Шағын бизнес департаментінің директоры Е.Ө. Дүкенбаевтың "І-сайланған Алматы қалалық Мәслихатының Алматы қаласында "Шағын кәсіпкерлікті мемлекеттік қолдау туралы" Қазақстан Республикасы Заңының орындалу барысы туралы ХХIV-сессиясы шешімінің, осы мәселе бойынша Қазақстан Республикасы Президенті Жарлықтарының, Қазақстан Республикасы Үкіметі қаулыларының орындалу барысы және шағын бизнесті бұдан әрі дамыту жөніндегі шаралар туралы" баяндамасын тыңдап, талқылай келе, ІІ-сайланған Алматы қалалық Мәслихаты айтарлықтай жұмыс жүргізілгендігін атап өтеді. Атап айтқанда, Алматы қалалық бизнес-инкубаторы құрылып, оның балансына алғашқы өнеркәсіп аймағын ұйымдастыру үшін Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігінің айрықша мақсаттағы милиция отрядтары мен Ішкі әскерлері бұрынғы казармаларының жалпы алаңы 8000 ш.м. мүліктік кешені берілді. Қазіргі уақытта оның аумағында қызмет салалары әртүрлі 31 өндірістік кәсіпорын жұмыс істейді, 317 жұмыс орны құрылды.
Жалпы кәсіпкерліктің Алматы қаласында дамуы өзінің оң нәтижесін беруде. 2000 жылғы 1 желтоқсанның бойында 24252 заңды тұлға және 10323 жеке кәсіпкер жұмыс істейді. Шағын бизнес кәсіпорындарында жұмыс істейтіндердің саны 199512 адамға жетті, бұл 1999 жылдың осы мерзімінде жұмыс қамтылғандар санынан 30,6 пайыз артық. Үстіміздегі жылдың басынан бастап шағын кәсіпкерлік нысандары бюджетке аударған төлемдер саны 20066,176 млн. теңгені құрайды.
Сонымен қатар, І-сайланған Алматы қалалық Мәслихатының ХХІV-сессиясының шешімімен қарастырылған шараларды толық көлемде іске асыруға мүмкіндік бермеген бірқатар факторларда кездеседі. Атап айтқанда, шағын кәсіпкерлік даярлау мен дамытуға қала бюджетінен бөлінетін қаражат есебінен кадрларды даярлау мен қайта даярлау жөніндегі курстарды ұйымдастыру қаржыландырылған жоқ, "Алматы ақшамы" және "Вечерний Алматы" газеттерінде бос, пайдаланылмайтын ғимараттардың тізімі жарияланған жоқ, өндіріс саласында жұмыс істейтін шағын кәсіпкерлік нысандарымен 10 жыл мерзімге ғимараттарды ұзақ мерзімді жалға беру шарттары рәсімделген жоқ.
ІІ-сайланған Алматы қалалық Мәслихаты
ШЕШІМ ҚАБЫЛДАДЫ:
1. Шағын бизнес департаментінің директоры Е.Ө.Дүкенбаевтың "І-сайланған Алматы қалалық Мәслихатының Алматы қаласында "Шағын кәсіпкерлікті мемлекеттік қолдау туралы" Қазақстан Республикасы Заңының орындалу барысы туралы ХХIV-сессиясы шешімінің, осы мәселе бойынша Қазақстан Республикасы Президенті Жарлықтарының, Қазақстан Республикасы Үкіметі қаулыларының орындалу барысы және шағын бизнесті бұдан әрі дамыту жөніндегі шаралар туралы" баяндамасы назарға алынсын.
2. 2001-2002 жылдарға арналған Алматы қаласы бойынша кәсіпкерлікті қолдау және дамыту бағдарламасы бекітілсін, қоса беріліп отыр.
3. Алматы қаласының Әкіміне: "Шағын кәсіпкерлікті мемлекеттік қолдау туралы" Қазақстан Республикасы Заңының, Қазақстан Республикасы Президентінің 1997 жылғы 6 наурыздағы N 3398 "Шағын кәсіпкерлікті мемлекеттік қолдауды күшейту және дамытуды жандандыру жөніндегі шаралар туралы" Жарлығын орындау үшін:
- шағын бизнестің өнеркәсіп аймақтары мен шағын кәсіпкерліктің өзге де инфрақұрылымдық элементтерін дамыту, қаланың барлық аудандарында бизнес-инкубаторларды құру практикасын жалғастыру;
- қалалық Технопарк (Технополис) құру жолымен инновациялық кәсіпкерлікті дамытуға ықпал ету ұсынылсын.
4. Осы шешімнің орындалуын бақылау Экономика және өндірісті дамыту жөніндегі тұрақты депутаттық комиссияға (А.И.Шелипанов) жүктелсін.
ІІ-сайланған Алматы қалалық
Мәслихатының VIII-сессиясының
төрағасы
ІІ-сайланған Алматы қалалық
Мәслихатының хатшысы
ІІ-сайланған Алматы қалалық
Мәслихатының
2001 ж. 19 қаңтардағы
VIII-сессиясының шешіміне
қосымша
2001-2002 жылдарға арналған Алматы қаласы
бойынша шағын кәсіпкерлікті қолдау және
дамыту бағдарламасы
Алматы, 2001 жыл
Паспорты
Атауы
2001-2002 жылдарға арналған Алматы қаласы бойынша шағын кәсіпкерлікті қолдау және дамыту бағдарламасы.
Бағдарламаның негізгі әзірлеушісі
Алматы қаласының Шағын бизнес департаменті
Бағдарламаны орындаушылар
Қалалық қызметтер мен басқармалар, аудан әкімдері, қоғамдық бірлестіктер.
Бағдарламаның мақсаты
Шағын кәсіпкерлікті қолдаудың мемлекеттік саясатын және Алматы қаласында оның тұрақты дамуына бағытталған шаралар жүйесін жетілдіру.
Бағдарламаның басым бағыттары
2001-2002 жылдарға арналған Алматы қаласы бойынша шағын кәсіпкерлікті қолдау және дамыту бағдарламасының негізіне шағын кәсіпкерлікті қолдаудың төмендегі басым бағыттары алынды:
- Орталық, сондай-ақ жергілікті деңгейде кәсіпкерлікті қолдаудың заңдық және нормативтік-құқықтық базасын жетілдіру
- Алматы қаласында шағын кәсіпкерлікті қолдаудың инфрақұрылымын дамыту
- Істі жаңадан бастаған кәсіпкерлерді, халықтың тұрмысы нашар жіктерін, атап айтқанда, кәсіпкерлік қызметпен шұғылдануды ниет еткен әйелдерді, жастарды, қолөнершілерді кешенді қолдаудың тегершігін жетілдіру.
2001-2002 жылдарға арналған Алматы қаласы бойынша шағын кәсіпкерлікті қолдау және дамыту Бағдарламасының негізгі бағыттарын ескере отыра Бағдарламаның мынадай міндеттері анықталды:
- Лицензиялар мен басқа да рұқсат ету құжаттарының рәсімделу, кәсіпкерлердің бақылау-тексеру органдарымен өзара байланыс, кәсіпкерлердің заңды құқықтары мен мүдделерін қорғауды қамсыздандыру жүйесі мен рәсімдерін жеңілдету;
- Кәсіпкерлік қызметпен шұғылдануды ниет еткен кәсіпкерлер мен халықтың тұрмысы нашар жіктерін қолдауға бағытталған арнайы шараларды әзірлеу және енгізу;
- Шағын кәсіпкерліктің жұмыс істеп жатқан инфрақұрылымдарын дамыту және жаңа инфрақұрылымдық элементтерді құру.
Бағдарламаның негізгі шаралары
Алматы қаласының даму ерекшеліктерін, тауарлар мен қызметтер нарығының қалыптасқан бағамын ескере отырып, төмендегі шаралар бойынша Алматы қаласындағы шағын кәсіпкерлікті қолдау мен дамытуға бағытталған шараларды асыру қарастырылады:
І. Шағын кәсіпкерлікті қаржылық-кредиттік және инвестициялық қолдау.
ІІ. Шағын кәсіпорындарды өндірістік және инновациялық қолдау.
ІІІ. Кәсіпкерлікті қолдаудың инфрақұрылымын дамыту.
ІV. Шағын кәсіпкерлікті дамытудың құқықтық шарттарын жетілдіру.
V. Шағын кәсіпкерлікті кадрлық және ғылыми-әдістемелік қамсыздандыру.
Қаржыландыру көлемі мен көздері
2001-2002 жылдары жергілікті бюджеттен қаржыландырудың жалпы көлемі шамамен 200 млн. теңгені құрайды, оның ішінде 2001 жылы - 53 млн.теңге, 2002 жылы 147 млн. теңге.
Екінші деңгейдегі банктердің шағын бизнес субъектілеріне беретін кредиттерінің талдамын ескере отыра, 2001 жылы Алматы қаласы бойынша екінші деңгейдегі банктерден шағын бизнес субъектілеріне берілетін кредиттердің жалпы көлемі шамамен 60000,0 млн. теңгені қурайды.
Сондай-ақ басқа көздерден, қосымша қаражат, оның ішінде отандық кәсіпкерлер мен шет инвесторларының бос қаражаттары тартылады.
- 2000 жылдың аяғында Алматы қаласында шағын кәсіпкерлік субъектілерінің санын 50 мыңға дейін көбейту, оның ішінде заңды тұлғалар 30 мыңдай және жеке тұлғалар 20 мыңдай, жұмысқа тартылатын адамдар санын 250 мыңға дейін көбейту;
- Қалада жұмыссыздық деңгейін төмендету, халықты жұмыспен қамсыздандыру. Жаңа жұмыс орындарын ашу;
- Өндірістік және экономиканың басқа салаларында шағын кәсіпкерліктің қалыптасуы мен дамуы үшін барынша қолайлы жағдай есебінен оны тұрақты дамыту;
- Шағын кәсіпкерлік субъектілеріне ұйымдық-әдістемелік ақпараттық-талдау кеңестік, сақтандыру және өзге қызметтерді көрсету үшін осы кезеңде нарық инфрақұрылымдары объектілерінің жеткілікті дамыған желісіп жасау;
- Қаланың тауар нарығын жергілікті өндірістің бәсекеқабілетті өнімдерін және қызметтермен толтыру;
- Салық салатын база мен бюджеттің кіріс бөлігін көбейту.
Соңғы жылдары шағын бизнестің маңызды рөлін және оның қоғам мен экономиканың дамуына елеулі үлесін түсінушілік күшее түсті.
Шағын бизнестің артықшылығы оның мүмкіндігімен - жаңашылдығымен, икемділігімен, құруға кеткен аз шығынмен, жедел дамумен және тәуекелділіктің биік емес деңгейімен анықталады. Шағын бизнес жұмыспен қамтуда, жекелеген тауарлар өндірісінде, зерттеу және ғылыми-өндірістік әзірленімдерге белгілі рөл атқарады.
Ғылыми қуаттың басым бөлігінің ірі компанияларда шағын және орта фирмаларда өнімдердің кең шеңбері бойынша орналасқандығына қарамастан жаңа тауарлардың коммерцияландырылуы басталады.
Экономика дамыған елдерде ірі кәсіпорындар өздері үшін жекелеген бөлшектер мен тораптар шығаратын тар салалы ұсақ фирмаларды тартады. Монополиялар төңірегіне, әсіресе машина жасау, электрон өнеркәсібі салаларына әдетте бірнеше он мың ұсақ кәсіпорындар топталады, олар монополияның қаржылық және техникалық көмегін пайдаланады. Монополистік бірлестіктер қожайындар үшін осындай субмердігерлер ыңғайлы және тиімді: олар өз тауарларын жеткілікті төмен баға бойынша жеткізеді.
Шағын кәсіпорындардың маңыздылығы сонымен қатар, өмір сүру үшін қатаң бәсекелестік күрес жүргізе отыра, олардың тұрақты дамуға және нарықтың ағымдық жағдайларына бейімделуге қабілеттілігінде.
Сонымен қатар ұсақ кәсіпорындарда еңбектің өте жоғары тиімділігі байқалады, шағын фирмалар жергілікті көздерді (шикізатты) ұқсату негізінде тауарлар мен қызметтердің тапшы түрлеріне мұқтаждықты аз шығынмен қанағаттандырады және халықтың біраз бөлігін жұмыспен қамтиды. Олар муниципальдық бюджетке түсімдер көлемін көбейтеді, шаруашылық үшін маңызды, өзге де маңызды міндеттерді атқарады. Қазіргі кезеңде Қазақстан Республикасының экономикасында шағын бизнес кәсіпорындарының рөлін көтеру кездейсоқтық емес, керісінше, тарихтың барысында және өндірістік күштер мен технологияның даму процесінде туындаған қажетті заңдылық.
Алматы қаласының еркін кәсіпкерлік қаласы болып жарияланғанына екі жыл болды. Қазірдің өзінде қала Әкімінің осы шешімінің дер кезінде қабылданғандығын нық сеніммен айтуға болады. Шағын бизнес дами бастады, істелінген істерге қосымша ретінде және кәсіпкерлердің қандай да бір еңбек объектілердің меншікке болуға ұмтылысын қолдау үшін "Алматы қаласының аумағында кәсіпкерлік қызмет объектілері үшін пәтерлерді, тұрғын үй жер төлелері мен жапсырма ғимараттарды ыңғайластыру тәртібі туралы" шешім әзірленді.
І-сайланған Алматы қалалық Мәслихатының ХХІV-сессиясында бекітілген өнеркәсіп аймақтарының Тұжырымдамасын іске асыру шегінде Алматы қаласының бизнес-инкубаторын құру туралы шешім қабылданды. Оған алғашқы өнеркәсіп аймағын ұйымдастыру үшін балансқа жалпы алаңы 800 ш.м. жуық Алматы қаласының ІІБ мүліктік кешенінің 17 объектісі берілді.
Қазіргі уақытта оның аумағында жасалынған қолайлы жағдайдың арқасында қызмет салалары әртүрлі 31 кәсіпорынның өндірістік қызметі ұйымдастырылды, 317 жұмыс орны ашылды.
Қазір кәсіпкерлік қызметтің әртүрлі объектілері үшін пәтерлерді қайта жабдықтау жолымен қала экономикасына кәсіпкерлердің жеке қаражаты ағынының көбейгендігін байқауға болады. Сонымен қатар, қаланың сәулет-құрылыс келбетін жақсарту және дүңгіршектер мен павильондар санын кезең бойынша қысқарту жөніндегі кешенді шараларды жүргізу үшін Алматы қаласы Әкімінің "Алматы қаласының көріктендірілуін және сәулеттік-көркемдік безендірілуін жақсарту жөніндегі қосымша шаралар туралы" шешімі қабылданды. Қабылданған шешімнің арқасында қала ажарлана түсті. Бірінші қабаттарды көріктендіру оның келбетін өзгертіп, стихиялы базардан қазіргі мәдени орталыққа айналдырды.
1999 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша, яғни шағын кәсіпкерлікті дамытудың Қалалық бағдарламасына қабылданған алғашқы кезеңде қалада 23144 шаруашылық субъектісі тіркелді, оның ішінде жұмыс істейтін заңды тұлғалар 16057, ал жеке кәсіпкерлік саласында қамтылған субъектілер саны 11715 болды. Осы кезеңде шағын бизнес саласына тартылған адамдардың саны 123993 адамды құрады. Шағын кәсіпкерлік субъектілері 1998 жылы 107548,0 млн.теңге сомасына өнім өндіріп, қызмет көрсетті, бюджетке 4825,5 млн. теңге төлем енгізілді.
2000 жылы шағын бизнес субъектілері 118528,97 млн.теңге сомасына өнім өндіріп, қызмет көрсетті, көрсетілген мерзімнің бойында жүргізген төлемдерімен салыстырғанда бюджетке төлемдер 4,2 есеге артты (2001 ж. 1 қаңтарында 20066,17 млн.теңге).
Қалада 2000 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша 34883 шағын кәсіпкерлік субъектісі тіркелді, олардың ішінде жұмыс істейтін заңды тұлғалардың саны 24252 (1998 жылдың аяғында жұмыс істеген заңды тұлғалар санынан 1,1 есе артық), ал жұмыс істейтін жеке тұлғалар 11798 болды.
1998 жылдың аяғындағы мәліметтермен салыстырғанда Алматы қаласы бойынша шағын бизнес шаруашылық субъектілерінің саны 1,5 есеге, ал жұмысқа тартылғандар саны 1,4 есеге артты.
Кәсіпкерліктің дамуын талдау оң өзгерістерге қарамастан, өнеркәсіп саласындағы жұмыс істейтін шағын кәсіпкерлік субъектілердің саны қарастырылған мерзімдегі өсуі - 1,3%, ауыл шаруашылығы - 3,3%, құрылыс - 1,5%, көлік пен байланыс - 1,6%, мейманхана мен мейрамхана - 1,4% және басқа қызмет түрлері 1,4% құрады, сауда саласымен және кәсіпкерлік қызметке тартылған кәсіпорындар үлесі қалада бұрынғысынша басым жағдайға ие. Бұл жағдайда сауда саласында жұмыс істейтін шағын бизнес субъектілерінің саны 1998 жылдың қорытындысымен салыстырғанда 1,1% артты, шаруашылық субъектілердің жалпы санында сауда саласына сатылған ШК шаруашылық субъектілерінің үлесі 2001 жылғы 1 қазандағы жағдай бойынша 53%-ке тең.
Өндірістік ғимараттар мен материалдық ресурстарды алудағы қиындық шағын кәсіпорындарда олардың өндірістік саласындағы баяу өсуіне және негізінен сауда-саттық пен дәнекерлік қызметке бейімделуіне алып келген жағдайға жолықтырылды.
Жоғары салықтар, ғимараттар мен қондырғы үшін тоқтаусыз өсіп отырған жалдық төлем, қордағы тәуекел капиталының жоқтығы - осының бәрі тиімді қызметті жалғастыруды қиындатады және негізгі күш-жігерді өндірісті кеңейтуге емес, өмір сүру үшін күреске жұмсауға мәжбүр етеді.
Алайда, шағын кәсіпкерліктің жеткіліксіз және тұрақсыз дамуының басты себебі - бастапқы капиталды жинақтауға байланысты қиындықтар салдарынан шағын кәсіпорындардың көпшілігінің қаржылық қамсыздандырылу деңгейінің төмендігі, қолайлы жағдайларда кредиттер алу мүмкіндігінің жоқтығы, салық жүйесінің тиімсіздігі. Материалдық өндіріс саласында шағын бизнестің дамуына өндірістік инфрақұрылымның дамымағандығы, арнайы қондырғылардың жетіспеуі, ақпараттық базаның әлсіздігі жағымсыз ықпал етуде.
Шағын кәсіпкерліктің дамуына жағымсыз әсер ететін факторларды жою көп жағдайда жергілікті жердегі атқарушы билік органдарының іс-әрекеттеріне байланысты. Сонымен қатар жақын мерзімдегі шағын бизнестің даму болашағын бағалау осы Бағдарламада жан-жақты көрсетілген кәсіпкерлікті қолдаудың тиімді инфрақұрылымдық элементтерін қалыптастыру және инвестициялық кәсіпкерлік, ақпараттық және кеңестік қызмет, сондай-ақ кәсіпкерлік кадрларды даярлау мен қайта даярлауды осы салаға халықтың әлеуметтік белсенді жіктерін тартуды қоса алғанда, шағын кәсіпкерлікті қолдаудың кешенді мемлекеттік-қоғамдық жүйесін құру арқылы бюджет қаражатын пайдалану сияқты мемлекеттік қолдаудың арнайы шараларын қабылдау қажеттігін көрсетеді. Сондай-ақ сыртқыэкономикалық қызметті қолдау мен кәсіпкерлікті дамытуға шет ел инвестицияларын тартуды қамсыздандыратын шаралар анықталды.
Осы Бағдарламаны іске асыру үшін тек мемлекеттік бюджеттің қаражаты ғана емес, сондай-ақ жеке-отандық, ал қажетті жағдайда шет ел капиталы да тартылуға тиіс. Мемлекеттік ресурстарды пайдаланудың негізгі бағыттары тікелей инвестицияларды бөлу емес, сақтандыру мен кредит үшін берілетін кепіл болуға тиіс.
Шет ел тәжiрибесiнiң зерттеуi көрсеткендей, шағын бизнестi дамытудағы табыстың сөзсiз шарты шағын кәсiпорындар мен шағын кәсiпкерлiктiң жан-жақты және тұрақты мемлекеттiк қолдауға мұқтаждығы туралы қағида болып табылады. Ол әртүрлi нысанда, бiрiншi кезекте, өндiрiстi өнiмдердiң аса басым түрлерiмен ынталандыру, салық жеңiлдiктерiн, жеңiлдiк-банктiк несиенiң демеу қаржысын беру, ақпараттық-кеңестiк және ғылыми-техникалық орталықтарды құру, сақтандырудың жүйесiн дамыту, материалдық-техникалық жабдықтауды ұйымдастыру жолымен iске асырылады. Осы Бағдарламада шағын кәсiпкерлiктiң дамуының осы кезеңiнде маңызды рөл атқаратын төмендегi нақты кешендi шараларды iске асыру көзделiп отыр.
Қазiргi уақытта жеке заимдық қаражаттың жетiспеуi жаңа шағын кәсiпорындарды құру және жұмыс iстеп жатқандарының қызметiн дамыту үшiн негiзгi кедергiлердiң бiрi болып табылады.
Бастапқы капиталдың жеткiлiксiздiгi, қаржы жинау мүмкiндiгiнiң шектеулiлiгi қаржы кредит ресурстарын алуға қолайсыз жағдайлардың салдарынан шағын кәсiпорындардың жеке дамуға, жаңа тауар нарықтарын игеру мүмкiндiктерiне, нарықтық өндiрiстi жетiлдiруге және өнiмдер сапасын көтеруге iшкi ынтасы жоқ.
Осының барлығымен қатар, қазiргi шағын бизнестi банктiк кредиттеу жоғары пайыздық ставкалар мен орта мерзiмдi және ұзақ мерзiмдi кредиттер жүйесi мен сауда-саттық немесе таза сауда қызметiнiң өндiрiстiк-технологиялық процесiнен ерекшеленетiн айырмашылықтарды есептеудiң жоқтығы себептi оның дамуына ықпал етпейдi.
Алматы қаласында шағын кәсiпкерлiктi дамытуды ынталандыруды арнайы банктiк емес қаржы мекемесiн құру және оған несиелiк, лизингтiк және операциялардың өзге жекелеген түрлерiн жүргiзу құқығын беретiн ҚР Ұлттық банкiсiнiң лицензиясын алып беру жолымен iске асу жоспарлануда, оның мiндеттерiне мыналар кiретiн болады:
- Шағын кәсiпкерлiк субъектiлерiне ақпараттық, кеңестiк және оқу-әдiстемелiк қызметтер көрсету;
- Шағын кәсiпкерлiктi қолдау жобаларын iске асыру үшiн заимдық қаражаттар мен инвестициялар тартуға қатысу;
- Шағын кәсiпкерлiк мәселелерi бойынша конференциялар мен съездер, оның iшiнде халықаралық мәслихаттар өткiзу;
- ҚР Ұлттық банкiсiнiң лицензиясы болған жағдайда лизингтiк операцияларды жаңадан бастаған кәсiпкерлерге шағын кредит берудi жүргiзу;
- ШК қаржылық қолдаудың мемлекеттiк және өзге бағдарламалар мен жобаларын әзiрлеуге және iске асыруға қатысу.
Шағын кредит беру жүйесi ықтимал кепiлдiк пен кепiл беру, ортақ кредиттеудi ұйымдастыру арқылы жаңадан бастаушы кәсiпкерлер үшiн барынша жеңiл жолға бағытталатын болады.
Сонымен қатар қаржы мен кредит саласында кәсiпкерлердi барынша табысты қолдау және шағын кәсiпкерлiктiң басым бағыттарын пәрмендi дамытуға бағытталған аса қолайлы ахуалды жасау үшiн қала бюджетi қаражатынан жеңiлдiк кредиттеудiң қазiргi жүйесiне өзгерiс енгiзу, жетiлдiру жоспарлануда. Атап айтқанда, кредиттеу мерзiмiн, сомаларды арттыру, сыйақы ставкаларын төмендету, басым жобалардың тиiстi тiзбесiне толықтыру енгiзу және Алматы қаласы Әкiмiнiң тиiстi шешiмiн қабылдау.
Қалалық Бағдарламаның осы бөлiмiн iске асыру нәтижесiнде шағын бизнес саласында қаражатты жинақтау мен инвестициялау жағдайын айтарлықтай жеңiлдету, жеке инвестицияларды жандандыру көзделiп отыр.
Қазiргi кезеңде шағын бизнестiң дамуы, бiрiншi кезекте шикiзатты ұқсатуға және өнiмдер мен тауарларды шығаруға "бiрiктiрiлген" шағын кәсiпорындар желiсiн қолдауға байланысты, бұл нарыққа тиiстi технология мен технологиялық қондырғының болуын қажет етедi.
Сонымен қатар шағын кәсiпорындардың техникалық деңгейi жалпы орташа деңгейде, ал олар жасаған көптеген жаңалықтар қолданылмайды және қажеттi коммерциялық тұрғыдан iске аспайды.
Елдiң өндiрiстiк инновациялық қуатында шағын фирмалар үлесiн нарықтық экономиканың тиiстi дамуына дейiн өсуiн қамсыздандыру үшiн (жұмыспен қамтылғандар санының жартысынан астамы) төмендегi бағыттар бойынша мемлекеттiк ынталандыру саясатын жалғастыру қажет:
- Шағын кәсiпорындар өнiмдерiне арналған нарықты онда мемлекеттiк тапсырыс көлемiнiң 10% орналастыру жолымен нысаналы қалыптастыру;
- Шағын кәсiпорындарға өндiрiстiк алаңдарды беру, жеңiлдiк- инвестициялық қолдау, инновациялық-бизнес орталықтарын, технопарктердi, технологиялық қолдау орталықтарын дамыту және т.б.;
- Лизингтiк компаниялар желiсiн құру мен кеңейтуге жәрдемдесу;
- Отандық және импорттық қондырғылардың жеңiлдiк лизингi жолымен шағын кәсiпорындарды тиiмдiлiгi жоғары технологиялық қондырғылармен жабдықтауға көмектесу, игерiлген және игерiлiп жатқан машиналар мен қондырғылар тiзбелерiмен ақпараттық қамсыздандыру;
- Ғылыми мәндi технологиялар негiзiнде шағын кәсiпорындардың, өнiмдердiң жаңа түрлерiн әзiрлеуi мен шығаруы бойынша нысаналы саясат жүргiзу.
Құрылған технопарктер арқылы жаңа техника мен ғылыми мәндi технологияны құру мен енгiзуге бағытталған инновациялық ұсыныстарды ғылыми-техникалық жобалар мен бағдарламаларды сараптау мен iрiктеудi, сондай-ақ осы ұсыныстарды бағалау тәуекелдiлiгiн, ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргiзу мен оның нәтижелерiн өндiрiске берудi ұйымдастыру қажет. Сонымен қатар, ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргiзу, заңдық, қаржылық, маркетингтiк шаруашылық және өзге қызметтердi көрсету, интеллектуалдық меншiктi құқықтық және коммерциялық қорғауға жәрдемдесу үшiн шағын инновациялық кәсiпорындарға өндiрiстiк алаңдар мен қондырғыларды беру қажет.
Шағын бизнестi дамытуға сондай-ақ шағын кәсiпорындардың аса қуатты экономикалық құрылымдардың өндiрiстiк желiсiне тартылуы да септiгiн тигiзедi, бұл жерде осы мәселенi шешуде байланыстарды зерттеуде ерекше рөл атқарады. Осындай тартылудың әртүрлi ұйымдық нысандары: лизинг, қандай да бiр қаржылық кепiлдiкпен жинақтаушы жеткiзiлiмдер үшiн ұзақ мерзiмдi кредиттер және т.б. Өнеркәсiптi ұйымдастырудың осындай нұсқасының артықшылығы шағын бизнес үшiн өткiзудiң кепiлдi нарықтарын құру болып табылады.
Осы бөлiмде қарастырылған шараларды iске асыру өндiрiстiң техникалық деңгейi мен шағын кәсiпкерлiк субъектiлерi өнiмдерiнiң сапасын көтеруге нарықтық экономикадағы өндiрiстiк қуатты дамытудағы олардың рөлiн күшейтуге мүмкiндiк бередi.
Осы кезеңнiң негiзгi мiндетi - жинақталған тәжiрибенi қорытындылай, зерттей, аса тиiмдi кәсiпорындарды дамыта отыра шағын кәсiпкерлiктi қолдаудың кешендi жүйесiн құруға жақындау. Бұл жағдайда шағын кәсiпкерлiктi дамыту үшiн жағдай жасау жөнiндегi кез-келген шараның тиiмдiлiгi төмен болатындығын және қажеттi және жеткiлiктi инфрақұрылымды жасап, дамытпай, сәтсiздiкке ұшырайтындығы алдын ала белгiлi болатындығын атап өткен жөн.
Бизнес-инкубаторлар мен өзге инновациялық құрылымдар желiсiнiң кеңiнен таралуы - осы кезеңдегi инфрақұрылымдарды құрудың және Қазақстанда шағын бизнестi жемiстi дамытудың қажеттi шарты. Технопарк және инкубациялық құрылымдарды құру идеясы бүкiл әлемде қолдау тауып отыр. Олардың ғылыми-техникалық процестi жеделдетудегi, өндiрiс құрылымын жетiлдiрудегi, халықтың игiлiгi мен жұмысқа қамтылу деңгейiн көтерудегi маңызды рөлi соңғы жылдары әлемдiк практикада талай рет дәлелдендi. Сондықтан да Қазақстанда кәсiпкерлiктiң тұсаулылығы мен инновациялық көтермелеудiң құлдырауына орай технопарктер қызметiн реттейтiн заңдық актiлердi әзiрлеуге баса назар аудару қажет.
Осы Бағдарламада кәсiпкерлiктi қолдаудың инфрақұрылымын дамыту басым сектор ретiнде анықталды. Әртүрлi инфрақұрылымдық элементтердi қалыптастыруға ықпал ету мақсатында мыналар қарастырылды:
- Алматы қалалық бизнес инкубаторының шегiнде құрылатын шағын бизнестiң Өнеркәсiптiк аймақтары мен Инкубаторлар желiсiн кеңейту;
- Операциялардың жекелеген түрлерiмен шұғылданатын, шағын кәсiпкерлiк субъектiлерiне практикалық және методикалық көмек көрсету, шағын кредит беретiн және лизингтiк қолдау көрсететiн арнайы банктiк емес қаржы мекемесiн құруға жәрдемдесу;
- Бастаушы кәсiпкерлер үшiн Оқыту-кеңес орталығы ретiнде құрылған кәсiпкерлiктi қолдау Орталығын одан әрi дамыту;
- Халықаралық ынтымақтастық және өзара көмек Орталығын құру;
- Волонтерлiк үлгiдегi клуб және жастардың тәжiрибеден өту орталығы сияқты студент жастар Үйiн құру;
- Жаңа технологиялар, өнiмнiң жаңа түрлерiне мұқтаждық мәселесi бойынша кәсiпкерлердi ақпаратпен қамсыздандыратын арнайы ақпараттық талдау, енгiзу орталығы ретiнде технологиялар трансфертi Орталығын құру. Ол iс жүзiнде нарықта бар бос немесе жаңадан ашылған "нүкте" және қандай да бiр өнiмге мұқтаж кәсiпорындар мен осы бұйымдарды шығаруға қабiлеттi кәсiпорындар арасындағы байланыстарды "ұйымдастырушы" болмақ. Сондай-ақ технологиялар трансферт Орталығы жаңа технологияларды енгiзуге және жаңа өндiрiстердi ұйымдастыруға, кәсiпкерлердi қажеттi кеңестiк қызметтермен қамсыздандыруға қатыстыратын болады;
- Ғылыми технологиялық парктi бастапқыда дамыған елдерде бар үздiк технопарктер мен технополистер үлгiсi бойынша құру жоспарлануда. Ғылыми-техникалық парк қоғамдық кәсiпкерлiк бiрлестiктермен және өздерi құрған халықаралық ынтымақтастық және өзара көмек Орталығымен, Кәсiпкерлiктi дамыту қорымен, технологиялар трансферт Орталығымен, студент жастар Үйiмен, сондай-ақ Қазақстанның бизнес және инновациялар орталықтар Қауымдастығымен, Алматы қалалық бизнес-инкубаторымен қоян-қолтық жұмыс iстейтiн болады.
Жүргiзiлген жұмыс қорытындысы бойынша ақпараттық орталықтарды, iскерлiк оқу орталықтарын және т.б. қоса алғанда кәсiпкерлiктi кешендi қолдаудың әдiстемесiн әзiрлеу қажет. Бұл тәжiрибе барлық мүдделi ұйымдардың игiлiгiне айналмақ. Сонымен қатар, тек бюджет қаражаты ғана емес, мемлекеттiк емес құрылымдардың қаражаты мен техникалық көмек бағдарламалары, кәсiпкерлердiң жеке қаражаты тартылатын болады.
Инфрақұрылымдық элементтердi құру мен дамытудың негiзгi идеясы - бұл өзiн-өзi қаржыландыру негiзiнде оның бұдан әрi табысты дамуы үшiн негiз қалау мақсатында жаңа кәсiпорын құруға көмектесу. Аймақтың экономикалық дамуына мынадай элементтерi қомақты үлес енгiзедi: бiрiншiден, жаңа жұмыс орнын жасайды, екiншiден, өнiмдер өндiрiсi мен қызметтер көлемiн арттыру есебiнен, экономикалық өсудi қамтамасыз етедi. Осы екi факторды ескере отыра, экономикалық дамудың өзiн жақсы қырынан көрсеткен құралым пайдаланылуы қажет. Оның нәтижесi шағын кәсiпкерлiктi қолдаудың бiраз саласын қамтитын инфрақұрылымдық кәсiпорындардың айтарлықтай тармақталған желiсi болмақ.
Қалалық Бағдарламаның осы бөлiмi заңнамалық және нормативтiк актiлерде шағын кәсiпкерлiк мүдделерiн, "Қазақстан Республикасында шағын кәсiпкерлiктi мемлекеттiк қолдау туралы" Заң ережелерiнiң дамуын көрсететiн кәсiпкерлердi нормативтiк-құқықтық қамсыздандыру жүйесiн одан әрi дамытуға бағытталған. Ірi кәсiпорындармен салыстырғанда экономикада қолайсыздау бәсекелестiк жағдайды жою мақсатында шағын кәсiпкерлiк субъектiлерiнiң ерекшелiктерiн көрсету, олардың әлеуметтiк-экономикалық артықшылықтарын дамуы мен туындауына көмектесу, жаңа кәсiпорындардың нарыққа шығуы үшiн қолайлы құқықтық жағдай жасау және олардың қызметiн дамыту меңзелiп отыр.
Қалалық Бағдарламаның өзге арнайы бөлiмдерiнде қарастырылған құқықтық шарттарды жетiлдiрумен қатар, тiркеу, лицензиялау, iрi кәсiпорындар мен қарым-қатынас сияқты мәселелерде шағын кәсiпкерлiктi дамыту мен қолдаудың жалпы жағдайын жасауды қамтамасыз ететiн шараларда iске асырылатын болады.
Жалпы алғанда шағын кәсiпкерлiктi дамытудың құқықтық жағдайын жетiлдiру бағытындағы жұмыс заңнаманы тұрақтандыруға және кәсiпкерлiк қызметтi реттеуге бағытталған, бұл атқарушы билiктiң шағын кәсiпкерлiк субъектiлерiмен қарым-қатынасындағы жөнсiздiгi мен қиянатын шектеуге мүмкiндiк бередi.
Шағын кәсiпкерлiктiң маңызы, оның қала экономикасындағы рөлi мен әлеуметтiк-экономикалық мiндетi - нарықты күнделiктi қажеттi заттармен толтыру ғана емес, сондай-ақ халықты жұмыспен қамсыздандыруда.
Қазiргi уақытта кәсiпкерлiк қызмет саласындағы кадрларды даярлауда бiрқыдыру тәжiрибе жинақталды. Кәсiпкерлiк қызмет саласында халықты даярлау үшiн жеткiлiктi кадрлық, ұйымдық және интеллектуалдық қуатқа ие мемлекеттiк және мемлекеттiк емес оқу орындары дамуда. Алайда бiлiм беру қызметтерiне сұраныс бұрынғысынша қана№аттандырылмайды, кәсiпкерлiк қызметпен шұғылданатын адамдар бұрынғысынша құқықтық сауатсыздықтан айрылған жоқ.
Осы бөлiмнiң шаралары кәсiпкерлiк қызмет саласындағы кадрларды, сондай-ақ шағын кәсiпкерлiкпен iс-әрекет жасайтын және оның дамуын басқаратын ұйымдарды даярлауды көздейдi. Басты мақсат - кадрларды бiлiктi даярлауды ұйымдастыру үшiн оқу орындары мен ұйымдардың желiсiн нығайтуға және дамытуға арналған барлық қолда бар интеллектуалдық, материалдық, ұйымдық, қаржылық ресурстарды жұмылдыру.
Жұмыссыз халықты кәсiпкерлiк қызметке тарту, нарық экономикасына кадрлар даярлауды қамсыздандыру үшiн жағдай жасау мақсатында Бағдарламада мына бағыттағы шараларды iске асыру қарастырылды:
- Жұмыссыз халықты кәсiпкерлiк қызмет әлiппесiне оқытуды ұйымдастыру;
- Жұмыссыз азаматтар мен жаңадан бастаушы кәсiпкерлердi оқытатын бiлiм құрылымдарының желiсiн дамыту;
- Жұмыссыз азаматтар, кәсiпкерлiк қызметпен шұғылданғысы келген тұлғалар, қоныстанушылар, әйелдер, қолөнершiлер мен жастар арасында кәсiпкерлiктi дамыту.
Бастамашылдық сияқты адам табиғатының осындай ерекшелiгi жастық шақта басталады және оны өз уақытында тани бiлу өте маңызды. Нақ осы бастамашыл жастар қатарынан болашақта iскер, жаңашылдық тұрғысынан ойлайтын бизнесмендер шығады. Осы мәселеге басты назар аудара отыра, қалалық Бағдарламаға волентерлiк үлгiдегi клуб және студенттер мен жас мамандардың тәжiрибеден өту, оқу және қала кәсiпорындарында жұмысқа орналастыру Орталығы сияқты "Студент жастар Үйiн" құру енгiзiлiп отыр.
2001-2002 жылдарға арналған Алматы қаласындағы шағын
кәсiпкерлiктi қолдау мен дамыту шаралары
I. Шағын кәсiпкерлiктi қаржылық-кредиттiк
және инвестициялық қолдау
--------------------------------------------------------------------------
N ! Шаралардың аталуы !Орындалу!Орындаушылар!Аяқталу!Қаржылан-!Қаржылан-
! !мерзiмi ! !түрi !дыру !дыру
! ! ! ! !көздерi !сомасы
--------------------------------------------------------------------------
1. Банктiк 2001 ж. Алматы Банктiк
операциялардың 1 жарты- қалалық операция-
жекелеген түрiмен жылдығы Шағын лардың
шұғылданатын, шағын бизнес жекелеген
кәсiпкерлiк департаментi,түрлерiн
субъектiлерiне шағын Алматы жүргiзуге
кредит беретiн және қалалық құқық
лизингтiк қолдау бизнес- беретiн
көрсететiн арнайы инкубатор ҚР Ұлттық
банктiк емес қаржы банкiсiнiң
мекемесiн құруға лицензиясы
практикалық және мен Қордың
әдiстемелiк көмек мемлекеттiк
көрсету тiркелуi
туралы
куәлiк
2. Қайтарылатын Тұрақты Алматы Мақұлдан- Қала 180 млн.
негiздегi қалалық қалалық ған бюджетi теңге,
бюджет қаражатынан Шағын жобалар оның
жеңiл кредит үшiн бизнес және iшiнде
ұсынылатын тауарлар департаментi, кредиттенуi 2001 ж.
өндiрiсi мен Аудан - 53
қызметтер саласында әкiмдерi млн.
шағын кәсiпкерлiк теңге
субъектiлерiнiң 2002 ж.
басым бағыттарын -
iрiктеу 95 млн.
теңге
3. Кредит мерзiмдерiн 2001 ж. Шағын бизнес Алматы
қаржыландыру 2 департаментi, қаласы
сомасын көбейту тоқсаны ҚалҚБ Әкiмiнiң
бөлiмiнде қала шешiмi
бюджетi қаражатынан
жеңiлдiк
кредиттеудiң
қолданымдағы
жүйесiне өзгерiс
енгiзу
4. Шет елдiк Тұрақты Алматы қалалық Инвестиция
инвесторлар мен Шағын бизнес тарту
отандық департаментi,
кәсiпкерлердiң бос Аудан әкiмдерi,
қаражатын олардың Алматы қалалық
қала үшiн басым бизнес-инкубатор
инвестициялық
жобаларды
қаржыландыруға
тартуына ықпал ету
5. Жаңадан бастаушы 2002 ж. Алматы қалалық Кредиттеу
кәсiпкерлердi 2 Шағын бизнес механизмi
қаржылық қолдау тоқсаны департаментi,
тегершiгiн әзiрлеу Аудан әкiмдерi
6. Шағын кәсiпкерлiк 2002 ж. Алматы қалалық Лизинг
субъектiлерiн 4 Шағын бизнес механизмi
лизингтiк қолдау тоқсаны департаментi,
механизмiн әзiрлеу Алматы қалалық
бизнес-инкубатор,
Аудан әкiмдерi
7. Алматы қаласындағы 2001 ж. Алматы қалалық Мәлiметтер
екiншi деңгейдегi 3 Шағын бизнес базасы
жетекшi банктердiң тоқсаны департаментi
қолданымдағы
кредиттерi бойынша
мәлiметтер базасын
құру
8. Шағын кредиттеу Тұрақты Бiлiм Бiрлескен Жергiлiктi
бағдарламасының департаментi, бұйрық бюджет,
шегiнде жастар Алматы қалалық инвестициялар
кәсiпкерлiгiн Шағын бизнес
дамытуға жәрдемдесу департаментi
9. Қайтарылатын 2001- Алматы қалалық Жеңiлдiк Қала
негiзде қала 2002 жж. Шағын бизнес кредиттеу бюджетi
бюджетi қаражатынан департаментi
жеңiлдiк
кредиттеудiң жалпы
көлемiнен әйелдер
мен жастар
кәсiпкерлiгiн дамыту
үшiн 20% квота
қарастыру
II. Шағын кәсiпорындарды өндiрiстiк және инновациялық қолдау
--------------------------------------------------------------------------
N ! Шаралардың аталуы !Орындалу!Орындаушылар!Аяқталу!Қаржылан-!Қаржылан-
! !мерзiмi ! !түрi !дыру !дыру
! ! ! ! !көздерi !сомасы
--------------------------------------------------------------------------
1. Алматы қаласының 2001 ж. Алматы Алматы
коммуналдық 1 тоқсаны қалалық қаласы
меншiгiнiң Коммуналдық Әкiмiнiң
пайдаланылмайтын меншiктi шешiмi
объектiлерiн шағын басқару
кәсiпкерлiк департаментi,
субъектiлерiне жалға Алматы қалалық
немесе кейiннен Шағын бизнес
меншiкке тегiн беру департаментi
құқығымен сенiмдi
басқаруға беру
тәртiбiн әзiрлеу және
бекiту
2. Iрi, орта шағын 2002 ж. Алматы қалалық Тауарлар
кәсiпорындары Шағын бизнес өндiрiсi
арасындағы орныққан департаментi, мен
байланыстарды Аудан әкiмдерi, қызметтерге
қамсыздандыруға Алматы қалалық тапсырыстар
жәрдемдесу, қаланың бизнес-инкубатор орналастыру
орта және iрi
кәсiпорындары үшiн
шағын кәсiпкерлiк
субъектiлерiнiң
тауарлардың (жұмыстың,
қызметтiң) атаулы
өндiрiсiн ұйымдастыруы
бойынша жұмыстар
жүргiзу
3. Өнiмнiң басым Тұрақты Алматы қалалық Мем.
түрлерiн өндiру мен Шағын бизнес тапсырысты
жеткiзу үшiн шағын департаментi, орналастыру
кәсiпкерлiк Аудан әкiмдерi,
субъектiлерi арасында Алматы қаласы
мемлекеттiк тапсырысты Әкiмi
орналастыруға ықпал аппаратының
ету Экономика және
нарықтық
қатынастар
бөлiмi
4. Жаңа жұмыс Тұрақты Аудан әкiмдерi Жаңа Инвестор
орындарын қара өндiрiс қаражаты
отыра, жұмыс
iстейтiн
кәсiпорындар
негiзiнде жаңа
өндiрiстi (немесе
саласын өзгерту)
ұйымдастыруға
жәрдемдесу
5. Шағын Тұрақты Аудан әкiмдерi Мәлiмет
кәсiпорындарға
қондырғыларды
пайдалану
мүмкiндiгiн бере
отыра, iрi жұмыс
iстемейтiн
кәсiпорындарды
ықшамдау мен
жаңалау жолымен
өндiрiстiк
ғимараттарын
беруге жәрдемдесу
6. Шағын бизнес Тұрақты Алматы қалалық Мәлiмет
саласында Коммуналдық
өндiрiстiк меншiктi басқару
қызметтi ұйымдастыру департаментi,
үшiн пайдалану Аудан әкiмдерi
мақсатында қала
кәсiпорындарында
пайдаланылмайтын
кәсiпорындарды
анықтау
7. Әйелдер мен жастар Тұрақты Алматы қалалық Өндiрiстiк
кәсiпкерлiгiн Шағын бизнес ғимараттарды
дамыту үшiн Алматы департаментi, бөлу
қалалық бизнес- Алматы қалалық
инкубаторының бизнес-инкубатор
аумағында бөлiнетiн
өндiрiстiк алаңдардың
20% беру
8. Алматы қалалық 2001 ж. Алматы қалалық 3 жыл
Мәслихатына халық 2 тоқсаны Коммуналдық мерзiмге
зергерлiгiмен, меншiктi басқару жалдық
бiлiммен, департаментi, төлемнен
медицинамен және Алматы қалалық босату
дәрi-дәрмек Шағын бизнес туралы
өндiрiсiмен департаментi ұсыныс
шұғылданатын
қолөнершiлер мен
шаруашылық
субъектiлерiн
жалдық төлемнен
босату туралы
ұсыныс енгiзу
9. Бос өндiрiстiк 2001 ж. Алматы қалалық V тармақ
ғимараттарды Коммуналдық бойынша
жалға алу меншiктi басқару жалға
тәртiбiнiң департаментi, беру
рәсiмдерiн Алматы қалалық шарттары
жеңiлдету жөнiндегi Шағын бизнес туралы
ұсынысты әзiрлеу департаментi ұсыныс
10. Шағын 2001 ж. Алматы қалалық Алматы
кәсiпкерлiк 1 жарты- Шағын бизнес қаласы
субъектiлерiн жылдығы департаментi, Әкiмiнiң
кредиттеу кезiнде Алматы қалалық шешiмi
кепiлдiк Коммуналдық
қамсыздандыру үшiн меншiктi басқару
Алматы қ. департаментi
Коммуналдық меншiк
объектiлерiнен
кепiл қорын құру
11. Тұрғын үйлер 2001- Алматы қалалық Есеп
мен басқа 2002 жж. қызмет саласын
ғимараттардың талдау мен
бiрiншi қабатын бақылау
пайдалану есебiнен басқармасы
шағын кәсiпкерлiк
инфрақұрылымын
дамыту жөнiндегi
жұмысты жалғастыру
12. Сауда, қоғамдық 2001 ж. Алматы қалалық Аукционға
тамақтандыру мен 2 жарты- Жер ресурстарын қатысу
тұрмыстық қызмет жылдығы басқару комитетi
объектiлерiн салу
үшiн шағын бизнес
субъектiлерiне бос
жер учаскесiн беру
бойынша арнайы
аукцион өткiзудi
ұйымдастыру
13. Ауыл шаруашылық 2002 ж. Алматы қалалық Алматы
өнiмдерiн шығаруды 2 жарты- Жер ресурстарын қаласы
ұйымдастыру үшiн жылдығы басқару комитетi Әкiмiнiң
шағын кәсiпкерлiк шешiмi
субъектiлерiне
қосылған жердiң
бiр бөлiгiн беру
мәселесiн пысықтау
14. 2001-2002 жж. 2001 ж. Алматы қалалық Алматы
жекешелендiру 2 жарты- Коммуналдық қаласы
Бағдарламасына жылдығы меншiктi басқару Әкiмiнiң
шағын кәсiпкерлiк департаментi шешiмi
объектiлерiн беру
мүмкiндiгiн қарастыру
15. Шағын 2001- Аудан әкiмдерi, Көрмелер-
кәсiпорындар 2002 жж. Алматы қалалық жәрмеңкелер
өнiмдерiнiң Шағын бизнес
тақырыптық көрме- департаментi,
жәрмеңкесiн Кәсiпкерлер
ұйымдастыруға қауымдастығы
жәрдемдесу
III. Кәсiпкерлiктi қолдау инфрақұрылымын дамыту
--------------------------------------------------------------------------
N ! Шаралардың аталуы !Орындалу!Орындаушылар!Аяқталу!Қаржылан-!Қаржылан-
! !мерзiмi ! !түрi !дыру !дыру
! ! ! ! !көздерi !сомасы
--------------------------------------------------------------------------
1. Әртүрлi мәселелердi Тоқсанына Алматы қалалық Кәсiпкерлер
шешу және жеткiлiктi 1 рет Шағын бизнес күнi
қарым-қатынасқа қол департаментi,
жеткiзу үшiн Аудан әкiмдерi,
"Кәсiпкерлер күнiн" қалалық
ұйымдастыру және бөлiмшелер
өткiзу
2. Қалада шағын Тоқсан Қалалық Семинарлар,
кәсiпкерлiктi дамыту, сайын бөлiмшелер, конференциялар
кәсiпкерлер мен Аудан әкiмдерi,
қоғамдық ұйымдарды Алматы қалалық
нұсқаулықтармен Шағын бизнес
және талаптармен департаментi
таныстыру бойынша
жасалған қадамдарды
көрсетуге арналған
семинарларды,
дөңгелек стөлдердi,
конференцияларды
ұйымдастыру мен
өткiзу
3. Кәсiпкерлiктi Тұрақты Алматы қалалық Ұсыныс
дамыту мәселесi Шағын бизнес пен
бойынша қалалық департаментi, даярлауға
комиссиялардың қалалық қатысу
жұмысына Шағын бөлiмшелер
бизнес департаментi
өкiлдерiнiң белсендi
қатысуын қамсыздандыру
4. Кәсiпкерлер мен Жылына Алматы қалалық Конференция
қоғамдық 1 рет Шағын бизнес
ұйымдардың департаментi,
қатысуымен қала аудан әкiмдерi,
Әкiмiнiң қоғамдық ұйымдар
конференцияларын
ұйымдастыру мен
өткiзу
5. Алматы қаласында 1 Алматы қалалық Алматы
кәсiпкерлiктi реттен Шағын бизнес қаласы
дамыту мәселесi кем департаментi, Әкiмiнiң
жөнiндегi Қоғамдық- емес аудан әкiмдерi, шешiмi
сараптау кеңесiнiң қалалық
мәжiлiсiн өткiзу бөлiмшелер,
қоғамдық
ұйымдар
6. Алматы қалалық 2001- Алматы қалалық Шағын Қала 30 млн.
бизнес- 2002 жж.Шағын бизнес бизнестiң бюджетi теңге,
инкубаторының департаментi, өнеркәсiптiк оның
шегiнде құрылатын Алматы қалалық аймағы iшiнде
шағын бизнес-инкубатор, 2002 ж.-
кәсiпкерлiктiң Аудан әкiмдерi 30 млн.
өнеркәсiп теңге
аймақтары мен
кәсiпкерлiк
Инкубаторлар
желiсiн кеңейту
7. Кәсiпкерлiктi 2001- Алматы қалалық Оқу Қала 10 млн.
қолдау Орталығын 2002 жж. Шағын бизнес курстары бюджетi теңге,
дамытуға департаментi, оның
жәрдемдесу. Алматы қалалық iшiнде
Жаңадан бастаушы бизнес-инкубатор 2002 ж.-
кәсiпкерлер, 10 млн.
халықтың тұрмысы теңге
нашар жiктерi
(табысы аздар,
жастар, әйелдер
және т.б.) үшiн
курстар
ұйымдастыру
8. Халықаралық 2001 ж. Алматы қалалық Орталықты Инвесторлар
ынтымақтастық 2 жарты- Шағын бизнес құру қаражаты
және өзара жылдығы департаментi,
көмек Орталығын Алматы қалалық
құру бизнес-инкубатор
9. Арнайы 2002 ж. Алматы қалалық Технологиялық Инвесторлар
ақпараттық Шағын бизнес трансферт қаражаты
талдау және департаментi, орталығы
енгiзу Орталығы Алматы қалалық
ретiнде бизнес-инкубатор
технологиялық
трансферттер
Орталығын құруға
жәрдемдесу
10. Ғылыми- 2001- Алматы қалалық Технопарк Қалалық 2002 ж.-
технологиялық 2002 жж. Шағын бизнес тұжырымдамасы бюджет 12 млн.
парктi департаментi, (технополис), теңге
(технополистi) Алматы қалалық орналасатын
құру мәселесiн бизнес-инкубатор орынды анықтау
пысықтау
I кезең. ҒТП 2001 ж.
тұжырымдамасын 1 жарты-
әзiрлеу және жылдығы
бекiту.
Технопарктi құру
үшiн қажеттi
базаны зерттеу
мен таңдау
жөнiндегi
жұмыстарды
жүргiзу.
II кезең. 2002 ж. Бизнес-
Жобалық- соңына жоспар,
сметалық дейiн Жобалық-
құжаттаманы, сметалық
бизнес-жоспарды құжаттар
даярлау.
Қаржыландыру
көзiн анықтау.
Технопарк
(технополис)
аумағында
орналастыру үшiн
басым жобаларды
iрiктеу
11. Қала 2001 ж. Алматы қалалық Студент
кәсiпорындарында 1 жарты- Шағын бизнес жастар
жастарды оқытуды, жылдығы департаментi, Үйi
дағдылануға Алматы қалалық
жәрдемдесудi, бизнес-инкубатор
тәжiрибеден
өтуi мен жұмысқа
орналастыруды
ұйымдастыру
мақсатында
Студент жастар
үйiн ашуға
жәрдемдесу
12. Жастар бизнесiн ай Алматы қалалық Табиғи
дамыту сайын Шағын бизнес монополияларды
мониторингiн департаментi, реттеу,
жүргiзу. қалалық бәсекелестiктi
Қаланың бөлiмшелер, қорғау және
экономикалық аудан шағын бизнестi
жағдайына ықпал әкiмдерi қолдар жөнiндегi
ету, жұмыспен Агенттiктегi
қамту және т.б.; ақпарат
сондай-ақ шағын
кәсiпкерлiктi
дамыту мен
мемлекеттiк
қолдаудың
қалалық және
аудандық
бағдарламалардың
iске асуын талдау
IV. Шағын кәсiпкерлiктi дамытудың құқықтық
шарттарын жетiлдiру
--------------------------------------------------------------------------
N ! Шаралардың аталуы !Орындалу!Орындаушылар!Аяқталу!Қаржылан-!Қаржылан-
! !мерзiмi ! !түрi !дыру !дыру
! ! ! ! !көздерi !сомасы
--------------------------------------------------------------------------
1. Кәсiпкерлiк қызметке Тұрақты Алматы қалалық Ұсыныс
қатысты ҚР Шағын бизнес
заңнамасының бөлiмдерiне департаментi,
өзгерiс енгiзу жобасын қоғамдық ұйымдар
даярлау
2. "Шағын кәсiпкерлiк 2001 ж. Алматы қалалық Заң
инфрақұрылымын 1 жарты- Шағын бизнес жобасы
мемлекеттiк қолдау жылдығы департаментi,
туралы" ҚР заңының Алматы қалалық
жобасын әзiрлеу бизнес-инкубатор
3. Шағын кәсiпкерлiк Қажеттi- Алматы қалалық Ұсыныс
мәселесi бойынша лiкке Шағын бизнес
ҚР Үкiметi байланы- департаментi
жанындағы Комиссияға сты
ұсыныс әзiрлеу және Тұрақты
енгiзу
4. Шағын бизнестi Қажеттi- Алматы қалалық Шешiм
дамыту мәселелерi лiкке Шағын бизнес жобасы,
бойынша Алматы байла- департаментi, ережелер,
қаласы Әкiмi нысты қоғамдық- ұсыныстар
шешiмдерiнiң, Тұрақты сараптау кеңесi,
ережелерiнiң, қоғамдық
ұсыныстарының ұйымдар
жобаларын даярлау
5. Алматы қалалық Қажеттi- Алматы қалалық Ұсыныс
Мәслихатының лiкке Шағын бизнес
қарауына шағын байла- департаментi,
кәсiпкерлiктi нысты Қоғамдық-
дамыту жөнiнде Тұрақты сараптау кеңесi
ұсыныс даярлау
6. Кәсiпкерлiктi Тұрақты Алматы қалалық Кеңестер,
құқықтық қолдау Шағын бизнес ақпарат,
және құқықтарын департаментi, анықтамалық-
қорғау бойынша қалалық әдiстемелiк
насихаттық, түсiнiк бөлiмшелер, құралдар
жұмыстарын жүргiзу Аудан әкiмдерi
7. Коммуналдық 2001 ж. Табиғи монопо- Өзгерiс
қызметтер тарифiн I жарты- лияларды енгiзу
бекiту кезiнде жылдығы реттеу, туралы
коммуналдық бәсекелес. бұйрық
қызметтер (жылу, тiктi қорғау
су, э/энергия) және шағын
тұтынушылардың бизнестi қолдау
жекелеген (арнайы) жөнiндегi
санатына шағын Агенттiк
кәсiпкерлiк
субъектiлерiн
жатқызу жөнiнде
ұсыныстар әзiрлеу
және енгiзу
8. Қосылған 2001 ж. Табиғи монопо- Бұйрық
қуаттылық үшiн I жарты- лияларды
шағын кәсiпкерлiк жылдығы реттеу,
субъектiлерiнiң бәсекелес-
төлемiн жою тiктi қорғау
туралы ұсыныс және шағын
әзiрлеу бизнестi қолдау
жөнiндегi
Агенттiк
9. Алматы қаласы 2002 ж. Табиғи монопо- Ереже
шағын кәсiпкерлiк лияларды
кәсiпорындары реттеу,
субъектiлерiнен - бәсекелес-
табиғи тiктi қорғау
монополистерден және шағын
сатып алу үшiн бизнестi қолдау
тендер өткiзу жөнiндегi
туралы Ереженi Агенттiк
әзiрлеу
10. Шағын кәсiпкерлiк Тұрақты ҚалСЭБ ҚалСЭБ
субъектiлерiнiң бұйрығы
қалпына келтiру,
құрылыс жобаларын
орналастыру мен
iске асыруды,
сараптауды келiсу
кезiнде оңтайлы
жағдай жасау
11. Барлық 2001 ж. ҚалСЭБ Тексеру
құрылымдық жүргiзу
бөлiмшелердiң кестесi
жұмысында
кешендiлiк есебiнен
шағын кәсiпкерлiк
субъектiлерi
объектiлерi
тексерiсiнiң
санын азайту
12. Шағын кәсiпкерлiк Тұрақты Қалалық Өтiнiш
субъектiлерiнiң бөлiмшелер, иелерiне
шағымдар мен Аудан әкiмдерi, жауап
өтiнiштердiң Алматы қалалық
Қазақстан Шағын бизнес
Республикасының департаментi
заңнамасында
белгіленген
мерзімде қарауына
тұрақты бақылау
жасау
13. Көзбояушылықпен ай сайын ҚIIБ, Қала Шағын
шұғылданатын және прокуратурасы, бизнес
кәсiпкерлерге Аудан әкiмдерi бойынша
қатысты өзге қалалық
қылмыстық iс- алқадағы
әрекеттердi жасайтын баяндама
қылмыс топтарын
анықтау бойынша
арнайы жедел
сақтандыру шараларын
жүргiзу
V. Шағын кәсiпкерлiктi кадрлық, ғылыми-әдiстемелiк
және ақпараттық қамсыздандыру
--------------------------------------------------------------------------
N ! Шаралардың аталуы !Орындалу!Орындаушылар!Аяқталу!Қаржылан-!Қаржылан-
! !мерзiмi ! !түрi !дыру !дыру
! ! ! ! !көздерi !сомасы
--------------------------------------------------------------------------
1. Жұмыссыз азаматтарды 2001 ж. Бiлiм Алматы
даярлау мен қайта департаментi, қаласы
даярлауды жүргiзетiн Еңбек, Әкiмiнiң
бiлiм объектiлерiне жұмыспен шешiмi
материалдық-техникалық, қамту, халықты
оқу-әдiстемелiк әлеуметтiк
базаларына тексерiс қорғау
жүргiзу мақсатында департаментi,
сараптау комиссиясын Алматы қалалық
құру Шағын бизнес
департаментi
2. Жұмыстар санатындағы 2001- Еңбек, жұмыспен Мәлiмет
адамдарды кәсiпкерлiк 2002 қамту, халықты
қызмет әлiппесiне жж. әлеуметтiк
үйрету қорғау департаментi,
Аудан әкiмдерi
3. Сауда қоғамдық Тұрақты Алматы қалалық Кеңестер,
тамақтандыру, Шағын бизнес анықтамалық-
тұрмыстық қызмет департаментi, әдiстемелiк
жүргiзу тәртiптерi, Еңбек, жұмыспен құралдар,
санитарлық-гигиеналық қамту, халықты кiтапшалар,
нормалар мәселелерi әлеуметтiк стендтер
бойынша кәсiпкерлiкпен қорғау
шұғылданғысы департаментi,
келетiндерге ҚалСЭБ, Алматы
ақпараттық-түсiнiк қалалық қызметтер
және әдiстемелiк көрсету мен жұмысын
көмек көрсету үйлестiру басқармасы,
Алматы қалалық Салық
комитетi, Аудан
әкiмдерi
4. Кәсiпкерлер үшiн тоқсан Аудан әкiмдерi, Семинарлар
салық салу бойынша сайын Алматы қалалық
оқыту семинарларын Салық комитетi
өткiзу
5. Кәсiпкерлiкпен Тұрақты Алматы қалалық Оқыту
шұғылданғысы Шағын бизнес
келетiн әйелдер департаментi,
мен жастарды Алматы қалалық
оқытуға Алматы бизнес-инкубатор
қалалық Шағын
бизнес департаменті
бизнес-инкубатордың
желiсi бойынша оқудан
өтетiн адамдар
жалпы санынан 20%
резерв қарастыру
6. INTERNET желiсiнде 2001 ж. Алматы қалалық Мәлiметтердi
шағын бизнестi 2 жарты- Шағын бизнес тарату
дамытудың оң жылдығы департаментi,
тәжiрибесiн тарату Алматы қалалық
бойынша WEB беттердi бизнес-инкубатор
ашуға жәрдемдесу
7. Қалада шағын Тұрақты Алматы қалалық Жарияланымдар
бизнестi дамытуға Шағын бизнес
бағытталған барлық департаментi,
шешiмдердi, Алматы қалалық
ережелердi және "Новости и права"
т.б. бұқаралық заң журналы
ақпарат құралдарында
жариялауды
қамсыздандыру
8. Санитарлық-гигиеналық тоқсан ҚалСЭБ Семинарлар
заңнама, нормативтiк сайын циклi
техникалық құжаттар
бiлiмдер мен
сауаттылықты көтеру
мақсатында әртүрлi
қызмет салалары
басшылары үшiн
семинарлар циклiн
өткiзу
--------------------------------------------------------------------------
II-сайланған Алматы
қалалық Мәслихатының
VIII сессиясының төрағасы
II-сайланған Алматы
қалалық Мәслихатының
хатшысы
