Об утверждении Правил осуществления деятельности организаторов торгов с ценными бумагами

Постановление Национальной комиссии Республики Казахстан по ценным бумагам от 23 декабря 1998 года № 19 Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 17.03.1999 г. за N 703. Утратило силу постановлением Правления Агентства Республики Казахстан по регулированию и надзору финансового рынка и финансовых организаций от 25 июня 2007 года N 175

Сноска. Постановление Национальной комиссии РК по ценным бумагам от 23 декабря 1998 года N 19 утратило силу постановлением Правления Агентства РК по регулированию и надзору фин. рынка и фин. организаций от 25 июня 2007 г. N 175 (вводится в действие по истечении 14 дней со дня гос. регистрации).

В целях государственного регулирования деятельности организаторов торгов с ценными бумагами (фондовых бирж, котировочных организаций внебиржевого рынка ценных бумаг и иных возможных согласно законодательству Республики Казахстан организаций) и в соответствии с законом Республики Казахстан "О рынке ценных бумаг" Z970077_ от 05 марта 1997 года Национальная комиссия Республики Казахстан по ценным бумагам (далее именуемая "Национальная комиссия") постановляет:
1. Утвердить Правила осуществления деятельности организаторов торгов с ценными бумагами (прилагаются).
2. Установить, что вышеуказанные Правила вводятся в действие с момента их регистрации Министерством юстиции Республики Казахстан за исключением части третьей пункта 30, которая вводится в действие по истечении одного года с момента регистрации вышеуказанных Правил Министерством юстиции Республики Казахстан, и пункта 59, который вводится в действие по истечении шести месяцев года с момента регистрации вышеуказанных Правил Министерством юстиции Республики Казахстан.
3. Обязать закрытое акционерное общество "Казахстанская фондовая биржа" привести свои Внутренние документы (как они определены подпунктом
2) пункта 1 вышеуказанных Правил) в соответствие с вышеуказанными Правилами в течение двух месяцев со дня их введения в действие.
4. Обязать организации, осуществляющие кастодиальную деятельность на рынке ценных бумаг и обслуживающие накопительные пенсионные и инвестиционные фонды Республики Казахстан, привести свою деятельность в соответствие с пунктом 57 вышеуказанных Правил в течение трех месяцев со дня их введения в действие.
5. Управлению лицензирования и надзора центрального аппарата Национальной комиссии:
1) довести настоящее Постановление и вышеуказанные Правила (после их введения в действие) до сведения закрытого акционерного общества "Казахстанская фондовая биржа", ассоциаций профессиональных участников рынка ценных бумаг (с возложением на них обязанности по доведению настоящего Постановления и вышеуказанных Правил до сведения их членов), Национального Банка Республики Казахстан и организаций, осуществляющих брокерскую и дилерскую деятельность на рынке ценных бумаг, кастодиальную деятельность на рынке ценных бумаг, деятельность по инвестиционному управлению пенсионными активами и не являющихся членами закрытого акционерного общества "Казахстанская фондовая биржа" и ассоциаций профессиональных участников рынка ценных бумаг;
2) доводить настоящее Постановление и вышеуказанные Правила (после их

введения в действие) до сведения организаций, намеренных получить лицензии

на осуществление деятельности организатора торгов с ценными бумагами;

3) установить контроль за исполнением настоящего Постановления и

вышеуказанных Правил.

Председатель комиссии

Члены комиссии

Правила

осуществления деятельности

организаторов торгов с ценными бумагами

Настоящие Правила разработаны в соответствии с законом Республики Казахстан "О рынке ценных бумаг" от 05 марта 1997 года и устанавливают условия и порядок осуществления деятельности организаторов торгов с ценными бумагами в Республике Казахстан.

Глава 1. Общие положения

1. Использованные в настоящих Правилах понятия означают следующее:
1) "Брокер-дилер" - организация, осуществляющая брокерскую и дилерскую деятельность на рынке ценных бумаг Республики Казахстан на основании соответствующей лицензии;
2) "Внутренние документы Организатора торгов (Внутренние документы)" - учредительные документы Организатора торгов, правила биржевой торговли (как они определены пунктами 2 и 3 статьи 44 закона Республики Казахстан "О рынке ценных бумаг" от 05 марта 1997 года), правила котировочной организации внебиржевого рынка ценных бумаг (как они определены статьей 54 закона Республики Казахстан "О рынке ценных бумаг" от 5 марта 1997 года), правила Организатора торгов как СРО (как они определены статьей 58 закона Республики Казахстан "О рынке ценных бумаг" от 05 марта 1997 года), внутренние документы Организатора торгов как акционерного общества (как они предусмотрены подпунктом 12) пункта 1 статьи 62 закона Республики Казахстан "Об акционерных обществах" от 10 июля 1998 года), внутренние правила и иные документы, регулирующие внутреннюю деятельность Организатора торгов как товарищества с ограниченной или дополнительной ответственностью (как они предусмотрены законом Республики Казахстан "О товариществах с ограниченной и дополнительной ответственностью" от 22 апреля 1998 года), и решения органов и общего собрания членов Организатора торгов, принятые в пределах их компетенции;
3) "Делистинг" - временное или постоянное исключение ценных бумаг определенного типа из Официального списка Организатора торгов с соответствующим приостановлением действия или прекращением преимуществ, установленных для типов ценных бумаг, которые включены в Официальный список Организатора торгов, и их эмитентов;
4) "Инициатор допуска" - организация, по инициативе которой ценные бумаги определенного типа допускаются к обращению в Торговой системе;
5) "Исполнение сделки с ценными бумагами (Исполнение сделки)" - осуществление расчетов по сделке с ценными бумагами путем исполнения сторонами сделки вытекающих из нее обязательств;
6) "Класс ценной бумаги (Класс ценных бумаг)" - открытое множество ценных бумаг определенных типов, схожих между собой по характеру их эмитентов, способам выпуска, размещения, обращения и по другим возможным характеристикам;
7) "Котировка" -
объявленная Брокером-дилером цена покупки и/или продажи ценных бумаг определенного типа, по которой он готов заключить сделку с данными ценными бумагами на объявленных им или принятых им условиях; или
объявление желания Брокера-дилера заключить сделку с ценными бумагами определенного типа по установленным им ценам на объявленных Брокером-дилером или принятых им условиях; или
осуществляемые Организатором торгов сбор, обработка и оглашение данных о результатах торгов с ценными бумагами, допущенными к обращению в его Торговой системе: о параметрах (ценах, объемах и иных возможных параметрах), зарегистрированных в Торговой системе сделок с такими ценными бумагами и/или о параметрах (максимальных ценах покупки, минимальных ценах продажи, объемах и иных возможных параметрах), зарегистрированных в Торговой системе заявок (предложений) членов данного Организатора торгов на заключение сделок с такими ценными бумагами;
8) "Котировка двусторонняя" -
объявленные Брокером-дилером цены покупки и продажи ценных бумаг определенного типа, по которым он готов заключить сделку с данными ценными бумагами на объявленных им или принятых им условиях; или
способ котировки (как объявления желания), при котором Брокер-дилер указывает как цену покупки, так и цену продажи ценных бумаг определенного типа, по которым он готов заключать сделки с данными ценными бумагами на объявленных Брокером-дилером или принятых им условиях;
9) "Котировка индикативная (Котировка мягкая)" -
объявленная Брокером-дилером предварительная (оценочная) цена покупки и/или продажи ценных бумаг определенного типа, на основании которой он готов заключить сделку с данными ценными бумагами после проведения дополнительных переговоров с потенциальным продавцом/покупателем об условиях такой сделки с предложением, что фактическая цена сделки может отличаться от ранее объявленной предварительной (оценочной) и что Брокер-дилер может отказаться от заключения сделки с потенциальным продавцом/покупателем, по отношению к которому лимит рисков данным Брокером-дилером не установлен, либо исчерпан, либо близок к исчерпанию; или
способ котировки (как объявления желания), при котором Брокер-дилер указывает предварительную (оценочную) цену покупки и/или продажи ценных бумаг определенного типа, на основании которой он готов заключить сделку с данными ценными бумагами после проведения дополнительных переговоров с потенциальным продавцом/покупателем об условиях такой сделки с предложением, что фактическая цена сделки может отличаться от ранее объявленной предварительной (оценочной) и, что Брокер- дилер может отказаться от заключения сделки с потенциальным продавцом/ покупателем, по отношению к которому лимит рисков данным Брокером-дилером не установлен, либо исчерпан, либо близок к исчерпанию;
10) "Котировка твердая" -
объявленная Брокером-дилером цена покупки и/или продажи ценных бумаг определенного типа, по которой он обязан заключить сделку с данными ценными бумагами на объявленных им или принятых им условиях; или
способ котировки (как объявления желания), при котором Брокер-дилер указывает цену покупки и/или продажи ценных бумаг определенного типа, по которой он обязуется заключить сделку с данными ценными бумагами на объявленных Брокером-дилером или принятых им условиях;
11) "Листинг" - включение ценных бумаг определенного типа в официальный список Организатора торгов с соответствующим предоставлением преимуществ, установленных для типов ценных бумаг, которые включены в Официальный список Организатора торгов, и их эмитентов;
12) "Лот" - установленное Организатором торгов минимальное количество ценных бумаг, которое может являться предметом сделки, заключаемой с ценными бумагами данного типа в его Торговой системе;
13) "Маркет-мейкер" - Брокер-дилер - член Организатора торгов, признанный в качестве такового данным Организатором торгов и принявший на себя обязательство постоянно объявлять и поддерживать двусторонние котировки по ценным бумагам определенного типа;
14) "Национальная комиссия" - Национальная комиссия Республики Казахстан по ценным бумагам;
15) "Обращение в Торговой системе (на Площадке)" - возможность ценной бумаги быть предметом сделки, заключаемой в Торговой системе (на Площадке) Организатора торгов;
16) "Организатор торгов (Организатор)" - организатор торгов с ценными бумагами (котировочная организация внебиржевого рынка, фондовая биржа или иная организация в соответствии с законодательством Республики Казахстан);
17) "Официальный список Организатора торгов (Официальный список)" - часть Списка Организатора торгов, включенные в который типы ценных бумаг соответствуют определенным (листинговым) требованиям. В случае, если в Списке Организатора торгов Официальный список не выделяется, понятия "Список Организатора торгов" и "Официальный список Организатора торгов (Официальный список)" являются равнозначными;
18) "Площадка Организатора торгов (Площадка)" - часть Торговой системы, отличающаяся от ее других частей специфическими требованиями к участникам торгов и обращаемым на ней ценным бумагам, а также условиями заключения сделок с ценными бумагами и их исполнения. В случае, если Торговая система не разделяется Организатором торгов на отдельные части, понятия "Торговая система Организатора торгов (Торговая система)" и "Площадка Организатора торгов (Площадка)" являются равнозначными;
19) "Поставка против платежа (DVP)" - метод исполнения сделок с ценными бумагами, при котором исполнение обязательств одной стороной сделки по поставке ценных бумаг или денег невозможно без исполнения другой стороной сделки встречных обязательств по поставке денег или ценных бумаг;
20) "Система подтверждения Организатора торгов (Система подтверждения)" - программно-технический комплекс Организатора торгов, позволяющий подключенным к нему лицам получать сведения о сделках с ценными бумагами, заключенных по их поручению в Торговой системе данного Организатора торгов, и на основе обработки полученных сведений передавать данному Организатору торгов подтверждения таких сделок (сообщения о соответствии условий сделок условиям поручений на их заключение) либо отказы от подтверждения таких сделок;
21) "Список Организатора торгов" - составленный и утвержденный в соответствии с Внутренними документами Организатора торгов список всех типов ценных бумаг, разрешенных к обращению в его Торговой системе;
22) "СРО" - саморегулируемая организация брокеров-дилеров;
23) "Тип ценной бумаги (Тип ценных бумаг)" - закрытое множество ценных бумаг однородного качества, обладающее характеристиками, которые позволяют однозначно отличить данное множество от других (в том числе и от других типов ценных бумаг, выпущенных тем же эмитентом);
24) "Торговый день Организатора торгов (Торговый день)" - установленный Организатором торгов период в пределах календарного дня, в течение которого могут заключаться сделки с ценными бумагами в его Торговой системе;
25) "Торговая сессия Организатора торгов (Торговая сессия)" - часть Торгового дня. В случае, если Торговый день не разделяется Организатором торгов на отдельные части, понятия "Торговый день Организатора торгов (Торговый день)" и "Торговая сессия Организатора торгов (Торговая сессия)" являются равнозначными;
26) "Торговая система Организатора торгов (Торговая система)" - совокупность взаимосвязанных помещений, оборудования, инвентаря, программно-технических средств, Внутренних документов и иных необходимых активов и процедур, посредством которой заключаются сделки с ценными бумагами между Брокерами-дилерами - членами Организатора торгов;
27) "Трейдер Брокера-дилера - члена Организатора торгов (Трейдер члена Организатора торгов, Трейдер)" - физическое лицо, участвующее в проводимых Организатором торгах с ценными бумагами от имени Брокера-дилера - члена данного Организатора торгов;
28) "Участник торгов" - Брокер-дилер - член Организатора торгов, допущенный к заключению сделок с ценными бумагами в Торговой системе (на Площадке) данного Организатора торгов и принимающий участие в проводимых Организатором торгах с ценными бумагами.
2. Деятельность Организатора торгов подлежит лицензированию в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.
3. Правила Организатора торгов принимаются общим собранием его членов в порядке, установленном Внутренними документами Организатора торгов, и подлежат утверждению Национальной комиссией.
4. В случаях, предусмотренных законодательством Республики Казахстан, Организатор торгов вправе проводить торги и с иными, кроме ценных бумаг, финансовыми инструментами. При этом действие настоящих Правил распространяется только на деятельность Организатора торгов, относящуюся к ценным бумагам.
5. Контроль за деятельностью Организатора торгов осуществляется его членами в порядке, установленном Внутренними документами, и Национальной комиссией в соответствии с ее правами и обязанностями, установленными законодательством Республики Казахстан.

Глава 2. Члены Организатора торгов

6. Членами Организатора торгов являются Брокеры-дилеры, соответствующие требованиям, предъявляемым Организатором торгов к его членам, и принятые в члены Организатора торгов в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан и Внутренними документами.
Организатор торгов вправе отказать Брокеру-дилеру в приеме в свои члены по основаниям, предусмотренным законодательством Республики Казахстан и внутренними документами Организатора торгов. При этом Организатор торгов должен предоставить Брокеру-дилеру мотивированный отказ в письменном виде в установленный Внутренними документами срок.
7. Внутренними документами Организатора торгов могут быть предусмотрены различные виды членства (в том числе членства без права голоса), а также категории членства (в зависимости от классов ценных бумаг, в торгах с которыми член Организатора торгов имеет право принимать участие, и/или в зависимости от Площадок, в торгах на которых член Организатора торгов имеет право принимать участие).
8. Член Организатора торгов имеет право:
1) участвовать в проводимых Организатором торгах с ценными бумагами в соответствии с присвоенной(ыми) ему категорией(ями) членства (при наличии различных категорий членства);
2) получать от Организатора торгов информацию, необходимую и достаточную для его участия в проводимых Организатором торгах с ценными бумагами и исполнения заключенных сделок с ценными бумагами;
3) вносить на рассмотрение органов и общего собрания членов Организатора торгов предложения по вопросам торговой, расчетной и информационной деятельности Организатора торгов и по другим вопросам, предусмотренным Внутренними документами Организатора торгов.
9. Член Организатора торгов обязан:
1) соблюдать требования законодательства Республики Казахстан и Внутренних документов, регламентирующих деятельность членов Организатора торгов и их трейдеров;
2) уплачивать членские взносы и сборы Организатора торгов в составе, в размерах, в сроки и в порядке, установленных его Внутренними документами;
3) заключать сделки на проводимых Организатором торгах с ценными бумагами только на принципах справедливой и равноправной торговли, не ущемляя интересы Организатора торгов, других членов Организатора торгов, эмитентов ценных бумаг и инвесторов (клиентов члена Организатора торгов);
4) своевременно, полностью и наиболее оптимальным способом исполнять сделки, заключенные им на проводимых Организатором торгах с ценными бумагами, а также иные обязательства, основанные на требованиях законодательства Республики Казахстан и Внутренних документов Организатора торгов.
10. Иные права и обязательства членов Организаторов торгов, помимо указанных в пунктах 8 и 9 настоящих Правил, устанавливаются законодательством Республики Казахстан (в том числе и настоящими Правилами) и Внутренними документами Организатора торгов.
11. Внутренними документами Организатора торгов должен быть определен объем информации, которую он обязан предоставлять своим членам и иным возможным заинтересованным лицам, и порядок представления такой информации. При этом в обязательном порядке в состав такой информации должны быть включены сведения о проверках деятельности данного Организатора торгов Национальной комиссией.
12. Брокер-дилер - член Организатора торгов обязан незамедлительно уведомлять данного Организатора торгов о любых дисциплинарных действиях, предпринятых Национальной комиссией или СРО по отношению к этому Брокеру-дилеру, его работникам и его аффилиированным лицам.
13. Внутренними документами Организатора торгов должны быть предусмотрены основания приостановления или прекращения членства у него.
При этом приостановление или прекращение действия лицензии на осуществление брокерской и дилерской деятельности на рынке ценных бумаг (далее именуемой "Лицензия"), ранее выданной данному Брокеру-дилеру, является безусловным основанием для приостановления или прекращения его членства у всех Организаторов торгов.
Национальная комиссия уведомляет Организаторов торгов о приостановлении и прекращении действия Лицензии в день принятия соответствующего решения. Организаторы торгов обязаны отстранить Брокера-дилера, действие Лицензии которого было приостановлено или прекращено, от участия в проводимых ими торгах с ценными бумагами с момента получения указанного уведомления.
14. Приостановление или прекращение членства Брокера-дилера у Организатора торгов влечет за собой немедленное отстранение данного Брокера-дилера от участия в проводимых данным Организатором торгах с ценными бумагами, а также приостановление или прекращение иных прав, установленных для члена Организатора торгов законодательством Республики Казахстан и Внутренними документами Организатора торгов.
15. Организатор торгов обязан уведомлять Национальную комиссию обо всех случаях приема в свои члены, отказа в приеме в свои члены, приостановления членства, возобновления членства и прекращения членства не позднее чем на следующий рабочий день после наступления такого случая.

Глава 3. Трейдеры

16. Трейдером Брокера-дилера - члена Организатора торгов может быть только физическое лицо, обладающее действующим квалификационным свидетельством Национальной комиссии первой категории (с правом допуска к выполнению работ по заключению сделок с ценными бумагами) (далее именуемым "Квалификационное свидетельство"). <*>
Сноска. Пункт 16 - с изменениями и дополнениями, внесенными постановлением НКЦБ РК от 20.4.99г. N 30 V990782_ .
17. Брокер-дилер - член Организатора торгов обязан предоставить данному Организатору торгов сведения о своих трейдерах в объеме, установленном данным Организатором торгов. Предоставление таковых сведений означает, что указанные в них лица обладают всеми необходимыми полномочиями для участия в проводимых Организатором торгах с ценными бумагами от имени данного Брокера-дилера и выполнения возможных предторговых и послеторговых процедур (относящихся к компетенции трейдеров), и что данный Брокер-дилер принимает на себя всю ответственность за действия (бездействие) этих лиц, вытекающие из предоставленных им полномочий, и за последствия таких действий (такого бездействия).
18. Внутренними документами Организатора торгов могут быть предусмотрены условия допуска трейдеров в Торговую систему, в том числе условие обязательного предварительного обучения работе в Торговой системе, условие обязательного периодического переобучения работе в Торговой системе и условие обязательной (в том числе периодической) сертификации трейдеров данным Организатором торгов.
Организатор торгов вправе устанавливать плату за вышеуказанные обучение, переобучение и сертификацию трейдеров.
19. Брокер-дилер - член Организатора торгов обязан предоставлять данному Организатору торгов сведения о любых изменениях в составе своих трейдеров и несет всю ответственность за последствия непредставления или несвоевременного предоставления таковых сведений.
20. Любые действия и любое бездействие трейдера, связанные с проводимыми Организатором торгами с ценными бумагами и с выполнением возможных предторговых и послеторговых процедур (относящихся к компетенции трейдеров), приравниваются к действиям (бездействию) представляемого данным трейдером Брокера-дилера - члена Организатора торгов.
21. Внутренними документами Организатора торгов может быть предусмотрена возможность введения документа, регулирующего нормы поведения трейдеров в ходе проводимых данным Организатором торгов с ценными бумагами и выполнения возможных предторговых и послеторговых процедур (относящихся к компетенции трейдеров) (далее именуемого "Кодекс трейдера").
Форма принятия обязательств (добровольная или обязательная) по выполнению норм Кодекса трейдера (форма присоединения к Кодексу трейдера) определяется Внутренними документами Организатора торгов.
В случае обязательной формы присоединения к Кодексу трейдера такое присоединение может быть предусмотрено Внутренними документами Организатора торгов как условие допуска трейдеров в Торговую систему.
22. Внутренними документами Организатора торгов должны быть предусмотрены основания отстранения трейдера от участия в проводимых данным Организатором торгах с ценными бумагами.
При этом приостановление или прекращение действия Квалификационного свидетельства, ранее выданного данному трейдеру, является безусловным основанием для его отстранения от участия в проводимых Организаторами торгах с ценными бумагами.
Национальная комиссия уведомляет Организаторов торгов о приостановлении и прекращении действия Квалификационного свидетельства (за исключением случая истечения срока действия, контроль за которым осуществляется Организаторами торгов самостоятельно) в день принятия соответствующего решения.
Организаторы торгов обязаны отстранить трейдера, действие Квалификационного свидетельства которого было приостановлено или прекращено, от участия в проводимых ими торгах с ценными бумагами с момента получения указанного уведомления (с ближайшего Торгового дня, следующим за днем истечения срока действия Квалификационного свидетельства).
23. Отстранение всех трейдеров Брокера-дилера - члена Организатора торгов от участия в проводимых данным Организатором торгах с ценными бумагами влечет за собой немедленное отстранение от участия в таких торгах самого Брокера-дилера.

Глава 4. Ценные бумаги, обращаемые в торговых системах
Организаторов торгов

24. В Торговых системах Организаторов торгов могут обращаться следующие виды и классы ценных бумаг и финансовых инструментов:
1) государственные ценные бумаги Республики Казахстан, выпущенные Правительством или Национальным Банком Республики Казахстан, в том числе эмитированные в соответствии с законодательством других государств (данный подпункт дополнен постановлением Национальной комиссии от 06 апреля 1999 года N 28). <*>
Сноска. Подпункт 1) - с дополнениями, внесенными постановлением НКЦБ от 9.04.99г. N 28 V990765_ ;
1-1) государственные ценные бумаги Республики Казахстан, выпущенные местными исполнительными органами, в том числе эмитированные в соответствии с законодательством других государств (данный подпункт включен постановлением Национальной комиссии от 06 апреля 1999 года N 28); <*>
Сноска. Пункт 24 дополнен новым подпунктом 1-1) согласно постановлению НКЦБ от 9.04.99г. N 28 V990765_ ;
2) негосударственные эмиссионные ценные бумаги организаций Республики Казахстан, в том числе эмитированные в соответствии с законодательством других государств;
3) эмиссионные ценные бумаги международных финансовых организаций, определенных пунктом 25 настоящих Правил;
4) эмиссионные ценные бумаги иностранных организаций, эмитированные в соответствии с законодательством других государств и обращение которых на территории Республики Казахстан допущено в соответствии с действующим законодательством;
5) долговые обязательства (векселя) организаций Республики

Казахстан;

6) иные ценные бумаги и финансовые инструменты, допускаемые к

обращению на организованных рынках ценных бумаг Республики Казахстан.

25. Допускается обращение в Торговых системах Организаторов

торгов ценных бумаг, эмитированных следующими международными

финансовыми организациями:

1) Международным банком реконструкции и развития;

2) Европейским банком реконструкции и развития;

3) Межамериканским банком развития;

4) Банком международных расчетов;

5) Азиатским банком развития;

6) Африканским банком развития;

7) Международной финансовой корпорацией;

8) Исламским банком развития.

26. Не допускается обращение ценных бумаг одного и того же типа в

Торговых системах различных Организаторов торгов.

27. Требования к типу ценных бумаг, необходимые к соблюдению для

его включения в Список Организатора торгов, устанавливаются

Внутренними документами данного Организатора торгов и включает в себя:

1) требование к организационно-правовой форме эмитента;

2) требование к длительности существования эмитента как

юридического лица;

3) требование к числу акционеров (участников) эмитента;

4) требование к величине уставного капитала эмитента;

5) требование к количеству выпущенных ценных бумаг данного типа;

6) требование к результатам финансово-хозяйственной деятельности

эмитента;

7) требование к аудитору и к аудиту эмитента;

8) требование к порядку составления и представления (публикации)

финансовой отчетности эмитента;

9) требование к Инициатору допуска, в том числе по поддержанию

ценных бумаг данного типа в Списке Организатора торгов;

10) иные возможные требования.

28. Требования, указанные в пункте 27 настоящих Правил, не устанавливаются для классов ценных бумаг, указанных в подпунктах 1) и 3) пункта 24 настоящих Правил.
29. Требования, установленные Внутренними документами Организатора торгов в соответствии с пунктом 27 настоящих Правил, могут подразделяться на листинговые (официальные) и нелистинговые требования. При отсутствии такого подразделения все указанные требования признаются листинговыми (официальными).
Как листинговые (официальные), так и нелистинговые требования могут подразделяться Внутренними документами Организатора торгов на отдельные категории (классы) требований.
30. При соответствии типа ценной бумаги установленным Организатором торгов требованиям он может быть включен в Список данного Организатора торгов (в Официальный список или иную часть Списка Организатора торгов).
Список Организатора торгов составляется и утверждается в соответствии с его Внутренними документами.
При этом не может быть включен в ту часть Официального списка Организатора торгов, для включения в которую установлена наивысшая категория (наивысший класс) листинговых (официальных) требований, и находиться в ней тип ценной бумаги, по которому отсутствует(ют) маркет-мейкер(ы). В случае, если по какому-либо типу ценной бумаги, находящемуся в указанной части Официального списка, не осталось ни одного маркет-мейкера, данный тип ценной бумаги подлежит в течение трех месяцев со дня наступления такого случая обязательному делистингу или переводу в другую часть Списка Организатора торгов (другую часть Официального списка Организатора торгов). Если листинговые (официальные) требования не подразделены Внутренними документами Организатора торгов на отдельные категории (классы) требований, то для целей настоящего пункта и части четвертой пункта 32 настоящих Правил все листинговые (официальные) требования признаются как относящиеся к наивысшей категории (наивысшему классу). <*>
Сноска. Пункт 30 - с изменениями, внесенными постановлением НКЦБ РК от 11 октября 1999 года № 46 V990937_ .

31. Организатор торгов вправе отказать Инициатору допуска во включении данного типа ценных бумаг в свой Список по основаниям, предусмотренным законодательством Республики Казахстан и Внутренними документами данного Организатора торгов. При этом Организатор торгов должен предоставить Инициатору допуска мотивированный отказ в письменном виде в установленный Внутренними документами срок.
32. Внутренними документами Организатора торгов должны быть предусмотрены основания делистинга ценной бумаги (исключения ценных бумаг определенного типа из иных, помимо Официального списка, частей Списка Организатора торгов).
При этом признание Национальной комиссией эмиссии ценных бумаг несостоявшейся является безусловным основанием для их делистинга (исключения ценных бумаг данного типа из иных, помимо Официального списка, частей Списка Организатора торгов) в части несостоявшейся эмиссии.
Национальная комиссия уведомляет соответствующего Организатора торгов о приостановлении эмиссии ценных бумаг или о признании ее несостоявшейся в день принятия соответствующего решения. Организатор торгов обязан исключить ценные бумаги несостоявшейся эмиссии из своего Списка с момента получения указанного уведомления.
В случае, если акции какого-либо эмитента находятся в той части Официального списка Организатора торгов, для включения в которую установлена наивысшая категория (наивысший класс) листинговых (официальных) требований, а объем сделок с ними (суммарно в простых и привилегированных акциях) в течение года не превысил половины процента от их общего объявленного к выпуску количества, то Организатор торгов обязан произвести делистинг таких акций или перевести их в другую часть Списка Организатора торгов (другую часть Официального списка Организатора торгов).
Требование, установленное абзацем четвертым настоящего пункта, не распространяется на акции, по типу которых имеется маркет-мейкер, выполняющий свои функции в полном соответствии с настоящими Правилами и Внутренними документами Организатора торгов, в том числе обеспечивающий спрэды (различия) между объявленными им ценами покупки и продажи данных акций в размере, не превышающем обычной (не определенной специально для этого маркет-мейкера) величины, которая установлена Внутренними документами Организатора торгов. <*>
Сноска. Пункт 32 - с изменениями и дополнениями, внесенными постановлением НКЦБ РК от 11 октября 1999 года N 46 V990937_ ; постановлением НКЦБ РК от 11 января 2001 года N 96 V011400_ .

Примечание. Действие части четвертой пункта 32 приостановлено до 1 января 2001 года - постановлением НКЦБ РК от 26 февраля 2000 года N 65 V001076_ .

33. Организатор торгов обязан уведомлять Национальную комиссию обо всех случаях включения ценных бумаг каких-либо типов в свой Список, отказа во включении ценных бумаг каких-либо типов в свой Список, делистинга ценных бумаг определенного типа (исключения ценных бумаг определенного типа из иных, помимо Официального списка, частей Списка Организатора торгов) не позднее чем на следующий рабочий день после наступления такого случая).

Глава 5. Торговые системы Организаторов торгов

34. В целях обеспечения бесперебойности торгов с ценными бумагами Организатор торгов, как правило, должен иметь несколько Торговых систем, одна из которых используется в качестве основной, а остальные - в качестве резервных.
При использовании нескольких Торговых систем Внутренними документами Организатора торгов должны быть определены основная и резервные Торговые системы, а также порядок поддерживания резервных Торговых систем в состоянии, готовом к немедленной активизации, и их использования.
35. При использовании единственной Торговой системы Организатор торгов должен иметь и поддерживать в состоянии, готовом к немедленной активизации, ее резервные компоненты. Порядок поддержания резервных компонентов Торговой системы в состоянии, готовом к немедленной активизации, и их использования должен быть определен Внутренними документами Организатора торгов.
36. Организатор торгов обязан предпринимать все возможные усилия для поддержания своей Торговой системы в рабочем состоянии и незамедлительно уведомлять всеми возможными способами участников торгов и иных своих членов о сбоях в ее работе и мерах по устранению таких сбоев.
37. Факт периодических (три и более раз в течение трех последовательных месяцев) сбоев в работе Торговой системы Организатора торгов может быть использован Национальной комиссией в качестве основания для приостановления действия или отзыва лицензии на осуществление деятельности в качестве организатора торгов с ценными бумагами.
38. Разделение Торговой системы Организатора торгов на отдельные Площадки устанавливается его Внутренними документами.

Глава 6. Проведение торгов и заключение сделок
с ценными бумагами. Маркет-мейкеры

39. В проводимых Организатором торгах с ценными бумагами имеют право принимать участие (в лице своих трейдеров) Брокеры-дилеры - члены данного Организатора торгов в соответствии с присвоенными им категориями членства (при наличии различных категорий членства).
Прочие лица (помимо работников Организатора торгов, уполномоченных его Внутренними документами на участие/присутствие в/на торгах в качестве администраторов Торговой системы или наблюдателей) имеют право присутствовать на проводимых Организатором торгах с ценными бумагами исключительно в качестве наблюдателей в соответствии с порядком, установленным Внутренними документами данного Организатора торгов. При этом им запрещается прямо или косвенно вмешиваться в процесс торгов.
40. Время начала и окончания Торгового дня и отдельных Торговых сессий (при наличии таковых), а также время начала и окончания (длительность) технологических перерывов в работе Торговой системы (при наличии таковых) устанавливаются Внутренними документами Организатора торгов.
41. Методы проведения торгов с ценными бумагами устанавливаются Внутренними документами Организаторов торгов и могут варьироваться по их Площадкам.
В целях обеспечения бесперебойности торгов с ценными бумагами Организатор торгов, как правило, должен иметь для каждой отдельной Площадки несколько методов проведения торгов, один из которых используется в качестве основного, а остальные - в качестве резервных.

При использовании нескольких методов проведения торгов в пределах одной Площадки Внутренними документами Организатора торгов должны быть определены основной и резервные методы проведения торгов, а также порядок использования резервных методов проведения торгов.
42. Заключение сделок с ценными бумагами на проводимых Организатором торгах производится их участниками в соответствии с порядком, установленным Внутренними документами данного Организатора торгов, которые помимо иных возможных норм должны содержать указания на способы котировки, допускаемые к использованию в отношении определенных классов (типов) ценных бумаг или на определенной Площадке. <*>
Сноска. Пункт 42 - с изменениями, внесенными постановлением НКЦБ РК от 11 октября 1999 года № 46 V990937_ .

43. Организатор торгов вправе вводить в отношении своих членов институт маркет-мейкерства. Порядок присвоения Брокеру-дилеру - члену Организатора торгов статуса маркет-мейкера определяется Внутренними документами данного Организатора торгов, которые в обязательном порядке должны содержать, помимо иных возможных требований, следующие требования к соискателям такого статуса:
1) представление обязательства по соблюдению всех требований, предъявляемых к маркет-мейкерам (выполнению всех функций, возлагаемых на маркет-мейкеров) законодательством Республики Казахстан и Внутренними документами Организатора торгов, по крайней мере, в течение тридцати последовательных Торговых дней;
2) наличие определенного размера собственного или уставного капитала и определенного уровня соблюдения критериев (нормативов) финансовой устойчивости, установленных для Брокеров-дилеров законодательством Республики Казахстан;
3) представление типа ценных бумаг, по которому соискатель намерен выполнять функции маркет-мейкера;
4) представление максимального лимита ежедневного объема сделок с ценными бумагами, по типу которых соискатель намерен выполнять функции маркет-мейкера (далее именуемого "Лимит сделок");
5) представление даты, начиная с которой соискатель намерен выполнять функции маркет-мейкера.
44. По каждому отдельному типу ценной бумаги статус маркет-мейкера может быть присвоен нескольким Брокерам-дилерам - члена Организатора торгов.
45. Маркет-мейкеры обязаны соблюдать следующие требования (выполнять следующие функции):
1) постоянно (с начала каждой Торговой сессии) объявлять и поддерживать твердые двусторонние (в течение Торгового дня до исчерпания Лимита сделок) и мягкие двусторонние (по исчерпании Лимита сделок до окончания Торгового дня) котировки по ценным бумагам, по типам которым им присвоен статус маркет-мейкера. Указанные котировки могут объявляться и поддерживаться как за собственный счет маркет-мейкеров, так и за счет их клиентов (в соответствии с поручениями клиентов). При этом указанные котировки не могут отличаться от цен ранее заключенных в Торговой системе сделок с данными ценными бумагами более чем на величину, установленную Внутренними документами Организатора торгов;
2) обеспечивать спрэды (различия) между объявленными ценами покупки и продажи ценных бумаг, по типам которых им присвоен статус маркет-мейкера, не превышающие величины, установленной Внутренними документами Организатора торгов;
3) поддерживать определенные Внутренними документами Организатора торгов размер собственного или уставного капитала и уровень соблюдения критериев (нормативов) финансовой устойчивости, установленных для Брокеров-дилеров законодательством Республики Казахстан;
4) соблюдать иные требования (выполнять иные функции), установленные Внутренними документами Организатора торгов.
46. Внутренними документами Организатора торгов для маркет-мейкеров могут быть установлены специальные льготы и преимущества, в том числе по уплате членских взносов и сборов Организатора торгов.
47. Маркет-мейкер вправе изменять объявленные им твердые двусторонние котировки по ценным бумагам, по типу которых ему был присвоен статус маркет-мейкера, в любой момент Торговой сессии. При этом Внутренними документами Организатора торгов для маркет-мейкеров могут быть установлены предельные величины отклонений новых цен от ранее объявленных.
48. Присвоение статуса маркет-мейкера не накладывает на Брокера-дилера - члена Организатора торгов какие-либо ограничения в отношении ценных бумаг иных типов (помимо тех, по типам которых ему присвоен статус маркет-мейкера), в торгах с которыми он имеет право принимать участие.
49. Брокер-дилер - член Организатора торгов вправе временно или постоянно отказаться от статуса маркет-мейкера, но не ранее чем по истечении тридцати Торговых дней, в течение которых он выполнял функции маркет-мейкера по данному типу ценной бумаги. Соответствующее уведомление такого Брокера-дилера - члена Организатора торгов должно быть получено Организатором торгов не позднее чем за десять Торговых дней до предполагаемой даты.
Повторное присвоение такому Брокеру-дилеру - члену Организатора торгов статуса маркет-мейкера по данному типу ценной бумаги может быть осуществлено не ранее чем по истечении десяти Торговых дней со дня, с которого он перестал выполнять функции маркет-мейкера по данному типу ценной бумаги.
50. Не позднее чем за пять Торговых дней до наступления Торгового дня, с которого Брокер-дилер - член Организатора торгов начинает или перестает выполнять функции маркет-мейкера, Организатор торгов обязан уведомить об этом Национальную комиссию и других Брокеров-дилеров - членов данного Организатора торгов.
51. В течение Торговой сессии участник торгов может быть освобожден от обязательств по заключению сделок с ценными бумагами, вытекающих из объявленных им твердых котировок, в случае сбоя в работе Торговой системы или терминала Торговой системы, которым пользуется данный участник торгов, и при условии, что данный участник торгов уведомил об этом администратора Торговой системы любым возможным способом.
Моментом, с которого участник торгов освобождается от вышеуказанных обязательств, является момент соответствующего объявления администратора Торговой системы другим участникам торгов.
По получении уведомления участника торгов о необходимости его освобождения от вышеуказанных обязательств ввиду сбоя в работе Торговой системы (терминала Торговой системы, которым пользуется данный участник торгов) администратор Торговой системы удаляет из нее все твердые котировки данного участника торгов.
52. Внутренними документами Организатора торгов должны быть установлены случаи и порядок приостановления торгов с ценными бумагами, а также их последующего возобновления. При этом помимо иных возможных случаев Внутренние документы Организатора торгов должны предусматривать следующие случаи обязательного приостановления торгов:
1) если качество обращаемых в Торговой системе ценных бумаг изменилось до степени, существенно угрожающей интересам инвесторов;
2) если отклонение цен сделок с ценными бумагами или объявленных участниками торгов котировок от ранее зарегистрированных значений достигло предельной величины, установленной Внутренними документами Организатора торгов.
53. Национальная комиссия вправе приостановить проводимые Организатором торги с ценными бумагами по основаниям, установленным ее отдельными нормативными правовыми актами. Решение Национальной комиссии о приостановлении торгов с ценными бумагами должно содержать указания о порядке и условиях их приостановления и последующего возобновления.
54. Сделка с ценными бумагами считается заключенной после ее регистрации в Торговой системе в соответствии с порядком, установленным Внутренними документами Организатора торгов.
55. Порядок оформления сделок с ценными бумагами, заключенных участниками торгов, устанавливается Внутренними документами Организатора торгов.

Глава 7. Подтверждение сделок с ценными бумагами

56. Организатор торгов обязан иметь Систему подтверждения, порядок работы которой устанавливается его Внутренними документами.
57. В обязательном порядке должны быть подключены к Системе подтверждения Организатора торгов организации, осуществляющие кастодиальную деятельность на рынке ценных бумаг и обслуживающие накопительные пенсионные и инвестиционные фонды Республики Казахстан.
58. Сделка с ценными бумагами, которая была заключена по поручению лица, подключенного к Системе подтверждения Организатора торгов, и которая не была подтверждена таким лицом (по которой поступил отказ такого лица от подтверждения), не может быть передана Организатором торгов на исполнение.

Глава 8. Исполнение сделок с ценными бумагами

59. Порядок исполнения сделок с ценными бумагами, заключенных в Торговой системе Организатора торгов, определяется его Внутренними документами, которые в обязательном порядке должны содержать, помимо иных возможных условий, следующие условия:
1) исполнение сделок с ценными бумагами, включенными в Официальный список Организатора торгов, должно осуществляться исключительно через Центральный депозитарий в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан и сводом правил Центрального депозитария;
2) исполнение сделок с ценными бумагами, включенными в Официальный список Организатора торгов, должно осуществляться исключительно по методу "Поставка против платежа";
3) исполнение сделок с ценными бумагами, включенными в Официальный список Организатора торгов, должно быть завершено не позднее чем на третий рабочий день со дня заключения сделки в Торговой системе Организатора торгов (не включая день заключения сделки).
60. В случае, если участник торгов не имеет счета в Центральном депозитарии, исполнение заключенных им сделок с ценными бумагами, которое подлежит обязательному осуществлению через Центральный депозитарий, производится по счету данного участника торгов у депонента Центрального депозитария.
61. Ответственность за неисполнение (несвоевременное или неполное исполнение) сделок с ценными бумагами, заключенных в Торговой системе Организатора торгов, определяется Внутренними документами данного Организатора торгов, которые в обязательном порядке должны предусматривать форс-мажорные обстоятельства (обстоятельства непреодолимой силы), при которых сроки исполнения сделок с ценными бумагами, заключенных в Торговой системе Организатора торгов, могут быть увеличены на срок действия таких обстоятельств, а также порядок действий Организатора торгов и Брокеров-дилеров - его членов при наступлении таких обстоятельств.
62. Порядок разрешения споров между участниками торгов, а также между участниками торгов и их Организатором по вопросам заключения сделок с ценными бумагами в Торговой системе и их исполнения определяется Внутренними документами данного Организатора торгов, которые в обязательном порядке должны предусматривать создание Арбитражной комиссии Организатора торгов и порядок ее деятельности.

При этом принятие (утверждение) таких Внутренних документов, а также

определение количественного и персонального состава Арбитражной

комиссии и структуры ее членов не может находиться в компетенции

исполнительного органа Организатора торгов.

Председатель Национальной комиссии

(Специалисты:

Цай Л.Г.

Чунтонов В.)

Бағалы қағаздармен сауда-саттық ұйымдастырушылардың қызметін жүзеге асыру қағидаларын бекіту туралы

Қаулы Қазақстан Республикасы Бағалы қағаздар жөніндегі Ұлттық комиссиясы 1998 жылғы 23 желтоқсан N 19 Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 1999 жылғы 17 наурызда N 707 тіркелді. Күші жойылды - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2007 жылғы 25 маусымдағы N 175 Қаулысымен.

Ескерту. ҚР Бағалы қағаздар жөніндегі Ұлттық комиссиясының 1998 жылғы 23 желтоқсандағы N 19 Қаулысының күші жойылды - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2007 жылғы 25 маусымдағы N 175 (мемлекеттік тіркелген күннен бастап 14 күн өткеннен кейін қолданысқа енгізіледі) Қаулысымен.

Бағалы қағаздармен сауда-саттық ұйымдастырушылардың (қор биржаларының, бағалы қағаздардың биржадан тыс баға кесу ұйымдарының және Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес өзге де ықтимал ұйымдардың) қызметін мемлекеттік реттеу мақсатында және "Бағалы қағаздар рыногы туралы" Z970077_ Қазақстан Республикасының 1997 жылғы 05 наурыздағы заңына сәйкес Қазақстан Республикасы Бағалы қағаздар жөніндегі ұлттық комиссиясы (бұдан әрі "Ұлттық комиссия" деп аталады) қаулы етеді:
1. Бағалы қағаздармен сауда-саттық ұйымдастырушылардың қызметін жүзеге асыру қағидалары бекітілсін (қоса берілді).
2. Жоғарыда аталған Қағидалардың Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде тіркелген сәттен бастап, жоғарыда аталған Қағидалардың 2001 жылдың 01 қаңтарынан бастап күшіне енгізілетін 30-тармағының үшінші бөлігін және жоғарыда аталған Қағидалардың Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде тіркелген сәттен бастап алты айдан кейін күшіне енгізілетін 59-тармағын қоспағанда, күшіне енгізілетіндігі белгіленсін.<*>
ЕСКЕРТУ. 2-тармақ өзгертілді - ҚР Бағалы қағаздар жөніндегі ұлттық комиссиясының 15.03.2000 N 68 V001102_ қаулысымен.
3. "Қазақстан қор биржасы" жабық акционерлік қоғамы өзінің Ішкі құжаттарын (олар жоғарыда аталған Қағидалардың 1-тармағының 2) тармақшасында айқындалған) жоғарыда аталған Қағидаларға олар күшіне енгізілген күннен бастап екі ай ішінде сәйкес келтіруге міндеттелсін.
4. Бағалы қағаздар рыногында кастодиандық қызметті жүзеге асыратын және Қазақстан Республикасының жинақтаушы зейнетақы қорларына және инвестициялық қорларына қызмет көрсететін ұйымдар өздерінің қызметін жоғарыда аталған Қағидалардың 57-тармағына олар күшіне енгізілген күннен бастап үш айдың ішінде сәйкес келтіруге міндеттелсін.
5. Ұлттық комиссия орталық аппаратының Лицензиялау және қадағалау басқармасы:
1) осы Қаулыны және жоғарыда аталған Қағидаларды (олар күшіне енгізілгеннен кейін) "Қазақстан қор биржасы" ЖАҚ-ның, бағалы қағаздар рыногының кәсіпқой қатысушылары қауымдастықтарының (оларға осы Қаулыны және жоғарыда аталған Қағидаларды олардың мүшелерінің назарына жеткізу жөніндегі міндетті жүктей отырып), Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің және бағалы қағаздар рыногына брокерлік және дилерлік қызметті, бағалы қағаздар рыногында кастодиандық қызметті, зейнетақы активтерін инвестициялық басқару жөніндегі қызметті жүзеге асыратын және "Қазақстан қор биржасы" ЖАҚ-ның және бағалы қағаздар рыногының кәсіпқой қатысушылары қауымдастықтарының мүшелері болып табылмайтын ұйымдардың назарына жеткізсін;
2) осы Қаулыны және жоғарыда аталған Қағидаларды (олар күшіне енгізгеннен кейін) бағалы қағаздармен сауда-саттық ұйымдастырушы қызметін жүзеге асыруға лицензия алуға ниет білдірген ұйымдардың назарына жеткізсін;
3) осы Қаулының және жоғарыда аталған Қағидалардың орындалысына бақылау жасасын.

Ұлттық комиссияның Төрағасы

Комиссия мүшелері

Қазақстан Республикасы, Алматы қ.
1998 жылғы 23 желтоқсан
N 19
Қазақстан Республикасы
Бағалы қағаздар жөніндегі ұлттық
комиссиясының 1998 жылғы 23
желтоқсандағы N 19 қаулысымен
бекітілді

Бағалы қағаздармен сауда-саттық ұйымдастырушылардың
қызметін жүзеге асыру
Қағидалары

Осы Қағидалар "Бағалы қағаздар рыногы туралы" Z970077_ Қазақстан Республикасының 1997 жылғы 05 наурыздағы заңына сәйкес әзірленді және Қазақстан Республикасында бағалы қағаздармен сауда-саттық ұйымдастырушылардың қызметін жүзеге асырудың шарттар мен тәртібін белгілейді.

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Осы Қағидаларда қолданылған ұғымдар мыналарды білдіреді:
1) "Брокер-дилер" - тиісті лицензиясының негізінде Қазақстан Республикасының Бағалы қағаздар рыногында брокерлік және дилерлік қызметті жүзеге асыратын ұйым;
2) "Сауда-саттық ұйымдастырушының ішкі құжаттары (Ішкі құжаттар)" - Сауда-саттық ұйымдастырушының құрылтай құжаттары, биржалық сауда қағидалары (олар "Бағалы қағаздар рыногы туралы" Қазақстан Республикасының 1997 жылғы 5 наурыздағы заңы 44-бабының 2 және 3-тармақтармен айқындалған), бағалы қағаздар рыногының биржадан тыс баға кесу ұйымының қағидалары (олар "Бағалы қағаздар рыногы туралы" Қазақстан Республикасының 1997 жылғы 5 наурыздағы заңының 54-бабымен айқындалған), Сауда-саттық ұйымдастырушының ӨРҰ ретіндегі қағидалары (олар "Бағалы қағаздар рыногы туралы" Қазақстан Республикасының 1997 жылғы 05 наурыздағы заңының 58-бабымен айқындалған), Сауда-саттық ұйымдастырушының акционерлік қоғам ретіндегі ішкі құжаттары (олар "Акционерлік қоғамдар туралы" Z980281_ Қазақстан Республикасының 1998 жылғы 10 шілдедегі заңының 62-бабы 1-тармағының 12)-тармақшасында көзделген, Сауда-саттық ұйымдастырушының жауапкершілігі шектеулі немесе қосымша жауапкершілігі бар серіктестік ретіндегі ішкі қызметін реттейтін ішкі қағидалары және өзге де құжаттар (олар "Жауапкершілігі шектеулі және қосымша жауапкершілігі бар серіктестіктер туралы" Z980220_ Қазақстан Республикасының 1998 жылғы 22 көкектегі заңында көзделген) және Сауда-саттық ұйымдастырушының органдарының және мүшелері жалпы жиналысының өз құзырлықтары шегінде қабылданған шешімдер;
3) "Бағалы қағаздың делистингі (Бағалы қағаздардың делистингі, Делистинг)" - белгілі бір үлгідегі бағалы қағаздарды Сауда-саттық ұйымдастырушының Ресми тізіміне енгізілген бағалы қағаздардың үлгілері және олардың эмитенттері үшін белгіленген басымдықтарды тиісті түрде тоқтата тұрып немесе тоқтатып Сауда-саттық ұйымдастырушының Ресми тізімінен уақытша немесе мүлдем шығару;
4) "Рұқсат ету бастамашысы" - бастамасы бойынша бағалы қағаздардың белгілі бір түрі Сауда жүйесіндегі айналысқа рұқсат етілген ұйым;
5) "Бағалы қағаздармен жасалған мәмілені орындау (Мәмілені орындау)" - тараптардың мәміледен туындайтын міндеттемелерді орындаулары арқылы бағалы қағаздармен жасасқан мәміле бойынша есеп айырысуды жүзеге асыру;
6) "Бағалы қағаз класы (Бағалы қағаздар класы)" - белгілі бір үлгідегі, өз араларында эмитенттердің сипаты, шығарылым, орналастыру, айналыс тәсілдері бойынша және басқа да ықтимал сипаттары бойынша ұқсас көптеген ашық бағалы қағаздар;
7) "Баға кесу" - бағалы қағаздардың белгілі бір түрін сатып алудың және/немесе сатудың Брокер-дилер жариялаған бағасы, ол осы баға бойынша осы бағалы қағаздармен ол жариялаған немесе ол қабылдаған шарттар мен мәмілелер жасасуға дайын; немесе
бағалы қағаздардың белгілі бір түрімен оларға белгіленген бағалар бойынша Брокер-дилер жарияланған немесе ол қабылданған шарттар мен мәмілелер жасауға Брокер-дилердің ниетін жариялау; немесе
Сауда-саттық ұйымдастырушының оның Сауда жүйесіндегі айналысқа рұқсат етілген бағалы қағаздармен сауда-саттық жасасудың нәтижелері туралы мәліметтерді жинауды, өңдеуді және жариялауды жүзеге асыруы: Сауда жүйесінде тіркелген осындай бағалы қағаздармен жасалған мәмілелердің параметрлері туралы (бағалары, көлемдері және өзге де ықтимал параметрлері) және/немесе Сауда жүйесінде тіркелген осы Сауда-саттық ұйымдастырушының мүшесінің осындай бағалы қағаздармен мәмілелер жасауға өтінімінің (ұсыныстарының) параметрлері туралы (сатып алудың ең жоғарғы бағалары, сатудың ең жоғары бағалары, көлемдері және өзгеде ықтимал параметрлері);
8) "Екі жақты баға кесу" - бағалы қағаздардың белгілі бір түрін сатып алудың ең жоғарғы және сатудың ең төменгі Брокер-дилер жариялаған бағасы, ол осы бағалар бойынша осы бағалы қағаздармен олар жариялаған немесе олар қабылдаған шарттармен мәмілелер жасасуға дайын; немесе
Брокер-дилердің бағалы қағаздарды сатып алудың бағасын да сатудың бағасын да көрсетіп баға кесу тәсілі (ниетті жариялау сияқты), ол осы баға бойынша осы бағалы қағаздармен Брокер-дилер жариялаған немесе олар қабылдаған шарттар мен мәмілелер жасасуға дайын;
9) "Индикативті баға кесу (Жұмсақ баға кесу)" - белгілі бір үлгідегі бағалы қағаздарды сатып алудың және/немесе сатудың Брокер-дилер алдын-ала жариялаған (бағалау) бағасы, оның негізінде ол осы бағалы қағаздармен әлеуетті сатушымен/сатып алушымен осындай мәміленің шарттары туралы қосымша келісімдер жүргізгеннен кейін мәміленің нақты бағасының бұрын алдын-ала жарияланған (бағалау) бағадан айырмашылығы болады және Брокер-дилер оған қатысты тәуекелдер шегін белгілемеген не жойған не жойылуға жақын әлеуетті сатушы/сатып алушымен мәмілелер жасасудан Брокер-дилер бас тарта алады деген жорамалмен мәмілелер жасасуға дайын;
Брокер-дилердің белгілі бір бағалы қағаздарды сатып алудың және/ немесе сатудың алдын-ала (бағалау) бағасын көрсетіп баға кесу тәсілі (ниетті жариялау сияқты), оның негізінде ол осы бағалы қағаздармен әлеуетті сатушымен/сатып алушымен осындай мәміленің шарттары туралы қосымша келісімдер жүргізгеннен кейін мәміленің нақты бағасының бұрын алдын-ала жарияланған (бағалау) бағадан айырмашылығы болады және Брокер-дилер оған қатысты тәуекелдер шегін белгілемеген не жойған не жойылуға жақын әлеуетті сатушы/сатып алушымен мәмілелер жасасудан Брокер-дилер бас тарта алады деген жорамалмен мәмілелер жасасуға дайын;
10) "Нақты баға кесу" - бағалы қағаздардың белгілі бір үлгісін сатып алудың және/немесе сатудың Брокер-дилер жариялаған бағасы, ол осы бойынша осы бағалы қағаздармен олар жариялаған немесе қабылдаған шарттармен мәмілелер жасасуға міндетті; немесе
Брокер-дилердің белгілі бір бағалы қағаздарды сатып алудың бағасын және/немесе сатудың алдын-ала (бағалау) бағасын көрсетіп баға кесу тәсілі (ниетті жариялау сияқты), ол осы баға бойынша осы бағалы қағаздармен Брокер-дилер жариялаған немесе олар қабылдаған шарттармен мәмілелер жасасуға міндеттенеді;
11) "Листинг" - Сауда-саттық ұйымдастырушылардың ресми тізіміне енгізілген бағалы қағаздардың үлгілері және олардың эмитенттері үшін белгіленген басымдықтары тиісті түрде бере отырып белгілі бір үлгідегі бағалы қағаздарды Сауда-саттық ұйымдастырушылардың Ресми тізіміне енгізу;
12) "Лот" - осы үлгідегі бағалы қағаздармен Сауда-саттық ұйымдастырушының Сауда жүйесінде жасалатын мәмілелердің нысанасы болып табыла алатын бағалы қағаздардың Сауда-саттық ұйымдастырушы белгілеген ең төменгі саны;
13) "Маркет-мейкер" - осы Сауда-саттық ұйымдастырушы осындай деп таныған және белгілі біл үлгідегі бағалы қағаздар бойынша баға екі жақты кесуді үнемі жариялауға және ұстап тұруға міндеттеме қабылдаған Сауда-саттық ұйымдастырушының мүшесі - Брокер-дилер;
14) "Ұлттық комиссия" - Қазақстан Республикасының Бағалы қағаздар жөніндегі ұлттық комиссиясы;
15) "Сауда жүйесіндегі (Сауда алаңындағы) айналыс" - бағалы қағаздың сауда жүйесінде (Сауда алаңында) жасалатын мәміленің нысанасы болып табылу мүмкіндігі;
16) "Сауда-саттық ұйымдастырушы (Ұйымдастырушы)" - бағалы қағаздармен сауда-саттық ұйымдастырушы (биржадан тыс рыноктың баға кесу ұйымы, қор биржасы немесе Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес өзге ұйым);
17) "Сауда-саттық ұйымдастырушының Ресми тізімі (Ресми тізім)" - белгілі бір (листингтік) талаптарға сәйкес келетін бағалы қағаздардың үлгілері енгізілген Сауда-саттық ұйымдастырушы Тізімінің бөлігі. Егер Сауда-саттық ұйымдастырушының тізімінде Ресми тізім белгіленбеген жағдайда "Сауда-саттық ұйымдастырушының тізімі" және "Сауда-саттық ұйымдастырушының Ресми тізімі (Ресми тізім)" ұғымдары бір мәнді болып табылады;
18) "Сауда-саттық ұйымдастырушының алаңы (Алаң)" - Сауда жүйесінің оның басқа бөліктерінен сауда-саттыққа қатысушыларға және ондағы айналыстағы бағалы қағаздарға қойылатын өзіндік талаптармен, сондай-ақ бағалы қағаздармен мәмілелер жасасудың және оларды орындаудың шарттарымен өзгешеленетін бөлігі. Егер Сауда жүйесін Сауда-саттық ұйымдастырушы жеке бөліктерге бөлмеген жағдайда, "Сауда-саттық ұйымдастырушының Сауда жүйесі (Сауда жүйесі) және "Сауда-саттық ұйымдастырушының Сауда алаңы (Сауда алаңы)" ұғымдары бір мәнді болып табылады;
19) "Төлемге қарсы жеткізілім (DVP)" - бағалы қағаздарды немесе ақшаны жеткізу жөніндегі мәміленің қарама-қарсы міндеттемелерін басқа тарап орындамай тұрып бағалы қағаздарды немесе ақшаны жеткізу жөніндегі мәміленің міндеттемесін мәміленің бір тарабының орындалуы мүмкін болмайтын бағалы қағаздармен жасасқан мәмілелерді орындау әдісі;
20) "Сауда-саттық ұйымдастырушының растау жүйесі (Растау жүйесі)" - Сауда-саттық ұйымдастырушының оған енгізілген тұлғаларға олардың тапсырмалары бойынша осы Сауда-саттық ұйымдастырушының Сауда жүйесінде бағалы қағаздармен жасасқан мәмілелер туралы мәліметтер алуға және алынған мәліметтерді өңдеудің негізінде осы Сауда-саттық ұйымдастырушыға осындай мәмілелерге растамалар (мәмілелер шарттарының оларды жасасуға берілген тапсырмалардың шарттарына сәйкестігі туралы хабар) беруге не осындай мәмілелерді растаудан бас тартуға мүмкіндік беретін бағдарламалық-техникалық кешені;
21) "Сауда-саттық ұйымдастырушының тізімі" - Сауда-саттық ұйымдастырушының сауда жүйесінде айналысқа рұқсат етілген бағалы қағаздардың барлық үлгісінің Сауда-саттық ұйымдастырушының Ішкі құжаттарына сәйкес жасалған және бекітілген тізімі;
22) "ӨРҰ" - Брокерлер-дилерлердің өзін-өзі реттейтін ұйымы;
23) "Бағалы қағаздың үлгісі (Бағалы қағаздардың үлгісі)" - сапасы біркелкі, көптеген бағалы қағаздарды басқасынан (оның ішінде осы эмитенттің шығарған бағалы қағаздардың басқа үлгілерінен де) біржақты ажыратуға мүмкіндік беретін сипаттарды иеленген көптеген жабық бағалы қағаздар;
24) "Сауда-саттық ұйымдастырушының сауда күні (Сауда күні)" - Сауда-саттық ұйымдастырушы белгілеген, оның Сауда жүйесінде бағалы қағаздармен мәмілелер жасалуы мүмкін күнтізбелік күн шегіндегі кезең;
25) "Сауда-саттық ұйымдастырушының Сауда сессиясы (Сауда сессиясы)" - Сауда күнінің бөлігі. Егер Сауда жүйесін Сауда-саттық ұйымдастырушы жеке бөліктерге бөлмеген жағдайда, "Сауда-саттық ұйымдастырушының Сауда күні (Сауда күні)" және "Сауда-саттық ұйымдастырушының Сауда сессиясы (Сауда сессиясы)" ұғымдары бір мәнді болып табылады;
26) "Сауда-саттық ұйымдастырушының Сауда жүйесі (Сауда жүйесі)" - өзара байланысты үйлердің, қондырғылардың, мүліктердің бағдарламалық- техникалық құралдардың, Ішкі құжаттардың және Сауда-саттық ұйымдастырушының мүшесі - Брокерлер-дилерлер арасындағы бағалы қағаздармен мәмілелер жасалатын өзге де қажетті активтер мен рәсімдердің жиынтығы;
27) "Сауда-саттық ұйымдастырушының мүшесі - Брокер-дилердің трейдері (Сауда-саттық ұйымдастырушы мүшесінің трейдері, Трейдер)" - осы Сауда-саттық ұйымдастырушының мүшесі - Брокер-дилердің атынан бағалы қағаздармен Ұйымдастырушы жүргізетін сауда-саттық қатысушы жеке тұлға;
28) "Сауда-саттыққа қатысушы" - осы Сауда-саттық ұйымдастырушының сауда жүйесіне (Алаңда) бағалы қағаздармен мәмілелер жасасуға жіберілген және бағалы қағаздармен Ұйымдастырушы жүргізетін сауда-саттыққа қатысатын Сауда-саттық ұйымдастырушының мүшесі - Брокер-дилер.
2. Сауда-саттық ұйымдастырушының қызметі Қазақстан Республикасының заңдарымен белгіленген тәртіпте лицензиялауға жатады.
3. Сауда-саттық ұйымдастырушының қағидалары Сауда-саттық ұйымдастырушының Ішкі құжаттарымен белгіленген тәртіпте оның мүшелерінің жалпы жиналысында қабылданады және Ұлттық комиссияның бекітуіне жатады.
4. Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген жағдайларда Сауда-саттық ұйымдастырушы бағалы қағаздардан басқа өзге де қаржы құралдарымен сауда-саттық өткізуге құқылы. Бұл ретте осы Қағидалардың күші Сауда-саттық ұйымдастырушының тек бағалы қағаздарға қатысты қызметіне ғана қолданылады.
5. Сауда-саттық ұйымдастырушының қызметіне бақылау жасауды Ішкі құжаттармен белгіленген тәртіпте оның мүшелері және Қазақстан Республикасының заңдарымен белгіленген құқықтары мен міндеттеріне сәйкес Ұлттық комиссия жүзеге асырады.

2-тарау. Сауда-саттық ұйымдастырушының мүшелері

6. Сауда-саттық ұйымдастырушының оның мүшелеріне қойылатын талаптарға сәйкес келетін және Қазақстан Республикасының заңдарымен және Ішкі құжаттармен белгіленген тәртіпте Сауда-саттық ұйымдастырушының мүшелігіне қабылданған Брокер-дилерлер Сауда-саттық ұйымдастырушының мүшесі болып табылады.
Сауда-саттық ұйымдастырушы Брокер-дилерге Қазақстан Республикасының заңдарында және Ішкі құжаттарда көзделген негіздер бойынша өзіне мүше етіп алудан бас тартуға құқылы. Бұл ретте Сауда-саттық ұйымдастырушы Брокер-дилерге жазбаша түрде Ішкі құжаттармен белгіленген мерзімде дәлелді бас тарту беруі керек.
7. Сауда-саттық ұйымдастырушының Ішкі құжаттарында мүше болудың әр түрі (оның ішінде дауыс беру құқығынсыз мүше болу), сондай-ақ мүше болудың санаттары (Сауда-саттық ұйымдастырушының мүшесі сауда-саттыққа қатысуға құқығы бар бағалы қағаздардың кластарына қатысты және/немесе Сауда-саттық ұйымдастырушының мүшесі сауда-саттыққа қатысуға құқығы бар Алаңдарға қатысты) көзделуі мүмкін.
8. Сауда-саттық ұйымдастырушы мүшесінің:
1) оған берілген мүше болу санатына(тарына) (мүше болудың түрлі санаттары болған кезде) сәйкес бағалы қағаздармен Ұйымдастырушы өткізетін сауда-саттыққа қатысуға;
2) бағалы қағаздармен Ұйымдастырушы жүргізетін сауда-саттыққа қатысуға және Сауда-саттыққа ұйымдастырушыдан бағалы қағаздармен жасасқан мәмілелерді орындауға қажетті және жеткілікті ақпараттарды алуға;
3) Сауда-саттық ұйымдастырушы органдарының және мүшелерінің жалпы жиналысының қарауына Сауда-саттық ұйымдастырушының қызметінің сауда, есеп айырысу және ақпараттық мәселелері және Сауда-саттық ұйымдастырушының Ішкі құжаттарында көзделген басқа мәселелер жөнінде ұсыныстар енгізуге құқығы бар.
9. Сауда-саттық ұйымдастырушының мүшесі:
1) Қазақстан Республикасы заңдарының және Ішкі құжаттарының Сауда- саттық ұйымдастырушы мүшелерінің және олардың трейдерлерінің қызметін реттейтін талаптарын сақтауға;
2) Сауда-саттық ұйымдастырушының мүшелік жарналарын және алымдарын оның Ішкі құжаттарымен белгіленген құрамда, мөлшерде, мерзімдерде және тәртіпте төлеуге;
3) бағалы қағаздармен Ұйымдастырушы өткізетін сауда-саттықтарда мәмілелерді тек сауданың әділетті және тең құқықты принциптерінде, Сауда-саттық ұйымдастырушының және Сауда-саттық ұйымдастырушының басқа мүшелерінің, бағалы қағаздар эмитенттерінің және инвесторлардың (Сауда-саттық ұйымдастырушы мүшелерінің клиенттерінің) мүдделерін нұқсан келтірмей жасауға;
4) бағалы қағаздармен Ұйымдастырушы өткізген сауда-саттықта жасасқан мәмілелерді, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңдарының және Сауда-саттық ұйымдастырушының Ішкі құжаттарының талаптарына негізделген өзге де міндеттемелерді уақытында, толық және аса оңтайлы тәсілмен орындауға міндетті.
10. Сауда-саттық ұйымдастырушы мүшелерінің осы Қағидалардың 8 және 9-тармақтарында көрсетілгендерден басқа өзге де құқықтары мен міндеттемелері Қазақстан Республикасының заңдарымен (оның ішінде осы Қағидалармен) және Сауда-саттық ұйымдастырушының Ішкі құжаттарымен белгіленеді.
11. Сауда-саттық ұйымдастырушының Ішкі құжаттарымен ол өзінің мүшелеріне және өзге де ықтимал мүдделі тұлғаларға беруге міндетті ақпараттардың көлемі және осындай ақпаратты берудің тәртібі айқындалу керек. Бұл ретте осындай ақпараттың құрамына осы Сауда-саттық ұйымдастырушының қызметін Ұлттық комиссияның тексергендігі туралы мәліметтер міндетті түрде енгізілуі керек.
12. Ұлттық комиссияның немесе ӨРҰ-ның осы Брокер-дилерге, оның қызметкерлеріне және оның аффиллиирленген тұлғаларына қатысты қолданған кез келген тәртіптік әрекеттері туралы осы Сауда-саттық ұйымдастырушыны Сауда-саттық ұйымдастырушының мүшесі - Брокер-дилер шұғыл түрде ескертуге міндетті.
13. Сауда-саттық ұйымдастырушының Ішкі құжаттарында оған мүше болуды тоқтата тұрудың немесе тоқтатудың негіздері көзделу керек.
Бұл ретте бағалы қағаздар рыногында брокерлік және дилерлік қызметті жүзеге асыруға осы Брокер-дилерге бұрын берілген лицензияны (бұдан әрі "Лицензия" деп аталады) қолдануды тоқтата тұру немесе тоқтату оның барлық Сауда-саттық ұйымдастырушыға мүше болуын тоқтата тұруға немесе тоқтатуға сөзсіз негіз болып табылады.
Ұлттық комиссия Лицензияны қолдануды тоқтата тұру немесе тоқтату жөнінде Сауда-саттық ұйымдастырушыларды тиісті шешім қабылданған күні ескертеді. Лицензиясын қолдану тоқтата тұрылған немесе тоқтатылған Брокер-дилерді Сауда-саттық ұйымдастырушылар бағалы қағаздармен олар өткізетін сауда-саттыққа қатысудан аталған ескертпені алған сәттен бастап босатуға міндетті.
14. Брокер-дилердің Сауда-саттық ұйымдастырушыға мүше болуын тоқтата тұру немесе тоқтату осы Брокер-дилерді осы Ұйымдастырушының бағалы қағаздармен өткізетін сауда-саттыққа қатысудан босатуға, сондай- ақ Сауда-саттық ұйымдастырушының мүшесі үшін Қазақстан Республикасының заңдарымен және Сауда-саттық ұйымдастырушының Ішкі құжаттарымен белгіленген өзге де құқықтарын тоқтата тұруға немесе тоқтатуға әкеп соғады.
15. Сауда-саттық ұйымдастырушы Ұлттық комиссияны өзіне мүше етіп қабылдау, мүше етіп қабылдаудан бас тарту, мүше болуды тоқтата тұру, мүше болуды жаңарту және мүше болуды тоқтату туралы барлық жағдайлар жөнінде осындай жағдайдың басталған күнінен кейінгі келесі күнінен кешіктірмей ескертуге міндетті.

3-тарау. Трейдерлер

16. Ұлттық комиссияның қолданылып жүрген бірінші санатты (бағалы қағаздармен мәмілелер жасау жөніндегі жұмыстарды орындауға рұқсат ету құқығымен) біліктілік куәлігін (бұдан әрі "Біліктілік куәлігі" деп аталады) иеленген жеке тұлға ғана Сауда-саттық ұйымдастырушының мүшесі - Брокердің-дилердің Трейдері бола алады.<*>
ЕСКЕРТУ. 16-тармақ өзгертілді - ҚР Бағалы қағаздар жөніндегі ұлттық комиссиясының 1999.04.20. N 30 V990782_ қаулысымен.

17. Сауда-саттық ұйымдастырушының мүшесі - Брокер-дилер сауда-саттық ұйымдастырушыға осы Сауда-саттық ұйымдастырушы белгілеген көлемде өзінің трейдері туралы мәліметтер беруге міндетті. Осындай мәліметтерді беру оларда көрсетілген тұлғалардың осы Брокер-дилердің атынан бағалы қағаздармен Ұйымдастырушы өткізетін сауда-саттыққа қатысуға және сауда-саттық алдындағы және сауда-саттықтан кейінгі ықтимал рәсімдерді орындауға арналған барлық қажетті өкілеттіктерді иеленгендіктерін (трейдерлердің құзырлықтарына қатысты) және осы Брокер-дилер өзіне осы тұлғалардың оларға берілген өкілеттіктерден туындайтын әрекеттері (әрекетсіздіктер) үшін және осындай әрекеттердің (осындай әрекетсіздіктің) салдары үшін барлық жауапкершілікті қабылдайтындығын білдіреді.
18. Сауда-саттық ұйымдастырушының Ішкі құжаттарында трейдерлерді Сауда жүйесіне жіберудің шарттары, оның ішінде Сауда жүйесінде жұмыс істеуге міндетті түрде алдын ала оқыту шарты, Сауда жүйесінде жұмыс істеуге міндетті түрде мерзімді қайта оқыту шарты және осы Сауда-саттық ұйымдастырушының трейдерлері міндетті түрде (оның ішінде мерзімді) сертификациялау шарты көзделу керек.
Сауда-саттық ұйымдастырушы жоғарыда аталған трейдерлерді оқыту, қайта оқыту және сертификациялау үшін ақы белгілеуге құқылы.
19. Сауда-саттық ұйымдастырушының мүшесі - Брокер-дилер өзінің трейдерлерінің құрамындағы кез келген өзгерістер туралы мәліметтер беруге міндетті және оған осындай мәліметтерді бермеудің немесе уақытында бермеудің салдары үшін барлық жауапкершілік жүктеледі.
20. Бағалы қағаздармен Ұйымдастырушы өткізетін сауда-саттыққа және сауда алдындағы және саудадан кейінгі ықтимал рәсімдерге (трейдерлердің өкілеттігіне қатысты) байланысты трейдердің кез келген әрекеттері және кез келген әрекетсіздігі осы трейдердің Сауда-саттық ұйымдастырушының мүшесі - Брокер-дилерге ұсынған әрекетіне (әрекетсіздігіне) теңестіріледі.
21. Сауда-саттық ұйымдастырушының Ішкі құжаттарында осы Ұйымдастырушының бағалы қағаздармен сауда-саттық өткізу және сауда-саттық алдындағы және сауда-саттықтан кейінгі ықтимал рәсімдерді (трейдерлердің құзырлықтарына қатысты) орындау барысындағы трейдерлер әрекеттерінің нормаларын реттейтін құжаттарды (бұдан әрі "Трейдердің кодексі" деп аталады) енгізу мүмкіндігі көзделуі мүмкін.
Трейдер кодексінің нормаларын орындау жөніндегі міндеттемелерді қабылдаудың нысаны (ерікті немесе міндетті) (Трейдер кодексіне қосылудың нысаны) Сауда-саттық ұйымдастырушының Ішкі құжаттарымен айқындалады.
Трейдер кодексіне міндетті қосылу нысаны жағдайында осындай қосылу Сауда-саттық ұйымдастырушының Ішкі құжаттарында трейдерлерді Сауда жүйесіне жіберу шарты ретінде көзделуі мүмкін.
22. Сауда-саттық ұйымдастырушының Ішкі құжаттарында трейдерді осы Ұйымдастырушының бағалы қағаздармен өткізетін сауда-саттыққа қатысудан босатудың негіздері көзделу керек.
Бұл ретте осы трейдерге берілген Біліктілік куәлігін қолдануды тоқтата тұру немесе тоқтату оны бағалы қағаздармен Ұйымдастырушылар өткізетін сауда-саттықта қатысудан босату үшін сөзсіз негіз болып табылады.
Ұлттық комиссия Сауда-саттық ұйымдастырушыларды Біліктілік куәлігін қолданудың тоқтата тұрылғандығы немесе тоқтатылғандығы жөнінде (бақылау жасауды Сауда-саттық ұйымдастырушылар өздері дербес жүзеге асыратын қолданылу мерзімінің аяқталу жағдайын қоспағанда) тиісті шешім қабылданған күні ескертеді.
Біліктілік куәлігін қолдану тоқтата тұрылған немесе тоқтатылған трейдерді аталған ескертпе алынған сәттен бастап (Біліктілік куәлігінің мерзімі аяқталған күннен кейінгі жақын арадағы Сауда күнінен бастап) Сауда-саттық ұйымдастырушылар бағалы қағаздармен олар өткізетін сауда-саттыққа қатысудан босатуға міндетті.
23. Сауда-саттық ұйымдастырушының мүшесі - Брокер-дилердің барлық трейдерлерін бағалы қағаздармен осы Ұйымдастырушы өткізетін сауда- саттыққа қатысудан босату осындай сауда-саттыққа Брокер-дилердің өзін қатыстырудан шұғыл түрде босатуға әкеп соғады.

4-тарау. Сауда-саттық Ұйымдастырушылардың сауда
жүйелерінде айналыста болатын бағалы қағаздар

24. Сауда-саттық ұйымдастырушылардың сауда Жүйелерінде бағалы қағаздардың және қаржы құралдарының мынадай түрлері мен кластары айналыста бола алады:
1) Қазақстан Республикасының мемлекеттік бағалы қағаздары, Қазақстан Республикасының Үкіметі немесе Ұлттық Банкі шығарған, оның ішінде басқа мемлекеттердің заңдарына сәйкес эмиссияланған (осы тармақша Ұлттық комиссияның 1999 жылғы 06 көкектегі N 28 қаулысымен толықтырылған);<*>
ЕСКЕРТУ. 1)-тармақ толықтырылды - ҚР Бағалы қағаздар жөніндегі Ұлттық комиссиясының 1999.04.09. N 28 V990765_ қаулысымен.

1-1) Қазақстан Республикасының жергiлiктi атқарушы органдар шығарған мемлекеттiк бағалы қағаздары, оның iшiнде басқа мемлекеттердiң заңдарына сәйкес эмиссияланған (осы тармақша Ұлттық комиссияның 1999 жылғы 06 көкектегi N 28 қаулысымен енгiзiлген);<*>
ЕСКЕРТУ. 24-тармақ 1-1)-тармақшамен толықтырылды - ҚР Бағалы қағаздар жөніндегі Ұлттық комиссиясының 1999.04.09. N 28 V990765_
қаулысымен.

2) Қазақстан Республикасы ұйымдарының мемлекеттік емес эмиссиялық бағалы қағаздары, оның ішінде басқа мемлекеттердің заңдарына сәйкес эмиссияланған;
3) осы Қағидалардың 25-тармағында айқындалған халықаралық қаржы ұйымдарының эмиссиялық бағалы қағаздары;
4) шетелдік ұйымдардың басқа мемлекеттердің заңдарына сәйкес эмиссияланған және Қазақстан Республикасының аумағындағы айналысқа қолданылып жүрген заңдарға сәйкес жіберілген эмиссиялық бағалы қағаздары;
5) Қазақстан Республикасы ұйымдарының борыштық міндеттемелері (вексельдер);
6) Қазақстан Республикасының бағалы қағаздардың ұйымдасқан рыногына айналысқа жіберілген өзге де бағалы қағаздар және қаржы құралдары.
25. Сауда-саттық ұйымдастырушылардың Сауда жүйесіндегі айналысқа мынадай халықаралық қаржы ұйымдары эмиссияланған бағалы қағаздар жіберіледі:
1) Халықаралық қайта құру және даму банкі;
2) Еуропа қайта құру және даму банкі;
3) Америкалық даму банкі;
4) Халықаралық есеп айырысу банкі;
5) Азия даму банкі;
6) Африка даму банкі;
7) Халықаралық қаржы корпорациясы;
8) Ислам даму банкі.
26. Әртүрлі Сауда-саттық ұйымдастырушылардың Сауда жүйелерінде бірдей үлгідегі бағалы қағаздарды айналысқа жіберуге рұқсат етілмейді.
27. Бағалы қағаздардың үлгісіне қойылатын, оларды Сауда-саттық ұйымдастырушының Тізіміне енгізу үшін сақтауға қажетті талаптар осы Сауда-саттық ұйымдастырушының Ішкі құжаттарымен белгіленеді және оған:
1) эмитенттің ұйымдық-құқықтық нысанына қойылатын талаптар;
2) эмитенттің заңды тұлға ретінде жұмыс істеуінің ұзақтығына қойылатын талап;
3) эмитент акционерлерінің (қатысушыларының) санына қойылатын талап;
4) эмитенттің жарғылық капиталының өлшеміне қойылатын талап;
5) осы үлгіде шығарылған бағалы қағаздардың санын қойылатын талап;
6) эмитенттің қаржы-шаруашылық қызметінің нәтижелеріне қойылатын талап;
7) эмитенттің аудиторына және аудитіне қойылатын талап;
8) эмитенттің қаржылық есеп берушілігін жасаудың және берудің (жариялаудың) тәртібіне қойылатын талап;
9) Рұқсат ету бастамашысына қойылатын, оның ішінде осы үлгідегі бағалы қағаздарды Сауда-саттық ұйымдастырушының Тізімінде ұстап тұру жөніндегі талап;
10) өзге де ықтимал талаптар енгізіледі.
28. Осы Қағидалардың 27-тармағында көрсетілген талаптар осы Қағидалардың 24-тармағының 1) және 3) тармақшаларында көрсетілген бағалы қағаздар кластары үшін белгіленбейді.
29. Сауда-саттық ұйымдастырушының Ішкі құжаттарымен осы Қағидалардың 27-тармағына сәйкес белгіленген талаптар листингтік (ресми) және листингтік емес болып бөліне алады. Осындай бөлініс болмаған кезде барлық аталған талаптар листингтік (ресми) болып танылады.
Листингтік (ресми) талаптар да және листингтік емес талаптар да Сауда-саттық ұйымдастырушының Ішкі құжаттарымен талаптардың жекеленген санаттарына (кластарына) бөліне алады.
30. Бағалы қағаздың үлгісі Сауда-саттық ұйымдастырушы белгілеген талаптарға сәйкес келген кезде ол осы Сауда-саттық ұйымдастырушының Тізіміне (Ресми тізімге немесе Сауда-саттық ұйымдастырушының өзге бөлігіне) енгізуі мүмкін.
Сауда-саттық ұйымдастырушының Тізімі оның Ішкі құжаттарына сәйкес жасалады және бекітіледі.
Бұл ретте Сауда-саттық ұйымдастырушының Ресми тізімінің листингтік (ресми) талаптардың аса жоғары санаты (аса жоғары класы) белгіленген және маркет-мейкер(лер) жоқ бағалы қағаздың тұрпаты болмайтын бөлігіне енгізіле алмайды. Егер Ресми тізімнің аталған бөлігінде бір де бір маркет-мейкер қалмаған жағдайда осы тұрпаттағы бағалы қағаз осындай жағдай басталған күннен бастап үш ай ішінде міндетті делистингке немесе Сауда-саттық ұйымдастырушы Тізімінің басқа бөлігіне (Сауда-саттық ұйымдастырушының Ресми тізімінің басқа бөлігіне) ауыстыруға жатады. Егер листингтік (ресми) талаптар Сауда-саттық ұйымдастырушының Ішкі құжаттарымен жеке санаттарға (кластарға) бөлінбесе, онда осы тармақтың және осы Қағидалардың 32-тармағының төртінші бөлігінің мақсаттары үшін барлық листингтік (ресми) талаптар аса жоғары санатқа (аса жоғары класқа) жатқызылған болып танылады.<*>
Ескерту: 30-тармақтың 3-бөлігі жаңа редакцияда -
Қазақстан Республикасы Бағалы қағаздар жөніндегі
Ұлттық комиссиясы 1999 жылғы 11 қазандағы N 46
қаулысымен. V990937_

31. Рұқсат ету бастамашысына бағалы қағаздың осы үлгісін өзінің Тізіміне енгізуден Қазақстан Республикасының заңдарында және осы Сауда- саттық ұйымдастырушының Ішкі құжаттарында көзделген негіздер бойынша Сауда-саттық ұйымдастырушы бас тартуға құқылы. Бұл ретте Сауда-саттық ұйымдастырушы Рұқсат ету бастамашысына дәлелді бас тартуды жазбаша түрде Ішкі құжаттармен белгіленген мерзімде ұсыну керек.
32. Сауда-саттық ұйымдастырушының Ішкі құжаттарында бағалы қағаз делистингінің негіздері (белгілі бір үлгідегі бағалы қағаздарды Ресми тізімнен басқа, Сауда-саттық ұйымдастырушы Тізімінің бөлігінен шығарып тастау) көзделу керек.
Бұл ретте бағалы қағаздар эмиссиясын Ұлттық комиссияның жарамсыз деп тануы олардың жарамсыз эмиссияның бөлігіндегі делистингі (осы үлгідегі бағалы қағаздарды Ресми тізімнен басқа, Сауда-саттық ұйымдастырушы Тізімінің бөлігінен шығарып тастау) үшін сөзсіз негіз болып табылады.
Ұлттық комиссия тиісті Сауда-саттық ұйымдастырушыны бағалы қағаздар эмиссиясын тоқтата тұру туралы немесе оны жарамсыз деп тану туралы тиісті шешім қабылданған күні ескертеді. Сауда-саттық ұйымдастырушы жарамсыз эмиссияның бағалы қағаздарын өзінің Тізімінен аталған ескертпені алған сәттен бастап шығарып тастауға міндетті.
Егер қандай да болмасын эмитенттің акциялары Сауда-саттық ұйымдастырушының Ресми тізімінің листингтік (ресми) талаптардың аса жоғары санаты (аса жоғары класы) белгіленген, ал олармен (қарапайым және артықшылықты акциялардың жиынтығы) жасасқан мәмілелердің көлемі шығаруға жарияланған жалпы санның жарты пайызынан аспаған жағдайда, онда Сауда-саттық ұйымдастырушы осындай акциялардың делистингін өткізуге немесе оларды Тізімінің басқа бөлігіне (Сауда-саттық ұйымдастырушының Ресми тізімінің басқа бөлігіне) ауыстыруға міндетті.<*>
Осы тармақтың төртiншi азатжолында белгiленген талап тұрпаты бойынша осы Қағидаларға және Сауда-саттық ұйымдастырушының iшкi құжаттарына толық сәйкес өзiнiң функциясын орындайтын, оның iшiнде оның осы акцияларды сатып алудың және сатудың Сауда-саттық ұйымдастырушының iшкi құжаттарында белгiленген әдеттегi (арнайы осы маркет-мейкер үшiн айқындалған) өлшемнен аспайтын мөлшерде жариялаған бағалары арасындағы спрэдтерді (айырмашылықтарды) қамтамасыз ететiн маркет-мейкер бар акцияларға қолданылмайды.<*>

Ескерту: 32-тармақтың 4-бөлігі жаңа редакцияда -
Қазақстан Республикасы Бағалы қағаздар жөніндегі
Ұлттық комиссиясы 1999 жылғы 11 қазандағы N 46
қаулысымен. V990937_

Ескерту: 32-тармақтың 4-бөлiгiн қолдану 2001 жылғы 01 қаңтарға дейiн тоқтатылды - ҚР бағалы қағаздар жөніндегі Ұлттық комиссиясының 2000 жылғы 26 ақпандағы N 65 қаулысымен. V001076_
Ескерту: 32-тармақ толықтырылды - ҚР бағалы қағаздар жөніндегі
Ұлттық комиссиясының 2001 жылғы 11 қаңтардағы N
96 қаулысымен. V011400_

33. Сауда-саттық ұйымдастырушы бағалы қағаздардың қандай да болмасын үлгісін өзінің Тізіміне енгізудің, бағалы қағаздардың қандай да болмасын үлгісін өзінің Тізіміне енгізуден бас тартудың, белгілі бір түрдегі бағалы қағаздардың үлгісінің делистингінің (белгілі бір үлгідегі бағалы қағаздарды Ресми тізімнен басқа, Сауда-саттық ұйымдастырушы Тізімінің бөлігінен шығарып тастау) барлық жағдайлары туралы осындай жағдай басталғаннан кейінгі келесі жұмыс күнінен кешіктірмей Ұлттық комиссияны ескертуге міндетті.

5-тарау. Сауда-саттық ұйымдастырушылардың сауда жүйесі

34. Бағалы қағаздармен үздіксіз сауда-саттықты қамтамасыз ету мақсатында Сауда-саттық ұйымдастырушының, әдетте, біреуі негізгі, ал қалғаны резерв ретінде пайдаланылатын бірнеше Сауда жүйелері болу керек.
Бірнеше Сауда жүйелері пайдаланылған кезде Сауда-саттық ұйымдастырушының Ішкі құжаттармен негізі және резервтік Сауда жүйелері, сондай-ақ резервтік Сауда жүйелерін шұғыл оңтайландыруға дайын жағдайында ұстап тұрудың және оларды пайдаланудың тәртібі айқындалу керек.
35. Бір ғана Сауда жүйесі пайдаланылған кезде Сауда-саттық ұйымдастырушыда оның резервтік компоненттері болу және оны шұғыл оңтайландыру жағдайында ұстап тұру керек. Сауда жүйесінің резервтік компоненттерін шұғыл оңтайландыру жағдайында ұстап тұрудың және оларды пайдаланудың тәртібі Сауда-саттық ұйымдастырушының Ішкі құжаттарымен айқындалу керек.
36. Сауда-саттық ұйымдастырушы өзінің Сауда жүйесін жұмыс жағдайында ұстап тұру үшін барлық ықтимал күштерді қолдануға және тез арада барлық ықтимал тәсілдермен сауда-саттыққа қатысушыларды және өздерінің өзге де мүшелерін оның жұмысындағы тоқтап қалулар және осындай тоқтап қалуларды жою жөніндегі шаралар туралы ескертуге міндетті.
37. Сауда-саттық ұйымдастырушының Сауда жүйесінің жұмысындағы дүркін-дүркін тоқтап қалу фактісін (қатарынан үш ай ішіндегі үш және одан да көп) Ұлттық комиссия бағалы қағаздармен сауда-саттықты ұйымдастырушы ретіндегі қызметті жүзеге асыруға лицензияны қолдануды тоқтата тұру немесе қайтарып алу үшін негіз ретінде пайдаланылуы мүмкін.
38. Сауда-саттық ұйымдастырушының Сауда жүйесін жеке Алаңдарға бөлу оның Ішкі құжаттарымен белгіленеді.

6-тарау. Бағалы қағаздармен сауда-саттық жүргізу және
мәмілелер жасасу. Маркет-мейкерлер

39. Бағалы қағаздармен Ұйымдастырушы өткізген сауда-саттықтарға осы Сауда-саттық ұйымдастырушының мүшелері - Брокерлер-дилерлер оларға берілген мүше болу санаттарына (мүше болудың әртүрлі санаттары болған кезде) сәйкес қатысуға (өздерінің трейдерлері арқылы) құқығы бар.
Өзге тұлғалар (Сауда-саттық ұйымдастырушының оның Ішкі құжаттарымен сауда-саттықтарға Сауда жүйесінің әкімшіліктері немесе бақылаушылары ретінде қатысуға/қатысып отыруға уәкілеттік берілген қызметкерлерінен басқа) бағалы қағаздармен Ұйымдастырушы өткізетін сауда-саттықтарға осы Сауда-саттық ұйымдастырушының Ішкі құжаттарымен белгіленген тәртіпке сәйкес тек бақылаушы ретінде ғана қатысуға құқығы бар. Бұл ретте оларға сауда-саттық процесіне тікелей немесе жанама түрде араласуға тыйым салынады.
40. Сауда күннің және жекелеген Сауда сессияларының (осындайлар болған кезде) басталу және аяқталу уақыты, сондай-ақ Сауда жүйесінің (осындайлар болған кезде) жұмысындағы технологиялық үзілістердің басталу және аяқталу уақыты (ұзақтығы) Сауда-саттық ұйымдастырушының Ішкі құжаттарымен белгіленеді.
41. Бағалы қағаздармен сауда-саттық өткізудің әдістері Сауда- саттық ұйымдастырушының Ішкі құжаттарымен белгіленеді және олардың Алаңдары бойынша түрлендіріле алынады.
Бағалы қағаздармен үздіксіз сауда-саттықты қамтамасыз ету мақсатында Сауда-саттық ұйымдастырушының, әдетте біреуі негізгі, ал қалғаны резерв ретінде пайдаланылатын әрбір жекелеген Алаңға арналған бірнеше сауда-саттық өткізу әдістері болу керек.
Бір Алаң шегінде сауда-саттық өткізудің бірнеше әдістері пайдаланылған кезде Сауда-саттық ұйымдастырушының Ішкі құжаттарымен сауда-саттық өткізудің негізгі және резервтік әдістері, сондай-ақ сауда-саттық өткізудің резервтік әдістерін пайдаланудың тәртібі айқындалу керек.
42. Бағалы қағаздармен Ұйымдастырушы өткізетін сауда-саттықтарда мәмілелер жасасуды оның қатысушылар Сауда-саттық ұйымдастырушының өзге де ықтимал нормалардан басқа, бағалы қағаздардың кластарын (үлгілерін) айқындауға қатысты пайдалануға рұқсат етілген немесе белгілі бір алаңда баға кесудің тәсілдерін көрсетілетін Ішкі құжаттарымен белгіленген тәртіпке сәйкес жүргізеді.
<*>
Ескерту: 42-тармақтың 2 бөлігі алынып тасталды -
Қазақстан Республикасы Бағалы қағаздар жөніндегі
Ұлттық комиссиясы 1999 жылғы 11 қазандағы N 46
қаулысымен. V990937_

43. Сауда-саттық ұйымдастырушы өзінің мүшелеріне қатысты маркер- мейкер жүйесін енгізуге құқылы. Сауда-саттық ұйымдастырушының мүшесі - Брокер-дилерге маркет-мейкер мәртебесін беру өзге де ықтимал талаптардан басқа осындай мәртебені ізденушіге қойылатын мынадай талаптар міндетті түрде болатын осы Сауда-саттық ұйымдастырушының Ішкі құжаттарымен айқындалады:
1) маркет-мейкерлерге Қазақстан Республикасының заңдарымен және Сауда-саттық ұйымдастырушының Ішкі құжаттарымен қойылатын барлық талаптарды сақтау жөніндегі (маркет-мейкерлерге жүктелетін барлық функцияларды атқару) міндеттемелерді ең кемінде қатарынан өткізілген отыз Сауда күні ішінде беру;
2) Брокер-дилерлер үшін Қазақстан Республикасының заңдарымен белгіленген өз немесе жарғылық капиталының белгілі бір мөлшері және қаржылық тұрақтылық мөлшерлерін (нормативтерін) сақтаудың белгілі бір деңгейінің болуы;
3) ізденуші маркет-мейкер функциясын атқаруға ниеттенетін бағалы қағаздар үлгісін беру;
4) маркет-мейкер функциясын атқаруға ізденуші ниеттенетін бағалы қағаздар үлгісі бойынша мәмілелердің күнделікті көлемінің ең жоғарғы шектеуін беру (бұдан әрі "Мәмілелерді шектеу" деп аталады);
5) ізденуші маркет-мейкер функциясын атқаруды бастауға ниеттенетін күнді беру.
44. Бағалы қағаздың әрбір жекелеген үлгісі бойынша маркет-мейкер мәртебесі бірнеше Сауда-саттық ұйымдастырушының мүшесі - Брокер-дилерлерге берілуі мүмкін.
45. Маркет-мейкер мынадай талаптарды сақтауға (мынадай функцияларды атқаруға) міндетті:
1) үлгілеріне маркет-мейкер мәртебесі берілген бағалы қағаздар бойынша екі жақты нақты (Сауда күні ішінде Мәмілелерді шектеу аяқталғанға дейін) және екі жақты жұмсақ (Мәмілелерді шектеу аяқталысымен Сауда күні аяқталғанға дейін) баға кесуді үнемі (әрбір Сауда күні басталғаннан) жариялауға және ұстап тұруға. Аталған баға кесулер маркет-мейкерлердің жеке есебінен де және олардың клиенттерінің есебінен де (клиенттердің тапсырмаларына сәйкес) жариялана және ұстап тұрыла алынады. Бұл ретте аталған баға кесулердің осы бағалы қағаздармен Сауда жүйесінде бұрын жасасқан мәмілелердің бағасынан Сауда-саттық ұйымдастырушының Ішкі құжаттарымен белгіленген мөлшерде көп айырмасы болмайды;
2) үлгілері бойынша маркет-мейкер мәртебесі берілген бағалы қағаздарды сатып алудың және сатудың олар жариялаған, Сауда-саттық ұйымдастырушының Ішкі құжаттарымен белгіленген мөлшерден аспайтын бағалары арасындағы спрэдтерді (айырмаларды) қамтамасыз ету;
3) Брокер-дилерлер үшін Қазақстан Республикасының заңдарымен белгіленген өз және жарғылық капиталының және қаржы тұрақтылығының мөлшерін (нормативтерін) сақтау деңгейінің Сауда-саттық ұйымдастырушының Ішкі құжаттарымен айқындалған мөлшерін ұстап тұру;
4) Сауда-саттық ұйымдастырушының Ішкі құжаттарымен белгіленген өзге де талаптарды сақтау (өзге де функцияларды атқару).
46. Сауда-саттық ұйымдастырушының Ішкі құжаттарымен маркет-мейкерлер үшін арнаулы жеңілдіктер және басымдықтар, оның ішінде Сауда-саттық ұйымдастырушының мүшелік жарналары мен алымдарын төлеу жөніндегі, белгіленуі мүмкін.
47. Үлгісі бойынша маркет-мейкер мәртебесі берілген бағалы қағаздар бойынша ол жариялаған екі жақты нақты баға кесулерді маркет-мейкер Сауда сессиясының кез-келген сәтінде өзгертуге құқылы. Бұл ретте Сауда-саттық ұйымдастырушының Ішкі құжаттарымен маркет-мейкерлер үшін жаңа бағалардың бұрын жарияланған бағаларын ауытқуларының шекті өлшемдері белгіленуі мүмкін.
48. Маркет-мейкер мәртебесін беру Сауда-саттық ұйымдастырушының мүшесі - Брокер-дилерге сауда-саттыққа қатысуға құқық беретін бағалы қағаздардың өзге де түрлеріне (үлгілері бойынша маркет-мейкер мәртебесі берілгендерден басқа) қатысты қандай да болмасын шектеулер қоймайды.
49. Сауда-саттық ұйымдастырушының мүшесі - Брокер-дилер маркет- мейкер мәртебесінен уақытша немесе мүлдем, бірақ ол бағалы қағаздың осы үлгісі бойынша маркет-мейкер функциясын атқарған отыз Сауда күнінің аяқталысынан ерте емес уақытта, бас тартуға құқылы. Осындай Сауда-саттық ұйымдастырушының мүшесі - Брокер-дилердің тиісті ескертпесін Сауда-саттық ұйымдастырушы жорамалданған күнге дейін он Сауда күні бұрын кешіктірмей алу керек.
Осындай Сауда-саттық ұйымдастырушының мүшесі - Брокер-дилерге бағалы қағаздың осы үлгісі бойынша қайтадан маркет-мейкер мәртебесін беру ол бағалы қағаздың осы үлгісі бойынша маркет-мейкер мәртебесін атқаруды тоқтатқан күннен бастап он Сауда күні аяқталысынан ерте емес уақытта жүзеге асырылуы мүмкін.
50. Сауда-саттық ұйымдастырушының мүшесі - Брокер-дилер маркет-мейкер функциясын атқаруды бастаған немесе тоқтатқан Сауда күнінің басталуына дейін бес Сауда күнінен кешіктірмей Сауда-саттық ұйымдастырушы бұл туралы Ұлттық комиссияны және осы Сауда-саттық ұйымдастырушының басқа да Мүшелері - Брокер-дилерлерге ескертуге міндетті.
51. Сауда сессиясы ішінде сауда-саттыққа қатысушы бағалы қағаздармен мәмілелер жасасу бойынша оларға нақты баға кесуді жариялаудан туындаған міндеттемелерден Сауда жүйесінің жұмысындағы тоқтап қалу немесе Сауда жүйесінің сауда-саттықтың осы қатысушы пайдаланатын терминалының тоқтап қалуы болған жағдайда және бұл туралы сауда-саттықтың осы қатысушысының Сауда жүйесінің әкімшілігін кез келген ықтимал тәсілмен ескерту шартымен босатылады.
Сауда жүйесі әкімшілігінің сауда-саттықтың басқа қатысушыларын тиісті хабарлау сәті сауда-саттыққа қатысушыны жоғарыда аталған міндеттемелерден босату сәті болып табылады.
Сауда-саттыққа қатысушыны Сауда жүйесіндегі жұмыстың тоқтап қалуына (Сауда жүйесінің сауда-саттықтың осы қатысушы пайдаланатын терминалының) байланысты жоғарыда аталған міндеттемелерден босату қажеттілігі туралы ескертпені Сауда-саттыққа қатысушы алысымен Сауда жүйесінің әкімшілігі Сауда жүйесінен сауда-саттықтың осы қатысушысының барлық нақты баға кесулерін алып тастайды.
52. Сауда-саттық ұйымдастырушының Ішкі құжаттарымен бағалы қағаздармен сауда-саттықтарды тоқтата тұрудың жағдайлары және тәртібі, сондай-ақ оларды кейіннен жаңартудың тәртібі белгілену керек. Бұл ретте Сауда-саттық ұйымдастырушының Ішкі құжаттарында өзге де ықтимал жағдайлардан басқа, сауда-саттықтарды міндетті тоқтата тұрудың мынадай жағдайлары көзделу керек:
1) егер Сауда жүйесінде айналыстағы бағалы қағаздардың сапасы инвесторлардың мүддесіне елеулі нұқсан келтіретіндей дәрежеде өзгерсе;
2) егер бағалы қағаздармен жасасқан мәмілелердің бағаларының немесе сауда-саттыққа қатысушылар жариялаған баға кесулердің бұрын тіркелген мәндерден ауытқуы Сауда-саттық ұйымдастырушының Ішкі құжаттармен белгіленген шекті өлшемге жетсе.
53. Ұлттық комиссия оның жекелеген нормативтік құқықтық актілерімен белгіленген негіздер бойынша бағалы қағаздармен Ұйымдастырушы өткізетін сауда-саттықты тоқтата тұруға құқылы. Ұлттық комиссияның бағалы қағаздармен сауда-саттықты тоқтата тұру туралы шешімінде оларды тоқтата тұрудың және жаңартудың тәртібі мен шарттары болу керек.
54. Бағалы қағаздармен мәміле оны Сауда жүйесінде Сауда-саттық ұйымдастырушының Ішкі құжаттарымен белгіленген тәртіпте тіркегеннен кейін жасалған деп саналады.
55. Бағалы қағаздармен сауда-саттыққа қатысушылар жасасқан мәмілелерді ресімдеудің тәртібі Сауда-саттық ұйымдастырушының Ішкі құжаттарымен белгіленеді.

7-тарау. Бағалы қағаздармен жасасқан мәмілелерді растау

56. Сауда-саттық ұйымдастырушыда жұмыс тәртібі оның Ішкі құжаттарымен белгіленетін Растау жүйесі болуға міндетті.
57. Сауда-саттық ұйымдастырушының Растау жүйесін бағалы қағаздар рыногында кастодиандық қызметті жүзеге асыратын және Қазақстан Республикасының жинақтаушы зейнетақы қорларына және инвестициялық қорларына қызмет көрсететін ұйымдар міндетті түрде қосылу керек.
58. Сауда-саттық ұйымдастырушының Растау жүйесіне қосылған тұлғаның тапсырмасы бойынша бағалы қағаздармен жасасқан және осындай тұлға растамаған (ол бойынша растау беруден бас тарту осындай тұлғадан келіп түссе) мәмілені Сауда-саттық ұйымдастырушы орындауға бере алмайды.

8-тарау. Бағалы қағаздармен жасасқан мәмілелерді орындау

59. Бағалы қағаздармен Сауда-саттық ұйымдастырушының Сауда жүйесінде жасасқан мәмілелерді орындаудың тәртібі өзге де ықтимал шарттардан басқа, мынадай шарттар міндетті түрде болатын оның Ішкі құжаттарымен айқындалады:
1) Сауда-саттық ұйымдастырушының Ресми тізіміне енгізілген бағалы қағаздармен жасасқан мәмілелерді орындау тек қана Орталық депозитарий арқылы, Қазақстан Республикасының заңдарымен және Орталық депозитарийдің қағидалар жинағымен белгіленген тәртіпте жүзеге асырылу керек;
2) Сауда-саттық ұйымдастырушының Ресми тізіміне енгізілген, бағалы қағаздармен жасасқан мәмілелерді орындау тек қана "Төлемге қарсы жеткізілім" әдісі бойынша жүзеге асырылу керек;
3) Сауда-саттық ұйымдастырушының Ресми тізіміне енгізілген бағалы қағаздармен жасасқан мәмілелерді орындау Сауда-саттық ұйымдастырушының Сауда жүйесіндегі мәміле жасау күнінен бастап (мәміле жасау үшін қоспай) үшінші жұмыс күнінен кешіктірілмей аяқталу керек.
60. Егер, сауда-саттыққа қатысушының Орталық депозитарийде шоты болмаған жағдайда, олардың бағалы қағаздармен жасасқан, міндетті түрде Орталық депозитарий арқылы жүзеге асырылуға жататын мәмілелердің орындау сауда-саттықтың осы қатысушының Орталық депозитарийдің депонентіндегі шоты бойынша жүргізіледі.
61. Бағалы қағаздармен Сауда-саттық ұйымдастырушының Сауда жүйесінде жасасқан мәмілелерді орындамағандық (дер кезінде орындамау немесе толық орындамау) үшін жауапкершілік міндетті түрде бағалы қағаздармен Сауда-саттық ұйымдастырушының Сауда жүйесінде жасасқан мәмілелерді орындаудың мерзімдері осындай жағдаяттардың әрекет ету мерзімдеріне созылуы мүмкін форс-мажорлық жағдаяттар (қарсы тұруға келмейтін күш жағдаяттары), сондай-ақ Сауда-саттық ұйымдастырушының және оның мүшелері - Брокер-дилерлердің осындай жағдаяттар туындаған кезде әрекет жасау тәртібі көзделетін осы Сауда-саттық ұйымдастырушының Ішкі құжаттарымен айқындалады.
62. Сауда жүйесінде бағалы қағаздармен мәмілелер жасау мәселелері жөніндегі Сауда-саттыққа қатысушылар арасындағы, сондай-ақ сауда- саттыққа қатысушылар мен олардың Ұйымдастырушылары арасындағы даулары шешудің және оларды орындаудың тәртібі Сауда-саттық ұйымдастырушының Төрелік комиссиясын құру және оның қызмет тәртібі міндетті түрде көзделетін осы Сауда-саттық ұйымдастырушының Ішкі құжаттарымен айқындалады. Бұл ретте осындай Ішкі құжаттарды қабылдау (бекіту), сондай-ақ Төрелік комиссияның сандық және жеке құрамын және оның мүшелерінің құрылымын айқындау сауда-саттық ұйымдастырушының атқарушы органының құзырлығында бола алмайды.

Ұлттық комиссияның Төрағасы