"Микробиология, вирусология және паразитология зертханаларының құрылысына және жұмыс істеу жағдайына қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптар" санитарлық-эпидемиологиялық ережесі мен нормаларын бекіту туралы

Күшін жойған

Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау министрінің 2004 жылғы 21 қаңтардағы N 63 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2004 жылғы 3 ақпанда тіркелді. Тіркеу N 2692. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2010 жылғы 30 маусымдағы N 476 бұйрығымен

      Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2010.06.30 N 476 бұйрығымен.

      "Халықтың санитарлық-эпидемиологиялық салауаттылығы туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 7-бабына сәйкес бұйырамын:
      1. Қоса беріліп отырған "Микробиология, вирусология және паразитология зертханаларының құрылысына және жұмыс істеу жағдайына қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптар" санитарлық-эпидемиологиялық ережесі мен нормалары бекітілсін.
      2. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау бірінші вице-министрі, Бас мемлекеттік санитарлық дәрігері А.Белоногқа жүктелсін.
      3. Осы бұйрық Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін қолданысқа енгізіледі.

      Министр

Қазақстан Республикасы Денсаулық    
сақтау министрінің 2004 жылғы      
21 қаңтардағы Микробиология,      
вирусология және паразитология      
зертханаларының құрылысына және     
жұмыс істеу жағдайына қойылатын    
санитарлық-эпидемиологиялық       
талаптар" санитарлық-эпидемиологиялық
ережесі мен нормаларын бекіту туралы"
N 63 бұйрығымен бекітілген      

"Микробиологиялық, вирусологиялық және паразитологиялық
зертханаларда жұмыс істеу кезінде құрылысқа, техника
қауіпсіздігіне, өндірістік санитарияға, індетке қарсы
режимге қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптар"
санитарлық-эпидемиологиялық ережесі мен нормалары 1. Жалпы ережелер

      1. Осы санитарлық ереже мен нормалар (бұдан әрі - Санитарлық ереже) меншік нысанына қарамастан, қызметі бактериологиялық, вирусологиялық, серологиялық және паразитологиялық зерттеулер жүргізу жөніндегі зертхананы жобалаумен, құрылысын салумен, қайта қалпына келтірумен және жұмыс істеуімен байланысты жеке және заңды тұлғаларға арналған.

      2. Құрамында зертханалар бар ұйымдардың басшылары мен зертханалардың меңгерушілері осы Санитарлық ереже талаптарының сақталуын қамтамасыз етеді.

      3. Осы Санитарлық ережеде мынадай терминдер мен анықтамалар пайдаланылды:
      1) авариялық жағдай (бұдан әрі - авария) - зертханада биологиялық материалмен жұмыс істеу кезінде персоналдың жұқтыру мүмкіндігін тудыратын және инфекцияның нақты немесе ықтимал таралу қаупін төндіретін жағдай;
      2) антиген - қанда, лимфа мен тіндерде жасуша иммунитетінің элементтері мен антиденелердің (гуморалды иммунитет) пайда болуын туындататын организм үшін бөтен зат;
      3) антиденелер - организмде бөтен заттармен байналысқан кезде пайда болатын және олардың зиянды әрекеттерін бейтараптандыратын заттар;
      4) биологиялық агенттер (бұдан әрі - БА) - бактериялар, вирустар, риккетсиялар, таз құрттар, қарапайымдылар, микоплазмалар, гельминттер, биологиялық және өсімдік текті уыттар мен улар, сондай-ақ өзге де микроорганизмдер;
      5) биологиялық қауіпсіздік - жұмысшы персоналды, тұрғындар мен қоршаған ортаны патогенді биологиялық агенттердің әсерінен қорғауға бағытталған құралдар мен іс-шаралардың жүйесі;
      6) бокс - зарарсыздану жағдайында зерттеулер жүргізуге арналған арнайы үй-жай;
      7) виварий - кейіннен эксперименттер үшін жіберілетін зертхана жануарларының сан алуан түрлері ұсталатын және көбейетін ұйым бөлімшесі;
      8) вирусология зертханасы - биологиялық материал мен қоршаған орта объектілерінен вирустардың бөлінуі, антигендерді, антиденелерді анықтау және олардың қасиеттерін зерделеу жөніндегі зерттеуді орындаушы зертхана;
      9) диагностикум - зерттелетін материалда антигенді, антиденелерді, дезоксирибонукеинді (бұдан әрі - ДНК) мен рибонуклеинді (бұдан әрі - РНК) қышқылдарды анықтауға арналған препарат;
      10) "жұқпалы" аймақ - микроорганизмдерді жұқтырған немесе жұқтыруға күдікті материалды қабылдау мен зерттеуді жүргізілетін зертхана үй-жайы;
      11) сәйкестендіру - микроорганизмдердің белгілі бір түрге (үлгіге) тиістілігін айқындау;
      12) инсектарий - эксперименттік мақсаттар үшін қолданылатын жәндіктерді ұстауға, шығаруға немесе көбейтуге арналған ұйым бөлімшесі;
      13) қауіпсіздік кабинеті (бокс) - микроорганизмдермен зерттеу жүргізуге арналған арнайы тұмшалы құрылма;
      14) миркобиология зертханасы - биологиялық материал мен қоршаған орта объектілерінде миркоорганизмдерді анықтау және олардың қасиеттерін зерделеу жөніндегі зерттеуді орындаушы зертхана;
      15) паразитология зертханасы - биологиялық материал мен қоршаған орта объектілерінде гельминттер мен қарапайымдыларды анықтау және олардың қасиеттерін зерделеу жөніндегі зерттеуді орындаушы зертхана;
      16) патогенді биологиялық агенттер (бұдан әрі - ПБА) - бактериялар, вирустар, риккетсиялар, құрттар, қарапайымдылар, микоплазмалар, эндо- және экопаразиттер, биологиялық және өсімдік текті уыттар мен улар немесе құрамында олардың болуына күдікті материал, сондай-ақ аталған ПБА геномы фрагментін қамтитын және адам үшін қауіп төндіретін жаңа микроорганизмдер;
      17) құсықтар - құстар құсатын тағам қалдықтарынан тұратын фрагменттер;
      18) боксқа кіреберіс - бокстың алдындағы үй-жай;
      19) өндірістік зертхана - өндіріс процесінде өнімді зертханалық зерттеу мен сынақтан өткізуді жүзеге асыратын ұйымның зертханасы;
      20) серологиялық зерттеу - антигендер мен антиденелердің әсерін зерделейтін зерттеу;
      21) зарарсыздандыру - сан алуан заттар мен құралдардың микроорганизмдерден толық арылуы;
      22) жылу бөлмесі - жылу сақтайтын материалмен жабдықталған, белгіленген температураның тұрақтылығын қамтамасыз етуші бөлме;
      23) "шартты түрде таза" аймақ - зерттеулер өткізуге (қайнату, құю, ортаны зарарсыздандыру) дайындық жүргізілетін зертхана үй-жайы;
      24) "таза" аймақ - микроорганизмдерді жұқтырған немесе оған күдікті материал келіп түспейтін зертхана үй-жайы;
      25) штамм - мироорганизмнің таза өсіндісі.

2. Зертхана үй-жайларына және орналасуына қойылатын
санитарлық-эпидемиологиялық талаптар

      4. Зертхана аумақтары, ғимараттары қолданыстағы құрылыс ережелері мен нормаларының (бұдан әрі - СНмЕ) талаптарына сәйкес келуі және осы Санитарлық ереженің 1, 2, 3, 4-қосымшаларына сәйкес үй-жайлары мен алаңдары болуы тиіс.

      5. Зертхана ғимараттары жеке жер учаскесінде орналасуға тиісті. Жер учаскесінің аумағы қоршалған, таза болуы тиіс, онда зертхана жұмысына тікелей қатысы жоқ объектілердің орналасуына тыйым салынады.

      6. Зертханада су құбыры, кәріз, электр жабдығы, орталық жылу және ыстық сумен жабдықтау, желдету, механикалық желдеткіші бар бокстар болуға тиіс.

      7. Елді мекенде орталықтандырылған су құбыры мен кәріз болмаған жағдайда жергілікті су құбыры мен кәріз орнатылуға тиіс. Зертханалар қызметшілер қолын жууға арналған раковиналармен және ыдыс пен мүкәммалды жууға арналған раковинамен немесе ваннамен жабдықталуға тиіс.

      8. Тартпалы шкафтар желдеткіштерінің ажыратқыштары олардың қасында, шкафтардағы аспаптарды қосуға арналған розеткалар - сыртқы панелде, газ крандары - алдыңғы борттарда, штепселді розеткалар - тартпалы шкафтан тыс жұмыс үстелінің бүйірінде орналасуға тиіс.

      9. Зертханалық үй-жайлардағы ауа температурасы 18-21 0 С шекте болуға тиіс. Үшінші және төртінші климаттық аудандары үшін жазғы кезеңде ауаны салқындататын кондиционерлер орнатылады. Жұқтырылған материалмен жұмыс істеген кезде кондиционерді суыру қажет.

      10. Зертхана үй-жайлары табиғи және жасанды жарықтандырылуға тиіс. Люминесценттік микроскоппен жұмыс жүргізілетін бөлмеде, фото бөлмеде, душта, санитарлық торапта, қойма үй-жайларында табиғи жарықтандыру көзделмеуіне жол беріледі. Бокстардың терезе жақтаулары тығыздайтын төсемдерді қолдана отырып, орындалуға тиіс.

      11. Едендер, қабырғалар, төбелер тегіс, тез жуылатын, дезинфекциялық құралдар әрекетіне төзімді болуы тиіс, едендері тайғанақ болмауы керек. Зертхана үй-жайлары кеміргіштер мен жәндіктер кірмейтіндей болуы керек.

      12. Зертхананың екі кіреберісі болуы тиіс. Қызметшілер үшін кіреберісте санитарлық өткізгіш көзделеді.

      13. Зертхана күзет сигнализациясымен жабдықталуға тиісті. Зертхана бірінші қабатта орналасқан кезде барлық бөлмелердің терезесінде торша болуға тиіс. Жұқтыру блогының бокстары мен басқа да бөлмелерінің терезелері тас қылып жабылуға тиіс.

      14. Зертхана үй-жайларының жайғастыру жоспары "таза" және "жұқпалы" аймақтардың бір-бірімен қиылысуын көздемеуі тиіс. Үй-жайлар есіктеріне олардың мақсаты көрсетілген тақтайша ілінеді.

      15. Зертханада "таза" және "жұқпалы" аймақтар болуы керек. І-ІІ патогендік топтар микроорганизмдерін жұқтырған немесе жұқтыруға күдікті материалмен жұмыс жүргізілетін зертханалар мынадай үш аймаққа бөлінеді: "жұқпалы", "шартты түрде таза", "таза".

      16. Тіркеу орны мен сынамаларды қабылдауға арналған үй-жай зертханаға кіреберісте орналасуы керек. Зертханада материал алуға арналған пункт болған кезде персонал мен тексерілетін адамдар үшін бөлек дәретханалар қарастырылады.

      17. Өндірістік қажеттілікке қарай зертхана боксқа кіреберісі бар қызу бөлмесімен жабдықталады.

      18. Барлық бокстар шолушы (шыны есік немесе қабырғалары арқылы) болуы тиіс және олардың қол жууға арналған раковина (қолжуғыш), айна мен дезинфекциялық құрал бар ыдыс орнатылған бокс кіреберісі болуы керек. Авариялық дыбыс немесе жарық сигнализациясы бокстан қызметшілер ылғи болатын үй-жайға шығарылуы тиіс.

      19. Жұмыс орындарындағы немесе жабдықтың аралығының негізгі өткелінің ені шығыңқы құрылымды ескере отырып, кемінде 1,5 метр болуы тиіс.

      20. Дәліздерде өртке қарсы мүкәммал жинағы бар қалқан болады. Отпен немесе жарылатын реактивтермен және өртенуге қауіпті қыздырылатын аспаптармен жұмыс жүргізілетін үй-жайларда өрт сөндіргіштер болуы тиіс.

      21. Зертхана жиһазы ылғал мен дезинфекциялық құралдардың әсеріне төзімді, ашық түсті боялған болуы тиіс.

      22. Эпидемиологиялық жасақтардың, экспедициялардың уақытша зертханалары қауіпсіздік талаптары сақталғанда, сумен, электр қуатымен, жергілікті кәрізбен жеткілікті мөлшерде қамтамасыз етілгенде ыңғайланған ғимараттарда, үй-жайларда орналасуы мүмкін.

      23. Аумақта вивария болғанда оның және тұрғын үй мен қоғамдық ғимараттардың арасындағы арақашықтық кемінде 50 метр болуы керек.

3. І-ІV патогенді топтар микроорганизмдерімен жұмыс
істеуге қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптар

      24. Меншік нысанына қарамастан, әрбір зертхананың Қазақстан Республикасының заңнамасында белгілеген тәртіппен І-ІV патогенді топтар микроорганизмдерімен және гельминттермен жұмыс істеуге осы Санитарлық ережеге 5, 6-қосымшаларға сәйкес індетке қарсы (бұдан әрі - режимдік) комиссия берген рұқсаты болуға тиіс.

      25. Рұқсатты келесі микроорганизмдермен жұмыс жүргізуге мыналар:
      1) І-ІV патогенді топтармен және гельминттермен жұмыс істеуге ғылыми-зерттеу институттарына (ғылыми орталықтарға), республикалық ауруханалық ұйымдарға, республикалық санитарлық-эпидемиологиялық станцияларға, облыстық, қалалық (Алматы, Астана) санитарлық-эпидемиологиялық сараптама орталықтарына, обаға қарсы күрес станцияларына, сондай-ақ республикалық және облыстық мәні бар басқа да ведомстволарға - халықтың санитарлық-эпидемиологиялық салауаттылығы саласындағы уәкілетті органның орталық режимдік комиссиясы;
      2) ІІІ-ІV патогенді топтармен және гельминттермен жұмыс істеуге қалалар мен аудандардың аумақтарында орналасқан зертханаларға - облыстық мемлекеттік санитарлық-эпидемиологиялық қадағалау органының жанындағы тиісті режимдік комиссия.

      26. Режимдік комиссияның құрамына тиісті деңгейдегі санитарлық-эпидемиологиялық сараптама орталықтарының мамандары енгізілуі керек. І-ІV патогенді топтар микроорганизмдерімен және гельминттермен жұмыс істеуге рұқсат мыналардың негізінде 5 жыл мерзімге беріледі:
      1) зертхана сызбасы қоса, оның бейініне сәйкес режимдік комиссияның мамандары зертхананы тексеру актісінің;
      2) ұйымдар (орталықтар, зертханалар) басшыларының өтініші;
      3) орындалған зерттеу номенклатурасын, материалдық базасын, кадр құрамын және персоналды кәсіби даярлау көрсетілген түсіндірме жазба.

      27. Осы Санитарлық ережені бұзушылық анықталған кезде зертхана Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасында белгілеген тәртіппен І-ІV патогенді топтар микроорганизмдерімен және гельминттермен жұмыс істеуге рұқсаттан айырылады.

      28. І-ІV патогенді топтар қоздырғыштарын және гельминттерді жұқтырған немесе оларды жұқтыруға күдікті материалдармен жұмыс істеуге рұқсат берудің міндетті шарттары мыналар болып табылады:
      1) мамандардың жұмысқа қабылданар алдында алдын ала және мерзімдік медициналық қараудан өту;
      2) Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасында белгіленген тәртіппен алдын ала егулер алу.

      29. І-ІІ патогенді топтар қоздырғыштарын жұқтырған немесе оларды жұқтыруға күдікті биологиялық материалдармен жұмыс істеуге рұқсат берудің міндетті шарттары мыналар болып табылады:
      1) қызметкерлердің обаға қарсы жүйесінің кадрларына арналған мамандандыру курстарынан міндетті түрде өтуі;
      2) І-ІІ патогенді топтар қоздырғыштарын жұқтырған немесе оларды жұқтыруға күдікті материалдармен жұмыс істеу кезінде санитарлық-эпидемиологиялық талаптар мен техника қауіпсіздігін білуге, ұйым басшысының бұйрығымен ресімделетін мерзімдік (екі жылда кемінде бір рет) аттестациядан өтуі.

      30. Инженерлік-техникалық қызметкерлердің жеке қауіпсіздік шаралары жөніндегі негізгі ережелерді тапсырғаннан кейін ұйым басшысының өкімімен олардың үй-жайларға ылғи баруына рұқсат беріледі. Олар келген кезде зертханада жұқтырылған немесе жұқтыруға күдікті материалмен жұмыс тоқтатылады. Инженерлік-техникалық қызметкерлердің үй-жайларға баруы зертхана қызметкерлерінің біреуі онымен ілесуі арқылы жүзеге асырылады және арнайы журналда тіркеледі.

4. Зертханаларда жұмыс істеу кезіндегі
техника қауіпсіздігіне қойылатын талаптар

      31. Жұмысқа қабылданған кезде және одан әрі тоқсан сайын зертхананың барлық қызметкерлері үшін техника қауіпсіздігі бойынша нұсқамалық өткізілуге тиіс.

      32. Зертхана жабдығын пайдалану жөніндегі нұсқаулық жұмыс орындарында болуға тиісті. Зертханаларда тиісті нормативтік-техникалық құжаттамамен белгіленетін зерттеу сапасын бақылау жүйесінің талаптары орындалуға тиіс.

      33. Электр жабдығымен жұмыс істеген уақытта қорғаныш құралдары (диэлектр кілемшелері мен резеңке қолғаптар, оқшаулағыш тақтайшалары) қолданылуы тиіс.

      34. Зертхана үй-жайларында:
      1) жағылған заттар мен басқа да қыздыратын аспаптарды байқаусыз қалдыруға, жұмыс істемейтін крандары бар қыздырғыштармен жұмыс істеуге, олардың қасында жанатын заттарды ұстауға;
      2) жанып тұрған қыздырғыштар мен қосылған электр қыздыру аспаптарының жанында кездейсоқ төгілген жанатын сұйықтықтарды жинауға;
      3) жұмыс істемейтін желдеткішпен жұмыс жүргізуге;
      4) жұмыс уақытында қауіпсіздік боксының есігін ашуға тыйым салынады.

      35. Жұмыс басталар алдында қауіпсіздік бөлмесінде (бокста) тартпалы желдеткіштер қосылуға тиіс және материалды батыру кері қысыммен жүргізіледі.

      36. Тартпалы шкафтармен жұмыс істегенде тартпа саңылауының астына басын тосуға, тез қызатын сұйықтың қайнайтын немесе құйылған ыдыстың үстінен еңкеюге тыйым салынады.

      37. Зертханаларда:
      1) заттаңбалары жоқ реактивтерді сақтау мен қолдануға;
      2) улы, қатты әсер ететін, жарылғыш заттар мен ерітінділер қорын жұмыс орындарында және сөрелерде сақтауға;
      3) жұмыс үй-жайларында темекі тартуға, тамақты сақтауға және ішуге;
      4) арнайы киімсіз жұмыс істеуге;
      5) жылу құралдарында бір нәрсе кептіруге тыйым салынады.

      38. Қысыммен жұмыс істейтін ыдыстарды орнату, монтаждау, жөндеу және пайдалану Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасына сәйкес жүргізілуі тиіс. Ыдыстар мен баллондар таңбалануға және арнайы журналда тіркелуге тиіс.

      39. Қысымдағы баллондардағы газдалған заттармен жұмыс істеген кезде:
      1) оларды жұмыс үй-жайларында сақтауға;
      2) талап етілетін реттеусіз және баллонның құрылғымен қосылуын тексерусіз газды шығаруға;
      3) баллонның бұрандаларын тез ашуға;
      4) вентилді ашу кезінде вентиль штуцері өсінің бағыты бойынша редуктор алдында тұруға;
      5) таңбаланбаған баллондарды пайдалануға;
      6) оттегі бар баллон үшін "Оттегі" деген жазу жоқ редукторды қолдануға тыйым салынады.

      40. Жұмыс уақытында шкаф тартпаларының жармалары жабық, көтеріңкі жармалар - құрылғымен нығыздалуға тиіс болуы керек.

      41. Автоклавтар мен термостаттарды пайдаланған кезде мынадай талаптар орындалуы тиіс:
      1) егер онымен екі және одан көп қызметкер айналысса, автоклавта жұмыс істейтін адамға пломбыланған бактар мен басқа да жұқпалы материал бар ыдысты қолхат арқылы тапсыру;
      2) автоклав жұмысын бақылау журналын толтыру;
      3) термостатқа тез жанатын заттарды қоймау;
      4) реттейтін құрылғылардан сақтандырғыш қалпақтарын алмау.

      42. Тез жанатын сұйықтықтарды 100 0 С дейін су буында, 100 0 С астам - май буында қыздыру керек. Тез жанатын сұйықтықтар бар колбаны біртіндеп алдын ала қыздырмай ыстық суға салуға тыйым салынады.

      43. Спиртпен немесе тез жанатын сұйықтықтармен жұмыс істеген кезде жұмыс орнында авариялық жағдайда өртті тез сөндіру үшін тығыз мата болуы керек.

      44. Шыны аспаптармен жұмыс істеген кезде:
      1) шыны аспаптарды жинау немесе оның жекелеген бөліктерін каучук көмегімен қосу кезінде - қолды сүлгімен қорғаған; шыны түтікшелерді сындырған кезде түтікшені шыны кесінділерін тастайтын жерде ұстаған;
      2) каучук қызғанға дейін түтікшелер мен таяқшалардың басын ерітіп және сумен сулаған; түтікшелер мен таяқшалардың басын еріткен кезде арнайы ұстағыштарды қолданған;
      3) шыны түтікшелерді резеңке тығындарға немесе резеңке түтікшелерге қондырған кезде (аспапты жинау кезінде) шыны түтікшені сыртынан алдын ала сулаған және резеңке түтікшенің ішкі жақ шеттерін немесе саңылауларын сулы тығында, глицеринмен немесе вазелин майымен майлаған жөн. Түтікшелердің үшкір шеттері балқытылуға тиіс;
      4) шыны түтікшелерді немесе термометрлерді бұрғыланған тығынға қондырған кезде алақанымен емес, жанарынан ұстаған;
      5) қыздырылған ыдысты оны салқындатқаннан кейін тегіс тығынмен жабқан жөн.

      45. Сұйықтықтарды құйған кезде (құрамында жұқпалы аурулар қоздырғыштары бар сұйықтықтардан басқа) воронканы қолдану керек.

      46. Шыны аспаптар қызуы немесе оның сынуы мүмкін жұмысты жүргізген кезде тартпа шкафтарда тартпаларда, көзілдірікпен, қолғаппен және резеңке алжапқышпен орындалуы тиіс.

      47. Спирт, бензол, ацетон, бром, йод бар ыдыстар шыны тегіс тығынмен, сілтілері барлар - бұрандалы қақпақпен жабылуы тиіс.

      48. Зертханада дәрі қобдишасы, ботулин уыттарымен жұмыс істеген кезде - уытқа қарсы сарысу болуы тиіс.

5. Зертханаларда жұмыс істеу жағдайларына
(індетке қарсы режимге) қойылатын
санитарлық-эпидемиологиялық талаптар

      49. Құрамында жұқпалы аурулар қоздырғыштары бар сұйықтықтардың ерітінділері резеңке грушаның немесе автоматты пипетканың көмегімен алынуға тиіс. Сұйықты ауызбен алуға, шетінен бір пробиркадан екінші пробиркаға сұйық өсінділерді құюға тыйым салынады. Пайдаланар алдында ыдыс, пипетка, жабдық, шприцтер тұтастығы мен дұрыстығына тексерілуі тиіс. Бактериологиялық ілмектің иығы 6 сантиметрден аспауы керек.

      50. Жұқпалы материалды жеткізу және оны ұйымның (зертхананың) аумағындағы бір зертханадан екінші зертханаға тасымалдау пломбыланған металдан жасалған ыдыста (бакта, биксте) жүзеге асырылады. Материалды ашқан кезде банкалар мен пробиркалар дезинфекциялайтын ерітіндімен сүртілуге және металл кювет пен штативке қойылуы тиіс. Өсінділер себілген ыдыстағы конденсат бар суға қол тигізуге болмайды.

      51. Жұқпалы материалды сепкен кезде пробиркаларға, ыдыстарға, сауыттарға материалдың атауы, өсіндінің (анализдің) нөмірі, себу күні мен тіркеу нөмірі көрсетіле отырып жазу жазылады.

      52. Сероологиялық зерттеулер жүргізер алдында материал залалсыздандырылған болуы тиіс. Зерттеуді жедел жүргізу қажетіне қарай алдын ала залалсыздандырылмас бұрын әсерін қоюға болады. Мұндай жағдайда зерттеу кюветте, дезинфекциялық ерітіндіге малынған салфеткада жүргізіледі.
      53. Жұмыс аяқталғаннан кейін белгіленбеген жағындыларды, Петри ыдысын, пробиркалар мен жұқпалы материал бар басқа да ыдыстарды жұмыс үстелдерінде қалдыруға болмайды.

      54. Жұмыс басталғанға дейін зертхана үй-жайын ылғалды тәсілмен жинаған жөн. Үстелдер, аспаптар, жабдық, еден, терезе алды дезинфекциялық құралды қолдана отырып сүртіледі. Жұмыс барысында және ол аяқталғаннан кейін зертханада осы Санитарлық ережеге 7-қосымшаға сәйкес дезинфекциялау мен қуаттылығы 1 шаршы метрге 2,5 ватт қуаттылығымен 30-60 минут бойы бактерицидтік шаммен сәулелендіру жүргізіледі.

      55. Жұқпалы материалды сақтағаннан кейін тоңазытқыштарды жібіту оларды дезинфекциялаумен бірге жүргізіледі. Конденсацияланатын су залалсыздандыруға жатады.

      56. Жұмыс күнінің аяғында термостаттар, тоңазытқыштар, шкафтар, олар тұрған жұмыс бөлмесінің есіктері кілтке жабылады да пломбыланады.

      57. І-ІІ топтар қоздырғыштарымен жұмыс жүргізетін ұйымдардағы зертхана үй-жайлары тұмшаланады. "Жұқпалы" аймақ үй-жайлары шығаберісте жіңішке тазалағышы бар механикалық желдеткішпен жабдықталады.

      58. Жұқтырылған жануармен жұмыс жүргізілетін үй-жайдың кіреберісінде биіктігі 30 см табалдырығы, ал бактериологиялық бокстар, серологиялық және шұғыл зерттеуге арналған үй-жайларда - дезинфекциялық ерітіндіге батырылған кілемше болуы тиіс.

      59. І-ІІ патогенді топтар микрорганизмдер жұқтырылған материал жұққан жануарлар басқа жануарлардан бөлек тұруға тиіс.

      60. Мыналарға: диагностикадағы материалды зерттеу жүргізілетін үй-жайдағы тірі вакциналармен жұмыс істеуге; зертханада зерттелетін микроорганизмдер сезгіш дәрілік препараттар болмағанда вирулентті антибиотиктерге төзімді микрорганизмдермен эксперименттік жұмыс жүргізуге тыйым салынады.

      61. Жұқпалы блокты қоспағанда зертханалық үй-жайларда 4 үлгілік қорғаныш костюмімен жұмыс жүргізіледі. Саптың және мелиоздың қоздырғыштарымен жұмыс істеген кезде жұмыс істеуші адамдар резеңке қолғаппен, бактериологиялық зерттеулер кезінде - қосымша мақта-дәке маска мен қорғаушы көзілдірікте болуы тиіс.

      62. Аса қауіпті жұқпалы аурулар қоздырғыштарын жұқтыруға күдікті кез келген дала материалын (кеміргіштердің өліктері, экопаразиттер, індердің субстрат сынамалары) тұрғын палаткаларынан кемінде 20 мм қашықтықта, күн сәулесінен, сондай-ақ жауын-шашын мен жоғары қызу әсерінен қорғалған жабындыларда оны зертханаға жеткізген сәтке дейін уақытша сақтауға рұқсат етіледі.

      63. Дала материалын зертханаға жеткізу дала бригадасының немесе зертхананың көлігімен екі адам апару арқылы жүзеге асырылады.

      64. Жыртқыш құстардың құсықтары мен аңдардың экскременттерін талдау 1% формалин ерітіндісінде 12-18 сағаттай ұстағаннан кейін жүргізіледі.

      65. Жәндіктер мен кенелерді оларды себілу мүмкін емес арнайы үй-жайларда (инсектарийде) сауыттарда немесе банкілерде ұстайды. Бұрыннан бар инсектарийді толтыру үшін ұсталған бүргелерді қан сормаған жастары пайда болғанға дейін жекелеген банкаларда ұстайды.

      66. Буынаяқтылармен жұмыс істеу кезінде қолданылатын ыдысты қайнату арқылы дезинфекциялайды. Қалдықтарының үстіне дезинфекциялық ерітінді құяды немесе жағады, құрал-саймандарды қайнатады немесе отқа қақтайды. Бөзден жасалған қаптарды 30 минут ішінде сулы-сабынды ерітіндіде қайнату арқылы залалсыздандырады.

      67. Виварийлер мен инсектарийлердегі омыртқалылар мен буынаяқтылардың қозғалысын есепке алуды ауланған күні мен орнын, зерттеу мен карантин нәтижелерін көрсете отырып, арнайы нөмірленген және байланған журналда жүргізеді. Виварий мен инсектарий үй-жайлары жұмыс күні аяқталғанда мөрленіп жабылады.

      68. Омыртқалылар мен буынаяқтыларды виварийлер мен инсектарийлерден басқа ұйымдарға жіберу тек ұйым (зертхана) басшысының рұқсатымен ғана, бұл ретте тек таза виварийлерде туған аңдар қатарынан ғана мүмкін болады.

      69. Адамдардан, кеміргіштерден, экопаразиттерден алынған биологиялық материалдарды, қоршаған орта сынамаларын, жануарлардың жұқпаларын қабылдаумен және бастапқы өңдеумен байланысты барлық жұмыстар мен оларды зерттеу "жұқпалы" блокта жүргізілуге тиіс. Бактериологиялық зерттеу үшін зертхана жануарларының ағзаларының жұқпаларын, оларды союды, себуді дәрігер мен зертханашы осы Санитарлық ережеге 8-қосымшаға сәйкес 1-2 үлгідегі қорғаныш костюмімен жүргізеді. Жұқпалы бөлімшеде жұмыс аяқталғаннан кейін қорғаныш костюмдерін шешу және бокс кіреберісінде залалсыздандыру керек.

      70. Қызметкердің зертхана үй-жайынан қорғаныш киімімен шығуға, оны жұқпамен немесе жұқпаға күдікті материалмен жұмыс істеген кезеңде үй-жайдан шақыруға тыйым салынады.

      71. Ауысымды жұмыс істеу жағдайын сақтай отырып және зертханада кемінде екі адам (дәрігер мен зертханашы) қалған болса, ұйым басшысының рұқсатымен зерттеуді түнгі уақытта және жұмыс күні аяқталғаннан кейін жүргізуге болады.

      72. І патогенді топ қоздырғышын жұқтыруға күдікті материалмен жұмыс істейтін адамдардың жұмыс күнінің аяғында температурасын өлшеу мен арнайы журналда тіркеу жүргізіледі.

      73. Кептірілген микроорганизмдер бар ампулаларды ашу үстел үстіндегі бокстарда, дезинфекциялайтын ерітіндісі бар кюветтің үстінде жүргізіледі. Кесілетін ампуланың шеті дезинфекциялайтын ерітіндіге батырылған үш қабатты дәке салфеткамен жабылады да, пинцетпен бөлінеді. Ашылған ампула бір-екі минут бойы жабылған салфеткада қалуы тиіс, бұдан кейін салфетка дезинфекциялайтын ерітіндіге батырылады да, одан соң ампула зарарсыздандырылған тампонмен жабылады. Құрамындағылар толық ерігеннен кейін ампула бокстан алынуға тиіс.

      74. Күйдіргі микроорганизмдерімен жұмыс жүргізетін зертханаларда зерттеу ақталғаннан кейін зертхана үй-жайлары мен жабдықтарын жұқпаның себілуіне тексеру жүргізілуі тиіс.

      75. І-ІІ топтар микроорганизмдерін жұқтырған немесе жұқтыруға күдікті материалдан алынған жағындыларды кептіруге және қыздыру арқылы бекітуге тыйым салынады. Бекіту үшін 96 0 этил спирті, Никифоров қоспасы (96 0 этил спирті мен эфирге тең), метил спирті, құрамында күйдіргі микробы бар материалды зерттеу кезінде - 3% пергидроль ерітіндісі қосылған этил спирті қолданылады.

      76. Жұмыс аяқталғаннан кейін зерттелетін материалды тоңазытқыш термостатқа (темперетурасы 18-20 0 С) салған, үстелді дезинфекциялайтын ерітіндімен, қолды - 70 0 спиртпен өңдеген және мұқият жуған дұрыс. Қызметкер аз уақытқа бокстан шыққан кезде есіктер кілтпен жабылып, кілт зерттеу жүргізетін қызметкерде сақталады.

      77. Жұқпалы немесе жұқтыруға күдікті материалды бір бокстан екінші боксқа немесе автоклавқа тасымалдау металл бикстармен жүргізіледі. Өңделген материалды (кеміргіштердің өліктері, зертханалық жануарлар, ұядан алынған материалдар) залалсыздандырады да, кремациялау пешінде жағады. Кремациялау пеші болмаған кезде жұқпалы материал автоклавқа салынады, кейіннен оны тұрмыстық қалдықтар полигонында көмеді. Далалық жағдайларда материалды Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасында белгіленген тәртіппен жергілікті атқарушы органдардың арнайы рұқсатымен және санитарлық-эпидемиологиялық қорытынды бойынша химиялық залалсыздандыруға және шұңқырларға көмуге рұқсат етіледі.

      78. Зертхана үй-жайынан алынған қоқыс дезинфекциялайтын ерітіндіге батырумен, автоклавтаумен немесе жағумен залалсыздандырылады. Залалсыздандырылмаған сұйықтарды кәріз жүйесіне төгуге тыйым салынады.

      79. Зертханада тоқсан сайын желдеткіш жүйесі фильтрлерінің тиімділігін бақылау, ағын суларда дезинфектанттың шоғырлануын анықтау және оларды патогенді микрофлораға зерттеу жүргізілуге тиіс.

      80. Зерттеу нәтижелерін жазу шимай жазба беттерінде жүргізіледі, бокстан әкету алдында дезинфекцияланады.

6. Вирустармен жұмыс істеген кездегі талаптар

      81. Зертхананың "жұқпалы" аймағындағы боксталған үй-жайларда (биологиялық қауіпсіздік бокстары) мыналар жүргізіледі:
      1) жануарларды жұқтыру және сою;
      2) жұпалы жануарларды ұстау;
      3) центрифугалау, кептіру, дезинтеграциялау, аэрозолдардың ықтимал пайда болуына байланысты басқа да операциялар;
      4) жасушалар мен тауық эмбриондарын өсінділерін жұқтыру;
      5) суспензияларды дайындау;
      6) лиофилизирленген ПБА-мен жұмыс істеу;
      7) жинақтық штамдарды жүргізу жөніндегі жұмыс.

      82. Тірі вирустармен серологиялық зерттеу, бастапқы және қайта егілетін тіндер өсінділерінің сан алуан жүйелерін дайындау, клиникалық материалдарды бастапқы өңдеу биологиялық қорғаныш шкафтарында (кабинеттерінде) жүргізілуге тиіс.

      83. Қызметші бокста жұмыс істеген кезде мақта матадан тігілген пижамаларды, зарарсыздандырылған халаттарды, орамалдарды, маскаларды киюге тиіс. Жасуша жүйелерін культивациялау мен жұқпалы материалмен жұмыс істеу резеңке қолғаппен орындалуы тиіс.

      84. ПБА бар ыдыс көп қабатты дәке салфеткамен жабылған, дезинфекцияланатын ерітіндіге батырылған подносқа немесе табақшаға қойылады.

      85. Адамдар сарысуларын антигендердің табылуына зерттеуде немесе ІІ патогендік топтар қоздырғышына антиденелерді анықтауда мынадай шарттар сақталуы тиіс:
      1) жұмыс жекелеген үй-жайда жүргізіледі (бөлме, бокс);
      2) жұқпалы емес (құрамында тірі қоздырғыштар жоқ) антигендерді (диагностикум) пайдалану;
      3) центрифугалау арқылы қаннан сарысу бөлуді бокс үй-жайларында немесе биологиялық қорғаныш бокстарда жүргізу.

      86. І-ІІ патогендік топтар вирустарымен жұмыс барлық зерттеулер өзара хабарлайтын қауіпсіздік бокстар жүйесінде жүргізілетін арнайы зертханаларда жүргізілуге тиіс. "Жұқпалы" аймақтардың үй-жайларында есіктері автоматты түрде жабылатын өтпелі автоклав орнатылуы тиіс.

      87. "Жұқпалы" аймаққа кіру қорғаныш киімі киілетін душ немесе шлюзі бар санитарлық өткізгіш арқылы жүзеге асырылады. Шлюзда жұмыс істеген уақытта бактерицидтік шам қосылу тиіс.

      88. Шлюздерге кіретін есіктер өзі жабылатын және құлыптармен жабдықталған болуы тиіс. Жұмыс уақытында "жұқпалы" аймақ үй-жайларының есіктері жабық болуы керек. Бұл уақытта вирусологиялық боксқа кіруге және шығуға тыйым салынады. Басқа үй-жайлармен байланыс жасау үшін телефон немесе сөйлесу құрылғылары пайдаланылады.

      89. Биологиялық материалдарды сақтау төменгі температураға төзімді, тұмшаланған, жарылмайтын контейнерлерде жүзеге асырылуы тиіс, олар температурасы төмен шкафтарға немесе сұйық азот бар ыдысқа салынады.

      90. Биологиялық материалды технологиялық жүйелер мен қойма арасында тасымалдау тұмшаланып жабылатын, ылғал өтпейтін, залалсыздандырылатын контейнерлерде жүргізілуі тиіс.

      91. Вирусология зертханасының барлық қалдықтары, пайдаланылған душ суы залалсыздануы тиіс.

      92. Жұмыс кезінде қызметші 2 үлгілі обаға қарсы костюмді пайдаланады, тауық эмбриондарын, жануарларды, экопаразиттерді жұқтыру, биологиялық материалды центрифугалау және вакуумды кептіру 1 үлгілі қорғаныш костюмімен жүргізіледі. Жұмыс аяғында гигиеналық душ қабылдау керек.

      93. Кептірілген риккетсиялар өсінділері бар ампулаларды ашу, риккетсия биомассасын гмомгенизациялау үстел үстіндегі тартпалы бокста 2 үлгілік қорғаныш костюмімен жүзеге асырылады.

7. Терең микоздар қоздырғыштарымен
жұмыс істеген кездегі талаптар

      94. Мицелиалды фаза өсінділерімен әрекет жасау, құрттардың өмір сүргіштігінің барлық фазаларын зерделеу боксқа кіретін және одан шығатын ауаны тиімділігі жоғары зарарсыздандыру фильтрі арқылы сүзуді қамтитын сүзгіш-желдеткіш жүйесі бар тұмшалы бокста жүргізілуі тиіс.

      95. Жұмыс басталар алдында 15 минут бұрын бокста бактерицидтік шам мен бокстың тартпалы желдету жүйесі қосылады. Боксқа күш түскен кезде желдеткішті сөндіру керек. Егер жұмыс уақытында ауаны сору доғарылса, жұмыс дереу тоқтатылады. Тоқсанына кемінде бір рет бактериологиялық зерттеуді жүргізеді, фильтрдің жұмысын бақылауды айына бір рет жүргізеді.

      96. Бокста мицелиалды өсінділерді себуді физиологиялық ерітіндімен немесе сорпамен пробиркаға және матрацқа алдын ала енгізгеннен кейін жүргізеді. Өсінділер шайындысында сұйықтықты матрацқа ұзын инесі бар шприцпен пробирка арқылы енгізеді.

      97. Құрттардың мицелиалды фазасымен жұмыс істеген кезде себу бар агар пластинкаларын 5 тәулік бойы (спор пайда болғанға дейін) термостатта ұстайды, себулер бар матрацтарды, пробиркаларды бокстан тыс жерде ашпайды. Себулерді қарауды бокстарда мақта-дәке маскасы бар 4 үлгідегі костюммен жүргізеді. Құрттардың ашытқы фазасымен жұмысты бокста маскасы бар 3 үлгідегі костюммен, серологиялық зерттеуді - 4 үлгідегі костюммен жүргізеді.

      98. Құрттар суспензиясының жасуша элементтерін есептер алдында автоклавтайды немесе 10% дейін формалинді қосады да, 37 0 С температурада 2 сағат термостатта ұстайды.

      99. Антигендерді, вакциналарды алу үшін өсірілген құрттарды 30 минут бойы 0,5 атмосферада немесе түпкілікті шоғырлануы 0,5% дейін формалиндік қосумен автоклавтау арқылы залалсыздандырады.

8. Паразиттік аурулар қоздырғыштарымен
жұмыс істеген кездегі талаптар

      100. Құрамында ересек гельминттер мен ішек қарапайымдылар стробилдің, онкосферінің, қабыршақтарының, личинкаларының, ерекшеліктерінің болуына күдікті материал тығыз жабылатын қақпағы бар шыны немесе пластикалық ыдыста жеткізілуі тиіс.

      101. Гельминттердің, ішек қарапайымдыларының және қан паразиттарының болуына зерттеуді және әзрілеуді тартпалы шкафта жүргізеді. Байыту әдістерін қолдану арқылы зерттеуге арналған зертханалық ыдыс кюветтерде орнатылады. Зерттеу үшін дайындалған препараттар арнайы подностарға қойылу керек, жағындылар бар заттар шыныларына көлемі үлкен шыныларды салады.

      102. Зерттелетін материалмен, ыдыспен, жабдықпен жасалатын барлық әрекеттер резеңке қолғаппен жүргізіледі.

      103. Пайдаланылған пипеткалар, пробиркалар, капиллярлар, затты және жабынды шынылар дезинфекциялануға тиіс.

      104. Гельминттерді жұқтыруға күдікті материал жекелеген тоңазытқышта сақталуы тиіс, ол жұмыс күнінің аяғында мөрленеді.

9. I-IV патогенді топтар микроорганизмдерін
сақтау, тапсыру және тасымалдау тәртібі

      105. Барлық микробиология, вирусология және паразитология зертханаларында оларды тасымалдау кезінде жеке және қоғамдық қауіпсіздікті қамтамасыз етуге бағытталған, сондай-ақ оларды рұқсатсыз беруді және есепсіз сақтауды болдырмайтын микроорганизмдерді бірыңғай сақтау, тапсыру тәртібі орындалуы тиіс.

      106. Су құбырларына, тамақ объектілеріне, медициналық мақсаттағы өнімдерді өндіретін ұйымдарға қызмет көрсететін өндірістік зертханаларда I-IV патогенді топтар микроорганизмдерінің мұражайлық өсінділерінің болуына және оларды зерделеуге байланысты зерттеулер жүргізуге тыйым салынады.
      Бұл зертханаларға мемлекеттік санитарлық-эпидемиологиялық қызмет органының санитарлық-эпидемиологиялық қорытындысы бойынша өндіруге берілген нормативтік-техникалық құжаттамамен көзделген үлгілік микрорганизмдер өсінділерінің жинағына ие болуға рұқсат етіледі.

      107. Диагностикалық және өзге де зерттеулер кезінде олармен жұмыс істеуге рұқсаты болмаған зертханаларға бөлінген I-IV патогенді топтар микроорганизмдері режимдік комиссияның тиісті рұқсаты бар зертханаға берілуі тиіс.

      108. Халықтың санитарлық-эпидемиологиялық салауаттылығы саласындағы уәкілетті органның режимдік комиссиясының оған берген рұқсаты болған кезде, I-IV патогенді топтар микроорганизмдерімен жұмыс істеуге режимдік комиссия берген рұқсаты бар ұйымдардың, зертханалардың мұражайлық өсінділер жинағы болуы мүмкін.

      109. Бөлінген I-IV патогенді топтар микроорганизмдері ұйым, зертхана басшысының рұқсатымен жойылуы тиіс.

      110. Өндірістік және эталонды I-IV патогенді топтар микроорганизмдерін беру қолданыстағы заңнамада белгіленген тәртіппен жүзеге асырылуға тиіс.

      111. I-IV патогенді топтар микроорганизмдерін бөлу жөніндегі зерттеуді жүргізуші бөлімшелер олардың қозғалысын және сақтауды мынадай нысандар бойынша жүргізуге тиіс:
      1) осы Санитарлық ережеге 9-қосымшаға сәйкес зерттеу (сәйкестендіру) және сақтау үшін келіп түскен I-IV патогенді топтар микроорганизмдерін тіркеу журналы;
      2) осы Санитарлық ережеге 10-қосымшаға сәйкес бөлінген микроорганизмдер штамдарын тіркеу журналы;
      3) осы Санитарлық ережеге 11-қосымшаға сәйкес жинақтық микроорганизмдерді түгендеу журналы;
      4) осы Санитарлық ережеге 12-қосымшаға сәйкес патогенді биологиялық агенттер қозғалысын тіркеу журналы;
      5) осы Санитарлық ережеге 13-қосымшаға сәйкес патогенді биологиялық агенттерді тапсыру журналы;
      6) осы Санитарлық ережеге 14-қосымшаға сәйкес патогенді биологиялық агенттерді лиофилизациялау журналы;
      7) осы Санитарлық ережеге 15-қосымшаға сәйкес патогенді биологиялық агенттерді залалсыздандыру журналы.

      112. Жинақтық штамға берілген белгіні (нөмір, коды) оны берген кезде өзгертуге болмайды. Штам өлген (жойылған) жағдайда оның белгілерін жаңадан келіп түскен штамдарға беруге болмайды.

      113. Осы Санитарлық ережеге 16-қосымшаға сәйкес I-IV патогенді топтар микроорганизмдері штамдарын жою актімен ресімделуге тиіс.

      114. Барлық журналдар нөмірленуге, байлануға, мөрленуге және зертханада 3 жыл бойы сақталуға тиіс.

      115. Журналдағы жазулар басқа құжаттамаларға: жою, алу, тапсыру актісіне сәйкес келуі тиіс.

      116. Микроорганизмдер бар ыдыстардың айқын, шайылып кетпейтін жазуы немесе микрорганизмнің атауы, штамм нөмірі мен қайта себілген (лиофилизациялау) күні белгіленген заттаңбасы мықтылап желімделген болуы тиіс. Уыттар бар ыдыстар заттаңбасының оң жақ төменгі бұрышында қосымша қызыл түсті белгісі болуы тиіс.

      117. Жинақтағы I-IV патогенді топтар микроорганизмдері лиофилизирленген немесе тоңазытылған, тығыз немесе сұйық қоректік ортада, сондай-ақ ағзалардың суспензиялары мен консерванттағы тіндер түрінде сақталуға тиіс.

      118. Осы Санитарлық ережеге 17-қосымшаға сәйкес лиофилизирленген микроорганизмдер бар ампулаларды ашу актімен ресімделеді.

      119. Микроорганизмдер штамдары тоңазытқышта немесе жағылмайтын шкафта (сейфте) топ бойынша бөлек-бөлек сақталуға тиіс. Әр түрлі топтардағы микрорганизмдерді бірге ұстауға олар жабылатын қақпағы бар, сынбайтын ыдыстарда сақталған жағдайда жол беріледі. Ыдыстар мөрленеді, олардың сыртында немесе ішінде сақталатын микрорганизмдердің тізбесі мен саны бар тізілім болады.

      120. І-ІІ топтар миркоорганизмдерін бір бөлімшеден екінші бөлімшеге тапсыруды ұйым басшысының, ІІІ-IV топтарды - бөлімше басшылараның жазбаша рұқсаты бойынша осы Санитарлық ережеге 18-қосымшаға сәйкес жүзеге асырған жөн.

      121. І-ІІ топтар миркоорганизмдерін және ІІІ-IV топтар миркоорганизмдерінің жинақтық штамдарын беруді актімен және патогенді микроорганизмдерді беру журналында жазумен осы Санитарлық ережеге 19-қосымшаға сәйкес ресімдеу қажет.

      122. І-IV топтар миркроорганизмді бір ұйымнан екінші ұйымға тапсыру ұйым басшысының қолы қойылған, мөрі басылған ресми өтініш бойынша ғана жүргізілуге тиіс. Талап етілетін агенттерді белгілеу кезінде патогенді топтар бойынша адам үшін қабылданған патогенді микроорганизмдер жіктемесі пайдаланылады. Микрорганизмдерді алуға өтінімде тапсыру нөмірі мен күні көрсетіле отырып, микроорганизмдермен жұмыс істеуге рұқсат болуға сілтеме болуы тиіс. Тапсыру тек микроорганизмдерді беретін ұйым басшысының жазбаша рұқсатымен және акті жасалумен ғана (осы Санитарлық ережеге 20-қосымшаға сәйкес) жүргізіледі.

      123. І-IV топтар миркроорганизмдерін ұйымдар арасында тасымалдау почта байланысы немесе қолма-қол беру арқылы жүзеге асырылады. Микрорганизмдерді алу кезінде жеткізуші растығын және оның жеке басын куәландыратын құжатты ұсынуға тиіс. Жеткізуші микроорганизмдердің жеткізілуіне жауапты болып табылады.

      124. І-IІ топтар миркроорганизмдерін арнайы байланыс арқылы немесе биологиялық қауіпсіздік талаптарымен таныс екі жеткізуші жібереді, бұл ретте оның біреуінің осы патогендік топтар микроорганизмдерімен жұмыс істеуге рұқсаты болуы тиіс.

      125. І-IV топтар микроорганизмдерін тасымалдау кезінде барлық тексеру және бақылау түрлерін болдырмау мақсатында жеткізушіге анықтама мен оның құрамы көрсетіле отырып, осы Санитарлық ережеге 21-қосымшаға сәйкес ресми бланкідегі ұйымның жөнелтпе хаты берілуі тиіс. І-IІ топтар микроорганизмдері үшін қосымша екі данада қаттама актісі жасалады. Аталған құжаттардың бірінші даналарын микроорганизмдер бар қаттамаға салады. Құжаттардың көшірмелері жөнелтушіде қалады. Микроорганизмдерді алған ұйымдар қаттама мен онымен бірге микроорганизмдерді алуды растайтын хатты ашу актісін жасауға, оны берген ұйымға жіберуге тиіс.

      126. Жөнелтуші ұйым алушы ұйымның кез келген жедел байланысы түрімен микроорганизмнің жөнелтілген күні мен көліктің түрін хабарлауға тиіс.

      127. І-IV топтар микроорганизмдерін лиофизирлендірілген жағдайда немесе тығыз қоректік ортада жібереді. Құрамында микроорганизмдер бар уыттарды, вирустарды, ағзаларды, тіндер мен олардың суспензияларды консервіленген сұйықтықта немесе тоңазытылған күйде жіберуге рұқсат етіледі.

      128. Микроорганизмдерді тасымалдау тұмшаланған жабық ыдыстарда (дәнекерленген ампулалар, жанышталған сауыттар, қалың шыныдан жасалған түтікшелер немесе пластикалық материалдар, пробиркалар, жабдық тығындар мен тұмшаланған әр түрлі пластификаторлар). Ыдыстар лигнинмен немесе гигироскопиялық мақтамен оралады, металдан немесе пластмассадан жасалған (тек ІІІ-ІY топтар үшін) тығыз жабылатын немесе бұрандалы пеналға салынады. Пеналдағы ыдыс қаттамасында олардың орындары ауыспауға және тұтастығы бұзылмауға тиіс. Қаттамасы зақымдалған жағдайда дым тартатын материал мөлшері барлық сұйықты сору үшін жеткілікті болуы тиіс. Қатталған ыдыстары бар пеналдарды қағазға орайды және сургуч мөрмен мөрлейді.

      129. Жөнелтімнің мекен-жайы жазылған жағында "Қауіпті! Тасымалдау кезінде ашуға болмайды" деген жазу болуы керек.

      130. І-IV топтар микроорганизмдерін жұқтыруға күдікті тірі жануарлар мен буынаяқтыларды тасымалдауға тиісті аумақтағы мемлекеттік санитарлық-эпидемиологиялық қызмет органының санитарлық-эпидемиологиялық қорытындысы бойынша ғана рұқсат беріледі. І-IV топтар микроорганизмдерін жұқтырған тірі жануарлар мен буынаяқтыларды тасымалдауға тыйым салынады.

      131. Микроорганизмдерді тасымалдау кезінде авариялар, апаттар болған, жөнелтілім жоғалған немесе ұрланған жағдайда оқиға болған жерді қорғау, зардаптарын жою және іздестіруді ұйымдастыру жөніндегі шараларды қабылдау үшін Қазақстан Республикасының Ұлттық қауіпсіздік комитетіне, Қазақстан Республикасының ішкі істер министрлігіне, Қазақстан Республикасының Төтенше жағдайлар жөніндегі агенттігіне, мемлекеттік санитарлық-эпидемиологиялық қызмет органдарына дереу хабарлауға тиіс.

      132. Микроорганизмдер өсінділері, уыттар, улар Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасына сәйкес шет елге жіберілуі немесе алынуы мүмкін.

      133. Шет елден ПБА алған ұйымдар ол туралы Қазақстан Республикасының ұлттық микроорганизмдер жинақтарын хабардар етуге тиіс.

      134. Шетелдік іссапар кезінде микроорганизмдерді алушы адамдар оларды өз ұйымында келгеннен кейін тіркеуге міндетті.

      135. Жөнелтуші ұйымның басшысы қаттамалау және жіберілген жеріне дейін тасымалдау ережесі мен талаптарының сақталуы, сондай-ақ қолданыстағы халықаралық конвенциялар мен ережелерге сәйкес ПБА қаттамасының дұрыстығына және Халықаралық почтамт арқылы жөнелтілуіне жауапты болып табылады.

      136. Алушы мен жөнелтушінің мекен-жайы көрсетілген жәшіктің беті күлгін түсті заттаңбамен және "тез бұзылатын биологиялық зат", "Қауіпті: жөнелту кезінде ашуға болмайды, "Коммерциялық құндылығы жоқ", "Халықаралық почталық қауіпсіздік ережесіне сәйкес қатталған" (ағылшын тілінде) деген ерекше белгілермен жабдықталуы тиіс.

      137. Медициналық ұйымдар тек қана оларды алу мақсаты мен қажеттігін негіздей отырып, микрорганизмдердің түрін, үлгілік авторлық жинақ атауын көрсете келе, талаптарды жіберу арқылы ПБА-ны тірі өсінділер мұражайлары арқылы сұратуына болады.

10. Биологиялық материалдармен жұмыс істеген кезде
аварияларды жою кезіндегі іс-қимылдардың тәртібі

      138. І-ІІ патогендік топтар қоздырғыштарымен жұмыс жүргізетін әрбір ұйымның жанында оларда ауруға күдікті және аварияны болдыратын белгілердің табылу жағдайына қызметкерлерге арналған оқшаулағыштар болуы тиіс.

      139. Оқшаулағышта тіршілік айғақтары бойынша көмек көрсетуге (кардиологиялық, шокқа қарсы, антидоттар) арналған ерекше дәрілік препараттардың, дәрі-дәрмектер мен дезинфекциялық құралдардың негізгі және резервтік қоры болуға тиіс.

      140. Биологиялық материалдармен жұмыс істеген уақыттағы авариялар кезінде оны дереу тоқтатады да авариялық сигнализацияны қосады.

      141. Егер авария кезінде жұқпалы материал шашыратылған болса, бөлмеде болғандардың барлығы жұмыстарын доғарып, артынан есікті жауып, бокс кіреберісіне шығып, қолын, бетін, шырыштыларын дезинфекциялық ерітіндімен немесе спиртпен өңдеуі тиіс. Қорғаныш киімін (бас орамалдан немесе шлемнен бастап) дезинфекциялық ерітіндімен малып сулайды, оны алып, дезинфекциялық ерітіндіге салады немесе автоклавтау үшін бикске (бак) қояды. Көзіне, мұрнына қоздырғыштар сезгіш антибиотиктер тамызады, Авария болған жағдайда терең микоздар қоздырғыштарымен жұмыс істеген кезде көзі мен мұрнына 1% бор қышқылын, ауызы мен тамағына 70 0 этил спиртін тамызады.

      142. Ботулин уыттарымен авария болған кезде көзі мен аузын сумен және 1 миллилитрге 10 халықаралық бірлікке (бұдан әрі - МЕ/мл) дейін ерітілген уытқа қарсы сарысумен жуады. Ботулин уыттарының ашық тері қабаттарына түсуі кезінде оны сабынды сумен көбірек жуады.

      143. Егер авария белгісіз қоздырғышпен жұмыс істеу кезінде болса, әсері көп антибиотиктермен профилактикалық емдеу жүргізіледі.

      144. Егер авария кезінде биологиялық материал шашырамаса, биологиялық материалмен жанасқан орын мен жабдықтың үстін дезинфекциялық ерітіндіге малынған тампонмен сүртіледі. Қызметкер авария болған үй-жайдан шығады, қорғаныш киімді шешіп, дезинфекциялық ерітіндіге батырады. Дененің ашық тұрған бөлігі дезинфекциялық ерітіндімен немесе 70 0 спиртпен өңделеді.

      145. Егер авария қауіпсіздік боксында (кабинет) болса, жұмысты тоқтатып, материал түскен орынға дезинфекциялық ерітіндіге малынған салфетка басылады. Бокста (кабинетте) және үй-жайда 30 минут бактерицидтік шам қосылады, авариялық сигнализация қосылады, бокста дезинфекция жасалады. Авария және дезинфекциялау кезінде тартпалы желдеткіш қосылған күйде қалуға тиіс.

      146. Егер авария тері қабатының жарақатына немесе басқа да бұзылуларға байланысты болса:
      1) жұмысты тоқтатып, қолын дезинфекциялық ерітіндімен өңдейді, қолғабын шешеді де, дезинфекциялық ерітіндіге жарақаттан аққан қанды сығады, жарақат орнына 4-5 минутқа дезинфекциялық ерітіндіден немесе 70 0 этил спиртінен жасалған компресс қояды;
      2) күйдіргімен жұмыс істеген кезде жарақат орнын сабынды сумен мұқият жуады да, дезинфекциялық ерітіндіні қолданбай йод жағады;
      3) терең микоздар қоздырғыштарымен авария болған кезде, жарақат орнын тиісті дезинфекциялық ерітіндімен өңдейді, сабынды сумен жуады, йод жағады;
      4) І-ІІ топтар вирустарымен жұмыс істеген кезде қанды кептірілген зарарсыздандырылған салфеткаға сығады да, дезинфекциялық ерітіндіні қолданбай жараны йодпен өңдейді.

      147. Егер авария материалды тасымалдау кезінде болса (автоклавқа және бөлімшелер арасында), тасымалданатын ыдыстарды орындарында қалдырып, қызметші қауіпті аймақтан кетеді, болған оқиға туралы бөлімше басшысына хабарлайды. Аварияға жол берген адамдар санитарлық өңдеуден өтеді. Авария кезінде үй-жайды өңдеу 1-үлгілі обаға қарсы костюмде жүргізеді.

      148. І-IV патогенді топтар микроорганизмдерін зертханалық жұқтырудың барлық жағдайлары туралы ақпарат халықтың санитарлық-эпидемиологиялық салауаттылығы саласындағы уәкілетті органға дереу берілуі тиіс.

"Микробиология, вирусология және    
паразитология зертханаларының     
құрылысына және жұмыс істеу      
жағдайына қойылатын          
санитарлық-эпидемиологиялық талаптар"
санитарлық-эпидемиологиялық ережесі 
мен нормаларына 1-қосымша      

Патогендігі ІІ-ІV топтағы микроорганизмдермен
жұмыс жүргізетін микробиология зертханасы
үй-жайлары мен алаңдары

      1. Патогендігі 3-4 топтардың микроорганизмдерімен жұмыс жүргізетін микробиология зертханаларының мынадай үй-жайлары және алаңдары болуға тиіс (шаршы метр):
1) зертхана меңгерушісінің кабинеті  12
2) себу бөлмесі, кем дегенде 15      1 жұмыс орнына кем дегенде 5,
3) ішек жұқпаларына зерттеу бөлмесі  1 жұмыс орнына 6,
                                     бірақ кем дегенде 12,
4) фаготиптеуге арналған үй-жай      кем дегенде 12
5) тырысқаққа тексеруге арналған
   үй-жай кем дегенде                12

      2. Санитариялық бактериология бойынша зерттеу жүргізуге арналған үй-жайлар:
1) дәрігерлерге арналған             1 жұмыс орнына 6,
                                     бірақ кем дегенде 12,
2) зертханашыларға арналған          1 жұмыс орнына 6,
                                     бірақ кем дегенде 12,
3) кіреберісі бар бокс               кем дегенде 12

      3. Ауа арқылы берілетін жұқпаға зерттеу жүргізуге арналған үй-жай:
1) дәрігерлерге арналған             1 жұмыс орнына 6,
                                     бірақ кем дегенде 12,
2) зертханашыларға арналған          1 жұмыс орнына 6,
                                     бірақ кем дегенде 12,
3) кіреберісі бар бокс               кем дегенде 12
4) серологиялық зерттеу
   жүргізуге арналған үй-жай         кем дегенде 14
5) себу бөлмесі                      1 жұмыс орнына 5,
                                     бірақ кем дегенде 15
6) зарарсыздандыруға зерттеуге
   арналған кіреберісі бар бокс      кем дегенде 12
7) жуу бөлмесі (жуу машинасысыз)     кем дегенде 18
8) жуу бөлмесі (жуу машинасы         кем дегенде 36
   қолданылатын)
9) препараттар бөлмесі               1 жұмыс орнына 6,
                                     бірақ кем дегенде 12
10) зарарсыздандыру бөлмесі          2 зарарсыздандыру шкафына
                                     кем дегенде 15
    әрбір қосымша шкафқа             кем дегенде 5

      4. Қызу бөлмелері:
1) ішек жұқпаларына зерттеу бөлмесі  кем дегенде 6
2) санитариялық бактериология
   бойынша зерттеуге арналған үй-жай кем дегенде 6
3) 43 градус Цельсиядағы
   температуралық режимдегі үй-жай   кем дегенде 6

      5. Мұздату камерасы            кем дегенде 8

      6. 2 автоклавка арналған бөлме кем дегенде 15
         әрбір қосымша автоклавқа    кем дегенде 5

      7. Қоректендіру ортасын дайындайтын үй-жайлар:
1) қоректендіру ортасын қайнататын
   үй-жай                            кем дегенде 18
2) зарарсыздандырылмаған ортаны
   құюға арналған үй-жай             1 жұмыс орнына
                                     кем дегенде 4
3) ортаны бөліп құюға және бақылауға
   арналған                          кем дегенде 12-18
4) ортаны құюға арналған кіреберісі
   бар бокс бөлме                    1 жұмыс орнына
                                     кем дегенде 6

      8. Тоңазытқыштарға арналған
         үй-жайлар                   кем дегенде 12

      9. Энтомология үй-жайы         кем дегенде 12

      10. Гематология үй-жайы        1 жұмыс орнына 6,
                                     бірақ кем дегенде 18

      11. Гельминтологиялық зерттеуге
          арналған үй-жай            1 жұмыс орнына 9,
                                     кем дегенде 12

      12. Қоймалар:
1) зарарсыздандырылған зертхана
   ыдыстары                          кем дегенде 12
2) зарарсыздандырылмаған зертхана
   ыдыстары                          кем дегенде 12

      13. Анализдерді қабылдау
          пункті                     1 жұмыс орнына
                                     кем дегенде 6

      14. Қорытынды беретін пункт    кем дегенде 6

      15. Персоналға арналған санитарлық өткізгіш:
1) үй киімдеріне арналған киім ілгіш кем дегенде 0,4
2) 1 торға жуынатын себезгі          кем дегенде 1
3) арнайы жұмыс киіміне арналған
   киім ілгіш                        1 шкафқа 0,4,
                                     бірақ кем дегенде 6
4) дәретхана                         1 адамға
                                     кем дегенде 0,85

      16. Персонал бөлмесі           кем дегенде 8

      17. Сынамаларды алатын және қорытындыларын беретін үй-жай:
1) күту бөлмесі                      кем дегенде 12
2) тіркеу орны                       кем дегенде 8
3) үй-жай (унитаз және қол жуғыш)    кем дегенде 3

      18. Оқу бөлмесі                1 орынға 4,
                                     кем дегенде 30

      19. Жұмыс көлемі шамалы зертханаларда препараттар мен зарарсыздандыруды бір үй-жайда(18 шаршы метр), санитарлық бактериология және ауа арқылы берілетін жұқпалар бокстарын бір үй-жайда (6 шаршы метр) орналастыруға рұқсат етіледі. Үй-жайлардың жиынтығы оларда орындалатын зерттеулердің тізбесіне байланысты.

"Микробиология, вирусология және    
паразитология зертханаларының     
құрылысына және жұмыс істеу      
жағдайына қойылатын          
санитарлық-эпидемиологиялық талаптар"
санитарлық-эпидемиологиялық ережесі 
мен нормаларына 2-қосымша      

Патогендігі І-ІІ топтар микроорганизмдерімен
жұмыс жүргізетін микробиология зертханасының
үй-жайлары мен алаңдары

      1. "Таза" аймақта мынадай көлемді (шаршы метрмен) үй-жайлар қарастырылады:
1) сырт киімге арналған киім ілгіш   кем дегенде 18
2) жеке шкафтары бар қызметкерлердің
   жеке заттарын салуға арналған
   киім ілгіш                        1 шкафқа кем дегенде 0,4
3) зертхана меңгерушісінің кабинеті  кем дегенде 12
4) әкімшілік жұмыстарға, тамақ ішуге
   және дем алуға арналған бөлмелер  кем дегенде 12

      2. "Шартты түрдегі таза" аймақта мынадай көлемді (шаршы метрмен) үй-жайлар қарастырылады:
1) қоректену ортасын дайындап және
   құюға арналған боксы бар бөлме    кем дегенде 12
2) 2 автоклавқа арналған автоклав
   бөлмесі                           кем дегенде 15
3) препараттар-зарарсыздандыру       кем дегенде 18
4) жуу бөлмесі                       кем дегенде 18
5) қойма                             кем дегенде 12
6) дәретхана                         кем дегенде 6
      "Шартты түрдегі таза" аймақтағы үй-жайлар "таза" аймақ үй-жайларынан санитарлық өткізгіштер арқылы бөлінеді.

      3. "Жұқпалы" аймақта мынадай көлемді (шаршы метрмен) үй-жайлар қарастырылады:
1) 5-6 бокстар                       кем дегенде 9
   бокс кіреберісі                   кем дегенде 3
2) боксы бар серологиялық зертхана   кем дегенде 30
3) ауруды жедел анықтауға арналған
   үй-жай                            кем дегенде 12
4) 2 автоклавқа арналған автоклав
   бөлмесі                           кем дегенде 15

      4. "Жұқпалы блок"
1) материалды қабылдау, тіркеу,
   оны өңдеу                         кем дегенде 18
2) зоология-паразитология бөлмесі    кем дегенде 12
3) мынадай бөлмелерден тұратын
   жұқпаны жұқтырған жануарлармен
   жұмыс істеуге арналған блок:
   материалды қабылдау, алғашқы
   өңдеуден өткізу, жануарларға
   жұқтыру                           кем дегенде 48
4) қорғаныш костюмді киюге және шешуге арналған бөлме 6-дан

"Микробиология, вирусология және    
паразитология зертханаларының     
құрылысына және жұмыс істеу      
жағдайына қойылатын          
санитарлық-эпидемиологиялық талаптар"
санитарлық-эпидемиологиялық ережесі 
мен нормаларына 3-қосымша      

Патогендігі І-ІV топтағы вирустармен жұмыс жүргізетін
вирусологиялық зертхана үй-жайлары мен алаңдары

1. Вирусологиялық зертханада мынадай үй-жайлардың (шаршы метр)
   жиынтығы болуға тиіс:
1) бөлімше меңгерушісінің кабинеті   кем дегенде 12

2. Респираторлық вирустардың
   ұқсастығын анықтайтын үй-жайлар: 
1) рықты вирустармен жұқтырып және
   сойып көруге арналған кіре
   берісі бар бокс                   кем дегенде 12+5

3. Энтеральды вирустардың ұқсастығын анықтайтын үй-жайлар:
1) жасуша өсінділерін микроскоп
   арқылы қарауға арналған дәрігер.
   лер мен зертханашылар бөлмесі     кем дегенде 8
2) кіреберісі бар тіндер өсінділерін
   жұқтыруға арналған бокс           кем дегенде 12+5
3) эталонды штаммдармен жұмыс
   істеуге арналған кіреберісі бар
   бокс                              кем дегенде 12+5
4) санитариялық вирусологияға
   арналған кіреберісі бар бокс      кем дегенде 12+5

4. Тіндер өсінділерін дайындауға арналған үй-жай:
1) кіреберісі бар бокс               кем дегенде 12+5
2) вирусты гепатиттің
   қоздырғыштарымен жұмыс істеуге
   арналған кіреберісі бар бокс      кем дегенде 12+5

5. Ауруды жедел анықтайтын және
   люминесценттік бөлмелер           кем дегенде 10

6. Серологиялық зерттеуге
   арналған бөлме                    кем дегенде 10

7. 2 автоклавқа арналған автоклав
   бөлмесі                           кем дегенде 15

8. Жуынатын жер                      кем дегенде 12

9. Препараттар-зарарсыздандыру
   бөлмесі                           кем дегенде 6

10. Ыдыс, реактив, материалдар
    қоймасы                          кем дегенде 6

11. Анализдерді тіркеу, қабылдау,
    іріктеу және қорытындысын
    беру бөлмесі                     кем дегенде 8

12. Персонал бөлмесі                 кем дегенде 8

13. Персоналға арналған санитарлық өткізгіш:
1) үй киіміне арналған киім ілгіш    1 шкафқа 0,4
                                     бірақ кем дегенде 6
2) киім ауыстыруға арналған кабина   кем дегенде 2
3) 1 торға шаққандағы себізгі        кем дегенде 1
4) арнайы киімге арналған киімілгіш  0,4, бірақ 1 шкафқа
                                     кем дегенде 6

14. 1 унитазға шаққандағы дәретхана  кем дегенде 0,85

"Микробиология, вирусология және    
паразитология зертханаларының     
құрылысына және жұмыс істеу      
жағдайына қойылатын          
санитарлық-эпидемиологиялық талаптар"
санитарлық-эпидемиологиялық ережесі 
мен нормаларына 4-қосымша      

Паразитология зертханасы үй-жайлары мен алаңы

1. Паразитология зертханасында мынадай үй-жайлар болуға тиіс:
1) анализдерді тіркеу, қабылдау,
   қорытындысын беру үй-жайлар:       1 жұмыс орнына 6,
                                      бірақ кем дегенде 12
2) гельминтологиялық зерттеруге
   арналған үй-жайлар                 1 жұмыс орнына 9,
                                      кем дегенде 18
3) күту бөлмесі                       кем дегенде 12
4) серологиялық зерттеу үй-жайы       кем дегенде 12
5) ауруды жедел анықтауға
   арналған үй-жай                    кем дегенде 12
6) жуынатын бөлме                     кем дегенде 9
7) жұмыс киіміне арналған киімілгіш   1 шкафқа 0,4,
                                      бірақ кем дегенде 6
8) персонал бөлмесі                   кем дегенде 12
9) энтомологиялық зерттеу бөлмесі     кем дегенде 12
10) қойма                             кем дегенде 6
11) үй киімдеріне арналған киімілгіш  1 шкафқа 0,4,
                                      бірақ кем дегенде 6
12) дәретхана                         кем дегенде 4

2. Паразитология зертханасы микробиология зертханасының құрамына енген жағдайда анализдерді қабылдауға, тіркеуге және қорытынды беруге арналған үй-жайлар мен күту бөлмесі микробиология зертханасының сондай үй-жайларымен бірігіп орналасуына рұқсат етіледі.

"Микробиология, вирусология және    
паразитология зертханаларының     
құрылысына және жұмыс істеу      
жағдайына қойылатын          
санитарлық-эпидемиологиялық талаптар"
санитарлық-эпидемиологиялық ережесі 
мен нормаларына 5-қосымша      

Патогенді топтар бойынша адам үшін патогенді
микроорганизмдердің жіктемесі

__________________________________________________________________
N  |        Микрорганизмдердің     | Аталған микроорганизмдерден
    |               атауы           |       туындайтын аурулар
__________________________________________________________________
               Бактериялар

                 І топ
1.   Yersіnіa pestіs                 Оба

                ІІ топ
1.   Bacіllus anthracіs              Күйдіргі
2.   Brucella abortus                Бруцеллез
     Brucella melіtensіs
     Brucella suіs
3.   Francіsella tularensіs          Туляремия
4.   Legіonella pneumophіla          Легионеллез
5.   Pseudomonas malleі              Сап
6.   Pseudomonas pseudomalleі        Мелиоидоз
7.   Vіbrіo cholerae 01 токсигенді   Тырысқақ
     Vіbrіo cholerae non 01
     токсигенді

                 ІІІ топ
1.   Bordetella pertussіs            Көкжөтел
2.   Borrelіa recurrentіa            Соқпа сүзек
3.   Campylobacter fetus             Абсцесс, септицемия
4.   Campylobacter jejunі            Энтерит, холецистит, септицемия
5.   Clostrіdіum botulіnum           Ботулизм
6.   Clostrіdіum tetanі              Сіреспе
7.   Corynebacterіum dіphtherіae     Дифтерия
8.   Eryaіpelothrіx rhusіopathіae    Эризипелоид
9.   Helіcobacter pylorі             Гастрит, асқазан және
                                     ұлтабардың ойық жара ауруы
10.  Leptospіra іnterrogans          Лептоспироз
11.  Lіsterіa monocytogenes          Листериоз
12.  Mycobacterіum leprae            Алапес
13.  Mycobacterіum tuberculosіs      Туберкулез
     Mycobacterіum bovіs
     Mycobacterіum avіum
14.  Neіsserіa gonorrhoeae           Гонорея
15.  Neіsserіa menіngіtіdіs          Менингит
16.  Nocardіa asteroіds              Нокардиоз
17.  Pasterella multocіda,           Пастереллез
     haemolytіca
18.  Proactіnomyces іsraelіі         Актиномикоз
19.  Salmonella paratyphі A          А қылауы
20.  Salmonella paratyphі B          В қылауы
21.  Salmonella typhі                Іш сүзегі
22.  Shіgella spp.                   Дизентерия
23.  Treponema pallіdum              Сифилис
24.  Yersіnіa pseudotuberculosіs     Жалған туберкулез
25.  Vіbrіo cholerae 01 не           Диарея
     токсигенный
26.  Vіbrіo cholerae non 01 не       Диарея, жарақат жұқпалары,
     токсигенный                     септицемия және басқалары

              ІV топ
1.   Aerobacter aerogenes            Энтерит
2.   Bacіllus cereus                 Тамақ уытты жұқпалары
3.   Bacteroіdes spp                 Өкпенің абсцесі, бактериемия
4.   Borrelіa spp.                   Кене спирохетозы
5.   Bordetella bronchіseptіca       Бронхосептикоздар
     Bordetella parapertussіs        Көкжөтел тәрізді аурулар
6.   Campylobacter spp               Гастроэнтерит, гингивит,
                                     периодонтит
7.   Cіtrobacter spp                 Жергілікті қабынуы процестері,
                                     тамақ уытты жұқпалары
8.   CІostrіdіum perfrіngens,        Газды гангрена
     CІostrіdіum novyі,
     CІostrіdіum septіcum,
     CІostrіdіum hіatolytіcum,
     CІostrіdіum bіfermentans.
9.   Escherіchіa colі                Энтерит
10.  Eubacterіum endocardіtіdіs      Сепсистік эндокардит
11.  Eubacterіum lentumEubacterіum   Қайталама сепсис, абсцестер
     ventrіcosum
12.  Flavobacterіum menіngo-septіcum Менингит, септицемия
13.  Haemophіlus іnfluenza           Менингит, пневмония, ларингит
14.  Hafhіa alveі                    Холецистит, цистит
15.  Klebsіella ozaenae              Озена
16.  Klebsіella pneumonіae           Пневмония
17.  Klebsіella phіnoscleromatіs     риносклерома
18.  Mycobacterіum spp.              Микобактериоздар
     Mycobacterіum photochromogens
     Mycobacterіum scotochromogens
     Mycobacterіum nonphotochromogens
     Mycobacterіum rapіd growers
19.  Mіcoplasma homіnіs 1            Жергілікті қабынуы процестері,
     Mіcoplasma homіnіs 2            пневмония
     Mіcoplasma pneumonіae
20.  Propіonіbacterіum avіdum        Сепсис, абсцестер
21.  Proteus spp.                    Тамақ уытты жұқпасы, сепсис,
                                     жергілікті қабыну процестері
22.  Pseudomonas aerugіnosa          Сепсис, жергілікті қабыну
                                     процестері
23.  Salmonella spp.                 Сальмонеллез
24.  Serratіa marcescens             Сепсис, жергілікті қабынуы
                                     процестері
25.  Staphylococcus spp.             Тамақ уытты жұқпалары,
                                     септициемия, пневмония
26.  Streptococcus spp               Пневмония, тонзиллит,
                                     полиартрит, септицемия
27.  Vіbrіo sрр.,                    Диарея, тамақ уытты жұқпалары,
     Vіbrіo parahaemolytіcus,        жара жұқпасы, септицемия және
     Vіbrіo mіmіcus,                 басқалар
     Vіbrіo fluvіales,
     Vіbrіo vulnіfіcus,
     Vіbrіo algіnolytіcus
28.  Yersіnіa enterocolіtіca         Энтерит, колит
29.  Actіnomyces albus               Актиномикоз

                        Риккетсиялар
                          ІІ топ
1.   Rіckettsіa prowazekіі           Эпидемиялық бөртпе сүзек,
                                     Брилл ауруы
2.   Rіckettsіa typhі                Егеуқұйрық бөртпе сүзек
3.   Rіckettsіa rіckettsіі           Тасты таулардың көгала безгегі
4.   Rіckettsіa tsutsugamushі        Цуцугамуши безгегі
5.   Coxіella burnetіі               Коксиеллез (Ку безгегі)

                          ІІІ топ
1.   Rіckettsіa sіbіrіca             Солтүстік Азия кене бөртпе
                                     сүзегі
2.   Rіckettsіa conorіі              Жерорта теңізі ала қызбасы
3.   Rіckettsіa sharonі              Израиль қызбасы
4.   Rіckettsіa sp. Now?             Астрахань қызбасы
5.   Rіckettsіa acarі                Везикулезді риккетсиоз
6.   Rіckettsіa australіs            Солтүстік Квинсленд кене
                                     бөртпе сүзегі
7.   Rіckettsіa japonіca             Жапон ала қызбасы
8.   Rіckettsіa sp. Now              Африка қызбасы
9.   Rіckettsіa sp. now?             штамм "ТТТ" Тайланд кене
                                     риккетсиозы

      Эрлихии (Rіckettsіaceae тұқымдас ішіндегі Ehrlіchіae тобы)
                                ІІІ топ
1.   Ehrlіchіa sennetsu              Сеннетсу ауруы
2.   Ehrlіchіa canіs                 Аурудың аты жоқ
3.   Ehrlіchіa chaffeensіs           Аурудың аты жоқ

                           Таз құрттар
                            ІІ топ
1.   Blastomyces brasіlіensіs,       Бластомикоз
     dermatіtіdіs
2.   Coccіdіoіdes іmmіtіs            Кокцидиоидоз
3.   Hіstoplasma capsulatum          Гистоплазмоз

                           ІІІ топ
1.   Aspergіllus flavus              Аспергиллез
     Aspergіllus fumіgatus
2.   Candіda albіcana                Кандидоз
3.   Cryptococcus neoformans         Криптококкоз

                         ІV топ
1.   Absіdіa corymbіfera             Мукороз
2.   Aspergіllus nіger, nіdulans     Аспергиллез
3.   Candіda brumptіі,               Кандидоз
     Candіda cruseі,
     Candіda іntermedіa,
     Candіda pseudotropіcalіs,
     Candіda tropіcalіs,
     Candіda guіllermondіі
4.   Cephalosporіum acremonіum,      Цефалоспориоз
     cіnnabarіum
5.   Epіdermophyton floccosum        Эпидермофитии
6.   Geotrіchum candіdum             Геотрихоз
7.   Mіcrosporum spp.                Микроспория
8.   Mucor musedo                    Мукороз
9.   Penіcіllіum crustosum,          Пенициллиоз
     luteo-vіrіde, notatum
10.  Pіtyrosporum orbіculare         Түрлі түсті теміреткі
11.  Rhіzopus nіgrіcans              Мукороз
12.  Trіchophyton spp.               Қабатты мукоз
13.  Trіchosporon cerebrіforme       Түйінді трихоспория

                      Қарапайымдылар
                          ІІІ топ
1.   Leіshmanіa donovanі             Висцериялы лейшманиоз
2.   Plasmodіum vіvax,               Безгек
     falcіparum, malarіae
3.   Trіchomonas vagіnalіs           Несеп-жыныс трихомониазы

                          ІV топ
1.   Acanthamoeba culbertsonі, spp   Менингоэнцефалит
2.   Babesіa caucasіca               Бабезиоз
3.   Balantіdіum colі                Балантидиоз
4.   Entamoeba hystolytіca           Амебиаз
5.   Іsospora bellі Lamblіa          Энтерит
     іntestіnalіs
6.   Naeglerіa spp.                  Менингоэнцефалит
7.   Pent, atrіchomonas homіnіs      Колит
8.   Leіshmanіa major, tropіca       Тері лейшманиозы
9.   Toxoplasma gondіі               Токсоплазмоз

                          Вирустар
                           І топ
1.   Fіlovіrіdae:                    Геморрагиялық қызба
     Марбург және Эбола вирустары
2.   Arenavіrіdae:                   Геморрагиялық қызба
     Ласса, Хунин және Мачупо
     вирустары
3.   Poxvіrіdae:                     Адамның табиғи шешегі
     Шешек вирусы
4.   Herpesvіrіdae маймылдың В       Созылмалы энцефалиттер,
     вирусы                          энцефалопатиялар

                            ІІ топ
1.   Togavіrіdae                     Маса энцефалиттері
     Жылқы                           энцефаломиелиттері,
     энцефаломиелитінің вирусы       энцефаломенингиттері
     (Венесуэла ВЖЭВ, шығыс ШЖЭ,
     батыс БЖЭ); Семлики, Чикунгунья,
     О, Ньонг-Ньонг, Карельдік,
     Синдбис, Росс, Майяро, Мукамбо
     өзендеріндегі қызба вирустары
2.   Flavіvіrіdae:                   энцефалиттері
     Кене энцефалиті вирустарының    энцефаломиелиттері
     жиынтығы Кене энцефалиті (КЭ),
     Алма-Арасан, Апон, Лангат,
     Негиши, Повассан, Шотландтық
     қой энцефаломиелиті,            Геморрагиялық қызба
     Киассанур
     орманының ауруы, Омбы көгала    Қызба аурулары
     безгегі (ОКБ)
     Жапон энцефалиті
     вирусының жиынтығы              Қызба аурулары
     (ЖЭ), Батыс Ниль, Ильеус,
     Росио, Сент-Луис, Усуту
     энцефалиттері, Муррея
     Карши, Кунжин, Сепик,
     Вессельсборн алқабындағы
     энцефалиттер                    Қызба аурулары
     Сары қызба вирусы               Парентеральды гепатит,
     С гепатитінің вирусы            бауырдың гепатоцелюлярлы
                                     карциномасы
3.   Bunyavіrіdae,
     Bunyavіrus тұқымдастығы:
     Калифорниялық, Ла-Кросс,        Энцефалит,
     Джеймстаун-каньонының,          энцефаломиелит,
     Зай-цев-Беляков, Инко,          менингоэнцефалит,
     Тягиня энцефалиттерінің         менингитті белгісі мен
     жиынтығы,                       артириті бар қызба аурулары
     Апеу, Мадрид, Орибона,          Қызба аурулары
     Осса, Рестан ж.б.               Миозиттер және артриттер
     С-вирусының жиынтығы
     Phlebovіrus түріндегі:          Артриті және миозиті бар
     Сицилия, Неаполь,               энцефалиттер мен қызба
     Рифт-валли, Тосканда ж.б.       аурулары
     шыбын-шіркейлерден
     болатын безгек вирустері
     Naіrovіrus түріндегі:           Геморрагиялық қызба
     Қырым көгала безгегінің
     Конго вирусы;
     Найроби, Ганджам                Менингит белгісі бар қызба
     қойларының аурулары;            Энцефалит
     Дугбе                           Бүйрек ауруы белгісі бар
     Hantavіrus түріндегі:           геморрагиялық қызба (БСКБ)
     Хантаан, Сеул вирустері
     Пуумала ж.б.
4.   Reovіrіdae,                     Менингит белгісі және артриті
     Orbіvіrus түріндегі:            бар қызба
     Кемерово, Колорадтық кене
     безгегінің, Көктілді
     қойлардың, Чангвинола,
     Орунго ж.б. вирустері
5.   Rhabdovіrіdae,
     Lyssavіrus түріндегі:           Құтырма
     көше құтырмасының, жабайы,
     Лагос-бат вирусы                Жалған құтырма және
                                     энцефалопатия
6.   Pіcomavіrіdae,
     Aphto vіrus түріндегі:          Аусыл
     Аусыл вирусы
7.   Arenavіrіdae:                   Астенинді менингиттер және
     Лимфоцитарлық хориоменингит,    менингоэнцефалиттер
     Токарибе, Пичинде вирустары
8.   Hepadnavіrіdae:                 Парентералды гепатиттер
     В және Д (Дельта)
     гепатиттерінің вирустары
9.   Retrovіrіdae: адам              ЖҚТБ
     иммунитетінің
     жетіспеушілігін тудыратын
     вирус (АИЖТВ-1, АИЖТВ-2)        Т - адамның жасуша лейкозы
     Адамның Т-клеткалық
     лейкозының вирусы (НТ1у)

10.  Unconventіonal agents:          Крейцфельд-Якоба, Куру,
     Баяу нейрожұқпалы аурулардың    Скрепи, амиотрофиялық
     қоздырғыштары                   лейкоспонгиозлды аурулары,
                                     оливопонтоцеребралды сему,
                                     Герстманн-Стра-Усслер
                                     Шейнкердің белгілері

                         ІІІ топ
1.   Orthomyxovіrіdae:               Тұмау
     А, В және С тұмауының
     вирустары
2.   Pіcomavіrіdae:
     Enterovіrus түріндегі: сал, А   Полиомелит
     және Е гепатиттерінің
     жабайы штаммдары                Энтералды гепатит
     Жіті геморрагиялық              Геморрагиялық коньюктивит
     конъюктивит вирусы (АНС)
3.   Herpesvіrіdae:                  Қарапайым ұшық
     І және ІІ үлгідегі              Жел шешек, белдемелі ұшықты
     қарапайым ұшық вирусы,          теміреткі,
     зостор-қызылшаның               Адамның В-лимфоциттерінің
     герпевирустары                  зақымдануы, туа біткен
     6 үлгідегі ұшық (HBlv-HHv 6)    экзан-тема
     цитомегалия вирусы              Цитомегалия
     Эпштейн-Барр вирусы             Жұқпалы мононуклеоз,
                                     Беркит лимфомасы,
                                     назофарингеалды карцинома

                          ІV топ
1.   Adenovіrіdae: барлық түрдегі    ТӨВЖ, пневмония,
     аденовирустар                   конъюнктивиттер
2.   Reovіrіdae,                     - риниттер, гастроэнтериттер
     Reovіrus түріндегі:
     адамдардың ретровирусы,
     Rotavіrus түріндегі:            - гастроэнтериттер және
     адамдардың ауызвирусы,          энтериттер
     Небраскадағы бұзаулардың
     диарея вирусы (NCDV)
3.   Pіcomavіrіdae,                  ТӨВЖ, Борнхольм аурулары,
     Enterovіrus түріндегі: А және   герпангин, полиневриттер
     В тобындағы Коксаки
     вирустары                       - серозды менингиттер, диарея,
     ECHO вирустары                  ТӨВЖ, полиневриттер, увеиттер
     68-71 үлгідегі энтеровирустар   - серозды менингиттер,
     адам риновирустарының 120       коньюнктивиттер ТӨВЖ
     үлгісі
     Cardіovіrus түріндегі:          ТӨВЖ, полиневрит, герпангин,
     энцефаломиокардит вирусы        коньюнктивиттер,
     Менго вирусы                    фаломиокардиттер,
                                     перикардиттер
                                     ТӨВЖ, полиневрит
4.   Coronavіrіdae: адамның          ТӨВЖ (профузды, температурасыз
     коронавирустары                 мұрынның бітуі), энтерит
5.   Calіcіvіrіdae: Норфолк вирусы   Жіті гастроэнтерит
6.   Paramyxovіrіdae:
     Адамның 1-4 типтегі             ТӨВЖ, бронхопневмониялар
     парагрипп вирусы
     Респираторлық-синцитиалдық      Пневмониялар, бронхиттер,
     вирус (PC-вирусы)               бронхиолиттер
     эпидемиялық паротиттің вирусы   Эпидемиялық паротит
     қызылшаның вирусы               Қызылша
     Ньюкасл ауруының вирусы         Коньюнктивит
7.   Togavіrіdae Rubіvіrua           Қызамық
     түріндегі: қызамық вирусы
8.   Rabdovіrіdae, Vesіculovіrus     Везикулярлы стоматит
     түріндегі: везикулярлы
     стоматит вирусы
9.   Poxvіrіdae:
     сиыр шешегінің вирусы,          Сиыр шешегі
     эктромелия вирусы               Тышқандардың эктромелиясы
     сауыншылар түйіндерінің         Сауыншы қолдарының созылмалы
     вирусы                          ауруы
     орфвирус вирус                  Жұқпалы күлдіректі терінің
                                     қабынуы
     контагиозды моллюска            Тері мен шырышты қабаттың
                                     жұқпалы моллюскасы
     Тана және Яба вирустары         Яба ауруы

                              Хламидийлер
                                ІІ топ
1.   Chlamydіa psіttacі              Орнитоз-пситтакоз

                                ІІІ топ
1.   Chlamydіa trachomatіs           Трахома, несепгенитальды
                                     хламидиоз
2.   Chlamydіa paratrachomatіs       Трахомоподобный коньюктивит
3.   Chlamydіa veneral               Жыныс лимфаларының ұлғаюы, шат
     lymphagranulema                 лимфа бездерінің зақымдануы

                    Биологиялық тұрғыдағы улар
                            ІІ группа
1.   Барлық түрдегі ботулин уыттары  Ботулизм
2.   Сіреспе уыты
3.   Қарақұрт өрмекшісінің уы

                             ІІІ топ
1.   Микоуыттар                      Микотоксикоздар
2.   Күл уыттары
3.   А тобындағы стрептококктар
     уыттары
4.   Стафилококктар уыттары
5.   Жыландардың уы (кобра, эфа,
     гюрза және басқалар)

                      Аттендірілген штаммдар
І-ІІ топтардың аттендірілген штаммдарының қоздырғыштары 3 патогенді топ микроорганизмдеріне, ал ІІІ-ІV патогенді топтардың аттендірілген штаммдары 4-ші патогенді топқа жатады.
__________________________________________________________________

"Микробиология, вирусология және    
паразитология зертханаларының     
құрылысына және жұмыс істеу      
жағдайына қойылатын          
санитарлық-эпидемиологиялық талаптар"
санитарлық-эпидемиологиялық ережесі 
мен нормаларына 6-қосымша      

Қазақстан Республикасы
Денсаулық сақтау министрлігінің Рұқсаты

_____________________________________________________ зертханасына
         (кәсіпорынның, мекеменің аты)
мыналарды ________________________________________________________
                     (микроорганизмдердің атаулары)
қоса алғанда, ____________ патогенді топтың ______________________
______________________________________ микроорганизмдерімен
диагностикалық, эксперименттік, өндірістік жұмыс түрлерін:
__________________________________________________________________
_______________________________________________ жүргізуге берілді.

      Негіздеме:
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________

      200__жылғы "___" _________

      Берілген сәттен бастап _____________жыл бойы күші бар.

      Режимдік комиссияның төрағасы

      М.О.

"Микробиология, вирусология және    
паразитология зертханаларының     
құрылысына және жұмыс істеу      
жағдайына қойылатын          
санитарлық-эпидемиологиялық талаптар"
санитарлық-эпидемиологиялық ережесі 
мен нормаларына 7-қосымша      

Зертханалардағы залалсыздандыру режимі

__________________________________________________________________
Р/с |   Объект   |  Залалсыздандыру  |  Залалсыздандыру  | Уақыты
N  |            |     әдістері      |    құралдары      |  мин.
__________________________________________________________________

                 Спора түземейтін бактериялар

1.  Үй-жайлардың, Бүрку, сүрту, жуу;  Б хлораминнің 1%      60
    жұмысшы       апат орыналған      ерітіндісі; хлорлы
    үстелдердің,  жағдайда -          әктің 1 % ерітіндісі;
    жиһаздардың,  ерітінділердің      полисепттің 1 %-ды
    виваридің     бірін құйып,        ерітіндісі;
    үй-жайлардың, содан соң ылғалды   формальдегидтің
    жабдықтардың  тазалау жұмыстарын  40% ерітіндісі,       120
    беттері       жүргізеді.          артынан 25% аммиактың
                  Дезинфекциялаудың   ерітіндісімен
                  ауада шашу әдісі    бейтараптандырылады
                                      0,5 % жуғыш заттар
                                      қосылған 3% сутегінің
                                      асқын тотығының
                                      ерітіндісі.
2.  Қорғаныс      Автоклавта өңдеу    (120+2) 0 С             60
    киімдер,                          температурада,
    маскалар,     Қайнату             қысымы
    қолғаптар,    Залалсыздандыру     1,1 кгс/шаршы.см;
    етіктер       ерітіндісіне салу,  2% сода ерітіндісі;   120
                  кейіннен жуу        1% хлорамин
                                      ерітіндісі;
                                      0,5 % жуғыш заттар
                                      қосылған 3% сутегінің
                                      асқын тотығының
                                      ерітіндісі.           120
3.  Көзілдіріктер Сүрту, артынан      0,5 % жуғыш заттар    120
                  сумен жуу           қосылған 3% сутегінің
                                      асқын тотығының
                                      ерітіндісі.
                  Батыру              70 0 спирт              30
4.  Сұйық                             Құрғақ хлорлы әк;
    қалдықтар,                        5% лизолдың
    жуынды сулар,                     ерітіндісі,
    науқастардың                      2% хлорлы әктің
    шығарылымдары                     ерітіндісі,
                                      2% хлораминнің
                                      ерітіндісі
5.  Зертханалық   Автоклав арқылы     (120+2) 0 С              60
    ыдыстар                           температурада,
    (шыны,                            қысымы
    темір),                           1,1 кгс/кв.см;
    мақта-дәкеден
    жасалған
    тығындар
6.  Резеңке       Қайнату             2%-ды сода            30
    грушалар,                         ерітіндісі;
    қолғаптар     Батыру              0,5 %-ды жуғыш заттар
                                      қосылған 3%-ды
                                      сутегінің асқын
                                      тотығының ерітіндісі. 60
7.  Резеңке       Батыру және жуу     3%-ды хлораминнің     2
    қолғаптың                         ерітіндісі;
    ішіндегі                          0,5% жуғыш заттар
    қолдар                            қосылған 3%
                                      сутегінің асқын
                                      тотығының ерітіндісі.
8.  Қолдың ашық   Батыру, жуу         0,5% хлораминнің      2
    қалған                            ерітіндісі 70 0 C спирт,
    жерлері; апат Сүрту               1% хлораминнің
    орын алған                        ерітіндісі            10
    жағдайда
    дененің ашық
    қалған
    жерлері
9.  Жануарлардың  Жиегіне дейін       Б хлораминнің         30
    ағзаларын     толтырып, сыртынан  3% ерітіндісі;
    салуға        сүрту керек.        5% лизолдың
    арналған                          ерітіндісі
    банкалар
10. Темірден      Автоклав арқылы     (126+2) 0 С             30
    жасалған                          температурада,
    жәшіктер,                         қысымы
    сойылған                          1,5 кгс/кв.см;
    жануарлардың  Құрғақ ыстықпен     160 0 С                60
    ағзалары      өңдеу
    салынған      Батыру              3% Б хлораминнің      120
    банкалар,     Қайнату арқылы      ерітіндісі;
    ұстау                             5% лизолдың
    құралдары,                        ерітіндісі;
    союға                             2% сода               30
    қолданылған                       ерітіндісі
    құрал-
    саймандар
11. Төселетін     Автоклав арқылы     (126+2) 0 С              60
    материал,                         температурада,
    жемдердің                         қысымы
    қалдықтары,                       1,5 кгс/кв.см;
    зертханада    Батыру              Б хлораминнің         1440
    сойылған      Өртеу               3% ерітіндісі;        (24
    жануарлардың                      лизолдың 5%           сағ.)
    мәйіті                            ерітіндісі
12. Синтетикалық  Камера арқылы       80-90 0 С бу-ауа        30
    материалдар.  залалсыздандыру     қоспа
    дан жасалған  Батыру              1% хлораминнің        300
    бұйымдар                          ерітіндісі            (5 сағ.)
                                      температурасы         60
                                      60 0 С 0,2 5
                                      формальдегидтің
                                      ерітіндісі

         Спора және ботулиндік уыт түзетін бактериялар

13.  Үй-жайлар.   Екі мәрте арасы     4%-ды хлорлы әктің
     дың, жұмысшы 30 минут сайын      тұндырылған
     үстелдердің, бүрку               белсендірілген
     жиһаздардың, 15 минут үзіліс     ерітіндісі;
     үй-жайлар.   сайын екі рет сүрту Б хлораминнің
     дың, жаб.                        4 %-ды хлорлы
     дықтардың                        әктің тұндырылған
     беттері                          белсендірілген
                                      ерітіндісі
                                      20 %-ды хлорлы
                                      әктің тұндырылған
                                      ерітіндісі
                  Бүрку және сүрту    5% сабынның
                                      ерітіндісімен
                                      5-% формалиннің
                                      ерітіндісі
                  Жуу                 0,5% жуғыш затпен
                                      6% сутегінің
                                      асқын тотығы
14. Қорғаныш      Автоклав арқылы     (120+2) 0 С              90
    киімдері,                         температурада,
    маскалар                          қысымы
                                      2,0 кгс/кв.см;
                  Қайнату             2 %-ды сода           60
                                      ерітіндісі
                  Езіп қою,           1% хлораминнің        120
                  кейіннен жуу        белсендірілген
                                      ерітіндісі            60
                                      0,5% жуғыш затпен
                                      және
                                      6% сутегінің
                                      асқын тотығымен
15. Қолғаптар     Қайнату             2% сода ерітіндісі;   60
                  Батыру              1% хлораминнің        120
                                      белсендірілген
                                      ерітіндісі
                                      0,5% жуғыш затпен     60
                                      6% сутегінің
                                      асқын тотығы
16. Сұйық         Сеуіп тастау        Хлорлы әк             120
    қалдықтар,
    жуынды сулар,
    науқастардың
    шығаралымдары
17. Зертхана      Қайнату             2% сода ерітіндісі;   60
    ыдыстары      Автоклав арқылы     (132+2) 0 С
    (шыны, темір)                     температурада, қысымы 90
                                      2,0 кгс/кв.см;
18. Резеңке       Батыру              4%-ды Хлораминнің     60
    грушалар                          тұндырылған
                                      белсендірілген
                                      ерітіндісі;
                                      0,5% жуғыш затпен,    60
                                      6% сутегінің асқын
                                      тотығымен
19. Себінділер    Автоклав арқылы     (120+2) 0 С             90
                                      температурадағы
                                      2,0 кгс/кв.см
                                      қысымды бумен;
20. Жануарлардың  Жиегіне дейін       1% хлораминнің        2880
    ағзаларын     толтырып,           белсендірілген        (48
    салуға        сыртынан            ерітіндісі,           сағ.)
    арналған      3 сағат сайын екі   0,5% жуғыш затпен     90
    банкалар      рет сүрту           және 6% сутегінің
    Төсейтін                          асқын тотығымен
    материал,     Автоклав арқылы     (132+2) 0 С
    жем қалдық.                       температурада, қысымы
    тары                              2,0 кгс/кв.см;
21. Зертханада    Автоклав арқылы     (132+2) 0 С              90
    сойылған                          температурада, қысымы
    жануарлардың                      2,0 кгс/кв.см;
    мәйіттері
                  Өртеу
22. Құрал-        Қайнату             Соданың 2%            60
    саймандар     Автоклав арқылы     ерітіндісі;
                                      (132+2) 0 С              90
                                      температурада, қысымы
                                      2,0 кгс/кв.см;

                Вирустар және риккетсиялар

23. Үй-жайлардың, 30 минөт сайын екі  Б хлораминнің 3%
    жұмысшы       мәрте бүрку немесе  ерітіндісі;
    үстелдердің,  арасы 15 минөт      3% хлорлы әктің
    жиҺаздардың,  сайын екі мәрте     тұндырылған
    жабдықтардың  сүрту; апатты       белсендірілген
    беттері       жағдайда 2 сағатқа  ерітіндісі 6%
                  құйып тастау        сутегінің асқын
                                      тотығы
24. Қорғаныш      Қайнату             2% сода ерітіндісі;   30
    киімдері,     Батыру              Б хлораминнің 3%      120
    маскалар,     Автоклав арқылы     ерітіндісі; 6%
    қолғаптар     (қолғаптардан       сутегінің асқын
                  басқа)              тотығы(120+2) 0 С
                                      температурада,        45
                                      қысымы
                                      1,1 кгс/кв.см;
25. Қорғаныш      Сүрту, артынан жуу  6% сутегінің          15
    көзілдіріктер                     асқын тотығы
26. Науқастардың  Сеуіп немесе құйып  Құрғақ хлорлы әк;     120
    шығарылымдары тастау              3% хлораминнің        30
                                      ерітіндісі;
27. Зертханалық   Қайнату             2% сода ерітіндісі;   30
    ыдыстар                           Б хлораминнің
    (шыны, темір) Батыру              3% ерітіндісі;        60
                  Автоклав арқылы     3% хлорлы әктің
                                      тұндырылған
                                      ерітіндісі,
                                      6% сутегінің асқын
                                      тотығы(126+2) 0 С
                                      температурада,
                                      қысымы
                                      1,5 кгс/кв. см;       60
28. Вирустар,     Батыру арқылы       Б хлораминнің         1440
    сұйық заттар                      3% ерітіндісі;        (24
                                      3% хлорлы әктің       сағ.)
                                      тұндырылған
                                      ерітіндісі
29. Резеңке       Қайнату арқылы      2% сода ерітіндісі;   30
    грушалар,
    тығындар
30. Резеңке       Жуу                 Б хлораминнің 3%      1-2
    қолғап                            ерітіндісі;
    киілген қол                       0,5% жуғыш затпен
                                      3% сутегінің асқын
                                      тотығымен, 6%
                                      сутегінің асқын
                                      тотығы
31. Апатты орын   Мұқият жуу немесе   1% хлораминнің        5
    алған         сүрту               ерітіндісі;
    жағдайдағы
    дене
    мүшелері,
    қолдар

        Терең орналасқан микоздардың қоздырғыштары

32. Үй-жайлардың, Бүрку               2% ДТСГК ерітіндісі;  60
    жұмысшы                           3% сульфорхлоран.
    үстелдердің,  Сүрту               тиннің ерітіндісі;
    жиһаздардың,                      5% лизолдың
    жабдықтардың  Жуу                 ерітіндісі,
    беттері                           5% хлорамин
                                      ерітіндісі;
33. Термокамера.  Бүрку және 30 минут 0,5% жуғыш затпен 3%  60
    лардың        сайын екі рет сүрту сутегінің асқын
    беттері                           тотығы
34. Қорғаныш      Автоклав арқылы     (120+2) 0 С              60
    киімдер                           температурада, қысымы
                  Қайнату             1,1 кгс/кв.см;         30
                                      (126+2) 0 С
                  Батыру              температурада, қысымы  30
                                      1,5 кгс/кв.см;
                                      2% сода ерітіндісі;    120
                                      3% сульфорхлорантиннің
                                      ерітіндісі;
                                      5% лизолдың ерітіндісі
                                      5% хлораминнің
                                      ерітіндісі;
35. Қолғаптар,    Қайнату             2% сода ерітіндісі;    15
    қорғаныс                          3% сульфорхлорантиннің
    көзілдірік.   Екі рет сүрту       ерітіндісі;
    тері                              5% лизолдың
    тәпішкелер                        ерітіндісі,
                                      5% хлорамин
                                      ерітіндісі;
36. Зертхана      Автоклав арқылы     (120+2) 0 С              60
    ыдысы                             температурада,
                  Қайнату             қысымы                 30
                                      2,0 кгс/кв.см;
                  Батыру арқылы       (126+2) 0 С              30
                                      температурада,
                                      қысымы                 120
                                      2,0 кгс/кв.см;
                                      2% сода ерітіндісі;
                                      3% сульфорхлорантин
                                      ерітіндісі; 5% лизол
                                      ерітіндісі,
                                      5% хлорамин
                                      ерітіндісі;
37. Тығыз         Автоклав арқылы     (120+2) 0 С              60
    қоректендіру                      температурада,
    ортасындағы                       қысымы
    таз құрттар                       1,1 кгс-/кв.см;        30
    өсінділері                        (126+2) 0 С
                                      температурада,
                                      қысымы                 20
                                      1,5 кгс-/кв.см;
                                      (132+2) 0 С
                                      температурада,
                                      қысымы
                                      2,0 кгс-/кв.см;
38. Қол, дене     Дәкеден жасалған    1% Йодонат ерітіндісі 1
    мүшелері      сүлгімен жуу
39. Кеміргіштер.  Батыру              10% формалин          1440
    дің мүшелері                      ерітіндісі            (24 с.)
40. Зертханада    Өртеу               (126+2) 0 С              60
    сойылған      Автоклав арқылы     температурада,
    жануарлардың                      қысымы                
    мәйіттері                         2,0 кгс/кв.см;         2880
                  Батыру арқылы       10% лизол ерітіндісі   (48
                  бетін                                      сағ.)
                  залалсыздандыру
41. Жануарлардың  Жиегіне дейін       3% сульфо-хлорантин    2880
    ағзаларын     толтырып, сыртынан  ерітіндісі; 5% лизол   (48
    салуға        сүрту               ерітіндісі, 5%         сағ.)
    арналған                          хлорамин ерітіндісі;
    банкалар
42. Жануарларды   Қайнату             2% сода ерітіндісі;   30
    союға
    қолданылған
    құрал-
    саймандар
43. Төсейтін      Автоклав арқылы     (126+2) 0 С              60
    материал, жем                     температурада, қысымы
    қалдықтары                        1,5 кгс/кв.см;
44. Шүберектер,   Қайнату             Соданың ерітіндісі;    30
    жинайтын      Батыру              3% сульфорхлорантин
    материал,                         ерітіндісі; 5% лизол    2880
    жануарларды                       ерітіндісі, 5%          (48
    ұстауға                           хлорамин ерітіндісі;    сағ.)
    арналған
    жәшіктер

              Паразиттік аурулардың қоздырғыштары

45. Шүберектер,   Қайнату             2% сода ерітіндісі;   30
    тазалау
    материалы
46. Материалды    Қайнату             2% сода ерітіндісі;   30
    салып         Батыру              5% Б хлорамин
    жеткізетін                        ерітіндісі;           180
    ыдыс,                             5% карбол қышқылы
    тексеріс,                         ерітіндісі            1440
    жапқыш                                                  (24 сағ)
    шынылар, шыны
    таяқшалар
47. Картоннан     Өртеу
    жасалған
    қораптар,
    ағаш
    таяқшалар,
    мақтадан
    жасалған
    шариктер,
    полиэтилен
    пакеттер
__________________________________________________________________

"Микробиология, вирусология және    
паразитология зертханаларының     
құрылысына және жұмыс істеу      
жағдайына қойылатын          
санитарлық-эпидемиологиялық талаптар"
санитарлық-эпидемиологиялық ережесі 
мен нормаларына 8-қосымша      

Қорғаныш костюмін қолдануға қойылатын талаптар

      1. Атқарылатын жұмыстың сипатына қарай қорғаныш костюмдерінің мынандай түрлері қолданылады:
      1) 1-түрі - пижама немесе комбинезон, медициналық тәпішке, бас кимі, үлкен бас орамал (капюшон), обаға қарсы киетін халат, оң қысымды шаңтұтқыш-капюшон, мақта-дәкеден жасалған маска (тозаңға қарсы қолданылатын шаңтұтқыш немесе оттегіні тазартатын газтұтқыш), көзілдірік, резеңке қолғап, сүлгі, шұлық, тәпішке, рәзеңке етік;
      2) 2-түрі - пижама немесе комбинзон, үлкен бас орамал, обаға қарсы киетін халат, шаңтұтқыш-капюшон, мақта-дәкеден жасалған бет перде, резеңке қолғап, орамал, шұлық, тәпішке, рәзеңке етік;
      3) 3-түрі - пижама, медициналық тәпішке, үлкен бас орамал, обаға қарсы киетін халат, резеңке қолғап, сүлгі, шұлық, тәпішке, кебіс;
      4) 4-түрі - пижама, қалпақ (кіші орамал), обаға қарсы киетін халат (хирургиялық), шұлық, тәпішке.
      2. Комбинезондар мен пижамалар тығыз матадан тігіліп (бөз немесе қатты мата), алды түймемен толық жабылатын болуға тиіс.
      3. Обаға қарсы киетін халат хирургиялық халат түрінде тігіліп, бірақ одан біршама ұзын (балтырының төменгі жағынан үштен біріне дейін биіктікте) болуға тиіс, бұл жағдайда оның етегі бір бірімен мол қапсырылып айқасуы керек; белдігі мен жағасының бауы бөлек тігіліп, әрбіреуі жеке болуға тиіс, жеңінің ұшын байлау үшін ұзын ызба тігіледі.
      4. Обаға қарсы қолданылатын бас орамалдың көлемін 90х90х125 сантиметр, мақта-дәкеде маскасының ұзындығын 125 сантиметр, енін 50 сантиметр етіп дайындайды. Дәкенің ортаңғы бөлігіне ұзындығы 25 сантиметр, ені 17 сантиметр болатын тегіс мақта қабатын ұзынынан қояды. Дәкенің екі шетін орап және сыртқы қабатының астына үш бөлек мақта салады. Екі шетіндегі ұзын ұштарын ортасындағы мақта қабатына дейін ұзынынан екі жарып кеседі.
      5. Көзілдіріктің "жазғы" түрін, жалпақ, бетін тығыз жауып тұратын шеті бар, доғал немесе басқа кескінді әйнегі бар, ауа кірмейтін түрін қолдану керек.
      6. Обаға қарсы костюмді, жұқтырғыш материалдармен жұмыс істейтін үй-жайдың ішіне кірмей тұрып, төмендегідей тәртіппен киеді: пижама (комбинезон), шұлық, тәпішке, капюшон (үлкен бас орамал), обаға қарсы халат және етік. Халаттың жағасындағы ызбаны, сол сияқты халаттың белдігін алдынан, сол жағынан міндетті түрде ілмектеп байлап, одан кейін жеңінің ұшындағы ызбаны бекітеді. Шаңтұтқыш ауызды және мұрынды жауып тұруға тиіс, масканың жоғарғы бауларын желке тұсынан ілмектеп байлап, төменгісін төбеден байлайды, мұрынның екі жағынан мақтадан тампон қояды. Көзәйнек бетке дәл болып және ауа өткізбейтіндігі тексерілуге тиіс.
      7. Костюмді залалсыздандыру үшін арнайы залалсыздандыратын ерітінді құйылған ыдыстар қарастырылуы керек: етіктер немесе кебістер, костюмді шешу барысында қолғап киген қолды, мақта-дәкеден тігілген маскаларды, халаттарды, бас орамал (капюшон), қол орамалдарды, қолғаптарды тазарту үшін бөлек дезинфекциялық ерітінді бар ыдыстар болуға тиіс. Көзілдірік 70 0 спиртке батырылады.
      8. Автоклав арқылы тазарту, қайнату немесе залалсыздандыратын камерада залалсыздандыру барысында костюмдер бикске, қабатты қаптарға салынады.
      9. Костюмді шешерде, оның әрбір бөлігін шешкен сайын қолғап киген қолды ерітіндіге батыра отырып төмендегідей тәртіппен шешеді:
      1) етік пен кебіс жоғарыдан төмен қарай залалсыздандыру ерітіндісі сіңірілген тампонмен сүртіледі;
      2) костюмде алжапқыш болған жағдайда, оны да залалсыздандыру ерітіндісі сіңірілген тампонмен сүртіп, шешіп, сыртын ішке қаратып бүктейді;
      3) жұмыс барысында қажет болған жағдайда, жеңге киетін қаптар және екінші қолғапты шешеді;
      4) көзілдірікті алға, жоғары және артқа қарай екі қолмен созып тұрып шешеді;
      5) мақта-дәкеден жасалған маскалардың бауын шешіп және бетке сырт жағын тигізбей шешеді;
      6) халат жағасының астындағы, беліндегі бауын және қолғапты, кейін жеңін шешеді де, халаттың сырт жағын ішіне қаратып шешеді;
      7) бас орамалдың ұштарын бір қолмен желкеге жинап, шешеді;
      8) қолғаптарды шешеді (қолғаптарда тесік болуы мүмкін деген күдікпен оларды залалсыздандыру ерітіндісіне салып (үрлемей) тексереді);
      9) аяқ-киімді шешеді;
      10) қорғаныш костюмін шешкеннен кейін қолды 70 0 спиртпен жуып, сабынды сумен шаяды.

"Микробиология, вирусология және    
паразитология зертханаларының     
құрылысына және жұмыс істеу      
жағдайына қойылатын          
санитарлық-эпидемиологиялық талаптар"
санитарлық-эпидемиологиялық ережесі 
мен нормаларына 9-қосымша      

Зерттеу және сақтау үшін келіп түскен патогенді
микроорганизмдерді тіркеу журналы

                                        (сақтау мерзімі 3 жыл)

      200__ж. "__ " _______ басталды
      200__ж. "__ " _______ аяқталды
__________________________________________________________________
Р/с|Келіп |Микроорганизм.|Келіп түскен |Қайдан|Зерт.|Зерт.|Қо.|Ес.
N |түскен|дердің атауы  |ыдыстардың   |келіп |теу  |теу  |лы |кер.
   | күні |              |(пробиркалар,|түсті |мақ. |қоры.|   |ту
   |      |              |ампула) саны |      |саты |тын. |   |
   |      |              |             |      |     |дысы |   |
__________________________________________________________________
1     2         3              4         5      6     7    8  9
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________

"Микробиология, вирусология және    
паразитология зертханаларының     
құрылысына және жұмыс істеу      
жағдайына қойылатын          
санитарлық-эпидемиологиялық талаптар"
санитарлық-эпидемиологиялық ережесі 
мен нормаларына 10-қосымша      

Бөлінген микроорганизмдер штаммдарын тіркеу журналы

                                           (3 жыл сақтау керек)

      200__ж. "___ " ______ басталды
      200__ж. "___" ______ аяқталды
__________________________________________________________________
р/с|талдау|Сынама  |Микроорга.|Штамм.|Бө.|Бөліп|Микро.|Микро.|Ес.
N  |  N   |алынған |низмдердің|ның N |ліп|алын.|орга. |орга. |кер.
   |      |орынның |  атауы   |      |алу|ған  |низм. |низм. |ту
   |      |мекен-  |          |      |кө.| күні|дердің|дердің|
   |      |жайы    |          |      |зі |     |қыс.  |тағ.  |
   |      |және    |          |      |   |     |қаша  |дыры  |
   |      |күні    |          |      |   |     |сипат.|      |
   |      |(уақыты)|          |      |   |     |тамасы|      |
__________________________________________________________________
1    2       3          4        5    6    7     8       9   10
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________

"Микробиология, вирусология және    
паразитология зертханаларының     
құрылысына және жұмыс істеу      
жағдайына қойылатын          
санитарлық-эпидемиологиялық талаптар"
санитарлық-эпидемиологиялық ережесі 
мен нормаларына 11-қосымша      

Коллекциялық микрооганизмдерді түгендеу журналы

                                          (3 жыл сақтау керек)

      200__ж. "___ " ______ басталды
      200__ж. "___ " ______ аяқталды
__________________________________________________________________
р/с|Латын |Ерек.|Штам.|Бө.|Бө. |Бө. |Бө.|Кім |Қай.|Ке. |Штам.|Ес.
N  |транс.|ше   |мның |ліп|ліп |ліп |ліп|бөл.|дан |ліп |мның |кер.
   |крип. |атауы|нө.  |алу|алу |алу |алу|ді  |ке. |түс.|тағ. |ту
   |циясы |     |мірі |кө.|әді.|күні|ор.|(ав.|ліп |кен |дыры |
   |түрі. |     |     |зі |сі  |(уа.|ны |тор.|түс.|күні|     |
   |нің   |     |     |   |    |қы. |   |аты)|ті  |    |     |
   |атауы |     |     |   |    |ты) |   |    |    |    |     |
__________________________________________________________________
1     2     3      4   5   6    7    8    9   10   11    12   13
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________

"Микробиология, вирусология және    
паразитология зертханаларының     
құрылысына және жұмыс істеу      
жағдайына қойылатын          
санитарлық-эпидемиологиялық талаптар"
санитарлық-эпидемиологиялық ережесі 
мен нормаларына 12-қосымша      

Патогенді микроорганизмдер қозғалысының журналы

                                              (3 жыл сақтау керек)

      200__ж. "__ " _______ басталды
      200__ж. "__ " _______ аяқталды
__________________________________________________________________
Кү.|Зерттеу|"А" себіндісінің саны |  "Б" (түрі бойынша) жұқтырған
ні |түрі   |______________________|  жануарлардың саны
   |(микро.|Жұмыс|Се.   |Жо. |Жұ. |_______________________________
   |орга.  |күні.|білді |йыл.|мыс |Жұмыс|Жұқты.  |Жойылды|Жұмыс
   |низм.  |нің  |(алын.|ды  |кү. |күні.|рылды   |(бе.   |күнінің
   |дердің |ба.  |ды)   |(бе.|ні. |нің  |(алынды)|рілді) |аяғында
   |атауы) |сында|      |ріл.|нің |ба.  |        |       |қалғаны
   |       |     |      |ді) |ая. |сында|        |       |
   |       |     |      |    |ғын.|     |        |       |
   |       |     |      |    |да  |     |        |       |
__________________________________________________________________
1     2      3      4     5   6     7       8      9        10
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________

__________________________________________________________________
Жұқтырылған "В" эктопаразиттердің|    "Г" (сынамасын) жұқтырған
     (сынамалар) саны            |          ағзаның саны
________________________________ |_________________________________
Жұмыс  |Себілді |Жойылды|Жұмыс   |Жұмыс  |Себілді |Жойылды|Жұмыс
күнінің|(алынды)|(бе.   |күнінің |күнінің|(алынды)|(бе.   |күнінің
басында|        |рілді) |аяғында |басында|        |рілді) |аяғында
__________________________________________________________________
   11      12       13      14      15       16     17      18
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________

Кестенің жалғасы
__________________________________________________________________
   "Д" препаратының құрғақ саны | Жауапты адамның қолы | Ескерту
________________________________|                      |
Жұмыс  |Себілді |Жойылды|Жұмыс  |                      |
күнін. |(алынды)|(бе.   |күнінің|                      |
басында|        |рілді) |аяғында|                      |
__________________________________________________________________
  19       20       21      22               23             24
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________

"Микробиология, вирусология және    
паразитология зертханаларының     
құрылысына және жұмыс істеу      
жағдайына қойылатын          
санитарлық-эпидемиологиялық талаптар"
санитарлық-эпидемиологиялық ережесі 
мен нормаларына 13-қосымша      

Патогенді микроорганизмдерді беру журналы

                                            (3 жыл сақтау керек)

      200__ж. "__ " _______ басталды
      200__ж. "__ " _______ аяқталды
__________________________________________________________________
р/с|Сұра. |Сұраныс|Жібе. |Жібе.  |Жі. |  Алған     |Ал. |Кім  |Ес.
N |ныс.  |қайдан |рілген|рілген |бе. | адамның    |ғаны|берді|кер.
   |тың   |келіп  |микро.|микро. |ріл.|  ТАЖ,      |ту. |(ТАЖ,|ту
   |келіп |түсті  |орга. |орга.  |ген |сенімхаттың |ралы|бө.  |
   |түскен|(ұйым.)|низм. |низмдер|күні|N және күні,|қол.|лім. |
   |күні  |N және |дердің|бар    |    |   алынған  |хат |шесі,|
   |      |рұқсат |атауы |ыдыстың|    |   уақыты,  |    |қолы)|
   |      |беріл. |және  |саны   |    |  куәліктің |    |     |
   |      |ген    |нөмірі|(ыдыс. |    |N, кім және |    |     |
   |      |күні   |      |тың    |    |қашан берді |    |     |
   |      |       |      |түрін, |    |            |    |     |
   |      |       |      |қатта. |    |            |    |     |
   |      |       |      |масын  |    |            |    |     |
   |      |       |      |көрсету|    |            |    |     |
   |      |       |      |керек) |    |            |    |     |
__________________________________________________________________
1     2       3     4       5      6       7        8     9  10
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________

"Микробиология, вирусология және    
паразитология зертханаларының     
құрылысына және жұмыс істеу      
жағдайына қойылатын          
санитарлық-эпидемиологиялық талаптар"
санитарлық-эпидемиологиялық ережесі 
мен нормаларына 14-қосымша      

Патогенді микроорганизмдерді лиофилизациялау журналы

                                            (3 жыл сақтау керек)

      200__ж. "__ " _______ басталды
      200__ж. "__ " _______ аяқталды
__________________________________________________________________
Р/с|Өтінім.|Кім  |           Лиофилизациялау
N |нің    |және |________________________________________________
   |келіп  |қашан|Лиофи.|Агент.|           Ампулалардың саны
   |түскен |берді|лиза. |тің   |__________________________________
   |күні   |     |циялау|атауы |Құйылды|Қосылды|Бал.|Бақы. |Жарам.
   |және   |     |күні  |      |       |       |қы. |лауға |сыз
   |бөлім. |     |және  |      |       |       |тыл.|алынды|
   |шенің  |     |хат.  |      |       |       |ды  |      |
   |(ұйым. |     |тама N|      |       |       |    |      |
   |ның)   |     |      |      |       |       |    |      |
   |атауы  |     |      |      |       |       |    |      |
__________________________________________________________________
1    2       3     4      5       6       7     8     9     10
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________

      Кестенің жалғасы
_____________________________________________________
  Ампула  | Берілген |   Адамның тегі,    | Ескерту
  берілді |   күні   | аты-жөні және қолы |
          |          |____________________|
          |          |Ампуланы| Ампуланы  |
          |          |  алған |   берген  |
_____________________________________________________
     11        12         13        14         15
_____________________________________________________
_____________________________________________________

"Микробиология, вирусология және    
паразитология зертханаларының     
құрылысына және жұмыс істеу      
жағдайына қойылатын          
санитарлық-эпидемиологиялық талаптар"
санитарлық-эпидемиологиялық ережесі 
мен нормаларына 15-қосымша      

Патогенді микроорганизмдердің залалсыздандырудан
өткізілгендігін тіркеу журналы

                                            (3 жыл сақтау керек)

      200__ж. "__ " _______ басталды
      200__ж. "__ " _______ аяқталды
__________________________________________________________________
Кү.|Зерт.|Мате.|Микро.|    Қолы    |Ав.  |Зарарсыздандыру режимі
ні |хана |риал.|орга. |____________|то.  |________________________
   |(бө. |дың  |низм. |Мате. |Мате.|клав.|Бас.|Аяқ.|Қы.|Тем. |Экс.
   |лім. |атауы|дер   |риалды|риал.|тың N|та. |та. |сы.|пера.|пози.
   |ше)  |     |бар   |тапсы.|ды   |     |луы |луы |мы |ту.  |ция.
   |     |     |ыдыс. |рушы. |қа.  |     |    |    |   |расы |сы
   |     |     |тың   |ның   |был. |     |    |    |   |     |
   |     |     |саны  |      |дау. |     |    |    |   |     |
   |     |     |      |      |шының|     |    |    |   |     |
__________________________________________________________________
1    2      3    4       5     6     7     8    9   10  11   12
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________

__________________________________________________________________
Зарарсыздандыруды |Залалсыз. |            Қолы
     бақылау       |дандырудың|___________________________________
___________________|басқа     | Автоклаверлеген |Автоклав жұмысына
Химиялық|Бактерио. |түрлері   |     адамның     | жауапты адамның
тесттер |логиялық  |(режимді, | (дезинфектордың)|
        |          |экспози.  |                 |
        |          |циялауды  |                 |
        |          |көрсету   |                 |
        |          | керек)   |                 |
__________________________________________________________________
   13        14         15              16              17
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________

"Микробиология, вирусология және    
паразитология зертханаларының     
құрылысына және жұмыс істеу      
жағдайына қойылатын          
санитарлық-эпидемиологиялық талаптар"
санитарлық-эпидемиологиялық ережесі 
мен нормаларына 16-қосымша      

Бекітемін       
Зертхана меңгерушісі
____________________
(тегі, аты-жөні)  
____________________
"____"______________

Патогендігі 1-2 топ микроорганизмдерін жою
Актісі
200 ж. N___

Біз, төменде қол қойғандар, ______________________________________
__________________________________________________________________
                     (лауазымы, тегі, аты-жөні)
__________________________________________________________________
мына рұқсат қағазға сәйкес________________________________________
(Рұқсат қағазды берген адамның тегі, аты-жөні және лауазымы, оның
нөмірі мен берілген күні)
__________________________________________________________________
патогенді микроорганизмдерді жойдық_______________________________
            (түрінің атауы, штаммдарының NN, объектілердің саны)
__________________________________________________________________
__________________________________________________ автоклав арқылы
                (автоклав режимі)
немесе ____________________________________________________ батыру
     (дезинфекциялау ерітіндісінің атауы, оның концентрациясы,
                     залалсыздандыру уақыты)
Патогенді микроорганизмдердің жойылған күні ______________________
Қолдары:

"Микробиология, вирусология және    
паразитология зертханаларының     
құрылысына және жұмыс істеу      
жағдайына қойылатын          
санитарлық-эпидемиологиялық талаптар"
санитарлық-эпидемиологиялық ережесі 
мен нормаларына 17-қосымша      

Бекітемін       
Зертхана меңгерушісі
____________________
(тегі, аты-жөні)  
____________________
"____"______________

Себу немесе жою мақсатында патогендігі І-ІV топтардың
кептірілген микроорганизмдері бар ампулаларды ашу
Актісі
200 ж. N____

Біз, төменде қол қойғандар________________________________________
__________________________________________________________________
                  (лауазымы, тегі, аты-жөні)
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
   (Рұқсат қағазды берген адамның тегі, аты-жөні және лауазымы,
                   оның нөмірі мен берілген күні)
____________________________________________ рұқсат қағазға сәйкес
______________________________________ мақсатымен ________________
(микроорганизмді себу немесе оны жою)
______________________________________________________ кептірілген
(түрінің аты, штаммдарының N N, объектілерінің саны)
микроорганизмі бар ампуланы аштық
Патогенді микроорганизмнің қалдықтары бар ампулалaр
____________ автоклавы арқылы _____________________________ немесе
   (күні)                          (автоклавтау режимі)
______________________________________________________ салу арқылы
(дезинфекциялайтын ерітіндінің атауы, концентрациясы,
            залалсыздандыру уақыты)

Ампуланың ашылған күні ___________________________________
Қолы:

"Микробиология, вирусология және    
паразитология зертханаларының     
құрылысына және жұмыс істеу      
жағдайына қойылатын          
санитарлық-эпидемиологиялық талаптар"
санитарлық-эпидемиологиялық ережесі 
мен нормаларына 18-қосымша      

Бекітемін       
Зертхана меңгерушісі
____________________
(тегі, аты-жөні)  
____________________
"____"______________

Патогендігі І-ІІ топтардың биологиялық агенттерін
және ІІІ-ІV жинақтық топтардың микроорганизмдерін
зертхана (ұйымның) ішінде тапсыру
Актісі
200 ж. N___

Біз, төменде қол қойғандар _______________________________________
__________________________________________________________________
    (патогенді микроорганизмдерді тапсырған адамның лауазымы,
                       тегі, аты-жөні)
__________________________________________________________________
    (патогенді микроорганизмдерді қабылдап алған адамның тегі,
                     аты-жөні және лауазымы)
зертхана (бөлім) меңгерушісінің өкіміне сәйкес осы _______________
________________________________________________________ патогенді
(түрінің атауы, штаммдарының NN, объектілерінің саны)
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
микроорганизмдерді тапсыру актісін жасадық.

Тапсыру күні __________________________
Тапсырдым: _______________________________________________________
                       (тегі, аты-жөні, қолы)

Қабылдадым: ______________________________________________________
               (тегі, аты-жөні, қолы)

"Микробиология, вирусология және    
паразитология зертханаларының     
құрылысына және жұмыс істеу      
жағдайына қойылатын          
санитарлық-эпидемиологиялық талаптар"
санитарлық-эпидемиологиялық ережесі 
мен нормаларына 19-қосымша      

Бекітемін       
Зертхана меңгерушісі
____________________
(тегі, аты-жөні)  
____________________
"____"______________

Патогендігі І-ІІ топтар микроорганизмдерін
уақытша (сақталудан кейін) сақтауға тапсыру
Актісі
200 ж. N___

Біз, төменде қол қойғандар, _______________________________________
__________________________________________________________________
(микроорганизмдерді тапсырған адамның лауазымы, тегі, аты-жөні)
__________________________________________________________________
(микроорганизмдерді қабылдаған адамның тегі, аты-жөні және лауазымы)

зертхана (бөлім) меңгерушісінің өкіміне сәйкес ___________________
________________________________________________________ қапталған
___________________________________________________________ мөрмен
      (мөр табаны, Мөр иесінің тегі, аты-жөні)
басылған осы _____________________________________________________
________________________________________________________ патогенді
   (түрінің атауы, штаммдарының NN, объектілерінің саны,
__________________________________________________________________
    тапсыру жағдайы: қайта себу құқығымен немесе құқығысыз)
__________________________________________________________________
микроорганизмдерді тапсыру актісін жасадық. Көрсетілген
микроорганизмдер ______________________________________ сақталған.
                (бөлменің, сейфтің және мұздатқыштың NN)

Онымен бірге ____________________________________________ берілді.
              (есепке алу құжатының атауы, сейфтің кілті)
Тапсырылған күні _________________________________________________
Өткіздім: ________________________________________________________
                         (тегі, аты-жөні, қолы)

Қабылдадым:_____________________________________________
                     (тегі, аты-жөні, қолы)

"Микробиология, вирусология және    
паразитология зертханаларының     
құрылысына және жұмыс істеу      
жағдайына қойылатын          
санитарлық-эпидемиологиялық талаптар"
санитарлық-эпидемиологиялық ережесі 
мен нормаларына 20-қосымша      

Бекітемін       
Ұйымның басшысы    
____________________
(тегі, аты-жөні)  
М.О.        
____________________
"____"______________

Патогендігі І-ІІ топтар микроорганизмдерін
ұйымнан тыс тапсыру
Актісі
200 ж. N___

Біз, төменде қол қойғандар,_______________________________________
__________________________________________________________________
     (микроорганизмді беруші адамның лауазымы, тегі, аты-жөні)
__________________________________________________________________
   (қабылдаған адамның лауазымы, тегі, аты-жөні, ұйымның атауы)
ұйым басшысының өкіміне сәйкес осы _______________________________
________________________________________________________ патогенді
(түрінің атауы, штаммдарының NN, объектілерінің саны)
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
микроорганизмдерді тапсыру актісін жасадық.

Микроорганизмдердің берілген күні ________________________________
Бердім: __________________________________________________________
                        (тегі, аты-жөні, қолы)

Қабылдадым: ______________________________________________________
                        (тегі, аты-жөні, қолы)

"Микробиология, вирусология және    
паразитология зертханаларының     
құрылысына және жұмыс істеу      
жағдайына қойылатын          
санитарлық-эпидемиологиялық талаптар"
санитарлық-эпидемиологиялық ережесі 
мен нормаларына 21-қосымша      

      Типогафияда
      дайындалған                            Бақылау қызметтеріне
      ұйымның мөртаңбасы

Арнайы жүкті тасымалдауға берілген рұқсат
Анықтама

______________________________________________________ өкілі(дері)
                      (ұйымның атауы)
_________________________________________________________ берілді.
             (тегі, аты-жөні, лауазымы)
Ол (олар) ________________________________________________________
N_________________________________________________________________
                       (зертхананың атауы)
мөртабаны бар сүргіш мөрі басылған және ақ матамен тігілген ағаш жәшікке салынған және тағы да сол мөртабаны бар мөр басылған
________________________________________________________ қатталған
                 (қаттама түрі)
___________________________ бар арнайы жөнелтілім-жүкті жеткізеді.
  (микроорганизмнің атауы)

      Арнайы жүктің жарылу, өртену қаупі жоқ. Тексеруге және бақылауға жатпайды.

      "Микробиология, вирусология және паразитология зертханаларының құрылысына және жұмыс істеу жағдайына қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптар" санитарлық-эпидемиологиялық ережесі мен нормаларының негізінде арнайы жүкті
_____________________________________ тасымалдауға рұқсат етіледі.
       (көліктің түрі)

      Ұйымның басшысы _________________________________
                                   (қолы)
      Елтаңбалық мөр

Егер Сіз беттен қате тапсаңыз, тінтуірмен сөзді немесе фразаны белгілеңіз және Ctrl+Enter пернелер тіркесін басыңыз

 

бет бойынша іздеу

Іздеу үшін жолды енгізіңіз

Кеңес: браузерде бет бойынша енгізілген іздеу бар, ол жылдамырақ жұмыс істейді. Көбінесе, ctrl-F пернелері қолданылады