ИПС "Әділет"

      Вниманию пользователей!
      Для удобства пользования РЦПИ создано ОГЛАВЛЕНИЕ.
      Примечание РЦПИ!
      Вводится в действие с 01.01.2016.

Глава 1. ОБЩИЕ ПОЛОЖЕНИЯ

Статья 1. Отношения, регулируемые настоящим Законом

Настоящий Закон определяет правовое положение, права и обязанности членов сельскохозяйственных кооперативов, а также правовое положение, порядок создания, деятельности, реорганизации и ликвидации сельскохозяйственных кооперативов и их ассоциаций (союзов).

Статья 2. Основные понятия, используемые в настоящем Законе

В настоящем Законе используются следующие основные понятия:

1) ассоциация (союз) сельскохозяйственных кооперативов – добровольное объединение сельскохозяйственных кооперативов, создаваемое для обеспечения координации деятельности своих членов и защиты их общих имущественных и иных интересов;

2) ассоциированный член сельскохозяйственного кооператива (далее – ассоциированный член кооператива) – физическое или юридическое лицо, внесшее предусмотренный уставом сельскохозяйственного кооператива для такого члена имущественный (паевой) взнос в виде денег, по которому получает дивиденды, несущее риск убытков, связанных с деятельностью сельскохозяйственного кооператива, в пределах стоимости внесенного им имущественного (паевого) взноса, имеющее право совещательного голоса в сельскохозяйственном кооперативе, а также наделенное другими правами и обязанностями с учетом ограничений, установленных настоящим Законом и уставом сельскохозяйственного кооператива;

3) учредители сельскохозяйственного кооператива (далее – учредители кооператива) – физические и (или) юридические лица, принимающие на учредительном собрании решение о создании сельскохозяйственного кооператива;

4) член сельскохозяйственного кооператива (далее – член кооператива) – физическое и (или) юридическое лицо, соответствующее требованиям настоящего Закона и устава сельскохозяйственного кооператива, внесшее имущественный (паевой) и вступительный взносы или приобретшее пай в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан, а также имеющее другие права и обязанности, установленные настоящим Законом и уставом сельскохозяйственного кооператива;

5) паевой фонд сельскохозяйственного кооператива (далее – паевой фонд) – фонд, состоящий из имущественных (паевых) взносов, вносимых учредителями кооператива при его создании, членами кооператива, а также ассоциированными членами кооператива, и являющийся одним из источников формирования имущества сельскохозяйственного кооператива, порядок формирования и использования которого определяется уставом сельскохозяйственного кооператива;

6) резервный фонд сельскохозяйственного кооператива (далее – резервный фонд) – фонд, предназначенный для покрытия убытков, возникающих в процессе деятельности сельскохозяйственного кооператива, в том числе причиненных в результате непредвиденных обстоятельств, и обеспечения иных расходов, порядок формирования и использования которого определяется уставом сельскохозяйственного кооператива;

7) сельскохозяйственная кооперация – система сельскохозяйственных кооперативов и их ассоциаций (союзов);

8) вступительный взнос – первоначальный взнос в виде денег, размер которого определяется учредителями кооператива и не может превышать пятикратный размер месячного расчетного показателя, установленный на соответствующий финансовый год законом о республиканском бюджете, предназначенный для покрытия расходов, связанных с организационными вопросами при создании сельскохозяйственного кооператива учредителями кооператива либо при вступлении в него членов кооператива, и не подлежащий возврату при выходе члена кооператива из него;

9) дополнительный взнос – имущественный взнос члена кооператива, вносимый им в добровольном порядке для увеличения своего пая либо в случаях, предусмотренных решением общего собрания членов кооператива;

10) имущественный (паевой) взнос – взнос учредителя и члена кооператива в паевой фонд в виде имущества (деньги, ценные бумаги и другие финансовые инструменты, вещи, объективированные результаты творческой интеллектуальной деятельности, фирменные наименования, товарные знаки и иные средства индивидуализации изделий, имущественные и вещные права и другое имущество), а также взнос ассоциированного члена кооператива в паевой фонд в виде денег;

11) пай – доля члена кооператива в паевом фонде.

Статья 3. Законодательство Республики Казахстан о сельскохозяйственных кооперативах

1. Законодательство Республики Казахстан о сельскохозяйственных кооперативах основывается на Конституции Республики Казахстан и состоит из Гражданского кодекса Республики Казахстан, настоящего Закона и иных нормативных правовых актов Республики Казахстан.

2. Если международным договором, ратифицированным Республикой Казахстан, установлены иные правила, чем те, которые содержатся в настоящем Законе, то применяются правила международного договора.

Статья 4. Основные цели и принципы создания и деятельности сельскохозяйственных кооперативов

1. Основными целями создания и деятельности сельскохозяйственных кооперативов являются:

1) удовлетворение социально-экономических и других потребностей членов кооператива и защита их интересов;

2) повышение доходов членов кооператива;

3) создание конкурентной среды в сферах производства, переработки, сбыта, хранения сельскохозяйственной продукции, продукции аквакультуры (рыбоводства), снабжения средствами производства и материально-техническими ресурсами;

4) развитие инфраструктуры и обеспечение прямых поставок сельскохозяйственной продукции, продукции аквакультуры (рыбоводства) от производителя к потребителю;

5) содействие приобретению на выгодных условиях членами кооператива необходимых ресурсов и получение доступа к финансированию их производственной и иной хозяйственной деятельности.

2. Основными принципами создания и деятельности сельскохозяйственных кооперативов являются:

1) добровольность вступления в сельскохозяйственный кооператив и выхода из него, возможность вступления для любых лиц, соответствующих требованиям настоящего Закона и устава сельскохозяйственного кооператива;

2) демократичность управления, основанная на равноправии членов кооператива: один член – один голос независимо от размера и количества имущественных (паевых) взносов, за исключением ассоциированных членов кооператива;

3) выборность и подотчетность органов управления сельскохозяйственного кооператива общему собранию его членов;

4) автономность и независимость деятельности сельскохозяйственных кооперативов;

5) реализация сельскохозяйственным кооперативом товаров (работ, услуг) своим членам по их себестоимости;

6) взаимопомощь и обеспечение экономической выгоды для членов кооператива;

7) доступность информации о деятельности сельскохозяйственного кооператива, ассоциации (союза) сельскохозяйственных кооперативов для всех их членов.

Статья 5. Правовое положение сельскохозяйственного кооператива

1. Сельскохозяйственный кооператив является юридическим лицом в организационно-правовой форме производственного кооператива, создаваемым на основе членства путем добровольного объединения физических и (или) юридических лиц для осуществления совместной производственной и (или) иной хозяйственной деятельности в целях удовлетворения их социально-экономических потребностей в производстве, переработке, сбыте, хранении сельскохозяйственной продукции, продукции аквакультуры (рыбоводства), снабжении средствами производства и материально-техническими ресурсами, кредитовании, водообеспечении или другом сервисном обслуживании членов кооператива, а также ассоциированных членов кооператива.

2. Сельскохозяйственный кооператив считается созданным на неопределенный срок, если учредительными документами не предусмотрено, что он создается на определенный срок или для достижения определенной цели.

3. Сельскохозяйственный кооператив является коммерческой организацией, имеет гражданские права и несет связанные с его деятельностью обязанности, необходимые для осуществления любых видов деятельности, не запрещенных законодательством Республики Казахстан.

4. Фирменное наименование сельскохозяйственного кооператива должно включать в себя его название с указанием слов "Сельскохозяйственный производственный кооператив" или аббревиатуры "СПК".

Сельскохозяйственный кооператив вправе также использовать сокращенную форму фирменного наименования и его эквиваленты на иностранных языках.

5. Трудовые отношения в сельскохозяйственном кооперативе регулируются трудовым законодательством Республики Казахстан.

Личное трудовое участие членов кооператива в деятельности сельскохозяйственного кооператива не является обязательным.

Статья 6. Основные виды деятельности сельскохозяйственных кооперативов

1. Основными видами деятельности сельскохозяйственных кооперативов являются производство, переработка, сбыт, хранение сельскохозяйственной продукции, продукции аквакультуры (рыбоводства), снабжение средствами производства и материально-техническими ресурсами и другие виды сервисного обслуживания членов кооператива, а также ассоциированных членов кооператива.

Сельскохозяйственный кооператив вправе заниматься одним и (или) несколькими видами деятельности, что отражается в его уставе.

Отдельными видами деятельности, установленными законами Республики Казахстан, сельскохозяйственные кооперативы вправе заниматься на основании соответствующего разрешения (лицензии).

2. Основной вид деятельности сельскохозяйственного кооператива может отражаться в его фирменном наименовании.

Статья 7. Деятельность сельскохозяйственных кооперативов по производству сельскохозяйственной продукции, продукции аквакультуры (рыбоводства)

Деятельность сельскохозяйственных кооперативов по производству сельскохозяйственной продукции, продукции аквакультуры (рыбоводства) направлена на производство и переработку сельскохозяйственной продукции, продукции аквакультуры (рыбоводства), а также товаров широкого потребления из сельскохозяйственного сырья.

Статья 8. Деятельность сельскохозяйственных кооперативов по переработке сельскохозяйственной продукции, продукции аквакультуры (рыбоводства)

Деятельность сельскохозяйственных кооперативов по переработке сельскохозяйственной продукции, продукции аквакультуры (рыбоводства) направлена на переработку сельскохозяйственной продукции, продукции аквакультуры (рыбоводства) и последующую их реализацию через систему оптовой и (или) розничной торговли, а также через использование торговой системы ассоциированных членов кооператива (при наличии таковых).

Статья 9. Деятельность сельскохозяйственных кооперативов по сбыту сельскохозяйственной продукции, продукции аквакультуры (рыбоводства)

Деятельность сельскохозяйственных кооперативов по сбыту сельскохозяйственной продукции, продукции аквакультуры (рыбоводства), производимых членами кооператива и (или) самим сельскохозяйственным кооперативом непосредственно, направлена на удовлетворение потребностей членов кооператива и других потребителей.

К деятельности сельскохозяйственных кооперативов по сбыту сельскохозяйственной продукции, продукции аквакультуры (рыбоводства) также относятся сбор, заготовка, хранение, сортировка, сушка, реализация сырья в свежем и (или) переработанном виде, а также маркетинговые услуги и услуги транспортировки сельскохозяйственной продукции, продукции аквакультуры (рыбоводства), производимых членами кооператива и (или) самим сельскохозяйственным кооперативом.

Статья 10. Деятельность сельскохозяйственных кооперативов по снабжению средствами производства и материально-техническими ресурсами

Деятельность сельскохозяйственных кооперативов по снабжению средствами производства и материально-техническими ресурсами направлена на обеспечение членов кооператива необходимыми в производственном процессе средствами производства и материально-техническими ресурсами: горюче-смазочными материалами, семенами, удобрениями, пестицидами, ветеринарными препаратами, кормами, сельскохозяйственной техникой и технологическим оборудованием, запасными частями, строительными и другими сопутствующими для сельскохозяйственного производства материалами.

Сноска. Статья 10 с изменением, внесенным Законом РК от 28.10.2019 № 268-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 11. Деятельность сельскохозяйственных кооперативов по сервисному обслуживанию

Деятельность сельскохозяйственных кооперативов по сервисному обслуживанию направлена на предоставление членам кооператива услуг, связанных с производством, переработкой и реализацией сельскохозяйственной продукции, продукции аквакультуры (рыбоводства), а также удовлетворением их потребностей в различных сферах (материально-технической, агрохимической, транспортном обслуживании, кредитовании, водообеспечении, электроснабжении, ремонте и обслуживании техники, телефонизации, племенной и селекционной деятельности, ветеринарном обслуживании, исследовании в животноводстве и растениеводстве, разведении лесов, бухгалтерском учете и аудите, консультационном обслуживании и других сферах).

Глава 2. ГОСУДАРСТВЕННОЕ РЕГУЛИРОВАНИЕ В ОБЛАСТИ РАЗВИТИЯ
СЕЛЬСКОХОЗЯЙСТВЕННОЙ КООПЕРАЦИИ

Статья 12. Государственные органы и сельскохозяйственные кооперативы

1. Сельскохозяйственные кооперативы осуществляют свою деятельность в соответствии с законодательством Республики Казахстан, уставом сельскохозяйственных кооперативов, а также решениями общего собрания членов кооператива.

Государственные органы и органы местного самоуправления не вправе вмешиваться в хозяйственную, финансовую и иную деятельность сельскохозяйственного кооператива, ассоциации (союза) сельскохозяйственных кооперативов, за исключением случаев, предусмотренных законами Республики Казахстан.

2. Акты государственных органов или органов местного самоуправления, нарушающие права сельскохозяйственного кооператива, ассоциации (союза) сельскохозяйственных кооперативов, могут быть признаны недействительными в порядке, установленном законами Республики Казахстан.

3. Убытки, причиненные сельскохозяйственному кооперативу, ассоциации (союзу) сельскохозяйственных кооперативов в результате незаконных решений, действий (бездействия) государственных органов, органов местного самоуправления и их должностных лиц, возмещаются в порядке, предусмотренном гражданским законодательством Республики Казахстан.

Статья 13. Компетенция уполномоченного органа в области развития агропромышленного комплекса

Уполномоченный орган в области развития агропромышленного комплекса в целях стимулирования создания сельскохозяйственных кооперативов в рамках реализации государственной политики развития агропромышленного комплекса и сельских территорий:

1) осуществляет информационную, консультационную и методологическую помощь в разработке и реализации мероприятий по распространению и внедрению опыта создания и деятельности сельскохозяйственных кооперативов, в том числе посредством интернет-ресурсов;

2) вырабатывает предложения по:

созданию благоприятной налоговой, финансово-кредитной, инвестиционной политики относительно деятельности сельскохозяйственных кооперативов;

государственной поддержке сельскохозяйственных кооперативов в соответствии с законодательством Республики Казахстан;

3) содействует подготовке, переподготовке и повышению квалификации кадров для сельскохозяйственной кооперации и проведению научных исследований по вопросам сельскохозяйственной кооперации;

4) осуществляет иные полномочия, предусмотренные настоящим Законом, иными законами Республики Казахстан, актами Президента Республики Казахстан и Правительства Республики Казахстан.

Статья 14. Компетенция местных представительных органов (маслихатов) и местных исполнительных органов (акиматов)

1. Местные представительные органы (маслихаты) областей, городов республиканского значения, столицы, районов (городов областного значения) в целях стимулирования создания сельскохозяйственных кооперативов в рамках реализации государственной политики развития агропромышленного комплекса и сельских территорий:

1) при утверждении планов, экономических и социальных программ развития соответствующих территорий, а также утверждении местного бюджета на соответствующий финансовый год предусматривают в указанных документах необходимые объемы финансирования мероприятий в сфере развития кооперации сельскохозяйственных товаропроизводителей, включая информационную и финансовую поддержку;

2) осуществляют в соответствии с законодательством Республики Казахстан иные полномочия.

2. Местные исполнительные органы (акиматы) областей, городов республиканского значения, столицы, районов (городов областного значения) в целях стимулирования создания сельскохозяйственных кооперативов в рамках реализации государственной политики развития агропромышленного комплекса и сельских территорий:

1) разрабатывают предложения и осуществляют мероприятия по государственной поддержке сельскохозяйственных кооперативов в соответствии с законодательством Республики Казахстан;

2) организовывают региональные выставки, ярмарки с предоставлением торговых мест сельскохозяйственным кооперативам и их членам по ассортименту выпускаемой продукции;

3) предоставляют на льготных условиях торговые места на коммунальных рынках для торговли продукцией сельскохозяйственных кооперативов;

4) разрабатывают и реализуют мероприятия по распространению и внедрению опыта создания и деятельности сельскохозяйственных кооперативов;

5) разрабатывают мероприятия по привлечению инвестиций и кредитов финансовых организаций для развития сельскохозяйственной кооперации, а также созданию условий для становления и развития конкурентоспособных производств, их модернизации и переходу на международные системы менеджмента качества;

6) создают условия для функционирования и развития информационно-маркетинговой системы сельскохозяйственной кооперации;

7) осуществляют в интересах местного государственного управления иные полномочия, возлагаемые на местные исполнительные органы законодательством Республики Казахстан.

Глава 3. СОЗДАНИЕ СЕЛЬСКОХОЗЯЙСТВЕННОГО КООПЕРАТИВА

Статья 15. Порядок создания сельскохозяйственного кооператива

1. Сельскохозяйственный кооператив создается по решению учредительного собрания, а также путем преобразования юридических лиц в сельскохозяйственный кооператив.

2. Сельскохозяйственный кооператив учреждается по решению не менее трех учредителей.

3. На учредительном собрании учредители принимают решение о создании сельскохозяйственного кооператива, утверждают его устав, список учредителей кооператива, избирают лиц, уполномоченных подписывать и представлять документы сельскохозяйственного кооператива для государственной регистрации, проводить в установленном порядке денежную оценку имущества, в том числе имущественных и вещных прав, вносимых учредителями кооператива в качестве имущественного (паевого) взноса, определяют фирменное наименование и место нахождения сельскохозяйственного кооператива, виды деятельности, избирают органы управления сельскохозяйственным кооперативом и решают другие вопросы, касающиеся создания и начала деятельности сельскохозяйственного кооператива.

4. Учредительными документами сельскохозяйственного кооператива являются учредительный договор и устав сельскохозяйственного кооператива.

5. Правоспособность сельскохозяйственного кооператива как юридического лица возникает с момента его государственной регистрации в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.

6. После государственной регистрации сельскохозяйственного кооператива его учредители приобретают права и несут обязанности, установленные настоящим Законом, учредительным договором и уставом сельскохозяйственного кооператива для его членов, за исключением ассоциированных членов кооператива.

Статья 16. Учредительный договор сельскохозяйственного кооператива

1. Учредительный договор сельскохозяйственного кооператива заключается между учредителями кооператива.

2. Учредительный договор сельскохозяйственного кооператива должен содержать:

1) решение о создании сельскохозяйственного кооператива, основные направления и виды его деятельности, полное и сокращенное наименование, место его нахождения (место нахождения исполнительного органа управления), органы управления;

2) перечень учредителей кооператива с указанием их наименования, места нахождения, бизнес-идентификационных номеров (если учредителем является юридическое лицо) или фамилии, имени, отчества (если оно указано в документах, удостоверяющих личность), места постоянного жительства и индивидуального идентификационного номера (если учредителем является физическое лицо);

3) порядок деятельности по созданию сельскохозяйственного кооператива; обязанности учредителей кооператива, связанные с его учреждением, а также иные условия осуществления учредителями кооператива деятельности по его созданию; определение полномочий указанных лиц, а также других лиц, которым поручается представлять интересы учреждаемого сельскохозяйственного кооператива в соответствующих государственных органах в процессе его создания и регистрации;

4) сведения о составе, размере и сроках внесения имущественного (паевого) взноса каждого учредителя кооператива, а также последствия несвоевременного внесения имущественных (паевых) взносов;

5) сведения о размере и сроках внесения вступительных взносов;

6) порядок выхода из сельскохозяйственного кооператива его учредителей;

7) порядок утверждения устава сельскохозяйственного кооператива.

3. Учредительный договор входит в состав документов, представляющих коммерческую тайну, и предъявляется в случаях, установленных законами Республики Казахстан.

Статья 17. Устав сельскохозяйственного кооператива

1. Устав сельскохозяйственного кооператива является документом, определяющим его правовое положение как юридического лица.

2. Устав сельскохозяйственного кооператива утверждается квалифицированным большинством (не менее двух третей) голосов учредителей кооператива на учредительном собрании и в обязательном порядке должен содержать:

1) фирменное наименование и организационно-правовую форму;

2) статус субъекта предпринимательства;

3) место нахождения (место нахождения исполнительного органа управления);

4) цели создания и виды деятельности;

5) порядок формирования и компетенцию органов управления сельскохозяйственного кооператива, порядок принятия ими решений;

6) порядок созыва и проведения, в том числе заочного, очередного и внеочередного общего собрания членов кооператива;

7) порядок и условия вступления в сельскохозяйственный кооператив членов, в том числе порядок и условия вступления ассоциированных членов кооператива, порядок выхода из сельскохозяйственного кооператива;

8) основания и порядок исключения из сельскохозяйственного кооператива;

9) порядок выплаты (выдачи) пая членам кооператива, прекратившим членство в сельскохозяйственном кооперативе;

10) формы и виды документов, образующихся в деятельности сельскохозяйственного кооператива, порядок ведения документации сельскохозяйственного кооператива;

11) права и обязанности членов кооператива, а также ассоциированных членов кооператива;

12) источники формирования имущества сельскохозяйственного кооператива;

13) размеры и порядок внесения имущественных (паевых) и вступительных взносов членами кооператива, порядок и условия внесения имущественных (паевых) взносов ассоциированными членами кооператива, а также последствия несвоевременного внесения имущественных (паевых) взносов;

14) характер и порядок участия членов кооператива в его деятельности;

15) порядок распределения кооперативных выплат и дохода;

16) порядок и условия покрытия убытков сельскохозяйственного кооператива;

17) порядок внесения изменений и дополнений в учредительные документы сельскохозяйственного кооператива;

18) виды, размеры фондов (паевой, резервный), порядок их формирования и использования;

19) условия изменения вида деятельности сельскохозяйственного кооператива;

20) условия реорганизации и ликвидации сельскохозяйственного кооператива.

3. По решению общего собрания учредителей кооператива его устав может включать в себя не противоречащие законодательству Республики Казахстан иные сведения, в том числе содержащиеся в типовом уставе сельскохозяйственного кооператива, разрабатываемом и утверждаемом уполномоченным органом в области развития агропромышленного комплекса.

Статья 18. Внесение изменений и (или) дополнений в устав сельскохозяйственного кооператива, принятие устава сельскохозяйственного кооператива в новой редакции

Изменения и (или) дополнения в устав сельскохозяйственного кооператива, принятие устава сельскохозяйственного кооператива в новой редакции принимаются квалифицированным большинством голосов на общем собрании членов кооператива или письменным согласием (заочное голосование) квалифицированного большинства членов кооператива. Квалифицированное большинство составляет две третьих от общего числа членов кооператива.

Статья 19. Филиалы и представительства

1. Сельскохозяйственный кооператив вправе создавать филиалы и представительства в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

2. Филиалом сельскохозяйственного кооператива является обособленное подразделение сельскохозяйственного кооператива, расположенное вне места его нахождения и осуществляющее все или часть его функций, в том числе функции представительства.

3. Представительством сельскохозяйственного кооператива является обособленное подразделение сельскохозяйственного кооператива, расположенное вне места его нахождения и осуществляющее защиту и представительство интересов сельскохозяйственного кооператива, совершающее от его имени сделки и иные правовые действия.

4. Филиалы и представительства сельскохозяйственного кооператива не являются юридическими лицами. Они наделяются имуществом создавшего их сельскохозяйственного кооператива и действуют на основании утвержденного им положения.

5. Учетная регистрация филиалов и представительств сельскохозяйственного кооператива осуществляется в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.

Глава 4. ИМУЩЕСТВО СЕЛЬСКОХОЗЯЙСТВЕННОГО КООПЕРАТИВА

Статья 20. Источники формирования имущества сельскохозяйственного кооператива

1. Имущество сельскохозяйственного кооператива формируется за счет имущественных (паевых) взносов, вступительных, дополнительных взносов его членов, имущественных (паевых) взносов ассоциированных членов кооператива, доходов от собственной деятельности и иных источников, не запрещенных законодательством Республики Казахстан.

2. Имущество сельскохозяйственного кооператива принадлежит ему на праве собственности.

3. Владение, пользование и распоряжение имуществом сельскохозяйственного кооператива осуществляют его органы управления в пределах предоставленных им полномочий.

В случаях, предусмотренных уставом сельскохозяйственного кооператива, полномочия по распоряжению его имуществом осуществляются по решению общего собрания членов кооператива.

4. Для осуществления своей деятельности сельскохозяйственный кооператив вправе формировать фонды (паевой, резервный). Виды, размеры этих фондов, порядок их формирования и использования предусматриваются уставом сельскохозяйственного кооператива в соответствии с решением общего собрания членов кооператива.

5. В случае ликвидации сельскохозяйственного кооператива его имущество, оставшееся после выплат, произведенных в порядке очередности, установленной гражданским законодательством Республики Казахстан, а также выплат (выдачи) паев, распределения кооперативных выплат и дохода, распределяется между членами кооператива пропорционально внесенным имущественным (паевым) взносам.

Статья 21. Паи и взносы членов кооператива

1. Размер пая пропорционален внесенному членом кооператива имущественному (паевому) взносу. При внесении дополнительного взноса размер пая соответственно увеличивается.

2. Учет имущественных (паевых) взносов ведется в стоимостном выражении. В случае внесения в счет имущественного (паевого) взноса имущества в натуральной форме денежная оценка такого взноса производится правлением сельскохозяйственного кооператива по методике, утверждаемой общим собранием членов кооператива.

Если стоимость имущества превышает сумму, эквивалентную двадцатитысячекратному размеру месячного расчетного показателя, установленному на соответствующий финансовый год законом о республиканском бюджете, ее оценка должна быть подтверждена в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.

Общее собрание членов кооператива может принять решение о проведении оценки вносимого в качестве имущественного (паевого) взноса имущества в натуральной форме в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан об оценочной деятельности, за счет средств сельскохозяйственного кооператива.

При несогласии члена кооператива с оценкой внесенного имущественного (паевого) взноса по утвержденной общим собранием членов кооператива методике оценка вносимых взносов проводится в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан, за его счет.

В случаях, когда в качестве имущественного (паевого) взноса сельскохозяйственному кооперативу передается право пользования имуществом, размер такого взноса определяется платой за пользование, исчисленной за весь срок, указанный в правоустанавливающих или учредительных документах.

Передача права землепользования в качестве имущественного (паевого) взноса производится в соответствии с земельным законодательством Республики Казахстан.

3. Решение о внесении дополнительных взносов принимается общим собранием членов кооператива.

Статья 22. Имущественная ответственность сельскохозяйственного кооператива и его членов

1. Сельскохозяйственный кооператив отвечает по своим обязательствам всем принадлежащим ему имуществом.

Сельскохозяйственный кооператив не отвечает по обязательствам своих членов.

2. Члены кооператива не отвечают по обязательствам сельскохозяйственного кооператива и несут риск убытков, связанных с деятельностью сельскохозяйственного кооператива, в пределах стоимости внесенных ими имущественных (паевых) взносов, если иное не установлено уставом сельскохозяйственного кооператива.

Статья 23. Кооперативные выплаты членам кооператива

1. Кооперативные выплаты членам кооператива – часть дохода сельскохозяйственного кооператива, выплачиваемая членам кооператива пропорционально их участию в производственной и (или) иной хозяйственной деятельности сельскохозяйственного кооператива в порядке, установленном уставом сельскохозяйственного кооператива.

2. Решение о распределении кооперативных выплат принимается до принятия решения общего собрания членов кооператива по утверждению результатов деятельности сельскохозяйственного кооператива за соответствующий год.

Статья 24. Распределение чистого дохода сельскохозяйственного кооператива между его членами

1. Распределение чистого дохода между членами кооператива, полученного сельскохозяйственным кооперативом по результатам его деятельности за год, производится по решению общего собрания членов кооператива в соответствии с уставом сельскохозяйственного кооператива.

Общее собрание членов кооператива вправе принять решение об исключении чистого дохода или его части из распределения между членами кооператива.

2. Выплата чистого дохода должна быть произведена сельскохозяйственным кооперативом в денежной форме в течение месяца со дня принятия общим собранием членов кооператива решения о распределении чистого дохода.

Глава 5. ЧЛЕНСТВО В СЕЛЬСКОХОЗЯЙСТВЕННОМ КООПЕРАТИВЕ

Статья 25. Правовое положение членов кооператива, а также ассоциированных членов кооператива

1. Членами кооператива могут быть физические и (или) юридические лица, принятые в сельскохозяйственный кооператив в порядке, установленном настоящим Законом и уставом сельскохозяйственного кооператива.

Физические и юридические лица могут быть членами нескольких сельскохозяйственных кооперативов, различных по видам деятельности.

2. В сельскохозяйственном кооперативе допускается ассоциированное членство. При этом общая численность ассоциированных членов кооператива не должна превышать одной пятой от общего числа членов кооператива.

Ассоциированными членами могут быть физические или юридические лица, являющиеся производителями сельскохозяйственной продукции, продукции аквакультуры (рыбоводства) и другой продукции, которые в целях гарантирования поставки сельскохозяйственным кооперативом (а также его членами) указанной продукции для организации и развития, в том числе собственного производства, вносят предусмотренный уставом сельскохозяйственного кооператива для ассоциированных членов кооператива имущественный (паевой) взнос в качестве предварительной оплаты сырья.

3. Ассоциированные члены кооператива не обязаны принимать участия в производственной и (или) иной хозяйственной деятельности сельскохозяйственного кооператива.

4. Размер имущественных (паевых) взносов ассоциированных членов кооператива и условия выплаты по ним дивидендов, порядок приема и прекращения ассоциированного членства определяются в соответствии с настоящим Законом уставом сельскохозяйственного кооператива и предусматриваются условиями договора, заключаемого сельскохозяйственным кооперативом с ассоциированными членами кооператива. Такой договор может предусматривать и другие положения, не противоречащие настоящему Закону и уставу сельскохозяйственного кооператива.

Статья 26. Права членов кооператива, а также ассоциированных членов кооператива

1. Член кооператива вправе:

1) участвовать в управлении делами сельскохозяйственного кооператива, а также в работе общего собрания членов кооператива с правом одного голоса, за исключением ассоциированных членов кооператива. При этом данное право не может быть передано другим членам кооператива;

2) избирать и быть избранным в органы управления сельскохозяйственного кооператива, вносить предложения об улучшении деятельности сельскохозяйственного кооператива, устранении недостатков в работе его органов и должностных лиц, за исключением ассоциированных членов кооператива;

3) получать полную информацию о деятельности сельскохозяйственного кооператива, в том числе знакомиться с годовой финансовой отчетностью, бухгалтерской и другой документацией сельскохозяйственного кооператива;

4) принимать участие в распределении кооперативных выплат, а также полученного сельскохозяйственным кооперативом чистого дохода на общем собрании членов кооператива, за исключением ассоциированных членов кооператива;

5) получать кооперативные выплаты и долю чистого дохода, подлежащую распределению между членами кооператива, за исключением ассоциированных членов кооператива;

6) получать оплату за свой труд в сельскохозяйственном кооперативе;

7) пользоваться льготами и преимуществами, предусмотренными уставом сельскохозяйственного кооператива для своих членов, в том числе в части пользования имуществом сельскохозяйственного кооператива, получения от сельскохозяйственного кооператива материальной и иной помощи;

8) по решению общего собрания членов кооператива приобретать товары (работы, услуги) сельскохозяйственного кооператива по себестоимости и в первоочередном порядке;

9) на выплату (выдачу) пая в случаях, установленных настоящим Законом;

10) выйти из сельскохозяйственного кооператива в порядке, установленном настоящим Законом и уставом сельскохозяйственного кооператива.

2. Ассоциированные члены кооператива имеют право:

1) наряду с членами кооператива на первоочередное удовлетворение потребности в сельскохозяйственной продукции, продукции аквакультуры (рыбоводства) по ценам, определенным на общем собрании членов кооператива при вступлении в него и внесении имущественного (паевого) взноса;

2) на получение дивидендов по внесенным им имущественным (паевым) взносам;

3) на выплату стоимости своих имущественных (паевых) взносов при выходе из сельскохозяйственного кооператива или его ликвидации;

4) совещательного голоса при принятии решений общим собранием членов кооператива;

5) выхода из сельскохозяйственного кооператива в порядке, установленном настоящим Законом и уставом сельскохозяйственного кооператива.

3. Член кооператива может иметь другие права, предусмотренные настоящим Законом, иными законами Республики Казахстан и учредительными документами сельскохозяйственного кооператива.

4. Ограничение в любой форме прав членов кооператива, предусмотренных настоящим Законом, иными законами Республики Казахстан и учредительными документами сельскохозяйственного кооператива, в том числе по соглашению членов кооператива, не допускается.

Статья 27. Обязанности членов кооператива

1. Член кооператива обязан:

1) соблюдать требования, предусмотренные учредительными документами сельскохозяйственного кооператива;

2) выполнять решения общего собрания членов кооператива, других органов управления сельскохозяйственным кооперативом, принятые в соответствии с их компетенцией;

3) вносить имущественный (паевой) и вступительный взносы, а также дополнительные взносы в имущество сельскохозяйственного кооператива способом, в порядке и размере, предусмотренными учредительными документами сельскохозяйственного кооператива;

4) не разглашать сведения, которые сельскохозяйственным кооперативом объявлены его коммерческой тайной.

2. Член кооператива может нести другие обязанности, предусмотренные настоящим Законом, иными законами Республики Казахстан и учредительными документами сельскохозяйственного кооператива.

Статья 28. Прием членов кооператива, а также ассоциированных членов кооператива в сельскохозяйственный кооператив

1. Прием членов кооператива, а также ассоциированных членов кооператива в сельскохозяйственный кооператив производится с соблюдением норм настоящего Закона и устава сельскохозяйственного кооператива и оформляется решением общего собрания членов кооператива в соответствии с уставом сельскохозяйственного кооператива.

Прием ассоциированных членов кооператива осуществляется на основании договора, заключаемого сельскохозяйственным кооперативом с ассоциированными членами кооператива.

2. Заявление с просьбой о приеме в члены кооператива должно содержать обязательства по соблюдению требований устава сельскохозяйственного кооператива, в том числе по внесению предусмотренных уставом сельскохозяйственного кооператива имущественных (паевых) и вступительных взносов.

3. Заявитель считается принятым в члены кооператива со дня внесения имущественного (паевого) и вступительного взносов.

4. Члену кооператива выдается членская книжка, являющаяся документом, подтверждающим членство в сельскохозяйственном кооперативе, в котором указываются: данные о члене кооператива, а также в хронологическом порядке – сведения о размере внесенного им имущественного (паевого) взноса и сроках его внесения; размере вступительного взноса; размере и количестве дополнительных взносов, а также их форме (денежная, имущественная).

Статья 29. Прекращение членства в сельскохозяйственном кооперативе

1. Членство в сельскохозяйственном кооперативе прекращается в случаях:

1) выхода из сельскохозяйственного кооператива;

2) отчуждения пая другим лицам;

3) прекращения деятельности физического лица или ликвидации юридического лица, являющегося членом кооператива или ассоциированным членом кооператива;

4) исключения из сельскохозяйственного кооператива;

5) смерти, признания судом безвестно отсутствующим или объявления умершим физического лица, являющегося членом кооператива или ассоциированным членом кооператива;

6) ликвидации сельскохозяйственного кооператива.

2. Каждый член кооператива имеет право добровольно прекратить свое членство в сельскохозяйственном кооперативе в порядке, установленном настоящим Законом и уставом сельскохозяйственного кооператива. Заявление о выходе из сельскохозяйственного кооператива должно быть рассмотрено в течение тридцати календарных дней со дня подачи заявления.

Статья 30. Продажа, выплата (выдача) пая при прекращении членства в сельскохозяйственном кооперативе

1. Член кооператива вправе произвести отчуждение другому лицу своего пая и выйти из сельскохозяйственного кооператива. Отчуждение пая лицам, не являющимся членами кооператива, допускается, если иное не установлено уставом сельскохозяйственного кооператива. При продаже пая другие члены кооператива пользуются правом преимущественной покупки.

2. При прекращении членства в сельскохозяйственном кооперативе по основаниям, указанным в подпунктах 1), 3) – 6) пункта 1 статьи 29 настоящего Закона, члену кооператива или его правопреемнику выплачивается (выдается) его пай, а также причитающиеся члену кооператива кооперативные выплаты и часть чистого дохода сельскохозяйственного кооператива. Решение о выплате (выдаче) пая в соответствии с уставом сельскохозяйственного кооператива принимается общим собранием членов кооператива.

3. Выплата (выдача) пая осуществляется в сроки, установленные правлением сельскохозяйственного кооператива, но не более одного года с момента прекращения членства в сельскохозяйственном кооперативе.

4. Если сельскохозяйственный кооператив не имеет возможности выплатить (выдать) выбывающему члену кооператива его пай, общее собрание членов кооператива выносит решение о внесении другими членами кооператива дополнительных взносов, за счет которых выплачивается (выдается) пай.

5. При прекращении деятельности физического лица или ликвидации юридического лица, являющегося ассоциированным членом кооператива, выплата внесенного им имущественного (паевого) взноса может осуществляться в денежной и (или) в натуральной форме за счет сельскохозяйственной продукции, продукции аквакультуры (рыбоводства), в том числе за счет дополнительных взносов членов кооператива. При отчуждении ассоциированными членами кооператива права требования гарантированной поставки сельскохозяйственной продукции, продукции аквакультуры (рыбоводства) третьим лицам, исполнение обязательства осуществляется сельскохозяйственным кооперативом таким лицам в соответствии с условиями договора или иного документа, заключенного с ассоциированным членом кооператива.

6. Особенности выплаты (выдачи) пая в виде земельных участков или вещных прав на них членам кооператива при их выходе из сельскохозяйственного кооператива устанавливаются земельным законодательством Республики Казахстан.

Статья 31. Исключение из сельскохозяйственного кооператива

1. Уставом сельскохозяйственного кооператива могут предусматриваться условия, при которых производится исключение из сельскохозяйственного кооператива, а также порядок такого исключения. Лицо, исключенное из сельскохозяйственного кооператива, должно быть извещено в письменной форме в течение десяти рабочих дней с даты принятия общим собранием членов кооператива решения о его исключении.

2. Лицо, исключенное из сельскохозяйственного кооператива, вправе обжаловать решение общего собрания членов кооператива в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.

Статья 32. Обращение взыскания по долгам члена кооператива и права правопреемников члена кооператива при наследовании и реорганизации юридического лица, являющегося членом кооператива

1. Пай члена кооператива может быть предметом обращения по требованиям его кредиторов в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан, при недостатке иного имущества для покрытия таких долгов.

2. Наследники члена кооператива вправе приобрести права члена кооператива на основании заявления, если иное не установлено уставом сельскохозяйственного кооператива.

3. При реорганизации юридического лица, являющегося членом кооператива или ассоциированным членом кооператива, путем его преобразования в другие организационно-правовые формы права члена кооператива приобретает вновь созданное юридическое лицо, за исключением тех случаев, когда есть основания для прекращения членства в связи с перепрофилированием.

4. При реорганизации юридического лица, являющегося членом кооператива или ассоциированным членом кооператива, путем присоединения членство присоединенного юридического лица прекращается и его доля переходит к юридическому лицу, к которому произошло присоединение. Если юридическое лицо, к которому произошло присоединение, не является членом кооператива, его прием в члены кооператива осуществляется в общем порядке.

5. При реорганизации юридического лица, являющегося членом кооператива или ассоциированным членом кооператива, путем разделения или слияния членство реорганизованного юридического лица прекращается. Право на получение долей таких членов переходит к вновь образованным юридическим лицам в соответствии с разделительным балансом и передаточным актом. Права члена кооператива такие лица приобретают на основании заявления.

6. В случае, когда наследники члена кооператива не приобретают права члена кооператива, им должен быть выплачен (выдан) их пай, а также причитающиеся члену кооператива кооперативные выплаты и часть чистого дохода сельскохозяйственного кооператива в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан и уставом сельскохозяйственного кооператива.

Глава 6. УПРАВЛЕНИЕ СЕЛЬСКОХОЗЯЙСТВЕННЫМ КООПЕРАТИВОМ

Статья 33. Система органов управления сельскохозяйственным кооперативом

1. Органами управления сельскохозяйственным кооперативом являются:

1) высший орган – общее собрание членов кооператива;

2) исполнительный орган – правление, возглавляемое председателем, за исключением случаев, установленных настоящим Законом;

3) контрольный орган – ревизионная комиссия.

2. Система органов управления сельскохозяйственным кооперативом и их полномочия, порядок избрания и отзыва членов правления, а также порядок созыва и проведения общего собрания членов кооператива устанавливаются в соответствии с настоящим Законом уставом сельскохозяйственного кооператива.

3. Члены кооператива могут обжаловать в судебном порядке решения и действия (бездействие) органов управления сельскохозяйственным кооперативом.

Статья 34. Общее собрание членов кооператива

1. Общее собрание членов кооператива является высшим органом управления сельскохозяйственным кооперативом.

2. Каждый член кооператива имеет право одного голоса при принятии решений по всем вопросам деятельности сельскохозяйственного кооператива независимо от размера и количества его имущественных (паевых) взносов, за исключением ассоциированных членов кооператива.

3. Исключительной компетенцией общего собрания членов кооператива являются:

1) избрание исполнительного органа и его руководителя, а также их переизбрание;

2) внесение изменений и дополнений в устав сельскохозяйственного кооператива, принятие устава сельскохозяйственного кооператива в новой редакции;

3) определение порядка и периодичности представления финансовой отчетности исполнительных органов;

4) утверждение годовых отчетов и бухгалтерских балансов сельскохозяйственного кооператива, распределение кооперативных выплат и дохода или убытка сельскохозяйственного кооператива;

5) определение формы ответственности членов кооператива, за исключением ассоциированных членов кооператива;

6) установление и изменение размера имущественных (паевых) взносов членов кооператива, а также ассоциированных членов кооператива, и дополнительных взносов;

7) установление видов, размера, порядка формирования и использования фондов сельскохозяйственного кооператива;

8) прием и прекращение членства в сельскохозяйственном кооперативе;

9) реорганизация и ликвидация сельскохозяйственного кооператива;

10) принятие в пределах, установленных настоящим Законом, решения об участии сельскохозяйственного кооператива в создании и (или) деятельности других юридических лиц, а также своих филиалов и представительств;

11) другие вопросы, предусмотренные настоящим Законом и уставом сельскохозяйственного кооператива.

Общее собрание членов кооператива вправе принять к своему рассмотрению любые вопросы, относящиеся к деятельности сельскохозяйственного кооператива.

4. Общее собрание членов кооператива созывается по мере необходимости, но не реже одного раза в год. Общее собрание членов кооператива созывается по предложению исполнительного органа или по требованию не менее одной трети членов кооператива.

5. Общее собрание членов кооператива правомочно принимать решения, если в нем принимает участие квалифицированное большинство в две трети членов кооператива. Решение на общем собрании членов кооператива принимается открытым голосованием и считается принятым по большинству голосов присутствующих членов кооператива, за исключением случаев, предусмотренных статьей 18 настоящего Закона. По требованию не менее одной трети присутствующих на общем собрании членов кооператива голосование может быть тайным.

6. Член кооператива вправе участвовать на общем собрании членов кооператива лично или через представителя. В качестве представителя вправе выступать дееспособное физическое лицо, за исключением других членов, в том числе ассоциированных, данного сельскохозяйственного кооператива, имеющее нотариально удостоверенную доверенность от члена кооператива.

Статья 35. Правление сельскохозяйственного кооператива

1. Исполнительным органом сельскохозяйственного кооператива является его правление, члены которого избираются общим собранием членов кооператива.

2. Правление возглавляет председатель правления, избираемый общим собранием членов кооператива из числа членов правления.

В сельскохозяйственных кооперативах с числом членов не более десяти допускается возложение функций правления на председателя сельскохозяйственного кооператива (единоличный исполнительный орган).

Количество членов правления, а также срок, на который избирается правление (председатель сельскохозяйственного кооператива), определяются уставом сельскохозяйственного кооператива.

Член правления (председатель сельскохозяйственного кооператива) не может одновременно быть членом другого органа управления сельскохозяйственного кооператива, за исключением общего собрания членов кооператива.

3. Члены правления (председатель сельскохозяйственного кооператива) могут быть освобождены от исполнения обязанностей в любое время по решению общего собрания членов кооператива.

Правление (председатель сельскохозяйственного кооператива) подконтрольно и подотчетно общему собранию членов кооператива.

4. К компетенции правления (председателя сельскохозяйственного кооператива) относится решение всех текущих вопросов деятельности сельскохозяйственного кооператива, не отнесенных настоящим Законом и учредительными документами сельскохозяйственного кооператива к исключительной компетенции общего собрания членов кооператива.

5. Правление принимает свои решения на заседаниях, проводимых по мере необходимости, но не реже одного раза в три месяца.

Заседание правления считается правомочным, если на нем присутствует две трети членов правления.

Вопросы на заседании правления решаются открытым голосованием. Решение правления считается принятым, если за него проголосовало две трети присутствующих на заседании членов правления.

Уставом сельскохозяйственного кооператива может быть предусмотрен круг вопросов, решения по которым считаются принятыми, если за них проголосовали единогласно все члены правления.

6. Председатель правления (председатель сельскохозяйственного кооператива) действует от имени сельскохозяйственного кооператива без доверенности; распоряжается имуществом сельскохозяйственного кооператива в пределах, предусмотренных настоящим Законом и уставом сельскохозяйственного кооператива; выдает доверенности, в том числе с правом передоверия, от имени сельскохозяйственного кооператива; открывает счета сельскохозяйственного кооператива в банках второго уровня и других финансовых организациях; осуществляет прием на работу и увольнение работников сельскохозяйственного кооператива; в пределах своей компетенции издает приказы и дает указания, обязательные для исполнения членами кооператива и его работниками.

Статья 36. Ревизия финансово-хозяйственной деятельности сельскохозяйственного кооператива

1. Сельскохозяйственный кооператив вправе осуществлять ревизию своей финансово-хозяйственной деятельности самостоятельно по инициативе не менее одной трети членов кооператива (инициативная ревизионная группа) либо путем создания решением общего собрания членов кооператива контрольного органа – ревизионной комиссии или посредством вступления в ревизионный союз сельскохозяйственных кооперативов в соответствии со статьей 37 настоящего Закона.

2. К проведению ревизии в составе инициативной ревизионной группы или ревизионной комиссии могут привлекаться в соответствии с законодательством Республики Казахстан аудиторы, специалисты в области финансов и бухгалтерского учета и другие лица, оплата услуг которых осуществляется за счет средств сельскохозяйственного кооператива.

Члены правления не могут быть членами инициативной ревизионной группы или ревизионной комиссии.

Инициативная ревизионная группа и ревизионная комиссия подотчетны общему собранию членов кооператива.

3. Члены инициативной ревизионной группы или ревизионной комиссии при проведении проверки финансово-хозяйственной деятельности сельскохозяйственного кооператива обладают правом безусловного доступа ко всей документации сельскохозяйственного кооператива. По их требованию члены правления (председатель сельскохозяйственного кооператива) обязаны давать необходимые пояснения в устной или письменной форме. Результаты проверки направляются общему собранию членов кооператива для принятия соответствующих решений.

Статья 37. Ревизионный союз сельскохозяйственных кооперативов

1. Ревизионный союз сельскохозяйственных кооперативов (далее – ревизионный союз) – добровольное объединение сельскохозяйственных кооперативов, созданное в форме некоммерческой организации и осуществляющее внутренний аудит финансово-хозяйственной деятельности входящих в него сельскохозяйственных кооперативов, координацию этой деятельности, оказание членам ревизионного союза сопутствующих внутреннему аудиту услуг, а также иную деятельность, не противоречащую законодательству Республики Казахстан, предусмотренную учредительными документами ревизионного союза.

2. Ревизионный союз создается по инициативе не менее чем десяти сельскохозяйственных кооперативов, являющихся его учредителями.

3. Сельскохозяйственный кооператив вправе входить в один из ревизионных союзов по своему выбору. Сельскохозяйственный кооператив не вправе одновременно являться членом более чем одного ревизионного союза.

4. Ревизионный союз осуществляет свою деятельность в соответствии с настоящим Законом, уставом и учредительным договором. Высшими органами управления ревизионного союза являются общее собрание членов ревизионного союза и избираемый общим собранием членов ревизионного союза его наблюдательный совет. Исполнительным органом ревизионного союза является исполнительный директор, нанимаемый наблюдательным советом на основе трудового договора.

5. Ревизионный союз осуществляет внутренний аудит в соответствии с правилами ревизионного союза, утверждаемыми общим собранием членов ревизионного союза.

6. Финансовая деятельность ревизионного союза осуществляется на основе сметы доходов и расходов, утверждаемой общим собранием членов ревизионного союза в соответствии с его учредительными документами. Расходы ревизионного союза на осуществление внутреннего аудита и оказание сопутствующих внутреннему аудиту услуг возмещаются за счет членских взносов, размер которых устанавливается на основе указанной сметы или иных источников в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

7. Ревизионный союз по результатам внутреннего аудита составляет в письменной форме заключение внутреннего аудита, которое является официальным документом, предназначенным для членов кооператива и иных пользователей бухгалтерской отчетности сельскохозяйственного кооператива и содержащим выраженное в установленной форме мнение ревизионного союза о достоверности бухгалтерской отчетности сельскохозяйственного кооператива, соответствии порядка ведения сельскохозяйственным кооперативом бухгалтерского учета законодательству Республики Казахстан, соблюдении органами управления сельскохозяйственным кооперативом положений устава и законодательства Республики Казахстан, а также данные о выявленных нарушениях, которые могут повлечь за собой ухудшение результатов финансово-хозяйственной деятельности членов ревизионного союза или их несостоятельность (банкротство).

8. Форма, содержание, порядок подписания и представления заключения внутреннего аудита определяются правилами ревизионного союза.

9. Ревизионный союз вправе выдавать предписания об устранении выявленных нарушений и недостатков и осуществлять контроль за их исполнением.

10. Не менее чем пятьдесят процентов из числа членов наблюдательного совета ревизионного союза должны составлять члены ревизионных комиссий сельскохозяйственных кооперативов, являющихся членами данного ревизионного союза.

11. Наименование ревизионного союза должно содержать слова "Ревизионный союз сельскохозяйственных кооперативов".

Статья 38. Аудит финансово-хозяйственной деятельности сельскохозяйственного кооператива

1. Для проверки и подтверждения правильности годовой финансовой отчетности сельскохозяйственного кооператива, а также текущего состояния его дел общее собрание членов кооператива, созываемое по инициативе не менее одной трети его членов, вправе принять решение о проведении аудита финансово-хозяйственной деятельности сельскохозяйственного кооператива посредством привлечения независимой аудиторской организации.

Отчет по итогам аудита рассматривается и утверждается общим собранием членов кооператива в течение одного месяца после его завершения.

2. Члены кооператива вправе требовать проведения за свой счет аудита финансово-хозяйственной деятельности сельскохозяйственного кооператива.

3. Если исполнительный орган уклоняется и (или) иным образом препятствует проведению аудита финансово-хозяйственной деятельности сельскохозяйственного кооператива, аудит может быть назначен по решению суда, принятому по заявлению заинтересованных лиц.

Статья 39. Ассоциации (союзы) сельскохозяйственных кооперативов

1. Сельскохозяйственные кооперативы могут объединяться в ассоциации (союзы) сельскохозяйственных кооперативов, являющиеся некоммерческими организациями.

2. Ассоциации (союзы) сельскохозяйственных кооперативов создаются на добровольной основе, выполняют функции, делегируемые их учредителями.

3. Ассоциации (союзы) сельскохозяйственных кооперативов учреждаются сельскохозяйственными кооперативами на основе решений общего собрания не менее чем двух сельскохозяйственных кооперативов в целях координации их деятельности, обеспечения защиты их общих имущественных и иных прав, представления их интересов в государственных органах, органах местного самоуправления, государственных и негосударственных организациях, международных организациях, а также оказания правовых, информационных, консультационных и иных услуг членам ассоциации (союза) сельскохозяйственных кооперативов.

4. Ассоциация (союз) сельскохозяйственных кооперативов действует на основании учредительного договора и устава, при этом ее члены сохраняют свою самостоятельность и права юридического лица.

5. Основные функции ассоциации (союза) сельскохозяйственных кооперативов:

1) координация и содействие в развитии объединений сельскохозяйственных товаропроизводителей, пропаганда идей и принципов сельскохозяйственной кооперации;

2) защита прав, имущественных и экономических интересов сельскохозяйственных кооперативов, их членов, оказание им юридической, методической и другой необходимой практической помощи, в том числе разработка документов, образующихся в деятельности сельскохозяйственных кооперативов;

3) представление интересов сельскохозяйственных кооперативов в государственных органах, органах местного самоуправления, государственных и негосударственных организациях, развитие внешнеэкономических связей, международных взаимоотношений, содействие привлечению инвестиций;

4) содействие в вопросах материально-технического обеспечения сельскохозяйственных кооперативов, регулирования межотраслевого обмена и ценообразования на сельскохозяйственную продукцию, продукцию аквакультуры (рыбоводства);

5) участие совместно с государственными органами в формировании рыночной инфраструктуры, развитии информационных и образовательных услуг членам ассоциации (союза) сельскохозяйственных кооперативов;

6) содействие во внедрении новой техники, технологии, организация обмена опытом, научно-технической информацией и организация патентно-лицензионной работы и лизинга.

6. Ассоциации (союзы) сельскохозяйственных кооперативов вправе осуществлять другие функции, не противоречащие законодательству Республики Казахстан, предусмотренные учредительным договором или уставом.

7. Финансирование деятельности ассоциаций (союзов) сельскохозяйственных кооперативов осуществляется посредством ежегодных договорных отчислений сельскохозяйственных кооперативов (членские взносы), объединившихся в данную ассоциацию (союз).

8. Реорганизация и ликвидация ассоциаций (союзов) сельскохозяйственных кооперативов осуществляются в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.

Глава 7. РЕОРГАНИЗАЦИЯ И ЛИКВИДАЦИЯ
СЕЛЬСКОХОЗЯЙСТВЕННОГО КООПЕРАТИВА

Статья 40. Реорганизация сельскохозяйственного кооператива

1. Реорганизация сельскохозяйственного кооператива (слияние, присоединение, разделение, выделение, преобразование) осуществляется по решению общего собрания членов кооператива либо по решению суда в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

2. При реорганизации сельскохозяйственного кооператива изменения и (или) дополнения в устав сельскохозяйственного кооператива или принятие устава сельскохозяйственного кооператива в новой редакции осуществляются в соответствии с требованиями законодательства Республики Казахстан.

3. При реорганизации сельскохозяйственного кооператива его права и обязанности переходят к правопреемникам в соответствии с передаточным актом и (или) разделительным балансом. Указанные документы должны содержать положения о правопреемстве по всем обязательствам реорганизуемого сельскохозяйственного кооператива в отношении всех его кредиторов и должников, включая и обязательства, оспариваемые сторонами.

4. Передаточный акт и (или) разделительный баланс утверждаются общим собранием членов кооператива и представляются для государственной регистрации в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.

Статья 41. Ликвидация сельскохозяйственного кооператива

1. Сельскохозяйственный кооператив может быть ликвидирован по решению общего собрания членов кооператива (добровольная ликвидация) или на основании решения суда в случаях, предусмотренных законами Республики Казахстан (принудительная ликвидация).

2. Ликвидация сельскохозяйственного кооператива осуществляется в соответствии с Гражданским кодексом Республики Казахстан с учетом требований законодательства Республики Казахстан о реабилитации и банкротстве, а также настоящего Закона.

Статья 42. Порядок введения в действие настоящего Закона

1. Настоящий Закон вводится в действие с 1 января 2016 года.

2. Признать утратившими силу:

1) Закон Республики Казахстан от 21 июля 1999 года "О сельской потребительской кооперации в Республике Казахстан" (Ведомости Парламента Республики Казахстан, 1999 г., № 21, ст. 770; 2006 г., № 8, ст. 45; 2007 г., № 9, ст. 67; 2012 г., № 21-22, ст. 124; 2014 г., № 10, ст. 52);

2) Закон Республики Казахстан от 25 декабря 2000 года "О сельскохозяйственных товариществах и их ассоциациях (союзах)" (Ведомости Парламента Республики Казахстан, 2000 г., № 23, ст. 413; 2006 г., № 8, ст. 45; 2007 г., № 9, ст. 67; 2011 г., № 6, ст. 49; 2014 г., № 10, ст. 52);

3) Закон Республики Казахстан от 8 апреля 2003 года "О сельском потребительском кооперативе водопользователей" (Ведомости Парламента Республики Казахстан, 2003 г., № 6, ст. 35; 2006 г., № 1, ст. 5; 2010 г., № 5, ст. 23; 2011 г., № 6, ст. 49; 2014 г., № 2, ст. 10; № 10, ст. 52).

3. Сельские потребительские кооперативы, сельские потребительские кооперативы водопользователей, сельскохозяйственные товарищества обязаны пройти процедуру реорганизации или ликвидации в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

При невыполнении указанных требований по истечении одного года с момента вступления в силу настоящего Закона указанные кооперативы подлежат ликвидации по решению суда.

Президент
Республики Казахстан	Н. НАЗАРБАЕВ

      РҚАО-ның ескертпесі!
      Осы Заң 2016 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгізіледі.
      Қолданушылар назарына!
      Қолданушыларға ыңғайлы болуы үшін РҚАО мазмұнды жасады.

МАЗМҰНЫ

1-тарау. ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР

1-бап. Осы Заңмен реттелетін қатынастар

Осы Заң ауыл шаруашылығы кооперативтері мүшелерінің құқықтық жағдайын, құқықтары мен міндеттерін, сондай-ақ ауыл шаруашылығы кооперативтері мен олардың қауымдастықтарының (одақтарының) құқықтық жағдайын, олардың құрылуы, қызметі, қайта ұйымдастырылуы және таратылуы тәртібін айқындайды.

2-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негiзгi ұғымдар

Осы Заңда мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылады:

1) ауыл шаруашылығы кооперативтерінің қауымдастығы (одағы) – өз мүшелерінің қызметін үйлестіруді және олардың ортақ мүлiктiк және өзге де мүдделерін қорғауды қамтамасыз ету үшін құрылатын ауыл шаруашылығы кооперативтерінің ерiктi түрде бiрiгуi;

2) ауыл шаруашылығы кооперативінің қауымдасқан мүшесі (бұдан әрі – кооперативтің қауымдасқан мүшесі) – осындай мүше үшін ауыл шаруашылығы кооперативінің жарғысында көзделген ақша түрінде мүлік (пай) жарнасын енгізген, ол бойынша дивидендтер алатын, өзі енгізген мүлік (пай) жарнасы құнының шегінде ауыл шаруашылығы кооперативі қызметімен байланысты залалдар тәуекелін көтеретін, ауыл шаруашылығы кооперативінде кеңесші дауыс құқығы бар, сондай-ақ осы Заңда және ауыл шаруашылығы кооперативі жарғысында белгіленген шектеулер ескеріле отырып, басқа да құқықтар мен міндеттер берілген жеке немесе заңды тұлға;

3) ауыл шаруашылығы кооперативінің құрылтайшылары (бұдан әрі – кооператив құрылтайшылары) – құрылтай жиналысында ауыл шаруашылығы кооперативін құру туралы шешім қабылдайтын жеке және (немесе) заңды тұлғалар;

4) ауыл шаруашылығы кооперативінің мүшесi (бұдан әрі – кооператив мүшесі) – осы Заңның және ауыл шаруашылығы кооперативі жарғысының талаптарына сәйкес келетін, мүлік (пай) және кіру жарналарын енгізген немесе Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен пай сатып алған, сондай-ақ осы Заңда және ауыл шаруашылығы кооперативі жарғысында белгіленген басқа да құқықтары мен міндеттері бар жеке (немесе) заңды тұлға;

5) ауыл шаруашылығы кооперативінің пай қоры (бұдан әрі – пай қоры) – кооператив құрылтайшылары оны құрған кезде, кооператив мүшелері, сондай-ақ кооперативтің қауымдасқан мүшелері енгізетін мүлік (пай) жарналарынан тұратын және ауыл шаруашылығы кооперативінің мүлкін қалыптастыру көздерінің бірі болып табылатын қор, оны қалыптастыру және пайдалану тәртібі ауыл шаруашылығы кооперативінің жарғысында айқындалады;

6) ауыл шаруашылығы кооперативінің резервтік қоры (бұдан әрі – резервтік қор) – ауыл шаруашылығы кооперативі қызметінің процесінде туындайтын, оның ішінде күтпеген мән-жайлардың салдарынан келтірілген залалдарды жабуға және өзге шығыстарды қамтамасыз етуге арналған қор, оны қалыптастыру және пайдалану тәртібі ауыл шаруашылығы кооперативінің жарғысында айқындалады;

7) ауыл шаруашылығы кооперациясы – ауыл шаруашылығы кооперативтері мен олардың қауымдастықтарының (одақтарының) жүйесі;

8) кіру жарнасы – мөлшерін кооперативтің құрылтайшылары айқындайтын және республикалық бюджет туралы заңмен тиісті қаржы жылына белгіленген айлық есептік көрсеткіштің бес еселенген мөлшерінен аспайтын, кооператив құрылтайшылары ауыл шаруашылығы кооперативін құрған кездегі не оған кооперативтің мүшелері кірген кездегі ұйымдастыру мәселелерімен байланысты шығыстарды жабуға арналған және кооператив мүшесі одан шыққан кезде қайтаруға жатпайтын ақша түріндегі бастапқы жарна;

9) қосымша жарна – өзінің пайын ұлғайту үшін не кооператив мүшелерінің жалпы жиналысының шешімімен көзделген жағдайларда ерікті түрде өзі енгізетін кооператив мүшесінің мүліктік жарнасы;

10) мүлік (пай) жарнасы – кооператив құрылтайшысының және мүшесінің пай қорына мүлік түріндегі (ақша, бағалы қағаздар және басқа да қаржы құралдары, заттар, шығармашылық зияткерлік қызметтің объектілендірілген нәтижелері, фирмалық атаулар, тауарлық белгілер және бұйымдарды дараландырудың өзге де құралдары, мүлік және зат құқықтары және басқа да мүлік), сондай-ақ кооперативтің қауымдасқан мүшесiнiң пай қорына ақша түріндегі жарнасы;

11) пай – кооператив мүшесінің пай қорындағы үлесі.

3-бап. Қазақстан Республикасының ауыл шаруашылығы кооперативтері туралы заңнамасы

1. Қазақстан Республикасының ауыл шаруашылығы кооперативтері туралы заңнамасы Қазақстан Республикасының Конституциясына негізделеді және Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексінен, осы Заңнан және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілерінен тұрады.

2. Егер Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шартта осы Заңдағыдан өзгеше қағидалар белгіленсе, онда халықаралық шарттың қағидалары қолданылады.

4-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативтерінің құрылуы мен қызметінің негізгі мақсаттары мен қағидаттары

1. Ауыл шаруашылығы кооперативтерінің құрылуы мен қызметінің негізгі мақсаттары:

1) кооператив мүшелерінің әлеуметтiк-экономикалық және басқа да қажеттіліктерін қанағаттандыру және олардың мүдделерін қорғау;

2) кооператив мүшелерінің кірістерін арттыру;

3) ауыл шаруашылығы өнімін, акваөсіру (балық өсіру шаруашылығы) өнімін өндіру, қайта өңдеу, өткізу, сақтау, өндіріс құралдарымен және материалдық-техникалық ресурстармен жабдықтау салаларында бәсекелестік ортаны құру;

4) инфрақұрылымды дамыту және ауыл шаруашылығы өнiмiн, акваөсіру (балық өсіру шаруашылығы) өнімін өндiрушiден тұтынушыға тiкелей беруді қамтамасыз ету;

5) кооператив мүшелерінің қажетті ресурстарды тиімді шарттар бойынша сатып алуына жәрдемдесу және өздерiнiң өндірістік және өзге де шаруашылық қызметiн қаржыландыруға қол жеткiзе алу болып табылады.

2. Ауыл шаруашылығы кооперативтерінің құрылуы мен қызметінің негізгі қағидаттары:

1) ауыл шаруашылығы кооперативіне кірудің және одан шығудың ерiктiлiгi, осы Заңның және ауыл шаруашылығы кооперативі жарғысының талаптарына сәйкес келетін кез келген тұлғалардың кіру мүмкіндігі;

2) кооперативтің қауымдасқан мүшелерін қоспағанда, кооператив мүшелерiнiң тең құқықтылығына негiзделген басқарудың демократиялылығы: мүлік (пай) жарналарының мөлшері мен санына қарамастан бiр мүше – бiр дауыс;

3) ауыл шаруашылығы кооперативін басқару органдарының сайланбалылығы және оның мүшелерінің жалпы жиналысына есеп берiп отыруы;

4) ауыл шаруашылығы кооперативтерінің дербестігі және қызметінің тәуелсіздігі;

5) ауыл шаруашылығы кооперативінің өз мүшелеріне тауарларды (жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді) өзіндік құны бойынша сатуы;

6) өзара көмек және кооператив мүшелері үшін экономикалық пайданы қамтамасыз ету;

7) ауыл шаруашылығы кооперативінің, ауыл шаруашылығы кооперативтері қауымдастығының (одағының) қызметi туралы ақпаратқа олардың барлық мүшелерiнiң қолжетiмдiлiгi болып табылады.

5-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативінің құқықтық жағдайы

1. Ауыл шаруашылығы кооперативі ауыл шаруашылығы өнімін, акваөсіру (балық өсіру шаруашылығы) өнімін өндіруде, қайта өңдеуде, өткізуде, сақтауда, өндіріс құралдарымен және материалдық-техникалық ресурстармен жабдықтауда, кредиттеуде, сумен қамтамасыз етуде немесе кооперативтің мүшелеріне, сондай-ақ кооперативтің қауымдасқан мүшелеріне басқа да сервистік қызмет көрсетуде олардың әлеуметтік-экономикалық қажеттіліктерін қанағаттандыру мақсатында бірлескен өндірістік және (немесе) өзге де шаруашылық қызметті жүзеге асыру үшін жеке және (немесе) заңды тұлғаларды ерікті түрде біріктіру жолымен мүшелік негізінде құрылатын өндірістік кооперативтің ұйымдастыру-құқықтық нысанындағы заңды тұлға болып табылады.

2. Ауыл шаруашылығы кооперативі, егер құрылтай құжаттарында оның белгілі бір мерзімге немесе белгілі бір мақсатқа қол жеткізу үшін құрылатыны көзделмесе, белгіленбеген мерзімге құрылған болып есептеледі.

3. Ауыл шаруашылығы кооперативі коммерциялық ұйым болып табылады, оның азаматтық құқықтары болады және Қазақстан Республикасының заңнамасымен тыйым салынбаған қызметтің кез келген түрін жүзеге асыруға қажетті, оның қызметімен байланысты міндеттерді атқарады.

4. Ауыл шаруашылығы кооперативінің фирмалық атауы "Ауыл шаруашылығы өндірістік кооперативі" деген сөздерді немесе "АӨК" деген аббревиатураны көрсете отырып, оның атауын қамтуға тиіс.

Ауыл шаруашылығы кооперативі фирмалық атаудың қысқарған нысанын және оның шет тілдердегі баламаларын пайдалануға да құқылы.

5. Ауыл шаруашылығы кооперативіндегі еңбек қатынастары Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасымен реттеледі.

Кооператив мүшелерінің ауыл шаруашылығы кооперативінің қызметіне жеке еңбегімен қатысуы міндетті болып табылмайды.

6-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативтері қызметінің негізгі түрлері

1. Ауыл шаруашылығы кооперативтері қызметінің негізгі түрлері ауыл шаруашылығы өнімін, акваөсіру (балық өсіру шаруашылығы) өнімін өндіру, қайта өңдеу, өткізу, сақтау, өндіріс құралдарымен және материалдық-техникалық ресурстармен жабдықтау және кооперативтің мүшелеріне, сондай-ақ кооперативтің қауымдасқан мүшелеріне сервистік қызмет көрсетудің басқа да түрлері болып табылады.

Ауыл шаруашылығы кооперативі қызметтің бір және (немесе) бірнеше түрлерімен айналысуға құқылы, бұл оның жарғысында көрсетіледі.

Ауыл шаруашылығы кооперативтері тиісті рұқсаттың (лицензияның) негізінде Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген қызметтің жекелеген түрлерімен айналысуға құқылы.

2. Ауыл шаруашылығы кооперативі қызметінің негізгі түрі оның фирмалық атауында көрсетілуі мүмкін.

7-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативтерінің ауыл шаруашылығы өнімін, акваөсіру (балық өсіру шаруашылығы) өнімін өндіру жөніндегі қызметі

Ауыл шаруашылығы кооперативтерінің ауыл шаруашылығы өнімін, акваөсіру (балық өсіру шаруашылығы) өнімін өндіру жөніндегі қызметі ауыл шаруашылығы өнімін, акваөсіру (балық өсіру шаруашылығы) өнімін, сондай-ақ ауыл шаруашылығы шикізатынан жасалатын кең тұтынылатын тауарларды өндіруге және қайта өңдеуге бағытталған.

8-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативтерінің ауыл шаруашылығы өнімін, акваөсіру (балық өсіру шаруашылығы) өнімін қайта өңдеу жөніндегі қызметі

Ауыл шаруашылығы кооперативтерінің ауыл шаруашылығы өнімін, акваөсіру (балық өсіру шаруашылығы) өнімін қайта өңдеу жөніндегі қызметі ауыл шаруашылығы өнімін, акваөсіру (балық өсіру шаруашылығы) өнімін қайта өңдеуге және көтерме және (немесе) бөлшек сауда жүйесі арқылы, сондай-ақ кооперативтің қауымдасқан мүшелерінің (мұндайлар болған кезде) сауда жүйесін пайдалану арқылы оларды одан әрі сатуға бағытталған.

9-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативтерінің ауыл шаруашылығы өнімін, акваөсіру (балық өсіру шаруашылығы) өнімін өткізу жөніндегі қызметі

Ауыл шаруашылығы кооперативтерінің кооператив мүшелерінің және (немесе) ауыл шаруашылығы кооперативінің өзі тікелей өндіретін ауыл шаруашылығы өнімін, акваөсіру (балық өсіру шаруашылығы) өнімін өткізу жөніндегі қызметі кооператив мүшелерінің және басқа да тұтынушылардың қажеттіліктерін қанағаттандыруға бағытталған.

Ауыл шаруашылығы кооперативтерінің ауыл шаруашылығы өнімін, акваөсіру (балық өсіру шаруашылығы) өнімін өткізу жөніндегі қызметіне жас және (немесе) қайта өңделген түрінде шикізатты жинау, дайындау, сақтау, сұрыптау, кептіру, сату да, сондай-ақ маркетингтік қызметтер және кооператив мүшелері және (немесе) ауыл шаруашылығы кооперативінің өзі өндіретін ауыл шаруашылығы өнімін, акваөсіру (балық өсіру шаруашылығы) өнімін тасымалдау қызметтері жатады.

10-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативтерінің өндіріс құралдарымен және материалдық-техникалық ресурстармен жабдықтау жөніндегі қызметі

Ауыл шаруашылығы кооперативтерінің өндіріс құралдарымен және материалдық-техникалық ресурстармен жабдықтау жөніндегі қызметі кооператив мүшелерін өндіріс процесінде қажетті өндіріс құралдарымен және материалдық-техникалық ресурстармен: жанар-жағармай материалдарымен, тұқымдармен, тыңайтқыштармен, пестицидтермен, ветеринариялық препараттармен, жемшөппен, ауыл шаруашылығы техникасымен және технологиялық жабдықтармен, қосалқы бөлшектермен, құрылыс және ауыл шаруашылығы өндiрiсiне арналған басқа да iлеспе материалдармен қамтамасыз етуге бағытталған.

Ескерту. 10-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 28.10.2019 № 268-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

11-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативтерінің сервистік қызмет көрсету жөніндегі қызметі

Ауыл шаруашылығы кооперативтерінің сервистiк қызмет көрсету жөніндегі қызметі кооператив мүшелеріне ауыл шаруашылығы өнiмiн, акваөсіру (балық өсіру шаруашылығы) өнімін өндiруге, қайта өңдеуге және сатуға, сондай-ақ әртүрлі салада (материалдық-техникалық, агрохимиялық, көліктік қызмет көрсету, кредиттеу, сумен қамтамасыз ету, электрмен жабдықтау, техниканы жөндеу мен оған қызмет көрсету, телефондандыру, мал тұқымын асылдандыру және селекция қызметi, ветеринариялық қызмет көрсету, мал шаруашылығы мен өсiмдiк шаруашылығындағы, ормандар өсiрудегi зерттеулер, бухгалтерлік есеп және аудит, консультациялық қызмет көрсету және басқа салаларда) олардың қажеттіліктерін қанағаттандыруға байланысты көрсетілетін қызметтерді ұсынуға бағытталған.

2-тарау. АУЫЛ ШАРУАШЫЛЫҒЫ КООПЕРАЦИЯСЫН ДАМЫТУ САЛАСЫНДАҒЫ
МЕМЛЕКЕТТІК РЕТТЕУ

12-бап. Мемлекеттік органдар және ауыл шаруашылығы кооперативтері

1. Ауыл шаруашылығы кооперативтері өз қызметін Қазақстан Республикасының заңнамасына, ауыл шаруашылығы кооперативтерінің жарғысына, сондай-ақ кооператив мүшелерінің жалпы жиналысының шешімдеріне сәйкес жүзеге асырады.

Мемлекеттік органдар мен жергілікті өзін-өзі басқару органдары, Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген жағдайларды қоспағанда, ауыл шаруашылығы кооперативінің, ауыл шаруашылығы кооперативтері қауымдастығының (одағының) шаруашылық, қаржылық және өзге де қызметіне араласуға құқығы жоқ.

2. Мемлекеттiк органдардың немесе жергiлiктi өзiн-өзi басқару органдарының ауыл шаруашылығы кооперативінің, ауыл шаруашылығы кооперативтері қауымдастығының (одағының) құқықтарын бұзатын актiлерi Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен жарамсыз деп танылуы мүмкiн.

3. Мемлекеттiк органдардың, жергiлiктi өзiн-өзi басқару органдарының және олардың лауазымды адамдарының заңсыз шешімдері, әрекеттерi (әрекетсіздігі) салдарынан ауыл шаруашылығы кооперативіне, ауыл шаруашылығы кооперативтерінің қауымдастығына (одағына) келтiрiлген залалдар Қазақстан Республикасының азаматтық заңнамасында көзделген тәртiппен өтеледi.

13-бап. Агроөнеркәсіп кешенін дамыту саласындағы уәкілетті органның құзыреті

Агроөнеркәсіп кешенін дамыту саласындағы уәкілетті орган агроөнеркәсіп кешенін және ауылдық аумақтарды дамытудың мемлекеттік саясатын іске асыру шеңберінде ауыл шаруашылығы кооперативтерін құруды ынталандыру мақсатында:

1) ауыл шаруашылығы кооперативтерінің құрылуының және қызметінің тәжірибесін, оның ішінде интернет-ресурстар арқылы тарату және енгізу жөніндегі іс-шараларды әзірлеуде және іске асыруда ақпараттық, консультациялық және әдістемелік көмек көрсетуді жүзеге асырады;

2) мыналар:

ауыл шаруашылығы кооперативтерінің қызметіне қатысты қолайлы салықтық, қаржы-кредиттік, инвестициялық саясатты құру;

Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес ауыл шаруашылығы кооперативтерін мемлекеттік қолдау бойынша ұсыныстар әзірлейді;

3) ауыл шаруашылығы кооперациясы үшін кадрларды даярлауға, қайта даярлауға және біліктілігін арттыруға және ауыл шаруашылығы кооперациясы мәселелері бойынша ғылыми зерттеулер жүргізуге жәрдемдеседі;

4) осы Заңда, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында, Қазақстан Республикасы Президентінің және Қазақстан Республикасы Үкіметінің актілерінде көзделген өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.

14-бап. Жергілікті өкілді органдардың (мәслихаттардың)және жергілікті атқарушы органдардың (әкімдіктердің) құзыреті

1. Облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың, аудандардың (облыстық маңызы бар қалалардың) жергілікті өкілді органдары (мәслихаттары) агроөнеркәсіп кешенін және ауылдық аумақтарды дамытудың мемлекеттік саясатын іске асыру шеңберінде ауыл шаруашылығы кооперативтерін құруды ынталандыру мақсатында:

1) тиісті аумақтарды дамытудың жоспарларын, экономикалық және әлеуметтік бағдарламаларын бекіту, сондай-ақ тиісті қаржы жылына арналған жергілікті бюджетті бекіту кезінде көрсетілген құжаттарда, ақпараттық және қаржылық қолдауды қоса алғанда, ауыл шаруашылығы тауар өндірушілерінің кооперациясын дамыту саласындағы іс-шараларды қаржыландырудың қажетті көлемдерін көздейді;

2) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.

2. Облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың, аудандардың (облыстық маңызы бар қалалардың) жергілікті атқарушы органдары (әкімдіктері) агроөнеркәсіп кешенін және ауылдық аумақтарды дамытудың мемлекеттік саясатын іске асыру шеңберінде ауыл шаруашылығы кооперативтерін құруды ынталандыру мақсатында:

1) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес ауыл шаруашылығы кооперативтерін мемлекеттік қолдау жөніндегі ұсыныстарды әзірлейді және іс-шараларды жүзеге асырады;

2) ауыл шаруашылығы кооперативтеріне және олардың мүшелеріне шығаратын өнімінің ассортименті бойынша сауда орындарын бере отырып, өңірлік көрмелер, жәрмеңкелер ұйымдастырады;

3) ауыл шаруашылығы кооперативтерінің өнімін сату үшін коммуналдық базарларда сауда орындарын жеңілдікті шарттармен ұсынады;

4) ауыл шаруашылығы кооперативтерінің құрылу және қызметінің тәжірибесін тарату және енгізу жөніндегі іс-шараларды әзірлейді және іске асырады;

5) ауыл шаруашылығы кооперациясын дамыту үшін қаржы ұйымдарының инвестициялары мен кредиттерін тарту, сондай-ақ бәсекеге қабілетті өндірістерді қалыптастыру мен дамыту, оларды жаңғырту үшін жағдайлар жасау және сапа менеджментінің халықаралық жүйелеріне көшіру жөніндегі іс-шараларды әзірлейді;

6) ауыл шаруашылығы кооперациясының ақпараттық-маркетингтік жүйесінің жұмыс істеуі және дамуы үшін жағдайлар жасайды;

7) жергілікті мемлекеттік басқарудың мүдделерінде Қазақстан Республикасының заңнамасымен жергілікті атқарушы органдарға жүктелетін өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.

3-тарау. АУЫЛ ШАРУАШЫЛЫҒЫ
КООПЕРАТИВІН ҚҰРУ

15-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативін құру тәртібі

1. Ауыл шаруашылығы кооперативі құрылтай жиналысының шешімі бойынша, сондай-ақ заңды тұлғаларды ауыл шаруашылығы кооперативіне қайта құру жолымен құрылады.

2. Ауыл шаруашылығы кооперативі кемінде үш құрылтайшының шешімі бойынша құрылады.

3. Құрылтай жиналысында құрылтайшылар ауыл шаруашылығы кооперативін құру туралы шешімді қабылдайды, оның жарғысын, кооператив құрылтайшыларының тізімін бекітеді, мемлекеттік тіркеу үшін ауыл шаруашылығы кооперативінің құжаттарына қол қоюға және оларды ұсынуға, кооперативтің құрылтайшылары мүлік (пай) жарнасы ретінде енгiзетiн мүлiктi, оның iшiнде мүлiктiк және заттық құқықты ақшамен бағалауды белгiленген тәртiппен жүргiзуге уәкiлеттiк берiлген адамдарды сайлайды, ауыл шаруашылығы кооперативінің фирмалық атауын және орналасқан жерін, қызмет түрлерін айқындайды, ауыл шаруашылығы кооперативін басқару органдарын сайлайды және ауыл шаруашылығы кооперативінің құрылуына және қызметінің басталуына қатысты басқа да мәселелерді шешеді.

4. Ауыл шаруашылығы кооперативінің құрылтай құжаттары ауыл шаруашылығы кооперативінің құрылтай шарты және жарғысы болып табылады.

5. Заңды тұлға ретінде ауыл шаруашылығы кооперативінің құқық қабілеттілігі Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен оны мемлекеттік тіркеу сәтінен басталады.

6. Ауыл шаруашылығы кооперативін мемлекеттік тіркеуден кейін оның құрылтайшылары құқықтарға ие болады және кооперативтің қауымдасқан мүшелерін қоспағанда, осы Заңда, құрылтай шартында және ауыл шаруашылығы кооперативінің жарғысында оның мүшелері үшін белгіленген міндеттерді атқарады.

16-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативінің құрылтай шарты

1. Ауыл шаруашылығы кооперативінің құрылтай шарты кооператив құрылтайшыларының арасында жасалады.

2. Ауыл шаруашылығы кооперативінің құрылтай шартында мыналар:

1) ауыл шаруашылығы кооперативін құру туралы шешім, оның қызметінің негізгі бағыттары мен түрлері, толық және қысқартылған атауы, оның орналасқан жері (атқарушы басқару органының орналасқан жері), басқару органдары;

2) кооператив құрылтайшыларының атауы, орналасқан жері, бизнес-сәйкестендіру нөмiрлерi (егер құрылтайшы заңды тұлға болса) немесе тегі, аты, әкесінің аты (егер ол жеке басын куәландыратын құжаттарда көрсетілген болса), тұрақты тұратын жері мен жеке сәйкестендіру нөмiрi (егер құрылтайшы жеке тұлға болса) көрсетілген кооператив құрылтайшыларының тізбесі;

3) ауыл шаруашылығы кооперативін құру бойынша қызметтің тәртібі; кооперативтің құрылуына байланысты оның құрылтайшыларының міндеттері, сондай-ақ кооператив құрылтайшыларының оны құру жөніндегі қызметті жүзеге асыруының өзге де шарттары; көрсетілген адамдардың, сондай-ақ кооперативті құру мен тіркеу процесінде құрылатын ауыл шаруашылығы кооперативінің тиісті мемлекеттік органдарда мүдделерін білдіру тапсырылатын басқа да адамдардың өкілеттіктерін айқындау;

4) кооперативтің әрбір құрылтайшысының мүлік (пай) жарнасының құрамы, мөлшері мен енгізу мерзімдері туралы мәліметтер, сондай-ақ мүлік (пай) жарналарының уақтылы енгізілмеуінің салдары;

5) кіру жарналарының мөлшері мен енгізу мерзімдері туралы мәліметтер;

6) ауыл шаруашылығы кооперативінен оның құрылтайшыларының шығу тәртібі;

7) ауыл шаруашылығы кооперативінің жарғысын бекіту тәртібі қамтылуға тиіс.

3. Құрылтай шарты коммерциялық құпия болып табылатын құжаттар құрамына кіреді және Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген жағдайларда ұсынылады.

17-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативінің жарғысы

1. Ауыл шаруашылығы кооперативінің жарғысы оның заңды тұлға ретіндегі құқықтық жағдайын айқындайтын құжат болып табылады.

2. Ауыл шаруашылығы кооперативінің жарғысы құрылтай жиналысында кооператив құрылтайшыларының айқын басым көпшiлiк даусымен (кемінде үштен екі бөлігі) бекітіледі және онда:

1) фирмалық атауы мен ұйымдастыру-құқықтық нысаны;

2) кәсіпкерлік субъектісінің мәртебесі;

3) орналасқан жері (атқарушы басқару органының орналасқан жері);

4) құру мақсаттары мен қызметінің түрлері;

5) ауыл шаруашылығы кооперативін басқару органдарын қалыптастыру тәртібі және олардың құзыреті, шешімдер қабылдау тәртібі;

6) кооператив мүшелерінің, оның ішінде сырттай, кезекті және кезектен тыс жалпы жиналысын шақыру және өткізу тәртібі;

7) ауыл шаруашылығы кооперативіне мүшелердің кіру тәртібі мен шарттары, оның ішінде кооперативтің қауымдасқан мүшелерінің кіру тәртібі мен шарттары, ауыл шаруашылығы кооперативінен шығу тәртібі;

8) ауыл шаруашылығы кооперативінен шығарудың негіздері мен тәртібі;

9) ауыл шаруашылығы кооперативінде мүшелігін тоқтатқан кооператив мүшелеріне пай төлеу (беру) тәртібі;

10) ауыл шаруашылығы кооперативінің қызметінде пайда болатын құжаттардың нысандары мен түрлері, ауыл шаруашылығы кооперативінің құжаттамасын жүргізу тәртібі;

11) кооператив мүшелерінің, сондай-ақ кооперативтің қауымдасқан мүшелерінің құқықтары мен міндеттері;

12) ауыл шаруашылығы кооперативінің мүлкін қалыптастыру көздері;

13) кооператив мүшелерінің мүлік (пай) және кіру жарналарының мөлшері мен оларды енгізу тәртібі, кооперативтің қауымдасқан мүшелерінің мүлік (пай) жарналарын енгізу тәртібі мен шарттары, сондай-ақ мүлік (пай) жарналарын уақытында енгізбеу салдары;

14) кооператив мүшелерінің оның қызметіне қатысу сипаты мен тәртібі;

15) кооператив төлемдері мен кірісін бөлу тәртібі;

16) ауыл шаруашылығы кооперативінің залалдарын жабу тәртібі мен шарттары;

17) ауыл шаруашылығы кооперативінің құрылтай құжаттарына өзгерістер мен толықтырулар енгізу тәртібі;

18) қорлардың (пай, резерв) түрлері, мөлшерлері, оларды қалыптастыру және пайдалану тәртібі;

19) ауыл шаруашылығы кооперативі қызметінің түрін өзгерту шарттары;

20) ауыл шаруашылығы кооперативін қайта ұйымдастыру және тарату шарттары міндетті түрде қамтылуға тиіс.

3. Кооператив құрылтайшылары жалпы жиналысының шешімі бойынша оның жарғысы өзге де, оның ішінде агроөнеркәсіп кешенін дамыту саласындағы уәкілетті орган әзірлейтін және бекітетін ауыл шаруашылығы кооперативінің үлгілік жарғысында қамтылатын, Қазақстан Республикасының заңнамасына қайшы келмейтін мәліметтерді қамтуы мүмкін.

18-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативінің жарғысына өзгерістер және (немесе) толықтырулар енгізу, ауыл шаруашылығы кооперативінің жаңа редакциядағы жарғысын қабылдау

Ауыл шаруашылығы кооперативінің жарғысына өзгерістер және (немесе) толықтырулар, ауыл шаруашылығы кооперативінің жаңа редакциядағы жарғысын қабылдау кооператив мүшелерінің жалпы жиналысында айқын басым көпшілік дауыспен немесе кооперативтің айқын басым көпшілік мүшелерінің жазбаша келісуімен (сырттай дауыс беру) қабылданады. Айқын басым көпшілік кооператив мүшелерінің жалпы санының үштен екісін құрайды.

19-бап. Филиалдар мен өкілдіктер

1. Ауыл шаруашылығы кооперативі Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес филиалдар мен өкiлдiктер құра алады.

2. Ауыл шаруашылығы кооперативінің орналасқан жерiнен тыс жерде орналасқан және оның функцияларының бәрiн немесе бiр бөлiгiн, оның iшiнде өкiлдiк функцияларын жүзеге асыратын оның оқшауланған бөлiмшесi ауыл шаруашылығы кооперативінің филиалы болып табылады.

3. Ауыл шаруашылығы кооперативінің орналасқан жерiнен тыс жерде орналасқан және ауыл шаруашылығы кооперативін қорғауды және оның мүдделерiн білдiрудi жүзеге асыратын, оның атынан мәмiлелер және өзге де құқықтық iс-қимылдар жасайтын оның оқшауланған бөлiмшесi ауыл шаруашылығы кооперативінің өкiлдiгi болып табылады.

4. Ауыл шаруашылығы кооперативінің филиалдары мен өкiлдiктері заңды тұлға болып табылмайды. Оларға өздерiн құрған ауыл шаруашылығы кооперативі мүлiк бередi және олар кооператив бекiткен ереже негiзiнде жұмыс iстейдi.

5. Ауыл шаруашылығы кооперативінің филиалдары мен өкiлдiктерін есептік тiркеу Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен жүзеге асырылады.

4-тарау. АУЫЛ ШАРУАШЫЛЫҒЫ КООПЕРАТИВІНІҢ МҮЛКІ

20-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативінің мүлкін қалыптастыру көздері

1. Ауыл шаруашылығы кооперативінің мүлкі оның мүшелерiнiң мүлік (пай) жарналарының, кіру, қосымша жарналарының, кооперативтің қауымдасқан мүшелерінің мүлік (пай) жарналарының, өз қызметiнен алынатын табыстар есебiнен және Қазақстан Республикасының заңнамасында тыйым салынбаған өзге де көздер есебінен қалыптасады.

2. Ауыл шаруашылығы кооперативінің мүлкi оған меншiк құқығымен тиесiлi болады.

3. Ауыл шаруашылығы кооперативінінің мүлкіне иелік етуді, оны пайдалануды және оған билік етуді оның басқару органдары өздеріне берілген өкілдіктер шегінде жүзеге асырады.

Ауыл шаруашылығы кооперативінің жарғысында көзделген жағдайларда оның мүлкіне билік ету бойынша өкілеттіктер кооператив мүшелерінің жалпы жиналысының шешімі бойынша жүзеге асырылады.

4. Ауыл шаруашылығы кооперативі өз қызметiн жүзеге асыру үшiн қорлар (пайлық, резервтік) құруға құқылы. Бұл қорлардың түрлерi, мөлшерлерi, оларды қалыптастыру және пайдалану тәртiбi ауыл шаруашылығы кооперативінің жарғысында кооператив мүшелерiнiң жалпы жиналысының шешіміне сәйкес көзделеді.

5. Ауыл шаруашылығы кооперативі таратылған жағдайда Қазақстан Республикасының азаматтық заңнамасында белгіленген кезектілік тәртіппен жүргізілген төлемдерден, сондай-ақ пайлар төленгеннен (берілгеннен), кооперативтік төлемдер мен кірістер бөлінгеннен кейін қалған оның мүлкі кооператив мүшелерінің арасында енгізілген мүлік (пай) жарналарына пропорционалды түрде бөлінеді.

21-бап. Кооператив мүшелерінің пайлары мен жарналары

1. Пайдың мөлшері кооператив мүшесі енгізген мүлік (пай) жарнасына пропорционалды болады. Қосымша жарна енгізген кезде пайдың мөлшері тиісінше ұлғаяды.

2. Мүлік (пай) жарналарының есебі құндық мәнде жүргізіледі. Мүлік (пай) жарнасы есебiне заттай нысанда мүлiк енгiзiлген жағдайда осындай жарнаны ақшамен бағалауды ауыл шаруашылығы кооперативінің басқармасы кооператив мүшелерінің жалпы жиналысы бекітетін әдістеме бойынша жүргiзедi.

Егер мүліктің құны республикалық бюджет туралы заңмен тиісті қаржы жылына белгіленген айлық есептік көрсеткіштің жиырма мың есе мөлшеріне барабар сомадан асатын болса, оны бағалау Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен расталуға тиіс.

Кооператив мүшелерінің жалпы жиналысы Қазақстан Республикасының бағалау қызметі туралы заңнамасында белгіленген тәртіппен мүлік (пай) жарнасы ретінде заттай нысанда енгiзiлетін мүлiктің бағалауын ауыл шаруашылығы кооперативі қаражатының есебінен жүргізу туралы шешім қабылдауы мүмкін.

Кооператив мүшесі кооператив мүшелерінің жалпы жиналысы бекіткен әдістеме бойынша енгізілген мүлік (пай) жарнасының бағалануымен келіспеген жағдайда енгізілетін жарналарды бағалау Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен оның есебінен жүргізіледі.

Ауыл шаруашылығы кооперативіне мүлік (пай) жарнасы ретінде мүлікті пайдалану құқығы берілген жағдайларда осындай жарнаның мөлшері құқық белгілейтін немесе құрылтай құжаттарында көрсетілген, бүкіл мерзімге есептелген пайдаланғаны үшін төлеммен айқындалады.

Жерді пайдалану құқығын мүлік (пай) жарнасы ретінде беру Қазақстан Республикасының жер заңнамасына сәйкес жүргізіледі.

3. Қосымша жарналар енгізу туралы шешімді кооператив мүшелерінің жалпы жиналысы қабылдайды.

22-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативі мен оның мүшелерінің мүліктік жауапкершілігі

1. Ауыл шаруашылығы кооперативі өзінің міндеттемелері бойынша өзіне тиесілі барлық мүлкімен жауап береді.

Ауыл шаруашылығы кооперативі өзінің мүшелерінің міндеттемелері бойынша жауап бермейді.

2. Кооператив мүшелері ауыл шаруашылығы кооперативінің міндеттемелері бойынша жауап бермейді және ауыл шаруашылығы кооперативінің жарғысында өзгеше көзделмесе, өздері енгізген мүлік (пай) жарналарының құны шегінде ауыл шаруашылығы кооперативінің қызметімен байланысты залалдардың тәуекелін көтереді.

23-бап. Кооператив мүшелеріне кооперативтік төлемдер

1. Кооператив мүшелеріне кооперативтік төлемдер – кооператив мүшелеріне ауыл шаруашылығы кооперативінің жарғысында белгіленген тәртіппен олардың ауыл шаруашылығы кооперативінің өндірістік және (немесе) өзге де шаруашылық қызметінде қатысуына пропорционалды түрде төленетін ауыл шаруашылығы кооперативі табысының бір бөлігі.

2. Кооперативтік төлемдерді бөлу туралы шешім ауыл шаруашылығы кооперативінің тиісті жылдағы қызметінің нәтижелерін бекіту бойынша кооператив мүшелерінің жалпы жиналысының шешімі қабылданғанға дейін қабылданады.

24-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативінің таза табысын оның мүшелері арасында бөлу

1. Ауыл шаруашылығы кооперативінің бір жыл ішіндегі өз қызметінің нәтижелері бойынша алған таза табысын кооператив мүшелерінің арасында бөлу ауыл шаруашылығы кооперативінің жарғысына сәйкес кооператив мүшелерінің жалпы жиналысының шешімі бойынша жүргізіледі.

Кооператив мүшелерінің жалпы жиналысы таза табысты немесе оның бір бөлігін кооператив мүшелерінің арасында бөлуден алып тастау туралы шешім қабылдауға құқылы.

2. Ауыл шаруашылығы кооперативі кооператив мүшелерінің жалпы жиналысының таза табысты бөлу туралы шешімі қабылданған күннен бастап бір ай ішінде таза табысты төлеуді ақшалай нысанда жүргізуге тиіс.

5-тарау. АУЫЛ ШАРУАШЫЛЫҒЫ КООПЕРАТИВІНДЕГІ МҮШЕЛІК

25-бап. Кооператив мүшелерінің, сондай-ақ кооперативтің қауымдасқан мүшелерінің құқықтық жағдайы

1. Осы Заңда және ауыл шаруашылығы кооперативінің жарғысында белгіленген тәртіппен ауыл шаруашылығы кооперативіне қабылданған жеке және (немесе) заңды тұлғалар кооперативтің мүшелерi бола алады.

Жеке және заңды тұлғалар қызмет түрлері бойынша әртүрлі бірнеше ауыл шаруашылығы кооперативтерінің мүшелері бола алады.

2. Ауыл шаруашылығы кооперативінде қауымдасқан мүшелікке жол беріледі. Бұл ретте кооперативтің қауымдасқан мүшелерінің жалпы саны кооператив мүшелерінің жалпы санының бестен бір бөлігінен аспауға тиіс.

Ауыл шаруашылығы өнімін, акваөсіру (балық өсіру шаруашылығы) өнімін және басқа да өнімдерді өндірушілер болып табылатын жеке немесе заңды тұлғалар қауымдасқан мүшелер бола алады, олар ауыл шаруашылығы кооперативінің (сондай-ақ оның мүшелерінің) өндірісті, оның ішінде өз өндірісін ұйымдастыру және дамыту үшін аталған өнімді беруіне кепілдік ету мақсатында шикізат үшін алдын ала төлем ретінде ауыл шаруашылығы кооперативінің жарғысында кооперативтің қауымдасқан мүшелері үшін көзделген мүлік (пай) жарнасын енгізеді.

3. Кооперативтің қауымдасқан мүшелері ауыл шаруашылығы кооперативінің өндірістік және (немесе) өзге де шаруашылық қызметіне қатысуға міндетті емес.

4. Кооперативтің қауымдасқан мүшелерінің мүлік (пай) жарналарының мөлшері және олар бойынша дивидендтер төлеу шарттары, қауымдасқан мүшені қабылдау және мүшелікті тоқтату тәртібі осы Заңға сәйкес ауыл шаруашылығы кооперативінің жарғысымен айқындалады және ауыл шаруашылығы кооперативінің кооперативтің қауымдасқан мүшелерімен жасасатын шартының талаптарында көзделеді. Осындай шартта осы Заңға және ауыл шаруашылығы кооперативінің жарғысына қайшы келмейтін басқа да ережелер көзделуі мүмкін.

26-бап. Кооператив мүшелерінің, сондай-ақ кооперативтің қауымдасқан мүшелерінің құқықтары

1. Кооператив мүшесі:

1) ауыл шаруашылығы кооперативінің істерін басқаруға, сондай-ақ, кооперативтің қауымдасқан мүшелерін қоспағанда, бір дауысқа ие құқығымен кооператив мүшелерінің жалпы жиналысының жұмысына қатысуға құқылы. Бұл ретте осы құқығын кооперативтің басқа мүшелеріне беруге болмайды;

2) ауыл шаруашылығы кооперативін басқару органдарын сайлауға және оларға сайлануға, ауыл шаруашылығы кооперативінің қызметін жақсарту, оның органдарының жұмысындағы және кооперативтің қауымдасқан мүшелерін қоспағанда, лауазымды адамдарының жұмысындағы кемшіліктерді жою туралы ұсыныстар енгізуге;

3) ауыл шаруашылығы кооперативінің қызметі туралы толық ақпарат алуға, оның ішінде ауыл шаруашылығы кооперативінің жылдық қаржы есебімен, бухгалтерлік және басқа да құжаттамасымен танысуға;

4) кооперативтің қауымдасқан мүшелерін қоспағанда, кооператив мүшелерінің жалпы жиналысында кооперативтік төлемдерді, сондай-ақ ауыл шаруашылығы кооперативі алған таза табысты бөлуге қатысуға;

5) кооперативтік төлемдерді және кооперативтің қауымдасқан мүшелерін қоспағанда, кооператив мүшелерінің арасында бөлуге жататын таза табыстың үлесін алуға;

6) ауыл шаруашылығы кооперативіндегі өзінің еңбегі үшін төлем алуға;

7) ауыл шаруашылығы кооперативінің жарғысында өз мүшелері үшін көзделген, оның ішінде ауыл шаруашылығы кооперативінің мүлкін пайдалану, ауыл шаруашылығы кооперативінен материалдық және өзге де көмек алу бөлігінде жеңілдіктер мен артықшылықтарды пайдалануға;

8) кооператив мүшелерінің жалпы жиналысының шешімі бойынша ауыл шаруашылығы кооперативінің тауарларын (жұмыстарын, көрсетілетін қызметтерін) өзіндік құны бойынша және бірінші кезектегі тәртіппен сатып алуға;

9) осы Заңда белгіленген жағдайларда пайды төлеуге (беруге);

10) ауыл шаруашылығы кооперативінен осы Заңда және ауыл шаруашылығы кооперативінің жарғысында белгіленген тәртіппен шығуға құқылы.

2. Кооперативтің қауымдасқан мүшелерінің мыналарға:

1) кооператив мүшелерінің жалпы жиналысында оған кірген және мүлік (пай) жарнасын енгізген кезде айқындалған бағалар бойынша кооператив мүшелерімен қатар ауыл шаруашылығы өніміне, акваөсіру (балық өсіру шаруашылығы) өніміне қажеттіліктерін бірінші кезекте қанағаттандыруға;

2) өзі енгізген мүлік (пай) жарналары бойынша дивидендтер алуға;

3) ауыл шаруашылығы кооперативінен шыққан немесе ол таратылған кезде өзінің мүлік (пай) жарналары құнының төленуіне;

4) кооператив мүшелерінің жалпы жиналысы шешімдер қабылдаған кезде кеңесші дауыс беруге;

5) ауыл шаруашылығы кооперативінен осы Заңда және ауыл шаруашылығы кооперативінің жарғысында белгіленген тәртіппен шығуға құқығы бар.

3. Кооператив мүшесінің осы Заңда, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында және ауыл шаруашылығы кооперативінің құрылтай құжаттарында көзделген басқа да құқықтары болуы мүмкін.

4. Осы Заңда, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында және ауыл шаруашылығы кооперативінің құрылтай құжаттарында көзделген кооператив мүшесінің құқықтарын, оның ішінде кооператив мүшелерінің келісімі бойынша кез келген нысанда шектеуге жол берілмейді.

27-бап. Кооператив мүшелерінің міндеттері

1. Кооператив мүшесі:

1) ауыл шаруашылығы кооперативінің құрылтай құжаттарында көзделген талаптарды сақтауға;

2) кооператив мүшелерінің жалпы жиналысының, басқа да ауыл шаруашылығы кооперативін басқару органдарының өздерінің құзыретіне сәйкес қабылдаған шешімдерін орындауға;

3) ауыл шаруашылығы кооперативінің мүлкіне мүлік (пай) және кіру жарналарын, сондай-ақ қосымша жарналарды ауыл шаруашылығы кооперативінің құрылтай құжаттарында көзделген тәсілмен, тәртіппен және мөлшерде енгізуге;

4) ауыл шаруашылығы кооперативі өзінің коммерциялық құпиясы деп жариялаған мәліметтерді жария етпеуге міндетті.

2. Кооператив мүшесі осы Заңда, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында және ауыл шаруашылығы кооперативінің құрылтай құжаттарында көзделген басқа да міндеттерді атқаруы мүмкін.

28-бап. Кооператив мүшелерін, сондай-ақ кооперативтің қауымдасқан мүшелерін ауыл шаруашылығы кооперативіне қабылдау

1. Кооператив мүшелерін, сондай-ақ кооперативтің қауымдасқан мүшелерін ауыл шаруашылығы кооперативіне қабылдау осы Заңның және ауыл шаруашылығы кооперативі жарғысының нормалары сақтала отырып жүргізіледі және ауыл шаруашылығы кооперативінің жарғысына сәйкес кооператив мүшелерінің жалпы жиналысының шешімімен ресімделеді.

Кооперативтің қауымдасқан мүшелерін қабылдау ауыл шаруашылығы кооперативінің кооперативтің қауымдасқан мүшелерімен жасасатын шарты негізінде жүзеге асырылады.

2. Кооперативтің мүшелiгiне қабылдау туралы өтiнiште ауыл шаруашылығы кооперативі жарғысының талаптарын сақтау, оның ішінде ауыл шаруашылығы кооперативінің жарғысында көзделген мүлік (пай) және кіру жарналарын енгізу жөнiндегi мiндеттемелер қамтылуға тиіс.

3. Өтініш берушi мүлік (пай) және кіру жарналарын енгізген күннен бастап кооператив мүшелігiне қабылданған болып есептеледi.

4. Кооператив мүшесiне ауыл шаруашылығы кооперативіндегі мүшелiкті растайтын құжат болып табылатын мүше кiтапшасы берiледi, онда: кооператив мүшесі туралы деректер, сондай-ақ хронологиялық тәртіппен өзі енгізген мүлік (пай) жарнасының мөлшері және оны енгізу мерзімдері; кіру жарнасының мөлшері; қосымша жарналардың мөлшері мен саны, сондай-ақ олардың нысаны (ақшалай, мүліктік) туралы мәліметтер көрсетіледі.

29-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативіндегі мүшелікті тоқтату

1. Ауыл шаруашылығы кооперативіндегі мүшелік:

1) ауыл шаруашылығы кооперативінен шыққан;

2) пай басқа тұлғалардың иелiгiне берілген;

3) кооператив мүшесi немесе кооперативтің қауымдасқан мүшесі болып табылатын жеке тұлғаның қызметі тоқтатылған немесе заңды тұлға таратылған;

4) ауыл шаруашылығы кооперативінен шығарылған;

5) кооператив мүшесi немесе кооперативтің қауымдасқан мүшесі болып табылатын жеке тұлға қайтыс болған, оны сот хабар-ошарсыз кеткен деп таныған немесе қайтыс болды деп жариялаған;

6) ауыл шаруашылығы кооперативі таратылған жағдайларда тоқтатылады.

2. Кооперативтің әрбiр мүшесiнің осы Заңда және ауыл шаруашылығы кооперативінің жарғысында белгiленген тәртiппен ауыл шаруашылығы кооперативіндегі өзiнiң мүшелiгiн өз еркiмен тоқтатуға құқығы бар. Өтініш берілген күннен бастап күнтізбелік отыз күн iшiнде ауыл шаруашылығы кооперативінен шығу туралы өтініш қаралуға тиiс.

30-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативіндегі мүшелік тоқтатылған кезде пайды сату, төлеу (беру)

1. Кооператив мүшесi өзiнiң пайын басқа тұлғаның иелiгiне беруге және ауыл шаруашылығы кооперативінен шығуға құқылы. Егер ауыл шаруашылығы кооперативінің жарғысында өзгеше белгiленбесе, пайды кооперативтің мүшелерi болып табылмайтын тұлғалардың иелiгiне беруге болады. Пайды сату кезiнде кооперативтің басқа мүшелерi артықшылықпен сатып алу құқығын пайдаланады.

2. Осы Заңның 29-бабы 1-тармағының 1), 3 — 6) тармақшаларында көрсетiлген негiздер бойынша ауыл шаруашылығы кооперативіндегі мүшелiк тоқтатылған кезде кооператив мүшесiне немесе оның құқықтық мирасқорына оның пайы, сондай-ақ кооператив мүшесіне тиесілі кооперативтік төлемдер мен ауыл шаруашылығы кооперативінің таза табысының бір бөлігі төленедi (берiледi). Пай төлеу (беру) туралы шешiмдi ауыл шаруашылығы кооперативінің жарғысына сәйкес кооператив мүшелерінің жалпы жиналысы қабылдайды.

3. Пайды төлеу (беру) ауыл шаруашылығы кооперативінің басқармасы белгiлеген мерзiмде жүзеге асырылады, бiрақ ауыл шаруашылығы кооперативіндегі мүшелiк тоқтатылған күннен бастап бiр жылдан аспауға тиiс.

4. Егер ауыл шаруашылығы кооперативінің кооперативтен шығатын мүшесiне оның пайын төлеуге (беруге) мүмкіндігі болмаса, кооперативтің жалпы жиналысы кооперативтің басқа мүшелерiнiң қосымша жарналар енгiзуi туралы шешiм шығарады, пай солардың есебiнен төленедi (берiледi).

5. Кооперативтің қауымдасқан мүшесі болып табылатын жеке тұлғаның қызметі тоқтатылған немесе заңды тұлға таратылған кезде оның енгізген мүлік (пай) жарнасын төлеу ауыл шаруашылығы өнімі, акваөсіру (балық өсіру шаруашылығы) өнімі есебінен, оның ішінде кооператив мүшелерінің қосымша жарналары есебінен ақшалай және (немесе) заттай нысанда жүзеге асырылуы мүмкін. Кооперативтің қауымдасқан мүшелері ауыл шаруашылығы өнімін, акваөсіру (балық өсіру шаруашылығы) өнімін үшінші тұлғаларға кепілдікті беруін талап ету құқығын иеліктен шығарған кезде міндеттемелерді орындауды ауыл шаруашылығы кооперативі кооперативтің қауымдасқан мүшесімен жасалған шарттың немесе өзге де құжаттың талаптарына сәйкес осындай тұлғалар жүзеге асырады.

6. Кооператив мүшелері ауыл шаруашылығы кооперативінен шыққан кезде оларға жер учаскелері немесе оларға заттық құқық түрінде пай төлеу (беру) ерекшеліктері Қазақстан Республикасының жер заңнамасында белгіленеді.

31-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативінен шығару

1. Ауыл шаруашылығы кооперативінің жарғысында ауыл шаруашылығы кооперативінен шығару шарттары, сондай-ақ осындай шығару тәртібі көзделуі мүмкін. Ауыл шаруашылығы кооперативінен шығарылған тұлға кооператив мүшелерінің жалпы жиналысы оны шығару туралы шешім қабылдаған күннен бастап он жұмыс күні iшiнде жазбаша түрде хабарлануға тиіс.

2. Ауыл шаруашылығы кооперативінен шығарылған тұлға кооператив мүшелерінің жалпы жиналысының шешiмiне Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен шағым жасауға құқылы.

32-бап. Кооператив мүшесiнiң борыштары бойынша өндiрiп алу және кооператив мүшесiнiң құқықтық мирасқорларының мұрагерлік және кооператив мүшесiболып табылатын заңды тұлғаны қайта ұйымдастыру кезiндегi құқықтары

1. Кооператив мүшесiнiң пайы осындай борыштарды жабу үшiн өзге мүлкi жеткiлiксiз болған кезде Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртiппен оның кредиторларының талаптары бойынша өндiрiп алу нысанасы болуы мүмкiн.

2. Кооператив мүшесінің мұрагерлерi, егер ауыл шаруашылығы кооперативінің жарғысында өзгеше көзделмесе, өтініш негiзiнде кооператив мүшесінің құқығын иемденуге құқылы.

3. Кооператив мүшесі немесе кооперативтің қауымдасқан мүшесі болып табылатын заңды тұлғаны басқа ұйымдық-құқықтық нысандарға қайта құру жолымен оны қайта ұйымдастырған кезде, қайта кәсiби бейіндеуге байланысты мүшелiктi тоқтатуға негiздер болған жағдайларды қоспағанда, кооператив мүшесінің құқығына жаңадан құрылған заңды тұлға ие болады.

4. Кооператив мүшесі немесе кооперативтің қауымдасқан мүшесі болып табылатын заңды тұлғаны қосу жолымен қайта ұйымдастырған кезде қосылған заңды тұлғаның мүшелiгi тоқтатылады және оның үлесі өзi қосылған заңды тұлғаға ауысады. Егер өзiне қосылған заңды тұлға кооператив мүшесі болып табылмаса, оны кооператив мүшелігіне қабылдау жалпы тәртiппен жүзеге асырылады.

5. Кооператив мүшесі немесе кооперативтің қауымдасқан мүшесі болып табылатын заңды тұлғаны бөлу немесе біріктіру жолымен қайта ұйымдастырған кезде қайта ұйымдастырылған заңды тұлғаның мүшелiгі тоқтатылады. Мұндай мүшелердiң үлестерін алу құқығы бөлу балансына және тапсыру актiсiне сәйкес жаңадан құрылған заңды тұлғаларға ауысады. Мұндай адамдар кооператив мүшесiнің құқықтарын өтiнiш негiзiнде алады.

6. Кооператив мүшесiнiң мұрагерлерi кооператив мүшесінің құқықтарына ие болмаған жағдайда оларға Қазақстан Республикасының заңнамасында және ауыл шаруашылығы кооперативінің жарғысында белгіленген тәртіппен өздерінің пайы, сондай-ақ кооперативтің мүшесіне тиесілі кооперативтік төлемдер және ауыл шаруашылығы кооперативінің таза табысының бір бөлігі төленуге (берілуге) тиіс.

6-тарау. АУЫЛ ШАРУАШЫЛЫҒЫ КООПЕРАТИВІН БАСҚАРУ

33-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативін басқару органдарының жүйесі

1. Ауыл шаруашылығы кооперативін басқару органдары:

1) жоғары орган – кооператив мүшелерiнiң жалпы жиналысы;

2) атқарушы орган – осы Заңда белгіленген жағдайларды қоспағанда, төраға басшылық ететiн басқарма;

3) бақылау органы – тексеру комиссиясы болып табылады.

2. Ауыл шаруашылығы кооперативін басқару органдарының жүйесі және олардың өкілеттіктері, басқарма мүшелерін сайлау және кері шақыртып алу тәртібі, сондай-ақ кооператив мүшелерiнің жалпы жиналысын шақыру және өткізу тәртібі осы Заңға сәйкес ауыл шаруашылығы кооперативінің жарғысында белгіленеді.

3. Кооператив мүшелері сот тәртiбiмен ауыл шаруашылығы кооперативін басқару органдарының шешiмдерi мен әрекеттерiне (әрекетсіздігіне) шағым жасай алады.

34-бап. Кооператив мүшелерінің жалпы жиналысы

1. Кооператив мүшелерінің жалпы жиналысы ауыл шаруашылығы кооперативін жоғары басқару органы болып табылады.

2. Кооперативтің қауымдасқан мүшелерін қоспағанда, кооперативтің әрбiр мүшесiнiң ауыл шаруашылығы кооперативі қызметiнiң барлық мәселелерi бойынша шешiмдер қабылдаған кезде өзiнiң мүлік (пай) жарналарының мөлшерiне және санына қарамастан бiр дауысқа ие құқығы болады.

3. Кооператив мүшелерінің жалпы жиналысының ерекше құзыретi:

1) атқарушы органды және оның басшысын сайлау, сондай-ақ оларды қайта сайлау;

2) ауыл шаруашылығы кооперативінің жарғысына өзгерістер мен толықтырулар енгізу, ауыл шаруашылығы кооперативінің жарғысын жаңа редакцияда қабылдау;

3) атқарушы органдардың қаржылық есеп беру тәртiбi мен кезеңдiлiгiн айқындау;

4) ауыл шаруашылығы кооперативінің жылдық есептерін және бухгалтерлік баланстарын бекіту, кооперативтік төлемдерді және ауыл шаруашылығы кооперативінің табысын немесе залалын бөлу;

5) кооперативтің қауымдасқан мүшелерін қоспағанда, кооператив мүшелері жауапкершілігінің нысандарын айқындау;

6) кооператив мүшелерінің, сондай-ақ кооперативтің қауымдасқан мүшелерінің мүлік (пай) жарналарының және қосымша жарналардың мөлшерін белгілеу және өзгерту;

7) ауыл шаруашылығы кооперативі қорларының түрлерін, мөлшерін, оларды қалыптастыру және пайдалану тәртібін белгілеу;

8) ауыл шаруашылығы кооперативіне мүшелікке қабылдау және мүшелікті тоқтату;

9) ауыл шаруашылығы кооперативін қайта ұйымдастыру және тарату;

10) ауыл шаруашылығы кооперативінің басқа заңды тұлғаларды, сондай-ақ өзінің филиалдары мен өкілдіктерін құруға және (немесе) олардың қызметіне қатысуы туралы шешімдерді осы Заңда белгіленген шектерде қабылдау;

11) осы Заңда және ауыл шаруашылығы кооперативінің жарғысында көзделген басқа да мәселелер болып табылады.

Кооператив мүшелерінің жалпы жиналысы ауыл шаруашылығы кооперативінің қызметiне қатысты кез келген мәселені өзiнiң қарауына қабылдауға құқылы.

4. Кооператив мүшелерінің жалпы жиналысы қажеттілігіне қарай, бірақ жылына бір реттен сиретпей шақырылады. Кооператив мүшелерінің жалпы жиналысы атқарушы органның ұсынысы бойынша немесе кооператив мүшелерінің кемінде үштен бірінің талабы бойынша шақырылады.

5. Кооператив мүшелерінің жалпы жиналысы, егер онда кооператив мүшелерінің айқын басым көпшілігі үштен екі бөлігі қатысса, шешім қабылдауға құқылы. Кооператив мүшелерінің жалпы жиналысында шешiм ашық дауыс беру арқылы қабылданады және осы Заңның 18-бабында көзделген жағдайларды қоспағанда, кооперативтің қатысып отырған мүшелерінің көпшілік дауысымен қабылданды деп есептеледі. Кооператив мүшелерінің жалпы жиналысында қатысып отырғандардың кемінде үштен бірінің талабы бойынша жасырын дауыс берiлуi мүмкiн.

6. Кооператив мүшесі кооператив мүшелерінің жалпы жиналысына өзi немесе өкiлi арқылы қатысуға құқылы. Осы ауыл шаруашылығы кооперативінің басқа мүшелерін, оның ішінде қауымдасқан мүшелерін қоспағанда, кооператив мүшесінен нотариат куәландырған сенімхаты бар, іс-әрекетке қабілетті жеке тұлға өкіл ретінде болуға құқылы.

35-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативінің басқармасы

1. Ауыл шаруашылығы кооперативінің атқарушы органы оның басқармасы болып табылады, оның мүшелерiн кооператив мүшелерінің жалпы жиналысы сайлайды.

2. Басқарманы кооператив мүшелерінің жалпы жиналысы басқарма мүшелерінің арасынан сайлайтын басқарманың төрағасы басқарады.

Мүшелерінің саны оннан аспайтын ауыл шаруашылығы кооперативтерінде басқарманың функцияларын ауыл шаруашылығы кооперативінің төрағасына (жеке-дара атқарушы орган) жүктеуге жол беріледі.

Басқарма мүшелерінің саны, сондай-ақ басқарма (ауыл шаруашылығы кооперативінің төрағасы) сайланатын мерзім ауыл шаруашылығы кооперативінің жарғысында айқындалады.

Басқарма мүшесі (ауыл шаруашылығы кооперативінің төрағасы), кооператив мүшелерінің жалпы жиналысын қоспағанда, бір мезгілде ауыл шаруашылығы кооперативі басқармасының басқа органының мүшесі бола алмайды.

3. Басқарма мүшелері (ауыл шаруашылығы кооперативінің төрағасы) кооператив мүшелерінің жалпы жиналысының шешімі бойынша кез келген уақытта міндеттерін атқарудан босатылуы мүмкін.

Басқарманы (ауыл шаруашылығы кооперативінің төрағасын) кооператив мүшелерінің жалпы жиналысы бақылайды және басқарма оған есеп береді.

4. Басқарманың (ауыл шаруашылығы кооперативі төрағасының) құзыретіне ауыл шаруашылығы кооперативі қызметінің осы Заңмен және ауыл шаруашылығы кооперативінің құрылтай құжаттарымен кооператив мүшелерінің жалпы жиналысының ерекше құзыретіне жатқызылмаған барлық ағымдағы мәселелерін шешу жатады.

5. Басқарма өзінің шешімдерін қажеттілігіне қарай, бірақ үш айда бір реттен сиретпей өткізілетін отырыстарда қабылдайды.

Басқарманың отырысы, егер онда басқарма мүшелерінің үштен екісі қатысса, заңды болып есептеледі.

Басқарма отырысындағы мәселелер ашық дауыс берумен шешіледі. Басқарманың шешімі, егер оған басқарма мүшелерінің отырысында қатысып отырғандардың үштен екісі дауыс берсе, қабылданған болып есептеледі.

Ауыл шаруашылығы кооперативінің жарғысында бірқатар мәселелер көзделуі мүмкін, олар бойынша шешімдер, басқарманың барлық мүшелері бірауыздан дауыс берсе, қабылданды деп есептеледі.

6. Басқарма төрағасы (ауыл шаруашылығы кооперативінің төрағасы) ауыл шаруашылығы кооперативінің атынан сенімхатсыз әрекет етеді; осы Заңда және ауыл шаруашылығы кооперативінің жарғысында көзделген шектерде ауыл шаруашылығы кооперативінің мүлкіне билік етеді; ауыл шаруашылығы кооперативінің атынан сенімхаттар, оның ішінде сенімді басқа біреуге аудару құқығымен береді; екінші деңгейдегі банктерде және басқа да қаржы ұйымдарында ауыл шаруашылығы кооперативінің шоттарын ашады; ауыл шаруашылығы кооперативінің қызметкерлерін жұмысқа қабылдауды және жұмыстан босатуды жүзеге асырады; өз құзыреті шегінде кооператив мүшелерінің және оның жұмыскерлерінің орындауы үшін міндетті бұйрықтар шығарады және нұсқаулар береді.

36-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативінің қаржы-шаруашылық қызметін тексеру

1. Ауыл шаруашылығы кооперативі өзінің қаржы-шаруашылық қызметіне тексеруді кооператив мүшелерінің кемінде үштен бір бөлігінің бастамасымен (бастамашы тексеру тобы) дербес немесе кооператив мүшелерінің жалпы жиналысының шешімімен бақылау органын – тексеру комиссиясын құру жолымен немесе осы Заңның 37-бабына сәйкес ауыл шаруашылығы кооперативтерінің тексеру одағына кіру арқылы жүзеге асыруға құқылы.

2. Бастамашы тексеру тобының немесе тексеру комиссиясының құрамында тексеру жүргізуге Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес аудиторлар, қаржы және бухгалтерлік есеп саласындағы мамандар және көрсетілетін қызметтері үшін төлем ауыл шаруашылығы кооперативінің есебінен жүзеге асырылатын басқа да адамдар тартылуы мүмкін.

Басқарма мүшелері бастамашы тексеру тобының немесе тексеру комиссиясының мүшелері бола алмайды.

Бастамашы тексеру тобы және тексеру комиссиясы кооператив мүшелерінің жалпы жиналысына есеп береді.

3. Бастамашы тексеру тобының немесе тексеру комиссиясының мүшелері ауыл шаруашылығы кооперативінің қаржы-шаруашылық қызметіне тексеру жүргізген кезде ауыл шаруашылығы кооперативінің барлық құжаттамасына кедергісіз қол жеткізу құқығына ие болады. Олардың талап етуі бойынша басқарма мүшелері (ауыл шаруашылығы кооперативінің төрағасы) ауызша немесе жазбаша нысанда қажетті түсіндірмелер беруге міндетті. Тексерудің нәтижелері кооператив мүшелерінің жалпы жиналысына тиісті шешімдер қабылдау үшін жолданады.

37-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативтерінің тексеру одағы

1. Ауыл шаруашылығы кооперативтерінің тексеру одағы (бұдан әрі – тексеру одағы) – коммерциялық емес ұйым нысанында құрылған және оған кіретін ауыл шаруашылығы кооперативтерінің қаржы-шаруашылық қызметінің ішкі аудитін, осы қызметті үйлестіруді, тексеру одағының мүшелеріне ішкі аудитке ілеспе қызметтер көрсетуді, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңнамасына қайшы келмейтін, тексеру одағының құрылтай құжаттарында көзделген өзге де қызметті жүзеге асыратын ауыл шаруашылығы кооперативтерінің ерікті бірлестігі.

2. Тексеру одағы оның құрылтайшылары болып табылатын кемінде он ауыл шаруашылығы кооперативінің бастамасы бойынша құрылады.

3. Ауыл шаруашылығы кооперативі өзінің таңдауы бойынша тексеру одақтарының біріне кіруге құқылы. Ауыл шаруашылығы кооперативінің бір мезгілде біреуден артық тексеру одағына мүше болуға құқығы жоқ.

4. Тексеру одағы өз қызметін осы Заңға, жарғыға және құрылтай шартына сәйкес жүзеге асырады. Тексеру одағы мүшелерінің жалпы жиналысы және тексеру одағы мүшелерінің жалпы жиналысы сайлайтын оның байқаушы кеңесі тексеру одағын басқарудың жоғары органдары болып табылады. Байқаушы кеңесі еңбек шарты негізінде жалдайтын атқарушы директоры тексеру одағының атқарушы органы болып табылады.

5. Тексеру одағы тексеру одағы мүшелерінің жалпы жиналысы бекітетін тексеру одағының қағидаларына сәйкес ішкі аудитті жүзеге асырады.

6. Тексеру одағының қаржылық қызметі оның құрылтай құжаттарына сәйкес тексеру одағы мүшелерінің жалпы жиналысында бекітілетін кірістер және шығыстар сметасы негізінде жүзеге асырылады. Тексеру одағының ішкі аудитті жүзеге асыруға және ішкі аудитке ілеспе қызметтерді көрсетуге жұмсалған шығыстары мүшелік жарналар есебінен өтеледі, олардың мөлшері Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес көрсетілген смета немесе өзге де көздер негізінде белгіленеді.

7. Тексеру одағы ішкі аудит нәтижелері бойынша жазбаша нысанда ішкі аудит қорытындысын жасайды, ол кооператив мүшелеріне және ауыл шаруашылығы кооперативінің бухгалтерлік есептілігін өзге де пайдаланушыларға арналған және тексеру одағының ауыл шаруашылығы кооперативінің бухгалтерлік есептілігінің дұрыстығы, ауыл шаруашылығы кооперативінің бухгалтерлік есептілікті жүргізу тәртібінің Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкестігі, ауыл шаруашылығы кооперативін басқарушы органдардың жарғының және Қазақстан Республикасы заңнамасының ережелерін сақтауы туралы белгіленген нысанда білдірген пікірін, сондай-ақ тексеру одағы мүшелерінің қаржы-шаруашылық қызметінің нәтижелерін нашарлатуға немесе олардың дәрменсіздігіне (банкроттығына) әкеп соғуы мүмкін анықталған бұзушылықтар туралы деректерді қамтитын ресми құжат болып табылады.

8. Ішкі аудит қорытындысының нысаны, мазмұны, оған қол қою және оны ұсыну тәртібі тексеру одағының қағидаларында айқындалады.

9. Тексеру одағы анықталған бұзушылықтар мен кемшіліктерді жою туралы нұсқамалар беруге және олардың орындалуын бақылауды жүзеге асыруға құқылы.

10. Тексеру одағының байқаушы кеңесі мүшелері санының кемінде елу пайызын осы тексеру одағының мүшелері болып табылатын ауыл шаруашылығы кооперативтері тексеру комиссияларының мүшелері құрауға тиіс.

11. Тексеру одағының атауы "Ауыл шаруашылығы кооперативтерінің тексеру одағы" деген сөздерді қамтуға тиіс.

38-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативінің қаржы-шаруашылық қызметінің аудитi

1. Ауыл шаруашылығы кооперативінің жылдық қаржылық есебiнiң, сондай-ақ оның iстерінің ағымдағы жай-күйiнiң дұрыстығын тексеру және растау үшiн кооператив мүшелерінің кемінде үштен бірінің бастамасы бойынша шақырылатын оның мүшелерінің жалпы жиналысы ауыл шаруашылығы кооперативінің қаржы-шаруашылық қызметіне тәуелсіз аудит ұйымын тарту арқылы аудит жүргізу туралы шешім қабылдауға құқылы.

Аудит қорытындылары бойынша есепті кооператив мүшелерінің жалпы жиналысы ол аяқталғаннан кейін бір айдың ішінде қарайды және бекітеді.

2. Кооператив мүшелері ауыл шаруашылығы кооперативінің қаржы-шаруашылық қызметіне аудитті өз есебінен жүргізуді талап етуге құқылы.

3. Егер атқарушы орган ауыл шаруашылығы кооперативінің қаржы-шаруашылық қызметіне аудит жүргiзуден жалтарса және (немесе) өзгеше кедергі келтірсе, аудит мүдделі тұлғалардың өтiнiшi бойынша қабылданған соттың шешімі бойынша тағайындалуы мүмкiн.

39-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативтерінің қауымдастықтары (одақтары)

1. Ауыл шаруашылығы кооперативтері коммерциялық емес ұйымдар болып табылатын ауыл шаруашылығы кооперативтерінің қауымдастықтарына (одақтарына) бiрiгуi мүмкiн.

2. Ауыл шаруашылығы кооперативтерінің қауымдастықтары (одақтары) ерiктi негiзде құрылады, олардың құрылтайшылары жүктеген функцияларды атқарады.

3. Ауыл шаруашылығы кооперативтерінің қауымдастықтарын (одақтарын) ауыл шаруашылығы кооперативтері олардың қызметін үйлестіру, олардың ортақ мүліктік және өзге де құқықтарын қорғауды қамтамасыз ету, мемлекеттік органдарда, жергілікті өзін-өзі басқару органдарында, мемлекеттік және мемлекеттік емес ұйымдарда, халықаралық ұйымдарда олардың мүдделерін білдіру, сондай-ақ ауыл шаруашылығы кооперативтері қауымдастығының (одағының) мүшелеріне құқықтық, ақпараттық, консультациялық және өзге де қызметтерді көрсету мақсатында кемінде екі ауыл шаруашылығы кооперативінің жалпы жиналысының шешімдері негізінде құрады.

4. Ауыл шаруашылығы кооперативтерінің қауымдастығы (одағы) құрылтай шарты және жарғы негiзiнде әрекет етеді, бұл ретте оның мүшелері өзiнiң дербестігi мен заңды тұлға құқығын сақтайды.

5. Ауыл шаруашылығы кооперативтері қауымдастығының (одағының) негiзгi функциялары мыналар:

1) ауыл шаруашылығы тауар өндiрушiлерiнің бiрлестiктерiн дамытуда үйлестіру және оған жәрдемдесу, ауыл шаруашылығы кооперациясының идеялары мен қағидаттарын насихаттау;

2) ауыл шаруашылығы кооперативтерінің, олардың мүшелерінің құқықтарын, мүліктік және экономикалық мүдделерін қорғау, оларға құқықтық, әдістемелік және басқа да қажетті практикалық көмек көрсету, оның ішінде ауыл шаруашылығы кооперативтерінің қызметінде пайда болатын құжаттарды әзірлеу;

3) мемлекеттік органдарда, жергілікті өзін-өзі басқару органдарында, мемлекеттік және мемлекеттік емес ұйымдарда ауыл шаруашылығы кооперативтерінің мүдделерін білдіру, сыртқы экономикалық байланыстарды, халықаралық өзара қатынастарды дамыту, инвестицияларды тартуға жәрдемдесу;

4) ауыл шаруашылығы кооперативтерін материалдық-техникалық қамтамасыз ету, салааралық алмасуды және ауыл шаруашылығы өніміне, акваөсіру (балық өсіру шаруашылығы) өніміне баға белгілеуді реттеу мәселелерінде жәрдемдесу;

5) мемлекеттік органдармен бірлесіп нарық инфрақұрылымын қалыптастыруға, ауыл шаруашылығы кооперативтері қауымдастығының (одағының) мүшелеріне ақпараттық және білім беру қызметтерін дамытуға қатысу;

6) жаңа техниканың, технологияның енгiзiлуiне жәрдемдесу, тәжiрибе, ғылыми-техникалық ақпарат алмасуды ұйымдастыру және патент-лицензия жұмысы мен лизингтi ұйымдастыру.

6. Ауыл шаруашылығы кооперативтерінің қауымдастықтары (одақтары) Қазақстан Республикасының заңнамасына қайшы келмейтiн, құрылтай шартында немесе жарғыда көзделген басқа функцияларды жүзеге асыруға құқылы.

7. Ауыл шаруашылығы кооперативтері қауымдастықтарының (одақтарының) қызметiн қаржыландыру осы қауымдастыққа (одаққа) бiрiккен ауыл шаруашылығы кооперативтерінің жыл сайынғы шарттық аударымдары (мүшелік жарналары) арқылы жүзеге асырылады.

8. Ауыл шаруашылығы кооперативтерінің қауымдастықтарын (одақтарын) қайта ұйымдастыру және тарату Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен жүзеге асырылады.

7-тарау. АУЫЛ ШАРУАШЫЛЫҒЫ КООПЕРАТИВІН ҚАЙТА ҰЙЫМДАСТЫРУ ЖӘНЕ ТАРАТУ

40-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативін қайта ұйымдастыру

1. Ауыл шаруашылығы кооперативін қайта ұйымдастыру (біріктіру, қосу, бөлу, бөліп шығару, қайта құру) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес кооператив мүшелерінің жалпы жиналысының шешімі бойынша немесе соттың шешімі бойынша жүзеге асырылады.

2. Ауыл шаруашылығы кооперативі қайта ұйымдастырылған кезде ауыл шаруашылығы кооперативінің жарғысына өзгерістер және (немесе) толықтырулар немесе ауыл шаруашылығы кооперативінің жарғысын жаңа редакцияда қабылдау Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарына сәйкес жүзеге асырылады.

3. Ауыл шаруашылығы кооперативі қайта ұйымдастырылған кезде оның құқықтары мен мiндеттерi тапсыру актiсiне және (немесе) бөлу балансына сәйкес құқықтық мирасқорларына ауысады. Көрсетілген құжаттарда тараптар дауласып отырған мiндеттемелердi қоса алғанда, қайта ұйымдастырылатын ауыл шаруашылығы кооперативінің барлық кредиторлары мен борышкерлерiне қатысты барлық мiндеттемелерi бойынша құқықтық мирасқорлық туралы ережелер қамтылуға тиiс.

4. Тапсыру актісі және (немесе) бөлу балансы кооператив мүшелерiнiң жалпы жиналысында бекiтiледi және Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен мемлекеттiк тiркеу үшін ұсынылады.

41-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативін тарату

1. Ауыл шаруашылығы кооперативі кооператив мүшелерінің жалпы жиналысының шешiмi бойынша (ерікті түрде тарау) немесе Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген жағдайларда сот шешiмiнiң негiзiнде таратылуы (мәжбүрлеп тарату) мүмкiн.

2. Ауыл шаруашылығы кооперативін тарату Қазақстан Республикасының оңалту және банкроттық туралы заңнамасының, сондай-ақ осы Заңның талаптары ескеріле отырып, Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексiне сәйкес жүзеге асырылады.

42-бап. Осы Заңды қолданысқа енгізу тәртібі

1. Осы Заң 2016 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгізіледі.

2. Мыналардың:

1) "Қазақстан Республикасындағы селолық тұтыну кооперациясы туралы" 1999 жылғы 21 шілдедегі Қазақстан Республикасы Заңының (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 1999 ж., № 21, 770-құжат; 2006 ж., № 8, 45-құжат; 2007 ж., № 9, 67-құжат; 2012 ж., № 21-22, 124-құжат; 2014 ж., № 10, 52-құжат);

2) "Ауылшаруашылық серіктестіктері және олардың қауымдастықтары (одақтары) туралы" 2000 жылғы 25 желтоқсандағы Қазақстан Республикасы Заңының (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 2000 ж., № 23, 413-құжат; 2006 ж., № 8, 45-құжат; 2007 ж., № 9, 67-құжат; 2011 ж., № 6, 49-құжат; 2014 ж., № 10, 52-құжат);

3) "Су пайдаланушылардың селолық тұтыну кооперативi туралы" 2003 жылғы 8 сәуірдегі Қазақстан Республикасы Заңының (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 2003 ж., № 6, 35-құжат; 2006 ж., № 1, 5-құжат; 2010 ж., № 5, 23-құжат; 2011 ж., № 6, 49-құжат; 2014 ж., № 2, 10-құжат; № 10, 52-құжат) күші жойылды деп танылсын.

3. Селолық тұтыну кооперативтері, су пайдаланушылардың селолық тұтыну кооперативтері, ауыл шаруашылығы серіктестіктері Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес қайта ұйымдастыру немесе тарату рәсімдерінен өтуге міндетті.

Көрсетілген талаптар осы Заң күшіне енген сәттен бастап бір жыл ішінде орындалмаған кезде көрсетілген кооперативтер соттың шешімі бойынша таратылуға жатады.

Қазақстан Республикасының
Президенті	Н. НАЗАРБАЕВ

О сельскохозяйственных кооперативах

Глава 1. ОБЩИЕ ПОЛОЖЕНИЯ

Глава 2. ГОСУДАРСТВЕННОЕ РЕГУЛИРОВАНИЕ В ОБЛАСТИ РАЗВИТИЯ
СЕЛЬСКОХОЗЯЙСТВЕННОЙ КООПЕРАЦИИ

Глава 3. СОЗДАНИЕ СЕЛЬСКОХОЗЯЙСТВЕННОГО КООПЕРАТИВА

Глава 4. ИМУЩЕСТВО СЕЛЬСКОХОЗЯЙСТВЕННОГО КООПЕРАТИВА

Глава 5. ЧЛЕНСТВО В СЕЛЬСКОХОЗЯЙСТВЕННОМ КООПЕРАТИВЕ

Глава 6. УПРАВЛЕНИЕ СЕЛЬСКОХОЗЯЙСТВЕННЫМ КООПЕРАТИВОМ

Глава 7. РЕОРГАНИЗАЦИЯ И ЛИКВИДАЦИЯ
СЕЛЬСКОХОЗЯЙСТВЕННОГО КООПЕРАТИВА

Ауыл шаруашылығы кооперативтері туралы

1-тарау. ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР

2-тарау. АУЫЛ ШАРУАШЫЛЫҒЫ КООПЕРАЦИЯСЫН ДАМЫТУ САЛАСЫНДАҒЫ
МЕМЛЕКЕТТІК РЕТТЕУ

3-тарау. АУЫЛ ШАРУАШЫЛЫҒЫ
КООПЕРАТИВІН ҚҰРУ

4-тарау. АУЫЛ ШАРУАШЫЛЫҒЫ КООПЕРАТИВІНІҢ МҮЛКІ

5-тарау. АУЫЛ ШАРУАШЫЛЫҒЫ КООПЕРАТИВІНДЕГІ МҮШЕЛІК

6-тарау. АУЫЛ ШАРУАШЫЛЫҒЫ КООПЕРАТИВІН БАСҚАРУ

7-тарау. АУЫЛ ШАРУАШЫЛЫҒЫ КООПЕРАТИВІН ҚАЙТА ҰЙЫМДАСТЫРУ ЖӘНЕ ТАРАТУ

О сельскохозяйственных кооперативах

Глава 1. ОБЩИЕ ПОЛОЖЕНИЯ

Глава 2. ГОСУДАРСТВЕННОЕ РЕГУЛИРОВАНИЕ В ОБЛАСТИ РАЗВИТИЯСЕЛЬСКОХОЗЯЙСТВЕННОЙ КООПЕРАЦИИ

Глава 3. СОЗДАНИЕ СЕЛЬСКОХОЗЯЙСТВЕННОГО КООПЕРАТИВА

Глава 4. ИМУЩЕСТВО СЕЛЬСКОХОЗЯЙСТВЕННОГО КООПЕРАТИВА

Глава 5. ЧЛЕНСТВО В СЕЛЬСКОХОЗЯЙСТВЕННОМ КООПЕРАТИВЕ

Глава 6. УПРАВЛЕНИЕ СЕЛЬСКОХОЗЯЙСТВЕННЫМ КООПЕРАТИВОМ

Глава 7. РЕОРГАНИЗАЦИЯ И ЛИКВИДАЦИЯСЕЛЬСКОХОЗЯЙСТВЕННОГО КООПЕРАТИВА

Ауыл шаруашылығы кооперативтері туралы

1-тарау. ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР

2-тарау. АУЫЛ ШАРУАШЫЛЫҒЫ КООПЕРАЦИЯСЫН ДАМЫТУ САЛАСЫНДАҒЫМЕМЛЕКЕТТІК РЕТТЕУ

3-тарау. АУЫЛ ШАРУАШЫЛЫҒЫКООПЕРАТИВІН ҚҰРУ

4-тарау. АУЫЛ ШАРУАШЫЛЫҒЫ КООПЕРАТИВІНІҢ МҮЛКІ

5-тарау. АУЫЛ ШАРУАШЫЛЫҒЫ КООПЕРАТИВІНДЕГІ МҮШЕЛІК

6-тарау. АУЫЛ ШАРУАШЫЛЫҒЫ КООПЕРАТИВІН БАСҚАРУ

7-тарау. АУЫЛ ШАРУАШЫЛЫҒЫ КООПЕРАТИВІН ҚАЙТА ҰЙЫМДАСТЫРУ ЖӘНЕ ТАРАТУ

Глава 2. ГОСУДАРСТВЕННОЕ РЕГУЛИРОВАНИЕ В ОБЛАСТИ РАЗВИТИЯ
СЕЛЬСКОХОЗЯЙСТВЕННОЙ КООПЕРАЦИИ

Глава 7. РЕОРГАНИЗАЦИЯ И ЛИКВИДАЦИЯ
СЕЛЬСКОХОЗЯЙСТВЕННОГО КООПЕРАТИВА

2-тарау. АУЫЛ ШАРУАШЫЛЫҒЫ КООПЕРАЦИЯСЫН ДАМЫТУ САЛАСЫНДАҒЫ
МЕМЛЕКЕТТІК РЕТТЕУ

3-тарау. АУЫЛ ШАРУАШЫЛЫҒЫ
КООПЕРАТИВІН ҚҰРУ