Ескерту. Күші жойылды - Қостанай облысы Қарабалық ауданы мәслихатының 2008.07.18 № 94 шешімімен.
Қазақстан Республикасының 2001 жылғы 23 қаңтардағы № 148-II "Қазақстан Республикасындағы жергiлiктi мемлекеттiк басқару туралы" Заңы 6-бабының 1-тармағы 8-тармақшасына, Қазақстан Республикасының 2001 жылғы 30 қаңтардағы № 156-II "Әкiмшiлiк құқық бұзушылық туралы" Кодексiне сәйкес Қарабалық аудандық мәслихаты ШЕШТI:
1. Қарабалық ауданында көрiктендiру, санитарлық тазалау, жасыл желектердi күтiп ұстау, қорғау және шығарып тастау Ережелерi бекiтiлсiн (қоса берiлiп отыр).
2. Қарабалық аудандық мәслихатының 2003 жылғы 18 шiлдедегi № 172 "Жасыл желектердi күтiп ұстау және қорғау Ережелерiн бекiту туралы" мемлекеттiк тiркеу нөмiрi 2403, аудандық "Айна" газетiнде 2003 жылы 24 қазанда № 44,47, 2003 жылдың 14 қарашада, 2003 жылғы 18 шiлдедегi № 175 "Елдi мекендердiң аумақтарын көркейту Ережелерiн бекiту туралы" мемлекеттiк тiркеу нөмiрi 2402, аудандық "Айна" газетiнде 2003 жылы 24 қазанда № 44, 47, 14 қарашада жарияланған шешiмдерiнiң күшi жойылды деп саналсын.
Сессия төрағасы
Аудандық мәслихаттың хатшысы
Қарабалық аудандық мәслихатының
үшінші шақырылған кезектен тыс
сессиясының 2004 жылғы 17 ақпанда
№ 21 шешімімен БЕКІТІЛГЕН
Қарабалық ауданының аумағын көрiктендiру,
санитарлық тазалау, жасыл желектердi ұстау,
қорғау және шығарып тастау
ЕРЕЖЕЛЕРI
Осы Ережелер Қарабалық ауданының елдi мекендерiнде көрiктендiру, оның элементтерiн күтiп ұстау, қорғау және пайдалану тәртiбiн, тазалықты қолдау, аумақтар мен көшелердi тазалау, жасыл желектердi күтiп ұстау, қорғау және шығарып тастау тәртiбiн, сондай-ақ, заңды және жеке тұлғалардың осы мәселедегi құқықтарын, мiндеттерiн және жауапкершiлiгiн анықтайды.
1 тарау. Негiзгi ұғымдар мен анықтамалар
1. Көрiктендiру - адамның аудан аумағында қауiпсiз, жайлы және ыңғайлы ортасын қамтамасыз ететiн элементтерi мен жұмыс кешенi. Бұл жұмыс кешенi кешенi көрiктендiрудiң нысаналары мен элементтерiн ұйымдастыру, күтiп ұстау, пайдалану, жөндеу және қорғауды келесi негiзгi бағыттар бойынша қамтиды:
1) инженерлiк көрiктендiру;
2) сыртқы - әсемдiк көрiктендiру;
3) санитарлық көрiктендiру;
4) көгалдандыру.
2. Бөлiнген аумақ - жергiлiктi атқарушы органның шешiмiне сәйкес жер пайдаланушының жеке меншiгiне немесе жер пайдалануға, оған қарасты нысаналарды (ғимараттар, ғимараттар, құрылыстар) орналастыру үшiн берiлген жер учаскесi.
3. Бекiтiлген аумақ - оған қызмет көрсету үшiн пайдаланатын немесе күзетiлетiн аймақ болып табылатын, бөлiнген аумаққа қосып берiлген жер учаскесi.
4. Жасыл желектер - аудандық аумағының оларға арнайы бөлiнген алаптары мен учаскелерiнде (бақтар, парктер, бульварлар, көше және көгалдандыру, гүлзарлар, газондар) орналасқан ағаштар, көшеттер.
5. Жер пайдаланушы - мақсаттары мен меншiк нысандарына қарамастан, қала шеңберiндегi жер учаскелерiн пайдаланушы заңды немесе жеке тұлға.
6. Инженерлiк желiлер және имараттар - ауданның селолары мен кенттер аумағының бетiндегi суларды жинау және бұру үшiн, қала халқы мен кәсiпорындарының мұқтаждарына кешендi қызмет көрсету үшiн арналған селолар мен кенттер инженерлiк көрiктенуiнiң маңызды элементтерi.
7. Шағын сәулеттiк нысандар - әрi сәндiк, әрi утилитарлық сипаттағы көлемi жағынан салыстырмалы түрде шағын нысаналар:
1) сәндiк имараттар - мүсiндер, фонтандар мен сәндiк су қоймалары, стелдер, барельефтер, гүлге арналған сауыттар, тутұғырлар және таңы басқалар;
2) утилитарлық сипаттағы имараттар - күркелер, павильондар, дүңгiршiктер, сауда арбашалары, телефон және сауда автоматтары, аттракциондар, орындықтар, қоршаулар, урналар, көшелердiң, үйлердiң және жарнамалардың кестешелерi, пошта жәшiктерi және таңы басқалар.
8. Жапқыш (тент) - тасымалданатын сусымалы жүктердiң жолға шашылуын, құлауын, себiлуiн алдын алуға арналған арнайы құрал.
9. Құрылыс салынбаған аумақ - негiзгi жобалау нормаларын қолдануды шектейтiн, жер үстi және жер асты құрылыстарының барлық түрлерi жоқ аумақ.
10. Қоғамдық орындар - жалпы пайдаланатын демалыс аймақтары (парктер, жаңа жайлар, саябақтар), алаңдар, көлiк аялдамалары.
11. Көше - жолдың жүргiншi бөлiгi, тротуарлар, жасыл желектер, жер асты және жер үстi инженерлiк желiлер орналасқан аумақ.
12. Кәсiпорындар, мекемелер, ұйымдар, меншiк нысанына және ұйымдық-құқықтық нысанына қарамастан, қоғамдық бiрлестiктер, лауазымды тұлғалар және азаматтар көрiктенудiң ережесiн ұстануға, қала аумағында тазалықты және тәртiптi қамтамасыз етуге, ғимараттар мен имараттарды оңды жағдайда ұстауға мiндеттi.
13. Мемлекеттiк, қоғамдық және жеке кәсiпорындар, ұйымдар мен мекемелер, олардың ведомстволық бағынуына қарамастан, сондай - ақ жеке иелiктегi үй иеленушiлерi заң белгiлеген тәртiппен, сәулеттiк және санитарлық талаптарға сәйкес, тұрмыстық қалдықтарды жоюға өз уақытылы келiсiм - шарт жасасуға, өз есебiнен оларға бекiтiлген аумақтарды жүйелi жинауға, тазалықта және тәртiпте ұстауға мiндеттi:
1) тұрғын үйдi, мәдени - тұрмыстық, әкiмшiлiк, өнеркәсiп және сауда ғимараттарын, вокзалдар, бақтар, парктер, саябақтар, аллеяларды және басқа да жасыл желектердiң орындары;
2) көшелер, алаңдар, жолдар, аулалар, тротуарлар, демалыс аймақтарын, базарлар және оларға iргелес аумақтарды, автомотокөлiк аялдамаларын;
3) қашалар, қоршаулар, газондық қоршауларды, жарнаманың барлық түрлерi және жарнамалық қондырғыларды, ғимараттар мен ескерткiштерге сәндiк сәуле шашу қондырғылар, маңдайша жазулар, витриналар, жаймалар, жолаушы көлiгiнiң аялдамасындағы павильондар мен отыру алаңдарын, көше жарықтандыру фонарларын, әр түрлi тiреу бағандарды, бақтардағы, парктердегi және бульварлардағы орындықтарды, урналарды, көше атауының көрсеткiштерiн, көлiк, жолаушылар аялдамаларын, үйдiң нөмiрлiк белгiлерiн, мемориалдық тақталарды, трансформаторлық қондырғыларды;
4) аула аумағын тазалықта ұстауға. Оларды жинау, үнемi сыпыру, суару, қар мен қоқысты белгiлеген жерге шығару керек;
5) жасыл желектердi ұқыпты сақтауға, толық кешендi агротехникалық шараларды жүргiзуге, суаруға, қуарған шыбықтарды кесуге, қиып тастауға, ағаштардың тұптерiн тазарту және әктеуге, ағаш түптерiндегi өсiмдiктердi жоюға, тыңайтқыштар енгiзуге, жасқа№аштардың түп айналасын түптеуге, жараларын дизенфекциялауға және сылап бiтеуге, сондай - ақ арам шөптердi (повишкалар, жусандар) жою бойынша механикалық өңдеудi жүргiзуге;
6) жыл сайын сәуiр-мамыр айларында табиғи-климаттық жағдайға байланысты аумақты тазарту айлығын өткiзуге.
14. Әрбiр меншiк субъектiсiмен көшелер мен жол қиылыстарын тазарту жүргiзiледi: ұзынынан - иелiктегi үй аумағының бойына, көлденеңiнен - иелiктегi үйден жол кездемесiне дейiн.
Қоғамдық автокөлiктер қозғалысындағы жол кездемесiн, көшелердi, жол қиылыстарын, алаңдарды, парктердi тазарту кәсiпорындармен белгiленген тәртiпте жүргiзiледi.
15. Кәсiпорындар, ұйымдар басшылары, меншiк нысанына қарамастан, жеке көлiктiң жүргiзушiлерi мiндеттi:
1) автокөлiктi селолар және кент көшелерiне шығарғанда санитарлық-гигиеналық нормалардың және экологиялық талаптардың толық сақталуын қамтамасыз етуге;
2) жол кездемесiн және атмосфералық ауаны ластамай, автокөлiктiң техникалық жарамдылығын қамтамасыз етуге.
16. Санитарлық, гигиеналық және экологиялық сай емес, қоршаған ортаның ластануын туғызатын, сондай-ақ автокөлiктер мен басқа да механикалық құралдарды селолар мен кент аумағына шығаруға және пайдалануға тыйым салынады.
17. Тұрғын үй құрылысына қарсы орналасқан автобус аялдамалары мен такси тұрақтарының аумағын тазалау осы аумақтарды тазалау үшiн бекiтiлген тиiстi коммуналдық қызметтерге, кәсiпорындарға, мекемелерге, ұйымдарға, жалгерлерге және құрылыс салушыларға жүктеледi.
18. Қоғамдық орындар мен құрылыс салынбаған аумақтар санитарлық ережелер мен нормаларға сәйкес тазартылады.
19. Аумақты жоспарлы-жүйелi тазалауды қалдықтарды жоюды жүргiзетiн ұйыммен және санитарлық-эпидемиологиялық қызметi мекемесiмен келiсiлiп құрастырылған келiсiм-шарттар - кестелер бойынша жүргiзу керек.
20. Әкiмшiлiк және өнеркәсiп ғимараттарында, сауда және қоғамдық тамақтандыру кәсiпорындарында, көрiнiстiк мекемелерiнде, тұрғын үй құрылысының аумағында автомобиль көлiгi тұрағының орындары жабдықталуы қажет.
Газондарда, саябақтарда және басқа да жасыл желектер орындарында, тұрғын үйлердiң жалпы пайдаланатын жерлерiнде, дүкендердiң, дәрiханалардың, базарлардың, қызметтiк ғимараттардың маңында көлiк құралдарының тұрақтарын тұрғызуға және кiруiне тыйым салынады.
21. Автокөлiк құралдарын тұрғын үй кварталдарында және жалпы пайдаланатын жерлерде жууға тыйым салынады. Автомобильдердi, мотоциклдердi және басқа да көлiк құралдарын су айыратын колонкалардың, өзендер мен су қоймаларының жағажайларында, су қорғаушы жолақтардың, адамдардың жаппай салынады.
3 тарау. Қарабалық ауданының селолары мен кентiнiң
аумақтарында шағын сәулет нысандарын орнату
және күтiп ұстау тәртiбi
22. Сыртқы көркейтудiң барлық элементтерi, соның iшiнде, ғимараттардың қасбеттерiн өңдеу селолары мен кентiнiң аумағына құрылыс салудың тәртiбiн анықтайтын ережеге сәйкес орындалуы қажет. Сауда және қызмет көрсету саласы кәсiпорындарының қасбеттерi жарықтануы қажет.
23. Селолар мен кенттер аумағында шағын сәулеттiк нысандарды орнатуға және құруға сәйкес аудандық қызметтердiң келiсiмiнен кейiн ғана жол берiледi.
24. Барлық шағын сәулеттiк нысандар оңды жағдайда ұсталуы тиiс.
25. Тұрғын үй, қызметтiк, өндiрiстiк және әкiмшiлiк ғимараттар мен имараттардың иелерi көшелердiң көрсеткiштерi мен нөмiрлiк белгiлерiн оңды жағдайда күтiп ұстауға мiндеттi.
26. Меншiктiң барлық нысандарындағы заңды тұлғалардың ғимаратқа кiре берiсiнде мемлекеттiк және орыс тiлдерiнде заңды тұлғаның атауы болуы және олардың тиiстi жағдайын қамтамасыз етуге мiндеттi.
4 тарау. Инженерлiк желiлер, имараттар
және коммуникацияларды күтiп ұстау тәртiбi
27. Қарамағында инженерлiк коммуникациялары бар заңды және жеке тұлғалар селолар мен кенттер көркiне нұқсан келтiру мүмкiн, инженерлiк желiлер мен имараттардың техникалық жағдайын үнемi қадағалап отыруға мiндеттi, нақты айтқанда:
1) аумақтың су басуын жiбермеу;
2) бөлiнген және қорғаланатын аймақтардың санитарлық жағдайын, люктерден, құдықтардың қақпақтары қатты жол төсемi деңгейiнде жатуын және оңды жағдайды ұсталуын қадағалауға;
3) монтаждау, қайта төсеу және пайдалану ережесiн сақтамау салдарынан бұзылуы мүмкiн, жер асты желiлерiнен үстiндегi қатты немесе грунттық жол төсiмдерiнiң жағдайын қадағалауға;
4) газ құбырының жағдайын қадағалау, уақытылы оның сырлауын жүргiзу.
28. Қатты жол төсiмдi аумақтарды қайта жөндеу немесе күрделi жөндеуiн жүргiзу, белгiлердi, құдықтарды, люктердi, инженерлiк желiлердi талаптарға жеткiзу норма жұмыстары тапсырушының есебiнен өндiрiледi.
29. Ғимараттар, имараттар және жер асты коммуникациялары құрылысына техникалық құжаттарды әзiрлегенде жобалаушы ұйымдар құрылыс учаскелерiндегi ағаштар мен көшеттердiң мүмкiндiгiнше көп сақталуын қамтамасыз ететiн жұмыстарды ұйымдастыру тәртiбiн әзiрлеуге мiндеттi.
5 тарау. Аумақты қысқы мерзiмде күтiп
ұстау және тазалау
30. Көшелерде және алаңдарда қарды жинау кәсiпорындармен, ұйымдармен және басқа шаруашылық субъектiлерiмен оларға бекiтiлген аумақтарды, жүргiзiледi.
31. Шатырларды қардан тазалау және карниздердегi, шатырлардағы және су ағатын құбырлардағы қар бұлтықтарын алу ғимараттар мен имараттар иелерiнiң және жалгерлердiң өз күштерi мен қаражаттарымен жүргiзiледi, олар жаяу жүрушiлермен бақытсыз жағдайды болдырмау және ауа желiлерiне, жарық шамдарына, жасыл желектерге зақым келтiрмеу үшiн сақтану шараларын мiндеттi түрде орындау қажет.
Шатырдан тасталған қар жедел тасып шығарылуы қажет.
32. Көшелермен алаңдармен жүру бiліктерiне, көпiрлерге, жол қиылыстарына, көтерiлетiн және төмен түсетiн жолдарға механикаландырылған құм төгу коммуналдық кәсiпорындардың мамандандырылған қызметтерiмен жоспарлы тәртiпте жүргiзiлуде.
33. Пәтер иелерiнiң кооперативтерi, үй басқармалары, кәсiпорындар, мекемелер, қоғамдық ұйымдар және меншiктен басқа да нысандарындағы кәсiпорындармен тұлғалар, жалгерлер коммуналдық шаруашылықтың арнайы техникасы бар мамандандырылған қызметтерiмен механикаландырылған тротуарларға, алаңдарға және басқа да адамдар өтетiн және жиналатын орындарға құм төгуге келiсiм - шарт жасасуға немесе осы жұмыстарды өз күштерiмен, қаражаттарымен жүргiзуге мiндеттi.
Жер пайдаланушылар бөлiнген және бекiтiлген аумақтарында тайғанаққа қарсы шараларды (мұзбен қарды ою, тайғанақ жерлерде инерттi немесе ұқсас материалдар төгу) қарастыруға мiндеттi.
6 тарау. Қарабалық ауданының
селолары мен кенттерiнiң аумағын жарықтандыру
34. Селолар мен кенттер аумағын жарықтандыру сыртқы жарық қондырғылары арқылы қамтамасыз етiледi. Сыртқы жарық қондырғыларына жататындар:
1) электрмен жабдықтау құрылғысы, қоректендiретiн желiлер, қоректендiру пункттерi, тарататын желiлер;
2) қорғау құрылғысы және жерге қосылған электр желiлерi;
3) басқару құрылғысы;
4) тiреуiштер, арқанды салпыншақтардың тiректерi.
35. Тiректер техникалық құжаттамалармен сәйкес жол желiндегi көшелердiң көлiк магистральдарының орналасады.
36. Көшелер мен жолдардың қиылысқан жерiнде тiректер сәйкес радиустарда тротуардың дөңгеленген жерiне дейiн орналасады. Аллея мен жаяу жүрушiлердiң жолдарындағы тiректер жолдың жаяу жүрушi жүрмейтiн бөлiгiнде, яғни газондарда, ағаштардың қатарында орналасады.
37. Ғимарат жанында орналасқан тар жолдар, тротуарлар мен алаңдар, ыңғайлы болса, ғимарат қабырғасына орналасқан шамшырақтар арқылы жарықтандырылады.
38. Сыртқы жарық қондырғыларына қызмет көрсету және күтiп ұстау келесi шараларды қамтиды:
1) сыртқы жарықтандыру құрылғыларын сан және сапа көрсеткiштерi берiлген өлшемге сәйкес, соның iшiнде, шамшырақтардың таратушыларының iстен шыққандары мен шамдарын ауыстыру, шамшырақтарды тазалау, жарықтандырудың деңгейiн өлшеу, техникалық оңды жағдайда ұстау;
2) жарықтандыру құрылғыларының атқарушы өкiметтiң жергiлiктi органының шешiмiмен бекiтiлген регламенттегi жұмыс режимiн қамтамасыз ету, кесте бойынша шамшырақтарды, ақауларды табу және оларды шұғыл түрде жою.
39. Жарықтандыру құрылғыларының жағдайын және шамшырақтардың жану пайызын анықтау үшiн екi жетiде бiр бақылау тексерiстерi өткiзiледi.
40. Сыртқы жарықтандыру қондырғыларының металл тiректерi, тiреуiштерi және басқа да элементтерi жабынының жағдайына байланысты кемiнде үш жылда бiр сырланады.
41. Витриналарды жарықтандыру үшiн, әдетте, неондық шамдар алынады. Қосымша бағытталған жарық беру үшiн қызуы қатты шамдар пайдаланады.
42. Жарқағаздарды, стендттердi, витриналарды жарықтандыруда жарық аспаптарын, жарықтанған беттен шағылысқан толассыз жарықтың айналымы құралымы қарап тұрған адамның көзiне түспейтiндей, орналастыру керек.
43. Жаяу адамның, жүргiзушiнiң көзiне шамдардың тiке жарығы түспеуi үшiн жарықтандыру аспаптарын қорғаушы бұрышын ескередi немесе арнайы экранды торлар орнатылады.
7 тарау. Аудан аумағындағы құбылыстарды бөлу және бұзу
44. Аумақты көне және тозығы жеткен құрылыстардан тазарту жұмыстарына, қолданыстағы заңдармен сәйкес, осы процедуралардың орындалуының заңдылығын заңды түрде қамтамасыз еткеннен кейiн кiрiседi.
45. Көрсетiлген жұмыстарды машина мен механизмдердi жұмылдырып, кәсiптiлiгiне сәйкес жұмысшылар атқарады.
46. Құрылысты бөлшектегеннен немесе бұзғаннан кейiн, құрылыс қалдықтары (қоқыстар) қатты тұрмыстық қалдықтар полигонына тасып шығарылады, ал учаске қайта қопсытылады.
8 тарау. Жасыл желектердi күтiп ұстау,
қорғау және шығарып тастау тәртiбi
47. Жасыл желектер маңызды сауықтыру факторы және селолар мен кенттердiң көркi болып табылады, оларды қорғау және күтiп ұстау - меншiк нысанына қарамастан, әрбiр кәсiпорынның, мекеменiң, ұйымның, әрбiр азаматтың мiндетi.
48. Қарабалық ауданының селолары мен кенттерi заңды тұлғалардың, меншiк нысанына қарамастан, және жеке тұлғалардың шаруашылық қызметiнiң нәтижесiнде жасыл қорды мүмкiндiгiнше барынша сақтау Қарабалық ауданында көрiктендiрудiң негiзгi бағыттарының бiрi болып табылады.
49. Кәсiпорындар, ұйымдар және жеке тұлғалар (бұдан әрi "тапсырушы" деп аталатын) құрылыс, жөндеу және басқа да жұмыстарды жүргiзу кезiнде мiндеттi:
1) жасыл желектердi зақымданудан қоршауға алуға, жеке желектердi сынуынан немесе зақымдануынан қорғау үшiн қораптарға салуға;
2) жолдарына, тротуарларына, өткелдерiне, алаңдарына қатты материал төсеген және асфальттаған кезде жасыл желектердiң айналасында оңтайлы ашық топырақты кеңiстiк құру мақсатында, мөлшерi 1 х 1 метр қоршаумен шектелген, ағаш түбiнен қуыс қалдыруға;
3) жасыл желектер орналасқан аймақтарда жолдарды, тротуарларды, құрған және қайта құрған кезде тiк белгiлердi жоғарылатқанда немесе төмендеткенде 5 сантиметрден артық өзгертуге болмайды. Егер түпкi жүйенi жаңалаштаудан басқа амал болмаған жағдайда, жобаларда жасыл желектiң дұрыс өсу жағдайын сақтауға арналған құрылғыларды ескеру керек;
4) салынып жатқан объектiлерге кiрме жолдарын тартқанда желектердiң орындарын ескерiп, жасыл желектердiң бар қоршауларын бұзбау керек.
50. Құрылыс салуға немесе басқа жұмыстар жүргiзуге бөлiнген учаскелерде жасыл желектердi сақтау мүмкiн болмаған жағдайда жасыл желектердi шығарып тасталынады. Жасыл желектердi шығарып тасталғанда ескерiледi:
1) жасыл қор нысаналарының шаңнан қорғайтын, желден қорғайтын, газға тұрлалылық және фитонцидтiк қасиеттерi;
2) негiзгi биоматериалдық көрсеткiштерi - өсiмдiктiң биiктiгiн, олардың қабығының енiн және қоюлығын;
3) селолық және кенттiк нысаналарының сәндiлiгiне және әсем ресiмделуiне әсерiн;
4) осы аймақта сауықтыру әсерiн.
51. Жұмысты жүргiзгенде тапсырушы мiндеттi:
1) жасыл желектердi шығарып тастауға, басқа жерге отырғызуға немесе кесуге рұқсат алуға. Рұқсатты жергiлiктi атқарушы органымен өкiлеттi орган бередi. Қарабалық ауданының селолары мен кенттерi жасыл қоры жөнiндегi комиссияның оң қорытындысы рұқсат беру үшiн негiз болып табылады.
2) жасыл желектердi шығарып тастауды, қайта отырғызуды немесе кесудi өз күшiмен және қаражатымен жүргiзуге немесе осы жұмыстар түрiн жүргiзуге лицензиясы бар мамандандырылған ұйымдармен келiсiм-шарт жасасуға.
52. Жасыл желектердi шығарып рұқсат алған жағдайда тапсырушы жасыл желектердi бағалауға лицензиясы бар ұйымдармен келiсiм-шарт жасасады, ақша қаражаттарын (шығарылған жасыл желектердiң құнын) жергiлiктi бюджетке аударады.
53. Жасыл желектердiң аумағында тыйым салынады:
1) құрылыс материалдарын, жер, көмiр және басқа заттарды жинауға, газондарды, гүлдер егiлген жерлердi, ағаш шұңқырларын ластауға;
2) газондарда жүруге, ағаштарды, көшеттердi сындыруға немесе кесуге, басқа да механикалық зақымдар келтiруге;
3) көшелердi, алаңдарды, тротуарларды тазалау мақсатында жасыл желектер үшiн тұз және басқа зиянды заттар қолдануға;
4) гүлдердi жұлуға, жемiстердi үзуге, мал бағуға, жер, құм өндiруге;
5) жасыл желектердi өнеркәсiптiк лай сумен және басқа тастамалармен ластауға;
6) бақ мүлiктерiмен жабдықтарын (орындықтарды, урналарды, шартақтарды, газон торларын) бүлдiруге;
7) автомашиналармен, мотоциклдермен, велосипедтермен, басқа да көлiк құралдарымен жүруге (арнайы көлiктен басқа);
8) газондармен тiрi қашалардың маңында жолаушылар көлiгiнiң аялдамасын орнатуға;
9) газондарда автокөлiк құралдарын қоюға және торағын орнатуға;
10) от жағуға, өрт қарсы басқа да тәртiптердi бұзуға;
11) ағаштарға электр сымдарын, тiкенек сымдарды, алтыбақандарды, киiмдердi кептiру үшiн жiп байлауға, жазулар жазуға;
12) агрономиялық белгiленген мерзiмдерден тыс, сәйкес қызметтермен келiсiлген кесу тәртiбiн сақтамай ағаштардың басын кесуге;
13) ағаш және бұта көшеттерiн өз еркiмен кесуге;
14) өз бетiмен қашалар орнатуға;
15) ойындар: футбол, волейбол, городки және басқа ойындар (бұл мақсат үшiн арнайы бөлiнген орыннан басқа) ұйымдастыруға;
16) жабайы және мәдени флораның гүлдерiн жуашықтарымен және тамырларымен қазып алуға.
54. Жер пайдаланушылар, оларға берiлген аумақтарда жасыл желектердi өсiп-өндiруге және қорғауын қамтамасыз етуге мiндеттi.
9 тарау. Ауданның селолық және кентiнiң аумақтарында
жер қазумен байланысты жер жұмыстарын жүргiзу тәртiбi
55. Жер асты коммуникацияларын салумен байланысты жұмыстарды жүргiзуде жоспарлаушы барлық заңды және жеке тұлғалар мiндеттi:
1) жыл сайын 1 қыркүйекке дейiнгi мерзiмде, келесi жылға өткiзiлетiн жоспарлы жұмыстардың айын, түрiн және мерзiмiн көрсетiп, өтiнiм беруге. Ауданның аумағында жоспарлы жұмыстар туралы қызметтерге өз уақытылы ақпарат беруге;
2) жер асты желiлерiн жөндеу уәкiлеттi органдардан жер жұмыстарын жүргiзу құқығына рұқсат (ордер) алғаннан кейiн ғана жүргiзiледi;
3) ғимараттарды, имараттарды, коммуникацияларды қайта құру және жөндеу кезiнде құрылыс нормаларының талаптары мен нысаналарды қоршау жөнiндегi тәртiптердi сақтау;
4) артық грунт пен құрылыс қоқыстарын өз уақытылы шығарып тастауын қамтамасыз ету;
5) бұзылған жол төсемдерi мен аула аумақтарын қалпына келтiру жөнiндегi жұмыстарды өз уақытылы жүргiзу, құрылыс және жөндеу аяқталғаннан кейiн қазба орындарын, сонымен қатар құрылыс алаңдарын тәртiпке келтiруде қажеттi шараларды қабылдау.
56. Жер асты коммуникацияларының құрылғысымен және жөндеумен байланысты жұмыстарды жүргiзгенде тыйым салынады:
1) қандайда бiр жер үстi құрылысы мен ғимараттарын ығыстыру;
2) жол төсiмдерiн артық бұзу және жұмыстарды сәйкес рұқсатсыз (ордерсiз) жүргiзу;
3) тротуарларда, жолмен жүретiн бөлiгiнде және газондарда тартып алынған грунты, құрылыс материалдарын қалдықтарын, қоқысты қалдыруға, құдық қақпақтарын көмiп тастауға;
4) жұмыстардың рұқсат қағазда (ордерде) көрсетiлген мерзiмдерi мен шарттарын бұзуға.
10 тарау. Жер пайдаланушының мiндеттерi
57. Жер пайдаланушы мiндеттерi:
1) бөлiнген және бекiтiлген аумақтарды, инженерлiк желiлер мен олардың элементтерiн (құдықтар, люктер,торлар, бағаналар, насос, жылу пункттерi, трансформаторлық шағын станциялар) санитарлық нормалармен белгiленетiн тиiстi санитарлық жағдайда ұстау;
2) қалдықтар жинау және сақтау үшiн қатты жол төсемi бар арнайы жабдықталған алаңдардың болуы;
3) қалдықтарды жерлеу жөнiндегi полигонға (қоқыс төгетiн жер) өнеркәсiп қалдықтардың сұйық қалдықтарды шығарылуын және көмуiн қамтамасыз ету;
4) өз аумағында қажет болса дезинфекция, дезинсекция мен дератизация жүргiзу (шыбындарды, тарақандарды, масаларды, тышқандармен егеуқұйрықтарды жою үшiн);
5) бөлiнген аумақтың шегiнен құрылыс қоқыстарының, топырақтың және лас машиналар мен құрылыс механизмдерiнiң елдi мекендердiң көшелерiнде шығуына жол бермей, өздерiнiң құрылыс алаңдарына және қатты жол төсемiне басқа нысаналарына аппаратын кiрме жолдарының тиiстi жағдайда ұсталуын қамтамасыз ету.
58. Жерде пайдаланушыға мыналарды жасауға тыйым салынады:
1) құрал-жабдықтарды, тараны, шикiзатты, құрылыс материалдарын бөлiнген аумақтан тыс жерге жинап қою;
2) от жағу, қоқысты, түскен жапырақтарды, шыбықтарды, өндiрiс қалдықтарын селолар және кент аумақтарында жағу;
3) қоршаған ортаға зиян келтiретiн тазалау әдiстерiн қолдану.
11 тарау. Осы Ережелердiң бұзуына жауапкершiлiк
59. Осы Ережелердiң талаптарын бұзғаны үшiн "Әкiмшiлiк құқық бұзушылықтар туралы" Қазақстан Республикасының Кодексiне сәйкес жауапкершiлiкке тартылады.