1. Ұсынылып отырған Капитал қозғалысымен байланысты валюта операцияларын тiркеу ережесi бекiтiлсiн және Қазақстан Республикасының Әдiлет министрлiгiнде мемлекеттiк тiркелген күннен бастап күшiне енгiзiлсiн.
2. Заң департаментi (Сизова С.И.) Зерттеу және статистика департаментiмен (Айманбетова Г.З.) бiрлесiп осы қаулыны және Капитал қозғалысымен байланысты валюта операцияларын тiркеу ережесiн Қазақстан Республикасының Әдiлет министрлiгiнде тiркесiн.
3. Зерттеу және статистика департаментi (Айманбетова Г.З.) осы қаулыны және Капитал қозғалысымен байланысты валюта операцияларын тiркеу ережесiн Қазақстан Республикасының Әдiлет министрлiгiнде мемлекеттiк тiркелген күннен бастап екi апта мерзiмде Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкiнiң облыстық (аумақтық) басқармаларына (филиалдарына) және екiншi деңгейдегi банктерге жiберсiн.
4. Капитал қозғалысымен байланысты валюта операцияларын тiркеу ережесi Қазақстан Республикасының Әдiлет министрлiгiнде мемлекеттiк тiркелген күннен бастап Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкiнiң 1997 жылғы 24 сәуiрдегi N 129 V970313_ қаулысымен бекiтiлген Капитал қозғалысымен байланысты валюта операцияларын тiркеу тәртiбi туралы ереженiң күшi жойылды деп танылсын.
5. Осы қаулының орындалуын бақылау Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкi Төрағасының орынбасары С.А. Ахановқа жүктелсiн.
Ұлттық Банк
Төрағасы
Қазақстан Ұлттық Банк
Басқармасының қаулысымен
Бекітілген
27 қазан 1998 жыл N 204
Капитал қозғалысымен байланысты валюталық
операцияларды тіркеу тәртібі туралы
Ереже
1. Жалпы ережелер
1. Осы Ереже Қазақстан Республикасының 1996 жылғы 24 желтоқсандағы "Валюталық реттеу туралы" (5 және 11-баптар) және 1997 жылғы 10 сәуiрдегi "Сыртқы қарыз алу және сыртқы борышты басқару туралы" заңдарына (15-бап) және Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің (бұдан әрi - Ұлттық Банк) қаржының резидент еместерден резиденттердің пайдасына өтуiн (ауысуын) қарастыратын капитал қозғалысымен байланысты операциялар жасау және есебін жүргiзудi ұйымдастыру тәртібін белгiлеу жөнiнде осылардан туындайтын өкiлеттiгiне сәйкес жасалды.
2. Осы Ережеде қаржының резидент еместерден резиденттердiң пайдасына өтуiн (ауысуын) қарастыратын капитал қозғалысымен байланысты валюта операцияларының мынадай түрлерiн тiркеу тәртiбi белгiлендi:
- 180 күннен астам мерзiмге кредит алу;
- 180 күннен астам мерзімге резидент еместердің экспорттық мәмiлелерiн резиденттерге кредиттеумен байланысты есеп айырысуларды жүзеге асыру;
- экспорттық мәмiлелер барысында, 180 күннен астам мерзiмге президенттердiң резидент еместердi кредиттеумен байланысты есеп айырысуларды жүзеге асыру;
- 180 күннен астам мерзiмге резидент еместердiң резиденттердi импорттық мәмiлелер бойынша кредиттеумен байланысты есеп айырысуларды жүзеге асыру;
- Қазақстан Республикасындағы резидент еместерге инвестициялар;
- қозғалмайтын мүлікке мүліктік және басқа құқықтық төлем аударымдары.
3. Қаржының резидент еместерден резиденттердің пайдасына өтуін (ауысуын) қарастыратын капиталын қозғалысымен байланысты валюта операцияларды шектеусіз жүргізіледі.
Қазақстан Республикасына 100 мың АҚШ долларынан асатын сомада немесе басқа валютадағы соған сәйкес балама сомада қаржы түсуін қарастыратын капитал қозғалысымен байланысты валюта операциялары тіркелуге тиіс.
4. Осы Ережеге сәйкес тіркеу Қазақстан Республикасындағы резидент еместер жүзеге асыратын капитал қозғалысымен байланысты валюта операциялар бойынша ақпараттардың статистикалық есебін жүргізуді жүзеге асыру мақсатында жүргізіледі.
5. Капитал қозғалысымен байланысты операцияларды тіркеу тиісті шарт, кредиттік немесе инвестициялық келісім, контракт және т.т. (бұдан әрі - Шарт) күшіне енгеннен кейін 1 ай ішінде, осы Ереженің 3-тарауының 24-тармағында көзделген жағдайларды қоспағанда, операцияға қатысушы-резиденттің немесе Шартқа қызмет көрсететін банктің мекен-жайы бойынша Ұлттық Банктің тиісті облыстық филиалдарында (бұдан әрі - филиал) жүргізіледі.
6. Тіркеу тәртібіне ұсынылған Шартты тіркеу және қаржының нақты қозғалысы туралы филиалдарда алдағы тоқсандық мәліметтер беру жатады.
7. Капитал қозғалысымен байланысты операцияларды филиалдарда тіркеу қажетті құжаттардың толық тізбесі берілген сәттен бастап 10 жұмыс күні ішінде жүзеге асырылады. Тіркелгеннен кейін белгіленген үлгідегі тіркеу туралы куәлік беріледі (1-қосымша).
8. Капитал қозғалысымен байланысты операцияларды тіркеуді жүзеге асыруға қатысушы-резидент (Шарт жасаушы жақ) жауап береді.
2. Резиденттердiң кредит алуымен байланысты операцияларды тiркеу
9. Мемлекеттiк емес сыртқы қарыздарды жүзеге асырушы Қазақстан Республикасының резиденттерi мемлекеттiк кепiлдiктерi бар сыртқы қарыздар туралы шартты Қазақстан Республикасының Қаржы министрлiгiнде, мемлекеттiк кепiлдiгi жоқ сыртқы қарыздар туралы шартты Ұлттық Банкте тiркеуге мiндеттi. Мемлекеттiк кепiлдiктерi бар кредиттер бойынша және Қазақстан Республикасы Үкiметiнің ресми қарыздары саласы бойынша түсетiн импорт тауарларымен қызмет көрсетулер Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкiнде тiркеуге жатпайды.
10. Шартты тиiстi филиалдарда тiркеу үшiн мынадай құжаттарды беруi қажет:
- Шартты тiркеуге өтiнiш (2-қосымша);
- Шарттың көшiрмесi;
- қаржының түсуi (игеру) және қарыздарды өтеу кестесi (3-қосымша);
- кредитке қызмет көрсетуге келiсiм беру туралы өкiлеттi резидент банктiң (банктiк емес заңды тұлғалар үшiн) растауы.
11. Шарттың қолданылуы кезеңiнде туындаған барлық өзгертулер мен толықтыруларды қатысушы-резидент филиалдарға хабарлап отырады.
12. Операцияларға қатысушы резиденттер филиалдарға тiркелген Шарт бойынша нақты қаржы қозғалыстары көрсетiлген мәлiметтердi белгiленген нысанда (4-қосымша) есеп берiлiп отырған тоқсаннан кейiнгi айдың 10-на дейiн бередi.
13. Операцияларға (банктер) қатысушы резиденттер филиалдарға тiркелген Кредит шарты бойынша нақты қаржы қозғалыстары көрсетiлген мәмiлелердi есеп берудiң белгiленген мемлекеттiк нысаны бойынша (5-қосымша) есеп берiлiп отырған тоқсаннан кейiнгi айдың 10-на дейiн бередi.
14. Шет ел кредиттерiн тартушы және шет елдегi шетел банктерiндегi шоттар арқылы қызмет көрсетiлетiн операцияларға қатысушы резиденттер белгiленген нысанда (4-қосымша) Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкiсiнiң Зерттеу және статистика департаментiне есеп берiлiп отырған тоқсаннан кейiнгi айдың 15-не дейiн барлық шет ел кредиттерi жөнiнде мәлiметтер беруге мiндеттi.
15. 180 күннен астам мерзiмге резиденттерді және резиденттiк емес экспорттық және резиденттiк емес импорттық мәмiлелерге кредит берумен байланысты есеп айырысуларды жүзеге асыруды көздейтiн Шарттарды тiркеу осы Ереженiң 2-тарауының 9-14-тармақтарына сәйкес жүзеге асырылады. Кедендік ресімдеуі аяқталған операцияларды тiркеу кезiнде кеден жүк декларациясының көшiрмесiн (КЖД) беруi қажет. Тоқсан сайын, ұсынылған есеп беру нысаны (4-қосымша) бойынша мәлiметтердi растау үшiн КЖД көшiрмесiн көрсетуi керек.
3. Капитал қозғалысымен байланысты басқа да операцияларды тiркеу
Капитал қозғалысымен байланысты басқа операцияларға Қазақстан Республикасында жүзеге асырылатын тікелей шетелдік инвестициялар мен портфелдiк инвестициялар жатады.
Тікелей инвестициялар дегеніміз - негізгі мақсаты заңды тұлғаларға тікелей немесе жанама бақылау жасауды иелену болып табылатын күрделі қаржы қосу (яғни жарғы капиталының 10 %-нен астамы): акционерлік және оған теңестірілген капитал (оның ішінде тауарлық нысандағы) жарналары, кредиттер, берілген мерзіміне қарамастан тікелей инвестордың (оның ішінде тауарлық нысандағы) қарыздары; қайталанған инвестициялар.
Портфельдік инвестициялар дегеніміз - негізгі мақсаты күрделі
қаржыдан кіріс алу болып табылатын бағалы қағаздарды сатып алу түрінде
күрделі қаржы қосу.
16. Тікелей инвестицияларды тиісті филиалдарда тіркеу үшін мынадай
құжаттар берілуі тиіс:
- капитал қозғалысымен байланысты басқа да операцияларды тіркеу
өтініші (6, 7, 8-қосымшалар);
- заңды тұлға-резидентті мемлекеттік тіркеу туралы куәліктің
көшірмесі;
- аяқталған кедендік ресімдеу бойынша тауарлық нысанда жүзеге
асырылатын инвестиция жөніндегі КЖД көшірмесі;
- жеке тұлғалар үшін - жеке басын куәландыратын құжаттар (паспорт
және оның көшірмесі);
- Шарттың көшірмесі.
17. Тікелей инвестордың кредиттері, қарыздары осы Ереженің 2-тарауының 10-14-тармақтарына сәйкес тіркелуі тиіс.
18. Портфельдік инвестицияларды тиісті филиалдарда тіркеу үшін мынадай құжаттар берілуі тиіс:
- капитал қозғалысымен байланысты басқа да операцияларды тiркеу өтiнiшi (6, 8-қосымшалар);
- заңды тұлға-резиденттi мемлекеттiк тiркеу туралы куәлiктiң көшiрмесi;
- жеке тұлғалар үшін - жеке басын куәландыратын құжаттар (паспорт және оның көшірмесi);
- Шарттың көшiрмесi.
19. Тiкелей және портфельдiк инвестицияларды, қозғалмайтын мүлiкке мүлiктiк және басқа құқықтардың төлем аударымдарын тіркеу Шарттың жағдайлары өзгерген сайын жүзеге асырылады, бұған оның қолданылу мерзiмi де кiредi.
20. Қазақстан Республикасының шет ел валютасындағы мемлекеттiк бағалы қағаздарды сатып алу нысанындағы капитал қозғалысымен байланысты операциялар үшiн бағалы қағаздардың алғашқы рыногында жүзеге асырылатын шет ел валютасындағы бағалы қағаздармен жасалған мәмілелер Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінде тiркелуге тиiс. Бағалы қағаздардың қайталама рыногындағы шет ел валютасындағы бағалы қағаздар айналысы туралы ақпаратты Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Қаржы министрлiгiнен талап етіп отырады.
21. Қазақстан Республикасының мемлекеттiк бағалы қағаздармен жасалған мәмiлелерін тiркеуді жүзеге асыратын орган (Уәкiлдiк берiлген депозитарий) ай сайын Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкiсiне бағалы қағаздардың алғашқы және қайталама рыноктарында жүзеге асырылатын Қазақстан Республикасының мемлекеттiк бағалы қағаздар нысанындағы капитал қозғалысымен байланысты операциялар бойынша ақпараттар берiп отырады.
22. Тіркелген операцияларды түпкілікті жүзеге асырғанға дейін резидент тоқсан сайын филиалдарға белгіленген нысан бойынша (9-қосымша) есеп беріліп отырған тоқсаннан кейінгі айдың 10-на дейін төлемдердің нақты жүзеге асырылғаны туралы ақпараттар береді.
23. Жылжымайтын мүлікке мүліктік және басқа құқықтық төлем аударымдарын тіркеу осы Ереженің 3-тарауы 16-тармағына сәйкес жүзеге асырылады.
24. Капитал қозғалысымен байланысты басқа да операцияларда резидент еместерге кәсiпорындардың мемлекеттiк акция пакетiн сату немесе жақтың бiрi Қазақстан Республикасының мемлекеттiк басқару органдары болып табылатын резидент еместердiң қозғалмайтын мүлiктi сатып алу құқығы
түрiндегi мәмiлелер Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкiнде тiркеуге
жатады.
4. Қорытынды ережелер
25. Капитал қозғалысымен байланысты операцияларды тiркеудi
Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкi тiркелген операциялар бойынша
қатысушылардың мiндеттемелерiне қатысты Қазақстан Республикасының Ұлттық
Банкі тарапынан қандай да бiр міндеттемелерсіз жүргізеді.
26. Осы Ережеде қарастырылған тәртіптің бұзылуына жауапкершілік
Қазақстан Республикасында қолданылып жүрген заңдарға сәйкес қолданылады.
Ұлттық Банк
Төрағасы
Қазақстан Республикасы
Ұлттық Банкі Басқармасының
1998 жылғы 27 қазанда N 204
қаулысымен бекітілген
капитал қозғалысымен байланысты
валюталық операцияларды тіркеу
Ережесіне
1 қосымша
Тіркеу куәлігі N ________
Осымен Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі _______________________
_______________________________________________________________________
(құжаттың атауы, нөмірі, күні)
_______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
негізінде жүзеге асырылған капитал қозғалысына байланысты
операцияларды тіркеу туралы куәландырады.
мына елдер арасында келісілді:
1) ___________________________________________________________________
(атауы, елдің, уәкілді тұлғаның аты)
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
2) ___________________________________________________________________
(атауы, елдің, уәкілді тұлғаның аты)
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
______________________________________________________________________
Мәміленің жалпы сомасы _______________________________________________
_____________________________________________________________________
(санмен және сөзбен)
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
______________________________________________________________________
мерзімі "___" _____________ 199 __ж. дейін.
_________________________________ үшін арналған.
______________________________________________________________________
Шарттың валютасы _____________________________________________________
Бағалы қағаздар сатып алу түрінде жүзеге асырылатын мәміле үшін _____
_____________________________________________________________________
(бағалы қағаздың түрі)
1 данасының номиналдық құны __________________________________________
Бағалы қағаздардың саны _____________________________________________
Мәміле сомасы _______________________________________________________
(санмен және сөзбен)
Тіркелген күн "___" ___________ 199____ ж.
Бұл тіркеу осы операция жөнінде Қазақстан Ұлттық Банкі тарапынан
қандай да болмасын міндеттемесіз жасалды.
Қазақстан Республикасы
Ұлттық Банкінің облыстық
басқармасының бастығы/орынбасары _____________________
Қазақстан Республикасы
Ұлттық Банкі Басқармасының
1998 жылғы 27 қазанда
N 204 қаулысымен бекітілген
капитал қозғалысымен байланысты
валюталық операцияларды тіркеу
Ережесіне
2 қосымша
Қазақстан Республикасының
Ұлттық Банкі
Кредит келісімін тіркеуге
Өтініш N _______
"___" _______ 19___ ж.
_________ қаласы "___" _______ 19___ж.
N ____ Шарт "___" _______ 19___ ж.___________________________
_____________________________________________________________________
(кредит немесе несие алу мақсаты)
___________________________________________________ мерзімге жасалды
Мынадай құжаттар ұсынылды:
1. ___________________________________________________________________
(құжаттың атауы, нөмірі, ресімделген күні)
2. ___________________________________________________________________
3. ___________________________________________________________________
4. ___________________________________________________________________
5. ___________________________________________________________________
Кредит беруші ________________________________________________________
(атауы мен мекен-жайы, банк реквизитті, телефоны, факс)
______________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
______________________________________________________________________
(уәкілді тұлғаның аты-жөні мен лауазымы)
_____________________________________________________________________
______________________________________________________________________
Заемшы _______________________________________________________________
(атауы мен мекен-жайы, банк реквизиті, телефоны, факс)
Кредит сомасы ________________________________________________________
(сомасы санмен және сөзбен жазылады)
______________________________________________________________________
Кредит берілетін валюта ______________________________________________
Кредит берушінің экономикалық секторы ________________________________
Резиденттің экономика секторы (заемщиктер немесе кредитор) ___________
Резидент емес-кредитордың заемщикке қатынасы (көрсетіледі)
--- заемшының тең иегері --- басқа да
Кредиттің типі (көрсетіледі)
--- инвестициялық --- тауарлық --- қайта қаржыландыру --- т.б.
Өткізілу аумағы _____________________________________________________
(ҚР-на кредиттерді тарту аймағы немесе облысы)
Кредитті пайдаланғаны үшін жылдық процент ставкасы __________________
(егер процент ставкасы өзгермелі болса, оның есептелу базасы мен
маржасының мөлшері көрсетіледі)
Мерзімі өткен төлемдер үшін тұрақсыздық айыбы
қарыздың негізгі сомасы бойынша ____________________________
сыйақы бойынша (мүдде) _____________________________________
Басқа да талаптар ____________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
______________________________________________________________________
___________________________ ____________________
(Уәкілді тұлғаның лауазымы) (аты-жөні)
Мөр Күні Қолы
Қазақстан Республикасы
Ұлттық Банкі Басқармасының
1998 жылғы 27 қазанда
N 204 қаулысымен бекітілген
капитал қозғалысымен байланысты
валюталық операцияларды тіркеу
Ережесіне
3 қосымша
Қаражат түсімінің және қарыздарды өтеудің кестесі
---------------------------------------------------------------------------
Қаражат түсімі ! Қызмет көрсету жөнінде төлемдер
---------------------------------------------------------------------------
күні ! сомасы ! күні ! негізгі борышты төлеу ! сыйақыны төлеу (мүдде)
---------------------------------------------------------------------------
Басшы _______________________
(қолы)
"__" _______________ 19____ж.
Қазақстан Республикасы
Ұлттық Банкі Басқармасының
1998 жылғы 27 қазанда
N 204 қаулысымен бекітілген
капитал қозғалысымен байланысты
валюталық операцияларды тіркеу
Ережесіне
4 қосымша
Кредиттерді игеру мен қызмет көрсету туралы мәлімет
19 ___ ж. ____________ тоқсан
Операцияларға қатысушы резиденттер филиалдарға
есеп беріліп отырған кезеңнен кейінгі айдың 10-на
дейін, филиалдар Ұлттық Банкке есеп беріліп
отырған кезеңнен кейінгі айдың 20-на дейін береді
___________________
(заемшының атауы)
___________________ ҚҰБ куәлігінің
(кредитордың атауы) тіркелім нөмірі ________
Берілген күні __________
___________________________
(кредит валютасының атауы)
(мың)
---------------------------------------------------------------------------
! А. Есеп беру кезеңінің басындағы борыш !
---------------------------------------------------------------------------
1 Борыштың негізгі сомасы оның ішінде:
1а. Негізгі борышты өтеу бойынша мерзімі өткен төлемдер
2 сыйақы (мүдде) төлеу бойынша мерзімі өткен төлемдер
3 мерзімі өткен комиссиялық және басқа төлемдер
4 мерзімі өткен төлемдер үшін төленбеген айыппұл
5 Барлығы (1+2+3+4)
Б. Тоқсан ішіндегі операциялар
6 Игерілгені:
7 оның ішінде ақша түріндегісі
8 негізгі борышты өтеу есебіне есептелген төлемдер
9 сыйақы (мүдде) төлеу бойынша есептелген төлемдер
10 мұның ішінде капиталдандыруға жататын сыйақы (мүдде)
11 есептелген комиссиялық төлемдер
12 мерзімі өткен төлемдер үшін есептелген өсімпұлдар
13 негізгі борыштарды өтеу
14 оның ішінде ақша түріндегісі
15 төленген сыйақы (мүдде)
16 төленген комиссиялық және басқа төлемдер
17 мерзімі өткен төлемдер үшін төленген айыппұлдар
18 барлық төлемдер (13+15+16+17)
В. Есепті кезең соңындағы борыш
19 Негізгі борыштың қалдығы (1+6+13)
оның ішінде:
19а негізгі борышты өтеу бойынша төленбеген төлемдер (1а+8-13)
20 сыйақыларды төлеу бойынша (мүдде) төленбеген төлемдер (2+9-10-15)
21 мерзімі өткен комиссиялық және басқа төлемдер (3+11-16)
22 мерзімі өткен төлемдер үшін төленбеген айыппұл (4+12-17)
23 Барлығы (19+20+21+22)
"___" ___________ 199___ ж. Басшы _______________
___________________________ Бас бухгалтер ___________
(орындаушы, телефоны)
Қазақстан Республикасы
Ұлттық Банкі Басқармасының
1998 жылғы 27 қазанда
N 204 қаулысымен бекітілген
капитал қозғалысымен байланысты
валюталық операцияларды тіркеу
Ережесіне
5 қосымша
Мемлекеттік статистикалық есеп
"Қазақстан Республикасындағы мемлекеттік статистика
туралы" Заңның 13-бабына сәйкес ұсынылады.
Жіберілетін мекеме _______________________
_______________________
(алушының мекен-жайы)
Уәкілдік берілген банк _______________________
Мекен жайы ___________________________________
Шетелдік кредитті пайдалану және өтеу жөнінде есеп
_____ тоқсан 19___ж.
---------------------------------------------------------------------------
Берілетін кредит жүйесі және оның іс-! Импорттаушы ! Экспорттаушы !Валюта.
әрекет ету кезеңі (игеру және өтеу !(кредит алушы!(кредит беруші!ның аты
мерзімінің басталған күні және !ұйымның, !елдің, креди- !
өтеудің соңғы мерзімі) банкіаралық !мекеменің !тордың атауы) !
кредиттік келісімдердің, контрактінің!аты) ! !
нөмірі ! ! !
---------------------------------------------------------------------------
А ! В ! С ! Д
---------------------------------------------------------------------------
--------------------------------------------------------------------------
Барлығы
---------------------------------------------------------------------------
Жиынтығы
---------------------------------------------------------------------------
Ескерту: Есепте көрсетілген валюталық көрсеткіштерге сәйкес келтіру
есеп беру күніне, яғни есепті тоқсанның соңғы күнпарақтық күнінде Ұлттық
Банктің бағамы бойынша теңгемен жүргізіледі.
"___" _____________ 199 ___ ж.
---------------------------------------------------------------------------
1 ! 2 ! 3 ! 4 ! 5 ! 6 ! 7 ! 8 ! 9
---------------------------------------------------------------------------
ОКУД !Қожалық ! Кәсіп- ! СООГУ ! КОПФ ! СОАТО ! ОКОНХ (ОК ! ОКФС !Бақы.
бойынша!етуші !орынның !бойынша!бойынша!бойынша!ЭД) бойынша!бойынша!лау
құжат !субъек- !типі !минист-!ұйымдық!аумақ !меншік түрі!меншік !сома.
үлгісі !тінің ! !лік !құқық- ! ! !түрі !сы
!тіркелген !(ведом-!тық ! ! ! !
!нөмірі ! !ство) ! ! ! ! !
!(ОКПО) ! ! ! ! ! ! !
---------------------------------------------------------------------------
0606523 Код
---------------------------------------------------------------------------
Нысан N 16-ИК
Қазақстан Республикасы Мемкомстаттың
1995 ж. 12 мамырдағы N 15 Қаулысымен
бекітілген
Почтамен-тоқсандық
Банктер шетел кредиттеріне қызмет
көрсетуге тарту уәкілдігі бар барлық
банк жүйелері бойынша есеп беру
кезеңінің соңғы 10 күніне дейін:
1. Тұрған жері бойынша статистикалық органға
2. Қазақстан Республикасының Қаржы
министрлігіне
---------------------------------------------------------------------------
Заем бойынша несие қарызы (кредиттік қаржының игерілгені)
---------------------------------------------------------------------------
Бас кредит келісіміне ! есепті кезең ! есепті кезеңде ! болжам
сәйкес кредиттің ! басында !----------------!----------------
(займның) сомасы, ! ! Күні ! Сома !Келесі ! Жыл соңы.
барлығы ! ! ! !тоқсанда !на дейін
! ! ! !игеруге !игеруге
! ! ! !жатады !жатады
---------------------------------------------------------------------------
1 ! 2 ! 3 ! 4 ! 5 ! 6
---------------------------------------------------------------------------
---------------------------------------------------------------------------
---------------------------------------------------------------------------
Басшы ________________
Жауапты орындаушы ____________________________________
(Орындаушының аты-жөні, телефон N)
--------------------------------------------------------------------------
Есеп беру ! Негізгі борыштарды өтеу ! Төленген ілеспе төлемдер
кезеңінің ая-!-------------------------------!----------------------------
ғында кредит !Төлем !Есеп беру кезеңінде ! кредиттің ! есеп !игергеннен
бойынша !бастал !-----------------------!әрекет ету-!беру !бастап
негізгі !ғаннан ! өтелуге ! өтелген !інен бастап!кезе- !кредит
! ! ! ! ! !үшін
борыштың !бастап !жатқызылғаны !төлемдер ! !ңінде !процент
қалдығы !барлығы! ! ! ! !сомасы
---------------------------------------------------------------------------
7 ! 8 ! 9 ! 10 ! 11 ! 12 ! 13
---------------------------------------------------------------------------
---------------------------------------------------------------------------
---------------------------------------------------------------------------
---------------------------------------------------------------------------
Есеп беру кезеңінде! Жалпы соманың ! Қарыздардың жалпы сомасы
кредит үшін төлене-! болжалдық төлемі !
тін процент есебіне! !
жатқызылған төлемдер !
---------------------------------------------------------------------------
өтелуге !өтелгені! Келесі ! Жыл аяғына ! Мерзімінде ! Мерзімінде
жатқызыл-! !тоқсанда!дейін міндетті!өтелмеген !өтелмеген
ғаны ! !міндетті!түрде өтеуге !негізгі борыш !ілеспе
! !түрде !жатады ! !төлемдер
! !өтеуге ! !-------------------!------------
! !жатады ! !есеп беру!есеп беру!есеп !есеп
! ! ! !кезеңінің!кезеңінің!беру !беру
! ! ! !басында !аяғында !кезе-!кезе-
! ! ! ! ! !ңінің!ңінің
! ! ! ! ! !басын!аяғын.
! ! ! ! ! !да !да
---------------------------------------------------------------------------
14 ! 15 ! 16 ! 17 ! 18 ! 19 ! 20 ! 21
---------------------------------------------------------------------------
---------------------------------------------------------------------------
---------------------------------------------------------------------------
16-ИК нысанына N 1 қосымша
"Шетелдік кредитті пайдалану және
өтеу жөнінде есеп"
Негізгі борышты және олардың түрлері бойынша
(саласы) ілеспе төлемдердің өтемін талдау
19____ ж. ___________ тоқсан
---------------------------------------------------------------------------
Кредиттің!Банкара-!Валю-!Есепті ! Төлемнің түрі !Төлем!Төлем!Төлем-!Төлем
бағыты !лық кре-!таның!кезеңдегі! (саласы) !күні !сома-!ді !ді
(кредитор!дит ке- !атауы!төлемнің ! ! !сы !қаржы-!кеші.
банк) !лісімі- ! !жалпы со-! ! ! !ланды-!ктір.
!нің нө- ! !масы ! ! ! !ру кө-!гені
!мірі ! ! ! ! ! !зі !үшін
! ! ! ! ! ! ! !айып
! ! ! ! ! ! ! !пұл
---------------------------------------------------------------------------
! ! ! !Өңдеу жөніндегі! ! ! !
! ! ! !комиссия Сақтық! ! ! !
! ! ! !жарнасы; Кредит! ! ! !
! ! ! !үшін % Кредитті! ! ! !
! ! ! !өтеу Қалдық ! ! ! !
! ! ! !бойынша комиссия ! ! !
---------------------------------------------------------------------------
Ескерту: Осы есепті жасау бойынша тіркелген төлемдер, кредит өтеу (амортизациялық төлем), төлемдер қалдығы бойынша комиссия, кредит үшін проценттер, сақтандыру жарнасы (төлемдер), өңдеу бойынша (кредиторға) комиссия, түрлердің тізбесін өзгерту, толықтыру Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігінің келісімі бойынша ғана жүргізіледі. А20
Есепті толтыру жөнінде нұсқау
Есеп Қазақстан Республикасының Үкіметіне, банктерге, кәсіпорындар мен ұйымдарға Қазақстан Үкіметінің кепілдігімен, сондай-ақ Қазақстан Республикасының шаруашылық жүргізуші субъектілеріне уәкілді банктер мен басқа ұйымдардың кепілдігімен берілген шетелдік кредиттерді игеруге және өтеуге, қарыз есебін жүргізуге арналған.
Есепке Қазақстан Республикасындағы ұйымдардың экспортер-шет ел фирмаларымен барлық жеке (банкаралық) кредит келісімдер мен тікелей шарттары (келісімдері) бойынша ақпараттар енгізіледі.
Есеп "Барлығы" деген бағандағы жиынтық жолдар: АҚШ долларымен (US$) есеп валютасының барлық сандық бағандары (5-баған-15-баған) бойынша жиынтығы шығарыла отырып кредит желісімен жасалады.
Кредит желісімен А бағанында елдің және кредитор-банктің атауы көрсетіледі, Г бағанында осы кредит жүйесі бойынша жиынтығы шығарылатын валютаның атауы көрсетіледі. Есеп беретін банктер (ұйымдар) Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі теңгеге қатысты бағам белгілейтін кез-келген валютаны пайдалана алады.
Кредит желісіне кіретін банкаралық жеке кредит келісімі бойынша (ЖКК) А бағанында оның нөмірі көрсетіледі. Д бағанында осы ЖКК бойынша оның барлық есеп көрсеткіші толтырылатын валютаның атауы көрсетіледі, 1-бағанда кредит сомасы толтырылады. 2, 3, 4, 5, 6-бағандарға жинақтық (қызмет көрсетілетін контракт бойынша) игерілген кредит қаражатының сомасы толтырылады. 7-17-бағандарға кредиттік міндеттемелер бойынша төлемнің болжалданған сомасына жасалған төлем қалдықтары жөнінде ақпараттар толтырылады. 7-бағанда есепті тоқсан басындағы өтелуге тиісті негізгі борыштың қалдығы көрсетіледі, 8-10-бағандарда төлем басталғаннан бері және есепті кезеңдегі негізгі борышты өтеу сомасы көрсетіледі. 11-12-бағандарда төлемдердің (аванстық төлемдер, сақтық жарналары, кредит үшін проценттер, кредит келісіміне қатысушыларға комиссиялар және т.б.) олар төленгеннен бастап барлық төленген ілеспе кредиттерінің (11-баған) есепті кезеңде мерзімі өткен төлемдер үшін айыппұлдарды қоса (12-баған) жүзеге асырылған сомалары көрсетіледі. 14-15-бағандарда есепті кезеңде кредит үшін процент өтеу есебіндегі төлемдер толтырылады.
16-17-бағандарда келесі тоқсанда және жылдың аяғына дейін міндетті түрде өтелуге тиіс төлемдердің болжанған жалпы сомаларды көрсетіледі.
18-21-бағандарда негізгі қарыз бойынша және ілеспе төлемдер бойынша мерзімінде өтелмеген қарыздардың жалпы сомалары көрсетіледі.
Егер Жеке Кредиттік Келісім бір контрактіге қызмет көрсететін болса, онда А және В бағандарында тиісінше импортер мен экспортер көрсетіледі. Егер Жеке Кредиттік Келісім бірнеше контрактіге қызмет көрсететін болса, кредиттерді игеру бойынша ақпараттар бағандарды толтыру жолымен көрсетіледі, А бағанында контракт нөмірі, Б және В бағандарында тиісінше импортер мен экспортер көрсетіледі. Әрбір контракт үшін (егер ол бір ғана контракт болса, ЖКК бағанына) 2, 3 және 4-бағандар толтырылады. Игерудің бірден де көп фактісі көрсетілген жағдайда (3 және 4-бағандар) есеп бағанынан кейінгі төмендегілер қолданылады. Осы контракт бойынша соңғы бағанда (егер ол біреу болса, онда ЖКК бағанына) 5 және 6-бағандар толтырылады.
Егер кредит жүйесі бойынша жеке кредиттік келісім немесе тікелей шарт жөнінде бір немесе бірнеше ақпарат толтырылса, онда есептің барлық бағандары (А, Б, В, Г бағандарын қоспағанда) бойынша есептеліп, "Жиынтығы" деген баған осы кредиттік желі үшін таңдап алынған валютада кредиттік жүйе бойынша толтырылады. Таңдап алынған валютадан басқа валютада есептелген ЖКК көрсеткіштері есеп берілетін тоқсанның соңғы күнтізбелік күнінде белгіленген Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің теңгеге валюта бағамы бойынша ауыстырылады.
Қызмет көрсетілетін кредит бойынша ақпарат есебін толтыру аяқталғаннан кейін сондай түрде "Барлығы" деген баған (АҚШ долларымен) есептеліп, толтырылады.
9, 12-бағандарда көрсетілген сомалардың "Негізгі борыштың және ілеспе төлемдердің олардың түрлері бойынша (пайдаланылуы) өтеудің шифрын ашу" деген есепке N 1 Қосымшадағы төлемдердің түрлері мен күні бойынша шифры ашылуы тиіс. Төлемдердің түрлерінің тізбесі тараптардың қолдары қойылған және Қаржы министрлігінде кредиттік келісімдер тіркелген шарттармен белгіленеді. Әрбір төлем бойынша шифр таратқанда оның түрі (2-баған), төлем күні (3-баған), төлем сомасы (4-баған), төлемді қаржыландыру көзі (5-баған) және мерзімі кешіккен төлем үшін айыппұл сомасы (6-баған) толтырылады. Осы ЖКК бойынша төлемдердің барлық түрлерінің сомалары мен айыппұлдардың шифрын таратқанда есеп нысанындағы осы ЖКК бойынша 9 және 12-бағандардың сомаларына тең болуы тиіс.
Үшінші тоқсандағы есепті толтырған кезде 6 және 17-бағандарда болжалданған игеру сомасы мен үстіміздегі жылдың төртінші тоқсанындағы және барлық келесі жылдағы ілеспе шығыстарымен қоса кредитті өтеудің сомасы көрсетілуі керек. Төртінші тоқсандағы есепте 5, 6, 16, 17-бағандарда келесі есепті жылдың және оның бірінші тоқсанының тиісті сомалары көрсетіледі.
Есепке жауапты орындаушы мен уәкілді банктің (ұйымның) бірінші басшысы қол қояды.
Қазақстан Республикасы
Ұлттық Банкі Басқармасының
1998 жылғы 27 қазанда
N 204 қаулысымен бекітілген
капитал қозғалысымен байланысты
валюталық операцияларды тіркеу
Ережесіне
6 қосымша
Қазақстан Республикасының
Ұлттық Банкі
Капитал қозғалысымен байланысты операцияларды тіркеуге
Өтініш N
___________ қаласы "__" ____________ 19___ ж.
"__" ____________ 19___ ж. N _____ Шарт _____________________________
(экономика секторы және
_____________________________________________________________________
инвестицияның мақсаты)
Негізгі шартқа енгізілуі мүмкін өзгертулер, толықтырулар:
1. __________________________________________________________________
(құжаттың атауы, нөмірі, ресімделген күні)
2. ___________________________________________________________________
3. ___________________________________________________________________
4. ___________________________________________________________________
5. ___________________________________________________________________
Инвестициялау объектісі ______________________________________________
(атауы, адресі, тіркеу нөмірі (резидент
_____________________________________________________________________
жағдайында), телефон, факс)
Инвестор _____________________________________________________________
(қызмет көрсететін банктің реквизитті, телефон, факс)
______________________________________________________________________
Шарт сомасы___________________________________________________________
(цифрмен және сөзбен)
Валюта шарты_________________________________________________________
Инвестор экономикасының секторы ________________________
Операциялардың түрлері (Ұлттық Банк белгілейді):
тікелей инвестициялар ()
портфелдік инвестициялар ()
басқалары () ___________________________________________
Бағалы қағаздар нысанында жүзеге асырылатын мәміле үшін ______________
(бағалы қағаздардың түрлері)
1 дананың нақты құны _______________________
Бағалы қағаздардың саны ____________________
Мәміле сомасы ______________________________
(цифрмен және сөзбен)
Сенім көрсетілген адамның қызметі __________ Аты-жөні _____________
Мөр Күні Қолы
Өтініш оған қоса берілетін N 1 немесе N 2 қосымшалармен ғана қарауға
қабылданады.
Өтінішке 1-қосымша
Қазақстан Республикасы
Ұлттық Банкі Басқармасының
1998 жылғы 27 қазанда
N 204 қаулысымен бекітілген
капитал қозғалысымен байланысты
валюталық операцияларды тіркеу
Ережесіне
7 қосымша
Қазақстан Республикасының валютасын, шетелдік валютаны қолдану
арқылы жүзеге асырылатын капитал қозғалысымен байланысты операцияларды
Ұлттық Банкте тіркеуге өтініш берген кезде клиент толтырады.
1. Шарттың, контрактінің және т.б. атауы, нөмірі, күні _______________
______________________________________________________________________
2. Қатысушы жақтар:
а) Қазақстан Республикасының резиденті ______________________________
(атауы, почта мекен-жайы, телефон, факс)
_______________________________________________________________________
б) Қазақстан Республикасының резидент емесі ______________________
(атауы, почта мекен-жайы, телефон, факс)
3. Операцияның мәні _________________________________________________
_____________________________________________________________________
______________________________________________________________________
4. Мәміле сомасы _____________________________________________________
(цифрмен, сөзбен)
_____________________________________________________________________
______________________________________________________________________
5. Резидент еместен (пайдасына) осы шарт бойынша бұрын резидент-
заңды тұлғаның алған (жүзеге асырған) сомалары: _____________________
______________________________________________________________________
(төлем күні мен сомасы көрсетілсін)
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
6. ҚР резидент-заңды тұлғаны тіркеу датасы, тіркеу N ________________
______________________________________________________________________
7. Жарғы құжаттары бойынша резидент-заңды тұлғаның жарғылық қоры ____
_____________________________________________________________________
(сома)
8. Резидент-заңды тұлғаның өтінішті жазған күнге нақты жарғылық
қоры ____________________
(сома)
9. Инвестициялау объектісінің жарғылық қорына өтінішті жазған
күнге инвестордың үлесі:
- % __________________________________________
- құн түрінде ________________________________
(сома)
оның ішінде: - ақша түрінде __________________
- тауар, құрал-жабдық және т.б. түрінде ____________
10. Қосымша ақпараттар: _____________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_________________________________
(клиенттің атауы)
_________________________________ ___________________________
(сенім көрсетілген адам, қызметі) (Аты-жөні, телефоны)
_________________________________ __________________________
(толтырылған күні) (қолы)
Өтінішке 2-қосымша
Қазақстан Республикасы
Ұлттық Банкі Басқармасының
1998 жылғы 27 қазанда
N 204 қаулысымен бекітілген
капитал қозғалысымен байланысты
валюталық операцияларды тіркеу
Ережесіне
N 8 қосымша
Бағалы қағаздарды пайдалану арқылы жүзеге асырылатын капитал
қозғалысымен байланысты операцияларды Ұлттық Банкте тіркеуге
өтініш берген кезде клиент толтырады.
1. Шарттың, контрактінің және т.б. атауы, нөмірі, күні_______________
_____________________________________________________________________
2. Қатысушы жақтар:
а) Қазақстан Республикасының резиденті________________________________
(атауы, почта мекен-жайы, телефон, факс)
______________________________________________________________________
б) Қазақстан Республикасының резидент еместері________________________
(атауы, почта мекен-жайы, телефон, факс)
_____________________________________________________________________
3. Эмитент____________________________________________________________
4. Бағалы қағаздың түрі_______________________________________________
______________________________________________________________________
5. Операцияның мәні___________________________________________________
______________________________________________________________________
6. 1 дана б.қ. нақты құны_________________________________________
7. Бағалы қағаздың саны_______________________________________________
(Олардың эмитенттің жарғылық қорындағы нақты үлесі,%)________________
8. Мәміле сомасы______________________________________________________
(цифрмен, сөзбен)
9. Резидент еместен (пайдасына) осы шарт бойынша бұрын
резидент-заңды тұлғаның алған (жүзеге асырған) сомалары:______________
______________________________________________________________________
(төлем күні мен сомасы көрсетілсін)
10. ҚР резидент-заңды тұлғаны тіркеу датасы, тіркеу N________________
11. Бағалы қағаздар бойынша Ұлттық комиссияда б.қ. эмиссиясын тіркеу_
(күні, тіркеу нөмірі)
12. Жарғы құжаттары бойынша резидент-заңды тұлғаның жарғылық қоры____
(сома)
13. Резидент-заңды тұлғаның өтінішті
жазған күнге нақты жарғылық қоры______________________________________
14. Инвестициялау объектісінің жарғылық қорына инвестордың үлесі:
%________________________________________________
- құн түрінде______________________________________
(сома)
оның ішінде: - ақша түрінде__________________________________________
- тауар, құрал-жабдық және т.б. түрінде_______________
15. Қосымша ақпараттар:_____________________________________________
_________________________________
(клиент атауы)
_________________________________ ___________________
(сенім көрсетілген адам, қызметі) (Аты-жөні,телефон)
_________________________________ ___________________
(толтырылған күні) (қолы)
Қазақстан Республикасы
Ұлттық Банкі Басқармасының
1998 жылғы 27 қазанда
N 204 қаулысымен бекітілген
капитал қозғалысымен байланысты
валюталық операцияларды тіркеу
Ережесіне
N 9 қосымша
Шетелдік Тікелей инвестициялар (ШТИ)
және портфелдік инвестициялар бойынша мәліметтер
19__ж.______тоқсан
Кәсіпорынның атауы___________________________________________________
Почта мекен-жайы, телефон, факс______________________________________
ҚҰБ тіркеу куәлігінің нөмірі_________________________________________
_______________________________________________________________________
| Көрсеткіштің атауы |жол|Есепті кезең |Есепті кезең.|Есепті кезең
| |дар|басындағы жи. |дегі операция|нің соңында.
| |ко |нақталған құн | |ғы жинақтал
| |ды | | |ған құн
| | | | |
|_______________________|___|______________|_____________|____________
| | |мың $ |мың |мың $ |мың |мың $ |мың
| | | |теңге | |теңге | |теңге
_______________________|___|______|_______|______|______|______|______
|Жарғылық капитал |10 |
|- жарғылық құжаттар бой. |
|ынша | |
|_______________________|___|
|- нақтысы |11 |
|_______________________|___|
|Ұйымның жарғы капиталы.|20 |
|ндағы шетелдік капитал.| |
|дың үлесі: | |
|- жарғылық құжаттар | |
|бойынша (%) | |
|_______________________|___|
|- нақты үлесі (%) |21 |
|_______________________|___|
|Тікелей инвестициялар, |30 |
|барлығы: (31+34+38) | |
|_______________________|___|
|1) жарғы капиталына жар|31 |
|налар (32+33) | |
|б) портфельдік инвести.| |
|циялар | |
|_______________________|___|
|оның ішінде: |32 |
|а) ақша түрінде | |
|_______________________|___|
|б) құрал-жабдықтар,тау.|33 |
|арлар және т.б. түрінде| |
|_______________________|___|
|2) ұйымның шетелдік бі.| |
|рігіп иеленушілерден ал| |
|ған кредиттері (несие. |34 |
|лер, займдар) | |
| (35-37) | |
|_______________________|___|
| оның ішінде: | |
| а) игерілгені |35 |
|_______________________|___|
| б) өтелуге жатқызыл. |36 |
| ғаны | |
|_______________________|___|
| в) өтелгені |37 |
|_______________________|___|
|3) басқалары (ашып жазу|38 |
| керек) | |
|_______________________|___|
|_______________________|___|
|_______________________|___|
|_______________________|___|
|_______________________|___|
|Портфельдік инвестиция.|40 |
|лар, барлығы | |
| (42+43+44) | |
|_______________________|___|
|- ұйымның жарғы капита.|41 |
|лы бойынша (%) | |
|_______________________|___|
|1) акциялар |42 |
|_______________________|___|
|2) борыштық бағалы қа. |43 |
|ғаздар | |
|_______________________|___|
|3) өзгелері (ашып жазу |44 |
|керек) | |
|_______________________|___|
|Инвестициядан тіке түс |50 |
|кен табыс, барлығы | |
| (51+52+53) | |
|_______________________|___|
|1) төленген дивидендтер|51 |
|_______________________|___|
|2) қайта инвестициялан.|52 |
|ған таза табыс | |
|_______________________|___|
|3) есепке жазылған сый.|53 |
|ақылар (мүдде) | |
|_______________________|___|
| оның ішінде: |54 |
| өтелгендері | |
|_______________________|___|
|Портфельдік инвесторлар|60 |
|дың табысы, барлығы | |
| (61+62) | |
|_______________________|___|
|1) төленген дивидендтер|61 |
|_______________________|___|
|2) құнды борыш қағаздар|62 |
|бойынша есепке жазылған| |
|табыстар | |
|_______________________|___|
|оның ішінде өтелгендері|63 |
|_______________________|___|
|_______________________|___|
|_______________________|___|_________________________________________
Анықтамалық Шет ел инвесторлары туралы мәліметтер
______________________________________________________________________
|Фирма(лар)-Әріптес(тер)|Қызметінің негізгі түрі|Елі|Жарғылық
| | | |капиталдағы үлесі
| | | |%
|____________________________________________________________________
| | | |
"__" ___________ 199__ ж. Басшы ________________________
_________________________ Орындаушы ____________________
Аты-жөні, орындаушының
телефон номері
Толтыру жөніндегі нұсқаулар
Шетелдік тікелей және портфелдік инвестициялар жөніндегі мәліметтерде ҚР резиденті ұйымының (кәсіпорынның) Қазақстан Республикасына әкелінетін тікелей және портфелдік инвестициялар нысанындағы капитал қозғалысымен байланысты операцияларды көздейтін Шарттары негізінде туындайтын міндеттемелерінің жай-күйі, оған қоса тікелей инвесторлардың кредиттері (несиелері, қарыздары), олардың қолданылу мерзімі ескерілмейді және кредитор-инвесторларға өзге де қарызы көрсетіледі. Мұндай инвесторлар туралы жалпы мәліметтер анықтама бөлігінде көрсетілмейді.
Бұл есепте өзге резидент еместерден алынған кредиттер көрсетілмейді.
Есеп беру кезеңінің басында және аяғында жинақталған құн тиісінше алдыңғы есеп беру кезеңінің соңғы күні мен есеп беріліп отырған кезеңнің соңғы күніндегі міндеттемелердің нақты нарықтық құнын көрсетеді.
АҚШ доллары мен Қазақстан теңгесімен салыстырғанда, өзге валютамен деноминирленген міндеттемелер ең алдымен сол валютамен бағаланады, сонан соң Ұлттық Банктің тиісті күндері ресми бағамы бойынша теңгеге және долларға ауыстырылады.
Нарықтық құны бойынша бағалау қиын болған жағдайда, тиісті
мәліметтерді ұйымның (кәсіпорынның) баланстық есебі негізінде көрсетсе де
жеткілікті.
Есеп беру кезеңіндегі операциялар олардың нақты құны бойынша
көрсетіледі. Өзге валютамен көрсетілген мәліметтер операция жасалған күнгі
бағам бойынша теңгеге және долларға ауыстырылады.
Толтыру жөніндегі мәселелер бойынша мына мекен-жайға хабарласуға
болады: Ұлттық Банк, 480070, Алматы қаласы, "Көктем-3", 21 үй.
Төлем балансы және капитал қозғалысы басқармасы, тел. 50-49-25;
50-48-24.
Мамандар:
Багарова Ж.А.
Икебаева А.Ж.
