Шалқар ауданы бойынша 2023-2024 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі жоспарын бекіту туралы

Жаңа

Ақтөбе облысы Шалқар аудандық мәслихатының 2023 жылғы 24 сәуірдегі № 9 шешімі

      Қазақстан Республикасының "Жайылымдар туралы" Заңының 8 бабының 1) тармақшасына және Қазақстан Республикасының "Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару" Заңының 6 бабына сәйкес, Шалқар аудандық мәслихаты ШЕШТІ:

      1. Осы шешімнің қосымшаларына сәйкес, Шалқар ауданы бойынша 2023-2024 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі жоспары бекітілсін.

      2. Осы шешім оның алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі.

      Шалқар аудандық
мәслихатының төрағасы
С. Бигеев

  Шалқар аудандық мәслихатының 2023 жылғы 24 сәуірдегі № 9 шешіміне 1 қосымша

Айшуақ ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2023-2024 жылдарға арналған жоспар

      Осы Айшуақ ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2023-2024 жылдарға арналған жоспар (бұдан әрі - Жоспар) Қазақстан Республикасының "Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы" Заңына, Қазақстан Республикасының "Жайылымдар туралы" Заңына, Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің орынбасары-Қазақстан Республикасының Ауыл шаруашылығы министрінің 2017 жылғы 24 сәуірдегі №173 "Жайылымдарды ұтымды пайдалану қағидаларын бекіту туралы" бұйрығына (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу Тізілімінде №15090 тіркелген), Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2015 жылғы 14 сәуірдегі № 3-3/332 "Жайылымдардың жалпы алаңына түсетін жүктеменің шекті рұқсат етілетін нормасын бекіту туралы" бұйрығына (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу Тізілімінде №11064 тіркелген) сәйкес әзірленді.

      Жоспар жайылымдарды ұтымды пайдалану, жемшөпке қажеттілікті тұрақты қамтамасыз ету және жайылымдардың тозуы процестерін болғызбау мақсатында қабылданады және ауыл шаруашылығы жануарларын жаю дәстүрі ескеріледі.

      Жоспар құрамында:

      1) құқық белгілейтін құжаттар негізінде жер санаттары, жер учаскелерінің меншік иелері және жер пайдаланушылар бөлінісінде Айшуақ ауылдық округі аумағында жайылымдардың орналасу схемасы (картасы) (1 қосымша);

      2) жайылым айналымдарының қолайлы схемалары (2 қосымша);

      3) Жайылымдардың, оның ішінде маусымдық, жайылымдық инфрақұрылым объектілерінің сыртқы және ішкі шекаралары мен алаңдары белгіленген картасы (3 қосымша);

      4) жайылым пайдаланушылардың су тұтыну нормасына сәйкес жасалған су көздеріне (көлдерге, өзендерге, тоғандарға, апандарға, суару немесе суландыру арналарына, құбырлы немесе шахта құдықтарына) қол жеткізу схемасы (4 қосымша);

      5) жайылымдары жоқ жеке және (немесе) заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын орналастыру үшін жайылымдарды қайта бөлу және оны берілетін жайылымдарға ауыстыру схемасы (5 қосымша);

      6) Ауылда, ауылдық округте орналасқан жеке және (немесе) заңды тұлғалардың жайылымдармен қамтамасыз етілмеген ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын шалғайдағы жайылымдарға орналастыру схемасы (6 қосымша);

      7) ауыл шаруашылығы жануарларын жаю мен қозғалудың маусымдық бағыттарын белгілейтін жайылымдарды пайдалану жөніндегі күнтізбелік кесте (7 қосымша);

      8) тиісті әкімшілік-аумақтық бірлікте жайылымдарды ұтымды пайдалану үшін қажетті өзге де талаптарды қамтиды.

      Жоспар жайылымдарды геоботаникалық зерттеп-қараудың жай-күйі туралы мәліметтер, ветеринариялық-санитариялық объектілер туралы мәліметтер, иелерін – жайылым пайдаланушыларды, жеке және (немесе) заңды тұлғаларды көрсете отырып, ауыл шаруашылығы жануарлары мал басының саны туралы деректер, ауыл шаруашылығы жануарларының түрлері мен жыныстық жас топтары бойынша қалыптастырылған үйірлердің, отарлардың, табындардың саны туралы деректер, шалғайдағы жайылымдарда жаю үшін ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын қалыптастыру туралы мәліметтер, екпе және аридтік жайылымдарда ауыл шаруашылығы жануарларын жаю ерекшеліктері, малды айдап өтуге арналған сервитуттар туралы мәліметтер, мемлекеттік органдар, жеке және (немесе) заңды тұлғалар берген өзге де деректер ескеріле отырып қабылданған.

      Әкімшілік-аумақтық бөлініс бойынша Айшуақ ауылдық округінде 2 ауылдық елді мекендер бар.

      Айшуақ ауылдық округі аумағының жалпы көлемі 947088 гектар, оның ішінде шабындық - 20 гектар, жайылым жерлері – 928913 гектар, 18155 гектар - басқа алаптар.

      Жер санаттары бойынша:

      ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлер – 470440 гектар;

      елді мекендердің жері – 129098гектар;

      қордағы жерлер – 347550 гектар болып бөлінеді.

      Табиғи жағдайлар бойынша Айшуақ ауылдық округінің аумағы агроклиматтық көрсеткіш бойынша құрғақ далалық зонаға жатады, қатал ұзақ қыста, қысқа қалыпты ыстық жазда, қыстың және жаз температураларының күрт қарама-қайшылықтарымен, жылдық жауын-шашынның аз мөлшерімен, құрғақшылықпен сипатталады. Өсімдік жамылғысы әртүрлі, селеулі-бетегелі жусанды және бетегелі-жусанды, тобылғы-қараған бұталы өсімдіктер. Топырағы қызыл қоңыр, қоңыр, аз гумусты. Өсімдік жамылғысы тұрақты емес және жеткіліксіз ылғалданған жағдайда, жалпы жазықтық сипатты және аздаған қанық түрлерімен ерекшеленді. Жер оты көктемгі-жазғы-күзгі жайылым ретінде қолданылады, жер бедерінің жағдайына қарай шөп шабуға да болады. Жайылымды тиімді пайдалану, тозуының алдын алу әрбір малды оған қолданылатын шөптің қажеттілігіне қарай орналастыру болып табылады. Ал Айшуақ ауылдық округі жайылымдарына жалпы сипаттама жасайтын болсақ, олардың өнімділігі тұрақты емес, жауын-қардың аз-көптігіне қарап әр жылдарда өзгеріп отырады. Шөбінің өнімділігі жылдың ауа райының жағдайына қарай, гектарына 1,0 центнерден 2 центнерге дейін болады. Жайылым шөбінің аздығы және маусымдап пайдаланылатын жайылымдардың бытыраңқылығы себепті малды алыстағы көктемгі, жазғы және күзгі-қысқы жайылымдарға жаюды керек етеді. Кей жылдары қыстың жұмсақтығына қарай шаруашылық құрылымдардың малдары көбіне жайылымда болады.

      2023 жылдың 1 қаңтарына Айшуақ ауылдық округінде (халықтың жеке ауласы) ірі қара мал 1050 бас, оның ішінде аналық мал басы 415 бас, 7387 қой мен ешкілер, 554 бас жылқы және 775 бас түйе бар. Оның ішінде:

      Бегімбет ауылында: ірі қара мал 768 бас, оның ішінде аналық мал 265 бас, қой мен ешкілер 6128 бас, жылқы 471 бас және 686 бас түйе.

      Жайылым көлемі 93352 гектарды құрайды.

      Есет ата ауылында: ірі қара мал 282 бас, оның ішінде аналық мал 150 бас, қой мен ешкілер 1259 бас, жылқы 83 бас және 89 бас түйе.

      Жайылым көлемі 26081 гектарды құрайды.

      Айшуақ ауылдық округінің шаруа қожалықтарындағы мал басы: ірі қара мал 2472 бас, қой мен ешкілер 5562 бас, жылқы 2371 бас, түйе 815 басты құрайды.

      Шаруа қожалықтарының жайылым алаңы 289221 гектарды құрайды. Жайылым қажеттілігі жоқ.

      Айшуақ ауылдық округінде 1 мал дәрігерлік пункті, 1 мал көміндісі бар.

      Жайылымдық жемшөп жануарлар рационының едәуір бөлігін құрайды. Шөпте азыққа қарағанда әлдеқайда көп қоректік заттар бар. Малды жайылымда ұстау жақсы дамуына ықпал етеді және жануарлардың өсуін күшейтеді, сау төл алу үшін қолайлы жағдайлар жасалады. Айшуақ ауылдық округінде табиғи жайылымдардың маусымдық сипаты айқын байқалады. Айшуақ ауылдық округі аумағында мәдени және аридтік жайылымдар жоқ. Барлық жайылымдар саны мен мөлшері жайылымның шығымдылығына, мал санына және жасыл шөпті азықтандыру нормаларына байланысты учаскелерге (қоршауларға) бөлінеді. Айшуақ ауылдық округі маңындағы жайылымдарды тыныстандырып, демалдыру үшін маусымдық жайылымдарды көшпелі жолмен дәстүрлі пайдаланған жөн, ал алыс маусымдық жайылымдарда алдын ала белгіленген учаскелерде мал жаю керек. Жайылымдарды тиімді пайдалану оны пайдалану мерзімінің түрлі схемасын кезектестіру жолымен жүргізіледі. Жайылым айналымы деп табиғи жайылымдарды бір жылдан бастап жақсартуға бағытталған немесе оның өнімділігін төмендетпей бірнеше жылдан кейін қайталанатын шаралар жүйесі түсініледі. Жалпы, жайылым айналымы мен қоршаған ортаны пайдалану жүйесін қолдану, маусымдар бойынша кезектестіру, өсімдіктердің өнімділігін сақтауға мүмкіндік береді.

      Айшуақ ауылдық округіндегі кең таралған бетеге, селеу, жусан мен әртүрлі шөптерден тұратын жайылымдар үшін барынша қолайлысы жыл сайын ретімен, жылдың барлық маусымында мал жайып, кезек-кезек 4-белдеулі жайылым айналымын жасау. Әрбір малды қоршап бағатын учаскелер жыл бойы тек бір маусым пайдалануы тиіс, егер учаске көктемде пайдаланылса, келесі жылы бұл учаске жазда, ал келесі жылы күзде пайдалануы тиіс. Тек осы жағдайда ғана жайылымдық өсімдіктердің тұқым тастауы мүмкін және азып тозған учаскелер бұрынғы өнімділігін қалпына келтіре алады.

      Жайылымдық процесті реттеу, жайылымның айдау кезектілігі, тыңайтқыштар, өсімдіктерді себу жайылымдардың жалпы өнімділігін арттырады және олардың сақталуын қамтамасыз етеді.

      Айшуақ ауылдық округі бойынша ауылшаруашылығы малдарын қамтамасыз ету үшін барлығы 928913 гектар жайылымдық жерлер бар. Елді мекен шегінде 119433 гектар жайылым бар.

      Айшуақ ауылдық округінде мал айдауға арналған сервитуттар орнатылмаған.

      Жоғарыда баяндалғанның негізінде, Қазақстан Республикасының "Жайылымдар туралы" Заңының 15 бабына сәйкес жергілікті халықтың мұқтаждығы үшін (Бегімбет ауылы, Есет ата ауылы) ауылшаруашылығы жануарларының аналық (сауын) мал басын ұстау бойынша елді мекеннің 119433 гектар бар жайылымдық алқаптарында, жүктеме нормасы 10 гектар/бас болғанда қажеттілік туындамайды.

      Жүктеме нормасы ірі қара мал басына 15 гектар/бас, қой мен ешкілер – 3 гектар/бас, жылқы – 18 гектар/бас, түйе – 23 гектар/бас болғанда жергілікті халықтың басқа ауылшаруашылығы малдарын жаю бойынша жайылымдық жерлердің қажеттілігі жоқ.

      Қажеттілік:

      ірі қара мал үшін – 1050 бас х 15 гектар/бас = 15750 гектар;

      қой мен ешкілер үшін – 7387 бас х 3 гектар/бас = 22161 гектар;

      жылқы үшін – 554 бас х 18 гектар/бас = 9972 гектар;

      түйе үшін – 775 бас х 23 гектар/бас = 17825 гектар.

      15750+22161+9972+17825 = 65708 гектар.

Айшуақ ауылдық округі аумағындағы жер учаскелерінің меншік иелері тізімі

      1 кесте

Жер учаскелерін жер пайдаланушылардың атауы

Жайылым алаңы, (га)

Түрлері бойынша малдың болуы, (бас)

ІҚМ

ҰМҚ

жылқы

түйе

1

"ОРЫНБАСАР" Ш/Қ

8146

81

0

157

33

2

"ТӨРЕБЕК АУЫЛЫ" Ш/Қ

2782

63

110

112

12

3

"ТАЛАП" Ш/Қ

8540

409

150

933

0

4

"ОҢТАЛАП" Ш/Қ

2838

0

0

0

0

5

"ДАРХАН" Ш/Қ

19477

58

785

189

39

6

"АҚҚОРА"Ш/Қ

12084

246

0

231

10

7

"ЖІГЕР" Ш/Қ

1924

9

54

10

5

8

"ӘМИТ" Ш/Қ

10615

16

9

55

41

9

"ИСА" Ш/Қ

750

12

37

22

22

10

"СЫНТАС" Ш/Қ

7990

72

586

94

52

11

"ДАНАҒҰЛ" Ш/Қ

2002

190

484

4

0

12

"ЕСЕТ ДӘРІБАЙ" Ш/Қ

3000

10

0

0

0

13

"АБАЙ-1" Ш/Қ

1500

65

0

80

60

14

"АРҒЫНБАЙ" Ш/Қ

3400

35

561

0

8

15

"АМАНҚҰЛ" Ш/Қ

1500

12

68

22

0

16

"ҚОСАЙ" Ш/Қ

2190

18

0

60

0

17

"БОЛАТЖАН" Ш/Қ

2511

70

3

23

1

18

"НАУРЫЗ" Ш/Қ

4000

119

0

62

34

19

"ҚАСЫМ" Ш/Қ

1000

6

0

55

63

20

"БЕРІК" Ш/Қ

1004

39

0

39

12

21

"КЕНЖЕТАЙ" Ш/Қ

1000

70

0

26

0

22

"БАҒДАТ " Ш/Қ

504

12

43

33

24

23

"МҰҚАШ" Ш/Қ

7209

366

404

223

13

24

"ҚУАН" Ш/Қ

2750

102

0

63

43

25

"САРЫШОҚЫ" Ш/Қ

5000

19

0

60

0

26

"БАҚЫТКЕРЕЙ АДМАНОВ" Ш/Қ

36802

150

0

538

119

27

"КӨКТЕМ" Ш/Қ

7804

98

10

11

0

28

"АҚ-АЙ" Ш/Қ

8400

133

0

0

0

29

"ҚОЖАГЕЛДІ" Ш/Қ

6148

0

436

26

4

30

"МҰРАСАН" Ш/Қ

3271

75

0

116

0

31

"ТЛЕС" Ш/Қ

7700

63

0

145

0

32

"БАҚ-ДАУЛЕТ" Ш/Қ

13300

314

0

149

0

33

"КӨЛҚҰДЫҚ" Ш/Қ

6430

67

451

57

38

34

"СҰЛТАН" Ш/Қ

10746

481

0

65

0

35

"САМЫРАТ" Ш/Қ

2767

61

14

4

1

36

"БЕКНҰР" Ш/Қ

1300

106

0

0

0

37

"ЖОЛАМАН" Ш/Қ

3420

6

0

41

65

38

"САНМҰРА" Ш/Қ

2650

14

0

0

0

39

"GANIBEK" Ш/Қ

1950

12

27

96

0

40

"НАЗАР" Ш/Қ

1000

31

0

0

0

41

"НҰРАЛИ" Ш/Қ

2000

35

0

0

0

42

"АҚШИ НАУРЫЗБАЙ" Ш/Қ

3000

0

0

0

0

43

"ТӘУЕКЕЛ" Ш/Қ

1600

0

0

0

0

44

"ДАМУ" Ш/Қ

5364

36

109

0

0

45

"ЗӘКӘРИЯ" Ш/Қ

2313

51

0

0

0

46

"БІРЛЕС" Ш/Қ

4500

27

0

101

0

47

"ҚОЛҚАНАТ" Ш/Қ

5300

19

478

75

8

48

"АЗАМАТ" Ш/Қ

5000

16

0

0

13

49

"МӘДИ" Ш/Қ

1600

23

99

35

2

50

"ЕРНАЗАР" Ш/Қ

1050

0

0

72

0

51

"ЕРБОЛ" Ш/Қ

4500

0

29

78

0

52

"ЖОЛАМАН" Ш/Қ

3420

74

17

17

0

53

"ЕЛТІЗЕР" Ш/Қ

3700

0

0

0

0

54

"ТІЛЕУ" Ш/Қ

3000

0

0

63

10

55

"ШАҢЫРАҚ" Ш/Қ

1200

35

51

25

14

56

"ТОМИРИС" Ш/Қ

3200

0

0

0

0

57

"МАРЛЕН" Ш/Қ

3000

0

0

0

0

58

"КЕМЕҢГЕР" Ш/Қ

1480

0

0

0

0

59

"НҰРАСЫЛ" Ш/Қ

2740

0

0

0

0

60

"НҰРКЕЛДІ" Ш/Қ

2500

0

0

0

0


Барлығы

287871

4026

5015

4267

746

      кестенің жалғасы

Жайылымға қажеттілік нормасы 1 бас, (га

Жайылымдардың қажеттілігі, (га)

Артық жайылым дар, (га)

ІҚМ

ҰМҚ

жылқы

түйе

ІҚМ

ҰМҚ

жылқы

түйе

жиыны (га)

15

3

18

23

1215

0

2826

759

4800

3346

15

3

18

23

945

330

2016

276

3567

-785

15

3

18

23

6135

450

16794

0

23379

-14839

15

3

18

23

0

0

0

0

0

0

15

3

18

23

870

2355

3402

897

7524

11953

15

3

18

23

3690

0

4158

230

8078

4006

15

3

18

23

135

162

180

115

592

1332

15

3

18

23

240

27

990

943

2200

8415

15

3

18

23

180

111

396

506

1193

-443

15

3

18

23

1080

1758

1692

1196

5726

2264

15

3

18

23

2850

1452

72

0

4374

-2372

15

3

18

23

150

0

0

0

150

2850

15

3

18

23

975

0

1440

1380

3795

-2295

15

3

18

23

525

1683

0

184

2392

1008

15

3

18

23

180

204

396

0

780

720

15

3

18

23

270

0

1080

0

1350

840

15

3

18

23

1050

9

414

23

1496

1015

15

3

18

23

1785

0

1116

782

3683

317

15

3

18

23

90

0

990

1449

2529

-1529

15

3

18

23

585

0

702

276

1563

-559

15

3

18

23

1050

0

468

0

1518

-518

15

3

18

23

180

129

594

552

1455

-951

15

3

18

23

5490

1212

4014

299

11015

3806

15

3

18

23

1530

0

1134

989

3653

-903

15

3

18

23

285

0

1080

0

1365

3635

15

3

18

23

2250

0

9684

2737

14671

22131

15

3

18

23

1470

30

198

0

1698

6106

15

3

18

23

1995

0

0

0

1995

6405

15

3

18

23

0

1308

468

92

1868

4280

15

3

18

23

1125

0

2088

0

3213

58

15

3

18

23

945

0

2610

0

3555

4145

15

3

18

23

4710

0

2682

0

7392

5908

15

3

18

23

1005

1353

1026

874

4258

2172

15

3

18

23

7215

0

1170

0

8385

2361

15

3

18

23

915

42

72

23

1052

1715

15

3

18

23

1590

0

0

0

1590

-290

15

3

18

23

90

0

738

1495

1323

-2097

15

3

18

23

210

0

0

0

210

2440

15

3

18

23

180

81

1728

0

1989

-39

15

3

18

23

465

0

0

0

465

535

15

3

18

23

525

0

0

0

525

1475

15

3

18

23

0

0

0

0

0

0

15

3

18

23

0

0

0

0

0

0

15

3

18

23

540

327

0

0

867

4497

15

3

18

23

765

0

0

0

765

1548

15

3

18

23

405

0

1818

0

2223

2277

15

3

18

23

285

1434

1350

184

3253

2047

15

3

18

23

240

0

0

299

539

4461

15

3

18

23

345

297

630

46

1318

282

15

3

18

23

0

0

1296

0

1296

-246

15

3

18

23

0

87

1404

0

1491

3009

15

3

18

23

1110

51

306

0

1467

1953

15

3

18

23

0

0

0

0

0

0

15

3

18

23

0

0

1134

230

1364

1636

15

3

18

23

525

153

450

322

1450

-250

15

3

18

23

0

0

0

0

0

0

15

3

18

23

0

0

0

0

0

0

15

3

18

23

0

0

0

0

0

0

15

3

18

23

0

0

0

0

0

0

15

3

18

23

0

0

0

0

0

0

15

3

18

23

60390

15036

76806

17158

168399

98832

Айшуақ ауылдық округі бойынша елді мекендер бөлінісінде ІҚМ аналық (сауын) мал басын орналастыру үшін жайылымдарды бөлу жөніндегі мәліметтер

      № 2 кесте

Елді мекені

Жайылым алаңы, (га)

Сауын сиырлардың болуы (бас)

Жайылымға қажеттілік нормасы 1 бас, (га)

Жайылымдардың қажеттілігі, (га)

Жайылымдармен қамтамасыз етілмеген (га)

Қажеттіліктің қамтамасыз етілуі, %

Артықшылық, (га)

1

Бегімбет а.

93352

265

15

3975



89377

2

Есет а.

26081

150

15

2250



23831


Барлығы

119 433

415

15

6225



113214

Айшуақ ауылдық округі бойынша жер учаскелерінің меншік иелері бөлігінде ауыл шаруашылығы малдарының басын орналастыру үшін жайылымдарды қайта бөлу жөніндегі мәліметтер

      № 3 кесте

Елді мекен

Малдың болуы түрлері бойынша (бас)

Жайылымға қажеттілік нормасы 1 бас, (га)

ІҚМ

ҰҚМ

жылқы

түйе

ІҚМ

ҰҚМ

жылқы

түйе

1

Бегімбет а.

768

6128

471

686

15

3

18

23

2

Есет а.

282

1259

83

89

15

3

18

23


Барлығы

1050

7387

554

775

15

3

18

23

      кестенің жалғасы

Жайылымдардың қажеттілігі, (га)

Жайылымдарды бөлу

Қажеттіліктің қамтамасыз етілуі, %

ІҚМ

ҰҚМ

жылқы

түйе

Қорытынды (га)



11520

18384

8478

15778

54160



4230

3777

1494

2047

9712



15750

22161

9972

17826

63872



  Айшуақ ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2023-2024 жылдарға арналған жоспарға 1 қосымша

Құқық белгілейтін құжаттар негізінде жер санаттары, жер учаскелерінің меншік иелері және жер пайдаланушылар бөлінісінде Айшуақ ауылдық округі аумағында жайылымдардың орналасу схемасы (картасы)



  Айшуақ ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2023-2024 жылдарға арналған жоспарға 2 қосымша

Жайылым айналымдарының қолайлы схемалары



  Айшуақ ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2023-2024 жылдарға арналған жоспарға 3 қосымша

Жайылымдардың, оның ішінде маусымдық, жайылымдық инфрақұрылым объектілерінің сыртқы және ішкі шекаралары мен алаңдары белгіленген картасы



  Айшуақ ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2023-2024 жылдарға арналған жоспарға 4 қосымша

Жайылым пайдаланушылардың су тұтыну нормасына сәйкес жасалған су көздеріне (көлдерге, өзендерге, тоғандарға, апандарға, суару немесе суландыру арналарына, құбырлы немесе шахта құдықтарына) қол жеткізу схемасы



  Айшуақ ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2023-2024 жылдарға арналған жоспарға 5 қосымша

Жайылымдары жоқ жеке және (немесе) заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын орналастыру үшін жайылымдарды қайта бөлу және оны берілетін жайылымдарға ауыстыру схемасы



  Айшуақ ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2023-2024 жылдарға арналған жоспарға 6 қосымша

Ауылда, ауылдық округте орналасқан жеке және (немесе) заңды тұлғалардың жайылымдармен қамтамасыз етілмеген ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын шалғайдағы жайылымдарға орналастыру схемасы



  Айшуақ ауылдық округінде 2023-2024 жылдарға арналған жайылымдарды және оларды пайдалану басқару жөніндегі жоспарға 7 қосымша

Ауыл шаруашылығы жануарларын жаю мен қозғалудың маусымдық маршруттарын белгілейтін жайылымдарды пайдалану жөніндегі күнтізбелік кесте

Ауылдық округ атауы

2023 жылғы қоршаулар саны

2024 жылғы қоршаулар саны

1

2

3

4

1

2

3

4

1

Айшуақ

КЖМ

ЖМ

ДҚ

ЖКМ

КЖМ

ЖМ

ЖКМ

ДҚ

      Ескерту: аббревиатуралардың толық жазылуы:

      КЖМ –көктемгі-жазғы маусым;

      ЖКМ – жазғы-күзгі маусым;

      ЖМ – жазғы маусым;

      ДҚ – демалушы қоршау

  Шалқар аудандық мәслихатының 2023 жылғы 24 сәуірдегі № 9 шешіміне 2 қосымша

Ақтоғай ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2023-2024 жылдарға арналған жоспар

      Осы Ақтоғай ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2023-2024 жылдарға арналған жоспар (бұдан әрі - Жоспар) Қазақстан Республикасының "Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы" Заңына, Қазақстан Республикасының "Жайылымдар туралы" Заңына, Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің орынбасары-Қазақстан Республикасының Ауыл шаруашылығы министрінің 2017 жылғы 24 сәуірдегі №173 "Жайылымдарды ұтымды пайдалану қағидаларын бекіту туралы" бұйрығына (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу Тізілімінде №15090 тіркелген), Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2015 жылғы 14 сәуірдегі № 3-3/332 "Жайылымдардың жалпы алаңына түсетін жүктеменің шекті рұқсат етілетін нормасын бекіту туралы" бұйрығына (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу Тізілімінде № 11064 тіркелген) сәйкес әзірленді.

      Жоспар жайылымдарды ұтымды пайдалану, жемшөпке қажеттілікті тұрақты қамтамасыз ету және жайылымдардың тозуы процестерін болғызбау мақсатында қабылданады және ауыл шаруашылығы жануарларын жаю дәстүрі ескеріледі.

      Жоспар құрамында:

      1) құқық белгілейтін құжаттар негізінде жер санаттары, жер учаскелерінің меншік иелері және жер пайдаланушылар бөлінісінде Ақтоғай ауылдық округі аумағында жайылымдардың орналасу схемасы (картасы) (1 қосымша);

      2) жайылым айналымдарының қолайлы схемалары (2 қосымша);

      3) Жайылымдардың, оның ішінде маусымдық, жайылымдық инфрақұрылым объектілерінің сыртқы және ішкі шекаралары мен алаңдары белгіленген картасы (3 қосымша);

      4) жайылым пайдаланушылардың су тұтыну нормасына сәйкес жасалған су көздеріне (көлдерге, өзендерге, тоғандарға, апандарға, суару немесе суландыру арналарына, құбырлы немесе шахта құдықтарына) қол жеткізу схемасы (4 қосымша);

      5) жайылымдары жоқ жеке және (немесе) заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын орналастыру үшін жайылымдарды қайта бөлу және оны берілетін жайылымдарға ауыстыру схемасы (5 қосымша);

      6) Ауылда, ауылдық округте орналасқан жеке және (немесе) заңды тұлғалардың жайылымдармен қамтамасыз етілмеген ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын шалғайдағы жайылымдарға орналастыру схемасы (6 қосымша);

      7) ауыл шаруашылығы жануарларын жаю мен қозғалудың маусымдық бағыттарын белгілейтін жайылымдарды пайдалану жөніндегі күнтізбелік кесте (7 қосымша);

      8) тиісті әкімшілік-аумақтық бірлікте жайылымдарды ұтымды пайдалану үшін қажетті өзге де талаптарды қамтиды.

      Жоспар жайылымдарды геоботаникалық зерттеп-қараудың жай-күйі туралы мәліметтер, ветеринариялық-санитариялық объектілер туралы мәліметтер, иелерін – жайылым пайдаланушыларды, жеке және (немесе) заңды тұлғаларды көрсете отырып, ауыл шаруашылығы жануарлары мал басының саны туралы деректер, ауыл шаруашылығы жануарларының түрлері мен жыныстық жас топтары бойынша қалыптастырылған үйірлердің, отарлардың, табындардың саны туралы деректер, шалғайдағы жайылымдарда жаю үшін ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын қалыптастыру туралы мәліметтер, екпе және аридтік жайылымдарда ауыл шаруашылығы жануарларын жаю ерекшеліктері, малды айдап өтуге арналған сервитуттар туралы мәліметтер, мемлекеттік органдар, жеке және (немесе) заңды тұлғалар берген өзге де деректер ескеріле отырып қабылданған.

      Әкімшілік-аумақтық бөлініс бойынша Ақтоғай ауылдық округінде 3 ауылдық елді мекендер бар.

      Ақтоғай ауылдық округі аумағының жалпы көлемі 149798 гектар, оның ішінде шабындық - 250 гектар, жайылым жерлері – 140795 гектар, 8753 гектар - басқа алаптар.

      Жер санаттары бойынша:

      ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлер – 31804 гектар;

      елді мекендердің жері – 39173 гектар;

      қордағы жерлер – 78821 гектар болып бөлінеді.

      Табиғи жағдайлар бойынша Ақтоғай ауылдық округінің аумағы агроклиматтық көрсеткіш бойынша құрғақ далалық зонаға жатады, қатал ұзақ қыста, қысқа қалыпты ыстық жазда, қыстың және жаз температураларының күрт қарама-қайшылықтарымен, жылдық жауын-шашынның аз мөлшерімен, құрғақшылықпен сипатталады. Өсімдік жамылғысы әртүрлі, селеулі-бетегелі жусанды және бетегелі-жусанды, тобылғы-қараған бұталы өсімдіктер. Топырағы қызыл қоңыр, қоңыр, аз гумусты. Ақтоғай ауылдық округінің кей аумақтары жайпақ-еңісті жазықтан, өзендер аңғарынан, қатты жырылған жыралардан құралған. Өсімдік жамылғысы тұрақты емес және жеткіліксіз ылғалданған жағдайда, жалпы жазықтық сипатты және аздаған қанық түрлерімен ерекшеленді. Жер оты көктемгі-жазғы-күзгі жайылым ретінде қолданылады, жер бедерінің жағдайына қарай шөп шабуға да болады. Жайылымды тиімді пайдалану, тозуының алдын алу әрбір малды оған қолданылатын шөптің қажеттілігіне қарай орналастыру болып табылады. Ал Ақтоғай ауылдық округі жайылымдарына жалпы сипаттама жасайтын болсақ, олардың өнімділігі тұрақты емес, жауын-қардың аз-көптігіне қарап әр жылдарда өзгеріп отырады. Шөбінің өнімділігі жылдың ауа райының жағдайына қарай, гектарына 1,0 центнерден 2 центнерге дейін болады. Жайылым шөбінің аздығы және маусымдап пайдаланылатын жайылымдардың бытыраңқылығы себепті малды алыстағы көктемгі, жазғы және күзгі-қысқы жайылымдарға жаюды керек етеді. Кей жылдары қыстың жұмсақтығына қарай шаруашылық құрылымдардың малдары көбіне жайылымда болады.

      2023 жылдың 1 қаңтарына Ақтоғай ауылдық округінде (халықтың жеке ауласы) ірі қара мал 1198 бас, оның ішінде аналық мал басы 1125 бас, 2630 қой мен ешкілер, 1934 бас жылқы және 22 бас түйе бар. Оның ішінде:

      Қотыртас ауылында: ірі қара мал 1074 бас, оның ішінде аналық мал 1013 бас, қой мен ешкілер 2239 бас, жылқы 1869 бас және 10 бас түйе.

      Жайылым көлемі 20983 гектарды құрайды.

      Актанбатыр ауылында: ірі қара мал 79 бас, оның ішінде аналық мал 73 бас, қой мен ешкілер 238 бас, жылқы 37 бас.

      Жайылым көлемі 13459 гектарды құрайды.

      Қорғанжар ауылында: ірі қара мал 45 бас, оның ішінде аналық мал 39 бас, қой мен ешкілер 153 бас, жылқы 28 бас және 12 бас түйе.

      Жайылым көлемі 4309 гектарды құрайды.

      Ақтоғай ауылдық округінің шаруа қожалықтарындағы мал басы: ірі қара мал 751 бас, қой мен ешкілер 49 бас, жылқы 1423 бас, түйе 20 басты құрайды.

      Шаруа қожалықтарының жайылым алаңы 42836 гектарды құрайды. Жайылым қажеттілігі жоқ.

      Ақтоғай ауылдық округінде 1 мал дәрігерлік пункті, 1 мал көміндісі бар.

      Жайылымдық жемшөп жануарлар рационының едәуір бөлігін құрайды. Шөпте азыққа қарағанда әлдеқайда көп қоректік заттар бар. Малды жайылымда ұстау жақсы дамуына ықпал етеді және жануарлардың өсуін күшейтеді, сау төл алу үшін қолайлы жағдайлар жасалады. Ақтоғай ауылдық округінде табиғи жайылымдардың маусымдық сипаты айқын байқалады. Ақтоғай ауылдық округі аумағында мәдени және аридтік жайылымдар жоқ. Барлық жайылымдар саны мен мөлшері жайылымның шығымдылығына, мал санына және жасыл шөпті азықтандыру нормаларына байланысты учаскелерге (қоршауларға) бөлінеді. Ақтоғай ауылдық округі маңындағы жайылымдарды тыныстандырып, демалдыру үшін маусымдық жайылымдарды көшпелі жолмен дәстүрлі пайдаланған жөн, ал алыс маусымдық жайылымдарда алдын ала белгіленген учаскелерде мал жаю керек. Жайылымдарды тиімді пайдалану оны пайдалану мерзімінің түрлі схемасын кезектестіру жолымен жүргізіледі. Жайылым айналымы деп табиғи жайылымдарды бір жылдан бастап жақсартуға бағытталған немесе оның өнімділігін төмендетпей бірнеше жылдан кейін қайталанатын шаралар жүйесі түсініледі. Жалпы, жайылым айналымы мен қоршаған ортаны пайдалану жүйесін қолдану, маусымдар бойынша кезектестіру, өсімдіктердің өнімділігін сақтауға мүмкіндік береді.

      Ақтоғай ауылдық округіндегі кең таралған бетеге, селеу, жусан мен әртүрлі шөптерден тұратын жайылымдар үшін барынша қолайлысы жыл сайын ретімен, жылдың барлық маусымында мал жайып, кезек-кезек 4-белдеулі жайылым айналымын жасау. Әрбір малды қоршап бағатын учаскелер жыл бойы тек бір маусым пайдалануы тиіс, егер учаске көктемде пайдаланылса, келесі жылы бұл учаске жазда, ал келесі жылы күзде пайдалануы тиіс. Тек осы жағдайда ғана жайылымдық өсімдіктердің тұқым тастауы мүмкін және азып тозған учаскелер бұрынғы өнімділігін қалпына келтіре алады.

      Жайылымдық процесті реттеу, жайылымның айдау кезектілігі, тыңайтқыштар, өсімдіктерді себу жайылымдардың жалпы өнімділігін арттырады және олардың сақталуын қамтамасыз етеді.

      Ақтоғай ауылдық округі бойынша ауылшаруашылығы малдарын қамтамасыз ету үшін барлығы 140795 гектар жайылымдық жерлер бар. Елді мекен шегінде 38748 гектар жайылым бар.

      Ақтоғай ауылдық округінде мал айдауға арналған сервитуттар орнатылмаған.

      Жоғарыда баяндалғанның негізінде, Қазақстан Республикасының "Жайылымдар туралы" Заңының 15 бабына сәйкес жергілікті халықтың мұқтаждығы үшін (Қотыртас ауылы, Ақтанбатыр ата ауылы, Қорғанжар ауылы,) ауылшаруашылығы жануарларының аналық (сауын) мал басын ұстау бойынша елді мекеннің 38748 гектар бар жайылымдық алқаптарында, жүктеме нормасы 10 гектар/бас болғанда қажеттілік туындамайды.

      Жүктеме нормасы ірі қара мал басына 15 гектар/бас, қой мен ешкілер – 3 гектар/бас, жылқы – 18 гектар/бас, түйе – 23 гектар/бас болғанда жергілікті халықтың басқа ауылшаруашылығы малдарын жаю бойынша жайылымдық жерлердің 22430 гектар көлемінде қажеттілік бар.

      Қажеттілік:

      ірі қара мал үшін – 1198 бас х 15 гектар/бас = 17970 гектар;

      қой мен ешкілер үшін – 2630 бас х 3 гектар/бас = 7890 гектар;

      жылқы үшін – 1934 бас х 18 гектар/бас = 34812 гектар;

      түйе үшін – 22 бас х 23 гектар/бас = 506 гектар.

      17970+7890+34812+506 = 61178 гектар.

      Жайылым алқаптарының қалыптасқан 22430 гектар көлемінде қажеттілігін ауданның босалқы жер қоры есебінен толықтыру қажет.

Ақтоғай ауылдық округі аумағындағы жер учаскелерінің меншік иелері тізімі

      № 1 кесте

Жер учаскелерін жер пайдаланушылардың атауы

Жайылым алаңы, (га)

Түрлері бойынша малдың болуы, (бас)

ІҚМ

ҰМҚ

жылқы

түйе

1

"АМАНАЙ" Ш/Қ

2003

0

0

198

0

2

"АСЫЛХАН" Ш/Қ.

1415

343

0

0

0

3

"БАЙЖАН" Ш/Қ

2556

0

56

126

10

4

"ҚЫЗЫЛ САЗ" Ш/Қ

1800

131

0

30

0

5

"БОСТАНДЫҚ" Ш/Қ

200

0

0

94

0

6

"ҒАСЫР" Ш/Қ

1780

0

0

52

0

7

"ҚАЙЫРКЕН" Ш/Қ

500

14

0

124

0

8

"ҚАРАҒАЙЛЫ" Ш/Қ

1018

0

0

22

0

9

"АБАТ" Ш/Қ

1885

0

0

0


10

"ҚОНЫСБАЙ" Ш/Қ

2081

16

30

94

0

11

"МАХАМБЕТАЛИН" Ш/Қ

430

0

0

92

0

12

"ТҰРҒАНБАЕВ" Ш/Қ

214

3

7

16

0

113

"ЫНТЫМАҚ" Ш/Қ

1506

19

23

79

0

114

"НҰРЛЫБЕК"Ш/Қ

4400

0

0

0

0

115

"ГЕРТ" Ш/Қ

1200

0

0

226

0

116

"БЕРЕКЕ" Ш/Қ

2806

32

27

172

0

117

"АЙДАНА" Ш/Қ

2500

190

0

98

10


Барлығы

28294

748

143

1423

20

      кестенің жалғасы

Жайылымға қажеттілік нормасы 1 бас, (га

Жайылымдардың қажеттілігі, (га)

Артық жайылым дар, (га)

ІҚМ

ҰМҚ

жылқы

түйе

ІҚМ

ҰМҚ

жылқы

түйе

жиыны (га)

15

3

18

23

0

0

3564

0

3564

-1561

15

3

18

23

5145

0

0

0

5145

-3730

15

3

18

23

0

168

2268

230

2666

-110

15

3

18

23

1965

0

540

0

2505

-705

15

3

18

23

0

0

1692

0

1692

-1492

15

3

18

23

0

0

936

0

936

844

15

3

18

23

210

0

2232

0

2442

-1942

15

3

18

23

0

0

396

0

396

622

15

3

18

23

0

0

0

0

0

1885

15

3

18

23

240

90

1692

0

2022

59

15

3

18

23

0

0

1656

0

1656

-1226

15

3

18

23

45

21

288

0

354

-140

15

3

18

23

285

69

1422

0

1776

-270

15

3

18

23

0

0

0

0

0

4400

15

3

18

23

0

0

4068

0

4068

-2868

15

3

18

23

480

81

3069

0

3657

-851

15

3

18

23

2850

0

1764

230

4844

-2344

15

3

18

23

11220

429

25614

460

37723

-9429

Ақтоғай ауылдық округі бойынша елді мекендер бөлінісінде ІҚМ аналық (сауын)мал басын орналастыру үшін жайылымдарды бөлу жөніндегі мәліметтер

      № 2 кесте

Елді мекені

Жайылым алаңы, (га)

Сауын сиырлардың болуы (бас)

Жайылымға қажеттілік нормасы 1 бас, (га)

Жайылымдардың қажеттілігі, (га)

Жайылымдармен қамтамасыз етілмеген (га)

Қажеттіліктің қамтамасыз етілуі, %

Артықшылық, (га)

1

Қотыртас а

20983

1013

15

15195



5788

2

Актанбатыр а

13459

73

15

1095



12364

3

Қорғанжар а

4309

39

15

585



3724


Барлығы

38751

1125

15

16875



21876

Ақтоғай ауылдық округі бойынша жер учаскелерінің меншік иелері бөлігінде ауыл шаруашылығы малдарының басын орналастыру үшін жайылымдарды қайта бөлу жөніндегі мәліметтер

      № 3 кесте

Елді мекен

Малдың болуы түрлері бойынша (бас)

Жайылымға қажеттілік нормасы 1 бас, (га)

ІҚМ

ҰҚМ

жылқы

түйе

ІҚМ

ҰҚМ

жылқы

түйе

1

Қотыртас а

1074

2239

1869

10

15

3

18

23

2

Актанбатыр а

79

238

37

0

15

3

18

23

3

Қорғанжар а

45

153

28

12

15

3

18

23


Барлығы

1198

2630

1934

22

15

3

18

23

      кестенің жалғасы

Жайылымдардың қажеттілігі, (га)

Жайылымдарды бөлу

Қажеттіліктің қамтамасыз етілуі, %

ІҚМ

ҰҚМ

жылқы

түйе

Қорытынды (га)



16110

6717

33642

230

56699



1185

714

666

0

2565



675

459

504

276

1914



17970

7890

34812

506

61178



  Ақтоғай ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2023-2024 жылдарға арналған жоспарға 1 қосымша

Құқық белгілейтін құжаттар негізінде жер санаттары, жер учаскелерінің меншік иелері және жер пайдаланушылар бөлінісінде Ақтоғай ауылдық округі аумағында жайылымдардың орналасу схемасы (картасы)



  Ақтоғай ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2023-2024 жылдарға арналған жоспарға 2 қосымша

Жайылым айналымдарының қолайлы схемалары



  Ақтоғай ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2023-2024 жылдарға арналған жоспарға 3 қосымша

Жайылымдардың, оның ішінде маусымдық, жайылымдық инфрақұрылым объектілерінің сыртқы және ішкі шекаралары мен алаңдары белгіленген картасы



  Ақтоғай ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2023-2024 жылдарға арналған жоспарға 4 қосымша

Жайылым пайдаланушылардың су тұтыну нормасына сәйкес жасалған су көздеріне (көлдерге, өзендерге, тоғандарға, апандарға, суару немесе суландыру арналарына, құбырлы немесе шахта құдықтарына) қол жеткізу схемасы



  Ақтоғай ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2023-2024 жылдарға арналған жоспарға 5 қосымша

Жайылымдары жоқ жеке және (немесе) заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын орналастыру үшін жайылымдарды қайта бөлу және оны берілетін жайылымдарға ауыстыру схемасы



  Ақтоғай ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2023-2024 жылдарға арналған жоспарға 6 қосымша

Ауылда, ауылдық округте орналасқан жеке және (немесе) заңды тұлғалардың жайылымдармен қамтамасыз етілмеген ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын шалғайдағы жайылымдарға орналастыру схемасы



  Ақтоғай ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2023-2024 жылдарға арналған жоспарға 7 қосымша

Ауыл шаруашылығы жануарларын жаю мен қозғалудың маусымдық бағыттарын белгілейтін жайылымдарды пайдалану жөніндегі күнтізбелік кесте

Ауылдық округ атауы

2023 жылғы қоршаулар саны

2024 жылғы қоршаулар саны

1

2

3

4

1

2

3

4

1

Ақтоғай

КЖМ

ЖМ

ДҚ

ЖКМ

КЖМ

ЖМ

ЖКМ

ДҚ

      Ескерту: аббревиатуралардың толық жазылуы:

      КЖМ –көктемгі-жазғы маусым;

      ЖКМ – жазғы-күзгі маусым;

      ЖМ – жазғы маусым;

      ДҚ – демалушы қоршау

  Шалқар аудандық мәслихатының 2023 жылғы 24 сәуірдегі № 9 шешіміне 3 қосымша

Бершүгір ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2023-2024 жылдарға арналған жоспар

      Осы Бершүгір ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2023-2024 жылдарға арналған жоспар (бұдан әрі - Жоспар) Қазақстан Республикасының "Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы" Заңына, Қазақстан Республикасының "Жайылымдар туралы" Заңына, Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің орынбасары-Қазақстан Республикасының Ауыл шаруашылығы министрінің 2017 жылғы 24 сәуірдегі №173 "Жайылымдарды ұтымды пайдалану қағидаларын бекіту туралы" бұйрығына (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу Тізілімінде №15090 тіркелген), Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2015 жылғы 14 сәуірдегі № 3-3/332 "Жайылымдардың жалпы алаңына түсетін жүктеменің шекті рұқсат етілетін нормасын бекіту туралы" бұйрығына (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу Тізілімінде № 11064 тіркелген) сәйкес әзірленді.

      Жоспар жайылымдарды ұтымды пайдалану, жемшөпке қажеттілікті тұрақты қамтамасыз ету және жайылымдардың тозуы процестерін болғызбау мақсатында қабылданады және ауыл шаруашылығы жануарларын жаю дәстүрі ескеріледі.

      Жоспар құрамында:

      1) құқық белгілейтін құжаттар негізінде жер санаттары, жер учаскелерінің меншік иелері және жер пайдаланушылар бөлінісінде Бершүгір ауылдық округі аумағында жайылымдардың орналасу схемасы (картасы) (1 қосымша);

      2) жайылым айналымдарының қолайлы схемалары (2 қосымша);

      3) Жайылымдардың, оның ішінде маусымдық, жайылымдық инфрақұрылым объектілерінің сыртқы және ішкі шекаралары мен алаңдары белгіленген картасы (3 қосымша);

      4) жайылым пайдаланушылардың су тұтыну нормасына сәйкес жасалған су көздеріне (көлдерге, өзендерге, тоғандарға, апандарға, суару немесе суландыру арналарына, құбырлы немесе шахта құдықтарына) қол жеткізу схемасы (4 қосымша);

      5) жайылымдары жоқ жеке және (немесе) заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын орналастыру үшін жайылымдарды қайта бөлу және оны берілетін жайылымдарға ауыстыру схемасы (5 қосымша);

      6) Ауылда, ауылдық округте орналасқан жеке және (немесе) заңды тұлғалардың жайылымдармен қамтамасыз етілмеген ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын шалғайдағы жайылымдарға орналастыру схемасы (6 қосымша);

      7) ауыл шаруашылығы жануарларын жаю мен қозғалудың маусымдық бағыттарын белгілейтін жайылымдарды пайдалану жөніндегі күнтізбелік кесте (7 қосымша);

      8) тиісті әкімшілік-аумақтық бірлікте жайылымдарды ұтымды пайдалану үшін қажетті өзге де талаптарды қамтиды.

      Жоспар жайылымдарды геоботаникалық зерттеп-қараудың жай-күйі туралы мәліметтер, ветеринариялық-санитариялық объектілер туралы мәліметтер, иелерін – жайылым пайдаланушыларды, жеке және (немесе) заңды тұлғаларды көрсете отырып, ауыл шаруашылығы жануарлары мал басының саны туралы деректер, ауыл шаруашылығы жануарларының түрлері мен жыныстық жас топтары бойынша қалыптастырылған үйірлердің, отарлардың, табындардың саны туралы деректер, шалғайдағы жайылымдарда жаю үшін ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын қалыптастыру туралы мәліметтер, екпе және аридтік жайылымдарда ауыл шаруашылығы жануарларын жаю ерекшеліктері, малды айдап өтуге арналған сервитуттар туралы мәліметтер, мемлекеттік органдар, жеке және (немесе) заңды тұлғалар берген өзге де деректер ескеріле отырып қабылданған.

      Әкімшілік-аумақтық бөлініс бойынша Бершүгір ауылдық округінде 3 ауылдық елді мекендер бар.

      Бершүгір ауылдық округі аумағының жалпы көлемі 153308 гектар, оның ішінде шабындық - 200 гектар, жайылым жерлері – 141905 гектар, 11203 гектар - басқа алаптар.

      Жер санаттары бойынша:

      ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлер – 30839 гектар;

      елді мекендердің жері – 20790 гектар;

      қордағы жерлер – 101679 гектар болып бөлінеді.

      Табиғи жағдайлар бойынша Бершүгір ауылдық округінің аумағы агроклиматтық көрсеткіш бойынша құрғақ далалық зонаға жатады, қатал ұзақ қыста, қысқа қалыпты ыстық жазда, қыстың және жаз температураларының күрт қарама-қайшылықтарымен, жылдық жауын-шашынның аз мөлшерімен, құрғақшылықпен сипатталады. Өсімдік жамылғысы әртүрлі, селеулі-бетегелі жусанды және бетегелі-жусанды, тобылғы-қараған бұталы өсімдіктер. Топырағы қызыл қоңыр, қоңыр, аз гумусты. Бершүгір ауылдық округінің кей аумақтары жайпақ-еңісті жазықтан, өзендер аңғарынан, қатты жырылған жыралардан құралған. Өсімдік жамылғысы тұрақты емес және жеткіліксіз ылғалданған жағдайда, жалпы жазықтық сипатты және аздаған қанық түрлерімен ерекшеленді. Жер оты көктемгі-жазғы-күзгі жайылым ретінде қолданылады, жер бедерінің жағдайына қарай шөп шабуға да болады. Жайылымды тиімді пайдалану, тозуының алдын алу әрбір малды оған қолданылатын шөптің қажеттілігіне қарай орналастыру болып табылады. Ал Бершүгір ауылдық округі жайылымдарына жалпы сипаттама жасайтын болсақ, олардың өнімділігі тұрақты емес, жауын-қардың аз-көптігіне қарап әр жылдарда өзгеріп отырады. Шөбінің өнімділігі жылдың ауа райының жағдайына қарай, гектарына 1,0 центнерден 2 центнерге дейін болады. Жайылым шөбінің аздығы және маусымдап пайдаланылатын жайылымдардың бытыраңқылығы себепті малды алыстағы көктемгі, жазғы және күзгі-қысқы жайылымдарға жаюды керек етеді. Кей жылдары қыстың жұмсақтығына қарай шаруашылық құрылымдардың малдары көбіне жайылымда болады.

      2023 жылдың 1 қаңтарына Бершүгір ауылдық округінде (халықтың жеке ауласы) ірі қара мал 1470 бас, оның ішінде аналық мал басы 950 бас, 2996 қой мен ешкілер, 215 бас жылқы және 8 бас түйе бар. Оның ішінде:

      Бершүгір ауылында: ірі қара мал 958 бас, оның ішінде аналық мал 688 бас, қой мен ешкілер 1523 бас, жылқы 155 бас.

      Жайылым көлемі 10947 гектарды құрайды.

      Алабас ауылында: ірі қара мал 389 бас, оның ішінде аналық мал 187 бас, қой мен ешкілер 717 бас, жылқы 4 бас.

      Жайылым көлемі 6259 гектарды құрайды.

      Сарысай ауылында: ірі қара мал 123 бас, оның ішінде аналық мал 75 бас, қой мен ешкілер 756 бас, жылқы 56 бас және 8 бас түйе.

      Жайылым көлемі 2940 гектарды құрайды.

      Бершүгір ауылдық округінің шаруа қожалықтарындағы мал басы: ірі қара мал 500 бас, қой мен ешкілер 704 бас, жылқы 285 басты құрайды.

      Шаруа қожалықтарының жайылым алаңы 30525 гектарды құрайды. Жайылым қажеттілігі жоқ.

      Бершүгір ауылдық округінде 1 мал дәрігерлік пункті, 1 мал көміндісі бар.

      Жайылымдық жемшөп жануарлар рационының едәуір бөлігін құрайды. Шөпте азыққа қарағанда әлдеқайда көп қоректік заттар бар. Малды жайылымда ұстау жақсы дамуына ықпал етеді және жануарлардың өсуін күшейтеді, сау төл алу үшін қолайлы жағдайлар жасалады. Бершүгір ауылдық округінде табиғи жайылымдардың маусымдық сипаты айқын байқалады. Бершүгір ауылдық округі аумағында мәдени және аридтік жайылымдар жоқ. Барлық жайылымдар саны мен мөлшері жайылымның шығымдылығына, мал санына және жасыл шөпті азықтандыру нормаларына байланысты учаскелерге (қоршауларға) бөлінеді. Бершүгір ауылдық округі маңындағы жайылымдарды тыныстандырып, демалдыру үшін маусымдық жайылымдарды көшпелі жолмен дәстүрлі пайдаланған жөн, ал алыс маусымдық жайылымдарда алдын ала белгіленген учаскелерде мал жаю керек. Жайылымдарды тиімді пайдалану оны пайдалану мерзімінің түрлі схемасын кезектестіру жолымен жүргізіледі. Жайылым айналымы деп табиғи жайылымдарды бір жылдан бастап жақсартуға бағытталған немесе оның өнімділігін төмендетпей бірнеше жылдан кейін қайталанатын шаралар жүйесі түсініледі. Жалпы, жайылым айналымы мен қоршаған ортаны пайдалану жүйесін қолдану, маусымдар бойынша кезектестіру, өсімдіктердің өнімділігін сақтауға мүмкіндік береді.

      Бершүгір ауылдық округіндегі кең таралған бетеге, селеу, жусан мен әртүрлі шөптерден тұратын жайылымдар үшін барынша қолайлысы жыл сайын ретімен, жылдың барлық маусымында мал жайып, кезек-кезек 4-белдеулі жайылым айналымын жасау. Әрбір малды қоршап бағатын учаскелер жыл бойы тек бір маусым пайдалануы тиіс, егер учаске көктемде пайдаланылса, келесі жылы бұл учаске жазда, ал келесі жылы күзде пайдалануы тиіс. Тек осы жағдайда ғана жайылымдық өсімдіктердің тұқым тастауы мүмкін және азып тозған учаскелер бұрынғы өнімділігін қалпына келтіре алады.

      Жайылымдық процесті реттеу, жайылымның айдау кезектілігі, тыңайтқыштар, өсімдіктерді себу жайылымдардың жалпы өнімділігін арттырады және олардың сақталуын қамтамасыз етеді.

      Бершүгір ауылдық округі бойынша ауылшаруашылығы малдарын қамтамасыз ету үшін барлығы 141905 гектар жайылымдық жерлер бар. Елді мекен шегінде 20146 гектар жайылым бар.

      Бершүгір ауылдық округінде мал айдауға арналған сервитуттар орнатылмаған.

      Жоғарыда баяндалғанның негізінде, Қазақстан Республикасының "Жайылымдар туралы" Заңының 15 бабына сәйкес жергілікті халықтың мұқтаждығы үшін (Бершүгір ауылы, Алабас ауылы, Сарысай ауылы,) ауылшаруашылығы жануарларының аналық (сауын) мал басын ұстау бойынша елді мекеннің 20146 гектар бар жайылымдық алқаптарында, жүктеме нормасы 10 гектар/бас болғанда қажеттілік туындамайды.

      Жүктеме нормасы ірі қара мал басына 15 гектар/бас, қой мен ешкілер – 3 гектар/бас, жылқы – 18 гектар/бас, түйе – 23 гектар/бас болғанда жергілікті халықтың халықтың басқа ауылшаруашылығы малдарын жаю бойынша жайылымдық жерлердің 14946 гектар көлемінде қажеттілік бар.

      Қажеттілік:

      ірі қара мал үшін – 1470 бас х 15 гектар/бас = 22050 гектар;

      қой мен ешкілер үшін – 2996 бас х 3 гектар/бас = 8988 гектар;

      жылқы үшін – 215 бас х 18 гектар/бас = 3870 гектар;

      түйе үшін – 8 бас х 23 гектар/бас = 184 гектар.

      22050+8988+3870+184 = 35092 гектар.

      Жайылым алқаптарының қалыптасқан 14946 гектар көлемінде қажеттілігін ауданның босалқы жер қоры есебінен толықтыру қажет.

Бершүгір ауылдық округі аумағындағы жер учаскелерінің меншік иелері тізімі

      № 1 кесте

Жер учаскелерін жер пайдаланушылардың атауы

Жайылым алаңы, (га)

Түрлері бойынша малдың болуы, (бас)

ІҚМ

ҰМҚ

жылқы

түйе

1

"АЛИПАТША" ШҚ

3600

77

0

0

0

2

АЙЫРТАУ ШҚ

2280

0

0

20

0

3

АМАНТАЙ ШҚ

600

0

0

20

0

4

"БАСТАУ" ШҚ

599

12

0

171

0

5

"БОЛАШАҚ" ШҚ

999

20

0

235

0

6

"ЕРЖАН" ШҚ

998

12

29

73

0

7

"ЖАНДОС" ШҚ

215

0

22

99

0

8

"ӘМІРЕ" ШҚ

1148

0

0

29

0

9

"БІРМӘН" ШҚ

1100

7

36

12

0

10

"ФАРИЗА" ШҚ

520

17

0

0

0

11

"ШЫНБЕРГЕН" ШҚ

2200

0

0

109

0

12

"АБЫЛХАН" ШҚ

3000

7

10

0

0

13

"ДОСЫМ" ШҚ

799

62

0

0

0

14

"МИРЖАН" ШҚ

1350

56

16

6

0

15

"РУСЛАН" ШҚ

600

4

30

0

0

16

"БЕКЖАН" ШҚ

1700

0

61

113

0

17

"МИРАС" ШҚ

1494

160

0

67

0

18

"ҚҰЛАМАН" ШҚ

2421

110

171

56

0

19

"ШЫНТАС"ШҚ

500

10

28

18

0

20

"САНЖАР САЯН" ШҚ

978

0

0

0

0


Барлығы

27101

554

403

1028

0

      кестенің жалғасы

Жайылымға қажеттілік нормасы 1 бас, (га

Жайылымдардың қажеттілігі, (га)

Артық жайылымдар, (га)

ІҚМ

ҰМҚ

жылқы

түйе

ІҚМ

ҰМҚ

жылқы

түйе

жиыны (га)

15

3

18

23

1155

0

0

0

1155

2445

15

3

18

23

0

0

360

0

360

1920

15

3

18

23

0

0

360

0

360

240

15

3

18

23

180

0

3078

0

3258

-2659

15

3

18

23

300

0

4230

0

4530

-3531

15

3

18

23

180

87

1314

0

1581

-583

15

3

18

23

0

66

1782

0

1848

-1633

15

3

18

23

0

0

522

0

522

626

15

3

18

23

105

108

216

0

429

671

15

3

18

23

255

0

0

0

255

265

15

3

18

23

0

0

1962

0

1962

238

15

3

18

23

105

30

0

0

135

2865

15

3

18

23

930

0

0

0

930

-131

15

3

18

23

840

48

108

0

996

354

15

3

18

23

60

90

0

0

150

450

15

3

18

23

0

183

2034

0

2217

-517

15

3

18

23

2400

0

1206

0

3606

-2112

15

3

18

23

1650

513

1008

0

3171

-750

15

3

18

23

150

84

324

0

558

-58

15

3

18

23

0

0

0

0

0

978

15

3

18

23

8310

1209

18504

0

28023

-922

Бершүгір ауылдық округі бойынша елді мекендер бөлінісінде ІҚМ аналық (сауын)мал басын орналастыру үшін жайылымдарды бөлу жөніндегі мәліметтер

      № 2 кесте

Елді мекені

Жайылым алаңы, (га)

Сауын сиырлардың болуы (бас)

Жайылымға қажеттілік нормасы 1 бас, (га)

Жайылымдардың қажеттілігі, (га)

Жайылымдармен қамтамасыз етілмеген (га)

Қажеттіліктің қамтамасыз етілуі, %

Артықшылық, (га)

1

Бершүгір а

10947

688

15

10320



627

2

Алабас а

6259

187

15

2805



3454

3

Сарысай а

2940

75

15

1125



1815


Барлығы

20146

950

15

14250



5896

Бершүгір ауылдық округі бойынша жер учаскелерінің меншік иелері бөлігінде ауыл шаруашылығы малдарының басын орналастыру үшін жайылымдарды қайта бөлу жөніндегі мәліметтер

      № 3 кесте

Елді мекен

Малдың болуы түрлері бойынша (бас)

Жайылымға қажеттілік нормасы 1 бас, (га)

ІҚМ

ҰҚМ

жылқы

түйе

ІҚМ

ҰҚМ

жылқы

түйе

1

Бершүгір а

958

1523

155

0

15

3

18

23

2

Алабас а

389

717

4

0

15

3

18

23

3

Сарысай а

123

756

56

8

15

3

18

23


Барлығы

1470

2996

215

8

15

3

18

23

      кестенің жалғасы

Жайылымдардың қажеттілігі, (га)

Жайылымдарды бөлу

Қажеттіліктің қамтамасыз етілуі, %

ІҚМ

ҰҚМ

жылқы

түйе

Қорытынды (га)



14730

4569

2790

0

22089



5835

2151

72

0

8058



1845

2268

1008

184

5305



22050

8988

3870

184

35092



  Бершүгір ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2023-2024 жылдарға арналған жоспарға 1 қосымша

Құқық белгілейтін құжаттар негізінде жер санаттары, жер учаскелерінің меншік иелері және жер пайдаланушылар бөлінісінде Бершүгір ауылдық округі аумағында жайылымдардың орналасу схемасы (картасы)



  Бершүгір ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2023-2024 жылдарға арналған жоспарға 2 қосымша

Жайылым айналымдарының қолайлы схемалары



  Бершүгір ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2023-2024 жылдарға арналған жоспарға 3 қосымша

Жайылымдардың, оның ішінде маусымдық, жайылымдық инфрақұрылым объектілерінің сыртқы және ішкі шекаралары мен алаңдары белгіленген картасы



  Бершүгір ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2023-2024 жылдарға арналған жоспарға 4 қосымша

Жайылым пайдаланушылардың су тұтыну нормасына сәйкес жасалған су көздеріне (көлдерге, өзендерге, тоғандарға, апандарға, суару немесе суландыру арналарына, құбырлы немесе шахта құдықтарына) қол жеткізу схемасы





  Бершүгір ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2023-2024 жылдарға арналған жоспарға 5 қосымша

Жайылымдары жоқ жеке және (немесе) заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын орналастыру үшін жайылымдарды қайта бөлу және оны берілетін жайылымдарға ауыстыру схемасы



  Бершүгір ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2023-2024 жылдарға арналған жоспарға 6 қосымша

Ауылда, ауылдық округте орналасқан жеке және (немесе) заңды тұлғалардың жайылымдармен қамтамасыз етілмеген ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын шалғайдағы жайылымдарға орналастыру схемасы



  Бершүгір ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2023-2024 жылдарға арналған жоспарға 7 қосымша

Ауыл шаруашылығы жануарларын жаю мен қозғалудың маусымдық бағыттарын белгілейтін жайылымдарды пайдалану жөніндегі күнтізбелік кесте

Ауылдық округ атауы

2023 жылғы қоршаулар саны

2024 жылғы қоршаулар саны

1

2

3

4

1

2

3

4

1

Бершүгір

КЖМ

ЖМ

ДҚ

ЖКМ

КЖМ

ЖМ

ЖКМ

ДҚ

      Ескерту: аббревиатуралардың толық жазылуы:

      КЖМ –көктемгі-жазғы маусым;

      ЖКМ – жазғы-күзгі маусым;

      ЖМ – жазғы маусым;

      ДҚ – демалушы қоршау

  Шалқар аудандық мәслихатының 2023 жылғы 24 сәуірдегі № 9 шешіміне 4 қосымша

Бозой ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2023-2024 жылдарға арналған жоспар

      Осы Бозой ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2023-2024 жылдарға арналған жоспар (бұдан әрі - Жоспар) Қазақстан Республикасының "Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы" Заңына, Қазақстан Республикасының "Жайылымдар туралы" Заңына, Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің орынбасары-Қазақстан Республикасының Ауыл шаруашылығы министрінің 2017 жылғы 24 сәуірдегі №173 "Жайылымдарды ұтымды пайдалану қағидаларын бекіту туралы" бұйрығына (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу Тізілімінде №15090 тіркелген), Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2015 жылғы 14 сәуірдегі № 3-3/332 "Жайылымдардың жалпы алаңына түсетін жүктеменің шекті рұқсат етілетін нормасын бекіту туралы" бұйрығына (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу Тізілімінде № 11064 тіркелген) сәйкес әзірленді.

      Жоспар жайылымдарды ұтымды пайдалану, жемшөпке қажеттілікті тұрақты қамтамасыз ету және жайылымдардың тозуы процестерін болғызбау мақсатында қабылданады және ауыл шаруашылығы жануарларын жаю дәстүрі ескеріледі.

      Жоспар құрамында:

      1) құқық белгілейтін құжаттар негізінде жер санаттары, жер учаскелерінің меншік иелері және жер пайдаланушылар бөлінісінде Бозой ауылдық округі аумағында жайылымдардың орналасу схемасы (картасы) (1 қосымша);

      2) жайылым айналымдарының қолайлы схемалары (2 қосымша);

      3) Жайылымдардың, оның ішінде маусымдық, жайылымдық инфрақұрылым объектілерінің сыртқы және ішкі шекаралары мен алаңдары белгіленген картасы (3 қосымша);

      4) жайылым пайдаланушылардың су тұтыну нормасына сәйкес жасалған су көздеріне (көлдерге, өзендерге, тоғандарға, апандарға, суару немесе суландыру арналарына, құбырлы немесе шахта құдықтарына) қол жеткізу схемасы (4 қосымша);

      5) жайылымдары жоқ жеке және (немесе) заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын орналастыру үшін жайылымдарды қайта бөлу және оны берілетін жайылымдарға ауыстыру схемасы (5 қосымша);

      6) Ауылда, ауылдық округте орналасқан жеке және (немесе) заңды тұлғалардың жайылымдармен қамтамасыз етілмеген ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын шалғайдағы жайылымдарға орналастыру схемасы (6 қосымша);

      7) ауыл шаруашылығы жануарларын жаю мен қозғалудың маусымдық бағыттарын белгілейтін жайылымдарды пайдалану жөніндегі күнтізбелік кесте (7 қосымша);

      8) тиісті әкімшілік-аумақтық бірлікте жайылымдарды ұтымды пайдалану үшін қажетті өзге де талаптарды қамтиды.

      Жоспар жайылымдарды геоботаникалық зерттеп-қараудың жай-күйі туралы мәліметтер, ветеринариялық-санитариялық объектілер туралы мәліметтер, иелерін – жайылым пайдаланушыларды, жеке және (немесе) заңды тұлғаларды көрсете отырып, ауыл шаруашылығы жануарлары мал басының саны туралы деректер, ауыл шаруашылығы жануарларының түрлері мен жыныстық жас топтары бойынша қалыптастырылған үйірлердің, отарлардың, табындардың саны туралы деректер, шалғайдағы жайылымдарда жаю үшін ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын қалыптастыру туралы мәліметтер, екпе және аридтік жайылымдарда ауыл шаруашылығы жануарларын жаю ерекшеліктері, малды айдап өтуге арналған сервитуттар туралы мәліметтер, мемлекеттік органдар, жеке және (немесе) заңды тұлғалар берген өзге де деректер ескеріле отырып қабылданған.

      Әкімшілік-аумақтық бөлініс бойынша Бозой ауылдық округінде 3 ауылдық елді мекендер бар.

      Бозой ауылдық округі аумағының жалпы көлемі 1076858 гектар, оның ішінде шабындық - 1100 гектар, жайылым жерлері – 816796 гектар, 258962 гектар - басқа алаптар.

      Жер санаттары бойынша:

      ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлер – 229331 гектар;

      елді мекендердің жері – 102103 гектар;

      қордағы жерлер – 974755 гектар болып бөлінеді.

      Табиғи жағдайлар бойынша Бозой ауылдық округінің аумағы агроклиматтық көрсеткіш бойынша құрғақ далалық зонаға жатады, қатал ұзақ қыста, қысқа қалыпты ыстық жазда, қыстың және жаз температураларының күрт қарама-қайшылықтарымен, жылдық жауын-шашынның аз мөлшерімен, құрғақшылықпен сипатталады. Өсімдік жамылғысы әртүрлі, селеулі-бетегелі жусанды және бетегелі-жусанды, тобылғы-қараған бұталы өсімдіктер. Топырағы қызыл қоңыр, қоңыр, аз гумусты. Өсімдік жамылғысы тұрақты емес және жеткіліксіз ылғалданған жағдайда, жалпы жазықтық сипатты және аздаған қанық түрлерімен ерекшеленді. Жер оты көктемгі-жазғы-күзгі жайылым ретінде қолданылады, жер бедерінің жағдайына қарай шөп шабуға да болады. Жайылымды тиімді пайдалану, тозуының алдын алу әрбір малды оған қолданылатын шөптің қажеттілігіне қарай орналастыру болып табылады. Ал Бозой ауылдық округі жайылымдарына жалпы сипаттама жасайтын болсақ, олардың өнімділігі тұрақты емес, жауын-қардың аз-көптігіне қарап әр жылдарда өзгеріп отырады. Шөбінің өнімділігі жылдың ауа райының жағдайына қарай, гектарына 1,0 центнерден 2 центнерге дейін болады. Жайылым шөбінің аздығы және маусымдап пайдаланылатын жайылымдардың бытыраңқылығы себепті малды алыстағы көктемгі, жазғы және күзгі-қысқы жайылымдарға жаюды керек етеді. Кей жылдары қыстың жұмсақтығына қарай шаруашылық құрылымдардың малдары көбіне жайылымда болады.

      2023 жылдың 1 қаңтарына Бозой ауылдық округінде (халықтың жеке ауласы) ірі қара мал 2500 бас, оның ішінде аналық мал басы 830 бас, 1295 қой мен ешкілер, 2461 бас жылқы және 1690 бас түйе бар. Оның ішінде:

      Бозой ауылында: ірі қара мал 1920 бас, оның ішінде аналық мал 620 бас, қой мен ешкілер 850 бас, жылқы 1723 бас және 1038 бас түйе.

      Жайылым көлемі 53142 гектарды құрайды.

      Қаңбақты ауылында: ірі қара мал 479 бас, оның ішінде аналық мал 135 бас, қой мен ешкілер 347 бас, жылқы 560 бас және түйе 525 басты құрайды .

      Жайылым көлемі 16524 гектарды құрайды.

      Қоянқұлақ ауылында: ірі қара мал 101 бас, оның ішінде аналық мал 75 бас, қой мен ешкілер 98 бас, жылқы 178 бас және 127 бас түйе.

      Жайылым көлемі 17639 гектарды құрайды.

      Бозой ауылдық округінің шаруа қожалықтарындағы мал басы: ірі қара мал 3510 бас, қой мен ешкілер 1229 бас, жылқы 9787 бас, түйе 2245 басты құрайды.

      Шаруа қожалықтарының жайылым алаңы 317887 гектарды құрайды. Жайылым қажеттілігі жоқ.

      Бозой ауылдық округінде 1 мал дәрігерлік пункті, 1 мал көміндісі бар.

      Жайылымдық жемшөп жануарлар рационының едәуір бөлігін құрайды. Шөпте азыққа қарағанда әлдеқайда көп қоректік заттар бар. Малды жайылымда ұстау жақсы дамуына ықпал етеді және жануарлардың өсуін күшейтеді, сау төл алу үшін қолайлы жағдайлар жасалады. Бозой ауылдық округінде табиғи жайылымдардың маусымдық сипаты айқын байқалады. Бозой ауылдық округі аумағында мәдени және аридтік жайылымдар жоқ. Барлық жайылымдар саны мен мөлшері жайылымның шығымдылығына, мал санына және жасыл шөпті азықтандыру нормаларына байланысты учаскелерге (қоршауларға) бөлінеді. Бозой ауылдық округі маңындағы жайылымдарды тыныстандырып, демалдыру үшін маусымдық жайылымдарды көшпелі жолмен дәстүрлі пайдаланған жөн, ал алыс маусымдық жайылымдарда алдын ала белгіленген учаскелерде мал жаю керек. Жайылымдарды тиімді пайдалану оны пайдалану мерзімінің түрлі схемасын кезектестіру жолымен жүргізіледі. Жайылым айналымы деп табиғи жайылымдарды бір жылдан бастап жақсартуға бағытталған немесе оның өнімділігін төмендетпей бірнеше жылдан кейін қайталанатын шаралар жүйесі түсініледі. Жалпы, жайылым айналымы мен қоршаған ортаны пайдалану жүйесін қолдану, маусымдар бойынша кезектестіру, өсімдіктердің өнімділігін сақтауға мүмкіндік береді.

      Бозой ауылдық округіндегі кең таралған бетеге, селеу, жусан мен әртүрлі шөптерден тұратын жайылымдар үшін барынша қолайлысы жыл сайын ретімен, жылдың барлық маусымында мал жайып, кезек-кезек 4-белдеулі жайылым айналымын жасау. Әрбір малды қоршап бағатын учаскелер жыл бойы тек бір маусым пайдалануы тиіс, егер учаске көктемде пайдаланылса, келесі жылы бұл учаске жазда, ал келесі жылы күзде пайдалануы тиіс. Тек осы жағдайда ғана жайылымдық өсімдіктердің тұқым тастауы мүмкін және азып тозған учаскелер бұрынғы өнімділігін қалпына келтіре алады.

      Жайылымдық процесті реттеу, жайылымның айдау кезектілігі, тыңайтқыштар, өсімдіктерді себу жайылымдардың жалпы өнімділігін арттырады және олардың сақталуын қамтамасыз етеді.

      Бозой ауылдық округі бойынша ауылшаруашылығы малдарын қамтамасыз ету үшін барлығы 816796 гектар жайылымдық жерлер бар. Елді мекен шегінде 87305 гектар жайылым бар.

      Бозой ауылдық округінде мал айдауға арналған сервитуттар орнатылмаған.

      Жоғарыда баяндалғанның негізінде, Қазақстан Республикасының "Жайылымдар туралы" Заңының 15 бабына сәйкес жергілікті халықтың мұқтаждығы үшін (Бозой ауылы, Қанбақты ауылы, Қоянқұлақ ауылы,) ауылшаруашылығы жануарларының аналық (сауын) мал басын ұстау бойынша елді мекеннің 87305 гектар бар жайылымдық алқаптарында, жүктеме нормасы 10 гектар/бас болғанда қажеттілік туындамайды.

      Жүктеме нормасы ірі қара мал басына 15 гектар/бас, қой мен ешкілер – 3 гектар/бас, жылқы – 18 гектар/бас, түйе – 23 гектар/бас болғанда жергілікті халықтың басқа ауылшаруашылығы малдарын жаю бойынша жайылымдық жерлердің 37248 гектар көлемінде қажеттілік бар.

      Қажеттілік:

      ірі қара мал үшін – 2500 бас х 15 гектар/бас = 37500 гектар;

      қой мен ешкілер үшін – 1295 бас х 3 гектар/бас = 3885 гектар;

      жылқы үшін – 2461 бас х 18 гектар/бас = 44298 гектар;

      түйе үшін – 1690 бас х 23 гектар/бас = 38870 гектар.

      37500+3885+44298+38870 = 124553 гектар.

      Жайылым алқаптарының қалыптасқан 37248 гектар көлемінде қажеттілігін ауданның босалқы жер қоры есебінен толықтыру қажет.

Бозой ауылдық округі аумағындағы жер учаскелерінің меншік иелері тізімі

      № 1 кесте

Жер учаскелерін жер пайдаланушылардың атауы

Жайылым алаңы, (га)

Түрлері бойынша малдың болуы, (бас)

ІҚМ

ҰМҚ

жылқы

түйе

1

"ИЛХАМ" ӨК

7352

67

53

277

58

2

"ҚАРАНОҒАЙ" Ш/Қ

4512

55

33

267

78

3

"ДАСТАН" Ш/Қ

3750

15

20

178

56

4

"БАҚТЫБАЙ"Ш/Қ

1759

40

17

135

21

5

"НАУРЫЗ-М" Ш/Қ

2000

53

33

235

25

6

"ӨТЕС" Ш/Қ

2516

25

35

158

25

7

"ӨМІР"Ш/Қ

2568

21

17

130

5

8

"ЖАС ТАЛАП" Ш/Қ

1070

0

32

143

15

9

"ЖАНАЛЫ" Ш/Қ

2815

26

22

127

15

10

"НАУРЫЗ-Е" Ш/Қ

3473

59

42

319

20

11

"КЕНЖЕБАЕВ ЖҮСІП АТЫНДАҒЫ" Ш/Қ

984

24

22

155

32

12

"МАҒЖАН" Ш/Қ

3280

13

0

0

0

13

"ӘБДУӘЛИ" Ш/Қ

3000

101

31

189

45

14

"ӨМІРЗАҚ" Ш/Қ

2400

36

23

78

15

15

"ЖАСҰЛАН" Ш/Қ

2800

123

31

155

111

16

"ИЛЬЯС" Ш/Қ

1500

33

22

97

35

17

"ҮШТӨБЕ" Ш/Қ

6700

50

33

125

25

18

"ШУЛЫҒАН" Ш/Қ

1220

60

12

25

5

19

"ҚАНАТ" Ш/Қ

1400

0

0

30

0

20

"НҰРГЕЛДІ" Ш/Қ

1240

0

20

50

20

21

"АҚ ЖОЛ" Ш/Қ

12500

172

82

421

152

22

"СЕРІКБАЙ" Ш/Қ

2405

63

33

98

35

23

"ЖАС ҚАНАТ" Ш/Қ

1502

50

20

222

35

24

"НАЗАР" Ш/Қ

8321

121

63

558

61

25

"ОТАР" Ш/Қ

3396

45

21

167

30

26

"ШБ" Ш/Қ

9426

128

78

569

30

27

"БАУЫРЖАН" Ш/Қ

5500

65

33

301

25

28

"ИСЛАМБЕК" Ш/Қ

3150

12

0

29

0

29

"БЕРЕКЕ" Ш/Қ

3000

55

43

280

25

30

"МАДИЯР" Ш/Қ

1500

31

29

78

0

31

"ҚЫЗҒАЛДАҚ" Ш/Қ

2070

61

21

230

70

32

"ТАСТЕМІР" Ш/Қ

1506

120

22

270

40

33

"ЖАҢА ТАЛАП"Ш/Қ

7029

45

27

173

98

34

"ЕРБОЛСЫН" Ш/Қ

2500

11

22

154

55

35

"САНЖАР" Ш/Қ

3105

60

42

21

020

36

"БЕКАРЫС" Ш/Қ

2150

59

45

152

10

37

"ҚУАНЫШБЕК" Ш/Қ

11306

78

33

257

19

38

"ОРАЗҒАЛИ" Ш/Қ

1498

15

22

121

5

39

"ҚУАНЫШ" Ш/Қ

1750

0

0

73

0

40

"ПАНА" Ш/Қ

1660

0

0

15

0

41

"ШАХ-НҰР" Ш/Қ

2210

21

39

0

10

42

"РАЙЛАН" Ш/Қ

1500

0

0

197

0

43

"БАҒЗАТ" Ш/Қ

1500

131

52

0

74

44

"ҚУАНЫШБАЙ" Ш/Қ

4806

20

33

187

0

45

"ТОМИРИС" Ш/Қ

1610

105

50

101

52

46

"СЕРЖАН" Ш/Қ

1641

25

43

187

50

47

"АҚӘДІЛ" Ш/Қ

6390

142

10

290

35

48

"АЛЫМБЕТ" Ш/Қ

8410

298

21

34

110

49

"ҚОЖБАН" Ш/Қ

9500

250

0

212

180

50

"ДУЛАТ" Ш/Қ

6100

165

26

258

35

51

"МЕРЕЙ" Ш/Қ

1500

98

0

101

20

52

"МҰРАТБАЙ" Ш/Қ

1000

45

0

122

30

53

"БАЛДОС" Ш/Қ

1890

100

0

131

20

54

"ЖАЛҒАС" Ш/Қ

3458

201

23

145

70

55

"ШАМШЫРАҚ" Ш/Қ

4601

275

71

275

136

56

"ЫНТЫМАҚ" Ш/Қ

5400

274

23

231

136

57

"МӨЛДІР БҰЛАҚ" Ш/Қ

856

72

0

580

0

58

"МЕДЕТ" Ш/Қ

2140

103

149

10

28

59

"ӘДІЛ-ХАНИТ" Ш/Қ

24001

178

0

2102

388

60

"АҚНИЕТ" Ш/Қ

1506

60

100

130

20


Барлығы

213468

4555

1774

12355

2710

      кестенің жалғасы

Жайылымға қажеттілік нормасы 1 бас, (га

Жайылымдардың қажеттілігі, (га)

Артық жайылымдар, (га)

ІҚМ

ҰМҚ

жылқы

түйе

ІҚМ

ҰМҚ

жылқы

түйе

жиыны (га)

15

3

18

23

1005

159

4986

1334

7484

-132

15

3

18

23

825

99

4806

1794

7524

-3012

15

3

18

23

225

60

3204

1288

4777

-1027

15

3

18

23

600

51

2430

483

3564

-1805

15

3

18

23

795

99

4230

575

5699

-3699

15

3

18

23

375

105

2844

575

3899

-1383

15

3

18

23

315

51

2340

115

2821

-253

15

3

18

23

0

96

2574

345

3015

-1945

15

3

18

23

390

66

2286

345

3087

-272

15

3

18

23

885

126

5742

460

7213

-3740

15

3

18

23

360

66

2790

736

3952

-2968

15

3

18

23

195

0

0

0

195

3085

15

3

18

23

1515

93

3402

1035

6045

-3045

15

3

18

23

540

69

1404

345

2358

42

15

3

18

23

1845

93

2790

2553

7281

-4481

15

3

18

23

495

66

1746

805

3112

-1612

15

3

18

23

750

99

2250

575

3674

3026

15

3

18

23

900

36

450

1151

1501

-281

15

3

18

23

0

0

90

0

90

1310

15

3

18

23

0

60

900

460

1420

-180

15

3

18

23

2580

246

7578

3496

13900

-1400

15

3

18

23

945

99

1764

805

3613

-1208

15

3

18

23

750

60

3996

805

5611

-4109

15

3

18

23

1815

189

10044

1403

13451

-5130

15

3

18

23

675

63

3006

690

4434

-1038

15

3

18

23

1920

234

10242

690

13086

-3660

15

3

18

23

975

99

5418

575

7067

-1567

15

3

18

23

180

0

522

0

702

2448

15

3

18

23

825

129

5040

575

6529

3529

15

3

18

23

465

87

1404

0

1956

-456

15

3

18

23

915

63

4140

1610

6728

-4658

15

3

18

23

1800

66

4860

920

7646

-6140

15

3

18

23

675

81

3114

2254

6124

905

15

3

18

23

165

66

2772

1265

4268

-1768

15

3

18

23

900

126

378

460

1864

1241

15

3

18

23

885

135

2736

230

3986

-1836

15

3

18

23

1170

99

4626

737

6332

4974

15

3

18

23

225

66

2178

115

2184

-1086

15

3

18

23

0

0

1314

0

1314

436

15

3

18

23

0

0

270

0

270

1390

15

3

18

23

315

117

0

230

662

1548

15

3

18

23

0

0

3546

0

3546

-2046

15

3

18

23

1965

156

0

1702

3823

-2323

15

3

18

23

300

99

3366

0

3765

1041

15

3

18

23

1575

150

936

1196

3857

-2247

15

3

18

23

375

129

3766

1150

5020

-3379

15

3

18

23

2130

30

5220

805

8185

-1795

15

3

18

23

4470

63

612

2530

7675

735

15

3

18

23

3750

0

3816

4140

11706

-2206

15

3

18

23

2475

78

4644

805

8002

-1902

15

3

18

23

1470

0

1818

460

3748

-2248

15

3

18

23

675

0

2196

690

3561

-2561

15

3

18

23

1500

0

2358

460

4318

-2428

15

3

18

23

3015

69

2610

1610

7304

-3846

15

3

18

23

4125

213

4950

3128

12416

-7815

15

3

18

23

4110

69

4158

3128

11465

-6065

15

3

18

23

1080

0

10440

0

11520

-10664

15

3

18

23

1545

447

180

644

2816

-676

15

3

18

23

2670

0

37836

8924

49430

-25429

15

3

18

23

900

300

2340

460

4000

-2494

15

3

18

23

68325

5322

226044

62330

362021

-97170

Бозой ауылдық округі бойынша елді мекендер бөлінісінде ІҚМ аналық (сауын)мал басын орналастыру үшін жайылымдарды бөлу жөніндегі мәліметтер

      № 2 кесте

Елді мекені

Жайылым алаңы, (га)

Сауын сиырлардың болуы (бас)

Жайылымға қажеттілік нормасы 1 бас, (га)

Жайылымдардың қажеттілігі, (га)

Жайылымдармен қамтамасыз етілмеген (га)

Қажеттіліктің қамтамасыз етілуі, %

Артықшылық, (га)

1

Бозой а.

53142

620

15

9300



43842

2

Қаңбақты а.

16524

135

15

2025



14499

3

Қоянқұлақ а

17639

75

15

1125



16514


Барлығы

87305

830

15

12450



74855

Бозой ауылдық округі бойынша жер учаскелерінің меншік иелері бөлігінде ауыл шаруашылығы малдарының басын орналастыру үшін жайылымдарды қайта бөлу жөніндегі мәліметтер

      № 3 кесте

Елді мекен

Малдың болуы түрлері бойынша (бас)

Жайылымға қажеттілік нормасы 1 бас, (га)

ІҚМ

ҰҚМ

жылқы

түйе

ІҚМ

ҰҚМ

жылқы

түйе

1

Бозой а.

1920

850

1723

1038

15

3

18

23

2

Қаңбақты а.

479

347

560

525

15

3

18

23

3

Қоянқұлақ а

101

98

178

127

15

3

18

23


Барлығы

2500

1295

2461

1690

15

3

18

23

      кестенің жалғасы

Жайылымдардың қажеттілігі, (га)

Жайылымдарды бөлу

Қажеттіліктің қамтамасыз етілуі, %

ІҚМ

ҰҚМ

жылқы

түйе

Қорытынды (га)



28800

2550

31014

23874

86238



7185

1041

10080

12075

30381



1515

294

3204

2921

7934



37500

3885

44298

38870

124553



  Бозой ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2023-2024 жылдарға арналған жоспарға 1 қосымша

Құқық белгілейтін құжаттар негізінде жер санаттары, жер учаскелерінің меншік иелері және жер пайдаланушылар бөлінісінде Бозой ауылдық округі аумағында жайылымдардың орналасу схемасы (картасы)



  Бозой ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2023-2024 жылдарға арналған жоспарға 2 қосымша

Жайылым айналымдарының қолайлы схемалары



  Бозой ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2023-2024 жылдарға арналған жоспарға 3 қосымша

Жайылымдардың, оның ішінде маусымдық, жайылымдық инфрақұрылым объектілерінің сыртқы және ішкі шекаралары мен алаңдары белгіленген картасы



  Бозой ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2023-2024 жылдарға арналған жоспарға 4 қосымша

Жайылым пайдаланушылардың су тұтыну нормасына сәйкес жасалған су көздеріне (көлдерге, өзендерге, тоғандарға, апандарға, суару немесе суландыру арналарына, құбырлы немесе шахта құдықтарына) қол жеткізу схемасы





  Бозой ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2023-2024 жылдарға арналған жоспарға 5 қосымша

Жайылымдары жоқ жеке және (немесе) заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын орналастыру үшін жайылымдарды қайта бөлу және оны берілетін жайылымдарға ауыстыру схемасы



  Бозой ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2023-2024 жылдарға арналған жоспарға 6 қосымша

Ауылда, ауылдық округте орналасқан жеке және (немесе) заңды тұлғалардың жайылымдармен қамтамасыз етілмеген ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын шалғайдағы жайылымдарға орналастыру схемасы



  Бозой ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2023-2024 жылдарға арналған жоспарға 7 қосымша

Ауыл шаруашылығы жануарларын жаю мен қозғалудың маусымдық бағыттарын белгілейтін жайылымдарды пайдалану жөніндегі күнтізбелік кесте

Ауылдық округ атауы

2023 жылғы қоршаулар саны

2024 жылғы қоршаулар саны

1

2

3

4

1

2

3

4

1

Бозой

КЖМ

ЖМ

ДҚ

ЖКМ

КЖМ

ЖМ

ЖКМ

ДҚ

      Ескерту: аббревиатуралардың толық жазылуы:

      КЖМ –көктемгі-жазғы маусым;

      ЖКМ – жазғы-күзгі маусым;

      ЖМ – жазғы маусым;

      ДҚ – демалушы қоршау

  Шалқар аудандық мәслихатының 2023 жылғы 24 сәуірдегі № 9 шешіміне 5 қосымша

Жаңақоныс ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2023-2024 жылдарға арналған жоспар

      Осы Жаңақоныс ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2023-2024 жылдарға арналған жоспар (бұдан әрі - Жоспар) Қазақстан Республикасының "Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы" Заңына, Қазақстан Республикасының "Жайылымдар туралы" Заңына, Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің орынбасары-Қазақстан Республикасының Ауыл шаруашылығы министрінің 2017 жылғы 24 сәуірдегі №173 "Жайылымдарды ұтымды пайдалану қағидаларын бекіту туралы" бұйрығына (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу Тізілімінде №15090 тіркелген), Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2015 жылғы 14 сәуірдегі № 3-3/332 "Жайылымдардың жалпы алаңына түсетін жүктеменің шекті рұқсат етілетін нормасын бекіту туралы" бұйрығына (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу Тізілімінде № 11064 тіркелген) сәйкес әзірленді.

      Жоспар жайылымдарды ұтымды пайдалану, жемшөпке қажеттілікті тұрақты қамтамасыз ету және жайылымдардың тозуы процестерін болғызбау мақсатында қабылданады және ауыл шаруашылығы жануарларын жаю дәстүрі ескеріледі.

      Жоспар құрамында:

      1) құқық белгілейтін құжаттар негізінде жер санаттары, жер учаскелерінің меншік иелері және жер пайдаланушылар бөлінісінде Жаңақоныс ауылдық округі аумағында жайылымдардың орналасу схемасы (картасы) (1 қосымша);

      2) жайылым айналымдарының қолайлы схемалары (2 қосымша);

      3) Жайылымдардың, оның ішінде маусымдық, жайылымдық инфрақұрылым объектілерінің сыртқы және ішкі шекаралары мен алаңдары белгіленген картасы (3 қосымша);

      4) жайылым пайдаланушылардың су тұтыну нормасына сәйкес жасалған су көздеріне (көлдерге, өзендерге, тоғандарға, апандарға, суару немесе суландыру арналарына, құбырлы немесе шахта құдықтарына) қол жеткізу схемасы (4 қосымша);

      5) жайылымдары жоқ жеке және (немесе) заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын орналастыру үшін жайылымдарды қайта бөлу және оны берілетін жайылымдарға ауыстыру схемасы (5 қосымша);

      6) Ауылда, ауылдық округте орналасқан жеке және (немесе) заңды тұлғалардың жайылымдармен қамтамасыз етілмеген ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын шалғайдағы жайылымдарға орналастыру схемасы (6 қосымша);

      7) ауыл шаруашылығы жануарларын жаю мен қозғалудың маусымдық бағыттарын белгілейтін жайылымдарды пайдалану жөніндегі күнтізбелік кесте (7 қосымша);

      8) тиісті әкімшілік-аумақтық бірлікте жайылымдарды ұтымды пайдалану үшін қажетті өзге де талаптарды қамтиды.

      Жоспар жайылымдарды геоботаникалық зерттеп-қараудың жай-күйі туралы мәліметтер, ветеринариялық-санитариялық объектілер туралы мәліметтер, иелерін – жайылым пайдаланушыларды, жеке және (немесе) заңды тұлғаларды көрсете отырып, ауыл шаруашылығы жануарлары мал басының саны туралы деректер, ауыл шаруашылығы жануарларының түрлері мен жыныстық жас топтары бойынша қалыптастырылған үйірлердің, отарлардың, табындардың саны туралы деректер, шалғайдағы жайылымдарда жаю үшін ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын қалыптастыру туралы мәліметтер, екпе және аридтік жайылымдарда ауыл шаруашылығы жануарларын жаю ерекшеліктері, малды айдап өтуге арналған сервитуттар туралы мәліметтер, мемлекеттік органдар, жеке және (немесе) заңды тұлғалар берген өзге де деректер ескеріле отырып қабылданған.

      Әкімшілік-аумақтық бөлініс бойынша Жаңақоныс ауылдық округінде 2 ауылдық елді мекендер бар.

      Жаңақоныс ауылдық округі аумағының жалпы көлемі 546336 гектар, оның ішінде жайылым жерлері – 487374 гектар, 58962 гектар - басқа алаптар.

      Жер санаттары бойынша:

      ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлер – 180349 гектар;

      елді мекендердің жері – 61889 гектар;

      қордағы жерлер – 304098 гектар болып бөлінеді.

      Табиғи жағдайлар бойынша Жаңақоныс ауылдық округінің аумағы агроклиматтық көрсеткіш бойынша құрғақ далалық зонаға жатады, қатал ұзақ қыста, қысқа қалыпты ыстық жазда, қыстың және жаз температураларының күрт қарама-қайшылықтарымен, жылдық жауын-шашынның аз мөлшерімен, құрғақшылықпен сипатталады. Өсімдік жамылғысы әртүрлі, селеулі-бетегелі жусанды және бетегелі-жусанды, бұталы өсімдіктер. Топырағы қызыл қоңыр, қоңыр, аз гумусты. Өсімдік жамылғысы тұрақты емес және жеткіліксіз ылғалданған жағдайда, жалпы жазықтық сипатты және аздаған қанық түрлерімен ерекшеленді. Жер оты көктемгі-жазғы-күзгі жайылым ретінде қолданылады, жер бедерінің жағдайына қарай шөп шабуға да болады. Жайылымды тиімді пайдалану, тозуының алдын алу әрбір малды оған қолданылатын шөптің қажеттілігіне қарай орналастыру болып табылады. Ал Жаңақоныс ауылдық округі жайылымдарына жалпы сипаттама жасайтын болсақ, олардың өнімділігі тұрақты емес, жауын-қардың аз-көптігіне қарап әр жылдарда өзгеріп отырады. Шөбінің өнімділігі жылдың ауа райының жағдайына қарай, гектарына 1,0 центнерден 2 центнерге дейін болады. Жайылым шөбінің аздығы және маусымдап пайдаланылатын жайылымдардың бытыраңқылығы себепті малды алыстағы көктемгі, жазғы және күзгі-қысқы жайылымдарға жаюды керек етеді. Кей жылдары қыстың жұмсақтығына қарай шаруашылық құрылымдардың малдары көбіне жайылымда болады.

      2023 жылдың 1 қаңтарына Жаңақоныс ауылдық округінде (халықтың жеке ауласы) ірі қара мал 770 бас, оның ішінде аналық мал басы 422 бас, 2660 қой мен ешкілер, 420 бас жылқы және 242 бас түйе бар. Оның ішінде:

      Аққайттым ауылында: ірі қара мал 574 бас, оның ішінде аналық мал 329 бас, қой мен ешкілер 1145 бас, жылқы 256 бас және 161 бас түйе.

      Жайылым көлемі 39625 гектарды құрайды.

      Қопасор ауылында: ірі қара мал 196 бас, оның ішінде аналық мал 93 бас, қой мен ешкілер 1515 бас, жылқы 164 бас және түйе 81 басты құрайды .

      Жайылым көлемі 15073 гектарды құрайды.

      Жаңақоныс ауылдық округінің шаруа қожалықтарындағы мал басы: ірі қара мал 2474 бас, қой мен ешкілер 7763 бас, жылқы 2215 бас, түйе 462 басты құрайды.

      Шаруа қожалықтарының жайылым алаңы 178502 гектарды құрайды. Жайылым қажеттілігі жоқ.

      Жаңақоныс ауылдық округінде 1 мал дәрігерлік пункті, 1 мал көміндісі бар.

      Жайылымдық жемшөп жануарлар рационының едәуір бөлігін құрайды. Шөпте азыққа қарағанда әлдеқайда көп қоректік заттар бар. Малды жайылымда ұстау жақсы дамуына ықпал етеді және жануарлардың өсуін күшейтеді, сау төл алу үшін қолайлы жағдайлар жасалады. Жаңақоныс ауылдық округінде табиғи жайылымдардың маусымдық сипаты айқын байқалады. Жаңақоныс ауылдық округі аумағында мәдени және аридтік жайылымдар жоқ. Барлық жайылымдар саны мен мөлшері жайылымның шығымдылығына, мал санына және жасыл шөпті азықтандыру нормаларына байланысты учаскелерге (қоршауларға) бөлінеді. Жаңақоныс ауылдық округі маңындағы жайылымдарды тыныстандырып, демалдыру үшін маусымдық жайылымдарды көшпелі жолмен дәстүрлі пайдаланған жөн, ал алыс маусымдық жайылымдарда алдын ала белгіленген учаскелерде мал жаю керек. Жайылымдарды тиімді пайдалану оны пайдалану мерзімінің түрлі схемасын кезектестіру жолымен жүргізіледі. Жайылым айналымы деп табиғи жайылымдарды бір жылдан бастап жақсартуға бағытталған немесе оның өнімділігін төмендетпей бірнеше жылдан кейін қайталанатын шаралар жүйесі түсініледі. Жалпы, жайылым айналымы мен қоршаған ортаны пайдалану жүйесін қолдану, маусымдар бойынша кезектестіру, өсімдіктердің өнімділігін сақтауға мүмкіндік береді.

      Жаңақоныс ауылдық округіндегі кең таралған бетеге, селеу, жусан мен әртүрлі шөптерден тұратын жайылымдар үшін барынша қолайлысы жыл сайын ретімен, жылдың барлық маусымында мал жайып, кезек-кезек 4-белдеулі жайылым айналымын жасау. Әрбір малды қоршап бағатын учаскелер жыл бойы тек бір маусым пайдалануы тиіс, егер учаске көктемде пайдаланылса, келесі жылы бұл учаске жазда, ал келесі жылы күзде пайдалануы тиіс. Тек осы жағдайда ғана жайылымдық өсімдіктердің тұқым тастауы мүмкін және азып тозған учаскелер бұрынғы өнімділігін қалпына келтіре алады.

      Жайылымдық процесті реттеу, жайылымның айдау кезектілігі, тыңайтқыштар, өсімдіктерді себу жайылымдардың жалпы өнімділігін арттырады және олардың сақталуын қамтамасыз етеді.

      Жаңақоныс ауылдық округі бойынша ауылшаруашылығы малдарын қамтамасыз ету үшін барлығы 487374 гектар жайылымдық жерлер бар. Елді мекен шегінде 54698 гектар жайылым бар.

      Жаңақоныс ауылдық округінде мал айдауға арналған сервитуттар орнатылмаған.

      Жоғарыда баяндалғанның негізінде, Қазақстан Республикасының "Жайылымдар туралы" Заңының 15 бабына сәйкес жергілікті халықтың мұқтаждығы үшін (Аққайттым ауылы, Қопасор ауылы) ауылшаруашылығы жануарларының аналық (сауын) мал басын ұстау бойынша елді мекеннің 54698 гектар бар жайылымдық алқаптарында, жүктеме нормасы 10 гектар/бас болғанда қажеттілік туындамайды.

      Жүктеме нормасы ірі қара мал басына 15 гектар/бас, қой мен ешкілер – 3 гектар/бас, жылқы – 18 гектар/бас, түйе – 23 гектар/бас болғанда жергілікті халықтың басқа ауылшаруашылығы малдарын жаю бойынша жайылымдық жерлердің қажеттілігі жоқ.

      Қажеттілік:

      ірі қара мал үшін – 770 бас х 15 гектар/бас = 11550 гектар;

      қой мен ешкілер үшін – 2660 бас х 3 гектар/бас = 7980 гектар;

      жылқы үшін – 420 бас х 18 гектар/бас = 7560 гектар;

      түйе үшін – 242 бас х 23 гектар/бас = 5566 гектар.

      11550+7980+7560+5566 = 32656 гектар.

Жаңақоныс ауылдық округі аумағындағы жер учаскелерінің меншік иелері тізімі

      № 1 кесте

Жер учаскелерін жер пайдаланушылардың атауы

Жайылым алаңы, (га)

Түрлері бойынша малдың болуы, (бас)

ІҚМ

ҰМҚ

жылқы

түйе

1

ш/қ "АБЗАЛ"

3 816

4

10

612

9

2

ш/қ "АЙБЕК"

1 611

3

0

60

0

3

ш/қ "АЙТБАЙ"

1 116

0

0

108

112

4

ш/қ "АКСҰНҚАР"

1 558

104

0

5

33

5

ш/қ "АЛТЫНБЕК"

7 973

48

0

234

105

6

ш/қ "АРЗЫҚҰЛ"

968

20

50

5

5

7

ш/қ "БАЛЫМБЕТ"

1 138

38

0

0

0

8

ш/қ "БЕКБОЛАТ"

2 253

0

0

0

0

9

ш/қ "БЕКЗАТ"

996

0

0

0

0

10

ш/қ "БІРЛІК-К"

816

11

25

0

0

11

ш/қ "БОЛАТ"

800

10

0

0

0

12

ш/қ "БӨРІБАЙ"

1 600

91

415

0

18

13

ш/қ "БОСТАН"

814

25

55

14

11

14

ш/қ "ДАРХАН"

11 322

58

87

25

0

15

ш/қ "ДӘУРЕН"

500

233

50

144

24

16

ш/қ "ДҮЙСЕНБАЙ"

14 010

0

0

7

0

17

ш/қ "ЕРЖАН"

3 071

181

399

260

2

18

ш/қ "ЕРТІЛЕС"

3 399

9

0

36

0

19

ш/қ "ӘДІЛЕТ"

199

50

70

26

1

20

ш/қ "ЖӘДІГЕР

2 572

68

0

90

0

21

ш/қ "ЖАҚСЫЛЫҚ"

4 251

0

0

0

0

22

ш/қ "ЖАНАР"

1 669

80

537

97

30

23

ш/қ "ЖАҢБЫРБАЙ"

12 539

43

0

15

0

24

ш/қ "ЖАҢБЫР"

3 287

496

0

0

0

25

ш/қ "ЖЕКСЕН"

1 000

171

57

22

0

26

ш/қ "ЖОЛАМАН"

1 000

5

12

59

8

27

ш/қ "ҚАЙРАТ"

1 397

202

0

127

0

28

ш/қ "КЕНЖАЛЫ"

1 200

26

0

43

0

29

ш/қ "КНЯЗ"

1 951

35

0

41

0

30

ш/қ "КӨКПЕК"

7 186

0

0

0

0

31

ш/қ "ҚОПАСОР"

2 500

179

1047

102

10

32

ш/қ "МАРАТ"

1 227

0

0

10

0

33

ш/қ "МАХАМБЕТ"

3 997

0

0

197

0

34

ш/қ "МЕДЕТ-М"

3 341

32

59

294

3

35

ш/қ "МҰҚАШ"

961

23

33

78

0

36

ш/қ "МҰХАМБЕТ"

978

16

0

22

0

37

ш/қ "НҰРДӘУЛЕТ-"

4 760

0

0

62

0

38

ш/қ "ӨМІР"

5 481

41

0

0

0

39

ш/қ "ОНДАСЫН"

300

12

15

10

0

40

ш/қ "САҒЫНДЫК"

2 945

4

10

19

22

41

ш/қ "СӘДІБЕК"

3 489

84

718

175

7

42

ш/қ "САРЫШОЛАҚ"

4 728

47

0

447

0

43

ш/қ "САЯТ"

500

15

10

5

0

44

ш/қ "СЕЙІЛХАН"

1 300

28

10

1

0

45

ш/қ "ТАЙЖЕТЕР"

1 652

168

299

8

18

49

ш/қ "ТАЛАП-1"

1 398

0

0

0

0

50

ш/қ "ТАҢБАЙ"

3 401

33

491

42

4

51

ш/қ "ТӘТЕН"

2 104

9

0

0

0

52

ш/қ "ТӨЛЕГЕН"

2 452

84

571

157

7

53

ш/қ "ТҮЛЕУБАЙ"

1 411

0

10

29

0

54

ш/қ "ТҰРАР"

1 499

14

30

7

0

55

ш/қ "КҰЛАН"

489

11

0

9

0

56

ш/қ "МАДИ"

261

0

0

0

0

57

ш/қ "ҚАЛЫБЕК"

3005

0

0

0

0

58

ш/қ "НЕСІБЕ"

1800

50

0

125

0

59

ш/қ "РАҚЫМЖАН"

22300

0

0

0

0

60

ш/қ "САҒЫНАЙ"

5000

0

0

0

0

61

ш/қ "KHAMZA"

3100

0

0

0

0

62

ш/қ"ӘЛИХАН"

3000

24

0

0

0

63

ш/қ "БАЙ ҰЛЫ"

1100

0

0

0

0


Барлығы

186491

2885

5070

3829

429

      кестенің жалғасы

Жайылымға қажеттілік нормасы 1 бас, (га

Жайылымдардың қажеттілігі, (га)

Артық жайылымдар, (га)

ІҚМ

ҰМҚ

жылқы

түйе

ІҚМ

ҰМҚ

жылқы

түйе

жиыны (га)

15

3

18

23

60

30

11016

207

11313

-7497

15

3

18

23

45

0

1080

0

1125

486

15

3

18

23

0

0

1944

2576

4520

-3404

15

3

18

23

1560

0

90

759

2409

-851

15

3

18

23

720

0

4212

2415

7347

626

15

3

18

23

300

150

90

115

655

313

15

3

18

23

570

0

0

0

570

568

15

3

18

23

0

0

0

0

0

2253

15

3

18

23

0

0

0

0

0

996

15

3

18

23

165

75

0

0

240

576

15

3

18

23

150

0

0

0

150

650

15

3

18

23

1365

1245

0

414

3024

-1424

15

3

18

23

375

165

252

253

1045

-231

15

3

18

23

870

261

450

0

1581

9741

15

3

18

23

3495

150

2592

552

6789

-6289

15

3

18

23

0

0

126

0

126

13884

15

3

18

23

2715

1197

4680

46

8638

-5567

15

3

18

23

135

0

648

0

783

2616

15

3

18

23

750

210

468

23

1451

-1252

15

3

18

23

1020

0

1620

0

2640

-68

15

3

18

23

0

0

0

0

0

4251

15

3

18

23

1200

1611

1746

690

5247

-3578

15

3

18

23

645

0

270

0

915

11624

15

3

18

23

7440

0

0

0

7440

-4153

15

3

18

23

2565

171

396

0

3132

-2132

15

3

18

23

75

36

1008

184

1303

-303

15

3

18

23

3030

0

2286

0

5316

-3919

15

3

18

23

390

0

774

0

1164

36

15

3

18

23

525

0

738

0

1263

688

15

3

18

23

0

0

0

0

0

7186

15

3

18

23

2685

3141

1836

230

7892

-5392

15

3

18

23

0

0

180

0

180

1047

15

3

18

23

0

0

3546

0

3546

451

15

3

18

23

480

177

5292

69

6018

-2677

15

3

18

23

345

99

1404

0

1848

-887

15

3

18

23

240

0

396

0

636

342

15

3

18

23

0

0

1116

0

1116

3644

15

3

18

23

615

0

0

0

615

4866

15

3

18

23

180

45

180

0

405

105

15

3

18

23

60

30

342

506

938

2007

15

3

18

23

1260

2154

3150

161

6725

-3236

15

3

18

23

705

0

8046

0

8751

-4023

15

3

18

23

225

30

90

0

345

155

15

3

18

23

420

30

18

0

468

832

15

3

18

23

2475

897

144

414

3930

-2278

15

3

18

23

0

0

0

0

0

1398

15

3

18

23

495

1473

756

92

2816

585

15

3

18

23

135

0

0

0

135

1969

15

3

18

23

1260

1713

2826

161

5960

-3508

15

3

18

23

0

30

522

0

552

859

15

3

18

23

210

90

126

0

426

1073

15

3

18

23

165

0

162

0

327

162

15

3

18

23

0

0

0

0

0

261

15

3

18

23

0

0

0

0

0

3005

15

3

18

23

750

0

2250

0

3000

-1200

15

3

18

23

0

0

0

0

0

22300

15

3

18

23

0

0

0

0

0

5000

15

3

18

23

0

0

0

0

0

3100

15

3

18

23

360

0

0

0

360

2640

15

3

18

23

0

0

0

0

0

1100

15

3

18

23

43230

15210

68868

9867

137175

49526

Жаңақоныс ауылдық округі бойынша елді мекендер бөлінісінде ІҚМ аналық (сауын)мал басын орналастыру үшін жайылымдарды бөлу жөніндегі мәліметтер

      № 2 кесте

Елді мекені

Жайылым алаңы, (га)

Сауын сиырлардың болуы (бас)

Жайылымға қажеттілік нормасы 1 бас, (га)

Жайылымдардың қажеттілігі, (га)

Жайылымдармен қамтамасыз етілмеген (га)

Қажеттіліктің қамтамасыз етілуі, %

Артықшылық, (га)

1

Аққайтым а.

39625

329

15

4935



34690

2

Қопасор а.

15073

93

15

1395



13678


Барлығы

54698

422

15

6330



48368

Жаңақоныс ауылдық округі бойынша жер учаскелерінің меншік иелері бөлігінде ауыл шаруашылығы малдарының басын орналастыру үшін жайылымдарды қайта бөлу жөніндегі мәліметтер

      № 3 кесте

Елді мекен

Малдың болуы түрлері бойынша (бас)

Жайылымға қажеттілік нормасы 1 бас, (га)

ІҚМ

ҰҚМ

жылқы

түйе

ІҚМ

ҰҚМ

жылқы

түйе

1

Аққайтым а.

574

1145

256

161

15

3

18

23

2

Қопасор а.

196

1515

164

81

15

3

18

23


Барлығы

770

2660

420

242

15

3

18

23

      кестенің жалғасы

Жайылымдардың қажеттілігі, (га)

Жайылымдарды бөлу

Қажеттілік тің қамтамасыз етілуі, %

ІҚМ

ҰҚМ

жылқы

түйе

Қорытынды (га)



8610

3435

4608

3703

20356



2940

4545

2952

1863

12300



11550

7980

7560

5566

32656



  Жаңақоныс ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2023-2024 жылдарға арналған жоспарға 1 қосымша

Құқық белгілейтін құжаттар негізінде жер санаттары, жер учаскелерінің меншік иелері және жер пайдаланушылар бөлінісінде Жаңақоныс ауылдық округі аумағында жайылымдардың орналасу схемасы (картасы)



  Жаңақоныс ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2023-2024 жылдарға арналған жоспарға 2 қосымша

Жайылым айналымдарының қолайлы схемалары



  Жаңақоныс ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2023-2024 жылдарға арналған жоспарға 3 қосымша

Жайылымдардың, оның ішінде маусымдық, жайылымдық инфрақұрылым объектілерінің сыртқы және ішкі шекаралары мен алаңдары белгіленген картасы



  Жаңақоныс ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2023-2024 жылдарға арналған жоспарға 4 қосымша

Жайылым пайдаланушылардың су тұтыну нормасына сәйкес жасалған су көздеріне (көлдерге, өзендерге, тоғандарға, апандарға, суару немесе суландыру арналарына, құбырлы немесе шахта құдықтарына) қол жеткізу схемасы



  Жаңақоныс ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2023-2024 жылдарға арналған жоспарға 5 қосымша

Жайылымдары жоқ жеке және (немесе) заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын орналастыру үшін жайылымдарды қайта бөлу және оны берілетін жайылымдарға ауыстыру схемасы



  Жаңақоныс ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2023-2024 жылдарға арналған жоспарға 6 қосымша

Ауылда, ауылдық округте орналасқан жеке және (немесе) заңды тұлғалардың жайылымдармен қамтамасыз етілмеген ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын шалғайдағы жайылымдарға орналастыру схемасы



  Жаңақоныс ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2023-2024 жылдарға арналған жоспарға 7 қосымша

Ауыл шаруашылығы жануарларын жаю мен қозғалудың маусымдық бағыттарын белгілейтін жайылымдарды пайдалану жөніндегі күнтізбелік кесте

Ауылдық округ атауы

2023 жылғы қоршаулар саны

2024 жылғы қоршаулар саны

1

2

3

4

1

2

3

4

1

Жаңақоныс

КЖМ

ЖМ

ДҚ

ЖКМ

КЖМ

ЖМ

ЖКМ

ДҚ

      Ескерту: аббревиатуралардың толық жазылуы:

      КЖМ –көктемгі-жазғы маусым;

      ЖКМ – жазғы-күзгі маусым;

      ЖМ – жазғы маусым;

      ДҚ – демалушы қоршау

  Шалқар аудандық мәслихатының 2023 жылғы 24 сәуірдегі № 9 шешіміне 6 қосымша

Е.Көтібарұлы ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2023-2024 жылдарға арналған жоспар

      Осы Е.Көтібарұлы ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2023-2024 жылдарға арналған жоспар (бұдан әрі - Жоспар) Қазақстан Республикасының "Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы" Заңына, Қазақстан Республикасының "Жайылымдар туралы" Заңына, Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің орынбасары-Қазақстан Республикасының Ауыл шаруашылығы министрінің 2017 жылғы 24 сәуірдегі №173 "Жайылымдарды ұтымды пайдалану қағидаларын бекіту туралы" бұйрығына (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу Тізілімінде №15090 тіркелген), Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2015 жылғы 14 сәуірдегі № 3-3/332 "Жайылымдардың жалпы алаңына түсетін жүктеменің шекті рұқсат етілетін нормасын бекіту туралы" бұйрығына (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу Тізілімінде №11064 тіркелген) сәйкес әзірленді.

      Жоспар жайылымдарды ұтымды пайдалану, жемшөпке қажеттілікті тұрақты қамтамасыз ету және жайылымдардың тозуы процестерін болғызбау мақсатында қабылданады және ауыл шаруашылығы жануарларын жаю дәстүрі ескеріледі.

      Жоспар құрамында:

      1) құқық белгілейтін құжаттар негізінде жер санаттары, жер учаскелерінің меншік иелері және жер пайдаланушылар бөлінісінде Е.Көтібарұлы ауылдық округі аумағында жайылымдардың орналасу схемасы (картасы) (1 қосымша);

      2) жайылым айналымдарының қолайлы схемалары (2 қосымша);

      3) Жайылымдардың, оның ішінде маусымдық, жайылымдық инфрақұрылым объектілерінің сыртқы және ішкі шекаралары мен алаңдары белгіленген картасы (3 қосымша);

      4) жайылым пайдаланушылардың су тұтыну нормасына сәйкес жасалған су көздеріне (көлдерге, өзендерге, тоғандарға, апандарға, суару немесе суландыру арналарына, құбырлы немесе шахта құдықтарына) қол жеткізу схемасы (4 қосымша);

      5) жайылымдары жоқ жеке және (немесе) заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын орналастыру үшін жайылымдарды қайта бөлу және оны берілетін жайылымдарға ауыстыру схемасы (5 қосымша);

      6) Ауылда, ауылдық округте орналасқан жеке және (немесе) заңды тұлғалардың жайылымдармен қамтамасыз етілмеген ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын шалғайдағы жайылымдарға орналастыру схемасы (6 қосымша);

      7) ауыл шаруашылығы жануарларын жаю мен қозғалудың маусымдық бағыттарын белгілейтін жайылымдарды пайдалану жөніндегі күнтізбелік кесте (7 қосымша);

      8) тиісті әкімшілік-аумақтық бірлікте жайылымдарды ұтымды пайдалану үшін қажетті өзге де талаптарды қамтиды.

      Жоспар жайылымдарды геоботаникалық зерттеп-қараудың жай-күйі туралы мәліметтер, ветеринариялық-санитариялық объектілер туралы мәліметтер, иелерін – жайылым пайдаланушыларды, жеке және (немесе) заңды тұлғаларды көрсете отырып, ауыл шаруашылығы жануарлары мал басының саны туралы деректер, ауыл шаруашылығы жануарларының түрлері мен жыныстық жас топтары бойынша қалыптастырылған үйірлердің, отарлардың, табындардың саны туралы деректер, шалғайдағы жайылымдарда жаю үшін ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын қалыптастыру туралы мәліметтер, екпе және аридтік жайылымдарда ауыл шаруашылығы жануарларын жаю ерекшеліктері, малды айдап өтуге арналған сервитуттар туралы мәліметтер, мемлекеттік органдар, жеке және (немесе) заңды тұлғалар берген өзге де деректер ескеріле отырып қабылданған.

      Әкімшілік-аумақтық бөлініс бойынша Е.Көтібарұлы ауылдық округінде 2 ауылдық елді мекендер бар.

      Е.Көтібарұлы ауылдық округі аумағының жалпы көлемі 532847 гектар, оның ішінде жайылым жерлері – 474082 гектар, 58765 гектар - басқа алаптар.

      Жер санаттары бойынша:

      ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлер – 258647 гектар;

      елді мекендердің жері – 70582 гектар;

      қордағы жерлер – 203618 гектар болып бөлінеді.

      Табиғи жағдайлар бойынша Е.Көтібарұлы ауылдық округінің аумағы агроклиматтық көрсеткіш бойынша құрғақ далалық зонаға жатады, қатал ұзақ қыста, қысқа қалыпты ыстық жазда, қыстың және жаз температураларының күрт қарама-қайшылықтарымен, жылдық жауын-шашынның аз мөлшерімен, құрғақшылықпен сипатталады. Өсімдік жамылғысы әртүрлі, селеулі-бетегелі жусанды және бетегелі-жусанды, бұталы өсімдіктер. Топырағы қызыл қоңыр, қоңыр, аз гумусты. Өсімдік жамылғысы тұрақты емес және жеткіліксіз ылғалданған жағдайда, жалпы жазықтық сипатты және аздаған қанық түрлерімен ерекшеленді. Жер оты көктемгі-жазғы-күзгі жайылым ретінде қолданылады, жер бедерінің жағдайына қарай шөп шабуға да болады. Жайылымды тиімді пайдалану, тозуының алдын алу әрбір малды оған қолданылатын шөптің қажеттілігіне қарай орналастыру болып табылады. Ал Е.Көтібарұлы ауылдық округі жайылымдарына жалпы сипаттама жасайтын болсақ, олардың өнімділігі тұрақты емес, жауын-қардың аз-көптігіне қарап әр жылдарда өзгеріп отырады. Шөбінің өнімділігі жылдың ауа райының жағдайына қарай, гектарына 1,0 центнерден 2 центнерге дейін болады. Жайылым шөбінің аздығы және маусымдап пайдаланылатын жайылымдардың бытыраңқылығы себепті малды алыстағы көктемгі, жазғы және күзгі-қысқы жайылымдарға жаюды керек етеді. Кей жылдары қыстың жұмсақтығына қарай шаруашылық құрылымдардың малдары көбіне жайылымда болады.

      2023 жылдың 1 қаңтарына Е.Көтібарұлы ауылдық округінде (халықтың жеке ауласы) ірі қара мал 719 бас, оның ішінде аналық мал басы 614 бас, 4611 қой мен ешкілер, 413 бас жылқы және 356 бас түйе бар. Оның ішінде:

      Байқадам ауылында: ірі қара мал 663 бас, оның ішінде аналық мал 561 бас, қой мен ешкілер 4316 бас, жылқы 363 бас және 338 бас түйе.

      Жайылым көлемі 50106 гектарды құрайды.

      Алақозы ауылында: ірі қара мал 56 бас, оның ішінде аналық мал 53 бас, қой мен ешкілер 295 бас, жылқы 50 бас және түйе 18 басты құрайды .

      Жайылым көлемі 16435 гектарды құрайды.

      Е.Көтібарұлы ауылдық округінің шаруа қожалықтарындағы мал басы: ірі қара мал 2859 бас, қой мен ешкілер 9146 бас, жылқы 2963 бас, түйе 883 басты құрайды.

      Шаруа қожалықтарының жайылым алаңы 327766 гектарды құрайды. Жайылым қажеттілігі жоқ.

      Е.Көтібарұлы ауылдық округінде 1 мал дәрігерлік пункті, 1 мал көміндісі бар.

      Жайылымдық жемшөп жануарлар рационының едәуір бөлігін құрайды.Шөпте азыққа қарағанда әлдеқайда көп қоректік заттар бар. Малды жайылымда ұстау жақсы дамуына ықпал етеді және жануарлардың өсуін күшейтеді, сау төл алу үшін қолайлы жағдайлар жасалады.Е.Көтібарұлы ауылдық округінде табиғи жайылымдардың маусымдық сипаты айқын байқалады.Е.Көтібарұлы ауылдық округі аумағында мәдени және аридтік жайылымдар жоқ. Барлық жайылымдар саны мен мөлшері жайылымның шығымдылығына, мал санына және жасыл шөпті азықтандыру нормаларына байланысты учаскелерге (қоршауларға) бөлінеді. Е.Көтібарұлы ауылдық округі маңындағы жайылымдарды тыныстандырып, демалдыру үшін маусымдық жайылымдарды көшпелі жолмен дәстүрлі пайдаланған жөн, ал алыс маусымдық жайылымдарда алдын ала белгіленген учаскелерде мал жаю керек. Жайылымдарды тиімді пайдалану оны пайдалану мерзімінің түрлі схемасын кезектестіру жолымен жүргізіледі. Жайылым айналымы деп табиғи жайылымдарды бір жылдан бастап жақсартуға бағытталған немесе оның өнімділігін төмендетпей бірнеше жылдан кейін қайталанатын шаралар жүйесі түсініледі. Жалпы, жайылым айналымы мен қоршаған ортаны пайдалану жүйесін қолдану, маусымдар бойынша кезектестіру, өсімдіктердің өнімділігін сақтауға мүмкіндік береді.

      Е.Көтібарұлы ауылдық округіндегі кең таралған бетеге, селеу, жусан мен әртүрлі шөптерден тұратын жайылымдар үшін барынша қолайлысы жыл сайын ретімен, жылдың барлық маусымында мал жайып, кезек-кезек 4-белдеулі жайылым айналымын жасау. Әрбір малды қоршап бағатын учаскелер жыл бойы тек бір маусым пайдалануы тиіс, егер учаске көктемде пайдаланылса, келесі жылы бұл учаске жазда, ал келесі жылы күзде пайдалануы тиіс. Тек осы жағдайда ғана жайылымдық өсімдіктердің тұқым тастауы мүмкін және азып тозған учаскелер бұрынғы өнімділігін қалпына келтіре алады.

      Жайылымдық процесті реттеу, жайылымның айдау кезектілігі, тыңайтқыштар, өсімдіктерді себу жайылымдардың жалпы өнімділігін арттырады және олардың сақталуын қамтамасыз етеді.

      Е.Көтібарұлы ауылдық округі бойынша ауылшаруашылығы малдарын қамтамасыз ету үшін барлығы 474082 гектар жайылымдық жерлер бар. Елді мекен шегінде 66541 гектар жайылым бар.

      Жаңақоныс ауылдық округінде мал айдауға арналған сервитуттар орнатылмаған.

      Жоғарыда баяндалғанның негізінде, Қазақстан Республикасының "Жайылымдар туралы" Заңының 15 бабына сәйкес жергілікті халықтың мұқтаждығы үшін (Байкадам ауылы, Алақозы ауылы) ауылшаруашылығы жануарларының аналық (сауын) мал басын ұстау бойынша елді мекеннің 66541 гектар бар жайылымдық алқаптарында, жүктеме нормасы 10 гектар/бас болғанда қажеттілік туындамайды.

      Жүктеме нормасы ірі қара мал басына 15 гектар/бас, қой мен ешкілер – 3 гектар/бас, жылқы – 18 гектар/бас, түйе – 23 гектар/бас болғанда жергілікті халықтың басқа ауылшаруашылығы малдарын жаю бойынша жайылымдық жерлердің қажеттілігі жоқ.

      Қажеттілік:

      ірі қара мал үшін – 719 бас х 15 гектар/бас = 10785 гектар;

      қой мен ешкілер үшін – 4611 бас х 3 гектар/бас = 13833 гектар;

      жылқы үшін – 413 бас х 18 гектар/бас = 7434гектар;

      түйе үшін – 356 бас х 23 гектар/бас = 8188 гектар.

      10785+13833+7434+8188 = 40240 гектар.

Е. Көтібарұлы ауылдық округі аумағындағы жер учаскелерінің меншік иелері тізімі

      № 1 кесте

Жер учаскелерін жер пайдаланушылардың атауы

Жайылым алаңы, (га)

Түрлері бойынша малдың болуы, (бас)

ІҚМ

ҰМҚ

жылқы

түйе

1

"АБАЙ" Ш/Қ

8602

269

208

94

25

2

"АҚБҰЛАҚ" Ш/Қ

2105

75

157

216

35

3

"АТАҚОНЫС" Ш/Қ

3315

111

0

199

111

4

"АХМАД" ШҚ

1850

45

0

258

0

5

"БАҒДАТ" ШҚ

11995

209

0

63

17

6

"БЕРЕКЕ" ШҚ

961

0

0

5

0

7

"ЕСІМБАЙ"ШҚ

1850

121

0

0

0

8

"КЕЗҚОРА" ШҚ

1600

4

56

60

8

9

"КҮНПЕЙІС" ШҚ

500

78

28

6

0

10

"ҚАЛЫБЕК" ШҚ

2400

0

0

282

0

11

"МОЙЫНҚҰМ" ШҚ

11920

266

1714

263

55

12

"МҰРАГЕР" ШҚ

1308

0

0

57

41

13

"НАУРЫЗ" ШҚ

2303

107

401

0

0

14

"НИЯЗБЕК" ШҚ

300

0

67

20

15

15

"НҰРАЛЫ" ШҚ

18649

598

6788

471

0

16

"НҰР-ӘСЕМ" ШҚ

2957

107

0

77

0

17

"САҚИ" ШҚ

2320

44

0

4

0

18

"ТӘҢІРБЕРГЕН" ШҚ

799

0

40

50

7

19

"ТҰЛПАР-М" ШҚ

763

0

305

79

0

20

"ТҰРҒАНБАЙ" ШҚ

1103

4

21

27

12

21

"ҰЗАҚБАЙ" ШҚ

5625

194

71

26

16

22

"БӘЙІМ" ШҚ

3500

27

0

0

0

23

"ДӘУЛЕТ" ШҚ

3550

45

11

59

0

24

"ШЫҢДӘУЛЕТ" ШҚ

3330

22

0

349

165

25

"ЖАНДОС" ШҚ

800

91

0

78

3

26

"ЖОМАРТ" ШҚ

4800

291

0

126

123

27

"БАУЫРЖАН" ШҚ

1402

0

0

508

165

28

"ҚЫЗЫЛБҰРЫШ"ШҚ

1505

33

0

28

22

29

"ЕЛДОС-Ә" ШҚ

1500

68

32

35

0

30

"НИЯЗ" ШҚ

300

5

20

6

6

31

"БЕРЕКЕ" ШҚ

901

14

45

17

17

32

"ЕЛЖАС" ШҚ

1000

20

0

20

0

33

"ЖАНҰЯ" ШҚ

800

74

0

19

8

34

"ЖӘНІБЕК" ШҚ

1000

0

0

92

0

35

"КҮНГЕЙ" ШҚ

3162

27

58

50

36

36

"ҚАРШЫҒА" ШҚ

1500

35

0

0

0

37

"ҚҰЛАГЕР" ШҚ

2000

0

0

21

0

38

"МАНАС" ШҚ

350

8

20

6

4

39

"НЕСІПХАН" ШҚ

976

13

106

0

0

40

"НҰРҒАЗЫ" ШҚ

750

7

0

0

6

41

"БЕРЕКЕТ 2010" ШҚ

3500

0

0

60

0

42

"АЛТАЙ" ШҚ

2000

52

23

18

0

43

"БАҚДӘУЛЕТ" ШҚ

900

143

516

8

19

44

"БОТАШ" ШҚ

1640

0

0

1965

0

45

"МҰРАТ" ШҚ

7350

213

0

53

0

46

"АҒАЙЫН" ШҚ

600

0

317

1

0

47

"ЕЛІБАЙ" ШҚ

1855

0

0

40

0

48

"САПАРҒАЛИ" Ш

750

76

403

0

0

49

"СЕЙНҰР" ШҚ

2350

41

70

0

6

50

"ШОЛАҚЖИДЕ" ШҚ

1386

107

984

8

0

51

"ДАСТАН" ШҚ

8853

138

229

0

10

52

"МЕРГЕНБАЙ" ШҚ

1500

0

0

0

0

53

"АСТАНА" ШҚ

860

0

0

0

0

54

"НҰРЛАН" ШҚ

312

72

135

15

11


Барлығы

150207

3854

12825

5839

943

      кестенің жалғасы

Жайылымға қажеттілік нормасы 1 бас, (га

Жайылымдардың қажеттілігі, (га)

Артық жайылымдар, (га)

ІҚМ

ҰМҚ

жылқы

түйе

ІҚМ

ҰМҚ

жылқы

түйе

жиыны (га)

15

3

18

23

4035

624

1692

575

6926

2276

15

3

18

23

1125

471

3888

805

6289

-4184

15

3

18

23

1665

0

3582

2553

7800

-4485

15

3

18

23

675

0

4644

0

5319

-3469

15

3

18

23

3135

0

1134

391

4660

7335

15

3

18

23

0

0

90

0

90

871

15

3

18

23

1815

0

0

0

1815

35

15

3

18

23

60

168

1080

184

1492

108

15

3

18

23

1170

84

108

0

1362

-862

15

3

18

23

0

0

5076

0

5076

-2676

15

3

18

23

3990

5142

4734

1265

15131

-3211

15

3

18

23

0

0

1026

943

1969

-661

15

3

18

23

1605

1203

0

0

2808

-505

15

3

18

23

0

201

360

345

906

-606

15

3

18

23

8970

20364

8478

0

37812

-19163

15

3

18

23

1605

0

1386

0

2991

-34

15

3

18

23

660

0

72

0

732

1588

15

3

18

23

0

120

900

161

1181

-382

15

3

18

23

0

915

1422

0

2337

-1574

15

3

18

23

60

63

486

276

885

218

15

3

18

23

2910

213

468

368

3959

1666

15

3

18

23

405

0

0

0

405

3095

15

3

18

23

675

33

1062

0

1770

1780

15

3

18

23

330

0

6282

3795

10407

-7077

15

3

18

23

1365

0

1404

69

2838

-2038

15

3

18

23

4365

0

2268

2829

9462

-4662

15

3

18

23

0

0

9144

3795

12939

-11537

15

3

18

23

495

0

504

506

1505

0

15

3

18

23

1020

96

630

0

1146

354

15

3

18

23

75

60

108

138

381

-81

15

3

18

23

210

135

306

391

1042

-141

15

3

18

23

300

0

360

0

660

340

15

3

18

23

1110

0

342

184

1636

-836

15

3

18

23

0

0

1656

0

1656

656

15

3

18

23

405

174

900

828

2307

855

15

3

18

23

525

0

0

0

525

975

15

3

18

23

0

0

378

0

378

1622

15

3

18

23

75

60

108

92

335

15

15

3

18

23

195

318

0

0

513

463

15

3

18

23

105

0

0

138

243

507

15

3

18

23

0

0

1080

0

1080

2420

15

3

18

23

780

69

324

0

1143

827

15

3

18

23

2145

1548

144

437

4274

-3374

15

3

18

23

0

0

35370

0

35370

-33730

15

3

18

23

3195

0

954

0

4149

3201

15

3

18

23

0

951

18

0

969

-369

15

3

18

23

0

0

720

0

420

1135

15

3

18

23

1140

1209

0

0

2349

-1599

15

3

18

23

615

210

0

138

963

1387

15

3

18

23

1605

2952

144

0

4701

-3315

15

3

18

23

2070

687

0

230

2987

5866

15

3

18

23

0

0

0

0

0

1500

15

3

18

23

0

0

0

0

0

860

15

3

18

23

1080

405

270

264

2019

-1707

15

3

18

23

54898

38473

123084

21700

238155

-70323

Е. Көтібарұлы ауылдық округі бойынша елді мекендер бөлінісінде ІҚМ аналық (сауын)мал басын орналастыру үшін жайылымдарды бөлу жөніндегі мәліметтер

      № 2 кесте

Елді мекені

Жайылым алаңы, (га)

Сауын сиырлардың болуы (бас)

Жайылымға қажеттілік нормасы 1 бас, (га)

Жайылымдардың қажеттілігі, (га)

Жайылымдармен қамтамасыз етілмеген (га)

Қажеттіліктің қамтамасыз етілуі, %

Артықшылық, (га)

1

Байқадам а.

50106

561

15

8415



41691

2

Алақозы а.

16435

53

15

795



15640


Барлығы

66541

614

15

9210



57331

Е. Көтібарұлы ауылдық округі бойынша жер учаскелерінің меншік иелері бөлігінде ауыл шаруашылығы малдарының басын орналастыру үшін жайылымдарды қайта бөлу жөніндегі мәліметтер

      № 3 кесте

Елді мекен

Малдың болуы түрлері бойынша (бас)

Жайылымға қажеттілік нормасы 1 бас, (га)

ІҚМ

ҰҚМ

жылқы

түйе

ІҚМ

ҰҚМ

жылқы

түйе

1

Байқадам а.

663

4316

363

338

15

3

18

23

2

Алақозы а.

56

295

50

18

15

3

18

23


Барлығы

719

4411

413

356

15

3

18

23

      кестенің жалғасы

Жайылымдардың қажеттілігі, (га)

Жайылымдарды бөлу

Қажеттіліктің қамтамасыз етілуі, %

ІҚМ

ҰҚМ

жылқы

түйе

Қорытынды (га)



9945

12948

6534

7774

37201



840

885

900

414

3039



10785

13833

7434

8188

39630



  Е.Көтібарұлы ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2023-2024 жылдарға арналған жоспарға 1 қосымша

Құқық белгілейтін құжаттар негізінде жер санаттары, жер учаскелерінің меншік иелері және жер пайдаланушылар бөлінісінде Есет Көтібарұлы ауылдық округі аумағында жайылымдардың орналасу схемасы (картасы)



  Е.Көтібарұлы ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2023-2024 жылдарға арналған жоспарға 2 қосымша

Жайылым айналымдарының қолайлы схемалары



  Е.Көтібарұлы ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2023-2024 жылдарға арналған жоспарға 3 қосымша

Жайылымдардың, оның ішінде маусымдық, жайылымдық инфрақұрылым объектілерінің сыртқы және ішкі шекаралары мен алаңдары белгіленген картасы



  Е.Көтібарұлы ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2023-2024 жылдарға арналған жоспарға 4 қосымша

Жайылым пайдаланушылардың су тұтыну нормасына сәйкес жасалған су көздеріне (көлдерге, өзендерге, тоғандарға, апандарға, суару немесе суландыру арналарына, құбырлы немесе шахта құдықтарына) қол жеткізу схемасы



  Е.Көтібарұлы ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2023-2024 жылдарға арналған жоспарға 5 қосымша

Жайылымдары жоқ жеке және (немесе) заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын орналастыру үшін жайылымдарды қайта бөлу және оны берілетін жайылымдарға ауыстыру схемасы



  Е.Көтібарұлы ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2023-2024 жылдарға арналған жоспарға 6 қосымша

Ауылда, ауылдық округте орналасқан жеке және (немесе) заңды тұлғалардың жайылымдармен қамтамасыз етілмеген ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын шалғайдағы жайылымдарға орналастыру схемасы



  Е.Көтібарұлы ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2023-2024 жылдарға арналған жоспарға 7 қосымша

Ауыл шаруашылығы жануарларын жаю мен қозғалудың маусымдық бағыттарын белгілейтін жайылымдарды пайдалану жөніндегі күнтізбелік кесте

Ауылдық округ атауы

2023 жылғы қоршаулар саны

2024 жылғы қоршаулар саны

1

2

3

4

1

2

3

4

1

Есет Көтібарұлы

КЖМ

ЖМ

ДҚ

ЖКМ

КЖМ

ЖМ

ЖКМ

ДҚ

      Ескерту: аббревиатуралардың толық жазылуы:

      КЖМ –көктемгі-жазғы маусым;

      ЖКМ – жазғы-күзгі маусым;

      ЖМ – жазғы маусым;

      ДҚ – демалушы қоршау

  Шалқар аудандық мәслихатының
  2023 жылғы 24 сәуірдегі
  № 9 шешіміне 7 қосымша

Қауылжыр ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2023-2024 жылдарға арналған жоспар

      Осы Қауылжыр ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2023-2024 жылдарға арналған жоспар (бұдан әрі - Жоспар) Қазақстан Республикасының "Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы" Заңына, Қазақстан Республикасының "Жайылымдар туралы" Заңына, Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің орынбасары-Қазақстан Республикасының Ауыл шаруашылығы министрінің 2017 жылғы 24 сәуірдегі №173 "Жайылымдарды ұтымды пайдалану қағидаларын бекіту туралы" бұйрығына (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу Тізілімінде №15090 тіркелген), Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2015 жылғы 14 сәуірдегі № 3-3/332 "Жайылымдардың жалпы алаңына түсетін жүктеменің шекті рұқсат етілетін нормасын бекіту туралы" бұйрығына (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу Тізілімінде № 11064 тіркелген) сәйкес әзірленді.

      Жоспар жайылымдарды ұтымды пайдалану, жемшөпке қажеттілікті тұрақты қамтамасыз ету және жайылымдардың тозуы процестерін болғызбау мақсатында қабылданады және ауыл шаруашылығы жануарларын жаю дәстүрі ескеріледі.

      Жоспар құрамында:

      1) құқық белгілейтін құжаттар негізінде жер санаттары, жер учаскелерінің меншік иелері және жер пайдаланушылар бөлінісінде Қауылжыр ауылдық округі аумағында жайылымдардың орналасу схемасы (картасы) (1 қосымша);

      2) жайылым айналымдарының қолайлы схемалары (2 қосымша);

      3) Жайылымдардың, оның ішінде маусымдық, жайылымдық инфрақұрылым объектілерінің сыртқы және ішкі шекаралары мен алаңдары белгіленген картасы (3 қосымша);

      4) жайылым пайдаланушылардың су тұтыну нормасына сәйкес жасалған су көздеріне (көлдерге, өзендерге, тоғандарға, апандарға, суару немесе суландыру арналарына, құбырлы немесе шахта құдықтарына) қол жеткізу схемасы (4 қосымша);

      5) жайылымдары жоқ жеке және (немесе) заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын орналастыру үшін жайылымдарды қайта бөлу және оны берілетін жайылымдарға ауыстыру схемасы (5 қосымша);

      6) Ауылда, ауылдық округте орналасқан жеке және (немесе) заңды тұлғалардың жайылымдармен қамтамасыз етілмеген ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын шалғайдағы жайылымдарға орналастыру схемасы (6 қосымша);

      7) ауыл шаруашылығы жануарларын жаю мен қозғалудың маусымдық бағыттарын белгілейтін жайылымдарды пайдалану жөніндегі күнтізбелік кесте (7 қосымша);

      8) тиісті әкімшілік-аумақтық бірлікте жайылымдарды ұтымды пайдалану үшін қажетті өзге де талаптарды қамтиды.

      Жоспар жайылымдарды геоботаникалық зерттеп-қараудың жай-күйі туралы мәліметтер, ветеринариялық-санитариялық объектілер туралы мәліметтер, иелерін – жайылым пайдаланушыларды, жеке және (немесе) заңды тұлғаларды көрсете отырып, ауыл шаруашылығы жануарлары мал басының саны туралы деректер, ауыл шаруашылығы жануарларының түрлері мен жыныстық жас топтары бойынша қалыптастырылған үйірлердің, отарлардың, табындардың саны туралы деректер, шалғайдағы жайылымдарда жаю үшін ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын қалыптастыру туралы мәліметтер, екпе және аридтік жайылымдарда ауыл шаруашылығы жануарларын жаю ерекшеліктері, малды айдап өтуге арналған сервитуттар туралы мәліметтер, мемлекеттік органдар, жеке және (немесе) заңды тұлғалар берген өзге де деректер ескеріле отырып қабылданған.

      Әкімшілік-аумақтық бөлініс бойынша Қауылжыр ауылдық округінде 3 ауылдық елді мекендер бар.

      Қауылжыр ауылдық округі аумағының жалпы көлемі 126588 гектар, оның ішінде жайылым жерлері – 125262гектар, 1326 гектар - басқа алаптар.

      Жер санаттары бойынша:

      ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлер – 59741 гектар;

      елді мекендердің жері – 27790 гектар;

      қордағы жерлер – 39057 гектар болып бөлінеді.

      Табиғи жағдайлар бойынша Қауылжыр ауылдық округінің аумағы агроклиматтық көрсеткіш бойынша құрғақ далалық зонаға жатады, қатал ұзақ қыста, қысқа қалыпты ыстық жазда, қыстың және жаз температураларының күрт қарама-қайшылықтарымен, жылдық жауын-шашынның аз мөлшерімен, құрғақшылықпен сипатталады. Өсімдік жамылғысы әртүрлі, селеулі-бетегелі жусанды және бетегелі-жусанды, бұталы өсімдіктер. Топырағы қызыл қоңыр, қоңыр, аз гумусты. Өсімдік жамылғысы тұрақты емес және жеткіліксіз ылғалданған жағдайда, жалпы жазықтық сипатты және аздаған қанық түрлерімен ерекшеленді. Жер оты көктемгі-жазғы-күзгі жайылым ретінде қолданылады, жер бедерінің жағдайына қарай шөп шабуға да болады. Жайылымды тиімді пайдалану, тозуының алдын алу әрбір малды оған қолданылатын шөптің қажеттілігіне қарай орналастыру болып табылады. Ал Қауылжыр ауылдық округі жайылымдарына жалпы сипаттама жасайтын болсақ, олардың өнімділігі тұрақты емес, жауын-қардың аз-көптігіне қарап әр жылдарда өзгеріп отырады. Шөбінің өнімділігі жылдың ауа райының жағдайына қарай, гектарына 1,0 центнерден 2 центнерге дейін болады. Жайылым шөбінің аздығы және маусымдап пайдаланылатын жайылымдардың бытыраңқылығы себепті малды алыстағы көктемгі, жазғы және күзгі-қысқы жайылымдарға жаюды керек етеді. Кей жылдары қыстың жұмсақтығына қарай шаруашылық құрылымдардың малдары көбіне жайылымда болады.

      2023 жылдың 1 қаңтарына Қауылжыр ауылдық округінде (халықтың жеке ауласы) ірі қара мал 1395 бас, оның ішінде аналық мал басы 570 бас, 2294 қой мен ешкілер, 350 бас жылқы және 250 бас түйе бар. Оның ішінде:

      Қайдауыл ауылында: ірі қара мал 440 бас, оның ішінде аналық мал 212 бас, қой мен ешкілер 1004 бас, жылқы 143 бас.

      Жайылым көлемі 10000 гектарды құрайды.

      Ұлпан ауылында: ірі қара мал 130 бас, оның ішінде аналық мал 46 бас, қой мен ешкілер 295 бас, жылқы 39 бас және түйе 116 басты құрайды .

      Жайылым көлемі 5388 гектарды құрайды.

      Қауылжыр ауылында: ірі қара мал 825 бас, оның ішінде аналық мал 312 бас, қой мен ешкілер 995 бас, жылқы 168 бас және 134 бас түйе.

      Жайылым көлемі 10236 гектарды құрайды.

      Қауылжыр ауылдық округінің шаруа қожалықтарындағы мал басы: ірі қара мал 1125 бас, қой мен ешкілер 2315 бас, жылқы 510 бас, түйе 130 басты құрайды.

      Шаруа қожалықтарының жайылым алаңы 59330 гектарды құрайды. Жайылым қажеттілігі жоқ.

      Қауылжыр ауылдық округінде 1 мал дәрігерлік пункті, 1 мал көміндісі бар.

      Жайылымдық жем шөп жануарлар рационының едәуір бөлігін құрайды.Шөпте азыққа қарағанда әлдеқайда көп қоректік заттар бар. Малды жайылымда ұстау жақсы дамуына ықпал етеді және жануарлардың өсуін күшейтеді, сау төл алу үшін қолайлы жағдайлар жасалады. Қауылжыр ауылдық округінде табиғи жайылымдардың маусымдық сипаты айқын байқалады. Қауылжыр ауылдық округі аумағында мәдени және аридтік жайылымдар жоқ. Барлық жайылымдар саны мен мөлшері жайылымның шығымдылығына, мал санына және жасыл шөпті азықтандыру нормаларына байланысты учаскелерге (қоршауларға) бөлінеді. Қауылжыр ауылдық округі маңындағы жайылымдарды тыныстандырып, демалдыру үшін маусымдық жайылымдарды көшпелі жолмен дәстүрлі пайдаланған жөн, ал алыс маусымдық жайылымдарда алдын ала белгіленген учаскелерде мал жаю керек. Жайылымдарды тиімді пайдалану оны пайдалану мерзімінің түрлі схемасын кезектестіру жолымен жүргізіледі. Жайылым айналымы деп табиғи жайылымдарды бір жылдан бастап жақсартуға бағытталған немесе оның өнімділігін төмендетпей бірнеше жылдан кейін қайталанатын шаралар жүйесі түсініледі. Жалпы, жайылым айналымы мен қоршаған ортаны пайдалану жүйесін қолдану, маусымдар бойынша кезектестіру, өсімдіктердің өнімділігін сақтауға мүмкіндік береді.

      Қауылжыр ауылдық округіндегі кең таралған бетеге, селеу, жусан мен әртүрлі шөптерден тұратын жайылымдар үшін барынша қолайлысы жыл сайын ретімен, жылдың барлық маусымында мал жайып, кезек-кезек 4-белдеулі жайылым айналымын жасау. Әрбір малды қоршап бағатын учаскелер жыл бойы тек бір маусым пайдалануы тиіс, егер учаске көктемде пайдаланылса, келесі жылы бұл учаске жазда, ал келесі жылы күзде пайдалануы тиіс. Тек осы жағдайда ғана жайылымдық өсімдіктердің тұқым тастауы мүмкін және азып тозған учаскелер бұрынғы өнімділігін қалпына келтіре алады.

      Жайылымдық процесті реттеу, жайылымның айдау кезектілігі, тыңайтқыштар, өсімдіктерді себу жайылымдардың жалпы өнімділігін арттырады және олардың сақталуын қамтамасыз етеді.

      Қауылжыр ауылдық округі бойынша ауылшаруашылығы малдарын қамтамасыз ету үшін барлығы 125262 гектар жайылымдық жерлер бар. Елді мекен шегінде 27507 гектар жайылым бар.

      Қауылжыр ауылдық округінде мал айдауға арналған сервитуттар орнатылмаған.

      Жоғарыда баяндалғанның негізінде, Қазақстан Республикасының "Жайылымдар туралы" Заңының 15 бабына сәйкес жергілікті халықтың мұқтаждығы үшін (Қауылжыр ауылы, Ұлпан ауылы, Қайдауыл) ауылшаруашылығы жануарларының аналық (сауын) мал басын ұстау бойынша елді мекеннің 27507 гектар бар жайылымдық алқаптарында, жүктеме нормасы 10 гектар/бас болғанда қажеттілік туындамайды.

      Жүктеме нормасы ірі қара мал басына 15 гектар/бас, қой мен ешкілер – 3 гектар/бас, жылқы – 18 гектар/бас, түйе – 23 гектар/бас болғанда жергілікті халықтың басқа ауылшаруашылығы малдарын жаю бойынша жайылымдық жерлердің 12350 гектар көлемінде қажеттілік бар.

      Қажеттілік:

      ірі қара мал үшін – 1395 бас х 15 гектар/бас = 20925 гектар;

      қой мен ешкілер үшін – 2294 бас х 3 гектар/бас = 6882 гектар;

      жылқы үшін – 350 бас х 18 гектар/бас = 6300 гектар;

      түйе үшін – 250 бас х 23 гектар/бас = 5750 гектар.

      20925+6882+6300+5750 = 39857 гектар.

      Жайылым алқаптарының қалыптасқан 12350 гектар көлемінде қажеттілігін ауданның босалқы жер қоры есебінен толықтыру қажет.

Қауылжыр ауылдық округі аумағындағы жер учаскелерінің меншік иелері тізімі

      № 1 кесте

Жер учаскелерін жер пайдаланушылардың атауы

Жайылым алаңы, (га)

Түрлері бойынша малдың болуы, (бас)

ІҚМ

ҰМҚ

жылқы

түйе

1

"БІРЛЕСТІК" Ш/Қ

4289

246

477

84

34

2

"АҒЫЛЕН" Ш/Қ

1499

2

157

6

0

3

"ҚОҢЫРТАЙ" Ш/Қ

5415

51

0

75

0

4

"АҚНИЕТ-С" Ш/Қ

1976

25

170

24

21

5

"ҚАЛЫБЕК" Ш/Қ

2991

35

0

12

0

6

"ҚАРА-ЖАР" Ш/Қ

1230

0

0

64

0

7

"ЖАСУЛАН" Ш/Қ

6936

150

0

27

15

8

"ҚАРАЖАН" Ш/Қ

1194

0

0

21

0

9

"ЕР-ДАУРЕН" Ш/Қ

1000

20

14

20

0

10

"САМАЛ" Ш/Қ

1497

31

20

7

0

11

"САНЖАР" Ш/Қ

1100

0

0

52

0

12

"ЫРЫС" Ш/Қ

997

15

11

8

7

13

"ҚАЙДАУЫЛ" Ш/Қ

2210

46

20

0

0

14

"МЕЙІРЛАН" Ш/Қ

1297

22

0

41

8

15

"ЖҰМАҒАЛИ-Ш" Ш/Қ

6444

149

423

82

0

16

"АЩЫСАЙ" Ш/Қ

686

23

39

17

16

17

"ӘДІЛ-ЖАН-БИ-ӘЛІБЕК" Ш/Қ

19618

329

7664

102

20

18

"МАНСУР" Ш/Қ

2400

0

0

21

0

19

"АЙДОС" Ш/Қ

1280

1

26

32

0


Барлығы

62829

1145

9021

695

121

      кестенің жалғасы

Жайылымға қажеттілік нормасы 1 бас, (га

Жайылымдардың қажеттілігі, (га)

Артық жайылымдар, (га)

ІҚМ

ҰМҚ

жылқы

түйе

ІҚМ

ҰМҚ

жылқы

түйе

жиыны (га)

15

3

18

23

3690

1431

1512

782

7415

-3126

15

3

18

23

30

471

108

0

609

890

15

3

18

23

765

0

1350

0

2115

3300

15

3

18

23

375

510

432

483

1800

176

15

3

18

23

525

0

216

0

741

2250

15

3

18

23

0

0

1152

0

1152

78

15

3

18

23

2250

0

486

345

3081

3855

15

3

18

23

0

0

378

0

378

516

15

3

18

23

300

42

360

0

702

298

15

3

18

23

465

60

126

0

651

846

15

3

18

23

0

0

936

0

936

164

15

3

18

23

225

33

144

161

563

434

15

3

18

23

690

60

0

0

750

1460

15

3

18

23

330

0

738

184

1252

45

15

3

18

23

2235

1269

1476

0

4980

1464

15

3

18

23

345

117

306

368

1136

-450

15

3

18

23

4935

22992

1836

460

30223

-10605

15

3

18

23

0

0

378

0

378

2022

15

3

18

23

15

78

576

0

669

611

15

3

18

23

17175

27063

12510

2783

59531

4450

Қауылжыр ауылдық округі бойынша елді мекендер бөлінісінде ІҚМ аналық (сауын)мал басын орналастыру үшін жайылымдарды бөлу жөніндегі мәліметтер

      № 2 кесте

Елді мекені

Жайылым алаңы, (га)

Сауын сиырлардың болуы (бас)

Жайылымға қажеттілік нормасы 1 бас, (га)

Жайылымдардың қажеттілігі, (га)

Жайылымдармен қамтамасыз етілмеген (га)

Қажеттіліктің қамтамасыз етілуі, %

Артықшылық, (га)

1

Қайдауыл а.

10 000

212

15

3180



6820

2

Ұлпан а.

5388

46

15

690



4698

3

Қауылжыр а.

10 236

312

15

4680



5556


Барлығы

25624

570

15

8550



17074

Қауылжыр ауылдық округі бойынша жер учаскелерінің меншік иелері бөлігінде ауыл шаруашылығы малдарының басын орналастыру үшін жайылымдарды қайта бөлу жөніндегі мәліметтер

      № 3 кесте

Елді мекен

Малдың болуы түрлері бойынша (бас)

Жайылымға қажеттілік нормасы 1 бас, (га)

ІҚМ

ҰҚМ

жылқы

түйе

ІҚМ

ҰҚМ

жылқы

түйе

1

Қайдауыл а.

440

1004

143

0

15

3

18

23

2

Ұлпан а.

130

295

39

116

15

3

18

23

3

Қауылжыр а.

825

995

168

134

15

3

18

23


Барлығы

1395

2294

350

250

15

3

18

23

      кестенің жалғасы

Жайылымдардың қажеттілігі, (га)

Жайылымдарды бөлу

Қажеттіліктің қамтамасыз етілуі, %

ІҚМ

ҰҚМ

жылқы

түйе

Қорытынды (га)



6600

3012

2574

0

12186



1950

885

702

2668

6205



12375

2985

3024

3082

21466



20925

6882

6300

2990

37097



  Қауылжыр ауылдық округінде жайылымдарды
  басқару және оларды пайдалану жөніндегі
  2023-2024 жылдарға арналған жоспарға
  1 қосымша

Құқық белгілейтін құжаттар негізінде жер санаттары, жер учаскелерінің меншік иелері және жер пайдаланушылар бөлінісінде Қауылжыр ауылдық округі аумағында жайылымдардың орналасу схемасы (картасы)



      *

  Қауылжыр ауылдық округінде жайылымдарды
  басқару және оларды пайдалану жөніндегі
  2023-2024 жылдарға арналған жоспарға
  2 қосымша

Жайылым айналымдарының қолайлы схемалары



  Қауылжыр ауылдық округінде жайылымдарды
  басқару және оларды пайдалану жөніндегі
  2023-2024 жылдарға арналған жоспарға
  3 қосымша

Жайылымдардың, оның ішінде маусымдық, жайылымдық инфрақұрылым объектілерінің сыртқы және ішкі шекаралары мен алаңдары белгіленген картасы



  Қауылжыр ауылдық округінде жайылымдарды
  басқару және оларды пайдалану жөніндегі
  2023-2024 жылдарға арналған жоспарға
  4 қосымша

Жайылым пайдаланушылардың су тұтыну нормасына сәйкес жасалған су көздеріне (көлдерге, өзендерге, тоғандарға, апандарға, суару немесе суландыру арналарына, құбырлы немесе шахта құдықтарына) қол жеткізу схемасы



  Қауылжыр ауылдық округінде жайылымдарды
  басқару және оларды пайдалану жөніндегі
  2023-2024 жылдарға арналған жоспарға
  5 қосымша

Жайылымдары жоқ жеке және (немесе) заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын орналастыру үшін жайылымдарды қайта бөлу және оны берілетін жайылымдарға ауыстыру схемасы



  Қауылжыр ауылдық округінде жайылымдарды
  басқару және оларды пайдалану жөніндегі
  2023-2024 жылдарға арналған жоспарға
  6 қосымша

Ауылда, ауылдық округте орналасқан жеке және (немесе) заңды тұлғалардың жайылымдармен қамтамасыз етілмеген ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын шалғайдағы жайылымдарға орналастыру схемасы



  Қауылжыр ауылдық округінде жайылымдарды
  басқару және оларды пайдалану жөніндегі
  2023-2024 жылдарға арналған жоспарға
  7 қосымша

Ауыл шаруашылығы жануарларын жаю мен қозғалудың маусымдық бағыттарын белгілейтін жайылымдарды пайдалану жөніндегі күнтізбелік кесте

Ауылдық округ атауы

2023 жылғы қоршаулар саны

2024 жылғы қоршаулар саны

1

2

3

4

1

2

3

4

1

Қауылжыр

КЖМ

ЖМ

ДҚ

ЖКМ

КЖМ

ЖМ

ЖКМ

ДҚ

      Ескерту: аббревиатуралардың толық жазылуы:

      КЖМ –көктемгі-жазғы маусым;

      ЖКМ – жазғы-күзгі маусым;

      ЖМ – жазғы маусым;

      ДҚ – демалушы қоршау

  Шалқар аудандық мәслихатының
  2023 жылғы 24 сәуірдегі
  № 9 шешіміне 8 қосымша

Кішіқұм ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2023-2024 жылдарға арналған жоспар

      Осы Кішіқұм ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2023-2024 жылдарға арналған жоспар (бұдан әрі - Жоспар) Қазақстан Республикасының "Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы" Заңына, Қазақстан Республикасының "Жайылымдар туралы" Заңына, Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің орынбасары-Қазақстан Республикасының Ауыл шаруашылығы министрінің 2017 жылғы 24 сәуірдегі №173 "Жайылымдарды ұтымды пайдалану қағидаларын бекіту туралы" бұйрығына (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу Тізілімінде №15090 тіркелген), Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2015 жылғы 14 сәуірдегі № 3-3/332 "Жайылымдардың жалпы алаңына түсетін жүктеменің шекті рұқсат етілетін нормасын бекіту туралы" бұйрығына (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу Тізілімінде №11064 тіркелген) сәйкес әзірленді.

      Жоспар жайылымдарды ұтымды пайдалану, жемшөпке қажеттілікті тұрақты қамтамасыз ету және жайылымдардың тозуы процестерін болғызбау мақсатында қабылданады және ауыл шаруашылығы жануарларын жаю дәстүрі ескеріледі.

      Жоспар құрамында:

      1) құқық белгілейтін құжаттар негізінде жер санаттары, жер учаскелерінің меншік иелері және жер пайдаланушылар бөлінісінде Кішіқұм ауылдық округі аумағында жайылымдардың орналасу схемасы (картасы) (1 қосымша);

      2) жайылым айналымдарының қолайлы схемалары (2 қосымша);

      3) Жайылымдардың, оның ішінде маусымдық, жайылымдық инфрақұрылым объектілерінің сыртқы және ішкі шекаралары мен алаңдары белгіленген картасы (3 қосымша);

      4) жайылым пайдаланушылардың су тұтыну нормасына сәйкес жасалған су көздеріне (көлдерге, өзендерге, тоғандарға, апандарға, суару немесе суландыру арналарына, құбырлы немесе шахта құдықтарына) қол жеткізу схемасы (4 қосымша);

      5) жайылымдары жоқ жеке және (немесе) заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын орналастыру үшін жайылымдарды қайта бөлу және оны берілетін жайылымдарға ауыстыру схемасы (5 қосымша);

      6) Ауылда, ауылдық округте орналасқан жеке және (немесе) заңды тұлғалардың жайылымдармен қамтамасыз етілмеген ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын шалғайдағы жайылымдарға орналастыру схемасы (6 қосымша);

      7) ауыл шаруашылығы жануарларын жаю мен қозғалудың маусымдық бағыттарын белгілейтін жайылымдарды пайдалану жөніндегі күнтізбелік кесте (7 қосымша);

      8) тиісті әкімшілік-аумақтық бірлікте жайылымдарды ұтымды пайдалану үшін қажетті өзге де талаптарды қамтиды.

      Жоспар жайылымдарды геоботаникалық зерттеп-қараудың жай-күйі туралы мәліметтер, ветеринариялық-санитариялық объектілер туралы мәліметтер, иелерін – жайылым пайдаланушыларды, жеке және (немесе) заңды тұлғаларды көрсете отырып, ауыл шаруашылығы жануарлары мал басының саны туралы деректер, ауыл шаруашылығы жануарларының түрлері мен жыныстық жас топтары бойынша қалыптастырылған үйірлердің, отарлардың, табындардың саны туралы деректер, шалғайдағы жайылымдарда жаю үшін ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын қалыптастыру туралы мәліметтер, екпе және аридтік жайылымдарда ауыл шаруашылығы жануарларын жаю ерекшеліктері, малды айдап өтуге арналған сервитуттар туралы мәліметтер, мемлекеттік органдар, жеке және (немесе) заңды тұлғалар берген өзге де деректер ескеріле отырып қабылданған.

      Әкімшілік-аумақтық бөлініс бойынша Кішіқұм ауылдық округінде 4 ауылдық елді мекендер бар.

      Кішіқұм ауылдық округі аумағының жалпы көлемі 863189 гектар, оның ішінде жайылым жерлері – 807535 гектар, 55654 гектар - басқа алаптар.

      Жер санаттары бойынша:

      ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлер – 123010 гектар;

      елді мекендердің жері – 79948 гектар;

      қордағы жерлер – 660231 гектар болып бөлінеді. Оның 300734 гектар жер учаскесі Сары-Шаған полигоны.

      Табиғи жағдайлар бойынша Кішіқұм ауылдық округінің аумағы агроклиматтық көрсеткіш бойынша құрғақ далалық зонаға жатады, қатал ұзақ қыста, қысқа қалыпты ыстық жазда, қыстың және жаз температураларының күрт қарама-қайшылықтарымен, жылдық жауын-шашынның аз мөлшерімен, құрғақшылықпен сипатталады. Өсімдік жамылғысы әртүрлі, селеулі-бетегелі жусанды және бетегелі-жусанды, бұталы өсімдіктер. Топырағы қызыл қоңыр, қоңыр, аз гумусты. Өсімдік жамылғысы тұрақты емес және жеткіліксіз ылғалданған жағдайда, жалпы жазықтық сипатты және аздаған қанық түрлерімен ерекшеленді. Жер оты көктемгі-жазғы-күзгі жайылым ретінде қолданылады, жер бедерінің жағдайына қарай шөп шабуға да болады. Жайылымды тиімді пайдалану, тозуының алдын алу әрбір малды оған қолданылатын шөптің қажеттілігіне қарай орналастыру болып табылады. Ал Кішіқұм ауылдық округі жайылымдарына жалпы сипаттама жасайтын болсақ, олардың өнімділігі тұрақты емес, жауын-қардың аз-көптігіне қарап әр жылдарда өзгеріп отырады. Шөбінің өнімділігі жылдың ауа райының жағдайына қарай, гектарына 1,0 центнерден 2 центнерге дейін болады. Жайылым шөбінің аздығы және маусымдап пайдаланылатын жайылымдардың бытыраңқылығы себепті малды алыстағы көктемгі, жазғы және күзгі-қысқы жайылымдарға жаюды керек етеді. Кей жылдары қыстың жұмсақтығына қарай шаруашылық құрылымдардың малдары көбіне жайылымда болады.

      2023 жылдың 1 қаңтарына Кішіқұм ауылдық округінде (халықтың жеке ауласы) ірі қара мал 1240 бас, оның ішінде аналық мал басы 645 бас, 2920 қой мен ешкілер, 540 бас жылқы және 720 бас түйе бар. Оның ішінде:

      Ақеспе ауылында: ірі қара мал 28 бас, оның ішінде аналық мал 15 бас, қой мен ешкілер 59 бас, жылқы 29 бас және 15 бас түйе.

      Жайылым көлемі 8200 гектарды құрайды.

      Қарашоқат ауылында: ірі қара мал 214 бас, оның ішінде аналық мал 126 бас, қой мен ешкілер 609 бас, жылқы 63 бас және түйе 159 басты құрайды .

      Жайылым көлемі 16616 гектарды құрайды.

      Шоқысу ауылында: ірі қара мал 160 бас, оның ішінде аналық мал 84 бас, қой мен ешкілер 431 бас, жылқы 51 бас және түйе 149 басты құрайды .

      Жайылым көлемі 13536 гектарды құрайды.

      Шілікті ауылында: ірі қара мал 838 бас, оның ішінде аналық мал 420 бас, қой мен ешкілер 1821 бас, жылқы 397 бас және түйе 397 басты құрайды .

      Жайылым көлемі 37539 гектарды құрайды.

      Кішіқұм ауылдық округінің шаруа қожалықтарындағы мал басы: ірі қара мал 3747 бас, қой мен ешкілер 4125 бас, жылқы 2124 бас, түйе 940 басты құрайды.

      Шаруа қожалықтарының жайылым алаңы 121277 гектарды құрайды. Жайылым қажеттілігі жоқ.

      Кішіқұм ауылдық округінде 1 мал дәрігерлік пункті, 1 мал көміндісі бар.

      Жайылымдық жемшөп жануарлар рационының едәуір бөлігін құрайды. Шөпте азыққа қарағанда әлдеқайда көп қоректік заттар бар. Малды жайылымда ұстау жақсы дамуына ықпал етеді және жануарлардың өсуін күшейтеді, сау төл алу үшін қолайлы жағдайлар жасалады. Кішіқұм ауылдық округінде табиғи жайылымдардың маусымдық сипаты айқын байқалады. Кішіқұм ауылдық округі аумағында мәдени және аридтік жайылымдар жоқ. Барлық жайылымдар саны мен мөлшері жайылымның шығымдылығына, мал санына және жасыл шөпті азықтандыру нормаларына байланысты учаскелерге (қоршауларға) бөлінеді. Кішіқұм ауылдық округі маңындағы жайылымдарды тыныстандырып, демалдыру үшін маусымдық жайылымдарды көшпелі жолмен дәстүрлі пайдаланған жөн, ал алыс маусымдық жайылымдарда алдын ала белгіленген учаскелерде мал жаю керек. Жайылымдарды тиімді пайдалану оны пайдалану мерзімінің түрлі схемасын кезектестіру жолымен жүргізіледі. Жайылым айналымы деп табиғи жайылымдарды бір жылдан бастап жақсартуға бағытталған немесе оның өнімділігін төмендетпей бірнеше жылдан кейін қайталанатын шаралар жүйесі түсініледі. Жалпы, жайылым айналымы мен қоршаған ортаны пайдалану жүйесін қолдану, маусымдар бойынша кезектестіру, өсімдіктердің өнімділігін сақтауға мүмкіндік береді.

      Кішіқұм ауылдық округіндегі кең таралған бетеге, селеу, жусан мен әртүрлі шөптерден тұратын жайылымдар үшін барынша қолайлысы жыл сайын ретімен, жылдың барлық маусымында мал жайып, кезек-кезек 4-белдеулі жайылым айналымын жасау. Әрбір малды қоршап бағатын учаскелер жыл бойы тек бір маусым пайдалануы тиіс, егер учаске көктемде пайдаланылса, келесі жылы бұл учаске жазда, ал келесі жылы күзде пайдалануы тиіс. Тек осы жағдайда ғана жайылымдық өсімдіктердің тұқым тастауы мүмкін және азып тозған учаскелер бұрынғы өнімділігін қалпына келтіре алады.

      Жайылымдық процесті реттеу, жайылымның айдау кезектілігі, тыңайтқыштар, өсімдіктерді себу жайылымдардың жалпы өнімділігін арттырады және олардың сақталуын қамтамасыз етеді.

      Кішіқұм ауылдық округі бойынша ауылшаруашылығы малдарын қамтамасыз ету үшін барлығы 807535 гектар жайылымдық жерлер бар. Елді мекен шегінде 75891 гектар жайылым бар.

      Кішіқұм ауылдық округінде мал айдауға арналған сервитуттар орнатылмаған.

      Жоғарыда баяндалғанның негізінде, Қазақстан Республикасының "Жайылымдар туралы" Заңының 15 бабына сәйкес жергілікті халықтың мұқтаждығы үшін (Ақеспе ауылы, Шоқысу ауылы, Қарашоқат ауылы, Шілікті ауылы) ауылшаруашылығы жануарларының аналық (сауын) мал басын ұстау бойынша елді мекеннің 75891 гектар бар жайылымдық алқаптарында, жүктеме нормасы 10 гектар/бас болғанда қажеттілік туындамайды.

      Жүктеме нормасы ірі қара мал басына 15 гектар/бас, қой мен ешкілер – 3 гектар/бас, жылқы – 18 гектар/бас, түйе – 23 гектар/бас болғанда жергілікті халықтың басқа ауылшаруашылығы малдарын жаю бойынша жайылымдық жерлердің қажеттілігі жоқ.

      Қажеттілік:

      ірі қара мал үшін – 1240 бас х 15 гектар/бас = 18600 гектар;

      қой мен ешкілер үшін – 2920 бас х 3 гектар/бас = 8760 гектар;

      жылқы үшін – 540 бас х 18 гектар/бас = 9720 гектар;

      түйе үшін – 720 бас х 23 гектар/бас = 16560 гектар.

      18600+8760+9720+16560 = 53640 гектар.

Кішіқұм ауылдық округі аумағындағы жер учаскелерінің меншік иелері тізімі

      № 1 кесте

Жер учаскелерін жер пайдаланушылардың атауы

Жайылым алаңы, (га)

Түрлері бойынша малдың болуы, (бас)

ІҚМ

ҰМҚ

жылқы

түйе

1

"АБДОЛ" Ш/Қ

1 558

18

32

0

0

2

"АВАН" Ш/Қ

12 680

522

1024

40

126

3

"ӘЛМҰҚАН" Ш/Қ

2 940

28

41

31

7

4

"ӘСЕТ" Ш/Қ

1 998

0

0

28

0

5

"АСТРАХАН" Ш/Қ

900

87

0

25

26

6

"БАЙМАН" Ш/Қ

2 595

183

496

102

0

8

"БЕДЕР" Ш/Қ

20 148

0

0

272

363

9

"БОЛАТ" Ш/Қ

3 491

26

72

19

5

10

"ЕРБОЛАТ" Ш/Қ

584

7

29

22

5

11

"ЕСАЛЫ" Ш/Қ

1 866

17

5

18

18

12

"ЕС1РКЕП" Ш/Қ

3 961

61

0

35

23

13

"ӘБДІРАХМАН" Ш/Қ

2 000

17

97

23

6

14

"ЖАРАСХАН" Ш/Қ

1 470

8

17

0

17

15

"ЖАРМАҒАНБЕТ" Ш/Қ

1 686

99

0

49

0

16

"ЖІБЕК ЖОЛЫ" Ш/Қ

586

174


100


17

"ЖҰМАХМЕТ" Ш/Қ

2 500

84

0

20

0

18

"ҚАРАШЕКПЕН" Ш/Қ

4 978

112

0

72

0

19

"КІШІҚҰМ" Ш/Қ

6 211

172

0

45

0

20

"КҮЛІКБАЙ" Ш/Қ

2 660

1

0

19

0

21

"МАДИЯР" Ш/Қ

4 313

0

0

0

0

22

"МАНАБАЙ" Ш/Қ

1 000

43

40

10

13

23

"МЕШІТ" Ш/Қ

3 033

60

184

24

9

24

"НҰРБЕК" Ш/Қ

2 043

17

28

30

104

25

"НҰРЛЫБЕК" Ш/Қ

2 940

26

523



26

"ОРМАН" Ш/Қ

2 300

63

44

11

5

27

"САҚТАП" Ш/Қ

6 284

58

0

0

3

28

"САПАҚ" Ш/Қ

3 000

93

153

140

0

29

"СЕЙТҚҰЛ" Ш/Қ

3 440

137

0

77

7

30

"СЕМБАЙ" Ш/Қ

588

57

0

9

0

31

"СЕР-МАК" Ш/Қ

1 963

0

0

0

0

32

"САРСЕНБАЙ" Ш/Қ

586

46

27

31

12

33

"СЫДЫҚ" Ш/Қ

1 123

84

0

10

0

34

"ҚАЗИ-ЕДИЛБАЙ" Ш/Қ

1 000

0

0

0

0

35

"ҚАНИ" Ш/Қ

1 117

98

0

15

26

36

"ҚАСЫМ" Ш/Қ

3 500

177

46

0

21

37

"КҰЛҚАЙ-АҚЫЛБЕК" Ш/Қ

2 058

28

0

0

0

38

"ЫҚЫЛАС" Ш/Қ

1 720

112

0

46

0


Барлығы

116820

2715

2858

1323

796

      кестенің жалғасы

Жайылымға қажеттілік нормасы 1 бас, (га

Жайылымдардың қажеттілігі, (га)

Артық жайылымдар, (га)

ІҚМ

ҰМҚ

жылқы

түйе

ІҚМ

ҰМҚ

жылқы

түйе

жиыны (га)

15

3

18

23

270

96

0

0

366

1192

15

3

18

23

7830

3072

720

2898

14520

-1840

15

3

18

23

420

123

558

161

1262

1678

15

3

18

23

0

0

504

0

504

1494

15

3

18

23

1305

0

450

598

2353

-1453

15

3

18

23

2745

1488

1836

0

6069

-3474

15

3

18

23

0

0

4896

8349

13245

6903

15

3

18

23

390

216

342

115

1063

2428

15

3

18

23

105

87

396

115

703

-119

15

3

18

23

255

15

324

414

1008

858

15

3

18

23

915

0

630

529

2074

1887

15

3

18

23

255

291

414

138

1098

902

15

3

18

23

120

51

0

391

562

908

15

3

18

23

1485

0

882

0

2367

-681

15

3

18

23

2610

0

1800

0

4410

-3824

15

3

18

23

1260

0

360

0

1620

880

15

3

18

23

1680

0

1368

0

3048

1930

15

3

18

23

2580

0

810

0

3390

2821

15

3

18

23

15

0

342

0

357

2303

15

3

18

23

0

0

0

0

0

0

15

3

18

23

645

120

180

299

1244

-244

15

3

18

23

900

552

432

207

2091

942

15

3

18

23

255

84

540

2392

3271

-1228

15

3

18

23

390

1569

0

0

1959

981

15

3

18

23

945

132

198

115

1390

910

15

3

18

23

870

0

0

69

939

5345

15

3

18

23

1395

459

2520

0

4374

1374

15

3

18

23

2055

0

1386

161

3602

-162

15

3

18

23

855

0

162

0

1017

-429

15

3

18

23

0

0

0

0

0

0

15

3

18

23

690

81

558

276

1605

-1019

15

3

18

23

1260

0

180

0

1440

-317

15

3

18

23

0

0

0

0

0

0

15

3

18

23

1470

0

270

598

2338

-1221

15

3

18

23

2655

138

0

483

3276

224

15

3

18

23

420

0

0

0

420

1638

15

3

18

23

1680

0

828

0

2508

-788

15

3

18

23

40725

8574

23886

18308

91493

-20799

Кішіқұм ауылдық округі бойынша елді мекендер бөлінісінде ІҚМ аналық (сауын)мал басын орналастыру үшін жайылымдарды бөлу жөніндегі мәліметтер

      № 2 кесте

Елді мекені

Жайылым алаңы, (га)

Сауын сиырлардың болуы (бас)

Жайылымға қажеттілік нормасы 1 бас, (га)

Жайылымдардың қажеттілігі, (га)

Жайылымдармен қамтамасыз етілмеген (га)

Қажеттіліктің қамтамасыз етілуі, %

Артықшылық, (га)

1

Ақеспе а

8200

15

15

225



7975

2

Қарашоқат а.

16616

126

15

1890



14726

3

Шоқысу а

13536

84

15

1260



12276

4

Шілікті а

37539

420

15

6300



31329


Барлығы

75891

645

15

9675



66306

Кішіқұм ауылдық округі бойынша жер учаскелерінің меншік иелері бөлігінде ауыл шаруашылығы малдарының басын орналастыру үшін жайылымдарды қайта бөлу жөніндегі мәліметтер

      № 3 кесте

Елді мекен

Малдың болуы түрлері бойынша (бас)

Жайылымға қажеттілік нормасы 1 бас, (га)

ІҚМ

ҰҚМ

жылқы

түйе

ІҚМ

ҰҚМ

жылқы

түйе

1

Ақеспе а

28

59

29

15

15

3

18

23

2

Қарашоқат а.

214

609

63

159

15

3

18

23

3

Шоқысу а

160

431

51

149

15

3

18

23

4

Шілікті а

838

1821

397

397

15

3

18

23


Барлығы

1240

2920

540

720

15

3

18

23

      кестенің жалғасы

Жайылымдардың қажеттілігі, (га)

Жайылымдарды бөлу

Қажеттіліктің қамтамасыз етілуі, %

ІҚМ

ҰҚМ

жылқы

түйе

Қорытынды (га)



420

177

522

345

1464



3210

1827

1134

3657

9828



2400

1293

918

3427

8038



12570

5463

7146

9131

34310



18600

8760

9720

16560

53640



  Кішіқұм ауылдық округінде жайылымдарды
  басқару және оларды пайдалану жөніндегі
  2023-2024 жылдарға арналған жоспарға
  1 қосымша

Құқық белгілейтін құжаттар негізінде жер санаттары, жер учаскелерінің меншік иелері және жер пайдаланушылар бөлінісінде Кішіқұм атындағы ауылдық округі аумағында жайылымдардың орналасу схемасы (картасы)



  Кішіқұм ауылдық округінде жайылымдарды
  басқару және оларды пайдалану жөніндегі
  2023-2024 жылдарға арналған жоспарға
  2 қосымша

Жайылым айналымдарының қолайлы схемалары



  Кішіқұм ауылдық округінде жайылымдарды
  басқару және оларды пайдалану жөніндегі
  2023-2024 жылдарға арналған жоспарға
  3 қосымша

Жайылымдардың, оның ішінде маусымдық, жайылымдық инфрақұрылым объектілерінің сыртқы және ішкі шекаралары мен алаңдары белгіленген картасы



  Кішіқұм ауылдық округінде жайылымдарды
  басқару және оларды пайдалану жөніндегі
  2023-2024 жылдарға арналған жоспарға
  4 қосымша

Жайылым пайдаланушылардың су тұтыну нормасына сәйкес жасалған су көздеріне (көлдерге, өзендерге, тоғандарға, апандарға, суару немесе суландыру арналарына, құбырлы немесе шахта құдықтарына) қол жеткізу схемасы





  Кішіқұм ауылдық округінде жайылымдарды
  басқару және оларды пайдалану жөніндегі
  2023-2024 жылдарға арналған жоспарға
  5 қосымша

Жайылымдары жоқ жеке және (немесе) заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын орналастыру үшін жайылымдарды қайта бөлу және оны берілетін жайылымдарға ауыстыру схемасы



  Кішіқұм ауылдық округінде жайылымдарды
  басқару және оларды пайдалану жөніндегі
  2023-2024 жылдарға арналған жоспарға
  6 қосымша

Ауылда, ауылдық округте орналасқан жеке және (немесе) заңды тұлғалардың жайылымдармен қамтамасыз етілмеген ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын шалғайдағы жайылымдарға орналастыру схемасы



  Кішіқұм ауылдық округінде жайылымдарды
  басқару және оларды пайдалану жөніндегі
  2023-2024 жылдарға арналған жоспарға
  7 қосымша

Ауыл шаруашылығы жануарларын жаю мен қозғалудың маусымдық бағыттарын белгілейтін жайылымдарды пайдалану жөніндегі күнтізбелік кесте

Ауылдық округ атауы

2023 жылғы қоршаулар саны

2024 жылғы қоршаулар саны

1

2

3

4

1

2

3

4

1

Кішіқұм

КЖМ

ЖМ

ДҚ

ЖКМ

КЖМ

ЖМ

ЖКМ

ДҚ

      Ескерту: аббревиатуралардың толық жазылуы:

      КЖМ –көктемгі-жазғы маусым;

      ЖКМ – жазғы-күзгі маусым;

      ЖМ – жазғы маусым;

      ДҚ – демалушы қоршау

  Шалқар аудандық мәслихатының
  2023 жылғы 24 сәуірдегі
  № 9 шешіміне 9 қосымша

Мөңке би ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2023-2024 жылдарға арналған жоспар

      Осы Мөңке би ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2023-2024 жылдарға арналған жоспар (бұдан әрі - Жоспар) Қазақстан Республикасының "Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы" Заңына, Қазақстан Республикасының "Жайылымдар туралы" Заңына, Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің орынбасары-Қазақстан Республикасының Ауыл шаруашылығы министрінің 2017 жылғы 24 сәуірдегі №173 "Жайылымдарды ұтымды пайдалану қағидаларын бекіту туралы" бұйрығына (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу Тізілімінде №15090 тіркелген), Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2015 жылғы 14 сәуірдегі № 3-3/332 "Жайылымдардың жалпы алаңына түсетін жүктеменің шекті рұқсат етілетін нормасын бекіту туралы" бұйрығына (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу Тізілімінде № 11064 тіркелген) сәйкес әзірленді.

      Жоспар жайылымдарды ұтымды пайдалану, жемшөпке қажеттілікті тұрақты қамтамасыз ету және жайылымдардың тозуы процестерін болғызбау мақсатында қабылданады және ауыл шаруашылығы жануарларын жаю дәстүрі ескеріледі.

      Жоспар құрамында:

      1) құқық белгілейтін құжаттар негізінде жер санаттары, жер учаскелерінің меншік иелері және жер пайдаланушылар бөлінісінде Мөңке би ауылдық округі аумағында жайылымдардың орналасу схемасы (картасы) (1 қосымша);

      2) жайылым айналымдарының қолайлы схемалары (2 қосымша);

      3) Жайылымдардың, оның ішінде маусымдық, жайылымдық инфрақұрылым объектілерінің сыртқы және ішкі шекаралары мен алаңдары белгіленген картасы (3 қосымша);

      4) жайылым пайдаланушылардың су тұтыну нормасына сәйкес жасалған су көздеріне (көлдерге, өзендерге, тоғандарға, апандарға, суару немесе суландыру арналарына, құбырлы немесе шахта құдықтарына) қол жеткізу схемасы (4 қосымша);

      5) жайылымдары жоқ жеке және (немесе) заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын орналастыру үшін жайылымдарды қайта бөлу және оны берілетін жайылымдарға ауыстыру схемасы (5 қосымша);

      6) Ауылда, ауылдық округте орналасқан жеке және (немесе) заңды тұлғалардың жайылымдармен қамтамасыз етілмеген ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын шалғайдағы жайылымдарға орналастыру схемасы (6 қосымша);

      7) ауыл шаруашылығы жануарларын жаю мен қозғалудың маусымдық бағыттарын белгілейтін жайылымдарды пайдалану жөніндегі күнтізбелік кесте (7 қосымша);

      8) тиісті әкімшілік-аумақтық бірлікте жайылымдарды ұтымды пайдалану үшін қажетті өзге де талаптарды қамтиды.

      Жоспар жайылымдарды геоботаникалық зерттеп-қараудың жай-күйі туралы мәліметтер, ветеринариялық-санитариялық объектілер туралы мәліметтер, иелерін – жайылым пайдаланушыларды, жеке және (немесе) заңды тұлғаларды көрсете отырып, ауыл шаруашылығы жануарлары мал басының саны туралы деректер, ауыл шаруашылығы жануарларының түрлері мен жыныстық жас топтары бойынша қалыптастырылған үйірлердің, отарлардың, табындардың саны туралы деректер, шалғайдағы жайылымдарда жаю үшін ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын қалыптастыру туралы мәліметтер, екпе және аридтік жайылымдарда ауыл шаруашылығы жануарларын жаю ерекшеліктері, малды айдап өтуге арналған сервитуттар туралы мәліметтер, мемлекеттік органдар, жеке және (немесе) заңды тұлғалар берген өзге де деректер ескеріле отырып қабылданған.

      Әкімшілік-аумақтық бөлініс бойынша Мөңке би ауылдық округінде 1 ауылдық елді мекен бар.

      Мөңке би ауылдық округі аумағының жалпы көлемі 312462 гектар, оның ішінде жайылым жерлері – 306839 гектар, 5623 гектар - басқа алаптар.

      Жер санаттары бойынша:

      ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлер – 122250 гектар;

      елді мекендердің жері – 33830 гектар;

      қордағы жерлер – 156382 гектар болып бөлінеді.

      Табиғи жағдайлар бойынша Мөңке би ауылдық округінің аумағы агроклиматтық көрсеткіш бойынша құрғақ далалық зонаға жатады, қатал ұзақ қыста, қысқа қалыпты ыстық жазда, қыстың және жаз температураларының күрт қарама-қайшылықтарымен, жылдық жауын-шашынның аз мөлшерімен, құрғақшылықпен сипатталады. Өсімдік жамылғысы әртүрлі, селеулі-бетегелі жусанды және бетегелі-жусанды, бұталы өсімдіктер. Топырағы қызыл қоңыр, қоңыр, аз гумусты. Өсімдік жамылғысы тұрақты емес және жеткіліксіз ылғалданған жағдайда, жалпы жазықтық сипатты және аздаған қанық түрлерімен ерекшеленді. Жер оты көктемгі-жазғы-күзгі жайылым ретінде қолданылады, жер бедерінің жағдайына қарай шөп шабуға да болады. Жайылымды тиімді пайдалану, тозуының алдын алу әрбір малды оған қолданылатын шөптің қажеттілігіне қарай орналастыру болып табылады. Ал Мөңке би ауылдық округі жайылымдарына жалпы сипаттама жасайтын болсақ, олардың өнімділігі тұрақты емес, жауын-қардың аз-көптігіне қарап әр жылдарда өзгеріп отырады. Шөбінің өнімділігі жылдың ауа райының жағдайына қарай, гектарына 1,0 центнерден 2 центнерге дейін болады. Жайылым шөбінің аздығы және маусымдап пайдаланылатын жайылымдардың бытыраңқылығы себепті малды алыстағы көктемгі, жазғы және күзгі-қысқы жайылымдарға жаюды керек етеді. Кей жылдары қыстың жұмсақтығына қарай шаруашылық құрылымдардың малдары көбіне жайылымда болады.

      2023 жылдың 1 қаңтарына Мөңке би ауылдық округінде (халықтың жеке ауласы) ірі қара мал 904 бас, оның ішінде аналық мал басы 587 бас, 3139 қой мен ешкілер, 204 бас жылқы және 16 бас түйе бар. Оның ішінде:

      Мөңке би ауылында: ірі қара мал 904 бас, оның ішінде аналық мал 587 бас, қой мен ешкілер 3139 бас, жылқы 204 бас және 16 бас түйе.

      Жайылым көлемі 33504 гектарды құрайды.

      Мөңке би ауылдық округінің шаруа қожалықтарындағы мал басы: ірі қара мал 1690 бас, қой мен ешкілер 2954 бас, жылқы 2026 бас, түйе 98 басты құрайды.

      Шаруа қожалықтарының жайылым алаңы 256767 гектарды құрайды. Жайылым қажеттілігі жоқ.

      Мөңке би ауылдық округінде 1 мал дәрігерлік пункті, 1 мал көміндісі бар.

      Жайылымдық жемшөп жануарлар рационының едәуір бөлігін құрайды. Шөпте азыққа қарағанда әлдеқайда көп қоректік заттар бар. Малды жайылымда ұстау жақсы дамуына ықпал етеді және жануарлардың өсуін күшейтеді, сау төл алу үшін қолайлы жағдайлар жасалады. Мөңке би ауылдық округінде табиғи жайылымдардың маусымдық сипаты айқын байқалады. Мөңке би ауылдық округі аумағында мәдени және аридтік жайылымдар жоқ. Барлық жайылымдар саны мен мөлшері жайылымның шығымдылығына, мал санына және жасыл шөпті азықтандыру нормаларына байланысты учаскелерге (қоршауларға) бөлінеді. Мөңке би ауылдық округі маңындағы жайылымдарды тыныстандырып, демалдыру үшін маусымдық жайылымдарды көшпелі жолмен дәстүрлі пайдаланған жөн, ал алыс маусымдық жайылымдарда алдын ала белгіленген учаскелерде мал жаю керек. Жайылымдарды тиімді пайдалану оны пайдалану мерзімінің түрлі схемасын кезектестіру жолымен жүргізіледі. Жайылым айналымы деп табиғи жайылымдарды бір жылдан бастап жақсартуға бағытталған немесе оның өнімділігін төмендетпей бірнеше жылдан кейін қайталанатын шаралар жүйесі түсініледі. Жалпы, жайылым айналымы мен қоршаған ортаны пайдалану жүйесін қолдану, маусымдар бойынша кезектестіру, өсімдіктердің өнімділігін сақтауға мүмкіндік береді.

      Мөңке би ауылдық округіндегі кең таралған бетеге, селеу, жусан мен әртүрлі шөптерден тұратын жайылымдар үшін барынша қолайлысы жыл сайын ретімен, жылдың барлық маусымында мал жайып, кезек-кезек 4-белдеулі жайылым айналымын жасау. Әрбір малды қоршап бағатын учаскелер жыл бойы тек бір маусым пайдалануы тиіс, егер учаске көктемде пайдаланылса, келесі жылы бұл учаске жазда, ал келесі жылы күзде пайдалануы тиіс. Тек осы жағдайда ғана жайылымдық өсімдіктердің тұқым тастауы мүмкін және азып тозған учаскелер бұрынғы өнімділігін қалпына келтіре алады.

      Жайылымдық процесті реттеу, жайылымның айдау кезектілігі, тыңайтқыштар, өсімдіктерді себу жайылымдардың жалпы өнімділігін арттырады және олардың сақталуын қамтамасыз етеді.

      Мөңке би ауылдық округі бойынша ауылшаруашылығы малдарын қамтамасыз ету үшін барлығы 306839 гектар жайылымдық жерлер бар. Елді мекен шегінде 33504 гектар жайылым бар.

      Мөңке би ауылдық округінде мал айдауға арналған сервитуттар орнатылмаған.

      Жоғарыда баяндалғанның негізінде, Қазақстан Республикасының "Жайылымдар туралы" Заңының 15 бабына сәйкес жергілікті халықтың мұқтаждығы үшін (Мөңке би ауылы) ауылшаруашылығы жануарларының аналық (сауын) мал басын ұстау бойынша елді мекеннің 33504 гектар бар жайылымдық алқаптарында, жүктеме нормасы 10 гектар/бас болғанда қажеттілік туындамайды.

      Жүктеме нормасы ірі қара мал басына 15 гектар/бас, қой мен ешкілер – 3 гектар/бас, жылқы – 18 гектар/бас, түйе – 23 гектар/бас болғанда жергілікті халықтың басқа ауылшаруашылығы малдарын жаю бойынша жайылымдық жерлердің қажеттілігі жоқ.

      Қажеттілік:

      ірі қара мал үшін – 904 бас х 15 гектар/бас = 13560 гектар;

      қой мен ешкілер үшін – 3139 бас х 3 гектар/бас = 9417 гектар;

      жылқы үшін – 204 бас х 18 гектар/бас = 3672 гектар;

      түйе үшін – 16 бас х 23 гектар/бас = 368 гектар.

      13560+9417+3672+368 = 27017 гектар.

Мөңке би ауылдық округі аумағындағы жер учаскелерінің меншік иелері тізімі

      № 1 кесте

Жер учаскелерін жер пайдаланушылардың атауы

Жайылым алаңы, (га)

Түрлері бойынша малдың болуы, (бас)

ІҚМ

ҰМҚ

жылқы

түйе

1

"АЛИХАН" Ш/Қ

3166

57

410

64

9

2

"БЕРЕКЕ" Ш/Қ

4490

4

0

124

0

3

"ЕҢБЕК" Ш/Қ

1708

13

0

47

0

4

"ЕРҒАЛИ" Ш/Қ

1570

34

26

9

0

5

"ӘДІЛЕТ" Ш/Қ

2100

28

80

0

0

6

"РАЯНА" Ш/Қ

1000

13

90

0

0

7

"АСЫЛ-ЖАН" Ш/Қ

3000

44

25

9

0

8

"БАҚАТАЙ" Ш/Қ

1000

17

44

10

6

9

"БАҚЫТЖАН"- С Ш/Қ

6485

180

25

152

0

10

"БЕК- МАРАЛ" Ш/Қ

3985

11

0

140

4

11

"БЕРІШ" ЖК

3500

3

0

15

0

12

"БИБАРЫС" Ш/Қ

1996

18

35

5

0

13

"ДАРХАН" Ш/Қ

800

13

0

0

0

14

"ДОСЖАН" К/Х

8101

94

61

4

46

16

"ЕРИК" Ш/Қ

4733

10

82

203

0

17

"ӘБДІ" Ш/Қ

3200

22

60

14

0

18

"ЖАҚСЫЛЫҚ" Ш/Қ

2000

21

0

26

0

19

"ЖАҢА БЕРГЕН" Ш/Қ

3156

107

42

21

0

20

"ЖАҢА ТАЛАП" Ш/Қ

4122

90

734

10

0

21

"АЙДЫН" Ш/Қ

3000

5

0

7

0

22

"ЕЛДОС Е" Ш/Қ

2160

0

0

84

0

23

"КӨРКЕМАЙ" Ш/Қ

9300

0

0

12

0

24

"ШЕРХАН" Ш/Қ

1600

22

48

0

0

25

"БАҚЫТКЕЛДІ" Ш/Қ

2543

82

247

97

7

26

"ЛЕКЕР" Ш/Қ

2000

16

22

0

3

27

"АЗАМАТ" Ш/Қ

10188

236

10

67

7

28

"ҚАРАҚАТ" Ш/Қ

1083

13

76

1

0

29

"МАУЛЕН" Ш/Қ

2498

0

0

82

0

30

"НАЙМАН" Ш/Қ

2992

12

61

15

0

31

"НҰРАЛИ- Т" Ш/Қ

4175

23

61

70

0

32

"НҰРДӘУЛЕТ" Ш/Қ

2855

25

5

23

0

33

"ОРМАН" Ш/Қ

3446

105

63

103

0

34

"РАУАН" Ш/Қ

3458

63

0

12

0

35

"РЫСКЕЛДІ" Ш/Қ

948

4

37

1

0

36

"ТАЛАП" Ш/Қ

1093

0

0

12

0

37

"ТАСҚОРА" Ш/Қ

5843

0

0

186

0

38

"ТӨЛЕШ" Ш/Қ

6100

61

0

7

0

39

"ТҰРСЫН" Ш/Қ

2164

21

52

1

14

40

"ҰЯЛЫКӨЛ" Ш/Қ

2855

46

70

38

0

41

"ХАЛЫҚ" Ш/Қ

6370

0

0

60

0

42

"ШАТТЫҚ" Ш/Қ

6634

26

259

11

0

43

"МҰРАТ-Ы" Ш/Қ

3097

40

86

114

0


Барлығы

86397

800

1097

1003

31

      кестенің жалғасы

Жайылымға қажеттілік нормасы 1 бас, (га

Жайылымдардың қажеттілігі, (га)

Артық жайылымдар, (га)

ІҚМ

ҰМҚ

жылқы

түйе

ІҚМ

ҰМҚ

жылқы

түйе

жиыны (га)

15

3

18

23

855

1230

1152

207

3444

-278

15

3

18

23

60

0

2232

0

2292

2198

15

3

18

23

195

0

846

0

1041

664

15

3

18

23

510

88

162

0

1358

212

15

3

18

23

420

240

0

0

660

1440

15

3

18

23

195

270

0

0

465

535

15

3

18

23

660

75

162

0

897

2103

15

3

18

23

255

132

180

138

705

295

15

3

18

23

2700

75

2736

0

5511

974

15

3

18

23

165

0

2520

92

2777

1208

15

3

18

23

45

0

270

0

315

3185

15

3

18

23

270

105

90

0

465

1531

15

3

18

23

195

0

0

0

195

605

15

3

18

23

1410

183

72

1058

2723

5378

15

3

18

23

150

246

3654

0

4050

683

15

3

18

23

330

180

252

0

762

2438

15

3

18

23

315

0

168

0

783

1217

15

3

18

23

1605

126

378

0

2109

1047

15

3

18

23

1350

2202

180

0

3732

390

15

3

18

23

75

0

126

0

201

2799

15

3

18

23

0

0

1512

0

1512

648

15

3

18

23

0

0

216

0

216

9084

15

3

18

23

330

144

18

0

492

1108

15

3

18

23

1230

741

1746

161

3878

-1335

15

3

18

23

240

66

0

69

375

1625

15

3

18

23

3540

30

1206

161

4937

5251

15

3

18

23

195

228

18

0

441

642

15

3

18

23

0

0

1476

0

1476

1022

15

3

18

23

180

183

270

0

633

1659

15

3

18

23

345

183

1260

0

1788

2387

15

3

18

23

375

15

444

0

804

2051

15

3

18

23

1575

189

1854

0

3618

-172

15

3

18

23

945

0

216

0

1161

2297

15

3

18

23

60

111

18

0

189

759

15

3

18

23

0

0

216

0

216

877

15

3

18

23

0

0

3348

0

3348

2495

15

3

18

23

915

0

126

0

1041

5059

15

3

18

23

315

156

18

322

811

1353

15

3

18

23

690

210

684

0

1586

1269

15

3

18

23

0

0

1080

0

1080

5554

15

3

18

23

390

777

198

0

1365

5269

15

3

18

23

600

256

2052

0

2908

189

15

3

18

23

23685

8441

33456

2208

67790

77715

Мөңке би ауылдық округі бойынша елді мекендер бөлінісінде ІҚМ аналық (сауын)мал басын орналастыру үшін жайылымдарды бөлу жөніндегі мәліметтер

      № 2 кесте

Елді мекені

Жайылым алаңы, (га)

Сауын сиырлардың болуы (бас)

Жайылымға қажеттілік нормасы 1 бас, (га)

Жайылымдардың қажеттілігі, (га)

Жайылымдармен қамтамасыз етілмеген (га)

Қажеттіліктің қамтамасыз етілуі, %

Артықшылық, (га)

1

Мөңке би а

33504

587

15

8805



24699


Барлығы

33504

587

15

8805



24699

Мөңке би ауылдық округі бойынша жер учаскелерінің меншік иелері бөлігінде ауыл шаруашылығы малдарының басын орналастыру үшін жайылымдарды қайта бөлу жөніндегі мәліметтер

      № 3 кесте

Елді мекен

Малдың болуы түрлері бойынша (бас)

Жайылымға қажеттілік нормасы 1 бас, (га)

ІҚМ

ҰҚМ

жылқы

түйе

ІҚМ

ҰҚМ

жылқы

түйе

1

Мөңке би а

904

3139

204

16

15

3

18

23


Барлығы

904

3139

204

16

15

3

18

23

      кестенің жалғасы

Жайылымдардың қажеттілігі, (га)

Жайылымдарды бөлу

Қажеттіліктің қамтамасыз етілуі, %

ІҚМ

ҰҚМ

жылқы

түйе

Қорытынды (га)



13560

9417

3672

368

27017



13560

9417

3672

368

27017



  Мөңке би ауылдық округінде жайылымдарды
  басқару және оларды пайдалану жөніндегі
  2023-2024 жылдарға арналған жоспарға
  1 қосымша

Құқық белгілейтін құжаттар негізінде жер санаттары, жер учаскелерінің меншік иелері және жер пайдаланушылар бөлінісінде Мөңке би ауылдық округі аумағында жайылымдардың орналасу схемасы (картасы)



  Мөңке би ауылдық округінде жайылымдарды
  басқару және оларды пайдалану жөніндегі
  2023-2024 жылдарға арналған жоспарға
  2 қосымша

Жайылым айналымдарының қолайлы схемалары



  Мөңке ауылдық округінде жайылымдарды
  басқару және оларды пайдалану жөніндегі
  2023-2024 жылдарға арналған жоспарға
  3 қосымша

Жайылымдардың, оның ішінде маусымдық, жайылымдық инфрақұрылым объектілерінің сыртқы және ішкі шекаралары мен алаңдары белгіленген картасы



  Мөңке би ауылдық округінде жайылымдарды
  басқару және оларды пайдалану жөніндегі
  2023-2024 жылдарға арналған жоспарға
  4 қосымша

Жайылым пайдаланушылардың су тұтыну нормасына сәйкес жасалған су көздеріне (көлдерге, өзендерге, тоғандарға, апандарға, суару немесе суландыру арналарына, құбырлы немесе шахта құдықтарына) қол жеткізу схемасы





  Мөңке ауылдық округінде жайылымдарды
  басқару және оларды пайдалану жөніндегі
  2023-2024 жылдарға арналған жоспарға
  5 қосымша

Жайылымдары жоқ жеке және (немесе) заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын орналастыру үшін жайылымдарды қайта бөлу және оны берілетін жайылымдарға ауыстыру схемасы



  Мөңке би ауылдық округінде жайылымдарды
  басқару және оларды пайдалану жөніндегі
  2023-2024 жылдарға арналған жоспарға
  6 қосымша

Ауылда, ауылдық округте орналасқан жеке және (немесе) заңды тұлғалардың жайылымдармен қамтамасыз етілмеген ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын шалғайдағы жайылымдарға орналастыру схемасы



  Мөңке би ауылдық округінде жайылымдарды
  басқару және оларды пайдалану жөніндегі
  2023-2024 жылдарға арналған жоспарға
  7 қосымша

Ауыл шаруашылығы жануарларын жаю мен қозғалудың маусымдық бағыттарын белгілейтін жайылымдарды пайдалану жөніндегі күнтізбелік кесте

Ауылдық округ атауы

2023 жылғы қоршаулар саны

2024 жылғы қоршаулар саны

1

2

3

4

1

2

3

4

1

Мөңке би

КЖМ

ЖМ

ДҚ

ЖКМ

КЖМ

ЖМ

ЖКМ

ДҚ

      Ескерту: аббревиатуралардың толық жазылуы:

      КЖМ –көктемгі-жазғы маусым;

      ЖКМ – жазғы-күзгі маусым;

      ЖМ – жазғы маусым;

      ДҚ – демалушы қоршау

  Шалқар аудандық мәслихатының
  2023 жылғы 24 сәуірдегі
  № 9 шешіміне 10 қосымша

Тоғыз ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2023-2024 жылдарға арналған жоспар

      Осы Тоғыз ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2023-2024 жылдарға арналған жоспар (бұдан әрі - Жоспар) Қазақстан Республикасының "Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы" Заңына, Қазақстан Республикасының "Жайылымдар туралы" Заңына, Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің орынбасары-Қазақстан Республикасының Ауыл шаруашылығы министрінің 2017 жылғы 24 сәуірдегі №173 "Жайылымдарды ұтымды пайдалану қағидаларын бекіту туралы" бұйрығына (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу Тізілімінде №15090 тіркелген), Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2015 жылғы 14 сәуірдегі № 3-3/332 "Жайылымдардың жалпы алаңына түсетін жүктеменің шекті рұқсат етілетін нормасын бекіту туралы" бұйрығына (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу Тізілімінде № 11064 тіркелген) сәйкес әзірленді.

      Жоспар жайылымдарды ұтымды пайдалану, жемшөпке қажеттілікті тұрақты қамтамасыз ету және жайылымдардың тозуы процестерін болғызбау мақсатында қабылданады және ауыл шаруашылығы жануарларын жаю дәстүрі ескеріледі.

      Жоспар құрамында:

      1) құқық белгілейтін құжаттар негізінде жер санаттары, жер учаскелерінің меншік иелері және жер пайдаланушылар бөлінісінде Тоғыз ауылдық округі аумағында жайылымдардың орналасу схемасы (картасы) (1 қосымша);

      2) жайылым айналымдарының қолайлы схемалары (2 қосымша);

      3) Жайылымдардың, оның ішінде маусымдық, жайылымдық инфрақұрылым объектілерінің сыртқы және ішкі шекаралары мен алаңдары белгіленген картасы (3 қосымша);

      4) жайылым пайдаланушылардың су тұтыну нормасына сәйкес жасалған су көздеріне (көлдерге, өзендерге, тоғандарға, апандарға, суару немесе суландыру арналарына, құбырлы немесе шахта құдықтарына) қол жеткізу схемасы (4 қосымша);

      5) жайылымдары жоқ жеке және (немесе) заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын орналастыру үшін жайылымдарды қайта бөлу және оны берілетін жайылымдарға ауыстыру схемасы (5 қосымша);

      6) Ауылда, ауылдық округте орналасқан жеке және (немесе) заңды тұлғалардың жайылымдармен қамтамасыз етілмеген ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын шалғайдағы жайылымдарға орналастыру схемасы (6 қосымша);

      7) ауыл шаруашылығы жануарларын жаю мен қозғалудың маусымдық бағыттарын белгілейтін жайылымдарды пайдалану жөніндегі күнтізбелік кесте (7 қосымша);

      8) тиісті әкімшілік-аумақтық бірлікте жайылымдарды ұтымды пайдалану үшін қажетті өзге де талаптарды қамтиды.

      Жоспар жайылымдарды геоботаникалық зерттеп-қараудың жай-күйі туралы мәліметтер, ветеринариялық-санитариялық объектілер туралы мәліметтер, иелерін – жайылым пайдаланушыларды, жеке және (немесе) заңды тұлғаларды көрсете отырып, ауыл шаруашылығы жануарлары мал басының саны туралы деректер, ауыл шаруашылығы жануарларының түрлері мен жыныстық жас топтары бойынша қалыптастырылған үйірлердің, отарлардың, табындардың саны туралы деректер, шалғайдағы жайылымдарда жаю үшін ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын қалыптастыру туралы мәліметтер, екпе және аридтік жайылымдарда ауыл шаруашылығы жануарларын жаю ерекшеліктері, малды айдап өтуге арналған сервитуттар туралы мәліметтер, мемлекеттік органдар, жеке және (немесе) заңды тұлғалар берген өзге де деректер ескеріле отырып қабылданған.

      Әкімшілік-аумақтық бөлініс бойынша Тоғыз ауылдық округінде 5 ауылдық елді мекендер бар.

      Тоғыз ауылдық округі аумағының жалпы көлемі 372419 гектар, оның ішінде жайылым жерлері – 366796 гектар, 5623 гектар - басқа алаптар.

      Жер санаттары бойынша:

      ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлер – 45690 гектар;

      елді мекендердің жері – 50256 гектар;

      қордағы жерлер – 276473 гектар болып бөлінеді.

      Табиғи жағдайлар бойынша Тоғыз ауылдық округінің аумағы агроклиматтық көрсеткіш бойынша құрғақ далалық зонаға жатады, қатал ұзақ қыста, қысқа қалыпты ыстық жазда, қыстың және жаз температураларының күрт қарама-қайшылықтарымен, жылдық жауын-шашынның аз мөлшерімен, құрғақшылықпен сипатталады. Өсімдік жамылғысы әртүрлі, селеулі-бетегелі жусанды және бетегелі-жусанды, тобылғы-қараған бұталы өсімдіктер. Топырағы қызыл қоңыр, қоңыр, аз гумусты. Өсімдік жамылғысы тұрақты емес және жеткіліксіз ылғалданған жағдайда, жалпы жазықтық сипатты және аздаған қанық түрлерімен ерекшеленді. Жер оты көктемгі-жазғы-күзгі жайылым ретінде қолданылады, жер бедерінің жағдайына қарай шөп шабуға да болады. Жайылымды тиімді пайдалану, тозуының алдын алу әрбір малды оған қолданылатын шөптің қажеттілігіне қарай орналастыру болып табылады. Ал Тоғыз ауылдық округі жайылымдарына жалпы сипаттама жасайтын болсақ, олардың өнімділігі тұрақты емес, жауын-қардың аз-көптігіне қарап әр жылдарда өзгеріп отырады. Шөбінің өнімділігі жылдың ауа райының жағдайына қарай, гектарына 1,0 центнерден 2 центнерге дейін болады. Жайылым шөбінің аздығы және маусымдап пайдаланылатын жайылымдардың бытыраңқылығы себепті малды алыстағы көктемгі, жазғы және күзгі-қысқы жайылымдарға жаюды керек етеді. Кей жылдары қыстың жұмсақтығына қарай шаруашылық құрылымдардың малдары көбіне жайылымда болады.

      2023 жылдың 1 қаңтарына Тоғыз ауылдық округінде (халықтың жеке ауласы) ірі қара мал 1188 бас, оның ішінде аналық мал басы 807 бас, 5296 қой мен ешкілер, 850 бас жылқы және 540 бас түйе бар. Оның ішінде:

      Тоғыз ауылында: ірі қара мал 410 бас, оның ішінде аналық мал 286 бас, қой мен ешкілер 2266 бас, жылқы 404 бас және 297 бас түйе.

      Жайылым көлемі 22065 гектарды құрайды.

      Жылан ауылында: ірі қара мал 316 бас, оның ішінде аналық мал 215 бас, қой мен ешкілер 1321 бас, жылқы 173 бас және 156 бас түйе.

      Жайылым көлемі 8637 гектарды құрайды.

      Көпмола ауылында: ірі қара мал 245 бас, оның ішінде аналық мал 151 бас, қой мен ешкілер 858 бас, жылқы 129 бас және 68 бас түйе.

      Жайылым көлемі 7215 гектарды құрайды.

      Кендала ауылында: ірі қара мал 88 бас, оның ішінде аналық мал 57 бас, қой мен ешкілер 656 бас, жылқы 116 бас және 4 бас түйе.

      Жайылым көлемі 6177 гектарды құрайды.

      Төсбұлақ ауылында: ірі қара мал 129 бас, оның ішінде аналық мал 98 бас, қой мен ешкілер 195 бас, жылқы 28 бас және 15 бас түйе.

      Жайылым көлемі 6162 гектарды құрайды.

      Тоғыз ауылдық округінің шаруа қожалықтарындағы мал басы: ірі қара мал 586 бас, қой мен ешкілер 604 бас, жылқы 1049 бас, түйе 115 басты құрайды.

      Шаруа қожалықтарының жайылым алаңы 45690 гектарды құрайды. Жайылым қажеттілігі жоқ.

      Тоғыз ауылдық округінде 1 мал дәрігерлік пункті, 1 мал көміндісі бар.

      Жайылымдық жемшөп жануарлар рационының едәуір бөлігін құрайды. Шөпте азыққа қарағанда әлдеқайда көп қоректік заттар бар. Малды жайылымда ұстау жақсы дамуына ықпал етеді және жануарлардың өсуін күшейтеді, сау төл алу үшін қолайлы жағдайлар жасалады. Тоғыз ауылдық округінде табиғи жайылымдардың маусымдық сипаты айқын байқалады. Тоғыз ауылдық округі аумағында мәдени және аридтік жайылымдар жоқ. Барлық жайылымдар саны мен мөлшері жайылымның шығымдылығына, мал санына және жасыл шөпті азықтандыру нормаларына байланысты учаскелерге (қоршауларға) бөлінеді. Тоғыз ауылдық округі маңындағы жайылымдарды тыныстандырып, демалдыру үшін маусымдық жайылымдарды көшпелі жолмен дәстүрлі пайдаланған жөн, ал алыс маусымдық жайылымдарда алдын ала белгіленген учаскелерде мал жаю керек. Жайылымдарды тиімді пайдалану оны пайдалану мерзімінің түрлі схемасын кезектестіру жолымен жүргізіледі. Жайылым айналымы деп табиғи жайылымдарды бір жылдан бастап жақсартуға бағытталған немесе оның өнімділігін төмендетпей бірнеше жылдан кейін қайталанатын шаралар жүйесі түсініледі. Жалпы, жайылым айналымы мен қоршаған ортаны пайдалану жүйесін қолдану, маусымдар бойынша кезектестіру, өсімдіктердің өнімділігін сақтауға мүмкіндік береді.

      Тоғыз ауылдық округіндегі кең таралған бетеге, селеу, жусан мен әртүрлі шөптерден тұратын жайылымдар үшін барынша қолайлысы жыл сайын ретімен, жылдың барлық маусымында мал жайып, кезек-кезек 4-белдеулі жайылым айналымын жасау. Әрбір малды қоршап бағатын учаскелер жыл бойы тек бір маусым пайдалануы тиіс, егер учаске көктемде пайдаланылса, келесі жылы бұл учаске жазда, ал келесі жылы күзде пайдалануы тиіс. Тек осы жағдайда ғана жайылымдық өсімдіктердің тұқым тастауы мүмкін және азып тозған учаскелер бұрынғы өнімділігін қалпына келтіре алады.

      Жайылымдық процесті реттеу, жайылымның айдау кезектілігі, тыңайтқыштар, өсімдіктерді себу жайылымдардың жалпы өнімділігін арттырады және олардың сақталуын қамтамасыз етеді.

      Тоғыз ауылдық округі бойынша ауылшаруашылығы малдарын қамтамасыз ету үшін барлығы 366796 гектар жайылымдық жерлер бар. Елді мекен шегінде 45690 гектар жайылым бар.

      Тоғыз ауылдық округінде мал айдауға арналған сервитуттар орнатылмаған.

      Жоғарыда баяндалғанның негізінде, Қазақстан Республикасының "Жайылымдар туралы" Заңының 15 бабына сәйкес жергілікті халықтың мұқтаждығы үшін (Тоғыз ауылы, Жылан ауылы, Кендала ауылы, Көпмола ауылы, Төсбұлақ ауылы) ауылшаруашылығы жануарларының аналық (сауын) мал басын ұстау бойынша елді мекеннің 45690 гектар бар жайылымдықалқаптарында, жүктеме нормасы 10 гектар/бас болғанда қажеттілік туындамайды.

      Жүктеме нормасы ірі қара мал басына 15 гектар/бас, қой мен ешкілер – 3 гектар/бас, жылқы – 18 гектар/бас, түйе – 23 гектар/бас болғанда жергілікті халықтың басқа ауылшаруашылығы малдарын жаю бойынша жайылымдық жерлердің 15738 гектар көлемінде қажеттілік бар.

      Қажеттілік:

      ірі қара мал үшін – 1188 бас х 15 гектар/бас = 17820 гектар;

      қой мен ешкілер үшін – 5296 бас х 3 гектар/бас = 15888 гектар;

      жылқы үшін – 850 бас х 18 гектар/бас = 15300 гектар;

      түйе үшін – 540 бас х 23 гектар/бас = 12420 гектар.

      17820+15888+15300+12420 = 61428 гектар.

      Жайылым алқаптарының қалыптасқан 15738 гектар көлемінде қажеттілігін ауданның босалқы жер қоры есебінен толықтыру қажет.

Тоғыз ауылдық округі аумағындағы жер учаскелерінің меншік иелері тізімі

      № 1 кесте

Жер учаскелерін жер пайдаланушылардың атауы

Жайылым алаңы, (га)

Түрлері бойынша малдың болуы, (бас)

ІҚМ

ҰМҚ

жылқы

түйе

1

"ӘДІЛЕТ-Б" Ш/Қ

3793

78

0

0

0

2

"УТЕГЕНОВ" Ш/Қ

1890

0

0

35

0

3

"САҒИДАН" Ш/Қ

1400

26

91

13

14

4

"БЕКБОЛАТ" Ш/Қ

7977

267

212

367

19

5

"НҰР-ИМАН" Ш/Қ

1700

2

0

0

28

6

"НҰРТІЛЕК" Ш/Қ

2995

66

0

0

13

7

"ЕРӘЛІ" Ш/Қ

2890

1

13

117

0

8

"ЕРТАНАШ" Ш/Қ

2598

13

30

20

0

9

"МУСЛИМ" Ш/Қ

2100

58

104

60

13

10

"ЖІГЕР" Ш/Қ

2500

20

0

90

0

11

"ТАМА" Ш/Қ

1950

37

0

141

0

12

"АЙДОС" Ш/Қ

800

0

0

91

7

13

"ТҮГЕЛ" Ш/Қ

2360

0

0

141

0

14

"ДӘУЛЕТ" Ш/Қ

3280

5

0

40

0

15

"ШОҚА" Ш/Қ

2010

27

130

18

2

16

"АМАН-С" Ш/Қ

1000

18

75

34

0


Барлығы

41243

623

655

1167

96

      кестенің жалғасы

Жайылымға қажеттілік нормасы 1 бас, (га

Жайылымдардың қажеттілігі, (га)

Артық жайылымдар, (га)

ІҚМ

ҰМҚ

жылқы

түйе

ІҚМ

ҰМҚ

жылқы

түйе

жиыны (га)

15

3

18

23

1170

0

0

0

1170

2623

15

3

18

23

0

0

630

0

630

1260

15

3

18

23

390

273

234

322

1219

181

15

3

18

23

4005

636

6606

437

11684

-3707

15

3

18

23

30

0

0

644

674

1026

15

3

18

23

990

0

0

299

1289

1706

15

3

18

23

15

39

2106

0

2160

730

15

3

18

23

195

90

360

0

645

1953

15

3

18

23

870

312

1080

299

2561

-461

15

3

18

23

300

0

1620

0

1920

580

15

3

18

23

55

0

2538

0

2593

-643

15

3

18

23

0

0

1638

161

1799

-999

15

3

18

23

0

0

2538

0

2538

-178

15

3

18

23

75

0

720

0

795

2485

15

3

18

23

405

390

324

46

1165

845

15

3

18

23

270

225

612

0

1107

-107

15

3

18

23

8770

1965

20676

2208

33619

4697

Тоғыз ауылдық округі бойынша елді мекендер бөлінісінде ІҚМ аналық (сауын)мал басын орналастыру үшін жайылымдарды бөлу жөніндегі мәліметтер

      № 2 кесте

Елді мекені

Жайылым алаңы, (га)

Сауын сиырлардың болуы (бас)

Жайылымға қажеттілік нормасы 1 бас, (га)

1

Тоғыз

22065

286

15

2

Жылан а.

8637

215

15

3

Көпмола а.

7215

151

15

4

Кеңдала а.

6177

57

15

5

Төсбұлақ а.

6162

98

15


Барлығы

50256

807

15

      кестенің жалғасы

Жайылымдардың қажеттілігі, (га)

Жайылымдармен қамтамасыз етілмеген (га)

Қажеттіліктің қамтамасыз етілуі, %

Артықшылық, (га)

4290



17775

3225



5412

2265



4950

855



5322

1470



4692

12105



38151

Тоғыз ауылдық округі бойынша жер учаскелерінің меншік иелері бөлігінде ауыл шаруашылығы малдарының басын орналастыру үшін жайылымдарды қайта бөлу жөніндегі мәліметтер

      № 3 кесте

Елді мекен

Малдың болуы түрлері бойынша (бас)

Жайылымға қажеттілік нормасы 1 бас, (га)

ІҚМ

ҰҚМ

жылқы

түйе

ІҚМ

ҰҚМ

жылқы

түйе

1

Тоғыз

140

2266

404

297

15

3

18

23

2

Жылан а.

316

1321

173

156

15

3

18

23

3

Көпмола а.

245

858

129

68

15

3

18

23

4

Кеңдала а.

88

656

116

4

15

3

18

23

5

Төсбұлақ а.

129

195

28

15

15

3

18

23


Барлығы

918

5296

850

540

15

3

18

23

      кестенің жалғасы

Жайылымдардың қажеттілігі, (га)

Жайылымдарды бөлу

Қажеттіліктің қамтамасыз етілуі, %

ІҚМ

ҰҚМ

жылқы

түйе

Қорытынды (га)



2100

6798

7272

6831

23001



4740

3963

3114

3588

15405



3675

2574

2322

1564

10135



1320

1968

2088

92

5468



1935

585

504

345

3369



13770

15888

15300

12420

57378



  Тоғыз ауылдық округінде жайылымдарды
  басқару және оларды пайдалану жөніндегі
  2023-2024 жылдарға арналған жоспарға
  1 қосымша

Құқық белгілейтін құжаттар негізінде жер санаттары, жер учаскелерінің меншік иелері және жер пайдаланушылар бөлінісінде Тоғыз ауылдық округі аумағында жайылымдардың орналасу схемасы (картасы)



  Тоғыз ауылдық округінде жайылымдарды
  басқару және оларды пайдалану жөніндегі
  2023-2024 жылдарға арналған жоспарға
  2 қосымша

Жайылым айналымдарының қолайлы схемалары



  Тоғыз ауылдық округінде жайылымдарды
  басқару және оларды пайдалану жөніндегі
  2023-2024 жылдарға арналған жоспарға
  3 қосымша

Жайылымдардың, оның ішінде маусымдық, жайылымдық инфрақұрылым объектілерінің сыртқы және ішкі шекаралары мен алаңдары белгіленген картасы



  Тоғыз ауылдық округінде жайылымдарды
  басқару және оларды пайдалану жөніндегі
  2023-2024 жылдарға арналған жоспарға
  4 қосымша

Жайылым пайдаланушылардың су тұтыну нормасына сәйкес жасалған су көздеріне (көлдерге, өзендерге, тоғандарға, апандарға, суару немесе суландыру арналарына, құбырлы немесе шахта құдықтарына) қол жеткізу схемасы





  Тоғыз ауылдық округінде жайылымдарды
  басқару және оларды пайдалану жөніндегі
  2023-2024 жылдарға арналған жоспарға
  5 қосымша

Жайылымдары жоқ жеке және (немесе) заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын орналастыру үшін жайылымдарды қайта бөлу және оны берілетін жайылымдарға ауыстыру схемасы





  Тоғыз ауылдық округінде жайылымдарды
  басқару және оларды пайдалану жөніндегі
  2023-2024 жылдарға арналған жоспарға
  6 қосымша

Ауылда, ауылдық округте орналасқан жеке және (немесе) заңды тұлғалардың жайылымдармен қамтамасыз етілмеген ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын шалғайдағы жайылымдарға орналастыру схемасы



  Тоғыз ауылдық округінде жайылымдарды
  басқару және оларды пайдалану жөніндегі
  2023-2024 жылдарға арналған жоспарға
  7 қосымша

Ауыл шаруашылығы жануарларын жаю мен қозғалудың маусымдық бағыттарын белгілейтін жайылымдарды пайдалану жөніндегі күнтізбелік кесте

Ауылдық округ атауы

2023 жылғы қоршаулар саны

2024 жылғы қоршаулар саны

1

2

3

4

1

2

3

4

1

Тоғыз

КЖМ

ЖМ

ДҚ

ЖКМ

КЖМ

ЖМ

ЖКМ

ДҚ

      Ескерту: аббревиатуралардың толық жазылуы:

      КЖМ –көктемгі-жазғы маусым;

      ЖКМ – жазғы-күзгі маусым;

      ЖМ – жазғы маусым;

      ДҚ – демалушы қоршау

  Шалқар аудандық мәслихатының
  2023 жылғы 24 сәуірдегі
  № 9 шешіміне 11 қосымша

Шетырғыз ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2023-2024 жылдарға арналған жоспар

      Осы Шетырғыз ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2023-2024 жылдарға арналған жоспар (бұдан әрі - Жоспар) Қазақстан Республикасының "Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы" Заңына, Қазақстан Республикасының "Жайылымдар туралы" Заңына, Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің орынбасары-Қазақстан Республикасының Ауыл шаруашылығы министрінің 2017 жылғы 24 сәуірдегі №173 "Жайылымдарды ұтымды пайдалану қағидаларын бекіту туралы" бұйрығына (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу Тізілімінде №15090 тіркелген), Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2015 жылғы 14 сәуірдегі № 3-3/332 "Жайылымдардың жалпы алаңына түсетін жүктеменің шекті рұқсат етілетін нормасын бекіту туралы" бұйрығына (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу Тізілімінде № 11064 тіркелген) сәйкес әзірленді.

      Жоспар жайылымдарды ұтымды пайдалану, жемшөпке қажеттілікті тұрақты қамтамасыз ету және жайылымдардың тозуы процестерін болғызбау мақсатында қабылданады және ауыл шаруашылығы жануарларын жаю дәстүрі ескеріледі.

      Жоспар құрамында:

      1) құқық белгілейтін құжаттар негізінде жер санаттары, жер учаскелерінің меншік иелері және жер пайдаланушылар бөлінісінде Шетырғыз ауылдық округі аумағында жайылымдардың орналасу схемасы (картасы) (1 қосымша);

      2) жайылым айналымдарының қолайлы схемалары (2 қосымша);

      3) Жайылымдардың, оның ішінде маусымдық, жайылымдық инфрақұрылым объектілерінің сыртқы және ішкі шекаралары мен алаңдары белгіленген картасы (3 қосымша);

      4) жайылым пайдаланушылардың су тұтыну нормасына сәйкес жасалған су көздеріне (көлдерге, өзендерге, тоғандарға, апандарға, суару немесе суландыру арналарына, құбырлы немесе шахта құдықтарына) қол жеткізу схемасы (4 қосымша);

      5) жайылымдары жоқ жеке және (немесе) заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын орналастыру үшін жайылымдарды қайта бөлу және оны берілетін жайылымдарға ауыстыру схемасы (5 қосымша);

      6) Ауылда, ауылдық округте орналасқан жеке және (немесе) заңды тұлғалардың жайылымдармен қамтамасыз етілмеген ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын шалғайдағы жайылымдарға орналастыру схемасы (6 қосымша);

      7) ауыл шаруашылығы жануарларын жаю мен қозғалудың маусымдық бағыттарын белгілейтін жайылымдарды пайдалану жөніндегі күнтізбелік кесте (7 қосымша);

      8) тиісті әкімшілік-аумақтық бірлікте жайылымдарды ұтымды пайдалану үшін қажетті өзге де талаптарды қамтиды.

      Жоспар жайылымдарды геоботаникалық зерттеп-қараудың жай-күйі туралы мәліметтер, ветеринариялық-санитариялық объектілер туралы мәліметтер, иелерін – жайылым пайдаланушыларды, жеке және (немесе) заңды тұлғаларды көрсете отырып, ауыл шаруашылығы жануарлары мал басының саны туралы деректер, ауыл шаруашылығы жануарларының түрлері мен жыныстық жас топтары бойынша қалыптастырылған үйірлердің, отарлардың, табындардың саны туралы деректер, шалғайдағы жайылымдарда жаю үшін ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын қалыптастыру туралы мәліметтер, екпе және аридтік жайылымдарда ауыл шаруашылығы жануарларын жаю ерекшеліктері, малды айдап өтуге арналған сервитуттар туралы мәліметтер, мемлекеттік органдар, жеке және (немесе) заңды тұлғалар берген өзге де деректер ескеріле отырып қабылданған.

      Әкімшілік-аумақтық бөлініс бойынша Шетырғыз ауылдық округінде 2 ауылдық елді мекендер бар.

      Шетырғыз ауылдық округі аумағының жалпы көлемі 381627 гектар, оның ішінде шабындық – 620 гектар, жайылым жерлері – 355546 гектар, 25461 гектар - басқа алаптар.

      Жер санаттары бойынша:

      ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлер – 196592 гектар;

      елді мекендердің жері – 89522 гектар;

      қордағы жерлер – 95913 гектар болып бөлінеді.

      Табиғи жағдайлар бойынша Шетырғыз ауылдық округінің аумағы агроклиматтық көрсеткіш бойынша құрғақ далалық зонаға жатады, қатал ұзақ қыста, қысқа қалыпты ыстық жазда, қыстың және жаз температураларының күрт қарама-қайшылықтарымен, жылдық жауын-шашынның аз мөлшерімен, құрғақшылықпен сипатталады. Өсімдік жамылғысы әртүрлі, селеулі-бетегелі жусанды және бетегелі-жусанды, бұталы өсімдіктер. Топырағы қызыл қоңыр, қоңыр, аз гумусты. Шетырғыз ауылдық округінің кей аумақтары жайпақ-еңісті жазықтан, өзендер аңғарынан, қатты жырылған жыралардан құралған. Өсімдік жамылғысы тұрақты емес және жеткіліксіз ылғалданған жағдайда, жалпы жазықтық сипатты және аздаған қанық түрлерімен ерекшеленді. Жер оты көктемгі-жазғы-күзгі жайылым ретінде қолданылады, жер бедерінің жағдайына қарай шөп шабуға да болады. Жайылымды тиімді пайдалану, тозуының алдын алу әрбір малды оған қолданылатын шөптің қажеттілігіне қарай орналастыру болып табылады. Ал Шетырғыз ауылдық округі жайылымдарына жалпы сипаттама жасайтын болсақ, олардың өнімділігі тұрақты емес, жауын-қардың аз-көптігіне қарап әр жылдарда өзгеріп отырады. Шөбінің өнімділігі жылдың ауа райының жағдайына қарай, гектарына 1,0 центнерден 2 центнерге дейін болады. Жайылым шөбінің аздығы және маусымдап пайдаланылатын жайылымдардың бытыраңқылығы себепті малды алыстағы көктемгі, жазғы және күзгі-қысқы жайылымдарға жаюды керек етеді. Кей жылдары қыстың жұмсақтығына қарай шаруашылық құрылымдардың малдары көбіне жайылымда болады.

      2023 жылдың 1 қаңтарына Шетырғыз ауылдық округінде (халықтың жеке ауласы) ірі қара мал 1606 бас, оның ішінде аналық мал басы 1447 бас, 4345 қой мен ешкілер, 1160 бас жылқы және 65 бас түйе бар. Оның ішінде:

      Қаратоғай ауылында: ірі қара мал 1007 бас, оның ішінде аналық мал 919 бас, қой мен ешкілер 3110 бас, жылқы 955 бас және 47 бас түйе.

      Жайылым көлемі 79106 гектарды құрайды.

      Тұмалыкөл ауылында: ірі қара мал 599 бас, оның ішінде аналық мал 528 бас, қой мен ешкілер 1235 бас, жылқы 205 бас және түйе 18 басты құрайды .

      Жайылым көлемі 9389 гектарды құрайды.

      Шетырғыз ауылдық округінің шаруа қожалықтарындағы мал басы: ірі қара мал 1504 бас, қой мен ешкілер 3510 бас, жылқы 3020 бас, түйе 115 басты құрайды.

      Шаруа қожалықтарының жайылым алаңы 193195 гектарды құрайды. Жайылым қажеттілігі жоқ.

      Шетырғыз ауылдық округінде 1 мал дәрігерлік пункті, 1 мал көміндісі бар.

      Жайылымдық жемшөп жануарлар рационының едәуір бөлігін құрайды. Шөпте азыққа қарағанда әлдеқайда көп қоректік заттар бар. Малды жайылымда ұстау жақсы дамуына ықпал етеді және жануарлардың өсуін күшейтеді, сау төл алу үшін қолайлы жағдайлар жасалады. Шетырғыз ауылдық округінде табиғи жайылымдардың маусымдық сипаты айқын байқалады. Шетырғыз ауылдық округі аумағында мәдени және аридтік жайылымдар жоқ. Барлық жайылымдар саны мен мөлшері жайылымның шығымдылығына, мал санына және жасыл шөпті азықтандыру нормаларына байланысты учаскелерге (қоршауларға) бөлінеді. Шетырғыз ауылдық округі маңындағы жайылымдарды тыныстандырып, демалдыру үшін маусымдық жайылымдарды көшпелі жолмен дәстүрлі пайдаланған жөн, ал алыс маусымдық жайылымдарда алдын ала белгіленген учаскелерде мал жаю керек. Жайылымдарды тиімді пайдалану оны пайдалану мерзімінің түрлі схемасын кезектестіру жолымен жүргізіледі. Жайылым айналымы деп табиғи жайылымдарды бір жылдан бастап жақсартуға бағытталған немесе оның өнімділігін төмендетпей бірнеше жылдан кейін қайталанатын шаралар жүйесі түсініледі. Жалпы, жайылым айналымы мен қоршаған ортаны пайдалану жүйесін қолдану, маусымдар бойынша кезектестіру, өсімдіктердің өнімділігін сақтауға мүмкіндік береді.

      Шетырғыз ауылдық округіндегі кең таралған бетеге, селеу, жусан мен әртүрлі шөптерден тұратын жайылымдар үшін барынша қолайлысы жыл сайын ретімен, жылдың барлық маусымында мал жайып, кезек-кезек 4-белдеулі жайылым айналымын жасау. Әрбір малды қоршап бағатын учаскелер жыл бойы тек бір маусым пайдалануы тиіс, егер учаске көктемде пайдаланылса, келесі жылы бұл учаске жазда, ал келесі жылы күзде пайдалануы тиіс. Тек осы жағдайда ғана жайылымдық өсімдіктердің тұқым тастауы мүмкін және азып тозған учаскелер бұрынғы өнімділігін қалпына келтіре алады.

      Жайылымдық процесті реттеу, жайылымның айдау кезектілігі, тыңайтқыштар, өсімдіктерді себу жайылымдардың жалпы өнімділігін арттырады және олардың сақталуын қамтамасыз етеді.

      Шетырғыз ауылдық округі бойынша ауылшаруашылығы малдарын қамтамасыз ету үшін барлығы 355546 гектар жайылымдық жерлер бар. Елді мекен шегінде 88495 гектар жайылым бар.

      Шетырғыз ауылдық округінде мал айдауға арналған сервитуттар орнатылмаған.

      Жоғарыда баяндалғанның негізінде, Қазақстан Республикасының "Жайылымдар туралы" Заңының 15 бабына сәйкес жергілікті халықтың мұқтаждығы үшін (Қаратоғай ауылы, Тұмалыкөл ауылы) ауылшаруашылығы жануарларының аналық (сауын) мал басын ұстау бойынша елді мекеннің 88495 гектар бар жайылымдық алқаптарында, жүктеме нормасы 10 гектар/бас болғанда қажеттілік туындамайды.

      Жүктеме нормасы ірі қара мал басына 15 гектар/бас, қой мен ешкілер – 3 гектар/бас, жылқы – 18 гектар/бас, түйе – 23 гектар/бас болғанда жергілікті халықтың басқа ауылшаруашылығы малдарын жаю бойынша жайылымдық жерлердің қажеттілігі жоқ.

      Қажеттілік:

      ірі қара мал үшін – 1606 бас х 15 гектар/бас = 24090 гектар;

      қой мен ешкілер үшін – 4345 бас х 3 гектар/бас = 13035 гектар;

      жылқы үшін – 1160 бас х 18 гектар/бас = 20880 гектар;

      түйе үшін – 65 бас х 23 гектар/бас = 1495 гектар.

      24090+13035+20880+1495 = 59500 гектар

      Шетырғыз ауылдық округі аумағындағы жер учаскелерінің меншік иелері тізімі

      № 1 кесте

Шетырғыз ауылдық округі бойынша елді мекендер бөлінісінде ІҚМ аналық (сауын)мал басын орналастыру үшін жайылымдарды бөлу жөніндегі мәліметтер

Жер учаскелерін жер пайдаланушылардың атауы

Жайылым алаңы, (га)

Түрлері бойынша малдың болуы, (бас)

ІҚМ

ҰМҚ

жылқы

түйе

1

"АЙБАТ" Ш/Қ

6990

1

0

81

0

2

"ДИМАШ" Ш/Қ

2780

0

0

119

0

3

"ЕЛЕУКЕН" Ш/Қ

4416

150

829

321

12

4

"ӘЛІМ" Ш/Қ

280

0

0

34

0

5

"БӘЙІМБЕТ" Ш/Қ

3290

19

145

10

7

6

"ҮМБЕТ" Ш/Қ

2380

0

0

20

0

7

"Маман" Ш/Қ

2100

35

0

31

0

8

"МИРАС" Ш/Қ

1000

12

0

10

0

9

"ПАРАСАТ" Ш/Қ

3280

26

0

39

0

10

"ТӨС-ТОМАН" Ш/Қ

410

5

0

4

0

11

"МЕРЕЙ-Е" Ш/Қ

2377

0

0

59

0

12

"АЙБАР" Ш/Қ

2040

28

69

0

0

13

"АЙБАР-1" Ш/Қ

2989

143

27

99

0

14

"АҚНИЕТ" Ш/Қ

1000

7

14

3

0

15

"АЛАҚАЙ" Ш/Қ

1994

88

85

55

0

16

"АЛТЫНАЙ" Ш/Қ

3997

66

22

16

0

17

"БЕКШЕ" Ш/Қ

3482

0

0

31

0

18

"ЕЛДОС" Ш/Қ

5725

0

0

27

0

19

"ЕРМҰҚАН" Ш/Қ

5115

73

290

0

0

20

"ЕСЖАН" Ш/Қ

3340

18

57

185

1

21

"ӘБДІРАШ" Ш/Қ

1024

30

27

30

0

22

"ӘЗБЕРГЕН" Ш/Қ

2380

10

32

12

2

23

"ЖАДЫРАСЫН" Ш/Қ

3564

58

176

39

8

24

"ЖАН" Ш/Қ

2194

0

0

48

0

25

"ЖАНДӘУЛЕТ" Ш/Қ

1750

6

30

0

0

26

"ҚАЛЖАН" Ш/Қ

2350

99

34

89

0

27

"ЖАНАР-ГҮЛ" Ш/Қ

6950

21

19

49

0

28

"ҚАЙЫҢДЫ" Ш/Қ

9037

19

0

13

0

29

"ҚАРАТОҒАЙ" Ш/Қ

2040

18

92

28

0

30

"ҚИЮБЕК" Ш/Қ

2748

47

0

61

0

31

"ҚУАНЫШ" Ш/Қ

24672

116

274

424

0

32

"ҚҰЛТАС" Ш/Қ

6661

0

0

126

0

33

"НҰРЗАМАН" Ш/Қ

3498

125

45

0

0

34

"НҰРАЙ" Ш/Қ

1700

29

108

0

0

35

"НҰРЛЫАМАН" Ш/Қ

680

93

0

0

0

36

"ОНБАЙ" Ш/Қ

8596

67

198

109

8

37

"СЕРІКБАЙ" Ш/Қ

2000

0

0

60

0

38

"СӘРСЕНҒАЛИ" Ш/Қ

8553

109

282

236

5

39

"СМАҒҰЛ" Ш/Қ

1000

34

84

0

0

40

"ТӨЛЕУ" Ш/Қ

7780

13

339

135

0

41

"ТҰЛПАР" Ш/Қ

4361

76

35

297

0

42

"ШӘКІР" Ш/Қ

12759

16

0

584

12

43

"МИРАС" Ш/Қ

1000

12

0

10

0


Барлығы

176279

1669

3313

3494

55

      кестенің жалғасы

Жайылымға қажеттілік нормасы 1 бас, (га

Жайылымдардың қажеттілігі, (га)

Артық жайылымдар, (га)

ІҚМ

ҰМҚ

жылқы

түйе

ІҚМ

ҰМҚ

жылқы

түйе

жиыны (га)

15

3

18

23

15

0

1458

0

1473

5517

15

3

18

23

0

0

2142

0

2142

638

15

3

18

23

2250

2485

5778

276

10791

-6375

15

3

18

23

0

0

612

0

612

-332

15

3

18

23

285

435

180

161

1061

2229

15

3

18

23

0

0

360

0

360

2020

15

3

18

23

525

0

558

0

1083

1017

15

3

18

23

180

0

180

0

360

640

15

3

18

23

390

0

702

0

1092

2188

15

3

18

23

75

0

72

0

147

263

15

3

18

23

0

0

1062

0

1062

1315

15

3

18

23

420

207

0

0

627

1413

15

3

18

23

2145

81

1782

0

4008

-1019

15

3

18

23

105

42

54

0

201

799

15

3

18

23

1320

255

990

0

2565

-571

15

3

18

23

990

66

288

0

2344

1653

15

3

18

23

0

0

558

0

558

2924

15

3

18

23

0

0

486

0

486

5239

15

3

18

23

1095

870

0

0

1965

3150

15

3

18

23

270

171

3330

23

3794

-454

15

3

18

23

450

81

540

0

1071

-47

15

3

18

23

150

96

216

46

508

1872

15

3

18

23

870

528

702

184

2284

1280

15

3

18

23

0

0

864

0

864

1330

15

3

18

23

90

90

0

0

180

1570

15

3

18

23

1485

102

1602

0

3189

-839

15

3

18

23

315

57

882

0

1254

5696

15

3

18

23

285

0

234

0

519

8518

15

3

18

23

270

276

504

0

1050

990

15

3

18

23

705

0

1098

0

1803

945

15

3

18

23

1740

822

7632

0

10194

14478

15

3

18

23

0

0

2268

0

2268

4393

15

3

18

23

1875

135

0

0

2010

1488

15

3

18

23

435

324

0

0

759

941

15

3

18

23

1395

0

0

0

1395

-715

15

3

18

23

1005

594

1962

184

3745

4851

15

3

18

23

0

0

1080

0

1080

920

15

3

18

23

1635

846

4248

115

6844

1709

15

3

18

23

510

252

0

0

762

238

15

3

18

23

195

1017

2430

0

3642

4138

15

3

18

23

1140

105

5346

0

6591

-2230

15

3

18

23

240

0

10512

10752

21504

-8745

15

3

18

23

180

0

180

0

360

640

15

3

18

23

25035

9939

62894

11741

109609

65675

Шетырғыз ауылдық округі бойынша елді мекендер бөлінісінде ІҚМ аналық (сауын)мал басын орналастыру үшін жайылымдарды бөлу жөніндегі мәліметтер

      № 2 кесте

Елді мекені

Жайылым алаңы, (га)

Сауын сиырлардың болуы (бас)

Жайылымға қажеттілік нормасы 1 бас, (га)

Жайылымдардың қажеттілігі, (га)

Жайылымдармен қамтамасыз етілмеген (га)

Қажеттіліктің қамтамасыз етілуі, %

Артықшылық, (га)

1

Қаратоғай а.

79106

919

15

13785



65321

2

Тұмалыкөл а.

9389

528

15

7920



1469


Барлығы

88495

1447

15

21705



66790

Шетырғыз ауылдық округі бойынша жер учаскелерінің меншік иелері бөлігінде ауыл шаруашылығы малдарының басын орналастыру үшін жайылымдарды қайта бөлу жөніндегі мәліметтер

      № 3 кесте

Елді мекен

Малдың болуы түрлері бойынша (бас)

Жайылымға қажеттілік нормасы 1 бас, (га)

ІҚМ

ҰҚМ

жылқы

түйе

ІҚМ

ҰҚМ

жылқы

түйе

1

Қаратоғай а.

1007

3110

955

47

15

3

18

23

2

Тұмалыкөл а.

599

1235

205

18

15

3

18

23


Барлығы

1606

4345

1160

65

15

3

18

23

      кестенің жалғасы

Жайылымдардың қажеттілігі, (га)

Жайылымдарды бөлу

Қажеттілік
тің қамтамасыз етілуі, %

ІҚМ

ҰҚМ

жылқы

түйе

Қорытынды (га)



15105

9330

17190

1081

42706



8985

3705

3690

414

16794



24090

13035

20880

1495

59500



  Шетырғыз ауылдық округінде жайылымдарды
  басқару және оларды пайдалану жөніндегі
  2023-2024 жылдарға арналған жоспарға
  1 қосымша

Құқық белгілейтін құжаттар негізінде жер санаттары, жер учаскелерінің меншік иелері және жер пайдаланушылар бөлінісінде Шетырғыз ауылдық округі аумағында жайылымдардың орналасу схемасы (картасы)



  Шетырғыз ауылдық округінде жайылымдарды
  басқару және оларды пайдалану жөніндегі
  2023-2024 жылдарға арналған жоспарға
  2 қосымша

Жайылым айналымдарының қолайлы схемалары



  Шетырғыз ауылдық округінде жайылымдарды
  басқару және оларды пайдалану жөніндегі
  2023-2024 жылдарға арналған жоспарға
  3 қосымша

Жайылымдардың, оның ішінде маусымдық, жайылымдық инфрақұрылым объектілерінің сыртқы және ішкі шекаралары мен алаңдары белгіленген картасы



  Шетырғыз ауылдық округінде жайылымдарды
  басқару және оларды пайдалану жөніндегі
  2023-2024 жылдарға арналған жоспарға
  4 қосымша

Жайылым пайдаланушылардың су тұтыну нормасына сәйкес жасалған су көздеріне (көлдерге, өзендерге, тоғандарға, апандарға, суару немесе суландыру арналарына, құбырлы немесе шахта құдықтарына) қол жеткізу схемасы





  Шетырғыз ауылдық округінде жайылымдарды
  басқару және оларды пайдалану жөніндегі
  2023-2024 жылдарға арналған жоспарға
  5 қосымша

Жайылымдары жоқ жеке және (немесе) заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын орналастыру үшін жайылымдарды қайта бөлу және оны берілетін жайылымдарға ауыстыру схемасы



  Шетырғыз ауылдық округінде жайылымдарды
  басқару және оларды пайдалану жөніндегі
  2023-2024 жылдарға арналған жоспарға
  6 қосымша

Ауылда, ауылдық округте орналасқан жеке және (немесе) заңды тұлғалардың жайылымдармен қамтамасыз етілмеген ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын шалғайдағы жайылымдарға орналастыру схемасы



  Шетырғыз ауылдық округінде жайылымдарды
  басқару және оларды пайдалану жөніндегі
  2023-2024 жылдарға арналған жоспарға
  7 қосымша

Ауыл шаруашылығы жануарларын жаю мен қозғалудың маусымдық бағыттарын белгілейтін жайылымдарды пайдалану жөніндегі күнтізбелік кесте

Ауылдық округ атауы

2023 жылғы қоршаулар саны

2024 жылғы қоршаулар саны

1

2

3

4

1

2

3

4

1

Шетырғыз

КЖМ

ЖМ

ДҚ

ЖКМ

КЖМ

ЖМ

ЖКМ

ДҚ

      Ескерту: аббревиатуралардың толық жазылуы:

      КЖМ –көктемгі-жазғы маусым;

      ЖКМ – жазғы-күзгі маусым;

      ЖМ – жазғы маусым;

      ДҚ – демалушы қоршау

  Шалқар аудандық мәслихатының
  2023 жылғы 24 сәуірдегі
  № 9 шешіміне 12 қосымша

Шалқар ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2023-2024 жылдарға арналған жоспар

      Осы Шалқар ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2023-2024 жылдарға арналған жоспар (бұдан әрі - Жоспар) Қазақстан Республикасының "Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы" Заңына, Қазақстан Республикасының "Жайылымдар туралы" Заңына, Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің орынбасары-Қазақстан Республикасының Ауыл шаруашылығы министрінің 2017 жылғы 24 сәуірдегі №173 "Жайылымдарды ұтымды пайдалану қағидаларын бекіту туралы" бұйрығына (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу Тізілімінде №15090 тіркелген), Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2015 жылғы 14 сәуірдегі № 3-3/332 "Жайылымдардың жалпы алаңына түсетін жүктеменің шекті рұқсат етілетін нормасын бекіту туралы" бұйрығына (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу Тізілімінде № 11064 тіркелген) сәйкес әзірленді.

      Жоспар жайылымдарды ұтымды пайдалану, жемшөпке қажеттілікті тұрақты қамтамасыз ету және жайылымдардың тозуы процестерін болғызбау мақсатында қабылданады және ауыл шаруашылығы жануарларын жаю дәстүрі ескеріледі.

      Жоспар құрамында:

      1) құқық белгілейтін құжаттар негізінде жер санаттары, жер учаскелерінің меншік иелері және жер пайдаланушылар бөлінісінде Шалқар ауылдық округі аумағында жайылымдардың орналасу схемасы (картасы) (1 қосымша);

      2) жайылым айналымдарының қолайлы схемалары (2 қосымша);

      3) Жайылымдардың, оның ішінде маусымдық, жайылымдық инфрақұрылым объектілерінің сыртқы және ішкі шекаралары мен алаңдары белгіленген картасы (3 қосымша);

      4) жайылым пайдаланушылардың су тұтыну нормасына сәйкес жасалған су көздеріне (көлдерге, өзендерге, тоғандарға, апандарға, суару немесе суландыру арналарына, құбырлы немесе шахта құдықтарына) қол жеткізу схемасы (4 қосымша);

      5) жайылымдары жоқ жеке және (немесе) заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын орналастыру үшін жайылымдарды қайта бөлу және оны берілетін жайылымдарға ауыстыру схемасы (5 қосымша);

      6) Ауылда, ауылдық округте орналасқан жеке және (немесе) заңды тұлғалардың жайылымдармен қамтамасыз етілмеген ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын шалғайдағы жайылымдарға орналастыру схемасы (6 қосымша);

      7) ауыл шаруашылығы жануарларын жаю мен қозғалудың маусымдық бағыттарын белгілейтін жайылымдарды пайдалану жөніндегі күнтізбелік кесте (7 қосымша);

      8) тиісті әкімшілік-аумақтық бірлікте жайылымдарды ұтымды пайдалану үшін қажетті өзге де талаптарды қамтиды.

      Жоспар жайылымдарды геоботаникалық зерттеп-қараудың жай-күйі туралы мәліметтер, ветеринариялық-санитариялық объектілер туралы мәліметтер, иелерін – жайылым пайдаланушыларды, жеке және (немесе) заңды тұлғаларды көрсете отырып, ауыл шаруашылығы жануарлары мал басының саны туралы деректер, ауыл шаруашылығы жануарларының түрлері мен жыныстық жас топтары бойынша қалыптастырылған үйірлердің, отарлардың, табындардың саны туралы деректер, шалғайдағы жайылымдарда жаю үшін ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын қалыптастыру туралы мәліметтер, екпе және аридтік жайылымдарда ауыл шаруашылығы жануарларын жаю ерекшеліктері, малды айдап өтуге арналған сервитуттар туралы мәліметтер, мемлекеттік органдар, жеке және (немесе) заңды тұлғалар берген өзге де деректер ескеріле отырып қабылданған.

      Әкімшілік-аумақтық бөлініс бойынша Шалқар ауылдық округінде 2 ауылдық елді мекендер бар.

      Шалқар ауылдық округі аумағының жалпы көлемі 416692 гектар, оның ішінде жайылым жерлері – 379813 гектар, 36879 гектар - басқа алаптар.

      Жер санаттары бойынша:

      ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлер – 205835 гектар;

      елді мекендердің жері – 49468 гектар;

      қордағы жерлер – 161389 гектар болып бөлінеді.

      Табиғи жағдайлар бойынша Шалқар ауылдық округінің аумағы агроклиматтық көрсеткіш бойынша құрғақ далалық зонаға жатады, қатал ұзақ қыста, қысқа қалыпты ыстық жазда, қыстың және жаз температураларының күрт қарама-қайшылықтарымен, жылдық жауын-шашынның аз мөлшерімен, құрғақшылықпен сипатталады. Өсімдік жамылғысы әртүрлі, селеулі-бетегелі жусанды және бетегелі-жусанды, бұталы өсімдіктер. Топырағы қызыл қоңыр, қоңыр, аз гумусты. Өсімдік жамылғысы тұрақты емес және жеткіліксіз ылғалданған жағдайда, жалпы жазықтық сипатты және аздаған қанық түрлерімен ерекшеленді. Жер оты көктемгі-жазғы-күзгі жайылым ретінде қолданылады, жер бедерінің жағдайына қарай шөп шабуға да болады. Жайылымды тиімді пайдалану, тозуының алдын алу әрбір малды оған қолданылатын шөптің қажеттілігіне қарай орналастыру болып табылады. Ал Шалқар ауылдық округі жайылымдарына жалпы сипаттама жасайтын болсақ, олардың өнімділігі тұрақты емес, жауын-қардың аз-көптігіне қарап әр жылдарда өзгеріп отырады. Шөбінің өнімділігі жылдың ауа райының жағдайына қарай, гектарына 1,0 центнерден 2 центнерге дейін болады. Жайылым шөбінің аздығы және маусымдап пайдаланылатын жайылымдардың бытыраңқылығы себепті малды алыстағы көктемгі, жазғы және күзгі-қысқы жайылымдарға жаюды керек етеді. Кей жылдары қыстың жұмсақтығына қарай шаруашылық құрылымдардың малдары көбіне жайылымда болады.

      2023 жылдың 1 қаңтарына Шалқар ауылдық округінде (халықтың жеке ауласы) ірі қара мал 787 бас, оның ішінде аналық мал басы 522 бас, 1778 қой мен ешкілер, 156 бас жылқы және 47 бас түйе бар. Оның ішінде:

      Жылтыр ауылында: ірі қара мал 569 бас, оның ішінде аналық мал 361 бас, қой мен ешкілер 1057 бас, жылқы 138 бас және 47 бас түйе.

      Жайылым көлемі 29577 гектарды құрайды.

      Талдықұм ауылында: ірі қара мал 218 бас, оның ішінде аналық мал 161 бас, қой мен ешкілер 721 бас, жылқы 18 басты құрайды .

      Жайылым көлемі 15325 гектарды құрайды.

      Шалқар ауылдық округінің шаруа қожалықтарындағы мал басы: ірі қара мал 4921 бас, қой мен ешкілер 7886 бас, жылқы 4960 бас, түйе 890 басты құрайды.

      Шаруа қожалықтарының жайылым алаңы 203100 гектарды құрайды.Жайылым қажеттілігі жоқ.

      Шалқар ауылдық округінде 1 мал дәрігерлік пункті, 1 мал көміндісі бар.

      Жайылымдық жемшөп жануарлар рационының едәуір бөлігін құрайды. Шөпте азыққа қарағанда әлдеқайда көп қоректік заттар бар. Малды жайылымда ұстау жақсы дамуына ықпал етеді және жануарлардың өсуін күшейтеді, сау төл алу үшін қолайлы жағдайлар жасалады. Шалқар ауылдық округінде табиғи жайылымдардың маусымдық сипаты айқын байқалады. Шалқар ауылдық округі аумағында мәдени және аридтік жайылымдар жоқ. Барлық жайылымдар саны мен мөлшері жайылымның шығымдылығына, мал санына және жасыл шөпті азықтандыру нормаларына байланысты учаскелерге (қоршауларға) бөлінеді. Шалқар ауылдық округі маңындағы жайылымдарды тыныстандырып, демалдыру үшін маусымдық жайылымдарды көшпелі жолмен дәстүрлі пайдаланған жөн, ал алыс маусымдық жайылымдарда алдын ала белгіленген учаскелерде мал жаю керек. Жайылымдарды тиімді пайдалану оны пайдалану мерзімінің түрлі схемасын кезектестіру жолымен жүргізіледі. Жайылым айналымы деп табиғи жайылымдарды бір жылдан бастап жақсартуға бағытталған немесе оның өнімділігін төмендетпей бірнеше жылдан кейін қайталанатын шаралар жүйесі түсініледі. Жалпы, жайылым айналымы мен қоршаған ортаны пайдалану жүйесін қолдану, маусымдар бойынша кезектестіру, өсімдіктердің өнімділігін сақтауға мүмкіндік береді.

      Шалқар ауылдық округіндегі кең таралған бетеге, селеу, жусан мен әртүрлі шөптерден тұратын жайылымдар үшін барынша қолайлысы жыл сайын ретімен, жылдың барлық маусымында мал жайып, кезек-кезек 4-белдеулі жайылым айналымын жасау. Әрбір малды қоршап бағатын учаскелер жыл бойы тек бір маусым пайдалануы тиіс, егер учаске көктемде пайдаланылса, келесі жылы бұл учаске жазда, ал келесі жылы күзде пайдалануы тиіс. Тек осы жағдайда ғана жайылымдық өсімдіктердің тұқым тастауы мүмкін және азып тозған учаскелер бұрынғы өнімділігін қалпына келтіре алады.

      Жайылымдық процесті реттеу, жайылымның айдау кезектілігі, тыңайтқыштар, өсімдіктерді себу жайылымдардың жалпы өнімділігін арттырады және олардың сақталуын қамтамасыз етеді.

      Шалқар ауылдық округі бойынша ауыл шаруашылығы малдарын қамтамасыз ету үшін барлығы 379813 гектар жайылымдық жерлер бар. Елді мекен шегінде 44902 гектар жайылым бар.

      Шалқар ауылдық округінде мал айдауға арналған сервитуттар орнатылмаған.

      Жоғарыда баяндалғанның негізінде, Қазақстан Республикасының "Жайылымдар туралы" Заңының 15 бабына сәйкес жергілікті халықтың мұқтаждығы үшін (Жылтыр ауылы, Талдықұм ауылы) ауылшаруашылығы жануарларының аналық (сауын) мал басын ұстау бойынша елді мекеннің 44902 гектар бар жайылымдық алқаптарында, жүктеме нормасы 10 гектар/бас болғанда қажеттілік туындамайды.

      Жүктеме нормасы ірі қара мал басына 15 гектар/бас, қой мен ешкілер – 3 гектар/бас, жылқы – 18 гектар/бас, түйе – 23 гектар/бас болғанда жергілікті халықтың басқа ауылшаруашылығы малдарын жаю бойынша жайылымдық жерлердің қажеттілігі жоқ.

      Қажеттілік:

      ірі қара мал үшін – 787 бас х 15 гектар/бас = 11805 гектар;

      қой мен ешкілер үшін – 1778 бас х 3 гектар/бас = 5334 гектар;

      жылқы үшін – 156 бас х 18 гектар/бас = 2808 гектар;

      түйе үшін – 47 бас х 23 гектар/бас = 1081 гектар.

      11805+5334+2808+1081 = 21028 гектар.

Шалқар ауылдық округі аумағындағы жер учаскелерінің меншік иелері тізімі

      № 1 кесте

Жер учаскелерін жер пайдаланушылардың атауы

Жайылым алаңы, (га)

Түрлері бойынша малдың болуы, (бас)

ІҚМ

ҰМҚ

жылқы

түйе

1

"АҚШИ" Ш/Қ

2300

142

0

57

5

2

"ЖАРАС" Ш/Қ

1862

34

0

0

0

3

"ЖАРЫЛҚАСЫН" Ш/Қ

3500

18

0

20

0

4

"ЖАУБАСАР" Ш/Қ

2498

9

0

0

0

5

"ҚАЙРАТ-ЖОМАРТ" Ш/Қ

3497

110

0

37

0

6

"ҚАНАТ Қ" Ш/Қ

2354

31

0

36

14

7

"ҚАРАЖИДЕ" Ш/Қ

2254

99

635

113

19

8

"МУСЛИМ" Ш/Қ

1340

98

16

13

0

9

"МҰХАНБЕТӘЛІ" Ш/Қ

2045

25

0

67

10

10

"НАРҰЛ" Ш/Қ

3102

27

1

0

7

11

"НУРИСЛАМ" Ш/Қ

1320

15

12

8

0

12

"ӨСЕР" Ш/Қ

460

0

0

43

0

13

"РАСУЛ" Ш/Қ

990

16

0

0

0

14

"ТІЛЕКТЕС" Ш/Қ

2144

1

20

26

0

15

"АЙКА" Ш/Қ

2100

4

7

61

0

16

"АЙНҰР" Ш/Қ

2314

97

197

105

13

17

"АҚЖОЛ" Ш/Қ

10491

102

27

231

45

18

"АҚОЙМА" Ш/Қ

1463

109

331

94

17

19

"АЛМАС" Ш/Қ

2198

110

0

81

12

20

"АМАНЖОЛ-ҚАЗБЕКҰЛЫ" Ш/Қ

3120

162

256

195

56

21

"АРАЙЛЫМ" Ш/Қ

1783

80

200

71

20

22

"АРАЛШИ" Ш/Қ

2300

20

47

92

0

23

"БЕГІНСАН" Ш/Қ

2700

86

29

54

0

24

"БЕКЕН" Ш/Қ

500

9

0

8

0

25

"БЕРЕКЕ"Ш/Қ

1998

77

20

56

0

26

"БЕРЕКЕТ" Ш/Қ

2010

143

33

84

0

27

"БҮРКІТ" Ш/Қ

2995

73

0

89

0

28

"ДӘУЛЕТ-М" Ш/Қ

9149

102

630

313

23

29

"ДӘУЛЕТ-С" Ш/Қ

3470

93

0

124

4

30
31

"ДОСТАН" Ш/Қ

500

116

0

13

0

32

"ЕБЕС" Ш/Қ

6776

225

0

203

51

33

"ЖӘНІБЕК" Ш/Қ

2650

81

0

0

0

34

"ЗИЯТ" Ш/Қ

2578

162

730

95

0

35

"ЕРЛАТ" Ш/Қ

2981

198

0

85

0

36

"ҚИЯҚТЫСАЙ" Ш/Қ

2997

32

796

0

0

37

"КӨЛҚАМЫС" Ш/Қ

4038

141

0

39

10

38

"АҚТҮБЕК" Ш/Қ

4300

102

0

63

0

39

" МЫРЗА - КАНАТ " Ш/Қ

1561

52

80

13

22

41

"SERIK" Ш/Қ

560

0

0

53

0

42

"АҚНИЕТ-Б"

550

21

0

15

0

43

"ЕРАСЫЛ" Ш/Қ

700

78

0

0

0

44

"ЕРҒАЗЫ" Ш/Қ

780

0

0

97

0

45

"ЕРЖАН" Ш/Қ

600

15

0

4

0

46

"Ернұр"

1000

12

0

0

0

47

"ӘДІЛЕТ" Ш/Қ

1450

0

0

25

0

48

"ЖАНТӨРЕ" Ш/Қ

1300

39

0

21

0

49

"ҚАРАБАС" Ш/Қ

2000

59

0

0

0

50

"НҰРДАУЛЕТ Б" Ш/Қ

5040

26

607

29

96

51

"ХАМТ ӘУЛЕТІ" Ш/Қ

2292

32

10

0

3

52

"АЙБАР" Ш/Қ

3200

0

0

49

0

53

"ӘНУАР" Ш/Қ

1600

5

433

22

97

54

"ҚАЗАНАТ" Ш/Қ

2496

36

4

60

7

55

"ҚАЙНАРБҰЛАҚ" Ш/Қ

3450

199

0

79

0

56

"ҚАРШЫҒА" Ш/Қ

1200

140

12

175

3

57

"ҚОПА" Ш/Қ

2010

161

30

200

15

58

"ҚУАНЫШБЕК" Ш/Қ

4020

54

1025

136

0

59

"МАЯҚҰМ" Ш/Қ

2217

123

0

25

0

60

"МЕДЕТ-Ж" Ш/Қ

4924

76

0

302

0

61

"МЕҢДЕШ" Ш/Қ

4810

84

0

46

0

62

"МӘДИ" Ш/Қ

2540

13

0

39

0

63

"НҰРДАУЛЕТ" Ш/Қ

2300

91

413

8

9

64

"ӨРКЕН" Ш/Қ

1580

18

0

61

8

65

"САҒЫНАЙ" Ш/Қ

2350

145

0

80

30

66

"САРЫ" Ш/Қ

2072

72

258

45

15

67

"САЯСАТ" Ш/Қ

3100

149

0

123

134

68

"СЕЙІЛХАН" Ш/Қ

1000

16

13

12

23

69

СЕЛЬСКОХОЗЯЙСТВЕННЫЙПРОИЗВОДСТВЕННЫЙ КОППЕРАТИВ "ӘНУАР-ЕРЕЖЕП"

2000

15

0

0

0

70

"ТАҒЫБЕК" Ш/Қ

3452

181

0

163

21

71

"ТАЛАП" Ш/Қ" Ш/Қ

2534

17

0

57

11

72

"КЕРУЕН" Ш/Қ

2450

17

0

0

86

73

"ШҰҚЫР" Ш/Қ

1458

38

0

14

1

74

"АМАН"Ш/Қ

1200

0

0

5

0

75

"ДУЛАТ" Ш/Қ

900

5

0

10

0

76

"ҚЫЗЫЛСАЙ" Ш/Қ

1550

16

0

7

0

77

"ҚАЙСАР" Ш/Қ

1356

20

0

17

0

78

"СEНІМ" Ш/Қ

2994

0

0

378

0

79

"ТҰЗ" Ш/Қ

1337

15

15

0

60

80

"БАУЫРЖАН-А" Ш/Қ

1192

29

0

0

0


Барлығы

190202

5048

6887

4946

947

      кестенің жалғасы

Жайылымға қажеттілік нормасы 1 бас, (га

Жайылымдардың қажеттілігі, (га)

Артық жайылымдар, (га)

ІҚМ

ҰМҚ

жылқы

түйе

ІҚМ

ҰМҚ

жылқы

түйе

жиыны (га)

15

3

18

23

2130

0

1026

0

3271

-971

15

3

18

23

510

0

0

0

510

1352

15

3

18

23

270

0

360

0

630

2870

15

3

18

23

135

0

0

529

135

2363

15

3

18

23

1650

0

666

92

2316

1181

15

3

18

23

465

0

648

0

1435

919

15

3

18

23

1485

1905

2034

1173

5861

-3607

15

3

18

23

1470

48

234

0

1752

-412

15

3

18

23

375

0

1206

0

1811

234

15

3

18

23

405

3

0

0

569

2533

15

3

18

23

225

36

144

0

405

915

15

3

18

23

0

0

774

230

774

-314

15

3

18

23

240

0

0

0

240

750

15

3

18

23

15

60

468

506

543

1601

15

3

18

23

60

21

1098

0

1179

921

15

3

18

23

1455

591

1890

0

4235

-1921

15

3

18

23

1530

81

4158

0

6804

3687

15

3

18

23

1635

993

1692

0

4711

-3248

15

3

18

23

1650

0

1458

0

3384

-1186

15

3

18

23

2430

768

3510

0

7996

-4876

15

3

18

23

1200

600

1278

0

3538

-1755

15

3

18

23

300

141

1656

0

2097

203

15

3

18

23

1290

87

972

0

2349

351

15

3

18

23

135

0

144

2208

279

221

15

3

18

23

1155

60

1008

69

2223

-225

15

3

18

23

2145

99

1512

0

3756

-1746

15

3

18

23

1095

0

1602

2231

2697

298

15

3

18

23

1530

1890

5634

161

9583

-434

15

3

18

23

1395

0

2232

0

3719

-249

15

3

18

23

1740

0

234

69

1974

-1474

15

3

18

23

3375

0

3654

345

8202

1426

15

3

18

23

1215

0

0

0

1215

1435

15

3

18

23

2430

2190

1710

0

6330

-1752

15

3

18

23

2970

0

1530

0

4500

-1519

15

3

18

23

480

2388

0

0

2868

129

15

3

18

23

2115

0

702

0

3047

991

15

3

18

23

1530

0

1134

207

2664

1636

15

3

18

23

780

240

234

184

1760

-199

15

3

18

23

0

0

954

260

954

-394

15

3

18

23

315

0

270

345

585

-35

15

3

18

23

1170

0

0

3082

1170

-470

15

3

18

23

0

0

1746

529

1746

-966

15

3

18

23

225

0

72

0

297

303

15

3

18

23

180

0

0

0

180

820

15

3

18

23

0

0

450

0

450

1000

15

3

18

23

585

0

378

0

963

337

15

3

18

23

885

0

0

0

885

1115

15

3

18

23

390

1821

522

2208

4941

99

15

3

18

23

480

30

0

69

579

1713

15

3

18

23

0

0

882

0

882

2318

15

3

18

23

75

1299

396

2231

4001

2401

15

3

18

23

540

12

1080

161

1793

703

15

3

18

23

2985

0

1422

0

4407

-957

15

3

18

23

2100

36

3150

69

5355

-4155

15

3

18

23

2415

90

3600

345

6450

-4440

15

3

18

23

810

3075

2448

0

6333

-2313

15

3

18

23

1845

0

450

0

2295

-78

15

3

18

23

1140

0

5436

0

6576

-1652

15

3

18

23

1260

0

828

0

2088

2722

15

3

18

23

195

0

702

0

897

1643

15

3

18

23

1365

1239

144

207

2955

-655

15

3

18

23

270

0

1098

184

1552

28

15

3

18

23

2175

0

1440

690

3330

-980

15

3

18

23

1080

774

810

345

3009

-937

15

3

18

23

2235

0

2214

3082

7531

-4431

15

3

18

23

240

39

216

529

1024

-24

15

3

18

23

225

0

0

0

225

1775

15

3

18

23

2715

0

2934

483

6132

2680

15

3

18

23

255

0

1026

253

1534

1000

15

3

18

23

255

0

0

1978

2233

217

15

3

18

23

570

0

252

23

530

928

15

3

18

23

0

0

90

0

90

1110

15

3

18

23

75

0

180

0

255

645

15

3

18

23

240

0

126

0

366

1184

15

3

18

23

300

0

306

0

606

750

15

3

18

23

0

0

6804

0

6804

-3810

15

3

18

23

225

45

0

1380

3030

-1693

15

3

18

23

435

0

0

0

435

757

15

3

18

23

75180

20661

89028

21781

206650

-16863

Шалқар ауылдық округі бойынша елді мекендер бөлінісінде ІҚМ аналық (сауын)мал басын орналастыру үшін жайылымдарды бөлу жөніндегі мәліметтер

      № 2 кесте

Елді мекені

Жайылым алаңы, (га)

Сауын сиырлардың болуы (бас)

Жайылымға қажеттілік нормасы 1 бас, (га)

Жайылымдардың қажеттілігі, (га)

Жайылымдармен қамтамасыз етілмеген (га)

Қажеттіліктің қамтамасыз етілуі, %

Артықшылық, (га)

1

Жылтыр а.

29577

361

15

5415



24162

2

Талдықұм а.

15325

161

15

2415



12910


Барлығы

119 433

522

15

7830



111603

Шалқар ауылдық округі бойынша жер учаскелерінің меншік иелері бөлігінде ауыл шаруашылығы малдарының басын орналастыру үшін жайылымдарды қайта бөлу жөніндегі мәліметтер

      № 3 кесте

Елді мекен

Малдың болуы түрлері бойынша (бас)

Жайылымға қажеттілік нормасы 1 бас, (га)

ІҚМ

ҰҚМ

жылқы

түйе

ІҚМ

ҰҚМ

жылқы

түйе

1

Жылтыр а.

569

1057

138

47

15

3

18

23

2

Талдықұм а.

218

721

18

0

15

3

18

23


Барлығы

787

1778

156

47

15

3

18

23

      кестенің жалғасы

Жайылымдардың қажеттілігі, (га)

Жайылымдарды бөлу

Қажеттіліктің қамтамасыз етілуі, %

ІҚМ

ҰҚМ

жылқы

түйе

Қорытынды (га)



8535

3171

2484

1081

15271



3270

2163

324

0

5757



11805

5334

2808

1081

21028



  Шалқар ауылдық округінде жайылымдарды
  басқару және оларды пайдалану жөніндегі
  2023-2024 жылдарға арналған жоспарға
  1 қосымша

Құқық белгілейтін құжаттар негізінде жер санаттары, жер учаскелерінің меншік иелері және жер пайдаланушылар бөлінісінде Шалқар ауылдық округі аумағында жайылымдардың орналасу схемасы (картасы)



  Шалқар ауылдық округінде жайылымдарды
  басқару және оларды пайдалану жөніндегі
  2023-2024 жылдарға арналған жоспарға
  2 қосымша

Жайылым айналымдарының қолайлы схемалары



  Шалқар ауылдық округінде жайылымдарды
  басқару және оларды пайдалану жөніндегі
  2023-2024 жылдарға арналған жоспарға
  3 қосымша

Жайылымдардың, оның ішінде маусымдық, жайылымдық инфрақұрылым объектілерінің сыртқы және ішкі шекаралары мен алаңдары белгіленген картасы



  Шалқар ауылдық округінде жайылымдарды
  басқару және оларды пайдалану жөніндегі
  2023-2024 жылдарға арналған жоспарға
  4 қосымша

Жайылым пайдаланушылардың су тұтыну нормасына сәйкес жасалған су көздеріне (көлдерге, өзендерге, тоғандарға, апандарға, суару немесе суландыру арналарына, құбырлы немесе шахта құдықтарына) қол жеткізу схемасы





  Шалқар ауылдық округінде жайылымдарды
  басқару және оларды пайдалану жөніндегі
  2023-2024 жылдарға арналған жоспарға
  5 қосымша

Жайылымдары жоқ жеке және (немесе) заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын орналастыру үшін жайылымдарды қайта бөлу және оны берілетін жайылымдарға ауыстыру схемасы



  Шалқар ауылдық округінде жайылымдарды
  басқару және оларды пайдалану жөніндегі
  2023-2024 жылдарға арналған жоспарға
  6 қосымша

Ауылда, ауылдық округте орналасқан жеке және (немесе) заңды тұлғалардың жайылымдармен қамтамасыз етілмеген ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын шалғайдағы жайылымдарға орналастыру схемасы



  Шалқар ауылдық округінде жайылымдарды
  басқару және оларды пайдалану жөніндегі
  2023-2024 жылдарға арналған жоспарға
  7 қосымша

Ауыл шаруашылығы жануарларын жаю мен қозғалудың маусымдық бағыттарын белгілейтін жайылымдарды пайдалану жөніндегі күнтізбелік кесте

Ауылдық округ атауы

2023 жылғы қоршаулар саны

2024 жылғы қоршаулар саны

1

2

3

4

1

2

3

4

1

Шалқар а.о.

КЖМ

ЖМ

ДҚ

ЖКМ

КЖМ

ЖМ

ЖКМ

ДҚ

      Ескерту: аббревиатуралардың толық жазылуы:

      КЖМ –көктемгі-жазғы маусым;

      ЖКМ – жазғы-күзгі маусым;

      ЖМ – жазғы маусым;

      ДҚ – демалушы қоршау

  Шалқар аудандық мәслихатының
  2023 жылғы 24 сәуірдегі
  № 9 шешіміне 13 қосымша

Шалқар қаласында жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2023-2024 жылдарға арналған жоспар

      Осы Шалқар қаласында жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2023-2024 жылдарға арналған жоспар (бұдан әрі - Жоспар) Қазақстан Республикасының "Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы" Заңына, Қазақстан Республикасының "Жайылымдар туралы" Заңына, Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің орынбасары-Қазақстан Республикасының Ауыл шаруашылығы министрінің 2017 жылғы 24 сәуірдегі №173 "Жайылымдарды ұтымды пайдалану қағидаларын бекіту туралы" бұйрығына (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу Тізілімінде №15090 тіркелген), Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2015 жылғы 14 сәуірдегі № 3-3/332 "Жайылымдардың жалпы алаңына түсетін жүктеменің шекті рұқсат етілетін нормасын бекіту туралы" бұйрығына (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу Тізілімінде № 11064 тіркелген) сәйкес әзірленді.

      Жоспар жайылымдарды ұтымды пайдалану, жемшөпке қажеттілікті тұрақты қамтамасыз ету және жайылымдардың тозуы процестерін болғызбау мақсатында қабылданады және ауыл шаруашылығы жануарларын жаю дәстүрі ескеріледі.

      Жоспар құрамында:

      1) құқық белгілейтін құжаттар негізінде жер санаттары, жер учаскелерінің меншік иелері және жер пайдаланушылар бөлінісінде Шалқар қаласы аумағында жайылымдардың орналасу схемасы (картасы) (1 қосымша);

      2) жайылым айналымдарының қолайлы схемалары (2 қосымша);

      3) Жайылымдардың, оның ішінде маусымдық, жайылымдық инфрақұрылым объектілерінің сыртқы және ішкі шекаралары мен алаңдары белгіленген картасы (3 қосымша);

      4) жайылым пайдаланушылардың су тұтыну нормасына сәйкес жасалған су көздеріне (көлдерге, өзендерге, тоғандарға, апандарға, суару немесе суландыру арналарына, құбырлы немесе шахта құдықтарына) қол жеткізу схемасы (4 қосымша);

      5) жайылымдары жоқ жеке және (немесе) заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын орналастыру үшін жайылымдарды қайта бөлу және оны берілетін жайылымдарға ауыстыру схемасы (5 қосымша);

      6) Ауылда, ауылдық округте орналасқан жеке және (немесе) заңды тұлғалардың жайылымдармен қамтамасыз етілмеген ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын шалғайдағы жайылымдарға орналастыру схемасы (6 қосымша);

      7) ауыл шаруашылығы жануарларын жаю мен қозғалудың маусымдық бағыттарын белгілейтін жайылымдарды пайдалану жөніндегі күнтізбелік кесте (7 қосымша);

      8) тиісті әкімшілік-аумақтық бірлікте жайылымдарды ұтымды пайдалану үшін қажетті өзге де талаптарды қамтиды.

      Жоспар жайылымдарды геоботаникалық зерттеп-қараудың жай-күйі туралы мәліметтер, ветеринариялық-санитариялық объектілер туралы мәліметтер, иелерін – жайылым пайдаланушыларды, жеке және (немесе) заңды тұлғаларды көрсете отырып, ауыл шаруашылығы жануарлары мал басының саны туралы деректер, ауыл шаруашылығы жануарларының түрлері мен жыныстық жас топтары бойынша қалыптастырылған үйірлердің, отарлардың, табындардың саны туралы деректер, шалғайдағы жайылымдарда жаю үшін ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын қалыптастыру туралы мәліметтер, екпе және аридтік жайылымдарда ауыл шаруашылығы жануарларын жаю ерекшеліктері, малды айдап өтуге арналған сервитуттар туралы мәліметтер, мемлекеттік органдар, жеке және (немесе) заңды тұлғалар берген өзге де деректер ескеріле отырып қабылданған.

      Шалқар қаласының аумағының жалпы көлемі 61490 гектар, оның ішінде егістік -38 гектар, көпжылдық екпелер – 44 гектар, тыңайған жерлер – 27 гектар, шабындық - 111 гектар, жайылым жерлері – 53408 гектар, бақша – 46 гектар, 7816 гектар - басқа алаптар.

      Жер санаттары бойынша:

      ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлер – 24142 гектар;

      елді мекендердің жері – 39173 гектар;

      қордағы жер-161389 гектар.

      Табиғи жағдайлар бойынша Шалқар қаласының аумағы агроклиматтық көрсеткіш бойынша құрғақ далалық зонаға жатады, қатал ұзақ қыста, қысқа қалыпты ыстық жазда, қыстың және жаз температураларының күрт қарама-қайшылықтарымен, жылдық жауын-шашынның аз мөлшерімен, құрғақшылықпен сипатталады. Өсімдік жамылғысы әртүрлі, селеулі-бетегелі жусанды және бетегелі-жусанды, тобылғы-қараған бұталы өсімдіктер. Топырағы қызыл қоңыр, қоңыр, аз гумусты. Өсімдік жамылғысы тұрақты емес және жеткіліксіз ылғалданған жағдайда, жалпы жазықтық сипатты және аздаған қанық түрлерімен ерекшеленді. Жер оты көктемгі-жазғы-күзгі жайылым ретінде қолданылады, жер бедерінің жағдайына қарай шөп шабуға да болады. Жайылымды тиімді пайдалану, тозуының алдын алу әрбір малды оған қолданылатын шөптің қажеттілігіне қарай орналастыру болып табылады. Ал Шалқар қаласы жайылымдарына жалпы сипаттама жасайтын болсақ, олардың өнімділігі тұрақты емес, жауын-қардың аз-көптігіне қарап әр жылдарда өзгеріп отырады. Шөбінің өнімділігі жылдың ауа райының жағдайына қарай, гектарына 1,0 центнерден 2 центнерге дейін болады. Жайылым шөбінің аздығы және маусымдап пайдаланылатын жайылымдардың бытыраңқылығы себепті малды алыстағы көктемгі, жазғы және күзгі-қысқы жайылымдарға жаюды керек етеді. Кей жылдары қыстың жұмсақтығына қарай шаруашылық құрылымдардың малдары көбіне жайылымда болады.

      2023 жылдың 1 қаңтарына Шалқар қаласында (халықтың жеке ауласы) ірі қара мал 3000 бас, оның ішінде аналық мал басы 2661 бас, 4575 қой мен ешкілер, 130 бас жылқы және 250 бас түйе бар.

      Жайылым көлемі 53408 гектарды құрайды.

      Шалқар қаласында 1 мал дәрігерлік пункті, 1 мал көміндісі бар.

      Жайылымдық жемшөп жануарлар рационының едәуір бөлігін құрайды. Шөпте азыққа қарағанда әлдеқайда көп қоректік заттар бар. Малды жайылымда ұстау жақсы дамуына ықпал етеді және жануарлардың өсуін күшейтеді, сау төл алу үшін қолайлы жағдайлар жасалады. Шалқар қаласында табиғи жайылымдардың маусымдық сипаты айқын байқалады. Шалқар қаласы аумағында мәдени және аридтік жайылымдар жоқ. Барлық жайылымдар саны мен мөлшері жайылымның шығымдылығына, мал санына және жасыл шөпті азықтандыру нормаларына байланысты учаскелерге (қоршауларға) бөлінеді. Шалқар қаласы маңындағы жайылымдарды тыныстандырып, демалдыру үшін маусымдық жайылымдарды көшпелі жолмен дәстүрлі пайдаланған жөн, ал алыс маусымдық жайылымдарда алдын ала белгіленген учаскелерде мал жаю керек. Жайылымдарды тиімді пайдалану оны пайдалану мерзімінің түрлі схемасын кезектестіру жолымен жүргізіледі. Жайылым айналымы деп табиғи жайылымдарды бір жылдан бастап жақсартуға бағытталған немесе оның өнімділігін төмендетпей бірнеше жылдан кейін қайталанатын шаралар жүйесі түсініледі. Жалпы, жайылым айналымы мен қоршаған ортаны пайдалану жүйесін қолдану, маусымдар бойынша кезектестіру, өсімдіктердің өнімділігін сақтауға мүмкіндік береді.

      Шалқар қаласында кең таралған бетеге, селеу, жусан мен әртүрлі шөптерден тұратын жайылымдар үшін барынша қолайлысы жыл сайын ретімен, жылдың барлық маусымында мал жайып, кезек-кезек 4-белдеулі жайылым айналымын жасау. Әрбір малды қоршап бағатын учаскелер жыл бойы тек бір маусым пайдалануы тиіс, егер учаске көктемде пайдаланылса, келесі жылы бұл учаске жазда, ал келесі жылы күзде пайдалануы тиіс. Тек осы жағдайда ғана жайылымдық өсімдіктердің тұқым тастауы мүмкін және азып тозған учаскелер бұрынғы өнімділігін қалпына келтіре алады.

      Жайылымдық процесті реттеу, жайылымның айдау кезектілігі, тыңайтқыштар, өсімдіктерді себу жайылымдардың жалпы өнімділігін арттырады және олардың сақталуын қамтамасыз етеді.

      Шалқар қаласы бойынша ауылшаруашылығы малдарын қамтамасыз ету үшін барлығы 53408 гектар жайылым бар.

      Шалқар қаласында мал айдауға арналған сервитуттар орнатылмаған.

      Жоғарыда баяндалғанның негізінде, Қазақстан Республикасының "Жайылымдар туралы" Заңының 15 бабына сәйкес жергілікті халықтың мұқтаждығы үшін ауыл шаруашылығы жануарларының аналық (сауын) мал басын ұстау бойынша елді мекеннің 53408 гектар бар жайылымдық алқаптарында, жүктеме нормасы 5 гектар/бас болғанда қажеттілік туындамайды.

      Жүктеме нормасы ірі қара мал басына 15 гектар/бас, қой мен ешкілер – 3 гектар/бас, жылқы – 18 гектар/бас, түйе – 23 гектар/бас болғанда жергілікті халықтың басқа ауылшаруашылығы малдарын жаю бойынша жайылымдық жерлердің 13407 гектар көлемінде қажеттілік бар.

      Қажеттілік:

      ірі қара мал үшін – 3000 бас х 15 гектар/бас = 45000 гектар;

      қой мен ешкілер үшін – 4575 бас х 3 гектар/бас = 13725 гектар;

      жылқы үшін – 130 бас х 18 гектар/бас = 2340 гектар;

      түйе үшін – 250 бас х 23 гектар/бас = 5750 гектар.

      45000+13725+2340+5750 = 66815 гектар.

      Жайылым алқаптарының қалыптасқан 13407 гектар көлемінде қажеттілігін ауданның босалқы жер қоры есебінен толықтыру қажет.

  Шалқар қаласында жайылымдарды
  басқару және оларды пайдалану жөніндегі
  2023-2024 жылдарға арналған жоспарға
  1 қосымша

Құқық белгілейтін құжаттар негізінде жер санаттары, жер учаскелерінің меншік иелері және жер пайдаланушылар бөлінісінде Шалқар қаласы аумағында жайылымдардың орналасу схемасы (картасы)



  Шалқар қаласында жайылымдарды
  басқару және оларды пайдалану жөніндегі
  2023-2024 жылдарға арналған жоспарға
  2 қосымша

Жайылым айналымдарының қолайлы схемалары



  Шалқар қаласында жайылымдарды
  басқару және оларды пайдалану жөніндегі
  2023-2024 жылдарға арналған жоспарға
  3 қосымша

Жайылымдардың, оның ішінде маусымдық, жайылымдық инфрақұрылым объектілерінің сыртқы және ішкі шекаралары мен алаңдары белгіленген картасы



  Шалқар қаласында жайылымдарды
  басқару және оларды пайдалану жөніндегі
  2023-2024 жылдарға арналған жоспарға
  4 қосымша

Жайылым пайдаланушылардың су тұтыну нормасына сәйкес жасалған су көздеріне (көлдерге, өзендерге, тоғандарға, апандарға, суару немесе суландыру арналарына, құбырлы немесе шахта құдықтарына) қол жеткізу схемасы





  Шалқар қаласында жайылымдарды
  басқару және оларды пайдалану жөніндегі
  2023-2024 жылдарға арналған жоспарға
  5 қосымша

Жайылымдары жоқ жеке және (немесе) заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын орналастыру үшін жайылымдарды қайта бөлу және оны берілетін жайылымдарға ауыстыру схемасы



  Шалқар қаласында жайылымдарды
  басқару және оларды пайдалану жөніндегі
  2023-2024 жылдарға арналған жоспарға
  6 қосымша

Ауылда, ауылдық округте орналасқан жеке және (немесе) заңды тұлғалардың жайылымдармен қамтамасыз етілмеген ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын шалғайдағы жайылымдарға орналастыру схемасы



  Шалқар қаласында жайылымдарды
  басқару және оларды пайдалану жөніндегі
  2023-2024 жылдарға арналған жоспарға
  7 қосымша

Ауыл шаруашылығы жануарларын жаю мен қозғалудың маусымдық бағыттарын белгілейтін жайылымдарды пайдалану жөніндегі күнтізбелік кесте

Ауылдық округ атауы

2023 жылғы қоршаулар саны

2024 жылғы қоршаулар саны

1

2

3

4

1

2

3

4

1

Шалқар қаласы

КЖМ

ЖМ

ДҚ

ЖКМ

КЖМ

ЖМ

ЖКМ

ДҚ

      Ескерту: аббревиатуралардың толық жазылуы:

      КЖМ –көктемгі-жазғы маусым;

      ЖКМ – жазғы-күзгі маусым;

      ЖМ – жазғы маусым;

      ДҚ – демалушы қорша.

Егер Сіз беттен қате тапсаңыз, тінтуірмен сөзді немесе фразаны белгілеңіз және Ctrl+Enter пернелер тіркесін басыңыз

 

бет бойынша іздеу

Іздеу үшін жолды енгізіңіз

Кеңес: браузерде бет бойынша енгізілген іздеу бар, ол жылдамырақ жұмыс істейді. Көбінесе, ctrl-F пернелері қолданылады