On collection activity

The Law of the Republic of Kazakhstan dated 6 May 2017 № 62-IV.

      Unofficial translation

      This Law regulates public relations related to the implementation of collection activities, establishes the peculiarities of creating and acting of collection agencies, and also determines the specifics of state regulation of collection agencies, control over their activities.

Chapter 1. GENERAL PROVISIONS

Article 1. Basic concepts used in this Law

      The following basic concepts are used in this Law:

      1) a debt under the bank loan agreement or a microcredit agreement (hereinafter - debt) is the debtor's obligations to the creditor for payment of principal, remuneration, commissions, forfeits (fines, penalties) under a bank loan agreement or microcredit agreement;

      2) a debtor is an individual or a legal entity that has committed a failure to perform or improper performance of obligations under a bank loan agreement or a microcredit agreement;

      3) accounting registration is an inclusion of a legal entity that intends to carry out collection activities into the register of collection agencies;

      4) collection agency is a legal entity that is a commercial organization included in the register of collection agencies;

      5) register of collection agencies is a single list of collection agencies of the authorized body in the field of collection activity;

      6) collection activity is the activity of a collection agency aimed at pre-judicial collection and settlement of debts, as well as collection of information related to debt;

      7) the authorized body in the field of debt collection activities (hereinafter referred to as the authorized body) - the state body for regulation, control and supervision of the financial market and financial organizations;

      8) a creditor - a second-tier bank, a branch of a non-resident bank of the Republic of Kazakhstan, an organization carrying out certain types of banking operations or an organization engaged in microfinance activities, having the right of claim against a debtor in respect of the debt;

      9) a service company – a subsidiary of the bank acquiring doubtful and hopeless assets of the parent bank, a collection agency that has rights (claims) under bank loan agreements and (or) micro-credit agreements within the framework of a trust management agreement (hereinafter referred to as – trust management agreement), concluded with the person specified in part one of paragraph 4 of Article 36-1 of the Law of the Republic of Kazakhstan "On Banks and Banking Activities in the Republic of Kazakhstan" and (or) part one of paragraph 5 of Article 9-1 of the Law of the Republic of Kazakhstan "On Microfinance Activities", the powers of trust management of rights (claims) under bank loan agreements and (or) agreements on the provision of microcredit, including changes in the terms of the bank loan agreement and (or) the agreement on the provision of microcredit on representation of interests of a person, with whom a trust management agreement has been concluded, in the court, on receiving money and (or) other property from the debtor and other powers provided for by this Law, other laws of the Republic of Kazakhstan and the trust management agreement.

      Footnote. Article 1 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 03.07.2019 № 262-VI (shall be enforced from 01.01.2020); № 399-VI of 02.01.2021 (shall be enacted on 16.12.2020); dated 04.07.2022 № 133-VII (shall be enforced upon expiry of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Article 2. Legislation of the Republic of Kazakhstan on collection activity

      1. Legislation of the Republic of Kazakhstan on collection activity is based on the Constitution of the Republic of Kazakhstan, consists of Civil Code of the Republic of Kazakhstan, this Law and other normative legal acts of the Republic of Kazakhstan.

      2. The effect of the laws of the Republic of Kazakhstan "On business partnerships" and "On partnerships with limited and additional liability" extends to collection agencies in the part not regulated by this Law.

      3. If an international agreement ratified by the Republic of Kazakhstan establishes other rules than those contained in this Law, the rules of the international treaty shall apply.

Chapter 2. CREATION AND ACTIVITY OF A COLLECTION AGENCY

Article 3. Collection agency

      1. A collection agency is created in an organizational and legal form of economic partnership.

      2. The name of a collection agency must contain the words "collection agency". Reduction of the name of the collection agency is not allowed.

      The name of the collection agency should not contain the word “national” or “republican”, or “central” in full or abbreviated form in any language.

      A legal entity that is not included in the register of collection agencies has no right to carry out collection activities, characterize itself as engaged in collection activities, and use in its name the words "collection agency", derived from them words that imply that it collects.

      2-1. A collection agency should not be affiliated to another collection agency in accordance with Article 12-1 of the Law of the Republic of Kazakhstan “On Partnerships with Limited and Additional Liability”.

      3. No person can directly or indirectly together with other person (persons) own or (and) use and (or) dispose of ten or more percent of shares in the authorized capital of the collection agency or have control if it:

      1) did not disclose information about itself and individuals who directly or indirectly own and (or) use, and (or) dispose of more than twenty five percent of shares in the authorized capital or placed shares of the person named (excluding preferred and redeemed by the company) shares in the first paragraph of this paragraph, as well as on individuals exercising control over the mentioned person, an authorized body;

      2) is an individual who has an unpaid or outstanding previous conviction;

      3) is a legal entity, the founder (shareholder, participant) or a manager of which was previously the first director or founder (participant) of the collection agency in the period not more than one year before the decision of the authorized body to exclude this collection agency from the collection agencies list on the grounds provided for in subparagraphs 1), 2), 3), 4), 5), 6) and 7) of the first part of paragraph 1 of Article 9 of this Law;

      4) has registration, place of residence, or location in offshore zones, the list of which is established by the authorized body.

      4. The founders of a collection agency shall fully pay the minimum amount of the authorised capital of the collection agency to be established by the time of its state registration (re-registration).

      The minimal amount of the authorised capital of a collection agency shall be established by a legal act of the authorised body.

      The authorised capital of a collection agency shall be formed solely with money in the national currency of the Republic of Kazakhstan.

      5. A collection agency is obliged to pay mandatory contributions to the office of the banking ombudsman in the event of acquiring rights (claims) under a bank loan agreement concluded by a bank, an organization carrying out certain types of banking operations, with an individual.

      A collection agency is obliged to pay mandatory contributions to the office of the microfinance ombudsman in the event of acquiring rights (claims) under a microloan agreement concluded by an organization carrying out microfinance activities, with an individual.

      Notes.

      1. Indirect ownership and (or) use, and (or) disposal of shares in the authorized capital or placed shares of a legal entity (excluding privileged and redeemed by the company) for the purposes of this Law shall mean the ability to determine the decisions of a legal entity, person or persons who jointly own and (or) use, and (or) manage ten or more percent of shares in the authorized capital of a legal entity, by owning (voting) stocks (shares in the authorized capital) other legal entities.

      2. Control of a legal entity (control) for the purposes of this Law means the ability to determine the decisions made by a legal entity.

      Footnote. Article 4 as amended by Law of the RK № 43-VII of 24.05.2021 (shall take effect on 01.01.2022); dated 30.12.2022 № 179-VII (shall be enforced upon expiry of sixty calendar days after the day of its first official publication); dated 19.06.2024 № 97-VIII (comes into effect six months after the date of its first official publication).

Article 4. Grounds for the implementation of collection activity

      1. Collection activity is carried out on the basis of a contract, the subject of which is the provision of services to the creditor for pre-trial recovery and settlement of debts, as well as for collection of information related to the debt (hereinafter referred to as the debt collection agreement).

      A collection agency shall be prohibited from concluding a debt collection agreement with creditors who are affiliated persons of a collector agency in accordance with paragraph 2 of Article 12-1 of the Law of the Republic of Kazakhstan “On Partnerships with Limited and Additional Liability”.

      A collection agency is prohibited from entering into an agreement (contract) on the terms of execution of an enforcement document with a private bailiff who is an affiliate of the collection agency in accordance with paragraph 2 of Article 12-1 of the Law of the Republic of Kazakhstan "On Limited and Additional Liability Partnerships".

      A collection agency is prohibited from applying for notarial acts to a notary who is an affiliate of the collection agency in accordance with paragraph 2 of Article 12-1 of the Law of the Republic of Kazakhstan "On Limited and Additional Liability Partnerships".

      2. Collector activity is carried out in case of debt.

      3. The agreement on collection of debts between the collection agency and the creditor shall be concluded in written and shall contain the following conditions:

      1) the rights and obligations of the parties;

      2) responsibility of the parties;

      3) data of a debtor - an individual, allowing to identify his identity;

      4) name, location, business identification number with respect to the legal entity;

      5) amount of debt;

      6) the debt structure (the amount of the principal debt, remuneration, commissions, forfeits (fines, penalties);

      7) if there is information about the guarantor or warrantor under the bank loan agreement or the microcredit agreement;

      8) if there is information on the subject of the pledge, if the right of pledge under a bank loan agreement or a microcredit agreement is subject to registration;

      9) amount of remuneration under the contract;

      10) the term of the contract;

      11) the procedure and terms for notifying (informing) the creditor of the collection agency about payments made earlier by the debtor and (or) changing the amounts of the debt;

      12) the procedure for providing information to the collection agency on the progress of the performance of the debt collection agreement;

      13) the procedure and terms for termination of the contract for recovery of debts in the case provided for in the passage 4 of part 1, paragraph 5 of Article 9 of this Law, as well as the procedure and terms for the return of documents;

      14) the procedure and conditions for the early termination of collection activities with respect to the debtor.

      The debt collection agreement can be concluded in relation to one or more debtors with the transfer of the register (registers) of debtors in paper form or in electronic form, which (should) contain the information specified in part 1of this paragraph.

      The list of documents and information on the debtor related to the performance of the debt collection agreement, information on measures taken by the creditor regarding the debtor for the settlement of arrears stipulated by the laws of the Republic of Kazakhstan, are also attached to the debt collection agreement. The information is indicated for the period from the last date of default or improper performance of obligations under a bank loan agreement or a microcredit loan agreement before the transfer of the debt to the collection agency.

      The term of rendering services on collection activities with respect to debt under a contract for the collection of arrears must be at least six months and not more than five years.

      Early termination of collection activities with respect to the debtor is allowed in cases provided for by this Law or a contract for recovery of debts.

      Debt transferred to the collection agency under the agreement on debt collection can not be transferred to another collection agency.

      On issues not regulated by this Law, the provisions of the Civil Code of the Republic of Kazakhstan on commissioning and provision of paid services are applied to the contract on recovery of debts.

      4. Is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.07.2018 № 168-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days from the date of its first official publication).
      Footnote. Article 4 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.07.2018 № 168-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days from the date of its first official publication); dated 30.12.2022 № 179-VII (shall be enforced upon expiry of sixty calendar days after the day of its first official publication); dated 19.06.2024 № 97-VIII (comes into force ten calendar days after the date of its first official publication).

Article 5. Rules for the implementation of collection activity

      1. The collection agency shall have the right to interact with the debtor and (or) his/her representative, and (or) a third party bound by obligations with the creditor under the bank loan contract or a contract on providing a microcredit, by:

      1) telephone calls from the collection agency's telephone numbers to contact debtors;

      2) personal meetings;

      3) written (post) messages sent to a debtor - an individual at the place of residence (legal address), to a debtor - a legal entity at the place of location (actual address);

      4) text, voice and other messages by cellular communication;

      5) via the Internet.

      2. The interaction of a collection agency with a debtor and (or) his/her representative, and (or) a third person, related with obligations to a creditor under the bank loan agreement or microcredit agreement, should be carried out:

      1) at each contact, a message about:

      the name of the collection agency;

      the location of the collection agency;

      the last name, first name, patronymic (if indicated in the identity document), position of the person who interacts with the debtor;

      the name of the creditor.

      Other information not provided for in this subparagraph and not constituting a commercial or other secret protected by the laws of the Republic of Kazakhstan, shall be given to the debtor upon his request;

      2) during the period from 8.00a.m. to 21.00 p.m. on weekdays by the time of place of residence or location of a debtor or the place of registration of a debtor if the other period of interaction from the period of time specified by the collection agency within the time period specified in this subparagraph is not determined by a debtor at personal appeal to the collection agency;

      3) no more than three times a week and no more than once in the period from 8.00a.m. to 21.00 p.m. on weekdays with personal contact on the initiative of a collection agency at the place of residence or location or place of registration of a debtor or in the premises of a collection agency (branch, representative office) at the place of its location;

      4) no more than three times in the period from 8.00a.m. to 21.00 p.m. on weekdays by means of telephone negotiations initiated by a collection agency;

      5) upon the request of the debtor, by providing a document confirming the amount of the debt and copies of documents confirming the authority of the collection agency to conduct collection activities in relation to the debt, except for information relating to commercial or other secrets protected by the laws of the Republic of Kazakhstan;

      6) recording of the interaction by means of audio or video recording equipment;

      7) ensuring the security of documents and information received from a creditor, a debtor and / or his/her representative, and (or) third parties, including bank secret, the secret of providing microcredit, commercial or other secrets protected by the laws of the Republic of Kazakhstan, personal data of a debtor and (or) his/her representative, and (or) third parties.

      The requirements stipulated in subparagraphs 2), 3) and 4) of the first part of this paragraph shall not apply to the interaction of a collection agency with a debtor and / or his/her representative violating (breaching) obligations stipulated by paragraph 2 of Article 16 of this Law.

      Note. For the purposes of this item, weekdays are days of the week from Monday to Friday, which are not weekend or holiday (national and state holidays).

      3. At the request of the debtor and (or) his representative, the collection agency is obliged to familiarize the debtor and (or) his representative with their rights and obligations stipulated by Article 16 of this Law.

      4. Interaction of a collection agency with a third party other than the person referred to in the first indent of paragraph 1 of this Article shall be allowed in order to establish the location and (or) contact details of the debtor if there is such a condition in the bank loan (microcredit) agreement concluded with the debtor.

      When communicating with a third party referred to in part one of this paragraph, the collection agency shall provide the following information:

      the name of the collection agency;

      the first name, surname, patronymic (if it is specified in the identity document) and position of the collection agency's employee;

      the debtor's surname, first name, patronymic (if it appears on the identity document).

      The interaction of a collection agency with an individual specified in part one of this paragraph shall be carried out subject to the requirements specified in subparagraphs 2), 3), 4), 6) and 7) of the first part of paragraph 2 of this article, and also if this person does not express disagreement on the interaction with a collection agency, including orally.

      5. When carrying out collection activities, a collection agency is prohibited from committing the following unfair actions:

      1) to use other methods of interaction with a debtor and (or) his/her representative, and (or) a third person, not provided for by paragraph 1 of this article;

      2) is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.07.2018 № 168-Vi (shall be enforced upon expiry of ten calendar days from the date of its first official publication);
      3) excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 19.06.2024 № 97-VIII (comes into effect sixty calendar days after the date of its first official publication);
      4) excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 19.06.2024 № 97-VIII (comes into effect sixty calendar days after the date of its first official publication);
      5) excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 19.06.2024 № 97-VIII (comes into effect sixty calendar days after the date of its first official publication);
      6) excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 19.06.2024 № 97-VIII (comes into force sixty calendar days after the date of its first official publication);
      6-1) excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 19.06.2024 № 97-VIII (comes into force sixty calendar days after the date of its first official publication);

      7) accept money (in cash or non-cash form), as well as other property to repay the debt;

      8) demand repayment of the debt with other property, other than money;

      9) disclose a commercial or other secret protected by the laws of the Republic of Kazakhstan received from a creditor and (or) his/her representative and (or) third parties, with the exception of cases provided for by the laws of the Republic of Kazakhstan.

      5-1. When interacting with a debtor and (or) his representative, and (or) a third party, an employee of a collection agency is prohibited from committing the following unfair actions:

      1) misleading the person with whom the employee of the collection agency interacts regarding the amount, nature and grounds for the debt;

      2) providing an inaccurate last name and (or) first name, and (or) patronymic (if it is indicated in the identity document), as well as information about the place of work and (or) position of the employee of the collection agency that does not correspond to reality;

      3) disseminating information that discredits the honor, dignity and business reputation of the person with whom the employee of the collection agency interacts, or disclosing information that may cause property damage to the interests of these persons;

      4) commit illegal actions that infringe on the rights and freedoms of a person with whom the employee of the collection agency interacts, endanger their life and health, and also result in property or other damage to this person;

      5) exert pressure by threatening to use violence or destroying or damaging the property of the debtor and (or) his representative, and (or) third parties, insults, fraud, forgery of documents, blackmail, forcing the debtor to fulfill obligations under a bank loan agreement or a microloan agreement.

      6. In the event of a violation of the provisions hereof, the collection agency shall take measures, either independently or upon the request of the authorised agency, to terminate the authority of the employee to interact with the persons referred to in the first part of paragraph 1 and part one of paragraph 4 hereof, as well as provide information to the authorised agency within three working days.

      7.The requirements of paragraphs 1, 2, 4, subparagraphs 1) and 9) of paragraph 5, paragraphs 5-1 and 6 of this article shall apply to a collection agency and its employees when it exercises its rights as a creditor arising from the assignment of a right (claim) under a bank loan agreement or a microloan agreement, as well as to service companies.

      8. excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 19.06.2024 № 97-VIII (enters into force sixty calendar days after the date of its first official publication).

      9. The requirements of paragraph 1, paragraphs four and five of part one of subparagraph 1), subparagraphs 2), 3), 4) and 6) of part one of paragraph 2, paragraph 5-1 of this article shall apply to employees of a collection agency when representing the interests of a creditor under a bank loan agreement or a microloan agreement.

      10. When carrying out collection activities, the collection agency shall be prohibited from concluding agreements providing for cooperation with private bailiffs.

      Footnote. Article 5 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.07.2018 № 168-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days from the date of its first official publication); № 43-VII of 24.05.2021 (see Art. 2 for the enactment procedure); dated 04.07.2022 № 133-VII (shall be enforced upon expiry of sixty calendar days after the day of its first official publication); dated 30.12.2022 № 179-VII (shall be enforced upon expiry of sixty calendar days after the day of its first official publication); dated 19.06.2024 № 97-VIII (comes into effect sixty calendar days after the date of its first official publication).

Article 6. Peculiarities of pre-judicial settlement of debt

      1. During the initial contact, the collection agency informs the debtor - an individual and (or) his representative of their (his) right to contact the collection agency with a written application to change the terms of the bank loan agreement or the agreement on the provision of a microloan.

      Note!
      The second part of paragraph 1 is put into effect from 01.05.2026 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 19.06.2024 № 97-VIII.

      The collection agency, within thirty calendar days from the date of conclusion of the agreement on the assignment of the right (claim) to debt of an individual, shall necessarily ensure a reduction in the debtor's obligation by fully writing off the accrued and unpaid remuneration.

      The debtor - an individual and (or) his (her) representative, within thirty calendar days from the date of their (his) notification by the collection agency, shall apply to the collection agency with a written application and (or) through information technology objects that provide the collection agency with the opportunity to identify the client - an individual by using the identification means provided for by the Law of the Republic of Kazakhstan "On Payments and Payment Systems" (hereinafter - information technology objects), on changing the terms of the bank loan agreement or the agreement on the provision of a microloan, which specifies the reasons and circumstances of the debt, information on income and expenses, family composition (members), place of residence, availability of property, and other information necessary for the creditor to consider the application and determine the sufficiency of the debtor's own funds to fulfill obligations under the bank loan agreement or the agreement on the provision of a microloan.

      2. A collection agency, within ten calendar days after the day of receipt of a written application, shall send it to the creditor.

      3. The creditor, within fifteen calendar days after the date of receipt of the debtor's written application, shall consider the proposed terms for changing the bank loan agreement or the microcredit agreement and, in writing and/or through information technology facilities, shall notify the collection agency and the debtor and/or his/her representative of:

      1) agreement with the proposed changes to a bank loan agreement or microcredit agreement;

      2) its proposals for changing the terms of a bank loan agreement or microcredit agreement;

      3) refusal to change the terms of a bank loan agreement or microcredit agreement, indicating a reasoned justification for such a refusal.

      4. The collection agency, within ten calendar days after receiving the decision taken by a creditor, shall inform a debtor about it.

      5. During the period of collection activities with respect to the debtor, a creditor is not entitled:

      to claim to the court to recover his debts;

      to demand payment of remuneration, commissions and other payments related to the issuance and maintenance of a loan or a micro credit for the period when the debt is in work in a debt collection agency, as well as charge a forfeit (fine, penalty) for late repayment of the principal debt and remuneration during the specified period.

      6. The actions (inaction) of a creditor or a collection agency on the issue of pre-judicial settlement of a debt provided for in this article may be appealed by a debtor and (or) his/her representative to the authorized body.

      Footnote. Article 6 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.07.2018 № 168-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days from the date of its first official publication); dated 03.07.2019 № 262-VI (shall be enforced from 01.01.2020); dated 19.06.2024 № 97-VIII (for the procedure for entry into force, see Art. 2).

Article 6-1. Peculiarities of debt settlement by a collection agency when it exercises its rights as a creditor arising from the assignment of the right (claim) to debt

      1. When a collection agency is assigned by a creditor of the right (claim) to debt, including that collected by a court decision or on the basis of a notary's writ of execution, it shall inform the debtor - an individual and (or) his (her) representative of their (his) right to apply to the collection agency with a written application and (or) through information technology objects about changing the terms of fulfillment of the obligation under a bank loan agreement or a microcredit agreement.

      The collection agency, within thirty calendar days from the date of conclusion of the agreement on the assignment of the right (claim) to debt of an individual, shall necessarily ensure a reduction in the debtor's obligation by fully writing off the accrued and unpaid remuneration.

      The debtor - an individual and (or) his (her) representative, at any time after the date of their (his) notification of the assignment of the right (claim) to the debt, have the right to apply with a written application and (or) through information technology objects to a collection agency to change the terms of fulfillment of the obligation under the bank loan agreement or under the microcredit agreement, which specifies the reasons for the debt, information on income and expenses, family composition (members), place of residence, availability of property, other information confirming the circumstances (facts) of his (her) application to the collection agency to change the terms of fulfillment of the obligation under the bank loan agreement or under the microcredit agreement, including those related to:

      1) deferral or installment plan of payments on the principal debt and (or) remuneration;

      2) change in the order of debt repayment, including with repayment of the principal debt on a priority basis;

      3) change in the term of the bank loan or microcredit;

      4) a reduction or complete cancellation of the penalty (fine, late fee);

      5) a change or complete cancellation of commissions and other payments related to servicing a bank loan;

      6) full or partial forgiveness of the debt on the principal debt and (or) remuneration;

      7) independent sale by the mortgagor of the real estate that is the subject of the mortgage, within the timeframe established by the agreement of the parties;

      8) provision of compensation in lieu of fulfillment of the obligation by transferring the mortgaged property to the collection agency;

      9) sale of the real estate that is the subject of the mortgage, with the transfer of the obligation to the buyer.

      2. The collection agency, within fifteen calendar days after the date of receipt of the debtor's application, shall consider the proposed changes to the terms of fulfillment of the obligation under the bank loan agreement or the microcredit agreement and shall notify the debtor and/or his representative in writing and/or through information technology facilities of:

      1) agreement with the proposed changes to the terms of fulfillment of the obligation under the bank loan agreement or the microcredit agreement;

      2) counter-proposals to change the terms of fulfillment of the obligation under the bank loan agreement or the microcredit agreement;

      3) refusal to change the terms of fulfillment of the obligation under the bank loan agreement or the microcredit agreement, indicating the reasoned justification for such refusal.

      A collection agency is obliged to provide, under a bank loan agreement and/or an agreement on the provision of a microloan to military personnel on active military service, a deferment of payment on the principal debt and remuneration for a period that includes the period of active military service and 60 days after its completion, without charging remuneration on the loan in the manner determined by the authorized body.

      Information about military personnel called up for compulsory military service, as well as their dismissal, the presence or absence of a bank loan and (or) microcredit, the provision of a deferment of payment on it, is submitted through the interaction of information systems of state bodies and collection agencies in the manner determined by the authorized body in agreement with the Ministry of Defense of the Republic of Kazakhstan.

      In the cases provided for in part three of this paragraph, the collection, processing and use of personal data are carried out in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan.

      Failure to reach a mutually acceptable solution between the collection agency and the borrower - an individual within fifteen calendar days from the date of receipt of the decision of the collection agency, provided for in subparagraph 2) of part one of this paragraph, shall be considered a refusal to change the terms of fulfillment of the obligation under the bank loan agreement or under the microloan agreement.

      3. The debtor - an individual, within fifteen calendar days from the date of receipt of the decision of the collection agency, provided for in subparagraph 3) of part one of paragraph 2 of this article, or in the event of failure to reach a mutually acceptable solution to change the terms of fulfillment of the obligation under the bank loan agreement or under the microloan agreement within the period provided for in part five of paragraph 2 of this article, has the right to apply to the banking and (or) microfinance ombudsman with simultaneous notification of the collection agency.

      The banking and (or) microfinance ombudsmen shall consider the appeal of the debtor - an individual upon presentation of evidence of his appeal to the collection agency and failure to reach a mutually acceptable solution with the collection agency on changing the terms of the bank loan agreement or the microloan agreement.

      During the period of consideration by the banking and (or) microfinance ombudsmen of the appeal of the debtor - an individual who belongs to the socially vulnerable groups of the population in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan "On Housing Relations", under the mortgage housing loan agreement (mortgage loan) or under the microloan agreement secured by a mortgage of real estate that is a home, not related to the entrepreneurial activity, foreclosure on the mortgaged property by filing a claim in court or out of court is not allowed.

      Footnote. Chapter 2 is supplemented by Article 6-1 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 19.06.2024 № 97-VIII (for the procedure for entry into force, see Article 2).

Article 7. Registration of a legal entity that intends to carry out collection activity

      1. A legal entity that intends to carry out collection activities shall be subject to registration within three months from the date of its state registration (re-registration) in the State Corporation “Government for citizens”.

      2. Excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 19.06.2024 № 97-VIII (comes into force sixty calendar days after the date of its first official publication).

      3. To undergo registration, a legal entity intending to carry out collection activities shall submit to the authorized body the documents stipulated by the regulatory legal act approved by the authorized body.

      4. The authorized body shall check the completeness of the submitted documents within two working days from the receipt of documents for the passage of registration.

      In case that a legal entity that intends to carry out collection activities has an incomplete set of documents, the authorized body shall give a reasoned refusal in written form to further consideration of an application in the terms specified in part one of this paragraph.

      5. The authorized body shall consider an application for the passage of registration within fifteen working days from the date of submission of the full package of documents.

      6. Within the period established by paragraph 5 of this article, the authorized body is obliged to enter a legal entity that intends to carry out collection activities in the register of collection agencies and notify him of this decision and registration number or give a reasoned response in written form on the reasons for the refusal of an account registration.

      7. The register of collection agencies that have passed the registration is placed on the Internet resource of the authorized body.

      Footnote. Article 7 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.07.2018 № 168-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days from the date of its first official publication); 02.04.2019 № 241-VI (shall be enforced from 01.07.2019); dated 25.11.2019 № 272-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); № 43-VII of 24.05.2021 (shall come into force ten calendar days after the date of its first official publication); dated 14.07.2022 № 141-VII (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); dated 19.06.2024 № 97-VIII (comes into force sixty calendar days after the date of its first official publication).

Article 8. Reasons for refusal in the registration of a legal entity that intends to carry out collection activities

      1. The refusal to register a legal entity that intends to carry out collection activities shall be given in the following cases:

      1) provision of false data and information subject to reflection in the documents stipulated by the regulatory legal act approved by the authorized body;

      2) inconsistencies between employees of a legal entity that intends to carry out collection activities to the requirements provided for in paragraphs 2 and 3 of Article 12 of this Law;

      3) inconsistencies of a person, who alone or jointly with another (other) person (s) directly or indirectly owning and (or) using, and (or) managing ten or more percent of shares in the authorized capital of a legal entity intending to carry out collection activities; having the control, to the requirements stipulated by paragraph 3 of Article 3 of this Law;

      4) appeals after expiration of three months from the date of state registration (re-registration) in the State Corporation “Government for citizens” to the authorized body with an application for registration;

      5) non-compliance with the requirement established by paragraph 1 of Article 21 of this Law.

      2. In case of refusal of registration on the grounds stipulated by subparagraphs 1), 2) and 3) of paragraph 1 of this article, a legal entity intending to carry out collection activities, within thirty working days from the date of receipt of the refusal of registration, has the right to re-submit documents in accordance with paragraph 3 of Article 7 of this Law or is obliged to carry out the re-registration procedure by excluding from its name the words "collection agency" and words derived from them that suggest that it carries out collection activities.

      If a legal entity that intends to carry out collection activities receives refusal for registration on the reasons provided for in subparagraphs 4) and 5) of paragraph 1 of this article, such a legal entity is obliged to conduct the procedure of re-registration by deleting from its name the words "collection agency", derivatives from these words, suggesting that it performs collection activities.

      If a legal entity fails to perform the actions specified in parts one and two of this paragraph, it is subject to compulsory liquidation in accordance with the procedure established by the laws of the Republic of Kazakhstan.

      Footnote. Article 8 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.04.2019 № 241-VI (shall be enforced from 01.07.2019); dated 19.06.2024 № 97-VIII (comes into force sixty calendar days after the date of its first official publication).

Article 9. Reasons for excluding a collection agency from the register of collection agencies

      1. The collection agency is excluded from the register of collection agencies in the following cases:

      1) committing by a collection agency and (or) its employees interacting with debtors of one of the unfair actions provided for in subparagraphs 7) and 8) of paragraph 5, paragraph 5-1 of Article 5 of this Law, three or more times within twelve consecutive calendar months;

      1-1) identification of inaccurate data and information in the documents submitted for accounting registration;

      1-2) non-compliance with the requirements for the minimum size of the authorized capital established by the regulatory legal act of the authorized body;

      2) repeated (two or more times within twelve consecutive calendar months) failure to submit or late submission of reports within the prescribed period, the submission of which is required in accordance with the regulatory legal acts of the National Bank of the Republic of Kazakhstan;

      3) failure to provide, untimely provision with information the authorized body by a collection agency in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan on collection activities or providing the authorized body with the information that does not contain information required to be submitted in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan on collection activities, or any other requested information, or provision of inaccurate information, committed by a collection agency for more than three times during the twelve consecutive calendar months;

      4) non-fulfillment, untimely performance of obligations by a collection agency assumed by it and (or) assigned to it by an authorized body through the application of limited measures of influence committed by a collection agency more than three times during the twelve consecutive calendar months;

      5) non-fulfilment of collection activities within twelve consecutive calendar months;

      6) entry into legal force of the court decision on termination of the collection agency;

      7) obstruction to conduct verification three or more times during the last twelve calendar months by a collection agency;

      8) collection agency's decision to voluntarily stop collection activities.

      In case provided for in subparagraph 8) of the first part of this paragraph, a letter on confirmation of fulfillment of all obligations, as well as an absence of previously acquired rights (claims) on the balance sheet, is attached to the application of a collection agency on exclusion from the register of collection agencies.

      2. In case of exclusion from the register of collection agencies, the authorized body shall notify the collection agency in written form within seven calendar days from the date of exclusion.

      The notification is sent to the address indicated in the application for registration or in the written notification of the change in the location of a collection agency.

      3. The decision of the authorised body to exclude a collection agency from the register of collection agencies may be appealed against in the manner prescribed by the laws of the Republic of Kazakhstan.

      An appeal against the decision of the authorised body to exclude a collection agency from the register of collection agencies shall not suspend the execution of the decision.

      4. The collection agency is prohibited to make new contracts for collection of debts and (or) contracts containing the conditions for the transfer of rights (claims) under bank loan agreements or microcredit contracts to the collection agency (hereinafter referred to as the assignment contract) from the moment of receiving notification from an authorized body on its exclusion from the register of collection agencies.

      5. The collection agency within thirty calendar days after the day of receipt of notification of an authorized body on exclusion of it from the register of collection agencies or adoption by a collection agency of decision on voluntary termination of collection activity is obliged:

      to carry out the procedure of re-registration by deleting from its name the words "collection agency", derived words from them, suggesting that it performs collection activities;

      to transfer to the creditor all information and documents on the debt that was transferred to a collection agency on the basis of the debt collection agreement, as of the date of receipt of notification on exclusion of it from the register of collection agencies from an authorized body or the collection agency's decision to voluntarily stop collection activities;

      to transfer to the person to whom the rights (claims) have been assigned under the bank loan agreement and (or) the microcredit agreement, or at his/her instruction to the service company with which such a person has concluded a new trust management agreement, all information and documents on the rights (claims) under bank loan agreements and (or) microcredit agreements transferred to a collection agency on the basis of a trust management agreement, as of the date of receipt of the notification of the authorized body on its exclusion from the register of collection agencies or adoption of a decision on voluntary termination of collection activities by the collection agency;

      to terminate all concluded debt collection agreements and (or) trust management agreements.

      The creditor is obliged to ensure the receipt of information and documents on debts, which was transferred to a collection agency on the basis of an agreement on collection of debts, and to take measures to terminate previously concluded agreements with a collection agency on collection of debts.

      A person to whom rights (claims) have been assigned under a bank loan agreement and (or) a microcredit agreement, or a service company with which such a person has concluded a new trust management agreement, must ensure the receipt of information and documents in the case provided for in paragraph four of part one of this paragraph.

      In case of failure to perform the actions specified in part one of this paragraph, a collection agency shall be subject to compulsory liquidation in accordance with the procedure established by the laws of the Republic of Kazakhstan.

      6. The collection agency is obliged to notify about it within five calendar days from the date of receipt of notification from an authorized body about its exclusion from the register of collection agencies:

      creditors with whom agreements on collection of debts were concluded;

      persons with whom trust management agreements have been concluded, by the methods provided for in the trust management agreement;

      debtors whose debts were transferred to a collection agency on the basis of a contract for collection of debts, in the ways provided for in paragraph 1 of Article 5 of this Law.

      debtors, rights (claims) under bank loan agreements or agreements on the provision of microcredit to whom were transferred on the basis of trust management agreements, by the methods provided for in paragraph 1 of Article 5 of this Law.

      Footnote. Article 9 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 03.07.2019 № 262-VI (shall be enforced from 01.01.2020); № 351-VI of 29.06.2020 (shall take effect on 01.07.2021); dated 04.07.2022 № 133-VII (shall be enforced upon expiry of sixty calendar days after the day of its first official publication); dated 30.12.2022 № 179-VII (shall be enforced upon expiry of sixty calendar days after the day of its first official publication); dated 19.06.2024 № 97-VIII (enters into force sixty calendar days after the date of its first official publication).

Article 10. The order of documentation maintenance by a collection agency

      1. The collection agency shall register in the registration journal of contracts all debt collection agreements, contracts of assignment of rights (claims), trust management agreements and keep records of documents accepted from creditors:

      1) agreements on debt collection;

      2) contracts of assignment the right of claim, as well as documents attached to (if any);

      2-1) trust management agreements;

      3) documents for pledge (in case the main obligation is secured by a pledge);

      4) contracts of guarantee and warranty (in case the main obligation is secured by a guarantee or warranty);

      5) calculation of debtor's debt on the date of assignment of rights (claims);

      6) documents containing information on measures taken by a creditor against the debtor to settle arrears stipulated by the laws of the Republic of Kazakhstan. The information is indicated for the period from the last date of default or improper performance of obligations under a bank loan agreement or a microcredit loan agreement before the transfer of a debt to a collection agency;

      7) copies of constituent documents of a debtor (for legal entities);

      8) copies of the identity document of a debtor (for individuals);

      9) documents (or their copies) confirming a debtor's repayment of debts;

      10) documents on a mortgaged property sale;

      11) other documents, the transfer of which is provided for by the debt collection agreement, the assignment agreement of the right (claim), the trust management agreement.

      2. The maintenance of the register journal of contracts is carried out on paper or in electronic form.

      Footnote. Article 10 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 04.07.2022 № 133-VII (shall be enforced upon expiry of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Article 11. Secret of collection activities

      1. The secret of a collection activity includes any information about a debtor, a creditor, debt, third parties related to the obligations with the creditor under a bank loan agreement or a microcredit agreement, the terms of the concluded debt collection agreements and other information received and (or ) compiled by a collection agency when carrying out collection activities.

      2. The secret of collection activities with respect to a debtor can be disclosed only to a debtor, to the third person on the basis of written consent of a debtor, including the one given when signing a bank loan agreement for disclosure of a bank secret or microcredit contract for disclosing the secrecy of granting a microcredit, specified in paragraphs 3, 4 and 5 of this article.

      3. Information on a debtor, a creditor, a debt, the third parties, bound obligations with a creditor under the bank loan agreement or microcredit agreement, on the terms of concluded debt collection agreements and other information received and (or) compiled by a collection agency when implementing collection activities are issued to:

      1) state bodies and officials carrying out criminal prosecution functions: on criminal cases in their proceeding on the basis of a written request, sealed and authorized by the prosecutor;

      2) the courts: on the cases in their proceedings on the basis of determining, regulating, decision and sentence of the court;

      3) to state and private bailiffs: on the cases of enforcement proceedings which are in their production on the basis of the resolution of the bailiff, sanctioned by the Prosecutor, certified by the seal of the body of justice or by the seal of a private bailiff;

      4) to the prosecutor: on the basis of a resolution on the conduct of an audit within his competence on the material under his consideration;

      5) to state revenue bodies: on issues related to taxation of the inspected person, on the basis of prescription;

      6) representatives of the debtor: on the basis of a notarized power of attorney;

      7) the authorized body in the field of rehabilitation and bankruptcy: in respect of a person for whom there is a legally effective court decision on bankruptcy, for a period of five years before the institution of bankruptcy and (or) rehabilitation with the sanction of the prosecutor;

      8) the authorized body: on issues related to the implementation of state control over the activities of collection agencies;

      9) the authorized body in the field of state administration for the restoration of solvency and bankruptcy of citizens of the Republic of Kazakhstan: on the basis of a request for a citizen who has submitted an application for applying the procedures provided for by the Law of the Republic of Kazakhstan “On the restoration of solvency and bankruptcy of citizens of the Republic of Kazakhstan”, for a period of three years prior to submitting such a request;

      10) the financial manager: on the basis of a request against a citizen for whom a case has been initiated on the application of the procedure for restoring solvency or judicial bankruptcy with the sanction of the prosecutor. In order to confirm the powers, a court ruling on the initiation of a case on the application of the procedure shall be attached to the request.

      4. Information on a debtor, a creditor, the third parties, bound obligations with the creditor under the bank loan agreement or microcredit agreement, debt, on the terms of concluded debt collection agreements and other information received and (or) compiled by a collection agency when implementing the collection activities in relation to a debtor, in addition to the persons provided for in paragraph 3 of this article, are also issued on the basis of a written request:

      1) to persons indicated by a debtor in the will;

      2) to notaries: for inheritance cases in their proceedings on the basis of a notary's request;

      3) to foreign consular institutions: according to the hereditary cases in their production.

      5. The following is not the disclosure of the secrets of debt collection activities:

      1) provision by debt collection agencies of information to credit bureaus in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan "On credit bureaus and formation of credit records in the Republic of Kazakhstan" and provision by credit bureaus of information about the debtor in terms of debt;

      2) exchange of information, including information constituting a secret of debt collection activity, between the National Bank of the Republic of Kazakhstan and the authorized body;

      3) submission by an official of a state body or a person performing managerial functions in an organization, of the documents and information containing the secrecy of debt collection activities, as supporting documents and materials when sending a notification of a criminal offence to the criminal prosecution body.

      The secret of collection activities may be disclosed to the banking and (or) microfinance ombudsman upon appeals from individuals under consideration to resolve disagreements arising from a bank loan agreement or a microcredit agreement, the obligations under which were assigned to the person specified in paragraphs 3 and 4 of Article 36-1 of the Law of the Republic of Kazakhstan "On banks and banking activities in the Republic of Kazakhstan" or in paragraphs 4 and 5 of Article 9-1 of the Law of the Republic of Kazakhstan "On microfinance activities".

      6. For the disclosure or illegal use of information constituting a secret protected by the laws of the Republic of Kazakhstan, collection agencies, as well as other persons who have access to this information on the basis of this Law and other laws of the Republic of Kazakhstan, bear the responsibility established by the laws of the Republic of Kazakhstan.

      Footnote. Article 11 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 21.01.2019 № 217-VI (shall be enforced upon expiry of three months from the date of its first official publication); dated 03.07.2019 № 262-VI (shall be enforced from 01.01.2020); dated 14.07.2022 № 141-VII (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); dated 30.12.2022 № 179-VII (shall be enforced upon expiry of sixty calendar days after the day of its first official publication); dated 19.06.2024 № 97-VIII (comes into force sixty calendar days after the date of its first official publication).

Article 12. Requirements for employees of a collection agency

      1. The first head and members of the executive body (collegial and (or) sole executive body), the first head and members of the supervisory board (if any), the chief accountant are recognized as the management employees of a collection agency.

      2. The managing employee of a collection agency can not be an individual:

      1) who does not have the citizenship of the Republic of Kazakhstan;

      2) who does not have higher education;

      3) who has an unexpunged or unpaid conviction or who is being or has been subjected to criminal prosecution (with the exception of persons whose criminal prosecution was terminated on the basis of subparagraphs 1) and 2) of the first part of Article 35 of the Criminal Procedure Code of the Republic of Kazakhstan) for criminal offenses against the person, family and minors, constitutional and other rights and freedoms of man and citizen, the foundations of constitutional order and the state security, property, public security and public order, public health and morality, peace and security of mankind, the interests of service in commercial and other organizations, the interests of public service and public administration, justice and sentences enforcement, management procedures, in the areas of economic activity, information and communications , as well as military criminal offenses;

      4) who has no work experience in the fields of financial, insurance, education, state administration and defense, compulsory social security, in the field of law, and accounting, as well as the activities of agencies for the collection of payments and credit bureaus defined in accordance with the general classifier of the types of economic activities approved by the authorized body in the field of technical regulation (the corresponding work experience should be at least one year by the date of employment);

      5) who was previously a senior employee or a person who owns ten or more percent of the shares in the authorized capital of the collection agency, for a period not more than three years prior to the adoption by the authorized body of a decision to exclude the collection agency from the register of collection agencies on the grounds provided for in sub-paragraphs 1), 2), 3), 4), 5), 6) and 7) of part one of paragraph 1 of Article 9 of this Law;

      6) in respect of whom the court decision on the application of criminal punishment entered into legal force in the form of deprivation of the right to hold the position of a manager of a financial organization, a banking and (or) insurance holding, and to be a major participant (major shareholder) of a financial organization for life;

      7) who was previously a manager, a member of management body, a leader, a member of executive body, the chief accountant of a financial organization, a major participant - an individual, the head of a large participant, a bank and / or insurance holding - a legal entity of a financial organization in a period of not more than one year before the decision of the authorized body on the preservation of a financial institution or the compulsory redemption of its shares, deprivation of the license of a financial organization that caused its liquidation and / or termination of activities in the financial market, or the entry into legal force of a court decision on compulsory liquidation of a financial organization or its recognition as bankrupt in accordance with the procedure established by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

      The specified requirement is applied within five years after the decision of the authorized body on the preservation of financial organization or the compulsory redemption of its shares, the deprivation of the license of financial organization that caused its liquidation and (or) the termination of activities in the financial market, or the entry into legal force of the court decision on forced liquidation of a financial organization or its recognition as a bankrupt in accordance with the procedure established by the legislation of the Republic of Kazakhstan;

      8) who was previously a manager, a member of management body, a manager, a member of executive body, the chief accountant of a financial organization, a major participant (major shareholder) - an individual, a leader, a member of the management body, a leader, a member of the executive body, the chief accountant of a large participant (major shareholder ) - an issuer legal entity that defaulted on the payment of coupon interest on issued emissive securities for four or more consecutive periods or amount of debt of which for payment of coupon interest on issued equity securities, for which was the default, is fourfold and (or) more than the size of the coupon interest, or the default amount for repayment of the principal debt on issued equity securities is ten thousand times higher than the monthly calculated index established by the law on the republican budget at the date of payment. The specified requirement is applied within five years from the moment of occurrence of the circumstances provided by this subparagraph;

      9) who is registered in the psychoneurological, tuberculosis, narcological dispensaries;

      10) who was dismissed from the civil service or from special and law enforcement agencies for negative reasons, if three years have not passed since the dismissal;

      11) who performed state control functions in the form of inspections of activities of this collection agency or related to the activities of this collection agency in accordance with its competence earlier by virtue of its official powers. The specified requirement is applied within one year after the termination of public service by the person;

      12) who was dismissed from the collection agency for violation of requirements provided for in Article 5 of this Law;

      13) brought to administrative responsibility for corruption offenses.

      2-1. A senior employee, an employee of a collection agency interacting with a debtor and (or) his/her representative, and (or) a third party, shall be prohibited from simultaneously being in labor and other relations with another collection agency.

      3. Employees of the collection agency who do not meet the requirements provided for in sub-paragraphs 1), 3), 5), 9), 10), 11), 12) and 13) of part 2 of this Article, as well as those who do not have technical and vocational, post-secondary or higher education shall not be allowed to interact with the debtor and (or) his/her representative, and (or) a third party bound by obligations with the creditor under a bank loan agreement or a microcredit agreement.

      Technical and vocational, post-secondary or higher education requirements shall not apply to employees of the collection agency who interact with the debtor and/or his/her representative and/or third parties by means of telephone conversations.

      Footnote. Article 12 as amended by Law of the RK № 43-VII of 24.05.2021 (shall be enacted ten calendar days after its first official publication); dated 30.12.2022 № 179-VII (shall be enforced upon expiry of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Article 13. Storage of documents

      The list of the main documents of a collection agency subject to storage, and the terms of their storage are determined by the authorized body.

Chapter 3. RIGHTS AND RESPONSIBILITIES OF A COLLECTION AGENCY, A DEBTOR AND (OR) HIS/HER REPRESENTATIVE

Article 14. Collection agency rights

      A collection agency has the right:

      1) to carry out debt collection activities on the basis of a debt collection agreement concluded with the creditor and in accordance with the requirements of this Law, the Laws of the Republic of Kazakhstan "On banks and banking activity in the Republic of Kazakhstan" and "On microfinance activity";

      2) to collect information related to a debt, including obtaining documents (originals and copies), explanations and information from a creditor under the concluded debt collection agreements;

      3) to foreclose in court, unless otherwise provided by the laws of the Republic of Kazakhstan or the contract, to the pledged property that is secured by a bank loan agreement or a microcredit contract, the right (requirement) for which a collection agency purchased from a creditor;

      4) to refuse to implement the contract on recovery of debts in cases where the creditor violated the terms of a debt collection agreement, failed to provide documents (originals and copies), information about a debtor and his debts, submitted false data;

      5) conclude an agreement on the assignment of a claim with a creditor under a bank loan agreement or a microloan agreement to an individual, provided that the creditor complies with the requirements stipulated by subparagraph 3) of paragraph 2-1 of Article 36 of the Law of the Republic of Kazakhstan "On Banks and Banking Activities in the Republic of Kazakhstan" and subparagraph 2-1) of paragraph 5 of Article 9-2 of the Law of the Republic of Kazakhstan "On microfinance activities";

      6) to act as a representative of a creditor in the court and in the enforcement proceedings, subject to the appropriate authority;

      7) request information from third parties about the location and (or) contact information of the debtor if there is such a condition in the bank loan agreement (microloan agreement) concluded with the debtor;

      7-1) to act as a service company under the trust management agreement.

      A collection agency under the trust management agreement shall have the right:

      by agreement of the parties, to change the terms of the bank loan agreement or on the provision of a microcredit agreement within the framework of the powers granted by the person with whom the trust management agreement was concluded. Changing the terms of a bank loan agreement and (or) an agreement on the provision of microcredit shall unilaterally be allowed in cases of their improvement for the borrower in accordance with part two of paragraph 3 of Article 34 of the Law of the Republic of Kazakhstan "On Banks and Banking Activities in the Republic of Kazakhstan" and part two of paragraph 6 of Article 3 of the Law of the Republic of Kazakhstan "On Microfinance Activities";

      to represent the interests of the person with whom the trust management agreement has been concluded in the court, including in the process of collecting debt and (or) foreclosure on the subject of a pledge;

      to accept from the debtor, in the interests of the person with whom the trust management agreement has been concluded, money in non-cash form and (or) other property to repay the debt, followed by the transfer of such money and (or) such property in his/her favor;

      use the services of appraisers, auditors, lawyers, and other consultants.

      Remuneration to the collection agency acting as a service company, as well as expenses related to trust management, shall be paid (reimbursed) in accordance with the terms of the trust management agreement by the person who acquired the rights (claims) under the bank loan agreements and (or) agreements on the provision of microcredits;

      8) to exercise other rights established by this Law, other laws of the Republic of Kazakhstan, the debt collection agreement and (or) the assignment agreement of the right (claim), and (or) the trust management agreement.

      Footnote. Article 14 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.07.2018 № 168-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days from the date of its first official publication); dated 03.07.2019 № 262-VI (shall be enforced from 01.01.2020); dated 04.07.2022 № 133-VII (shall be enforced upon expiry of sixty calendar days after the day of its first official publication); dated 19.06.2024 № 97-VIII (comes into force sixty calendar days after the date of its first official publication).

Article 15. Obligations of a collection agency

      1. The collection agency is obliged:

      1) to inform a creditor about the affiliation with a debtor, the reasons for such affiliation, as well as other circumstances that affect or may affect the performance of contractual obligations by the collection agency and / or may lead to a contradiction between the personal the interest of the collection agency and the legitimate interests of a creditor or to infringe upon the legitimate interests of a creditor, including as a result of direct or indirect interest of the collection agency in a debtor's failure to fulfill his/her obligations to a creditor within two working days;

      2) to notify the authorized body in written form and place the relevant information on its Internet resource in Kazakh and Russian languages within a period not later than three calendar days from the date of such changes in cases of changing the location or name,

      2-1) if the telephone numbers of the collection agency for contacting debtors are changed, to notify the authorised body within three calendar days from the date of such changes;

      3) to keep a secret of collection activities;

      3-1) when the creditor assigns rights (claims) under a bank loan agreement or a microcredit agreement, take measures to settle the debt of the debtor - an individual in accordance with the regulatory legal act of the authorized body on issues of settling the debt of individuals by collection agencies;

      4) to provide free of charge in written form information on the balance of overdue and current amounts of the principal debt, remuneration, forfeit (fine, penalty) acquired rights (requirements) no more than once a month, upon the request of a debtor and (or) his/her representative within ten working days from the date of receipt of the request;

      4-1) upon a written application of the debtor or his representative, submitted after full repayment of the debt under the bank loan agreement and (or) the microcredit agreement, the right (claim) for which was acquired by the collection agency, issue once on a gratuitous basis within ten calendar days from the date of receipt of the application a certificate of absence of debt in written form;

      5) to ensure the security of documents and information received from a creditor, a debtor and the third parties, the protection of personal data of a debtor and / or his/her representative, and (or) the third person bound with a creditor under a bank loan agreement or microcredit agreement, in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan on personal data and their protection;

      6) to have own Internet resource;

      7) not to allow the collection of other commissions and payments not provided for in the agreement from a debtor when a creditor concedes the rights (claims) under the bank loan agreement or the microcredit contract;

      8) to comply with the requirements and restrictions imposed by the legislation of the Republic of Kazakhstan on the relationship between a creditor and a debtor under the bank loan agreement or the microcredit agreement, and also to such an agreement concluded between a previous creditor and a debtor when a creditor concedes the rights (claims) under the bank loan agreement or the microcredit agreement;

      9) to have specialized software used to automate activities and record debts, and to fix the process of interaction with a debtor by means of audio or video equipment in the premises of a collection agency (branch, representative office) at the place of its location;

      10) to conclude an agreement on provision of information with the state credit bureau;

      11) to submit reports to the National Bank of the Republic of Kazakhstan in the terms and in the manner, as well as in the form established by the National Bank of the Republic of Kazakhstan in agreement with the authorized body for regulation, control and supervision of the financial market and financial organizations;

      11-1) to submit information on the contracts for assignment of the right of claim to state revenue bodies at their location no later than the 25th day of the month following the quarter in the form established by the authorized state body performing the management in the field of ensuring receipt of taxes and other obligatory payments to the budget in coordination with the authorized body;

      12) to eliminate violations of the legislation of the Republic of Kazakhstan, identified by the authorized body;

      13) in cases of changes in information about the founders (participants), executives, employees who will interact with debtors and (or) their representatives, and (or) third parties bound by obligations with the creditor under a bank loan agreement or a microloan agreement, as well as about branches and (or) representative offices of a collection agency, notify the authorized body within fifteen working days from the date of such changes;

      14) to record the process of interaction with the debtor and (or) his/her representative, and (or) a third party using audio or video equipment with audio recording and store audio and (or) video recording materials for six months from the date of interaction with the debtor and (or) his/her representative, and (or) a third party;

      15) to provide to the authorized body on the basis of its request information, documents and materials of audio and / or video recordings (if any), including on complaints received from debtors and creditors;

      16) to ensure the availability of a branch or representative office at the place of residence or at the location or at the place of registration of a debtor or in administrative centers of regions where the settlement of place of residence or location or place of registration of a debtor is located when interacting with a debtor through personal meetings;

      16-1) at the request of the debtor - an individual and (or) his (her) representative, familiarize them (him) with the rights and obligations provided for in Article 16 of this Law;

      17) to take measures to terminate the powers of an employee who violated the requirements of the mentioned article, in the case of interaction with the persons indicated in the first passage of paragraph 1 and in the first passage of paragraph 1 of paragraph 4 of Article 5 of this Law, even if the authorized body submits a demand for removal the specified employee, and also provide information about the dismissed employee to the authorized body within three working days from the date of dismissal;

      18) to provide with information on persons, individually or jointly with another (other) person (s) directly or indirectly owning and (or) using, and ( or) having control of ten or more percent of shares in the authorized capital of a collection agency on a monthly basis, not later than the tenth day of the month following the reporting month, in accordance with the procedure determined by the authorized body,

      18-1) to comply, within the framework of the trust management agreement, with the requirements and restrictions imposed by the legislation of the Republic of Kazakhstan on the relationship between the creditor and the debtor under the bank loan agreement and (or) agreement on the provision of microcredit;

      19) to follow the rules for the implementation of collection activities provided for in Article 5 of this Law and other requirements established by this Law and other regulatory legal acts of the Republic of Kazakhstan.

      2. Collection agencies provide information and data about their activities, requested by the authorized body, in order to ensure state control over collection activities.

      Failure to provide, untimely provision of information or provision of information that does not contain data, the submission of which is required in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan on debt collection activities, provision of inaccurate information, violation of the reporting deadline, submission of inaccurate, as well as incomplete reporting or knowingly inaccurate information by a debt collection agency entails responsibility provided for by the laws of the Republic of Kazakhstan.

      Footnote. Article 15 as amended by Law of the Republic of Kazakhstan No 122-VI as of 25.12.2017 (shall be enforced since 01.01.2018); dated 03.07.2019 № 262-VI (shall be enforced from 01.01.2020); dated 25.11.2019 № 272-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); № 43-VII of 24.05.2021 (shall come into force ten calendar days after the date of its first official publication); dated 04.07.2022 № 133-VII (shall be enforced upon expiry of sixty calendar days after the day of its first official publication); dated 30.12.2022 № 179-VII (shall be enforced upon expiry of sixty calendar days after the day of its first official publication); dated 19.06.2024 № 97-VIII (enters into force sixty calendar days after the date of its first official publication).

Article 16. Rights and obligations of a debtor and (or) his/her representative

      1. A debtor and (or) his/her representative shall have the right:

      1) to receive from the creditor, the person who has concluded a trust management agreement with the collection agency, the collection agency that has the right to claim against the debtor for the debt, the information about the collection agency, a place of its location, the availability of the debtor's personal data from the collection agency, the amount and structure of the debt;

      2) to dispute the demands of a collection agency both fully and partly, including in the court;

      3) settle the debt in the manner prescribed by Articles 6 and 6-1 of this Law;

      4) to interact with a collection agency in any manner provided for in § 5 of this Law to obtain information about their debts;

      5) to apply to the authorized body with a complaint about the actions (inaction) of a collection agency;

      6) to apply to the state credit bureau and (or) to a creditor to receive a certificate on the absence of debts before a creditor with its full repayment;

      7) to fix independently the process of interaction with employees of a collection agency with the help of audio and (or) video equipment;

      8) to apply to the creditor or the collection agency performing trust management in accordance with the trust management agreement with a statement on changing the terms of the bank loan agreement and (or) the agreement on the provision of microcredit related to the fulfilment of obligations under specified agreements, with justification of the reasons for such an appeal;

      9) to have other rights stipulated by this Law and other laws of the Republic of Kazakhstan.

      2. A debtor and (or) his/her representative are obliged:

      1) to notify a collection agency of changes in their place of residence (legal address), change of name, patronymic (if it is indicated in the identity document), surname, replacement of identification documents (in case of expiration, loss), change of contact information used to communicate with them (him), and the manner of communication and interaction of the collection agency with them (him);

      2) at the request of a collection agency, disclose reliable information on the level of income and expenditure, place of residence (legal address), the availability of property for which, in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan, a recovery may be made to repay the debt;

      3) to carry out cooperation on settlement of a debt with the collection agency in accordance with paragraph 1 of Article 5 of this Law;

      4) to consider the terms of debt repayment proposed by a creditor and to inform a collection agency or a creditor about the conditions suitable for a debtor within fifteen working days.

      Footnote. Article 16 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 04.07.2022 № 133-VII (shall be enforced upon expiry of sixty calendar days after the day of its first official publication); dated 19.06.2024 № 97-VIII (enters into force sixty calendar days after the date of its first official publication).

Chapter 4. STATE ADMINISTRATION OF COLLECTION AGENCIES, CONTROL OF THEIR ACTIVITIES

Article 17. Competence of the authorized body and the National Bank of the Republic of Kazakhstan

      Footnote. The title of Article 17 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 03.07.2019 № 262-VI (shall be enforced from 01.01.2020).

      1. State regulation and control over the activities of collection agencies are carried out by an authorized body in accordance with the laws of the Republic of Kazakhstan.

      2. The authorized body:

      1) conducts registration and maintains a register list of collection agencies;

      2) is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 03.07.2019 № 262-VI (shall be enforced from 01.01.2020);

      3) exercises state control over the activities of a collection agency;

      4) examines a debtor's complaint against the actions (inaction) of a collection agency;

      5) claims to the court on reorganization or liquidation of legal entities in cases provided for by this Law;

      6) performs other powers provided for by this Law, other laws of the Republic of Kazakhstan and acts of the President of the Republic of Kazakhstan.

      3. The National Bank of the Republic of Kazakhstan, in agreement with the authorized body for regulation, control and supervision of the financial market and financial organizations, determines the list, reporting forms, terms and procedure for its submission by the debt collection agency to the National Bank of the Republic of Kazakhstan.

      Footnote. Article 17 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 03.07.2019 № 262-VI (shall be enforced from 01.01.2020).

Article 18. Exposure measures and the reasons for their use

      1. If the debt collection agency violates the legislation of the Republic of Kazakhstan on debt collection activities, the banking legislation of the Republic of Kazakhstan or the legislation of the Republic of Kazakhstan on microfinance activity, in case of revelation of illegal actions or inaction of the executive and other employees of the debt collection agency interacting with the debtor, the authorized body applies the measures of influence established by this article. Measures of influence are understood as the restriction measures of influence and sanctions.

      In case of violation of the legislation of the Republic of Kazakhstan on credit bureaus and formation of credit records, the debt collection agency is subject to measures of influence provided for by the Law of the Republic of Kazakhstan "On credit bureaus and formation of credit records in the Republic of Kazakhstan."

      2. The authorized body has the right to apply the following limited measures to a collection agency:

      1) to send a mandatory written instruction to a collection agency for adoption of mandatory corrective measures aimed at eliminating the revealed violations and (or) causes, as well as the conditions that contributed to their commission, within the established period and (or) the need for submission plan of measures to eliminate identified violations and (or) causes within a specified period, as well as conditions that contributed to their commission (hereinafter - the plan of measures).

      The action plan submitted in time, established by a written instruction, specifies the description of violations and (or) reasons, as well as conditions that contributed to their commission, the list of planned activities, the terms of their implementation, as well as responsible officials.

      An appeal against a written order of the authorised body shall be made in the manner prescribed by the laws of the Republic of Kazakhstan;

      2) to issue a written warning about the possibility of applying the sanctions provided for by paragraph 4 of this article to a debt collection agency, if the authorized body reveals a repeated violation of the norms of the legislation of the Republic of Kazakhstan on debt collection activities, banking legislation of the Republic of Kazakhstan or the legislation of the Republic of Kazakhstan on microfinance activity within one year after issuing this warning, similar to the offence for which a written warning was issued;

      3) to draw up a written agreement between an authorized body and the collection agency on the need to immediately eliminate the violations identified and approve the list of measures to eliminate these violations, indicating the terms for their elimination and (or) the list of restrictions that a collection agency takes on itself, until the violations are rectified.

      The written agreement is subject to mandatory signing by a collection agency;

      4) to demand the removal of a senior employee or other employee of a collection agency interacting with a debtor.

      3. A collection agency is obliged to notify the authorized body on the execution of measures specified in written instruction and in written agreement, within the terms provided by these documents.

      If the period established for elimination of violation exceeds one month, a collection agency shall notify the authorized body on implementation of measures to eliminate the violations and (or) causes, as well as conditions that contributed to their fulfillment, on a monthly basis until the 20th of the month.

      The use of one limited measure of influence does not exclude the use of other limited measures of influence in cases provided for by the laws of the Republic of Kazakhstan, does not suspend or terminate previously taken measures.

      4. The authorized body may apply as sanctions:

      1) an exclusion of a collection agency from the register of collection agencies on the reasons and in the order provided for in subparagraphs 1), 1-1), 1-2), 2), 3), 4), 5), 6) and 7) of the first part of paragraph 1 of Article 9 of this Law;

      2) imposing on a collection agency and collecting a fine from it on the grounds established by the laws of the Republic of Kazakhstan.

      5. The decision of the authorised body on the application to a collection agency of the measures provided hereby may be appealed against in the manner prescribed by the laws of the Republic of Kazakhstan.

      Footnote. Article 18 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 03.07.2019 № 262-VI (shall be enforced from 01.01.2020); № 351-VI of 29.06.2020 (shall come into force on 01.07.2021); dated 30.12.2022 № 179-VII (shall be enforced upon expiry of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Article 19. State control over the activities of collection agencies

      State control over the activities of debt collection agencies is carried out by the authorized body in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan "On state regulation, control and supervision of the financial market and financial organizations."

      Footnote. Article 19 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.07.2018 № 168-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days from the date of its first official publication); as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 03.07.2019 № 262-VI (shall be enforced from 01.01.2020).

Chapter 5. FINAL AND TRANSITIONAL PROVISIONS

Article 20. Responsibility for violation of legislation of the Republic of Kazakhstan on collection activities

      Violation of legislation of the Republic of Kazakhstan on collection activities entails responsibility established by the laws of the Republic of Kazakhstan.

Article 21. Transitional Provisions

      1. Organizations that prior to the enactment of this law carried out activities with signs of collection activities shall be subject to re-registration with judicial authorities as a collection agency within six months from the date of enactment of this Law.

      2. In case of non-compliance with the requirement specified in paragraph 1 of this article, organizations are subject to reorganization or compulsory liquidation in accordance with the laws of the Republic of Kazakhstan.

Article 22. Order of enactment of this Law

      This Law enters into force upon expiry of twenty one calendar days after the day of its first official publication.


The President


of the Republic of Kazakhstan

N. NAZARBAYEV


Коллекторлық қызмет туралы

Қазақстан Республикасының Заңы 2017 жылғы 6 мамырдағы № 62-VІ ҚРЗ.

      Қолданушылар назарына!

      Қолданушыларға ыңғайлы болуы үшін ЗҚАИ мазмұнды жасады.

      МАЗМҰНЫ
      ЗҚАИ-ның ескертпесі!
      Осы Заңның қолданысқа енгізілу тәртібін 22-баптан қараңыз.

      Осы Заң коллекторлық қызметті жүзеге асыруға байланысты қоғамдық қатынастарды реттейді, коллекторлық агенттіктерді құрудың, олардың қызметінің ерекшеліктерін белгілейді, сондай-ақ коллекторлық агенттіктерді мемлекеттік реттеудің, олардың қызметін бақылаудың ерекшелiктерiн айқындайды.

1-тарау. ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР

1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негiзгi ұғымдар

      Осы Заңда мынадай негiзгi ұғымдар пайдаланылады:

      1) банктік қарыз шарты немесе микрокредит беру туралы шарт бойынша берешек (бұдан әрі – берешек) – банктік қарыз шарты немесе микрокредит беру туралы шарт бойынша борышкердің кредитор алдындағы негізгі борышты, сыйақыны, комиссияларды, тұрақсыздық айыбын (айыппұлды, өсімпұлды) төлеу жөніндегі міндеттемелері;

      2) борышкер – банктік қарыз шарты немесе микрокредит беру туралы шарт бойынша міндеттемелерін орындамауға немесе тиісінше орындамауға жол берген жеке немесе заңды тұлға;

      3) есептік тіркеу – коллекторлық қызметті жүзеге асыруға ниеті бар заңды тұлғаны коллекторлық агенттіктер тізіліміне енгізу;

      4) коллекторлық агенттік - коллекторлық агенттіктер тізіліміне енгізілген, коммерциялық ұйым болып табылатын заңды тұлға;

      5) коллекторлық агенттіктер тізілімі – коллекторлық қызмет сала сындағы уәкілетті органның коллекторлық агенттіктерінің бірыңғай тізбесі;

      6) коллекторлық қызмет - коллекторлық агенттіктің берешекті сотқа дейін өндіріп алуға және реттеуге, сондай-ақ берешекке байланысты ақпарат жинауға бағытталған қызметі;

      7) коллекторлық қызмет саласындағы уәкілетті орган (бұдан әрі - уәкілетті орган) - қаржы нарығы мен қаржы ұйымдарын реттеу, бақылау және қадағалау жөніндегі мемлекеттік орган;

      8) кредитор – берешек бойынша борышкерге талап ету құқығы бар екінші деңгейдегі банк, Қазақстан Республикасы бейрезидент-банкінің филиалы, банк операцияларының жекелеген түрлерiн жүзеге асыратын ұйым немесе микроқаржылық қызметті жүзеге асыратын ұйым.

      9) сервистік компания – "Қазақстан Республикасындағы банктер және банк қызметі туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 36-1-бабы 4-тармағының бірінші бөлігінде және (немесе) "Микроқаржылық қызмет туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 9-1-бабы 5-тармағының бірінші бөлігінде аталған тұлғамен жасалған банктік қарыз шарттары және (немесе) микрокредит беру туралы шарттар бойынша құқықтарды (талаптарды) сенімгерлік басқару шарты (бұдан әрі – сенімгерлік басқару шарты) шеңберінде банктік қарыз шарттары және (немесе) микрокредит беру туралы шарттар бойынша құқықтарды (талаптарды) сенімгерлік басқару бойынша, оның ішінде банктік қарыз шартының және (немесе) микрокредит беру туралы шарттың талаптарын өзгерту бойынша, өзімен сенімгерлік басқару шарты жасалған тұлғаның мүдделерін сотта білдіру бойынша, борышкерден ақша және (немесе) өзге де мүлік қабылдау бойынша өкілеттіктерге және осы Заңда, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында және сенімгерлік басқару шартында көзделген өзге де өкілеттіктерге ие болған, бас банктің күмәнді және үмітсіз активтеріне ие болатын банктің еншілес ұйымы, коллекторлық агенттік;

      Ескерту. 1-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 03.07.2019 № 262-VI (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 399-VI (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 04.07.2022 № 133-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

2-бап. Қазақстан Республикасының коллекторлық қызмет туралы заңнамасы

      1. Қазақстан Республикасының коллекторлық қызмет туралы заңнамасы Қазақстан Республикасының Конституциясына негізделеді, Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексінен, осы Заңнан және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілерінен тұрады.

      2. Осы Заңда реттелмеген бөлiгiнде коллекторлық агенттіктерге "Шаруашылық серіктестіктері туралы" және "Жауапкершілігі шектеулі және қосымша жауапкершілігі бар серіктестіктер туралы" Қазақстан Республикасы заңдарының күші қолданылады.

      3. Егер Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шартта осы Заңда қамтылғаннан өзгеше қағидалар белгiленсе, онда халықаралық шарттың қағидалары қолданылады.

2-тарау. КОЛЛЕКТОРЛЫҚ АГЕНТТІКТІ ҚҰРУ ЖӘНЕ ОНЫҢ ҚЫЗМЕТІ

3-бап. Коллекторлық агенттік

      1. Коллекторлық агенттік шаруашылық серіктестіктің ұйымдық-құқықтық нысанында құрылады.

      2. Коллекторлық агенттіктің атауында мiндеттi түрде "коллекторлық агенттік" деген сөздер қамтылуға тиiс. Коллекторлық агенттіктің атауын қысқартуға жол берілмейді.

      Коллекторлық агенттіктің атауында "ұлттық" немесе "республикалық" немесе "орталық" деген сөздер кез келген тілде толық немесе қысқартылған түрде болмауға тиіс.

      Коллекторлық агенттіктер тізіліміне енгізілмеген заңды тұлға коллекторлық қызметті жүзеге асыруға, өзін коллекторлық қызметпен айналысушы ретінде сипаттауға, сондай-ақ өз атауында "коллекторлық агенттік" деген сөздерді, олардан туындайтын, өзін коллекторлық қызметті жүзеге асырады деп болжататын сөздерді пайдалануға құқылы емес.

      2-1. Коллекторлық агенттік "Жауапкершілігі шектеулі және қосымша жауапкершілігі бар серіктестіктер туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 12-1-бабына сәйкес басқа коллекторлық агенттікке үлестес болып табылмауға тиіс.

      3. Бірде-бір тұлға, егер ол:

      1) уәкілетті органға өзі туралы және осы тармақтың бірінші абзацында көрсетілген тұлғаның жарғылық капиталындағы қатысу үлестерінің не орналастырылған (артықшылықты және қоғам сатып алған акцияларды шегере отырып) акцияларының жиырма бес пайызынан астамын тікелей немесе жанама иеленетін және (немесе) пайдаланатын және (немесе) оларға билік ететін жеке тұлғалар, сол сияқты көрсетілген тұлғаны бақылауды жүзеге асыратын жеке тұлғалар туралы ақпаратты ашпаса;

      2) жойылмаған немесе алынбаған сотталғандығы бар жеке тұлға болып табылса;

      3) құрылтайшысы (акционері, қатысушысы) не басшы жұмыскері бұдан бұрын, уәкілетті орган коллекторлық агенттікті осы Заңның 9-бабы 1-тармағы бірінші бөлігінің 1), 2), 3), 4), 5), 6) және 7) тармақшаларында көзделген негіздер бойынша коллекторлық агенттіктер тізілімнен шығару туралы шешім қабылдағанға дейін бір жылдан аспайтын кезеңде осы коллекторлық агенттіктің бірінші басшысы немесе құрылтайшысы (қатысушысы) болған заңды тұлға болып табылса;

      4) тізбесін уәкілетті орган белгілейтін оффшорлық аймақтарда тіркелсе, тұрғылықты жері немесе орналасқан жері болса, коллекторлық агенттіктің жарғылық капиталына қатысу үлестерінің он немесе одан көп пайызын дербес немесе басқа тұлғамен (тұлғалармен) бірлесіп тікелей немесе жанама түрде иелене және (немесе) пайдалана және (немесе) оларға билік ете немесе бақылау жасай алмайды.

      4. Коллекторлық агенттіктің құрылтайшылары құрылатын коллекторлық агенттіктің жарғылық капиталының ең төмен мөлшерін оны мемлекеттік тіркеу (қайта тіркеу) кезінде толық төлеуге міндетті.

      Коллекторлық агенттіктің жарғылық капиталының ең төмен мөлшері уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленеді.

      Коллекторлық агенттіктің жарғылық капиталы тек Қазақстан Республикасының ұлттық валютасындағы ақшамен ғана қалыптастырылады.

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!
      5-тармақпен толықтыру көзделген – ҚР 19.06.2024 № 97-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      Ескертпелер.

      1. Осы Заңның мақсаттарында заңды тұлғаның жарғылық капиталындағы қатысу үлестерін не орналастырылған (артықшылықты және қоғам сатып алған акцияларды шегере отырып) акцияларын жанама иелену және (немесе) пайдалану және (немесе) оларға билік ету деп басқа заңды тұлғалардың акцияларын (жарғылық капиталындағы қатысу үлестерін) иелену (дауыс беру) арқылы заңды тұлғаның шешімдерін, заңды тұлғаның жарғылық капиталындағы қатысу үлестерінің он немесе одан да көп пайызын иеленетін және (немесе) пайдаланатын және (немесе) оларға билік ететін тұлғаның немесе бірлесіп осындай тұлғалар болып табылатын тұлғалардың шешімдерін айқындау мүмкіндігі түсініледі.

      2. Осы Заңның мақсаттарында заңды тұлғаны бақылау (бақылау) деп заңды тұлға қабылдайтын шешімдерді айқындау мүмкіндігі түсініледі.

      Ескерту. 3-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 24.05.2021 № 43-VII (01.01.2022 бастап қолданысқа енгізіледі); 30.12.2022 № 179-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

4-бап. Коллекторлық қызметті жүзеге асыру негіздері

      1. Коллекторлық қызмет өзінің нысанасы кредиторға берешекті сотқа дейін өндіріп алу және реттеу бойынша, сондай-ақ берешекке байланысты ақпарат жинау бойынша қызметтер көрсету болып табылатын шарт (бұдан әрі - берешекті өндіріп алу туралы шарт) негізінде жүзеге асырылады.

      Жауапкершілігі шектеулі және қосымша жауапкершілігі бар серіктестіктер туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 12-1-бабының 2-тармағына сәйкес коллекторлық агенттіктің үлестес тұлғалары болып табылатын кредиторлармен коллекторлық агенттіктің берешекті өндіріп алу туралы шарт жасасуына тыйым салынады.

      Коллекторлық агенттіктің "Жауапкершілігі шектеулі және қосымша жауапкершілігі бар серіктестіктер туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 12-1-бабының 2-тармағына сәйкес коллекторлық агенттіктің үлестес тұлғасы болып табылатын жеке сот орындаушысымен атқарушылық құжатты орындау шарттары туралы келісім (шарт) жасасуына тыйым салынады.

      Коллекторлық агенттіктің "Жауапкершілігі шектеулі және қосымша жауапкершілігі бар серіктестіктер туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 12-1-бабының 2-тармағына сәйкес коллекторлық агенттіктің үлестес тұлғасы болып табылатын нотариусқа нотариаттық іс-әрекеттер жасау үшін жүгінуіне тыйым салынады.

      2. Коллекторлық қызмет берешек туындаған жағдайда жүзеге асырылады.

      3. Коллекторлық агенттік пен кредитор арасында берешекті өндіріп алу туралы шарт жазбаша нысанда жасалады және онда, оның ішінде мынадай талаптар:

      1) тараптардың құқықтары мен міндеттері;

      2) тараптардың жауапкершілігі;

      3) борышкердің – жеке тұлғаның жеке басын сәйкестендіруге мүмкіндік беретін деректері;

      4) заңды тұлғаға қатысты атауы, тұрған жері, бизнес-сәйкестендіру нөмірі;

      5) берешектің мөлшері;

      6) берешектің құрылымы (негізгі борыштың, сыйақының, комиссиялардың, тұрақсыздық айыбының (айыппұлдың, өсімпұлдың) сомасы);

      7) бар болған жағдайда, банктік қарыз шарты немесе микрокредит беру туралы шарт бойынша кепілгер немесе кепілдік етуші туралы мәліметтер;

      8) бар болған жағдайда, егер банктік қарыз шарты немесе микрокредит беру туралы шарт бойынша кепіл құқығы тіркелуге жатса, кепіл нысанасы туралы мәліметтер;

      9) шарт бойынша сыйақы мөлшері;

      10) шарттың қолданылу мерзімі;

      11) кредитордың коллекторлық агенттікті борышкердің бұдан бұрын жүргізген төлемдері және (немесе) берешек сомаларының өзгеруі туралы хабардар ету (хабарлау) тәртібі мен мерзімдері;

      12) коллекторлық агенттіктің берешекті өндіріп алу туралы шарттың орындалу барысы туралы ақпарат беру тәртібі;

      13) осы Заңның 9-бабы 5-тармағы бірінші бөлігінің төртінші абзацында көзделген жағдайда, берешекті өндіріп алу туралы шартты бұзу тәртібі мен мерзімдері, сондай-ақ құжаттарды қайтару тәртібі мен мерзімдері;

      14) борышкерге қатысты коллекторлық қызметті мерзімінен бұрын тоқтату тәртібі мен талаптары қамтылуға тиіс.

      Берешекті өндіріп алу туралы шарт осы тармақтың бірінші бөлігінде көрсетілген ақпаратты қамтуға тиіс борышкерлер тізілімін (тізілімдерін) қағаз жеткізгіште немесе электрондық нысанда бере отырып, бір немесе бірнеше борышкерге қатысты жасалуы мүмкін.

      Берешекті өндіріп алу туралы шартқа сондай-ақ берешекті өндіріп алу туралы шарттың орындалуына байланысты берілетін құжаттар мен борышкер жөніндегі мәліметтер тізбесі, мерзімі өткен берешекті реттеу бойынша борышкерге қатысты кредитор қабылдаған, Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген шаралар жөніндегі ақпарат қоса беріледі. Ақпарат банктік қарыз шарты немесе микрокредит беру туралы шарт шеңберінде міндеттемелерді орындамаудың немесе тиісінше орындамаудың соңғы күнінен бастап берешекті коллекторлық агенттікке бергенге дейінгі кезең үшін көрсетіледі.

      Берешекті өндіріп алу туралы шарт бойынша берешекке қатысты коллекторлық қызмет жөніндегі қызметтерді көрсету мерзімі алты айдан кем болмауға және бес жылдан аспауға тиіс.

      Осы Заңда не берешекті өндіріп алу туралы шартта көзделген жағдайларда, борышкерге қатысты коллекторлық қызметті мерзімінен бұрын тоқтатуға жол беріледі.

      Берешекті өндіріп алу туралы шарт шеңберінде коллекторлық агенттікке берілген берешек басқа коллекторлық агенттікке беріле алмайды.

      Берешекті өндіріп алу туралы шартқа осы Заңда реттелмеген мәселелер бойынша Қазақстан Республикасы Азаматтық кодексінің тапсыру және қызметтерді өтеулі көрсету туралы ережелері қолданылады.

      4. Алып тасталды – ҚР 02.07.2018 № 168-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
      Ескерту. 4-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 02.07.2018 № 168-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 30.12.2022 № 179-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 19.06.2024 № 97-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

5-бап. Коллекторлық қызметті жүзеге асыру қағидалары

      1. Коллекторлық агенттік борышкермен және (немесе) оның өкілімен және (немесе) банктік қарыз шарты немесе микрокредит беру туралы шарт шеңберінде кредиторға міндеттемелері арқылы байланысты болатын үшінші тұлғамен:

      1) коллекторлық агенттіктің борышкерлермен байланыс жасауға арналған телефон нөмірлерінен телефон арқылы сөйлесулер;

      2) жеке кездесулер;

      3) жеке тұлғаға - борышкерге тұрғылықты жері (заңды мекенжайы) бойынша, заңды тұлғаға - борышкерге тұрған жері (нақты мекенжайы) бойынша жіберілетін жазбаша (пошталық) хабарламалар;

      4) ұялы байланыс бойынша мәтіндік, дыбыстық және өзге де хабарлар жіберу тәсілімен;

      5) Интернет желісі арқылы өзара іс-қимыл жасасуға құқылы.

      2. Коллекторлық агенттіктің борышкермен және (немесе) оның өкілімен және (немесе) банктік қарыз шарты немесе микрокредит беру туралы шарт шеңберінде кредиторға міндеттемелері арқылы байланысты болатын үшінші тұлғамен өзара іс-қимылы:

      1) әрбір байланыс кезінде:

      коллекторлық агенттіктің атауы;

      коллекторлық агенттіктің тұрған жері;

      борышкермен өзара іс-қимылды жүзеге асыратын адамның тегі, аты, әкесінің аты (егер ол жеке басты куәландыратын құжатта көрсетілсе), лауазымы;

      кредитордың атауы туралы хабармен жүзеге асырылуға тиіс.

      Осы тармақшада көзделмеген және коммерциялық немесе Қазақстан Республикасының заңдарымен қорғалатын өзге де құпия болып табылмайтын өзге де ақпарат борышкерге оның талап етуі бойынша хабарланады;

      2) егер борышкер коллекторлық агенттікке жеке жүгінген кезде осы тармақшада көрсетілген уақыт кезеңі шегінде коллекторлық агенттік ұсынғаннан өзгеше өзара іс-қимыл жасасу кезеңін айқындамаса, борышкердің тұрғылықты жерінің не тұрған жерінің не борышкердің тіркелген жерінің уақыты бойынша жұмыс күндері сағат 8:00-ден 21:00-ге дейінгі кезеңде;

      3) коллекторлық агенттіктің бастамасы бойынша борышкердің тұрғылықты жері немесе тұрған жері немесе тіркелген жері бойынша немесе коллекторлық агенттіктің (филиалдың, өкілдіктің) тұрған жеріндегі үй-жайларында жеке қарым-қатынас кезінде аптасына үш реттен асырмай және жұмыс күндері сағат 8:00-ден 21:00-ге дейінгі кезеңде бір реттен асырмай;

      4) коллекторлық агенттіктің бастамасы бойынша телефонмен сөйлесу арқылы жұмыс күндері сағат 8:00-ден 21:00-ге дейінгі уақыт кезеңінде үш реттен асырмай;

      5) борышкердің талап етуі бойынша, коммерциялық немесе Қазақстан Республикасының заңдарымен қорғалатын өзге де құпияға жататын ақпаратты қоспағанда, берешек мөлшерін растайтын құжатты және коллекторлық агенттіктің берешекке қатысты коллекторлық қызметті жүзеге асыру жөніндегі өкілеттігін растайтын құжаттардың көшірмесін бере отырып;

      6) өзара іс-қимыл процесін аудио- немесе аудиотіркеуі бар бейнетехника құралдарының көмегімен тіркей отырып;

      7) кредитордан, борышкерден және (немесе) оның өкілінен және (немесе) үшінші тұлғалардан алынған құжаттар мен ақпараттың, оның ішінде банк құпиясының, микрокредит беру құпиясының, коммерциялық немесе Қазақстан Республикасының заңдарымен қорғалатын өзге де құпияның, борышкердің және (немесе) оның өкілінің және (немесе) үшінші тұлғалардың дербес деректерінің сақталуын қамтамасыз ете отырып жүзеге асырылуға тиіс.

      Осы тармақтың бірінші бөлігінің 2), 3) және 4) тармақшаларында көзделген талаптар коллекторлық агенттіктің осы Заңның 16-бабының 2-тармағында көзделген міндеттерді бұзатын (бұзған) борышкермен және (немесе) оның өкілімен өзара іс-қимылына қолданылмайды.

      Ескертпе. Осы тармақтың мақсаттары үшін жұмыс күндері деп демалыс немесе мереке күндері (ұлттық және мемлекеттік мерекелер) болып табылмайтын, дүйсенбі мен жұма аралығындағы апта күндері түсініледі.

      3. Борышкердің және (немесе) оның өкілінің талап етуі бойынша коллекторлық агенттік борышкерді және (немесе) оның өкілін осы Заңның 16-бабында көзделген құқықтарымен және міндеттерімен таныстыруға міндетті.

      4. Борышкермен жасалған банктік қарыз (микрокредит) шартында борышкердің орналасқан жерін және (немесе) байланыс деректерін анықтау шарты болған кезде осындай мақсатта коллекторлық агенттіктің осы баптың 1-тармағының бірінші абзацында аталған тұлға болып табылмайтын үшінші тұлғамен өзара іс-қимыл жасауына жол беріледі.

      Осы тармақтың бірінші бөлігінде аталған үшінші тұлғамен өзара іс-қимыл жасау кезінде коллекторлық агенттік мынадай ақпаратты:

      коллекторлық агенттіктің атауын;

      коллекторлық агенттік жұмыскерінің тегін, атын, әкесінің атын (егер ол жеке басын куәландыратын құжатта көрсетілсе) және лауазымын;

      борышкердің тегін, атын, әкесінің атын (егер ол жеке басын куәландыратын құжатта көрсетілсе) хабарлайды.

      Коллекторлық агенттіктің осы тармақтың бірінші бөлігінде көрсетілген жеке тұлғамен өзара іс-қимылы осы баптың 2-тармағы бірінші бөлігінің 2), 3), 4), 6) және 7) тармақшаларында көзделген талаптар сақталған жағдайда, сондай-ақ, егер осы тұлға коллекторлық агенттікпен өзара іс-қимылды жүзеге асыруға келісім білдірген, оның ішінде ауызша келісім білдірген жағдайда жүзеге асырылады.

      5. Коллекторлық агенттіктің коллекторлық қызметті жүзеге асыруы кезінде мынадай жосықсыз әрекеттерді жүзеге асыруына:

      1) борышкермен және (немесе) оның өкілімен және (немесе) үшінші тұлғамен өзара іс-қимылдың осы баптың 1-тармағында көзделмеген өзге де тәсілдерін пайдалануға;

      2) алып тасталды – ҚР 02.07.2018 № 168-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
      3) алып тасталды – ҚР 19.06.2024 № 97-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
      4) алып тасталды – ҚР 19.06.2024 № 97-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
      5) алып тасталды – ҚР 19.06.2024 № 97-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
      6) алып тасталды – ҚР 19.06.2024 № 97-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
      6-1) алып тасталды – ҚР 19.06.2024 № 97-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      7) берешекті өтеу есебінен ақшаны (қолма-қол немесе қолма-қол емес нысанда), сондай-ақ өзге де мүлікті қабылдауға;

      8) берешекті ақшадан басқа, өзге мүлікпен өтеуді талап етуге;

      9) Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген жағдайларды қоспағанда, кредитордан және (немесе) оның өкілінен және (немесе) үшінші тұлғалардан алынған коммер циялық немесе Қазақстан Республикасының заңдарымен қорғалатын өзге де құпияны жария етуге тыйым салынады.

      5-1. Коллекторлық агенттік жұмыскерінің борышкермен және (немесе) оның өкілімен, және (немесе) үшінші тұлғамен өзара іс-қимыл жасасуы кезінде мынадай жосықсыз әрекеттерді жүзеге асыруына:

      1) коллекторлық агенттік жұмыскері өзара іс-қимыл жасасатын тұлғаны берешектің мөлшеріне, сипатына және пайда болу негіздеріне қатысты жаңылыстыруына;

      2) коллекторлық агенттік жұмыскерінің анық емес тегін және (немесе) атын, және (немесе) әкесінің атын (егер ол жеке басты куәландыратын құжатта көрсетілсе), сондай-ақ жұмыс орны және (немесе) лауазымы туралы шындыққа сай келмейтін мәліметтерді хабарлауына;

      3) коллекторлық агенттік жұмыскері өзара іс-қимыл жасасатын тұлғаның ар-намысына, қадір-қасиетіне және іскерлік беделіне нұқсан келтіретін мәліметтерді таратуына не осы тұлғалардың мүдделеріне мүліктік зиян келтіруі мүмкін мәліметтерді жария етуіне;

      4) коллекторлық агенттік жұмыскері өзара іс-қимыл жасасатын тұлғаның құқықтары мен бостандықтарына қол сұғатын, олардың өмірі мен денсаулығына қатер төндіретін, сондай-ақ осы тұлғаға мүліктік және өзге де зиян келтіруге алып келетін құқыққа қайшы әрекеттер жасауына;

      5) борышкерге және (немесе) оның өкіліне, және (немесе) үшінші тұлғаларға күш қолдану не олардың мүлкін жою немесе бүлдіру қатерін төндіру, қорлау, алаяқтық, жалған құжаттар жасау, бопсалау арқылы борышкерді банктік қарыз шарты немесе микрокредит беру туралы шарт бойынша міндеттемелерді орындауға мәжбүрлейтін қысым көрсетуіне тыйым салынады.

      6. Осы баптың нормалары бұзылған жағдайда, коллекторлық агенттік өзі дербес немесе уәкілетті органның талабы бойынша жұмыскердің осы баптың 1-тармағының бірінші абзацында және 4-тармағының бірінші бөлігінде көрсетілген тұлғалармен өзара іс-қимыл жасасу жөніндегі өкілеттігін тоқтату жөнінде шаралар қабылдауға және үш жұмыс күні ішінде уәкілетті органға ақпарат беруге міндетті.

      7. Осы баптың 1, 2, 4-тармақтарының, 5-тармағы 1) және 9) тармақшаларының, 5-1 және 6-тармақтарының талаптары коллекторлық агенттік банктік қарыз шарты немесе микрокредит беру туралы шарт бойынша құқықты (талап етуді) басқаға беру нәтижесінде туындаған өзінің кредитор құқықтарын іске асырған кезде оған және оның жұмыскерлеріне, сондай-ақ сервистік компанияларға қолданылады.

      8. Алып тасталды – ҚР 19.06.2024 № 97-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      9. Осы баптың 1-тармағының, 2-тармағы бірінші бөлігінің 1) тармақшасы бірінші бөлігінің төртінші және бесінші абзацтарының, 2), 3), 4) және 6) тармақшаларының, 5-1-тармағының талаптары банктік қарыз шарты немесе микрокредит беру туралы шарт бойынша кредитордың мүдделерін білдірген кезде коллекторлық агенттіктің жұмыскерлеріне қолданылады.

      10. Коллекторлық қызметті жүзеге асыру кезінде коллекторлық агенттіктің жеке сот орындаушыларымен ынтымақтастықты көздейтін шарттар жасасуына тыйым салынады.

      Ескерту. 5-бапқа өзгерістер енгізілді – ҚР 02.07.2018 № 168-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 24.05.2021 № 43-VII (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 04.07.2022 № 133-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 30.12.2022 № 179-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 19.06.2024 № 97-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

6-бап. Берешекті сотқа дейін реттеу тәртібінің ерекшеліктері

      1. Бастапқы байланыс кезінде коллекторлық агенттік борышкер-жеке тұлғаға және (немесе) оның өкіліне банктік қарыз шартының немесе микрокредит беру туралы шарттың талаптарын өзгерту туралы жазбаша өтінішпен коллекторлық агенттікке олардың (оның) жүгіну құқығы туралы хабар береді.

      Борышкер-жеке тұлға және (немесе) оның өкілі өздеріне (өзіне) коллекторлық агенттік хабар берген күннен кейін күнтізбелік отыз күн ішінде коллекторлық агенттікке банктік қарыз шартының немесе микрокредит беру туралы шарттың талаптарын өзгерту туралы жазбаша өтінішпен және (немесе) коллекторлық агенттікке "Төлемдер және төлем жүйелері туралы" Қазақстан Республикасының Заңында көзделген сәйкестендіру құралдарын қолдану арқылы клиент-жеке тұлғаны сәйкестендіруді жүзеге асыруға мүмкіндік беретін ақпараттандыру объектілері (бұдан әрі – ақпараттандыру объектілері) арқылы жүгінеді, онда берешектің пайда болу себептері мен мән-жайлары, кірістері мен шығыстары, отбасы құрамы (мүшелері), тұрғылықты жері, мүлкінің бар-жоғы туралы мәліметтер, борышкердің өтінішін қарау және оның банктік қарыз шарты немесе микрокредит беру туралы шарт бойынша міндеттемелерін орындауға өз қаражатының жеткілікті екендігін айқындау үшін кредиторға қажетті өзге де мәліметтер көрсетіледі.

      2. Коллекторлық агенттік жазбаша өтінішті алған күннен кейін күнтізбелік он күн ішінде оны кредиторға жіберуге міндетті.

      3. Кредитор борышкердің жазбаша өтінішін алған күннен кейін күнтізбелік он бес күн ішінде банктік қарыз шартын немесе микрокредит беру туралы шартты өзгертудің ұсынылған талаптарын қарайды және коллекторлық агенттік пен борышкерге және (немесе) оның өкіліне:

      1) банктік қарыз шартына немесе микрокредит беру туралы шартқа ұсынылған өзгерістермен келісетіні;

      2) банктік қарыз шартының немесе микрокредит беру туралы шарттың талаптарын өзгерту бойынша өзінің ұсыныстары;

      3) банктік қарыз шартының немесе микрокредит беру туралы шарттың талаптарын өзгертуден бас тарту себептерінің уәжді негіздемесін көрсете отырып, осындай бас тарту туралы жазбаша нысанда және (немесе) ақпараттандыру объектілері арқылы хабарлайды.

      4. Коллекторлық агенттік кредитор қабылдаған шешімді алғаннан кейін күнтізбелік он күн ішінде ол туралы борышкерге хабарлайды.

      5. Борышкерге қатысты коллекторлық қызметті жүзеге асыру кезінде кредитор:

      сотқа оның берешегін өндіріп алу туралы талап қойып жүгінуге;

      берешек коллекторлық агенттікте жұмыста болған кезеңдегі сыйақыны, қарыз немесе микрокредит беруге және оған қызмет көрсетуге байланысты комиссияларды және өзге төлемдерді төлеуді талап етуге, сондай-ақ негізгі борышты және сыйақыны уақтылы өтемегені үшін көрсетілген кезеңге тұрақсыздық айыбын (айыппұлды, өсімпұлды) есепке жазуға құқылы емес.

      6. Борышкер және (немесе) оның өкілі осы бапта көзделген берешекті сотқа дейін реттеу тәртібі мәселесі бойынша кредитордың не коллекторлық агенттіктің әрекеттеріне (әрекетсіздігіне) уәкілетті органға шағым жасай алады.

      Ескерту. 6-бапқа өзгерістер енгізілді – ҚР 02.07.2018 № 168-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.07.2019 № 262-VI (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 19.06.2024 № 97-VIII (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз) Заңдарымен.

6-1-бап. Коллекторлық агенттік берешек құқығын (талапты) басқаға беру нәтижесінде туындаған өзінің кредитор құқықтарын іске асырған кезде оның берешекті реттеу ерекшеліктері

      1. Коллекторлық агенттік өзіне кредитор берешек бойынша, оның ішінде сот шешімі бойынша немесе нотариустың атқарушылық жазбасы негізінде өндіріп алынған берешек бойынша құқықты (талап етуді) берген кезде борышкер-жеке тұлғаға және (немесе) оның өкіліне банктік қарыз шарты немесе микрокредит беру туралы шарт бойынша міндеттемені орындау талаптарын өзгерту туралы жазбаша өтінішпен және (немесе) ақпараттандыру объектілері арқылы коллекторлық агенттікке олардың (оның) жүгіну құқығы туралы хабар береді.

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!
      1-тармақтың екінші бөлігі 01.05.2026 бастап қолданысқа енгізіледі – ҚР 19.06.2024 № 97-VIII Заңымен (мәтін алып тасталды).

      Борышкер-жеке тұлға және (немесе) оның өкілі берешек бойынша құқықты (талап етуді) басқаға беру туралы өздеріне (өзіне) хабар берілген күннен кейін кез келген мерзімде коллекторлық агенттікке банктік қарыз шарты бойынша немесе микрокредит беру туралы шарт бойынша міндеттемені орындау талаптарын өзгерту туралы жазбаша өтінішпен және (немесе) ақпараттандыру объектілері арқылы жүгінуге құқылы, онда берешектің пайда болу себептері, кірістері мен шығыстары, отбасы құрамы (мүшелері), тұрғылықты жері, мүлкінің бар-жоғы туралы мәліметтер, оның коллекторлық агенттікке банктік қарыз шарты бойынша немесе микрокредит беру туралы шарт бойынша міндеттемені орындау талаптарын өзгерту туралы жүгінуінің мән-жайларын (фактілерін) растайтын, оның ішінде:

      1) негізгі борыш және (немесе) сыйақы бойынша төлемдерді кейінге қалдыруға немесе бөліп төлеуге;

      2) берешекті өтеу кезектілігін өзгертуге, оның ішінде негізгі борышты басым тәртіппен өтеуге;

      3) банктік қарыз немесе микрокредит мерзімін өзгертуге;

      4) тұрақсыздық айыбын (айыппұлды, өсімпұлды) азайту жағына қарай өзгертуге немесе толық алып тастауға;

      5) комиссияларды және банктік қарызға қызмет көрсетуге байланысты өзге де төлемдерді өзгертуге немесе толық алып тастауға;

      6) негізгі борыш және (немесе) сыйақы бойынша берешекті толық не ішінара кешіруге;

      7) ипотека нысанасы болып табылатын жылжымайтын мүлікті тараптардың келісімінде белгіленген мерзімдерде кепіл берушінің өзінің дербес өткізуіне;

      8) міндеттемені орындаудың орнына коллекторлық агенттікке кепілге қойылған мүлікті беру арқылы бас тарту төлемін ұсынуға;

      9) сатып алушыға міндеттемені бере отырып, ипотека нысанасы болып табылатын жылжымайтын мүлікті өткізуге байланысты өзге де мәліметтер көрсетіледі.

      2. Коллекторлық агенттік борышкердің өтінішін алған күннен кейін күнтізбелік он бес күн ішінде банктік қарыз шарты немесе микрокредит беру туралы шарт бойынша міндеттемені орындау талаптарына ұсынылған өзгерістерді қарайды және борышкерге және (немесе) оның өкіліне жазбаша нысанда және (немесе) ақпараттандыру объектілері арқылы:

      1) банктік қарыз шарты немесе микрокредит беру туралы шарт бойынша міндеттемені орындау талаптарына ұсынылған өзгерістермен келісетіні;

      2) банктік қарыз шарты немесе микрокредит беру туралы шарт бойынша міндеттемені орындау талаптарын өзгерту бойынша қарсы ұсыныстар;

      3) банктік қарыз шарты немесе микрокредит беру туралы шарт бойынша міндеттемені орындау талаптарын өзгертуден бас тарту себептерінің уәжді негіздемесін көрсете отырып, осындай бас тарту туралы хабарлайды.

      Коллекторлық агенттік мерзімді әскери қызметтегі әскери қызметшілерге банктік қарыз шарты және (немесе) микрокредит беру туралы шарт бойынша уәкілетті орган айқындаған тәртіппен қарыз бойынша сыйақыны есепке жазбай, мерзімді әскери қызмет өткеру мерзімін және ол аяқталғаннан кейінге 60 күнді қамтитын кезеңге негізгі борыш пен сыйақы бойынша төлемді кейінге қалдыруды ұсынуға міндетті.

      Мерзімді әскери қызметке шақырылған әскери қызметшілер, сондай-ақ олардың қызметтен шығарылуы, банктік қарызының және (немесе) микрокредитінің болуы не болмауы, ол бойынша төлемді кейінге қалдырудың ұсынылуы туралы мәліметтер Қазақстан Республикасының Қорғаныс министрлігімен келісу бойынша уәкілетті орган айқындаған тәртіппен мемлекеттік органдар мен коллекторлық агенттіктердің ақпараттық жүйелерінің өзара іс-қимылын қамтамасыз ету арқылы беріледі.

      Осы тармақтың үшінші бөлігінде көзделген жағдайларда дербес деректерді жинау, өңдеу және пайдалану Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады.

      Коллекторлық агенттіктің осы тармақтың бірінші бөлігінің 2) тармақшасында көзделген шешімі алынған күннен бастап күнтізбелік он бес күн ішінде коллекторлық агенттік пен қарыз алушы-жеке тұлға арасында өзара қолайлы шешімге қол жеткізілмеуі банктік қарыз шарты бойынша немесе микрокредит беру туралы шарт бойынша міндеттемені орындау талаптарын өзгертуден бас тарту болып есептеледі.

      3. ЗҚАИ-ның ескертпесі!
      3-тармақ алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі – ҚР 19.06.2024 № 97-VIII Заңымен (мәтін алып тасталды).
      Ескерту. 2-тарау 6-1-баппен толықтырылды - ҚР 19.06.2024 № 97-VIII (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз) Заңымен.

7-бап. Коллекторлық қызметті жүзеге асыруға ниеті бар заңды тұлғаны есептік тіркеу

      1. Коллекторлық қызметті жүзеге асыруға ниеті бар заңды тұлға "Азаматтарға арналған үкімет" мемлекеттік корпорациясында мемлекеттік тіркелген (қайта тіркелген) күнінен бастап үш ай ішінде есептік тіркелуге жатады.

      2. Алып тасталды – ҚР 19.06.2024 № 97-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      3. Коллекторлық қызметті жүзеге асыруға ниеті бар заңды тұлға есептік тіркеуден өту үшін уәкілетті орган бекіткен нормативтік құқықтық актіде көзделген құжаттарды уәкілетті органға ұсынады.

      4. Уәкілетті орган есептік тіркеуден өтуге арналған құжаттарды алған кезден бастап екі жұмыс күні ішінде ұсынылған құжаттардың толықтығын тексереді.

      Коллекторлық қызметті жүзеге асыруға ниеті бар заңды тұлға құжаттар топтамасын толық ұсынбаған жағдайда, уәкілетті орган осы тармақтың бірінші бөлігінде көрсетілген мерзімдерде өтінішті одан әрі қараудан уәжді түрде жазбаша нысанда бас тартады.

      5. Уәкілетті орган есептік тіркеуден өту туралы өтінішті құжаттар топтамасы толық ұсынылған күннен бастап он жұмыс күні ішінде қарайды.

      6. Уәкілетті орган коллекторлық қызметті жүзеге асыруға ниеті бар заңды тұлғаны осы баптың 5-тармағында белгіленген мерзімде коллекторлық агенттіктер тізіліміне енгізуге және оны осы шешім мен тіркеу нөмірі туралы хабардар етуге не есептік тіркеуден бас тарту себептері туралы уәжді түрде жазбаша нысанда жауап беруге міндетті.

      7. Есептік тіркеуден өткен коллекторлық агенттіктердің тізілімі уәкілетті органның интернет-ресурсында орналастырылады.

      Ескерту. 7-бапқа өзгерістер енгізілді – ҚР 02.07.2018 № 168-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.04.2019 № 241-VI (01.07.2019 бастап қолданысқа енгізіледі); 25.11.2019 № 272-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 24.05.2021 № 43-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 14.07.2022 № 141-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 19.06.2024 № 97-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

8-бап. Коллекторлық қызметті жүзеге асыруға ниеті бар заңды тұлғаны есептік тіркеуден бас тарту негіздерi

      1. Коллекторлық қызметті жүзеге асыруға ниеті бар заңды тұлғаны есептік тіркеуден бас тарту мынадай:

      1) уәкілетті орган бекіткен нормативтік құқықтық актіде көзделген құжаттарда көрсетілуге жататын анық емес мәліметтер мен ақпарат берілген;

      2) коллекторлық қызметті жүзеге асыруға ниеті бар заңды тұлғаның жұмыскерлері осы Заңның 12-бабының 2 және 3-тармақтарында көзделген талаптарға сәйкес келмеген;

      3) коллекторлық қызметті жүзеге асыруға ниеті бар заңды тұлғаның жарғылық капиталындағы қатысу үлестерінің он немесе одан да көп пайызын өзі дербес немесе басқа тұлғамен (тұлғалармен) бірлесіп тікелей немесе жанама иеленетін және (немесе) пайдаланатын және (немесе) оларға билік ететін немесе бақылау жасайтын тұлға осы Заңның 3-бабының 3-тармағында көзделген талаптарға сәйкес келмеген;

      4) "Азаматтарға арналған үкімет" мемлекеттік корпорациясында мемлекеттік тіркелген (қайта тіркелген) күнінен бастап үш ай өткеннен кейін уәкілетті органға есептік тіркеуден өту туралы өтінішпен жүгінген;

      5) осы Заңның 21-бабының 1-тармағында белгіленген талаптарды сақтамаған жағдайларда жүргізіледі.

      2. Осы баптың 1-тармағының 1), 2) және 3) тармақшаларында көзделген негіздер бойынша есептік тіркеуден бас тартылған жағдайда коллекторлық қызметті жүзеге асыруға ниеті бар заңды тұлға есептік тіркеуден бас тартуды алған күннен кейін отыз жұмыс күні ішінде осы Заңның 7-бабының 3-тармағына сәйкес құжаттарды қайтадан ұсынуға құқылы не өзінің атауынан "коллекторлық агенттік" деген сөздерді, олардан туындайтын, оның коллекторлық қызметті жүзеге асыратынын болжайтын сөздерді алып тастау арқылы қайта тіркеу рәсімін жүргізуге міндетті.

      Коллекторлық қызметті жүзеге асыруға ниеті бар заңды тұлға осы баптың 1-тармағының 4) және 5) тармақшаларында көзделген негіздер бойынша есептік тіркеуден бас тартуды алған жағдайда, мұндай заңды тұлға өзінің атауынан "коллекторлық агенттік" деген сөздерді, олардан туындайтын, өзін коллекторлық қызметті жүзеге асырады деп болжататын сөздерді алып тастау арқылы қайта тіркеу рәсімін жүргізуге міндетті.

      Заңды тұлға осы тармақтың бірінші және екінші бөліктерінде көрсетілген әрекеттерді жүзеге асырмаған жағдайда, ол Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен мәжбүрлі түрде таратылуға жатады.

      Ескерту. 8-бапқа өзгерістер енгізлді - ҚР 02.04.2019 № 241-VI (01.07.2019 бастап қолданысқа енгізіледі); 19.06.2024 № 97-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

9-бап. Коллекторлық агенттікті коллекторлық агенттіктер тізілімінен шығару негіздері

      1. Мынадай:

      1) коллекторлық агенттік және (немесе) оның борышкерлермен өзара іс-қимыл жасайтын жұмыскерлері осы Заңның 5-бабы 5-тармағының 7) және 8) тармақшаларында, 5-1-тармағында көзделген жосықсыз әрекеттердің біреуін қатарынан күнтізбелік он екі ай ішінде үш және одан көп рет жасаған;

      1-1) есептік тіркеуден өту үшін ұсынылған құжаттарда анық емес мәліметтер мен ақпараттар анықталған;

      1-2) уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген жарғылық капиталдың ең төмен мөлшері жөніндегі талаптар сақталмаған;

      2) Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің нормативтік құқықтық актілеріне сәйкес ұсынылуы талап етілетін есептілік белгіленген мерзімде бірнеше рет (қатарынан күнтізбелік он екі ай ішінде екі және одан көп рет) ұсынылмаған немесе уақтылы ұсынылмаған;

      3) коллекторлық агенттік уәкілетті органға Қазақстан Республикасының коллекторлық қызмет туралы заңнамасына сәйкес талап етілетін ақпаратты бермеген, уақтылы бермеген не коллекторлық агенттік уәкілетті органға Қазақстан Республикасының коллекторлық қызмет туралы заңнамасына сәйкес ұсынылуы талап етілетін мәліметтерді қамтымайтын ақпарат берген не сұралатын өзге ақпаратты бермеген, уақтылы бермеген не анық емес ақпарат берген, коллекторлық агенттік оны қатарынан күнтізбелік он екі ай ішінде үштен көп рет жасаған;

      4) коллекторлық агенттік өзі қабылдаған және (немесе) өзіне уәкілетті орган шектеулі ықпал ету шараларын қолдану арқылы жүктеген міндеттерді орындамаған, уақтылы орындамаған, коллекторлық агенттік оны қатарынан күнтізбелік он екі ай ішінде үштен көп рет жасаған;

      5) қатарынан күнтізбелік он екі ай ішінде коллекторлық қызметті жүзеге асырмаған;

      6) коллекторлық агенттіктің қызметін тоқтату туралы сот шешімі заңды күшіне енген;

      7) коллекторлық агенттік күнтізбелік соңғы он екі айда тексеру жүргізуге үш және одан да көп рет кедергі келтірген;

      8) коллекторлық агенттік коллекторлық қызметті жүзеге асыруды ерікті түрде тоқтату туралы шешім қабылдаған жағдайларда, коллекторлық агенттік коллекторлық агенттіктердің тізілімінен шығарылады.

      Осы тармақтың бірінші бөлігінің 8) тармақшасында көзделген жағдайда, коллекторлық агенттіктің коллекторлық агенттіктер тізілімінен шығару туралы өтінішіне барлық міндеттемелердің орындалғанын растау, сондай-ақ баланста бұрын алынған құқықтардың (талап етулердің) жоқ екені туралы хат қоса беріледі.

      2. Коллекторлық агенттік коллекторлық агенттіктердің тізілімінен шығарылған жағдайда, уәкілетті орган оны шығарылған күннен бастап күнтізбелік жеті күн ішінде бұл туралы жазбаша түрде хабардар етеді.

      Хабарлама есептік тіркеуден өтуге арналған өтініште не коллекторлық агенттіктің тұрған жерінің өзгергені туралы жазбаша хабарламада көрсетілген мекенжай бойынша жіберіледі.

      3. Уәкілетті органның коллекторлық агенттікті коллекторлық агенттіктер тізілімінен алып тастау туралы шешіміне Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен шағым жасалуы мүмкін.

      Уәкілетті органның коллекторлық агенттікті коллекторлық агенттіктер тізілімінен алып тастау туралы шешіміне шағым жасау осы шешімнің орындалуын тоқтата тұрмайды.

      4. Коллекторлық агенттік өзінің коллекторлық агенттіктер тізілімінен шығарылғаны туралы уәкілетті органның хабарламасын алған кезден бастап оның берешекті өндіріп алу туралы жаңа шарттар жасасуына және (немесе) банктік қарыз шарттары немесе микрокредит беру туралы шарттар бойынша құқықтардың (талап етулердің) коллекторлық агенттікке өту жағдайларын қамтитын шарттар (бұдан әрі - талап ету құқығын басқаға беру шарты) жасасуына тыйым салынады.

      5. Коллекторлық агенттік өзінің коллекторлық агенттіктер тізілімінен шығарылғаны туралы уәкілетті органның хабарламасын алған күннен не коллекторлық агенттік коллекторлық қызметті жүзеге асыруды ерікті түрде тоқтату туралы шешім қабылдаған күннен кейін күнтізбелік отыз күн ішінде:

      өз атауынан "коллекторлық агенттік" деген сөздерді, олардан туындайтын, өзін коллекторлық қызметті жүзеге асырады деп болжататын сөздерді алып тастау арқылы қайта тіркеу рәсімін жүргізуге;

      өзінің коллекторлық агенттіктер тізілімінен шығарылғаны туралы уәкілетті органның хабарламасын алған не коллекторлық агенттік коллекторлық қызметті жүзеге асыруды ерікті түрде тоқтату туралы шешім қабылдаған күнге, берешекті өндіріп алу туралы шарт негізінде коллекторлық агенттікке берілген берешек жөніндегі барлық мәліметтер мен құжаттарды кредиторға беруге;

      өзіне банктік қарыз шарты және (немесе) микрокредит беру туралы шарт бойынша құқықтар (талаптар) берілген тұлғаға не оның нұсқауы бойынша мұндай тұлға сенімгерлік басқарудың жаңа шартын жасасқан сервистік компанияға уәкілетті органның оны коллекторлық агенттіктердің тізілімінен шығарылғаны туралы хабарламасын алған не коллекторлық агенттік коллекторлық қызметті жүзеге асыруды ерікті түрде тоқтату туралы шешім қабылдаған күнге, сенімгерлік басқару шарты негізінде коллекторлық агенттікке берілген, банктік қарыз шарттары және (немесе) микрокредит беру туралы шарттар бойынша құқықтар (талаптар) бойынша барлық мәліметтер мен құжаттарды беруге;

      берешекті өндіріп алу туралы жасалған барлық шарттарды және (немесе) сенімгерлік басқару шарттарын бұзуға міндетті.

      Кредитор берешекті өндіріп алу туралы шарт негізінде коллекторлық агенттікке берілген берешек жөніндегі мәліметтер мен құжаттардың қабылдануын қамтамасыз етуге, сондай-ақ бұрын осы коллекторлық агенттікпен жасалған берешекті өндіріп алу туралы шарттарды бұзу жөнінде шаралар қабылдауға міндетті.

      Өзіне банктік қарыз шарты және (немесе) микрокредит беру туралы шарт бойынша құқықтар (талаптар) берілген тұлға не мұндай тұлға сенімгерлік басқарудың жаңа шартын жасасқан сервистік компания осы тармақтың бірінші бөлігінің төртінші абзацында көзделген жағдайда, мәліметтер мен құжаттардың қабылдануын қамтамасыз етуге міндетті.

      Осы тармақтың бірінші бөлігінде көрсетілген әрекеттерді жүзеге асырмаған жағдайда, коллекторлық агенттік Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен мәжбүрлеп таратылуға жатады.

      6. Коллекторлық агенттік өзінің коллекторлық агенттіктер тізілімінен шығарылғаны туралы уәкілетті органның хабарламасын алған күннен бастап күнтізбелік бес күн ішінде бұл туралы:

      берешекті өндіріп алу туралы шарттар жасасқан кредиторларды;

      сенімгерлік басқару шартында көзделген тәсілдермен өздерімен сенімгерлік басқару шарттары жасалған тұлғаларды;

      берешегі коллекторлық агенттікке берешекті өндіріп алу туралы шарт негізінде берілген борышкерлерді осы Заңның 5-бабының 1-тармағында көзделген тәсілдермен;

      өздеріне банктік қарыз шарттары немесе микрокредит беру туралы шарттар бойынша құқықтар (талаптар) сенімгерлік басқару шарттары негізінде берілген борышкерлерді осы Заңның 5-бабының 1-тармағында көзделген тәсілдермен хабардар етуге міндетті.

      Ескерту. 9-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 03.07.2019 № 262-VI (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 29.06.2020 № 351-VI (01.07.2021 бастап қолданысқа енгізіледі); 04.07.2022 № 133-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 30.12.2022 № 179-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 19.06.2024 № 97-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

10-бап. Коллекторлық агенттіктің құжаттама жүргізу тәртібі

      1. Коллекторлық агенттік шарттарды тіркеу журналында берешекті өндіріп алу туралы барлық шарттарды, құқықты (талапты) басқаға беру шарттарын, сенімгерлік басқару шарттарын тіркейді және кредиторлардан қабылданатын құжаттарды:

      1) берешекті өндіріп алу туралы шарттарды;

      2) талап ету құқығын басқаға беру шарттарын, сондай-ақ оларға қоса берілетін құжаттарды (бар болған жағдайда);

      2-1) сенімгерлік басқару шарттарын;

      3) кепіл нысанасына арналған құжаттарды (егер негізгі міндеттеме кепілмен қамтамасыз етілген жағдайда);

      4) кепілгерлік және кепілдік шарттарын (егер негізгі міндеттеме кепілгерлікпен немесе кепілдікпен қамтамасыз етілген жағдайда);

      5) борышкердің құқық (талап ету) басқаға берілген күнгі берешегінің есептеулерін;

      6) мерзімі өткен берешекті реттеу бойынша борышкерге қатысты кредитор қабылдаған, Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген шаралар жөніндегі ақпаратты қамтитын құжаттарды есепке алуды жүргізеді. Ақпарат банктік қарыз шарты немесе микрокредит беру туралы шарт шеңберінде міндеттемелерді орындамаудың немесе тиісінше орындамаудың соңғы күнінен бастап берешекті коллекторлық агенттікке бергенге дейінгі кезең үшін көрсетіледі;

      7) борышкердің құрылтай құжаттарының көшірмелерін (заңды тұлғалар үшін);

      8) борышкердің жеке басын куәландыратын құжаттың көшірмесін (жеке тұлғалар үшін);

      9) борышкердің берешекті өтегенін растайтын құжаттарды (немесе олардың көшірмелерін);

      10) кепілге салынған мүлікті өткізу жөніндегі құжаттарды;

      11) берешекті өндіріп алу туралы шартта, құқықты (талапты) басқаға беру шартында, сенімгерлік басқару шартында берілуі көзделген өзге де құжаттарды есепке алуды жүргізеді.

      2. Шарттарды тіркеу журналын жүргізу қағаз жеткізгіште немесе электрондық нысанда жүзеге асырылады.

      Ескерту. 10-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 04.07.2022 № 133-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

11-бап. Коллекторлық қызмет құпиясы

      1. Коллекторлық қызмет құпиясы коллекторлық қызметті жүзеге асыру кезінде коллекторлық агенттік алған және (немесе) жасаған борышкер, кредитор, берешек туралы, банктік қарыз шарты немесе микрокредит беру туралы шарт шеңберінде креди торға міндеттемелері арқылы байланысты болатын үшінші тұлғалар, берешекті өндіріп алу туралы жасалған шарттардың талап тары туралы кез келген мәліметтер мен өзге де мәліметтерді қамтиды.

      2. Борышкерге қатысты коллекторлық қызмет құпиясы борышкердің өзіне, борышкердің жазбаша келiсiмi, оның ішінде банктік қарыз шартын жасасу кезінде - банк құпиясын ашуға немесе микрокредит беру туралы шартты жасасу кезінде микрокредит беру құпиясын ашуға берген жазбаша келісімі негiзiнде үшiншi тұлғаға, сондай-ақ осы баптың 3, 4 және 5-тармақтарында көрсетiлген тұлғаларға ғана ашылуы мүмкiн.

      3. Коллекторлық қызметті жүзеге асыру кезінде коллекторлық агенттік алған және (немесе) жасаған борышкер, кредитор, берешек туралы, банктік қарыз шарты немесе микрокредит беру туралы шарт шеңберінде кредиторға міндеттемелері арқылы байланысты болатын үшінші тұлғалар, берешекті өндіріп алу туралы жасалған шарттардың талаптары туралы мәліметтер мен өзге де мәліметтер:

      1) қылмыстық қудалау функциясын жүзеге асыратын мемлекеттік органдарға және лауазымды адамдарға: олардың іс жүргізуінде жатқан қылмыстық iстер бойынша, мөрмен расталған және прокурор санкциялаған жазбаша сұрау салу негiзiнде;

      2) соттарға: олардың іс жүргізуінде жатқан iстер бойынша, сот ұйғарымы, қаулысы, шешімі және үкімі негізінде;

      3) мемлекеттік және жеке сот орындаушыларына: олардың іс жүргізуінде жатқан атқарушылық іс жүргізу істері бойынша, сот орындаушысының прокурор санкциялаған, әділет органының мөрімен немесе жеке сот орындаушысының мөрімен расталған қаулысы негізінде;

      4) прокурорға: оның қарауында жатқан материал бойынша, өз құзыреті шегінде тексеру жүргізу туралы қаулы негізінде;

      5) мемлекеттік кіріс органдарына: тексерілетін тұлғаға салық салуға байланысты мәселелер бойынша, нұсқама негізінде;

      6) борышкердің өкілдеріне: нотариат куәландырған сенімхат негізінде;

      7) оңалту және банкроттық саласындағы уәкілетті органға: өзі жөнінде соттың банкрот деп тану туралы заңды күшіне енген шешімі бар тұлғаға қатысты, банкроттық және (немесе) оңалту туралы іс қозғалғанға дейін бес жыл ішіндегі кезең үшін, прокурордың санкциясымен;

      8) уәкілетті органға: коллекторлық агенттіктердің қызметіне мемлекеттік бақылауды жүзеге асыруға байланысты мәселелер бойынша;

      9) Қазақстан Республикасы азаматтарының төлем қабілеттілігін қалпына келтіру және банкроттығы бойынша мемлекеттік басқару саласындағы уәкілетті органға: "Қазақстан Республикасы азаматтарының төлем қабілеттілігін қалпына келтіру және банкроттығы туралы" Қазақстан Республикасының Заңында көзделген рәсімдерді қолдану туралы арыз берген азаматқа қатысты сұрау салу негізінде осындай сұрау салу берілгенге дейінгі үш жыл ішіндегі кезең үшін;

      10) қаржы басқарушысына: төлем қабілеттілігін қалпына келтіру немесе сот арқылы банкроттық рәсімін қолдану туралы іс қозғалған азаматқа қатысты сұрау салу негізінде прокурордың санкциясымен беріледі. Өкілеттіктерді растау мақсатында сұрау салуға соттың рәсімді қолдану туралы іс қозғау жөніндегі ұйғарымы қоса беріледі.

      4. Борышкерге қатысты коллекторлық қызметті жүзеге асыру кезінде коллекторлық агенттік алған және (немесе) жасаған борышкер, кредитор туралы, банктік қарыз шарты немесе микрокредит беру туралы шарт шеңберінде кредиторға міндет темелері арқылы байланысты болатын үшінші тұлғалар, берешек, берешекті өндіріп алу туралы жасалған шарттардың талаптары туралы мәліметтер мен өзге де мәліметтер осы баптың 3-тармағында көзделген тұлғалардан басқа, сондай-ақ жазбаша сұрау салу негізінде:

      1) борышкер өсиетте көрсеткен тұлғаларға;

      2) нотариустарға: өздерінің іс жүргiзуіндегі мұрагерлiк iстер бойынша нотариустың сұрау салуы негiзiнде;

      3) шетелдік консулдық мекемелерге: олардың іс жүргізуінде жатқан мұрагерлік істер бойынша беріледі.

      5. Мыналар:

      1) коллекторлық агенттіктердің "Қазақстан Республикасындағы кредиттік бюролар және кредиттік тарихты қалыптастыру туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес кредиттік бюроларға ақпарат беруі және кредиттік бюролардың берешек бөлігінде борышкер туралы ақпарат беруі;

      2) Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі мен уәкілетті орган арасында ақпарат, оның ішінде коллекторлық қызмет құпиясын құрайтын мәліметтер алмасу;

      3) мемлекеттік органның лауазымды адамының немесе ұйымда басқарушылық функцияларды орындайтын адамның қылмыстық қудалау органына қылмыстық құқық бұзушылық туралы хабар жіберілген кезде растау құжаттары мен материалдар ретінде коллекторлық қызмет құпиясын қамтитын құжаттар мен мәліметтерді ұсынуы коллекторлық қызмет құпиясын ашу болып табылмайды.

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!
      5-тармақтың екінші бөлігіне өзгеріс енгізу көзделген – ҚР 19.06.2024 № 97-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      Коллекторлық қызметтің құпиясы банк омбудсманына оның қарауында жатқан, жеке тұлғалардың ол бойынша міндеттемелер "Қазақстан Республикасындағы банктер және банк қызметі туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 36-1-бабының 3 және 4-тармақтарында немесе "Микроқаржылық қызмет туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 9-1-бабының 4 және 5-тармақтарында көрсетілген тұлғаға берілген банктік қарыз шартынан немесе микрокредит беру туралы шарттан туындайтын келіспеушіліктерді реттеу жөніндегі жүгінулері бойынша ашылуы мүмкін.

      6. Осы Заңның және Қазақстан Республикасының басқа да заңдарының негізінде Қазақстан Республикасының заңдарымен қорғалатын құпияны құрайтын мәлiметтерге қол жеткізген коллекторлық агенттіктер, сондай-ақ өзге де тұлғалар көрсетілген мәлiметтердi жария еткенi немесе заңсыз пайдаланғаны үшiн Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген жауаптылықта болады.

      Ескерту. 11-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 21.01.2019 № 217-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап үш ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.07.2019 № 262-VI (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 14.07.2022 № 141-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 30.12.2022 № 179-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

12-бап. Коллекторлық агенттіктің жұмыскерлеріне қойылатын талаптар

      1. Атқарушы органның (алқалы және (немесе) жеке-дара) бірінші басшысы және мүшелері, байқаушы кеңестің (бар болған жағдайда) бірінші басшысы және мүшелері, бас бухгалтер коллекторлық агенттіктің басшы жұмыскерлері болып танылады.

      2. Мынадай:

      1) Қазақстан Республикасының азаматтығына ие емес;

      2) жоғары білімі жоқ;

      3) жеке адамға, отбасыға және кәмелетке толмағандарға, адамның және азаматтың конституциялық және өзге де құқықтары мен бостандықтарына, мемлекеттің конституциялық құрылысының негіздеріне және қауіпсіздігіне, меншікке, қоғамдық қауіпсіздік пен қоғамдық тәртіпке, халық денсаулығына және имандылыққа, бейбітшілік пен адамзаттың қауіпсіздігіне, коммерциялық және өзге де ұйымдардағы қызмет мүдделеріне, мемлекеттік қызмет пен мемлекеттік басқару мүдделеріне, сот төрелігіне және жазалардың орындалу тәртібіне, басқару тәртібіне қарсы, экономикалық қызмет, ақпараттандыру және байланыс салаларындағы қылмыстық құқық бұзушылықтар үшін, сондай-ақ әскери қылмыстық құқық бұзушылықтар үшін алынбаған немесе жойылмаған сотталғандығы бар немесе қылмыстық қудалауға ұшырайтын немесе ұшыраған (өздеріне қатысты қылмыстық қудалау Қазақстан Республикасы Қылмыстық-процестік кодексінің 35-бабы бірінші бөлігінің 1) және 2) тармақшалары негізінде тоқтатылған адамдарды қоспағанда);

      4) қаржы, сақтандыру қызметі, білім беру, мемлекеттік басқару және қорғаныс, міндетті әлеуметтік қамсыздандыру салаларында, құқық және бухгалтерлік есепке алу саласында, сондай-ақ техникалық реттеу саласындағы уәкілетті орган бекіткен экономикалық қызмет түрлерінің жалпы сыныптауышына сәйкес айқындалған төлемдерді жинау жөніндегі агенттіктер мен кредиттік бюролар қызметінде жұмыс тәжірибесі жоқ (тиісті жұмыс өтілі жұмысқа қабылданған күні кемінде бір жыл болуға тиіс);

      5) бұдан бұрын, уәкілетті орган коллекторлық агенттікті осы Заңның 9-бабы 1-тармағы бірінші бөлігінің 1), 2), 3), 4), 5), 6) және 7) тармақшаларында көзделген негіздер бойынша коллекторлық агенттіктер тізілімінен шығару туралы шешім қабылдағанға дейін үш жылдан аспайтын кезеңде коллекторлық агенттіктің басшы жұмыскері не оның жарғылық капиталындағы қатысу үлестерінің он немесе одан да көп пайызын иеленген тұлға болып табылған;

      6) өзіне қатысты қаржы ұйымының, банк және (немесе) сақтандыру холдингінің басшы жұмыскерінің лауазымын атқару және қаржы ұйымының ірі қатысушысы (ірі акционері) болу құқығынан өмір бойына айыру түрінде қылмыстық жаза қолдану туралы сот шешімі заңды күшіне енген;

      7) бұдан бұрын, уәкілетті орган қаржы ұйымын таратуға және (немесе) қаржы нарығында қызметін жүзеге асыруын тоқтатуға алып келген, оны консервациялау не оның акцияларын мәжбүрлеп сатып алу, қаржы ұйымын лицензиядан айыру туралы шешім қабылдағанға дейін не Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен қаржы ұйымын мәжбүрлеп тарату немесе оны банкрот деп тану туралы соттың шешімі заңды күшіне енгенге дейін бір жылдан аспайтын кезеңде қаржы ұйымының басқару органының басшысы, мүшесі, атқарушы органының басшысы, мүшесі, бас бухгалтері, қаржы ұйымының ірі қатысушысы - жеке тұлғасы, ірі қатысушысының, банк және (немесе) сақтандыру холдингінің - заңды тұлғасының басшысы болып табылған жеке тұлға коллекторлық агенттіктің басшы жұмыскері бола алмайды.

      Көрсетілген талап уәкілетті орган қаржы ұйымын таратуға және (немесе) қаржы нарығында қызметін жүзеге асыруын тоқтатуға алып келген, оны консервациялау не оның акцияларын мәжбүрлеп сатып алу, қаржы ұйымын лицензиядан айыру туралы шешім қабылдағаннан кейін не Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен қаржы ұйымын мәжбүрлеп тарату немесе оны банкрот деп тану туралы соттың шешімі заңды күшіне енгеннен кейін бес жыл ішінде қолданылады;

      8) бұдан бұрын, қатарынан төрт және одан да көп кезең ішінде шығарылған эмиссиялық бағалы қағаздар бойынша купондық сыйақы төлеу бойынша дефолтқа жол берген не өзі бойынша дефолтқа жол берілген шығарылған эмиссиялық бағалы қағаздар бойынша купондық сыйақы төлеу жөніндегі берешек сомасы купондық сыйақының төрт еселенген және (немесе) одан да көп мөлшерін құрайтын не шығарылған эмиссиялық бағалы қағаздар бойынша негізгі борышты төлеу бойынша дефолт мөлшері төлеу күніне республикалық бюджет туралы заңда белгіленген айлық есептік көрсеткіштен он мың есе асатын соманы құрайтын қаржы ұйымының басқару органының басшысы, мүшесі, атқарушы органының басшысы, мүшесі, бас бухгалтері, ірі қатысушысының (ірі акционерінің) – заңды тұлғасының – эмитенттің ірі қатысушы (ірі акционері) – жеке тұлғасы, басқару органының басшысы, мүшесі, атқарушы органының басшысы, мүшесі, бас бухгалтері болған жеке тұлға коллекторлық агенттіктің басшы жұмыскері бола алмайды. Көрсетілген талап осы тармақшада көзделген мән-жайлар туындаған кезден бастап бес жыл ішінде қолданылады;

      9) психологиялық-неврологиялық, туберкулездік, наркологиялық диспансерлерде есепте тұрған;

      10) егер босатылған күнінен бері үш жыл өтпесе, мемлекеттік қызметтен немесе арнаулы және құқық қорғау органдарынан теріс себептер бойынша босатылған;

      11) бұрын өзінің лауазымдық өкілеттіктеріне орай осы коллекторлық агенттіктің қызметін тексерулер нысанында бақылау жөніндегі мемлекеттік функцияларды орындаған не өзінің құзыретіне сәйкес осы коллекторлық агенттіктің қызметіне байланысты болған жеке тұлға коллекторлық агенттіктің басшы жұмыскері бола алмайды. Көрсетілген талап адам мемлекеттік қызметті тоқтатқаннан кейін бір жыл ішінде қолданылады;

      12) осы Заңның 5-бабында көзделген талаптарды бұзғаны үшін коллекторлық агенттіктен босатылған;

      13) сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтар үшін әкімшілік жауаптылыққа тартылған жеке тұлға коллекторлық агенттіктің басшы қызметкері бола алмайды.

      2-1. Борышкермен және (немесе) оның өкілімен және (немесе) үшінші тұлғамен өзара іс-қимыл жасайтын коллекторлық агенттіктің басшы қызметкерінің, жұмыскерінің бір мезгілде басқа коллекторлық агенттікпен еңбек және өзге де қатынастарда болуына тыйым салынады.

      3. Осы баптың 2-тармағының 1), 3), 5), 9), 10), 11), 12) және 13) тармақшаларында көзделген талаптарға сәйкес келмейтін, сондай-ақ техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі немесе жоғары білімі жоқ коллекторлық агенттік жұмыскерлері борышкермен және (немесе) оның өкілімен және (немесе) банктік қарыз шарты немесе микрокредит беру туралы шарт шеңберінде кредиторға міндеттемелері арқылы байланысты болатын үшінші тұлғамен өзара іс-қимыл жасасуға жіберілмейді.

      Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі немесе жоғары білімінің бар-жоғына қойылатын талаптар коллекторлық агенттіктің борышкермен және (немесе) оның өкілімен және (немесе) үшінші тұлғалармен телефонмен сөйлесулер арқылы өзара іс-қимыл жасайтын жұмыскерлеріне қатысты қолданылмайды.

      Ескерту. 12-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 24.05.2021 № 43-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 30.12.2022 № 179-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

13-бап. Құжаттарды сақтау

      Коллекторлық агенттіктің сақталуға жататын негізгі құжаттарының тізбесін және оларды сақтау мерзімдерін уәкілетті орган айқындайды.

3-тарау. КОЛЛЕКТОРЛЫҚ АГЕНТТІКТІҢ, БОРЫШКЕРДІҢ ЖӘНЕ (НЕМЕСЕ) ОНЫҢ ӨКІЛІНІҢ ҚҰҚЫҚТАРЫ МЕН МІНДЕТТЕРІ

14-бап. Коллекторлық агенттіктің құқықтары

      Коллекторлық агенттік:

      1) коллекторлық қызметті кредитормен жасалған берешекті өндіріп алу туралы шарт негізінде және осы Заңның, "Қазақстан Республикасындағы банктер және банк қызметі туралы" және "Микроқаржылық қызмет туралы" Қазақстан Республикасы заңдарының талаптарына сәйкес жүзеге асыруға;

      2) берешекке байланысты ақпаратты жинауды жүзеге асыруға, оның ішінде берешекті өндіріп алу туралы жасалған шарттар бойынша кредитордан құжаттар (түпнұсқалары мен көшірмелерін), түсіндірмелер мен ақпарат алуға;

      3) егер Қазақстан Республикасының заңдарында немесе шартта өзгеше көзделмесе, банктік қарыз шарты немесе микрокредит беру туралы шарт бойынша қамтамасыз ету болып табылатын, өзі бойынша құқықты (талап етуді) коллекторлық агенттік кредитордан алған кепiлге салынған мүлiкке сот тәртібімен өндіріп алуды қолдануға;

      4) егер кредитор берешекті өндіріп алу туралы шарттың талаптарын бұзған, борышкер мен оның берешегі туралы құжаттардың (түпнұсқалары мен көшірмелерін), ақпараттың берілуін қамтамасыз етпеген, анық емес деректер ұсынған жағдайларда, берешекті өндіріп алу туралы шартты орындаудан бас тартуға;

      5) кредитор "Қазақстан Республикасындағы банктер және банк қызметі туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 36-бабы 2-1-тармағының 3) тармақшасында және "Микроқаржылық қызмет туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 9-2-бабы 5-тармағының 2-1) тармақшасында көзделген талаптарды сақтаған жағдайда жеке тұлғаның банктік қарыз шарты немесе микрокредит беру туралы шарты бойынша кредитормен талап ету құқығын басқаға беру шартын жасасуға;

      6) тиісті өкілеттіктері болған кезде сотта және атқарушылық іс жүргізуде кредитордың өкілі ретінде әрекет етуге;

      7) борышкермен жасалған банктік қарыз шартында (микрокредит беру туралы шартта) осындай талап болған кезде борышкердің тұрған жері және (немесе) байланыс деректері туралы ақпаратты үшінші тұлғалардан сұратуға;

      7-1) сенімгерлік басқару шарты шеңберінде сервистік компания ретінде әрекет етуге құқылы.

      Коллекторлық агенттік сенімгерлік басқару шарты шеңберінде:

      тараптардың келісімі бойынша өзімен сенімгерлік басқару шарты жасалған тұлға берген өкілеттіктер шеңберінде банктік қарыз шартының немесе микрокредит беру туралы шарттың талаптарын өзгертуге құқылы. Банктік қарыз шартының және (немесе) микрокредит беру туралы шарттың талаптары "Қазақстан Республикасындағы банктер және банк қызметі туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 34-бабы 3-тармағының екінші бөлігіне және "Микроқаржылық қызмет туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 3-бабы 6-тармағының екінші бөлігіне сәйкес қарыз алушы үшін жақсартылған жағдайларда, оларды біржақты тәртіппен өзгертуге жол беріледі;

      өзімен сенімгерлік басқару шарты жасалған тұлғаның мүдделерін сотта, оның ішінде берешекті өндіріп алу және (немесе) кепіл затына өндіріп алуды қолдану процесінде, білдіруге;

      борышкерден өзімен сенімгерлік басқару шарты жасалған тұлғаның мүддесі үшін берешекті өтеу есебіне қолма-қол емес нысандағы ақшаны және (немесе) өзге де мүлікті, кейіннен осындай ақшаны және (немесе) осындай мүлікті оның пайдасына бере отырып, қабылдауға;

      бағалаушылардың, аудиторлардың, заңгерлердің және өзге де консультанттардың көрсетілетін қызметтерін пайдалануға құқылы.

      Сервистік компания ретінде әрекет ететін коллекторлық агенттікке сыйақыны, сондай-ақ сенімгерлік басқарумен байланысты шығыстарды банктік қарыз шарттары және (немесе) микрокредит беру туралы шарттар бойынша құқықтарға (талаптарға) ие болған тұлға сенімгерлік басқару шартының талаптарына сәйкес төлейді (өтейді);

      8) осы Заңда, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында, берешекті өндіріп алу туралы шартта және (немесе) құқықты (талапты) басқаға беру шартында және (немесе) сенімгерлік басқару шартында белгіленген өзге де құқықтарды жүзеге асыруға құқылы.

      Ескерту. 14-бапқа өзгерістер енгізілді – ҚР 02.07.2018 № 168-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.07.2019 № 262-VI (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 04.07.2022 № 133-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 19.06.2024 № 97-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

15-бап. Коллекторлық агенттіктің мiндеттерi

      1. Коллекторлық агенттік:

      1) екі жұмыс күні ішінде өзінің борышкермен үлестес екендігі, осындай үлестестіктің негіздері туралы, сондай-ақ коллекторлық агенттіктің шарттық міндеттемелерді орындауына ықпал ететін немесе ықпал ете алатын және (немесе) коллекторлық агенттіктің жеке мүддесі мен кредитордың заңды мүдделері арасында қайшылықтың туындауына не кредитордың заңды мүдделеріне, оның ішінде борышкердің кредитор алдындағы өз міндеттемелерін орындамауына коллекторлық агенттіктің тікелей немесе жанама түрде мүдделі болуы салдарынан қысым жасалуына алып келуі мүмкін өзге де мән-жайлар туралы ақпаратты кредитордың назарына жеткізуге;

      2) тұрған жерi не атауы өзгерген жағдайларда, осындай өзгерiстер болған күннен бастап күнтiзбелiк үш күннен кешіктірілмейтін мерзімде уәкілетті органды жазбаша хабардар етуге және өзінің интернет-ресурсында қазақ және орыс тілдерінде тиiстi ақпарат орналастыруға;

      2-1) коллекторлық агенттіктің борышкерлермен байланыс жасауға арналған телефон нөмірлері өзгерген жағдайларда, осындай өзгерiстер болған күннен бастап күнтiзбелiк үш күннен кешіктірілмейтін мерзімде уәкілетті органды хабардар етуге;

      3) коллекторлық қызмет құпиясын сақтауға;

      3-1) кредитор банктік қарыз шарты немесе микрокредит беру туралы шарт бойынша құқықтарды (талаптарды) басқаға берген кезде коллекторлық агенттіктердің жеке тұлғалардың берешегін реттеуі мәселелері жөніндегі уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісіне сәйкес борышкер-жеке тұлғаның берешегін реттеу жөніндегі шараларды қабылдауға;

      4) айына бір реттен асырмай, борышкердің және (немесе) оның өкілінің жүгінуі бойынша, жүгіну алынған күннен бастап он жұмыс күні ішінде, алынған құқықтар (талап етулер) бойынша негізгі борыштың, сыйақының, тұрақсыздық айыбының (айыппұлдың, өсімпұлдың) мерзімі өткен және ағымдағы сомаларының қалдығы туралы мәліметтерді жазбаша нысанда өтеусіз беруге;

      4-1) құқықты (талап етуді) коллекторлық агенттік сатып алған банктік қарыз шарты және (немесе) микрокредит беру туралы шарт бойынша берешек толық өтелгеннен кейін ұсынылған борышкердің немесе оның өкілінің жазбаша өтініші бойынша өтінішті алған күннен бастап күнтізбелік он күн ішінде өтеусіз негізде берешектің жоқ екендігі туралы анықтаманы жазбаша нысанда бір рет беруге;

      5) кредитордан, борышкерден және үшінші тұлғалардан алынатын құжаттар мен ақпараттың сақталуын, Қазақстан Республикасының дербес деректер және оларды қорғау туралы заңнамасына сәйкес борышкердің және (немесе) оның өкілінің және (немесе) банктік қарыз шарты немесе микрокредит беру туралы шарт шеңберінде кредиторға міндеттемелері арқылы байланысты болатын үшінші тұлғалардың дербес деректерінің қорғалуын қамтамасыз етуге;

      6) өзінің интернет-ресурсына ие болуға;

      7) кредитор банктік қарыз шарты немесе микрокредит беру туралы шарт бойынша құқықтарды (талап етулерді) басқаға берген кезде борышкерден мұндай шартта көзделмеген өзге комиссиялар мен төлемдердің алынуына жол бермеуге;

      8) кредитор банктік қарыз шарты немесе микрокредит беру туралы шарт бойынша құқықтарды (талап етулерді) басқаға берген кезде, Қазақстан Республикасының заңнамасында кредитор мен борышкердің банктік қарыз шарты немесе микрокредит беру туралы шарт шеңберіндегі өзара қатынастарына, сондай-ақ бастапқы кредитор мен борышкер арасында жасасылған осындай шартқа қойылатын талаптар мен шектеулерді сақтауға;

      9) қызметті автоматтандыру және берешекті есепке алу, сондай-ақ борышкермен өзара іс-қимыл жасасу процесін коллекторлық агенттіктің (филиалдың, өкілдіктің) тұрған жеріндегі үй-жайларында аудио- немесе бейнетехника құралдарының көмегімен тіркеу үшін пайдаланылатын мамандандырылған бағдарламалық қамтылымға ие болуға;

      10) мемлекеттік кредиттік бюромен ақпарат беру туралы шарт жасасуға;

      11) қаржы нарығы мен қаржы ұйымдарын реттеу, бақылау және қадағалау жөніндегі уәкілетті органмен келісу бойынша Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі белгілеген мерзімдерде және тәртіппен, сондай-ақ нысанда Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіне есептілік ұсынуға;

      11-1) талап ету құқығын басқаға беру шарттары бойынша мәліметтерді өзінің тұрған жеріндегі мемлекеттік кіріс органдарына салықтардың және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдердің түсуін қамтамасыз ету саласындағы басшылықты жүзеге асыратын уәкілетті мемлекеттік орган уәкілетті органмен келісу бойынша белгілеген нысан бойынша тоқсаннан кейiнгi айдың 25-күнінен кешiктiрмей ұсынуға;

      12) уәкілетті орган анықтаған Қазақстан Республикасының заңнамасын бұзушылықтарды жоюға;

      13) коллекторлық агенттіктің құрылтайшылары (қатысушылары), басшы қызметкерлері, борышкерлермен және (немесе) олардың өкілдерімен және (немесе) кредитормен банктік қарыз шарты немесе микрокредит беру туралы шарт шеңберіндегі міндеттемелерге байланысты үшінші тұлғалармен өзара іс-қимыл жасайтын жұмыскерлері туралы, сондай-ақ филиалдары және (немесе) өкілдіктері туралы мәліметтер өзгерген жағдайларда уәкілетті органды осындай өзгерістер болған күннен бастап он бес жұмыс күні ішінде хабардар етуге;

      14) борышкермен және (немесе) оның өкілімен және (немесе) үшінші тұлғамен өзара іс-қимыл жасасу процесін аудио- немесе аудиотіркеуі бар бейнетехника құралдарының көмегімен тіркеуге және аудио- және (немесе) бейнежазба материалдарын борышкермен және (немесе) оның өкілімен және (немесе) үшінші тұлғамен өзара іс-қимыл жасасқан күннен бастап алты ай бойы сақтауға;

      15) уәкілетті органға оның сұрау салуы негізінде, оның ішінде борышкерлер мен кредиторлардың келіп түскен шағымдары бойынша мәліметтер, құжаттар мен аудио- және (немесе) бейнежазба (бар болған жағдайда) материалдарын беруге;

      16) борышкермен жеке кездесулер арқылы өзара іс-қимыл жасасу кезінде борышкердің тұрғылықты жері бойынша не тұрған жері, не тіркелген жері бойынша, не борышкердің тұрғылықты жері не тұрған жері немесе тіркелген жері болып табылатын елді мекені жайласқан облыстардың әкімшілік орталықтарында филиалдың немесе өкілдіктің болуын қамтамасыз етуге;

      16-1) борышкер-жеке тұлғаның және (немесе) оның өкілінің талап етуі бойынша оларды (оны) осы Заңның 16-бабында көзделген құқықтарымен және міндеттерімен таныстыруға;

      17) осы Заңның 5-бабы 1-тармағының бірінші абзацында және 4-тармағы бірінші бөлігінің бірінші абзацында көрсетілген тұлғалармен өзара іс-қимыл жасасу кезінде көрсетілген баптың талаптарын бұзған жұмыскердің өкілеттіктерін тоқтату бойынша, оның ішінде уәкілетті орган көрсетілген жұмыскерді шеттету туралы талап қойған жағдайда да шаралар қабылдауға, сондай-ақ босатылған жұмыскер туралы ақпаратты босату күнінен бастап үш жұмыс күні ішінде уәкілетті органға беруге;

      18) ай сайын, есепті айдан кейінгі айдың оныншы күнінен кешіктірмей, уәкілетті орган айқындаған тәртіппен, коллекторлық агенттіктің жарғылық капиталындағы қатысу үлестерінің он немесе одан да көп пайызын өзі дербес немесе басқа тұлғамен (тұлғалармен) бірлесіп тікелей немесе жанама иеленетін және (немесе) пайдаланатын және (немесе) оларға билік ететін немесе бақылау жасайтын тұлғалар туралы мәліметтер ұсынуға;

      18-1) сенімгерлік басқару шарты шеңберінде Қазақстан Республикасының заңнамасымен кредитор мен борышкердің банктік қарыз шарты және (немесе) микрокредит беру туралы шарт шеңберіндегі өзара қатынастарына қойылатын талаптар мен шектеулерді сақтауға;

      19) осы Заңның 5-бабында көзделген коллекторлық қызметті жүзеге асыру қағидаларын және осы Заңда және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілерінде белгіленген өзге де талаптарды сақтауға мiндеттi.

      2. Коллекторлық агенттіктер коллекторлық қызметке мемлекеттік бақылауды қамтамасыз ету мақсатында өзінің қызметі туралы уәкілетті орган сұратқан ақпарат пен мәліметтерді береді.

      Коллекторлық агенттіктің ақпаратты бермеуі, уақтылы бермеуі немесе Қазақстан Республикасының коллекторлық қызмет туралы заңнамасына сәйкес ұсынылуы талап етілетін мәліметтерді қамтымайтын ақпаратты беруі, анық емес ақпаратты беруі, есептілікті ұсыну мерзімін бұзуы, анық емес, сол сияқты толық емес есептілікті не көрінеу анық емес мәліметтерді ұсынуы Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген жауаптылыққа алып келеді.

      Ескерту. 15-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 25.12.2017 № 122-VI (01.01.2018 бастап қолданысқа енгізіледі); 03.07.2019 № 262-VI (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 25.11.2019 № 272-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 24.05.2021 № 43-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 04.07.2022 № 133-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 30.12.2022 № 179-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 19.06.2024 № 97-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

16-бап. Борышкердің және (немесе) оның өкілінің құқықтары мен міндеттері

      1. Борышкер және (немесе) оның өкілі:

      1) кредитордан, коллекторлық агенттікпен сенімгерлік басқару шартын жасасқан тұлғадан, берешек бойынша борышкерге талап қою құқығы бар коллекторлық агенттіктен коллекторлық агенттік, оның орналасқан жері, коллекторлық агенттікте борышкердің дербес деректерінің болуы, берешектің мөлшері мен құрылымы туралы мәліметтер алуға;

      2) коллекторлық агенттіктің талаптарына толығымен, сондай-ақ оның бір бөлігіне, оның ішінде сотта дау айтуға;

      3) берешекті осы Заңның 6 және 6-1-баптарында көзделген тәртіппен реттеуге;

      4) өзінің берешегі туралы ақпарат алу үшін коллекторлық агенттікпен осы Заңның 5-бабында көзделген кез келген тәсілмен өзара іс-қимыл жасасуға;

      5) коллекторлық агенттіктің әрекеттеріне (әрекетсіздігіне) шағым жасап, уәкілетті органға жүгінуге;

      6) берешегі толық өтелген кезде кредитор алдында берешегінің жоқтығы туралы анықтама алу үшін мемлекеттік кредит бюросына және (немесе) кредиторға жүгінуге;

      7) коллекторлық агенттіктің жұмыскерлерімен өзара іс-қимыл жасасу процесін аудио- және (немесе) бейнетехника құралдарының көмегімен өзі дербес тіркеуге;

      8) жүгіну себептерін негіздей отырып, кредиторға не сенімгерлік басқару шартына сәйкес сенімгерлік басқаруды жүзеге асыратын коллекторлық агенттікке банктік қарыз шарты және (немесе) микрокредит беру туралы шарт бойынша міндеттемелерді орындаумен байланысты көрсетілген шарттардың талаптарын өзгерту туралы өтінішпен жүгінуге;

      9) осы Заңда және Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында көзделген өзге де құқықтарға ие болуға құқылы.

      2. Борышкер және (немесе) оның өкілі:

      1) коллекторлық агенттікке өзінің тұрғылықты жерінің (заңды мекенжайының) өзгергені, атының, әкесінің атының (егер ол жеке басты куәландыратын құжатта көрсетілсе), тегінің ауысуы, жеке басты куәландыратын құжаттарының алмастырылғаны (мерзімі өткен, жоғалған жағдайда) туралы, өздерімен (өзімен) байланысу үшін пайдаланылатын байланыс ақпаратының өзгергені және коллекторлық агенттіктің өздерімен (өзімен) байланысу және өзара іс-қимыл жасасу тәсілінің өзгергені туралы хабарлауға;

      2) коллекторлық агенттіктің сұрау салуы бойынша кірістері мен шығыстарының деңгейі, тұрғылықты жері (заңды мекенжайы), Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес берешекті өтеу үшін өндіріп алу қолданылуы мүмкін мүлкінің бар-жоғы туралы анық ақпаратты ашуға;

      3) осы Заңның 5-бабының 1-тармағына сәйкес коллекторлық агенттікпен берешекті реттеу бойынша өзара іс-қимылды жүзеге асыруға;

      4) он бес жұмыс күні ішінде кредитор ұсынған берешекті өтеу талаптарын қарауға және коллекторлық агенттікке не кредиторға борышкер үшін қолайлы талаптарды хабарлауға міндетті.

      Ескерту. 16-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 04.07.2022 № 133-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 19.06.2024 № 97-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

4-тарау. КОЛЛЕКТОРЛЫҚ АГЕНТТІКТЕРДІ МЕМЛЕКЕТТІК РЕТТЕУ, ОЛАРДЫҢ ҚЫЗМЕТІН БАҚЫЛАУ

17-бап. Уәкілетті органның және Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің құзыреті

      Ескерту. 17-баптың тақырыбына өзгеріс енгізілді - ҚР 03.07.2019 № 262-VI Заңымен (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі).

      1. Коллекторлық агенттіктердің қызметін мемлекеттік реттеуді және бақылауды уәкілетті орган Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жүзеге асырады.

      2. Уәкілетті орган:

      1) коллекторлық агенттіктерді есептік тіркеуге алады және олардың тізілімін жүргізеді;

      2) алып тасталды - ҚР 03.07.2019 № 262-VI Заңымен (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі);

      3) коллекторлық агенттіктің қызметіне мемлекеттік бақылауды жүзеге асырады;

      4) коллекторлық агенттіктің әрекеттеріне (әрекетсіздігіне) борышкердің шағымын қарайды;

      5) осы Заңда көзделген жағдайларда, сотқа заңды тұлғаларды қайта ұйымдастыру не тарату туралы талап қою береді;

      6) осы Заңда, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында және Қазақстан Республикасы Президентінің актілерінде көзделген өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.

      3. Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі қаржы нарығы мен қаржы ұйымдарын реттеу, бақылау және қадағалау жөніндегі уәкілетті органмен келісу бойынша коллекторлық агенттік есептілігінің тiзбесiн, нысандарын, оны Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіне ұсыну мерзiмдерi мен тәртiбiн айқындайды.

      Ескерту. 17-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 03.07.2019 № 262-VI Заңымен (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі).

18-бап. Ықпал ету шаралары және оларды қолдану негіздері

      1. Коллекторлық агенттік Қазақстан Республикасының коллекторлық қызмет туралы заңнамасын, Қазақстан Республикасының банктік заңнамасын не Қазақстан Республикасының микроқаржылық қызмет туралы заңнамасын бұзған, коллекторлық агенттіктің борышкермен өзара іс-қимыл жасасатын басшы және өзге де жұмыскерлерінің құқыққа сыйымсыз әрекеттері немесе әрекетсіздігі анықталған кезде уәкілетті орган осы бапта белгіленген ықпал ету шараларын қолданады. Ықпал ету шаралары деп шектеулі ықпал ету шаралары мен санкциялар түсініледі.

      Қазақстан Республикасының кредиттік бюролар және кредиттік тарихты қалыптастыру туралы заңнамасын бұзған кезде коллекторлық агенттікке "Қазақстан Республикасындағы кредиттік бюролар және кредиттік тарихты қалыптастыру туралы" Қазақстан Республикасының Заңында көзделген ықпал ету шаралары қолданылады.

      2. Уәкілетті орган коллекторлық агенттікке мынадай шектеулі ықпал ету шараларын қолдануға:

      1) коллекторлық агенттікке анықталған бұзушылықтарды және (немесе) олардың жасалуына ықпал еткен себептерді, сондай-ақ жағдайларды белгiленген мерзiмде жоюға бағытталған орындалуы мiндеттi түзеу шараларын қабылдау және (немесе) анықталған бұзушылықтарды және (немесе) олардың жасалуына ықпал еткен себептерді, сондай-ақ жағдайларды жою жөніндегі іс-шаралар жоспарын (бұдан әрі – іс-шаралар жоспары) белгiленген мерзiмде ұсыну қажеттігі жөнінде орындалуы мiндеттi жазбаша нұсқама жіберуге құқылы.

      Жазбаша нұсқамада белгіленген мерзімде ұсынылған іс-шаралар жоспарында бұзушылықтардың сипаттамасы және (немесе) олардың жасалуына ықпал еткен себептер, сондай-ақ жағдайлар, жоспарланған іс-шаралар тізбесі, оларды жүзеге асыру мерзімдері, сондай-ақ жауапты лауазымды адамдар көрсетіледі.

      Уәкілетті органның жазбаша нұсқамасына шағым жасау Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен жүзеге асырылады. Уәкілетті органның жазбаша нұсқамасына шағым жасау оның орындалуын тоқтата тұрмайды;

      2) уәкілетті орган осы ескерту шығарылғаннан кейін бір жыл ішінде Қазақстан Республикасының коллекторлық қызмет туралы заңнамасы, Қазақстан Республикасының банктік заңнамасы не Қазақстан Республикасының микроқаржылық қызмет туралы заңнамасы нормаларының жазбаша ескерту шығарылған бұзушылыққа ұқсас түрде қайталап бұзылғанын анықтаған жағдайда, коллекторлық агенттікке осы баптың 4-тармағында көзделген санкциялардың қолданылуы мүмкін екендігі туралы жазбаша ескерту шығаруға;

      3) уәкілетті орган мен коллекторлық агенттік арасында анықталған бұзушылықтарды дереу жою қажеттігі және осы бұзушылықтарды жою мерзімдерін көрсете отырып, оларды жою жөніндегі шаралар тізбесін және (немесе) коллекторлық агенттік анықталған бұзушылықтар жойылғанға дейін өзіне қабылдайтын шектеулер тізбесін бекіту қажеттігі туралы жазбаша келісім жасасуға құқылы.

      Жазбаша келісімге коллекторлық агенттік тарапынан міндетті түрде қол қойылуға тиіс;

      4) коллекторлық агенттіктің борышкермен өзара іс-қимыл жасасатын басшы жұмыскерін не өзге де жұмыскерін шеттету туралы талап қоюға құқылы.

      3. Коллекторлық агенттік уәкілетті органды жазбаша нұсқамада және жазбаша келісімде көзделген мерзімдерде осы құжаттарда көрсе тілген шаралардың орындалуы туралы хабардар етуге міндетті.

      Егер бұзушылықты жою үшін белгіленген мерзім бір айдан асатын болса, коллекторлық агенттік ай сайын айдың жиырмасыншы күнінен дейін уәкілетті органды анықталған бұзушылықтарды және (немесе) олардың жасалуына ықпал еткен себептерді, сондай-ақ жағдайларды жою жөніндегі іс-шаралардың орындалуы туралы хабардар етеді.

      Бір шектеулі ықпал ету шарасын қолдану Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген жағдайларда басқа шектеулі ықпал ету шараларының қолданылуын жоққа шығармайды, бұрын қабылданған шаралардың қолданылуын тоқтата тұрмайды және тоқтатпайды.

      4. Уәкілетті орган санкциялар ретінде:

      1) осы Заңның 9-бабы 1-тармағы бірінші бөлігінің 1), 1-1), 1-2), 2), 3), 4), 5), 6) және 7) тармақшаларында көзделген негіздер бойынша және тәртіппен коллекторлық агенттікті коллекторлық агенттіктер тізілімінен шығаруды;

      2) Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген негіздер бойынша коллекторлық агенттікке айыппұл салуды және одан айыппұлды өндіріп алуды қолдануға құқылы.

      5. Уәкілетті органның коллекторлық агенттікке осы бапта көзделген ықпал ету шараларын қолдану туралы шешіміне Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен шағым жасалуы мүмкін.

      Ескерту. 18-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 03.07.2019 № 262-VI (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 29.06.2020 № 351-VI (01.07.2021 бастап қолданысқа енгізіледі); 30.12.2022 № 179-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

19-бап. Коллекторлық агенттіктің қызметін мемлекеттік бақылау

      Коллекторлық агенттіктердің қызметiн мемлекеттік бақылауды уәкілетті орган "Қаржы нарығы мен қаржы ұйымдарын мемлекеттiк реттеу, бақылау және қадағалау туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес жүзеге асырады.

      Ескерту. 19-бап жаңа редакцияда – ҚР 02.07.2018 № 168-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен; өзгеріс енгізілді - ҚР 03.07.2019 № 262-VI (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

5-тарау. ҚОРЫТЫНДЫ ЖӘНЕ ӨТПЕЛІ ЕРЕЖЕЛЕР

20-бап. Қазақстан Республикасының коллекторлық қызмет туралы заңнамасын бұзғаны үшiн жауаптылық

      Қазақстан Республикасының коллекторлық қызмет туралы заңнамасын бұзу Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген жауаптылыққа алып келеді.

21-бап. Өтпелі ережелер

      1. Осы Заң қолданысқа енгізілгенге дейін коллекторлық қызмет белгілеріне ие қызметті жүзеге асырған ұйымдар осы Заң қолданысқа енгізілген күннен бастап алты ай ішінде әділет органдарында коллекторлық агенттік ретінде қайта тіркелуге жатады.

      2. Осы баптың 1-тармағында көрсетілген талап сақталмаған кезде ұйымдар Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес қайта ұйымдастырылуға не мәжбүрлеп таратылуға жатады.

22-бап. Осы Заңды қолданысқа енгізу тәртібі

      Осы Заң алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік жиырма бір күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

      Қазақстан Республикасының
Президентi 		Н. НАЗАРБАЕВ