Райымбек аудандық мәслихатының 2020 жылғы 28 желтоқсандағы № 80-377 "Райымбек ауданының 2021-2023 жылдарға арналған бюджеті туралы" шешіміне өзгерістер енгізу туралы

Жаңа

Алматы облысы Райымбек аудандық мәслихатының 2021 жылғы 26 тамыздағы № 11-53 шешімі. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылы 6 қыркүйекте № 24235 болып тіркелді

      Райымбек аудандық мәслихаты ШЕШТІ:

      1. Райымбек аудандық мәслихатының "Райымбек ауданының 2021-2023 жылдарға арналған бюджеті туралы" 2020 жылғы 28 желтоқсандағы № 80-377 (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 5862 болып тіркелген) шешіміне келесі өзгерістер енгізілсін:

      1 тармақ жаңа редакцияда жазылсын:

      "1. 2021-2023 жылдарға арналған аудандық бюджет тиісінше осы шешімнің 1, 2, 3-қосымшаларына сәйкес, оның ішінде 2021 жылға келесі көлемдерде бекітілсін:

      1) кірістер 7 187 939 мың теңге, оның ішінде:

      салықтық түсімдер 77 811 мың теңге;

      салықтық емес түсімдер 12 651 мың теңге;

      негізгі капиталды сатудан түскен түсімдер 700 мың теңге;

      трансферттер түсімдері 7 096 777 мың теңге;

      2) шығындар 7 247 721 мың теңге;

      3) таза бюджеттік кредиттеу 91 906 мың теңге, оның ішінде:

      бюджеттік кредиттер 152 976 мың теңге;

      бюджеттік кредиттерді өтеу 61 070 мың теңге;

      4) қаржы активтерімен операциялар бойынша сальдо 0 теңге, оның ішінде:

      қаржылық активтерді сатып алу 0 теңге;

      мемлекеттің қаржы активтерін сатудан түсетін түсімдер 0 теңге;

      5) бюджет тапшылығы (профициті) (-) 151 688 мың теңге;

      6) бюджет тапшылығын қаржыландыру (профицитін пайдалану) 151 688 мың теңге, оның ішінде:

      қарыздар түсімдері 152 976 мың теңге;

      қарыздарды өтеу 61 210 мың теңге;

      бюджет қаражатының пайдаланылатын қалдықтары 59 922 мың теңге.".

      2. Көрсетілген шешімнің 1-қосымшасы осы шешімнің қосымшасына сәйкес жаңа редакцияда жазылсын.

      3. Осы шешім 2021 жылдың 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгізіледі.

      Райымбек аудандық
      мәслихатының хатшысы Е. Кудабаев

  Райымбек аудандық мәслихатының 2021 жылғы 26 тамыздағы № 11-53 шешіміне қосымша
  Райымбек аудандық мәслихатының 2020 жылғы "28" желтоқсандағы № 80-377 шешіміне 1-қосымша

2021 жылға арналған аудандық бюджет

Санаты

Сомасы
(мың теңге)


Сынып



Ішкі сынып




Атауы




I. Кірістер

7 187 939

1



Салықтық түсімдер

77 811


01


Табыс салығы

34 261



1

Корпоративтік табыс салығы

34 261


04


Меншiкке салынатын салықтар

20 526



1

Мүлiкке салынатын салықтар

18 226



5

Бірыңғай жер салығы

2 300


05


Тауарларға, жұмыстарға және қызметтер көрсетуге салынатын iшкi салықтар

18 024



2

Акциздер

2 000



3

Табиғи және басқа ресурстарды пайдаланғаны үшiн түсетiн түсiмдер

15 000



4

Кәсiпкерлiк және кәсiби қызметтi жүргiзгенi үшiн алынатын алым

1 024


08


Заңдық мәнді іс-әрекеттерді жасағаны үшін және (немесе) оған уәкілеттігі бар мемлекеттік органдар немесе лауазымды адамдар құжаттар бергені үшін алынатын міндетті төлемдер

5 000



1

Мемлекеттік баж

5 000

2



Салықтық емес түсiмдер

12 651


01


Мемлекеттік меншіктен түсетін кірістер

2 636



5

Мемлекет меншігіндегі мүлікті жалға беруден түсетін кірістер

2 636


04


Мемлекеттік бюджеттен қаржыландырылатын, сондай-ақ Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің бюджетінен (шығыстар сметасынан) қамтылатын және қаржыландырылатын мемлекеттік мекемелер салатын айыппұлдар, өсімпұлдар, санкциялар, өндіріп алулар

15



1

Мұнай секторы ұйымдарынан және Жәбірленушілерге өтемақы қорына түсетін түсімдерді қоспағанда, мемлекеттік бюджеттен қаржыландырылатын, сондай-ақ Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің бюджетінен (шығыстар сметасынан) қамтылатын және қаржыландырылатын мемлекеттік мекемелер салатын айыппұлдар, өсімпұлдар, санкциялар, өндіріп алулар

15


06


Басқа да салықтық емес түсімдер

10 000



1

Басқа да салықтық емес түсімдер

10 000

3



Негізгі капиталды сатудан түсетін түсімдер

700


03


Жерді және материалдық емес активтерді сату

700



1

Жерді сату

700

4



Трансферттердің түсімдері

7 096 777


01


Төмен тұрған мемлекеттiк басқару органдарынан трансферттер 

8 199



3

Аудандық маңызы бар қалалардың, ауылдардың, кенттердің, ауылдық округтардың бюджеттерінен трансферттер

8 199


02


Мемлекеттік басқарудың жоғары тұрған органдарынан түсетін трансферттер

7 088 578



2

Облыстық бюджеттен түсетiн трансферттер

7 088 578


Функционалдық топ

Сомасы (мың теңге)


Кіші функция



Бюджеттік бағдарлама әкімшісі




Бағдарлама





Атауы





II. Шығындар

7 247 721

01




Жалпы сипаттағы мемлекеттiк қызметтер

569 554


1



Мемлекеттiк басқарудың жалпы функцияларын орындайтын өкiлдi, атқарушы және басқа органдар

262 269



112


Аудан (облыстық маңызы бар қала) мәслихатының аппараты

28 610




001

Аудан(облыстық маңызы бар қала) мәслихатының қызметін қамтамасыз ету жөніндегі қызметтер

28 610



122


Аудан (облыстық маңызы бар қала) әкiмінің аппараты

233 659




001

Аудан (облыстық маңызы бар қала) әкiмінің қызметін қамтамасыз ету жөніндегі қызметтер

160 388




003

Мемлекеттік органның күрделі шығыстары

320




113

Төменгі тұрған бюджеттерге берілетін нысаналы ағымдағы трансферттер

72 951


2



Қаржылық қызмет

23 329



452


Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) қаржы бөлімі

23 329




001

Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) бюджетін орындау және коммуналдық меншігін басқару саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыру жөніндегі қызметтер

19 543




003

Салық салу мақсатында мүлікті бағалауды жүргізу

1 285




010

Жекешелендіру, коммуналдық меншікті басқару, жекешелендіруден кейінгі қызмет және осыған байланысты дауларды реттеу

2 261




018

Мемлекеттік органның күрделі шығыстары

240


5



Жоспарлау және статистикалық қызмет

21 988



453


Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) экономика және бюджеттік жоспарлау бөлімі

21 988




001

Экономикалық саясатты, мемлекеттік жоспарлау жүйесін қалыптастыру және дамыту саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыру жөніндегі қызметтер

21 419




004

Мемлекеттік органның күрделі шығыстары

569


9



Жалпы сипаттағы өзге де мемлекеттiк қызметтер

261 968



467


Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) құрылыс бөлімі

261 968




040

Мемлекеттік органдардың объектілерін дамыту

261 968

02




Қорғаныс

67 495


1



Әскери мұқтаждар

4 369



122


Аудан (облыстық маңызы бар қала) әкiмінің аппараты

4 369




005

Жалпыға бірдей әскери міндетті атқару шеңберіндегі іс-шаралар

4 369


2



Төтенше жағдайлар жөніндегі жұмыстарды ұйымдастыру

63 126



122


Аудан (облыстық маңызы бар қала) әкiмінің аппараты

63 126




006

Аудан (облыстық маңызы бар қала) ауқымындағы төтенше жағдайлардың алдын алу және оларды жою

195




007

Аудандық ( қалалық) ауқымдағы дала өрттерінің, сондай-ақ мемлекеттік өртке қарсы қызмет органдары құрылмаған елді мекендерде өрттердің алдын алу және оларды сөндіру жөніндегі іс-шаралар

62 931

03




Қоғамдық тәртіп, қауіпсіздік, құқықтық, сот, қылмыстық-атқару қызметі

690


9



Қоғамдық тәртіп және қауіпсіздік саласындағы басқа да қызметтер

690



485


Ауданның ( облыстық маңызы бар қаланың ) жолаушылар көлігі және автомобиль жолдары бөлімі

690




021

Елді мекендерде жол қозғалысы қауіпсіздігін қамтамасыз ету

690

06




Әлеуметтік көмек және әлеуметтiк қамсыздандыру

897 873


1



Әлеуметтiк қамсыздандыру

359 119



451


Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) жұмыспен қамту және әлеуметтік бағдарламалар бөлімі

359 119




005

Мемлекеттік атаулы әлеуметтік көмек

359 119


2



Әлеуметтік көмек

505 693



451


Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) жұмыспен қамту және әлеуметтік бағдарламалар бөлімі

505 693




002

Жұмыспен қамту бағдарламасы

326 967




004

Ауылдық жерлерде тұратын денсаулық сақтау, білім беру, әлеуметтік қамтамасыз ету, мәдениет, спорт және ветеринар мамандарына отын сатып алуға Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес әлеуметтік көмек көрсету

23 278




006

Тұрғын үйге көмек көрсету

2 257




007

Жергілікті өкілетті органдардың шешімі бойынша мұқтаж азаматтардың жекелеген топтарына әлеуметтік көмек

18 769




010

Үйден тәрбиеленіп оқытылатын мүгедек балаларды материалдық қамтамасыз ету

2 240




014

Мұқтаж азаматтарға үйде әлеуметтік көмек көрсету

51 521




017

Оңалтудың жеке бағдарламасына сәйкес мұқтаж мүгедектердi мiндеттi гигиеналық құралдармен қамтамасыз ету, қозғалуға қиындығы бар бірінші топтағы мүгедектерге жеке көмекшінің және есту бойынша мүгедектерге қолмен көрсететiн тіл маманының қызметтерін ұсыну

28 028




023

Жұмыспен қамту орталықтарының қызметін қамтамасыз ету

52 633


9



Әлеуметтік көмек және әлеуметтік қамтамасыз ету салаларындағы өзге де қызметтер

33 061



451


Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) жұмыспен қамту және әлеуметтік бағдарламалар бөлімі

33 061




001

Жергілікті деңгейде халық үшін әлеуметтік бағдарламаларды жұмыспен қамтуды қамтамасыз етуді іске асыру саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыру жөніндегі қызметтер

23 702




011

Жәрдемақыларды және басқа да әлеуметтік төлемдерді есептеу, төлеу мен жеткізу бойынша қызметтерге ақы төлеу

4 598




021

Мемлекеттік органның күрделі шығыстары

240




050

Қазақстан Республикасында мүгедектердің құқықтарын қамтамасыз етуге және өмір сүру сапасын жақсарту

4 521

07




Тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық

1 721 239


1



Тұрғын үй шаруашылығы

912 133



467


Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) құрылыс бөлімі

589 450




003

Коммуналдық тұрғын үй қорының тұрғын үйін жобалау және (немесе) салу, реконструкциялау

217 839




004

Инженерлік коммуникациялық инфрақұрылымды жобалау, дамыту және (немесе) жайластыру

371 611



487


Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) тұрғын үй-коммуналдық шаруашылығы және тұрғын үй инспекциясы бөлімі

322 683




001

Тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық және тұрғын үй қоры саласында жергілікті деңгейде мемлекеттік саясатты іске асыру бойынша қызметтер

17 362




003

Мемлекеттік органның күрделі шығыстары

240




007

Авариялық және ескiрген тұрғын үйлердi бұзу

10 600




113

Төменгі тұрған бюджеттерге берілетін нысаналы ағымдағы трансферттер

294 481


2



Коммуналдық шаруашылық

215 819



487


Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) тұрғын үй-коммуналдық шаруашылығы және тұрғын үй инспекциясы бөлімі

215 819




058

Ауылдық елді мекендердегі сумен жабдықтау және су бұру жүйелерін дамыту

215 819


3



Елді-мекендерді көркейту

588 287



487


Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық және тұрғын үй инспекциясы бөлімі

588 287




025

Елдi мекендердегі көшелердi жарықтандыру

3 000




030

Елді мекендерді абаттандыру және көгалдандыру

585 287


9



Әлеуметтiк көмек және әлеуметтiк қамтамасыз ету салаларындағы өзге де қызметтер

5 000



487


Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) тұрғын үй-коммуналдық шаруашылығы және тұрғын үй инспекциясы бөлімі

5 000




094

Әлеуметтік көмек ретінде тұрғын үй сертификаттарын беру

5 000

08




Мәдениет, спорт, туризм және ақпараттық кеңістiк

462 790


1



Мәдениет саласындағы қызмет

321 890



455


Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) мәдениет және тілдерді дамыту бөлімі

198 935




003

Мәдени-демалыс жұмысын қолдау

198 935



467


Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) құрылыс бөлімі

122 955




011

Мәдениет объектілерін дамыту

122 955


2



Спорт

13 741



465


Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) дене шынықтыру және спорт бөлімі

13 741




001

Жергілікті деңгейде дене шынықтыру және спорт саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыру жөніндегі қызметтер

8 908




004

Мемлекеттік органның күрделі шығыстары

240




006

Аудандық (облыстық маңызы бар қалалық) деңгейде спорттық жарыстар өткiзу

3 021




007

Әртүрлі спорт түрлері бойынша аудан (облыстық маңызы бар қала) құрама командаларының мүшелерін дайындау және олардың облыстық спорт жарыстарына қатысуы

1 572


3



Ақпараттық кеңiстiк

70 737



455


Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) мәдениет және тілдерді дамыту бөлімі

52 763




006

Аудандық (қалалық) кітапханалардың жұмыс істеуі

51 681




007

Мемлекеттік тілді және Қазақстан халықтарының басқа да тілдерін дамыту

1 082



456


Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) ішкі саясат бөлімі

17 974




002

Мемлекеттік ақпараттық саясат жүргізу жөніндегі қызметтер

17 974


9



Мәдениет, спорт, туризм және ақпараттық кеңістікті ұйымдастыру жөніндегі өзге де қызметтер

56 422



455


Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) мәдениет және тілдерді дамыту бөлімі

40 693




001

Жергілікті деңгейде тілдерді және мәдениетті дамыту саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыру жөніндегі қызметтер

10 453




010

Мемлекеттік органның күрделі шығыстары

240




032

Ведомстволық бағыныстағы мемлекеттік мекемелер мен ұйымдардың күрделі шығыстары

30 000



456


Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) ішкі саясат бөлімі

15 729




001

Жергілікті деңгейде ақпарат, мемлекеттілікті нығайту және азаматтардың әлеуметтік сенімділігін қалыптастыру саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыру жөніндегі қызметтер

15 489




006

Мемлекеттік органның күрделі шығыстары

240

10




Ауыл, су, орман, балық шаруашылығы, ерекше қорғалатын табиғи аумақтар, қоршаған ортаны және жануарлар дүниесін қорғау, жер қатынастары

83 582


1



Ауыл шаруашылығы

19 825



462


Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) ауыл шаруашылығы бөлімі

19 825




001

Жергілікті деңгейде ауыл шаруашылығы саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыру жөніндегі қызметтер

19 585




006

Мемлекеттік органның күрделі шығыстары

240


6



Жер қатынастары

22 298



463


Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) жер қатынастары бөлімі

22 298




001

Аудан (облыстық маңызы бар қала) аумағында жер қатынастарын реттеу саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыру жөніндегі қызметтер

22 058




007

Мемлекеттік органның күрделі шығыстары

240


9



Ауыл, су, орман, балық шаруашылығы және қоршаған ортаны қорғау мен жер қатынастары саласындағы басқа да қызметтер

41 459



453


Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) экономика және бюджеттік жоспарлау бөлімі

41 459




099

Мамандардың әлеуметтік көмек көрсетуі жөніндегі шараларды іске асыру

41 459

11




Өнеркәсіп, сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі

22 625


2



Сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі

22 625



467


Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) құрылыс бөлімі

11 359




001

Жергілікті деңгейде құрылыс саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыру жөніндегі қызметтер

11 119




017

Мемлекеттік органның күрделі шығыстары

240



468


Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) сәулет және қала құрылысы бөлімі

11 266




001

Жергілікті деңгейде сәулет және қала құрылысы саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыру жөніндегі қызметтер

10 466




004

Мемлекеттік органның күрделі шығыстары

800

12




Көлiк және коммуникация

334 374


1



Автомобиль көлiгi

300 354



485


Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) жолаушылар көлігі және автомобиль жолдары бөлімі

300 354




023

Автомобиль жолдарының жұмыс істеуін қамтамасыз ету

20 000




045

Көлiк инфрақұрылымының басым жобаларын іске асыру

280 354


9



Көлік және коммуникациялар саласындағы басқа да қызметтер

34 020



485


Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) жолаушылар көлігі және автомобиль жолдары бөлімі

34 020




001

Жергілікті деңгейде жолаушылар көлігі және автомобиль жолдары саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыру жөніндегі қызметтер

8 780




003

Мемлекеттік органның күрделі шығыстары

240




113

Төменгі тұрған бюджеттерге берілетін нысаналы ағымдағы трансферттер

25 000

13




Басқалар

849 771


3



Кәсіпкерлік қызметті қолдау және бәсекелестікті қорғау

8 963



469


Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) кәсіпкерлік бөлімі

8 963




001

Жергілікті деңгейде кәсіпкерлікті дамыту саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыру жөніндегі қызметтер

8 723




004

Мемлекеттік органның күрделі шығыстары

240


9



Басқалар

840 808



452


Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) қаржы бөлімі

3 222




012

Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) жергілікті атқарушы органының резерві

3 222



485


Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) жолаушылар көлігі және автомобиль жолдары бөлімі

410 438




052

"Ауыл-Ел бесігі" жобасы шеңберінде ауылдық елді мекендердегі әлеуметтік және инженерлік инфрақұрылым бойынша іс-шараларды іске асыру

410 438



487


Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық және тұрғын үй инспекциясы бөлімі

427 148




079

"Ауыл-Ел бесігі" жобасы шеңберінде ауылдық елді мекендердегі әлеуметтік және инженерлік инфрақұрылымдарды дамыту

427 148

14




Борышқа қызмет көрсету

43 531


1



Борышқа қызмет көрсету

43 531



452


Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) қаржы бөлімі

43 531




013

Жергілікті атқарушы органдардың облыстық бюджеттен қарыздар бойынша сыйақылар мен өзге де төлемдерді төлеу бойынша борышына қызмет көрсету

43 531

15




Трансферттер

2 194 197


1



Трансферттер

2 194 197



452


Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) қаржы бөлімі

2 194 197




006

Пайдаланылмаған (толық пайдаланылмаған) нысаналы трансферттерді қайтару

108




024

Заңнаманы өзгертуге байланысты жоғары тұрған бюджеттің шығындарын өтеуге төменгі тұрған бюджеттен ағымдағы нысаналы трансферттер

1 932 496




038

Субвенциялар

261 593





III. Таза бюджеттік кредит беру

91 906





Бюджеттік кредиттер

152 976

10




Ауыл, су, орман, балық шаруашылығы, ерекше қорғалатын табиғи аумақтар, қоршаған ортаны және жануарлар дүниесін қорғау, жер қатынастары

152 976


9



Ауыл, су, орман, балық шаруашылығы және қоршаған ортаны қорғау мен жер қатынастары саласындағы басқа да қызметтер

152 976



453


Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) экономика және бюджеттік жоспарлау бөлімі

152 976




006

Мамандарды әлеуметтік қолдау шараларын іске асыру үшін бюджеттік кредиттер

152 976


Санаты

Сомасы
(мың теңге)


Сынып



Ішкі сынып




Атауы




Бюджеттік кредиттерді өтеу

61 070

5



Бюджеттік кредиттерді өтеу

61 070


01


Бюджеттік кредиттерді өтеу

61 070



1

Мемлекеттік бюджеттен берілген бюджеттік кредиттерді өтеу

61 070


Функционалдық топ

Сомасы
(мың теңге)


Кіші функция



Бюджеттік бағдарламалардың әкімшісі




Бағдарлама





Атауы






Қаржы активтерімен операциялар бойынша сальдо

0


Санаты

Сомасы
(мың теңге)


Сынып




Ішкі сынып




Атауы





Мемлекеттің қаржы активтерін сатудан түсетін түсімдер

0


Санаты

Сомасы
(мың теңге)


Сынып



Ішкі сынып




Атауы




V. Бюджет тапшылығы (профициті)

-151 688




VI. Бюджет тапшылығын қаржыландыру (профицитін пайдалану)

151 688

7



Қарыздар түсімдері

152 976


01


Мемлекеттік ішкі қарыздар

152 976



2

Қарыз алу келісім - шарттары

152 976

8



Бюджет қаражатының пайдаланылатын қалдықтары

59 922


01


Бюджет қаражаты қалдықтары

59 922



1

Бюджет қаражатының бос қалдықтары

59 922


Функционалдық топ

Сомасы (мың теңге)


Кіші функция



Бюджеттік бағдарлама әкімшісі




Бағдарлама





Атауы

16




Қарыздарды өтеу

61 210


1



Қарыздарды өтеу

61 210



452


Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) қаржы бөлімі

61 210




008

Жергілікті атқарушы органның жоғары тұрған бюджет алдындағы борышын өтеу

61 070




021

Жергілікті бюджеттен бөлінген пайдаланылмаған бюджеттік кредиттерді қайтару

140


Егер Сіз беттен қате тапсаңыз, тінтуірмен сөзді немесе фразаны белгілеңіз және Ctrl+Enter пернелер тіркесін басыңыз

 

бет бойынша іздеу

Іздеу үшін жолды енгізіңіз

Кеңес: браузерде бет бойынша енгізілген іздеу бар, ол жылдамырақ жұмыс істейді. Көбінесе, ctrl-F пернелері қолданылады