"Қазақстан Республикасының азаматтығы туралы" Қазақстан Республикасының 1991 жылғы 20 желтоқсандағы Заңының 16-бабына сәйкес ҚАУЛЫ ЕТЕМIН:
1. Қоса берiлiп отырған Қазақстан Республикасының азаматтығына қабылдаудың оңайлатылған тәртiбi белгіленетiн адамдар үшiн кәсiптердiң тiзбесi және оларға қойылатын талаптар бекiтiлсiн.
2. Осы Жарлық қол қойылған күнiнен бастап қолданысқа енгiзiледi және жариялануға тиiс.
Қазақстан Республикасының |
Президентi |
Қазақстан Республикасы Президентiнiң 2005 жылғы 6 маусымдағы N 1587 Жарлығымен бекiтілген |
Қазақстан Республикасының азаматтығына қабылдаудың оңайлатылған тәртiбi белгiленетiн адамдар үшін кәсiптердiң тiзбесi және оларға қойылатын талаптар
Ескерту. Талаптарға өзгеріс енгізілді – ҚР Президентінің 26.12.2018 № 814 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) жарлығымен.
Р/с N | Кәсiп | Талаптар |
1 | 2 | 3 |
1. | Әртiс | Халықаралық наградалармен және атақтармен атап өтілген аса көрнекті музыкалық, сахналық немесе хореографиялық қабілетiнiң, кәсiптiк шеберлiгiнiң және жарқын шығармашылық жеке даралығының болуы |
2. | Археолог | Ғылыми дәрежесiнiң, халықаралық сертификаттары мен iзденiстерiнiң, ғылыми басылымдарда жарияланымдарының болуы, халықаралық конференцияларға және әлемдiк маңызы бар iрi археологиялық ескерткiштердiң ашылуына қатысуы |
3. | Сәулетші | Сәулет және құрылыс саласындағы ғылыми дәрежесi мен атағының, халықаралық сертификаттарының, қала құрылысының бас жоспарларын әзiрлеуде және айрықша iрi әрi күрделi объектілердi жобалауда тәжiрибесiнiң болуы |
4. | Балетмейстер | Аса көрнектi балет әртiстерiн даярлауда тәжiрибесiнiң, халықаралық сертификаттарының және iрi театрлардағы жұмыс өтiлiнiң болуы, әлемдiк сыныптағы спектакльдердi дайындауға қатысуы |
5. | Биолог, микробиолог (бактериолог, вирусолог) | Биология, бактериология, вирусология, гендiк инженерия және басқа да шектес ғылымдар саласындағы ғылыми дәрежесi мен атағының, халықаралық сертификаттарының, ғылыми-зерттеу жұмыстарының және халықаралық маңызы бар iзденiстерiнiң болуы |
6. | Дәрігер |
Медицина саласындағы ғылыми дәрежесi мен атағының, ғылыми-зерттеу жұмыстарының және халықаралық маңызы бар iзденiстерiнiң, халықаралық сертификаттарының болуы, сондай-ақ мамандануына сәйкес: |
7. |
Геолог, | Геологиялық және геофизикалық ғылымдар саласындағы ғылыми дәрежесi мен атағының, ғылыми зерттеулерi мен iзденiстерiнiң, ядролық жарылыстар және жер сілкiнiстерi мониторингi саласындағы жұмыс тәжiрибесiнiң болуы |
8. | Дирижер | Аса көрнектi музыкалық деректерiнiң және халықаралық конкурстарға қатысқанын растайтын дипломдарының, әлемнiң жетекшi театрлары мен концерт залдарында дирижерлық еткен жұмыс тәжiрибесiнiң болуы |
9. | Инженер |
Ғылыми дәрежесi мен атағының, ғылыми-зерттеу жұмыстары мен iзденiстерiнiң, халықаралық сертификаттарының болуы, сондай-ақ экономикалық қызмет түрiне сәйкес: |
10. | Нұсқаушы-спортшы | Спортшыда Олимпиада ойындарында біріншіден алтыншыға дейінгі орынды немесе әлем чемпионаттарында бiрiншiден үшiншiге дейiнгi орынды немесе Азия ойындарында бiрiншiден үшіншіге дейінгі орынды немесе Еуропа чемпионаттарында бiрiншiден үшіншіге дейінгі орынды немесе спорттың олимпиадалық түрлерi бойынша әлем кубогi финалдарында бiрiншi орынды немесе Азия, Еуропа чемпионаттарында, Дүниежүзілiк универсиадаларда, Дүниежүзілiк жасөспiрiмдер мен юниорлар ойындарында бiрiншiден үшiншiге дейiнгi орынды иеленген, сондай-ақ басқа да маңызды халықаралық жарыстарда бiрiншiден үшiншiге дейiнгi орынды иеленген кемінде халықаралық біліктіліктің спорт шебері спорттық атағының не халықаралық деңгейдегі спорттық біліктілігінің болуы |
11. | Ұшқыш (пилот) | Өз күшiндегi ұшқыш (пилот) куәлiгiнiң және азаматтық әуе кемелерiне рұқсатының болуы. Жоғары кәсiптiк шеберлiгi мен даярлығы, әуе кеңiстiгiнiң қауiпсiз пайдаланылуын реттейтiн нормативтiк құқықтық актілерді бiлуi, кеменiң ұшу және пайдалану ережелерiн сақтауы. Денсаулығының белгiленген талаптарға сәйкестiгi |
12. |
Ұшқыш- | Жоғары кәсiптiк шеберлiгi мен даярлығы, әуе кеңiстігiнiң қауiпсiз пайдаланылуын реттейтiн нормативтiк құқықтық актілердi бiлуi, кеменiң ұшу және пайдалану ережелерiн сақтауы. Денсаулығының белгіленген талаптарға сәйкестiгi |
13. | Ұшқыш-сынаушы | Жоғары кәсiптiк шеберлiгi мен даярлығы, әуе кеңiстiгiнiң қауiпсiз пайдаланылуын реттейтiн нормативтiк құқықтық актілерді бiлуi, кеменiң ұшу және пайдалану ережелерiн сақтауы. Денсаулығының белгiленген талаптарға сәйкестiгi |
14. |
Ұшқыш- | Арнайы даярлығы, орман қорғау саласындағы жұмыс тәжiрибесiнiң, пирология және өрт қауiпсiздiгi жөнiндегi бiлiмiнiң болуы |
15. | Математик | Мамандығы бойынша ғылыми дәрежесi мен атағының, халықаралық сертификаттарының, жұмыс тәжiрибесiнiң, математика, қолданбалы математика және шектес ғылымдар саласындағы халықаралық маңызды ғылыми зерттеулерi мен iзденiстерiнiң болуы |
16. | Ғылыми қызметкер (физика және астрономия саласында) | Мамандығы бойынша ғылыми дәрежесi мен атағының, жұмыс тәжiрибесiнiң, физика мен астрономия және басқа да шектес қызмет түрлерi саласындағы өнертапқыштық немесе ғылыми еңбектерiне авторлық куәлiктерiнiң болуы |
17. | Провизор | Фармакологиялық заттар мен дәрілік шикiзаттың физикалық және химиялық қасиеттерi, оларды aлу, тазалау, стандарттау және сапасын бақылау әдiстерi саласындағы аса көрнектi ғылыми зерттеулерiнiң болуы. Фармаэкономика жөнiндегi зерттеулердiң медицина мен фармацевтика саласындағы мамандарды халықаралық стандарттар бойынша инспекциялаудың және оқытудың озық әдiстерiн меңгеруi (GPP, GCP, GMP, GLP, GDP) |
18. | Режиссер | Аса көрнектi қойылым қою деректерiнiң, халықаралық фестивальдарға қатысқанын растайтын атақтары мен дипломдарының, әлемнiң iрi театрлары мен концерт залдарындағы жұмыс тәжiрибесiнiң болуы |
19. | Құтқарушы | Құтқару және шұғыл жұмыстарды жүргiзуге арнайы даярлығының, "Халықаралық сыныптағы құтқарушы" үлгiсiндегi білiктілiк берiлген халықаралық сертификаттарының, iрi авариялық және төтенше жағдайлардың салдарларын жоюдағы жұмыс тәжiрибесiнiң, авариялық-құтқару құралдарын қолдану жөнiндегi машығы мен шеберлiгiнiң болуы |
20. | Жаттықтырушы | Халықаралық бiлiктілiктегi спорт шеберiнен кем емес спорттық атағының, мамандығы бойынша жұмыс өтілiнiң Олимпиадалық ойындарда бiрiншiден алтыншыға дейiнгі орынды иемденген жоғары білiктi кемiнде бiр спортшыны немесе Азия ойындарында бiрiншіден үшiншiге дейiнгi орынды иемденген бiр спортшыны немесе әлем, Азия, Еуропа чемпионаттарында, бүкіл дүниежүзілiк универсиадаларда, Бүкiл дүниежүзілiк жасөспiрiмдер ойындарында, спорттың жеке немесе ойын түрлерiнде бiрiншiден үшiншiге дейiнгi орынды иемденген спортшыны даярлау жөнiндегi жұмыс тәжiрибесiнiң болуы |
21. | Мұғалiм | Мамандығы бойынша жоғары санаты мен жұмыс тәжiрибесiнiң, халықаралық сертификаттарының және мынадай мамандықтар бойынша тиiстi жоғары кәсiптiк білiмiнiң болуы: математика, физика, химия, биология, ағылшын тiлi, информатика, жалпы тарих; мемлекеттiк немесе орыс тiлдерiн меңгеруi, ағылшын тілiн еркiн меңгеруi |
22. | Химик | Мамандығы бойынша ғылыми дәрежесi мен атағының, жұмыс тәжiрибесiнiң, химия, токсикология және шектес ғылымдар саласындағы ғылыми зерттеулерi мен iзденiстерiнiң, халықаралық сертификаттарының болуы |
23. | Суретшi |
Кәсіптiк білімi, жоғары көркем өнер шығармаларының, халықаралық наградалары мен атақтарының, өнертанушылардан шығармашылық мiнездемесiнiң болуы; |
24. |
Штурман |
Жоғары кәсiптiк даярлығы мен навигация және ұшу аппаратын жауынгерлiк қолдану жөнiндегi шеберлiгi; |
25. | Денсаулық сақтау саласындағы маман | Медицина саласындағы ғылыми дәрежесi мен атағының, ғылыми-зерттеу жұмыстарының және халықаралық маңызы бар iзденiстерiнiң, халықаралық сертификаттарының болуы, сондай-ақ мамандануына сәйкес биоинформатика саласындағы биомедициналық деректерді талдаудың озық әдістерін меңгеруі |
26. | Бизнес-талдаушы | Бизнес-талдау практикалары бойынша халықаралық танылған сертификатының және бизнес-процестерге талдау жүргізу мен модельдеу саласындағы мамандық бойынша кемінде үш жыл жұмыс тәжірибесінің болуы |
27. | Жүйелік архитектор | Ғылыми дәрежесі мен атағының, халықаралық сертификаттардың және бағдарламалық қамтылым архитектурасын әзірлеу мен жобалау бойынша кемінде үш жыл жұмыс тәжірибесінің болуы |
28. | Бағдарламалық қамтылым әзірлеушісі | Ғылыми дәрежесі мен атағының, мамандығы бойынша біліктілігін растайтын халықаралық танылған сертификатының; ақпараттық-коммуникациялық және аддитивті технологияларды қолдана отырып, зерттеулерді, әзірлемелерді, бағдарламалауды және тестілеуді қоса алғанда, бағдарламалық қамтылымды әзірлеу бойынша кемінде үш жыл жұмыс тәжірибесінің болуы |
29. | Ақпараттық технологиялар саласындағы жобалық менеджер | Ғылыми дәрежесі мен атағының, жобалық менеджмент саласындағы халықаралық танылған сертификаттарының; ақпараттық технологиялар саласындағы жобаларды басқару бойынша кемінде үш жыл жұмыс тәжірибесінің болуы |
30. | Робот техникасы жөніндегі маман | Мамандығы бойынша біліктілігін растайтын халықаралық танылған сертификатының; роботтарды бағдарламалау және модельдеу бойынша жұмыс тәжірибесінің болуы |
31. | Ақпараттық технологиялар саласындағы дизайнер | Мамандығы бойынша біліктілігін растайтын халықаралық танылған сертификатының, инфографика, виртуалды әлем бойынша дизайн саласында кемінде үш жыл жұмыс тәжірибесінің болуы |
32. | Ақпараттық қауіпсіздік жөніндегі маман | Ғылыми дәрежесі мен атағының, мамандығы бойынша біліктілігін растайтын халықаралық танылған сертификатының; ақпаратты қорғауды қамтамасыз ету, ақпаратты қорғау жүйелерін әзірлеу және сүйемелдеу, ақпараттық қауіпсіздікті басқару және қамтамасыз ету процесін бақылау бойынша кемінде үш жыл жұмыс тәжірибесінің болуы |
33. | Ақпараттық қауіпсіздік жөніндегі аудитор | Ғылыми дәрежесі мен атағының, мамандығы бойынша біліктілігін растайтын халықаралық танылған сертификатының; ақпараттандыру объектілерінің ақпараттық қауіпсіздік, ақпараттық қауіпсіздік аудитін жоспарлау және бақылау талаптарына сәйкестігіне аудит жүргізу бойынша кемінде үш жыл жұмыс тәжірибесінің болуы |
34. | Ақпаратты қорғау жөніндегі инженер | Ғылыми дәрежесі мен атағының, мамандығы бойынша біліктілігін растайтын халықаралық танылған сертификатының; ақпаратты қорғау жүйесін әзірлеу мен сүйемелдеу, ақпаратты қорғау құралдарын орнату, күйін келтіру және жұмыс істеуін қамтамасыз ету бойынша кемінде үш жыл жұмыс тәжірибесінің болуы |
35. | Жоғары оқу орындарының оқытушысы | Тиісті саладағы кемінде магистрдің академиялық дәрежесінің, әлемдік академиялық рейтингтердің алғашқы 100 (жүз) қатарына кіретін жоғары оқу орындарында кемінде бес жыл жұмыс тәжірибесінің болуы |
36. | Ғылыми қызметкер (білім беру технологиялары, инженерия, жобалық басқару, аграрлық ғылымдар, медицина, биотехнологиялар, ақпараттық технологиялар, қаржы және экономика салаларында) | Ғылым докторы ғылыми дәрежесінің және халықаралық маңызды ғылыми-зерттеу жұмыстарының және ізденістерінің; халықаралық танылған ғылыми институттарда, зертханаларда және әлемдік академиялық рейтингтердің алғашқы 100 (жүз) қатарына кіретін жоғары оқу орындарында кемінде он жыл жұмыс тәжірибесінің болуы |
37. | Биоақпарат, молекулярлы биотехнология мен биоинженерия саласындағы маман (генетика, цитология, жануарлар мен өсімдіктердің селекциясы) | "Биоинженерия мен биоақпарат" саласындағы ғылым докторы ғылыми дәрежесінің немесе магистрі академиялық дәрежесінің; геномды диагностика, гендік инженерия, трансгеноз бен биотехнология әдістерін игеру бойынша біліктілігін растайтын халықаралық танылған сертификатының; халықаралық танылған ғылыми институттарда немесе зертханаларда немесе жоғары оқу орындарында зерттеулерді жүргізуде, биологиялық объектілер, салыстырмалы геномикада компьютерлік талдаудың математикалық әдістері бойынша ақпараттың үлкен ауқымын өңдеу және кейіннен талдау жүргізуде кемінде бес жыл жұмыс тәжірибесінің, сондай-ақ алгоритмдер мен бағдарламаларды әзірлеуде (мағынасы ашылған геномдар, биомолекулалардың кеңістікті құрылымдары, биологиялық объектілердің өзара іс-қимылы) жұмыс тәжірибесінің (осы тармақта жоғарыда аталған көлемде және талаптарда) болуы |
38. | Агроөнеркәсіптік кешенді модельдеу жүйелерін мониторингтеу және цифрландыру саласындағы маман | Қазіргі заманғы геоақпараттық жүйелер және әртүрлі дереккөздерден алынатын ауқымды деректер саласындағы мамандығы бойынша біліктілікті растайтын халықаралық сертификаттарының; объектінің орналасқан жері туралы, географиялық және экологиялық ерекшеліктері, бедерінің пішіндері, топырақ, өсімдіктер, гидрология туралы деректерді жинау және талдау бойынша кемінде үш жыл жұмыс тәжірибесінің болуы; қашықтықтан басқарылатын автоматтандырылған ауыл шаруашылығы құралымдарын құра білуі |
39. | Автоматтандыру және басқару саласындағы маман | Ғылыми дәрежесі мен атағының, біліктілігін растайтын халықаралық танылған сертификатының; табиғи ресурстарды, оның ішінде ауыл шаруашылығы өнімінің айналымын, жануарлар және өсімдіктер әлемінің қорғалуын, молаюы мен пайдаланылуын мониторингтеуді автоматтандырудың бақылау және басқару жүйелері мен құралдарын алгоритмдік, ақпараттық және бағдарламалық қамтамасыз етуді жасау мен қолдану бойынша; ерекше қорғалатын табиғи аумақтарды мониторингтеу бойынша, табиғи ресурстарды, автономды жүйелерді, адамды энергияны, материалдар мен ақпаратты алу, өңдеу, беру және пайдалану процесіне тікелей қатысудан ішінара немесе толық босататын технологиялық желілер мен процестерді пайдалану және қорғау саласында есеп жүргізу бойынша кемінде үш жыл жұмыс тәжірибесінің болуы |
40. | Ауыл шаруашылығы машинасын жасау, техниканы GPS көмегімен басқару саласындағы маман | Ғылыми дәрежесі мен атағының, біліктілігін растайтын халықаралық танылған сертификатының; 3D модельдеуді пайдалану бойынша және ауыл шаруашылығы машиналарын жобалау мен жасау кезіндегі цифрлық бағдарламалық басқару, робот техникасын қолдану және GPS-басқарумен ауыл шаруашылығы машиналарын жасау бойынша кемінде үш жыл жұмыс тәжірибесінің болуы |