Денсаулық сақтау ұйымдарында дәрілік заттардың түрлі топтары мен медициналық мақсаттағы бұйымдарды сақтау туралы Ереже

Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау, білім және спорт министрлігі Денсаулық сақтау комитетінің 1999 жылғы 10 мамырдағы N 238 Бұйрығы. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2009 жылғы 18 қарашадағы N 739 Бұйрығымен.

      Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2009.11.18 N 739 бұйрығымен.

Денсаулық сақтау ұйымдарында дәрілік заттардың түрлі
топтары мен медициналық мақсаттағы бұйымдарды сақтау туралы
Нұсқаулық

       Ескерту: Бұйрықтың атауында, және бүкіл мәтіні бойынша, сондай-ақ бұйрықпен бекітілген Дәріхана ұйымдарында, фармацевтика кәсіпорындары мен емдеу-профилактика мекемелерінде дәрілік заттардың түрлі топтары мен медициналық мақсаттағы бұйымдарды сақтау туралы Нұсқаулықтың және Дәрiхана ұйымдары мен фармацевтика кәсiпорындарында тұтанғыш және жарылғыш қасиеттерi бар дәрiлiк заттарды сақтау мен ұқыпты ұстау тәртiбi туралы Нұсқаулықтың бүкіл мәтіні бойынша "нұсқаулықтар", "нұсқаулықты", "нұсқаулықтарды", "нұсқаулық", "нұсқаулықтармен" деген сөздерді сәйкес келетін септік пен жіктеудегі "Ереже" деген сөзбен ауыстырылды;
      бұйрықтың атауында, кіріспесінде және бұйрықтың 1-тармағында "дәріхана ұйымдарында, фармацевтика кәсіпорындары мен емдеу-профилактика мекемелерінде" деген сөздер "денсаулық сақтау ұйымдарында" деген сөздермен ауыстырылды;
      бұйрықтың атауында, бұйрықтың 2-тармағында және бұйрықпен бекітілген Дәріхана ұйымдарында, фармацевтика кәсіпорындары мен емдеу-профилактика мекемелерінде дәрілік заттардың түрлі топтары мен медициналық мақсаттағы бұйымдарды сақтау туралы Нұсқаулықтың және Дәрiхана ұйымдары мен фармацевтика кәсiпорындарында тұтанғыш және жарылғыш қасиеттерi бар дәрiлiк заттарды сақтау мен ұқыпты ұстау тәртiбi туралы Нұсқаулықтың бүкіл мәтіні бойынша "дәрiхана ұйымдары мен фармацевтика кәсiпорындарында" деген сөздер "денсаулық сақтау ұйымдарында" деген сөздермен ауыстырылды;
      Дәріхана ұйымдарында, фармацевтика кәсіпорындары мен емдеу-профилактика мекемелерінде дәрілік заттардың түрлі топтары мен медициналық мақсаттағы бұйымдарды сақтау туралы Нұсқаулықта:
       бүкіл мәтін бойынша "санитарлық ережелер мен нормалар" және "санитарлық ережелер мен нормалардың" деген сөздер "санитарлық-эпидемиологиялық ережелер мен нормалар" және "санитарлық-эпидемиологиялық ережелер мен нормалардың" деген сөздермен ауыстырылды;
      "ангро" деген сөз "ангро өнімі" деген сөзбен ауыстырылды - ҚР Денсаулық министрлігі Фармация комитеті төрайымының 2005 жылғы 23 маусымдағы N 89 бұйрығымен (қолданысқа енгізілу тәртібін   4-тармақтан қараңыз).

  1. Осы Ережеде қолданылған негізгi
ұғымдар мен қысқартулар

      Ережеге қосымшаларда, егер емдiк нысан түрi көрсетiлмеген болса, онда осы сақтау шарттары дәрiлік заттардың барлық нысандарына сәйкес келедi деп санау қажет.
      Ережеге қосымшалардағы "қараңғы жер" тұжырымы күн сәулесінен қорғалған жерде сақтауды білдiредi.
      Температура Цельсий градустарында көрсетiлген:
      "бөлме температурасы" +18 +25 о С "салқын температура" +8 о +18 о С егер температура көрсетiлмесе, "бөлме температурасы" болғаны.
      Тұтыну ыдысы - тұтынушыға өнiммен бiрге түсетiн және көлiк ыдысы функциясын орындамайтын ыдыс.
      Топтық ыдыс - белгiлi бiр өнiм санына арналған тұтыну ыдысы.
      Көлiк ыдысы - дербес көлiк бiрлiгiн құрайтын ыдыс.
      Дәрілік заттар - аурулардың алдын алу, диагностикасы, емдеу үшін, сондай-ақ жүктілікті болғызбау үшін қолданылатын дәрілік субстанция немесе дәрілік субстанциялар қоспасы.
      Аурулардың диагностикасы, алдын алу және емдеу мақсатында пайдаланылатын парафармацевтикалар, медициналық техника мен медициналық мақсаттағы бұйымдар (көзге салынатын және оны түзейтін линзалар, керек-жарақтар және материалдар, бұйымдар, құрал-саймандар, қондырғылар, аспаптар, аппаратура) дәрілік заттарға теңестіріледі:
      дәрілік түр - дәрілік заттың қолайлы қолданылуына және қажетті емдік әрі алдын алу әсеріне жетуі үшін келтірілетін белгілі бір жай-күйі;
      нормативтік-техникалық құжаттама - Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің Фармация комитеті бекіткен, дәрілік заттардың сапасы нормаларының кешенін, сериясына қарамастан, дәрілік заттың бірдей қауіпсіздігі мен тиімділігін, сондай-ақ оны өндірудің ұдайылығы мен біртектестігін қамтамасыз ететін оның айқындау әдістемелерін белгілейтін құжат;
      денсаулық сақтау ұйымы:
      1) азаматтарға амбулаториялық-емханалық және стационарлық көмек көрсететін ұйым;
      2) балаларға арналған амбулаториялық-емханалық және   стационарлық медициналық ұйымдар;
      3) жедел медициналық жәрдем ұйымдары;
      4) халықтың санитарлық-эпидемиологиялық салауаттылығы саласындағы қызметті жүзеге асыратын денсаулық сақтау ұйымдары;
      5) фармацевтикалық қызметті жүзеге асыратын денсаулық сақтау ұйымдары;
      6) денсаулық сақтау саласындағы ғылыми ұйымдар;
      7) денсаулық сақтау саласындағы білім беру ұйымдары;
      8) қан қызметі, сот медицинасы саласындағы қызметті жүзеге асыратын денсаулық сақтау ұйымдары;
      9) салауатты өмір салтын қалыптастыру саласындағы қызметті жүзеге асыратын денсаулық сақтау ұйымдары;
      10) Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген өзге де ұйымдар;
      сақтау үй-жайлары - дәрілік заттарды сақтауға арналған, арнайы бөлінген және жабдықталған өндірістік үй-жайлар;
      бірінші (ішкі) орам - дәрілік түрмен тікелей жанасатын тұтыну орамы;
      екінші (сыртқы) орам - бірінші орамдағы препарат орналасатын тұтыну орамы;
      дәрілік заттың жарамдылық мерзімі - сақтау жағдайларын орындау кезінде дәрілік зат сапасын, қауіпсіздігін және тиімділігін жоғалтпайтын уақыт кезеңі.
       Ескерту: 1-тарауға өзгертулер енгізілді - ҚР Денсаулық министрлігі Фармация комитеті төрайымының 2005 жылғы 23 маусымдағы N 89 бұйрығымен (қолданысқа енгізілу тәртібін 4-тармақтан қараңыз).

  2. Дәрiлiк заттарды сақтаудың негiзгі талаптары

      1. Бұл Ереже олардың ведомстволық бағыныстылығы мен меншiк нысанына қарамастан, дәрiлiк заттардың түрлi топтарын денсаулық сақтау ұйымдарында сақтауды ұйымдастырудың талаптарын белгiлейдi. 

      2. Осы Ереже белгілейтiн талаптар денсаулық сақтау ұйымдарын жобалау және жаңадан салу, жұмыс iстеп тұрғандарын қайта құру мен пайдалану кезiнде мiндеттi болып табылады. 

      3. Ереже сақтау кезiнде дәрiлiк заттардың қауiпсіздiгiне, сапасы мен сақталуына сыртқы ортаның тұтастай факторлар кешенi (дымқылдық, жарық, температура, ауа қосындылары) әсерiн тигізетiнi, сондай-ақ қоршаған ортаның ластану дәрежесi ескерiле отырып жасалды.

      4. Дәрілiк заттарды сақтау үшiн реттелуден жоғары температура кезiнде дәрi-дәрмектердiң сапасын төмендететiн физикалық-химиялық процестер шапшаңдайды. 
       Ескерту: 4-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Денсаулық министрлігі Фармация комитеті төрайымының 2005 жылғы 23 маусымдағы N 89 бұйрығымен (қолданысқа енгізілу тәртібін 4-тармақтан қараңыз).

      5. Дәрілік заттарды сақтау олардың физикалық-химиялық қасиеттері ескеріле отырып, дайындаушы зауыттың дәрілік затқа нормативтік-техникалық құжаттамасы мен орамда және Тұтынушыларға арналған дәрілік затты қолдану жөніндегі нұсқаулықта (қосымша құжат) көрсетілген талаптарға сай болуы тиіс.
        Ескерту: 5-тармақ жаңа редакцияда жазылды - ҚР Денсаулық министрлігі Фармация комитеті төрайымының 2005 жылғы 23 маусымдағы N 89 бұйрығымен (қолданысқа енгізілу тәртібін 4-тармақтан қараңыз).

      6. Дәрiхана ұйымдары мен фармацевтика кәсiпорындарында кез келген қолайлы тәсiлмен (компьютерлiк, кiтаптық, карточкалық және басқалары) дәрiлiк заттардың жарамдылық мерзiмдерiнiң есебiн жүргізу ұсынылады. 

      7. Осы Ережеге сақтау шарттары бойынша топтастырылған неғұрлым жиi қолданылатын дәрiлiк заттар тізбесi қоса берiлiп отыр.
       Ескерту: 7-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Денсаулық министрлігі Фармация комитеті төрайымының 2005 жылғы 23 маусымдағы N 89 бұйрығымен (қолданысқа енгізілу тәртібін 4-тармақтан қараңыз).

  3. Сақтау үй-жайының құрылымы мен оны
пайдалануға қойылатын талаптар 

      8. Дәрiлік заттарды сақтауға арналған алаңдардың құрылымы, құрамы, көлемдерi сондай-ақ үй-жайларды жабдықтау санитарлық-эпидемиологиялық ережелер мен нормалар талаптарына сай келуi және олардың сақталуын қамтамасыз етуi қажет. 

      9. Сақтау үй-жайлары белгiленген нормаларға сәйкес сақтау және өртке қарсы құралдармен қамтамасыз етілуi керек. 

      10. Сақтау үй-жайларында белгілі бiр температурамен ауа ылғалдылығы сақталуға тиiс, олар осы бұйрықтың 12-қосымшасына сәйкес ауаның температурасын есепке алу журналында және ауаның салыстырмалы ылғалдылығы журналында тіркелуі тиіс. Осы талаптарды қадағалау үшiн сақтау үй-жайын термометрлермен және гигрометрлермен қамтамасыз ету қажет, олар қойманың iшкi қабырғаларында тұтанғыш аспаптардан еденнен 1,5 - 1,7 метр жоғарыға және есiктен кемiнде 3 метр аралықта бекiтiлуі керек.
       Ескерту: 10-тармаққа өзгертулер енгізілді - ҚР Денсаулық министрлігі Фармация комитеті төрайымының 2005 жылғы 23 маусымдағы N 89 бұйрығымен (қолданысқа енгізілу тәртібін 4-тармақтан қараңыз).

      11. Ауа тазалығын сақтау үшiн сақтау үй-жайын вентиляциямен, конденционерлермен жабдықтау қажет. Шағын әйнек көздерiнiң, фрамуктардың, екiншi торланған есiктердiң көмегiмен табиғи тазартуға жол беріледi. 

      12. Дәрiхана ұйымдары мен фармацевтика кәсiпорындары орталық немесе дербес жылыту аспаптарымен жабдықталады. Үй-жайларды ашық жанатын газ аспаптарымен немесе ашық түтiктi электр жылыту аспаптарымен жылытуға болмайды. 

      13. Сақтау үй-жайы қажеттi мөлшердегi шкафтармен, стеллаждармен, торламалармен, тауар қойғыштармен және тағы басқалармен қамтамасыз етiлуi қажет. 
      Дәрiлiк заттарды сақтауға арналған жабдық дәріхана қоймаларына арналған сыртқы қабырғалардан 0,6 - 0,7 метр, төбеден кемiнде 0,5 метр және еденнен 0,25 метр аралықта орналастырылады, олардың арасы кемiнде 0,75 метр. 
       Ескерту: 13-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Денсаулық министрлігі Фармация комитеті төрайымының 2005 жылғы 23 маусымдағы N 89 бұйрығымен (қолданысқа енгізілу тәртібін 4-тармақтан қараңыз).

      14. Сақтау үй-жайының тазалығы ұдайы сақталуы қажет, едендер күнiне кемiнде 1 рет рұқсат етілген жуу және дезинфекциялайтын құралдарды қолдана отырып ылғалды тазалауға жатады. 

  4. Дәрiлiк заттарды сақтауды ұйымдастыруға
қойылатын жалпы талаптар 

      15. Дәрiлiк заттарды, алаңдарды ұтымды пайдалануды, қауiпсiз еңбек жағдайларын жасауды, фармацевтикалық тәртіптi сақтауды және механизация құралдарын қолдану мүмкiндiгiн ескере отырып, орналастыру қажет.
       Ескерту: 15-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Денсаулық министрлігі Фармация комитеті төрайымының 2005 жылғы 23 маусымдағы N 89 бұйрығымен (қолданысқа енгізілу тәртібін 4-тармақтан қараңыз).

      16. Дәрілік заттар стеллаждарда, тауар салғыштарда, поддондарда, материал шкафтарда, (сейфтерде) орналастырылады.
       Ескерту: 16-тармақ жаңа редакцияда жазылды - ҚР Денсаулық министрлігі Фармация комитеті төрайымының 2005 жылғы 23 маусымдағы N 89 бұйрығымен (қолданысқа енгізілу тәртібін 4-тармақтан қараңыз).

      17. Дайын дәрi-дәрмек нысандары сақтау үй-жайларында зауыттық немесе көлiктiк орауда сақталуы мүмкiн. 
      Зауыттық орау бұзылған жағдайда дәрi-дәрмек нысандары материалдық шкафтарда бiрегей орауда сыртқы этикеткасымен (белгiсiмен) сақталуы қажет.
       Ескерту: 17-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Денсаулық министрлігі Фармация комитеті төрайымының 2005 жылғы 23 маусымдағы N 89 бұйрығымен (қолданысқа енгізілу тәртібін 4-тармақтан қараңыз).

      18. Дәрiханалардың өндiрiстiк бөлiмдерiнде "ангро өнімі" дәрiлiк заттары эмальдандырылған немесе шыны ыдыста сақталуға тиiс.

      19. Үй-жайларда дәрiлiк заттар:
      1) Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық кесімдерінің талаптарына және осы Ережеге сәйкес; 
      2) фармакологиялық топтарға сәйкес; 
      3) қолдану тәсiліне (iшкi, сыртқы) қарай; 
      4) "ангро өнімі" дәрiлiк заттары агрегат жай-күйiне (сұйықтарын шашылатынынан, газ түзейтiндерiнен және тағы басқасынан бөлек) сәйкес; 
      5) сыртқы ортаның физикалық-химиялық қасиеттерi мен түрлi факторларының әсерiне сәйкес.
       Ескерту: 19-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Денсаулық министрлігі Фармация комитеті төрайымының 2005 жылғы 23 маусымдағы N 89 бұйрығымен (қолданысқа енгізілу тәртібін 4-тармақтан қараңыз).

      20. Атаулары бойынша үндес, iшу үшiн қолданылатын күштi жоғары дозаларымен ерекшеленетін дәрiлiк заттарын қатар орналастыруға, сондай-ақ оларды алфавиттiк тәртiпте орналастыруға болмайды. 
       Ескерту: 20-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Денсаулық министрлігі Фармация комитеті төрайымының 2005 жылғы 23 маусымдағы N 89 бұйрығымен (қолданысқа енгізілу тәртібін 4-тармақтан қараңыз).

      21. Ауруларды диагностикалау, алдын алу және емдеу мақсатында пайдаланылатын дәрiлiк заттарға теңестiрiлген медициналық техника және медициналық мақсаттағы бұйымдар мынадай топтарға бөлiнедi: 
      1) резина бұйымдары; 
      2) пластмассадан жасалған бұйымдар; 
      3) таңу құралдары мен қосалқы материалдар; 
      4) медициналық мақсаттағы бұйымдар (көру линзалары және көзге салынатын және оны түзейтін линзалар, керек-жарақтар және материалдар, бұйымдар, құрал-саймандар, қондырғылар, аспаптар, аппаратура);
      5) парафармацевтиктер.
       Ескерту: 21-тармаққа өзгертулер енгізілді - ҚР Денсаулық министрлігі Фармация комитеті төрайымының 2005 жылғы 23 маусымдағы N 89 бұйрығымен (қолданысқа енгізілу тәртібін 4-тармақтан қараңыз).

      22. Сақтау процесiнде кемiнде айына бiр рет ыдыс пен дәрiлiк заттардың сыртқы өзгерiсiн жаппай визуальдi байқауды жүзеге асыру қажет. Ыдыс бүлiнген ретте оның кемiстiктерiн дереу түзетiп немесе ондағы затты басқа ыдысқа салу қажет.

      23. Сақтау үй-жайларында, сондай-ақ қойма аумағында кемiргiштерге, жәндiктер мен басқа да зиянкестерге қарсы күрес жөнiндегi шараларды ұдайы жүргiзiп отыру қажет.     

  5. Дәрілiк заттардың түрлi топтарын 
сақтауға қойылатын талаптар

      24. Физикалық және физикалық-химиялық қасиеттерiне оларға сыртқы ортаның түрлi әсерiне байланысты барлық дәрiлiк заттар мынадай:
      1) жарықтың әсерiнен қорғауды талап ететiн;
      2) ылғалдың әсерiнен қорғауды талап ететiн;
      3) ұшып кетуден қорғауды талап ететiн;
      4) жоғары температура әсерiнен қорғауды талап ететiн;
      5) төменгi температурадан қорғауды талап ететiн;
      6) қоршаған орта газдарының әсерiнен қорғауды талап ететiн;
      7) иiстi, бояйтын топтарға;
      8) дезинфекциялайтын құралдарға;
      9) улы заттарды (хлор әгi, хлорамин) бөлiк шығаратын құралдарға және басқаларға бөлiнедi.     

  6. Жарықтың әсерiнен қорғауды талап ететiн дәрiлiк
заттарды сақтау ерекшелiктерi

      25. Жарықтың әсерiнен қорғауды талап ететiн дәрiлік заттарға мыналар жатады: антибиотиктер, галендi препараттар (өсiмдiк шикізатынан жасалған тұнбалар, экстракттар, концентраттар), дәрiлiк өсiмдiк шикізаты, орган препараттары, витаминдер мен витаминдi препараттар, кортикостероидтар, эфир майлары, майлы майлар, ашылған препараттар йодты - және бромды сутегi қышқылдары тұздары, галогендi ауыстыратын қосындылар нитро- және нитроқосындылар, нитраттар, нитриттер, аминдi- және амидоқосындылар, фенольдi қосындылар, туынды фенотиазин (1 қосымша).

      26. Жарықтың әсерiн сезiнгiш дәрiлiк заттарды жарықтан қорғау материалдары ыдыстарында (қызғылт шыны ыдыста, алюминийден жасалған немесе полимер материалдарынан жасалған қара, қоңыр немесе қызғылт түстерге боялған металды ыдыстарда) жарықтың өтуiнен қорғалған есiктерi тығыз қараңғы үй-жайда немесе шкафтарда сақтау қажет. 

      27. Жарықты аса сезiнгiш дәрiлiк заттарды (күмiс нитраты, күмiс препараты, прозерин, физостигмин салицилаты және басқасы) сақтау үшiн шыны ыдысқа жарық өткізбейтін қара қағаз жапсырып, iш жағы қара бояумен боялып нығыз жабылған шкафқа орналастырады. 
      Ескерту: Жарықтың әсерiне мұқтаж дәрiлiк заттарды (ашытылған темiр препараттары, феррамидттер) сыйымдылығы шағын, ашық түстi шыны ыдысқа жарық жерде сақтайды. Тiкелей күн сәулелерiнiң әсерiне жол берiледi. 

  7. Ылғалдан қорғауды талап ететiн дәрiлiк
заттарды сақтау ерекшелiктерi 

      28. Ылғалдан қорғауды талап ететiн дәрілiк заттарға мыналар жатады: гигроскопикалық заттар мен препараттар (калий ацетаты, құрғақ эксракттар, дәрiлiк өсiмдiк шикізаты, гидролиздейтiн заттар, азот, азотты галогендi сутегi және фосфор қышқылдары тұздары, алкалоидтер, металорганикалық қосындылардағы натрий тұздары, гликозидтер, антибиотиктер, ферменттер, құрғақ органикалық препараттар), суда жеңіл еритiн заттар ретiнде нормативтiк құжаттар бойынша сипатталатын дәрi-дәрмек заттары, сондай-ақ нормативтiк құжаттарда белгіленген шектен аспайтын ылғал сақтайтын дәрi-дәрмек заттары (2 қосымша).

      29. Судың атмосфералық буларының әсерiнен қорғауды талап ететiн дәрiлiк заттарды құрғақ, салқын жерде судың буларын өткізбейтiн материалдармен тығыз тығындалған ыдыста (шыны, металл, алюминий фольгасы, қалыңдатылған пластмасса ыдыстарында) сақтау қажет. 

      30. Гигроскопикалық қасиеттерi байқалған дәрiлiк заттарды (2 қосымшада көрсетілген*) құрғақ үй-жайда герметикалық тығындалған, бетiне парафин құйылған шыны ыдыста сақтау керек. Осындай дәрiлiк заттар бар ыдысты жабу кезiнде мойны мен тығынын мұқият сүрту қажет.

      31. Осы топтағы дәрілiк заттарды полимер пленкасынан жасалған орауда, ал ол бұзылған жағдайда шыны немесе металл ыдысқа салып сақтау қажет. 

      32. Осы топтағы дәрілiк заттар арасында күйдiрiлген гипс және ұнтақтағы горчица сияқты препараттарды сақтауды ұйымдастыру ерекше көңiл бөлудi қажет етедi, олар ылғалды жұтқан кезде ұсақ аморфттық ұнтақтан ұсақ түйiршiктерге айналады, өздерiнiң сапасын жоғалтып, медициналық мақсатта қолдану үшiн жарамсыз болып шығады. Бүлiнудi болдырмау үшін: 
      1) күйдiрілген гипстi жақсы жабылған ыдыста (тығыз шегеленген ағаш жәшiктерде немесе iшi полиэтилен пленкаларымен жабылған бөшкелерде); 
      2) горчицаны (ұнтақты) герметикалық жабылған қалайы банкілерде;
      3) горчичниктердi жылтыр қағазбен немесе полиэтилен пленкасымен оралған пачкілерде сақтау керек, оларды тығыз тығындалған ыдыстарға (iшiне полимер пленкалары жапсырылған картон қораптары) салып қояды. 

  8. Ұшпа заттардан тұратын дәрiлiк заттарды
сақтау ерекшелiктерi 

      33. Ұшып кетуден қорғауды талап ететiн дәрiлiк заттарға мыналар жатады: 
      1) өздiгiнен ұшып кететiн заттар (3 қосымша); 
      2) ерiтетiн ұшпа заттардан тұратын дәрiлiк препараттар (спирт тұнбалары, сұйық спирт қосындылары, қою экстракттар); 
      3) ұшпа заттардың ерiтіндiлерi мен қоспалары (эфир майлары, аммиак, формальдегид, хлорсутегi ерiтiнділерi 13 проценттен астам, фенол, түрлi қоспадағы этил спирті және басқасы); 
      4) эфир майлары бар дәрілiк өсімдiк шикізаты; 
      5) кристалдандырылған суы - кристаллогидраттары бар дәрi-дәрмек препараттары (4 қосымша); 
      6) ұшпа өнiмдер (йодоформ, сутегi пероксидi, Б хлораминi, натрий гидрокарбонаты) құрылуына байланысты ыдырайтын дәрi-дәрмек заттары; 
      7) ылғал сақтаудың төменгi шегi нормативтiк құжатта белгіленген дәрi-дәрмек заттары (магний сульфаты, натрий сульфаты және тағысын тағылар). 

      34. Ұшпа заттардан тұратын дәрілiк заттарды салқын жерде, ұшып кешетiн материалдар заттары үшiн өткізбейтiн герметикалық тығындалған ыдыста (шыны, металл, алюминий фольгасы) сақтау қажет. 

      35. Ұшпа заттардан тұратын дәрiлiк заттарды орау, тығындау  нормативтiк құжаттар талаптарына сәйкес келетін ыдыста жүзеге асырылады. 

  9. Кристаллогидраттарды сақтау ерекшелiктерi

      36. Кристаллогидраттардың дәрілік субстанциялары және дәрілік заттың балк-өнімі ауаның салыстырмалы ылғалдылығына байланысты заттардың гигроскопикалық қасиеттерi сияқты желмен ұшатын қасиеттерiмен де байқалуы мүмкiн. Сондықтан оларды салқын жерде ауаның 50-65 процент салыстырмалы ылғалдылығы жағдайында герметикалық тығындалған шыны, металл немесе қалың қабырғалы пластмасса ыдыстарында сақтау керек (4 қосымша).
       Ескерту: 36-тармаққа өзгертулер енгізілді - ҚР Денсаулық министрлігі Фармация комитеті төрайымының 2005 жылғы 23 маусымдағы N 89 бұйрығымен (қолданысқа енгізілу тәртібін 4-тармақтан қараңыз).

  10. Жоғары температура әсерiнен қорғауды
талап ететiн дәрiлiк заттарды сақтау ерекшелiктерi

      37. Жоғары температура әсерiнен қорғауды талап ететiн дәрілiк заттар қатарына мыналар жатады (5 қосымша):
      1) ұшып кетуден қорғауды талап ететiн дәрiлiк заттар тобы (осы Ереженің 8-шi тарауы);
      2) жеңiл балқитын заттар (суппозиторийлер);
      3) бактериялық препараттар (вакциналар, егетiн препараттар,  анатокситтер және басқасы);
      4) антибиотиктер;
      5) органикалық препараттар;
      6) гормональды препараттар;
      7) витаминдi препараттар;
      8) гликозидтерден тұратын препараттар,
      9) медициналық майлар мен майлар;
      10) майлы негiздегi майлар.

      38. Жоғары температурадан қорғауды талап егетiн дәрiлiк заттарды бөлме температурасында (+25 о С), салқын (+8 - +18 о С) сақтау қажет. Кейбiр жағдайларда сақтаудың неғұрлым төмен температурасы (0' +10'С) талап етіледi, бұл этикеткада немесе препаратты қолдану жөнiндегi Ережеде көрсетiлген (6 қосымша).
       Ескерту: 38-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Денсаулық министрлігі Фармация комитеті төрайымының 2005 жылғы 23 маусымдағы N 89 бұйрығымен (қолданысқа енгізілу тәртібін 4-тармақтан қараңыз).

      39. Бактериялық препараттарды тұтынушылық орауда атаулары, сериялары бойынша олардың жарамдылық мерзiмдерiн ескере отырып орауда немесе қолдану жөнiндегi Ережеде көрсетiлген температурада бөлек сақтау керек. Сақтау процесiнде оларды 3 айда кемiнде бiр рет визуальдық байқаудан өткiзiп отыру қажет.
       Ескерту: 39-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Денсаулық министрлігі Фармация комитеті төрайымының 2005 жылғы 23 маусымдағы N 89 бұйрығымен (қолданысқа енгізілу тәртібін 4-тармақтан қараңыз).

      40. Антибиотиктердi егер этикеткаларда немесе қолдану жөнiндегi Ережеде басқаша көрсетілмесе, тұтынушылық орауда сақтау қажет. 
       Ескерту: 40-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Денсаулық министрлігі Фармация комитеті төрайымының 2005 жылғы 23 маусымдағы N 89 бұйрығымен (қолданысқа енгізілу тәртібін 4-тармақтан қараңыз).

      41. Органикалық препараттарды егер этикеткаларда немесе қолдану жөнiндегi Ережеде басқаша көрсетiлмесе, жарықтан қорғалған, салқын және құрғақ жерде 0+15' температурада сақтау керек. 

  11. Төмен температура әсерiнен қорғауды талап ететiн дәрiлiк
заттарды сақтау ерекшелiктерi 

      42. Төмен температура әсерiнен қорғауды талап ететiн дәрілiк заттар қатарына қатқаннан кейiн физикалық-химиялық жай-күйi өзгеретiн және одан кейiнгi жерде бөлме температурасына дейiн жылыған кезде қалпына келмейтiн дәрiлiк-заттар жатады (7 қосымша). 

      43. 40 процент формальдегид (формалин) ерiтiндiсiн +9'С-ден төмен емес температурада сақтау керек. Тұнба пайда болған ретте ерiтiндiнi бөлме температурасында ұстайды, бұдан кейiн ерiтiндiнi еппен құйып алып iс жүзiндегi формальдегидке сәйкес пайдаланады. 

      44. Мұзды сiрке суы қышқылын +9'С-ден төмен емес температурада сақтау керек. Тұнба пайда болған жағдайда қышқылды бөлме температурасында тұнба ерiгенге дейiн ұстайды. Егер тұнба ерiмеген жағдайда қышқылдың сұйық бөлiгiн құйып алып, препараттағы іс жүзiндегi сiрке суы қышқылына сәйкес пайдаланады. 

      45. Медициналық майлы майларды +10С-дан төмен емес температурада сақтау талап етіледi. Тұнба пайда болған жағдайда оларды бөлме температурасында ұстайды, олардың нормативтiк құжаттаманың барлық талаптарына сәйкес келуiн реттеп тексередi. 

  12. Қоршаған ортадағы газдар әсерiнен қорғауды талап
ететiн дәрiлiк заттарды сақтаудың ерекшелiктерi 

      46. Қоршаған ортадағы газдар әсерiнен өзгеретiн дәрiлiк заттар топтарына мыналар жатады: 
      1) ауа кислородына әсерленгiш заттар: 
      шектеусіз сутегi аралық байланыстары бар алифаттық қатардағы, шектеусiз сутегi аралық байланыстары бар жанама алифаттық топтардағы циклдық заттар, фенольдық, полифенольдық, морфин және оның ауыстырылмаған гидроксильдi топтары бар туынды заттар, құрамында шайыры бар гетерогендi және гетероциклдық қосындылар, ферменттер мен органикалық препараттар; 
      2) ауаның көмiрқышқыл газымен әсерленгiш заттар: 
      сiлтiлік металдар тұздары мен әлсiз органикалық қышқылдар (мысалы, барбитал-натрий, гексенал және басқасы), құрамында көп атомдық аминдерi бар препараттар (мысалы, эуфиллин), магний оксидi мен магний пероксидi, натрий гидроксидi, калий гидроксидi және басқалар (8 қосымша). 

      47. Газдардың әсерiнен қорғауды талап ететiн дәрілік субстанциялардың және дәрілік заттардың балк-өнімдерінің газ өтпейтiн материалдар мен герметикалық тығындалған, мүмкiндiгiнше лық толтырылған ыдыста сақтау керек.
       Ескерту: 47-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Денсаулық министрлігі Фармация комитеті төрайымының 2005 жылғы 23 маусымдағы N 89 бұйрығымен (қолданысқа енгізілу тәртібін 4-тармақтан қараңыз).

      48. Ауа кислородымен жеңiл қышқылданатын дәрілік субстанциялардың және дәрілік заттардың балк-өнімдерінің құрғақ үй-жайда герметикалық тығындалған, парафин құйылған шыны ыдыста сақтау керек.
       Ескерту: 48-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Денсаулық министрлігі Фармация комитеті төрайымының 2005 жылғы 23 маусымдағы N 89 бұйрығымен (қолданысқа енгізілу тәртібін 4-тармақтан қараңыз).

      49. Барбитуралы қышқылдардың натрий тұздарын сақтауға жағдай жасауға, дәрілік субстанцияларды және дәрілік заттардың балк-өнімдерін ерекше назар аудару қажет, оларды герметикалық тығындалған, парафин құйылған судың атмосфералық булары мен көмiр қышқылы газын өткiзбейтiн материалдары бар ыдыста сақтау керек.
       Ескерту: 48-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Денсаулық министрлігі Фармация комитеті төрайымының 2005 жылғы 23 маусымдағы N 89 бұйрығымен (қолданысқа енгізілу тәртібін 4-тармақтан қараңыз).

  13. Иiсi бар және бояйтын дәрiлiк заттарды
сақтау ерекшелiктерi

        50. Иiсi бар дәрiлiк заттар тобын ұшатын препараттар сияқты iс жүзiнде ұшпайтын, күштi иiсi бар заттар мен препараттар құрайды (9 қосымша).

      51. Иiсi бар дәрiлiк заттардың дәрілік субстанциялары мен олардан дәріханаларда дайындалған дәрілік нысандарды герметикалық жабылған, иiс өткізбейтiн ыдыста атаулары бойынша бөлек сақтау керек.
       Ескерту: 51-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Денсаулық министрлігі Фармация комитеті төрайымының 2005 жылғы 23 маусымдағы N 89 бұйрығымен (қолданысқа енгізілу тәртібін 4-тармақтан қараңыз).

      52. Бояйтын дәрілік заттар тобына әдеттегi санитарлық-гигиеналық өңдеу мен жуылмайтын ыдыста, тығын құралдарында, жабдықтар мен басқа да заттарда боялған iз қалдыратын заттар, олардың ерiтiндiлерi, қоспалары, препараттары және тағы басқасы жатады (10 қосымша). 

      53. Бояйтын заттардың дәрiлiк субстанцияларын тығыз тығындалған ыдыста арнайы шкафта атаулары бойынша бөлек сақтау қажет. Әрбір атауға арналған бояйтын заттармен жұмыс істеу үшін арнайы весочкалар, ступкалар, басқа да керек-жарақтар бөлінуі керек. Бояйтын заттардың дәрілік субстанцияларынан дәріханаларда дайындалған дәрілік нысандар тығыз тығындалған ыдыста бөлек сөреде сақталуы тиіс.
       Ескерту: 53-тармақ жаңа редакцияда жазылды - ҚР Денсаулық министрлігі Фармация комитеті төрайымының 2005 жылғы 23 маусымдағы N 89 бұйрығымен (қолданысқа енгізілу тәртібін 4-тармақтан қараңыз).

  14. Дайын дәрiлік заттар мен дайындалған дәрілік
нысандарды дәріханаларда сақтау ерекшеліктері

       Ескерту: 14-тараудың атауы жаңа редакцияда жазылды - ҚР Денсаулық министрлігі Фармация комитеті төрайымының 2005 жылғы 23 маусымдағы 89 бұйрығымен (қолданысқа енгізілу тәртібін 4-тармақтан қараңыз).

      54. Таблеткаларды, көпiршiк таблеткалар мен ашытқыны сақтау құрғақ, егер бұл қажет болса, жарықтан қорғалған жерде жүзеге асырылады. 

      55. Эфир майларынан тұратын таблеткiленген дәрiлiк заттарды ыдысқа тығындамас бұрын оларды ГОСТ 9569 бойынша БП-1-25 немесе БП-5-28 таңбалы парафиндендiрiлген қағазға орау керек. 

      56. Инъекцияға арналған дәрiлік нысандарды, егер орамда немесе Тұтынушыларға арналған дәрілік затты қолдану жөніндегі нұсқаулықта (қосымша құжат) нұсқаулар көрсетілмеген болса, салқын, жарықтан қорғалған жерде ыдыстың ерекшелiктерiн (сынғыштығын) ескере отырып, сақтау үй-жайларында бөлек стеллажда, материалдық шкафтарда бөлек сөреде сақтау керек.
       Ескерту: 56-тармақ жаңа редакцияда жазылды - ҚР Денсаулық министрлігі Фармация комитеті төрайымының 2005 жылғы 23 маусымдағы N 89 бұйрығымен (қолданысқа енгізілу тәртібін 4-тармақтан қараңыз).

      57. Сұйық дәрi-дәрмек нысандары (шырындар, тұнбалар, эфир, хлороформ оның ішінде, дәріханада дайындалған) герметикалық тығындалған ыдысқа салқын, жарықтан қорғалған жерде сақталады.
       Ескерту: 57-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Денсаулық министрлігі Фармация комитеті төрайымының 2005 жылғы 23 маусымдағы N 89 бұйрығымен (қолданысқа енгізілу тәртібін 4-тармақтан қараңыз).

      58. Плазма ауыстырғыш және дезинфекциялайтын ерiтiнділер 0-ден 4+О'С-ға дейiнгi температурада жарықтан қорғалған оқшау жерде сақталады. Кейбiр жағдайларда егер бұл препараттың сапасына әсер етпесе, ерiтiндiнiң қатуына жол берiледi. 

      59. Экстракттар парафин құйылған, жақсы тығындалған шыны ыдыста сақталады. 
       Ескерту: 59-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Денсаулық министрлігі Фармация комитеті төрайымының 2005 жылғы 23 маусымдағы N 89 бұйрығымен (қолданысқа енгізілу тәртібін 4-тармақтан қараңыз).

      60. Майларды, линименттердi салқын, жарықтан қорғалған жерде нығыз тығындалған ыдыста сақтайды. Қажет болған жағдайда сақтау шарттарын қасиеттерiне, енетiн ингредиенттерiне байланысты бiрiктiрiп отырады. Мысалы, ұшатын және термолабильдi заттардан тұратын препараттарды +10С-дан аспайтын температурада сақтайды.

      61. Суппозиторийлердi сақтау құрғақ, салқын, жарықтан қорғалған жерде жүзеге асырылуы тиiс.

      62. Аэрозольдi ораулардағы препараттарды сақтау құрғақ, жарықтан қорғалған, оттан және жылыту аспаптарынан алшақ жерде жүзеге асырылуы қажет. Аэрозольдi орауларды соққылар мен механикалық бүлiнуден қорғау керек.
       Ескерту: 62-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Денсаулық министрлігі Фармация комитеті төрайымының 2005 жылғы 23 маусымдағы N 89 бұйрығымен (қолданысқа енгізілу тәртібін 4-тармақтан қараңыз).

      62-1. Барлық дайын дәрілік заттар түпнұсқа орамға салынуы және сыртында заттаңбамен (таңбаламамен) белгіленуі тиіс.
       Ескерту: 62-1-тармақпен толықтырылды - ҚР Денсаулық министрлігі Фармация комитеті төрайымының 2005 жылғы 23 маусымдағы N 89 бұйрығымен (қолданысқа енгізілу тәртібін 4-тармақтан қараңыз).

  15. Дәрiлiк өсiмдiк шикiзатын сақтау ерекшелiктерi

      63. Дәрiлiк өсiмдiк шикізатын құрғақ, ауасы таза үй-жайда жақсы жабылған ыдыста:
      дәрiханаларда - шыны, металл ыдыстарда, қақпағы бар жәшiктерде;
      қоймаларда - түктерде немесе жабылған жәшiктерде, стеллаждарда сақтау қажет.
      Кесілген шикiзат талшықты қаптарда, ұнтақтар - қосақталған қаптарда (ішкiсi - қағаз, көп қабатты, сыртқысы - талшықты қаптарда) сақтайды. 

      64. Эфир майларынан тұратын дәрiлiк өсiмдiк шикiзатын жақсы тығындалған ыдыста оқшау сақтайды. Андыз түбiрлерiн, кориандр мен арша жемiстерiн, арник пен жөке гүлдерiн хлороформмен қабаттастырып, осы топтағы қалған шикізатты хлороформсыз сақтайды, өйткенi ол эфир майларының ұшып кетуiне әсерiн тигізедi. 

      65. Гигроскопикалық қасиеттерi бар шөптердi, жапырақтарды, жемiстер мен түбiрлердi герметикалық тығындалған және қажет болған жағдайда парафин құйылған (жалбыз жапырақтары, бүйрек шайы, тiкенек түбiрi) шыны немесе металл ыдыста сақтайды. 

      66. Кептiрiлген жемiстердi сақтау кезiнде оларды қойма кемiргiштерiнен сақтау үшiн жемiстерi бар жәшiктi хлороформды сауыттармен араластырады, хлороформ буларының ұшып кетуi үшiн олардың тығындарына түтiкшелер енгізiледi. Хлороформды олардың ұшып кетуiне қарай қосады. 

      67. Өсiмдiк қосындыларын дәрiлiк заттарды сақтаудың жалпы ережелерiн қолдана отырып сақтайды. 

      68. Дәрілiк өсiмдiк шикізатын нормативтiк құжаттама талаптарына сәйкес дүркiн-дүркiн бақылап отыру қажет. Қалыпты бояуын, иiсiн жоғалтқан және ықпал жасайтын заттарды талап ететiн, сондай-ақ көгерген шөптердi, түбiрлердi, түбiршектердi, ұрықтарды, тұқымдарды жарамсыз деп есептейдi. Қойма кеміргiштерi болған жағдайда көгеру дәрежесiне байланысты шикізатты жарамсыздандырады немесе қайта өңдеу мен бақылаудан кейiн кәдеге жаратады. 

      69. Сақтау кезiнде жүрек гликозидтары бар дәрілiк өсiмдiк шикiзатына айрықша назар аударылады. Бұлар үшiн неғұрлым қатаң сақтау мерзiмдерi тағайындалады және биологиялық белсендiлiгiн мiндеттi түрде қайта бақылау мақсаты көзделедi. 

      70. Улы және күштi әсер ететiн дәрiлiк өсiмдiк шикiзатын құлып салып жеке үй-жайда немесе бөлек шкафта сақтайды (11 қосымша).

      70-1. Бөлшектеп жиналған дәрілік өсімдік шикізаты дәрілік өсімдік шикізатын сақтау ерекшеліктері мен орамда және Тұтынушыларға арналған дәрілік затты қолдану жөніндегі нұсқаулықта (қосымша құжат) көрсетілген сақтау шарттары сақтала отырып, сақтайды.
       Ескерту: 70-1-тармақпен толықтырылды - ҚР Денсаулық министрлігі Фармация комитеті төрайымының 2005 жылғы 23 маусымдағы N 89 бұйрығымен (қолданысқа енгізілу тәртібін 4-тармақтан қараңыз).

  16. Дезинфекциялайтын құралдар 

      71. Дезинфекциялайтын құралдарды герметикалық тығындалған ыдыста, жарықтан қорғалған, құрғақ, салқын жерде, оқшау үй-жайда, дәрiлiк заттар сақталған үй-жайлардан пластмасса, резина және металл бұйымдарынан, дәрiхананың өндiрiстiк үй-жайларынан алшақ сақтайды. 

  17. Резеңке бұйымдары 

      72. Резеңке бұйымдардың сапасын сақтау үшiн мыналарды: 
      1) Жарықтан, әсiресе тiке күн сәулелерiнен ауаның жоғары (+20' С-дан астам) және төменгi (Р-ден төмен) температурада; ауа ағынынан (өтпе желден, механикалық вентиляциядан); механикалық бүлiнуден - жаншылудан, иiлуден, оралудан, созылудан және тағы басқадан қорғауды;
      2) кебуден, өзгеруден және түрiн өзгертуден сақтау үшiн кемiнде 65 процент салыстырмалы ылғалдылықты; 
      3) мынадай заттардың: йодтың, хлороформның, хлорлы аммонийдiң, лизолдың, формалиннiң, қышқылдардың, органикалық ерiтiндiлердiң, майлайтын майлардың, сiлтiлердiң, дезинфекциялайтын құралдардың, нафталиннiң әсерiнен оқшаулауды; 
      4) жылыту аспаптарынан алшақ (кемiнде 1 метр) сақтау шарттарын қамтамасыз ету керек. 

      73. Резеңке бұйымдарын сақтау үй-жайлары күнгей бетте емес қараңғы немесе қараңғыланған жартылай жертөлелi үй-жайларда орналастырылуы қажет. Құрғақ үй-жайларда жоғары ылғалдылықты (60-65 процент) ұстау үшiн 2 процент карболл қышқылы су ерiтiндiсi бар сауыттар қою және едендi дүркiн-дүркiн сумен дымқылдандырып отыру ұсынылады. 

      74. Сақтайтын үй-жайларда, шкафтарда резеңкенiң түрiн сақтауға жәрдемдесетiн аммоний көмiр қышқылы бар шыны сауыттар қою ұсынылады.
       Ескерту: 74-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Денсаулық министрлігі Фармация комитеті төрайымының 2005 жылғы 23 маусымдағы N 89 бұйрығымен (қолданысқа енгізілу тәртібін 4-тармақтан қараңыз).

      75. Сақтайтын үй-жайларда резеңке бұйымдарын орналастырған жағдайда оның бүкiл көлемiн толық пайдалану қажет. Бұл басы артық ауа кислородының зиянды әсерiнен сақтайды. Алайда резеңке бұйымдарын (тығындардан басқа) бiрнеше қабатпен салуға болмайды, өйткенi төменгi қабаттардағы заттар жаншылады және жайылып кетедi.
      Сақтау үй-жайларында зауыт орамындағы резеңке бұйымдарды сақтауға болады. Зауыт орамы бұзылған кезде резеңке бұйымдар арнайы жабдықталған материал шкафтарда, жәшіктерде, сөрелерде, стеллаждарда сақталады.
       Ескерту: 75-тармаққа өзгертулер енгізілді - ҚР Денсаулық министрлігі Фармация комитеті төрайымының 2005 жылғы 23 маусымдағы N 89 бұйрығымен (қолданысқа енгізілу тәртібін 4-тармақтан қараңыз).

      76. Резеңке бұйымдарын сақтауға үй-жайлар, шкафтармен, жәшiктермен, сөрелермен, стеллаждармен, блоктармен, еркiн қол жеткiзiлетiн ілу тұғырықтарымен және басқа мүкәмәлмен жабдықталуы қажет. Резеңке бұйымдарын сақтауға арналған шкафтардың тығыз жабылатын есiктерi болуы қажет ал iшкi жақ бетi өте жұмсақ болуға тиiс. Шкафтардың iшкi құрылымы оларда сақталатын резеңке бұйымдарының түрлерiне байланысты мына мақсаттарға: 
      1) резеңке бұйымдарын жатпалы қалыпта (буждар, катетерлер, мұз түйiршiктерi, қолғаптар және сол сияқтылар) сақтауға арналған шкафтар оларда заттарды бүкiл ұзына бойы, еркiн, иiлмейтіндей, оралмайтындай және тағы солай орналастыруға болатын жылжымалы жәшiктермен жабдықталады; 
      2) бұйымдарды iлiнген қалыпта (бұраулар, зонттар, су түтiктерi) сақтайтын жәшiктер шкаф қақпағының астында орналасқан iлгiштермен жабдықалады. Iлгiштер оған iлiнген заттармен бiрге алынатындай болуы керек.
       Ескерту: 76-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Денсаулық министрлігі Фармация комитеті төрайымының 2005 жылғы 23 маусымдағы N 89 бұйрығымен (қолданысқа енгізілу тәртібін 4-тармақтан қараңыз).

      77. Сақтаудың ерекше шарттарын талап ететiн резеңке бұйымдарының кейбiр түрлерiн сақтауға ерекше көңiл бөлу керек. Бұл талаптар: 
      1) төсегiштердi, жылытқыш грелкаларды, мұзды қабықтарды сәл үрлеп сақтау ұсынылады, резеңке түтiкшелерi соңғы жағына енгiзiлген тығындармен бiрге сақталады; 
      2) аспаптардың алынатын резина бөлiктерi басқа материалдан жасалған бөлiктерден бөлек сақталуы қажет; 
      3) атмосфералық факторларды ерекше сезiнгiш бұйымдарды (созылғыш катетерлер, буждар, қолғаптар, саусаққа кигiштер, резеңке бинттер) тығыз жабылған қораптарда сақтайды. Резеңке бинттерi бүкiл ұзындығы бойынша тальк себiлген шиыршықталған күйде сақталады; 
      4) резеңкелендiрiлген матаны (бiр жақты және екi жақты) 69-шы тармақта көрсетiлген заттардан оқшау, арнаулы тұғырларға iлiнген рулондарда көлбеу күйде сақтайды. Резеңкелендiрiлген матаны стеллаждардың жұмсақ сөрелерiнде 5 қатардан асырмай жатқызылған күйде сақтауға болады; 
      5) созылғыш лак бұйымдарын (катетерлердi, буждарды, зонттарды) резеңкеге қарағанда құрғақ үй-жайда сақтайды. Ескiру белгiсi бiрсыпыра жұмсаруы, үстіңгi желiмiнiң ашылуы болып табылады. Мұндай бұйымдар жарамсыз деп танылады. 

      78. Резеңке тығындары оларға қолданылатын техникалық шарттар талаптарына сәйкес оралған күйде сақталуы қажет. 

      79. Резеңке бұйымдарын дүркiн-дүркiн қарап тұру қажет. Оралымдылығын жоғалта бастаған заттар техникалық шарттар талаптарына сәйкес дер кезiнде қалпына келтiрілуi тиiс. 

      80. Резеңке қолғаптарды, егер олар қатая бастаса, жабысып қалса және шетін күйге түссе, 5 процент жылы аммиак ерiтiндiсiне жазбай салып қояды, бұдан кейiн қолғаптарды өкiл, 5 процент глицерин ерiтiндiсi бар жылы (+40 +50'С) суға батырып қояды. Қолғаптар қайтадан бұрынғы қалпына түседi. 

  18. Пластмасса бұйымдары 

      81. Пластмассадан жасалған бұйымдарды ауасы тазаланып қараңғы, салқын үй-жайда бөлме температурасында, жылыту жүйелерiнен кемiнде бiр метр алшақтықта сақтау қажет. Yй-жайда ашық жанатын от, ұшпа заттардың булары болмауы қажет. Электр аспаптары мен ажыратқыштар ұшқынға қарсы (өртке қарсы) түрде дайындалуы қажет. Целлофан, целлулоид, амин қабатты бұйымдарды және басқа бұйымдар сақталатын үй-жайда ауаның 65 проценттен аспайтын салыстырмалы ылғалдылығын сақтау керек. 

  19. Таңу құралдары мен қосалқы материал 

      82. Таңу құралдарын құрғақ желдетiлетiн үй-жайда iшi ашық бояумен боялған шкафтарда, жәшiктерде, стеллаждарда және тұғырықтарда сақтайды, олар таза ұсталуы қажет. Таңу құралдары қойылған шкафтарды дүркiн-дүркiн 0,2 процент хлорамин ерiтiндiсiмен немесе хлорлы әкпен сүртiп отырады. 

      83. Стерильденген таңу материалдары (бинттер, дәке салфеткалары, мақта) зауыттық орауда сақталады. Оларды бiрiншi ашылымдағы орауда сақтауға болмайды. 

      84. Стерильденбеген таңу материалдары (мақта, дәке) тығыз қағазға немесе түктерге (қаптарға) салып, стеллаждарда немесе тұғырықтарда сақтайды. 

      85. Қосалқы материалды (фильтрлейтiн қағазды, қағаз капсулдарын және басқасын) өнеркәсiптiк орауда құрғақ желдетiлетiн үй-жайларда, жеке шкафтарда гигиеналық қатаң тәртiпте сақтау қажет. Өнеркәсiптiк орау ашылғаннан кейiн (қағаз капсулдары және басқасы) бөлшектелген немесе қалған материалдарды полиэтилен, қағаз пакеттерде немесе крафт-қағаз қаптарда сақтау ұсынылады. 

  20. Медициналық бұйымдар 

      86. Хирургиялық аспаптар мен басқа да металл бұйымдарын жылытылатын құрғақ үй-жайларда бөлме температурасында сақтау керек. Сақтау үй-жайларындағы температура мен ауаның салыстырмалы ылғалдылығы күрт ауытқымауы қажет. Салыстырмалы ауа ылғалдылығы 60 процентпен аспауға тиiс. Ылғалдылығы жоғары климат аймақтарында сақтау үй-жайындағы салыстырмалы ауа ылғалдылығы 70 проценттен аспауы керек. Бұл жағдайда медицина бұйымдарының сапасын бақылау айына кемiнде бiр рет жүргiзiлуi қажет. 

      87. Коррозияға қарсы майлаусыз алынған хирургия құралдары мен басқа да металл бұйымдарын нормативтiк құжаттама талаптарына сәйкес вазелиннiң жұқа қабатымен майлап қояды. Майланған құралдар жұқа парафин қағазына оралып сақталады. 

      88. Хирургиялық құралдарда оларды қарау, сүрту, майлау және тазалау кезiнде коррозияның пайда болуына жол бермеу үшiн оларды қорғалмаған және дымқыл қолмен ұстауға болмайды. Барлық жұмысшы құралды дәке салфеткасымен, пинцетпен ұстап жүргізу қажет. 

      89. Кесетiн құралдарды (скальпельдер, пышақтар) тотығу мен өтпей қалуды болдырмау үшiн жәшiктердiң немесе пеналдардың арнаулы ұяларына салған күйде сақтайды. 

      90. Хирургиялық құралдар атаулары бойынша жәшiктерде, шкафтарда, қақпақтары бар қораптарда оларда сақталған құралдардың атаулары көрсетiлiп сақталуы керек. 

      91. Әсiресе ораусыз сақталатын құралдар механикалық бүлiнулерден қорғалуы керек, ал өткiр кесетiн детальдар қағазға оралып iргелес заттардың жанасуынан қорғалуға тиiс. 

      92. Хирургия құралдары мен басқа да металл бұйымдарын суық жерден жылы жерге ауыстырғанда оларды сақтау үшiн өңдеудi (сүрту, майлау) және орналастыруды құралдардың "тершiгені" аяқталғаннан кейiн жүргiзу қажет. 

      93. Металл бұйымдарын (шойыннан, темiрден, қалайыдан, мыстан, жезден және басқасынан жасалған) сақтау құрғақ және жылытылатын үй-жайларда жүргiзiлуi қажет. Бұл жағдайда мыс (жез), нейзильберлi және қалайы заттарын майламаса да болады. 

      94. Боялған темiр бұйымдарында тот басу пайда болған жағдайда олар алынып тасталады және бұйымға бояу қайта жағылады. 

      95. Күмiс және нейзильберлi құралдардың үстiңгi жағы қарайған жағдайда резеңкемен, күкiртпен және күкiртi бар қоспалармен бiрге сақтауға болмайды. 

      96. Хирургиялық аспаптарды жаппай, сондай-ақ дәрi-дөрмектермен және резеңке бұйымдармен бiрге сақтауға үзілдi-кесілдi тыйым салынады. 

  21. Медициналық сүліктер 

      97. Медициналық сүлiктердi сақтауға арналған үй-жайлар жарық болуы қажет және оларда дәрi-дәрмек иiсi болмауы керек. Температураның күрт ауытқуына жол бермеуге тиiс, өйткенi бұдан сүлiктер өлiп қалады. 

      98. Сүлiктердi дәрiханаларда 50-100 сүлiкке арналған 3 литр суға есептелген мойны кең шыны сауыттарда ұстау қажет. Сүлiктердiң таралуына жол бермеу үшiн сауытты тығыз бөз салфеткамен немесе қос қабатты дәкемен жабады және жiппен немесе резеңкемен буып тастайды. 

      99. Сүлiктердi сақтауға арналған су таза болуы қажет, онда хлор, пероксид қосындылары, ауыр металдар тұздары, механикалық ластану болмауы қажет, бөлме температурасы сақталуға тиiс. Сауыттағы суды күн сайын ауыстырып отыру қажет, бұл үшiн оны күн ілгерi қолданудан екi тәулiк бұрын дайындап қойған жөн. Суды ауыстырған жағдайда сауыт қабырғаларын iш жағынан шаяды, бұдан кейiн ыдыстың мойнын дәкемен жабады және суды сол арқылы құйып алады. Сауытқа 1/3 банкi таза су құяды. Сүлiктердi ұстаған кезде барынша тазалық сақтау талап етiледi, оларды иiсi бар және улы заттармен қатар қоюға болмайды. Сүлiктер ауырған жағдайда (енжарлық) суды күнiне екi рет ауыстырады. 

  22. Дәрілік заттар мен медициналық мақсаттағы бұйымдарды
сақтаудан кейiн пайдалануға дайындаудың жалпы ережелерi 

      100. Барлық "ангро өнімі" дәрi-дәрмек заттары олармен жұмыс iстеудiң алдында араластырылуға тиiс. Жоғары және қабырға қабаттарындағы дәрi-дәрмек заттарының қабаттарын оның басқа бөлiктерiмен араластыруға ерекше көңiл бөлiнуi қажет. 

      101. Атмосфералық ылғалдың сорбциясынан немесе сорбциясыздығынан немесе ингредиенттердiң (гидролиз, қышқылдану, фотодиструкция және тағысын тағылар) химиялық ыдырауынсыз ерiтiндiнiң ұшып кетуiнен пайда болған әрекетшiл заттар құрамының өзгеруiне байланысты, оларды жартылай фабрикаттарға немесе дайын дәрiлiк заттарға қайта өңдеу кезiнде дәрiлiк заттардағы әрекетшiл заттардың нақты құрамына қайта есептеуге жол берiледi. 

      102. Металл бұйымдарын ораудан босатып, майлаудан тазалау керек. 

      103. Полимер (резеңке және пластмасса) бұйымдарын қолданылып жүрген әдiстемелiк Ережелерге сәйкес санитарлық-гигиеналық қайта өңдеп отыру керек. 

  23. Дәрiлiк заттар мен медициналық бұйымдарға
арналған ыдысқа қойылатын талаптар 

      104. Дәрiлiк заттарды нормативтiк құжаттама талаптарына сәйкес келетiн (тұтыну, топтық, көлiктiк) ыдыста сақтап, тасымалдау қажет. 

      105. Тұтыну ыдыстары мен оны тығындау құралдарының барлық түрлерi нормативтiк құжаттама талаптарына сәйкес дәрiлiк заттардың қасиеттерiне, мақсаты мен мөлшерiне байланысты таңдалуы қажет. Тығындау материалының дәрiлiк заттарға сәйкес келуiне ерекше назар аударылады. 

      106. Тығындау материалы бiрiздiлiгi, тазалығы мен басқа да сапалары бойынша нормативтiк құжаттама талаптарына сәйкес келетiн сынақтан өткізiлуi қажет. 

      107. Өнеркәсiп өнiмiн бөлшектеп өлшеу кезiнде полимер пленкаларына немесе қағазға алғашқы оралған орауларды алдын-ала топтары жинау қажет, бұлар ылғал ауысудан, бу ауысудан немесе атмосферадағы газ ауысуынан қорғалған екiншi орауларға (полимер пленкаларынан жасалған пакеттер, iшi полимермен жабылған картон қораптары және басқасы) оралады. 

      108. Ұшпа, желге шалдыққыш, гигроскопикалық заттардан тұратын дәрiлiк заттар тығындармен немесе нығыздалған элементтерi бар жапқышты комплектiде бұралатын қақпақшаларымен тығындалған банкiлерге немесе сауыттарға оралады. Бұдан кейiн олар бiр атаудан асырылмай көлiк ыдысына (жәшiк, қорап, барабан және басқасы) салынады. 

      109. Таблеткаларды, ашытқыны немесе капсулдарды амортизаторы бар тығындары жоқ ыдыстарға тығындаған кезде тығыздаушы амортизаторлар салынуы қажет. 

      110. Дербес ораусыз таблеткалар, ашытқылар, ұнтақтар кейiннен қаңылтыр, пластмасса банкiлерiне немесе картон қораптарына салынатындай полиэтилен пакеттерiне оралуы қажет. 

      111. Медициналық сүлiктерге арналған ыдыс оларға зиян келтiрмеуi тиiс және ауаның қаптал жетуiн қамтамасыз етуi керек. 

      112. Дәрілiк заттар салынған тұтыну ыдысы топтық ыдысқа (картон қораптары немесе жиынтықтары, кейiннен орайтын қағазға оралады) буып түйiледi. 

      113. Көлiктiк ыдыс буып-түйiлген дәрiлiк заттарды атмосфера қалдықтарының, шаңның әсерiнен, күн сәулелерiнен, механикалық бүлiнулерден сақтауы қажет. 

      114. Ыдысты, буып-түю және тығындау материалын таңдаған кезде "Дәрiлiк заттар. Буып-түю, таңбалау, тасымалдау және сақтау" Мемстандарт ГОСТ 17768-90-Е нормативтiк құжатын басшылыққа алу керек. 

                                     Денсаулық сақтау ұйымдарында
                                        дәрілік заттардың түрлі
                                  топтары мен медициналық мақсаттағы
                                   бұйымдарды сақтау туралы Ережеге
                                             1 Қосымша

              Жарықтан қорғалатын жерде сақтауға жататын 
                           дәрілік заттар
                               Тізбесі

____________________________________________________________________
N№ !       Дәрілік заттардың атауы          ! Сақтаудың қосымша    
р/с!                                        !       шарттары
___!________________________________________!_______________________
_1_!__________________2_____________________!___________3___________
1.   Абактал
2.   Адреналин гидрохлориды                       салқын жер
3.   Аллапинин
4.   Актовегин
5.   Альдомет (Метилдофа)
6.   Аминазин
7.   Ампициллин таблеткалары
8.   Аминокапронды қышқыл
9.   Анальгин (Метамизол)
10.  Ангисепт
11.  Анестезин
12.  Антипирин
13.  Апрессин
14.  Арпенал (Метацин)
15.  Атенолол (Бетакард)
16.  Ацеклидин
17.  Ацемин
18.  Аэровит
19.  Бекарбон
20.  Бензогексоний
21.  Бензонал
22.  Бепаск
23.  Беродуал
24.  Билигност
25.  Бильтрицид (Цесол, Цистидид)
26.  Бромгексин (Бисольвон, Сольвин)
27.  Бромизовал (Бромурал)
28.  Бромкамфора
29.  Бромэргон
30.  Бронхо-Мунал капсулдары 
31.  Букарбан
32.  Бутадион
33.  Валидол                                  + 20оС-ден жоғары емес
34.  Вентер (Сукралфат)
35.  Верапамил (Изоптин, Финоптин)
36.  Вибрамицин капсулдары (Доксициклин)
37.  Викасол
38.  Винпоцетин (Кавинтон)
39.  Негiзгi висмут нитраты
40.  В тобының витаминдерi, ұнтақ,
     ампулдар, таблеткалар                       бөлме температурасы
41.  Витафакол
42.  Вишневский линиментi
43.  Гарамицин (Гентамицин)
44.  Гастроцепин
45.  Гексамедин
46.  Гидрокортизон
47.  Гидроперит                               + 20оС-ден жоғары емес
48.  Гинальгин
49.  Гистидин гидрохлориды
50.  Глауцин
51.  Глибенкламид (Манинил)
52.  Глидеринин
53.  Гумизоль
54.  Гутрон (Мидодрин)
55.  Гутталакс
56.  Декамевит
57.  Делагил
58.  Дерматол                                 + 20оС-ден жоғары емес
59.  Диазепам (Валиум, Реланиум,
     Седуксен, Сибазон)
60.  Диазолин
61.  Дигален -нео
62.  Дигоксин
63.  Дигитоксин
64.  Дийодтирозин
65.  Диклофенак-натрий (Вольтарен, Диклоберл,
     Диклак, Наклофен, Ортофен, Реводина)
66.  Димедрол
67.  Димеколин
68.  Дифенин
69.  Диэтилстильбэстрол
70.  Ибупрофен (Бруфен, Долгит, Ибусан)
71.  Хлор әгi
72.  Илозон (Эритромицин эстолаты)
73.  Индометацин (Метиндол)
74.  Калипсол
75.  Калий иодиды
76.  Кальцийодин
77.  Кальций фолинаты
78.  Инъекцияға арналған майдағы
     камфор ерiтiндiсi
79.  Карбоплатин
80.  Катапресан (Гемитон, Клофелин)
81.  Келфаприн
82.  Кеналог (Триамцинолон ацетониды)
83.  Аминокапронды қышқыл
84.  Аскорбин қышқылы
85.  Ацетилсалицилдi қышқыл (Аспирин)
86.  Никотин қышқылы
87.  Салицилдi қышқыл
88.  Клафоран (Цефотаксим)
89.  Клинорил (Сулиндак)
90.  Клотримазол (Канестен)
91.  Кодеин
92.  Кодеин фосфаты
93.  Компламин (Ксантинол никотинаты, Теоникол)
94.  Коразол
95.  Коргликон
96.  Кордарон (Амиодарон, Седакорон)
97.  Кордиамин
98.  Коризан
99.  Коринфар (Адалат, Кальцигард,
     Кордафен, Кордипин, Нифедипин)
100. Иньекцияға арналған кортикотропин        + 20оС-ден жоғары емес
101. Котарнин хлориды
102. Красавка жапырағы
103. Крахмал
104. Кристепин
105. Кромосол аэрозолi (Интал, Ломузол)
106. Ксилодонт (Лидокаин)
107. Ксимелин (Ксилометазолин)
108. Кызылмай
109. Ламизил (Тербинафин)
110. Левомицетин
111. Леспенефрил (Леспефлан)
112. Либракс
113. Линкомицин
114. Лопедиум (Лоперамид)
115. Магний гидроксидi (Милк оф)
116. Мажептил
117. Неомициндi май
118. Метацин
119. Метронидазол (Клион, Метрогил, Трихопол)
120. Модитен -депо (Флуфеназин)
121. Морфин гидрохлориды
122. Мотилиум (Домперидон)
123. Иньекцияға арналған Мпии (Бинотал)
124. Налоксон
125. Напроксен (Напросин)
126. Натрий оксибутираты
127. Наперстянка жапырағы
128. Нафтизин
129. Неомицин сульфаты                       + 20оС-ден жоғары емес
130. Неробол (Метандиенон)
131. Низорал (Кетоконазол, Кетозол)
132. Никотинамид
133. Нитразепам (Берлидорм)
134. Нитрофунгин (Хлоронитрофенол)
135. Нитроксолин (5-НОК)
136. Ниттифор (Перметрин)
137. Новокаин
138. Новодрин
139. Норадреналин гидрохлориды                   салқын жер
140. Обзидан (Анаприлин, Пропранолол)
141. Оксациллиндi натрий тұзы
142. Оксафенамид
143. Окситетрациклин гидрохлориды
144. Окситоцин
145. Оксициклозоль
146. Омнопон
147. Омнадрен (Сустанон-250)
148. Оранил (Букарбан, Карбутамид)
149. Папаверин гидрохлориды
150. Палин (Пипемидий қышқылы, Пимидель)
151. Памба
152. Панзинорм
153. Парацетомол (Акамол, Ацетаминофен,
     Дарвал, Калпол, Панадол, Тайленол
     Эффералган)
154. Парлодел (Бромокриптин)
155. Пелентан (Неодикумарин)
156. Петамин
157. Пергидроль                             + 20оС-ден жоғары емес,
                                             талшық тығынының газ 
                                            шығаратын түтігі болуы
                                                 керек   
158. Пергонал (Минотропин)
159. Пикамилон
160. Пилокарпин гидрохлориды
161. Пипольфен (Дипразин, Прометазин)
162. Пирацетам (Ноотпропил)
163. Пирроксан
164. Плаксидокс
165. Повидон-йод (Бетадин)                    + 20оС-ден жоғары емес
166. Полижинакс
167. Празозин (Адверзутен, Пратсиол)
168. Преднизолон
169. Прогестерон
170. Прозерин
171. Пропазин
172. Просидол
173. Промедол
174. Псорален ерiтiндiсi
175. Ранитидин (Зантак, Зоран, Ранисан)
176. Ревит
177. Редергин (Дигидроэрготоксин)
178. Реладорм
179. Ренитек (Эналаприл)
180. Реопирин
181. Ретаболил
182. Рефортан
183. Рибоксин (Инозин)
184. Ризаксил тамшылары
185. Римифон (Изониазид, Тубазид)
186. Риностас Е және К
187. Ритмонорм (Пропафенон)
188. Рифампицин (Бенемицин, Рифадин, Рифампин)
189. Салициламид
190. Еритiн салюзид
191. Санорин
192. Сапарал                                     салқын жер 
193. Сибелиум (Флунаризин)
194. Синафлан (Синалар, Флуцинар) майы           салқын жер
195. Синепрес
196. Синоприл (Лизиноприл)
197. Шырындар                                    салқын жер
198. Сифлокс (Цепрова, Ципрофлоксацин,
     Ципросан, Цифран, Цифлокс, Ципролет)
199. Скополамин гидробромиды
200. Соптрим (Бактрим, Берлоцид, Бисептол,
     Сульфаметаксазол + триметоприм)
201. Спазмолитин
202. Стадаглицин аэрозолi
203. Стугерон (Циннаризин)
204. Сульфокамфокаин
205. Суправит
206. Тамоксифен (Зитазониум, Нолвадекс)
207. Тардиферон
208. Тенипозид
209. Теофиллин
210. Тетацин-кальций
211. Тетралгин
212. Тетрациклин гидрохлориды
213. Тиенам
214. Тинидазол (Тиниб, Фасижин)
215. Тиреотом
216. Торекан (Тиэтилперазин)
217. Травоген (Изоконазол)
218. Тразикор-20
219. Триамциналон (Берлокорт, Кенакорт,
     Полькортолон)
220. Триовит
221. Тробицин (Спектиномицин)
222. Ультравист (Йопромид)
223. Унипресс (Нитрендипин)
224. Фенилсалицилат                          жақсы тығындалған ыдыс,
                                            + 40оС-ден жоғары емес 
225. Фенкарол
226. Феноксиметилпенициллин
227. Ферроплекс
228. Физостигмин салицилаты
229. Флемоксин (Амоксициллин)
230. Флонидан суспензия
231. Форидон
232. Формальдегид ерiтiндiсi (Формалин)      + 9оС-ден аспауы керек
233. Фортрал (Пентазоцин)
234. Френолон (Метофеназат)
235. Фукорцин
236. Фурагин
237. Фуразолидон
238. Хеферол
239. Хлоргексидин
240. Хинин гидрохлориды, дигидрохлориды,
     сульфаты                               жақсы тығындалған ыдыста
241. Хлорацизин
242. Хлорбутин                                   салқын жер
243. Хлордиазепоксид (Либриум,
     Хлозепид, Элениум)
244. Хлорпротиксен
245. Холагол
246. Гарамициндi целестодерм
247. Целестон
248. Церукал (Метоклопрамид, Реглан)
249. Цефалексин (Орацеф, Споридекс)
250. Цефалотин натрий тұзы (Кефлин)
251. Цефокситин (Мефоксин)
252. Цикловир
253. Цистеин
254. Ципрофлоксацин
255. Цитизин
256. Эвитол (Е витаминi)
257. Эдекс (Алпростадил)
258. Алоэ экстракты
259. Красавка экстракты
260. Левзей экстракты
261. Эндрюс-Ансвер
262. Эноксапарин
263. Эспераль (Дисульфирам)
264. Этазол-натрий
265. Этамбутол
266. Этилморфин (Дионин)
267. Этимизол гидрохлориды
268. Этинилэстрадиол (Микрофоллин)
269. Этионамид                               + 20оС-ден жоғары емес
270. Эуфиллин (Аминофиллин)

                                            Денсаулық сақтау ұйымдарында
                                        дәрілік заттардың түрлі
                                  топтары мен медициналық мақсаттағы
                                   бұйымдарды сақтау туралы Ережеге
                                               2 Қосымша

                     Ауа ылғалын сіңіріп алатын 
                        дәрілік заттар
                           Тізбесі

____________________________________________________________________
N№ !       Дәрілік заттардың атауы          ! Сақтаудың қосымша   
р/с!                                        !       шарттары
___!________________________________________!_______________________
1_!__________________2_____________________!___________3____________
1.  Амизил                                     салқын жер
2.  Аминазин ұнтағы, таблеткалар               қараңғы жер
3.  Аммоний хлориды
4.  Апрессин ұнтағы, таблеткалар
5.  Ацетилхолин хлориды
6.  Калий бензилпенициллинi,
    натрий тұзы
7.  Бутамид ұнтағы, таблеткалар
8.  Галаскорбин* ұнтағы, таблеткалар           салқын, қараңғы жер
9.  Ганглерон ұнтағы
10. Гексенал                                   салқын, қараңғы жер 
11. Глицерин
12. Глюкоза ұнтағы, таблеткалар
13. Горчичниктер                               қараңғы жер
14. Гризеофульвин ұнтағы, таблеткалар
15. Декамин ұнтағы                             қараңғы жер
16. Дибазол ұнтағы, таблеткалар                қараңғы жер
17. Димедрол* ұнтағы, таблеткалар              қараңғы жер 
18. Динезин ұнтағы, таблеткалар                қараңғы жер
19. Дипразин ұнтағы                            қараңғы жер 
20. Медициналық желатин*
21. Изониазид (Римифон, Тубазид)
    ұнтағы                                     қараңғы жер
22. Имизин* (Имипрамин) ұнтағы                 қараңғы жер
23. Калий ацетаты*                             қараңғы жер
24. Калия йодиды ұнтағы, таблеткалар           қараңғы жер
25. Кальций хлориды* ұнтағы
26. Кальций сульфаты (Гипс)
27. Карбахолин                                 қараңғы жер
28. Барлық түрдегi квасцалар
29. Фолий қышқылы                              қараңғы жер
30. Котарнин хлориды                           қараңғы жер 
31. Метилтестостерон
32. Натрий бромиды ұнтағы, таблеткалар         қараңғы жер
33. Натрий йодиды                              қараңғы жер
34. Натрий нитриты
35. Натрий пара-аминосалицилаты
    (ПАСК-натрий) ұнтағы, түйiршiктер          қараңғы жер
36. Натрий салицилаты ұнтағы,
    таблеткалар                                қараңғы жер
37. Натрий хлориды ұнтағы, таблеткалар
38. Нафтамон                                   қараңғы жер
39. Неодикумарин* (Пелентан)                   қараңғы жер
40. Никодин*                                   қараңғы жер,
                                          + 20оС-ден жоғары емес
41. Норсульфазол-натрий                        қараңғы жер
42. Оксазил                                    қараңғы жер
43. Оксациллин натрий тұзы
44. Оксилидин ұнтағы, таблеткалар
45. Окситетрациклин
    дигидраты, гидрохлориды                    қараңғы жер
46. Панкреатин                                 салқын жер
47. Пантоцид                                   салқын, қараңғы жер 
48. Пентамин ұнтағы                            қараңғы жер
49. Пепсин                                 + 2оС-ден + 15оС-ге дейін
50. Пилокарпин гидрохлориды ұнтағы             қараңғы жер 
51. Пиперазин адипинаты* ұнтағы,
    таблеткалар
52. Прозерин ұнтағы, таблеткалар               қараңғы жер
53. Пропазин ұнтағы, таблеткалар               қараңғы жер
54. Протаргол                                  қараңғы жер
55. Секуринин нитрат ұнтағы,
    таблеткалар
56. Аналық қара күйе                           салқын, қараңғы жер
57. Стрептомицин сульфаты
58. Строфантин К ұнтағы                        салқын, қараңғы жер
59. Сульфацил-натрий (Альбуцид-натрий)         қараңғы жер
60. Танин
61. Тетрациклин гидрохлориды                   қараңғы жер
62. Тиамин хлориды, бромиды                    металмен байланыссыз
    (В1 витаминi ұнтағы, таблеткалар)          қараңғы жер
63. Тиопентал-натрий                           салқын, қараңғы жер
64. Тиреоидин                                  салқын, қараңғы жер
65. Трихомонацид ұнтағы, таблеткалар           қараңғы жер 
66. Байытылған көмiр
67. Фурадонин                                  қараңғы жер
68. Хиниофон (Ятрен)                           қараңғы жер
69. Хлоралгидрат                               салқын, қараңғы жер
70. Б хлорамині                                салқын, қараңғы жер
71. Целанид ұнтағы, таблеткалар                қараңғы жер
72. Цитизин                                    қараңғы жер
73. Қою, құрғақ экстракттар                    салқын, қараңғы жер
74. Эметин гидрохлориды ұнтағы                 қараңғы жер
75. Эритромицин                                қараңғы жер
76. Этаминал-натриц 
 

       * Препараттарды герметикалық тығындалған, үстіңгі жағына
парафин құйылған шыны ыдыста сақтау керек.

                                     Денсаулық сақтау ұйымдарында
                                        дәрілік заттардың түрлі
                                  топтары мен медициналық мақсаттағы
                                   бұйымдарды сақтау туралы Ережеге
                                              3 Қосымша

                      Ұшып кететін қасиеттері бар 
                          дәрілік заттар
                              Тізбесі
____________________________________________________________________
N№ !       Дәрілік заттардың атауы          ! Сақтаудың қосымша     
р/с!                                        !       шарттары
___!________________________________________!________________________
1_!__________________2_____________________!___________3___________
1.   Аммиак ерітіндісі                         салқын жер
2.   Бромкамфора                               қараңғы жер
3.   Йод                                       қараңғы, салқын жер
4.   Йодокамформ                               қараңғы, салқын жер 
5.   Камфора                                   салқын жер
6.   Ментол                                    қараңғы жер
7.   Метилсалицилат                            қараңғы жер
8.   Металды сынап                             салқын жер
9.   Тимол                                     қараңғы жер
10.  Формалин                                  қараңғы жер, 
                                            + 9оС-ден аспауы керек
11.  Хлоралгидрат                           қараңғы, салқын жер     
12.  Эфир майлары                           + 15оС-ден жоғары емес

                                     Денсаулық сақтау ұйымдарында
                                        дәрілік заттардың түрлі
                                  топтары мен медициналық мақсаттағы
                                   бұйымдарды сақтау туралы Ережеге
                                                4 Қосымша 

                    Кристализацияланған суды жоғалтатын 
                            дәрілік заттар
                                Тізбесі

____________________________________________________________________
N№ !       Дәрілік заттардың атауы          ! Сақтаудың қосымша     
р/с!                                        !       шарттары
___!________________________________________!_______________________
_1_!__________________2_____________________!___________3___________
1. Акрихин ұнтағы                             қараңғы жер,
                                               салқын тығындалған 
                                               ыдыста
2. Анальгин ұнтағы, таблеткалар               қараңғы жер
3. Апаморфин гидрохлориды ұнтағы              қараңғы жер
4. Бензилпенициллиндi новокаин тұзы           қараңғы жер,
                                            + 18оС-ден жоғары емес
5. Викасол ұнтағы, таблеткалар
6. Глюкоза ұнтағы, таблеткалар
7. Темiр тотығы сульфаты                      жарық жер 
8. Темiр тотығы лактаты                       қараңғы жер
9. Кальцекс таблеткалары
10. Кальций глицерофосфаты
11. Кальций глюконаты ұнтағы,
     таблеткалар
12. Кальций лактаты
13. Барлық түрдегi квасцалар
14. Кодеин фосфаты                            қараңғы жер
15. Кодеин                                жақсы тығындалған ыдыста 
16. Котарнин хлориды (Стиптицин)
     ұнтағы                                    қараңғы жер
17. Кофеин ұнтағы
18. Магний сульфаты ұнтағы
19. Жез сульфаты
20. Меркаптопурин (Лейкарин)
21. Метилендi көк
22  Натрий арсенаты
23. Натрий гидроцитрат ұнтағы
24. Натрий пара-амино-салицилаты
     (ПАСК-натрий) ұнтағы, таблеткалар         қараңғы жер
25. Натрий сульфаты
26. Натрий тиосульфат ұнтағы
27. Натрий тетрабораты
28. Натрий фосфаты                            салқын жер
29. Натрий цитраты
30. Норсульфазол-натриi                       салқын жер 
31. Рутин ұнтағы                              қараңғы жер
32. Қорғасын ацетаты ұнтағы
33. Скополамин гидробромиды ұнтағы            қараңғы жер
34. Сульгин ұнтағы, таблеткалар
35. Сульфацил-натрий
     (Альбуцид-натрий) ұнтағы                  құрғақ, қараңғы жер
36. Теофиллин ұнтағы
37. Тиамин бромиды, хлориды ұнтағы            металмен байланыссыз,
                                               қараңғы жер
38. Терпингидрат ұнтағы
39. Уросульфан ұнтағы, таблеткалар            құрғақ жер
40. Фтивазид ұнтағы, таблеткалар
41. Хинин сульфаты ұнтағы, таблеткалар        қараңғы жер
42. Б хлораминi
43. Мырыш сульфаты ұнтағы
44. Этилморфин гидрохлориды                   қараңғы жер
45. Эмитин гидрохлориды                       қараңғы жер

                                    Денсаулық сақтау ұйымдарында
                                       дәрілік заттардың түрлі
                                 топтары мен медициналық мақсаттағы
                                  бұйымдарды сақтау туралы Ережеге
                                              5 Қосымша

       Ескерту: Қосымша алынып тасталды - ҚР Денсаулық министрлігі Фармация комитеті төрайымының 2005 жылғы 23 маусымдағы N 89 бұйрығымен (қолданысқа енгізілу тәртібін 4-тармақтан қараңыз).

                                    Денсаулық сақтау ұйымдарында
                                       дәрілік заттардың түрлі
                                 топтары мен медициналық мақсаттағы
                                  бұйымдарды сақтау туралы Ережеге
                                              6 Қосымша

       Ескерту: Қосымша алынып тасталды - ҚР Денсаулық министрлігі Фармация комитеті төрайымының 2005 жылғы 23 маусымдағы N 89 бұйрығымен (қолданысқа енгізілу тәртібін 4-тармақтан қараңыз). 

                                    Денсаулық сақтау ұйымдарында
                                       дәрілік заттардың түрлі
                                 топтары мен медициналық мақсаттағы
                                  бұйымдарды сақтау туралы Ережеге
                                              7 Қосымша

           Yсуден сақтауды талап ететiн дәрiлiк заттар
                           Тiзбесi 

1. Алмагель суспензиясы 
2. Алоэ линиментi 
3. Адиурекрин майы 
4. АТФ (Фосфобион) 
5. Бекотид аэрозолi 
6. Беродуап аэрозолi 
7. Беротек аэрозолi 
8. Вамин 
9. Верографин 
10. Витогепат 
11. Барлық түрдегi гамма-глобулиндер 
12. Инъекцияға арналған дезоксикортикостерон триметилацетаты 
13. Дибунол линиментi 
14. Медициналық өт 
15. Асқабақ шырыны 
16. Барлық түрдегi инсулиндер 
17. Барлық түрдегi иммуноглобулиндер 
18. Канестен 
19. Липофундин (Интралипид) 
20. Маннитол 
21. Маммотоцин 
22. Мараславин 
23. Инъекцияға арналған метилэргометрин ерітіндісі 
24. Инъенкцияға арналған метронидазол (Клион, Метрогил, Трихопол,
    Эфлоран) ерiтiндiсi
25. Оксипрогестерон капронаты
26. Пармидин майы
27. Сутегi пероксидi ерiтiндiсi
28. Пиперазин адипинат ерiтiндiсi
29. Пелоидин
30. Протамин сульфаты
31. Инъекцияға арналған реопирин (Пирабутол) ерiтiндiсi
32. Реополиглюкин
33. Салазопиридазин суспензиясы
34. Сальбутамол аэрозолi
35. Санорин
36. Әйнектүсті дене
37. Сустак-митте, Сустак-форте таблеткалары
38. Инъекцияға арналған флунитразепам (Рогипноль) ерітіндісі
39. Фолликулин
40. Формальдегид (Формалин) ерітіндісі
41. Фосфэстрол (Хонван)
42. Фторфеназин-деканоат (Модитен-депо)
43. Инъекцияға арналған эглонил ерітіндісі
44. Этаден
45. Инъекцияға арналған эргометрин ерітіндісі

                                    Денсаулық сақтау ұйымдарында
                                       дәрілік заттардың түрлі
                                 топтары мен медициналық мақсаттағы
                                  бұйымдарды сақтау туралы Ережеге
                                              8 Қосымша

                      Көмір қышқыл ауамен реттелетін 
                          дәрілік заттар
                              Тізбесі

____________________________________________________________________
N№ !       Дәрілік заттардың атауы          ! Сақтаудың қосымша 
р/с!                                        !       шарттары
___!________________________________________!_______________________
_1_!__________________2_____________________!___________3___________
1. Апоморфин гидрохлориды ұнтағы              құрғақ, қараңғы жер
2. Барбитал-натрий                            құрғақ жер
3. Гексенал                                 құрғақ, салқын, қараңғы
                                             жер
4. Дифенин                                    құрғақ жер
5. Магний оксиді                            құрғақ, қараңғы жер 
6. Норсульфазол-натрий                        құрғақ, қараңғы жер
7. Темисал                                    құрғақ, қараңғы жер
8. Мырыш оксиді                               құрғақ жер
9. Этазол-натрий ұнтағы                       құрғақ жер
10. Этаминал-натрий                           құрғақ жер
11. Эуфиллин ұнтағы, таблеткалар              құрғақ, қараңғы жер

                                    Денсаулық сақтау ұйымдарында
                                       дәрілік заттардың түрлі
                                 топтары мен медициналық мақсаттағы
                                  бұйымдарды сақтау туралы Ережеге
                                              9 Қосымша

                      Хош иісі бар дәрілік заттар
                              Тізбесі 

____________________________________________________________________
N№ !       Дәрілік заттардың атауы          ! Сақтаудың қосымша
р/с!                                        !       шарттары
___!________________________________________!_______________________
_1_!__________________2_____________________!___________3___________
1. Аммиак ерітіндісі                          салқын жерде
2. Валидол                                    салқын жерде
3. Қарамай 
4. Хлор әгі                                  жеке, қараңғы, құрғақ,
                                               салқын жерде
5. Ихтиол 
6. Йодоформ                                   қараңғы, салқын жерде
7. Камфора                                    салқын жерде
8. Ксероформ                                  жарық пен ылғалдан
                                               қорғалған ыдыста
9. Метилсалицилат                             қараңғы жерде
10. Ментол                                    салқын жерде
11. Мүсәтірлі-анисті тамшылар                 қараңғы, салқын жерде
12. "АСД" препараты                           салқын жерде
13. Скипидар                                  қараңғы жерде,
                                              + 15оС-ден жоғары емес
14. Тимол                                     қараңғы, салқын жерде
15. Фенол                                     қараңғы, салқын жерде
16. Формалин                                  қараңғы жерде,
                                              + 9оС-ден аспауы керек
17. Б хлорамині                              жеке, қараңғы, құрғақ,
                                               салқын жерде
18. Эфир майлары                             қараңғы, салқын жерде,
                                              + 15оС-ден жоғары емес

                                    Денсаулық сақтау ұйымдарында
                                       дәрілік заттардың түрлі
                                 топтары мен медициналық мақсаттағы
                                  бұйымдарды сақтау туралы Ережеге
                                              10 Қосымша 

                      Бояйтын дәрілік заттар
                           Тізбесі 

____________________________________________________________________
N№ !       Дәрілік заттардың атауы          ! Сақтаудың қосымша     
р/с!                                        !       шарттары
___!________________________________________!_______________________
_1_!__________________2_____________________!___________3___________
1. Акрихин                                    құрғақ, қараңғы жер
2. Бриллиантты жасыл                          оттан алыс
3. Инъекцияға арналған индигокармин
4. Калий перманганаты                         құрғақ жер      
5. Метиленді көк                              құрғақ, қараңғы жер
6. Рибофлавин (В2 витамині)                   құрғақ, қараңғы жер
7. Фурациллин (Нитрофурол)                    құрғақ, қараңғы жер
8. "Фукроцин" ерітіндісі                      салқын, қараңғы жер
9. Фуксин                                     қараңғы жер
10. Этакридин лактаты                         құрғақ, қараңғы жер

                                    Денсаулық сақтау ұйымдарында
                                       дәрілік заттардың түрлі
                                 топтары мен медициналық мақсаттағы
                                  бұйымдарды сақтау туралы Ережеге
                                              11 Қосымша 

                Улы және күштi әсер ететiн заттары бар 
                дәрi-дәрмектiк өсiмдiк шикiзаты

1. Барбарис түбiрi мен жапырағы
2. Барвинка шөбi
3. Меңдуана жапырағы
4. Сасық меңдуана жапырағы, жидегi
5. Красавка жапырағы, түбiрi
6. Крестовник шөбi, түбiрi бар түбiршiктер
7. Көкнар қалқандары
8. Қара алқа шөбi
9. Таңдамалы плаун шөбi
10. Раувольфия түбiрi
11. Жас бұтақ түбiрi
12. Скополия түбiршiктерi
13. Аналық қара күйе
14. Ақмия шөбi мен тұқымы
15. Чилибуха тұқымы
16. Усарғалдақ шөбi
17. Томар дәрi тамыры     

    Жүрек гликозиды бар дәрiлiк өсiмдiк шикiзаты     

1. Жанаргүл шөбi
2. Наперстянка жапырағы
3. Строфант тұқымы
4. Меруетгүл шөбi
5. Сарыбас шөбi
6. Олеандр жапырағы     

   Эфир майлары бар дәрiлік өсiмдiк шикiзаты     

1. Андыз түбiрi
2. Анис жемiсi
3. Арник гүлдерi
4. Қазанақ
5. Қайың бүршіктері
6. Дәрілік шүйгін шөп
7. Девясил түбірлері
8. Киікоты
9. Кориандр жемістері
10. Арша жемістері
11. Бұрыш жалбыз жапырағы
12. Пижма гүлдері
13. Самырсынның қылқан жапырағы
14. Кермек жусан шөбі мен жапырақтары
15. Дермене гүлдері
16. Қызыл бұрыш жемістері
17. Түймедағы дәріхана гүлдері
18. Қарағай бүршіктері
19. Тас шөп
20. Зере жемістері
21. Мыңжапырақ шөбі
22. Фенхель жемістері
23. Құлмақ
24. Жебір шөп
25. Шалфей жапырағы
26. Эвкалипт жапырағы мен жемістері

                                     Денсаулық сақтау ұйымдарында
                                    дәрілік заттардың түрлі топтары
                                       мен медициналық мақсаттағы
                                       бұйымдарды сақтау жөніндегі
                                         нұсқаулыққа 12-қосымша

       Ескерту: 12-қосымшамен толықтырылды - ҚР Денсаулық министрлігі Фармация комитеті төрайымының 2005 жылғы 23 маусымдағы
N 89 бұйрығымен.

            Ауаның температурасын есепке алу журналы

Күні

Термометрдің көрсетуі

Қолы 




        Ауаның салыстырмалы ылғалдылығын есепке алу журналы

Күні

Термометрдің
көрсетуі
(үй-жайдағы
температура)

Аспаптың көрсетуі
(психрометр, гигрометр)

Қолы

Құрғақ
аспаптың
көрсетуі

Ылғал
аспаптың
көрсетуі

Салыстырмалы
ылғалдық







          Қазақстан Республикасы   
Денсаулық сақтау, білім   
және спорт министрлігі   
Денсаулық сақтау комитетінің
1999 жылғы "__"_______   
N ___________бұйрығымен  
Бекітілген         

  Денсаулық сақтау ұйымдарында тұтанғыш
және жарылғыш қасиеттерi бар дәрiлiк 
заттарды сақтау мен ұқыпты ұстау тәртiбi туралы 
Ереже 

  1. Жалпы ережелер 
 

        1. Осы Ереже меншiк нысандарына және ведомстволық бағыныстылығына қарамастан барлық денсаулық сақтау ұйымдарында қолданылады. 

      2. Ереже тұтанғыш және жарылғыш қасиеттерi бар дәрiлiк заттарды сақтау мен ұқыпты ұстау кезiнде денсаулық сақтау ұйымдарында өрт қауiпсiздiгi, еңбектi қорғау мен техника қауiпсiздiгi жөнiндегi талаптарды белгілейдi. 

      3. Денсаулық сақтау ұйымдарында қызметкерлерi осы Ережеде баяндалған барлық талаптарды бiлуi және орындауы қажет. 

      4. Ереже талаптарын орындау жауапкершiлiгi ұйымның иесiне немесе бiрiншi басшысына (бұдан былай мәтiн бойынша - басшы) жүктеледi. 

      5. Басшылар: 
      1) қамтушы қызметшiлердiң осы Ережені орындауын қамтамасыз етуге, белгiленген өртке қарсы режимнiң қатаң сақталуын бақылап отыруға; 
      2) өрт шыққан ретте қамтушы қызметшiлердiң мiндеттерiн, адамдарды көшiру мен материалдық құндылықтарды құтқару жоспарын әзiрлеуге; 
      3) эвакуация жолдарының жай-күйiн, электр өткiзгiштiң, электр жабдығының, жылыту мен вентиляцияның пайдаланылуының дұрыстығын қадағалауға, өрттiң шығуына әкелiп соғылуы мүмкiн бұзылушылықтарды дер мезгiлiнде жою шараларын қолдануға; 
      4) тұтанғыш, жарылғыш дәрiлiк заттарды, жанғыш газдарды сақтау мен ұқыпты ұстау, бақытсыз жағдайда жәбiрленушiге алғашқы медициналық көмек көрсету мәселелерiн қосқанда кiрiспе, алғашқы және кезеңдiк Ережені өткiзудi қамтамасыз етуге; 
      5) тұтанғыш және жарылғыш заттарды сақтауға арналған үй-жайларды өрт сөндiрудiң алғашқы құралдарымен, қорғау және өртке қарсы сигнализациямен және оларды дұрыс қалпында ұстауды қамтамасыз етуге; 
      6) өрт қорғау қызметкерлерiн күштi әсер ететiн, улы және тұтанғыш заттардың болуы және сақталу орындары туралы хабардар етуге мiндеттi. 

      6. Жұмысқа қайта алынған адамдар өрт қауiпсiздiгi шараларын сақтау туралы, өртке қарсы қызметті шақыру тәсiлдерi туралы Ережеден өтуi, объектiде бар өрт сөндiру құралдарын iс жүзiнде қолдана бiлуi қажет. 

      7. Жеңіл тұтанатын сұйықтармен, кислородпен жұмыс iстеуге жiберiлген адамдар алдын-ала Ережеден өтуi қажет.

      8. Тұтанғыш заттар сақталатын жерлерде, сондай-ақ жұмыс процесiнде жоғарыда көрсетілген заттар пайдаланылатын жұмыс орындарында осы Ереже болуы қажет.

      9. Денсаулық сақтау ұйымдарында өрт немесе табиғи апат пайда болған жағдайында эвакуация жоспары жасалып бекiтiлуi қажет.     

  2. Тұтанғыш және жарылғыш заттар сақталатын 
үй-жайларға қойылатын талаптар

      10. Жақын маңдағы аумақта тазалық сақталуы қажет Барлық жанғыш күл-қоқыс пен қалдықтарды арнайы бөлiнген учаскелерде жүйелi түрде шығару (тасу) қажет.

      11. Сақтау үй-жайларында есiктердi, өтпелi жерлердi, дәліздердi, баспалдақтарды, баспалдақ алаңдарын түрлi материалдармен және бос ыдыстармен үйiп тастауға болмайды. 

      12. Өрт сөндiрудiң алғашқы құралдарына (өрт крандары, өрт сөндiргiштер, құм салынған жәшiктер) баратын жолдарды бөгеуге болмайды. 

      13. Материалдар мен дәрi-дәрмектердi электр өткiзгiштер мен электр шамдарына жақын жинауға тыйым салынады. Соңғылары жиналатын материалдардан кемiнде 0,4 метр қашықтықта болуы қажет. 

      14. Ұйым ғимараты өрт сөндiруге арналған сумен қамтамасыз етілуге тиiс. Өртке қарсы су құбыры болмаған жағдайда сумен қамту сыйымдылығы 50 текше метр табиғи немесе жасанды су қондырғыларын (резервуарларын) пайдалану жолымен жүзеге асырылуы мүмкiн. 

      15. Дәрiхана ұйымында, әрбiр материалдық бөлмеде 50 шаршы метр алаңға арналған бiр өрт сөндiрушi, қалған үй-жайларда бiр өрт сөндiрушi құрал болуы қажет. Өрт сөндiргiштердi вентельдерге iлiп қоюға, жылыту аспаптарының маңына, күн қызуына орналастыруға болмайды. 

      16. Тұтанғыш және жарылғыш заттарды сақтауға арналған үй-жайлар оқшау, құрғақ, тiке күн сәулелерiнен атмосфера шөгiнділерi мен жер асты суларынан қорғалған болуы қажет. Бұл үй-жайлар, сондай-ақ оған жанасатын дәлiздер мен қосымша-қосалқы үй-жайлар механикалық сору-тарту вентиляция құралымен жабдықталуға тиiс. 

      17. Жеңiл тұтанғыш заттарды сақтауға арналған ғимараттар жанбайтын және ауыр жанатын материалдардан салынуы және басқа қойма ғимараттарынан кемiнде 20 метр және тұрғын үйлерден 50 метр қашықтықта орналасуы қажет. 

      18. Жертөле үй-жайларында отқа қауiптi заттарды, сондай-ақ жеңiл тұтанатын және жанғыш сұйықтарды сақтауға арналған қоймалар құруға болмайды. 

      19. Тұтанғыш және жарылғыш дәрілiк заттарды бiртектiлiк принципі бойынша және олардың физикалық-химиялық және өртке қауiптi қасиеттерi мен буып-түю сипатына сәйкес сақтау керек. Осы мақсатпен қоймалар бiр-бiрiнен тұйық, жанбайтын қабырғалармен (қалқалармен) оқшауланған үй-жайларға (бөлiктерге) бөлiнедi. 

      20. Жеңiл тұтанатын заттарды сақтауға арналған жеке қоймалар болмаған жағдайда оларды көршi үй-жайлардан мiндеттi түрде оқшауланған және өрт қауiпсіздiгi талаптарына толық сай келетiн жалпы жанбайтын құрылыстарда сақтауға жол берiледi. Бұл үй-жайларда сору-тарту вентиляциясы болуы шарт. 

      21. Қоймалар мен жүк түсiру алаңдарының едендерi шұңқырларсыз, кедiр-бұдырсыз, нық, тегiс болуы керек. Едендер адамдардың, жүктер мен көлiк құралдарының ыңғайлы және қауiпсіз қозғалысын қамтамасыз ететiндей мейлiнше берiк және сақталатын материалдардың ауырлығын көтеретiндей, қойма үй-жайын тез және жеңiл жинауды қамтамасыз ететiндей болуы қажет. 

      22. Тұтанғыш және жарылғыш дәрiлiк заттарды сақтауға арналған қоймалар үй-жайлары тиiстi жүктемеге есептелген жанбайтын және берiк стеллаждармен және тұғырықтармен жабдықталуы қажет. Стеллаждар еден мен қабырғадан 25 сантиметр қашықтықта орналастырылады, стеллаждардың енi 1 метрден аспауға және бұрылу үшiн кемiнде 25 сантиметр болуға тиiс. Стеллаждар арасындағы өтетін аралықтар 1,35 метр болуы шарт. 

      23. Электр өткiзгiш, жарық беру арматурасы мен электр жабдығы жарылыстан қауiпсiз болуы қажет (электр өткізгiш трубаларда, электр шамдары герметикалық арматурада болуы керек), ал жарық сөндiргiштер мен автомат кнопкалары дәлiздерде орналастырылуы шарт. 

      24. Тұтанғыш және жарылғыш заттарды сақтау үй-жайлары қорғау және өрт сигнализациясымен қамтамасыз етiлуге тиiс. 

      25. Жанғыш сұйықтар мен жеңiл тұтанғыш сұйықтарды сақтауға арналған үй-жайлар бiрiншi қабатта орналасуы қажет, сыртқы қабырғасында кемiнде 1,1 шаршы метр терезе ойығы болғаны жөн оның енi немесе биiктiгi кемiнде 0,75 метр болуы шарт, темiрбетон қалқасы кемiнде 0,75 сағат отқа төзiмдi шекте жанбайтын қабырғалары болуы шарт, еден есiктен еңкiш цементтеледi, есiктiң отқа төзiмдiлiгi кемiнде 0,6 сағат, сыртқа немесе дәлiзге тiкелей шығатын барлық басқа үй-жайлардан оқшауланған бөлiгi болуы қажет. 

      26. Енi кемiнде 0,7 метр және биiктiгi кемiнде 1,2 метр есiктерi бар қосымша салынған жанбайтын шкафтарда жеңіл тұтанғыш және жанғыш сұйықтарды сақтауға жол берiледi. Шкафтың орналасқан жерi жарық шығаратын жерлер мен өтетiн орындардан алшақ болуы шарт, оларға қиналмай баруға мүмкiндiк болуы шарт. 

      27. Тұтанғыш және жарылғыш заттар сақталатын үй-жайлардың есiктерi ғимараттан шығу бағыты бойынша ашылуға тиiс. 

      28. Эвакуациялық шығу есiктерiн шегелеп тастауға үзілдi-кесiлдi тыйым салынады. 

      29. Басқа мақсаттағы ғимаратқа қосымша салынған дәрiхана ұйымдарында бөлшектеп оралмаған 100 килограмнан аспайтын көлемде тұтанғыш заттарды сақтауға рұқсат етiледi. 

      30. 100 килограмнан асатын мөлшердегi жеңіл тұтанғыш сұйықты бөлек тұрған ғимаратта шыны немесе металл ыдыста отқа қауiптi басқа топтардағы заттарды сақтау үй-жайларынан оқшау сақтауға жол берiледi.

      31. Дәрiхана ұйымдарының өндiрiстiк үй-жайларында арнайы металл жәшiгiнде жылыту аспаптары мен шығатын жерлерден оқшау жалпы 3 килограмнан аспайтын мөлшерде сақтауға рұқсат етіледi. 

      32. Тұтанғыш және жарылғыш заттарды негiзгi сақтау қоймаларында сыртта, сондай-ақ әрбiр сақтау бөлмелерiнде және аталған заттармен жұмыс жүргiзілетiн iшкi есiктерде жуылмайтын, айқын көрiнетiн "От қаупi бар", "Жарылғыш қаупi бар", "Шылым шегуге болмайды", "Өрт шыққан жағдайда 01 телефоны бойынша хабарласу керек" деген жазулар болуы қажет. 

      33. Тұтанғыш және жарылғыш заттарды сақтауға арналған әрбiр үй-жайдың кiре берiсiнде "Өрт қауiпсiздiгiн қамтамасыз етуге жауапты ______" деген маңдайша болуы қажет. Жауапты адам қалған тұтанғыш және жарылғыш заттарды жинау және жұмыс аяғының соңында басқа шараларды жүргiзу мақсатында күн сайын үй-жайды тексерiп отыруы қажет. 

  3. Тұтанғыш және жарылғыш заттарды сақтауға
қойылатын ерекше талаптар 
Отқа қауiптi заттарды сақтау 

      34. Отқа қауiптi заттар тобына негiзiнен сұйықтық және жеңiл тұтанғыш заттар болып табылатын жеңiл тұтанғыш заттар жатады (1 қосымша).

      35. Жеңiл тұтанатын сұйық заттардың негізгi қауiптi қасиеттерi аққыштық, жеңіл буланғыштық және кез келген сыртқы көзден: ашық оттан, ұшқыннан, электр ұшқынынан және тағы басқасынан жеңiл тұтанғыштық болып табылады. Сондықтан отқа қауiптi заттармен жұмысы үлкен сақтықпен және оттан алыс жүргізу керек. Қажет болған жағдайда бұл заттар су моншаларында немесе спиралi жабық электр плиткаларында жылытылады. 

      36. Жеңiл тұтанғыш сұйықтардың басым бөлiгi ағзаға зиянды әсерiн тигiзедi, олармен ұзақ тыныстау естен тануға әкелiп соғуы мүмкiн. Сондықтан оларды сақтауға арналған сыйымдылықтар шыныдан немесе металдан жасалады, сұйықтың ұшып кетуiн болдырмау үшiн олар қақпақтармен тығыз жабылады. Жеңiл тұтанғыш және жанғыш заттарды ашық ыдыста сақтауға болмайды. 

      37. Жеңiл тұтанғыш және жанғыш сұйықтар толтырылған сауыттар, баллондар мен басқа да iрi сыйымдылықтар стеллаждар сөрелерiнде бiр қатарда сақталуы керек. Бұл заттарды жылыту аспаптарымен қатар жинап қоюға жол берiлмейдi. Стеллаждан немесе штабельден жылыту элементiне дейiнгi аралық кемiнде 1 метр болуы керек. 

      38. Жеңiл тұтанғыш және жанғыш сұйықтарды сауыттарда сақтау соққылардан қорғалған ыдыста жүзеге асырылады. 

      39. Жұмыс орындарында осы сұйықтардың ауысым мөлшерiнен аспайтын мөлшерi сақталуы мүмкiн. Бұл ретте ыдыстардың бетi тығыз жабылуы қажет. 

      40. Жеңiл тұтанғыш және жанғыш заттарды лық толтырылған ыдыста сақтауға тыйым салынады. Толтыру дәрежесi көлемнiң 90 процентiнен аспауы керек. Yлкен мөлшердегi спирттер металл ыдыстарда сақталады, оларды көлемнiң 95 процентiнен аспайтын қалыпта толтырады. 

      41. Жеңiл тұтанғыш заттарды минералдық қышқылдармен (күкiрт, азот және басқа қышқылдармен), тығыздалған және күйдiрiлген газдармен, жеңіл жанатын заттармен, сондай-ақ органикалық заттармен қосылғанда жарылғыш қаупi бар қоспалар (калий хлораты, калий перманганаты және басқасы) беретiн органикалық емес тұздармен бiрге сақтауға жол берiлмейдi. 

      42. Медициналық эфир мен наркозға арналған эфирдi фабрикалық орауда, қараңғыланған салқын жерде, отпен жылыту аспаптарынан алыста сақтайды. 

      43. Кальций гипохлориды жанғыш емес, бiрақ сұйық май түзгiш органикалық өнiмдермен қосылғанда олардың тұтануын қоздыруы, ал аммиакпен және аммоний тұздарымен қосылғанда жарылыс туғызуы мүмкiн, сондықтан оны сақтау баяндалған қасиеттердi ескере отырып, оқшау жүзеге асырылуы тиiс. 

      44. Жеңiл тұтанғыш сұйықтарды қолданғанда (буып-түю, орын ауыстыру, тиеу және тағы сол сияқтылар) ерекше қырағылық сақтап, ыдыстың жай-күйiн, оның герметикалықтығы мен дұрыстығын ұдайы бақылап отыру керек. Ыдыстың бүлінгендiгi байқалған жағдайда дереу оларды жою шараларын қолданады немесе ондағы затты басқа түзу ыдысқа салады. 

      45. Бөшкелердiң тығындарын соққы кезiнде немесе ағаш балғалармен ұрғанда ұшқын шығармайтын жеңіл металдардан жасалған аспаптармен ғана бұрап ашады және бұрап қояды. Бөшкелердi қоймаға дөңгелеткенде және тиегенде бөшкеге соққы тимеуiне және ұшқын пайда болуына жол бермеу үшiн қырағылық сақтау қажет. Еденге төгілген сұйықты дереу сүртiп алу қажет. 

      46. Жекелеген жеңiл тұтанғыш сұйықтардың (спирт, медициналық эфир және басқасы) сақтау кезiнде статистикалық электр қуатын туғызатын қасиеттерi бар, оның ұшқыны сұйықтың лап етiп жануын туғызуы мүмкiн, сондықтан мұндай сұйықтарды қоймада буып-түюдi өртке қарсы қорғану құралдарымен жабдықталған жеке үй-жайларда жүргізген жөн. Құйған немесе буып-түйген жағдайда олардың металл ыдыстарының бiр ұшы жерге қосылуға тиiс. 

      47. Жеңiл тұтанғыш сұйықтардан босаған ыдысты бiраз уақыт жақсы желдетiлген үй-жайда немесе көшеде ашық қалдырған жөн. 

  Жарылғыш қаупi бар заттарды сақтау 

      48. Заттардың бұл топтарына жарылғыш және жарылғыш қаупi бар заттар, яғни жарылғыш сұйықтардың пайда болуына қабiлетi бар заттар жатады (1 қосымша). 

      49. Бұл топтағы заттар оқшау қоймада өртке қарсы қабырғалармен және бөлiктермен бөлiнген арнайы үй-жайларда (бөлiктерде) сақтайды. Аз мөлшердегi нитрат күмiсiн дәрiханалар мен қоймаларда (қоймаларда 5 килограммға дейiн, дәрiханаларда 50 грамға дейiн) сақтауды улы заттарды сақтау ережелерiне сәйкес жүзеге асыру қажет. 

      50. Жарылғыш қаупi бар заттарды сақтаған жағдайда олардың шаңмен ластануына қарсы шараларды қолдану керек әйтпесе ол жарылыс туғызуы мүмкiн. 

      51. Жарылғыш қаупi бар заттар сыйымдылықтарын (штангластар, қаңылтыр барабандар, сауыттар және басқалар) ауаға будың тиюiне жол бермеу үшiн тығыздап жабу керек. 

      52. Калий перманганаты шаңмен, күкiртпен, органикалық майлармен, эфирлермен, спиртпен, глицеринмен, органикалық қышқылдармен және басқа органикалық заттармен өзара қосылғанда жарылғыш келедi. Оны қоймаларда арнаулы бөлiктерде, қаңылтыр барабандарда, жұмыс орындарында - жоғарыда көрсетiлген заттардан жеке тығындары сүртiлген штангластарда сақтау қажет. Жеңіл тұтанғыш және жанғыш заттармен бiрге сақтауға болмайды. Қаңылтыр барабандар мен калий перманганаты қосылған штангластардың шаңын ұдайы еппен сүртiп отыру керек. 

      53. Нитроглицерин ерiтiндiсiн (жарылғыш зат) шағын, жақсы тығындалған сауыттарда немесе металл сауыттарда оттан сақтана отырып салқын, қараңғы жерде сақтайды. Нитроглицеринi бар ыдысты орнынан қозғаған және қойған жағдайда ерекше ыждағаттылық сақтаған жөн, өйткенi төгілген нитроглицериннiң буы жарылыс туғызуы мүмкiн. Тiптi терiге шағын мөлшердiң тиюiнiң өзi улануға әкеп соғады. 

      54. Эфирдi сақтаған жағдайда (әсiресе ауа кiрген жағдайда) қышқылдану туғызады, олар сiлкiгенде, ұрылғанда, үйкелгенде немесе температура артқан жағдайда жарылыс туғызуы мүмкiн, сондықтан бұл жұмысты өте мұқият атқару қажет. 

      55. Жарылысқа қауiптi және отқа қауiптi заттарды қышқылдармен және сілтілiк заттармен бiрге сақтауға үзiлдi-кесiлдi тыйым салынады.

      56. Жанғыш және жеңiл тұтанғыш сұйықтар құйылған баллондарды арнайы бейiмделген торлармен немесе дұрыс ұстағышы бар кәрзеңкелермен екеулеп шығарады. Yлкен сауыттары бар кәрзеңкелердi, жәшiктердi немесе торларды (20 килограмнан аса), сондай-ақ қапты ыдысқа орналастырылған заттарды дөңгелегi жұмсақ арнайы қол арбалармен тасу керек. 

      57. Азот және күкiрт қышқылдарын сақтаған жағдайда олардың ағашпен, сабанмен және басқа органикалық заттармен жанасуына жол бермейтiн шаралар қолданылуы қажет. 

      58. Жарылысқа қауiптi және отқа қауiптi заттар сақталған үй-жайларға керосин шамдарымен және шырақтармен кiруге үзiлдi-кесiлдi тыйым салынады. Электр фонарларын ғана қолдануға болады. 

      59. Екi қосымшада олармен жұмыс жүргiзгенде ерекше қырағылық талап етілетiн дәрiлiк заттардың кестесi келтiрiлген, өйткенi бiр-бiрiмен қосылғанда олар жарылғыш және тұтанғыш қоспалар туғыза алады. 

  4. Жарылғыш қауiптi және отқа қауiптi
заттармен жұмыс ережелерi 

      60. Жанғыш және жарылғыш қауiптi заттар қалың қабатты сыйымдылықтарда (банкiлерде) сақталуы керек, қажет болған жағдайда тығындар парафиндендiрiлуге тиiс. Реактивтердi тығындаған кезде реактивтердiң химиялық қасиеттерiн ескеру керек. Отқа қауiптi және жеңіл тұтанғыш заттарды басқа реактивтермен бiрге сақтауға болмайды. Олар азбест салынған және жылу өткiзбейтiн темiр жәшiктерде сақталуға тиiс. 

      61. Ұшпа заттары бар шишаларды, банкiлердi, сауыттарды оларды пайдаланған кезде ғана ашу керек. 

      62. Төмен қайнайтын, отқа қауiптi заттарды қайта өңдеу мен жылытуды қиын балқитын шыныдан жасалған домалақ колбаларды, тиiстi жылу көздерiмен (сумен, маймен) толтырылған банкiлерде жүргiзу керек, олар жабық спиральдi электр плиткаларымен жылиды. Айдалатын заттың көлемi колбаның 2/3 көлемiнен аспауы керек.
      Алдын-ала біртіндеп жылытпайынша жеңіл тұтанғыш заттарды колбадағы ыстық суға салуға болмайды.

      63. Жеңiл тұтанғыш заттармен және жанғыш сұйықтармен жұмыс тартып алғыш шкафтарда жүргiзілуi керек.

      64. Отқа қауiптi заттар төгiлген жағдайда горелканы және жылыту аспаптарын дереу алып тастау керек. Бұл жерге құм сеуіп, оны алып бұдан кейiн сумен жақсылап шаю қажет.

      65. Жұмыс кезiнде пайдаланған ыдысты зерттеулер аяқталғаннан кейiн дереу жуу керек.

      66. Пайдаланған жанғыш сұйықты канализацияға жiберуге болмайды, оларды герметикалық жабылған ыдысқа жинап, жою қажет.     

  5. Кислород баллондарын сақтау мен пайдалану

      67. Ықтимал өрт шығу себептерiнiң бiрi кислород баллондарын дұрыс сақтамау және ұқыпсыз пайдалану болып табылады, өйткенi кислород тым тұтанғыш келедi. 

      68. Кислороды бар баллондарды дәрiхана ұйымдарының ғимараттарында сақтауға, оларды резеңке түтiкшелердiң, сондай-ақ тығыз жалғастырылмаған труба өткiзгiштердiң көмегiмен беруге болмайды. 

      69. Баллондарды кислородпен және жанғыш заттармен бiрге сақтауға болмайды, сондай-ақ бұл баллондарды материалдық бөлмелер мен дәрiхана қоймаларында сақтауға болмайды. 

      70. Кислороды мен жанғыш газдары бар баллондар жылу көздерiнен қорғалып, оқшауландырылған үй-жайларда немесе жабық қалқаларда сақталуы қажет, оларға май мен басқа да майлы заттар түспеуге тиiс. 

      71. Кислороды бар баллондарды сақтау мен пайдалану қысыммен жұмыс iстейтiн сауыттар құрылымы мен қауiпсiз пайдалану Ережелерiне сәйкес қатаң жүзеге асырылуы қажет. 

Денсаулық сақтау ұйымдарында  
дәрілік заттардың түрлі    
топтары мен медициналық мақсаттағы
бұйымдарды сақтау туралы Ережеге
1 Қосымша             

Өртке қауiптi және жарылғыш қаупi бар заттар
Тiзбесi 

     Жарылғыш заттар  

     1. Нитроглицерин     

     Жарылғыш қаупi бар заттар     

     1. Калий перманганаты
     2. Күмiс нитраты    

     Жеңiл тұтанғыш заттар     

     1. Новиков сұйығы
     2. Клеол
     3. Коллодий
     4. Сүт қышқылы
     5. Органикалық майлар
     6. Рентген пленкалары
     7. Скипидар
     8. Этил спиртi және спирт ерiтiндiлерi
     9. Спирт және эфир тұнбалары, экстракттар
     10. Хлорэтил
     11. Эфир
     12. Ацетон
     13. Хлороформ      

     Жеңiл жанатын заттар     

     1. Глицерин
     2. Дәрiлiк өсiмдiк шикiзаттары
     3. Таңу материалдары
     4. Өсiмдiк майлары
     5. Күкiрттер     

     Ескерту: Қосымшада көрсетілмеген өртке қауіпті және жарылғыш қаупі бар заттарды сақтау қажет болған жағдайда оларды сақтау туралы мәселе бұлардың отқа қауіптілігі мен жарылысқа қауіптілігі шешілгеннен кейін және Мемлекеттік өртке қарсы қызмет органдарының келісімі бойынша шешілуі мүмкін.

Денсаулық сақтау ұйымдарында  
дәрілік заттардың түрлі    
топтары мен медициналық мақсаттағы
бұйымдарды сақтау туралы Ережеге
2 Қосымша           

Дәрiлiк заттардың жарылғыш және тұтанғыш
қоспаларының кестесi

1. Азохлорамид            Жылытылған жағдайда жарылады.     

2. Амилнитрит             Амилнитрит булары ауамен қосылғанда
                          жарылғыш қаупi бар заттар түзедi.  

3. Глицерин               Азотпен және хром қышқылдарымен, хлор
                          әгiмен, сондай-ақ калий хлоратымен, калий
                          перманганатымен, гипохлоридтермен
                          қосылғанда жарылыс туғызуы мүмкiн.     

4. Қалпына келтірілген    Калий перманганатымен, калий хлоратымен,
   темір                  гипохлориттармен, хлораттармен, йодпен
                          және басқа қышқылдармен сүрткен кезде
                          жарылыс пайда болуы мүмкiн.     

5. Азот тотығы            Эфирмен қосындыда жарылыс туғызуы мүмкiн.
6. Хлор әгі               Күкiрт қышқылымен, глицеринмен, эфир
                          майларымен және басқа органикалық
                          заттармен қосындыда тұтанғыш және
                          жарылғыш келедi, әсiресе аммоний
                          хлориды мен басқа да аммиак қосындыларымен
                          араластырудан сақ болу қажет.     

7. Йод және спирт         Аммиагы бар сұйықтармен (аммиак
   йод ерітіндісі         ерiтiндiсi, аммиак линиментi және
                          басқасы), амидохлорид күкiртiмен, эфир
                          майларымен, сондай-ақ алкогольмен және
                          терпентиндi майлармен араластырған
                          кездегi жарылғыш қоспалар.     

8. Калий бихроматы        Глицеринмен, эфирмен, эфир майларымен және
                          алкогольмен шапшаң араластырып шайқаған 
                          жағдайда жарылыс болуы мүмкiн.     

9. Калий перманганаты     Күкіртпен, сульфидтармен, қалпына
                          келтірілген темірмен, сахаринмен,
                          глицеринмен, спиртпен, танинмен,
                          майлармен, скипидармен, қантпен,
                          байытылған көмірмен, өсімдік ұнтақтарымен
                          және басқа органикалық заттармен сүрткен
                          кезде (тіпті араластырғанның өзінде
                          жарылыс пайда болуы мүмкін).     

10. Калий хлораты         Қалпына келтiрiлген темiрi, салицилi,
                          карболы және басқа қышқылдары,
                          сульфидтары мен тиосульфаттары, йоды,
                          танины, крахмалы, глицеринi, спиртi мен
                          басқа да заттары бар жарылғыш қоспалар.

11. Азот қышқылы          Глицеринмен, алкогольмен, фенолмен,
                          эфирмен, майлармен, қантпен, смоламен,
                          крахмалмен және басқа органикалық
                          заттармен қосылғанда тұтанғыш және
                          жарылғыш келедi.
                          Күштi азот қышқылы төгiлген жағдайда
                          сабан мен ағаштың өздiгiнен жануы мүмкiн.

12. Пикрин қышқылы        Глицеринмен, эфирмен, эфир майларымен,
                          алкогольмен шапшаң араластырып шайқаған
                          жағдайда жарылыс болуы мүмкiн. Сондай-ақ
                          күкiрттен, йодпен, байытылған көмiрмен
                          және органикалық заттармен сүрткен
                          жағдайда да.

13. Қоспалы күкірт        Сумен, спиртпен, эфир майларымен және
    қышқылы               әсiресе терпентин майларымен шапшаң
                          араластырған жағдайда жарылыс мүмкiндiгi
                          бар күштi қайнау болады, әрi төмен
                          температура кезiнде бiршама уақыт
                          өткеннен кейiн жарылыс болады. Күштi
                          күкiрт қышқылымен араластырған жағдайда
                          суға қышқылды аз мөлшерлермен жайлап
                          қосып отыру керек керiсiнше емес.     

14. Хром қышқылы          Глицеринмен, эфирмен, эфир майларымен
                          немесе алкогольмен шапшаң араластырып
                          шайқаған жағдайда жарылыс болуы мүмкiн.

15. Эфир майлары          Йодпен, броммен, хроммен, күкiрт
                          қышқылымен, калий перманганатымен және
                          пероксидпен қоспасында шапшаң тұтанып,
                          жарылыс болуы мүмкiн. 

16. Натрий тиосульфаты    Калий хлоратымен, калий нитратымен, калий
                          перманганатымен, пергидрольмен сүрткен
                          кезде жарылыс болуы мүмкiн.     

17. Нитроглицерин         Сiлкiнiс пен соққыдан (спирт ерiтiндiлерiн
                          қоспау керек) болатын жарылыс.     

18. Аммиак ерітіндісі     Еркiн жағдайда хлоры, бромы, йоды бар    
    бар прераттар         (хлор әгi, (және басқа аммиагы)  бром
                          суы, йод ерiтiндiсi және басқалары)
                          препараттар қоспасында жеңiл тұтанады және
                          жарылады.     

19. Сутегі перкосиді      Күмiс коллоиды препараттарымен 
    ерітіндісі            (колларгол), натрий тиоосульфатымен
                          қосылғанда жарылыс мүмкiндiгi бар.     

20. Сынап амидохлориды    Хлоры, бромы, йоды бар препараттармен
                          қоспасында тұтанғыш және жарылыс
                          мүмкiндiгi бар.     

21. Сынап оксицианиді     Сүрткен кезде препараттың жарылыс қаупі
                          бар.     

22. Күкірт                Күшті қышқылдармен: калий
                          перманганатымен, калий хлоратымен, калий
                          нитратымен, пероксидтермен,
                          гипохлоридтармен, хлораминдармен сүрткен
                          кезде жарылыс болуы мүмкiн.     

23. Күміс нитраты         Алколоидтармен гликозидтармен,
                          креозоттармен, фенолдармен, қорғасын
                          ацетатымен және органикалық 
                          смолалармен сүрткен кезде жарылыс
                          мүмкiндiгi бар.     

24. Танин                 Калий хлоратымен, калий перманганатымен
                          және басқа күштi қышқылдармен қосылған
                          жарылғыш заттар.     

25. Байытылған көмір      Калий перманганатымен, калий хлоратымен,
                          пероксидтермен,  хлороамидтермен,
                          гипохлоридтармен сүрткен кезде жарылыс
                          болуы мүмкiн.

26. Эринит                Yйкелген кезде жарылыс қаупi бар     

27. Медициналық эфир      Эфир булары ауамен, азот кислородымен
                          немесе қышқылымен қоспасының кейбiр
                          жиынтықтарында жарылады.

Об утверждении Правил по хранению различных групп лекарственных средств и изделий медицинского назначения в организациях здравоохранения и Правил о порядке хранения и обращения с лекарственными средствами, обладающими огнеопасными и взрывоопасными свойствами, в аптечных организациях и фармацевтических предприятиях

Приказ Комитета здравоохранения Министерства здравоохранения, образования и спорта от 10 мая 1999 года N 238. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 28.05.1999г. N 777. Утратил силу приказом Министра здравоохранения Республики Казахстан от 18 ноября 2009 года № 739.

      Сноска. Утратил силу приказом Министра здравоохранения РК от 18.11.2009 № 739 (порядок введения в действие см. п.6).

      Сноска. В заголовок внесены изменения - приказом Председателя Комитета фармации Министерства здравоохранения РК от 23 июня 2005 года N 89 (вводится в действие со дня его официального опубликования).
 
      В целях обеспечения безопасности и высокого качества лекарственных средств в процессе хранения и обращения с ними в организациях здравоохранения независимо от форм собственности и ведомственной принадлежности, приказываю: <*>
      Сноска. В преамбулу внесены изменения - приказом Председателя Комитета фармации Министерства здравоохранения РК от 23 июня 2005 года N 89 (вводится в действие со дня его официального опубликования).

      1. Утвердить Правила по хранению различных групп лекарственных средств и изделий медицинского назначения в организациях здравоохранения. <*>
     Сноска. В пункт 1 внесены изменения - приказом Председателя Комитета фармации Министерства здравоохранения РК от 23 июня 2005 года N 89 (вводится в действие со дня его официального опубликования).

      2. Утвердить Правила о порядке хранения и обращения с лекарственными средствами, обладающими огнеопасными и взрывоопасными свойствами, в аптечных организациях и фармацевтических предприятиях.
      3. Начальникам областных (городского) управлений (отделов, департаментов) здравоохранения, руководителям аптечных организаций, фармацевтических предприятий и лечебно-профилактических учреждений принять к руководству и исполнению требования настоящих правил.
      4. Начальникам областных (городского) управлений (отделов, департаментов) здравоохранения, директорам территориального, областных, зональных центров, филиалов РГКП "Центр лекарственных средств "Дарi- дармек" установить контроль за организацией хранения лекарственных средств и изделий медицинского назначения в аптечных организациях, фармацевтических предприятиях и лечебно-профилактических учреждениях.
      5. Генеральному директору РГКП "Центр лекарственных средств "Дарi-дармек" Султанову С.Е. определить тираж издания данных правил с учетом обязательного наличия их во всех аптечных организациях, фармацевтических предприятиях и лечебно-профилактических учреждениях, издать и распространить настоящие Правила.
      6. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на начальника Управления лекарственного обеспечения, развития медицинской и фармацевтической промышленности Комитета здравоохранения Министерства здравоохранения, образования и спорта Республики Казахстан Дюсенова С.С. и генерального директора Республиканского государственного казенного предприятия "Центр лекарственных средств "Дарi-дармек" Султанова С.Е..

      7. Настоящий приказ вступает в силу со дня государственной регистрации в Министерстве юстиции Республики Казахстан.

    Председатель Комитета

     Сноска. По тексту слова "инструкции", "инструкцию", "инструкций", "инструкция", "инструкцией" заменены словом "правила" - приказом Председателя Комитета фармации Министерства здравоохранения РК от 23 июня 2005 года N 89 (вводится в действие со дня его официального опубликования).

 Правила
по хранению различных групп лекарственных
средств и изделий медицинского назначения
   в организациях здравоохранения

 1. Основные понятия, используемые в
настоящих Правилах

     В приложениях к Правилам, если не указан вид лекарственной формы, то следует считать, что данные условия хранения соответствуют всем формам лекарственного средства.
     В приложениях к Правилам формулировка "темное место" означает хранение в защищенном от солнечного света месте.
     Температура указана в градусах Цельсия:
     "комнатная температура" +18 +25оС, "прохладная температура" +8 +18оС;
     если не указана температура подразумевается "комнатная температура".
     Потребительская тара - тара, поступающая к потребителю с продукцией и не выполняющая функции транспортной тары.
     Групповая тара - потребительская тара, предназначенная для определенного числа продукции.
     Транспортная тара - тара, образующая самостоятельную транспортную единицу.
     Лекарственные средства - лекарственная субстанция или комбинация лекарственных субстанций, применяемая для профилактики, диагностики, лечения заболеваний, а также для предотвращения беременности.
     К лекарственным средствам приравниваются парафармацевтики, медицинская техника и изделия медицинского назначения (линзы контактные и для коррекции зрения, предметы и материалы, изделия, инструменты, устройства, приборы, аппаратура), используемые с целью диагностики, профилактики и лечения заболеваний;
     лекарственная форма - определенное состояние лекарственного средства, придаваемое для достижения удобства его применения и необходимого лечебного и профилактического эффекта;
     нормативно-техническая документация - документ, устанавливающий комплекс норм качества лекарственного средства, методик его определения, обеспечивающих одинаковую безопасность и эффективность лекарственного средства независимо от серии, а также постоянство и единообразие его производства, утвержденный Комитетом фармации Министерства здравоохранения Республики Казахстан;
     организации здравоохранения:
     1) организации, оказывающие амбулаторно-поликлиническую и стационарную помощь гражданам;
     2) детские амбулаторно-поликлинические и стационарные медицинские организации;
     3) организации скорой медицинской помощи;
     4) организации здравоохранения, осуществляющие деятельность в области санитарно-эпидемиологического благополучия населения;
     5) организации здравоохранения, осуществляющие фармацевтическую деятельность;
     6) научные организации в области здравоохранения;
     7) организации образования в области здравоохранения;
     8) организации здравоохранения, осуществляющие деятельность в области службы крови, судебной медицины;
     9) организации здравоохранения, осуществляющие деятельность в области формирования здорового образа жизни;
     10) иные организации здравоохранения, предусмотренные законодательством Республики Казахстан;
     помещения хранения - специально выделенные и оборудованные производственные помещения, предназначенные для хранения лекарственных средств;
     первичная (внутренняя) упаковка - потребительская упаковка, непосредственно соприкасающаяся с лекарственной формой;
     вторичная (наружная) упаковка - потребительская упаковка, в которую помещается лекарственный препарат в первичной упаковке;
     срок годности лекарственного средства - период времени, в течение которого при соблюдении условий хранения лекарственное средство не утрачивает качества, безопасности и эффективности. <*>
     Сноска. В главу 1 внесены изменения - приказом Председателя Комитета фармации Министерства здравоохранения РК от 23 июня 2005 года N 89 (вводится в действие со дня его официального опубликования).

 2. Основные требования к хранению лекарственных средств

     1. Настоящие Правила устанавливают требования к организации хранения различных групп лекарственных средств в организациях здравоохранения, независимо от их ведомственной подчиненности и форм собственности.
     2. Требования, устанавливаемые настоящими Правилами, являются обязательными при проектировании и строительстве новых, реконструкции и эксплуатации действующих аптечных организаций и фармацевтических предприятий.
     3. Правила разработаны с учетом того, что на безопасность, качество и сохранность лекарственных средств при хранении оказывает влияние целый комплекс факторов внешней среды (влажность, свет, температура, компоненты воздуха), а также степень загрязненности окружающей среды.
     4. При температуре выше регламентируемой для хранения лекарственных средств, ускоряются физико-химические процессы, приводящие к снижению качества лекарств. <*>
     Сноска. В пункт 4 внесены изменения - приказом Председателя Комитета фармации Министерства здравоохранения РК от 23 июня 2005 года N 89 (вводится в действие со дня его официального опубликования).
     5. Хранение лекарственных средств должно отвечать требованиям нормативно-технической документации на лекарственное средство завода-изготовителя и указанным на упаковке и в Инструкции по применению лекарственного средства для потребителей (аннотация-вкладыш) с учетом их физико-химических свойств.
     Сноска. Пункт 5 в редакции - приказом Председателя Комитета фармации Министерства здравоохранения РК от 23 июня 2005 года N 89 (вводится в действие со дня его официального опубликования).
     6. В аптечных организациях и фармацевтических предприятиях рекомендуется вести учет сроков годности лекарственных средств любым из удобных способов (компьютерный, книжный, карточный и другие).
     7. К данным Правилам приложены перечни наиболее часто применяемых лекарственных средств, сгруппированных по условиям хранения (приложения 1-11). <*>
     Сноска. В пункт 7 внесены изменения - приказом Председателя Комитета фармации Министерства здравоохранения РК от 23 июня 2005 года N 89 (вводится в действие со дня его официального опубликования).

 3. Требования к устройству и эксплуатации
 помещений хранения

    8. Устройство, состав, размеры площадей, а также оборудование помещений, предназначенных для хранения лекарственных средств, должны отвечать требованиям санитарно-эпидемиологических правил и норм и обеспечивать их сохранность.
     9. Помещения хранения в соответствии с установленными нормами должны быть обеспечены охранными и противопожарными средствами.
     10. В помещениях хранения должны поддерживаться определенные температура и влажность воздуха, которые должны регистрироваться в журнале учета температуры воздуха и в журнале относительной влажности воздуха, в соответствии с приложением 12 к настоящему приказу. Для наблюдения за этими параметрами помещения хранения необходимо обеспечить термометрами и гигрометрами, которые закрепляются на внутренних стенах хранилища вдали от нагревательных приборов на высоте 1,5-1,7 метров от пола и на расстоянии не менее 3 метров от дверей. <*>
     Сноска. В пункт 10 внесены изменения - приказом Председателя Комитета фармации Министерства здравоохранения РК от 23 июня 2005 года N 89 (вводится в действие со дня его официального опубликования).
     11. Для поддерживания чистоты воздуха помещения хранения следует оборудовать приточно-вытяжной вентиляцией, кондиционерами. Допускается естественная вентиляция с помощью форточек, фрамуг, вторых решетчатых дверей.
     12. Аптечные организации и фармацевтические предприятия оборудуются приборами центрального или автономного отопления. Не допускается обогревание помещений газовыми приборами с открытым пламенем или электронагревательными приборами с открытой электроспиралью.
     13. Помещения хранения должны быть обеспечены необходимым количеством шкафов, стеллажей, поддонов, подтоварников и другими.
     Оборудование для хранения лекарственных средств располагается на расстоянии 0,6-0,7 метров от наружных стен для аптечных складов, не менее 0,5 метра от потолка и не менее 0,25 метра от пола, расстояние между ними не менее 0,75 метра. <*>
     Сноска. В пункт 13 внесены изменения - приказом Председателя Комитета фармации Министерства здравоохранения РК от 23 июня 2005 года N 89 (вводится в действие со дня его официального опубликования).
     14. Чистота помещений хранения должна поддерживаться постоянно, полы подвергаться влажной уборке не реже 1 раза в день с применением разрешенных моющих и дезинфицирующих средств.

 4. Общие требования к организации хранения
лекарственных средств

      15. Лекарственные средства необходимо размещать с учетом рационального использования площадей, создания безопасных условий труда, обеспечения фармацевтического порядка и возможности применения средств механизации. <*>
     Сноска. В пункт 15 внесены изменения - приказом Председателя Комитета фармации Министерства здравоохранения РК от 23 июня 2005 года N 89 (вводится в действие со дня его официального опубликования).
     16. Лекарственные средства размещают на стеллажах, подтоварниках, поддонах, в материальных шкафах, (сейфах). <*>
     Сноска. Пункт 16 в редакции - приказом Председателя Комитета фармации Министерства здравоохранения РК от 23 июня 2005 года N 89 (вводится в действие со дня его официального опубликования).
     17. Готовые лекарственные формы в помещениях хранения должны храниться в заводской или транспортной упаковке.
     В случае нарушения заводской упаковки, лекарственные формы должны храниться в материальных шкафах в оригинальной упаковке этикеткой (маркировкой) наружу. <*>
     Сноска. В пункт 17 внесены изменения - приказом Председателя Комитета фармации Министерства здравоохранения РК от 23 июня 2005 года N 89 (вводится в действие со дня его официального опубликования).
     18. В производственных отделах аптек лекарственные средства "продукции ангро" должны храниться в эмалированной или стеклянной таре.
     19. В помещениях лекарственные средства хранятся:
     1) в соответствии с требованиями нормативных правовых актов Республики Казахстан, а также настоящих Правил;
     2) в соответствии с фармакологическими группами;
     3) в зависимости от способа применения (внутреннее, наружное);
     4) лекарственные вещества "продукции ангро" в соответствии с агрегатным состоянием (жидкие отдельно от сыпучих, газообразных и тому подобное);
     5) в соответствии с физико-химическими свойствами и влиянием различных факторов внешней среды. <*>
     Сноска. В пункт 19 внесены изменения - приказом Председателя Комитета фармации Министерства здравоохранения РК от 23 июня 2005 года N 89 (вводится в действие со дня его официального опубликования).
     20. Не рекомендуется располагать рядом лекарственные средства созвучные по названию, лекарственные средства для внутреннего применения с сильно различающимися высшими дозами, а также располагать их в алфавитном порядке. <*>
     Сноска. В пункт 20 внесены изменения - приказом Председателя Комитета фармации Министерства здравоохранения РК от 23 июня 2005 года N 89 (вводится в действие со дня его официального опубликования).
     21. Приравненные к лекарственным средствам медицинская техника и изделия медицинского назначения, используемые с целью диагностики, профилактики и лечения заболеваний, подразделяются на группы:
     1) резиновые изделия;
     2) изделия из пластмасс;
     3) перевязочные средства и вспомогательные материалы;
     4) изделия медицинского назначения (линзы контактные и для коррекции зрения, предметы и материалы, изделия, инструменты, устройства, приборы, аппаратура);
     5) парафармацевтики. <*>
    Сноска. В пункт 21 внесены изменения - приказом Председателя Комитета фармации Министерства здравоохранения РК от 23 июня 2005 года N 89 (вводится в действие со дня его официального опубликования).
     22. В процессе хранения, не реже одного раза в месяц, следует осуществлять сплошной визуальный осмотр состояния тары и внешних изменений лекарственных средств. При повреждении тары необходимо немедленно устранить ее дефекты или содержимое переложить в другую тару.
     23. В помещениях хранения, а также на территории склада необходимо систематически проводить мероприятия по борьбе с грызунами, насекомыми и другими вредителями.

5. Требования, предъявляемые к хранению различных
групп лекарственных средств

    24. Все лекарственные средства в зависимости от физических и физико-химических свойств, воздействия на них различных факторов внешней среды делят на:
    1) требующие защиты от воздействия света;
    2) требующие защиты от воздействия влаги;
    3) требующие защиты от улетучивания;
    4) требующие защиты от воздействия повышенной температуры;
    5) требующие защиты от пониженной температуры;
    6) требующие защиты от воздействия газов, содержащихся в окружающей среде;
    7) пахучие, красящие;
    8) дезинфицирующие средства;
    9) выделяющие ядовитые газы (известь хлорная, хлорамин) и другие.

 6. Особенности хранения лекарственных средств,
требующих защиты от воздействия света

     25. К числу лекарственных средств, требующих защиты от воздействия света, относятся: антибиотики, галеновые препараты (настойки, экстракты, концентраты из растительного сырья), растительное лекарственное сырье, органопрепараты, витамины и витаминные препараты, кортикостероиды, эфирные масла, жирные масла, дражированные препараты, соли йодисто- и бромистоводородной кислот, галогенозамещенные соединения, нитро- и нитрозосоединения, нитраты, нитриты, амино- и амидосоединения, фенольные соединения, производные фенотиазина (приложение 1).
     26. Лекарственные средства, чувствительные к воздействию света, следует хранить в таре из светозащитных материалов (стеклянной таре оранжевого стекла, металлической таре, упаковке из алюминиевой фольги или полимерных материалов, окрашенных в черный, коричневый или оранжевый цвета) в темном помещении или в шкафах, с плотно пригнанными дверцами, предохраняющими от проникновения света.
     27. Для хранения особо чувствительных к свету лекарственных веществ (нитрат серебра, препараты серебра, прозерин, физостигмина салицилат и им подобные) стеклянную тару оклеивают черной светонепроницаемой бумагой и помещают в плотно закрывающийся шкаф, окрашенный внутри черной краской.

     Примечание: Лекарственные вещества, нуждающиеся в воздействии света (препараты закисного железа, феррамид) следует хранить в стеклянной таре малой емкости светлого стекла на ярком свету. Допускается воздействие прямых солнечных лучей.

 7. Особенности хранения лекарственных средств,
требующих защиты от влаги

      28. К числу лекарственных средств, требующих защиты от воздействия влаги, относятся: гигроскопичные вещества и препараты (ацетат калия, сухие экстракты, растительное лекарственное сырье, гидролизующиеся вещества, соли азотной, азотистой, галогеноводородных и фосфорной кислот, соли алкалоидов, натриевые металлоорганические соединения, гликозиды, антибиотики, ферменты, сухие органопрепараты), лекарственные вещества, характеризуемые нормативными документами "как очень легко растворимые в воде", а также лекарственные вещества, влагосодержание которых не должно превышать предела, установленного в нормативных документах (приложение 2).
      29. Лекарственные средства, требующие защиты от воздействия атмосферных паров воды, следует хранить в сухом, прохладном месте, в плотно укупоренной таре из материалов, непроницаемых для паров воды (стекла, металла, алюминиевой фольги, толстостенной пластмассовой таре).
     30. Лекарственные средства с выраженными гигроскопическими свойствами (в приложении 2 выделены *) следует хранить в сухом помещении в стеклянной таре с герметичной укупоркой, залитой сверху парафином. При закрывании тары с такими лекарственными веществами, необходимо тщательно вытирать горло и пробку.
     31. Лекарственные средства данной группы хранят в упаковке из полимерной пленки, а в случае ее нарушения - следует переложить в стеклянную или металлическую тару.
     32. Среди лекарственных средств этой группы особого внимания требует организация хранения таких препаратов как гипс жженый и горчица в порошке, которые при поглощении влаги превращаются из мелкого аморфного порошка в мелкие зерна, теряют свои качества и становятся непригодными для применения в медицинских целях. Во избежание порчи следует хранить:
     1) гипс жженый в хорошо закрытой таре (в плотно сбитых деревянных ящиках или бочонках, желательно выложенных изнутри полиэтиленовой пленкой);
     2) горчицу (порошок) в герметично закрытых жестяных банках;
     3) горчичники в пачках, упакованных в пергаментную бумагу или полиэтиленовую пленку, которые помещают в плотно укупоренную тару (картонные коробки, оклеенные изнутри полимерной пленкой).

 8. Особенности хранения лекарственных средств,
   содержащих летучие вещества

     33. К числу лекарственных средств, требующих защиты от улетучивания, относятся:
     1) собственно летучие вещества (приложение 3);
     2) лекарственные препараты, содержащие летучий растворитель (спиртовые настойки, жидкие спиртовые концентраты, густые экстракты);
     3) растворы и смеси летучих веществ (эфирные масла, растворы аммиака, формальдегида, хлороводорода свыше 13 процентов, фенол, этиловый спирт различной концентрации и другие);
     4) лекарственное растительное сырье, содержащее эфирные масла;
     5) лекарственные препараты, содержащие кристаллизационную воду - кристаллогидраты (приложение 4);
     6) лекарственные вещества, разлагающиеся с образованием летучих продуктов (йодоформ, пероксид водорода, хлорамин Б, натрия гидрокарбонат);
     7) лекарственные вещества с установленным в нормативном документе нижним пределом влагосодержания (магния сульфат, натрия сульфат и так далее).
     34. Лекарственные средства, содержащие летучие вещества, следует хранить в прохладном месте, в герметически укупоренной таре из непроницаемой для улетучивающихся веществ материалов (стекла, металла, алюминиевой фольги).
     35. Упаковка, укупорка лекарственных средств, содержащих летучие вещества, осуществляется в тару, соответствующую требованиям нормативных документов.

 9. Особенности хранения кристаллогидратов

     36. Лекарственные субстанции кристаллогидратов и балк-продукт лекарственного средства, в зависимости от относительной влажности воздуха, могут проявлять свойства как гигроскопических, так и выветривающихся веществ. Поэтому их следует хранить в герметично укупоренной стеклянной, металлической или толстостенной пластмассовой таре при относительной влажности воздуха 50-65 процентов в прохладном месте (приложение 4). <*>
     Сноска. В пункт 36 внесены изменения - приказом Председателя Комитета фармации Министерства здравоохранения РК от 23 июня 2005 года N 89 (вводится в действие со дня его официального опубликования).

 10. Особенности хранения лекарственных средств,
требующих защиты от воздействия повышенной температуры

     37. К числу лекарственных средств, требующих защиты от воздействия повышенной температуры, относятся (приложение 5):
     1) группа лекарственных веществ, требующих защиты от улетучивания (раздел 8 настоящих Правил);
     2) легкоплавкие вещества (суппозитории);
     3) бактерийные препараты (вакцины, сыворотки, анатоксины и прочие);
     4) антибиотики;
     5) органопрепараты;
     6) гормональные препараты;
     7) витамины и витаминные препараты;
     8) препараты, содержащие гликозиды;
     9) медицинские жиры и масла;
     10) мази на жировой основе.
     38. Лекарственные средства, требующие защиты от воздействия повышенной температуры, следует хранить при комнатной (+18о - +25оС), прохладной (+8 - +18оС) температуре. В некоторых случаях требуется более низкая температура хранения (0о - +10оС), что указывается на этикетке или в инструкции по применению препарата (приложение 6). <*>
      Сноска. В пункт 38 внесены изменения - приказом Председателя Комитета фармации Министерства здравоохранения РК от 23 июня 2005 года N 89 (вводится в действие со дня его официального опубликования).
      39. Бактерийные препараты следует хранить в потребительской упаковке раздельно по наименованиям, сериям, с учетом срока их годности, при температуре, указанной на упаковке или в инструкции по применению. В процессе хранения они должны подвергаться визуальному осмотру не реже одного раза в 3 месяца. <*>
      Сноска. В пункт 39 внесены изменения - приказом Председателя Комитета фармации Министерства здравоохранения РК от 23 июня 2005 года N 89 (вводится в действие со дня его официального опубликования).
      40. Антибиотики следует хранить в потребительской упаковке при комнатной температуре, если отсутствуют другие указания на этикетках или в инструкции по применению. <*>
      Сноска. В пункт 40 внесены изменения - приказом Председателя Комитета фармации Министерства здравоохранения РК от 23 июня 2005 года N 89 (вводится в действие со дня его официального опубликования).
      41. Органопрепараты следует хранить в защищенном от света, прохладном и сухом месте при температуре 0о - +15оС, если нет других указаний на этикетках или в инструкции по применению.

 11. Особенности хранения лекарственных средств,
требующих защиты от воздействия пониженной температуры

      42. К числу лекарственных средств, требующих защиты от воздействия пониженной температуры, относятся такие, физико-химическое состояние которых после замерзания изменяется и при последующем согревании до комнатной температуры не восстанавливается (приложение 7).
      43. 40-процентный раствор формальдегида (формалин) следует хранить при температуре не ниже +9оС. При появлении осадка выдерживают при комнатной температуре, затем раствор осторожно сливают и используют в соответствии с фактическим содержанием формальдегида.
      44. Кислоту ледяную уксусную следует хранить при температуре не ниже +9оС. При появлении осадка кислоту выдерживают при комнатной температуре до растворения осадка. В случае, если осадок не растворяется, жидкую часть кислоты сливают и используют в соответствии с фактическим содержанием уксусной кислоты в препарате.
      45. Медицинские жирные масла требуется хранить при температуре не ниже +10оС. При появлении осадка их выдерживают при комнатной температуре, декантируют и проверяют на соответствие всем требованиям нормативной документации.

 12. Особенности хранения лекарственных средств,
требующих защиты от воздействия газов, содержащихся в
окружающей среде

      46. К группе лекарственных средств, изменяющихся под влиянием газов, находящихся в окружающей среде, относят:
      1) вещества, реагирующие с кислородом воздуха: различные соединения алифатического ряда с непредельными межуглеродными связями, циклические с боковыми алифатическими группами с непредельными межуглеродными связями, фенольные, полифенольные, морфин и его производные с незамещенными гидроксильными группами; серосодержащие гетерогенные и гетероциклические соединения, ферменты и органопрепараты;
      2) вещества, реагирующие с углекислым газом воздуха: соли щелочных металлов и слабых органических кислот (барбитал-натрий, гексенал и другие), препараты, содержащие многоатомные амины (эуфиллин), магния оксид и магния пероксид, натрия гидроксид, калия гидроксид и другие (приложение 8).
      47. Лекарственные субстанции и балк-продукт лекарственного средства, требующие защиты от воздействия газов, следует хранить в герметически укупоренной таре из материалов, непроницаемых для газов, по возможности заполненной доверху. <*>
     Сноска. В пункт 47 внесены изменения - приказом Председателя Комитета фармации Министерства здравоохранения РК от 23 июня 2005 года N 89 (вводится в действие со дня его официального опубликования).
      48. Лекарственные субстанции и балк-продукт лекарственного средства, легко окисляющиеся кислородом воздуха, следует хранить в сухом помещении в стеклянной таре с герметической укупоркой, залитой парафином. <*>
     Сноска. В пункт 48 внесены изменения - приказом Председателя Комитета фармации Министерства здравоохранения РК от 23 июня 2005 года N 89 (вводится в действие со дня его официального опубликования).
     49. Особое внимание следует обратить на создание условий хранения лекарственных субстанций и балк-продукта лекарственного средства натриевых солей барбитуровой кислоты, которые необходимо хранить в герметично укупоренной таре, залитой парафином, из материалов, непроницаемых для атмосферных паров воды и углекислого газа.
     Сноска. В пункт 49 внесены изменения - приказом Председателя Комитета фармации Министерства здравоохранения РК от 23 июня 2005 года N 89 (вводится в действие со дня его официального опубликования).

 13. Особенности хранения пахучих и красящих
лекарственных средств

      50. Группу пахучих лекарственных средств составляют вещества и препараты как летучие, так и практически нелетучие, обладающие сильным запахом (приложение 9).
      51. Лекарственные субстанции пахучих лекарственных средств и изготовленные из них лекарственные формы в аптеках следует хранить изолированно в герметически закрытой таре, непроницаемой для запаха, раздельно по наименованиям. <*>
      Сноска. В пункт 51 внесены изменения - приказом Председателя Комитета фармации Министерства здравоохранения РК от 23 июня 2005 года N 89 (вводится в действие со дня его официального опубликования).
      52. К группе красящих лекарственных средств относят вещества, их растворы, смеси, препараты и так далее, оставляющие окрашенный след на таре, укупорочных средствах, оборудовании и других предметах, несмываемый обычной санитарно-гигиенической обработкой (приложение 10).
      53. Лекарственные субстанции красящих веществ необходимо хранить в специальном шкафу в плотно укупоренной таре, раздельно по наименованиям. Для работы с красящими веществами для каждого наименования необходимо выделить специальные весочки, ступку, другой инвентарь. Лекарственные формы, изготовленные в аптеках из лекарственных субстанций красящих веществ, должны храниться на отдельной полке в плотно укупоренной таре. <*>
     Сноска. Пункт 53 в редакции - приказом Председателя Комитета фармации Министерства здравоохранения РК от 23 июня 2005 года N 89 (вводится в действие со дня его официального опубликования).

 14. Особенности хранения готовых лекарственных средств
  и изготовленных лекарственных форм в аптеках <*>
Сноска. Название в редакции - приказом Председателя Комитета фармации Министерства здравоохранения РК от 23 июня 2005 года N 89 (вводится в действие со дня его официального опубликования).

      54. Хранение таблеток, шипучих таблеток и драже осуществляется в сухом и, если это необходимо, в защищенном от света месте.
      55. Таблетированные лекарственные средства, содержащие эфирные масла, перед укупориванием в пробирки должны быть завернуты в парафинированную бумагу марки БП-1-25 или БП-5-28 по ГОСТ 9569.
      56. Лекарственные формы для инъекций, если нет указаний на упаковке или в Инструкции по применению лекарственного средства для потребителей (аннотация-вкладыш), следует хранить в прохладном, защищенном от света месте. С учетом особенности тары (хрупкость) в помещениях хранения на отдельном стеллаже, в материальных шкафах на отдельной полке. <*>
      Сноска. Пункт 56 в редакции - приказом Председателя Комитета фармации Министерства здравоохранения РК от 23 июня 2005 года N 89 (вводится в действие со дня его официального опубликования).
      57. Жидкие лекарственные формы (сиропы, настойки, эфир, хлороформ, в том числе, изготовленные в аптеке) хранятся в герметически укупоренной таре в прохладном, защищенном от света месте. <*>
      Сноска. В пункт 57 внесены изменения - приказом Председателя Комитета фармации Министерства здравоохранения РК от 23 июня 2005 года N 89 (вводится в действие со дня его официального опубликования).
      58. Плазмозамещающие и дезинтоксикационные растворы хранят изолированно при температуре в пределах от 0о до +40оС в защищенном от света месте. В некоторых случаях допускается замерзание раствора, если это не отражается на качестве препарата.
      59. Экстракты хранят в стеклянной таре залитой парафином, укупоренной навинчивающейся крышкой и пробкой с прокладкой в защищенном от света месте. <*>
      Сноска. В пункт 59 внесены изменения - приказом Председателя Комитета фармации Министерства здравоохранения РК от 23 июня 2005 года N 89 (вводится в действие со дня его официального опубликования).
      60. Мази, линименты хранят в прохладном, защищенном от света месте в плотно укупоренной таре. При необходимости условия хранения комбинируют в зависимости от свойств, входящих ингредиентов. Например, препараты, содержащие летучие и термолабильные вещества, хранят при температуре не выше +10оС.
      61. Хранение суппозиториев должно осуществляться в сухом, прохладном, защищенном от света месте.
      62. Хранение препаратов в аэрозольных упаковках должно осуществляться в сухом, защищенном от света месте, вдали от огня и отопительных приборов. Аэрозольные упаковки следует оберегать от ударов и механических повреждений. <*>
     Сноска. В пункт 62 внесены изменения - приказом Председателя Комитета фармации Министерства здравоохранения РК от 23 июня 2005 года N 89 (вводится в действие со дня его официального опубликования).
      62-1. Все готовые лекарственные средства должны укладываться и устанавливаться в оригинальной упаковке этикеткой (маркировкой) наружу. <*>
     Сноска. Глава дополнена пунктом 62-1 - приказом Председателя Комитета фармации Министерства здравоохранения РК от 23 июня 2005 года N 89 (вводится в действие со дня его официального опубликования).

 15. Особенности хранения лекарственного растительного сырья

      63. Лекарственное растительное сырье должно храниться в сухом, хорошо вентилируемом помещении в хорошо закрытой таре:
      в аптеках - стеклянной, металлической, в ящиках с крышкой;
      на складах - в тюках или закрытых ящиках на стеллажах.
      Резаное сырье хранят в тканевых мешках, порошок - в двойных мешках (внутренний - бумажный, многослойный, наружный - тканевый).
      64. Лекарственное растительное сырье, содержащее эфирные масла хранят изолированно в хорошо укупоренной таре. Корневища аира, плоды кориандра и можжевельника, цветы арники и липы хранят в присутствии хлороформа, остальное сырье этой группы - без хлороформа, так как он способствует улетучиванию эфирных масел.
      65. Травы, листья, плоды и корни, обладающие гигроскопическими свойствами необходимо хранить в стеклянной или металлической таре герметически укупоренными и при необходимости залитыми парафином (листья наперстянки, почечный чай, алтейный корень).
      66. При хранении высушенных плодов, для предотвращения порчи их амбарными вредителями, рекомендуется помещать в ящики с плодами, флакон с хлороформом, в пробку которого вставлена трубочка для улетучивания паров хлороформа. Хлороформ добавляют по мере его улетучивания.
      67. Растительные сборы хранят с соблюдением общих правил хранения лекарственного сырья.
      68. Лекарственное растительное сырье должно подвергаться периодическому контролю в соответствии с требованиями нормативной документации. Травы, корни, корневища, семена, плоды, утратившие нормальную окраску, запах и требуемое количество действующих веществ, а также пораженные плесенью, бракуют. При наличии амбарных вредителей в зависимости от степени поражения сырье бракуют или после переработки и контроля используют.
      69. Особое внимание при хранении следует уделять лекарственному растительному сырью, содержащему сердечные гликозиды. Для них установлены более строгие сроки хранения и обязательно предусматривается переконтроль биологической активности.
      70. Ядовитое и сильнодействующее лекарственное растительное сырье хранят в отдельном помещении или отдельном шкафу под замком (приложение 11).
      70-1. Расфасованное лекарственное растительное сырье хранят с соблюдением особенностей хранения лекарственного растительного сырья и условий хранения, указанных на упаковке и Инструкции по применению лекарственного средства для потребителей (аннотация-вкладыш). <*>
     Сноска. Глава дополнена пунктом 70-1 - приказом Председателя Комитета фармации Министерства здравоохранения РК от 23 июня 2005 года N 89 (вводится в действие со дня его официального опубликования).

 16. Дезинфицирующие средства

      71. Дезинфицирующие средства следует хранить в герметично укупоренной таре, в защищенном от света, сухом, прохладном месте, в изолированном помещении, вдали от помещений хранения лекарственных средств, пластмассовых, резиновых и металлических изделий, от производственных помещений аптеки.

 17. Резиновые изделия

      72. Для сохранения качества резиновых изделий в помещениях хранения необходимо создать:
      1) защиту от света, особенно прямых солнечных лучей, высокой (более +20оС) и низкой (ниже 0о) температуры воздуха; текучего воздуха (сквозняков, механической вентиляции); механических повреждений (сдавливания, сгибания, скручивания, вытягивания и тому подобное);
      2) относительную влажность не менее 65 процентов для предупреждения высыхания, деформации и потери эластичности;
      3) изоляцию от воздействия веществ: йода, хлороформа, аммония хлористого, лизола, формалина, кислот, органических растворителей, смазочных масел, щелочей, дезинфицирующих средств, нафталина;
      4) условия хранения вдали от нагревательных приборов (не менее 1 метра).
      73. Помещения хранения резиновых изделий должны располагаться не на солнечной стороне, лучше в полуподвальных темных или затемненных помещениях. Для поддерживания в сухих помещениях повышенной влажности (60-65 процентов) рекомендуется ставить сосуды с 2-процентным водным раствором кислоты карболовой и периодически увлажнять пол водой.
      74. В помещениях хранения, шкафах рекомендуется ставить стеклянные сосуды с аммонием углекислым, способствующим сохранению эластичности резины. <*>
     Сноска. В пункт 74 внесены изменения - приказом Председателя Комитета фармации Министерства здравоохранения РК от 23 июня 2005 года N 89 (вводится в действие со дня его официального опубликования).
      75. При размещении резиновых изделий в помещениях хранения рекомендуется полностью использовать весь его объем. Это предотвращает вредное влияние избыточного кислорода воздуха. Однако резиновые изделия (кроме пробок) нельзя укладывать в несколько слоев, так как предметы, находящиеся в нижних слоях, сдавливаются и слеживаются.
      В помещениях хранения допускается хранение резиновых изделий в заводской упаковке. При нарушении заводской упаковки резиновые изделия хранятся в специально оборудованных материальных шкафах, ящиках, полках, стеллажах. <*>
      Сноска. В пункт 75 внесены изменения - приказом Председателя Комитета фармации Министерства здравоохранения РК от 23 июня 2005 года N 89 (вводится в действие со дня его официального опубликования).
      76. Помещения хранения резиновых изделий оборудуются шкафами, ящиками, полками, стеллажами, блоками, стойками для подвешивания и другим необходимым инвентарем с учетом свободного доступа.
      Шкафы для хранения резиновых изделий должны иметь плотно закрывающиеся дверцы, внутри - совершенно гладкую поверхность.
      Внутреннее устройство шкафов зависит от вида хранящихся в них резиновых изделий. Шкафы, предназначенные для:
      1) хранения резиновых изделий в лежачем положении (бужи, катетеры, пузыри для льда, перчатки и тому подобное) оборудуются выдвижными ящиками с таким расчетом, чтобы в них можно было размещать предметы на всю длину, свободно, не допуская их сгибов, сплющивания, скручивания и тому подобного;
      2) хранения изделий в подвешенном состоянии (жгутов, зондов, ирригаторной трубки), оборудуются вешалками, расположенными под крышкой шкафа. Вешалки должны быть съемными с тем, чтобы их можно было вынимать с подвешенными предметами. <*>
      Сноска. В пункт 76 внесены изменения - приказом Председателя Комитета фармации Министерства здравоохранения РК от 23 июня 2005 года N 89 (вводится в действие со дня его официального опубликования).
      77. Особое внимание следует уделить хранению некоторых видов резиновых изделий, требующих специальных условий хранения:
      1) круги подкладные, грелки резиновые, пузыри для льда рекомендуется хранить слегка надутыми, резиновые трубки хранятся со вставленными на концах пробками;
      2) съемные резиновые части приборов должны храниться отдельно от частей, сделанных из другого материала;
      3) изделия особо чувствительные к атмосферным факторам (эластичные катетеры, бужи, перчатки, напальчники, бинты резиновые) хранят в плотно закрытых коробках. Резиновые бинты хранят в скатанном виде, пересыпанные тальком по всей длине;
      4) прорезиненную ткань (одностороннюю и двухстороннюю) хранят изолированно от веществ, указанных в пункте 72, в горизонтальном положении в рулонах, подвешенных на специальных стойках. Прорезиненную ткань допускается хранить уложенной не более чем в 5 рядов на гладких полках стеллажей;
      5) эластичные лаковые изделия (катетеры, бужи, зонды) в отличие от резины хранят в сухом помещении. Признаком старения является некоторое размягчение, клейкость поверхности. Такие изделия бракуют.
      78. Резиновые пробки должны храниться упакованными в соответствии с требованиями, действующих технических условий на них.
      79. Резиновые изделия необходимо периодически осматривать. Предметы, начинающие терять эластичность, должны быть своевременно восстановлены в соответствии с требованиями технических условий.
      80. Резиновые перчатки рекомендуется, если они затвердели, слиплись и стали хрупкими, положить не расправляя, на 15 минут в теплый 5-процентный раствор аммиака, затем перчатки разминают и погружают на 15 минут в теплую (+40 - +50оС) воду с 5-процентным раствором глицерина. Перчатки снова становятся эластичными.

 18. Пластмассовые изделия

      81. Изделия из пластмасс следует хранить в вентилируемом темном, сухом помещении при комнатной температуре, на расстоянии не менее одного метра от отопительных систем. В помещении не должно быть открытого огня, паров летучих веществ. Электроприборы и выключатели должны быть изготовлены в противоискровом (противопожарном) исполнении. В помещении, где хранятся целлофановые, целлулоидные, аминопластовые изделия и прочие, следует поддерживать относительную влажность воздуха не выше 65 процентов.

19. Перевязочные средства и вспомогательный материал

      82. Перевязочные средства хранят в сухом проветриваемом помещении в шкафах, ящиках, на стеллажах, выкрашенных изнутри светлой масляной краской и поддонах, которые должны содержаться в чистоте. Шкафы, где находятся перевязочные материалы, периодически протирают 0,2-процентным раствором хлорамина или хлорной извести.
    83. Стерильный перевязочный материал (бинты, марлевые салфетки, вата) хранятся в заводской упаковке.
    Запрещается их хранение в первичной вскрытой упаковке.
    84. Нестерильный перевязочный материал (вата, марля) хранят упакованными в плотную бумагу или в тюках (мешках) на стеллажах или поддонах.
    85. Вспомогательный материал (фильтровальная бумага, бумажные капсулы и тому подобное) необходимо хранить в промышленной упаковке в сухих проветриваемых помещениях в отдельных шкафах в строго гигиенических условиях. После вскрытия промышленной упаковки (капсулы бумажные и тому подобное) расфасованное или оставшееся количество рекомендуется хранить в полиэтиленовых, бумажных пакетах или мешках из крафт-бумаги.

20. Медицинские изделия 

      86. Хирургические инструменты и другие металлические изделия надлежит хранить в сухих отапливаемых помещениях при комнатной температуре. Температура и относительная влажность воздуха в помещениях хранения не должны резко колебаться. Относительная влажность воздуха не должна превышать 60 процентов. В климатических зонах с повышенной влажностью относительная влажность воздуха в помещении хранения допускается до 70 процентов. В этом случае контроль за качеством медицинских изделий должен проводиться не реже одного раза в месяц.
      87. Хирургические инструменты и другие металлические изделия, полученные без антикоррозийной смазки, смазывают тонким слоем вазелина, отвечающим требованиям нормативной документации. Смазанные инструменты хранят завернутыми в тонкую парафинированную бумагу.
      88. Во избежание появления коррозии на хирургических инструментах при их осмотре, протирании, смазке и отсчитывании не следует прикасаться к ним не защищенными и влажными руками. Все работы необходимо проводить держа инструмент марлевой салфеткой, пинцетом.
      89. Режущие инструменты (скальпели, ножи) целесообразно хранить уложенными в специальные гнезда ящиков или пеналов во избежание образования зазубрин и затупления.
      90. Хирургические инструменты должны храниться по наименованиям в ящиках, шкафах, коробках с крышками, с обозначением наименования хранящихся в них инструментов.
      91. Инструменты, особенно хранящиеся без упаковки, должны быть защищены от механических повреждений, а остро режущие детали - завернуты в бумагу и предохранены от соприкосновения с соседними предметами.
      92. При переносе хирургических инструментов и других металлических изделий из холодного места в теплое, обработку (протирка, смазка) и укладку их на хранение следует производить лишь после того, как прекратится "отпотевание" инструментов.
      93. Хранение металлических изделий (из чугуна, железа, олова, меди, латуни и других) должно производиться в сухих и отапливаемых помещениях. B этих условиях медные, латунные, нейзильберные и оловянные предметы не требуют смазывания.
      94. При появлении ржавчины на окрашенных железных изделиях она удаляется и изделие вновь покрывается краской.
      95. Серебряные и нейзильберные инструменты нельзя хранить совместно с резиной, серой и серосодержащими соединениями вследствие почернения поверхности инструментов.
      96. Категорически запрещается хранить хирургические инструменты навалом, а также вместе с медикаментами и резиновыми изделиями.

 21. Медицинские пиявки

      97. Помещение для хранения медицинских пиявок должно быть светлым, без запаха лекарств. Не допускается резких колебаний температуры, так как это вызывает гибель пиявок.
      98. Содержать пиявки в аптеке необходимо в широкогорлых стеклянных сосудах из расчета 3 литра воды на 50-100 особей. Для предупреждения расползания пиявок сосуд покрывают плотной бязевой салфеткой или двойным слоем марли и туго обвязывают шпагатом или резинкой.
      99. Вода для содержания пиявок должна быть чистой, свободной от хлора, пероксидных соединений, солей тяжелых металлов, механических загрязнений, иметь комнатную температуру. Воду в сосудах необходимо менять ежедневно, заготавливая ее заранее, за двое суток до применения. При смене воды стенки сосуда промывают изнутри, затем горло сосуда покрывают марлей и через нее сливают воду. Сосуд заливают чистой водой на 1/3 банки. При содержании пиявок требуется соблюдение максимальной чистоты, не допускается соседство их с пахучими и ядовитыми веществами. При заболевании пиявок (вялость) воду меняют два раза в день.

 22. Общие правила подготовки лекарственных средств и изделий
 медицинского назначения к использованию после хранения

      100. Все лекарственные вещества "продукции ангро" перед работой с ними должны быть перемешаны. Особое внимание следует обращать на смешивание верхних и пристеночных слоев лекарственного вещества с остальной его массой.
      101. В случае изменения содержания действующих веществ, вызванного сорбцией или десорбцией атмосферной влаги или испарением растворителя без химического разложения ингредиентов (гидролиза, окисления, фотодеструкции и тому подобное), допускается перерасчет на фактическое содержание действующего вещества в лекарственных средствах, при их переработке в полуфабрикаты или готовые лекарственные средства.
     102. Металлические изделия следует освободить от обертки и очистить от смазки.
     103. Полимерные (резиновые и пластмассовые) изделия следует подвергнуть санитарно-гигиенической обработке в соответствии с действующими методическими указаниями.

 23. Требования к таре для лекарственных средств и
изделий медицинского назначения

      104. Лекарственные средства следует хранить и транспортировать в таре соответствующей требованиям нормативной документации (потребительской, групповой, транспортной).
      105. Все виды потребительской тары и укупорочных средств к ней, должны выбираться в зависимости от свойств, назначения и количества лекарственного средства в соответствии с требованиями нормативной документации. Особое внимание обращается на совместимость упаковочного материала с лекарственным средством.
      106. Упаковочный материал должен быть испытан на соответствие требованиям нормативной документации по идентичности, чистоте и другим параметрам.
      107. При расфасовке промышленной продукции, лекарственные средства, упакованные в первичную упаковку из полимерных пленок или бумаги, предварительно следует собрать в группы, которые упаковываются во вторичную упаковку, защищающую от влагообмена, парообмена или газообмена с атмосферой (пакет из полимерной пленки, картонные коробки с внутренним полимерным покрытием и другим).
      108. Лекарственные средства, содержащие летучие, выветривающиеся, гигроскопические вещества, упаковываются в банки или флаконы, укупоренные навинчивающимися крышками в комплекте с пробками или прокладками с уплотнительными элементами. Затем они укладываются в транспортную тару (ящик, коробка, барабан и прочее) не более одного наименования.
      109. При укупоривании таблеток, драже или капсул в тару, не имеющую пробок с амортизатором, должны укладываться уплотнители-амортизаторы.
      110. Таблетки, драже, порошки, гранулы без индивидуальной упаковки должны быть упакованы в полиэтиленовые пакеты с последующей укладкой в жестяные, пластмассовые банки или картонные коробки.
      111. Тара для медицинских пиявок должна быть безвредна для них и обеспечивать доступ воздуха.
      112. Потребительская тара с лекарственными средствами упаковывается в групповую тару (картонные коробки или стопы с последующей упаковкой в оберточную бумагу).
      113. Транспортная тара должна защищать упакованные лекарственные средства от воздействия атмосферных осадков, пыли, попадания солнечных лучей, механических повреждений.
      114. При выборе тары, упаковочного и укупорочного материала следует руководствоваться нормативным документом Госстандарта ГОСТ 17768-90-Е "Средства лекарственные. Упаковка, маркировка, транспортировка и хранение".


                                    Приложение 1
                                    к Правилам по хранению различных
                                    групп лекарственных средств и
                                    изделий медицинского назначения
                                    в организациях здравоохранения

                               Перечень
           лекарственных средств, подлежащих хранению в
                      защищенном от света месте
_____________________________________________________________________
№ !       Наименование лекарственного      ! Дополнительные условия
п/п!                средства                !       хранения
___!________________________________________!________________________
_1_!__________________2_____________________!___________3____________

1.     Абактал
2.     Адреналина гидрохлорид                      прохладное место
3.     Аллапинин
4.     Актовегин
5.     Альдомет (Метилдофа)
6.     Аминазин
7.     Ампициллин таблетки
8.     Аминокапроновая кислота
9.     Анальгин (Метамизол)
10.    Ангисепт
11.    Анестезин
12.    Антипирин
13.    Апрессин
14.    Арпенал (Метацин)
15.    Атенолол (Бетакард)
16.    Ацеклидин
17.    Ацемин
18.    Аэровит
19.    Бекарбон
20.    Бензогексоний
21.    Бензонал
22.    Бепаск
23.    Беродуал
24.    Билигност
25.    Бильтрицид (Цесол, Цистидид)
26.    Бромгексин  (Бисольвон, Сольвин)
27.    Бромизовал (Бромурал)
28.    Бромкамфора
29.    Бромэргон
30.    Бронхо-Мунал капсулы
31.    Букарбан
32.    Бутадион
33.    Валидол                                        не выше +20оС
34.    Вентер (Сукралфат)
35.    Верапамил (Изоптин, Финоптин)
36.    Вибрамицин капсулы (Доксициклин)
37.    Викасол
38.    Винпоцетин (Кавинтон)
39.    Висмута нитрат основной
40.    Витамины группы В порошок,
      ампулы, таблетки                             комн. температура
41.    Витафакол
42.    Вишневского линимент
43.    Гарамицин (Гентамицин)
44.    Гастроцепин
45.    Гексамедин
46.    Гидрокортизон
47.    Гидроперит                                   не выше +20оС
48.    Гинальгин
49.    Гистидина гидрохлорид
50.    Глауцин
51.    Глибенкламид (Манинил)
52.    Глидеринин
53.    Гумизоль
54.    Гутрон (Мидодрин)
55.    Гутталакс
56.    Декамевит
57.    Делагил
58.    Дерматол                                     не выше + 20оС
59.    Диазепам (Валиум, Реланиум,
      Седуксен, Сибазон)
60.    Диазолин
61.    Дигален-нео
62.    Дигоксин
63.    Дигитоксин
64.    Дийодтирозин
65.    Диклофенак-натрий (Вольтарен, Диклоберл,
      Диклак, Наклофен, Ортофен, Реводина)
66.    Димедрол
67.    Димеколин
68.    Дифенин
69.    Диэтилстильбэстрол
70.    Ибупрофен (Бруфен, Долгит, Ибусан)
71.    Известь хлорная
72.    Илозон (Эритромицина эстолат)
73.    Индометацин (Метиндол)
74.    Калипсол
75.    Калия иодид
76.    Кальцийодин
77.    Кальция фолинат
78.    Камфоры раствор в масле для инъекций
79.    Карбоплатин
80.    Катапресан (Гемитон, Клофелин)
81.    Келфаприн
82.    Кеналог (Триамцинолона ацетонид)
83.    Кислота аминокапроновая
84.    Кислота аскорбиновая
85.    Кислота ацетилсалициловая (Аспирин)
86.    Кислота никотиновая
87.    Кислота салициловая
88.    Клафоран (Цефотаксим)
89.    Клинорил (Сулиндак)
90.    Клотримазол (Канестен)
91.    Кодеин
92.    Кодеина фосфат
93.    Компламин (Ксантинола никотинат, Теоникол)
94.    Коразол
95.    Коргликон
96.    Кордарон (Амиодарон, Седакорон)
97.    Кордиамин
98.    Коризан
99.    Коринфар (Адалат, Кальцигард,
       Кордафен, Кордипин, Нифедипин)
100.   Кортикотропин для инъекций                 не выше +20оС
101.   Котарнина хлорид
102.   Красавки лист
103.   Крахмал
104.   Кристепин
105.   Кромосол аэрозоль (Интал, Ломузол)
106.   Ксилодонт (Лидокаин)
107.   Ксимелин (Ксилометазолин)
108.   "Кызылмай"
109.   Ламизил (Тербинафин)
110.   Левомицетин
111.   Леспенефрил (Леспефлан)
112.   Либракс
113.   Линкомицин
114.   Лопедиум (Лоперамид)
115.   Магния гидроксид (Милк оф)
116.   Мажептил
117.   Мазь неомициновая
118.   Метацин   
119.   Метронидазол (Клион, Метрогил, Трихопол)
120.   Модитен-депо (Флуфеназин)
121.   Морфина гидрохлорид
122.   Мотилиум (Домперидон)
123.   Мпии (Бинотал) для инъекций
124.   Налоксон
125.   Напроксен (Напросин)
126.   Натрия оксибутират
127.   Наперстянки лист
128.   Нафтизин
129.   Неомицина сульфат                             не выше + 20оС
130.   Неробол (Метандиенон)
131.   Низорал (Кетоконазол, Кетозол)
132.   Никотинамид
133.   Нитразепам (Берлидорм)
134.   Нитрофунгин (Хлоронитрофенол)
135.   Нитроксолин (5-НОК)
136.   Ниттифор (Перметрин)
137.   Новокаин
138.   Новодрин
139.   Норадреналина гидрохлорид                    прохладное место
140.   Обзидан (Анаприлин, Пропранолол)
141.   Оксациллина натриевая соль
142.   Оксафенамид
143.   Окситетрациклина гидрохлорид
144.   Окситоцин
145.   Оксициклозоль
146.   Омнопон
147.   Омнадрен (Сустанон-250)
148.   Оранил (Букарбан, Карбутамид)
149.   Папаверина гидрохлорид
150.   Палин (Кислота пипемидиевая, Пимидель)
151.   Памба
152.   Панзинорм
153.   Парацетомол (Акамол, Ацетаминофен,
       Дарвал, Калпол, Панадол, Тайленол,
       Эффералган)
154.   Парлодел (Бромокриптин)
155.   Пелентан (Неодикумарин)
156.   Пентамин
157.   Пергидроль                                     не выше + 25оС,
                                                     пробка к сосуду
                                                       должна иметь
                                                  газоотводную трубку
158.   Пергонал (Минотропин)
159.   Пикамилон
160.   Пилокарпина гидрохлорид
161.   Пипольфен (Дипразин, Прометазин)
162.   Пирацетам (Ноотропил)
163.   Пирроксан
164.   Плаксидокс
165.   Повидон-йод (Бетадин)                           не выше + 20оС
166.   Полижинакс
167.   Празозин (Адверзутен, Пратсиол)
168.   Преднизолон
169.   Прогестерон
170.   Прозерин
171.   Пропазин
172.   Просидол
173.   Промедол
174.   Псорален раствор
175.   Ранитидин (Зантак, Зоран, Ранисан)
176.   Ревит
177.   Редергин (Дигидроэрготоксин)
178.   Реладорм
179.   Ренитек (Эналаприл)
180.   Реопирин
181.   Ретаболил
182.   Рефортан
183.   Рибоксин (Инозин)
184.   Ризаксил капли
185.   Римифон (Изониазид, Тубазид)
186.   Риностас Е и К
187.   Ритмонорм (Пропафенон)
188.   Рифампицин (Бенемицин, Рифадин, Рифампин)
189.   Салициламид
190.   Салюзид растворимый
191.   Санорин
192.   Сапарал                                     прохладное место
193.   Сибелиум (Флунаризин)
194.   Синафлан (Синалар, Флуцинар) мазь           прохладное место
195.   Синепрес
196.   Синоприл (Лизиноприл)
197.   Сиропы                                      прохладное место
198.   Сифлокс (Цепрова, Ципрофлоксацин,
       Ципросан, Цифран, Цифлокс, Ципролет)
199.   Скополамина гидробромид
200.   Соптрим (Бактрим, Берлоцид, Бисептол,
       Сульфаметаксазол+триметоприм)
201.   Спазмолитин
202.   Стадаглицин аэрозоль
203.   Стугерон (Циннаризин)
204.   Сульфокамфокаин
205.   Суправит
206.   Тамоксифен (Зитазониум, Нолвадекс)
207.   Тардиферон
208.   Тенипозид
209.   Теофиллин
210.   Тетацин-кальций
211.   Тетралгин
212.   Тетрациклина гидрохлорид
213.   Тиенам
214.   Тинидазол (Тиниб, Фасижин)
215.   Тиреотом
216.   Торекан (Тиэтилперазин)
217.   Травоген (Изоконазол)
218.   Тразикор-20
219.   Триамциналон (Берлокорт, Кенакорт,
       Полькортолон)
220.   Триовит
221.   Тробицин (Спектиномицин)
222.   Ультравист (Йопромид)
223.   Унипресс (Нитрендипин)
224.   Фенилсалицилат                           хорошо укупоренная
                                                тара, не выше +40оС
225.   Фенкарол
226.   Феноксиметилпенициллин
227.   Ферроплекс
228.   Физостигмина салицилат
229.   Флемоксин (Амоксициллин)
230.   Флонидан суспензия
231.   Форидон
232.   Формальдегида раствор (Формалин)           не ниже +9оС
233.   Фортрал (Пентазоцин)
234.   Френолон (Метофеназат)
235.   Фукорцин
236.   Фурагин   
237.   Фуразолидон
238.   Хеферол
239.   Хлоргексидин
240.   Хинина гидрохлорид, дигидрохлорид,        в хорошо укупоренной
       сульфат                                   таре
241.   Хлорацизин
242.   Хлорбутин                                 прохладное  место
243.   Хлордиазепоксид (Либриум,
       Хлозепид, Элениум)
244.   Хлорпротиксен
245.   Холагол
246.   Целестодерм с гарамицином
247.   Целестон
248.   Церукал (Метоклопрамид, Реглан)
249.   Цефалексин (Орацеф, Споридекс)
250.   Цефалотина натриевая соль (Кефлин)
251.   Цефокситин (Мефоксин)
252.   Цикловир
253.   Цистеин
254.   Ципрофлоксацин
255.   Цитизин
256.   Эвитол (Витамин Е)
257.   Эдекс (Алпростадил)
258.   Экстракт алоэ
259.   Экстракт красавки
260.   Экстракт левзеи
261.   Эндрюс-Ансвер
262.   Эноксапарин
263.   Эспераль (Дисульфирам)
264.   Этазол-натрий
265.   Этамбутол
266.   Этилморфин (Дионин)
267.   Этимизола гидрохлорид
268.   Этинилэстрадиол (Микрофоллин)
269.   Этионамид                                  не выше +20оС
270.   Эуфиллин (Аминофиллин)
_____________________________________________________________________

                                  Приложение 2
                                  к Правилам по хранению различных
                                  групп лекарственных средств и
                                  изделий медицинского назначения
                                  в организациях здравоохранения        

                              Перечень
         лекарственных средств, поглощающих влагу воздуха
_____________________________________________________________________
№ !       Наименование лекарственного      ! Дополнительные условия
п/п!                средства                !       хранения
___!________________________________________!________________________
_1_!__________________2_____________________!___________3____________
1.   Амизил                                        прохладное место
2.   Аминазин порошок, таблетки                    темное место
3.   Аммония хлорид
4.   Апрессин порошок, таблетки
5.   Ацетилхолин-хлорид  
6.   Бензилпенициллина
    калиевая, натриевая соли
7.   Бутамид порошок, таблетки
8.   Галаскорбин *порошок, таблетки          прохладное, темное место
9.   Ганглерон порошок
10.  Гексенал                                прохладное, темное место
11.  Глицерин
12.  Глюкоза порошок, таблетки
13.  Горчичники                                    темное место
14.  Гризеофульвин порошок, таблетки
15.  Декамин порошок                               темное место
16.  Дибазол порошок, таблетки                     темное место
17.  Димедрол* порошок, таблетки                   темное место
18.  Динезин порошок, таблетки                     темное место
19.  Дипразин порошок                              темное место
20.  Желатин медицинский*
21.  Изониазид (Римифон, Тубазид)порошок           темное место
22.  Имизин *(Имипрамин) порошок                   темное место
23.  Калия ацетат*                                 темное место
24.  Калия йодид порошок, таблетки                 темное место
25.  Кальция хлорид* порошок
26.  Кальция сульфат (Гипс)
27.  Карбахолин                                    темное место
28.  Квасцы всех видов
29.  Кислота фолиевая                              темное место
30.  Котарнина хлорид                              темное место
31.  Метилтестостерон
32.  Натрия бромид порошок, таблетки               темное место
33.  Натрия йодид                                  темное место
34.  Натрия нитрит
35.  Натрия пара-аминосалицилат
    (ПАСК-натрий) порошок, гранулы                темное место
36.  Натрия салицилат порошок, таблетки            темное место
37.  Натрия хлорид порошок, таблетки
38.  Нафтамон                                      темное место
39.  Неодикумарин* (Пелентан)                      темное место
40.  Никодин*                                      темное место
                                                  не выше +20оС
41.  Норсульфазол-натрий                           темное место
42.  Оксазил                                       темное место
43.  Оксациллина натриевая соль
44.  Оксилидин порошок, таблетки
45.  Окситетрациклина
    дигидрат, гидрохлорид                         темное место
46.  Панкреатин                                    прохладное место
47.  Пантоцид                                      прохладное,
                                                   темное место
48.  Пентамин порошок                              темное место
49.  Пепсин                                        от +2оС до +15оС
50.  Пилокарпина гидрохлорид порошок               темное место
51.  Пиперазина адипинат* порошок, таблетки
52.  Прозерин порошок, таблетки                    темное место
53.  Пропазин порошок, таблетки                    темное место
54.  Протаргол                                     темное место
55.  Секуринина нитрат порошок, таблетки
56.  Спорынья (маточные рожки)                     прохладное,
                                                   темное место
57.  Стрептомицина сульфат
58.  Строфантин К порошок                          прохладное,
                                                   темное место
59.  Сульфацил-натрий (Альбуцид-натрий)            темное место
60.  Танин
61.  Тетрациклина гидрохлорид                      темное место
62.  Тиамина хлорид, бромид                        темное место, без
     (Витамин В1) порошок, таблетки               контакта с металлом
63.  Тиопентал-натрий                              прохладное,
                                                   темное место
64.  Тиреоидин                                     прохладное,
                                                   темное место
65.  Трихомонацид порошок, таблетки                темное место
66.  Уголь активированный
67.  Фурадонин                                     темное место
68.  Хиниофон (Ятрен)                              темное место
69.  Хлоралгидрат                                  прохладное,
                                                   темное место
70.  Хлорамин Б                                    прохладное,
                                                   темное место
71.  Целанид порошок, таблетки                     темное место
72.  Цитизин                                       темное место
73.  Экстракты густые, сухие                       прохладное,
                                                   темное место
74.  Эметина гидрохлорид порошок                   темное место
75.  Эритромицин                                   темное место
76.  Этаминал-натрий
_____________________________________________________________________
    *Препараты следует хранить в стеклянной таре, с герметичной укупоркой, залитой сверху парафином.

                                  Приложение 3
                                  к Правилам по хранению различных
                                  групп лекарственных средств и
                                  изделий медицинского назначения
                                  в организациях здравоохранения
 
                            Перечень
    лекарственных средств, обладающих летучими свойствами
_____________________________________________________________________
№ !       Наименование лекарственного      ! Дополнительные условия
п/п!                средства                !       хранения
___!________________________________________!_________________________1_!__________________2_____________________!___________3____________
1.   Аммиака раствор                         прохладное место
2.   Бромкамфора                             темное место
3.   Йод                                     темное, прохладное место
4.   Йодофор                                 темное, прохладное место
5.   Камфора                                 прохладное место
6.   Ментол                                  темное место
7.   Метилсалицилат                          темное место
8.   Ртуть металлическая                     прохладное место
9.   Тимол                                   темное место
10.  Формалин                                темное место, не ниже
                                             +9оС
11.  Хлоралгидрат                            темное, прохладное место
12.  Эфирные масла                           не выше +15оС

                                  Приложение 4
                                  к Правилам по хранению различных
                                  групп лекарственных средств и
                                  изделий медицинского назначения
                                  в организациях здравоохранения

                              Перечень
                  лекарственных средств, теряющих              
                      кристаллизационную воду
_____________________________________________________________________
№ !       Наименование лекарственного      ! Дополнительные условия
п/п!                средства                !       хранения
___!________________________________________!_________________________1_!__________________2_____________________!___________3____________
1.  Акрихин порошок                            темное место, в хорошо
                                               укупоренной таре
2.  Анальгин порошок, таблетки                 темное место
3.  Апоморфина гидрохлорид
   порошок                                    темное место
4.  Бензилпенициллина                          сухое место, не выше
   новокаиновая соль                          +18оС
5.  Викасол порошок, таблетки
6.  Глюкоза порошок, таблетки
7.  Железа закисного сульфат                   светлое место
8.  Железа закисного лактат                    темное место
9.  Кальцекс таблетки
10. Кальция глицерофосфат
11. Кальция глюконат порошок,
   таблетки
12. Кальция лактат
13. Квасцы всех видов
14. Кодеин фосфат                              темное место
15. Кодеин                                     в хорошо укупоренной
                                               таре
16. Котарнина хлорид (Стиптицин)
   порошок                                    темное место
17. Кофеин порошок
18. Магния сульфат порошок
19. Меди сульфат
20. Меркаптопурин (Лейкерин)
21. Метиленовый синий                          темное место
22. Натрия арсенат
23. Натрия гидроцитрат порошок
24. Натрия пара-амино-салицилат
   (ПАСК-натрий) порошок,
    таблетки                                   темное место
25. Натрия сульфат
26. Натрия тиосульфат порошок
27. Натрия тетраборат
28. Натрия фосфат                              прохладное место
29. Натрия цитрат
30. Норсульфазол-натрий                        прохладное место
31. Рутин порошок                              темное место
32. Свинца ацетат порошок
33. Скополамина гидробромид
   порошок                                    темное место
34. Сульгин порошок, таблетки
35. Сульфацил-натрий (Альбуцид-
   натрий) порошок                            сухое, темное место
36. Теофиллин порошок                          темное место
37. Тиамина бромид, хлорид
   порошок                                    темное место, без
                                               контакта с металлами
38. Терпингидрат порошок
39. Уросульфан порошок, таблетки               сухое место
40. Фтивазид порошок, таблетки
41. Хинина сульфат порошок,
   таблетки                                   темное место
42. Хлорамин Б                                 прохладное, темное
                                               место
43. Цинка сульфат порошок
44. Этилморфина гидрохлорид                    темное место
45. Эмитина гидрохлорид                        темное место

                                  Приложение 5
                                  к Правилам по хранению различных
                                  групп лекарственных средств и
                                  изделий медицинского назначения
                                  в организациях здравоохранения

                               Перечень
            лекарственных средств, подлежащих хранению  
                при температуре от +12оС до +15оС <*>
     Сноска. Приложение 5 исключено - приказом Председателя Комитета фармации Министерства здравоохранения РК от 23 июня 2005 года N 89 (вводится в действие со дня его официального опубликования).

                                  Приложение 6
                                  к Правилам по хранению различных
                                  групп лекарственных средств и
                                  изделий медицинского назначения
                                  в организациях здравоохранения    
 
                           Перечень
       лекарственных средств, подлежащих хранению при       
                при температуре от 0оС до +10оС <*>
     Сноска. Приложение 6 исключено - приказом Председателя Комитета фармации Министерства здравоохранения РК от 23 июня 2005 года N 89 (вводится в действие со дня его официального опубликования).

                                  Приложение 7
                                  к Правилам по хранению различных
                                  групп лекарственных средств и
                                  изделий медицинского назначения
                                  в организациях здравоохранения        

                             Перечень
     лекарственных средств, требующих защиты от замораживания

1.   Алмагель суспензия
2.   Алоэ линимент
3.   Адиурекриновая мазь
4.   АТФ (Фосфобион)
5.   Бекотид аэрозоль
6.   Беродуал аэрозоль
7.   Беротек аэрозоль
8.   Вамин
9.   Верографин
10.  Витогепат
11.  Гамма-глобулины всех видов
12.  Дезоксикортикостерона триметилацетат раствор для инъекций
13.  Дибунола линимент
14.  Желчь медицинская
15.  Желудочный сок
16.  Инсулины всех видов
17.  Иммуноглобулины всех видов
18.  Канестен
19.  Липофундин (Интралипид)
20.  Маннитол
21.  Маммотоцин
22.  Мараславин
23.  Метилэргометрин раствор для инъекций
24.  Метронидазол (Клион, Метрогил, Трихопол, Эфлоран) раствор для
    инъекций
25.  Оксипрогестерона капронат
26.  Пармидиновая мазь
27.  Пероксид водорода раствор
28.  Пиперазина адипинат раствор
29.  Пелоидин
30.  Протамина сульфат
31.  Реопирин (Пирабутол) раствор для инъекций
32.  Реополиглюкин
33.  Салазопиридазина суспензия
34.  Сальбутамол аэрозоль
35.  Санорин
36.  Стекловидное тело
37.  Сустак-митте, Сустак-форте таблетки
38.  Флунитразепам (Рогипноль) раствор для инъекций
39.  Фолликулин
40.  Формальдегида раствор (Формалин)
41.  Фосфэстрол (Хонван)
42.  Фторфеназин-деканоат (Модитен-депо)
43.  Эглонил раствор для инъекций
44.  Этаден
45.  Эргометрин раствор для инъекций

                                  Приложение 8
                                  к Правилам по хранению различных
                                  групп лекарственных средств и
                                  изделий медицинского назначения
                                  в организациях здравоохранения        

                           Перечень
                    лекарственных средств,
           реагирующих с углекислотой воздуха
_____________________________________________________________________
№ !       Наименование лекарственного      ! Дополнительные условия
п/п!                средства                !       хранения
___!________________________________________!________________________
_1_!__________________2_____________________!___________3____________
1.  Апоморфина гидрохлорид
   порошок                                   сухое, темное место
2.  Барбитал-натрий                           сухое место
3.  Гексенал                                  сухое, прохладное,
                                             темное место
4.  Дифенин                                   сухое место
5.  Магния оксид                              сухое место
6.  Магния пероксид                           сухое, темное место
7.  Норсульфазол-натрий                       сухое, темное место
8.  Темисал                                   сухое, темное место
9.  Цинка оксид                               сухое место
10. Этазол-натрий порошок                     сухое, темное место
11. Этаминал-натрий                           сухое место
12. Эуфиллин порошок, таблетки                сухое, темное место
_____________________________________________________________________

                                  Приложение 9
                                  к Правилам по хранению различных
                                  групп лекарственных средств и
                                  изделий медицинского назначения
                                  в организациях здравоохранения

                              Перечень
                   пахучих лекарственных средств
_____________________________________________________________________
№ !       Наименование лекарственного      ! Дополнительные условия
п/п!                средства                !       хранения
___!________________________________________!________________________
_1_!__________________2_____________________!___________3____________
1.  Аммиака раствор                            в прохладном месте
2.  Валидол                                    в прохладном месте
3.  Деготь
4.  Известь хлорная                        изолированно, в темном,
                                           сухом, прохладном месте
5.  Ихтиол
6.  Йодоформ                               в темном, прохладном месте
7.  Камфора                                    в прохладном месте
8.  Ксероформ                              в таре, предохраняющей от
                                           действия света и влаги
9.  Метилсалицилат                             в темном месте
10. Ментол                                     в прохладном месте
11. Нашатырно-анисовые капли               в темном, прохладном месте
12. Препарат "АСД"                             в прохладном месте
13. Скипидар                               в темном месте, не выше
                                                     +15оС
14. Тимол                                  в темном, прохладном месте
15. Фенол                                  в темном, прохладном месте
16. Формалин                               в темном месте, не ниже
                                                     +9оС
17. Хлорамин Б                             изолированно, в темном,
                                           сухом прохладном месте
18. Эфирные масла                          в темном прохладном месте,
                                           не выше +15оС
_____________________________________________________________________

                                  Приложение 10
                                  к Правилам по хранению различных
                                  групп лекарственных средств и
                                  изделий медицинского назначения
                                  в организациях здравоохранения        

                             Перечень
                красящих лекарственных средств
_____________________________________________________________________
№ !       Наименование лекарственного      ! Дополнительные условия
п/п!                средства                !       хранения
___!________________________________________!________________________
_1_!__________________2_____________________!___________3____________
1.  Акрихин                                     сухое, темное место
2.  Бриллиантовый зеленый                          вдали от огня
3.  Индигокармин для инъекций
4.  Калия перманганат                                сухое место
5.  Метиленовый синий                           сухое, темное место
6.  Рибофлавин (Витамин В2)                     сухое, темное место
7.  Фурацилин (Нитрофурол)                      сухое, темное место
8.  "Фукорцин" раствор                       прохладное, темное место
9.  Фуксин                                           темное место
10. Этакридина лактат                           сухое, темное место
_____________________________________________________________________

                                  Приложение 11
                                  к Правилам по хранению различных
                                  групп лекарственных средств и
                                  изделий медицинского назначения
                                  в организациях здравоохранения

                 Лекарственное растительное сырье,
       содержащее ядовитые и сильнодействующие вещества

1. Барбариса корень и лист
2. Барвинка трава
3. Белены лист
4. Дурмана лист, плоды
5. Красавки лист, корень
6. Крестовника трава, корневище с корнями
7. Мака коробочки
8. Паслена трава
9. Плауна-баранца трава
10. Раувольфии корень
11. Секуринеги побеги
12. Скополии корневище
13. Спорыньи маточные рожки
14. Термопсиса трава и семена
15. Чилибухи семя
16. Чистотела трава
17. Чемерицы корневище с корнями, трава

           Лекарственное растительное сырье, содержащее
                      сердечные гликозиды

1.  Горицвета трава
2.  Наперстянки лист
3.  Строфанта семя
4.  Ландыша трава
5.  Желтушника трава
6.  Олеандра лист

                  Лекарственное растительное сырье,
                     содержащее эфирные масла

1.  Аира корневище
2.  Аниса плоды
3.  Арники цветы
4.  Багульника болотного побеги
5.  Березовые почки
6.  Валерианы корневище с корнями
7.  Девясила корневище с корнями
8.  Душицы трава
9.  Кориандра плоды
10. Можжевельника плоды
11. Мяты перечной лист
12. Пижмы цветки
13. Пихты хвоя и молодые ветки
14. Полыни горькой трава и листья
15. Полыни цитварной цветки
16. Перец красный плоды
17. Ромашки аптечной цветки
18. Сосны почки
19. Тимьяна трава
20. Тмина плоды
21. Тысячелистника трава
22. Фенхеля плоды
23. Хмеля шишки
24. Чабреца трава
25. Шалфея лист
26. Эвкалипта лист и плоды

                                       Приложение 12               
к Инструкции по хранению различных групп
лекарственных средств и изделий медицинского
назначения в организациях здравоохранения <*>

     Сноска. Инструкция дополнена приложением 12 - приказом Председателя Комитета фармации Министерства здравоохранения РК от 23 июня 2005 года N 89 (вводится в действие со дня его официального опубликования).

Журнал учета температуры воздуха

Дата

Показание термометра

Роспись




Журнала учета относительной влажности воздуха

Дата

Показание термометра (темпера-
тура в помещении)

Показание прибора
(психрометр, гигрометр)

Роспись

Показание  сухого прибора

Пока-
зание увлаж-
ненного прибора

Относи-
тельная влаж-
ность


    

 Утверждены           
приказом Комитета здравоохранения
Министерства здравоохранения,
образования и спорта    
Республики Казахстан     
от 10 мая 1999 года № 238  

Правила
о порядке хранения и обращения с лекарственными
средствами, обладающими огнеопасными и взрывоопасными
свойствами, в аптечных организациях и
фармацевтических предприятиях

I. Общие положения

     1. Настоящие Правила распространяются на все аптечные организации и фармацевтические предприятия независимо от форм собственности и ведомственной принадлежности.
     2. Правила устанавливают требования по пожарной безопасности, охране труда и технике безопасности в аптечных организациях и фармацевтических предприятиях при хранении и обращении с лекарственными средствами, обладающими огнеопасными и взрывоопасными свойствами.
     3. Сотрудники аптечных организаций и фармацевтических предприятий должны знать и выполнять все требования, изложенные в настоящих Правилах.
     4. Ответственность за выполнение требований Правил возлагается на владельца или первого руководителя организации (далее по тексту - руководитель).
     5. Руководители обязаны:
     1) обеспечить выполнение настоящих Правил, следить за строгим соблюдением установленного противопожарного режима обслуживающим персоналом;
     2) разработать обязанности обслуживающего персонала, план эвакуации людей и спасения материальных ценностей на случай возникновения пожара;
     3) следить за состоянием путей эвакуации, правильностью эксплуатации электропроводки, электрооборудования, отопления и вентиляции, принимать меры к своевременному устранению неисправностей, могущих привести к возникновению пожара;
     4) обеспечить проведение вводного, первичного и периодического инструктажа, включая вопросы хранения и обращения с огнеопасными, взрывоопасными лекарственными средствами, сжатыми газами, оказанию первой медицинской помощи пострадавшему при несчастном случае;
     5) обеспечить помещения для хранения огнеопасных и взрывоопасных веществ первичными средствами пожаротушения, охранной и противопожарной сигнализацией и содержание их в исправном состоянии;
     6) извещать работников пожарной охраны о наличии и местах хранения сильнодействующих, ядовитых и взрывоопасных веществ.
     6. Лица, вновь поступающие на работу, должны пройти инструктаж о соблюдении мер пожарной безопасности, о способах вызова противопожарной службы, должны уметь практически применять имеющиеся на объекте средства пожаротушения.
     7. Лица, допущенные к работе с легковоспламеняющимися жидкостями, кислородом, должны предварительно пройти специальный инструктаж.
     8. В местах хранения огнеопасных и взрывоопасных веществ, а также на рабочих местах, где в процессе работы используются вышеназванные вещества, необходимы настоящие Правила.
     9. В аптечных организациях и на фармацевтических предприятиях должен быть разработан и утвержден план эвакуации на случай возникновения пожара или стихийного бедствия.

 2. Требования к помещениям хранения огнеопасных
и взрывоопасных средств

     10. Прилегающая территория должна содержаться в чистоте. Весь горючий мусор и отходы следует систематически выносить (вывозить) на специально отведенный участок.
     11. В помещениях хранения запрещается загромождать двери, проходы, коридоры, лестницы, лестничные площадки различными материалами и пустой тарой.
     12. Запрещается загромождать подступы к первичным средствам пожаротушения (пожарным кранам, огнетушителям, ящикам с песком).
     13. Запрещается складировать материалы и медикаменты вплотную к электропроводам и электролампам. Последние должны находиться от складируемых материалов на расстоянии не менее 0,4 метра.
     14. Здания организаций должны быть обеспечены водой для тушения пожаров. При отсутствии противопожарного водопровода водоснабжение может осуществляться путем использования естественных или устройства искусственных водоемов (резервуаров) емкостью 50 кубических метров.
     15. В аптечной организации в каждой материальной комнате должен быть один огнетушитель, в остальных помещениях - один огнетушитель на 50 квадратных метров площади.
     Нельзя подвешивать огнетушители на вентили, размещать около отопительных приборов, на солнцепеке.
     16. Помещения для хранения огнеопасных и взрывоопасных веществ должны быть изолированными, сухими, защищенными от прямых солнечных лучей, атмосферных осадков и грунтовых вод. Эти помещения, а также примыкающие к ним коридоры и подсобно-вспомогательные помещения должны быть оборудованы механической приточно-вытяжной вентиляцией.
     17. Здания для хранения огнеопасных и легковоспламеняющихся веществ должны быть из несгораемых и трудно сгораемых материалов и расположены на расстоянии не менее 20 метров от других складских зданий и 50 метров от жилых помещений.
     18. Запрещается в подвальных помещениях устраивать склады для хранения огнеопасных веществ, а также легковоспламеняющихся и горючих жидкостей.
     19. Лекарственные средства огнеопасные и взрывоопасные следует хранить по принципу однородности и в соответствии с их физико-химическими и пожароопасными свойствами и характером упаковки. С этой целью склады разбиваются на отдельные помещения (отсеки), изолированные друг от друга глухими несгораемыми стенами (перегородками).
     20. При отсутствии отдельных хранилищ для легковоспламеняющихся веществ допускается хранить их в общих несгораемых строениях с обязательной изоляцией несгораемыми стенами от соседних помещений и полностью отвечающими требованиям пожарной безопасности. Данные помещения должны иметь приточно-вытяжную вентиляцию.
     21. Полы складов и разгрузочных площадок должны иметь твердое, ровное покрытие, исключающее выбоины и другие неровности. Запрещается применять доски и железные листы для выравнивания полов. Полы должны обеспечивать удобное и безопасное передвижение людей, грузов и транспортных средств, обладать достаточной прочностью и выдерживать нагрузки от хранимых материалов, обеспечивать простоту и легкость уборки складского помещения.
     22. Помещения складов для хранения огнеопасных и взрывоопасных лекарственных средств должны быть оборудованы несгораемыми и устойчивыми стеллажами и поддонами, рассчитанными на соответствующую нагрузку. Стеллажи устанавливаются на расстоянии 25 сантиметров от пола и стен, ширина стеллажей не должна превышать одного метра и иметь отбортовки не менее 25 сантиметров. Продольные проходы между стеллажами должны быть не менее 1,35 метра.
     23. Электропроводка, осветительная арматура и электрооборудование должны быть во взрывобезопасном исполнении (скрытая в трубах электропроводка, электролампы в герметической арматуре), с размещением (выносом) выключателей и кнопочных автоматов в коридоре.
     24. Помещения хранения огнеопасных и взрывоопасных веществ должны быть заблокированы охранной и пожарной сигнализацией.
     25. Помещения, предназначенные для хранения горючих жидкостей и легковоспламеняющихся жидкостей должны располагаться на первом этаже, иметь в наружной стене оконный проем не менее 1,1 квадратного метра при ширине или высоте не менее 0,75 метра, железобетонное перекрытие, стены из несгораемых материалов с пределом огнестойкости не менее 0,75 часа, цементированный пол с уклоном от двери, и дверь с пределом огнестойкости не менее 0,6 часа, иметь непосредственный выход наружу или в коридор, изолированный от всех других помещений.
     26. Допускается хранение легковоспламеняющихся и горючих жидкостей во встроенных несгораемых шкафах с дверями шириной не менее 0,7 метра и высотой не менее 1,2 метра. Место расположения шкафа должно быть удалено от тепловыводящих поверхностей и проходов, к нему должен быть обеспечен свободный доступ.
     27. Двери из помещений хранений огнеопасных и взрывоопасных веществ должны открываться по направлению выхода из здания.
     28. Категорически запрещается забивать наглухо гвоздями двери эвакуационных выходов.
     29. В аптечных организациях, встроенных в здания другого назначения, разрешается хранение огнеопасных веществ в не расфасованном виде не более 100 килограмм.
     30. Легковоспламеняющиеся жидкости в количестве свыше 100 килограмм необходимо хранить в отдельно стоящем здании в стеклянной или металлической таре изолированно от помещений хранения огнеопасных веществ других групп.
     31. В производственных помещениях аптечных организаций легковоспламеняющиеся и горючие жидкости разрешается хранить общим количеством не более 3 килограмм в специальном металлическом ящике вдали от нагревательных приборов и выходов.
     32. На складах основного хранения огнеопасных и взрывоопасных веществ снаружи, а также на дверях каждого помещения хранения и работы с названными веществами внутри этих помещений должны быть сделаны несмываемые, ясно видимые надписи: "Огнеопасно", "Взрывоопасно", "Курить воспрещается", "В случае пожара звонить по телефону 01".
     33. Около входа в каждое помещение хранения огнеопасных и взрывоопасных веществ должны быть вывешены таблички с надписью "Ответственный за обеспечение пожарной безопасности _____________". Ответственному лицу необходимо производить осмотр помещения ежедневно с целью уборки оставшихся огнеопасных и взрывоопасных веществ и проведения других мер в конце рабочего дня. 

3. Особые требования, предъявляемые к хранению
огнеопасных и взрывоопасных веществ
Хранение огнеопасных веществ

     34. К группе огнеопасных веществ, относятся легковоспламеняющиеся вещества, представляющие собой в основном жидкости и легкогорючие вещества (приложение 1).
     35. Основными опасными свойствами легковоспламеняющихся и легкогорючих жидких веществ является текучесть, легкая испаряемость и легкая воспламеняемость от любого внешнего источника: открытого огня, искры, электрического разряда и тому подобное. Поэтому хранение и работу с огнеопасными веществами следует проводить с большой осторожностью и вдали от огня. При необходимости нагревание этих веществ должно производиться на водяных банях или электроплитках с закрытой спиралью.
     36. Пары большинства легковоспламеняющихся жидкостей обладают вредным воздействием на организм, продолжительное вдыхание которых, может привести к потере сознания. Поэтому емкости для их хранения изготавливаются из стекла или металла, с плотно подогнанной крышкой для предупреждения испарения жидкостей. Запрещается хранить легковоспламеняющиеся и горючие вещества в открытой таре.
     37. Бутыли, баллоны и другие крупные емкости с легковоспламеняющимися и горючими жидкостями должны храниться на полках стеллажей в один ряд, запрещается их хранение в несколько рядов по высоте с использованием различных прокладочных материалов. Складирование этих веществ у отопительных приборов не допускается. Расстояние от стеллажа или штабеля до нагревательного элемента должно быть не менее одного метра.
     38. Хранение легковоспламеняющихся и горючих жидкостей в бутылях должно осуществляться в таре, предохраняющей от ударов, или в баллоноопрокидывателях в один ряд.
     39. На рабочих местах может храниться такое количество этих веществ, которое не превышает сменную потребность. При этом емкости должны быть плотно закрыты.
     40. Не допускается хранение легковоспламеняющихся и горючих жидких веществ в полностью заполненной таре. Степень заполнения должна быть не более 90 процентов объема. Спирты в больших количествах хранятся в металлических емкостях, которые заполняют не более чем на 95 процентов объема.
     41. Не допускается совместное хранение легковоспламеняющихся веществ с минеральными кислотами (серной, азотной и другими кислотами), сжатыми и сжиженными газами, легкогорючими веществами, а также с неорганическими солями, дающие с органическими веществами взрывоопасные смеси (калия хлорат, калия перманганат и другие).
     42. Эфир медицинский и эфир для наркоза хранят в фабричной упаковке, в темном прохладном месте, вдали от огня и нагревательных приборов.
     43. Кальция гипохлорид не горюч, но при контакте с жидкими маслообразными органическими продуктами может вызвать их возгорание, а с аммиаком и солями аммония - взрыв, поэтому хранение его должно осуществляться изолированно, с учетом описанных свойств.
     44. При обращении с легковоспламеняющимися жидкостями (фасовка, переноска, погрузка и так далее) необходимо соблюдать особую осторожность, а также постоянно наблюдать за состоянием тары, ее герметичностью и исправностью. При обнаружении неисправностей тары немедленно принимают меры к их устранению, или содержащиеся в ней вещества перекладывают в другую исправную тару.
     45. Пробки бочек допускается отвинчивать и завинчивать только инструментами из мягкого металла, не дающих при ударе искр или деревянными молотками. При откатке бочек и загрузке их в хранилище необходимо соблюдать осторожность, чтобы избежать ударов о бочку и образование искр. Пролитая на пол жидкость, должна быть немедленно убрана.
     46. Отдельные легковоспламеняющиеся жидкости (спирт, эфир медицинский и другие) обладают свойствами образовывать при хранении статистическое электричество, искра которого может вызвать воспламенение жидкости. Поэтому фасовку таких жидкостей на складе следует производить в отдельных помещениях, оборудованных средствами противопожарной защиты. При сливе и фасовке их металлические сосуды должны иметь заземление.
     47. Тару, освобожденную из-под легковоспламеняющихся жидкостей, следует оставить на некоторое время открытой в хорошо проветриваемом помещении или на улице.

 Хранение взрывоопасных веществ

     48. К этой группе веществ относятся взрывчатые и взрывоопасные вещества, то есть способные к образованию взрывчатых смесей (приложение 1).
     49. Вещества этой группы должны храниться в изолированном складе, в специальных помещениях (отсеках), выделенных противопожарными стенами и перекрытием. Хранение серебра нитрата в аптеках и на складах в небольших количествах (на складах до 5 килограмм, в аптеках до 50 грамм) необходимо осуществлять изолированно в соответствии с правилами хранения ядовитых веществ.
     50. При хранении взрывоопасных веществ, следует принимать меры против загрязнения их пылью, которая может служить причиной взрыва.
     51. Емкости с взрывоопасными веществами (штангласы, жестяные барабаны, склянки и другие) необходимо плотно закрывать во избежание попадания паров в воздух.
     52. Калия перманганат при взаимодействии с пылью, серой, органическими маслами, эфирами, спиртом, глицерином, органическими кислотами и другими органическими веществами - взрывоопасен. Хранить его на складах следует в специальном отсеке в жестяных барабанах, на рабочих местах - в штангласах с притертыми пробками отдельно от вышеуказанных средств. Не допускается совместное хранение с легковоспламеняющимися и горючими веществами. Жестяные барабаны и штангласы с калия перманганатом систематически освобождают от пыли осторожно, избегая трения.
     53. Раствор нитроглицерина (взрывчатое вещество) следует хранить в небольших хорошо укупоренных склянках или металлических сосудах в прохладном темном месте с соблюдением мер предосторожности от огня. Передвигать посуду с нитроглицерином и отвешивать этот препарат следует с особой осторожностью, так как испарение пролитого нитроглицерина угрожает взрывом. Попадание даже малых количеств на кожу может вызвать отравление.
     54. Эфир при хранении (особенно при наличии контакта с воздухом) образует пероксиды, которые при встряхивании, ударе, трении, или повышении температуры могут вызвать взрывы, поэтому работа с ним требует особой осторожности.
     55. Категорически запрещается хранение всех взрывоопасных и огнеопасных веществ с кислотами и щелочами.
     56. Переноска баллонов с горючими и легковоспламеняющимися жидкостями должна производиться вдвоем в специально приспособленных клетях или корзинах с исправными ручками захвата. Корзины с большими бутылями, ящики или клетки (свыше 20 килограмм), а также вещества, помещенные в твердую тару переносить (перемещать) необходимо только на специальных тележках с мягким ходом колес.
     57. При хранении азотной и серной кислот должны быть приняты меры, не допускающие соприкосновения их с древесиной, соломой и прочими веществами органического происхождения.
     58. В помещения хранения взрывоопасных и огнеопасных веществ категорически запрещается входить с керосиновыми лампами и свечами. Следует пользоваться только электрическими фонарями.
     59. В приложении 2 дана таблица лекарственных средств, при работе с которыми требуется предосторожность, так как при взаимодействии друг с другом они могут образовывать взрывчатые и воспламеняющиеся смеси.

 4. Правила работы с взрывоопасными
и огнеопасными веществами

     60. Горючие и взрывоопасные вещества должны содержаться в толстостенных емкостях (банках), в случае надобности пробки следует парафинировать. При закупоривании реактивов пробками следует учитывать химические свойства реактивов. Запрещается хранить совместно с другими реактивами огнеопасные вещества и легковоспламеняющиеся жидкости. Они должны храниться в железных ящиках, выложенных асбестом и удаленных от тепловыделяющих поверхностей и проходов.
     61. Биксы, банки, бутыли с летучими веществами должны открываться только в момент пользования ими.
     62. Перегонять и нагревать низкокипящие огнеопасные вещества следует в круглодонных колбах, изготовленных из тугоплавкого стекла, на банях, заполненных соответствующими теплоносителями (водой, маслом), которые нагреваются электрическими плитками с закрытой спиралью. Объем перегоняемого вещества не должен превышать 2/3 объема колбы. Запрещается опускать колбу с легковоспламеняющейся жидкостью в горячую воду без предварительного постепенного нагрева.
     63. Работа с легковоспламеняющимися веществами и горючими жидкостями должна проводиться в вытяжном шкафу.
     64. В случае пролива огнеопасных жидкостей необходимо немедленно выключить горелки и нагревательные приборы. Это место засыпать песком, убрать песок, а затем хорошо промыть водой.
     65. Посуда, используемая при работе, после окончания исследований должна быть сразу же помыта.
     66. Отработанные горючие жидкости спускать в канализацию запрещается, их следует собирать в герметично закрывающуюся тару и уничтожать.

 5. Хранение и обращение с кислородными баллонами

     67. Одним из возможных источников возникновения пожаров может явиться неправильное хранение и обращение с кислородными баллонами, так как кислород активно поддерживает горение.
     68. Запрещается устанавливать и хранить баллоны с кислородом в зданиях аптечных организаций, осуществлять подачу его с помощью резиновых трубок, а также по трубопроводам, имеющим неплотное соединение.
     69. Запрещается совместное хранение баллонов с кислородом и горючими газами, а также хранение этих баллонов в материальных комнатах и аптечных складах.
     70. Баллоны с кислородом и горючими газами должны быть защищены от источников тепла, попадания на них масла и других жировых веществ и храниться в изолированных помещениях или под навесами.
     71. Хранение и обращение с кислородными баллонами должно осуществляться в строгом соответствии с Правилами устройства и безопасной эксплуатации сосудов, работающих под давлением.

                                       Приложение 1
                              к Правилам о порядке хранения и
                                  обращения лекарственными
                            средствами, обладающими огнеопасными и
                                   взрывоопасными свойствами,
                                   в аптечных организациях и
                                фармацевтических предприятиях
 

                             Перечень
             пожароопасных и взрывоопасных веществ
                       Взрывчатые вещества

1.  Нитроглицерин

                      Взрывоопасные вещества       

1.  Калия перманганат
2.  Серебра нитрат

                  Легковоспламеняющиеся вещества     

1.  Жидкость Новикова
2.  Клеол
3.  Коллодий
4.  Молочная кислота
5.  Органические масла
6.  Рентгеновские пленки
7.  Скипидар
8.  Спирт этиловый и спиртовые растворы
9.  Спиртовые и эфирные настойки, экстракты
10. Хлорэтил
11. Эфир
12. Ацетон
13. Хлороформ

                     Легкогорючие вещества     

1.  Глицерин
2.  Лекарственное растительное сырье
3.  Перевязочный материал
4.  Растительные масла
5.  Сера   

    Примечание: При необходимости хранения пожароопасных и взрывоопасных веществ, не перечисленных в приложении, вопрос об их хранении может быть решен после выяснения их огнеопасности и взрывоопасности и по согласованию с органами Государственной противопожарной службы.

                                       Приложение 2
                              к Правилам о порядке хранения и
                            обращения лекарственными средствами,
                                обладающими огнеопасными и     
                                взрывоопасными свойствами,
                                в аптечных организациях и
                              фармацевтических предприятиях      

         Таблица взрывчатых и воспламеняющихся смесей
                     лекарственных веществ

1.  Азохлорамид      При нагревании взрывается.
 
2.  Амилнитрит       Пары амилнитрита образуют с воздухом
                     взрывоопасные смеси.
 
3.  Глицерин         Может вызвать взрыв с азотной и хромовой
                     кислотами, с хлорной известью, а также с калия
                     хлоратом, калия перманганатом и другими
                     окислителями.
 
4. Железо            Может произойти взрыв при растирании с калия
восстановленное      перманганатом, калия хлоратом, гипохлоритами,
                     хлоратами, йодом и другими окислителями.
 
5. Закись азота      В смеси с эфиром может вызвать взрыв.
 
6. Известь хлорная   Возможность воспламенения и взрыва в смеси с
                     серной кислотой, глицерином, эфирными маслами и
                     другими органическими веществами, особенно надо
                     остерегаться смешивания с аммония хлоридом,
                     другими аммиачными соединениями.
 
7. Йод и раствор     Взрывчатые смеси при смешивании с жидкостями,
йода спиртовый       содержащими аммиак (раствор аммиака, аммиачный
                     линимент и другие), с ртути амидохлоридом, с
                     эфирными маслами, также с алкоголем и
                     терпентинным маслом.
 
8. Калия бихромат    Может произойти взрыв при быстром смешивании и
                     взбалтывании с глицерином, эфиром, эфирными
                     маслами и алкоголем.
 
9. Калия             Может произойти взрыв при растирании (или даже
перманганат          смешивании) с серой, сульфидами, железом
                     восстановленным, сахарином, глицерином,
                     спиртом, танином, жирами, маслами, скипидаром,
                     сахаром, углем активированным, растительными
                     порошками и другими органическими веществами.
 
10. Калия хлорат     Взрывчатые смеси с железом восстановленным,  
                     салициловой, карболовой и другими кислотами,  
                     сульфидами и тиосульфатами, йодом, танином,
                     крахмалом, глицерином, спиртом и другими
                     веществами.
 
11. Кислота азотная  Воспламенение и взрыв с глицерином, алкоголем,
                     фенолом, эфиром, маслами, сахаром, смолами,
                     крахмалом и другими органическими веществами.
                     Возможно самовозгорание соломы и дерева, облитых
                     крепкой азотной кислотой.
 
12. Кислота          Возможность взрыва при быстром смешивании и
пикриновая           взбалтывании с глицерином, эфиром, эфирными
                     маслами, алкоголем. А также при растирании с
                     серой, йодом, углем активированным и
                     органическими веществами.
 
13. Кислота серная   Сильное разогревание с возможностью взрыва при
концентрированная    быстром смешивании с водой, спиртом, эфирными
                     маслами и особенно с терпентинным маслом, причем
                     при низкой температуре взрыв происходит спустя
                     некоторое время. При разведении крепкой серной
                     кислоты следует небольшими порциями осторожно
                     добавлять кислоту к воде, а не наоборот!
 
14. Кислота          При быстром смешивании и взбалтывании с
хромовая             глицерином, эфиром, эфирными маслами или
                     алкоголем может быть взрыв.
 
15. Масла эфирные    Возможность вспышки и взрыва в смеси с йодом,
                     бромом, хромом, кислотой азотной, с калия
                     перманганатом и пероксидами.
 
16. Натрия           Возможен взрыв при растирании с калия хлоратом, тиосульфат           калия нитратом, калия перманганатом,
                     пергидролью.
 
17. Нитроглицерин    Взрыв от сотрясения и удара (избегать проливания
                     спиртовых растворов).
 
18. Раствор аммиака  Воспламенение и взрыв в смеси с препаратами,
(и другие            содержащими в свободном состоянии хлор, бром,
содержащие аммиак    йод (известь хлорная, бромная вода, раствор йода
препараты)           и другие).
 
19. Раствор          Возможность взрыва в соединении с коллоидными
пероксида водорода   препаратами серебра (колларгол), натрия
                     тиосульфатом.
 
20. Ртути            Возможно воспламенение и взрыв в смеси с
амидохлорид          препаратами, содержащими хлор, бром, йод.
 
21. Ртути            При растирании препарат взрывоопасен.
оксицианид
 
22. Сера             При растирании с сильными окислителями: калия
                     перманганатом, калия хлоратом, калия нитратом,
                     пероксидами, гипохлоритами, хлораминами - может
                     произойти взрыв.
 
23. Серебра нитрат   Возможность взрыва при растирании с алколоидами,
                     гликозидами, креозотом, фенолом, свинца ацетатом
                     и органическими смолами.

24. Танин            Взрывчатые смеси с калия хлоратом, калия
                     перманганатом и другими сильными окислителями.

25. Уголь            При растирании с калия перманганатом, калия
активированный       хлоратом, пероксидами, хлорамидами и
                     гипохлоридами возможен взрыв.

26. Эринит           При трении взрывоопасен!

27. Эфир             Смесь паров эфира с воздухом, кислородом или
медицинский          закисью азота в некоторых концентрациях
                     взрывается.