"Жүк көтергіш механизмдерді пайдалану кезіндегі өнеркәсіптік қауіпсіздік сараптамасы" өнеркәсіптік қауіпсіздік саласындағы кәсіптік стандартын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрінің 2025 жылғы 3 сәуірдегі № 118 бұйрығы

      "Кәсіптік біліктілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабының 5-тармағына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

      1. Осы бұйрыққа қосымшаға сәйкес "Жүк көтергіш механизмдерді пайдалану кезіндегі өнеркәсіптік қауіпсіздік сараптамасы" кәсіптік стандарты бекітілсін.

      2. Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлігінің Өнеркәсіптік қауіпсіздік комитеті Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:

      1) осы бұйрықтың көшірмесін Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкіне енгізу үшін Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің "Қазақстан Республикасының Заңнама және құқықтық ақпарат институты" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнына жіберуді;

      2) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлігінің ресми интернет-ресурсында орналастыруды қамтамасыз етсін.

      3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Төтенше жағдайлар вице-министріне жүктелсін.

      4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

      Министр Ч. Аринов

      "КЕЛІСІЛДІ"

      Қазақстан Республикасы

      Еңбек және халықты

      әлеуметтік қорғау министрлігі

  Қазақстан Республикасы
Төтенше жағдайлар министрінің
2025 жылғы 3 сәуірдегі
№ 118 бұйрығына
қосымша

Кәсіптік стандарт: "Жүк көтергіш механизмдерді пайдалану кезіндегі өнеркәсіптік қауіпсіздік сараптамасы"

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Кәсіптік стандартты қолдану саласы: "Жүк көтергіш механизмдерді пайдалану кезіндегі өнеркәсіптік қауіпсіздік сараптамасы" кәсіптік стандарты "Кәсіптік біліктілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабының 5-тармағына сәйкес әзірленді, білім беру бағдарламаларын қалыптастыруға, оның ішінде кәсіпорындарда қызметкерді, білім беру ұйымдарының жұмыскерлері мен түлектерін оқытуға және жүк көтергіш механизмдерді пайдалану кезінде өнеркәсіптік қауіпсіздік саласындағы кең ауқымды міндеттердің шешімдеріне қойылатын талаптарды белгілейді.

      2. Осы кәсіби стандартта мынадай терминдер мен анықтамалар қолданылады:

      1) білім – кәсіби тапсырма шеңберінде іс-әрекеттерді орындау үшін қажетті зерттелген және игерілген ақпарат;

      2) дағды – кәсіби тапсырманы толығымен орындауға мүмкіндік беретін білім мен машықты қолдану қабілеті;

      3) мамандық – жеке тұлға жүзеге асыратын және оны орындау үшін белгілі бір біліктілікті талап ететін кәсіп түрі;

      4) кәсіптік біліктілік – кәсіп бойынша еңбек функцияларын орындау үшін талап етілетін құзыреттерді меңгеруді сипаттайтын кәсіптік даярлық дәрежесі;

      5) кәсіптік стандарт – ресми және (немесе) бейресми және (немесе) ақпараттық білім беруді, біліктілік пен құзыреттілік деңгейін, кәсіптік қызметтің нақты саласындағы еңбек мазмұнын, сапасы мен жағдайларын ескере отырып, білімге, машыққа, біліктілікке, жұмыс тәжірибесіне қойылатын жалпы талаптарды белгілейтін жазбаша ресми құжат;

      6) құзыреттілік – еңбек функциясын құрайтын бір немесе бірнеше кәсіптік тапсырмаларды орындауға мүмкіндік беретін дағдыларды қолдану мүмкіндігі;

      7) машық – кәсіптік міндет шеңберінде жеке бірлік іс-әрекеттерді физикалық және (немесе) ақыл-оймен орындау қабілеті;

      8) пайдалануға беру – жүк көтергіш механизмнің мақсаты бойынша пайдалануға әзірлігін тіркейтін және белгіленген тәртіппен құжатталған қорытынды рәсім;

      9) жүк көтергіш механизм – жүкті кеңістікте жылжытуға арналған жүк қармау органының кері-үдемелі қозғалысы бар циклдік әрекетті көтергіш құрылғы;

      10) жүк көтергіштігі – жүк көтергіш механизмі көтеруге есептелген жүктің ең үлкен рұқсат етілген массасы;

      11) заңнамалық метрология – мемлекет тарапынан регламенттеуге және бақылауға жататын өзара байланысты және өзара шартталған жалпы ережелер, талаптар мен нормалар кешенін қамтитын метрология бөлімі;

      12) сертификаттау – сәйкестікті растау жөніндегі орган ол арқылы өнімнің және (немесе) онымен байланысты процестің, сондай-ақ көрсетілетін қызметтің белгіленген талаптарға сәйкестігін куәландыратын рәсім;

      13) сынақ зертханасы – сынақ жүргізу үшін белгіленген түрде танылған ұйым және бақылау әдістерінің бұзылатын және бұзылмайтын өлшеу аспаптарын пайдалана отырып, аналитикалық әдістеріне негізделген, жұмыстың басқа түрлері;

      14) бұзылмайтын бақылау – жүк көтергіш механизмді жұмыстан шығаруды не оны бөлшектеуді талап етпейтін жүк көтергіш механизмнің немесе оның жекелеген элементтерінің/тораптарының негізгі жұмыс қасиеттерінің және параметрлерінің сенімділігін бақылау;

      15) нормативтік қызмет ету мерзімі – бұл құрылғының паспортында өндіруші көрсеткен уақыт, оның барысында жүк көтергіш механизмі жұмыс қабілеттілігін сақтайды;

      16) зерттеп-тексеру – белгілі бір кезеңге одан әрі пайдалану мүмкіндігі мен шарттарын анықтау мақсатында нормативтік қызмет мерзімін өтеген жүк көтергіш механизмдерді техникалық диагностикалау жөніндегі жұмыстар кешені;

      17) еңбекті қорғау – құқықтық, әлеуметтік-экономикалық, ұйымдастырушылық-техникалық, санитарлық-эпидемиологиялық, емдеу-профилактикалық, оңалту және өзге де іс-шаралар мен құралдарды қамтитын еңбек қызметі процесінде қызметкерлердің өмірі мен денсаулығының қауіпсіздігін қамтамасыз ету жүйесі;

      18) еңбек қауіпсіздігі – еңбек қызметі процесінде жұмыскерлерге зиянды және (немесе) қауіпті өндірістік факторлардың әсерін болдырмайтын іс-шаралар кешенімен қамтамасыз етілген жұмыскерлердің қорғалу жай-күйі;

      19) жүк көтергіш механизмнің паспорты – жүк көтергіш механизмнің оның функциялары мен стандарттарына сәйкестігін растайтын және оны пайдалану мүмкіндігін анықтайтын негізгі құжатты, оны дайындаушы жасайды;

      20) іскерлік айналымның әдет-ғұрыптары – кәсіпкерлік қызметтің белгілі бір саласында қалыптасқан және кеңінен қолданылатын, құжаттарда бекітілуіне қарамастан, заңнамада көзделмеген мінез-құлық қағидалары (тәртібі);

      21) өнеркәсiптiк қауiпсiздiк – жеке және заңды тұлғалардың, қоршаған ортаның қауiптi өндiрiстiк факторлардың зиянды әсерінен қорғалу жай-күйі;

      22) техникалық диагностика – одан әрі қауіпсіз пайдалану мүмкіндігін анықтау мақсатында техникалық құрылғылардың техникалық жай-күйін айқындауға арналған ұйымдастырушылық және инженерлік-техникалық іс-шаралар кешені;

      23) технологиялық/жұмыс картасы – бұл өндірістік жабдықты жөндеумен немесе қызмет көрсетумен айналысатын кәсіпорын жұмыскерлеріне арналған бірізделген құжат. Картада қажетті жабдықтардың, жеке қорғау құралдарының құрал-саймандары мен жиынтықтарының тізімі, еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтардың тізімі бар. Онда операциялардың реттілігі, кезеңділігі мен қағидалары, шығыс материалдарының түрлері мен саны, уақыт нормалары, материалдық шығындар, сондай-ақ жұмыс сапасын бағалау кезінде қолданылатын нормативтік құжаттар көрсетілген;

      24) технологиялық регламент – кәсіпорынның (ұйымның) жұмыстарды жүргізудің реттілігі мен әдістерін, орындалатын жұмыс түрлерінің қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөніндегі талаптар мен шараларды белгілейтін ішкі нормативтік құжаты;

      25) техникалық куәландыру – бұл жабдықтың және оның құрамдас бөліктерінің техникалық жай-күйін зертеп-тексеру, сондай-ақ статикалық және динамикалық сынақтар жүргізу арқылы объектіні қауіпсіз пайдалану мүмкіндігі тұрғысынан бағалау;

      26) информалды білім – білім беру ұйымдарынан және білім беру қызметтерін ұсынатын ұйымдардан тыс күнделікті қызмет барысында алынатын және оқыту нәтижелерін растаушы құжат берілмей жүргізілетін білім беру түрі;

      27) формалды емес білім беру – оқыту орны, мерзімдері мен нысаны ескерілмей, білім беру қызметтерін ұсынатын ұйымдар жоспарлаған, ұйымдастырған және жүзеге асыратын және оқыту нәтижелерін растаушы құжат беріле отырып жүргізілетін білім беру түрі;

      28) өнеркәсіптік қауіпсіздік сараптамасы – сараптама объектісіне қойылатын өнеркәсіптік қауіпсіздік талаптарына және нәтижесі қорытынды болып табылатын қолданыстағы нормативтік-техникалық құжаттамаға сәйкестігіне (немесе сәйкессіздігіне) бағалау жүргізу процесі;

      29) сараптама жасау ұйымы – өнеркәсіптік қауіпсіздік саласындағы жұмыстарды жүргізу құқығына аттестатталған, аттестаты бар, Қазақстан Республикасының өнеркәсіптік қауіпсіздік саласындағы заңнамасына сәйкес тиісті қызмет түрін жүзеге асыру үшін техникалық құралдары мен білікті мамандары бар ұйым (заңды тұлға);

      30) сараптама қорытындысы – нәтижесі сараптамалық қорытынды болып табылатын, сараптама объектісінің оған қойылатын өнеркәсіптік қауіпсіздік талаптарына және қолданыстағы нормативтік құқықтық актілерге сәйкестігін (немесе сәйкессіздігін) бағалау;

      31) пайдалану құжаттамасы – жүк көтергіш тетікпен бірге дайындаушы-зауыт жеткізетін техникалық құжаттама (жалпы конструкторлық немесе жобалау құжаттамасының бөлігі) (мысалы, паспорт, техникалық сипаттама, пайдалану жөніндегі басшылық, монтаждау жөніндегі нұсқаулық және басқалар).

      3. Осы кәсіптік стандартта мынадай қысқартулар қолданылады:

      ЖКМ – жүк көтергіш механизмі.

      СЗ – сынақ зертханасы.

      ББ – бұзылмайтын бақылау.

      НТҚ – нормативтік -техникалық құжаттама.

      НҚА – нормативтік құқықтық акті.

      ЭҚЖЖ – экономикалық қызмет түрлерінің жалпы жіктеуіші.

      СБШ – салалық біліктілік шеңбері.

      БТБА – жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы.

      БА – біліктілік анықтамалығы.

2-тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты

      4. Кәсіптік стандарттың атауы: "Жүк көтергіш механизмдерді пайдалану кезіндегі өнеркәсіптік қауіпсіздік сараптамасы".

      5. Кәсіптік стандарттың коды:

      6. ЭҚЖЖ-ға сәйкес секция, бөлімді, топты, сыныпты және ішкі сыныпты көрсету:

      М.Кәсіптік, ғылыми және техникалық қызмет.

      74 – өзге де кәсіптік, ғылыми және техникалық қызмет.

      74.9 – басқа топтарға енгізілмеген өзге де кәсіптік, ғылыми және техникалық қызмет.

      74.90 – басқа топтарға енгізілмеген өзге де кәсіптік, ғылыми және техникалық қызмет.

      74.90.9 – басқа топтамаларға енгізілмеген өзге де кәсіптік ғылыми және техникалық қызмет.

      7. Кәсіптік стандарттың қысқаша сипаттамасы: Кәсіптік стандарт мамандандырылған ұйымдардың жүк көтергіш механизмдердің өнеркәсіптік қауіпсіздігіне сараптама жүргізу кезінде өнеркәсіптік қауіпсіздік саласында кәсіптік қызметтер көрсету бойынша мамандар мен сарапшылардың кәсіптік құзыреттілігі саласындағы талаптарды белгілейді. Мамандардың біліктілік деңгейінің өсуімен әрбір келесі деңгей алдыңғы деңгейдің функцияларын орындауды және оларды жаңа құзыреттерге сәйкес кеңейтуді білдіреді.

      8. Кәсіптер карточкаларының тізімі:

      1) жүк көтергіш механизмдерді зерттеп-тексеру жөніндегі маман – 5-ші СБШ деңгейі.

      2) жүк көтергіш механизмдерді куәландыру жөніндегі маман – 6-ші СБШ деңгейі.

      3) жүк көтергіш механизмдерді пайдалану кезіндегі өнеркәсіптік қауіпсіздік саласындағы сарапшы – 7-ші СБШ деңгейі.

3-тарау. Кәсіптер карточкалары

Кәсіп карточкасы "Жүк көтергіш механизмдерді зерттеп-тексеру жөніндегі маман"

Топтың коды:

3112-9

Қызмет атауының коды:


Кәсіптің атауы:

Жүк көтергіш механизмдерді зерттеп-тексеру жөніндегі маман

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

5

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:


Кәсіптік білім деңгейі

Білім деңгейі:
Техникалық және кәсіптік білім

Мамандығы:
Жүк көтергіш машиналар мен транспортерлер

Біліктілігі:
Кран машинисі
(түрлері бойынша)

Орта білімнен кейінгі білім

Электромеханикалық жабдықтарға техникалық қызмет көрсету, жөндеу және пайдалану (түрлері және салалары бойынша)

Электромеханикалық жабдықтарға техникалық қызмет көрсету, жөндеу және пайдалану қолданбалы бакалавры

Бейресми және ақпараттық біліммен байланыс :

"Азаматтық қорғау туралы" ҚРЗ 79-бабына сәйкес өнеркәсіптік қауіпсіздік мәселелері бойынша мамандарды даярлаудан, қайта даярлаудан өту және өнеркәсіптік қауіпсіздік туралы куәлік алу.

Кәсіптің басқада ықтимал атаулары:

-

Қызметтің негізгі мақсаты:

Қазақстан Республикасының өнеркәсіптік қауіпсіздік саласындағы заңнамасының сақталуы мен талаптарына сәйкестігі тұрғысынан жүк көтергіш механизмдерге зерттеп-тексеру жүргізу бойынша кәсіби қызметтер көрсету.

Еңбек функцияларының тізімі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Жүргізілген зерттеп-тексеру қорытындылары бойынша техникалық құжаттаманы және статистикалық деректерді дайындау және ресімдеу.
2. Объектіні зерттеп-тексеру жүргізуге дайындау.
3. Технологиялық/жұмыс картасына сәйкес жүк көтергіш механизмдерді зерттеп-тексеру.
4. Жүк көтергіш механизмдердің үлгілерін механикалық сынау.

Қосымша еңбек функциялары:

1. Еңбек қауіпсіздігі мен қорғауды, өндірістік санитария және өрт қауіпсіздігі талаптарын сақтау.

1-еңбек функциясы:
Жүргізілген Зерттеп-тексеру қорытындылары бойынша техникалық құжаттаманы және статистикалық деректерді дайындау және ресімдеу

1-дағды:
Қабылдау-тапсыру актісін ресімдеу.

Машығы:

1. Жүк көтергіш механизмдердің техникалық және пайдалану құжаттамасын оқу және түсіну.
2. Құжаттардың қабылдау-тапсыру актілерін ресімдеу.

Білімі:

1. Жүк көтергіш механизмдерді пайдалану кезіндегі негізгі конструктивті және технологиялық шешімдер.
2. Қауіпсіздік құрылғыларының түрлері, мақсаты, құрылғысы, пайдалану қағидалары, техникалық, негізгі конструктивті ерекшеліктері мен сипаттамалары.
3. Жүк көтергіш механизмдерді пайдалану кезінде өнеркәсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету қағидалары.
4. Электр қондырғыларын пайдалану кезіндегі қауіпсіздік техникасы қағидалары.

2-дағды:
Жүк көтергіш механизмдердің техникалық және пайдалану құжаттамасын талдау.

Машығы:

1. Жүк көтергіш механизмдерге пайдалану және техникалық құжаттама деректерін жүйелеу.
2. Дайындаушының немесе оның тауар белгісінің атауын, жүк көтергіштігін, шығарылған күнін, зауыттық (сәйкестендіру) нөмірін, нормативтік техникалық құжаттамаға сәйкес басқа да мәліметтерді, иесі ұсынған жүк көтергіш механизмдердің паспорттары мен сертификаттарын көрсете отырып, тақтайшаларды салыстырып тексеру.

Білімі:

1. Стандарттау туралы заңнама шеңберінде жүк көтергіш механизмдерді сертификаттау рәсімі.
2. Жүк көтергіш механизмдерді пайдалану кезінде өнеркәсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету қағидалары.
3. Қызмет ету мерзімі өткен көтергіштерді (мұнараларды) одан әрі пайдалану мүмкіндігін анықтау мақсатында олардың техникалық жай-күйіне зерттеп-тексеруді жүргізу жөніндегі нұсқаулық.
4. Қызмет ету мерзімі өткен мұнаралы крандарды одан әрі пайдалану мүмкіндігін анықтау мақсатында олардың техникалық жай-күйін зерттеп-тексеруді жүргізу жөніндегі нұсқаулық.
5. Қызмет ету мерзімі өткен монтаждық крандарды одан әрі пайдалану мүмкіндігін анықтау мақсатында олардың техникалық жай-күйіне зерттеп-тексеруді жүргізу жөніндегі нұсқаулық.
6. Нормативтік қызмет ету мерзімі өтелген жүк көтергіш машиналарды одан әрі пайдалану мүмкіндігін анықтау мақсатында олардың техникалық жай-күйіне зерттеп-тексеруді ұйымдастыру және жүргізу тәртібі туралы нұсқаулық.
7. Қызмет ету мерзімі өткен көпір типіндегі крандарды одан әрі пайдалану мүмкіндігін айқындау мақсатында олардың техникалық жай-күйіне зерттеп-тексеруді жүргізу жөніндегі нұсқаулық.
8. Қызмет ету мерзімі өткен, жалпы мақсаттағы өздігінен жүретін жебелі крандарды одан әрі пайдалану мүмкіндігін анықтау мақсатында олардың техникалық жай-күйіне зерттеп-тексеруді жүргізу жөніндегі нұсқаулық.

3-дағды:
Сынақ хаттамаларын ресімдеу және зерттеп-тексеру нәтижелерін тіркеу.

Машығы:

1. ББ СЗ сынау және механикалық сынақ хаттамаларын ресімдеу.
2. СЗ сынақ дерекқорымен жұмыс істеу.
3. Электрондық құжаттарға арналған бағдарламалық қамтамасыз етулермен жұмыс істеу.

Білімі:

1. СЗ сынақ нәтижелерін ресімдеуге қойылатын талаптар.
2. Механикалық сынақтар жүргізу жөніндегі ұлттық және (немесе) мемлекетаралық стандарттардың талабы.
3. "Өлшем бірлігін қамтамасыз ету туралы" Қазақстан Республикасының Заңы.

2-еңбек функциясы:
Объектіні зерттеу-қарау жүргізуге дайындау.

1-дағды:
Зерттеп-тексеру жүргізу үшін объектіні тазалау.

Машығы:

1. ББ СЗ жұмыс істеу үшін объектіні дайындау.
2. ББ қолданылатын технологиялық/ жұмыс карталарын және ұлттық және (немесе) мемлекетаралық стандарттарды пайдалану.

Білімі:

1. ББ жабдығының физикалық жұмыс әдістері.
2. Бақылау объектісінің бетін дайындауға қойылатын талаптар.
3. Жүк көтергіш механизмдерді пайдалану кезінде өнеркәсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету қағидалары.
4. Электр қондырғыларын пайдалану кезіндегі қауіпсіздік техникасы қағидалары.
5. Қызмет ету мерзімі өткен көтергіштерді (мұнараларды) одан әрі пайдалану мүмкіндігін анықтау мақсатында олардың техникалық жай-күйіне зерттеп-тексеруді жүргізу жөніндегі нұсқаулық.
6. АҚызмет ету мерзімі өткен мұнаралы крандарды одан әрі пайдалану мүмкіндігін анықтау мақсатында олардың техникалық жай-күйін зерттеп-тексеруді жүргізу жөніндегі нұсқаулық.
7. Қызмет ету мерзімі өткен монтаждық крандарды одан әрі пайдалану мүмкіндігін анықтау мақсатында олардың техникалық жай-күйіне зерттеп-тексеруді жүргізу жөніндегі нұсқаулық.
8. Нормативтік қызмет ету мерзімі өтелген жүк көтергіш машиналарды одан әрі пайдалану мүмкіндігін анықтау мақсатында олардың техникалық жай-күйіне зерттеп-тексеруді ұйымдастыру және жүргізу тәртібі туралы нұсқаулық.
9. Қызмет ету мерзімі өткен көпір типіндегі крандарды одан әрі пайдалану мүмкіндігін айқындау мақсатында олардың техникалық жай-күйіне зерттеп-тексеруді жүргізу жөніндегі нұсқаулық.
10. Қызмет ету мерзімі өткен, жалпы мақсаттағы өздігінен жүретін жебелі крандарды одан әрі пайдалану мүмкіндігін анықтау мақсатында олардың техникалық жай-күйіне зерттеп-тексеруді жүргізу жөніндегі нұсқаулық.

2-дағды:
ББ СЗ жұмысы үшін қауіпсіздік шараларын қамтамасыз ету.

Машығы:

1. Тапсырыс берушімен объектіні сынақ және зерттеп-тексеруді жүргізу шарттарын келісу.
2. Қауіпсіздік ережелерін сақтау.

Білімі:

1. Біліктіліктің I деңгейіндегі ББ әдістері.
2. Кәсіпорында, оның ішінде биіктікте жұмыс істеу кезінде еңбек қауіпсіздігі мен қорғауды қамтамасыз ету негіздері.
3. Электр қондырғыларын пайдалану кезіндегі қауіпсіздік техникасы қағидалары.

3-еңбек функциясы:
Технологиялық/жұмыс картасына сәйкес жүк көтергіш механизмдерді зерттеп-тексеру

1-дағды:
ББ СЗ жұмысын ұйымдастыру

Машығы:

1. Сынақтар мен және зерттеп-тексеру жүргізу үшін ББ жабдықтары мен материалдарын таңдау.
2. Технологиялық/жұмыс картасына сәйкес оларда болуы ықтимал сыртқы ақауларды анықтау мақсатында барлық дәнекерленген қосылыстарды сыртқы зерттеп-тексеруді және өлшеуді жүргізу.
3. Жұмыста НҚА және НТҚ пайдалану.

Білімі:

1. Біліктіліктің I деңгейіндегі ББ әдістері.
2. Зерттеліп-тексерілетін объектілердің техникалық ерекшеліктері.
3. Шығыс материалдарының ерекшеліктері.
4. Кәсіпорында, оның ішінде биіктікте жұмыс істеу кезінде еңбек қауіпсіздігі мен қорғауды қамтамасыз ету негіздері.
5. Жүк көтергіш механизмдерді пайдалану кезінде өнеркәсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету қағидалары.
6. ЖКМ техникалық жай-күйін зерттеп-тексеруді ұйымдастыру және жүргізу тәртібіне қойылатын талаптар.
7. Электр қондырғыларын пайдалану кезіндегі қауіпсіздік техникасы қағидалары.

2-дағды:
СЗ қызметін бақылау

Машығы:

1. Зерттеп-тексеру және сынау процесінің процедурасын реттеу.
2. Жұмыскердің іс-қимылын ретке келтіру есебінен өндірістік процестің қауіпсіздігі мен еңбекті қорғауды қамтамасыз ету.
3. Технологиялық / жұмыс картасымен жұмыс жасау.

Білімі:

1. Жүк көтергіш механизмдерді пайдалану кезінде өнеркәсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету қағидалары.
2. Кәсіпорында, оның ішінде биіктікте жұмыс істеу кезінде еңбек қауіпсіздігі мен қорғауды қамтамасыз ету негіздері.
3. Қызмет ету мерзімі өткен көтергіштерді (мұнараларды) одан әрі пайдалану мүмкіндігін анықтау мақсатында олардың техникалық жай-күйіне зерттеп-тексеруді жүргізу жөніндегі нұсқаулық.
4. Қызмет ету мерзімі өткен мұнаралы крандарды одан әрі пайдалану мүмкіндігін айқындау мақсатында олардың техникалық жай-күйін зерттеп-тексеруді жүргізу жөніндегі нұсқаулық.
5. Қызмет ету мерзімі өткен монтаждық крандарды одан әрі пайдалану мүмкіндігін анықтау мақсатында олардың техникалық жай-күйін зерттеп-тексеруді жүргізу жөніндегі нұсқаулық.
6. Нормативтік қызмет ету мерзімі өтелген жүк көтергіш машиналарды одан әрі пайдалану мүмкіндігін анықтау мақсатында олардың техникалық жай-күйіне зерттеп-тексеруді ұйымдастыру және жүргізу тәртібі туралы нұсқаулық.
7. Қызмет ету мерзімі өткен көпір типіндегі крандарды одан әрі пайдалану мүмкіндігін айқындау мақсатында олардың техникалық жай-күйіне зерттеп-тексеруді жүргізу жөніндегі нұсқаулық.
8. Қызмет ету мерзімі өткен, жалпы мақсаттағы өздігінен жүретін жебелі крандарды одан әрі пайдалану мүмкіндігін анықтау мақсатында олардың техникалық жай-күйіне зерттеп-тексеруді жүргізу жөніндегі нұсқаулық.

4-еңбек функциясы:
Жүк көтергіш тетіктің үлгілерін механикалық сынау.

1-дағды:
Механикалық сынақтар үшін үлгілерді дайындау

Машығы:

1. Механикалық сынақтар үшін үлгілерді таңдау.

Білімі:

1. Жүк көтергіш механизмдерді пайдалану кезінде өнеркәсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету қағидалары.
2. Механикалық сынақтар жүргізу жөніндегі ұлттық және (немесе) мемлекетаралық стандарттардың талаптары.
3. Материалтану негіздері.
4. Электр қондырғыларын пайдалану кезіндегі қауіпсіздік техникасы қағидалары.

2-дағды:
Механикалық сынақтар жүргізу.

Машығы:

1. Үлгілерді сынау кезінде дәнекерленген қосылыстың механикалық қасиеттерін бағалау.

Білімі:

1. Материалтану негіздері.
2. Жүк көтергіш механизмдерді пайдалану кезінде өнеркәсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету қағидалары.
3. Механикалық сынақтар жүргізу жөніндегі ұлттық және (немесе) мемлекетаралық стандарттардың талаптары.
4. Электр қондырғыларын пайдалану кезіндегі қауіпсіздік техникасы қағидалары.

Қосымша еңбек функциясы:
Еңбек қауіпсіздігі мен қорғау, өндірістік санитария және өрт қауіпсіздігі талаптарын сақтау.

1-дағды:
Жұмыстарды қауіпсіз жүргізуді ұйымдастыру.

Машығы:

1. Еңбек қауіпсіздігі мен қорғауды, өндірістік санитария және өрт қауіпсіздігі талаптарын практикада қолдану.
2. Әртүрлі жағдайларда зардап шеккендерге алғашқы көмек көрсету.
3. Меншік иесінің және үшінші тұлғалардың қызметкерлерінің жұмыстарын жүргізу туралы хабар беру.
4. Қазақстан Республикасының НҚА талаптарына сәйкес жұмыстарды жүргізудің шығыс материалдары мен өнімдерін кәдеге жарату.

Білімі:

1. Жүк көтергіш механизмдерді пайдалану кезінде өнеркәсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету қағидалары.
2. Алғашқы медициналық көмек көрсету негіздері.
3. Объектіде белгіленген қауіпсіздікті қамтамасыз ету талаптары.
4. Кәсіпорында, оның ішінде биіктікте жұмыс істеу кезінде еңбек қауіпсіздігі мен қорғауды, өндірістік санитарияны және өрт қауіпсіздігі талаптарын қамтамасыз ету негіздері.

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, аналитикалық ойлау, ақпаратты іздеу және талдау, проблемаларды шешуді құрылымдау, логикалық ойлау, қарым-қатынастық, зейінділік, ұйымшылдық, командада жұмыс істей білу. Үнемі жаңа технологиялар мен жаңа тәсілдерді үйрену.

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімдері:

1. 2011 жылғы 18 қазандағы "Машиналар мен жабдықтардың қауіпсіздігі туралы" ТР ТС 010/2011.
2. СТ РК ИСО 8686-3-2010 "Жүк көтергіш крандар. 3 бөлім. Мұнара крандары жүктемелер мен жүктеме комбинацияларын есептеу қағидаттары".
3. ГОСТ 32579.4-2013 "Жүк көтергіш крандар. Есептік жүктемелер мен жүктемелердің комбинацияларын қалыптастыру қағидаттары. 4 бөлім. Жебе крандары".
4. ГОСТ 32579.5-2013 "Жүк көтергіш крандар. Есептік жүктемелер мен жүктемелердің комбинацияларын қалыптастыру қағидаттары. 5 бөлім. Көпір түріндегі крандар".
5. СТ РК 2523-2014 "Электр көпір крандары. Арнайы техникалық шарттар".
6. СТ РК ISO 14518-2013 "Жүк көтергіш крандар. Сынақ жүктемесіне қойылатын талаптар".
7. СТ РК ЕN 13001-2-2014 "Крандар. Жалпы конструкция талаптары. 2 бөлім. Жүктеме әсері".
8. ГОСТ 32579.2-2013 "Жүк көтергіш крандар. Есептік жүктемелер мен жүктемелердің комбинацияларын қалыптастыру қағидаттары. 2 бөлім. Өздігінен жүретін жебелі крандар".
9. ГОСТ 32579.1-2013 "Жүк көтергіш крандар. Есептік жүктемелер мен жүктемелердің комбинацияларын қалыптастыру қағидаттары. 1 бөлім. Жалпы ережелер".
10. СТ РК 3.41-2010 "Жүк көтергіш крандар, жүк көтергіш имек темірлер мен аспалы құрылғылардың сәйкестігін растау жөніңдегі нұсқалық".
11. ҚР СТ ISO 9712-2023 "Бұзылмайтын бақылау. Бұзылмайтын бақылау бойынша жұмыскердің біліктілігі мен сертификаты".
12. ГОСТ ISO 11484-2022 "Болат бұйымдар. Жұмыс берушінің бұзылмайтын бақылауды жүзеге асыратын жұмыскердің біліктілігін бағалау жүйесі".
13. ISO 18490, Non-destructive testing - Evaluation of vision acuity of NDT personnel (Бұзылмайтын бақылау. Бұзылмайтын бақылау мамандарының көру өткірлігін бағалау).
14. ГОСТ 34687-2020 "Жүк көтергіш крандар. Сынақ қағидалары мен әдістері".
15. ГОСТ 34688-2020 "Жүк көтергіш крандар. Тұрақтылыққа қойылатын жалпы талаптар".

СБШ шеңберіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

6

Жүк көтергіш механизмдерді куәландыру жөніндегі маман

Кәсіп карточкасы: "Жүк көтергіш механизмдерді куәландыру жөніндегі маман"

Топтың коды:

2141-9

Сабақ атауының коды:

-

Кәсіптің атауы:

Жүк көтергіш механизмдерді куәландыру жөніндегі маман

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

-

Кәсіптік білім деңгейі

Білім деңгейі:
Жоғары білім

Мамандығы:
Инженерия және инженерлік іс

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Қызметі жүк көтергіш механизмдерді пайдаланумен (тікелей) байланысты кәсіпорындарда кемінде 3 жыл жұмыс тәжірибесі.

Бейресми және ақпараттық біліммен байланыс:

"Азаматтық қорғау туралы" ҚРЗ 79-бабына сәйкес өнеркәсіптік қауіпсіздік мәселелері бойынша мамандарды даярлаудан, қайта даярлаудан және өнеркәсіптік қауіпсіздік туралы куәлік алудан өту.

Кәсіптің басқада ықтимал атаулары:

-

Қызметтің негізгі мақсаты:

Қазақстан Республикасының өнеркәсіптік қауіпсіздік саласындағы заңнамасының сақталуы мен талаптарына сәйкестігі тұрғысынан жүк көтергіш механизмдерге зерттеп-тексеру жүргізу бойынша кәсіби қызметтер көрсету.

Еңбек функцияларының тізімі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Жүк көтергіш механизмдерге техникалық және пайдалану құжаттарына талдау жүргізу.
2. Жүк көтергіш тетігін және зерттеп-тексеру және техникалық куәландыру бойынша технологиялық / жұмыс картасын әзірлеу.
3. ББ СЗ зерттеп-тексеруді жүргізуге басшылық жасау.
4. Арнайы мақсаттағы машиналарды (экскаватор, құбыр төсеуші) жүк көтергіш крандарға ауыстыру.
5. Техникалық куәландыруды жүргізу нәтижесі бойынша статистикалық деректерді өңдеу.

Қосымша еңбек функциялары:

1. Еңбек қауіпсіздігі мен қорғауды, өндірістік санитария және өрт қауіпсіздігі талаптарын сақтау.

1-еңбек функциясы:
Жүк көтергіш механизмдерге техникалық және пайдалану құжаттарына талдау жүргізу

1-дағды:
Техникалық жағдайды және Зерттеп-тексеру актілерінің нәтижелерін объектінің технологиялық регламентімен салыстыру.

Машығы:

1. Жүк көтергіш механизмдердің техникалық және пайдалану құжаттамасын оқу және түсіну.

Білімі:

1. Жүк көтергіш механизмдерді пайдалану кезіндегі негізгі конструктивті және технологиялық шешімдер.
2. Жүк көтергіш механизмдерді пайдалану кезінде өнеркәсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету қағидалары.
3. Электр қондырғыларын пайдалану кезіндегі қауіпсіздік техникасы қағидалары.
4. Қызмет ету мерзімі өткен көтергіштерді (мұнараларды) одан әрі пайдалану мүмкіндігін анықтау мақсатында олардың техникалық жай-күйіне зерттеп-тексеруді жүргізу жөніндегі нұсқаулық.
5. Қызмет ету мерзімі өткен мұнаралы крандарды одан әрі пайдалану мүмкіндігін айқындау мақсатында олардың техникалық жай-күйін зерттеп-тексеруді жүргізу жөніндегі нұсқаулық.
6. Қызмет ету мерзімі өткен монтаждық крандарды одан әрі пайдалану мүмкіндігін анықтау мақсатында олардың техникалық жай-күйін зерттеп-тексеруді жүргізу жөніндегі нұсқаулық.
7. Нормативтік қызмет ету мерзімі өтелген жүк көтергіш машиналарды одан әрі пайдалану мүмкіндігін анықтау мақсатында олардың техникалық жай-күйіне зерттеп-тексеруді ұйымдастыру және жүргізу тәртібі туралы нұсқаулық.
8. Қызмет ету мерзімі өткен көпір типіндегі крандарды одан әрі пайдалану мүмкіндігін айқындау мақсатында олардың техникалық жай-күйіне зерттеп-тексеруді жүргізу жөніндегі нұсқаулық.
9. Қызмет ету мерзімі өткен, жалпы мақсаттағы өздігінен жүретін жебелі крандарды одан әрі пайдалану мүмкіндігін анықтау мақсатында олардың техникалық жай-күйіне зерттеп-тексеруді жүргізу жөніндегі нұсқаулық.

2-дағды:
Техникалық куәландыруды жүргізу кезеңділігінің және оның нәтижелерінің мониторингі.

Машығы:

1. Жүк көтергіш механизмдерді пайдалану кезінде өнеркәсіптік қауіпсіздік саласындағы НҚА талаптарына сәйкес техникалық куәландыруды жүргізудің уақтылығы мен толықтығын анықтау.
2. Жүк көтергіш механизмдердің паспорттарында тіркелген нәтижелердің дұрыстығын талдау.

Білімі:

1. Жүк көтергіш механизмдерді пайдалану кезіндегі өнеркәсіптік қауіпсіздік саласындағы Қазақстан Республикасының НҚА талаптары.
2. "Өлшем бірлігін қамтамасыз ету туралы" Қазақстан Республикасының Заңы.

2-еңбек функциясы:
Жүк көтергіш тетігін Зерттеп-тексеру және техникалық куәландыру бойынша технологиялық/жұмыс картасын әзірлеу.

1-дағды:
Технологиялық регламентті талдау.

Машығы:

1. Технологиялық регламент негізінде жүк көтергіш тетікті тексеру және техникалық куәландыру бойынша технологиялық/ жұмыс картасын әзірлеу.
2. Өлшеу құралдарының түрлері мен ерекшеліктерін анықтау.

Білімі:

1. Жүк көтергіш механизмдерді пайдалану кезінде өнеркәсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету қағидалары.
2. "Өлшем бірлігін қамтамасыз ету туралы" Қазақстан Республикасының Заңы.
3. Электр қондырғыларын пайдалану кезіндегі қауіпсіздік техникасы қағидалары.

2-дағды:
Міндеттерді қою мен объектіні қосымша зерттеп-тексеру және техникалық куәландыру әдістерін таңдау.

Машығы:

1. Объектіні зерттеп-тексеру, техникалық куәландыру көлемі мен әдістерін анықтау.

Білімі:

1. Жүк көтергіш механизмдерді пайдалану кезінде өнеркәсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету қағидалары.
2. Электр қондырғыларын пайдалану кезіндегі қауіпсіздік техникасы қағидалары.
3. Біліктіліктің II деңгейіндегі ББ әдістері.

3-еңбек функциясы:
ББ СЗ Зерттеп-тексеру жүргізуге басшылық жасау.

1- дағды:
ББ жабдықтары мен шығын материалдарын іріктеу.

Машығы:

1. ББ жабдықтары мен шығыс материалдарын таңдау.

Білімі:

1. "Өлшем бірлігін қамтамасыз ету туралы" Қазақстан Республикасының Заңы.
2. ББ жабдықтары мен шығыс материалдары нарығы.

2-дағды:
ББ СЗ мүмкіндіктерін бағалау.

Машығы:

1. Зерттеп-тексерілетін ЖКМ объектілерінде ББ әдістерін қолдану.
2. ББ СЗ жұмыскерінің біліктілігі бойынша іріктеу жүргізу.

Білімі:

1. Технологиялық/жұмыс картасы бағдарламасын әзірлеу бойынша талаптар.
2. Біліктіліктің II деңгейінде ББ әдістерін білу.
3. ЖКМ техникалық жай-күйін зерттеп-тексеруді ұйымдастыруға және жүргізу тәртібіне қойылатын талаптар.

3-дағды:
ББ СЗ қызметін бақылауды ұйымдастыру.

Машығы:

1. Жұмыстарды орындау графигін әзірлеу.
2. СЗ жұмысы кезінде еңбек қауіпсіздігі мен қорғауды қамтамасыз ету талаптарын сақтау.

Білімі:

1. Жүк көтергіш механизмдерді пайдалану кезіндегі Қазақстан Республикасының өнеркәсіптік қауіпсіздік саласындағы заңнамасының талаптары.
2. Біліктіліктің II деңгейінде ББ әдістерін білу.
3. ЖКМ техникалық жай-күйін зерттеп-тексеруді ұйымдастыруға және жүргізу тәртібіне қойылатын талаптар.

4-дағды:
Жүк көтергіш тетікті монтаждау, реконструкциялау, жаңғырту және жөндеу кезінде жүргізілетін дәнекерленген қосылыстардың сапасын бақылау

Машығы:

1. Сыртқы зерттеп-тексеру және өлшеу.
2. Механикалық сынақтарды жүргізу.
3. ББ әдістерімен зерттеп-тексеру жүргізу.

Білімі:

1. Зерттелетін объектінің технологиялық құрылымы мен физикалық параметрлері.
2. Қызмет ету мерзімі өткен көтергіштерді (мұнараларды) одан әрі пайдалану мүмкіндігін анықтау мақсатында олардың техникалық жай-күйіне зерттеп-тексеруді жүргізу жөніндегі нұсқаулық.
3. Қызмет ету мерзімі өткен мұнаралы крандарды одан әрі пайдалану мүмкіндігін анықтау мақсатында олардың техникалық жай-күйін зерттеп-тексеруді жүргізу жөніндегі нұсқаулық.
4. Қызмет ету мерзімі өткен монтаждық крандарды одан әрі пайдалану мүмкіндігін анықтау мақсатында олардың техникалық жай-күйіне зерттеп-тексеруді жүргізу жөніндегі нұсқаулық.
5. Нормативтік қызмет ету мерзімі өтелген жүк көтергіш машиналарды одан әрі пайдалану мүмкіндігін анықтау мақсатында олардың техникалық жай-күйіне зерттеп-тексеруді ұйымдастыру және жүргізу тәртібі туралы нұсқаулық.
6. Қызмет ету мерзімі өткен көпір типіндегі крандарды одан әрі пайдалану мүмкіндігін айқындау мақсатында олардың техникалық жай-күйіне зерттеп-тексеруді жүргізу жөніндегі нұсқаулық.
7. Қызмет ету мерзімі өткен, жалпы мақсаттағы өздігінен жүретін жебелі крандарды одан әрі пайдалану мүмкіндігін анықтау мақсатында олардың техникалық жай-күйіне зерттеп-тексеруді жүргізу жөніндегі нұсқаулық.
8. Техникалық диагностика жүргізу әдістері.
9. Жүк көтергіш механизмдерді пайдалану кезінде өнеркәсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету қағидалары.
10. Электр қондырғыларын пайдалану кезіндегі қауіпсіздік техникасы қағидалары.

4-еңбек функциясы:
Арнайы мақсаттағы машиналарды (экскаватор, құбыр төсеуші) жүк көтергіш крандарға ауыстыру.

1-дағды:
Арнайы мақсаттағы машиналарды зерттеп-тексеру

Машығы:

1. Жүк көтергіш механизмдердің жобалау, атқару және пайдалану құжаттамасын талдау.
2. Жүк көтергіш крандарға ауыстыру мақсатында арнайы мақсаттағы машиналарға зерттеп-тексеруді жүргізу.

Білімі:

1. Жүк көтергіш механизмдерді пайдалану кезіндегі өнеркәсіптік қауіпсіздік саласындағы Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптары.
2. ЖКМ статистикалық және динамикалық сынақтарын жүргізу саласындағы НТҚ.

2-дағды:
Технологиялық регламентті дайындау

Машығы:

1. Жүк көтергіш механизмдерге технологиялық регламент әзірлеу.
2. Жұмыста НҚА және НТҚ қолдану.

Білімі:

1. Зерттеліп-тексерілетін объектінің технологиялық құрылымы мен физикалық параметрлері.
2. Жүк көтергіш механизмдерді пайдалану кезінде өнеркәсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету қағидалары.

5-еңбек функциясы: Техникалық куәландыруды жүргізу нәтижесі бойынша статистикалық деректерді өңдеу.

1-дағды:
Қалдық ресурсты бағалауды есептеу.

Машығы:

1. Бағдарламалық жасақтамамен жұмыс істеу.
2. Зерттеліп-тексерілетін объектінің қалдық ресурсын бағалауды анықтау үшін алынған статистикалық деректерді қолдану.
3. Жұмыста НҚА және НТҚ қолдану.

Білімі:

1. ЛИРА есептеу бағдарламалары, Mathcad, Autodesk, AutoCad және басқа CAD бағдарламалары.
2. ЖКТ техникалық жай-күйін зерттеп-тексеруді ұйымдастыруға және жүргізу тәртібіне қойылатын талаптар.

2-дағды:
Техниалық куәландыру актісін ресімдеу.

Машығы:

1. Техниалық куәландыру актісін актісінің есепті кестелерін толтыру.
2. Объект иесімен техникалық куәландыру актісін келісу.

Білімі:

1. Жүк көтергіш механизмдерді пайдалану кезіндегі өнеркәсіптік қауіпсіздік саласындағы Қазақстан Республикасы НҚА талаптары.
2. Іскерлік айналымның әдет-ғұрыптары.

Қосымша еңбек функциясы:
Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өндірістік санитария және өрт қауіпсіздігі талаптарын сақтау.

1-дағды:
Жұмыстарды қауіпсіз жүргізуді ұйымдастыру.

Машығы:

1. Еңбек қауіпсіздігі мен қорғауды, өндірістік санитария және өрт қауіпсіздігі талаптарын практикада қолдану.
2. Әртүрлі жағдайларда зардап шеккендерге алғашқы көмек көрсету.
3. Меншік иесінің және үшінші тұлғалардың жұмыскерлерінің жұмыстарын жүргізу туралы хабар беру.
4. Қазақстан Республикасының НҚА талаптарына сәйкес жұмыстарды жүргізудің шығыс материалдары мен өнімдерін кәдеге жарату.

Білімі:

1. Жүк көтергіш механизмдерді пайдалану кезінде өнеркәсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету қағидалары.
2. Алғашқы медициналық көмек көрсету негіздері.
3. Объектіде белгіленген қауіпсіздікті қамтамасыз ету талаптары.
4. Кәсіпорында, оның ішінде биіктікте жұмыс істеу кезінде еңбек қауіпсіздігі мен қорғауды, өндірістік санитарияны және өрт қауіпсіздігі талаптарын қамтамасыз ету негіздері.

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, аналитикалық ойлау, ақпаратты іздеу және талдау, проблемаларды шешуді құрылымдау, логикалық ойлау, қарым-қатынастық, зейінділік, ұйымшылдық, командада жұмыс істей білу. Үнемі жаңа технологиялар мен жаңа тәсілдерді үйрену.

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімдері:

1. 2011 жылғы 18 қазандағы "Машиналар мен жабдықтардың қауіпсіздігі туралы" ТР ТС 010/2011.
2. СТ РК ИСО 8686-3-2010 "Жүк көтергіш крандар. 3 бөлім. Мұнара крандары жүктемелер мен жүктеме комбинацияларын есептеу қағидаттары".
3. ГОСТ 32579.4-2013 "Жүк көтергіш крандар. Есептік жүктемелер мен жүктемелердің комбинацияларын қалыптастыру қағидаттары. 4 бөлім. Жебе крандары".
4. ГОСТ 32579.5-2013 "Жүк көтергіш крандар. Есептік жүктемелер мен жүктемелердің комбинацияларын қалыптастыру қағидаттары. 5 бөлім. Көпір түріндегі крандар".
5. СТ РК 2523-2014 "Электр көпір крандары. Арнайы техникалық шарттар".
6. СТ РК ISO 14518-2013 "Жүк көтергіш крандар. Сынақ жүктемесіне қойылатын талаптар".
7. СТ РК ЕN 13001-2-2014 "Крандар. Жалпы конструкция талаптары. 2 бөлім. Жүктеме әсері".
8. ГОСТ 32579.2-2013 "Жүк көтергіш крандар. Есептік жүктемелер мен жүктемелердің комбинацияларын қалыптастыру қағидаттары. 2 бөлім. Өздігінен жүретін жебелі крандар".
9. ГОСТ 32579.1-2013 "Жүк көтергіш крандар. Есептік жүктемелер мен жүктемелердің комбинацияларын қалыптастыру қағидаттары. 1 бөлім. Жалпы ережелер".
10. СТ РК 3.41-2010 " Жүк көтергіш крандар, жүк көтергіш имек темірлер мен аспалы құрылғылардың сәйкестігін растау жөніңдегі нұсқалық".
11. ҚР СТ ISO 9712-2023 "Бұзылмайтын бақылау. Бұзылмайтын бақылау бойынша жұмыскердің біліктілігі мен сертификаты".
12. ГОСТ ISO 11484-2022 "Болат бұйымдар. Жұмыс берушінің бұзылмайтын бақылауды жүзеге асыратын жұмыскердің біліктілігін бағалау жүйесі".
13. ISO 18490, Non-destructive testing - Evaluation of vision acuity of NDT personnel (Бұзылмайтын бақылау. Бұзылмайтын бақылау мамандарының көру өткірлігін бағалау).
14. ГОСТ 34687-2020 "Жүк көтергіш крандар. Сынақ қағидалары мен әдістері".
15. ГОСТ 34688-2020 "Жүк көтергіш крандар. Тұрақтылыққа қойылатын жалпы талаптар".

СБШ шеңберіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

5

Жүк көтергіш механизмдерді зерттеп-тексеру жөніндегі маман

7

Жүк көтергіш механизмдерді пайдалану кезіндегі өнеркәсіптік қауіпсіздік саласындағы сарапшы

Кәсіп карточкасы: "Жүк көтергіш механизмдерді пайдалану кезіндегі өнеркәсіптік қауіпсіздік саласындағы сарапшы"

Топтың коды:

2141-9

Қызмет атауының коды:

-

Кәсіптің атауы:

Жүк көтергіш механизмдерді пайдалану кезіндегі өнеркәсіптік қауіпсіздік саласындағы сарапшы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

7

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

-

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
Жоғары оқу орнынан кейінгі білім (магистратура, резиндентура)

Мамандығы:
Инженерия және инженерлік іс

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Қызметі жүк көтергіш механизмдерді пайдаланумен (тікелей) байланысты кәсіпорындарда кемінде 5 жыл жұмыс тәжірибесі.

Бейресми және ақпараттық біліммен байланыс:

"Азаматтық қорғау туралы" ҚРЗ 79-бабына сәйкес өнеркәсіптік қауіпсіздік мәселелері бойынша мамандарды даярлаудан, қайта даярлаудан және өнеркәсіптік қауіпсіздік туралы куәлік алудан өту.

Кәсіптің басқада ықтимал атаулары:

-

Қызметтің негізгі мақсаты:

Қазақстан Республикасының өнеркәсіптік қауіпсіздік саласындағы заңнамасының сақталуы мен талаптарына сәйкестігі тұрғысынан жүк көтергіш механизмдерге зерттеп-тексеру жүргізу бойынша кәсіби қызметтер көрсету.

Еңбек функцияларының тізімі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Жүк көтергіш механизмдер қолдануға рұқсат алу үшін сараптама жүргізу.
2. Жоспарлы зерттеп-тексеру және жүк көтергіш механизмдердің қызмет ету мерзімін ұзарту мақсатында сараптама жүргізу.

Қосымша еңбек функциялары:

1. Еңбек қауіпсіздігі және қорғауды, өндірістік санитария және өрт қауіпсіздігі талаптарын сақтау.

1-еңбек функциясы:
Жүк көтергіш механизмдерді қолдануға рұқсат алу үшін сараптама жүргізу.

1-дағды:
Техникалық сипаттамаларды талдау.

Машығы:

1. Бұрын ұқсас объектілерде қолдануға рұқсат алған жүк көтергіш механизмдердің ұқсастықтарын талдау және салыстыру.
2. Ресми дереккөздер арқылы сараптамаға қажетті ақпаратты сұрау және табу.
3. Кранның конструкциясын немесе паспорттық деректерін өзгертуге байланысты жөндеу, монтаждау немесе басқа жұмыстардың қорытындылары бойынша сараптама жүргізу.
4. Жұмыста НҚА және НТҚ қолдану.

Білімі:

1. Жүк көтергіш механизмдерді пайдалану кезіндегі өнеркәсіптік қауіпсіздік саласындағы Қазақстан Республикасы НҚА талаптары.
2. Өнеркәсіптік қауіпсіздікке сараптама жүргізу бойынша әдістемелік ұсынымдар.
3. Жүк көтергіш механизмдердің негізгі техникалық сипаттамалары.
4. Жүк көтергіш механизмдерді пайдалану кезінде қолданылатын негізгі технологиялар.
5. Жүк көтергіш механизмдерді пайдалану кезінде өнеркәсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету қағидалары.
6. Қызмет ету мерзімі өткен көтергіштерді (мұнараларды) одан әрі пайдалану мүмкіндігін анықтау мақсатында олардың техникалық жай-күйіне зерттеп-тексеруді жүргізу жөніндегі нұсқаулық.
7. Қызмет ету мерзімі өткен мұнаралы крандарды одан әрі пайдалану мүмкіндігін анықтау мақсатында олардың техникалық жай-күйін зерттеп-тексеруді жүргізу жөніндегі нұсқаулық.
8. Қызмет ету мерзімі өткен монтаждық крандарды одан әрі пайдалану мүмкіндігін анықтау мақсатында олардың техникалық жай-күйіне зерттеп-тексеруді жүргізу жөніндегі нұсқаулық.
9. Нормативтік қызмет ету мерзімі өтелген жүк көтергіш машиналарды одан әрі пайдалану мүмкіндігін анықтау мақсатында олардың техникалық жай-күйіне зерттеп-тексеруді ұйымдастыру және жүргізу тәртібі туралы нұсқаулық.
10. Қызмет ету мерзімі өткен көпір типіндегі крандарды одан әрі пайдалану мүмкіндігін айқындау мақсатында олардың техникалық жай-күйіне зерттеп-тексеруді жүргізу жөніндегі нұсқаулық.
11. Қызмет ету мерзімі өткен, жалпы мақсаттағы өздігінен жүретін жебелі крандарды одан әрі пайдалану мүмкіндігін анықтау мақсатында олардың техникалық жай-күйіне зерттеп-тексеруді жүргізу жөніндегі нұсқаулық.
12. Электр қондырғыларын пайдалану кезіндегі қауіпсіздік техникасы қағидалары.

2-дағды:
Жүк көтеру тетігімен нақты танысу.

Машығы:

1. Жүк көтергіш механизмдерді пайдалану кезінде туындайтын қауіпті өндірістік факторларды және олардың шекті мәндерін анықтау.
2. Жүк көтеру тетігінің технологиялық регламентін әзірлеу.
3. Жүк көтергіш механизмдерді монтаждау, реконструкциялау және жөндеу үшін бұрын қолданылмаған материалдарды ұсыну.
4. Жұмыста НҚА және НТҚ қолдану.

Білімі:

1. Жүк көтергіш механизмдерді пайдалану кезіндегі өнеркәсіптік қауіпсіздік саласындағы Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптары.
2. Өнеркәсіптік қауіпсіздікке сараптама жүргізу бойынша әдістемелік ұсынымдар.
3. Жүк көтергіш механизмдердің негізгі техникалық сипаттамалары.
4. Жүк көтергіш механизмдерді пайдалану кезінде қолданылатын негізгі технологиялар.
5. Жүк көтергіш механизмдерді пайдалану кезінде өнеркәсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету қағидалары.
6. Электр қондырғыларын пайдалану кезіндегі қауіпсіздік техникасы қағидалары.

3-дағды:
Сараптамалық қорытынды дайындау

Машығы:

1. Сараптамалық қорытындыны ресімдеу.
2. Сараптамалық қорытындыны объект иесімен келісу.
3. Жұмыста НҚА және НТҚ қолдану.

Білімі:

1. Жүк көтергіш механизмдерді пайдалану кезіндегі өнеркәсіптік қауіпсіздік саласындағы Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптары.
2. Өнеркәсіптік қауіпсіздікке сараптама жүргізу бойынша әдістемелік ұсынымдар.
3. Қазақстан Республикасының өнеркәсіптік қауіпсіздік саласындағы НҚА және үздік шетелдік тәжірибелер.

2-еңбек функциясы: Жоспарлы зерттеп-тексеру және жүк көтергіш механизмдердің қызмет ету мерзімін ұзарту мақсатында сараптама жүргізу.

1-дағды:
Жүк көтергіш тетіктің пайдалану, жобалау және жөндеу құжаттамасын талдау.

Машығы:

1. Жүк көтергіш механизмдерге пайдалану, жобалау және жөндеу құжаттамасының материалдарын жүйелеу және түсіндіру.
2. Жүк көтергіш тетігінің технологиялық регламенті мен паспорттарымен жұмыс істеу және өзгерістер енгізу.
3. Жұмыста НҚА және НТҚ қолдану.

Білімі:

1. Жүк көтергіш механизмдерді пайдалану кезіндегі өнеркәсіптік қауіпсіздік саласындағы Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптары.
2. Өнеркәсіптік қауіпсіздікке сараптама жүргізу бойынша әдістемелік ұсынымдар.
3. Жүк көтергіш механизмдердің негізгі техникалық сипаттамалары.
4. Жүк көтергіш механизмдерді пайдалану кезінде қолданылатын негізгі технологиялар.
5. Жүк көтергіш механизмдерді пайдалану кезінде өнеркәсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету қағидалары.
6. Қызмет ету мерзімі өткен көтергіштерді (мұнараларды) одан әрі пайдалану мүмкіндігін анықтау мақсатында олардың техникалық жай-күйіне зерттеп-тексеруді жүргізу жөніндегі нұсқаулық.
7. Қызмет ету мерзімі өткен мұнаралы крандарды одан әрі пайдалану мүмкіндігін анықтау мақсатында олардың техникалық жай-күйін зерттеп-тексеруді жүргізу жөніндегі нұсқаулық.
8. Қызмет ету мерзімі өткен монтаждық крандарды одан әрі пайдалану мүмкіндігін анықтау мақсатында олардың техникалық жай-күйіне зерттеп-тексеруді жүргізу жөніндегі нұсқаулық.
9. Нормативтік қызмет ету мерзімі өтелген жүк көтергіш машиналарды одан әрі пайдалану мүмкіндігін анықтау мақсатында олардың техникалық жай-күйіне зерттеп-тексеруді ұйымдастыру және жүргізу тәртібі туралы нұсқаулық.
10. Қызмет ету мерзімі өткен көпір типіндегі крандарды одан әрі пайдалану мүмкіндігін айқындау мақсатында олардың техникалық жай-күйіне зерттеп-тексеруді жүргізу жөніндегі нұсқаулық.
11. Қызмет ету мерзімі өткен, жалпы мақсаттағы өздігінен жүретін жебелі крандарды одан әрі пайдалану мүмкіндігін анықтау мақсатында олардың техникалық жай-күйіне зерттеп-тексеруді жүргізу жөніндегі нұсқаулық.
12. Электр қондырғыларын пайдалану кезіндегі қауіпсіздік техникасы қағидалары.

2-дағды:
Зерттеп-тексеру және техникалық куәландыру нәтижелері бойынша материалдарды талдау.

Машығы:

1. Жүк көтергіш механизмдерді зерттеп-тексеру және техникалық куәландыру кезінде анықталған ақаулардың қауіптілік дәрежесін анықтау.
2. Жүк көтергіш механизмдердің техникалық жай-күйін бағалау мен болжаудың есептеу-аналитикалық рәсімдерін орындау.
3. Объектіге зерттеп-тексеру жүргізу және мониторингті ұйымдастыру әдістемелерін әзірлеу.
4. Зерттеп-тексеру және техникалық куәландыру жүргізу жөніндегі жұмыстарға басшылық жасау.
5. Жұмыста НҚА және НТҚ қолдану.

Білімі:

1. Жүк көтергіш механизмдерді пайдалану кезіндегі өнеркәсіптік қауіпсіздік саласындағы Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптары.
2. Өнеркәсіптік қауіпсіздікке сараптама жүргізу бойынша әдістемелік ұсынымдар.
3. Жүк көтергіш механизмдердің негізгі техникалық сипаттамалары.
4. Жүк көтергіш механизмдерді пайдалану кезінде қолданылатын негізгі технологиялар.
5. Жүк көтергіш механизмдерді пайдалану кезінде өнеркәсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету қағидалары.
6. Біліктіліктің III деңгейінде ББ әдістерін білу.
7. Жүк көтергіш механизмдердің техникалық жай-күйін бағалау мен болжаудың есептеу-аналитикалық рәсімдерінің қағидаттары.
8. Объектілерді өнеркәсіптік қауіпсіздік мәніне зерттеп-тексеру жүргізудің қазіргі заманауи технологиялары.
9. ЛИРА есептеу бағдарламалары, Mathcad, Autodesk, AutoCad және басқа CAD бағдарламалары.

3-дағды:
Сараптамалық қорытынды дайындау

Машығы:

1. Сараптамалық қорытындыны ресімдеу.
2. Сараптамалық қорытындыны объект иесімен келісу.
3. Жұмыста НҚА және НТҚ қолдану.

Білімі:

1. Жүк көтергіш механизмдерді пайдалану кезіндегі өнеркәсіптік қауіпсіздік саласындағы Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптары.
2. Өнеркәсіптік қауіпсіздікке сараптама жүргізу бойынша әдістемелік ұсынымдар.
3. Жүк көтергіш механизмдердің негізгі техникалық сипаттамалары.
4. Жүк көтергіш механизмдерді пайдалану кезінде қолданылатын негізгі технологиялар.
5. Жүк көтергіш механизмдерді пайдалану кезінде өнеркәсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету қағидалары.
6. Қызмет ету мерзімі өткен көтергіштерді (мұнараларды) одан әрі пайдалану мүмкіндігін анықтау мақсатында олардың техникалық жай-күйіне зерттеп-тексеруді жүргізу жөніндегі нұсқаулық.
7. Қызмет ету мерзімі өткен мұнаралы крандарды одан әрі пайдалану мүмкіндігін анықтау мақсатында олардың техникалық жай-күйін зерттеп-тексеруді жүргізу жөніндегі нұсқаулық.
8. Қызмет ету мерзімі өткен монтаждық крандарды одан әрі пайдалану мүмкіндігін анықтау мақсатында олардың техникалық жай-күйіне зерттеп-тексеруді жүргізу жөніндегі нұсқаулық.
9. Нормативтік қызмет ету мерзімі өтелген жүк көтергіш машиналарды одан әрі пайдалану мүмкіндігін анықтау мақсатында олардың техникалық жай-күйіне зерттеп-тексеруді ұйымдастыру және жүргізу тәртібі туралы нұсқаулық.
10. Қызмет ету мерзімі өткен көпір типіндегі крандарды одан әрі пайдалану мүмкіндігін айқындау мақсатында олардың техникалық жай-күйіне зерттеп-тексеруді жүргізу жөніндегі нұсқаулық.
11. Қызмет ету мерзімі өткен, жалпы мақсаттағы өздігінен жүретін жебелі крандарды одан әрі пайдалану мүмкіндігін анықтау мақсатында олардың техникалық жай-күйіне зерттеп-тексеруді жүргізу жөніндегі нұсқаулық.
12. Жүк көтергіш механизмдердің қызмет ету мерзімін ұзартудың және зерттеп-тексеру әдістерін қолдану.

Қосымша еңбек функциясы:
Еңбек қауіпсіздігі мен қорғау, өндірістік және өрт қауіпсіздігі санитария
талаптарын сақтау.

1-дағды:
Жұмыстарды қауіпсіз жүргізуді ұйымдастыру.

Машығы:

1.  Еңбек қауіпсіздігі мен қорғауды, өндірістік санитария және өрт қауіпсіздігі талаптарын практикада қолдану.
2. Әртүрлі жағдайларда зардап шеккендерге алғашқы көмек көрсету.
3. Меншік иесінің және үшінші тұлғалардың қызметкерлерінің жұмыстарын жүргізу туралы хабар беру.
4. Қазақстан Республикасының НҚА талаптарына сәйкес жұмыстарды жүргізудің шығыс материалдары мен өнімдерін кәдеге жарату.

Білімі:

1. Жүк көтергіш механизмдерді пайдалану кезінде өнеркәсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету қағидалары.
2. Алғашқы медициналық көмек көрсету негіздері.
3. Объектіде белгіленген қауіпсіздікті қамтамасыз ету талаптары.
4. Кәсіпорында, оның ішінде биіктікте жұмыс істеу кезінде еңбек қауіпсіздігі мен қорғауды, өндірістік санитарияны және өрт қауіпсіздігі талаптарын қамтамасыз ету негіздері.

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, аналитикалық ойлау, ақпаратты іздеу және талдау, проблемаларды шешуді құрылымдау, логикалық ойлау, қарым-қатынастық, зейінділік, ұйымшылдық, командада жұмыс істей білу. Үнемі жаңа технологиялар мен жаңа тәсілдерді үйрену.

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімдері:

1. 2011 жылғы 18 қазандағы "Машиналар мен жабдықтардың қауіпсіздігі туралы" ТР ТС 010/2011.
2. СТ РК ИСО 8686-3-2010 "Жүк көтергіш крандар. 3 бөлім. Мұнара крандары жүктемелер мен жүктеме комбинацияларын есептеу қағидаттары".
3. ГОСТ 32579.4-2013 "Жүк көтергіш крандар. Есептік жүктемелер мен жүктемелердің комбинацияларын қалыптастыру қағидаттары. 4 бөлім. Жебе крандары".
4. ГОСТ 32579.5-2013 "Жүк көтергіш крандар. Есептік жүктемелер мен жүктемелердің комбинацияларын қалыптастыру қағидаттары. 5 бөлім. Көпір түріндегі крандар".
5. СТ РК 2523-2014 "Электр көпір крандары. Арнайы техникалық шарттар".
6. СТ РК ISO 14518-2013 "Жүк көтергіш крандар. Сынақ жүктемесіне қойылатын талаптар".
7. СТ РК ЕN 13001-2-2014 "Крандар. Жалпы конструкция талаптары. 2 бөлім. Жүктеме әсері".
8. ГОСТ 32579.2-2013 "Жүк көтергіш крандар. Есептік жүктемелер мен жүктемелердің комбинацияларын қалыптастыру қағидаттары. 2 бөлім. Өздігінен жүретін жебелі крандар".
9. ГОСТ 32579.1-2013 "Жүк көтергіш крандар. Есептік жүктемелер мен жүктемелердің комбинацияларын қалыптастыру қағидаттары. 1 бөлім. Жалпы ережелер".
10. СТ РК 3.41-2010 " Жүк көтергіш крандар, жүк көтергіш имек темірлер мен аспалы құрылғылардың сәйкестігін растау жөніңдегі нұсқалық".
11. ҚР СТ ISO 9712-2023 "Бұзылмайтын бақылау. Бұзылмайтын бақылау бойынша жұмыскердің біліктілігі мен сертификаты".
12. ГОСТ ISO 11484-2022 "Болат бұйымдар. Жұмыс берушінің бұзылмайтын бақылауды жүзеге асыратын жұмыскердің біліктілігін бағалау жүйесі".
13. ISO 18490, Non-destructive testing - Evaluation of vision acuity of NDT personnel (Бұзылмайтын бақылау. Бұзылмайтын бақылау мамандарының көру өткірлігін бағалау).
14. ГОСТ 34687-2020 "Жүк көтергіш крандар. Сынақ қағидалары мен әдістері".
15. ГОСТ 34688-2020 "Жүк көтергіш крандар. Тұрақтылыққа қойылатын жалпы талаптар".

СБШ шеңберіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

6

Жүк көтергіш механизмдерді куәландыру жөніндегі маман

4-тарау. Кәсіптік стандарттың техникалық деректері

      9. Мемлекеттік органның атауы:

      Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлігі.

      Орындаушы: Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлігі Өнеркәсіптік қауіпсіздік комитетінің Атом энергиясы объектілерін мемлекеттік бақылау және қадағалау және қауіпті техникалық құрылғыларды қауіпсіз пайдалану басқармасының бас сарапшысы – А.Д. Дастанов е-mail: dastanov.a@kpb.emer.kz, тел. 8 (7172) 24-87-28.

      Жетекшісі: А.А. Тагаев е-mail: tagaev.a@kpb.emer.kz, номер тел: 8 (7172) 57-54-80.

      10. Кәсіби стандартты әзірлеуге және жаңартуға қатысқан ұйымдарының (кәсіпорындарының) атауы:

      "Аттесттау-әдістемелік орталығы" ЖШС

      "Бұзылмайтын бақылау, техникалық диагностика және жағдайды бақылау" ТК 76 - А.В. Калугин

      ҚР ЭМ "Ядролық физика институты" РММ – Е.Л. Ермаков

      "Мунар 1" ЖШС - О.А. Папов

      "ЛМС-НС" ЖШС - О.Ю. Переплетчиков

      "BK Engineering Service" ЖШС- В.В. Овчиников

      "Тәуелсіз газ қауымдастығы" ЗТБ – Ю. А. Чопоров

      "Тәуелсіз сараптамалық ұйымдар қауымдастығы" ЗТБ – К.А. Цечоев

      "КАЗСТАНДАРТ" РМК – В. В. Мельник

      11. Кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес: 06.09.2024 жылғы № 8 хаттама.

      12. Кәсіптік біліктілік жөніндегі ұлттық орган: 12.02.2024 ж.

      13. Қазақстан Республикасының "Атамекен" Ұлттық Кәсіпкерлер Палатасы: 12.04.2024 ж.

      14. Нұсқа нөмірі және шығарылған жылы: 2-нұсқа, 2025 жыл.

      15. Болжалды қайта қарау күні: 2028 жылғы 1 сәуір.

5-тарау. Нормативтік-құқықтық базасы

      1. "Азаматтық қорғау туралы" Қазақстан Республикасының Заңы.

      2. "Техникалық реттеу туралы" Қазақстан Республикасының Заңы.

      3. "Өлшем бірлігін қамтамасыз ету туралы" Қазақстан Республикасының Заңы.

      4. "Машиналар мен жабдықтардың қауіпсіздігі туралы" Қазақстан Республикасының Заңы.

      5. Жүк көтергіш механизмдерді пайдалану кезінде өнеркәсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету қағидалары. Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрінің 2014 жылғы 30 желтоқсандағы № 359 бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10332 болып тіркелген).

      6. Электр қондырғыларын пайдалану кезіндегі қауіпсіздік техникасы қағидалары. Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2015 жылғы 31 наурыздағы № 253 бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10907 болып тіркелген).

      7. Қызмет ету мерзімі өткен көтергіштерді (мұнараларды) одан әрі пайдалану мүмкіндігін айқындау мақсатында олардың техникалық жай-күйіне зерттеп-қарауды жүргізу жөніндегі нұсқаулық. Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрінің 2021 жылғы 29 қыркүйектегі № 483 бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 24570 болып тіркелген).

      8. Қызмет ету мерзімі өткен мұнаралы крандарды одан әрі пайдалану мүмкіндігін айқындау мақсатында олардың техникалық жай-күйін зерттеп-қарауды жүргізу жөніндегі нұсқаулық. Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрінің 2021 жылғы 29 қыркүйектегі № 484 бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 24563 болып тіркелген).

      9. Қызмет ету мерзімі өткен монтаждық крандарды одан әрі пайдалану мүмкіндігін айқындау мақсатында олардың техникалық жай-күйіне зерттеп-қарауды жүргізу жөніндегі нұсқаулық. Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрінің 2021 жылғы 29 қыркүйектегі № 486 бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 24561 болып тіркелген).

      10. Нормативтік қызмет ету мерзімі өтелген жүк көтергіш машиналарды одан әрі пайдалану мүмкіндігін айқындау мақсатында олардың техникалық жай-күйіне зерттеп-қарауды ұйымдастыру және жүргізу тәртібі туралы нұсқаулық. Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрінің 2021 жылғы 10 тамыздағы № 389 бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 24006 болып тіркелген).

      11. Қызмет ету мерзімі өткен көпір типіндегі крандарды одан әрі пайдалану мүмкіндігін айқындау мақсатында олардың техникалық жай-күйіне зерттеп-қарауды жүргізу жөніндегі нұсқаулық. Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрінің 2021 жылғы 29 қыркүйектегі № 475 бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 24569 болып тіркелген).

      12. Қызмет ету мерзімі өткен, жалпы мақсаттағы өздігінен жүретін тізбекті крандарды одан әрі пайдалану мүмкіндігін айқындау мақсатында олардың техникалық жай-күйіне зерттеп-қарауды жүргізу жөніндегі нұсқаулық. Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрінің 2021 жылғы 29 қыркүйектегі № 474 бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 24566 болып тіркелген).

      13. Биіктікте жұмыс істеу кезінде еңбек қауіпсіздігін және оны қорғауды қамтамасыз ету қағидалары. Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2022 жылғы 31 наурыздағы № 109 бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 27349 болып тіркелген).

      14. Өнеркәсіптік қауіпсіздік саласындағы мамандарды, жұмыскерлерді даярлау, қайта даярлау және олардың білімін тексеру қағидалары. Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрінің 2021 жылғы 9 шілдедегі № 332 бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 23461 болып тіркелген).

      15. Жұмыскерлерді, басшылар мен еңбек қауіпсіздігін және еңбекті қорғауды қамтамасыз етуге жауапты адамдарды еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау мәселелері бойынша оқытудан, нұсқама беруден және білімін тексеруден өткізу қағидалары мен мерзімдерін бекіту туралы. Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрінің 2015 жылғы 25 желтоқсандағы № 1019 бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 12665 болып тіркелген).

Об утверждении профессионального стандарта в области промышленной безопасности "Экспертиза промышленной безопасности при эксплуатации грузоподъемных механизмов"

Приказ Министра по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан от 3 апреля 2025 года № 118

      В соответствии с пунктом 5 статьи 5 Закона Республики Казахстан "О профессиональных квалификациях", ПРИКАЗЫВАЮ:

      1. Утвердить профессиональный стандарт "Экспертиза промышленной безопасности при эксплуатации грузоподъемных механизмов" согласно приложению к настоящему приказу.

      2. Комитету промышленной безопасности Министерства по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан в установленном законодательством Республики Казахстан порядке обеспечить:

      1) направление копии настоящего приказа в Республиканское государственное предприятие на праве хозяйственного ведения "Институт законодательства и правовой информации Республики Казахстан" Министерства юстиции Республики Казахстан для включения в Эталонный контрольный банк нормативных правовых актов Республики Казахстан;

      2) размещение настоящего приказа на официальном интернет-ресурсе Министерства по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан.

      3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего вице-министра по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан.

      4. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

      Министр Ч. Аринов

      "СОГЛАСОВАНО"
Министерство труда
и социальной защиты населения
Республики Казахстан

  Приложение
к приказу Министра по
чрезвычайным ситуациям
Республики Казахстан
от 3 апреля 2025 года № 118

Профессиональный стандарт: "Экспертиза промышленной безопасности при эксплуатации грузоподъемных механизмов"

Глава 1. Общие положения

      1. Область применения профессионального стандарта: профессиональный стандарт "Экспертиза промышленной безопасности при эксплуатации грузоподъемных механизмов" разработан в соответствии с пунктом 5 статьи 5 Закона Республики Казахстан "О профессиональных квалификациях" и устанавливает требования к формированию образовательных программ, в том числе обучения персонала на предприятиях, работников и выпускников организаций образования и решений широкого круга задач в области промышленной безопасности при эксплуатации грузоподъемных механизмов.

      2. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие термины и определения:

      1) знание – изученная и усвоенная информация, необходимая для выполнения действий в рамках профессиональной задачи;

      2) навык – способность применять знания и умения, позволяющая выполнять профессиональную задачу целиком;

      3) профессия – род занятий, осуществляемый физическим лицом и требующий определенной квалификации для его выполнения;

      4) профессиональная квалификация – степень профессиональной подготовки, характеризующая владение компетенциями, требуемыми для выполнения трудовых функций по профессии;

      5) профессиональный стандарт – письменный официальный документ, устанавливающий общие требования к знаниям, умениям, навыкам, опыту работы с учетом формального и (или) неформального, и (или) информального образования, уровню квалификации и компетентности, содержанию, качеству и условиям труда в конкретной области профессиональной деятельности;

      6) компетенция – способность применять навыки, позволяющие выполнять одну или несколько профессиональных задач, составляющих трудовую функцию;

      7) умение – способность физически и (или) умственно выполнять отдельные единичные действия в рамках профессиональной задачи;

      8) ввод в эксплуатацию – завершающая процедура, фиксирующая готовность грузоподъемного механизма к использованию по назначению и документально оформленное в установленном порядке;

      9) грузоподъемный механизм – подъемное устройство цикличного действия с возвратно-поступательным движением грузозахватного органа, предназначенное для перемещения груза в пространстве;

      10) грузоподъемность – наибольшая допускаемая масса груза, на подъем которой рассчитан грузоподъемный механизм;

      11) законодательная метрология – раздел метрологии, включающий комплексы взаимосвязанных и взаимообусловленных общих правил, требований и норм подлежащих регламентации и контролю со стороны государства, направленные на обеспечение единства измерений и единообразия средств измерений;

      12) сертификация – процедура, посредством которой орган по подтверждению соответствия удостоверяет соответствие продукции и (или) связанного с ней процесса, а также услуги установленным требованиям;

      13) испытательная лаборатория – это установленным образом признанная организация для проведения испытания и других видов работ с использованием измерительных приборов на основе: разрушающих, неразрушающих, аналитических методов контроля;

      14) неразрушающий контроль – контроль надежности основных рабочих свойств и параметров грузоподъемного механизма или отдельных его элементов/узлов, не требующий выведения грузоподъемного механизма из работы либо его демонтажа;

      15) нормативный срок службы – это время, указанное изготовителем в паспорте устройства, в течении которого грузоподъемный механизм сохраняет работоспособность;

      16) обследование – комплекс работ по техническому диагностированию грузоподъемных машин, отработавших нормативный срок службы, в целях определения возможности и условий дальнейшей эксплуатации на определенный период;

      17) охрана труда – система обеспечения безопасности жизни и здоровья работников в процессе трудовой деятельности, включающая в себя правовые, социально-экономические, организационно-технические, санитарно-эпидемиологические, лечебно-профилактические, реабилитационные и иные мероприятия и средств;

      18) безопасность труда – состояние защищенности работников, обеспеченное комплексом мероприятий, исключающих воздействие вредных и (или) опасных производственных факторов на работников в процессе трудовой деятельности;

      19) паспорт грузоподъемного механизма – основной документ, подтверждающий соответствие грузоподъемного механизма его функциям и стандартам и определяющий возможность его эксплуатации, составляется изготовителем;

      20) обычаи делового оборота – сложившиеся и широко используемые в той или иной сфере предпринимательской деятельности правила поведения (порядок), не предусмотренные в законодательстве, вне зависимости от их фиксации в документах;

      21) промышленная безопасность – состояние защищенности физических и юридических лиц, окружающей среды от вредного воздействия опасных производственных факторов;

      22) техническое диагностирование - комплекс организационных и инженерно-технических мероприятий, предназначенных для определения технического состояния технических устройств с целью определения возможности дальнейшей безопасной эксплуатации;

      23) технологическая/рабочая карта – это унифицированный документ, предназначенный для работников предприятия, занятых на ремонте или обслуживании производственного оборудования. Карта содержит список необходимого оборудования, инструментов и комплектов средств индивидуальной защиты, перечень инструкций по охране труда. В ней указаны последовательность, периодичность и правила выполнения операций, разновидности и количество расходных материалов, нормы времени, материальные затраты, а также нормативные документы, используемые при оценке качества работы;

      24) технологический регламент – внутренний нормативный документ предприятия (организации) устанавливающий последовательность и методы ведения работ, требования и меры по обеспечению безопасности выполняемых видов работ;

      25) техническое освидетельствование – это оценка технического состояния оборудования и его составляющих на предмет возможности безопасной эксплуатации объекта, путем проведения осмотра, а также статического и динамического испытаний;

      26) информальное образование – вид образования, получаемый в ходе повседневной деятельности вне организаций образования и организаций, предоставляющих образовательные услуги, и не сопровождаемый выдачей документа, подтверждающего результаты обучения;

      27) неформальное образование – вид образования, запланированный, организованный и осуществляемый организациями, которые предоставляют образовательные услуги, оказываемые без учета места, сроков и формы обучения, и сопровождаемый выдачей документа, подтверждающего результаты обучения;

      28) экспертиза промышленной безопасности – процесс проведения оценки соответствия (или несоответствия) объекта экспертизы предъявляемым к нему требованиям промышленной безопасности и действующей нормативно-технической документации, результатом которой является заключение;

      29) экспертная организация – организация (юридическое лицо), аттестованная на право проведения работ в области промышленной безопасности, имеющая аттестат, располагающая техническими средствами и квалифицированными специалистами для осуществления соответствующего вида деятельности в соответствии с законодательством Республики Казахстан в сфере промышленной безопасности;

      30) экспертное заключение – оценка соответствия (или несоответствия) объекта экспертизы предъявляемым к нему требованиям промышленной безопасности и действующих нормативно правовых актов, результатом которой является экспертное заключение;

      31) эксплуатационная документация – техническая документация (часть общей конструкторской или проектной документации), которая поставляется заводом-изготовителем вместе с грузоподъемным механизмом (например, паспорт, техническое описание, руководство по эксплуатации, инструкция по монтажу и другие).

      3. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие сокращения:

      ГПМ – грузоподъемные механизмы.

      ИЛ – испытательная лаборатория.

      НК – неразрушающий контроль.

      НТД – нормативно-техническая документация.

      НПА – нормативно-правовые акты.

      ОКЭД – Общий классификатор видов экономической деятельности.

      ОРК – Отраслевая рамка квалификаций.

      ЕТКС – Единый тарифно-квалификационный справочник работ и профессий рабочих.

      КС – Квалификационный справочник.

Глава 2. Паспорт профессионального стандарта

      4. Название профессионального стандарта: "Экспертиза промышленной безопасности при эксплуатации грузоподъемных механизмов".

      5. Код профессионального стандарта:

      6. Указание секции, раздела, группы, класса и подкласса согласно ОКЭД:

      М. Профессиональная, научная и техническая деятельность.

      74 - Прочая профессиональная, научная и техническая деятельность.

      74.9 - Прочая профессиональная, научная и техническая деятельность, не включенная в другие группировки.

      74.90 - Прочая профессиональная, научная и техническая деятельность, не включенная в другие группировки.

      74.90.9 – Иная профессиональная научная и техническая деятельность, не включенная в другие группировки.

      7. Краткое описание профессионального стандарта: профессиональный стандарт устанавливает требования в области профессиональной компетенции специалистов и экспертов по оказанию профессиональных услуг в сфере промышленной безопасности при проведении экспертизы промышленной безопасности грузоподъемных механизмов специализированными организациями. С ростом уровня квалификации специалистов, каждый последующий уровень подразумевает выполнение функций предыдущего уровня и расширение их в соответствии с новыми компетенциями.

      8. Перечень карточек профессий:

      1) специалист по обследованию грузоподъемных механизмов – 5 уровень ОРК;

      2) специалист по освидетельствованию грузоподъемных механизмов – 6 уровень ОРК;

      3) эксперт в сфере промышленной безопасности при эксплуатации грузоподъемных механизмов – 7 уровень ОРК.

Глава 3. Карточки профессий

Карточка профессии: "Специалист по обследованию грузоподъемных механизмов"

Код группы:

3112-9

Код наименования занятий:

-

Наименование профессии:

Специалист по обследованию грузоподъемных механизмов

Уровень квалификации по ОРК:

5

Уровень квалификации по ЕТКС, КС, типовых квалификационных характеристик:

-

Уровень профессионального образования

Уровень образования:
Техническое и профессиональное образование

Специальность:
Грузоподъемные машины и транспортеры

Квалификация:
Машинист кранов (по видам)

Послесреднее образование

Техническое обслуживание, ремонт и эксплуатация электромеханического оборудования (по видам и отраслям)

Прикладной бакалавр технического обслуживания, ремонта и эксплуатации электромеханического оборудования

Связь с неформальным и информальным образованием:

Прохождение подготовки, переподготовки специалистов по вопросам промышленной безопасности и получения удостоверения о промышленной безопасности в соответствии со статьей 79 ЗРК "О гражданской защите"

Другие возможные наименования профессий:

-

Основная цель деятельности:

Оказание профессиональных услуг по проведению обследования грузоподъемных механизмов на предмет соблюдения и соответствия требованиям законодательства Республики Казахстан в сфере промышленной безопасности

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции

1. Подготовка и оформление технической документации и статистических данных по итогам проведенного обследования.
2. Подготовка объекта к проведению обследования.
3. Обследование грузоподъемных механизмов, согласно технологической/рабочей карты.
4. Механические испытания образцов грузоподъемного механизма.

Дополнительные трудовые функции:

1. Соблюдение требований безопасности и охраны труда, производственной санитарии и требований пожарной безопасности.

Трудовая функция 1:
Подготовка и оформление технической документации и статистических данных по итогам проведенного обследования

Навык 1:
Оформление акта приема-передачи.

Умения:

1. Читать и понимать техническую и эксплуатационную документацию грузоподъемных механизмов.
2. Составлять акты приемы-передачи документации.

Знания:

1. Основные конструктивные и технологические решения при эксплуатации грузоподъемных механизмов.
2. Виды, назначение, устройство, правила эксплуатации, технические, основные конструктивные особенности и характеристики устройств безопасности.
3. Правила обеспечения промышленной безопасности при эксплуатации грузоподъемных механизмов.
4. Правила техники безопасности при эксплуатации электроустановок.

Навык 2:
Анализ технической и эксплуатационной документации грузоподъемных механизмов.

Умения:

1. Систематизировать данные эксплуатационной и технической документации на грузоподъемные механизмы.
2. Сверять таблички с указанием наименования изготовителя или его товарного знака, грузоподъемности, даты выпуска, заводского (идентификационного) номера, других сведений в соответствии с нормативной технической документацией, с предоставленными владельцем паспортами и сертификатами грузоподъемных механизмов.

Знания:

1. Процедура сертификации грузоподъемных механизмов в рамках законодательства о стандартизации.
2. Правила обеспечения промышленной безопасности при эксплуатации грузоподъемных механизмов.
3. Инструкция по проведению обследования технического состояния подъемников (вышек) с истекшим сроком службы с целью определения возможности их дальнейшей эксплуатации.
4. Инструкция по проведению обследования технического состояния башенных кранов с истекшим сроком службы с целью определения возможности их дальнейшей эксплуатации.
5. Инструкция по проведению обследования технического состояния монтажных кранов с истекшим сроком службы с целью определения возможности их дальнейшей эксплуатации.
6. Инструкция об организации и порядке проведения обследования технического состояния грузоподъемных машин, отработавших нормативный срок службы, с целью определения возможности их дальнейшей эксплуатации.
7. Инструкция по проведению обследования технического состояния кранов мостового типа с истекшим сроком службы с целью определения возможности их дальнейшей эксплуатации.
8. Инструкция по проведению обследования технического состояния стреловых самоходных кранов общего назначения с истекшим сроком службы с целью определения возможности их дальнейшей эксплуатации

Навык 3:
Оформление протоколов испытаний и регистрация результатов обследования.

Умения:

1. Оформлять протокола испытаний ИЛ НК и механических испытаний.
2. Работать с базой данных испытаний ИЛ.
3. Работать с программными обеспечениями для электронных документов.

Знания:

1. Требование к оформлению результатов испытаний ИЛ.
2. Требование национальных и (или) межгосударственных стандартов по проведению механических испытаний.
3. Закон Республики Казахстан "Об обеспечении единства измерений".

Трудовая функция 2:
Подготовка объекта к проведению обследования.

Навык 1:
Зачистка объекта для проведения обследования.

Умения:

1. Подготовить объект для работы ИЛ НК.
2. Использовать технологические/рабочие карты и национальные и (или) межгосударственные стандарты на применяемые методы НК.

Знания:

1. Физические методы работы оборудования НК.
2. Требования к подготовке поверхности объекта контроля.
3. Правила обеспечения промышленной безопасности при эксплуатации грузоподъемных механизмов.
4. Правила техники безопасности при эксплуатации электроустановок.
5. Инструкция по проведению обследования технического состояния подъемников (вышек) с истекшим сроком службы с целью определения возможности их дальнейшей эксплуатации.
6. Инструкция по проведению обследования технического состояния башенных кранов с истекшим сроком службы с целью определения возможности их дальнейшей эксплуатации.
7. Инструкция по проведению обследования технического состояния монтажных кранов с истекшим сроком службы с целью определения возможности их дальнейшей эксплуатации.
8. Инструкция об организации и порядке проведения обследования технического состояния грузоподъемных машин, отработавших нормативный срок службы, с целью определения возможности их дальнейшей эксплуатации.
9. Инструкция по проведению обследования технического состояния кранов мостового типа с истекшим сроком службы с целью определения возможности их дальнейшей эксплуатации.
10. Инструкция по проведению обследования технического состояния стреловых самоходных кранов общего назначения с истекшим сроком службы с целью определения возможности их дальнейшей эксплуатации.

Навык 2: Обеспечение мер безопасности для работы ИЛ НК.

Умения:

1. Согласовывать с заказчиком условия проведения испытаний и обследования объекта.
2. Соблюдать технику безопасности.

Знания:

1. Методы НК на I уровне квалификаций.
2. Основы обеспечения безопасности и охраны труда на предприятии, в том числе при работе на высоте.
3. Правила техники безопасности при эксплуатации электроустановок.

Трудовая функция 3:
Обследование грузоподъемных механизмов, согласно технологической/рабочей карты.

Навык 1:
Организация и проведение работы ИЛ НК.

Умения:

1. Подобрать оборудование и материалы НК для проведения испытаний и обследования.
2. Проводить внешний осмотр и измерение всех сварных соединений с целью выявления в них, возможных наружных дефектов, согласно Технологической/рабочей карты.
3. Использовать в работе НПА и НТД.

Знания:

1. Методы НК на I уровне квалификаций.
2. Технические особенностей обследуемых объектов.
3. Спецификация расходных материалов.
4. Основы обеспечения безопасности и охраны труда на предприятии, в том числе при работе на высоте.
5. Правила обеспечения промышленной безопасности при эксплуатации грузоподъемных механизмов.
6. Требования к организации и порядку проведения обследования технического состояния ГПМ.
7. Правила техники безопасности при эксплуатации электроустановок.

Навык 2:
Контроль за деятельностью ИЛ.

Умения:

1. Упорядочивать процедуру процесса обследования и испытаний.
2. Обеспечивать безопасность и охраны труда производственного процесса за счет упорядочивания действий персонала.
3. Работать с технологической/рабочей картой.

Знания:

1. Правила обеспечения промышленной безопасности при эксплуатации грузоподъемных механизмов.
2. Основы обеспечения безопасности и охраны труда на предприятии, в том числе при работе на высоте.
3. Инструкция по проведению обследования технического состояния подъемников (вышек) с истекшим сроком службы с целью определения возможности их дальнейшей эксплуатации.
4. Инструкция по проведению обследования технического состояния башенных кранов с истекшим сроком службы с целью определения возможности их дальнейшей эксплуатации.
5. Инструкция по проведению обследования технического состояния монтажных кранов с истекшим сроком службы с целью определения возможности их дальнейшей эксплуатации.
6. Инструкция об организации и порядке проведения обследования технического состояния грузоподъемных машин, отработавших нормативный срок службы, с целью определения возможности их дальнейшей эксплуатации.
7. Инструкция по проведению обследования технического состояния кранов мостового типа с истекшим сроком службы с целью определения возможности их дальнейшей эксплуатации.
8. Инструкция по проведению обследования технического состояния стреловых самоходных кранов общего назначения с истекшим сроком службы с целью определения возможности их дальнейшей эксплуатации.

Трудовая функция 4:
Механические испытания образцов грузоподъемного механизма.

Навык 1:
Подготовка образцов для механических испытаний.

Умения:

1. Подобрать образцы для механических испытаний.

Знания:

1. Правила обеспечения промышленной безопасности при эксплуатации грузоподъемных механизмов.
2. Требования национальных и (или) межгосударственных стандартов по проведению механических испытаний.
3. Основы материаловедения.
4. Правила техники безопасности при эксплуатации электроустановок.

Навык 2: Проведение механических испытаний.

Умения:

1. Оценивать механические свойства сварного соединения при проведении испытаний образцов.

Знания:

1. Основы материаловедения.
2. Правила обеспечения промышленной безопасности при эксплуатации грузоподъемных механизмов.
3. Требования национальных и (или) межгосударственных стандартов по проведению механических испытаний.
4. Правила техники безопасности при эксплуатации электроустановок.

Дополнительная трудовая функция:
Соблюдение требований безопасности и охраны труда, производственной санитарии и требований пожарной безопасности.

Навык 1:
Организация безопасного проведения работ.

Умения:

1. Применять требования безопасности и охраны труда, производственной санитарии и требований пожарной безопасности на практике.
2. Оказывать первую помощь пострадавшим при различных обстоятельствах.
3. Информировать о проведении работ работников владельца и третьих лиц.
4. Утилизировать расходные материалы и продукты проведения работ, согласно требованиям НПА Республики Казахстан.

Знания:

1. Правила обеспечения промышленной безопасности при эксплуатации грузоподъемных механизмов.
2. Основы оказания первой медицинской помощи.
3. Требования обеспечения безопасности, установленные на объекте.
4. Основы обеспечения безопасности и охраны труда, производственной санитарии и требований пожарной безопасности на предприятии, в том числе при работе на высоте.

Требования
к личностным
компетенциям

Ответственность, аналитическое мышление, поиск и анализ информации, структурирование решение проблем, логическое мышление, коммуникабельность, внимательность, организованность, умение работать в команде. Постоянно учиться новым технологиям и новым подходам.

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1. ТР ТС 010/2011 "О безопасности машин и оборудования от 18 октября 2011г.
2. СТ РК ИСО 8686-3-2010 "Краны грузоподъемные. Часть 3 Башенные краны Принципы расчета нагрузок и комбинаций нагрузок".
3. ГОСТ 32579.4-2013 "Краны грузоподъемные. Принципы формирования расчетных нагрузок и комбинаций нагрузок. Часть 4. Краны стреловые".
4. ГОСТ 32579.5-2013 "Краны грузоподъемные. Принципы формирования расчетных нагрузок и комбинаций нагрузок. Часть 5. Краны мостового типа".
5. СТ РК 2523-2014 "Краны мостовые электрические специальные. Технические условия".
6. СТ РК ISO 14518-2013 "Краны грузоподъемные. Требования к испытательной нагрузке".
7. СТ РК ЕN 13001-2-2014 "Краны. Общие требования к конструкции Часть 2 Воздействие нагрузки".
8. ГОСТ 32579.2-2013 "Краны грузоподъемные. Принципы формирования расчетных нагрузок и комбинаций нагрузок. Часть 2. Краны стреловые самоходные".
9. ГОСТ 32579.1-2013 "Краны грузоподъемные. Принципы формирования расчетных нагрузок и комбинаций нагрузок. Часть 1. Общие положения".
10. СТ РК 3.41-2010 "Оценка соответствия Руководство по подтверждению соответствия грузоподъемных кранов, подъемников, вышек, талей и кошек".
11. СТ РК ISO 9712-2023 "Контроль неразрушающий. Квалификация и сертификация персонала по неразрушающему контролю".
12. ГОСТ ISO 11484-2022 "Изделия стальные. Система оценки работодателем квалификации персонала, осуществляющего неразрушающий контроль".
13. ISO 18490, Non-destructive testing - Evaluation of vision acuity of NDT personnel (Неразрушающий контроль. Оценка остроты зрения специалистов неразрушающего контроля).
14. ГОСТ 34687-2020 "Краны грузоподъемные. Правила и методы испытаний"
15. ГОСТ 34688-2020 "Краны грузоподъемные. Общие требования к устойчивости".

Связь с другими профессиями в рамках ОРК

 
6

Специалист по освидетельствованию грузоподъемных механизмов.

Карточка профессии: "Специалист по освидетельствованию грузоподъемных механизмов"

Код группы:

2141-9

Код наименования занятия:

-

Наименование профессии:

Специалист по освидетельствованию грузоподъемных механизмов

Уровень квалификаций по ОРК:

6

Уровень квалификации по ЕТКС, КС, типовых квалификационных характеристик:

-

Уровень профессионального образования

Уровень образования:
Высшее образование

Специальность:
Инженерия и инженерное дело

Требования к опыту работы

Опыт работы не менее 3 лет на предприятиях деятельность, которых связана (непосредственно) с эксплуатацией грузоподъемных механизмов.

Связь с неформальным и информальным образованием

Прохождение подготовки, переподготовки специалистов по вопросам промышленной безопасности и получения удостоверения о промышленной безопасности в соответствии со статьей 79 ЗРК "О гражданской защите"

Другие возможные наименования профессий


Основная цель деятельности

Оказание профессиональных услуг по проведению обследования грузоподъемных механизмов на предмет соблюдения и соответствия требованиям законодательства Республики Казахстан в сфере промышленной безопасности.

Перечень трудовых функций:

Обязательные
трудовые функции

1. Проведение анализа технических и эксплуатационных документов на грузоподъемные механизмы.
2. Разработка технологической/рабочей карты по обследованию и техническому освидетельствованию грузоподъемного механизма.
3. Руководство проведением обследований ИЛ НК.
4. Перевод машин специального назначения (экскаватор, трубоукладчик) в грузоподъемные краны.
5. Обработка статистических данных по результату проведения технического освидетельствования.

Дополнительные трудовые функции

1. Соблюдение требований безопасности и охраны труда, производственной санитарии и требований пожарной безопасности.

Трудовая функция 1:
Проведение анализа технических и эксплуатационных документов на грузоподъемные механизмы

Навык 1:
Сопоставление результатов актов проверки технического состояния с технологическим регламентом объекта.

Умения:

1. Читать и понимать техническую и эксплуатационную документацию грузоподъемных механизмов.

Знания:

1. Основные конструктивные и технологические решения при эксплуатации грузоподъемных механизмов.
2. Правила обеспечения промышленной безопасности при эксплуатации грузоподъемных механизмов.
3. Правила техники безопасности при эксплуатации электроустановок.
4. Инструкция по проведению обследования технического состояния подъемников (вышек) с истекшим сроком службы с целью определения возможности их дальнейшей эксплуатации.
5. Инструкция по проведению обследования технического состояния башенных кранов с истекшим сроком службы с целью определения возможности их дальнейшей эксплуатации.
6. Инструкция по проведению обследования технического состояния монтажных кранов с истекшим сроком службы с целью определения возможности их дальнейшей эксплуатации.
7. Инструкция об организации и порядке проведения обследования технического состояния грузоподъемных машин, отработавших нормативный срок службы, с целью определения возможности их дальнейшей эксплуатации.
8. Инструкция по проведению обследования технического состояния кранов мостового типа с истекшим сроком службы с целью определения возможности их дальнейшей эксплуатации.
9. Инструкция по проведению обследования технического состояния стреловых самоходных кранов общего назначения с истекшим сроком службы с целью определения возможности их дальнейшей эксплуатации.

Навык 2: Мониторинг периодичности проведения технического освидетельствования и его результатов.

Умения:

1. Определять своевременность и полноту проведения технического освидетельствования в соответствии с требованиями НПА в сфере промышленной безопасности при эксплуатации грузоподъемных механизмов.
2. Анализировать достоверность результатов, зафиксированных в паспортах грузоподъемных механизмов.

Знания:

1. Требования НПА Республики Казахстан в сфере промышленной безопасности при эксплуатации грузоподъемных механизмов.
2. Закон Республики Казахстан "Об обеспечении единства измерений".

Трудовая функция 2:
Разработка технологической/рабочей карты по обследованию и техническому освидетельствованию грузоподъемного механизма.

Навык 1:
Анализ технологического регламента.

Умения:

1. Разрабатывать технологическую/рабочую карту по обследованию и техническому освидетельствованию грузоподъемного механизма на основе технологического регламента.
2. Определять типы и особенности измерительных приборов.

Знания:

1. Правила обеспечения промышленной безопасности при эксплуатации грузоподъемных механизмов.
2. Закон Республики Казахстан "Об обеспечении единства измерений".
3. Правила техники безопасности при эксплуатации электроустановок.

Навык 2:
Постановка задач и выбор методов дополнительного обследования и технического освидетельствование объекта.

Умения:

1. Определять объем и методы обследования, освидетельствование объекта.

Знания:

1. Правила обеспечения промышленной безопасности при эксплуатации грузоподъемных механизмов.
2. Правила техники безопасности при эксплуатации электроустановок.
3. Методы НК на II уровне квалификаций.

Трудовая функция 3:
Руководство проведением обследований ИЛ НК.

Навык 1:
Подбор оборудования и расходных материалов НК

Умения:

1. Выбирать оборудования и расходные материалы НК.

Знания:

1. Закон Республики Казахстан "Об обеспечении единства измерений".
2. Рынок оборудования и расходных материалов НК.

Навык 2:
Оценивать возможности ИЛ НК.

Умения:

1. Применять методы НК на обследуемые ГПМ.
2. Проводить подбор по квалификации персонала ИЛ НК.

Знания:

1 Требования по разработке программы технологической/рабочей карты.
2. Методы НК на II уровне квалификаций.
3. Требования к организации и порядку проведения обследования технического состояния ГПМ.

Навык 3:
Организовать контроль за деятельностью ИЛ НК.

Умения:

1. Разрабатывать графики выполнения работ.
2. Соблюдать требования обеспечения безопасности и охраны труда при работе ИЛ.

Знания:

1. Требования законодательства Республики Казахстан в сфере промышленной безопасности при эксплуатации грузоподъемных механизмов.
2. Методы НК на II уровне квалификаций.
3. Требования к организации и порядку проведения обследования технического состояния ГПМ.

Навык 4:
Контроль качества сварных соединений, проводимый при монтаже, реконструкции, модернизации и ремонте грузоподъемного механизма.

Умения:

1. Осуществлять внешний осмотр и измерения.
2. Осуществлять механические испытания.
3. Осуществлять обследования методами НК.

Знания:

1. Технологические конструкции и физические параметры обследуемого объекта.
2. Инструкция по проведению обследования технического состояния подъемников (вышек) с истекшим сроком службы с целью определения возможности их дальнейшей эксплуатации.
3. Инструкция по проведению обследования технического состояния башенных кранов с истекшим сроком службы с целью определения возможности их дальнейшей эксплуатации.
4. Инструкция по проведению обследования технического состояния монтажных кранов с истекшим сроком службы с целью определения возможности их дальнейшей эксплуатации.
5. Инструкция об организации и порядке проведения обследования технического состояния грузоподъемных машин, отработавших нормативный срок службы, с целью определения возможности их дальнейшей эксплуатации.
6. Инструкция по проведению обследования технического состояния кранов мостового типа с истекшим сроком службы с целью определения возможности их дальнейшей эксплуатации.
7. Инструкция по проведению обследования технического состояния стреловых самоходных кранов общего назначения с истекшим сроком службы с целью определения возможности их дальнейшей эксплуатации.
8. Методы проведения технического диагностирования.
9. Правила обеспечения промышленной безопасности при эксплуатации грузоподъемных механизмов.
10. Правила техники безопасности при эксплуатации электроустановок.

Трудовая функция 4:
Перевод машин специального назначения (экскаватор, трубоукладчик) в грузоподъемные краны.
.

Навык 1:
Обследование машин специального назначения.

Умения:

1. Анализировать проектную, исполнительную и эксплуатационную документацию грузоподъемных механизмов.
2. Проводить обследование машин специального назначения с целью перевода их в грузоподъемные краны.

Знания:

1. Требования законодательства Республики Казахстан в сфере промышленной безопасности при эксплуатации грузоподъемных механизмов.
2. НТД в области проведения статистических и динамических испытаний ГПМ.

Навык 2:
Подготовка технологического регламента.

Умения:

1. Разрабатывать технологический регламент на грузоподъемные механизмы.
2. Использовать в работе НПА и НТД.

Знания:

1. Технологические конструкции и физические параметры обследуемого объекта.
2. Правила обеспечения промышленной безопасности при эксплуатации грузоподъемных механизмов.

Трудовая функция 5:
Обработка статистических данных по результату проведения технического освидетельствования.

Навык 1:
Расчет оценки остаточного ресурса.

Умения:

1. Работать с программным обеспечением.
2. Применять полученные статистические данные для определения оценки остаточного ресурса обследуемого объекта.
3. Использовать в работе НПА и НТД.

Знания:

1. Программ для расчетов ЛИРА, Mathcad, Autodesk, AutoCad и других CAD программ.
2. Требования к организации и порядку проведения обследования технического состояния ГПМ.

Навык 2:
Оформление акта технического освидетельствования.

Умения:

1. Заполнять отчетные таблицы акта технического освидетельствования.
2. Согласовывать акта технического освидетельствования с владельцем объекта.

Знания:

1. НПА Республики Казахстан в сфере промышленной безопасности при эксплуатации грузоподъемных механизмов.
2. Обычаи делового оборота.

Дополнительная трудовая функция:
Соблюдение требований безопасности и охраны труда, производственной санитарии и требований пожарной безопасности.

Навык 1:
Организация безопасного проведения работ.

Умения:

1. Применять требования безопасности и охраны труда, производственной санитарии и требований пожарной безопасности на практике.
2. Оказывать первую помощь пострадавшим при различных обстоятельствах.
3. Информировать о проведении работ работников владельца и третьих лиц.
4. Утилизировать расходные материалы и продукты проведения работ, согласно требованиям НПА Республики Казахстан.

Знания:

1. Правила обеспечения промышленной безопасности при эксплуатации грузоподъемных механизмов.
2. Основы оказания первой медицинской помощи.
3. Требования обеспечения безопасности, установленные на объекте.
4. Основы обеспечения безопасности и охраны труда, производственной санитарии и требований пожарной безопасности на предприятии, в том числе при работе на высоте.

Требования
к личностным
компетенциям

Ответственность, аналитическое мышление, поиск и анализ информации, структурирование решение проблем, логическое мышление, коммуникабельность, внимательность, организованность, умение работать в команде. Постоянно учиться новым технологиям и новым подходам.

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1. ТР ТС 010/2011 "О безопасности машин и оборудования от 18 октября 2011г.
2. СТ РК ИСО 8686-3-2010 "Краны грузоподъемные. Часть 3 Башенные краны Принципы расчета нагрузок и комбинаций нагрузок".
3. ГОСТ 32579.4-2013 "Краны грузоподъемные. Принципы формирования расчетных нагрузок и комбинаций нагрузок. Часть 4. Краны стреловые".
4. ГОСТ 32579.5-2013 "Краны грузоподъемные. Принципы формирования расчетных нагрузок и комбинаций нагрузок. Часть 5. Краны мостового типа".
5. СТ РК 2523-2014 "Краны мостовые электрические специальные. Технические условия".
6. СТ РК ISO 14518-2013 "Краны грузоподъемные. Требования к испытательной нагрузке".
7. СТ РК ЕN 13001-2-2014 "Краны. Общие требования к конструкции Часть 2 Воздействие нагрузки".
8. ГОСТ 32579.2-2013 "Краны грузоподъемные. Принципы формирования расчетных нагрузок и комбинаций нагрузок. Часть 2. Краны стреловые самоходные".
9. ГОСТ 32579.1-2013 "Краны грузоподъемные. Принципы формирования расчетных нагрузок и комбинаций нагрузок. Часть 1. Общие положения".
10. СТ РК 3.41-2010 "Оценка соответствия Руководство по подтверждению соответствия грузоподъемных кранов, подъемников, вышек, талей и кошек".
11. СТ РК ISO 9712-2023 "Контроль неразрушающий. Квалификация и сертификация персонала по неразрушающему контролю".
12. ГОСТ ISO 11484-2022 "Изделия стальные. Система оценки работодателем квалификации персонала, осуществляющего неразрушающий контроль".
13. ISO 18490, Non-destructive testing - Evaluation of vision acuity of NDT personnel (Неразрушающий контроль. Оценка остроты зрения специалистов неразрушающего контроля).
14. ГОСТ 34687-2020 "Краны грузоподъемные. Правила и методы испытаний"
15. ГОСТ 34688-2020 "Краны грузоподъемные. Общие требования к устойчивости".

Связь с другими профессиями в рамках ОРК

5

Специалист по обследованию грузоподъемных механизмов.

7

Эксперт в сфере промышленной безопасности при эксплуатации грузоподъемных механизмов.

Карточка профессии: "Эксперт в сфере промышленной безопасности при эксплуатации грузоподъемных механизмов "

Код группы:

2141-9

Код наименования занятия:

-

Наименование профессии:

Эксперт в сфере промышленной безопасности при эксплуатации грузоподъемных механизмов.

Уровень квалификации по ОРК:

7

Уровень квалификации по ЕТКС, КС, типовых квалификационных характеристик:

-

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
Послевузовское образование (магистратура, резиндентура)

Специальность:
Инженерия и инженерное дело

Требования к опыту работы:

Опыт работы не менее 5 лет на предприятиях деятельность, которых связана (непосредственно) с эксплуатацией грузоподъемных механизмов.

Связь с неформальным и информальным образованием:

Прохождение подготовки, переподготовки специалистов по вопросам промышленной безопасности и получения удостоверения о промышленной безопасности в соответствии со статьей 79 ЗРК "О гражданской защите"

Другие возможные наименования профессии:

-

Основная цель деятельности:

Оказание профессиональных услуг по проведению обследования грузоподъемных механизмов на предмет соблюдения и соответствия требованиям законодательства Республики Казахстан в сфере промышленной безопасности.

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Проведение экспертизы для получения разрешения на применение грузоподъемных механизмов.
2. Проведение экспертизы с целью планового обследования и продления срока службы грузоподъемных механизмов.

Дополнительная трудовая функция:

1. Соблюдение требований безопасности и охраны труда, производственной санитарии и требований пожарной безопасности.

Трудовая функция 1: Проведение экспертизы для получения разрешения на применение механизмов и материалов.

Навык 1:
Анализ технических характеристик.

Умения:

1. Анализировать и сопоставлять с аналогами грузоподъемных механизмов, ранее получивших разрешение на применение на аналогичных объектах.
2. Запрашивать и находить необходимую для экспертизы информацию через официальные источники.
3. Проводить экспертизу по итогам ремонтных, монтажных или других работ, связанных с изменением конструкции или паспортных данных крана.
4. Использовать в работе НПА и НТД.

Знания:

1. Требования законодательства Республики Казахстан в сфере промышленной безопасности при эксплуатации грузоподъемных механизмов
2. Методические рекомендаций по проведению экспертизы промышленной безопасности.
3. Основные технические характеристики грузоподъемных механизмов.
4. Основные технологий, применяемые при эксплуатации грузоподъемных механизмов.
5. Правила обеспечения промышленной безопасности при эксплуатации грузоподъемных механизмов.
6. Инструкция по проведению обследования технического состояния подъемников (вышек) с истекшим сроком службы с целью определения возможности их дальнейшей эксплуатации.
7. Инструкция по проведению обследования технического состояния башенных кранов с истекшим сроком службы с целью определения возможности их дальнейшей эксплуатации.
8. Инструкция по проведению обследования технического состояния монтажных кранов с истекшим сроком службы с целью определения возможности их дальнейшей эксплуатации.
9. Инструкция об организации и порядке проведения обследования технического состояния грузоподъемных машин, отработавших нормативный срок службы, с целью определения возможности их дальнейшей эксплуатации.
10. Инструкция по проведению обследования технического состояния кранов мостового типа с истекшим сроком службы с целью определения возможности их дальнейшей эксплуатации.
11. Инструкция по проведению обследования технического состояния стреловых самоходных кранов общего назначения с истекшим сроком службы с целью определения возможности их дальнейшей эксплуатации.
12. Правила техники безопасности при эксплуатации электроустановок.

Навык 2:
Фактическое ознакомление с грузоподъемным механизмом.

Умения:

1. Определять опасные производственные факторы, возникающие при эксплуатации грузоподъемных механизмов и их предельные значения.
2. Разрабатывать технологический регламент для грузоподъемного механизма.
3. Рекомендовать материалы, ранее не применявшиеся для монтажа, реконструкции и ремонта грузоподъемных механизмов.
4. Использовать в работе НПА и НТД.

Знания:

1. Требования законодательства Республики Казахстан в сфере промышленной безопасности при эксплуатации грузоподъемных механизмов.
2. Методические рекомендаций по проведению экспертизы промышленной безопасности.
3. Основные технические характеристики грузоподъемных механизмов.
4. Основные технологий, применяемые при эксплуатации грузоподъемных механизмов.
5. Правила обеспечения промышленной безопасности при эксплуатации грузоподъемных механизмов.
6. Правила техники безопасности при эксплуатации электроустановок.

Навык 3:
Подготовка экспертного заключения

Умения:

1. Оформлять экспертное заключение.
2. Согласовывать экспертное заключение с владельцем объекта.
3. Использовать в работе НПА и НТД.

Знание:

1. Требования законодательства Республики Казахстан в сфере промышленной безопасности при эксплуатации грузоподъемных механизмов.
2. Методические рекомендации по проведению экспертизы промышленной безопасности.
3. НПА Республики Казахстан в сфере промышленной безопасности и лучших зарубежных практик.

Трудовая функция 2:
Проведение экспертизы с целью планового обследования и продления срока службы грузоподъемных механизмов.

Навык 1:
Анализ эксплуатационной, проектной и ремонтной документации грузоподъемного механизма.

Умения:

1. Систематизировать и интерпретиировать материалы эксплуатационной, проектной и ремонтной документации на грузоподъемные механизмы.
2. Работать и вносить изменения в Технологический регламент и паспорта грузоподъемного механизма.
3. Использовать в работе НПА и НТД.

Знания:

1. Требования законодательства Республики Казахстан в сфере промышленной безопасности при эксплуатации грузоподъемных механизмов.
2. Методические рекомендаций по проведению экспертизы промышленной безопасности.
3. Основные технические характеристики грузоподъемных механизмов.
4. Основные технологии, применяемые при эксплуатации грузоподъемных механизмов.
5. Правила обеспечения промышленной безопасности при эксплуатации грузоподъемных механизмов.
6. Инструкция по проведению обследования технического состояния подъемников (вышек) с истекшим сроком службы с целью определения возможности их дальнейшей эксплуатации.
7. Инструкция по проведению обследования технического состояния башенных кранов с истекшим сроком службы с целью определения возможности их дальнейшей эксплуатации.
8. Инструкция по проведению обследования технического состояния монтажных кранов с истекшим сроком службы с целью определения возможности их дальнейшей эксплуатации.
9. Инструкция об организации и порядке проведения обследования технического состояния грузоподъемных машин, отработавших нормативный срок службы, с целью определения возможности их дальнейшей эксплуатации.
10. Инструкция по проведению обследования технического состояния кранов мостового типа с истекшим сроком службы с целью определения возможности их дальнейшей эксплуатации.
11. Инструкция по проведению обследования технического состояния стреловых самоходных кранов общего назначения с истекшим сроком службы с целью определения возможности их дальнейшей эксплуатации.
12. Правила техники безопасности при эксплуатации электроустановок.

Навык 2:
Анализ материалов по результатам обследования и технического освидетельствования

Умения:

1. Определять степень опасности дефектов, выявленных при обследовании и техническом освидетельствовании грузоподъемных механизмов.
2. Выполнять расчетно-аналитические процедуры оценки и прогнозирования технического состояния грузоподъемных механизмов.
3. Разрабатывать методики проведения обследования и организации мониторинга объекта.
4. Руководить работами по проведению обследования и технического освидетельствования.
5. Использовать в работе НПА и НТД.

Знания:

1. Требования законодательства Республики Казахстан в сфере промышленной безопасности при эксплуатации грузоподъемных механизмов.
2. Методические рекомендаций по проведению экспертизы промышленной безопасности.
3. Основные технические характеристики грузоподъемных механизмов.
4. Основные технологий, применяемые при эксплуатации грузоподъемных механизмов.
5. Правила обеспечения промышленной безопасности при эксплуатации грузоподъемных механизмов.
6. Методы НК на III уровне квалификаций.
7. Принципы расчетно-аналитических процедур оценки и прогнозирования технического состояния грузоподъемных механизмов.
8. Современные технологий проведения обследования объектов на предмет промышленной безопасности.
9. Программы для расчетов ЛИРА, Mathcad, Autodesk, AutoCad и других CAD программ.

Навык 3:
Подготовка экспертного заключения

Умения:

1. Оформлять экспертное заключение.
2. Согласовывать экспертное заключение с владельцем объекта.
3. Использовать в работе НПА и НТД.

Знания:

1. Требования законодательства Республики Казахстан в сфере промышленной безопасности при эксплуатации грузоподъемных механизмов.
2. Методические рекомендаций по проведению экспертизы промышленной безопасности.
3. Основные технические характеристики грузоподъемных механизмов.
4. Основные технологий, применяемые при эксплуатации грузоподъемных механизмов.
5. Правила обеспечения промышленной безопасности при эксплуатации грузоподъемных механизмов.
6. Инструкция по проведению обследования технического состояния подъемников (вышек) с истекшим сроком службы с целью определения возможности их дальнейшей эксплуатации.
7. Инструкция по проведению обследования технического состояния башенных кранов с истекшим сроком службы с целью определения возможности их дальнейшей эксплуатации.
8. Инструкция по проведению обследования технического состояния монтажных кранов с истекшим сроком службы с целью определения возможности их дальнейшей эксплуатации.
9. Инструкция об организации и порядке проведения обследования технического состояния грузоподъемных машин, отработавших нормативный срок службы, с целью определения возможности их дальнейшей эксплуатации.
10. Инструкция по проведению обследования технического состояния кранов мостового типа с истекшим сроком службы с целью определения возможности их дальнейшей эксплуатации.
11. Инструкция по проведению обследования технического состояния стреловых самоходных кранов общего назначения с истекшим сроком службы с целью определения возможности их дальнейшей эксплуатации.
12. Применение методов обследования и продления срока эксплуатации грузоподъемных механизмов.

Дополнительная трудовая функция:
Соблюдение требований безопасности и охраны труда, производственной санитарии и требований пожарной безопасности.

Навык 1:
Организация безопасного проведения работ.

Умения:

1. Применять требования безопасности и охраны труда, производственной санитарии и требований пожарной безопасности на практике.
2. Оказывать первую помощь пострадавшим при различных обстоятельствах.
3. Информировать о проведении работ работников владельца и третьих лиц.
4. Утилизировать расходные материалы и продукты проведения работ, согласно требованиям НПА Республики Казахстан.

Знания:

1. Правила обеспечения промышленной безопасности при эксплуатации грузоподъемных механизмов.
2. Основы оказания первой медицинской помощи.
3. Требования обеспечения безопасности, установленные на объекте.
4. Основы обеспечения безопасности и охраны труда, производственной санитарии и требований пожарной безопасности на предприятии, в том числе при работе на высоте.

Требования
к личностным
компетенциям

Ответственность, аналитическое мышление, поиск и анализ информации, структурирование решение проблем, логическое мышление, коммуникабельность, внимательность, организованность, умение работать в команде. Постоянно учиться новым технологиям и новым подходам.

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1. ТР ТС 010/2011 "О безопасности машин и оборудования от 18 октября 2011г.
2. СТ РК ИСО 8686-3-2010 "Краны грузоподъемные. Часть 3 Башенные краны Принципы расчета нагрузок и комбинаций нагрузок".
3. ГОСТ 32579.4-2013 "Краны грузоподъемные. Принципы формирования расчетных нагрузок и комбинаций нагрузок. Часть 4. Краны стреловые".
4. ГОСТ 32579.5-2013 "Краны грузоподъемные. Принципы формирования расчетных нагрузок и комбинаций нагрузок. Часть 5. Краны мостового типа".
5. СТ РК 2523-2014 "Краны мостовые электрические специальные. Технические условия".
6. СТ РК ISO 14518-2013 "Краны грузоподъемные. Требования к испытательной нагрузке".
7. СТ РК ЕN 13001-2-2014 "Краны. Общие требования к конструкции Часть 2 Воздействие нагрузки".
8. ГОСТ 32579.2-2013 "Краны грузоподъемные. Принципы формирования расчетных нагрузок и комбинаций нагрузок. Часть 2. Краны стреловые самоходные".
9. ГОСТ 32579.1-2013 "Краны грузоподъемные. Принципы формирования расчетных нагрузок и комбинаций нагрузок. Часть 1. Общие положения".
10. СТ РК 3.41-2010 "Оценка соответствия Руководство по подтверждению соответствия грузоподъемных кранов, подъемников, вышек, талей и кошек".
11. СТ РК ISO 9712-2023 "Контроль неразрушающий. Квалификация и сертификация персонала по неразрушающему контролю".
12. ГОСТ ISO 11484-2022 "Изделия стальные. Система оценки работодателем квалификации персонала, осуществляющего неразрушающий контроль".
13. ISO 18490, Non-destructive testing - Evaluation of vision acuity of NDT personnel (Неразрушающий контроль. Оценка остроты зрения специалистов неразрушающего контроля).
14. ГОСТ 34687-2020 "Краны грузоподъемные. Правила и методы испытаний"
15. ГОСТ 34688-2020 "Краны грузоподъемные. Общие требования к устойчивости".

Связь с другими профессиями в рамках ОРК

6

Специалист по освидетельствованию грузоподъемных механизмов

Глава 4. Технические данные профессионального стандарта

      9. Наименование государственного органа:

      Министерство по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан

      Исполнитель: Главный эксперт Управления по государственному контролю и надзору за объектами атомной энергии и безопасной эксплуатацией опасных технических устройств Комитет промышленной безопасности Министерство по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан – Дастанов А.Д. е-mail: dastanov.a@kpb.emer.kz, тел. 8 (7172) 24-87-28.

      Руководитель: Тагаев А.А. е-mail: tagaev.a@kpb.emer.kz, номер тел: 8 (7172) 57-54-80.

      10. Организации (предприятия) участвующие в разработке и актуализации профессионального стандарта:

      ТОО "Аттестационно-методический центр"

      ТК 76 "Неразрушающий контроль, техническая диогностика и мониторинг состояния" - Калугин А.В.

      РГП "Институт ядерной физики" МЭ РК – Ермаков Е.Л.

      ТОО "Мунар 1" - Папов О.А.

      ТОО "ЛМС-НС" - Переплетчиков О.Ю.

      ТОО "BK Engineering Service" - Овчиников В.В.

      ОЮЛ " Независимая газовая ассоциация" - Чопоров Ю.А.

      ОЮЛ "Ассоциация независимых экспертных организаций" - Цечоев К.А.

      РГП "КАЗСТАНДАРТ" - Мельник В.В.

      11. Отраслевой совет по профессиональным квалификациям: протокол от 06.09.2024 года № 8.

      12. Национальный орган по профессиональным квалификациям:12.02.2024 г.

      13. Национальная палата предпринимателей Республики Казахстан "Атамекен": 12.04.2024 г.

      14. Номер версии и год выпуска: версия 2, 2025 год.

      15. Дата ориентировочного пересмотра: 1 апреля 2028 года.

Глава 5. Нормативно-правовая база НПА.

      1. Закон Республики Казахстан "О гражданской защите".

      2. Закон Республики Казахстан "О техническом регулировании".

      3. Закон Республики Казахстан "Об обеспечении единства измерений".

      4. Закон Республики Казахстан "О безопасности машин и оборудования".

      5. Правила обеспечения промышленной безопасности при эксплуатации грузоподъемных механизмов, утвержденные приказом Министра по инвестициям и развитию Республики Казахстан от 30 декабря 2014 года № 359 (зарегистрирован в реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 10332).

      6. Правила техники безопасности при эксплуатации электроустановок, утвержденные приказом Министра энергетики Республики Казахстан от 31 марта 2015 года № 253 (зарегистрирован в реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 10907).

      7. Инструкция по проведению обследования технического состояния подъемников (вышек) с истекшим сроком службы с целью определения возможности их дальнейшей эксплуатации, утвержденная приказом Министра по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан от 29 сентября 2021 года № 483 (зарегистрирован в реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 24570).

      8. Инструкция по проведению обследования технического состояния башенных кранов с истекшим сроком службы с целью определения возможности их дальнейшей эксплуатации, утвержденная приказом Министра по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан от 29 сентября 2021 года № 484 (зарегистрирован в реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 24563).

      9. Инструкция по проведению обследования технического состояния монтажных кранов с истекшим сроком службы с целью определения возможности их дальнейшей эксплуатации, утвержденная приказом Министра по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан от 29 сентября 2021 года № 486 (зарегистрирован в реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 24561).

      10. Инструкция об организации и порядке проведения обследования технического состояния грузоподъемных машин, отработавших нормативный срок службы, с целью определения возможности их дальнейшей эксплуатации, утвержденная приказом Министра по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан от 10 августа 2021 года № 389 (зарегистрирован в реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 24006).

      11. Инструкция по проведению обследования технического состояния кранов мостового типа с истекшим сроком службы с целью определения возможности их дальнейшей эксплуатации, утвержденная приказом Министра по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан от 29 сентября 2021 года № 475 (зарегистрирован в реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 24569).

      12. Инструкция по проведению обследования технического состояния стреловых самоходных кранов общего назначения с истекшим сроком службы с целью определения возможности их дальнейшей эксплуатации, утвержденная приказом Министра по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан от 29 сентября 2021 года № 474 (зарегистрирован в реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 24566).

      13. Правила по обеспечению безопасности и охраны труда при работе на высоте, утвержденные приказом Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 31 марта 2022 года № 109 (зарегистрирован в реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 27349).

      14. Правила подготовки, переподготовки и проверки знаний специалистов, работников в области промышленной безопасности, утвержденные приказом Министра по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан от 9 июля 2021 года № 332 (зарегистрирован в реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 23461).

      15. Правила и сроки проведения обучения, инструктирования и проверок знаний по вопросам безопасности и охраны труда работников, руководителей и лиц, ответственных за обеспечение безопасности и охраны труда, утвержденные приказом Министра здравоохранения и социального развития Республики Казахстан от 25 декабря 2015 года № 1019 (зарегистрирован в реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 12665).