Еуразиялық экономикалық одақ шеңберіндегі ақпараттық-коммуникациялық технологиялар және ақпараттық өзара іс-қимыл туралы хаттаманың (2014 жылғы 29 мамырдағы Еуразиялық экономикалық одақ туралы шартқа № 3 қосымша) 3 және 30-тармақтарына сәйкес Еуразиялық экономикалық комиссия Алқасы шешті:
1. Қоса беріліп отырған Еуразиялық экономикалық одақтың интеграцияланған ақпараттық жүйесін дамытуға арналған техникалық тапсырма бекітілсін.
2. Осы Шешім ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік 30 күн өткен соң күшіне енеді.
|
Еуразиялық экономикалық комиссия Алқасының Төрағасы |
М. Мясникович |
| Еуразиялық экономикалық комиссия Алқасының 2022 жылғы 6 қыркүйектегі № 125 шешіміне ҚОСЫМША |
Еуразиялық экономикалық одақтың интеграцияланған ақпараттық жүйесін дамытуға арналған ТЕХНИКАЛЫҚ ТАПСЫРМА
1. Жалпы мәліметтер
1.1. Жүйенің атауы
Толық атауы – Еуразиялық экономикалық одақтың интеграцияланған ақпараттық жүйесі, 3.0 нұсқа (бұдан әрі – интеграцияланған жүйе).
Шартты белгіленімі – ЕАЭО ИАЖ, 3.0 нұсқа.
1.2. Тапсырыс берушінің және жүйені әзірлеушінің атаулары
1.2.1. Интеграцияланған жүйені құру және дамыту жөніндегі жұмыстарға тапсырыс беруші – үйлестірушісі, сондай-ақ интеграцияланған жүйенің Еуразиялық экономикалық комиссиясының (бұдан әрі – Комиссия) интеграциялық сегментіне тапсырыс беруші Комиссия болып табылады.
1.2.2. Интеграцияланған жүйенің Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттердің ұлттық сегменттеріне (бұдан әрі тиісінше – ұлттық сегмент, мүше мемлекеттер, Одақ) тапсырыс берушілерді мүше мемлекеттер айқындайды.
1.2.3. Интеграцияланған жүйені құруды, оның жұмыс істеуін қамтамасыз етуді және дамытуды интеграцияланған жүйенің даму стратегиясын ескере отырып, оның ұлттық сегменттердің тапсырыс берушілерімен өзара іс-қимылда жұмыс істеуін және дамуын қамтамасыз ететін Комиссия үйлестіреді. Интеграцияланған жүйені құру, оның жұмыс істеуін қамтамасыз ету және дамыту жөніндегі жұмыстар Комиссия уәкілетті органдармен өзара іс-қимыл жасай отырып әзірлейтін жоспарлар негізінде жүзеге асырылады.
1.2.4. Ұлттық сегменттерге тапсырыс берушілер ұлттық сегменттерді құру, олардың жұмыс істеуін қамтамасыз ету және дамыту жөніндегі құқықтарды жүзеге асырады және міндеттерді орындайды.
1.2.5. Комиссияның интеграциялық сегменті, Комиссияның ақпараттық ресурстары мен жүйелері сияқты интеграцияланған жүйенің құрамдас бөліктеріне қатысты Комиссия меншік иесінің құқықтарын жүзеге асырады және міндеттерін орындайды, сондай-ақ оларды жобалауды, әзірлеуді, енгізуді, жұмыс нәтижелерін қабылдауды және одан әрі сүйемелдеуді ұйымдастырады.
1.2.6. Комиссияның интеграциялық сегментін, Комиссияның ақпараттық ресурстары мен жүйелерін құру, олардың жұмыс істеуін қамтамасыз ету және дамыту жөніндегі жұмыстарды орындаушыларды іріктеу Комиссия актілеріне сәйкес конкурстық негізде жүзеге асырылады.
1.2.7. Ұлттық сегменттерді құру, олардың жұмыс істеуін қамтамасыз ету және дамыту жөніндегі жұмыстарды орындаушыларды іріктеу мүше мемлекеттің заңнамасына сәйкес конкурстық негізде жүзеге асырылады.
1.3. Жүйені құру және дамыту үшін негіздер
1.3.1. Интеграцияланған жүйені құру және дамыту үшін 2014 жылғы 29 мамырдағы Еуразиялық экономикалық одақ туралы шарт (бұдан әрі – Шарт) негіз болып табылады.
1.3.2. Еуразиялық экономикалық одақ шеңберіндегі ақпараттық-коммуникациялық технологиялар және ақпараттық өзара іс-қимыл туралы хаттаманың (Шартқа № 3 қосымша) (бұдан әрі – Хаттама) 3-тармағына сәйкес интеграцияланған жүйені құру жөніндегі жұмыстар Еуразиялық экономикалық комиссия Алқасының 2015 жылғы 12 қазандағы № 137 шешімімен бекітілген интеграцияланған жүйені құруға арналған техникалық тапсырмаға (бұдан әрі – интеграцияланған жүйені құруға арналған техникалық тапсырма) сәйкес 2015 – 2018 жылдары сыртқы және өзара сауданың интеграцияланған ақпараттық жүйесінің функционалдық мүмкіндіктерін кеңейту негізінде жүргізілді.
1.3.3. Интеграцияланған жүйені дамыту жөніндегі жұмыстар 2019 – 2021 жылдары Еуразиялық экономикалық комиссия Алқасының 2019 жылғы 2 сәуірдегі № 55 шешімімен бекітілген интеграцияланған жүйені дамытуға арналған техникалық тапсырмаға (бұдан әрі – интеграцияланған жүйені дамытуға арналған техникалық тапсырма) сәйкес жүргізілді.
1.3.4. Комиссия Кеңесінің "Еуразиялық экономикалық одақтың интеграцияланған ақпараттық жүйесін жетілдірудің кейбір мәселелері туралы" 2020 жылғы 11 қыркүйектегі № 22 өкіміне сәйкес интеграцияланған жүйеге кешенді техникалық сараптама жүргізу ұйымдастырылғанына, 2020 – 2021 жылдары интеграцияланған жүйеге кешенді техникалық сараптама жүргізілгеніне байланысты интеграцияланған жүйені дамытуға арналған техникалық тапсырмада көзделген интеграцияланған жүйені дамыту жөніндегі жұмыстар тоқтатып қойылды.
1.3.5. Осы техникалық тапсырма интеграцияланған жүйені дамытуға арналған техникалық тапсырманың орындалған талаптарына қатысты интеграцияланған жүйені дамытуды көздейді.
1.3.6. Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесінің 2017 жылғы 22 тамыздағы № 100 шешімімен бекітілген Еуразиялық экономикалық одақтың интеграцияланған ақпараттық жүйесін дамытудың 2025 жылға дейінгі кезеңге арналған стратегиясы және Жоғары Еуразиялық экономикалық кеңестің 2017 жылғы 11 қазандағы № 12 шешімімен бекітілген Еуразиялық экономикалық одақтың 2025 жылға дейінгі цифрлық күн тәртібін іске асырудың негізгі бағыттары, сондай-ақ Комиссия Кеңесінің 2020 жылғы 11 қыркүйектегі № 22 өкіміне сәйкес жүргізілген интеграцияланған жүйенің кешенді техникалық сараптамасының нәтижелері интеграцияланған жүйені дамыту үшін негіз болып табылды.
1.3.7. Интеграцияланған жүйені дамытуда мынадай құжаттардың ережелері ескерілуге тиіс:
1) Хаттама;
2) Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесінің "Мемлекетаралық ақпараттық өзара іс-қимыл кезінде сервистерді және заңды күші бар электрондық құжаттарды пайдалану тұжырымдамасы туралы" 2014 жылғы 18 қыркүйектегі № 73 шешімі;
3) Еуразиялық экономикалық комиссия Алқасының "Сыртқы және өзара сауданың интеграцияланған ақпараттық жүйесінде деректерді электрондық алмасу қағидаларын бекіту туралы" 2015 жылғы 27 қаңтардағы № 5 шешімі;
4) Еуразиялық экономикалық комиссия Алқасының "Еуразиялық экономикалық одақ шеңберіндегі ортақ процестер тізбесі және Еуразиялық экономикалық комиссия Алқасының 2014 жылғы 19 тамыздағы № 132 шешіміне өзгеріс енгізу туралы" 2015 жылғы 14 сәуірдегі № 29 шешімі (өзгерістермен және толықтырулармен);
5) Еуразиялық экономикалық комиссия Алқасының "Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттердің мемлекеттік билік органдарының бір-бірімен және Еуразиялық экономикалық комиссиямен трансшекаралық өзара іс-қимылы кезінде электрондық құжаттармен алмасу туралы ережені бекіту туралы" 2015 жылғы 28 қыркүйектегі № 125 шешімі;
6) Комиссия Алқасының "Еуразиялық экономикалық одақтың бірыңғай нормативтік-анықтамалық ақпарат жүйесі туралы" 2015 жылғы 17 қарашадағы № 155 шешімі;
7) Комиссия Алқасының "Еуразиялық экономикалық одақтың интеграцияланған ақпараттық жүйесінің Еуразиялық экономикалық комиссия интеграциялық сегментінің бағдарламалық қамтылымын беру және оны пайдалану тәртібін бекіту туралы" 2016 жылғы 26 қаңтардағы № 10 шешімі;
8) Еуразиялық экономикалық комиссия Алқасының "Еуразиялық экономикалық одақтың интеграцияланған ақпараттық жүйесінде деректерді беру арналарын қорғау үшін пайдаланылатын криптографиялық стандарттар туралы" 2016 жылғы 2 маусымдағы № 50 (ҚБП) шешімі;
9) Комиссия Алқасының "Трансшекаралық сенім кеңістігін дамыту стратегиясы туралы" 2016 жылғы 27 қыркүйектегі № 105 шешімі;
10) Комиссия Алқасының "Еуразиялық экономикалық одақ шеңберіндегі ортақ процестерді іске асыру тәртібін бекіту туралы"2016 жылғы 19 желтоқсандағы № 169 шешімі;
11) Комиссия Кеңесінің "Еуразиялық экономикалық одақтың интеграцияланған ақпараттық жүйесін дамытудың 2025 жылға дейінгі кезеңге арналған стратегиясын бекіту туралы" 2017 жылғы 22 тамыздағы № 100 шешімі;
12) Комиссия Алқасының "Еуразиялық экономикалық одақтың нормативтік-анықтамалық ақпаратының бірыңғай жүйесі ресурстарының құрамына кіретін анықтамалықтар мен сыныптауыштарды әзірлеу, жүргізу және қолдану әдіснамасын бекіту туралы" 2017 жылғы 19 қыркүйектегі № 121 шешімі;
13) Еуразиялық экономикалық комиссия Алқасының "Еуразиялық экономикалық одақтың интеграцияланған ақпараттық жүйесінің интеграциялық және ұлттық сегменттері арасындағы, сондай-ақ Еуразиялық экономикалық одақтың интеграцияланған ақпараттық жүйесінің ұлттық сегменттері арасындағы деректерді беру арналарында бұзушының ақпараты мен іс-әрекеттерінің қауіпсіздігіне төнетін қатерлерді бекіту туралы" 2017 жылғы 14 қарашадағы № 146 (ҚБП) шешімі;
14) Комиссия Алқасының "Еуразиялық экономикалық одақтың деректер моделі туралы ережені бекіту туралы" 2017 жылғы 26 желтоқсандағы № 190 шешімі;
15) Еуразиялық экономикалық комиссия Алқасының "Еуразиялық экономикалық комиссияның куәландырушы орталығы туралы" 2018 жылғы 9 шілдедегі № 110 шешімі;
16) Комиссия Алқасының "Еуразиялық экономикалық одақтың интеграцияланған ақпараттық жүйесінің сенім білдірілген үшінші тарапы қызметінің куәландырушы орталығы туралы" 2018 жылғы 25 қыркүйектегі № 154 шешімі;
17) Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесінің "Трансшекаралық сенім кеңістігін құруға, дамытуға және оның жұмыс істеуіне қойылатын талаптар туралы" 2018 жылғы 5 желтоқсандағы № 96 шешімі;
18) Еуразиялық экономикалық комиссия Алқасының "Еуразиялық экономикалық одақтың цифрлық күн тәртібін іске асыру шеңберінде қолданылатын ақпараттық қауіпсіздік саласындағы стандарттар мен ұсынымдардың тізбесі туралы" 2019 жылғы 12 наурыздағы № 9 ұсынымы;
19) Еуразиялық экономикалық комиссия Алқасының "Еуразиялық экономикалық одақтың интеграцияланған ақпараттық жүйесінің сенімді үшінші тарап қызметінің жұмыс істеу тәртібін бекіту туралы" 2019 жылғы 26 наурыздағы № 42 (ҚБП) шешімі;
20) Еуразиялық экономикалық комиссия Алқасының "Еуразиялық экономикалық одақтың интеграцияланған ақпараттық жүйесі мен халықаралық бірлестіктер мен үшінші елдердің ақпараттық жүйелері арасындағы деректерді беру арналарында бұзушының ақпараты мен іс-әрекетінің қауіпсіздігіне төнетін қатерлердің базалық моделін бекіту туралы" 2019 жылғы 14 мамырдағы № 69 (ҚБП) шешімі;
21) Комиссия Алқасының "Еуразиялық экономикалық одақтың интеграцияланған ақпараттық жүйесін сүйемелдеу және оған техникалық қызмет көрсету регламентін бекіту туралы" 2019 жылғы 6 тамыздағы № 136 шешімі;
22) Еуразиялық үкіметаралық кеңестің "Трансшекаралық ақпараттық өзара іс-қимыл тұжырымдамасы туралы" 2019 жылғы 9 тамыздағы № 7 шешімі.
1.4. Осы техникалық тапсырмаға сәйкес интеграцияланған жүйені дамыту жөніндегі жұмыстардың басталатын және аяқталатын мерзімдері
Жұмыстар басталатын күн: 2022 жыл.
Жұмыстар аяқталатын күн: 2025 жыл.
1.5. Жұмыстарды қаржыландыру көздері мен тәртібі
1.5.1. Комиссияның интеграциялық сегментін, Комиссияның ақпараттық ресурстары мен жүйелерін құру, дамыту, жұмыс істеуін қамтамасыз ету және дамыту жөніндегі жұмыстарды қаржыландыру Одақ бюджетінің қаражаты есебінен жүзеге асырылады.
1.5.2. Уәкілетті органдардың, сондай-ақ ұлттық сегменттердің мемлекеттік ақпараттық ресурстары мен ақпараттық жүйелерін құру, дамыту және олардың жұмыс істеуін қамтамасыз ету жөніндегі жұмыстарды қаржыландыру мүше мемлекеттер бюджеттерінің қаражаты есебінен жүзеге асырылады.
1.6. Жұмыс нәтижелерін ресімдеу және тапсырыс берушіге ұсыну тәртібі
1.6.1. Интеграцияланған жүйені құру, оның жұмыс істеуін қамтамасыз ету және дамыту жөніндегі жұмыстардың нәтижелерін ресімдеу және тапсырыс берушіге ұсыну тәртібі осы техникалық тапсырманың талаптарына, сондай-ақ жұмыстарды орындауға арналған келісімшарттардың талаптарына сәйкес келуге тиіс.
1.7. Анықтамалар
Осы техникалық тапсырмада пайдаланылатын ұғымдар Одақ органдарының интеграцияланған жүйені құру және дамыту мәселелерін реттейтін хаттамаларын, актілерін қоса алғанда, Шартта айқындалған мәндерде қолданылады.
2. Интеграцияланған жүйені дамытудың мақсаты мен мақсаттары
2.1. Интеграцияланған жүйенің мақсаты
2.1.1. Интеграцияланған жүйе мүше мемлекеттердің аумақтық тұрғыдан бөлінген мемлекеттік ақпараттық ресурстары мен мемлекеттік билік органдарының ақпараттық жүйелерінің, мүше мемлекеттердің ұлттық сегменттерімен, Комиссияның интеграциялық сегментімен және Комиссияның жергілікті есептеу желісінің сегментімен (бұдан әрі – Комиссия ЖЕЖ) біріктірілетін Комиссияның ақпараттық ресурстары мен жүйелерінің ұйымдық жиынтығы болып табылады. Интеграцияланған жүйе Одақ шеңберінде Одаққа кірмейтін мемлекеттермен (үшінші елдермен), халықаралық ұйымдармен және интеграциялық бірлестіктермен мемлекетаралық деректер және электрондық құжаттар алмасуды қамтамасыз етуге, мүше мемлекеттер үшін ортақ ақпараттық ресурстарды құруға, Одақ шеңберінде ортақ процестерді іске асыруға, сондай-ақ Одақ органдарының қызметін қамтамасыз етуге арналған.
Мүше мемлекеттердің уәкілетті органдарының мемлекеттік ақпараттық ресурстары мен ақпараттық жүйелері Одақ шеңберіндегі ортақ процестерді іске асыру шеңберінде ұлттық интеграциялық шлюздер арқылы интеграцияланған жүйеге қосылады.
Мүше мемлекеттердің ұлттық сегменттері арасында, сондай-ақ ұлттық сегменттер мен Комиссияның интеграциялық сегменті арасында интеграцияланған жүйе құралдарымен берілетін деректердің құрамы Шартта және Одақ құқығына кіретін актілерде айқындалады.
Интеграцияланған жүйе құралдарымен Одаққа кірмейтін мемлекеттермен (үшінші елдермен), халықаралық ұйымдармен және интеграциялық бірлестіктермен электрондық деректер алмасу қамтамасыз етіледі. Осындай өзара іс-қимыл кезінде электрондық нысанда берілетін деректердің құрамы Шартта және Одақ шеңберіндегі халықаралық шарттарда айқындалады.
Мүше мемлекеттердің интеграцияланған жүйесі мен ұлттық сегменттерін дамыту жеке тұлғалар мен шаруашылық жүргізуші субъектілерге мемлекетаралық қызметтер көрсету тетіктерін іске асыруды (Одақ органдарының тиісті құқықтық актілерінің қабылдануы шартымен), сондай-ақ мемлекетаралық ақпараттық өзара іс-қимылдың әртүрлі түрлерін (State2State, Government2Government, Business2Government, Business2Business, Citizen2Government) қолдауды қамтамасыз етуді көздейді.
2.1.2. Интеграцияланған жүйе Одақтың өкілеттігі шегінде мынадай бағыттар бойынша ақпараттық қолдауды қамтамасыз етуге тиіс:
1) кедендік-тарифтік және тарифтік емес реттеу;
2) кедендік реттеу;
3) техникалық реттеу, санитариялық, ветеринариялық-санитариялық және карантиндік фитосанитариялық шараларды қолдану;
4) кедендік әкелу баждарын есепке жатқызу және бөлу;
5) арнайы, демпингке қарсы және өтемақы баждарын есепке алу және бөлу;
6) статистика;
7) бәсекелестік саясат, монополияға қарсы реттеу, мемлекеттік бағаны реттеу;
8) энергетикалық саясат;
9) валюта саясаты;
10) зияткерлік меншік;
11) қаржы нарықтары (банк саласы, сақтандыру саласы, валюта нарығы, бағалы қағаздар нарығы);
12) Одақ органдарының қызметін қамтамасыз ету;
13) макроэкономикалық саясат;
14) өнеркәсіптік саясат;
15) агроөнеркәсіптік саясат;
16) дәрілік заттар мен медициналық бұйымдардың айналысы;
17) көлік саясаты, инфрақұрылым және логистика;
18) тауарлар мен жүктердің қадағалануы;
19) еңбек көші-қоны және әлеуметтік қорғау;
20) мемлекеттік (муниципалдық) сатып алу;
21) ішкі нарықтардың жұмыс істеуі;
22) сыртқы экономикалық қызметті реттеу жүйесіндегі "бірыңғай терезе" ұлттық тетіктерінің ақпараттық өзара іс-қимылы;
23) Одақтың үшінші тараптармен халықаралық шарттарына сәйкес мүше мемлекеттер мен үшінші елдер арасында ақпарат алмасу;
24) Одақтың өкілеттіктері шегінде (интеграцияланған жүйені оның дамуына қарай қамту саласына енгізілетін), оның ішінде цифрлық күн тәртібін іске асыру шеңберіндегі өзге де бағыттар (процестер мен мәселелер).
2.1.3. Интеграцияланған жүйені дамыту барысында интеграцияланған жүйе шеңберінде уәкілетті органдар мен Одақ органдарының ақпараттық жүйелерінің ақпараттық өзара іс-қимылын қамтамасыз ететін ұлттық сегменттерді құру және дамыту процестерін үйлестіруге бағытталған іс-шаралар ұйымдастырылып, өткізілуге тиіс.
2.1.4. Интеграцияланған жүйені дамыту барысында деректердің жалпы үлгілерін және Одақтың нормативтік-анықтамалық ақпаратының бірыңғай жүйесін пайдалана отырып, цифрлық платформаларды қалыптастыру мүмкіндігі қамтамасыз етілуге тиіс. Цифрлық платформаларды қалыптастырудың негізгі мақсаттарының бірі Комиссия, мүше мемлекеттер, Еуразиялық экономикалық одақтың заңды және жеке тұлғалары арасында, сондай-ақ үшінші елдермен, халықаралық ұйымдармен және интеграциялық бірлестіктермен цифрлық өзара іс-қимылды жандандыру болып табылады.
2.2. Интеграцияланған жүйені дамыту мақсаттары
2.2.1. Интеграцияланған жүйені дамытудың мақсаттары:
1) Одақтың жұмыс істеуіне әсер ететін экономиканың барлық салаларындағы жаңа интеграциялық процестерді ақпараттық қамтамасыз ету және қолданыстағы интеграциялық процестерді дамыту;
2) ортақ процестерді іске асыру шеңберінде цифрлық өзара іс-қимылды, деректер мен электрондық құжаттар алмасуды жүзеге асыру кезінде интеграцияланған жүйенің қазіргі заманғы цифрлық және технологиялық мүмкіндіктерін қамтамасыз ету;
3) Одақ органдарының қызметін ақпараттық-технологиялық қамтамасыз етуді кеңейту;
4) ақпараттық-коммуникациялық технологияларды пайдалана отырып, мемлекеттік бақылаудың тиімділігін арттыру;
5) жалпы ақпараттық ресурстарға, оның ішінде Одақтың нормативтік-анықтамалық ақпаратының бірыңғай жүйесіне қол жеткізу мүмкіндіктерін кеңейту;
6) трансшекаралық сенім кеңістігін дамыту;
7) жеке және заңды тұлғаларға электрондық мемлекетаралық қызметтер көрсету жүйелерін қалыптастыру және дамыту (мемлекетаралық қызметтерге байланысты мәселелер бойынша Одақ органдарының тиісті құқықтық актілерінің электрондық түрде қабылдануы шартымен).
2.3. Интеграцияланған жүйенің міндеттері
2.3.1. Интеграцияланған жүйені дамыту шеңберінде жүзеге асырылатын міндеттерге мыналар жатады:
1) Одақ шеңберінде ортақ процестерді іске асыру кезінде ақпараттық өзара іс-қимылдың кең функционалдық және технологиялық мүмкіндіктерін қамтамасыз ету;
2) өзара іс-қимылға (электрондық деректер алмасуға), жылдамдыққа, көлемге, ақпаратты алуға, беруге, сақтауға және өңдеуге қатысушылардың санын ұлғайту;
3) ортақ ақпараттық ресурстарды құру және дамыту, оларға қол жеткізудің қажетті әдістерін, тәсілдері мен технологияларын іске асыру және мүмкіндіктерін кеңейту;
4) Одақтың бірыңғай жіктеу және кодтау жүйесі негізінде қалыптастырылған нормативтік-анықтамалық ақпараттың бірыңғай жүйесін құру, жүргізу, тарату бойынша мүмкіндіктер мен функцияларды кеңейту;
5) Одақ құқығын құрайтын халықаралық шарттар мен актілерге (осындай халықаралық шарттар мен актілердің жобаларына) қол жеткізуді қамтамасыз ету;
6) Одақ құқығына және Одақ органдарының белгілі бір шешімдеріне қол жеткізу шарттарына сәйкес жеке тұлғалар мен шаруашылық жүргізуші субъектілер, мүше мемлекеттердің (кейіннен үшінші елдердің) уәкілетті органдары, басқа да сыртқы ақпараттық жүйелер мен цифрлық платформалар үшін сервистерге және ортақ ақпараттық ресурстарға қол жеткізуді қамтамасыз ету;
7) ақпаратты электрондық түрде құжаттаудың ортақ инфрақұрылымын құру және оның жұмыс істеуін қамтамасыз ету;
8) мүше мемлекеттердің уәкілетті органдарын ортақ процестерді іске асыру кезінде мемлекеттік бақылауды жүзеге асыру үшін қажетті ақпаратпен қамтамасыз ету;
9) мемлекетаралық ақпараттық өзара іс-қимыл кезінде ақпаратты қорғауды қамтамасыз ету;
10) Одақ органдарының қызметін ақпараттық қолдау.
2.3.2. Интеграцияланған жүйені дамыту шеңберінде міндеттерді жүзеге асыру кезінде интеграцияланған жүйені құру кезінде әзірленген инфрақұрылымдық, технологиялық және ақпараттық-бағдарламалық шешімдер пайдаланылуға тиіс. Бұл ретте қазіргі уақытта пайдаланылатын интеграциялық шлюздерді мүше мемлекеттердің пайдалану мүмкіндігін қамтамасыз ету мақсатында интеграцияланған жүйенің интеграциялық платформасын дамыту кезінде кері үйлесімділік қағидаты сақталуға тиіс.
2.3.3. Интеграцияланған жүйені дамыту шеңберінде міндеттерді шешу кезінде интеграцияланған жүйедегі Комиссияның интеграциялық сегментінің кіші жүйелерінің микросервистік архитектураға кезең-кезеңімен көшуі мұндай архитектураны пайдалану техникалық және экономикалық негізделген және ақпаратты қорғауға қойылатын талаптарға сәйкес келетін бөлігінде іске асырылуға тиіс. Бұл ретте интеграцияланған жүйені жаңғырту үшінші елдердің бағдарламалық қамтылымды әзірлеушілері мен өндірушілері енгізуі немесе құруы мүмкін шектеулер және (немесе) ыдыратушы іс-әрекеттер қаупі төнген жағдайда интеграцияланған жүйенің тұрақты жұмыс істеуін қамтамасыз ететін заманауи және біріздендірілген бағдарламалық технологияларға көшуді ескере отырып жүзеге асырылуға тиіс.
2.3.4. Интеграцияланған жүйедегі Комиссияның интеграциялық сегментін дамыту шеңберінде міндеттерді жүзеге асыру кезінде бағдарламалық қамтылымның әзірленуі әзірлеу нұсқаларын басқару жүйесінде жүзеге асырылуға, сондай-ақ дәйекті және автоматтандырылған құрастыру, тестілеу және орналастыру тетіктері қамтамасыз етілуге тиіс.
3. Автоматтандыру объектілерінің сипаттамасы
3.1. Автоматтандыру объектілері туралы қысқаша мәліметтер
3.1.1. Интеграцияланған жүйені дамытудағы автоматтандыру объектілері:
1) Комиссия;
2) ұлттық сегменттердің интеграциялық шлюздерінің уәкілетті операторлары;
3) мүше мемлекеттердің сенім білдірілген үшінші тарапының (бұдан әрі – СҮТ) уәкілетті операторлары;
4) ортақ процестерді іске асыруға қатысатын уәкілетті органдар.
3.1.2. Осы техникалық тапсырманың 2.1.2-тармағында көрсетілген бағыттар бойынша Одақ қызметін реттеуге байланысты процестер автоматтандыру нысанасы болып табылады.
3.1.3. Интеграцияланған жүйенің құрамына Комиссияның интеграциялық сегменті және мына ұлттық сегменттер кіреді:
1) Армения Республикасының ұлттық сегменті;
2) Беларусь Республикасының ұлттық сегменті;
3) Қазақстан Республикасының ұлттық сегменті;
4) Қырғыз Республикасының ұлттық сегменті;
5) Ресей Федерациясының ұлттық сегменті.
3.1.4. Интеграцияланған жүйе уәкілетті органдар пайдаланатын және әзірлейтін ақпараттық жүйелерді басымдықпен ұштастыруға бағытталған, мүше мемлекеттер бұған дейін келіскен қағидаттарды ескере отырып құрылды. Мемлекетаралық ақпараттық өзара іс-қимылды талап ететін міндеттердің көпшілігі бойынша мүше мемлекеттердің әрқайсысында тәжірибе жинақталды, ұлттық заңнаманың ерекшелігін ескеретін тиісті бағдарламалық-техникалық шешімдер құрылды және пайдаланылады. Мүше мемлекеттердің ұлттық сегменттерінде ортақ процестердің келісілген енгізілуін қамтамасыз ету үшін ортақ процестерге қатысушылардың ақпараттық жүйелерін пысықтауды (құруды), оларды ұлттық сегменттерге қосуды және ақпараттық өзара іс-қимылды мемлекетаралық тестілеуді жүргізуді қамтамасыз ету қажет. Ұлттық сегменттердің ағымдағы жай-күйінің сипаттамасы осы техникалық тапсырманың 3.2-тармақшасында келтірілген.
3.1.5. Комиссияның интеграциялық сегментінің ағымдағы жай-күйінің сипаттамасы осы техникалық тапсырманың 3.3-тармақшасында келтірілген.
3.2. Ұлттық сегменттердің ағымдағы жай-күйінің сипаттамасы
3.2.1. Армения Республикасының ұлттық сегментінің ағымдағы жай-күйінің сипаттамасы
Армения Республикасының ұлттық сегменті Армения Республикасының уәкілетті органдары мен басқа мүше мемлекеттердің уәкілетті органдары арасындағы ақпараттық өзара іс-қимылды қамтамасыз етеді. Бұл ақпараттық өзара іс-қимыл интеграцияланған жүйенің инфрақұрылымын, сондай-ақ Беларусь Республикасының, Қазақстан Республикасының, Қырғыз Республикасының және Ресей Федерациясының уәкілетті органдарының деректерді берудің қолданыстағы жүйесін пайдалана отырып іске асырылады.
Армения Республикасының ұлттық сегментіне тапсырыс беруші Армения Республикасының Жоғары технологиялық өнеркәсіп министрлігі болып табылады. Интеграциялық шлюз және сенімді үшінші тарап операторы болып "EKENG" ЖАҚ анықталды.
Армения Республикасының ұлттық сегментінің интеграциялық шлюзі мен СҮТ сервистері Комиссияның интеграциялық сегментінің құрамында әзірленген үлгілік интеграциялық шлюзді бағдарламалық қамтамасыз ету негізінде іске асырылды.
Армения Республикасының ұлттық сегментінің интеграциялық шлюзі Армения Республикасының кеден қызметі мен мүше мемлекеттердің кеден органдары арасындағы ақпараттық өзара іс-қимылды іске асыру үшін де пайдаланылады.
Армения Республикасының ұлттық сегментінің интеграциялық шлюзінің Армения Республикасының кеден қызметінің ақпараттық жүйесімен өзара іс-қимылын қамтамасыз ету үшін арнаулы адаптер пайдаланылады.
3.2.2. Беларусь Республикасының ұлттық сегментінің ағымдағы жай-күйінің сипаттамасы
Беларусь Республикасының ұлттық сегментінің интеграциялық шлюзі мен СҮТ сервистері Комиссияның интеграциялық сегментінің құрамында әзірленген үлгілік бағдарламалық қамтамасыз ету негізінде іске асырылды.
Беларусь Республикасының Байланыс және ақпараттандыру министрлігі Беларусь Республикасының ұлттық сегментін құру, дамыту және пайдалану жөніндегі жұмыстарға тапсырыс беруші және ұйымдастырушы функцияларын жүзеге асырады (Беларусь Республикасы Президентінің 18.09.2019 № 350 Жарлығы). Осы Жарлықтың талаптарына сәйкес осы жұмыстарға тапсырыс беруші туралы ереже әзірленді.
Мемлекетаралық электрондық өзара іс-қимыл кезінде электрондық құжаттардың түпнұсқалығын тану жөніндегі сенім білдірілген үшінші тараптың ұлттық операторының, Беларусь Республикасының Ұлттық сегменті интеграциялық шлюзінің уәкілетті операторының функцияларын "Ұлттық электрондық қызметтер орталығы" республикалық унитарлық кәсіпорны жүзеге асырады (Беларусь Республикасы Президентінің 15.03.2016 № 98 Жарлығы).
3.2.3. Қазақстан Республикасы Ұлттық сегментінің ағымдағы жай-күйінің сипаттамасы
Қазақстан Республикасының ұлттық сегменті функционалдық жағынан мынадай компоненттерді қамтиды:
1) Қазақстан Республикасы ұлттық сегментінің интеграциялық шлюзі;
2) Қазақстан Республикасының СҮТ.
Қазақстан Республикасының Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрлігі Қазақстан Республикасының ұлттық сегментіне тапсырыс беруші болып табылады.
Қазақстан Республикасы ұлттық сегментінің интеграциялық шлюзі мен сенімді үшінші тарап операторы болып "Ұлттық ақпараттық технологиялар" акционерлік қоғамы айқындалды.
Қазақстан Республикасы ұлттық сегментінің интеграциялық шлюзін (бұдан әрі – Қазақстан Республикасының ұлттық шлюзі) және СҮТ сервистерін Қазақстан Республикасы дербес әзірледі.
Қазақстан Республикасы Ұлттық шлюзінің құрамында мынадай кіші жүйелер жұмыс істейді:
1) Комиссия ведомстволары мен Одаққа мүше мемлекеттердің ақпараттық жүйелері арасындағы хабарламаларды (сұрау салуларды, жауаптарды, өзге де қызметтік хабарламалар мен құжаттарды) қабылдау, өңдеу және маршруттау кіші жүйесі;
2) берілетін және сақталатын деректерді рұқсатсыз кіруден, өзгертуден, жоюдан және бұғаттаудан қорғауға арналған қауіпсіздік кіші жүйесі;
3) Қазақстан Республикасының ұлттық шлюзі көлік торабының рөлін атқаратын уәкілетті органдардың ақпараттық жүйелері арасында ақпарат алмасу процестерінің жай-күйін мониторингтеуге арналған мониторинг кіші жүйесі;
4) Одақ шеңберіндегі мемлекетаралық ақпараттық өзара іс-қимылға қатысатын Қазақстан Республикасы мемлекеттік органдарының ақпараттық жүйелерінің өзара іс-қимылы кезінде хабарламалар форматтарына, сервистерге және нормативтік-анықтамалық ақпаратты пайдалануға қойылатын талаптардың орындалуын қамтамасыз етуге арналған өзара іс-қимыл интерфейстері кіші жүйесі.
Қазақстан Республикасының ақпараттандыру саласындағы заңнамасына сәйкес ақпараттық жүйелерді Қазақстан Республикасының ұлттық шлюзімен интеграциялау "электрондық үкімет" шлюзі арқылы жүзеге асырылады.
Қазақстан Республикасының ұлттық шлюзі мүше мемлекеттердің ұлттық сегменттерінің шлюздерімен, Комиссияның интеграциялық шлюзімен интеграцияланған және штаттық режимде жұмыс істейді.
3.2.4. Қырғыз Республикасының ұлттық сегментінің ағымдағы жай-күйінің сипаттамасы
Қырғыз Республикасының ұлттық сегментінің интеграциялық шлюзі Комиссияның интеграциялық сегментінің құрамында әзірленген үлгілік интеграциялық шлюзді бағдарламалық қамтамасыз ету негізінде іске асырылды.
Қырғыз Республикасының Цифрлық даму министрлігі Қырғыз Республикасының ұлттық сегментіне тапсырыс беруші болып табылады. Қырғыз Республикасының ұлттық сегментінің интеграциялық шлюзі мен сенімді үшінші тарап операторы болып "Инфоком" мемлекеттік кәсіпорны айқындалды.
Қырғыз Республикасының ұлттық сегментінің интеграциялық шлюзі Қырғыз Республикасының уәкілетті органдарының мүше мемлекеттердің уәкілетті органдарымен және Комиссиямен ақпараттық өзара іс-қимылын қамтамасыз ету үшін пайдаланылады.
3.2.5. Ресей Федерациясының ұлттық сегментінің ағымдағы жай-күйінің сипаттамасы
Ресей Федерациясы Үкіметінің 2017 жылғы 30 наурыздағы № 583-р өкімімен бекітілген Еуразиялық экономикалық одақтың интеграцияланған ақпараттық жүйесінің Ресей Федерациясының ұлттық сегментін құру тұжырымдамасына сәйкес Ресей Федерациясының Цифрлық даму, байланыс және бұқаралық коммуникациялар министрлігі (бұдан әрі – Ресей Цифрмині) Еуразиялық экономикалық одақтың интеграцияланған ақпараттық жүйесінің Ресей Федерациясының ұлттық сегментін (бұдан әрі – ЕАЭО ИАЖ РФ ҰС) құру, оның жұмыс істеуін қамтамасыз ету және дамыту жөніндегі жұмыстарға мемлекеттік тапсырыс беруші – үйлестіруші болып табылады.
"Ақпарат, ақпараттық технологиялар және ақпаратты қорғау туралы" 2006 жылғы 27 шілдедегі № 149-ФЗ Федералдық заңның 14-бабының 5-бөлігіне сәйкес, сондай-ақ Ресей Федерациясы Үкіметінің 2017 жылғы 30 наурыздағы № 583-ө өкімімен бекітілген Еуразиялық экономикалық одақтың интеграцияланған ақпараттық жүйесінің Ресей Федерациясының ұлттық сегментін құру тұжырымдамасының "Ұлттық сегментті құру жөніндегі жұмыстарға мемлекеттік тапсырыс берушілер" деген бөлімінің екінші абзацына сәйкес Ресей Федерациясының ЕАЭО ИАЖ РФ ҰС интеграциялық шлюзінің операторы Ресей Цифрмині болып табылады.
ЕАЭО ИАЖ РФ ҰС интеграциялық шлюзінің ақпараттық жүйесінің (бұдан әрі – ИШ АЖ) техникалық операторының функцияларын ИШ АЖ техникалық сүйемелдеу және оның жұмыс істеуін қамтамасыз ету жөніндегі жұмыстарды орындауға субсидия беру туралы келісім шеңберінде "Восход" ҒЗИ ФМАМ жүзеге асырады.
"Ресей Федерациясының Байланыс және бұқаралық коммуникациялар министрлігі туралы ережеге өзгеріс енгізу туралы" Ресей Федерациясы Үкіметінің 2014 жылғы 24 шілдедегі № 698 қаулысымен Ресей Федерациясының халықаралық шарттарында оның электрондық құжаттарды алмасуға қатысуы көзделген болса, мұндай алмасу кезінде сенімді үшінші тараптың функцияларын Ресей Цифрмині орындайды деп белгіленген.
Осы қаулыны орындау үшін Ресей Федерациясының халықаралық шарттарында оның электрондық құжаттарды алмасуға қатысуы көзделген болса, мұндай алмасу кезіндегі сенімді үшінші тарап туралы ереже бекітілді (Ресей Федерациясының Байланыс және бұқаралық коммуникация министрлігінің сенімді үшінші тарап функциясын жүзеге асыруын қамтамасыз ету туралы" Ресей Байланыс министрлігінің 2017 жылғы 11 сәуірдегі № 187 бұйрығы).
ЕАЭО ИАЖ РФ ҰС сенім білдірілген үшінші тарапының ақпараттық жүйесінің (бұдан әрі – СҮТ АЖ) техникалық операторының функцияларын СҮТ АЖ техникалық сүйемелдеу және оның жұмыс істеуін қамтамасыз ету бойынша жұмыстарды орындауға субсидия беру туралы келісім шеңберінде "Восход" ҒЗИ ФМАМ жүзеге асырады.
ЕАЭО ИАЖ РФ ҰС құру және дамыту мына құқықтық актілерге сәйкес жүзеге асырылады:
"Ақпарат, ақпараттық технологиялар және ақпаратты қорғау туралы" 2006 жылғы 27 шілдедегі № 149-ФЗ Федералдық заң;
"Электрондық қолтаңба туралы" 2011 жылғы 6 сәуірдегі № 63-ФЗ Федералдық заң;
"Ресей Федерациясын 2030 жылға дейінгі кезеңге дамытудың ұлттық мақсаттары туралы" Ресей Федерациясы Президентінің 2020 жылғы 21 шілдедегі № 474 Жарлығы;
Ресей Федерациясы Үкіметінің 2017 жылғы 30 наурыздағы № 583-р өкімімен бекітілген ЕАЭО ИАЖ Ресей Федерациясының ұлттық сегментін құру тұжырымдамасы (ЕАЭО ИАЖ РФ ҰС құрудың негізгі мақсаттары мен функционалдық міндеттерін, оның ақпараттық-технологиялық архитектурасын, ақпараттық өзара іс-қимыл жасау және ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету тәртібін, құру, жұмыс істеу және даму кезеңдерін, сондай-ақ жұмыстарды қаржылық қамтамасыз ету көздерін анықтайды);
Ресей Федерациясы Үкіметінің 2014 жылғы 15 сәуірдегі № 313 қаулысымен бекітілген Ресей Федерациясының "Ақпараттық қоғам" мемлекеттік бағдарламасы;
"Ресей Федерациясының Байланыс және бұқаралық коммуникациялар министрлігі туралы ережеге өзгеріс енгізу туралы" Ресей Федерациясы Үкіметінің 2014 жылғы 24 шілдедегі № 698 қаулысы;
"Ведомствоаралық электрондық өзара іс-қимылдың бірыңғай жүйесі туралы" Ресей Федерациясы Үкіметінің 2010 жылғы 8 қыркүйектегі № 697 қаулысы;
"Мемлекеттік ақпараттық жүйелерді құру, дамыту, пайдалануға беру, пайдалану және пайдаланудан шығару және олардың дерекқорларындағы ақпаратты одан әрі сақтау тәртібіне қойылатын талаптар туралы" Ресей Федерациясы Үкіметінің 2015 жылғы 6 шілдедегі № 676 қаулысы;
"Ресей Федерациясының Байланыс және бұқаралық коммуникациялар министрлігінің аккредиттелген куәландырушы орталықтарға қатысты бас куәландырушы орталық функциясын жүзеге асыруын қамтамасыз ету туралы" Ресей Байланыс министрлігінің 2012 жылғы 13 сәуірдегі № 108 бұйрығы;
"Ресей Федерациясының Байланыс және бұқаралық коммуникация министрлігінің сенімді үшінші тарап қызметін жүзеге асыруын қамтамасыз ету туралы" Ресей Байланыс министрлігінің 2017 жылғы 11 сәуірдегі № 187 бұйрығы;
"Федералдық атқарушы органдардың ақпараттық жүйелерін Еуразиялық экономикалық одақтың интеграцияланған ақпараттық жүйесінің Ресей Федерациясының ұлттық сегментінің интеграциялық шлюзіне қосудың техникалық регламентін бекіту туралы" Ресей Федерациясының Цифрминінің 2020 жылғы 2 наурыздағы № 91 бұйрығы;
"Ведомствоаралық электрондық өзара іс-қимылдың бірыңғай жүйесінде ақпараттық жүйелердің өзара іс-қимылына қойылатын техникалық талаптарды бекіту туралы" Ресей Байланыс министрлігінің 2015 жылғы 23 маусымдағы № 210 бұйрығы;
"Мемлекеттік ақпараттық жүйелердегі мемлекеттік құпия болып табылмайтын ақпаратты қорғау туралы талаптарды бекіту туралы" Техникалық және экспорттық бақылау жөніндегі федералдық қызметтің 2013 жылғы 11 ақпандағы № 17 бұйрығы;
өзге де құқықтық актілер.
Еуразиялық экономикалық одақ туралы шартқа (Шартқа 3-қосымша) сәйкес ЕАЭО ИАЖ шеңберінде уәкілетті органдардың ақпараттық жүйелерінің және ЕЭК ақпараттық жүйелерінің ақпараттық өзара іс-қимылын қамтамасыз ететін ақпараттық жүйелер ЕАЭО ИАЖ РФ ҰС құрамына кіреді.
ЕАЭО ИАЖ РФ ҰС ақпараттық-технологиялық архитектурасы мына ақпараттық жүйелердің жиынтығы болып табылады:
1) мемлекетаралық ақпараттық өзара іс-қимылды іске асыру шеңберінде уәкілетті органдар пайдаланатын қолданбалы ақпараттық жүйелердің интеграциясын, сондай-ақ оларды ЕАЭО ИАЖ интеграциялық платформасына қосуды қамтамасыз ететін Ведомствоаралық электрондық өзара іс-қимылдың бірыңғай жүйесі (бұдан әрі – ВЭӨЖ).
ВЭӨЖ Ресей Федерациясы Үкіметінің 2010 жылғы 8 қыркүйектегі № 697 қаулысына сәйкес пайдалануға берілді.
Ресей Федерациясы Үкіметінің 2010 жылғы 8 қыркүйектегі № 697 қаулысына сәйкес Ресей Цифрмині мемлекеттік тапсырыс беруші және ВЭӨЖ операторы болып табылады. Өз кезегінде "Ростелеком" ЖАҚ ВЭӨЖ пайдалану және дамыту жөніндегі жұмыстардың жалғыз орындаушысы болып белгіленді;
2) ЕАЭО ИАЖ интеграциялық платформасына бірыңғай қосылу нүктесін қамтамасыз ететін ЕАЭО ИАЖ РФ ҰС интеграциялық шлюзінің ақпараттық жүйесі.
2016 жылы Ресей Цифрмині ЕАЭО ИАЖ РФ ҰС ИШ АЖ құруды және пайдалануға енгізуді қамтамасыз етті, оны ВЭӨЖ-бен және ЕАЭО ИАЖ интеграциялық платформасымен интеграциялауды қамтамасыз етті.
2017 жылы ЕАЭО ИАЖ Еуразиялық экономикалық комиссиясының интеграциялық сегментінің үлгілік бағдарламалық қамтылымы базасында Ресей Федерациясы әзірлеген ЕАЭО ИАЖ РФ ҰС ИШ АЖ пайдалануға енгізілді. Қазіргі уақытта осы жүйені техникалық сүйемелдеу және оның жұмыс істеуін қамтамасыз ету жүзеге асырылуда.
Ресей Цифрминінің 2020 жылғы 2 наурыздағы № 91 бұйрығымен федералдық атқарушы органдардың ақпараттық жүйелерін Еуразиялық экономикалық одақтың интеграцияланған ақпараттық жүйесінің Ресей Федерациясының ұлттық сегментінің интеграциялық шлюзіне қосудың техникалық регламенті бекітілді.
ЕАЭО ИАЖ РФ ҰС ИШ АЖ дамыту конкурстық негізде қамтамасыз етіледі;
3) ЕАЭО ИАЖ құралдарымен ЕАЭО шеңберінде ортақ процестерді іске асыру кезінде субъектілер электрондық құжаттармен трансшекаралық алмасу кезінде пайдаланған жағдайда электрондық қолтаңбаларға сенім кепілдігін қамтамасыз ететін ЕАЭО ИАЖ РФ ҰС сенім білдірілген үшінші тарапының ақпараттық жүйесі.
2017 жылы ЕАЭО ИАЖ Еуразиялық экономикалық комиссиясының интеграциялық сегментінің үлгілік бағдарламалық қамтылымы базасында ЕАЭО ИАЖ РФ ҰС СҮТ АЖ әзірленді.
2018 жылдан бастап ЕАЭО ИАЖ РФ ҰС СҮТ АЖ дамыту қамтамасыз етілуде, автономды сынақтар (ұлттық деңгей) жүргізілді, СҮТ АЖ тәжірибелік пайдалануға енгізілді.
ЕАЭО ИАЖ РФ ҰС СҮТ АЖ дамыту конкурстық негізде қамтамасыз етіледі;
4) тексеру кілттері сенім білдірілген тұлғалар берген электрондық қолтаңбаларды тексеру кілттерінің сертификаттарында көрсетілген электрондық қолтаңбаларды тексеруді қамтамасыз ететін, сондай-ақ сенім білдірілген тұлғалардың, сондай-ақ куәландырушы орталықпен сенім білдірілген тұлғалардың өзара электрондық өзара іс-қимылын қамтамасыз ететін Бас куәландырушы орталықтың ақпараттық жүйесі (бұдан әрі – БКО).
"Ресей Федерациясының Байланыс және бұқаралық коммуникация министрлігінің сенім білдірілген үшінші тарап функциясын жүзеге асыруын қамтамасыз ету туралы" Ресей Байланыс министрлігінің 2017 жылғы 11 сәуірдегі № 187 бұйрығымен "Ресей Федерациясының Байланыс және бұқаралық коммуникация министрлігінің бас куәландырушы функциясын жүзеге асыруын қамтамасыз ету туралы" Ресей Байланыс министрлігінің 2012 жылғы 13 сәуірдегі № 108 бұйрығымен бекітілген БКО ақпараттық жүйесі туралы ережеге аккредиттелген куәландырушы орталықтарға қатысты өзгерістер енгізілді. Аталған өзгерістерге сәйкес БКО ақпараттық жүйесі ЕАЭО ИАЖ РФ ҰС құрамдас бөлігі болып табылады.
БКО АЖ күні мен уақытын белгілеу сервисі, сондай-ақ БКО АЖ электрондық қолтаңбаларды тексеру сервисі Ресей Байланыс министрлігінің 2015 жылғы 23 маусымдағы № 210 бұйрығымен бекітілген ведомствоаралық электрондық өзара іс-қимылдың бірыңғай жүйесіндегі ақпараттық жүйелердің өзара іс-қимылына қойылатын техникалық талаптарға және Ведомствоаралық электрондық өзара іс-қимыл кезінде электрондық қолтаңбаны пайдалану жөніндегі әдістемелік ұсынымдарға сәйкес ВЭӨЖ-мен ақпараттық өзара іс-қимылды жүзеге асырады (ВЭӨЖ технологиялық порталында орналастырылған, https://smev.gosuslugi.ru/).
БКО АЖ операторы – Ресей Цифрмині.
Ресей Федерациясының ұлттық сегментінің құрамына Ресей Федерациясы Үкіметінің қаулыларына және/немесе өкімдеріне сәйкес басқа компоненттер де кіруі мүмкін.
3.3. Комиссияның интеграциялық сегментінің ағымдағы жай-күйінің сипаттамасы
3.3.1. Комиссияның интеграциялық сегменті мына компоненттерді қамтиды:
1) интеграцияланған жүйенің функционалдық кіші жүйелері:
Одақтың ақпараттық порталы;
ақпараттық-талдамалық кіші жүйе;
статистика кіші жүйесі;
жобалар мен бағдарламаларды басқару кіші жүйесі;
тәуекел салаларын талдау кіші жүйесі;
арнаулы құжат айналымы кіші жүйесі;
кедендік-тарифтік және тарифтік емес реттеу кіші жүйесі;
техникалық реттеу кіші жүйесі;
ортақ процестерді басқару кіші жүйесі;
2) интеграцияланған жүйенің кіші жүйелерін қамтамасыз ететін:
интеграциялық платформа;
нормативтік-анықтамалық ақпаратты, тізілімдер мен тіркелімдерді жүргізу кіші жүйесі;
ақпараттық қауіпсіздік кіші жүйесі;
мониторинг және басқару кіші жүйесі;
СҮТ кіші жүйесі;
3) интеграцияланған жүйенің СҮТ қызметінің куәландырушы орталығы;
4) Комиссияның куәландырушы орталығы.
3.3.2. Одақтың ақпараттық порталы әртүрлі санаттағы пайдаланушылардың Одақ туралы ақпаратқа, оның органдары мен олардың қызметіне, сондай-ақ ортақ процестерді іске асыру кезінде интеграцияланған жүйенің құралдарымен қалыптастырылатын Одақтың жалпы ақпараттық ресурстарына, оның ішінде нормативтік-анықтамалық, нормативтік-құқықтық, статистикалық және талдамалық ақпаратқа регламенттелген қолжетімділігін қамтамасыз етуге арналған.
3.3.3. Ақпараттық-талдамалық кіші жүйе шоғырландырылған ақпаратты қалыптастыру және талдау, талдамалық есепті нысандар мен жарияланымдарды дайындау негізінде Одақтың даму бағыттарын сипаттайтын және мүше мемлекеттердің макроэкономикалық саясатының негізгі бағдарларын іске асыратын базалық көрсеткіштерді модельдеуге, болжауға және бағалауға, әртүрлі көздерден деректерді жинауға және оларды талдамалық өңдеуге арналған.
3.3.4. Статистика кіші жүйесі Одақтың ресми статистикалық ақпаратын қалыптастыру және тарату мақсатында статистика саласындағы уәкілетті органдардан статистикалық деректерді жинауға, оларды сақтауға және өңдеуге арналған.
3.3.5. Жобалар мен бағдарламаларды басқару кіші жүйесі Комиссия шешімдерінің, өзге де жобалардың, бағдарламалар мен іс-шаралар жоспарларының іске асырылуын есепке алуға және мониторингтеуге арналған.
3.3.6. Тәуекел салаларын талдау ішкі жүйесі тәуекел салаларын сәйкестендіру, талдау және өңдеу процестерін автоматтандыруға, Одақтың жұмыс істеуі мен дамуына әсер етуі мүмкін сыртқы факторларға реакцияны бақылау және қамтамасыз ету бөлігінде тәуекелдердің ықтимал бағыттарын анықтауға, Комиссия шешімдерінің Одақтың жұмыс істеуі мен дамуына көзделмеген әсер ету тәуекелдерін азайтуға арналған.
3.3.7. Арнаулы құжат айналымы кіші жүйесі арнайы қорғау, демпингке қарсы және өтемақы тергеулерін жүргізу процесін автоматтандырылған қолдауға және Комиссияда осы процесс шеңберінде жүзеге асырылатын құжат айналымын автоматтандыруға арналған.
3.3.8. Кедендік-тарифтік және тарифтік емес реттеу кіші жүйесі ЕАЭО СЭҚ ТН, ЕАЭО БКТ және оларға қосымша ақпараттық (анықтамалық) материалдарды электрондық түрде пайдалану процестерін автоматтандырылған қолдауға, сондай-ақ кедендік-тарифтік және тарифтік емес реттеу шараларын есепке алуға арналған.
3.3.9. Техникалық реттеу кіші жүйесі Одақтың техникалық регламенттерін (Кеден одағының техникалық регламенттерін) әзірлеуді, Одақтың техникалық регламенттерін (Кеден одағының техникалық регламенттерін) іске асыру үшін қажетті мемлекетаралық стандарттардың тізбелерін қалыптастыруды және өзектілендіруді, мемлекетаралық стандарттарды әзірлеу бағдарламаларын қалыптастыру мен өзектілендіруді, сондай-ақ техникалық реттеу саласындағы өзге де ақпараттық материалдарды сақтау мен басқаруды қоса алғанда, техникалық реттеу саласындағы процестерді ақпараттық қолдауды қамтамасыз етуге арналған.
3.3.10. Ортақ процестерді басқару ішкі жүйесі Комиссияның интеграциялық сегменті шеңберінде ортақ процестердің орындалуын іске асыруды, сынақтан өткізуді және мониторингтеуді қамтамасыз етуге арналған.
3.3.11. Интеграцияланған жүйенің интеграциялық платформасы ортақ процестерді іске асыру шеңберінде уәкілетті органдардың, уәкілетті органдардың және Комиссияның ақпараттық жүйелері арасында электрондық деректер алмасуды қолдауға, сондай-ақ осындай ақпараттық жүйелердің құралдарымен ортақ ақпараттық ресурстарға қол жеткізуді қамтамасыз етуге арналған.
3.3.12. Нормативтік-анықтамалық ақпаратты, тізілімдер мен тіркелімдерді жүргізу кіші жүйесі Одақтың нормативтік-анықтамалық ақпаратын, сыныптауыштарды және ортақ процестерді іске асыру кезінде пайдаланылатын басқа да ақпаратты қамтитын дерекқорларды жүргізуді қамтамасыз етуге, Одақтың нормативтік-анықтамалық ақпаратын интеграциялық платформа құралдарымен мүше мемлекеттерге ұсынуға, сондай-ақ мұндай ақпаратты Одақтың ақпараттық порталының құралдарымен мүдделі тұлғалар мен уәкілетті органдар арасында таратуға арналған.
3.3.13. Ақпараттық қауіпсіздік кіші жүйесі деректерді өңдеу және Комиссияның интеграциялық сегментінде сақтау кезінде, сондай-ақ оларды ұлттық сегменттермен және сыртқы ақпараттық жүйелермен өзара іс-қимыл жасау кезінде байланыс арналары арқылы беру кезінде құпиялылықты, тұтастықты және қолжетімділікті қамтамасыз етуге арналған.
3.3.14. Мониторинг және басқару кіші жүйесі Комиссияның интеграциялық сегментінің компоненттерін мониторингтеу және жедел басқару функцияларын жүзеге асыруға арналған.
3.3.15. Интеграцияланған жүйенің СҮТ қызметінің құрамындағы СҮТ кіші жүйесі электрондық құжаттармен трансшекаралық алмасу кезінде сенім кепілдігін қамтамасыз етуге арналған.
3.3.16. СҮТ қызметінің куәландырушы орталығы СҮТ интеграцияланған жүйе қызметі шеңберінде мүше мемлекеттердің СҮТ сервистері мен Комиссия СҮТ кіші жүйесінің өзара іс-қимылын қамтамасыз ететін ЭЦҚ тексеру кілттерінің сертификаттарын басқарудың иерархиялық жүйесін құруға арналған.
3.3.17. Комиссияның куәландырушы орталығы Комиссия алқасының мүшелерін, Комиссияның лауазымды адамдары мен қызметкерлерін электрондық құжаттарға қол қою үшін ЭЦҚ кілттерінің сертификаттарымен қамтамасыз етуге арналған.
3.3.18. Интеграцияланған жүйенің бөлігі ретінде қолданыстағы кіші жүйелерді дамытудың және жаңа кіші жүйелерді құрудың алғышарттары
Интеграцияланған жүйені құру кезінде іске асырылатын кіші жүйелер мен компоненттердің жиынтығы интеграцияланған жүйенің алдына қойылған жаңа міндеттерді тиімді шешуге мүмкіндік бермейді, соның ішінде:
1) Одақтың цифрлық күн тәртібін іске асыру үшін, оның ішінде цифрлық бастамаларды пысықтау кезінде пилоттық жобаларды жүргізу кезінде интеграцияланған жүйенің компоненттерін пайдалану қажеттілігі;
2) ортақ процестерді әзірлеу, тестілеу және қолданысқа енгізу мерзімдерін қысқарту қажеттілігі;
3) интеграцияланған жүйенің инфрақұрылымдық компоненттерін дамыту қажеттілігі, интеграцияланған жүйенің ресурстарын пайдалануды басқару тиімділігін арттыру;
4) жеке тұлғалар мен шаруашылық жүргізуші субъектілердің интеграцияланған жүйенің ақпараттық ресурстарына және жинақталатын деректерге регламенттелген қолжетімділік тетіктерін дамыту қажеттілігі.
3.4. Функционалдық мүмкіндіктерді дамытудың негізгі бағыттары
3.4.1. Интеграцияланған жүйені дамытудың негізгі бағыттары Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесінің 2017 жылғы 22 тамыздағы № 100 шешімімен бекітілген Еуразиялық экономикалық одақтың интеграцияланған ақпараттық жүйесін дамытудың 2025 жылға дейінгі кезеңге арналған стратегиясының және Жоғары Еуразиялық экономикалық кеңестің 2017 жылғы 11 қазандағы № 12 шешімімен бекітілген Еуразиялық экономикалық одақтың 2025 жылға дейінгі цифрлық күн тәртібін іске асырудың негізгі бағыттарының ережелеріне негізделген.
3.4.2. Интеграцияланған жүйені дамыту интеграцияланған жүйені дамытуға арналған техникалық тапсырманың талаптарына қатысты оның функционалдық мүмкіндіктерін кеңейту және сапалық сипаттамаларын жақсарту, функционалдық және қамтамасыз ететін ішкі жүйелер мен компоненттердің құрамын нақтылау, сондай-ақ белгіленген мерзімде орындалмаған интеграцияланған жүйелерді дамытуға арналған техникалық тапсырманың талаптарын іске асыру негізінде жүзеге асырылуы тиіс.
3.4.3. Интеграцияланған жүйені дамытудың негізгі факторлары:
1) Одақтың цифрлық күн тәртібін іске асыру үшін интеграцияланған жүйенің компоненттерін пайдалану мүмкіндігін қамтамасыз ету;
2) Одақ құқығын дамытуға байланысты интеграцияланған жүйенің міндеттерін кеңейту;
3) интеграцияланған жүйе технологияларының негізінде және оларды қолдану арқылы цифрлық қадағалау жүйесін құру қажеттілігі;
4) интеграцияланған жүйені пайдаланушыларды, оның ішінде интеграцияланған жүйе шеңберінде электрондық деректер алмасу процестеріне қатысушыларды тіркеу және сәйкестендіру міндеттерін шешу қажеттілігі;
5) Одақ шеңберінде қолданыстағы және жаңа ортақ процестерді іске асыруды, дамытуды және олардың жұмыс істеуін қолдауды қамтамасыз ету қажеттілігі;
6) трансшекаралық сенім кеңістігін дамыту стратегиясына сәйкес жеке тұлғаларды электрондық өзара іс-қимыл процесіне барынша тарту үшін мемлекетаралық электрондық нотариат институтын және басқа да мемлекетаралық электрондық қызметтер көрсету институттарын қалыптастыру қажеттілігі (мүше мемлекеттердің трансшекаралық сенім кеңістігін құқықтық, техникалық және ұйымдастырушылық қамтамасыз етуді қалыптастырудың бірлескен тәсілдерінің келісілуі шартымен және мүше мемлекеттердің трансшекаралық ақпаратты қорғау саласындағы келісілген талаптарды орындауы негізінде);
7) Одақ құқығына сәйкес интеграцияланған жүйе құралдарымен интеграцияны қамтамасыз етуді талап ететін мүше мемлекеттердің ақпараттық ресурстарының санын ұлғайту;
8) Одақ шеңберінде нормативтік-анықтамалық, нормативтік-құқықтық, статистикалық және талдамалық ақпаратқа сұранысты арттыру және соның нәтижесінде интеграцияланған жүйенің кіші жүйелерінде сақталатын және өңделетін ақпараттың құрамы мен көлемін кеңейту;
9) жаңа ортақ процестерді іске асырудың жеделдігін арттыру үшін, сондай-ақ ақпараттық өзара іс-қимылдың жаңа қатысушыларын интеграцияланған жүйеге қосу кезінде шығындарды қысқарту үшін ортақ процестерді жобалау және іске асыру жөніндегі үлгілік шешімдерді құру қажеттілігі;
10) электрондық өзара іс-қимылдың кез келген субъектісіне өз өкілеттіктері (құқықтары) шеңберінде әртүрлі құрылғылардан интеграцияланған жүйе технологияларын пайдалана отырып іске асырылған ортақ ақпараттық ресурстарға, сервистерге, ортақ процестерге эксаумақтық, қорғалған, қауіпсіз қол жеткізу мүмкіндігін беру қажеттілігі;
11) трансшекаралық өзара іс-қимылдың мүмкіндіктерін кеңейту және қамтамасыз ету және электрондық нысанда қызметтер көрсету қажеттілігі;
12) ортақ процестер мен олардың қатысушылары туралы аумақтық бөлінген деректерді қалыптастыру және бірлесіп пайдалану тетіктерін әзірлеу және енгізу қажеттілігі;
13) цифрлық платформалардың интеграцияланған жүйесі шеңберінен тыс әзірленетін интеграцияланған жүйенің ресурстарына қосылу тетіктерін құру және дамыту қажеттілігі;
14) ортақ процестерді әзірлеу, тестілеу және қолданысқа енгізу мерзімдерін қысқарту қажеттілігі;
15) Одақтың цифрлық күн тәртібін іске асыру шеңберінде жобаларды іске асыру кезінде пилоттық жобаларды ұйымдастыру және жүргізу үшін жүйенің компоненттерін пайдалану қажеттілігі;
16) интеграцияланған жүйенің инфрақұрылымдық компоненттерін құру және одан әрі дамыту, интеграцияланған жүйенің ресурстарын басқару және пайдалану тиімділігін арттыру қажеттілігі;
17) жеке тұлғалар мен шаруашылық жүргізуші субъектілерге жүйенің функцияларына және жинақталатын деректерге (жалпы ақпараттық ресурстарға) қол жеткізу тетіктерін дамыту қажеттілігі.
3.4.4. Интеграциялық және экономикалық процестердің цифрлық трансформациясы интеграцияланған жүйені дамытудың мына басымдықтарын негіздейді:
1) интеграцияланған жүйенің ортақ ақпараттық ресурстары мен сервистерін пайдалану негізінде цифрлық платформаларды құру және дамыту;
2) мүше мемлекеттердің интеграцияланатын ақпараттық жүйелері мен ақпараттық ресурстарының үйлесімділігінің нормативтік, ұйымдастырушылық, семантикалық және техникалық деңгейлерін қамтамасыз ету;
3) интеграцияланған жүйені пайдаланушылар мен қатысушылар санының бірнеше есе өсуі (ақпараттық өзара іс-қимылдың сыртқы жүйелерін қоса алғанда);
4) ортақ процестерді жобалау, іске асыру, мемлекетаралық тестілеу және енгізу мерзімдерін қысқарту;
5) пилоттық жобаларды ұйымдастыру және жүргізу үшін жүйе компоненттерін пайдалану;
6) ортақ процестердің нәтижелілігі мен тиімділігін мониторингтеу және басқару технологияларын дамыту;
7) тауарларды, жүктерді, объектілерді және субъектілерді электрондық сәйкестендіру мүмкіндігін, оның ішінде Одақ шеңберінде цифрлық қадағалап отыру міндеттерін шешу үшін қамтамасыз ету;
8) интеграцияланған жүйе базасында мүше мемлекеттердің уәкілетті органдары мен Комиссияның ақпараттық жүйелерін пайдалана отырып, электрондық түрде сервистер мен мемлекетаралық қызметтер көрсету жөніндегі цифрлық платформа құру (мемлекетаралық қызметтерге байланысты мәселелер бойынша Одақ органдарының тиісті құқықтық актілері электрондық түрде қабылданған жағдайда);
9) ортақ процестер тізбесін өзектілендіру, ақпараттық өзара іс-қимыл регламенттерін, электрондық құжаттардың (электрондық түрдегі мәліметтер) құрылымы мен форматтарына қойылатын талаптарды нақтылау немесе өзгерту кезінде интеграцияланған жүйенің компоненттерін бейімдеу;
10) уәкілетті органдардың, ортақ процестерге басқа да қатысушылардың, үшінші елдердің, халықаралық ұйымдар мен интеграциялық бірлестіктердің интеграцияланған жүйесін пайдалана отырып, ақпараттық өзара іс-қимылға қосылу рәсімдерін оңайлату;
11) тауарларды, жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді, капиталды, жұмыс күшін және ақпаратты еркін және тиімді өткізуді іске асыруға және қамтамасыз етуге мүмкіндік беретін цифрлық сервистерді дамыту.
3.4.5. Осы техникалық тапсырма шеңберінде интеграцияланған жүйені функционалдық дамыту кезінде көрсетілген міндеттерді іске асыруды қамтамасыз ету мақсатында мынадай кіші жүйелер жобалануы, әзірленуі және енгізілуі тиіс:
1) цифрлық платформаларды интеграциялау кіші жүйесі;
2) инфрақұрылымдық платформа;
3) сервистерді басқарудың бағдарламалық кешені;
4) интеграциялық сегментті сақтау;
5) интеграцияланған жүйе пайдаланушыларын сәйкестендіру және аутентификациялау кіші жүйесі;
6) мемлекетаралық тестілеу кіші жүйесі;
7) цифрлық симулятор (ақпараттық-модельдеу кешені).
4. Жүйеге қойылатын талаптар
4.1. Жалпы жүйеге қойылатын талаптар
4.1.1. Жалпы талаптар
4.1.1.1. Интеграцияланған жүйені құру және дамыту кезінде мүше мемлекеттер мына принциптерге сүйенеді:
1) мүдделер ортақтығы және өзара пайда;
2) деректердің жалпы моделі негізінде интеграцияланған жүйе үшін ақпарат дайындаудың бірыңғай әдіснамалық тәсілдерін қолдану;
3) ақпараттың қолжетімділігі, дұрыстығы және толықтығы;
4) ақпаратты уақтылы ұсыну;
5) қазіргі заманғы ақпараттық технологиялар деңгейіне сәйкестігі;
6) уәкілетті органдардың ақпараттық жүйелерімен интеграциялау;
7) мүше мемлекеттердің ортақ ақпараттық ресурстарға тең қолжетімділігін қамтамасыз ету;
8) ұсынылған ақпаратты оны ұсынған мүше мемлекетке нұқсан келтірмей, мәлімделген мақсаттарда ғана пайдалану;
9) мәлімделген мақсаттарға сәйкес қауіпсіздік және ақпаратты пайдалану жөніндегі талаптардың сақталуын ескере отырып, әртүрлі санаттағы пайдаланушылар үшін интеграцияланған жүйенің ашықтығы;
10) интеграцияланған жүйені пайдалана отырып, уәкілетті органдар мен Комиссия арасындағы ақпараттық өзара іс-қимылды өтеусіз негізде жүзеге асыру.
4.1.1.2. Интеграцияланған жүйені дамыту кезінде мына талаптар сақталуға тиіс:
1) интеграцияланған жүйе уәкілетті органдардың ақпараттық жүйелерін алмастырмауға тиіс;
2) интеграцияланған жүйе мүше мемлекеттерден уәкілетті органдардың ақпараттық жүйелерінің ақпаратын қорғауды қамтамасыз ету құралдарына өзгерістер енгізуді талап етпеуге тиіс;
3) интеграцияланған жүйеде жалпы ақпараттық ресурстарға регламенттелген қолжетімділік ұйымдастырылуға тиіс;
4) интеграцияланған жүйенің архитектурасы сыртқы ақпараттық жүйелермен ақпараттық өзара іс-қимыл жасау мүмкіндігін көздеуге тиіс;
5) интеграцияланған жүйе Комиссия Кеңесі бекітетін құжаттаманың қағидалары мен талаптары бойынша ресімделген және заң күші бойынша қол қоюмен не қол қоюмен және мөрмен куәландырылған қағаз жеткізгіштегі ұқсас құжаттармен тең деп танылатын электрондық құжаттармен алмасу мүмкіндігін ұсынуға тиіс.
4.1.1.3. Интеграцияланған жүйені дамыту кезінде оны құру барысында алынған жұмыстардың нәтижелері ескерілуі керек.
4.1.1.4. Интеграцияланған жүйені дамыту кезінде интеграцияланған жүйенің кіші жүйелері мен компоненттерін олардың функционалдық мүмкіндіктерін, сақталатын және өңделетін деректердің көлемін кеңейту, ақпараттық өзара іс-қимылдың жаңа қатысушыларын қосу бөлігінде дамыту көзделуге тиіс. Жаңа міндеттерді шешу үшін қолданылатын технологияларды өзгертуге (нақтылауға), сондай-ақ жаңа кіші жүйелер мен компоненттерді құруға жол беріледі.
4.1.1.5. Интеграцияланған жүйені дамыту кезінде Комиссия мен мүше мемлекеттер ақпаратты қорғау саласындағы стандарттар мен өзге де техникалық нормативтік құқықтық актілерден басқа, халықаралық және мемлекетаралық стандарттар мен ұсынымдарды басшылыққа алуға тиіс.
4.1.1.6. Интеграцияланған жүйені дамыту, оның ішінде қойылған міндеттердің интеграцияланған жүйесі шеңберінде іске асыру үшін қажетті перспективалы және сыни технологиялар жиынтығын айқындауға және қолдануға және цифрлық платформалар мен сервистердің интеграцияланған жүйесінің ақпараттық ресурстары мен сервистерін пайдалану негізінде мүдделі тұлғалардың (бизнес-қоғамдастық, мүше мемлекеттердегі ақпараттық жүйелерді әзірлеушілердің) іске асыру мүмкіндігін қамтамасыз етуге негізделуге тиіс.
4.1.2. Жүйе құрылымына қойылатын талаптар
4.1.2.1. Ішкі жүйелердің тізімі, олардың мақсаты және негізгі сипаттамалары
4.1.2.1.1. Интеграцияланған жүйе Комиссияның интеграциялық сегменті мен қорғалған деректер арналарымен біріктірілген ұлттық сегменттердің жиынтығы болуы керек.
4.1.2.1.2. Интеграцияланған жүйенің сегменттері арасындағы өзара іс-қимыл интеграцияланған жүйенің әрбір сегментінің құрамына кіретін интеграциялық шлюздерді қамтитын бірыңғай интеграциялық платформаны пайдалану есебінен қамтамасыз етілуге тиіс.
4.1.2.1.3. Интеграцияланған жүйе Комиссияның интеграциялық сегментінде іске асырылатын функционалдық және қамтамасыз етуші кіші жүйелерді қамтуы тиіс.
4.1.2.1.4. Интеграцияланған жүйенің функционалдық кіші жүйелері әртүрлі санаттағы пайдаланушыларға (Одақ органдарының лауазымды тұлғалары мен қызметкерлеріне, мүше мемлекеттердің мемлекеттік билік органдарының қызметкерлеріне, шаруашылық жүргізуші субъектілерге, жеке тұлғаларға және басқа да мүдделі тұлғаларға) ортақ ақпараттық ресурстар мен сервистерге регламенттелген қолжетімділікті ұсынуға тиіс.
4.1.2.1.5. Интеграцияланған жүйенің кіші жүйелерін қамтамасыз ету интеграцияланған жүйенің сегменттері мен сыртқы ақпараттық жүйелер арасындағы ақпараттық өзара іс-қимылды қамтамасыз етуге, ақпаратты қорғауды қамтамасыз етуге, ақпаратты электронды түрде құжаттау инфрақұрылымын іске асыруға, жүйенің жұмыс істеуі және ортақ процестерді іске асыру үшін қажетті нормативтік-анықтамалық ақпаратты жүргізуге, интеграцияланған жүйенің жұмыс істеуін техникалық қамтамасыз етуге арналған.
4.1.2.1.6. Комиссияның интеграциялық сегменті мынадай кіші жүйелерді қамтуы тиіс:
1) функционалдық кіші жүйелер:
Одақтың ақпараттық порталы;
ақпараттық-талдамалық кіші жүйе;
статистика кіші жүйесі;
кедергілер мен тосқауылдарды талдау кіші жүйесі;
кедендік-тарифтік және тарифтік емес реттеу кіші жүйесі;
техникалық реттеу кіші жүйесі;
ортақ процестерді басқару кіші жүйесі;
мемлекетаралық тестілеу кіші жүйесі;
цифрлық симулятор (ақпараттық-модельдеу кешені);
2) кіші жүйелерді қамтамасыз ету:
интеграциялық платформа;
нормативтік-анықтамалық ақпаратты, тізілімдер мен тіркелімдерді жүргізу кіші жүйесі;
ақпараттық қауіпсіздік кіші жүйесі;
Комиссия СҮТ кіші жүйесі;
инфрақұрылымдық платформа;
интеграциялық сегментті сақтау;
интеграцияланған жүйенің пайдаланушыларын сәйкестендіру және аутентификациялау кіші жүйесі;
сыртқы экономикалық қызмет субъектілерін сәйкестендіру кіші жүйесі;
цифрлық платформаны интеграциялау кіші жүйесі;
СҮТ интеграцияланған жүйе қызметінің куәландырушы орталығы;
Комиссияның куәландырушы орталығы;
сервистерді басқарудың бағдарламалық кешені.
4.1.2.1.7. Осы техникалық тапсырманы іске асыру шеңберінде бұрын интеграцияланған жүйенің құрамында әзірленген мынадай кіші жүйелер Комиссияның ақпараттық жүйелерінің құрамына енгізу үшін интеграцияланған жүйенің құрамынан берілуге тиіс:
жобалар мен бағдарламаларды басқару кіші жүйесі;
арнаулы құжат айналымы кіші жүйесі;
Одақтың ақпараттық порталының құрамдас бөліктері (ақпараттық өзара іс-қимылды ұйымдастырумен байланысты емес бөлігінде), оның құрамында:
тұтас Одақтың ақпараттық порталы;
Одақтың ресми сайты;
Комиссияның ресми сайты;
цифрлық күн тәртібі порталы;
ресми нормативтік-құқықтық ақпарат порталы;
Комиссияның ішкі ақпараттық порталы;
нормативтік құқықтық актілерді олардың редакциялары мен оларға енгізілген өзгерістерді ескере отырып сақтауды және іздестіруді қамтамасыз ететін "ЕАЭО құқығы" ақпараттық ресурсы;
Одақтың оқыту порталы;
Одақ порталының мобильді қосымшасы;
Комиссияның куәландырушы орталығы.
4.1.2.1.8. Бұрын интеграцияланған жүйенің құрамында әзірленген мониторинг және басқару кіші жүйесі инфрақұрылымдық платформаның құрамына енгізілуі тиіс.
4.1.2.1.9. Ұлттық сегменттер функционалды түрде мына компоненттерді қамтуға тиіс:
1) ведомствоаралық ақпараттық өзара іс-қимыл жүйесі – уәкілетті органдардың ақпараттық жүйелерін мүше мемлекеттердің уәкілетті органдары арасында ақпараттық өзара іс-қимылды жүзеге асыруға, сондай-ақ ұлттық сегмент шеңберінде уәкілетті органдардың ақпараттық жүйелерін интеграциялауға мүмкіндік беретін интеграциялық платформаға қосуды қамтамасыз етуге тиіс;
2) ұлттық сегменттің СҮТ кіші жүйесі – электрондық құжаттармен трансшекаралық алмасу кезінде, оның ішінде Комиссия Кеңесі бекітетін құжаттаманың қағидалары мен талаптары бойынша ресімделген және қол қоюмен не қол қоюмен және мөрмен куәландырылған қағаз жеткізгіштегі ұқсас құжаттардың заң күші бойынша тең деп танылатын электрондық құжаттармен алмасуды қамтамасыз ету үшін сенім кепілдігін қамтамасыз ететін функциялардың жиынтығын орындауға тиіс. Ұлттық сегменттің СҮТ сервистерінің тізбесі осы техникалық тапсырманың талаптарына сәйкес интеграцияланған жүйені іске асыру процесінде белгіленеді;
3) инфрақұрылымдық платформа мониторинг және басқару құралдарымен – ұлттық сегменттің интеграциялық шлюзінің және осы тармақтың 2-тармақшасында көрсетілген кіші жүйенің жұмыс істеуін бақылауды қамтамасыз етуге тиіс;
4) ұлттық сегментті қорғаудың кіші жүйесі – деректерді өңдеу және ұлттық сегментте сақтау кезінде, сондай-ақ оларды Комиссияның интеграциялық сегментімен және басқа мүше мемлекеттердің ұлттық сегменттерімен өзара іс-қимыл жасау кезінде байланыс арналары арқылы беру кезінде олардың құпиялылығын, тұтастығын және қолжетімділігін қамтамасыз етуге тиіс. Ақпараттың құпиялылығын, тұтастығын, қолжетімділігін және сақталуын қамтамасыз ету үшін ұлттық сегментте тиісті мүше мемлекеттің ұлттық заңнамасына сәйкес ақпаратты қорғаудың құқықтық, ұйымдастырушылық және техникалық шараларының кешені қабылданады және іске асырылады.
4.1.2.1.10. Ұлттық сегменттер компоненттерінің құрамы мүше мемлекеттердің нормативтік құқықтық актілерін ескере отырып нақтылануы мүмкін.
4.1.2.1.11. Функционалдық жағынан ұлттық сегменттің құрамына кірмейтін уәкілетті органдардың ақпараттық жүйелері мүше мемлекеттің аумағында ортақ процестердің іске асырылуын қамтамасыз етуге тиіс. Егер ортақ процестерді іске асыру үшін қажетті функционалдылыққа уәкілетті органдардың ақпараттық жүйелері қолдау көрсетпесе және пысықтаулар көлемі мейлінше үлкен болса, Комиссияның интеграциялық сегменті шеңберінде іске асырылатын және интеграцияланған жүйенің ортақ процестерін басқарудың кіші жүйесі ұсынатын үлгілік шешімдер (базалық іске асырулардың компоненттері) пайдаланылуы мүмкін.
4.1.3. Жаңа кіші жүйелерді құруға қойылатын талаптар
4.1.3.1. Мемлекетаралық тестілеу кіші жүйесі
4.1.3.1.1. Мемлекетаралық тестілеу кіші жүйесі интеграцияланған жүйені пайдалана отырып, Одақ шеңберінде ортақ процестерді іске асыру және іске қосу кезінде ақпараттық өзара іс-қимылға қатысушылардың ақпараттық жүйелерін жөндеуді және тестілеуді жүргізуді қамтамасыз етуге арналған.
4.1.3.1.2. Мемлекетаралық тестілеу кіші жүйесі интеграцияланған жүйені құруға арналған техникалық тапсырманы іске асыру шеңберінде әзірленген кіші жүйелерге қатысты интеграцияланған жүйенің жаңа кіші жүйесі болып табылады.
4.1.3.1.3. Интеграцияланған жүйені мемлекетаралық тестілеу кіші жүйесі ортақ процестерді басқару кіші жүйесі және Одақтың ақпараттық порталы шеңберінде интеграцияланған жүйені құруға арналған техникалық тапсырманы іске асыру кезінде әзірленген ақпараттық-бағдарламалық шешімдерді пайдалана отырып құрылуға тиіс.
4.1.3.2. Цифрлық симулятор (ақпараттық-модельдеу кешені)
4.1.3.2.1. Цифрлық симулятор интеграцияланған жүйенің ақпараттық-модельдеу кешенінің функцияларын орындауы тиіс және пилоттық жобаларды жүргізу және жаңа интеграциялық жобаларды пысықтау үшін интеграцияланған жүйе компоненттерінің эксперименттік конфигурацияларын қалыптастыруға және пайдалануға арналған. Цифрлық симуляторды пайдалана отырып, мүше мемлекеттердің ұлттық сегменттерінің инфрақұрылымын тартпай-ақ эксперименттік процестер (пилоттық жобалар) әзірленуі және сынақтан өткізілуі тиіс.
4.1.3.2.2. Цифрлық симулятор интеграцияланған жүйені құруға арналған техникалық тапсырманы іске асыру шеңберінде әзірленген кіші жүйелерге қатысты интеграцияланған жүйенің жаңа кіші жүйесі болып табылады.
4.1.3.2.3. Цифрлық симулятор интеграцияланған жүйенің басқа кіші жүйелерін іске асыру кезінде пайдаланылатын ақпараттық-бағдарламалық шешімдерді ескере отырып құрылуы тиіс.
4.1.3.3. Инфрақұрылымдық платформа
4.1.3.3.1. Инфрақұрылымдық платформа интеграцияланған жүйенің интеграциялық сегментінің компоненттерін есептеу және телекоммуникациялық ресурстармен қамтамасыз етуге, сондай-ақ интеграцияланған жүйенің интеграциялық сегментінің инфрақұрылымдық компоненттерінің жұмыс істеуі мен басқарылуын қолдауға арналған.
4.1.3.3.2. Инфрақұрылымдық платформа интеграцияланған жүйені құруға арналған техникалық тапсырманы іске асыру шеңберінде әзірленген кіші жүйелерге қатысты интеграцияланған жүйенің жаңа кіші жүйесі болып табылады.
4.1.3.3.3. Инфрақұрылымдық платформа Комиссияның интеграциялық сегментінің есептеу инфрақұрылымын және мониторинг пен басқарудың кіші жүйесін құру кезінде әзірленген техникалық және ақпараттық-бағдарламалық шешімдерді дамыту негізінде құрылуға тиіс.
4.1.3.3.4. Инфрақұрылымдық платформа Комиссияның интеграциялық сегментінің кіші жүйелері үшін:
физикалық және виртуалды есептеу ресурстарын;
ИАЖ сегменттері арасындағы желілік байланыс пен негізгі инфрақұрылымдық сервистерді (LDAP, DNS, DHCP, NTP, маршруттау және т. б.);
бағдарламалық өнім жаңартуларын орталықтандырылған орнату сервистерін;
деректердің резервтік көшірмесін жасау, репликациялау және қалпына келтіру сервистерін;
есептеу ресурстарының қолжетімділігі мен өнімділігін мониторингтеу сервистерін қамтамасыз етуі керек.
4.1.3.4. Интеграциялық сегментті сақтау қоймасы
4.1.3.4.1. Интеграциялық сегментті сақтау қоймасы (интеграциялық сегмент деректерін сақтау және өңдеу кіші жүйесі) ортақ процестерді іске асыру, кіші жүйелердің жұмыс істеуі кезінде жинақталған деректерді, оның ішінде статистикалық ақпаратты, интеграцияланған жүйенің Комиссияның интеграциялық сегментінде өңделетін және сақталуға жататын басқа да деректер мен мәліметтерді алуға, өңдеуге, түрлендіруге, талдауға, сақтауға және ұсынуға арналған.
4.1.3.4.2. Интеграциялық сегменттің сақтау қоймасы интеграцияланған жүйені құруға арналған техникалық тапсырманы іске асыру шеңберінде әзірленген кіші жүйелерге қатысты интеграцияланған жүйенің жаңа кіші жүйесі болып табылады.
4.1.3.4.3. Сақтау қоймасы, оның ішінде ортақ процестерді басқару кіші жүйесін іске асыру кезінде әзірленген ақпараттық-бағдарламалық шешімдер негізінде құрылуы тиіс.
4.1.3.5. Интеграцияланған жүйенің пайдаланушыларын сәйкестендіру және аутентификациялау кіші жүйесі
4.1.3.5.1. Интеграцияланған жүйе пайдаланушыларын сәйкестендіру және аутентификациялау кіші жүйесі интеграцияланған жүйенің Комиссияның интеграциялық сегментінің құрамдас бөліктеріндегі субъектілерді (пайдаланушыларды, пайдалану персоналын, ортақ процестерге қатысушыларды және т. б.), сондай-ақ Комиссияның интеграциялық сегментінің веб-сервистерін сәйкестендіру мен аутентификациялаудың бірыңғай тетігін іске асыруға арналған.
4.1.3.5.2. Интеграцияланған жүйе пайдаланушыларын сәйкестендіру және аутентификациялау кіші жүйесі Комиссия субъектілерін сәйкестендіруді және аутентификациялауды, оның ішінде электрондық цифрлық қолтаңбаны тексеру кілттерінің сертификаттарын пайдалана отырып қамтамасыз етуге тиіс.
4.1.3.5.3. Интеграцияланған жүйені пайдаланушыларды сәйкестендіру және аутентификациялау кіші жүйесі сәйкестендіру және аутентификациялау сервистерін іске асыратын уәкілетті органдардың немесе мүше мемлекеттер ұйымдарының ақпараттық жүйелеріндегі субъектілерді сәйкестендіру және аутентификациялау нәтижелері негізінде мүше мемлекеттер үшін ортақ интеграцияланған жүйенің ақпараттық ресурстарында ұлттық сегменттер субъектілерінің аутентификациясын қамтамасыз етуге тиіс.
Интеграцияланған жүйе пайдаланушыларын сәйкестендіру мен аутентификациялау кіші жүйесінде осы жүйелерде жүргізілген пайдаланушыларды аутентификациялау нәтижелерін пайдалану мақсатында мүше мемлекеттердің ұлттық сәйкестендіру және аутентификациялау жүйелерімен (олар болған кезде) өзара іс-қимыл тетіктері іске асырылуға тиіс.
4.1.3.5.4. Интеграцияланған жүйе пайдаланушыларын сәйкестендіру және аутентификациялау кіші жүйесі электрондық цифрлық қолтаңба (электрондық қолтаңба) сертификаттарын пайдалана отырып, субъектілерді сәйкестендіру және аутентификациялау мүмкіндігін қолдауы тиіс.
4.1.3.5.5. Интеграцияланған жүйені пайдаланушыларды сәйкестендіру және аутентификациялау кіші жүйесі интеграцияланған жүйені құруға арналған техникалық тапсырманы іске асыру шеңберінде әзірленген кіші жүйелерге қатысты интеграцияланған жүйенің жаңа кіші жүйесі болып табылады.
4.1.3.6. Цифрлық платформаны интеграциялау кіші жүйесі
4.1.3.6.1. Цифрлық платформаларды интеграциялау кіші жүйесі сервистерді, деректерді (жалпы ақпараттық ресурстарды) пайдалану мүмкіндігін қамтамасыз етуге және цифрлық платформалардың сервистері мен қосымшаларын, оның ішінде интеграцияланған жүйе шеңберінен тыс құрылатын сыртқы платформаларды іске асыру кезінде арналған.
4.1.3.6.2. Цифрлық платформаларды интеграциялау кіші жүйесі интеграцияланған жүйені құруға арналған техникалық тапсырманы іске асыру шеңберінде әзірленген кіші жүйелерге қатысты интеграцияланған жүйенің жаңа кіші жүйесі болып табылады.
4.1.3.7. Сервистерді басқарудың бағдарламалық кешені
4.1.3.7.1. Сервистерді басқарудың бағдарламалық кешені:
бастапқы коды ашық контейнерлік оркестрация жүйесін;
қосымшалар деңгейінің желіаралық экранын;
бастапқы коды ашық, кіріктірілген және пайдаланушы анықтаған деректер түрлерінің кең ауқымын қолдауға тиіс реляциялық база сервистерін;
бастапқы коды ашық, деректердің үлкен көлемін сақтауды қамтамасыз етуге тиіс құжатқа бағдарланған реляциялық емес деректер базасының сервистерін;
бастапқы коды ашық, көлденең масштабтау мүмкіндігі болуға және транзакциялықтың функционалдығын қамтуға тиіс таратылған бағдарламалық брокерді пайдалана отырып, контейнерленген қосымшалар базасында іске асырылған Комиссияның интеграциялық сегментінің сервистерін орналастыру, үйлестіру және өмірлік циклін басқару міндеттерін автоматтандыруға арналған.
4.1.3.7.2. TLS хаттамасын пайдалануды қолдайтын оның құрамындағы әрбір компонент үшін сервистерді басқарудың бағдарламалық кешені Комиссияның куәландырушы орталығы шығарған TLS сертификаттарын пайдалануы тиіс.
4.1.3.7.3. Сервистерді басқарудың бағдарламалық кешені интеграцияланған жүйені құруға арналған техникалық тапсырманы іске асыру шеңберінде әзірленген компоненттерге қатысты интеграцияланған жүйенің жаңа құрамдас бөлігі болып табылады.
4.1.4. Кіші жүйелерді дамытуға қойылатын талаптар
4.1.4.1. Одақтың ақпараттық порталы
4.1.4.1.1. Одақтың ақпараттық порталы әртүрлі санаттағы пайдаланушылардың Одақ туралы ақпаратқа, оның органдары мен олардың қызметіне, сондай-ақ ортақ процестерді іске асыру кезінде интеграцияланған жүйенің құралдарымен қалыптастырылатын Одақтың жалпы ақпараттық ресурстарына, оның ішінде нормативтік-анықтамалық, нормативтік-құқықтық, статистикалық және талдамалық ақпаратқа регламенттелген қолжетімділігін қамтамасыз етуге арналған.
4.1.4.1.2. Одақтың ақпараттық порталы мынадай бағыттар шеңберінде дамуға тиіс:
1) порталдың бағдарламалық компоненттерін біріздендіру;
2) пайдаланушылармен және сыртқы жүйелермен өзара іс-қимыл бойынша Одақ порталының мүмкіндіктерін кеңейту;
3) цифрлық платформалардың сервистері мен компоненттерін құру үшін қажетті функцияларды іске асыру;
4) интеграциялық сегмент қоймасымен интеграциялау;
5) Одақ порталы ақпаратының қолжетімділігін арттыру, деректерді ұсыну сервистерін дамыту, Одақ органдарының қызметі туралы мүдделі тұлғаларды хабардар ету жөніндегі мүмкіндіктерді кеңейту;
6) мүдделі субъектілерге мемлекетаралық электрондық қызметтерге регламенттелген қолжетімділік беру;
7) ақпараттық өзара іс-қимыл хаттамаларына және интеграциялық платформа сервистерінің оқиғаларына регламенттелген қолжетімділікті қамтамасыз ету;
8) технологиялық платформаны жетілдіру;
9) порталдың мобильді шешімінің мүмкіндіктерін кеңейту.
4.1.4.2. Ақпараттық-талдамалық кіші жүйе
4.1.4.2.1. Ақпараттық-талдамалық кіші жүйе шоғырландырылған ақпаратты қалыптастыру және талдау, талдамалық есептілік нысандары мен жарияланымдарды дайындау негізінде әртүрлі көздерден деректерді жинауға және оларды талдамалық тұрғыдан өңдеуге арналған.
4.1.4.2.2. Ақпараттық-талдамалық кіші жүйе мына бағыттар шеңберінде дамуға тиіс:
1) деректердің талдамалық витриналарының құрамын кеңейту, деректердің талдамалық витриналарын, сұрау салуларды, талдамалық есептік нысандар мен жарияланымдарды қалыптастыру кезінде деректерді өңдеудің қосымша алгоритмдерін іске асыру;
2) цифрлық платформалар шеңберінде пайдалану мақсатында талдамалық сервистерді іске асыру;
3) талдамалық міндеттерді қалыптастыру мақсаттары үшін деректерді өңдеудің қосымша алгоритмдерін іске асыру;
4) сыртқы көздерден деректерді автоматты түрде жинауды қамтамасыз ету бөлігінде технологиялық мүмкіндіктерді кеңейту;
5) деректерді бірыңғай сақтау есебінен интеграцияланған жүйенің көмегімен іске асырылатын ортақ процестердің сервистерімен толассыз интеграциялауды қамтамасыз ету;
6) ортақ процестердің деректері бойынша шоғырландырылған есептілікті қалыптастыру.
4.1.4.3. Статистика кіші жүйесі
4.1.4.3.1. Статистика кіші жүйесі Одақтың ресми статистикалық ақпаратын қалыптастыру және тарату мақсатында статистика саласындағы уәкілетті органдардан статистикалық деректерді жинауға, оларды сақтауға және өңдеуге арналған
4.1.4.3.2. Статистика кіші жүйесі келесі бағыттар шеңберінде дамуға тиіс:
1) статистика мақсаттары үшін пайдаланылатын нормативтік-анықтамалық ақпаратты қалыптастыру және жүргізу бөлігінде функцияларды дамыту;
2) мүше мемлекеттердің уәкілетті органдарынан статистикалық деректерді алу (жинау) тетіктерін дамыту;
3) кіші жүйенің метадеректерін қалыптастыру, жүргізу және өңдеу тетіктерін дамыту;
4) жиналатын статистикалық деректерді форматты-логикалық бақылау тетіктерін дамыту;
5) статистикалық деректердің жаңа көздерін қосу тетіктерін дамыту;
6) уәкілетті органдар әртүрлі технологиялық форматтар мен құрылымдарда статистикалық деректерді ұсынған кезде деректерді автоматтандырылған өңдеу тетіктерін дамыту;
7) интеграцияланған жүйенің кіші жүйелерімен, оның ішінде ақпараттық-талдамалық кіші жүйемен интеграциялау тетіктерін дамыту;
8) статистика кіші жүйесінің метадеректері өзгерген кезде пайдаланушыларға ескерту мен оларды құлағдар ету тетігін жетілдіру;
9) статистика кіші жүйесінің метадеректерін сүзгіден өткізу, іздеу және ұсыну тетіктерін жетілдіру;
10) статистика кіші жүйесінің аспаптық құралдары мен пайдаланушы интерфейсін жетілдіру және дамыту;
11) Одаққа жаңа мүше мемлекеттердің қабылдануына байланысты статистикалық деректерді жинау, өңдеу және ұсыну тетіктерін кеңейту және дамыту;
12) регламенттік есептерді қалыптастыру тетіктерін интеграциялау.
4.1.4.4. Жобалар мен бағдарламаларды басқару кіші жүйесі
4.1.4.4.1. Осы техникалық тапсырманы іске асыру шеңберінде жобалар мен бағдарламаларды басқару кіші жүйесі интеграцияланған жүйенің құрамынан шығарылып, Комиссияның ішкі ақпараттық жүйелерінің құрамына ауыстырылуға тиіс.
4.1.4.4.2. Осы техникалық тапсырманы іске асыру шеңберінде жобалар мен бағдарламаларды басқару кіші жүйесінің функционалдық мүмкіндіктерін дамыту мынадай бағыттар шеңберінде кіші жүйенің дұрыс жұмыс істеуін қамтамасыз ету үшін көзделеді:
1) жүйенің талдамалық мүмкіндіктерін дамыту;
2) пайдаланушылардың жұмыс істеу ыңғайлылығын арттыру және кіші жүйенің пайдаланушы интерфейстерін жетілдіру
3) комиссияның ішкі ақпараттық жүйелерімен интеграциялау.
4.1.4.5. Тосқауылдар мен кедергілерді талдау кіші жүйесі
4.1.4.5.1. Тосқауылдар мен кедергілерді талдау кіші жүйесі тәуекелдер салаларын талдаудың бұрын әзірленген кіші жүйесін дамыту болып табылады және Одақтың жұмыс істеуі мен дамуына әсер етуі мүмкін сыртқы факторларға реакцияны қадағалау және қамтамасыз ету бөлігінде сәйкестендіру, талдау және ақпаратты өңдеу процестерін автоматтандыруға, Одақтың сыртқы және ведомствоаралық тосқауылдары мен кедергілерін мониторингтеуге, Комиссия шешімдері жобаларының реттеуші әсерінің тәуекелдерін бағалауға және Комиссия шешімдерінің Одақтың жұмыс істеуі мен дамуына көзделмеген әсерін барынша азайтуға арналған.
4.1.4.5.2. Тосқауылдар мен кедергілерді талдаудың кіші жүйесі мынадай бағыттар шеңберінде бұрын әзірленген тәуекел салаларын талдау кіші жүйесінің функционалдық мүмкіндіктерін кеңейту есебінен дамытылуға тиіс:
1) қолданыстағы және әлеуетті тосқауылдар мен кедергілер туралы деректерді жинау мен жинақтауды жүзеге асыруға негіз болатын көздер тізбесін кеңейту;
2) ортақ процестерді іске асыру кезінде қоймада жиналатын деректерді автоматтандырылған өңдеуді қамтамасыз ету;
3) көрсеткіштер жүйесін, көрсеткіштерді есептеу және тосқауылдар мен кедергілерді анықтау үшін автоматтандырылған тетіктерді жүргізу;
4) тосқауылдар мен кедергілерді анықтау туралы хабарламалар тетіктерін дамыту;
5) кедергілерді жоюды бақылау тетіктерін дамыту.
4.1.4.6. Арнаулы құжат айналымы кіші жүйесі
4.1.4.6.1. Арнаулы құжат айналымы кіші жүйесі арнайы қорғау, демпингке қарсы және өтемақы тергеулерін жүргізу процесін автоматтандырылған қолдауға және Комиссияда осы процесс шеңберінде жүзеге асырылатын құжат айналымын автоматтандыруға арналған.
4.1.4.6.2. Осы техникалық тапсырманы іске асыру шеңберіндегі арнаулы құжат айналымы кіші жүйесі интеграцияланған жүйенің құрамынан шығарылуға және Комиссияның ішкі ақпараттық жүйелерінің құрамына ауыстырылуға тиіс.
4.1.4.6.3. Осы техникалық тапсырманы іске асыру шеңберінде арнаулы құжат айналымы кіші жүйесін дұрыс жұмыс істеуін қамтамасыз ету үшін оны Одақ органдарының арнайы қорғау, демпингке қарсы және өтемақы тергеулерін жүргізуді регламенттейтін құқықтық актілеріндегі ықтимал өзгерістерді ескере отырып пысықтау көзделеді.
4.1.4.7. Кедендік-тарифтік және тарифтік емес реттеу кіші жүйесі
4.1.4.7.1. Кедендік-тарифтік және тарифтік емес реттеу кіші жүйесі ЕАЭО СЭҚ ТН, ЕАЭО БКТ электрондық түрде пайдалану процестерін автоматтандырылған қолдауға, кедендік-тарифтік және тарифтік емес реттеу шараларын есепке алуға арналған.
4.1.4.7.2. Кедендік-тарифтік және тарифтік емес реттеу кіші жүйесі мынадай бағыттар шеңберінде дамуға тиіс:
1) ЕАЭО СЭҚ ТН және ЕАЭО БКТ-ға өзгерістер енгізу, Одақ құқығына кіретін ЕАЭО СЭҚ ТН және ЕАЭО БКТ-ға байланысты актілерге өзгерістер енгізу қажеттігін талдау және анықтау жөніндегі құжаттардың жобаларын қалыптастыру тетіктерін дамыту;
2) интеграцияланған жүйенің басқа кіші жүйелерімен интеграциялану тетіктерін дамыту.
4.1.4.8. Техникалық реттеу кіші жүйесі
4.1.4.8.1. Техникалық реттеу кіші жүйесі техникалық реттеу, санитариялық, ветеринариялық-санитариялық және карантиндік фитосанитариялық шараларды қолдану, дәрілік заттар мен медициналық бұйымдардың айналысын реттеу (бұдан әрі – техникалық реттеу, СФС-шараларды қолдану және дәрілік заттар мен медициналық бұйымдардың айналысы салаларындағы құжаттар мен мәліметтерді әзірлеуге, сақтауға және жүйелеуге, сондай-ақ көрсетілген салалардағы ақпараттық материалдарды басқаруға арналған.
4.1.4.8.2. Техникалық реттеу кіші жүйесі мынадай бағыттар шеңберінде дамуға тиіс:
1) Техникалық реттеу, ветеринариялық, санитариялық және фитосанитариялық шараларды (бұдан әрі – СФС-шаралар) қолдану және кез келген түрдегі дәрілік заттар мен медициналық бұйымдардың құрылымдық түрдегі айналысы (бұдан әрі – "цифрлық құжат") салаларында нормативтік құжаттардың мазмұнын жүргізу үшін жалпы платформаны жаңғырту;
2) "цифрлық құжаттарды" қалыптастыру тетіктерін жетілдіру;
3) пайдаланушылардың жұмыс істеу ыңғайлылығын арттыру және техникалық реттеу кіші жүйесінің пайдаланушы интерфейстерін жетілдіру;
4) техникалық реттеу кіші жүйесінің талап етілетін функцияларын іске асыру, қажетті ақпарат пен мәліметтерді, оның ішінде интеграциялық сегменттің деректер қоймасын алу және беру бөлігінде, сондай-ақ цифрлық платформалар құру кезінде аралас кіші жүйелермен және ортақ процестермен интеграциялау тетіктерін дамыту;
5) Одақтың ақпараттық порталында өзекті "цифрлық құжаттарды" және олармен байланысты мәліметтерді жариялау тетіктерін дамыту;
6) бақылаудағы өнімге және сәйкестікті бағалаудың қолданылатын рәсімдеріне (бұдан әрі – талаптар) қатысты техникалық реттеу, СФС-шараларды қолдану және дәрілік заттар мен медициналық бұйымдардың айналысы салаларында құжаттарды әзірлеу мен талаптарды қолдануды талдау құралдарын жетілдіру;
7) жекелеген функционалдық компоненттерді (бағдарламалық модульдерді), оның ішінде техникалық реттеу процестерін қолдауға, санитариялық, ветеринариялық-санитариялық және карантиндік фитосанитариялық шараларды қолдануға, дәрілік заттардың ортақ нарығын реттеуге, медициналық бұйымдардың ортақ нарығын реттеуге арналған бөлуді ескере отырып, техникалық реттеу кіші жүйесінің ішкі құрылымын дамыту;
8) техникалық реттеу, СФС-шараларды қолдану және дәрілік заттар мен медициналық бұйымдардың айналысы салаларындағы ортақ процестердің мәліметтер тізбесі мен құрамын, ақпараттық ресурстарын (бұдан әрі – ортақ процестердің ақпараттық ресурстары) кеңейту;
9) Одақтың нормативтік құқықтық базасының өзгеруін, Одақтың цифрлық күн тәртібі шеңберінде жобаларды іске асыруды, ортақ процестерді қолданысқа енгізуді, аралас жүйелер құрамын және олармен өзара іс-қимыл түрлерін кеңейтуді (өзгертуді) ескере отырып, техникалық реттеу кіші жүйесінің функционалдық мүмкіндіктерін жаңғырту және дамыту.
4.1.4.9. Ортақ процестерді басқару кіші жүйесі
4.1.4.9.1. Ортақ процестерді басқару кіші жүйесі Комиссияның интеграциялық сегменті шеңберінде ортақ процестерді іске асыруды қамтамасыз етуге арналған.
4.1.4.9.2. Ортақ процестерді басқару кіші жүйесі мына бағыттар шеңберінде дамуға тиіс:
1) ортақ процестердің технологиялық құжаттарында белгіленетін талаптарға сәйкес ортақ процестердің операцияларын базалық іске асыруды қамтамасыз ететін біріздендірілген компоненттерді іске асыру;
2) сервистерді іске асыру және ортақ процестерді іске қосу (қолданысқа енгізу) үшін уақытты қысқартуды қамтамасыз ететін біріздендірілген компоненттерді іске асыру;
3) ортақ процестерді іске асырудың ағымдағы мәртебесі туралы деректерді жинау тетіктерін кеңейту;
4) заманауи шешімдер мен тәсілдерді (оның ішінде микросервистік сәулет компоненттерін) енгізу бөлігінде архитектураны жетілдіру;
5) ортақ процестерді іске асыру кезінде жинақталатын деректерді талдау және бақылау кезінде оны пайдалану мақсатында интеграциялық сегменттің деректер қоймасымен интеграциялау;
6) өзара әрекеттесудің бағдарламалық интерфейстерін біріздендіру;
7) ортақ процестер шеңберінде жүзеге асырылатын ақпараттық өзара іс-қимыл мониторингінің, оның ішінде штаттан тыс жағдайлардың мониторингінің тетіктерін жетілдіру.
4.1.4.10. Сыртқы экономикалық қызмет субъектілерін сәйкестендіру кіші жүйесі
4.1.4.10.1. Сыртқы экономикалық қызмет субъектілерін сәйкестендіру кіші жүйесі Одақтың кедендік аумағында сыртқы экономикалық қызметке қатысушыларды бірегей сәйкестендіруді қамтамасыз етуге арналған.
4.1.4.10.2. Сыртқы экономикалық қызмет субъектілерін сәйкестендіру кіші жүйесі Одақтың кедендік аумағында, оның ішінде интеграцияланған жүйені пайдаланушылар болып табылмайтын сыртқы экономикалық қызметке қатысушылардың бірегей сәйкестендіру нөмірлерінің ақпараттық базасын қалыптастыруды, жүргізуді және пайдалануды қамтамасыз етуге тиіс.
4.1.4.10.3. Сыртқы экономикалық қызмет субъектілерін сәйкестендіру кіші жүйесі мүше мемлекеттерде пайдаланылатын заңды тұлғалар мен дара кәсіпкерлерді мемлекеттік тіркеудің ұлттық жүйелерімен өзара іс-қимыл жасауға тиіс, бірақ аталған ұлттық жүйелердің бөлігі болып табылмайды және олардың функцияларын алмастырмайды.
4.1.4.11. Интеграциялық платформа
4.1.4.11.1. Интеграциялық платформа уәкілетті органдар мен Комиссияның ақпараттық жүйелері арасында электрондық деректер алмасуды қолдауға, осындай ақпараттық жүйелер құралдарының ортақ ақпараттық ресурстарға қолжетімділігін қамтамасыз етуге, сондай-ақ сыртқы ақпараттық жүйелермен (интеграциялық бірлестіктердің, халықаралық ұйымдардың және Одаққа мүше болып табылмайтын мемлекеттердің ақпараттық жүйелері) электрондық деректер алмасуды қамтамасыз етуге арналған.
4.1.4.11.2. Интеграциялық платформа мына бағыттар шеңберінде дамуға тиіс:
1) интеграциялық шлюздердің функцияларына қол жеткізудің бағдарламалық интерфейстерін дамыту;
2) интеграциялық платформаның қолжетімділігі мен істен шығуға төзімділігін арттыру;
3) цифрлық платформалардың компоненттері мен сервистерін құру кезінде интеграциялық функцияларды іске асыру;
4) өзара әрекеттесудің бағдарламалық интерфейстерін біріздендіру;
5) еркін бағдарламалық қамтамасыз ету қағидаттарына жауап беретін бағдарламалық шешімдерді пайдалануды ескере отырып жаңғырту;
6) заманауи шешімдер мен тәсілдерді (оның ішінде микро сервистік архитектураны) енгізу бөлігінде архитектураны жетілдіру.
4.1.4.12. Нормативтік-анықтамалық ақпаратты, тізілімдер мен тіркелімдерді жүргізу кіші жүйесі
4.1.4.12.1. Нормативтік-анықтамалық ақпаратты, тізілімдер мен тіркелімдерді жүргізу кіші жүйесі Одақтың нормативтік-анықтамалық ақпаратын, сыныптауыштарды және ортақ процестерді іске асыру кезінде пайдаланылатын басқа да ақпаратты қамтитын дерекқорларды жүргізуді қамтамасыз етуге, Одақтың нормативтік-анықтамалық ақпаратын интеграциялық платформа құралдарымен мүше мемлекеттерге ұсынуға, сондай-ақ осындай ақпаратты мүдделі тұлғалар мен уәкілетті органдар арасында құралдармен таратуға арналған Одақтың ақпараттық порталы.
4.1.4.12.2. Нормативтік-анықтамалық ақпаратты, тізілімдер мен тіркелімдерді жүргізу кіші жүйесі мынадай бағыттар шеңберінде дамуға тиіс:
1) Одақтың нормативтік-анықтамалық ақпаратын, сыныптауыштарды және ортақ процестерді іске асыру кезінде пайдаланылатын басқа да ақпаратты қамтитын деректер базасын кеңейту;
2) Одақтың нормативтік-анықтамалық ақпаратында қамтылған деректердің сапасын қамтамасыз ету жөніндегі функцияларды кеңейту;
3) Комиссияның интеграциялық сегментінің аралас кіші жүйелерімен және Комиссияның ішкі ақпараттық жүйелерімен интеграция тетіктерін дамыту;
4) өзара әрекеттесудің бағдарламалық интерфейстерін біріздендіру;
5) еркін бағдарламалық қамтамасыз ету қағидаттарына жауап беретін бағдарламалық шешімдерді пайдалануды ескере отырып жаңғырту;
6) заманауи шешімдер мен тәсілдерді (оның ішінде микро сервистік архитектураны) енгізу бөлігінде архитектураны жетілдіру.
4.1.4.13. Ақпараттық қауіпсіздік кіші жүйесі
4.1.4.13.1. Ақпараттық қауіпсіздік кіші жүйесі деректерді өңдеу және Комиссияның интеграциялық сегментінде сақтау кезінде, сондай-ақ оларды ұлттық сегменттермен өзара іс-қимыл жасау кезінде байланыс арналары арқылы беру кезінде құпиялылықты, тұтастықты және қолжетімділікті қамтамасыз етуге арналған.
4.1.4.13.2. Ақпараттық қауіпсіздік кіші жүйесі мынадай бағыттар шеңберінде дамуға тиіс:
1) Комиссияның интеграциялық сегментінде ақпаратты қорғаудың ұйымдастырушылық және құқықтық тәсілдерін дамыту;
2) даму процесінде Комиссияның интеграциялық сегменті архитектурасының өзгеруіне байланысты ақпарат қауіпсіздігіне төнетін қатерлерді анықтау және бейтараптандыру (қолайлы деңгейге дейін азайту);
2) сыртқы жүйелермен деректерді берудің қорғалған арналарын құру (тиісті мемлекетаралық келісімдердің іске асырылуына қарай);
3) Комиссияның интеграциялық сегменті компоненттерінің қорғалуын талдау;
4) ақпаратты қорғау оқиғаларының мониторингі;
5) пайдаланылатын ақпаратты қорғаудың техникалық және бағдарламалық құралдарын импортты алмастыру – мүше мемлекеттерде не мүше мемлекеттердің бірлескен жобалары шеңберінде әзірленген қаражатты басым пайдалану;
6) ақпарат қауіпсіздігі талаптарына сәйкестігін растайтын (сәйкестік сертификаттары) ақпаратты қорғаудың техникалық және бағдарламалық құралдарын басым пайдалану.
4.1.4.14. Комиссия СҮТ кіші жүйесі
4.1.4.14.1. Комиссия СҮТ кіші жүйесі электрондық құжаттармен трансшекаралық алмасу кезінде сенім кепілдіктерін қамтамасыз етуге арналған.
4.1.4.14.2. Комиссия СҮТ кіші жүйесі мынадай бағыттар шеңберінде дамуға тиіс:
1) электрондық құжаттардың заңдық маңыздылығын растау кезінде өзара іс-қимыл тетіктерін жетілдіру;
2) сыртқы ақпараттық жүйелерді қосу бөлігінде ішкі жүйенің интеграциялық мүмкіндіктерін дамыту;
3) жеке және заңды тұлғалар өз мемлекеттерінің аумақтарында болған кезде жеке және заңды тұлғалардың өзара, сондай-ақ мүше мемлекеттердің мемлекеттік билік органдарымен электрондық өзара іс-қимыл процестерін дамыту.
4.1.4.15. Интеграцияланған жүйе СҮТ қызметінің куәландырушы орталығы
4.1.4.15.1. Интеграцияланған жүйе СҮТ қызметінің куәландырушы орталығы (бұдан әрі – СҮТ қызметінің куәландырушы орталығы) интеграцияланған жүйе СҮТ қызметі шеңберінде мүше мемлекеттердің СҮТ сервистері мен Комиссияның СҮТ кіші жүйесінің өзара іс-қимылын қамтамасыз ететін ЭЦҚ тексеру кілттерінің сертификаттарын басқарудың иерархиялық жүйесін құруға арналған.
4.1.4.15.2. СҮТ қызметінің куәландырушы орталығы интеграцияланған жүйенің СҮТ қызметінің жұмыс істеуін қамтамасыз етуі тиіс және сыртқы ақпараттық жүйелерді қосу мүмкіндігін қамтамасыз ету бөлігінде СҮТ ішкі жүйелерінің интеграциялық мүмкіндіктерін дамытуды (қажет болған жағдайда), сондай-ақ СҮТ қызметін пайдалана отырып, заңдық маңызы бар электрондық өзара іс-қимыл процестерін дамытуды көздейді.
4.1.4.16. Комиссияның куәландырушы орталығы
4.1.4.16.1. Комиссияның куәландырушы орталығы Комиссия Алқасының мүшелерін, Комиссияның лауазымды адамдары мен қызметкерлерін электрондық құжаттарға қол қою үшін ЭЦҚ кілттерінің сертификаттарымен қамтамасыз етуге арналған.
4.1.5. Интеграцияланған жүйенің компоненттері арасында ақпарат алмасу үшін байланыс әдістері мен құралдарына қойылатын талаптар
4.1.5.1. Комиссияның интеграциялық сегментінде орналастырылған интеграцияланған жүйенің функционалдық кіші жүйелері арасындағы ақпарат алмасу интеграциялық платформаның құрамына кіретін Комиссия сегментінің деректерін синхрондау кіші жүйесін пайдалана отырып жүзеге асырылуға тиіс.
4.1.5.2. Интеграциялық шлюздер мен СҮТ сервистері арасындағы ақпарат алмасу электрондық құжаттарды беру технологиясын айқындайтын нормативтік-техникалық құжаттарға, сондай-ақ интеграциялық платформаның СҮТ қызметімен өзара іс-қимыл регламенттеріне, Комиссия бекітетін өзара іс-қимыл кезінде пайдаланылатын электрондық хабарламалардың форматтары мен құрылымдарына сәйкес жүзеге асырылуға тиіс.
Ұлттық сегмент шеңберінде интеграциялық шлюз мен СҮТ арасындағы өзара іс-қимылды қамтамасыз ету үшін пайдаланылатын техникалық шешімдерді, сондай-ақ мұндай өзара іс-қимылға қойылатын қосымша талаптарды (қажет болған жағдайда) мүше мемлекеттер дербес айқындайды.
4.1.5.3. Ұлттық сегменттердің интеграциялық шлюздері мен Комиссия сегментінің интеграциялық шлюзі арасындағы өзара іс-қимыл интеграциялық платформаның құрамына кіретін көлік кіші жүйесін пайдалана отырып, электрондық хабарламалар алмасу жолымен орындалуы тиіс.
4.1.5.4. Мүше мемлекеттердің ведомствоаралық ақпараттық өзара іс-қимыл жүйелері мен ұлттық сегменттердің интеграциялық шлюздері арасындағы байланыс тәсілдері мен құралдары мүше мемлекеттердің ведомствоаралық ақпараттық өзара іс-қимыл жүйелері қоятын талаптарға сәйкес айқындалуға тиіс.
4.1.6. Аралас жүйелермен үйлесімділікке қойылатын талаптар
4.1.6.1. Интеграцияланған жүйеге қатысты:
1) уәкілетті органдардың ақпараттық жүйелері;
2) сыртқы ақпараттық жүйелер аралас болып табылады.
4.1.6.2. Уәкілетті органдардың ақпараттық жүйелерінің интеграцияланған жүйемен өзара іс-қимылы мүше мемлекеттердің ведомствоаралық ақпараттық өзара іс-қимыл жүйелері мен ұлттық сегменттердің интеграциялық шлюздерінің функцияларын пайдалана отырып жүзеге асырылуға тиіс.
4.1.6.3. Сыртқы ақпараттық жүйелердің интеграцияланған жүйемен өзара іс-қимылы интеграциялық платформаның құрамына кіретін сыртқы жүйелермен өзара іс-қимыл кіші жүйесі ұсынатын функцияларды пайдалана отырып жүзеге асырылуға тиіс.
4.1.6.4. Сыртқы ақпараттық жүйелердің интеграцияланған кіші жүйемен өзара іс-қимылы Комиссияның интеграциялық сегментінің ақпараттық қауіпсіздік кіші жүйесі және осындай өзара іс-қимылдың техникалық шарттарына сәйкес сыртқы ақпараттық жүйе ұсынатын деректерді берудің қорғалған арналарын пайдалана отырып жүзеге асырылуға тиіс.
4.1.7. Персоналдың санына, біліктілігіне және оның жұмыс режиміне қойылатын талаптар
4.1.7.1. Персоналдың саны мен біліктілігіне қойылатын талаптар Комиссияның интеграциялық сегментін және ұлттық сегменттерді жобалау және әзірлеу сатысында айқындалуға тиіс.
4.1.7.2. Интеграцияланған жүйенің әрбір құрамдас бөлігінің техникалық жұмыс жобасының құжаттамасында персоналды арнайы даярлау жөніндегі талаптар және интеграцияланған жүйенің құрамдас бөліктерін пайдалану үшін қажетті білім туралы көрсетілуі тиіс.
4.1.8. Тағайындау көрсеткіштері
4.1.8.1. Интеграцияланған жүйе Одақтағы интеграциялық процестерді дамыту кезінде, сондай-ақ интеграцияланған жүйенің функционалдық мүмкіндіктеріне қойылатын талаптар өзгерген кезде жаңғырту мүмкіндігін қамтамасыз етуге тиіс. Интеграцияланған жүйені жаңғырту барысында интеграцияланған жүйеде сақталатын деректерді сақтау және одан әрі пайдалану мүмкіндігі қамтамасыз етілуге тиіс.
4.1.9. Сенімділікке қойылатын талаптар
4.1.9.1. Интеграцияланған жүйенің компоненттері профилактикаға және қайта теңшеуге жол берілетін үзілістермен және тұрып қалуға әкелген ақауды жоюдың орташа уақыты 4 сағаттан аспайтын болса, ақауға байланысты жылына 44 сағаттан аспайтын тұрып қалумен тәулік бойғы режимде үздіксіз жұмыс істеуді қамтамасыз етуі тиіс.
4.1.9.2. Интеграцияланған жүйенің есептеу ресурстары интеграцияланған жүйенің тәулігіне 24 сағат жылына 365 күн қолжетімділігін қамтамасыз етуі тиіс.
4.1.9.3. Интеграцияланған жүйенің техникалық құралдары жоспарлы профилактикалық, регламенттік, жөндеу-қалпына келтіру жұмыстарын орындау, сондай-ақ интеграцияланған жүйенің жұмыс істеуін тоқтатпай жаңғырту мүмкіндігін көздеуге тиіс.
4.1.9.4. Электрмен жабдықтауды авариялық ажыратуды қоса алғанда, аппараттық қамтамасыз етуде ақаулар туындаған кезде интеграцияланған жүйенің құрамдас бөліктері ақаулар жойылғаннан және аппараттық құрал дұрыс қайта іске қосылғаннан кейін (орындалатын бағдарламалық коды бар ақпараттың жұмыс тасымалдағыштары бүлінген жағдайларды қоспағанда) өз жұмысын автоматты түрде қалпына келтіруі тиіс.
4.1.9.5. Интеграцияланған жүйенің компоненттері интеграцияланған жүйені пайдаланушылардың қате әрекеттерінен туындаған төтенше жағдайларды дұрыс өңдеуді қамтамасыз етуі керек. Бұл жағдайда интеграцияланған жүйенің компоненттері интеграцияланған жүйенің пайдаланушысына тиісті авариялық хабар беруі керек, содан кейін қате (жарамсыз) команданың алдындағы жұмыс күйіне оралуы керек.
4.1.9.6. Интеграцияланған жүйенің компоненттері қате форматтан немесе деректердің жарамсыз мәндерінен туындаған төтенше жағдайларды дұрыс өңдеуді қамтамасыз етуі керек. Бұл жағдайда интеграцияланған жүйенің компоненттері тиісті журналдардағы авариялық жағдайлар туралы ақпараттың сақталуын қамтамасыз етуі керек, содан кейін олар дұрыс емес кіріс деректері түскенге дейінгі жұмыс жағдайына оралады.
4.1.9.7. Аралас жүйелердің бірінің істен шығуы, сондай-ақ аралас жүйелердің интеграцияланған жүйеге қате деректерді беруі интеграцияланған жүйенің жұмысын тоқтатуға әкелмеуі тиіс.
4.1.10. Эргономика мен техникалық эстетикаға қойылатын талаптар
4.1.10.1. Интеграцияланған жүйенің пайдаланушысы пайдаланушы интерфейсі арқылы өзара іс-қимыл жасайтын Комиссияның интеграциялық сегментінің және ұлттық сегменттердің бағдарламалық компоненттері мынадай талаптарды ескере отырып іске асырылуы тиіс:
1) Комиссияның интеграциялық сегментінің бағдарламалық компоненттерінің интерфейсі халықаралық сауда және кеден ісі саласында пайдаланылатын шет тілді терминдерді қоспағанда, орыс тілді болуға тиіс;
2) ұлттық сегменттің бағдарламалық компоненттерінің интерфейсі мүше мемлекеттің мемлекеттік тілінде іске асырылуы мүмкін;
3) ақпараттық хабарлар мен қателер туралы хабарлар қысқа және өте анық болуы тиіс, бұл ретте қате туралы хабарлардың соңында (жақшада) орын алған қатені егжей-тегжейлі сипаттайтын және техникалық қолдау қызметтерінің персоналына арналған шет тіліндегі сөздер мен сөз тіркестері кездесуі мүмкін;
4) бағдарламалық компоненттердің интерфейсі интеграцияланған жүйені пайдаланушының ағымдағы экран дәлдігінің бейімделе алуы тиіс, бұл ретте экранның ең аз қолдау көрсетілетін дәлдігі кемінде 1280х720 нүкте болуы тиіс;
5) халықаралық сауда және кеден ісі саласында қабылданғандарды қоспағанда, өрістердің атаулары өте анық болуға және қысқартулар мен қысқартулар болмауға тиіс;
6) анықтамалық деректер тек тиісті анықтамалықтарды пайдалана отырып енгізілуі тиіс;
7) мәзірлер мен экрандық нысандарда интеграцияланған жүйенің пайдаланушысы өзіне тағайындалған рөлге сәйкес оның ағымдағы құқықтарына сәйкес пайдалана алмайтын тармақтар мен түймелер болмауы тиіс;
8) экран пішіндері бірдей болуы керек және кірістірілген контекстке байланысты кеңестер жүйесі және "ыстық" пернелердің артқы жарығы болуы керек;
9) барлық бірдей операциялар біріздендірілуі керек;
10) интерфейс пернетақтаны пайдаланып қажетті ақпаратты енгізуге мүмкіндік беруі тиіс, бұл ретте "тінтуір" манипуляторын пайдалану міндетті болмауы тиіс.
4.1.11. Жүйе компоненттерін пайдалануға, техникалық қызмет көрсетуге, жөндеуге және сақтауға қойылатын талаптар
Интеграцияланған жүйенің компоненттерін пайдалану, техникалық қызмет көрсету, жөндеу және сақтау комиссия актілеріне сәйкес жүргізілуі тиіс.
4.1.12. Ақпаратты рұқсатсыз кіруден қорғауға қойылатын талаптар
4.1.12.1. Интеграцияланған жүйені дамыту кезінде мыналар анықталуы керек:
1) қорғауға жататын ақпараттың тізбесі;
2) қорғауға жататын ақпаратқа қол жеткізуді шектеу дәрежесі;
3) қорғалатын аймақтың шекаралары (физикалық және логикалық);
4) қорғалатын ақпаратқа рұқсатсыз қол жеткізумен және ақпаратқа рұқсатсыз әсер етумен байланысты ақпарат қауіпсіздігінің өзекті қатерлері.
4.1.12.2. Интеграцияланған жүйені дамыту кезінде мыналар қамтамасыз етілуі керек:
1) уәкілетті органдармен келісілген тізбеге сәйкес ақпаратты қорғауды қамтамасыз ету қағидаларын қалыптастыруға және іске асыруға бағытталған ұйымдастырушылық-өкімдік құжаттарды әзірлеу және енгізу;
2) ақпаратты қорғау қағидаларын орындауды іске асыратын персоналды даярлау;
3) ақпаратты қорғаудың техникалық, бағдарламалық және бағдарламалық-аппараттық құралдарының кешенін пайдалана отырып, ақпаратты қорғау тетіктерін іске асыру;
4) қорғалатын ақпарат қауіпсіздігінің өзекті қатерлеріне қарсы іс-қимылға бағытталған және ақпаратты қорғауды қамтамасыз ету қағидаларының орындалуын қолдауды және ақпаратты қорғау тетіктерін іске асыруды қамтамасыз ететін ұйымдастырушылық және техникалық шаралар кешенін әзірлеу және енгізу.
4.1.12.3. Интеграцияланған жүйеде ақпаратты қорғау Комиссия Кеңесінің 2018 жылғы 5 желтоқсандағы № 96 шешімімен бекітілген Трансшекаралық сенім кеңістігін құруға, дамытуға және оның жұмыс істеуіне қойылатын талаптарға және Комиссия бекітетін нормативтік-техникалық құжаттарға, сондай-ақ мүше мемлекеттердің ұлттық сегменттер бөлігіндегі заңнамасына сәйкес қамтамасыз етілуге тиіс.
4.1.12.4 Ұлттық сегменттерді пайдалануды және дамытуды қамтамасыз ету ақпаратты қорғауды қамтамасыз ету құралдарына қолданбалы ақпараттық жүйелердің, ақпаратты қорғауды қамтамасыз ету құралдарына қойылатын талаптарды төмендететін мүше мемлекеттердің ведомствоаралық ақпараттық өзара іс-қимыл жүйелерінің ақпаратын қорғауды қамтамасыз ету құралдарына өзгерістер енгізуді талап етпеуге тиіс.
4.1.12.5. Интеграцияланған жүйеде ақпаратқа рұқсатсыз қол жеткізуден қорғау осы техникалық тапсырманың талаптарына сәйкес және Комиссия бекітетін техникалық, технологиялық, әдістемелік және ұйымдастырушылық құжаттардың ережелерін, сондай-ақ мүше мемлекеттердің ұлттық сегменттер бөлігіндегі заңнамасын ескере отырып, құру, жұмыс істеуін қамтамасыз ету және интеграцияланған жүйені дамыту және ақпаратты қорғаудың тиісті деңгейін қолдау кезінде қолданылатын ұйымдастырушылық және техникалық шешімдерді біріздендіруді қамтамасыз ету мақсатында қамтамасыз етілуге тиіс.
4.1.13. Авариялар кезінде ақпараттың сақталуына қойылатын талаптар
4.1.13.1. Ақпараттың сақталуы резервтік көшіру және қалпына келтіру құралдарының көмегімен қамтамасыз етілуі тиіс.
4.1.13.2. Резервтік көшірме жасау және қалпына келтіру құралдары интеграцияланған жүйенің функционалдық кіші жүйелерінің аппараттық-бағдарламалық кешендерінің құрамына кіруі немесе ақпараттық қауіпсіздік кіші жүйесінің жеке құрамдас бөлігі ретінде құрылуы мүмкін.
4.1.13.3. Интеграцияланған жүйенің деректерін резервтік көшіру және қалпына келтіру жөніндегі іс-шараларды жүргізу мыналарды ескере отырып жүзеге асырылады:
1) резервтік деректерді сақтау қашықтағы алаңда жүзеге асырылуы тиіс;
2) резервтік деректер рұқсатсыз кіруден және қоршаған ортаның әсерінен физикалық қорғаудың кепілді деңгейімен қамтамасыз етілуге тиіс;
3) резервтік көшірме жасау жабдығы үнемі тестілеуден өтуі тиіс;
4) қалпына келтіру рәсімдері олардың тиімділігіне сенімділікті қамтамасыз ету үшін жүйелі түрде өзектілендірілуі және тестіленуі тиіс;
5) ақпаратты сақтау кезеңдерін айқындау, сондай-ақ ұзақ мерзімді сақтаудың архивтік көшірмелеріне қойылатын талаптарды ескеру қажет.
4.1.13.4. Резервтеу құралдары авариядан, жабдықтың істен шығуынан немесе табиғи апаттан кейін интеграцияланған жүйеде сақталатын және интеграцияланған жүйе құралдарымен өңделетін бағдарламалық қамтамасыз ету мен ақпаратты қалпына келтіруді қамтамасыз етуі тиіс.
4.1.14. Сыртқы әсерлерден қорғау құралдарына қойылатын талаптар
4.1.14.1. Интеграцияланған жүйені сыртқы әсерлерден қорғау интеграцияланған жүйенің бағдарламалық-аппараттық компоненттері орналастырылатын деректерді өңдеу орталықтарын жобалауға және жарақтандыруға қойылатын талаптарға сәйкес іс-шаралар кешенін іске асыру есебінен қамтамасыз етілуі тиіс.
4.1.15. Патенттік тазалық талаптары
4.1.15.1. Интеграцияланған жүйенің бағдарламалық-аппараттық құралдары, технологиялары, деректерді өңдеу алгоритмдері, өзге де құрамдас бөліктері мүше мемлекеттердің аумақтарында патенттік тазалыққа ие болуға тиіс.
4.1.16. Стандарттау және біріздендіру талаптары
4.1.16.1. Интеграцияланған жүйенің компоненттерін техникалық және жұмыс бабында жобалауда Комиссия ұсынған, сондай-ақ ұлттық сегменттер үшін мүше мемлекеттер айқындайтын ақпараттық-коммуникациялық технологиялар саласындағы стандарттар мен ұсынымдар қолданылуы тиіс.
4.1.17. Масштабтауға қойылатын талаптар
4.1.17.1. Интеграцияланған жүйенің бағдарламалық-аппараттық құралдары қолданбалы бағдарламалық қамтамасыз етуді өзгертпестен, оның ішінде мынадай жағдайларда өңделетін деректердің өнімділігі мен көлемі бойынша жеткілікті масштабталуды қамтамасыз етуге тиіс:
1) ақпараттық өзара іс-қимылға қатысушыларды ұлғайту;
2) интеграцияланған жүйе құралдарымен іске асырылатын ортақ процестер тізбесін кеңейту;
3) ортақ процестерді іске асыру тәсілін өзгерту;
4) Комиссияның интеграциялық сегменті, ұлттық сегменттер және сыртқы ақпараттық жүйелер арасындағы ақпараттық ағындарды ұлғайту;
5) интеграцияланған жүйені пайдаланушылар санының артуы.
4.1.18. Жүйені дамыту және жаңғырту перспективалары
4.1.18.1. Интеграцияланған жүйе мына бағыттар шеңберінде өз функцияларын дамытуға мүмкіндік беруі тиіс:
1) интеграцияланған жүйе негізінде сервистер мен цифрлық платформалар құру;
2) интеграцияланған жүйенің сервистерін пайдалануға жаңа қатысушыларды қосу жөніндегі мүмкіндіктерді кеңейту;
3) интеграцияланған жүйені пайдалана отырып, ортақ процестерді іске асыру кезінде қалыптастырылатын мәліметтердің, жалпы ақпараттық ресурстардың тізбесі мен құрамын кеңейту;
4) қадағалану, трансшекаралық сервистер және мемлекетаралық электрондық қызмет көрсету сияқты сервистерді іске асыруды қоса алғанда, процестердің ұзақтығын ескере отырып, ақпараттық өзара іс-қимыл, ақпаратты сақтау және өңдеу технологиялары мен сервистерін дамыту (мемлекетаралық қызметтерге байланысты мәселелер бойынша Одақ органдарының тиісті құқықтық актілері электрондық түрде қабылданған жағдайда);
5) осы жүйені әдіснамалық және технологиялық қамтамасыз етуді қоса алғанда, Одақтың нормативтік-анықтамалық ақпаратының бірыңғай жүйесін дамыту;
6) трансшекаралық сенім кеңістігін дамыту – жеке немесе заңды тұлғалар мен уәкілетті органдар арасында электрондық түрде ақпараттық өзара іс-қимыл жасау мүмкіндігін жүзеге асыру үшін;
7) мүше мемлекеттердің резиденттері – заңды және жеке тұлғалардың уәкілетті органдар мен Комиссияның ақпараттық жүйелері ұсынатын сервистерге және көрсетілетін қызметтерге қол жеткізуін қамтамасыз ету (мемлекетаралық көрсетілетін қызметтерге байланысты мәселелер бойынша Одақ органдарының тиісті құқықтық актілері электрондық түрде қабылданған жағдайда).
4.1.18.2. Интеграцияланған жүйе Одақтағы интеграциялық процестерді дамыту кезінде жаңғырту мүмкіндігін қамтамасыз етуі тиіс. Интеграцияланған жүйені жаңғырту барысында осы жүйеде сақталған барлық деректерді сақтау және одан әрі пайдалану мүмкіндігі қамтамасыз етілуі тиіс.
4.2. Функцияларға (міндеттерге) қойылатын талаптар
4.2.1. Цифрлық платформаларды интеграциялау кіші жүйесіне қойылатын талаптар
4.2.1.1. Цифрлық платформаларды интеграциялау кіші жүйесі интеграцияланған жүйенің кіші жүйелерінің функционалдық мүмкіндіктерін, Одақтың цифрлық сервистерін, бизнес-процестерін іске асыру үшін қажетті функционалдылық пен интерфейстерді қамтамасыз етуге мүмкіндік беретін ұлттық сегменттер шешімдерін біріктіретін ұйымдастырушылық-техникалық шешімдердің жиынтығы болуы тиіс.
4.2.1.2. Цифрлық платформаларды интеграциялау кіші жүйесі қазіргі заманғы цифрлық технологияларды енгізу есебінен интеграцияланған жүйенің құралдарымен, технологияларымен және әдістерімен іске асырылған интеграцияланған жүйені қамтамасыз етудің және шешімдердің әдіснамалық, технологиялық, техникалық және басқа түрлері негізінде құрылатын және дамытылатын жүйе болып табылады.
4.2.1.3. Цифрлық платформаларды интеграциялау кіші жүйесін құру шеңберінде цифрлық платформалар, соның ішінде:
цифрлық платформаларды тіркеу;
интеграцияланған жүйенің кіші жүйелерінің функцияларына, цифрлық платформаның функциялары мен деректеріне қол жеткізу үшін пайдаланушылар мен жүйелерді сәйкестендіру;
интеграцияланған жүйенің кіші жүйелерінің функциялары мен қызметтеріне қол жеткізу механизмдері негізінде технологияларды құру үшін интеграцияланған жүйенің функционалдығы мен сервистеріне қол жеткізу технологиялары іске асырылуы тиіс.
4.2.1.4. Цифрлық платформаларды интеграциялау кіші жүйесі ашық бағдарламалық қамтамасыз ету қағидаттарына жауап беретін бағдарламалық қамтамасыз етуді қолдану арқылы әзірленуі тиіс. Кіші жүйені әзірлеу сервистерді басқарудың бағдарламалық кешені ұсынатын сервистерді пайдалану арқылы жүзеге асырылуы тиіс.
4.2.1.5. Цифрлық платформаларды интеграциялау кіші жүйесі микросервистік архитектура ескеріле отырып әзірленуге тиіс.
4.2.1.6. Цифрлық платформаларды интеграциялау кіші жүйесіне қойылатын егжей-тегжейлі талаптар тиісті жеке техникалық тапсырмада анықталуы керек.
4.2.2. Интеграциялық сегментті сақтауға қойылатын талаптар
4.2.2.1. Интеграциялық сегмент қоймасы (интеграциялық сегмент деректерін сақтау мен өңдеу кіші жүйесі) ортақ процестерді іске асыру, кіші жүйелер жұмыс істеген кезде жинақталған деректерді, оның ішінде статистикалық ақпаратты, интеграцияланған жүйенің Комиссияның интеграциялық сегментінде өңделетін және сақталуға жататын басқа да деректер мен мәліметтерді алуға, өңдеуге, сақтауға және беруге арналған.
4.2.2.2. Қоймада интеграциялық сегменттің ортақ процестері мен кіші жүйелерінің, цифрлық платформаларға арналған сервистердің деректерін ұзақ мерзімді масштабталатын сақтау және өңдеу, цифрлық платформалар пайдаланатын деректерді өңдеуді, сақтауды және қамтамасыз етуді қамтамасыз ету тетіктері іске асырылуы тиіс.
4.2.2.3. Қоймада деректерді талдау тетіктері іске асырылуы керек (деректердегі ауытқуларды іздеу, тәуелділіктерді іздеу және басқалар).
4.2.2.4. Қоймада деректердің сапалы жаңа жиынтықтары мен талдамалық көріністерін алуға мүмкіндік беретін деректерді шоғырландыру мен түрлендірудің теңшелетін тетіктері іске асырылуы тиіс.
4.2.2.5. Интеграциялық сегменттің деректерін сақтау мен өңдеу кіші жүйесін әзірлеу кезінде интеграцияланған жүйенің функциялары мен сақтау қызметтерін интеграциялық сегментті басқа ішкі жүйелермен және интеграцияланған жүйенің компоненттерімен пайдалануға көшу бөлігінде интеграцияланған жүйенің кіші жүйелерін жаңғырту қамтамасыз етілуі тиіс.
4.2.2.6. Интеграциялық сегменттің деректерін сақтау мен өңдеу кіші жүйесін құру есебінен интеграцияланған жүйенің кіші жүйелерімен деректерді алу, өңдеу, сақтау және беру тетіктерін іске асыру; интеграцияланған жүйенің кіші жүйелерінде және интеграцияланған жүйенің ақпараттық ресурстары мен сервистерін пайдалана отырып іске асырылатын цифрлық платформалар үшін ортақ процестерді іске асыру немесе деректерді өңдеу кезінде алынатын деректерді трансформациялау мен жүктеудің бірыңғай тетігін құру қамтамасыз етілуге тиіс.
4.2.2.7. Интеграциялық сегментті сақтауға қойылатын егжей-тегжейлі талаптар тиісті жеке техникалық тапсырмада айқындалуы тиіс.
4.2.3. Интеграцияланған жүйенің пайдаланушыларын сәйкестендіру және аутентификациялау кіші жүйесіне қойылатын талаптар
4.2.3.1. Интеграцияланған жүйені пайдаланушыларды сәйкестендіру мен аутентификациялау кіші жүйесі интеграцияланған жүйені пайдалана отырып жүзеге асырылатын ақпараттық өзара іс-қимылға қатысушылардың (уәкілетті органдардың лауазымды адамдарының, заңды тұлғалар (шаруашылық жүргізуші субъектілер) өкілдерінің және өтініш беруші азаматтардың) интеграцияланған жүйенің құралдарымен қалыптастырылатын сервистерге және жалпы ақпараттық ресурстарға санкцияланған қол жеткізу тетіктерін іске асыруды қамтамасыз етуге тиіс. Интеграцияланған жүйені пайдаланушыларды сәйкестендіру және аутентификациялау кіші жүйесі интеграцияланған жүйені пайдаланушыларды олардың негізінде авторландыру мақсатында мүше мемлекеттердің ұлттық сегменттерінде пайдаланылатын ұқсас тетіктермен қажетті өзара іс-қимылды қолдауға тиіс.
4.2.3.2. Интеграцияланған жүйенің пайдаланушыларын сәйкестендіру және аутентификациялау кіші жүйесі мыналарды:
1) пайдаланушыға интеграцияланған жүйенің, цифрлық платформалардың функцияларына және интеграцияланған жүйе шеңберінде қалыптастырылатын жалпы ақпараттық ресурстарға регламенттелген қол жеткізуге мүмкіндік беретін бірыңғай есептік жазбаның интеграцияланған жүйесінің функциялары мен сервистерін ұсынуды;
2) интеграцияланған жүйені пайдаланушылардың әртүрлі санаттарын (уәкілетті органдардың лауазымды адамдарын, жеке тұлғаларды, заңды тұлғалардың өкілдерін, дара кәсіпкерлерді, ақпараттық жүйелерді) интеграцияланған жүйенің сервистері мен функцияларына, интеграцияланған жүйе негізінде құрылған цифрлық платформаларға, интеграцияланған жүйе шеңберінде қалыптастырылатын жалпы ақпараттық ресурстарға сәйкестендіруді, аутентификациялауды және регламенттелген қолжетімділікті қамтамасыз етуге тиіс.
4.2.3.3. Интеграцияланған жүйенің пайдаланушыларын сәйкестендіру және аутентификациялау кіші жүйесіне қойылатын егжей-тегжейлі талаптар тиісті жеке техникалық тапсырмада анықталуға тиіс.
4.2.4. Мемлекетаралық тестілеу кіші жүйесіне қойылатын талаптар
4.2.4.1. Мемлекетаралық тестілеу кіші жүйесі мыналарды қамтамасыз етуге тиіс:
1) тестілеуді өткізу процестерін ортақ процестер сервистерін автоматтандыру мүмкіндіктерін ұсыну және қатысушылардың тестілеу нәтижелері туралы хабардар болуын арттыру;
2) Комиссия регламенттейтін өзара іс-қимылды: ортақ процестер шеңберінде, уәкілетті органдар мен шаруашылық жүргізуші субъектілер арасындағы өзара іс-қимыл кезінде, цифрлық бастамалар шеңберінде Одақтың бірыңғай нормативтік-анықтамалық ақпарат жүйесіне енгізуге жататын мәліметтерді беру кезінде тестілеуді өткізу;
3) ақпаратқа және кіші жүйенің функцияларына қол жеткізуді саралау мүмкіндігін қамтамасыз ететін тестілеуге қатысушылардың кіші жүйесіне авторландырылған қол жеткізу мүмкіндігі;
4) хабарламаларға, сондай-ақ электрондық түрдегі құжаттарға, оның ішінде өзара іс-қимылдың штаттық арналарына қосылмау жағдайларында Комиссия бекітетін талаптарға тексеру жүргізу;
5) тестілеу мәртебесі туралы ақпаратты көрсету тетіктері мен құралдарын іске асыру;
6) хабарламаларды құрылымдық және форматтық-логикалық бақылау тетіктерін іске асыру;
7) мемлекетаралық тестілеуге қатысатын ұлттық сегменттердің ақпараттық жүйелеріне бастамашылық хабарламаларды автоматты түрде жіберу тетіктерін іске асыру;
8) өзара іс-қимылға қатысушының кіші жүйесіне және Комиссия сегментінің кіші жүйелеріне жүктеме беру режимінде жүктемелік тестілеуді өткізу мүмкіндігі;
9) тестілеу статистикасын жинау және көрсету, өткізілетін тестілеуді хаттамалау тетіктерін, оның ішінде тестілеу уақыты, қатысушы, тестіленетін өзара іс-қимыл, нәтиже, тестілеуден өтудің уақытша параметрлері туралы мәліметтерді іске асыру, сондай-ақ тестілеуге қатысушыларға, оның ішінде бағдарламалық интерфейстердің көмегімен хаттамалар ұсыну;
10) тестілеуге қатысушыны әдістемелік қолдау құралдары – хабарлардың үлгілері, баптау параметрлері, хабарламаларға қойылатын формальды талаптар, нұсқаулықтар мен ұсынымдар;
11) ортақ процестерді басқару кіші жүйесінің мәліметтері мен сервистерін пайдалану мүмкіндігі;
12) тестілеуге қатысушылардың жеке кабинеттерін құру.
4.2.4.2. Мемлекетаралық тестілеу кіші жүйесіне қойылатын егжей-тегжейлі талаптар тиісті жеке техникалық тапсырмада айқындалуға тиіс.
4.2.5. Одақтың ақпараттық порталына қойылатын талаптар
4.2.5.1. Одақтың ақпараттық порталы "Интернет" ақпараттық-телекоммуникациялық желісіндегі және Одақ органдарының жергілікті желілеріндегі ресурстардың жиынтығы болып табылады. Одақтың ақпараттық порталы Одақ, оның органдары және олардың қызметі туралы өзекті және шынайы ақпарат беруді қамтамасыз етуге, сондай-ақ мүше мемлекеттердің мемлекеттік билік органдары мен кез келген мүдделі тұлғалар үшін ортақ процестерді іске асыру кезінде интеграцияланған жүйенің құралдарымен қалыптастырылатын Одақтың жалпы ақпараттық ресурстарына қол жеткізу сервистерін ұсынуға тиіс.
4.2.5.2. Одақтың ақпараттық порталы мынадай компоненттерді қамтуы тиіс:
3) Одақтың жалпы ақпараттық ресурстары мен ашық деректер порталы;
4) интеграцияланған жүйенің технологиялық порталы;
10) "Ақпараттық интеграцияның еуразиялық ашық моделі" порталы.
4.2.5.5. Одақтың жалпы ақпараттық ресурстары мен ашық деректер порталына қойылатын талаптар
4.2.5.5.1. Одақтың жалпы ақпараттық ресурстары мен ашық деректер порталы әртүрлі санаттағы пайдаланушыларға интеграцияланған жүйенің кіші жүйелерінде орталықтандырылған жүргізу жолымен не ортақ процестерді іске асыру шеңберінде ақпараттық өзара іс-қимыл негізінде қалыптастырылатын ортақ ақпараттық ресурстарға авторландырылған және анонимді қол жеткізуді қамтамасыз етуге тиіс.
4.2.5.5.2. Одақтың жалпы ақпараттық ресурстары мен ашық деректер порталының құрамына Еуразиялық экономикалық одақтың ортақ процестерінің деректер моделі, электрондық құжаттар мен мәліметтер құрылымдары, нормативтік-анықтамалық ақпарат, Одақ қызметінің бағыттары бойынша тақырыптық бөлімдер және т. б. мәселелер бойынша ақпараттық ресурстар кіреді.
4.2.5.5.3. Одақтың жалпы ақпараттық ресурстары мен ашық деректер порталы деректерге қол жеткізудің әрқилы түрлерін (оның ішінде машинада оқылатын форматта) ұсынуды қамтамасыз етуге тиіс.
4.2.5.5.4. Одақтың жалпы ақпараттық ресурстары мен ашық деректер порталы интеграцияланған жүйенің ішкі жүйелерінен ақпаратты автоматты режимде жариялауды қамтамасыз етуі тиіс.
4.2.5.5.5. Одақтың жалпы ақпараттық ресурстары мен ашық деректер порталы ортақ процестерді іске асыруды әдістемелік және технологиялық қолдауды мыналардың есебінен де қамтамасыз етуге тиіс:
1) ортақ процестерді жобалау және іске асыру жөніндегі әдістемелік және ақпараттық материалдарды жариялау;
2) нысаналы салалар мен ортақ процестердің деректер модельдерінің әртүрлі нұсқаларымен ұжымдық жұмыс істеу мүмкіндіктері;
3) XMI форматындағы нысаналы салалар мен ортақ процестердің деректер модельдерін жүктеу алу және жүктеп шығару мүмкіндіктері;
4) анықталған тәуелділіктер және деректер элементтерін қайта пайдалану туралы есептерді қалыптастыра отырып, нысаналы салалар мен ортақ процестер деректерінің үлгілерін талдау құралдарын ұсыну;
5) Комиссия Алқасының 2014 жылғы 6 қарашадағы № 200 шешімімен бекітілген осындай құжаттардың үлгілік құрылымына қойылатын талаптарға сәйкес интеграцияланған жүйе құралдарымен ортақ процестерді іске асыру кезінде ақпараттық өзара іс-қимылды регламенттейтін технологиялық құжаттар жиынтығының ортақ процестерінің үлгілері негізінде автоматты түрде қалыптастыру.
4.2.5.5.6. Одақтың жалпы ақпараттық ресурстары мен ашық деректер порталы уәкілетті пайдаланушыларға жариялануға жататын мәліметтердің әртүрлі санаттарын қалыптастыру мүмкіндігін, сондай-ақ мұндай мәліметтерді кейіннен сақтау және өңдеу үшін интеграциялық сегменттің кіші жүйелеріне автоматты түрде беру мүмкіндігін қамтамасыз етуге тиіс.
4.2.5.5.7. Одақтың жалпы ақпараттық ресурстары мен ашық деректер порталы типтік функционалдық блоктарды пайдалану негізінде белгілі бір тақырыпқа арналған кіші бөлімдердің құрылымы мен мазмұнын құру және конфигурациялау үшін интерфейсті қамтамасыз етуі тиіс. Осылайша құрылған бөлімдер жеке мекенжайлар бойынша орналастыру мүмкіндігіне, сондай-ақ жеке инсталляциялық пакеттер түрінде түсіру мүмкіндігіне мүмкіндік беруі тиіс.
4.2.5.5.8. Жалпы ақпараттық ресурстар және ашық деректер порталы мемлекетаралық электрондық қызметтерді іске асыру мәселелері бойынша ақпараттық қолдауды қамтамасыз етуге тиіс.
4.2.5.6. Интеграцияланған жүйенің технологиялық порталына қойылатын талаптар
4.2.5.6.1. Технологиялық портал тапсырыс берушілер мен ұлттық сегменттер операторларын, уәкілетті органдардың техникалық қызметтерін – ортақ процестерге қатысушыларды ақпараттық қолдауға, сондай-ақ мүдделі тұлғалардың кең ауқымын ақпараттандыруға арналған.
4.2.5.6.2. Технологиялық портал интеграцияланған жүйенің мүмкіндіктері мен артықшылықтары туралы жалпыға қолжетімді ақпаратты жариялау мүмкіндігін қамтамасыз етуі тиіс, оның ішінде:
1) интеграцияланған жүйеге қатысушылардың сипаттамасы;
2) интеграцияланған жүйенің архитектурасының сипаттамасы;
3) пайдаланылатын технологиялар мен қолданылатын әдістемелердің сипаттамасы;
4) іске асырылатын ортақ процестердің сипаттамасы;
5) интеграцияланған жүйе шеңберінде қалыптастырылатын жалпы ақпараттық ресурстардың сипаттамасы;
6) интеграцияланған жүйенің даму кезеңдерінің сипаттамасы.
4.2.5.6.3. Технологиялық портал тапсырыс берушілер және ұлттық сегменттер операторлары үшін интеграцияланған жүйені дамыту және ортақ процестерді іске асыру жөніндегі жұмыстардың барысы туралы уәкілетті қызметкерлердің ақпарат алмасуына арналған сервистерді ұсынуы тиіс.
4.2.5.6.4. Технологиялық портал ұлттық сегменттер операторларының уәкілетті қызметкерлері үшін Комиссия ұлттық сегменттерде (үлгілік шлюз, үлгілік СҮТ, адаптерлер, ортақ процестерді базалық іске асырудың компоненттері және т. б.) пайдалану үшін ұсынатын бағдарламалық қамтамасыз етудің жаңартуларын жедел алуға арналған сервистерді ұсынуы тиіс.
4.2.5.6.5. Технологиялық портал ұлттық сегменттер операторларының және ортақ процестерге қатысушы уәкілетті органдардың техникалық қызметтерінің уәкілетті қызметкерлері үшін интеграцияланған жүйенің техникалық қолдау қызметінің сервистеріне, оның ішінде сүйемелдеуге өтінімдерді есепке алу және өңдеу құралдарына, штаттан тыс жағдайларды талдау мақсатында жедел өзара іс-қимыл және талдау құралдарына, әдістемелік материалдар мен пайдалану құжаттамасына қолжетімділікті ұсынуға тиіс.
4.2.5.6.6. Технологиялық портал ұлттық сегменттер операторларының және ортақ процестерге қатысушы уәкілетті органдардың техникалық қызметтерінің уәкілетті қызметкерлері үшін мемлекетаралық тестілеудің кіші жүйесінің сервистеріне, оның ішінде ортақ процестер сервистерінің бағдарламалық қамтамасыз етуді тестілеу құралдарына, тестілеу нәтижелерін есепке алу мен талдауға, нұсқаулықтар мен бақылау мысалдарына қолжетімділік беруге тиіс.
4.2.5.6.7. Технологиялық портал мультимедиалық форматтарда интерактивті сервистерді пайдалана отырып ақпарат беруді де қамтамасыз етуі тиіс.
4.2.5.6.8. Технологиялық портал Комиссия қызметкерлерінің материалдарды автоматтандырылған режимде дайындау және жариялау мүмкіндігін қамтамасыз ету үшін контентті басқару құралдарын ұсынуы тиіс.
4.2.5.6.9. Технологиялық портал интеграцияланған жүйенің басқа кіші жүйелерімен, ақпараттық ресурстармен және Комиссия жүйелерімен интеграциялау есебінен материалдарды автоматты режимде дайындау және жариялау мүмкіндігін қамтамасыз ету үшін ақпарат көздерін конфигурациялау құралдарын ұсынуы тиіс.
4.2.5.6.10. Технологиялық портал өткізілетін семинарлар мен конференциялардың сипаттамасын, әдістемелік және оқыту материалдарының құрылымдық архивін, оның ішінде презентациялар, интерактивті курстар мен бейнероликтер форматында, қашықтан оқыту құралдарын қоса алғанда, интеграцияланған жүйенің кіші жүйелерімен және компоненттерімен жұмыс істеуді оқыту процестеріне ақпараттық қолдауды қамтамасыз етуі тиіс.
4.2.5.7. Нормативтік-анықтамалық ақпарат порталына қойылатын талаптар
4.2.5.7.1. Нормативтік-анықтамалық ақпарат порталы (бұдан әрі – НАА порталы) нормативтік-анықтамалық ақпараттың бірыңғай жүйесінің ресурстарының құрамына кіретін және мүше мемлекеттер арасында біріздендірілген ақпарат алмасуды жүзеге асыру үшін пайдаланылатын Комиссия бекіткен анықтамалықтар (сыныптауыштар) туралы мәліметтерді жариялауға және өзектілендіруге арналған.
4.2.5.8. Электрондық құжаттар мен мәліметтер құрылымдарының тізіліміне қойылатын талаптар
4.2.5.8.1. Электрондық құжаттар мен мәліметтер құрылымдарының тізілімі Microsoft Word (DOCX) форматындағы сипаттама және XSD форматындағы схема түрінде электрондық құжаттардың қолданбалы және технологиялық құрылымдарын сақтауға және өзектендіруге арналған.
4.2.5.9. "Ақпараттық интеграцияның еуразиялық ашық моделі" порталына қойылатын талаптар
4.2.5.9.1. "Ақпараттық интеграцияның еуразиялық ашық моделі" порталы Еуразиялық экономикалық одақ шеңберіндегі ортақ процестердің формальды сипаттамасын көрсетуге арналған, ол ортақ процестерді құруға және оларды өзекті жағдайда ұстауға бірыңғай тәсіл ұсынады.
4.2.5.10. Одақтың ақпараттық порталының компоненттері дербес компьютерлердің, планшеттік компьютерлердің және мобильді құрылғылардың көмегімен Одақтың ақпараттық порталын пайдаланушылардың ақпараттық ресурстарға сервистерге қол жеткізу мүмкіндігін қолдауға тиіс.
4.2.5.11. Одақтың ақпараттық порталының құрамдас бөліктері ақпаратты мүше мемлекеттердің мемлекеттік тілдерінде, сондай-ақ ағылшын тілінде ұсыну мүмкіндігін қолдауға тиіс.
4.2.5.12. Одақтың ақпараттық порталының компоненттері мүше мемлекеттердің мемлекеттік тілдерінде, сондай-ақ ағылшын тілінде пайдаланушы интерфейсімен жұмыс істеуге мүмкіндік беруі тиіс.
4.2.5.13. Одақтың ақпараттық порталының компоненттері бір-бірімен, интеграцияланған жүйенің басқа ішкі жүйелерімен және Комиссияның ақпараттық жүйелерімен және ресурстарымен интеграциялау мүмкіндігін қолдауы тиіс.
4.2.5.14. Одақтың ақпараттық порталында ашық және жабық бөліктер болуы тиіс (уәкілетті пайдаланушылар үшін). Ашық бөлік жалпы (анонимді) қолжетімділікті қамтамасыз етуге арналған. Жабық бөлікке қол жеткізу (уәкілетті пайдаланушылар үшін) ақпараттық қауіпсіздік кіші жүйесінің құралдарын пайдалана отырып жүзеге асырылуы тиіс.
4.2.5.15. Одақтың ақпараттық порталына қойылатын талаптар интеграцияланған жүйені дамыту процесінде нақтылануы мүмкін.
4.2.5.16. Одақтың ақпараттық порталына қойылатын егжей-тегжейлі талаптар тиісті жеке техникалық тапсырмада айқындалуға тиіс. Одақтың ақпараттық порталының компоненттеріне қойылатын егжей-тегжейлі талаптар тиісті жеке техникалық тапсырмаларда айқындалуы мүмкін.
4.2.6. Ақпараттық-талдамалық кіші жүйеге қойылатын талаптар
4.2.6.1. Ақпараттық-талдамалық кіші жүйе мынадай функцияларды жүзеге асыруды қамтамасыз етуі тиіс:
1) шоғырландырылған ақпарат негізінде талдамалық сұрау салулар мен есепті нысандарды қалыптастыру, оның ішінде:
мүше мемлекеттердің тауарларымен сыртқы және өзара сауда құрылымдары;
мүше мемлекеттердің статистикалық көрсеткіштерінің серпіні;
есептік статистикалық көрсеткіштер;
мүше мемлекеттердің статистикалық көрсеткіштерін салыстыру;
мүше мемлекеттердің статистикалық көрсеткіштерін әлемнің электрондық картасында көрсету;
деректерді визуалды ұсыну мақсатында талдамалық панельдерді қалыптастыру мүмкіндіктері;
көлік инфрақұрылымының, кеденнің, порттардың, шекаралардың орналасуын визуализациялау;
2) Комиссияның интеграциялық сегментінің ақпараттық ресурстарының құрамында талдамалық деректердің бірыңғай қоймасын қалыптастыру және жүргізу, оның ішінде:
деректер көздерінен (файлдардан, дерекқорлардан) бастапқы (шикі) деректерді жүктеу;
деректердің талдамалық витриналарын қалыптастыру;
жүктелетін деректерде пайдаланылатын анықтамалықтар мен сыныптауыштарды тексеруді және оларды нормативтік-анықтамалық ақпарат кіші жүйесінің деректерімен үйлестіруді қоса алғанда, кірістерді шоғырландыру;
деректер элементтерінің бірліктерін біріктіру;
деректерді біріктіру және ақпараттық-талдамалық кіші жүйенің жұмыс істеуі үшін қажетті көрсеткіштерді қалыптастыру;
ақпараттық-талдамалық кіші жүйенің талдамалық деректер қоймасын қалыптастыру бойынша хаттамалар мен технологиялық статистиканы қалыптастыру;
осы деректердің көздері бөлінісінде талдамалық деректер қоймасында деректердің өзектілігі туралы есепті қалыптастыру.
4.2.6.2. Ақпараттық-талдамалық кіші жүйені дамыту мынадай бағыттар шеңберінде қамтамасыз етілуге тиіс:
1) мүше мемлекеттердің деректер көздерін толықтыру арқылы деректер көздерінің құрамын кеңейту;
2) деректердің талдамалық витриналарының құрамын кеңейту;
3) деректердің талдамалық витриналарын, сұрау салуларды, талдамалық есепті нысандар мен жарияланымдарды қалыптастыру кезінде деректерді өңдеудің қосымша алгоритмдерін іске асыру;
4) ақпараттық-талдамалық кіші жүйе құралдарымен орындалатын талдамалық міндеттер мен экономикалық саладағы үрдістерді талдау мен бағалауға және процестердің өзгерістерін мониторингтеуге байланысты, оның ішінде мүше мемлекеттердегі өнеркәсіптік өндіріс серпініне әсер ететін оқиғаларды, факторларды, заңдылықтар мен үрдістерді салыстырмалы талдау бөлігінде міндеттер құрамын кеңейту;
5) мүше мемлекеттерде өнеркәсіп тауарлары өндірісінің (қорларының) көлемін модельдеу және сценарийлік болжау;
6) сыртқы көздерден деректерді автоматты түрде жинауды қамтамасыз ету және ашық деректер көздеріне семантикалық талдау жүргізу мүмкіндіктерін іске асыру бөлігінде ақпараттық-талдамалық кіші жүйенің технологиялық мүмкіндіктерін кеңейту;
7) ортақ процестердің деректері бойынша шоғырландырылған есептілікті қалыптастыру.
4.2.6.3. Ақпараттық-талдамалық кіші жүйеге қойылатын талаптар интеграцияланған жүйені дамыту процесінде нақтылануы мүмкін.
4.2.6.4. Ақпараттық-талдамалық кіші жүйеге қойылатын егжей-тегжейлі талаптар тиісті жеке техникалық тапсырмада айқындалуға тиіс.
4.2.7 Статистика кіші жүйесіне қойылатын талаптар
4.2.7.1. Статистика кіші жүйесі мына функциялардың орындалуын қамтамасыз етуге тиіс:
1) Комиссия айқындайтын құрылым мен форматтарға сәйкес келуге тиіс статистикалық көрсеткіштердің тізбесі бойынша уәкілетті органдардан деректерді қабылдау;
2) қабылданған деректерді статистика кіші жүйесінің дерекқорына жүктеу және олардың сақталуын қамтамасыз ету;
3) қабылданған деректерді оларды түзету мүмкіндігімен форматты-логикалық бақылау;
4) статистикалық деректерді өңдеу кезінде қолданылатын анықтамалықтар мен сыныптауыштарды жүргізу;
5) статистикалық деректерді өңдеу, есептік көрсеткіштер мен жиынтық ақпаратты қалыптастыру;
6) регламенттелген есептерді қалыптастыру;
7) деректерді әртүрлі форматтарға түсіру мүмкіндігімен OLAP-технологияларды қолдану негізінде реттелмеген сұрау салуларды қалыптастыру және орындау;
8) динамикалық қатарларды қалыптастыру;
9) статистикалық деректерді графикалық түрде көрсету (графиктер, диаграммалар, текшелер және т. б.);
10) әлемнің электрондық картасында статистикалық деректерді көрсету;
11) деректерді, оның ішінде Одақтың ақпараттық порталында жариялауды қамтамасыз ету;
12) Одақтың ақпараттық порталындағы ашық деректер бөлімінде жариялау үшін деректерді интеграциялық платформаға беру;
13) статистикалық көрсеткіштер мен олардың талдамалық белгілерін сипаттайтын метадеректер статистика кіші жүйесі шеңберінде қалыптастыру кезінде нормативтік-анықтамалық ақпаратты, тізілімдер мен тіркелімдерді жүргізу кіші жүйесімен өзара іс-қимыл жасау.
4.2.7.2. Статистика кіші жүйесін дамыту мынадай бағыттар шеңберінде қамтамасыз етілуге тиіс:
1) уәкілетті органдар статистикалық деректерді әртүрлі технологиялық форматтар мен құрылымдарда ұсынған кезде деректерді автоматтандырылған өңдеу тетігін іске асыру;
2) серпінді қатарларды қалыптастыру және көрсету тетігін іске асыру;
3) статистика кіші жүйесінің метадеректерін жүргізу кезінде статистика кіші жүйесін пайдаланушыларға ескерту мен оларды құлағдар ету тетігін іске асыру;
4) статистика кіші жүйесінің метадеректерін сүзгіден өткізу, іздеу және ұсыну тетіктерін жетілдіру;
5) статистика кіші жүйесінің аспаптық құралдары мен пайдаланушы интерфейсін жетілдіру және дамыту;
6) Одаққа жаңа мүше мемлекеттердің қабылдануына байланысты деректер статистикасының кіші жүйесін жетілдіру және дамыту;
7) регламенттелген есептілік пен жарияланымдар құрамын кеңейту;
8) сыртқы ақпараттық жүйелермен, сондай-ақ интеграцияланған жүйенің басқа да кіші жүйелерімен ақпараттық өзара іс-қимыл тетіктерін кеңейту және дамыту.
4.2.7.3. Статистика кіші жүйесіне қойылатын талаптар интеграцияланған жүйені іске асыру процесінде нақтылануы мүмкін.
4.2.7.4. Статистика кіші жүйесіне қойылатын егжей-тегжейлі талаптар тиісті жеке техникалық тапсырмада анықталуға тиіс.
4.2.8. Кедергілер мен тосқауылдарды талдау кіші жүйесіне қойылатын талаптар
4.2.8.1. Кедергілер мен тосқауылдарды талдау кіші жүйесі бұған дейін әзірленген тәуекел салаларын талдау кіші жүйесінің функционалдығын кеңейту арқылы дамуға тиіс.
4.2.8.2. Интеграцияланған жүйені құру және дамыту жөніндегі жұмыстардың алдыңғы кезеңдері шеңберінде іске асырылған функцияларға қойылатын талаптар
4.2.8.2.1. Кедергілер мен тосқауылдарды талдау кіші жүйесі мына функциялардың орындалуын қамтамасыз етуге тиіс:
1) қолда бар көздерден тәуекелдердің қазіргі және әлеуетті салалары туралы ақпаратты жинау және жинақтау;
2) тәуекел салаларын сәйкестендіру, талдау және мониторинг құралын ұсыну;
3) тәуекел салаларын айқындау және сараптамалық бағалау үшін құрал ұсыну;
4) тәуекелдердің туындауын шешу және (немесе) болғызбау жөніндегі іс-шаралар жоспарларын жүргізу құралын ұсыну.
4.2.8.3. Функцияларды дамытуға және жаңғыртуға қойылатын талаптар
4.2.8.3.1. Кедергілерді талдау кіші жүйесі мына функциялардың орындалуын қамтамасыз етуге тиіс:
1) кедергілер тізілімін, оның ішінде Одақтың ақпараттық порталының құралдарымен алынған бизнес-қоғамдастықтар өкілдерінің өтініштерін қалыптастыру және жүргізу;
2) Комиссияның кедергілерді жою жөніндегі жұмыстары туралы, оның ішінде Одақтың ақпараттық порталында жариялау үшін мәліметтер беру.
3) нарық жай-күйі көрсеткіштерінің конфигурацияланатын жүйесі негізінде кедергілерді сақтау және жою салдарын ресімделген бағалау мүмкіндігі.
4.2.8.4. Кедергілер мен тосқауылдарды талдау кіші жүйесіне қойылатын талаптар интеграцияланған жүйені іске асыру процесінде нақтылануы мүмкін.
4.2.8.5. Кедергілер мен тосқауылдарды талдау кіші жүйесіне қойылатын егжей-тегжейлі талаптар тиісті жеке техникалық тапсырмада анықталуға тиіс.
4.2.9. Кедендік-тарифтік және тарифтік емес реттеу кіші жүйесіне қойылатын талаптар
4.2.9.1. Кедендік-тарифтік және тарифтік емес реттеу кіші жүйесі мынадай функцияларды жүзеге асыруды қамтамасыз етуге тиіс:
1) ЕАЭО СЭҚ ТН және ЕАЭО БКТ-ны, оның ішінде ЕАЭО СЭҚ ТН-ға түсіндірмелерді электрондық түрде сақтау;
2) ЕАЭО СЭҚ ТН мен ЕАЭО БКТ-ға енгізілетін өзгерістер тарихын және осы өзгерістердің негізінде енгізілген құжаттар туралы ақпаратты сақтау;
3) барлық өзгерістердің тарихын ескере отырып, ЕАЭО СЭҚ ТН мен ЕАЭО БКТ-ға енгізілген өзгерістер туралы ақпаратты жедел ұсыну;
4) ЕАЭО СЭҚ ТН-мен байланысты мынадай ақпаратты сақтау және пайдалану:
ЕАЭО СЭҚ ТН халықаралық негізінің өзгеруі;
Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығының сыртқы экономикалық қызметінің тауар номенклатурасы;
Дүниежүзілік сауда ұйымы шеңберіндегі мүше мемлекеттердің тарифтік міндеттемелері;
тауар номенклатураларының әртүрлі нұсқалары арасындағы өтпелі кестелер;
5) кедендік-тарифтік реттеу шараларын есепке алу, соның ішінде:
кедендік әкелу баждарының ставкалары (ЕАЭО БКТ);
тарифтік жеңілдіктер (беру жағдайлары мен шарттары, сондай-ақ оларды қолдану тәртібі);
Еуразиялық экономикалық одақтың Бірыңғай кедендік тарифінің ставкаларынан өзгеше тауарлар мен ставкалардың тізбесі;
Қазақстан Республикасы Дүниежүзілік сауда ұйымына қосылу шарты ретінде қабылданған міндеттемелерге сәйкес Еуразиялық экономикалық одақтың Бірыңғай кедендік тарифі баждарының ставкаларымен салыстырғанда неғұрлым төмен кедендік әкелу баждарының ставкаларын және осындай баж ставкаларының мөлшерлері қолданылатын тауарлардың тізбесі;
Одақтың үшінші тараппен халықаралық шарттарына сәйкес кедендік әкелу баждарының преференциялық ставкалары қолданылатын жекелеген тауарлардың тізбелері;
оларға қатысты тарифтік квоталар белгіленген ауыл шаруашылығы тауарларының жекелеген түрлерінің тізбелері, сондай-ақ Одаққа мүше мемлекеттердің аумағына әкелінетін осы тауарларға қатысты тарифтік квоталардың көлемдері;
кедендік әкелу бажының мөлшерлемесін өзгерту туралы шешімді Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесі қабылдайтын сезімтал тауарлардың тізбесі;
Одақтың кедендік аумағына әкелу кезінде тарифтік преференциялар берілетін дамушы және аз дамыған елдерден шығарылатын және әкелінетін тауарлардың тізбесі;
Одақтың тарифтік преференцияларының бірыңғай жүйесін пайдаланушы дамушы елдердің тізбесі;
Одақтың тарифтік преференцияларының бірыңғай жүйесін пайдаланатын ең аз дамыған елдердің тізбесі;
6) тарифтік емес реттеу шараларын есепке алу, соның ішінде:
тарифтік емес реттеудің бірыңғай шаралары қолданылатын тауарлардың тізбесі (тыйым салу, сандық шектеулер, айрықша құқық, автоматты лицензиялау (қадағалау), рұқсат беру тәртібі) үшінші елдермен саудада тауарларды әкелу немесе әкету/импорттау немесе экспорттау;
Одақтың ішкі нарығы үшін едәуір маңызды болып табылатын және оларға қатысты ерекше жағдайларда уақытша тыйым салулар немесе экспорттың сандық шектеулері енгізілуі мүмкін тауарлардың тізбесі;
тауарлардың экспортына және (немесе) импортына айрықша құқық берілген сыртқы сауда қызметіне қатысушылардың тізбесі;
7) Комиссия белгілеген жағдайларда оларға қатысты лицензиялау қолданылатын тауарлардың тізбесін жүргізу;
8) ЕАЭО СЭҚ ТН және ЕАЭО БКТ-ға өзгерістер енгізу жөніндегі Комиссия шешімдерінің жобаларын дайындау;
9) Комиссияның ақпараттық ресурстарымен және ақпараттық жүйелерімен, сондай-ақ интеграцияланған жүйенің кіші жүйелерімен өзара іс-қимыл жасау, ол мақсаттар үшін интеграциялық платформаны пайдалана отырып қамтамасыз етілуге тиіс:
Одақтың ақпараттық порталын пайдаланушылардың ЕАЭО СЭҚ ТН-мен өзара байланыста кедендік-тарифтік және тарифтік емес реттеу шаралары туралы толық және өзекті ақпаратты жедел ұсынуы және алуы;
ЕАЭО СЭҚ ТН енгізілетін өзгерістерге байланысты тауарларға тарифтік емес реттеудің белгіленген бірыңғай шараларына өзгерістер енгізу қажеттілігі туралы ақпаратты жедел алу;
ЕАЭО СЭҚ ТН және ЕАЭО БКТ-ға енгізілген өзгерістер туралы мүдделі уәкілетті органдарды жедел хабардар ету;
10) ЕАЭО СЭҚ ТН және ЕАЭО БКТ-ны типографиялық басылымға дайын түрде қалыптастыру.
4.2.9.2. ЕАЭО СЭҚ ТН-ға өзгерістер енгізу кезінде кедендік-тарифтік және тарифтік емес реттеу кіші жүйесі Комиссияның ЕАЭО СЭҚ ТН кодтарымен жіктелетін тауарларға қатысты мемлекеттік бақылаудың әртүрлі түрлерінің орындалуын регламенттейтін, өзгертілуге тиіс шешімдеріне сілтемелердің автоматты түрде анықталуын қамтамасыз етуге тиіс, оларға сәйкес осындай шешімдердің жаңа редакциясын қалыптастыру мүмкіндігі қамтамасыз етілуге тиіс.
4.2.9.3. Кедендік-тарифтік және тарифтік емес реттеу кіші жүйесі енгізілетін өзгерістердің тарихын қолдай отырып, ақпарат жүргізуді қамтамасыз етуге тиіс, оның ішінде оларды редакциялау процесінде ЕАЭО СЭҚ ТН және ЕАЭО БКТ-ның әртүрлі нұсқаларын қолдау қамтамасыз етілуге тиіс.
4.2.9.4. Кедендік-тарифтік және тарифтік емес реттеу кіші жүйесінде ЕАЭО СЭҚ ТН және ЕАЭО БКТ бойынша ақпарат іздеуге арналған интерфейс іске асырылуға тиіс.
4.2.9.5. ЕАЭО БКТ бойынша ақпаратты іздеуге арналған интерфейсте ЕАЭО БКТ соңғы жаңартылған күн көрсетілуі тиіс, сондай-ақ алдыңғы кезеңдер үшін кедендік тарифтер туралы ақпарат алу мүмкіндігі қамтамасыз етілуі тиіс.
4.2.9.6. Кедендік-тарифтік және тарифтік емес реттеу кіші жүйесінде ЕАЭО СЭҚ ТН нақты тауар позициясы бөлінісінде деректерге қол жеткізу іске асырылуға тиіс.
4.2.9.7. Кедендік-тарифтік және тарифтік емес реттеу кіші жүйесін дамытуға қойылатын егжей-тегжейлі талаптар тиісті жеке техникалық тапсырмада айқындалуға тиіс.
4.2.9.8. Кедендік-тарифтік және тарифтік емес реттеу кіші жүйесіне қойылатын талаптар интеграцияланған жүйені дамыту процесінде нақтылануы мүмкін.
4.2.10. Техникалық реттеу кіші жүйесіне қойылатын талаптар
4.2.10.1. Интеграцияланған жүйені құру және дамыту жөніндегі жұмыстардың алдыңғы кезеңдері шеңберінде іске асырылған функцияларға қойылатын талаптар
4.2.10.1.1. Техникалық реттеу кіші жүйесі мынадай функцияларды жүзеге асыруды қамтамасыз етуге тиіс:
1) техникалық реттеу, СФС-шараларды қолдану және дәрілік заттар мен медициналық бұйымдардың айналысы салаларында құжаттарды (бұдан әрі – құжаттар) жасау және өзгерту, оның ішінде;
2) "цифрлық құжаттарды" қалыптастыру және жүргізу;
3) құжаттарға өзгерістер енгізу жөніндегі ұсыныстарды есепке алу және өңдеу;
4) өзгерістерді есепке алу және құжаттардың редакцияларын дайындау;
5) Одақ органдары актілерінің жобаларын (Одақ органдары актілеріне өзгерістер) дайындау;
6) құжаттарды әзірлеуді (іске асыруды) жоспарлау және мониторингтеу, сондай-ақ жоспарларды іске асыру туралы есептерді дайындау;
7) құжаттардың жобаларын мемлекетаралық келісу және жария талқылау кезінде пікірлерді есепке алу;
8) құжаттарды әзірлеу және оларға өзгерістер енгізу жөніндегі жұмыс топтарының құрамдарын есепке алу және жүргізу;
9) "цифрлық құжаттарда" қамтылған терминдер мен анықтамалардың тізбесін есепке алу және жүргізу;
10) морфологияны ескере отырып, берілген критерийлер бойынша техникалық реттеу кіші жүйесінің барлық объектілері және "цифрлық құжаттар" бойынша байланысты іздеу;
11) іздеу нәтижелерінде алынған мәліметтер негізінде регламенттік және ерікті есептерді қалыптастыру;
12) құжаттар бойынша өзекті сұрақтардың тізбесін және оларға жауаптарды жүргізу;
13) Одақтың ақпараттық порталының құрамындағы нақты тақырыптық бөлімдердің беттерінде техникалық реттеу, СФС-шараларды қолдану және дәрілік заттар мен медициналық бұйымдардың айналысы саласындағы құжаттар мен өзге де мәліметтер туралы өзекті мәліметтерді жариялау;
14) пайдаланушыларды кіші жүйеде орындалған әрекеттер туралы хабардар ету;
15) кіші жүйеде пайдаланушылардың параметрлері мен қолжетімділігін басқару.
4.2.10.1.2. Техникалық реттеу кіші жүйесінде ортақ процестердің ақпараттық ресурстарынан мәліметтерге қол жеткізу қамтамасыз етілуге тиіс.
4.2.10.1.3. Техникалық реттеу кіші жүйесі:
1) аралас жүйелерден сұрау салу бойынша деректерді беру;
2) оларға техникалық реттеу кіші жүйесінің деректерін беру үшін сабақтас жүйелермен ұсынылатын сервистерді пайдалану;
3) сабақтас жүйелер ұсынатын сервистерден деректерді алу;
4) аралас жүйелермен өзара іс-қимыл жасау кезінде ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету үшін Комиссияның ақпараттық ресурстарымен және ақпараттық жүйелерімен, сондай-ақ интеграцияланған жүйенің өзге де кіші жүйелерімен (бұдан әрі – сабақтас жүйелер) өзара іс-қимылды қамтамасыз етуге тиіс.
4.2.10.2. Функцияларды дамытуға және жаңғыртуға қойылатын талаптар.
4.2.10.2.1. Техникалық реттеу кіші жүйесі мынадай жаңа функцияларды жүзеге асыруды қамтамасыз етуге тиіс:
1) кіші жүйеге жүктелетін мәтіндік құжаттардың құрылымы мен мазмұнын автоматты түрде қалыптастыру;
2) техникалық реттеу кіші жүйесінің объектілері арасындағы байланыстар тізімін есепке алу және жүргізу;
3) бір-бірімен, оның ішінде Одақ органдарының қабылданған актілерімен құжаттар (құжаттардың құрылымдық элементтеріне және құжаттар мәтінінің үзінділеріне сілтемелерді қоса алғанда) арасындағы байланыстардың жаңа түрлерін белгілеу;
4) Одақтың ақпараттық порталында техникалық реттеу, СФС-шараларды қолдану және дәрілік заттар мен медициналық бұйымдардың айналысы салаларындағы ақпараттық сервистерді техникалық реттеу кіші жүйесінен алынған мәліметтерді қалыптастыру және жүргізу, сондай-ақ ақпараттық сервистер шеңберінде жарияланған мәліметтердің өзектілігін бақылау;
5) құжаттардың жобалық редакцияларының версиялылығын бақылау, әртүрлі нұсқаларды біріктіру;
6) сыртқы көздерден құрылымдық түрде алынған жағдайда барлық ескертулер мен ұсыныстардың (пікірлердің) шолулар жиынтығына енгізілуін бақылау;
7) бақылау оқиғаларының басталуы туралы, сондай-ақ бақылау оқиғаларының кешіктірілу нәтижелері бойынша хабарлау;
8) пайдаланушылардың құжаттармен жұмыс тарихын жүргізу;
9) Одақ органдарының қабылданған актілерінде көрсетілген, оның ішінде:
акт жобасының күшіне енуіне;
актінің жобасы қолданысқа енгізілген және (немесе) күшіне енуін кейінге қалдырған кезде өтпелі кезеңді белгілеуге;
ұсынылған реттеуді бұрын пайда болған қатынастарға тарату қажеттілігіне байланысты мерзімдердің басталуын қадағалау;
10) пайдаланушы интерфейсінің параметрлерін пайдаланушылардың (пайдаланушылар топтарының, реттеу салаларының) ерекше қажеттіліктеріне конфигурациялау;
11) ортақ процестердің ақпараттық ресурстарының тізбесін қалыптастыру және жүргізу;
12) барлық ресурстар үшін ортақ критерийлер (деректемелер) бойынша ортақ процестердің ақпараттық ресурстарынан мәліметтер іздеу;
13) жаңа регламенттік және ерікті есептерді, оның ішінде ортақ процестердің жалпы ақпараттық ресурстарына қатысты статистикалық есептерді қалыптастыру.
4.2.10.2.2. Кіші жүйе ақпаратты алу және (немесе) беру, ортақ процестердің ақпараттық ресурстарына қол жеткізу үшін Комиссияның ақпараттық ресурстарымен және ақпараттық жүйелерімен, сондай-ақ интеграцияланған жүйенің өзге де кіші жүйелерімен өзара іс-қимылдың әмбебап құралдарын пайдалану мүмкіндігін қамтамасыз етуге тиіс.
4.2.10.2.3. Кіші жүйе ортақ процестердің ақпараттық ресурстарынан алынған деректерді талдау және оларды графикалық түрде көрсету үшін әмбебап құралдарды пайдалану мүмкіндігін қамтамасыз етуге тиіс.
4.2.10.3. Техникалық реттеу кіші жүйесіне қойылатын талаптар интеграцияланған жүйені дамыту процесінде нақтылануы мүмкін.
4.2.10.4. Техникалық реттеу кіші жүйесіне қойылатын егжей-тегжейлі талаптар тиісті жеке техникалық тапсырмада айқындалуға және Одақтың цифрлық күн тәртібі шеңберінде әзірленетін бағдарламалық компоненттерге қойылатын талаптармен үндестірілуге тиіс.
4.2.11. Ортақ процестерді басқару кіші жүйесіне қойылатын талаптар
4.2.11.1. Интеграцияланған жүйені құру және жаңғырту жөніндегі жұмыстардың алдыңғы кезеңдері шеңберінде іске асырылған функцияларға қойылатын талаптар
4.2.11.1.1. Ортақ процестерді басқару кіші жүйесі Комиссия әзірлейтін және бекітетін тиісті технологиялық құжаттармен белгіленетін талаптарға сәйкес Комиссияның интеграциялық сегменті шеңберінде ортақ процестерді іске асыруды қамтамасыз ететін сервистер жиынтығын (бұдан әрі – ортақ процестер сервистері) қамтуға тиіс.
4.2.11.1.2. Ортақ процестерді басқару кіші жүйесі технологиялық деңгейде интеграцияланған жүйеде ортақ процестердің іске асырылуын мониторингтеу мен бақылауды қамтамасыз ететін компоненттерді қамтуға тиіс.
4.2.11.1.3. Ортақ процестерді басқару кіші жүйесі ақпаратты алу және (немесе) беру, ортақ процестердің жұмыс істеуін қамтамасыз ету үшін ортақ ақпараттық ресурстарға қол жеткізу үшін Комиссияның интеграциялық сегментінің басқа кіші жүйелерімен өзара іс-қимылды қамтамасыз етуге тиіс.
4.2.11.1.4. Ортақ процестердің сервистері мынадай функциялардың да іске асырылуын қамтамасыз етуге тиіс:
1) ұлттық сегменттерден Комиссияның интеграциялық сегментіне арналған электрондық хабарламаларды қабылдау;
2) ұлттық сегменттерден сұрау салу бойынша Комиссияның интеграциялық сегментінің кіші жүйелерінен ақпарат алу.
4.2.11.1.5. Ортақ процестерді басқару кіші жүйесі Комиссия әзірлейтін және бекітетін ортақ процестердің технологиялық құжаттарында белгіленген талаптарға сәйкес ортақ процестердің барлық қатысушылары орындайтын операциялардың базалық іске асырылуын қамтамасыз ететін бірыңғай компоненттерді (бұдан әрі – ортақ процестерді базалық іске асырудың компоненттері) қамтуға тиіс.
4.2.11.1.6. Ортақ процестерді базалық іске асырудың құрамдас бөліктері кешенді және мемлекетаралық тестілеу мен интеграцияланған жүйені сынау кезінде пайдалануға арналған және қажет болған жағдайда ұлттық сегменттердегі ортақ процестер сервистерін іске асыру кезінде пайдаланылуы мүмкін.
4.2.11.1.7. Ортақ процестерді базалық іске асырудың компоненттері ортақ процестерді іске асыру үшін қажетті функциялар жиынтығын қамтамасыз етуге тиіс, соның ішінде:
1) ортақ процестердің технологиялық құжаттарының талаптарына сәйкес ақпаратты енгізу, редакциялау және қарау;
2) ортақ процестердің технологиялық құжаттарының талаптарына сәйкес енгізілетін ақпаратқа форматтық-логикалық бақылауды орындау;
3) енгізілген ақпаратты ұзақ мерзімді сақтау;
4) интеграциялық платформа құралдарымен ортақ процестер сервистерімен өзара іс-қимыл жасау.
4.2.11.1.8. Ортақ процестерді базалық іске асырудың компоненттері ортақ процестердің технологиялық құжаттарының талаптарына сәйкес интеграциялық платформа құралдарымен электрондық хабарларды қабылдау және жіберу мүмкіндігін қамтамасыз етуі тиіс.
4.2.11.1.9. Ортақ процестерді басқару кіші жүйесі пайдаланушы интерфейсі арқылы енгізілген немесе ортақ процестер қызметтерінен алынған ақпаратты іздеу және қарау мүмкіндігін қамтамасыз етуге тиіс.
4.2.11.1.10. Ортақ процестерді басқару кіші жүйесі пайдаланушы интерфейсі арқылы енгізілген немесе ортақ процестер сервистерінен алынған мәліметтер негізінде электрондық құжаттардың (электрондық түрдегі құжаттардың) баспа нысандарын қалыптастыру мүмкіндігін қамтамасыз етуге тиіс.
4.2.11.1.11. Ортақ процестерді басқару кіші жүйесі осы кіші жүйемен өңделген деректерге ЭЦҚ орнату және тексеру функцияларын жүзеге асыратын сыртқы компоненттерді қосу мүмкіндігін қамтамасыз етуге тиіс.
4.2.11.1.12. Ортақ процестерді басқару кіші жүйесі ортақ процестердің технологиялық құжаттарында белгіленген талаптарға сәйкес ортақ процестер сервистерінен (ортақ процестер сервистеріне) электрондық хабарларды қабылдау және жіберу үшін ұлттық сегменттің интеграциялық шлюзіне қосылуды қамтамасыз етуге тиіс.
4.2.11.1.13. Ортақ процестерді басқару кіші жүйесі интеграциялық платформа құралдарын пайдалана отырып, ортақ процестер шеңберінде берілетін хабарларды беруді, оның ішінде ақпараттық өзара іс-қимыл ағындарын, ақпараттық өзара іс-қимылдың ағымдағы қарқындылығын, хабарларды берудің уақытша параметрлерін визуализациялау мүмкіндігін талдауға мүмкіндік беруі тиіс.
4.2.11.1.14. Ортақ процестерді басқару кіші жүйесі электрондық хабардың мазмұнын, оның ішінде электрондық хабарламаның тақырыптары мен мазмұн блогын (мазмұн блогы интеграциялық платформа журналдарында болған жағдайда) түсіру мүмкіндігін қамтамасыз етуге тиіс.
Операцияларды және өзара іс қимыл журналдарын талдау үшін электрондық хабарлар туралы мәліметтер көздері интеграциялық платформа журналдары болуы тиіс.
4.2.11.2. Функцияларды дамытуға және жаңғыртуға қойылатын талаптар
4.2.11.2.1. Ортақ процестерді басқару кіші жүйесі ақпараттық өзара іс-қимыл ағындарын, ақпараттық өзара іс-қимылдың ағымдағы қарқындылығын, хабарларды берудің уақытша параметрлерін визуализациялау мүмкіндігін қоса алғанда, интеграцияланған жүйенің Комиссияның интеграциялық сегментінің кіші жүйелерімен электрондық хабарларды беруді орындауды талдау мүмкіндігін қамтамасыз етуге тиіс.
4.2.11.2.2. Ортақ процестерді басқару кіші жүйесі бір рәсім, реттелетін ақпараттық өзара іс-қимыл транзакциясы шеңберінде бағытталған байланысты хабарларды бірлесіп талдау мүмкіндігін қамтамасыз етуге тиіс.
4.2.11.2.3. Ортақ процестерді басқару кіші жүйесі ортақ процестердің қызметтерінде және технологиялық құжаттардың әртүрлі нұсқаларын базалық іске асырудың компоненттерінде бір уақытта қолдау мүмкіндігін қамтамасыз етуге тиіс.
4.2.11.2.4. Ортақ процестерді басқару кіші жүйесі ортақ процестердің хабарларын қалыптастыру, бақылау және өңдеу қызметтерін қайта пайдалануға мүмкіндік беретін бағдарламалық интерфейстерді, оның ішінде ортақ процестер шеңберінде ақпараттық өзара әрекеттесуді автоматтандырылған тестілеу мүмкіндіктерін қамтамасыз ету мақсатында қамтамасыз етуі керек.
4.2.11.2.5. Ортақ процестерді басқару кіші жүйесі пайдаланушылардың іс-әрекеттері мен ақпарат алмасу операцияларын журналға түсіру мүмкіндігін қамтамасыз етуі керек, сонымен қатар басқа кіші жүйелер үшін журналдарға қол жеткізу мүмкіндігін қамтамасыз етуге тиіс.
4.2.11.2.6. Ортақ процестерді басқару кіші жүйесі ортақ процестерді жобалау және іске асыру бойынша орындалатын жұмыстардың есебін, бақылауын және мониторингін жүргізу мүмкіндігін қамтамасыз етуге тиіс.
4.2.11.2.7. Кіші жүйе ортақ процестерді іске асыру тиімділігінің мониторингін конфигурацияланатын тиімділік көрсеткіштерінің көмегімен, оның ішінде интеграциялық сегменттің деректер қоймасында сақталатын мәліметтер мен ақпараттық өзара іс-қимыл журналдарының негізінде автоматты түрде есептелетін мониторингті жүзеге асыру мүмкіндігін қамтамасыз етуге тиіс.
4.2.11.2.8. Кіші жүйе Комиссия мамандары мен ортақ процестерге қатысушыларды штаттан тыс жағдайлар, ортақ процестер сервистерінің жұмыс істеуіндегі технологиялық іркілістер және технологиялық құжаттар талаптарының бұзылуы туралы мониторингті және жедел хабардар етуді жүзеге асыру мүмкіндігін қамтамасыз етуге тиіс.
4.2.11.2.9. Ішкі жүйе ортақ процестер шеңберінде оның ішінде бағдарламалық интерфейстердің көмегімен ақпараттық өзара іс қимылды іске асыру туралы мәліметтерге қол жеткізуді қамтамасыз етуге тиіс.
4.2.11.2.10. Ортақ процестердің сервистері ұзақ мерзімді сақтауға жататын деректерді беру үшін, сондай-ақ осындай деректерді талдау мен түрлендіруді қамтамасыз ету үшін интеграциялық сегменттің деректер қоймасымен өзара іс-қимыл жасау мүмкіндігін қамтамасыз етуге тиіс.
4.2.11.2.11. Базалық іске асырудың компоненттері тестілеудің әрқилы түрлерін, оның ішінде функционалды емес түрлерін өткізу мүмкіндігін қамтамасыз етуге тиіс.
4.2.11.2.12. Базалық іске асырудың құрамдас бөліктері мемлекеттік билік органдары мен шаруашылық жүргізуші субъектілер арасындағы Комиссия реттейтін ақпараттық өзара іс-қимыл рәсімдерін іске асыру мүмкіндіктерін қамтамасыз ету, сондай-ақ осындай өзара іс-қимыл барысында алынған ақпаратты ортақ процестердің хабарларына айналдыру үшін олардың функцияларын кеңейту мүмкіндігін қамтамасыз етуге тиіс.
4.2.11.3. Біріктірілген жүйені іске асыру барысында ортақ процестерді басқару кіші жүйесіне қойылатын талаптарды нақтылауға болады.
4.2.11.4. Ортақ процестерді басқару кіші жүйесіне қойылатын егжей-тегжейлі талаптар тиісті жеке техникалық тапсырмада анықталуға тиіс.
4.2.12. Сыртқы экономикалық қызмет субъектілерін сәйкестендіру кіші жүйесіне қойылатын талаптар
4.2.12.1. Сыртқы экономикалық қызмет субъектілерін сәйкестендіру кіші жүйесі интеграцияланған жүйенің жаңа кіші жүйесі болып табылады.
4.2.12.2. Сыртқы экономикалық қызмет субъектілерін сәйкестендіру кіші жүйесі Одақтың кедендік аумағында сыртқы экономикалық қызметке қатысушыларды сәйкестендірудің құрылатын бірыңғай жүйесін ақпараттық-технологиялық қолдауға арналған.
4.2.12.3. Одақтың кедендік аумағында сыртқы экономикалық қызметке қатысушыларды сәйкестендірудің бірыңғай жүйесі мынадай мақсаттарда құрылады:
1) Одақ шеңберінде мүдделі тұлғаларды (оның ішінде Одаққа мүше болып табылмайтын мемлекеттердің азаматтарын) бірегей сәйкестендіруді қамтамасыз ету;
2) өнімді жеткізудің бүкіл тізбегін талдау мүмкіндігін жасау есебінен мүше мемлекеттерде қолданылатын тәуекелдерді басқару жүйелерінің алгоритмдерін оңтайландыру және тиімділігін арттыру;
3) кедендік мақсаттарда пайдаланылатын құжаттар нысандарын, олардың электрондық көшірмелерінің құрылымдары мен форматтарын оңайлату, сондай-ақ олардағы мәліметтердің дұрыстығын арттыру;
4) мүше мемлекеттердің кеден қызметтері арасындағы ақпараттық өзара іс-қимылды оңтайландыру.
4.2.12.4. Одақтың кедендік аумағындағы сыртқы экономикалық қызметке қатысушыларды сәйкестендірудің бірыңғай жүйесі мынадай ерекшеліктерді ескере отырып құрылады:
1) сыртқы экономикалық қызметке әрбір қатысушыға сыртқы экономикалық қызметке қатысушының бірегей сәйкестендіру нөмірі (бұдан әрі осы тармақта – сәйкестендіру нөмірі) берілуге тиіс;
2) сәйкестендіру нөмірін беруді, сәйкестендіру нөмірлерінің дерекқорын есепке алуды және жүргізуді мүше мемлекеттердің уәкілетті органдары жүзеге асырады;
3) берілген, тоқтатыла тұрған және күші жойылған сәйкестендіру нөмірлері туралы мәліметтерді қамтитын интеграцияланған ақпараттық ресурсты жүргізуді Комиссия жүзеге асырады;
4) берілген сәйкестендіру нөмірі мүше мемлекеттердің кеден органдары арасындағы ақпараттық өзара іс-қимыл кезінде пайдаланылатын кедендік құжаттардың барлық нысандарында пайдаланылуға тиіс.
4.2.12.5. Сыртқы экономикалық қызмет субъектілерін сәйкестендіру кіші жүйесі мүше мемлекеттердің өзара іс-қимыл жасайтын ұлттық құрамдас бөліктерінің және Комиссияның интеграциялық құрамдас бөлігінің жиынтығы ретінде құрылуға тиіс.
4.2.12.6. Сыртқы экономикалық қызмет субъектілерін сәйкестендіру кіші жүйесіне мүше мемлекеттердің ұлттық құрамдас бөліктері сыртқы экономикалық қызмет субъектілеріне сәйкестендіру нөмірлерін біріздендірілген форматта беруді, осындай сәйкестендіру нөмірлерінің дерекқорын есепке алуды және жүргізуді қамтамасыз етуге тиіс.
4.2.12.7. Сыртқы экономикалық қызмет субъектілерін сәйкестендіру кіші жүйесінің Комиссияның интеграциялық құрамдас бөлігі сыртқы экономикалық қызмет субъектілерінің берілген (тоқтатылған, күші жойылған) сәйкестендіру нөмірлері туралы мәліметтерді қамтитын жалпы ақпараттық ресурсты жүргізуді және уәкілетті органдар мен мүдделі тұлғаларға көрсетілген жалпы ақпараттық ресурсқа регламенттелген қолжетімділікті ұсынуды қамтамасыз етуге тиіс.
4.2.12.8. Сыртқы экономикалық қызмет субъектілерін сәйкестендіру кіші жүйесіне қойылатын егжей тегжейлі талаптар тиісті жеке техникалық тапсырмада айқындалуға тиіс.
4.2.12.9. Сыртқы экономикалық қызмет субъектілерін сәйкестендіру кіші жүйесіне қойылатын талаптар (оның ішінде кіші жүйенің атауы) Одақ құқығына кіретін халықаралық шарттар мен актілерді және мүше мемлекеттердің нормативтік құқықтық актілерін ескере отырып, интеграцияланған жүйені іске асыру процесінде нақтылануы мүмкін.
4.2.13. Интеграциялық платформаға қойылатын талаптар
4.2.13.1. Интеграцияланған жүйені құру және жаңғырту жөніндегі жұмыстардың алдыңғы кезеңдері шеңберінде іске асырылған функцияларға қойылатын талаптар
4.2.13.1.1. Интеграциялық шлюздерге қойылатын талаптар
4.2.13.1.1.1. Интеграциялық шлюз Комиссияның және уәкілетті органдардың ақпараттық жүйелері арасында электрондық деректер алмасуды қамтамасыз етуге тиіс.
4.2.13.1.1.2. Интеграциялық шлюз Комиссияның және уәкілетті органдардың ақпараттық жүйелерін интеграциялық платформаға қосу мүмкіндігін ұсынуға және электрондық хабарлардың хаттамалары мен форматтарын (қажет болған жағдайда) түрлендіруді қамтамасыз етуге тиіс.
4.2.13.1.1.3. Интеграциялық шлюз Комиссияның және уәкілетті органдардың ақпараттық жүйелерінен келіп түсетін электрондық хабарлардың аралас сегменттерінің интеграциялық шлюздеріне бағытталуын қамтамасыз етуге тиіс.
4.2.13.1.1.4. Комиссияның интеграциялық сегменті мен ұлттық сегменттің интеграциялық шлюзі іргелес сегменттердің интеграциялық шлюздерімен ақпараттық өзара іс қимылды қамтамасыз етуге тиіс.
4.2.13.1.1.5. Интеграциялық шлюз Комиссияның және уәкілетті органдардың ақпараттық жүйелеріне аралас сегменттердің интеграциялық шлюздерінен келіп түсетін электрондық хабарламаларды бағыттауды қамтамасыз етуге тиіс.
4.2.13.1.1.6. Интеграциялық шлюз электрондық құжаттардағы ЭЦҚ түпнұсқалығын растау үшін СҮТ қызметінің СҮТ сервистерімен өзара іс қимылды қамтамасыз етуге тиіс.
4.2.13.1.1.7. Интеграциялық шлюз осы шлюз орындайтын операциялардың журналдарын жүргізуді жүзеге асыруға тиіс.
4.2.13.1.1.8. Интеграциялық шлюз файлға маршруттау параметрлерін іріктеп жүктеу, сондай-ақ оны орнату кезінде файлдан маршруттау параметрлерін іріктеп жүктеу мүмкіндігін қамтамасыз етуге тиіс.
4.2.13.1.2. Комиссияның интеграциялық сегментінің деректерін синхрондау кіші жүйесіне қойылатын талаптар.
4.2.13.1.2.1. Комиссияның интеграциялық сегментінің деректерін синхрондау кіші жүйесі Комиссияның интеграциялық сегментінде орналастырылған Комиссияның ақпараттық жүйелерінің ақпараттық өзара іс-қимылын қамтамасыз етуге тиіс.
4.2.13.1.2.2. Комиссияның интеграциялық сегментінің деректерін синхрондау кіші жүйесі Комиссияның ақпараттық жүйелері ұсынатын функцияларды шақыру немесе Комиссияның ақпараттық жүйелерінде қамтылған деректерге қол жеткізу мүмкіндігін қамтамасыз ететін бағдарламалық интерфейстерді (сервистерді) ұсынуды қамтамасыз етуге тиіс.
4.2.13.1.2.3. Комиссияның интеграциялық сегментінің деректерін синхрондау кіші жүйесі сервистерге өтініштерді Комиссияның ақпараттық жүйелеріне бағыттауды қамтамасыз етуге тиіс.
4.2.13.1.2.4. Комиссияның интеграциялық сегментінің деректерін синхрондау кіші жүйесі осы кіші жүйенің құралдарымен орындалатын операциялардың журналдарын жүргізуді жүзеге асыруға тиіс.
4.2.13.1.2.5. Комиссияның интеграциялық сегментінің деректерін синхрондау кіші жүйесі осы сервистер бойынша ақпаратты іздеу және қарау мүмкіндігімен айналысқа қолжетімді сервистердің тізбесін жүргізуді қамтамасыз етуге тиіс.
4.2.13.1.2.6. Комиссияның интеграциялық сегментінің деректерді синхрондау ішкі жүйесі маршруттау параметрлерін файлға іріктеп жүктеу, сондай-ақ оны орнату кезінде файлдан маршруттау параметрлерін іріктеп жүктеу мүмкіндігін қамтамасыз етуге тиіс.
4.2.13.1.3. Көлік кіші жүйесіне қойылатын талаптар
4.2.13.1.3.1. Көлік ішкі жүйесі хабарлар кезектерін қолдана отырып интеграциялық платформаның компоненттері арасында электрондық хабарлардың кепілдендірілген жеткізілуін қамтамасыз етуге тиіс.
4.2.13.1.3.2. Көлік кіші жүйесі интеграциялық платформаның әрбір құрамдас бөлігі, байланыс жүйелері және интеграцияланған жүйенің кіші жүйелері үшін хабарлар кезектерін пайдалана отырып, интеграциялық платформаға қосылатын хабарлар кезектерінің жиынтығын қамтамасыз етуге тиіс.
4.2.13.1.3.3. Көлік кіші жүйесі хабарлар кезегін, сондай-ақ электрондық хабарлардың кепілдендірілген жеткізілуін қамтамасыз ететін көлік кіші жүйесінің басқа объектілерін құруға, өзгертуге және жоюға мүмкіндік беруге тиіс.
4.2.13.1.3.4. Көлік ішкі жүйесі интеграциялық платформаның компоненттері арасындағы электрондық хабарларды көлік деңгейінде бағыттауды қамтамасыз етуге тиіс.
4.2.13.1.3.5. Көлік ішкі жүйесі деректерді беру арналарын пайдалануды оңтайландыру үшін жіберілетін электрондық хабарларды сығымдауды қамтамасыз етуге тиіс.
4.2.13.1.4. Сыртқы ақпараттық жүйелермен өзара іс-қимыл жасау кіші жүйесіне қойылатын талаптар
4.2.13.1.4.1. Интеграциялық платформа сыртқы ақпараттық жүйелермен өзара іс-қимыл жасау кіші жүйесін қолдана отырып сыртқы ақпараттық жүйелерді қосу мүмкіндігін қамтамасыз етуге тиіс.
4.2.13.1.4.2. Сыртқы ақпараттық жүйелермен өзара іс-қимыл жасау кіші жүйесі интеграцияланған жүйенің кіші жүйелеріне жүгіну үшін қызметтер ұсынуды қамтамасыз етуге тиіс.
4.2.13.1.4.3. Сыртқы ақпараттық жүйелермен өзара іс-қимыл жасау кіші жүйесі интеграцияланған жүйенің кіші жүйелері ұсынатын функциялар жиынтығын кеңейту кезінде интеграцияланған жүйенің кіші жүйелеріне жүгіну үшін қызметтер тізімін кеңейту мүмкіндігін қамтамасыз етуге тиіс.
4.2.13.1.4.4. Сыртқы ақпараттық жүйелермен өзара іс-қимыл жасау кіші жүйесі осы қызметтер бойынша ақпаратты іздеу және қарау мүмкіндігімен интеграцияланған жүйенің кіші жүйелеріне жүгіну үшін қолжетімді сервистердің тізбесін жүргізуді қамтамасыз етуге тиіс.
4.2.13.1.4.5. Сыртқы ақпараттық жүйелермен өзара іс-қимыл жасау кіші жүйесі сервистерге қол жеткізу құқықтарының аражігін ажыратуды қамтамасыз етуге тиіс.
4.2.13.1.4.6. Сыртқы ақпараттық жүйелермен өзара іс-қимыл жасау кіші жүйесі келіп түскен сұраныстарды форматтық-логикалық бақылауды қоса алғанда, сыртқы ақпараттық жүйелерден келіп түсетін сұраныстардың дұрыстығын бақылауды жүзеге асыруға тиіс.
4.2.13.1.4.7. Сыртқы ақпараттық жүйелермен өзара іс-қимыл жасау кіші жүйесі келіп түскен сұраныстарды интеграциялық платформаның тиісті сервистеріне бағыттауды орындауы тиіс.
4.2.13.1.4.8. Сыртқы ақпараттық жүйелермен өзара іс-қимыл жасау кіші жүйесі интеграциялық платформа сервистеріне келіп түсетін өтініштердің журналдарын жүргізуді жүзеге асыруға тиіс.
4.2.13.1.5. Үндесу кіші жүйесіне қойылатын талаптар
4.2.13.1.5.1. Үндесу кіші жүйесі қажет болған жағдайда сыртқы жүйелерден интеграцияланған жүйенің электрондық хабар форматына келетін электрондық хабарлардың хаттамалары мен форматтарын түрлендіруді қамтамасыз ететін мамандандырылған адаптерлер (бағдарламалық құралдар) жиынтығы ретінде іске асырылуға тиіс.
4.2.13.2. Функцияларды дамытуға және жаңғыртуға қойылатын талаптар
4.2.13.2.1. Интеграциялық платформа бағдарламалық интерфейстерді (API) қолдана отырып интеграциялық шлюздердің функцияларына қол жеткізуге мүмкіндік беруге тиіс.
4.2.13.2.2. Интеграциялық платформа оқиғалар журналдары негізінде интеграциялық платформаның қолданбалы өнімділік параметрлерін жинау, талдау және көрсету мүмкіндігін қамтамасыз етуге тиіс.
4.2.13.2.3. Интеграциялық платформа ақпараттық өзара іс-қимылға қатысушыларды электрондық деректермен алмасу процесінде туындайтын қателер туралы хабардар ету тетіктерін дамыту мүмкіндігін қамтамасыз етуге тиіс.
4.2.13.2.4. Интеграциялық платформа электрондық деректермен алмасу кезінде хабарламалардың саны мен көлемін ұлғайту кезінде жұмыс қабілеттілігін сақтауға тиіс.
4.2.13.2.5. Интеграциялық платформа 100 Мбайтқа дейінгі электрондық хабарлардың берілуін, сондай-ақ жалпы өлшемі 2 Гбайтқа дейінгі электрондық хабармен байланысты файлдарды тасымалдау мүмкіндігін қамтамасыз етуге тиіс. Аталған талапты іске асыру үшін Комиссия Алқасының 2015 жылғы 27 қаңтардағы № 5 және 2015 жылғы 28 қыркүйектегі № 125 шешімдерімен бекітілген Интеграцияланған жүйеде электрондық деректер алмасу қағидаларын және Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттердің мемлекеттік билік органдарының өзара және Еуразиялық экономикалық комиссиямен трансшекаралық өзара іс-қимылы кезінде электрондық құжат алмасу туралы ережені пысықтау жөніндегі іс-шаралар жүргізілуге тиіс.
4.2.13.3. Интеграциялық платформаға қойылатын талаптар мүше мемлекеттермен келісілген жағдайда интеграцияланған жүйені іске асыру процесінде нақтылануы мүмкін.
4.2.13.4. Интеграциялық платформаға қойылатын егжей-тегжейлі талаптар тиісті жеке техникалық тапсырмада айқындалуға тиіс.
4.2.14. Нормативтік-анықтамалық ақпаратты, тізілімдер мен тіркелімдерді жүргізу кіші жүйесіне қойылатын талаптар
4.2.14.1. Нормативтік-анықтамалық ақпаратты, тізілімдер мен тіркелімдерді жүргізу кіші жүйесі тізбесі ортақ процестерді жобалау кезеңінде айқындалатын ортақ процестерді іске асыру шеңберінде пайдаланылатын нормативтік-анықтамалық ақпаратты, Одақтың сыныптауыштарын, тізілімдері мен тіркелімдерін қамтитын объектілерді (бұдан әрі – нормативтік-анықтамалық ақпарат объектілері) жүргізуді қамтамасыз етуге тиіс.
4.2.14.2. Нормативтік-анықтамалық ақпаратты, тізілімдер мен тіркелімдерді жүргізу кіші жүйесі нормативтік-анықтамалық ақпарат объектілерін орталықтандырылған және орталықтандырылмаған жүргізу және тарату мүмкіндігін қамтамасыз етуге тиіс.
4.2.14.3. Ортақ процестерді іске асыру кезінде бірлесіп пайдаланылатын нормативтік-анықтамалық ақпарат объектісі орталықтандырылып жүргізілген жағдайында нормативтік-анықтамалық ақпаратты, тізілімдер мен тіркелімдерді жүргізу кіші жүйесі Комиссияның және уәкілетті органдардың ақпараттық жүйелері үшін осы объект бойынша анықтамалық деректердің бастапқы көзі болуға тиіс.
4.2.14.4. Нормативтік-анықтамалық ақпарат объектілері орталықтандырылып жүргізілген жағдайда нормативтік-анықтамалық ақпаратты, тізілімдер мен тіркелімдерді жүргізу кіші жүйесі мынадай функцияларды жүзеге асыруды қамтамасыз етуге тиіс:
1) нормативтік-анықтамалық ақпарат объектілерінің жаңа жазбаларын жасау және қолданыстағы жазбаларын өзгерту;
2) нормативтік-анықтамалық ақпарат объектілері жазбаларының тұтастығын, толықтығын және дұрыстығын бақылау;
3) нормативтік-анықтамалық ақпарат объектілерінің жаңа нұсқаларын шығару және оларды алдыңғы уақыт кезеңінде архивтік сақтау процесін басқару.
4.2.14.5. Нормативтік-анықтамалық ақпарат объектілері орталықтандырылмай жүргізілген жағдайда нормативтік-анықтамалық ақпаратты, тізілімдер мен тіркелімдерді жүргізу кіші жүйесі уәкілетті органдардың ақпараттық жүйелерінен алынатын деректерді біріктіру рәсімдерінің кешенін іске асыра отырып, нормативтік-анықтамалық ақпарат объектілерінің шашыраңқы анықтамалықтарын біріктіру функциясын жүзеге асыруды қамтамасыз етуге тиіс.
4.2.14.6. Нормативтік-анықтамалық ақпаратты, тізілімдер мен тіркелімдерді жүргізу кіші жүйесі интеграциялық платформаны пайдалана отырып, нормативтік-анықтамалық ақпарат объектілерінің деректерін интеграцияланған жүйенің басқа кіші жүйелеріне және ұлттық сегменттерге таратуды қамтамасыз етуге тиіс.
4.2.14.7. Нормативтік-анықтамалық ақпаратты, тізілімдер мен тіркелімдерді жүргізу кіші жүйесі нормативтік-анықтамалық ақпарат объектілерін Одақтың ақпараттық порталында жариялау мүмкіндігін қамтамасыз етуге тиіс.
4.2.14.8. Нормативтік-анықтамалық ақпаратты, тізілімдер мен тіркелімдерді жүргізу кіші жүйесіне қойылатын талаптар интеграцияланған жүйені іске асыру процесінде нақтылануы мүмкін.
4.2.14.9. Нормативтік-анықтамалық ақпаратты, тізілімдер мен тіркелімдерді жүргізу кіші жүйесіне қойылатын егжей-тегжейлі талаптар тиісті жеке техникалық тапсырмада айқындалуға тиіс.
4.2.15. Ақпараттық қауіпсіздік кіші жүйесіне қойылатын талаптар
4.2.15.1. Ақпараттық қауіпсіздік кіші жүйесі ақпараттың қауіпсіздігіне төнген қатерлерге, ақпарат қауіпсіздігін бұзушының моделіне, қорғаныс объектілерінің құрамына, ақпараттық технологияларға және интеграцияланған жүйенің құрылымдық-функционалдық сипаттамаларына байланысты мынадай міндеттердің орындалуын қамтамасыз етуге тиіс:
1) қол жеткізу субъектілері мен қол жеткізу объектілерін сәйкестендіру және аутентификациялау;
2) қол жеткізу субъектілерінің қол жеткізу объектілеріне қол жеткізуін басқару;
3) сәйкестендіргіштер мен аутентификация құралдарын басқару;
4) ақпаратты антивирустық қорғау;
5) машиналық ақпарат тасығыштарды қорғау;
6) қауіпсіздік оқиғаларын тіркеу;
7) желілік деңгейде және серверлер мен жұмыс станциялары деңгейінде басып кіруді анықтау (алдын алу);
8) ақпараттың қорғалуын бақылау (талдау);
9) таралуы шектеулі ақпаратты және ақпаратты санкциясыз кіруден қорғау құралдарын қорғау;
10) интеграцияланған жүйенің және осы жүйеде қамтылған ақпараттың тұтастығын қамтамасыз ету;
11) ақпараттың қолжетімділігін қамтамасыз ету;
12) виртуалдандыру ортасын қорғау;
13) веб-қосымшаларды қорғау;
14) техникалық құралдарды қорғау;
15) интеграцияланған жүйені және оның құралдарын қорғау;
16) байланыс пен деректерді беру жүйелерін қорғау;
17) деректер базасын басқару құралдарын қорғау.
4.2.15.2. Интеграцияланған жүйені сүйемелдеуді қамтамасыз ету және дамыту жөніндегі жұмыстар шеңберінде ақпараттық қауіпсіздік кіші жүйесінің мынадай компоненттерін конфигурациялау жөніндегі жұмыстар орындалуға тиіс:
1) қол жеткізу субъектілері мен қол жеткізу объектілерін сәйкестендіру мен аутентификациялау кіші жүйесі;
2) қол жеткізу объектілеріне қол жеткізу субъектілерінің қол жеткізуін басқару кіші жүйесі;
3) бағдарламалық ортаны шектеу кіші жүйесі;
4) машиналық ақпарат тасығыштарды есепке алу кіші жүйесі;
5) ақпаратты қорғау оқиғаларын тіркеу кіші жүйесі;
6) антивирустық қорғау кіші жүйесі;
7) интрузияны анықтау кіші жүйесі;
8) ақпараттың қорғалуын бақылау (талдау) кіші жүйесі;
9) ақпараттық жүйелер мен ақпараттың тұтастығын қамтамасыз ету кіші жүйесі;
10) ақпараттың қолжетімділігін қамтамасыз ету кіші жүйесі;
11) техникалық құралдарды қорғау кіші жүйесі;
12) ақпараттық жүйені, оның құралдарын, байланыс және деректерді беру жүйелерін қорғау кіші жүйесі;
13) персоналмен жұмыс істеу кіші жүйесі.
4.2.15.3. Ақпараттық қауіпсіздік кіші жүйесі шеңберінде Комиссияның интеграциялық сегментінің функционалдық кіші жүйелерін пайдаланушылардың сәйкестендіру деректерін басқару бөлігінде қол жеткізу субъектілері мен қол жеткізу объектілерін сәйкестендіру және аутентификациялау кіші жүйесінің технологиялық мүмкіндіктерін кеңейту іске асырылуға тиіс, оның ішінде:
1) пайдаланушылар базасын орталықтандырылған жүргізу;
2) пайдаланушы сәйкестендіргіштерінің өмірлік циклін басқаруды, оның ішінде Комиссияның кадр құрамын есепке алу мен басқарудың ақпараттық жүйесінің оқиғалары негізінде автоматтандыру;
3) пайдаланушылардың қол жеткізу құқықтарын орталықтандырылған басқару;
4) пайдаланушылардың қол жеткізу құқықтарын беруге арналған өтінімдерін келісуді автоматтандыру;
5) тұрақты уақыт аралығы арқылы пайдаланушылардың қол жеткізу өкілеттіктерінің аудиті;
6) пайдаланушыларға қолжетімділік беру жөніндегі оқиғалардың аудиті.
4.2.15.4. Ақпараттық қауіпсіздік кіші жүйесі шеңберінде үздіксіз орталықтандырылған мониторингті, жиналған деректердің корреляциясын және ақпаратты қорғау инциденттерін анықтауды қоса алғанда, интеграциялық платформаның барлық компоненттерінің (оның ішінде ұлттық сегменттердің интеграциялық шлюздерінің) ақпаратты қорғау оқиғалары туралы деректерді автоматты түрде жинауды қамтамасыз ету бөлігінде ақпаратты қорғау оқиғаларын тіркеу кіші жүйесінің технологиялық мүмкіндіктерін кеңейту іске асырылуға тиіс.
4.2.15.5. Ақпараттық қауіпсіздік кіші жүйесі шеңберінде ақпаратты криптографиялық қорғау кіші жүйесі іске асырылуға тиіс.
4.2.15.6. Ақпаратты криптографиялық қорғау кіші жүйесі мемлекетаралық өзара іс-қимыл кезінде криптографиялық операциялардың орындалуын, негізгі ақпаратты, ашық кілт сертификаттарын және негізгі тасымалдаушыларды басқаруды қамтамасыз етуге тиіс.
4.2.15.7. Ақпараттық қауіпсіздік кіші жүйесі шеңберінде интеграцияланған жүйенің ақпараттық қауіпсіздігін басқаруды регламенттейтін құжаттар әзірленуге тиіс, оның ішінде:
1) ақпаратты қорғау саласындағы ұйымдық құрылымды, функцияларды, міндеттер мен өкілеттіктерді айқындау;
2) ақпаратты қорғау тәуекелдеріне тұрақты талдау жүргізу;
3) ақпаратты қорғаудың түзету әрекеттерін басқару;
4) ақпаратты қорғау инциденттерін басқару;
5) ақпаратты қорғаудың ішкі аудитін басқару;
6) ақпаратты қорғаудың жұмыс істеуі бойынша есептілікті ұсыну (тиімділігін бағалаумен);
7) ақпаратты қорғаудың жай-күйін тұрақты талдау.
4.2.15.8. Интеграцияланған жүйеде ақпаратты қорғау Комиссия Кеңесінің 2018 жылғы 5 желтоқсандағы № 96 шешімімен бекітілген Трансшекаралық сенім кеңістігін құруға, дамытуға және оның жұмыс істеуіне қойылатын талаптарға және Комиссия бекітетін нормативтік-техникалық құжаттарға, сондай-ақ ұлттық сегменттер бөлігінде мүше мемлекеттердің заңнамасына сәйкес қамтамасыз етілуге тиіс.
4.2.15.9. Ақпараттық қауіпсіздік кіші жүйесіне қойылатын талаптар интеграцияланған жүйені дамыту процесінде нақтылануы мүмкін.
4.2.15.10. Ақпараттық қауіпсіздік кіші жүйесіне қойылатын егжей-тегжейлі талаптар тиісті жеке техникалық тапсырмада айқындалуға тиіс.
4.2.16. Комиссия СҮТ кіші жүйесіне қойылатын талаптар
4.2.16.1. Комиссия СҮТ кіші жүйесі, соның ішінде Комиссия Кеңесінің 2018 жылғы 5 желтоқсандағы № 96 шешімімен бекітілген Трансшекаралық сенім кеңістігін құруға, дамытуға және оның жұмыс істеуіне қойылатын талаптарға және Комиссия бекітетін нормативтік-техникалық құжаттарға сәйкес мына функциялардың жүзеге асырылуын қамтамасыз етуге тиіс:
1) электрондық құжаттың және ЭЦҚ түпнұсқалығын тексеру;
2) электрондық құжаттың тұтастығын тексеру;
3) Комиссияның интеграциялық сегментінен шығатын электрондық құжатқа қол қойылған ЭЦҚ-ның жарамдылығын тану, оның ішінде оған қол қойылғаннан кейін осы электрондық құжатқа енгізілген өзгерістердің жоқтығын растау және ЭЦҚ тексеру кілтінің тиісті сертификатының иесіне осы электрондық құжатқа қол қойылған ЭЦҚ-ның тиесілігін растау;
4) Комиссияның интеграциялық сегментіне кіретін электрондық құжаттың ЭЦҚ тексеру нәтижесіне қол қойылған мүше мемлекеттің ұлттық сегментінің ЭЦҚ-ның жарамдылығын тану, оның ішінде оған қол қойылғаннан кейін осы тексеру нәтижесіне енгізілген өзгерістердің жоқтығын растау және осы тексеру нәтижесіне қол қойылған ЭЦҚ-ның ЭЦҚ тексеру кілтінің тиісті сертификатының иесіне тиесілігін растау;
5) СҮТ қызметінің куәландырушы орталығы берген ЭЦҚ тексеру кілтінің сертификатына Комиссияның интеграциялық сегментінен шығатын электрондық құжаттың ЭЦҚ тексеру нәтижесіне негізделген Комиссияның СҮТ ЭЦҚ-мен қол қою;
6) Комиссияның интеграциялық сегментіне кіретін электрондық құжаттың ЭЦҚ тексеру нәтижесіне Комиссияның куәландырушы орталығы берген ЭЦҚ тексеру кілтінің сертификатына негізделген Комиссияның ЭЦҚ-мен қол қою;
7) жиынтығында мынадай талаптардың сақталуына электрондық құжатта ЭЦҚ қолданудың заңдылығын тексеру:
ЭЦҚ қол қойылған деректердің тұтастығы бұзылмаған;
ЭЦҚ жабық (жеке) кілтті пайдалана отырып әзірленді, оның тиісті ашық кілт сертификаты (ЭЦҚ тексеру кілтінің сертификаты) осы ЭЦҚ құрамында көрсетілген;
ЭЦҚ тексеру кілтінің сертификаты электрондық құжатқа қол қойылған кезде жарамды;
сертификаттар тізбегінен куәландырушы орталықтың әрбір сертификаты қол қойылған кезде жарамды;
8) электрондық құжаттарды және ЭЦҚ тексеру нәтижелерін қамтитын түбіртектерді қалыптастыру;
9) Комиссия СҮТ кіші жүйесі орындайтын операцияларды құжаттау;
10) Комиссия Алқасы мүшелерінің және ақпаратты қорғау саласындағы уәкілетті органдардың сұрау салулары бойынша Комиссия СҮТ кіші жүйесінің операциялары туралы ақпарат беру;
11) интеграцияланған жүйені іске асыру процесінде белгіленетін өзге де функциялар.
Комиссия СҮТ кіші жүйесі жүргізетін тексерулер, сондай-ақ осы тексерулердің нәтижелерін көрсететін түбіртектерді қалыптастыру Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттердің мемлекеттік билік органдарының өзара және Еуразиялық экономикалық комиссиямен трансшекаралық өзара іс-қимылы кезінде электрондық құжаттармен алмасу туралы ережеге сәйкес жүзеге асырылады.
4.2.16.2. Комиссия СҮТ кіші жүйесі оны орналастыру және ұлттық сегменттің СҮТ негізгі компоненті ретінде пайдалану мүмкіндігі (қажет болған жағдайда) қамтамасыз етілетіндей етіп жобалануға тиіс.
4.2.16.3. Комиссия СҮТ кіші жүйесіне қойылатын талаптар интеграцияланған жүйені іске асыру процесінде нақтылануы мүмкін.
4.2.16.4. Комиссия СҮТ кіші жүйесіне қойылатын егжей-тегжейлі талаптар тиісті жеке техникалық тапсырмада айқындалуға тиіс.
4.2.17. СҮТ қызметінің куәландырушы орталығына қойылатын талаптар
4.2.17.1. СҮТ қызметінің куәландырушы орталығы СҮТ интеграцияланған жүйе қызметі шеңберінде мүше мемлекеттердің СҮТ сервистері мен Комиссия СҮТ кіші жүйесінің өзара іс-қимылын қамтамасыз ететін ЭЦҚ тексеру кілттерінің сертификаттарын басқарудың иерархиялық жүйесін құруға арналған.
4.2.17.2. Интеграцияланған жүйені құру және жаңғырту жөніндегі жұмыстардың алдыңғы кезеңдері шеңберінде іске асырылған функцияларға қойылатын талаптар
4.2.17.2.1 СҮТ қызметінің куәландырушы орталығы мынадай функциялардың жүзеге асырылуын қамтамасыз етуге тиіс:
1) мүше мемлекеттердің СҮТ және Комиссия СҮТ тіркеу;
2) мүше мемлекеттердің СҮТ және Комиссия СҮТ ЭЦҚ кілттерінің сертификаттарын шығару (жасау);
3) мүше мемлекеттердің СҮТ және Комиссия СҮТ ЭЦҚ кілттерінің сертификаттарын тарату (беру);
4) мүше мемлекеттердің СҮТ, Комиссия СҮТ ЭЦҚ кілттерінің тиесілігін анық растау;
5) ЭЦҚ кілттерінің шығарылған сертификаттарын қайтарып алуды басқару;
6) ЭЦҚ тексеру кілттерінің берілген сертификаттарының күшін жою;
7) шығарылған ЭЦҚ кілттерінің сертификаттарын сақтау;
8) СҮТ қызметінің куәландырушы орталығы берген ЭЦҚ тексеру кілттерінің, оның ішінде СҮТ қызметінің куәландырушы орталығы берген ЭЦҚ тексеру кілттерінің сертификаттарында қамтылған ақпаратты және ЭЦҚ тексеру кілттерінің қолданысы тоқтатылған немесе жойылған күні туралы және осындай тоқтатудың немесе жоюдың негіздері туралы ақпаратты қамтитын ЭЦҚ тексеру кілттерінің сертификаттарының тізілімін жүргізу;
9) ЭЦҚ кілттерінің өзекті сертификаттарының, ЭЦҚ кілттерінің кері қайтарып алынған сертификаттарының тізілімдерін жүргізу;
10) мүше мемлекеттердің СҮТ операторларына және Комиссияның СҮТ операторларына ЭЦҚ құралдарын беру;
11) мүше мемлекеттердің СҮТ интеграцияланған жүйесін және Комиссия СҮТ қызметінің куәландырушы орталығы берген ЭЦҚ тексеру кілттерінің сертификаттар тізіліміне кез келген уақытта өтеусіз қол жеткізуді қамтамасыз ету;
12) СҮТ қызметінің куәландырушы орталығы берген ЭЦҚ тексеру кілттерінің тізіліміндегі ЭЦҚ тексеру кілттерінің бірегейлігін тексеру;
13) берілген ЭЦҚ тексеру кілттерін сертификаттармен басқаруға байланысты өзге де қызметті жүзеге асыру.
4.2.17.2.2. СҮТ қызметінің куәландырушы орталығы X.509 PublicKeyInfrastructure ұсынымдарына сәйкес ашық кілттер инфрақұрылымы (PublicKeyInfrastructure) негізінде құрылуы және Комиссия осы мақсаттар үшін бекітетін ЭЦҚ-ның келісілген криптографиялық стандарттарын және хэштеу функциясының келісілген криптографиялық стандарттарын пайдалануы тиіс.
4.2.17.2.3. СҮТ қызметінің куәландырушы орталығы уәкілетті органдармен келісілген және Комиссия осы мақсаттар үшін бекітетін ЭЦҚ құралдарын және куәландырушы орталықтың құралдарын ғана пайдалануға тиіс. Осы техникалық тапсырмаға сәйкес жұмыстарды орындау кезінде мүше мемлекеттердің ЭЦҚ құралдарын және куәландырушы орталықтың құралдарын бірлескен әзірлеуді одан әрі интеграцияланған жүйенің СҮТ қызметінің куәландырушы орталығында пайдалану үшін ұйымдастыру мүмкіндігі қаралуға тиіс.
4.2.17.3. Функцияларды дамытуға және жаңғыртуға қойылатын талаптар
4.2.17.3.1. СҮТ қызметінің куәландырушы орталығы интеграцияланған жүйенің СҮТ қызметінің жұмыс істеуін қамтамасыз етуі тиіс және қажет болған жағдайда сыртқы ақпараттық жүйелерді қосу мүмкіндігін қамтамасыз ету бөлігінде СҮТ ішкі жүйелерінің интеграциялық мүмкіндіктерін дамытуды, сондай-ақ СҮТ қызметін пайдалана отырып, заңдық маңызы бар электрондық өзара іс-қимыл процестерін дамытуды көздейді.
4.2.17.3.1. СҮТ қызметінің куәландырушы орталығы мүше мемлекеттердің СҮТ сервистері жіберетін OCSP-сұраулардың, TSP-сұраулардың жүктемесін теңестіруді қамтамасыз етуге тиіс.
4.2.18. Комиссияның куәландырушы орталығына қойылатын талаптар
4.2.18.1. Комиссияның куәландырушы орталығы Комиссия Алқасының мүшелерін, Комиссияның лауазымды адамдары мен қызметкерлерін электрондық құжаттарға қол қою үшін ЭЦҚ кілттерінің сертификаттарымен қамтамасыз етуге арналған.
4.2.18.2. Комиссияның куәландырушы орталығы мынадай функциялардың жүзеге асырылуын қамтамасыз етуге тиіс:
1) ЭЦҚ тексеру кілттерінің сертификаттарын жасау және осындай сертификаттарды Комиссия Алқасының мүшелеріне, оларды алуға өтініш білдірген Комиссияның лауазымды тұлғалары мен қызметкерлеріне беру (бұдан әрі осы тармақта – өтініш берушілер);
2) өтініш берушінің ЭЦҚ тексеру кілтінің сертификатын алу үшін көрсетілген ЭЦҚ тексеру кілтіне сәйкес келетін ЭЦҚ кілтін иеленгенін растау;
3) ЭЦҚ тексеру кілттері сертификаттарының қолданылу мерзімдерін белгілеу;
4) ЭЦҚ тексеру кілттерінің берілген сертификаттарының күшін жою;
5) өтініш берушінің өтініші бойынша ЭЦҚ кілті мен ЭЦҚ тексеру кілтін қамтитын (оның ішінде Комиссияның куәландырушы орталығы құрған) немесе өтініш берушінің ЭЦҚ кілтін және ЭЦҚ тексеру кілтін жасау мүмкіндігін қамтамасыз ететін ЭЦҚ құралдарын беру;
6) Комиссияның куәландырушы орталығы берген ЭЦҚ тексеру кілттерінің, оның ішінде Комиссия куәландырушы орталығы берген ЭЦҚ тексеру кілттерінің сертификаттарында қамтылған ақпаратты және ЭЦҚ тексеру кілттерінің қолданысы тоқтатылған немесе жойылған күні туралы және осындай тоқтатудың немесе жоюдың негіздері туралы ақпаратты қамтитын ЭЦҚ тексеру кілттерінің сертификаттарының тізілімін жүргізу;
7) кез келген уақытта Комиссияның куәландырушы орталығы берген ЭЦҚ тексеру кілттерінің сертификаттарының тізіліміне ақпараттық-телекоммуникациялық желілерді пайдалана отырып, оның ішінде "Интернет" ақпараттық-телекоммуникациялық желісін пайдалана отырып, кез келген адамға өтеусіз қол жеткізуді қамтамасыз ету;
8) өтініш берушілердің өтініштері бойынша ЭЦҚ кілттерін және ЭЦҚ тексеру кілттерін құру;
9) Комиссия куәландырушы орталығы берген ЭЦҚ тексеру кілттерінің тізіліміндегі ЭЦҚ тексеру кілттерінің бірегейлігін тексеру;
10) Комиссия Алқасы мүшелерінің, Комиссияның лауазымды адамдары мен қызметкерлерінің өтініштері бойынша ЭЦҚ тексеру;
11) өзі берген ЭЦҚ тексеру кілттерін басқаруға байланысты өзге де қызметті жүзеге асыру.
4.2.18.3. Комиссияның куәландырушы орталығы X.509 PublicKeyInfrastructure ұсынымдарына сәйкес ашық кілттер инфрақұрылымы (PublicKeyInfrastructure) негізінде құрылуы және Комиссия осы мақсаттар үшін бекітетін ЭЦҚ-ның келісілген криптографиялық стандарттарын және хэштеу функциясының келісілген криптографиялық стандарттарын пайдалануы тиіс.
4.2.18.4. Комиссияның куәландырушы орталығы уәкілетті органдармен келісілген және осы мақсаттар үшін Комиссия бекіткен ЭЦҚ құралдарын және куәландырушы орталықтың қаражатын ғана пайдалануға тиіс.
4.2.19. Цифрлық симуляторға қойылатын талаптар
4.2.19.1. "Цифрлық симулятор" архитектуралық-техникалық шешімі бір инфрақұрылымдық архитектуралық-технологиялық шешім шеңберінде қатысушылардың мінез-құлқын модельдеу қажеттілігін ескере отырып, Одақ субъектілерінің ақпараттық өзара іс-қимыл процестерінің жаңа технологиялық іске асырылуын дербес тестілеу мүмкіндіктерін қамтамасыз етуге арналған.
4.2.19.2. Цифрлық симулятор интеграцияланған жүйенің интеграциялық және ұлттық сегменттерінің, интеграциялық платформаның, мүше мемлекеттердің уәкілетті органдарының үлгілік ақпараттық жүйелерінің, шаруашылық жүргізуші субъектілердің ақпараттық жүйелерінің модельдерін қамтуға тиіс.
Бұл ретте цифрлық симулятор интеграцияланған жүйеде жинақталатын және өңделетін нақты деректерді пайдалана отырып, цифрлық өзара іс-қимыл процестерін, жаңа ортақ процестерді тестілеуді жүргізу мүмкіндігін қамтамасыз ететіндей жобалануы тиіс.
4.2.19.3. Цифрлық симулятор қатысатын компоненттерді конфигурациялауға және басқаруға арналған құралдарды, пысықталатын өзара іс-қимыл процестерін мониторингтеу құралдарын, жүктемелік тестілеуді жүргізуге арналған құралдарды қамтуы тиіс.
4.2.19.4. Цифрлық симулятор бір мезгілде кемінде 5 (бес) эксперименттік процестерді (пилоттық жобаларды) пысықтауды қамтамасыз етуге тиіс.
4.2.19.5. Цифрлық симуляторға қойылатын талаптар интеграцияланған жүйені дамыту процесінде нақтылануы мүмкін.
4.2.19.6. "Цифрлық симулятор" архитектуралық-техникалық шешіміне қойылатын талаптар интеграцияланған жүйені дамыту процесінде нақтылануы мүмкін.
4.2.19.7. Цифрлық симуляторға қойылатын егжей-тегжейлі талаптар тиісті жеке техникалық тапсырмада анықталуға тиіс. "Цифрлық симулятор" архитектуралық-техникалық шешімінің компоненттеріне қойылатын егжей-тегжейлі талаптар тиісті жеке техникалық тапсырмаларда айқындалуы мүмкін.
4.2.20. Инфрақұрылымдық платформаға қойылатын талаптар
4.2.20.1. Инфрақұрылымдық платформа бірыңғай басқару жүйесімен Комиссияның интеграциялық сегментінің жүйелік-техникалық инфрақұрылымының барлық жиынтығын қамтуы тиіс қамтамасыз етуші кіші жүйе болып табылады.
4.2.20.2. Инфрақұрылымдық платформа мониторинг пен басқару кіші жүйесін іске асыру кезінде бұрын әзірленген ақпараттық-бағдарламалық шешімдерді ескере отырып, сондай-ақ AIOps тәсілдері мен технологияларын пайдалана отырып құрылуы тиіс.
4.2.20.3. Интеграцияланған жүйені құру және жаңғырту жөніндегі жұмыстардың алдыңғы кезеңдері шеңберінде іске асырылған мониторинг және басқару кіші жүйесінің функцияларына қойылатын талаптар
4.2.20.3.1. Мониторинг пен басқару кіші жүйесі мынадай функцияларды жүзеге асыруды қамтамасыз етуге тиіс:
1) өнімділік көрсеткіштерін, туындайтын ерекше жағдайларды және өзге де ақпаратты қоса алғанда, Комиссияның интеграциялық сегментінде орналастырылған кіші жүйелердің аппараттық қамтылымының жұмыс істеуінің негізгі көрсеткіштерін жинау, сақтау және бақылау;
2) өнімділік көрсеткіштерін, туындайтын ерекше жағдайларды және өзге де ақпаратты қоса алғанда, Комиссияның интеграциялық сегментінде орналастырылған кіші жүйелердің жүйелік және қолданбалы бағдарламалық қамтылымының жұмыс істеуінің негізгі көрсеткіштерін жинау, сақтау және бақылау;
3) Комиссияның интеграциялық сегментінде орналастырылған кіші жүйелердің аппараттық қамтылымынан, жүйелік және қолданбалы бағдарламалық қамтылымынан диагностикалық ақпаратты жинау және шоғырландыру;
4) конфигурацияланатын қағидаларға сәйкес Комиссияның интеграциялық сегментінде орналастырылған кіші жүйелердің аппараттық қамтылымында, жүйелік және қолданбалы бағдарламалық қамтылымында туындайтын оқиғалар мен айрықша жағдайларды өңдеу;
5) Комиссияның интеграциялық сегментін пайдалануға жауапты персонал үшін қажетті регламенттік іс-шаралар және айрықша жағдайларға ден қою шаралары бойынша ұсынымдар қалыптастыру;
6) интеграцияланған жүйе компоненттерінің конфигурациясы туралы ақпаратты жинау, сақтау және құжаттау;
7) интеграцияланған жүйенің компоненттері туралы шоғырландырылған ақпаратты көрсету;
8) Комиссияның интеграциялық сегментінде орналастырылған кіші жүйелердің аппараттық, жүйелік және қолданбалы бағдарламалық қамтылымының конфигурациясын орталықтандырылған басқару.
4.2.20.4. Инфрақұрылымдық платформаны құру кезінде мыналар қамтамасыз етілуге тиіс:
1) интеграциялық сегменттің инженерлік инфрақұрылымына (құрылыстар, үй-жайлар, инженерлік жабдықтар, географиялық орналасуы және т. б.) іске асыру жөніндегі талаптар мен техникалық шешімдерді әзірлеу;
2) ақпараттық-коммуникациялық инфрақұрылым бойынша талаптар мен техникалық шешімдерді әзірлеу (деректерді беру желісінің кешені);
3) есептеу ресурстарын виртуалдандыру бойынша талаптар мен техникалық шешімдерді әзірлеу;
4) интеграциялық сегменттің ресурстарын сәйкестендіру бойынша талаптар мен техникалық шешімдерді әзірлеу (техникалық құралдарды есепке алу, кабельдік журналдар, ip-адрестеу жоспары, домендік атаулар кеңістігі және т. б.);
5) қоймалар мен деректер базасы бойынша талаптар мен техникалық шешімдерді әзірлеу;
6) операциялық жүйелер бойынша талаптар мен техникалық шешімдерді әзірлеу;
7) пайдаланылатын ДҚБЖ бойынша талаптарды және талаптардың техникалық шешімдерін әзірлеу;
8) инфрақұрылымдық сервистер бойынша талаптар мен техникалық шешімдерді әзірлеу (домендік атаулар қызметі, уақыт қызметі, каталогтар қызметі, файлдарды бөлісу қызметі, электрондық хабарламаларды жіберу қызметі);
9) сенімділік көрсеткіштерін және жүктемені теңестіруге қойылатын талаптарды айқындау;
10) техникалық құралдар мен инфрақұрылымдық сервистерді орталықтандырылған басқару жөніндегі талаптар мен техникалық шешімдерді әзірлеу;
11) микробағдарламалық, жүйелік бағдарламалық қамтамасыз етуді және ДҚБЖ жаңартуға қойылатын талаптарды айқындау;
12) жүйелік-техникалық инфрақұрылымды санкциясыз кіруден қорғауға қойылатын талаптарды айқындау;
13) Комиссияның интеграциялық сегментінің кіші жүйелерін пайдаланушыларды тіркеудің, сәйкестендірудің, аутентификациялаудың, авторландырудың үлгілік (біріздендірілген) тетіктерінің талаптарын айқындау және іске асыру;
14) Комиссияның интеграциялық сегментінің жүйелік-техникалық инфрақұрылым компоненттері мен кіші жүйелерінің мониторингі бойынша талаптар мен техникалық шешімдерді әзірлеу (мониторинг және басқарудың кіші жүйесімен біріктірілген кезде);
15) интеграциялық сегменттің жүйелік-техникалық инфрақұрылымының және кіші жүйелерінің деректерін резервтеудің бірыңғай жүйесі бойынша талаптар мен техникалық шешімдерді әзірлеу (мониторинг және басқарудың кіші жүйесімен біріктірілген кезде).
4.2.20.5. Инфрақұрылымдық платформаға қойылатын талаптар интеграцияланған жүйені дамыту процесінде нақтылануы мүмкін.
4.2.20.6. Инфрақұрылымдық платформаға қойылатын егжей-тегжейлі талаптар тиісті жеке техникалық тапсырмада айқындалуға тиіс.
4.2.21. Сервистерді басқарудың бағдарламалық кешені
4.2.21.1. Сервистерді басқарудың бағдарламалық кешені микросервистік архитектураның бағдарламалық кешені негізінде ұсынылатын сервистерді орналастыру, үйлестіру және олардың өмірлік циклін басқару міндеттерін автоматтандыруды қамтамасыз етуі тиіс:
ашық бастапқы контейнерлік оркестр жүйелері;
кіріктірілген және пайдаланушы анықтаған деректер түрлерінің кең ауқымын қолдауы керек ашық бастапқы реляциялық дерекқор қызметтері;
деректердің үлкен көлемін сақтауды қамтамасыз етуі тиіс ашық бастапқы коды бар реляциялық емес құжатқа бағдарланған деректер базасының сервистері;
көлденең масштабтау мүмкіндігі болуға тиіс және транзакция функционалдығын қамтуға тиіс таратылған ашық бастапқы хабар алмасу бағдарламалық брокері.
4.2.21.2. Сервистерді басқарудың бағдарламалық кешеніне қойылатын егжей-тегжейлі талаптар тиісті жеке техникалық тапсырмада айқындалуы тиіс.
4.2.22. Ұлттық сегментке қойылатын талаптар
4.2.22.1. Ведомствоаралық ақпараттық өзара іс-қимыл жүйесіне қойылатын талаптар
4.2.22.1.1. Ведомствоаралық ақпараттық өзара іс-қимыл жүйесі ортақ процестерді іске асыру шеңберінде ақпараттық өзара іс-қимылды қамтамасыз ету үшін уәкілетті органдардың ақпараттық жүйелерін ұлттық сегменттің интеграциялық шлюзіне қосуды қамтамасыз етуге тиіс.
4.2.22.1.2. Ведомствоаралық ақпараттық өзара іс-қимыл жүйесі қолданбалы ақпараттық жүйелермен қалыптастырылатын электрондық құжаттарды ұлттық сегменттің интеграциялық шлюзіне дейін жеткізуді қамтамасыз етуге тиіс.
4.2.22.1.3. Ведомствоаралық ақпараттық өзара іс-қимыл жүйесі ұлттық сегменттің интеграциялық шлюзінен алынған электрондық құжаттарды қолданбалы ақпараттық жүйелерге дейін жеткізуді қамтамасыз етуге тиіс.
4.2.22.1.4. Ведомствоаралық ақпараттық өзара іс-қимыл жүйесі электрондық құжаттарды ұлттық сегменттің интеграциялық шлюзінен хабарлама алушының қолданбалы ақпараттық жүйесіне дейін бағыттауды қамтамасыз етуге тиіс.
4.2.22.1.5. Ведомствоаралық ақпараттық өзара іс-қимыл жүйесі қолданбалы ақпараттық жүйе мен ұлттық сегменттің интеграциялық шлюзі арасында электрондық құжатты бағыттау және өңдеу функцияларын жүзеге асыру үшін қажетті технологиялық ақпараттың берілуін қамтамасыз етуге тиіс. Көрсетілген технологиялық ақпараттың құрамын Комиссия айқындайды.
4.2.22.1.6. Ведомствоаралық ақпараттық өзара іс-қимыл жүйесіне қойылатын талаптар интеграцияланған жүйені іске асыру процесінде нақтылануы мүмкін.
4.2.22.2. Ұлттық сегменттің СҮТ кіші жүйесіне қойылатын талаптар
4.2.22.2.1. Ұлттық сегменттің СҮТ кіші жүйесі мынадай функцияларды, оның ішінде Комиссия Кеңесінің 2018 жылғы 5 желтоқсандағы № 96 шешімімен бекітілген Трансшекаралық сенім кеңістігін құруға, дамытуға және оның жұмыс істеуіне қойылатын талаптарға және Комиссия бекітетін нормативтік-техникалық құжаттарға сәйкес жүзеге асыруды қамтамасыз етуге тиіс:
1) электрондық құжаттың және ЭЦҚ түпнұсқалығын тексеру;
2) электрондық құжаттың тұтастығын тексеру;
3) ұлттық сегменттен шығатын электрондық құжатқа қол қойылған ЭЦҚ-ның жарамдылығын тану, оның ішінде оған қол қойылғаннан кейін осы электрондық құжатқа енгізілген өзгерістердің жоқтығын растау және ЭЦҚ тексеру кілтінің тиісті сертификатының иесіне осы электрондық құжатқа қол қойылған ЭЦҚ-ның тиесілігін растау;
4) ұлттық сегментке кіретін электрондық құжаттың ЭЦҚ тексеру нәтижесіне қол қойылған комиссияның, басқа мүше мемлекеттің ұлттық сегментінің ЭЦҚ-сының электрондық қолтаңбасының, оның ішінде оған қол қойылғаннан кейін осы тексеру нәтижесіне енгізілген өзгерістердің жоқтығын растаудың және осы тексеру нәтижесіне қол қойылған ЭЦҚ-ның тиісті сертификат иесіне тиесілігін растаудың жарамдылығын тану ЭЦҚ тексеру кілті;
5) ұлттық сегменттің ЭЦҚ куәландырушы орталығы берген ЭЦҚ тексеру кілтінің сертификатына, ұлттық сегменттен шығатын электрондық құжаттың ЭЦҚ тексеру нәтижесіне негізделген ұлттық сегменттің ЭЦҚ-мен қол қою;
6) мүше мемлекеттің заңнамасына және одақ құқығына сәйкес ұлттық сегменттің СҮТ берген ЭЦҚ тексеру кілтінің сертификатына, ұлттық сегментке кіретін электрондық құжаттың ЭЦҚ тексеру нәтижесіне негізделген ұлттық сегменттің СҮТ ЭЦҚ-мен қол қою;
7) ұлттық сегменттің СҮТ кіші жүйесі орындайтын операцияларды құжаттау;
8) Комиссияның және уәкілетті органдардың сұрау салулары бойынша ұлттық сегменттің СҮТ кіші жүйесінің операциялары туралы ақпарат беру;
9) ЭЦҚ қолданудың заңдылығын және электрондық құжатқа қол қоятын адамның өкілеттігін тексеру, ол мүше мемлекеттің заңнамасына сәйкес және ЭЦҚ қолданудың заңдылығын тексеру жөніндегі Комиссия Алқасының ұсыным(дар)ын және электрондық құжатқа қол қоятын адамның өкілеттігін ескере отырып жүзеге асырылуға тиіс;
10) электрондық құжаттарды және ЭЦҚ тексеру нәтижелерін қамтитын түбіртектерді қалыптастыру;
11) интеграцияланған жүйені дамыту процесінде белгіленетін өзге де функциялар.
Ұлттық сегменттің СҮТ кіші жүйесі жүргізетін тексерулер, сондай-ақ осы тексерулердің нәтижелерін көрсететін түбіртектерді қалыптастыру Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттердің мемлекеттік билік органдарының өзара және Еуразиялық экономикалық комиссиямен трансшекаралық өзара іс-қимылы кезінде электрондық құжаттармен алмасу туралы Ережеге сәйкес жүзеге асырылады.
4.2.22.2.2. Ұлттық сегменттің СҮТ кіші жүйесіне қойылатын талаптар интеграцияланған жүйені іске асыру процесінде нақтылануы мүмкін.
4.2.22.3. Ұлттық сегментті мониторингтеу мен басқару кіші жүйесіне қойылатын талаптар
4.2.22.3.1. Ұлттық сегментті мониторингтеу мен басқару кіші жүйесі ұлттық сегменттің интеграциялық шлюзінің және ұлттық сегменттің СҮТ кіші жүйесінің жұмыс қабілеттілігіне әсер ететін бақыланатын параметрлердің ауытқулары туралы оқиғаларды мониторинг журналында тіркеу функциясын жүзеге асыруды қамтамасыз етуі тиіс.
4.2.22.3.2. Мониторинг және басқару кіші жүйесі мыналардың қолжетімділігін бақылауды қамтамасыз етуге тиіс:
1) ұлттық сегменттің интеграциялық шлюзінің жұмыс істеуін қамтамасыз ететін сервистер;
2) ұлттық сегменттің СҮТ кіші жүйесінің жұмыс істеуін қамтамасыз ететін сервистер;
3) ұлттық сегменттің интеграциялық шлюзінің интеграцияланған жүйемен өзара іс-қимыл интерфейстері.
4.2.22.3.3. Мониторинг және басқару кіші жүйесі ұлттық сегменттің интеграциялық шлюзі мен СҮТ кіші жүйесінің жұмыс қабілеттілігіне әсер ететін маңызды оқиғалар туралы ақпаратты оқиғаның туындау фактісі бойынша Комиссияның интеграциялық сегментін мониторингтеу мен басқару кіші жүйесіне беру функциясын жүзеге асыруды қамтамасыз етуге тиіс.
4.2.22.3.4. Ұлттық сегментті мониторингтеу мен басқару кіші жүйесіне қойылатын талаптар интеграцияланған жүйені іске асыру процесінде нақтылануы мүмкін.
4.2.22.4. Ұлттық сегментті қорғау кіші жүйесіне қойылатын талаптар
4.2.22.4.1. Ұлттық сегментті қорғау кіші жүйесі ақпарат қауіпсіздігіне төнетін қатерлерге, ақпарат қауіпсіздігін бұзушының моделіне, қорғау объектілерінің құрамына, ақпараттық технологияларға және ұлттық сегменттің құрылымдық-функционалдық сипаттамаларына қарай мынадай міндеттердің орындалуын қамтамасыз етуге тиіс:
1) қол жеткізу субъектілері мен қол жеткізу объектілерін сәйкестендіру және аутентификациялау;
2) қол жеткізу субъектілерінің қол жеткізу объектілеріне қол жеткізуін басқару;
3) сәйкестендіргіштер мен аутентификация құралдарын басқару;
4) ақпаратты антивирустық қорғау;
5) машиналық ақпарат тасығыштарды қорғау;
6) қауіпсіздік оқиғаларын тіркеу;
7) желілік деңгейде және серверлер мен жұмыс станциялары деңгейінде басып кіруді анықтау (алдын алу);
8) ақпараттың қорғалуын бақылау (талдау);
9) таралуы шектеулі ақпаратты және ақпаратты санкциясыз кіруден қорғау құралдарын қорғау;
10) ұлттық сегменттің тұтастығын және ұлттық сегментте қамтылған ақпаратты қамтамасыз ету;
11) ақпараттың қолжетімділігін қамтамасыз ету;
14) техникалық құралдарды қорғау;
16) байланыс пен деректерді беру жүйелерін қорғау.
4.2.22.4.2. Ұлттық сегментті қорғау кіші жүйесі анықталған ақпаратты қорғау инциденттері туралы мәліметтерді осындай инциденттің туындау фактісі бойынша Комиссияның интеграциялық сегментінің ақпараттық қауіпсіздік кіші жүйесіне беруді қамтамасыз етуге тиіс.
4.2.22.4.3. Ұлттық сегментті қорғау кіші жүйесіне қойылатын талаптар интеграцияланған жүйені іске асыру процесінде нақтылануы мүмкін.
4.2.22.5. Уәкілетті органдардың ақпараттық жүйелеріне қойылатын талаптар
4.2.22.5.1. Функционалдық жағынан ұлттық сегменттің құрамына кірмейтін уәкілетті органдардың ақпараттық жүйелері өз мүше мемлекетінің аумағында ортақ процестердің іске асырылуын қамтамасыз етуге тиіс.
4.2.22.5.2. Уәкілетті органдардың ақпараттық жүйелерінің ұлттық сегменттің интеграциялық шлюзімен өзара іс-қимылы ведомствоаралық ақпараттық өзара іс-қимыл жүйесін пайдалана отырып жүзеге асырылуға тиіс.
4.2.22.5.3. Уәкілетті органдардың ақпараттық жүйелері ортақ процестердің технологиялық құжаттарында белгіленген талаптарға сәйкес ведомствоаралық ақпараттық өзара іс-қимыл жүйесінен алынған электрондық түрдегі электрондық құжаттар мен мәліметтерді өңдеудің қолданбалы логикасын іске асыруды қамтамасыз етуге тиіс.
4.2.22.5.4. Уәкілетті органдардың ақпараттық жүйелері ортақ процестерді іске асыру шеңберінде ведомствоаралық ақпараттық өзара іс қимыл жүйесімен өзара іс қимылды қамтамасыз етуге тиіс.
4.2.22.5.5. Ортақ процестерді іске асыруға қатысатын уәкілетті органдардың ақпараттық жүйелері қалыптастыратын электрондық түрдегі электрондық құжаттар мен мәліметтер ортақ процестердің технологиялық құжаттарында белгіленген талаптарға сәйкес келуге тиіс.
4.2.22.5.6. Уәкілетті органдардың ақпараттық жүйелері ортақ процестерді іске асыру шеңберінде бірыңғай нормативтік-анықтамалық ақпаратты пайдалануға тиіс.
4.2.22.5.7. Уәкілетті органдардың ақпараттық жүйелеріне қойылатын талаптар интеграцияланған жүйені іске асыру процесінде нақтылануы мүмкін.
4.3. Қамтамасыз ету түрлеріне қойылатын талаптар
4.3.1. Лингвистикалық қамтамасыз етуге қойылатын талаптар
4.3.1.1. Интеграцияланған жүйені дамыту кезінде лингвистикалық қамтамасыз етуге қойылатын егжей-тегжейлі талаптар тиісті жеке техникалық тапсырмаларда айқындалуға тиіс.
4.3.1.2. Интеграцияланған жүйе халықаралық тәжірибе мен озық тәжірибелерді ескере отырып, нысаналы саланы сипаттаудың, бағдарламалық қамтылымды жобалау мен әзірлеудің заманауи тілдері мен құралдарын пайдалана отырып құрылуға тиіс.
4.3.2. Бағдарламалық қамтылымға қойылатын талаптар
4.3.2.1. Интеграцияланған жүйені дамыту үшін қолданылатын бағдарламалық қамтылым интеграцияланған жүйенің жұмыс істеуін қамтамасыз ету үшін қолданылатын бағдарламалық қамтылыммен үйлесімді болуға тиіс.
4.3.2.2. Интеграцияланған жүйені дамыту үшін қолданылатын бағдарламалық қамтылымды таңдау кезінде тәуекелдер ескерілуі керек үшінші елдердің бағдарламалық қамтылымын жасаушылар мен өндірушілер енгізуі мүмкін ықтимал шектеулермен байланысты. Одаққа мүше мемлекеттерде әзірленген бағдарламалық қамтылымға басымдық берілуге тиіс.
4.3.2.3. Бағдарламалық қамтылымға қойылатын егжей-тегжейлі талаптар тиісті жеке техникалық тапсырмаларда анықталуға тиіс.
4.3.3. Техникалық қамтамасыз етуге қойылатын талаптар
4.3.3.1. Интеграцияланған жүйені техникалық қамтамасыз етуге қойылатын жалпы талаптар
4.3.3.1.1. Интеграцияланған жүйені техникалық қамтамасыз ету интеграцияланған жүйені құрудың, орналастырудың және пайдаланудың, сондай-ақ персоналды оқытудың толық циклін қамтамасыз етуге тиіс.
4.3.3.1.2. Интеграцияланған жүйені техникалық қамтамасыз ету кем дегенде мына контурларды қамтуға тиіс:
1) өнімді контур – интеграцияланған жүйені тәжірибелік және өнеркәсіптік пайдалану кезінде интеграцияланған жүйенің компоненттерінің жұмыс істеуі үшін қолданылады;
2) тестілік контур – тестілеу, оның ішінде интеграцияланған жүйенің компоненттерін мемлекетаралық тестілеу мақсаттары үшін пайдаланылады;
3) оқыту контуры – мамандарды оқыту үшін пайдаланылады;
4) өнімділікке дейінгі контур – интеграцияланған жүйенің компоненттерін нақты деректерге тестілеу мақсатында қолданылады.
4.3.3.1.3. Тестілік және оқыту контурларын біріктіруге болады, бұл ретте контурларды біріктіру тестілеу және оқыту процестерінің нашарлауына әкеп соқпауы тиіс.
4.3.3.1.4. Интеграцияланған жүйені техникалық қамтамасыз ету осы техникалық тапсырманың 4.1.5-тармағында көрсетілген сенімділікке қойылатын талаптардың орындалуын қамтамасыз етуге тиіс.
4.3.3.2. Интеграцияланған жүйенің желілік инфрақұрылымына қойылатын талаптар
4.3.3.2.1. Интеграцияланған жүйенің желілік инфрақұрылымында интеграцияланған жүйеде толық байланысты IP топологиясы болуға тиіс.
4.3.3.2.2. Интеграцияланған жүйенің желілік инфрақұрылымы деректерді берудің негізгі және резервтік арналарын ұсына отырып интеграцияланған жүйенің компоненттерін қосудың істен шығуға төзімді схемасын қамтамасыз етуге тиіс.
4.3.3.2.3. Интеграцияланған жүйенің желілік инфрақұрылымы интеграцияланған жүйенің сегменттері арасында кемінде 50 Мбит/с өткізу қабілеттілігін қамтамасыз етуге тиіс.
4.3.3.3. Интеграцияланған жүйенің базалық техникалық қамтамасыз ету қызметтеріне қойылатын талаптар
4.3.3.3.1. Интеграцияланған жүйенің базалық техникалық қамтамасыз ету қызметтеріне мыналар жатады:
1) каталог қызметі;
2) домендік атауларды шешу қызметі;
3) уақыт қызметі;
4) пошта хабарларын жіберу қызметі;
5) резервтік көшірме қызметі.
4.3.3.3.2. Каталог қызметі есептік жазбалар каталогын жүргізуді және сақтауды және интеграцияланған жүйені пайдаланушылардың келесі санаттары үшін интеграцияланған жүйенің функционалды және қамтамасыз ететін кіші жүйелерінде аутентификация мүмкіндігін қамтамасыз етуге тиіс:
1) интеграцияланған жүйенің кіші жүйелерінің әкімшілері;
2) интеграцияланған кіші жүйенің кіші жүйелерін пайдаланушылар.
4.3.3.3.3. Домендік атауларды шешу қызметі IP мекенжайларына мнемоникалық атауларды және IP мекенжайларынан мнемоникалық атауларға кері шешуді қамтамасыз етуге тиіс.
4.3.3.3.4. Мүше мемлекеттердің уәкілетті органдарымен келісілген нақты уақыттың бірыңғай көзін пайдаланатын уақыт қызметі интеграцияланған жүйенің серверлерінде уақытты синхрондау функцияларын қамтамасыз етуге және интеграцияланған жүйенің барлық кіші жүйелері шеңберінде бірыңғай уақытты қолдауға тиіс.
4.3.3.3.5. Пошта хабарларын жіберу қызметі интеграцияланған жүйенің кіші жүйелерінен интеграцияланған жүйені пайдаланушылардың келесі санаттарына пошта хабарларын жіберу қызметін қамтамасыз етуге тиіс:
1) интеграцияланған жүйенің кіші жүйелерінің әкімшілері;
2) интеграцияланған кіші жүйенің кіші жүйелерін пайдаланушылар;
3) анонимді пайдаланушылар (Одақтың ақпараттық порталы құралдарымен ортақ ақпараттық ресурстарға қол жеткізе алатын "Интернет" ақпараттық-телекоммуникациялық желісін пайдаланушылар).
4.3.3.3.6. Резервтік көшіру қызметі келесі функциялардың орындалуын қамтамасыз етуге тиіс:
1) интеграцияланған жүйенің кіші жүйелерінің деректері мен конфигурацияларын толық және қосымша резервтік көшіру;
2) резервтік көшірмелер тізімі мен мазмұнын қарау және таңдалған резервтік көшірмелерді қалпына келтіру;
3) виртуалды машина деңгейінде серверлердің резервтік көшірмесін жасау;
4) интеграцияланған жүйенің кіші жүйелерінде қолданылатын операциялық жүйе мен қосымшалардың деректері мен конфигурацияларының резервтік көшірмесін жасау;
5) деректерді қалпына келтіру және интеграцияланған жүйенің кіші жүйелерінің конфигурациясы;
6) деректердің резервтік көшірмелерін таспалы тасығыштарда сақтау мүмкіндігі;
7) деректердің қосымша резервтік көшірмесін қашықтағы алаңда сақтау мүмкіндігі;
8) дискілік және таспалы жинақтағыштардағы деректерді сақтаудың жалпы көлемін азайту үшін деректерді сығымдау және қайталап жазу;
9) интеграцияланған жүйенің құрамдас бөліктері үшін деректердің резервтік көшіру және қалпына келтіру функционалдығын орталықтандырылған басқару үшін бірыңғай интерфейсті ұсыну.
4.3.3.4. Инфрақұрылымдық-техникалық қамтамасыз ету шеңберінде интеграцияланған жүйені дамыту кезінде мынадай іс-шараларды жүзеге асыру көзделеді:
1) интеграцияланған жүйені дамыту мақсаттарына сәйкес есептеу инфрақұрылымын дамыту, оның ішінде ортақ ақпараттық ресурстарды қалыптастыруды, жүргізуді және пайдалануды қамтамасыз ету үшін (техникалық-экономикалық негізділік жағдайында) деректерді өңдеу орталықтарының интеграцияланған жүйесі шеңберінде құру;
2) электрондық өзара іс-қимыл субъектілерінің оған қол жеткізу қажеттіліктеріне сәйкес интеграцияланған жүйенің телекоммуникациялық құрамдас бөлігін дамыту;
3) тауарлар мен өзге де объектілерді, сондай-ақ кез келген электрондық өзара іс-қимыл субъектілерін электрондық сәйкестендіру мүмкіндігін қамтамасыз ету үшін және Одақ шеңберінде цифрлық қадағалану жөніндегі міндеттерді шешу үшін инфрақұрылым құру және дамыту;
4) мемлекетаралық ақпараттық өзара іс-қимыл кезінде (оның ішінде Одақтың ақпаратын криптографиялық қорғаудың мамандандырылған құралдарын пайдалана отырып) ақпаратты қорғауды қамтамасыз ету.
4.3.4. Ұйымдастырушылық қамтамасыз етуге қойылатын талаптар
4.3.4.1. Интеграцияланған жүйені құруды ұлттық сегменттердің тапсырыс берушілерімен, ұлттық сегменттердің операторларымен және ұлттық сегменттердің СҮТ операторларымен өзара іс-қимылда оның жұмыс істеуін және дамуын қамтамасыз ететін Комиссия үйлестіреді.
4.3.4.2. Комиссия жұмыс нәтижелерін жобалауды, әзірлеуді, енгізуді, қабылдауды және Комиссияның интеграциялық сегментін, Комиссияның ақпараттық ресурстары мен жүйелерін одан әрі сүйемелдеуді ұйымдастырады.
4.3.4.3. Мүше мемлекет ұлттық сегментті құру, оның жұмыс істеуін қамтамасыз ету және дамыту жөніндегі міндеттерді орындайтын ұлттық сегменттің тапсырыс берушісін айқындайды.
4.3.4.4. Интеграцияланған жүйенің Комиссияның интеграциялық сегментінің және интеграцияланған жүйенің ұлттық сегменттерінің жұмыс істеуін қамтамасыз ету үшін техникалық қолдау қызметтері ұйымдастырылуы тиіс.
4.3.4.5. Интеграцияланған жүйені сүйемелдеу және техникалық қызмет көрсету жөніндегі іс-шаралардың құрамы, мазмұны және сапа параметрлері, техникалық қолдау қызметтері жүзеге асыратын функциялар, олардың жауапкершілік шекаралары және оның арасындағы өзара іс-қимыл тәртібін Комиссия айқындайды.
4.3.4.6. Интеграцияланған жүйені дамытуды ұйымдастырушылық қамтамасыз ету шеңберінде мынадай іс шараларды жүзеге асыру көзделеді:
1) мүше мемлекеттердің ұлттық сегменттерін интеграциялау жөніндегі жұмыстарды үйлестіру бөлігінде: ақпараттандыру және ақпараттық технологиялар саласында ұсынымдар әзірлеу, мүше мемлекеттердің ұлттық сегменттерін жаңғырту;
2) жұмыстарды орындау мониторингі бөлігінде: жобалық тәсілді пайдалану, бағдарламалар мен жобаларды басқару әдіснамасын әзірлеу және қабылдау, жобалар мен бағдарламаларды жоспарлау және орындау, осы жобалар мен бағдарламаларды іске асыру үшін қажетті ресурстарды бағалау, жобалар мен бағдарламаларға қатысушылар арасында коммуникацияларды ұйымдастыру, жобалар мен бағдарламаларды іске асырудың тиімділігін және оларды іске асыру кезінде алынатын нәтижелердің сапасын бағалау, сондай-ақ процестердің, қосымшалардың, деректердің, технологиялардың архитектураларын әзірлеу бойынша әдістемелік ұсынымдар дайындау, мемлекетаралық ақпараттық өзара іс-қимыл кезінде ақпаратты қорғау құралдары;
3) сыни технологияларды айқындау бөлігінде: интеграцияланған жүйені құру және дамыту кезінде қолданылатын және оның базасында құрылатын цифрлық платформаны қалыптастыру мен пайдалану үшін қажетті пайдаланылатын және перспективалы сыни технологиялардың тізбесін айқындау;
4) интеграцияланған жүйені дамытудың өмірлік циклінің барлық кезеңдерін қамтитын бірыңғай стандарттарды (мемлекетаралық стандарттар мен Одақ стандарттарын), сондай-ақ сыни технологияларды сипаттайтын стандарттарды әзірлеу және қолдану.
4.3.5. Әдістемелік қамтамасыз етуге қойылатын талаптар
4.3.5.1. Интеграцияланған жүйені әдістемелік қамтамасыз ету міндеттері Комиссия әзірлейтін техникалық, технологиялық және әдістемелік құжаттардың, сондай-ақ ұлттық деңгейде әзірленетін, оларды нақтылайтын және нақтылайтын құжаттардың интеграцияланған жүйесін құру, оның жұмыс істеуін қамтамасыз ету және дамыту кезінде пайдалану есебінен орындалуы тиіс.
4.3.5.2. Ортақ процестерді жобалау және іске асыру жөніндегі жұмыстар интеграцияланған жүйенің дамуына қарай кезең-кезеңімен орындалады және интеграцияланған жүйені дамыту жөніндегі жұмыстар шеңберінде әзірленген ортақ процестерді жобалауға, сипаттауға және қолдауға әдістемелік ұсынымдар мен техникалық талаптарға сәйкес деректердің, құжаттар мен процестердің бірыңғай модельдерін құрумен сүйемелденуге тиіс. Ортақ процестерді жобалау бойынша орындалған жұмыстардың нәтижелері негіз ретінде пайдаланылады:
1) интеграцияланған жүйе құралдарын пайдалана отырып, ортақ процестерді іске асыру;
2) нақты ортақ процеске тартылған уәкілетті органдардың ақпараттық жүйелерін әзірлеу, пысықтау және баптау;
3) Комиссияның ұлттық сегменттері мен интеграциялық сегментін әзірлеу, пысықтау және баптау.
4.3.5.3. Ортақ процестерді іске асыру кезінде пайдаланылатын мәліметтердің құрамы уәкілетті органдардың пайдалануына қажетті мәліметтерді ескере отырып қалыптастырылады және шартта белгіленген тәртіппен айқындалады.
4.3.6. Нормативтік-құқықтық қамтамасыз етуге қойылатын талаптар
4.3.6.1. Интеграцияланған жүйені дамытуды нормативтік-құқықтық қамтамасыз ету шеңберінде мынадай іс-шараларды жүзеге асыру көзделеді:
1) интеграцияланған жүйе базасында құрылатын цифрлық платформаны қалыптастыру тәртібін регламенттейтін Одақ органдарының актілерін әзірлеу және қабылдау, мемлекетаралық ақпараттық өзара іс-қимыл кезінде ақпаратты қорғауды қамтамасыз ету, интеграцияланған жүйеде іске асырылатын шешімдерге техникалық сараптама жүргізудің институционалдық негізін қалыптастыру, сондай-ақ мүше мемлекеттерге, электрондық өзара іс-қимылдың өзге де субъектілеріне бағытталған ұсынымдар жобаларын әзірлеу;
2) интеграциялық процестерді дамыту шеңберінде ведомствоаралық және мемлекетаралық ақпараттық өзара іс-қимыл рәсімдерін реттейтін, сондай-ақ мемлекетаралық электрондық қызметтер көрсетуге байланысты нормативтік, техникалық және ұйымдастырушылық құжаттарды әзірлеу, келісу және қабылдау;
3) басым ортақ процестер тізбесін өзектілендіру;
4) қызмет саласына ақпараттық жүйелерді құру бойынша стандарттар мен ұсынымдар әзірлеу, осы саладағы әдіснамаларды, архитектураларды, үдеріс модельдерін, деректер модельдерін және т. б. әзірлеу кіретін халықаралық ұйымдармен өзара іс-қимылды ұйымдастыру және қамтамасыз ету;
5) мемлекетаралық ақпараттық өзара іс-қимылды қамтамасыз етудің халықаралық практикасына талдау жүргізу.
4.3.7. Функционалдық қамтамасыз етуге қойылатын талаптар
4.3.7.1. Интеграцияланған жүйені дамытуды функционалдық қамтамасыз ету шеңберінде мынадай іс-шараларды жүзеге асыру көзделеді:
1) интеграцияланатын ресурстардың семантикалық үйлесімділігін қамтамасыз ету (тиісті ұсынымдарды әзірлеу, семантикалық интеграция технологияларын сынақтан өткізу, семантикалық сервистерді, қызметтерді электрондық нысанға аударуды автоматтандырылған дайындау құралдарын әзірлеу);
2) интеграцияланған жүйені пайдаланудың халықаралық режимдерін қамтамасыз ету (жаңа мүше мемлекеттердің және (немесе) мүше мемлекеттердің органдарының ортақ процестерге жылдам қосылу мүмкіндігін беру үшін үлгілік құралдарды қолдау.
4.3.8. Сараптамалық-әдіснамалық қамтамасыз етуге қойылатын талаптар.
4.3.8.1. Интеграцияланған жүйені дамытуды сараптамалық-әдіснамалық қамтамасыз ету шеңберінде мынадай іс-шараларды жүзеге асыру көзделеді:
1) ақпараттық технологиялар саласындағы халықаралық практикалар мен стандарттарға мониторинг және талдау жүргізу, халықаралық практикалар мен стандарттарды қолдану бойынша ұсынымдар мен әдістемелік материалдарды дайындау, пайдаланушыларға әдістемелік қолдау көрсету, жаңа функционалдылықтың пайдалануға беруге әзірлігіне қарай әдістемелік және дидактикалық материалдарды дайындау;
2) интеграцияланған жүйені дамыту барысында әзірленетін жобалау құжаттамасына, техникалық және технологиялық шешімдерге (оның ішінде интеграцияланған жүйеде ақпаратты қорғауды және трансшекаралық сенім кеңістігі инфрақұрылымының жұмыс істеуін қамтамасыз ететін компоненттерге қатысты) сараптаманы ұйымдастыру және орындау;
3) техникалық тапсырмаларға (жеке техникалық тапсырмаларға), эскиздік, техникалық және жұмыс жобаларының бағдарламалық құжаттамасына сараптама жүргізу және келісу;
4) техникалық, технологиялық, әдістемелік және ұйымдастырушылық құжаттардың жобаларын әзірлеу;
5) оқыту семинарларын, конференцияларын, тренингтерін ұйымдастыру және тиісті оқыту материалдарын, оның ішінде интерактивті материалдарды дайындау;
6) мүше мемлекеттерде, сондай-ақ Одаққа мүше емес мемлекеттерде жұртшылықтың кең ауқымын бұқаралық ақпарат құралдарын пайдалана отырып, интеграцияланған жүйені пайдаланудың мүмкіндіктері мен артықшылықтары туралы хабардар етуді ұйымдастыру;
7) дидактикалық материалдар жиынтығын, оқу стендін әзірлеу, қашықтықтан оқыту және білімді басқару жүйесін өрістету және іске қосу.
5. Интеграцияланған жүйені құру және дамыту жөніндегі жұмыстардың құрамы мен мазмұны
5.1. Интеграцияланған жүйені құру, оның жұмыс істеуін қамтамасыз ету және дамыту жөніндегі жұмыстар Комиссия уәкілетті органдармен өзара іс-қимыл жасай отырып әзірлейтін және Комиссия Кеңесі бекітетін жоспарлар негізінде жүзеге асырылады.
5.2. Комиссия Кеңесі бекітетін интеграцияланған жүйені дамыту жоспарларының негізінде интеграцияланған жүйенің құрамына/құрамынан ішкі жүйелерді енгізу / шығару бойынша қосымша жоспарлар әзірленуі мүмкін.
5.3. Барлық іс-шаралар жоспарларын іске асыру кезінде бұл барлық кіші жүйелердің және интеграцияланған жүйенің құрамдас бөлігінің үздіксіз жұмысын қамтамасыз етуге тиіс.
6. Жүйені бақылау және қабылдау тәртібі
6.1. Жүйені сынау түрлері, құрамы, көлемі және әдістері
6.1.1. Интеграцияланған жүйенің компоненттерін сынау түрлері мен құрамы МемСТ 34.603 сәйкес келуге тиіс. Сынаудың көлемі мен әдістері сынау бағдарламасында және әдістемесінде анықталуға тиіс.
6.1.2. Сынақтар сынауға жататын интеграцияланған жүйенің компоненттері орнатылған есептеу техникасының көмегімен жүргізілуге тиіс.
6.1.3. Техникалық, бағдарламалық және әдістемелік қамтамасыз ету жұмысқа дайындалып, жобалау және пайдалану құжаттамасына сәйкес бапталуға тиіс.
6.1.4. Сынақтар нақты пайдалану жағдайларына барынша жақын жағдайларда жүргізілуге тиіс.
6.2. Жұмыстарды қабылдауға қойылатын жалпы талаптар
6.2.1. Жұмыстарды тапсыру-қабылдау осы техникалық тапсырманың 5-бөліміне сәйкес кезең-кезеңмен жүргізіледі.
6.2.2. Сынақтар интеграцияланған жүйенің осы техникалық тапсырманың талаптарына сәйкестігін тексеру мақсатында жүргізілуге тиіс.
6.2.3. Интеграцияланған жүйенің берілген функцияларын жүзеге асыруды тексеру үшін мынадай сынақ түрлері белгіленеді:
1) интеграцияланған жүйенің кіші жүйелерін алдын ала автономды сынау;
2) интеграцияланған жүйені мемлекетаралық сынау.
6.2.4. Интеграцияланған жүйенің кіші жүйелерін алдын ала автономды сынау интеграцияланған жүйенің кіші жүйелерінің берілген функцияларының орындалуын тексеру процесі болып табылады.
6.2.5. Интеграцияланған жүйенің кіші жүйелерін алдын ала автономды сынауды жүргізуді жоспарлау үшін бағдарлама мен әдістеме әзірленеді, оған сәйкес бақылау мысалында интеграцияланған жүйенің кіші жүйелерінің берілген функцияларының орындалуын тексеру жүргізіледі.
6.2.6. Интеграцияланған жүйенің кіші жүйелеріне алдын ала автономды сынақтар жүргізу нәтижелері бойынша тиісті хаттама ресімделеді, онда интеграцияланған жүйенің кіші жүйесінің осы техникалық тапсырманың талаптарына сәйкестігі туралы шешім тіркеледі және интеграцияланған жүйенің кіші жүйесінің мемлекетаралық тестілеуге және мемлекетаралық сынауға әзірлігі туралы шешім қабылданады. Көрсетілген талаптардан ауытқулар анықталған жағдайда қажетті пысықтаулардың тізбесі және осы ауытқуларды жоюдың ұсынылатын мерзімдері қалыптастырылады.
6.2.7. Интеграцияланған жүйені мемлекетаралық сынау тұтастай интеграцияланған жүйенің берілген функцияларын жүзеге асыруды тексеру процесі болып табылады.
6.2.8. Интеграцияланған жүйені мемлекетаралық сынауды Комиссия Алқасының 2018 жылғы 18 тамыздағы № 96 шешімімен бекітілген Сыртқы және өзара сауданың интеграцияланған ақпараттық жүйесінің мемлекетаралық сынақтары туралы ережеге сәйкес мемлекетаралық сынақтар жүргізу жөніндегі комиссия жүргізеді.
7. Жүйені қолданысқа енгізуге автоматтандыру объектісін дайындау жөніндегі жұмыстардың құрамы мен мазмұнына қойылатын талаптар
7.1. Автоматтандыру объектілерін әзірленген (пысықталған) кіші жүйелер мен интеграцияланған жүйенің компоненттерін іске қосуға дайындау үшін мынадай жұмыстарды орындауды қамтитын техникалық және ұйымдастырушылық іс-шаралар кешені жүргізілуге тиіс:
1) интеграцияланған жүйенің жаңадан құрылатын (жаңғыртылған) кіші жүйелерін өрістету үшін Комиссияның интеграциялық сегментін техникалық қамтамасыз етуді жаңғырту;
2) уәкілетті органдардың ақпараттық жүйелерін оларды мүше мемлекеттердің ведомствоаралық ақпараттық өзара іс-қимыл жүйелеріне қосуды және ортақ процестерді іске асыруды қамтамасыз ету үшін пысықтау (қажет болған жағдайда);
3) интеграцияланған жүйені дамыту процесінде құрылған немесе жаңғыртылған интеграцияланған жүйенің функционалдық және қамтамасыз ететін кіші жүйелерін өрістету;
4) бастапқы жүктеу үшін деректерді дайындау;
5) ақпараттық-талдамалық кіші жүйеге және статистика кіші жүйесіне қайта қосылатын көздерден деректерді көшіру;
6) заңдық маңызы бар электрондық құжат айналымын қамтамасыз ету үшін пайдаланылатын ЭЦҚ тексеру кілттерінің сертификаттарын шығару және тарату;
7) интеграцияланған жүйенің кіші жүйелерін пайдаланушылардың сәйкестендіру деректерін сәйкестендіру және аутентификациялау кіші жүйесінде тіркеу;
8) интеграцияланған жүйенің жұмыс істеуін қамтамасыз етуді ұйымдастыруға жауапты құрылымдық бөлімшелерді айқындау;
9) пайдаланушылар топтарын интеграцияланған жүйенің ақпараттық-бағдарламалық құралдарымен жұмыс істеуге оқытуды жүргізу.
8. Құжаттауға қойылатын талаптар
8.1. Интеграцияланған жүйеге МемСТ 34.201-89 және МемСТ 34.601-90 талаптарына сәйкес құжаттама әзірленеді.
8.2. Пайдалану құжаттамасының жеткізілетін жиынтықтарының қажетті санын тапсырыс беруші – интеграцияланған жүйені құру жөніндегі жұмыстарды үйлестіруші айқындайды.
8.3. Интеграцияланған жүйені құру, оның жұмыс істеуін қамтамасыз ету және дамыту шеңберінде мынадай құжаттар әзірленеді:
1) интеграцияланған жүйенің кіші жүйелері мен компоненттеріне жеке техникалық тапсырмалар;
2) интеграцияланған жүйені пайдалануды және дамытуды қамтамасыз ететін нормативтік құқықтық және техникалық құжаттар, сондай-ақ әдістемелік материалдар;
3) ортақ процестерді іске асырудың нысаналы салалары шеңберінде Одақтың деректер моделінің құжаттамасы;
4) ортақ процестердің интеграцияланған жүйесі құралдарымен іске асыру кезіндегі ақпараттық өзара іс-қимылды регламенттейтін технологиялық құжаттар;
5) Комиссияның интеграциялық сегментінің кіші жүйелеріне техникалық-жұмыс жобасының құжаттамасы, оның ішінде:
техникалық-жұмыс жобасының ведомосы;
техникалық-жұмыс жобасына түсіндірме жазба;
жабдықтар мен материалдар тізімі;
бағдарламалық қамтылымның сипаттамасы;
пайдаланушы нұсқаулығы;
әкімші нұсқаулығы;
сынау бағдарламасы және әдістемесі;
техникалық қызмет көрсету жөніндегі нұсқаулық;
техникалық қамтамасыз ету бойынша шешімдер:
техникалық құралдар кешенінің сипаттамасы;
жабдықтың сипаттамасы;
6) ортақ процестерді іске асыру үшін Комиссияның интеграциялық сегменті құрамындағы сервистердің бағдарламалық қамтылымының техникалық-жұмыс жобасының құжаттамасы, оның ішінде:
техникалық жобаға түсіндірме жазба;
сынау бағдарламасы және әдістемесі;
әкімші нұсқаулығы;
пайдаланушы нұсқаулығы.
8.4. Интеграцияланған жүйенің кіші жүйелерін құруға және дамытуға арналған жеке техникалық тапсырмалар ұлттық сегменттердің тапсырыс берушілеріне келісуге жіберілуі тиіс.
8.5. Интеграцияланған жүйе құралдарымен іске асырылатын Одақ шеңберіндегі ортақ процестердің тізбесі Комиссия Алқасының жеке шешімімен бекітіледі.
9. Өзгерістер енгізу
9.1. Осы техникалық тапсырмаға өзгерістер енгізу Комиссия Алқасының шешімі негізінде МемСТ 34.602-89 сәйкес жүзеге асырылады.
