Білім беру ұйымдарының педагогтеріне арналған кәсіптік стандарттарды бекіту туралы

Жаңа

Қазақстан Республикасы Оқу-ағарту министрінің 2025 жылғы 24 ақпандағы № 31 бұйрығы

      "Кәсіптік біліктілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабының 5-тармағына және Қазақстан Республикасының "Білім туралы" Заңының 5-бабының 77) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

      1. Осы бұйрыққа қосымшаға сәйкес Білім беру ұйымдарының педагогтеріне арналған кәсіптік стандарттары бекітілсін.

      2. Қазақстан Республикасы Оқу-ағарту министрлігінің Орта білім беру комитеті Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:

      1) осы бұйрыққа қол қойылған күннен бастап бес жұмыс күні ішінде қазақ және орыс тілдерінде ресми жариялау және Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкіне енгізу үшін Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің "Қазақстан Республикасының Заңнама және құқықтық ақпарат институты" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнына жіберуді;

      2) осы бұйрық ресми жарияланғаннан кейін оны Қазақстан Республикасы Оқу-ағарту министрлігінің ресми интернет-ресурсында орналастыруды қамтамасыз етсін.

      3. Осы бұйрықтың орындалуын Қазақстан Республикасының Оқу-ағарту бірінші вице-министріне жүктелсін.

      4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

      Министр Ғ. Бейсембаев

      "КЕЛІСІЛДІ"

      Қазақстан Республикасы

      Еңбек және халықты әлеуметтік

      қорғау министрлігі

  Қазақстан Республикасы
Оқу-ағарту министрінің
2025 жылғы 24 ақпандағы
№ 31 бұйрығына
қосымша

Білім беру ұйымдарының педагогтеріне арналған кәсіптік стандарттары

1-ші тарау. Жалпы ережелер

      1. Кәсіптік стандарттардың қолданылу саласы: Білім беру ұйымдарының педагогтеріне арналған кәсіптік стандарттары (бұдан әрі – Педагог стандарттары) Қазақстан Республикасының "Білім туралы" Заңының 5-бабының 77) тармақшасына және Қазақстан Республикасының "Кәсіби біліктіліктер туралы" Заңының 5-бабының 5-тармағына сәйкес әзірленген және бірыңғай талаптарды белгілейді:

      1) кәсіби педагогикалық қызметтің мазмұны мен сапасына;

      2) педагогтердің біліктілік деңгейін бағалауға, аттестаттау жүргізуге;

      3) лауазымдық нұсқаулықтарды қалыптастыруға;

      4) сертификаттау және біліктілікті растауға.

      Педагог стандарттарын даярлаудың, біліктілігін арттырудың білім беру бағдарламаларының негіздерін және үздіксіз кәсіптік оқыту мүмкіндіктерін, қызметтің басқа салаларындағы мамандарды қайта даярлаудағы басымдықтарды айқындайды, педагогті оқыту/тәрбиелеу және оқыту практикасын, кәсіптік міндеттемені, қоғамдық сенім мен құрметті қолдауға, кәсіби қоғамдастықта оқытуда және тәрбиелеуде педагогтің көшбасшылығын дамытуға ықпал етеді.

      2. Осы Педагог стандарттарында мынадай терминдер, анықтамалар мен қысқартулар қолданылады:

      1) қауіпсіз білім беру ортасы – оқу, білім алу және тұлғаны дамыту үшін барлық оң мүмкіндіктердің жиынтығын білдіретін білім беру ұйымының ішкі өмірінің тұтас сапалық сипаттамасы;

      2) оқыту және тәрбиелеу\оқыту практикасы – білім алушылардың/тәрбиеленушілердің оқу процесін ұйымдастыруда, білім беру мазмұнын игеруде және тұлғаның керекті қасиеттерін қалыптастырудағы жоспарлы түрде жүйелі қолдау көрсетуге бағытталған оқыту мен тәрбие мақсаттарын іске асырудағы педагогтің қызметі;

      3) проактивтілік – басымдықтарды белгілеуге және импульсивті реакцияларға берілмеуге көмектесетін дағды.

      3. Осы Педагог стандарттарында мынадай қысқартулар қолданылады:

      1) БТБА – жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы;

      2) БА – басшылардың, мамандардың және басқа қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығы;

      3) БСШ – біліктіліктің салалық шеңбері;

      4) ЭҚЖК – экономикалық қызмет түрлерінің жалпы классификаторы;

      5) КС – кәсіби стандарт;

      6) АСБ – аутизм спектрінің бұзылуы;

      7) ПДК – психикалық дамудың кешігуі;

      8) РОӘК – Республикалық оқу-әдістемелік кеңес;

      9) ТжКББ – техникалық және кәсіптік білім беру.

2-ші тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты

      4. Кәсіптік стандарттың атауы: Білім беру ұйымдарының педагогтеріне арналған кәсіптік стандарттары.

      5. Кәсіптік стандарттың коды: P85100004

      6. ЭҚЖЖ секциясын, бөлімін, тобын, сыныбын және кіші сыныбын көрсету:

      P Білім беру

      85 Білім беру

      85.1 Мектепке дейінгі білім беру

      85.10 Мектепке дейінгі білім беру

      85.10.0 Мектепке дейінгі білім беру

      P Білім беру

      85 Білім беру

      85.2 Бастауыш білім беру (1-ші деңгей)

      85.20 Бастауыш білім беру (1-ші деңгей)

      85.20.0 Бастауыш білім беру (1-ші деңгей)

      P Білім беру

      85 Білім беру

      85.3 Орта білім беру (2-ші және 3-ші деңгейлер)

      85.31 Негізгі және жалпы орта білім беру

      85.31.0 Негізгі және жалпы орта білім беру

      P Білім беру

      85 Білім беру

      85.3 Орта білім беру (2-ші және 3-ші деңгейлер)

      85.32 Техникалық және кәсіптік орта білім

      85.32.1 Кәсіптік-техникалық орта білім

      P Білім беру

      85 Білім беру

      85.3 Орта білім беру (2-ші және 3-ші деңгейлер)

      85.32 Техникалық және кәсіптік орта білім

      85.32.2 Орта кәсіптік білім

      P Білім беру

      85 Білім беру

      85.4 Жоғары білім беру (5-ші, 6-ші, 7-ші, 8-ші деңгейлер)

      85.41 Орта білімнен кейінгі білім беру

      85.41.0 Орта білімнен кейінгі білім беру

      P Білім беру

      85 Білім беру

      85.5 Білім берудің өзге де түрлері

      85.51 Спорт және демалыс саласындағы білім беру

      85.51.0 Спорт және демалыс саласындағы білім беру

      P Білім беру

      85 Білім беру

      85.5 Білім берудің өзге де түрлері

      85.52 Мәдениет саласындағы білім беру

      85.52.0 Мәдениет саласындағы білім беру

      P Білім беру

      85 Білім беру

      85.5 Білім берудің өзге де түрлері

      85.59 Басқа топтамаларға енгізілмеген білім берудің өзге де түрлері

      85.59.1 Кешкі жалпы білім беретін мектептердің қызметі

      P Білім беру

      85 Білім беру

      85.5 Білім берудің өзге де түрлері

      85.59 Басқа топтамаларға енгізілмеген білім берудің өзге де түрлері

      85.59.2 Ұлттық компаниялар мен олардың еншілес ұйымдары беретін білім беру

      түрлері

      P Білім беру

      85 Білім беру

      85.6 Білім беру саласындағы қосалқы қызмет

      85.60 Білім беру саласындағы қосалқы қызмет

      85.60.1 Ұлттық компаниялар мен олардың еншілес ұйымдары ұсынатын білім беру

      саласындағы қосалқы қызмет

      P Білім беру

      85 Білім беру

      85.6 Білім беру саласындағы қосалқы қызмет

      85.60 Білім беру саласындағы қосалқы қызмет

      85.60.9 Білім беру саласындағы өзге де қосалқы қызмет

      7. Кәсіптік стандарттың қысқаша сипаттамасы: Білім беру ұйымдарының педагогтеріне арналған кәсіптік стандарттары келесі міндеттерді іске асыру үшін әзірленді:

      1) педагогтің кәсіби құзыреттіліктері туралы бірыңғай түсінікті қамтамасыз ету және қоғамның мүдделі тараптарын ақпараттандыру;

      2) кәсіптік оқыту бағдарламаларының мақсаттары мен мазмұнын анықтау;

      3) педагогтің педагогикалық іс-әрекетті жобалау және жүзеге асырудағы кәсіби құзыреттіліктерінің сипаттамасы;

      4) педагогтердің біліктілігін арттыру жүйесін дамыту;

      5) педагогтің біліктілік талаптары деңгейі мен еңбек функцияларын бағалау және белгілеу; 6) өзінің педагогикалық қызметі мазмұнының бейімделуі және өзгерістермен басқару.

      8. Кәсіптер карточкаларының тізімі:

      1) Мектепке дейінгі білім беру ұйымының тәрбиешілері - 4 СБШ-нің деңгейі;

      2) Мектепке дейінгі білім беру ұйымының тәрбиешілері - 5 СБШ-нің деңгейі;

      3) Мектепке дейінгі білім беру ұйымының тәрбиешілері - 6 СБШ-нің деңгейі;

      4) Мектепке дейінгі білім беру ұйымының тәрбиешілері - 7 СБШ-нің деңгейі;

      5) Бастауыш мектеп мұғалімдері - 4 СБШ-нің деңгейі;

      6) Бастауыш мектеп мұғалімдері - 5 СБШ-нің деңгейі;

      7) Бастауыш мектеп мұғалімдері - 6 СБШ-нің деңгейі;

      8) Бастауыш мектеп мұғалімдері - 7 СБШ-нің деңгейі;

      9) Орта мектеп мұғалімдері - 4 СБШ-нің деңгейі;

      10) Орта мектеп мұғалімдері - 5 СБШ-нің деңгейі;

      11) Орта мектеп мұғалімдері - 6 СБШ-нің деңгейі;

      12) Орта мектеп мұғалімдері - 7 СБШ-нің деңгейі;

      13) Колледждердің және басқа да техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарының педагогтері (өндірістік оқыту шеберлері) - 4 СБШ-нің деңгейі;

      14) Колледждердің және басқа да техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарының педагогтері (өндірістік оқыту шеберлері) - 5 СБШ-нің деңгейі;

      15) Колледждердің және басқа да техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарының педагогтері (өндірістік оқыту шеберлері) - 6 СБШ-нің деңгейі;

      16) Колледждердің және басқа да техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарының педагогтері (өндірістік оқыту шеберлерінен басқа) - 6 СБШ-нің деңгейі;

      17) Колледждердің және басқа да техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарының педагогтері (өндірістік оқыту шеберлерінен басқа) - 7 СБШ-нің деңгейі;

      18) Колледждердің және басқа да техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарының педагогтері (өндірістік оқыту шеберлері) - 7 СБШ-нің деңгейі;

      19) Қосымша білім беру педагогтері - 4 СБШ-нің деңгейі;

      20) Қосымша білім беру педагогтері - 5 СБШ-нің деңгейі;

      21) Қосымша білім беру педагогтері - 6 СБШ-нің деңгейі;

      22) Қосымша білім беру педагогтері - 7 СБШ-нің деңгейі;

      23) Педагог-ассистент - 4 СБШ-нің деңгейі;

      24) Олигофренопедагог - 6 СБШ-нің деңгейі;

      25) Педагог-психолог, психолог - 6 СБШ-нің деңгейі;

      26) Педагог-психолог, психолог - 7 СБШ-нің деңгейі;

      27) Сурдопедагог - 6 СБШ-нің деңгейі;

      28) Сурдопедагог - 7 СБШ-нің деңгейі;

      29) Тифлопедагог - 6 СБШ-нің деңгейі;

      30) Тифлопедагог - 7 СБШ-нің деңгейі;

      31) Білім беруді ұйымдастырушы әлеуметтік педагог - 6 СБШ-нің деңгейі;

      32) Психикалық дамуы тежелген (ПДТ) және оқуда қиындықтары бар балалармен жұмыс жөніндегі педагог - 6 СБШ-нің деңгейі;

      33) Психикалық дамуы тежелген (ПДТ) және оқуда қиындықтары бар балалармен жұмыс жөніндегі педагог - 7 СБШ-нің деңгейі;

      34) Ерте қолдау көрсету педагогі - 6 СБШ-нің деңгейі;

      35) Ерте қолдау көрсету педагогі - 7 СБШ-нің деңгейі;

      36) Эргопедагог - 6 СБШ-нің деңгейі;

      37) Эргопедагог - 7 СБШ-нің деңгейі;

      38) Олигофренопедагог - 7 СБШ-нің деңгейі;

      39) Қарым-қатынас және әлеуметтік өзара іс-әрекет бұзылыстары немесе қиындықтары бар балалармен жұмыс жөніндегі педагог - 6 СБШ-нің деңгейі;

      40) Қарым-қатынас және әлеуметтік өзара іс-әрекет бұзылыстары немесе қиындықтары бар балалармен жұмыс жөніндегі педагог - 7 СБШ-нің деңгейі;

      41) Мұғалім-логопед, логопед - 6 СБШ-нің деңгейі;

      42) Мұғалім-логопед, логопед - 7 СБШ-нің деңгейі.

3-ші тарау. Кәсіптер карточкалары

9. Кәсіптің карточкасы "Мектепке дейінгі білім беру ұйымының тәрбиешілері ":

Топтың коды:

2362-0

Қызмет атауының коды:

-

Кәсіптің атауы:

Мектепке дейінгі білім беру ұйымының тәрбиешілері 

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

4.1, 4.2, 4.3, 4.4

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

"Педагог лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2009 жылғы 13 шілдедегі № 338 бұйрығы 
4-параграф. Мектепке дейінгі тәрбие және оқыту ұйымының тәрбиешісі 

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман) 

Мамандық:
Мектепке дейінгі тәрбие және оқыту 

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

4 деңгей үшін - еңбек өтілі жоқ; 4.1 үшін - кемінде 2 жыл; 4.2 үшін - кемінде 3 жыл; 4.3 үшін - кемінде 4 жыл; 4.4 үшін - кемінде 5 жыл. 

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

жоқ

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

2362-0-002 - Балабақша (сәбилер балабақшасы) тәрбиешісі

Қызметтің негізгі мақсаты:

Мектеп жасына дейінгі балаларды тәрбиелеу және оқыту мәселелері бойынша ата-аналарға консультациялық көмек көрсету, балалардың ұйымдасқан және басқа да іс-әрекеттерін жоспарлау және жүргізу, балалардың өмірі мен денсаулығын қорғауды қамтамасыз ету.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Тәрбиелеу-білім беру процесін жүзеге асыру 
2. Тәрбиеленушілердің даму деңгейіне мониторинг жүргізу
3. Әдістемелік қызметті жүзеге асыру

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Тәрбиелеу-білім беру процесін жүзеге асыру 




Дағды 1:
Тәрбиелеу-білім беру процесін жоспарлау 

Машықтар:
1. Балалардың өмірі мен денсаулығын қорғау талаптарын сақтау.
2. Мектепке дейінгі ұйымның және жас тобының тәрбиелеу-білім беру жұмысының жылдық жоспарына сәйкес мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандартының, мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың үлгілік оқу бағдарламасының талаптарына сәйкес педагогикалық процесті жоспарлау.
3. Перспективалық жоспар, циклограммалар жасау, баланың жеке даму карталарын толтыру.
4. Ұйымдастырылған әрекеттің негізгі түрлерін, балалар қызметінің басқа түрлерін жоспарлау
5. Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың білім беру (вариативті, жеке, бейімделген, қосымша) бағдарламаларын әзірлеу.
6. Ерекше білім беру қажеттіліктері бар және мүмкіндіктері шектеулі балалармен жұмыс істеудің жеке жоспарын жасау.
7. Ерекше білім беру қажеттіліктері бар балаларды тәрбиелеу және оқыту үшін арнайы жағдайлар жасау.
8. Ерекше білім беру ерекшеліктері бар балаларға психологиялық-педагогикалық қолдау көрсету.
9. Қол жеткізілген нәтижелерді талдау негізінде білім беру қызметін жобалау.

Білімдер:
1. Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың мемлекеттік жалпыға міндетті стандарты.
2. Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың типтік бағдарламасының мазмұны мен құрылымы.
3. Алғашқы дәрігерге дейінгі медициналық көмек көрсету, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау қағидалары.
4. Санитарлық-гигиеналық жағдайларды қамтамасыз етуге қойылатын талаптар.
5. Мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту әдістері.
6. Мектеп жасына дейінгі балалардың психологиялық және физиологиялық ерекшеліктері.
7. Мектепке дейінгі педагогика және психология.


Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Дағды 2:
Тәрбиелеу-білім беру процесін ұйымдастыру 

Машықтар:
1. Балалардың өмірі мен денсаулығын қорғауды қамтамасыз ету, оларды тәрбиелеу мен оқытуда денсаулық сақтау технологияларын қолдану.
2. Тәрбиеленушілердің физикалық, коммуникативтік, танымдық және зерттеу, шығармашылық, әлеуметтік-эмоционалдық дағдыларын дамытуды жүзеге асыру.
3. Режимдік сәттерді ұйымдастыру және өткізу.
4. Ата-аналар қоғамымен ынтымақтастық.
5. Тәрбиелеу-білім беру процесіне қатысатын білім беру ұйымының басқа қызметкерлерімен өзара іс-қимыл жасау.
6. Жас ерекшеліктерін, сондай-ақ тәрбиеленушілердің ерекше білім беру қажеттіліктерін ескере отырып, тәрбие мен оқытуда жеке тәсілді жүзеге асыру.
7. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениетті сақтау.

Білімдер:
1. Мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту жүйесін     реттейтін    нормативтік құқықтық актілер.
2. Педагогикалық этика нормалары.
3. Жас физиологиясының, жас және жалпы психологияның теориялық негіздері.
4. Еңбек заңнамасының негіздері, ішкі еңбек тәртібі, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау қағидалары, өрттен қорғау, санитарлық талаптар.
5. Сыбайлас   жемқорлыққа    қарсы мәдениеттің нормалары мен принциптері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 2:
Тәрбиеленушілердің даму деңгейіне мониторинг жүргізу



Дағды 1:
Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың мазмұнын меңгеру деңгейіне мониторинг жүргізу

Машықтар:
1. Қиындықтарды анықтау мақсатында тәрбиеленушілердің даму деңгейіне мониторинг жүргізу.
2. Түзету мақсатында мониторинг нәтижелері негізінде баланың дамуының жеке картасын әзірлеу.
3. Арнайы, жеке-дамыту және түзету-дамыту бағдарламалары мен оқыту әдістерін әзірлеу.

Білімдер:
1. Мектеп жасына дейінгі балалардағы машықтар мен дағдылардың даму деңгейін диагностикалау нәтижелерін есептеу әдістері.
2. Бастапқы, аралық және қорытынды мониторинг жүргізу қағидалары.
3. Балалардағы     машықтар    мен дағдылардың   даму   деңгейін диагностикалау нәтижелерін өңдеу технологиялары.
4. Тәрбиеленушілердің даму деңгейін бағалау құралдары мен критерийлері.
5. Ерекше білім беру қажеттіліктері бар балаларға арналған мониторингтік құралдарды әзірлеу теориялары мен әдістемелері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 3:
Әдістемелік қызметті жүзеге асыру



Дағды 1:
Оқу-әдістемелік материалдарды әзірлеу

Машықтар:
1. Тәрбиеленушілердің әртүрлі іс-әрекеттерін жүргізу үшін дидактикалық, оқу-әдістемелік материалдар әзірлеу.
2. Әдістемелік материалдарды (ұсынымдар, жинақтар, құралдар және т.б.) әзірлеуге қатысу.
3. Ата-аналарға арналған әдістемелік ұсыныстарды әзірлеу.
4. Мектепке дейінгі ұйымның әдістемелік қызметіне қатысу .
4.1-кіші деңгей үшін алдыңғыларға қосымша:
-
Зерттеу, эксперименттік жұмыс дағдыларын пайдалану.
4.2-кіші деңгей үшін алдыңғыларға қосымша:
- Педагогикалық      басылымдарда әдістемелік       жарияланымдарды орналастыру.
4.3-кіші деңгей үшін алдыңғыларға қосымша :
- Авторлық әдістемелік әзірлемелерді әзірлеу.
4.4-кіші деңгей үшін алдыңғыларға қосымша :
- Авторлық әдістемелік әзірлемелерді жариялау.

Білімдер:
1. Оқу-әдістемелік материалдарды әзірлеуге қойылатын талаптар.
2. Мектепке дейінгі тәрбие және оқыту саласындағы нормативтік құқықтық құжаттар.
3. Еңбек заңнамасының негіздері, ішкі еңбек тәртібінің ережелері,еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қорғау, санитарлық талаптар.
4. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениеттің нормалары мен принциптері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Дағды 2:
Біліктілікті арттыру және қайта даярлау 

Машықтар:
1. Кәсіби дамудың траекториясын құру.
2. Кәсіби өзін-өзі дамытуды, өзін-өзі оқытуды жүзеге асыру.
3. Мектеп жасына дейінгі балаларды тәрбиелеу мен оқытудың заманауи әдістемелерін, жаңа тәсілдерін, цифрлық технологияларын, тиімді нысандары мен әдістерін қолдану.

Білімдер:
1. Білім беру саласындағы нормативтік-құқықтық актілер.
2. Педагогтердің біліктілігін арттыру курстарын ұйымдастыру және өткізу қағидалары, сондай-ақ педагог қызметін курстан кейінгі сүйемелдеу.
3. Педагогтерді аттестаттаудан өткізу ережелері мен шарттары.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Дағды 3:
Үздік педагогикалық тәжірибелерді жариялау 

Машықтар:
1. Отандық және шетелдік тәжірибенің үздік тәжірибелерін зерделеу.
2. Үздік педагогикалық тәжірибелерді жалпылауға қатысу.
3. Алдыңғыларға қосымша,
4.1-кіші деңгей үшін:
- тәжірибені қорытындылау, білім беру ұйымы деңгейінде конкурстарға, жарыстарға қатысушылардың болуы.
4.2-кіші деңгей үшін:
- тәжірибені қорытындылау, конкурстарға, жарыстарға қатысушылардың аудан/қала деңгейінде болуы.
4.3-кіші деңгей үшін:
- тәжірибені қорытындылау, конкурстарға, жарыстарға қатысушылардың облыс деңгейінде болуы;
4.4-кіші деңгей үшін:
- тәлімгерлікпен айналысу;
- балаларда зерттеу дағдыларын дамыту.

Білімдер:
1. Алгоритм, формалар, анықтау әдістері, зерттеу, тәжірибені жалпылау.
2. Үздік тәжірибелерді жалпылау және тарату әдістемесі.
3. Тәжірибені жинақтауды реттейтін нормативтік құқықтық құжаттар.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Ұқыптылық
Күйзеліске тұрақтылық
Эмоциялық парасат
Мейірімділік
Ауызекі сөйлеу дағдылары
Жазбаша қарым-қатынас жасау дағдылары
Парасаттылық
Компьютерлік сауаттылық

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

5

Мектепке дейінгі білім беру ұйымының тәрбиешілері 

6

Мектепке дейінгі білім беру ұйымының тәрбиешілері 

10. Кәсіптің карточкасы "Мектепке дейінгі білім беру ұйымының тәрбиешілері":

Топтың коды:

2362-0

Қызмет атауының коды:

-

Кәсіптің атауы:

Мектепке дейінгі білім беру ұйымының тәрбиешілері

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

5

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

5.1, 5.2, 5.3, 5.4

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

"Педагог лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2009 жылғы 13 шілдедегі № 338 бұйрығы 
4-параграф. Мектепке дейінгі тәрбие және оқыту ұйымының тәрбиешісі 

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
орта білімнен кейінгі (қолданбалы бакалавриат) 

Мамандық:
Мектепке дейінгі тәрбие және оқыту 

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

5 деңгей үшін - еңбек өтілі жоқ; 5.1 үшін - кемінде 2 жыл; 5.2 үшін - кемінде 3 жыл; 5.3 үшін - кемінде 4 жыл; 5.4 үшін - кемінде 5 жыл. 

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

жоқ

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

2362-0-002 - Балабақша (сәбилер балабақшасы) тәрбиешісі

Қызметтің негізгі мақсаты:

Балалардың мектепке дейінгі білім беру ұйымында болуын ұйымдастыру, ұйымдасқан қызметті жоспарлау және жүргізу, балалардың қауіпсіздігі мен денсаулық жағдайын бақылау, жобалау қызметін жүзеге асыру, дамытушы бағдарламаларды әзірлеу. 

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Тәрбиелеу-білім беру процесін жүзеге асыру
2. Тәрбиеленушілердің даму деңгейіне мониторинг жүргізу
3. Әдістемелік қызметті жүзеге асыру.

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Тәрбиелеу-білім беру процесін жүзеге асыру



Дағды 1:
тәрбиелеу-білім беру процесін жоспарлау

Машықтар:
1. Балалардың өмірі мен денсаулығын қорғау талаптарын сақтау.
2. Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың үлгілік оқу бағдарламасының мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандартының талаптарына сәйкес мектепке дейінгі ұйымның және жас тобының тәрбиелеу-білім беру жұмысының жылдық жоспарына сәйкес педагогикалық процесті жоспарлау.
3. Перспективалық жоспар, циклограммалар жасау, баланың жеке даму карталарын толтыру.
4. Тәрбиеленушілердің ұйымдастырылған әрекетінің негізгі түрлерін, балалар іс-әрекетінің басқа түрлерін жоспарлау.
5. Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың білім беру (вариативті, жеке, бейімделген, қосымша) бағдарламаларын әзірлеу.
6. Ерекше білім беру қажеттіліктері бар және мүмкіндіктері шектеулі балалармен жұмыс істеудің жеке жоспарын жасау.
7. Ерекше білім беру қажеттіліктері бар балаларды тәрбиелеу және оқыту үшін арнайы жағдайлар жасау.
8. Қол жеткізілген нәтижелерді талдау негізінде білім беру қызметін жобалау. 

Білімдер:
1. Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың мемлекеттік жалпыға міндетті стандарты.
2. Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың типтік бағдарламасының мазмұны мен құрылымы.
3. Алғашқы дәрігерге дейінгі медициналық көмек көрсету, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау қағидалары.
4. Санитарлық-гигиеналық жағдайларды қамтамасыз етуге қойылатын талаптар.
5. Мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту әдістемесі.
6. Мектеп жасына дейінгі балалардың психологиялық және физиологиялық ерекшеліктері.
7. Мектепке дейінгі педагогика және психологиясы. 

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Дағды 2:
Тәрбиелеу-білім беру процесін ұйымдастыру 

Машықтар:
1. Балалардың өмірі мен денсаулығын қорғауды қамтамасыз ету, оларды тәрбиелеу мен оқытуда денсаулық сақтау технологияларын қолдану.
2. Тәрбиеленушілердің физикалық, коммуникативтік, танымдық және зерттеу, шығармашылық, әлеуметтік-эмоционалдық дағдыларын дамытуды жүзеге асыру.
3. Режимдік сәттерді ұйымдастыру және өткізу.
4. Мектеп жасына дейінгі балаларды тәрбиелеу мен оқытудың заманауи әдістемелерін, жаңа тәсілдерін, цифрлық технологияларын, тиімді нысандары мен әдістерін қолдану.
5. Ұйымдастырылған әрекеттерді талдау.
6. Ата-аналар қоғамдастығымен ынтымақтастық.
7. Тәрбиелеу-білім беру процесіне қатысатын білім беру ұйымының басқа қызметкерлерімен өзара іс-қимыл жасау.
8. Жас ерекшеліктерін, сондай-ақ тәрбиеленушілердің ерекше білім беру қажеттіліктерін ескере отырып, тәрбие мен оқытуда жеке тәсілді жүзеге асыру.
9. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениетті сақтау.

Білімдер:
1. Мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту жүйесін реттейтін нормативтік құқықтық актілер.
2. Педагогикалық этика нормалары.
3. Жас физиологиясының, жас және жалпы психологияның теориялық негіздері.
4. Еңбек заңнамасының негіздері, ішкі еңбек тәртібі, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау қағидалары, өрттен қорғау, санитарлық талаптары.
5. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениеттің нормалары мен принциптері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 2:
Тәрбиеленушілердің даму деңгейіне мониторинг жүргізу



Дағды 1:
Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың мазмұнын меңгеру деңгейіне мониторинг жүргізу 

Машықтар:
1. Қиындықтарды анықтау мақсатында тәрбиеленушілердің даму деңгейіне мониторинг жүргізу.
2. Түзету мақсатында мониторинг нәтижелері негізінде баланың дамуының жеке картасын әзірлеу.
3. Арнайы, жеке-дамыту және түзету-дамыту бағдарламалары мен оқыту әдістерін әзірлеу.

Білімдер:
1. Мектеп жасына дейінгі балалардағы машықтар мен дағдылардың даму деңгейін диагностикалау нәтижелерін есептеу әдістері.
2. Бастапқы, аралық және қорытынды мониторинг жүргізу қағидалары.
3. Балалардағы машықтар мен дағдылардың даму деңгейін диагностикалау нәтижелерін өңдеу технологиялары.
4. Тәрбиеленушілердің даму деңгейін бағалау құралдары мен критерийлері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 3:
Әдістемелік қызметті жүзеге асыру.



Дағды 1:
Оқу-әдістемелік материалдарды әзірлеу.

Машықтар:
1. Ұйымдастырылған әрекетті жүзеге асыру үшін дидактикалық, оқу-әдістемелік материалдар әзірлеу.
2. Әдістемелік тақырыпқа сәйкес әдістемелік құралдар мен жинақтар, ата-аналарға арналған ұсыныстар әзірлеу.
3. Мектепке дейінгі ұйымның әдістемелік қызметіне қатысу.
4. Әдістемелік материалдарды (ұсынымдар, жинақтар, құралдар және т.б.) әзірлеуге қатысу.
5. Дамыту бағдарламаларын әзірлеу.
5.1-кіші деңгей үшін алдыңғыларға қосымша:
- Зерттеу, эксперименттік жұмыс дағдыларын пайдалану.
5.2-кіші деңгей үшін алдыңғыларға қосымша:
- Педагогикалық басылымдарда әдістемелік жарияланымдарды орналастыру.
5.3-кіші деңгей үшін алдыңғыларға қосымша:
- Авторлық әдістемелік әзірлемелерді әзірлеу.
5.4-кіші деңгей үшін алдыңғыларға қосымша:
- Авторлық әдістемелік әзірлемелерді жариялау.

Білімдер:
1. Оқу-әдістемелік материалдарды, білім беру және дамыту бағдарламаларын әзірлеуге қойылатын талаптар.
2. Мектепке дейінгі тәрбие және оқыту саласындағы нормативтік құқықтық құжаттар.
3. Білім беру бағдарламаларын әзірлеуге қойылатын талаптар.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Дағды 2:
біліктілікті арттыру және қайта даярлау

Машықтар:
1. Кәсіби дамудың траекториясын құру.
2. Кәсіби өзін-өзі дамытуды, өзін-өзі оқытуды жүзеге асыру.
3. Озық педагогикалық тәжірибені зерттеу.

Білімдер:
1. Білім беру саласындағы нормативтік-құқықтық актілер.
2. Педагогтердің біліктілігін арттыру курстарын ұйымдастыру және өткізу қағидалары, сондай-ақ педагог қызметін курстан кейінгі сүйемелдеу.
3. Педагогтерді аттестаттаудан өткізу ережелері мен шарттары.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Дағды 3:
Озық педагогикалық тәжірибелерді тарату

Машықтар:
1. Отандық және шетелдік тәжірибенің үздік тәжірибелерін зерттеу.
2. Озық педагогикалық тәжірибені әзірлеу және жалпылау.
3. Педагогикалық тәжірибені тарату үшін ақпараттық-коммуникациялық технологияларды пайдалану.
Алдыңғыларға қосымша,
5.1-кіші деңгей үшін:
- білім беру ұйымы деңгейінде тәжірибені жинақтау, білім беру ұйымы деңгейінде конкурстарға, жарыстарға қатысушылардың болуы.
5.2-кіші деңгей үшін:
- аудан/қала деңгейінде тәжірибе жинақтау, аудан/қала деңгейінде конкурстарға, жарыстарға қатысушылардың болуы.
5.3-кіші деңгей үшін:
- облыс деңгейінде тәжірибені жинақтау, облыс деңгейінде конкурстарға, жарыстарға қатысушылардың болуы;
5.4-кіші деңгей үшін:
- тәлімгерлікпен айналысу;
- балаларда зерттеу дағдыларын дамыту.

Білімдер:
1. Алгоритм, формалар, анықтау әдістері, зерттеу, тәжірибені жалпылау.
2. Үздік тәжірибелерді жалпылау және тарату әдістемесі.
3. Тәжірибені жинақтауды реттейтін нормативтік құқықтық құжаттар.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Ұқыптылық
Күйзеліске тұрақтылық
Эмоциялық парасат
Мейірімділік
Ауызекі сөйлеу дағдылары
Жазбаша қарым-қатынас жасау дағдылары
Парасаттылық
Компьютерлік сауаттылық

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Мектепке дейінгі білім беру ұйымының тәрбиешілері

6

Мектепке дейінгі білім беру ұйымының тәрбиешілері 

11. Кәсіптің карточкасы "Мектепке дейінгі білім беру ұйымының тәрбиешілері":

Топтың коды:

2362-0

Қызмет атауының коды:

-

Кәсіптің атауы:

Мектепке дейінгі білім беру ұйымының тәрбиешілері

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

6.1, 6.2, 6.3, 6.4

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

"Педагог лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2009 жылғы 13 шілдедегі № 338 бұйрығы. 
4-параграф. Мектепке дейінгі тәрбие және оқыту ұйымының тәрбиешісі 

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура) 

Мамандық:
Мектепке дейінгі тәрбиелеу және оқыту педагогикасы 

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

6 деңгей үшін - еңбек өтілі жоқ; 6.1 және 6.2 үшін - кемінде 2 жыл; 6.3 үшін - кемінде 3 жыл, 6.4 үшін - кемінде 5 жыл. 

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

жоқ

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

2362-0-002 - Балабақша (сәбилер балабақшасы) тәрбиешісі

Қызметтің негізгі мақсаты:

Мектеп жасына дейінгі балаларды тәрбиелеу және оқыту мәселелері бойынша ата-аналарға тәрбие-білім беру процесін, консультациялық көмекті жүзеге асыру, ұйымдасқан қызметті жоспарлау және жүргізу, балалардың қауіпсіздігі мен денсаулық жағдайын бақылау, жобалау қызметін жүзеге асыру, тәлімгерлік пен зерттеу қызметін жүзеге асыру, дамытушы бағдарламаларды әзірлеу. 

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Тәрбиелеу-білім беру процесін жүзеге асыру 
2. Тәрбиеленушілердің даму деңгейіне мониторинг жүргізу
3. Әдістемелік қызметті жүзеге асыру

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Тәрбиелеу-білім беру процесін жүзеге асыру 



Дағды 1:
Тәрбиелеу-білім беру процесін жоспарлау

Машықтар:
1. Балалардың өмірі мен денсаулығын қорғау талаптарын сақтау.
2. Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың үлгілік оқу бағдарламасының мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандартының талаптарына сәйкес мектепке дейінгі ұйымның және жас тобының тәрбиелеу-білім беру жұмысының жылдық жоспарына сәйкес педагогикалық процесті жоспарлау.
3. Перспективалық жоспар, циклограммалар жасау, баланың жеке даму карталарын толтыру.
4. Ұйымдастырылған іс-әрекеттің негізгі түрлерін, балалар іс-әрекетінің басқа түрлерін жоспарлау.
5. Оқушылардың вариативті қызметін жоспарлау.
6. Ерекше білім беру қажеттіліктері бар балалармен жеке жұмыс жоспарын жасау.
7. Ерекше білім беру қажеттіліктері бар балаларды тәрбиелеу және оқыту үшін арнайы жағдайлар жасау.
8. Қол жеткізілген нәтижелерді талдау негізінде білім беру қызметін жобалау.

Білімдер:
1. Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың мемлекеттік жалпыға міндетті стандарты.
2. Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың типтік бағдарламасының мазмұны мен құрылымы.
3. Алғашқы дәрігерге дейінгі медициналық көмек көрсету, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау қағидалары.
4. Санитарлық-гигиеналық жағдайларды қамтамасыз етуге қойылатын талаптар.
5. Мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту әдістемесі.
6. Мектеп жасына дейінгі балалардың психологиялық және физиологиялық ерекшеліктері.
7. Мектепке дейінгі педагогика және психология.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Дағды 2:
тәрбиелеу-білім беру процесін ұйымдастыру

Машықтар:
1. Балалардың өмірі мен денсаулығын қорғауды қамтамасыз ету, оларды тәрбиелеу мен оқытуда денсаулық сақтау технологияларын қолдану.
2. Тәрбиеленушілердің физикалық, коммуникативтік, танымдық және зерттеу, шығармашылық, әлеуметтік-эмоционалдық дағдыларын дамытуды жүзеге асыру.
3. Режимдік сәттерді ұйымдастыру және өткізу.
4. Мектеп жасына дейінгі балаларды тәрбиелеу мен оқытудың заманауи әдістемелерін, жаңа тәсілдерін, цифрлық технологияларын, тиімді нысандары мен әдістерін қолдану.
5. Ұйымдастырылған әрекеттерді талдау.
6. Ата-аналар қоғамдастығымен ынтымақтастық.
7. Тәрбиелеу-білім беру процесіне қатысатын білім беру ұйымының басқа қызметкерлерімен өзара іс-қимыл жасау.
8. Жас  ерекшеліктерін, сондай-ақ тәрбиеленушілердің ерекше білім беру қажеттіліктерін ескере отырып, тәрбие мен оқытуда жеке тәсілді жүзеге асыру.
9. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениетті сақтау.

Білімдер:
1. Мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту жүйесін реттейтін нормативтік құқықтық актілер.
2. Педагогикалық этика нормалары.
3. Жас физиологиясының, жас және жалпы психологияның теориялық негіздері.
4. Еңбек заңнамасының негіздері, ішкі еңбек тәртібі, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау қағидалары, өрттен қорғау, санитарлық талаптар.
5. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениеттің нормалары мен принциптері. 

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 2:
Тәрбиеленушілердің даму деңгейіне мониторинг жүргізу



Дағды 1:
Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың мазмұнын меңгеру деңгейіне мониторинг жүргізу 

Машықтар:
1. Қиындықтарды анықтау мақсатында тәрбиеленушінің даму деңгейіне мониторинг жүргізу.
2. Түзету мақсатында мониторинг нәтижелері негізінде баланың дамуының жеке картасын әзірлеу.
3. Арнайы, жеке-дамыту және түзету-дамыту бағдарламалары мен оқыту әдістерін әзірлеу.

Білімдер:
1. Мектеп жасына дейінгі балалардағы машықтар мен дағдылардың даму деңгейін диагностикалау нәтижелерін есептеу әдістері.
2. Бастапқы, аралық және қорытынды мониторинг жүргізу қағидалары.
3. Балалардағы машықтар мен дағдылардың даму деңгейін диагностикалау нәтижелерін өңдеу технологиялары.
4. Тәрбиеленушілердің даму деңгейін бағалау құралдары мен критерийлері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 3:
Әдістемелік қызметті жүзеге асыру



Дағды 1:
Оқу-әдістемелік материалдарды әзірлеу. 

Машықтар:
1. Сабақтарды өткізу үшін дидактикалық, оқу-әдістемелік материалдар әзірлеу.
2. Ұсыныстарды, жинақтар мен әдістемелік құралдарды әзірлеу.
3. Әдістемелік жұмысқа қатысу.
4. Білім беру бағдарламаларын әзірлеу.
5. Дамыту бағдарламаларын әзірлеу.
6.1-кіші деңгей үшін алдыңғыларға қосымша:
- Зерттеу, эксперименттік жұмыс дағдыларын пайдалану.
6.2-кіші деңгей үшін алдыңғыларға қосымша:
- Педагогикалық   басылымдарда әдістемелік  жарияланымдарды орналастыру.
6.3-кіші деңгей үшін алдыңғыларға қосымша:
- Авторлық әдістемелік әзірлемелерді әзірлеу және жариялау.
6.4-кіші деңгей үшін алдыңғыларға қосымша:
-  Облыстық оқу-әдістемелік кеңес пен РОӘК  мақұлдаған  әдістемелік материалдарды әзірлеу және жариялау.

Білімдер:
1. Оқу-әдістемелік материалдарды, білім беру және дамыту бағдарламаларын әзірлеуге қойылатын талаптар.
2. Мектепке дейінгі тәрбие және оқыту саласындағы нормативтік құқықтық құжаттар.
3. Білім беру бағдарламаларын әзірлеуге қойылатын талаптар.
4. Зерттеу әдісі, әдістері мен әдістері.
5. Сабақты бағалау құралдары мен критерийлері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Дағды 2:
біліктілікті арттыру және қайта даярлау

Машықтар:
1. Басымдықтарды анықтау және олардың кәсіби дамуының траекториясын құру.
2. Кәсіби өзін-өзі дамыту және өзін-өзі оқытуды жүзеге асыру.
3. Тәлімгерлікті жүзеге асыру, басымдықтарды  анықтау  және әріптестердің кәсіби дамуын жоспарлау.
4. Педагогикалық қоғамдастықтағы даму стратегияларын анықтау.

Білімдер:
1. Білім беру саласындағы нормативтік құқықтық  актілер.
2. Педагогтердің біліктілігін арттыру курстарын ұйымдастыру және өткізу қағидалары, сондай-ақ педагог қызметін курстан кейінгі сүйемелдеу.
3. Педагогтерді аттестаттаудан өткізу ережелері мен шарттары.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Дағды 3:
Үздік педагогикалық тәжірибелерді жалпылау.

Машықтар:
1. Отандық және шетелдік тәжірибенің үздік тәжірибелерін зерделеу.
2. Отандық және шетелдік тәжірибені зерделеу негізінде үздік тәжірибелерді жинақтау және тарату.
3. Озық педагогикалық тәжірибені қолдану, нәтижелерді талдау, ең тиімдісін анықтау.
Алдыңғыларға қосымша,
6.1-кіші деңгей үшін:
- білім беру ұйымы деңгейінде тәжірибені жинақтау, білім беру ұйымы деңгейінде конкурстарға, жарыстарға қатысушылардың болуы.
6.2-кіші деңгей үшін:
- аудан/қала деңгейінде тәжірибе жинақтау, аудан/қала деңгейінде конкурстарға, жарыстарға қатысушылардың болуы.
6.3-кіші деңгей үшін:
- облыс деңгейінде тәжірибені жинақтау, облыс деңгейінде конкурстарға, жарыстарға қатысушылардың болуы;
- тәлімгерлікпен айналысу;
- балаларда зерттеу дағдыларын дамыту.
6.4-кіші деңгей үшін:
- жобалау дағдыларын дамытуды қамтамасыз ету;
- облыс деңгейінде тәлімгерлікті жүзеге асыру және кәсіби қоғамдастық желісін дамытуды жоспарлау. 

Білімдер:
1. Алгоритмдер, формалар, анықтау әдістері, зерттеу, тәжірибені жалпылау.
2. Үздік тәжірибелерді жалпылау және тарату әдістемесі.
3. Тәжірибені жинақтауды реттейтін нормативтік құқықтық құжаттар.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Ұқыптылық
Күйзеліске тұрақтылық
Эмоциялық парасат
Мейірімділік
Ауызекі сөйлеу дағдылары
Жазбаша қарым-қатынас жасау дағдылары
Парасаттылық
Компьютерлік сауаттылық

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Мектепке дейінгі білім беру ұйымының тәрбиешілері

5

Мектепке дейінгі білім беру ұйымының тәрбиешілері 

12. Кәсіптің карточкасы "Мектепке дейінгі білім беру ұйымының тәрбиешілері":

Топтың коды:

2362-0

Қызмет атауының коды:

-

Кәсіптің атауы:

Мектепке дейінгі білім беру ұйымының тәрбиешілері 

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

7

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

7.1, 7.2, 7.3, 7.4

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

"Педагог лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2009 жылғы 13 шілдедегі № 338 бұйрығы. 
4-параграф. Мектепке дейінгі тәрбие және оқыту ұйымының тәрбиешісі 

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары оқу орнынан кейінгі білім (магистратура, резидентура) 

Мамандық:
Мектепке дейінгі тәрбиелеу және оқыту педагогикасы 

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

7 деңгей үшін - еңбек өтілі жоқ; 7.1 және 7.2 үшін - кемінде 2 жыл; 7 үшін. 3-кемінде 3 жыл, 7.4 үшін-кемінде 5 жыл. 

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

жоқ

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

2362-0-002 - Балабақша (сәбилер балабақшасы) тәрбиешісі

Қызметтің негізгі мақсаты:

Мектеп жасына дейінгі балаларды тәрбиелеу және оқыту мәселелері бойынша ата-аналарға тәрбиелеу-білім беру процесін, консультациялық көмекті жүзеге асыру, ұйымдастырылған әрекетті жоспарлау және жүргізу, балалардың қауіпсіздігі мен денсаулық жағдайын бақылау, жобалау қызметін жүзеге асыру, дамытушылық және оқыту бағдарламаларын әзірлеу, тәлімгерлік және зерттеу қызметін жүзеге асыру, мектепке дейінгі білім беру ұйымын басқару. 

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Тәрбиелеу-білім беру процесін жүзеге асыру. 
2. Тәрбиеленушілердің даму деңгейіне мониторинг жүргізу.
3. Әдістемелік қызметті жүзеге асыру

Қосымша еңбек функциялары:

1. Ұйымдастыру-басқару қызметін жүзеге асыру 

Еңбек функциясы 1:
Тәрбиелеу-білім беру процесін жүзеге асыру. 



Дағды 1:
Тәрбиелеу-білім беру процесін жоспарлау.

Машықтар:
1. Балалардың өмірі мен денсаулығын қорғау талаптарын сақтау.
2. Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың үлгілік оқу бағдарламасының мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандартының талаптарына сәйкес мектепке дейінгі ұйымның және жас тобының тәрбиелеу-білім беру жұмысының жылдық жоспарына сәйкес педагогикалық процесті жоспарлау.
3. Перспективалық жоспар, циклограммалар жасау, баланың жеке даму карталарын толтыру.
4. Ұйымдастырылған қызметтің негізгі түрлерін, балалар қызметінің басқа түрлерін жоспарлау
5. Оқушылардың сабақтан тыс жұмыстарын жоспарлау.
6. Ерекше білім беру қажеттіліктері бар және мүмкіндіктері шектеулі балалармен жұмыс істеудің жеке жоспарын жасау.
7. Ерекше білім беру қажеттіліктері бар балаларды тәрбиелеу және оқыту үшін арнайы жағдайлар жасау.
8. Қол жеткізілген нәтижелерді талдау негізінде білім беру қызметін жобалау.
9. Педагогикалық процесті жоспарлауда жас мамандарға көмек көрсету.
10. Мектепке дейінгі ұйымның оқу-тәрбие жұмысының жылдық жоспарын жасау кезінде ұсыныстар енгізу.

Білімдер:
1. Мектепке дейінгі білім беру саласындағы нормативтік құқықтық актілер.
2. Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың мемлекеттік жалпыға міндетті стандарты.
3. Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың типтік бағдарламасының мазмұны мен құрылымы.
4. Алғашқы дәрігерге дейінгі медициналық көмек көрсету, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау қағидалары.
5. Санитарлық-гигиеналық жағдайларды қамтамасыз етуге қойылатын талаптар.
6. Мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту әдістемесі.
7. Мектеп жасына дейінгі балалардың психологиялық және физиологиялық ерекшеліктері.
8. Мектепке дейінгі педагогика және психология.
9. Тәлімгерлік жұмысының мазмұны.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Дағды 2:
Тәрбиелеу- білім беру процесін ұйымдастыру

Машықтар:
1. Балалардың өмірі мен денсаулығын қорғауды қамтамасыз ету, оларды тәрбиелеу мен оқытуда денсаулық сақтау технологияларын қолдану.
2. Тәрбиеленушілердің физикалық, коммуникативтік, танымдық және интеллектуалдық, шығармашылық және зерттеушілік, әлеуметтік-эмоционалдық дағдыларын дамытуды жүзеге асыру.
3. Режимдік сәттерді ұйымдастыру және өткізу.
4. Мектеп жасына дейінгі балаларды тәрбиелеу мен оқытудың заманауи әдістемелерін, жаңа тәсілдерін, цифрлық технологияларын, тиімді нысандары мен әдістерін қолдану.
5. Ұйымдастырылған әрекеттерді талдау.
6. Ата-аналар қоғамдастығымен ынтымақтастық.
7. Тәрбиелеу-білім беру процесіне қатысатын білім беру ұйымының басқа қызметкерлерімен өзара іс-қимыл жасау.
8. Жас ерекшеліктерін, сондай-ақ тәрбиеленушілердің ерекше білім беру қажеттіліктерін ескере отырып, тәрбие мен оқытуда жеке тәсілді жүзеге асыру.
9. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениетті сақтау. 

Білімдер:
1. Мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту жүйесін реттейтін нормативтік құқықтық актілер.
2. Педагогикалық этика нормалары.
3. Жас физиологиясының, жас және жалпы психологияның теориялық негіздері.
4. Еңбек заңнамасының негіздері, ішкі еңбек тәртібі, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау қағидалары, өрттен қорғау, санитарлық талаптар.
5. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениеттің нормалары мен принциптері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 2:
Тәрбиеленушілердің даму деңгейіне мониторинг жүргізу.



Дағды 1:
Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың мазмұнын меңгеру деңгейіне мониторинг жүргізу

Машықтар:
1. Қиындықтарды анықтау мақсатында тәрбиеленушінің даму деңгейіне мониторинг жүргізу.
2. Түзету мақсатында мониторинг нәтижелері негізінде баланың дамуының жеке картасын әзірлеу.
3. Арнайы, жеке-дамыту және түзету-дамыту бағдарламалары мен оқыту әдістерін әзірлеу.

Білімдер:
1. Мектеп жасына дейінгі балалардағы машықтар мен дағдылардың даму деңгейін диагностикалау нәтижелерін есептеу әдістері.
2. Бастапқы, аралық және қорытынды мониторинг жүргізу қағидалары.
3. Балалардағы машықтар мен дағдылардың даму деңгейін диагностикалау нәтижелерін өңдеу технологиялары.
4. Тәрбиеленушілердің даму деңгейін бағалау құралдары мен критерийлері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 3:
Әдістемелік қызметті жүзеге асыру



Дағды 1:
Оқу-әдістемелік материалдарды әзірлеу.

Машықтар:
1. Ұйымдастырылған қызметті жүзеге асыру үшін дидактикалық, оқу-әдістемелік материалдар әзірлеу.
2. Ұсыныстарды, жинақтар мен әдістемелік құралдарды әзірлеу.
3. Мектепке дейінгі ұйымның әдістемелік қызметіне қатысу.
4. Білім беру бағдарламаларын әзірлеу.
5. Дамыту бағдарламаларын әзірлеу.
7.1-кіші деңгей үшін алдыңғыларға қосымша:
- Зерттеу, эксперименттік жұмыс дағдыларын пайдалану.
7.2-кіші деңгей үшін алдыңғыларға қосымша:
- Педагогикалық басылымдарда әдістемелік жарияланымдарды орналастыру.
7.3-кіші деңгей үшін алдыңғыларға қосымша:
- Авторлық әдістемелік әзірлемелерді әзірлеу және жариялау.
7.4 -кіші деңгейіне қосымша:
-Облыстық оқу-әдістемелік кеңес пен РОӘК мақұлдаған әдістемелік материалдарды әзірлеу және жариялау.

Білімдер:
1. Оқу-әдістемелік материалдарды, білім беру және дамыту бағдарламаларын әзірлеуге қойылатын талаптар.
2. Мектепке дейінгі тәрбие және оқыту саласындағы нормативтік құқықтық құжаттар.
3. Білім беру бағдарламаларын әзірлеуге қойылатын талаптар.
4. Зерттеу әдісі, әдістері мен әдістері.
5. Сабақты бағалау құралдары мен критерийлері.
6. Оқулықтарды, оқу-әдістемелік құралдарды әзірлеу әдістемесі.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Дағды 2:
Біліктілікті арттыру және қайта даярлау.

Машықтар:
1. Басымдықтарды анықтау және олардың кәсіби дамуының траекториясын құру.
2. Кәсіби өзін-өзі дамыту және өзін-өзі тәрбиелеу.
3. Тәлімгерлікті жүзеге асыру, басымдықтарды анықтау және әріптестердің кәсіби дамуын жоспарлау.
4. Педагогикалық қоғамдастықтағы даму стратегияларын анықтау.
5. Тәрбиешілер үшін сабақтар, мастер-кластар, семинарлар, жеке және топтық консультациялар, көрмелер, конкурстар өткізу, шығармашылық топтардың жұмысын ұйымдастырады.
6. Тәлімгерлік қызметті ұйымдастыру.

Білімдер:
1. Білім беру саласындағы нормативтік құқықтық актілер.
2. Педагогтердің біліктілігін арттыру курстарын ұйымдастыру және өткізу қағидалары, сондай-ақ педагог қызметін курстан кейінгі сүйемелдеу.
3. Педагогтерді аттестаттаудан өткізу ережелері мен шарттар. 

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Дағды 3:
Үздік педагогикалық тәжірибелерді жалпылау

Машықтар:
1. Отандық және шетелдік тәжірибенің үздік тәжірибелерін зерделеу.
2. Отандық және шетелдік тәжірибені зерделеу негізінде үздік тәжірибелерді жинақтау және тарату.
Алдыңғыларға қосымша,
7.1-кіші деңгей үшін:
- білім беру ұйымы деңгейінде тәжірибені жинақтау, білім беру ұйымы деңгейінде конкурстарға, жарыстарға қатысушылардың болуы.
7.2-кіші деңгей үшін:
- аудан/қала деңгейінде тәжірибе жинақтау, аудан/қала деңгейінде конкурстарға, жарыстарға қатысушылардың болуы.
7.3-кіші деңгей үшін:
- облыс деңгейінде тәжірибені жинақтау, облыс деңгейінде конкурстарға, жарыстарға қатысушылардың болуы;
- тәлімгерлікпен айналысу;
- балаларда зерттеу дағдыларын дамыту.
7.4-кіші деңгей үшін:
- жобалау дағдыларын дамытуды қамтамасыз ету;
- облыс деңгейінде тәлімгерлікті жүзеге асыру және кәсіби қоғамдастық желісін дамытуды жоспарлау.

Білімдер:
1. Алгоритм, формалар, анықтау әдістері, зерттеу, тәжірибені жалпылау.
2. Үздік тәжірибелерді жалпылау және тарату әдістемесі.
3. Тәжірибені жинақтауды реттейтін нормативтік құқықтық құжаттар.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Қосымша еңбек функциясы 1:
Ұйымдастыру-басқару қызметін жүзеге асыру 



Дағды 1:
Ұйымдастырылған әрекетті жүзеге асыру

Машықтар:
1. Білім беру ұйымының қызметін әдістемелік қамтамасыз етуді ұйымдастыру.
2. Инновациялық педагогикалық тәжірибені анықтауды, зерделеуді, таратуды және енгізуді қамтамасыз ету.
3. Тәрбиешілер, олардың көмекшілері лауазымдарына кадрларды іріктеу және оларды көтермелеу жөнінде ұсыныстар енгізу.

Білімдер:
1. Мектепке дейінгі ұйымның білім беру процесін әдістемелік қамтамасыз ету саласындағы нормативтік-құқықтық актілер.
2. Кадрлық қамтамасыз ету және іс жүргізу саласындағы нормативтік-құқықтық актілер.
3. Еңбек заңнамасының негіздері, ішкі еңбек тәртібі, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау қағидалары, өрттен қорғау, санитарлық талаптар.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Дағды 2:
Басқарушылық қызметті жүзеге асыру

Машықтар:
1. Мектепке дейінгі ұйымды дамытудың стратегиялық жоспарын әзірлеуге қатысу.
2. Оқу-әдістемелік және тәрбие жұмысының жай-күйін талдау.
3. Тәрбиешілердің, психологтың, логопедтің, музыкалық жетекшінің, ұйымның басқа мамандарының өзара әрекеттесуін үйлестіру.
4. Ерекше білім беру қажеттіліктері бар балаларды психологиялық-педагогикалық сүйемелдеу қызметінің қызметін үйлестіру.
5. Біліктілікті арттыру және біліктілік санаттарын беру (растау), педагогтерді аттестаттау жөніндегі жұмысты үйлестіру.

Білімдер:
1. Менеджмент және персоналды басқару негіздері.
2. Білім беру саласындағы және педагогтердің біліктілігін арттыру жөніндегі нормативтік-құқықтық актілер.
3. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениеттің нормалары мен принциптері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Ұқыптылық
Күйзеліске тұрақтылық
Эмоциялық парасат
Мейірімділік
Ауызекі сөйлеу дағдылары
Жазбаша қарым-қатынас жасау дағдылары
Парасаттылық
Компьютерлік сауаттылық

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Мектепке дейінгі білім беру ұйымының тәрбиешілері 

13. Кәсіптің карточкасы "Бастауыш мектеп мұғалімдері":

Топтың коды:

2361-0

Қызмет атауының коды:

-

Кәсіптің атауы:

Бастауыш мектеп мұғалімдері

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

4.1, 4.2, 4.3, 4.4

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

"Педагогтер лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2009 жылғы 13 шілдедегі № 338 бұйрығы. 
7-параграф. Барлық мамандықтардың пән мұғалімдері 

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман) 

Мамандық:
Бастауыш білім беру педагогикасы мен әдістемесі 

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

4 деңгей үшін - жұмыс өтілі жоқ; 4.1 үшін - кемінде 2 жыл; 4.2 үшін - кемінде 3 жыл; 4.3 үшін - кемінде 4 жыл; 4.4 үшін - кемінде 5 жыл.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

жоқ

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

2361-0-005 - Бастауыш мектеп мұғалімі

Қызметтің негізгі мақсаты:

Жалпыадамзаттық және ұлттық құндылықтар негізінде тәрбиеленген бастауыш мектеп оқушысының жеке басының интеллектуалды, адамгершілік, шығармашылық және физикалық дамуы.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Оқу процесін жүзеге асыру.
2. Білім алушылардың оқу жетістіктерін бағалау.
3. Білім алушыларды құндылықтар жүйесіне тарту 
4. Оқу-әдістемелік қызметті жүзеге асыру.
5. Сынып жетекшілігін жүзеге асыру.

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Оқу процесін жүзеге асыру.



Дағды 1:
Оқу процесін жоспарлау.

Машықтар:
1. Білім алушылардың жас ерекшеліктерін ескере отырып, оқыту мен бағалаудың тиісті әдістерін таңдау.
2. Білім алушылардың жеке қажеттіліктерін ескере отырып, оқытудың жаңа тәсілдерін, тиімді нысандарын, әдістері мен құралдарын пайдалану.
3. Ерекше білім беру қажеттіліктері бар білім алушының жеке қажеттіліктерін ескеру.
4. Білім беру процесі кезеңінде, оның ішінде сандық ортада білім алушылардың өмірі мен денсаулығын қорғау талаптарын сақтау.
5. Білім беру міндеттерін қою, қысқа және орта мерзімді жоспарлауды жүзеге асыру.
Алдыңғыға қосымша
4.1 деңгей үшін:
- сабақтарды жоспарлау, білім алушылардың жеке ерекшеліктерін ескере отырып әдістерді таңдау.
4.2 деңгей үшін:
- материалды игеру қиындықтарын ескере отырып, оқытудың, бағалаудың қолайлы технологиялары мен стратегияларын таңдау.
4.3 деңгей үшін:
- пәнаралық байланыстар мен зерттеу нәтижелерін ескере отырып оқытуды жоспарлау
4.4 ішкі деңгей үшін:
- білім алушылардың жеке қабілеттері мен қажеттіліктері негізінде оқыту процесін жобалау.

Білімдер:
1. Бастауыш білім беру саласындағы нормативтік құқықтық актілер.
2. Оқу пәнінің мазмұны, оқыту және бағалау әдістемесі.
3. Педагогика, жалпы және жас психологиясы, инклюзивті білім беру негіздері.
4. Білім алушылардың қауіпсіздігі, өмірі мен денсаулығын қорғау негіздері.
5. Жеке еңбекті қорғауға және жеке қауіпсіздік нормаларын сақтауға қойылатын талаптар

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Дағды 2:
Оқу процесін ұйымдастыру.

Машықтар:
1. Оқыту мен тәрбиелеу мүмкіндіктерін кеңейту үшін оқу үрдісінде оқыту технологиялары мен білім беру ресурстарын, соның ішінде сандық технологиялар мен мазмұнды қолдану.
2. Білім алушылардың тіл және әдебиет, математика және информатика, жаратылыстану, дүниетану, технология және өнер, дене шынықтыру саласындағы білімдерін, іскерліктері мен дағдыларын дамыту.
3. Білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен құжаттардың міндетті тізбесін жүргізу.
4. Білім беру процесі кезеңінде, оның ішінде сандық ортада білім алушылардың өмірі мен денсаулығын қорғауды қамтамасыз ету.
5. Мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандартына сәйкес оқытылатын пәннің ерекшелігін ескере отырып, білім алушыларды оқыту мен тәрбиелеуді жүзеге асыру.
Алдыңғыға қосымша
4.1 деңгей үшін:
- оқыту және бағалау әдістерін қолдана отырып сабақтар өткізу
4.2 деңгей үшін:
- күтілетін нәтижелерге қол жеткізу үшін бағалаудың қолайлы әдістері мен құралдары негізінде білім алушылардың жеке қабілеттері мен қажеттіліктерін ескере отырып сабақтар өткізу.
4.3 деңгей үшін:
- пәнаралық байланыстарды, бағалау технологиялары мен стратегияларын қолдана отырып, сондай-ақ білім алушылардың жеке қабілеттері мен қажеттіліктерін ескере отырып сабақтар өткізу.
4.4 ішкі деңгей үшін:
- авторлық технологиялар мен бағалау стратегиялары негізінде оқытудың интеграцияланған процесін іске асыру.

Білімдер:
1. Оқу пәнінің мазмұнын, оқу-тәрбие процесін, оқыту және бағалау әдістемесін.
2. Еңбек заңнамасының негіздерін, еңбек қауіпсіздігі мен еңбекті қорғауды, өрттен қорғау ережелерін, санитариялық ережелер мен нормаларды.
3. Оқыту әдістемесі мен оқыту технологияларының негіздерін, оның ішінде ақпараттық.
4. Жас және жеке-дара даму заңдылықтарын.
5. Педагогика және психология негіздерін.
6. Оқу кабинеттерін жабдықтауға қойылатын талаптарды.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 2:
Білім алушылардың оқу жетістіктерін бағалау.



Дағды 1:
Білім алушылардың білім мазмұнын игеру барысы мен деңгейін бақылау.

Машықтар:
1. Білім алушыларды критериалды бағалау жүйесін қолдану.
2. Білім алушылардың оқудағы жетістіктеріне тұрақты мониторинг жүргізу.
3. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениет пен академиялық адалдықты қалыптастыру.
4. Бағалау құралдарын әзірлеу.
5. Оқыту тәжірибесін жақсарту үшін бағалау нәтижелерін қолдану. 

Білімдер:
1. Критериалды бағалау әдістері.
2. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениет және академиялық адалдық қағидаттары.
3. Бағалау құралдарын әзірлеу негіздері

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 3:
Білім алушыларды құндылықтар жүйесіне тарту 



Дағды 1:
Тәрбие қызметін жүзеге асыру

Машықтар:
1. Білім алушының жеке басының жалпы мәдениетін және оның әлеуметтенуін қалыптастыруға ықпал ету.
2. Білім алушыларды педагогке құрметпен қарауға тәрбиелеу.
3. Қазақ мәдениеті мен тілінің, Қазақстан халқының басқа да мәдениеттері мен тілдерінің байлығын оқыту мен тәрбиелеу процесіне кіріктіру.
4. Жеке даму траекториясын жасау арқылы білім алушылардың жеке өсуіне ықпал ету.
5. Тәрбие жұмысының нысандары мен әдістерін қолдану.
6. Білім алушының эмоционалды-құндылық саласын дамытатын тәрбие жұмысын жүзеге асыру.
7. Білім алушыларда салауатты және қауіпсіз өмір салты мәдениетін қалыптастыруға жәрдемдесу.
8. Білім алушылардың ата-аналарымен/заңды өкілдерімен, педагогтермен ынтымақтасу.

Білімдер:
1. Педагогикалық этика нормалары.
2. Білім беру ұйымдарының тәрбие қызметін реттейтін нормативтік құқықтық және нұсқаулық құжаттар.
3. Қазіргі заманғы білім беру тұжырымдамаларының негіздері, тәрбие жұмысының әдістері.
4. Қауіпсіз, қолжетімді, қолайлы білім беру ортасын құру негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 4:
Оқу-әдістемелік қызметті жүзеге асыру.



Дағды 1:
Оқу-әдістемелік материалдарды дайындау және әзірлеу.

Машықтар:
1. Оқу бағдарламаларын, оның ішінде ерекше білім беру қажеттіліктері бар білім алушыларға арналған бағдарламаларды әзірлеуге және орындауға қатысу.
2. Ақпаратты іздеу, сүзу және сыни бағалау негізінде сабаққа оқу материалдарын, оның ішінде ақпараттық технологияларды пайдалана отырып әзірлеу.
3. Сандық мазмұнды жасаңыз.
4. Кәсіби қызметтің нәтижелерін ұсыну.

Білімдер:
1. Оқу материалдарын жобалау және әзірлеу негіздері.
2. Кәсіби қызмет аясындағы сандық технологиялар.
3. Педагогтердің жүргізуі үшін міндетті құжаттар тізбесі

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Дағды 2:
Кәсіби дамуды жүзеге асыру.

Машықтар:
1. Кәсіби дамудың траекториясын құру.
2. Сандық сәйкестікті басқару және сандық этикетті сақтау.
3. Әріптестермен қарым-қатынас жасау арқылы оқыту тәжірибесін жақсартудың өзіндік қажеттіліктерін анықтау.
Алдыңғыға қосымша
4.1 деңгей үшін:
- білім беру ұйымы деңгейінде, оның ішінде сандық құралдар арқылы өз тәжірибесін жинақтау.
4.2 деңгей үшін:
- қала деңгейінде, оның ішінде сандық құралдар арқылы өз тәжірибесін жинақтау.
4.3 деңгей үшін:
- өз тәжірибесін облыс деңгейінде, оның ішінде сандық құралдар арқылы жинақтау.
4.4 ішкі деңгей үшін:
- республикалық, халықаралық деңгейлерде, оның ішінде сандық құралдар арқылы өз тәжірибесін жинақтау.

Білімдер:
1. Біліктілікті арттыруды, кәсіптік қайта даярлауды және қызметті бағалауды реттейтін нормативтік құқықтық актілер.
2. Педагогикалық этика нормалары.
3. Кәсіби дамудың өзіндік қажеттіліктерін анықтау әдістері

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Дағды 3:
Өз тәжірибесі мен әріптестерінің тәжірибесіне рефлексия.

Машықтар:
1. Танымдық/білім беру процесінің қағидаттарын ескере отырып үздік педагогикалық тәжірибені зерделеу.
2. Өз тәжірибесін талдау және әріптестермен өзара іс-қимыл жасай отырып, даму салаларын анықтау.
3. Өз тәжірибесін, оның ішінде ақпараттық технологияларды қолдана отырып, үздіксіз жақсартуды жоспарлау. 

Білімдер:
1. Білім алушылардың танымдық қызметін жандандыру қағидаттары
2. Педагогикалық тәжірибенің рефлексия әдістері, оның ішінде әріптестермен өзара әрекеттесу.
3. Өз тәжірибесін талдау әдістері

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Дағды 4:
Білім беру процесін зерттеу.

Машықтар:
1. Білім беру үрдісін жетілдіру үшін білім беру саласындағы зерттеулердің нәтижелерін зерделеу.
2. Сабақты зерттеуге қатысу.
3. Жобалық қызметті жүзеге асыру.

Білімдер:
1. Оқу процесін зерттеудің тәсілдері, әдістері, құралдары.
2. Жобаларды басқару негіздері
3. Зерттеу нәтижелерін талдау әдістері

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 5:
Сынып жетекшілігін жүзеге асыру.



Дағды 1:
Сынып ұжымымен жұмыс істеу

Машықтар:
1. Білім алушылардың үлгерімі журналын және жеке істерін жүргізу.
2. Ата-аналармен/заңды өкілдермен өзара қарым-қатынас жасау.
3. Тақырыптық сынып сағаттары мен ата-аналар жиналыстарын өткізу, ата-аналарға кеңес беру.
4. Білім алушыларға мектепте және ұжымда бейімделуге көмектесу.
5. Білім беру процесі кезеңінде білім алушылардың өмірі мен денсаулығын қорғауды қамтамасыз ету.

Білімдер:
1. Жас ерекшелігі психологиясы мен педагогикалық әдеп негіздерін.
2. Білім беруді дамытудың стратегиялық құжаттары.
3. Педагогикалық шеберлік негіздерін және тәрбие жұмысының әдістемесін.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Күйзеліске тұрақтылық
Шыдамдылық
Тәртіптілік
Мейірімділік
Педагог кәсібіне адалдық
Азаматтық
Проактивтілік
Сандық сауаттылық

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

5

Бастауыш мектеп педагогтері 

14. Кәсіптің карточкасы "Бастауыш мектеп мұғалімдері":

Топтың коды:

2361-0

Қызмет атауының коды:

-

Кәсіптің атауы:

Бастауыш мектеп мұғалімдері

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

5

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

5.1, 5.2, 5.3, 5,4

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

"Педагогтер лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2009 жылғы 13 шілдедегі № 338 бұйрығы. 
7-параграф. Барлық мамандықтардың пән мұғалімдері 

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
орта білімнен кейінгі (қолданбалы бакалавриат) 

Мамандық:
Бастауыш білім беру педагогикасы мен әдістемесі 

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

5 деңгей үшін - жұмыс өтілі жоқ; 5.1 үшін - кемінде 2 жыл; 5.2 үшін - кемінде 3 жыл; 5.3 үшін - кемінде 4 жыл; 5.4 үшін - кемінде 5 жыл.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

жоқ

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Жалпыадамзаттық және ұлттық құндылықтар негізінде тәрбиеленген бастауыш мектеп білім алушысын зияткер, иманды, шығармашыл тұлға ретінде дамыту және денесін шынықтыру, жобалық және зерттеу қызметін жүзеге асыру.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Оқу процесін жүзеге асыру.
2. Білім алушылардың оқудағы жетістіктерін бағалау.
3. Білім алушыларды құндылықтар жүйесіне тарту 
4. Оқу-әдістемелік қызметті жүзеге асыру.
5. Сынып жетекшілігін жүзеге асыру.

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Оқу процесін жүзеге асыру.



Дағды 1:
Оқу процесін жоспарлау.

Машықтар:
1. Білім алушылардың жас ерекшеліктерін ескере отырып, оқыту мен бағалаудың тиісті әдістерін таңдау.
2. Білім алушылардың жеке қажеттіліктерін ескере отырып, оқытудың жаңа тәсілдерін, тиімді нысандарын, әдістері мен құралдарын пайдалану.
3. Ерекше білім беру қажеттіліктері бар білім алушының жеке қажеттіліктерін ескеру.
4. Білім беру үрдісі кезеңінде, оның ішінде сандық ортада білім алушылардың өмірі мен денсаулығын қорғау талаптарын сақтау.
5. Ұйымдастырылған оқу іс-әрекетін, оқу-тәрбие процесін талдау дағдыларын меңгеру.
6. Білім беру міндеттерін қою, қысқа және орта мерзімді жоспарлауды жүзеге асыру.
Алдыңғыға қосымша
5.1 деңгей үшін:
- сабақтарды жоспарлау, білім алушылардың жеке ерекшеліктерін ескере отырып әдістерді таңдау.
5.2 деңгей үшін:
- материалды игеру қиындықтарын ескере отырып, оқытудың, бағалаудың қолайлы технологиялары мен стратегияларын таңдау.
5.3 деңгей үшін:
- пәнаралық байланыстар мен зерттеу нәтижелерін ескере отырып оқытуды жоспарлау
5.4 деңгей үшін:
- білім алушылардың жеке қабілеттері мен қажеттіліктері негізінде оқыту процесін жобалау.

Білімдер:
1. Бастауыш білім беру саласындағы нормативтік құқықтық актілер.
2. Оқу пәнінің мазмұны, оқыту және бағалау әдістемесі.
3. Педагогика, жалпы және жас психологиясы, инклюзивті білім беру негіздері.
4. Білім алушылардың қауіпсіздігі, өмірі мен денсаулығын қорғау негіздері.
5. Қазақстан Республикасының Еңбек кодексіне сәйкес жеке еңбекті қорғауға және техника қауіпсіздігінің жеке нормаларын сақтауға қойылатын талаптар.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Дағды 2:
Оқу процесін ұйымдастыру.

Машықтар:
1. Оқыту мен тәрбиелеу мүмкіндіктерін кеңейту үшін оқу процесінде оқыту технологиялары мен білім беру ресурстарын, соның ішінде сандық технологиялар мен контентті қолдану.
2. Білім алушылардың тіл және әдебиет, математика және информатика, жаратылыстану , дүниетану, технология және өнер, дене шынықтыру саласындағы білімдерін, іскерліктері мен дағдыларын дамыту.
3. Білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен құжаттардың міндетті тізбесін жүргізу.
4. Білім беру процесі кезеңінде, оның ішінде сандық ортада білім алушылардың өмірі мен денсаулығын қорғауды қамтамасыз ету.
5. Мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандартына сәйкес оқытылатын пәннің ерекшелігін ескере отырып, білім алушыларды оқыту мен тәрбиелеуді жүзеге асыру.
Алдыңғыға қосымша
5.1 деңгей үшін:
- оқыту және бағалау әдістерін қолдана отырып сабақтар өткізу
5.2 деңгей үшін:
- күтілетін нәтижелерге қол жеткізу үшін бағалаудың қолайлы әдістері мен құралдары негізінде білім алушылардың жеке қабілеттері мен қажеттіліктерін ескере отырып сабақтар өткізу.
5.3 деңгей үшін:
- пәнаралық байланыстарды, бағалау технологиялары мен стратегияларын қолдана отырып, сондай-ақ білім алушылардың жеке қабілеттері мен қажеттіліктерін ескере отырып сабақтар өткізу.
5.4 деңгей үшін:
- авторлық технологиялар мен бағалау стратегиялары негізінде оқытудың интеграцияланған процесін іске асыру.

Білімдер:
1. Оқу пәнінің мазмұны, оқу-тәрбие процесі, оқыту және бағалау әдістемесі
2. Еңбек заңнамасының негіздері, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өрттен қорғау ережелері, санитарлық ережелер мен нормалар.
3. Оқыту әдістемесі мен оқыту технологияларының негіздері, оның ішінде ақпараттық.
4. Жас және жеке даму заңдылықтары.
5. Педагогика және психология негіздері.
6. Оқу кабинеттерін жабдықтауға қойылатын талаптар.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 2:
Білім алушылардың оқудағы жетістіктерін бағалау.



Дағды 1:
Білім алушылардың білім мазмұнын меңгеру процесі мен деңгейін бақылау

Машықтар:
1. Білім алушыларды критериалды бағалау жүйесін қолдану.
2. Білім алушылардың оқудағы жетістіктеріне тұрақты мониторинг жүргізу.
3. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениет пен академиялық адалдықты қалыптастыру.
4. Бағалау құралдарын әзірлеу.
5. Оқыту практикасын жақсарту үшін бағалау нәтижелерін қолдану. 

Білімдер:
1. Критериалды бағалау әдістері.
2. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениет және академиялық адалдық қағидаттары.
3. Бағалау құралдарын әзірлеу негіздері

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 3:
Білім алушыларды құндылықтар жүйесіне тарту 



Дағды 1:
Тәрбие қызметін жүзеге асыру

Машықтар:
1. Білім алушының жеке басының жалпы мәдениетін және оның әлеуметтенуін қалыптастыруға ықпал ету.
2. Білім алушыларды педагогке құрметпен қарауға тәрбиелеу.
3. Қазақ мәдениеті мен тілінің, Қазақстан халқының басқа да мәдениеттері мен тілдерінің байлығын оқыту мен тәрбиелеу процесіне кіріктіру.
4. Жеке даму траекториясын жасау арқылы білім алушылардың жеке өсуіне ықпал ету.
5. Тәрбие жұмысының нысандары мен әдістерін қолдану.
6. Білім алушының эмоционалды-құндылық саласын дамытатын тәрбие жұмысын жүзеге асыру.
7. Білім алушыларда салауатты және қауіпсіз өмір салты мәдениетін қалыптастыруға жәрдемдесу.
8. Білім алушылардың ата-аналарымен/заңды өкілдерімен, педагогтермен ынтымақтасу.

Білімдер:
1. Педагогикалық этика нормалары.
2. Білім беру ұйымдарының тәрбие қызметін реттейтін нормативтік құқықтық және нұсқаулық құжаттар.
3. Қазіргі заманғы білім беру тұжырымдамаларының негіздері, тәрбие жұмысының әдістері.
4. Қауіпсіз, қолжетімді, қолайлы білім беру ортасын құру негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 4:
Оқу-әдістемелік қызметті жүзеге асыру.



Дағды 1:
Оқу-әдістемелік материалдарды дайындау және әзірлеу.

Машықтар:
1. Оқу бағдарламаларын, оның ішінде ерекше білім беру қажеттіліктері бар білім алушыларға арналған бағдарламаларды әзірлеуге және орындауға қатысу.
2. Сабаққа оқу материалдарын, оның ішінде ақпаратты іздеу, сүзу және сыни бағалау негізінде ақпараттық технологияларды пайдалана отырып әзірлеу.
3. Сандық контент жасау.
4. Кәсіби қызметтің нәтижелерін ұсыну.

Білімдер:
1. Оқу материалдарын жобалау және әзірлеу негіздері.
2. Кәсіби қызмет аясындағы сандық технологиялар.
3. Педагогтердің жүргізуі үшін міндетті құжаттар тізбесі

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Дағды 2:
Кәсіби дамуды жүзеге асыру.

Машықтар:
1. Кәсіби дамудың траекториясын құру.
2. Сандық сәйкестікті басқару және сандық этикетті сақтау.
3. Әріптестермен қарым-қатынас жасау арқылы оқыту тәжірибесін жақсартудың өзіндік қажеттіліктерін анықтау.
Алдыңғыға қосымша
5.1 деңгей үшін:
- білім беру ұйымы деңгейінде, оның ішінде сандық құралдар арқылы өз тәжірибесін жинақтау.
5.2 деңгей үшін:
- қала деңгейінде, оның ішінде сандық құралдар арқылы өз тәжірибесін жинақтау.
5.3 деңгей үшін:
- өз тәжірибесін облыс деңгейінде, оның ішінде сандық құралдар арқылы жинақтау.
5.4 деңгей үшін:
- республикалық, халықаралық деңгейлерде, оның ішінде сандық құралдар арқылы өз тәжірибесін жинақтау.

Білімдер:
1. Біліктілікті арттыруды, кәсіптік қайта даярлауды және қызметті бағалауды реттейтін нормативтік құқықтық актілер.
2. Педагогикалық этика нормалары.
3. Кәсіби дамудың өзіндік қажеттіліктерін анықтау әдістері

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Дағды 3:
Өз практикасы мен әріптестерінің практикасына рефлексия.

Машықтар:
1. Танымдық/білім беру процесінің принциптерін ескере отырып, үздік педагогикалық тәжірибелерді зерделеу
2. Өз тәжірибесін талдау және әріптестермен өзара әрекеттесу кезінде даму салаларын анықтау
3. Өз тәжірибесін үздіксіз жақсартуды жоспарлау, соның ішінде ақпараттық технологияларды қолдану.
4. Педагогикалық тәжірибені (бейне-, телесабақтар, мастер-кластар) таратуды жүзеге асыру.

Білімдер:
1. Білім алушылардың танымдық қызметін жандандыру қағидаттары
2. Педагогикалық тәжірибенің рефлексия әдістері, оның ішінде әріптестермен өзара әрекеттесу.
3. Өз тәжірибесін талдау әдістері

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Дағды 4:
Білім беру процесін зерттеу.

Машықтар:
1. Оқу үрдісін жетілдіру үшін зерттеу нәтижелерін зерттеу.
2. Сабақты зерттеу.
3. Жобалық қызметті жүзеге асыру.

Білімдер:
1. Оқу процесін зерттеудің тәсілдері, әдістері, құралдары.
2. Жобалау қызметінің негіздері.
3. Зерттеу нәтижелерін талдау әдістері

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 5:
Сынып жетекшілігін жүзеге асыру.



Дағды 1:
Сынып ұжымымен жұмыс істеу

Машықтар:
1. Білім алушылардың үлгерімі журналын және жеке істерін жүргізу.
2. Ата-аналармен/заңды өкілдермен өзара қарым-қатынас жасау.
3. Тақырыптық сынып сағаттары мен ата-аналар жиналыстарын өткізу, ата-аналарға кеңес беру.
4. Білім алушыларға мектепте және ұжымда бейімделуге көмектесу.
5. Білім беру үрдісі кезеңінде білім алушылардың өмірі мен денсаулығын қорғауды қамтамасыз ету.

Білімдер:
1. Жас ерекшелігі психологиясы мен педагогикалық әдеп негіздерін.
2. Білім беруді дамытудың стратегиялық құжаттары.
3. Педагогикалық шеберлік негіздерін және тәрбие жұмысының әдістемесін.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Күйзеліске тұрақтылық
Шыдамдылық
Тәртіптілік
Мейірімділік
Педагог кәсібіне адалдық
Азаматтық
Проактивтілік
Сандық сауаттылық

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Бастауыш мектеп педагогтері

6

Бастауыш мектеп педагогтері

15. Кәсіптің карточкасы "Бастауыш мектеп мұғалімдері":

Топтың коды:

2361-0

Қызмет атауының коды:

-

Кәсіптің атауы:

Бастауыш мектеп мұғалімдері

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

6.1, 6.2, 6.3, 6.4

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

"Педагогтер лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2009 жылғы 13 шілдедегі № 338 бұйрығы. 
7-параграф. Барлық мамандықтардың пән мұғалімдері 

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура) 

Мамандық:
Пәндік мамандандырылмаған мұғалімдерді даярлау 

Біліктілік:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура) 

Мамандық:
Жалпы дамудың пәндік мамандандырылған мұғалімдерін даярлау 

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

6 деңгей үшін - жұмыс өтілі жоқ; 6.1 үшін - кемінде 2 жыл; 6.2 үшін - кемінде 3 жыл; 6.3 үшін - кемінде 4 жыл, 6.4 үшін - кемінде 5 жыл.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

жоқ

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

2361-0 - Бастауыш мектеп мұғалімі

Қызметтің негізгі мақсаты:

Жалпыадамзаттық және ұлттық құндылықтар негізінде тәрбиеленген бастауыш мектеп білім алушысын зияткер, иманды, шығармашыл тұлға ретінде дамыту және денесін шынықтыру, жобалық және зерттеу қызметін жүзеге асыру, тәлімгерлік, оқу-әдістемелік материалдарды әзірлеу және сараптау.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Оқу процесін жүзеге асыру.
2. Білім алушылардың оқудағы жетістіктерін бағалау.
3. Білім алушыларды құндылықтар жүйесіне тарту 
4. Оқу-әдістемелік қызметті жүзеге асыру. 
5. Сынып жетекшілігін жүзеге асыру.

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Оқу процесін жүзеге асыру.



Дағды 1:
Оқу процесін жоспарлау.

Машықтар:
1. Білім алушылардың жас ерекшеліктерін ескере отырып, оқыту мен бағалаудың тиісті әдістерін таңдау.
2. Білім алушылардың жеке қажеттіліктерін ескере отырып, оқытудың жаңа тәсілдерін, тиімді нысандарын, әдістері мен құралдарын пайдалану.
3. Ерекше білім беру қажеттіліктері бар білім алушының жеке қажеттіліктерін ескеру.
4. Білім беру процесі кезеңінде, оның ішінде сандық ортада білім алушылардың өмірі мен денсаулығын қорғау талаптарын сақтау.
5. Ұйымдастырылған оқу іс-әрекетін, оқу-тәрбие процесін талдау дағдыларын меңгеру.
6. Білім беру міндеттерін қою, қысқа мерзімді және орта мерзімді жоспарлауды жүзеге асырады.
Алдыңғыға қосымша
6.1 деңгей үшін:
- оқу сабақтарын жоспарлау, білім алушылардың жеке ерекшеліктерін ескере отырып әдістерді таңдау.
6.2 деңгей үшін:
- меңгеру қиындықтарын ескере отырып, оқытудың, бағалаудың қолайлы технологиялары мен стратегияларын таңдау.
6.3 деңгей үшін:
- білім алушылардың жеке ерекшеліктері негізінде оқыту процесін жобалау.
6.4 деңгей үшін:
- пәнді оқытудың өзіндік әдістемесі негізінде оқу-өндірістік үрдісті жобалау.

Білімдер:
1. 1. Бастауыш білім беру саласындағы нормативтік құқықтық актілерді.
2. Оқу пәнінің мазмұнын, оқыту және бағалау әдістемесін.
3. Педагогика негіздерін, жалпы және жас ерекшелігі психологиясын, инклюзивті білім беруді.
4. Білім алушылардың қауіпсіздігін, өмірі мен денсаулығын қорғау негіздерін.
5. Жеке еңбекті қорғауға және техника қауіпсіздігінің жеке нормаларын сақтауға қойылатын талаптарын.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Дағды 2:
Оқу процесін ұйымдастыру.

Машықтар:
1. Оқыту мен тәрбиелеу мүмкіндіктерін кеңейту үшін оқу процесінде оқыту технологиялары мен білім беру ресурстарын, соның ішінде сандық технологиялар мен мазмұнды қолдану.
2. Білім алушылардың тіл және әдебиет, математика және информатика, жаратылыстану, дүниетану, технология және өнер, дене шынықтыру саласындағы білімдерін, іскерліктері мен дағдыларын дамыту.
3. Білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен құжаттардың міндетті тізбесін жүргізу.
4. Білім беру үрдісі кезеңінде, оның ішінде сандық ортада білім алушылардың өмірі мен денсаулығын қорғауды қамтамасыз ету.
5. Бейне, теледидар сабақтарын әзірлеу
6. Білім алушылардың зерттеу дағдыларын дамытуды қамтамасыз ету.
7. Мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандартына сәйкес оқытылатын пәннің ерекшелігін ескере отырып, білім алушыларды оқыту мен тәрбиелеуді жүзеге асыру.
Алдыңғыға қосымша
6.1 деңгей үшін:
- күтілетін нәтижелерге қол жеткізу үшін бағалаудың қолайлы әдістері мен құралдары негізінде білім алушылардың жеке қабілеттері мен қажеттіліктерін ескере отырып сабақ өткізу.
6.2 деңгей үшін:
- пәнаралық байланыстарды, бағалау технологиялары мен стратегияларын қолдану және жеке қабілеттер мен қажеттіліктерді ескеру.
6.3 деңгей үшін:
- авторлық технологиялар мен бағалау стратегиялары негізінде оқытудың интеграцияланған процесін іске асыру.
6.4 деңгей үшін:
- тәжірибені зерттеу нәтижелерін ескере отырып, оқытудың интеграцияланған процесін жүзеге асыру.

Білімдер:
1. Оқу пәнінің мазмұнын, оқу-тәрбие процесін, оқыту және бағалау әдістемесін.
2. Еңбек заңнамасының негіздерін, еңбек қауіпсіздігі мен еңбекті қорғауды, өрттен қорғау ережелерін, санитариялық ережелер мен нормаларды.
3. Оқу әдістемесі мен оқыту технологияларының негіздерін, оның ішінде ақпараттық.
4. Жас және жеке-дара даму заңдылықтарын.
5. Педагогика және психология негіздерін.
6. Оқу кабинеттерін жабдықтауға қойылатын талаптарды.
7. Сыныптағы білім алушылардың мінез-құлқын басқару.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 2:
Білім алушылардың оқудағы жетістіктерін бағалау.



Дағды 1:
Білім алушылардың білім мазмұнын меңгеру процесі мен деңгейін бақылау

Машықтар:
1. Білім алушыларды критериалды бағалау жүйесін қолдану.
2. Білім алушылардың оқудағы жетістіктеріне тұрақты мониторинг жүргізу.
3. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениет пен академиялық адалдықты қалыптастыру.
4. Бағалау құралдарын әзірлеу.
5. Оқыту тәжірибесін жақсарту үшін бағалау нәтижелерін қолдану. 

Білімдер:
1. Критериалды бағалау әдістерін.
2. Сабақты зерттеу және бағалау құралдарын әзірлеу әдістемесін.
3. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениет және академиялық адалдық қағидаттарын.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 3:
Білім алушыларды құндылықтар жүйесіне тарту 



Дағды 1:
Тәрбие қызметін жүзеге асыру

Машықтар:
1. Білім алушының жеке басының жалпы мәдениетін және оның әлеуметтенуін қалыптастыруға ықпал ету.
2. Білім алушыларды педагогке құрметпен қарауға тәрбиелеу.
3. Қазақ мәдениеті мен тілінің, Қазақстан халқының басқа да мәдениеттері мен тілдерінің байлығын оқыту мен тәрбиелеу процесіне кіріктіру.
4. Жеке даму траекториясын жасау арқылы білім алушылардың жеке өсуіне ықпал ету.
5. Тәрбие жұмысының нысандары мен әдістерін қолдану.
6. Білім алушының эмоционалды-құндылық саласын дамытатын тәрбие жұмысын жүзеге асыру.
7. Білім алушыларда салауатты және қауіпсіз өмір салты мәдениетін қалыптастыруға жәрдемдесу.
8. Білім алушылардың ата-аналарымен/заңды өкілдерімен, педагогтермен және қоғаммен ынтымақтасу.

Білімдер:
1. Педагогикалық этика нормалары.
2. Білім беру ұйымдарының тәрбие қызметін реттейтін нормативтік құқықтық және нұсқаулық құжаттар.
3. Қазіргі заманғы білім беру тұжырымдамалары, тәрбие жұмысының әдістері.
4. Қауіпсіз, қол жетімді, қолайлы білім беру ортасын құрудың теориялары мен тәжірибелері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 4:
Оқу-әдістемелік қызметті жүзеге асыру. 



Дағды 1:
Оқу-әдістемелік материалдарды даярлау және әзірлеу.

Машықтар:
1. Оқу бағдарламаларын, оның ішінде ерекше білім беру қажеттіліктері бар білім алушыларға арналған бағдарламаларды әзірлеуге және орындауға қатысу.
2. Сабаққа арналған оқу материалдарын, оның ішінде ақпаратты іздеу, фильтрлеу және сын тұрғысынан бағалау негізінде ақпараттық технологияларды пайдалана отырып әзірлеу.
3. Сандық контентті, оның ішінде бағдарламалау негіздерін қолдана отырып жасау.
4. Кәсіби қызмет нәтижелерін ұсыну.

Білімдер:
1. Оқу материалдарын жобалау, бағдарламалау және әзірлеу негіздері.
2. Кәсіби қызмет аясындағы сандық технологиялар.
3. Педагогтердің жүргізуі үшін міндетті құжаттар тізбесі

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Дағды 2:
Кәсіби дамуды жүзеге асыру.

Машықтар:
1. Қажеттіліктерді диагностикалау негізінде кәсіби дамудың траекториясын құру.
2. Педагогтер үшін семинарлар, конференциялар ұйымдастыруға және өткізуге қатысу.
3. Сандық сәйкестікті басқару және сандық этикетті сақтау.
4. Әріптестермен қарым-қатынас жасау арқылы оқыту тәжірибесін жақсартудың өзіндік қажеттіліктерін анықтау.
Алдыңғыға қосымша
6.1 деңгей үшін:
- білім беру ұйымы деңгейінде, оның ішінде сандық құралдар арқылы өз тәжірибесін жинақтау.
6.2 деңгей үшін:
- қала деңгейінде, оның ішінде сандық құралдар арқылы өз тәжірибеңізді жинақтау.
6.3 деңгей үшін:
- өз тәжірибеңізді облыс деңгейінде, оның ішінде сандық құралдар арқылы жинақтау.
6.4 деңгей үшін:
- республикалық, халықаралық деңгейлерде, оның ішінде сандық құралдар арқылы өз тәжірибесін жинақтау.

Білімдер:
1. Біліктілікті арттыруды, кәсіптік қайта даярлауды және қызметті бағалауды реттейтін нормативтік құқықтық актілерді.
2. Педагогикалық әдеп нормаларын.
3. Кәсіби дамудың өзіндік қажеттіліктерін анықтау әдістерін.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Дағды 3:
Өз тәжірибесіне және әріптестерінің тәжірибесіне рефлексия.

Машықтар:
1. Танымдық/ білім беру үрдісі принциптерін ескере отырып, үздік педагогикалық тәжірибелерді зерттеу.
2. Өз тәжірибесін талдау және әріптестермен өзара әрекеттесу кезінде даму салаларын анықтау.
3. Өз тәжірибесін үздіксіз жақсартуды жоспарлау, соның ішінде ақпараттық технологияларды қолдану.
4. Облыс деңгейінде педагогикалық тәжірибені жинақтау және тарату.
5. Педагогикалық тәжірибені (бейне-, телесабақтар, мастер-кластар) таратуды жүзеге асыру.

Білімдер:
1. Білім алушылардың танымдық қызметін жандандыру қағидаттары
2. Педагогикалық тәжірибенің рефлексия әдістері, оның ішінде әріптестермен өзара әрекеттесу.
3. Өз тәжірибесін талдау әдістері

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Дағды 4:
Білім беру процесін зерттеу.

Машықтар:
1. Білім беру процесін жетілдіру үшін зерттеулердің нәтижелерін зерделеу.
2. Сабақты зерттеуды жүзеге асыру.
3. Жобалық қызметті жүзеге асыру.
4. Зерттеу жүргізу дағдыларын меңгеру
5. Білім алушылардың зерттеу дағдыларын дамытуды қамтамасыз ету.

Білімдер:
1. Білім беру процесін зерттеу тәсілдерін, әдістерін, құралдарын.
2. Жобалық қызмет негіздерін.
3. Зерттеу нәтижелерін талдау әдістерін.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 5:
Сынып жетекшілігін жүзеге асыру.



Дағды 1:
Сынып ұжымымен жұмыс істеу

Машықтар:
1. Білім алушылардың үлгерімі журналын және жеке істерін жүргізу.
2. Ата-аналармен/заңды өкілдермен өзара қарым-қатынас жасау.
3. Тақырыптық сынып сағаттары мен ата-аналар жиналыстарын өткізу, ата-аналарға кеңес беру.
4. Білім алушыларға мектепте және ұжымда бейімделуге көмектесу.
5. Білім алушыларды, олардың құқықтары мен мүдделерін қорғауды қамтамасыз ету.

Білімдер:
1. Жас ерекшелігі психологиясы мен педагогикалық әдеп негіздерін.
2. Білім беруді дамытудың стратегиялық құжаттары.
3. Педагогикалық шеберлік негіздерін және тәрбие жұмысының әдістемесін.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Күйзеліске тұрақтылық
Шыдамдылық
Тәртіптілік
Мейірімділік
Педагог мамандығына адалдық
Азаматтық
Проактивтілік
Сандық сауаттылық

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

5

Бастауыш мектеп педагогтері

7

Бастауыш мектеп педагогтері

16. Кәсіптің карточкасы "Бастауыш мектеп мұғалімдері":

Топтың коды:

2361-0

Қызмет атауының коды:

-

Кәсіптің атауы:

Бастауыш мектеп мұғалімдері

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

7

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

7.1, 7.2, 7.3, 7.4

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

"Педагогтер лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2009 жылғы 13 шілдедегі № 338 бұйрығы. 
7-параграф. Барлық мамандықтардың пән мұғалімдері 

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары оқу орнынан кейінгі білім (магистратура, резидентура) 

Мамандық:
Педагогика және психология 

Біліктілік:

Білім деңгейі:
жоғары оқу орнынан кейінгі білім (магистратура, резидентура) 

Мамандық:
Пәндік мамандандырылмаған педагогтарды даярлау 

Біліктілік:

Білім деңгейі:
жоғары оқу орнынан кейінгі білім (магистратура, резидентура) 

Мамандық:
Жалпы дамудың пәндік мамандандырылған педагогтарды даярлау 

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

7 деңгей үшін - жұмыс өтілі жоқ; 7.1 үшін - кемінде 2 жыл; 7.2 үшін - кемінде 3 жыл; 7.3 үшін - кемінде 4 жыл, 7.4 үшін - кемінде 5 жыл.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

жоқ

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Жалпыадамзаттық және ұлттық құндылықтар негізінде тәрбиеленген бастауыш мектеп білім алушысын зияткер, иманды, шығармашыл тұлға ретінде дамыту және денесін шынықтыру, жобалық және зерттеу қызметін жүзеге асыру, тәлімгерлік, оқу-әдістемелік материалдарды әзірлеу және сараптау.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Оқу процесін жүзеге асыру.
2. Білім алушылардың оқу жетістіктерін бағалау.
3. Білім алушыларды құндылықтар жүйесіне тарту 
4. Оқу-әдістемелік қызметті жүзеге асыру.

Қосымша еңбек функциялары:

1. Сынып жетекшілігін жүзеге асыру.

Еңбек функциясы 1:
Оқу процесін жүзеге асыру.



Дағды 1:
Оқу процесін жоспарлау.

Машықтар:
1. Диагностика нәтижелері бойынша оқыту мен бағалаудың тиісті әдістерін таңдау
2. Білім алушылардың қажеттіліктерін ескере отырып, пәнаралық тәсілді, оқытудың тиімді нысандарын, әдістері мен құралдарын пайдалану.
3. Ерекше білім беру қажеттіліктері бар білім алушының жеке қажеттіліктерін ескеру.
4. Білім беру процесі кезеңінде, оның ішінде сандық ортада білім алушылардың өмірі мен денсаулығын қорғау талаптарын сақтау.
5. Оқыту тәжірибесін жақсарту үшін ұйымдастырылған оқу іс-әрекетін, оқу-тәрбие үрдісін зерттеу.
6. Білім беру міндеттерін қою, қысқа және орта мерзімді жоспарлауды жүзеге асыру.
Алдыңғыға қосымша
7.1 деңгей үшін:
- сабақтарды жоспарлау, білім алушылардың жеке ерекшеліктерін ескере отырып әдістерді таңдау.
7.2 деңгей үшін:
- материалды игеру қиындықтарын ескере отырып, оқытудың, бағалаудың қолайлы технологиялары мен стратегияларын таңдау.
7.3 деңгей үшін:
- пәнаралық байланыстар мен зерттеу нәтижелерін ескере отырып оқытуды жоспарлау
7.4 деңгей үшін:
- пәнді оқытудың өзіндік әдістемесі негізінде оқу-өндірістік үрдісті жобалау.

Білімдер:
1. Бастауыш білім беру саласындағы нормативтік құқықтық актілерін.
2. Оқу пәнінің мазмұнын, оқыту және бағалау әдістемесін.
3. Педагогиканы, жалпы және жас психологиясын, инклюзивті білім беруді
4. Білім алушылардың қауіпсіздігін, өмірі мен денсаулығын қорғау негіздерін.
5. Оқыту тәжірибесін зерттеу нәтижелері негізінде оқу процесін жобалау.
6. Қазақстан Республикасының Еңбек кодексіне сәйкес жеке еңбекті қорғауға және техника қауіпсіздігінің жеке нормаларын сақтауға қойылатын талаптар.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Дағды 2:
Оқу процесін ұйымдастыру.

Машықтар:
1. Оқыту мен тәрбиелеу мүмкіндіктерін кеңейту үшін оқу процесінде оқыту технологиялары мен білім беру ресурстарын, соның ішінде сандық технологиялар мен мазмұнды қолдану.
2. Білім алушылардың тіл және әдебиет, математика және информатика, жаратылыстану, дүиетану, технология және өнер, дене шынықтыру саласындағы білімдерін, іскерліктері мен дағдыларын дамыту.
3. Білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен құжаттардың міндетті тізбесін жүргізу.
4. Білім беру үрдісі кезеңінде, оның ішінде сандық ортада білім алушылардың өмірі мен денсаулығын қорғауды қамтамасыз ету.
5. Білім алушылардың зерттеу дағдыларын дамытуды қамтамасыз ету.
6. Республика деңгейінде трансляциялау үшін енгізілген, білім беру ресурстарында орналастырылған бейне-, телесабақтар әзірлеу.
7. Рефлексия және оқыту тәжірибесін зерттеу негізінде оқытудың тиімді технологиялары мен әдістерін іздеуді жүзеге асыру.
8. Мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандартына сәйкес оқытылатын пәннің ерекшелігін ескере отырып, білім алушыларды оқыту мен тәрбиелеуді жүзеге асыру.
Алдыңғыға қосымша
7.1 деңгей үшін:
- оқыту және бағалау әдістерін қолдана отырып сабақтар өткізу
7.2 деңгей үшін:
- күтілетін нәтижелерге қол жеткізу үшін бағалаудың қолайлы әдістері мен құралдары негізінде білім алушылардың жеке қабілеттері мен қажеттіліктерін ескере отырып сабақтар өткізу.
7.3 деңгей үшін:
- пәнаралық байланыстарды, бағалау технологиялары мен стратегияларын қолдана отырып, сондай-ақ білім алушылардың жеке қабілеттері мен қажеттіліктерін ескере отырып сабақтар өткізу.
7.4 деңгей үшін:
- авторлық технологиялар мен бағалау стратегиялары негізінде оқытудың интеграцияланған үрдісін іске асыру.

Білімдер:
1. Оқу пәнінің мазмұны, оқу-тәрбие процесі, оқыту және бағалау әдістемесі.
2. Еңбек заңнамасының негіздері, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өрттен қорғау ережелері, санитарлық ережелер мен нормалар.
3. Оқыту әдістемесі мен оқыту технологияларының негіздері, оның ішінде ақпараттық.
4. Жас және жеке даму заңдылықтары.
5. Педагогика және психология негіздері.
6. Оқу кабинеттерін жабдықтауға қойылатын талаптар.
7. Сыныптағы оқушылардың мінез-құлқын басқару.
8. Білім берудегі менеджмент негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 2:
Білім алушылардың оқу жетістіктерін бағалау.



Дағды 1:
Білім алушылардың білім мазмұнын меңгеру процесі мен деңгейін бақылау

Машықтар:
1. Білім алушыларды критериалды бағалау жүйесін қолдану.
2. Білім алушылардың оқудағы жетістіктеріне тұрақты мониторинг жүргізу.
3. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениет пен академиялық адалдықты қалыптастыру.
4. Бағалау құралдарын әзірлеу.
5. Оқыту практикасын жақсарту үшін бағалау нәтижелерін қолдану.
6. Диагностика нәтижелері бойынша бағалау әдіснамасын жетілдіру.

Білімдер:
Бағалау жүйесінің әдістемелері.
2. Критериалды бағалау әдістері
3. Сабақты зерттеу әдістері
4. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениет және академиялық адалдық қағидаттары.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 3:
Білім алушыларды құндылықтар жүйесіне тарту 



Дағды 1:
Тәрбие қызметін жүзеге асыру

Машықтар:
1. Білім алушының жеке басының жалпы мәдениетін және оның әлеуметтенуін қалыптастыруға ықпал ету.
2. Білім алушыларды педагогке құрметпен қарауға тәрбиелеу.
3. Қазақ мәдениеті мен тілінің, Қазақстан халқының басқа да мәдениеттері мен тілдерінің байлығын оқыту мен тәрбиелеу процесіне кіріктіру.
4. Жеке даму траекториясын жасау арқылы білім алушылардың жеке өсуіне ықпал ету.
5. Тәрбие жұмысының нысандары мен әдістерін қолдану.
6. Білім алушының эмоционалды-құндылық саласын дамытатын тәрбие жұмысын жүзеге асыру.
7. Білім алушыларда салауатты және қауіпсіз өмір салты мәдениетін қалыптастыруға жәрдемдесу.
8. Білім алушылардың ата-аналарымен/заңды өкілдерімен, педагогтермен және қоғаммен ынтымақтасу.

Білімдер:
1. Қазіргі білім беру тұжырымдамалары.
2. Педагогикалық этика нормалары.
3. Білім беру ұйымдарының тәрбие қызметін реттейтін нормативтік құқықтық және нұсқаулық құжаттар.
4. Қазіргі заманғы білім беру тұжырымдамалары, тәрбие жұмысының әдістері,.
5. Қауіпсіз, қол жетімді, қолайлы білім беру ортасын құрудың теориялары мен тәжірибелері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 4:
Оқу-әдістемелік қызметті жүзеге асыру.



Дағды 1:
Оқу-әдістемелік материалдарды даярлау және әзірлеу.

Машықтар:
1. Авторлық бағдарламалар, оқулықтар, оқу-әдістемелік құралдар, оның ішінде ерекше білім беру қажеттіліктері бар білім алушыларға арналған бағдарламалар әзірлеу.
2. Сабаққа оқу материалдарын, оның ішінде ақпаратты іздеу, фильтрлеу және сын тұрғысында бағалау негізінде ақпараттық технологияларды пайдалана отырып әзірлеу.
3. Бағдарламалауды қолдана отырып сандық контент жасау.
4. Кәсіби қызмет нәтижелерін трансляциялау.

Білімдер:
1. Оқу материалдарын жобалау, бағдарламалау және әзірлеу.
2. Кәсіби қызмет аясындағы сандық технологиялар.
3. Педагогтердің жүргізуі үшін міндетті құжаттар тізбесі

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Дағды 2:
Кәсіби дамуды жүзеге асыру.

Машықтар:
1. Қажеттіліктерді диагностикалау негізінде кәсіби дамудың траекториясын құру.
2. Республика деңгейінде тәлімгерлікті жүзеге асыру және кәсіби қоғамдастық желісін дамытуды жоспарлау.
3. Республика деңгейіндегі өзінің және әріптестерінің кәсіби даму басымдықтарын айқындау.
4. Тест тапсырмаларына, оқулықтарға, оқу-әдістемелік кешендерге және оқу-әдістемелік құралдарға сараптама жүргізу.
5. Педагогтер үшін семинарлар, конференциялар ұйымдастыруға және өткізуге қатысу.
6. Сандық сәйкестікті басқару және сандық этикетті сақтау.
7. Әріптестермен қарым-қатынас жасау арқылы оқыту тәжірибесін жақсартудың өзіндік қажеттіліктерін анықтау.
Алдыңғыға қосымша
7.1 деңгей үшін:
- білім беру ұйымы деңгейінде, оның ішінде сандық құралдар арқылы өз тәжірибесін жинақтау.
7.2 деңгей үшін:
- қала деңгейінде, оның ішінде сандық құралдар арқылы өз тәжірибеңізді жинақтау.
7.3 деңгей үшін:
- өз тәжірибеңізді облыс деңгейінде, оның ішінде сандық құралдар арқылы жинақтау.
7.4 деңгей үшін:
- республикалық, халықаралық деңгейлерде, оның ішінде сандық құралдар арқылы өз тәжірибесін жинақтау.

Білімдер:
1. Біліктілікті арттыруды, кәсіптік қайта даярлауды және қызметті бағалауды реттейтін нормативтік құқықтық актілер.
2. Оқу материалдарын әзірлеу және сараптау бойынша әдістемелік ұсынымдар.
3. Педагогикалық этика нормалары.
4. Кәсіби даму қажеттіліктерін талдау әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Дағды 3:
Өз тәжірибесі мен әріптестерінің тәжірибесіне рефлексия.

Машықтар:
1. Педагогикалық тәжірибенің үздік тәжірибесін тарату.
2. Кәсіби дамуды стратегиялық жоспарлау үшін әріптестердің тәжірибесі мен өз тәжірибесін талдау.
3. Өз тәжірибеңізді үздіксіз жетілдіруді жобалау.
4. Республика деңгейінде педагогикалық тәжірибені жинақтау және тарату.
5. Педагогикалық тәжірибені (бейне-, телесабақтар, мастер-кластар) таратуды жүзеге асыру.

Білімдер:
1. Білім алушылардың танымдық қызметін жандандыру қағидаттары
2. Педагогикалық тәжірибенің рефлексия әдістері, оның ішінде әріптестермен өзара әрекеттесу.
3. Өз тәжірибесін талдау әдістері

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Дағды 4:
Білім беру процесін зерттеу.

Машықтар:
1. Білім беру процесін жетілдіру үшін білім беру саласындағы зерттеулердің нәтижелерін зерделеу.
2. Сабақты зерттеу.
3. Жобалық қызметті жүзеге асыру.
4. Білім алушылардың зерттеу дағдыларын дамытуды қамтамасыз ету.
5. Зерттеу нәтижелері бойынша оқыту тәжірибесін жақсарту бойынша ұсыныстар әзірлеу.

Білімдер:
1. Зерттеу әдіснамасы.
2. Оқу процесін зерттеудің тәсілдері, әдістері, құралдары.
3. Жобалау қызметінің негіздері.
4. Сабақты зерттеу және бағалау құралдарын әзірлеу әдістемесі.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Қосымша еңбек функциясы 1:
Сынып жетекшілігін жүзеге асыру.



Дағды 1:
Сынып ұжымымен жұмыс істеу

Машықтар:
1. Білім алушылардың үлгерімі мен жеке істері журналын жүргізу.
2. Ата-аналармен/заңды өкілдермен өзара әрекеттесу.
3. Тақырыптық сынып сағаттары мен ата-аналар жиналыстарын өткізу, ата-аналарға кеңес беру.
4. Білім алушыларға мектепте және ұжымда бейімделуге көмектесу.
5. Білім алушыларды, олардың құқықтары мен мүдделерін қорғауды қамтамасыз ету.
6. Үздік сынып тәжірибесін трансляциялау.

Білімдер:
1. Жас ерекшелігі психологиясы мен педагогикалық әдеп негіздерін.
2. Білім беруді дамытудың стратегиялық құжаттары.
3. Педагогикалық шеберлік негіздерін және тәрбие жұмысының әдістемесін.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Күйзеліске тұрақтылық
Шыдамдылық
Тәртіптілік
Мейірімділік
Педагог кәсібіне адалдық
Азаматтық
Проактивтілік
Сандық сауаттылық

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Бастауыш мектеп педагогтері

6

Бастауыш мектеп педагогтері

17. Кәсіптің карточкасы "Орта мектеп мұғалімдері":

Топтың коды:

2350-1, 2350-2, 2350-3, 2350-4, 2350-9

Қызмет атауының коды:

-

Кәсіптің атауы:

Орта мектеп мұғалімдері

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

4.1, 4.2, 4.3, 4.4

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

1) "Педагогтер лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2009 жылғы 13 шілдедегі № 338 бұйрығы; 2) "Педагогтерді аттестаттаудан өткізу қағидалары мен шарттарын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2016 жылғы 27 қаңтардағы № 83 бұйрығы. 
7-параграф. Барлық пән мұғалімдері 

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман) 

Мамандық:
Музыкалық білім беру 

Біліктілік:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман) 

Мамандық:
Көркем еңбек 

Біліктілік:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман) 

Мамандық:
Дене тәрбиесі және спорт 

Біліктілік:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман) 

Мамандық:
Негізгі орта білім берудегі тіл мен әдебиетті оқытудың педагогикасы мен әдістемесі 

Біліктілік:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман) 

Мамандық:
Информатика 

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

4 деңгей - жұмыс өтілі жоқ; 4.1 - кемінде 2 жыл; 4.2 - кемінде 3 жыл; 4.3 - кемінде 4 жыл; 4.4 - кемінде 5 жыл. 

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

жоқ

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Жалпы адамзаттық және ұлттық құндылықтар негізінде тәрбиеленген орта мектеп оқушысының жеке басының интеллектуалдық, адамгершілік, шығармашылық және физикалық дамуы.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Оқу процесін жүзеге асыру.
2. Білім алушылардың оқудағы жетістіктерін бағалау.
3. Білім алушыларды құндылықтар жүйесіне тарту 
4. Оқу-әдістемелік қызметті жүзеге асыру.

Қосымша еңбек функциялары:

1. Сынып жетекшілігін жүзеге асыру.

Еңбек функциясы 1:
Оқу процесін жүзеге асыру.



Дағды 1:
Оқу процесін жоспарлау.

Машықтар:
1. Білім алушылардың жас ерекшеліктерін ескере отырып, оқыту мен бағалаудың тиісті әдістерін таңдау.
2. Білім алушылардың жеке қажеттіліктерін ескере отырып, оқытудың жаңа тәсілдерін, тиімді нысандарын, әдістері мен құралдарын пайдалану.
3. Ерекше білім беру қажеттіліктері бар білім алушының жеке қажеттіліктерін ескеру.
4. Білім беру үрдісі кезеңінде, оның ішінде сандық ортада білім алушылардың өмірі мен денсаулығын қорғау талаптарын сақтау.
5. Білім беру міндеттерін қою, қысқа және орта мерзімді жоспарлауды жүзеге асыру.
Алдыңғыға қосымша
4.1 деңгей үшін:
- сабақтарды жоспарлау, білім алушылардың жеке ерекшеліктерін ескере отырып әдістерді таңдау.
4.2 деңгей үшін:
- материалды игеру қиындықтарын ескере отырып, оқытудың, бағалаудың қолайлы технологиялары мен стратегияларын таңдау.
4.3 деңгей үшін:
- пәнаралық байланыстар мен зерттеу нәтижелерін ескере отырып оқытуды жоспарлау
4.4 ішкі деңгей үшін:
- білім алушылардың жеке қабілеттері мен қажеттіліктері негізінде оқыту процесін жобалау.

Білімдер:
1. Бастауыш білім беру саласындағы нормативтік құқықтық актілерді.
2. Оқу пәнінің мазмұнын, оқыту және бағалау әдістемесін.
3. Педагогика негіздерін, жалпы және жас ерекшелігі психологиясын, инклюзивті білім беруді.
4. Білім алушылардың қауіпсіздігін, өмірі мен денсаулығын қорғау негіздерін.
5. Жеке еңбекті қорғауға және техника қауіпсіздігінің жеке нормаларын сақтауға қойылатын талаптарын.
6. Оқу кабинеттері мен спорт залдарының жабдықталуына қойылатын талаптар.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Дағды 2:
Оқу процесін ұйымдастыру.

Машықтар:
1. Оқыту мен тәрбиелеу мүмкіндіктерін кеңейту үшін оқу үрдісінде оқыту технологиялары мен білім беру ресурстарын, соның ішінде сандық технологиялар мен мазмұнды қолдану.
2. Білім алушылардың пән бойынша білімдерін, іскерліктері мен дағдыларын дамыту.
3. Білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен құжаттардың міндетті тізбесін жүргізу.
4. Білім беру процесі кезеңінде, оның ішінде сандық ортада білім алушылардың өмірі мен денсаулығын қорғауды қамтамасыз ету.
5. Мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандартына сәйкес оқытылатын пәннің ерекшелігін ескере отырып, білім алушыларды оқыту мен тәрбиелеуді жүзеге асыру.
Алдыңғыға қосымша
4.1 деңгей үшін:
- оқыту және бағалау әдістерін қолдана отырып сабақтар өткізу
4.2 деңгей үшін:
- күтілетін нәтижелерге қол жеткізу үшін бағалаудың қолайлы әдістері мен құралдары негізінде білім алушылардың жеке қабілеттері мен қажеттіліктерін ескере отырып сабақтар өткізу.
4.3 деңгей үшін:
- пәнаралық байланыстарды, бағалау технологиялары мен стратегияларын қолдана отырып, сондай-ақ білім алушылардың жеке қабілеттері мен қажеттіліктерін ескере отырып сабақтар өткізу.
4.4 ішкі деңгей үшін:
- авторлық технологиялар мен бағалау стратегиялары негізінде оқытудың интеграцияланған процесін іске асыру.

Білімдер:
1. Оқу пәнінің мазмұнын, оқу-тәрбие процесін, оқыту және бағалау әдістемесін.
2. Еңбек заңнамасының негіздерін, еңбек қауіпсіздігі мен еңбекті қорғауды, өрттен қорғау ережелерін, санитариялық ережелер мен нормаларды.
3. Оқыту әдістемесі мен оқыту технологияларының негіздерін, оның ішінде ақпараттық.
4. Жас және жеке-дара даму заңдылықтарын.
5. Педагогика және психология негіздерін.
6. Оқу кабинеттерін жабдықтауға қойылатын талаптарды.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 2:
Білім алушылардың оқудағы жетістіктерін бағалау.



Дағды 1:
Білім алушылардың білім мазмұнын меңгеру процесі мен деңгейін бақылау

Машықтар:
1. Білім алушыларды критериалды бағалау жүйесін қолдану.
2. Білім алушылардың оқудағы жетістіктеріне тұрақты мониторинг жүргізу.
3. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениет пен академиялық адалдықты қалыптастыру.
4. Бағалау құралдарын әзірлеу.
5. Оқыту тәжірибесін жақсарту үшін бағалау нәтижелерін қолдану.

Білімдер:
1. Критериалды бағалау әдістері.
2. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениет және академиялық адалдық қағидаттары.
3. Бағалау құралдарын әзірлеу негіздері

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 3:
Білім алушыларды құндылықтар жүйесіне тарту 



Дағды 1:
Тәрбие қызметін жүзеге асыру

Машықтар:
1. Білім алушының жеке басының жалпы мәдениетін және оның әлеуметтенуін қалыптастыруға ықпал ету.
2. Білім алушыларды педагогке құрметпен қарауға тәрбиелеу, іскерлік қарым-қатынас стилін және сөйлеу этикетін сақтауға үйрету.
3. Қазақ мәдениеті мен тілінің, Қазақстан халқының басқа да мәдениеттері мен тілдерінің байлығын оқыту мен тәрбиелеу процесіне кіріктіру.
4. Жеке даму траекториясын жасау арқылы білім алушылардың жеке өсуіне ықпал ету.
5. Тәрбие жұмысының нысандары мен әдістерін қолдану.
6. Білім алушының эмоционалды-құндылық саласын дамытатын тәрбие жұмысын жүзеге асыру.
7. Білім алушыларда салауатты және қауіпсіз өмір салты мәдениетін қалыптастыруға жәрдемдесу.
8. Білім алушылардың ата-аналарымен/заңды өкілдерімен, педагогтермен ынтымақтасу.

Білімдер:
1. Педагогикалық этика нормалары.
2. Білім беру ұйымдарының тәрбие қызметін реттейтін нормативтік құқықтық және нұсқаулық құжаттар.
3. Қазіргі заманғы білім беру тұжырымдамаларының негіздері, тәрбие жұмысының әдістері.
4. Қауіпсіз, қолжетімді, қолайлы білім беру ортасын құру негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 4:
Оқу-әдістемелік қызметті жүзеге асыру.



Дағды 1:
Оқу-әдістемелік материалдарды дайындау және әзірлеу.

Машықтар:
1. Оқу бағдарламаларын, оның ішінде ерекше білім беру қажеттіліктері бар білім алушыларға арналған бағдарламаларды әзірлеуге және орындауға қатысу.
2. Сабаққа арналған оқу материалдарын, оның ішінде ақпаратты іздеу, фильтрлеу және сын тұрғысынан бағалау негізінде ақпараттық технологияларды пайдалана отырып әзірлеу.
3. Сандық контентті жасау.
4. Кәсіби қызмет нәтижелерін ұсыну.

Білімдер:
1. Оқу материалдарын жобалау және әзірлеу негіздері.
2. Кәсіби қызмет аясындағы сандық технологиялар.
3. Педагогтердің жүргізуі үшін міндетті құжаттар тізбесі

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Дағды 2:
Кәсіби дамуды жүзеге асыру.

Машықтар:
1. Кәсіби дамудың траекториясын құру.
2. Сандық сәйкестікті басқару және сандық этикетті сақтау.
3. Әріптестермен қарым-қатынас жасау арқылы оқыту тәжірибесін жақсартудың өзіндік қажеттіліктерін анықтау.
Алдыңғыға қосымша
4.1 деңгей үшін:
- білім беру ұйымы деңгейінде, оның ішінде сандық құралдар арқылы өз тәжірибесін жинақтау.
4.2 деңгей үшін:
- қала деңгейінде, оның ішінде сандық құралдар арқылы өз тәжірибеңізді жинақтау.
4.3 деңгей үшін:
- өз тәжірибеңізді облыс деңгейінде, оның ішінде сандық құралдар арқылы жинақтау.
4.4 ішкі деңгей үшін:
- республикалық, халықаралық деңгейлерде, оның ішінде сандық құралдар арқылы өз тәжірибесін жинақтау.

Білімдер:
1. Біліктілікті арттыруды, кәсіптік қайта даярлауды және қызметті бағалауды реттейтін нормативтік құқықтық актілер.
2. Педагогикалық этика нормалары.
3. Кәсіби дамудың өзіндік қажеттіліктерін анықтау әдістері

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Дағды 3:
Өз тәжірибесі мен әріптестерінің тәжірибесіне рефлексия.

Машықтар:
1. Танымдық/білім беру процесінің қағидаттарын ескере отырып үздік педагогикалық тәжірибені зерделеу.
2. Өз тәжірибесін талдау және әріптестермен өзара іс-қимыл жасай отырып, даму салаларын анықтау.
3. Өз тәжірибесін, оның ішінде ақпараттық технологияларды қолдана отырып, үздіксіз жақсартуды жоспарлау.

Білімдер:
1. Білім алушылардың танымдық қызметін жандандыру қағидаттары
2. Педагогикалық тәжірибенің рефлексия әдістері, оның ішінде әріптестермен өзара әрекеттесу.
3. Өз тәжірибесін талдау әдістері

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Дағды 4:
Білім беру процесін зерттеу.

Машықтар:
1. Білім беру үдерісін жетілдіру үшін зерттеулердің нәтижелерін зерделеу.
2. Сабақты зерттеуге қатысу.
3. Жобалық қызметті жүзеге асыру.

Білімдер:
1. Оқу процесін зерттеудің тәсілдері, әдістері, құралдары.
2. Жобаларды басқару негіздері
3. Зерттеу нәтижелерін талдау әдістері

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Қосымша еңбек функциясы 1:
Сынып жетекшілігін жүзеге асыру.



Дағды 1:
Сынып ұжымымен жұмыс істеу

Машықтар:
1. Білім алушылардың үлгерімі журналын және жеке істерін жүргізу.
2. Ата-аналармен/заңды өкілдермен өзара қарым-қатынас жасау.
3. Тақырыптық сынып сағаттары мен ата-аналар жиналыстарын өткізу, ата-аналарға кеңес беру.
4. Білім алушыларға мектепте және ұжымда бейімделуге көмектесу.
5. Білім беру процесі кезеңінде білім алушылардың өмірі мен денсаулығын қорғауды қамтамасыз ету.

Білімдер:
1. Жас ерекшелігі психологиясы мен педагогикалық әдеп негіздерін.
2. Білім беруді дамытудың стратегиялық құжаттары.
3. Педагогикалық шеберлік негіздерін және тәрбие жұмысының әдістемесін.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Күйзеліске тұрақтылық
Шыдамдылық
Тәртіптілік
Мейірімділік
Педагог кәсібіне адалдық
Азаматтық
Проактивтілік
Сандық сауаттылық

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

5

Орта мектеп педагогтері

18. Кәсіптің карточкасы "Орта мектеп мұғалімдері":

Топтың коды:

2350-1, 2350-2, 2350-3, 2350-4, 2350-9

Қызмет атауының коды:

-

Кәсіптің атауы:

Орта мектеп мұғалімдері

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

5

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

5.1, 5.2, 5.3

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

"Педагогтер лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2009 жылғы 13 шілдедегі № 338 бұйрығы. 
7-параграф. Барлық мамандықтардың пән мұғалімдері 

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
орта білімнен кейінгі (қолданбалы бакалавриат) 

Мамандық:
Дене тәрбиесі және спорт 

Біліктілік:

Білім деңгейі:
орта білімнен кейінгі (қолданбалы бакалавриат) 

Мамандық:
Көркем еңбекНегізгі орта білім берудегі тіл мен әдебиетті оқытудың педагогикасы мен әдістемесі 

Біліктілік:

Білім деңгейі:
орта білімнен кейінгі (қолданбалы бакалавриат) 

Мамандық:
Информатика 

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

5 деңгей - жұмыс өтілі жоқ; 5.1 - кемінде 2 жыл; 5.2 - кемінде 3 жыл; 5.3 - кемінде 4 жыл.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

жоқ

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Жалпыадамзаттық және ұлттық құндылықтар негізінде тәрбиеленген бастауыш мектеп білім алушысын зияткер, иманды, шығармашыл тұлға ретінде дамыту және денесін шынықтыру, жобалық және зерттеу қызметін жүзеге асыру.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Оқу процесін жүзеге асыру.
2. Білім алушылардың оқудағы жетістіктерін бағалау.
3. Білім алушыларды құндылықтар жүйесіне тарту
4. Оқу-әдістемелік қызметті жүзеге асыру.

Қосымша еңбек функциялары:

1. Сынып жетекшілігін жүзеге асыру.

Еңбек функциясы 1:
Оқу процесін жүзеге асыру.



Дағды 1:
Оқу процесін жоспарлау.

Машықтар:
1. Білім алушылардың жас ерекшеліктерін ескере отырып, оқыту мен бағалаудың тиісті әдістерін таңдау.
2. Білім алушылардың жеке қажеттіліктерін ескере отырып, оқытудың жаңа тәсілдерін, тиімді нысандарын, әдістері мен құралдарын пайдалану.
3. Ерекше білім беру қажеттіліктері бар білім алушының жеке қажеттіліктерін ескеру.
4. Білім беру процесі кезеңінде, оның ішінде сандық ортада білім алушылардың өмірі мен денсаулығын қорғау талаптарын сақтау.
5. Ұйымдастырылған оқу іс-әрекетін, оқу-тәрбие процесін талдау дағдыларын меңгеру.
6. Білім беру міндеттерін қою, қысқа және орта мерзімді жоспарлауды жүзеге асыру.
Алдыңғыға қосымша
5.1 деңгей үшін:
- сабақтарды жоспарлау, білім алушылардың жеке ерекшеліктерін ескере отырып әдістерді таңдау.
5.2 деңгей үшін:
- материалды игеру қиындықтарын ескере отырып, оқытудың, бағалаудың қолайлы технологиялары мен стратегияларын таңдау.
5.3 деңгей үшін:
- пәнаралық байланыстар мен зерттеу нәтижелерін ескере отырып оқытуды жоспарлау
5.4 деңгей үшін:
- білім алушылардың жеке қабілеттері мен қажеттіліктері негізінде оқыту процесін жобалау.

Білімдер:
1. Білім беру саласындағы нормативтік құқықтық актілер.
2. Оқу пәнінің мазмұны, оқыту және бағалау әдістемесі.
3. Педагогика, жалпы және жас психологиясы, инклюзивті білім беру негіздері.
4. Білім алушылардың қауіпсіздігі, өмірі мен денсаулығын қорғау негіздері.
5. Жеке еңбекті қорғауға және жеке қауіпсіздік нормаларын сақтауға қойылатын талаптар
6. Оқу кабинеттері мен спорт залдарының жабдықталуына қойылатын талаптар.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Дағды 2:
Оқу процесін ұйымдастыру.

Машықтар:
1. Оқыту мен тәрбиелеу мүмкіндіктерін кеңейту үшін оқу үрдісінде оқыту технологиялары мен білім беру ресурстарын, соның ішінде сандық технологиялар мен мазмұнды қолдану.
2. Білім алушылардың пәндер бойынша білімдерін, іскерліктері мен дағдыларын дамыту.
3. Білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен құжаттардың міндетті тізбесін жүргізу.
4. Білім беру процесі кезеңінде, оның ішінде сандық ортада білім алушылардың өмірі мен денсаулығын қорғауды қамтамасыз ету.
5. Мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандартына сәйкес оқытылатын пәннің ерекшелігін ескере отырып, білім алушыларды оқыту мен тәрбиелеуді жүзеге асыру.
Алдыңғыға қосымша
5.1 деңгей үшін:
- оқыту және бағалау әдістерін қолдана отырып сабақтар өткізу
5.2 деңгей үшін:
- күтілетін нәтижелерге қол жеткізу үшін бағалаудың қолайлы әдістері мен құралдары негізінде білім алушылардың жеке қабілеттері мен қажеттіліктерін ескере отырып сабақтар өткізу.
5.3 деңгей үшін:
- пәнаралық байланыстарды, бағалау технологиялары мен стратегияларын қолдана отырып, сондай-ақ білім алушылардың жеке қабілеттері мен қажеттіліктерін ескере отырып сабақтар өткізу.
5.4 деңгей үшін:
- авторлық технологиялар мен бағалау стратегиялары негізінде оқытудың интеграцияланған процесін іске асыру.

Білімдер:
1. Оқу пәнінің мазмұнын, оқу-тәрбие процесін, оқыту және бағалау әдістемесін.
2. Еңбек заңнамасының негіздерін, еңбек қауіпсіздігі мен еңбекті қорғауды, өрттен қорғау ережелерін, санитариялық ережелер мен нормаларды.
3. Оқыту әдістемесі мен оқыту технологияларының негіздерін, оның ішінде ақпараттық.
4. Жас және жеке-дара даму заңдылықтарын.
5. Педагогика және психология негіздерін.
6. Оқу кабинеттерін жабдықтауға қойылатын талаптарды.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 2:
Білім алушылардың оқудағы жетістіктерін бағалау.



Дағды 1:
Білім алушылардың білім мазмұнын меңгеру процесі мен деңгейін бақылау

Машықтар:
1. Білім алушыларды критериалды бағалау жүйесін қолдану.
2. Білім алушылардың оқудағы жетістіктеріне тұрақты мониторинг жүргізу.
3. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениет пен академиялық адалдықты қалыптастыру.
4. Бағалау құралдарын әзірлеу.
5. Оқыту тәжірибесін жақсарту үшін бағалау нәтижелерін қолдану.

Білімдер:
1. Критериалды бағалау әдістері.
2. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениет және академиялық адалдық қағидаттары.
3. Бағалау құралдарын әзірлеу негіздері

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 3:
Білім алушыларды құндылықтар жүйесіне тарту



Дағды 1:
Тәрбие қызметін жүзеге асыру

Машықтар:
1. Білім алушының жеке басының жалпы мәдениетін қалыптастыруға және оны әлеуметтендіруге ықпал ету.
2. Білім алушыларға педагогке құрметпен қарауға тәрбиелеу.
3. Қазақ мәдениеті мен тілінің, Қазақстан халқының басқа да мәдениеттері мен тілдерінің байлығын оқыту мен тәрбиелеу процесіне біріктіру.
4. Жеке даму траекториясын құра отырып, білім алушылардың жеке өсуіне ықпал ету.
5. Тәрбие жұмысының нысандары мен әдістерін қолдану.
6. Білім алушының эмоционалды-құндылық саласын дамытатын тәрбие жұмысын жүзеге асыру.
7. Білім алушыларда салауатты және қауіпсіз өмір салты мәдениетін қалыптастыруға жәрдемдесу.
8. Білім алушылардың ата-аналарымен/заңды өкілдерімен, педагогтермен ынтымақтасу.

Білімдер:
1. Педагогикалық этика нормалары.
2. Білім беру ұйымдарының тәрбие қызметін реттейтін нормативтік құқықтық және нұсқаулық құжаттар.
3. Қазіргі заманғы білім беру тұжырымдамаларының негіздері, тәрбие жұмысының әдістері.
4. Қауіпсіз, қолжетімді, қолайлы білім беру ортасын құру негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 4:
Оқу-әдістемелік қызметті жүзеге асыру.



Дағды 1:
Оқу - әдістемелік материалдарды дайындау және әзірлеу.

Машықтар:
1. Оқу бағдарламаларын, оның ішінде ерекше білім беру қажеттіліктері бар білім алушыларға арналған бағдарламаларды әзірлеуге және орындауға қатысу.
2. Сабаққа оқу материалдарын, оның ішінде ақпаратты іздеу, сүзу және сыни бағалау негізінде ақпараттық технологияларды пайдалана отырып әзірлеу.
3. Сандық мазмұнды жасау.
4. Кәсіби қызметтің нәтижелерін ұсыну.

Білімдер:
1. Оқу материалдарын жобалау және әзірлеу негіздері.
2. Кәсіби қызмет аясындағы сандық технологиялар.
3. Педагогтердің жүргізуі үшін міндетті құжаттар тізбесі

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Дағды 2:
Кәсіби дамуды жүзеге асыру

Машықтар:
1. Кәсіби дамудың траекториясын құру.
2. Сандық сәйкестікті басқару және сандық этикетті сақтау.
3. Әріптестермен қарым-қатынас жасау арқылы оқыту тәжірибесін жақсартудың өзіндік қажеттіліктерін анықтаңыз.
Алдыңғыға қосымша
5.1 деңгей үшін:
- білім беру ұйымы деңгейінде, оның ішінде сандық құралдар арқылы өз тәжірибесін жинақтау.
5.2 деңгей үшін:
- қала деңгейінде, оның ішінде сандық құралдар арқылы өз тәжірибесін жинақтау.
5.3 деңгей үшін:
- өз тәжірибесін облыс деңгейінде, оның ішінде сандық құралдар арқылы жинақтау.
5.4 деңгей үшін:
- республикалық, халықаралық деңгейлерде, оның ішінде сандық құралдар арқылы өз тәжірибесін жинақтау.

Білімдер:
1. Біліктілікті арттыруды, кәсіптік қайта даярлауды және қызметті бағалауды реттейтін нормативтік құқықтық актілер.
2. Педагогикалық этика нормалары.
3. Кәсіби дамудың өзіндік қажеттіліктерін анықтау әдістері

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Дағды 3:
Әріптестермен өз тәжірибесінің рефлексиясы.

Машықтар:
1. Танымдық/білім беру процесінің принциптерін ескере отырып, үздік педагогикалық тәжірибелерді зерделеу
2. Өз тәжірибесін талдау және әріптестермен өзара әрекеттесу кезінде даму салаларын анықтау
3. Өз тәжірибесін үздіксіз жақсартуды жоспарлау, соның ішінде ақпараттық технологияларды қолдану.
4. Педагогикалық тәжірибені (бейне-, телесабақтар, мастер-кластар) таратуды жүзеге асыру.

Білімдер:
1. Білім алушылардың танымдық қызметін жандандыру қағидаттары
2. Педагогикалық тәжірибенің рефлексия әдістері, оның ішінде әріптестермен өзара әрекеттесу.
3. Өз тәжірибесін талдау әдістері

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Дағды 4:
Білім беру процесін зерттеу.

Машықтар:
1. Оқу үдерісін жетілдіру үшін зерттеу нәтижелерін зерттеу.
2. Сабақты зерттеу.
3. Жобалық қызметті жүзеге асыру.

Білімдер:
1. Білім беру үдерісін зерттеудің тәсілдері, әдістері, құралдары.
2. Жобалау қызметінің негіздері.
3. Зерттеу нәтижелерін талдау әдістері

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Қосымша еңбек функциясы 1:
Сынып жетекшілігін жүзеге асыру.



Дағды 1:
Сынып ұжымымен жұмыс істеу

Машықтар:
1. Білім алушылардың үлгерімі журналын және жеке істерін жүргізу.
2. Ата-аналармен/заңды өкілдермен өзара әрекеттесу.
3. Тақырыптық сынып сағаттары мен ата-аналар жиналыстарын өткізу, ата-аналарға кеңес беру.
4. Білім алушыларға мектепте және ұжымда бейімделуге көмектесу.
5. Білім беру үдерісі кезеңінде білім алушылардың өмірі мен денсаулығын қорғауды қамтамасыз ету.

Білімдер:
1. Жас психологиясы мен педагогикалық этика негіздері.
2. Білім беруді дамытудың стратегиялық құжаттары.
3. Педагогикалық шеберлік негіздері және тәрбие жұмысының әдістемесі.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

не рекомендуется 

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Күйзеліске тұрақтылық
Шыдамдылық
Тәртіптілік
Мейірімділік
Педагог кәсібіне адалдық
Азаматтық
Проактивтілік
Сандық сауаттылық

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Орта мектеп педагогтері 

6

Орта мектеп педагогтері 

19. Кәсіптің карточкасы "Орта мектеп мұғалімдері":

Топтың коды:

2350-1, 2350-2, 2350-3, 2350-4, 2350-9

Қызмет атауының коды:

-

Кәсіптің атауы:

Орта мектеп мұғалімдері

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

6.1, 6.2, 6.3, 6.4

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

"Педагогтер лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2009 жылғы 13 шілдедегі № 338 бұйрығы. 
7-параграф. Барлық мамандықтардың пән мұғалімдері 

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура) 

Мамандық:
Пәндік мамандандырылмаған мұғалімдерді даярлау 

Біліктілік:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура) 

Мамандық:
Жалпы дамудың пәндік мамандандырылған мұғалімдерін даярлау 

Біліктілік:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура) 

Мамандық:
Жаратылыстану пәндері бойынша мұғалімдер даярлау 

Біліктілік:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура) 

Мамандық:
Гуманитарлық пәндер бойынша мұғалімдер даярлау 

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

6 деңгей - жұмыс өтілі жоқ; 6.1 - кемінде 2 жыл; 6.2 - кемінде 3 жыл; 6.3 - кемінде 4 жыл, 6.4 - кемінде 5 жыл.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

жоқ

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Жалпыадамзаттық және ұлттық құндылықтар негізінде тәрбиеленген орта мектеп білім алушысын зияткер, иманды, шығармашыл тұлға ретінде дамыту және денесін шынықтыру, жобалық және зерттеу қызметін жүзеге асыру, тәлімгерлік, оқу-әдістемелік материалдарды әзірлеу және сараптау.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Оқу процесін жүзеге асыру.
2. Білім алушылардың оқудағы жетістіктерін бағалау.
3. Білім алушыларды құндылықтар жүйесіне тарту 
4. Оқу-әдістемелік қызметті жүзеге асыру.

Қосымша еңбек функциялары:

1. Сынып жетекшілігін жүзеге асыру.

Еңбек функциясы 1:
Оқу процесін жүзеге асыру.



Дағды 1:
Оқу процесін жоспарлау.

Машықтар:
1. Білім алушылардың жас ерекшеліктерін ескере отырып, оқыту мен бағалаудың тиісті әдістерін таңдау.
2. Білім алушылардың жеке қажеттіліктерін ескере отырып, оқытудың жаңа тәсілдерін, тиімді нысандарын, әдістері мен құралдарын пайдалану.
3. Ерекше білім беру қажеттіліктері бар білім алушының жеке қажеттіліктерін ескеру.
4. Білім беру процесі кезеңінде, оның ішінде сандық ортада білім алушылардың өмірі мен денсаулығын қорғау талаптарын сақтау.
5. Ұйымдастырылған оқу іс-әрекетін, оқу-тәрбие процесін талдау дағдыларын меңгеру.
6. Білім беру міндеттерін қою, қысқа мерзімді және орта мерзімді жоспарлауды жүзеге асырады.
Алдыңғыға қосымша
6.1 деңгей үшін:
- оқу сабақтарын жоспарлау, білім алушылардың жеке ерекшеліктерін ескере отырып әдістерді таңдау.
6.2 деңгей үшін:
- меңгеру қиындықтарын ескере отырып, оқытудың, бағалаудың қолайлы технологиялары мен стратегияларын таңдау.
6.3 деңгей үшін:
- білім алушылардың жеке ерекшеліктері негізінде оқыту процесін жобалау.
6.4 деңгей үшін:
- пәнді оқытудың өзіндік әдістемесі негізінде оқу-өндірістік процесті жобалау.

Білімдер:
1. Білім беру саласындағы нормативтік құқықтық актілерді.
2. Оқу пәнінің мазмұнын, оқыту және бағалау әдістемесін.
3. Педагогика негіздерін, жалпы және жас ерекшелігі психологиясын, инклюзивті білім беруді.
4. Білім алушылардың қауіпсіздігін, өмірі мен денсаулығын қорғау негіздерін.
5. Жеке еңбекті қорғауға және техника қауіпсіздігінің жеке нормаларын сақтауға қойылатын талаптарын.
6. Оқу кабинеттері мен спорт залдарының жабдықталуына қойылатын талаптар.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Дағды 2:
Оқу процесін ұйымдастыру.

Машықтар:
1. Оқыту мен тәрбиелеу мүмкіндіктерін кеңейту үшін оқу процесінде оқыту технологиялары мен білім беру ресурстарын, соның ішінде сандық технологиялар мен мазмұнды қолдану.
2. Білім алушылардың пән бойынша білімдерін, іскерліктері мен дағдыларын дамыту.
3. Білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен құжаттардың міндетті тізбесін жүргізу.
4. Білім беру процесі кезеңінде, оның ішінде сандық ортада білім алушылардың өмірі мен денсаулығын қорғауды қамтамасыз ету.
5. Бейне-, теледидар сабақтарын әзірлеу
6. Білім алушылардың зерттеу дағдыларын дамытуды қамтамасыз ету.
7. Мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандартына сәйкес оқытылатын пәннің ерекшелігін ескере отырып, білім алушыларды оқыту мен тәрбиелеуді жүзеге асыру.
Алдыңғыға қосымша
6.1 деңгей үшін:
- күтілетін нәтижелерге қол жеткізу үшін бағалаудың қолайлы әдістері мен құралдары негізінде білім алушылардың жеке қабілеттері мен қажеттіліктерін ескере отырып сабақ өткізу.
6.2 деңгей үшін:
- пәнаралық байланыстарды, бағалау технологиялары мен стратегияларын қолдану және жеке қабілеттер мен қажеттіліктерді ескеру.
6.3 деңгей үшін:
- авторлық технологиялар мен бағалау стратегиялары негізінде оқытудың интеграцияланған процесін іске асыру.
6.4 деңгей үшін:
- тәжірибені зерттеу нәтижелерін ескере отырып, оқытудың интеграцияланған процесін жүзеге асыру.

Білімдер:
1. Оқу пәнінің мазмұнын, оқу-тәрбие процесін, оқыту және бағалау әдістемесін.
2. Еңбек заңнамасының негіздерін, еңбек қауіпсіздігі мен еңбекті қорғауды, өрттен қорғау ережелерін, санитариялық ережелер мен нормаларды.
3. Оқу әдістемесі мен оқыту технологияларының негіздерін, оның ішінде ақпараттық.
4. Жас және жеке-дара даму заңдылықтарын.
5. Педагогика және психология негіздерін.
6. Оқу кабинеттерін жабдықтауға қойылатын талаптарды.
7. Сыныптағы білім алушылардың мінез-құлқын басқару.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 2:
Білім алушылардың оқудағы жетістіктерін бағалау.



Дағды 1:
Білім алушылардың білім мазмұнын игеру барысы мен деңгейін бақылау.

Машықтар:
1. Білім алушыларды критериалды бағалау жүйесін қолдану.
2. Білім алушылардың оқудағы жетістіктеріне тұрақты мониторинг жүргізу.
3. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениет пен академиялық адалдықты қалыптастыру.
4. Бағалау құралдарын әзірлеу.
5. Оқыту тәжірибесін жақсарту үшін бағалау нәтижелерін қолдану.

Білімдер:
1. Критериалды бағалау әдістерін.
2. Сабақты зерттеу және бағалау құралдарын әзірлеу әдістемесін.
3. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениет және академиялық адалдық қағидаттарын.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 3:
Білім алушыларды құндылықтар жүйесіне тарту 



Дағды 1:
Тәрбие қызметін жүзеге асыру

Машықтар:
1. Білім алушының жеке басының жалпы мәдениетін және оның әлеуметтенуін қалыптастыруға ықпал ету.
2. Білім алушыларды педагогке құрметпен қарауға тәрбиелеу.
3. Қазақ мәдениеті мен тілінің, Қазақстан халқының басқа да мәдениеттері мен тілдерінің байлығын оқыту мен тәрбиелеу процесіне кіріктіру.
4. Жеке даму траекториясын жасау арқылы білім алушылардың жеке өсуіне ықпал ету.
5. Тәрбие жұмысының нысандары мен әдістерін қолдану.
6. Білім алушының эмоционалды-құндылық саласын дамытатын тәрбие жұмысын жүзеге асыру.
7. Білім алушыларда салауатты және қауіпсіз өмір салты мәдениетін қалыптастыруға жәрдемдесу.
8. Білім алушылардың ата-аналарымен/заңды өкілдерімен, педагогтермен және қоғаммен ынтымақтасу.

Білімдер:
1. Педагогикалық этика нормалары.
2. Білім беру ұйымдарының тәрбие қызметін реттейтін нормативтік құқықтық және нұсқаулық құжаттар.
3. Қазіргі заманғы білім беру тұжырымдамалары, тәрбие жұмысының әдістері.
4. Қауіпсіз, қол жетімді, қолайлы білім беру ортасын құрудың теориялары мен тәжірибелері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 4:
Оқу-әдістемелік қызметті жүзеге асыру.



Дағды 1:
Оқу-әдістемелік материалдарды дайындау және әзірлеу .

Машықтар:
1. Оқу бағдарламаларын, оның ішінде ерекше білім беру қажеттіліктері бар білім алушыларға арналған бағдарламаларды әзірлеуге және орындауға қатысу.
2. Сабаққа арналған оқу материалдарын, оның ішінде ақпаратты іздеу, фильтрлеу және сын тұрғысынан бағалау негізінде ақпараттық технологияларды пайдалана отырып әзірлеу.
3. Сандық контентті, оның ішінде бағдарламалау негіздерін қолдана отырып жасау.
4. Кәсіби қызмет нәтижелерін ұсыну.

Білімдер:
1. Оқу материалдарын жобалау, бағдарламалау және әзірлеу негіздері.
2. Кәсіби қызмет аясындағы сандық технологиялар.
3. Педагогтердің жүргізуі үшін міндетті құжаттар тізбесі

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Дағды 2:
Кәсіби дамуды жүзеге асыру.

Машықтар:
1. Қажеттіліктерді диагностикалау негізінде кәсіби дамудың траекториясын құру.
2. Педагогтер үшін семинарлар, конференциялар ұйымдастыруға және өткізуге қатысу.
3. Сандық сәйкестікті басқару және сандық этикетті сақтау.
4. Әріптестермен қарым-қатынас жасау арқылы оқыту тәжірибесін жақсартудың өзіндік қажеттіліктерін анықтаңыз.
Алдыңғыға қосымша
6.1 деңгей үшін:
- білім беру ұйымы деңгейінде, оның ішінде сандық құралдар арқылы өз тәжірибесін жинақтау.
6.2 деңгей үшін:
- қала деңгейінде, оның ішінде сандық құралдар арқылы өз тәжірибесін жинақтау.
6.3 деңгей үшін:
- өз тәжірибесін облыс деңгейінде, оның ішінде сандық құралдар арқылы жинақтау.
6.4 деңгей үшін:
- республикалық, халықаралық деңгейлерде, оның ішінде сандық құралдар арқылы өз тәжірибесін жинақтау.

Білімдер:
1. Біліктілікті арттыруды, кәсіптік қайта даярлауды және қызметті бағалауды реттейтін нормативтік құқықтық актілер.
2. Педагогикалық этика нормалары.
3. Кәсіби дамудың өзіндік қажеттіліктерін анықтау әдістері

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Дағды 3:
Өз тәжірибесі мен әріптестерінің тәжірибесіне рефлексия.

Машықтар:
1. Танымдық/ білім беру процесінің принциптерін ескере отырып, Үздік педагогикалық тәжірибелерді зерттеу.
2. Өз тәжірибеңізді талдаңыз және әріптестеріңізбен өзара әрекеттесу кезінде даму салаларын анықтаңыз.
3. Өз тәжірибеңізді үздіксіз жақсартуды жоспарлау, соның ішінде ақпараттық технологияларды қолдану.
4. Педагогикалық тәжірибені (бейне-, телесабақтар, мастер-кластар) таратуды жүзеге асыру.

Білімдер:
1. Білім алушылардың танымдық қызметін жандандыру қағидаттары
2. Педагогикалық тәжірибенің рефлексия әдістері, оның ішінде әріптестермен өзара әрекеттесу.
3. Өз тәжірибесін талдау әдістері

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Дағды 4:
Білім беру процесін зерттеу.

Машықтар:
1. Білім беру процесін жетілдіру үшін зерттеулердің нәтижелерін зерделеу.
2. Сабақты зерттеуды жүзеге асыру.
3. Жобалық қызметті жүзеге асыру.
4. Зерттеу жүргізу дағдыларын меңгеру
5. Білім алушылардың зерттеу дағдыларын дамытуды қамтамасыз ету.

Білімдер:
1. Оқу үрдісін зерттеудің тәсілдері, әдістері, құралдары.
2. Жобалау қызметінің негіздері.
3. Зерттеу нәтижелерін талдау әдістері

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Қосымша еңбек функциясы 1:
Сынып жетекшілігін жүзеге асыру.



Дағды 1:
Сынып ұжымымен жұмыс істеу

Машықтар:
1. Білім алушылардың үлгерімі журналын және жеке істерін жүргізу.
2. Ата-аналармен/заңды өкілдермен өзара әрекеттесу.
3. Тақырыптық сынып сағаттары мен ата-аналар жиналыстарын өткізу, ата-аналарға кеңес беру.
4. Білім алушыларға мектепте және ұжымда бейімделуге көмектесу.
5. Білім алушыларды, олардың құқықтары мен мүдделерін қорғауды қамтамасыз ету.

Білімдер:
1. Жас психологиясы мен педагогикалық этика негіздері.
2. Білім беруді дамытудың стратегиялық құжаттары.
3. Білім беру үрдісі кезеңінде білім алушылардың өмірі мен денсаулығын қорғауды қамтамасыз ету.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Күйзеліске тұрақтылық
Шыдамдылық
Тәртіптілік
Мейірімділік
Педагог кәсібіне адалдық
Азаматтық
Проактивтілік
Сандық сауаттылық

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

5

Орта мектеп педагогтері

7

Орта мектеп педагогтері

20. Кәсіптің карточкасы "Орта мектеп мұғалімдері":

Топтың коды:

2350-1, 2350-2, 2350-3, 2350-4, 2350-9

Қызмет атауының коды:

-

Кәсіптің атауы:

Орта мектеп мұғалімдері

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

7

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

7.1, 7.2, 7.3, 7.4

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

"Педагогтер лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2009 жылғы 13 шілдедегі № 338 бұйрығы. 
7-параграф . Барлық мамандықтардың пән мұғалімдері 

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары оқу орнынан кейінгі білім (магистратура, резидентура) 

Мамандық:
Педагогика және психология 

Біліктілік:

Білім деңгейі:
жоғары оқу орнынан кейінгі білім (магистратура, резидентура) 

Мамандық:
Пәндік мамандандырылмаған педагогтарды даярлау 

Біліктілік:

Білім деңгейі:
жоғары оқу орнынан кейінгі білім (магистратура, резидентура) 

Мамандық:
Жалпы дамудың пәндік мамандандырылған педагогтарды даярлау 

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

7 деңгей - жұмыс өтілі жоқ; 7.1 - кемінде 2 жыл; 7.2 - кемінде 3 жыл; 7.3 - кемінде 4 жыл, 7.4 - кемінде 5 жыл.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

жоқ

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Жалпыадамзаттық және ұлттық құндылықтар негізінде тәрбиеленген орта мектеп білім алушысын зияткер, иманды, шығармашыл тұлға ретінде дамыту және денесін шынықтыру, жобалық және зерттеу қызметін жүзеге асыру, тәлімгерлік, оқу-әдістемелік материалдарды әзірлеу және сараптау.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Оқу процесін жүзеге асыру.
2. Білім алушылардың оқудағы жетістіктерін бағалау.
3. Білім алушыларды құндылықтар жүйесіне тарту 
4. Оқу-әдістемелік қызметті жүзеге асыру.

Қосымша еңбек функциялары:

1. Сынып жетекшілігін жүзеге асыру.

Еңбек функциясы 1:
Оқу процесін жүзеге асыру.



Дағды 1:
Оқу процесін жоспарлау.

Машықтар:
1. Диагностика нәтижелері бойынша оқыту мен бағалаудың тиісті әдістерін таңдау
2. Білім алушылардың қажеттіліктерін ескере отырып, пәнаралық тәсілді, оқытудың тиімді нысандарын, әдістері мен құралдарын пайдалану.
3. Ерекше білім беру қажеттіліктері бар білім алушының жеке қажеттіліктерін ескеру.
4. Білім беру процесі кезеңінде, оның ішінде сандық ортада білім алушылардың өмірі мен денсаулығын қорғау талаптарын сақтау.
5. Оқыту тәжірибесін жақсарту үшін ұйымдастырылған оқу іс-әрекетін, оқу-тәрбие процесін зерттеу.
6. Білім беру міндеттерін қою, қысқа және орта мерзімді жоспарлауды жүзеге асыру.
Алдыңғыға қосымша
7.1 деңгей үшін:
- сабақтарды жоспарлау, білім алушылардың жеке ерекшеліктерін ескере отырып әдістерді таңдау.
7.2 деңгей үшін:
- материалды игеру қиындықтарын ескере отырып, оқытудың, бағалаудың қолайлы технологиялары мен стратегияларын таңдау.
7.3 деңгей үшін:
- пәнаралық байланыстар мен зерттеу нәтижелерін ескере отырып оқытуды жоспарлау
7.4 деңгей үшін:
- пәнді оқытудың өзіндік әдістемесі негізінде оқу-өндірістік процесті жобалау.

Білімдер:
1. Білім беру саласындағы нормативтік құқықтық актілерді.
2. Оқу пәнінің мазмұнын, оқыту және бағалау әдістемесін.
3. Педагогиканы, жалпы және жас психологиясын, инклюзивті білім беруді
4. Білім алушылардың қауіпсіздігін, өмірі мен денсаулығын қорғау негіздерін.
5. Оқыту тәжірибесін зерттеу нәтижелері негізінде оқу процесін жобалау.
6. Жеке еңбекті қорғауға және техника қауіпсіздігінің жеке нормаларын сақтауға қойылатын талаптарын.
7. Оқу кабинеттері мен спорт залдарының жабдықталуына қойылатын талаптар.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Дағды 2:
Оқу процесін ұйымдастыру.

Машықтар:
1. Оқыту мен тәрбиелеу мүмкіндіктерін кеңейту үшін оқу процесінде оқыту технологиялары мен білім беру ресурстарын, соның ішінде сандық технологиялар мен мазмұнды қолдану.
2. Білім алушылардың пәндер бойынша білімдерін, іскерліктері мен дағдыларын дамыту.
3. Білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен құжаттардың міндетті тізбесін жүргізу.
4. Білім беру процесі кезеңінде, оның ішінде сандық ортада білім алушылардың өмірі мен денсаулығын қорғауды қамтамасыз ету.
5. Білім алушылардың зерттеу дағдыларын дамытуды қамтамасыз ету.
6. Республика деңгейінде трансляциялау үшін енгізілген, білім беру ресурстарында орналастырылған бейне-, телесабақтар әзірлеу.
7. Рефлексия және оқыту тәжірибесін зерттеу негізінде оқытудың тиімді технологиялары мен әдістерін іздеуді жүзеге асыру.
8. Мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандартына сәйкес оқытылатын пәннің ерекшелігін ескере отырып, білім алушыларды оқыту мен тәрбиелеуді жүзеге асыру.
Алдыңғыға қосымша
7.1 деңгей үшін:
- оқыту және бағалау әдістерін қолдана отырып сабақтар өткізу
7.2 деңгей үшін:
- күтілетін нәтижелерге қол жеткізу үшін бағалаудың қолайлы әдістері мен құралдары негізінде білім алушылардың жеке қабілеттері мен қажеттіліктерін ескере отырып сабақтар өткізу.
7.3 деңгей үшін:
- пәнаралық байланыстарды, бағалау технологиялары мен стратегияларын қолдана отырып, сондай-ақ білім алушылардың жеке қабілеттері мен қажеттіліктерін ескере отырып сабақтар өткізу.
7.4 деңгей үшін:
- авторлық технологиялар мен бағалау стратегиялары негізінде оқытудың интеграцияланған процесін іске асыру.

Білімдер:
1. Оқу пәнінің мазмұнын, оқу-тәрбие процесін, оқыту және бағалау әдістемесін.
2. Еңбек заңнамасының негіздерін, еңбек қауіпсіздігі мен еңбекті қорғауды, өрттен қорғау ережелерін, санитариялық ережелер мен нормаларды.
3. Оқыту әдістемесі мен оқыту технологияларының негіздерін, оның ішінде ақпараттық.
4. Жас және жеке-дара даму заңдылықтарын.
5. Педагогика және психология негіздерін.
6. Оқу кабинеттерін жабдықтауға қойылатын талаптарды.
7. Сыныптағы білім алушылардың мінез-құлқын басқару.
8. Білім берудегі менеджмент негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 2:
Білім алушылардың оқудағы жетістіктерін бағалау.



Дағды 1:
Білім алушылардың білім мазмұнын меңгеру процесі мен деңгейін бақылау

Машықтар:
1. Білім алушыларды критериалды бағалау жүйесін қолдану.
2. Білім алушылардың оқудағы жетістіктеріне тұрақты мониторинг жүргізу.
3. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениет пен академиялық адалдықты қалыптастыру.
4. Бағалау құралдарын әзірлеу.
5. Оқыту тәжірибесін жақсарту үшін бағалау нәтижелерін қолдану.
6. Диагностика нәтижелері бойынша бағалау әдіснамасын жетілдіру.

Білімдер:
1. Бағалау жүйесінің әдістемелері.
2. Критериалды бағалау әдістері
3. Сабақты зерттеу әдістері
4. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениет және академиялық адалдық қағидаттары.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 3:
Білім алушыларды құндылықтар жүйесіне тарту 



Дағды 1:
Тәрбие қызметін жүзеге асыру

Машықтар:
1. Білім алушының жеке басының жалпы мәдениетін және оның әлеуметтенуін қалыптастыруға ықпал ету.
2. Білім алушыларды педагогке құрметпен қарауға тәрбиелеу, іскерлік қарым-қатынас стилін және сөйлеу этикетін сақтауға үйрету.
3. Қазақ мәдениеті мен тілінің, Қазақстан халқының басқа да мәдениеттері мен тілдерінің байлығын оқыту мен тәрбиелеу процесіне кіріктіру.
4. Жеке даму траекториясын жасау арқылы білім алушылардың жеке өсуіне ықпал ету.
5. Тәрбие жұмысының нысандары мен әдістерін қолдану.
6. Білім алушының эмоционалды-құндылық саласын дамытатын тәрбие жұмысын жүзеге асыру.
7. Білім алушыларда салауатты және қауіпсіз өмір салты мәдениетін қалыптастыруға жәрдемдесу.
8. Білім алушылардың ата-аналарымен/заңды өкілдерімен, педагогтермен ынтымақтасу.

Білімдер:
1. Педагогикалық этика нормалары.
2. Білім беру ұйымдарының тәрбие қызметін реттейтін нормативтік құқықтық және нұсқаулық құжаттар.
3. Қазіргі заманғы білім беру тұжырымдамалары, тәрбие жұмысының әдістері.
4. Қауіпсіз, қол жетімді, қолайлы білім беру ортасын құрудың теориялары мен тәжірибелері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 4:
Оқу-әдістемелік қызметті жүзеге асыру.



Дағды 1:
Оқу-әдістемелік материалдарды дайындау және әзірлеу.

Машықтар:
1. Авторлық бағдарламалар, оқулықтар, оқу-әдістемелік құралдар, оның ішінде ерекше білім беру қажеттіліктері бар білім алушыларға арналған бағдарламалар әзірлеу.
2. Сабаққа оқу материалдарын, оның ішінде ақпаратты іздеу, фильтрлеу және сын тұрғысында бағалау негізінде ақпараттық технологияларды пайдалана отырып әзірлеу.
3. Бағдарламалауды қолдана отырып сандық мазмұнды жасау.
4. Кәсіби қызмет нәтижелерін трансляциялау.

Білімдер:
1. Оқу материалдарын жобалау, бағдарламалау және әзірлеу.
2. Кәсіби қызмет аясындағы сандық технологиялар.
3. Педагогтердің жүргізуі үшін міндетті құжаттар тізбесі

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Дағды 2:
Кәсіби дамуды жүзеге асыру.

Машықтар:
1. Қажеттіліктерді диагностикалау негізінде кәсіби дамудың траекториясын құру.
2. Республика деңгейінде тәлімгерлікті жүзеге асыру және кәсіби қоғамдастық желісін дамытуды жоспарлау.
3. Республика деңгейіндегі өзінің және әріптестерінің кәсіби даму басымдықтарын айқындау.
4. Тест тапсырмаларына, оқулықтарға, оқу-әдістемелік кешендерге және оқу-әдістемелік құралдарға сараптама жүргізу.
5. Педагогтер үшін семинарлар, конференциялар ұйымдастыруға және өткізуге қатысу.
6. Сандық сәйкестікті басқару және сандық этикетті сақтау.
7. Әріптестермен қарым-қатынас жасау арқылы оқыту тәжірибесін жақсартудың өзіндік қажеттіліктерін анықтау.
Алдыңғыға қосымша
7.1 деңгей үшін:
- білім беру ұйымы деңгейінде, оның ішінде сандық құралдар арқылы өз тәжірибесін жинақтау.
7.2 деңгей үшін:
- қала деңгейінде, оның ішінде сандық құралдар арқылы өз тәжірибесін жинақтау.
7.3 деңгей үшін:
- өз тәжірибесін облыс деңгейінде, оның ішінде сандық құралдар арқылы жинақтау.
7.4 деңгей үшін:
- республикалық, халықаралық деңгейлерде, оның ішінде сандық құралдар арқылы өз тәжірибесін жинақтау.

Білімдер:
1. Біліктілікті арттыруды, кәсіптік қайта даярлауды және қызметті бағалауды реттейтін нормативтік құқықтық актілер.
2. Оқу материалдарын әзірлеу және сараптау бойынша әдістемелік ұсынымдар.
3. Педагогикалық этика нормалары.
4. Кәсіби даму қажеттіліктерін талдау әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Дағды 3:
Өз тәжірибесі мен әріптестерінің тәжірибесіне рефлексия.

Машықтар:
1. Педагогикалық тәжірибенің үздік тәжірибесін тарату.
2. Кәсіби дамуды стратегиялық жоспарлау үшін әріптестердің тәжірибесі мен өз тәжірибесін талдау.
3. Өз тәжірибесін үздіксіз жетілдіруді жобалау.
4. Республика деңгейінде педагогикалық тәжірибені жинақтау және тарату.
5. Педагогикалық тәжірибені (бейне-, телесабақтар, мастер-кластар) таратуды жүзеге асыру.

Білімдер:
1. Білім алушылардың танымдық қызметін жандандыру қағидаттары
2. Педагогикалық тәжірибенің рефлексия әдістері, оның ішінде әріптестермен өзара әрекеттесу.
3. Өз тәжірибесін талдау әдістері

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Дағды 4:
Білім беру процесін зерттеу.

Машықтар:
1. Білім беру процесін жетілдіру үшін зерттеулердің нәтижелерін зерделеу.
2. Сабақты зерттеуді жүзеге асыру және оқыту тәжірибесін жақсарту үшін ұсыныстар әзірлеу
3. Білім алушылардың жобалық қызметіне басшылықты жүзеге асыру.
4. Білім алушылардың зерттеу дағдыларын дамыту бойынша тәжірибені тарату.

Білімдер:
1. Зерттеу әдіснамасы.
2. Оқу процесін зерттеудің тәсілдері, әдістері, құралдары.
3. Жобалау қызметінің негіздері.
4. Сабақты зерттеу және бағалау құралдарын әзірлеу әдістемесі.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Қосымша еңбек функциясы 1:
Сынып жетекшілігін жүзеге асыру.



Дағды 1:
Сынып ұжымымен жұмыс істеу

Машықтар:
1. Білім алушылардың үлгерімі мен жеке істері журналын жүргізу.
2. Ата-аналармен/заңды өкілдермен өзара әрекеттесу.
3. Тақырыптық сынып сағаттары мен ата-аналар жиналыстарын өткізу, ата-аналарға кеңес беру.
4. Білім алушыларға мектепте және ұжымда бейімделуге көмектесу.
5. Білім алушыларды, олардың құқықтары мен мүдделерін қорғауды қамтамасыз ету.
6. Үздік сынып тәжірибесін трансляциялау.

Білімдер:
1. Жас ерекшелігі психологиясы мен педагогикалық әдеп негіздерін.
2. Білім беруді дамытудың стратегиялық құжаттары.
3. Педагогикалық шеберлік негіздерін және тәрбие жұмысының әдістемесін.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Күйзеліске тұрақтылық
Шыдамдылық
Тәртіптілік
Мейірімділік
Педагог кәсібіне адалдық
Азаматтық
Проактивтілік
Сандық сауаттылық

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Орта мектеп педагогтері

5

Орта мектеп педагогтері

21. Кәсіптің карточкасы "Колледждердің және басқа да техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарының педагогтері (өндірістік оқыту шеберлері)":

Топтың коды:

2331, 2332, 2333, 2334, 2335, 2336, 2337, 2338, 2341, 2342, 2343, 2344, 2345, 2349

Қызмет атауының коды:

-

Кәсіптің атауы:

Колледждердің және басқа да техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарының педагогтері (өндірістік оқыту шеберлері)

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

4.1, 4.2, 4.3, 4.4

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Педагог лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамаларын бекіту туралы Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2009 жылғы 13 шілдедегі № 338 бұйрығы. 
Параграф 17. Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім берудің өндірістік оқыту шебері. 

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман) 

Мамандық:
Кәсіптік оқыту (салалар бойынша) 

Біліктілік:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер) 

Мамандық:
Кәсіптік оқыту (салалар бойынша) 

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

4 деңгей үшін - еңбек өтілінсіз; 4.1 - 2 жылдан кем емес; 4.2 - 3 жылдан кем емес; 4.3 - 4 жылдан кем емес; 4.4 - 5 жылдан кем емес. 

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

жоқ

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

2337-0-001 - Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар бойынша өндірістік оқыту шебері
2338-1-001 - Инженерия және инженерлік іс саласы бойынша өндірістік оқыту шебері
2338-2-001 - Өндірістік және өңдеуші салалары бойынша өндірістік оқыту шебері
2338-3-001 - Сәулет және құрылыс саласы бойынша өндірістік оқыту шебері
2341-1-001 - Мал өсіру жөніндегі оқытушы, колледж
2341-2-001 - Орман шаруашылығы саласындағы өндірістік оқыту шебері
2341-3-001 - Балық шаруашылығы саласындағы өндірістік оқыту бойынша шебер
2344-1-001 - Қызмет көрсету саласындағы өндірістік оқыту бойынша шебер
2344-3-001 - Көлік қызметтері саласындағы өндірістік оқыту бойынша шебер
2349-0-001 - Кітапхана ісі саласындағы өндірістік білім беру оқытушылары мен мастерлері, колледж

Қызметтің негізгі мақсаты:

Оқу-өндірістік процесті ұйымдастыру кезінде білім алушылардың таңдаған мамандығы бойынша жеке және кәсіби құзыреттіліктерін қалыптастыру

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Оқу-өндірістік және тәрбие процесін жүзеге асыру
2. Білім алушылардың білім жетістіктеріне мониторинг жүргізу
3. Оқу-әдістемелік қызметті жүзеге асыру
4. Тәрбие процесін жүзеге асыру

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Оқу-өндірістік және тәрбие процесін жүзеге асыру



Дағды 1:
Оқу-өндірістік процесті жоспарлау

Машықтар:
1. Өндірістік оқытудың оқу бағдарламалары мен оқу сабақтарының жоспарын жасау.
2. Білім алушының жеке қажеттіліктерін, оның ішінде ерекше білім беру қажеттіліктерін ескеру.
3. Жабдықтар мен тиісті жабдықтарды сабаққа дайындау, материалдық базаны жетілдіру.
4. Технологиялық құжаттаманы, нұсқаулықтарды, сызбаларды, эскиздерді, эталондарды дайындау.
5. Еңбек қауіпсіздігін сақтауды, білім алушылардың озық еңбек әдістерін, заманауи техника мен өндіріс технологиясын меңгеруін, жабдыққа қызмет көрсетуді және пайдалануды, материалдық және энергетикалық ресурстарды ұқыпты жұмсауды қамтамасыз ету.
6. Білім беру міндеттерін қояды, сабақты жоспарлауды жүзеге асырады.
4.1 ішкі деңгейі үшін:
- оқу сабақтарын жоспарлай алады, білім алушылардың жеке ерекшеліктерін ескере отырып, әдістерді таңдайды.
4.2 ішкі деңгейі үшін:
- меңгерудің қиындықтарын ескере отырып бағалаудың қолайлы технологиялары мен стратегияларын таңдайды.
4.3 ішкі деңгейі үшін:
- білім алушылардың жеке ерекшеліктері негізінде оқыту процесін жобалайды.
4.4 ішкі деңгейі үшін:
- авторлық бағдарлама негізінде оқыту процесінің мазмұнын жоспарлау.

Білімдер:
1. Білім алушылардың қауіпсіздігі, өмірі мен денсаулығын қорғау негіздері.
2. Оқу пәнінің мазмұны, оқу-тәрбие процесі, оқыту және бағалау әдістемесі.
3. Өндіріс технологиясы, жабдықтар, техника және оларды техникалық пайдалану ережелері.
4. Білім алушылардың жеке дамуына арналған педагогика мен психологияның заманауи тәсілдері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Дағды 2:
Оқу-өндірістік процесті ұйымдастыру

Машықтар:
1. Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау бойынша нұсқаулық жүргізу.
2. Қауіпсіз және қолайлы білім беру ортасын сақтау, өз жұмысында этикалық нормаларды қолдану.
3. Оқу зертханалары мен шеберханаларының материалдық-техникалық кешеніне күнделікті қызмет көрсетуді орындау.
4. Қауіпсіздік техникасын сақтай отырып, оқытудың заманауи технологияларын, әдістері мен тәсілдерін қолдану.
5. Топта өндірістік оқытуды, кәсіптік практиканы және тәрбие жұмысын ұйымдастыру және есепке алу бойынша құжаттаманы жүргізу.
6. Білім алушыларды біліктілік жұмыстарын орындауға және біліктілік емтихандарын тапсыруға дайындайды.
7. Оқу шеберханаларын жабдықтармен және құралдармен, материалдармен, қосалқы бөлшектермен және оқыту құралдарымен уақтылы қамтамасыз ету жөнінде шаралар қабылдау.
8. Өндірістік және экологиялық қауіпсіздік нормаларын сақтай отырып, өндірістік оқыту бойынша практикалық сабақтар мен оқу-өндірістік жұмыстарды жүргізу.
4.1 ішкі деңгейі үшін:
- күтілетін нәтижелерге қол жеткізу үшін бағалаудың қолайлы әдістемелері мен құралдары негізінде білім алушылардың жеке қабілеттері мен қажеттіліктерін ескере отырып сабақ ұйымдастыру.
4.2 ішкі деңгейі үшін:
- пәнаралық байланыстарды, бағалаудың технологиялары мен стратегияларын қолданады және жеке қабілеттері мен қажеттіліктерді ескереді..
4.3 ішкі деңгейі үшін:
- авторлық технологиялар мен бағалау стратегиялары негізінде оқытудың интеграцияланған процесін іске асырады.
4.4 ішкі деңгейі үшін:
- меншікті технологиялар мен бағалау стратегияларына негізделген интеграцияланған оқыту процесін енгізу.

Білімдер:
1. Педагогика, психология негіздері, білім алушыларды кәсіптік оқыту және тәрбиелеу әдістемесінің негіздері..
2. Тәрбие жұмысының негізгі принциптері.
3. Еңбек туралы заңдар, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өрттен қорғау ережелері.
4. Біліктілік емтихандарын өткізу әдістемесі.
5. Педагогикалық этика нормаларын

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 2:
Білім алушылардың білім жетістіктеріне мониторинг жүргізу



Дағды 1:
Білім алушылардың білім жетістіктеріне мониторинг жүргізу

Машықтар:
1. Бағалау құралдарын әзірлеу.
2. Практикалық тапсырмаларды еңбек міндеттерінің күрделілік дәрежесі бойынша саралау.
3. Оқу жетістіктерінің мониторингін, оның ішінде цифрлық құралдар арқылы жүзеге асыру.
4. Білім алушылармен және ата-аналармен/ заңды өкілдермен оқыту/тәрбиелеу нәтижелерін және жақсарту жолдарын ақпараттандыру және талқылау.
5. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениетті сақтау.

Білімдер:
1. WorldSkills стандарттары.
2. Оқу жетістіктерін бағалау технологиялары.
3. Білім алушыларды ағымдағы, аралық және қорытынды аттестаттаудан өткізу қағидалары.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 3:
Оқу-әдістемелік қызметті жүзеге асыру



Дағды 1:
Өндірістегі тағылымдама, біліктілікті арттыру және / немесе қайта даярлау

Машықтар:
1. Кәсіби дамудың жеке траекториясын жоспарлау және жүзеге асыру.
2. Әріптестермен қарым-қатынас жасау арқылы оқыту/тәрбиелеу тәжірибесін жақсарту үшін өз қажеттіліктерін анықтау.
Алдыңғыға қосымша
4.1 ішкі деңгейі үшін:
- білім беру ұйымы деңгейінде, оның ішінде цифрлық құралдар арқылы өз тәжірибесін жинақтау.
4.2 ішкі деңгейі үшін:
- қала деңгейінде, оның ішінде цифрлық құралдар арқылы өз тәжірибесін жинақтау
4.3 ішкі деңгейі үшін:
- облыс деңгейінде, оның ішінде цифрлық құралдар арқылы өз тәжірибесін жинақтау.
4.4 ішкі деңгейі үшін:
- ұлттық/халықаралық деңгейде, соның ішінде цифрлық құралдар арқылы өз тәжірибеңізді жалпылау.

Білімдер:
1. Педагог қызметкерлерді аттестаттау қағидалары мен шарттары.
2. Кәсiпорынның ерекшелiгiне сәйкес еңбек қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету ережесi.
3. Кәсіпорын қызметін реттейтін нормативтік-құқықтық база.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Дағды 2:
Оқу-әдістемелік материалдарды әзірлеу

Машықтар:
1. Ерекше бiлiм беру қажеттiлiктерi бар бiлiм алушыларға арналған бағдарламаларды қоса алғанда, бiлiм беру және оқыту бағдарламаларын әзiрлеуге қатысу.
2. Сандық контент жасау.
3. Мамандық бойынша кәсіби стандарттар.

Білімдер:
1. Бiлiм беру және оқыту бағдарламаларын әзiрлеу әдiстемелерi.
2. Кәсіби қызмет шеңберіндегі цифрлық технологиялар.
3. Мамандығы бойынша кәсіби стандарттар.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 4: Тәрбие процесін жүзеге асыру

Дағды 1: Білім алушылармен тәрбие жұмысын жоспарлау, ұйымдастыру және жүргізу

Машықтар:
1. Білім алушының жалпы мәдениетін қалыптастыруға және оның әлеуметтенуіне ықпал ету.
2. Білім алушылардың үлгерім журналын, әлеуметтік жетістіктер картасын жүргізу.
3. Ата-аналармен/заңды өкілдермен өзара әрекеттесу.
4. Қамқорлық сағаттары мен ата-аналар жиналыстарын өткізу, ата-аналарды кеңес беру.
5. Балалардың құқықтары мен мүдделерін қорғауды қамтамасыз ету.



Білімдер:
1. Жас ерекшелігі психологиясының және педагогикалық этиканың негіздері.
2. Білім беруді дамытудың мемлекеттік бағдарламалары.
3. Педагогикалық шеберліктің және тәрбие жұмыс әдістемесінің негіздері.


Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Күйзеліске тұрақтылық
Дәлдік
Ауызекі сөйлеу дағдылары
Жазбаша қарым-қатынас жасау дағдылары
Зейінді шоғырландыру және бақылау
Шағылысу
Педагог кәсібіне берілгендік
Азаматтық
Проактивтілік
Цифрлық сауаттылық

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

5

Колледждердің және басқа да техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарының педагогтері (өндірістік оқыту шеберлері)

6

Колледждердің және басқа да техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарының педагогтері (өндірістік оқыту шеберлері)

22. Кәсіптің карточкасы "Колледждердің және басқа да техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарының педагогтері (өндірістік оқыту шеберлері)":

Топтың коды:

2331, 2332, 2333, 2334, 2335, 2336, 2337, 2338, 2341, 2342, 2343, 2344, 2345, 2349

Қызмет атауының коды:

-

Кәсіптің атауы:

Колледждердің және басқа да техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарының педагогтері (өндірістік оқыту шеберлері)

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

5

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

5.1, 5.2, 5.3, 5.4

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

"Педагог лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2009 жылғы 13 шілдедегі № 338 бұйрығы 
Параграф 17. Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім берудің өндірістік оқыту шебері. 

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
орта білімнен кейінгі (қолданбалы бакалавриат) 

Мамандық:
Кәсіптік оқыту (салалар бойынша) 

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

5 деңгей үшін - еңбек өтілінсіз; 5.1 - 2 жылдан кем емес; 5.2 - 3 жылдан кем емес; 5.3 - 4 жылдан кем емес; 5.3 - 5 жылдан кем емес

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

жоқ

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

2337-0-001 - Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар бойынша өндірістік оқыту шебері
2338-1-001 - Инженерия және инженерлік іс саласы бойынша өндірістік оқыту шебері
2338-2-001 - Өндірістік және өңдеуші салалары бойынша өндірістік оқыту шебері
2338-3-001 - Сәулет және құрылыс саласы бойынша өндірістік оқыту шебері
2341-1-001 - Мал өсіру жөніндегі оқытушы, колледж
2341-2-001 - Орман шаруашылығы саласындағы өндірістік оқыту шебері
2341-3-001 - Балық шаруашылығы саласындағы өндірістік оқыту бойынша шебер
2344-1-001 - Қызмет көрсету саласындағы өндірістік оқыту бойынша шебер
2344-3-001 - Көлік қызметтері саласындағы өндірістік оқыту бойынша шебер
2349-0-001 - Кітапхана ісі саласындағы өндірістік білім беру оқытушылары мен мастерлері, колледж

Қызметтің негізгі мақсаты:

Оқу-өндірістік процесті ұйымдастыру кезінде білім алушылардың таңдаған мамандығы бойынша жеке және кәсіби құзыреттіліктерін қалыптастыру, зерттеу қызметін жүзеге асыру және тәжірибені жинақтау.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Оқу-өндірістік және тәрбие процесін жүзеге асыру
2. Білім алушылардың білім жетістіктеріне мониторинг жүргізу
3. Оқу-әдістемелік қызметті жүзеге асыру
4. Тәрбие процесін жүзеге асыру

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Оқу-өндірістік және тәрбие процесін жүзеге асыру



Дағды 1:
Оқу-өндірістік процесін жоспарлау

Машықтар:
1. Өндірістік оқытудың оқу бағдарламалары мен оқу сабақтарының жоспарын жасау.
2. Білім алушының жеке қажеттіліктерін, оның ішінде ерекше білім беру қажеттіліктерін ескеру.
3. Жабдықтар мен тиісті жабдықтарды сабаққа дайындау, материалдық базаны жетілдіру.
4. Технологиялық құжаттаманы, нұсқаулықтарды, сызбаларды, эскиздерді, эталондарды дайындау.
5. Еңбек қауіпсіздігін сақтауды, білім алушылардың озық еңбек әдістерін, заманауи техника мен өндіріс технологиясын меңгеруін, жабдыққа қызмет көрсетуді және пайдалануды, материалдық және энергетикалық ресурстарды ұқыпты жұмсауды қамтамасыз ету.
6. Білім беру міндеттерін қояды, сабақты жоспарлауды жүзеге асырады.
5.1 ішкі деңгейі үшін:
- оқу сабақтарын жоспарлай алады, білім алушылардың жеке ерекшеліктерін ескере отырып, әдістерді таңдайды.
5.2 ішкі деңгейі үшін:
- меңгерудің қиындықтарын ескере отырып бағалаудың қолайлы технологиялары мен стратегияларын таңдайды.
5.3 ішкі деңгейі үшін:
- білім алушылардың жеке ерекшеліктері негізінде оқыту процесін жобалайды.
5.4 ішкі деңгейі үшін:
- авторлық бағдарлама негізінде оқыту процесінің мазмұнын жоспарлау.

Білімдер:
1. Білім алушылардың қауіпсіздігі, өмірі мен денсаулығын қорғау негіздері.
2. Оқу пәнінің мазмұны, оқу процесі, оқыту және бағалау әдістері.
3. Өндіріс технологиясы, жабдықтар, механизмдер және оларды техникалық пайдалану ережесі.
4. Мамандық бойынша кәсіби стандарттар.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Дағды 2:
Оқу-өндірістік процесін ұйымдастыру

Машықтар:
1. Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау бойынша нұсқаулық жүргізу.
2. Қауіпсіз және қолайлы білім беру ортасын сақтау, өз жұмысында этикалық нормаларды қолдану.
3. Оқу зертханалары мен шеберханаларының материалдық-техникалық кешеніне күнделікті қызмет көрсетуді орындау.
4. Қауіпсіздік техникасын сақтай отырып, оқытудың заманауи технологияларын, әдістері мен тәсілдерін қолдану.
5. Топта өндірістік оқытуды, кәсіптік практиканы және тәрбие жұмысын ұйымдастыру және есепке алу бойынша құжаттаманы жүргізу.
6. Білім алушыларды біліктілік жұмыстарын орындауға және біліктілік емтихандарын тапсыруға дайындайды.
7. Оқу шеберханаларын жабдықтармен және құралдармен, материалдармен, қосалқы бөлшектермен және оқыту құралдарымен уақтылы қамтамасыз ету жөнінде шаралар қабылдау.
8. Өндірістік және экологиялық қауіпсіздік нормаларын сақтай отырып, өндірістік оқыту бойынша практикалық сабақтар мен оқу-өндірістік жұмыстарды жүргізу.
5.1 ішкі деңгейі үшін:
- күтілетін нәтижелерге қол жеткізу үшін бағалаудың қолайлы әдістемелері мен құралдары негізінде білім алушылардың жеке қабілеттері мен қажеттіліктерін ескере отырып сабақ ұйымдастыру.
5.2 ішкі деңгейі үшін:
- пәнаралық байланыстарды, бағалаудың технологиялары мен стратегияларын қолданады және жеке қабілеттері мен қажеттіліктерді ескереді..
5.3 ішкі деңгейі үшін:
- авторлық технологиялар мен бағалау стратегиялары негізінде оқытудың интеграцияланған процесін іске асырады.
5.4 ішкі деңгейі үшін:
- меншікті технологиялар мен бағалау стратегияларына негізделген интеграцияланған оқыту процесін енгізу.

Білімдер:
1. Педагогика, психология негіздері, білім алушыларды кәсіптік оқыту және тәрбиелеу әдістемесінің негіздері..
2. Тәрбие жұмысының негізгі принциптері.
3. Еңбек туралы заңдар, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өрттен қорғау ережелері.
4. Біліктілік емтихандарын өткізу әдістемесі.
5. Педагогикалық этика нормаларын

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 2:
Білім алушылардың білім жетістіктеріне мониторинг жүргізу



Дағды 1:
Білім алушылардың оқу жетістіктерін бағалау және мониторингілеу

Машықтар:
1. Бағалау құралдарын пайдаланыңыз.
2. Практикалық тапсырмаларды жұмыс тапсырмаларының күрделілік дәрежесіне сәйкес саралау.
3. Оқу жетістіктерін, оның ішінде цифрлық құралдар арқылы бақылауды жүзеге асырады.
4. Мониторинг жүргізу үшін сандық ресурстарды пайдалану.

Білімдер:
1. WorldSkills стандарттары
2. Оқу жетістіктерін бағалау технологиялары.
3. Білім алушыларды ағымдағы, аралық және қорытынды аттестаттаудан өткізу қағидалары.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Дағды 2:
Оқу процесін зерттеу

Машықтар:
1. Сабақтық зерттеулерді жоспарлау және жүргізу дағдыларын меңгеру.
2. Жобалық іс-шараларды жүзеге асырсын.
3. Білім алушылардың зерттеу дағдыларын дамытуды қамтамасыз ету.

Білімдер:
1. Оқу процесін зерттеу тәсілдері, әдістері, құралдары.
2. Жобалау қызметiнiң негiздерi.
3. Сабақты зерттеу және бағалау құралдарын әзірлеу әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 3:
Оқу-әдістемелік қызметті жүзеге асыру



Дағды 1:
Өндірістегі тағылымдама, біліктілікті арттыру және / немесе қайта даярлау

Машықтар:
1. Кәсіби дамудың жеке траекториясын жоспарлау және жүзеге асыру.
2. Әріптестермен қарым-қатынас жасау арқылы оқыту/тәрбиелеу тәжірибесін жақсарту үшін өз қажеттіліктерін анықтау.
3. Педагогикалық қоғамдастықтағы даму стратегияларын анықтау.
Алдыңғыға қосымша
5.1 ішкі деңгейі үшін:
- білім беру ұйымы деңгейінде, оның ішінде цифрлық құралдар арқылы өз тәжірибесін жинақтау.
5.2 ішкі деңгейі үшін:
- қала деңгейінде, оның ішінде цифрлық құралдар арқылы өз тәжірибесін жинақтау
5.3 ішкі деңгейі үшін:
- облыс деңгейінде, оның ішінде цифрлық құралдар арқылы өз тәжірибесін жинақтау.
5.4 ішкі деңгейі үшін:
- ұлттық/халықаралық деңгейде, соның ішінде цифрлық құралдар арқылы өз тәжірибеңізді жалпылау.

Білімдер:
1. Педагог қызметкерлерді аттестаттау қағидалары мен шарттары.
2. Кәсiпорынның ерекшелiгiне сәйкес еңбек қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету ережесi.
3. Тәлімгерлерге қойылатын талаптар.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Дағды 2:
Оқу-әдістемелік материалдарды әзірлеу

Машықтар:
1. Білім беру және оқу бағдарламаларын, оның ішінде ерекше білім беру қажеттіліктері бар білім алушыларға арналған бағдарламаларды әзірлеуге қатысу.
2. Цифрлық мазмұнды жасау.
3. Оқу-өндірістік процесте ғылыми-әдістемелік ұсыныстарды, озық педагогикалық және өндірістік тәжірибені пайдалану.

Білімдер:
1. Бiлiм беру және оқыту бағдарламаларын әзiрлеу әдiстемелерi.
2. Кәсіби қызмет шеңберіндегі цифрлық технологиялар.
3. Мамандық бойынша кәсіби стандарттар.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 4: Тәрбие процесін жүзеге асыру

Дағды 1: Білім алушылармен тәрбие жұмысын жоспарлау, ұйымдастыру және жүргізу

Машықтар:
1. Білім алушының жалпы мәдениетін қалыптастыруға және оның әлеуметтенуіне ықпал ету.
2. Білім алушылардың үлгерім журналын, әлеуметтік жетістіктер картасын жүргізу.
3. Ата-аналармен/заңды өкілдермен өзара әрекеттесу.
4. Қамқорлық сағаттары мен ата-аналар жиналыстарын өткізу, ата-аналарды кеңес беру.
5. Балалардың құқықтары мен мүдделерін қорғауды қамтамасыз ету.

Білімдер:
1. Жас ерекшелігі психологиясының және педагогикалық этиканың негіздері.
2. Білім беруді дамытудың мемлекеттік бағдарламалары.
3. Педагогикалық шеберліктің және тәрбие жұмыс әдістемесінің негіздері.


Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Күйзеліске тұрақтылық
Дәлдік
Ауызекі сөйлеу дағдылары
Жазбаша қарым-қатынас жасау дағдылары
Зейінді шоғырландыру және бақылау
Шағылысу
Педагог кәсібіне берілгендік
Азаматтық
Проактивтілік
Цифрлық сауаттылық

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Колледждердің және басқа да техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарының педагогтері (өндірістік оқыту шеберлері)

6

Колледждердің және басқа да техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарының педагогтері (өндірістік оқыту шеберлері)

23. Кәсіптің карточкасы "Колледждердің және басқа да техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарының педагогтері (өндірістік оқыту шеберлері)":

Топтың коды:

2331, 2332, 2333, 2334, 2335, 2336, 2337, 2338, 2341, 2342, 2343, 2344, 2345, 2349

Қызмет атауының коды:

-

Кәсіптің атауы:

Колледждердің және басқа да техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарының педагогтері (өндірістік оқыту шеберлері)

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

6.1, 6.2, 6.3, 6.4

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Педагог лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамаларын бекіту туралы Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2009 жылғы 13 шілдедегі № 338 бұйрығы. 
Параграф 17. Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім берудің өндірістік оқыту шебері. 

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура) 

Мамандық:

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

6 деңгей үшін: еңбек өтілінсіз; 6.1 - 2 жылдан кем емес; 6.2 - 3 жылдан кем емес; 6.3 - 4 жылдан кем емес; 6.4 - 5 жылдан кем емес.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

жоқ

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

2337-0-001 - Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар бойынша өндірістік оқыту шебері
2338-1-001 - Инженерия және инженерлік іс саласы бойынша өндірістік оқыту шебері
2338-2-001 - Өндірістік және өңдеуші салалары бойынша өндірістік оқыту шебері
2338-3-001 - Сәулет және құрылыс саласы бойынша өндірістік оқыту шебері
2341-1-001 - Мал өсіру жөніндегі оқытушы, колледж
2341-2-001 - Орман шаруашылығы саласындағы өндірістік оқыту шебері
2341-3-001 - Балық шаруашылығы саласындағы өндірістік оқыту бойынша шебер
2344-1-001 - Қызмет көрсету саласындағы өндірістік оқыту бойынша шебер
2344-3-001 - Көлік қызметтері саласындағы өндірістік оқыту бойынша шебер
2349-0-001 - Кітапхана ісі саласындағы өндірістік білім беру оқытушылары мен мастерлері, колледж

Қызметтің негізгі мақсаты:

Оқу-өндірістік процесті ұйымдастыру кезінде білім алушылардың таңдаған мамандығы бойынша жеке және кәсіби құзыреттіліктерін қалыптастыру, зерттеу қызметін, тәлімгерлікті жүзеге асыру және тәжірибені жалпылау.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Оқу-өндірістік және тәрбие процесін жүзеге асыру.
2. Білім алушылардың білім жетістіктеріне мониторинг жүргізу
3. Оқу-әдістемелік қызметті жүзеге асыру
4. Тәрбие процесін жүзеге асыру

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Оқу-өндірістік және тәрбие процесін жүзеге асыру.



Дағды 1:
Оқу-өндірістік процесті жоспарлау.

Машықтар:
1. Өндірістік оқытудың оқу бағдарламалары мен оқу сабақтарының жоспарын жасау.
2. Білім алушының жеке қажеттіліктерін, оның ішінде ерекше білім беру қажеттіліктерін ескеру.
3. Жабдықтар мен тиісті жабдықтарды сабаққа дайындау, материалдық базаны жетілдіру.
4. Технологиялық құжаттаманы, нұсқаулықтарды, сызбаларды, эскиздерді, эталондарды дайындау.
5. Еңбек қауіпсіздігін сақтауды, білім алушылардың озық еңбек әдістерін, заманауи техника мен өндіріс технологиясын меңгеруін, жабдыққа қызмет көрсетуді және пайдалануды, материалдық және энергетикалық ресурстарды ұқыпты жұмсауды қамтамасыз ету.
6. Білім беру міндеттерін қояды, сабақты жоспарлауды жүзеге асырады.
6.1 ішкі деңгейі үшін:
- оқу сабақтарын жоспарлай алады, білім алушылардың жеке ерекшеліктерін ескере отырып, әдістерді таңдайды.
6.2 ішкі деңгейі үшін:
- меңгерудің қиындықтарын ескере отырып бағалаудың қолайлы технологиялары мен стратегияларын таңдайды.
6.3 ішкі деңгейі үшін:
- білім алушылардың жеке ерекшеліктері негізінде оқыту процесін жобалайды
6.4 ішкі деңгейі үшін:
- өзінің жеке әдістемесі негізінде пәнді оқытудың оқу-өндірістік процесін жобалау.

Білімдер:
1. Білім алушылардың қауіпсіздігі, өмірі мен денсаулығын қорғау негіздері.
2. Оқу пәнінің мазмұны, оқу процесі, оқыту және бағалау әдістері.
3. Өндіріс технологиясы, жабдықтар, механизмдер және оларды техникалық пайдалану ережесі.
4. Мамандық бойынша кәсіби стандарттар.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Дағды 2:
Оқу-өндірістік процесін ұйымдастыру

Машықтар:
1. Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау бойынша нұсқаулық жүргізу.
2. Қауіпсіз және қолайлы білім беру ортасын сақтау, өз жұмысында этикалық нормаларды қолдану.
3. Оқу зертханалары мен шеберханаларының материалдық-техникалық кешеніне күнделікті қызмет көрсетуді орындау.
4. Қауіпсіздік техникасын сақтай отырып, оқытудың заманауи технологияларын, әдістері мен тәсілдерін қолдану.
5. Топта өндірістік оқытуды, кәсіптік практиканы және тәрбие жұмысын ұйымдастыру және есепке алу бойынша құжаттаманы жүргізу.
6. Білім алушыларды біліктілік жұмыстарын орындауға және біліктілік емтихандарын тапсыруға дайындау.
7. Оқу шеберханаларын жабдықтармен және құралдармен, материалдармен, қосалқы бөлшектермен және оқыту құралдарымен уақтылы қамтамасыз ету жөнінде шаралар қабылдау.
8. Цифрлық технологияларды кәсіби қызметте, оның ішінде жасанды интеллект мүмкіндіктерін қолдану.
9. Өндірістік және экологиялық қауіпсіздік нормаларын сақтай отырып, өндірістік оқыту бойынша практикалық сабақтар мен оқу-өндірістік жұмыстарды жүргізу.
6.1 ішкі деңгейі үшін:
- күтілетін нәтижелерге қол жеткізу үшін бағалаудың қолайлы әдістемелері мен құралдары негізінде білім алушылардың жеке қабілеттері мен қажеттіліктерін ескере отырып сабақ ұйымдастыру.
6.2 ішкі деңгейі үшін:
- пәнаралық байланыстарды, бағалаудың технологиялары мен стратегияларын қолданады және жеке қабілеттері мен қажеттіліктерді ескереді..
6.3 ішкі деңгейі үшін:
- авторлық технологиялар мен бағалау стратегиялары негізінде оқытудың интеграцияланған процесін іске асырады.
6.4 ішкі деңгейі үшін:
- тәжірибені зерттеу нәтижелерін ескере отырып, білім алудың интеграцияланған процесін іске асырады

Білімдер:
1. Педагогика, психология негіздері, білім алушыларды кәсіби даярлау және тәрбиелеу әдістері.
2. Тәрбие жұмысының негізгі принциптері.
3. Еңбек заңнамасы, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өрттен қорғау ережелері.
4. Біліктілік емтихандарын өткізу әдістері.
5. Педагогикалық әдеп нормалары

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 2:
Білім алушылардың білім жетістіктеріне мониторинг жүргізу



Дағды 1:
Білім алушылардың оқу жетістіктерін бағалау және мониторингілеу

Машықтар:
1. Бағалау құралдарын пайдаланыңыз.
2. Мониторинг нәтижелерін өңдеу және түсіндіру.
3. Практикалық тапсырмаларды жұмыс тапсырмаларының күрделілік дәрежесіне сәйкес саралау.
4. Оқу жетістіктерін, оның ішінде цифрлық құралдар арқылы бақылауды жүзеге асырады.
5. Нәтижелерді жақсарту бойынша ұсынымдар әзірлеу
Кадрларды даярлау.
6. Мониторинг жүргізу үшін сандық ресурстарды пайдалану.

Білімдер:
1. WorldSkills стандарттары
2. Оқу жетістіктерін бағалау технологиялары.
3. Білім алушыларды ағымдағы, аралық және қорытынды аттестаттаудан өткізу қағидалары.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Дағды 2:
Оқу процесін зерттеу

Машықтар:
1. Сабақты жоспарлау және зерттеу дағдыларын меңгеру.
2. Жобалық қызметті жүзеге асыру.
3. Білім алушылардың зерттеу дағдыларын дамытуды қамтамасыз ету.

Білімдер:
1. Оқу процесін зерттеу тәсілдері, әдістері, құралдары.
2. Жобалау қызметiнiң негiздерi.
3. Сабақты зерттеу және бағалау құралдарын әзірлеу әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 3:
Оқу-әдістемелік қызметті жүзеге асыру



Дағды 1:
Өндірістегі тағылымдама, біліктілікті арттыру және / немесе қайта даярлау.

Машықтар:
1. Үздіксіз мансаптық дамуға қатысу.
2. Өзінің кәсіби қызметі мен әріптестерінің қызметіне рефлексия жасау.
3. Педагогикалық қоғамдастықта тәлімгерлікті жүзеге асыру және даму стратегияларын айқындау.
4. Әріптестермен қарым-қатынас жасау арқылы оқыту/тәрбиелеу тәжірибесін жақсарту үшін өз қажеттіліктерін анықтау.
Алдыңғыға қосымша
6.1 ішкі деңгейі үшін:
- білім беру ұйымы деңгейінде, оның ішінде цифрлық құралдар арқылы өз тәжірибесін жинақтау.
6.2 ішкі деңгейі үшін:
- қала деңгейінде, оның ішінде цифрлық құралдар арқылы өз тәжірибесін жинақтау
6.3 ішкі деңгейі үшін:
- облыс деңгейінде, оның ішінде цифрлық құралдар арқылы өз тәжірибесін жинақтау.
6.4 ішкі деңгейі үшін:
- Республикалық/халықаралық деңгейінде, оның ішінде цифрлық құралдар арқылы өз тәжірибесін жинақтау

Білімдер:
1. Педагог қызметкерлерді аттестаттау қағидалары мен шарттары.
2. Кәсiпорынның ерекшелiгiне сәйкес еңбек қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету ережесi.
3. Тәлімгерлерге қойылатын талаптар.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Дағды 2:
Оқу-әдістемелік материалдарды әзірлеу

Машықтар:
1. Ерекше бiлiм беру қажеттiлiктерi бар бiлiм алушыларға арналған бағдарламаларды қоса алғанда, бiлiм беру және оқыту бағдарламаларын әзiрлеуге қатысу.
2. Цифрлық контент жасау.
3. Оқу-өндiрiстiк процесте ғылыми-әдiстемелiк ұсынымдарды, озық педагогикалық және өндiрiстiк тәжiрибенi пайдалану.

Білімдер:
1. Бiлiм беру және оқыту бағдарламаларын әзiрлеу әдiстемелерi.
2. Кәсіби қызмет шеңберіндегі цифрлық технологиялар.
3. Мамандық бойынша кәсіби стандарттар.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 4: Тәрбие процесін жүзеге асыру

Дағды 1: Білім алушылармен тәрбие жұмысын жоспарлау, ұйымдастыру және жүргізу

Машықтар:
1. Білім алушының жалпы мәдениетін қалыптастыруға және оның әлеуметтенуіне ықпал ету.
2. Білім алушылардың үлгерім журналын, әлеуметтік жетістіктер картасын жүргізу.
3. Ата-аналармен/заңды өкілдермен өзара әрекеттесу.
4. Қамқорлық сағаттары мен ата-аналар жиналыстарын өткізу, ата-аналарды кеңес беру.
5. Балалардың құқықтары мен мүдделерін қорғауды қамтамасыз ету.



Білімдер:
1. Жас ерекшелігі психологиясының және педагогикалық этиканың негіздері.
2. Білім беруді дамытудың мемлекеттік бағдарламалары.
3. Педагогикалық шеберліктің және тәрбие жұмыс әдістемесінің негіздері.


Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Күйзеліске тұрақтылық
Дәлдік
Ауызекі сөйлеу дағдылары
Жазбаша қарым-қатынас жасау дағдылары
Зейінді шоғырландыру және бақылау
Шағылысу
Педагог кәсібіне берілгендік
Азаматтылық
Проактивтілік
Цифрлық сауаттылық

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

5

Колледждердің және басқа да техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарының педагогтері (өндірістік оқыту шеберлері).

7

Колледждердің және басқа да техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарының педагогтері (өндірістік оқыту шеберлері).

23. Кәсіптің карточкасы "Колледждердің және басқа да техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарының педагогтері (өндірістік оқыту шеберлері)":

Топтың коды:

2331, 2332, 2333, 2334, 2335, 2336, 2337, 2338, 2341, 2342, 2343, 2344, 2345, 2349

Қызмет атауының коды:

-

Кәсіптің атауы:

Колледждердің және басқа да техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарының педагогтері (өндірістік оқыту шеберлері)

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

7

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

7.1, 7.2, 7.3, 7.4

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Педагог лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамаларын бекіту туралы Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2009 жылғы 13 шілдедегі № 338 бұйрығы. 
Параграф 17. Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім берудің өндірістік оқыту шебері. 

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары оқу орнынан кейінгі білім (магистратура, резидентура) 

Мамандық:

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

7 деңгей үшін: еңбек өтілінсіз; 7.1 - 2 жылдан кем емес; 7.2 - 3 жылдан кем емес; 7.3 - 4 жылдан кем емес; 7.4 - 5 жылдан кем емес.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

жоқ

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

2337-0-001 - Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар бойынша өндірістік оқыту шебері
2338-1-001 - Инженерия және инженерлік іс саласы бойынша өндірістік оқыту шебері
2338-2-001 - Өндірістік және өңдеуші салалары бойынша өндірістік оқыту шебері
2338-3-001 - Сәулет және құрылыс саласы бойынша өндірістік оқыту шебері
2341-1-001 - Мал өсіру жөніндегі оқытушы, колледж
2341-2-001 - Орман шаруашылығы саласындағы өндірістік оқыту шебері
2341-3-001 - Балық шаруашылығы саласындағы өндірістік оқыту бойынша шебер
2344-1-001 - Қызмет көрсету саласындағы өндірістік оқыту бойынша шебер
2344-3-001 - Көлік қызметтері саласындағы өндірістік оқыту бойынша шебер
2349-0-001 - Кітапхана ісі саласындағы өндірістік білім беру оқытушылары мен мастерлері, колледж

Қызметтің негізгі мақсаты:

Білім беру және өндірістік процесті ұйымдастыру, ғылыми-зерттеу қызметін жүзеге асыру, тәлімгерлік пен тәжірибені қорыту, кәсіби қоғамдастықтар желісін дамытуды жоспарлау бойынша таңдалған мамандық бойынша білім алушылардың жеке және кәсіби құзыреттерін қалыптастыру.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Оқу-өндірістік және тәрбие процесін жүзеге асыру
2. Білім алушылардың білім жетістіктеріне мониторинг жүргізу
3. Оқу-әдістемелік қызметті жүзеге асыру
4. Тәрбие процесін жүзеге асыру

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Оқу-өндірістік және тәрбие процесін жүзеге асыру



Дағды 1:
Оқу-өндірістік процесті жоспарлау

Машықтар:
1. Өндірістік оқытудың оқу бағдарламаларын жасау.
2. Білім алушының жеке қажеттіліктерін, оның ішінде ерекше білім беру қажеттіліктерін ескеру.
3. Құрылғылар мен тиісті жабдықтарды сабаққа дайындау, материалдық базаны жетілдіру.
4. Технологиялық құжаттаманы, нұсқаулықтарды, сызбаларды, эскиздерді, эталондарды дайындау.
5. Еңбек қауіпсіздігін сақтауды, білім алушылардың озық еңбек әдістерін, заманауи техника мен өндіріс технологиясын меңгеруін, жабдыққа қызмет көрсетуді және пайдалануды, материалдық және энергетикалық ресурстарды ұқыпты жұмсауды қамтамасыз ету.
6. Білім беру міндеттерін қояды, сабақты жоспарлауды жүзеге асырады.
7.1 ішкі деңгейі үшін:
- оқу сабақтарын жоспарлай алады, білім алушылардың жеке ерекшеліктерін ескере отырып, әдістерді таңдайды.
7.2 ішкі деңгейі үшін:
- меңгерудің қиындықтарын ескере отырып бағалаудың қолайлы технологиялары мен стратегияларын таңдайды.
7.3 ішкі деңгейі үшін:
- білім алушылардың жеке ерекшеліктері негізінде оқыту процесін жобалайды
7.4 ішкі деңгейі үшін:
- өзінің жеке әдістемесі негізінде пәнді оқытудың оқу-өндірістік процесін жобалау.

Білімдер:
1. Білім алушылардың қауіпсіздігі, өмірі мен денсаулығын қорғау негіздері.
2. Оқу пәнінің мазмұны, оқу процесі, оқыту және бағалау әдістері.
3. Өндіріс технологиясы, жабдықтар, механизмдер және оларды техникалық пайдалану ережесі.
4. Мамандық бойынша кәсіби стандарттар.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Дағды 2:
Оқу-өндірістік процесін ұйымдастыру

Машықтар:
1. Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау бойынша нұсқаулық жүргізу.
2. Қауіпсіз және қолайлы білім беру ортасын сақтау, өз жұмысында этикалық нормаларды қолдану.
3. Оқу зертханалары мен шеберханаларының материалдық-техникалық кешеніне күнделікті қызмет көрсетуді орындау.
4. Қауіпсіздік техникасын сақтай отырып, оқытудың заманауи технологияларын, әдістері мен тәсілдерін қолдану.
5. Топта өндірістік оқытуды, кәсіптік практиканы және тәрбие жұмысын ұйымдастыру және есепке алу бойынша құжаттаманы жүргізу.
6. Білім алушыларды біліктілік жұмыстарын орындауға және біліктілік емтихандарын тапсыруға дайындау.
7. Оқу шеберханаларын жабдықтармен және құралдармен, материалдармен, қосалқы бөлшектермен және оқыту құралдарымен уақтылы қамтамасыз ету жөнінде шаралар қабылдау.
8. Цифрлық технологияларды кәсіби қызметте, оның ішінде жасанды интеллект мүмкіндіктерін қолдану.
9. Өндірістік және экологиялық қауіпсіздік нормаларын сақтай отырып, өндірістік оқыту бойынша практикалық сабақтар мен оқу-өндірістік жұмыстарды жүргізу.
7.1 ішкі деңгейі үшін:
- күтілетін нәтижелерге қол жеткізу үшін бағалаудың қолайлы әдістемелері мен құралдары негізінде білім алушылардың жеке қабілеттері мен қажеттіліктерін ескере отырып сабақ ұйымдастыру.
7.2 ішкі деңгейі үшін:
- пәнаралық байланыстарды, бағалаудың технологиялары мен стратегияларын қолданады және жеке қабілеттері мен қажеттіліктерді ескереді..
7.3 ішкі деңгейі үшін:
- авторлық технологиялар мен бағалау стратегиялары негізінде оқытудың интеграцияланған процесін іске асырады.
7.4 ішкі деңгейі үшін:
- тәжірибені зерттеу нәтижелерін ескере отырып, білім алудың интеграцияланған процесін іске асырады

Білімдер:
1. Педагогика, психология негіздері, білім алушыларды кәсіби даярлау және тәрбиелеу әдістері.
2. Тәрбие жұмысының негізгі принциптері.
3. Еңбек заңнамасы, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өрттен қорғау ережелері.
4. Біліктілік емтихандарын өткізу әдістері.
5. Педагогикалық әдеп нормалары

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 2:
Білім алушылардың білім жетістіктеріне мониторинг жүргізу



Дағды 1:
Білім алушылардың оқу жетістіктерін бағалау және мониторингілеу

Машықтар:
1. Бағалау құралдарын қолдану.
2. Мониторинг нәтижелерін өңдеу және түсіндіру.
3. Практикалық тапсырмаларды еңбек міндеттерінің күрделілік дәрежесі бойынша саралау.
4. Білім алушылар қабілеттерінің дамуы мен даму процесін бағалау және қадағалау.
5. Оқу жетістіктерінің мониторингін, оның ішінде цифрлық құралдар арқылы жүзеге асыру.
6. Оқу нәтижелерін жақсарту бойынша ұсыныстар әзірлеу.
7. Мониторинг жүргізу үшін цифрлық ресурстарды пайдалану.

Білімдер:
1. WorldSkills стандарттары (бар болса)
2. Оқу жетістіктерін бағалау технологиялары.
3. Білім алушыларды ағымдағы, аралық және қорытынды аттестаттаудан өткізу қағидалары.
4. Деректерді қорғау және құпиялылық, сондай-ақ цифрлық технологияларды пайдалану кезінде денсаулық пен әл-ауқатты қорғау талаптары.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Дағды 2:
Оқу процесін зерттеу

Машықтар:
1. Сабақты зерттеу және бағалау құралдарын әзірлеу дағдыларын меңгеру.
2. Сабақты зерттеу және жобалық қызметті жүзеге асыру.
3. Білім алушылардың зерттеу дағдыларын дамытуды қамтамасыз ету.
4. Ғылыми жобалау дағдыларын дамытуды қамтамасыз ету

Білімдер:
1. Оқу процесін зерттеу тәсілдері, әдістері, құралдары.
2. Жобалау қызметiнiң негiздерi.
3. Сабақты зерттеу және бағалау құралдарын әзірлеу әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 3:
Оқу-әдістемелік қызметті жүзеге асыру



Дағды 1:
Өндірістегі тағылымдама, біліктілікті арттыру және / немесе қайта даярлау

Машықтар:
1. Үздіксіз мансаптық дамуға қатысу.
2. Өзінің кәсіби қызметі мен әріптестерінің қызметіне рефлексия жасау.
3. Педагогикалық қоғамдастықта тәлімгерлікті жүзеге асыру және даму стратегияларын айқындау.
4. Педагогтар үшін семинарлар, конференциялар ұйымдастыруға және өткізуге қатысу.
5. Әріптестермен қарым-қатынас жасау арқылы оқыту/тәрбиелеу тәжірибесін жақсарту үшін өз қажеттіліктерін анықтау.
Алдыңғыға қосымша
7.1 ішкі деңгейі үшін:
- білім беру ұйымы деңгейінде, оның ішінде цифрлық құралдар арқылы өз тәжірибесін жинақтау.
7.2 ішкі деңгейі үшін:
- қала деңгейінде, оның ішінде цифрлық құралдар арқылы өз тәжірибесін жинақтау
7.3 ішкі деңгейі үшін:
- облыс деңгейінде, оның ішінде цифрлық құралдар арқылы өз тәжірибесін жинақтау.
7.4 ішкі деңгейі үшін:
- Республикалық/халықаралық деңгейінде, оның ішінде цифрлық құралдар арқылы өз тәжірибесін жинақтау

Білімдер:
1. Педагог қызметкерлерді аттестаттау қағидалары мен шарттары.
2. Кәсiпорынның ерекшелiгiне сәйкес еңбек қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету ережесi.
3. Кәсіпорын қызметін реттейтін нормативтік-құқықтық база.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Дағды 2:
Оқу-әдістемелік материалдарды әзірлеу

Машықтар:
1. Авторлық бағдарламаларды, оқулықтарды, оқу-әдістемелік құралдарды, оның ішінде ерекше білім беру қажеттіліктері бар білім алушыларға арналған бағдарламаларды әзірлеу.
2. Сандық мазмұнды жасаңыз.
3. Ғылыми-әдістемелік ұсынымдар, озық педагогикалық және өндірістік тәжірибе әзірлеу.
4. Өз тәжірибеңізді қала, облыс деңгейінде, оның ішінде Цифрлық технологиялар арқылы тарату.
5. Тест тапсырмаларына, оқулықтарға, оқу-әдістемелік кешендерге және оқу-әдістемелік құралдарға сараптама жүргізу. 

Білімдер:
1. Бiлiм беру және оқыту бағдарламаларын әзiрлеу әдiстемелерi.
2. Кәсіби қызмет шеңберіндегі цифрлық технологиялар.
3. Мамандық бойынша кәсіби стандарттар.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 4: Тәрбие процесін жүзеге асыру

Дағды 1: Білім алушылармен тәрбие жұмысын жоспарлау, ұйымдастыру және жүргізу

Машықтар:
1. Білім алушының жалпы мәдениетін қалыптастыруға және оның әлеуметтенуіне ықпал ету.
2. Білім алушылардың үлгерім журналын, әлеуметтік жетістіктер картасын жүргізу.
3. Ата-аналармен/заңды өкілдермен өзара әрекеттесу.
4. Қамқорлық сағаттары мен ата-аналар жиналыстарын өткізу, ата-аналарды кеңес беру.
5. Балалардың құқықтары мен мүдделерін қорғауды қамтамасыз ету.



Білімдер:
1. Жас ерекшелігі психологиясының және педагогикалық этиканың негіздері.
2. Білім беруді дамытудың мемлекеттік бағдарламалары.
3. Педагогикалық шеберліктің және тәрбие жұмыс әдістемесінің негіздері.


Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Күйзеліске тұрақтылық
Дәлдік
Ауызекі сөйлеу дағдылары
Жазбаша қарым-қатынас жасау дағдылары
Зейінді шоғырландыру және бақылау
Шағылысу
Педагог кәсібіне берілгендік
Азаматтылық
Проактивтілік
Цифрлық сауаттылық

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Колледждердің және басқа да техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарының педагогтері (өндірістік оқыту шеберлері)

24. Кәсіптің карточкасы "Колледждердің және басқа да техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарының педагогтері (өндірістік оқыту шеберлерінен басқа)":

Топтың коды:

2331, 2332, 2333, 2334, 2335, 2336, 2337, 2338, 2341, 2342, 2343, 2344, 2345, 2349

Қызмет атауының коды:

-

Кәсіптің атауы:

Колледждердің және басқа да техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарының педагогтері (өндірістік оқыту шеберлерінен басқа)

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

6.1, 6.2, 6.3, 6.4

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Педагог лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамаларын бекіту туралы Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2009 жылғы 13 шілдедегі № 338 бұйрығы. 
Параграф 12. Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымының оқытушысы 

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура) 

Мамандық:

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

6 деңгей үшін: еңбек өтілінсіз; 6.1 - 2 жылдан кем емес; 6.2 - 3 жылдан кем емес; 6.3 - 4 жылдан кем емес; 6.4 - 5 жылдан кем емес.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

жоқ

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Білім алушылардың таңдаған мамандығы бойынша жеке және кәсіби құзыреттіліктерін қалыптастыру, кәсіптік дамудың басымдықтарын айқындау, білім алушылардың зерттеу дағдыларын дамыту

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Білім алушылардың жеке қабілеттері мен қажеттіліктерін ескере отырып, оқу процесін жүзеге асыру.
2. Білім алушылардың білім жетістіктерін бағалау және мониторинг жүргізу
3. Ғылыми-әдістемелік қызметті жүзеге асыру

Қосымша еңбек функциялары:

1. Оқу тобының жетекшісінің қызметін жүзеге асыру

Еңбек функциясы 1:
Білім алушылардың жеке қабілеттері мен қажеттіліктерін ескере отырып, оқу процесін жүзеге асыру.



Дағды 1:
Оқу процесін жоспарлау

Машықтар:
1. Оқу бағдарламалары мен жоспарларын, оқу материалдарын, оның ішінде цифрлық құралдарды пайдалана отырып әзірлеу.
2. Оқытудың, бағалаудың қолайлы технологиялары мен стратегияларын таңдау.
3. Оқу нәтижелерін бағалау үшін тапсырмалар жасау.
4. Білім беру процесі кезеңінде білім алушылардың өмірі мен денсаулығын қорғауды сақтау.
5. Білім беру міндеттерін қояды, сабақты жоспарлауды жүзеге асырады.
6.1 ішкі деңгейі үшін:
- оқу сабақтарын жоспарлай алады, білім алушылардың жеке ерекшеліктерін ескере отырып, әдістерді таңдайды.
6.2 ішкі деңгейі үшін:
- меңгерудің қиындықтарын ескере отырып бағалаудың қолайлы технологиялары мен стратегияларын таңдайды.
6.3 ішкі деңгейі үшін:
- білім алушылардың жеке ерекшеліктері негізінде оқыту процесін жобалайды
6.4 ішкі деңгейі үшін:
- өзінің жеке әдістемесі негізінде пәнді оқытудың оқу-өндірістік процесін жобалау.

Білімдер:
1. Мамандығы бойынша кәсіби стандарттар.
2. Мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарты, оқу пәнінің/ модулдің мазмұны, оқыту және бағалау әдістемесі.
3. Педагогика және психология негіздері, қазіргі педагогика ғылымы мен практикасының жетістіктері.
4. Еңбек туралы заңдар, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қорғау қағидалары

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Дағды 2:
Оқу процесін ұйымдастыру

Машықтар:
1. Жабдықты пайдалану кезінде еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау талаптарын орындау.
2. Білім алушылардың жеке қажеттіліктерін ескере отырып, оқытудың жаңа тәсілдерін, тиімді нысандарын, әдістері мен құралдарын қолдану.
3. Цифрлық технологияларды кәсіби қызметте, оның ішінде жасанды интеллект мүмкіндіктерін қолдану.
4. Білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен құжаттардың міндетті тізбесін жүргізу.
5. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениет пен академиялық адалдықты сақтау және тарату.
6. Мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандартына сәйкес кәсіптің ерекшелігін ескере отырып, білім алушыларды оқыту мен тәрбиелеуді жүзеге асыру.
6.1 ішкі деңгейі үшін:
- күтілетін нәтижелерге қол жеткізу үшін бағалаудың қолайлы әдістемелері мен құралдары негізінде білім алушылардың жеке қабілеттері мен қажеттіліктерін ескере отырып сабақ ұйымдастыру.
6.2 ішкі деңгейі үшін:
- пәнаралық байланыстарды, бағалаудың технологиялары мен стратегияларын қолданады және жеке қабілеттері мен қажеттіліктерді ескереді..
6.3 ішкі деңгейі үшін:
- авторлық технологиялар мен бағалау стратегиялары негізінде оқытудың интеграцияланған процесін іске асырады.
6.4 ішкі деңгейі үшін:
- тәжірибені зерттеу нәтижелерін ескере отырып, білім алудың интеграцияланған процесін іске асырады

Білімдер:
1. Педагогикалық қызметті жүзеге асыру үшін қажетті нормативтік-құқықтық актілер.
2. Дидактика, Көп мәдениетті және инклюзивті білім беру негіздері.
3. Білім алушыларды саралау технологиялары және олардың айырмашылықтары.
4. Тәрбие жұмысының негізгі принциптері.
5. Сандық технологияларды пайдалану кезінде деректерді қорғау және құпиялылық талаптары.
6. Еңбекті қорғау, өнеркәсіптік және экологиялық қауіпсіздік талаптары.
7. Педагогикалық этика нормалары.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 2:
Білім алушылардың білім жетістіктерін бағалау және мониторинг жүргізу



Дағды 1:
Білім алушылардың оқу жетістіктерін бағалау және мониторинг жүргізу

Машықтар:
1. Бағалау құралдарын қолдану.
2. Мониторинг нәтижелерін өңдеу және түсіндіру.
3. Жеке қабілеттер мен қажеттіліктерді ескере отырып, пәнаралық байланыстарды, технологияларды және бағалау стратегияларын қолдану.
4. Білім алушылардың қабілеттерінің дамуын бағалау және қадағалау.
5. Оқу нәтижелерін жақсарту бойынша ұсыныстар әзірлеу.
6. Мониторинг жүргізу үшін цифрлық ресурстарды пайдалану.

Білімдер:
1. Білім алушылардың ағымдағы, аралық және қорытынды аттестацияларын өткізу ережелері.
2. Білім алушылардың жеке жетістіктерін бақылау стратегиялары.
3. Дифференциалды кері байланыс принциптері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Дағды 2:
Білім беру процесін зерттеу дағдысы

Машықтар:
1. Білім беру процесін жетілдіру үшін білім беру саласындағы зерттеу нәтижелерін зерттеу.
2. Сабақты зерттеуді жүзеге асыру.
3. Жобалық қызметті жүзеге асыру.
4. Білім алушылардың зерттеу дағдыларын дамыту.

Білімдер:
1. Білім беру процесін зерттеудегі тәсілдер, әдістер, құралдар.
2. Жобалық қызметтің негіздері.
3. Сабақты зерттеу және бағалау құралдарын әзірлеу әдістемелері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 3:
Ғылыми-әдістемелік қызметті жүзеге асыру



Дағды 1:
Біліктілікті арттыру және қайта даярлау

Машықтар:
1. Үздіксіз мансаптық дамуға қатысу.
2. Өзінің кәсіби қызметінің рефлексиясын жүзеге асыру.
3. Әріптестермен қарым-қатынас жасау арқылы оқыту/тәрбиелеу тәжірибесін жақсарту үшін өз қажеттіліктерін анықтау.
Алдыңғыға қосымша
6.1 ішкі деңгейі үшін:
- білім беру ұйымы деңгейінде, оның ішінде цифрлық құралдар арқылы өз тәжірибесін жинақтау.
6.2 ішкі деңгейі үшін:
- қала деңгейінде, оның ішінде цифрлық құралдар арқылы өз тәжірибесін жинақтау
6.3 ішкі деңгейі үшін:
- облыс деңгейінде, оның ішінде цифрлық құралдар арқылы өз тәжірибесін жинақтау.
6.4 ішкі деңгейі үшін:
- Республикалық/халықаралық деңгейінде, оның ішінде цифрлық құралдар арқылы өз тәжірибесін жинақтау

Білімдер:
1. Біліктілікті арттыруды/кәсіби қайта даярлауды реттейтін нормативтік-құқықтық актілер.
2. Пәндік сала, педагогика және психология негіздері.
3. Сандық этикет және авторлық құқық туралы заңдар.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Дағды 2:
Үздік педагогикалық тәжірибелерді жалпылау.

Машықтар:
1. Тәжірибені анықтау, зерттеу, жинақтау, сипаттау және тарату бойынша қызметті ұйымдастыру және басқару алгоритмін құру.
2. Өзіңіздің тәжірибеңіз бен білім алушылардың жеке қабілеттері мен қажеттіліктерін дамыту бойынша әріптестеріңіздің өзекті зерттеулерін бағалау.
3. Сабақты зерттеу және бағалау құралдарын әзірлеу дағдыларын меңгеру.
4. Білім алушылардың зерттеу дағдыларын қалыптастыру.
5. Педагогикалық қоғамдастықта тәлімгерлік жасау және даму стратегияларын анықтау.

Білімдер:
1. Тәжірибені анықтау, зерттеу, жинақтау алгоритмі, формалары, әдістері.
2. Үздік тәжірибелерді жинақтау және тарату әдістері.
3. Тәлімгерлерге қойылатын талаптар.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Қосымша еңбек функциясы 1:
Оқу тобының жетекшісінің қызметін жүзеге асыру



Дағды 1:
Оқу тобымен жұмыс істеу

Машықтар:
1. Білім алушының жалпы мәдениетін қалыптастыруға және оның әлеуметтенуіне ықпал ету.
2. Білім алушылардың үлгерім журналын, әлеуметтік жетістіктер картасын жүргізу.
3. Ата-аналармен/заңды өкілдермен өзара әрекеттесу.
4. Қамқорлық сағаттары мен ата-аналар жиналыстарын өткізу, ата-аналарды кеңес беру.
5. Балалардың құқықтары мен мүдделерін қорғауды қамтамасыз ету.

Білімдер:
1. Жас ерекшелігі психологиясының және педагогикалық этиканың негіздері.
2. Білім беруді дамытудың мемлекеттік бағдарламалары.
3. Педагогикалық шеберліктің және тәрбие жұмыс әдістемесінің негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Ынтымақтастық және өзара іс-қимыл
Күйзеліске тұрақтылық
Тәртіптілік
Мейірімділік
Ауызекі сөйлеу дағдылары
Жазбаша қарым-қатынас жасау дағдылары
Педагог мамандығына берілрендік
Азаматтылық
Проактивтілік
Цифрлық сауаттылық

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Колледждердің және басқа да техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарының педагогтері (өндірістік оқыту шеберлерінен басқа)

7

Колледждердің және басқа да техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарының педагогтері (өндірістік оқыту шеберлерінен басқа)

25. Кәсіптің карточкасы "Колледждердің және басқа да техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарының педагогтері (өндірістік оқыту шеберлерінен басқа)":

Топтың коды:

2331, 2332, 2333, 2334, 2335, 2336, 2337, 2338, 2341, 2342, 2343, 2344, 2345, 2349

Қызмет атауының коды:

-

Кәсіптің атауы:

Колледждердің және басқа да техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарының педагогтері (өндірістік оқыту шеберлерінен басқа)

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

7

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

7.1, 7.2, 7.3, 7.4

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Педагог лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамаларын бекіту туралы Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2009 жылғы 13 шілдедегі № 338 бұйрығы. 
Параграф 12. Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымының оқытушысы 

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары оқу орнынан кейінгі білім (магистратура, резидентура) 

Мамандық:

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

7 деңгей үшін: еңбек өтілінсіз; 7.1 - 2 жылдан кем емес; 7.2 - 3 жылдан кем емес; 7.3 - 4 жылдан кем емес; 7.4 - 5 жылдан кем емес.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

жоқ

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Білім алушылардың жеке және кәсіби құзыреттіліктерін таңдап алған мамандық бойынша қалыптастыру, жобалық және зерттеу қызметін жүзеге асыру, тәлімгерлік, авторлық бағдарламаларды әзірлеу және оқу-әдістемелік материалдарға сараптама жасау.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Білім алушылардың жеке қабілеттері мен қажеттіліктерін ескере отырып, оқу процесін жүзеге асыру.
2. Білім алушылардың білім жетістіктеріне мониторинг жүргізу.
3. Ғылыми-әдістемелік қызметті жүзеге асыру

Қосымша еңбек функциялары:

1. Оқу тобының жетекшісінің қызметін жүзеге асыру

Еңбек функциясы 1:
Білім алушылардың жеке қабілеттері мен қажеттіліктерін ескере отырып, оқу процесін жүзеге асыру.



Дағды 1:
Оқу процесін жоспарлау.

Машықтар:
1. Білім алушылардың жеке қажеттіліктерін ескере отырып, жаңа тәсілдерді, тиімді формаларды, әдістер мен құралдарды қолдану.
2. Оқу нәтижелерін бағалау үшін тапсырмалар әзірлеу.
3. Оқу процесі кезінде білім алушылардың өмірі мен денсаулығын қорғауды сақтау.
4. Оқу бағдарламалары мен жоспарларын, оқу материалдарын, соның ішінде цифрлық құралдарды пайдалана отырып әзірлеу.
5. Білім беру міндеттерін қою, сабақты жоспарлауды жүзеге асырады.
7.1 ішкі деңгейі үшін:
- оқу сабақтарын жоспарлай алады, білім алушылардың жеке ерекшеліктерін ескере отырып, әдістерді таңдайды.
7.2 ішкі деңгейі үшін:
- меңгерудің қиындықтарын ескере отырып бағалаудың қолайлы технологиялары мен стратегияларын таңдайды.
7.3 ішкі деңгейі үшін:
- білім алушылардың жеке ерекшеліктері негізінде оқыту процесін жобалайды
7.4 ішкі деңгейі үшін:
- өзінің жеке әдістемесі негізінде пәнді оқытудың оқу-өндірістік процесін жобалау

Білімдер:
1. Мамандық бойынша кәсіби стандарттар.
2. Мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарты, оқу пәні/модульдің мазмұны, оқыту және бағалау әдістемелері.
3. Педагогика және психология негіздері, қазіргі заманғы педагогикалық ғылым мен тәжірибенің жетістіктері.
4. Еңбек заңнамасы, қауіпсіздік және еңбекті қорғау ережелері, өртке қарсы қорғаныс.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Дағды 2:
Оқу процесін ұйымдастыру

Машықтар:
1. Құрылғыны пайдалану кезінде қауіпсіздік және еңбекті қорғау талаптарын сақтау.
2. Білім алушылардың жеке қажеттіліктерін ескере отырып, жаңа тәсілдерді, тиімді формаларды, әдістер мен құралдарды қолдану.
3. Кәсіби қызметте цифрлық технологияларды, соның ішінде жасанды интеллект мүмкіндіктерін пайдалану.
4. Білім беру саласындағы уәкілетті органмен бекітілген құжаттардың міндетті тізімін жүргізу.
5. Теледидар мен білім беру порталдарында трансляциялауға арналған бейне-, телесабақтар әзірлеу.
6. Білім алушылардың зерттеу дағдыларын дамыту.
7. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениет пен академиялық адалдықты сақтау және тарату.
8. Білім алушыларды мамандықтың ерекшелігін ескере отырып, мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарына сәйкес оқыту және тәрбиелеу.
7.1 ішкі деңгейі үшін:
- күтілетін нәтижелерге қол жеткізу үшін бағалаудың қолайлы әдістемелері мен құралдары негізінде білім алушылардың жеке қабілеттері мен қажеттіліктерін ескере отырып сабақ ұйымдастыру.
7.2 ішкі деңгейі үшін:
- пәнаралық байланыстарды, бағалаудың технологиялары мен стратегияларын қолданады және жеке қабілеттері мен қажеттіліктерді ескереді..
7.3 ішкі деңгейі үшін:
- авторлық технологиялар мен бағалау стратегиялары негізінде оқытудың интеграцияланған процесін іске асырады.
7.4 ішкі деңгейі үшін:
- тәжірибені зерттеу нәтижелерін ескере отырып, білім алудың интеграцияланған процесін іске асырады

Білімдер:
1. Педагогикалық қызметті жүзеге асыру үшін қажетті нормативтік-құқықтық актілер.
2. Дидактиканың, полимәдениет және инклюзивті білім берудің негіздері.
3. Білім алушылардың дифференциациясы және олардың айырмашылықтары.
4. Тәрбиелік жұмыстың негізгі принциптері.
5. Цифрлық технологияларды пайдалану кезінде деректерді қорғау және құпиялылық талаптары.
6. Еңбекті қорғау, өнеркәсіптік және экологиялық қауіпсіздік талаптары.
7. Педагогикалық этиканың нормалары

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 2:
Білім алушылардың білім жетістіктеріне мониторинг жүргізу.



Дағды 1:
Білім алушылардың оқу жетістіктерін бағалау және мониторинг жүргізу

Машықтар:
1. Бағалау құралдарын қолдану.
2. Мониторинг нәтижелерін өңдеу және интерпретациялау.
3. Пәндер аралық/пәнаралық байланыстарды, технологиялар мен бағалау стратегияларын білім алушылардың жеке қабілеттері мен қажеттіліктерін ескере отырып қолдану.
4. Білім алушылардың қабілеттерін дамыту мен прогресін бағалау және бақылау.
5. Оқу нәтижелерін жақсарту бойынша ұсыныстар әзірлеу.
6. Мониторинг жүргізу үшін цифрлық ресурстарды пайдалану.

Білімдер:
1. Білім алушылардың ағымдағы, аралық және қорытынды аттестацияларын өткізу ережелері.
2. Білім алушылардың жеке жетістіктерін бақылау стратегиялары.
3. Дифференциалды кері байланыс принциптері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Дағды 2:
Білім беру процесін зерттеу

Машықтар:
1. Білім беру процесін жетілдіру үшін білім беру саласындағы зерттеу нәтижелерін зерттеу.
2. Сабақты зерттеуді жүзеге асыру.
3. Ғылыми жобалау дағдыларын дамыту.
4. Білім алушылардың зерттеу дағдыларын дамыту

Білімдер:
1. Білім беру процесін зерттеудегі тәсілдер, әдістер, құралдар.
2. Жобалық қызметтің негіздері.
3. Сабақты зерттеу және бағалау құралдарын әзірлеу әдістемелері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 3:
Ғылыми-әдістемелік қызметті жүзеге асыру



Дағды 1:
Біліктілікті арттыру және қайта даярлау

Машықтар:
1. Үздіксіз кәсіби даму бағдарламаларына қатысу.
2. Өзіңіздің кәсіби қызметіңіз бен әріптестеріңіздің қызметін рефлексиялау.
3. Авторлық бағдарламалар, оқулықтар, оқу-әдістемелік құралдар, соның ішінде ерекше білім беру қажеттіліктері бар білім алушыларға арналған бағдарламалар әзірлеу.
4. Өз тәжірибеңізді қала, облыс деңгейінде, соның ішінде цифрлық технологиялар арқылы тарату.
5. Тест тапсырмалары, оқулықтар, оқу-әдістемелік кешендер және оқу-әдістемелік құралдарға сараптама жүргізу.

Білімдер:
1. Біліктілікті арттыру/кәсіби қайта даярлауды реттейтін нормативтік-құқықтық актілер.
2. Пәндік сала, педагогика және психология негіздері.
3. Пәнді оқыту әдістемесі.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Дағды 2:
Үздік педагогикалық тәжірибелерді жинақтау

Машықтар:
1. Өзіңіздің тәжірибеңіз бен білім алушылардың жеке қабілеттері мен қажеттіліктерін дамыту бойынша әріптестеріңіздің өзекті зерттеулерін бағалау.
2. Сабақты зерттеу және бағалау құралдарын әзірлеу дағдыларын меңгеру.
3. Білім алушылардың зерттеу дағдыларын қалыптастыру.
4. Кәсіби қоғамдастықтың желісін дамыту мен жоспарлауда тәлімгерлікті жүзеге асыру.
5. Қала/облыс деңгейіндегі педагогтар үшін семинарлар мен конференциялар ұйымдастыруға және өткізуге қатысу.
6. Педагогикалық тәжірибені тарату (бейне-, телесабақтар, шеберлік сыныптар).
7. Әріптестермен қарым-қатынас жасау арқылы оқыту/тәрбиелеу тәжірибесін жақсарту үшін өз қажеттіліктерін анықтау.
Алдыңғыға қосымша
7.1 ішкі деңгейі үшін:
- білім беру ұйымы деңгейінде, оның ішінде цифрлық құралдар арқылы өз тәжірибесін жинақтау.
7.2 ішкі деңгейі үшін:
- қала деңгейінде, оның ішінде цифрлық құралдар арқылы өз тәжірибесін жинақтау
7.3 ішкі деңгейі үшін:
- облыс деңгейінде, оның ішінде цифрлық құралдар арқылы өз тәжірибесін жинақтау.
7.4 ішкі деңгейі үшін:
- Республикалық/халықаралық деңгейінде, оның ішінде цифрлық құралдар арқылы өз тәжірибесін жинақтау

Білімдер:
1. Тәжірибені анықтау, зерттеу, жинақтау алгоритмі, формалары, әдістері.
2. Үздік тәжірибелерді жинақтау және тарату әдістері.
3. Кәсіби саладағы цифрлық құралдар.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Қосымша еңбек функциясы 1:
Оқу тобының жетекшісінің қызметін жүзеге асыру



Дағды 1:
Оқу тобымен жұмыс істеу

Машықтар:
1. Білім алушының жалпы мәдениетін қалыптастыруға және оның әлеуметтенуіне ықпал ету.
2. Білім алушылардың үлгерімі журналы мен әлеуметтік жетістіктер картасын жүргізу.
3. Ата-аналармен/заңды өкілдермен өзара әрекеттесу.
4. Қамқорлық сағаттары мен ата-аналар жиналыстарын өткізу, ата-аналарды кеңес беру.
5. Балалардың құқықтары мен мүдделерін қорғауды қамтамасыз ету.

Білімдер:
1. Жас ерекшелігі психологиясының және педагогикалық этиканың негіздері.
2. Білім беруді дамытудың мемлекеттік бағдарламалары.
3. Педагогикалық шеберліктің және тәрбие жұмыс әдістемесінің негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Ынтымақтастық және өзара іс-қимыл
Күйзеліске тұрақтылық
Тәртіптілік
Мейірімділік
Ауызекі сөйлеу дағдылары
Жазбаша қарым-қатынас жасау дағдылары
Педагог мамандығына берілгендік
Азаматтылық
Проактивтілік
Цифрлық сауаттылық

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Колледждердің және басқа да техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарының педагогтері (өндірістік оқыту шеберлерінен басқа)

7

Мектеп мұғалімі

26. Кәсіптің карточкасы "Қосымша білім беру педагогтері":

Топтың коды:

2373-1, 2373-2,2373-3, 2373-4, 2373-5, 2373-6, 2373-9

Қызмет атауының коды:

-

Кәсіптің атауы:

Қосымша білім беру педагогтері

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

4.1, 4.2, 4.3

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Педагог лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамаларын бекіту туралы Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2009 жылғы 13 шілдедегі № 338 бұйрығы. Параграф 3. Қосымша білім беру педагогы (білім беру ұйымдары жанындағы секциялар мен үйірмелердің педагогы)Приказ Министра образования и науки Республики Казахстан от 13 июля 2009 года № 338 "Об утверждении Типовых квалификационных характеристик должностей педагогов". 
Параграф 3. Қосымша білім беру педагогы (білім беру ұйымдары жанындағы секциялар мен үйірмелердің педагогы) 

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман) 

Мамандық:

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

4 деңгей үшін - жұмыс өтілі жоқ; 4.1 үшін - кемінде 2 жыл; 4.2 үшін - кемінде 3 жыл; 4.3 үшін - кемінде 4 жыл.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

бар

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Білім алушыларда қосымша білім берудің таңдалған түрі мен бағыты саласында білім, білік және дағдыларды қалыптастыру 

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Оқу-тәрбие жұмысын жүзеге асыру
2. Білім алушылардың білім жетістіктеріне мониторинг жүргізу 
3. Оқу-әдістемелік қызметті жүзеге асыру

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Оқу-тәрбие жұмысын жүзеге асыру



Дағды 1:
Оқу-тәрбие жұмысын жоспарлау

Машықтар:
1. Қосымша білім берудің білім беру бағдарламаларын іске асыруға белсенді қатысу, іс-шаралар бағдарламалары мен жоспарын жасау, олардың орындалуын қамтамасыз ету.
2. Психо-физиологиялық мақсатқа негізделген жұмыс формаларын, құралдар мен әдістердің педагогикаға негізделген формасын таңдауды қамтамасыз ету.
3. Оқушылардың жеке ерекшеліктерін ескере отырып, оқу сабақтарын жоспарлау.
4. Оқу сабақтарын жоспарлау, оқушылардың жеке ерекшеліктерін ескере отырып әдістерді таңдау.

Білімдер:
1. Қосымша білім берудің білім беру бағдарламаларының мазмұны.
2. Педагогикалық қызметті, оның ішінде еңбек заңнамасын жүзеге асыру үшін қажетті нормативтік құқықтық актілерді қамтиды.
3. Педагогика және психология негіздері, оқыту және тәрбиелеу әдістері.
4. Кәсіби қызмет шеңберіндегі сандық құралдар. 

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Дағды 2:
оқу-тәрбие процесін ұйымдастыру 

Машықтар:
1. Қосымша білім беру саласында білім алушылардың әртүрлі шығармашылық қызметін ұйымдастыру
2. Білім алушыларды оқыту мен тәрбиелеуді жүзеге асыру.
3. Қауіпсіз және қолайлы білім беру ортасын қамтамасыз ету және сабақтарда эмоционалды-психологиялық климатты сақтау.
4. Оқуға деген ынтаны қалыптастыру.
5. Оқыту мен тәрбиелеудің заманауи технологияларын қолдану.
6. Ата-аналармен, кәсіби қоғамдастықпен және қоғаммен ынтымақтастық.
7. Білім алушының жалпы мәдениетін қалыптастыруға және оны әлеуметтендіруге ықпал ету.
8. Сабақтарды өткізу кезінде еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік ережелерінің сақталуын қамтамасыз ету.

Білімдер:
1. Оқу-тәрбие процесін жүзеге асыру үшін қажетті нормативтік құқықтық актілер.
2. Оқыту әдістемесі мен заманауи технологияларының негіздері, оның ішінде ақпараттық.
3. Психодидактика, Көпмәдениетті және инклюзивті білім беру негіздері.
4. Жас және жеке даму заңдылықтары 

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 2:
Білім алушылардың білім жетістіктеріне мониторинг жүргізу 



Дағды 1:
Білім алушылардың білім жетістіктеріне мониторинг жүргізу 

Машықтар:
1. Білім алушылардың жетістіктерін бағалау нысандарын, әдістері мен құралдарын анықтау
2. Мониторинг жүргізу үшін цифрлық ресурстарды пайдалану.
3. Өзінің кәсіби дамуының рефлексиясын жүргізу үздік педагогикалық тәжірибелерді зерделеу негізінде.
4. Білім алушылардың, тәрбиеленушілердің жетістіктерін қамтамасыз ету және талдау. 

Білімдер:
1. Дайындау динамикасын айқындау құралдары (тәсілдері) және білім беру бағдарламаларын игеру процесінде білім алушылардың уәждемелері.
2. Бақылаулар негізінде білім алушының жеке басын зерттеу, оның қиындықтарын анықтаңыз және оған көмектесіңіз.
3. Білім алушылармен байланыс орнату әдістері арқылы әр түрлі жастағы тәрбиеленушілермен, олардың ата-аналарымен (олардың орнын алмастырушылармен), педагогтермен, жанжалдың шығу себептерін диагностикалау жағдайлардың алдын алу және оларды шешу. 

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 3:
Оқу-әдістемелік қызметті жүзеге асыру



Дағды 1:
Біліктілікті арттыру

Машықтар:
1. . Жеке даму траекториясын жоспарлау.
2. Кәсіби өзін-өзі дамытуды жүзеге асыру.
3. Зерттеу, эксперименттік жұмыс дағдыларын қолданыңыз.
4. Жаңа әдістерді сынақтан өткізу бойынша жұмыс жүргізу. 

Білімдер:
1. Біліктілікті арттыруды реттейтін нормативтік құқықтық актілер.
2. Педагогика және психология негіздері, оқыту әдістемесі.
3. Кәсіби қызмет шеңберіндегі сандық құралдар

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Ынтымақтастық және өзара іс-қимыл
Мейірімділік
Ауызекі сөйлеу дағдылары
Жазбаша қарым-қатынас жасау дағдылары
Оқу және өзін-өзі оқыту қабілеті
Шығармашылық және шығармашылық

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

5

Педагоги дополнительного образования

27. Кәсіптің карточкасы "Қосымша білім беру педагогтері":

Топтың коды:

2373-1, 2373-2,2373-3, 2373-4, 2373-5, 2373-6, 2373-9

Қызмет атауының коды:

-

Кәсіптің атауы:

Қосымша білім беру педагогтері

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

5

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

5.1, 5.2, 5.3

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

"Педагог лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2009 жылғы 13 шілдедегі №338 Бұйрығы. 
Параграф 3. Қосымша білім беру педагогы (білім беру ұйымдары жанындағы секциялар мен үйірмелердің педагогы) 

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
орта білімнен кейінгі (қолданбалы бакалавриат) 

Мамандық:

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

5 деңгей үшін - жұмыс өтілі жоқ; 5.1 үшін - кемінде 2 жыл; 5.2 үшін - кемінде 3 жыл; 5.3 үшін - кемінде 4 жыл.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

иә

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Білім алушыларда қосымша білім берудің таңдалған түрі мен бағыты саласында білім, білік және дағдыларды қалыптастыру

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Оқу-тәрбие процесін жүзеге асыру.
2. Білім алушылардың білім жетістіктеріне мониторинг жүргізу.
3. Оқу-әдістемелік қызметті жүзеге асыру.

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Оқу-тәрбие процесін жүзеге асыру.



Дағды 1:
Оқу процесін жоспарлау.

Машықтар:
1. Қосымша білім берудің білім беру бағдарламаларын әзірлеуге және іске асыруға белсенді қатысу, олардың орындалуын қамтамасыз ете отырып, сабақ жоспарлары мен іс-шаралар бағдарламаларын жасау.
2. Оқушылардың жеке ерекшеліктерін ескере отырып, оның ішінде цифрлық технологиялардың көмегімен оқу сабақтарын жоспарлау.
3. Психофизиологиялық мақсатқа негізделген жұмыс формаларын, құралдары мен әдістерін педагогикалық негізделген таңдауды қамтамасыз ету.

Білімдер:
1. Қосымша білім берудің білім беру бағдарламаларының мазмұны.
2. Педагогикалық қызметті жүзеге асыру үшін қажетті нормативтік құқықтық актілер.
3. Педагогика және психология негіздері, оқыту және тәрбиелеу әдістері.
4. Жасанды интеллекттің негіздері мен принциптері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Дағды 2:
Оқу-тәрбие процесін ұйымдастыру.

Машықтар:
1. Ұйымдастыру қызметін, оның ішінде онлайн-ортаны жүзеге асыру.
2. Білім алушыларды оқыту мен тәрбиелеуді жүзеге асыру.
3. Қауіпсіз және қолайлы білім беру ортасын қамтамасыз ету және сабақтарда эмоционалды-психологиялық климатты сақтау.
4. Оқуға деген ынтаны қалыптастыру.
5. Оқыту мен тәрбиелеудің заманауи технологияларын қолдану.
6. Кәсіби қызметте цифрлық технологияларды қолдану.
7. Ата-аналармен, кәсіби қоғамдастықпен және қоғаммен ынтымақтастық.
8. Білім алушының жалпы мәдениетін қалыптастыруға және оны әлеуметтендіруге ықпал ету.
9. Сабақтарды өткізу кезінде еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік ережелерінің сақталуын қамтамасыз ету.
10. сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениетті сақтау және тарату.

Білімдер:
1. Оқу-тәрбие процесін жүзеге асыру үшін қажетті нормативтік құқықтық актілер.
2. Оқыту әдістемесі мен заманауи технологияларының негіздері, оның ішінде ақпараттық.
3. Психодидактика, Көпмәдениетті және инклюзивті білім беру негіздері.
4. Жас және жеке даму заңдылықтары.
5. Білім алушылардың құқықтарын қорғауды және дербес деректерді қорғауды қамтамасыз ететін цифрлық оқытуды ұйымдастыру әдіснамалары мен заңнамалары.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 2:
Білім алушылардың білім жетістіктеріне мониторинг жүргізу.



Дағды 1:
Білім алушылардың білім жетістіктеріне мониторинг жүргізу.

Машықтар:
1. Білім алушылардың жетістіктерін бағалау нысандарын, әдістері мен құралдарын анықтау және қолдану.
2. Мониторинг жүргізу үшін цифрлық ресурстарды пайдалану.
3. Студенттердің жеке қабілеттері мен қажеттіліктерін ескеретін әріптестердің өз тәжірибелері мен тәжірибесінің өзекті нәтижелерін талдау.
4. Білім алушылардың, тәрбиеленушілердің жетістіктерін қамтамасыз ету, болжау және талдау.

Білімдер:
1. Білім беру бағдарламаларын игеру процесінде білім алушылардың даярлығы мен уәждемесінің динамикасын айқындау құралдары (тәсілдері).
2. Бақылаулар негізінде оқушының жеке басын зерттеу, оның қиындықтарын анықтау және оған көмек көрсету.
3. Білім алушылармен, әртүрлі жастағы тәрбиеленушілермен, олардың ата-аналарымен (оларды алмастыратын адамдармен), педагогтармен байланыс орнату, жанжал жағдайларының себептерін диагностикалау, олардың алдын алу және шешу әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 3:
Оқу-әдістемелік қызметті жүзеге асыру.



Дағды 1:
Біліктілікті арттыру және / немесе қайта даярлау.

Машықтар:
1. Дамудың жеке траекториясын жоспарлау және жүзеге асыру.
2. Кәсіби өзін-өзі дамытуды жүзеге асыру.
3. Зерттеу, эксперименттік жұмыс дағдыларын қолданыңыз.
4. Жаңа әдістерді, оның ішінде цифрлық ресурстар арқылы сынақтан өткізу бойынша жұмыс жүргізу.

Білімдер:
1. Біліктілікті арттыруды реттейтін нормативтік құқықтық актілер.
2. Педагогика және психология негіздері, оқыту әдістемесі.
3. Білім алушыларды ағымдағы, аралық және қорытынды аттестаттаудан өткізу қағидалары.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Ынтымақтастық және өзара іс-қимыл
Күйзеліске тұрақтылық
Мейірімділік
Ауызекі сөйлеу дағдылары
Жазбаша қарым-қатынас жасау дағдылары
Зейінді шоғырландыру және бақылау

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Қосымша білім беру педагогтары

6

Қосымша білім беру педагогтары

28. Кәсіптің карточкасы "Қосымша білім беру педагогтері":

Топтың коды:

2373-1, 2373-2,2373-3, 2373-4, 2373-5, 2373-6, 2373-9

Қызмет атауының коды:

-

Кәсіптің атауы:

Қосымша білім беру педагогтері

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

6.1, 6.2, 6.3, 6.4

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

"Педагог лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2009 жылғы 13 шілдедегі № 338 бұйрығы. 
Параграф 3. Қосымша білім беру педагогы (білім беру ұйымдары жанындағы секциялар мен үйірмелердің педагогы) 

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура) 

Мамандық:

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

6 деңгей үшін - еңбек өтілі жоқ; 6.1 және 6.2 үшін - кемінде 2 жыл; 6.3 үшін - кемінде 3 жыл, 6.4 үшін - кемінде 5 жыл.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

иә

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Білім алушылардың таңдаған қосымша білім беру түрі мен бағыты бойынша білімдерін, дағдылары мен дағдыларын қалыптастыру.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Оқу-тәрбие процесін жүзеге асыру.
2. Білім алушылардың білім жетістіктеріне мониторинг жүргізу.
3. Оқу-әдістемелік қызметті жүзеге асыру.

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Оқу-тәрбие процесін жүзеге асыру.



Дағды 1:
Оқу-тәрбие процесін жоспарлау.

Машықтар:
1. Білім беру міндеттерін қою, жоспарлар/бағдарламалар құру, әртүрлі әдістерді, соның ішінде цифрлық технологияларды қолдану.
2. Пәнаралық (пәнаралық) байланыстарды, бағалау технологиялары мен стратегияларын жоспарлау және қолдану, жеке қабілеттер мен қажеттіліктерді ескеру.
3. Білім алушылардың жеке қабілеттері мен қажеттіліктерін ескере отырып, оқу-әдістемелік материалдарды әзірлеу.
4. Білім алушыларға жасанды интеллектпен жұмыс істеу негіздерін үйрету.

Білімдер:
1. Қосымша білім берудің білім беру бағдарламаларының мазмұны.
2. Педагогикалық қызметті жүзеге асыру үшін қажетті нормативтік құқықтық актілер.
3. Педагогика және психология негіздері, оқыту және тәрбиелеу әдістері.
4. Жасанды интеллектті қолдана отырып білім беруде қолданылатын оқыту және бағалау әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Дағды 2:
Оқу-тәрбие процесін ұйымдастыру.

Машықтар:
1. Ұйымдастырушылық-басқарушылық қызметті жүзеге асыру.
2. Білім алушыларды оқыту мен тәрбиелеуді жүзеге асыру.
3. Қауіпсіз және қолайлы білім беру/дамыту ортасын қамтамасыз ету және сабақтарда эмоционалды-психологиялық климатты сақтау.
4. Оқуға деген ынтаны қалыптастыру.
5. Оқыту мен тәрбиелеудің заманауи технологияларын қолдану.
6. Ата-аналарға және оларды алмастыратын адамдарға, сондай-ақ педагогтарға консультациялық көмек көрсету.
7. Педагогикалық қызметті моральдық-этикалық және құқықтық нормаларға сәйкес ұйымдастыру.
8. Білім алушылардың, тәрбиеленушілердің шығармашылық қабілеттерін анықтау жеке тұлғаның дамуына, білім алушылардың, тәрбиеленушілердің білім беру қажеттіліктерін қанағаттандыруға ықпал етеді.

Білімдер:
1. Оқу-тәрбие процесін жүзеге асыру үшін қажетті нормативтік құқықтық актілер.
2. Оқыту әдістемесі мен заманауи технологияларының негіздері, оның ішінде Цифрлық.
3. Психодидактика, Көпмәдениетті және инклюзивті білім беру негіздері.
4. Жас және жеке даму заңдылықтары.
5. Білім алушылармен, әртүрлі жастағы тәрбиеленушілермен, олардың ата-аналарымен (оларды алмастыратын адамдармен), педагогтармен байланыс орнату, жанжал жағдайларының себептерін диагностикалау, олардың алдын алу және шешу әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 2:
Білім алушылардың білім жетістіктеріне мониторинг жүргізу.



Дағды 1:
Білім алушылардың білім жетістіктеріне мониторинг жүргізу.

Машықтар:
1. Білім алушылардың жетістіктерін бағалау нысандарын, әдістері мен құралдарын анықтау
2. Мониторинг деректерін түсіндіру.
3. Мониторинг жүргізу үшін цифрлық ресурстарды пайдалану.
4. Білім алушылардың қабілеттерінің дамуы мен дамуын бағалайды және қадағалайды.
5. Білім алушылардың жеке қабілеттері мен қажеттіліктерін ескеретін әріптестердің өз практикасы мен практикасының нәтижелілігін жүзеге асыру.
6. Кәсіби қоғамдастық үшін оқу нәтижелерін жақсарту бойынша ұсыныстар беру.

Білімдер:
1. Білім беру бағдарламаларын игеру процесінде білім алушылардың даярлығы мен уәждемесінің динамикасын айқындау құралдары (тәсілдері).
2. Тестіленген бағалау құралдарын және (немесе) оларды әзірлеу алгоритмін және педагогикалық практиканың топтық рефлексиясын таңдау әдістері.
3. Білім алушылардың білім жетістіктерін анықтау технологиялары.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 3:
Оқу-әдістемелік қызметті жүзеге асыру.



Дағды 1:
Оқу-әдістемелік материалдарды дайындау.

Машықтар:
1. Сенімді және өзекті ақпаратты таңдаңыз.
2. Білім беру бағдарламалары мен әдістемелік құралдарды әзірлеуге қатысу.
3. Әр түрлі жұмыс формалары, соның ішінде сандық технологиялар және жасанды интеллект негізіндегі мазмұн арқылы әріптестеріне әдістемелік қолдау көрсетеді.
4. Зерттеу, эксперименттік жұмыс әдістерін қолданыңыз

Білімдер:
1. Білім беру бағдарламаларын әзірлеуге қойылатын талаптар.
2. Білім беру бағдарламалары мен оқу-әдістемелік материалдардың сапасын бағалау критерийлері.
3. Оқу бағдарламалары мен оқу материалдарын жобалау және өңдеу негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Дағды 2:
Біліктілікті арттыру және / немесе қайта даярлау.

Машықтар:
1. Дамудың жеке траекториясын жүзеге асыру.
2. Білім беру процесін жетілдіру бойынша өзекті зерттеулердің нәтижелерін зерделеу және қолдану.
3. Кәсіби өзін-өзі дамытуды, оның ішінде Цифрлық технологиялар саласында жүзеге асыру.

Білімдер:
1. Біліктілікті арттыруды реттейтін нормативтік құқықтық актілер.
2. Педагогика және психология негіздері, оқыту әдістемесі.
3. Кәсіби қызметтегі цифрлық құралдар.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Дағды 3:
Білім беру ұйымы деңгейінде үздік педагогикалық тәжірибелерді жалпылау.

Машықтар:
1. Озық педагогикалық тәжірибенің бағыттарын таңдау.
2. Қорытындылау, табысты кәсіби қызметтің нәтижелерін ұсыну.
3. Білім беру ұйымдарында зерттеулерді қолдау және әріптестердің кәсіби дамуына ықпал ету.
4. Авторлық бағдарлама/авторлық оқыту әдістемесі форматтарында инновацияларды құру үшін тәжірибені зерттеуге қатысу.

Білімдер:
1. Алгоритм, формалар, анықтау әдістері, зерттеу, тәжірибені жалпылау.
2. Үздік тәжірибелерді жалпылау және тарату әдістемесі.
3. Тәжірибені жалпылауды реттейтін нормативтік құқықтық құжаттар.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Күйзеліске тұрақтылық
Жобалық ойлау
Оқу және өзін-өзі оқыту қабілеті
Сыни ойлау
Көшбасшылық

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

5

Қосымша білім беру педагогтары

7

Қосымша білім беру педагогтары

29. Кәсіптің карточкасы "Қосымша білім беру педагогтері":

Топтың коды:

2373-1, 2373-2,2373-3, 2373-4, 2373-5, 2373-6, 2373-9

Қызмет атауының коды:

-

Кәсіптің атауы:

Қосымша білім беру педагогтері

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

7

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

7.1, 7.2, 7.3, 7.4

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

"Педагог лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2009 жылғы 13 шілдедегі № 338 бұйрығы. 
Параграф 3. Қосымша білім беру педагогы (білім беру ұйымдары жанындағы секциялар мен үйірмелердің педагогі) 

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары оқу орнынан кейінгі білім (магистратура, резидентура) 

Мамандық:

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

7 деңгей үшін: еңбек өтілінсіз; 7.1 - 2 жылдан кем емес; 7.2 - 3 жылдан кем емес; 7.3 - 4 жылдан кем емес; 7.4 - 5 жылдан кем емес.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

иә

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Білім алушыларда қосымша білім берудің таңдалған түрі мен бағыты саласында білім, білік және дағдыларды қалыптастыру

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Оқу-тәрбие жұмысын жүзеге асыру
2. Білім алушылардың білім жетістіктеріне мониторинг жүргізу 
3. Оқу-әдістемелік қызметті жүзеге асыру

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Оқу-тәрбие жұмысын жүзеге асыру



Дағды 1:
Оқу-тәрбие жұмысын жоспарлау

Машықтар:
1. Білім беру міндеттерін қою, жоспарлар/ бағдарламалар әзірлеу, әртүрлі әдістерді меңгеру.
2. Авторлық технологиялар негізінде интеграцияланған оқыту процесін жүзеге асыру.
3. Әріптестермен бірге сабақтарды, іс-шараларды, іс-шараларды зерттеу және білім беру ұйымдарында, оның ішінде цифрлық білім беру практикасын жақсарту үшін зерттеу нәтижелерін тарату.
4. Білім алушылардың жеке қабілеттері мен қажеттіліктерін ескере отырып, оқу-әдістемелік материалдарды әзірлеу және енгізу.

Білімдер:
1. Қосымша білім берудің білім беру бағдарламаларының мазмұны.
2. Педагогикалық қызметті жүзеге асыру үшін қажетті нормативтік құқықтық актілер.
3. Педагогика және психология негіздері, оқыту және тәрбиелеу әдістері.
4. Білім беруде қолданылатын оқыту және бағалау әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

жоқ 

Дағды 2:
оқу-тәрбие процесін ұйымдастыру 

Машықтар:
1. Ұйымдастырушылық-басқарушылық қызметті жүзеге асыру.
2. Білім алушыларды оқыту мен тәрбиелеуді жүзеге асыру.
3. Қауіпсіз және қолайлы білім беру/ дамыту ортасын басқару және сабақтарда эмоционалды-психологиялық климатты сақтау, әріптестеріне этикалық нормаларды түсінуде қолдау көрсету.
4. Ата-аналарға және оларды алмастыратын адамдарға, сондай-ақ педагогтарға консультациялық көмек көрсету.
5. Білім алушының жалпы мәдениетін қалыптастыруға және оны әлеуметтендіруге ықпал ету.
6. Педагогикалық қызметті моральдық-этикалық және құқықтық нормаларға сәйкес ұйымдастыру.
7. Оқыту мен тәрбиелеудегі тәуекелдерді бағалау.
8. Білім алушылардың, тәрбиеленушілердің шығармашылық қабілеттерін анықтау және дамыту, жеке тұлғаны дамытуға, білім алушылардың, тәрбиеленушілердің білім беру қажеттіліктерін қанағаттандыруға ықпал етеді.

Білімдер:
1. Тәрбие жұмысының әдістемелері, өнімді, сараланған, дамыта оқытудың заманауи педагогикалық технологиялары, құзыреттілік тәсілді іске асыру.
2. Жас және жеке даму заңдылықтары.
3. Білім алушылармен байланыс орнату әдістері,
әр түрлі жастағы тәрбиеленушілер, олардың ата-аналары (оларды алмастыратын адамдар), педагогтар, жанжал жағдайларының себептерін диагностикалау, олардың алдын алу және шешу.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 2:
Білім алушылардың білім жетістіктеріне мониторинг жүргізу 



Дағды 1:
Білім алушылардың білім жетістіктеріне мониторинг жүргізу 

Машықтар:
1. Білім алушылардың жетістіктерін бағалау нысандарын, әдістері мен құралдарын анықтау
2. Мониторинг деректерін түсіндіру.
3. Мониторинг жүргізу үшін цифрлық ресурстарды пайдалану.
4. Оқушылардың жеке қабілеттері мен қажеттіліктерін ескеретін әріптестердің өз тәжірибесі мен практикасының нәтижелілігін, талдауды үйлестіру.
5. Үздік педагогикалық тәжірибелерді зерделеу негізінде өзінің кәсіби дамуының рефлексиясын жүргізу.
6. Педагогикалық қоғамдастық үшін білім алушылардың даму мониторингінің нәтижелерін пайдалану бойынша ұсынымдар әзірлеу.

Білімдер:
1. Білім беру бағдарламаларын игеру процесінде білім алушылардың даярлығы мен уәждемесінің динамикасын айқындау құралдары (тәсілдері).
2. Тестіленген бағалау құралдарын және (немесе) оларды әзірлеу алгоритмін және педагогикалық практиканың топтық рефлексиясын таңдау әдістері.
3. Білім алушылардың білім жетістіктерін анықтау технологиялары.
Ерекше білім беру қажеттіліктері бар балаларды диагностикалау механизмі.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 3:
Оқу-әдістемелік қызметті жүзеге асыру



Дағды 1:
білім беру бағдарламаларын әзірлеу және оқу-әдістемелік материалдарды дайындау

Машықтар:
1. Бағдарламалар мен оқу-әдістемелік материалдарды, оның ішінде Цифрлық технологиялар мен ЖИ негізіндегі контентті әзірлеу және енгізу.

Білімдер:
1. Оқулықтар мен оқу құралдарының авторларына қойылатын талаптар.
2. Білім беру бағдарламалары мен оқу-әдістемелік материалдарды жобалау және әзірлеу негіздері.
3. Білім беру бағдарламалары мен оқу-әдістемелік материалдардың сапасын бағалау критерийлері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Дағды 2:
біліктілікті арттыру және/немесе қайта даярлау

Машықтар:
1. Жеке даму траекториясын жоспарлау.
2. Білім беру процесін жетілдіру бойынша өзекті зерттеулердің нәтижелерін зерделеу.
3. Тәжірибені жақсарту мақсатында кәсіби қоғамдастықта өзара әрекеттесу.

Білімдер:
1. Біліктілікті арттыруды/ кәсіптік қайта даярлауды реттейтін нормативтік құқықтық актілер.
2. Бейіндік сала, Педагогика және психология негіздері, оқыту әдістемесі, оның ішінде цифрлық технологияларды пайдалану.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Дағды 3:
озық педагогикалық тәжірибелерді жариялау ұйым/өңір деңгейінде

Машықтар:
1. Озық педагогикалық тәжірибенің бағыттарын таңдау.
2. Табысты кәсіби қызметтің нәтижелерін жалпылау, ұсыну/тарату.
3. Білім беру ұйымдарындағы зерттеулерді қолдау/үйлестіру және әріптестердің кәсіби дамуына ықпал ету.
4. Авторлық бағдарламалар/авторлық оқыту әдістемесі форматтарында инновацияларды құру үшін тәжірибені зерттеуге қатысу / жүргізу.

Білімдер:
1. Алгоритм, формалар, анықтау әдістері, зерттеу, тәжірибені жалпылау.
2. Үздік тәжірибелерді жалпылау және тарату әдістемесі.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Дербестік және жауапкершілік
Ынтымақтастық және өзара іс-қимыл
Ауызекі сөйлеу дағдылары
Жазбаша қарым-қатынас жасау дағдылары
Зейінді шоғырландыру және бақылау
Жобалық ойлау

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Қосымша білім беру педагогі

5

Қосымша білім беру педагогі

30. Кәсіптің карточкасы "Педагог-ассистент":

Топтың коды:

2379-9

Қызмет атауының коды:

-

Кәсіптің атауы:

Педагог-ассистент

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

4.1, 4.2, 4.3

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Педагог лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамаларын бекіту туралы Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2009 жылғы 13 шілдедегі № 338 бұйрығы 
8-параграф. Мектепке дейінгі тәрбие және оқыту ұйымының педагог-ассистенті. 11-параграф. Білім беру ұйымының педагог-ассистенті 

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман) 

Мамандық:
Бастауыш білім беру педагогикасы мен әдістемесі 

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

4 деңгей үшін-жұмыс өтілі жоқ; 4.1 үшін-кемінде 2 жыл; 4.2 үшін-кемінде 3 жыл; 4.3 үшін-кем дегенде 4 жыл.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Жоқ

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Ерекше білім беру қажеттіліктері бар баланы психологиялық-педагогикалық сүйемелдеуді жүзеге асыру; білім беру ұйымдарында ұйымдастырылған оқу және өзге де қызмет кезінде ерекше білім беру қажеттіліктері бар балаларға көмек көрсету; ерекше білім беру қажеттіліктері бар бала туралы деректерді бақылауды және жинауды жүзеге асыру

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Психологиялық-медициналық-педагогикалық консультацияның ұсынымы бойынша ерекше білім беру қажеттіліктері бар баланы психологиялық-педагогикалық сүйемелдеуді жүзеге асыруға қатысу
2. Балалардың ерекше білім беру қажеттіліктерін командалық бағалауға қатысу
3. Ерекше білім беру қажеттіліктері бар балаларға арналған жеке білім беру және дамыту бағдарламаларын жасауға қатысу
4. Білім беру ұйымдарында ұйымдастырылған оқу және өзге де қызмет кезінде ерекше білім беру қажеттіліктері бар балаларға көмек көрсету
5. Оқу-әдістемелік қызметті жүзеге асыру

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Психологиялық-медициналық-педагогикалық консультацияның ұсынымы бойынша ерекше білім беру қажеттіліктері бар баланы психологиялық-педагогикалық сүйемелдеуді жүзеге асыруға қатысу



Дағды 1:
Ерекше білім беру қажеттіліктері бар балаларды табысты оқыту үшін жағдайлар жасау

Машықтар:
1. Ерекше білім беру қажеттіліктері бар баланың функционалдық, коммуникативтік, әлеуметтік дағдыларын қалыптастыру;
2. Ерекше білім беру қажеттіліктері бар баланың оқу мотивациясын дамыту;
3. Оқу-тәрбие процесіне қатысушылармен өзара іс-қимыл жасау.

Білімдер:
1. Ерекше білім беру қажеттіліктері бар балаларға білім беру саласындағы нормативтік құқықтық актілер;
2. Ерекше білім беру қажеттіліктері бар балалардың даму ерекшеліктері мен бұзылыс түрлері;
3. Оқыту бойынша балалармен жұмыс істеу әдістері оқу процесіне өз бетінше қатысу.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 2:
Балалардың ерекше білім беру қажеттіліктерін командалық бағалауға қатысу



Дағды 1:
Оқу процесінде баламен күнделікті өзара әрекеттесу туралы бақылаулар мен деректерді жүйелеу

Машықтар:
1. Баланың даму динамикасын бағалау;
2. Ерекше білім беру қажеттіліктері бар баланы оқытуда қиындықтар туғызатын даму ерекшеліктері мен себептерін анықтау;
3. Ерекше білім беру қажеттіліктері бар баланың дамуының әлсіз және күшті жақтарын анықтау.

Білімдер:
1. Дамуындағы бұзылыстарды психологиялық-педагогикалық диагностикалаудың заманауи әдістері;
2. Пән мұғалімдерімен өзара әрекеттесу принциптері;
3. Психологиялық-педагогикалық сүйемелдеу қызметінің мамандарымен, ерекше білім беру қажеттіліктері бар баланың отбасымен өзара іс-қимыл принциптері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 3:
Ерекше білім беру қажеттіліктері бар балаларға арналған жеке білім беру және дамыту бағдарламаларын жасауға қатысу



Дағды 1:
Жеке білім беру және дамыту бағдарламаларының мақсаттары мен міндеттерін талқылау

Машықтар:
1. Психологиялық-педагогикалық тексеріс нәтижелерін талдау;
2. Мұғалімнің жетекшілігімен білім беру ортасын және оқу ортасы мен оқу кеңістігін жақсарту мүмкіндіктерін зерттеуге қатысу;
3. Ерекше білім беру қажеттіліктері бар баланы тәрбиелеу, дамыту және оқыту мәселелері бойынша кеңес беру.

Білімдер:
1. Балалар психологиясының негіздері, балалардың даму ерекшеліктері;
2. Оқу материалдары мен тапсырмаларды ерекше білім беру қажеттіліктері бар баланың нақты ерекшеліктеріне бейімдеу әдістері;
3. Түзету және дамыту жұмыстарының әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 4:
Білім беру ұйымдарында ұйымдастырылған оқу және өзге де қызмет кезінде ерекше білім беру қажеттіліктері бар балаларға көмек көрсету



Дағды 1:
Жеке ерекшеліктерін ескере отырып, білім беру процесінде баланы сүйемелдеу

Машықтар:
1. Ерекше білім беру қажеттіліктері бар балаға оның жеке ерекшеліктерін ескере отырып, оқу тапсырмаларын орындауға көмек көрсету;
2. Ерекше білім беру қажеттіліктері бар баланың мінез құлқын бақылау;
3. Мұғалімнің ұсыныстары бойынша баланың жеке қабілеттері мен қажеттіліктерін ескере отырып, оқу-көрнекі материалдарды дайындау.

Білімдер:
1. Ерекше білім беру қажеттіліктері бар балалардың оқу қызметін ұйымдастырудың әдістері мен тәсілдері;
2. Ерекше білім беру қажеттіліктері бар балалардың білім беру процесінің ерекшеліктері;
3. Ерекше білім беру қажеттіліктері бар балаларға арналған оқу материалдары мен тапсырмаларды бейімдеу принциптері мен әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 5:
Оқу-әдістемелік қызметті жүзеге асыру



Дағды 1:
Кәсіби дамуды жүзеге асыру

Машықтар:
1. Кәсіби қызметті жетілдірудегі өз қажеттіліктерін анықтау;
2. Кәсіби дамуды ресми, бейресми, ақпараттық нысандарда жоспарлау;
3. Өзін-өзі оқыту және өзін-өзі дамыту технологияларын меңгеру;
4.1 деңгей үшін:
- өзінің кәсіби деңгейін арттыру мақсатында білім беру ұйымы шеңберінде әріптестерімен өзара іс-қимыл жасау;
4.2 деңгей үшін:
- өзінің кәсіби деңгейін арттыру мақсатында қаланың білім беру ұйымдары шеңберінде әріптестерімен өзара іс-қимыл жасау;
4.3 деңгей үшін:
- өзінің кәсіби деңгейін арттыру мақсатында облыстың білім беру ұйымдары шеңберінде әріптестерімен өзара іс-қимыл жасау.

Білімдер:
1. Біліктілікті арттыруды, кәсіптік қайта даярлауды және қызметті бағалауды реттейтін нормативтік құқықтық актілер;
2. Арнайы және инклюзивті білім беру саласындағы нормативтік құқықтық актілер;
3. Педагогикалық этика нормалары;
4. Кәсіби дамудың өзіндік қажеттіліктерін анықтау әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 2:
Әріптестердің өз тәжірибесі мен тәжірибесінің рефлексиясы

Машықтар:
1. Балалардың жеке қабілеттері мен қажеттіліктерін ескеретін әріптестердің өз тәжірибесі мен тәжірибесіне талдау жасау;
2. Өзінің кәсіби дамуының рефлексиясын жүзеге асыру;
3. Әріптестердің кәсіби жетістіктері мен тәжірибелерінің нәтижелілігін бағалау және қадағалау;
4. Өз тәжірибесін үздіксіз жақсартуды жоспарлау, соның ішінде ақпараттық технологияларды қолдану.

Білімдер:
1. Педагогикалық практиканың жеке және командалық рефлексиясының негіздері;
2. Өз тәжірибесін талдау әдістері;
3. Педагогикалық практика рефлексиясының әдістері мен құралдары, оның ішінде әріптестерімен өзара әрекеттесу.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 3:
Білім беру процесін зерттеу

Машықтар:
1. Педагог пен психологиялық-педагогикалық сүйемелдеу қызметінің басшылығымен білім беру ортасын және оқу ортасы мен оқу кеңістігін жақсарту мүмкіндіктерін зерттеуге қатысу;
2. 4.1 деңгей үшін:
-педагог пен психологиялық-педагогикалық сүйемелдеу қызметінің басшылығымен білім беру ұйымы деңгейінде зерттеу нәтижелерін қалыптастыру және тарату;
4.2 деңгей үшін:
- зерттеу нәтижелерін қала деңгейінде қалыптастыру және тарату;
4.3 деңгей үшін:
- зерттеу нәтижелерін облыс деңгейінде қалыптастыру және тарату.

Білімдер:
1. Білім беру процесін зерттеудің теориялары мен практикасы;
2. Ерекше білім беру қажеттіліктері бар балалардың білім беру процесінің ерекшеліктері;
3. Оқу процесін зерттеудің тәсілдері, әдістері, құралдары.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Үсынылмайды 

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Бейімділік
Жауапкершілік
Күйзеліске тұрақтылық
Шыдамдылық
Эмоциялық парасат
Мейірімділік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Орта мектеп педагогы

4

Тәрбиеші

31. Кәсіптің карточкасы "Мұғалім-логопед, логопед":

Топтың коды:

2374-9

Қызмет атауының коды:

-

Кәсіптің атауы:

Мұғалім-логопед, логопед

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

6.1, 6.2, 6.3, 6.4

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Педагог лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамаларын бекіту туралы Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2009 жылғы 13 шілдедегі № 338 бұйрығы 
4,7,10-параграф. Мектепке дейінгі тәрбие және оқыту, орта және арнайы білім беру ұйымдарының арнайы педагогы (мұғалім-дефектолог, дефектолог, мұғалім-логопед, логопед, олигофренопедагог, сурдопедагог, тифлопедагог). 

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура) 

Мамандық:
Арнайы педагогика 

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

6 деңгей үшін - жұмыс өтілі жоқ; 6.1 үшін - кемінде 2 жыл; 6.2 үшін - кемінде 3 жыл; 6.3 үшін - кемінде 4 жыл, 6.4 үшін - кемінде 5 жыл.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Біліктілікті арттыру

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Ерекше білім беру қажеттіліктері бар (сөйлеу тілі бұзылған) балаларды арнайы психологиялық-педагогикалық қолдау (оқыту және тәрбиелеу)

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Психологиялық-педагогикалық қолдауды және оқу-тәрбие процесін жүзеге асыру
2. Балалардың білімін, іскерлігі мен дағдыларын бағалау
3. Мамандыққа деген қоғамдық сенімді қолдау және балаларды құндылықтар жүйесіне тарту 
4. Оқу-әдістемелік қызметті жүзеге асыру 

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Психологиялық-педагогикалық қолдауды және оқу-тәрбие процесін жүзеге асыру



Дағды 1:
Психологиялық-педагогикалық қолдау мен оқу-тәрбие процесін жоспарлау

Машықтар:
1. Балалардың өмірі мен денсаулығын қорғау талаптарын сақтау;
2. Сөйлеу тілінің күрделі бұзылыстары бар балалардың білім беру қажеттіліктерін ескере отырып, білім беру, түзету және дамыту процесін жобалау және жүзеге асыру;
3. Сөйлеу тілінің бұзылыстары бар балалардың қажеттіліктері мен қабілеттеріне жауап беретін өзіндік тәжірибені және ақпараттық, көмекші технологияларды зерттеу нәтижелерін пайдалана отырып, оқыту процесінің мазмұнын жобалау;
4. Жетістіктер мониторингінің нәтижелерін талдауды ескере отырып, сөйлеу тілі бұзылған балалардың жеке білім беру бағытын жобалау және іске асыру;
5. Пәнаралық тәсіл мен арнайы педагогика қағидаттарын ескере отырып, оқу бағдарламаларын, оқыту әдістемелерін және оқу-әдістемелік материалдарды зерттеу және енгізу;
6. Әріптестерді, ата-аналарды (заңды өкілдерді) сөйлеу тілі бұзылған балалардың білім беру процесіне тарту.

Білімдер:
1. Білім алушылардың қауіпсіздігі, өмірі мен денсаулығын қорғау негіздері;
2. Білім беру саласындағы, соның ішінде арнайы және инклюзивті білім беру саласындағы нормативтік құқықтық актілер;
3. Оқу пәнінің мазмұны, түзету пәндері, сөйлеу тілі бұзылған білім алушыларды оқыту және бағалау әдістемелері;
4. Оқу, түзету-дамыту және жеке білім беру бағдарламасын пәнаралық контексте әзірлеуге арналған теориялық және әдістемелік тәсілдер, инновацияларды құру.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 2:
Психологиялық-педагогикалық қолдау мен оқу-тәрбие процесін ұйымдастыру

Машықтар:
1. Авторлық әзірлемелер мен бағалау стратегиялары негізінде оқытудың интеграцияланған процесін жүзеге асыру;
2. Қауіпсіз және қолайлы білім беру / дамыту ортасын басқару, әріптестерге этикалық нормаларды, соның ішінде ақпараттық технологиялар мен жасанды интеллект негізіндегі мазмұнды түсінуде қолдау көрсету;
3. Сөйлеу тілі бұзылған балалармен оқытудың, түзету жұмыстарының инновациялық формаларын, әдістері мен құралдарын қолдану;
4. Оқытудың тиімді әдістемелері мен оқытудың оқу жетістіктерін бағалау құралдары негізінде сабақ өткізу кезінде сөйлеу тілі бұзылған білім алушылардың ерекше білім беру қажеттіліктерін ескеру;
5. Оқу процесін ұйымдастыру кезінде заманауи білім беру ресурстарын, оның ішінде ақпараттық ресурстарды қолдану;
6. Арнайы және инклюзивті білім беру жағдайында сөйлеу тілі бұзылған білім алушылардың дамуы үшін қолайлы жағдайларды қамтамасыз ету;
7. Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік ережелерін сақтау;
8. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениетті сақтау;
Алдыңғыларға қосымша, 6.1 ішкі деңгей үшін:
8. Балалардың дамуындағы бұзылыстардың алдын алу мен түзетудің заманауи әдістерін қолдану;
Алдыңғыларға қосымша, 6.2 ішкі деңгей үшін:
9. Балалардың дамуындағы бұзылыстарды тексеру және түзету әдістері мен әдістерін қолдану;
Алдыңғыларға қосымша, 6.3 ішкі деңгей үшін:
10. Арнайы педагогиканың соңғы жетістіктерін пайдалану;
Алдыңғыларға қосымша, 6.4 ішкі деңгей үшін:
11. Арнайы педагогиканың жаңа жетістіктерін енгізу.

Білімдер:
1. Еңбек заңнамасының негіздері, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қорғау қағидалары, санитарлық ережелер мен нормалар;
2. Сөйлеу тілінің бұзылыстарын түзетудің заманауи технологиялары;
2. Оқыту әдістемесі, арнайы білім беру (логопедия) саласындағы оқытудың қазіргі заманғы технологиялары, оның ішінде ақпараттық;
3. Сөйлеу тілі бұзылған балалардың жас және жеке, сөйлеу дамуының заңдылықтары;
4. Оқу ортасында қауіпсіз, қолжетімді, қолайлы білім беру ортасын және эмоционалды-психологиялық климатты құру тәсілдері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 2:
Балалардың білімін, іскерлігі мен дағдыларын бағалау



Дағды 1:
Ерекше білім беру қажеттіліктерін бағалауды жүзеге асыру

Машықтар:
1. Сөйлеу тілі бұзылған балалардың ерекше білім беру қажеттіліктері мен сөйлеу қабілетінің даму деңгейіне баға беру;
2. Сөйлеу тілі бұзылған балалардың ерекше білім беру қажеттіліктерін бағалаудың әртүрлі құралдарын қолдану;
3. Балалардың жеке қабілеттері мен қажеттіліктерін ескере отырып, көп деңгейлі диагностикалық материалдарды әзірлеу.

Білімдер:
1. Мүмкіндігі шектеулі балалардың білім беру қажеттіліктерін бағалаудың теориялары мен тәжірибелері;
2. Мүмкіндігі шектеулі балалардың танымдық мүмкіндіктері деңгейін бағалау критерийлері мен құралдары;
3. Мүмкіндігі шектеулі балалардың жас және жеке, психофизикалық, сөйлеу дамуының заңдылықтары.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 2:
Даму динамикасының мониторингі

Машықтар:
1. Балалардың даму динамикасы мен арнайы психологиялық-педагогикалық қолдау нәтижелеріне мониторинг жүргізу;
2. Бағалау нәтижелері бойынша кейіннен кері байланыс бере отырып, цифрлық ресурстарды пайдалана отырып мониторинг нәтижелерін талдауды жүзеге асыру;
3. Балалардың дағдыларын қалыптастыру динамикасын бағалау әдістерін, стратегиялары мен құралдарын әзірлеу және қолдану;
4. Педагогикалық қоғамдастық үшін сөйлеу тілі бұзылған балалардың даму мониторингінің нәтижелерін пайдалану бойынша ұсыныстар әзірлеу.

Білімдер:
1. Дәстүрлі, көмекші құралдарды қолдана отырып, сөйлеу тілі бұзылған балаларды оқытудың әдістері мен ерекшеліктері;
2. Жеке ерекшеліктері мен мүмкіндіктерін ескере отырып, балалардың даму динамикасын бақылаудың арнайы әдістері мен технологиялары;
3.Сөйлеу тілі бұзылған балаларға арналған оқу бағдарламаларының теориялық және әдістемелік негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 3:
Мамандыққа деген қоғамдық сенімді қолдау және балаларды құндылықтар жүйесіне тарту 



Дағды 1:
Мектепте және одан тыс жерлерде этика мен мінез-құлықтың жоғары стандарттарын сақтау 

Машықтар:
1. Педагогикалық қызметтегі этикалық және құқықтық нормаларды басшылыққа алу;
2. Сандық сәйкестікті басқару және сандық этикетті сақтау;
3. Оқу-танымдық іс-әрекетке мотивацияны арттыру негізінде балалардың мінез-құлқын басқару;
4. Педагогикалық процестің барлық қатысушыларының субъект-субъектілік өзара іс - қимылын ұйымдастыру, білім беру процесін басқару технологиясын меңгеру;
5. Өзгерістерге қатысты белсенді болу және сөйлеу тілі бұзылған балалардың білім беру және тәрбие процесін жақсарту бойынша инновацияларды енгізу;
6. Барлық балалардың білім беру және түзету және дамыту мақсаттарына қол жеткізу қабілетіне сенімділік таныту.

Білімдер:
1. Педагогикалық этика ережелері;
2. Сандық сәйкестікті және онлайн оқытуды басқарудағы этикалық нормалар;
3. "Авторлық құқық және сабақтас құқықтар туралы" Қазақстан Республикасының Заңы.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 2:
Бірыңғай құндылықтарды қабылдау арқылы жеке тұлғаның құндылықтық-мағыналық саласын кеңейту және нығайту

Машықтар:
1. Ұлттық және жалпыадамзаттық құндылықтарды сақтай отырып, мәдени әртүрлілікке ашықтықты көрсету;
2. Қазақ мәдениеті мен тілінің, Қазақстан халқының басқа да мәдениеттері мен тілдерінің байлығын оқыту мен тәрбиелеу процесіне біріктіру;
3. Мүмкіндігі шектеулі балалардың тұлғалық және танымдық іс-әрекетінің дамуын қамтамасыз ету және бақылау;
4. Балалардың эмоционалды-құндылық саласын дамытатын тәрбие жұмысын жобалау (тәжірибе мәдениеті және құндылық бағдарлары);
5. Балалардың цифрлық ортада қауіпсіз және этикалық болуын қамтамасыз ету;
6. Сөйлеу тілі бұзылған балаларды дамытудың жеке бағытын құру үшін ата-аналармен (заңды өкілдермен) өзара әрекеттесу;
7. Балалардың жеке басының және оның жалпы мәдениетін қалыптастыруға ықпал ету

Білімдер:
1. Ұйымның тәрбие қызметін реттейтін нормативтік құқықтық актілер;
2. Мүмкіндігі шектеулі балаларды тәрбиелеудің қазіргі заманғы тұжырымдамалары, тәрбие жұмысының арнайы әдістері;
3. Қауіпсіз, қолжетімді, қолайлы білім беру ортасын құру тәсілдері;
4. Мүмкіндігі шектеулі балаларда көпмәдениетті білім беру негіздерін қалыптастыру тәсілдері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 4:
Оқу-әдістемелік қызметті жүзеге асыру 



Дағды 1:
Оқу-әдістемелік материалдарды әзірлеу және дайындау

Машықтар:
1. Ақпараттық, көмекші технологияларды пайдалана отырып, логопедия саласындағы өзекті зерттеулер негізінде сөйлеу тілі бұзылған балаларды оқытудың білім беру және түзету-дамыту процесін жобалау;
2. Бағдарламалауды қолдана отырып, сандық мазмұн жасау;
3. Сөйлеуді дамытудағы кемшіліктерді түзету бойынша оқу-әдістемелік материалдар әзірлеу;
4. Облыс деңгейінде логопедия саласындағы өзінің кәсіби қызметінің нәтижелерін әзірлеу және ұсыну.

Білімдер:
1. Арнайы педагогика (логопедия) саласындағы, оның ішінде сөйлеу тілі бұзылған балалардың цифрлық дағдыларын дамыту үшін оқу-әдістемелік материалдарды жобалау және әзірлеу негіздері;
2. Оқу-әдістемелік материалдардың сапасын бағалау критерийлерінің жүйесі;
3. Авторлық құқықты сақтай отырып, цифрлық мазмұнды әзірлеу, интеграциялау және өңдеу әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 2:
Кәсіби дамуды жүзеге асыру 

Машықтар:
1. Әріптестермен кәсіби пікірталастарды бастау және ата-аналармен (заңды өкілдермен) сенімді қарым-қатынасты сақтау;
2. Кәсіби шеберлік конкурстарына қатысу, балаларды олимпиадаларға, конкурстарға, жарыстарға қатысуға дайындау;
3. Тиісті уәкілетті органның ведомстволық бағынысты білім беру ұйымдары ұйымдастырған педагогтер үшін семинарлар, конференциялар ұйымдастыруға және өткізуге қатысу;
4. Интернет-ресурстарды пайдалана отырып, жұмыс тәжірибесін тарату;
Алдыңғыларға қосымша, 6.1 ішкі деңгей үшін:
5. Білім беру ұйымы деңгейінде тәжірибені жинақтау;
Алдыңғыларға қосымша, 6.2 ішкі деңгей үшін:
6. Оқу қызметін талдау дағдыларын пайдалану, тәлімгерлікті жүзеге асыру және кәсіби дамудың басымдықтарын айқындау: білім беру ұйымы деңгейінде өзінің және әріптестерінің, аудан/қала деңгейінде тәжірибені жинақтау;
Алдыңғыларға қосымша, 6.3 ішкі деңгей үшін:
7. Облыстық оқу-әдістемелік кеңесте мақұлданған авторлық бағдарламаны жариялау немесе жарияланған бағдарламалардың, оқу-әдістемелік құралдардың авторы (бірлескен авторы) болу;
8. Арнайы педагогика саласындағы оқулықтарға, оқу-әдістемелік кешендер мен құралдарға сараптама жүргізу
Алдыңғыларға қосымша, 6.4 ішкі деңгей үшін:
9. Авторлық бағдарламаны жариялау немесе РОӘК мақұлдаған жарияланған бағдарламалардың, оқу-әдістемелік құралдардың авторы болу;
10. Облыс деңгейінде педагогтердің кәсіби қоғамдастығы желісіне тәлімгерлікті жүзеге асыру және дамытуды жоспарлау, білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен республикалық және халықаралық кәсіби конкурстардың қатысушысы болу.

Білімдер:
1. Біліктілікті арттыруды, кәсіптік қайта даярлауды және қызметті бағалауды реттейтін нормативтік құқықтық актілер;
2. Кәсіби дамудың өзіндік қажеттіліктерін анықтау әдістері;
3. Арнайы және инклюзивті білім беру саласындағы нормативтік құқықтық актілер;
4. Педагогикалық этика нормалары.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 3:
Өзінің тәжірибесіне және әріптестерінің тәжірибесіне рефлексия жасау

Машықтар:
1. Арнайы педагогика (логопедия)саласындағы үздік педагогикалық тәжірибелерді зерделеу негізінде өзінің кәсіби дамуы мен әріптестерінің практикасының рефлексиясын жүзеге асыру;
2. Әріптестердің кәсіби жетістіктері мен тәжірибелерінің нәтижелілігін бағалау және қадағалау;
3. Педагогтерді дамыту үшін сындарлы кері байланыс беру;
4. Өзінің де, басқа да педагогтердің, оның ішінде ақпараттық технологияларды пайдалана отырып, кәсіби білімдерін, дағдылары мен құзыреттерін үздіксіз дамытудың тиімді жолдарын жоспарлау және айқындау.

Білімдер:
1. Педагогикалық қызметтегі жеке және командалық рефлексия теориялары мен практикасы;
2. Өз тәжірибесін талдау әдістері;
3. Педагогикалық практика рефлексиясының әдістері мен құралдары, оның ішінде әріптестерімен өзара әрекеттесу.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 4:
Білім беру процесін зерттеу 

Машықтар:
1. Сөйлеу тілі бұзылған балалардың білім беру процесін жетілдіру үшін арнайы білім беру саласындағы өзекті зерттеулердің нәтижелерін зерттеу;
2. Әріптестермен бірге сабақты/әрекетті зерттеу және сөйлеу тілі бұзылған балалардың оқу тәжірибесін жақсарту үшін зерттеу нәтижелерін тарату;
3. Сабақты зерттей, талдай білу және бағалау құралдарын жасай білу;
4. Сөйлеу тілі бұзылған балалардың оқу және еңбек дағдыларының дамуы мен мониторингін қамтамасыз ету.

Білімдер:
1. Білім беру, түзету және дамыту процесін зерттеудің теориялары мен практикасы;
2. Мүмкіндігі шектеулі балалардың білім беру процесінің ерекшеліктері;
3. Оқу процесін зерттеудің тәсілдері, әдістері, құралдары.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Эмоциялық парасат
Мейірімділік
Педагог мамандығына адалдық 
азаматтық жауапкершілік 
проактивтілік 
кәсіби этиканы сақтау 

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

7

Мұғалім-логопед, логопед

32. Кәсіптің карточкасы "Мұғалім-логопед, логопед":

Топтың коды:

2374-9

Қызмет атауының коды:

-

Кәсіптің атауы:

Мұғалім-логопед, логопед

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

7

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

7.1, 7.2, 7.3, 7.4

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Педагог лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамаларын бекіту туралы "Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2009 жылғы 13 шілдедегі № 338 бұйрығы 
4,7,10-параграф. Мектепке дейінгі тәрбие және оқыту, орта және арнайы білім беру ұйымдарының арнайы педагогы (мұғалім-дефектолог, дефектолог, мұғалім-логопед, логопед, олигофренопедагог, сурдопедагог, тифлопедагог). 

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары оқу орнынан кейінгі білім (магистратура, резидентура) 

Мамандық:
Арнайы педагогика 

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

7 деңгей үшін - жұмыс өтілі жоқ; 7.1 үшін - кемінде 2 жыл; 7.2 үшін - кемінде 3 жыл; 7.3 үшін - кемінде 4 жыл, 7.4 үшін - кемінде 5 жыл.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Біліктілікті арттыру

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Ерекше білім беру қажеттіліктері бар (сөйлеу тілі бұзылған) балаларды арнайы психологиялық-педагогикалық қолдау (оқыту және тәрбиелеу)

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Психологиялық-педагогикалық қолдауды және оқу-тәрбие процесін жүзеге асыру
2. Балалардың білімін, іскерлігі мен дағдыларын бағалау
3. Мамандыққа деген қоғамдық сенімді сақтау және балаларды құндылықтар жүйесіне тарту
4. Оқу-әдістемелік қызметті жүзеге асыру

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Психологиялық-педагогикалық қолдауды және оқу-тәрбие процесін жүзеге асыру



Дағды 1:
Психологиялық-педагогикалық қолдау мен оқу-тәрбие процесін жоспарлау

Машықтар:
1. Балалардың өмірі мен денсаулығын қорғау талаптарын сақтау;
2. Сөйлеу тілінің күрделі бұзылыстары бар балалардың жеке ерекшеліктеріне негізделген оқу процесін жобалау;
3. Сөйлеу тілі бұзылған балалардың қажеттіліктері мен қабілеттерін қанағаттандыратын өзіндік тәжірибелер мен ақпараттық технологияларды зерттеу нәтижелерін қолдана отырып, оқыту/оқу процесінің мазмұнын жоспарлау;
4. Білім беру жетістіктері мониторингінің нәтижелерін ескере отырып, сөйлеу тілі бұзылған балалардың жеке білім беру траекториясын жобалау;
5. Сөйлеу тілі бұзылған балалардың пәнаралық көзқарасы мен танымдық процесінің принциптерін ескере отырып, оқу бағдарламаларын, оқытудың арнайы әдістемелерін, арнайы педагогикалық қолдауды және оқу-әдістемелік материалдарды енгізу;
6. Әріптестерді және ата-аналарды (заңды өкілдерді) сөйлеу тілі бұзылған балалардың білім беру процесіне тарту үшін ресурстардың кең спектрін қолдану.

Білімдер:
1. Балалардың қауіпсіздігі, өмірі мен денсаулығын қорғау негіздері;
2. Арнайы және инклюзивті білім беру саласындағы нормативтік құқықтық актілер;
3. Оқу пәнінің мазмұны, түзету-дамыту жұмысы және сөйлеу тілі бұзылған балаларды оқыту мен бағалаудың тиісті әдістері;
4. Пәнаралық контексте оқу бағдарламасын әзірлеудің теориялық және әдістемелік тәсілдері, оқытудың әмбебап әдістері, пәнді оқыту ерекшелігіне сәйкес қосымша, көмекші технологиялар.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 2:
Психологиялық-педагогикалық қолдау мен оқу-тәрбие процесін ұйымдастыру

Машықтар:
1. Ақпараттық технологиялар мен жасанды интеллект негізіндегі мазмұнды пайдалана отырып, тәжірибені зерттеу нәтижелерін ескере отырып, оқытудың интеграцияланған процесін іске асыру;
2. Этикалық нормаларды, оның ішінде ақпараттық технологияларды пайдалану кезінде сақтаудың үлгісі болып табылатын қауіпсіз және қолайлы білім беру/дамыту ортасын құру бойынша тиімді тәжірибені тарату;
3. Сөйлеу тілі бұзылған балаларды оқытудың инновациялық формаларын, әдістері мен құралдарын қолдану;
4. Арнайы педагогика (логопедия)саласындағы практиканы зерттеу негізінде оқытудың тиімді әдістемелері мен оқу жетістіктерін бағалау құралдары негізінде сабақты зерттеу және жобалау;
5. Сөйлеу тілі бұзылған білім алушылардың оқу процесін ұйымдастыру кезінде заманауи білім беру ресурстарын, оның ішінде ақпараттық ресурстарды қолдану;
6. Балалардың жеке қабілеттері мен қажеттіліктерін ескере отырып, көп деңгейлі оқу-әдістемелік материалдарды әзірлеу;
7. Инклюзивті білім беруді дамыту үшін қолайлы жағдайларды қамтамасыз ету;
8. Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік ережелерін сақтау;
9. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениетті сақтау;
Алдыңғыларға қосымша, 7.1 ішкі деңгей үшін:
10. Балалардың дамуындағы бұзылыстарды алдын алу мен түзетудің заманауи әдістерін қолдану;
Алдыңғыларға қосымша, 7.2 ішкі деңгей үшін:
11. Балалардың дамуындағы бұзылыстарды диагностикалау және түзету әдістерін қолдану;
Алдыңғыларға қосымша, 7.3 ішкі деңгей үшін:
12. Арнайы педагогиканың соңғы жетістіктерін пайдалану.
Алдыңғыларға қосымша, 7.4 ішкі деңгей үшін:
13. Арнайы педагогиканың жаңа жетістіктерін енгізу.

Білімдер:
1. Еңбек заңнамасының негіздері, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау ережелері, санитарлық ережелер мен нормалар;
2. Оқыту әдістемесі, оқытудың заманауи технологиялары, оның ішінде ақпараттық;
3. Сөйлеу тілі бұзылған балалардың жас және жеке даму заңдылықтары;
4. Сыныпта қауіпсіз, қол жетімді, қолайлы білім беру ортасын және эмоционалды-психологиялық климатты құрудың инновациялық тәсілдері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 2:
Балалардың білімін, іскерлігі мен дағдыларын бағалау



Дағды 1:
Ерекше білім беру қажеттіліктерін бағалауды жүзеге асыру

Машықтар:
1. Сөйлеу тілі бұзылған балалардың ерекше білім беру қажеттіліктері мен сөйлеу қабілетінің даму деңгейіне баға беру;
2. Сөйлеу тілі бұзылған балалардың ерекше білім беру қажеттіліктерін бағалаудың әртүрлі құралдарын қолдану;
3. Балалардың жеке қабілеттері мен қажеттіліктерін ескере отырып, көп деңгейлі диагностикалық материалдарды әзірлеу.

Білімдер:
1. Мүмкіндігі шектеулі балалардың білім беру қажеттіліктерін бағалаудың теориялары мен тәжірибелері;
2. Мүмкіндігі шектеулі балалардың танымдық мүмкіндіктері деңгейін бағалау критерийлері мен құралдары;
3. Мүмкіндігі шектеулі балалардың жас және жеке, психофизикалық даму заңдылықтары.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 2:
Балалардың даму динамикасының мониторингі

Машықтар:
1. Бағалау нәтижелері бойынша кейіннен кері байланыс бере отырып, цифрлық ресурстарды пайдалана отырып, мониторинг нәтижелеріне сыни талдау жүргізу;
2. Педагогикалық қоғамдастық үшін сөйлеу тілі бұзылған балалардың даму мониторингінің нәтижелерін пайдалану бойынша ұсыныстарды жүйелеу және әзірлеу;
3. Педагогикалық қоғамдастықта балаларды дамыту бойынша тиімді ынтымақтастық тәжірибесін жинақтау және тарату;
4. Сөйлеу тілі бұзылған балаларға арналған мониторинг негізінде білім беру бағдарламасын жасау.

Білімдер:
1. Сөйлеу тілі бұзылған балалардың ерекше білім беру қажеттіліктерін ескере отырып, балалардың үлгерімін бақылау теориялары мен практикасы;
2. Сөйлеу тілі бұзылған балалардың ерекшеліктері мен қажеттіліктерін ескере отырып бағалау құралдарын әзірлеу әдістемесі;
3. Ерекше білім беру қажеттіліктерін ескере отырып, сөйлеу тілі бұзылған жетістіктерді бағалау критерийлері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 3:
Мамандыққа деген қоғамдық сенімді сақтау және балаларды құндылықтар жүйесіне тарту



Дағды 1:
Мектепте және мектептен тыс орындарда этика мен мінез-құлықтың жоғары стандарттарын сақтау

Машықтар:
1. Сөйлеу тілінің күрделі бұзылыстары бар барлық балалардың білім беру мақсаттарына жету қабілетіне сенімділік таныту;
2. Әріптестердің кәсіби деңгейін сақтауға және дамытуға жауапты болу;
3. Сөйлеу тілі бұзылған балалардың академиялық жетістіктері үшін жауапкершілікті көрсету;
4. Сандық сәйкестікті басқару және сандық этикетті сақтау;
5. Пәннің тиімділігін зерттеу және қамтамасыз ету-педагогикалық процестің барлық қатысушыларының субъектілік өзара әрекеттесуі, сөйлеу тілі бұзылған балаларға арналған арнайы ұйымдарда білім беру процесін басқару технологиясын меңгеру;
6. Сөйлеу тілі бұзылған балаларды оқыту мен тәрбиелеуде басқару және басқару құралына ие болу;
7. Өзін-өзі реттеу, стресске төзімділік дағдыларын меңгеру.

Білімдер:
1. Педагогикалық этика ережелері;
2. Сандық сәйкестікті және онлайн оқытуды басқарудағы этикалық нормалар;
3. "Авторлық құқық және сабақтас құқықтар туралы"Қазақстан Республикасының Заңы.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 2:
Бірыңғай құндылықтарды қабылдау арқылы жеке тұлғаның құндылықтық-мағыналық саласын кеңейту және нығайту.

Машықтар:
1. Сөйлеу тілі бұзылған балаларды тәрбиелеу процесін жоспарлау, болжау және ұйымдастыру;
2. Сөйлеу тілі бұзылған балаларда күнделікті өмірде білімді қолдану дағдыларын қалыптастырудың тиімді стратегияларын сыни тұрғыдан бағалау және қолдану;
3. Ұлттық және жалпыадамзаттық құндылықтарды сақтай отырып, мәдени әртүрлілікке ашықтықты көрсету;
4. Сөйлеу тілі бұзылған балалардың эмоционалды-құндылық саласын дамытатын тәрбие жұмысын жобалау (тәжірибе мәдениеті және құндылық бағдарлары);
5. Оқыту мен тәрбиелеу мүмкіндіктерін кеңейту, арнайы педагогикалық қолдау үшін сөйлеу тілі бұзылған балалардың оқу процесінде ақпараттық технологияларды қолдану;
6. Ата-аналармен (заңды өкілдермен), педагогтармен және қоғаммен ынтымақтастық технологияларын әзірлеу және іске асыру.

Білімдер:
1. Ұйымның тәрбие қызметін реттейтін нормативтік құқықтық актілер;
2. Тәрбие жұмысының әдіснамалық тәсілдері мен технологиялары, қазіргі заманғы тәрбие тұжырымдамалары;
3. Қауіпсіз, қолжетімді, қолайлы білім беру ортасын құрудың инновациялық тәсілдері;
4. Балаларда көпмәдениетті білім беру негіздерін қалыптастырудың теориялық және әдістемелік тәсілдері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 4:
Оқу-әдістемелік қызметті жүзеге асыру



Дағды 1:
Оқу-әдістемелік материалдарды дайындау және әзірлеу

Машықтар:
1. Ақпараттық технологияларды пайдалана отырып, арнайы білім берудегі зерттеу нәтижелері негізінде сөйлеу тілі бұзылған білім алушылардың ерекше білім беру қажеттіліктері мен дамуын ескере отырып, оқу-әдістемелік материалдарды жүйелеу және әзірлеуді жүргізу;
2. Бағдарламалауды қолдана отырып, сандық мазмұн жасау;
3. Кәсіби қызмет нәтижелерін трансляциялау.

Білімдер:
1. Оқу-әдістемелік материалдарды жобалау және әзірлеу, оның ішінде сөйлеу тілі бұзылған балаларға арналған цифрлық технологиялар;
2. Оқу-әдістемелік материалдардың сапасын бағалау критерийлерінің жүйесі;
3. Авторлық құқықты сақтай отырып, цифрлық мазмұнды әзірлеу, интеграциялау және өңдеу әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 2:
Кәсіби дамуды жүзеге асыру

Машықтар:
1. Желілік кәсіби қауымдастықтар құру және оларға ата-аналарды (заңды өкілдерді), сарапшыларды және басқа да мүдделі тұлғаларды тарту;
2. Кәсіби шеберлік конкурстарына қатысу немесе сөйлеу тілі бұзылған балаларды олимпиадаларға, конкурстарға, жарыстарға қатысуға дайындау;
3. Тиісті уәкілетті органның ведомстволық бағынысты білім беру ұйымдары ұйымдастырған педагогтер үшін семинарлар, конференциялар ұйымдастыруға және өткізуге қатысу;
4. Интернет-ресурстарды пайдалана отырып, жұмыс тәжірибесін тарату;
Алдыңғыларға қосымша, 7.1 ішкі деңгей үшін:
5. Білім беру ұйымы деңгейінде тәжірибені жинақтау;
Алдыңғыларға қосымша, 7.2 ішкі деңгей үшін:
6. Ұйымдастырылған оқу қызметін талдау дағдыларын пайдалану, тәлімгерлікті жүзеге асыру және кәсіби дамудың басымдықтарын айқындау: білім беру ұйымы деңгейінде өзінің және әріптестерінің, аудан/қала деңгейінде тәжірибені жинақтау;
Алдыңғыларға қосымша, 7.3 ішкі деңгей үшін:
7. Авторлық бағдарламаны жариялау немесе облыстық оқу-әдістемелік кеңесте және РОӘК-те мақұлданған жарияланған бағдарламалардың, оқу-әдістемелік құралдардың авторы (бірлескен авторы) болу;
8. Арнайы педагогика саласындағы оқулықтарға, оқу-әдістемелік кешендер мен құралдарға сараптама жүргізу;
Алдыңғыларға қосымша, 7.4 ішкі деңгей үшін:
9. Облыс деңгейінде арнайы педагогтердің кәсіби қоғамдастық желісін дамытуды жоспарлау және тәлімгерлікті жүзеге асыру, білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен республикалық және халықаралық кәсіби конкурстарға қатысушы болу.

Білімдер:
1. Біліктілікті арттыруды, кәсіптік қайта даярлауды және қызметті бағалауды реттейтін нормативтік құқықтық актілер;
2. Арнайы және инклюзивті білім беру саласындағы нормативтік құқықтық актілер;
3. Кәсіби қызметтегі цифрлық ресурстар;
4. Кәсіби дамудың өзіндік қажеттіліктерін анықтау әдістері;
5. Педагогикалық этика нормалары.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 3:
Өзінің тәжірибесіне және әріптестерінің тәжірибесіне рефлексия жасау

Машықтар:
1. Жалпы және арнайы педагогика (логопедия)саласындағы үздік педагогикалық тәжірибелерді зерделеу негізінде өзінің кәсіби дамуы мен әріптестерінің практикасының рефлексиясын жүзеге асыру;
2. Әріптестермен, кәсіби қоғамдастықпен және ата-аналар қауымдастығымен өзара әрекеттесудегі өз тәжірибесіндегі өзгерістердің тиімділігін бағалау және қадағалау;
3. Педагогтерге дамыту үшін сындарлы кері байланыс беру және тәжірибе негізінде білім беру өнімдерін құру;
4. Өзінің де, басқа да педагогтердің, оның ішінде ақпараттық технологияларды пайдалана отырып, кәсіби білімін, дағдылары мен құзыреттерін үздіксіз дамыту әдістерін, стратегиялары мен құралдарын әзірлеу және қолдану.

Білімдер:
1. Педагогикалық қызметтегі жеке және командалық рефлексия теориялары мен практикасы;
2. Өз тәжірибесін талдау әдістері;
3. Педагогикалық практика рефлексиясының әдістері мен құралдары, оның ішінде әріптестерімен өзара әрекеттесу.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 4:
Балалардың зерттеу дағдыларын дамытуды қамтамасыз ету

Машықтар:
1. Балалардың зерттеу және жобалау қызметін үйлестіру;
2. Танымдық белсенділікті арттырудың тиісті әдістерін таңдау;
3. Зерттеу қызметі арқылы балалардың дамуының мінез-құлық және ойлау аспектілерін түзету.
4. Арнайы білім беру саласындағы зерттеулерді үйлестіру, нәтижелерді педагогикалық қоғамдастыққа тарату, әріптестерді кәсіби дамуға қолдау көрсету;
5. Әріптестермен бірге кәсіби құзыреттіліктің даму динамикасын талдау;
6. Өз тәжірибесін тарату, әріптестердің тәжірибесін зерттеуге қатысу және бастаушы педагогтар мен педагогикалық қоғамдастыққа кәсіби қолдау көрсету.

Білімдер:
1. Білім беру, түзету және дамыту процесін зерттеудің теориялары мен практикасы;
2. Мүмкіндігі шектеулі балалардың білім беру процесінің ерекшеліктері;
3. Оқу процесін зерттеудің тәсілдері, әдістері, құралдары.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Дербестік және жауапкершілік
Шыдамдылық
Тәртіптілік
Эмоциялық парасат
Мейірімділік
Педагог мамандығына адалдық 
азаматтық жауапкершілік 
кәсіби этиканы сақтау
проактивтілік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Мұғалім-логопед, логопед 

33. Кәсіптің карточкасы "Олигофренопедагог":

Топтың коды:

2374-3

Қызмет атауының коды:

2374-3-001

Кәсіптің атауы:

Олигофренопедагог

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

6.1, 6.2, 6.3, 6.4

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Педагог лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамаларын бекіту туралы Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2009 жылғы 13 шілдедегі № 338 бұйрығы 
4,7,10-параграф. Мектепке дейінгі тәрбие және оқыту, орта және арнайы білім беру ұйымдарының арнайы педагогы (мұғалім-дефектолог, дефектолог, мұғалім-логопед, логопед, олигофренопедагог, сурдопедагог, тифлопедагог). 

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура) 

Мамандық:
Арнайы педагогика 

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

6 деңгей үшін - жұмыс өтілі жоқ; 6.1 үшін - кемінде 2 жыл; 6.2 үшін - кемінде 3 жыл; 6.3 үшін - кемінде 4 жыл, 6.4 үшін - кемінде 5 жыл.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Біліктілікті арттыру

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Ерекше білім беру қажеттіліктері бар (зияты зақымдалған) балаларды арнайы психологиялық-педагогикалық қолдау (оқыту және тәрбиелеу)

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Психологиялық-педагогикалық қолдауды және оқу-тәрбие процесін жүзеге асыру
2. Балалардың білімін, іскерлігі мен дағдыларын бағалау
3. Қоғамдық сенімділікті сақтау және балаларды құндылықтар жүйесіне тарту
4. Оқу-әдістемелік қызметті жүзеге асыру 

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Психологиялық-педагогикалық қолдауды және оқу-тәрбие процесін жүзеге асыру



Дағды 1:
Психологиялық-педагогикалық қолдау мен оқу-тәрбие процесін жоспарлау

Машықтар:
1. Балалардың өмірі мен денсаулығын қорғау талаптарын сақтау;
2. Зияты зақымдалған (жеңіл, орташа, ауыр және терең зият зақымдалуы) балалардың білім беру қажеттіліктерін ескере отырып, білім беру, түзету және дамыту процесін жобалау және жүзеге асыру;
3. Зияты зақымдалған балалардың қажеттіліктері мен қабілеттеріне жауап беретін өзіндік тәжірибені және ақпараттық, көмекші технологияларды зерттеу нәтижелерін пайдалана отырып, оқыту процесінің мазмұнын жобалау;
4. Жетістіктер мониторингінің нәтижелерін талдауды ескере отырып, зияты зақымдалған балалардың жеке білім беру бағытын жобалау және іске асыру;
5. Пәнаралық тәсіл мен арнайы педагогика қағидаттарын ескере отырып, арнайы оқу бағдарламаларын, оқыту әдістемелерін және оқу-әдістемелік материалдарды зерттеу және енгізу;
6. Әріптестерді, ата-аналарды (заңды өкілдерді) зияты зақымдалған балалардың білім беру процесіне тарту.

Білімдер:
1. Балалардың қауіпсіздігі, өмірі мен денсаулығын қорғау негіздері;
2. Арнайы және инклюзивті білім беру саласындағы нормативтік құқықтық актілер;
3. Арнайы оқу пәндерінің (сабақтарының) мазмұны, зияты зақымдалған балаларды оқыту және бағалау әдістемелері;
4. Инновацияларды құру үшін пәнаралық контексте оқу, түзету-дамыту, жеке білім беру бағдарламасын әзірлеудің теориялық және әдістемелік тәсілдері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 2:
Психологиялық-педагогикалық қолдау мен оқу-тәрбие процесін ұйымдастыру

Машықтар:
1. Үлгілік оқу жоспарлары мен арнайы оқу бағдарламаларына сәйкес зияты зақымдалған балаларды психологиялық-педагогикалық қолдауды, оқытуды және тәрбиелеуді жүзеге асыру;
2. Жасанды интеллект негізінде ақпараттық технологиялар мен контентті пайдалана отырып тәжірибені зерттеу нәтижелерін ескере отырып оқыту мен тәрбиелеудің интеграцияланған процесін іске асыру;
3. Қауіпсіз және қолайлы білім беру және дамыту ортасын құру бойынша тиімді тәжірибені тарату;
4. Зияты зақымдалған балалардың оқу процесін ұйымдастыру кезінде инновациялық нысандарды, әдістер мен құралдарды, оның ішінде ақпараттық ресурстарды қолдану;
5. Арнайы педагогика (олигофренопедагогика)саласындағы практиканы зерттеу негізінде оқытудың тиімді әдістемелері мен оқу жетістіктерін бағалау құралдары негізінде сабақты зерттеу және жобалау;
6. Зияты зақымдалған балалардың жеке ерекшеліктері мен қажеттіліктерін ескере отырып, көп деңгейлі оқу-әдістемелік материалдарды әзірлеу;
7. Инклюзивті білім беруді дамыту үшін қолайлы жағдайларды қамтамасыз ету;
8. Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік ережелерін сақтау;
9. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениетті сақтау;
Алдыңғыларға қосымша, 6.1 ішкі деңгей үшін:
10. Балалардың дамуындағы бұзылыстарды алдын алу және түзету әдістері мен әдістерін қолдану;
Алдыңғыларға қосымша, 6.2 ішкі деңгей үшін:
11. Балалардың дамуындағы бұзылыстарды диагностикалау мен түзетудің заманауи әдістерін қолдану;
Алдыңғыларға қосымша, 6.3 ішкі деңгей үшін:
12. Арнайы педагогиканың соңғы жетістіктерін пайдалану;
Алдыңғыларға қосымша, 6.4 ішкі деңгей үшін:
13. Арнайы педагогиканың жаңа жетістіктерін енгізу.

Білімдер:
1. Еңбек заңнамасының негіздері, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қорғау қағидалары, санитарлық ережелер мен нормалар;
2. Оқыту әдістемесі, арнайы білім беру (олигофренопедагогика) саласындағы оқытудың қазіргі заманғы технологиялары, оның ішінде ақпараттық;
3. Зияты зақымдалған балалардың жас және жеке даму заңдылықтары;
4. Оқу ортасында қауіпсіз, қолжетімді, қолайлы білім беру ортасын және эмоционалды-психологиялық климатты құру тәсілдері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 2:
Балалардың білімін, іскерлігі мен дағдыларын бағалау



Дағды 1:
Ерекше білім беру қажеттіліктерін бағалауды жүзеге асыру

Машықтар:
1. Зияты зақымдалған балалардың танымдық саласына зерттеу жүргізу және ерекше білім беру қажеттіліктерін бағалау;
2. Зияты зақымдалған балалардың ерекше білім беру қажеттіліктерін бағалаудың әртүрлі құралдарын қолдану;
3. Балалардың жеке қабілеттері мен қажеттіліктерін ескере отырып, көп деңгейлі диагностикалық материалдарды әзірлеу.

Білімдер:
1. Мүмкіндігі шектеулі балалардың білім беру қажеттіліктерін бағалаудың теориялары мен тәжірибелері;
2. Мүмкіндігі шектеулі балалардың танымдық мүмкіндіктері деңгейін бағалау критерийлері мен құралдары;
3. Мүмкіндігі шектеулі балалардың жас және жеке, психофизикалық даму заңдылықтары.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 2:
Балалардың даму динамикасының мониторингі

Машықтар:
1. Балалардың даму динамикасы мен арнайы психологиялық-педагогикалық қолдау нәтижелеріне мониторинг жүргізу;
2. Бағалау нәтижелері бойынша кейіннен кері байланыс бере отырып, цифрлық ресурстарды пайдалана отырып мониторинг нәтижелерін талдауды жүзеге асыру;
3. Балалардың дағдыларын қалыптастыру динамикасын бағалау әдістерін, стратегиялары мен құралдарын әзірлеу және қолдану;
4. Педагогикалық қоғамдастық үшін зияты зақымдалған балалардың даму мониторингінің нәтижелерін пайдалану бойынша ұсыныстар әзірлеу.

Білімдер:
1. Дәстүрлі, көмекші құралдарды қолдана отырып, зияты зақымдалған балаларды оқытудың әдістері мен ерекшеліктері;
2. Жеке ерекшеліктері мен мүмкіндіктерін ескере отырып, балалардың даму динамикасын бақылаудың арнайы әдістері мен технологиялары;
3. Арнайы оқу бағдарламаларының теориялық және әдістемелік негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 3:
Қоғамдық сенімділікті сақтау және балаларды құндылықтар жүйесіне тарту



Дағды 1:
Мектепте және одан тыс жерлерде этика мен мінез-құлықтың жоғары стандарттарын сақтау

Машықтар:
1. Педагогикалық қызметтегі этикалық және құқықтық нормаларды басшылыққа алу;
2. Сандық сәйкестікті басқару және сандық этикетті сақтау;
3. Оқу-танымдық іс-әрекетке мотивацияны арттыру негізінде балалардың мінез-құлқын басқару;
4. Педагогикалық процестің барлық қатысушыларының субъект-субъектілік өзара іс - қимылын ұйымдастыру, білім беру процесін басқару технологиясын меңгеру;
5. Өзгерістерге қатысты белсенді болу және зияты зақымдалған балалардың білім беру және тәрбие процесін жақсарту бойынша инновацияларды енгізу;
6. Барлық балалардың білім беру және түзету және дамыту мақсаттарына қол жеткізу қабілетіне сенімділік таныту.

Білімдер:
1. Педагогикалық этика ережелері;
2. Сандық сәйкестікті және онлайн оқытуды басқарудағы этикалық нормалар;
3. "Авторлық құқық және сабақтас құқықтар туралы" Қазақстан Республикасының Заңы.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 2:
Біртұтас құндылықтарды қабылдау арқылы тұлғаның құндылық-семантикалық саласын кеңейту және нығайту

Машықтар:
1. Ұлттық және жалпыадамзаттық құндылықтарды сақтай отырып, мәдени әртүрлілікке ашықтықты көрсету;
2. Қазақ мәдениеті мен тілінің, Қазақстан халқының басқа да мәдениеттері мен тілдерінің байлығын оқыту мен тәрбиелеу процесіне біріктіру;
3. Зияты зақымдалған балалардың жеке басының және танымдық іс-әрекетінің дамуын қамтамасыз ету және бақылау;
4. Балалардың эмоционалды-құндылық саласын дамытатын тәрбие жұмысын жобалау (тәжірибе мәдениеті және құндылық бағдарлары);
5. Балалардың цифрлық ортада қауіпсіз және этикалық болуын қамтамасыз ету;
6. Зияты зақымдалған балаларды дамытудың жеке бағытын құру үшін ата-аналармен/заңды өкілдермен өзара әрекеттесу;
7. Балалардың жеке басының жалпы мәдениетін қалыптастыруға және оны әлеуметтендіруге ықпал ету.

Білімдер:
1. Ұйымның тәрбие қызметін реттейтін нормативтік құқықтық актілер;
2. Мүмкіндігі шектеулі балаларды тәрбиелеудің қазіргі заманғы тұжырымдамалары, тәрбие жұмысының арнайы әдістері;
3. Қауіпсіз, қолжетімді, қолайлы білім беру ортасын құру тәсілдері;
4. Мүмкіндігі шектеулі балаларда көпмәдениетті білім беру негіздерін қалыптастыру тәсілдері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 4:
Оқу-әдістемелік қызметті жүзеге асыру 



Дағды 1:
Оқу-әдістемелік материалдарды әзірлеу және дайындау.

Машықтар:
1. Ақпараттық, көмекші технологияларды пайдалана отырып,олигофренопедагогика саласындағы өзекті зерттеулер негізінде зияты зақымдалған балаларды оқытудың білім беру және түзету-дамыту процесін жобалау;
2. Бағдарламалауды қолдана отырып, сандық мазмұн жасау;
3. Облыс деңгейінде өзінің кәсіби қызметінің нәтижелерін әзірлеу және ұсыну.

Білімдер:
1. Арнайы педагогика (олигофренопедагогика) саласындағы оқу-әдістемелік материалдарды жобалау және әзірлеу негіздері, оның ішінде зияты зақымдалған балалардың (жеңіл, орташа, ауыр және терең зият зақымдалуы) цифрлық дағдыларын дамыту үшін;
2. Арнайы оқу-әдістемелік материалдардың сапасын бағалау критерийлерінің жүйесі;
3. Авторлық құқықты сақтай отырып, цифрлық мазмұнды әзірлеу, интеграциялау және өңдеу әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 2:
Кәсіби дамуды жүзеге асыру

Машықтар:
1. Әріптестермен кәсіби пікірталастарды бастау және ата-аналармен (заңды өкілдермен)сенімді қарым-қатынасты сақтау;
2. Кәсіби шеберлік конкурстарына қатысу, балаларды конкурстарға, жарыстарға қатысуға дайындау;
3. Тиісті уәкілетті органның ведомстволық бағынысты білім беру ұйымдары ұйымдастырған педагогтер үшін семинарлар, конференциялар ұйымдастыруға және өткізуге қатысу;
4. Интернет-ресурстарды пайдалана отырып, жұмыс тәжірибесін тарату;
Алдыңғыларға қосымша, 6.1 ішкі деңгей үшін:
5. Білім беру ұйымы деңгейінде тәжірибені жинақтау;
Алдыңғыларға қосымша, 6.2 ішкі деңгей үшін:
6. Оқу қызметін талдау дағдыларын пайдалану, тәлімгерлікті жүзеге асыру және кәсіби дамудың басымдықтарын айқындау: білім беру ұйымы деңгейінде өзінің және әріптестерінің, аудан/қала деңгейінде тәжірибені жинақтау;
Алдыңғыларға қосымша, 6.3 ішкі деңгей үшін:
7. Облыстық оқу-әдістемелік кеңесте мақұлданған авторлық бағдарламаны жариялау немесе жарияланған бағдарламалардың, оқу-әдістемелік құралдардың авторы (бірлескен авторы) болу;
8. Арнайы педагогика саласындағы оқулықтарға, оқу-әдістемелік кешендер мен құралдарға сараптама жүргізу
Алдыңғыларға қосымша, 6.4 ішкі деңгей үшін:
9. Авторлық бағдарламаны жариялау немесе РОӘК мақұлдаған жарияланған бағдарламалардың, оқу-әдістемелік құралдардың авторы болу;
10. Облыс деңгейінде педагогтердің кәсіби қоғамдастығы желісіне тәлімгерлікті жүзеге асыру және дамытуды жоспарлау, білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен республикалық және халықаралық кәсіби конкурстардың қатысушысы болу.

Білімдер:
1. Біліктілікті арттыруды, кәсіптік қайта даярлауды және қызметті бағалауды реттейтін нормативтік құқықтық актілер;
2. Кәсіби дамудың өзіндік қажеттіліктерін анықтау әдістері;
3. Арнайы және инклюзивті білім беру саласындағы нормативтік құқықтық актілер;
4. Педагогикалық этика нормалары.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 3:
Өз тәжірибесіне және әріптестерінің тәжірибесіне рефлексия жасау

Машықтар:
1. Арнайы педагогика (олигофренопедагогика)саласындағы үздік педагогикалық тәжірибелерді зерделеу негізінде өзінің кәсіби дамуы мен әріптестерінің практикасының рефлексиясын жүзеге асыру;
2. Әріптестердің кәсіби жетістіктері мен тәжірибелерінің нәтижелілігін бағалау және қадағалау;
3. Педагогтерді дамыту үшін сындарлы кері байланыс беру;
4. Өзінің де, басқа да педагогтердің, оның ішінде ақпараттық технологияларды пайдалана отырып, кәсіби білімдерін, дағдылары мен құзыреттерін үздіксіз дамытудың тиімді жолдарын жоспарлау және айқындау.

Білімдер:
1. Педагогикалық қызметтегі жеке және командалық рефлексия теориялары мен практикасы;
2. Өз тәжірибесін талдау әдістері;
3. Педагогикалық практика рефлексиясының әдістері мен құралдары, оның ішінде әріптестерімен өзара әрекеттесу.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 4:
Білім беру процесін зерттеу 

Машықтар:
1. Зияты зақымдалған балалардың білім беру процесін жетілдіру үшін арнайы білім беру саласындағы өзекті зерттеулердің нәтижелерін зерделеу;
2. Әріптестермен бірге сабақты/іс-әрекетті зерттеу және зияты зақымдалған балалардың оқу тәжірибесін жақсарту үшін зерттеу нәтижелерін тарату;
3. Сабақты зерттей, талдай білу және бағалау құралдарын жасай білу;
4. Зияты зақымдалған балалардың оқу және еңбек дағдыларын дамыту мен мониторингтеуді қамтамасыз ету.

Білімдер:
1. Білім беру, түзету және дамыту процесін зерттеудің теориялары мен практикасы;
2. Мүмкіндігі шектеулі балалардың білім беру процесінің ерекшеліктері;
3. Оқу процесін зерттеудің тәсілдері, әдістері, құралдары.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Эмоциялық парасат
Мейірімділік
Педагог мамандығына адалдық 
азаматтық жауапкершілік 
кәсіби этиканы сақтау 

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

7

Олигофренопедагог

34. Кәсіптің карточкасы "Педагог-психолог, психолог":

Топтың коды:

2634-1

Қызмет атауының коды:

2634-1-004

Кәсіптің атауы:

Педагог-психолог, психолог

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

6.1, 6.2, 6.3, 6.4

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Педагог лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамаларын бекіту туралы Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2009 жылғы 13 шілдедегі N 338 Бұйрығы. 
9-параграф. Мектепке дейінгі тәрбие және оқыту ұйымының педагог-психологі (психологі), 14-параграф. Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру психологі, педагог-психологі 

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура) 

Мамандық:
Педагогика және психология 

Біліктілік:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура) 

Мамандық:
Әлеуметтік ғылымдар 

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

6 деңгей үшін - жұмыс өтілі жоқ; 6.1 үшін - кемінде 3 жыл; 6.2 үшін - кемінде 4 жыл; 6.3 үшін - кемінде 5 жыл, 6.4 үшін - кемінде 5 жыл.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

ұсынылмайды

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Білім беру процесіне қатысушылардың қиындықтарын анықтау және диагностикалау, білім беру және ұйымдастырушылық-әдістемелік қызмет кезінде психологиялық көмек пен сүйемелдеуді қамтамасыз ету.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Психологиялық-педагогикалық бейіні мен мақсатына диагностика жүргізу 
2. Білім алушылардың білім жетістіктеріне мониторинг жүргізу
3. Білім беру ортасының жағдайына психологиялық-педагогикалық мониторинг жүргізу
4. Білім беру қызметін дамыту және түзету бағдарламаларын жоспарлау мен әзірлеуде оқу-әдістемелік жұмысты жүзеге асыру.
5. Психологиялық-педагогикалық көмектің қолданбалы ғылыми-практикалық технологияларын құру.

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Психологиялық-педагогикалық бейіні мен мақсатына диагностика жүргізу 



Дағды 1:
Білім алушылардың оқу-танымдық қызметін жүзеге асырудағы білім беру қиындықтарын анықтау

Машықтар:
1. Ұсынылған диагностиканың мақсаттары мен міндеттерін анықтау.
2. Білім алушылардың жағдайын психологиялық бақылау дағдыларын қолдану.
3. Білім алушылардың жас ерекшеліктерін ескере отырып, диагностика жүргізудің рұқсат етілген әдістері мен әдістемелерін ажырату.
4. Жалпы білім беру бағдарламаларын игерудегі психологиялық, әлеуметтік немесе физиологиялық қиындықтардың себептерін (көздерін) ажырата білу.
5. Алынған диагностикалық нәтижелерді өңдеу және талдау.
6. Психологиялық қорытынды жасау және қажет болған жағдайда білім алушылардың жалпы жағдайын жалпылау.
7. Ата-аналар мен мұғалімдерге арналған ұсыныстар әзірлеу.
8. Білім алушылардың оқу-әдістемелік қызметін орындаудағы қиындықтарды жеңу үшін ұсынымдарды іске асыру.

Білімдер:
1. Білім алушының қабілеттерін психологиялық-педагогикалық диагностикалау әдістері мен әдістері.
2. Білім алушыларды оқыту, дамыту және тәрбиелеудегі қиындықтар анықталған кезде био-психо-әлеуметтік себептер.
3. Алынған диагностикалық нәтижелерді түсіндіру әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 2:
Білім алушылардың білім жетістіктеріне мониторинг жүргізу



Дағды 1:
Білім алушылардың білім жетістіктеріне мониторинг жүргізу.

Машықтар:
1. Білім алушыларға қажетті психологиялық қолдау көрсету.
2. Психологиялық көмек көрсетудің этикасы мен принциптерін сақтау.
3. Білім беру процесіне қатысушыларды психологиялық-педагогикалық ақпараттандыруды қамтамасыз ету.
4. Білім беру процесі кезеңінде жайлы және қауіпсіз білім беру ортасының талаптарын сақтау.

Білімдер:
1. Психологиялық-педагогикалық ережелер, консультативтік практиканы жүзеге асырудың нысандары мен әдістері.
2. Білім алушының жеке басының дамуы мен қалыптасуының жас ерекшеліктері мен дағдарыстық кезеңдері.
3. Баланың құқықтары мен мүдделерін қорғауды реттейтін нормативтік-құқықтық актілер.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Дағды 2:
Психологиялық-педагогикалық ағарту және алдын алуды қамтамасыз ету

Машықтар:
1. Әлеуметтену, оқыту және тәрбиелеу мәселелері бойынша білім беру процесіне қатысушыларға психологиялық-педагогикалық білім беруді жүзеге асыру.
2. Әлеуметтік бейімсіздіктің пайда болуының алдын алу жөніндегі іс-шараларды жүзеге асыру.
3. Білім алушылардың жеке қабілеттері мен қажеттіліктерін ескеретін әріптестердің және өзінің тәжірибесінің өзекті нәтижелерін талдау.

Білімдер:
1. Кәмелетке толмағандар мен білім беру процесіне қатысушылардың әртүрлі деструктивті мінез-құлқының тәуекелдерін азайту жолдары.
2. Білім алушыларды табысты оқытуға, дамытуға және тәрбиелеуге теріс әсер ететін Био-психо-әлеуметтік себептер мен факторлар.
3. Жас ерекшелік және жеке даму заңдылықтары.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Дағды 3:
Психологиялық-педагогикалық өзара іс-қимылды жоспарлау және қамтамасыз ету процесінде сұраныс бойынша білім алушыларды психологиялық-педагогикалық сүйемелдеуді қамтамасыз ету

Машықтар:
1. Бар қиындықтарды ескере отырып, білім алушының жеке қабілеттері мен мүмкіндіктеріне психологиялық-педагогикалық бағалау жасау.
2. Білім алушылар мен тәрбиеленушілердің оқу уәждемесінің деңгейін анықтау.
3. Білім алушы мен тәрбиеленушінің жеке портфолиосын дайындау және жасау.
4. Білім алушылар мен тәрбиеленушілердің жеке қабілеттеріне кешенді диагностика жүргізу.
5. Білім алушыны оқытудағы немесе дамытудағы қиындықтарды жеңуде жеке қолдау бағдарламаларын жасау.
6. Білім алушылар мен тәрбиеленушілердің жас ерекшеліктерін ескере отырып, сүйемелдеу процесінде әдістемелік диагностикалық және дамытушы құралдарды қолдану.
7. Білім алушылар мен тәрбиеленушілердің жеке білім беру кеңістігін қалыптастыру үшін жағдайларды қамтамасыз етуге кәсіби психологиялық-педагогикалық қызығушылық таныту.

Білімдер:
1. Бар қиындықтарды ескере отырып, білім алушының жеке қабілеттері мен мүмкіндіктеріне психологиялық-педагогикалық бағалау жасау.
2. Білім алушылар мен тәрбиеленушілердің оқу уәждемесінің деңгейін анықтау.
3. Білім алушы мен тәрбиеленушінің жеке портфолиосын дайындау және жасау.
4. Білім алушылар мен тәрбиеленушілердің жеке қабілеттеріне кешенді диагностика жүргізу.
5. Білім алушыны оқытудағы немесе дамытудағы қиындықтарды жеңуде жеке қолдау бағдарламаларын жасау.
6. Білім алушылар мен тәрбиеленушілердің жас ерекшеліктерін ескере отырып, сүйемелдеу процесінде әдістемелік диагностикалық және дамытушы құралдарды қолдану.
7. Білім алушылар мен тәрбиеленушілердің жеке білім беру кеңістігін қалыптастыру үшін жағдайларды қамтамасыз етуге кәсіби психологиялық-педагогикалық қызығушылық таныту.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 3:
Білім беру ортасының жағдайына психологиялық-педагогикалық мониторинг жүргізу



Дағды 1:
Білім беру ортасының проблемалары мен артықшылықтарын анықтау

Машықтар:
1. Білім беру қызметінің әдістері мен құралдарын пайдаланудағы тиімділікке психологиялық-педагогикалық мониторинг және талдау жүргізу.
2. Психологиялық-педагогикалық құзыреттілікті және білім беру ортасы жағдайларының сапасын арттыру мақсатында білім беру ұйымының педагогтерін хабардар ету.
3. Білім беру ортасының сапасы мен мазмұны туралы сараптамалық қорытынды жасау.

Білімдер:
1. Білім беру ортасының жайлылығы мен психологиялық қауіпсіздігін бағалау әдістері.
2. Білім беру ұйымының білім беру ортасының тиімділік критерийлері.
3. Деструктивті қауымдастықтардың критерийлері мен формалары.
4. Білім беру процесін ұйымдастырудың педагогикалық практикасындағы педагогикалық және жас психологиясының ғылыми-әдістемелік принциптері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 4:
Білім беру қызметін дамыту және түзету бағдарламаларын жоспарлау мен әзірлеуде оқу-әдістемелік жұмысты жүзеге асыру.



Дағды 1:
Білім беру ұйымдарында әдістемелік жұмысты қамтамасыз ету.

Машықтар:
1. Ғылыми-әдістемелік жұмысты ұйымдастыру және жүргізу.
2. Білім беру ұйымында және одан тыс жерлерде ғылыми-әдістемелік іс-шараларды дайындау, өткізу және оған қатысу.
3. Білім беру процесіне қатысушылардың психологиялық-педагогикалық құзыреттіліктерін арттыру.
4. Білім беру ортасының қолайлы жағдайларын қалыптастыру және білім беру ұйымының психологиялық-педагогикалық мәдениетін арттыру үшін әдістемелік материал ұйымдастыру.

Білімдер:
1. Педагогикалық, жас, Жалпы, арнайы, отбасылық психология, даму және Тұлға психологиясы, кеңес беру психологиясы, Патопсихология негіздері.
2. Білім беру қызметін психологиялық-педагогикалық қолдаудың ғылыми-әдістемелік принциптері.
3. Жас ерекшелік және жеке даму заңдылықтары.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 5:
Психологиялық-педагогикалық көмектің қолданбалы ғылыми-практикалық технологияларын құру.



Дағды 1:
ғылыми-әдістемелік қызметті ұйымдастыру және жүргізу.

Машықтар:
1. Ғылыми-зерттеу іс-шараларын өткізу үшін білім беру міндеттерін айқындау.
2. Қажетті зерттеу әдістерін таңдау.
3. Тиімді көмек көрсетудің пайдасына стратегиялық шешімдер қабылдау.

Білімдер:
1. Ғылыми-зерттеу қызметін ұйымдастыру және жүргізу әдістері мен технологиялары.
2. Ғылыми-зерттеу қызметін ұйымдастыруға және жүргізуге арналған цифрлық құралдар.
3. Жас ерекшелік және жеке даму заңдылықтары.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Күйзеліске тұрақтылық
Шыдамдылық
Аналитикалық ойлау
Сыни ойлау
педагогикалық интуиция
байқағыштық
кәсібилік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

7

Педагог-психолог

35. Кәсіптің карточкасы "Педагог-психолог, психолог":

Топтың коды:

2634-1

Қызмет атауының коды:

-

Кәсіптің атауы:

Педагог-психолог, психолог

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

7

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

7.1, 7.2, 7.3, 7.4

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Педагог лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамаларын бекіту туралы Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2009 жылғы 13 шілдедегі N 338 Бұйрығы. 
9-параграф. Педагог-психолог, білім беру ұйымдарының психологі, 14-параграф. Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру психологі, педагог-психологі 

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары оқу орнынан кейінгі білім (магистратура, резидентура) 

Мамандық:
Педагогика және психология 

Біліктілік:

Білім деңгейі:
жоғары оқу орнынан кейінгі білім (магистратура, резидентура) 

Мамандық:
Әлеуметтік ғылымдар 

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

7 деңгей үшін - жұмыс өтілі жоқ; 7.1 үшін - кемінде 3 жыл; 7.2 үшін - кемінде 4 жыл; 7.3 үшін - кемінде 5 жыл, 7.4 үшін - кемінде 5 жыл.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

ұсынылмайды

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Білім беру процесіне қатысушылардың қиындықтарын анықтау және диагностикалау, білім беру және ұйымдастырушылық-әдістемелік қызмет кезінде психологиялық көмек пен сүйемелдеуді қамтамасыз ету.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Психологиялық-педагогикалық бейіні мен мақсатына диагностика жүргізу 
2. Білім алушылардың білім жетістіктеріне мониторинг жүргізу
3. Білім беру ортасының жағдайына психологиялық-педагогикалық мониторинг жүргізу
4. Білім беру қызметін дамыту және түзету бағдарламаларын жоспарлау мен әзірлеуде оқу-әдістемелік жұмысты жүзеге асыру
5. Психологиялық-педагогикалық көмектің қолданбалы ғылыми-практикалық технологияларын құру

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Психологиялық-педагогикалық бейіні мен мақсатына диагностика жүргізу 



Дағды 1:
Білім алушылардың оқу-танымдық қызметін жүзеге асырудағы білім беру қиындықтарын анықтау

Машықтар:
1. Ұсынылған диагностиканың мақсаттары мен міндеттерін анықтау.
2. Білім алушылардың жағдайын психологиялық бақылау дағдыларын қолдану.
3. Білім алушылардың жас ерекшеліктерін ескере отырып, диагностика жүргізудің рұқсат етілген әдістері мен әдістемелерін ажырату.
4. Жалпы білім беру бағдарламаларын игерудегі психологиялық, әлеуметтік немесе физиологиялық қиындықтардың себептерін (көздерін) ажырата білу.
5. Алынған диагностикалық нәтижелерді өңдеу және талдау.
6. Психологиялық қорытынды жасау және қажет болған жағдайда білім алушылардың жалпы жағдайын жалпылау.
7. Ата-аналар мен мұғалімдерге арналған ұсыныстар әзірлеу.
8. Білім алушылардың оқу-әдістемелік қызметін орындаудағы қиындықтарды жеңу үшін ұсынымдарды іске асыру.

Білімдер:
1. Білім алушының қабілеттерін психологиялық-педагогикалық диагностикалау әдістері мен әдістері.
2. Білім алушыларды оқыту, дамыту және тәрбиелеудегі қиындықтар анықталған кезде био-психо-әлеуметтік себептер.
3. Алынған диагностикалық нәтижелерді түсіндіру әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 2:
Білім алушылардың білім жетістіктеріне мониторинг жүргізу



Дағды 1:
Білім алушылардың білім жетістіктеріне мониторинг жүргізу

Машықтар:
1. Білім алушыларға қажетті психологиялық қолдау көрсету.
2. Психологиялық көмек көрсетудің этикасы мен принциптерін сақтау.
3. Білім беру процесіне қатысушыларды психологиялық-педагогикалық ақпараттандыруды қамтамасыз ету.
4. Білім беру процесі кезеңінде жайлы және қауіпсіз білім беру ортасының талаптарын сақтау.

Білімдер:
1. Психологиялық-педагогикалық ережелер, консультативтік практиканы жүзеге асырудың нысандары мен әдістері.
2. Білім алушының жеке басының дамуы мен қалыптасуының жас ерекшеліктері мен дағдарыстық кезеңдері.
3. Баланың құқықтары мен мүдделерін қорғауды реттейтін нормативтік-құқықтық актілер.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Дағды 2:
Психологиялық-педагогикалық ағарту және алдын алуды қамтамасыз ету

Машықтар:
1. Әлеуметтену, оқыту және тәрбиелеу мәселелері бойынша білім беру процесіне қатысушыларға психологиялық-педагогикалық білім беруді жүзеге асыру.
2. Әлеуметтік бейімсіздіктің пайда болуының алдын алу жөніндегі іс-шараларды жүзеге асыру.
3. Студенттердің жеке қабілеттері мен қажеттіліктерін ескеретін әріптестердің өз тәжірибелері мен тәжірибесінің өзекті нәтижелерін талдау.

Білімдер:
1. Кәмелетке толмағандар мен білім беру процесіне қатысушылардың әртүрлі деструктивті мінез-құлқының тәуекелдерін азайту жолдары.
2. Білім алушыларды табысты оқытуға, дамытуға және тәрбиелеуге теріс әсер ететін Био-психо-әлеуметтік себептер мен факторлар.
3. Білім алушының жеке басының дамуы мен қалыптасуының жас ерекшеліктері мен дағдарыстық кезеңдері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Дағды 3:
Психологиялық-педагогикалық өзара іс-қимылды жоспарлау және қамтамасыз ету процесінде сұраныс бойынша білім алушыларды психологиялық-педагогикалық сүйемелдеуді қамтамасыз ету

Машықтар:
1. Бар қиындықтарды ескере отырып, білім алушының жеке қабілеттері мен мүмкіндіктеріне психологиялық-педагогикалық бағалау жасау.
2. Білім алушылар мен тәрбиеленушілердің оқу уәждемесінің деңгейін анықтау.
3. Білім алушы мен тәрбиеленушінің жеке портфолиосын дайындау және жасау.
4. Білім алушылар мен тәрбиеленушілердің жеке қабілеттеріне кешенді диагностика жүргізу.
5. Білім алушыны оқытудағы немесе дамытудағы қиындықтарды жеңуде жеке қолдау бағдарламаларын жасау.
6. Білім алушылар мен тәрбиеленушілердің жас ерекшеліктерін ескере отырып, сүйемелдеу процесінде әдістемелік диагностикалық және дамытушы құралдарды қолдану.
7. Білім алушылар мен тәрбиеленушілердің жеке білім беру кеңістігін қалыптастыру үшін жағдайларды қамтамасыз етуге кәсіби психологиялық-педагогикалық қызығушылық таныту.

Білімдер:
1. Бар қиындықтарды ескере отырып, білім алушының жеке қабілеттері мен мүмкіндіктеріне психологиялық-педагогикалық бағалау жасау.
2. Білім алушылар мен тәрбиеленушілердің оқу уәждемесінің деңгейін анықтау.
3. Білім алушы мен тәрбиеленушінің жеке портфолиосын дайындау және жасау.
4. Білім алушылар мен тәрбиеленушілердің жеке қабілеттеріне кешенді диагностика жүргізу.
5. Білім алушыны оқытудағы немесе дамытудағы қиындықтарды жеңуде жеке қолдау бағдарламаларын жасау.
6. Білім алушылар мен тәрбиеленушілердің жас ерекшеліктерін ескере отырып, сүйемелдеу процесінде әдістемелік диагностикалық және дамытушы құралдарды қолдану.
7. Білім алушылар мен тәрбиеленушілердің жеке білім беру кеңістігін қалыптастыру үшін жағдайларды қамтамасыз етуге кәсіби психологиялық-педагогикалық қызығушылық таныту.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 3:
Білім беру ортасының жағдайына психологиялық-педагогикалық мониторинг жүргізу



Дағды 1:
Білім беру ортасының проблемалары мен артықшылықтарын анықтау

Машықтар:
1. Білім беру қызметінің әдістері мен құралдарын пайдаланудағы тиімділікке психологиялық-педагогикалық мониторинг және талдау жүргізу.
2. Психологиялық-педагогикалық құзыреттілікті және білім беру ортасы жағдайларының сапасын арттыру мақсатында білім беру ұйымының педагогтерін хабардар ету.
3. Білім беру ортасының сапасы мен мазмұны туралы сараптамалық қорытынды жасау.

Білімдер:
1. Білім беру ортасының жайлылығы мен психологиялық қауіпсіздігін бағалау әдістері.
2. Білім беру ұйымының білім беру ортасының тиімділік критерийлері.
3. Деструктивті қауымдастықтардың критерийлері мен формалары.
4. Білім беру процесін ұйымдастырудың педагогикалық практикасындағы педагогикалық және жас психологиясының ғылыми-әдістемелік принциптері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 4:
Білім беру қызметін дамыту және түзету бағдарламаларын жоспарлау мен әзірлеуде оқу-әдістемелік жұмысты жүзеге асыру



Дағды 1:
Білім беру ұйымдарында әдістемелік жұмысты қамтамасыз ету

Машықтар:
1. Ғылыми-әдістемелік жұмысты ұйымдастыру және жүргізу.
2.Білім беру ұйымында және одан тыс жерлерде ғылыми-әдістемелік іс-шараларды дайындау, өткізу және оған қатысу.
3. Білім беру процесіне қатысушылардың психологиялық-педагогикалық құзыреттіліктерін арттыру.
4. Білім беру ортасының қолайлы жағдайларын қалыптастыру және білім беру ұйымының психологиялық-педагогикалық мәдениетін арттыру үшін әдістемелік материал ұйымдастыру.

Білімдер:
1. Педагогикалық, жас, жалпы, арнайы, отбасылық психология, даму және тұлға психологиясы, кеңес беру психологиясы, патопсихология негіздері.
2. Білім беру қызметін психологиялық-педагогикалық қолдаудың ғылыми-әдістемелік принциптері.
3. Жас ерекшелік және жеке даму заңдылықтары.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 5:
Психологиялық-педагогикалық көмектің қолданбалы ғылыми-практикалық технологияларын құру



Дағды 1:
Ғылыми-әдістемелік қызметті ұйымдастыру және жүргізу

Машықтар:
1. Ғылыми-зерттеу іс-шараларын өткізу үшін білім беру міндеттерін айқындау.
2. Қажетті зерттеу әдістерін таңдау.
3. Тиімді көмек көрсетудің пайдасына стратегиялық шешімдер қабылдау.

Білімдер:
1. Ғылыми-зерттеу қызметін ұйымдастыру және жүргізу әдістері мен технологиялары.
2. Ғылыми-зерттеу қызметін ұйымдастыруға және жүргізуге арналған цифрлық құралдар.
3. Білім алушының жеке басының дамуы мен қалыптасуының жас ерекшеліктері мен дағдарыстық кезеңдері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

ұсынылмайды 

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Педагогикалық интуиция
Бақылау
Проактивтілік
Ұстамдылық
Тіл табысу

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

Қазақстан Республикасының "Білім туралы" Заңы

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Педагог-психолог, психолог

36. Кәсіптің карточкасы "Сурдопедагог":

Топтың коды:

2374-2

Қызмет атауының коды:

2374-2-003

Кәсіптің атауы:

Сурдопедагог

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

6.1, 6.2, 6.3, 6.4

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Педагог лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамаларын бекіту туралы Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2009 жылғы 13 шілдедегі № 338 бұйрығы 
4,7,10-параграф. Мектепке дейінгі тәрбие және оқыту, орта және арнайы білім беру ұйымдарының арнайы педагогы (мұғалім-дефектолог, дефектолог, мұғалім-логопед, логопед, олигофренопедагог, сурдопедагог, тифлопедагог). 

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура) 

Мамандық:
Арнайы педагогика 

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

6 деңгей үшін - жұмыс өтілі жоқ; 6.1 үшін - кемінде 2 жыл; 6.2 үшін - кемінде 3 жыл; 6.3 үшін - кемінде 4 жыл, 6.4 үшін - кемінде 5 жыл.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Біліктілікті арттыру

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Ерекше білім беру қажеттіліктері бар (есту қабілеті зақымдалған: естімейтін, нашар еститін) балаларды арнайы психологиялық-педагогикалық қолдау (оқыту және тәрбиелеу)

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Психологиялық-педагогикалық қолдауды және оқу-тәрбие процесін жүзеге асыру
2. Балалардың білімін, іскерлігі мен дағдыларын бағалау
3. Мамандыққа деген қоғамдық сенімді қолдау және балалардың мамандыққа баулу құндылықтар жүйесі
4. Оқу-әдістемелік қызметті жүзеге асыру 

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Психологиялық-педагогикалық қолдауды және оқу-тәрбие процесін жүзеге асыру



Дағды 1:
Психологиялық-педагогикалық қолдау мен оқу-тәрбие процесін жоспарлау

Машықтар:
1. Балалардың өмірі мен денсаулығын қорғау талаптарын сақтау;
2. Есту қабілеті зақымдалған (естімейтін, нашар еститін) балалардың ерекше білім қажеттіліктерін ескере отырып оқыту және түзете-дамыту үрдісін жобалау және жүзеге асыру;
3. Есту қабілеті зақымдалған балалардың қажеттеліктеріне жауап беретін ақпараттық, көмекші технологиларын және өз тәжірибесін зерттеу нәтижесін қолданып, білм беру және оқыту үрдісінің мазмұнын жобала;
4. Есту қабілеті зақымдалған балалардың оқу жетістіктерін бақылау нәтижелерін талдай отырып, олардың жеке білім беру траекториясын жобалау;
5. Пәнаралық тәсілді және сурдопедагогика қағидаттарын ескере отырып, оқу бағдарламаларын, арнайы оқыту әдістерін және оқу-әдістемелік материалдарды зерттеу және енгізу;
6. Есту қабілеті зақымдалған балалардың білім беру үрдісіне әріптестерді, білім алушыларды және ата-аналарды (заңды өкілдерді) тарту.

Білімдер:
1. Балалардың қауіпсіздігі, өмірі мен денсаулығын қорғау негіздері;
2. Арнайы және инклюзивті білім беру саласындағы нормативтік құқықтық актілер;
3. Оқу пәнінің мазмұны, түзету пәндері, есту қабілеті зақымдалған балаларды оқыту және бағалау әдістемесі;
4. Инновацияларды құру үшін пәнаралық контексте оқу, түзету-дамыту, жеке білім беру бағдарламасын әзірлеудің теориялық және әдістемелік тәсілдері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 2:
Психологиялық-педагогикалық қолдау мен оқу-тәрбие процесін ұйымдастыру

Машықтар:
1. Мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандартына сәйкес есту қабілеті зақымдалған балаларды психологиялық-педагогикалық қолдауды, оқытуды және тәрбиелеуді жүзеге асыру;
2. Жасанды интеллект негізінде ақпараттық технологиялар мен контентті пайдалана отырып тәжірибені зерттеу нәтижелерін ескере отырып оқыту мен тәрбиелеудің интеграцияланған процесін іске асыру;
3. Қауіпсіз және қолайлы білім беру және дамыту ортасын құру бойынша тиімді тәжірибені тарату;
4. Есту қабілеті зақымдалған балалардың оқу процесін ұйымдастыру кезінде инновациялық нысандарды, әдістер мен құралдарды, оның ішінде ақпараттық ресурстарды қолдану;
5. Арнайы педагогика (сурдопедагогика) саласындағы практиканы зерттеу негізінде оқытудың тиімді әдістемелері мен оқу жетістіктерін бағалау құралдары негізінде сабақты зерттеу және жобалау;
6. Есту қабілеті зақымдалған балалардың жеке ерекшеліктері мен қажеттіліктерін ескере отырып, көп деңгейлі оқу-әдістемелік материалдарды әзірлеу;
7. Инклюзивті білім беруді дамыту үшін қолайлы жағдайларды қамтамасыз ету;
8. Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік ережелерін сақтау;
9. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениетті сақтау;
Алдыңғыларға қосымша, 6.1 ішкі деңгей үшін:
10. Балалардың дамуындағы бұзылыстардың алдын алу және түзету әдістері мен әдістерін қолдану;
Алдыңғыларға қосымша, 6.2 ішкі деңгей үшін:
11. Балалардың дамуындағы бұзылыстардың диагностикалау мен түзетудің заманауи әдістерін қолдану;
Алдыңғыларға қосымша, 6.3 ішкі деңгей үшін:
12. Арнайы педагогиканың соңғы жетістіктерін пайдалану;
Алдыңғыларға қосымша, 6.4 ішкі деңгей үшін:
13. Арнайы педагогиканың жаңа жетістіктерін енгізу.

Білімдер:
1. Еңбек заңнамасының негіздері, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау ережелері, санитарлық ережелер мен нормалар;
2. Оқыту әдістемесі, арнайы білім беру (сурдопедагогика) саласындағы оқытудың қазіргі заманғы технологиялары, оның ішінде ақпараттық;
3. Есту қабілеті зақымдалған балалардың жас және жеке даму заңдылықтары;
4. Оқу ортасында қауіпсіз, қолжетімді, қолайлы білім беру ортасын және эмоционалды-психологиялық климатты құру тәсілдері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 2:
Балалардың білімін, іскерлігі мен дағдыларын бағалау



Дағды 1:
Ерекше білім беру қажеттіліктерін бағалауды жүзеге асыру

Машықтар:
1. Есту қабілеті зақымдалған балалардың естіп қабылдауын, айтылуын және ерекше білім беру қажеттіліктерін бағалауды жүргізу;
2. Есту қабілеті зақымдалған балалардың есту қабілетін зерттеу және ерекше білім беру қажеттіліктерін бағалаудың әртүрлі құралдарын қолдану;
3. Балалардың жеке қабілеттері мен қажеттіліктерін ескере отырып, көп деңгейлі диагностикалық материалдарды әзірлеу.

Білімдер:
1. Мүмкіндігі шектеулі балалардың білім беру қажеттіліктерін бағалаудың теориялары мен тәжірибелері;
2. Мүмкіндігі шектеулі балалардың танымдық мүмкіндіктері деңгейін бағалау критерийлері мен құралдары;
3. Мүмкіндігі шектеулі балалардың жас және жеке, психофизикалық даму заңдылықтары.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 2:
Даму динамикасының мониторингі

Машықтар:
1. Балалардың даму динамикасы мен арнайы психологиялық-педагогикалық қолдау нәтижелеріне мониторинг жүргізу;
2. Бағалау нәтижелері бойынша кейіннен кері байланыс бере отырып, цифрлық ресурстарды пайдалана отырып мониторинг нәтижелерін талдауды жүзеге асыру;
3. Балалардың дағдыларын қалыптастыру динамикасын бағалау әдістерін, стратегиялары мен құралдарын әзірлеу және қолдану;
4. Есту қабілеті зақымдалған балалардың даму мониторингінің нәтижелерін пайдалану бойынша педагогикалық қоғамдастық үшін ұсынымдар әзірлеу.

Білімдер:
1. Дәстүрлі, көмекші құралдарды қолдана отырып, есту қабілеті зақымдалған балаларды оқытудың әдістері мен ерекшеліктері;
2. Жеке ерекшеліктері мен мүмкіндіктерін ескере отырып, балалардың даму динамикасын бақылаудың арнайы әдістері мен технологиялары;
3. Есту қабілеті зақымдалған балаларға арналған оқу бағдарламаларының теориялық және әдістемелік негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 3:
Мамандыққа деген қоғамдық сенімді қолдау және балалардың мамандыққа баулу құндылықтар жүйесі



Дағды 1:
Мектепте және мектептен тыс орындарда этика мен мінез-құлықтың жоғары стандарттарын сақтау

Машықтар:
1. Педагогикалық қызметтегі этикалық және құқықтық нормаларды басшылыққа алу;
2. Сандық сәйкестікті басқару және сандық этикетті сақтау;
3. Оқу-танымдық іс-әрекетке мотивацияны арттыру негізінде балалардың мінез-құлқын басқару;
4. Педагогикалық процестің барлық қатысушыларының субъект-субъектілік өзара іс - қимылын ұйымдастыру, білім беру процесін басқару технологиясын меңгеру;
5. Өзгерістерге қатысты белсенді болу және есту қабілеті зақымдалған балалардың білім беру және тәрбие процесін жақсарту бойынша инновациялар енгізу;
6. Барлық балалардың білім беру және түзету және дамыту мақсаттарына қол жеткізу қабілетіне сенімділік таныту.

Білімдер:
1. Педагогикалық этика ережелері;
2. Сандық сәйкестікті және онлайн оқытуды басқарудағы этикалық нормалар;
3. "Авторлық құқық және сабақтас құқықтар туралы" Қазақстан Республикасының Заңы.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 2:
Бірыңғай құндылықтарды қабылдау арқылы жеке тұлғаның құндылықтық-мағыналық саласын кеңейту және нығайту.

Машықтар:
1. Ұлттық және жалпыадамзаттық құндылықтарды сақтай отырып, түрлі мәдениетке ашықтық таныту;
2. Қазақ халқының мәдениеті мен тілінің байлығын, Қазақстандағы басқа ұлттардың мәдениеті мен тілдерін білім беру және тәрбиелеу үрдісіне еңгізу;
3. Есту қабілеті зақымдалған балалардың жеке тұлғалық және танымдық әрекеттерін дамытуды қамтамасыз ету және бақылау, олардың жеке даму траекториясын құру;
4. Балалардың эмоционалды-құнды саласын (сезім мәдениетін және құндылықтар бағытын) дамытатын тәрбие жұмысын жүзеге асыру;
5. Балалардың сандық ортада қауіпсіз және этикалық өмір сүруін қамтамасыз ету;
6. Есту қабілеті зақымдалған балалардың жеке даму траекториясын құру үшін ата-аналармен/заңды өкілдермен өзара әрекеттесу;
7. Балалардың жеке басының жалпы мәдениетін қалыптастыруға және оны әлеуметтендіруге ықпал ету.

Білімдер:
1. Ұйымның тәрбие қызметін реттейтін нормативтік құқықтық актілер;
2. Мүмкіндігі шектеулі балаларды тәрбиелеудің қазіргі заманғы тұжырымдамалары, тәрбие жұмысының арнайы әдістері;
3. Қауіпсіз, қолжетімді, қолайлы білім беру ортасын құру тәсілдері;
4. Мүмкіндігі шектеулі балаларда көпмәдениетті білім беру негіздерін қалыптастыру тәсілдері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 4:
Оқу-әдістемелік қызметті жүзеге асыру 



Дағды 1:
Оқу -әдістемелік материалдарды дайындау және әзірлеу

Машықтар:
1. Ақпараттық, көмекші технологияларды пайдалана отырып, сурдопедагогика саласындағы өзекті зерттеулер негізінде есту қабілеті зақымдалған балаларды оқытудың білім беру және түзету-дамыту процесін жобалау;
2. Бағдарламалауды қолдана отырып, сандық мазмұн жасау;
3. Облыс деңгейінде өзінің кәсіби қызметінің нәтижелерін әзірлеу және ұсыну.

Білімдер:
1. Арнайы педагогика (сурдопедагогика) саласындағы, оның ішінде есту қабілеті зақымдалған балалардың цифрлық дағдыларын дамыту үшін оқу-әдістемелік материалдарды жобалау және әзірлеу негіздері;
2. Оқу-әдістемелік материалдардың сапасын бағалау критерийлерінің жүйесі;
3. Авторлық құқықты сақтай отырып, цифрлық мазмұнды әзірлеу, интеграциялау және өңдеу әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 2:
Кәсіби дамуды жүзеге асыру

Машықтар:
1. Әріптестермен кәсіби пікірталастарды бастау және ата-аналармен (заңды өкілдермен) сенімді қарым-қатынасты сақтау;
2. Кәсіби шеберлік конкурстарына қатысу, балаларды конкурстарға, жарыстарға қатысуға дайындау;
3. Тиісті уәкілетті органның ведомстволық бағынысты білім беру ұйымдары ұйымдастырған педагогтер үшін семинарлар, конференциялар ұйымдастыруға және өткізуге қатысу;
4. Интернет-ресурстарды пайдалана отырып, жұмыс тәжірибесін тарату;
Алдыңғыларға қосымша, 6.1 ішкі деңгей үшін:
5. Білім беру ұйымы деңгейінде тәжірибені жинақтау;
Алдыңғыларға қосымша, 6.2 ішкі деңгей үшін:
6. Оқу қызметін талдау дағдыларын пайдалану, тәлімгерлікті жүзеге асыру және кәсіби дамудың басымдықтарын айқындау: білім беру ұйымы деңгейінде өзінің және әріптестерінің, аудан/қала деңгейінде тәжірибені жинақтау;
Алдыңғыларға қосымша, 6.3 ішкі деңгей үшін:
7. Облыстық оқу-әдістемелік кеңесте мақұлданған авторлық бағдарламаны жариялау немесе жарияланған бағдарламалардың, оқу-әдістемелік құралдардың авторы (бірлескен авторы) болу;
8. Арнайы педагогика саласындағы оқулықтарға, оқу-әдістемелік кешендер мен құралдарға сараптама жүргізу;
Алдыңғыларға қосымша, 6.4 ішкі деңгей үшін:
9. Авторлық бағдарламаны жариялау немесе РОӘК мақұлдаған жарияланған бағдарламалардың, оқу-әдістемелік құралдардың авторы болу;
10. Облыс деңгейінде педагогтердің кәсіби қоғамдастығы желісіне тәлімгерлікті жүзеге асыру және дамытуды жоспарлау, білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен республикалық және халықаралық кәсіби конкурстардың қатысушысы болу.

Білімдер:
1. Біліктілікті арттыруды, кәсіптік қайта даярлауды және қызметті бағалауды реттейтін нормативтік құқықтық актілер;
2. Кәсіби дамудың өзіндік қажеттіліктерін анықтау әдістері;
3. Арнайы және инклюзивті білім беру саласындағы нормативтік құқықтық актілер;
4. Педагогикалық этика нормалары.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 3:
Өзінің тәжірибесіне және әріптестерінің тәжірибесіне рефлексия жасау

Машықтар:
1. Арнайы педагогика (сурдопедагогика) саласындағы үздік педагогикалық тәжірибелерді зерделеу негізінде өзінің кәсіби дамуы мен әріптестерінің практикасының рефлексиясын жүзеге асыру.
2. Әріптестердің кәсіби жетістіктері мен тәжірибелерінің нәтижелілігін бағалау және қадағалау;
3. Педагогтерді дамыту үшін сындарлы кері байланыс беру;
4. Өзінің де, басқа да педагогтердің, оның ішінде ақпараттық технологияларды пайдалана отырып, кәсіби білімдерін, дағдылары мен құзыреттерін үздіксіз дамытудың тиімді жолдарын жоспарлау және айқындау.

Білімдер:
1. Педагогикалық қызметтегі жеке және командалық рефлексия теориялары мен практикасы;
2. Өз тәжірибесін талдау әдістері;
3. Педагогикалық практика рефлексиясының әдістері мен құралдары, оның ішінде әріптестерімен өзара әрекеттесу.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 4:
Білім беру процесін зерттеу

Машықтар:
1. Есту қабілеті зақымдалған балалардың білім беру процесін жетілдіру үшін арнайы білім беру саласындағы өзекті зерттеулердің нәтижелерін зерделеу;
2. Сабақты/іс-әрекетті әріптестерімен бірге зерттеңіз және есту қабілеті зақымдалған балалардың оқу тәжірибесін жақсарту үшін зерттеу нәтижелерін тарату;
3. Сабақты зерттей, талдай білу және бағалау құралдарын жасай білу;
4. Есту қабілеті зақымдалған балалардың оқу және еңбек дағдыларының дамуы мен мониторингін қамтамасыз ету.

Білімдер:
1. Білім беру, түзету және дамыту процесін зерттеудің теориялары мен практикасы;
2. Мүмкіндігі шектеулі балалардың білім беру процесінің ерекшеліктері;
3. Оқу процесін зерттеудің тәсілдері, әдістері, құралдары.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Эмоциялық парасат
Мейірімділік
Педагог мамандығына адалдық 
азаматтық жауапкершілік 
Проактивтілік
Кәсіби этиканы сақтау

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

7

Сурдопедагог

37. Кәсіптің карточкасы "Сурдопедагог":

Топтың коды:

2374-2

Қызмет атауының коды:

2374-2-003

Кәсіптің атауы:

Сурдопедагог

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

7

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

7.1, 7.2, 7.3, 7.4

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Педагог лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамаларын бекіту туралы Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2009 жылғы 13 шілдедегі № 338 бұйрығы 
4,7,10-параграф. Мектепке дейінгі тәрбие және оқыту, орта және арнайы білім беру ұйымдарының арнайы педагогы (мұғалім-дефектолог, дефектолог, мұғалім-логопед, логопед, олигофренопедагог, сурдопедагог, тифлопедагог). 

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары оқу орнынан кейінгі білім (магистратура, резидентура) 

Мамандық:
Арнайы педагогика 

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

7 деңгей үшін - жұмыс өтілі жоқ; 7.1 үшін - кемінде 2 жыл; 7.2 үшін - кемінде 3 жыл; 7.3 үшін - кемінде 4 жыл, 7.4 үшін - кемінде 5 жыл.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Біліктілікті арттыру

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Ерекше білім беру қажеттіліктері бар (есту қабілеті зақымдалған) балаларды арнайы психологиялық-педагогикалық қолдау (оқыту және тәрбиелеу)

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Психологиялық-педагогикалық қолдауды және оқу-тәрбие процесін жүзеге асыру
2. Балалардың білімін, іскерлігі мен дағдыларын бағалау 
3. Мамандыққа деген қоғамдық сенімді қолдау және балаларды құндылықтар жүйесіне тарту 
4. Оқу-әдістемелік қызметті жүзеге асыру 

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Психологиялық-педагогикалық қолдауды және оқу-тәрбие процесін жүзеге асыру



Дағды 1:
Психологиялық-педагогикалық қолдау мен оқу-тәрбие процесін жоспарлау

Машықтар:
1. Балалардың өмірі мен денсаулығын қорғау талаптарын сақтау;
2. Білім беру жетістіктері мониторингінің нәтижелерін ескере отырып, есту қабілеті зақымдалған балалардың жеке білім беру траекториясын жобалау;
3. Есту қабілеті зақымдалған балалардың ерекше білім беру қажеттіліктерін және олардың қажеттіліктері мен қабілеттеріне жауап беретін ақпараттық технологияларды ескере отырып, оқыту мен тәрбиелеудің арнайы бағдарламалары мен әдістемесін әзірлеу;
4. Авторлық бағдарлама негізінде есту қабілеті зақымдалған балаларды оқыту және тәрбиелеу процесінің мазмұнын жоспарлау;
5. Қолжетімді білім беру ортасын құру және балаларды оқыту мен тәрбиелеу процесіне, оның ішінде ақпараттық технологияларды пайдалана отырып тарту стратегияларын әзірлеу.

Білімдер:
1. Балалардың қауіпсіздігі, өмірі мен денсаулығын сақтау негіздері;
2. Арнайы және инклюзивті білім беру саласындағы нормативтік құқықтық актілер;
3. Оқу пәнінің мазмұны, есту қабілеті зақымдалған балаларды оқыту және бағалау әдістемесі;
4. Пәнаралық контексте оқу бағдарламасын әзірлеудің теориялық және әдістемелік тәсілдері, оқытудың әмбебап әдістері, пәнді оқыту ерекшелігіне сәйкес қосымша, көмекші технологиялар.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 2:
Психологиялық-педагогикалық қолдау мен оқу-тәрбие процесін ұйымдастыру

Машықтар:
1. Ақпараттық технологиялар мен жасанды интеллект негізіндегі мазмұнды пайдалана отырып, тәжірибені зерттеу нәтижелерін ескере отырып, оқытудың интеграцияланған процесін іске асыру;
2. Этикалық нормаларды, оның ішінде ақпараттық технологияларды пайдалану кезінде сақтаудың үлгісі болып табылатын қауіпсіз және қолайлы білім беру/дамыту ортасын құру бойынша тиімді тәжірибені тарату;
3. Есту қабілеті бұзылған балаларды оқытудың инновациялық нысандарын, әдістері мен құралдарын пайдалану;
4. Арнайы педагогика (сурдопедагогика)саласындағы практиканы зерттеу негізінде оқытудың тиімді әдістемелері мен оқу жетістіктерін бағалау құралдары негізінде сабақты/Сабақты зерттеу және жобалау;
5. Есту қабілеті зақымдалған білім алушылардың оқу процесін ұйымдастыру кезінде заманауи білім беру ресурстарын, оның ішінде ақпараттық ресурстарды қолдану;
6. Балалардың жеке қабілеттері мен қажеттіліктерін ескере отырып, көп деңгейлі оқу-әдістемелік материалдарды әзірлеу;
7. Инклюзивті білім беруді дамыту үшін қолайлы жағдайларды қамтамасыз ету;
8. Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік ережелерін сақтау;
9. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениетті сақтау;
Алдыңғыларға қосымша, 7.1 ішкі деңгей үшін:
10. Балалардың дамуындағы бұзылыстардың алдын алу мен түзетудің заманауи әдістерін қолдану;
Алдыңғыларға қосымша, 7.2 ішкі деңгей үшін:
11. Балалардың дамуындағы бұзылыстарды диагностикалау және түзету әдістерін қолдану;
Алдыңғыларға қосымша, 7.3 ішкі деңгей үшін:
12. Арнайы педагогиканың соңғы жетістіктерін пайдалану.
Алдыңғыларға қосымша, 7.4 ішкі деңгей үшін:
13. Арнайы педагогиканың жаңа жетістіктерін енгізу.

Білімдер:
1. Еңбек заңнамасының негіздері, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау ережелері, санитарлық ережелер мен нормалар;
2. Оқыту әдістемесі, оқытудың заманауи технологиялары, оның ішінде ақпараттық;
3. Есту қабілеті зақымдалған балалардың жас және жеке даму заңдылықтары;
4. Сыныпта қауіпсіз, қол жетімді, қолайлы білім беру ортасын және эмоционалды-психологиялық климатты құрудың инновациялық тәсілдері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 2:
Балалардың білімін, іскерлігі мен дағдыларын бағалау 



Дағды 1:
Ерекше білім беру қажеттіліктерін бағалауды жүзеге асыру

Машықтар:
1. Есту қабілеті зақымдалған балалардың есту қабылдауын, айтылуын және ерекше білім беру қажеттіліктерін бағалауды жүргізу;
2. Есту қабілетізақымдалған балалардың ерекше білім беру қажеттіліктерін бағалаудың әртүрлі құралдарын қолдану;
3. Балалардың жеке қабілеттері мен қажеттіліктерін ескере отырып, көп деңгейлі диагностикалық материалдарды әзірлеу.

Білімдер:
1. Мүмкіндігі шектеулі балалардың білім беру қажеттіліктерін бағалаудың теориялары мен тәжірибелері;
2. Мүмкіндігі шектеулі балалардың танымдық мүмкіндіктері деңгейін бағалау критерийлері мен құралдары;
3. Мүмкіндігі шектеулі балалардың жас және жеке, психофизикалық даму заңдылықтары.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 2:
Балалардың даму динамикасының мониторингі

Машықтар:
1. Бағалау нәтижелері бойынша кейіннен кері байланыс бере отырып, цифрлық ресурстарды пайдалана отырып, мониторинг нәтижелеріне сыни талдау жүргізу;
2. Есту қабілеті зақымдалған балалардың даму мониторингінің нәтижелерін пайдалану бойынша педагогикалық қоғамдастық үшін ұсынымдарды жүйелеу және әзірлеу;
3. Педагогикалық қоғамдастықта балаларды дамыту бойынша тиімді ынтымақтастық тәжірибесін жинақтау және тарату;
4. Есту қабілеті зақымдалған балаларға арналған мониторинг негізінде білім беру бағдарламасын жасау.

Білімдер:
1. Есту қабілеті зақымдалған балалардың ерекше білім беру қажеттіліктерін ескере отырып, балалардың үлгерімін бақылау теориялары мен практикасы;
2. Есту қабілеті зақымдалған балалардың ерекшеліктері мен қажеттіліктерін ескере отырып бағалау құралдарын әзірлеу әдістемесі;
3. Ерекше білім беру қажеттіліктерін ескере отырып, есту қабілеті зақымдалған балалардың жетістіктерін бағалау критерийлері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 3:
Мамандыққа деген қоғамдық сенімді қолдау және балаларды құндылықтар жүйесіне тарту 



Дағды 1:
Мектепте және мектептен тыс орындарда этика мен мінез-құлықтың жоғары стандарттарын сақтау

Машықтар:
1. Есту қабілеті зақымдалған (естімейтін, нашар еститін) барлық балалардың білім беру мақсаттарына қол жеткізу қабілетіне сенімділік таныту;
2. Әріптестердің кәсіби деңгейін сақтауға және дамытуға жауапты болу;
3. Есту қабілеті зақымдалған балалардың академиялық табыстылығы мен тәрбиесі үшін жауапкершілік көрсету;
4. Сандық сәйкестікті басқару және сандық этикетті сақтау;
5. Субъект-педагогикалық процестің барлық қатысушыларының субъектілік өзара іс-қимылын ұйымдастыру, есту қабілеті зақымдалған балаларға арналған арнайы ұйымдарда білім беру процесін басқару технологиясын меңгеру;
6. Есту қабілеті зақымдалған балаларды оқыту мен тәрбиелеудегі тәуекелдерді басқару;
7. Өзін-өзі реттеу, стресске төзімділік дағдыларына ие болу.

Білімдер:
1. Педагогикалық этика ережелері;
2. Сандық сәйкестікті және онлайн оқытуды басқарудағы этикалық нормалар;
3. "Авторлық құқық және сабақтас құқықтар туралы" Қазақстан Республикасының Заңы.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 2:
Бірыңғай құндылықтарды қабылдау арқылы жеке тұлғаның құндылықтық-мағыналық саласын кеңейту және нығайту

Машықтар:
1. Ерекше білім беру қажеттіліктерін ескере отырып, есту қабілеті зақымдалған балаларды тәрбиелеу процесінде білім беру ресурстарының кең спектрін қолдану;
2. Есту қабілеті зақымдалған балаларда күнделікті өмірде білімді қолдану дағдыларын қалыптастырудың тиімді стратегияларын жобалау;
3. Ұлттық және жалпыадамзаттық құндылықтарды сақтай отырып, мәдени әртүрлілікке ашықтықты көрсету;
4. Балалардың эмоционалды-құндылық саласын дамытатын тәрбие жұмысының инновациялық педагогикалық тәсілдерін талдау және іріктеу (тәжірибе мәдениеті және құндылық бағдарлары);
5. Оқыту мен тәрбиелеу мүмкіндіктерін кеңейту үшін есту қабілеті зақымдалған балаларға оқу процесінде ақпараттық технологияларды қолдану;
6. Ата-аналармен/ заңды өкілдермен, мұғалімдермен және қоғаммен ынтымақтастық.

Білімдер:
1. Ұйымның тәрбие қызметін реттейтін нормативтік құқықтық актілер;
2. Тәрбие жұмысының әдіснамалық тәсілдері мен технологиялары, қазіргі заманғы тәрбие тұжырымдамалары;
3. Қауіпсіз, қолжетімді, қолайлы білім беру ортасын құрудың инновациялық тәсілдері;
4. Балаларда көпмәдениетті білім беру негіздерін қалыптастырудың теориялық және әдістемелік тәсілдері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 4:
Оқу-әдістемелік қызметті жүзеге асыру 



Дағды 1:
Оқу-әдістемелік материалдарды әзірлеу және дайындау

Машықтар:
1. Ақпараттық технологияларды пайдалана отырып, арнайы білім берудегі зерттеу нәтижелері негізінде есту қабілеті зақымдалған балалардың ерекше білім беру қажеттіліктері мен дамуын ескере отырып, оқу-әдістемелік материалдарды жүйелеу және әзірлеуді жүргізу;
2. Бағдарламалауды қолдана отырып, сандық мазмұн жасау;
3. Кәсіби қызмет нәтижелерін трансляциялау.

Білімдер:
1. Оқу-әдістемелік материалдарды жобалау және әзірлеу, оның ішінде
есту қабілеті зақымдалған балаларға арналған цифрлық технологиялар;
2. Оқу-әдістемелік материалдардың сапасын бағалау критерийлерінің жүйесі;
3. Авторлық құқықты сақтай отырып, цифрлық мазмұнды әзірлеу, интеграциялау және өңдеу әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 2:
Кәсіби қызметті жүзеге асыру даму

Машықтар:
1. Әріптестермен кәсіби пікірталастарды бастау және ата-аналармен (заңды өкілдермен) сенімді қарым-қатынасты сақтау;
2. Кәсіби шеберлік конкурстарына қатысу немесе балаларды олимпиадаларға, конкурстарға, жарыстарға қатысуға дайындау;
3. Тиісті уәкілетті органның ведомстволық бағынысты білім беру ұйымдары ұйымдастырған педагогтер үшін семинарлар, конференциялар ұйымдастыруға және өткізуге қатысу;
4. Интернет-ресурстарды пайдалана отырып, жұмыс тәжірибесін тарату;
Алдыңғыларға қосымша, 7.1 ішкі деңгей үшін:
5. Білім беру ұйымы деңгейінде тәжірибені жинақтау;
Алдыңғыларға қосымша, 7.2 ішкі деңгей үшін:
6. Ұйымдастырылған оқу қызметін талдау дағдыларын пайдалану, тәлімгерлікті жүзеге асыру және кәсіби дамудың басымдықтарын айқындау: білім беру ұйымы деңгейінде өзінің және әріптестерінің, аудан/қала деңгейінде тәжірибені жинақтау;
Алдыңғыларға қосымша, 7.3 ішкі деңгей үшін:
7. Облыстық оқу-әдістемелік кеңесте мақұлданған авторлық бағдарламаны жариялау немесе жарияланған бағдарламалардың, оқу-әдістемелік құралдардың авторы (тең авторы) болу;
8. Арнайы педагогика саласындағы оқулықтарға, оқу-әдістемелік кешендер мен құралдарға сараптама жүргізу;
Алдыңғыларға қосымша, 7.4 ішкі деңгей үшін:
9. Авторлық бағдарламаны жариялау немесе РОӘК мақұлдаған жарияланған бағдарламалардың, оқу-әдістемелік құралдардың авторы болу;
10. Облыс деңгейінде арнайы педагогтердің кәсіби қоғамдастық желісін дамытуды жоспарлау және тәлімгерлікті жүзеге асыру, білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен республикалық және халықаралық кәсіби конкурстарға қатысушы болу.

Білімдер:
1. Біліктілікті арттыруды, кәсіптік қайта даярлауды және қызметті бағалауды реттейтін нормативтік құқықтық актілер;
2. Арнайы және инклюзивті білім беру саласындағы нормативтік құқықтық актілер;
3. Кәсіби қызметтегі цифрлық ресурстар;
4. Кәсіби дамудың өзіндік қажеттіліктерін анықтау әдістері;
5. Педагогикалық этика нормалары.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 3:
Өзінің тәжірибесіне және әріптестерінің тәжірибесіне рефлексия жасау

Машықтар:
1. Жалпы және арнайы педагогика, оның ішінде сурдопедагогика саласындағы үздік педагогикалық тәжірибелерді зерделеу негізінде өзінің кәсіби дамуы мен әріптестерінің практикасының рефлексиясын жүзеге асыру;
2. Әріптестермен, кәсіби қауымдастықпен және ата-аналар қауымдастығымен өзара әрекеттесудегі өз тәжірибесіндегі өзгерістердің тиімділігін бағалау және бақылау;
3. Сындарлы кері байланыс беру және тәжірибе негізінде мұғалімдерді дамыту үшін білім беру өнімдерін құру;
4. Өзінің де, басқа да педагогтердің, оның ішінде ақпараттық технологияларды пайдалана отырып, кәсіби білімін, дағдылары мен құзыреттерін үздіксіз дамыту әдістерін, стратегиялары мен құралдарын әзірлеу және қолдану.

Білімдер:
1. Педагогикалық қызметтегі жеке және командалық рефлексия теориялары мен практикасы;
2. Өз тәжірибесін талдау әдістері;
3. Педагогикалық практика рефлексиясының әдістері мен құралдары, оның ішінде әріптестерімен өзара әрекеттесу.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 4:
Балалардың зерттеу дағдыларын дамытуды қамтамасыз ету

Машықтар:
1. Балалардың зерттеу және жобалау қызметін үйлестіру;
2. Танымдық белсенділікті арттырудың тиісті әдістерін таңдау;
3. Зерттеу қызметі арқылы балалардың дамуының мінез-құлық және ойлау аспектілерін түзету.
4. Арнайы білім беру саласындағы зерттеулерді үйлестіру, нәтижелерді педагогикалық қоғамдастыққа тарату, әріптестерді кәсіби дамуға қолдау көрсету;
5. Әріптестермен бірге кәсіби құзыреттіліктің даму динамикасын талдау;
6. Өз тәжірибесін тарату, әріптестердің тәжірибесін зерттеуге қатысу және бастаушы педагогтар мен педагогикалық қоғамдастыққа кәсіби қолдау көрсету.

Білімдер:
1. Білім беру, түзету және дамыту процесін зерттеудің теориялары мен практикасы;
2. Мүмкіндігі шектеулі балалардың білім беру процесінің ерекшеліктері;
3. Оқу процесін зерттеудің тәсілдері, әдістері, құралдары.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Эмоциялық парасат
Мейірімділік
Педагог мамандығына адалдық 
азаматтық жауапкершілік 
Проактивтілік
Кәсіби этиканы сақтау

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Сурдопедагог

38. Кәсіптің карточкасы "Тифлопедагог":

Топтың коды:

2374-1

Қызмет атауының коды:

2374-1-001

Кәсіптің атауы:

Тифлопедагог

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

6.1, 6.2, 6.3, 6.4

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Педагог лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамаларын бекіту туралы Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2009 жылғы 13 шілдедегі № 338 бұйрығы 
4,7,10-параграф. Мектепке дейінгі тәрбие және оқыту, орта және арнайы білім беру ұйымдарының арнайы педагогы (мұғалім-дефектолог, дефектолог, мұғалім-логопед, логопед, олигофренопедагог, сурдопедагог, тифлопедагог). 

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура) 

Мамандық:
Арнайы педагогика 

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

6 деңгей үшін - жұмыс өтілі жоқ; 6.1 үшін - кемінде 2 жыл; 6.2 үшін - кемінде 3 жыл; 6.3 үшін - кемінде 4 жыл, 6.4 үшін - кемінде 5 жыл.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Біліктілікті арттыру

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Ерекше білім беру қажеттіліктері бар (көру қабілеті зақымдалған: көрмейтін, нашар көретін) балаларды арнайы психологиялық-педагогикалық қолдау (оқыту және тәрбиелеу)

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Психологиялық-педагогикалық қолдауды және оқу-тәрбие процесін жүзеге асыру
2. Балалардың білімін, іскерлігі мен дағдыларын бағалау
3. Мамандыққа деген қоғамдық сенімді қолдау және балаларды құндылықтар жүйесіне тарту 
4. Оқу-әдістемелік қызметті жүзеге асыру 

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Психологиялық-педагогикалық қолдауды және оқу-тәрбие процесін жүзеге асыру



Дағды 1:
Психологиялық-педагогикалық қолдау мен оқу-тәрбие процесін жоспарлау

Машықтар:
1. Балалардың өмірі мен денсаулығын қорғау талаптарын сақтау;
2. Көру қабілеті зақымдалған балалардың (көрмейтін, нашар көретін) білім беру қажеттіліктерін ескере отырып, білім беру, түзету және дамыту процесін жобалау және іске асыру;
3. Көру қабілеті зақымдалған балалардың қажеттіліктері мен қабілеттеріне жауап беретін өзіндік тәжірибені және ақпараттық, көмекші технологияларды зерттеу нәтижелерін пайдалана отырып, оқыту процесінің мазмұнын жобалау;
4. Жетістіктер мониторингінің нәтижелерін талдауды ескере отырып, көру қабілеті зақымдалған балалардың жеке білім беру бағытын жобалау және іске асыру;
5. Пәнаралық тәсіл мен арнайы педагогика қағидаттарын ескере отырып, оқу бағдарламаларын, оқыту әдістемелерін және оқу-әдістемелік материалдарды зерттеу және енгізу;
6. Көру қабілеті зақымдалған балалардың оқу процесіне әріптестерін, ата-аналарын (заңды өкілдерін) тарту.

Білімдер:
1. Балалардың қауіпсіздігі, өмірі мен денсаулығын қорғау негіздері;
2. Арнайы және инклюзивті білім беру саласындағы нормативтік құқықтық актілер;
3. Оқу пәндерінің (сабақтарының) мазмұны, көру қабілеті бұзылған балаларды оқыту және бағалау әдістемелері;
4. Инновацияларды құру үшін пәнаралық контексте оқу, түзету-дамыту, білім беру бағдарламасын әзірлеудің теориялық және әдістемелік тәсілдері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 2:
Психологиялық-педагогикалық қолдау мен оқу-тәрбие процесін ұйымдастыру

Машықтар:
1. Мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандартына сәйкес көру қабілеті зақымдалған балаларды психологиялық-педагогикалық қолдауды, оқытуды және тәрбиелеуді жүзеге асыру;
2. Жасанды интеллект негізінде ақпараттық технологиялар мен контентті пайдалана отырып тәжірибені зерттеу нәтижелерін ескере отырып оқыту мен тәрбиелеудің интеграцияланған процесін іске асыру;
3. Қауіпсіз және қолайлы білім беру және дамыту ортасын құру бойынша тиімді тәжірибені тарату;
4. Көру қабілеті зақымдалған балалардың оқу процесін ұйымдастыру кезінде инновациялық нысандарды, әдістер мен құралдарды, оның ішінде ақпараттық ресурстарды қолдану;
5. Арнайы педагогика (тифлопедагогика)саласындағы практиканы зерттеу негізінде оқытудың тиімді әдістемелері мен оқу жетістіктерін бағалау құралдары негізінде сабақты зерттеу және жобалау;
6. Көру қабілеті зақымдалған балалардың жеке ерекшеліктері мен қажеттіліктерін ескере отырып, көп деңгейлі оқу-әдістемелік материалдарды әзірлеу;
7. Инклюзивті білім беруді дамыту үшін қолайлы жағдайларды қамтамасыз ету;
8. Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік ережелерін сақтау;
9. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениетті сақтау;
Алдыңғыларға қосымша, 6.1 ішкі деңгей үшін:
10. Балалардың дамуындағы бұзылыстарды алдын алу және түзету әдістері мен әдістерін қолдану;
Алдыңғыларға қосымша, 6.2 ішкі деңгей үшін:
11. Балалардың дамуындағы бұзылыстарды диагностикалау мен түзетудің заманауи әдістерін қолдану;
Алдыңғыларға қосымша, 6.3 ішкі деңгей үшін:
12. Арнайы педагогиканың соңғы жетістіктерін пайдалану;
Алдыңғыларға қосымша, 6.4 ішкі деңгей үшін:
13. Арнайы педагогиканың жаңа жетістіктерін енгізу.

Білімдер:
1. Еңбек заңнамасының негіздері, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қорғау қағидалары, санитарлық ережелер мен нормалар;
2. Оқыту әдістемесі, арнайы білім беру (тифлопедагогика) саласындағы оқытудың қазіргі заманғы технологиялары, оның ішінде ақпараттық;
3. Көру қабілеті зақымдалған балалардың жас және жеке даму заңдылықтары;
4. Оқу ортасында қауіпсіз, қолжетімді, қолайлы білім беру ортасын және эмоционалды-психологиялық климатты құру тәсілдері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 2:
Балалардың білімін, іскерлігі мен дағдыларын бағалау



Дағды 1:
Ерекше білім беру қажеттіліктерін бағалауды жүзеге асыру

Машықтар:
1. Көру қабілеті зақымдалған балалардың қалдық көруіне, кеңістіктік және әлеуметтік-тұрмыстық бағдарлануына зерттеу жүргізу және ерекше білім беру қажеттіліктерін бағалау;
2. Көру қабілеті зақымдалған балалардың ерекше білім беру қажеттіліктерін бағалаудың әртүрлі құралдарын қолдану;
3. Балалардың жеке қабілеттері мен қажеттіліктерін ескере отырып, көп деңгейлі диагностикалық материалдарды әзірлеу.

Білімдер:
1. Мүмкіндігі шектеулі балалардың білім беру қажеттіліктерін бағалаудың теориялары мен тәжірибелері;
2. Мүмкіндігі шектеулі балалардың танымдық мүмкіндіктері деңгейін бағалау критерийлері мен құралдары;
3. Мүмкіндігі шектеулі балалардың жас және жеке, психофизикалық даму заңдылықтары.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 2:
Даму динамикасының мониторингі

Машықтар:
1. Балалардың даму динамикасы мен арнайы психологиялық-педагогикалық қолдау нәтижелеріне мониторинг жүргізу;
2. Бағалау нәтижелері бойынша кейіннен кері байланыс бере отырып, цифрлық ресурстарды пайдалана отырып мониторинг нәтижелерін талдауды жүзеге асыру;
3. Балалардың дағдыларын қалыптастыру динамикасын бағалау әдістерін, стратегиялары мен құралдарын әзірлеу және қолдану;
4. Көру қабілеті зақымдалған балалардың даму мониторингінің нәтижелерін пайдалану бойынша педагогикалық қоғамдастық үшін ұсынымдар әзірлеу.

Білімдер:
1. Дәстүрлі, көмекші құралдарды қолдана отырып, көру қабілеті бұзылған балаларды оқытудың әдістері мен ерекшеліктері;
2. Жеке ерекшеліктері мен мүмкіндіктерін ескере отырып, балалардың даму динамикасын бақылаудың арнайы әдістері мен технологиялары;
3.Көру қабілеті зақымдалған балаларға арналған оқу бағдарламаларының теориялық және әдістемелік негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 3:
Мамандыққа деген қоғамдық сенімді қолдау және балаларды құндылықтар жүйесіне тарту 



Дағды 1:
Мектепте және одан тыс жерлерде этика мен мінез-құлықтың жоғары стандарттарын сақтау 

Машықтар:
1. Педагогикалық қызметтегі этикалық және құқықтық нормаларды басшылыққа алу;
2. Сандық сәйкестікті басқару және сандық этикетті сақтау;
3. Оқу-танымдық іс-әрекетке мотивацияны арттыру негізінде балалардың мінез-құлқын басқару;
4. Педагогикалық процестің барлық қатысушыларының субъект-субъектілік өзара іс - қимылын ұйымдастыру, білім беру процесін басқару технологиясын меңгеру;
5. Өзгерістерге қатысты белсенді болу және көру қабілеті зақымдалған балалардың білім беру және тәрбие процесін жақсарту бойынша инновацияларды енгізу;
6. Барлық балалардың білім беру және түзету және дамыту мақсаттарына қол жеткізу қабілетіне сенімділік таныту.

Білімдер:
1. Педагогикалық этика ережелері;
2. Сандық сәйкестікті және онлайн оқытуды басқарудағы этикалық нормалар;
3. "Авторлық құқық және сабақтас құқықтар туралы" Қазақстан Республикасының Заңы.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 2:
Біртұтас құндылықтарды қабылдау арқылы тұлғаның құндылық-семантикалық саласын кеңейту және нығайту 

Машықтар:
1. Ұлттық және жалпыадамзаттық құндылықтарды сақтай отырып, түрлі мәдениетке ашықтық таныту.
2. Қазақ халқының мәдениеті мен тілінің байлығын, Қазақстандағы басқа ұлттардың мәдениеті мен тілдерін білім беру және тәрбиелеу үрдісіне еңгізу.
3. Көру қабілеті зақымдалған балалардың жеке тұлғалық және танымдық әрекеттерін дамытуды қамтамасыз ету және бақылау, олардың жеке даму траекториясын құру.
4. Балалардың эмоционалды-құнды саласын (сезім мәдениетін және құндылықтар бағытын) дамытатын тәрбие жұмысын жүзеге асыру.
5. Балалардың сандық ортада қауіпсіз және этикалық өмір сүруін қамтамасыз ету.
6. Көру қабілеті зақымдалған (көрмейтін, нашар көретін) баланың жеке даму траекториясын құру үшін ата-аналармен (заңды өкілдермен) өзара әрекеттесу.

Білімдер:
1. Ұйымның тәрбие қызметін реттейтін нормативтік құқықтық актілер;
2. Мүмкіндігі шектеулі балаларды тәрбиелеудің қазіргі заманғы тұжырымдамалары, тәрбие жұмысының арнайы әдістері;
3. Қауіпсіз, қолжетімді, қолайлы білім беру ортасын құру тәсілдері;
4. Мүмкіндігі шектеулі балаларда көпмәдениетті білім беру негіздерін қалыптастыру тәсілдері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 4:
Оқу-әдістемелік қызметті жүзеге асыру 



Дағды 1:
Оқу-әдістемелік материалдарды әзірлеу және дайындау

Машықтар:
1. Ақпараттық, көмекші технологияларды пайдалана отырып, тифлопедагогика саласындағы өзекті зерттеулер негізінде көру қабілеті зақымдалған балаларды оқытудың білім беру және түзету-дамыту процесін жобалау;
2. Бағдарламалауды қолдана отырып, сандық мазмұн жасау;
3. Облыс деңгейінде өзінің кәсіби қызметінің нәтижелерін әзірлеу және ұсыну.

Білімдер:
1. Арнайы педагогика (тифлопедагогика) саласындағы, оның ішінде көру қабілеті зақымдалған балалардың цифрлық дағдыларын дамыту үшін оқу-әдістемелік материалдарды жобалау және әзірлеу негіздері;
2. Оқу-әдістемелік материалдардың сапасын бағалау критерийлерінің жүйесі;
3. Авторлық құқықты сақтай отырып, цифрлық мазмұнды әзірлеу, интеграциялау және өңдеу әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 2:
Кәсіби дамуды жүзеге асыру 

Машықтар:
1. Әріптестермен кәсіби пікірталастарды бастау және ата-аналармен (заңды өкілдермен) сенімді қарым-қатынасты сақтау;
2. Кәсіби шеберлік конкурстарына қатысу, балаларды конкурстарға, жарыстарға қатысуға дайындау;
3. Тиісті уәкілетті органның ведомстволық бағынысты білім беру ұйымдары ұйымдастырған педагогтер үшін семинарлар, конференциялар ұйымдастыруға және өткізуге қатысу;
4. Интернет-ресурстарды пайдалана отырып, жұмыс тәжірибесін тарату;
Алдыңғыларға қосымша, 6.1 ішкі деңгей үшін:
5. Білім беру ұйымы деңгейінде тәжірибені жинақтау;
Алдыңғыларға қосымша, 6.2 ішкі деңгей үшін:
6. Оқу қызметін талдау дағдыларын пайдалану, тәлімгерлікті жүзеге асыру және кәсіби дамудың басымдықтарын айқындау: білім беру ұйымы деңгейінде өзінің және әріптестерінің, аудан/қала деңгейінде тәжірибені жинақтау;
Алдыңғыларға қосымша, 6.3 ішкі деңгей үшін:
7. Облыстық оқу-әдістемелік кеңесте мақұлданған авторлық бағдарламаны жариялау немесе жарияланған бағдарламалардың, оқу-әдістемелік құралдардың авторы (бірлескен авторы) болу;
8. Арнайы педагогика саласындағы оқулықтарға, оқу-әдістемелік кешендер мен құралдарға сараптама жүргізу
Алдыңғыларға қосымша, 6.4 ішкі деңгей үшін:
9. Авторлық бағдарламаны жариялау немесе РОӘК мақұлдаған жарияланған бағдарламалардың, оқу-әдістемелік құралдардың авторы болу;
10. Облыс деңгейінде педагогтердің кәсіби қоғамдастығы желісіне тәлімгерлікті жүзеге асыру және дамытуды жоспарлау, білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен республикалық және халықаралық кәсіби конкурстардың қатысушысы болу.

Білімдер:
1. Біліктілікті арттыруды, кәсіптік қайта даярлауды және қызметті бағалауды реттейтін нормативтік құқықтық актілер;
2. Кәсіби дамудың өзіндік қажеттіліктерін анықтау әдістері;
3. Арнайы және инклюзивті білім беру саласындағы нормативтік құқықтық актілер;
4. Педагогикалық этика нормалары.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 3:
Өзінің тәжірибесіне және әріптестерінің тәжірибесіне рефлексия жасау

Машықтар:
1. Арнайы педагогика (тифлопедагогика)саласындағы үздік педагогикалық тәжірибелерді зерделеу негізінде өзінің кәсіби дамуы мен әріптестерінің практикасының рефлексиясын жүзеге асыру;
2. Әріптестердің кәсіби жетістіктері мен тәжірибелерінің нәтижелілігін бағалау және қадағалау;
3. Педагогтерді дамыту үшін сындарлы кері байланыс беру;
4. Өзінің де, басқа да педагогтердің, оның ішінде ақпараттық технологияларды пайдалана отырып, кәсіби білімдерін, дағдылары мен құзыреттерін үздіксіз дамытудың тиімді жолдарын жоспарлау және айқындау.

Білімдер:
1. Педагогикалық қызметтегі жеке және командалық рефлексия теориялары мен практикасы;
2. Өз тәжірибесін талдау әдістері;
3. Педагогикалық практика рефлексиясының әдістері мен құралдары, оның ішінде әріптестерімен өзара әрекеттесу.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 4:
Білім беру процесін зерттеу 

Машықтар:
1. Көру қабілеті зақымдалған (көрмейтін, нашар көретін) балалардың білім беру үрдісін жетілдіру мақсатында арнайы білім беру саласындағы өзекті зерттеу нәтижелерін зерделеу;
2. Әріптестерімен бірге сабақтарды зерттеу және талдау, зерттеу нәтижелерін көру қабілеті зақымдалған балаларды оқыту тәжірибесін жақсарту мақсатында тарату;
3. Сабақты зерттей, талдай білу және бағалау құралдарын жасай білу;
4. Көру қабілеті зақымдалған балалардың оқу және еңбек дағдыларын дамыту, бақылау жүргізу.

Білімдер:
1. Білім беру, түзету және дамыту процесін зерттеудің теориялары мен практикасы;
2. Мүмкіндігі шектеулі балалардың білім беру процесінің ерекшеліктері;
3. Оқу процесін зерттеудің тәсілдері, әдістері, құралдары.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Эмоциялық парасат
Мейірімділік
Педагог мамандығына адалдық 
азаматтық жауаркершілік
проактивтілік 
кәсіби этиканы сақтау 

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

7

Тифлопедагог

40. Кәсіптің карточкасы "Тифлопедагог":

Топтың коды:

2374-1

Қызмет атауының коды:

2374-1-001

Кәсіптің атауы:

Тифлопедагог

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

7

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

7.1, 7.2, 7.3, 7.4

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Педагог лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамаларын бекіту туралы Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2009 жылғы 13 шілдедегі № 338 бұйрығы 
4,7,10-параграф. Мектепке дейінгі тәрбие және оқыту, орта және арнайы білім беру ұйымдарының арнайы педагогы (мұғалім-дефектолог, дефектолог, мұғалім-логопед, логопед, олигофренопедагог, сурдопедагог, тифлопедагог). 

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары оқу орнынан кейінгі білім (магистратура, резидентура) 

Мамандық:
Арнайы педагогика 

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

7 деңгей үшін - жұмыс өтілі жоқ; 7.1 үшін - кемінде 2 жыл; 7.2 үшін - кемінде 3 жыл; 7.3 үшін - кемінде 4 жыл, 7.4 үшін - кемінде 5 жыл.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Біліктілікті арттыру

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Ерекше білім беру қажеттіліктері бар (көру қабілеті зақымдалған) балаларды арнайы психологиялық-педагогикалық қолдау (оқыту және тәрбиелеу)

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Психологиялық-педагогикалық қолдауды және оқу-тәрбие процесін жүзеге асыру
2. Балалардың білімін, іскерлігі мен дағдыларын бағалау
3. Мамандыққа деген қоғамдық сенімді қолдау және балаларды құндылықтар жүйесіне тарту 
4. Оқу-әдістемелік қызметті жүзеге асыру 

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Психологиялық-педагогикалық қолдауды және оқу-тәрбие процесін жүзеге асыру



Дағды 1:
Психологиялық-педагогикалық қолдау мен оқу-тәрбие процесін жоспарлау

Машықтар:
1. Балалардың өмірі мен денсаулығын қорғау талаптарын сақтау;
2. Білім беру жетістіктері мониторингінің нәтижелерін ескере отырып, көру қабілеті зақымдалған балалардың жеке білім беру траекториясын жобалау;
3. Көру қабілетізақымдалған балалардың ерекше білім беру қажеттіліктерін және олардың қажеттіліктері мен қабілеттеріне жауап беретін ақпараттық технологияларды ескере отырып, оқыту мен тәрбиелеудің арнайы бағдарламалары мен әдістемесін әзірлеу;
4. Авторлық бағдарлама негізінде көру қабілеті зақымдалған балаларды оқыту және тәрбиелеу процесінің мазмұнын жоспарлау;
5. Қолжетімді білім беру ортасын құру және балаларды оқыту мен тәрбиелеу процесіне, оның ішінде ақпараттық технологияларды пайдалана отырып тарту стратегияларын әзірлеу.

Білімдер:
1. Балалардың қауіпсіздігі, өмірі мен денсаулығын сақтау негіздері.
2. Арнайы және инклюзивті білім беру саласындағы нормативтік құқықтық актілер.
3. Оқу пәнінің мазмұны, көру қабілеті бұзылған балаларды оқыту және бағалау әдістемесі;
4. Пәнаралық контексте оқу бағдарламасын әзірлеудің теориялық және әдістемелік тәсілдері, оқытудың әмбебап әдістері, пәнді оқыту ерекшелігіне сәйкес қосымша, көмекші технологиялар.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 2:
Психологиялық-педагогикалық қолдау мен оқу-тәрбие процесін ұйымдастыру

Машықтар:
1. Ақпараттық технологиялар мен жасанды интеллект негізіндегі мазмұнды пайдалана отырып, тәжірибені зерттеу нәтижелерін ескере отырып, оқытудың интеграцияланған процесін іске асыру;
2. Этикалық нормаларды, оның ішінде ақпараттық технологияларды пайдалану кезінде сақтаудың үлгісі болып табылатын қауіпсіз және қолайлы білім беру/дамыту ортасын құру бойынша тиімді тәжірибені тарату;
3. Көру қабілеті зақымдалған балаларды оқытудың инновациялық нысандарын, әдістері мен құралдарын пайдалану;
4. Арнайы педагогика (тифлопедагогика)саласындағы практиканы зерттеу негізінде оқытудың тиімді әдістемелері мен оқу жетістіктерін бағалау құралдары негізінде сабақты зерттеу және жобалау;
5. Көру қабілеті зақымдалған балалардың оқу процесін ұйымдастыру кезінде заманауи білім беру ресурстарын, оның ішінде ақпараттық ресурстарды қолдану;
6. Балалардың жеке қабілеттері мен қажеттіліктерін ескере отырып, көп деңгейлі оқу-әдістемелік материалдарды әзірлеу;
7. Инклюзивті білім беруді дамыту үшін қолайлы жағдайларды қамтамасыз ету;
8. Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік ережелерін сақтау;
9. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениетті сақтау;
Алдыңғыларға қосымша, 7.1 ішкі деңгей үшін:
10. Балалардың дамуындағы бұзылыстардың алдын алу мен түзетудің заманауи әдістерін қолдану;
Алдыңғыларға қосымша, 7.2 ішкі деңгей үшін:
11. Балалардың дамуындағы бұзылыстарды диагностикалау және түзету әдістерін қолдану;
Алдыңғыларға қосымша, 7.3 ішкі деңгей үшін:
12. Арнайы педагогиканың соңғы жетістіктерін пайдалану.
Алдыңғыларға қосымша, 7.4 ішкі деңгей үшін:
13. Арнайы педагогиканың жаңа жетістіктерін енгізу.

Білімдер:
1. Еңбек заңнамасының негіздері, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау ережелері, санитарлық ережелер мен нормалар;
2. Оқыту әдістемесі, оқытудың заманауи технологиялары, оның ішінде ақпараттық;
3. Көру қабілеті зақымдалған балалардың жас және жеке даму заңдылықтары;
4. Сыныпта қауіпсіз, қол жетімді, қолайлы білім беру ортасын және эмоционалды-психологиялық климатты құрудың инновациялық тәсілдері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 2:
Балалардың білімін, іскерлігі мен дағдыларын бағалау



Дағды 1:
Ерекше білім беру қажеттіліктерін бағалауды жүзеге асыру

Машықтар:
1. Көру қабілеті зақымдалған балалардың қалдық көруіне, кеңістіктік және әлеуметтік-тұрмыстық бағдарлануына зерттеу жүргізу және ерекше білім беру қажеттіліктерін бағалау;
2. Көру қабілеті зақымдлаған балалардың ерекше білім беру қажеттіліктерін бағалаудың әртүрлі құралдарын қолдану;
3. Балалардың жеке қабілеттері мен қажеттіліктерін ескере отырып, көп деңгейлі диагностикалық материалдарды әзірлеу.

Білімдер:
1. Мүмкіндігі шектеулі балалардың білім беру қажеттіліктерін бағалаудың теориялары мен тәжірибелері;
2. Мүмкіндігі шектеулі балалардың танымдық мүмкіндіктері деңгейін бағалау критерийлері мен құралдары;
3. Мүмкіндігі шектеулі балалардың жас және жеке, психофизикалық даму заңдылықтары.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 2:
Балалардың даму динамикасының мониторингі

Машықтар:
1. Бағалау нәтижелері бойынша кейіннен кері байланыс бере отырып, цифрлық ресурстарды пайдалана отырып, мониторинг нәтижелеріне сыни талдау жүргізу;
2. Көру қабілеті зақымдалған балалардың даму мониторингінің нәтижелерін пайдалану бойынша педагогикалық қоғамдастық үшін ұсынымдарды жүйелеу және әзірлеу;
3. Педагогикалық қоғамдастықта балаларды дамыту бойынша тиімді ынтымақтастық тәжірибесін жинақтау және тарату;
4. Көру қабілеті зақымдалған балаларға арналған мониторинг негізінде білім беру бағдарламасын жасау.

Білімдер:
1. Көру қабілеті зақымдалған балалардың ерекше білім беру қажеттіліктерін ескере отырып, балалардың үлгерімін бақылау теориялары мен практикасы;
2. Көру қабілеті зақымдалған балалардың ерекшеліктері мен қажеттіліктерін ескере отырып бағалау құралдарын әзірлеу әдістемесі;
3. Ерекше білім беру қажеттіліктерін ескере отырып, көру қабілеті зақымдалған балалардың жетістіктерін бағалау критерийлері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 3:
Мамандыққа деген қоғамдық сенімді қолдау және балаларды құндылықтар жүйесіне тарту 



Дағды 1:
Мектепте және одан тыс жерлерде этика мен мінез-құлықтың жоғары стандарттарын сақтау

Машықтар:
1. Көру қабілеті зақымдалған (көрмейтін, нашар көретін) барлық балалардың білім беру мақсаттарына жету қабілетіне сенімділік таныту;
2. Әріптестердің кәсіби деңгейін сақтауға және дамытуға жауапты болу;
3. Көру қабілеті зақымдалған балаларды академиялық табысқа және тәрбиелеуге жауапкершілікті көрсету;
4. Сандық сәйкестікті басқару және сандық этикетті сақтау;
5. Субъект-педагогикалық процестің барлық қатысушыларының субъектілік өзара іс-қимылын ұйымдастыру, көру қабілеті зақымдалған балаларға арналған арнайы ұйымдарда білім беру процесін басқару технологиясын меңгеру;
6. Көру қабілеті зақымдалған балаларды оқыту мен тәрбиелеудегі тәуекелдерді басқару;
7. Өзін-өзі реттеу, стресске төзімділік дағдыларына ие болу.

Білімдер:
1. Педагогикалық этика ережелері;
2. Сандық сәйкестікті және онлайн оқытуды басқарудағы этикалық нормалар;
3. "Авторлық құқық және сабақтас құқықтар туралы" Қазақстан Республикасының Заңы.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 2:
Біртұтас құндылықтарды қабылдау арқылы тұлғаның құндылық-семантикалық саласын кеңейту және нығайту

Машықтар:
1. Ерекше білім беру қажеттіліктерін ескере отырып, көру қабілеті зақымдалған балаларды тәрбиелеу процесінде білім беру ресурстарының кең спектрін қолдану;
2. Көру қабілеті зақымдалған балаларда күнделікті өмірде білімді қолдану дағдыларын қалыптастырудың тиімді стратегияларын жобалау;
3. Ұлттық және жалпыадамзаттық құндылықтарды сақтай отырып, мәдени әртүрлілікке ашықтықты көрсету;
4. Балалардың эмоционалды-құндылық саласын дамытатын тәрбие жұмысының инновациялық педагогикалық тәсілдерін талдау және таңдау (тәжірибе мәдениеті және құндылық бағдарлары);
5. Оқу және тәрбие мүмкіндіктерін кеңейту үшін көру қабілеті зақымдалған балалардың оқу процесінде ақпараттық технологияларды қолдану;
6. Ата-аналармен (заңды өкілдермен), мұғалімдермен және қоғаммен ынтымақтастық.

Білімдер:
1. Ұйымның тәрбие қызметін реттейтін нормативтік құқықтық актілер;
2. Тәрбие жұмысының әдіснамалық тәсілдері мен технологиялары, қазіргі заманғы тәрбие тұжырымдамалары;
3. Қауіпсіз, қолжетімді, қолайлы білім беру ортасын құрудың инновациялық тәсілдері;
4. Балаларда көпмәдениетті білім беру негіздерін қалыптастырудың теориялық және әдістемелік тәсілдері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 4:
Оқу-әдістемелік қызметті жүзеге асыру 



Дағды 1:
Оқу-әдістемелік материалдарды әзірлеу және дайындау

Машықтар:
1. Ақпараттық технологияларды пайдалана отырып, арнайы білім берудегі зерттеу нәтижелері негізінде көру қабілеті зақымдалған балалардың ерекше білім беру қажеттіліктері мен дамуын ескере отырып, оқу-әдістемелік материалдарды жүйелеу және әзірлеуді жүргізу;
2. Бағдарламалауды қолдана отырып, сандық мазмұн жасау;
3. Кәсіби қызмет нәтижелерін трансляциялау.

Білімдер:
1. Оқу-әдістемелік материалдарды жобалау және әзірлеу, оның ішінде
көру қабілеті зақымдалған балаларға арналған цифрлық технологиялар;
2. Оқу-әдістемелік материалдардың сапасын бағалау критерийлерінің жүйесі;
3. Авторлық құқықты сақтай отырып, цифрлық мазмұнды әзірлеу, интеграциялау және өңдеу әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 2:
Кәсіби дамуды жүзеге асыру

Машықтар:
1. Әріптестермен кәсіби пікірталастарды бастау және ата-аналармен (заңды өкілдермен) сенімді қарым-қатынасты сақтау;
2. Кәсіби шеберлік конкурстарына қатысу немесе балаларды олимпиадаларға, конкурстарға, жарыстарға қатысуға дайындау;
3. Тиісті уәкілетті органның ведомстволық бағынысты білім беру ұйымдары ұйымдастырған педагогтер үшін семинарлар, конференциялар ұйымдастыруға және өткізуге қатысу;
4. Интернет-ресурстарды пайдалана отырып, жұмыс тәжірибесін тарату;
Алдыңғыларға қосымша, 7.1 ішкі деңгей үшін:
5. Білім беру ұйымы деңгейінде тәжірибені жинақтау;
Алдыңғыларға қосымша, 7.2 ішкі деңгей үшін:
6. Ұйымдастырылған оқу қызметін талдау дағдыларын пайдалану, тәлімгерлікті жүзеге асыру және кәсіби дамудың басымдықтарын айқындау: білім беру ұйымы деңгейінде өзінің және әріптестерінің, аудан/қала деңгейінде тәжірибені жинақтау;
Алдыңғыларға қосымша, 7.3 ішкі деңгей үшін:
7. Облыстық оқу-әдістемелік кеңесте мақұлданған авторлық бағдарламаны жариялау немесе жарияланған бағдарламалардың, оқу-әдістемелік құралдардың авторы (бірлескен авторы) болу;
8. Арнайы педагогика саласындағы оқулықтарға, оқу-әдістемелік кешендер мен құралдарға сараптама жүргізу;
Алдыңғыларға қосымша, 7.4 ішкі деңгей үшін:
9. Авторлық бағдарламаны жариялау немесе РОӘК мақұлдаған жарияланған бағдарламалардың, оқу-әдістемелік құралдардың авторы болу;
10. Облыс деңгейінде арнайы педагогтердің кәсіби қоғамдастық желісін дамытуды жоспарлау және тәлімгерлікті жүзеге асыру, білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен республикалық және халықаралық кәсіби конкурстарға қатысушы болу.

Білімдер:
1. Біліктілікті арттыруды, кәсіптік қайта даярлауды және қызметті бағалауды реттейтін нормативтік құқықтық актілер;
2. Арнайы және инклюзивті білім беру саласындағы нормативтік құқықтық актілер;
3. Кәсіби қызметтегі цифрлық ресурстар;
4. Кәсіби дамудың өзіндік қажеттіліктерін анықтау әдістері;
5. Педагогикалық этика нормалары.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 3:
Өзінің тәжірибесіне және әріптестерінің тәжірибесіне рефлексия жасау

Машықтар:
1. Жалпы және арнайы педагогика (тифлопедагогика)саласындағы үздік педагогикалық тәжірибелерді зерделеу негізінде өзінің кәсіби дамуы мен әріптестерінің практикасының рефлексиясын жүзеге асыру;
2. Әріптестермен, кәсіби қоғамдастықпен және ата-аналар қауымдастығымен өзара әрекеттесудегі өз тәжірибесіндегі өзгерістердің тиімділігін бағалау және қадағалау;
3. Тәрбиешілерді дамыту үшін сындарлы кері байланыс беру және тәжірибе негізінде білім беру өнімдерін құру;
4. Өзінің де, басқа да педагогтердің, оның ішінде ақпараттық технологияларды пайдалана отырып, кәсіби білімін, дағдылары мен құзыреттерін үздіксіз дамыту әдістерін, стратегиялары мен құралдарын әзірлеу және қолдану.

Білімдер:
1. Педагогикалық қызметтегі жеке және командалық рефлексия теориялары мен практикасы;
2. Өз тәжірибесін талдау әдістері;
3. Педагогикалық практика рефлексиясының әдістері мен құралдары, оның ішінде әріптестерімен өзара әрекеттесу.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 4:
Балалардың зерттеу дағдыларын дамытуды қамтамасыз ету

Машықтар:
1. Балалардың зерттеу және жобалау қызметін үйлестіру;
2. Танымдық белсенділікті арттырудың тиісті әдістерін таңдаңыз;
3. Зерттеу қызметі арқылы балалардың дамуының мінез-құлық және ойлау аспектілерін түзетіңіз.
4. Арнайы білім беру саласындағы зерттеулерді үйлестіру, нәтижелерді педагогикалық қоғамдастыққа тарату, әріптестерді кәсіби дамуға қолдау көрсету;
5. Әріптестермен бірге кәсіби құзыреттіліктің даму динамикасын талдау;
6. Өз тәжірибесін тарату, әріптестердің тәжірибесін зерттеуге қатысу және бастаушы педагогтар мен педагогикалық қоғамдастыққа кәсіби қолдау көрсету.

Білімдер:
1. Білім беру, түзету және дамыту процесін зерттеудің теориялары мен практикасы;
2. Мүмкіндігі шектеулі балалардың білім беру процесінің ерекшеліктері;
3. Оқу процесін зерттеудің тәсілдері, әдістері, құралдары.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Эмоциялық парасат
Мейірімділік
Педагог мамандығына адалдық 
азаматтық жауапкершілік 
Проактивтілік
Кәсіби этиканы сақтау

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Тифлопедагог

41. Кәсіптің карточкасы "Білім беруді ұйымдастырушы әлеуметтік педагог":

Топтың коды:

2379-9

Қызмет атауының коды:

2379-9-007

Кәсіптің атауы:

Білім беруді ұйымдастырушы әлеуметтік педагог

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

6.1, 6.2, 6.3, 6.4

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

"Педагог қызметкерлер мен оларға теңестірілген тұлғалардың лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2009 жылғы 13 шілдедегі № 338 бұйрығы 
12-параграф. Білім беру ұйымдарының әлеуметтік педагогі 

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура) 

Мамандық:
Әлеуметтік ғылымдар 

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

6 деңгей үшін - жұмыс өтілі жоқ; 6.1 үшін - кемінде 2 жыл; 6.2 үшін - кемінде 3 жыл; 6.3 үшін - кемінде 4 жыл, 6.4 үшін - кемінде 5 жыл. 

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

жоқ

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Білім алушыларды тәрбиелеуді, бейімдеуді және әлеуметтендіруді әлеуметтік-педагогикалық, ақпараттық және құқықтық қолдауды қамтамасыз ету

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Білім алушылардың әлеуметтік-педагогикалық бейімделуіне көмек көрсету
2. Білім алушыларды әлеуметтендіруге әлеуметтік-педагогикалық көмек көрсету
3. Материалдық көмек көрсету жағдайларын қамтамасыз ету
4. Оқу-әдістемелік қызметті жүзеге асыру

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Білім алушылардың әлеуметтік-педагогикалық бейімделуіне көмек көрсету



Дағды 1:
Бейімделу, оқыту және тәрбиелеу процесінде әлеуметтік қажеттіліктер мен қиындықтарды анықтау

Машықтар:
1. Бейімделу мен тәрбиелеудегі кедергілерді анықтау әдістері;
2. Бейімделу, оқыту және тәрбиелеудегі кедергілерді жоюда әлеуметтік-педагогикалық қолдау көрсету әдістері;
3. Ата-аналармен, ювеналды полиция инспекторларымен, кәмелетке толмағандар жөніндегі комиссиямен, мүдделі органдар және ұйымдардың өкілдерімен өзара іс-әрекет нысандары мен әдістері;
4. Бала құқықтарын қорғауға қатысты Қазақстан Республикасының заңдары;
5. Кәмелетке толмағандардың психологиялық жағдайының жас ерекшеліктері мен дағдарыстық кезеңдері;
6. Кәмелетке толмағандардың девиантты, деструктивті және теріс мінез-құлқының негізгі көріністері;
7. Ата-аналар мен заңды өкілдердің деструктивті мінез-құлқы нысандары.

Білімдер:
1. Бейімделудегі қиындықтарды анықтаудың әдістері мен формалары туралы хабардар болу;
2.Әлеуметтік отбасылық-тұрмыстық проблемалар мен өмір сүру жағдайларын уақтылы анықтап, бақылауды қамтамасыз ету;
3. Бейімделудің, оқытудың, тәрбиенің әртүрлі кедергілері туралы әкімшілікті уақтылы хабардар ету;
4. Білім алушылардың құқықтарын бұзудың әртүрлі әлеуметтік-тұрмыстық, ақпараттық-желілік, әлеуметтік-құқықтық және әлеуметтік-экономикалық нысандары туралы түсініктерге ие болу;
5. Баланың құқықтарын қорғауға қатысты Қазақстан Республикасының нормативтік-құқықтық актілері жөнінде құзыреттерге ие болу.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 2:
Оқушылар мен тәрбиеленушілер, сондай-ақ ұйым, отбасы, қоршаған орта, әлеуметтік қызметтердің мамандары, ведомстволар мен әкімшілік органдар арасындағы байланысты қамтамасыз ету.

Машықтар:
1. Білім беру ұйымдарында және тұрғылықты жерінде оқушылар мен тәрбиеленушілерді әлеуметтік қорғау шараларын жүзеге асыру, сондай-ақ балалардың құқықтарын қорғау және мүдделерін сақтау саласында әлеуметтік қызмет мамандарымен және басқа да ведомстволармен жұмыс жүргізу.
2. Клиенттермен сенімді қарым-қатынас орнатуды, эмпатия мен түсіністік танытуды білу.
3. Балалар, жасөспірімдер, ата-аналар, мұғалімдер және басқа мамандарды қоса алғанда, әртүрлі топтармен қарым-қатынас жасау және жұмыс істеу дағдыларына ие болу.
4. Жұмыс барысында туындайтын жанжалды жағдайларды реттей білу және мәселелерді шеше білу.
5. Құжаттамамен жұмыс істеу, есеп жүргізу, жұмыс нәтижелерін талдау және статистика жүргізу дағдыларына ие болу.
6. Мұғалімдермен, ата-аналармен және басқа мамандармен командада жұмыс істеу, ақпарат алмасу және балалар мен жасөспірімдерді қолдаудың бірлескен стратегияларын әзірлеу дағдыларына ие болу.
7. Мультикультуралық ортада жұмыс істейтін клиенттердің мәдени және әлеуметтік ерекшеліктерін ескеруге дайын болу.

Білімдер:
1. Адамдардың даму ерекшеліктері мен мінез-құлқын түсіну үшін психология, педагогика және социология негіздерін білу.
2. Оқушылармен, ата-аналармен және қоғамның басқа өкілдерімен педагогикалық өзара әрекеттесу принциптерін білу.
3. Білім беру және кәсіби ортадағы коммуникация стратегиялары мен механизмдерін меңгеру.
4. Еңбек заңнамасының негіздерін, қауіпсіздік және еңбекті қорғау ережелерін, санитарлық нормалар мен талаптарды білу.
5. Жанжалды жағдайларды реттеу және шешу әдістері мен жолдарын меңгеру.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 2:
Білім алушыларды әлеуметтендіруге әлеуметтік-педагогикалық көмек көрсету



Дағды 1:
Білім алушылардың табысты әлеуметтенуі үшін жағдайларды қамтамасыз ету.

Машықтар:
1. Өмірлік қиын жағдайда білім алушыларға әлеуметтік-педагогикалық қолдау көрсету әдістерін меңгеру;
2. Білім алушылардың әлеуметтік микроортасына мониторинг жүргізу;
3. Білім алушыларды тәрбиелеу және әлеуметтендіру жағдайларына; проблемаларға, қажеттіліктерге, әлеуметтік тәуекелдерге талдау жүргізу;
4. Өмірге, денсаулыққа, оқуға және әлеуметтенуге қауіпті тәуекелдерді анықтау;
5. Білім алушыларды әлеуметтік және білім беру қиындықтарында қолдауды қамтамасыз ету жөніндегі іс шараларды әзірлеу;
6. Әлеуметтік құзыреттілікті, әлеуметтік шындық туралы білімді, әлеуметтік мәселелерді шешу тәсілдерін қалыптастыру жөніндегі іс-шараларды жоспарлауға жәрдемдесу;
7. Мінез-құлық пен құқық бұзушылықтардың балалар мен жасөспірімдер қылмыстарының және басқа да әлеуметтік ауытқулардың алдын алу;
8. Білім алушыларға, олардың ата-аналары мен педагогтарына жеке консультациялық әлеуметтік-педагогикалық көмек көрсету;
9. Білім алушылардың өзекті әлеуметтік-мәдени тәжірибесін, білім алушылардың бос уақытын және шығармашылық іс-шараларын игеруіне бағытталған жұмыстарды ұйымдастыруда құзыреттілікке ие болу.

Білімдер:
1. Білім беру жүйесіндегі кәмелетке толмағандарды әлеуметтендіру процесінің мақсаттары мен міндеттері;
2. Білім алушылардың әлеуметтік-мәдени тәжірибесін кеңейтуінің шарттары;
3. Дене дамуының, зияткерлік және рухани-адамгершілік құндылықтары;
4. Әлеуметтік жобаларды, бастамаларды, шығармашылық әлеуетті, қабілеттілікті және жеке жұмыспен қамтуды қамтамасыз ету, қалыптастыру, дамыту жөніндегі ұйымдар;
5. Балалардың құқықтары мен мүдделерін әлеуметтік-құқықтық қорғауды шешудегі құзыреттер;
6. Отбасылық-тұрмыстық мәселелерді шешудегі құзыреттер;
7. Кәмелетке толмағандарға әлеуметтік-экономикалық көмек көрсету;
8. Ақпараттық өрістің, әлеуметтік желілердің тенденциялары, олардың білім алушыларды оқытуға, дамытуға және әлеуметтендіруге әсері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 3:
Материалдық көмек көрсету жағдайларын қамтамасыз ету



Дағды 1:
Білім беру ұйымдары білім алушыларының әлеуметтік проблемаларын материалдық тұрғыдан қамтамасыз ету

Машықтар:
1. Қамқоршылықты тағайындау, жұмысқа орналастыру, патронат бойынша шараларды іске асыру;
2. Қорғаншылық пен қамқоршылыққа мұқтаж кәмелетке толмағандарды заңды тұрғыда қамтамасыз ету;
3. Білім алушылардың отбасымен өзара іс-әрекетті орындау;
4. Білім алушылардың әлеуметтік мәселелерін шешуде кеңес беру;
5. Отбасылық орталықтар мен жұмыспен қамту орталықтары; әлеуметтік әріптестік мекемелер және жеке тұлғаны әлеуметтендіру институттарының өзара ынтымақтастығы;
6. Қайырымдылық көмекті өткізу жөніндегі іс-шараларды ұйымдастыруды қамтамасыз ету.
7. Жетім балалар мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларды, мүмкіндігі шектеулі балаларды, мүгедектігі бар балаларды патронат бойынша, тұрғын үймен, жәрдемақылармен, зейнетақылармен, мүліктік және мүліктік емес құқықтармен қамтамасыз ету жөніндегі жұмысты үйлестіру.

Білімдер:
1. Қызмет бағытына сәйкес келетін Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілері;
2. Әлеуметтік қиындықтары бар балаларды материалдық және қаржылық қамтамасыз етудің атқарушы тетігі мен институты;
3. Білім алушыларды оқыту, дамыту, тәрбиелеу және әлеуметтендіру кезеңіндегі материалдық жағдайларды жақсарту жолдары мен мүмкіндіктері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 4:
Оқу-әдістемелік қызметті жүзеге асыру



Дағды 1:
Оқу-әдістемелік материалдарды, меншікті бағдарламаларды дайындау және әзірлеу

Машықтар:
1. Білім беру ұйымдарында оқу бағдарламаларын әзірлеуге, бекітуге және енгізуге қатысу.
6.1 ішкі деңгей үшін алдыңғыға қосымша:
2. Озық тәжірибелерді зерделеу және оларды тәжірибеде қолдану.
3. Білім беру ұйымдарының әдістемелік бірлестіктерінің жұмысына қатысу.
6.2 ішкі деңгей үшін алдыңғыға қосымша:
4. Шығармашылық шеберханаларға жетекшілік ету.
5. Ең жақсы тәжірибелерді енгізу.
6.3 ішкі деңгей үшін алдыңғыға қосымша:
6. Ғылыми-зерттеу және эксперименттік жұмыс әдістерін қолдану.
7. Жаңа әлеуметтік-педагогикалық бағдарламаларды, педагогикалық технологияларды әзірлеу.
6.4 ішкі деңгей үшін алдыңғыға қосымша:
8. Әлеуметтік педагогиканың өзекті мәселелерін әзірлеу бойынша шығармашылық топтардың жұмысына жетекшілік ету.
9. Облыстық оқу-әдістемелік кеңесте және РОӘК-те оқу-әдістемелік кешендерді әзірлеу және ұсыну.

Білімдер:
1. Еңбек заңнамасының негіздері, қауіпсіздік техникасы және еңбекті қорғау ережелері, санитарлық ережелер мен нормалар.
2. Тәрбие жұмысының әдістемесі, үйірмелер, секциялар, студиялар, клубтық бірлестіктердің оқу бағдарламалары.
3. Оқу материалдарын әзірлеуге қойылатын талаптар.
4. Кәсіби қызмет аясындағы цифрлық технологиялар.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Бейімділік
Жауапкершілік
Күйзеліске тұрақтылық
Шыдамдылық
Командада жұмыс істей білу
педагогикалық интуиция
байқағыштық
кәсібилік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Білім беру ұйымының әлеуметтік педагогы

42. Кәсіптің карточкасы "Психикалық дамуы тежелген (ПДТ) және оқуда қиындықтары бар балалармен жұмыс жөніндегі педагог":

Топтың коды:

2374-9

Қызмет атауының коды:

-

Кәсіптің атауы:

Психикалық дамуы тежелген (ПДТ) және оқуда қиындықтары бар балалармен жұмыс жөніндегі педагог

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

6.1, 6.2, 6.3, 6.4

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Педагог лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамаларын бекіту туралы "Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2009 жылғы 13 шілдедегі № 338 бұйрығы 
4,7,10-параграф. Мектепке дейінгі тәрбие және оқыту, орта және арнайы білім беру ұйымдарының арнайы педагогы (мұғалім-дефектолог, дефектолог, мұғалім-логопед, логопед, олигофренопедагог, сурдопедагог, тифлопедагог). 

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура) 

Мамандық:
Арнайы педагогика 

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

6 деңгей үшін - жұмыс өтілі жоқ; 6.1 үшін - кемінде 2 жыл; 6.2 үшін - кемінде 3 жыл; 6.3 үшін - кемінде 4 жыл, 6.4 үшін - кемінде 5 жыл.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Біліктілікті арттыру

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Ерекше білім беру қажеттіліктері бар (психикалық дамуы тежелген және оқуда қиындықтары бар) балаларды арнайы психологиялық-педагогикалық қолдау (оқыту және тәрбиелеу)

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Психологиялық-педагогикалық қолдауды және оқу-тәрбие процесін жүзеге асыру
2. Балалардың білімін, іскерлігі мен дағдыларын бағалау
3. Мамандыққа деген қоғамдық сенімді қолдау және балаларды құндылықтар жүйесіне тарту
4. Оқу-әдістемелік қызметті жүзеге асыру

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Психологиялық-педагогикалық қолдауды және оқу-тәрбие процесін жүзеге асыру



Дағды 1:
Психологиялық-педагогикалық қолдау мен оқу-тәрбие процесін жоспарлау

Машықтар:
1. Балалардың өмірі мен денсаулығын қорғау талаптарын сақтау;
2. Психикалық дамуы тежелген балалардың білім беру қажеттіліктерін ескере отырып, білім беру, түзету және дамыту процесін жобалау және жүзеге асыру;
3. Психикалық дамуы тежелген балалардың қажеттіліктері мен қабілеттерін қанағаттандыратын өзіндік тәжірибені және ақпараттық, көмекші технологияларды зерттеу нәтижелерін пайдалана отырып, оқыту процесінің мазмұнын жобалау;
4. Жетістіктер мониторингі нәтижелерін талдауды ескере отырып, психикалық дамуы тежелген балалардың жеке білім беру бағытын жобалау және іске асыру;
5. Пәнаралық тәсіл мен арнайы педагогика қағидаттарын ескере отырып, оқу бағдарламаларын, оқыту әдістемелерін және оқу-әдістемелік материалдарды зерттеу және енгізу;
6. Әріптестерді, ата-аналарды (заңды өкілдерді) психикалық дамуы тежелген балалардың білім беру процесіне тарту.

Білімдер:
1. Балалардың қауіпсіздігі, өмірі мен денсаулығын қорғау негіздері;
2. Арнайы және инклюзивті білім беру саласындағы нормативтік құқықтық актілер;
3. Оқу пәндерінің (сабақтарының) мазмұны, психикалық дамуы тежелген балаларды оқыту және бағалау әдістемелері;
4. Инновацияларды құру үшін пәнаралық контексте оқу, түзету-дамыту, білім беру бағдарламасын әзірлеудің теориялық және әдістемелік тәсілдері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 2:
Психологиялық-педагогикалық қолдау мен оқу-тәрбие процесін ұйымдастыру

Машықтар:
1. Мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандартына сәйкес психикалық дамуы тежелген балаларды психологиялық-педагогикалық қолдауды, оқытуды және тәрбиелеуді жүзеге асыру;
2. Жасанды интеллект негізінде ақпараттық технологиялар мен контентті пайдалана отырып тәжірибені зерттеу нәтижелерін ескере отырып оқыту мен тәрбиелеудің интеграцияланған процесін іске асыру;
3. Қауіпсіз және қолайлы білім беру және дамыту ортасын құру бойынша тиімді тәжірибені тарату;
4. Психикалық дамуы тежелген балалардың оқу процесін ұйымдастыру кезінде инновациялық нысандарды, әдістер мен құралдарды, оның ішінде ақпараттық ресурстарды қолдану;
5. Арнайы педагогика саласындағы практиканы зерттеу негізінде оқытудың тиімді әдістемелері мен оқу жетістіктерін бағалау құралдары негізінде сабақты зерттеу және жобалау;
6. Психикалық дамуы тежелген балалардың жеке ерекшеліктері мен қажеттіліктерін ескере отырып, көп деңгейлі оқу-әдістемелік материалдарды әзірлеу;
7. Инклюзивті білім беруді дамыту үшін қолайлы жағдайларды қамтамасыз ету;
8. Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік ережелерін сақтау;
9. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениетті сақтау;
Алдыңғыларға қосымша, 6.1 ішкі деңгей үшін:
10. Балалардың дамуындағы бұзылыстарды алдын алу және түзету әдістері мен әдістерін қолдану;
Алдыңғыларға қосымша, 6.2 ішкі деңгей үшін:
11. Балалардың дамуындағы бұзылыстарды диагностикалау мен түзетудің заманауи әдістерін қолдану;
Алдыңғыларға қосымша, 6.3 ішкі деңгей үшін:
12. Арнайы педагогиканың соңғы жетістіктерін пайдалану;
Алдыңғыларға қосымша, 6.4 ішкі деңгей үшін:
13. Арнайы педагогиканың жаңа жетістіктерін енгізу.

Білімдер:
1. Еңбек заңнамасының негіздері, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қорғау қағидалары, санитарлық ережелер мен нормалар;
2. Оқыту әдістемесі, арнайы білім беру саласындағы оқытудың қазіргі заманғы технологиялары, оның ішінде ақпараттық;
3. Психикалық дамуы тежелген балалардың жас және жеке даму заңдылықтары;
4. Оқу ортасында қауіпсіз, қолжетімді, қолайлы білім беру ортасын және эмоционалды-психологиялық климатты құру тәсілдері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 2:
Балалардың білімін, іскерлігі мен дағдыларын бағалау



Дағды 1:
Ерекше білім беру қажеттіліктерін бағалауды жүзеге асыру

Машықтар:
1. Психикалық дамуы тежелген балалардың психикалық процестерінің деңгейін және ерекше білім беру қажеттіліктерін бағалауды жүргізу;
2. Психикалық дамуы тежелген балалардың ерекше білім беру қажеттіліктерін бағалаудың әртүрлі құралдарын қолдану;
3. Балалардың жеке қабілеттері мен қажеттіліктерін ескере отырып, көп деңгейлі диагностикалық материалдарды әзірлеу.

Білімдер:
1. Мүмкіндігі шектеулі балалардың білім беру қажеттіліктерін бағалаудың теориялары мен тәжірибелері;
2. Мүмкіндігі шектеулі балалардың танымдық мүмкіндіктері деңгейін бағалау критерийлері мен құралдары;
3. Мүмкіндігі шектеулі балалардың жас және жеке, психофизикалық даму заңдылықтары.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 2:
Даму динамикасының мониторингі

Машықтар:
1. Балалардың даму динамикасы мен арнайы психологиялық-педагогикалық қолдау нәтижелеріне мониторинг жүргізу;
2. Бағалау нәтижелері бойынша кейіннен кері байланыс бере отырып, цифрлық ресурстарды пайдалана отырып, мониторинг нәтижелерін талдауды жүзеге асыру;
3. Балалардың дағдыларын қалыптастыру динамикасын бағалау әдістерін, стратегиялары мен құралдарын әзірлеу және қолдану;
4. Педагогикалық қоғамдастық үшін психикалық дамуы тежелген балалардың даму мониторингінің нәтижелерін пайдалану бойынша ұсыныстар әзірлеу.

Білімдер:
1. Дәстүрлі, көмекші құралдарды қолдана отырып, психикалық дамуы тежелген балаларды оқытудың әдістері мен ерекшеліктері;
2. Олардың ерекшеліктері мен мүмкіндіктерін ескере отырып, балалардың даму динамикасын бақылаудың арнайы әдістері мен технологиялары;
3. Психикалық дамуы тежелген балаларға арналған оқу бағдарламаларының теориялық және әдістемелік негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 3:
Мамандыққа деген қоғамдық сенімді қолдау және балаларды құндылықтар жүйесіне тарту



Дағды 1:
Мектепте және одан тыс жерлерде этика мен мінез-құлықтың жоғары стандарттарын сақтау

Машықтар:
1. Педагогикалық қызметтегі этикалық және құқықтық нормаларды басшылыққа алу;
2. Сандық сәйкестікті басқару және сандық этикетті сақтау;
3. Оқу-танымдық іс-әрекетке мотивацияны арттыру негізінде білім алушылардың мінез-құлқын басқару;
4. Субъект-педагогикалық процестің барлық қатысушыларының субъектілік өзара іс-қимылын ұйымдастыру, білім беру процесін басқару технологиясын меңгеру;
5. Өзгерістерге қатысты белсенді болу және психикалық дамуы тежелген балалардың білім беру және тәрбие процесін жақсарту бойынша инновацияларды енгізу;
6. Психикалық дамуы тежелген барлық оқушылардың білім беру және түзету-дамыту мақсаттарына қол жеткізу қабілетіне сенімділік таныту.

Білімдер:
1. Педагогикалық этика ережелері;
2. Сандық сәйкестікті және онлайн оқытуды басқарудағы этикалық нормалар;
3. "Авторлық құқық және сабақтас құқықтар туралы" Қазақстан Республикасының Заңы.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 2:
Бірыңғай құндылықтарды қабылдау арқылы жеке тұлғаның құндылықтық-мағыналық саласын кеңейту және нығайту

Машықтар:
1. Ұлттық және жалпыадамзаттық құндылықтарды сақтай отырып, мәдени әртүрлілікке ашықтықты көрсету;
2. Қазақ мәдениеті мен тілінің, Қазақстан халқының басқа да мәдениеттері мен тілдерінің байлығын оқыту мен тәрбиелеу процесіне біріктіру;
3. Мүмкіндігі шектеулі балалардың тұлғалық және танымдық іс-әрекетінің дамуын қамтамасыз ету және бақылау;
4. Балалардың эмоционалды-құндылық саласын дамытатын тәрбие жұмысын жобалау (тәжірибе мәдениеті және құндылық бағдарлары);
5. Балалардың цифрлық ортада қауіпсіз және этикалық болуын қамтамасыз ету;
6. Психикалық дамуы тежелген балаларды дамытудың жеке бағытын құру үшін ата-аналармен/заңды өкілдермен өзара әрекеттесу;
7. Балалардың жеке басының жалпы мәдениетін қалыптастыруға және оны әлеуметтендіруге ықпал ету.

Білімдер:
1. Ұйымның тәрбие қызметін реттейтін нормативтік құқықтық актілер;
2. Мүмкіндігі шектеулі балаларды тәрбиелеудің қазіргі заманғы тұжырымдамалары, тәрбие жұмысының арнайы әдістері;
3. Қауіпсіз, қолжетімді, қолайлы білім беру ортасын құру тәсілдері;
4. Мүмкіндігі шектеулі балаларда көпмәдениетті білім беру негіздерін қалыптастыру тәсілдері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 4:
Оқу-әдістемелік қызметті жүзеге асыру



Дағды 1:
Оқу-әдістемелік материалдарды дайындау және әзірлеу

Машықтар:
1. Ақпараттық, көмекші технологияларды пайдалана отырып, арнайы педагогика саласындағы өзекті зерттеулер негізінде психикалық дамуы тежелген балаларды оқытудың білім беру және түзету-дамыту процесін жобалау.
2. Бағдарламалауды қолдана отырып, сандық мазмұн жасау.
3. Облыс деңгейінде өзінің кәсіби қызметінің нәтижелерін әзірлеу және ұсыну.

Білімдер:
1. Арнайы педагогика саласындағы , оның ішінде психикалық дамуы тежелген балалардың цифрлық дағдыларын дамыту үшін оқу-әдістемелік материалдарды жобалау және әзірлеу негіздері;
2. Арнайы оқу-әдістемелік материалдардың сапасын бағалау критерийлерінің жүйесі;
3. Авторлық құқықты сақтай отырып, цифрлық мазмұнды әзірлеу, интеграциялау және өңдеу әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 2:
Кәсіби дамуды жүзеге асыру

Машықтар:
1. Әріптестермен кәсіби пікірталастарды бастау және ата-аналармен (заңды өкілдермен) сенімді қарым-қатынасты сақтау;
2. Кәсіби шеберлік конкурстарына қатысу, балаларды конкурстарға, жарыстарға қатысуға дайындау;
3. Тиісті уәкілетті органның ведомстволық бағынысты білім беру ұйымдары ұйымдастырған педагогтер үшін семинарлар, конференциялар ұйымдастыруға және өткізуге қатысу;
4. Интернет-ресурстарды пайдалана отырып, жұмыс тәжірибесін тарату;
Алдыңғыларға қосымша, 6.1 ішкі деңгей үшін:
5. Білім беру ұйымы деңгейінде тәжірибені жинақтау;
Алдыңғыларға қосымша, 6.2 ішкі деңгей үшін:
6. Оқу қызметін талдау дағдыларын пайдалану, тәлімгерлікті жүзеге асыру және кәсіби дамудың басымдықтарын айқындау: білім беру ұйымы деңгейінде өзінің және әріптестерінің, аудан/қала деңгейінде тәжірибені жинақтау;
Алдыңғыларға қосымша, 6.3 ішкі деңгей үшін:
7. Облыстық оқу-әдістемелік кеңесте мақұлданған авторлық бағдарламаны жариялау немесе жарияланған бағдарламалардың, оқу-әдістемелік құралдардың авторы (бірлескен авторы) болу;
8. Арнайы педагогика саласындағы оқулықтарға, оқу-әдістемелік кешендер мен құралдарға сараптама жүргізу
Алдыңғыларға қосымша, 6.4 ішкі деңгей үшін:
9. Авторлық бағдарламаны жариялау немесе РОӘК мақұлдаған жарияланған бағдарламалардың, оқу-әдістемелік құралдардың авторы болу;
10. Облыс деңгейінде педагогтердің кәсіби қоғамдастығы желісіне тәлімгерлікті жүзеге асыру және дамытуды жоспарлау, білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен республикалық және халықаралық кәсіби конкурстардың қатысушысы болу.

Білімдер:
1. Біліктілікті арттыруды, кәсіптік қайта даярлауды және қызметті бағалауды реттейтін нормативтік құқықтық актілер;
2. Кәсіби дамудың өзіндік қажеттіліктерін анықтау әдістері;
3. Арнайы және инклюзивті білім беру саласындағы нормативтік құқықтық актілер;
4. Педагогикалық этика нормалары.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 3:
Өзінің тәжірибесіне және әріптестерінің тәжірибесіне рефлексия жасау

Машықтар:
1. Арнайы педагогика саласындағы үздік педагогикалық тәжірибелерді зерделеу негізінде өзінің кәсіби дамуы мен әріптестерінің практикасының рефлексиясын жүзеге асыру;
2. Әріптестердің кәсіби жетістіктері мен тәжірибелерінің нәтижелілігін бағалау және қадағалау;
3. Педагогтерді дамыту үшін сындарлы кері байланыс беру;
4. Өзінің де, басқа да педагогтердің, оның ішінде ақпараттық технологияларды пайдалана отырып, кәсіби білімдерін, дағдылары мен құзыреттерін үздіксіз дамытудың тиімді жолдарын жоспарлау және айқындау.

Білімдер:
1. Педагогикалық қызметтегі жеке және командалық рефлексия теориялары мен практикасы;
2. Өз тәжірибесін талдау әдістері;
3. Педагогикалық практика рефлексиясының әдістері мен құралдары, оның ішінде әріптестерімен өзара әрекеттесу.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 4:
Оқу процесін зерттеу

Машықтар:
1. Психикалық дамуы тежелген балалардың білім беру процесін жетілдіру үшін арнайы білім беру саласындағы өзекті зерттеулердің нәтижелерін зерделеу;
2. Әріптестермен бірге сабақты/іс-әрекетті зерттеу және психикалық дамуы тежелген балалардың оқу тәжірибесін жақсарту үшін зерттеу нәтижелерін тарату;
3. Сабақты зерттей, талдай білу және бағалау құралдарын жасай білу;
4. Психикалық дамуы тежелген балалардың оқу және еңбек дағдыларының дамуы мен мониторингін қамтамасыз ету.

Білімдер:
1. Білім беру, түзету және дамыту процесін зерттеудің теориялары мен практикасы;
2. Мүмкіндігі шектеулі балалардың білім беру процесінің ерекшеліктері;
3. Оқу процесін зерттеудің тәсілдері, әдістері, құралдары.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Эмоциялық парасат
Мейірімділік
Педагог мамандығына берілгендік 
Азаматтық 
Проактивтілік 
Кәсіби этиканы сақтау

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

7

Психикалық дамуы тежелген (ПДТ) және оқуда қиындықтары бар балалармен жұмыс жөніндегі педагог

43. Кәсіптің карточкасы "Психикалық дамуы тежелген (ПДТ) және оқуда қиындықтары бар балалармен жұмыс жөніндегі педагог":

Топтың коды:

2374-9

Қызмет атауының коды:

-

Кәсіптің атауы:

Психикалық дамуы тежелген (ПДТ) және оқуда қиындықтары бар балалармен жұмыс жөніндегі педагог

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

7

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

7.1, 7.2, 7.3, 7.4

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Педагог лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамаларын бекіту туралы Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2009 жылғы 13 шілдедегі № 338 бұйрығы 
4,7,10-параграф. Мектепке дейінгі тәрбие және оқыту, орта және арнайы білім беру ұйымдарының арнайы педагогы (мұғалім-дефектолог, дефектолог, мұғалім-логопед, логопед, олигофренопедагог, сурдопедагог, тифлопедагог). 

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары оқу орнынан кейінгі білім (магистратура, резидентура) 

Мамандық:
Арнайы педагогика 

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

7 деңгей үшін - жұмыс өтілі жоқ; 7.1 үшін - кемінде 2 жыл; 7.2 үшін - кемінде 3 жыл; 7.3 үшін - кемінде 4 жыл, 7.4 үшін - кемінде 5 жыл.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Біліктілікті арттыру

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Ерекше білім беру қажеттіліктері бар балаларды (психикалық дамуы тежелген және оқуда қиындықтары бар) арнайы психологиялық-педагогикалық қолдау (оқыту және тәрбиелеу)

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Психологиялық-педагогикалық қолдауды және оқу-тәрбие процесін жүзеге асыру
2. Балалардың білімін, іскерлігі мен дағдыларын бағалау
3. Мамандыққа деген қоғамдық сенімді қолдау және балаларды құндылықтар жүйесіне тарту 
4. Оқу-әдістемелік қызметті жүзеге асыру

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Психологиялық-педагогикалық қолдауды және оқу-тәрбие процесін жүзеге асыру



Дағды 1:
Психологиялық-педагогикалық қолдау мен оқу-тәрбие процесін жоспарлау

Машықтар:
1. Балалардың өмірі мен денсаулығын қорғау талаптарын сақтау;
2. Білім беру жетістіктері мониторингінің нәтижелерін ескере отырып, психикалық дамуы тежелген балалардың жеке білім беру траекториясын жобалау;
3. Психикалық дамуы тежелген балалардың ерекше білім беру қажеттіліктерін және олардың қажеттіліктері мен қабілеттеріне жауап беретін ақпараттық технологияларды ескере отырып, оқыту мен тәрбиелеудің арнайы бағдарламалары мен әдістемесін әзірлеу;
4. Авторлық бағдарлама негізінде психикалық дамуы тежелген балаларды оқыту және тәрбиелеу процесінің мазмұнын жоспарлау;
5. Қолжетімді білім беру ортасын құру және балаларды оқыту мен тәрбиелеу процесіне, оның ішінде ақпараттық технологияларды пайдалана отырып тарту стратегияларын әзірлеу.

Білімдер:
1. Балалардың қауіпсіздігі, өмірі мен денсаулығын сақтау негіздері.
2. Арнайы және инклюзивті білім беру саласындағы нормативтік құқықтық актілер.
3. Оқу пәнінің мазмұны, психикалық дамуы тежелген балаларды оқыту және бағалау әдістемесі;
4. Пәнаралық контексте оқу бағдарламасын әзірлеудің теориялық және әдістемелік тәсілдері, оқытудың әмбебап әдістері, пәнді оқыту ерекшелігіне сәйкес қосымша, көмекші технологиялар.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 2:
Психологиялық-педагогикалық қолдау мен оқу-тәрбие процесін ұйымдастыру

Машықтар:
1. Ақпараттық технологиялар мен жасанды интеллект негізіндегі мазмұнды пайдалана отырып, тәжірибені зерттеу нәтижелерін ескере отырып, оқытудың интеграцияланған процесін іске асыру;
2. Этикалық нормаларды, оның ішінде ақпараттық технологияларды пайдалану кезінде сақтаудың үлгісі болып табылатын қауіпсіз және қолайлы білім беру/дамыту ортасын құру бойынша тиімді тәжірибені тарату;
3. Психикалық дамуы тежелген балаларды оқытудың инновациялық нысандарын, әдістері мен құралдарын пайдалану;
4. Арнайы педагогика саласындағы практиканы зерттеу негізінде оқытудың тиімді әдістемелері мен оқу жетістіктерін бағалау құралдары негізінде сабақты зерттеу және жобалау;
5. Психикалық дамуы тежелген балалардың оқу процесін ұйымдастыру кезінде заманауи білім беру ресурстарын, оның ішінде ақпараттық ресурстарды қолдану;
6. Балалардың жеке қабілеттері мен қажеттіліктерін ескере отырып, көп деңгейлі оқу-әдістемелік материалдарды әзірлеу;
7. Инклюзивті білім беруді дамыту үшін қолайлы жағдайларды қамтамасыз ету;
8. Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік ережелерін сақтау;
9. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениетті сақтау;
Алдыңғыларға қосымша, 7.1 ішкі деңгей үшін:
10. Балалардың дамуындағы бұзылыстарды алдын алу мен түзетудің заманауи әдістерін қолдану;
Алдыңғыларға қосымша, 7.2 ішкі деңгей үшін:
11. Балалардың дамуындағы бұзылыстарды диагностикалау және түзету әдістерін қолдану;
Алдыңғыларға қосымша, 7.3 ішкі деңгей үшін:
12. Арнайы педагогиканың соңғы жетістіктерін пайдалану.
Алдыңғыларға қосымша, 7.4 ішкі деңгей үшін:
13. Арнайы педагогиканың жаңа жетістіктерін енгізу.

Білімдер:
1. Еңбек заңнамасының негіздерін, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау ережелерін, санитарлық ережелер мен нормаларды;
2. Оқыту әдістемесі, оқытудың заманауи технологиялары, оның ішінде ақпараттық;
3. Психикалық дамуы тежелген балалардың жас және жеке даму заңдылықтары;
4. Сыныпта қауіпсіз, қол жетімді, қолайлы білім беру ортасын және эмоционалды-психологиялық климатты құрудың инновациялық тәсілдері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 2:
Балалардың білімін, іскерлігі мен дағдыларын бағалау



Дағды 1:
Ерекше білім беру қажеттіліктерін бағалауды жүзеге асыру

Машықтар:
1. Психикалық процестерді тексеру және психикалық дамуы тежелген балалардың ерекше білім беру қажеттіліктерін бағалау;
2. Психикалық дамуы тежелген балалардың ерекше білім беру қажеттіліктерін бағалаудың әртүрлі құралдарын қолдану;
3. Балалардың жеке қабілеттері мен қажеттіліктерін ескере отырып, көп деңгейлі диагностикалық материалдарды әзірлеу.

Білімдер:
1. Мүмкіндігі шектеулі балалардың білім беру қажеттіліктерін бағалаудың теориялары мен тәжірибелері;
2. Мүмкіндігі шектеулі балалардың танымдық мүмкіндіктері деңгейін бағалау критерийлері мен құралдары;
3. Мүмкіндігі шектеулі балалардың жас және жеке, психофизикалық даму заңдылықтары.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 2:
Балалардың даму динамикасының мониторингі

Машықтар:
1. Бағалау нәтижелері бойынша кейіннен кері байланыс бере отырып, цифрлық ресурстарды пайдалана отырып, мониторинг нәтижелеріне сыни талдау жүргізу;
2. Педагогикалық қоғамдастық үшін психикалық дамуы тежелген балалардың даму мониторингінің нәтижелерін пайдалану бойынша ұсыныстарды жүйелеу және әзірлеу;
3. Педагогикалық қоғамдастықта балаларды дамыту бойынша тиімді ынтымақтастық тәжірибесін жинақтау және тарату;
4. Психикалық дамуы тежелген балаларға арналған мониторинг негізінде білім беру бағдарламасын жасау.

Білімдер:
1. Психикалық дамуы тежелген балалардың ерекше білім беру қажеттіліктерін ескере отырып, балалардың үлгерімін бақылау теориялары мен практикасы;
2. Психикалық дамуы тежелген балалардың ерекшеліктері мен қажеттіліктерін ескере отырып бағалау құралдарын әзірлеу әдістемесі;
3. Ерекше білім беру қажеттіліктерін ескере отырып, психикалық дамуы тежелген жетістіктерді бағалау критерийлері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 3:
Мамандыққа деген қоғамдық сенімді қолдау және балаларды құндылықтар жүйесіне тарту 



Дағды 1:
Мектепте және одан тыс жерлерде этика мен мінез-құлықтың жоғары стандарттарын сақтау 

Машықтар:
1. Психикалық дамуы тежелген барлық балалардың білім беру мақсаттарына қол жеткізу қабілетіне сенімділік таныту;
2. Әріптестердің кәсіби деңгейін сақтауға және дамытуға жауапты болу;
3. Психикалық дамуы тежелген балаларды академиялық табысқа және тәрбиелеуге жауапкершілікті көрсету;
4. Сандық сәйкестікті басқару және сандық этикетті сақтау;
5. Субъект-педагогикалық процестің барлық қатысушыларының субъектілік өзара іс-қимылын ұйымдастыру, психикалық дамуы тежелген балаларға арналған арнайы ұйымдарда білім беру процесін басқару технологиясын меңгеру;
6. Психикалық дамуы тежелген балаларды оқыту мен тәрбиелеудегі тәуекелдерді басқару;
7. Өзін-өзі реттеу, стресске төзімділік дағдыларына ие болу.

Білімдер:
1. Педагогикалық этика ережелері;
2. Сандық сәйкестікті және онлайн оқытуды басқарудағы этикалық нормалар;
3. "Авторлық құқық және сабақтас құқықтар туралы" Қазақстан Республикасының Заңы.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 2:
Бірыңғай құндылықтарды қабылдау арқылы жеке тұлғаның құндылықтық-мағыналық саласын кеңейту және нығайту.

Машықтар:
1. Ерекше білім беру қажеттіліктерін ескере отырып, психикалық дамуы тежелген балаларды тәрбиелеу процесінде білім беру ресурстарының кең спектрін қолдану;
2. Психикалық дамуы тежелген балаларда күнделікті өмірде білімді қолдану дағдыларын қалыптастырудың тиімді стратегияларын жобалау;
3. Ұлттық және жалпыадамзаттық құндылықтарды сақтай отырып, мәдени әртүрлілікке ашықтықты көрсету;
4. Балалардың эмоционалды-құндылық саласын дамытатын тәрбие жұмысының инновациялық педагогикалық тәсілдерін талдау және таңдау (тәжірибе мәдениеті және құндылық бағдарлары);
5. Оқыту мен тәрбиелеу мүмкіндіктерін кеңейту үшін психикалық дамуы тежелген балалардың оқу процесінде ақпараттық технологияларды қолдану;
6. Ата-аналармен (заңды өкілдермен), мұғалімдермен және қоғаммен ынтымақтастық.

Білімдер:
1. Ұйымның тәрбие қызметін реттейтін нормативтік құқықтық актілер;
2. Тәрбие жұмысының әдіснамалық тәсілдері мен технологиялары, қазіргі заманғы тәрбие тұжырымдамалары;
3. Қауіпсіз, қолжетімді, қолайлы білім беру ортасын құрудың инновациялық тәсілдері;
4. Балаларда көпмәдениетті білім беру негіздерін қалыптастырудың теориялық және әдістемелік тәсілдері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 4:
Оқу-әдістемелік қызметті жүзеге асыру



Дағды 1:
Оқу-әдістемелік материалдарды дайындау және әзірлеу 

Машықтар:
1. Ақпараттық технологияларды пайдалана отырып, арнайы білім берудегі зерттеу нәтижелері негізінде психикалық дамуы тежелген балалардың ерекше білім беру қажеттіліктері мен дамуын ескере отырып, оқу-әдістемелік материалдарды жүйелеу және әзірлеуді жүргізу;
2. Бағдарламалауды қолдана отырып, сандық мазмұн жасау;
3. Кәсіби қызмет нәтижелерін трансляциялау.

Білімдер:
1. Оқу-әдістемелік материалдарды жобалау және әзірлеу, оның ішінде психикалық дамуы тежелген балаларға арналған цифрлық технологиялар;
2. Оқу-әдістемелік материалдардың сапасын бағалау критерийлерінің жүйесі;
3. Авторлық құқықты сақтай отырып, цифрлық мазмұнды әзірлеу, интеграциялау және өңдеу әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 2:
Кәсіби дамуды жүзеге асыру 

Машықтар:
1. Әріптестермен кәсіби пікірталастарды бастау және ата-аналармен (заңды өкілдермен) сенімді қарым-қатынасты сақтау;
2. Кәсіби шеберлік конкурстарына қатысу немесе балаларды олимпиадаларға, конкурстарға, жарыстарға қатысуға дайындау;
3. Тиісті уәкілетті органның ведомстволық бағынысты білім беру ұйымдары ұйымдастырған педагогтер үшін семинарлар, конференциялар ұйымдастыруға және өткізуге қатысу;
4. Интернет-ресурстарды пайдалана отырып, жұмыс тәжірибесін тарату;
Алдыңғыларға қосымша, 7.1 ішкі деңгей үшін:
5. Білім беру ұйымы деңгейінде тәжірибені жинақтау;
Алдыңғыларға қосымша, 7.2 ішкі деңгей үшін:
6. Ұйымдастырылған оқу қызметін талдау дағдыларын пайдалану, тәлімгерлікті жүзеге асыру және кәсіби дамудың басымдықтарын айқындау: білім беру ұйымы деңгейінде өзінің және әріптестерінің, аудан/қала деңгейінде тәжірибені жинақтау;
Алдыңғыларға қосымша, 7.3 ішкі деңгей үшін:
7. Облыстық оқу-әдістемелік кеңесте мақұлданған авторлық бағдарламаны жариялау немесе жарияланған бағдарламалардың, оқу-әдістемелік құралдардың авторы (бірлескен авторы) болу;
8. Арнайы педагогика саласындағы оқулықтарға, оқу-әдістемелік кешендер мен құралдарға сараптама жүргізу;
Алдыңғыларға қосымша, 7.4 ішкі деңгей үшін:
9. Авторлық бағдарламаны жариялау немесе РОӘК мақұлдаған жарияланған бағдарламалардың, оқу-әдістемелік құралдардың авторы болу;
10. Облыс деңгейінде арнайы педагогтердің кәсіби қоғамдастық желісін дамытуды жоспарлау және тәлімгерлікті жүзеге асыру, білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен республикалық және халықаралық кәсіби конкурстарға қатысушы болу.

Білімдер:
1. Педагогикалық қызметтегі жеке және командалық рефлексия теориялары мен практикасы;
2. Өз тәжірибесін талдау әдістері;
3. Педагогикалық практика рефлексиясының әдістері мен құралдары, оның ішінде әріптестерімен өзара әрекеттесу.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 3:
Өзінің тәжірибесіне және әріптестерінің тәжірибесіне рефлексия жасау

Машықтар:
1. Жалпы және арнайы педагогика саласындағы үздік педагогикалық тәжірибелерді зерделеу негізінде өзінің кәсіби дамуы мен әріптестерінің практикасының рефлексиясын жүзеге асыру;
2. Әріптестермен, кәсіби қоғамдастықпен және ата-аналар қауымдастығымен өзара әрекеттесудегі өз тәжірибесіндегі өзгерістердің тиімділігін бағалау және қадағалау;
3. Тәрбиешілерді дамыту үшін сындарлы кері байланыс беру және тәжірибе негізінде білім беру өнімдерін құру;
4. Өзінің де, басқа да педагогтердің, оның ішінде ақпараттық технологияларды пайдалана отырып, кәсіби білімін, дағдылары мен құзыреттерін үздіксіз дамыту әдістерін, стратегиялары мен құралдарын әзірлеу және қолдану.

Білімдер:
1. Педагогикалық қызметтегі жеке және командалық рефлексия теориялары мен практикасы;
2. Өз тәжірибесін талдау әдістері;
3. Педагогикалық практика рефлексиясының әдістері мен құралдары, оның ішінде әріптестерімен өзара әрекеттесу.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 4:
Балалардың зерттеу дағдыларын дамытуды қамтамасыз ету

Машықтар:
1. Балалардың зерттеу және жобалау қызметін үйлестіру;
2. Танымдық белсенділікті арттырудың тиісті әдістерін таңдаңыз;
3. Зерттеу қызметі арқылы балалардың дамуының мінез-құлық және ойлау аспектілерін түзетіңіз.
4. Арнайы білім беру саласындағы зерттеулерді үйлестіру, нәтижелерді педагогикалық қоғамдастыққа тарату, әріптестерді кәсіби дамуға қолдау көрсету;
5. Әріптестермен бірге кәсіби құзыреттіліктің даму динамикасын талдау;
6. Өз тәжірибесін тарату, әріптестердің тәжірибесін зерттеуге қатысу және бастаушы педагогтар мен педагогикалық қоғамдастыққа кәсіби қолдау көрсету.

Білімдер:
1. Білім беру, түзету және дамыту процесін зерттеудің теориялары мен практикасы;
2. Қолданбалы зерттеулер жүргізу әдістемесі;
2. Мүмкіндігі шектеулі балалардың білім беру процесінің ерекшеліктері;
3. Оқу процесін зерттеудің тәсілдері, әдістері, құралдары.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Эмоциялық парасат
Мейірімділік
Педагог мамандығына адалдық 
азаматтық жауапкершілік 
Проактивтілік 
Кәсіби этиканы сақтау 

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Психикалық дамуы тежелген (ПДТ) және оқуда қиындықтары бар балалармен жұмыс жөніндегі педагог

44. Кәсіптің карточкасы "Ерте қолдау көрсету педагогі":

Топтың коды:

2374-9

Қызмет атауының коды:

-

Кәсіптің атауы:

Ерте қолдау көрсету педагогі

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

6.1, 6.2, 6.3, 6.4

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Педагог лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамаларын бекіту туралы "Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2009 жылғы 13 шілдедегі № 338 бұйрығы 
4,7,10-параграф. Мектепке дейінгі тәрбие және оқыту, орта және арнайы білім беру ұйымдарының арнайы педагогы (мұғалім-дефектолог, дефектолог, мұғалім-логопед, логопед, олигофренопедагог, сурдопедагог, тифлопедагог). 

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура) 

Мамандық:
Арнайы педагогика 

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

6 деңгей үшін - жұмыс өтілі жоқ; 6.1 үшін - кемінде 2 жыл; 6.2 үшін - кемінде 3 жыл; 6.3 үшін - кемінде 4 жыл, 6.4 үшін - кемінде 5 жыл.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Жоқ

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Мүмкіндігі шектеулі балаларды, оның ішінде ерте жастағы (0-3 жас)тәуекел тобындағы балаларды арнайы психологиялық-педагогикалық қолдау

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Арнайы психологиялық-педагогикалық қолдауды жүзеге асыру
2. Балалардың білімін, іскерлігі мен дағдыларын бағалау
3. Мамандыққа деген қоғамдық сенімді сақтау және балаларды құндылықтар жүйесіне тарту
4. Оқу-әдістемелік қызметті жүзеге асыру

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Арнайы психологиялық-педагогикалық қолдауды жүзеге асыру



Дағды 1:
Психологиялық-педагогикалық қолдауды жоспарлау

Машықтар:
1. Балалардың өмірі мен денсаулығын қорғау талаптарын сақтау;
2. Ерте жастағы балалардың нақты қолдау, басшылық, оқыту және бағалаудағы жеке қажеттіліктерін қарастыру;
3. Ерте жастағы балалардың дамуына әсер ететін факторлар мен жағдайларды анықтау;
4. Баланың әлеуметтік және эмоционалдық дамуын оңтайландыру бойынша ұсыныстарды жоспарлау;
5. Позитивті ата-ана болу үшін ұсыныстарды жоспарлау;
6. Ерте қолдау/көмек көрсету үшін өзіндік қызметті жоспарлау.

Білімдер:
1. Балалардың қауіпсіздігі, өмірі мен денсаулығын қорғау негіздері;
2. Бала құқықтарын қорғау саласындағы, арнайы және инклюзивті білім беру саласындағы нормативтік құқықтық актілер;
3. Даму психологиясының табиғаты және оның негізгі терминологиясы, ерте отогенездегі педагогикалық әсер ету процесін түсіну;
4. Әр түрлі жас кезеңдерінде баланың барлық жүйелерінің өсуі мен даму ерекшеліктері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 2:
Психологиялық-педагогикалық қолдауды ұйымдастыру

Машықтар:
1. Өзара әрекеттесуге қатысушылар үшін қауіпсіз, қолжетімді, қолайлы даму ортасын және эмоционалды-психологиялық климатты сақтау;
2. Әр баланың ерекшеліктері мен қажеттіліктерін ескеру;
3. Ерте даму бойынша мамандар тобымен өзара іс-қимыл жасау;
4. Ерте жастағы балаларды дамытудың заманауи әдістері мен технологияларын басшылыққа алу;
5. Ерте даму жөніндегі маманның ұсынымдары бойынша білім берудің, оның ішінде қосымша және балама ресурстардың, сондай-ақ ақпараттық ресурстардың кең спектрін қолдану;
6. Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік ережелерін сақтау;
7. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениетті сақтау;
Алдыңғыларға қосымша, 6.1 ішкі деңгей үшін:
8. Балалардың дамуындағы бұзылыстардың алдын алу мен түзетудің заманауи әдістерін қолдану;
Алдыңғыларға қосымша, 6.2 ішкі деңгей үшін:
9. Балалардың дамуындағы бұзылыстарды диагностикалау және түзету әдістерін қолдану;
Алдыңғыларға қосымша, 6.3 ішкі деңгей үшін:
10. Арнайы педагогиканың соңғы жетістіктерін пайдалану;
Алдыңғыларға қосымша, 6.4 ішкі деңгей үшін:
11. Арнайы педагогиканың жаңа жетістіктерін енгізу.

Білімдер:
1. Еңбек заңнамасының негіздері, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау ережелері, санитарлық ережелер мен нормалар;
2. Ерте жастағы балалардың жас және жеке даму заңдылықтары;
3. Ерте қолдауды ұйымдастыру мен жүргізудің нормативтік құқықтық базалары.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 2:
Балалардың білімін, іскерлігі мен дағдыларын бағалау



Дағды 1:
Бағалауды жүзеге асыру

Машықтар:
1. Әртүрлілікті ескеру және баланың толыққанды дамуына кедергілерді бағалау;
2. Даму басымдықтарын анықтау және балаларды қолдау, бейімдеу немесе абилитациялау үшін іс-шараларды жоспарлауға дайын болу;
3. Ерте және сәби жастағы балаларға арналған скринингтік және терең бағалау құралдарын кейіннен даму болжамын құра отырып, байланыс орната білу негізінде пайдалану;
4. МКФ-ДП құралдарын қолдану.

Білімдер:
1. Скринингтік бағалау, терең бағалау, клиникалық бақылау құралдары, ерте және сәби жастағы балалардың нейропсихологиялық диагностикасы құралдарын сапалы бағалау әдістері;
2. Ерте жастағы баланың даму ортасын түсіну тәсілдері;
3. Баланың өзекті дамуы үшін ерте көмек көрсетуді есепке алу принциптері;
4. Ерте дамудың нормотиптік белгілері;
5. Ерте жастағы негізгі коммуникацияның мазмұны және балама коммуникацияның мүмкіндіктері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 2:
Даму динамикасының мониторингі

Машықтар:
1. Дайын бақылау карталарын қолдану және баланың мінез-құлқында байқалатын белгілерді бөлектеу;
2. Қосымша бақылау параметрлерін әзірлеу;
3. Байқалған белгілерді бақылау хаттамасына жазу;
4. Бақылау белгілеріне мазмұндық талдау жүргізу;
5. Бақылау нәтижелерін жүйелеу;
6. Даму гипотезалары мен болжамдарын қалыптастыру;
7. Мониторинг құралдарын түсіндіру: сараптама құрылымын білу мен түсінуді көрсету; даму мониторингі мен сараптамасын жоспарлау; мониторингтік есепті жүргізу; сараптамалық қорытынды жасау.

Білімдер:
1. Скринингтік бағалау, тереңдетілген бағалау, клиникалық бақылау құралдары;
2. Ерте және сәби жастағы балаларды нейропсихологиялық диагностикалау құралдарын сапалы бағалау әдістері;
3. Ерте жастағы баланың даму ортасын түсіну тәсілдері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 3:
Мамандыққа деген қоғамдық сенімді сақтау және балаларды құндылықтар жүйесіне тарту



Дағды 1:
Білім беру ұйымында және одан тыс жерлерде этика мен мінез-құлықтың жоғары стандарттарын сақтау

Машықтар:
1. Өз қызметінде моральдық-этикалық және құқықтық нормаларды сақтау;
2. Процеске қатысушылардың субъект-субъектілік өзара іс-қимылын жүзеге асыру;
3. Баланың және әріптестердің өзін өзі бағалау дағдыларын дамытудың маңыздылығын түсіну және қолдау;
4. Өзгерістерге белсенді болу және балаларды ерте қолдауды жақсарту бойынша инновациялар енгізу.

Білімдер:
1. Педагогикалық этика ережелері;
2. Ерте дамудың құндылықтары мен принциптері;
3. "Авторлық құқық және сабақтас құқықтар туралы" Қазақстан Республикасының Заңы.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 2:
Балалар мен ата-аналардың экологиялық қарым-қатынасын қалыптастыру

Машықтар:
1. Аналар мен олардың балаларына көмек көрсету мақсатында жағдайларға бағалау жүргізу, перинаталдық даму кезеңіне сүйемелдеу көрсету;
2. Позитивті ата-ана мен өзара әрекеттесу принциптерін практикада қолдану;
3. Ерте жастағы балалар мен ата-аналардың оң қарым-қатынасын құру бойынша ұсыныстар әзірлеу;
4. Ата-аналарға баламен қарым-қатынастың ең тиімді әдістері туралы хабарлау;
5. Белгілі бір жас бала мен оның отбасы үшін олардың даралығын ескере отырып өзара әрекеттесу тәсілдерін таңдау;
6. Ерте жастағы баланың ата-аналық құзыреттілігін қалыптастыруға ықпал ету және ата-аналық сезімдерді және ерте жастағы баламен сындарлы қарым-қатынас пен өзара әрекеттесу жүйесін дамыту.

Білімдер:
1. Баланың перинаталдық даму кезеңінің мазмұны мен маңыздылығын түсіну;
2. Ерте жастағы бейімделу, әлеуметтену және бейімделу механизмдерінің түсініктері, түрлері мен деңгейлері;
3. Позитивті ата-ана болу принциптері;
4. Ата-аналық құзыреттілікті оңтайландыру принциптері мен әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 4:
Оқу-әдістемелік қызметті жүзеге асыру



Дағды 1:
Ерте қолдау бағдарламаларын құру

Машықтар:
1. Бағдарламаларды құрудың заманауи құралдарын қолдану: кейс-менеджмент, іс жүргізу;
2. Даралау құралдарын пайдалана отырып, жасына және жақын даму аймағына сәйкес ерте қолдау бағдарламаларын құру және іске асыру;
3. Жеке даму траекториясын сипаттаңыз және мазмұнмен қанықтыру, баламен қарым-қатынас құралдарын қолдану;
4. Ерте жастағы баланың қарым-қатынасы мен қарым-қатынасын дамытуды қамтамасыз ету;
5. Сенсорлық даму параметрлерін және сенсорлық интеграцияның бұзылуының негізгі түрлерін түсіндіру.

Білімдер:
1. Баланың өзекті дамуы үшін ерте көмек көрсетуді есепке алу принциптері;
2. Ерте дамудың нормотиптік белгілері;
3. Ерте жастағы негізгі коммуникация мазмұны және балама коммуникация мүмкіндіктері;
4. Сенсорлық жүйелер және олардың өзара әрекеттесуі.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 2:
Кәсіби дамуды жүзеге асыру

Машықтар:
1. Білім беру саласындағы өзгерістерді бақылау және қарастыру;
2. Өзінің кәсіби қызметі мен жұмыс ортасын бағалау;
3. Талқылау үшін істі немесе істі ұсыну; әріптестерден кері байланыс алу; кері байланысты ескеру және өзгерістерді жоспарлау;
4. Интернет-ресурстарды пайдалана отырып, жұмыс тәжірибесін тарату;
Алдыңғыларға қосымша, 6.1 ішкі деңгей үшін:
5. Ұйым деңгейіндегі тәжірибені қорытындылау;
Алдыңғыларға қосымша, 6.2 ішкі деңгей үшін:
6. Ұйымдастырылған қызметті талдау дағдыларын пайдалану, тәлімгерлікті жүзеге асыру және кәсіби дамудың басымдықтарын анықтау: ұйым деңгейінде өз әріптестері мен әріптестері, аудан/қала деңгейінде тәжірибені жинақтау;
Алдыңғыларға қосымша, 6.3 ішкі деңгей үшін:
7. Авторлық бағдарламаны жариялау немесе облыстық оқу-әдістемелік кеңесте мақұлданған жарияланған бағдарламалардың авторы (бірлескен авторы) болу;
Алдыңғыларға қосымша, 6.4 ішкі деңгей үшін:
8. Облыс деңгейінде тәлімгерлікті жүзеге асыру және мамандардың кәсіби қоғамдастығы желісін дамытуды жоспарлау.

Білімдер:
1. Біліктілікті арттыруды, кәсіптік қайта даярлауды және қызметті бағалауды реттейтін нормативтік құқықтық актілер;
2. Кәсіби дамудың өзіндік қажеттіліктерін анықтау әдістері;
3. Арнайы және инклюзивті білім беру саласындағы нормативтік құқықтық актілер;
4. Педагогикалық этика нормалары.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 3:
Зерттеу, дамыту және инновация

Машықтар:
1. Педагогикадағы зерттеудің орталық бағыттарын анықтау және күнделікті ойлау мен ғылыми білім арасындағы айырмашылықты түсіну;
2. Талқылау үшін істі немесе істі ұсыну;
3. Әріптестер мен клиенттердің кері байланысын қабылдау;
4. Кері байланысты ескеру және өзгерістерді жоспарлау;
5. Зерттеу мен бағалаудың сенімді, жарамды және сенімді әдістерін орынды таңдау .

Білімдер:
1. Арнайы және инклюзивті білім беру қызметін реттейтін нормативтік құқықтық актілер;
2. Тәрбие жұмысы әдістемесінің негіздері, қазіргі заманғы тәрбие/даму тұжырымдамалары, сондай-ақ негізгі денсаулық сақтау және дене шынықтыру-сауықтыру технологиялары;
3. Нәтижелерді ұсына отырып, жеке зерттеу қызметін құжаттау негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Эмоциялық парасат
Мейірімділік
Педагог мамандығына адалдық 
азаматтық жауапкершілік 
Проактивтілік 
Кәсіби этиканы сақтау 

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

7

Ерте қолдау көрсету педагогі

45. Кәсіптің карточкасы "Ерте қолдау көрсету педагогі":

Топтың коды:

2374-9

Қызмет атауының коды:

-

Кәсіптің атауы:

Ерте қолдау көрсету педагогі

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

7

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

7.1, 7.2, 7.3, 7.4

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Педагог лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамаларын бекіту туралы "Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2009 жылғы 13 шілдедегі № 338 бұйрығы 
4,7,10-параграф. Мектепке дейінгі тәрбие және оқыту, орта және арнайы білім беру ұйымдарының арнайы педагогы (мұғалім-дефектолог, дефектолог, мұғалім-логопед, логопед, олигофренопедагог, сурдопедагог, тифлопедагог). 

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары оқу орнынан кейінгі білім (магистратура, резидентура) 

Мамандық:
Арнайы педагогика 

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

7 деңгей үшін - жұмыс өтілі жоқ; 7.1 үшін - кемінде 2 жыл; 7.2 үшін - кемінде 3 жыл; 7.3 үшін - кемінде 4 жыл, 7.4 үшін - кемінде 5 жыл.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Жоқ

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Мүмкіндігі шектеулі балаларды, оның ішінде ерте жастағы (0-3 жас)тәуекел тобындағы балаларды арнайы психологиялық-педагогикалық қолдау

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Арнайы психологиялық-педагогикалық қолдауды жүзеге асыру
2. Балалардың білімін, іскерлігі мен дағдыларын бағалау
3. Мамандыққа деген қоғамдық сенімді қолдау және балаларды құндылықтар жүйесіне тарту
4. Оқу-әдістемелік қызметті жүзеге асыру

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Арнайы психологиялық-педагогикалық қолдауды жүзеге асыру



Дағды 1:
Психологиялық-педагогикалық қолдауды жоспарлау

Машықтар:
1. Балалардың өмірі мен денсаулығын қорғау талаптарын сақтау;
2. Ерте даму жөніндегі мамандар тобымен өзара іс-қимыл жасау, ерте қолдау/көмек көрсету үшін дербес қызметті жоспарлау;
3. Ерте көмек жүйесінің параметрлерін бөлектеу;
4. Әр түрлі профильдегі мамандарды тарта отырып, топтық жұмысты ұйымдастыру;
5. Балалардың дамуын қолдау мақсатында кәсіби қоғамдастықта ынтымақтастыққа жәрдемдесу;
6. Балаларды қолдау, бейімдеу және абилитациялау үшін даму басымдықтарын анықтау және іс-шараларды жоспарлау.

Білімдер:
1. Балалардың қауіпсіздігі, өмірі мен денсаулығын қорғау негіздері;
2. Бала құқықтарын қорғау саласындағы, арнайы және инклюзивті білім беру саласындағы нормативтік құқықтық актілер;
3. Даму психологиясының табиғаты және оның негізгі терминологиясы, ерте отогенездегі педагогикалық әсер ету процесін түсіну;
4. Әр түрлі жас кезеңдерінде баланың барлық жүйелерінің өсуі мен даму ерекшеліктері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 2:
Психологиялық-педагогикалық қолдауды ұйымдастыру

Машықтар:
1. Өзара әрекеттесуге қатысушылар үшін қауіпсіз, қолжетімді, қолайлы білім беру/дамыту ортасын және эмоционалды-психологиялық климатты сақтау;
2. Әртүрлілікті ескеру және баланың толыққанды дамуына кедергілерді бағалау;
3. Шұғыл, алғашқы дәрігерге дейінгі көмек көрсету дағдыларына ие болу;
4. Ерте даму бойынша мамандар тобымен өзара іс-қимыл жасау;
5. Ерте жастағы балаларды дамытудың заманауи әдістері мен технологияларын басшылыққа алу;
6. Психологиялық-педагогикалық сүйемелдеу қызметінің және ерте даму жөніндегі маманның ұсынымдары бойынша білім беру, оның ішінде қосымша және балама ресурстардың, сондай-ақ ақпараттық ресурстардың кең спектрін қолдану;
7. Сандық мазмұнды, соның ішінде жасанды интеллектті қолдану арқылы жасау;
8. Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік ережелерін сақтау және сақтау;
6. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениетті сақтау;
Алдыңғыларға қосымша, 7.1 ішкі деңгей үшін:
7. Балалардың дамуындағы бұзылыстардың алдын алу мен түзетудің заманауи әдістерін қолдану;
Алдыңғыларға қосымша, 7.2 ішкі деңгей үшін:
8. Балалардың дамуындағы бұзылыстарды диагностикалау және түзету әдістерін қолдану;
Алдыңғыларға қосымша, 7.3 ішкі деңгей үшін:
9. Арнайы педагогиканың соңғы жетістіктерін пайдалану;
Алдыңғыларға қосымша, 7.4 ішкі деңгей үшін:
10. Арнайы педагогиканың жаңа жетістіктерін енгізу.

Білімдер:
1. Еңбек заңнамасының негіздері, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау ережелері, санитарлық ережелер мен нормалар;
2. Ерте дамушы балалардың жас және жеке даму заңдылықтары;
3. Жеке оқыту негіздері, қолдау/көмек әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 2:
Балалардың білімін, іскерлігі мен дағдыларын бағалау



Дағды 1:
Бағалауды жүзеге асыру

Машықтар:
1. Әртүрлілікті ескеру және баланың толыққанды дамуына кедергілерді бағалау;
2. Даму басымдықтарын анықтаңыз және балаларды қолдау, бейімдеу немесе абилитациялау үшін іс-шараларды жоспарлауға дайын болу;
3. Ерте және сәби жастағы балаларға арналған скринингтік және терең бағалау құралдарын кейіннен даму болжамын құра отырып, байланыс орната білу негізінде пайдалану;
4. МКФ-ДП құралдарын қолдану;
5. Абилитация қажеттілігін бағалауды жүргізу, процесті жоспарлау және оның ерте жастағы балаға тиімділігін бағалау;
6. Ерте жастағы баланың мінез-құлық әдістері мен белсенділік циклдарын қолдана отырып, әлеуметтік-тұрмыстық дағдыларды қалыптастыру құралдарын қолдану.

Білімдер:
1. Педагогикалық психологияның негізгі тұжырымдамалары мен терминдері, сондай-ақ психологиялық білімнің негізгі практикалық қосымшалары;
2. Тәрбие мен оқыту процестеріндегі адамның танымдық және тұлғалық дамуының заңдылықтары, фактілері мен құбылыстары;
3. Үздіксіз оқыту тұжырымдамалары;
4. Оқытуды дараландыруды ескере отырып, білім беру жетістіктерін бағалау критерийлері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 2:
Даму динамикасының мониторингі

Машықтар:
1. Ерте және сәби жастағы балаларға арналған скринингтік және терең бағалау құралдарын кейіннен даму болжамын құра отырып, байланыс орната білу негізінде пайдалану;
2. Клиникалық бақылау әдісін және оның клиникалық емес бақылаудан айырмашылығын сипаттау;
3. Мониторинг құралдарын түсіндіру: сараптама құрылымын білу мен түсінуді көрсету; даму мониторингі мен сараптамасын жоспарлау; мониторингтік есепті жүргізу; сараптамалық қорытынды жасау;
4. Нейропсихологиялық диагностика құралдарын түсіндіру: нейропсихологиялық зерттеудің құрылымы туралы білім мен түсінікті көрсету; ерте жастағы баланы нейропсихологиялық тексеру процедурасын жоспарлау; сараптамалық қорытынды жасау.

Білімдер:
1. Скринингтік бағалау, тереңдетілген бағалау, клиникалық бақылау құралдары;
2. Ерте және сәби жастағы балаларды нейропсихологиялық диагностикалау құралдарын сапалы бағалау әдістері;
3. Ерте жастағы баланың даму ортасын түсіну тәсілдері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 3:
Мамандыққа деген қоғамдық сенімді қолдау және балаларды құндылықтар жүйесіне тарту



Дағды 1:
Білім беру ұйымында және одан тыс жерлерде этика мен мінез-құлықтың жоғары стандарттарын сақтау

Машықтар:
1. Өз қызметінде моральдық-этикалық және құқықтық нормаларды сақтау;
2. Процеске қатысушылардың субъект-субъектілік өзара іс-қимылын жүзеге асыру;
3. Баланың және әріптестердің өзін өзі бағалау дағдыларын дамытудың маңыздылығын түсіну және қолдау;
4. Өзгерістерге белсенді болу және балаларды ерте қолдауды жақсарту бойынша инновациялар енгізу.

Білімдер:
1. Педагогикалық этика ережелері;
2. Ерте дамудың құндылықтары мен принциптері;
3. "Авторлық құқық және сабақтас құқықтар туралы" Қазақстан Республикасының Заңы.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 2:
Балалар мен ата-аналардың экологиялық қарым-қатынасын қалыптастыру

Машықтар:
1. Аналар мен олардың балаларына көмек көрсету мақсатында жағдайларға бағалау жүргізу, перинаталдық даму кезеңіне сүйемелдеу көрсету;
2. Позитивті ата-ана мен өзара әрекеттесу принциптерін практикада қолдану;
3. Ерте жастағы балалар мен ата-аналардың оң қарым-қатынасын құру бойынша ұсыныстар әзірлеу;
4. Ата-аналарға баламен қарым-қатынастың ең тиімді әдістері туралы хабарлау;
5. Белгілі бір жас бала мен оның отбасы үшін олардың даралығын ескере отырып өзара әрекеттесу тәсілдерін таңдау;
6. Ерте жастағы баланың ата-аналық құзыреттілігін қалыптастыруға ықпал ету және ата-аналық сезімдерді және ерте жастағы баламен сындарлы қарым-қатынас пен өзара әрекеттесу жүйесін дамыту.

Білімдер:
1. Баланың перинаталдық даму кезеңінің мазмұны мен маңыздылығын түсіну;
2. Ерте өмірдегі бейімделу, әлеуметтену және бейімделу механизмдері туралы түсініктер, түрлер мен деңгейлер;
3. Позитивті ата-ана болу принциптері;
4. Ата-аналық құзыреттілікті оңтайландыру принциптері мен әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 4:
Оқу-әдістемелік қызметті жүзеге асыру



Дағды 1:
Ерте қолдау бағдарламаларын құру

Машықтар:
1. Бағдарламаларды құрудың заманауи құралдарын қолданыңыз: кейс-менеджмент, іс жүргізу;
2. Даралау құралдарын пайдалана отырып, жасына және жақын даму аймағына сәйкес ерте қолдау бағдарламаларын құру және іске асыру;
3. Жеке даму траекториясын сипаттау және мазмұнмен қанықтыру, баламен қарым-қатынас құралдарын қолдану;
4. Ерте жастағы баланың қарым-қатынасы мен қарым-қатынасын дамытуды қамтамасыз ету;
5. Сенсорлық даму параметрлерін және сенсорлық интеграцияның бұзылуының негізгі түрлерін түсіндіру;
6. Бағдарламаларды әзірлеу: сенсорлық интеграция, сенсорлық жүйелердің бұзылуын түзету;
7. Даму арқылы сенсорлық интеграцияның тиімділігін бағалау;
8. Негізгі функционалдық дағдыларды қалыптастыру бағдарламаларын әзірлеу, бағалау
даму арқылы бағдарламалардың тиімділігі.

Білімдер:
1. Баланың өзекті дамуы үшін ерте көмек көрсетуді есепке алу принциптері;
2. Ерте дамудың нормотиптік белгілері;
3. Ерте жастағы негізгі коммуникация мазмұны және балама коммуникация мүмкіндіктері;
4. Сенсорлық жүйелер және олардың өзара әрекеттесуі.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 2:
Кәсіби дамуды жүзеге асыру

Машықтар:
1. Кәсіби қызметті жетілдірудегі өз қажеттіліктерін анықтау;
2. Өзінің кәсіби деңгейін арттыру мақсатында әріптестерімен өзара іс-қимыл жасау;
3. Кәсіби дамуды ресми, бейресми, ақпараттық нысандарда жоспарлау және жүзеге асыру;
4. Өзінің кәсіби қызметі мен жұмыс ортасын бағалау;
Алдыңғыларға қосымша, 7.1 ішкі деңгей үшін:
4. Білім беру ұйымы деңгейінде тәжірибені жинақтау;
Алдыңғыларға қосымша, 7.2 ішкі деңгей үшін:
5. Ұйымдастырылған қызметті талдау дағдыларын пайдалану, тәлімгерлікті жүзеге асыру және кәсіби дамудың басымдықтарын анықтау: ұйым деңгейінде өз әріптестері мен әріптестері, аудан/қала деңгейінде тәжірибені жинақтау;
Алдыңғыларға қосымша, 7.3 ішкі деңгей үшін:
6. Авторлық бағдарламаны жариялау немесе жарияланған бағдарламалардың авторы (бірлескен авторы) болу;
Алдыңғыларға қосымша, 7.4 ішкі деңгей үшін:
7. Облыс деңгейінде тәлімгерлікті жүзеге асыру және мамандардың кәсіби қоғамдастығы желісін дамытуды жоспарлау.

Білімдер:
1. Біліктілікті арттыруды, кәсіптік қайта даярлауды және қызметті бағалауды реттейтін нормативтік құқықтық актілер;
2. Кәсіби дамудың өзіндік қажеттіліктерін анықтау әдістері;
3. Арнайы және инклюзивті білім беру саласындағы нормативтік құқықтық актілер;
4. Педагогикалық этика нормалары.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 3:
Зерттеу, дамыту және инновация

Машықтар:
1. Педагогикадағы зерттеудің орталық бағыттарын анықтау және күнделікті ойлау мен ғылыми білім арасындағы айырмашылықты түсіну;
2. Білім беру саласындағы өзгерістерді қадағалаңыз және олардың сіздің маман ретіндегі жұмысыңызға қалай әсер ететінін қарастыру;
3. Жақсарту бағыттарын табу үшін кәсіби қызметті және жұмыс ортаны бағалау;
4. Зерттеу процедураларының этикалық аспектілерін ескере отырып, өзінің кәсіби қызметіне зерттеуге негізделген тәсілді қолдану және сыни ойлау негізінде тәуелсіз зерттеу жұмыстарын жүргізу;
5. Ғылыми зерттеулерге қатысу және / немесе университеттер мен мүдделі тараптар арасындағы ынтымақтастықты дамыту.

Білімдер:
1. Арнайы және инклюзивті білім беру қызметін реттейтін нормативтік құқықтық актілер;
2. Тәрбие жұмысы әдістемесінің негіздері, қазіргі заманғы тәрбие/даму тұжырымдамалары, сондай-ақ негізгі денсаулық сақтау және дене шынықтыру-сауықтыру технологиялары;
3. Нәтижелерді ұсына отырып, жеке зерттеу қызметін құжаттау негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Эмоциялық парасат
Мейірімділік
Педагог мамандығына адалдық 
азаматтық жауапкершілік 
Проактивтілік 
Кәсіби этиканы сақтау 

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Ерте қолдау көрсету педагогі

46. Кәсіптің карточкасы "Эргопедагог":

Топтың коды:

2374-9

Қызмет атауының коды:

-

Кәсіптің атауы:

Эргопедагог

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

6.1, 6.2, 6.3, 6.4

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Педагог лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамаларын бекіту туралы Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2009 жылғы 13 шілдедегі № 338 бұйрығы 
4,7,10-параграф. Мектепке дейінгі тәрбие және оқыту, орта және арнайы білім беру ұйымдарының арнайы педагогы (мұғалім-дефектолог, дефектолог, мұғалім-логопед, логопед, олигофренопедагог, сурдопедагог, тифлопедагог). 

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура) 

Мамандық:
Арнайы педагогика 

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

6 деңгей үшін - тәжірибесі жоқ, 6.1 үшін - кемінде 2 жыл, 6.2 үшін - кемінде 3 жыл, 6.3 үшін - кемінде 4 жыл, 6.4 үшін - кемінде 5 жыл.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Біліктілікті арттыру

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Ерекше білім беру қажеттіліктері бар(тірек-қимыл аппараты бұзылған (ТҚАБ)) балаларды арнайы психологиялық-педагогикалық қолдау (оқыту және тәрбиелеу)

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Психологиялық-педагогикалық қолдауды және оқу-тәрбие процесін жүзеге асыру
2. Балалардың білімін, іскерлігі мен дағдыларын бағалау
3. Мамандыққа деген қоғамдық сенімді сақтау және балаларды құндылықтар жүйесіне тарту
4. Оқу-әдістемелік қызметті жүзеге асыру

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Психологиялық-педагогикалық қолдауды және оқу-тәрбие процесін жүзеге асыру



Дағды 1:
Психологиялық-педагогикалық қолдау мен оқу-тәрбие процесін жоспарлау

Машықтар:
1. Балалардың өмірі мен денсаулығын қорғау талаптарын сақтау;
2. ТҚАБ бар балалардың білім беру қажеттіліктерін ескере отырып (дербес қозғалатын, жеке күтімді қажет етпейтін, арнаулы жүріп-тұру құралдарының және (немесе) техникалық компенсаторлық (қосалқы) құралдардың көмегімен қозғалатын, өз бетінше қозғалмайтын, ілесіп жүретін адамның көмегін талап ететін) білім беру, түзету-дамыту процесін жобалау және іске асыру;
3. ТҚАБ бар балалардың қажеттіліктері мен қабілеттеріне сәйкес келетін өзіндік тәжірибені және ақпараттық, көмекші технологияларды зерттеу нәтижелерін пайдалана отырып, оқыту процесінің мазмұнын жобалау;
4. Жетістіктер мониторингінің нәтижелерін талдауды ескере отырып, ТҚАБ бар балалардың жеке білім беру бағытын жобалау және іске асыру;
5. Пәнаралық тәсіл мен арнайы педагогика қағидаттарын ескере отырып, оқу бағдарламаларын, оқыту әдістемелерін және оқу-әдістемелік материалдарды зерттеу және енгізу;
6. ТҚАБ бар балалардың оқу процесіне әріптестерін, ата-аналарын (заңды өкілдерін) тарту.

Білімдер:
1. Балалардың қауіпсіздігі, өмірі мен денсаулығын қорғау негіздері;
2. Арнайы және инклюзивті білім беру саласындағы нормативтік құқықтық актілер;
3. Оқу пәндерінің (сабақтарының) мазмұны, ТҚАБ бар балаларды оқыту және бағалау әдістемелері;
4. Инновацияларды құру үшін пәнаралық контексте оқу, түзету-дамыту, білім беру бағдарламасын әзірлеуге теориялық және әдістемелік тәсілдер;
5. Психомоторика, когнитивтік және әлеуметтік функциялар саласындағы ТҚАБ бар балалардың оқу ортасында әмбебап оқу дизайнын және қолдау кезеңдерін құру үшін адам эргономикасы мен физиологиясының принциптері;
6. Қалпына келтіру, бейімдеу және оңалту әдістері мен бағдарламалары.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 2:
Психологиялық-педагогикалық қолдау мен оқу-тәрбие процесін ұйымдастыру

Машықтар:
1. Мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандартына, үлгілік оқу бағдарламаларына сәйкес ТҚАБ бар балаларды психологиялық-педагогикалық қолдауды, оқытуды және тәрбиелеуді жүзеге асыру;
2. Жасанды интеллект негізінде ақпараттық технологиялар мен контентті пайдалана отырып тәжірибені зерттеу нәтижелерін ескере отырып оқыту мен тәрбиелеудің интеграцияланған процесін іске асыру;
3. Қауіпсіз және қолайлы білім беру және дамыту ортасын құру бойынша тиімді тәжірибені тарату;
4. ТҚАБ бар балалардың оқу процесін ұйымдастыру кезінде инновациялық нысандарды, әдістер мен құралдарды, оның ішінде ақпараттық ресурстарды қолдану;
5. Арнайы педагогика саласындағы практиканы зерттеу негізінде оқытудың тиімді әдістемелері мен оқу жетістіктерін бағалау құралдары негізінде сабақты зерттеу және жобалау;
6. ТҚАБ бар балалардың жеке ерекшеліктері мен қажеттіліктерін ескере отырып, көп деңгейлі оқу-әдістемелік материалдарды әзірлеу;
7. Тиімді қарым-қатынасты пайдалану, балалардың тілдік құзыреттерін дамыту;
8. Инклюзивті білім беруді дамыту үшін қолайлы жағдайларды қамтамасыз ету;
9. Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік ережелерін сақтау;
10. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениетті сақтау;
Алдыңғыларға қосымша, 6.1 ішкі деңгей үшін:
11. Балалардың дамуындағы бұзылыстарды алдын алу және түзету әдістері мен әдістерін қолдану;
Алдыңғыларға қосымша, 6.2 ішкі деңгей үшін:
12. Балалардың дамуындағы бұзылыстарды диагностикалау мен түзетудің заманауи әдістерін қолдану;
Алдыңғыларға қосымша, 6.3 ішкі деңгей үшін:
13. Арнайы педагогиканың соңғы жетістіктерін пайдалану;
Алдыңғыларға қосымша, 6.4 ішкі деңгей үшін:
14. Арнайы педагогиканың жаңа жетістіктерін енгізу.

Білімдер:
1. Еңбек заңнамасының негіздері, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қорғау қағидалары, санитарлық ережелер мен нормалар;
2. ТҚАБ бар балаларды оңалту мен оңалтудың заманауи әдістері;
2. Оқыту әдістемесі, арнайы білім беру саласындағы оқытудың қазіргі заманғы технологиялары, оның ішінде ақпараттық;
3. ТҚАБ бар балалардың жас және жеке, сөйлеу дамуының заңдылықтары;
4. Оқу ортасында қауіпсіз, қолжетімді, қолайлы білім беру ортасын және эмоционалды-психологиялық климатты құру тәсілдері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 2:
Балалардың білімін, іскерлігі мен дағдыларын бағалау



Дағды 1:
Ерекше білім беру қажеттіліктерін бағалауды жүзеге асыру

Машықтар:
1. ТҚАБ бар балалардың ерекше білім беру қажеттіліктері мен қозғалыс дағдыларын бағалауды жүргізу;
2. ТҚАБ бар балалардың ерекше білім беру қажеттіліктерін бағалаудың әртүрлі құралдарын қолдану;
3. Балалардың жеке қабілеттері мен қажеттіліктерін ескере отырып, көп деңгейлі диагностикалық материалдарды әзірлеу.

Білімдер:
1. Мүмкіндігі шектеулі балалардың білім беру қажеттіліктерін бағалаудың теориялары мен тәжірибелері;
2. Мүмкіндігі шектеулі балалардың танымдық мүмкіндіктері деңгейін бағалау критерийлері мен құралдары;
3. Мүмкіндігі шектеулі балалардың жас және жеке, психофизикалық, сөйлеу дамуының заңдылықтары.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 2:
Даму динамикасының мониторингі

Машықтар:
1. Балалардың даму динамикасы мен арнайы психологиялық-педагогикалық қолдау нәтижелеріне мониторинг жүргізу;
2. Бағалау нәтижелері бойынша кейіннен кері байланыс бере отырып, цифрлық ресурстарды пайдалана отырып, мониторинг нәтижелерін талдауды жүзеге асыру;
3. Балалардың дағдыларын қалыптастыру динамикасын бағалау әдістерін, стратегиялары мен құралдарын әзірлеу және қолдану;
4. Педагогикалық қоғамдастық үшін ТҚАБ бар балалардың даму мониторингінің нәтижелерін пайдалану бойынша ұсыныстар әзірлеу.

Білімдер:
1. Дәстүрлі, көмекші құралдарды қолдана отырып, ТҚАБ бар балаларды оқытудың әдістері мен ерекшеліктері;
2. Жеке рекшеліктері мен мүмкіндіктерін ескере отырып, балалардың даму динамикасын бақылаудың арнайы әдістері мен технологиялары;
3. ТҚАБ бар балаларға арналған оқу бағдарламаларының теориялық және әдістемелік негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 3:
Мамандыққа деген қоғамдық сенімді сақтау және балаларды құндылықтар жүйесіне тарту



Дағды 1:
Мектепте және одан тыс жерлерде этика мен мінез-құлықтың жоғары стандарттарын сақтау

Машықтар:
1. Педагогикалық қызметтегі этикалық және құқықтық нормаларды басшылыққа алу;
2. Сандық сәйкестікті басқару және сандық этикетті сақтау;
3. Оқу-танымдық іс-әрекетке мотивацияны арттыру негізінде балалардың мінез-құлқын басқару;
4. Педагогикалық процестің барлық қатысушыларының субъект-субъектілік өзара іс - қимылын ұйымдастыру, білім беру процесін басқару технологиясын меңгеру;
5. Өзгерістерге қатысты белсенділік таныту және ТҚАБ бар балалардың білім беру және тәрбие процесін жақсарту бойынша инновацияларды енгізу;
6. Барлық балалардың білім беру және түзету және дамыту мақсаттарына қол жеткізу қабілетіне сенімділік таныту.

Білімдер:
1. Педагогикалық этика ережелері;
2. Сандық сәйкестікті және онлайн оқытуды басқарудағы этикалық нормалар;
3. "Авторлық құқық және сабақтас құқықтар туралы" Қазақстан Республикасының Заңы.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 2:
Біртұтас құндылықтарды қабылдау арқылы тұлғаның құндылық-семантикалық саласын кеңейту және нығайту

Машықтар:
1. Ұлттық және жалпыадамзаттық құндылықтарды сақтай отырып, мәдени әртүрлілікке ашықтықты көрсету;
2. Қазақ мәдениеті мен тілінің, Қазақстан халқының басқа да мәдениеттері мен тілдерінің байлығын оқыту мен тәрбиелеу процесіне біріктіру;
3. Мүмкіндігі шектеулі балалардың тұлғалық және танымдық іс-әрекетінің дамуын қамтамасыз ету және бақылау;
4. Балалардың эмоционалды-құндылық саласын дамытатын тәрбие жұмысын жобалау (тәжірибе мәдениеті және құндылық бағдарлары);
5. Балалардың цифрлық ортада қауіпсіз және этикалық болуын қамтамасыз ету;
6. ТҚАБ бар балаларды дамытудың жеке бағытын құру үшін ата-аналармен (заңды өкілдермен) өзара әрекеттесу;
7. Балалардың жеке басының жалпы мәдениетін қалыптастыруға және оны әлеуметтендіруге ықпал ету.

Білімдер:
1. Ұйымның тәрбие қызметін реттейтін нормативтік құқықтық актілер;
2. Мүмкіндігі шектеулі балаларды тәрбиелеудің қазіргі заманғы тұжырымдамалары, тәрбие жұмысының арнайы әдістері;
3. Қауіпсіз, қолжетімді, қолайлы білім беру ортасын құру тәсілдері;
4. Мүмкіндігі шектеулі балаларда көпмәдениетті білім беру негіздерін қалыптастыру тәсілдері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 4:
Оқу-әдістемелік қызметті жүзеге асыру



Дағды 1:
Оқу-әдістемелік материалдарды дайындау және әзірлеу

Машықтар:
1. Ақпараттық, көмекші технологияларды қолдана отырып, логопедия саласындағы өзекті зерттеулердің негізінде ТҚАБ бар балаларды оқытудың білім беру және түзету-дамыту процесін жобалау;
2. Бағдарламалауды қолдана отырып, сандық мазмұн жасау;
3. Облыс деңгейінде арнайы педагогика саласындағы өзінің кәсіби қызметінің нәтижелерін әзірлеу және ұсыну.

Білімдер:
1. Балалардың білім беру қажеттіліктерін ескере отырып, оның ішінде ТҚАБ бар балалардың цифрлық дағдыларын дамыту үшін оқу-әдістемелік материалдарды жобалау және әзірлеу негіздері;
2. Оқу-әдістемелік материалдардың сапасын бағалау критерийлерінің жүйесі;
3. Авторлық құқықты сақтай отырып, цифрлық мазмұнды әзірлеу, интеграциялау және өңдеу әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 2:
Кәсіби дамуды жүзеге асыру

Машықтар:
1. Әріптестермен кәсіби пікірталастарды бастау және ата-аналармен (заңды өкілдермен) сенімді қарым-қатынасты сақтау;
2. Кәсіби шеберлік конкурстарына қатысу, балаларды олимпиадаларға, конкурстарға, жарыстарға қатысуға дайындау;
3. Тиісті уәкілетті органның ведомстволық бағынысты білім беру ұйымдары ұйымдастырған педагогтер үшін семинарлар, конференциялар ұйымдастыруға және өткізуге қатысу;
4. Интернет-ресурстарды пайдалана отырып, жұмыс тәжірибесін тарату;
Алдыңғыларға қосымша, 6.1 ішкі деңгей үшін:
5. Білім беру ұйымы деңгейінде тәжірибені жинақтау;
Алдыңғыларға қосымша, 6.2 ішкі деңгей үшін:
6. Оқу қызметін талдау дағдыларын пайдалану, тәлімгерлікті жүзеге асыру және кәсіби дамудың басымдықтарын айқындау: білім беру ұйымы деңгейінде өзінің және әріптестерінің, аудан/қала деңгейінде тәжірибені жинақтау;
Алдыңғыларға қосымша, 6.3 ішкі деңгей үшін:
7. Облыстық оқу-әдістемелік кеңесте мақұлданған авторлық бағдарламаны жариялау немесе жарияланған бағдарламалардың, оқу-әдістемелік құралдардың авторы (бірлескен авторы) болу;
8. Арнайы педагогика саласындағы оқулықтарға, оқу-әдістемелік кешендер мен құралдарға сараптама жүргізу;
Алдыңғыларға қосымша, 6.4 ішкі деңгей үшін:
9. Авторлық бағдарламаны жариялау немесе РОӘК мақұлдаған жарияланған бағдарламалардың, оқу-әдістемелік құралдардың авторы болу;
10. Облыс деңгейінде педагогтердің кәсіби қоғамдастығы желісіне тәлімгерлікті жүзеге асыру және дамытуды жоспарлау, білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен республикалық және халықаралық кәсіби конкурстардың қатысушысы болу.

Білімдер:
1. Біліктілікті арттыруды, кәсіптік қайта даярлауды және қызметті бағалауды реттейтін нормативтік құқықтық актілер;
2. Кәсіби дамудың өзіндік қажеттіліктерін анықтау әдістері;
3. Арнайы және инклюзивті білім беру саласындағы нормативтік құқықтық актілер;
4. Педагогикалық этика нормалары.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 3:
Білім беру процесін зерттеу

Машықтар:
1. Арнайы педагогика саласындағы үздік педагогикалық тәжірибелерді зерделеу негізінде өзінің кәсіби дамуы мен әріптестерінің практикасының рефлексиясын жүзеге асыру;
2. Әріптестердің кәсіби жетістіктері мен тәжірибелерінің нәтижелілігін бағалау және қадағалау;
3. Педагогтерді дамыту үшін сындарлы кері байланыс беру;
4. Өзінің де, басқа да педагогтердің, оның ішінде ақпараттық технологияларды пайдалана отырып, кәсіби білімдерін, дағдылары мен құзыреттерін үздіксіз дамытудың тиімді жолдарын жоспарлау және айқындау.

Білімдер:
1. Педагогикалық қызметтегі жеке және командалық рефлексия теориялары мен практикасы;
2. Өз тәжірибесін талдау әдістері;
3. Педагогикалық практика рефлексиясының әдістері мен құралдары, оның ішінде әріптестерімен өзара әрекеттесу.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Эмоциялық парасат
Мейірімділік
Педагог мамандығын ұстану 
Азаматтық 
Проактивтілік 
Кәсіби этиканы сақтау 

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

7

Эргопедагог

47. Кәсіптің карточкасы "Эргопедагог ":

Топтың коды:

2374-9

Қызмет атауының коды:

-

Кәсіптің атауы:

Эргопедагог 

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

7

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

7.1, 7.2, 7.3, 7.4

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Педагог лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамаларын бекіту туралы Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2009 жылғы 13 шілдедегі № 338 бұйрығы 
4,7,10-параграф. Мектепке дейінгі тәрбие және оқыту, орта және арнайы білім беру ұйымдарының арнайы педагогы (мұғалім-дефектолог, дефектолог, мұғалім-логопед, логопед, олигофренопедагог, сурдопедагог, тифлопедагог). 

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары оқу орнынан кейінгі білім (магистратура, резидентура) 

Мамандық:
Арнайы педагогика 

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

7 деңгей үшін - тәжірибесі жоқ, 7.1 үшін - кемінде 2 жыл, 7.2 үшін - кемінде 3 жыл, 7.3 үшін - кемінде 4 жыл, 7.4 үшін - кемінде 5 жыл. 

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Біліктілікті арттыру

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Ерекше білім беру қажеттіліктері бар (тірек-қимыл аппараты бұзылған (ТҚАБ)) балаларды арнайы психологиялық-педагогикалық қолдау (оқыту және тәрбиелеу)

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Психологиялық-педагогикалық қолдауды және оқу-тәрбие процесін жүзеге асыру
2. Балалардың білімін, іскерлігі мен дағдыларын бағалау
3. Мамандыққа деген қоғамдық сенімді қолдау және балаларды құндылықтар жүйесіне тарту
4. Оқу-әдістемелік қызметті жүзеге асыру

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Психологиялық-педагогикалық қолдауды және оқу-тәрбие процесін жүзеге асыру



Дағды 1:
Психологиялық-педагогикалық қолдау мен оқу-тәрбие процесін жоспарлау

Машықтар:
1. Балалардың өмірі мен денсаулығын қорғау талаптарын сақтау;
2. ТҚАБ бар балалардың білім беру қажеттіліктерін ескере отырып (дербес қозғалатын, жеке күтімді қажет етпейтін, арнаулы жүріп-тұру құралдарының және (немесе) техникалық компенсаторлық (қосалқы) құралдардың көмегімен қозғалатын, өз бетінше қозғалмайтын, ілесіп жүретін адамның көмегін талап ететін) білім беру, түзету-дамыту процесін жобалау және іске асыру;
3. Білім беру, дамыту міндеттерін қою, психомоторика, когнитивтік және әлеуметтік функциялар саласындағы ТҚАБ бар балалар үшін инвариантты және түзету компоненттері пәндерін сабақ жоспарлауды жүзеге асыру;
6. Психомоторика, когнитивтік және әлеуметтік функциялар саласындағы жылдан бастап балаларға білім беру саласындағы инновациялық педагогикалық тәсілдерді зерттеу және талдау;
7. Балалардың білім беру қажеттіліктерін ескере отырып, оқу-әдістемелік материалдарды және жұмыс кеңістігін дұрыс ұйымдастыруды әзірлеу.

Білімдер:
1. Балалардың қауіпсіздігі, өмірі мен денсаулығын сақтау негіздері;
2. Арнайы және инклюзивті білім беру саласындағы нормативтік құқықтық актілер;
3. Оқу пәнінің мазмұны, ТҚАБ бар балаларды оқыту және бағалау әдістемелері;
4. Пәнаралық контексте оқу бағдарламасын әзірлеудің теориялық және әдістемелік тәсілдері, оқытудың әмбебап әдістері, пәнді оқыту ерекшелігіне сәйкес қосымша, көмекші технологиялар;
5. Психомоторика, когнитивтік және әлеуметтік функциялар саласындағы ТҚАБ бар балалардың оқу ортасында әмбебап оқу дизайнын және қолдау кезеңдерін құру үшін адам эргономикасы мен физиологиясының принциптері;
6. Қалпына келтіру, бейімдеу және оңалту әдістері мен бағдарламалары.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 2:
Психологиялық-педагогикалық қолдау мен оқу-тәрбие процесін ұйымдастыру

Машықтар:
1. Ақпараттық технологиялар мен жасанды интеллект негізіндегі мазмұнды пайдалана отырып, тәжірибені зерттеу нәтижелерін ескере отырып, оқытудың интеграцияланған процесін іске асыру;
2. Этикалық нормаларды, оның ішінде ақпараттық технологияларды пайдалану кезінде сақтаудың үлгісі болып табылатын қауіпсіз және қолайлы білім беру/дамыту ортасын құру бойынша тиімді тәжірибені тарату;
3. ТҚАБ бар балаларды оқытудың инновациялық нысандарын, әдістері мен құралдарын пайдалану;
4. Арнайы педагогика саласындағы практиканы зерттеу негізінде оқытудың тиімді әдістемелері мен оқу жетістіктерін бағалау құралдары негізінде сабақты зерттеу және жобалау;
5. ТҚАБ бар балалардың оқу процесін ұйымдастыру кезінде заманауи білім беру ресурстарын, оның ішінде ақпараттық ресурстарды қолдану;
6. Балалардың жеке қабілеттері мен қажеттіліктерін ескере отырып, көп деңгейлі оқу-әдістемелік материалдарды әзірлеу;
7. Инклюзивті білім беруді дамыту үшін қолайлы жағдайларды қамтамасыз ету;
8. Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік ережелерін сақтау;
9. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениетті сақтау;
Алдыңғыларға қосымша, 7.1 ішкі деңгей үшін:
10. Балалардың дамуындағы бұзылыстардың алдын алу мен түзетудің заманауи әдістерін қолдану;
Алдыңғыларға қосымша, 7.2 ішкі деңгей үшін:
11. Балалардың дамуындағы бұзылыстарды диагностикалау және түзету әдістерін қолдану;
Алдыңғыларға қосымша, 7.3 ішкі деңгей үшін:
12. Арнайы педагогиканың соңғы жетістіктерін пайдалану.
Алдыңғыларға қосымша, 7.4 ішкі деңгей үшін:
13. Арнайы педагогиканың жаңа жетістіктерін енгізу.

Білімдер:
1. Еңбек заңнамасының негіздері, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау ережелері, санитарлық ережелер мен нормалар;
2. Оқыту әдістемесі, оқытудың заманауи технологиялары, оның ішінде ақпараттық;
3. ТҚАБ бар балалардың жас және жеке даму заңдылықтары;
4. Сыныпта қауіпсіз, қол жетімді, қолайлы білім беру ортасын және эмоционалды-психологиялық климатты құрудың инновациялық тәсілдері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 2:
Балалардың білімін, іскерлігі мен дағдыларын бағалау



Дағды 1:
Ерекше білім беру қажеттіліктерін бағалауды жүзеге асыру

Машықтар:
1. ТҚАБ бар балалардың ерекше білім беру қажеттіліктері мен қозғалыс дағдыларын бағалауды жүргізу;
2. ТҚАБ бар балалардың ерекше білім беру қажеттіліктерін бағалаудың әртүрлі құралдарын қолдану;
3. Балалардың жеке қабілеттері мен қажеттіліктерін ескере отырып, көп деңгейлі диагностикалық материалдарды әзірлеу.

Білімдер:
1. Мүмкіндігі шектеулі балалардың білім беру қажеттіліктерін бағалаудың теориялары мен тәжірибелері;
2. Мүмкіндігі шектеулі балалардың танымдық мүмкіндіктері деңгейін бағалау критерийлері мен құралдары;
3. Мүмкіндігі шектеулі балалардың жас және жеке, психофизикалық, сөйлеу дамуының заңдылықтары.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 2:
Даму динамикасының мониторингі

Машықтар:
1. Бағалау нәтижелері бойынша кейіннен кері байланыс бере отырып, цифрлық ресурстарды пайдалана отырып, мониторинг нәтижелеріне сыни талдау жүргізу;
2. Педагогикалық қоғамдастық үшін ТҚАБ бар балалардың даму мониторингінің нәтижелерін пайдалану бойынша ұсынымдарды жүйелеу және әзірлеу;
3. Педагогикалық қоғамдастықта балаларды дамыту бойынша тиімді ынтымақтастық тәжірибесін жинақтау және тарату;
4. ТҚАБ бар балаларға арналған мониторинг негізінде білім беру бағдарламасын жасау.

Білімдер:
1. ТҚАБ бар балалардың ерекше білім беру қажеттіліктерін ескере отырып, балалардың үлгерімін бақылау теориялары мен практикасы;
2. ТҚАБ бар балалардың ерекшеліктері мен қажеттіліктерін ескере отырып бағалау құралдарын әзірлеу әдістемесі;
3. Ерекше білім беру қажеттіліктерін ескере отырып, ТҚАБ бар балалардың жетістіктерін бағалау критерийлері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 3:
Мамандыққа деген қоғамдық сенімді қолдау және балаларды құндылықтар жүйесіне тарту



Дағды 1:
Мектепте және одан тыс жерлерде этика мен мінез-құлықтың жоғары стандарттарын сақтау

Машықтар:
1. Барлық балалардың білім беру мақсаттарына жету қабілетіне сенімділік таныту;
2. Әріптестердің кәсіби деңгейін сақтауға және дамытуға жауапты болу;
3. Академиялық табысқа жету және ТҚАБ бар балаларды тәрбиелеу үшін жауапкершілікті көрсету;
4. Сандық сәйкестікті басқару және сандық этикетті сақтау;
5. Педагогикалық үдерістің барлық қатысушыларының субъект-субъектілік өзара іс-қимылын ұйымдастыру, ТҚАБ бар балаларға арналған арнайы ұйымдарда білім беру үдерісін басқару технологиясын меңгеру;
6. ТҚАБ бар балаларды оқыту мен тәрбиелеудегі тәуекелдерді басқару;
7. Өзін-өзі реттеу, стресске төзімділік дағдыларына ие болу.

Білімдер:
1. Педагогикалық этика ережелері.
2. Сандық сәйкестікті және онлайн оқытуды басқарудағы этикалық нормалар.
3. "Авторлық құқық және сабақтас құқықтар туралы" Қазақстан Республикасының Заңы.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 2:
Біртұтас құндылықтарды қабылдау арқылы тұлғаның құндылық-семантикалық саласын кеңейту және нығайту

Машықтар:
1. Ерекше білім беру қажеттіліктерін ескере отырып,ТҚАБ бар балаларды тәрбиелеу процесінде білім беру ресурстарының кең спектрін қолдану;
2. Күнделікті өмірде білімді қолдану дағдылары бар балаларда қалыптастырудың тиімді стратегияларын жобалау;
3. Ұлттық және жалпыадамзаттық құндылықтарды сақтай отырып, мәдени әртүрлілікке ашықтықты көрсету;
4. Балалардың эмоционалды-құндылық саласын дамытатын тәрбие жұмысының инновациялық педагогикалық тәсілдерін талдау және таңдау (тәжірибе мәдениеті және құндылық бағдарлары);
5. Оқыту мен тәрбиелеу мүмкіндіктерін кеңейту үшін ТҚАБ бар балалардың оқу процесінде ақпараттық технологияларды қолдану;
6. Ата-аналармен (заңды өкілдермен), мұғалімдермен және қоғаммен ынтымақтастық.

Білімдер:
1. Ұйымның тәрбие қызметін реттейтін нормативтік құқықтық актілер;
2. Тәрбие жұмысының әдіснамалық тәсілдері мен технологиялары, қазіргі заманғы тәрбие тұжырымдамалары;
3. Қауіпсіз, қолжетімді, қолайлы білім беру ортасын құрудың инновациялық тәсілдері;
4. Балаларда көпмәдениетті білім беру негіздерін қалыптастырудың теориялық және әдістемелік тәсілдері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 4:
Оқу-әдістемелік қызметті жүзеге асыру



Дағды 1:
Оқу-әдістемелік материалдарды дайындау және әзірлеу

Машықтар:
1. Ақпараттық технологияларды пайдалана отырып, арнайы білім берудегі зерттеу нәтижелері негізінде ерекше білім беру қажеттіліктерін ескере отырып, оқу-әдістемелік материалдарды әзірлеуді жүйелеу және жүргізу;
2. Бағдарламалауды қолдана отырып, сандық мазмұн жасау;
3. Кәсіби қызмет нәтижелерін трансляциялау.

Білімдер:
1. Оқу-әдістемелік материалдарды жобалау және әзірлеу, оның ішінде ТҚАБ бар балаларға арналған цифрлық технологиялар;
2. Оқу-әдістемелік материалдардың сапасын бағалау критерийлерінің жүйесі;
3. Авторлық құқықты сақтай отырып, цифрлық мазмұнды әзірлеу, интеграциялау және өңдеу әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 2:
Кәсіби дамуды жүзеге асыру

Машықтар:
1. Кәсіби қызметті жетілдірудегі өз қажеттіліктерін анықтау;
2. Кәсіби үздіксіз білім беруді ресми, бейресми, ақпараттық нысандарда жоспарлау;
3. Өзін-өзі оқыту және өзін-өзі дамыту технологияларын меңгеру;
7.1 деңгей үшін:
- өзінің кәсіби деңгейін арттыру мақсатында білім беру ұйымы шеңберінде әріптестерімен өзара іс-қимыл жасау;
7.2 деңгей үшін:
- өзінің кәсіби деңгейін арттыру мақсатында қаланың білім беру ұйымдары шеңберінде әріптестерімен өзара іс-қимыл жасау;
7.3 деңгей үшін:
- өзінің кәсіби деңгейін арттыру мақсатында облыстың білім беру ұйымдары шеңберінде әріптестерімен өзара іс-қимыл жасау;
7.4 деңгей үшін
- өзінің кәсіби деңгейін арттыру мақсатында республиканың білім беру ұйымдары шеңберінде әріптестерімен өзара іс-қимыл жасау.

Білімдер:
1. Біліктілікті арттыруды, кәсіптік қайта даярлауды және қызметті бағалауды реттейтін нормативтік құқықтық актілер;
2. Арнайы және инклюзивті білім беру саласындағы нормативтік құқықтық актілер;
3. Кәсіби қызметтегі цифрлық ресурстар;
4. Кәсіби дамудың өзіндік қажеттіліктерін анықтау әдістері;
5. Педагогикалық этика нормалары.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 3:
Әріптестердің өз тәжірибесі мен тәжірибесінің рефлексиясы

Машықтар:
1. Жалпы және арнайы педагогика саласындағы үздік педагогикалық тәжірибелерді зерделеу негізінде өзінің кәсіби дамуы мен әріптестерінің практикасының рефлексиясын жүзеге асыру;
2. Әріптестермен, кәсіби қоғамдастықпен және ата-аналар қауымдастығымен өзара әрекеттесудегі өз тәжірибесіндегі өзгерістердің тиімділігін бағалау және қадағалау;
3. Педагогтерді дамыту үшін сындарлы кері байланыс беру және тәжірибе негізінде білім беру өнімдерін құру;
4. Өзінің де, басқа да педагогтердің, оның ішінде ақпараттық технологияларды пайдалана отырып, кәсіби білімін, дағдылары мен құзыреттерін үздіксіз дамыту әдістерін, стратегиялары мен құралдарын әзірлеу және қолдану.

Білімдер:
1. Педагогикалық қызметтегі жеке және командалық рефлексия теориялары мен практикасы;
2. Өз тәжірибесін талдау әдістері;
3. Педагогикалық практика рефлексиясының әдістері мен құралдары, оның ішінде әріптестерімен өзара әрекеттесу.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 4:
Білім беру процесін зерттеу

Машықтар:
1. Арнайы білім беру саласындағы инновациялық педагогикалық тәсілдерді талдау және іріктеу;
2. Ыңғайлы қауіпсіз білім беру ортасын жобалау;
3. Сабақтарға (сабақтарға) талдау жасау.
4. Білім беру ортасын және оқу ортасы мен оқу кеңістігін жақсарту мүмкіндіктерін зерттеу;
7.1 деңгей үшін:
- білім беру ұйымы деңгейінде зерттеу нәтижелерін қалыптастыру және тарату;
7.2 деңгей үшін:
- зерттеу нәтижелерін қала деңгейінде қалыптастыру және тарату;
7.3 деңгей үшін:
- зерттеу нәтижелерін облыс деңгейінде қалыптастыру және тарату;
7.4 деңгей үшін:
- зерттеу нәтижелерін республикалық деңгейде қалыптастыру және тарату.

Білімдер:
1. Білім беру, түзету және дамыту процесін зерттеудің теориялары мен практикасы;
2. Мүмкіндігі шектеулі балалардың білім беру процесінің ерекшеліктері;
3. Оқу процесін зерттеудің тәсілдері, әдістері, құралдары.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Эмоциялық парасат
Мейірімділік
Педагог мамандығына адалдық 
азаматтық жауапкершілік 
проактивтілік 
кәсіби этиканы сақтау 

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Эргопедагог

48. Кәсіптің карточкасы "Олигофренопедагог":

Топтың коды:

2374-3

Қызмет атауының коды:

2374-3-001

Кәсіптің атауы:

Олигофренопедагог

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

7

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

7.1, 7.2, 7.3, 7.4

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Педагог лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамаларын бекіту туралы Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2009 жылғы 13 шілдедегі № 338 бұйрығы 
4,7,10-параграф. Мектепке дейінгі тәрбие және оқыту, орта және арнайы білім беру ұйымдарының арнайы педагогы (мұғалім-дефектолог, дефектолог, мұғалім-логопед, логопед, олигофренопедагог, сурдопедагог, тифлопедагог). 

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары оқу орнынан кейінгі білім (магистратура, резидентура) 

Мамандық:
Арнайы педагогика 

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

7 деңгей үшін - Тәжірибесіз; 7.1 үшін - кемінде 2 жыл; 7.2 үшін - кемінде 3 жыл; 7.3 үшін - кемінде 4 жыл, 7.4 үшін - кемінде 5 жыл.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Біліктілікті арттыру

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Ерекше білім беру қажеттіліктері бар (зияты зақымдалған) балаларды арнайы психологиялық-педагогикалық қолдау (оқыту және тәрбиелеу)

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Психологиялық-педагогикалық қолдауды және оқу-тәрбие процесін жүзеге асыру
2. Балалардың білімін, іскерлігі мен дағдыларын бағалау
3. Мамандыққа деген қоғамдық сенімді нығайту және балаларды құндылықтар жүйесіне баулу
4. Оқу-әдістемелік қызметті жүзеге асыру

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Психологиялық-педагогикалық қолдауды және оқу-тәрбие процесін жүзеге асыру



Дағды 1:
Психологиялық-педагогикалық қолдау мен оқу-тәрбие процесін жоспарлау

Машықтар:
1. Балалардың өмірі мен денсаулығын қорғау талаптарын сақтау;
2. Білім беру жетістіктері мониторингінің нәтижелерін ескере отырып, зияты зақымдалған (жеңіл, орташа, ауыр және терең зият зақымдалуы) балалардың жеке білім беру траекториясын жобалау;
3. Зияты зақымдалған балалардың ерекше білім беру қажеттіліктерін және олардың қажеттіліктері мен қабілеттеріне жауап беретін ақпараттық технологияларды ескере отырып, оқыту мен тәрбиелеудің арнайы бағдарламалары мен әдістемесін әзірлеу;
4. Авторлық бағдарлама негізінде зияты зақымдалған балаларды оқыту және тәрбиелеу процесінің мазмұнын жоспарлау;
5. Қолжетімді білім беру ортасын құру және балаларды оқыту мен тәрбиелеу процесіне, оның ішінде ақпараттық технологияларды пайдалана отырып тарту стратегияларын әзірлеу.

Білімдер:
1. Балалардың қауіпсіздігі, өмірі мен денсаулығын сақтау негіздері;
2. Арнайы және инклюзивті білім беру саласындағы нормативтік құқықтық актілер;
3. Оқу пәнінің мазмұны, зияты зақымдалған балаларды оқыту және бағалау әдістері;
4. Пәнаралық контексте оқу бағдарламасын әзірлеудің теориялық және әдістемелік тәсілдері, оқытудың әмбебап әдістері, пәнді оқыту ерекшелігіне сәйкес қосымша, көмекші технологиялар.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 2:
Психологиялық-педагогикалық қолдау мен оқу-тәрбие процесін ұйымдастыру

Машықтар:
1. Үлгілік оқу бағдарламаларының талаптарына сәйкес әртүрлі нысандарды, білім беру технологияларын, оқыту әдістерін, әдістері мен құралдарын пайдалана отырып, балаларды оқыту мен тәрбиелеуді жүзеге асыру;
2. Оқытудың интеграцияланған процесін жүзеге асыру;
3. Қауіпсіз және қолайлы білім беру/ дамыту ортасын басқару, әріптестерге этикалық нормаларды, соның ішінде жасанды интеллект негізіндегі ақпараттық технологиялар мен мазмұнды пайдалану кезінде түсінуде қолдау көрсету;
4. Зияты зақымдалған балаларды оқытудың, түзету жұмыстарының инновациялық нысандарын, әдістері мен құралдарын пайдалану;
5. Оқытудың тиімді әдістемелері мен оқытудың оқу жетістіктерін бағалау құралдары негізінде сабақ өткізу кезінде зияты зақымдалған балалардың ерекше білім беру қажеттіліктерін ескеру;
6. Оқу процесін ұйымдастыру кезінде заманауи білім беру ресурстарын, оның ішінде ақпараттық ресурстарды қолдану;
7. Арнайы және инклюзивті білім беру жағдайында балалардың дамуы үшін қолайлы жағдайларды қамтамасыз ету;
8. Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік ережелерін сақтау;
9. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениетті сақтау;
Алдыңғыларға қосымша, 7.1 ішкі деңгей үшін:
10. Балалардың дамуындағы бұзылыстардың алдын алу мен түзетудің заманауи әдістерін қолдану;
Алдыңғыларға қосымша, 7.2 ішкі деңгей үшін:
11. Балалардың дамуындағы бұзылыстарды диагностикалау және түзету әдістерін қолдану;
Алдыңғыларға қосымша, 7.3 ішкі деңгей үшін:
12. Арнайы педагогиканың соңғы жетістіктерін пайдалану;
Алдыңғыларға қосымша, 7.4 ішкі деңгей үшін:
13. Арнайы педагогиканың жаңа жетістіктерін енгізу.

Білімдер:
1. Еңбек заңнамасының негіздері, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау ережелері, санитарлық ережелер мен нормалар;
2. Оқыту әдістемесі, оқытудың заманауи технологиялары, оның ішінде ақпараттық;
3. Зияты зақымдалған балалардың жас және жеке даму заңдылықтары;
4. Сыныпта қауіпсіз, қол жетімді, қолайлы білім беру ортасын және эмоционалды-психологиялық климатты құрудың инновациялық тәсілдері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 2:
Балалардың білімін, іскерлігі мен дағдыларын бағалау



Дағды 1:
Ерекше білім беру қажеттіліктерін бағалауды жүзеге асыру

Машықтар:
1. Зияты зақымдалған балалардың танымдық саласына зерттеу жүргізу және ерекше білім беру қажеттіліктерін бағалау;
2. Зияты зақымдалған балалардың ерекше білім беру қажеттіліктерін бағалаудың әртүрлі құралдарын қолдану;
3. Балалардың жеке қабілеттері мен қажеттіліктерін ескере отырып, көп деңгейлі диагностикалық материалдарды әзірлеу.

Білімдер:
1. Мүмкіндігі шектеулі балалардың білім беру қажеттіліктерін бағалаудың теориялары мен тәжірибелері;
2. Мүмкіндігі шектеулі балалардың танымдық мүмкіндіктері деңгейін бағалау критерийлері мен құралдары;
3. Мүмкіндігі шектеулі балалардың жас және жеке, психофизикалық даму заңдылықтары.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 2:
Балалардың даму динамикасының мониторингі

Машықтар:
1. Бағалау нәтижелері бойынша кейіннен кері байланыс бере отырып, цифрлық ресурстарды пайдалана отырып, мониторинг нәтижелеріне сыни талдау жүргізу;
2. Зияты зақымдалған балалардың (жеңіл, орташа, ауыр және терең зият зақымдалуы) даму мониторингінің нәтижелерін пайдалану бойынша педагогикалық қоғамдастық үшін ұсыныстарды жүйелеу және әзірлеу;
3. Педагогикалық қоғамдастықта балаларды дамыту бойынша тиімді ынтымақтастық тәжірибесін жинақтау және тарату;
4. Зияты зақымдалған балаларға арналған мониторинг негізінде жеке бағдарлама жасау.

Білімдер:
1. Зияты зақымдалған балалардың ерекше білім беру қажеттіліктерін ескере отырып, балалардың үлгерімін бақылау теориялары мен практикасы;
2. Зияты зақымдалған балалардың ерекшеліктері мен қажеттіліктерін ескере отырып бағалау құралдарын әзірлеу әдістемесі;
3. Ерекше білім беру қажеттіліктерін ескере отырып, зияты зақымдалған балалардың жетістіктерін бағалау критерийлері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 3:
Мамандыққа деген қоғамдық сенімді нығайту және балаларды құндылықтар жүйесіне баулу



Дағды 1:
Мектепте және оның сыртында жоғары этикалық және мінез-құлық стандарттарын сақтау 

Машықтар:
1. Зияты зақымдалған барлық балалардың (жеңіл, орташа, ауыр және терең зият зақымдалуы) білім беру мақсаттарына жету қабілетіне сенімділік таныту;
2. Әріптестердің кәсіби деңгейін сақтауға және дамытуға жауапты болу;
3. Зияты зақымдалған балаларды академиялық табысқа және тәрбиелеуге жауапкершілікті көрсету;
4. Сандық сәйкестікті басқару және сандық этикетті сақтау;
5. Субъект-педагогикалық процестің барлық қатысушыларының субъектілік өзара іс-қимылын ұйымдастыру, зияты зақымдалған балаларға арналған арнайы ұйымдарда білім беру процесін басқару технологиясын меңгеру;
6. Зияты зақымдалған балаларды оқыту мен тәрбиелеудегі тәуекелдерді басқару;
7. Өзін-өзі реттеу, стресске төзімділік дағдыларына ие болу.

Білімдер:
1. Педагогикалық этика ережелері;
2. Сандық сәйкестікті және онлайн оқытуды басқарудағы этикалық нормалар;
3. "Авторлық құқық және сабақтас құқықтар туралы" Қазақстан Республикасының Заңы.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 2:
Бірыңғай құндылықтарды қабылдау арқылы жеке тұлғаның құндылықтық-мағыналық саласын кеңейту және нығайту

Машықтар:
1. Ерекше білім беру қажеттіліктерін ескере отырып, зияты зақымдалған балаларды оқыту процесінде білім беру ресурстарының кең спектрін қолдану;
2. Зияты зақымдалған балаларда күнделікті өмірде білімді қолдану дағдыларын қалыптастырудың тиімді стратегияларын жобалау;
3. Ұлттық және жалпыадамзаттық құндылықтарды сақтай отырып, мәдени әртүрлілікке ашықтықты көрсету;
4. Балалардың эмоционалды-құндылық саласын дамытатын тәрбие жұмысының инновациялық педагогикалық тәсілдерін талдау және таңдау (тәжірибе мәдениеті және құндылық бағдарлары);
5. Оқыту мен тәрбиелеу мүмкіндіктерін кеңейту үшін зияты зақымдалған балалардың оқу процесінде ақпараттық технологияларды қолдану;
6. Ата-аналармен (заңды өкілдермен), мұғалімдермен және қоғаммен ынтымақтастық.

Білімдер:
1. Ұйымның тәрбие қызметін реттейтін нормативтік құқықтық актілер;
2. Тәрбие жұмысының әдіснамалық тәсілдері мен технологиялары, қазіргі заманғы тәрбие тұжырымдамалары;
3. Қауіпсіз, қолжетімді, қолайлы білім беру ортасын құрудың инновациялық тәсілдері;
4. Балаларда көпмәдениетті білім беру негіздерін қалыптастырудың теориялық және әдістемелік тәсілдері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 4:
Оқу-әдістемелік қызметті жүзеге асыру



Дағды 1:
Оқу-әдістемелік материалдарды әзірлеу және дайындау

Машықтар:
1. Ақпараттық технологияларды пайдалана отырып, арнайы білім берудегі зерттеу нәтижелері негізінде зияты зақымдалған балалардың ерекше білім беру қажеттіліктері мен дамуын ескере отырып, оқу-әдістемелік материалдарды жүйелеу және әзірлеуді жүргізу;
2. Бағдарламалауды қолдана отырып, сандық мазмұн жасау;
3. Кәсіби қызмет нәтижелерін трансляциялау.

Білімдер:
1. Оқу-әдістемелік материалдарды жобалау және әзірлеу, оның ішінде зияты зақымдалған балаларға арналған цифрлық технологиялар;
2. Оқу-әдістемелік материалдардың сапасын бағалау критерийлерінің жүйесі;
3. Авторлық құқықты сақтай отырып, цифрлық мазмұнды әзірлеу, интеграциялау және өңдеу әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 2:
Кәсіби дамуды жүзеге асыру

Машықтар:
1. Әріптестермен кәсіби пікірталастарды бастау және ата-аналармен (заңды өкілдермен) сенімді қарым-қатынасты сақтау;
2. Кәсіби шеберлік конкурстарына қатысу немесе балаларды олимпиадаларға, конкурстарға, жарыстарға қатысуға дайындау;
3. Тиісті уәкілетті органның ведомстволық бағынысты білім беру ұйымдары ұйымдастырған педагогтер үшін семинарлар, конференциялар ұйымдастыруға және өткізуге қатысу;
4. Интернет-ресурстарды пайдалана отырып, жұмыс тәжірибесін тарату;
Алдыңғыларға қосымша, 7.1 ішкі деңгей үшін:
5. Білім беру ұйымы деңгейінде тәжірибені жинақтау;
Алдыңғыларға қосымша, 7.2 ішкі деңгей үшін:
6. Ұйымдастырылған оқу қызметін талдау дағдыларын пайдалану, тәлімгерлікті жүзеге асыру және кәсіби дамудың басымдықтарын айқындау: білім беру ұйымы деңгейінде өзінің және әріптестерінің, аудан/қала деңгейінде тәжірибені жинақтау;
Алдыңғыларға қосымша, 7.3 ішкі деңгей үшін:
7. Облыстық оқу-әдістемелік кеңесте мақұлданған авторлық бағдарламаны жариялау немесе жарияланған бағдарламалардың, оқу-әдістемелік құралдардың авторы (бірлескен авторы) болу;
8. Арнайы педагогика саласындағы оқулықтарға, оқу-әдістемелік кешендер мен құралдарға сараптама жүргізу;
Алдыңғыларға қосымша, 7.4 ішкі деңгей үшін:
9. Авторлық бағдарламаны жариялау немесе РОӘК мақұлдаған жарияланған бағдарламалардың, оқу-әдістемелік құралдардың авторы болу;
10. Облыс деңгейінде арнайы педагогтердің кәсіби қоғамдастық желісін дамытуды жоспарлау және тәлімгерлікті жүзеге асыру, білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен республикалық және халықаралық кәсіби конкурстарға қатысушы болу.

Білімдер:
1. Біліктілікті арттыруды, кәсіптік қайта даярлауды және қызметті бағалауды реттейтін нормативтік құқықтық актілер;
2. Арнайы және инклюзивті білім беру саласындағы нормативтік құқықтық актілер;
3. Кәсіби қызметтегі цифрлық ресурстар;
4. Кәсіби дамудың өзіндік қажеттіліктерін анықтау әдістері;
5. Педагогикалық этика нормалары.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 3:
Өз тәжірибесіне және әріптестерінің тәжірибесіне рефлексия жасау

Машықтар:
1. Жалпы және арнайы педагогика (олигофренопедагогика)саласындағы үздік педагогикалық тәжірибелерді зерделеу негізінде өзінің кәсіби дамуы мен әріптестерінің практикасының рефлексиясын жүзеге асыру;
2. Әріптестермен, кәсіби қоғамдастықпен және ата-аналар қауымдастығымен өзара әрекеттесудегі өз тәжірибесіндегі өзгерістердің тиімділігін бағалау және қадағалау;
3. Тәрбиешілерді дамыту үшін сындарлы кері байланыс беру және тәжірибе негізінде білім беру өнімдерін құру;
4. Өзінің де, басқа да педагогтердің, оның ішінде ақпараттық технологияларды пайдалана отырып, кәсіби білімін, дағдылары мен құзыреттерін үздіксіз дамыту әдістерін, стратегиялары мен құралдарын әзірлеу және қолдану.

Білімдер:
1. Педагогикалық қызметтегі жеке және командалық рефлексия теориялары мен практикасы;
2. Өз тәжірибесін талдау әдістері;
3. Педагогикалық практика рефлексиясының әдістері мен құралдары, оның ішінде әріптестерімен өзара әрекеттесу.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 4:
Білім беру процесін зерттеу

Машықтар:
1. Білім беру, түзету-дамыту процесін жетілдіру бойынша өз зерттеулерінің нәтижелерін ұсыну;
2. Зияты зақымдалған балаларға арналған оқулықтарды, оқу-әдістемелік кешендерді және оқу-әдістемелік құралдарды сараптауға қатысу;
3. Республика деңгейінде тәжірибені жинақтау, тиісті уәкілетті органның ведомстволық бағынысты білім беру ұйымдары ұйымдастырған педагогтер үшін семинарлар, конференциялар ұйымдастыруға және өткізуге қатысу;
4. Арнайы білім беру саласындағы зерттеулерді үйлестіру, нәтижелерді педагогикалық қоғамдастыққа тарату, әріптестерді кәсіби дамуға қолдау көрсету;
5. Әріптестермен бірге кәсіби құзыреттіліктің даму динамикасын талдау;
6. Өз тәжірибесін тарату, әріптестердің тәжірибесін зерттеуге қатысу және бастаушы арнайы педагогтар мен педагогикалық қоғамдастыққа кәсіби қолдау көрсету.

Білімдер:
1. Білім беру, түзету және дамыту процесін зерттеудің теориялары мен практикасы;
2. Мүмкіндігі шектеулі балалардың білім беру процесінің ерекшеліктері;
3. Оқу процесін зерттеудің тәсілдері, әдістері, құралдары.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Эмоциялық парасат
Мейірімділік
Педагог мамандығына адалдық
азаматтық жауапкершілік
кәсіби этиканы сақтау
проактивтілік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Олигофренопедагог

49. Кәсіптің карточкасы "Қарым-қатынас және әлеуметтік өзара іс-әрекет бұзылыстары немесе қиындықтары бар балалармен жұмыс жөніндегі педагог":

Топтың коды:

2374-9

Қызмет атауының коды:

-

Кәсіптің атауы:

Қарым-қатынас және әлеуметтік өзара іс-әрекет бұзылыстары немесе қиындықтары бар балалармен жұмыс жөніндегі педагог

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

6.1, 6.2, 6.3, 6.4

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Педагог лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамаларын бекіту туралы Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2009 жылғы 13 шілдедегі № 338 бұйрығы 
4,7,10-параграф. Мектепке дейінгі тәрбие және оқыту, орта және арнайы білім беру ұйымдарының арнайы педагогы (мұғалім-дефектолог, дефектолог, мұғалім-логопед, логопед, олигофренопедагог, сурдопедагог, тифлопедагог). 

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура) 

Мамандық:
Арнайы педагогика 

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

6 деңгей үшін - жұмыс өтілі жоқ; 6.1 үшін - кемінде 2 жыл; 6.2 үшін - кемінде 3 жыл; 6.3 үшін - кемінде 4 жыл, 6.4 үшін - кемінде 5 жыл.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Біліктілікті арттыру

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Ерекше білім беру қажеттіліктері бар балаларды арнайы психологиялық-педагогикалық қолдау (аутизм спектрінің бұзылуы (АСБ))

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Психологиялық-педагогикалық қолдауды және оқу-тәрбие процесін жүзеге асыру
2. Балалардың білімін, іскерлігі мен дағдыларын бағалау
3. Мамандыққа деген қоғамдық сенімді қолдау және білім алушыларды құндылықтар жүйесіне тарту
4. Оқу-әдістемелік қызметті жүзеге асыру

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Психологиялық-педагогикалық қолдауды және оқу-тәрбие процесін жүзеге асыру



Дағды 1:
Психологиялық-педагогикалық қолдау мен оқу-тәрбие процесін жоспарлау

Машықтар:
1. Балалардың өмірі мен денсаулығын қорғау талаптарын сақтау;
2. АСБ бар балалардың білім беру қажеттіліктерін ескере отырып, білім беру, түзету және дамыту процесін жобалау және жүзеге асыру;
3. АСБ бар балалардың қажеттіліктері мен қабілеттерін қанағаттандыратын өзіндік тәжірибені және ақпараттық, көмекші технологияларды зерттеу нәтижелерін пайдалана отырып, оқыту процесінің мазмұнын жобалау;
4. Жетістіктер мониторингінің нәтижелерін талдауды ескере отырып, АСБ бар балалардың жеке білім беру бағытын жобалау және іске асыру;
5. Пәнаралық тәсіл мен арнайы педагогика қағидаттарын ескере отырып, оқу бағдарламаларын, оқыту әдістемелерін және оқу-әдістемелік материалдарды зерттеу және енгізу;
6. Білім беру бағытын жоспарлау, ұйымдастыру және іске асыру кезінде пән мұғалімдерімен, психологиялық-педагогикалық сүйемелдеу қызметімен ынтымақтасу;
7. Әріптестерді, ата-аналарды (заңды өкілдерді) АСБ бар балалардың білім беру процесіне тарту.

Білімдер:
1. Балалардың қауіпсіздігі, өмірі мен денсаулығын қорғау негіздері;
2. Арнайы және инклюзивті білім беру саласындағы нормативтік құқықтық актілер;
3. Оқу пәндерінің (сабақтарының) мазмұны, АСБ бар балаларды оқыту және бағалау әдістемелері;
4. Инновацияларды құру үшін пәнаралық контексте оқу, түзету-дамыту, білім беру бағдарламасын әзірлеудің теориялық және әдістемелік тәсілдері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 2:
Психологиялық-педагогикалық қолдау мен оқу-тәрбие процесін ұйымдастыру

Машықтар:
1. Мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандартына сәйкес АСБ бар балаларды психологиялық-педагогикалық қолдауды, оқытуды және тәрбиелеуді жүзеге асыру;
2. Жасанды интеллект негізінде ақпараттық технологиялар мен контентті пайдалана отырып тәжірибені зерттеу нәтижелерін ескере отырып оқыту мен тәрбиелеудің интеграцияланған процесін іске асыру;
3. Қауіпсіз және қолайлы білім беру және дамыту ортасын құру бойынша тиімді тәжірибені тарату;
4. Оқу-тәрбие және жеке даму процесін ұйымдастыруда білім беру ресурстарының кең спектрін қолдану;
5. АСБ бар балалардың оқу процесін ұйымдастыру кезінде инновациялық нысандарды, әдістер мен құралдарды, оның ішінде ақпараттық ресурстарды қолдану;
6. Арнайы педагогика саласындағы практиканы зерттеу негізінде оқытудың тиімді әдістемелері мен оқу жетістіктерін бағалау құралдары негізінде сабақты зерттеу және жобалау;
7. АСБ бар балалардың жеке ерекшеліктері мен қажеттіліктерін ескере отырып, көп деңгейлі оқу-әдістемелік материалдарды әзірлеу;
8. Инклюзивті білім беруді дамыту үшін қолайлы жағдайларды қамтамасыз ету;
9. Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік ережелерін сақтау;
10. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениетті сақтау;
Алдыңғыларға қосымша, 6.1 ішкі деңгей үшін:
11. Балалардың дамуындағы бұзылыстардың алдын алу және түзету әдістері мен әдістерін қолдану;
Алдыңғыларға қосымша, 6.2 ішкі деңгей үшін:
12. Балалардың дамуындағы бұзылыстарды диагностикалау мен түзетудің заманауи әдістерін қолдану;
Алдыңғыларға қосымша, 6.3 ішкі деңгей үшін:
13. Арнайы педагогиканың соңғы жетістіктерін пайдалану;
Алдыңғыларға қосымша, 6.4 ішкі деңгей үшін:
14. Арнайы педагогиканың жаңа жетістіктерін енгізу.

Білімдер:
1. Еңбек заңнамасының негіздері, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қорғау қағидалары, санитарлық ережелер мен нормалар;
2. Оқыту әдістемесі, арнайы білім беру саласындағы оқытудың қазіргі заманғы технологиялары, оның ішінде ақпараттық;
3. АСБ бар балалардың жас және жеке даму заңдылықтары;
4. Оқу ортасында қауіпсіз, қолжетімді, қолайлы білім беру ортасын және эмоционалды-психологиялық климатты құру тәсілдері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 2:
Балалардың білімін, іскерлігі мен дағдыларын бағалау



Дағды 1:
Ерекше білім беру қажеттіліктерін бағалауды жүзеге асыру

Машықтар:
1. Ерекше білім беру қажеттіліктерін бағалауды және АСБ бар баланың және балалардың жай-күйін, коммуникативтік дағдыларын, мінез-құлқын функционалдық талдауды жүргізу;
2. Ерекше білім беру қажеттіліктерін бағалаудың және жағдайды, қарым-қатынас дағдыларын, баланың және АСБ бар балалардың мінез-құлқын функционалды талдаудың әртүрлі құралдарын қолданыңыз;
3. Балалардың жеке қабілеттері мен қажеттіліктерін ескере отырып, көп деңгейлі диагностикалық материалдарды әзірлеу.

Білімдер:
1. Мүмкіндігі шектеулі балалардың білім беру қажеттіліктерін бағалаудың теориялары мен тәжірибелері;
2. Мүмкіндігі шектеулі балалардың танымдық мүмкіндіктері деңгейін бағалау критерийлері мен құралдары;
3. Мүмкіндігі шектеулі балалардың жас және жеке, психофизикалық, сөйлеу дамуының заңдылықтары.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 2:
Даму динамикасының мониторингі

Машықтар:
1. Балалардың даму динамикасы мен арнайы психологиялық-педагогикалық қолдау нәтижелеріне мониторинг жүргізу;
2. Бағалау нәтижелері бойынша кейіннен кері байланыс бере отырып, цифрлық ресурстарды пайдалана отырып мониторинг нәтижелерін талдауды жүзеге асыру;
3. Балалардың дағдыларын қалыптастыру динамикасын бағалау әдістерін, стратегиялары мен құралдарын әзірлеу және қолдану;
4. Педагогикалық қоғамдастық үшін АСБ бар балалардың даму мониторингінің нәтижелерін пайдалану бойынша ұсынымдар әзірлеу.

Білімдер:
1. Дәстүрлі, көмекші құралдарды қолдана отырып, АСБ бар балаларды оқытудың әдістері мен ерекшеліктері;
2. Олардың ерекшеліктері мен мүмкіндіктерін ескере отырып, балалардың даму динамикасын бақылаудың арнайы әдістері мен технологиялары;
3.АСБ бар балаларға арналған оқу бағдарламаларының теориялық және әдістемелік негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 3:
Мамандыққа деген қоғамдық сенімді қолдау және білім алушыларды құндылықтар жүйесіне тарту



Дағды 1:
Мектепте және одан тыс жерлерде этика мен мінез-құлықтың жоғары стандарттарын сақтау

Машықтар:
1. Педагогикалық қызметтегі этикалық және құқықтық нормаларды басшылыққа алу;
2. Сандық сәйкестікті басқару және сандық этикетті сақтау;
3. Оқу-танымдық іс-әрекетке мотивацияны арттыру негізінде балалардың мінез-құлқын басқару;
4. Педагогикалық процестің барлық қатысушыларының субъект-субъектілік өзара іс - қимылын ұйымдастыру, білім беру процесін басқару технологиясын меңгеру;
5. Өзгерістерге қатысты белсенді болу және АСБ бар балалардың білім беру және тәрбие процесін жақсарту бойынша инновацияларды енгізу;
6. Барлық балалардың білім беру және түзету және дамыту мақсаттарына қол жеткізу қабілетіне сенімділік таныту.

Білімдер:
1. Педагогикалық этика ережелері;
2. Сандық сәйкестікті және онлайн оқытуды басқарудағы этикалық нормалар;
3. "Авторлық құқық және сабақтас құқықтар туралы" Қазақстан Республикасының Заңы.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 2:
Біртұтас құндылықтарды қабылдау арқылы тұлғаның құндылық-семантикалық саласын кеңейту және нығайту

Машықтар:
1. Ұлттық және жалпыадамзаттық құндылықтарды сақтай отырып, мәдени әртүрлілікке ашықтықты көрсету;
2. Қазақ мәдениеті мен тілінің, Қазақстан халқының басқа да мәдениеттері мен тілдерінің байлығын оқыту мен тәрбиелеу процесіне біріктіру;
3. Мүмкіндігі шектеулі балалардың тұлғалық және танымдық іс-әрекетінің дамуын қамтамасыз ету және бақылау;
4. Балалардың эмоционалды-құндылық саласын дамытатын тәрбие жұмысын жобалау (тәжірибе мәдениеті және құндылық бағдарлары);
5. Балалардың цифрлық ортада қауіпсіз және этикалық болуын қамтамасыз ету;
6. АСБ бар балаларды дамытудың жеке бағытын құру үшін ата-аналармен/заңды өкілдермен өзара әрекеттесу;
7. Балалардың жеке басының жалпы мәдениетін қалыптастыруға және оны әлеуметтендіруге ықпал ету

Білімдер:
1. Ұйымның тәрбие қызметін реттейтін нормативтік құқықтық актілер;
2. Мүмкіндігі шектеулі балаларды тәрбиелеудің қазіргі заманғы тұжырымдамалары, тәрбие жұмысының арнайы әдістері;
3. Қауіпсіз, қолжетімді, қолайлы білім беру ортасын құру тәсілдері;
4. Мүмкіндігі шектеулі балаларда көпмәдениетті білім беру негіздерін қалыптастыру тәсілдері

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 4:
Оқу-әдістемелік қызметті жүзеге асыру



Дағды 1:
Оқу-әдістемелік материалдарды әзірлеу және дайындау

Машықтар:
1. Ақпараттық, көмекші технологияларды пайдалана отырып, арнайы педагогика саласындағы өзекті зерттеулер негізінде АСБ бар балаларды оқытудың білім беру және түзету-дамыту процесін жобалау;
2. Бағдарламалауды қолдана отырып, сандық мазмұн жасаңыз;
3. Функционалдық дағдылар мен сөйлеуді дамыту деңгейі негізінде АСБ бар балалардың білім беру қажеттіліктерін ескере отырып, оқу-әдістемелік материалдарды әзірлеу;
3. Облыс деңгейінде өзінің кәсіби қызметінің нәтижелерін әзірлеу және ұсыну.

Білімдер:
1. Арнайы педагогика саласындағы, оның ішінде АСБ бар балалардың цифрлық дағдыларын дамыту үшін оқу-әдістемелік материалдарды жобалау және әзірлеу негіздері;
2. Оқу-әдістемелік материалдардың сапасын бағалау критерийлерінің жүйесі;
3. Авторлық құқықты сақтай отырып, цифрлық мазмұнды әзірлеу, интеграциялау және өңдеу әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 2:
Кәсіби дамуды жүзеге асыру

Машықтар:
1. Әріптестермен кәсіби пікірталастарды бастау және ата-аналармен / заңды өкілдермен сенімді қарым-қатынасты сақтау;
2. Кәсіби шеберлік конкурстарына қатысу, балаларды олимпиадаларға, конкурстарға, жарыстарға қатысуға дайындау;
3. Тиісті уәкілетті органның ведомстволық бағынысты білім беру ұйымдары ұйымдастырған педагогтер үшін семинарлар, конференциялар ұйымдастыруға және өткізуге қатысу;
4. Интернет-ресурстарды пайдалана отырып, жұмыс тәжірибесін тарату;
Алдыңғыларға қосымша, 6.1 ішкі деңгей үшін:
5. Білім беру ұйымы деңгейінде тәжірибені жинақтау;
Алдыңғыларға қосымша, 6.2 ішкі деңгей үшін:
6. Оқу қызметін талдау дағдыларын пайдалану, тәлімгерлікті жүзеге асыру және кәсіби дамудың басымдықтарын айқындау: білім беру ұйымы деңгейінде өзінің және әріптестерінің, аудан/қала деңгейінде тәжірибені жинақтау;
Алдыңғыларға қосымша, 6.3 ішкі деңгей үшін:
7. Облыстық оқу-әдістемелік кеңесте мақұлданған авторлық бағдарламаны жариялау немесе жарияланған бағдарламалардың, оқу-әдістемелік құралдардың авторы (бірлескен авторы) болу;
8. Арнайы педагогика саласындағы оқулықтарға, оқу-әдістемелік кешендер мен құралдарға сараптама жүргізу
Алдыңғыларға қосымша, 6.4 ішкі деңгей үшін:
9. Авторлық бағдарламаны жариялау немесе РОӘК мақұлдаған жарияланған бағдарламалардың, оқу-әдістемелік құралдардың авторы болу;
10. Облыс деңгейінде педагогтердің кәсіби қоғамдастығы желісіне тәлімгерлікті жүзеге асыру және дамытуды жоспарлау, білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен республикалық және халықаралық кәсіби конкурстардың қатысушысы болу.

Білімдер:
1. Біліктілікті арттыруды, кәсіптік қайта даярлауды және қызметті бағалауды реттейтін нормативтік құқықтық актілер;
2. Кәсіби дамудың өзіндік қажеттіліктерін анықтау әдістері;
3. Арнайы және инклюзивті білім беру саласындағы нормативтік құқықтық актілер;
4. Педагогикалық этика нормалары.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 3:
Өз тәжірибесіне және әріптестерінің тәжірибесіне рефлексия жасау

Машықтар:
1. Арнайы педагогика саласындағы үздік педагогикалық тәжірибелерді зерделеу негізінде өзінің кәсіби дамуы мен әріптестерінің практикасының рефлексиясын жүзеге асыру;
2. Әріптестердің кәсіби жетістіктері мен тәжірибелерінің нәтижелілігін бағалау және қадағалау;
3. Педагогтерді дамыту үшін сындарлы кері байланыс беру;
4. Өзінің де, басқа да педагогтердің, оның ішінде ақпараттық технологияларды пайдалана отырып, кәсіби білімдерін, дағдылары мен құзыреттерін үздіксіз дамытудың тиімді жолдарын жоспарлау және айқындау.

Білімдер:
1. Педагогикалық қызметтегі жеке және командалық рефлексия теориялары мен практикасы;
2. Өз тәжірибесін талдау әдістері;
3. Педагогикалық практика рефлексиясының әдістері мен құралдары, оның ішінде әріптестерімен өзара әрекеттесу.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 4:
Білім беру процесін зерттеу

Машықтар:
1. АСБ бар білім алушылардың оқу-тәрбие процесін жетілдіру бойынша ағымдағы зерттеулердің нәтижелерін зерттеу.
2. Білім беру ортасын зерттеу.
3.Оқуды/оқытуды жоспарлау мәселелерінде әріптестермен кәсіби қарым-қатынасты бастау, АСБ бар оқушылардың ата-аналарымен/заңды өкілдерімен сенімді қарым-қатынас орнату.

Білімдер:
1. АСБ бар балалардың білім беру процесін жетілдіру үшін арнайы білім беру саласындағы өзекті зерттеулердің нәтижелерін зерделеу;
2. Әріптестермен бірге сабақты/әрекетті зерттеу және АСБ бар балалардың оқу тәжірибесін жақсарту үшін зерттеу нәтижелерін тарату;
3. Сабақты зерттей, талдай білу және бағалау құралдарын жасай білу;
4. АСБ бар балалардың оқу және еңбек дағдыларын дамыту мен мониторингін қамтамасыз ету.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Эмоциялық парасат
Мейірімділік
Педагог мамандығын ұстану 
Азаматтық 
Проактивтілік 
Кәсіби этиканы сақтау 

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

7

Қарым-қатынас және әлеуметтік өзара іс-әрекет бұзылыстары немесе қиындықтары бар балалармен жұмыс жөніндегі педагог

50. Кәсіптің карточкасы "Қарым-қатынас және әлеуметтік өзара іс-әрекет бұзылыстары немесе қиындықтары бар балалармен жұмыс жөніндегі педагог":

Топтың коды:

2374-9

Қызмет атауының коды:

-

Кәсіптің атауы:

Қарым-қатынас және әлеуметтік өзара іс-әрекет бұзылыстары немесе қиындықтары бар балалармен жұмыс жөніндегі педагог

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

7

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

7.1, 7.2, 7.3, 7.4

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Педагог лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамаларын бекіту туралы Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2009 жылғы 13 шілдедегі № 338 бұйрығы 
4,7,10-параграф. Мектепке дейінгі тәрбие және оқыту, орта және арнайы білім беру ұйымдарының арнайы педагогы (мұғалім-дефектолог, дефектолог, мұғалім-логопед, логопед, олигофренопедагог, сурдопедагог, тифлопедагог). 

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары оқу орнынан кейінгі білім (магистратура, резидентура) 

Мамандық:
Арнайы педагогика 

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

7 деңгей үшін - жұмыс өтілі жоқ; 7.1 үшін - кемінде 2 жыл; 7.2 үшін - кемінде 3 жыл; 7.3 үшін - кемінде 4 жыл, 7.4 үшін - кемінде 5 жыл.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Біліктілікті арттыру

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Ерекше білім беру қажеттіліктері бар балаларды арнайы психологиялық-педагогикалық қолдау (оқыту және тәрбиелеу) (аутизм және аутизм спектрінің бұзылуы (АСБ))

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Психологиялық-педагогикалық қолдауды және оқу-тәрбие процесін жүзеге асыру
2. Балалардың білімін, іскерлігі мен дағдыларын бағалау
3. Мамандыққа деген қоғамдық сенімді нығайту және балаларды құндылықтар жүйесіне баулу
4. Оқу-әдістемелік қызметті жүзеге асыру

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Психологиялық-педагогикалық қолдауды және оқу-тәрбие процесін жүзеге асыру



Дағды 1:
Психологиялық-педагогикалық қолдау мен оқу-тәрбие процесін жоспарлау

Машықтар:
1. Балалардың өмірі мен денсаулығын қорғау талаптарын сақтау;
2. Білім беру жетістіктері мониторингінің нәтижелерін ескере отырып, АСБ бар балалардың жеке білім беру траекториясын жобалау;
3. АСБ бар балалардың ерекше білім беру қажеттіліктерін және олардың қажеттіліктері мен қабілеттеріне жауап беретін ақпараттық технологияларды ескере отырып, оқыту мен тәрбиелеудің арнайы бағдарламалары мен әдістемесін әзірлеу;
4. Авторлық бағдарлама негізінде АСБ бар балаларды оқыту және тәрбиелеу процесінің мазмұнын жоспарлау;
5. Қолжетімді білім беру ортасын құру және балаларды оқыту мен тәрбиелеу процесіне, оның ішінде ақпараттық технологияларды пайдалана отырып тарту стратегияларын әзірлеу.

Білімдер:
1. Балалардың қауіпсіздігі, өмірі мен денсаулығын сақтау негіздері;
2. Арнайы және инклюзивті білім беру саласындағы нормативтік құқықтық актілер;
3. Оқу пәнінің мазмұны, АСБ бар балаларды оқыту және бағалау әдістемесі;
4. Пәнаралық контексте оқу бағдарламасын әзірлеудің теориялық және әдістемелік тәсілдері, оқытудың әмбебап әдістері, пәнді оқыту ерекшелігіне сәйкес қосымша, көмекші технологиялар.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 2:
Психологиялық-педагогикалық қолдау мен оқу-тәрбие процесін ұйымдастыру

Машықтар:
1. Ақпараттық технологиялар мен жасанды интеллект негізіндегі мазмұнды пайдалана отырып, тәжірибені зерттеу нәтижелерін ескере отырып, оқытудың интеграцияланған процесін іске асыру;
2. Этикалық нормаларды, оның ішінде ақпараттық технологияларды пайдалану кезінде сақтаудың үлгісі болып табылатын қауіпсіз және қолайлы білім беру/дамыту ортасын құру бойынша тиімді тәжірибені тарату;
3. АСБ бар балаларды оқытудың инновациялық нысандарын, әдістері мен құралдарын пайдалану;
4. Арнайы педагогика саласындағы практиканы зерттеу негізінде оқытудың тиімді әдістемелері мен оқу жетістіктерін бағалау құралдары негізінде сабақты зерттеу және жобалау;
5. АСБ бар балалардың оқу процесін ұйымдастыру кезінде заманауи білім беру ресурстарын, оның ішінде ақпараттық ресурстарды қолдану;
6. Балалардың жеке қабілеттері мен қажеттіліктерін ескере отырып, көп деңгейлі оқу-әдістемелік материалдарды әзірлеу;
7. Инклюзивті білім беруді дамыту үшін қолайлы жағдайларды қамтамасыз ету;
8. Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік ережелерін сақтау;
9. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениетті сақтау;
Алдыңғыларға қосымша, 7.1 ішкі деңгей үшін:
10. Балалардың дамуындағы бұзылыстардың алдын алу мен түзетудің заманауи әдістерін қолдану;
Алдыңғыларға қосымша, 7.2 ішкі деңгей үшін:
11. Балалардың дамуындағы бұзылыстарды диагностикалау және түзету әдістерін қолдану;
Алдыңғыларға қосымша, 7.3 ішкі деңгей үшін:
12. Арнайы педагогиканың соңғы жетістіктерін пайдалану;
Алдыңғыларға қосымша, 7.4 ішкі деңгей үшін:
13. Арнайы педагогиканың жаңа жетістіктерін енгізу.

Білімдер:
1. Еңбек заңнамасының негіздері, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау ережелері, санитарлық ережелер мен нормалар;
2. Оқыту әдістемесі, оқытудың заманауи технологиялары, оның ішінде ақпараттық;
3. АСБ бар балалардың жас және жеке даму заңдылықтары;
4. Сыныпта қауіпсіз, қол жетімді, қолайлы білім беру ортасын және эмоционалды-психологиялық климатты құрудың инновациялық тәсілдері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 2:
Балалардың білімін, іскерлігі мен дағдыларын бағалау



Дағды 1:
Ерекше білім беру қажеттіліктерін бағалауды жүзеге асыру

Машықтар:
1. АСБ бар балалардың ерекше білім беру қажеттіліктері мен мінез-құлық дағдыларын бағалауды жүргізу;
2. АСБ бар балалардың ерекше білім беру қажеттіліктерін бағалаудың әртүрлі құралдарын қолдану;
3. Балалардың жеке қабілеттері мен қажеттіліктерін ескере отырып, көп деңгейлі диагностикалық материалдарды әзірлеу.

Білімдер:
1. Мүмкіндігі шектеулі балалардың білім беру қажеттіліктерін бағалаудың теориялары мен тәжірибелері;
2. Мүмкіндігі шектеулі балалардың танымдық мүмкіндіктері деңгейін бағалау критерийлері мен құралдары;
3. Мүмкіндігі шектеулі балалардың жас және жеке, психофизикалық даму заңдылықтары.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 2:
Балалардың даму динамикасының мониторингі

Машықтар:
1. Бағалау нәтижелері бойынша кейіннен кері байланыс бере отырып, цифрлық ресурстарды пайдалана отырып, мониторинг нәтижелеріне сыни талдау жүргізу;
2. АСБ бар балалардың даму мониторингінің нәтижелерін пайдалану бойынша педагогикалық қоғамдастық үшін ұсынымдарды жүйелеу және әзірлеу;
3. Педагогикалық қоғамдастықта балаларды дамыту бойынша тиімді ынтымақтастық тәжірибесін жинақтау және тарату;
4. АСБ бар балаларға арналған мониторинг негізінде білім беру бағдарламасын жасау.

Білімдер:
1. АСБ бар балалардың ерекше білім беру қажеттіліктерін ескере отырып, балалардың үлгерімін бақылау теориялары мен практикасы;
2. АСБ бар балалардың ерекшеліктері мен қажеттіліктерін ескере отырып бағалау құралдарын әзірлеу әдістемесі;
3. Ерекше білім беру қажеттіліктерін ескере отырып, АСБ бар балалардың жетістіктерін бағалау критерийлері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 3:
Мамандыққа деген қоғамдық сенімді нығайту және балаларды құндылықтар жүйесіне баулу



Дағды 1:
Мектепте және одан тыс жерлерде этика мен мінез-құлықтың жоғары стандарттарын сақтау

Машықтар:
1. АСБ бар барлық балалардың білім беру мақсаттарына жету қабілетіне сенімділік таныту;
2. Әріптестердің кәсіби деңгейін сақтауға және дамытуға жауапты болу;
3. АСБ бар балаларды академиялық табысқа және тәрбиелеуге жауапкершілікті көрсету;
4. Сандық сәйкестікті басқару және сандық этикетті сақтау;
5. Субъект-педагогикалық процестің барлық қатысушыларының субъектілік өзара іс-қимылын ұйымдастыру, АСБ бар балаларға арналған ұйымдарда білім беру процесін басқару технологиясын меңгеру;
6. АСБ бар балаларды оқыту мен тәрбиелеудегі тәуекелдерді басқару;
7. Өзін-өзі реттеу, стресске төзімділік дағдыларына ие болу.

Білімдер:
1. Педагогикалық этика ережелері;
2. Сандық сәйкестікті және онлайн оқытуды басқарудағы этикалық нормалар;
3. "Авторлық құқық және сабақтас құқықтар туралы" Қазақстан Республикасының Заңы.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 2:
Біртұтас құндылықтарды қабылдау арқылы тұлғаның құндылық-семантикалық саласын кеңейту және нығайту

Машықтар:
1. Ерекше білім беру қажеттіліктерін ескере отырып, АСБ бар балаларды тәрбиелеу процесінде білім беру ресурстарының кең спектрін қолдану;
2. АСБ бар балаларда күнделікті өмірде білімді қолдану дағдыларын қалыптастырудың тиімді стратегияларын жобалау;
3. Ұлттық және жалпыадамзаттық құндылықтарды сақтай отырып, мәдени әртүрлілікке ашықтықты көрсету;
4. Балалардың эмоционалды-құндылық саласын дамытатын тәрбие жұмысының инновациялық педагогикалық тәсілдерін талдау және таңдау (тәжірибе мәдениеті және құндылық бағдарлары);
5. Оқыту мен тәрбиелеу мүмкіндіктерін кеңейту үшін АСБ бар балалардың оқу процесінде ақпараттық технологияларды қолдану;
6. Ата-аналармен/ заңды өкілдермен, мұғалімдермен және қоғаммен ынтымақтастық.

Білімдер:
1. Ұйымның тәрбие қызметін реттейтін нормативтік құқықтық актілер;
2. Тәрбие жұмысының әдіснамалық тәсілдері мен технологиялары, қазіргі заманғы тәрбие тұжырымдамалары;
3. Қауіпсіз, қолжетімді, қолайлы білім беру ортасын құрудың инновациялық тәсілдері;
4. Балаларда көпмәдениетті білім беру негіздерін қалыптастырудың теориялық және әдістемелік тәсілдері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Еңбек функциясы 4:
Оқу-әдістемелік қызметті жүзеге асыру



Дағды 1:
Оқу-әдістемелік материалдарды әзірлеу және дайындау

Машықтар:
1. Ақпараттық технологияларды пайдалана отырып, арнайы білім берудегі зерттеу нәтижелері негізінде АСБ бар балалардың ерекше білім беру қажеттіліктері мен дамуын ескере отырып, оқу-әдістемелік материалдарды жүйелеу және әзірлеуді жүргізу;
2. Бағдарламалауды қолдана отырып, сандық мазмұн жасау;
3. Кәсіби қызмет нәтижелерін трансляциялау.

Білімдер:
1. Оқу-әдістемелік материалдарды жобалау және әзірлеу, оның ішінде
АСБ бар балаларға арналған цифрлық технологиялар;
2. Оқу-әдістемелік материалдардың сапасын бағалау критерийлерінің жүйесі;
3. Авторлық құқықты сақтай отырып, цифрлық мазмұнды әзірлеу, интеграциялау және өңдеу әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 2:
Кәсіби дамуды жүзеге асыру

Машықтар:
1. Әріптестермен кәсіби пікірталастарды бастау және ата-аналармен (заңды өкілдермен) сенімді қарым-қатынасты сақтау;
2. Кәсіби шеберлік конкурстарына қатысу немесе балаларды олимпиадаларға, конкурстарға, жарыстарға қатысуға дайындау;
3. Тиісті уәкілетті органның ведомстволық бағынысты білім беру ұйымдары ұйымдастырған педагогтер үшін семинарлар, конференциялар ұйымдастыруға және өткізуге қатысу;
4. Интернет-ресурстарды пайдалана отырып, жұмыс тәжірибесін тарату;
Алдыңғыларға қосымша, 7.1 ішкі деңгей үшін:
5. Білім беру ұйымы деңгейінде тәжірибені жинақтау;
Алдыңғыларға қосымша, 7.2 ішкі деңгей үшін:
6. Ұйымдастырылған оқу қызметін талдау дағдыларын пайдалану, тәлімгерлікті жүзеге асыру және кәсіби дамудың басымдықтарын айқындау: білім беру ұйымы деңгейінде өзінің және әріптестерінің, аудан/қала деңгейінде тәжірибені жинақтау;
Алдыңғыларға қосымша, 7.3 ішкі деңгей үшін:
7. Облыстық оқу-әдістемелік кеңесте мақұлданған авторлық бағдарламаны жариялау немесе жарияланған бағдарламалардың, оқу-әдістемелік құралдардың авторы (тең авторы) болу;
8. Арнайы педагогика саласындағы оқулықтарға, оқу-әдістемелік кешендер мен құралдарға сараптама жүргізу;
Алдыңғыларға қосымша, 7.4 ішкі деңгей үшін:
9. Авторлық бағдарламаны жариялау немесе РОӘК мақұлдаған жарияланған бағдарламалардың, оқу-әдістемелік құралдардың авторы болу;
10. Облыс деңгейінде арнайы педагогтердің кәсіби қоғамдастық желісін дамытуды жоспарлау және тәлімгерлікті жүзеге асыру, білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен республикалық және халықаралық кәсіби конкурстарға қатысушы болу.

Білімдер:
1. Біліктілікті арттыруды, кәсіптік қайта даярлауды және қызметті бағалауды реттейтін нормативтік құқықтық актілер;
2. Арнайы және инклюзивті білім беру саласындағы нормативтік құқықтық актілер;
3. Кәсіби қызметтегі цифрлық ресурстар;
4. Кәсіби дамудың өзіндік қажеттіліктерін анықтау әдістері;
5. Педагогикалық этика нормалары.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 3:
Өз тәжірибесіне және әріптестерінің тәжірибесіне рефлексия жасау

Машықтар:
1. Жалпы және арнайы педагогика саласындағы үздік педагогикалық тәжірибелерді зерделеу негізінде өзінің кәсіби дамуы мен әріптестерінің практикасының рефлексиясын жүзеге асыру;
2. Әріптестермен, кәсіби қоғамдастықпен және ата-аналар қауымдастығымен өзара әрекеттесудегі өз тәжірибесіндегі өзгерістердің тиімділігін бағалау және қадағалау;
3. Педагогтерді дамыту үшін сындарлы кері байланыс беру және тәжірибе негізінде білім беру өнімдерін құру;
4. Өзінің де, басқа да педагогтердің, оның ішінде ақпараттық технологияларды пайдалана отырып, кәсіби білімін, дағдылары мен құзыреттерін үздіксіз дамыту әдістерін, стратегиялары мен құралдарын әзірлеу және қолдану

Білімдер:
1. Педагогикалық қызметтегі жеке және командалық рефлексия теориялары мен практикасы;
2. Өз тәжірибесін талдау әдістері;
3. Педагогикалық практика рефлексиясының әдістері мен құралдары, оның ішінде әріптестерімен өзара әрекеттесу.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Дағды 4:
Балалардың зерттеу дағдыларын дамытуды қамтамасыз ету

Машықтар:
1. Балалардың зерттеу және жобалау қызметін үйлестіру;
2. Танымдық белсенділікті арттырудың тиісті әдістерін таңдау;
3. Зерттеу қызметі арқылы балалардың дамуының мінез-құлық және ойлау аспектілерін түзету.
4. Арнайы білім беру саласындағы зерттеулерді үйлестіру, нәтижелерді педагогикалық қоғамдастыққа тарату, әріптестерді кәсіби дамуға қолдау көрсету;
5. Әріптестермен бірге кәсіби құзыреттіліктің даму динамикасын талдау;
6. Өз тәжірибесін тарату, әріптестердің тәжірибесін зерттеуге қатысу және бастаушы педагогтар мен педагогикалық қоғамдастыққа кәсіби қолдау көрсету.

Білімдер:
1. Білім беру, түзету және дамыту процесін зерттеудің теориялары мен практикасы;
2. Мүмкіндігі шектеулі балалардың білім беру процесінің ерекшеліктері;
3. Оқу процесін зерттеудің тәсілдері, әдістері, құралдары.

Дағдыны тану мүмкіндігі: 

Ұсынылмайды 

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Эмоциялық парасат
Мейірімділік
Педагог мамандығына адалдық 
азаматтық жауапкершілік 
кәсіби этиканы сақтау 
проактивтілік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Қарым-қатынас және әлеуметтік өзара іс-әрекет бұзылыстары немесе қиындықтары бар балалармен жұмыс жөніндегі педагог

4-ші тарау. Кәсіптік стандарттың техникалық деректері

      51. Мемлекеттік органның атауы:

      Қазакстан Республикасының Оқу-ағарту министрлігі

      Орындаушы:

      Жумадильдаева Наталья Васильевна, +7 (7172) 74-17-75, n.zhumadildaeva@edu.gov.kz

      52. Әзірлеуге қатысатын ұйымдар (кәсіпорындар): ҚР Білім министрлігі

      Жоба жетекшісі:

      Жумадильдаева Наталья Васильевна, +7 (7172) 74-17-75, n.zhumadildaeva@edu.gov.kz

      Орындаушылар:

      Аринов Нүркен Жолдыбайұлы, +7 (776) 544 00 44, n.arinov@edu.gov.kz

      Мұқашева Жұлдыз Мұқашқызы, +7 (747) 887 97 87, zh.mukasheva@edu.gov.kz

      Ерманова Назерке Актурлановна, +7 (701) 344 81 54, n.ermanova@edu.gov.kz

      Нұржан Жібек Дәуітбайқызы, +7 (701) 431 04 88, zh.nurzhan@edu.gov.kz

      Алгазинова Каламкас Магауовна, +7 (701) 539 50 42, ka.algazinova@edu.gov.kz

      Есимбекова Жанар Абжалиевна, +7 (702) 485 59 84, zha.esimbekova@edu.gov.kz

      53. Кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес: 1.08.2024 ж.

      54. Кәсіптік біліктілік жөніндегі ұлттық орган: 30.12.2024 ж.

      55. "Атамекен" Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы: -

      56. Нұсқа нөмірі және шығарылған жылы: Нұсқа 2, 2024 ж.

      57. Болжалды қайта қарау күні: 30.10.2027 ж.

Егер Сіз беттен қате тапсаңыз, тінтуірмен сөзді немесе фразаны белгілеңіз және Ctrl+Enter пернелер тіркесін басыңыз

 

бет бойынша іздеу

Іздеу үшін жолды енгізіңіз

Кеңес: браузерде бет бойынша енгізілген іздеу бар, ол жылдамырақ жұмыс істейді. Көбінесе, ctrl-F пернелері қолданылады