Қазақстан Республикасының Yкiметi қаулы етеді:
"Қазақстан Республикасының халықаралық шарттары туралы" Қазақстан Республикасы Заңының жобасы Қазақстан Республикасының Парламентi Мәжiлiсiнiң қарауына енгiзiлсiн.
Қазақстан Республикасының
Премьер-Министрі
Қазақстан Республикасының Заңы Қазақстан Республикасының Халықаралық шарттары туралы
I Тарау
Жалпы ережелер
Осы Заң Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарын жасасу, орындау және олардың қолданысын тоқтату тәртiбiн анықтайды.
Қазақстан Республикасының халықаралық шарттары Қазақстан Республикасының Конституциясына, халықаралық құқықтың жалпы көпшiлiк мойындаған қағидалары мен нормаларына, халықаралық шарттың өзiнiң ережелерiне, Халықаралық шарттар құқығы туралы Вена конвенциясына, осы Заңға және Қазақстан Республикасының өзге де заң актiлерiне сәйкес жасалады, орындалады, өзгертіледі және тоқтатылады.
1-бап. Осы Зaңда пайдаланылатын негізгі ұғымдар
Осы Заңда мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылады:
1) халықаралық шарттың түпнұсқа мәтiнi - келiссөздерге қатысушы тараптар немесе уағдаласушы тараптар түпнұсқа (түпкiлiктi) құжат ретінде қарайтын халықаралық шарт мәтiнi;
2) мемлекетішілiк рәсiмдер - халықаралық шартты Қазақстан Республикасы Парламентiнiң ратификациялауы немесе Қазақстан Республикасы Президентiнiң немесе Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң бекiтуi;
3) денонсация - өзi жасасқан халықаралық шарттан Қазақстан Республикасының қажетті түрде ресiмделген бас тартуы және Қазақстан Республикасының халықаралық шарттың қолданысын тоқтату тәсiлiнiң бiрi;
4) депозитарий - халықаралық шарттың түпнұсқасы сақтауға тапсырылатын және осы халықаралық шартқа қатысты халықаралық құқық нормаларында көзделген функцияларды орындайтын мемлекет, халықаралық ұйым немесе оның басты атқарушы лауазымды тұлғасы;
5) уағдаласушы тарап - халықаралық шарттың күшiне енгенiне немесе еңбегеніне қарамастан халықаралық шарттың өздерi үшiн мiндеттілігіне келiскен мемлекет немесе халықаралық ұйым;
6) халықаралық шарт жасасу - өзi үшін халықаралық шарттың мiндеттілігіне Қазақстан Республикасының келiсiм бiлдiруi;
7) халықаралық ұйым - мемлекетаралық, үкiметаралық ұйым;
8) Қазақстан Республикасының халықаралық шарты - Қазақстан Республикасының шетелдік мемлекетпен (шетелдiк мемлекеттермен) немесе халықаралық ұйыммен (халықаралық ұйымдармен) жазбаша нысанда жасасқан және мұндай келiсiмнiң бір құжатта немесе өзара байланысты бiрнеше құжаттарда мазмұндалатынына қарамастан, сондай-ақ оның нақты атауына қарамастан халықаралық құқық реттейтiн халықаралық келiсiмi;
9) ескертпе - көпжақты халықаралық шартқа қол қою, ратификациялау, бекіту, қабылдау немесе оған қосылу кезiнде мемлекет немесе халықаралық ұйым кез келген тұжырымдамада және кез келген атаумен бір жақты жасаған мәлiмдемені бiлдiредi, осындай мәлімдеме арқылы осы мемлекет немесе осы халықаралық ұйым осы мемлекетке немесе осы халықаралық ұйымға қолданылуына қатысты халықаралық шарттың белгілі бір ережелерінің құқықтық күшін жоққа шығаруды немесе өзгертуді қалайды;
10) алдын ала қол қою - келiссөздерге қатысушы әрбiр тараптың өкiлетті өкiлдерiнің халықаралық шарт мәтiнiмен келiсу белгісi ретiнде өз инициалдарымен келiсiлген халықаралық шарттың жобасына немесе оның жекелеген баптарының нормаларына алдын ала қол қоюы немесе халықаралық шарт мәтiннiң теңтүпнұсқалығын анықтау тәсiлдерінің бiрi;
11) қол қою - халықаралық шартты жасасу кезеңдерiнiң бiрi немесе егер халықаралық шартта Қазақстан Республикасы мен келiссөздерге қатысушы басқа да тараптардың қол қоюдың осындай күшке ие болуға тиiстілiгi туралы қол қоюға осындай күш берудi көздеген немесе уағдаластығы өзге де жолмен белгiленген, немесе Қазақстан Республикасының қол қоюға осындай күш беру ниетi оның өкiлiнiң өкiлеттігінен туындаған және/немесе келiссөздер кезiнде бiлдiрiлген жағдайда халықаралық шарттың өзi үшiн мiндеттілігiне Қазақстан Республикасының келiсiм бiлдiру тәсiлi;
12) өкiлеттілік -
халықаралық шарттың мәтінін қабылдау немесе оның түпнұсқамен толық сәйкестігiн анықтау,
халықаралық шартқа қол қою,
өзi үшін халықаралық шарттың мiндеттілігіне Қазақстан Республикасының келiсiм білдiруi,
шартқа қатысты өзге де акті жасау мақсатында Қазақстан Республикасының лауазымды тұлғаларының немесе құзыретті органының шешiмi негiзiнде берiлген және келiссөздерге қатысушы тарапқа не депозитарийге тапсырылатын, өкiлеттілік сертификаты тиiстi нысанда ресiмделген бiр адамның немесе бiрнеше адамның Қазақстан Республикасы атынан шығу құқығы;
13) ратификация, бекiту, қабылдау және қосылу - жағдайға байланысты осындай атауы бар, тиісті нормативтiк-құқықтық актi негізiнде жасалған, халықаралық акт, ол арқылы Қазақстан Республикасы халықаралық шарттың өзi үшін мiндеттілігіне халықаралық тұрғыдағы өзiнiң келiсiмiн бiлдiредi;
14) келiссөздерге қатысушы тарап - халықаралық шарт мәтiнiн жасауға немесе қабылдауға қатысқан мемлекет немесе халықаралық ұйым.
2-бап. Халықаралық шарттардың түрлері
Қазақстан Республикасының халықаралық шарттары тек қана:
1) Қазақстан Республикасының;
2) Қазақстан Республикасы Yкiметінің;
3) Қазақстан Республикасының Президентіне тiкелей бағынышты және есеп беретiн Қазақстан Республикасының мемлекеттік органдарының, сондай-ақ Қазақстан Республикасының орталық атқарушы органдарының (бұдан әр бiрлескен түрде аталымы - Қазақстан Республикасының орталық мемлекеттiк органдары) атынан шетелдiк мемлекеттермен және халықаралық ұйымдармен жасалады.
II Тарау
Қазақстан Республикасының
халықаралық шарттарын жасасу
3-бап. Халықаралық шарттардың жобаларын және Қазақстан
Республикасы қатысушысы болуға ниет бiлдiрген
халықаралық шарттарды сараптау
1. Қазақстан Республикасының мүдделi орталық мемлекеттік органдары немесе басқа уағдаласушы тараптар бастамашысы болған халықаралық шарттардың жобалары, сондай-ақ Қазақстан Республикасы қатысушысы болуға ниет бiлдiрген халықаралық шарттар Қазақстан Республикасының мүдделi орталық мемлекеттiк органдарымен келiспестен бұрын оларды жасасудың сыртқы саяси тұрғыда орынды екендiгін анықтау мақсатында Қазақстан Республикасының Сыртқы iстер министрлігінде қаралуға тиiс.
2. Халықаралық шарттардың жобалары және Қазақстан Республикасы қатысушысы болуға ниет бiлдiрген халықаралық шарттар өздерiнiң құзыретіне қатысты мәселелер бойынша Қазақстан Республикасының мүдделi орталық мемлекеттiк органдарымен келiсiлгеннен кейiн Қазақстан Республикасының Әдiлет министрлiгiнде мiндетті түрде құқықтық тұрғыдан сарапталуы тиiс.
Қазақстан Республикасының Әдiлет министрлiгi заңи сараптама жүргізеді:
1) халықаралық шарттар жобалары ережелерiнiң және Қазақстан Республикасы қатысушысы болуға ниет білдiрген халықаралық шарттардың Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкестігі туралы қорытынды бередi;
2) өзi үшін халықаралық шарттардың мiндеттілігіне Қазақстан Республикасының келiсiм бiлдiру тәсiлдерiн анықтайды.
3. Әдiлет министрлiгiнiң сараптамасынан өткен Қазақстан Республикасы халықаралық шарттарының жобалары және Қазақстан Республикасы қатысушысы болуға ниет бiлдiрген халықаралық шарттар Қазақстан Республикасының Сыртқы iстер министрлігінде келiсiлуi тиiс.
Қазақстан Республикасының Сыртқы iстер министрлiгi:
1) халықаралық шарттарды жасасудың сыртқы саяси тұрғыда орынды екендiгi туралы қорытынды бередi;
2) халықаралық шарттар жобалары ережелерiнiң және Қазақстан Республикасы қатысушысы болуға ниет бiлдiрген халықаралық шарттардың Қазақстан Республикасының халықаралық шарттық және басқа да мiндеттемелерiне сәйкестiгi туралы, сондай-ақ оның күшiне енуi мен орындалуына байланысты өзге де мәселелер бойынша қорытынды бередi;
3) Қазақстан Республикасы жасасатын халықаралық шарттардың түрлерiн белгiлейдi.
4-бап. Халықаралық шарттар жобаларының және Қазақстан
Республикасы қатысушысы болуға ниет бiлдiрген
халықаралық шарттардың ғылыми сараптамасы
1. Халықаралық шарттардың жобалары мен Қазақстан Республикасы қатысушысы болуға ниет бiлдiрген халықаралық шарттар бойынша Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң немесе орталық мемлекеттiк органдарының бастамасы бойынша тиiстi ғылыми сараптама жүргiзiлуi мүмкiн. Мiндетті ғылыми сараптама Қазақстан Республикасының заң актілерiнде көзделген жағдайларда жүргізiледi.
2. Сараптама:
1) жобаның сапасын, негiздiлігін, уақытылы жасалуын, құқыққа сәйкестілігін бағалау, Қазақстан Республикасының Конституциясында бекiтiлген адам мен азамат құқықтарының жобада сақталуын;
2) халықаралық шарт жобасының және Қазақстан Республикасы қатысушысы болуға ниет бiлдiрген халықаралық шарттың ықтимал тиiмділігін анықтау;
3) халықаралық шартты жасасудың ықтимал терiс салдарларын анықтау үшін жүргiзіледi.
5-бап. Халықаралық шарттардың және Қазақстан
Республикасы қатысушысы болуға ниет бiлдiрген
халықаралық шарттардың жобаларына ғылыми
сараптаманы жүзеге асыратын адамдар мен ұйымдар
1. Халықаралық шарттардың жобаларына және Қазақстан Республикасы қатысушысы болуға ниет бiлдiрген халықаралық шарттарға ғылыми сараптаманы тиiстi бейiндегі ғылыми ұйымдар және жоғары оқу орындары, қаралатын халықаралық шарт жобасының және Қазақстан Республикасы қатысушысы болуға ниет бiлдiрген халықаралық шарттың мазмұнына байланысты ғалымдар мен мамандардың қатарынан тартылатын сарапшылар жүргізедi.
Сараптаманы жүргiзу бiр немесе бiрнеше сарапшыларға (сараптамалық комиссияға) тапсырылуы мүмкін.
2. Халықаралық шарттың жобасы немесе Қазақстан Республикасы қатысушысы болуға ниет бiлдiрген халықаралық шарт бойынша түрлi мамандықтағы сарапшылардың кешендi сараптамасы немесе әрқилы түрдегі дербес сараптамалар, ал қажет болған жағдайда қайталама сараптама жүргiзiлуi мүмкін.
3. Сарапшылар ретiнде жобаны дайындауға тiкелей қатыспаған немесе Қазақстан Республикасы қатысушысы болуға ниет бiлдiрген халықаралық шартты жасасуға бастамашы болмаған ұйымдар мен адамдар тартылады.
4. Сарапшылар ретінде басқа мемлекеттер мен халықаралық ұйымдардың мамандары тартылуы мүмкiн.
Халықаралық шарттың жобасы ғылыми сараптама үшiн шетелдiк және халықаралық ұйымдарға жiберiлуi мүмкiн.
6-бап. Халықаралық шарттарға қол қою, қабылдау,
бекiту, ратификациялау және оларға
қосылу туралы ұсыныстар
1. Қазақстан Республикасының Президентiне тiкелей бағынышты және есеп беретiн Қазақстан Республикасының мемлекеттік органдары өздерiнiң құзыретіндегі мәселелер жөнiнде:
1) Қазақстан Республикасы атынан халықаралық шарттарға қол қою, қабылдау, бекiту, ратификациялау және оларға қосылу туралы ұсыныстарды - Қазақстан Республикасының Президентiне;
2) Қазақстан Республикасының Үкiметi атынан халықаралық шарттарға қол қою, қабылдау, бекiту, ратификациялау және оларға қосылу туралы ұсыныстарды - Қазақстан Республикасының Үкiметiне ұсынады.
2. Қазақстан Республикасының орталық атқару органдары өздерiнiң құзыретiндегi мәселелер жөнiнде Қазақстан Республикасының Үкiметiне халықаралық шарттарға қол қою, қабылдау, бекiту, ратификациялау және оларға қосылу туралы ұсыныстар ұсынады.
3. Қазақстан Республикасының Үкiметі осы баптың 2-тармағында көрсетiлген ұсыныстарды қарайды және Қазақстан Республикасының атынан халықаралық шарттарға қол қою, қабылдау, бекiту, ратификациялау және оларға қосылу туралы ұсыныстарды Қазақстан Республикасының Президентiне қаулылар түріндe енгiзедi.
4. Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарына қол қою, қабылдау, бекiту, ратификациялау және оларға қосылу туралы ұсыныстар Қазақстан Республикасының Президентiне немесе Қазақстан Республикасының Үкiметіне оларды ұсынғанға дейiн өздерiнiң құзыреттерiне байланысты мүдделi Қазақстан Республикасының орталық мемлекеттiк органдарымен, сондай-ақ Қазақстан Республикасының Сыртқы iстер министрлiгiмен келiсiледi.
5. Халықаралық шарттарға қол қою, қабылдау, бекiту, ратификациялау және оларға қосылу туралы ұсыныстар осы Заңның 9-бабындағы тәртiппен iске асады.
6. Халықаралық шарттарға қол қою, қабылдау, бекiту, ратификациялау және оларға қосылу туралы ұсыныстарда:
1) жағдайға байланысты Қазақстан Республикасы Президентiнiң, Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң және Қазақстан Республикасы Парламентiнiң тиiстi актiлерiнiң жобалары;
2) халықаралық шарт жобасының Қазақстан Республикасының заңдары мен халықаралық шарттарына сәйкестiгiн анықтауды қоса алғанда, оларға қол қоюдың, қабылдаудың, бекiтудiң, ратификациялаудың және оларға қосылудың орынды екендiгiнiң негіздемесi;
3) халықаралық шартты жасасудан туындауы мүмкiн саяси, құқықтық, қаржы-экономикалық және өзге де салдарларды бағалау;
4) халықаралық шарттарды орындауға уәкiлеттi тиiстi органдарды көрсету;
5) қажеттілік болған жағдайда, халықаралық шарттар жасасу жоспарланған субъектiлердiң халықаралық құқықтық субъектілігі туралы ақпарат;
6) халықаралық шартты жасасу тәсiлiне байланысты мемлекеттiк және орыс тiлдерiндегi халықаралық шарттың жобасы немесе мемлекеттiк және орыс тiлдерiндегі аудармасымен бiрге көп жақты халықаралық шарттың ресми куәландырылған көшiрмесi қоса тіркеліп;
7) көп жақты халықаралық шарттарға қатысушы мемлекеттердiң тiзбесi;
8) басқа мемлекеттердiң көп жақты халықаралық шарттарға жасаған ескертпелерiнiң мәтiндерi, сондай-ақ Қазақстан Республикасының ықтимал ескертпелерiнiң жобалары мен негiздемелерi болуы тиiс.
7-бап. Халықаралық шарттарды жасасу мәселелерi бойынша
шетелдiк мемлекеттермен немесе халықаралық
ұйымдармен қарым-қатынас
Халықаралық шарттарды жасасу мәселелерi бойынша шетелдiк мемлекеттермен немесе халықаралық ұйымдармен қарым-қатынас Қазақстан Республикасының Сыртқы iстер министрлігі арқылы жүзеге асырылады.
8-бап. Халықаралық шарттардың тiлi
1. Екi жақты халықаралық шарттар, әдетте, келiссөздерге қатысушы тараптардың мемлекеттiк тiлдерiнде жасалады. Тараптардың келiсiмi бойынша халықаралық шарттардың тiлi ретiнде өзге тiлдер таңдап алынуы мүмкiн.
2. Көп жақты халықаралық шарттар келiссөздерге қатысушы тараптардың келiсiмi бойынша белгіленетiн тiлдерде жасалады.
9-бап. Алдын ала қол қою, мәтiндi қабылдау және
халықаралық шарттарға қол қою туралы және осы
актiлердi жасасуға өкiлеттік беру туралы шешiм
1. Алдын ала қол қою, мәтіндi қабылдау және халықаралық шарттарға қол қою туралы және осы актiлердi жасасуға өкiлеттік беру туралы шешiмдердi:
1) Қазақстан Республикасының атынан жасалатын халықаралық шарттарға қатысты - Қазақстан Республикасының Президентi;
Халықаралық шартқа қол қою туралы тиiсті актi, егер мұндай халықаралық шартқа Қазақстан Республикасының Президентi қол қойған немесе осындай халықаралық шартқа қол қою құқығын Қазақстан Республикасының Президенті шартқа тiкелей қол қояр алдында, оның iшiнде ауызша нысанда, басқа лауазымды адамға табыстаған жағдайда қабылданбайды.
2) Қазақстан Республикасы Yкiметінiң атынан жасалатын
халықаралық шарттарға қатысты Қазақстан Республикасының
Yкiметі, оның iшiнде Yкiметтің атынан осы актілердi жасау
өкiлеттігiн беру туралы шешiмдердi Қазақстан Республикасы
Президентiне тiкелей бағынышты және есеп беретiн
мемлекеттік органдардың басшылары немесе олардың
орынбасарлары;
3) Қазақстан Республикасының орталық мемлекеттiк органдары
атынан жасалатын халықаралық шарттарға қатысты - Қазақстан
Республикасының орталық мемлекеттік органдарының бiрiншi
басшылары немесе оларды алмастыратын адамдар тиiсті актi
түрiнде қабылдайды.
2. Қазақстан Республикасына қайтарымсыз қаржылық және техникалық көмек көрсетудi көздейтiн халықаралық шарттарға қол қою туралы шешiм Қазақстан Республикасының Yкiметi белгілейтiн тәртiппен қабылданады.
10-бап. Халықаралық шарттарды жасасуға қатысты
актілердi жасау өкiлеттiгі
1. Осы Заңның 9-бабына сәйкес қабылданған шешiмдердiң негiзiнде халықаралық шарттарды жасасуға қатысты актілердi жасау өкiлеттiгін өкiлеттiк сертификатын ресiмдеу арқылы Қазақстан Республикасының Сыртқы iстер министрлігі куәландырады.
2. Егер осы Заңның 9-бабының 1-тармағының 1-тармақшасына сәйкес халықаралық шартқа қол қою құқығын Қазақстан Республикасының Президентi оған тiкелей қол қояр алдында басқа лауазымды тұлғаға табыстаса, мұндай лауазымды тұлғаның өкiлеттігiн осы Заңның 9-бабында аталған шешiмдi қабылдамастан, өкiлеттiк сертификатын ресiмдеу арқылы Қазақстан Республикасының Сыртқы iстер министрлiгi куәландырады.
11-бап. Өкiлеттiксіз халықаралық шарттарды жасасуға
қатысты актілердi жасау
1. Қазақстан Республикасының Президентi халықаралық шарттарды жасасуға қатысты барлық актiлердi өкiлеттіксiз жасауға құқылы.
2. Осы Заңның 9-бабына сәйкес қабылданған шешімдердiң негізiнде мыналар өкiлетiксiз Қазақстан Республикасының атынан шыға алатын болып саналады:
1) халықаралық шарттарды жасасуға қатысты барлық актілердi жасау мақсатында Қазақстан Республикасының Премьер-Министрi, Қазақстан Республикасының Сыртқы iстер министрi;
2) өздерi тiркелген мемлекеттерi мен Қазақстан Республикасының арасындағы халықаралық шарттардың мәтiндерiн қабылдау мақсатында шетелдердегі Қазақстан Республикасы дипломатиялық өкiлдiктерiнің басшылары;
3) халықаралық конференцияда немесе халықаралық ұйымда немесе оның бiр органында халықаралық шарттың мәтiнiн қабылдау мақсатында осындай конференцияда, осындай ұйымда немесе осындай органда Қазақстан Республикасының атынан шығуға уәкiлеттендiрiлген оның өкiлдерi.
12-бап. Ратификациялауға жататын халықаралық шарттар
Ратификациялауға:
1) тақырыбы адам және азамат құқықтары мен бостандықтары болып табылатын;
2) орындалуы қолданыстағы заңдарды өзгертудi немесе жаңа заңдарды қабылдауды, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңдарында көзделгенiне қарағанда өзге де ережелердi орнықтыруды талап ететiн;
3) Қазақстан Республикасының мемлекеттiк шекарасының өтуi туралы, сондай-ақ Қазақстан Республикасының ерекше экономикалық аймағын және құрлықтық қайраңын межелеп бөлу туралы халықаралық шарттарды қоса алғанда, Қазақстан Республикасының басқа мемлекеттермен аумақтық межелеп бөлiнуiн жүргізу туралы;
4) мемлекетаралық қатынастардың негiздерi туралы, қарусыздану немесе қару-жараққа халықаралық бақылау жасау, халықаралық бейбітшілік пен қауiпсiздiктi қамтамасыз ету жөнiндегі мәселелер бойынша, сондай-ақ бiтiмгершілік халықаралық шарттары және ұжымдық қауiпсiздiк туралы халықаралық шарттар;
5) Қазақстан Республикасының мемлекетаралық одақтарға халықаралық ұйымдар мен өзге де бiрлестiктерге қатысуы туралы, егер мұндай халықаралық шарттар Қазақстан Республикасының егемендiк құқықтарының бiр бөлiгiн жүзеге асыруды оларға берудi көздейтiн болса немесе олардың органдары шешімдерінің Қазақстан Республикасы үшін заңдық тұрғыдан мiндеттілігiн белгілейтiн;
6) мемлекеттік қарыздар немесе Қазақстан Республикасының гуманитарлық көмекті қоспағанда, экономикалық және өзге де көмек көрсетуi туралы;
7) қол қою кезiнде уағдаласушы мемлекеттердiң кейiннен оларды ратификациялау туралы келiсiмге келген;
8) халықаралық шарттарда осындай келiсiм ратификациялау арқылы бiлдiріледi деп көзделген.
13-бап. Ратификациялауға дейiн халықаралық шарттардың
Қазақстан Республикасының Конституциясына
сәйкестiгін қарау
1. Конституциялық Кеңес Қазақстан Республикасы Президентінің, Сенат Төрағасының, Мәжіліс Төрағасының, Парламент депутаттарының жалпы санының кем дегенде бестен бiр бөлiгінің, Премьер-Министрдiң өтiнiштерi бойынша халықаралық шарттарды ратификациялауға дейiн олардың Қазақстан Республикасының Конституциясына сәйкестiлiгiн қарайды.
2. Осы баптың 1-тармағында көрсетілген мәселелер бойынша Конституциялық Кеңеске өтiнiш жасалған жағдайда халықаралық шарттарды ратификациялау мерзiмiнiң кезеңi тоқтатыла тұрады.
3. Қазақстан Республикасының Конституциясына сәйкес емес деп танылған халықаралық шарттар ратификацияланбайды.
14-бап. Халықаралық шарттарды ратификациялау туралы
ұсыныстарды енгізудiң тәртiбі
1. Қазақстан Республикасының мемлекеттік органдары осы Заңның 6-бабында көзделген тәртiппен Қазақстан Республикасының Yкiметiне өздерiнiң құзыретіндегі мәселелер бойынша халықаралық шарттарды бекiту туралы ұсыныстар жасайды.
2. Халықаралық шарттарды бекiту туралы ұсыныстарды Қазақстан Республикасының Yкiметi Қазақстан Республикасы Парламентiнiң қарауына енгiзеді.
15-бап. Халықаралық шарттарды ратификациялау
туралы заңдар
Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарын ратификациялау туралы заңдарды Қазақстан Республикасы Конституциясының 62-бабына сәйкес Қазақстан Республикасының Парламентi қабылдайды.
16-бап. Ратификациялауға жатпайтын халықаралық
шарттарды бекiту (қабылдау)
Мемлекетішілік рәсiмдердi жүргiзудi көздейтiн ратификациялауға жатпайтын:
1) Қазақстан Республикасының Президентi Қазақстан Республикасының атынан қол қойған;
2) Қазақстан Республикасының Үкiметі атынан Қазақстан Республикасының Үкiметi қол қойған халықаралық шарттар бекiтуге (қабылдауға) жатады.
17-бап. Қазақстан Республикасының халықаралық
шарттарға қосылуы туралы ұсыныстар
1. Қазақстан Республикасының Президентiне тiкелей бағынышты және есеп беретін Қазақстан Республикасының мемлекеттік органдары осы Заңның 6-бабында көзделген тәртіппен өздерiнiң құзыретiндегi мәселелер жөнiнде:
1) Қазақстан Республикасының атынан халықаралық шартқа қосылу туралы ұсыныстарды - Қазақстан Республикасының Президентiне;
2) Қазақстан Республикасының Үкiметi атынан халықаралық шартқа қосылу туралы ұсыныстарды - Қазақстан Республикасының Үкiметiне ұсынады.
2. Қазақстан Республикасының орталық атқарушы органдары осы Заңның 6-бабында көзделген тәртіппен өздерiнiң құзыретiндегі мәселелер жөнiнде Қазақстан Республикасының Үкiметiне халықаралық шарттарға қосылу туралы ұсыныс бередi.
3. Қазақстан Республикасының Yкiметі осы баптың 1-тармағының 2) тармақшасында және 2-тармағында көрсетiлген ұсыныстарды қарайды және:
1) Қазақстан Республикасының атынан жасалған, ратификациялауға жатпайтын - Қазақстан Республикасының Президентiне;
2) Қазақстан Республикасының атынан жасалған, ратификациялауға жататын - Қазақстан Республикасының Президентiмен келiсiм бойынша Қазақстан Республикасының Парламентіне;
3) Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң атынан жасалған, ратификациялауға жататын халықаралық шарттарға қосылу туралы ұсыныстарды Қазақстан Республикасының Парламентiне енгізедi.
18-бап. Халықаралық шарттарға қосылу туралы шешiм
Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарға қосылуы туралы шешімдердi:
1) қосылу Қазақстан Республикасының атынан немесе Қазақстан Республикасының Yкiметiнің атынан жүзеге асырылатын, ратификациялауға жататын халықаралық шарттарға қатысты - Қазақстан Республикасының Парламентi осы халықаралық шарттарға қосылу және ратификациялау туралы заң қабылдау арқылы;
2) қосылу Қазақстан Республикасының атынан жүзеге асырылатын, ратификациялауға жатпайтын халықаралық шарттарға қатысты - Қазақстан Республикасының Президентi;
3) қосылу Қазақстан Республикасы Yкiметiнің атынан жүзеге асырылатын, ратификациялауға жатпайтын халықаралық шарттарға қатысты - Қазақстан Республикасының Үкiметі қабылдайды.
19-бап. Қазақстан Республикасының халықаралық
шарттарды уақытша қолдануы
1. Егер бұл халықаралық шарттың өзiнде көзделген болса немесе келiссөздерде мемлекеттермен немесе халықаралық ұйымдармен уағдаластыққа қол жеткiзiлсе халықаралық шарттар немесе олардың жекелеген ережелерi олардың күшiне енуiне дейiн Қазақстан Республикасының қолданыстағы құқығына қайшы келмейтiн бөлiгiнде уақытша қолданылады.
2. Егер халықаралық шарттарда өзгеше көзделмесе немесе бұл туралы халықаралық шарттарға қол қойған мемлекеттермен немесе халықаралық ұйымдармен уағдаластыққа қол жеткiзiлмесе, Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарға қатысушысы болғысы келмейтiн ниетi туралы халықаралық шарттарды уақытша қолданатын басқа мемлекеттерге немесе халықаралық ұйымдарға осы баптың 3-тармағында көзделген шешімдердiң негiзiнде жолданатын хабарлама күнінен бастап Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарды нeмece олардың жекелеген ережелерiн қолдануы тоқтатылады.
3. Қазақстан Республикасының халықаралық шарттардың немесе олардың жекелеген ережелерiнің қатысушысы болғысы келмейтiн ниетi туралы шешiмдердi осы Заңның 9-бабында белгiленген тәртiппен халықаралық шартқа қол қою туралы шешiм шығарған Қазақстан Республикасының Президентi немесе Қазақстан Республикасының Yкiметі қабылдайды.
20-бап. Көп жақты халықаралық шарттарға ескертпелер
1. Көп жақты халықаралық шарттарға қол қою, ратификациялау, бекiту, қабылдау немесе оларға қосылу кезiнде халықаралық шарттардың талаптарына және халықаралық құқықтың нормаларына сәйкес ескертпелер жасалуы мүмкін.
2. Егер көп жақты халықаралық шартта өзгеше көзделмесе, ескертпелер қалай жасалған болса, тап сондай тәртiппен олар кез келген уақытта алынып тасталуы мүмкiн.
3. Көп жақты халықаралық шартқа қатысушы екiншi бiр уағдаласушы мемлекет жасаған ескертпелердi қабылдау немесе оған қарсылық бiлдiру көп жақты халықаралық шарттың талаптарына және халықаралық құқықтың нормаларына сәйкес ескертпелердi реттеу тақырыбы құзыретіне жататын Қазақстан Республикасының орталық мемлекеттік органының қорытындысы негізiнде жүзеге асырылады. Бұл қорытынды осы Заңның 3-бабында белгіленген тәртiппен келiсiлуге жатады.
ІІІ Тарау
Қазақстан Республикасының
халықаралық шарттарын орындау
21-бап. Қазақстан Республикасының халықаралық
шарттарының орындалуын қамтамасыз ету
1. Қазақстан Республикасының халықаралық шарттары Қазақстан Республикасының адал ниетпен орындауына жатады.
2. Қазақстан Республикасының Президентi мен Қазақстан Республикасының Үкіметi Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарының орындалуын қамтамасыз ету жөнiнде шаралар қабылдайды.
3. Қазақстан Республикасының мемлекеттік органдары өздерiнiң құзыретi шегінде Қазақстан Республикасының халықаралық шарттары бойынша қабылданған мiндеттемелердiң орындалуын қамтамасыз етедi, осындай халықаралық шарттардан туындайтын Қазақстан Республикасына тиесілі құқықтардың жүзеге асуын және халықаралық шарттарға басқа да қатысушылардың өз мiндеттемелерiн орындауларын бақылайды.
4. Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарының орындалуын жалпы қадағалауды және бақылауды Қазақстан Республикасының Сыртқы iстер министрлiгі жүзеге асырады.
22-бап. Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарын
басқа қатысушылар бұзған жағдайда қолданылатын
шаралар
1. Қазақстан Республикасының халықаралық шарттары жөнiндегі мiндеттемелерi басқа қатысушылар арқылы бұзылған жағдайда Қазақстан Республикасы Сыртқы iстер министрлігінің келiсiмi бойынша халықаралық құқықтың нормалары мен халықаралық шарттардың өздерiнің талаптарына сәйкес қажетті шаралар қолдану туралы ұсыныстарды:
1) Қазақстан Республикасының Президентiне тiкелей бағынышты және есеп беретiн мемлекеттік органдар өздерiнiң құзыретiндегi мәселелер бойынша - Қазақстан Республикасының Президентiне;
2) Қазақстан Республикасының орталық атқару органдары өздерiнiң құзыреті бойынша - Қазақстан Республикасының Үкiметiне енгiзедi.
2. Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарын оның басқа қатысушылары бұзған жағдайда, сондай-ақ халықаралық құқықтың нормаларында көзделген өзге де жағдайларда мұндай халықаралық шарттың қолданысы осы Заңның 29 және 30-баптарында белгiленген тәртіппен тоқтатыла тұруы немесе тоқтатылуы мүмкiн.
23-бап. Халықаралық шарттарды жасасуға байланысты
Қазақстан Республикасының заңнамасына өзгерiстер
мен толықтырулар енгiзу туралы ұсыныстар
1. Қазақстан Республикасының халықаралық шартында көрсетілгенiндей оны қолдану үшін заң шығару талап етілетін жағдайларда, сондай-ақ Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарын орындау мақсатында нормативтiк құқықтық актiлердi қабылдау талап етiлетiн жағдайларда Қазақстан Республикасының мүдделi орталық мемлекеттік органдары Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес, Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген тәртiпке сәйкес қабылданатын тиiсті нормативтiк құқықтық актiлер жобаларын әзiрлеудi және келiсудi жүзеге асырады.
2. Осы баптың 1-тармағына сәйкес қабылданған Қазақстан Республикасының заңдарына және басқа да нормативтік-құқықтық актiлерiне өзгерiстер мен толықтырулар енгізуге немесе олардың қолданысын тоқтатуға Қазақстан Республикасының тиiсті халықаралық шарттары өзгертiлгеннен, толықтырылғаннан кейiн немесе олардың қолданысы тоқтатылғаннан кейiн ғана жол берiледi.
24-бап. Қазақстан Республикасының халықаралық
шарттарының күшiне енуi және қолданылуы
1. Қазақстан Республикасының халықаралық шарттары шарттарда көзделген немесе халықаралық шарттарға қатысушылардың арасында келiсiлген тәртiппен және мерзiмдерде күшіне енедi.
2. Халықаралық шарттарда көзделгенiне қарағанда өзгеше ережелер белгiлейтiн нормативтiк құқықтық актілер қабылданғанға дейiн күшiне енген Қазақстан Республикасының халықаралық шарттары осы Заңның 31-бабында көзделген тәртiппен қабылданатын шешiмдердiң негiзiнде қатысушылар олардың қолданысын өзгерткенге дейiн немесе қолданысын тоқтата тұру немесе тоқтатқанға дейiн толық көлемде қолданылады.
IV Тарау
Қазақстан Республикасының халықаралық
шарттарын жариялау, тіркеу және сақтау
25-бап. Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарын
жариялау
1. Қазақстан Республикасының күшiне енген халықаралық шарттары Қазақстан Республикасы Сыртқы iстер министрлiгінiң ұсынысы бойынша "Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарының бюллетені" жинағында жарияланады.
2. Қазақстан Республикасының Парламентi бекiткен, Қазақстан Республикасының күшіне енген халықаралық шарттары Қазақстан Республикасы Парламентiнiң ресми басылымдарында Қазақстан Республикасы Сыртқы iстер министрлігінің ұсынысы бойынша ғана жариялануға жатады.
3. Қазақстан Республикасының халықаралық шартының Қазақстан Республикасының мемлекеттік және орыс тiлдерiне толық сәйкес келетiн мәтiнi болмаған жағдайда, оның қол қойылған тiлдегі теңтүпнұсқа мәтiндерiнiң бiрi, сондай-ақ халықаралық шарттың Қазақстан Республикасының мемлекеттік тілiндегі және орыс тiлiндегi аудармасы жарияланады.
26-бап. Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарын
тiркеу, есепке алу және сақтау
1. Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарын тiркеудiң, eceпкe алудың және сақтаудың бiрыңғай мемлекеттік жүйесiн Қазақстан Республикасының Сыртқы iстер министрлiгі жүргiзедi.
2. Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарын халықаралық ұйымдардың тиiстi органдарында тiркеудi Қазақстан Республикасының Сыртқы iстер министрлігі жүзеге асырады.
3. Қазақстан Республикасының атынан және Қазақстан Республикасының Үкiметi атынан жасалған Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарының түпнұсқалары немесе куәландырылған көшiрмелерi қол қойылған күннен немесе депозитарийден ресми куәландырылған көшiрмелерi алынған күннен бастап екi апталық мерзiм iшiнде Қазақстан Республикасының Сыртқы iстер министрлiгiне сақтауға тапсырылады, ал осы халықаралық шарттардың көшірмелерiн оларға қол қойылған немесе депозитарийден алынған күннен бастап екi апталық мерзiм iшiнде Қазақстан Республикасының Сыртқы iстер министрлігі тұрақты түрде сақтау үшiн тиiсті орталық мемлекеттiк органдарға жолдайды.
4. Қазақстан Республикасының орталық мемлекеттiк органдары атынан жасалған Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарының түпнұсқалары Қазақстан Республикасының тиiсті орталық мемлекеттiк органдарының мұрағаттарында сақталады. Осы халықаралық шарттардың ресми куәландырылған көшiрмелерi оларға қол қойылған немесе ресми куәландырылған көшiрмелерi депозитарийден алынған күннен бастап екi апталық мерзiмде Қазақстан Республикасының Сыртқы iстер министрлiгiне жолданады.
27-бап. Депозитарийдiң функциясын жүзеге асыру
1. Көп жақты халықаралық шарттардың депозитарийi функциясын, егер осы халықаралық шарттардың талаптарына сәйкес мұндай функциялар Қазақстан Республикасына жүктелген болса Қазақстан Республикасының Сыртқы iстер министрлiгі жүзеге асырады.
2. Өз аттарынан жасалған көп жақты халықаралық шарттардың депозитарийi функциясын, егер осы халықаралық шарттардың талаптарына сәйкес мұндай функциялар Қазақстан Республикасының орталық мемлекеттік органдарына жүктелген болса Қазақстан Республикасының орталық мемлекеттік органдары жүзеге асырады.
3. Көп жақты халықаралық шарттардың депозитарийi функциясын орындайтын шетел мемлекеттерінің органдарымен, халықаралық ұйымдармен немесе олардың басты атқарушы лауазымды тұлғаларымен хат-хабар алмасуды Қазақстан Республикасының Сыртқы iстер министрлiгi жүзеге асырады.
V Тарау
Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарын өзгерту,
қолданысын тоқтату және тоқтата тұру
28-бап. Қазақстан Республикасының халықаралық
шарттарын өзгерту
Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарына өзгерiстер енгiзу халықаралық шарттардың өздерiнде көрсетілген талаптарға, халықаралық құқықтың нормаларына және осы Заңның ережелерiне сәйкес жүзеге асырылады.
Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарына өзгерiстер енгiзу туралы ұсыныстар осы Заңның 3 және 6-баптарында көзделген тәртiппен және нысанда енгізiледi.
Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарына өзгерiстер енгізу туралы шешiмдi осы Заңның 9-бабында көзделген тәртіппен халықаралық шарттарға қол қою туралы шешiм қабылдаған лауазымды адамдар немесе Қазақстан Республикасының Үкiметi қабылдайды.
Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарындағы өзгерiстер сол халықаралық шарттардың өзiнiң күшіне ену талаптарына сәйкес және сол тәртiппен күшiне енедi.
Халықаралық шарттардың өзгерiстерiн ратификациялау, қабылдау немесе бекiту туралы шешiмдер Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарының өзiнде көрсетiлген талаптарға сәйкес және осы Заңның 15 және 16-баптарында көзделген тәртiппен қабылданады.
29-бап. Қазақстан Республикасының халықаралық
шарттарының қолданысын тоқтату
Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарының қолданысын тоқтату халықаралық шарттардың ережелерiне сәйкес немесе барлық қатысушылардың келiсiмiмен кез келген уақытта жүзеге асырылады.
30-бап. Қазақстан Республикасының халықаралық
шарттарының қолданысын тоқтата тұру немесе
күшiн жою туралы ұсыныстар
1. Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарының қолданысын тоқтата тұру немесе олардың күшін жою халықаралық шарттардың өздерiнде көрсетiлген талаптарға халықаралық құқықтың нормаларына және осы Заңның ережелерiне сәйкес жүзеге асырылады.
2. Қазақстан Республикасының Президентiне бағынышты және есеп беретін Қазақстан Республикасының мемлекеттік органдары Қазақстан Республикасы Сыртқы iстер министрлігінің келiсiмi бойынша өздерiнiң құзыретiндегi мәселелерге қатысты:
1) Қазақстан Республикасы атынан жасалған халықаралық шарттардың қолданысын тоқтата тұру немесе олардың күшiн жою туралы - Қазақстан Республикасының Президентiне;
2) Қазақстан Республикасының Үкiметi атынан жасалған халықаралық шарттардың қолданысын тоқтата тұру немесе олардың күшiн жою туралы Қазақстан Республикасының Үкiметiне ұсыныстар жасайды.
3. Қазақстан Республикасының орталық атқару органдары өздерiнiң құзыретiндегi мәселелер бойынша Қазақстан Республикасы Сыртқы iстер министрлiгiнiң келiсiмiмен Қазақстан Республикасының Үкiметiне Қазақстан Республикасының немесе Қазақстан Республикасының Үкiметi атынан жасалған халықаралық шарттардың қолданысын тоқтата тұру немесе күшiн жою туралы ұсыныс жасайды.
4. Қазақстан Республикасының Үкiметi осы баптың 2-тармағының 2) тармақшасында және 3-тармағында көрсетiлген Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарын тоқтата тұру немece олардың күшін жою туралы ұсыныстарды қарайды және:
1) Қазақстан Республикасының атынан жасалған халықаралық шарттардың қолданысын тоқтата тұру немесе олардың күшін жою туралы ұсынысты Қазақстан Республикасының Президентiне енгізедi;
2) Қазақстан Республикасы Президентiнің келісімі бойынша Қазақстан Республикасының атынан жасалған, бекiтiлген халықаралық шарттардың күшiн жою туралы Қазақстан Республикасының Парламентiне ұсыныстар енгізедi;
3) Қазақстан Республикасының Үкiметi атынан жасалған, бекiтiлген халықаралық шарттардың күшін жою туралы ұсыныстарды Қазақстан Республикасының Парламентiне енгізедi.
31-бап. Қазақстан Республикасының халықаралық
шарттарының қолданысын тоқтата тұру немесе
олардың күшiн жою туралы шешімдерді қабылдау
1. Қазақстан Республикасының бекiтiлген халықаралық шарттарының күшiн жою туралы заңды Қазақстан Республикасы Конституциясының 62-бабына сәйкес Қазақстан Республикасының Парламентi қабылдайды.
2. Қазақстан Республикасының бекiтiлген (қабылданған) халықаралық шарттарының қолданысын тоқтата тұру немесе олардың күшін жою туралы шешiмдердi:
1) Қазақстан Республикасының атынан жасалған халықаралық шарттарға қатысты - Қазақстан Республикасының Президентi;
2) Қазақстан Республикасының Yкiметi атынан жасалған халықаралық шарттарға қатысты - Қазақстан Республикасының Yкiметi;
3) Қазақстан Республикасының орталық мемлекеттік органдары атынан жасалған халықаралық шарттарға қатысты - Қазақстан Республикасының орталық мемлекеттiк органдарының бiрiншi басшылары немесе оларды алмастыратын адамдар қабылдайды.
VI Тарау
Қорытынды ережелер
32-бап. Қазақстан Республикасы халықаралық шарттың
өзі үшiн мiндеттiлiгiне келiсiмiн білдiретiн
немесе халықаралық шартты тоқтата тұру немесе
қолданысын тоқтату ниетiн білдiретiн
халықаралық актiлердi жасау
1. Егер Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарында ратификациялық грамоталармен алмасу немесе ратификациялық грамоталарды депозитарийге сақтауға тапсыру көзделген болса, Қазақстан Республикасының Президентi Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарын бекiту туралы заңдар негiзiнде оның мөрiмен бекiтiлетiн, сондай-ақ Қазақстан Республикасының Сыртқы iстер министрiнiң қолымен және мөрiмен бекiтiлетін ратификациялық грамоталарға қол қояды.
2. Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарына ратификациялық грамоталарымен, оларды ратификациялау, бекiту немесе қабылдау туралы құжаттармен алмасуды немесе осындай грамоталарды, ратификациялау, қосылу, қабылдау немесе бекiту туралы құжаттарды депозитарийге сақтауға тапсыруды, халықаралық шарттардың күшін жою, қолданысын тоқтата тұру немесе тоқтату туралы құжаттарды жолдауды Қазақстан Республикасының Сыртқы iстер министрлiгі немесе оның тапсырмасы бойынша Қазақстан Республикасының дипломатиялық өкiлдiктерi немесе халықаралық ұйымдар жанындағы Қазақстан Республикасының өкiлдiктерi жүргiзеді.
33-бап. Осы Заңның күшіне ену тәртібі
1. Осы Заң жарияланған күннен бастап екi ай өткен соң күшіне енедi.
2. "Қазақстан Республикасы Президентiнiң "Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарын жасасу, орындау және олардың күшін жою тәртібi туралы" 1995 жылғы 12 желтоқсандағы заң күшi бар N 2679 Жарлығының күші жойылды деп танылсын (Қазақстан Республикасы Жоғарғы Кеңесiнің Ведомстволары, 1995 ж., N 23, 144-құжат.).
Қазақстан Республикасының
Президентi
