"2024-2026 жылдарға арналған аудандық бюджет туралы" Қордай аудандық мәслихатының 2023 жылғы 25 желтоқсандағы №16-3 шешіміне өзгерістер енгізу туралы

Жамбыл облысы Қордай аудандық мәслихатының 2024 жылғы 20 маусымдағы № 25-3 шешімі

Қордай аудандық мәслихаты ШЕШІМ ҚАБЫЛДАДЫ:

1. "2024-2026 жылдарға арналған аудандық бюджет туралы" Қордай аудандық мәслихатының 2023 жылғы 25 желтоқсандағы № 16-3 шешіміне келесі өзгерістер енгізілсін:

1 тармақ жаңа редакцияда жазылсын:

"1. "2024-2026 жылдарға арналған аудандық бюджет тиісінше осы шешімнің 1, 2 және 3-қосымшаларына сәйкес, оның ішінде 2024 жылға келесі көлемдерде бекітілсін:

1) кірістер – 16 350 798 мың теңге, оның ішінде:

салықтық түсімдер – 4 527 272 мың теңге;

салықтық емес түсімдер – 279 144 мың теңге;

негізгі капиталды сатудан түсетін түсімдер – 296 225 мың теңге;

трансферттер түсімі – 11 248 157 мың теңге;

2) шығындар – 18 129 426 мың теңге;

3) таза бюджеттік кредиттеу – 58 613 мың теңге, оның ішінде: бюджеттік кредиттер – 58 613 мың теңге;

бюджеттік кредиттерді өтеу – 70 607 мың теңге;

4) қаржы активтері мен операциялар бойынша сальдо – 0 мың теңге, оның ішінде:

қаржы активтерін сатып алу – 0 мың теңге;

мемлекеттік қаржы активтерін сатудан түсетін түсімдер – 0 мың теңге;

5) бюджет тапшылығы (профициті) – -1 837 241 мың теңге;

6) бюджет тапшылығын қаржыландыру (профицитін пайдалану) – 1 837 241 мың теңге, оның ішінде:

қарыздар түсімі – 1 645 139 мың теңге; қарыздарды өтеу – 120 357 мың теңге;

7) бюджет қаражатының пайдаланылатын қалдықтары – 312 459 мың теңге".

Аталған шешімнің 1 қосымшасы осы шешімнің қосымшасына сәйкес жаңа редакцияда жазылсын.

2. Осы шешім 2024 жылдың 1 қаңтарынан бастап қолданысқа енгізіледі.

Қордай аудандық мәслихатының төрағасы

Н. Садыков

	Қордай аудандық мәслихатының
	2024 жылғы 20 маусымдағы №25-3
	шешіміне қосымша
	Қордай аудандық мәслихатының
	2023 жылғы 25 желтоқсандағы №16-3
	шешіміне 1 – қосымша

2024 жылға арналған аудандық бюджет

Санаты				Сомасы (мың теңге)
	Сыныбы
		Ішкі сыныбы
			Атауы
1	2	3	4	5
			1. КІРІСТЕР	16350798
1			САЛЫҚТЫҚ ТҮСІМДЕР	4527272
	01		Табыс салығы	2038486
		1	Корпоративтік табыс салығы	1050000
		2	Жеке табыс салығы	988486
	03		Әлеуметтік салық	756679
		1	Әлеуметтік салық	756679
	04		Меншікке салынатын салықтар	1352110
		1	Мүлікке салынатын салықтар	1345000
		3	Жер салығы	3354
		4	Көлік салығы	3756
	05		Тауарларға, жұмыстарға және қызметтерге салынатын ішкі салықтар	83197
		2	Акциздер	50000
		3	Табиғи және басқа да ресурстарды пайдаланғаны үшін түсетін түсімдер	16000
		4	Кәсіпкерлік және кәсіби қызметті жүргізгені үшін алынатын алымдар	17197
	07		Басқа да салықтар	2800
		1	Басқа да салықтар	2800
	08		Заңдық маңызы бар әрекеттерді жасағаны және (немесе) оған уәкілеттігі бар мемлекеттік органдар немесе лауазымды адамдар құжаттар бергені үшін алынатын міндетті төлемдер	294000
		1	Мемлекеттік баж	294000
2			САЛЫҚТЫҚ ЕМЕС ТҮСІМДЕР	279144
	01		Мемлекеттік меншіктен түсетін кірістер	2580
		1	Коммуналдық қызметтердің таза табысының бір бөлігінің түсімдері	489
		5	Мемлекет меншігіндегі мүлікті жалға беруден түсетін кірістер	2027
		7	Мемлекеттік бюджеттен берілген кредиттер бойынша сыйақылар	6
		9	Коммуналдық меншіктегі жер учаскелері бойынша сервитут үшін төлемақы	58
	03		Мемлекеттік бюджеттен қаржыландырылатын мемлекеттік органдар ұйымдастыратын мемлекеттік сатып алудан түсетін түсімдер	15
		1	Жергілікті бюджеттен қаржыландырылатын мемлекеттік органдар ұйымдастыратын мемлекеттік сатып алудан түсетін ақша түсімдері	15
	04		Мемлекеттік бюджеттен қаржыландырылатын, сондай-ақ Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің бюджетінен (шығыстар сметасынан) қамтылатын және қаржыландырылатын мемлекеттік мекемелер салатын айыппұлдар, өсімпұлдар, санкциялар, өндіріп алулар	1720
		1	Мұнай секторы ұйымдарынан түсетін түсімдерді қоспағанда, мемлекеттік бюджеттен қаржыландырылатын, сондай-ақ Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің бюджетінен (шығыстар сметасынан) қамтылатын және қаржыландырылатын мемлекеттік мекемелер салатын айыппұлдар, өсімпұлдар, санкциялар, өндіріп алулар	1720
	06		Басқа да салықтық емес түсiмдер	274829
		1	Басқа да салықтық емес түсiмдер	274829
3			НЕГІЗГІ КАПИТАЛДЫ САТУДАН ТҮСЕТІН ТҮСІМДЕР	296225
	01		Мемлекеттік мекемелерге бекітілген мемлекеттік мүлікті сату	9740
		1	Мемлекеттік мекемелерге бекітілген мемлекеттік мүлікті сату	9740
	03		Жердi және материалдық емес активтердi сату	286485
		1	Жерді сату	283785
		2	Материалдық емес активтерді сату	2700
4			ТРАНСФЕРТТЕРДІҢ ТҮСІМДЕРІ	11248157
	01		Төмен тұрған мемлекеттiк басқару органдарынан трансферттер	318
		3	Аудандық маңызы бар қалалардың, ауылдардың, кенттердің, аулдық округтардың бюджеттерінен трансферттер	318
	02		Мемлекеттiк басқарудың жоғары тұрған органдарынан түсетiн трансферттер	11247839
		2	Облыстық бюджеттен түсетiн трансферттер	11247839

Функционалдық топ				Сомасы, мың теңге
Бюджеттік бағдарламалардың әкімшісі
Бағдарлама
Атауы
1			2	3
			2. ШЫҒЫНДАР	18129426
01			Жалпы сипаттағы мемлекеттiк қызметтер	2530886
	112		Аудан (облыстық маңызы бар қала) мәслихатының аппараты	56578
		001	Аудан (облыстық маңызы бар қала) мәслихатының қызметін қамтамасыз ету жөніндегі қызметтер	56578
	122		Аудан (облыстық маңызы бар қала) әкімінің аппараты	303193
		001	Аудан (облыстық маңызы бар қала) әкімінің қызметін қамтамасыз ету жөніндегі қызметтер	301961
		003	Мемлекеттік органның күрделі шығыстары	1232
	452		Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) қаржы бөлімі	155657
		001	Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) бюджетін орындау және коммуналдық меншігін басқару саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыру жөніндегі қызметтер	63999
		003	Салық салу мақсатында мүлікті бағалауды жүргізу	3523
		010	Жекешелендіру, коммуналдық меншікті басқару, жекешелендіруден кейінгі қызмет және осыған байланысты дауларды реттеу	180
		018	Мемлекеттік органның күрделі шығыстары	95
		028	Коммуналдық меншікке мүлікті сатып алу	86661
		113	Төменгі тұрған бюджеттерге берілетін нысаналы ағымдағы трансферттер	1199
	453		Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) экономика және бюджеттік жоспарлау бөлімі	58842
		001	Экономикалық саясатты, мемлекеттік жоспарлау жүйесін қалыптастыру және дамыту саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыру жөніндегі қызметтер	58192
		004	Мемлекеттік органның күрделі шығыстары	650
	458		Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) тұрғын үй-коммуналдық шаруашылығы, жолаушылар көлігі және автомобиль жолдары бөлімі	1927844
		001	Жергілікті деңгейде тұрғын үй-коммуналдық шаруашылығы, жолаушылар көлігі және автомобиль жолдары саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыру жөніндегі қызметтер	55346
		067	Ведомстволық бағыныстағы мемлекеттік мекемелер мен ұйымдардың күрделі шығыстары	302414
		113	Төменгі тұрған бюджеттерге берілетін нысаналы ағымдағы трансферттер	1570084
	466		Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) сәулет, қала құрылысы және құрылыс бөлімі	1000
		040	Мемлекеттік органдардың объектілерін дамыту	1000
	494		Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) кәсіпкерлік және өнеркәсіп бөлімі	27772
		001	Жергілікті деңгейде кәсіпкерлікті және өнеркәсіпті дамыту саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыру жөніндегі қызметтер	27604
		003	Мемлекеттік органның күрделі шығыстары	168
02			Қорғаныс	66804
	122		Аудан (облыстық маңызы бар қала) әкімінің аппараты	9578
		005	Жалпыға бірдей әскери міндетті атқару шеңберіндегі іс-шаралар	9578
	122		Аудан (облыстық маңызы бар қала) әкімінің аппараты	57226
		006	Аудан (облыстық маңызы бар қала) көлеміндегі төтенше жағдайлардың алдын алу және жою	27500
		007	Аудандық (қалалық) ауқымдағы дала өрттерінің, сондай-ақ мемлекеттік өртке қарсы қызмет органдары құрылмаған елдi мекендерде өрттердің алдын алу және оларды сөндіру жөніндегі іс-шаралар	29726
03			Қоғамдық тәртіп, қауіпсіздік, құқықтық, сот, қылмыстық-атқару қызметі	20880
	458		Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) тұрғын үй-коммуналдық шаруашылығы, жолаушылар көлігі және автомобиль жолдары бөлімі	20880
		021	Елдi мекендерде жол қозғалысы қауiпсiздiгін қамтамасыз ету	20880
06			Әлеуметтiк көмек және әлеуметтiк қамсыздандыру	1202671
	451		Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) жұмыспен қамту және әлеуметтік бағдарламалар бөлімі	267010
		005	Мемлекеттік атаулы әлеуметтік көмек	267010
	451		Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) жұмыспен қамту және әлеуметтік бағдарламалар бөлімі	647591
		004	Ауылдық жерлерде тұратын денсаулық сақтау, білім беру, әлеуметтік қамтамасыз ету, мәдениет, спорт және ветеринар мамандарына отын сатып алуға Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес әлеуметтік көмек көрсету	101216
		006	Тұрғын үйге көмек көрсету	1300
		007	Жергілікті өкілетті органдардың шешімі бойынша мұқтаж азаматтардың жекелеген топтарына әлеуметтік көмек	112694
		010	Үйден тәрбиеленіп оқытылатын мүгедектігі бар балаларды материалдық қамтамасыз ету	13092
		014	Мұқтаж азаматтарға үйде әлеуметтік көмек көрсету	156521
		017	Оңалтудың жеке бағдарламасына сәйкес мұқтаж мүгедектігі бар адамдарды протездік-ортопедиялық көмек, сурдотехникалық құралдар, тифлотехникалық құралдар, санаторий-курорттық емделу, мiндеттi гигиеналық құралдармен қамтамасыз ету, арнаулы жүрiп-тұру құралдары, жеке көмекшінің және есту бойынша мүгедектігі бар адамдарға қолмен көрсететiн тіл маманының қызметтері мен қамтамасыз ету	262768
	451		Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) жұмыспен қамту және әлеуметтік бағдарламалар бөлімі	288070
		001	Жергілікті деңгейде халық үшін әлеуметтік бағдарламаларды жұмыспен қамтуды қамтамасыз етуді іске асыру саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыру жөніндегі қызметтер	71914
		011	Жәрдемақыларды және басқа да әлеуметтік төлемдерді есептеу, төлеу мен жеткізу бойынша қызметтерге ақы төлеу	1300
		021	Мемлекеттік органның күрделі шығыстары	8690
		050	Қазақстан Республикасында мүгедектігі бар адамдардың құқықтарын қамтамасыз етуге және өмір сүру сапасын жақсарту	192280
		054	Үкіметтік емес ұйымдарда мемлекеттік әлеуметтік тапсырысты орналастыру	804
		113	Төменгі тұрған бюджеттерге берілетін нысаналы ағымдағы трансферттер	13082
07			Тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық	5833005
	463		Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) жер қатынастары бөлімі	40885
		016	Мемлекет мұқтажы үшін жер учаскелерін алу	40885
	466		Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) сәулет, қала құрылысы және құрылыс бөлімі	4152716
		004	Инженерлік-коммуникациялық инфрақұрылымды жобалау, дамыту және (немесе) жайластыру	2364077
		098	Коммуналдық тұрғын үй қорының тұрғын үйлерін сатып алу	1788639
	458		Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) тұрғын үй-коммуналдық шаруашылығы, жолаушылар көлігі және автомобиль жолдары бөлімі	1615746
		027	Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) коммуналдық меншігіндегі газ жүйелерін қолдануды ұйымдастыру	16779
		058	Елді мекендердегі сумен жабдықтау және су бұру жүйелерін дамыту	1598967
	466		Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) сәулет, қала құрылысы және құрылыс бөлімі	12394
		058	Елді мекендердегі сумен жабдықтау және су бұру жүйелерін дамыту	12394
	458		Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) тұрғын үй-коммуналдық шаруашылығы, жолаушылар көлігі және автомобиль жолдары бөлімі	11264
		016	Елдi мекендердiң санитариясын қамтамасыз ету	11264
08			Мәдениет, спорт, туризм және ақпараттық кеңістiк	1758461
	455		Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) мәдениет және тілдерді дамыту бөлімі	860365
		003	Мәдени-демалыс жұмысын қолдау	860365
	458		Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) тұрғын үй-коммуналдық шаруашылығы, жолаушылар көлігі және автомобиль жолдары бөлімі	12359
		075	Байланыс желілерінің құрылысы	12359
	465		Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) дене шынықтыру және спорт бөлімі	386195
		001	Жергілікті деңгейде дене шынықтыру және спорт саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыру жөніндегі қызметтер	23014
		005	Ұлттық және бұқаралық спорт түрлерін дамыту	345551
		007	Әртүрлi спорт түрлерi бойынша аудан (облыстық маңызы бар қала) құрама командаларының мүшелерiн дайындау және олардың облыстық спорт жарыстарына қатысуы	7000
		032	Ведомстволық бағыныстағы мемлекеттік мекемелер мен ұйымдардың күрделі шығыстары	10630
	466		Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) сәулет, қала құрылысы және құрылыс бөлімі	4050
		008	Cпорт объектілерін дамыту	4050
	455		Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) мәдениет және тілдерді дамыту бөлімі	219270
		006	Аудандық (қалалық) кiтапханалардың жұмыс iстеуi	171774
		007	Мемлекеттік тілді және Қазақстан халқының басқа да тілдерін дамыту	47496
	456		Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) ішкі саясат бөлімі	59000
		002	Мемлекеттік ақпараттық саясат жүргізу жөніндегі қызметтер	59000
	455		Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) мәдениет және тілдерді дамыту бөлімі	50567
		001	Жергілікті деңгейде тілдерді және мәдениетті дамыту саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыру жөніндегі қызметтер	29437
		010	Мемлекеттік органдардың объектілерін дамыту	47
		032	Ведомстволық бағыныстағы мемлекеттік мекемелер мен ұйымдардың күрделі шығыстары	21083
	456		Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) ішкі саясат бөлімі	166655
		001	Жергілікті деңгейде ақпарат, мемлекеттілікті нығайту және азаматтардың әлеуметтік сенімділігін қалыптастыру саласында мемлекеттік саясатты іске асыру жөніндегі қызметтер	46824
		003	Жастар саясаты саласында іс-шараларды іске асыру	112691
		006	Мемлекеттік органдардың объектілерін дамыту	7140
9			Отын-энергетика кешенi және жер қойнауын пайдалану	839203
	458		Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) тұрғын үй-коммуналдық шаруашылығы, жолаушылар көлігі және автомобиль жолдары бөлімі	839203
		036	Газ тасымалдау жүйесін дамыту	839203
10			Ауыл, су, орман, балық шаруашылығы, ерекше қорғалатын табиғи аумақтар, қоршаған ортаны және жануарлар дүниесін қорғау, жер қатынастары	1627772
	462		Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) ауыл шаруашылығы бөлімі	56022
		001	Жергілікті деңгейде ауыл шаруашылығы саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыру жөніндегі қызметтер	56022
	466		Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) сәулет, қала құрылысы және құрылыс бөлімі	1434225
		010	Ауыл шаруашылығы объектілерін дамыту	1434225
	453		Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) экономика және бюджеттік жоспарлау бөлімі	52205
		099	Мамандарға әлеуметтік қолдау көрсету жөніндегі шараларды іске асыру	52205
	463		Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) жер қатынастары бөлімі	85320
		001	Аудан (облыстық маңызы бар қала) аумағында жер қатынастарын реттеу саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыру жөніндегі қызметтер	53982
		003	Елдi мекендердi жер-шаруашылық орналастыру	30558
		007	Мемлекеттік органның күрделі шығыстары	780
11			Өнеркәсіп, сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі	147805
	466		Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) сәулет, қала құрылысы және құрылыс бөлімі	147805
		001	Құрылыс, облыс қалаларының, аудандарының және елді мекендерінің сәулеттік бейнесін жақсарту саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыру және ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) аумағында оңтайла және тиімді қала құрылыстық игеруді қамтамасыз ету жөніндегі қызметтер	76456
		013	Аудан аумағында қала құрысын дамытудың кешенді схемаларын, аудандық облыстық маңызы бар қаланың, кенттердің және өзгеде ауылдық елді мекендердің бас жоспарын әзірлеу	67914
		015	Мемлекеттік органдардың объектілерін дамыту	3435
12			Көлiк және коммуникация	1018373
	458		Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) тұрғын үй-коммуналдық шаруашылығы, жолаушылар көлігі және автомобиль жолдары бөлімі	1018373
		022	Көлік инфрақұрылымын дамыту	5198
		023	Автомобиль жолдарының жұмыс істеуін қамтамасыз ету	397026
		045	Аудандық маңызы бар автомобиль жолдарын және елді-мекендердің көшелерін күрделі және орташа жөндеу	636149
13			Басқалар	723714
	452		Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) қаржы бөлімі	56041
		012	Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) жергілікті атқарушы органының резерві	56041
	466		Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) сәулет, қала құрылысы және құрылыс бөлімі	667673
		079	"Ауыл-Ел бесігі" жобасы шеңберінде ауылдық елді мекендердегі әлеуметтік және инженерлік инфрақұрылымдарды дамыту	667673
14			Борышқа қызмет көрсету	83
	452		Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) қаржы бөлім	83
		013	Жергілікті атқарушы органдардың облыстық бюджеттен қарыздар бойынша сыйақылар мен өзге де төлемдерді төлеу бойынша борышына қызмет көрсету	83
15			Трансферттер	2339769
	452		Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) қаржы бөлімі	2339769
		006	Нысаналы пайдаланылмаған (толық пайдаланылмаған) трансферттерді қайтару	34837
		024	Заңнаманы өзгертуге байланысты жоғары тұрған бюджеттің шығындарын өтеуге төменгі тұрған бюджеттен ағымдағы нысаналы трансферттер	1516547
		038	Субвенциялар	748375
		054	Қазақстан Республикасының Ұлттық қорынан берілетін нысаналы трансферт есебінен республикалық бюджеттен бөлінген пайдаланылмаған (түгел пайдаланылмаған) нысаналы трансферттердің сомасын қайтару	40010
			3. ТАЗА БЮДЖЕТТІК КРЕДИТТЕУ	58613
			Бюджеттік кредиттер	58613
10			Ауыл, су, орман, балық шаруашылығы, ерекше қорғалатын табиғи аумақтар, қоршаған ортаны және жануарлар дүниесін қорғау, жер қатынастары	129220
	453		Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) экономика және бюджеттік жоспарлау бөлімі	129220
		006	Мамандарды әлеуметтік қолдау шараларын іске асыру үшін бюджеттік кредиттер	129220

Санаты Сыныбы			Атауы	Сомасы, мың теңге
Ішкі сыныбы
1			2	3
5			Бюджеттік кредиттерді өтеу	70607
	01		Бюджеттік кредиттерді өтеу	70607
		1	Мемлекеттік бюджеттен берілген бюджеттік кредиттерді өтеу	70607

Функционалдық топ Бюджеттік бағдарламалардың әкімшісі Бағдарлама Атауы				Сомасы, мың теңге
1		2		3
			5. БЮДЖЕТ ТАПШЫЛЫҒЫ (ПРОФИЦИТІ)	-1837241
			6. БЮДЖЕТ ТАПШЫЛЫҒЫН ҚАРЖЫЛАНДЫРУ (ПРОФИЦИТІН ПАЙДАЛАНУ)	1837241

Санаты Сыныбы			Атауы	Сомасы, мың теңге
Ішкі сыныбы
1			2	3
7			Қарыздар түсімі	1645139
	01		Мемлекеттік ішкі қарыздар	1645139
		1	Облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың жергілікті атқарушы органдары мемлекеттік және үкіметтік бағдарламаларды іске асыру шеңберінде тұрғын үй құрылысын қаржыландыру үшін ішкі нарықта айналысқа шығарған мемлекеттік бағалы қағаздарды шығарудан түсетін түсімдер	1515919
		2	Қарыз алу келісім-шарттары	129220

Функционалдық топ Бюджеттік бағдарламалардың әкімшісі Бағдарлама Атауы				Сомасы, мың теңге
1			2	3
16			Қарыздарды өтеу	120357
	452		Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) қаржы бөлімі	120357
		008	Жергілікті атқарушы органның жоғары тұрған бюджет алдындағы борышын өтеу	68607
		021	Жергілікті бюджеттен бөлінген пайдаланылмаған бюджеттік кредиттерді қайтару	51750
08			Бюджет қаражатының пайдаланылатын қалдықтары	312459