Азаматтық қорғаныс мүлкін сақтау, есепке алу, есептен шығару және кәдеге жарату қағидаларын бекіту туралы

Күшін жойған

Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрінің 2014 жылғы 2 маусымдағы № 267 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2014 жылы 12 маусымда № 9505 тіркелді. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрінің 2016 жылғы 10 маусымдағы № 618 бұйрығымен

Ескерту. Бұйрықтың күші жойылды - ҚР Ішкі істер министрінің 10.06.2016 № 618 бұйрығымен.

«Азаматтық қорғау туралы» 2014 жылғы 11 сәуірдегі № 188-V Қазақстан Республикасы Заңының 12-бабы 1-тармағының 31) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:
1. Қоса беріліп отырған Азаматтық қорғаныс мүлкін сақтау, есепке алу, есептен шығару және кәдеге жарату қағидалары бекітілсін.
2. Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлігінің Азаматтық қорғаныс департаменті Қазақстан Республикасы заңнамада белгіленген тәртіппен Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін және ресми жариялануын қамтамасыз етсін.
3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар вице-министрі В.В. Петровқа жүктелсін.
4. Осы қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Министр В. Божко

Қазақстан Республикасы
Төтенше жағдайлар министрінің
2014 жылғы 2 маусымдағы
№ 267 бекітілді

Азаматтық қорғаныс мүлкін сақтау, есепке алу, есептен шығару
және кәдеге жарату қағидалары

1. Жалпы ережелер

1. Осы Азаматтық қорғаныс мүлкін сақтау, есепке алу, есептен шығару және кәдеге жарату қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) азаматтық қорғаныс мүлкін сақтау, есепке алу, жинақтау, ұзақ сақтауға қабылдау, ауыстыру, жаңарту, есептен шығару, кәдеге жарату үшін құжаттамаларды беру және дайындау тәртібін айқындайды.
2. Осы Қағидалар азаматтық қорғаныс мүлкін сақтауды, есепке алуды, есептен шығаруды және кәдеге жаратуды жүзеге асыратын ұйымдарда қолданылады.
3. Азаматтық қорғаныс мүлкіне: жеке қорғану құралдары, радиациялық, химиялық барлау және дозиметрлік аспаптары, жеке медициналық қорғану, байланыс және құлақтандыру құралдары және басқа материалдық-техникалық құралдар жатады. Азаматтық қорғаныс мүддесінде пайдалану үшін ұйымдар құралдарын тиісті органдардың бюджет қаражаты есебінен құрылған немесе сатып алынған.

2. Сақтау

1-параграф. Қойма, жабдық аумағының орналасуы

4. Қойманың орналасқан орны қазіргі заманғы зақымдау құралдарынан қорғау, өрт қауіпсіздігін және қызметі азаматтық қорғаныс мүлкінің сапа жағдайына теріс ықпал ететін кәсіпорындардан қауіпсіз алшақтықта өрт қауіпсіздігін қамтамасыз ету талаптарын есепке ала отырып, таңдалады. Жер учаскелерін тасқан су мен басқа да сумен баспауы тиіс.
5. Қоймалар кірме жолдардан, электр және сумен жабдықтау көздерінен тікелей жақын жерде орналасады.
6. Қойма аумағы қоршалады және түнгі уақытта жарықтандырылады. Қойма тәулік бойы күзетіледі және күзет сигнализациясымен жабдықталады.
7. Қойманың сақтау орны «Өрт қауіпсіздігі қағидасын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2011 жылғы 30 желтоқсандағы № 1682 қаулысына сәйкес найзағайдан қорғау жүйесімен жабдықталады.
8. Қоймаға су алатын, өрт сөндіру суаттары, кіреберістер схемасы, отқа төзімді ғимараттар, құрылыстар және сол сияқты толық сипаттай отырып, «Өрт сөндірудің жедел карточкасы» жасалады.
9. Қоймаға кірме жолдар жарамды жай-күйде ұсталады және жылдың қандай да болмасын уақытында көліктің өтуін қамтамасыз етеді.
10. Осы Қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес қойманың аумағы тиісті маңдайшалармен және бағыттауыштармен жабдықталады.
11. Қойманың телефондандыру жүйесі сыртқы және ішкі байланысты, бекет және өрт сөндіру сигнализациясын қамтамасыз етуді есепке ала отырып, ұйымдастырылады.
12. Қойма аумағында азаматтық қорғаныс мүлкінің қорларын сақтауға арналған сақтау орны орналасады, ол өз құрылысы, жоспарлау, техникалық жай-күйі және жарақтануы бойынша олардағы бұйымдардың толық сақталуын, кез-келген уақытта және белгіленген мерзімдерде қорларды беруді қамтамасыз етеді.
13. Сақтау орны азаматтық қорғаныс мүлкінің қорларын жедел тиеу үшін тиеу-түсіру жұмыстарын механикаландыру құралдарымен жарақтандырылады.
14. Қойма үй-жайлары кірпіштен және ағаштан, темірбетоннан немесе жинақтама темір конструкциялардан жасалған болуы мүмкін. Ағаштан жасалған сақтау орны отқа төзімді құраммен, олардың түйісу орындары топырақ-антисептикпен өңделеді.
15. Барлық сақтау орындары нөмірленеді. Әрқайсысына ернеуден 0.5 қашықтықта 50х50 см. мөлшерлі ақ шаршыда, цифр биіктігі 30 см, қызыл жиек ені 2.5 см. қаптал қабырғаларына безектелетін реттік нөмір беріледі.
16. Сақтау орындарының есіктері (қақпақтары) сондай-ақ реттік нөмірмен нөмірленеді. Нөмір диаметрі 25 см ақ шеңберде есіктерге жазылады, цифр биіктігі 15 см, қызыл жолақпен жиектелген, ені 1.5см.
17. Барлық цифр қара түспен жазылады. Ашық алаңдарға арналған нөмірлік белгі қалыңдығы 0.8 –1 мм., қалбырдан жасалады, жазулар трафаретпен жазылады. Белгі жерден 2 м биіктікте темірбетон бағанына бекітіледі және алаңға кірер жолдың оң жағынан орнатылады.
18. Қоймада жылытатын және жылытылмайтын сақтау орындары болуы мүмкін және азаматтық қорғаныс мүлкін сақтау, орналастыру, жарамды жай-күйде ұстау, қорларды қабылдау және беру бойынша жұмыстарды өткізуді қамтамасыз етуі тиіс.
19. Қойма үй-жайларында жылыту жабдығын пайдалануға жауапты (әдеттегідей сақтау орнының бастығы) тағайындалады, өрт қауіпсіздігі талаптарына сәйкес оларды пайдалану жөніндегі нұсқаулықтарды әзірлейді.
20. Сақтау орындары:
азаматтық қорғаныс мүлкін жеткізуге, орауын шешуге және орауға арналған учаскемен;
техникалық қызмет көрсетуді жүргізуге арналған учаскемен;
осы Қағидаларға 2-қосымшаға сәйкес дозиметриялық аспаптарды консервациялау және қайта консервациялау бойынша жұмыс істеуге арналған учаскесімен;
сақтау орны бастығының жұмыс орнымен;
мүлікті, аспапты, арнайы және сырт киімді сақтауға арналған кіші қоймамен жабдықталуы мүмкін.
21. Сақтау орны бастығының жұмыс орны:
Картотекаға арналған арнайы үстелмен;
Қызметтік құжаттама мен анықтама әдебиетін сақтауға арналған металл шкафпен (жәшікпен);
байланыс құралдарымен;
компьютерлік техникамен;
бұйым орауын шешуге және орауға арналған аспаппен қамтамасыз етіледі.
22. Әр сақтау орнында температура мен ауаның салыстырмалы ылғалдығын өлшеуге арналған аспаптар (термометрлер, гигрометрлер немесе психрометрлер) орнатылады.
Аспаптар еденнен 1,5 м. деңгейде және желдеткіш саңылаулары мен сақтау орнының орта бөлігінде орналасқан үй-жайлардың ішкі қабырғаларындағы жылыту қондырғыларының есіктерінен 2 м. жақын орнатылады.
23. Сақтау орнының бастығы мына:
осы Қағидаларға 3-қосымшаға сәйкес нысан бойынша сақтау орнының паспортын;
осы Қағидаларға 4-қосымшаға сәйкес нысан бойынша сақтау орнындағы температура мен ауаның ылғалдығын тіркеу журналын;
осы Қағидаларға 5-қосымшаға сәйкес нысан бойынша cақтау орнын тексеретін жазба кітапшасын;
ұзақ және ағымдағы үлес үшін бөлек осы Қағидаларға 6-қосымшаға сәйкес нысан бойынша дайындалған жылдары бойынша азаматтық қорғаныс мүлкі бұйымдарын есепке алу кітапшасын;
бұйымдарды зертханалық бақылау үшін қаралатынның, іріктелетіннің мерзімдер мен саны кестесін;
азаматтық қорғаныс мүлкі қорларын орналастыру жоспарын;
азаматтық қорғаныс мүлкі бұйымдарын қабылдау, беру, сақтау, ұстау және пайдалану жөніндегі басшылыққа алатын құжаттар, анықтамалық әдебиетті жүргізеді.
24. Техникалық құжаттама қалқанында:
Сақтау орны бастығының функционалдық міндеттері;
құлақтандыру сигналдары бойынша іс-қимылдары туралы нұсқаулық;
күштер мен құралдардың есептобымен өрт болған жағдайдағы іс-қимылдар туралы нұсқаулық;
сақтау орнында жұмыс істеген кезде қауіпсіздік қағидасы мен шараларды сақтау жөніндегі нұсқаулық;
әр сақтау орнынан азаматтық қорғаныс мүлкі қорларын эвакуациялау схемасы;
өрт сөндіру есептобының тізімі;
жабдық пен мүлік тізімдемесі. Осы Қағидаларға 7-қосымшада жабық сақтау орындарына арналған бастапқы өрт сөндіру құралдарының санын анықтайтын кесте көрсетілген;
25. Сақтау орындарының қақпақтары (есіктері) сырттан ғана бекітіледі, сыртқа ашылады немесе конструкциялар мен габариттер бойынша ысырылады, механикаландыру құралдарын пайдалану мүмкіндігін қамтамасыз етеді. Қақпақ саны азаматтық қорғаныс мүлкі қорларын барынша жүк тиеу шептерін қамтамасыз етуді есепке ала отырып және өрт қауіпсіздігі талаптарына сәйкес келтіріліп есептеледі.
Сақтау орындарындағы сыртқы қақпалардан басқа сыртқы қақпалардың төменгі жағындағы ішкі торлы қақпақтар немесе люктар орнатуға ұсыным беріледі.
26. Сақтау орындарының едендері үгінділердің, құмның шаңның пайда болуына жоғарғы жақтың төзімділігін қамтамасыз етеді, сақтаудағы бұйымдар мен механикаландыру құралдары жүгімен орнатылатын немесе қозғалатын жүктемені көтереді;
27. Су бетінің ағуынан сақтандыру үшін сақтау орындары сыртқы қақпаларының алды төсеніш деңгейінен жоғары орналастырылады және кеміргіштердің кіріп кетуінен қорғайтын жеңіл шешілетін күнқағармен жабдықталады.
28. Сақтау орындарының терезелері желкөздерімен және қорғайтын металл торлармен (шілтермен) жабдықталады, перделейді және жартылай жарық түсетін шынымен шынылайды немесе ішкі жақтан ашық бояумен боялады.
29. Сақтау орындардағы жарықтандыру табиғи немесе жасанды (электрлі) болуы мүмкін. Электрлі жарықтанған кезде электр өткізгіш өрт қауіпсіздігі нормаларына сәйкес келеді. Авария болған кезде авариялық жарықтандыру көзделеді.
30. Азаматтық қорғаныс мүлкі қорларын орналастыру үшін сақтау орны стеллаждармен, шкафтармен, тегендермен, орамда және орамы жоқ бұйымдардың қалыпты сақталуын қамтамасыз ететін конструктивтік тіреуіштерімен жабдықталады.
31. Қаңқалы шахта түріндегі стеллаждар (металлды және аралас) РХБҚ құралдарын тұғырық және пакеттерге оралған түрінде сақтауға аса ыңғайлы болып табылады. Секция тереңдігі (шахта) 800 еседен кем емес немесе 1000 мм (тұғырық ені) болуы қажет.
Бағыттаушы секция (шахталар) ені 1230 мм құрайды (1200 мм. – тұғырық көлденең қиығы, 30 мм. – тұғырық және бағыттаушы арасындағы саңылау).
32. Стеллаж сөрелі жеңілдетілген конструкциясы ағаш және металды жиналмалы болады. Мұндай сөрелер мүліктерді буылған түрде немесе тұтыну ыдыстарында сақтауға арналған. Стеллаждардың габариттік өлшемдері мен конструкциялары (сөре саны, ара қашықтығы бойынша) үй-жайдың өлшеміне және осы стеллаждарда сақталатын бұйымдар түріне байланысты болады. Мұндай стеллаждар 2-3 қабатты болуы мүмкін. Стеллаж ұзындығы 300 см., биіктігі 340 см. Стеллаждың бекітілуі әр 100 см сайын биіктік бойынша стеллаждың негізі есебінен жасалған.Стеллаждың негізі 25 см биіктікте, стеллаждың жоғарғы бөлігі 15 см құрайды. Стеллаж ені 100 см.
33. Жеке бұйымдарды сақтау үшін еденнен 25 – 30 см биіктікте болатын тақтайдан жасалған едендік стеллаждардан әзірленеді. Олар конструкцияның қарапайымдылығымен, жеңіл жинақтау, бөлшектеумен және олардың өлшемдерінің өзгеруімен ерекшеленеді. Ұзындығы 300 см. (100 см.-ден 3 секция, биіктігі 25 см және ені 100 см.).
34. Стеллаж жабдықтары сақтау орындарының ішкі көлемін аса тиімді пайдалану, табиғи жарықтандыруды қамтамасыз ету, сақталатын бұйымдарды қадағалау үшін ыңғайлылық және қажетті операцияларды орындау есебімен орналастырылады.
35. Стеллаждар мен тегендер қабырғадан 0,6 м кем емес қашықтықта орналастырылады. Сақталатын бұйымдарға байланысты стеллаждар арасындағы өту жолдары 0,8-1,5 м жол беріледі.
36. Сақтау орнының орта бөлігі бойынша, әдеттегідей өстік бағыт бойымен ені 1,5-2 м басты өту жолы қалдырылады. Есіктер (қақпақтар) бойлық қабырғаларда орналасқан жағдайда олардың арасында сақтау орнына көлденең есіктердің (қақпақтардың) барлық ені бойынша өту жолдары қалдырылады.
37. Сақтау орындарын желдету жауын-шашынсыз ауа райында, 5 м/с жел жылдамдығы кезінде сақтау орнындағы салыстырмалы ауа ылғалдығы 60% асатын (егер бұл ретте сыртқы ауаның ылғалдылығы сақтау орнындағыдан төмен болса) болса жүргізіледі. Сақтау орындарын желдету үшін қақпақтарды, (есіктерді), желкөздерін, желдеткіш құбырларын, люктарды және сол сияқты ашады.
Желдету ауаның тез алмасуымен, бірақ үй-жайлардағы температураның төмендегені білінбей қамтамасыз етіледі.
38. Жылытылатын сақтау орындарында ауа температурасын +15 до +20 С, ауа ылғалдылығы 70% аспайтындай етіп ұстау керек. Салыстырмалы ауа ылғалдылығының 90%-ға дейін қысқа мерзімде жоғарлатуға жол беріледі.
азаматтық қорғаныс мүлкі қорларын сақтаудың оңтайлы жағдайлары:
40-55% шектегі салыстырмалы ауа ылғалдылығы;
жауын-шашынның, желдің және ылғалдың сұйық түрге айналуының болмауы;
тікелей күн радиациясының болмауы;
ауада тотығу-белсенді агенттердің болмауы;
биологиялық факторлардың болмауы болып табылады.
39. Сақтау орындарында температура мен салыстырмалы ауа ылғалдылығын өлшеу күн сайын жергілікті уақыт бойынша сағат 9-дан 15-ке дейін жүргізіледі.
40. Сақтау орындарында:
шылым шегуге және ашық отты пайдалануға;
тұрмыстық электржылытқыш аспаптарын қолдануға;
уақытша электрөткізгішін орнатуға;
сақтау орындарын жарықтандыру үшін майшамдарды, керосин лампаларын және ашық отты басқа аспаптарды қолдануға;
мүлікті есепке алуда немесе мүкәммал тізімдемесінде жоқ мүлікті сақтауға (уақытша болсын);
сақтау орнын белгіленген нормалардан тыс бұйымдармен толтыруға.
жыл мезгіліне қарамастан қажетсіз сақтау орындарының есіктерін ашық тастауға, қатты жел, найзағай, тұман және жауын-шашын кезінде үй-жайды желдетуге;
сақтау орнының жанында: шылым шегуге, алау жағуға, құрғақ шөпті жағуға, шөпті кептіруге және сақтауға, себу жұмыстарын жүргізуге, жанар-жағар май құю пункттерін ашуға және жанар-жағар май материалдарды сақтауға тыйым салынады.
41. Қойма аумағына кіруді, сондай-ақ аумақтан шығуды бақылау үшін қойманың бақылау-өткізу пункті әдеттегідей жеке үй-жайда ұйымдастырылуы мүмкін, онда:
рұқсат қағаздарын сақтауға арналған жәшіктерімен шкаф;
жабылатын жәшіктерімен үстел;
орындықтар (табуреткалар);
телефон байланысы және сигнализациялау құралдары;
жазуға арналған құралдар;
сағат;
термометр;
медициналық қобдиша;
сыртқы киімге арналған ілгіш;
мүлік тізімдемесі;
күзету бойынша нұсқаулық;
кезекшілікті қабылдау және тапсыру кітапшасы;
машиналардың кіруін және шығуын тіркейтін журнал;
рұқсат қағаздары мен басқа құжаттар үлгілері көзделеді.
Бақылау-өткізу пункті авариялық жарықтандырумен және өрт сөндірудің бастапқы құралдарымен қамтамасыз етіледі.
42. Қойма және сақтау орындарының аумағына бөгде адамдарды жіберу (оның ішінде қойма жұмысын тексеру үшін келген адамдар) қарамағында қойма бар орган (ұйым) басшысының тек жазбаша рұқсаты бойынша жүргізіледі. Кейінге қалдырылмайтын жағдайларда (авариялар, жедел жөндеу және сол сияқты) келген адамдарды аумаққа жіберуге тіркеу журналында белгілей отырып, қарамағында қойма бар ұйым басшысының ауызша рұқсаты бойынша қойма меңгерушісі рұқсат береді.

2-параграф. Азаматтық қорғаныс мүлкі қорларын сақтаудың жалпы қағидалары

43. Азаматтық қорғаныс мүлік қорлары жабдықталған сақтау орындарында, қақпағы жоғары қойылған қатарлап салынатын зауыттық орамада, жәшіктерде орналастырылады.
44. Қатар-қатар қойылған мүліктер төсемде орналастырылады, оның биіктігі еден үстінен 0,25 м кем емес. Төсем бұйымдарымен төменгі қатарларды жақсы желдету мақсатында тұтас лагтарға емес бағандарға орнатылады.
45. Әр сақтау орындарында қатар-қатар қойылған мүліктер ретімен нөмірленеді. Әр қатар-қатар қойылған мүліктерде (стеллажда) көрінетін жерде, ортасында еденнен 1,5 м. биіктікте осы Қағидаларға 8-қосымшаға сәйкес толтырылған стеллажды затбелгі бекітіледі.
Қатар-қатар қойылған мүліктерге ұсынылатын биіктік:
Сүзетін, оқшаулайтын газқағарлар мен балаларды қорғау камералары үшін - 7-8 жәшіктен артық емес;
регенерирацияланатын патрондар үшін - 7 жәшікке дейін, бұнда жәшіктердің жоғары қатарлары тоқтатудан кемінде 1 м жерде тұруы тиіс;
теріні қорғау құралдары үшін - 6-7 жәшікке дейін;
химиялық барлау құралдары үшін - 6 жәшікке дейін;
дозиметрлік аспаптар, газсигнализаторлары мен оларға жөндеу жиынтықтары және, орам жәшіктерінде сақтау кезіндегі байланыс құралдары үшін - ыдысқа рұқсат берілген жүктемені есепке ала отырып.
Қатар-қатар қойылған мүліктер ені - 2 жәшік.
46. Азаматтық қорғаныс мүлкі қорын сақтау орнында:
Номенклатура бойынша (әр номенклатура жеке қатар-қатар қойылған мүлікте сақталады);
Партиялар бойынша (бір ғана номенклатураның әр партиясы басқа партиядан ерекшеленеді).
47. Азаматтық қорғаныс мүлкін сақтау шарттары осы Қағидаларға 9-қосымшада, ал азаматты қорғаныс мүлкін бірлесіп сақтауға жол берілуі осы Қағидаларға 10-қосымшада көрсетілген.

3-параграф. Жеке қорғану құралдарын сақтау ерекшеліктері

48. Сүзгіш газқағарларды, балалар қорғану камераларын жылытылмайтын құрғақ сақтау орындарында сақтайды, сақтау орындарының терезелері қараңғыланады. Газқағарларды, балалар қорғану камераларын сақтаған кезде жәшіктерге жауын-шашынның түсуіне жол берілмейді.
49. Сүзгіш газқағарларды, балалар қорғану камераларын қараған кезде:
жәшіктерде таңбалаудың болуы мен айқындылығын, пломбалардың, бітеуіштердің, ілмектердің бүтіндігін, ыдыстың зақымданбауын;
ыдыс жай-күйін (барлық жәшіктерді сырттан қарау);
Газқағарларды, балалар қорғану камераларын толымдылығы мен сапасын (таңдап бақылау) тексереді.
Зақымдануларды тапқан кезде - жәшіктерді ашады және ондағы барлық газқағарларға, балалар қорғану камераларына байқау жүргізеді.
50. Таңдап бақылауды ашылған жәшіктердегі барлық газқағарлардың, балалар қорғану камераларының болуы мен толымдылығын тексере отырып, сыртқы байқаумен жүзеге асырады.
51. Газқағарлардың сүзгіш – сіңіруші қорабын бояу сапасын, майысудың әсіресе қырласы мен түбінде болмауын, қалпақтарын толық жабылуын және сынамалардың дұрыс орнатылуын, шихталарды қайта төгу және төгудің болмауын тексереді.
52. Газқағарлардың бет жағын тексерген кезде резеңкенің жай-күйін (жарылудың, бұзылудың болмауын), клапандардың болуы мен жай-күйін, металл бөлшектеріндегі кесу қосындыларында майысу мен таттың болмауын, клапанды қорапты бекіту тығыздығын мен ұпайлы оқтізбегін, мембранды қондырғылардың жай-күйін тексереді.
53. Газқағарларға арналған сөмкелерді тексерген кезде матаның бүтіндігін, зең мен шіру белгілерінің болмауын, фурнитуралардың (ілмектер, белдіктер, баулар, айылбастар) болуы мен жарамдылығын тексереді.
54. Балалар қорғану камераларын тексерген кезде:
резеңкеленген мата тысындағы бұзылулардың, жыртылулардың болмауын; терезенің жапсырма контуры бойынша тігістің жапсырма лентасы мен резеңкеленген матаның қабатталуының болмауын; иық тоқыма бауы бұзылуын, қапсырмадан оның бекітілуінің үзілуін қаңқа бөлшектерінің деформациясын, герметикаланатын құлып тақтайшасының бұзылуын, диффузиялық-сіңіргіштік материалдың бұзылуы мен зақымдануын, шілтерлердің зақымдануын, диффузиялық-сіңіргіштік элементтердің маңдай терезелері мен рамаларының жарылуы мен басқа тұтастығының бұзылуын тексереді.
55. Газқағарлармен, балалар қорғану камераларымен қатар-қатар қойылған мүлікті байқау және төсеудегі ақаулықтарды жою аптасына бір реттен сирек емес жүргізіледі.
56. Оқшаулау газқағарларын жылытылмайтын сақтау орындарында сақтайды. Оқшаулау газқағарларының, оларға регенеративтік патрондардың металл бөлшектерін, тораптар мен қосындыларды май мен майлаулар жағуға болмайды.
57. Оқшаулау газқағарларын қараған кезде:
бет жағы мен тыныс алу қабында тесілудің, жыртылудың, жарықтардың болмауын, көзілдірік шынысының жай-күйін;
ернемектерге артық қысым мен бұрандалы түтік клапанын қосу беріктігін, бұрандалы түтік ернеуінің қияқесігі мен сақиналы кертеште кертіктің болмауы, металл серіппе мен артық қысымның клапан тегінің күйінің дұрыстығын (ауытқушылық пен майысуын) тексереді.
қаңқа бүтіндігін (сынулардың, майысулардың болмауын), бастырманың, баудың, істіктің, тойтарғыштың, тарта лентасының және құлыптың болуы мен бекіту беріктілігін;
сөмке бүтіндігін (бұзылулардың, тесілулердің, зеңнің) болмауын, карабиндер құлыптарының, айылбастардың, белбеулердің болуы мен жарамдылығын, сондай-ақ оларды бекіту беріктігін, сөмке қалтасында ведомость бойынша аспаптар мен қосалқы бөлшектердің болуын;
газқағарлардың металл бөлшектері мен тораптарында таттың болмауын тексереді.
58. Регенеративтік патрондарды қараған кезде патрондағы пломбылардың болуын және жарамдылығын, таңбалаудың болуы мен сапасын, термоиндикаторлы бояудың ашық-қызғылт жолағының болуын, қатты майысулардың, саңылаулы жарықтардың, бояулардың ойылып түсуі мен өшуін, патрондар корпусында және қақпағында тат басудың болмауын, бітеуіштің жабылуы тығыздығын тексереді.
59. Жіберу брикеттері мен оттегін қосымша беру брикеттерін қараған кезде брикетті стақанды жоюға кедергі жасайтын қаптама майысуларының, болмауын, қаптама бояуларының ойылып түсуі мен өшуін, тат басуын, резеңке төсеміндегі бұзылулар мен саңылау жарықтарын, қатты үрленген резеңке төсемдері мен қаптамадағы саңылау тесіктерін тексереді.
60. Регенеративтік патрондар, жіберу брикеттері мен оттегін қосымша беру брикеттері отқауіпті разрядқа жатқызылады және оларды ақаусыз төбе мен жанбайтын, құрғақ, жақсы табиғи және жасанды желдеткішті жылытылмайтын сақтау орындарында бұйымдардың басқа түрлерінен бөлек сақтау ұсынылады; көрсетілген бұйымдарды жылытылатын сақтау орындарында сақтауға тыйым салынады. Сақтау орындарындағы оңтайлы температура жазғы уақытта + 35 0 С жоғары емес, салыстырмалы ылғалдылық 80-90% артық емес.
61. Регенеративтік патрондармен, жіберу брикеттерімен қатар-қатар қойылған мүлікті қарау күн сайын жүргізіледі. Регенеративтік патрондарда, жіберу брикеттерінде азық-түліктің суымен, бояумен, ескі-құсқы нәрсемен, қағазбен, маймен, киіммен, резеңкемен және басқа материалдармен жанасуына жол берілмейді, өйткені бұл өздігінен жануға әкеп соғуы мүмкін.
62. Регенеративтік патрондар мен жіберу брикеттерін тікелей күн сәулелерінен сақтандыру және жеке қатар-қатар сақтау қажет (қатар арасындағы қашықтық 1 м кем емес). Регенеративтік патрондармен және жіберу брикеттерімен жәшіктерді лақтыруға немесе домалатуға, қақпағын төмен қаратып немесе қырына қоюға жол берілмейді.
63. Пакеттерді ашпай респираторларды қараған кезде бұзылулар, тесілулер, биозақымданулардың болуын, дәнекерлеу тігістерінің жай-күйін тексереді. Пакетті аша отырып, қараған кезде демдеуішке тартудың болуын, таспа мен алдыңғы жағының қысқышының бекуін және беріктігін, сүзгіш материалының, сыртқы қабыршығының зақымдануының болмауын тексереді.
64. Респираторлармен қатар-қатар қойылған мүлікті қарауды төсеуде ақаулықтарды жоя отырып, бір аптада 1 рет жүргізеді.
65. Қосымша сүзетін патрондарды қараған кезде ашылған жәшіктерде патрондар санын, патрон массасын көрсете отырып, оларда таңбалаудың болуын, ішкі және сыртқы қылталарда төсеу резеңке сақиналарының болуын, қалпақтар мен тығындардың орау тығыздығын, қораптың қампаюының болмауын, шихталарды қайта төгуді, биозақымдануларды тексереді.
66. Сақтау орындарында регенеративтік патрондарды, жіберу брикеттері мен оттегін қосымша беру брикеттерін сақтау кезіндегі шаралар жөніндегі нұсқаулықты әзірленеді және бекітіледі.

4-параграф. Теріні қорғау құралдарын сақтау ерекшеліктері

67. Теріні қорғаудың жеке құралдары зауыттық ормада құрғақ, жылытылмайтын сақтау орындарында сақтау ұсынылады. Сақтау орындарының терезелерін қараңғылатады. Теріні қорғау құралдарын қарауды және құрғатуды бұйымдарға тікелей күн сәулелерінің түсуін болдырмайтын орындарда ғана жүргізеді.
68. Теріні қорғау құралдарын қабылдаған кезде – барлық жәшіктерді сырттай қараумен; бұйымдардың толықтырылуы мен сапасын – таңдаулы бақылаумен ыдыстың жай-күйіне назар аударады. Таңдап бақылауды бұйымның сапасын, ашық жәшіктердегі барлық бұйымдардың болуын және толықтырлуын тексере отырып, сырттай қараумен жүзеге асырады.
69. Теріні қорғау құралдарын қараған кезде:
орау парақтарына бұйым болуының, толықтырылуы мен өсуінің, таңбалаудың болуының сәйкес келуін;
мата тысының жыртылуының, ескіруінің, иіліс орындарында жарықтардың, маймен, желіммен және басқа заттармен ластанудың, материал ажарсыздануының болмауын, бұйымдар тігістерінде желімді ленталар болуын және онда қыртыстың әжімнің болмауын;
тігіс бүгілісіндегі желімді лента ауытқуының, қампаюының және қатпарлануының болмауын;
металл бөлшектерінде тат басудың болмауын;
түймелеу құралдарының жарамдылығын тексереді.
Теріні қорғау құралдарының сақталуына және сапасына бақылау бір аптада бір реттен сирек емес жүргізіледі.

5-параграф. Химиялық және радиациялық барлау, дозиметрлік
бақылау аспаптарын сақтаудың ерекшеліктері

70. Жылытылатын сақтау орындары болмаған кезде құрғатумен (силикагельмен) полимерлі пленкадан герметикалық тыстарда жылытылмайтын сақтау орындарында радиациялық барлау және дозиметрлік бақылау аспаптарын уақытша сақтауға жол беріледі.
71. Аспаптар сақтауға салар алдында консервіленеді.
72. Құрғатумен (силикагельмен) полимерлі пленкадан тыстарда аспаптарды орнату арқылы консервациялау тәсілі жылытылатын сақтау орындарында аспаптарды – бір жылдан артық, жылытылмайтын сақтау орындарында – сақтау мерзіміне қарамастан сақтау қолданылады.
73. Химиялық және радиациялық барлау, дозиметрлік бақылау аспаптарын қабылдаған кезде сақтау орындарындағы консервациялық орамда қатар-қатар стеллаждар мен орам жәшіктерінде сақталады.
74. Химиялық және радиациялық барлау, дозиметрлік бақылау аспаптарын қабылдаған кезде: ыдыстың жай-күйін - барлық жәшіктер мен орамдарды сырттай қарап, бұйымдар сапасын - таңдаулы бақылаумен тексеріледі. Таңдап бақылау бұйымдардың толықтырылуы мен олардың сапасының (сыртқы түрі бойынша) тексерумен жүзеге асырылады.
75. Химиялық барлау аспаптарын қараған кезде металл корпустары мен бітеуіштері зақымдануының болмауына, шыныдан жасалған жинақталатын бұйымдар жай-күйіне индикаторлы түтікті сақтау мерзіміне, таңбалау сапасына айрықша көңіл аударылады.
76. Индикаторлы түтікті қараған кезде:
түтіктер мен ампулалар механикалық зақымдануының, жарықтың, оқ орнының, тесіктің болмауын;
кассеталарға түсті эталондар мен жазуларды жазу сапасын;
түтіктер мен ампуладағы ерітінділердегі толықтырғыштың жай-күйі және бояуы тексереді.
77. Радиациялық барлау, дозиметрлік бақылау аспаптарын қараған кезде төсем жәшігінің, аспап қаптамасының жай-күйіне, құлыптардың жарамдылығына, шынының бүтіндігіне, өлшеу аспабы тілінің күйіне, басқару тұтқалары мен тумблерлердің болуына және жарамдылығына, құжаттаманың болуына және оны толтыру дұрыстығына басты назар аударылады.
78. Химиялық және радиациялық барлау, дозиметрлік бақылау аспаптарының сақталуын және сапасын бақылау және оларға техникалық қызмет көрсету мына мерзімдерде жүргізіледі:
аспапты стеллаждар мен қатар-қатар қойылған мүлікті қарау - бір аптада бір реттен сирек емес;
консервацияланған орамдардың сапасына және кептіргіштің ылғалдану дәрежесіне (индикаторлы қағазды бояу бойынша) партиядан 5% аспаптар (бірақ екі жәшіктен кем емес) - алты айда бір рет;
сыртқы қарау, ашылған тыстардың бақылау қаптарын өлшеу арқылы кептіргіштің жұмыс қабілеті мен бақылау дәрежесін тексеру кіретін тыстарды аша отырып, аспаптардың сапасын таңдап бақылау, партиядан 5% бұйымның индикаторлы түтіктердің сапасын бақылау (бірақ екі жәшіктен кем емес) – бір жылда бір рет;
барлық аспаптарды зертханалық сынау және техникалық қызмет көрсету – дәл бөліктеу мен жұмыс қабілетін тексеру - техникалық құжаттамада көрсетілген мерзімде;
қоректендіру көздерімен жарақтандырылған дозиметрлік аспаптарды сақтау ұсынылмайды.
79. Жинақталатын бұйымдарды (индикаторлы түтіктерді, сүзгіштерді және басқа) ауыстыру (жаңарту) – зертханалық сынаулар нәтижелерін есепке ала отырып, кепілдендірілген сақтау мерзімдерінің өтуі бойынша жүргізіледі.
80. Арнайы машиналар мен оларға тіркемелерді орналастырған кезде ұзақ сақтаудағы асқыш пен доңғалақ түсіріледі.
Әр машина кабинасында сол жақ есіктің әйнегінде осы Қағидаларға 11-қосымшағасәйкес нысан бойынша ұзақ сақтаудағы арнайы машинаның карточкасы бекітіледі.
81. Аспаптарға кіріктірілгеннен басқа жиынтықтағы гамма-аспаптары бар иондалатын сәулелер көздері (бұдан әрі - ИСК), ЖЖХШ (жылжымалы жөндеу-химиялық шеберхана) арнайы машиналарымен контейнерлер бақылау препаратынсыз сақталады. Бақылаудағы гамма-препараттарды алу жеке үй-жайларда арнайы мөрлеп жабылған қорғасын контейнерлерінде сақталады, оларды сақтау орындары радиоактивтік қауіптілік белгілерімен қоршалады.
82. Радиоактивтік көздермен жұмыс істеу радиоактивтік заттармен, радиациялық қауіпсіздік нормаларымен және радиоактивтік заттарды тасымалдау кезінде қауіпсіздік қағидалармен жұмыс істеудің санитариялық қағидалар талаптарына сәйкес жүргізіледі. Радиациялық қауіпсіздікті қамтамасыз ету жөніндегі нұсқаулық және радиоактивтік көздерден авариялар салдарын жою жөніндегі нұсқаулық әзірленеді. Сақтау орны күзет сигнализациясымен жабдықталады. Барлық радиоактивтік көздерді есепке алу осы Қағидаларға 12-қосымшаға сәйкес нысан бойынша кіріс-шығыс журналында жалпы есепке алудан жеке жүзеге асырылады. АҚМ бұйымдарына кіріктірілген радиоактивтік көздер және бақылау препараттары карточкаларда және есепке алу кітапшасында аспаппен бірге ескеріледі.
83. ИСК-пен жұмыс істеу кезінде қойманың әр қызметкері дозиметрмен қамтамасыз етіледі. Дозиметрден көрсеткіштерді жұмыс аяқталған соң сақтау орнының бастығы алады және осы Қағидаларға 13-қосымшаға сәйкес нысан бойынша сәулелендіру мөлшерін дозасын есепке алу карточкасына жазылады.
84. Бақылау гамма-препараттарды контейнерлерден тек жаншылған ернеу артында пинцетпен резеңке қолғаптарында алуға рұқсат беріледі. Белсенді металл қосылған препараттың ішкі бөлігіне қолмен тиісуге болмайды.
85. Аспаптарға арналған құрғақ элементтер мен батарейкалар зауыт орамасында немесе тік күйде орамасыз сақталады. Оралмаған түрдегі элементтер стеллаждар сөрелерінде бір қатарға орнатылады. Сақтау мерзімі өткен немесе сыртқы түр мен нысанның өзгеруі, ылғалды дақтардың пайда болуы және тарап кеткен электролиттен қабыршықта тұздың болуы және оқшаулау желімбасының, қабыршықтың ағуы сияқты ақаулар табылған элементтер сақтаудан алуға жатады.
86. Радиациялық және химиялық барлаудың арнайы машиналарының байланыс құралдарын сақтау оларды сақтау қағидаларына сәйкес ұйымдастырылады.
87. Ұзақ сақтауға тек бірінші және екінші санатты, толық жасақталған және кезекті күрделі жөндеуге дейін белгіленген нормалардан 50% кем емес қор ресурсы бар байланыс құралдары (радиациялық-химиялық барлау машиналарының радиостанциялары) жатады.
88. Ұзақ сақтауға жататын байланыс құралдары бағынысында қойма бар орган (ұйым) басшысының бұйрығымен ресімделеді. Бұйрықта құралдардың атаулары, олардың саны және зауыттық нөмірлері, салу алдындағы техникалық қызмет көрсету көлемі, консервациялау әдістері, жұмыстарды орындау мерзімдері, қамтамасыз ету күштері мен құралдары, жауапты адамдар, сақтау орындары мен бақылау тәртібі көрсетіледі.
89. Жылытылатын сақтау орындарында демонтаж жасалған радиоқұралдар мен байланыс техникасының қосалқы бөлшектері, аспаптары, құралдары (бұдан әрі – ҚАҚ) сақталады.
90. Жылытылмайтын сақтау орындарында орнатылған радиоқұралдармен машиналар, қоректендіру көздері, қышқылды және сілтілі (құрғақ және құрғақ оқталған) аккумуляторлар сақталуы мүмкін.
91. Байланыс құралдары есепке алынады және жиынтықта сақталады. Сақтаудың өзге талаптарын қажет ететін (аккумуляторлар) жиынтықтардың тек сол бөлігін ғана жеке сақтауға рұқсат беріледі.
92. Байланыс құралдарын қатар-қатар қою көлденең қатарлар арасында ауаның айналымы қамтамасыз етеді. Байланыс құралдарын қойған кезде қауіпсіздік қағидалары мен шаралары сақталады.
Электролит құйылған аккумуляторлар бөлек сақталады.
93. Герметикаландыру әдісімен консервіленген және жылытылатын сақтау орындарында сақтаудағы байланыс құралдарын жоспарлы қайта консервациялау төрт жылда бір рет, жылытылмайтын сақтау орындарында – үш жылда бір рет жүргізіледі.

6-параграф. Арнайы өңдеу құралдарын сақтау ерекшеліктері

94. Машиналардан алынған арнайы өңделген резеңке техникалық өнімдері ашық түрде стеллаждарда немесе сөрелерде партия бойынша сақталады. Гидравликалық сынақ кезінде жеңдер 10 минут бойы қысымға төтеп береді. Сынақ кезінде өнімдерде жыланкөздер, ісінулер пайда болмауы және тамшы түріндегі сұйықтық ақпауы тиіс.
95. Газсыздандыратын, дезинфекциялайтын және дезактивациялайтын заттар мен рецептуралар тез тұтанғыш заттар мен сұйықтықтар болып табылады. Оларды сақтау процесінде өрт қауіпсіздігі талаптарын қатаң түрде орындау керек.
96. Дихлорэтан улы техникалық сұйықтықтарға жатады. Оларды сақтау мен жұмыс істеу улы сұйықтықтармен жұмыс істеу нұсқаулықтарына сәйкес жүргізіледі.
97. Газсыздандыратын заттар мен темір және ағаш барабандағы сілтілі негізіндегі рецептураларды іліп, ал темір бөшкелердегі қышқыл негізіндегі және улы сұйықтықтарды – ашық алаңдарда сақтауға рұқсат етіледі.
98. Дихлорэтан бар алаңдар бөгде адамдардың кіруін болдырмайтын қоршаумен және жабылатын есікпен жабдықталады. Дихлорэтан құйылған ыдыстарға трафаретпен төмен жағынан солдан оңға қарай сары жолақ салынып, сол жақ бұрышына «У. Ажал қауіпті» сөздері, ал ортасында айқастырылған сүйектері бар бас сүйектің суреті басылады. Жоғарғы оң жақ бұрышында «От қауіпті» жазуы жазылады. Ыдыстың сұйықтық ағатын тесіктеріне пломба салынады. Дихлорэтан сақтау орны күн сайын тексеріледі.
99. Ыдысты ашып тексеру, сынама алу, ерікті түрде тұтануға жататын сұйықтық заттарды басқа ыдысқа құю сақтау орнынан кемінде 25 метр қашықтықта арнайы жабдықталған (топырақ үйілген және өрт сөндіру құралдарымен жарақтандырылған) алаңда жүргізіледі.
100. Арнайы өңдеу жиынтықтарын жылытылмайтын үй-жайларда немесе ашық алаңда бастырма астында сақтауға рұқсат етіледі.

7-параграф. Азаматтық қорғаныс мүлкін қабылдау және шығару

101. Сақтауға келіп түсетін азаматтық қорғаныс мүлкін қабылдау үшін ұйым басшысы тұрақты жұмыс істейтін қабылдау комиссиясын тағайындайды.
102. Өнім берушіден азаматтық қорғаныс мүлкін қабылдау кезінде қабылдаушы сол жерде ораманың, ыдыстың, пломбаның тұтастығын және ілеспе құжаттарда көрсетілген салмақ пен орын санының сәйкестігін тексереді,
103. Бүлінген ыдыс, орама, орындардың жеткіліксіздігі мен салмақтың сәйкессіздігі анықталған кезде қабылдаушы жүкті кіргізбестен, өнім берушіден тауарлық-көліктік жүкқұжатына белгі қоюды немесе акті толтыруды талап етуге міндетті.
104. Сақтауға келіп түскен азаматтық қорғаныс мүлкін комиссия олардың келіп түскен сәтінен бастап 5 тәуліктен кешіктірмей қабылдайды.
105. Қабылдау комиссиясы бұйымдарды қолданыстағы мемлекеттік стандарттар немесе техникалық шарттарға дәл сәйкестікте саны, сапасы, жиынтығы, сондай-ақ жеткізілетін өнімнің (техникалық паспорт, азаматтық қорғаныс мүлкінің формуляры, химиялық талдау қорытындысы, сапасы туралы сертификат, шот-фактура, ерекшілік) сапасы мен жиынтығын куәландыратын ілеспе құжаттар бойынша қабылдайды. Аталған ілеспе құжаттардың немесе олардың кейбірінің болмауы келіп түсетін өнімдерді қабылдауды тоқтатпайды, жетіспейтін құжаттар өнім беруші-ұйымнан сұратылады.
106. Қабылдау актісі әрбір шот немесе фактура бойынша жеке-жеке екі данада жасалады; актінің бір данасы азаматтық қорғаныс мүлкін сақтауға жүкқұжатты ресімдеу үшін ұйымға ұсынылады.
107. Егер мүлік бір өнім берушіден бір мезетте бірнеше есептер немесе шоттар бойынша қабылданса, бір ортақ қабылдау актісін жасауға рұқсат етіледі.
108. Келіп түсетін өнімнің, ыдыстың немесе ораманың саны, сапасы, жиынтығы немесе белгіленуі МЕМСТ (техникалық шарттар) талаптарына не белгілену мен ілеспе құжаттарда көрсетілген сапасын куәландыратын деректердің сәйкеспеуі анықталған жағдайда азаматтық қорғаныс мүлкін қабылдау тоқтатылады. Қабылдаушы өнімдерді қабылдауды жалғастыру және екіжақты акті жасау үшін жіберуші немесе әзірлеушінің өкілін шақыртады.
109. Сақтау орнының бастығы қабылдау актісінің негізінде келіп түскен азаматтық қорғаныс мүлкін мөлшерлік есепке алу карточкалары бойынша сақтауға алады және оларды атаулары, көлемі, сұрыптары, белгілері, партиялары бойынша жайғастырады.
110. Өнімдерді карточка бойынша есепке алу ұйымның қоймаға берген наряд (жүкқұжат) негізінде операция жасалған күні жүргізіледі. Жүкқұжатқа басшы қол қояды.
111. Физикалық сынақтар мен химиялық талдаулар жүргізу үшін үлгілер мен сынамалар ретінде берілген ұзақ мерзімді сақталатын өнімдер бақылау нәтижелері негізінде сақтауға қойылады және есептен шығаруға дайындалады.
112. Азаматтық қорғаныс мүлкіне сынақ немесе талдау жүргізу үшін тек басшының жазбаша рұқсатымен беріледі, бұл есепке алу карточкасында көрсетіледі.
113. Азаматтық қорғаныс мүлкін беру туралы тиісті органның нұсқауын алған кезде сақтау орнының бастығы мүлікті беруге дайындайды.
114. Азаматтық қорғаныс мүлкін беру наряд (жүкқұжат) бойынша қабылдаушының сенімхат ұсынған кезінде беріледі. Мүлік беруге қысқа мерзім ішінде кезек тәртібімен дайындалады. Нарядтың екі данасында «Іс жүзінде жіберілді» бағаны толтырылады.
115. Азаматтық қорғаныс мүлкін қабылдап алуға жауапты ұйымның өкілі нарядтың екі данасында да қол қояды, бір данасын ұйымнан қабылдап алушы алады.

8-параграф. Азаматтық қорғау мүлкін жаңарту және алмастыру

116. Сақталатын азаматтық қорғаныс мүлкінің сапасын ұстап тұру мақсатында оны уақытылы жаңарту және алмастыру жүргізіледі.
Азаматтық қорғаныс мүлкінің санаттары – олардың техникалық (сапалық) жай-күйіне байланысты белгіленетін есептік сипаттары. Радиациялық және химиялық қорғау құралдарын санатарға жатқызу олардың санаттарын белгілеу және құжат жүзінде ресімдеу немесе бір санаттан басқа санатқа ауыстыру мақсатында жүргізіледі.
117. Азаматтық қорғаныс мүлкі техникалық жағдайына байланысты бес санатқа бөлінеді:
бірінші санат – толық жинақталған (техникалық сипаттамасы пайдалану құжатында, техникалық шарттар немесе мемлекеттік стандартта белгіленген мағынаға сай келеді) жарамды үлгілер;
екінші санат – толық жинақталған, мақсаты бойынша қолданыста болған және бар, сондай-ақ орташа немесе күрделі жөндеуден өткен (техникалық сипаттамасы пайдалану құжатына, техникалық шарттар немесе мемлекеттік стандартта белгіленген мағынаға сай келеді) жарамды үлгілер;
үшінші санат – орташа жөндеуді қажет ететін үлгілер;
төртінші санат – күрделі жөндеуді қажет ететін үлгілер;
бесінші санат – қалпына келтіру мүмкін болмағанда немесе орынсыз болып табылатын, мақсаты бойынша пайдалану үшін жарамсыз үлгілер.
Ағымдық жөндеу және толық жинақталумен жойылуы мүмкін радиациялық және химиялық қорғау құралдарының ақаулығы мен жинақталмағандығы, үлгіні төмен санатқа ауыстыруға негіз болып табылмайды.
Жөндеуге жатпайтын үлгілер (сүзетін, жұтқыш газқағар қораптары, регенеративті патрондар және т.б) сапа қасиетіне байланысты тек екі санатқа – техникалық талаптарға сай және техникалық талаптарға сай емес (жарамды немесе жарамсыз) деп бөлінеді.
Азаматтық қорғаныс мүлкінің техникалық (сапалық) жағдайын анықтайтын оларға тән ақаулықтар мен зақымдар және жөндеудің әртүрін жүргізу қажеттілігі нақты үлгілердегі пайдалану және жөндеу құжаттарында келтірілген.
Санат зертханалық сынақ және тексеру қорытындысы бойынша белгіленеді.
118. Ағымдағы жөндеумен жойылатын және толық жиынтықталатын радиациялық және химиялық қорғау құралдарының жарамсыздығы және жиынтықталмауы үлгінің төмен санатқа ауысуына негіз болмайды.
119. Жөнделмейтін үлгілер (сүзетін, сіңіретін газға қарсы қораптар, регенеративті патрондар және с.с) сапалы жай-күйіне байланысты тек екі санатқа бөлінеді – техникалық талаптарға сәйкес келетін және техникалық талаптарға сәйкес келмейтін (жарамды және жарамсыз).
Азаматтық қорғаныс мүлкінің техникалық жай-күйін ( сапалы) және жөндеудің әр түрін жүргізу қажеттілігін анықтайтын тән жарамсыздықтар мен зақымданулар нақты үлгілердегі пайдалану және жөндеу құжаттамасына келтірілген.
Санаты зертханалық сынақтар мен тексерулер қорытындысы бойынша белгіленеді.
120. Қордағы мүлік сақтаудың шекті мерзімі өтуі бойынша, сондай-ақ мемлекеттік стандарттар немесе техникалық шарттармен белгіленген нормативтік көрсеткіштерден ауытқуы анықталған кезде жаңартуға жатады.
Азаматтық қорғаныс мүлкінің шекті сақтау мерзімі осы Қағидаларға 14-қосымшада көрсетілген.
Азаматтық қорғаныс мүлкіне бақылау – техникалық қараулар, зертханалық сынақтар мен тексерулер өткізу мерзімдері осы Қағидаларға 15-қосымшадаайқындалған. Шекті сақтау мерзімдері өтіп кеткен мүліктерге зертханалық сынақтар өткізілмейді.
121. Тікелей мақсаты бойынша пайдалануға жарамайтын және моральдық ескірген ретінде жарақтардан алынған мүлік алмастыруға жатады.
122. Жаңарту және алмастыруға жататын мүлікті есепке алу есепке алу карточкаларымен қоймада жүргізіледі. Есепке алу деректері негізінде қойма қоректену мен басқа мүлік көздерін жаңартуға өтінім жасайды.

3. Есепке алу

1-параграф. Азаматтық қорғаныс мүлкін есепке алу

123. Ұзақ мерзімді сақтауда тұрған азаматтық қорғаныс мүлкі бойынша есепке алу және есептілік, оның қайта бағалануы қойма иелігінде тұрған Азаматтық қорғаныс бастықтары, кәсіпорындар (ұйымдар) нысандар бойынша және белгіленген мерзімде жүзеге асырылады.
124. Қоймада азаматтық қорғаныс мүлкінің бар-жоғын есепке алу карточкалар бойынша жүргізіледі. Мүлікті жұмсау, салу, шығару, алмастыру, жаңарту немесе есептен шығару жөніндегі операциялар олардың жасалған күні кіріс-шығыс құжаттарының негізінде жүргізіледі.
125. Бухгалтерлік және қоймалық есепке алуды сәйкестендіру жылына екі рет – 1 шілде мен 1 қаңтарда жүргізіледі. Сәйкестендіру актілерінде ауытқушылықтар белгіленеді және оларды жою бойынша шаралар қабылданады.

2-параграф. Азаматтық қорғау мүлкін сақтау,
жаңарту, алмастыру және есепке алу
бойынша функциялар

126. Кәсіпорындар (ұйымдар) басшылары, Азаматтық қорғаныс бастықтарына:
ұдайы мүлікке мұқтаждық пен онымен қамтамасыз етілуін, оның сапалық жай-күйі мен жинақталуын білу;
жинақталу жоспарын уақытылы және толық орындауға шара қолдану;
қолданыстағы нұсқаулықтар мен директивтерге сәйкес азаматтық қорғаныс мүлкін қоймаларға орналастыру және сақтауды ұйымдастыру;
Азаматтық қорғаныс мүлкін беру тәртібін (кестесін) және мерзімдерін белгілейді;
Азаматтық қорғаныс мүлкін күзетуді ұйымдастыру;
тиісті актілерде нәтижелерін көрсете отырып жылына бір рет азаматтық қорғаныс мүлкінің барлық түрлерінің бар-жоқтығына, жинақталуы мен техникалық жай-күйіне, сақтау мен есепке алу шарттарына толық тексеру ұйымдастыру, анықталған кемшіліктерді жоюға шаралар қолдану;
қоймалар үй-жайларын жөндеуге, құрал-жабдықтар мен мүкәммал сатып алуға қаржы қаражатын, жаңарту, алмастыру, сондай-ақ АҚМ зертханалық сынақ, тексеру және жөндеу бойынша іс-шараларды жоспарлау;
Азаматтық қорғаныс мүлкінің жетіспеушіліктері, жоғалу және бұзылуы анықталған жағдайда кінәлі тұлғаларды, мүліктің бұзылуы немесе жоғалуы себептерін анықтау үшін дереу әкімшілік тексеру тағайындау және оны тез арада толықтыруға шаралар қабылдау;
Азаматтық қорғаныс мүлкінің ұзақ мерзімді сақтау қоймалары жұмысшыларының құқықтары мен функционалдық міндеттерін анықтау;
жүк тиеу-жүк түсіру механизациясы жүйесін жетілдіру ұсынылады.
127. Азаматтық қорғаныс қызметтері (бөлімдері) бастықтарына:
ұзақ мерзімге сақтауға арналған азаматтық қорғаныс мүлкін жинақтау бойынша ұсыныстар әзірлеу;
барлық қоймалар бойынша азаматтық қорғаныс мүлкін жаңарту және алмастырудың жиынтық жоспарларын жасау, сондай-ақ осы жоспарлар бойынша өтінімдер беру;
тиісті актілерде нәтижелерін көрсете отырып жылына бір рет азаматтық қорғаныс мүлкінің барлық түрлерінің бар-жоқтығына, жинақталуы мен техникалық жай-күйіне, сақтау мен есепке алу шарттарына таңдамалы тексеру өткізу, анықталған кемшіліктерді жоюға шаралар қолдану;
азаматтық қорғаныс мүлкін мақсаты мен берудің кезектілігіне сәйкес қоймаларда азаматтық қорғаныс мүлкін орналастыру тәртібін айқындау;
кепілдендірілген мерзімге сәйкес азаматтық қорғаныс мүлкін жаңарту;
зертханалық сынақтар, дәл бөліктеу және аспаптарды консервациялау үшін азаматтық қорғаныс мүлкін іріктеуді жоспарлау және жүргізу;
азаматтық қорғаныс мүлкін қоймалардан беру тәртібін (кестесін) және мерзімдерін жоспарлау;
қоймалар жұмысшыларын өз міндеттерін орындауға даярлауды жоспарлау және өткізу;
азаматтық қорғаныс мүлкіне техникалық қызмет көрсету және қайта консервациялау бойынша жұмыстарды ұйымдастыруға, сондай-ақ мүліктің сақталуын қамтамасыз ететін басқа да жұмыстарды жүргізуге қоймалар (сақтау орындары) меңгерушілеріне көмек көрсету,
ұзақ мерзімге сақталатын азаматтық қорғаныс мүлкін сақтау және күтіп ұстаудың озық тәжірибелерін жүйелі түрде енгізу ұсынылады.
128. Ұзақ мерзімге сақталатын азаматтық қорғаныс мүлкі қоймасының меңгерушісі азаматтық қорғаныс мүлкін сақтау, күтіп ұстау, жинау, жаңарту, жөндеу және қоймалық есепке алу мәселелері бойынша практикалық қызметінде тиісті қызметтер (бөлімдер) бастықтарының нұсқауларын орындайды.
129. Қойма меңгерушісіне:
осы Басшылық құжатын және басқа да басшылыққа алынатын құжаттарды, ұзақ мерзімге сақталатын азаматтық қорғаныс мүлкінің барлық түрлерін сақтаудың тәртібін, шарттарын және кепілді мерзімдерін білу;
өз қызметінде осы Қағидаларды және басқа басшылыққа алынатын құжаттарды басшылыққа алу, ұзақ мерзімге сақталатын азаматтық қорғаныс мүлкінің барлық түрлерін сақтаудың тәртібін, шарттарын және кепілді мерзімдерін сақтау;
сақталатын азаматтық қорғаныс мүлкінің жиынтығын білу, оның жекелеген түрлерін бірге сақтау тәртібі мен шарттарын, сондай-ақ жиынтыққа кіретін жеке заттарды білу;
азаматтық қорғаныс мүлкінің әрбір түрін сақтауға қабылдауға қойылатын техникалық талаптарды білу;
азаматтық қорғаныс мүлкіне техникалық қызмет көрсетуді ұйымдастыру, оның сапасын таңдамалы немесе толық бақылау жасау;
қойма үй-жайларының, құрал-жабдықтың, мүкәммал мен өртке қарсы құралдардың дұрыс жұмыс істеуін қадағалау, қойма шаруашылығында анықталған бұзушылықтарды тез арада жою;
сақтау орны меңгерушілерінің (қоймашылар) қызметінің жұмысына басшылық ету;
ай сайын кемінде бір рет ұзақ мерзімге сақталатын азаматтық қорғаныс мүлкіне тексеруді жүргізу;
қойманың сақтау орнына тексеруші адамдарды тек кәсіпорынның (ұйымның) басшысының, Азаматтық қорғаныс бастығының рұқсатымен ғана кіргізу;
азаматтық қорғаныс мүлкін қоймада орналастыру (жиынтығы, партиялары бойынша) жоспары және бекітілген кестеге сәйкес беру схемасының болуы;
қойма жұмысын жоспарлау;
қойманың барлық жұмысшыларының қойма жұмысы бойынша өз лауазымдық міндеттемелерін, нұсқаулықтар мен нұсқауларын орындауын қамтамасыз ету және бөгде адамдардан сақталатын азаматтық қорғаныс мүлкінің номенклатурасы мен санын қатаң құпиялылықта ұстау;
азаматтық қорғаныс мүлкінің жай-күйі, соның ішінде қойманың, жолдардың өртке қарсы жай-күйі және кемшіліктерді жою бойынша қабылданған шаралар туралы күн сайын ұйымның (кәсіпорынның) басшысына баяндау ұсынылады.
130. Сақтау орнының меңгерушісі болып материалдық-жауапты тұлға тағайындалады, ол сақтауда тұрған мүліктің бар-жоғы мен сапалы жай-күйіне, сақтау орны мен оның іргелес жатқан аумақта өртке қарсы қауіпсіздік шараларының сақталуына, сондай-ақ өрт сөндіру мен басқа да мүкәммалдың жай-күйіне, сақтау орнындағы қауіпсіздік техникасы қағидаларының орындалуына жауап береді.
Сақтау орны меңгерушісіне (қоймашыға):
осы Қағидаларды басшылыққа алу;
сақталатын азаматтық қорғаныс мүлкінің жиынтығын білу, оның жекелеген түрлерін бірге сақтау тәртібі мен шарттарын, сондай-ақ жиынтыққа кіретін жеке заттарды білу;
қойма меңгерушісінің нұсқауы бойынша тиісті есепке алу құжаттарын ресімдеумен сақтау орнына азаматтық қорғаныс мүлкін қабылдау және беру;
ұзақ мерзімге сақталатын азаматтық қорғаныс мүлкін қоймалық есепке алуды жүргізу;
азаматтық қорғаныс мүлкін сақтауға арналған жағдайларды ұстап тұру (ауа температурасы мен ылғалдығы);
қолда бар жабдықтың, құрал-саймандардың және өртке қарсы мүкәммалдың бар-жоғын және дұрыс жұмыс істеуін қадағалау;
қатар-қатар қойылған азаматтық қорғаныс мүлкіне апта сайын тексеруді өткізу және сақтау орнында тиісті тәртіп пен тазалықты ұстап тұру;
қойманың азаматтық қорғаныс мүлкін орналастыру жоспарының үзіндісінің және оны беру схемасының болуы;
сақтау орнындағы азаматтық қорғаныс мүлкінің номенклатурасы мен санын жария етпеу ұсынылады.

3-параграф. Қоймалардағы жұмыс кезіндегі қауіпсіздік
техникасының негізгі қағидалары

131. Сақталатын азаматтық қорғаныс мүлкінің номенклатурасы, сақтау шарттарын есепке ала отырып, ұйымның басшысы бекітетін қауіпсіздік шаралары жөніндегі нұсқаулық әзірленеді. Нұсқаулықтың бірінші данасы қауіпсіздік шаралары жөніндегі нұсқама журналына салынады, екіншісі – құжаттама тақтасына (сақтау орнындағы көзге түсетін жерде, жұмыс алаңында және т.б.) ілінеді.
Қауіпсіздік пен еңбекті қорғау шаралары бойынша көрнекі үгіт-насихат (плакаттар, ескертетін жазбалар) кең пайдаланылады.
132. Сақтау орнының бастығы әзірленген нұсқаулық бойынша қауіпсіздік шараларын сақтау бойынша қол қойғыза отырып жұмысшыларға ұдайы нұсқама өткізіп тұрады. Қосалқы жұмысшылар қауіпсіздік шаралары бойынша нұсқаулықтарды білуіне сынақ тапсырғаннан кейін ғана жұмысқа жіберіледі.
133. Жәшік ыдысындағы жүкті тиеу-түсіру жұмыстары қолғаппен және арнайы киіммен жүргізіледі. Жәшіктерді қолмен тасу бір жұмысшыға рұқсат етілетін салмақ бойынша жүк нормалары шегінде жүргізіледі. Жәшіктер кейбіреулерінің бұрыштары шықпайтындай, қатар-қатар қойылады.
Мыналар:
жәшіктерді өту орындарына қою, фанерадан жасалған жәшіктерге міну;
трап астына тұру, көліктегі жүк қозғалысын қадағалаусыз қалдыру;
регенеративті патрондары бар іске қосу брикеттерін бір орамаға арту рұқсат етілмейді.
134. Регенеративті патрондары, іске қосу брикеттерін және оттегіні қосымша беретін брикеттерді жою бойынша барлық жұмыстар қорғаныш костюмдері, резеңке қолғаптар, резеңке етіктер және қорғаныш көз әйнегімен, регенеративті затты теріге түсуіне жол бермей жүргізіледі.
Регенеративті патрондары, іске қосу брикеттерінің және оттегіні қосымша беретін брикеттердің футлярларын бояу немесе толық бояу бойынша жұмыстарды жүргізу кезінде бояудың патрон (брикет) ішіне түсуіне жол бермеу керек, өйткені бұл тұтануға алып келуі мүмкін.
135. Механизация құралдарымен жұмыстар орындау кезінде қауіпсіздік шаралары жөніндегі арнайы талаптар көзделеді, олар әзірленетін нұсқаулықтарға қосылады.
136. Тіркемемен жұмыс істеу кезінде оның жүк платформасының, доңғалақтарының және бекітілетін бөлшектерінің жай-күйі, тұтқаларындағы сақтандырғыш қапсырмаларының дұрыстығы тексеріледі.
137. Қатар-қатар қойғыштармен жұмыс істеу алдында жүкті көтеру мен түсіру механизімінің дұрыстығы тексеріледі. Басты назар жүкті тежегішпен ұстау сенімділігіне аударылады. Жүкті өздігімен түсірер кезінде көтергіш механизм тұтқасының соққысынан қауіптену керек.
138. Рольгангті монтаждау кезінде жүк өзінің салмағының әсерінен немесе аса күш жұмсамай қозғалуы үшін тіреуіштерді берік және түзу орнату, жолдардың иілуін анықтау, жүктің салмағы мен тасымалдаудың қашықтығын ескеру керек; рольгангтардағы жүк тең орналастырылады.
139. Транспортерларды монтаждау (орнату) кезінде еңкею бұрышы жол берілетін шекті межеден жоғары қойылмайды. Транспортер алдын ала жүксіз дұрыс монтаждалғанына тексеріледі.
140. Барлық жағдайда да жүктермен жұмыс істеу үшін тиісті механизмдерді пайдалану қажет. Механизация құралдарын пайдаланатын тұлғаларға қолданылатын механизмдердің құрылғысын, оларды пайдалану қағидаларын жақсы білу керек және жұмыс алдында олардың дұрыстығын тексеру қажет.
141. Әрбір сақтау орнына арналған қауіпсіздік техникасының қағидалары оның жұмысының, сақталатын құралдардың, үй-жайдың құрылғысы мен құрал-жабдықтарының көлемі мен сипатының ескерілуімен, сондай-ақ жүк арту-түсіру жұмыстарын механизациялау құралдарының болуымен нақтыланады және таралады.

4-параграф. Азаматтық қорғаныс мүлкін биологиялық
зақымдалудан қорғау

142. Кеміргіштер, жәндіктердің кейбір түрлері, сондай-ақ микроағзалар (көгерген зеңдер мен бактериялар) биологиялық зиянкестер болып табылады.
143. Азаматтық қорғаныс мүлкін биологиялық зақымданудан сақтандыру үшін мына профилактикалық іс-шараларды жүйелі түрде өткізу ұсынылады:
биологиялық зиянкестер зақымдаған өнімдерді сақтауға қоюды (салу) болдырмау мақсатында сақтауға келіп түскен өнімдерді тыңғылықты тексеру;
биологиялық зиянкестер сақталатын өнімдерге кіруі мүмкін саңылауларға бекіткіштер, қақпақтар, бітегіштер және басқа да қорғау құралдарын орнату;
стеллаждар бағандарына қорғау күнқағарларын (төменгі жиегі мен еденге дейінгі арақашықтық кемінде 30 см.);
желдету және сақтау орны арқылы өтетін суқұбыры мен басқа да құбырлар жанындағы саңылауларды сым тормен және мөлшері 3 мм артық есем ұяшықтармен жабу;
едендегі, қабырғалардағы, қақпалар мен жылыту жүйесінің құдықтарындағы барлық жарықшақтарды цементпен немесе ұсақталған әйнекті балшықпен сылау, есік пен қақпа жақтауларын темірмен қаптау, есік қуысының табалдырығына биіктігі 35-40 см. темір орнату;
сақтау орнын ұдайы жинау, бос ыдыс пен қоқыстарды уақытылы жою;
сақтау орнын ұдайы желдету;
биологиялық зиянкестердің таралу ошақтары болып табылатын жертөлелер мен әрең қол жететін жерлерді кезеңмен тазалап тұру; сақтау орнында биологиялық зиянкестерді иісімен үркітетін иіс шығаратын заттарды орналастыру;
ағаш өнімдерді (ыдыс, орама мен т.б.) әзірлеу үшін құрғақ материал мен боялған дайын бұйымдарды қолдану;
сақтау орнын сыртын периметр бойынша биологиялық зиянкестерді иісімен үркітетін химиялық заттармен өңдеу;
аумақтағы ағаш қалдықтарын, құрғақ шөпті, түскен жапырақ қоқысын жүйелі түрде жинау.
Иіс шығаратын заттар сақтау орнының еденінде қарамай немесе қарамай смоласы бар ыдысты қою, нафталин өнімдерін себу, сақтау орнының сөрелері мен қабырғаларына нафталин бар қаптарды ілу арқылы қолданылады.

5-параграф. Кеміргіштерден қорғау

144. Кеміргіштер брезент, былғары, қағаз, ағаш, резеңке мен полиэтиленді материалдардан жасалған өнімдерді, сымдардың оқшаулағыштарын зақымдайды.
145. Кеміргіштердің пайда болғандығының белгісі қабырғадағы, едендердегі, жәшіктердегі саңылаулар өнімдердегі тән зақымдаулар, саңғырық, іздер болып табылады.
146. Сақтау орындарын кеміргіштерден қорғау мына тәсілдермен:
кеміргіштердің сақтау орындарына, ыдыстар мен бұйымдарға кіруін болдырмайтын профилактикалық шараларды қолданумен;
механикалық, химиялық немесе бактериалды тәсілдерді қолданумен кеміргіштерді үркіту немесе құрту бойынша жұмыстар жүргізумен жүзеге асырылады.
147. Мына тәсілдерді қолдана отырып кеміргіштерден қорғанудың кешенді әдістерін өткізген жөн:
кеміргіштерден механикалық тәсілмен қорғануға сақтау орнының сыртқы қабырғаларында ұстағыш шұңқырларды орнату, кеміргіштер болатын жерлерге қақпандар, тұзақтар орнату жатады;
Кеміргіштермен күресудің химиялық тәсілдеріне у салынған жемді қолдану жатады. Кеміргіштермен күресу үшін ең кең таралған улыхимикаттар: күшәлақышқылды натрий, крысид, көмірқышқыл барий, фторлы натрий, әктас, фосфорлы ұн болып табылады.
148. Улы заттарды қолдану кезінде мына қауіпсіздік талаптарын сақтау:
қорғану құралдарсыз жұмыс істеуге болмайды, ерітінділерді шыны ыдыста дайындау, жұмыстан кейін ыдысты залалсыздандыру;
іс-шараларды аяқтағаннан кейін улау орындарын мұқият тазалау, қалған жемді жою керек.
149. Кеміргіштерден химиялық және бактериялық тәсілдермен қорғану бойынша жұмыстарды өткізу үшін шарт негізінде санитариялық-эпидемиологиялық қызмет мамандары тартылады.

6-параграф. Зиянкес жәндіктерден қорғау

150. Зиянкес жәндіктер теріден, тоқыма, былғары, ағаш және басқа материалдардан жасалған өнімдерді зақымдайды.
151. Зиянкес жәндіктерге тері немесе тон күйесі, көйлек күйесі, шарықшы қоңызы, ұзын мұртты қоңыз, қабық құрты қоңызы, сона және т.б. жатады.
152. Оралған ыдыс пен арнайы жабдықта тіпті кішкене саңылау мен қуыстың болуы зиянкес жәндіктердің кіруіне және олардың өнім ішінде ұя салуына ықпал етеді.
153. Зиянкес жәндіктерді жою үшін арнайы гидропульттерден немесе аэрозоль генераторының газ ағынынан дезинфекциялайтын ерітінділерді шашу арқылы үй-жайды дезинфекциялау (дезинсекция) тәсілі қолданылады.
154. Дезинфекциялайтын ерітінді ретінде керосинді ерітінді немесе немесе темекі тұнбасы қолданылуы мүмкін.
155. Керосин ерітіндісі мына тәсілмен дайындалады: жасыл сабының 80 г. 6.6 л. Қайнаған суға ерітіледі, ерітінді көбікке айналдырылады, одан кейін оған 8 л. керосин құйылады, осылай алынған ерітінді 150 л. жылы суға араластырылады.
156. Дезинфекциялауды өткізу кезінде сақтау орнында азаматтық қорғаныс мүлкіне дезинфекциялағыш ерітіндісінің тамып кетуінен қорғау шаралары қабылданады.
157. Бұйымдардың ағаш бөліктерінің зақымдалуы (құрт жеуі) анықталған кезде зақымдалған жерлерден бояуды өшіріп, оны бірнеше рет антисептикпен сүртіп, сылап және өнімді толық немесе ішінара бояу керек.

7-параграф. Микробиологиялық зақымданудан қорғау

158. Микроағзалар, негізінен көгерген бактериялар мен зеңдер тоқыма мен полимерлі материалдардан жасалған өнімдерді, лакпен сырланған жабындарды, оптикалық аспаптарды, ағаштан жасалған өнімдерді, сондай-ақ әртүрлі материалдардың тотығу процесін тездетеді.
159. Микроағзалардың дамуының сыртқы белгісі өнім сырты көгеруі немесе әртүрлі түсті шырыштың пайда болуы болып табылады.
160. Азаматтық қорғаныс мүлкінің биологиялық зақымдануының алдын алу мақсатында анықталған көгеру немесе шырышты формалиннің 5% ерітіндісіне салынған шүберекпен сүрту керек, өнімді ұдайы құрғатып және микроағзалардың дамуына ықпал ететін жағдайларды (аса жоғары дымқылдық, температура) болдырмау бойынша шараларды қабылдап отыру қажет.
161. Оптикалық аспаптардың сыртын ұдайы этил спиртімен сүрту керек. Ағаш конструкциялар мен сақтау орнының бөлшектері, ыдыстар мен орамаларды құрғатып және дезинфициялайтын құралдармен (антисептикпен) сүрту керек.

8-параграф. Жеке қорғану құралдарын беру

162. Соғыс және бейбіт уақытында жеке қорғану құралдарын беруді ұйымдастыру мен тәртібі орталық, жергілікті атқарушы органдар мен ұйымдар әзірлейтін жоспарлармен белгіленеді.
163. Жоспарларды Азаматтық қорғаныстың тиісті бастықтары бекітеді.
Жоспарларда жеке қорғану құралдарын беру, мерзімдер, саны мен объектілер бойынша тарату кезегі белгіленеді, қоймалардан әкету және беру пункттеріне жеткізуге, беруді, өлшемін сәйкестендіруді және газқағарларды тексеруді, ЖҚҚ тасымалдау үшін көлікпен қамтамасыз ету және жүк тиеу мен жүк түсіру командаларын бөлуді ұйымдастыруға жауапты тұлғалар айқындалады.

4. Азаматтық қорғау мүлкін есептен шығару

164. Пайдалануда немесе сақтауда тұрған азаматтық қорғаныс мүлкін сақтаудың шекті мерзімі өтуі бойынша, сондай-ақ мемлекеттік стандарттар немесе техникалық сипаттамалармен белгіленген нормативтік көрсеткіштерден ауытқуы анықталған кезде есептен шығаруға жатады.
165. Мекеменің немесе ұйымның бірінші басшының бұйрығымен осы Қағидаларға 16-қосымшаға сәйкес азаматтық қорғаныс мүлкін бағалау және есептен шығару жөніндегі комиссия құрылады.
166. Азаматтық қорғаныс мүлкін есептен шығару Азаматтық қорғаныс мүлкінің техникалық (сапалық) жай-күйінің актісіне (осы Қағидаларға 17-қосымша) және нормативтік көрсеткіштерден ауытқуының болуы туралы зертханалық қорытындыға сәйкес жүзеге асырылады.
167. Азаматтық қорғаныс мүлкін есептен шығару кезінде комиссия осы Қағидаларға 18-қосымшаға сәйкес азаматтық қорғаныс мүлкін есептен шығару актісін жасайды.
168. Сақтаудың шекті мерзімі өтуі бойынша азаматтық қорғаныс мүлкін есептен шығару зертханалық сынақтар өткізусіз, сақтаудың шекті мерзімі өтуін растайтын құжаттардың (паспорт, журнал) негізінде жүргізіледі (осы Қағидаларға 14-қосымша).
169. Қорғаныш және пайдалану сипаттарын тексеру мақсатында азаматтық қорғаныс мүлкіне зертханалық сынақтар жүргізу уәкілетті ұйымдар мен кәсіпорындар жүзеге асырады.
170. Пайдаланылатын азаматтық қорғаныс мүлкінің техникалық жай-күйін анықтау үшін оларды әрбір қолданғаннан кейін қарау, өлшеу және тексеру жүргізіледі, тозу дәрежесі белгіленеді. Бар ақаулықтары есептен шығаруға себеп болып табылады.

5. Азаматтық қорғаныс мүлкін кәдеге жарату тәртібі

171. Азаматтық қорғаныс мүлкін есептен шығару актісінің негізінде осы Қағидаларға 19-қосымшаға сәйкес азаматтық қорғаныс мүлкін кәдеге жаратуға беру актісі жасалады.
172. Азаматтық қорғаныс мүлкін кәдеге жаратуды уәкілетті ұйым жүргізеді, ол Қазақстан Республикасы Экологиялық кодексіне сәйкес қосалқы бөлшектерді (компоненттерді) кәдеге жарату әдістері мен тәсілдерін өздігімен таңдайды.
173. Кәдеге жаратуға арналған полигондарда (қоймаларда) кәдеге жарату үшін азаматтық қорғаныс мүлкінің қосалқы бөлшектерін (компоненттерін) қайта өңдеу немесе одан әрі пайдалануға дейін уақытша сақтау көзделеді.

Азаматтық қорғаныс мүлкін
сақтау, есепке алу, есептен шығару,
кәдеге жарату қағидаларына
1-қосымша

Қоймаларға арналған үлгілік кестелер мен көрсеткіштер (атау)

Машина тұрағы
Техника қабылдау алаңы
Шылым шегу орны
Өрт сөндіру суқоймасы
Өрт сөндіру құралдарын сақтау орны
Өртке қарсы жағдайға жауапты
Т.А.Ә___________________

Ескертпе жазулар:
Кіруге рұқсат жоқ!
Шылым шегуге болмайды!
Назар аударыңыз! Өрт болған жағдайда мына телефонға ________ қоңырау шалыңыз.
Сақтау орнынан шыққан уақытта сыртқы шаппа қосқыштарды өшір!

Азаматтық қорғаныс мүлкін
сақтау, есепке алу, есептен шығару,
кәдеге жарату қағидаларына
2-қосымша

Дозиметрлік аспаптарды консервациялау және қайта консервациялау

1. Аспаптарды консервациялауға дайындау

1. Консервациялау алдында аспаптар мен қондырғылар техникалық сипаттамалар мен пайдалану жөніндегі нұсқаулықтар талаптарына сәйкес мерзімді техникалық қызмет көрсетуден өтеді.
2. Құралдарды консервациялауға дайындау барысында оларды шаңнан, кірден және ескі майлаудан мұқият тазартылады. Ылғалды, шаңды және кірді кетіру жұмсақ шүберекпен сүртіледі, қиын қол жетімді орындар щетка көмегімен тазартылады. Бөлшектердің барлық майлаулары (тұтқа, бекіту винттері құлыптар, карабиндер, және т.б.) бензинге немесе уайт-спиритке батырылған шүберекпен сүртіледі. Су және басқа да сұйықтықтарды пайдалануға рұқсат етілмейді.
3. Аспаптар мен қондырғылар тыстарына салынбас бұрын салынатын жәшіктерімен бірге оларды 24 сағат ішінде температурасы +15 0С төмен емес және ауа ылғалдылығы 65% жоғары емес үй-жайларда ұстау жолымен кептіріледі.

2. Силикагельді дайындау

4. Аспаптарды консервациялау кезінде ылғалдылығы 2%-дан кем емес ұсақ кеуекті түйіршікті ҰІС (ұсақ кеуекті ірі силикагель) немесе ҰШС (ұсақ кеуекті шихталы силикагель) маркалы силикагельдер қолданылады.
5. Силикагельді полиэтиленді тыстарға салмас бұрын оны кептіргіш шкафтарда немесе арнаулы кептіргіштерде кептіреді. Бұл үшін силикагельді қалыңдығы 5 см аспайтын тартпаларға салынады және 200-2500С температурада әлсін араластырып отырып, 3-5 сағат кептіреді. Кепкен силикагелдің ылғалдылығы 2%-дан аспау керек.
Ескертпе: 350 ⁰С-дан асқан температурада силикагель бұзылады және ылғалды сору қабілеттілігі жойылады. Силикагель бірнеше рет регенерацияға жіберіледі (20 ретке дейін), бұл жағдайда оның ылғал сору қасиеті жойылмайды.
6. Тыстарға салу үшін силикагель өлшемі 120-да 200мм баумен тартылатын мақта-матадан жасалған қапшықтарға артық, кем 20 г 200 г-нан салынады. Өлшеп орау өлшеу құралдарымен жүзеге асырылады. Силикагель ылғалмен қанықпауы үшін оны өлшеу аспаптармен тыстарға салу алдында және тысты соңғы дәнекерлеу жүргізіледі. Қапшықтарға салынған силикагельді ашық ауада 30 минут артық ұстауға болмайды. Силикагель салынған қапшықтардың ұзақ сақталуын қамтамасыз ету үшін оларды герметикалық ыдысқа салады.

3. Индикатор қағазын дайындау

7. Индикатор қағазы диаметрі 10 см әдеттегі сүзгі қағазына 3 тамшы индикатор ерітіндісін тамызумен әзірленеді.
8. Индикатор ерітіндісін дайындау үшін 100 мл дистиллденген суға 25 г хлорлы кобальт, 1 г хлорлы аммоний және 2,5 г мыс купоросын ерітеді, содан кейін ерітіндіні қайнауға дейін қыздырады.
9. Құрғақ индикатор қағазы салыстырмалы ауа ылғалдылығы 50 – 55% болғанда қанық жасыл түске ие болады, ылғалданған уақытта ашық қызыл түске боялады. Тыстарға қанық жасыл түсі бар құрғақ индикатор қағазы салынады.

5. Дозиметрлік құралдарын консервациялау

10. Дозиметрлік аспаптарды консервациялау бойынша жұмыстар істеген кезде резеңке қолғаптарын пайдалану қажет.
11. Өз жиынтығында салу жәшіктері бар аспаптарды консервациялау барысында қапшықтағы силикагелдің бір бөлігі салу жәшіктеріне, қалған бөлігі тысқа салынады. Силикагель қапшықтары тыстың әр бөлігіне (салу жәшігіне) аспапқа тимейтіндей етіп салынуы керек. Егер бұл мүмкін болмаса, аспап пен қапшықтың арасына полиэтиленді пленка салынады.
12. Қажет болған жағдайда аспаптың шығып тұрған барлық бөлшектері (салу жәшігі) тыстың жыртылып кетпеуі үшін құрғақ орама қағазбен 2 – 3 қабат оралады немесе картоннан жасалған қаптамамен қорғалады.
13. Консервациялауға әзірленген силикагелді аспаптар мен қапшықтар қалыңдығы 200 микроннан кем болмайтын политиленді пленкадан жасалған тыстарға (қапшық) салынады. Салынатын жәшіктің (аспап) көрінетін және көзбен бақылауға ыңғайлы болатын беткі қабатына консервациялау күні белгіленген индикатор қағазы ілінеді.
14. Тыстың (қапшық) ашық бетінің герметизациясы аспап салынғаннан кейін жылумен әсер ету тәсілімен жүзеге асырылады:
тыстың (қапшық) жиектері тегістеледі және қалың қағаздың бірнеше қабатымен оралған тегіс бетімен салынады;
полиэтиленді пленканың жабыстырылған ішкі жағы бензинге (уайт-спирит) батырылған шүберекпен сүртіледі.
пленканың астына және үстіне калька лентасы немесе ені 40 – 50 мм болатын кез келген жұқа қағаз салынады;
тыстың шетінен 25 мм қашықтықтан бірінші ішкі тігіс жабыстырылады. Қалдырылған тесікке шаңсорғыш (өзге де ауа шығару қондырғысы) түтігі салынады және тыстан ауа сорылады. Сору қондырғысының жұмыс жасап тұрған қозғалтқыш түтікті шығарады және тыстың тесігін жабыстырады;
егер бірінші жабыстыру тігісінен кейін тысқа ауа кірмесе, ара қашықтығы 15 мм болатын бірінші тігіске параллель етіп екінші тігісті түсіреді.
15. Жабыстыру тігістерінің мұқият, тегіс, ауаның қалмауын және пленкаларды қатпарланбауын қадағалау керек. Жабыстыру тігістерінің сапасы қыздыру элементінің температурасына және оның пленкамен қатынасының ұзақтығына байланысты. Полиэтиленді пленканы жабыстыру үшін қыздыру элементінің температурасы 150 – 160 С градус болуы қажет.

5. Консервацияланған аспаптарға
техникалық қызмет көрсету

16. Консервацияланған аспаптарды сақтау барысында әлсін - әлсін полиэтиленді тыстардың жағдайын (тесіктердің болмауын, тігістің ыдырамауын) көзбен қадағалайды және индикатор қағазының түсін бағалайды.
17. Орамдағы тыстардың герметикасы бұзылғанда, сондай-ақ орамдарда индикатор қағазының түсі (қанық жасыл қызғылт түске) өзгергенін анықтаған жағдайда аспаптар қайта консервацияланады.
18. Екі жыл сақтаудан кейін (консервациялау немесе қайта консервациялаудан кейін) мына:
аспаптары бар полиэтиленді барлық тыстарды ашу (силикагелдің ылғалдану деңгейіне қарамай);
аспаптар мен салу жәшіктерінің қорғаныс лакты беткі қабатын тексеру;
тотығу ізін алып тастау және лакты беткі қабатын қалпына келтіру;
аспаптарға техникалық сипаттама мен пайдалану жөніндегі нұсқаулық талаптарына сәйкес техникалық қызмет көрсету;
формулярды (паспортты) толтыру;
жеке дозиметрлер жиынтықтарын зарядтау;
дозиметрлік аспаптардың тығыздалуын (қажет болған жағдайда) тексеру;
ылғалданған силикагельдерді міндетті құрғаққа ауыстырумен аспаптарды қайта консервациялау жүзеге асырылады.

Азаматтық қорғаныс мүлкін
сақтау, есепке алу, есептен шығару,
кәдеге жарату қағидаларына
3-қосымша

Нысан

Cақтау орнының паспорты

1. Сақтау орнының түрі
2. Сыйымдылығы _________
3. Жүктеулілігі _________
4. Салынған жылы 20___ж.
5. Ішкі габарит өлшемдері:
ұзындығы ______ м.
ені ______ м.
биіктігі ______ м.
6. Жалпы ауданы ______ м.кв.
7. Пайдалы ауданы ______ м.кв.
8. Құрылыс материалы
қабырғасы _________________
едені __________________
шатыры __________________
тірегі __________________
төсеніші __________________
9. Жылыту __________________
10. Желдеткіш __________________
11. Жарықтануы ________ тоқ көзі
Жалпы пайдаланылатын қуат _____квт.
12. Ток көзімен қоректендірілетін (көтеру механизмдері, желдеткіштер, станоктар, жылытқыштар және т.б.) электрқозғалтқыштардың жалпы қуаты
13. 1 кв. М еденге түсетін күш _______кг.

Ескертпе:
1. Паспорт фанерден жасалады және қара түске боялады. Мәтіні ақ майлы бояумен жазылады, ал қалған деректер бормен жазылады.
2. Сақтау орнының жүктелуі туралы деректер әр айдың бірінші күні көрсетіледі.

Азаматтық қорғаныс мүлкін
сақтау, есепке алу, есептен шығару,
кәдеге жарату қағидаларына
4-қосымша

Нысан

Сақтау орнындағы ауа температурасы мен ылғалдылығын тіркейтін
журнал

Күні	Параметрлерді өлшеу уақыты	Құрғақ термометр температурасы 0С	Ылғалды термометр температурасы 0С	Ауаның салыстырмалы ылғалдылығы 0С	Өлшем жасаған адамның қолы

Азаматтық қорғаныс мүлкін
сақтау, есепке алу, есептен шығару,
кәдеге жарату қағидаларына
5-қосымша

Нысан

Қойманы (сақтау орнын) тексеретін лауазымды тұлғалардың жазба кітабы

Күні	Тексеретін тұлғаның лауазымы, тегі және аты-жөні,	Тексеру нәтижелері және аталған кемшіліктер	Тексеретін тұлғаның қолы	Кемшіліктерді жою мерзімі	Қойма (сақтау орны) меңгерушісінің кемшіліктерді жойғаны туралы белгі

Азаматтық қорғаныс мүлкін
сақтау, есепке алу, есептен шығару,
кәдеге жарату қағидаларына
6-қосымша

Нысан

Ұзақ және ағымдағы үшін дайындау жылдар бойынша азаматтық
қорғаныс мүлкін есепке алу кітабы

№	Жазу күні	Мүлік атауы	Партия нөмері	Өлшем бірлігі	Саны	Шығарылған жылы	Қоймаға түскен жылы

Азаматтық қорғаныс мүлкін
сақтау, есепке алу, есептен шығару,
кәдеге жарату қағидаларына
7-қосымша

Жабық қоймалар (сақтау орындары) үшін өрт сөндірудің бастапқы
құралдар санын анықтайтын
кесте

№	РХБҚ қоры дайындаған материал	Қорғалатын аудан І.м
			ОУ-5 қол өрт сөндіргіштері	Көбікті өрт сөндіргіштер	2 л. хладонды өрт сөндіргіштер	ОП-5 және ұнтақты өрт сөндіргіштер	Сыйымдылығы 0.5, 1 немесе 3 м. куб. болатын құмды жәшік, күрек	Өлшемі 1х1, 2х 1,5, 2х2 м. киіз, киіз бұйымдары, асбест	Сыйымдылығы 0,2 м. куб кем емес
	Резеңкетехникалық, металл	400		2		2	1	-	1*
	Тез тұтанатын және жанғыш сұйықтықтар	200		4	4	2	1	-	-
	Химиялық заттар және реактивтер	200	2			2	1	1	-
	Сілтілік және сілтілік жер металлдары	200				4**	2	2	-

Ескертпе:
1. Барлық сақтау орындары кішігірім жануларды, сондай-ақ өрттерді оқшаулау және жою үшін пайдаланылатын өрт сөндіргіштермен, өрт керек-жарақтармен (суға арналған бөшке, өрт шелектері, асбест мата, құмды жәшік, өрт сөндіру қорғаныстары мен стендтер) және өрт сөндіру құрал-саймандарымен (багралар, сүймендер, балталар, күректер, тор кесетін қайшы және т.б.) қамтамасыз етілген.
2. Бастапқы өрт сөндіру құралдарының қажетті саны сақтау орнының әр үй-жайы үшін есептелуі қажет.
3. Бастапқы өрт сөндірудің түрі мен санын анықтау кезінде жанғыш заттардың физикалық-химиялық және өртке қауіпті қасиетін, олардың өрт сөндіру заттарына қатынасын, сондай-ақ сақтау орыны алаңының, ашық алаңның көлемін ескеру керек.
4. Автоматты стационарлы өрт сөндіру құралдарымен жабдықталған үй-жай өрт сөндірудің бастапқы құралдарымен есеп айырысу санынан 50% есебімен қамтамасыз етілуі қажет.
5. Қымбат бұйымдар шоғырландырылған орындарда өрт сөндіру құралдарының саны көбірек болуы мүмкін.
6. * жазғы уақытқа белгіленеді ** ұнтақты өрт сөндіру құралдары болмаған жағдайда көмірқышқылды қолданылады.

Азаматтық қорғаныс мүлкін
сақтау, есепке алу, есептен шығару,
кәдеге жарату қағидаларына
8-қосымша

Стеллаждар конструкциясы және оларды сақтау орнының
үй-жайларында орналастыру

Каркасты шахта түріндегі стеллаждар (металлды және аралас) РХБҚ құралдарын тұғырық және пакеттерге оралған түрінде сақтауға аса ыңғайлы болып табылады. Секция тереңдігі (шахта) 800 еседен кем емес немесе 1000 мм (тұғырық ені) болуы қажет.
Бағыттаушы секция (шахталар) ені 1230 мм құрайды (1200 мм. – тұғырық көлденең қиығы, 30 мм. – тұғырық және бағыттаушы арасындағы саңылау).
Стеллаж сөрелі жеңілдетілген конструкциясы ағаш және металды жиналмалы болады. Мұндай сөрелер мүліктерді буылған түрде немесе тұтыну ыдыстарында сақтауға арналған. Стеллаждардың габариттік өлшемдері мен конструкциялары (сөре саны, ара қашықтығы бойынша) үй-жайдың өлшеміне және осы стеллаждарда сақталатын бұйымдар түріне байланысты болады. Мұндай стеллаждар 2-3 қабатты болуы мүмкін. Стеллаж ұзындығы 300 см., биіктігі 340 см. Стеллаждың бекітілуі әр 100 см сайын биіктік бойынша стеллаждың негізі есебінен жасалған. Стеллаждың негізі 25 см биіктікте, стеллаждың жоғарғы бөлігі 15 см құрайды. Стеллаж ені 100 см.
Жеке бұйымдарды сақтау үшін еденнен 25 – 30 см биіктікте болатын тақтайдан жасалған едендік стеллаждардан әзірленеді. Олар конструкцияның қарапайымдылығымен, жеңіл жинақтау, бөлшектеумен және олардың өлшемдерінің өзгеруімен ерекшеленеді. Ұзындығы 300 см. (100 см.-ден 3 секция, биіктігі 25 см және ені 100 см.).

Азаматтық қорғаныс мүлкін
сақтау, есепке алу, есептен шығару,
кәдеге жарату қағидаларына
8-қосымша

Нысан

Cтеллаждық таңбалар

Стеллаж № _____________
Есепке алу карточкасы № _____________
Мүліктің атауы _____________
Шығарылған күні _____________
Партия нөмірі _____________
Жарамдылық мерзімі _____________
Жаңарту мерзімі _____________

Сақтауға жауапты тұлғаның қолы ___________________

Келесі беті

Cапаны тексеру және консервациялау

Тексеру күні	Тексеріс жүргізген тұлғаның қолы	Консервациялау жүргізген күні	Консервациялау жүргізген тұлғаның қолы

Азаматтық қорғаныс мүлкін
сақтау, есепке алу, есептен шығару,
кәдеге жарату қағидаларына
9-қосымша

Радиациялық, химиялық, биологиялық қорғау құралдарын сақтау шарттары

РХБҚ құралдарының атауы	Сақтау орны
	сақтау орны		Төбе және ашық алаң
	жылытылатын	жылытылмайтын
Тыныс алу, тері, көз органдарын қорғаудың жеке құралдары	-	+	-
Ұжымдық қорғау объектілері үшін ауа тазарту құралдары	-	+	-
Ауа регенерациясының құралдары (заттары, патрондар, брикеттер, жиынтықтар)	-	+	-
Ауа регенерациясының жүйесі	+	-	-
РХБ барлау және дозиметрлікбақылау аспаптары, олар үшін ЗИП жинақтары. Газдық бақылау құралдары. Қататын индикатор құралдары, реактивтер	+	-	-
Химиялық барлау және бақылау құралдары (ӘХБҚ түрінің аспаптары, химиялық зертхана, қатпайтын индикаторлық құралдар, реактивтер)	-	+	-
РХБ барлаудың арнайы машиналары *	+	-	-
РХБ қорғаудың арнайы машиналары	-	+	-
Арнайы өңдеудің аспаптары мен жиынтықтары	-	+	-
Ағаш ыдыстағы және полиэтиленді қапшықтағы газды бейтараптандыратын және белсенділікті жоятын заттар	-	+	-
Темір бөшкелердегі газды бейтараптандыратын заттар мен рецептуралар	-	-	+
Дихлорэтан	-	+	-
Пиропатрондар, түтіндік шашкалар	-	+	-
Жөндеу үстелдері, оларды толтыру жәшіктері мен жиынтықтары	-	+	-
Жөндеу шеберханалары және электрмен қоректендіру станциялары	-	+	-
Бұйымдарға арналған ЗИП жиынтықтары	-	+	-
Иондық сәулелену көздері	-	+	-
Резеңке маталы және резеңке металлды қолғаптар және резеңке ыдыстар	-	+	-
Құрғақ және құрғақ зарядталған аккумуляторлар және тоқтың өзге де химиялық көздері	-	+	-
Электролитпен толтырылған және зарядталған қышқылдық және сілтілік аккумуляторлар	+	+	-
Хлорпикрин	-	+	-
темір бөшкелердегі оқулық имитациялық рецептуралар	-	-	+

* Жылытылмайтын сақтау орындарында сақтауға рұқсат етіледі, бұл ретте РХБ барлау аспаптары жылытылатын қоймаға алынады және сақталады.

Азаматтық қорғаныс мүлкін
сақтау, есепке алу, есептен шығару,
кәдеге жарату қағидаларына
10-қосымша

Азаматтық қорғау мүлкін бірлесіп сақтауға жол беру

Шартты топтар	РХБҚ құрал топтарының атауы	Әртүрлі шартты топтарға жол бере отырып, бірлесіп сақтау
1	Тыныс алу, тері және көз органдарын қорғау құралдары. Ұжымдық қорғау объектілері үшін ауа тазарту құралдары. Жөндеу үстелдері, жәшіктер. Резеңке материалдар, резеңке металл қолғаптары және резеңке ыдыстары, тенттар, брезенттер, қапшықтар	3,5,9,10, 14,16
2	Регенеративті патрондар және жіберу брикеттері, регенеративті заттар және жиынтықтар	жіберілмейді
3	РХБ барлау және дозиметрлік бақылау құралдары, оларға арналған ЗИП топтық және жөндеу жиынтық, Ауаның газын бақылау құралдары, оқу тренажерлары, макеттер, стендтер.	1,5,10, 14,16
4	Қатты хлор бар заттар (ДТ-2, ДТС-ГК және т.б.)	5
5	Белсенділікті жоятын заттар	1,3,4,9,10, 14,15,16,17.
6	Дихлорэтан	не допускается
9	Түтінді шашкалар және қол түтінді граната	1,5,16.
10	Индикация құралдары (индикаторлық түтіктер және ленталар, пленкалар және ұнтақтар). Химиялық зертханалар	1,3,5,14,15,16.
11	Иондық сәулелену көздері, оқулық радиобелсенді шаң	жіберілмейді
12	Хлорпикрин, оқулық имитациялық рецептуралар және оқулық улы гранаталар	жіберілмейді
13	Тұтанатын-түтіндік патрондар, пиропатрондар, химиялық дабыл белгілері	жіберілмейді
14	РХБ барлау аспаптарын қоректендіру көзі	1,3,5,10,16.
15	Химиялық әскердің арнайы машиналары, әскери анықтау құралдары	3,5,10,16.
16	Арнайы өңдеу құралдары мен жиынтықтар. Арнайы өңдейтін ЗИП-тің топтық және жөндеу жиынтықтары. Ауа регенерациясының жарақталмаған жүйесі	1,3,5,9,10, 14,15.
17	Газды бейтараптандыратын рецептуралар, сілтілік натрий, моноэтаноламин	5

Нақты заттарды бірге сақтауға жол беруді анықтау кезінде көрсетілген кестеден басқа сондай-ақ жылытылатын және жылытылмайтын сақтау орындарында бұйымдарды сақтау шарттары талаптарын басшылыққа алу қажет.

Азаматтық қорғаныс мүлкін
сақтау, есепке алу, есептен шығару,
кәдеге жарату қағидаларына
11-қосымша

Нысан

Ұзақ мерзімді сақталатын арнайы
Машинаның карточкасы

210 х 297 мм-лік пішін

Арнайы машинаның нөмірі мен түрі_________________________
Әскери нөмірі__________________, шығарылған жылы_________
Жылжу құралының түрі _____________________________,
шасси нөмірі _____________, қозғалтқыш нөмірі___________
Машина сақтауға қойылды __ жылы “ _”________.
__ жылғы “___”___________№___, ___________________ бойынша бұйрық.
Пайдалануға жіберілгеннен бастап сақтауға қойылғанына дейінгі жүрген жолы_____________ шақырым.
Келесі жөндеуге дейінгі қалдығы _______________ км.
1. ________ түріндегі аккумулятор батареясы, саны ___дана.
_________________________ ұсталған, __жылы “___”____ жұмыс қалпына келтірілген.
2. Машинаны жүргізу және люк кілті ______ сақталған.
3. ЗИП жиынтығын сақтау орны ______________________
4. Арнайы машинаны тұрған орнында (жүрген жолы) байқау __ жылы“____”_______
5. Арнайы машинаның қайта консервациялау __ жылы “____”________ жасалды.
6. Арнайы машинаның корпусы мен шанағы ____ әдісімен сақталған.
7. Селикагельдің бастапқы массасы мен құйылған күні __________
8. Шешіліп алынған кешенді бұйымдардың атауы мен сақталу орны
9. Кешенді техникалық қызмет көрсетуді жүргізудің түрі мен күні

10. Машинаға май құю:

Агрегаттар	маркасы	отыруы	күні
Отын жүйесі
Қозғалтқышты майлау жүйесі
Салқындату жүйесі
Трансмиссия және арнайы жабдықтар агрегаттары
Тежегіштердің гидравликалық жетекшісі
Тіркесудің гидравликалық жетекшісі

Бөлімше басшысы _____________ қолы, тегі

Азаматтық қорғаныс мүлкін
сақтау, есепке алу, есептен шығару,
кәдеге жарату қағидаларына
12-қосымша

Нысан

Радиоактивті заттарды есепке алудың кіріс-шығыс журналы

(ашық және жабық түрде)* радиоактивті көздермен жинақталған
аспаптар, аппараттар және қондырғылар**

р/с №	Кіріс
	Жеткізушінің атауы	Кіріс жүкқұжат нөмірі	Көз, аспап, аппарат, қондырғының атауы	Аспап, аппарат, қондырғы				Көз
				Зауыттық нөмірі	Техникалық паспорттың нөмірі, күні	Құны	Нөмір немесе партия нөмірі	Техникалық паспорттың нөмірі және күні	Саны	Паспорт бойынша белсенділігі	Құны
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12

Шығыс				Қалдық		Растайтын құжаттарды көрсетумен қайтарылғаны, есептен шығарылғаны, көмілгені туралы белгі
Кімге жіберілді немесе қойылды	Жүкқұжат немесе талап нөмірі, күні	Саны	Берілген күнгі белсенділігі	Саны	Белсенділігі
13	14	15	16	17	18	19

Ескертпе;
* Радиактивті заттардың әр түріне бөлек парақ ашылады.
** Көздермен жинақталған аспаптар, аппараттар және қондырғыларды тіркеу радиоактивті заттардан бөлек тіркеледі.

Азаматтық қорғаныс мүлкін
сақтау, есепке алу, есептен шығару,
кәдеге жарату қағидаларына
13-қосымша

Сәулену мөлшерін есепке алу карточкасы

тегі __________
аты __________
әкесінің аты __________

(Екінші беті және т.б.)

Күні (сәулелену мерзімі)	Мөлшері (рентген, зиверт)	Бастықтың қолы, бөлімше бастығы

Азаматтық қорғаныс мүлкін
сақтау, есепке алу, есептен шығару,
кәдеге жарату қағидаларына
14-қосымша

Азаматтық қорғаныстың мүлкін сақтаудың
ұсынылған шекті мерзімі

№	Азаматтық қорғаныс РХҚ құралдарының атауы	Сақтаудың ұсынылған шекті мерзімі (жыл)
1	ГП-5, ГП-7, ПДФ-Д (Ш) және ПДФ-2Д (Ш) ГП-5, ГП-7, ПДФ-Д (Ш) және ПДФ-2Д (Ш) сүзгіш газқағарлар (азаматтық, балаларға арналған)	25
2	КЗД-4, КЗД-6 түріндегі балаларға арналған қорғау камералары	25
3	ДПГ-3 түріндегі қосымша патрондар	25
4	ДП-5 (А, Б, В), ИМД-5 түріндегі мөлшер қуатын өлшегіштер	25
5	ДП-22В, ДП-24, ИД-1 жеке дозиметрлердің жиынтықтары	25
6	ВПХР, МПХР, ПХР-МВ түріндегі химиялық барлау құралдары	25
7	Мына түрдегі индикатор түтіктері:
	ИТ-44 (қызыл сақиналы және қызыл нүктелі)	3
	ИТ-45 (сары сақиналы)	8
	ИТ-36 (үш жасыл сақиналы)	6
8	ИПП-8 жеке химияға қарсы	25
9	А-336 (А-343) қорек элементтері	1,5
10	145-У (1,6 ПМЦ-У-8) қорек элементтері	2
11	(МПХЛ, ПХЛ-54 және т.б). зертхана	25
12	(ИП-4м, ИП-5) оқшаулау газқағарлары	25
13	Р-2 респираторлары және т.б.	8
14	регенеративті патрондар (РП-4)	12
15	Қорғану плащтары	25
16	Қорғану шұлықтары	25
17	Қорғану қолғаптары	25
18	Қорғану костюмі (Л-1)	25
19	ФПУ-300 ФПУ-200, ФПУ-100 сүзгіш жұтқыштары	20
20	Барлық түрдегі газды бейтараптандыратын жиынтық	30
21	Метеожиынтықтар (МК-2, МК-3 үлгідегі)	30
22	Шектік белігілерінің жиынтығы (КЗО-1 КЗО-2 )	30
23	Газқағарларты техникалық тексеру палаткалары	25
24	Жеке химияға қарсы пакеттер	30
25	Алдыналу сүзшітері (ПФП-1000, ПФ-300 үлгідегі)	20
26	Сүзгіш жұтқыштары (ФГ-70 үлгідегі)	15
27	Регенеративті партондар (РП-100, РУ-150/6 үлгідегі)	20
29	Өлшеу құралдары (ИУ үлгідегі)	25
30	Радиометрлік аппаратура (КРБГ-1 және т.б. үлгідегі)	25
31	Ұнтағы (СФ-2У үлгідегі)	30

Азаматтық қорғаныс мүлкін сақтаудың ұсынылған шекті мерзімінің аяқталуы бойынша техникалық жағдайына қарамастан, зертханалық сынауларды (тексерулерді) жүргізбей бесінші санатқа ауыстырылады және оларды жаңарту бойынша іс-шаралар жүргізіледі.

Азаматтық қорғаныс мүлкін
сақтау, есепке алу, есептен шығару,
кәдеге жарату қағидаларына
15-қосымша

Азаматтық қорғаныс арнайы мүлкін бақылау-техникалық қарауды,
зертханалық сынаулар мен тексеруді жүргізу мерзімдері

Мүліктің атауы	Сақтау кезіндегі мерзімдік қарау, партиядан %	Зертханалық сынаумерзімділігі, сынаулар үшін зауыттық партиялардан алынған үлгілер саны,
1. Сүзгіш газқағарлар (азаматтық, балаларға арналған), балалар қорғау камералары, қосымша патрондар	Екі жылда бір рет, 2%, 2 екі жәшіктен кем емес	Бірінші рет сақтаудың кепілдік мерзімі біткенге дейін алты ай бұрын; екінші рет сақтаудың кепілдік мерзімі біткеннен кейінгі бес жылдан кейін және одан әрі үш жылда бір рет. Сынау - зауыттық партиядан бес газқағарлар, қосымша патрондар мен екі балаларға арналған қорғау камералары бойынша (газқағарларыдң толық емес партиясын сақтау кезінде -1000 данадан 1 газқағар) жасалады.
2. Радиациялық барлау және дозиметрлік бақылау аспаптары	Бір жылда бір рет 5%	Бес жылда бір рет - тексеру және консервациялау. Сақтаудағы аспаптардың 100%.
3. Химиялық барлау аспаптары	Бір жылда бір рет 5%	Бес жылда бір рет - жұмыс қабілеттілігін тексеру, тексеру, техникалық қызмет көрсету, бұйымның жинақтаушы бөлшектерін ауыстыру. Сақтаудағы аспаптардың 100%.
4. Аспаптарға арналған индикаторлы түтіктері (ӘХРҚ түріндегі)	Бір жылда бір партиядан 20 данадан кем емес	Бірінші рет сақтаудың кепілдік мерзімі аяқталғанға дейін алты ай бұрын және одан кейін жылына бір рет (ИТ-44 – алты айда бір рет)
5. Оқшаулау газқағарлары (ИП-4, ИП-5)	Екі жылда бір рет	Бірінші рет сақтаудың кепілдік мерзімі аяқталғанға дейін бір жыл бұрын, содан кейін екі жылда бір рет; партиядан 6 дана (екі жәшіктен үш газқағар)
6.Регенеративті патрондар және жіберу брикеттері (РП-4, РП-5, ДП-Т)	Бір жылда бір рет	Бірінші рет сақтаудың кепілдік мерзімі аяқталғанға дейін бір жыл бұрын, одан әрі екі жылда бір рет; партиядан 6 дана
7. Теріні қорғау құралдары (Л-1, ОЗК)	Екі жылда бір рет	Бірінші рет сақтаудың кепілдік мерзімі біткенге дейін бір жыл бұрын, одан әрі екі жылда бір рет; партиядан бір бұйым.
8. Жеке химияға қарсы пакеттер (ИПП-8)	Бір жылда бір рет	Бірінші рет сақтаудың кепілдік мерзімі аяқталғанға дейін бір жыл бұрын, одан әрі жылына бір рет, химиялық көрсеткіштерді тексермей партиядан он пакеттен жүз пакетке дейін.
9. АҚ қорғау құрылыстарына арналған сүзгі желдету құралдары Фп-300 және т.б.	Екі жылда бір рет	Бірінші рет сақтаудың кепілдік мерзімі аяқталғанға дейін алты ай бұрын, одан әрі екі жылда бір рет, барынан 100%

Ескертпе:
1. Сүзгіден өткізу газқағарлар ауа жіберу клапандары жарамдылығының кепілдік мерзімі (азаматтық, балаларға арналған) – 10 жыл. Жарамдылықтың кепілдік мерзімі аяқталуы бойынша одан әр қарай герметикалыққа міндетті түрде ауыстырылуға жатады.
2. Газқағарлар қораптарын, регенеративті патрондарды, теріні жеке қорғау құралдарын, индикатор түтіктері мен өзге де РХҚ жөндеуге жатпайтын құралдарына зертханалық сынаулар бұзылу әдісімен жүзеге асырылады. Бұзу әдісімен зертханалық сынауларды өткізгеннен кейін бұйым зертхана қорытындысы бойынша есептен шығарылады. Үнемдеу мақсатында теріні қорғау құралдары үлгілері келесі сынауға кем дегенде үш рет қолданылуы тиіс. Бұл үшін сынаудан кейін үлгілер алынған және зертханалық деп есептелетін жәшіктерде сақталады (бесінші санат). Зертханалық үлгілермен жәшіктер төрт бұрышта көлемі 12 см болатын «Л» әрпімен белгіленеді.

Азаматтық қорғаныс мүлкін сақтау,
есепке алу, есептен шығару,
кәдеге жарату қағидаларына
16-қосымша

Нысан

БҰЙРЫҚ (мемлекеттік мекеме мен ұйымның бланкі)

________________ № ______
__________________________
Ұйымның атауы

Азаматтық қорғаныс
мүлкін бағалау және есептен шығару жөніндегі
комиссия құру туралы
(азаматтық қорғаныс мүлкінің атауы)

Азаматтық қорғаныс мүлкін сақтау жағдайын және мерзімін қамтамасыз ету (азаматтық қорғаныс мүлкінің атауы), олардың техникалық (сапалы) жағдайын белгілеу, сақтау (пайдалану) процесінде болған зақымдануды айқындау, сондай-ақ, есептен шығаруды талап ететін жарамдылыққа (жарамсыздыққа) сапасын тексеру мақсатында БҰЙЫРАМЫН:
1. Мына құрамда комиссия құрылсын:
Төраға – басшының орынбасары _________________________
Комиссия мүшелері:
Материалдық жауапты тұлға _______________________
АҚ штаб бастығы
(АҚ және ТЖ жөніндегі маман) _____________________
Бас бухгалтер _______________________
Қойма меңгерушісі _______________________
(Т.А.Ә.)

Басшы _____________________________
(лауазымы)

Азаматтық қорғаныс мүлкін сақтау,
есепке алу, есептен шығару,
кәдеге жарату қағидаларына
17-қосымша

Нысан

_________________________________
(ұйымның атауы )

БЕКІТЕМІН
(Басшы)
__________________________________
Лауазымы (ТАӘ), (қолы)
20___ж «__»___________

Азаматтық қорғаныс мүлкінің
техникалық (сапалық) жай-күйінің
АКТІСІ

Актіні толтыру күні 20___ж «___» _________

Комиссия, 20__ ж «___» __________ №___ ____ бұйрықпен құрылды.

Комиссия төрағасы _______________ _____________
(лауазымы) (ТАӘ)

Комиссия мүшелері: _______________ _____________
(лауазымы ) (ТАӘ)
_______________ ______________

Азаматтық қорғаныс мүлкін (азаматтық қорғаныс мүлкінің атауы) қарап тексерді
_____________________________________________________________________
Азаматтық қорғаныстың мүлкін қарау (тексеру) құжатымен танысқан кезде мыналар анықталды:

1. Құрамы және сапалық жай-күйі

Р/ р N	Азаматтық қорғаныс мүлкінің атауы	Саны	Өлшем бірлігі	Мүкаммал нөмірі	Зауыттық нөмірі	Паспор т, форму ляр N	Бірлігінің бағасы	Сома	Есептелген тозу	Ескерту
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11

2. Техникалық – пайдалану көрсеткіштері

Азаматтық қорғаныс мүлкі (әрбір түрі бойынша)

Тактикалық-техникалық сипаттамалары	Пайдалануға	Сақтауға
1. Пайдалануға берілді (күні)
2. Пайдалануда тұрады (жылы, айы)
3. Пайдаланғаннан бастап жұмыс істеп келеді (циклі, сағат)
4. Мыналар белгіленді:
ресурс (циклдері, сағат)
пайдалану мерзімі (жылы, айы)
кепілді жұмыс істеуі (циклі, сағат)
кепілдік мерзімі (жылы, айы)
5. Жөндеу жүргізілді (түрі, күні)
6. Соңғы жөндеуден кейін пайдалануда тұрады (жылы, айы)
7. Соңғы жөндеуден кейін жұмыс істеуі (циклдері, сағат, жүрілген жолы км)
8.Істеліп бітпеген жұмысы бар (қайта істеу):
тағайындалған ресурс бойынша
пайдалану мерзімі бойынша (жылы, айы)
кепілді жұмыс істеуі бойынша (циклдер, сағат)
жарамдылық мерзімі бойынша (жылы, айы)

3. Жинақталымы
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________ 4. Техникалық жай-күйi
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________ 5. Мерзiмiнен бұрын тозу немесе бүлiну себептерi
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________ 6. Комиссия ұсыныстары

_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________

7. Комиссия қорытындылары

_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________

М.О. ___________________________________

Комиссия төрағасы _______________ _____________ ___________
(қолы) (ТАӘ) (күні)

Комиссия мүшелері: _______________ _____________ __________
(қолы) (ТАӘ) (күні)

Азаматтық қорғаныс мүлкін сақтау,
есепке алу, есептен шығару,
кәдеге жарату қағидаларына
18-қосымша

Нысан

__________________________________
(ұйымның атауы )

БЕКІТЕМІН
(Басшы)

__________________________________
Лауазымы (ТАӘ), (қолы)
20___ж «__»___________
________________________________
(қолы), (ТАӘ)

Азаматтық қорғаныстың мүлкін (азаматтық қорғаныс мүлкінің
атауы) есептен шығаруға акті

________жылғы «___» _____ № ____ бұйрығымен құрылған комиссия, құрамы:

Комиссия төрағасы _____________ _____________
(лауазымы) (ТАӘ)
Комиссия мүшелері: _____________ _____________
(лауазымы) (ТАӘ)

Есеп тұрған азаматтық қорғаныс мүлкін (азаматтық қорғаныс мүлкінің атауы) қарау жүргізілді. Қарау нәтижесінде төменде берілген азаматтық қорғаныс мүлкін (азаматтық қорғаныс мүлкінің атауы) сақтау (қолдану) процесінде толығымен өз қорғау қабілетін жойғаны және алдағы уақытта сақтауға (қолдануға) жарамсыз екені анықталды.

Азаматтық қорғаныс мүлкі		өлшем бірлігі	саны	теңгемен бірлік құны	Сомасы теңгемен	Салынған жылы	Пайдалануға берілген жылы	Кепілдемелік сақтау мерзімі	Нормативтік қолдану мерзімі, жыл	Зертханалық сынау нәтижелері	ескертпе
Атауы, көлемі, маркасы	шифрі
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12
Барлығы есептен шығаруға жатады

Комиссия төрағасы _____________ _____________
(лауазымы) (ТАӘ)
Комиссия мүшелері: _____________ ____________
(лауазымы) (ТАӘ)

Құрылған мерзімі 20__ж. «___»

Азаматтық қорғаныс мүлкін сақтау,
есепке алу, есептен шығару,
кәдеге жарату қағидаларына
19-қосымша

Нысан

____________________________
(Ұйымның атауы) БЕКІТЕМІН
(Басшы)
______________________
(ТАӘ)
20___жылғы «__»___________

Азаматтық қорғаныс мүлкін кәдеге жаратуға тапсыру
АКТІСІ

Негіздеме: _____ жылғы «___» _________№____ есептен шығару актісі

Азаматтық қорғаныс мүлкінің иелігінде тұрған ұйымның
материалдық жауапты тұлғасы _____________ _____________
(лауазымы) (ТАӘ)

Кәдеге жаратуды жүргізетін ұйымның немесе кәсіпорынның жауапты тұлғасы _____________ _____________
(лауазымы) (ТАӘ)

Азаматтық қорғаныс мүлкінің тізбесі

№ р/с	Азаматтық қорғаныс мүлкінің атауы	Өлшем бірлігі	Түгендеу нөмірі	Партия нөмірі	Партия саны	Партиядағы саны	Теңгедегі бірлік бағасы	Теңгедегі сомасы	Ескертпе
1	2	3	4	5	6	7	10	11	12

Барлығы ________________________дана кәдеге жаратуға жатады
(жазумен)

Азаматтық қорғаныс мүлкінің иелігінде тұрған материалдық жауапты тұлға ____________ 20__ жылғы «__»_____
(жазумен) (ТАӘ)

Кәдеге жаратуды тудырушы ұйымның немесе кәсіпорынның жауапты тұлғасы _________ 20__жылғы «__» _____
(жазумен) (ТАӘ)

Актіні бекіткеннен кейін аты аталған Азаматтық қорғаныс мүлкін құралдарын кәдеге жаратар алдында актідегі жазбамен және толық кәдеге жарату жолымен салыстырды
_____________________________________________________________________

20___жылғы " " ________________