Ғылыми сараптаманы ұйымдастыру мен жүргізу, сондай-ақ ғылыми сарапшыларды іріктеу қағидаларын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Әділет министрінің 2023 жылғы 11 шілдедегі № 473, Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрінің м.а. 2023 жылғы 12 шілдедегі № 135 және Қазақстан Республикасының Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігінің (Сыбайлас жемқорлыққа қарсы қызмет) Төрағасының 2023 жылғы 11 шілдедегі № 223 бірлескен бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2023 жылғы 18 шiлдеде № 33104 болып тіркелді

      Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2004 жылғы 28 қазандағы № 1120 "Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің мәселелерi" қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасы Әдiлет министрлiгi туралы epeжeнің 14-тармағының 266) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫЗ:

      1. Қоса беріліп отырған Ғылыми сараптаманы ұйымдастыру және жүргізу, сондай-ақ ғылыми сарапшыларды іріктеу қағидалары бекітілсін.

      2. Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің Құқықтық саясат департаменті заңнамада белгіленген тәртіппен:

      1) осы бұйрықты мемлекеттік тіркеуді;

      2) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің ресми интернет-ресурсында орналастыруды қамтамасыз етсін.

      3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Әділет вице-министріне жүктелсін.

      4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін қолданысқа енгізіледі.

      Қазақстан Республикасы
Әділет министрі
А. Ескараев
     
      Қазақстан Республикасы
Ұлттық экономика министрінің м.а.
Б. Омарбеков
     
      Қазақстан Республикасының
Сыбайлас жемқорлыққа қарсы
іс-қимыл агенттігінің (Сыбайлас
жемқорлыққа қарсы қызмет) Төрағасы
А. Жұмағали

  Қазақстан Республикасы
Ұлттық экономика министрінің
м.а.
2023 жылғы 12 шілдедегі
№ 135,
Қазақстан Республикасының
Сыбайлас жемқорлыққа қарсы
іс-қимыл агенттігінің
(Сыбайлас жемқорлыққа
қарсы қызмет) Төрағасы
2023 жылғы 11 шілдедегі
№ 223 мен
Қазақстан Республикасы
Әділет министрі
2023 жылғы 11 шілдедегі
№ 473 бірлескен бұйрығымен
бекітілген

Ғылыми сараптаманы ұйымдастыру мен жүргізу, сондай-ақ ғылыми сарапшыларды іріктеу қағидалары

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Осы Ғылыми сараптаманы ұйымдастыру және жүргізу, сондай-ақ ғылыми сарапшыларды іріктеу қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) "Құқықтық актілер туралы" Қазақстан Республикасының Заңы (бұдан әрі – "Құқықтық актілер туралы" заң) 30-бабының 4-тармағына, "Қазақстан Республикасының халықаралық шарттары туралы" Қазақстан Республикасы Заңының (бұдан әрі – "Қазақстан Республикасының халықаралық шарттары туралы" заң) 4-бабына сәйкес әзірленді және нормативтік құқықтық актілердің, Қазақстан Республикасы қатысушысы болуға ниеттенетін халықаралық шарттардың жобаларына, сондай-ақ ратификациялауға жататын халықаралық шарттардың жобаларына (бұдан әрі – халықаралық шарт немесе халықаралық шарттың жобасы) ғылыми сараптаманы ұйымдастыру және жүргізу, сондай-ақ ғылыми сарапшыларды іріктеу тәртібін айқындайды.

      2. Осы Қағидаларда мынадай ұғымдар пайдаланылады:

      1) ғылыми сараптама қорытындысы – жүргізілген ғылыми сараптаманың нәтижелерін көрсететін, заңнаманың және осы Қағидалардың талаптарына сәйкес ресімделген құжат;

      2) сараптама комиссиясы – ғылыми сараптама жүргізу мақсатында құрылған құрамында кемінде екі сарапшы бар топ;

      3) сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптама – нормативтік құқықтық актілер жобаларында сыбайлас жемқорлыққа бейім нормаларды анықтау мақсатында оларға сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптама қорытындысын шығара отырып зерттеу;

      4) сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптама қорытындысы – осы Қағидалардың талаптарына сәйкес ресімделген, нормативтік құқықтық актінің жобасына жүргізілген сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптаманың нәтижелері көрсетілетін жазбаша құжат;

      5) үйлестіруші – Қазақстан Республикасының Мемлекеттік сатып алу туралы заңнамасына сәйкес айқындалатын, сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптама жүргізуді үйлестіру жүктелетін ғылыми мекеме немесе жоғары оқу орны.

      3. Нормативтік құқықтық актілердің жобаларына ғылыми сараптама "Құқықтық актілер туралы" Заңның 30-бабы 2-тармағында, 33-бабының 1-тармағында көрсетілген мақсаттарда жүргізіледі.

      Халықаралық шарттың немесе халықаралық шарт жобасының ғылыми сараптамасы "Қазақстан Республикасының халықаралық шарттары туралы" Заңның 4-бабының 3-тармағында көрсетілген мақсаттарда жүргізіледі.

      4. Қазақстан Республикасы Үкіметінің (бұдан әрі – Үкімет) заң шығару бастамасы тәртібімен әзірленген және Қазақстан Республикасы Парламенті Мәжілісінің (бұдан әрі – Парламент Мәжілісі) қарауына енгізілетін нормативтік құқықтық актілердің жобалары бойынша ғылыми құқықтық, ғылыми лингвистикалық, ғылыми экономикалық, сыбайлас жемқорлыққа қарсы және басқа да сараптамалар жүргізіледі.

      Ғылыми сараптама жүргізбеуге болатын Қазақстан Республикасы Президентінің (бұдан әрі – Президент) заң шығару бастамасы тәртібімен әзірленген заңнамалық актілердің жобалары енгізілетін жағдайларды қоспағанда, Қазақстан Республикасы Парламентінің (бұдан әрі – Парламент) қарауына енгізілетін нормативтік құқықтық актілердің жобалары бойынша олар реттейтін қоғамдық қатынастарға қарай ғылыми сараптама жүргізу міндетті.

      Халықаралық шарттың соңғы нұсқасына олармен реттелетін қоғамдық қатыстарға қарай ғылыми (құқықтық, лингвистикалық және тағы да басқа) сараптама жүргізіледі.

      5. Ғылыми сараптама жүргізуді ұйымдастыру:

      заң жобаларының, халықаралық шарттардың немесе халықаралық шарттар жобаларының ғылыми құқықтық және ғылыми лингвистикалық сараптамалары бойынша – Қазақстан Республикасы Әділет министрлігіне (бұдан әрі – Әділет министрлігі);

      заң жобаларының ғылыми экономикалық сараптамасы бойынша –Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігіне (бұдан әрі – Ұлттық экономика министрлігі);

      сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптамасы бойынша – Қазақстан Республикасы сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігіне (Сыбайлас жемқорлыққа қарсы қызмет) жүктеледі.

      6. Нормативтік құқықтық актілер жобаларының ғылыми сараптамасын қаралатын жобаның мазмұнына қарай ғылыми мекемелер, уәкілетті ұйым, ғалымдар мен мамандар қатарынан тартылатын сарапшылар жүргізеді. Сараптама жүргізу бір немесе бірнеше сарапшыға (сараптама комиссиясына) тапсырылуы мүмкін.

      Ғылыми ұйымдар, сарапшылар ретінде басқа мемлекеттер мен халықаралық ұйымдардан мамандар тартылуы мүмкін. Нормативтік құқықтық актінің жобасы ғылыми сараптама үшін шетелдік және халықаралық ұйымдарға жіберілуі мүмкін.

      7. Уәкілетті ұйым ғылыми құқықтық сараптаманы "Құқықтық актілер туралы" Заңның 33-2-бабы, "Қазақстан Республикасының халықаралық шарттары туралы" Заңның 4-бабының 2-2-тармағы негізінде ғылыми құқықтық сараптаманы жүзеге асыруды үйлестіру және сарапшылардың ғылыми құқықтық сараптаманы жүзеге асыруы үшін жағдайлар жасау жөніндегі қызмет арқылы қамтамасыз етеді.

      8. Ғылыми құқықтық сараптама жүргізу талаптары қолданыстағы заңнамада, осы Қағидаларда, Әділет министрінің нормативтік құқықтық бұйрықтарында, сондай-ақ ғылыми құқықтық сараптама жүргізуге арналған шартта айқындалады.

      9. Ғылыми ұйым, уәкілетті ұйым, сарапшылар Қазақстан Республикасының мемлекеттік сатып алу туралы заңнамасына сәйкес:

      1) ғылыми сараптама жүргізуге, оның ішінде ғылыми сараптама жұмысын жүргізу барысында туындайтын мәселелер бойынша да барлық қажетті ақпаратты, материалдарды алады;

      2) уәкілетті органмен келісу бойынша олардың алдына қойылған мәселелер бойынша ғана емес, сондай-ақ өз құзыреті шегінде нормативтік құқықтық актілердің жобаларынан туындайтын өзге де мәселелер бойынша қорытындылар береді;

      3) әзірлеушілердің (әзірлеуші органдардың) статистикалық деректерін пайдалана алады (егер статистика жөніндегі уәкілетті мемлекеттік органның және әзірлеушінің статистикалық деректері сәйкес келмеген жағдайда, бұл сараптамалық қорытындыда көрсетілуге тиіс);

      4) егер шартта өзгеше көзделмесе, ғылыми сараптаманы жүзеге асыру кезінде оны орындауға үшінші тұлғаларды тартуы мүмкін;

      5) нормативтік құқықтық актілердің жобаларынан туындайтын, сондай-ақ олардың алдына уәкілетті орган қойған мәселелер бойынша дәлелді, ғылыми негізделген, объективті және толық қорытынды береді;

      6) ғылыми сараптама жүргізу барысында өз кінәсінен жіберілген кемшіліктерді өз күшімен, өз есебінен және уәкілетті орган белгілеген мерзімде жояды;

      7) ғылыми сараптама жүргізу нысанасына, оның орындалу барысына және ғылыми нәтижелеріне қатысты мәліметтердің құпиялылығын қамтамасыз етеді;

      8) орындаған жұмысы үшін сыйақы алады;

      9) шартта белгіленген өзге де міндеттерді атқарады.

      10. Нормативтік құқықтық актілердің жобалары, халықаралық шарттар немесе халықаралық шарттардың жобалары бойынша дербес, комиссиялық, кешенді ғылыми сараптамалар, ал қажет болған кезде қайталама және (немесе) қосымша ғылыми сараптамалар жүргізілуі мүмкін.

      Бұл ретте заң жобалары бойынша қайталама ғылыми лингвистикалық сараптама осы Қағидалардың 68-тармағында айқындалған тәртіппен жүргізіледі.

      "Құқықтық актілер туралы" Қазақстан Республикасының Заңы 17-1-бабының 15-тармағына сәйкес әзірленген заңдардың жобалары, сондай-ақ Қазақстан Республикасы Үкіметінің заң күші бар уақытша қаулыларының жобалары бойынша қайталама ғылыми сараптама жүргізілмейді.

      11. Қайталама ғылыми сараптама бастапқы ғылыми сараптама нәтижелері бойынша ғылыми сараптама қорытындысы негізді болмаған жағдайларда жүргізіледі.

      Қосымша ғылыми сараптама халықаралық шарт жобасына тұжырымдамалық өзгерістер енгізілген жағдайда жүргізіледі.

      12. Заң жобасына ғылыми сараптама жүргізу туралы шешімді:

      1) Президенттің, Қазақстан Республикасы Президенті Әкімшілігі Басшысының (бұдан әрі – Президент Әкімшілігі), Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің (бұдан әрі – Премьер-Министр) тапсырмасы бойынша;

      2) уәкілетті орган;

      3) егер әзірлеуші органның регламентiнде немесе өзге де нормативтік құқықтық актілерде осы тұлғаларға және құрылымдық бөлiмшелерге осындай құқық берiлген болса, әзірлеуші орган қабылдануы мүмкін.

      Халықаралық шарт бойынша немесе халықаралық шарт жобасы бойынша ғылыми сараптама жүргізу туралы шешім:

      4) Президентінің, Президент Әкімшілігі Басшысының, Премьер-Министрдің, Үкімет Аппараты Басшысының тапсырмасы бойынша;

      5) Парламент депутаттарының бастамасы бойынша;

      6) халықаралық шарт жасасу туралы ұсыныс беретін орталық мемлекеттік органның бастамасы бойынша, сондай-ақ халықаралық шарттың немесе халықаралық шарт жобасын келісуді жүзеге асыратын басқа да орталық мемлекеттік органдардың ұсыныстары бойынша қабылдануы мүмкін.

      Халықаралық шарт бойынша немесе халықаралық шарт жобасы бойынша қайталама ғылыми сараптама жүргізу туралы шешім:

      7) Президенттің, Президент Әкімшілігі Басшысының, Премьер-Министрдің, Үкімет Аппараты Басшысының тапсырмасы негізінде;

      8) Парламент депутаттарының бастамасы бойынша қабылдануы мүмкін.

      13. Заң жобаларын ғылыми сараптамаға жіберуді оның әзірлеушісі жүзеге асырады.

      Бұл ретте Парламент депутаттарының заң шығару бастамасы тәртібімен әзірленетін заң жобалары олардың шешімімен ғылыми сараптамаға жіберіледі.

      Халықаралық шартты немесе халықаралық шарт жобасын ғылыми сараптама жүргізуге жіберу әзірлеуші органға жүктеледі.

      14. Әзірлеуші (әзірлеуші орган) ғылыми сараптама жүргізу үшін ұсынылған нормативтік құқықтық акт жобасы, халықаралық шарт немесе халықаралық шарт жобасы мәтінінің нормативтік құқықтық актінің, халықаралық шарттың немесе халықаралық шарт жобасының мәтініне сәйкестігін оны әзірлеу мен келісудің әрбір сатысында қамтамасыз етеді.

      15. Ғылыми сараптама қорытындысы ғылыми сараптаманың мәні бойынша ғылыми негізделген, толыққанды, объективті және дәлелді тұжырымдарды қамтуға тиіс.

      16. Егер ғылыми сараптама қорытындысының тұжырымдарына қатысты Әділет министрлігінде, әзірлеушіде (әзірлеуші органда) немесе ғылыми сараптама жүргізуге бастама жасаған тұлғаларда сұрақтар туындаған жағдайда, олар тиісті түсіндірмелер алу үшін сарапшыға, ғылыми ұйымға, уәкілетті ұйымға жүгіне алады.

      17. Ғылыми сараптама жүргізу үшін бірнеше заң жобасы, халықаралық шарт немесе халықаралық шарт жобасы ұсынылған жағдайда, уәкілетті ұйым, ғылыми ұйым немесе сарапшы әрбір заң жобасы, халықаралық шарт немесе халықаралық шарт жобасы бойынша ғылыми сараптама жүргізеді және қорытынды жасайды.

      18. Ғылыми сараптама қорытындысы сарапшының тегі, аты, әкесінің аты (бар болса) және оның біліктілігі көрсетіле отырып, ғылыми сараптама жүргізген ұйымның ресми бланкісінде дайындалады.

      19. Ғылыми сараптама қорытындысына ғылыми ұйымның бірінші басшысы не оны алмастыратын адам және ғылыми сараптама жүргізген сарапшылар қол қояды, ал ғылыми лингвистикалық сараптама бойынша – уәкілетті ұйымның бірінші басшысы не оны алмастыратын адам және ғылыми сараптама жүргізген сарапшылар қол қояды.

      20. Ғылыми сараптама қорытындысы ұсынымдық сипатта болады.

      21. Ғылыми сараптама қорытындысында заң жобасына ескертулер және (немесе) ұсыныстар болған кезде әзірлеуші ғылыми сараптама қорытындысының ескертулерімен және (немесе) ұсыныстарымен келіскен жағдайда, заң жобасын пысықтау туралы шешім қабылдайды.

      Заң жобасын әзірлеуші ғылыми сараптаманың қорытындысымен келіспеген жағдайда ғылыми сараптаманың қорытындысын алғаннан кейін 10 (он) жұмыс күні ішінде тиісті қорытындымен келіспеу негіздемелерімен жазбаша дәлелді және негізделген себептерімен сараптама ұйымына жіберуге тиіс.

      Егер ғылыми сараптама қорытындысында әзірлеушінің (әзірлеуші органның) құзыретіне жатпайтын ескертулер және (немесе) ұсыныстар болған жағдайда, әзірлеуші (әзірлеуші орган) оларды заң жобасымен, халықаралық шартпен немесе халықаралық шарт жобасымен бір мезгілде ғылыми сараптама қорытындысында қозғалатын мәселелерді қарау құзыретіне кіретін мемлекеттік органдарға пысықтау және тиісті ұстанымды қалыптастыру үшін жібереді.

      Халықаралық шартты немесе халықаралық шарттың жобасын ратификациялау және (немесе) қол қою туралы құқықтық акт және ол бойынша ғылыми сараптама қорытындысы Қазақстан Республикасы Үкіметінің не Әділет министрлігінің қарауына енгізілген кезде әзірлеуші орган халықаралық шарт немесе халықаралық шарт жобасы бойынша сараптама қорытындысында қамтылған ұсынымдарды қабылдамау себептерінің дәлелді негіздемелерін ұсынуға тиіс. Әзірлеуші орган тиісті дәлелдердің көшірмесін бір мезгілде уәкілетті ұйымға береді.

      22. Заң жобасына, халықаралық шартқа немесе халықаралық шарт жобасына ғылыми сараптаманы ұйымдастыру және жүргізу ғылыми ұйымға немесе сарапшыға, ал ғылыми лингвистикалық сараптама бойынша – уәкілетті ұйымға ұсынылған күннен бастап 15 (он бес) жұмыс күніне дейін мерзім ішінде жүзеге асырылады.

      Ғылыми экономикалық сараптама заң жобасы Ұлттық экономика министрлігіне ұсынылған күннен бастап күнтізбелік 15 (он бес) күн ішінде жүргізіледі.

      "Құқықтық актілер туралы" Қазақстан Республикасының Заңы 17-1-бабы 15-тармағына сәйкес әзірленген заңдардың жобалары, сондай-ақ Қазақстан Республикасы Үкіметінің заңды күші бар уақытша қаулыларының жобалары бойынша ғылыми экономикалық сараптаманы қоса алғанда, ғылыми сараптаманы ұйымдастыру және жүргізу ғылыми ұйымға немесе сарапшыға, ал ғылыми лингвистикалық сараптама бойынша – уәкілетті ұйымға ұсынылған күннен бастап 3 (үш) жұмыс күннен аспайтын мерзім ішінде жүзеге асырылады.

      Қарыздар туралы халықаралық шартқа немесе халықаралық шарт жобасына ғылыми құқықтық сараптаманы ұйымдастыру және жүргізу күнтізбелік 10 (он) күннен аспайтын мерзімде жүзеге асырылады.

      Ғылыми сараптама жүргізу мерзімі аяқталғаннан кейін әзірлеушіге (әзірлеуші органға) осы Қағидаларға сәйкес дайындалған ғылыми сараптама қорытындысы жіберіледі.

      23. Қажет болған кезде ғылыми сараптама жүргізу мерзімі Президенттің, Президенті Әкімшілігінің, Үкімет басшылығының оны жүргізу қажеттігі туралы тапсырмасы болған жағдайларды қоспағанда, әзірлеушінің (әзірлеуші органның), Әділет министрлігінің, Қазақстан Республикасы сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігінің (Сыбайлас жемқорлыққа қарсы қызмет), Ұлттық экономика министрлігінің келісуімен, ал ғылыми құқықтық сараптама бойынша – осы Қағидалардың 39, 59-тармақтарында айқындалған тәртіппен ұзартылуы мүмкін.

      Бұл талап "Құқықтық актілер туралы" Қазақстан Республикасының Заңы 17-1-бабының 15-тармағына сәйкес әзірленген заңдардың жобаларына, сондай-ақ Қазақстан Республикасы Үкіметінің заңды күші бар уақытша қаулыларының жобаларына қолданылмайды.

      24. Халықаралық шарттарға немесе халықаралық шарттардың жобаларына (ғылыми құқықтық және ғылыми лингвистикалық сараптаманы қоспағанда) ғылыми сараптамалардың өзге түрлерін жүргізу тәртібі Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес айқындалады.

2-тарау. Заң жобаларына ғылыми құқықтық сараптама жүргізу, сондай-ақ ғылыми құқықтық сарапшыларды іріктеу тәртібі

      25. "Құқықтық актілер туралы" Заңның 17-бабының талаптарына сәйкес Парламент депутаттары, Президент Әкімшілігі, Үкімет, өзге де мемлекеттік органдар, ұйымдар және азаматтар олармен келісу бойынша заң жобаларын әзірлеушілер болып табылады.

      26. Заң жобалары бойынша ғылыми құқықтық сараптаманы жүзеге асыратын сарапшылар екі топқа бөлінеді.

      Бірінші топтың сарапшысына қойылатын талаптар:

      1) "Құқық" мамандықтар тобы бойынша жоғары заңгерлік білім, ғылыми дәрежесі не философия докторы (PhD), бейіні бойынша доктор дәрежесі;

      2) заңгер мамандығы бойынша кемінде бес жыл жалпы жұмыс өтілі.

      Екінші топтың сарапшысына қойылатын талаптар:

      1) "Құқық" мамандықтар тобы бойынша жоғары заңгерлік білім/академиялық дәрежесі;

      2) заңгер мамандығы бойынша кемінде он жыл жалпы жұмыс өтілі.

      Бірінші және екінші топтардың сарапшылары заңнамаға сәйкес құқықтар мен міндеттерге ие болады және тең құқықтық негізде ғылыми құқықтық сараптама жүргізуге тартылады.

      27. Заң жобаларына ғылыми құқықтық сараптаманы ғылыми құқықтық сарапшылар тізілімінде (бұдан әрі – сарапшылар тізілімі) тұрған сарапшы немесе сараптама комиссиясы жүргізеді.

      28. Сарапшыға қойылатын талаптар және сарапшылар тізіліміне енгізу тәртібі туралы ақпарат уәкілетті ұйымның ресми интернет-ресурсында жарияланады.

      29. Сарапшы болуға кандидатты (бұдан әрі – кандидат) немесе сарапшыны сарапшылар тізіліміне енгізу немесе енгізуден бас тарту не алып тастау туралы шешімді Комиссия қорытындысы негізінде уәкілетті ұйым қабылдайды.

      Комиссия құрамы уәкілетті ұйымның бұйрығымен бекітіледі.

      Комиссия кандидаттардың құжаттарын кандидаттың сарапшыға қойылатын талаптарға сәйкестігі немесе сәйкес еместігі, шартты бұзу негіздерінің болуы немесе болмауы тұрғысынан қарайды.

      Сарапшының қызметін тоқтата тұру туралы шешімді уәкілетті ұйым қабылдайды.

      Комиссияның қорытындысы негізінде сарапшымен ғылыми құқықтық сараптама жүргізуге арналған шарт жасалады немесе бұзылады.

      30. Осы Қағидалардың 26, 50-тармақтарында сарапшыға қойылатын талаптарға сәйкес келетінін растайтын құжаттар тізбесін толық ұсынбау кандидатты сарапшылар тізіліміне енгізуден бас тарту үшін негіз болып табылады.

      31. Заң жобаларына ғылыми құқықтық сараптама заң жобасын әзірлеудің мынадай сатыларында:

      1) Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2023 жылғы 6 қаңтардағы № 10 қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасы Үкіметінің Регламентіне сәйкес заң жобасы Үкімет Аппаратына енгізілгенге дейін сараптама қорытындыларын алу үшін қоғамдық кеңестерге, сараптама кеңестеріне, Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасына бір мезгілде жіберілген кезде;

      2) заң жобасына Президент Әкімшілігінің немесе Үкімет Аппаратының ескертулері бойынша пысықтау нәтижесінде оған тұжырымдамалық өзгерістер енгізілген жағдайда жүргізіледі.

      Көрсетілген талаптар Парламентінің депутаттары бастама жасаған заң жобаларына қолданылмайды.

      32. Заңдардың жобалары бойынша ғылыми құқықтық сараптама жүргізу үшін әзірлеуші электрондық жеткізгіштерде қазақ және орыс тілдеріндегі заң жобасын және оған қоса берілетін материалдарды:

      1) ресми бланкідегі ілеспе хатты;

      2) заң жобасына түсіндірме жазбаны (қазақ және орыс тілдерінде);

      3) қолданыстағы заңнамалық актілерге өзгерістер мен толықтырулар енгізілген кезде енгізілетін өзгерістер мен толықтырулардың тиісті негіздемесімен заң жобасына салыстырма кестені (қазақ және орыс тілдерінде);

      4) заңдардың жобалары Президенттің, Парламент депутаттарының заң шығару бастамасы тәртібімен әзірленген жағдайларды қоспағанда, Заң жобалау қызметі мәселелері жөніндегі ведомствоаралық комиссия мақұлдаған реттеушілік саясаттың консультативтік құжатын (қазақ және орыс тілдерінде);

      5) зерделенетін проблема бойынша статистикалық деректерді (бар болса);

      6) қарауға ұсынылатын заң жобасын іске асыру үшін қабылданатын заңға тәуелді актілердің жобаларын (бар болса) (қазақ және орыс тілдерінде);

      7) ғылыми құқықтық сараптама жүргізу үшін толық және анық деректерді ұсыну мақсатында өзге де материалдарды (бар болса) ұсынады.

      33. Уәкілетті ұйым осы Қағидалардың 32-тармағына сәйкес әзірлеуші ұсынған заң жобасының және оған қоса берілетін материалдардың толықтығын тексереді.

      34. Әзірлеуші осы Қағидалардың 32-тармағында көзделген ғылыми құқықтық сараптама материалдарының тізбесін толық ұсынбаған жағдайда, уәкілетті ұйым 2 (екі) жұмыс күні ішінде оларды қарамай қайтарады және әзірлеушіні хабардар етеді.

      35. Әзірлеуші уәкілетті ұйымның хабарламасында көрсетілген себептерді жойғаннан кейін заң жобасын және оған қоса берілетін материалдарды ғылыми құқықтық сараптама жүргізу үшін қайта ұсынады.

      36. Уәкілетті ұйымның сұрау салуы бойынша әзірлеуші 2 (екі) жұмыс күні ішінде заң жобасында қозғалған мәселелерге қатысты өзге де материалдарды ұсынады.

      37. Сарапшының немесе уәкілетті ұйымның сараптама тобының соңғы мүшесінің заң жобасын және оған қоса берілетін материалдарды қарауға қабылдағаны туралы хабарлама алған кезі ғылыми құқықтық сараптама жүргізудің басталуы болып есептеледі. Сарапшының ғылыми құқықтық сараптама жүргізуге қатысуын болғызбайтын мән-жайлар болған кезде сарапшыға ғылыми құқықтық сараптама жүргізу үшін материалдар жіберілген кезден бастап 2 (екі) жұмыс күнінен кешіктірілмейтін мерзімде сарапшы уәкілетті ұйымды ғылыми құқықтық сараптама жүргізуден бас тартатыны және себептері туралы хабардар етеді.

      38. Сарапшы заң жобасын қарауға қабылдау немесе қабылдау мүмкін еместігі туралы, ғылыми құқықтық сараптама жүргізуден бас тарту туралы уақтылы хабарламаған немесе хабарламаған жағдайда, уәкілетті ұйым заң жобасын және оған қоса берілетін материалдарды басқа сарапшыға жібереді.

      39. Қажет болған жағдайда ғылыми құқықтық сараптама жүргізу үшін белгіленген мерзім әзірлеушімен келісу бойынша 5 (бес) жұмыс күніне дейін ұзартылуы мүмкін, уәкілетті ұйым, Әділет министрлігі дереу хабардар етіледі.

      40. Сарапшы, сараптама комиссиясы осы Қағидаларға сәйкес қазақ және орыс тілдеріндегі ғылыми құқықтық сараптаманың қорытындысын 10 (он) жұмыс күні ішінде береді. Ғылыми құқықтық сараптама қорытындысының қазақ және орыс тілдеріндегі мәтіндерінің теңтүпнұсқалылығын сарапшы қамтамасыз етеді.

      Сарапшылардың бірі бірыңғай қорытындыда жазылған тұжырымдармен келіспеген жағдайда, ол ерекше пікірін баяндай алады және оны бірыңғай қорытындыға қоса бере алады.

      41. Уәкілетті ұйым 5 (бес) жұмыс күні ішінде осы Қағидалардың 43-тармағында белгіленген талаптарға сәйкес сарапшының немесе сараптама комиссиясының қорытындысын тексеруді жүргізіп, кейіннен оны әзірлеушіге жібереді.

      42. Заң жобасына қайталама ғылыми құқықтық сараптама осы Қағидалардың 37-тармағында айқындалатын заң жобасына ғылыми құқықтық сараптама жүргізу басталған кезден бастап 5 (бес) жұмыс күнінен аспайтын мерзімде жүргізіледі.

      "Құқықтық актілер туралы" Қазақстан Республикасының Заңы 17-1-бабы 15-тармағына сәйкес әзірленген заңдардың жобалары, сондай-ақ Қазақстан Республикасы Үкіметінің заң күші бар уақытша қаулыларының жобалары бойынша қайталама ғылыми құқықтық сараптама жүргізілмейді.

      43. Заң жобасының ғылыми құқықтық сараптамасының қорытындысында:

      1) сарапшының, сараптама комиссиясы мүшелерінің тегін, атын, әкесінің атын (болған кезде), ғылыми дәрежесін (болған кезде), ғылыми атағын (болған кезде), әзірлеушінің атауын, уәкілетті ұйымның атауын, ғылыми құқықтық сараптаманың нысанасы мен мақсаттарын, заң жобасының атауын, оның межелі мақсатын, заң жобасының ғылыми құқықтық сараптама жүргізілген ғылым саласын және заң жобасының құрылымын, сондай-ақ оған қоса берілетін материалдарды қамтитын жалпы ережелер;

      2) заң жобасы шешуге бағытталған проблемалық мәселелердің сипаттамасы, оның ішінде заң жобасын қабылдаудың ғылыми негізділігі мен уақтылығын бағалау;

      3) заңның қабылдануы шешілуіне бағытталған проблемалық мәселелерді шешудің, оның ішінде әртүрлі тарихи кезеңдерде, шетелдік практикада қолданылған барлық белгілі және тиімді тәсілдерін, тетіктерін, тәсілдерін сипаттау, сондай-ақ құқықтық қатынастардың сабақтас салаларын және оларға заңды қабылдаудың салдары түрінде ықпал етуді сипаттау;

      4) қойылған проблемалық мәселелерді шешудің заң жобасында ұсынылатын әдістерін, тетіктерін, тәсілдерін, проблемалық жағдайларды шешудің қандай да бір тәсілдерін қабылдаудың ықтимал салдарын талдау:

      заң жобасының Қазақстан Республикасының Конституциясына (бұдан әрі – Конституция), жоғары деңгейдегі нормативтік құқықтық актілерге, Қазақстан Республикасының халықаралық міндеттемелеріне сәйкестігін тексеру;

      заң жобасын қабылдаудың құқықтық, әлеуметтік, экономикалық және өзге де салдарын, оның ішінде әлеуметтік шиеленістің ықтимал тәуекелдері бөлігінде бағалау;

      заң жобасын қабылдауға байланысты қылмыстық және әкімшілік құқық бұзушылықтар жасауға ықпал ететін себептер мен жағдайлардың болуын айқындау, сондай-ақ олардың жасалуының алдын алуға оның әсерін бағалау;

      заң жобасын қабылдауға байланысты гендерлік теңдік құқығына нұқсан келтіруге ықпал ететін себептер мен жағдайлардың болуын айқындау;

      заң жобасы қабылданған жағдайда нақтылауға жататын нормативтік құқықтық актілердің тізбесін айқындау;

      заңнамалық базаны жақсарту бойынша ғылыми негізделген ұсыныстар әзірлеу;

      тиісті құқық саласының қағидаттарына ықтимал қайшылықтарды анықтау;

      заң жобасында қамтамасыз етілетін анық немесе жасырын ведомстволық немесе топтық мүддені анықтау;

      заң жобасынан туындайтын өзге де сұрақтарға жауап алу қамтылуға тиіс.

      44. Ғылыми құқықтық сараптаманың қорытындысы ресми бланкіде ресімделеді және оған уәкілетті ұйымның басшысы немесе оның міндетін атқарушы қол қояды. Қорытындыға уәкілетті ұйым басшысының немесе оның міндетін атқарушының қойған қолы, шығыс нөмірі мен күні уәкілетті ұйымның қорытындыны жібергенін растайды.

      45. Заң жобасының ғылыми құқықтық сараптамасының қорытындысы ашық нормативтік құқықтық актілердің интернет-порталында жарияланады.

      Заң жобасының ғылыми құқықтық сараптамасының қорытындысын жариялау оны әзірлеушіге жіберумен бір мезгілде жүргізіледі. "Қызмет бабында пайдалану үшін", "Баспасөзде жарияланбайды", "Баспасөзге арналмаған" деген белгілері бар материалдарды жариялау жүргізілмейді.

      46. Ғылыми құқықтық сараптама жүргізуге арналған шарттан туындайтын даулар, уәкілетті ұйымның әрекеттері мен шешімдеріне шағым жасау міндетті түрде сотқа дейінгі реттеуге жатады.

      Уәкілетті ұйым жанында өтініш берушілердің қарсылықтарын сотқа дейін қарау жөніндегі Наразылықты қарау кеңесі құрылады.

      Наразылықты қарау кеңесі өз қызметінде Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерін, осы Қағидаларды басшылыққа алады.

3-тарау. Халықаралық шарттарға немесе халықаралық шарттардың жобаларына ғылыми құқықтық сараптама жүргізу, сондай-ақ ғылыми құқықтық сарапшыларды іріктеу тәртібі

      47. Міндетті ғылыми құқықтық сараптама ратификациялауға жататын:

      1) Қазақстан Республикасы қатысушысы болуға ниеттенетін халықаралық шарттар бойынша – оларды ратификациялау немесе оларға ратификациялау жолымен қосылу туралы шешім қабылданғанға дейін;

      2) халықаралық шарттардың жобалары бойынша – оларға қол қойылғанға дейін жүргізіледі.

      48. Халықаралық шарттарды жасасу туралы ұсыныс беретін орталық мемлекеттік орган халықаралық шарттарды әзірлеуші орган болып табылады.

      Әзірлеуші органдар ғылыми құқықтық сараптамаға халықаралық шартты немесе халықаралық шарттың жобасын жібереді.

      49. Халықаралық шарттарға, сондай-ақ халықаралық шарттардың жобаларына ғылыми құқықтық сараптама Әділет министрлігі заңдық сараптама жүргізгеннен кейін жүзеге асырылады.

      50. Халықаралық шарттардың немесе халықаралық шарттар жобаларының ғылыми құқықтық сараптамасын сарапшылар тізілімінде тұрған сарапшы немесе сараптама комиссиясы жүргізеді.

      Оның құрамына мынадай:

      1) жоғары заңгерлік білімінің;

      2) ғылыми дәрежесінің, философия докторы (PhD), "Халықаралық құқық" мамандығы бойынша/"Құқық" мамандықтар тобы бойынша ("Халықаралық құқық" мамандығы басым болып табылады) бейіні бойынша доктор дәрежесінің;

      3) заңгер мамандығы бойынша кемінде үш жыл жалпы өтілінің болуы талаптарына сәйкес келуге тиіс сарапшылар кіреді.

      Ғылыми құқықтық сараптама жүргізуге:

      1) "Халықаралық құқық" мамандығы бойынша/ "Құқық" мамандықтар тобы бойынша ("Халықаралық құқық" мамандығы басым болып табылады) жоғары заңгерлік білімі және магистр академиялық дәрежесі және заңгер мамандығы бойынша кемінде үш жыл жұмыс тәжірибесі бар; немесе

      2) "Халықаралық құқық" мамандығы бойынша/ "Құқық" мамандықтар тобы бойынша ("Халықаралық құқық" мамандығы басым болып табылады) жоғары заңгерлік білімі/бакалавр академиялық дәрежесі және заңгер мамандығы бойынша кемінде он жыл жұмыс тәжірибесі бар сарапшы да тартылады.

      51. Сарапшыға қойылатын талаптар және Сарапшылар тізіліміне енгізу тәртібі туралы ақпарат уәкілетті ұйымның ресми интернет-ресурсында жарияланады.

      52. Кандидатты сарапшылар тізіліміне енгізу немесе енгізуден бас тарту не сарапшыны Сарапшылар тізілімінен шығару шешімі осы Қағидалардың 29, 30-тармақтарымен реттеледі.

      53. Уәкілетті ұйым әзірлеуші орган ұсынған халықаралық шарттың немесе халықаралық шарт жобасының және оған қоса берілетін материалдардың толықтығын осы Қағидалардың 63-тармағына сәйкес тексереді.

      54. Әзірлеуші орган ғылыми құқықтық сараптама материалдарының толық тізбесін уәкілетті ұйымға ұсынбаған жағдайда, тиісті тапсырма болған жағдайда жұмыс тәртібімен жетіспейтін құжаттарды 3 (үш) жұмыс күні ішінде жолдауға құқылы.

      Бұл ретте әзірлеуші орган көрсетілген мерзім ішінде ғылыми құқықтық сараптама материалдарының толық тізбесін ұсынбаған жағдайда уәкілетті ұйым оларды қарамай қайтарады және әзірлеуші органды хабардар етеді.

      55. Уәкілетті ұйымның сұрау салуы бойынша әзірлеуші орган 5 (бес) жұмыс күні ішінде халықаралық шартта немесе халықаралық шарттың жобасында қозғалған мәселелерге қатысты өзге де материалдарды ұсынады.

      56. Халықаралық шарт немесе халықаралық шарт жобасы және оған қоса берілетін материалдар қабылданған жағдайда, уәкілетті ұйым ғылыми құқықтық сараптаманы жүргізу үшін қажетті сарапшылар санын айқындайды, оларға электрондық түрде халықаралық шарт немесе халықаралық шарт жобасы, сондай-ақ қоса берілетін материалдар жіберіледі.

      Сарапшы халықаралық шартты немесе халықаралық шарт жобасын және оған қоса берілетін материалдарды зерделеуге және ғылыми құқықтық сараптама жүргізуге сарапшының қатысуын болғызбайтын мән-жайлар болмаған жағдайда, оларды қарауға қабылдайды.

      57. Сарапшының ғылыми құқықтық сараптама жүргізуге қатысуын болғызбайтын мән-жайлар болған кезде, сарапшы өзіне ғылыми құқықтық сараптама жүргізу үшін материалдар жіберілген кезден бастап 2 (екі), ал қарыз алу туралы халықаралық шарт немесе халықаралық шарт жобасы бойынша 1 (бір) жұмыс күнінен кешіктірілмейтін мерзімде уәкілетті ұйымды хабардар ете отырып, оны жүргізуден бас тартады.

      58. Сарапшының немесе сараптама комиссиясының соңғы мүшесінің уәкілетті ұйымды халықаралық шартты немесе халықаралық шарт жобасын және оған қоса берілетін материалдарды қарауға қабылдағаны туралы хабардар еткен кезі ғылыми құқықтық сараптама жүргізудің басталуы болып есептеледі. Сарапшының ғылыми құқықтық сараптама жүргізуге қатысуын болғызбайтын мән-жайлар болған кезде сарапшыға ғылыми құқықтық сараптама жүргізу үшін материалдар жіберілген кезден бастап 2 (екі) жұмыс күнінен, ал қарыз алу туралы халықаралық шарт немесе халықаралық шарт жобасы бойынша күнтізбелік 1 (бір) күннен кешіктірілмейтін мерзімде сарапшы уәкілетті ұйымды ғылыми құқықтық сараптама жүргізуден бас тарту себептері туралы хабардар етеді.

      Сарапшы халықаралық шартты немесе халықаралық шарт жобасын қарауға қабылдау/қабылдау мүмкін еместігі туралы, ғылыми құқықтық сараптама жүргізуден бас тарту туралы уақтылы хабарламаған/хабарламаған жағдайда, уәкілетті ұйым халықаралық шартты немесе халықаралық шарт жобасын және оған қоса берілетін материалдарды басқа сарапшыға жіберуге құқылы.

      59. Қажет болған жағдайда ғылыми құқықтық сараптама жүргізу үшін белгіленген мерзім уәкілетті ұйымды, Әділет министрлігін дереу хабардар ете отырып, әзірлеуші органмен келісу бойынша 5 (бес) жұмыс күніне дейін ұзартылуы мүмкін.

      60. Сарапшы, сараптама комиссиясы ғылыми құқықтық сараптаманың қорытындысын 10 (он) жұмыс күні, ал қарыз алу туралы халықаралық шарт немесе халықаралық шарт жобасы бойынша күнтізбелік 6 (алты) күн ішінде қазақ және орыс тілдерінде береді және оны уәкілетті ұйымға танысу және келісу үшін жібереді. Ғылыми құқықтық сараптама қорытындысының қазақ және орыс тілдеріндегі мәтіндерінің теңтүпнұсқалылығын сарапшы қамтамасыз етеді.

      Сарапшылардың бірі бірыңғай қорытындыда баяндалған тұжырымдармен келіспеген жағдайда, ол ерекше пікірін баяндай алады және оны бірыңғай қорытындыға қоса бере алады.

      61. Уәкілетті ұйым 5 (бес) жұмыс күні, ал қарыз алу туралы халықаралық шарт немесе халықаралық шарт жобасы бойынша күнтізбелік 4 (төрт) күн ішінде кейіннен оны әзірлеуші органға жібере отырып, осы Қағидалардың 64-тармағында белгіленген талаптарға сәйкес сараптама комиссиясының қорытындысын тексеруді жүргізеді.

      62. Қайталама немесе қосымша ғылыми құқықтық сараптама сарапшыға халықаралық шарт немесе халықаралық шарт жобасы мен оған қоса берілетін материалдар ұсынылған күннен бастап 5 (бес) жұмыс күнінен аспайтын мерзімде жүргізілуге тиіс.

      63. Халықаралық шарт немесе халықаралық шарт жобасы бойынша ғылыми құқықтық сараптама жүргізу үшін әзірлеуші орган уәкілетті ұйымға қағаз және электрондық құжат айналымы арқылы электрондық түрде мынадай материалдарды:

      1) ресми бланкідегі ілеспе хатты;

      2) қазақ және орыс тілдеріндегі халықаралық шарт немесе халықаралық шарттың жобасы не әзірлеуші органның лауазымды адамы куәландырған қазақ және орыс тілдеріндегі аудармасы қоса берілген, қол қою тілдеріндегі халықаралық шарттың немесе халықаралық шарт жобасының Қазақстан Республикасының Сыртқы істер министрлігі (бұдан әрі – Сыртқы істер министрлігі) куәландырған мәтінін;

      3) қарыз алу туралы халықаралық шартты немесе халықаралық шарт жобасын қоспағанда, Әділет министрлігінің заңдық сараптамасы қорытындысының көшірмесін ұсынады. Сарапшыға Әділет министрлігінің заңдық сараптамасы қорытындысының көшірмесін жіберуге жол берілмейді.

      64. Халықаралық шарттың немесе халықаралық шарт жобасының ғылыми құқықтық сараптамасының қорытындысында мыналар:

      1) ғылыми құқықтық сараптама жүргізген сарапшылардың тегі, аты, әкесінің аты (бар болса), ғылыми/академиялық дәрежесі (бар болса) және ғылыми атағы (бар болса);

      2) ғылыми құқықтық сараптама жүргізілген ғылым салалары;

      3) уәкілетті ұйымның атауы;

      4) халықаралық шарттың немесе халықаралық шарт жобасының атауы;

      5) ғылыми құқықтық сараптама жүргізу кезінде пайдаланылған халықаралық шарттар мен құжаттар;

      6) ғылыми құқықтық сараптаманың нысанасы мен мақсаттары;

      7) негізделген ұсынымдар мен ұсыныстар;

      8) әзірлеуші (әзірлеуші орган) қойған сұрақтарға жауаптар;

      9) халықаралық шартқа немесе халықаралық шарт жобасына ғылыми құқықтық сараптама жүргізуге байланысты өзге де мәселелер қамтылуға тиіс.

      65. Ғылыми құқықтық сараптаманың қорытындысы ресми бланкіде ресімделеді және оған уәкілетті ұйымның басшысы немесе оны алмастыратын адам қол қояды. Қорытындыға уәкілетті ұйым басшысының немесе міндетін атқарушы адамның қойған қолы, шығыс нөмірі мен күні уәкілетті ұйымның қорытындыны жібергенін растайды.

      66. Халықаралық шартқа немесе халықаралық шарт жобасына ғылыми құқықтық сараптама жүргізуге арналған шарттан туындайтын, сондай-ақ сарапшылар тізіліміне енгізуден бас тартуға шағым жасау туралы даулар осы Қағидалардың 46-тармағында айқындалған тәртіппен міндетті түрде сотқа дейінгі реттелуге жатады.

4-тарау. Ғылыми лингвистикалық сараптама жүргізу тәртібі

      67. Міндетті ғылыми лингвистикалық сараптама:

      1) Заңдардың жобалары бойынша;

      2) Қазақстан Республикасы қатысушысы болуға ниеттенетін халықаралық шарттар бойынша, сондай-ақ ратификациялауға жататын халықаралық шарттардың жобалары бойынша жүргізіледі.

      Қазақстан Республикасы Президентінің заң шығару бастамасы тәртібімен әзірленген заңдардың жобалары бойынша ғылыми лингвистикалық сараптама жүргізілмеуі мүмкін.

      Ғылыми лингвистикалық сараптама мынадай сатыларда:

      3) заңдардың жобалары бойынша Президент Әкімшілігімен, Үкімет Аппаратымен келісілгеннен кейін олар Парламенттің қарауына енгізілгенге дейін;

      4) халықаралық шарттар бойынша – олар ратификацияланғанға дейін немесе ратификациялау арқылы оларға қосылғанға дейін, ал халықаралық шарттардың жобалары бойынша – оларға қол қойылғанға дейін жүргізіледі.

      68. Халықаралық шарттар немесе халықаралық шарттардың жобалары бойынша қайталама, қосымша ғылыми лингвистикалық сараптама жүргізілуі мүмкін.

      Қайталама ғылыми лингвистикалық сараптама Үкімет Аппараты мен Президент Әкімшілігінің ескертулері бойынша халықаралық шарт жобасына өзгерістер мен толықтырулар енгізілген жағдайда жүргізіледі.

      Қосымша ғылыми лингвистикалық сараптама халықаралық шарт жобасына тұжырымдамалық өзгерістер енгізілген жағдайда жүргізіледі.

      "Құқықтық актілер туралы" Қазақстан Республикасының Заңы 17-1-бабының 15-тармағына сәйкес әзірленген заңдардың жобалары, сондай-ақ Қазақстан Республикасы Үкіметінің заң күші бар уақытша қаулыларының жобалары бойынша қайталама ғылыми лингвистикалық сараптама жүргізілмейді.

      69. Заң жобалары сондай-ақ оларға материалдарды әзірлеуші (әзірлеуші орган) ғылыми лингвистикалық сараптамаға уәкілетті ұйымға электрондық құжат айналымы арқылы және қағаз жеткізгіштерде жібереді. Бұл ретте электрондық нұсқалар қағаз жеткізгіштердегімен бірдей болуы тиіс.

      Халықаралық шарттарды немесе халықаралық шарттардың жобаларын, сондай-ақ оларға материалдарды әзірлеуші (әзірлеуші орган) уәкілетті ұйымға ғылыми лингвистикалық сараптамаға электрондық құжат айналымы арқылы және қағаз жеткізгіштерде жібереді. Бұл ретте электрондық нұсқалар қағаз жеткізгіштердегімен бірдей болуы және сол күні енгізілуі тиіс.

      70. Заң жобасына ғылыми лингвистикалық сараптама жүргізу үшін әзірлеуші орган уәкілетті ұйымға электрондық құжат айналымы арқылы және қағаз жеткізгіштерде:

      1) әзірлеуші органның ресми бланкісіндегі ілеспе хатты;

      2) қазақ және орыс тілдеріндегі заң жобасын;

      3) келісу парағының (pdf. форматында) көшірмесін ұсынады.

      71. Халықаралық шартқа немесе халықаралық шарттың жобасына бастапқы ғылыми лингвистикалық сараптама жүргізу үшін әзірлеуші орган электрондық құжат айналымы арқылы уәкілетті ұйымға:

      1) әзірлеуші органның ресми бланкісіндегі ілеспе хатты;

      2) қазақ және орыс тілдеріндегі халықаралық шарт немесе халықаралық шарттың жобасы не әзірлеуші органның лауазымды адамы куәландырған қазақ және орыс тілдеріндегі аудармасы қоса берілген, қол қою тілдеріндегі халықаралық шарттың немесе халықаралық шарт жобасының Қазақстан Республикасының Сыртқы істер министрлігі (бұдан әрі – Сыртқы істер министрлігі) куәландырған мәтінін;

      3) Әділет министрлігінің заң сараптамасы қорытындысының көшірмесін ұсынады.

      72. Парламент депутаттары бастама жасаған заңдардың жобаларына ғылыми лингвистикалық сараптама жүргізу үшін Әділет министрлігіне және (немесе) уәкілетті ұйымға электрондық құжат айналымы арқылы:

      1) ресми бланкідегі ілеспе хат;

      2) қазақ және орыс тілдеріндегі заң жобасы жіберіледі.

      73. Әділет министрлігі Парламент депутаттары бастама жасаған заң жобаларын алғаннан кейін оларды ғылыми лингвистикалық сараптама жүргізу үшін электрондық құжат айналымы арқылы уәкілетті ұйымға жібереді.

      Бұл ретте ғылыми лингвистикалық сараптама жүргізу мерзімі заң жобасы уәкілетті ұйымға келіп түскен кезден бастап есептеледі.

      74. Халықаралық шартқа немесе халықаралық шарттың жобасына қайталама, қосымша ғылыми лингвистикалық сараптама жүргізу үшін әзірлеуші орган мыналарды:

      1) Үкімет Аппараты мен Президент Әкімшілігінің құрылымдық бөлімшелерінде пысықталғаннан кейін қайталама ғылыми лингвистикалық сараптама жүргізу қажеттігі көрсетілген әзірлеуші органның ресми бланкісіндегі ілеспе хатты;

      2) қазақ және орыс тілдеріндегі халықаралық шартты немесе халықаралық шарттың жобасын;

      3) Үкімет Аппараты мен Президент Әкімшілігінің құрылымдық бөлімшелерінде пысықталғаннан кейін халықаралық шарт немесе халықаралық шарттың жобасы бойынша материалдардың көшірмесін береді.

      75. Уәкілетті ұйымның сұрау салуы бойынша әзірлеуші орган халықаралық шартта немесе халықаралық шарттың жобасында қозғалған мәселелерге қатысты өзге де материалдарды беруі мүмкін.

      76. Әзірлеуші орган уәкілетті ұйымға осы Қағидалардың 70, 71, 72, 74 тармақтарында көрсетілген ғылыми лингвистикалық сараптама материалдарының толық тізбесін ұсынбаған жағдайда, жетіспейтін құжаттарды 3 (үш) жұмыс күні ішінде тиісті тапсырма болған жағдайда жұмыс тәртібімен жолдауға құқылы.

      Бұл ретте әзірлеуші орган көрсетілген мерзім ішінде ғылыми лингвистикалық сараптама материалдарының толық тізбесін ұсынбаған жағдайда уәкілетті ұйым ғылыми лингвистикалық сараптама жүргізуден бас тартады.

      77. Ғылыми лингвистикалық сараптама жүргізу талаптары Әділет министрлігі мен уәкілетті ұйым арасында жасалған азаматтық-құқықтық шартта (бұдан әрі – шарт) айқындалады.

      78. Ғылыми лингвистикалық сараптама мынадай кезеңдерді қамтиды:

      1) уәкілетті ұйымның заң жобасын электрондық жеткізгіштерде, халықаралық шарттың немесе халықаралық шарт жобасының материалдарын қағаз жеткізгіштерде және электрондық түрде электрондық құжат айналымы арқылы қабылдауы;

      2) заң жобасына, халықаралық шартқа немесе халықаралық шарт жобасына ғылыми лингвистикалық сараптама жүргізу;

      3) ғылыми лингвистикалық сараптаманың қорытындысын дайындау;

      4) ғылыми лингвистикалық сараптаманың қорытындысын электрондық құжат айналымы арқылы әзірлеушіге (әзірлеуші органға) жіберу;

      5) ғылыми лингвистикалық сараптаманың қорытындысын және оның материалдарын қағаз жеткізгеште қолма қол беру.

      79. Заң жобаларының, халықаралық шарттардың немесе халықаралық шарттар жобаларының қазақ және орыс тілдеріндегі мәтіндерінің сәйкес келуіне әзірлеуші (әзірлеуші орган) жауапты болады.

      80. Ғылыми лингвистикалық сараптама уәкілетті ұйым заң жобасын, халықаралық шартты немесе халықаралық шарт жобасын және оларға материалдарды ұсынған күннен бастап 15 (он бес) жұмыс күнінен аспайтын мерзімде жүргізілуге тиіс.

      "Құқықтық актілер туралы" Қазақстан Республикасының Заңы 17-1-бабының 15-тармағына сәйкес әзірленген заңдардың жобалары, сондай-ақ Қазақстан Республикасы Үкіметінің заң күші бар уақытша қаулыларының жобалары бойынша ғылыми лингвистикалық сараптама уәкілетті ұйым заң жобасын және оларға материалдарды ұсынған күннен бастап күнтізбелік 3 (үш) күннен аспайтын мерзімде жүргізілуге тиіс.

      Бұл ретте қарыздар туралы халықаралық шарттардың жобалары бойынша бастапқы ғылыми лингвистикалық сараптама күнтізбелік 10 (он) күннен аспайтын мерзімде жүргізілуге тиіс.

      81. Халықаралық шартқа немесе халықаралық шарт жобасына қайталама, қосымша ғылыми лингвистикалық сараптама жүргізу мерзімі әзірлеуші (әзірлеуші орган) оларды ұсынған келесі жұмыс күнінен бастап 5 (бес) жұмыс күнінен аспауға тиіс.

      82. Ғылыми лингвистикалық сараптама сарапшысының жоғары филологиялық және (немесе) заңгерлік білімі немесе құқық және (немесе) халықаралық құқық және (немесе) филология және (немесе) аударма ісі (заңгер, аудармашы) салаларындағы жұмыс тәжірибесі және (немесе) филология және (немесе) құқықтану және (немесе) халықаралық құқық салаларындағы ғылыми дәрежесі болуға тиіс.

      83. Заң жобасына, халықаралық шартқа немесе халықаралық шарт жобасына жүргізілген ғылыми лингвистикалық сараптаманың нәтижелері бойынша ғылыми лингвистикалық сараптаманың қорытындысы жасалады, онда уәкілетті ұйымның ғылыми лингвистикалық сараптаманың нысанасы бойынша дәлелді, ғылыми негізделген, объективті және толық тұжырымдары қамтылуға тиіс.

      Жобаны әзірлеушіде (әзірлеуші органда) ғылыми лингвистикалық сараптаманың қорытындысына қатысты сұрақтар туындаған жағдайда, ол тиісті түсіндірмелер алу үшін уәкілетті ұйымға жүгіне алады.

      84. Заң жобасына, халықаралық шартқа немесе халықаралық шарт жобасына ғылыми лингвистикалық сараптама қорытындысында мынадай деректер:

      1) ғылыми лингвистикалық сараптаманың негізі;

      2) ғылыми лингвистикалық сараптама жүргізу мақсаты;

      3) ғылыми лингвистикалық сараптама жүргізудің әдістемелік негіздері;

      4) ғылыми лингвистикалық сараптама жүргізу нәтижелері;

      5) қорытынды көрсетілуге тиіс.

      85. Ғылыми лингвистикалық сараптама қорытындысы заң жобасы бойынша қазақ тілінде, халықаралық шарт немесе халықаралық шарт жобасы бойынша қазақ және орыс тілдерінде уәкілетті ұйымның ресми бланкісінде дайындалады, оған оның басшысы не оны алмастыратын адам, ғылыми лингвистикалық сараптама жүргізген сарапшылар қол қояды және уәкілетті ұйымның мөрімен расталады.

      86. Ғылыми лингвистикалық сараптама қорытындысы ұсынымдық сипатта болады.

      Парламент Сенаты және Мәжілісінің аппараттарының бірлескен жұмыс тобы оларға лингвистикалық сараптама жүргізу кезінде қателер анықталған жағдайда Қазақстан Республикасы қатысушысы болуға ниеттенетін халықаралық шарттарға, сондай-ақ халықаралық шарттар жобаларына ғылыми лингвистикалық сараптама жүргізу жөніндегі қызметтердің құнын бағалау көрсеткіші қайта қарастырылады.

5-тарау. Заңдардың жобаларына ғылыми экономикалық сараптама жүргізу тәртібі

      87. Ғылыми экономикалық сараптама заң жобасын әзірлеудің мынадай сатыларында:

      1) Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2023 жылғы 6 қаңтардағы № 10 қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасы Үкіметінің Регламентіне сәйкес заң жобасы Үкімет Аппаратына енгізілгенге дейін сараптама қорытындыларын алу үшін қоғамдық кеңестерге, сараптама кеңестеріне, Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасына бір мезгілде жіберілген кезде;

      2) Президент Әкімшілігінің немесе Үкімет Аппаратының ескертулері бойынша оны пысықтау нәтижесінде заң жобасына тұжырымдамалық өзгерістер енгізілген жағдайда жүргізіледі.

      88. Ғылыми экономикалық сараптама жүргізу үшін әзірлеуші заң жобасын заң жобасы бойынша материалдарды электрондық құжат айналымы арқылы Ұлттық экономика министрлігіне жібереді. Ұлттық экономика министрлігі заң жобасы бойынша материалдарды ғылыми экономикалық сараптама жүргізу үшін тартылған ғылыми ұйымға, сарапшыға жібереді.

      Сарапшының жоғары білімі және ғылыми дәрежесі, арнайы білімі, ғылыми экономикалық сараптама саласында тәжірибесі болуы тиіс.

      89. Әзiрлеушi заң жобасының (қазақ және орыс тiлдерiндегі) көшiрмесiмен бiрге ғылыми экономикалық сараптамаға мынадай материалдардың көшiрмелерiн (электрондық құжат айналымы арқылы) ұсынады:

      1) заң жобасына түсiндiрме жазба (қазақ және орыс тiлдерiнде);

      2) қолданыстағы заңнамалық актілерге өзгерiстер мен толықтырулар енгiзілген кезде енгiзiлетiн өзгерiстер мен толықтырулардың тиiстi негiздемесiмен заң жобасына салыстырма кесте (қазақ және орыс тiлдерiнде);

      3) бар болса, зерделеніп отырған проблема бойынша статистикалық деректер;

      4) заңдардың жобалары Президенттің, Парламент депутаттарының заң шығару бастамасы тәртібімен әзірленген жағдайларды қоспағанда, Заң жобалау қызметі мәселелері жөніндегі ведомствоаралық комиссия мақұлдаған реттеушілік саясаттың консультативтік құжаты (қазақ және орыс тілдерінде);

      5) қарауға ұсынылатын заң жобасын іске асыру үшін қабылданатын заңға тәуелді актілердің жобалары (бар болса);

      6) осы Қағидаларға қосымшаға сәйкес нысан бойынша заң жобасын әзірлеуші орган басшысының жетекшілік ететін орынбасары электрондық түрде қол қойған қабылданатын заң жобасы қолданысының әлеуметтік-экономикалық салдарын бағалау жөніндегі паспорт (қазақ және орыс тілдерінде) (бұдан әрі – паспорт).

      Парламент депутаттарының заң шығару бастамасы тәртібімен әзірленетін заңдардың жобаларын ғылыми экономикалық сараптамаға жіберген кезде паспортқа заң жобасын әзірлеуге бастама жасаған Парламент депутаты/депутаттары қол қояды;

      7) мемлекеттік кірістерді қысқартуды немесе мемлекеттік шығыстарды ұлғайтуды көздейтін нормативтік құқықтық актілердің жобалары бойынша Республикалық бюджет комиссиясы үшін қаржылық есеп-қисаптар.

      90. Осы Қағидалардың 89-тармағында көзделген материалдарды ұсынбау ғылыми экономикалық сараптама жүргізуден бас тарту үшін негіз болып табылады.

      91. Ғылыми ұйымның, сарапшының не Ұлттық экономика министрлігінің сұрау салуы бойынша әзірлеуші заң жобасында қозғалған мәселелерге қатысты өзге де материалдарды 2 (екi) жұмыс күні iшiнде ұсынады.

      92. Әзірлеуші заң жобасын ғылыми ұйымның немесе сарапшының ұсыныстары бойынша пысықтаған жағдайда ғылыми экономикалық сараптаманы жүргізу мерзімдері жаңартылған заң жобасы ұсынылған күннен бастап белгіленеді.

      93. Ғылыми экономикалық сараптама жүргізудің шарттары Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес Ұлттық экономика министрлігі мен ғылыми ұйым немесе сарапшы арасында жасалған азаматтық-құқықтық шартта айқындалады.

      94. Қайталама ғылыми экономикалық сараптама заң жобасы және оның материалдары ғылыми ұйымға немесе сарапшыға ұсынылған күннен бастап 5 (бес) жұмыс күнінен аспайтын мерзімде жүргізілуге тиіс.

      95. Заң жобасының ғылыми экономикалық сараптамасының қорытындысында мыналарды көрсету қажет:

      1) жалпы ережелер:

      әзiрлеушi;

      ғылыми сараптаманы жүргiзген ұйым арқылы тартылған ұйым және (немесе) тұлға;

      заң жобасының жалпы сипаттамасы;

      заң жобасының атауы;

      заң жобасының межелі мақсаты;

      заң жобасының құрылымы;

      заң жобасының жаңалығы;

      2) заң жобасы шешуге бағытталған проблемалық мәселелердi сипаттау;

      3) заң жобасын қабылдау оларды шешуге бағытталған проблемалық мәселелердiң шешiмін табудың барлық белгiлi және тиiмдi, оның iшiнде әртүрлi тарихи кезеңдерде, халықаралық практикада қолданылған тәсiлдерiн, тетіктерін, жолдарын сипаттау;

      4) алға қойылған проблемалық мәселелердiң шешімін табудың заң жобасында ұсынылатын тәсiлдерiн, тетіктерін, жолдарын, проблемалық жағдайларды шешудiң қандай да бiр тәсiлдерiн қабылдаудың ықтимаал салдарын талдау, оның iшiнде жоба ережелерiнiң макроэкономикалық тиiмдiлiкке, әлеуметтiк дамуға, кәсiпкерлiктiң дамуына, саланың және (немесе) елдiң экономикалық қауiпсiздiгiне ықпал етуiн бағалау;

      5) жалпы тұжырым.

      96. Ғылыми сараптама жүргізуді қаржыландыру Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен республикалық бюджетте көзделген қаражат есебінен жүзеге асырылады.

      97. Уәкілетті ұйымның сарапшылардың ғылыми құқықтық сараптаманы жүзеге асыруы үшін жағдайлар жасау жөніндегі қызметі ағымдағы жылдың 15 желтоқсаны өткеннен кейін келесі жылы бөлінетін республикалық бюджет қаражаты есебінен қамтамасыз етіледі.

6-тарау. Нормативтік құқықтық актілер жобаларына сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптама жүргізу, сондай-ақ ғылыми сарапшыларды іріктеу қағидалары

      98. Нормативтік құқықтық актілер жобаларына сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптама:

      1) нормативтік құқықтық актінің жобасында сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтар жасауға ықпал ететін нормаларды (бұдан әрі – сыбайлас жемқорлыққа бейім нормалар) анықтау;

      2) анықталған сыбайлас жемқорлыққа бейім нормаларды жоюға бағытталған ұсынымдарды әзірлеу мақсатында жүргізіледі.

      99. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптама жүргізілмейтін заңнамалық актілердің жобаларын Президенттің заң шығару бастамасы тәртібімен енгізу жағдайларын қоспағанда, сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптама Парламенттың қарауына енгізілетін заңнамалық актілердің жобалары және осы Қағидалардың 100-тармағында көрсетілгендерді қоспағанда, өзге де нормативтік құқықтық актілердің жобалары бойынша жүргізіледі.

      100. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптама жүргізу туралы талап:

      Президенттің нормативтік құқықтық жарлықтарының;

      Қазақстан Республикасы Қауіпсіздік Кеңесі Төрағасының нормативтік құқықтық актілерінің;

      Парламент пен оның палаталарының нормативтік қаулыларының;

      Қазақстан Республикасы Конституциялық Сотының нормативтік қаулыларының;

      Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының нормативтік қаулыларының;

      Қазақстан Республикасы Орталық сайлау комиссиясының нормативтік құқықтық қаулыларының;

      заңнамалық актілердің жобаларын Парламенті Мәжілісінің қарауына және Президент жарлықтарының жобаларын Президенттің қарауына енгізуді көздейтін Үкімет қаулыларының;

      нормативтік құқықтық актілердің күші жойылды деп тану жөніндегі нормативтік құқықтық актілерінің;

      тиісті аумақта карантин режимін енгізе отырып, карантин аймағын белгілеу (жою) туралы, Қазақстан Республикасының ветеринария саласындағы заңнамасында көзделген жағдайларда карантинді және (немесе) шектеу іс-шараларын белгілеу (алып тастау) туралы шешімдер қабылдауды, сондай-ақ табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайды жариялауды көздейтін нормативтік құқықтық актілерінің;

      сайлау учаскелерін құру және үгіт баспа материалдарын орналастыруға арналған орындарды айқындау, сондай-ақ кандидаттарға сайлаушылармен кездесу үшін үй-жайлар беру туралы нормативтік құқықтық актілерінің;

      әкімшілік-аумақтық бірліктерді құру, тарату және қайта құру, олардың шекаралары мен бағыныстылығын белгілеу және өзгерту, оларға атау беру және атауын өзгерту, сондай-ақ олардың атауларының транскрипциясын нақтылау мен өзгерту туралы нормативтік құқықтық актілерінің;

      елді мекендердің құрамдас бөліктеріне атау беру және олардың атауын өзгерту, сондай-ақ олардың атауларының транскрипциясын нақтылау мен өзгерту туралы нормативтік құқықтық актілерініңактілерінің;

      республикалық және жергілікті маңызы бар тарих және мәдениет ескерткіштерінің мемлекеттік тізімін бекіту туралы нормативтік құқықтық актілерінің;

      барлық деңгейдегі бюджеттерді бекіту туралы нормативтік құқықтық актілерінің;

      Қазақстан Республикасының Ұлттық қорынан кепілдендірілген трансферт туралы нормативтік құқықтық актілерінің;

      республикалық және облыстық бюджеттер, республикалық маңызы бар қалалар, астана бюджеттері арасындағы жалпы сипаттағы трансферттердің көлемі туралы нормативтік құқықтық актілерінің;

      Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген шекті тарифтерді, бағаларды бекіту туралы нормативтік құқықтық актілерінің;

      жария сервитутты белгілеу туралы нормативтік құқықтық актілерінің;

      мемлекеттік әкімшілік лауазымдарға қойылатын біліктілік талаптарын бекіту туралы нормативтік құқықтық актілерінің;

      мемлекеттік құпияларды және заңмен қорғалатын өзге де құпияны құрайтын, сондай-ақ "Қызмет бабында пайдалану үшін", "Баспасөзде жариялаусыз", "Баспасөзге арналмаған" деген белгілері бар нормативтік құқықтық актілерінің;

      уәкілетті органдардың басқа мемлекеттік органдармен өзара іс-қимыл жасау тәртібін реттейтін және үшінші тұлғаларға қолданылмайтын нормативтік құқықтық актілерінің;

      үлгілік және ұқсас нормативтік құқықтық актілер негізінде әзірленген және қосымша құқықтық нормаларды қамтымайтын нормативтік құқықтық актілерінің жобаларына қолданылмайды.

      Бұл ретте сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптама жүргізу туралы талап Қағидалардың осы тармағында көзделген нормативтік құқықтық актілерге өзгерістер мен толықтырулар енгізуді көздейтін нормативтік құқықтық актілерге де қолданылмайды.

      101. Нормативтік құқықтық актілер жобаларына сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптама жүргізуді ұйымдастыру ұйымдастырушыға жүктеледі.

      102. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптама жүргізуді қаржыландыру Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен республикалық бюджет есебінен жүзеге асырылады.

7-тарау. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптаманы жүзеге асыратын субъектілер

      103. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптаманы ұйымдастырушы қалыптастыратын сарапшылар тізіліміне қосылған сарапшылар жүргізеді.

      104. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптама жүргізуді үйлестіру үйлестірушіге жүктеледі.

      105. Үйлестіруші конкурстық негізде сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптама жүргізу үшін сарапшыларды тартады, олардың кандидатураларын сарапшылар тізіліміне енгізу үшін ұйымдастырушыға жібереді, сондай-ақ сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптама жүргізу барысында нормативтік құқықтық актілер жобаларын әзірлеушілер мен сарапшылардың өзара іс-қимылын қамтамасыз етеді.

      Сарапшыларды конкурстық іріктеуді жүргізу тәртібін ұйымдастырушы бекітеді.

      106. Сарапшыларды іріктеу өлшемшарттары:

      1) жоғары білімді;

      2) сарапшы ретінде әрекет етуді болжайтын қызмет саласында кемінде 5 (бес) жыл не сарапшы ретінде әрекет етуді көздейтін қызмет саласында ғылым кандидаты, ғылым докторы, PhD доктор немесе бейіні бойынша доктор ғылыми дәрежесі болған жағдайда кемінде 3 (үш) жыл жұмыс тәжірибесін;

      3) өтелмеген немесе алынбаған соттылығының болмауын;

      4) әкімшілік сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылық жасағаны үшін 3 жыл әкімшілік жазаның болмауын;

      5) мемлекеттік қызметке кір келтіретін тәртіптік теріс қылық үшін жұмыстан босатылмауын;

      6) сыбайлас жемқорлық қылмысы үшін соттылығының болмауын қамтиды.

8-тарау. Сарапшыларды тізілімнен шығару тәртібі

      107. Сарапшыларды сарапшылар тізілімінен шығару негіздемені қоса бере отырып үйлестірушінің хабарламасы негізінде жүзеге асырылады:

      1) сарапшымен сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптама жүргізуге арналған шартты біржақты тәртіппен бұзу туралы;

      2) сарапшының үйлестірушімен шарт жасасудан бас тартуы туралы;

      3) сарапшының қайтыс болуы туралы.

      Сарапшыны сарапшылар тізілімінен шығару оның тізілімнен шығару туралы жазбаша хабарламасы негізінде жүзеге асырылады.

      108. Нормативтік құқықтық актілердің жобалары бойынша мамандықтары әртүрлі сарапшылармен (сарапшылар тобы) кешенді сыбайлас жемқорлыққа қарсы сараптама, ал қажет болған кезде қайталама сараптама жүргізілуі мүмкін.

      Сыбайлас жемқорлыққа қарсы кешенді сараптаманы білімнің әртүрлі салалары негізінде нормативтік құқықтық актінің жобасын зерттеу қажет болған жағдайларда мамандықтары әртүрлі сарапшылармен жүргізіледі.

      Сыбайлас жемқорлыққа қарсы қайталама ғылыми сараптама нормативтік құқықтық актінің жобасына осы Қағидалардың 115-тармағында көзделген тұжырымдамалық өзгерістер мен толықтырулар енгізілген кезде жүргізіледі.

9-тарау. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптама түрлері

      109. Нормативтік құқықтық актілердің жобаларына сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптама жүргізу шарттары ұйымдастырушы мен үйлестіруші арасында Қазақстан Республикасының мемлекеттік сатып алу туралы заңнамасына сәйкес жасалған азаматтық-құқықтық шартпен айқындалады.

      110. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптаманы жүзеге асыратын сарапшының құқықтары мен міндеттемелері, сарапшы көрсететін қызметтерге ақы төлеу шарттары, шарттық қатынастарды бұзу үшін негіздер осы Қағидаға 2-қосымшаға сәйкес Қазақстан Республикасының заңнамасына сай үйлестіруші мен сарапшы арасында жасалған сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптама жүргізуге арналған шартпен айқындалады (бұдан әрі – Үлгілік шарт).

      Үйлестіруші осы шартта көзделген негіздер бойынша сарапшымен сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптама жүргізуге арналған шартты бұзуға құқылы.

      111. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптама жүргізу кезінде сарапшының қызметіне араласуға жол берілмейді.

      112. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптама жүргізу кезінде деректерді дәлірек талдауға және жасырын сыбайлас жемқорлық байланыстарын анықтауға мүмкіндік беретін деректерді өңдеу және талдау үшін үлкен көлемдегі ақпарат пен алгоритмдерді пайдалануға негізделген цифрлық шешімдер элементтері бар тәсілдер қолданылуы мүмкін.

      113. Нормативтік құқықтық актінің жобасына сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптама ол Әділет Министрлігіне немесе оның аумақтық органдарына (бұдан әрі – әділет органдарына) келісуге енгізілгенге дейін жүргізіледі.

      114. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптама заңнамалық актінің жобасы және оған материалдар үйлестірушіге ұсынылған күннен бастап 15 (он бес) жұмыс күнінен аспайтын мерзімде, ал заңға тәуелді нормативтік құқықтық актінің жобасы және оған материалдар үйлестірушіге ұсынылған күннен бастап 10 жұмыс күнінен аспайтын мерзімде жүргізіледі.

      Президенттің, Президент Әкімшілігі басшылығының, Қазақстан Республикасы Қауіпсіздік Кеңесінің, Үкіметтің оны өткізу қажеттігі туралы тапсырмасы болатын жағдайларды қоспағанда, қажет болған кезде осы тармақтың бірінші бөлігінде белгіленген мерзім әзірлеушінің келісімімен 5 (бес) жұмыс күніне дейін ұзартылуы мүмкін.

      "Құқықтық актілер туралы" Қазақстан Республикасының Заңы 17-1-бабының 15-тармағына сәйкес әзірленген заңдардың жобалары, сондай-ақ Үкіметтің заң күші бар уақытша қаулыларының жобалары бойынша сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптама заңнамалық акт жобасы, заңға тәуелді нормативтік құқықтық актінің жобасы және оларға материалдар жобаны үйлестірушіге ұсынылған күннен бастап күнтізбелік 3 (үш) күннен аспайтын мерзімде жүргізіледі. Осы нормативтік құқықтық актілердің жобалары бойынша сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптама қайта жүргізілмейді.

      115. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы қайталама ғылыми сараптама нормативтік құқықтық актінің жобасына:

      1) Президент Әкімшілігінің және (немесе) Қазақстан Республикасы Үкімет Аппаратының ескертулері мен ұсыныстары бойынша;

      2) әділет органдарында мемлекеттік тіркелуге жататын, әділет органдарының ескертулері мен ұсыныстары бойынша тұжырымдамалық өзгерістер мен толықтырулар енгізілген жағдайда.

      116. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы қайталама ғылыми сараптама нормативтік құқықтық актінің жобасы және оған материалдар үйлестірушіге ұсынылған күннен бастап 5 (бес) жұмыс күнінен аспайтын мерзімде жүргізіледі.

      Сыбайлас жемқорлыққа қарсы қайталама ғылыми сараптаманы нормативтік құқықтық актінің жобасына сыбайлас жемқорлыққа қарсы бастапқы ғылыми сараптаманы жүргізген сарапшы немесе сарапшылар тобы жүргізеді.

      117. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптаманы жүргізу үшін әзірлеуші үйлестірушіге электрондық құжат айналымы арқылы келесі материалдарды жібереді:

      1) нормативтік құқықтық актінің жобасы (қазақ және орыс тілдерінде);

      2) нормативтік құқықтық актінің жобасына түсіндірме жазба (қазақ және орыс тілдерінде) (бар болса);

      3) қолданыстағы нормативтік құқықтық актілерге өзгерістер мен толықтырулар енгізілген кезде енгізілетін өзгерістер мен толықтырулардың тиісті негіздемесімен нормативтік құқықтық актінің жобасына салыстырма кесте (қазақ және орыс тілдерінде);

      4) реттеушілік саясаттың консультативтік құжаты (қазақ және орыс тілдерінде);

      5) зерделенетін проблема бойынша статистикалық деректер (бар болса).

      118. Үйлестіруші әзірлеуші ұсынған материалдардың толыққандылығын тексереді және олар осы Қағидалардың 117-тармағына сәйкес келген жағдайда нормативтік құқықтық актінің жобасын тіркейді.

      119. Әзірлеуші нормативтік құқықтық актінің жобасы бойынша материалдардың толық тізбесін ұсынбаған жағдайда сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптаманың үйлестірушісі 2 (екі) жұмыс күні ішінде әзірлеушіге материалдарды қайтару туралы дәлелді негіздемемен хабарлама жібере отырып, оларды қарамай қайтарады.

      Әзірлеуші үйлестірушінің хабарламасында көрсетілген себептерді жойғаннан кейін нормативтік құқықтық актінің жобасын сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптама жүргізу үшін қайтадан ұсынады.

      120. Нормативтік құқықтық актінің жобасын тіркегеннен кейін үйлестіруші нормативтік құқықтық актінің осы жобасына сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптама жүргізу үшін сарапшыны немесе сарапшылар тобын айқындайды. Бұл ретте үйлестіруші нормативтік құқықтық актінің жобасына сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптама жүргізуге осы жобаны дайындауға тікелей қатысқан сарапшыны тартпайды.

      121. Үйлестіруші нормативтік құқықтық актінің жобасын және оған қоса берілетін материалдарды сарапшыға немесе сарапшылар тобына жібереді.

      Сарапшы үйлестіруші белгілеген мерзімде үйлестірушіге ұсынылған нормативтік құқықтық акт жобасының жұмысқа қабылданғаны туралы не өзінің бас тарту себептерін көрсете отырып, бас тартқаны туралы хабарлама жібереді.

      122. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптама жүргізуге келісім берген сарапшы үйлестіруші белгілеген мерзімнен кешіктірмей, нормативтік құқықтық актінің жобасына сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптама қорытындысын дайындайды және оны келісу үшін үйлестірушіге жібереді.

      123. Үйлестіруші қорытындыны орфографиялық, пунктуациялық және стилистикалық сауаттылық бөлігінде тексеруді жүзеге асырады және қажет болған жағдайда сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптаманың дайындалған қорытындысын сарапшының немесе сарапшылар тобының пысықтауы туралы мәселені шешеді.

      Сарапшы немесе сарапшылар тобы үйлестірушінің ескертулерімен және ұсыныстарымен келіспеген жағдайда үйлестіруші нормативтік құқықтық актінің жобасын сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптама жүргізу үшін басқа сарапшыға жіберуге құқылы.

      Сарапшы немесе сарапшылар тобы сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптама қорытындысында қамтылған, нормативтік құқықтық акт жобасының сыбайлас жемқорлыққа бейім нормаларын жою жөнінде өздері дайындаған ұсынымдардың негізділігі үшін жауапты болады.

      Егер үйлестіруші сарапшының немесе сарапшылар тобының ұсынымдарымен келіспесе, нормативтік құқықтық актінің тиісті жобасы бойынша ерекше пікір білдіруге және оны сарапшының немесе сарапшылар тобының қорытындысына қоса беруге құқылы.

      124. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптама қорытындысында сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптаманың мәні бойынша дәлелді, ғылыми негізделген, толық және объективті тұжырымдар жазылуға тиіс.

      Сарапшылардың біреуі сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптаманың қорытындысында жазылған тұжырымдармен келіспеген жағдайда тиісті сарапшы ерекше пікір білдіруге және оны сарапшылар тобының қорытындысына қоса беруге құқылы.

      Әр сарапшының ұсыныстары мен ескертулері сараптаманың жиынтық қорытындысында тегі, аты және әкесінің аты (ол бар болса) көрсетіле отырып белгіленеді.

      125. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптаманың қорытындысы мынадай бөлімдерден тұрады:

      1) сарапшының, әзірлеушінің деректері, сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптаманың мәні мен мақсаттары, нормативтік құқықтық акт жобасының атауы, оның мақсаты мен құрылымы қамтылатын жалпы ережелер;

      2) нормативтік құқықтық актінің жобасы шешуге бағытталған проблемалық мәселелердің сипаттамасы;

      3) анықталған сыбайлас жемқорлыққа бейім нормалардың сипаттамасы;

      4) сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтардың жасалуы ықтималдығы бөлігінде нормативтік құқықтық акт жобасының нормаларын қабылдау салдарын бағалау;

      5) анықталған сыбайлас жемқорлыққа бейім нормаларды жою бойынша ұсыныстар, сондай-ақ сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтар жасауға кедергі келтіретін құқық нормалары нысанындағы ұсынымдар.

      126. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптаманың қорытындылары ұсынымдық сипатта болады.

      127. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптаманың қорытындысы оны дайындаған сарапшының немесе сарапшылар тобының деректері көрсетіле отырып, қазақ және орыс тілдерінде әзірлеушіге үйлестірушінің ілеспе хатымен жіберіледі, сондай-ақ үйлестірушінің ресми интернет-ресурсында жарияланады.

      128. Әзірлеуші сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптаманың қорытындысын қарайды және мынадай әрекеттердің бірін қабылдайды:

      1) сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптама қорытындысының ұсынымдарымен келіскен жағдайда нормативтік құқықтық актінің жобасына тиісті өзгерістер және (немесе) толықтырулар енгізеді. Бұл ретте, қорытындыны алған күннен бастап 5 жұмыс күнінен кешіктірмей тиісті ақпаратты үйлестірушіге жібереді;

      2) Егер сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптаманың қорытындысында әзірлеушінің құзыретіне жатпайтын ұсынымдар қамтылған жағдайда, әзірлеуші оларды нормативтік құқықтық актінің жобасымен бірге тиісті ақпаратты пысықтау және ұсыну үшін сараптамалық қорытындыда қозғалатын мәселелерді қарау құзыретіне кіретін мемлекеттік органдарға жібереді.

      Сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптаманың қорытындысын және әзірлеушіден нормативтік құқықтық актінің жобасын алған күннен бастап 7 жұмыс күні ішінде құзыретіне сараптамалық қорытындыда қозғалатын мәселелерді қарау кіретін мемлекеттік органдар осы ұсынымдарды қарауға және әзірлеушіге тиісті ақпаратты беруге міндетті. Әзірлеуші мемлекеттік органдардан ақпарат алған күннен бастап 7 жұмыс күнінен кешіктірмей оны үйлестірушіге жібереді;

      3) ұсынымдармен келіспеген жағдайда, әзірлеуші сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптаманың қорытындысын алған күннен бастап 5 жұмыс күнінен кешіктірмей үйлестірушіге келіспеудің негізделген себептерін көрсете отырып хат жібереді.

      129. Үйлестіруші ұсынымдарды қабылдамау себептерінің дәлелді негіздемелері бар әзірлеушілердің келіп түскен хаттарына талдау жүргізеді және тоқсан сайын есепті тоқсаннан кейінгі айдың 10-күніне дейінгі мерзімде ұйымдастырушыға жүргізілген талдаудың қорытындыларын жолдайды.

      130. Егер сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптаманың қорытындысы әзірлеушінің құзыретіне жатпайтын ұсынымдарды қамтитын болса, онда әзірлеуші оларды құзыретіне сараптамалық қорытындыда қозғалған мәселелерді қарау кіретін мемлекеттік органдарға тиісті ұстанымды пысықтау және қалыптастыру үшін нормативтік құқықтық актінің жобасымен бір мезгілде жолдайды.

      131. Нормативтік құқықтық акт жобасының сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптамасының қорытындысын дайындаған сарапшы немесе сарапшылар тобы әзірлеушінің сарапшылардың ұсынымдарымен келісуіне немесе келіспеуіне қарамастан, аталған жоба қабылданғанға дейін оны барлық сатыларда сүйемелдейді.

      Сарапшы нормативтік құқықтық актінің жобасын әзірлеудің және қабылдаудың кез келген сатысында келісуші мемлекеттік органға немесе нормативтік құқықтық актіні қабылдайтын органға ол бойынша жүргізілген сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптаманың нәтижелерін негіздейді.

      Қажет болған кезде әзірлеуші нормативтік құқықтық актінің сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптамасының қорытындысын дайындаған сарапшымен немесе сарапшылар тобымен консультациялық кездесу өткізеді.

10-тарау. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптама жүргізу тәртібі мен мерзімдері

      132. Нормативтік құқықтық актілердің жобаларына сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптама жүргізу үшін сарапшыларды конкурстық іріктеуді (бұдан әрі – конкурстық іріктеу) үйлестіруші ұйымдастырады және өткізеді.

      133. Конкурстық іріктеуге қатысуға Қағидалардың 106-тармағымен белгіленген өлшемшарттарға сәйкес келетін тұлғалар жіберіледі.

      134. Конкурстық іріктеуден өткен сарапшылардың кандидатураларын нормативтік құқықтық актілердің жобаларына сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптама жүргізу жөніндегі сарапшылар тізіліміне (бұдан әрі – сарапшылар тізілімі) қосу үшін ұйымдастырушыға жіберіледі.

      135. Үйлестірушінің басшысының не оның міндетін атқарушы тұлғаның шешімімен конкурстық іріктеуді жүргізу үшін Конкурстық комиссия құрылады, Конкурстық комиссияның хатшысы айқындалады.

      136. Конкурстық комиссия ол конкурсқа қатысушылардың ұсынған құжаттарын қарап, тестілеуді жүргізетін және сарапшылар тізіліміне қосу үшін үміткерлермен әңгімелесу өткізетін және сарапшыларды іріктеуді жүзеге асыратын алқалық орган болып табылады.

      137. Конкурстық комиссияның төрағасы және басқа да мүшелері Конкурстық комиссияның мүшелері болып табылады. Конкурстық комиссияның мүшелері Конкурстық комиссияның жұмысына ауыстыру құқығынсыз қатысады.

      Конкурстық комиссия мүшелерінің жалпы саны тақ санды құрайды, бірақ кемінде бес адам.

      138. Конкурстық комиссияның құрамы үйлестірушінің, ұйымдастырушының және қоғамдық бірлестіктердің (үкіметтік емес ұйымдардың) өкілдерінен құрылады.

      139. Конкурстық комиссияның хатшысы үйлестірушінің қызметкері болып табылады, ол Конкурстық комиссияның жұмысының ұйымдастырушылық қамтамасыз етілуін жүзеге асырады және дауыс беруге қатыспайды.

      140. Конкурстық комиссияның құрамына конкурстық іріктеуге қатысушы тұлға кіре алмайды.

      141. Үйлестіруші мүдделер қақтығысын болдырмау үшін жан-жақты шаралар қабылдайды.

      142. Конкурс бірқатар тізбектік кезеңдерді қамтиды:

      1) конкурстық іріктеуді өткізу туралы хабарландыруды үйлестірушінің және ұйымдастырушының интернет-ресурсында жариялау;

      2) конкурстық іріктеуге қатысуға ниет білдірген тұлғалардан құжаттар қабылдау;

      3) конкурстық комиссияның конкурстық іріктеуге қатысушылар құжаттарының Сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптама жүргізу қағидаларының 106-тармағында белгіленген өлшемшарттарға сәйкестігін қарау;

      4) сарапшылар тізіліміне қосу үшін үміткерлерге тестілеу өткізу;

      5) сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптаманың қорытындысын дайындау түріндегі жазбаша емтихан;

      6) сарапшылар тізіліміне енгізу үшін үміткерлермен әңгімелесу;

      143. Конкурстық іріктеуге қатысушылар хабарландыруда көрсетілген құжаттарды қабылдау аяқталатын күнге дейін қажетті құжаттарды берген тұлғалар болып табылады.

      144. Сарапшылар тізіліміне қосу үшін үміткерлер (бұдан әрі – үміткерлер) Сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптама жүргізу қағидаларының 110-тармағында көрсетілген өлшемшарттарға сәйкес келетін және конкурстық іріктеудің келесі кезеңдеріне жіберілген конкурстық іріктеуге қатысушылар болып табылады.

      145. Үміткерлер конкурстық іріктеудің алдыңғы кезеңдерінен өткен жағдайда, конкурстық іріктеудің келесі кезеңдеріне (тестілеу өткізу, әңгімелесу) жіберіледі.

      146. Конкурстық іріктеу өткізу туралы хабарландыруда мынадай мәліметтер қамтылады:

      1) конкурстық іріктеуді өткізетін үйлестірушінің орналасқан жері, пошталық мекенжайы, телефон нөмірлері, электрондық пошта мекенжайы көрсетілген атауы;

      2) Сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптама жүргізу қағидаларының 106-тармағына сәйкес конкурстық іріктеуге қатысушыларға қойылатын негізгі өлшемшарттар;

      3) құжатты қабылдау конкурстық іріктеу өткізу туралы хабарландыруды соңғы жариялаған күнінен кейін келесі жұмыс күнінен бастап есептеледі;

      4) осы Қағидалардың 147-тармағында көрсетілген қажетті құжаттардың тізбесі.

      147. Конкурстық іріктеуге қатысуға ниет білдірген тұлғалар құжаттарды қабылдауға жауапты үйлестірушінің құрылымдық бөлімшесіне мынадай құжаттарды береді:

      1) телефон нөмерлерін және электрондық пошта мекенжайын міндетті түрде көрсете отырып, үйлестірушінің бірінші басшысының немесе оның міндетін атқарушы тұлғаның атына еркін нысанда жазылған өтінішті;

      2) жеке басын куәландыратын құжаттың көшірмесі (түпнұсқасы салыстыру үшін);

      3) еңбек қызметін растайтын құжаттың көшірмесі (нотариалды куәландырылған түпнұсқалары ұсынылмаған жағдайда, салыстыру үшін);

      4) білімі туралы құжаттардың көшірмелері, сондай-ақ "Білім туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес нострификациялау рәсімінен өткенін немесе танылуын растайтын құжаттар (шетелдік білім беру мекемелері берген дипломдар үшін) (нотариалды куәландырылған түпнұсқалары ұсынылмаған жағдайда салыстыру үшін);

      5) болған жағдайда ғылыми дәрежені растайтын құжаттың көшірмесін (нотариалды куәландырылған түпнұсқалары ұсынылмаған жағдайда, салыстыру үшін).

      148. Конкурстық іріктеуге қатысушылар осы Қағидалардың 147-тармағында тізбеленген құжаттарды конкурс өткізу туралы хабарландыру соңғы жарияланған күннен кейін келесі күннен бастап 5 (бес) жұмыс күні ішінде қолма-қол, поштамен немесе хабарландыруда көрсетілген үйлестірушінің электрондық пошта мекенжайына электрондық түрде ұсынады.

      149. Конкурстық комиссия конкурстық іріктеуге қатысушылардың құжаттарын қарауды құжаттарды қабылдау аяқталғаннан кейін жүзеге асырады.

      150. Конкурстық комиссия ұсынылған құжаттардың Сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптама жүргізу қағидаларының 106-тармағында көрсетілген өлшемшарттарға сәйкестігін қарайды.

      151. Конкурстық комиссия құжаттарды қабылдау мерзімі аяқталғаннан кейін, 2 (екі) жұмыс күні ішінде конкурстық іріктеуге қатысушыларға конкурстық іріктеу кезеңдерінен өтуге рұқсат беру туралы шешім қабылдайды не рұқсат беруден дәлелді түрде бас тартады.

      Үміткердің Сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптама жүргізу қағидаларының 106-тармағында көрсетілген өлшемшарттарға сәйкес болмауы рұқсат беруден бас тартудың негізі болып табылады.

      152. Құжаттардың толық пакетін немесе дұрыс емес мәліметтер ұсынбау үйлестірушінің оларды қараудан бас тартуы үшін негіз болып табылады.

      153. Конкурстық комиссияның хатшысы тестілеуден, әңгімелесуден, жазбаша емтиханнан, сондай-ақ тестілеуге, әңгімелесуге, жазбаша емтиханға жіберілген үміткерлердің тізімдерін әзірлеп, оларды үйлестірушінің интернет-ресурсында орналастырады.

      154. Конкурстық комиссия хатшысы тестілеуге жіберілген үміткерлерді осы Қағидалардың 106-тармағында көрсетілген Конкурстық комиссия шешім қабылдағаннан кейін 2 (екі) жұмыс күні ішінде және тестілеу өткізілгенге дейін 1 (бір) жұмыс күнінен кешіктірмей, тестілеуді өткізу күні туралы хабардар етеді.

      Үміткерлерді хабардар ету телефон бойынша және (немесе) үміткерлердің электрондық мекенжайлары мен ұялы телефондарына ақпарат жіберу арқылы жүзеге асырылады.

      155. Конкурстық іріктеуге қатысу үшін құжаттарын электрондық поштамен берген үміткерлер осы Қағидалардың 147-тармағының 2), 3) 4) және 5) тармақшаларында тізбеленген құжаттардың түпнұсқаларын не нотариалды куәландырылған көшірмелерін тестілеу басталуға бір сағаттан кешіктірмей, салыстырып-тексеру үшін ұсынады.

      Осы Қағидалардың 147-тармағында тізбеленген құжаттардың түпнұсқалары не нотариалды куәландырылған көшірмелері белгіленген мерзімде ұсынылмаған кезде, үміткер тестілеуге жіберілмейді.

      156. Үміткер "Құқықтық актілер туралы" Қазақстан Республикасы Заңын, осы Қағидаларды білу тұрғысынан тестілеуден өтеді.

      157. Тестілеуге арналған сұрақтар үйлестірушінің бірінші басшысының немесе оның міндетін атқарушы тұлғаның бұйрығымен бекітіледі және жария етуге жатпайды.

      158. Үміткерлерді тестілеу 1 (бір) сағат ішінде жазбаша немесе электрондық түрде өткізіледі және 40 (қырық) сұрақтан тұрады. Үміткерлер үшін тестілеудің шекті мәні, кемінде, 30 (отыз) жауапты құрайды.

      Тестілеу нәтижесі тестілеу өткізілген күні шығарылады.

      159. Тестілеуден сәтті өткен үміткерлермен жазбаша емтихан тестілеу қорытындылары шығарылғаннан кейін келесі жұмыс күнінен бастап 3 (үш) жұмыс күні ішінде өткізіледі.

      Жазбаша емтиханның мақсаты сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптама жүргізу бойынша сарапшының практикалық дағдыларын бағалау болып табылады.

      Конкурстық комиссияның хатшысы жазбаша емтиханға жіберілген үміткерлердің электрондық мекенжайларына сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптама жүргізу туралы тапсырмасы бар нормативтік құқықтық актінің жобасын жібереді. Нормативтік құқықтық актінің жобасы конкурстық іріктеуге қатысушыларды жазбаша емтиханға жіберу туралы конкурстық комиссия шешім қабылдаған күннен бастап 1 (бір) жұмыс күнінен кешіктірілмей жіберіледі.

      Сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптаманың қорытындысын дайындауға екі жұмыс күні беріледі. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптаманың қорытындысы уақтылы ұсынылмаған жағдайда үміткер конкурстық іріктеудің келесі кезеңдеріне жіберілмейді.

      Конкурстық комиссия 2 (екі) жұмыс күні ішінде үміткерлердің қорытындыларын бағалайды. Үміткерлердің ұсынылған қорытындыларын бағалау бес балдық шкала бойынша жүргізіледі және үміткерлермен әңгімелесу парақтарына енгізіледі.

      Жазбаша емтиханның қорытындылары конкурстық комиссияның үміткерлердің қорытындыларын бағалауы аяқталған күннен бастап келесі жұмыс күні шығарылады.

      160. Жазбаша емтиханнан сәтті өткен үміткерлермен әңгімелесу бекітілген кестеге сәйкес 5 (бес) жұмыс күні ішінде өткізіледі.

      Әңгімелесудің мақсаты үміткерлердің кәсіби, іскерлік және жеке қасиеттерін бағалау болып табылады.

      161. Конкурстық комиссияның хатшысы әңгімелесуге жіберілген үміткерлерді тестілеу өткеннен кейін 2 (екі) жұмыс күні ішінде және әңгімелесу өткізілгенге дейін 1 (бір) жұмыс күнінен кешіктірмей, әңгімелесу өткізілетін күн туралы хабардар етеді.

      Үміткерлерді хабардар ету телефон бойынша және (немесе) үміткерлердің электрондық мекенжайлары мен ұялы телефондарына ақпарат жіберу арқылы жүзеге асырылады.

      162. Әңгімелесуге жіберілген үміткерлер оны үйлестірушінің интернет-ресурсында орналастырылатын графикке сәйкес, үйлестірушімен бекітілген орында, оның ішінде бейне-конференция байланысы қолданыла отырып өтіледі.

      163. Конкурстық комиссия хатшысы әңгімелесу алдында үміткерлерді алдағы әңгімелесу рәсімін өткізу тәртібімен таныстырады.

      164. Әңгімелесу процесінде үміткерге кәсіби сұрақтар, сондай-ақ ахуалдық тапсырмалар беріледі.

      165. Үмтікерлердің жауаптарының бағалары бес баллдық межелік бойынша жүргізіледі және үміткерлермен әңгімелесу парағына енгізіледі.

      166. Әңгімелесу әрбір үміткермен жеке өткізіледі және техникалық жазу құралдары арқылы үміткерге ескертіле отырып тіркеледі.

      167. Конкурстық комиссия үміткерлерді берген құжаттары, тестілеудің нәтижелерi жазбаша емтихан және жауаптардың сапасы негiзiнде бағалайды және олардың қатарынан сарапшылар тізіліміне ұсыну үшін үміткерлерді iрiктеудi жүзеге асырады.

      Үміткерлермен әңгімелесу барысы хаттамада көрсетіліп, Конкурстық комиссияның төрағасы, мүшелері және хатшысы қолдар қояды.

      168. Конкурстық комиссияның шешімі үміткердің қатысуынсыз, ашық дауыс беру жолымен қабылданады.

      Комиссия келесі шешімдердің бірін қабылдайды:

      1) сарапшылар тізіліміне енгізу туралы;

      2) сарапшылар тізіліміне енгізуден бас тарту туралы.

      169. Конкурстық комиссияның шешімі, егер отырысқа оның құрамының кемінде үштен екі бөлігі қатысса, заңды деп саналады.

      170. Конкурстық комиссия құрамына қатысушылардың көпшілігі дауыс берген жағдайда, үміткер оң қорытынды алады. Дауыстар тең болған жағдайда, Конкурстық комиссия төрағасының дауысы шешуші болып табылады.

      171. Сарапшылар тізіліміне қосу үшін ұсынылған сарапшыларға үміткерлер тізімі үйлестірушінің интернет-ресурсында орналастырылады.

      172. Конкурстық комиссияның шешiмiне сот тәртібімен шағым келтірілуі мүмкін.

      173. Тізілім үйлестірушінің ауысуына қарамастан тұрақты әрекет етеді, оған қажеттілігіне қарай өзгерістер мен толықтырулар енгізіледі.

      174. Сарапшылардың тізіліміне енгізуді немесе одан шығаруды Ұйымдастырушы Үйлестірушінің ұсынуы бойынша жүзеге асырады.

      Үйлестіруші жазбаша хабарламаға тізілімге енгізуге немесе одан шығаруға негіз болған растайтын құжаттарды қоса береді.

      175. Үйлестіруші тоқсан сайын есепті кезеңнен кейінгі 10 (он) күніне дейін ұйымдастырушыға Үлгілік шарттың 22-тармағында көзделген негіздер бойынша тізілімнен алып тастауға жататын сарапшылар туралы мәліметтерді ұсынады.

      Бұл ретте Үйлестіруші алып тастау үшін негіз болатын сарапшы тарапынан бұзушылық фактісін құжаттайды.

      176. Сарапшыларды тізілімінен шығару Қағидалардың 107-тармағы және Үлгілік шарттың 22-тармағы негізінде жүзеге асырылады.

  Ғылыми сараптаманы
ұйымдастыру және жүргізу,
сондай-ақ ғылыми
сарапшыларды іріктеу
қағидаларына
1-қосымша

Ғылыми экономикалық сараптамаға ұсыну үшін Қазақстан Республикасының қабылданатын заң жобалары қолданысыныңәлеуметтік-экономикалық салдарын бағалау жөніндегі паспорт

      *Паспорттың бөлімдерін толтыруға толық нұсқаулық қабылданатын заң жобалары қолданысының әлеуметтік-экономикалық салдарын бағалау жөніндегі әдістемелік ұсынымдарда берілген

1. Жалпы ақпарат

Әзірлеуші мемлекеттік орган


Заң жобасының атауы


Әзірлеуші – орындаушының байланыс ақпараты

Т.А.Ә. (болған жағдайда):
Лауазымы:
Тел.:
Электрондық пошта мекенжайы:

Заңнама саласы


Құқықтық реттеу мәні


2. Заң жобасын әзірлеудің негізділігі және уақтылылығы

2.1 Заң жобасы шешуге бағытталған проблема
(Проблема айқындалуға және барынша нақты тұжырымдалуға тиіс. Шектен тыс кең көлемде не нақты емес тұжырымдаудан аулақ болған дұрыс)
Проблеманы тұжырымдау:
Проблеманың сапалық және сандық сипаттамасы:
(проблеманың мәнін және ауқымын: аумақтық және салалық қырларда сапалы ашу, сондай-ақ проблеманың дамуының қарқыны туралы ақпарат беру: уақыт өте келе проблеманың ұлғаюы, азаюы немесе маңыздылығының өзгермеуі)
Проблеманың болуына байланысты туындайтын теріс әсерлер:
(зиян келтірілгені, оның ақшалай мәндегі мөлшері туралы мәліметтерді; азаматтар мен ұйымдардың құқықтары мен мүдделерін бұзу туралы сандық мәліметтерді; реттеудің болмауы салдарынан әрекеттерді, функцияларды не көрсетілетін қызметтерді алудың мүмкін еместігі туралы мәліметтерді (деректер және залалды, жіберіп алған пайданы бағалау және басқалар); азаматтар мен ұйымдардың өтініштері, шағымдары туралы деректерді және т.б. ұсына отырып, проблеманың болу салдары болып табылатын теріс әсерді сипаттау)
Өзіне қатысты проблема қозғалатын тұлғалар:
(нысаналы топтар қозғаған проблеманы сипаттау: азаматтар, кәсіпорындар, ұйымдар, мемлекет)
Проблемаға әкеп соғатын себептер:

2.2 Проблемалық саладағы ағымдағы жағдайды талдау және мемлекеттік реттеу
(реттелетін саланы, экономика секторын дамытудың негізгі өлшемдері, статистикалық деректердің және халықаралық рейтингтік бағалаулардың талдауын пайдалана отырып, бәсекеге қабілеттілікті бағалау, қазіргі уақытта қолданыстағы заңнама, бағдарламалық құжаттар шеңберінде проблемаларды шешу үшін қолданылатын шаралар, қол жеткізілген нәтижелер)

2.3 Заң жобасының мақсаты мен міндеттері
(заң жобасын енгізуден қажет етілетін нәтиже)

Мақсаты

(қол жеткізу үшін заң жобасы әзірленетін ұзақ мерзімді әлеуметтік және (немесе) экономикалық мақсаттарды белгілеу)

Міндеттері
(мақсатқа қол жеткізілуін тексеруді жүзеге асыру үшін істердің болашақ жай-күйін айқындауға тиіс)

Міндеттерді шешу нәтижелерінің сандық өлшемдік көрсеткіштері
(міндеттерді шешу дәрежесін сипаттайтын көрсеткіштер
(редакциялық түзетулерді қамтитын және құқықтық олқылықтар мен коллизияларды жоюға бағытталған нормаларға қолданылмайды)

1.

1.

2.

3.

2.

1.

2.

3.

….


 

2.4 Заң жобасы мақсаттарының мемлекеттің стратегиялық мақсаттарына сәйкестігі
(құжаттардың нақты ережелері мен олардың атауларын көрсете отырып, ұсынылып отырған реттеу мақсатының ҚР Президентінің жыл сайынғы жолдауларының, "Қазақстан-2050" стратегиясының, стратегиялық және бағдарламалық құжаттардың мақсаттарымен келісілгендігін көрсету)

Мемлекеттің стратегиялық мақсаттары

Заң жобасы мақсатының мемлекеттің стратегиялық мақсаттарына сәйкестігін сипаттау

"…."



"…"

 

2.5 Реттеудің ұқсас проблемаларын шешудің халықаралық тәжірибесі
(әртүрлі елдерде реттеудің белгіленген проблемасын шешу мысалдарын сипаттау)

2.6 Заң жобасын әзірлеу кезеңінде қаралған проблеманы шешудің барлық нұсқаларын сипаттау және таңдалған нұсқаны негіздеу
(проблеманы шешудің әртүрлі нұсқаларының механизмдерін, артықшылықтарын, кемшіліктерін, іске асыру тәуекелдерін сипаттау, сондай-ақ басқа нұсқаларды қабылдамау себебін сипаттай отырып, проблеманы шешудің ұсынылған тәсілін таңдауды негіздеу)

3. Нысаналы топтар үшін пайданы және шығасыларды талдау әдісін қолдана отырып, әлеуметтік-экономикалық салдарды талдау
(ұсынып отырған заң жобасы тікелей немесе жанама әсер етуі мүмкін нысаналы топтарды айқындау, оларға сапалық және сандық сипаттама беру, сондай-ақ олар үшін барлық күтілетін салдарды (оң және теріс) талдау)

I. Халық

Нысаналы топты сипаттау

Нысаналы топты сандық бағалау

Пайданы сапалық және сандық сипаттау

Шығасыларды сапалық және сандық сипаттау













 
II. Кәсіпкерлік субъектілері

Нысаналы топты сипаттау

Нысаналы топты сандық бағалау

Пайданы сапалық және сандық сипаттау

Шығасыларды сапалық және сандық сипаттау













 
Ш. Мемлекет

Нысаналы топты сипаттау

Нысаналы топты сандық бағалау

Пайданы сапалық және сандық сипаттау

Шығасыларды сапалық және сандық сипаттау

















 
*осы бөлімдерге арналған ықтимал есептердің мысалдары әдістемелік ұсынымдардың 3-бөлімінде бар

4. Іске асыру тәуекелдері
(заң жобасын іске асыру кезінде оның мақсаттарына қол жеткізуге кедергі жасайтын теріс салдар, әлеуетті күрделіліктер, мән-жайлар)

5. Заң жобасының мақсаттары мен міндеттеріне қол жеткізу құралдары
(қол жеткізу құралдары және бекітілген бюджеттік бағдарламалар шеңберінде болжамды сома, бекітілген сомадан артық қосымша қаржыландыру немесе басқа да көздерден бөлінген қаражат көрсетіледі. Бұл ретте қаржыландыру көздері: республикалық, жергілікті бюджеттер, Ұлттық қор және өзге де көздер, сондай-ақ салық мөлшерлемелерінің және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдердің күші жойылған немесе төмендетілген жағдайда бюджет шығыны, салық жеңілдіктерін енгізу, шегерімдер және басқалары көрсетіледі)


Республикалық бюджет

Жергілікті бюджет

Ұлттық қор

Өзге де көздер (көздердің атауы)

Жоспарланған бюджет бағдарламасы шеңберіндегі сома (атауы)





Бюджеттен қосымша бөлінген қаражат сомасы





Басқа да көздерден бөлінген сома





Бюджет шығыны





 

6. Заң жобасын қоғамдық талқылау нәтижелері

7. Қосымша
(талдау нәтижелерін суреттермен безендіруге арналған қосымша материалдар)

      Т.А.Ә. (болған жағдайда)_______________________________________________________________________

      (заң жобасын әзірлеуші мемлекеттік орган басшысының жетекшілік ететін орынбасарының/заң жобасын әзірлеуге

      бастама жасаған Парламент депутатының/депутаттарының қолы)

  Ғылыми сараптаманы
ұйымдастыру және жүргізу,
сондай-ақ ғылыми
сарапшыларды іріктеу
қағидаларына
2-қосымша

Үйлестіруші мен сарапшы арасында сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптама жүргізуге жасалатын үлгілік шарт

№____

20__ жылғы "___" ________

      Бұдан әрi Үйлестіруші деп аталатын, ______________________________________

      негiзiнде әрекет ететiн ______________________________________________ атынан

      __________________________________________,

      (сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптама жүргізуді үйлестіруді жүзеге

      асыратын ғылыми мекеменің немесе жоғары оқу орнының атауы) бiр тараптан және

      бұдан әрi Сарапшы деп аталатын, ________________ берген ___________

      №_______________ __________________, екiншi тараптан,

      (жеке басын куәландыратын құжат) (тегі, аты, әкесінің аты (болған кезде) бұдан әрi

      Тараптар деп атала отырып, төмендегiлер туралы осы Шартты жасасты.

1. Шарттың мәнi

      1. Сарапшы Үйлестірушінің тапсырмасы бойынша осы Шарттың талаптарына сәйкес қорытындыларды бере отырып, нормативтік құқықтық актілердің жобаларына сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптама жүргізу бойынша көрсетілетін қызметтерді (бұдан әрі – Көрсетілетін қызметтер) көрсетуге міндеттенеді, ал Үйлестіруші осы Шарт бойынша Сарапшы өз міндеттемелерін тиісінше орындаған жағдайда, осы Шарттың талаптарымен нормативтік құқықтық актінің әрбір жобасы бойынша Көрсетілетін қызметтердің нәтижесін уақтылы қабылдауға және төлеуге міндеттенеді.

      2. Үйлестіруші әзірлеуші ұсынған нормативтік құқықтық актінің жобасына аталған жобаны және басқа да құжаттарды қоса бере отырып, сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптама жүргізу қажеттігі туралы хабарлама (бұдан әрі – хабарлама) жолдау (тапсыру) арқылы Сарапшыға тапсырма береді.

      3. Нормативтік құқықтық актінің әрбір жобасы бойынша Көрсетілетін қызмет нормативтік құқықтық актінің тиісті жобасы бойынша Үйлестірушінің хабарламасында белгіленген мерзімнен кешіктірілмей көрсетіледі.

2. Тараптардың құқықтары мен мiндеттемелері

      4. Сарапшы:

      1) нормативтік құқықтық актілердің жобаларына сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптаманы жеке жүргізуге, Көрсетілетін қызметтердің дұрыстығын, объективтілігін, біліктілігін қамтамасыз етуге;

      2) осы Шартпен көзделген қызметтерді тиісті сапада және толық көлемде осы Шартта белгіленген мерзімдерде және шарттарда Қазақстан Республикасының заңнамасының талаптарына сәйкес көрсетуге;

      3) нормативтік құқықтық актінің жобасын алған күннен бастап келесі 1 (бір) жұмыс күні ішінде, ұсынылған нормативтік құқықтық актінің жобасын жұмысқа қабылдау туралы не өзінің бас тарту себептерін, оның ішінде осы жобаны дайындауға тікелей қатысқандығын көрсете отырып, өздігінен бас тарту туралы оған хабарлама жолдауға;

      4) Қызметтерді көрсетумен байланысты өзіне белгілі болған Үйлестірушінің құжаттары мен мәліметтерінің сақталуын және мазмұнының құпиялылығын қамтамасыз етуге;

      5) Үйлестірушіні оның талап етуі бойынша Қызметтерді көрсету барысы туралы хабардар етуге;

      6) осы Шарт бойынша міндеттемелерді тиісінше орындау үшін оған Үйлестіруші берген мүлік пен құжаттардың сақталуын қамтамасыз етуге;

      7) осы Шарттың талаптары бұзылған жағдайда, өзінің міндеттемелерін толық көлемде тиісінше орындамауы нәтижесінде туындаған барлық шығындарды Үйлестірушіге өтеуге;

      8) Үйлестірушінің талап етуі бойынша Көрсетілген қызметтер туралы есепті ұсынуға;

      9) нормативтік құқықтық актілердің жобаларына жүргізілген сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптаманың қорытындысы берілгеннен кейін, нормативтік құқықтық актінің жобасын әзірлеушінің оның ұсынымдарымен келісуіне немесе келіспеуіне қарамастан, ол қабылданғанға дейін барлық кезеңде сараптамалық сүйемелдеуді қамтамасыз етуге;

      10) сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптаманың қорытындысын қолма-қол, электрондық пошта немесе ақпараттық жүйе (болған жағдайда) арқылы қазақ немесе орыс тілінде беруді жүзеге асыруға міндетті.

      5. Сарапшының:

      1) Үйлестірушіден осы Шарттың талаптарына сәйкес Көрсетілген қызметтерге ақы төлеуді талап етуге;

      2) туындаған мәселелер бойынша Үйлестірушіден түсіндірмелер және Қызметтер көрсету үшін қажетті қосымша мәліметтер алуға;

      3) Көрсетілетін қызметтерді, оны сапалы және толық көлемде орындаған жағдайда, мерзімінен бұрын көрсетуге құқығы бар.

      6. Үйлестіруші:

      1) Сарапшыға нормативтік құқықтық актілер жобаларын және егер Сарапшы тапсырма алған жағдайда, оған қоса берілетін материалдарды ұсынуға;

      2) Үйлестіруші анықтаған кемшіліктер жойылған жағдайда, нормативтік құқықтық актінің әрбір жобасы бойынша Сарапшы көрсеткен қызметтерді қабылдауға;

      3) Сарапшы көрсеткен қызметтерге ақыны осы Шартта көзделген тәртіппен төлеуге;

      4) нормативтік құқықтық актінің жобасын дайындауға тікелей қатысқан Сарапшыға аталған жобаға сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптама жүргізуге жібермеуге міндетті;

      5) Сарапшыға кемінде мерзімнің 2/3-і беруге міндетті.

      7. Үйлестірушінің:

      1) Сарапшы көрсететін қызметтердің барысы мен сапасын кез келген уақытта тексеруге;

      2) Көрсетілген қызметтердің нәтижесінде орфографиялық, пунктуациялық және стилистикалық сауаттылық бөлігінде кемшіліктер анықталған жағдайда, Көрсетілген қызметтерді қабылдамауға және кемшіліктер байқалған күннен бастап ____ жұмыс күні ішінде Көрсетілген қызметтерде анықталған кемшіліктерді жою туралы Сарапшыға хабарлама жолдауға;

      3) Сарапшы Үйлестірушінің ескертулермен келіспеген жағдайда, нормативтік құқықтық актінің жобасын оған сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптамасын жүргізу үшін басқа Сарапшыға жолдауға;

      4) осы Шарт бойынша міндеттемелерді тиісінше орындау үшін Сарапшыға ұсынымдар беруге;

      5) Қызметтер көрсету процесін бақылауға;

      6) осы Шарттың 22-тармағында көзделген негіздер бойынша осы Шартты біржақты тәртіппен бұзуға құқығы бар.

      8. Тараптар осы Шарт бойынша міндеттемелерді орындау барысында Көрсетілген қызметтер бойынша Сарапшы жасаған зияткерлік қызметінің нәтижелерінің барлығына меншік құқығы Үйлестірушіге тиесілі болады деп уағдаласты.

3. Көрсетілген қызметтерге ақы төлеу шарттары

      9. Нормативтік құқықтық актінің әрбір жобасы бойынша Көрсетілетін қызметтердің құны Қазақстан Республикасы сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігімен (Сыбайлас жемқорлыққа қарсы қызмет) (бұдан әрі – Агенттік) келісім бойынша Үйлестіруші белгілейтін сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптама жүргізу құнын анықтау тәртібіне сәйкес айқындалады.

      10. Үйлестіруші Сарапшы дайындаған сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптама қорытындысын келіскеннен кейін, ____ жұмыс күні ішінде Тараптар Көрсетілген қызметтер актісіне қол қояды. Тараптар бір ай ішінде Көрсетілген қызметтер актісін жасауға және оған қол қоюға құқылы. Үйлестіруші мен Агенттік арасында Көрсетілген қызметтер актісіне қол қойылғаннан кейін, Қызметтер көрсетілген болып есептеледі.

      11. Үйлестіруші Көрсетілген қызметтерге ақы төлеуді Агенттік Үйлестірушінің есеп шотына ақша қаражатын аударған күннен бастап 5 (бес) жұмыс күнінен кешіктірмей жүргізеді.

      12. Үйлестіруші бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына төленуге тиіс міндетті зейнетақы жарналарын, сондай-ақ табыс салығын Сарапшының пайдасына ұстап қалады.

      13. Қызметтер көрсету кезінде Сарапшы келтірген өзге де шығыстарды Үйлестіруші өтемейді.

4. Тараптардың жауапкершілігі және дауларды шешу тәртібі

      14. Тараптар осы Шарт бойынша өз міндеттемелерін орындамаған немесе тиісінше орындамаған жағдайда, Тараптарға Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жауапкершілік жүктеледі.

      15. Тараптарға осы Шарт талаптарын орындамағаны үшін, егер ол форс-мажор жағдайының нәтижесі болып табылса, жауапкершілік жүктелмейді.

      Осы Шарттың мақсаттары үшін "форс-мажор" Тараптардың бақылауына көнбейтін және күтпеген сипаттағы жағдайды білдіреді. Мұндай оқиғалар мыналарды қамтуы мүмкін, алайда әскери қимылдар, табиғи немесе дүлей апаттар және басқасы.

      Форс-мажор жағдайлары туындаған кезде Сарапшы Үйлестірушіге мұндай жағдайлар мен олардың себептері туралы дереу жазбаша хабарлама жолдайды. Егер Үйлестірушіден өзге жазбаша нұсқаулықтар түспесе, Сарапшы Шарт бойынша өз міндеттемелерін қаншалықты орынды болса, соншалық орындауды жалғастырады және Шартты орындаудың форс-мажор жағдайларына байланысты емес балама тәсілдерін іздестіруді жүргізеді.

      16. Сарапшыға сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптама қорытындысында жазылған нормативтік құқықтық акт жобасының сыбайлас жемқорлыққа бейім нормаларын жою бойынша дайындаған ұсынымдардың негізділігі үшін жауапкершілік жүктеледі.

      17. Осы Шартты орындау кезінде туындауы мүмкін даулар мен келіспеушіліктер Тараптар арасындағы келіссөздер жолымен шешіледі.

      18. Келіспеушіліктерді келіссөздер жолымен шешу мүмкін болмаған жағдайда, даулар мен келіспеушіліктер Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес сот тәртібімен қаралуға жатады.

5. Шарттың қолданылу мерзімі және оны тоқтату негіздері

      19. Осы Шарт оған Тараптар қол қойған күннен бастап күшіне енеді және 20__ жылғы "__" _______ дейін, ал Тараптардың міндеттемелері бөлігінде оларды толық орындағанға дейін қолданылады.

      20. Осы Шарт Тараптардың екіжақты келісімі бойынша бұзылуы мүмкін. Осы Шартты бұзуды талап ететін Тарап өзінің ниеті туралы екінші Тарапты Шарттың қолданылу мерзімі аяқталғанға дейін күнтізбелік отыз күннен кешіктірмей хабардар етуге тиіс.

      21. Шартты Сарапшының бастамасы бойынша бұзған кезде Сарапшы Қызметтерді көрсету процесінде жұмсалған өз шығындарын, сондай-ақ Көрсетілген қызметтер үшін ақы төлеуді талап етуге құқылы емес.

      22. Үйлестіруші осы Шартты келесі жағдайларда:

      1) Сарапшының үш ай ішінде дәлелсіз себептермен 2 (екі) реттен артық Қызмет көрсетуден бас тартуы;

      2) Үйлестірушінің хабарламасында белгіленген Қызметтер көрсету мерзімі өтіп кеткен күннен бастап екі жұмыс күнінен астам мерзімге Қызметтер көрсету мерзімін өткізіп алғанда;

      3) әзірлеушілер үш ай ішінде дайындаған сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптаманың қорытындыларында Сарапшының барлық ұсынымдарының 2/3-нен астамын қабылдамаған жағдайда;

      4) Сарапшы біліктілігінің жеткіліксіздігі, біліксіздігі нәтижесінде өз міндеттемелерін орындауы мүмкін болмағанда;

      5) Сарапшы Ғылыми сараптаманы ұйымдастыру мен жүргізу, сондай-ақ ғылыми сарапшыларды іріктеу қағидаларының 106-тармағымен белгіленген критерийлерге сәйкес келмеген жағдайда, біржақты тәртіппен бұзуға құқылы.

      23. Осы Шартты біржақты тәртіппен бұзу Қазақстан Республикасының азаматтық заңнамасына сәйкес анықталады.

      24. Осы Шарт мерзімінен бұрын бұзылған жағдайда, Сарапшы бұзылған күнге нақты шығындар үшін ғана ақы төлеуді талап етуге құқылы және осы Шарт бұзылған күннен бастап 10 (он) жұмыс күні ішінде артық төленген соманы Үйлестірушіге қайтарады.

6. Қорытынды ережелер

      25. Осы Шартқа енгізілетін барлық толықтырулар мен өзгерістер жазбаша жасалады, екі Тарап қолдарын қояды және осы Шарттың ажырамас бөлігі болып табылады.

      26. Осы Шарт бірдей заңды күші бар қазақ және орыс тілдерінде екі данада, Тараптардың әрқайсысы үшін бір-бір данадан жасалған.

7. Тараптардың мекенжайлары, деректемелері және қолдары

Үйлестіруші
__________________________________
Сарапшы
_______________________


Об утверждении Правил организации и проведения научной экспертизы, а также отбора научных экспертов

Совместный приказ Министра юстиции Республики Казахстан от 11 июля 2023 года № 473, и.о. Министра национальной экономики Республики Казахстан от 12 июля 2023 года № 135 и Председателя Агентства Республики Казахстан по противодействию коррупции (Антикоррупционной службы) от 11 июля 2023 года № 223. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 18 июля 2023 года № 33104.

      В соответствии с подпунктом 266) пункта 14 Положения о Министерстве юстиции Республики Казахстан, утвержденного постановлением Правительства Республики Казахстан от 28 октября 2004 года № 1120 "Вопросы Министерства юстиции Республики Казахстан" ПРИКАЗЫВАЕМ:

      1. Утвердить прилагаемые Правила организации и проведения научной экспертизы, а также отбора научных экспертов.

      2. Департаменту правовой политики Министерства юстиции Республики Казахстан в установленном законодательством порядке обеспечить:

      1) государственную регистрацию настоящего приказа;

      2) размещение настоящего приказа на официальном интернет-ресурсе Министерства юстиции Республики Казахстан.

      3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего вице-министра юстиции Республики Казахстан.

      4. Настоящий приказ вводится в действие после дня его первого официального опубликования.

      Министр юстиции
Республики Казахстан
__________ А. Ескараев
      и.о. Министра национальной экономики
Республики Казахстан
__________ Б. Омарбеков
      Председатель Агентства
Республики Казахстан
по противодействию коррупции
(Антикоррупционной службы)
__________А. Жұмағали

  Утвержден
совместным приказом
и.о. Министра национальной экономики
Республики Казахстан
от 12 июля 2023 года № 135,
Председатель Агентства
Республики Казахстан
по противодействию коррупции
(Антикоррупционной службы)
от 11 июля 2023 года № 223
и Министр юстиции
Республики Казахстан
от 11 июля 2023 года № 473

Правила организации и проведения научной экспертизы, а также отбора научных экспертов

Глава 1. Общие положения

      1. Настоящие Правила организации и проведения научной экспертизы, а также отбора научных экспертов (далее – Правила) разработаны в соответствии с подпунктом 266) пункта 14 Положения о Министерстве юстиции Республики Казахстан, утвержденного постановлением Правительства Республики Казахстан от 28 октября 2004 года № 1120 "Вопросы Министерства юстиции Республики Казахстан" и определяют порядок организации и проведения научной экспертизы проектов нормативных правовых актов, международных договоров, участницей которых намеревается стать Республика Казахстан, а также проектов международных договоров, подлежащих ратификации (далее – международный договор или проект международного договора), и отбора научных экспертов.

      2. В настоящих Правилах используются следующие понятия:

      1) заключение научной экспертизы – документ, оформленный в соответствии с требованиями законодательства и настоящих Правил, отражающий результаты проведенной научной экспертизы;

      2) экспертная комиссия – группа в составе не менее двух экспертов, созданная с целью проведения научной экспертизы;

      3) научная антикоррупционная экспертиза – исследование проектов нормативных правовых актов в целях выявления в них коррупциогенных норм с вынесением заключения научной антикоррупционной экспертизы;

      4) заключение научной антикоррупционной экспертизы – письменный документ, оформленный в соответствии с требованиями настоящих Правил, отражающий результаты проведенной научной антикоррупционной экспертизы проекта нормативного правового акта;

      5) координатор – научное учреждение или высшее учебное заведение, определяемое в соответствии с законодательством Республики Казахстан о государственных закупках, на которое возлагается координация проведения научной антикоррупционной экспертизы.

      3. Научная экспертиза проектов нормативных правовых актов проводится в целях, указанных в пункте 2 статьи 30, пункте 1 статьи 33 Закона "О правовых актах".

      Научная экспертиза международного договора или проекта международного договора проводится в целях, указанных в пункте 3 статьи 4 Закона "О международных договорах Республики Казахстан".

      4. По проектам нормативных правовых актов, разработанным в порядке законодательной инициативы Правительства Республики Казахстан (далее – Правительство) и вносимым на рассмотрение Мажилиса Парламента Республики Казахстан (далее – Мажилис Парламента), проводятся научная правовая, научная лингвистическая, научная экономическая, антикоррупционная и другие экспертизы.

      По проектам нормативных правовых актов, вносимым на рассмотрение Парламента Республики Казахстан (далее – Парламент), проведение научной экспертизы в зависимости от регулируемых ими общественных отношений обязательно, за исключением случаев внесения проектов законодательных актов в порядке законодательной инициативы Президента Республики Казахстан (далее – Президент), когда научная экспертиза может не проводиться.

      На окончательный текст международного договора проводится научная экспертиза (правовая, лингвистическая и другая) в зависимости от правоотношений.

      5. Организация проведения научной экспертизы возлагается на:

      Министерство юстиции Республики Казахстан (далее – Министерство юстиции) – по научной правовой и научной лингвистической экспертизам проектов законов, международных договоров или проектов международных договоров;

      Министерство национальной экономики Республики Казахстан (далее – Министерство национальной экономики) – по научной экономической экспертизе проектов законов;

      Агентство Республики Казахстан по противодействию коррупции (Антикоррупционная служба) – по научной антикоррупционной экспертизе проектов нормативных правовых актов.

      6. Научная экспертиза проектов нормативных правовых актов проводится научными учреждениями, уполномоченной организацией, экспертами, привлекаемыми из числа ученых и специалистов, в зависимости от содержания рассматриваемого проекта. Проведение экспертизы может быть поручено одному или нескольким экспертам (экспертной комиссии).

      В качестве научных организаций, экспертов могут привлекаться специалисты из других государств и международных организаций. Проект нормативного правового акта может быть направлен для научной экспертизы в иностранные и международные организации.

      7. Уполномоченная организация обеспечивает проведение научной правовой экспертизы на основании статьи 33-2 Закона "О правовых актах", пункта 2-2 статьи 4 Закона "О международных договорах Республики Казахстан" посредством деятельности по координации и созданию условий для осуществления экспертами научной правовой экспертизы.

      8. Условия проведения научной правовой экспертизы определяются действующим законодательством, настоящими Правилами, а также договором на проведение научной правовой экспертизы.

      9. Научная организация, уполномоченная организация, эксперт в соответствии с законодательством Республики Казахстан о государственных закупках:

      1) получают всю необходимую информацию, материалы для проведения научной экспертизы, в том числе и по вопросам, возникающим в ходе проведения научной экспертной работы;

      2) по согласованию с уполномоченным органом дают заключения не только по поставленным перед ними вопросам, но и иным, вытекающим из проектов нормативных правовых актов вопросам, в пределах их компетенции;

      3) могут использовать статистические данные разработчиков (органов-разработчиков) (в случае, если статистические данные уполномоченного государственного органа по статистике и разработчика не совпадают, это должно быть отражено в экспертном заключении);

      4) при осуществлении научной экспертизы могут привлекать к ее исполнению третьих лиц, если иное не предусмотрено договором;

      5) дают мотивированное, научно обоснованное, объективное и полное заключение по вопросам, вытекающим из проектов нормативных правовых актов, а также поставленным перед ними уполномоченным органом;

      6) своими силами, за свой счет и в сроки, установленные уполномоченным органом, устраняют допущенные по своей вине недостатки в ходе проведения научной экспертизы;

      7) обеспечивают конфиденциальность сведений, касающихся предмета проведения научной экспертизы, хода ее исполнения и научных результатов;

      8) получают вознаграждение за выполненную работу;

      9) исполняют иные обязанности, установленные договором.

      10. По проектам нормативных правовых актов, международных договоров или проектам международных договоров могут проводиться самостоятельная, комиссионная, комплексная научные экспертизы, а при необходимости – повторная и (или) дополнительная научная экспертиза.

      При этом повторная научная лингвистическая экспертиза по проектам законов проводится в соответствии с пунктом 68 настоящих Правил.

      Повторная научная экспертиза по проектам законов, а также по проектам временных постановлений Правительства, имеющих силу Закона, разработанным в соответствии с пунктом 15 статьи 17-1 Закона "О правовых актах", не проводится.

      11. Повторная научная экспертиза проводится в случаях, когда заключение научной экспертизы по результатам первоначальной научной экспертизы необоснованно.

      Дополнительная научная экспертиза проводится в случае, если в проект международного договора вносятся концептуальные изменения.

      12. Решение о проведении научной экспертизы проекта закона может быть принято:

      1) на основании поручения Президента, Руководителя Администрации Президента Республики Казахстан (далее – Администрация Президента), Премьер-Министра Республики Казахстан (далее – Премьер-Министр), Руководителя Аппарата Правительства Республики Казахстан (далее – Аппарат Правительства);

      2) уполномоченным органом;

      3) органом-разработчиком, если регламентом данного органа или иными нормативными правовыми актами этим лицам и структурным подразделениям такое право предоставлено.

      Решение о проведении научной экспертизы по международному договору или проекту международного договора может быть принято:

      4) на основании поручения Президента, Руководителя Администрации Президента, Премьер-Министра, Руководителя Аппарата Правительства;

      5) по инициативе депутатов Парламента;

      6) по инициативе центрального государственного органа, представляющего предложение о заключении международного договора, а также по предложениям других центральных государственных органов, осуществляющих согласование международного договора или проекта международного договора.

      Решение о проведении повторной научной экспертизы по международному договору или проекту международного договора может быть принято:

      7) на основании поручения Президента, Руководителя Администрации Президента, Премьер-Министра, Руководителя Аппарата Правительства;

      8) по инициативе депутатов Парламента.

      13. Направление проектов законов на научную экспертизу осуществляется его разработчиком (органом-разработчиком).

      При этом, проекты законов, разрабатываемые в порядке законодательной инициативы депутатов Парламента, направляются по их решению на проведение научной экспертизы.

      Направление на проведение научной экспертизы международного договора или проекта международного договора возлагается на орган-разработчик.

      14. Соответствие текста проекта нормативного правового акта, международного договора или проекта международного договора, представленного на проведение научной экспертизы, на каждой стадии его разработки и согласования обеспечивается разработчиком (органом-разработчиком).

      15. Заключение научной экспертизы должно содержать научно обоснованные, полные, объективные и мотивированные выводы по предмету научной экспертизы.

      16. В случае если у Министерства юстиции, разработчика (органа-разработчика) или лиц, инициировавших проведение научной экспертизы, возникают вопросы в отношении выводов заключения научной экспертизы, они могут обратиться к эксперту, научной организации, уполномоченной организации за соответствующими пояснениями.

      17. В случае представления для научной экспертизы нескольких проектов законов, международных договоров или проектов международных договоров, уполномоченной организацией, научной организацией или экспертом проводится научная экспертиза и составляется заключение по каждому проекту закона, международному договору или проекту международного договора.

      18. Заключение научной экспертизы подготавливается на официальном бланке организации, проводившей научную экспертизу, с указанием фамилии, имени, отчества (при наличии) эксперта и его квалификации.

      19. Заключение научной экспертизы подписывается первым руководителем научной организации (либо лицом, исполняющим его обязанности) и экспертами, проводившими научную экспертизу, а по научной лингвистической экспертизе – руководителем уполномоченной организации (либо лицом, исполняющим его обязанности) и экспертами.

      20. Заключение научной экспертизы носит рекомендательный характер.

      21. При наличии в заключении научной экспертизы замечаний и (или) предложений к проекту закона разработчик (орган-разработчик) принимает решение о доработке проекта закона в случае согласия с замечаниями и (или) предложениями заключения научной экспертизы.

      В случае несогласия с заключением научной экспертизы разработчик проекта закона в течение 10 (десять) рабочих дней после получения заключения научной экспертизы должен направить в экспертную организацию письменное мотивированное и аргументированное обоснование причин несогласия с соответствующим заключением.

      В случае, если заключение научной экспертизы содержит замечания и (или) предложения, не относящиеся к компетенции разработчика (органа-разработчика), то разработчик (орган-разработчик) направляют их одновременно с проектом закона, международного договора или проекта международного договора государственным органам, в компетенцию которых входит рассмотрение вопросов, затрагиваемых в заключении научной экспертизы, для проработки и формирования соответствующей позиции.

      При внесении правового акта о ратификации и (или) подписании международного договора или проекта международного договора и заключения научной экспертизы по нему на рассмотрение Правительства либо Министерства юстиции орган-разработчик должен предоставить аргументированные обоснования причин непринятия рекомендаций, содержащихся в заключении научной экспертизы по международному договору или проекту международного договора. Копию соответствующих обоснований орган-разработчик одновременно предоставляет уполномоченной организации.

      22. Организация и проведение научной экспертизы проекта закона, международного договора или проекта международного договора осуществляются в течение срока, до 15 (пятнадцать) рабочих дней со дня представления научной организации или эксперту, а по научной лингвистической экспертизе – уполномоченной организации.

      Научная экономическая экспертиза проводится в течение 15 (пятнадцать) рабочих дней со дня представления Министерству национальной экономики проекта закона.

      Организация и проведение научной экспертизы, включая научную экономическую экспертизу, по проектам законов, а также проектам временных постановлений Правительства, имеющим силу Закона, разработанным в соответствии с пунктом 15 статьи 17-1 Закона "О правовых актах", осуществляются в течение срока, не превышающего 3 (три) календарных дня со дня представления научной организации или эксперту, а по научной лингвистической экспертизе – уполномоченной организации.

      Организация и проведение научной правовой экспертизы международного договора или проекта международного договора о займах осуществляются в течение срока, не превышающего 10 (десять) календарных дней.

      По окончании срока проведения научной экспертизы разработчику (органу-разработчику) направляется заключение научной экспертизы, подготовленное в соответствии с настоящими Правилами.

      23. При необходимости срок проведения научной экспертизы может быть продлен с согласия разработчика (органа-разработчика), Министерства юстиции, Агентства Республики Казахстан по противодействию коррупции (Антикоррупционной службы), Министерства национальной экономики, а по научной правовой экспертизе – в порядке, определяемом пунктами 39, 59 настоящих Правил, за исключением случаев, когда имеется поручение Президента, руководства Администрации Президента, Правительства о необходимости ее проведения.

      Данное требование не распространяется на проекты законов, а также на проекты временных постановлений Правительства, имеющих силу Закона, разработанные в соответствии с пунктом 15 статьи 17-1 Закона "О правовых актах".

      24. Порядок проведения иных видов научных экспертиз международных договоров или проектов международных договоров (за исключением научной правовой и научной лингвистической экспертиз) определяются в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

Глава 2. Порядок проведения научной правовой экспертизы проектов законов, а также отбора научных правовых экспертов

      25. Разработчиками проектов законов являются депутаты Парламента, Администрация Президента, Правительство, иные государственные органы, организации и граждане по согласованию с ними в соответствии с требованиями статьи 17 Закона "О правовых актах".

      26. Эксперты, осуществляющие научную правовую экспертизу по проектам законов, делятся на две группы.

      Требования к эксперту первой группы:

      1) высшее юридическое образование, ученая степень либо степень доктора философии (PhD), доктора по профилю по группе специальностей "Право";

      2) общий стаж работы по юридической специальности не менее пяти лет.

      Требования к эксперту второй группы:

      1) высшее юридическое образование/академическая степень по группе специальностей "Право";

      2) общий стаж работы по юридической специальности не менее десяти лет.

      Эксперты первой и второй групп обладают правами и обязанностями в соответствии с законодательством и привлекаются к проведению научной правовой экспертизы на равноправной основе.

      27. Научная правовая экспертиза проектов законов проводится экспертом, состоящим в реестре научных правовых экспертов (далее – реестр экспертов), или экспертной комиссией.

      28. Информация о требованиях к эксперту и порядке включения в реестр экспертов публикуется на официальном интернет-ресурсе уполномоченной организации.

      29. Решение о включении или об отказе, о включении либо исключении кандидата в эксперты (далее – кандидат) или эксперта принимается уполномоченной организацией на основании заключения комиссии.

      Состав комиссии утверждается приказом уполномоченной организации.

      Комиссия рассматривает документы кандидатов на предмет соответствия или несоответствия кандидата требованиям, предъявляемым к эксперту, наличия либо отсутствия оснований расторжения договора.

      Решение о приостановлении деятельности эксперта принимается уполномоченной организацией.

      На основании заключения комиссии с экспертом заключается либо расторгается договор на проведение научной правовой экспертизы.

      30. Основанием для отказа во включении кандидата в реестр экспертов является непредставление полного перечня документов, подтверждающих соответствие требованиям, предъявляемым к эксперту пунктами 26, 50 настоящих Правил.

      31. Научная правовая экспертиза проектов законов проводится на следующих стадиях разработки проекта закона:

      1) при одновременном направлении в общественные советы, экспертные советы, Национальную палату предпринимателей Республики Казахстан для получения экспертных заключений до внесения проекта закона в Аппарат Правительства в соответствии с Регламентом Правительства, утвержденным постановлением Правительства Республики Казахстан от 6 января 2023 года № 10;

      2) в случае внесения концептуальных изменений в проект закона, в результате его доработки по замечаниям Администрации Президента или Аппарата Правительства.

      Указанные требования не распространяются на проекты законов, инициированные депутатами Парламента.

      32. Для проведения научной правовой экспертизы по проектам законов разработчик представляет посредством электронного документооборота проект закона на казахском и русском языках и прилагаемые к нему материалы:

      1) сопроводительное письмо на официальном бланке разработчика;

      2) пояснительную записку к проекту закона (на казахском и русском языках);

      3) сравнительную таблицу к проекту закона при внесении изменений и дополнений в действующие законодательные акты с соответствующим обоснованием вносимых изменений и дополнений (на казахском и русском языках);

      4) консультативный документ регуляторной политики (на казахском и русском языках), одобренный Межведомственной комиссией по вопросам законопроектной деятельности, за исключением случаев разработки проектов законов в порядке законодательной инициативы Президента, депутатов Парламента;

      5) статистические данные по изучаемой проблеме (при их наличии);

      6) проекты подзаконных актов (на казахском и русском языках), принимаемых в реализацию предлагаемого на рассмотрение проекта закона (при их наличии);

      7) иные материалы с целью представления полных и достоверных данных для проведения научной правовой экспертизы (при их наличии).

      33. Уполномоченная организация проверяет полноту представленного разработчиком проекта закона и прилагаемых к нему материалов в соответствии с пунктом 32 настоящих Правил.

      34. В случае представления разработчиком неполного перечня материалов научной правовой экспертизы, предусмотренных пунктом 32 настоящих Правил, уполномоченная организация в течение 2 (два) рабочих дней возвращает их без рассмотрения и уведомляет разработчика.

      35. Разработчик после устранения причин, указанных в уведомлении уполномоченной организации, повторно представляет проект закона и прилагаемые к нему материалы для проведения научной правовой экспертизы.

      36. По запросу уполномоченной организации разработчиком в течение 2 (два) рабочих дней представляются иные материалы, касающиеся вопросов, затронутых в проекте закона.

      37. Началом проведения научной правовой экспертизы считается момент уведомления экспертом или последним членом экспертной комиссии уполномоченную организацию о принятии проекта закона и прилагаемых к нему материалов к рассмотрению. При наличии обстоятельств, исключающих участие эксперта в проведении научной правовой экспертизы, в срок не позднее 2 (два) рабочих дней с момента направления эксперту материалов для проведения научной правовой экспертизы эксперт уведомляет уполномоченную организацию об отказе от проведения научной правовой экспертизы и его причинах.

      38. В случае несвоевременного уведомления или не уведомления экспертом о принятии или невозможности принятия проекта закона к рассмотрению, об отказе от проведения научной правовой экспертизы, уполномоченная организация направляет проект закона и прилагаемые к нему материалы другому эксперту.

      39. В случае необходимости срок, установленный для проведения научной правовой экспертизы, может быть продлен до 5 (пять) рабочих дней по согласованию с разработчиком с незамедлительным уведомлением уполномоченной организации, Министерства юстиции.

      40. Эксперт, экспертная комиссия в течение 10 (десять) рабочих дней дает заключение научной правовой экспертизы на казахском и русском языках в соответствии с настоящими Правилами. Аутентичность текстов заключения научной правовой экспертизы на казахском и русском языках обеспечивается экспертом.

      В случае несогласия одного из экспертов с выводами, изложенными в едином заключении, он может изложить особое мнение и приложить его к единому заключению.

      41. В течение 5 (пять) рабочих дней уполномоченная организация производит проверку заключения эксперта или экспертной комиссии в соответствии с требованиями, установленными пунктом 43 настоящих Правил, с последующим направлением его разработчику.

      42. Повторная научная правовая экспертиза проекта закона проводится в сроки, не превышающие 5 (пять) рабочих дней с момента начала проведения научной правовой экспертизы проекта закона, определяемого пунктом 37 настоящих Правил.

      По проектам законов, а также проектам временных постановлений Правительства, имеющим силу Закона, разработанным в соответствии с пунктом 15 статьи 17-1 Закона "О правовых актах", повторная научная правовая экспертиза не проводится.

      43. Заключение научной правовой экспертизы проекта закона должно содержать:

      1) общие положения, которые включают фамилию, имя, отчество (при его наличии), ученую степень (при наличии), ученое звание (при наличии) эксперта, членов экспертной комиссии, наименование разработчика, наименование уполномоченной организации, предмет и цели научной правовой экспертизы, наименование проекта закона, его назначение, отрасли науки, по которым проведена научная правовая экспертиза, и структуру проекта закона, а также прилагаемые к нему материалы;

      2) описание проблемных вопросов, на решение которых направлен проект закона, в том числе оценку научной обоснованности и своевременности принятия проекта закона;

      3) описание всех известных и эффективных способов, механизмов, подходов к разрешению проблемных вопросов, на решение которых направлено принятие закона, в том числе применявшихся на разных исторических этапах, зарубежной практике, а также описание смежных сфер правоотношений и влияния на них в виде последствий от принятия закона;

      4) анализ предлагаемых проектом закона способов, механизмов, подходов к разрешению поставленных проблемных вопросов, возможных последствий от принятия тех или иных способов разрешения проблемных ситуаций:

      проверка на соответствие проекта закона Конституции Республики Казахстан (далее – Конституция), нормативным правовым актам вышестоящих уровней, международным обязательствам Республики Казахстан;

      оценка правовых, социальных, экономических и иных последствий принятия проекта закона, в том числе в части возможных рисков социальной напряженности;

      определение наличия причин и условий, способствующих совершению уголовных и административных правонарушений в связи с принятием проекта закона, а также оценка его влияния на предупреждение их совершения;

      определение наличия причин и условий, способствующих ущемлению права на гендерное равенство в связи с принятием проекта закона;

      определение перечня нормативных правовых актов, подлежащих уточнению при условии принятия проекта закона;

      выработка научно обоснованных предложений по улучшению законодательной базы;

      выявление возможных противоречий принципам соответствующей отрасли права;

      выявление явного или скрытого ведомственного или группового интереса, обеспечиваемого проектом закона;

      получение ответов на иные вопросы, вытекающие из проекта закона.

      44. Заключение научной правовой экспертизы оформляется на официальном бланке и подписывается руководителем уполномоченной организации или лицом, исполняющим его обязанности. Подпись руководителя уполномоченной организации или лица, исполняющего его обязанности, исходящий номер и дата подтверждают направление заключения уполномоченной организацией.

      45. Заключение научной правовой экспертизы проекта закона публикуется на интернет-портале открытых нормативных правовых актов.

      Публикация заключения научной правовой экспертизы проекта закона производится одновременно с направлением его разработчику. Публикация материалов, имеющих пометки "Для служебного пользования", "Без опубликования в печати", "Не для печати", не производится.

      46. Споры, вытекающие из договора на проведение научной правовой экспертизы, обжалование действий и решений уполномоченной организации подлежат обязательному досудебному урегулированию.

      При уполномоченной организации образовывается Претензионный совет по досудебному рассмотрению возражений заявителей.

      В своей деятельности Претензионный совет руководствуется Конституцией, законодательными актами Республики Казахстан, настоящими Правилами.

Глава 3. Порядок проведения научной правовой экспертизы международных договоров или проектов международных договоров, а также отбора научных правовых экспертов

      47. Обязательная научная правовая экспертиза проводится по подлежащим ратификации:

      1) международным договорам, участницей которых намеревается стать Республика Казахстан – до принятия решения об их ратификации или присоединении к ним путем ратификации;

      2) проектам международных договоров – до их подписания.

      48.Органом-разработчиком международных договоров является центральный государственный орган, представляющий предложение о заключении международных договоров.

      Органы-разработчики направляют на научную правовую экспертизу международный договор или проект международного договора.

      49. Научная правовая экспертиза международных договоров, а также проектов международных договоров осуществляется после проведения юридической экспертизы Министерством юстиции.

      50. Научная правовая экспертиза международных договоров или проектов международных договоров осуществляется экспертом или экспертной комиссией, состоящих в реестре экспертов.

      В ее состав включаются эксперты, которые должны соответствовать следующим требованиям:

      1) высшее юридическое образование;

      2) ученая степень, степень доктора философии (PhD), доктора по профилю по специальности "Международное право" или по группе специальностей "Право" (специальность "Международное право" является приоритетной);

      3) общий стаж по юридической специальности не менее трех лет.

      К проведению научной правовой экспертизы также привлекается эксперт, имеющий:

      1) высшее юридическое образование и академическую степень магистра по специальности "Международное право" или по группе специальностей "Право" (специальность "Международное право" является приоритетной) и опыт работы не менее трех лет по юридической специальности;

      2) высшее юридическое образование или академическую степень бакалавра по специальности "Международное право" или по группе специальностей "Право" (специальность "Международное право" является приоритетной) и опыт работы не менее десяти лет по юридической специальности.

      51. Информация о требованиях к эксперту и порядке включения в реестр экспертов публикуется на официальном интернет-ресурсе уполномоченной организации.

      52. Решение о включении либо отказа о включении кандидата в реестр экспертов либо исключения эксперта из реестра экспертов регулируется пунктами 29, 30 настоящих Правил.

      53. Уполномоченная организация проверяет полноту представленного органом-разработчиком международного договора или проекта международного договора и прилагаемых материалов в соответствии с пунктом 63 настоящих Правил.

      54. В случае представления уполномоченной организации неполного перечня материалов научной правовой экспертизы, орган-разработчик в течение 3 (трех) рабочих дней вправе направить недостающие материалы в рабочем порядке в случае наличия соответствующего поручения.

      При этом в случае непредставления органом-разработчиком полного перечня материалов научной правовой экспертизы в течение указанного срока уполномоченная организация возвращает их без рассмотрения и уведомляет орган-разработчик.

      55. По запросу уполномоченной организации органом-разработчиком в течение 5 (пять) рабочих дней представляются иные материалы, касающиеся вопросов, затронутых в международном договоре или проекте международного договора.

      56. В случае принятия международного договора или проекта международного договора и прилагаемых материалов уполномоченная организация определяет количество экспертов, необходимых для проведения научной правовой экспертизы, которым в электронном виде направляется международный договор или проект международного договора, а также прилагаемые материалы.

      Эксперт изучает международный договор или проект международного договора и прилагаемые материалы и в случае отсутствия обстоятельств, исключающих участие эксперта в проведении научной правовой экспертизы, принять их к рассмотрению.

      57. При наличии обстоятельств, исключающих участие эксперта в проведении научной правовой экспертизы, эксперт отказывается от ее проведения, уведомив уполномоченную организацию в срок не позднее 2 (два) рабочих дней, а по международным договорам или проектам международных договоров о займах – в срок не позднее 1 (один) календарного дня, с момента направления ему материалов для проведения научной правовой экспертизы.

      58. Началом проведения научной правовой экспертизы считается момент уведомления экспертом или последним членом экспертной комиссии уполномоченной организации о принятии международного договора или проекта международного договора и прилагаемых к нему материалов к рассмотрению. При наличии обстоятельств, исключающих участие эксперта в проведении научной правовой экспертизы, в срок не позднее 2 (два) рабочих дней, а по международным договорам или проектам международных договоров о займах – в срок не позднее 1 (один) календарного дня, с момента направления эксперту материалов для проведения научной правовой экспертизы эксперт уведомляет уполномоченную организацию о причинах отказа от проведения научной правовой экспертизы.

      В случае несвоевременного уведомления или не уведомления экспертом о принятии или невозможности принятия международного договора или проекта международного договора к рассмотрению, об отказе от проведения научной правовой экспертизы, уполномоченная организация вправе направить международный договор или проект международного договора и прилагаемые материалы другому эксперту.

      59. В случае необходимости срок, установленный для проведения научной правовой экспертизы, может быть продлен до 5 (пять) рабочих дней по согласованию с разработчиком (органом-разработчиком) с незамедлительным уведомлением уполномоченной организации, Министерства юстиции.

      60. Эксперт, экспертная комиссия в течение 10 (десять) рабочих дней дает заключение научной правовой экспертизы, а по международным договорам или проектам международных договоров о займах – в течение 6 (шесть) календарных дней на казахском и русском языках и направляет его уполномоченной организации для ознакомления и согласования. Аутентичность текстов заключения научной правовой экспертизы на казахском и русском языках обеспечивается экспертом.

      В случае несогласия одного из экспертов с выводами, изложенными в едином заключении, он может изложить особое мнение и приложить его к единому заключению.

      61. В течение 5 (пять) рабочих дней, а по международным договорам или проектам международных договоров о займах в течение 4 (четыре) календарных дней уполномоченная организация производит проверку заключения экспертной комиссии в соответствии с требованиями, установленными пунктом 64 настоящих Правил, с последующим направлением его органу-разработчику.

      62. Повторная или дополнительная научная правовая экспертиза должна проводиться в сроки, не превышающие 5 (пять) рабочих дней со дня представления эксперту международного договора или проекта международного договора и материалов к нему.

      63. Для проведения научной правовой экспертизы по международному договору или проекту международного договора орган-разработчик представляет уполномоченной организации следующие материалы на бумажном носителе и посредством электронного документооборота в электронном виде:

      1) сопроводительное письмо на официальном бланке органа-разработчика;

      2) международный договор или проект международного договора на казахском и русском языках либо заверенный Министерством иностранных дел текст международного договора или проекта международного договора на языках подписания с приложением перевода на казахский и русский языки, заверенного должностным лицом органа-разработчика;

      3) копию заключения юридической экспертизы Министерства юстиции, за исключением международных договоров или проектов международных договоров о займах. Направление эксперту копии заключения юридической экспертизы Министерства юстиции не допускается.

      64. Заключение научной правовой экспертизы международного договора или проекта международного договора должно содержать:

      1) фамилию, имя, отчество (при его наличии), ученую/академическую степень (при наличии) и ученое звание (при наличии) экспертов, проводивших научную правовую экспертизу;

      2) отрасли науки, по которым проведена научная правовая экспертиза;

      3) наименование уполномоченной организации;

      4) наименование международного договора или проекта международного договора;

      5) использованные при проведении научной правовой экспертизы международные договоры и документы;

      6) предмет и цели научной правовой экспертизы;

      7) обоснованные рекомендации и предложения;

      8) ответы на вопросы, поставленные разработчиком (органом-разработчиком);

      9) иные вопросы, связанные с проведением научной правовой экспертизы международного договора или проекта международного договора.

      65. Заключение научной правовой экспертизы оформляется на официальном бланке и подписывается руководителем уполномоченной организации или лицом, его замещающим. Подпись руководителя уполномоченной организации или лица, исполняющего его обязанности, подтверждает направление заключения уполномоченной организацией.

      66. Споры, вытекающие из договора на проведение научной правовой экспертизы международного договора или проекта международного договора, а также об обжаловании отказа во включении в реестр экспертов, подлежат обязательному досудебному урегулированию в порядке, определяемом пунктом 46 настоящих Правил.

Глава 4. Порядок проведения научной лингвистической экспертизы

      67. Обязательная научная лингвистическая экспертиза проводится:

      1) по проектам законов;

      2) по международным договорам, участницей которых намеревается стать Республика Казахстан, а также по проектам международных договоров, подлежащих ратификации.

      По проектам законов, разработанным в порядке законодательной инициативы Президента, научная лингвистическая экспертиза может не проводиться.

      Научная лингвистическая экспертиза проводится на следующих стадиях:

      3) по проектам законов после согласования с Администрацией Президента, Аппаратом Правительства до их внесения на рассмотрение Парламента;

      4) по международным договорам – до их ратификации или присоединения к ним путем ратификации, а по проектам международных договоров – до их подписания.

      68. По международным договорам или проектам международных договоров может проводиться повторная, дополнительная научные лингвистические экспертизы.

      Повторная научная лингвистическая экспертиза проводится в случае внесения изменений и дополнений в проект международного договора по замечаниям Аппарата Правительства и Администрации Президента.

      Дополнительная научная лингвистическая экспертиза проводится в случае, если в проект международного договора вносятся концептуальные изменения.

      По проектам законов, а также проектам временных постановлений Правительства, имеющим силу Закона, разработанным в соответствии с пунктом 15 статьи 17-1 Закона "О правовых актах", повторная научная лингвистическая экспертиза не проводится.

      69. Проекты законов, а также материалы к ним на научную лингвистическую экспертизу направляются разработчиком (органом-разработчиком) уполномоченной организации посредством электронного документооборота и на бумажных носителях. При этом электронные варианты должны быть идентичны бумажным носителям.

      Международные договоры или проекты международных договоров, а также материалы к ним на научную лингвистическую экспертизу направляются разработчиком (органом-разработчиком) уполномоченной организации посредством электронного документооборота и на бумажных носителях. При этом электронные варианты должны быть идентичны бумажным носителям и внесены день в день.

      70. Для проведения научной лингвистичекой экпертизы проекта закона орган-разработчик посредством электронного документооборота и на бумажных носителях направляет в уполномоченную организацию:

      1) сопроводительное письмо на официальном бланке органа-разработчика;

      2) проект закона на казахском и русском языках;

      3) копию листа согласования (в формате pdf).

      71. Для проведения первоначальной научной лингвистической экспертизы международного договора или проекта международного договора орган-разработчик представляет уполномоченной организации:

      1) сопроводительное письмо на официальном бланке органа-разработчика;

      2) международный договор или проект международного договора на казахском и русском языках, либо заверенный Министерством иностранных дел текст международного договора или проекта международного договора на языках подписания с приложением перевода на казахский и русский языки, заверенного должностным лицом органа-разработчика;

      3) копию заключения юридической экспертизы Министерства юстиции.

      72. Для проведения научной лингвистической экспертизы проектов законов, инициированных депутатами Парламента, посредством электронного документооборота Министерству юстиции и (или) уполномоченной организации направляется:

      1) сопроводительное письмо на официальном бланке;

      2) проект закона на казахском и русском языках.

      73. Министерство юстиции после получения проектов законов, инициированных депутатами Парламента, направляет их в уполномоченную организацию для проведения научной лингвистической экспертизы посредством электронного документооборота.

      При этом срок проведения научной лингвистической экспертизы исчисляется с момента поступления проекта закона в уполномоченную организацию.

      74. Для проведения повторной, дополнительной научной лингвистической экспертизы международного договора или проекта международного договора орган-разработчик представляет:

      1) сопроводительное письмо на официальном бланке органа-разработчика с указанием необходимости проведения повторной научной лингвистической экспертизы после проработки в структурных подразделениях Аппарата Правительства и Администрации Президента;

      2) международный договор или проект международного договора на казахском и русском языках;

      3) копию материалов по международному договору или проекту международного договора после его проработки в структурных подразделениях Аппарата Правительства и Администрации Президента.

      75. По запросу уполномоченной организации органом-разработчиком могут предоставляться иные материалы, касающиеся вопросов, затронутых в международном договоре или проекте международного договора.

      76. В случае представления уполномоченной организации неполного перечня материалов для научной лингвистической экспертизы перечисленных в пунктах 70, 71, 72, 74 настоящих Правил, орган-разработчик в течение 3 (трех) рабочих дней вправе направить недостающие материалы в рабочем порядке в случае наличия соответствующего поручения.

      При этом в случае непредставления органом-разработчиком полного перечня материалов научной лингвистической экспертизы в течение указанного срока уполномоченная организация отказывает в проведении научной лингвистической экспертизы.

      77. Условия проведения научной лингвистической экспертизы определяются гражданско-правовым договором, заключенным между Министерством юстиции и уполномоченной организацией (далее – договор).

      78. Научная лингвистическая экспертиза включает следующие этапы:

      1) принятие уполномоченной организацией материалов проекта закона посредством электронного документооборота, международного договора или проекта международного договора на бумажных носителях и в электронном виде посредством электронного документооборота;

      2) проведение научной лингвистической экспертизы проекта закона, международного договора или проекта международного договора;

      3) подготовка заключения научной лингвистической экспертизы;

      4) направление заключения научной лингвистической экспертизы разработчику (органу-разработчику) посредством электронного документооборота;

      5) выдача заключения научной лингвистической экспертизы и материалов к нему на бумажном носителе нарочно.

      79. Ответственность за соответствие текстов проектов законов, международных договоров или проектов международных договоров на казахском и русском языках несет разработчик (орган-разработчик).

      80. Научная лингвистическая экспертиза должна проводиться в сроки, не превышающие 15 (пятнадцать) рабочих дней со дня представления уполномоченной организации проекта закона, международного договора или проекта международного договора и материалов к ним.

      Научная лингвистическая экспертиза по проектам законов, а также проектам временных постановлений Правительства, имеющих силу Закона, разработанным в соответствии с пунктом 15 статьи 17-1 Закона "О правовых актах", должна проводиться в сроки, не превышающие 3 (три) календарных дня со дня представления уполномоченной организации проекта закона и материалов к ним.

      При этом по проектам международных договоров о займах первоначальная научная лингвистическая экспертиза должна проводиться в сроки, не превышающие 10 (десять) календарных дней.

      81. Срок проведения повторной, дополнительной научной лингвистической экспертизы международного договора или проекта международного договора не должен превышать 5 (пять) рабочих дней со следующего рабочего дня их представления разработчиком (органом-разработчиком).

      82. Эксперт научной лингвистической экспертизы должен иметь высшее филологическое и (или) юридическое образование, или опыт работы в сферах права и (или) международного права, и (или) филологии, и (или) переводческого дела (юрист, переводчик) и (или) ученую степень в сферах филологии и (или) юриспруденции, и (или) международного права.

      83. По результатам проведенной научной лингвистической экспертизы проекта закона, международного договора или проекта международного договора составляется заключение научной лингвистической экспертизы, которое должно содержать мотивированные, научно обоснованные, объективные и полные выводы уполномоченной организации по предмету научной лингвистической экспертизы.

      В случае, если у разработчика (органа-разработчика) проекта возникают вопросы в отношении заключения научной лингвистической экспертизы, он может обратиться к уполномоченной организации за соответствующими пояснениями.

      84. В заключении научной лингвистической экспертизы проекта закона, международного договора или проекта международного договора должны быть указаны следующие данные:

      1) основание научной лингвистической экспертизы;

      2) цель проведения научной лингвистической экспертизы;

      3) методические основания проведения научной лингвистической экспертизы;

      4) результаты проведения научной лингвистической экспертизы;

      5) вывод.

      85. Заключение научной лингвистической экспертизы проекта закона, международного договора или проекта международного договора подготавливается на казахском и русском языках на официальном бланке уполномоченной организации, подписывается ее руководителем либо лицом, его замещающим, и экспертами, проводившими научную лингвистическую экспертизу, и заверяется печатью уполномоченной организации.

      86. Заключение научной лингвистической экспертизы носит рекомендательный характер.

      В случае выявления совместной рабочей группой аппаратов Сената и Мажилиса Парламента ошибок при проведении на них лингвистической экспертизы показатель оценки стоимости услуг по проведению научной лингвистической экспертизы международных договоров, участницей которых намеревается стать Республика Казахстан, а также проектов международных договоров пересматривается.

Глава 5. Порядок проведения научной экономической экспертизы проектов законов

      87. Научная экономическая экспертиза проводится на следующих стадиях разработки проекта закона:

      1) при одновременном направлении в общественные советы, экспертные советы, Национальную палату предпринимателей Республики Казахстан для получения экспертных заключений до внесения проекта закона в Аппарат Правительства в соответствии с Регламентом Правительства, утвержденным постановлением Правительства Республики Казахстан от 6 января 2023 года № 10;

      2) в случае внесения концептуальных изменений в проект закона, в результате его доработки по замечаниям Администрации Президента или Аппарата Правительства. 

      88. Для проведения научной экономической экспертизы разработчик проекта закона направляет материалы по проекту закона в Министерство национальной экономики посредством электронного документооборота. Министерство национальной экономики направляет материалы по проекту закона научной организации, эксперту, привлекаемому для проведения научной экономической экспертизы.

      Эксперт должен иметь высшее образование и ученую степень, обладать специальными знаниями, опытом в области научной экономической экспертизы.

      89. Разработчик вместе с копией проекта закона (на казахском и русском языках) представляет на научную экономическую экспертизу копии следующих материалов (посредством электронного документооборота):

      1) пояснительной записки к проекту закона (на казахском и русском языках);

      2) сравнительной таблицы к проекту закона при внесении изменений и дополнений в действующие законодательные акты с соответствующим обоснованием вносимых изменений и дополнений (на казахском и русском языках);

      3) статистических данных по изучаемой проблеме при их наличии;

      4) консультативного документа регуляторной политики (на казахском и русском языках), одобренного Межведомственной комиссией по вопросам законопроектной деятельности, за исключением случаев разработки проектов законов в порядке законодательной инициативы Президента, депутатов Парламента;

      5) проектов подзаконных актов, принимаемых в реализацию предлагаемого на рассмотрение проекта закона (при их наличии);

      6) паспорта по оценке социально-экономических последствий действия принимаемого проекта закона (на казахском и русском языках), подписанного в электронном виде курирующим заместителем руководителя органа-разработчика (или лицом исполняющим его обязанности) проекта закона, (далее – паспорт) по форме согласно приложению 1 к настоящим Правилам.

      При направлении на научную экономическую экспертизу проектов законов, разрабатываемых в порядке законодательной инициативы депутатов Парламента, паспорт подписывается депутатом/депутатами Парламента, инициировавшим(ими) разработку проекта закона;

      7) финансовых расчетов для Республиканской бюджетной комиссии по проектам нормативных правовых актов, предусматривающим сокращение государственных доходов или увеличение государственных расходов.

      90. Непредставление материалов, предусмотренных пунктом 89 настоящих Правил, является основанием для отказа в проведении научной экономической экспертизы.

      91. По запросу научной организации, эксперта или Министерства национальной экономики разработчиком в течение 2 (два) рабочих дней представляются иные материалы, касающиеся вопросов, затронутых в проекте закона.

      92. В случае доработки проекта закона разработчиком по предложениям научной организации или эксперта, сроки на проведение научной экономической экспертизы устанавливаются с даты представления обновленного проекта закона.

      93. Условия проведения научной экономической экспертизы определяются гражданско-правовым договором, заключенным Министерством национальной экономики с научной организацией или экспертом в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

      94. Повторная научная экономическая экспертиза проводится в сроки, не превышающие 5 (пять) рабочих дней со дня представления научной организации или эксперту проекта закона и материалов к нему.

      95. В заключении научной экономической экспертизы проекта закона необходимо указать:

      1) общие положения:

      разработчика;

      организацию и (или) лицо, привлеченное организацией, проводившее научную экспертизу;

      общую характеристику проекта закона;

      наименование проекта закона;

      назначение проекта закона;

      структуру проекта закона;

      новизну проекта закона;

      2) описание проблемных вопросов, на решение которых направлен проект закона;

      3) описание всех известных и эффективных способов, механизмов, подходов к разрешению проблемных вопросов, на решение которых направлено принятие проекта закона, в том числе применявшихся на разных исторических этапах, международной практике;

      4) анализ предлагаемых проектом закона способов, механизмов, подходов к разрешению поставленных проблемных вопросов, возможных последствий от принятия тех или иных способов разрешения проблемных ситуаций, в том числе оценку влияния положений проекта на макроэкономическую эффективность, социальное развитие, развитие предпринимательства, экономическую безопасность отрасли и (или) страны;

      5) общий вывод.

      96. Финансирование проведения научной экспертизы осуществляется за счет средств, предусмотренных в республиканском бюджете, в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.

      97. Деятельность уполномоченной организации по созданию условий для осуществления научной правовой экспертизы экспертами по истечении 15 декабря текущего года обеспечивается за счет средств республиканского бюджета, выделяемых в следующем году.

Глава 6. Порядок проведения научной антикоррупционной экспертизы проектов законов, а также отбора научных экспертов

      98. Научная антикоррупционная экспертиза проектов нормативных правовых актов проводится с целью:

      1) выявления в проекте нормативного правового акта норм, способствующих совершению коррупционных правонарушений (далее – коррупциогенные нормы);

      2) разработки рекомендаций, направленных на устранение выявленных коррупциогенных норм.

      99. Научная антикоррупционная экспертиза проводится по проектам законодательных актов, вносимых на рассмотрение Парламента, за исключением случаев внесения проектов законодательных актов в порядке законодательной инициативы Президента, когда научная антикоррупционная экспертиза может не проводиться, и проектам иных нормативных правовых актов, за исключением указанных в пункте 100 настоящих Правил.

      100. Требование о проведении научной антикоррупционной экспертизы не распространяется на проекты:

      нормативных правовых указов Президента;

      нормативных правовых актов Председателя Совета Безопасности Республики Казахстан;

      нормативных постановлений Парламента и его палат;

      нормативных постановлений Конституционного Суда Республики Казахстан;

      нормативных постановлений Верховного Суда Республики Казахстан;

      нормативных правовых постановлений Центральной избирательной комиссии Республики Казахстан;

      постановлений Правительства, предусматривающих внесение проектов законодательных актов на рассмотрение Мажилиса Парламента и проектов указов Президента на рассмотрение Президента;

      нормативных правовых актов по признанию утратившими силу нормативных правовых актов;

      нормативных правовых актов, предусматривающих принятие решений об установлении (отмене) карантинной зоны с введением карантинного режима на соответствующей территории, установлении (снятии) карантина

      и (или) ограничительных мероприятий в случаях, предусмотренных законодательством Республики Казахстан в области ветеринарии, а также объявление чрезвычайной ситуации природного и техногенного характера;

      нормативных правовых актов об образовании избирательных участков и определении мест для размещения агитационных печатных материалов, а также предоставлении кандидатам помещений для встреч с избирателями;

      нормативных правовых актов об образовании, упразднении и преобразовании административно-территориальных единиц, установлении и изменении их границ и подчиненности, их наименовании и переименовании, а также уточнении и изменении транскрипции их наименований;

      нормативных правовых актов о наименовании и переименовании составных частей населенных пунктов, а также уточнении и изменении транскрипции их наименований;

      нормативных правовых актов об утверждении государственного списка памятников истории и культуры республиканского и местного значения;

      нормативных правовых актов об утверждении бюджетов всех уровней;

      нормативных правовых актов о гарантированном трансферте из Национального фонда Республики Казахстан;

      нормативных правовых актов об объемах трансфертов общего характера между республиканским и областными бюджетами, бюджетами городов республиканского значения, столицы;

      нормативных правовых актов об утверждении предельных тарифов, цен, предусмотренных законодательством Республики Казахстан;

      нормативных правовых актов об установлении публичного сервитута;

      нормативных правовых актов об утверждении квалификационных требований к административным государственным должностям;

      нормативных правовых актов, содержащих государственные секреты

      и иную охраняемую законом тайну, а также имеющих пометки "Для служебного пользования", "Без опубликования в печати", "Не для печати";

      нормативных правовых актов, регулирующих порядок взаимодействия уполномоченных органов с другими государственными органами и не распространяющиеся на третьих лиц;

      нормативных правовых актов, разработанных на основании типовых и схожих нормативных правовых актов и не содержащих дополнительных норм права.

      При этом требование о проведении научной антикоррупционной экспертизы также не распространяется на нормативные правовые акты, предусматривающие внесение изменений и дополнений в нормативные правовые акты, предусмотренные настоящим пунктом Правил.

      101. Организация проведения научной антикоррупционной экспертизы проектов нормативных правовых актов возлагается на организатора.

      102. Финансирование проведения научной антикоррупционной экспертизы осуществляется за счет республиканского бюджета в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.

Глава 7. Субъекты, осуществляющие научную антикоррупционную экспертизу

      103. Научная антикоррупционная экспертиза проводится экспертами, включенными в реестр экспертов, формируемый организатором.

      104. Координация проведения научной антикоррупционной экспертизы возлагается на координатора.

      105. Координатор на конкурсной основе привлекает экспертов для проведения научной антикоррупционной экспертизы, направляет их кандидатуры организатору для включения в реестр экспертов, а также обеспечивает взаимодействие разработчиков проектов нормативных правовых актов и экспертов в ходе проведения научной антикоррупционной экспертизы.

      Порядок проведения конкурсного отбора экспертов утверждается организатором.

      106. Критерии отбора экспертов включают:

      1) высшее образование;

      2) опыт работы не менее 5 (пять) лет в той отрасли деятельности, по которой предполагает выступить в качестве эксперта, либо не менее 3 (три) лет в случае наличия ученой степени кандидата наук, доктора наук, доктора PhD или доктора по профилю в той отрасли деятельности, по которой предполагает выступить в качестве эксперта;

      3) отсутствие непогашенной или неснятой судимости;

      4) отсутствие административного взыскания за совершение административного коррупционного правонарушения в течение последних 3 лет;

      5) отсутствие увольнения за дисциплинарный проступок, дискредитирующий государственную службу;

      6) отсутствие судимости за коррупционное преступление.

Глава 8. Порядок исключения экспертов из реестра

      107. Исключение экспертов из реестра экспертов осуществляется на основании уведомления координатора с приложением обоснования:

      1) о расторжении с экспертом договора на проведение научной антикоррупционной экспертизы в одностороннем порядке;

      2) об отказе эксперта в заключении договора с координатором;

      3) о смерти эксперта.

      Исключение эксперта из реестра экспертов осуществляется на основании его письменного уведомления об исключении из реестра.

      108. По проектам нормативных правовых актов может проводиться комплексная антикоррупционная экспертиза экспертами различных специальностей (группа экспертов), а при необходимости – повторная экспертиза.

      Комплексная антикоррупционная экспертиза проводится экспертами различных специальностей в случаях, когда необходимо исследовать проект нормативного правового акта на основе различных отраслей знаний.

      Повторная научная антикоррупционная экспертиза проводится при внесении концептуальных изменений и дополнений в проект нормативного правового акта в случаях, предусмотренных пунктом 115 настоящих Правил.

Глава 9. Порядок и сроки проведения научной антикоррупционной экспертизы

      109. Условия проведения научной антикоррупционной экспертизы проектов нормативных правовых актов определяются гражданско-правовым договором, заключенным между организатором и координатором, в соответствии с законодательством Республики Казахстан о государственных закупках.

      110. Права и обязанности эксперта, осуществляющего научную антикоррупционную экспертизу, условия оплаты услуг эксперта, основания для расторжения договорных отношений определяются договором на проведение научной антикоррупционной экспертизы, заключенным между координатором и экспертом, в соответствии с законодательством Республики Казахстан согласно приложению 2 к настоящим Правилам (далее – Типовой договор).

      Координатор вправе расторгнуть с экспертом договор на проведение научной антикоррупционной экспертизы по основаниям, предусмотренным данным договором.

      111. Не допускается вмешательство в деятельность эксперта при проведении научной антикоррупционной экспертизы.

      112. При проведении научной антикоррупционной экспертизы могут применяться подходы с элементами цифровых решений, основанные на использовании больших объемов информации и алгоритмов для обработки и анализа данных, позволяющие проводить более точный анализ данных и выявлять скрытые коррупционные связи.

      113. Научная антикоррупционная экспертиза проекта нормативного правового акта проводится до его внесения на согласование в Министерство юстиции или его территориальные органы (далее – органы юстиции).

      114. Научная антикоррупционная экспертиза проводится в срок, не превышающий 15 (пятнадцать) рабочих дней со дня представления координатору проекта законодательного акта и материалов к нему, и в срок, не превышающий 10 рабочих дней со дня представления координатору проекта подзаконного нормативного правового акта и материалов к нему.

      При необходимости срок, установленный в части первой настоящего пункта, может быть продлен до 5 (пять) рабочих дней с согласия разработчика, за исключением случаев, когда имеется поручение Президента, руководства Администрации Президента, Совета Безопасности Республики Казахстан, Правительства о необходимости ее проведения.

      Научная антикоррупционная экспертиза по проектам законов, а также по проектам временных постановлений Правительства, имеющих силу Закона, разработанным в соответствии с пунктом 15 статьи 17-1 Закона "О правовых актах", проводится в срок, не превышающий 3 (три) календарных дня со дня представления координатору проекта законодательного акта, проекта подзаконного нормативного правового акта и материалов к ним. Повторная научная антикоррупционная экспертиза по данным проектам нормативных правовых актов не проводится.

      115. Повторная научная антикоррупционная экспертиза проводится в случае внесения концептуальных изменений и дополнений в проект нормативного правового акта:

      1) по замечаниям и предложениям Администрации Президента и (или) Аппарата Правительства;

      2) подлежащего государственной регистрации в органах юстиции, по замечаниям и предложениям органов юстиции.

      116. Повторная научная антикоррупционная экспертиза проводится в срок, не превышающий 5 рабочих дней со дня представления координатору проекта нормативного правового акта и материалов к нему.

      Повторная научная антикоррупционная экспертиза проводится экспертом или группой экспертов, проводивших первоначальную научную антикоррупционную экспертизу проекта нормативного правового акта.

      117. Для проведения научной антикоррупционной экспертизы разработчик направляет координатору посредством электронного документооборота следующие материалы:

      1) проект нормативного правового акта (на казахском и русском языках);

      2) пояснительную записку к проекту нормативного правового акта (на казахском и русском языках) (при наличии);

      3) сравнительную таблицу к проекту нормативного правового акта при внесении изменений и дополнений в действующие нормативные правовые акты с соответствующим обоснованием вносимых изменений и дополнений (на казахском и русском языках);

      4) консультативный документ регуляторной политики (на казахском и русском языках);

      5) статистические данные по изучаемой проблеме (при наличии).

      118. Координатор проверяет полноту предоставленных разработчиком материалов и в случае их соответствия пункту 117 настоящих Правил, регистрирует проект нормативного правового акта.

      119. В случае предоставления разработчиком неполного перечня материалов по проекту нормативного правового акта координатор научной антикоррупционной экспертизы в течение 2 рабочих дней возвращает их без рассмотрения разработчику с направлением уведомления о возврате материалов с мотивированным обоснованием.

      Разработчик, после устранения причин, указанных в уведомлении координатора, снова предоставляет проект нормативного правового акта для проведения научной антикоррупционной экспертизы.

      120. После регистрации проекта нормативного правового акта координатором определяется эксперт или группа экспертов для проведения научной антикоррупционной экспертизы данного проекта нормативного правового акта. При этом, координатор не привлекает к проведению научной антикоррупционной экспертизы проекта нормативного правового акта эксперта, принимавшего непосредственное участие в подготовке данного проекта.

      121. Проект нормативного правового акта и прилагаемые к нему материалы направляются координатором эксперту или группе экспертов.

      Эксперт в срок, установленный координатором, направляет координатору уведомление о принятии в работу представленного проекта нормативного правового акта либо о самоотводе с указанием причин своего отказа.

      122. Эксперт, давший согласие на проведение научной антикоррупционной экспертизы, не позднее срока, установленного координатором, подготавливает заключение научной антикоррупционной экспертизы проекта нормативного правового акта и направляет его координатору для согласования.

      123. Координатор осуществляет проверку заключения в части орфографической, пунктуационной и стилистической грамотности, и при необходимости решает вопрос о доработке экспертом или группой экспертов подготовленного заключения научной антикоррупционной экспертизы.

      В случае несогласия эксперта или группы экспертов с замечаниями и предложениями координатора, координатор вправе направить проект нормативного правового акта для проведения научной антикоррупционной экспертизы другому эксперту.

      Эксперт или группа экспертов несут ответственность за обоснованность подготовленных ими рекомендаций по устранению коррупциогенных норм проекта нормативного правового акта, содержащихся в заключении научной антикоррупционной экспертизы.

      Если координатор не соглашается с рекомендациями эксперта или группы экспертов, он вправе выразить особое мнение по соответствующему проекту нормативного правового акта и приложить его к заключению эксперта или группы экспертов.

      124. Заключение научной антикоррупционной экспертизы должно содержать мотивированные, научно обоснованные, полные и объективные выводы по предмету научной антикоррупционной экспертизы.

      В случае несогласия одного из экспертов с выводами, изложенными в заключении научной антикоррупционной экспертизы группы экспертов, соответствующий эксперт вправе изложить особое мнение и приложить его к заключению группы экспертов.

      Предложения и замечания каждого эксперта в итоговом заключении экспертизы обозначаются с указанием фамилии, имени и отчества (при его наличии).

      125. Заключение научной антикоррупционной экспертизы содержит следующие разделы:

      1) общие положения, которые включают данные эксперта, разработчика, предмет и цели научной антикоррупционной экспертизы, наименование проекта нормативного правового акта, его назначение и структура.

      2) описание проблемных вопросов, на решение которых направлен проект нормативного правового акта;

      3) описание выявленных коррупциогенных норм;

      4) оценка последствий принятия нормы проекта нормативного правового акта в части возможности совершения коррупционных правонарушений;

      5) предложения по устранению выявленных коррупциогенных норм, в том числе рекомендаций в форме норм права, препятствующих совершению коррупционных правонарушений.

      126. Выводы научной антикоррупционной экспертизы носят рекомендательный характер.

      127. Заключение научной антикоррупционной экспертизы на казахском и русском языках с указанием данных эксперта или группы экспертов, подготовивших его, направляется разработчику сопроводительным письмом координатора, а также публикуется на официальном интернет-ресурсе координатора.

      128. Разработчик рассматривает заключение научной антикоррупционной экспертизы и принимает одно из следующих действий:

      1) в случае согласия с рекомендациями заключения научной антикоррупционной экспертизы, вносит соответствующие изменения и (или) дополнения в проект нормативного правового акта. При этом, не позднее 5 рабочих дней со дня получения заключения, направляет соответствующую информацию координатору;

      2) в случае, если заключение научной антикоррупционной экспертизы содержит рекомендации, не относящиеся к компетенции разработчика, то разработчик направляет их с проектом нормативного правового акта государственным органам, в компетенцию которых входит рассмотрение вопросов, затрагиваемых в экспертном заключении, для проработки и предоставления соответствующей информации.

      В течение 7 (семь) рабочих дней со дня получения заключения научной антикоррупционной экспертизы и проекта нормативного правового акта от разработчика, государственные органы, в компетенцию которых входит рассмотрение вопросов, затрагиваемых в экспертном заключении, обязаны рассмотреть данные рекомендации и представить соответствующую информацию разработчику. Разработчик не позднее

      7 (семь) рабочих дней с даты получения информации от государственных органов, направляет ее координатору;

      3) в случае несогласия с рекомендациями, разработчик не позднее

      5 (пять) рабочих дней со дня получения заключения научной антикоррупционной экспертизы, направляет координатору письмо с указанием обоснованных причин несогласия.

      129. Координатор проводит анализ поступающих писем разработчиков с аргументированными обоснованиями причин непринятия рекомендаций и ежеквартально в срок до 10 числа месяца, следующего за отчетным кварталом, направляет итоги проведенного анализа организатору.

      130. При внесении проекта нормативного правового акта на рассмотрение Правительства, органов юстиции разработчик прикладывает к проекту нормативного правового акта заключение научной антикоррупционной экспертизы и копию письма с аргументированными обоснованиями причин несогласия с рекомендациями экспертного заключения, направленного в адрес координатора.

      131. Эксперт или группа экспертов, подготовившие заключение научной антикоррупционной экспертизы проекта нормативного правового акта, сопровождают данный проект на всех стадиях до его принятия, независимо от согласия или несогласия разработчика с рекомендациями экспертов.

      Эксперт на любой стадии разработки и принятия проекта нормативного правового акта обосновывает согласующему государственному органу или органу принятия нормативного правового акта результаты проведенной по нему научной антикоррупционной экспертизы.

      При необходимости разработчик проводит консультационную встречу с экспертом или группой экспертов, подготовивших заключение научной антикоррупционной экспертизы к проекту нормативного правового акта.

Глава 10. Конкурсный отбор экспертов для проведения научной антикоррупционной экспертизы проектов нормативных правовых актов

      132. Конкурсный отбор экспертов для проведения научной антикоррупционной экспертизы проектов нормативных правовых актов (далее – конкурсный отбор) организуется и проводится координатором.

      133. К участию в конкурсном отборе допускаются лица, соответствующие критериям, установленным пунктом 106 настоящих Правил.

      134. Кандидатуры экспертов, прошедших конкурсный отбор, направляются организатору для включения в реестр экспертов по проведению научной антикоррупционной экспертизы проектов нормативных правовых актов (далее – реестр экспертов).

      135. Решением руководителя координатора либо лицом, исполняющим его обязанности, формируется конкурсная комиссия для проведения конкурсного отбора, определяется секретарь конкурсной комиссии.

      136. Конкурсная комиссия является коллегиальным органом, который рассматривает документы, поданные участниками конкурсного отбора, проводит тестирование и собеседование с кандидатами для включения в реестр экспертов, и осуществляет отбор экспертов.

      137. Членами конкурсной комиссии являются председатель и другие члены конкурсной комиссии. Члены конкурсной комиссии участвуют в работе конкурсной комиссии без права замены.

      Общее количество членов конкурсной комиссии составляет нечетное число, но не менее пяти человек.

      138. Состав конкурсной комиссии формируется из числа представителей координатора, организатора и общественных объединений (неправительственных организаций).

      139. Секретарем конкурсной комиссии является сотрудник координатора, который осуществляет организационное обеспечение работы конкурсной комиссии и не принимает участие в голосовании.

      140. В состав конкурсной комиссии не может входить лицо, участвующее в конкурсном отборе.

      141. Координатор принимает исчерпывающие меры по предотвращению конфликта интересов.

      142. Конкурсный отбор включает в себя ряд последовательных этапов:

      1) публикация объявления о проведении конкурсного отбора на интернет-ресурсе координатора и организатора в электронном или бумажном виде;

      2) прием документов от лиц, изъявивших желание принять участие в конкурсном отборе;

      3) рассмотрение конкурсной комиссией документов участников конкурсного отбора на соответствие критериям, указанным в пункте 106 настоящих Правил;

      4) проведение тестирования кандидатов для включения в реестр экспертов;

      5) письменный экзамен в виде подготовки заключения научной антикоррупционной экспертизы;

      6) собеседование с кандидатами для включения в реестр экспертов;

      143. Участниками конкурсного отбора являются лица, подавшие необходимые документы до указанной в объявлении даты окончания приема документов.

      144. Кандидатами для включения в реестр экспертов (далее – кандидаты) являются участники конкурсного отбора, соответствующие критериям, указанным в пункте 106 настоящих Правил, и допущенные к последующим этапам конкурсного отбора.

      145. Кандидаты допускаются к последующим этапам конкурсного отбора (проведение тестирования, собеседование) при условии прохождения предыдущих этапов конкурсного отбора.

      146. Объявление о проведении конкурсного отбора включает следующие сведения:

      1) наименование координатора, проводящего конкурсный отбор, с указанием его местонахождения, почтового адреса, номеров телефонов, адреса электронной почты;

      2) основные критерии к участникам конкурсного отбора в соответствии с пунктом 106 настоящих Правил;

      3) срок приема документов, который исчисляется со следующего рабочего дня после последней публикации объявления о проведении конкурсного отбора;

      4) перечень необходимых документов, указанных в пункте 147 настоящих Правил.

      147. Лица, изъявившие желание участвовать в конкурсном отборе, подают в структурное подразделение координатора, ответственное за прием документов, следующие документы:

      1) заявление на имя первого руководителя координатора или лица, исполняющего его обязанности, в произвольной форме, с обязательным указанием номеров телефонов и адреса электронной почты;

      2) копию документа, удостоверяющего личность (оригинал для сверки);

      3) копию документа, подтверждающего трудовую деятельность (нотариально засвидетельствованную в случае непредставления оригиналов для сверки);

      4) копии документов об образовании, а также документы, подтверждающие прохождение процедуры нострификации или признание в соответствии с Законом Республики Казахстан "Об образовании" (для дипломов, выданных зарубежными образовательными учреждениями) (нотариально засвидетельствованные в случае непредставления оригиналов для сверки);

      5) копию документа, подтверждающего ученую степень при наличии (нотариально засвидетельствованную в случае непредставления оригиналов для сверки).

      148. Участники конкурсного отбора представляют документы, перечисленные в пункте 147 настоящих Правил, нарочно, по почте или в электронном виде на адрес электронной почты координатора, указанный в объявлении, в течение 5 (пять) рабочих дней со следующего рабочего дня после последней публикации объявления о проведении конкурсного отбора.

      149. Рассмотрение документов участников конкурсного отбора осуществляет конкурсная комиссия после окончания приема документов.

      150. Конкурсная комиссия рассматривает представленные документы на соответствие критериям, указанным в пункте 106 настоящих Правил.

      151. Конкурсная комиссия в течение 2 (два) рабочих дней после окончания срока приема документов принимает решение о допуске участников конкурсного отбора к последующим этапам конкурсного отбора либо мотивированно отказывает в допуске.

      Основанием отказа в допуске является несоответствие кандидата критериям, указанным в пункте 106 настоящих Правил.

      152. Представление неполного пакета документов либо недостоверных сведений является основанием для отказа в их рассмотрении координатором.

      153. Секретарь конкурсной комиссии составляет графики прохождения тестирования, собеседования, письменного экзамена, а также списки кандидатов, допущенных к тестированию, собеседованию, письменному экзамену, которые размещаются на интернет-ресурсе координатора.

      154. Секретарь конкурсной комиссии уведомляет кандидатов, допущенных к тестированию, о дате проведения тестирования в течение 2 (два) рабочих дней после принятия решения конкурсной комиссией, указанного в пункте 153 настоящих Правил, и не позднее 1 (один) рабочего дня до проведения тестирования.

      Уведомление кандидатов осуществляется по телефону и (или) посредством направления информации на электронные адреса и мобильные телефоны кандидатов.

      155. Кандидаты, подавшие документы для участия в конкурсном отборе по электронной почте, представляют для сверки оригиналы либо нотариально заверенные копии документов, перечисленных в подпунктах 2), 3), 4) и 5) пункта 147 настоящих Правил, не позднее, чем за один час до начала тестирования.

      При непредставлении оригиналов либо нотариально заверенных копий документов, перечисленных в пункте 147 настоящих Правил, в установленный срок, кандидат не допускается к тестированию.

      156. Кандидат проходит тестирование на знание Закона "О правовых актах", настоящих Правил.

      157. Вопросы для тестирования утверждаются приказом руководителя координатора или лица, исполняющего его обязанности, и не подлежат разглашению.

      158. Тестирование кандидатов проводится в письменной или электронной форме в течении 1 (один) часа и состоит из 40 (сорок) вопросов. Значение прохождения тестирования для кандидатов составляет не менее 30 (тридцать) правильных ответов.

      Итоги тестирования подводятся в день проведения тестирования.

      159. Письменный экзамен с кандидатами, успешно прошедшими тестирование, проводится в течение 3 (трех) рабочих дней со следующего рабочего дня после подведения итогов тестирования.

      Целью письменного экзамена является оценка практических навыков эксперта по проведению научной антикоррупционной экспертизы.

      Секретарь конкурсной комиссии направляет на электронные адреса кандидатов, допущенных к письменному экзамену, проект нормативного правового акта с заданием о проведение научной антикоррупционной экспертизы. Проект нормативного правового акта направляется не позднее 1 (один) рабочего дня со дня принятия решения конкурсной комиссией о допуске участников конкурсного отбора к письменному экзамену.

      На подготовку заключения научной антикоррупционной экспертизы предоставляется два рабочих дня. В случае несвоевременного предоставления заключения научной антикоррупционной экспертизы кандидат не допускается к последующим этапам конкурсного отбора.

      Конкурсная комиссия в течение 2 (два) рабочих дней оценивает заключения кандидатов. Оценка представленных заключений кандидатов проводится по пятибалльной шкале и вносится в листы собеседования с кандидатами.

      Итоги письменного экзамена подводятся на следующий рабочий день с даты завершения оценки конкурсной комиссией заключений кандидатов.

      160. Собеседование с кандидатами, успешно прошедшими письменный экзамен, проводится в течение 5 (пять) рабочих дней согласно утвержденного графика.

      Целью собеседования является оценка профессиональных, деловых и личностных качеств кандидатов.

      161. Секретарь конкурсной комиссии уведомляет кандидатов, допущенных к собеседованию, о дате проведения собеседования в течение 2 (двух) рабочих дней после проведения тестирования и не позднее 1 (одного) рабочего дня до проведения собеседования.

      Уведомление кандидатов осуществляется по телефону и (или) посредством направления информации на электронные адреса и мобильные телефоны кандидатов.

      162. Кандидаты, допущенные к собеседованию, проходят его в месте, определенном координатором, в том числе посредством видеоконференцсвязи, в соответствии с графиком, размещаемым на интернет-ресурсе координатора.

      163. Перед началом собеседования секретарь конкурсной комиссии знакомит кандидатов с порядком проведения предстоящей процедуры собеседования.

      164. В процессе собеседования кандидату задаются профильные вопросы, а также ситуационные задачи.

      165. Оценка ответов кандидатов проводится по пятибалльной шкале и вносится в листы собеседования с кандидатами.

      166. Собеседование проводится индивидуально с каждым кандидатом и может фиксироваться с помощью технических средств записи, о чем предупреждается кандидат.

      167. Конкурсная комиссия оценивает кандидатов на основании представленных документов, результатов тестирования, письменного экзамена и качества ответов и осуществляет отбор из их числа кандидатур для включения в реестр экспертов.

      Ход собеседования с кандидатами оформляется в виде протокола и подписывается председателем, членами и секретарем конкурсной комиссии.

      168. Решение конкурсной комиссии принимается в отсутствие кандидата путем открытого голосования.

      Комиссия принимает одно из решений:

      1) о включении в реестр экспертов;

      2) об отказе включения в реестр экспертов.

      169. Решение конкурсной комиссии считается правомочным, если на заседании присутствует не менее двух третей от ее состава.

      170. Кандидат получает положительное заключение конкурсной комиссии в случае, если за него проголосовало большинство присутствующих из состава конкурсной комиссии. В случае равенства голосов решающим является голос председателя конкурсной комиссии.

      171. Список кандидатур экспертов, рекомендованных для включения в реестр экспертов, размещается на интернет-ресурсе координатора.

      172. Решение конкурсной комиссии может быть обжаловано в судебном порядке.

      173. Реестр является постоянно действующим независимо от смены Координатора, в который вносятся изменения и дополнения по мере необходимости.

      174. Включение в Реестр экспертов или исключение из него, осуществляется организатором по представлению Координатора.

      К письменному уведомлению Координатор прилагает подтверждающие документы, явившиеся основанием включения в реестр или исключения из него.

      175. Координатор ежеквартально до 10 (десять) числа следующего за отчетным периодом предоставляет Организатору сведения об экспертах, подлежащих исключению из реестра по основаниям, предусмотренным пунктом 22 Типового договора.

      При этом, Координатор документально подтверждает факт нарушения со стороны эксперта, который служит основанием для исключения.

      176. Исключение из реестра экспертов осуществляется на основании пункта 107 настоящих Правил и пункта 22 Типового договора.

  Приложение 1
к Правилам организации
и проведения научной экспертизы,
а также отбора научных экспертов

Паспорт по оценке социально-экономических последствий действия принимаемых проектов законов Республики Казахстан для представления на научную экономическую экспертизу

      *Подробное руководство к заполнению разделов паспорта представлено в методических рекомендациях по оценке социально-экономических последствий действия принимаемых проектов законов

1. Общая информация

Государственный орган-разработчик


Наименование проекта закона


Контактная информация исполнителя - разработчика

Ф.И.О. (при наличии):
Должность:
Тел:
Адрес электронной почты:

Отрасль законодательства


Предмет правового регулирования


2. Обоснованность и своевременность разработки проекта закона

2.1 Проблема, на решение которой направлен проект закона (проблема должна быть определена и сформулирована максимально четко. Следует избегать чрезмерно обширных либо неконкретных формулировок).
Формулировка проблемы:
Качественное и количественное описание проблемы:
(качественно раскрыть сущность и масштаб проблемы: в территориальном и отраслевом аспектах, а также представить информацию о динамике развития проблемы: увеличение, снижение или неизменность остроты проблемы с течением времени)
Негативные эффекты, возникающие в связи с наличием проблемы:
(описать негативные эффекты, являющиеся последствием существования проблемы, с представлением сведений о причинении вреда, его размерах в денежном выражении; количественных сведений о нарушениях прав и интересов граждан и организаций; сведений о невозможности выполнения действий, функций либо получения услуг вследствие отсутствия регулирования (данные и оценки убытков, упущенной выгоды и др.); данных об обращении, жалобах граждан и организаций и т.п.)
Лица, которых затрагивает проблема:
(охарактеризовать затронутые проблемой целевые группы: граждане, предприятия, организации, государство)
Причины, существование которых приводит к проблеме:

2.2 Анализ текущей ситуации и государственное регулирование в проблемной сфере (основные параметры развития регулируемой отрасли, сектора экономики, оценка конкурентоспособности с использованием анализа статистических данных и международных рейтинговых оценок, предпринимаемые в настоящее время меры для решения проблемы в рамках действующего законодательства, программных документов, достигнутые результаты)

2.3 Цель и задачи проекта закона
(желаемый результат от введения проекта закона)

Цель

(установление долгосрочных социальных и (или) экономических целей, для достижения которых разрабатывается проект закона)

Задачи
(должны определять будущее состояние дел для осуществления проверки достижения цели)

количественно-измеримые показатели результатов решения задач(показатели, характеризующие степень решения задач; не распространяется на нормы, содержащие редакционные правки и направленные на устранение правовых пробелов и коллизий)

1.

1.

2.

3.

2.

1.

2.

3.

….


 

2.4 Соответствие целей проекта закона стратегическим целям государства
(отразить согласованность цели предлагаемого регулирования с целями ежегодных посланий Президента РК, Стратегии "Казахстан-2050", стратегических и программных документов с указанием конкретных положений документов и их названия)

Стратегические цели государства

Описание соответствия цели проекта закона стратегическим целям государства

"…."


"…"

 

2.5 Международный опыт решения аналогичных проблем регулирования
(описание примеров решения установленной проблемы регулирования в разных странах)

2.6 Описание всех вариантов решения проблемы, рассмотренных на этапе разработки проекта закона, и обоснование выбранного варианта
(описание механизмов, преимуществ, недостатков, рисков реализации различных вариантов решения проблемы, а также обоснование выбора предлагаемого способа решения проблемы с описанием причины исключения других вариантов)

3. Анализ социально-экономических последствий с применением метода анализа выгод и издержек для целевых групп
(определить целевые группы, на которые прямо или косвенно может повлиять предлагаемый проект закона, дать им качественную и количественную характеристику, а также проанализировать все ожидаемые для них последствия (положительные и отрицательные)

I. Население

Описание целевой группы

Количественная оценка целевой группы

Качественное и количественное описание выгод

Качественное и количественное описание издержек













II. Субъекты предпринимательства

Описание целевой группы

Количественная оценка целевой группы

Качественное и количественное описание выгод

Качественное и количественное описание издержек













III. Государство

Описание целевой группы

Количественная оценка целевой группы

Качественное и количественное описание выгод

Качественное и количественное описание издержек

















*примеры возможных расчетов для данных разделов находятся в разделе 3 методических рекомендаций

4. Реализационные риски
(негативные последствия, потенциальные сложности, обстоятельства, которые могут помешать достижению целей проекта закона при его реализации)

5. Средства достижения цели и задач проекта закона(отражаются средства достижения и предполагаемая сумма в рамках утвержденной бюджетной программы, дополнительного финансирования сверх утвержденных сумм или средства, выделенные из других источников. При этом указываются источники финансирования: республиканский, местные бюджеты, Национальный фонд и иные источники, а также потери бюджета в случаях отмены или понижения ставок налогов и других обязательных платежей в бюджет, введения налоговых льгот, вычетов и др.)


Республиканский бюджет

Местный бюджет

Национальный фонд

Иные источники (название источника)

Сумма в рамках запланированной бюджетной программы (название)





Сумма дополнительно выделенных средств из бюджета





Сумма, выделенная из других источников





Потери бюджета





 

6. Результаты публичного обсуждения проекта закона

7. Приложение
(дополнительные материалы для иллюстрации результатов анализа) 

      Ф.И.О. (при наличии) _______________________________________________________
(подпись курирующего заместителя руководителя государственного органа-
разработчика проекта закона/депутата/депутатов Парламента,
инициировавшего(их) разработку проекта закона)

  Приложение 2
к Правилам организации
и проведения научной экспертизы,
а также отбора научных экспертов

Типовой договор на проведение научной антикоррупционной экспертизы, заключаемый между координатором и экспертом

№____

"__" _____ 20__ года

      _________________________________________________________________,
(наименование научного учреждения или высшего учебного заведения,
осуществляющего координацию проведения научной антикоррупционной
экспертизы) именуемое в дальнейшем Координатор,
в лице ___________________________________________________________,
действующего на основании ________________________________________,
с одной стороны, и ________________________________________________,
_________________________________________________________________
(фамилия, имя, отчество (при его наличии) (документ, удостоверяющий личность)
№ ___________, выданный __________________________________________,
именуемый(ая) в дальнейшем Эксперт, с другой стороны, далее совместно
именуемые Стороны, заключили настоящий Договор о нижеследующем:

1. Предмет договора

      1. Эксперт обязуется по заданию Координатора оказывать услуги по проведению научной антикоррупционной экспертизы проектов нормативных правовых актов с выдачей заключений (далее – Услуги) согласно условиям настоящего Договора, а Координатор обязуется своевременно принимать и оплачивать результат Услуги по каждому проекту нормативного правового акта на условиях настоящего Договора при условии надлежащего исполнения Экспертом своих обязательств по настоящему Договору.

      2. Координатор дает задание Эксперту путем направления (вручения) уведомления о необходимости проведения научной антикоррупционной экспертизы проекта нормативного правового акта (далее – уведомление) с приложением данного проекта и других документов, предоставленных разработчиком.

      3. Услуга по каждому проекту нормативного правового акта оказывается не позднее срока, установленного в уведомлении Координатора по соответствующему проекту нормативного правового акта.

2. Права и обязанности Сторон

      4. Эксперт обязан:

      1) лично провести научную антикоррупционную экспертизу проектов нормативных правовых актов, обеспечить достоверность, объективность, квалифицированность оказываемых Услуг;

      2) оказывать Услуги, предусмотренные настоящим Договором, надлежащего качества и в полном объеме, в соответствии с требованиями законодательства Республики Казахстан, в сроки и на условиях установленных настоящим Договором;

      3) в течении 1 (одного) рабочего дня следующего со дня получения проекта нормативного правового акта, направить ему уведомление о принятии в работу представленного проекта нормативного правового акта либо о самоотводе с указанием причин своего отказа, в том числе непосредственного участия в подготовке данного проекта;

      4) обеспечить конфиденциальность содержания и сохранность документации и сведений Координатора, ставших известными ему в связи с оказанием Услуг;

      5) информировать Координатора, по его требованию, о ходе оказания Услуг;

      6) обеспечить сохранность имущества и документов, переданных ему Координатором для надлежащего исполнения обязательств по настоящему Договору;

      7) в случае нарушения условий настоящего Договора возместить Координатору все убытки, возникшие в результате ненадлежащего исполнения им своих обязательств в полном объеме;

      8) по требованию Координатора предоставить отчет об оказанных Услугах;

      9) после выдачи заключения научной антикоррупционной экспертизы проектов нормативных правовых актов обеспечить экспертное сопровождение проекта нормативного правового акта на всех стадиях до его принятия, независимо от согласия или несогласия разработчика с его рекомендациями;

      10) осуществить выдачу заключения научной антикоррупционной экспертизы на казахском или русском языке нарочно, электронной почтой либо посредством информационной системы (при ее наличии).

      5. Эксперт имеет право:

      1) требовать от Координатора оплаты оказанных Услуг в соответствии с условиями настоящего Договора;

      2) получать разъяснения от Координатора по возникшим вопросам и дополнительные сведения, необходимые для оказания Услуг;

      3) досрочно оказать Услугу, при условии выполнения ее качественно и в полном объеме.

      6. Координатор обязан:

      1) предоставлять Эксперту проекты нормативных правовых актов и прилагаемые к ним материалы, если Экспертом получено задание;

      2) принять оказанные Экспертом Услуги по каждому проекту нормативного правового акта при условии устранения недостатков, выявленных Координатором;

      3) оплатить оказанные Экспертом Услуги в порядке, предусмотренном настоящим Договором;

      4) не допускать проведение научной антикоррупционной экспертизы проекта нормативного правового акта Экспертом, принимавшим непосредственное участие в подготовке данного проекта.

      5) Предоставить Эксперту не менее 2/3 срока.

      7. Координатор имеет право:

      1) в любое время проверить ход и качество Услуг, оказываемых Экспертом;

      2) в случае обнаружения недостатков в части орфографической, пунктуационной и стилистической грамотности в результатах оказания Услуг, не принимать оказанные Услуги и направить в течение ____ рабочих дней со дня обнаружения недостатков уведомление Эксперту об устранении обнаруженных недостатков в оказанных Услугах;

      3) в случае несогласия Эксперта с замечаниями Координатора, направить проект нормативного правового акта для проведения его научной антикоррупционной экспертизы другому Эксперту;

      4) давать Эксперту рекомендации для надлежащего исполнения обязательств по настоящему Договору;

      5) контролировать процесс оказания Услуг;

      6) в одностороннем порядке расторгнуть настоящий Договор по основаниям, предусмотренным в пункте 22 настоящего Договора.

      8. Стороны договорились, что право собственности на все созданные в ходе исполнения обязательств по настоящему Договору результаты интеллектуальной деятельности Эксперта по оказанным Услугам, будут принадлежать Координатору.

3. Условия оплаты услуг

      9. Стоимость Услуг по каждому проекту нормативного правового акта определяется в соответствии с порядком определения стоимости проведения научной антикоррупционной экспертизы, устанавливаемым Координатором по согласованию с Агентством Республики Казахстан по противодействию коррупции (Антикоррупционная служба) (далее – Агентство).

      10. В течение ___ рабочих дней после согласования Координатором заключения научной антикоррупционной экспертизы, подготовленного Экспертом, Стороны подписывают акт оказанных Услуг. Стороны вправе составить и подписать акт оказанных Услуг за один месяц. Услуги считаются оказанными после подписания Акта оказанных Услуг между Координатором и Агентством.

      11. Координатор производит оплату Эксперту не позднее 5 (пяти) рабочих дней от даты перечисления денежных средств Агентством на расчетный счет Координатора.

      12. Координатор удерживает обязательные пенсионные взносы, подлежащие уплате в единый накопительный пенсионный фонд в пользу Эксперта, а также подоходный налог.

      13. Иные расходы, понесенные Экспертом при оказании услуг, Координатором не возмещаются.

4. Ответственность сторон и порядок разрешения споров

      14. В случае неисполнения или ненадлежащего исполнения Сторонами своих обязательств по настоящему Договору Стороны несут ответственность в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

      15. Стороны не несут ответственность за неисполнение условий настоящего Договора, если оно явилось результатом форс-мажорных обстоятельств.

      Для целей настоящего Договора "форс-мажор" означает событие, неподвластное контролю Сторон, и имеющее непредвиденный характер. Такие события могут включать, но не исключительно: военные действия, природные или стихийные бедствия и другие.

      При возникновении форс-мажорных обстоятельств Эксперт незамедлительно направляет Координатору письменное уведомление о таких обстоятельствах и их причинах. Если от Координатора не поступает иных письменных инструкций, Эксперт продолжает выполнять свои обязательства по настоящему Договору, насколько это целесообразно, и ведет поиск альтернативных способов выполнения настоящего Договора, не зависящих от форс-мажорных обстоятельств.

      16. Эксперт несет ответственность за обоснованность подготовленных им рекомендаций по устранению коррупциогенных норм проекта нормативного правового акта, содержащихся в заключении научной антикоррупционной экспертизы;

      17. Споры и разногласия, которые могут возникнуть при исполнении настоящего Договора, разрешаются путем переговоров между Сторонами.

      18. В случае невозможности разрешения разногласий путем переговоров, споры и разногласия подлежат рассмотрению в судебном порядке в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

5. Срок действия договора и основания его прекращения

      19. Настоящий Договор вступает в силу со дня его подписания Сторонами, и действует до "__" _______ 20__ года, а в части обязательств Сторон – до полного их исполнения.

      20. Настоящий Договор может быть расторгнут по обоюдному согласию Сторон. Сторона, требующая расторжения настоящего Договора, должна уведомить о своих намерениях другую Сторону не позднее, чем за тридцать календарных дней до окончания срока действия Договора.

      21. При расторжении Договора по инициативе Эксперта, Эксперт не вправе требовать возмещения своих затрат, произведенных в процессе оказания Услуг, а также платы за оказанные Услуги.

      22. Координатор вправе расторгнуть настоящий Договор в одностороннем порядке в следующих случаях:

      1) отказа Эксперта от оказания Услуги без уважительных причин более 2 (двух) раз в течение трех месяцев;

      2) просрочки оказания Услуги на срок более двух рабочих дней со дня истечения срока оказания Услуги, установленного в уведомлении Координатора;

      3) в случае непринятия разработчиками более 2/3 от всех рекомендаций Эксперта в заключениях научной антикоррупционной экспертизы, подготовленных им в течение трех месяцев;

      4) невозможности исполнения экспертом своих обязанностей вследствие его недостаточной квалификации, некомпетентности;

      5) в случае несоответствия Эксперта критериям, установленным пунктом 106 Правил организации и проведения научной экспертизы, а также отбора научных экспертов.

      23. Расторжение настоящего Договора в одностороннем порядке определяется в соответствии с гражданским законодательством Республики Казахстан.

      24. В случае досрочного расторжения настоящего Договора, Эксперт имеет право требовать оплату только за фактические затраты на день расторжения и возвращает Координатору излишне оплаченные суммы в течение 10 (десяти) рабочих дней со дня расторжения настоящего Договора.

6. Заключительные положения

      25. Все дополнения и изменения к настоящему Договору составляются письменно, подписываются обеими Сторонами и являются неотъемлемой частью настоящего Договора.

      26. Настоящий Договор составлен в двух экземплярах на казахском и русском языках, имеющих одинаковую юридическую силу, по одному экземпляру для каждой из Сторон.

7. Адреса, реквизиты и подписи Сторон

Координатор ________________________

Эксперт _____________________