ИПС "Әділет"

      Примечание РЦПИ!
      Вводится в действие с 01.01.2016.
      Вниманию пользователей!
      Для удобства пользования РЦПИ создано ОГЛАВЛЕНИЕ.

Глава 1. ОБЩИЕ ПОЛОЖЕНИЯ

Статья 1. Статус и правовая основа деятельности Высшего Судебного Совета Республики Казахстан

1. Высший Судебный Совет Республики Казахстан (далее – Совет) является автономным государственным учреждением, создаваемым в целях обеспечения конституционных полномочий Президента Республики Казахстан по формированию судов, гарантий независимости судей и их неприкосновенности.

2. Правовой основой деятельности Совета являются Конституция Республики Казахстан, Конституционный закон, определяющий судебную систему и статус судей Республики Казахстан, настоящий Закон и иные нормативные правовые акты Республики Казахстан.

3. Совет имеет аппарат, который является юридическим лицом.

4. Расходы на содержание Совета и его аппарата финансируются из республиканского бюджета.

5. Деятельность аппарата Совета регламентируется законодательством Республики Казахстан и регламентом Совета.

Работники аппарата Совета являются государственными служащими.

Лимит штатной численности аппарата Совета утверждается Президентом Республики Казахстан.

6. Руководитель аппарата Совета назначается Президентом Республики Казахстан и является по должности секретарем Совета.

7. Положение об аппарате Совета утверждается Президентом Республики Казахстан.

7-1. При Совете функционирует Академия правосудия.

Совет является уполномоченным органом, осуществляющим общее управление Академией.

Образование, статус и организация работы Академии правосудия определяются Президентом Республики Казахстан.

8. Не допускается вмешательство в деятельность Совета при осуществлении им своих полномочий.

9. Председатель и члены Совета не вправе вмешиваться в деятельность судов и судей по отправлению правосудия.

Сноска. Статья 1 с изменениями, внесенными Законами РК от 21.02.2019 № 227-VI (порядок введения в действие см. ст. 2); от 27.03.2023 № 216-VII (вводится в действие с 15.07.2024).

Статья 2. Основные принципы деятельности Совета

Совет осуществляет свою деятельность на основе принципов независимости, законности, коллегиальности, гласности и беспристрастности.

Статья 3. Полномочия Совета

1. Совет:

1) обеспечивает гарантии независимости и неприкосновенности судей;

2) на конкурсной основе осуществляет отбор кандидатов на вакантные должности судьи районного и приравненного к нему суда (далее – районный суд), председателя судебной коллегии, судьи областного и приравненного к нему суда (далее – областной суд), судьи Верховного Суда:

по итогам конкурса рекомендует Президенту Республики Казахстан кандидатов для назначения на вакантные должности судьи районного суда, председателя судебной коллегии и судьи областного суда;

по итогам конкурса рекомендует Президенту Республики Казахстан кандидата на вакантную должность судьи Верховного Суда для представления в Сенат Парламента на альтернативной основе;

2-1) рассматривает вопросы назначения либо избрания кандидатов на вакантные должности судей без конкурса в случаях, предусмотренных Конституционным законом Республики Казахстан "О судебной системе и статусе судей Республики Казахстан":

рекомендует Президенту Республики Казахстан кандидата для назначения на вакантную должность судьи местного и другого суда;

рекомендует Президенту Республики Казахстан кандидатов на вакантную должность судьи Верховного Суда для внесения представления в Сенат Парламента;

3) рассматривает по представлению Председателя Верховного Суда кандидатуры на вакантные должности председателей областных судов, председателей судебных коллегий Верховного Суда:

рекомендует Президенту Республики Казахстан кандидатов на вакантные должности председателей областных судов, председателей судебных коллегий Верховного Суда для назначения на должность;

3-1) представляет кандидатуры на расширенное пленарное заседание областного суда из числа лиц, состоящих в кадровом резерве, и (или) лиц, самостоятельно выдвинувших свою кандидатуру, для избрания на вакантную должность председателя районного суда;

3-2) осуществляет отбор кандидатов на вакантную должность председателя районного суда из числа лиц, избранных расширенным пленарным заседанием областного суда:

по итогам отбора рекомендует Президенту Республики Казахстан кандидатов для назначения на вакантную должность председателя районного суда;

4) рассматривает кандидатуру на вакантную должность Председателя Верховного Суда:

рекомендует Президенту Республики Казахстан кандидата на вакантную должность Председателя Верховного Суда для представления в Сенат Парламента;

5) рассматривает вопросы прекращения полномочий председателей, председателей судебных коллегий и судей в случаях, предусмотренных Конституционным законом Республики Казахстан "О судебной системе и статусе судей Республики Казахстан":

рекомендует Президенту Республики Казахстан освободить от должностей председателей, председателей судебных коллегий и судей местных и других судов, председателей судебных коллегий Верховного Суда;

вносит рекомендации Президенту Республики Казахстан об освобождении от должностей Председателя и судей Верховного Суда для внесения представления в Сенат Парламента;

5-1) по истечении годичного срока рассматривает результаты работы лица, впервые назначенного на должность судьи, и при положительной оценке профессиональной деятельности судьи Комиссией по качеству правосудия при Верховном Суде (далее – Комиссия по качеству правосудия) решает по представлению Председателя Верховного Суда вопрос о его утверждении;

5-2) рассматривает вопрос о продлении срока пребывания в должности судьи по достижении пенсионного возраста;

5-3) осуществляет общее управление Академией правосудия при Совете;

6) в установленном законодательством Республики Казахстан порядке рассматривает по представлению Председателя Верховного Суда вопрос о даче согласия на назначение кандидата на должность руководителя уполномоченного органа в сфере судебного администрирования и на его освобождение от должности;

6-1) формирует ежегодный Национальный доклад о состоянии судейских кадров в судебной системе и представляет его Президенту Республики Казахстан, обеспечивает его последующее обнародование;

7) рассматривает обращения судей об обжаловании решений Судебного жюри и Комиссии по качеству правосудия;

8) организует прием квалификационных экзаменов у граждан, изъявивших желание работать судьями;

9) представляет Президенту Республики Казахстан заключение для решения вопроса о даче согласия на задержание, содержание под стражей либо домашний арест судьи, его привод, применение к нему мер административного взыскания, налагаемых в судебном порядке, привлечение судьи к уголовной ответственности;

10) вырабатывает и вносит Президенту Республики Казахстан рекомендации и предложения по совершенствованию судебной системы и законодательства Республики Казахстан;

11) принимает меры по улучшению качественного состава судейского корпуса, совершенствованию системы подготовки кадров, повышению квалификации судей;

11-1) предварительно согласовывает методику проведения оценки профессиональной деятельности судьи;

12) утверждает регламент Совета;

13) организует ведение учета лиц, сдавших квалификационные экзамены для занятия должности судьи, получивших рекомендацию Совета, прошедших стажировку в судах и получивших заключения пленарных заседаний областных судов, а также окончивших Академию правосудия при Совете;

14) рассматривает вопрос о даче согласия на установление общей штатной численности судей, количества судей каждого местного и другого суда;

15) организует ведение электронного персонального учета судей;

16) формирует кадровый резерв на должности председателя районного суда, председателя, председателей судебных коллегий и судьи областного суда, председателей судебных коллегий и судьи Верховного Суда (далее – кадровый резерв);

17) утверждает порядок формирования и организации работы с кадровым резервом;

18) утверждает состав Комиссии по кадровому резерву при Совете;

18-1) утверждает состав Судебного жюри при Совете;

19) определяет порядок прохождения психологического тестирования кандидатами в судьи;

19-1) устанавливает порядок выдачи удостоверения судье;

20) утверждает Положение о Совете по взаимодействию с судами;

21) осуществляет иные полномочия, вытекающие из настоящего Закона, иных законодательных актов Республики Казахстан.

2. Для осуществления своих полномочий Совет имеет право:

1) запрашивать и получать необходимую информацию, документы и иные материалы от государственных органов, должностных лиц, организаций, граждан;

2) заслушивать устные и истребовать письменные объяснения соответствующих должностных лиц;

3) образовывать комиссии, рабочие группы из числа членов Совета, представителей государственных органов, общественных объединений, организаций и учреждений, привлекать к своей работе специалистов.

Сноска. Статья 3 с изменениями, внесенными законами РК от 13.03.2017 № 53-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 03.07.2017 № 86-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 21.02.2019 № 227-VI (порядок введения в действие см. ст. 2); от 20.12.2021 № 83-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 30.12.2022 № 177-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 27.03.2023 № 216-VII (порядок введения в действие см. ст. 2).

Глава 2. СОСТАВ СОВЕТА И ПОЛНОМОЧИЯ ЧЛЕНОВ СОВЕТА

Статья 4. Состав Совета

1. Совет состоит из Председателя и других лиц, назначаемых Президентом Республики Казахстан. Председатель назначается Президентом Республики Казахстан с согласия Сената Парламента.

Председатель Верховного Суда, Генеральный Прокурор, председатели соответствующих постоянных комитетов Сената и Мажилиса Парламента являются членами Совета по должности.

В состав Совета Президентом Республики Казахстан могут быть назначены и другие лица, в том числе ученые-юристы, адвокаты, иностранные эксперты, представители юридической общественности.

2. Расширенное пленарное заседание Верховного Суда избирает кандидатов из числа судей и рекомендует их к назначению Президентом Республики Казахстан членами Совета.

Кандидатуры судей в состав Совета рассматриваются на расширенном пленарном заседании Верховного Суда из числа кандидатов, рекомендованных расширенными пленарными заседаниями областных судов, с учетом обеспечения равного представительства в Совете судей районных и областных судов, а также Верховного Суда.

Судьи составляют не менее половины членов Совета.

3. Члены Совета, за исключением Председателя Совета и членов Совета по должности, осуществляют свои полномочия три года.

При этом половина членов Совета, за исключением Председателя Совета и членов Совета по должности, переназначаются каждые полтора года.

4. В случае выбытия лица из числа членов Совета новый член Совета назначается в течение трех месяцев.

5. Должность Председателя, секретаря и члена Совета несовместима с вхождением в состав руководящего органа и наблюдательного совета коммерческой организации, занятием руководящих должностей в политической партии.

6. Члены Совета, за исключением членов Совета по должности и представителей юридической общественности, на период осуществления своих полномочий освобождаются от выполнения обязанностей по основному месту работы.

7. Оплата труда членов Совета из числа судей, ученых-юристов и адвокатов производится за счет средств, выделенных Совету из бюджета, в соответствии с единой системой финансирования и оплаты труда работников для всех органов, содержащихся за счет государственного бюджета, утверждаемой Правительством Республики Казахстан по согласованию с Президентом Республики Казахстан.

Члены Совета из числа судей, ученых-юристов и адвокатов по уровню заработной платы приравниваются к судьям Верховного Суда.

Членам Совета из числа судей, ученых-юристов и адвокатов предоставляется оплачиваемый ежегодный трудовой отпуск продолжительностью тридцать календарных дней с выплатой пособия для оздоровления в размере двух должностных окладов.

8. Члены Совета независимы и подчиняются только Конституции Республики Казахстан, законам Республики Казахстан и актам Президента Республики Казахстан.

9. Члены Совета обладают равными правами при решении вопросов, отнесенных к полномочиям Совета.

10. Полномочия члена Совета прекращаются в соответствии с законодательством Республики Казахстан по следующим основаниям:

1) по собственному желанию;

2) прекращение гражданства Республики Казахстан, за исключением иностранных экспертов;

3) состояние здоровья, препятствующее дальнейшему исполнению профессиональных обязанностей;

4) вступление в законную силу решения суда о признании недееспособным или ограниченно дееспособным либо о применении принудительных мер медицинского характера;

5) вступление в законную силу обвинительного приговора, прекращение уголовного дела на досудебной стадии на основании пунктов 3), 4), 9), 10) и 12) части первой статьи 35 или статьи 36 Уголовно-процессуального кодекса Республики Казахстан;

6) смерть или вступление в законную силу решения суда об объявлении умершим;

7) прекращение полномочий судьи;

8) прекращение действия и лишение лицензии на занятие адвокатской деятельностью;

9) прекращение действия обстоятельств, послуживших основанием для включения в состав Совета;

10) возникновение иных оснований, предусмотренных законодательством Республики Казахстан.

11. Секретарь Совета не является членом Совета и не обладает правом голоса.

Сноска. Статья 4 с изменениями, внесенными законами РК от 06.04.2016 № 484-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 21.02.2019 № 227-VI (порядок введения в действие см. ст. 2); от 03.07.2020 № 357-VI(вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 20.12.2021 № 83-VII (порядок введения в действие см. ст. 2); от 05.11.2022 № 157-VII (порядок введения в действие см. ст. 3); от 27.03.2023 № 216-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 5. Председатель Совета

1. Председатель Совета:

1) возглавляет и обеспечивает общее руководство Советом, а также представляет Совет во взаимоотношениях с государственными органами и иными организациями;

2) утверждает планы работы Совета по представлению секретаря Совета;

2-1) утверждает структуру аппарата Совета;

3) созывает заседания Совета и председательствует на заседаниях Совета;

4) подписывает рекомендации, заключения, решения и протоколы заседаний Совета;

5) определяет вопросы, выносимые для рассмотрения на заседаниях Совета, по предложению секретаря Совета;

6) вправе участвовать на пленарном и расширенном пленарном заседаниях Верховного Суда, совещаниях судей, пленарных и расширенных пленарных заседаниях областных судов, заседаниях Союза судей, Комиссии по судейской этике, Судебного жюри, Комиссии по качеству правосудия;

7) обеспечивает соблюдение регламента Совета;

8) ведет личный прием граждан;

9) распределяет обязанности освобожденных от основной работы членов Совета;

10) издает распоряжения по вопросам своей компетенции;

11) осуществляет иные полномочия, предусмотренные настоящим Законом.

2. В случае временного отсутствия Председателя Совета его обязанности распоряжением Председателя возлагаются на одного из освобожденных от основной работы членов Совета.

Сноска. Статья 5 с изменениями, внесенными законами РК от 21.02.2019 № 227-VI (порядок введения в действие см. ст. 2); от 27.03.2023 № 216-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 6. Полномочия членов Совета

1. Член Совета вправе:

1) знакомиться с материалами, представленными на рассмотрение Совета;

2) принимать участие в исследовании и проверке материалов;

3) заявлять ходатайства, приводить мотивы и обоснования своим предложениям по рассматриваемым вопросам;

4) представлять имеющиеся у него документы;

5) участвовать в принятии решения путем голосования;

6) проводить выездные встречи с кандидатами в судьи и судьями в регионах;

7) участвовать в работе пленарных и расширенных пленарных заседаний областных судов и Верховного Суда, заседаний советов по взаимодействию с судами и органов судейского сообщества, Комиссии по качеству правосудия по вопросам, входящим в компетенцию Совета;

8) проводить личный прием граждан в пределах компетенции Совета;

8-1) вносить предложения по перечню вопросов, выносимых для рассмотрения на заседании Совета;

9) осуществлять иные полномочия, предусмотренные настоящим Законом.

2. Член Совета обязан:

1) принимать участие в заседаниях Совета;

2) быть беспристрастным и объективным при рассмотрении вопросов, входящих в компетенцию Совета;

3) соблюдать конфиденциальность в отношении сведений о частной жизни кандидатов в судьи и судей, ставших ему известными в силу выполнения возложенных на него полномочий, а также тайны голосования;

4) заявлять самоотвод при рассмотрении вопроса, включенного в повестку дня заседания Совета, если он является супругом (супругой), близким родственником или свойственником лица, в отношении которого принимается решение.

Сноска. Статья 6 с изменениями, внесенными Законом РК от 21.02.2019 № 227-VI (порядок введения в действие см. ст. 2).

Статья 7. Секретарь Совета – руководитель аппарата

1. Секретарь Совета – руководитель аппарата:

1) организует деятельность аппарата Совета;

2) формирует по предложению членов Совета перечень вопросов, выносимых для рассмотрения на предстоящем заседании, и заблаговременно докладывает о них Председателю;

3) заверяет своей подписью выписки из протоколов заседаний, рекомендаций, заключений и протокольных решений, принятых Советом;

4) организует при необходимости проверки;

5) определяет список лиц, приглашаемых на заседание Совета, и обеспечивает их явку;

6) выполняет распоряжения Председателя и решения Совета;

7) осуществляет руководство аппаратом Совета: организует, координирует и контролирует работу его подразделений;

8) организует информационно-аналитическое, организационно-правовое, материально-техническое и финансовое обеспечение деятельности аппарата Совета;

8-1) организует обеспечение деятельности Судебного жюри, Комиссии по кадровому резерву, Квалификационной комиссии, Комиссии по конкурсному отбору;

9) по согласованию с Председателем Совета утверждает положения о структурных подразделениях аппарата;

10) контролирует соблюдение исполнительской и трудовой дисциплины в аппарате Совета;

11) осуществляет руководство в сфере государственных закупок Совета, в том числе подписывает счета к оплате;

12) организует и отвечает за проведение государственных закупок по материально-техническому обеспечению деятельности Совета;

13) Исключен Законом РК от 27.03.2023 № 216-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

14) в установленном законодательством Республики Казахстан порядке назначает на должности и освобождает от должностей работников аппарата Совета;

15) решает вопросы командирования, предоставления отпусков, оказания материальной помощи, подготовки (переподготовки), повышения квалификации, поощрения, выплаты надбавок и премирования работников аппарата Совета;

16) решает вопросы дисциплинарной ответственности работников аппарата Совета;

16-1) согласовывает штатное расписание Академии правосудия при Совете;

16-2) утверждает правила оказания платных видов деятельности по реализации товаров (работ, услуг) Академией правосудия при Совете и расходования ею денег от реализации товаров (работ, услуг);

17) обеспечивает подготовку бюджетной заявки, представление бюджетной заявки Председателю Совета, а также выполнение иных процедур бюджетного процесса;

18) обеспечивает разработку и утверждает планы финансирования органа и финансовую отчетность Совета;

19) представляет Совет во взаимоотношениях с государственными органами и иными организациями в пределах своей компетенции;

20) в пределах своей компетенции обеспечивает исполнение требований законодательства Республики Казахстан о противодействии коррупции;

21) принимает меры, направленные на улучшение организации работы Совета, осуществляет контроль за исполнением решений Совета;

22) организует работу с обращениями физических и юридических лиц;

23) выполняет иные организационно-распорядительные функции, предусмотренные законодательством Республики Казахстан.

2. В случае временного отсутствия секретаря Совета его обязанности распоряжением секретаря возлагаются на одного из работников аппарата Совета.

Сноска. Статья 7 с изменениями, внесенными законами РК от 21.02.2019 № 227-VI (порядок введения в действие см. ст. 2); от 27.03.2023 № 216-VII (порядок введения в действие см. ст. 2).

Глава 3. ЗАСЕДАНИЯ СОВЕТА

Статья 8. Заседания Совета

1. Заседание Совета правомочно принимать решения при участии в заседании не менее двух третей от общего числа членов Совета.

2. Заседания Совета проводятся открыто и гласно. На заседание могут быть приглашены представители государственных органов. Представители общественности и аккредитованные журналисты вправе присутствовать на заседаниях Совета. В необходимых случаях Совет вправе проводить закрытые заседания, решения о проведении которых принимаются большинством голосов членов Совета.

Закрытые заседания Совета не могут проводиться при рассмотрении вопросов об освобождении судей от должности, за исключением случаев, предусмотренных законом, о подведении итогов конкурса на занятие вакантных должностей судей, председателей судебных коллегий и председателей судов, в том числе при обсуждении кандидатур и принятии по ним решений.

3. Присутствующие на заседании Совета представители общественности и аккредитованные журналисты вправе производить фото-, видеосъемку и аудиозапись, не препятствуя ходу заседания Совета.

Фото-, видеосъемка и аудиозапись не производятся в случае, если соответствующее заявление поступило от участника заседания, материалы в отношении которого подлежат рассмотрению на заседании Совета.

4. Совет рассматривает материалы не позднее двухмесячного срока со дня их поступления с обязательным уведомлением заявителя об итогах рассмотрения.

Сноска. Статья 8 с изменением, внесенным Законом РК от 27.03.2023 № 216-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 9. Порядок проведения заседания Совета

1. Порядок проведения заседаний Совета, а также иные вопросы организации работы Совета, в том числе порядок принятия решений и проведения голосования, определяются регламентом Совета, принимаемым большинством голосов членов Совета.

2. Рассмотрение материалов на заседании Совета проводится с участием лиц, претендующих на занятие соответствующих должностей или освобождаемых от занимаемых должностей. Отсутствие лица, надлежаще уведомленного о времени и месте проведения заседания, не является препятствием для рассмотрения вопроса по существу, если не требуется его непосредственное участие.

3. Присутствие на заседаниях членов Совета обязательно, делегирование ими своих полномочий иным должностным лицам не допускается.

Сноска. Статья 9 с изменением, внесенным Законом РК от 21.02.2019 № 227-VI (порядок введения в действие см. ст. 2).

Статья 10. Решения Совета

1. Решения Совета по кадровым вопросам судов, дисциплинарной ответственности судей и оценке качества их работы принимаются не менее чем двумя третями голосов его членов, участвующих в заседании, в отсутствие лица, в отношении которого рассматривается вопрос, а также иных приглашенных лиц.

Решения Совета по иным, в том числе процедурным вопросам принимаются большинством голосов его членов, участвующих в заседании.

2. Исключен Законом РК от 21.02.2019 № 227-VI (порядок введения в действие см. ст. 2).

3. Совет принимает решения в форме заключения, протокольного решения и (или) рекомендации. Члены Совета не вправе воздерживаться от голосования. В случае несогласия с принимаемым решением член Совета вправе письменно изложить особое мнение, которое прилагается к протоколу заседания Совета.

4. При равенстве голосов голос председательствующего является решающим.

5. Совет создает условия для свободного ознакомления всех лиц со своими решениями, которые размещаются на интернет-ресурсе Совета.

Сноска. Статья 10 с изменениями, внесенными Законом РК от 21.02.2019 № 227-VI (порядок введения в действие см. ст. 2).

Глава 4. ПОРЯДОК И УСЛОВИЯ ПРИЕМА КВАЛИФИКАЦИОННОГО ЭКЗАМЕНА
КВАЛИФИКАЦИОННОЙ КОМИССИЕЙ ПРИ СОВЕТЕ

Статья 11. Квалификационная комиссия при Совете

1. Прием квалификационного экзамена у кандидатов в судьи для определения уровня их знаний и способности применять их на практике осуществляет Квалификационная комиссия при Совете (далее – Комиссия).

2. Исключен Законом РК от 27.03.2023 № 216-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

2-1. Порядок формирования Комиссии, а также проведения ее заседаний определяется регламентом Совета.

3. Исключен Законом РК от 27.03.2023 № 216-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

4. Лица, рекомендуемые в состав Комиссии, должны обладать профессиональными знаниями в области юриспруденции, опытом работы по юридической специальности не менее десяти лет и иметь безупречную репутацию.

5. Председатель и члены Комиссии не вправе участвовать в заседании при рассмотрении вопросов в отношении супругов, близких родственников или свойственников.

6. Обеспечение деятельности Комиссии осуществляет аппарат Совета.

Сноска. Статья 11 с изменениями, внесенными законами РК от 21.02.2019 № 227-VI (порядок введения в действие см. ст. 2); от 27.03.2023 № 216-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 12. Заседания Комиссии по приему квалификационных экзаменов

Заседания Комиссии по приему квалификационных экзаменов проводятся открыто и гласно. Заседания считаются правомочными, если на них присутствует не менее двух третей от общего числа членов Комиссии.

На заседания Комиссии могут быть приглашены наблюдатели.

Сноска. Статья 12 - в редакции Закона РК от 27.03.2023 № 216-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 13. Порядок и условия приема (сдачи)квалификационных экзаменов

1. Порядок приема документов, сдачи квалификационных экзаменов в Комиссии, обжалования их результатов определяется регламентом Совета.

2. Исключен Законом РК от 20.12.2021 № 83-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

3. Лица, ранее работавшие постоянными судьями не менее пяти лет и в течение четырех лет со дня увольнения изъявившие желание вновь занять должность судьи, освобождаются от сдачи квалификационного экзамена, за исключением лиц, освобожденных от должности судьи по отрицательным мотивам, предусмотренным Конституционным законом Республики Казахстан "О судебной системе и статусе судей Республики Казахстан".

4. Лица, окончившие обучение и сдавшие квалификационный экзамен в Академии правосудия при Совете, освобождаются от сдачи квалификационного экзамена в течение четырех лет со дня окончания обучения.

5. Не допускаются к сдаче квалификационных экзаменов лица, указанные в пункте 2 статьи 29 Конституционного закона Республики Казахстан "О судебной системе и статусе судей Республики Казахстан".

6. Результат сдачи квалификационного экзамена действителен в течение четырех лет со дня сдачи экзамена.

7. Лица, не сдавшие психологическое тестирование, допускаются к его повторной сдаче не ранее чем через шесть месяцев.

Лица, не сдавшие другие этапы квалификационного экзамена, допускаются к их повторной сдаче не ранее чем через три месяца.

8. Информация о лицах, сдавших квалификационный экзамен, а также типовые вопросы квалификационного экзамена размещаются на интернет-ресурсе Совета.

9. Электронная система, посредством которой осуществляется прием одного из этапов экзамена у кандидатов в судьи, должна быть обеспечена соответствующими мерами безопасности, исключающими несанкционированный доступ к информации, нарушение функционирования программно-технических средств сбора, обработки, накопления, хранения, поиска и передачи информации, выведение указанных средств из строя.

В целях проверки соответствия электронной системы требованиям, указанным в части первой настоящего пункта, может быть проведена независимая оценка, в том числе с привлечением иностранных специалистов.

9-1. К собеседованию с членами Комиссии кандидаты допускаются после прохождения специальной проверки.

Документ о результатах специальной проверки действителен в течение одного года со дня его выдачи.

10. Процедура сдачи квалификационного экзамена включает в себя:

психологическое тестирование;

компьютерное тестирование на знание законодательства Республики Казахстан;

письменное эссе;

проверку способности претендента применять имеющиеся знания на практике на основе решения задач, моделирующих ситуации из судебной практики (решение кейсовых задач);

собеседование с членами Комиссии, которое может совмещаться с одним из этапов квалификационного экзамена.

Порядок сдачи квалификационного экзамена устанавливается решением Совета.

Количество, содержание, порядок разработки и перечень вопросов квалификационного экзамена на должность судьи определяются Советом.

10-1. Для лиц, имеющих стаж работы по юридической профессии не менее пятнадцати лет и являющихся специалистами в отдельных отраслях права, претендующих на занятие должности судьи областного суда в порядке конкурса, предусмотренного частью второй пункта 1 статьи 16 настоящего Закона, процедура сдачи квалификационного экзамена включает в себя:

психологическое тестирование;

проверку способности претендента применять имеющиеся знания на практике на основе решения задач, моделирующих ситуации из судебной практики (решение кейсовых задач).

Результаты сдачи квалификационного экзамена, указанного в настоящем пункте, действительны для участия в конкурсе, предусмотренном частью второй пункта 1 статьи 16 настоящего Закона.

Сноска. Статья 13 с изменениями, внесенными законами РК от 21.02.2019 № 227-VI (порядок введения в действие см. ст. 2); от 20.12.2021 № 83-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 27.03.2023 № 216-VII (вводится в действие с 15.07.2024).

Статья 14. Отказ в приеме квалификационных экзаменов

Решение об отказе в приеме квалификационных экзаменов принимается председателем Комиссии и допускается в случаях, когда кандидаты в судьи не соответствуют требованиям, предъявляемым законодательными актами Республики Казахстан.

В случае отказа в приеме квалификационных экзаменов председатель Комиссии обязан выдать гражданину в течение месяца со дня подачи заявления или получения результатов специальной проверки, указанной в пункте 9-1 статьи 13 настоящего Закона, мотивированный ответ.

Сноска. Статья 14 в редакции Закона РК от 21.02.2019 № 227-VI (порядок введения в действие см. ст. 2); с изменением, внесенным Законом РК от 27.03.2023 № 216-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 15. Порядок и условия полиграфологического исследования

1. Лица, успешно сдавшие квалификационный экзамен, с учетом результатов психологического тестирования по решению Совета могут быть направлены для прохождения полиграфологического исследования с целью получения дополнительной информации и проверки достоверности сообщаемых сведений.

2. Основной задачей прохождения исследования является выявление:

1) противоправных намерений;

2) скрытых расстройств поведения, негативных зависимостей, употребления наркотических, психотропных и иных психоактивных веществ, вызывающих психическую и физическую зависимость;

3) сокрытия или искажения анкетных данных, сведений о доходах, имуществе и обязательствах имущественного характера, наличия двойного гражданства, использования поддельных документов;

4) ранее имевшихся фактов совершения коррупционных правонарушений, передачи посторонним лицам секретной или служебной информации;

5) контактов с запрещенными общественными объединениями, преступными и террористическими организациями или участия в коммерческих структурах, если это ранее не входило в их должностные обязанности;

6) злоупотребления должностными полномочиями.

3. Заключение полиграфологического исследования носит рекомендательный характер.

4. Порядок прохождения полиграфологического исследования определяется Правительством Республики Казахстан.

Сноска. Статья 15 с изменениями, внесенными законами РК от 21.02.2019 № 227-VI (порядок введения в действие см. ст. 2); от 20.12.2021 № 83-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 5. ВЫНЕСЕНИЕ РЕКОМЕНДАЦИИ О НАЗНАЧЕНИИ НА ДОЛЖНОСТЬ
ПРЕДСЕДАТЕЛЯ И СУДЬИ РАЙОННОГО СУДА, ПРЕДСЕДАТЕЛЯ СУДЕБНОЙ КОЛЛЕГИИ И СУДЬИ ОБЛАСТНОГО СУДА, СУДЬИ ВЕРХОВНОГО СУДА

Сноска. Заголовок главы 5 в редакции Закона РК от 21.02.2019 № 227-VI (порядок введения в действие см. ст. 2).

Статья 16. Конкурс на должность судьи

1. Рекомендация Совета о назначении на должности судьи районного суда, председателя судебной коллегии и судьи областного суда, судьи Верховного Суда дается по результатам конкурсного рассмотрения.

Для кандидатов на вакантную должность судьи областного суда, соответствующих требованиям, установленным пунктом 4 статьи 29 Конституционного закона Республики Казахстан "О судебной системе и статусе судей Республики Казахстан", и являющихся специалистами в отдельных отраслях права, перечень которых утверждается Советом по предложению Верховного Суда, может проводиться отдельный конкурс. Порядок проведения такого отдельного конкурсного отбора определяется регламентом Совета.

2. Решение об объявлении конкурса принимается Председателем Совета по предложению секретаря Совета на основе графика проведения конкурсов, ежегодно утверждаемого Советом и размещаемого на интернет-ресурсе Совета.

Порядок утверждения графика проведения конкурса, а также сведения, включаемые в него, определяются регламентом Совета.

3. График составляется с учетом анализа и прогноза сменяемости судей, сроков полномочий председателей и председателей судебных коллегий местных судов, а также имеющихся вакансий.

4. Объявление Совета о конкурсе для занятия вакантных должностей судьи районного суда, председателя судебной коллегии и судьи областного суда, судьи Верховного Суда публикуется аппаратом Совета в сроки, установленные регламентом Совета, но не менее чем за две недели до конкурса на интернет-ресурсе Совета на казахском и русском языках. При этом конкурс для занятия должности председателя судебной коллегии областного суда может быть объявлен до истечения срока полномочий председателя судебной коллегии областного суда.

5. Для участия в конкурсе на должности судьи районного суда, председателя судебной коллегии и судьи областного суда, судьи Верховного Суда необходимо в течение сроков, указанных в объявлении Совета о конкурсе, но не менее чем в течение двух недель со дня опубликования объявления на интернет-ресурсе Совета, подать в аппарат Совета заявление и другие документы, перечень которых установлен регламентом Совета.

В целях получения полной и объективной информации о личности претендентов аппарат Совета вправе запросить дополнительные сведения о претендентах в правоохранительных органах и их территориальных подразделениях, других государственных органах, коллегиях адвокатов, а также в негосударственных организациях.

Сноска. Статья 16 – в редакции Закона РК от 27.03.2023 № 216-VII (порядок введения в действие см. ст. 2).

Статья 17. Участники конкурса на должности судьи районного суда, председателя судебной коллегии и судьи областного суда, судьи Верховного Суда

Сноска. Заголовок статьи 177 - в редакции Закона РК от 27.03.2023 № 216-VII (вводится в действие с 01.01.2024).

1. В конкурсе для получения рекомендации Совета на должность судьи районного суда могут участвовать граждане, отвечающие требованиям подпунктов 1), 2), 3), 4) и 6) пункта 1 статьи 29 Конституционного закона Республики Казахстан "О судебной системе и статусе судей Республики Казахстан", а также действующие судьи.

2. В конкурсе для получения рекомендации Совета на должность председателя судебной коллегии и судьи областного суда, судьи Верховного Суда могут участвовать граждане, отвечающие требованиям Конституционного закона Республики Казахстан "О судебной системе и статусе судей Республики Казахстан".

3. Участники конкурса на должность судьи районного суда и судьи областного суда должны получить заключения Совета по взаимодействию с судами и пленарного заседания областного суда по месту работы.

Участники конкурса на должности председателя судебной коллегии областного суда и судьи Верховного Суда должны получить заключения пленарного заседания Верховного Суда и Совета по взаимодействию с судами по месту работы.

Заключения Совета по взаимодействию с судами и пленарного заседания носят рекомендательный характер.

4. Информация об участниках конкурса, о дате проведения пленарных заседаний, заседания Совета по взаимодействию с судами, а также о принятых ими решениях подлежит размещению на интернет-ресурсе Совета и опубликованию в иных средствах массовой информации.

Сноска. Статья 17 в редакции Закона РК от 21.02.2019 № 227-VI (порядок введения в действие см. ст. 2); с изменениями, внесенными Законом РК от 27.03.2023 № 216-VII (порядок введения в действие см. ст. 2).

Статья 18. Порядок отбора кандидатов на вакантные должности

1. Конкурсный отбор кандидатов на вакантные должности осуществляется Советом открыто и гласно в условиях, исключающих вмешательство в его деятельность.

1-1. Порядок проведения конкурсного отбора кандидатов на вакантные судейские должности определяется регламентом Совета.

2. Основными критериями отбора кандидатов на вакантные должности судей являются высокий уровень знаний, высокие морально-нравственные качества и безупречная репутация.

При проведении конкурса на занятие вакантной должности председателя судебной коллегии областного суда в дополнение к критериям, указанным в части первой настоящего пункта, также учитываются и организаторские способности.

Судьи, проработавшие не менее пяти лет в судах, расположенных в отдаленной местности, или в судах, штатная численность которых составляет не более трех единиц, при прочих равных условиях имеют приоритет при отборе кандидатов на равнозначные должности в районных судах.

Отбор кандидатов на вакантные судейские должности производится также с использованием системы дифференцированных по категориям судейских должностей цифровых и оценочных критериев, в том числе учитывающих работу в суде, прокуратуре, адвокатуре, определяемых Советом, основанных на требованиях, предусмотренных Конституционным законом Республики Казахстан "О судебной системе и статусе судей Республики Казахстан" и настоящим Законом.

3. Изучение кандидатов на судейские должности, а также вынесение отобранных кандидатов на заседание Совета осуществляются Комиссией по конкурсному отбору при Совете.

Порядок формирования, а также проведения заседаний Комиссии по конкурсному отбору определяется регламентом Совета.

Победителем конкурса на занятие вакантной должности признается кандидат, набравший не менее двух третей голосов членов Совета, принимающих участие в его заседании.

Онлайн-трансляция конкурсных процедур, а также публикация разъяснений по итогам их проведения осуществляются в порядке, определяемом регламентом Совета.

4. Кандидат, не являющийся действующим судьей и победивший в конкурсе, дополнительно должен пройти обязательную специальную проверку.

Прохождение специальной проверки организуется аппаратом Совета.

Кандидаты, имеющие непрерывный стаж государственной службы и проходившие ранее специальную проверку, могут представить соответствующую справку, заверенную кадровой службой.

Документ о результатах специальной проверки действителен в течение одного года со дня его выдачи.

5. В случае если по итогам специальной проверки будут установлены сведения, свидетельствующие о начале досудебного расследования в отношении победившего в конкурсе кандидата, в том числе его прекращении в последующем по основаниям, предусмотренным пунктами 1), 2), 5), 6), 7) и 8) части первой статьи 35 Уголовно-процессуального кодекса Республики Казахстан, то в отношении таких кандидатов органами прокуратуры проводится дополнительная проверка с изучением материалов уголовных дел, итоги которой рассматриваются на заседании Совета.

При наличии оснований, препятствующих назначению на должности судьи районного суда, председателя судебной коллегии и судьи областного суда, судьи Верховного Суда кандидата, прошедшего отбор и рекомендованного Советом к назначению, а также в случае его отказа от назначения на вакантную должность Совет отменяет решение о даче рекомендации и может рекомендовать для назначения на вакантную должность другого кандидата из числа лиц, принявших участие в конкурсе.

5-1. Кандидаты в судьи могут проходить стажировку после получения рекомендации Совета о назначении на вакантную должность.

Рекомендация Совета подлежит пересмотру в случае получения кандидатом в судьи отрицательного заключения пленарного заседания суда по итогам стажировки. Порядок пересмотра рекомендации Совета определяется регламентом Совета.

В случае признания Советом отрицательного заключения пленарного заседания по итогам стажировки обоснованным рекомендация Совета о назначении на вакантную судейскую должность в отношении такого кандидата отменяется, и на эту вакантную судейскую должность может быть:

1) рекомендован кандидат, участвовавший в конкурсе на эту судейскую должность;

2) объявлен повторный конкурс.

6. Если в результате конкурса не были отобраны кандидаты на представленные вакантные должности, то конкурс по таким вакантным должностям признается несостоявшимся, и:

1) кандидатам, участвовавшим в конкурсе на судейские должности, но не отобранным на них, с их согласия могут быть предложены судейские должности, оставшиеся по итогам конкурса незаполненными;

2) может быть объявлен повторный конкурс.

7. По итогам отбора кандидатов на вакантные должности информация о лицах, рекомендованных по итогам конкурса, размещается на интернет-ресурсе Совета.

Сноска. Статья 18 в редакции Закона РК от 21.02.2019 № 227-VI (порядок введения в действие см. ст. 2); с изменениями, внесенными законами РК от 20.12.2021 № 83-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 05.11.2022 № 157-VII (вводится в действие с 01.01.2023); от 27.03.2023 № 216-VII (порядок введения в действие см. ст. 2).

Глава 6. ПОРЯДОК РАССМОТРЕНИЯ КАНДИДАТУР НА ВАКАНТНЫЕ ДОЛЖНОСТИ ПРЕДСЕДАТЕЛЕЙ ОБЛАСТНЫХ СУДОВ, ПРЕДСЕДАТЕЛЕЙ
СУДЕБНЫХ КОЛЛЕГИЙ ВЕРХОВНОГО СУДА

Сноска. Заголовок главы 6 в редакции Закона РК от 21.02.2019 № 227-VI (порядок введения в действие см. ст. 2).

Статья 19. Порядок рассмотрения кандидатур на вакантные должности председателей районных судов, председателей областных судов, председателей судебных коллегий Верховного Суда

Сноска. Заголовок статьи 19 - в редакции Закона РК от 27.03.2023 № 216-VII (вводится в действие с 01.01.2024).

1. Кандидатуры на вакантные должности председателей областных судов, председателей судебных коллегий Верховного Суда рассматриваются Советом на альтернативной основе по представлению Председателя Верховного Суда, внесенному им после их рассмотрения пленарным заседанием Верховного Суда.

1-1. Кандидатуры на вакантные должности председателей районных судов рассматриваются Советом из числа лиц, избранных расширенным пленарным заседанием областного суда и получивших соответствующее заключение.

2. Кандидатуры на должности председателей районных судов должны быть действующими судьями или иметь стаж работы в должности судьи не менее пяти лет.

Кандидатуры на вакантные должности председателей областных судов рекомендуются, как правило, из числа судей областного суда или лиц, имеющих стаж работы в должности судьи не менее десяти лет.

Кандидатуры на должности председателей судебных коллегий Верховного Суда представляются из числа судей Верховного Суда.

При этом приоритет при отборе кандидатов на должности председателя районного суда, председателя областного суда, председателей судебных коллегий Верховного Суда отдается лицам, состоящим в кадровом резерве и обладающим организаторскими способностями.

3. К представлению Председателя Верховного Суда прилагаются материалы на всех кандидатов, рассмотренных на пленарном заседании соответствующего суда на альтернативной основе.

3-1. Решение об объявлении вакансии на должность председателя районного суда принимается Председателем Совета по предложению секретаря Совета с учетом сроков полномочий председателей районных судов.

Объявление о вакансии публикуется на интернет-ресурсе Совета в сроки, установленные регламентом Совета.

3-2. Совет осуществляет проверку кандидатов, самостоятельно выдвинувших свою кандидатуру на вакантную должность председателя районного суда, на соответствие требованиям, установленным законодательством Республики Казахстан.

Порядок проведения такой проверки определяется регламентом Совета.

3-3. Порядок внесения Советом кандидатов на расширенное пленарное заседание областного суда из числа лиц, состоящих в кадровом резерве, и (или) лиц, самостоятельно выдвинувших свою кандидатуру, порядок отбора кандидатов, избранных расширенным пленарным заседанием областного суда на должность председателя районного суда, а также порядок пересмотра рекомендаций Совета в случаях отказа кандидата от назначения на должность определяются регламентом Совета.

3-4. В случае отказа кандидата от назначения на должность председателя районного суда рекомендация Совета о назначении на вакантную судейскую должность в отношении такого кандидата отменяется и:

1) вакантная должность председателя районного суда может быть предложена иным кандидатам, избранным расширенным пленарным заседанием;

2) может быть объявлен повторный отбор.

4. Совет в обязательном порядке рассматривает на заседании все избранные или представленные кандидатуры на вакантные должности председателей районных судов, председателей областных судов, председателей судебных коллегий Верховного Суда.

Сноска. Статья 19 в редакции Закона РК от 21.02.2019 № 227-VI (порядок введения в действие см. ст. 2); с изменениями, внесенными Законом от 27.03.2023 № 216-VII (вводится в действие с 01.01.2024).

Статья 20. Условия рассмотрения кандидатур на вакантные должности

1. Председатели и председатели судебных коллегий областных судов, председатели судебных коллегий Верховного Суда не могут быть назначены на занимаемую ими должность или аналогичную должность в равнозначных судах более двух раз.

2. Порядок назначения кандидатов на вакантные должности судей без конкурса в случаях, предусмотренных Конституционном законом Республики Казахстан "О судебной системе и статусе судей Республики Казахстан", определяется регламентом Совета.

Сноска. Статья 20 – в редакции Закона РК от 27.03.2023 № 216-VII (порядок введения в действие см. ст. 2).

Глава 7. ПОРЯДОК РАССМОТРЕНИЯ МАТЕРИАЛОВ ОБ ОСВОБОЖДЕНИИ
ОТ ДОЛЖНОСТИ ПРЕДСЕДАТЕЛЯ, ПРЕДСЕДАТЕЛЯ СУДЕБНОЙ КОЛЛЕГИИ
СУДА И СУДЬИ

Статья 21. Основания для рассмотрения вопроса об освобождении от должности председателя, председателя судебной коллегии суда и судьи либо отказе в освобождении

1. Основаниями для рассмотрения Советом вопроса об освобождении от должностей председателя, председателя судебной коллегии суда и судьи являются заявление председателя, председателя судебной коллегии суда, судьи, решение Комиссии по качеству правосудия или Судебного жюри.

В случаях, предусмотренных подпунктами 4), 5), 6) и 7) пункта 1 статьи 34 Конституционного закона Республики Казахстан "О судебной системе и статусе судей Республики Казахстан", основанием для рассмотрения Советом вопроса об освобождении от должностей председателя, председателя судебной коллегии суда и судьи является сообщение уполномоченного государственного органа в сфере судебного администрирования с приложением подтверждающего документа.

Комиссия по качеству правосудия вносит в Совет решение о признании судьи не соответствующим занимаемой должности в силу профессиональной непригодности.

Судебное жюри вносит в Совет решение об освобождении от занимаемых должностей председателя, председателей судебных коллегий суда и судей за совершение ими дисциплинарных проступков или за невыполнение требований Конституционного закона Республики Казахстан "О судебной системе и статусе судей Республики Казахстан".

2. Совет после получения материалов проверяет в порядке, установленном регламентом Совета, содержащиеся в них сведения путем получения письменных объяснений от председателя, председателя судебной коллегии суда, судьи и других лиц, истребования соответствующих документов и ознакомления с ними, получения иной информации от государственных органов, организаций и граждан.

3. По результатам проверки составляется справка. Справка должна содержать изложение выявленных обстоятельств, заключение и предложения проверяющих и их подписи.

Сноска. Статья 21 с изменениями, внесенными законами РК от 21.02.2019 № 227-VI (порядок введения в действие см. ст. 2); от 27.03.2023 № 216-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 22. Ознакомление судьи с результатами проверки

1. Судья, в отношении которого проводилась проверка, должен быть ознакомлен со справкой и материалами проверки. При этом он может дать дополнительные объяснения, ходатайствовать о проверке определенных обстоятельств.

2. В случае отказа судьи, в отношении которого проводилась проверка, от ознакомления со справкой и материалами проверки, об этом составляется протокол, который подписывают лица, проводившие проверку.

Статья 23. Рассмотрение вопроса об освобождении председателя, председателя судебной коллегии суда и судьи от должности

1. При рассмотрении вопроса об освобождении от должностей председателя, председателя судебной коллегии суда и судьи Совет заслушивает объяснение судьи, в отношении которого рассматривается вопрос об освобождении от соответствующей должности. Неявка председателя, председателя судебной коллегии суда и судьи на заседание Совета без уважительных причин не препятствует рассмотрению вопроса. На заседании могут быть выслушаны сообщения других лиц, приглашенных по ходатайству председателя, председателя судебной коллегии суда и судьи, секретаря Совета, оглашены документы и рассмотрены иные материалы.

2. Решение Совета должно содержать обстоятельства, положенные в основу принятой рекомендации Президенту Республики Казахстан об освобождении от должности председателя, председателя судебной коллегии суда и судьи, либо отказ в ее принятии со ссылкой на конкретные материалы.

3. Отказ Совета в даче рекомендации об освобождении председателя, председателя судебной коллегии суда и судьи от должности является основанием для отмены Судебным жюри вынесенного им решения и его пересмотра.

Сноска. Статья 23 с изменением, внесенным Законом РК от 27.03.2023 № 216-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 24. Рассмотрение вопроса об обжаловании решения Комиссии по качеству правосудия или Судебного жюри

Примечание ИЗПИ!
См. Нормативное постановление Конституционного Суда РК от 21.04.2023 № 10.

1. Решение Комиссии по качеству правосудия или Судебного жюри может быть обжаловано судьей в Совет.

2. При рассмотрении вопроса об обжаловании решения Комиссии по качеству правосудия или Судебного жюри Совет заслушивает объяснение судьи, в отношении которого Комиссией по качеству правосудия или Судебным жюри принято решение. Неявка судьи на заседание Совета без уважительных причин не препятствует рассмотрению вопроса. На заседании могут быть выслушаны сообщения других лиц, приглашенных по ходатайству судьи, секретаря Совета, оглашены документы и рассмотрены иные материалы.

3. По итогам рассмотрения вопроса об обжаловании решения Комиссии по качеству правосудия или Судебного жюри Совет вправе принять одно из следующих решений:

1) признать решение Комиссии по качеству правосудия или Судебного жюри обоснованным;

2) признать решение Судебного жюри необоснованным и отменить его, прекратив производство;

3) признать решение Комиссии по качеству правосудия или Судебного жюри необоснованным и отменить его, направив на повторное рассмотрение.

4) признать решение Комиссии по качеству правосудия необоснованным, отменить его и вынести новое решение.

4. Решение Совета о переводе судьи в другой суд, принятое по результатам рассмотрения жалобы судьи на решение Комиссии по качеству правосудия по результатам периодической оценки профессиональной деятельности, является основанием для рассмотрения на заседании Совета вопроса о переводе судьи в другой суд, а в случае отказа судьи от перевода – вопроса об освобождении судьи от занимаемой должности.

Сноска. Статья 24 в редакции Закона РК от 21.02.2019 № 227-VI (порядок введения в действие см. ст. 2); с изменениями, внесенными законами РК от 20.12.2021 № 83-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 27.03.2023 № 216-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 8. ЗАКЛЮЧИТЕЛЬНЫЕ ПОЛОЖЕНИЯ

Статья 25. Заключительные положения

Признать утратившим силу Закон Республики Казахстан от 17 ноября 2008 года "О Высшем Судебном Совете Республики Казахстан" (Ведомости Парламента Республики Казахстан, 2008 г., № 20, ст. 80; 2010 г., № 24, ст. 153; 2012 г., № 5, ст. 39; 2014 г., № 14, ст. 84; № 16, ст. 90; № 22, ст. 128).

Статья 26. Порядок введения в действие настоящего Закона

Настоящий Закон вводится в действие с 1 января 2016 года.

Президент
Республики Казахстан	Н. НАЗАРБАЕВ

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
Осы Заң 2016 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгізіледі.
Қолданушылар назарына!
Қолданушыларға ыңғайлы болуы үшін ЗҚАИ мазмұнды жасады.

МАЗМҰНЫ

1-тарау. ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР

1-бап. Қазақстан Республикасы Жоғары Сот Кеңесінің мәртебесі және қызметінің құқықтық негізі

1. Қазақстан Республикасының Жоғары Сот Кеңесі (бұдан әрі – Кеңес) – Қазақстан Республикасы Президентінің соттарды қалыптастыру жөніндегі конституциялық өкілеттіктерін, судьялардың тәуелсіздігі мен оларға ешкімнің тиіспеу кепілдіктерін қамтамасыз ету мақсатында құрылатын автономиялы мемлекеттік мекеме болып табылады.

2. Қазақстан Республикасының Конституциясы, Қазақстан Республикасының сот жүйесі мен судьяларының мәртебесін айқындайтын Конституциялық заң, осы Заң және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілері Кеңес қызметінің құқықтық негізі болып табылады.

3. Кеңестің заңды тұлға болып табылатын аппараты болады.

4. Кеңесті және оның аппаратын ұстауға арналған шығыстар республикалық бюджеттен қаржыландырылады.

5. Кеңес аппаратының қызметі Қазақстан Республикасының заңнамасымен және Кеңестің регламентімен регламенттеледі.

Кеңес аппаратының жұмыскерлері мемлекеттік қызметшілер болып табылады.

Кеңес аппараты штат санының лимитін Қазақстан Республикасының Президенті бекітеді.

6. Кеңес аппаратының басшысын Қазақстан Республикасының Президенті тағайындайды және ол лауазымы бойынша Кеңес хатшысы болып табылады.

7. Кеңес аппараты туралы ережені Қазақстан Республикасының Президенті бекітеді.

7-1. Кеңестің жанында Сот төрелігі академиясы жұмыс істейді.

Кеңес Академияны жалпы басқаруды жүзеге асыратын уәкілетті орган болып табылады.

Сот төрелігі академиясын құруды, оның мәртебесін және жұмысын ұйымдастыруды Қазақстан Республикасының Президенті айқындайды.

8. Кеңес өз өкілеттіктерін жүзеге асырған кезде оның қызметіне араласуға жол берілмейді.

9. Кеңестің Төрағасы мен мүшелері сот төрелігін іске асыру бойынша соттардың және судьялардың қызметіне араласуға құқылы емес.

Ескерту. 1-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 21.02.2019 № 227-VI (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 27.03.2023 № 216-VII (15.07.2024 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

2-бап. Кеңес қызметінің негізгі қағидаттары

Кеңес өз қызметін тәуелсіздік, заңдылық, алқалық, жариялылық және бейтараптық қағидаттары негізінде жүзеге асырады.

3-бап. Кеңестің өкілеттіктері

1. Кеңес:

1) судьялардың тәуелсіздігі мен оларға ешкімнің тиіспеу кепілдіктерін қамтамасыз етеді;

2) аудандық және оған теңестірілген сот (бұдан әрі – аудандық сот) судьясының, облыстық және оған теңестірілген соттың (бұдан әрі – облыстық сот) сот алқасы төрағасының, судьясының, Жоғарғы Сот судьясының бос лауазымдарына кандидаттарды іріктеуді конкурстық негізде жүзеге асырады:

конкурстың қорытындылары бойынша аудандық соттың судьясының, облыстық соттың сот алқасы төрағасының және судьясының бос лауазымдарына тағайындау үшін кандидаттарды Қазақстан Республикасының Президентіне ұсыным жасайды;

конкурстың қорытындылары бойынша Жоғарғы Сот судьясының бос лауазымына кандидатты Парламент Сенатына баламалы негізде ұсыну үшін Қазақстан Республикасының Президентіне ұсыным жасайды;

2-1) "Қазақстан Республикасының сот жүйесі мен судьяларының мәртебесі туралы" Қазақстан Республикасы Конституциялық заңында көзделген жағдайларда судьялардың бос лауазымдарына кандидаттарды конкурссыз тағайындау не сайлау мәселелерін қарайды:

жергілікті және басқа сот судьясының бос лауазымына тағайындау үшін кандидатты Қазақстан Республикасының Президентіне ұсыным жасайды;

Парламент Сенатына ұсыну енгізу үшін Жоғарғы Сот судьясының бос лауазымына кандидаттарды Қазақстан Республикасының Президентіне ұсыным жасайды;

3) Жоғарғы Сот Төрағасының ұсынуы бойынша облыстық соттар төрағаларының, Жоғарғы Соттың сот алқалары төрағаларының бос лауазымдарына кандидатураларды қарайды:

облыстық соттар төрағаларының, Жоғарғы Соттың сот алқалары төрағаларының бос лауазымдарына кандидаттарды лауазымға тағайындау үшін Қазақстан Республикасының Президентіне ұсыным жасайды;

3-1) аудандық сот төрағасының бос лауазымына сайлау үшін кадр резервінде тұрған адамдардың және (немесе) өз кандидатурасын өзі дербес ұсынған адамдардың қатарынан кандидатураларды облыстық соттың кеңейтілген жалпы отырысына ұсынады;

3-2) облыстық соттың кеңейтілген жалпы отырысы сайлаған адамдардың қатарынан аудандық сот төрағасының бос лауазымына кандидаттарды іріктеуді жүзеге асырады:

іріктеудің қорытындылары бойынша аудандық сот төрағасының бос лауазымына тағайындау үшін кандидаттарды Қазақстан Республикасының Президентіне ұсыным жасайды;

4) Жоғарғы Сот Төрағасының бос лауазымына кандидатураны қарайды:

Жоғарғы Сот Төрағасының бос лауазымына кандидатты Парламент Сенатына ұсыну үшін Қазақстан Республикасының Президентіне ұсыным жасайды;

5) "Қазақстан Республикасының сот жүйесі мен судьяларының мәртебесі туралы" Қазақстан Республикасы Конституциялық заңында көзделген жағдайларда төрағалардың, сот алқалары төрағаларының және судьялардың өкілеттіктерін тоқтату мәселелерін қарайды:

Қазақстан Республикасының Президентіне жергілікті және басқа соттардың төрағаларын, сот алқаларының төрағаларын және судьяларын, Жоғарғы Соттың сот алқаларының төрағаларын лауазымынан босатуды ұсынады;

Парламент Сенатына ұсыну енгізу үшін Жоғарғы Соттың Төрағасы мен судьяларын лауазымынан босату туралы Қазақстан Республикасының Президентіне ұсыным енгізеді;

5-1) бір жыл мерзім өткеннен кейін судья лауазымына алғаш рет тағайындалған адамның жұмыс нәтижелерін қарайды және Жоғарғы Сот жанындағы Сот төрелігінің сапасы жөніндегі комиссия (бұдан әрі – Сот төрелігінің сапасы жөніндегі комиссия) судьяның кәсіби қызметін оң бағалаған кезде, Жоғарғы Сот Төрағасының ұсынуы бойынша оны бекіту туралы мәселені шешеді;

5-2) зейнеткерлік жасқа толғанда судья лауазымында болу мерзімін ұзарту туралы мәселені қарайды;

5-3) Кеңестің жанындағы Сот төрелігі академиясын жалпы басқаруды жүзеге асырады;

6) Жоғарғы Сот Төрағасының ұсынуы бойынша сот әкімшілігі саласындағы уәкілетті орган басшысының лауазымына кандидатты тағайындауға және оны лауазымынан босатуға келісім беру туралы мәселені Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен қарайды;

6-1) Сот жүйесіндегі судья кадрларының жай-күйі туралы жыл сайынғы ұлттық баяндаманы қалыптастырады және оны Қазақстан Республикасының Президентіне ұсынады, оның кейіннен жариялануын қамтамасыз етеді;

7) Сот жюриінің және Сот төрелігінің сапасы жөніндегі комиссияның шешімдеріне шағым жасау туралы судьялардың жолданымдарын қарайды;

8) судья болып жұмыс істеуге ниет білдірген азаматтардан біліктілік емтихандарын қабылдауды ұйымдастырады;

9) Қазақстан Республикасының Президентіне судьяны ұстап алуға, күзетпен ұстауға не үйқамаққа алуға, оны күштеп әкелуге, оған сот тәртібімен белгіленетін әкімшілік жазалау шараларын қолдануға, судьяны қылмыстық жауаптылыққа тартуға келісім беру туралы мәселені шешу үшін қорытынды ұсынады;

10) сот жүйесін және Қазақстан Республикасының заңнамасын жетілдіру жөнінде ұсынымдар мен ұсыныстарды тұжырымдайды және Қазақстан Республикасының Президентіне енгізеді;

11) судья корпусының сапалық құрамын жақсарту, кадрларды даярлау жүйесін жетілдіру, судьялардың біліктілігін арттыру жөнінде шаралар қолданады;

11-1) судьяның кәсіби қызметін бағалауды жүргізу әдістемесін алдын ала келіседі;

12) Кеңес регламентін бекітеді;

13) судья лауазымына орналасу үшін біліктілік емтихандарын тапсырған, Кеңестің ұсынымын алған, соттарда тағылымдамадан өткен және облыстық соттардың жалпы отырыстарының қорытындыларын алған, сондай-ақ Кеңестің жанындағы Сот төрелігі академиясын бітірген адамдардың есебін жүргізуді ұйымдастырады;

14) судьялардың жалпы штат санын, әрбір жергілікті және басқа соттың судьялар санын белгілеуге келісім беру туралы мәселені қарайды;

15) судьялардың электрондық дербес есебін жүргізуді ұйымдастырады;

16) аудандық сот төрағасының, облыстық соттың төрағасының, сот алқалары төрағаларының және судьясының, Жоғарғы Соттың сот алқалары төрағаларының және судьясының лауазымына кадр резервін (бұдан әрі – кадр резерві) қалыптастырады;

17) кадр резервін қалыптастыру және онымен жұмысты ұйымдастыру тәртібін бекітеді;

18) Кеңес жанындағы Кадр резерві жөніндегі комиссияның құрамын бекітеді;

18-1) Кеңес жанындағы Сот жюриінің құрамын бекітеді;

19) судьялыққа кандидаттардың психологиялық тесттен өту тәртібін айқындайды;

19-1) судьяға куәлік беру тәртібін белгілейді;

20) Соттармен өзара іс-қимыл жөніндегі кеңес туралы ережені бекітеді;

21) осы Заңнан, Қазақстан Республикасының өзге заңнамалық актілерінен туындайтын өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.

2. Кеңестің өз өкілеттіктерін жүзеге асыру үшін:

1) мемлекеттік органдардан, лауазымды адамдардан, ұйымдардан, азаматтардан қажетті ақпаратты, құжаттар мен өзге де материалдарды сұратуға және алуға;

2) тиісті лауазымды адамдардың ауызша түсініктемелерін тыңдауға және жазбаша түсініктемелерін талап етіп алдыруға;

3) Кеңес мүшелерінің, мемлекеттік органдар, қоғамдық бірлестіктер, ұйымдар мен мекемелер өкілдерінің арасынан комиссияларды, жұмыс топтарын құруға, өз жұмысына мамандар тартуға құқығы бар.

Ескерту. 3-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 13.03.2017 № 53-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.07.2017 № 86-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Конституциялық заңымен; 21.02.2019 № 227-VI (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 20.12.2021 № 83-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 30.12.2022 № 177-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 27.03.2023 № 216-VII (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз) Заңдарымен.

2-тарау. КЕҢЕС ҚҰРАМЫ ЖӘНЕ КЕҢЕС МҮШЕЛЕРІНІҢ ӨКІЛЕТТІКТЕРІ

4-бап. Кеңес құрамы

1. Кеңес Қазақстан Республикасының Президенті тағайындайтын Төрағадан және басқа адамдардан тұрады. Төрағаны Қазақстан Республикасының Президенті Парламент Сенатының келісімімен тағайындайды.

Жоғарғы Соттың Төрағасы, Бас Прокурор, Парламент Сенаты мен Мәжілісінің тиісінше тұрақты комитеттерінің төрағалары лауазымы бойынша Кеңес мүшелері болып табылады.

Қазақстан Республикасының Президенті Кеңес құрамына басқа адамдарды да, оның ішінде ғалым заңгерлерді, адвокаттарды, шетелдік сарапшыларды, заңгерлер жұртшылығының өкілдерін де тағайындауы мүмкін.

2. Жоғарғы Соттың кеңейтілген жалпы отырысы судьялар қатарынан кандидаттарды сайлайды және оларды Қазақстан Республикасы Президентінің Кеңес мүшелері етіп тағайындауы үшін ұсыным жасайды.

Кеңес құрамына судьялардың кандидатуралары Жоғарғы Соттың кеңейтілген жалпы отырысында аудандық және облыстық соттар, сондай-ақ Жоғарғы Сот судьяларының Кеңесте тең өкілдік етуін қамтамасыз ету ескеріле отырып, облыстық соттардың кеңейтілген жалпы отырыстары ұсыным жасаған кандидаттар қатарынан қаралады.

Судьялар Кеңес мүшелерінің кемінде жартысын құрайды.

3. Кеңес Төрағасын және лауазымы бойынша Кеңес мүшелерін қоспағанда, Кеңес мүшелері өз өкілеттіктерін үш жыл жүзеге асырады.

Бұл ретте Кеңес Төрағасын және лауазымы бойынша Кеңес мүшелерін қоспағанда, Кеңес мүшелерінің жартысы бір жарым жыл сайын қайта тағайындалады.

4. Кеңес мүшелерінің арасынан адам шығып қалған жағдайда, Кеңестің жаңа мүшесі үш ай ішінде тағайындалады.

5. Кеңес Төрағасының, хатшысының және мүшесінің лауазымы коммерциялық ұйымның басшы органының және байқау кеңесінің құрамына кірумен, саяси партияның басшылық лауазымдарында болумен сыйыспайды.

6. Лауазымы бойынша Кеңес мүшелерін, заңгерлер жұртшылығының өкілдерін қоспағанда, Кеңес мүшелері өз өкілеттіктерін жүзеге асыру кезеңінде негізгі жұмыс орны бойынша міндеттерін орындаудан босатылады.

7. Судьялар, заңгер-ғалымдар мен адвокаттар қатарындағы Кеңес мүшелерінің еңбегіне ақы төлеу Қазақстан Республикасының Президентімен келісу бойынша Қазақстан Республикасының Үкіметі бекітетін мемлекеттік бюджет есебінен ұсталатын барлық органдар үшін қаржыландырудың және жұмыскерлердің еңбегіне ақы төлеудің бірыңғай жүйесіне сәйкес Кеңеске бюджеттен бөлінген қаражат есебінен жүргізіледі.

Судьялар, заңгер-ғалымдар мен адвокаттар қатарындағы Кеңес мүшелері жалақы деңгейі бойынша Жоғарғы Сот судьяларына теңестіріледі.

Судьялар, заңгер-ғалымдар мен адвокаттар қатарындағы Кеңес мүшелеріне екі лауазымдық айлықақы мөлшерінде сауықтыруға арналған жәрдемақы төлене отырып, ұзақтығы күнтізбелік отыз күн болатын жыл сайынғы ақы төленетін еңбек демалысы беріледі.

8. Кеңес мүшелері тәуелсіз және Қазақстан Республикасының Конституциясына, Қазақстан Республикасының заңдарына және Қазақстан Республикасы Президентінің актілеріне ғана бағынады.

9. Кеңес мүшелері Кеңестің өкілеттіктеріне жатқызылған мәселелерді шешу кезінде тең құқықтарға ие болады.

10. Кеңес мүшесінің өкілеттіктері Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес, мынадай негіздер бойынша тоқтатылады:

1) өз қалауы бойынша;

2) шетелдік сарапшыларды қоспағанда, Қазақстан Республикасының азаматтығын тоқтату;

3) кәсіптік міндеттерін одан әрі атқаруға кедергі келтіретін денсаулық жағдайы;

4) әрекетке қабілетсіз немесе әрекет қабілеті шектеулі деп тану туралы не медициналық сипаттағы мәжбүрлеу шараларын қолдану туралы сот шешімінің заңды күшіне енуі;

5) айыптау үкімінің заңды күшіне енуі, қылмыстық істің сотқа дейінгі сатыда Қазақстан Республикасы Қылмыстық-процестік кодексінің 35-бабы бірінші бөлігінің 3), 4), 9), 10) және 12) тармақтары немесе 36-бабы негізінде тоқтатылуы;

6) қайтыс болуы немесе қайтыс болды деп жариялау туралы сот шешімінің заңды күшіне енуі;

7) судьяның өкілеттіктерін тоқтату;

8) адвокаттық қызметпен айналысуға арналған лицензияның қолданысын тоқтату және одан айыру;

9) Кеңес құрамына қосуға негіз болған мән-жайлардың қолданысының тоқтатылуы;

10) Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген өзге де негіздердің туындауы.

11. Кеңес хатшысы Кеңестің мүшесі болып табылмайды және оның дауыс беру құқығы жоқ.

Ескерту. 4-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 06.04.2016 № 484-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 21.02.2019 № 227-VI (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 03.07.2020 № 357-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 20.12.2021 № 83-VII (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз); 05.11.2022 № 157-VII (қолданысқа енгізілу тәртібін 3-баптан қараңыз); 27.03.2023 № 216-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

5-бап. Кеңес Төрағасы

1. Кеңес Төрағасы:

1) Кеңесті басқарады және оған жалпы басшылықты қамтамасыз етеді, сондай-ақ мемлекеттік органдармен және өзге де ұйымдармен өзара қарым-қатынастарда Кеңес атынан өкілдік етеді;

2) Кеңес хатшысының ұсынуы бойынша Кеңестің жұмыс жоспарларын бекітеді;

2-1) Кеңес аппаратының құрылымын бекітеді;

3) Кеңестің отырыстарын шақырады және Кеңестің отырыстарына төрағалық етеді;

4) Кеңестің ұсынымдарына, қорытындыларына, шешімдері мен хаттамаларына қол қояды;

5) Кеңес хатшысының ұсынысы бойынша Кеңес отырыстарының қарауына енгізілетін мәселелерді айқындайды;

6) Жоғарғы Соттың жалпы және кеңейтілген жалпы отырыстарына, судьялардың кеңестеріне, облыстық соттардың жалпы және кеңейтілген жалпы отырыстарына, Судьялар одағының, Судья әдебі жөніндегі комиссияның, Сот жюриінің, Сот төрелігінің сапасы жөніндегі комиссияның отырыстарына қатысуға құқылы;

7) Кеңес регламентінің сақталуын қамтамасыз етеді;

8) азаматтарды жеке қабылдауды жүргізеді;

9) негізгі жұмысынан босатылған Кеңес мүшелерінің міндеттерін бөледі;

10) өз құзыретінің мәселелері бойынша өкімдер шығарады;

11) осы Заңда көзделген өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.

2. Кеңес Төрағасы уақытша болмаған жағдайда, оның міндеттері негізгі жұмысынан босатылған Кеңес мүшелерінің біріне Төрағаның өкімімен жүктеледі.

Ескерту. 5-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 21.02.2019 № 227-VI (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 27.03.2023 № 216-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

6-бап. Кеңес мүшелерінің өкілеттіктері

1. Кеңес мүшесі:

1) Кеңестің қарауына ұсынылған материалдармен танысуға;

2) материалдарды зерттеуге және тексеруге қатысуға;

3) қаралып отырған мәселелер бойынша өтінішхаттарды мәлімдеуге, өзінің ұсыныстарына уәждер мен негіздемелер келтіруге;

4) қолында бар құжаттарды ұсынуға;

5) дауыс беру арқылы шешім қабылдауға қатысуға;

6) судьялыққа кандидаттармен және судьялармен өңірлерде көшпелі кездесулер өткізуге;

7) Кеңестің құзыретіне кіретін мәселелер бойынша облыстық соттардың және Жоғарғы Соттың жалпы және кеңейтілген жалпы отырыстарының, соттармен өзара іс-қимыл жөніндегі кеңестер және судья қоғамдастығы органдары, Сот төрелігінің сапасы жөніндегі комиссия отырыстарының жұмысына қатысуға;

8) Кеңестің құзыреті шегінде азаматтарды жеке қабылдауды жүргізуге;

8-1) Кеңес отырысында қарау үшін шығарылатын мәселелер тізбесі бойынша ұсыныстар енгізуге;

9) осы Заңда көзделген өзге де өкілеттіктерді жүзеге асыруға құқылы.

2. Кеңес мүшесі:

1) Кеңестің отырыстарына қатысуға;

2) Кеңестің құзыретіне кіретін мәселелерді қарау кезінде бейтарап және объективті болуға;

3) өзіне жүктелген өкілеттіктерді орындауға байланысты өзіне белгілі болған, судьялыққа кандидаттардың және судьялардың жеке өмірі туралы мәліметтерге қатысты құпиялылықты, сондай-ақ дауыс беру құпиясын сақтауға;

4) Кеңес отырысының күн тәртібіне енгізілген мәселені қарау кезінде, егер оған қатысты шешім қабылданатын адамның жұбайы (зайыбы), жақын туысы немесе жекжаты болса, өздігінен бас тартуын мәлімдеуге міндетті.

Ескерту. 6-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 21.02.2019 № 227-VI Заңымен (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз).

7-бап. Кеңес хатшысы – аппарат басшысы

1. Кеңес хатшысы – аппарат басшысы:

1) Кеңес аппаратының қызметін ұйымдастырады;

2) Кеңес мүшелерінің ұсынысы бойынша алдағы отырыстың қарауына енгізілетін мәселелердің тізбесін қалыптастырады және бұл туралы Төрағаға күні бұрын баяндайды;

3) отырыс хаттамаларының, Кеңес қабылдаған ұсынымдардың, қорытындылар мен хаттамалық шешімдердің үзінді көшірмелеріне өз қолын қойып растайды;

4) қажет болған кезде тексерулер ұйымдастырады;

5) Кеңес отырысына шақырылатын адамдардың тізімін айқындайды және олардың келуін қамтамасыз етеді;

6) Төрағаның өкімдерін және Кеңестің шешімдерін орындайды;

7) Кеңес аппаратына басшылықты жүзеге асырады: оның бөлімшелерінің жұмысын ұйымдастырады, үйлестіреді және бақылайды;

8) Кеңес аппаратының қызметін ақпараттық-талдамалық, ұйымдастырушылық-құқықтық, материалдық-техникалық және қаржылық қамтамасыз етуді ұйымдастырады;

8-1) Сот жюриінің, Кадр резерві жөніндегі комиссияның, Біліктілік комиссиясының, Конкурстық іріктеу жөніндегі комиссияның қызметін қамтамасыз етуді ұйымдастырады;

9) Кеңес Төрағасымен келісу бойынша аппараттың құрылымдық бөлімшелері туралы ережелерді бекітеді;

10) Кеңес аппаратында атқарушылық және еңбек тәртібінің сақталуын бақылайды;

11) Кеңестің мемлекеттік сатып алу саласына басшылықты жүзеге асырады, оның ішінде төлем шотына қол қояды;

12) Кеңес қызметін материалдық-техникалық қамтамасыз ету бойынша мемлекеттік сатып алудың өткізілуін ұйымдастырады және оған жауап береді;

13) алып тасталды – ҚР 27.03.2023 № 216-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

14) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен Кеңес аппаратының жұмыскерлерін лауазымға тағайындайды және лауазымдарынан босатады;

15) Кеңес аппаратының жұмыскерлерін іссапарға жіберу, демалыстар беру, материалдық көмек көрсету, даярлау (қайта даярлау), біліктілігін арттыру, көтермелеу, үстемеақылар төлеу мен сыйлықақы беру мәселелерін шешеді;

16) Кеңес аппараты қызметкерлерінің тәртіптік жауапкершілігі мәселелерін шешеді;

16-1) Кеңес жанындағы Сот төрелігі академиясының штат кестесін келіседі;

16-2) Кеңес жанындағы Сот төрелігі академиясының тауарларды (жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді) өткізу жөніндегі ақылы қызмет түрлерін көрсету және оның тауарларды (жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді) өткізуден түскен ақшаны жұмсау қағидаларын бекітеді;

17) бюджеттік өтінімді дайындауды, бюджеттік өтінімді Кеңес Төрағасына ұсынуды, сондай-ақ бюджет процесінің өзге де рәсімдерін орындауды қамтамасыз етеді;

18) Кеңестің органын қаржыландыру жоспарларын және қаржылық есептілігін әзірлеуді қамтамасыз етеді және бекітеді;

19) өз құзыреті шегінде мемлекеттік органдармен және өзге де ұйымдармен өзара қарым-қатынастарда Кеңес атынан өкілдік етеді;

20) Қазақстан Республикасының сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы заңнамасы талаптарының орындалуын өз құзыреті шегінде қамтамасыз етеді;

21) Кеңес жұмысының ұйымдастырылуын жақсартуға бағытталған шараларды қолданады, Кеңес шешімдерінің орындалуын бақылауды жүзеге асырады;

22) жеке және заңды тұлғалардың өтініштерімен жұмысты ұйымдастырады;

23) Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген өзге де ұйымдастырушылық-өкімдік функцияларды орындайды.

2. Кеңес хатшысы уақытша болмаған жағдайда, оның міндеттері хатшының өкімімен Кеңес аппараты жұмыскерлерінің біріне жүктеледі.

Ескерту. 7-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 21.02.2019 № 227-VI (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 27.03.2023 № 216-VII (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз) Заңдарымен.

3-тарау. КЕҢЕС ОТЫРЫСТАРЫ

8-бап. Кеңес отырыстары

1. Кеңес мүшелері жалпы санының кемінде үштен екісі отырысқа қатысқан кезде Кеңес отырысы шешімдер қабылдауға құқықты.

2. Кеңес отырыстары ашық және жариялы түрде өткізіледі. Отырысқа мемлекеттік органдардың өкілдері шақырылуы мүмкін. Жұртшылық өкілдері және аккредиттелген журналистер Кеңес отырыстарына қатысуға құқылы. Қажет болған жағдайларда, Кеңес жабық отырыстар өткізуге құқылы, оларды өткізу туралы шешімдер Кеңес мүшелерінің көпшілік даусымен қабылданады.

Кеңестің жабық отырыстары, заңда көзделген жағдайларды қоспағанда, судьяларды лауазымнан босату туралы, судьялардың, сот алқалары төрағаларының және соттар төрағаларының бос лауазымдарына орналасуға арналған конкурс қорытындыларын шығару туралы мәселелерді қараған кезде, оның ішінде кандидатураларды талқылаған және олар бойынша шешімдер қабылдаған кезде өткізілмейді.

3. Кеңес отырысына қатысып отырған жұртшылық өкілдері және аккредиттелген журналистер Кеңес отырысының барысына кедергі келтірмей, фото-, бейнетүсірілім мен аудиожазба жүргізуге құқылы.

Егер өзіне қатысты материалдар Кеңес отырысында қаралуға жататын отырысқа қатысушыдан тиісті өтініш келіп түскен жағдайда, фото-, бейнетүсірілім мен аудиожазба жүргізілмейді.

4. Кеңес материалдарды келіп түскен күнінен бастап екі ай мерзімнен кешіктірмей қарап, қарау қорытындылары туралы өтініш берушіні міндетті түрде хабардар етеді.

Ескерту. 8-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 27.03.2023 № 216-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

9-бап. Кеңес отырысын өткізу тәртібі

1. Кеңес отырыстарын өткізу тәртібі, сондай-ақ Кеңес жұмысын ұйымдастырудың өзге де мәселелері, оның ішінде шешімдер қабылдау және дауыс беруді өткізу тәртібі Кеңес мүшелерінің көпшілік даусымен қабылданатын Кеңес регламентінде айқындалады.

2. Кеңес отырысында материалдарды қарау тиісті лауазымдарға орналасуға үміткер немесе атқаратын лауазымдарынан босатылатын адамдардың қатысуымен жүргізіледі. Отырыстың өткізілетін уақыты мен орны туралы тиісінше хабардар етілген адамның болмауы, егер оның тікелей қатысуы талап етілмесе, мәселені мәні бойынша қарауға кедергі болып табылмайды.

3. Кеңес мүшелерінің отырыстарға қатысуы міндетті, олардың өз өкілеттіктерін өзге лауазымды адамдарға беруіне жол берілмейді.

Ескерту. 9-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 21.02.2019 № 227-VI Заңымен (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз).

10-бап. Кеңес шешімдері

1. Кеңестің соттардың кадр мәселелері, судьялардың тәртіптік жауаптылығы және олардың жұмыс сапасын бағалау жөніндегі шешімдері өзіне қатысты мәселе қаралып жатқан адамның, сондай-ақ шақырылған өзге де адамдардың қатысуынсыз, оның отырысқа қатысып отырған мүшелерінің кемінде үштен екі даусымен қабылданады.

Кеңестің өзге, оның ішінде рәсімдік мәселелер жөніндегі шешімдері оның отырысқа қатысып отырған мүшелерінің көпшілік даусымен қабылданады.

2. Алып тасталды - ҚР 21.02.2019 № 227-VI Заңымен (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз).

3. Кеңес қорытынды, хаттамалық шешім және (немесе) ұсынымдар нысанында шешімдер қабылдайды. Кеңес мүшелерінің дауыс беруден қалыс қалуға құқығы жоқ. Кеңес мүшесі қабылданатын шешіммен келіспеген жағдайда, ерекше пікірін жазбаша баяндауға құқылы, бұл Кеңес отырысының хаттамасына қоса тіркеледі.

4. Дауыстар тең болған кезде төрағалық етушінің даусы шешуші болып табылады.

5. Кеңес өз шешімдерімен барлық адамдардың еркін танысуы үшін жағдайлар жасайды, олар Кеңестің интернет-ресурсында орналастырылады.

Ескерту. 10-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 21.02.2019 № 227-VI Заңымен (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз).

4-тарау. КЕҢЕС ЖАНЫНДАҒЫ БІЛІКТІЛІК КОМИССИЯСЫНЫҢ БІЛІКТІЛІК ЕМТИХАНЫН ҚАБЫЛДАУ ТӘРТІБІ МЕН ШАРТТАРЫ

11-бап. Кеңес жанындағы біліктілік комиссиясы

1. Судьялыққа кандидаттардың білім деңгейін және оны практикада қолдану қабілетін айқындау үшін олардан біліктілік емтиханын қабылдауды Кеңес жанындағы біліктілік комиссиясы (бұдан әрі – Комиссия) жүзеге асырады.

2. Алып тасталды – ҚР 27.03.2023 № 216-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

2-1. Комиссияны қалыптастыру тәртібі, сондай-ақ оның отырыстарын өткізу тәртібі Кеңестің регламентінде айқындалады.

3. Алып тасталды – ҚР 27.03.2023 № 216-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

4. Комиссия құрамына ұсынылған адамдардың заңтану саласындағы кәсіби білімі, заң мамандығы бойынша кемінде он жыл жұмыс тәжірибесі және мінсіз беделі болуға тиіс.

5. Комиссияның төрағасы мен мүшелері жұбайына (зайыбына), жақын туыстарына немесе жекжаттарына қатысты мәселелер қаралған кезде отырысқа қатысуға құқылы емес.

6. Комиссияның қызметін қамтамасыз етуді Кеңес аппараты жүзеге асырады.

Ескерту. 11-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 21.02.2019 № 227-VI (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 27.03.2023 № 216-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

12-бап. Комиссияның біліктілік емтихандарын қабылдау жөніндегі отырыстары

Комиссияның біліктілік емтихандарын қабылдау жөніндегі отырыстары ашық және жария түрде өткізіледі. Егер отырыстарға Комиссия мүшелерінің жалпы санының кемінде үштен екісі қатысса, олар оның құқықтық күші бар деп есептеледі.

Комиссияның отырыстарына байқаушылар шақырылуы мүмкін.

Ескерту. 12-бап жаңа редакцияда – ҚР 27.03.2023 № 216-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

13-бап. Біліктілік емтихандарын қабылдаудың (тапсырудың)тәртібі мен шарттары

1. Комиссияда құжаттарды қабылдау, біліктілік емтихандарын тапсыру, олардың нәтижелеріне шағым жасау тәртібі Кеңестің регламентінде айқындалады.

2. Алып тасталды – ҚР 20.12.2021 № 83-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

3. "Қазақстан Республикасының сот жүйесі мен судьяларының мәртебесі туралы" Қазақстан Республикасының Конституциялық заңында көзделген теріс себептермен судья лауазымынан босатылған адамдарды қоспағанда, бұрын кемінде бес жыл тұрақты судья болып жұмыс істеген және қызметтен босатылған күннен бастап төрт жыл ішінде судья лауазымына қайтадан орналасуға ниет білдірген адамдар біліктілік емтиханын тапсырудан босатылады.

4. Кеңестің жанындағы Сот төрелігі академиясында оқуды бітірген және біліктілік емтихандарын тапсырған адамдар оқуды бітірген күннен бастап төрт жыл бойы біліктілік емтиханын тапсырудан босатылады.

5. "Қазақстан Республикасының сот жүйесі мен судьяларының мәртебесі туралы" Қазақстан Республикасы Конституциялық заңының 29-бабының 2-тармағында көрсетілген адамдар біліктілік емтихандарын тапсыруға жіберілмейді.

6. Біліктілік емтиханын тапсыру нәтижесі емтихан тапсырылған күннен бастап төрт жыл бойы жарамды болады.

7. Психологиялық тестілеуді тапсырмаған адамдар оны қайта тапсыруға кемінде алты айдан кейін жіберіледі.

Біліктілік емтиханының басқа кезеңдерін тапсырмаған адамдар оларды қайта тапсыруға кемінде үш айдан кейін жіберіледі.

8. Біліктілік емтиханын тапсырған адамдар туралы ақпарат, сондай-ақ біліктілік емтиханының үлгілік сұрақтары Кеңестің интернет-ресурсында орналастырылады.

9. Судьялыққа кандидаттардан емтихан алу кезеңдерінің бірін қабылдау жүзеге асырылатын электрондық жүйе ақпаратқа рұқсатсыз қол жеткізуді, ақпаратты жинаудың, өңдеудің, жинақтаудың, сақтаудың, іздеудің және берудің бағдарламалық-техникалық құралдарының жұмыс істеуінің бұзылуын, көрсетілген құралдардың істен шығуын болғызбайтын тиісті қауіпсіздік шараларымен қамтамасыз етілуге тиіс.

Электрондық жүйенің осы тармақтың бірінші бөлігінде көрсетілген талаптарға сәйкестігін тексеру мақсатында тәуелсіз бағалау, оның ішінде шетелдік мамандар тартыла отырып жүргізілуі мүмкін.

9-1. Кандидаттар Комиссия мүшелерімен әңгімелесуге арнаулы тексеруден өткеннен кейін жіберіледі.

Арнаулы тексерудің нәтижелері туралы құжат берілген күнінен бастап бір жыл ішінде жарамды болады.

10. Біліктілік емтиханын тапсыру рәсімі мыналарды қамтиды:

психологиялық тестілеу;

Қазақстан Республикасының заңнамасын білуін компьютерлік тестілеу;

жазбаша эссе;

сот практикасынан жағдайларды модельдейтін есептерді шешу (кейстегі есептерді шешу) негізінде үміткердің меңгерген білімін практикада қолдану қабілетін тексеру;

біліктілік емтиханы кезеңдерінің бірімен қатар болуы мүмкін Комиссия мүшелерімен әңгімелесу.

Біліктілік емтиханын тапсыру тәртібі Кеңес шешімімен белгіленеді.

Судья лауазымына біліктілік емтиханы сұрақтарының санын, мазмұнын, әзірлеу тәртібін және тізбесін Кеңес айқындайды.

10-1. Заңгерлік кәсібі бойынша кемінде он бес жыл жұмыс өтілі бар және құқықтың жекелеген салаларында мамандар болып табылатын, осы Заңның 16-бабы 1-тармағының екінші бөлігінде көзделген конкурс тәртібімен облыстық сот судьясы лауазымына орналасуға үміткер адамдар үшін біліктілік емтиханын тапсыру рәсімі мыналарды қамтиды:

психологиялық тестілеу;

сот практикасынан алынған жағдайларды модельдейтін міндеттерді шешу (кейстік міндеттерді шешу) негізінде үміткердің өзінде бар білімін практикада қолдана білу қабілетін тексеру.

Осы тармақта көрсетілген біліктілік емтиханын тапсыру нәтижелері осы Заңның 16-бабы 1-тармағының екінші бөлігінде көзделген конкурсқа қатысу үшін жарамды.

Ескерту. 13-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 21.02.2019 № 227-VI (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 20.12.2021 № 83-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 27.03.2023 № 216-VII (15.07.2024 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

14-бап. Біліктілік емтихандарын қабылдаудан бас тарту

Біліктілік емтихандарын қабылдаудан бас тарту туралы шешімді Комиссия төрағасы қабылдайды және бұған судьялыққа кандидаттар Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерінде қойылатын талаптарға сай келмеген жағдайларда жол беріледі.

Біліктілік емтихандарын қабылдаудан бас тартылған жағдайда, Комиссия төрағасы өтініш берілген немесе осы Заңның 13-бабының 9-1-тармағында көрсетілген арнаулы тексеру нәтижелері алынған күннен бастап бір ай ішінде азаматқа уәжді жауап беруге міндетті.

Ескерту. 14-бап жаңа редакцияда - ҚР 21.02.2019 № 227-VI (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); өзгеріс енгізілді – ҚР 27.03.2023 № 216-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

15-бап. Полиграфологиялық зерттеудің тәртібі мен шарттары

1. Біліктілік емтиханын ойдағыдай тапсырған адамдар психологиялық тестілеу нәтижелері ескеріле отырып, Кеңестің шешімі бойынша қосымша ақпарат алу және хабарланған мәліметтердің анықтығын тексеру мақсатында полиграфологиялық зерттеуден өтуге жіберілуі мүмкін.

2. Зерттеу өткізудің негізгі міндеті:

1) құқыққа қарсы ниеттерді;

2) мінез-құлықтың жасырын бұзылуын, жағымсыз тәуелділіктерді, есірткі, психотроптық заттар және психикалық және физикалық тәуелділік туғызатын өзге де психикаға белсенді әсер ететін заттар тұтынуды;

3) сауалнамалық деректер, кірістері, мүлкі және мүліктік сипаттағы міндеттемелері туралы мәліметтер жасыруды немесе бұрмалауды, қос азаматтығының болуын, қолдан жасалған құжаттар пайдалануды;

4) сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтар жасау, құпия немесе қызметтік ақпаратты бөгде адамдарға беру фактілерінің бұрын болуын;

5) тыйым салынған қоғамдық бірлестіктермен, қылмыстық және террористік ұйымдармен байланыс жасауды немесе егер бұрын олардың лауазымдық міндеттеріне кірмеген болса, коммерциялық құрылымдарға қатысуды;

6) лауазымдық өкілеттіктерін теріс пайдалануды анықтау болып табылады.

3. Полиграфологиялық зерттеудің қорытындысы ұсынымдық сипатта болады.

4. Полиграфологиялық зерттеуден өту тәртібін Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайды.

Ескерту. 15-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 21.02.2019 № 227-VI (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 20.12.2021 № 83-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

5-тарау. Аудандық соттың төрағасы мен судьясы, облыстық соттың сот алқасының төрағасы және судьясы, Жоғарғы Сот судьясы лауазымына тағайындау туралы ұсыным шығару

Ескерту. 5-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР 21.02.2019 № 227-VI Заңымен (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз).

16-бап. Судья лауазымына конкурс

1. Кеңестiң аудандық сот судьясы, облыстық соттың сот алқасының төрағасы және судьясы, Жоғарғы Сот судьясы лауазымдарына тағайындау туралы ұсынымы конкурстық қараудың нәтижелерi бойынша беріледі.

"Қазақстан Республикасының сот жүйесі мен судьяларының мәртебесі туралы" Қазақстан Республикасы Конституциялық заңының 29-бабының 4-тармағында белгіленген талаптарға сәйкес келетін және Жоғарғы Соттың ұсынысы бойынша тізбесін Кеңес бекітетін жекелеген құқық салаларында мамандар болып табылатын, облыстық сот судьясының бос лауазымына кандидаттар үшін жеке конкурс өткізілуі мүмкін. Мұндай жеке конкурстық іріктеуді өткізу тәртібі Кеңестің регламентінде айқындалады.

2. Конкурс жариялау туралы шешімді жыл сайын Кеңес бекітетін және Кеңестің интернет-ресурсында орналастырылатын конкурстар өткізу графигінің негізінде Кеңес хатшысының ұсынысы бойынша Кеңес Төрағасы қабылдайды.

Конкурсты өткізу графигін бекіту тәртібі, сондай-ақ оған енгізілетін мәліметтер Кеңес регламентінде айқындалады.

3. График судьялардың ауысуын талдау мен болжау, жергілікті соттардың төрағалары мен сот алқалары төрағаларының өкілеттік мерзімдері, сондай-ақ бар бос орындар ескеріле отырып жасалады.

4. Кеңестің аудандық соттың судьясы, облыстық соттың сот алқасының төрағасы және судьясы, Жоғарғы Сот судьясы бос лауазымдарына орналасу үшін конкурс туралы хабарландыруын Кеңес аппараты Кеңестің регламентінде белгіленген мерзімдерде, бірақ конкурстан кемінде екі апта бұрын Кеңестің интернет-ресурсында қазақ және орыс тілдерінде жариялайды. Бұл ретте облыстық соттың сот алқасы төрағасының лауазымына орналасу үшін конкурс облыстық соттың сот алқасы төрағасы өкілеттіктерінің мерзімі өткенге дейін жариялануы мүмкін.

5. Аудандық соттың судьясы, облыстық соттың сот алқасының төрағасы және судьясы, Жоғарғы Сот судьясы лауазымдарына конкурсқа қатысу үшін Кеңестің конкурс туралы хабарландыруында көрсетілген мерзімдер ішінде, бірақ Кеңестің интернет-ресурсында хабарландыру жарияланған күннен бастап кемінде екі апта ішінде Кеңес аппаратына өтінішті және тізбесі Кеңес регламентінде белгіленген басқа да құжаттарды беру қажет.

Үміткерлердің жеке басы туралы толық және объективті ақпарат алу мақсатында Кеңес аппараты құқық қорғау органдарынан және олардың аумақтық бөлімшелерінен, басқа да мемлекеттік органдардан, адвокаттар алқаларынан, сондай-ақ мемлекеттік емес ұйымдардан үміткерлер туралы қосымша мәліметтер сұратуға құқылы.

Ескерту. 16-бап жаңа редакцияда – ҚР 27.03.2023 № 216-VII (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз) Заңымен.

17-бап. Аудандық соттың судьясы, облыстық соттың сот алқасының төрағасы және судьясы, Жоғарғы Сот судьясы лауазымдарына конкурсқа қатысушылар

Ескерту. 17-баптың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР 27.03.2023 № 216-VII (01.01.2024 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

1. Аудандық соттың судьясы лауазымына Кеңестің ұсынымын алу үшін конкурсқа – "Қазақстан Республикасының сот жүйесі мен судьяларының мәртебесі туралы" Қазақстан Республикасы Конституциялық заңының 29-бабы 1-тармағының 1), 2), 3), 4) және 6) тармақшаларының талаптарына сай келетін азаматтар, сондай-ақ жұмыс істеп жүрген судьялар қатыса алады.

2. Облыстық соттың сот алқасының төрағасы және судьясы, Жоғарғы Сот судьясы лауазымына Кеңестің ұсынымын алу үшін конкурсқа "Қазақстан Республикасының сот жүйесі мен судьяларының мәртебесі туралы" Қазақстан Республикасы Конституциялық заңының талаптарына сай келетін азаматтар қатыса алады.

3. Аудандық соттың судьясы және облыстық соттың судьясы лауазымдарына конкурсқа қатысушылар жұмыс орны бойынша Соттармен өзара іс-қимыл жөніндегі кеңестің және облыстық соттың жалпы отырысының қорытындыларын алуға тиіс.

Облыстық соттың сот алқасының төрағасы және Жоғарғы Соттың судьясы лауазымдарына конкурсқа қатысушылар Жоғарғы Соттың жалпы отырысының және жұмыс орны бойынша Соттармен өзара іс-қимыл жөніндегі кеңестің қорытындыларын алуға тиіс.

Соттармен өзара іс-қимыл жөніндегі кеңестің және жалпы отырыстың қорытындылары ұсынымдық сипатта болады.

4. Конкурсқа қатысушылар, жалпы отырыстардың, Соттармен өзара іс-қимыл жөніндегі кеңес отырысының өткізілетін күні туралы, сондай-ақ олар қабылдаған шешімдер туралы ақпарат Кеңестің интернет-ресурсында орналастырылуға және өзге де бұқаралық ақпарат құралдарында жариялануға жатады.

Ескерту. 17-бап жаңа редакцияда - ҚР 21.02.2019 № 227-VI (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); өзгеріс енгізілді – ҚР 27.03.2023 № 216-VII (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз) Заңдарымен.

18-бап. Бос лауазымдарға кандидаттарды іріктеу тәртібі

1. Бос лауазымдарға кандидаттарды конкурстық іріктеуді Кеңес өз қызметіне араласуды болғызбайтын шарттарда, ашық және жариялы түрде жүзеге асырады.

1-1. Судьялардың бос лауазымдарына кандидаттарға конкурстық іріктеу өткізу тәртібі Кеңестің регламентімен айқындалады.

2. Жоғары білім деңгейі, биік моральдық-адамгершілік қасиеттер мен мінсіз бедел судьялардың бос лауазымдарына кандидаттарды іріктеудің негізгі өлшемшарттары болып табылады.

Облыстық соттың сот алқасы төрағасының бос лауазымына орналасуға арналған конкурс өткізу кезінде осы тармақтың бірінші бөлігінде көрсетілген өлшемшарттарға қосымша ұйымдастырушылық қабілет те ескеріледі.

Шалғай жерде орналасқан соттарда немесе штат саны үш бірліктен аспайтын соттарда кемінде бес жыл жұмыс істеген судьялар аудандық соттарда тең дәрежелі лауазымдарға кандидаттарды іріктеу кезінде өзге жағдайлары тең болса, басымдыққа ие болады.

Судьяның бос лауазымдарына кандидаттарды іріктеу Кеңес айқындайтын, "Қазақстан Республикасының сот жүйесі мен судьяларының мәртебесі туралы" Қазақстан Республикасының Конституциялық заңында және осы Заңда көзделген талаптарға негізделген, судья лауазымдарының санаттары бойынша сараланған цифрлық және бағалау өлшемшарттарының, оның ішінде соттағы, прокуратурадағы, адвокатурадағы жұмысты ескеретін өлшемшарттардың жүйесі пайдаланыла отырып та өткізіледі.

3. Судья лауазымына кандидаттарды зерделеуді, сондай-ақ іріктелген кандидаттарды Кеңес отырысына шығаруды Кеңес жанындағы Конкурстық іріктеу жөніндегі комиссия жүзеге асырады.

Конкурстық іріктеу жөніндегі комиссияны қалыптастыру, сондай-ақ отырыстарын өткізу тәртібі Кеңес регламентінде айқындалады.

Кеңестің отырысына қатысып отырған мүшелерінің кемінде үштен екі даусын жинаған кандидат бос лауазымға орналасуға арналған конкурстың жеңімпазы деп танылады.

Конкурстық рәсімдерді онлайн-трансляциялау, сондай-ақ оларды өткізу қорытындысы бойынша түсіндірмелерді жариялау Кеңес регламентінде айқындалатын тәртіппен жүзеге асырылады.

4. Жұмыс істеп жүрген судья болып табылмайтын және конкурста жеңіске жеткен кандидат қосымша түрде міндетті арнайы тексеруден өтуге тиіс.

Арнайы тексеруден өтуді Кеңес аппараты ұйымдастырады.

Мемлекеттік қызметте үзіліссіз өтілі бар және бұрын арнайы тексеруден өткен кандидаттар кадр қызметі куәландырған тиісті анықтаманы ұсына алады.

Арнайы тексерудің нәтижелері туралы құжат берілген күнінен бастап бір жыл бойы жарамды болады.

5. Егер арнайы тексеру қорытындылары бойынша конкурста жеңіске жеткен кандидатқа қатысты сотқа дейінгі тергеп-тексерудің басталғанын, соның ішінде оның кейіннен Қазақстан Республикасы Қылмыстық-процестік кодексінің 35-бабы бiрiншi бөлiгiнiң 1), 2), 5), 6), 7) және 8) тармақтарында көзделген негiздер бойынша тоқтатылғанын куәландыратын мәліметтер анықталған жағдайда, онда прокуратура органдары мұндай кандидаттарға қатысты қылмыстық істердің материалдарын зерделей отырып, қосымша тексеру жүргізеді, оның қорытындысы Кеңес отырысында қаралады.

Іріктеуден өткен және Кеңес тағайындауға ұсыным жасаған кандидатты аудандық соттың судьясы, облыстық соттың сот алқасының төрағасы және судьясы, Жоғарғы Соттың судьясы лауазымдарына тағайындауға кедергі келтіретін негіздер болған кезде, сондай-ақ ол бос лауазымға тағайындаудан бас тартқан жағдайда, Кеңес ұсыным беру туралы шешімнің күшін жояды және конкурсқа қатысқан адамдар қатарынан басқа кандидатты бос лауазымға тағайындау үшін ұсына алады.

5-1. Судьялыққа кандидаттар Кеңестің бос лауазымға тағайындау туралы ұсынымын алғаннан кейін тағылымдамадан өтуі мүмкін.

Судьялыққа кандидат тағылымдама қорытындылары бойынша соттың жалпы отырысының теріс қорытындысын алған жағдайда, Кеңестің ұсынымы қайта қаралуға тиіс. Кеңестің ұсынымын қайта қарау тәртібі Кеңестің регламентінде айқындалады.

Кеңес тағылымдама қорытындылары бойынша жалпы отырыстың теріс қорытындысын негізді деп таныған жағдайда, Кеңестің осындай кандидатқа қатысты бос судья лауазымына тағайындау туралы ұсынымының күші жойылады және осы бос судья лауазымына:

1) осы судья лауазымына конкурсқа қатысқан кандидат ұсынылуы мүмкін;

2) қайта конкурс жариялануы мүмкін.

6. Егер конкурс нәтижесінде ұсынылған бос лауазымдарға кандидаттар іріктеп алынбаса, онда мұндай бос лауазымдар бойынша конкурс өткізілмеді деп танылады және:

1) судья лауазымдарына конкурсқа қатысқан, бірақ оларға іріктеліп алынбаған кандидаттарға олардың келісуімен, конкурс қорытындылары бойынша толтырылмай қалған судья лауазымдары ұсынылуы мүмкін;

2) қайта конкурс жариялануы мүмкін.

7. Бос лауазымдарға кандидаттарды іріктеу қорытындылары бойынша конкурс қорытындыларына орай ұсыным жасалған адамдар туралы ақпарат Кеңестің интернет-ресурсында орналастырылады.

Ескерту. 18-бап жаңа редакцияда - ҚР 21.02.2019 № 227-VI (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); өзгеріс енгізілді - ҚР 20.12.2021 № 83-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 05.11.2022 № 157-VII (01.01.2023 бастап қолданысқа енгізіледі); 27.03.2023 № 216-VII (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз) Заңдарымен.

6-тарау. Облыстық соттар төрағаларының, Жоғарғы Соттың сот алқалары төрағаларының бос лауазымдарына кандидатураларды қарау тәртібі

Ескерту. 6-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР 21.02.2019 № 227-VI Заңымен (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз).

19-бап. Аудандық соттар төрағаларының, облыстық соттар төрағаларының, Жоғарғы Соттың сот алқалары төрағаларының бос лауазымдарына кандидатураларды қарау тәртібі

Ескерту. 19-баптың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР 27.03.2023 № 216-VII (01.01.2024 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

1. Облыстық соттар төрағаларының, Жоғарғы Соттың сот алқалары төрағаларының бос лауазымдарына кандидатураларды Кеңес Жоғарғы Сот Төрағасының оларды Жоғарғы Соттың жалпы отырысы қарағаннан кейін енгізген ұсынуы бойынша баламалы негізде қарайды.

1-1. Аудандық соттар төрағаларының бос лауазымдарына кандидатураларды Кеңес облыстық соттың кеңейтілген жалпы отырысы сайлаған және тиісті қорытынды алған адамдардың қатарынан қарайды.

2. Аудандық соттар төрағаларының бос лауазымдарына кандидатуралар жұмыс істеп жүрген судьялар болуға немесе олардың судья лауазымында кемiнде бес жыл жұмыс өтілі болуға тиіс.

Облыстық соттар төрағаларының бос лауазымдарына кандидатураларға, әдетте, облыстық сот судьяларының немесе судья лауазымында кемiнде он жыл жұмыс өтілі бар адамдардың қатарынан ұсыным жасалады.

Жоғарғы Соттың сот алқаларының төрағалары лауазымына кандидатуралар Жоғарғы Сот судьяларының қатарынан ұсынылады.

Бұл ретте аудандық сот төрағасы, облыстық сот төрағасы, Жоғарғы Соттың сот алқаларының төрағалары лауазымына кандидаттарды іріктеу кезінде кадрлық резервте тұрған және ұйымдастырушылық қабілеті бар адамдарға басымдық беріледі.

3. Жоғарғы Сот Төрағасының ұсынуына тиісті соттың жалпы отырысында баламалы негізде қаралған барлық кандидаттардың материалдары қоса беріледі.

3-1. Аудандық сот төрағасының лауазымына бос орынды жариялау туралы шешімді аудандық соттар төрағалары өкілеттіктерінің мерзімі ескеріліп, Кеңес хатшысының ұсынысы бойынша Кеңес Төрағасы қабылдайды.

Бос орын туралы хабарландыру Кеңес регламентінде белгіленген мерзімдерде Кеңестің интернет-ресурсында жарияланады.

3-2. Кеңес аудандық сот төрағасының бос лауазымына өз кандидатурасын өзі дербес ұсынған кандидаттардың Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген талаптарға сәйкестігін тексеруді жүзеге асырады.

Мұндай тексеруді жүргізу тәртібі Кеңестің регламентінде айқындалады.

3-3. Кеңестің кадрлық резервте тұрған адамдар және (немесе) өз кандидатурасын өзі дербес ұсынған адамдар қатарынан облыстық соттың кеңейтілген жалпы отырысына кандидаттарды енгізу тәртібі, аудандық соттың төрағасы лауазымына облыстық соттың кеңейтілген жалпы отырысында сайланған кандидаттарды іріктеу тәртібі, сондай-ақ кандидат лауазымға тағайындаудан бас тартқан жағдайларда, Кеңестің ұсынымдарын қайта қарау тәртібі Кеңестің регламентінде айқындалады.

3-4. Кандидат аудандық соттың төрағасы лауазымына тағайындаудан бас тартқан жағдайда, Кеңестің осындай кандидатқа қатысты бос судья лауазымына тағайындау туралы ұсынымының күші жойылады және:

1) аудандық сот төрағасының бос лауазымы кеңейтілген жалпы отырыста сайланған өзге кандидаттарға ұсынылуы мүмкін;

2) қайта іріктеу жариялануы мүмкін.

4. Кеңес отырыста аудандық соттар төрағаларының, облыстық соттар төрағаларының, Жоғарғы Соттың сот алқалары төрағаларының бос лауазымдарына сайланған немесе ұсынылған барлық кандидатураларды міндетті түрде қарайды.

Ескерту. 19-бап жаңа редакцияда - ҚР 21.02.2019 № 227-VI (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); өзгеріс енгізілді – ҚР 27.03.2023 № 216-VII (01.01.2024 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

20-бап. Бос лауазымдарға кандидатураларды қарау шарттары

1. Облыстық соттардың төрағалары және сот алқаларының төрағалары, Жоғарғы Соттың сот алқаларының төрағалары өздері атқаратын лауазымға немесе тең дәрежелі соттарда ұқсас лауазымға екі реттен артық тағайындалмайды.

2. "Қазақстан Республикасының сот жүйесі мен судьяларының мәртебесі туралы" Қазақстан Республикасының Конституциялық заңында көзделген жағдайларда судьялардың бос лауазымдарына кандидаттарды конкурссыз тағайындау тәртібі Кеңестің регламентінде айқындалады.

Ескерту. 20-бап жаңа редакцияда – ҚР 27.03.2023 № 216-VII (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз) Заңымен.

7-тарау. СОТТЫҢ ТӨРАҒАСЫН, СОТ АЛҚАСЫНЫҢ ТӨРАҒАСЫН ЖӘНЕ СУДЬЯНЫ ЛАУАЗЫМЫНАН БОСАТУ ТУРАЛЫ МАТЕРИАЛДАРДЫ ҚАРАУ ТӘРТІБІ

21-бап. Соттың төрағасын, сот алқасының төрағасын және судьяны лауазымынан босату не босатудан бас тарту туралы мәселені қарау үшін негіздер

1. Сот төрағасының, сот алқасы төрағасының және судьяның өтініші, Сот төрелігінің сапасы жөніндегі комиссияның немесе Сот жюриінің шешімі Кеңестің соттың төрағасын, сот алқасының төрағасын және судьяны лауазымдарынан босату туралы мәселені қарауына негіз болып табылады.

"Қазақстан Республикасының сот жүйесі мен судьяларының мәртебесі туралы" Қазақстан Республикасы Конституциялық заңының 34-бабы 1-тармағының 4), 5), 6) және 7) тармақшаларында көзделген жағдайларда сот әкімшілігі саласындағы уәкілетті мемлекеттік органның растайтын құжат қоса берілген хабары Кеңестің сот төрағасын, сот алқасының төрағасын және судьяны лауазымдарынан босату туралы мәселені қарауына негіз болып табылады.

Сот төрелігінің сапасы жөніндегі комиссия судьяны кәсiптік жарамсыздығына қарай атқаратын лауазымына сай келмейді деп тану туралы шешiмдi Кеңеске енгізеді.

Сот жюриі соттың төрағасын, сот алқаларының төрағаларын және судьяларды тәртіптік теріс қылықтар жасағаны үшін немесе "Қазақстан Республикасының сот жүйесі мен судьяларының мәртебесі туралы" Қазақстан Республикасы Конституциялық заңының талаптарын орындамағаны үшін атқаратын лауазымдарынан босату туралы шешімді Кеңеске енгізеді.

2. Кеңес материалдарды алғаннан кейін Кеңес регламентінде белгіленген тәртіппен ондағы мәліметтерді соттың төрағасынан, сот алқасының төрағасынан, судьядан және басқа да адамдардан жазбаша түсініктемелер алу, тиісті құжаттарды талап етіп алдыру және олармен танысу, мемлекеттік органдардан, ұйымдар мен азаматтардан өзге де ақпаратты алу арқылы тексереді.

3. Тексерудің нәтижелері бойынша анықтама жасалады. Анықтамада анықталған мән-жайлар, тексерушілердің қорытындысы мен ұсыныстары қамтылуға және олардың қолдары қойылуға тиіс.

Ескерту. 21-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 21.02.2019 № 227-VI (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 27.03.2023 № 216-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

22-бап. Тексерудің нәтижелерімен судьяны таныстыру

1. Өзіне қатысты тексеру жүргізілген судья анықтамамен және тексеру материалдарымен таныстырылуға тиіс. Бұл ретте ол қосымша түсініктемелер беріп, белгілі бір мән-жайларды тексеру туралы өтінішхат бере алады.

2. Өзіне қатысты тексеру жүргізілген судья анықтамамен және тексеру материалдарымен танысудан бас тартқан жағдайда, бұл жайында хаттама жасалады, оған тексеруді жүргізген адамдар қол қояды.

23-бап. Соттың төрағасын, сот алқасының төрағасын және судьяны лауазымынан босату туралы мәселені қарау

1. Кеңес соттың төрағасын, сот алқасының төрағасын және судьяны лауазымдарынан босату туралы мәселені қараған кезде өзіне қатысты тиісті лауазымнан босату туралы мәселе қаралып жатқан судьяның түсініктемесін тыңдайды. Сот төрағасының, сот алқасы төрағасының және судьяның Кеңес отырысына дәлелді себептерсіз келмеуі мәселені қарауға кедергі болмайды. Отырыста сот төрағасының, сот алқасы төрағасының және судьяның, Кеңес хатшысының өтінішхаты бойынша шақырылған басқа да адамдардың хабары тыңдалуы, құжаттар жария етілуі және өзге де материалдар қаралуы мүмкін.

2. Кеңестің шешімінде нақты материалдарға сілтеме жасай отырып, Қазақстан Республикасының Президентіне соттың төрағасын, сот алқасының төрағасын және судьяны лауазымынан босату туралы қабылданған ұсынымға негіз болған мән-жайлар не ұсынымды қабылдаудан бас тарту қамтылуға тиіс.

3. Соттың төрағасын, сот алқасының төрағасын және судьяны лауазымынан босату туралы ұсыным беруден Кеңестің бас тартуы Сот жюриінің өзі шығарған шешімнің күшін жоюы және оны қайта қарауы үшін негіз болып табылады.

Ескерту. 23-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 27.03.2023 № 216-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

24-бап. Сот төрелігінің сапасы жөніндегі комиссияның немесе Сот жюриінің шешіміне шағым жасау туралы мәселені қарау

Ескертпе!
ҚР Конституциялық Сотының 21.04.2023 № 10 нормативтік қаулысын қараңыз.

1. Судья Сот төрелігінің сапасы жөніндегі комиссияның немесе Сот жюриінің шешіміне Кеңеске шағым жасай алады.

2. Кеңес Сот төрелігінің сапасы жөніндегі комиссияның немесе Сот жюриінің шешіміне шағым жасау туралы мәселені қарау кезінде өзіне қатысты Сот төрелігінің сапасы жөніндегі комиссия немесе Сот жюриі шешім қабылдаған судьяның түсініктемесін тыңдайды. Судьяның Кеңес отырысына дәлелсіз себептермен келмеуі мәселені қарауға кедергі келтірмейді. Отырыста судьяның, Кеңес хатшысының өтінішхаты бойынша шақырылған басқа адамдардың хабарлары тыңдалып, құжаттар жария етілуі және өзге де материалдар қаралуы мүмкін.

3. Кеңес Сот төрелігінің сапасы жөніндегі комиссияның немесе Сот жюриінің шешіміне шағым жасау туралы мәселені қарау қорытындылары бойынша мынадай шешімдердің бірін қабылдауға құқылы:

1) Сот төрелігінің сапасы жөніндегі комиссияның немесе Сот жюриінің шешімін негізді деп тану;

2) Сот жюриінің шешімін негізсіз деп тану және іс жүргізуді тоқтата отырып, оның күшін жою;

3) Сот төрелігінің сапасы жөніндегі комиссияның немесе Сот жюриінің шешімін негізсіз деп тану және қайтадан қарауға жібере отырып, оның күшін жою;

4) Сот төрелігінің сапасы жөніндегі комиссияның шешімін негізсіз деп тану, оның күшін жою және жаңа шешім шығару.

4. Кәсіби қызметті мерзімдік бағалау нәтижелері бойынша Сот төрелігінің сапасы жөніндегі комиссияның шешіміне судьяның шағымын қарау нәтижелері бойынша қабылданған Кеңестің судьяны басқа сотқа ауыстыру туралы шешімі Кеңес отырысында судьяны басқа сотқа ауыстыру туралы, ал судья ауысудан бас тартқан жағдайда судьяны атқаратын лауазымынан босату туралы мәселені қарауға негіз болып табылады.

Ескерту. 24-бап жаңа редакцияда - ҚР 21.02.2019 № 227-VI (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); өзгеріс енгізілді - ҚР 20.12.2021 № 83-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 27.03.2023 № 216-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

8-тарау. ҚОРЫТЫНДЫ ЕРЕЖЕЛЕР

25-бап. Қорытынды ережелер

"Қазақстан Республикасының Жоғары Сот Кеңесі туралы" 2008 жылғы 17 қарашадағы Қазақстан Республикасы Заңының (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 2008 ж., № 20, 80-құжат; 2010 ж., № 24, 153-құжат; 2012 ж., № 5, 39-құжат; 2014 ж., № 14, 84-құжат; № 16, 90-құжат; № 22, 128-құжат) күші жойылды деп танылсын.

26-бап. Осы Заңды қолданысқа енгізу тәртібі

Осы Заң 2016 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының
Президенті

Н.Назарбаев

О Высшем Судебном Совете Республики Казахстан