.

33. Кешкі кассаның заңды тұлғадан банкноттар мен монеталарды қабылдауын касса қызметкері Ұлттық Банк филиалы, Ұлттық Банк Орталығы басшысының не олардың міндеттерін атқаратын адамдардың бұйрығымен айқындалған бухгалтер-бақылаушының бақылауымен жүргізеді.

34. Кешкі кассаға келіп түскен банкноттар мен монеталар кассалық құжаттарға касса қызметкерінің "Кешкі касса" мөрін қоя отырып, Қағидалардың 3-тарауының 1-параграфында көзделген тәртіппен қабылданады. Бухгалтер-бақылаушы Қағидаларға 5-қосымшаға сәйкес нысан бойынша кешкі кассаның кассалық кіріс журналына жазба жасайды.

35. Кешкі касса қабылдаған банкноттар мен монеталар айналыс кассасына кіріске алынады және келесі операциялық күннен кешіктірілмей заңды тұлғаның тиісті банк шотына (банк шоттарына) есепке алынады.

4-параграф. Шығыс кассасының банкноттар мен монеталарды беру тәртібі

36. Шығыс кассасы жеке тұлғаларға, заңды тұлғалар, мемлекеттік мекемеге банкноттар мен монеталарды беруді жүзеге асырады.

37. Шығыс кассасының Ұлттық Банктің филиалында, Ұлттық Банктің Орталығында және (немесе) қосалқы есепке алуға жауапты бөлімшеде банк шоты (банк шоттары) бар заңды тұлғаға банкноттар мен монеталар беруі Ұлттық Банктің филиалы, Ұлттық Банктің Орталығы және (немесе) аталған заңды тұлға арасында жасалған ұлттық валюта – теңгемен кассалық қызмет көрсету шарты негізінде жүзеге асырылады.

38. Шығыс кассасының Ұлттық Банктің филиалында, Ұлттық Банктің Орталығында және (немесе) қосалқы есепке алуға жауапты бөлімшеде банк шоты (банк шоттары) жоқ жеке тұлғаға, заңды тұлғаға банкноттар мен монеталар беруі ұлттық валюта – теңгемен кассалық қызмет көрсету шартын жасамай-ақ, банкноттарды парақтап және монеталарды жеке бір-бірлеп есептеп жүзеге асырылады.

39. Шығыс кассасы банк шоты (банк шоттары) бар мемлекеттік мекемеге банкноттар мен монеталарды:

1) Ұлттық Банктің филиалында, Ұлттық Банктің Орталығында және (немесе) қосалқы есепке алуға жауапты бөлімшеде ұлттық валюта – теңгемен кассалық қызмет көрсету шарты негізінде береді;

2) қосалқы есепке алуға жауапты бөлімшеде ұлттық валюта – теңгемен кассалық қызмет көрсету шартын жасамай-ақ береді.

40. Банкноттар мен монеталар мына касса құжаттары:

1) чек;

2) Қағидаларға 6-қосымшаға сәйкес нысан бойынша кассалық шығыс ордері негізінде беріледі.

41. Банкноттар мен монеталар:

1) қосалқы есепке алуға жауапты бөлімшеде банк шоты (банк шоттары) бар заңды тұлғаға - Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 14336 болып тіркелген "Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі мен банктер, Қазақстан Республикасы бейрезидент банктерінің филиалдары, сондай-ақ банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдар арасында корреспонденттік қатынастар орнату қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2016 жылғы 31 тамыздағы № 209 қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі мен банктер, Қазақстан Республикасы бейрезидент банктерінің филиалдары, сондай-ақ банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдар арасындағы корреспонденттік қатынастарды орнату қағидаларына 2-қосымшаға сәйкес нысан бойынша Ұлттық Банктің филиалы, Ұлттық Банктің Орталығы арқылы банк (банктік емес ұйым) және (немесе) банк (банктік емес ұйым) филиалының қолма-қол ақшаны алуы үшін чек және жиынтық ведомосы (бұдан әрі – жиынтық ведомость) негізінде;

2) Ұлттық Банктің филиалында, Ұлттық Банктің Орталығында банк шоты (банк шоттары) бар заңды тұлғаға, мемлекеттік мекемеге – чек негізінде;

3) қосалқы есепке алуға жауапты бөлімшеде банк шоты (банк шоттары) бар мемлекеттік мекемеге – Қағидаларға 6-қосымшаға сәйкес нысан бойынша кассалық шығыс ордері негізінде;

4) Ұлттық Банктің филиалында, Ұлттық Банктің Орталығында және (немесе) қосалқы есепке алуға жауапты бөлімшеде банк шоты (банк шоттары) жоқ жеке тұлғаға, заңды тұлғаға – Қағидаларға 6-қосымшаға сәйкес нысан бойынша кассалық шығыс ордері негізінде беріледі.

Ескерту. 41-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 19.12.2022 № 125 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

42. Кассалық қызмет көрсетуге шарт жасалған заңды тұлға банкноттар мен монеталарды алу күнінің қарсаңында немесе алатын күні Ұлттық Банктің филиалына, Ұлттық Банктің Орталығына Қағидаларға 7-қосымшаға сәйкес нысан бойынша ҚААТЖ және (немесе) қолға беру арқылы банкноттар мен монеталарды (шетел валютасын) алуға өтінім береді.

Филиал бухгалтериясының жауапты орындаушысы Қағидаларға 7-қосымшаға сәйкес нысан бойынша банкноттар мен монеталарды (шетел валютасын) алуға өтінімді қабылдайды, ол оның дұрыс толтырылуын, Ұлттық Банктің филиалында, Ұлттық Банктің Орталығында немесе қосалқы есепке алуға жауапты бөлімшеде банк шоты (банк шоттары) бар заңды тұлға, мемлекеттік мекеме алушысының қойылған қолдарының қолда бар қол қою үлгілерімен сәйкестігін тексереді.

Ескерту. 42-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 19.12.2022 № 125 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

43. Филиал бухгалтериясының жауапты орындаушысы:

1) қосалқы есепке алуға жауапты бөлімшеде банк шоты (банк шоттары) бар заңды тұлғаның уәкілетті өкіліне банкноттар мен монеталарды беру кезінде:

чек қабылдайды;

чекте көрсетілген соманы жиынтық ведомостың деректерімен салыстырып тексереді;

чектің дұрыс толтырылуын тексереді;

чектегі уәкілетті өкіл қолының қолда бар қол қою үлгілеріне сәйкестігін тексереді;

чекте көрсетілген тұлға туралы мәліметтердің оның жеке басын куәландыратын құжаттың деректерімен не цифрлық құжаттар сервисі арқылы алынған, оның жеке басын растайтын (сәйкестендіретін) деректермен сәйкес келуін тексереді;

чекке қол қояды;

уәкілетті өкілге кассаға ұсыну үшін чектің бақылау маркасын береді;

чекті және жиынтық ведомості филиал бухгалтериясының бақылаушысына өткізеді;

2) Ұлттық Банктің филиалында, Ұлттық Банктің Орталығында және (немесе) қосалқы есепке алуға жауапты бөлімшеде банк шоты (банк шоттары) бар заңды тұлғаның, мемлекеттік мекеменің уәкілетті өкіліне банкноттар мен монеталарды беру кезінде:

чекті қабылдайды;

чектің дұрыс толтырылуын тексереді;

чектегі уәкілетті өкіл қолының қолда бар қол қою үлгілеріне, мемлекеттің мекеменің мөр бедерінің сәйкестігін тексереді;

чекте көрсетілген мәліметтердің уәкілетті өкілдің жеке басын куәландыратын құжаттың деректерімен не цифрлық құжаттар сервисі арқылы алынған, оның жеке басын растайтын (сәйкестендіретін) деректермен сәйкес келуін тексереді;

чекке қол қояды;

уәкілетті өкілге кассаға ұсыну үшін чектің бақылау маркасын береді;

чекті филиал бухгалтериясының бақылаушысына өткізеді.

Ескерту. 43-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 28.02.2022 № 19 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік тоқсан күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

44. Заңды тұлғаның, мемлекеттің мекеменің банк шотында (банк шоттарында) қажетті ақша сомасы жеткілікті болмаған кезде чек заңды тұлғаға, мемлекеттің мекемеге қайтарылады.

45. Филиал бухгалтериясының бақылаушысы филиал бухгалтериясының жауапты орындаушысынан чекті және (немесе) жиынтық ведомосты алып, чектің дұрыс толтырылуын, заңды тұлғаның, мемлекеттік мекеменің қойылған қолдары қолда бар қол қою үлгілерімен, мөр бедерімен сәйкес келуін тексереді, чек сомасын жиынтық ведомоспен салыстырып тексереді, оны Қағидаларға 8-қосымшаға сәйкес нысан бойынша кассалық шығыс журналына тіркейді, чекке қол қояды және чекті шығыс кассаның касса қызметкеріне өткізеді.

Қағидаларға 8-қосымшаға сәйкес нысан бойынша чекті және кассалық шығыс журналын заңды тұлға, мемлекеттік мекеме арқылы беруге жол берілмейді.

46. Шығыс кассаның касса қызметкері чекті алған кезде:

1) филиал бухгалтериясының жауапты орындаушысының және бақылаушысының қойылған қолдарының болуын және қолда бар қол қою үлгілеріне сәйкес келуін тексереді;

2) чектегі цифрлармен және жазумен көрсетілген сомалардың сәйкестігін тексереді;

3) уәкілетті өкілді чектің нөмірі бойынша шақырады және одан алынатын соманы нақтылайды;

4) чекте уәкілетті өкілдің қойылған қолы болуын және чектегі мәліметтердің оның жеке басын куәландыратын құжаттың деректерімен не цифрлық құжаттар сервисі арқылы алынған, оның жеке басын растайтын (сәйкестендіретін) деректермен сәйкес келуін тексереді;

5) берілуге тиіс банкноттар мен монеталар сомасын дайындайды;

6) чектің кассаға ұсынылатын бақылау маркасы нөмірінің чекте көрсетілген нөмірге сәйкес келуін тексереді және бақылау маркасын чекке желімдейді;

7) беруге дайындалған банкноттар мен монеталарды уәкілетті өкілдің қатысуымен қайта санайды;

8) уәкілетті өкілге банкноттарды, монеталарды және банкноттар мен монеталарды алғаны туралы қол қою үшін чекті береді;

9) чекке қол қояды.

Ескерту. 46-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 28.02.2022 № 19 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік тоқсан күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

47. Шығыс кассасының касса қызметкері банкноттар мен монеталарды беруге қарай деректерді касса модулінің құжатына енгізеді.

48. Шығыс кассасының касса қызметкері заңды тұлғаға, мемлекеттік мекемеге:

1) банкноттарды жапсырмадағы белгілер бойынша толық бумалармен, орамдардың бүлінбеуі шартымен парақтап қайта санамай түбіршектердің саны бойынша;

2) толық емес бумалардан және орамы бүлінген бумалардан жекелеген түбіршектердегі банкноттарды парақтап қайта санап;

3) қапшықтарға салынған монеталарды қапшықтарға бекітілген жапсырма қағаздардағы жазбалар бойынша;

4) пакеттерге немесе құтыларға салынған монеталарды олардағы жазбалар бойынша береді.

49. Заңды тұлғаға, мемлекеттік мекемеге мыналарды берген кезде:

1) шығыс кассасының касса қызметкері жеке түбіршектермен немесе парақтармен банкноттарды беру кезінде банкноттар салынған бумаларды ашып барлық буманы парақтап қайта санайды;

2) пакеттер немесе құтыларға салынбаған монеталарды жеке бір-бірлеп беру кезінде шығыс кассасының касса қызметкері монеталар бар барлық қапшықты ашып, монеталар салынған барлық қапшықты бір-бірлеп қайта санайды.

50. Шығыс кассасының касса қызметкері банкноттар мен монеталарды беру кезінде заңды тұлғаның, мемлекеттік мекеменің талап етуі бойынша бір номиналды басқаға айырбастауды жүргізбейді.

51. Заңды тұлға, мемлекеттік мекеме алған банкноттар мен монеталарды оның уәкілетті өкілі кассадан кетпей тұрып, банкноттар мен монеталарды берген шығыс кассасының касса қызметкерінің қатысуымен қайта санайды және:

1) банкноттарды - будалар және бумалар бойынша, жекелеген парақтарды - парақтап қайта санап;

2) монеталарды - қапшықтарға бекітілген жапсырмалардағы жазбалар бойынша, пакеттердегі монеталарды - олардағы жазбалар бойынша, ал жекелеген монеталарды - бір-бірлеп қайта санап тексереді.

Шығыс кассасының касса қызметкері уәкілетті өкілдің қатысуымен банкноттар салынған толық будалардағы және монеталар салынған қапшықтардағы пломбалар мен клишелерді (бар болса) кеседі.

Банкноттар салынған будаларды және монеталар салынған қапшықтарды пломбалар мен клишелерді (бар болса) алмастан беру Қағидалардың 52 және 53-тармақтарында көзделген жағдайларда және осындай талап заңды тұлғамен, мемлекеттік мекемемен жасалған кассалық қызмет көрсету шартында болған кезде ұлттық валюта – теңгеде жүзеге асырылады.

Ескерту. 51-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 25.12.2023 № 106 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

52. Заңды тұлға, мемлекеттік мекеме банкноттарды парақтап және монеталарды бір-бірлеп қайта санаған жағдайда мына талаптарды сақтайды:

1) шығыс кассасының касса қызметкері банкноттар салынған толық будалар мен монеталар салынған қапшықтардың пломбалары мен клишелерін (бар болса) кеспейді;

2) уәкілетті өкіл шығыс кассасының касса қызметкерінен банкноттар мен монеталарды алғаннан кейін банкноттарды, монеталарды, шетел валютасын қайта санауға арналған үй-жайда касса қызметкері-бақылаушының бақылауымен банкноттар мен монеталарды қайта санайды;

3) уәкілетті өкіл банкноттар мен монеталарды қайта санауын қарап бақылауды жүзеге асыру кезінде касса қызметкері-бақылаушы бірмезгілде орам материалдарының банкноттар салынған бумалар мен монеталар салынған барлық қапшықтарды қайта санау аяқталғанға дейін сақталуын қадағалайды;

4) Ұлттық Банктің филиалы, Ұлттық Банктің Орталығы банкноттар мен монеталарды қайта санау кезінде анықталған кем шығу сомаларын кейіннен Ұлттық Банктің филиалына, Ұлттық Банктің Орталығына кем шығуға жол берген тұлғаның (тұлғалардың) кем шығу сомаларын өтеуімен заңды тұлғаға, мемлекеттік мекемеге өтеледі;

5) банкноттар мен монеталарды қайта санау кезінде анықталған артық шығулар кассаға кіріске алынады және Ұлттық Банктің кірісіне есепке алынады;

6) уәкілетті өкіл қалған, қайта есептемеген банкноттар салынған толық будалардан және монеталар салынған қапшықтардан касса қызметкері-бақылаушы пломбалар мен клишелерді (бар болса) кеседі, олар бойынша кейіннен заңды тұлғадан, мемлекеттік мекемеден шағымдар қабылданбайды.

Ескерту. 52-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 25.12.2023 № 106 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

53. Уәкілетті өкіл банкноттар мен монеталарды банкноттарды, монеталарды, шетел валютасын қайта санауға арналған үй-жайдан тыс қайта санаған кезде заңды тұлғаның, мемлекеттік мекеменің банкноттар мен монеталардың кем шығуы туралы өтініші қаралмайды және банкноттар мен монеталарды қайта санау, қалыптастыру, орау және беру жөніндегі шағым-талапты Ұлттық Банктің филиалы, Ұлттық Банктің Орталығы қабылдамайды.

54. Ұлттық Банк филиалының, Ұлттық Банк Орталығының басшысы немесе оның міндеттерін атқаратын адам заңды тұлғаның, мемлекеттік мекеменің шағым-талабы қанағаттандырылуына қарамастан, заңды тұлғаның, мемлекеттік мекеменің банкноттар мен монеталардың кем шығуы туралы өтінішін тексеруге шаралар қабылдайды.

55. Қосалқы есепке алуға жауапты бөлімшеде банк шоты (банк шоттары) бар мемлекеттік мекемеге банкноттар мен монеталарды беру нұсқауға қол қою құқығы бар қосалқы есепке алуға жауапты бөлімшенің қызметкерлері қол қойып, алынған нұсқаудың және мемлекеттік мекеменің уәкілетті адамының атына берілген сенімхаттың негізінде жүзеге асырылады.

Қосалқы есепке алуға жауапты бөлімше Ұлттық Банктің филиалына, Ұлттық Банктің Орталығына нұсқауға қол қою құқығы бар қосалық есепке жауапты бөлімше қызметкерлерінің қол қою үлгілері бар құжатты ұсынады. Нұсқауға қол қою құқығы бар қызметкерлердің қол қою үлгілері бар құжатқа өзгерістер мен толықтырулар енгізу қажеттілігіне қарай жүргізіледі.

Қол қойылған нұсқау Ұлттық Банктің филиалына, Ұлттық Банктің Орталығына қолма-қол ақшаны беру күні Астана қаласының уақыты бойынша сағат 11.00-ге дейін беріледі.

Нұсқауда мыналар:

1) мемлекеттік мекеменің толық атауы;

2) берілген күні;

3) берілген орны (Ұлттық Банктің филиалы, Ұлттық Банктің Орталығы);

4) банкноттар мен монеталардың жалпы сомасы көрсетіледі.

Ескерту. 55-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 25.12.2023 № 106 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

56. Заңды тұлға Ұлттық Банктің филиалына, Ұлттық Банктің Орталығына банкноттар мен монеталарды алатын күннің қарсанында Қағидаларға 7-қосымшаға сәйкес нысан бойынша банкноттар мен монеталарды (шетел валютасын) алуға өтінімді және чекті берген жағдайда, Ұлттық Банктің филиалы, Ұлттық Банктің Орталығы банкноттар мен монеталарды беруге алдын ала дайындайды.

57. Шығыс кассасының қызметкері алдын ала дайындалған банкноттар мен монеталарды Қағидалардың 37, 38, 39, 40, 41, 42, 43, 44, 45, 46, 47, 48, 49, 51 және 52-тармақтарында көзделген тәртіпте береді.

58. Уәкілетті өкіл алдын ала дайындалған банкноттар мен монеталар салынған қапшықтарды банкноттарды, монеталарды, шетел валютасын қайта санауға арналған үй-жайда қапшықтардың пломбаларын кесетін касса қызметкері-бақылаушының бақылауымен ашады. Уәкілетті өкіл алынған банкноттар мен монеталарды Қағидалардың 52-тармағына сәйкес қайта санайды.

5-параграф. Шығыс кассасының шетел валютасын беру тәртібі

59. Шығыс кассасы Ұлттық Банктің филиалында, Ұлттық Банктің Орталығында және (немесе) қосалқы есепке алуға жауапты бөлімшеде банк шоты (банк шоттары) бар заңды тұлғаға, мемлекеттік мекемеге шетел валютасын береді.

60. Шығыс кассасы шетел валютасын мына касса құжаттары:

1) мәміле паспорты (трейд - тикет);

2) Қағидаларға 9-қосымшаға сәйкес нысан бойынша шетел валютасымен шығыс касса ордері негізінде береді.

61. Шығыс кассасы шетел валютасын:

1) мәміле паспорты (трейд - тикет), Қағидаларға 9-қосымшаға сәйкес нысан бойынша шетел валютасымен шығыс касса ордері, уәкілетті өкілге берілген сенімхат негізінде – Ұлттық Банктің филиалында, Ұлттық Банктің Орталығында және (немесе) қосалқы есепке алуға жауапты бөлімшеде банк шоты (банк шоттары) бар заңды тұлғаға, мемлекеттік мекемеге;

2) Қағидаларға 9-қосымшаға сәйкес нысан бойынша шетел валютасымен шығыс касса ордері, мемлекеттік мекеменің уәкілетті өкілінің атына берілген сенімхат және қосалқы есепке алуға жауапты бөлімшенің нұсқауы негізінде – қосалқы есепке алуға жауапты бөлімшеде банк шоты (банк шоттары) бар мемлекеттік мекемеге береді.

62. Ұлттық Банктің филиалында, Ұлттық Банктің Орталығында және (немесе) қосалқы есепке алуға жауапты бөлімшеде банк шоты (банк шоттары) бар заңды тұлға, мемлекеттік мекеме шетел валютасын алу күні қарсанында немесе алу күні Ұлттық Банктің филиалына, Ұлттық Банктің Орталығына ҚААТЖ бойынша және (немесе) қолына беру арқылы Қағидаларға 7-қосымшаға сәйкес нысан бойынша банкноттар мен монеталарды (шетел валютасын) алуға өтінімді ұсынады.

Қағидаларға 7-қосымшаға сәйкес нысан бойынша банкноттар мен монеталарды (шетел валютасын) алуға өтінімді филиал бухгалтериясының жауапты орындаушысы қабылдайды, ол оның дұрыс толтырылуын, заңды тұлға, мемлекеттік мекеме алушыларының қойылған қолдарының қолда бар қор үлгілерімен, мемлекеттік мекеме мөрінің бедері сәйкес келуін тексереді.

63. Ұлттық Банктің филиалында, Ұлттық Банктің Орталығында және (немесе) қосалқы есепке алуға жауапты бөлімшеде банк шоты (банк шоттары) бар заңды тұлғаға, мемлекеттік мекемеге шетел валютасын өндіруші ұйымның орамында не Ұлттық Банктің филиалы, Ұлттық Банктің Орталығы орамында беру бумалар мен будалар бойынша банкноттарды және бумалар орамының тұтастығын, қапшықтарға бекітілген жапсырмалардағы жазбалар бойынша монеталарды тексере отырып, банкноттар мен монеталардың номиналы бойынша жүргізіледі.

Шығыс кассасының касса қызметкері Ұлттық Банктің филиалында, Ұлттық Банктің Орталығында және (немесе) қосалқы есепке алуға жауапты бөлімшеде банк шоты (банк шоттары) бар заңды тұлғаға, мемлекеттік мекемеге:

1) толық емес бумалардан жекелеген түбіршекпен және әр парағын есептеп, бүлінген орамы бар бумалардан шетел валютасының банкноттарын;

2) қапшықтарға салынған шетел валютасының монеталарын қапшықтарға бекітілген таңбалардағы жазбалар бойынша, пакеттерге салынған монеталарды пакеттердегі жазбалар бойынша беруді жүргізеді.

64. Ұлттық Банктің филиалында, Ұлттық Банктің Орталығында және (немесе) қосалқы есепке алуға жауапты бөлімшеде банк шоты (банк шоттары) бар заңды тұлғаға, мемлекеттік мекемеге шетел валютасын беру үшін шығыс кассасының касса қызметкері алдын ала:

1) шетел валютасының банкноттары бар бумаларды ашқан кезде барлық буманы жекелеген түбіршектермен немесе парақтап қайта санайды;

2) пакеттер немесе құтыларға салынбаған монеталар бар қапшықтарды ашқан кезде бір-бірлеген монеталар салынған барлық қапшықты жеке бір-бірлеп қайта санайды.

65. Шығыс кассасының касса қызметкеріне шетел валютасын беру кезінде Ұлттық Банктің филиалында, Ұлттық Банктің Орталығында және (немесе) қосалқы есепке алуға жауапты бөлімшеде банк шоты (банк шоттары) бар заңды тұлғаның, мемлекеттік мекеменің талап етуі бойынша бір номиналдағы шетел валютасының банкноттары мен монеталарын басқаға айырбастауға жол берілмейді.

66. Ұлттық Банктің филиалында, Ұлттық Банктің Орталығында және (немесе) қосалқы есепке алуға жауапты бөлімшеде банктік шоты (банктік шоттары) бар заңды тұлға, мемлекеттік мекеме алған шетел валютасын уәкілетті өкіл кассадан алыстамай шетел валютасын берген шығыс кассасының касса қызметкерінің қатысуымен қайта есептейді және тексереді:

1) банкноттар – бумалар мен түбіршектер бойынша;

2) жеке парақтар – парақтап қайта санау;

3) монеталар – қаптарға бекітілген жапсырмалардағы жазулар бойынша;

4) пакеттердегі немесе құтылардағы монеталар – пакеттердегі немесе құтылардағы жазбалар бойынша;

5) жеке монеталар – бір-бірлеп қайта санау бойынша.

Бұл ретте шығыс кассасының касса қызметкері уәкілетті өкілдің қатысуымен Ұлттық Банк филиалының, Ұлттық Банк Орталығының орауындағы шетел валютасының банкноттары салынған толық будалардан клишелерді (бар болса) және шетел валютасының монеталары салынған қапшықтардағы пломбаларды кеседі.

Ескерту. 66-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 25.12.2023 № 106 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

67. Ұлттық Банктің филиалында, Ұлттық Банктің Орталығында және (немесе) қосалқы есепке алуға жауапты бөлімшеде банктік шоты (банктік шоттары) бар заңды тұлға, мемлекеттік мекеме шетел валютасын (банкноттарды парақтап және монеталарды бір-бірлеп) қайта санаған жағдайда мынадай талаптарды сақтайды:

1) шығыс кассасының касса қызметкері шетел валютасының банкноттары салынған толық будалар мен шетел валютасының монеталары салынған қапшықтардың пломбалары мен клишелерін (бар болса) кеспейді;

2) уәкілетті өкіл шығыс кассасының касса қызметкерінен шетел валютасын алғаннан кейін банкноттарды, монеталарды, шетел валютасын қайта санауға арналған үй-жайда қайта санау сәтінде уәкілетті өкіл шетел валютасын қайта санау кезінде қатысатын касса қызметкері-бақылаушының бақылауында болады;

3) уәкілетті өкілдің шетел валютасын қайта есептеуін үздіксіз қарап бақылауды жүзеге асыру кезінде касса қызметкері-бақылаушы бір мезгілде орау материалдарының шетел валютасының банкноттары салынған бүкіл буманы немесе шетел валютасының монеталары салынған қапшықты қайта санау аяқталғанға дейін сақталуын бақылайды;

4) шетел валютасын қайта есептеу кезінде анықталған кем шығу сомаларын Ұлттық Банктің филиалы, Ұлттық Банктің Орталығы заңды тұлғаға және (немесе) мемлекеттік мекемеге кейіннен Ұлттық Банктің филиалына, Ұлттық Банктің Орталығына кем шығуға жол берген тұлға (тұлғаларға) кем шығу сомасын өтей отырып өтейді;

5) қайта есептеу кезінде анықталған шетел валюталарының артығы кассаға кіріске алынады және Ұлттық Банктің кірісіне есептеледі;

6) уәкілетті өкіл қалған, қайта есептемеген шетел валютасының банкноттары салынған толық будалардан және шетел валютасының монеталары салынған қапшықтардан касса қызметкері-бақылаушы пломбалар мен клишелерді (бар болса) кеседі, олар бойынша кейіннен заңды тұлғадан, мемлекеттік мекемеден шағымдар қабылданбайды.

Ескерту. 67-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 25.12.2023 № 106 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

68. Егер шетел валютасын қайта есептеуді уәкілетті өкіл банкноттарды, монеталарды, шетел валютасын қайта есептеуге арналған үй-жайда жүргізбесе, Ұлттық Банктің филиалы, Ұлттық Банктің Орталығы заңды тұлғаның, мемлекеттік мекеменің шетел валютасының кем шығуы туралы өтінішін қарамайды және шетел валютасын қайта есептеу, қалыптастыру, орау және беру жөніндегі наразылықтарды қабылдамайды.

69. Ұлттық Банк филиалының, Ұлттық Банк Орталығының басшысы немесе оның міндетін атқарушы адам заңды тұлғаның, мемлекеттік мекеменің шетел валютасының кем шығуы туралы өтінішін заңды тұлғаның, мемлекеттік мекеменің талаптарын қанағаттандыруға қарамастан тексеру шараларын қабылдайды.

70. Заңды тұлға, мемлекеттік мекеме Ұлттық Банктің филиалына, Ұлттық Банктің Орталығына шетел валютасын алған күн қарсаңында Қағидаларға 7-қосымшаға сәйкес нысан бойынша банкноттар мен монеталарды (шетел валютасын) алуға өтінімді ұсынған кезде Ұлттық Банктің филиалы, Ұлттық Банктің Орталығы шетел валютасын алдын ала дайындауды жүзеге асырады.

71. Алдын ала дайындалған шетел валютасын беру Қағидалардың 60, 61, 62, 63, 64, 65, 66, 67 және 68-тармақтарында көзделген тәртіппен жүргізіледі.

72. Алдын ала дайындалған шетел валютасы салынған қапшықтарды ашуды уәкілетті өкіл қапшықтардағы пломбаларды кесетін касса қызметкері-бақылаушының бақылауымен банкноттарды, монеталарды, шетел валютасын қайта санауға арналған үй-жайда жүргізеді. Уәкілетті өкіл алған шетел валютасын қайта есептеуді Қағидалардың 67-тармағына сәйкес жүзеге асырады.

6-параграф. Саны банкноттар салынған 20 (жиырма) бумадан және монеталар салынған 10 (он) қапшықтан асатын банкноттар мен монеталарды беру және қабылдау тәртібі

73. Касса қызметкері уәкілетті өкілге банкноттар салынған 20 (жиырма) будадан және монеталар салынған 10 (он) қапшықтан асатын мөлшерде банкноттар мен монеталарды вакуумдық қаптамалардан кепілдік клишелерді (бар болса) және банкноттар салынған бумалардан және монеталар салынған қапшықтардан кепілдік пломбаларды алмай береді.

Ескерту. 73-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 25.12.2023 № 106 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

74. Уәкілетті өкілге саны банкноттар салынған 5 (бес) бумадан және монеталар салынған 2 (екі) қапшықтан асатын банкноттар мен монеталарды қабылдауды және беруді Ұлттық Банк филиалының касса қызметкері арнайы шлюз арқылы (ол бар болса) жүргізеді.

75. Уәкілетті өкілдің Ұлттық Банктің филиалында, Ұлттық Банктің Орталығында шығыс кассасында банкноттар мен монеталарды қабылдауы мынадай талаптар сақтала отырып жүзеге асырылады:

1) Ұлттық Банк филиалының, Ұлттық Банк Орталығының орауындағы банкноттар салынған бумаларды Ұлттық Банктің филиалының, Ұлттық Банктің Орталығының атауы, банкноттардың номиналы, саны мен сомасы, бумаларды қалыптастыру күні, касса қызметкерінің атаулы мөртабаны, аты-жөні немесе коды көрсетілген және оның қолы қойылған жапсырма қағаздар болған кезде түбіршектердің саны бойынша қабылдайды;

2) дайындаушы ұйымның орауындағы банкноттар салынған бумалар орау бүтін болған кезде түбіршектер саны мен номиналы бойынша қабылданады;

3) банкноттар салынған ораудың сақталуын (шпагаттың, вакуумдық ораудың тұтастығын, вакуумдық ораудағы кепілдік тігістегі пломбиратордың немесе клишенің (бар болса) анық бедерінің болуын) қамтамасыз етеді;

4) Ұлттық Банк филиалының, Ұлттық Банк Орталығының орауындағы монеталар салынған қапшықтарды Ұлттық Банктің филиалының, Ұлттық Банктің Орталығының атауы бар мөртабан, монеталардың номиналы, саны мен сомасы, орауды қалыптастыру күні, касса қызметкерінің атаулы мөртабаны, аты-жөні немесе коды көрсетілген және оның қолы қойылған жапсырма бойынша қапшықтардың саны бойынша қабылдайды;

5) дайындаушы ұйымның орауындағы монеталар салынған қапшықтарды қапшықтың бүтіндігін тексере отырып, монеталардың номиналы, саны мен сомасы, орауды қалыптастыру күні, дайындаушы ұйымның ораушысы мен бақылаушысының аты-жөні көрсетілген жапсырма бойынша қабылдайды;

6) монеталар салынған қапшықтардың сақталуын (қапшықтың, шпагаттың тұтастығын, пломбиратор таңбасының анық болуын) қамтамасыз етеді.

Ескерту. 75-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 25.12.2023 № 106 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

7-параграф. Кіріс-шығыс және ауыстыру (айырбастау) кассаларының жұмыс істеу тәртібі

76. Кіріс-шығыс кассасы Қағидалардың 3-тарауының 1, 2, 4, 5-параграфтарында белгіленген тәртіппен банкноттарды және монеталарды, шетел валютасын қабылдауды және жеке тұлғаға, заңды тұлғаға, мемлекеттік мекемеге беруді жүзеге асырады.

77. Ақша ұсақтау (айырбастау) кассасы:

монеталарды банкноттарға айырбастайды;

банкноттарды монеталарға айырбастайды;

тозған банкноттарды, ақаулы (бүлінген) монеталарды, айналыстан алынған және алынатын банкноттарды немесе монеталарды жарамды банкноттар мен монеталарға айырбастайды;

дизайны (нысаны) өзгерген банкноттарды айналыста жүрген сол номиналдағы банкноттарға айырбастайды;

айналыста жүрген банкноттарды дизайны (нысаны) өзгерген сол номиналдағы банкноттарға айырбастайды;

ірі номиналдағы жарамды банкноттар мен монеталарды ұсақ номиналдарға ұсақтайды;

ұсақ номиналдағы жарамды банкноттар мен монеталарды ірі номиналдарға айырбастайды.

Ескерту. 77-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 25.12.2023 № 106 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

78. Банкноттарды немесе монеталарды айырбастау (ауыстыру) кезінде кіріс-шығыс кассасының касса қызметкері жеке тұлғадан, заңды тұлғадан, мемлекеттік мекемеден банкноттарды немесе монеталарды алып, банкноттарды немесе монеталарды қайта санайды, қажетті номиналдағы банкноттарды және (немесе) монеталарды іріктейді, берлуге тиіс соманы тексереді және банкноттарды және (немесе) монеталарды береді.

Тозған банкноттарды немесе ақаулы (бүлінген) монеталарды, айналыстан алынған және алынатын банкноттар мен монеталарды айырбастау айырбастауға қабылданған банкноттардың немесе монеталардың сомасына жарамды банкноттар мен монеталарға жүргізіледі.

79. Егер жеке тұлғадан, заңды тұлғадан, мемлекеттік мекемеден қабылданатын банкноттар мен монеталардың сомасы кассалық кіріс құжаттарында көрсетілген сомадан асып кетсе, кіріс-шығыс кассасының касса қызметкері қайтарылуға (тапсырылуға) жататын соманы береді.

80. Ұлттық Банк шығарған инвестициялық және коллекциялық монеталарды беру (сату) операцияларын жүзеге асырған кезде касса қызметкері сатылған монеталар сомасына Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 16639 болып тіркелген "Банктер мен банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдар және Қазақстан Республикасының бейрезидент-банктерінің филиалдар қолданатын аппараттық-бағдарламалық кешендердің бақылау чегінің нысаны мен мазмұнын белгілеу туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2018 жылғы 26 ақпандағы № 39 қаулысында белгіленген талаптарға деректемелері сәйкес келетін касса модулінде қалыптастырылған Қағидаларға 10-қосымшаға сәйкес нысан бойынша бақылау чегін береді.

Ескерту. 80-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 19.12.2022 № 125 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

4-тарау. Банкноттар мен монеталарды сұрыптау және орау тәртібі

81. Ұлттық Банк филиалының, Ұлттық Банк Орталығының касса қызметкерлері (бұдан әрі – касса қызметкерлері) қайта санау кассасына қабылданған банкноттар мен монеталарды номиналдары бойынша және тозу дәрежесі бойынша сұрыптайды.

Банкноттар номиналдары бойынша, шығарылған жылдары бойынша айналысқа жарамды, тозған, алынатын және айналымнан алынған банкноттарға сұрыпталады.

Монеталар айналысқа жарамды, ақаулы (бүлінген), айналыстан алынатын және алынған монеталарға сұрыпталады.

82. Айналысқа жарамды банкноттар мен монеталар тозған банкноттар және ақаулы (бүлінген) монеталардан, сондай-ақ айналыстан алынатын және алынған банкноттар мен монеталардан бөлек оралады.

83. Бір номиналдағы банкноттардың әрбір 100 (бір жүз) парағы бет жағын үстіне қаратып бір жаққа салынады, түбіршектерге қалыптастырылады және түбіршектерді бумаға орау тәсіліне байланысты айқастырылып немесе бір бандерольді көлденең қойып оралады. Егер бумалар одан әрі шпагатпен орау арқылы қалыптастырылса, түбіршектер айқастырылып оралады.

Банкноттарды полиэтилен пакеттерге ораған кезде түбіршектер бір көлденең бандерольмен оралады. Бандерольдерге:

1) Ұлттық Банк филиалының, Ұлттық Банк Орталығының атауы жазылған мөртабан;

2) банкноттардың сомасы және номиналы;

3) касса қызметкерінің қолы;

4) касса қызметкерінің атаулы мөртабаны, өзін-өзі теретін датирді қолданған кезде касса қызметкерінің коды немесе аты-жөні;

5) орауды қалыптастыру күні қойылады.

Банкнот түбіршектерін бандероль машиналарында ресімдеу кезінде арнайы орау материалы қолданылады. Бандероль машинасының құрылымдық ерекшелігіне байланысты бандерольдерге мыналар қойылады:

1) Ұлттық Банк филиалының, Ұлттық Банк Орталығының қысқарған атауы;

2) банкноттардың сомасы мен номиналы;

3) касса қызметкерінің коды;

4) қалыптасқан күні мен уақыты.

Банкнот түбіршектерін қалыптастыру кезінде банкнот түбіршектерін полиэтилен пакеттерге орауға дейін бумаларды арнайы машиналарда пластикалық таспалармен айқастырып орау пайдаланылады.

Банкноттардың түбіршектерін бандерольдеудің, деректемелерді таңбалаудың автоматты жүйесі бар есептеу-сұрыптау машиналарында (бұдан әрі – есептеу-сұрыптау машинасы) ресімдеу кезінде арнайы орау материалы қолданылады. Есептеу-сұрыптау машинасының конструктивтік ерекшеліктеріне қарай бандерольдерге мыналар қойылады:

1) Ұлттық Банк филиалының, Ұлттық Банк Орталығының қысқарған атауы;

2) банктік сәйкестендіру коды;

3) касса қызметкерінің коды немесе бригаданың коды;

4) есептеу-сұрыптау машинасының нөмірі;

5) қалыптастыру күні мен уақыты;

6) банкноттардың жарамдылық дәрежесі (жарамды немесе тозған).

Ескерту. 83-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 19.12.2022 № 125 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

84. Банкноттар будаға 10 (он) бумадан (бір номиналдағы банкноттардың 1000 (мың) парағы) қалыптастырылады, олар қатты қағаздан жасалған жоғарғы және төменгі жапсырма қағаздармен жабдықталады және шпагатпен түйінсіз және үзіксіз, төрт бітеу түйінмен қосарлап айқастырып байланады, шпагаттың ұшына касса қызметкері пломба салады.

Банкноттарды полиэтилен пакеттерге ораған кезде пакеттің аузы қыздырып бекітіледі, ал қыздырып бекітуге арналған клишеде Ұлттық Банк филиалының, Ұлттық Банк Орталығының атауы және касса қызметкерінің реттік нөмірі көрсетіледі

Есептеу-сұрыптау машинасында банкноттар салынған будаларды қалыптастыру және орау кезінде клише пайдаланылмайды, банкноттар салынған будалар үстіңгі және астыңғы жапсырмалармен жабдықталмайды.

Ескерту. 84-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 25.12.2023 № 106 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

85. Банкноттармен бумаларды қалыптастыру кезінде Қағидалардың 84-тармағына сәйкес буманың жоғарғы жапсырма қағазына мыналар қойылады:

1) Ұлттық Банк филиалының, Ұлттық Банк Орталығының атауы жазылған мөртабан;

2) банкноттардың номиналы;

3) банкноттардың сомасы;

4) банкноттардың саны;

5) орауды қалыптастыру күні;

6) касса қызметкерінің атаулы мөртабаны, өзін-өзі теру датирін пайдаланған кезде касса қызметкерінің коды немесе инициалдарымен бірге тегі;

7) касса қызметкерінің қолы;

8) "Шығарылған жылы _____" деген жазба қойылады.

Тозған банкноттар бумасының жоғарғы жапсырмасын ресімдеу кезінде жапсырманың жоғарғы оң жақ бұрышына қосымша "Тозығы жеткен" мөртабаны қойылады.

Мерейтойлық, ескерткіш банкноттар бумаларының жоғарғы жапсырма қағаздарын ресімдеген кезде жапсырма қағаздың төменгі сол жақ бұрышында қосымша "Мерейтойлық, ескерткіш" мөртабаны қойылады.

Есептеу-сұрыптау машинасында банкноттары бар бумаларды қалыптастыру кезінде этикеткасына мыналар қойылады:

1) Ұлттық Банк филиалының, Ұлттық Банк Орталығының қысқарған атауы;

2) банкноттардың номиналы және банкноттардың шығарылған жылы;

3) банкноттардың саны;

4) касса қызметкерінің коды немесе бригаданың коды;

5) есептеу-сұрыптау машинасының нөмірі;

6) банкноттардың сомасы;

7) банкноттардың жарамдылық дәрежесі (жарамды немесе тозған);

8) қалыптастыру күні мен уақыты.

Ескерту. 85-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 19.12.2022 № 125 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

86. Толық түбіршектерге және бумаларға қалыптастыруға болмайтын банкноттар біріктіру және орау үшін бір немесе бірнеше касса қызметкеріне өткізіледі.

Касса қызметкерлері біріктіру үшін қабылданған банкноттарды бір-бірлеп қайта санайды және олардан толық банкноттар бумасын қалыптастырады. Бір номиналды, тозу деңгейі бір, бірақ шығарылу жылдары бөлек банкноттардың толық түбіршіктері банкноттардың толық бумасына қалыптастырылады, жоғарғы жапсырма қағаздарының жоғарғы сол жақ бұрышында "Жинақталған" жазбасы қойылады.

87. "Жинақталған" мөртабаны қойылған бір қапшыққа 25 000 (жиырма бес мың) теңге не 50 000 (елу мың) теңге салынып, пакеттерге немесе құтыларға өлшеніп салынған бір номиналдағы банкноттар және түрлі номиналдағы айналысқа жарамды монеталар салынып қалыптастырылған бумалар 10 (он) операциялық күн ішінде беріледі не сақтау мерзімі аяқталғаннан кейін бақылау үшін банкноттар бір-бірлеп, ал монеталар даналап қайтадан саналады.

88. Бағалы емес металдан жасалған айналыстағы және коллекциялық монеталарды Ұлттық Банк филиалының, Ұлттық Банк Орталығының касса қызметкерлері номиналдары бойынша өлшеп орайды және номиналдары бойынша пакеттерге (құтыларға) салады және сыртқы тігістері жоқ және бүлінбеген қаптарға салады. Әрбір оралған қаптың аузы матадан немесе полиэстерден жасалған жапсырмамен бірге тігіледі және түйіні мен үзігі жоқ шпагатпен мықтап байланады. Шпагаттың ұштары пломба салына отырып тұйық түйінмен байланады. Монеталар салынған пакеттерге және қапшықтардың жапсырмаларына алдын ала:

1) Ұлттық Банк филиалының, Ұлттық Банк Орталығының атауы;

2) орауды қалыптастырған күн;

3) монеталардың номиналы;

4) монеталардың сомасы;

5) касса қызметкерінің атаулы мөртабаны, өзін-өзі теретін датирді қолданған кезде касса қызметкерінің коды немесе аты-жөні;

6) монеталар саны;

7) касса қызметкерінің қолы.

89. Монеталарды бір қапшыққа салу сомасы номиналы бойынша мынадай санда белгіленеді:

1 теңге – 4 000 (төрт мың) дана;

2 теңге – 4 000 (төрт мың) дана;

5 теңге – 3 000 (үш мың) дана;

10 теңге – 2 500 (екі мың бес жүз) дана;

20 теңге – 2 500 (екі мың бес жүз) дана;

50 теңге – 1 500 (бір мың бес жүз) дана;

100 теңге – 1 000 (бір мың) дана;

200 теңге – 750 (жеті жүз елу) дана;

бағалы емес металдардан жасалған коллекциялық – 500 (бес жүз) дана.

90. Жауапты бөлімше бір қапшыққа салынған монеталардың сомасының өзгергені немесе жаңа монеталар шығару туралы ақпаратты Ұлттық Банктің филиалдарына, Ұлттық Банктің Орталығына, заңды тұлғаға және мемлекеттік мекемелерге жібереді.

91. Қапшықтан монеталарды бөлшектеп алған немесе қапшыққа монеталарды қосымша салған кезде монеталардың қалдығы даналап, ал өлшеп салынған монеталар - пакеттердегі (құтылардағы) жазбалар бойынша қайта саналуы тиіс.

Монеталар салынған қапшық осы Қағидалардың 88-тармағында көзделген тәртіппен қайта тігіледі. Қапшыққа бекітілген жапсырмаға қайта санауды жүргізген және қайта санау күнін көрсете отырып монеталар қалдығының нақты сомасын куәландырған касса қызметкерінің қолы қойылады.

Касса қызметкерлерінде қалған монеталар салынған, толық қапшықтарды қалыптастыруға болмайтын пакеттер (құтылар) біріктіру және орау үшін бір немесе бірнеше касса қызметкерлеріне жіберіледі.

Монеталар салынған толық қапшықтарды қалыптастыруға болмайтын жекелеген пакеттер (құтылар) бір және сол сияқты түрлі номиналдың монеталары салынған толық емес қапшықтарға оралуы мүмкін, осы қапшықтардың жапсырмаларына әрбір номиналдың сомасы көрсетіледі.

Бірнеше касса қызметкерлері қайта есептеген пакеттерден (құтылардан) қалыптастырылған толық және толық емес қапшықтарға бекітілген жапсырмаға "Жинақталған" деген жазба қойылады.

Жинақталған қапшықтардағы монеталар айналым кассасында монеталар салынған қапшықтар қалыптастырылған күннен бастап 10 (он) операциялық күннен асырмай сақталады.

5-тарау. Кем шығулармен, артық шығулармен, тозған, бүлінген, күмәнді және төлем жасалмайтын банкноттармен және монеталармен, сондай-ақ қолдан жасалу және (немесе) ақау белгілері бар банкноттармен және монеталармен жұмыс істеу тәртібі

1-параграф. Банкноттар мен монеталарды қайта санау кезінде анықталған кем шығулармен, артық шығулармен, күмәнді, төлем жасалмайтын, тозған, бүлінген банкноттар мен монеталармен жұмыс істеу тәртібі

92. Ұлттық Банк филиалының, Ұлттық Банк Орталығының Ұлттық Банктің филиалында, Ұлттық Банктің Орталығында және (немесе) қосалқы есепке алуға жауапты бөлімшеде банктік шоты (банктік шоттары) бар заңды тұлғадан, мемлекеттік мекемеден қабылданған банкноттар мен монеталарды қайта санау кезінде кем шығуды (артық шығуды) анықтаған кезде кем шығу (артық шығу) сомалары қосалқы есепке алуға жауапты бөлімшеде банктік шоты (банктік шоттары) бар мемлекеттік мекемені қоспағанда ұлттық валюта – теңгемен кассалық қызмет көрсету шарттарына сәйкес банктік шотына (банктік шоттарына) есептен шығарылады, есепке алынады.

93. Егер банкноттар мен монеталарды заңды тұлға, мемлекеттік мекеме касса қызметкер-бақылаушының қатысумен банкноттарды, монеталарды, шетел валютасын қайта санауға арналған үй-жайда Қағидалардың 52-тармағында белгіленген тәртіппен қайта саналған болса, Ұлттық Банк филиалының, Ұлттық Банк Орталығының орауынан кем шығулар анықталған кезде заңды тұлғаның, мемлекеттік мекеменің шағым-талаптарын Ұлттық Банктің филиалы, Ұлттық Банктің Орталығы қабылдайды.

94. Заңды тұлғадан, мемлекеттік мекемеден бұрын қабылданған төлем жасалмайтын банкноттар мен монеталарды заңды тұлғаға, мемлекеттік мекемеге беруге жол берілмейді. Заңды тұлғадан, мемлекеттік мекемеден қабылданған төлем жасалмайтын банкноттар мен монеталар номиналдары бойынша сұрыпталып, Ұлттық Банктің филиалында, Ұлттық Бактің Орталығында басқа банкноттар мен монеталардан бөлек айналым кассасында сақталады.

95. Касса қызметкерлері № 230 қағидаларға сәйкес банкноттар мен монеталарды қайта санау үшін қолданылатын машиналарда қайта саналған, сондай-ақ банкноттар мен монеталарды енгізуші (тапсырушы) адамдар сұрыптаған банкноттар мен монеталардың төлем қабілетін анықтайды.

96. Аздаған бүлінулері бар (егер олар банкноттардың түпнұсқалығын айқындауға кедергі келтірмесе) , Ұлттық Банк белгілеген банкноттар мөлшерінің кемінде 70 (жетпіс) пайызын сақтаған банкноттарды Ұлттық Банктің филиалы, Ұлттық Банктің Орталығы шектеусіз, оларды қабылданған сәтте тікелей айырбастайды.

Ұлттық Банк белгілеген банкноттар мөлшерінің 70 (жетпіс) пайыздан азы, бірақ 50 (елу) пайыздан астамы сақталған банкноттарды Ұлттық Банктің филиалы, Ұлттық Банктің Орталығы сараптама жүргізілгеннен кейін айырбастайды.

97. Заңды тұлғаның, мемлекеттік мекеменің орауында, сондай-ақ Ұлттық Банк филиалының, Ұлттық Банк Орталығының орауында күмәнді банкноттар мен монеталардың болуы белгіленген жағдайда, күмәнді банкноттар мен монеталар сомасына Қағидаларға 11-қосымшаға сәйкес нысан бойынша кем шығу (артық шығу) туралы акт жасалады. Бұл ретте заңды тұлғаның, мемлекеттік мекеменің банктік шотынан есептен шығару немесе Ұлттық Банк филиалының, Ұлттық Банк Орталығының кем шығуға жол берген қызметкерінің өтеуі арқылы кем шығу сомасын өтеу Қағидаларға 12-қосымшаға сәйкес нысан бойынша банкноттар мен монеталарды сараптау актісіне сәйкес жүргізіледі.

98. Ұлттық Банк филиалының, Ұлттық Банк Орталығының кассасында кем шығу, артық шығу, төлем жасалмайтын, қолдан жасалу және (немесе) ақау белгілері бар банкноттар немесе монеталар анықталған жағдайда, Қағидаларға 11-қосымшаға сәйкес нысан бойынша кем шығу (артық шығу) туралы акті жасалады, оған касса қызметкері, қатысуымен банкноттар мен манеталарды қайта есептеу жүргізілетін бақылаушы немесе Ұлттық Банктің филиалында, Ұлттық Банк Орталығында банкноттар мен манеталардың сақталуына жауапты лауазымды адамдар қол қояды.

99. Қағидаларға 11-қосымшаға сәйкес нысан бойынша кем шығу (артық шығу) туралы акт:

1) Ұлттық Банк филиалының орауынан кем шығу, артық шығу, күмәнді, төлем жасалмайтын, қолдан жасалу және (немесе) ақау белгілері бар банкноттар немесе монеталар байқалған жағдайда бір данада жасалады, ол Ұлттық Банктің филиалында, Ұлттық Банктің Орталығында қалады;

2) заңды тұлғаның, мемлекеттік мекеменің орауынан кем шығу, артық шығу, күмәнді, төлем жасалмайтын, қолдан жасалу және (немесе) ақау белгілері бар банкноттар немесе монеталар байқалған жағдайда - екі данада жасалады, оның біреуі заңды тұлғаға, мемлекеттік мекемеге орау материалдарымен бірге беріледі, екінші данасы Ұлттық Банктің филиалында, Ұлттық Банктің Орталығында қалады;

3) Ұлттық Банктің басқа филиалының, Ұлттық Банк Орталығының орауынан кем шығу, артық шығу, күмәнді, төлем жасалмайтын, қолдан жасалу және (немесе) ақау белгілері бар банкноттар немесе монеталар байқалған жағдайда - екі данада жасалады, оның біреуі Ұлттық Банктің басқа филиалына орау материалымен бірге беріледі, екінші данасы Ұлттық Банктің осы филиалында, Ұлттық Банктің Орталығында қалады;

4) Ұлттық Банктің басқа филиалынан, Ұлттық Банктің Орталығынан түскен, заңды тұлғаның, мемлекеттік мекеменің орауынан кем шығу, артық шығу, күмәнді, төлем жасалмайтын, қолдан жасалу және (немесе) ақау белгілері бар банкноттар немесе монеталар анықталған жағдайда - үш данада жасалады, олардың екеуі Ұлттық Банктің басқа филиалына, Ұлттық Банктің Орталығына орау материалымен бірге беріледі (оның біреуі орау материалымен бірге заңды тұлғаға, мемлекеттік мекемеге беріледі), үшінші данасы Ұлттық Банктің осы филиалында немесе Ұлттық Банктің Орталығында қалады.

Ұлттық Банктің филиалы, Ұлттық Банктің Орталығы заңды тұлғаның, мемлекеттік мекеменің, Ұлттық Банк филиалының, Ұлттық Банк Орталығының орауынан кем шығу, артық шығу, күмәнді, төлем жасалмайтын, қолдан жасалу және (немесе) ақау белгілері бар банкноттар немесе монеталар байқалған жағдайда Қағидаларға 11-қосымшаға сәйкес нысан бойынша кем шығу (артық шығу) туралы актінің электрондық үлгісін (сканирленген үлгісін) жауапты бөлімшеге жібереді.

Ескерту. 99-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 25.12.2023 № 106 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

100. Ұлттық Банктің филиалы, Ұлттық Банктің Орталығы мемлекеттік мекеменің орауындағы банкноттар мен монеталардың артық шығуын анықтаған жағдайда артық шығу сомасын оның банктік шотына (банктік шоттарына) қайтарады.

2-параграф. Шетел валютасын қайта есептеу кезінде анықталған кем шығулармен, артық шығулармен, күмәнді, төлем жасалмайтын, айналысқа жарамсыз, бүлінген шетел валютасымен жұмыс істеу тәртібі

Ескерту. 2-параграфының тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 25.12.2023 № 106 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

101. Ұлттық Банктің филиалы, Ұлттық Банктің Орталығы Ұлттық Банктің филиалында, Ұлттық Банктің Орталығында және (немесе) қосалқы есепке алуға жауапты бөлімшеде банктік шоты (банктік шоттары) бар заңды тұлғадан, мемлекеттік мекемеден қабылданған шетел валютасын қайта есептеу кезінде кем шығуларды (артық шығуларды) анықтаған кезде кем шығулардың (артық шығулардың) сомалары банктік шотқа (банктік шоттарға) есептен шығарылады (есепке алынады).

102. Заңды тұлғаның, мемлекеттік мекеменің Ұлттық Банк филиалының, Ұлттық Банк Орталығының орауында кем шығу анықталған кездегі шағымдарын, егер шетел валютасын заңды тұлғалар, мемлекеттік мекеме банкноттарды, монеталарды, шетел валютасын қайта санауға арналған үй-жайда касса қызметкері-бақылаушының қатысуымен Қағидалардың 52-тармағында белгіленген тәртіппен қайта санаса, Ұлттық Банктің филиалы, Ұлттық Банктің Орталығы қабылдайды.

103. Касса қызметкерлері нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 18545 болып тіркелген "Қазақстан Республикасында қолма-қол шетел валютасымен айырбастау операцияларын ұйымдастыру қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2019 жылғы 4 сәуірдегі № 49 қаулысына сәйкес банкноттарды және монеталарды қайта санау үшін пайдаланылатын машиналарда қайта есептелген, сондай-ақ шетел валютасын енгізетін (тапсыратын) тұлғалар сұрыптаған шетел валютасының төлемділігін айқындайды.

104. Айналысқа жарамсыз шетел валютасы қабылданбайды.

Ескерту. 104-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 25.12.2023 № 106 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

105. Заңды тұлғаның, мемлекеттік мекеменің орауында, сондай-ақ Ұлттық Банк филиалының, Ұлттық Банк Орталығының орауында күмәнді шетел валютасының болуы анықталған жағдайда, күмәнді шетел валютасының сомасына Қағидаларға 11-қосымшаға сәйкес нысан бойынша кем шығу (артық шығу) туралы акт жасалады. Бұл ретте кем шығу сомасын заңды тұлғаның, мемлекеттік мекеменің банктік шотынан (банктік шоттарынан) есептен шығару арқылы өтеу немесе Ұлттық Банк филиалының, Ұлттық Банк Орталығының кем шығуға жол берген қызметкерінің өтеуі Қағидаларға 12-қосымшаға сәйкес нысан бойынша банкноттар мен монеталарды сараптау актісінің негізінде жүргізіледі.

106. Ұлттық Банк филиалының, Ұлттық Банк Орталығының кассасында шетел валютасының кем шығуы, артық шығуы, төлем жасалмайтыны, қолдан жасалу және (немесе) ақау белгілері анықталған кезде Қағидаларға 11-қосымшаға сәйкес нысан бойынша кем шығуы (артық шығуы) туралы акт жасалады, оған касса қызметкері, шетел валютасын қайта есептеуді жүргізген бақылаушы немесе Ұлттық Банктің филиалында, Ұлттық Банктің Орталығында шетел валютасының сақталуына жауапты лауазымды адамдар қол қояды.

107. Қағидаларға 11-қосымшаға сәйкес белгіленген нысан бойынша кем шығу (артық шығу) туралы акт:

1) Ұлттық Банк филиалының, Ұлттық Банк Орталығының орауынан кем шығу, артық шығу, күмәнді, төлем жасалмайтын, қолдан жасалған және (немесе) ақау белгілері бар шетел валютасы байқалған жағдайда - бір данада жасалады, ол Ұлттық Банктің филиалында, Ұлттық Банктің Орталығында қалады;

2) заңды тұлғаның, мемлекеттік мекеменің орауынан кем шығу, артық шығу, күмәнді, төлем жасалмайтын, қолдан жасалған және (немесе) ақау белгілері бар шетел валютасы байқалған жағдайда – екі данада жасалады, оның біреуі заңды тұлғаға, мемлекеттік мекемеге орау материалдарымен бірге беріледі, екінші данасы Ұлттық Банктің филиалында, Ұлттық Банк Орталығында қалады.

Ұлттық Банктің филиалы, Ұлттық Банктің Орталығы заңды тұлғаның, мемлекеттік мекеменің, Ұлттық Банк филиалының, Ұлттық Банк Орталығының орауынан кем шығу, артық шығу, күмәнді, төлем жасалмайтын, қолдан жасалу және (немесе) ақау белгілері бар банкноттар немесе монеталар байқалған жағдайда Қағидаларға 11-қосымшаға сәйкес нысан бойынша кем шығу (артық шығу) туралы актінің электрондық үлгісін (сканирленген үлгісін) жауапты бөлімшеге жібереді.

Ескерту. 107-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 25.12.2023 № 106 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

108. Заңды тұлғаның, мемлекеттік мекеменің орауынан төлем жасалмайтын, қолдан жасалған және (немесе) ақау белгілері бар шетел валютасы байқалған жағдайда, көрсетілген шетел валютасы орау материалымен бірге Қағидаларға 11-қосымшаға сәйкес белгіленген нысан бойынша кем шығу (артық шығу) туралы акт жасала отырып, заңды тұлғаға, мемлекеттік мекемеге қайтарылады.

109. Ұлттық Банктің филиалы, Ұлттық Банктің Орталығы мемлекеттік мекеменің орауындағы шетел валютасының артық шығуын анықтаған жағдайда, артық шығу сомасын оның банк шотына (банк шоттарына) қайтарады.

3-параграф. Күмәнді банкноттар мен монеталарға сараптама жүргізу тәртібі және қолдан жасалған белгілері бар банкноттар мен монеталармен жұмыс жүргізу тәртібі

110. Касса қызметкерінің банкноттар мен монеталардың төлем қабілетін өз бетінше анықтауда қиындық туындаса, Ұлттық Банктің филиалында, Ұлттық Банктің Орталығында ақша белгілерінің түпнұсқалығы мен төлем қабілетін анықтау жөнінде оқыған сараптамашы-кассир осы ақша белгісіне арнайы жабдықты қолдана отырып сараптама жүргізеді.

111. Келіп түскен күмәнді банкноттар мен монеталарға сараптаманы Ұлттық Банктің филиалы, Ұлттық Банктің Орталығы жеке тұлға, заңды тұлға, мемлекеттік мекеме екі данада толтырып, Қағидаларға 13-қосымшаға сәйкес нысан бойынша сараптамаға беретін банкноттар мен монеталардың тізімдеме-өтініші негізінде жүргізеді, оның бір данасы банкноттар мен монеталарды қабылдаған касса қызметкері жазатын Қағидаларға 14-қосымшаға сәйкес нысан бойынша банкноттарды және монеталарды қабылдау туралы түбіртекпен бірге жеке тұлғаға, заңды тұлғаға, мемлекеттік мекемеге беріледі, екіншісі Ұлттық Банктің филиалында, Ұлттық Банктің Орталығында қалады.

Қағидаларға 14-қосымшаға сәйкес нысан бойынша банкноттарды және монеталарды қабылдау туралы түбіртек беру кезінде касса қызметкері жеке тұлғаның, заңды тұлғаның, мемлекеттік мекеменің Қағидаларға 13-қосымшаға сәйкес нысан бойынша сараптамаға берілетін банкноттарды және монеталардың тізімдеме-өтінішін толық толтыруын тексереді.

112. Ұлттық Банктің филиалы күмәнді монеталардың төлем қабілетін анықтай алмаған жағдайда Ұлттық Банктің филиалы күмәнді монеталарды Ұлттық Банк Орталығының инкассация қызметінің қызметкерлері арқылы арнайы ілеспе көлікпен (вагонмен) Ұлттық Банктің Орталығына жібереді.

Ескерту. 112-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 25.12.2023 № 106 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

113. Ұлттық Банктің филиалы, Ұлттық Банктің Орталығы күмәнді банкноттар мен монеталарға сараптама жүргізу нәтижелері бойынша күмәнді банкноттар мен монеталарға қорытынды дайындайды.

Ескерту. 113-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 25.12.2023 № 106 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

114. Ұлттық Банктің филиалы, Ұлттық Банктің Орталығы күмәнді банкноттар мен монеталарға дайындаған қорытынды негізінде Қағидаларға 12-қосымшаға сәйкес нысан бойынша банкноттар мен монеталарды сараптау актісін екі данада жасайды:

1) бір данасын Ұлттық Банктің филиалы, Ұлттық Банктің Орталығы сол күнгі касса құжаттарында тігеді;

2) екінші данасы соның (солардың) негізінде жасалған қорытындымен (қорытындылармен) бірге Ұлттық Банктің филиалындағы, Ұлттық Банктің Орталығындағы бөлек істе сақталады.

1) бір данасы Ұлттық Банктің филиалымен, Ұлттық Банк Орталығымен немесе жауапты бөлімшемен сол күнгі касса құжаттарында бөлек іске тігіледі;

2) екінші данасы соның (солардың) негізінде жасалған қорытындымен (қорытындылармен) бірге Ұлттық Банктің филиалындағы, Ұлттық Банк Орталығындағы бөлек істе сақталады.

Қағидаларға 12-қосымшаға сәйкес нысан бойынша екі данада банкноттар мен монеталарды сараптау актісінің көшірмелері:

1) филиалдың бухгалтериясына жіберіледі;

2) күмәнді банкноттар мен монеталарды сараптамаға тапсырған адамның қалауы бойынша оған берілді.

Ескерту. 114-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 25.12.2023 № 106 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

115. Қағидаларға 12-қосымшаға сәйкес нысан бойынша банкноттар мен монеталарды сараптау актісі:

1) Қағидаларға 13-қосымшаға сәйкес нысан бойынша сараптамаға берілетін бір-бірлеп келіп түсетін банкноттар мен монеталардың тізімдеме-өтініші бойынша банкноттар мен монеталардың әрбір номиналына жеке;

2) сараптама төлем жасалмайтын, қолдан жасалған және (немесе) ақау белгілері бар деп таныған банкноттар мен монеталарға жеке жасалады.

116. Ұлттық Банктің филиалы, Ұлттық Банктің Орталығы бұрын қабылдаған күмәнді банкноттар мен монеталарға айырбастауға төлем банкноттарын және монеталарын алу үшін жеке тұлға (оның уәкілетті өкілі), заңды тұлғаның, мемлекеттік мекеменің уәкілетті өкілі Ұлттық Банктің филиалына, Ұлттық Банктің Орталығына Қағидаларға 14-қосымшаға сәйкес нысан бойынша банкноттарды және монеталарды қабылдау туралы түбіртекті, Қағидаларға 13-қосымшаға сәйкес нысан бойынша сараптамаға берілетін банкноттар мен монеталардың тізімдеме-өтінішін және оның жеке басын куәландыратын құжатты не цифрлық құжаттар сервисі арқылы алынған, оның жеке басын растайтын (сәйкестендіретін) деректерді, сондай-ақ уәкілетті өкілге берілген сенімхатты ұсынады.

Банкноттар мен монеталарды сараптамаға қабылдау туралы түбіртек және (немесе) банкноттар мен монеталардың тізімдеме-өтініші жоғалған жағдайда, төлем банкноттары мен монеталары жеке тұлғаға (оның уәкілетті өкіліне), заңды тұлғаның, мемлекеттік мекеменің уәкілетті өкіліне банкноттар мен монеталарды беру туралы өтініш, жеке басын куәландыратын құжат не цифрлық құжаттар сервисі арқылы алынған, жеке басын растайтын (сәйкестендіретін) деректер, сондай-ақ уәкілетті өкілге берілген сенімхат негізінде беріледі.

Ескерту. 116-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 28.02.2022 № 19 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік тоқсан күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

117. Ұлттық Банктің филиалы, Ұлттық Банктің Орталығы бұрын қабылдаған күмәнді банкноттар мен монеталарға айырбас ретінде төлем банкноттары мен монеталарды беруді Ұлттық Банктің филиалы, Ұлттық Банктің Орталығы қолма-қол банкноттар мен монеталармен немесе қолма-қол ақшасыз тәртіппен де жүргізеді.

118. Сараптама күмәнді банкноттар мен монеталарды төлем жасалмайтын деп таныған жағдайда, Ұлттық Банктің филиалы, Ұлттық Банктің Орталығы бұл жөнінде жеке тұлғаға, заңды тұлғаға, мемлекеттік мекемеге айырбастаудан бас тарту себебін көрсете отырып хабарлайды.

119. Сараптама күмәнді банкноттар мен монеталарды қолдан жасалған деп таныған жағдайда, Ұлттық Банктің филиалы, Ұлттық Банктің Орталығы қайтармайды, айырбастамайды және бұл факт жөнінде құқық қорғау органдарына хабарлайды.

Құқық қорғау органдарының өкілдері банкноттар мен монеталарды алған жағдайда банкноттар мен монеталарды алу туралы құжаттың түпнұсқасы жеке тұлғаға, заңды тұлғаға, мемлекеттік мекемеге беріледі, көшірмесі Ұлттық Банктің филиалында, Ұлттық Банктің Орталығында қалады.

120. Алып тасталды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 25.12.2023 № 106 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

4-параграф. Арнайы бояу үлгілерін келісу, арнайы бояумен боялған банкноттарға сараптама жүргізу және айырбастау тәртібі

Ескерту. 5-тарау 4-параграфпен толықтырылды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 19.12.2022 № 125 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

120-1. Заңды тұлға арнайы бояумен жабдықталған банкноттарды сақтауға және қауіпсіз тасымалдауға арналған құрылғыларды (кейстер мен контейнерлерді) (бұдан әрі – арнайы контейнерлер) пайдалана бастағанға дейін 30 (отыз) жұмыс күнінен кешіктірмей арнайы контейнерлерде пайдаланылатын, еріткіштердің, химиялық реактивтердің әсеріне төзімді, банкноттарда олардың болуын сәйкестендіруге мүмкіндік беретін сипаттамалары бар бояу құралының (бұдан әрі – арнайы бояу) үлгілерін техникалық құжаттамамен (қорғаныш бояуының және маркерлердің техникалық сипаттамалары, бейтараптандыру үшін пайдаланылатын өнімдердің химиялық белгіленуі мен құрамы, арнайы бояуды өндіруші ұйымның атауы туралы ақпаратты қамтитын құжаттама, сондай-ақ бейтараптандыру үшін пайдаланылатын арнайы бояудың қауіпсіздігін растайтын құжат) бірге жауапты бөлімшеге келісуге жібереді.

Заңды тұлғаның клиенті арнайы контейнерлерді пайдалана бастағанға дейін 30 (отыз) жұмыс күнінен кешіктірмей заңды тұлғаға арнайы бояу үлгілерін техникалық құжаттамамен бірге жібереді.

Заңды тұлға клиенттен арнайы бояу үлгілерін техникалық құжаттамамен бірге алған күннен бастап 3 (үш) жұмыс күнінен кешіктірмей оларды жауапты бөлімшеге келісуге жібереді.

120-2. Техникалық құжаттамасы бар арнайы бояудың ұсынылған үлгілерін зерттеу нәтижелері бойынша жауапты бөлімше оларды алған күннен бастап 15 (он бес) жұмыс күні ішінде заңды тұлғаға арнайы бояу үлгілерін келісу туралы не себептерін көрсете отырып, оларды келісуден бас тарту туралы хат жібереді.

Бояу үлгілері келісілген жағдайда жауапты бөлімше Ұлттық Банктің филиалдарына және Ұлттық Банктің Орталығына банкноттар айырбастауға ұсынылған жағдайда, олардың бар болуын сәйкестендіруге мүмкіндік беретін арнайы бояудың сипаттамалары, сондай-ақ осы арнайы бояуды арнайы контейнерлерде пайдаланатын заңды тұлғаның, клиенттің толық атауы бар хатты жібереді.

120-3. Ұлттық Банк филиалының, Ұлттық Банк Орталығының заңды тұлғаның арнайы контейнерлерінде немесе оның клиентінде тиісті сипаттамасы бар арнайы бояу пайдаланылатыны туралы ақпарат бар болған кезде ғана Қағидалардың 111-тармағына сәйкес Ұлттық Банктің филиалы, Ұлттық Банктің Орталығы осы заңды тұлғадан арнайы бояумен боялған банкноттарды айырбастауға қабылдайды.

120-4. Ұлттық Банктің филиалы, Ұлттық Банктің Орталығы қабылдаған арнайы бояумен боялған банкноттар сараптама жүргізу үшін Қағидалардың 112-тармағына сәйкес жауапты бөлімшеге жіберіледі.

120-5. Заңды тұлға Қағидаларға 13-қосымшаға сәйкес нысан бойынша ресімделген сараптамаға берілетін банкноттар мен монеталардың тізімдеме-өтінішіне арнайы контейнердің іске қосылуы туралы еркін нысанда жасалған актіні қоса береді, онда мыналар көрсетіледі:

1) іске қосылу фактісінің анықталған күні;

2) іске қосылу фактісін анықтау мән-жайлары;

3) банкноттарды арнайы бояумен бояу себебі (арнайы контейнерді санкцияланған немесе санкцияланбаған ашу);

4) арнайы бояудың сипаттамасы;

5) арнайы бояуды дайындаушы ұйымның атауы.

Арнайы контейнердің іске қосылуы туралы актіге заңды тұлғаның басшысы мен бас бухгалтері немесе олардың орнындағы адамдар, сондай-ақ арнайы контейнердің іске қосылу фактісін анықтаған адам қол қояды.

120-6. Арнайы бояумен боялған банкноттарды заңды тұлға сараптамаға және Ұлттық Банктің филиалына, Ұлттық Банктің Орталығына айырбастауға берген кезде олар кептіріледі, әр беті қайта есептеледі және сыртқы тігісі жоқ қапқа буып-түйіледі, жапсырмасында мыналар көрсетіледі:

1) заңды тұлғаның толық атауы;

2) заңды тұлғаның банктік сәйкестендіру коды;

3) әрбір номинал бойынша арнайы бояумен боялған банкноттардың номиналдары мен саны;

4) арнайы бояумен боялған банкноттардың сомасы;

5) арнайы бояумен боялған банкноттарды орау күні;

6) арнайы бояумен боялған банкноттарды орауды жүргізген заңды тұлға қызметкерінің тегі, инициалдары және қолы;

7) мөртабан немесе "Арнайы бояумен боялған банкноттар" деген жазу.

120-7. Жауапты бөлімше:

1) банкноттар боялған арнайы бояудың Қағидалардың 120-1-тармағына сәйкес жауапты бөлімшеге бұрын заңды тұлға жіберген тиісті сипаттамасы бар бояу үлгілеріне сәйкестігін;

2) арнайы бояумен боялған банкноттардың түпнұсқалығы мен төлемділігін анықтауға сараптама жүргізеді.

Арнайы бояумен боялған банкноттарға сараптама жүргізу нәтижелері бойынша рәсімдер Қағидалардың 113, 114, 115, 116, 117, 118 және 119-тармақтарына сәйкес жүзеге асырылады.

Ескерту. 120-7-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 25.12.2023 № 106 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

6-тарау. Ұлттық Банктің Орталығында кассалық операцияларды жасау ерекшеліктері

121. Ұлттық Банктің Орталығы Астана қаласының уақыты бойынша сағат 13.00-ге дейін банкноттарды, монеталарды, шетел валютасын қабылдайды және береді.

Ескерту. 121-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 25.12.2023 № 106 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

122. Банкноттарды, монеталарды, шетел валютасын қабылдауды және беруді Ұлттық Банктің Орталығы кіріс және шығыс кассалары арқылы жүзеге асырады. Заңды тұлға, мемлекеттік мекеме банкноттарды, монеталарды, шетел валютасын арнайы шлюз арқылы беру кезінде Ұлттық Банк Орталығының кассалық қызметкері заңды тұлғаның, мемлекеттік мекеменің қарау терезесі арқылы бақылауымен қапшықтарды ашады.

123. Операциялық күн ішінде қабылданған банкноттарды, монеталарды, шетел валютасын Ұлттық Банк Орталығының кіріс кассасында қоймаға қою және сақтау мүмкін болмаған жағдайда банкноттар, монеталар, шетел валютасы Ұлттық Банк Орталығының айналым кассасына өткізіледі.

Ұлттық Банк Орталығының кіріс кассасынан банкноттарды, монеталарды, шетел валютасын айналым кассасына беру кезінде Ұлттық Банк Орталығының кіріс және шығыс кассаларында қызмет көрсету тоқтатылады, ал Ұлттық Банк Орталығының ішкі қауіпсіздік қызметінің қызметкері барлық есікті оқшаулауды және банкноттарды, монеталарды, шетел валютасын айналым кассасына беру толық аяқталғанға дейін заңды тұлғаның, мемлекеттік мекеменің өкілін Ұлттық Банк Орталығының басқа үй-жайына шығарып салуды қамтамасыз етеді.

124. Ұлттық Банктің Орталығы мен заңды тұлғаның арасында жасалған банкноттарды және монеталарды инкассациялау шартының негізінде Ұлттық Банктің Орталығы заңды тұлғаға беру үшін Қағидалардың 56-тармағына сәйкес алдын-ала дайындалған банкноттарды және монеталарды жеткізуді жүзеге асырады.

Банкноттар салынған қапшықтарды ашу және оларды бумалары мен түбіршектері бойынша қайта санау, монеталар салынған қапшықтарды ашу және оларды қапшықтарға бекітілген жапсырмалары бойынша қайта санау инкассация бөлімшесі қызметкерлерінің немесе Ұлттық Банк Орталығының арнайы бөлінген касса қызметкерінің қатысуымен парақтап және даналап (бір-бірлеп) қайта саналмастан жүргізіледі.

125. Заңды тұлға банкноттар мен монеталарды, шетел валютасын заңды тұлғаның үй-жайында қайта санаған (банкноттарды парақтап, монеталарды бір-бірлеп) жағдайда оларды қайта санауды Ұлттық Банк Орталығының касса қызметкерінің жүргізеді.

Егер заңды тұлға банкноттар мен монеталарды, шетел валютасын қайта санауды Ұлттық Банк Орталығының касса қызметкерінің қатысуынсыз жүргізсе, Ұлттық Банктің Орталығы олардың кем шығуы туралы өтінішті (наразылығын) қабылдамайды.

	Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінде жеке және заңды тұлғалармен кассалық операциялар жүргізу қағидаларына 1-қосымша
	1-нысан

________________________________________________________________________

(Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі филиалының атауы)

Банкноттар және монеталар жарнасына арналған №____ хабарландыру 20 __ жылғы "___" __________ Кімнен ____________________________________________________________________________ (заңды тұлғаның немесе мемлекеттік мекеменің атауы)

Код Шотқа аудару үшін
Бенефициар банкі		Сомасы цифрмен
Бенефициар	БЕК

Сомасы жазумен ______________________________________________ теңге Жарна мақсаты ________________________________________________	ТМК
Салушының қолы _______________ Бухгалтер ______________________________________ (тегі, аты және әкесінің аты (бар болса) Бақылаушы ______________________________________ (тегі, аты және әкесінің аты (бар болса) Ақшаны кассир қабылдады ____________________________________ (тегі, аты және әкесінің аты (бар болса)

2-нысан

№ ___________ түбіртек 20_ жылғы "____" _______________ ЖСН (БСН) ____________________ Кімнен ______________________________________________________________________________ (заңды тұлғаның немесе мемлекеттік мекеменің атауы) Код Шотқа аудару үшін Бенефициар банкі Сомасы цифрмен Бенефициар БЕК Сомасы жазумен __________________________________________ теңге Жарна мақсаты _____________________________________________ ТМК Бухгалтер ______________________________________ (тегі, аты және әкесінің аты (бар болса) Бақылаушы ______________________________________ (тегі, аты және әкесінің аты (бар болса) Ақшаны кассир қабылдады __________________________________ (тегі, аты және әкесінің аты (бар болса)

3-нысан

№ ___________ордер 20___ жылғы "____" _______________

ЖСН (БСН) ____________________

Кімнен _________________________________________________________________________

(заңды тұлғаның немесе мемлекеттік мекеменің атауы)

		Дебет Сумма
Код			шот		Жалпы
			Кредит		Жеке	код
Бенефициар банкі			Шот нөмірі
Бенефициар	БЕК
Жарна мақсаты				ТМК	Операция түрі Төлем мақсаты

Бухгалтер ______________________________________

(тегі, аты және әкесінің аты (бар болса)

Бақылаушы ______________________________________

(тегі, аты және әкесінің аты (бар болса)

Ақшаны кассир қабылдады ______________________________________

(тегі, аты және әкесінің аты (бар болса)

	Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінде жеке және заңды тұлғалармен кассалық операциялар жүргізу қағидаларына 2-қосымша
	Нысан

____________________________________________________________________

(Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі филиалының атауы)

Кассалық кіріс журналы ________

20___ жылғы "___" ____________

	Операция түрі:
	Банк шоты № _____________

Нөмір	Банк шотының нөмірі	Заңды тұлғаның, мемлекеттік мекеменің атауы, жеке тұлғаның тегі, аты, әкесінің аты (ол бар болса)	Құжат нөмірі	Сомасы	Касса қызметкерінің қолы
1	2	3	4	5	6
Жиынтығы:

Бухгалтерия бақылаушысы __________________________________________

тегі, аты және әкесінің аты (бар болса)

Бухгалтер ___________________________________________

тегі, аты және әкесінің аты (бар болса)

	Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінде жеке және заңды тұлғалармен кассалық операциялар жүргізу қағидаларына 3-қосымша
	Нысан

_______ кассалық кіріс ордері 20__жылғы "____" __________ (жазып берілген күн) Банкноттарды, монеталарды жіберуші: __________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ (заңды тұлғаның атауы) _____________________________________________________________________________ тегі, аты және әкесінің аты (бар болса) ЖСН (БСН): ___________________________________________
	Дебет
Бенефициар банкі:_________________________	БСК		Сомасы	символ
_________________________________________
Бенефициар:______________________________	ЖСК
_________________________________________
ЖСН (БСН): ______________________________	БШ
		Кредит
Шот атауы:_________________________________ _________________________________________	ЖСК		Сомасы
	БС
Сомасы жазумен: _______________________________________________________________ _______________________________________________________________________________ Төлем мақсаты: _________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________ Жеке басының куәлігі № _______________________________________________ Берілді ________________________________ Берілген күні___________________ Банкноттарды немесе монеталарды жіберушінің қолы _______________________________________________________________________________ Басшы __________________________________________ тегі, аты және әкесінің аты (бар болса) Бақылаушы _____________________________________ тегі, аты және әкесінің аты (бар болса) Орындаушы ___________________________________ тегі, аты және әкесінің аты (бар болса) Кассир _________________________________________ тегі, аты және әкесінің аты (бар болса)

	Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінде жеке және заңды тұлғалармен кассалық операциялар жүргізу қағидаларына 4-қосымша
	Нысан

№ шетел валютасындағы кассалық кіріс ордері 20__жылғы "___"___________ (жазып берілген күні) Банкноттарды немесе монеталарды жіберуші_______________________________ ЖСН (БСН): _______________________________________________________________ Дебет Сомасы Бенефициар банкі:_____________ БСК теңгемен валютамен ___________________________________ ЖСК Бенефициар:_________________________ ЖСН (БСН): ________________________ БШ Кредит Шот атауы: ________________ __________________________________ ЖСК БШ Валюта коды: Бағамы: Сомасы жазумен теңгемен: ___________________________________________________ ___________________________________________________________________________ Сомасы жазумен валютамен:__________________________________________________ ___________________________________________________________________________ Негізі: _____________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ Төлем мақсаты:_____________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ Жеке куәлік № _____________________________________________________________ Берілді __________________________________ Берілген күні _____________________ Ақша жіберушінің қолы: ____________________________________________ Басшы ___________________________________________________________________ тегі, аты және әкесінің аты (ол бар болса) Бақылаушы ______________________________________________________________ тегі, аты және әкесінің аты (ол бар болса) Орындаушы ______________________________________________________________ тегі, аты және әкесінің аты (ол бар болса) Кассир ______________________________________________________________ тегі, аты және әкесінің аты (ол бар болса)

	Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінде жеке және заңды тұлғалармен кассалық операциялар жүргізу қағидаларына 5-қосымша
	Нысан

____________________________________________________________

(Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі филиалының атауы)

Кешкі кассаның кассалық кіріс журналы ________

20___ жылғы "___" ____________

Операция түрі: Банк шоты № _____________

Реттік нөмірі	Банк шотының нөмірі	Заңды тұлғаның, мемлекеттік мекеменің атауы, жеке тұлғаның тегі, аты, әкесінің аты (ол бар болса)	Құжат нөмірі	Сомасы	Касса қызметкерінің қолы
1	2	3	4	5	6
Жиынтығы:

Кешкі кассаның

бухгалтерия бақылаушысы _______________________________________________

тегі, аты және әкесінің аты (ол бар болса)

Бухгалтер ________________________________________________

тегі, аты және әкесінің аты (ол бар болса)

	Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінде жеке және заңды тұлғалармен кассалық операциялар жүргізу қағидаларына 6-қосымша
	Нысан

№ ___ кассалық шығыс ордері 20 ___жылғы "____" ____________ (жазып берілген күні) Бенефициар (банкноттар мен монеталарды алушы): ___________________________________ тегі, аты және әкесінің аты (ол бар болса) ЖСН (БСН): ________________________________________
	Дебет		Сомасы
Шот атауы:______________________________	ЖСК
_________________________________________
	БШ
Кредит
Жіберуші банк:_________________________ _______________________________________	БСК		сомасы	символ
Жіберуші:______________________________ _________________________________________	ЖСК
ЖСН (БСН) ______________________________
	БШ
Сомасы жазумен:______________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ Төлем мақсаты: _________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________ Жеке куәлік № __________________________________________________________________ Берілді ________________________________ Берілген күні ____________________________ Ордерде көрсетілген соманы алдым: Бенефициар ____________________________________ Басшы __________________________________________________________________ тегі, аты және әкесінің аты (ол бар болса) Бақылаушы ______________________________________________________________ тегі, аты және әкесінің аты (ол бар болса) Орындаушы ______________________________________________________________ тегі, аты және әкесінің аты (ол бар болса) Кассир ___________________________________________________________________ тегі, аты және әкесінің аты (ол бар болса)

	Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінде жеке және заңды тұлғалармен кассалық операциялар жүргізу қағидаларына 7-қосымша
	Нысан

________________________________________________________________________

(Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі филиалының атауы)

№ ________ банкноттар мен монеталарды

(шетел валютасын) алуға өтінім

20___ жылғы "__" ______

20___ жылғы "___" ____________

Банк шоты атауы ___________________________________________

_________________________________________________________________________

Банкноттардың алынатын сомасы __________________________________________

цифрмен

Банкноттардың алынатын сомасы __________________________________________

жазумен

Монеталардың алынатын сомасы __________________________________________

цифрмен

Монеталардың алынатын сомасы ___________________________________________

жазумен

Басшы ____________________________________________________________

тегі, аты және әкесінің аты (ол бар болса)

Бас бухгалтер _______________________________________________________

тегі, аты және әкесінің аты (ол бар болса)

Жауапты орындаушы _________________________________________________

тегі, аты және әкесінің аты (ол бар болса)

	Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінде жеке және заңды тұлғалармен кассалық операциялар жүргізу қағидаларына 8-қосымша
	Нысан

___________________________________________________

(Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі филиалының атауы)

________ кассалық шығыс журналы

20___ жылғы "___" ____________

Операция түрі: Банк шоты № _____________

Реттік нөмірі	Банк шотының нөмірі	Заңды тұлғаның, мемлекеттік мекеменің атауы, жеке тұлғаның тегі, аты, әкесінің аты (ол бар болса)	Құжат нөмірі	Сомасы	Касса қызметкерінің қолы
1	2	3	4	5	6
Жиынтығы:

Бухгалтерия

бақылаушысы _______________________________________________

тегі, аты және әкесінің аты (ол бар болса) қолы

Бухгалтер _______________________________________________

тегі, аты және әкесінің аты (ол бар болса) қолы

	Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінде жеке және заңды тұлғалармен кассалық операциялар жүргізу қағидаларына 9-қосымша
	Нысан

№ шетел валютасындағы кассалық шығыс ордері 20 __жылғы "___" _____________ (жазып берілген күні) Бенефициар (алушы): _________________________________________________ ____________________________________________________________________ ЖСН (БСН): _________________________________________________________ Дебет Сомасы
Шот атауы:________________________	ЖСК		теңгемен	валютамен
____________________________________
	БШ
Кредит
Жіберушінің банкі:_________________	БСК
___________________________________
Жіберуші:_______________________________________	ЖСК
ЖСН (БСН): ________________________	БШ
Валюта коды: Бағамы: Сомасы жазумен теңгемен:____________________________________________ ____________________________________________________________________ Сомасы жазумен валютамен:___________________________________________ ____________________________________________________________________ Негізі: _______________________________________________________________ _____________________________________________________________________ Төлем мақсаты:________________________________________________________ _____________________________________________________________________ Жеке куәлік № ________________________________________________________ Берілді _____________________________ Берілген күні _________________ Ордерде көрсетілген соманы алдым:______________________________________ Басшы ________________________________________________________________ тегі, аты және әкесінің аты (ол бар болса) Бақылаушы ______________________________________________________________ тегі, аты және әкесінің аты (ол бар болса) Орындаушы _______________________________________________________________ тегі, аты және әкесінің аты (ол бар болса) Кассир _______________________________________________________________ тегі, аты және әкесінің аты (ол бар болса)

	Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінде жеке және заңды тұлғалармен кассалық операциялар жүргізу қағидаларына 10-қосымша
	Нысан

Бақылау чегі

Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі

___________________________________________________________________

(бөлімшенің атауы)

ЖСН (БСН) __________________________________________________________

Банктік ақпараттық жүйенің тіркеу нөмірі _______________________________

Чек нөмірі __________________________________________________________

Операция күні және уақыты ___________________________________________

Операция атауы _____________________________________________________

Монетаның атауы Саны Сомасы______________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

Операцияның жалпы сомасы ___________________________________________

_____________________________________________________________________

(сомасы жазумен)

Касса қызметкері _____________________________________________________

тегі, аты және әкесінің аты (ол бар болса) қолы

	Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінде жеке және заңды тұлғалармен кассалық операциялар жүргізу қағидаларына 11-қосымша
	Нысан

№_______ кем шығу (артық шығу) туралы акт

Кем шығу күмәнді айналымнан алынғандар бумадағы банкноттар

артық шығу төлем жасалмайтын ақауы бар қапшықтағы монеталар туралы ораудағы

____________________________________________________________________

(заңды тұлғаның немесе мемлекеттік мекеменің атауы)

____________________________________________________________________

(орналасқан жері)

____________________________________________________________________

(Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі филиалының атауы)

___________________________________________________________________

20___ жылғы "___" _______________ жасалды

ашу және қайта санау кезінде кассада, қайта санаған бөлмеде,

операция залында

банкноттар касса қызметкері

монеталар

_______________________________________________________________________________

тегі, аты және әкесінің аты (ол бар болса)

_______________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________

(Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі филиалының бөлім басшысының немесе оның орынбасарларының, бақылаушының, актіні жасауға қатысқан касса қызметкерінің тегі, аты және әкесінің аты (ол бар болса) қатысуымен

_______________________________________________________________________________

(орауында кем шығу немесе артық шығу белгіленген касса қызметкерінің тегі, аты және әкесінің аты (ол бар болса) немесе бригада нөмірі)

номиналы____________________________________________________________________

_______________________________________________________________________ сомаға

(цифрмен және жазумен көрсету)

тұтас клишеде тұтас белдемедегі банкноттардың бұзылған пломбалы бұзылған бандеролды монеталардың

___________________________________________________________________

бұзылған бумада тұтас орауда

қапшықта бұзылған анықталды.

айналыстан алынған күмәнділердің кем шығуы

ақауы бар төлем жасалмайтындардың артық шығуы байқалған түбіршектердің санындағы көрсетілген бума толығымен

қапшықтағы монета екінші рет

_________________________________________________________________ қатысуымен

(қайта санауға қатысқан тұлғаның қызметі және тегі, аты және әкесінің аты (ол бар болса) ________________________________________________________________ қайта саналды.

(қайта санауды жүргізген касса қызметкерінің тегі, аты және әкесінің аты (ол бар болса)

Бұл ретте ____________________________________________________________ сомадағы

(цифрмен және жазумен)

айналыстан алынған күмәнділердің кем шығу

ақауы бар төлем жасалмайтындардың артық шығу

фактісі расталды.

Осы актіге кем шығу (артық шығу) анықталған банкноттары бар буманың жоғарғы және төменгі жапсырмалары, поломбамен байлау, түбіршектердің белдеме жіптері немесе бандеролі, клишесі бар полиэтиленнен жасалған пакет, пломбамен байлау және монеталары бар қаптың жапсырмасы қоса беріледі.

Бақылаушы ____________________________________

тегі, аты және әкесінің аты (ол бар болса)

Касса қызметкері ____________________________________

тегі, аты және әкесінің аты (ол бар болса)

	Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінде жеке және заңды тұлғалармен кассалық операциялар жүргізу қағидаларына 12-қосымша
	Нысан

__________________________________________________________

(Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі филиалының атауы)

№_________ банкноттар мен монеталарды сараптау актісі

20___ жылғы "____" ________________

Осы акті 20__ жылғы "_____" ___________ Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі

______________________________________________________________________________

(банкноттар мен монеталарға сараптама жүргізген филиалдың атауы)

______________________________________________________________________________

заңды тұлғаның, мемлекеттік мекеменің атауы немесе жеке тұлғаның тегі, аты және әкесінің аты (ол бар болса)

анықтаған күмәнды банкнот (банкноттар), монета (монеталар) түскендіктен жасалды (керек емесін сызып тастау).

Жүргізілген сараптама нәтижелері төменде көрсетілген банкнот (банкноттар), монета (монеталар):

_______________________________________________________________________________

(номиналы, сериясы және нөмірі (банкнот үшін) не номиналы және металл маркасы (монета үшін)

_______________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________

(төлемге қабілетті, төлемге қабілетсіз, қолдан жасалу белгілері бар, ақау белгілері бар, қайта жасалған, жалған), қосымша сараптаманы қажет ететіндер)

деп танылды және Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілеріне сәйкес айырбастауға жатады (жатпайды).

Негізі: № _____ күмәнді банкноттар мен монеталарға қорытынды

(қорытындылар)

Акт ______ данада жасалды.

_________________________ ______________________________________________

(лауазымы) тегі, аты және әкесінің аты (ол бар болса)

	Қазақстан Республикасының Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінде жеке және заңды тұлғалармен кассалық операциялар жүргізу қағидаларына 13-қосымша
	Нысан

______________________________________________________________

(Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі филиалының атауы)

Сараптамаға берілетін

банкноттар мен монеталардың тізімдемесі – өтініш

20____ жылғы "_____" ____________

________________________________________________________________________________

заңды тұлғаның, мемлекеттік мекеменің атауы немесе жеке тұлғаның тегі, аты және әкесінің аты (ол бар болса)

________________________________________________________________________________

банк шотының нөмірі

________________________________________________________________________________

заңды тұлғаның, мемлекеттік мекеменің орналасқан жері немесе жеке тұлғаның мекенжайы ________________________________________________________________________________

жеке тұлғаның жеке басын куәландыратын құжаттың нөмірі мен күні, байланыс телефондарының нөмірлері

Мынадай номиналды банкноттарды (монеталарды) сараптауға қабылдауыңызды өтінеміз:

Реттік нөмірі	Банкнот(монета) номиналының атауы	Саны	Сериясы	Нөмірі	Сомасы
1.
2.
	Жиынтығы:
3.
	Жиынтығы:

Тапсырды ___________________________________________

тегі, аты және әкесінің аты (ол бар болса)

Қабылдады ______________________________________________

тегі, аты және әкесінің аты (ол бар болса)

	Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінде жеке және заңды тұлғалармен кассалық операциялар жүргізу қағидаларына 14-қосымша
	Нысан

_______________________________________________________________

(Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі филиалының атауы)

20___жылғы "___" ________ № ___

Банкноттарды, монеталарды (керегін көрсету) қабылдау туралы түбіртек

Сомасы

Кімнен		Баланстан тыс шот	Жалпы
		№
Алушының Банкі			Операция түрі
Теңге

Төлем мақсаты ______________________________________________

Негізі ______________________________________________________

Бақылаушы _____________________________________

тегі, аты және әкесінің аты (ол бар болса)

Бухгалтер _____________________________________

тегі, аты және әкесінің аты (ол бар болса)

Касса қызметкері ____________________________________

тегі, аты және әкесінің аты (ол бар болса)

Мөртабан орны