On production cooperative

The Law of the Republic of Kazakhstan dated 5 October 1995 No. 2486.

Unofficial translation

Footnote. The title and the preamble are given in the new wording; throughout the whole text, the word “Decree” is respectively substituted by the word “Law” by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 12 July, 2001 No 241.
Footnote. Preamble is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 29.10.2015 № 373-V (shall be enforced from 01.01.2016).

This Law defines legal status of production cooperatives, organizational, economic and social conditions of their establishment, activity, reorganization and liquidation, rights and obligations of members, powers and responsibilities of the managing and supervision bodies.

Chapter 1. General provisions

Article 1. Concept of a production cooperative

1. A production cooperative shall be recognized as voluntary association of citizens on the basis of membership for joint entrepreneurial activity, based on their personal labour participation and aggregation by their members of asset contributions (corporate stocks).

2. A production cooperative shall be a commercial organization.

3. A production cooperative shall be a legal entity.

Article 1-1. Basic principles of the establishment and activities of production cooperatives

Production cooperatives shall operate on the basis of the following principles:

voluntariness of entry and retirement;

introduction of mandatory property (corporate stock) contribution;

democratic management;

mutual assistance and secure of economic benefit for its members;

availability of information in the activity of a production cooperative.

Footnote. Is supplemented by Article 1-1 – by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 12 July 2001 No 241.

Article 2. Activity of production cooperatives

1. A production cooperative shall have the right to carry out any entrepreneurial activity, which is not prohibited by the legislative acts for private entrepreneurship.

2. The activity, which is subject to state licensing, shall be carried out by the production cooperative in the presence of a license.

3. The subject and objectives of the activity of a production cooperative shall be determined by the charter.

4. Production cooperatives shall be governed by this Law as well during carrying out the activity, regulated by special legislation.

In case of contradiction of the norms of legislative acts, specially regulating separate types of entrepreneurial activity with the norms of this Law, the norms of legislative acts shall apply.

Footnote. Article 2 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 12 July 2001No 241.

Article 2-1. The Scope of this Law

1. This law shall apply to relations regulating the activities of production cooperatives, organizational, economic and social conditions for their creation, activities, reorganization and liquidation, the rights and duties of members, the authority and responsibility of the management and control bodies.

2. This law shall not apply to relations on the regulation of the legal status of an agricultural cooperative formed in the form of a production cooperative, as well as the legal status, rights and duties of its members, which are determined by the Law of the Republic of Kazakhstan "On Agricultural Cooperatives".

Footnote. Chapter 1 is supplemented by Article 2-1 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 29.10.2015 № 373-V (shall be enforced from 01.01.2016).

Chapter 2. Establishment of a production cooperative

Article 3. Procedure of the establishment of a production cooperative

1. A production cooperative shall be established by decision of the general meeting of founders – individuals.

In the case that the founder (member) of a production cooperative is a foreign citizen, the operation and activity of such a cooperative shall be subject to effect of this Law, taking into account the specifics provided by the Entrepreneurial Code of the Republic of Kazakhstan.

2. The founders of a production cooperative shall not be less than two persons.

3. After the formation of a production cooperative, the founders shall become the members of a cooperative and have equal rights and obligations with other members of production cooperative.

Footnote. Article 3 as amended by the Laws of the Republic of Kazakhstan dated 12.07.2001 N 241; dated 29.10.2015 № 376-V (shall be enforced from 01.01.2016).

Article 4. Constituent documents of a production cooperative

A production cooperative shall carry out its activity on the basis of a memorandum and charter.

Small, medium and large business entities created in the organizational and legal form of a production cooperative may carry out their activities on the basis of a model charter, the content of which is determined by the Ministry of Justice of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 4 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 19.06.1997 No 132; dated 18.03.2004 No 537 (shall be enforced upon expiry of six months after its first official publication); dated 04.07.2008 No 54-IV (the order of enforcement, see Article 2); dated November 24, 2021 No. 75-VII (shall be enforced upon the expiration of ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 5. Memorandum of a production cooperative

1. Memorandum of a production cooperative shall contain:

1) decision on establishment of a production cooperative, its firm name and location;

2) personal membership of a cooperative with specification of their last names, first names, patronymics, date and place of birth, as well as place of residence;

3) procedure of activity on establishment of a cooperative;

4) information about composition and amounts of asset contributions, transferring by founders to the property of a cooperative;

5) decision on assignment (election) of civil servants of a cooperative, whose activity is required for the establishment and registration of a cooperative;

6) determination of powers of the specified persons in connection with the decision of the issues of the establishment of a cooperative and organization of its operation;

7) approval of the charter of a cooperative;

8) procedure for distribution of net profit and losses;

9) procedure for retirement of founders from a cooperative.

The other conditions, not contradicting this Law may be included to the memorandum of a production cooperative by decision of the founders.

2. The memorandum shall be signed by all founders.

3. The memorandum of a production cooperative shall be included into documents that are the trade secret, and shall be subject to submission to state and other official bodies, as well as to the third parties only under the decision of the executive body of a cooperative or in cases, established by the legislative acts.

Footnote. Article 5 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 12 July 2001 No 241; dated 18 March 2004 No 537 (shall be enforced upon expiry of six months after its first official publication).

Article 6. Charter of a production cooperative

1. The charter of a production cooperative shall contain information about:

1) the firm name of a cooperative;

2) the location of a cooperative;

3) the procedure for admission, retirement and expulsion from the members of a production cooperative, their rights and obligations;

4) the procedure for formation of provisions on the composition and competence of the bodies of management and control of a cooperative and taking by them decisions, including the issues, decisions of which shall be adopted unanimously or by the majority of votes;

5) the amount of the corporate stock of each member of a production cooperative, composition and procedure for payment of asset contribution by members of a production cooperative, and their responsibility for breach of obligation on payment of the contribution;

6) the character and the procedure for personal participation of members of a production cooperative in its activity and their responsibility for breach of obligation on personal labour participation;

7) interrelations between a cooperative and its members, executive body of a cooperative and labour collective of employees;

8) the procedure for distribution of net profit and losses of a cooperative;

9) the procedure for reorganization and liquidation of a cooperative.

The charter of a production cooperative may contain other provisions, not contradicting this Law.

2. A firm name of a cooperative shall contain its name and the wording “production cooperative”.

3. The charter shall be approved by the general meeting of founders.

The charter shall be unanimously approved.

Amendments to the charter shall be made by the decision of the general meeting of members of a cooperative in the manner, provided by Article 15 of this Law.

The charter shall be signed by a chairman of the board (a chairman) of a cooperative.

4. The charter of a production cooperative shall be submitted to state and other official bodies, as well as upon request of third parties, having contractual relations with a cooperative, or desiring to enter into these relations.

Footnote. Article 6 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 12 July 2001 No 241.

Article 7. Asset contribution of a member of a cooperative

1. Asset contributions of members of a production cooperative shall form the primary capital and shall be intended for the establishment and organization of activities of a cooperative, as well as for covering expenses.

2. Composition and amount of asset contributions, as well as the procedure, methods and terms of their payment shall be determined by the memorandum or the charter.

3. Payment of additional asset contributions by members of a cooperative may be provided by the decision of general meeting of a cooperative. This decision shall be adopted in the manner, specified by Article 15 of this Law.

4. Membership asset contribution of a newly admitted member shall be determined by his/her agreement with a cooperative and shall be fixed in the minutes of the general meeting of members of a cooperative.

5. Each member of a cooperative shall be issued by a document, certifying the amount and type on his/her membership asset contribution.

6. The asset contribution to a cooperative may be money, securities, property rights, including the right of land use, rights to the results of intellectual property and other property.

Pecuniary valuation of the asset contribution of a member of a cooperative may not be made only under the agreement between founders of a cooperative and shall be subject to independent audit. The independent audit shall not be conducted in case when asset contributions of members of a cooperative consist only of money.

Upon re-registration of a production cooperative the pecuniary valuation of asset contribution of its member may be confirmed by the bookkeeping documents of a cooperative or by the audit report.

7. In case when the property is transferred by a member of a cooperative as a contribution to cooperative only for use, the amount of contribution shall be determined proceeding from the rent charge for use of this property, calculated for the period, specified by the agreement of members of a cooperative.

Footnote. Article 7 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 15 July 1996 No 30; dated 11 July 1997 No 154; dated 12 July 2001 No 241; dated 05 May 2006 No 139 (the order of enforcement, see Article 2 of the Law of the Republic of Kazakhstan No 139).

Chapter 3. Membership in a production cooperative

Article 8. Members of a production cooperative

1. Members of a cooperative shall not be less than two persons.

2. A member of a production cooperative may be any individual, attained the age of sixteen, willing to be a member of a cooperative and capable to take personal labour part in its activity.

3. The consent from administration (body of a legal entity) at the primary place of his/her employment or study shall not be required for entry to a cooperative in the capacity of its member.

The entry to a cooperative by minor citizens shall require the consent from their parents, adoptive persons or trustees.

Article 9. Rights of a member of a production cooperative

1. A member of a production cooperative shall have the right:

1) to participate in the management of cooperative affairs, as well as in work of the general meeting of members of a cooperative with the right of one vote, in the manner, specified by this Law and the constituent documents of a cooperative;

2) to elect and to be elected in managing bodies of a cooperative, to submit proposals on the improvement of activity of a cooperative, elimination of deficiencies in work of its bodies and civil servants;

3) to receive full information on the activity of a cooperative, including the right to familiarize with accounting and other documentation of a cooperative;

4) to participate in distribution of the net profit, received by a cooperative;

5) to receive the share of the net profit that is subject to distribution between members of a cooperative, in accordance with his/her labour participation in its activity, unless otherwise provided by the constituent documents;

6) to receive payment for his/her work in cooperative in the form of salary or in other form, established by a cooperative;

7) to enjoy privileges and advantages, provided by a cooperative for its members, including the right to first priority purchase of the goods (works, services), produced by this cooperative, use of cooperative property, receiving social security from a cooperative;

8) to rest, as well as to annual leave with pay;

9) to social security;

10) to retire from a cooperative in established manner.

2. A member of a cooperative may have the other rights, provided by this Law, other legislative acts and constituent documents of a cooperative.

3. The waiver of the rights provided by this Law and other legislative acts for a member of a production cooperative, or their restriction, as well as under agreement of members of a cooperative, shall be invalid.

Footnote. Article 9 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 12 July 2001 No 241; dated 27.02.2017 № 49-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day its first official publication).

Article 10. Obligations of a member of a production cooperative

1. A member of a production cooperative shall be obliged:

1) to comply with the requirements, provided by the constituent documents of a cooperative;

2) to execute decisions of the general meeting, elective managing bodies of a cooperative, adopted in accordance with their competence;

3) to make asset contributions to a cooperative’s property in the manner, method and amount, provided by the constituent documents of a cooperative;

4) to carry out personal labour participation in the activities of a cooperative;

5) to bear additional (subsidiary) responsibility for the obligations of a cooperative in the amount and manner, provided by this Law;

6) to comply with production and labour discipline, occupational safety and health regulations;

7) not to disclose the information that is declared by a cooperative as its trade secret.

2. A member of a cooperative may bear other responsibilities, provided by this Law, other legislative acts and constituent documents.

Article 10-1. Provision of information by a production cooperative

Executive body of a production cooperative shall be obliged to inform members of a cooperative about the institution of court proceedings concerning a corporate dispute.

Information about the institution of court proceedings concerning a corporate dispute shall be provided to the members of a cooperative in the manner, provided by the decision of the general meeting of members of a cooperative (unless otherwise provided by the constituent documents), no later than seven business days from the date of receipt of the relevant judicial summons or a citation for a civil case concerning a corporate dispute by a production cooperative.

Footnote. Chapter 3 is supplemented by Article 10-1 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 05.07.2008 No 58-IV (the order of enforcement see Article 2).

Article 11. Termination of membership in a production cooperative and change in composition of its members

1. A member of a cooperative shall have the right to retire from it in his/her discretion, by notifying a chairman of the board (a chairman) of a cooperative about it, not less than two weeks before retirement. The constituent documents may provide longer term of notification, but it shall not exceed the period of two months. Upon expiry of these terms, a member of a production cooperative shall be considered as retired from a cooperative.

2. A member of a cooperative may be expelled from a cooperative by decision of the general meeting:

1) in case of systematic failure to perform or inappropriate performance of duties, assigned on him/her by the charter of a cooperative;

2) due to the membership in an analogous cooperative;

3) in other cases, provided by the constituent documents.

The decision on expelling from membership of a production cooperative may be appealed in court.

3. The membership in a cooperative shall be terminated in the following cases:

1) death of a member of a cooperative, declaring him as decedent, recognition as missing;

2) transfer of the corporate stock of a member of a cooperative by him/her in the manner, provided by paragraph 5 of this Article;

3) enforced collection of the corporate stock of a member of a cooperative by a creditor (creditors);

3-1) waiver of personal labour participation in the activity of a production cooperative by a member of a cooperative.

4. In case of death of a member of a cooperative, his/her heirs may be admitted to membership of a cooperative, unless otherwise provided by the charter of a cooperative.

5. A member of a cooperative shall have the right to sell his/her corporate stock or its part to another member of a cooperative (members), unless otherwise provided by the constituent documents of a cooperative or by the legislative acts.

The transfer of a share (its part) to a citizen who is not a member of a cooperative is allowed only with the consent of the members of the cooperative, unless otherwise provided by legislative acts. In this case, other members of the cooperative shall enjoy the pre-emptive right to purchase such a share (its part), except for the cases provided for by this Law.

6. A person that is not a member of a cooperative, that received the corporate stock or its part in the manner, provided by this Article, and who showed his/her wish to enter into cooperative shall be subject to admission to its membership.

7. Members of a cooperative, attained the retiring age may preserve the membership in a cooperative under the terms, provided by the charter of a cooperative.

8. Admission of new members of a cooperative shall be made by the general meeting of members of a cooperative in the manner, provided by Article 15 of this Law.

Footnote. Article 11 as amended by the Laws of the Republic of Kazakhstan dated 12 July 2001 No 241; dated 07 August 2007 No 321 (shall be enforced from the date of its first official publication); dated June 29, 2020 No. 352-VI (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 12. Enforced collection of corporate stock of a member of a production cooperative

1. Enforced collection of the corporate stock of a member of a cooperative due to his/her personal debts shall be allowed only in case of deficiency of his/her other property to cover such debts.

2. Upon enforced collection of the corporate stock, a cooperative shall allocate a share in the property of a cooperative, adequate to the corporate stock of its member-debtor. The amount of the share shall be determined according to the data of the accounting report on the date of receipt of the claim of a creditor (creditors).

The share shall be allocated in monetary form or in kind.

Article 13. Consequences of changing the membership in a production cooperative

1. In case of retirement of a member of a cooperative from a cooperative by his/her discretion, as well as in case of expelling from it (paragraphs 1 and 2 of Article 11of this Law) a member of a cooperative shall be paid or issued by his/her corporate stock, as well as other payment, provided by the charter shall be made.

The issuance of the corporate stock or other property to retiring member of a cooperative shall be made in the end of financial year and approval of accounting balance sheet of a cooperative.

The payment of the cost of the corporate stock by the agreement between a retiring member and a cooperative may be replaced by the issuance of the property in kind.

A retiring member of a cooperative shall be paid by a portion of profit owed to him/her, received by a cooperative in the actual year, for the period of his/her participation in that year.

2. Disbursements for personal labour participation in the activity of a cooperative shall be made within one month upon the date of termination of membership in a cooperative.

3. In case of expelling a member of a cooperative for violation of obligation on personal labour participation in the activity of a cooperative, the mentioned member of a cooperative shall not take part in distribution of profit, received for the period, when he/she didn’t worked in this cooperative.

4. Property, transferred to use of a cooperative by a retiring member shall be returned without remuneration, unless otherwise provided by the constituent documents of a cooperative.

4-1. Apportionment of a land plot in kind, the right to which is transferred as a contribution to a production cooperative (including the right for conditional land share) shall be made in the manner, established by the land legislation of the Republic of Kazakhstan upon retirement of a member of a cooperative.

5. Upon the refusal of a heir of a deceased member of a cooperative to join the cooperative, or upon the refusal of a cooperative on admission of a heir, the heir shall be paid a share in the property, proportionate to the corporate stock of a deceased member of a cooperative, as well as the part of net profit of a cooperative owed to deceased member and remuneration for personal labour participation in the activity of a cooperative.

6. Upon purchase of the corporate stock or part of the corporate stock of a retiring member of a cooperative by a member (members) of a cooperative, the share of a purchaser in the property of a cooperative shall be increased in proportion to the increase of his/her corporate stock.

7. Upon disbursement or issue of the corporate stock by a cooperative to a retiring member of a cooperative or his/her heirs, as well as upon enforced collection of creditors to the corporate stock of a member of a cooperative due to his/her personal debts, the shares of the rest of members of a cooperative shall increase proportionate to the amount of their corporate stock, established on the date of retirement.

8. Upon the admission of a new member into a cooperative with introduction of asset contribution by him/her, new amount of shares of members of a cooperative in its property shall be determined.

Footnote. Article 13 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 12 July 2001 No 241; by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 29 December 2003 No 512.

Article 14. Responsibility of members of a production cooperative on cooperative’s liabilities

1. Members of a cooperative shall bear additional (subsidiary) responsibility on cooperative’s liabilities.

2. A member of a cooperative, entered into a cooperative after its establishment in the procedure of transfer of the corporate stock or succession of the corporate stock shall be responsible on an equal basis with other members on liabilities, arising before his/her entering into cooperative.

3. A member of a cooperative, entered into a cooperative after its establishment, shall be responsible on liabilities, arising after his/her entering into cooperative.

4. A member of a cooperative retired from it in the procedure of transferring of the corporate stock to another member or to a third party, in case of enforced collection of his/her share by a creditor (creditors), as well as a heir of a descended member, being refused in admission to a cooperative, shall not be liable for cooperative’s liabilities.

5. Limited size of the additional (subsidiary) responsibility of a member of a cooperative on cooperative’s liabilities shall be determined by the constituent documents, but may not be less than cost rate of the corporate stock of a member of a cooperative. The distribution of the responsibility between members of a cooperative shall be made proportionate to their corporate stocks.

Chapter 4. Management of a production cooperative

Article 15. General meeting of members of a production cooperative

1. The supreme body of a cooperative shall be the general meeting of its members.

The constituent documents may provide assignment of functions of the supreme body to the meeting of authorized persons in cooperatives which number of members exceeds 100 persons.

2. The exclusive competence of the general meeting of members of a cooperative shall include:

1) change of the charter of a cooperative;

1-1) definition of the main areas of activity of a cooperative;

2) establishment of the executive body, audit bodies and the supervisory board and revocation of their members;

3) establishment of types and amounts of funds and reserves of a cooperative and direction of their use;

4) adoption and change of internal regulations, provisions on payment for labour of civil servants of a cooperative, its members and employees and other acts of a cooperative;

5) establishment of branches and representative offices of a cooperative, the establishment of economic partnerships and entry into them as a participant;

6) decision of the issue on payment of additional corporate stock contributions;

7) admission and expulsion from membership of a cooperative;

8) approval of annual reports and accounting balance sheets of a cooperative, distribution of its profits and losses;

9) decision on reorganization and liquidation of a cooperative;

10) approval of the report of the audit commission (auditor);

11) hearing of the report of the board of a cooperative (a chairman of a cooperative).

3. The constituent documents of cooperative may also refer the decision of other issues to exclusive competence of the general meeting.

4. The issues referred to the exclusive competence of the general meeting cannot be transferred for the decision of the executive body of the cooperative.

5. The general meeting of members of a cooperative may be ordinary and extraordinary.

6. The ordinary general meeting shall be held within the terms established by the board of a cooperative (a chairman of a cooperative), but no later than three months after the end of the next financial year.

The ordinary general meeting of members of a cooperative shall:

1) approve the annual report and accounting balance sheet of a cooperative, distribution of its profits and losses;

2) approves the report of the audit commission (auditor);

3) hear the report of the board of cooperative (a chairman of a cooperative);

4) decide the other issues of the activity of a cooperative, submitted for consideration in accordance with paragraph 8 of this Article.

7. An extraordinary general meeting is convened by the board of the cooperative (chairman of the cooperative) on its own initiative, by decision of the supervisory board, at the request of the audit commission (auditor), as well as at the request of at least twenty percent of the members of the cooperative.

Request to board of a cooperative on convening the extraordinary general meeting shall be subject to execution within twenty days from the date of its application. Otherwise the members of a cooperative, filed the claim on convening the extraordinary general meeting shall have the right to convene the meeting on their own.

8. A chairman of the board (a chairman of a cooperative) shall notify members of a cooperative in written about the date, place, time and agenda of the general meeting not less than twenty days before the date of the meeting.

The general meeting shall not have the right to amend the agenda and to make decisions on the issues that are not included into the agenda, unless otherwise unanimously adopted by members of a cooperative attended the meeting, in the presence of the proper quorum. The reconvening of the general meeting shall be carried out in the same procedure, if the deadline was postponed due to absence of quorum.

9. The general meeting shall be legally competent, if more than half of members of a cooperative, or their authorized persons attend the general meeting.

10. The regulations of the work of the general meeting and voting procedures (open or secret) are determined by the general meeting of members of a cooperative.

11. Each member of a cooperative shall have one vote upon taking the decision by the general meeting, notwithstanding the amount of his/her corporate stock.

12. The decision of the general meeting shall be considered as adopted if it receives more than half of votes of members of a cooperative or their authorized person, attended the general meeting.

The decision on the issues, provided by subparagraphs 1), 6), 7) and 9) of paragraph 2 of this Article shall be considered as adopted, if it receives at least two-thirds votes of all the members of a cooperative.

The reorganization of a cooperative in the form of its transformation into economic partnership shall be performed on the basis of unanimously adopted decision.

13. The charter of a cooperative may determine the issues, decisions on which shall be adopted by the qualified majority of votes or unanimously.

14. A member of a cooperative, in respect of whom the issue of the expulsion is considered shall not take part in voting.

Footnote. Article 15 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 12 July 2001 No 241; dated 27.02.2017 № 49-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day its first official publication); dated June 29, 2020 No. 352-VI (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 16. Supervision board of a production cooperative

1. A supervisory board carrying out the control of executive body’s activity of a cooperative may be established in a production cooperative.

Members of a supervisory board may be only the members of a cooperative.

2. Members of a supervisory board shall be elected at the general meeting of members of a cooperative. The number, duration and competence of a supervisory board shall be determined by the charter of a cooperative. A member of a supervisory board may not be the member of the board or the chairman of a cooperative at the same time.

3. The charter of a cooperative may refer the periodic hearing of the reports of board of a cooperative (a chairman of a cooperative), the consent for assignment of civil servants of an executive body, the preliminary approval of transactions in the amount, exceeding the size, established by the charter, control of execution of decisions of the general meeting of members of a cooperative to the competence of a supervisory board.

4. The issues referred to the exclusive competence of the supervisory board cannot be transferred for the decision of the executive body of the cooperative.

5. Members of a supervisory board shall not have the right to act on behalf of a production cooperative.

Footnote. Article 16 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 27.02.2017 № 49-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day its first official publication).

Article 17. Audit commission of a production cooperative

1. An audit commission may be created in the cooperative that monitors the financial activities of the executive body of the cooperative. Only the members of the cooperative can be the members of the audit commission. The members of the audit commission cannot be members of the supervisory board and the executive body of the cooperative.

2. Members of audit commission shall be elected at the general meeting of members of a cooperative. The number, duration and competence of audit commission shall be determined by the charter of a cooperative. The constituent documents may provide election of an auditor of a cooperative instead of audit commission.

3. Audit commission (an auditor) of a cooperative shall provide the general meeting of the members of a cooperative with the conclusion on credibility of annual reports and accounting balance sheets of a cooperative.

4. The audit commission (auditor) may carry out inspections on behalf of the general meeting of the cooperative, the supervisory board, on its own initiative or at the request of at least ten percent of the members of the cooperative.

5. The audit commission (auditor) has the right to get acquainted with the financial documentation of the cooperative.

6. (paragraph 6 is excluded - No 241 dated 12.07.2001)
7. (paragraph 7 is excluded - No 241 dated 12.07.2001)
Footnote. Article 17 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 12 July 2001 No 241; dated 27.02.2017 № 49-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day its first official publication); dated June 29, 2020 No. 352-VI (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 17-1. Audit of a production cooperative

1. A cooperative shall have the right to engage audit organization, not linked by property interests with a cooperative, the members of its executive, control and other bodies or with members of a cooperative, in case and in the manner, specified in its charter for verification and confirmation of the annual financial reporting as well as for current state of its affairs.

2. The legislative acts may establish mandatory audit of the annual financial reporting for production cooperatives, carrying out the separate types of entrepreneurial activity.

3. The audit of financial activity of a production cooperative may be conducted upon the request of a supervisory board, audit commission (an auditor), and not less than ten percent of members of a cooperative. In the latter case, the services of an audit organization shall be paid by members of a cooperative, requested such audit.

4. If executive body of a production cooperative evades the conduct of audit of financial reporting of a cooperative, when the audit is required or when it is requested by a member of a production cooperative, the audit may be assigned by the court decision, adopted upon the application of interested person or of a member of a production cooperative.

Footnote. Article 17-1 is supplemented by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 12 July 2001 No 241; as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 05 May 2006 No 139 (the order of enforcement see Article 2 of the Law of the Republic of Kazakhstan No 139).

Article 18. Executive bodies of a production cooperative

1. The executive body of the cooperative is the board or the chairman of the cooperative.

2. The board of a cooperative shall be headed by a chairman of the board, elected by the general meeting among members of the board.

3. Members of the board of a cooperative (a chairman of a cooperative) shall be elected at the general meeting of members of a cooperative.

The number of members of the board, as well as the term, on which the board of a cooperative (a chairman of the board) is elected, shall be determined by the charter of a cooperative.

The members of the cooperative board (a chairman of a cooperative) may be only the members of a cooperative.

A member of the board (a chairman of cooperative) may not be the member of a supervisory board at the same time.

4. The board of the cooperative (chairman of the cooperative) carries out the current management of the cooperative's activities and reports to the supervisory board and the general meeting of the members of the cooperative.

5. The competence of the board of a cooperative (a chairman of a cooperative) shall include decision of all the issues of the activity of a cooperative, not referred by this Law and constituent documents of a cooperative to exclusive competence of the general meeting or the supervisory board.

6. The board shall take its decisions at the sessions, which shall be held at least once every three months.

The session of the board shall be valid, if more than half of members of the board attended it.

The issues at the session of the board shall be decided by voting. Decision of the board shall be deemed adopted if it receives more than half of votes of members of the board, attended at the session. In case, if votes "for" and "against" are equally divided, the vote of a chairman of the board shall be deemed decisive.

The charter of a cooperative may provide a scope of issues on which the decisions shall be adopted by the qualified majority of votes or unanimously.

7. A chairman of the board (a chairman of a cooperative) shall act on behalf of a cooperative without power of attorney; dispose the property of a cooperative within the scope, provided by this Law and issue powers of attorney, including those with the right of substitution, on behalf of a cooperative; open the accounts of a cooperative in banks and other credit organizations; carry out hire of labour and dismissal of employees; compulsory for execution by members of a cooperative and employees within the scope of his/her competence impose orders and give instructions.

Footnote. Article 18 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 12 July 2001 No 241; dated 27.02.2017 № 49-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day its first official publication).

Article 18-1. Management of the affairs of the production cooperative in the procedure of bankruptcy and rehabilitation

In cases when the production cooperative is declared bankrupt or the rehabilitation procedure is applied and the temporary or bankrupt or rehabilitative manager is appointed in accordance with the procedure established by the legislative act of the Republic of Kazakhstan on rehabilitation and bankruptcy, all powers to manage it shall be transferred to a temporary or bankrupt or rehabilitative manager, respectively.

Footnote. The Law is supplemented by Article 18-1 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 07.03.2014 № 177-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day its first official publication).

Article 19. Appeal of decisions and actions of managing bodies of a cooperative

1. Decisions and actions of the executive body of the cooperative may be appealed by the members of the cooperative and employees to the supervisory board, which shall have the right to suspend the appealed acts before consideration of this issue at the general meeting of members of the cooperative.

2. Decisions and actions of a chairman of the board may be appealed in the board of a cooperative, which shall have the right to repeal the acts being appealed.

3. Decisions and actions of civil servants of executive apparatus may be appealed to a chairman of the board (a chairman of a cooperative) that shall have the right to repeal the act being appealed.

4. Decisions of any managing bodies of a cooperative and civil servants of its executive apparatus may be appealed to the general meeting of members of a cooperative, which shall have the right to repeal any acts being appealed.

5. Decisions of managing bodies of a cooperative may be appealed to the court.

Footnote. Article 19 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 27.02.2017 № 49-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day its first official publication).

Chapter 5. Economic activity base of a production cooperative

Article 20. Property of a production cooperative

1. Sources of formation of property of a production cooperative shall be:

1) asset contributions of members of a cooperative;

2) income, received from its activity;

3) other sources, not prohibited by the legislative acts.

2. Property, being in the ownership of a production cooperative shall be divided into corporate stocks of its members in accordance with the charter of a cooperative.

A corporate stock shall be a share of a member of a production cooperative in the property of a cooperative.

3. Shares of members of a cooperative in its property shall be calculated in percentage terms.

4. In case of liquidation of a production cooperative (Article 25 of this Law) or in retirement of a member of a cooperative from it (Article 11 of this Law) the latter shall have the right to apportionment of his/her share in the property of a cooperative, proportionate to his/her corporate stock.

Article 21. Funds of a production cooperative

1. The constituent documents of a cooperative may provide the formation of charter fund of a cooperative, which determines the minimum size of the property of a cooperative, securing the interest of its creditors.

The size of charter fund and the procedure for its formation shall be established by the charter of a cooperative.

If a cooperative carries out the activity, in respect of which the legislative acts provide the existence of the charter fund in specified size in the organizations, carrying out such activity, the cooperative shall be obliged to form it and use in the manner, provided by mentioned legislative acts.

2. A cooperative may form a reserve fund at the expense of annual deductions from the income, intended for the provision of ensuring fulfilling the obligations of a cooperative before the creditors and for covering the contingent expenses.

The size of a reserve fund and procedure for its formation shall be established by the charter of a cooperative.

If a cooperative carries out the activity in respect of which the legislative acts provide the existence of reserve fund in the specified size in the organizations, carrying out such activity, a cooperative shall be obliged to form it and use in the manner, provided by mentioned legislative acts.

3. A cooperative shall have the right to form other monetary and material funds, required for its production and economic activity and for the social development.

The list of such funds, procedure for their formation and expenditure shall be determined in the charter of a cooperative.

Article 22. Distribution of net profits and losses of a production cooperative

1. Net profit of a production cooperative shall be determined following the results for the year. Net profit, remaining after payment of taxes and other compulsory payments, shall be in the full disposal of a cooperative and shall be distributed by the general meeting of its members for the purposes, provided by the constituent documents of a cooperative.

2. Net profit in the amount, determined by the general meetings shall be distributed between members of a cooperative in accordance with their labour participation, unless otherwise provided by the charter of a cooperative.

3. Agreements of members of a cooperative or provisions of its constituent documents, eliminating any of members of a cooperative from participation in the distribution of net profit and cover of losses shall be invalid.

4. The losses of a cooperative, not covered by its property shall be distributed between its members in accordance with Article 14 of this Law.

Footnote. Article 22 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 12 July 2001 No 241; dated 27.02.2017 № 49-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day its first official publication

Article 23. Labour relations in production cooperatives

1. Labour conditions of members of a cooperative shall be regulated by this Law and the constituent documents of a cooperative, and persons, employed cooperatives under the labour agreement shall be regulated by the labour legislation of the Republic of Kazakhstan.

2. (Paragraph 2 is excluded - No 241 dated 12.07.2001)

3. The amounts of remuneration for personal labour participation of members of a cooperative shall be established by decision of the general meeting.

The amounts of wages, including the official salary and tariff rates of employees shall be established by decision of the general meeting of members of a cooperative, unless otherwise provided by its constituent documents.

In all cases, the minimum amount of salary of employees in a cooperative may not be less than minimum level of salary, established by the legislative acts.

Maximum amount of the personal income of members of a cooperative and its employees shall not be limited.

4. (Paragraph 4 is excluded - No 241 dated 12.07.2001)

5. The period of employment in a cooperative shall be included into the labour experience.

6. Disciplinary penalties, including the dismissal against a chairman of the cooperative, members of the board, of the supervisory board, and of the audit commission (an auditor) may be imposed only upon the decision of the general meeting of members of a cooperative, and to other its managing employees – also by the board (a chairman) of a cooperative.

7. Duration and schedule of business day in a cooperative, the procedure for granting day-offs, leaves, including additional, other conditions of employment shall be determined in accordance with the labor legislation in internal regulations of a cooperative, as well as in the labour agreement.

Duration of rest time, including the duration of annual leaves shall not be less that minimum length, established by the labour legislation of the Republic of Kazakhstan for the relevant categories of employees.

A cooperative shall implement measures on securing the labour protection, industrial hygiene and sanitation, governed by provisions and regulations, established by the legislation.

8. Members of a cooperative and its employees shall be subject to insurance and social secure.

Pregnant women (members of a cooperative and employees) shall be provided with easy work with preservation of an average wage upon the previous work. The pregnancy leaves, as well as other guarantees for pregnant women and women, having infant children shall be provided in the manner, provided by the labour legislation of the Republic of Kazakhstan.

A cooperative shall establish reduced work day and other guarantees, provided by the labour legislation of the Republic of Kazakhstan for its members and employees under the age of 18.

A cooperative shall have the right to enact additional benefits concerning social secure of its members at the expense of own profits by decision of the general meeting.

Footnote. Article 23 as amended by the Laws of the Republic of Kazakhstan dated 12 July 2001 No 241; dated 15 May 2007 No 253.

Chapter 6. Reorganization and liquidation of a production cooperative

Article 24. Reorganization of a production cooperative

1. A production cooperative may be reorganized by decision of the general meeting of its members in the manner, provided by this Law and the constituent documents of a cooperative on a voluntary basis.

Upon merger and acquisition of cooperatives the sizes of corporate stocks of members of reorganized cooperatives shall be preserved.

2. A production cooperative by unanimous decision of its members may be reorganized into economic partnership.

3. Other grounds and procedure for reorganization of a production cooperative shall be determined by the Civil Code of the Republic of Kazakhstan and other legislative acts.

Article 25. Liquidation of a production cooperative

1. A production cooperative may be liquidated on a voluntary basis by decision of the general meeting of its members in the manner, provided by this Law and the constituent documents of a cooperative.

2. If in the result of retirement of other members, there is only one member left in a cooperative, he/she shall have the right to admit new members and to preserve the cooperative, or to reorganize it into economic partnership that in accordance with the Civil Code of the Republic of Kazakhstan may be established by one person within six months. In failure to fulfill the specified requirements upon expiry of sixth month, the cooperative shall be subject to liquidation.

3. Other grounds and the procedure for liquidation of a production cooperative shall be determined by the Civil Code of the Republic of Kazakhstan and other legislative acts.

4. The property of the liquidated cooperative, left after satisfaction of the claims of creditors, shall be distributed between its members proportionate to their corporate stocks.

Chapter 7. Final provisions

(Chapter 7 is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 12 July 2001 No 241)

The President of the Republic of Kazakhstan

Өндiрiстiк кооператив туралы

Қазақстан Республикасының 1995 жылғы 5 қазандағы N 2486 Заңы.

МАЗМҰНЫ

Ескерту. Тақырыпқа өзгерту енгізілді - ҚР 2001.07.12 N 241 Заңымен.
Ескерту. Кіріспе алып тасталды - ҚР 29.10.2015 № 373-V Заңымен (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі).

1-тарау. Жалпы ережелер

Ескерту. Бүкiл мәтiн бойынша "Жарлықты", "Жарлыққа", "Жарлықтың" "Жарлықта", "Жарлық" деген сөздер тиiсiнше "Заңды", "Заңға", "Заңның", "Заңда", "Заң" деген сөздермен ауыстырылды - Қазақстан Республикасының 2001.07.12. № 241 Заңымен.

1-бап. Өндiрiстiк кооператив ұғымы

1. Азаматтардың бiрлескен кәсiпкерлiк қызмет үшiн мүшелiк негiзде, олардың жеке еңбегiмен қатысуына және мүшелерiнiң мүлiктiк жарналарын (пайларын) бiрiктiруiне негiзделген ерiктi бiрлестiгi өндiрiстiк кооператив болып танылады.

2. Өндiрiстiк кооператив коммерциялық ұйым болып табылады.

3. Өндiрiстiк кооператив заңды тұлға болып табылады.

1-1-бап. Өндiрiстiк кооперативтердi құрудың және оның қызметiнiң негiзгi принциптерi

Өндiрiстiк кооперативтер мынадай принциптер негiзiнде жұмыс iстейдi:

мүшелiкке кiру мен шығудың еркiндiгi;

мүлiктiк (пайлық) жарна енгізу мiндеттiлiгi;

басқарудың демократиялылығы;

өзара көмек және оның мүшелерi үшiн экономикалық тиiмдiлiктi қамтамасыз ету;

өндiрiстiк кооперативтiң қызметi туралы ақпаратқа қол жететiндiгi.

Ескерту. 1-1-баппен толықтырылды - Қазақстан Республикасының 2001.07.12. № 241 Заңымен.

2-бап. Өндiрiстiк кооперативтердiң қызметi

1. Өндiрiстiк кооператив жеке кәсiпкерлiк үшiн заң актiлерiмен тыйым салынбаған кәсiпкерлiк қызметтiң кез-келген түрiн жүзеге асыруға хақылы.

2. Мемлекеттiк лицензиялау қолданылатын қызметтi өндiрiстiк кооператив лицензиясы бар болған жағдайда жүзеге асырады.

3. Өндiрiстiк кооперативтiң мақсаты мен мәнiн жарғы анықтайды.

4. Арнайы заңмен реттелетiн қызметтi жүзеге асыру үстiнде өндiрiстiк кооперативтер, сол сияқты осы Заңды да басшылыққа алады.

Кәсiпкерлiк қызметтiң жекелеген түрлерiн арнайы реттейтiн заң актiлерiнiң нормалары осы Заңның нормаларына қайшы келген жағдайда заң актiлерiнiң нормалары қолданылады.

Ескерту. 2-бапқа өзгерту енгізілді - ҚР 2001.07.12 № 241 Заңымен.

2-1-бап. Осы Заңның қолданылу аясы

1. Осы Заңның күші өндірістік кооперативтердің қызметін реттейтін қатынастарға, олардың құрылуының, қызметінің, қайта ұйымдастырылуының және таратылуының ұйымдастыру, экономикалық және әлеуметтік шарттарына, мүшелерінің құқықтары мен міндеттеріне, басқару және бақылау органдарының өкілеттіктері мен жауапкершілігіне қолданылады.

2. Осы Заңның күші "Ауыл шаруашылығы кооперативтері туралы"

Қазақстан Республикасының Заңында айқындалатын өндірістік кооператив нысанында құрылатын ауыл шаруашылығы кооперативінің құқықтық жағдайын, сондай-ақ оның мүшелерінің құқықтық жағдайын, құқықтары мен міндеттерін реттеу жөніндегі қатынастарға қолданылмайды.

Ескерту. 1-тарау 2-1-баппен толықтырылды - ҚР 29.10.2015 № 373-V Заңымен (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі).

2-тарау. Өндiрiстiк кооперативтi құру

3-бап. Өндiрiстiк кооперативтi құру тәртiбi

1. Өндiрiстiк кооператив құрылтайшы-жеке тұлғалардың жалпы жиналысының шешiмiмен құрылады.

Егер өндiрiстiк кооперативтiң құрылтайшысы (мүшесi) шетел азаматы болған жағдайда мұндай кооперативтiң ұйымдастырылуы мен қызметiне Қазақстан Республикасының Кәсіпкерлік кодексінде көзделген ерекшелiктер ескерiле отырып, осы Заңның күшi қолданылады.

2. Өндiрiстiк кооперативтiң құрылтайшылары екеуден кем болмауға тиiс.

3. Өндiрiстiк кооператив құрылғаннан кейiн құрылтайшылар кооператив мүшелерi болады және өндiрiстiк кооперативтiң басқа мүшелерiмен бiрдей құқықтар мен мiндеттердi иеленедi.

Ескерту. 3-бапқа өзгерту енгізілді - ҚР 2001.07.12 N 241 Заңымен; 29.10.2015 № 376-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

4-бап. Өндiрiстiк кооперативтiң құрылтай құжаттары

Өндiрiстiк кооператив өз қызметiн құрылтай шарты мен жарғының негiзiнде жүзеге асырады.

Өндiрiстiк кооперативтiң ұйымдық-құқықтық нысанында құрылатын шағын, орта және ірі кәсiпкерлiк субъектiлерi өз қызметiн Қазақстан Республикасының Әділет министрлігі мазмұнын айқындайтын үлгi жарғының негiзiнде жүзеге асыра алады.

Ескерту. 4-бапқа өзгерту енгізілді – ҚР 1997.06.19 N 132, 2004.03.18 N 537, 2008.07.04 N 54-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 24.11.2021 № 75-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

5-бап. Өндiрiстiк кооперативтiң құрылтай шарты

1. Өндiрiстiк кооперативтiң құрылтай шартында мыналар болуға тиіс:

1) өндiрiстiк кооперативтi құру туралы шешiм, оның фирмалық атауы және орналасқан жерi;

2) кооператив мүшелерiнiң тегi, аты, әкесiнiң аты, туған күнi мен туған жерi, сондай-ақ тұрғылықты жерi көрсетiлген дербес құрамы;

3) кооперативтi құру жөнiндегi iс-әрекет тәртiбi;

4) құрылтайшылардың кооператив меншiгiне беретiн мүлiктiк жарналарының құрамы мен мөлшерi туралы мәлiметтер;

5) iс-әрекетi кооперативтi құру және тiркеу үшiн қажеттi кооперативтiң лауазымды тұлғаларын тағайындау (сайлау) туралы шешiм;

6) кооперативтi құру және оның жұмысын ұйымдастыру мәселелерiн шешуге байланысты аталған тұлғалардың өкiлеттiктерiн белгiлеу;

7) кооперативтiң жарғысын бекiту;

8) таза табыс пен шығынды бөлу тәртiбi;

9) құрылтайшылардың кооперативтен шығу тәртiбi.

Өндiрiстiк кооперативтiң құрылтай шартына құрылтайшылардың шешiмi бойынша осы Заңға қайшы келмейтiн басқа да талаптар енгiзiлуi мүмкiн.

2. Құрылтай шартына құрылтайшылардың бәрi қол қояды.

3. Өндiрiстiк кооперативтiң құрылтай шарты коммерциялық құпия болып табылатын құжаттар құрамына кiредi әрi мемлекеттiк және өзге де ресми органдарға, сондай-ақ үшiншi тұлғаларға тек қана кооперативтiң атқарушы органының шешiмi бойынша не заң актiлерiнде белгiленген жағдайда ұсынылуға тиiс.

Ескерту. 5-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2001.07.12. N 241, 2004.03.18. N 537 Заңдарымен.

6-бап. Өндiрiстiк кооперативтiң жарғысы

1. Өндiрiстiк кооперативтiң жарғысында:

1) кооперативтiң фирмалық атауы;

2) кооператив орналасқан жер;

3) өндiрiстiк кооператив мүшелерiнiң қабылдану, шығу және оларды шығару тәртiбi, олардың құқықтары мен мiндеттерi;

4) кооперативтiң басқару және бақылау органдарының құрамы мен құзыретi туралы ережелердi қалыптастыру және олардың шешiмдер қабылдау соның iшiнде бiрауыздан немесе басым көпшiлiк дауыспен шешiм қабылданатын мәселелер бойынша шешiмдер қабылдау тәртiбi;

5) өндiрiстiк кооперативтiң әрбiр мүшесi пайының мөлшерi, өндiрiстiк кооператив мүшелерiнiң мүлiктiк жарнасының құрамы мен оны енгізу тәртiбi және олардың жарна енгізу жөнiндегi мiндеттемелердi бұзғаны үшiн жауапкершiлiгi;

6) кооператив мүшелерiнiң кооператив қызметiне жеке еңбегiмен қатысу сипаты мен тәртiбi және олардың жеке еңбегiмен қатысу жөнiндегi мiндеттемелерiн бұзғаны үшiн жауапкершiлiгi;

7) кооператив пен оның мүшелерi, кооперативтiң атқарушы органы мен қызметкерлердiң еңбек ұжымы арасындағы өзара қарым-қатынастар;

8) кооперативтiң таза табысы мен шығындарын бөлу тәртiбi;

9) кооперативтi қайта ұйымдастыру мен тарату тәртiбi туралы мәлiметтер болуға тиiс.

Өндiрiстiк кооперативтiң жарғысында осы Заңға қайшы келмейтiн басқа да ережелердiң болуы мүмкiн.

2. Кооперативтiң фирмалық атауында оның аты, сондай-ақ "өндiрiстiк кооператив" деген сөздер болуға тиiс.

3. Жарғы құрылтайшылардың жалпы жиналысында бекiтiледi.

Жарғы бiрауыздан бекiтiлуге тиiс.

Жарғыға өзгерiс осы Заңның 15-бабында көзделген тәртiппен кооператив мүшелерi жалпы жиналысының шешiмiмен енгiзiледi.

Жарғыға кооператив басқармасының төрағасы (кооператив төрағасы) қол қояды.

4. Өндiрiстiк кооперативтiң жарғысы мемлекеттiк немесе өзге де ресми органдарға, сондай-ақ кооперативтен шарттық қатынасы бар не онымен осындай қатынасқа енуге тiлек бiлдiрушiлердiң талап етуi бойынша ұсынылады.

Ескерту. 6-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2001.07.12. N 241 Заңымен.

7-бап. Кооператив мүшесiнiң мүлiктiк жарнасы

1. Өндiрiстiк кооператив мүшелерiнiң мүлiктiк жарналары бастапқы капиталды қалыптастырады және кооператив қызметiн құру мен ұйымдастыруға, сондай-ақ шығындарды жабуға арналады.

2. Мүлiктiк жарналардың құрамы мен мөлшерi, сондай-ақ оларды енгiзу тәртiбi, жолдары мен мерзiмi құрылтай шартында немесе жарғыда белгiленедi.

3. Кооперативтiң жалпы жиналысының шешiмi бойынша кооператив мүшесiнiң қосымша мүлiктiк жарналарды енгiзуi көзделуi мүмкiн. Бұл туралы шешiм осы Заңның 15-бабында белгiленген тәртiппен қабылданады.

4. Жаңадан қабылданатын мүшенiң мүлiктiк кiру жарнасы оның кооперативпен келiсiмiнде белгiленедi және кооператив мүшелерi жалпы жиналысының хаттамасында көрсетiледi.

5. Кооперативтiң әрбiр мүшесiне оның мүлiктiк кiру жарнасының мөлшерi мен түрiн куәландыратын құжат берiледi.

6. Кооперативке енгiзiлетiн мүлiктiк жарна - ақша, бағалы қағаздар, заттар, мүлiктiк құқықтар, соның iшiнде жер пайдалану құқығы, санаткерлiк меншiк нәтижелерiне құқығы мен өзге де мүлiк болуы мүмкiн.

Кооператив мүшелерiнiң мүлiктiк жарнасын ақшалай бағалау тек қана кооператив құрылтайшыларының арасындағы келiсiм бойынша жүргiзiле алмайды және ол тәуелсiз аудиттен өтуге тиiс. Кооператив мүшелерiнiң мүлiктiк жарнасы тек ақшадан ғана тұрған жағдайда тәуелсiз аудит жүргiзiлмейдi.

Өндiрiстiк кооперативтi қайта тiркеген кезде оның мүшесiнiң мүлiктiк жарнасын ақшалай бағалау кооперативтiң бухгалтерлiк құжаттарымен не аудиторлық есеппен расталуы мүмкiн.

7. Кооператив мүшесi мүлiктi кооперативке жарна ретiнде тек қана пайдалануға берген жағдайда, жарнаның мөлшерi кооператив мүшелерiнiң келiсiмiнде белгiленген кезең үшiн есептелген осы мүлiктiң пайдаланылғаны үшiн төленетiн жал төлемiне қарай анықталады.

Ескерту. 7-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 1996.07.15. N 30, 1997.07.11. N 154, 2001.07.12. N 241, 2006.05.05. N 139 Заңдарымен.

3-тарау. Өндiрiстiк кооперативке мүшелiк

8-бап. Өндiрiстiк кооператив мүшелерi

1. Кооператив мүшелерi екеуден кем болмауға тиiс.

2. Өндiрiстiк кооперативке жасы он алтыға толған, кооператив мүшесi болуға тiлек бiлдiрген және оның қызметiне жеке еңбегiмен қатысуға қабiлеттi кез-келген жеке тұлға мүше бола алады.

3. Кооперативке мүше болып кiру үшiн негiзгi жұмыс немесе оқу орны бойынша әкiмшiлiктiң (заңды тұлға органының) келiсiмi талап етiлмейдi.

Кәмелетке толмаған азаматтардың кооперативке мүше болып кiруi үшiн олардың ата-анасының, асырап алушылардың немесе қамқоршыларының келiсiмi талап етiледi.

9-бап. Өндiрiстiк кооператив мүшесiнiң құқықтары

1. Өндiрiстiк кооператив мүшесiнiң:

1) осы Заңда және кооперативтiң құрылтай құжаттарында белгiленген тәртiппен кооператив iстерiн басқаруға, сондай-ақ кооператив мүшелерiнiң жалпы жиналысының жұмысына бiр дауыс құқығымен қатысуға;

2) Кооперативтiң басқару органдарына сайлауға және сайлануға, кооператив қызметiн жақсарту, оның органдары мен лауазымды тұлғаларының жұмысындағы кемшiлiктердi жою туралы ұсыныстар енгiзуге;

3) кооперативтiң қызметi туралы толық ақпарат алуға, соның iшiнде кооперативтiң бухгалтерлiк және басқа құжаттамаларымен танысуға;

4) кооператив алған таза табысты бөлуге қатысуға;

5) егер құрылтай құжаттарында өзгеше тәртiп көзделмесе, кооператив қызметiне өз еңбегiмен қатысуына сәйкес оның мүшелерi арасында бөлiнуге тиiстi таза табыстан үлесiн алуға;

6) кооперативтегi өз еңбегi үшiн жалақы түрiнде немесе кооператив белгiлеген өзге де түрде ақы алуға;

7) кооператив өзiнiң мүшелерi үшiн көздейтiн жеңiлдiктер мен артықшылықтарды, соның iшiнде өздерi өндiрген тауарларды (жұмыстарды, қызметтердi) бiрiншi кезекте алуға қатысты бөлiгiнде пайдалануға, кооператив мүлкiн тұтынуға, кооперативтен әлеуметтiк көмек алуға;

8) демалуға, сондай-ақ жыл сайынғы ақылы еңбек демалысын алуға;

9) әлеуметтiк қамсыздандыруға;

10) белгiленген тәртiппен кооперативтен шығуға құқығы бар.

2. Кооператив мүшесiнiң осы Заңда, өзге де заң актiлерi мен кооперативтiң құрылтай құжаттарында көзделген басқа да құқықтары болуы мүмкiн.

3. Өндiрiстiк кооператив мүшесi үшiн осы Заң мен басқа да заң актiлерiнде көзделген құқықтардан бас тартудың немесе оларды шектеудiң, соның iшiнде кооператив мүшелерiнiң келiсiмi бойынша, маңызсыз.

Ескерту. 9-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2001.07.12. N 241 Заңымен; 27.02.2017 № 49-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

10-бап. Өндiрiстiк кооператив мүшесiнiң мiндеттерi

1. Өндiрiстiк кооперативтiң мүшесi:

1) кооперативтiң құрылтай құжаттарында көзделген талаптарды сақтауға;

2) жалпы жиналыстың, кооперативтiң сайланбалы басқару органдарының өз құзыретiне сәйкес қабылдаған шешiмдерiн орындауға;

3) кооперативтiң құрылтай құжаттарында көзделген тәртiппен, жолмен және мөлшерде кооператив мүлкiне мүлiктiк жарна енгiзуге;

4) кооператив қызметiне жеке еңбегiмен қатысуды жүзеге асыруға;

5) кооператив мiндеттемелерi бойынша мөлшерi мен тәртiбi осы Заңда белгiленген мөлшерде және тәртiппен қосымша (жәрдемақылық) жауапкершiлiкте болуға;

6) өндiрiстiк және еңбек тәртiбiн, еңбектi қорғау ережелерi мен қауiпсiздiк техникасын сақтауға;

7) кооператив өзiнiң коммерциялық құпиясы деп жариялаған мәлiметтердi таратпауға мiндеттi.

2. Кооператив мүшесiнiң осы Заңда, басқа да заң актiлерi мен құрылтай құжаттарында көзделген өзге де мiндеттерi болуы мүмкiн.

10-1-бап. Өндірістік кооперативтің ақпарат беруі

Өндірістік кооперативтің атқарушы органы сотта корпоративтік дау бойынша іс қозғалғаны туралы кооператив мүшелерін хабардар етуге міндетті.

Кооператив мүшелеріне сотта корпоративтік дау бойынша іс қозғалғаны туралы ақпарат кооператив мүшелерінің жалпы жиналысының шешімінде көзделген тәртіппен (егер құрылтай құжаттарында өзгеше көзделмесе), өндірістік кооператив соттың тиісті хабарламасын немесе корпоративтік дау бойынша азаматтық іске шақыруды алған күннен бастап жеті жұмыс күнінен кешіктірілмей берілуге тиіс.

Ескерту. 10-1-баппен толықтырылды - Қазақстан Республикасының 2008.07.05 N 58-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен.

11-бап. Өндiрiстiк кооперативке мүшелiктiң тоқтатылуы және оның мүшелерi құрамындағы өзгерiстер

1. Кооператив мүшесi кооператив басқармасының төрағасына (кооператив төрағасына) шығуынан екi апта бұрын бұл жайында жазбаша түрде ескерте отырып, өз қалауы бойынша кооперативтен шығуға хақылы. Ескертудiң бұдан ұзағырақ мерзiмi құрылтай құжаттарында көзделуi мүмкiн, бiрақ ол екi айдан аспауға тиiс. Өндiрiстiк кооперативтiң мүшесi осы мерзiмдер өткеннен кейiн кооперативтен шыққан болып есептеледi.

2. Кооператив мүшесi жалпы жиналыстың шешiмi бойынша одан мынадай:

1) өзiне кооператив жарғысымен жүктелген мiндеттердi ұдайы атқармаған немесе ойдағыдай атқармаған жағдайда;

2) осыған ұқсас кооперативке мүше болуына байланысты;

3) құрылтай құжаттарында көзделген басқа да жағдайларда шығарылуы мүмкiн.

Өндiрiстiк кооперативтiң мүшелiгiнен шығару туралы шешiмге сотқа шағым жасалуы мүмкiн.

3. Кооперативке мүшелiк мынадай:

1) кооператив мүшесi қайтыс болған, оны өлдi деп хабарлаған, ол хабарсыз жоқ болып кеттi деп танылған;

2) кооператив мүшесi өз пайын осы баптың 5-тармағында көзделген тәртiппен басқа адамға берген;

3) кредит берушi (кредит берушiлер) кооператив мүшесiнiң пайына айып өндiрiп алған;

3-1) кооператив мүшесi өндiрiстiк кооперативтiң қызметiне жеке еңбегiмен қатысудан бас тартқан жағдайда тоқтатылады.

4. Егер кооператив жарғысында өзгеше көзделмесе, кооператив мүшесi қайтыс болған жағдайда, оның мұрагерлерi кооператив мүшелiгiне қабылдануы мүмкiн.

5. Егер кооперативтiң құрылтай құжаттарында не заңнамалық актілерде өзгеше көзделмесе, кооператив мүшесi өз пайын немесе оның бiр бөлiгiн кооперативтiң басқа мүшесiне (мүшелерiне) сатуға немесе өзгеше түрде беруге хақылы.

Пайды (оның бiр бөлiгiн) кооперативтiң мүшесi болып табылмайтын азаматқа беруге, егер заңнамалық актілерде өзгеше көзделмесе, кооператив мүшелерiнiң келiсiмiмен ғана жол берiледi. Бұл ретте, осы Заңда көзделген жағдайларды қоспағанда, кооперативтiң басқа мүшелерi осы пайды (оның бiр бөлiгiн) сатып алуға басым құқықты иеленедi.

6. Кооператив мүшесi болып табылмайтын тұлғаға осы бапта белгiленген тәртiппен пай немесе оның бiр бөлiгi берілсе және ол кооперативке кiруге тiлек бiлдiрсе, мүшелiкке қабылдануға тиiс.

7. Зейнет жасына жеткен кооператив мүшелерi кооператив жарғысында көзделген шартпен кооперативке мүшелiгiн сақтап қала алады.

8. Кооперативке жаңа мүшелер қабылдау осы Заңның 15-бабында көзделген тәртiппен кооператив мүшелерiнiң жалпы жиналысында жүргiзiледi.

Ескерту. 11-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2001.07.12. N 241, 2007.08.07. N 321; 29.06.2020 № 352-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

12-бап. Өндiрiстiк кооператив мүшесiнiң пайынан айып өндiрiп алу

1. Кооператив мүшесiнiң пайынан оның жеке борышы бойынша айып өндiрiп алуға оның осы борышын өтеу үшiн басқа мүлкi жетiспеген жағдайда ғана жол берiледi.

2. Пайынан айып өндiрiп алынған ретте кооператив өзiнiң борышқор мүшесiнiң пайына сәйкес кооператив мүлкiндегi үлесiн бөлiп бередi. Үлестiң мөлшерi кредит берушiнiң (кредит берушiлердiң) талабы келiп түскен күнгi бухгалтерлiк есеп мәлiметтерi бойынша анықталады.

Үлес ақшалай немесе заттай түрде бөлiнедi.

13-бап. Өндiрiстiк кооперативке мүшелiктiң өзгеруiнiң салдары

1. Кооператив мүшесi өз қалауы бойынша кооперативтен шыққан, сондай-ақ одан шығарылған жағдайда (осы Заңның 11-бабының 1 және 2-тармақтары), кооператив мүшесiне оның пайы төленуге немесе берiлуге, сондай-ақ жарғыда көзделген басқа да төлемдер жасалуға тиiс.

Кооперативтен шығатын мүшеге пайын немесе басқа мүлiктi беру қаржы жылы аяқталып, кооперативтiң бухгалтерлiк балансы бекiтiлгеннен кейiн жүргiзiледi.

Кооперативтен шыққан мүшенiң кооперативпен келiсiм бойынша пайдың құнын төлеу заттай түрде мүлiктi берумен алмастырылуы мүмкiн.

Кооперативтен шығатын мүшеге, сондай-ақ кооперативтiң осы жылы алған пайдасынан оған тиесiлi бөлiгi оның бұл жылы кооперативте болған кезеңi үшiн төленедi.

2. Кооператив қызметiне жеке еңбегiмен қатысқаны үшiн төлемдер кооперативке мүшелiк тоқтатылған күннен бастап бiр ай мерзiм iшiнде жасалады.

3. Кооператив қызметiне жеке еңбегiмен қатысуы жөнiндегi мiндеттемесiн бұзғаны үшiн кооператив мүшесi одан шығарылған жағдайда кооперативтiң аталған мүшесi, ол осы кооперативте жұмыс iстемеген кезеңде алынған пайданы бөлiсуге қатыспайды.

4. Егер кооперативтiң құрылтай құжаттарында өзгеше көзделмесе, шығатын мүшенiң кооперативке берген мүлкi сыйақысыз қайтарылады.

4-1. Кооператив мүшесi одан шыққан кезде құқығы (соның iшiнде шартты жер үлесiне құқығы) өндiрiстiк кооперативке жарна ретiнде берiлген жер учаскесiн нақтылы бөлiп шығару Қазақстан Республикасының жер заңдарында белгiленген тәртiппен жүзеге асырылады.

5. Қайтыс болған кооператив мүшесiнiң мұрагерi кооперативке кiруден бас тартқан не мұрагердi қабылдаудан кооператив бас тартқан ретте оған қайтыс болған кооператив мүшесiнiң пайына сәйкес мүлiктегi үлесi, сондай-ақ кооперативтiң таза табысының қайтыс болған адамға тиесiлi бөлiгi және кооператив қызметiне жеке еңбегiмен қатысқаны үшiн сыйақы төленедi.

6. Кооператив мүшесi (мүшелерi) кооперативтен шыққан мүшенiң пайын немесе пайының бiр бөлiгiн сатып алған ретте сатып алушының кооператив мүлкiндегi үлесi оның пайының ұлғаюына шамалас артады.

7. Кооперативтен шыққан мүшеге немесе оның мұрагерлерiне кооператив пай төлегенде немесе бергенде, сондай-ақ кооператив мүшесiнiң пайынан оның жеке борышы бойынша кредит берушiлер айып өндiрiп алған ретте қалған кооператив мүшелерiнiң үлестерi шығу күнiне белгiленген олардың пайларының мөлшерiне сәйкес ұлғаяды.

8. Кооперативке мүлiктiк жарнасын енгiзу арқылы жаңа мүшенi қабылдаған ретте кооператив мүшелерiнiң оның мүлкiндегi үлестерiнiң жаңа мөлшерi белгiленедi.

Ескерту. 13-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2001.07.12. N 241, 2003.12.29. N 512 Заңдарымен .

14-бап. Өндiрiстiк кооператив мүшелерiнiң кооператив мiндеттемелерi бойынша жауапкершiлiгi

1. Кооператив мүшелерiнiң кооператив мiндеттемелерi бойынша қосымша (жәрдемақылық) жауапкершiлiгi болады.

2. Кооператив құрылғаннан кейiн пайдың берiлуi немесе пайға мұрагерлiк ету тәртiбiмен оған кiрген кооператив мүшесi өзi кооперативке кiргенге дейiн пайда болған мiндеттемелер бойынша да басқа мүшелермен бiрдей жауап бередi.

3. Кооператив құрылғаннан кейiн кiрген кооператив мүшесi өзi кооперативке кiргеннен кейiн пайда болған мiндеттемелер бойынша жауап бередi.

4. Кооперативтен пайын басқа мүшеге немесе үшiншi бiр тұлғаға беру тәртiбiмен шыққан оның мүшесi, кредит берушi (кредит берушiлер) оның үлесiнен айып өндiрiп алған жағдайда, сондай-ақ қайтыс болған мүшенiң кооператив мүшелiгiне қабылдаудан бас тартылған мұрагерi кооператив мiндеттемелерi бойынша жауап бермейдi.

5. Кооператив мүшесiнiң кооператив мiндеттемелерi бойынша қосымша (жәрдемақылық) жауапкершiлiгiнiң шектi мөлшерi құрылтай құжаттарында белгiленедi, бiрақ ол кооператив мүшесiнiң пайы құнының мөлшерiнен төмен болмауға тиiс. Кооператив мүшелерi арасында жауапкершiлiктi бөлу олардың пайларының мөлшерiне сәйкес жүргiзiледi.

4-тарау. Өндiрiстiк кооперативтi басқару

15-бап. Өндiрiстiк кооператив мүшелерiнiң жалпы жиналысы

1. Кооперативтiң жоғары органы оның мүшелерiнiң жалпы жиналысы болып табылады.

Мүшелерiнiң саны 100-ден асатын кооперативтерде құрылтай құжаттарымен жоғары органның функцияларын уәкiлдер жиналысына беру көзделуi мүмкiн.

2. Кооператив мүшелерi жалпы жиналысының ерекше құзыретiне мыналар жатады:

1) кооператив жарғысын өзгерту;

1-1) кооператив қызметiнiң негiзгi бағыттарын айқындау;

2) атқарушы орган, тексерушi органдар мен байқаушы кеңесiн құру және олардың мүшелерiн керi шақырып алу;

3) кооператив қорлары мен резервтерiнiң түрлерi мен мөлшерiн және олардың пайдаланылу бағыттарын анықтау;

4) кооперативтiң iшкi еңбек тәртiбi ережелерiн, лауазымды адамдарының, оның мүшелерi мен қызметкерлерiнiң еңбегiне ақы төлеу туралы ережелерді және кооперативтің басқа да актілерін қабылдау және өзгерту;

5) кооперативтiң филиалдары мен өкiлдiктерiн, шаруашылық серiктестiктерiн құру және оларға мүше ретiнде кiру;

6) қосымша пай жарналарын енгiзу туралы мәселенi шешу;

7) кооператив мүшелiгiне қабылдау және шығару;

8) кооперативтiң жылдық есептерi мен бухгалтерлiк баланстарын бекiту, оның пайдасын және шығынын бөлу;

9) кооперативтi қайта құру мен тарату туралы шешiм;

10) ревизиялық комиссияның (ревизордың) есебiн бекiту;

11) кооператив басқармасының (кооператив төрағасының) есебiн тыңдау.

3. Кооперативтiң құрылтай құжаттарымен жалпы жиналыстың ерекше құзыретiне сол сияқты басқа мәселелердi шешу де жатқызылуы мүмкiн.

4. Жалпы жиналыс өзiнiң ерекше құзыретiне жатқызылған мәселелердi кооперативтiң атқарушы органының шешуiне бере алмайды.

5. Кооператив мүшелерiнiң жалпы жиналысы кезектi және кезектен тыс болуы мүмкiн.

6. Кезектi жалпы жиналыс кооператив басқармасы (кооператив төрағасы) белгiлеген мерзiмде, бiрақ қаржы жылы аяқталғаннан кейiн үш айдан кешiктiрiлмей өткiзiледi.

Кооператив мүшелерiнiң кезектi жалпы жиналысы:

1) кооперативтiң жылдық есебi мен бухгалтерлiк баланстарын, оның пайдасын және шығынын бөлудi бекiтедi;

2) ревизиялық комиссияның (ревизордың) есебiн бекiтедi;

3) кооператив басқармасының (кооператив төрағасының) есебiн тыңдайды;

4) осы баптың 8-тармағына сәйкес қарауға ұсынылған кооператив қызметiнiң басқа да мәселелерiн шешедi.

7. Кезектен тыс жалпы жиналыс кооператив басқармасының (кооператив төрағасының) өз бастамасымен, байқаушы кеңесiнiң шешiмiмен, ревизиялық комиссияның (ревизордың) талап етуiмен, сондай-ақ кооператив мүшелерiнiң кемiнде жиырма процентiнiң талап етуiмен шақырылады.

Кезектен тыс жалпы жиналысты шақыру туралы басқармаға қойылған талап оның мәлiмделген күнiнен бастап жиырма күн iшiнде орындалуға тиiс. Олай болмаған жағдайда кезектен тыс жалпы жиналысты шақыру туралы талапты қойған кооператив мүшелерi жиналысты өздерi шақыруға хақылы.

8. Кооператив мүшелерiнiң жалпы жиналысының болатын күнi, орны, уақыты және күн тәртiбi туралы басқарма төрағасы (кооператив төрағасы) кооператив мүшелерiне жиналыс өткiзiлерден кемiнде жиырма күн бұрын жазбаша хабарлайды.

Егер тиiстi кворум болған жағдайда жиналысқа қатысқан кооператив мүшелерi бiрауыздан өзге шешiм қабылдамаса, жалпы жиналыстың күн тәртiбiне өзгерiстер енгiзуге және оған енгiзiлмеген мәселелер бойынша шешiмдер қабылдауға хақы жоқ. Егер кворум болмағандықтан жалпы жиналысты өткiзу мерзiмi ауыстырылған болса, оны қайта шақыру нақ осы тәртiппен жүзеге асырылады.

9. Егер жалпы жиналысқа кооператив мүшелерiнiң немесе олардың сенiмдi өкiлдерiнiң жартысынан астамы қатысса ол құқылы деп саналады.

10. Жалпы жиналыстың жұмыс регламентi мен дауыс беру тәртiбiн (ашық немесе жасырын) кооператив мүшелерiнiң жалпы жиналысы белгiлейдi.

11. Жалпы жиналыс шешiмдер қабылдаған кезде кооперативтiң әрбiр мүшесi өз пайының мөлшерiне қарамастан бiр дауысқа ие болады.

12. Егер жалпы жиналыстың шешiмi үшiн жиналысқа қатысқан кооператив мүшелерiнiң немесе олардың сенiм бiлдiрген адамдарының жартысынан астамы дауыс берсе, ол қабылданды деп саналады.

Осы баптың 2-тармағының 1), 6), 7) және 9)-тармақшаларында көзделген мәселелер жөнiндегi шешiм үшiн кооператив мүшелерiнiң үштен екi бөлiгi дауыс берсе, ол қабылданды деп есептеледi.

Кооперативтi шаруашылық серiктестiк етiп өзгерту нысанында қайта құру бiрауыздан қабылданған шешiм негiзiнде жүргiзiледi.

13. Кооператив жарғысында бiрауыздан немесе көпшiлiк дауыспен шешiм қабылданатын мәселелер белгiленуi мүмкiн.

14. Кооперативтен шығару туралы мәселесi қаралатын кооператив мүшесi дауыс беруге қатыспайды.

Ескерту. 15-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2001.07.12. N 241 Заңымен; 27.02.2017 № 49-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.06.2020 № 352-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

16-бап. Өндiрiстiк кооперативтiң байқаушы кеңесi

1. Өндiрiстiк кооперативте оның атқарушы органының қызметiн бақылауды жүзеге асыратын байқаушы кеңес құрылуы мүмкiн.

Тек кооператив мүшелерi ғана байқаушы кеңестiң мүшелерi бола алады.

2. Байқаушы кеңестiң мүшелерi кооператив мүшелерiнiң жалпы жиналысында сайланады. Байқаушы кеңестiң саны, жұмыс iстеу мерзiмi және құзыретi кооператив жарғысымен белгiленедi. Байқаушы кеңестiң мүшесi осымен бiр мезгiлде басқарма мүшесi немесе кооператив төрағасы бола алмайды.

3. Кооператив жарғысында байқаушы кеңестiң құзыретiне кооператив басқармасының (кооператив төрағасының) есебiн дүркiн-дүркiн тыңдау, атқарушы аппараттың лауазымды тұлғаларын тағайындауға келiсiм беру, жарғыда белгiленген мөлшерден асатын сомаға жасалған мәмiлелердi күнiлгерi мақұлдау, кооператив мүшелерiнiң жалпы жиналысы шешiмдерiнiң орындалуын бақылауды жүзеге асыру жатқызылуы мүмкiн.

4. Байқаушы кеңес өзiнiң ерекше құзыретiне жатқызылған мәселелердi кооперативтiң атқарушы органының шешуiне бере алмайды.

5. Байқаушы кеңес мүшелерiнiң өндiрiстiк кооператив атынан iс-әрекет жасауға хақы жоқ.

Ескерту. 16-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 27.02.2017 № 49-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

17-бап. Өндiрiстiк кооперативтiң тексеру комиссиясы

1. Кооперативте оның атқарушы органының қаржы қызметiн бақылауды жүзеге асыратын тексеру комиссиясы құрылуы мүмкiн. Тек кооператив мүшелерi ғана тексеру комиссиясының мүшелерi бола алады. Тексеру комиссиясының мүшелерi кооперативтiң байқаушы кеңесiнiң және атқарушы органының мүшелерi бола алмайды.

2. Тексеру комиссиясының мүшелерi кооператив мүшелерiнiң жалпы жиналысында сайланады. Тексеру комиссиясының саны, жұмыс iстеу мерзiмi мен құзыретi кооператив жарғысында белгiленедi. Кооперативтiң құрылтай құжаттары тексеру комиссиясының орнына кооперативтiң тексерушiсiн сайлауды көздеуi мүмкiн.

3. Кооперативтiң тексеру комиссиясы (тексерушiсi) кооператив мүшелерiнiң жалпы жиналысына кооперативтiң жылдық есептерi мен бухгалтерлiк баланстарының растығы туралы қорытынды бередi.

4. Ревизиялық комиссия (ревизор) кооперативтiң жалпы жиналысының, байқаушы кеңесiнiң тапсыруымен, өз бастамасы немесе кооператив мүшелерiнiң кемiнде он процентiнiң талап етуi бойынша тексерiстердi жүзеге асыра алады.

5. Ревизиялық комиссия (ревизор) кооперативтiң қаржылық құжаттамасымен танысуға хақылы.

6. (алып тасталды)
7. (алып тасталды)
Ескерту. 17-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2001.07.12. N 241; 27.02.2017 № 49-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.06.2020 № 352-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

17-1-бап. Өндiрiстiк кооперативтiң аудитi

1. Кооператив өндiрiстiк кооперативтiң жылдық қаржылық есептiлiгiнiң, сондай-ақ оның ағымдағы iсiнiң жай-жағдайы дұрыстығын тексеру және растау үшiн, кооперативпен, оның атқарушы, бақылаушы және өзге органдарының мүшелерiмен немесе кооператив мүшелерiмен мүлiктiк мүдделер арқылы байланысы жоқ аудиторлық ұйымды өзiнiң жарғысында белгiленген жағдайларда және тәртiппен тартуға құқылы.

2. Кәсiпкерлiк қызметтiң жекелеген түрлерiн жүзеге асыратын өндiрiстiк кооперативтер үшiн жылдық қаржылық есептiлiкке аудиттi мiндеттi түрде жүргiзу заң актiлерiмен белгiленуi мүмкiн.

3. Өндiрiстiк кооперативтiң қаржылық қызметiне аудит байқаушы кеңесiнiң, тексеру комиссиясының (ревизордың), сондай-ақ кооператив мүшелерiнің кемiнде он процентiнiң талабы бойынша жүргiзiлуi мүмкiн. Соңғы жағдайда осындай тексеру жүргiзудi талап еткен кооператив мүшелерi аудиторлық ұйымның қызметiне ақы төлейдi.

4. Егер өндiрiстiк кооперативтің атқарушы органы кооперативтiң қаржылық есептілігiне аудит жүргiзуден жалтарса, ал аудит мiндеттi болса не оны жүргiзудi өндiрiстiк кооперативтiң мүшесi талап етсе, аудит мүдделi адамның не өндiрiстiк кооператив мүшесiнің өтiнiшi бойынша қабылданған сот шешiмiмен тағайындалуы мүмкiн.

Ескерту. 17-1-баппен толықтырылды - Қазақстан Республикасының 2001.07.12. N 241, өзгерту енгізілді - 2006.05.05. N 139 Заңдарымен.

18-бап. Өндiрiстiк кооперативтiң атқарушы органдары

1. Кооперативтің басқармасы немесе төрағасы кооперативтiң атқарушы органы болып табылады.

2. Кооператив басқармасының оның мүшелерiнiң жалпы жиналысы басқарма мүшелерi iшiнен сайлаған басқарма төрағасы басқарады.

3. Кооператив басқармасының мүшелерi (кооператив төрағасы) кооператив мүшелерiнiң жалпы жиналысында сайланады.

Басқарма мүшелерiнiң саны, сондай-ақ басқарма (басқарма төрағасы) сайланатын мерзiм кооператив жарғысында белгiленедi.

Тек кооператив мүшелерi ғана басқарма мүшелерi (кооператив төрағасы) бола алады.

Басқарма мүшесi (кооператив төрағасы) осымен бiр мезгiлде байқаушы кеңестiң мүшесi бола алмайды.

4. Кооператив басқармасы (кооператив төрағасы) кооператив қызметiне ағымдық басшылықты жүзеге асырады және байқаушы кеңес пен кооператив мүшелерiнiң жалпы жиналысына есеп бередi.

5. Кооператив басқармасының (кооператив төрағасының) құзыретiне осы Заңмен және кооперативтiң құрылтай құжаттарымен кооперативтiң жалпы жиналысының немесе байқаушы кеңесiнiң ерекше құзыретiне жатқызылмаған кооператив қызметiнiң барлық мәселелерiн шешу жатады.

6. Басқарма өзiнiң шешiмiн кемiнде үш айда бiр рет өткiзiлетiн отырыстарында қабылдайды.

Егер басқарманың отырысына оның мүшелерiнiң жартысынан астамы қатысса, ол құқылы болып саналады.

Басқарма отырысында мәселелер дауыс беру арқылы шешiледi. Егер басқарманың шешiмi үшiн оның отырысқа қатысқан мүшелерiнiң жартысынан астамы дауыс берсе, ол қабылданды деп саналады. Егер "жақтап" және "қарсы" берiлген дауыстар тең бөлiнген жағдайда басқарма төрағасының даусы шешушi дауыс болып саналады.

Кооператив жарғысында көпшiлiк дауыспен немесе бiрауыздан шешiм қабылданатын мәселелер тобы көзделуi мүмкiн.

7. Басқарма төрағасы (кооператив төрағасы) кооператив атынан сенiмхатсыз iс-әрекет жасайды; кооператив мүлкiне осы Заңда көрсетiлген шекте иелiк етедi әрi кооперативтiң атынан сенiмхаттар, соның iшiнде қайта сенiп тапсыру құқығымен, бередi; банктер мен басқа да кредит берушi ұйымдарда кооперативтiң шоттарын ашады; жалданбалы жұмыскерлердi жұмысқа қабылдап, жұмыстан шығаруды жүзеге асырады; өз құзыретi шегiнде бұйрықтар шығарады әрi кооператив мүшелерi мен жалданбалы қызметкерлердiң орындалуына мiндеттi нұсқаулар бередi.

Ескерту. 18-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2001.07.12. N 241 Заңымен; 27.02.2017 № 49-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

18-1-бап. Банкроттық және оңалту рәсімінде өндірістік кооператив iстерiн басқару

Қазақстан Республикасының оңалту және банкроттық туралы заңнамалық актісінде белгіленген тәртіппен өндірістік кооператив банкрот деп танылған немесе оңалту рәсімі қолданылған және уақытша не банкроттықты немесе оңалтуды басқарушы тағайындалған жағдайларда, оны басқару бойынша барлық өкілеттіктер тиісінше уақытша не банкроттықты немесе оңалтуды басқарушыға өтеді.

Ескерту. 4-тарау 18-1-баппен толықтырылды - ҚР 07.03.2014 N 177-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

19-бап. Кооперативтiң басқару органдарының шешiмдерi мен iс-әрекетiне шағым жасау

1. Кооперативтiң атқарушы органының шешiмдерi мен iс-әрекетiне кооператив мүшелерi мен жалданбалы жұмысшылар байқаушы кеңеске шағым жасай алады, ол кооператив мүшелерiнiң жалпы жиналысы осы мәселенi қарағанға дейiн шағым жасалған актiлердi тоқтата тұруға хақылы.

2. Басқарма төрағасының шешiмдерi мен iс-әрекетiне кооператив басқармасына шағым жасауға болады, ол шағым жасалған актiлердi жоюға хақылы.

3. Кооперативтiң атқарушы аппараты лауазымды тұлғаларының шешiмдерi мен iс-әрекетiне кооператив басқармасына (кооператив төрағасына) шағым жасауға болады, ол шағым жасалған актiнi жоюға хақылы.

4. Кооператив басқармасының кез-келген органдары мен атқарушы аппараты лауазымды тұлғаларының шешiмдерiне кооператив мүшелерiнiң жалпы жиналысына шағым жасауға болады, ол шағым жасалған кез-келген актiнi жоюға хақылы.

5. Кооперативтiң басқару органдарының шешiмдерiне сотқа шағым жасауға болады.

Ескерту. 19-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 27.02.2017 № 49-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

5-тарау. Өндiрiстiк кооператив қызметiнiң
экономикалық негiздерi

20-бап. Өндiрiстiк кооперативтiң мүлкi

1. Өндiрiстiк кооператив мүлкiн құрайтын көздер мыналар:

1) кооператив мүшелерiнiң мүлiктiк жарналары;

2) оның қызметiнен алынған табыстар;

3) заң актiлерiмен тыйым салынбаған өзге де көздер болып табылады.

2. Өндiрiстiк кооперативтiң меншiгiндегi мүлiк кооператив жарғысына сәйкес оның мүшелерiнiң пайларына бөлiнедi.

Пай өндiрiстiк кооператив мүшелерiнiң кооператив мүлкiндегi үлесi болып табылады.

3. Кооператив мүшелерiнiң кооператив мүлкiндегi үлестерi процент түрiнде есептеледi.

4. Өндiрiстiк кооператив таратылған (осы Заңның 25-бабы) немесе кооператив мүшесi одан шыққан жағдайда (осы Заңның 11-бабы), кооператив мүшесiнiң пайына сәйкес кооператив мүлкiндегi үлесiн бөлiп алуға құқығы бар.

21-бап. Өндiрiстiк кооперативтiң қорлары

1. Кооперативтiң құрылтай құжаттарында кредит берушiлердiң мүдделерiне кепiлдiк беретiн кооператив мүлкiнiң ең төменгi мөлшерiн белгiлейтiн кооперативтiң жарғылық қорын құру көзделуi мүмкiн.

Жарғылық қордың мөлшерi мен оны құру тәртiбi кооператив жарғысында белгiленедi.

Егер кооператив заң актiлерiнде осындай қызметтi жүзеге асыратын ұйымдарда белгiлi мөлшердегi жарғылық қордың болуы көзделетiн қызметтi жүзеге асырса, кооператив оны құруға және заң актiлерiнде көзделген тәртiппен пайдалануға мiндеттi.

2. Кооператив жыл сайынғы пайдасынан аударымдар жасаудың есебiнен резервтiк қор құра алады, ол кооперативтiң кредит берушiлер алдындағы мiндеттемелерiнiң орындалуын қамтамасыз етуге және көзделмеген шығыстарды өтеуге арналады.

Резервтiк қордың мөлшерi мен оны құру тәртiбi кооператив жарғысында белгiленедi.

Егер кооператив заң актiлерiнде осындай қызметтi жүзеге асыратын ұйымдарда белгiлi мөлшердегi резервтiк қордың болуы көзделетiн қызметтi жүзеге асырса, кооператив оны құруға және заң актiлерiнде көзделген тәртiппен пайдалануға мiндеттi.

3. Кооператив өзiнiң өндiрiстiк-шаруашылық қызметi мен әлеуметтiк дамуына өзге де ақшадай және материалдық қорлар құруға хақылы.

Мұндай қорлар тiзбесi, оларды құру және жұмсау тәртiбi кооператив жарғысында белгiленедi.

22-бап. Өндiрiстiк кооперативтiң таза табысы мен шығынын бөлу

1. Өндiрiстiк кооперативтiң таза табысы жыл қорытындысы бойынша анықталады. Салықтар мен басқа да мiндеттi төлемдер төленгеннен кейiн қалған таза табыс кооперативтiң толық қарамағында қалады және оның мүшелерiнiң жалпы жиналысы мен кооперативтiң құрылтай құжаттарында көрсетiлген мақсаттарға бөлiнедi.

2. Егер кооператив жарғысында өзгеше тәртіп көзделмесе, жалпы жиналыс белгiлеген мөлшерде таза табыс кооператив мүшелерiнiң арасында олардың еңбегiмен қатысуына қарай бөлiнедi.

3. Кооператив мүшелерiнiң қайсыбiрiн таза табысты бөлуге қатысудан және шығынды өтеуден шеттететiн кооператив мүшелерiнiң келiсiмдерi немесе оның құрылтай құжаттарының ережелерi маңызсыз болып танылады.

4. Кооперативтiң өз мүлкiмен өтелмеген шығыны осы Заңның 14-бабына сәйкес оның мүшелерiнiң арасында бөлiнедi.

Ескерту. 22-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2001.07.12. № 241; 27.02.2017 № 49-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

23-бап. Өндiрiстiк кооперативтердегi еңбек қатынастары

1. Кооператив мүшелерiнiң еңбек жағдайлары осы Заңмен және кооперативтiң құрылтай құжаттарымен, ал кооперативте еңбек шарты бойынша жұмыс істейтіндердің еңбек жағдайлары - Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасымен реттеледi.

2. (алып тасталды)

3. Кооператив мүшелерiнiң кооператив қызметiне жеке еңбегiмен қатысқаны үшiн берiлетiн сыйақының мөлшерi жалпы жиналыстың шешiмiмен белгiленедi.

Егер құрылтай құжаттарында өзгеше көзделмесе, жұмыскерлердiң еңбегiне ақы төлеудiң мөлшерi, соның iшiнде лауазымдық жалақылары мен тарифтiк ставкаларын қоса алғанда, кооператив мүшелерiнiң жалпы жиналысының шешiмiмен белгiленедi.

Барлық жағдайларда кооперативтегi жұмыскерлердiң жалақысының ең төменгi мөлшерi заң актiлерiмен белгiленген жалақының ең төменгi деңгейiнен кем болмауға тиiс.

Кооператив мүшелерi мен оның жұмысшыларының жеке табысының ең жоғары мөлшерiне шек қойылмайды.

4. (алып тасталды)

5. Кооперативте жұмыс iстеген уақыт еңбек стажына қосылады.

6. Кооператив төрағасына, басқарма мүшелерiне, байқаушы кеңесi мен тексеру комиссиясының мүшелерiне тәртiптiк жазалар, соның iшiнде қызметтен босатуды қоса, тек қана кооператив мүшелерiнiң жалпы жиналысының шешiмiмен қолданылады, ал оның өзге басшы қызметкерлерiне, сондай-ақ кооператив басқармасы (төрағасы) қолданады.

7. Кооперативтегi жұмыс күнiнiң ұзақтығы мен тәртiбi, демалыстарды, қосымша демалыстарды қоса, демалыс күндерiн, беру және басқа еңбек шарттары еңбек заңдарына сәйкес кооперативтiң iшкi еңбек тәртiбiнiң ережелерiнде, сондай-ақ еңбек шартында белгiленедi.

Жыл сайынғы демалыс уақытының ұзақтығын қоса, демалыс уақытының ұзақтығы Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасында қызметкерлердiң тиiстi санаттары үшiн белгiленген ең төменгi мөлшерден кем болмауға тиiс.

Кооператив заңда белгiленген ережелер мен нормаларды басшылыққа ала отырып, еңбектi қорғауды, техникалық қауiпсiздiктi, өндiрiстiк тазалық пен санитарияны қамтамасыз ету шараларын жүзеге асырады.

8. Кооператив мүшелерi және оның жұмыскерлерi сақтандыруға және әлеуметтiк қамсыздандыруға жатады.

Жүктi әйелдерге (кооператив мүшелерiне және жұмыскерлерге) бұрынғы жұмыс орнындағы орташа жалақысы сақтала отырып неғұрлым жеңiл жұмыс берiледi. Жүктi болуға, бала тууға және баланы бағып-күтуге байланысты берiлетiн демалыс, сондай-ақ жүктi әйелдер мен жас балалары бар әйелдер үшiн басқа да кепiлдiктер Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасында көзделген тәртiппен берiледi.

Кооператив өзiнiң 18 жастан аспаған мүшелерi және қызметкерлерi үшiн қысқартылған жұмыс күнiн және Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасында көзделген басқа да кепiлдiктердi белгiлейдi.

Жалпы жиналыстың шешiмiмен кооператив өз табысы есебiнен мүшелерiн әлеуметтiк қамсыздандыру жөнiнде қосымша жеңiлдiктердi енгiзуге хақылы.

Ескерту. 23-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2001.07.12. № 241 Заңымен, 2007.05.15. № 253 Заңымен.

6-тарау. Өндiрiстiк кооперативтi қайта құру
және тарату

24-бап. Өндiрiстiк кооперативтi қайта құру

1. Өндiрiстiк кооператив өзiнiң құрылтай құжаттарында және осы Заңда белгiленген тәртiп бойынша кооператив мүшелерiнiң жалпы жиналысының шешiмi бойынша ерiктi түрде қайта құрылуы мүмкiн.

Кооперативтер бiрiккен және қосылған жағдайда қайта құрылатын кооператив мүшелерi пайларының мөлшерi сақталады.

2. Өндiрiстiк кооператив оның мүшелерiнiң бiрауызды шешiмi бойынша шаруашылық серiктестiктер болып қайта құрылуы мүмкiн.

3. Өндiрiстiк кооперативтiң қайта құрылуының өзге негiздерi мен тәртiбi Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексi мен басқа да заң актiлерiнде белгiленедi.

25-бап. Өндiрiстiк кооперативтiң таратылуы

1. Өндiрiстiк кооператив осы Заңда және оның құрылтай құжаттарында белгiленген тәртiппен кооператив мүшелерiнiң жалпы жиналысының шешiмi бойынша ерiктi түрде таратылуы мүмкiн.

2. Егер кооперативтiң басқа мүшелерiнiң одан шығуының нәтижесiнде жалғыз мүшесi қалса, онда ол алты ай iшiнде не жаңа мүшелер қабылдап, кооперативтi сақтап қалуға, не оны Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексiне сәйкес бiр адам құра алатын шаруашылық серiктестiк етiп қайта құруға хақылы. Осы талаптар орындалмаған ретте алты ай мерзiм өткеннен кейiн кооператив таратылуға тиiс.

3. Өндiрiстiк кооперативтi таратудың өзге негiздерi мен тәртiбi Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексi мен басқа да заң актiлерiнде белгiленедi.

4. Кредит берушiлердiң талаптары қанағаттандырылғаннан кейiн таратылатын кооперативтiң қалған мүлкi кооператив мүшелерiнiң арасында олардың пайларына сәйкес бөлiнедi.

7-тарау . <*>

Ескерту. 7-тарау алып тасталды - Қазақстан Республикасының 2001.07.12. № 241 Заңымен.

Қазақстан Республикасының

Президентi