ИПС "Әділет"

Ескету: Күші жойылды - Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының 2006 жылғы 27 қазандағы N 106 қаулысымен
_______________________________________________________

      Қазақстан Республикасында қолма-қол шетел валютасымен айырбастау операцияларын жүргiзу тәртiбiн реттеу мақсатында Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкiнiң Басқармасы қаулы етеді :
      1. Қазақстан Республикасында қолма-қол шетел валютасымен айырбастау операцияларын ұйымдастыру туралы нұсқаулық (бұдан әрi - Нұсқаулық) бекiтiлсiн және Қазақстан Республикасының Әдiлет министрлiгiнде мемлекеттiк тiркеуден өткiзiлген күннен бастап 10 күннен кейiн күшiне енгiзiлсiн.
      2. Нұсқаулық күшiне енген күннен бастап Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкi Басқармасының "Қазақстан Республикасында қолма-қол шетел валютасымен айырбастау операцияларын ұйымдастыру туралы нұсқаулықты бекiту туралы" 1997 жылғы 25 шiлдедегi N 295 қаулысының және Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкi Басқармасының 1997 жылғы 25 шiлдедегi N 295 қаулысымен бекiтiлген Қазақстан Республикасында қолма-қол шетел валютасымен айырбастау операцияларын ұйымдастыру туралы нұсқаулықтың күшi жойылды деп танылсын.
      3. Мемлекеттiк почта байланысының уәкiлеттi ұйымы Нұсқаулық күшiне енген күннен бастап бiр ай мерзiмде жұмыс iстеп тұрған айырбастау пункттерiнiң құжаттамасын және үй-жайын Нұсқаулықтың талаптарына сәйкес келтiрсiн.
      4. Уәкiлеттi банктер және банк операцияларының жекелеген түрлерiн жүзеге асыратын уәкiлеттi ұйымдар Нұсқаулық күшiне енген күннен бастап бiр ай мерзiмде сатып алынған және сатылған қолма-қол шетел валютасының тiзiмдеме журналының нысанын Нұсқаулықтың талаптарына сәйкес келтiрсiн.
      5. Валюталық реттеу және бақылау басқармасы (Қасымжанова Г.З.):
      1) Заң департаментiмен (Шәрiпов С.Б.) бiрлесiп осы қаулыны және нұсқаулықты Қазақстан Республикасының Әдiлет министрлiгiнде мемлекеттiк тiркеуден өткiзу шараларын қабылдасын;
      2) мемлекеттiк тiркеуден өткiзiлген күннен бастап он күндiк мерзiмде осы қаулыны және Қазақстан Республикасында қолма-қол шетел валютасымен айырбастау операцияларын ұйымдастыру туралы нұсқаулықты Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкiнiң облыстық филиалдарына жiберсiн.
      6. Халықаралық қатынастар және жұртшылықпен байланыс басқармасы (Сембиев Н.К.) осы қаулыны және Нұсқаулықты Қазақстан Ұлттық Банкiнiң Хабаршысында жарияласын.
      7. Осы қаулының орындалуына бақылау жасау Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкi Төрағасының орынбасары М.Т.Құдышевке жүктелсiн.

Ұлттық Банк
Төрағасы

Қазақстан Республикасының
Ұлттық Банкі Басқармасының
1999 жылғы 15 қарашадағы
N 400 қаулысымен бекітілген

Қазақстан Республикасында қолма-қол шетел валютасымен
айырбастау операцияларын ұйымдастыру туралы
нұсқаулық

       Ескерту: Мәтін бойынша "нотариалды куәландырылған" деген сөздер "нотариат растаған" деген сөздермен ауыстырылды - ҚР Ұлттық банкі басқармасының 2000 жылғы 30 қазандағы N 401 қаулысымен , барлық мәтін бойынша "почта байланысының уәкілетті ұйымдары", "почта байланысының уәкілетті ұйымдарының", "почта байланысының уәкілетті ұйымдарына", "почта байланысының ұйымдары", "почта байланысының ұйымдарына" деген сөздер тиісінше "почта байланысының уәкілетті ұйымы", "почта байланысының уәкілетті ұйымының", "почта байланысының уәкілетті ұйымына" деген сөздермен ауыстырылды - 2003 жылғы 25 шілдедегі N 255 қаулысымен .
       барлық мәтін бойынша:
      "уәкілетті банктер", "уәкілетті банк", "уәкілетті банктің", "уәкілетті банктердің", "уәкілетті банкке", "уәкілетті банктерге" деген сөздер тиісінше "айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктер", "айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банк", "айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктің", "айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктердің", "айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банкке", "айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктерге" деген сөздермен ауыстырылды;
      "тіркеу куәлігі", "тіркеу куәлігін" деген сөздердің алдынан "айырбастау пунктінің" деген сөздермен толықтырылды;
      "тіркеу куәліктерінің", "тіркеу куәліктерінде" деген сөздердің алдынан "айырбастау пункттерінің" деген сөздермен толықтырылды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2005 жылғы 29 қазандағы N 136 қаулысымен ( қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз ).

Осы Нұсқаулық " Валюталық реттеу және валюталық бақылау туралы ", "Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі туралы", "Қазақстан Республикасындағы банктер және банк қызметі туралы" Қазақстан Республикасының Заңдарына сәйкес әзірленді және Қазақстан Республикасында, оның ішінде айырбастау пункттері арқылы шетел валютасымен айырбастау операцияларын жүргізуге, сондай-ақ Қазақстан Республикасының аумағында уәкілетті ұйымдардың қызметін құруға, лицензиялауға және тоқтатуға қатысты бөлігінде көрсетілген заң нормаларын жан-жақты көрсетеді.
Ескерту: Кіріспе жаңа редакцияда жазылды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2005 жылғы 29 қазандағы N 136 қаулысымен ( қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз ).

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Осы Нұсқаулықтың мақсаты үшiн "Валюталық реттеу және валюталық бақылау туралы" Қазақстан Республикасының Заңында көрсетілген негізгі ұғымдар, сондай-ақ мынадай ұғымдар пайдаланылады:
      1) айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктер - қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау жөніндегі уәкілетті мемлекеттік органның (бұдан әрі - уәкілетті орган) шетел валютасымен айырбастау операцияларын ұйымдастыруға құқық беретін лицензиясы бар банктер;
      2) алынып тасталды ;
      3) уәкiлеттi кредиттiк серiктестiктер - өз қызметiн шетел валютасымен айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті орган берген лицензия негiзiнде жүзеге асыратын кредиттiк серiктестiктер;
      4) почта байланысының уәкілетті ұйымы - Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес шетел валютасымен айырбастау операцияларын ұйымдастыруға құқығы бар Ұлттық почта операторы;
      5) банк операцияларының жекелеген турлерiн жүзеге асыратын уәкiлеттi ұйымдар - осы тармақтың 2)-4) тармақшаларында аталған, банк болып табылмайтын заңды тұлғалар;
      6) қолма-қол шетел валютасымен жасалатын айырбастау операциялары - айырбастау пункттері арқылы жүзеге асырылатын, қолма-қол шетел валютасын сатып алу, сату және айырбастау операциялары;
      7) алынып тасталды ;
      8) кросс бағам - екi шетел валютасының арасындағы бағамдық арасалмақ ол осы валюталардың Қазақстан теңгесiне қатысты бағамы негiзiнде айқындалады;
      9) Мемлекеттік тізілім - Қазақстан Республикасының аумағында пайдалануға рұқсат етілген фискальды жады бар бақылау-касса машиналарының мемлекеттік тізілімі.
       Ескерту: 1-тармаққа өзгертулер енгізілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2000 жылғы 30 қазандағы N 401 қаулысымен , 2003 жылғы 25 шілдедегі N 255 қаулысымен , 2005 жылғы 29 қазандағы N 136 қаулысымен ( қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз ).

2. Жеке тұлғалардың - Қазақстан Республикасының резиденттерi мен резидент еместерiнiң қолма-қол шетел валютасына сұранысын қанағаттандыру үшiн айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктер мен банк операцияларының жекелеген түрлерiн жүзеге асыратын уәкiлеттi ұйымдар қолма-қол шетел валютасын сатып алу, сату және айырбастау операцияларын жүргiзу үшiн Қазақстан Республикасының аумағында айырбастау пункттерiн ашады.

      3. Шетел валютасымен айырбастау операцияларын ұйымдастыру қызметіне қойылатын біліктілік талаптарына мыналар кіреді:
      1) өтініш берушіде қолма-қол шетел валютасымен жұмыс бойынша дайындықтан өткен қызметкерлердің болуы;
      2) алып отырған үй-жайдың мүліктік құқығын растайтын құжаттардың болуы;
      3) айырбастау пункті үшін:
      клиенттерге қызмет көрсетуге арналған кассалық терезенің (терезелерінің) болуы;
      күзет, өрт дабыл құралдарының, қарулы күзеттің болуы не қарулы күзет болмаған жағдайда қауіп-қатер дабылының болуы;
      банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын уәкілетті ұйымның үй-жайында не өзге үй-жайда (сауда ұйымы, қонақүйлер, әуежайлар және басқалары) орналасқан айырбастау пункттері қызметкерлерден (айырбастау пунктінің қызметкерлері болып табылмайтындар) және клиенттерден оқшау орналасуы тиіс, ал айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктің үй-жайында орналасқан айырбастау пункттері клиенттерден оқшау орналасуы тиіс;
      айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктердің, банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын уәкілетті ұйымдардың жылжымайтын ғимараттан, тұрғын емес үй-жайларда бөлек есігі бар бөлмеден немесе тұрғын үй-жайдағы пәтерде не оның бір бөлігінде жалға алынған немесе бөлек орналасқан айырбастау пункттерінің терезелерінде металл тор көздер және кіре берістегі металл есіктері болуы тиіс;
      қолма-қол шетел валютасын сатып алу, сату және айырбастау туралы мәліметтері бар клиенттерге арналған ақпараттық стендтердің (көлемі кемінде биіктігі 40 сантиметр және ені 60 сантиметр) болуы;
      айырбастау пунктінің ақшасы мен құжаттарын сақтау үшін жанбайтын металл шкаф болуы;
      ультракүлгін сәулелердегі бақылауды қоса алғанда, ақша белгісінің түпнұсқалылығын айқындаудың кемінде 3 (үш) әдісінен тұратын, ақша белгісінің түпнұсқалылығын айқындауға арналған техникалық құралдардың болуы.
       Ескерту: 3-тармақ жаңа редакцияда жазылды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2005 жылғы 29 қазандағы N 136 қаулысымен ( қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз ).

      3-1. Өтініш берушінің біліктілік талаптарына сәйкестігін растайтын құжаттар ретінде мынадай құжаттар беріледі:
      өтініш берушінің шетел валютасымен айырбастау операцияларын жүзеге асырумен тікелей айналысатын қызметкерлерінің қолма-қол шетел валютасымен жұмыс бойынша кәсіби дайындығын растайтын уәкілетті банктің анықтамасы;
      айырбастау пунктінің күзет және өрт дабылдары құралдарын пайдалануға қабылдау актісінің не айырбастау пунктінің күзет және өрт дабылдары құралдарының техникалық жай-күйін зерттеу актісінің түпнұсқасы немесе нотариат куәландырған көшірмесі (егер айырбастау пунктінің үй-жайы бұрын күзет және өрт дабылдарының құралдарымен жабдықталған болса);
      айырбастау пунктін күзету шартының түпнұсқасы немесе нотариат куәландырған көшірмесі (Қазақстан Республикасының ішкі істер органдарының осы қызмет түрін жүзеге асыруға берілген лицензиясының көшірмесімен қоса) не айырбастау пунктін күзетуді меншікті қауіпсіздік қызметіне жүктеу туралы бұйрықтың көшірмесі және өтініш берушінің қауіпсіздік қызметі туралы ережесінің көшірмесі.
       Ескерту: 3-1-тармақпен толықтырылды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2005 жылғы 29 қазандағы N 136 қаулысымен ( қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз ).

2-тарау. Айырбастау операцияларын ұйымдастыруға
уәкілетті банктердің, уәкiлеттi кредиттік
серiктестiктердің және почта байланысының уәкілетті
ұйымының айырбастау пункттерiн құру тәртiбi

4. Айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктер, уәкiлеттi кредиттiк серiктестiктер және почта байланысының уәкілетті ұйымы қолма-қол шетел валютасымен айырбастау операцияларын Ұлттық Банктiң лицензиясы негiзiнде жүзеге асырады.

5. Айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктің, уәкілетті кредиттік серіктестіктің, уәкілетті почталық байланыс ұйымының айырбастау пунктінің қолма-қол шетел валютасымен айырбастау операцияларын жүргізуге техникалық дайындығын айқындау мақсатында Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі (бұдан әрі - Ұлттық Банк) филиалы қызметкерлерінен айырбастау пункттерінің техникалық дайындығын айқындау жөнінде комиссия құрылады. Комиссия мүшелерінің саны Ұлттық Банк филиалының валюталық бақылау және қолма-қол ақшамен жұмыс бөлімшелерінің мамандарын қоса алғанда, кемінде үш адам болуы тиіс. Комиссия өтініш беруші басшысының қатысуымен тексеру нәтижелері туралы акт жасайды.
Ескерту: 5-тармақ жаңа редакцияда жазылды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2005 жылғы 29 қазандағы N 136 қаулысымен ( қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз ).

6. Айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктердiң (олардың филиалдарының), уәкiлеттi кредиттiк серiктестiктердiң айырбастау пункттерi айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктер (олардың филиалдары), уәкiлеттi кредиттiк серiктестiктер бойынша бұйрық негiзiнде ашылады. Айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктер (олардың филиалдары) мен уәкiлеттi кредиттiк серiктестiктер айырбастау пунктiн ашу туралы бұйрық шығарылған күннен бастап бес жұмыс күнiнен кешiктiрмей бұл туралы Ұлттық Банктiң филиалына бұйрықтың көшiрмесiн қоса тiркеп жазбаша түрде хабарлауға мiндеттi.
Ескерту: 6-тармаққа өзгертулер енгізілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2000 жылғы 30 қазандағы N 401 қаулысымен , 2003 жылғы 25 шілдедегі N 255 қаулысымен , 2005 жылғы 29 қазандағы N 136 қаулысымен ( қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз ).

7. Почта байланысының уәкілетті ұйымының айырбастау пункттерi почта байланысының уәкiлеттi ұйымының бұйрығы негiзiнде ашылады. Ашылған кезде почта байланысының уәкiлеттi ұйымы үш жұмыс күнiнен кешiктiрмей Ұлттық Банктiң филиалына осы Нұсқаулықтың 13-тармағына сәйкес бұйрықтың көшiрмесi мен құжаттар пакетiн тапсырады.
Ескерту: 7-тармаққа өзгертулер енгізілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2005 жылғы 29 қазандағы N 136 қаулысымен ( қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз ).

      7-1. Айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктің, уәкілетті кредиттік серіктестіктің, почта байланысының уәкілетті ұйымының айырбастау пункті банк, уәкілетті кредиттік серіктестік, почта байланысының уәкілетті ұйымы орналасқан немесе олардың филиалдары бар әкімшілік-аумақтық бірлік (облыс) шегінде ғана құрылады.
      Айырбастау пункттері жабылған кезде айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктер, уәкілетті кредиттік серіктестіктер, почта байланысының уәкілетті ұйымы он бес жұмыс күні ішінде Ұлттық Банктің филиалына оның жабылғаны туралы бұйрықтың көшірмесін қоса бере отырып хабарлайды және айырбастау пунктінің тіркеу куәліктерінің түпнұсқаларын қайтарады.
      Айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктің, уәкілетті кредиттік серіктестіктің, почта байланысының уәкілетті ұйымының айырбастау пункті уақытша жұмыс істемеген жағдайда айырбастау пунктінің тіркеу куәлігі қайтарылмайды. Бұл орайда айырбастау пункттерінің жұмыс істемеу кезеңі қатарынан алты айдан аспауы тиіс.
       Ескерту: 7-1-тармақпен толықтырылды, өзгерту енгізілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2003 жылғы 25 шілдедегі N 255 қаулысымен , 2005 жылғы 29 қазандағы N 136 қаулысымен ( қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз ).

8. Айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктердiң, уәкiлеттi кредиттiк серiктестiктердiң және почта байланысының уәкілетті ұйымының айырбастау пункттерi Ұлттық Банктiң филиалында мiндеттi түрде тiркелуге тиiс, тiркелген кезде әрбiр айырбастау пунктiне тiркеу куәлiгi берiледi (осы Нұсқаулыққа N 1 қосымша).

9. Ұлттық Банктiң филиалында тiркелу айырбастау пунктiнiң жұмыс iстеуiне негiздеме болады. Тiркеу куәлiгiн алғанға дейiн айырбастау пунктiнiң қолма-қол шетел валютасымен айырбастау операцияларын жүргiзуге құқы жоқ.

      10. Ұлттық Банктiң филиалы айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктердiң (оның филиалының), уәкiлеттi кредиттiк серiктестiктiң үй-жайынан және құрал-жабдығынан (ақша белгілерінің түпнұсқалылығын анықтауға арналған техникалық құралдар, металл шкафтар, фискальды жады бар бақылау-касса машиналары (оларға қажеттілік болғанда), күзет және өрт дабылы құралдары, айырбастау пунктінде қаруланған күзет болмаған кезде шұғыл дабыл құралдары) айырбастау пунктiн ашу туралы хабарлама алған күннен бастап 5 жұмыс күнi iшiнде айырбастау пунктiнiң үй-жайының және құрал-жабдығының осы Нұсқаулықтың талаптарына сәйкес келуiн тексеруге және тексеру туралы тиiстi актiнi екi данада жасауға мiндеттi, оның бiреуi айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банкте, уәкiлеттi кредиттiк серiктестiкте, ал екiншiсi Ұлттық Банктiң филиалында қалады.
      Айырбастау пунктiнiң үй-жайы осы Нұсқаулықтың талаптарына сәйкес келмеген жағдайда, Ұлттық Банктiң филиалы тексеру туралы актiде мерзiм белгілейдi, сол мерзiмнiң iшiнде айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктiң, уәкiлеттi кредиттiк серiктестiктiң айырбастау пунктiнiң үй-жайы актiде көрсетiлген ескертулер ескерiле отырып, Нұсқаулықтың талаптарына сай болуға тиiс. Актіде көрсетiлген, анықталған ереже бұзуды жою үшiн белгiленген тексеру мерзiмi өткеннен кейiн, Ұлттық Банктiң филиалы айырбастау пунктiнiң үй-жайын қайта тексерiп, соның қорытындысы бойынша тағы да тексеру жөнiнде тиiстi актi жасайды.
       Ескерту: 10-тармақ толықтырылды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2003 жылғы 25 шілдедегі N 255 қаулысымен .

11. Айырбастау пунктiнiң үй-жайлары және құрал-жабдықтары осы Нұсқаулықтың талаптарына сәйкес келген жағдайда, Ұлттық Банктiң филиалы айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктiң (оның филиалының), сондай-ақ уәкiлеттi кредиттiк серiктестiктiң үй-жайында ашылатын айырбастау пунктiнiң үй-жайын тексерген күннен бастап 10 жұмыс күнi iшiнде айырбастау пунктiн тiркейдi және тiркеу куәлiгiн бередi.
Ескерту: 11-тармақ өзгертілді, толықтырылды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2000 жылғы 30 қазандағы N 401 қаулысымен , 2003 жылғы 25 шілдедегі N 255 қаулысымен .

12. Айырбастау пунктi айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктiң (оның филиалының), сондай-ақ уәкiлеттi кредиттiк серiктестiктiң үй-жайынан тыс жерде, сондай-ақ почта байланысының уәкілеттi ұйымының айырбастау пунктi (орналасқан орнына қарамай) ашылған жағдайда, Ұлттық Банктiң филиалы жазбаша хабарлама мен осы Нұсқаулықтың 13-тармағына сәйкес құжаттардың толық пакетiн алған күннен бастап он бес жұмыс күнi iшiнде құжаттарды, айырбастау пункті үй-жайының және құрал-жабдығының осы Нұсқаулықта белгiленген талаптарға сәйкестiгiн тексеруге мiндеттi. Тапсырылған құжаттарға , сондай-ақ айырбастау пунктінің үй-жайына және құрал-жабдығына қатысты ескерту болмаған жағдайда, Ұлттық Банктiң филиалы айырбастау пунктiн тiркейдi және тiркеу куәлiгiн бередi.
Ескерту: 12-тармаққа өзгертулер енгізілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2003 жылғы 25 шілдедегі N 255 қаулысымен , 2005 жылғы 29 қазандағы N 136 қаулысымен ( қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз ).

13. Айырбастау пунктін тіркеу үшін айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банк (оның филиалы), уәкілетті кредиттік серіктестік, уәкілетті почталық байланыс ұйымы осы Нұсқаулықтың 3 және 3-1-тармақтарының талаптарын ескере отырып, "Валюталық реттеу және валюталық бақылау туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 10-бабы бірінші бөлігінің 1) және 8) тармақшаларына сәйкес құжаттарды айырбастау пунктінің тұрған жері бойынша Ұлттық Банктің филиалына ұсынады.
Ескерту: 13-тармақ жаңа редакцияда жазылды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2005 жылғы 29 қазандағы N 136 қаулысымен ( қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз ).

14. <*>
Ескерту: 14-тармақ алынып тасталды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2005 жылғы 29 қазандағы N 136 қаулысымен ( қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз ).

      15. Облыс аумағында орналасқан уәкілеттi банктердiң, уәкiлеттi кредиттiк серiктестiктердiң және почта байланысының уәкілетті ұйымына Ұлттық Банктiң филиалы айырбастау пункттерiне тiркелген кезде ретi көрсетiлген тiркеу нөмiрi беріледi.
      Айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктердiң, уәкiлеттi кредиттiк серiктестiктердiң және почта байланысының уәкілетті ұйымының айырбастау пункттерiн есепке алу (тiркеу, қайта тiркеу) жеке тiзiлiмдерде жүргiзiледi. Айырбастау пункттерін тіркеу журналдарына есепке алу (тіркеу, қайта тіркеу) айырбастау пунктінің тіркеу куәлігінің Ұлттық Банктің филиалындағы іс қағаздары номенклатурасында бір номенклатуралық номерін сақтай отырып, жыл сайын жүйелі түрде жалғасады.
       Ескерту: 15-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2005 жылғы 29 қазандағы N 136 қаулысымен ( қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз ).

16. Ұлттық Банк филиалы айырбастау пунктiнiң тапсырылған құжаттары, үй-жайының және құрал-жабдығының осы Нұсқаулықта көзделген талаптарға сәйкес келмеген жағдайда айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктiң, уәкiлеттi кредиттiк серiктестiктiң және почта байланысының уәкiлеттi ұйымының айырбастау пунктiн тiркеуден бас тартуға құқы бар.
Ескерту: 16-тармақ өзгертілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2003 жылғы 25 шілдедегі N 255 қаулысымен .

      17. Ұлттық Банктің филиалы айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктің, уәкілетті кредиттік серіктестіктің, почта байланысының уәкілетті ұйымының айырбастау пункттерін:
      1) айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктің, уәкілетті кредиттік серіктестіктің, почта байланысының уәкілетті ұйымының айырбастау пунктін ашуға берілген айырбастау пунктінің тіркеу куәлігінде көрсетілген көшелердің атаулары, үйлердің нөмірлері және басқа да деректер өзгерген кезде;
      2) шетел валютасымен айырбастау операцияларын ұйымдастыруға құқық беретін жаңа лицензия алған кезде;
      3) айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктің, уәкілетті кредиттік серіктестіктің үй-жайынан тыс орналасқан айырбастау пунктінің, сондай-ақ айырбастау пунктінің мекен-жайының өзгеруі әсерін тигізбейтін почта байланысының уәкілетті ұйымының айырбастау пунктінің (орналасқан жеріне қарамастан) орны ауысқан кезде айырбастау пункттерін қайта тіркейді.
      Уәкілетті банк, уәкілетті кредиттік серіктестік, почта байланысының уәкілетті ұйымы шетел валютасымен айырбастау операцияларын ұйымдастыруға құқық беретін жаңа лицензия алған кезде айырбастау пунктін қайта тіркеу үшін оның көшірмесін отыз күнтізбелік күн ішінде Ұлттық Банктің филиалына ұсынады.
       Ескерту: 17-тармақ жаңа редакцияда жазылды, өзгертулер енгізілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2003 жылғы 25 шілдедегі N 255 қаулысымен , 2005 жылғы 29 қазандағы N 136 қаулысымен ( қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз ).

      18. Айырбастау пункттерін қайта тіркеу осы Нұсқаулықтың 17-тармағының 1) және 2) тармақшаларында көзделген жағдайларда, заңды тұлғаның айырбастау пунктінің үй-жайына және құрал-жабдықтарына тексеру жүргізбей-ақ және іс қағаздарында бар құжаттарды қайта ұсынбай оның өтініші негізінде айырбастау пункттерін тіркеу үшін осы Нұсқаулықта көзделген тәртіппен жүзеге асырылады.
      Айырбастау пункттерін қайта тіркеу осы Нұсқаулықтың 17-тармағының 3) тармақшасында көзделген жағдайда, айырбастау пунктінің үй-жайын және құрал-жабдықтарын тексеру актісі және осы Нұсқаулықтың 13-тармағына сәйкес көзделген құжаттар негізінде айырбастау пункттерін тіркеу үшін заңды тұлғаның өтініші негізінде осы Нұсқаулықта көзделген тәртіппен жүзеге асырылады.
      Ұлттық Банктің филиалы айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктің, уәкілетті кредиттік серіктестіктің, почта байланысының уәкілетті ұйымының айырбастау пункттерін қайта тіркегенде, жаңа айырбастау пунктінің тіркеу куәлігінің нақты берілген күнін көрсете отырып, айырбастау пунктінің тіркелгені туралы бұрынғы куәліктегі нөмірмен тіркелгені туралы куәлікті береді.
        Ескерту: 18-тармақ жаңа редакцияда жазылды, өзгертулер енгізілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2003 жылғы 25 шілдедегі N 255 қаулысымен , 2005 жылғы 29 қазандағы N 136 қаулысымен ( қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз ).

2-1-тарау. Уәкілетті органның шетел валютасымен
айырбастау операцияларын ұйымдастыруға құқық беретін
лицензиялар беру мүмкіндігі туралы Ұлттық Банктің
қорытындылар беру тәртібі

Ескерту: 2-1-тараумен толықтырылды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2005 жылғы 29 қазандағы N 136 қаулысымен ( қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз ).

18-1. Уәкілетті орган Ұлттық Банктің қорытындысы оң болған жағдайда банктерге және кредиттік серіктестіктерге шетел валютасымен айырбастау операцияларын ұйымдастыруға лицензиялар береді.

      18-2. Уәкілетті органның шетел валютасымен айырбастау операцияларын ұйымдастыруға құқық беретін лицензия беру мүмкіндігі туралы Ұлттық Банктің қорытындысын (бұдан әрі - қорытынды) алу үшін банк және кредиттік серіктестік мынадай құжаттарды ұсынады:
      1) заңды тұлғаның қолымен және мөрімен расталған шетел валютасымен айырбастау операцияларын жүргізу және ұйымдастыру тәртібін реттейтін ішкі ережелердің көшірмесі;
      2) Ұлттық Банк филиалының айырбастау пункті үй-жайының осы Нұсқаулықтың талаптарына сай екендігі туралы актісі.
      Ұлттық Банк банктен және кредиттік серіктестіктен жоғарыда көрсетілген құжаттарды алған күннен бастап 5 (бес) жұмыс күні ішінде уәкілетті органға қорытынды береді.

18-3. Ұлттық Банктің филиалы банктің, кредиттік серіктестіктің үй-жайында ашылған айырбастау пунктінің үй-жайына сәйкестігі туралы актіні алу қажеттілігі туралы банктен, кредиттік серіктестіктен өтініш алған күннен бастап 5 (бес) жұмыс күні ішінде айырбастау пунктінің үй-жайының осы Нұсқаулықтың талаптарына сәйкестігін тексеруі қажет және тексеру күнінен бастап 10 (он) жұмыс күні ішінде тексерудің тиісті актісін екі данада жасауы тиіс, оның біреуі банкте, кредиттік серіктестікте, ал екіншісі Ұлттық Банктің филиалында қалады.
Айырбастау пунктінің үй-жайы және жабдығы (ақша белгілерінің түпнұсқалылығын айқындауға арналған техникалық құралдар, металл шкафтар, фискальді жадысы бар бақылау-касса машиналары, күзет және өрт дабыл құралдары, айырбастау пунктінде қарулы күзет болмаған кезде қауіп-қатер дабылы құралдары) осы Нұсқаулықтың талаптарына сәйкес болмаған жағдайда Ұлттық Банктің филиалы айырбастау пунктінің үй-жайының осы Нұсқаулықтың талаптарына сәйкестігі туралы акті беруден бас тартады.

3-тарау. Уәкiлеттi ұйымдарды құру және лицензиялау
және олардың айырбастау пункттерiн ашу тәртiбi

19. <*>
Ескерту: 19-тармақ алынып тасталды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2005 жылғы 29 қазандағы N 136 қаулысымен ( қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз ).

20. Уәкiлеттi ұйымдардың жарғылық капиталы Қазақстан теңгесiмен құрылтайшылардың жарнасы есебiндегi ақшадан ғана қалыптастырылады және ол лицензияны алар кезде толық көлемде салынуға тиiс.
Уәкiлеттi ұйымның жарғылық капиталының ең аз мөлшерiн Ұлттық Банк белгiлейдi.

21. Уәкiлеттi ұйымды жауапкершiлiгi шектеулi серiктестiк түрiнде ғана құруға болады.

22. Уәкiлеттi ұйымдардың Қазақстан Республикасының аумағында да, одан тыс жерлерде де филиал, өкiлдiк және еншiлес кәсiпорындар құруға, сондай-ақ басқа заңды тұлғаларды құруға немесе олардың жарғылық капиталына қатысуға құқығы жоқ.

      23. Жеке және заңды тұлғалар - Қазақстан Республикасының резиденттерi және резидент еместерi уәкiлеттi ұйымның құрылтайшылары бола алады, ал мыналар ол ұйымның мүшесi бола алмайды:
      1) өкiлдiк, атқарушы және сот билiгi органдары;
      2) жарғылық капиталының елу проценттен астамы мемлекет иелiгiндегi ұйымдар;
      3) шетел валютасымен айырбастау операцияларын ұйымдастыру үшiн берiлген лицензиясы қайтарып алынған, бұрын уәкiлеттi ұйымның құрылтайшылары (құрылтайшыларының бiрi) болған адамдар. Бұл норма шетел валютасымен айырбастау операцияларын ұйымдастыру үшiн берiлген лицензиясы мемлекеттiк тiркеуге берiлген рұқсатты немесе шетел валютасымен айырбастау операцияларын ұйымдастыру үшiн берiлетiн лицензияны алуға құжаттар тапсырғанға дейiн 3 (үш) жылдан астам бұрын қайтарылып алынған уәкiлеттi ұйымның құрылтайшылары (құрылтайшыларының бiрi) болып табылатын адамдарға қолданылмайды.
        Ескерту: 20-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2005 жылғы 29 қазандағы N 136 қаулысымен ( қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз ).

      24. Уәкiлеттi ұйымды әдiлет органдарында мемлекеттiк тiркеу рұқсатын (бұдан әрi - рұқсат) осы Нұсқаулықтың N 2 қосымшасына сәйкес нысан бойынша Ұлттық Банктiң филиалы бередi.
      Ұлттық Банктiң филиалдары тiркеу журналдарында берiлген рұқсаттардың есебiн жүргiзiп отырады.
       Ескерту: 24-тармақ жаңа редакцияда жазылды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 22000 жылғы 30 қазандағы N 401 қаулысымен .

      25. Әдiлет органдарында мемлекеттiк тiркеуден өтуге рұқсат алу үшiн уәкiлеттi ұйымның құрылтайшылары Ұлттық Банктiң филиалдарына мынадай құжат тапсырады:
      1) әдiлет органдарында мемлекеттiк тiркеуден өтуге рұқсат алу үшiн берiлетiн өтiнiш;
      2) жарғының мемлекеттік және орыс тiлдерiндегi нотариат растаған көшiрмесi;
      3) осы Нұсқаулықтың N 3 қосымшасына сәйкес үлгi бойынша құрылтайшылар туралы мәлiметтер;
      4) құрылтайшылардың құрамына осы Нұсқаулықтың 23-тармағында көрсетiлген адамдардың кiрмейтiндiгi туралы жазбаша растау.
       Ескерту: 25-тармақ өзгертілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2000 жылғы 30 қазандағы N 401 қаулысымен .

      26. Ұлттық Банктiң филиалы құжаттар толық түскен күннен бастап 20 жұмыс күнi iшiнде ұсынылған құжаттарды қарайды және уәкiлеттi ұйым құрылтайшыларының (қатысушыларының) қолданылып жүрген заңдардың және осы Нұсқаулықтың талаптарына сай болуын тексередi.
      Ұлттық Банктiң филиалы ұсынған құжаттарды қарау және құрылтайшыларды тексеру нәтижелерi бойынша рұқсат бередi немесе бас тарту себептерiн көрсете отырып рұқсат беруден бас тартады.
      Құжаттар жазбаша ескертпелермен қайтарылған жағдайда, уәкiлеттi орган құжаттарды қайтадан ұсынғаннан кейiн оларды қарау мерзiмi қайта есептелетiн болады.
       Ескерту: 26-тармақ жаңа редакцияда жазылды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2000 жылғы 30 қазандағы N 401 қаулысымен .

27. Тармақ алынып тасталынды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2000 жылғы 30 қазандағы N 401 қаулысымен .

      28. Ұлттық Банктiң филиалы рұқсат беруден бас тартуға құқылы, егер:
      1) жарғы қолданылып жүрген заңдарға және осы Нұсқаулықтың талаптарына сәйкес келмесе;
      2) уәкiлеттi ұйымның құрылтайшылары (құрылтайшыларының бiреуi) осы Нұсқаулықтың 23 тармағында көрсетiлген адамдар болса;
      3) берiлген құжаттар пакетi осы Нұсқаулықтың талаптарына сәйкес келмесе.
       Ескерту: 28-тармақ өзгертілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2000 жылғы 30 қазандағы N 401 қаулысымен .

29. <*>
Ескерту: 29-тармақ алынып тасталынды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2000 жылғы 30 қазандағы N 401 қаулысымен .

30. Өтініш беруші лицензия алу үшін осы Нұсқаулықтың 3 және 3-1-тармақтарының талаптарын ескере отырып, "Валюталық реттеу және валюталық бақылау туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 10-бабы бірінші бөлігінің 1), 4)-9) тармақшаларында көзделген құжаттарды Ұлттық Банктің филиалына ұсынады.
Ескерту: 20-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2005 жылғы 29 қазандағы N 136 қаулысымен ( қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз ).

31. <*>
Ескерту: 31-тармақ алынып тасталды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2005 жылғы 29 қазандағы N 136 қаулысымен ( қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз ).

      32. Ұлттық Банктiң филиалы барлық қажеттi құжаттар түскен күннен бастап бiр айдың iшiнде берiлген құжаттар, айырбастау пунктінің үй-жайы және құрал-жабдығының осы Нұсқаулықтың талаптарына сәйкестiгiн тексеруге және лицензия беру немесе беруден бас тарту туралы шешiм қабылдауға мiндеттi.
      Уәкiлеттi ұйымның қолма-қол шетел валютасымен айырбастау операцияларын жүргiзу дайындығын анықтау мақсатында филиал қызметкерлерiнен техникалық әзiрлiгiн анықтау жөнiндегi комиссия құрылады. Комиссия мүшелерiнiң саны валюталық бақылау және қолма-қол ақшамен жұмыс жүргiзу бөлiмшелерiнiң мамандарын қосқанда үш адамнан кем болмауы керек. Комиссияның тексеру нәтижелерi бойынша ұйым басшысының қатысуымен актi жасалады.
      Лицензия беру туралы материалдар құрамына мiндеттi түрде филиал директоры немесе директордың орынбасары, валюталық бақылау бөлiмшесiнiң басшысы және заңгер кiретiн шетел валютасымен айырбастау операцияларын ұйымдастыруға лицензиялар беру, тоқтата тұру және қайтарып алу туралы мәселелердi қарау жөнiндегi комиссияда қаралады. Материалдарды қарау нәтижелерi бойынша хаттама жасалады, оған барлық комиссия мүшелерi қол қояды.
      Тапсырылған құжаттар , айырбастау пунктінің үй-жайы және құрал-жабдығы осы Нұсқаулықта белгiленген талаптарға сәйкес болған жағдайда, Ұлттық Банктiң филиалы шетел валютасымен айырбастау операцияларын ұйымдастыруға лицензия беру туралы шешiм қабылдайды, ол Ұлттық Банктiң филиалы бойынша бұйрықпен ресiмделедi.
       Ескерту: 32-тармақ жаңа редакцияда жазылды, өзгертулер енгізілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2001 жылғы 1 желтоқсандағы N 478 қаулысымен , 2003 жылғы 25 шілдедегі N 255 қаулысымен , 2005 жылғы 29 қазандағы N 136 қаулысымен ( қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз ).

33. Тармақ алынып тасталды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2001 жылғы 1 желтоқсандағы N 478 қаулысымен .

34. Ұлттық Банктiң филиалы осы Нұсқаулықтың N 5 қосымшасына сәйкес ресiмделген лицензияны заңды тұлғаға бередi, ол бөлек тiркеу журналында есепке алынады.
Ескерту: 34-тармақ жаңа редакцияда жазылды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2001 жылғы 1 желтоқсандағы N 478 қаулысымен .

35. Қолма-қол шетел валютасымен айырбастау операцияларын ұйымдастыру үшiн берiлетiн лицензия шексiз мерзiмге берiледi және оны басқа адамдарға беруге болмайды.

      36. Ұлттық Банктiң филиалы заңды тұлғаға лицензия беруден бас тартады, егер:
      1) тапсырылған құжаттар , айырбастау пунктінің үй-жайы және құрал-жабдығы осы Нұсқаулықтың талаптарына сәйкес келмесе;
      2) алынып тасталды ;
      3) заңды тұлғаның жарғылық капиталы толық көлемде қалыптаспаған болса;
      4) осы Нұсқаулықтың 23-тармағында көрсетiлген адамдар уәкiлеттi ұйымның құрылтайшылары (құрылтайшыларының бiрi) болып табылса;
      5) заңды тұлға мемлекеттiк тiркеуден өткеннен кейiн бiр жылдан соң лицензия алуға өтiнiш берсе.
      Ұлттық Банк лицензия беруден бас тартқанын негiздеп жазып жiбередi және сонымен бiрге құжаттардың ұсынылған пакетiн қайтарады.
       Ескерту: 36-тармақ өзгертілді, толықтырылды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2000 жылғы 30 қазандағы N 401 қаулысымен , 2001 жылғы 1 желтоқсандағы N 478 қаулысымен , 2003 жылғы 25 шілдедегі N 255 қаулысымен .

      37. Ұлттық Банктiң филиалы шетел валютасымен айырбастау операцияларын ұйымдастыруға берiлген лицензияларды заң актiлерiнде белгiленген негiздемелер бойынша тоқтатуға немесе қайтарып алуға құқылы.
      Шетел валютасымен айырбастау операцияларын ұйымдастыруға берiлген лицензияларды тоқтата тұру және қайтарып алу туралы материалдарды шетел валютасымен айырбастау операцияларын ұйымдастыруға лицензиялар беру, тоқтата тұру және қайтарып алу туралы мәселелердi қарайтын комиссия қарайды. Материалдарды қарау нәтижелерi бойынша хаттама жасалады, оған барлық комиссия мүшелерi қол қояды.
      Лицензияларды қайтарып алу туралы шешiм Ұлттық Банктiң орталық аппаратымен алдын-ала келiсiледi.
      Филиалдың шетел валютасымен айырбастау операцияларын ұйымдастыруға берiлген лицензияларды тоқтата тұру және қайтарып алу туралы шешiмi Ұлттық Банктiң филиалы бойынша бұйрықпен ресiмделедi.
       Ескерту: 37-тармақ жаңа редакцияда жазылды, өзгертулер енгізілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2002 жылғы 1 желтоқсандағы N 478 қаулысымен , 2005 жылғы 29 қазандағы N 136 қаулысымен ( қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз ).

      37-1. Уәкiлеттi ұйым шетел валютасымен айырбастау операцияларын ұйымдастыруға берiлген лицензияны жоғалтып алған жағдайда бiр айдың ішiнде Ұлттық Банктiң филиалына мынадай құжаттар ұсынуға мiндеттi:
      1) лицензияны жоғалтып алу себептерi мен жағдайлары көрсетiлген өтiнiш;
      2) лицензияның жоғалғанын немесе ұрланғанын растайтын құжаттардың көшiрмелерi;
      3) лицензиялық алымның төленгенiн растайтын төлем құжатының көшiрмесi.
      Ұлттық Банктiң филиалы құжаттардың толық топтамасы түскен күннен бастап он жұмыс күнiнiң iшiнде "Дубликат" деген сөз және дубликаттың берiлген күнi көрсетiлген бастапқы лицензияның номерiмен және күнiмен лицензияның дубликатын ресiмдейдi.
       Ескерту: 37-1-тармақпен толықтырылды, өзгертулер енгізілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2000 жылғы 30 қазандағы N 401 қаулысымен , 2002 жылғы 1 желтоқсандағы N 478 қаулысымен , 2005 жылғы 29 қазандағы N 136 қаулысымен ( қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз ).

      38. Уәкiлеттi ұйым шетел валютасымен айырбастау операцияларын ұйымдастыруға берiлген лицензияны жоғалтып алған жағдайда бiр айдың iшiнде шетел валютасымен айырбастау операцияларын ұйымдастыру лицензиясын қайта ресiмдеу үшiн Ұлттық Банктiң филиалына өтiнiш беруге және мынадай құжаттар ұсынуға мiндеттi:
      1) лицензияны қайта ресiмдеу туралы өтiнiш;
      2) құрылтай құжаттарына өзгерiстер мен толықтырулардың нотариат растаған көшiрмелерi;
      3) уәкiлеттi ұйымның жаңа мекен-жайын көрсете отырып мемлекеттiк тiркеу (қайта тiркеу) туралы куәлiктiң нотариат растаған көшiрмесi немесе уәкiлеттi ұйымның мемлекеттiк қайта тiркеу туралы куәлiгi;
      4) лицензиялық алымның төленгенiн растайтын төлем құжатының көшiрмесi.
      Ұлттық Банктiң филиалы құжаттардың толық топтамасы түскен күннен бастап он жұмыс күнiнiң iшiнде жаңа лицензия беру арқылы лицензияны қайта ресiмдейдi.
      Ескерту: 38-тармақ жаңа редакцияда жазылды, өзгертулер енгізілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2000 жылғы 30 қазандағы N 401 қаулысымен , 2002 жылғы 1 желтоқсандағы N 478 қаулысымен , 2005 жылғы 29 қазандағы N 136 қаулысымен ( қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз ).

39. <*>
Ескерту: 39-тармақ алынып тасталды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2000 жылғы 30 қазандағы N 401 қаулысымен .

       40. Уәкiлеттi ұйымның жарғысына енгiзiлетiн өзгерiстер мен толықтырулар немесе жарғының жаңа редакциясы әдiлет органдарында тiркелгенге дейiн Ұлттық Банктiң филиалымен алдын ала келiсiлуi тиiс. Уәкiлеттi ұйымдар жарғыға енгiзiлетiн өзгерiстер мен толықтыруларды немесе жарғының жаңа редакциясын келiсу үшiн Ұлттық Банктiң филиалына мынадай құжаттарды ұсынады:
      1) жарғыға енгiзiлетiн өзгерiстер мен толықтыруларды немесе жарғының жаңа редакциясын қарау туралы өтiнiш;
      2) жарғыға енгiзiлетiн өзгерiстер мен толықтырулардың немесе жарғының жаңа редакциясының мемлекеттiк тiлдегi және орыс тiлiндегi нотариат растаған көшiрмесi;
      3) осы Нұсқаулықтың N 3 қосымшасына сәйкес нысан бойынша құрылтайшылар туралы мәлiметтер (егер құрылтайшылар құрамы, жарғылық капиталдың мөлшерi немесе жарғылық капиталдағы үлестердi бөлу өзгерген болса);
      4) осы Нұсқаулықтың 23-тармағында көрсетiлген тұлғалардың құрылтайшылар құрамына кiрмейтіні жөнiнде жазбаша растау (егер құрылтайшылар құрамы өзгерген болса).
      Келiсу осы Нұсқаулықта рұқсат алу үшiн белгiленген тәртiппен жүзеге асырылады. Уәкiлеттi ұйым көрсетiлген өзгерiстер мен толықтыруларды әдiлет органдарында тiркегеннен кейiн бiр айдан кешiктiрмей олардың нотариат куәландырылған көшiрмесiн Ұлттық Банктiң филиалына беруге мiндетті. Егер көрсетілген өзгерістер мен толықтырулар жарғылық капиталды ұлғайтуға қатысты болса, онда сондай-ақ уәкілетті банктен жарғылық капиталдың сомасын банктегі есеп айырысу шоты арқылы толықтыру туралы анықтамасын ұсыну қажет.
       Ескерту: 40-тармақ жаңа редакцияда жазылды, өзгертілді, толықтырылды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2000 жылғы 30 қазандағы N 401 қаулысымен , 2001 жылғы 1 желтоқсандағы N 478 қаулысымен , 2003 жылғы 25 шілдедегі N 255 қаулысымен .

41. Уәкiлеттi ұйым тұрақты жұмыс iстейтiн органның тұрған жерiне қарай облыс, сондай-ақ республикалық дәрежедегi қала (астана) шегiнде бірнеше айырбастау пункттерiн ашуға құқылы.
Ескерту: 41-тармақ жаңа редакцияда жазылды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2001 жылғы 1 желтоқсандағы N 478 қаулысымен .

42. Жаңа айырбастау пунктiн ашқан кезде уәкiлеттi ұйым оны ұлттық Банкте тiркеуден өткiзуi және тiркеу куәлiгiн алуы керек.

43. Уәкілетті ұйым айырбастау пунктін тіркеу үшін осы Нұсқаулықтың 3 және 3-1-тармақтарының талаптарын ескере отырып, "Валюталық реттеу және валюталық бақылау туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 10-бабы бірінші бөлігінің 1) және 8) тармақшаларына сәйкес құжаттарды Ұлттық Банктің филиалына ұсынады.
Ескерту: 43-тармақ жаңа редакцияда жазылды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2005 жылғы 29 қазандағы N 136 қаулысымен ( қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз ).

44. Ұлттық Банктiң филиалы барлық қажеттi құжаттар келiп түскеннен кейiн он бес күннiң iшiнде берiлген құжаттар, айырбастау пунктінің үй-жайының және құрал-жабдығының осы Нұсқаулықтың талаптарына сай болуын тексеруге мiндеттi. Берiлген құжаттар , айырбастау пунктінің үй-жайы және құрал-жабдығы жөнiнде ескертпелер болмаса, Ұлттық Банктiң филиалы айырбастау пунктiн тiркеуден өткiзiп, осы Нұсқаулықтың N 1 қосымшасының үлгiсi бойынша тiркеу куәлiгiн бередi.
Ескерту: 44-тармақ өзгертілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2003 жылғы 25 шілдедегі N 255 қаулысымен .

45. Ұлттық Банктiң филиалы уәкiлеттi ұйымдардың айырбастау пункттерiн тiркеу журналына әрбiр айырбастау пунктiне кезектi реттiк тiркеу номерiн бере отырып тiркейдi. Айырбастау пункттерін тіркеу журналдарына есепке алу (тіркеу, қайта тіркеу) айырбастау пунктінің тіркеу куәлігінің Ұлттық Банктің филиалындағы іс қағаздары номенклатурасында бір номенклатуралық номерін сақтай отырып, жыл сайын жүйелі түрде жалғасады.
Ескерту: 45-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2005 жылғы 29 қазандағы N 136 қаулысымен ( қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз ).

      45-1. Уәкiлеттi ұйым тiркеу куәлiгiн жоғалтып алған жағдайда он жұмыс күнi iшiнде Ұлттық Банктiң филиалына мынадай құжаттарды ұсынуға мiндеттi:
      1) тiркеу куәлiгiн жоғалтып алу себептерi мен жағдайлары көрсетiлген өтiнiш;
      2) тiркеу куәлiгiнiң жоғалу, жойылу немесе ұрлану фактiсiн растайтын құжаттардың көшiрмелерi.
      Ұлттық Банктiң филиалы он жұмыс күнi iшiнде уәкiлеттi ұйымға тiркеу куәлiгiнiң көшiрмесiн бередi.
      Тiркеу куәлiгiнiң көшiрмесi алғашқы лицензияның нөмерiмен және күнiмен, "Көшiрме" деген сөз және лицензияның көшiрмесi берiлген күнi көрсетiлiп берiлетiн болады.
       Ескерту: 45-1-тармақпен толықтырылды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2000 жылғы 30 қазандағы N 401 қаулысымен .

      46. Уәкiлеттi ұйымның айырбастау пунктiн ашуға арналған тiркеу куәлiгiнде көрсетiлген көше, ғимарат нөмiрлерi және басқа деректемелер өзгерген жағдайда Ұлттық Банктiң филиалы айырбастау пунктiн қайта тiркеуден өткiзедi.
      Уәкiлеттi ұйым шетел валютасымен айырбастау операцияларын ұйымдастыруға берiлген жаңа лицензияны алған кезде Ұлттық Банктiң филиалы уәкiлеттi ұйымның айырбастау пункттерiн қайта тiркеуден өткiзедi.
      Айырбастау пункттерiн қайта тiркеу iс қағазында бар құжаттарды қайта ұсынбай-ақ осы Нұсқаулықта көзделген жағдайларды қоспағанда, айырбастау пункттерiн тiркеуге арналған осы Нұсқаулықта көзделген тәртiппен жүзеге асырылады.
      Ұлттық Банктің филиалы уәкілетті ұйымның айырбастау пунктін қайта тіркеген кезде айырбастау пунктінің жаңа тіркеу куәлігінің нақты берілген күнін көрсете отырып, айырбастау пунктінің бұрынғы тіркеу куәлігіндегі нөмірмен айырбастау пунктінің тіркеу куәлігін береді.
       Ескерту: 46-тармақ жаңа редакцияда жазылды, өзгертулер енгізілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2000 жылғы 30 қазандағы N 401 қаулысымен , 2003 жылғы 25 шілдедегі N 255 қаулысымен , 2005 жылғы 29 қазандағы N 136 қаулысымен ( қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз ).

      46-1. Уәкілетті ұйымның айырбастау пунктінің орнын ауыстыру айырбастау пунктінің мекен-жайын өзгертуге әкеп соқпайтын жағдайда, уәкілетті ұйым он жұмыс күні ішінде бұл туралы Ұлттық Банктің филиалына хабарлай отырып, осы Нұсқаулықтың 43-тармағында көрсетілген құжаттарды қоса береді.
      Ұлттық Банктің филиалы хабарламаны алған күннен бастап он жұмыс күні ішінде ұсынылған құжаттардың, айырбастау пункті үй-жайының және құрал-жабдығының осы Нұсқаулықтағы талаптарға сәйкестігін тексереді. Үй-жайды және құрал-жабдықты тексеру нәтижелері бойынша тексеру актісі жасалады.
      Айырбастау пунктінің құжаттары, үй-жайы және құрал-жабдығы осы Нұсқаулықтағы талаптарға сәйкес келмеген жағдайда Ұлттық Банктің филиалы айырбастау пунктін қайта тіркеуден бас тартуға құқылы.
       Ескерту: 46-1-тармақпен толықтырылды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2003 жылғы 25 шілдедегі N 255 қаулысымен .

      46-2. Уәкілетті ұйым ерікті таратылғанда не қолма-қол шетел валютасымен айырбастау операцияларын ұйымдастыру жөніндегі қызметтен бас тартқан жағдайда, уәкілетті ұйым жеті күннің ішінде қабылданған шешім туралы Ұлттық Банктің филиалына өзіне тиесілі айырбастау пункттері лицензияларының түпнұсқаларын және тіркеу куәліктерін қоса бере отырып хабарлайды.
      Қолма-қол шетел валютасымен айырбастау операцияларын ұйымдастыруға берілген ерікті түрде қайтарылған лицензиялардың қолданылуын тоқтату Ұлттық Банктің филиалында филиал директорының не оның орнындағы адамның бұйрығымен ресімделеді.
       Ескерту: 46-2-тармақпен толықтырылды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2003 жылғы 25 шілдедегі N 255 қаулысымен .

4-тарау. Айырбастау пункттерiнің жұмыс iстеу
жағдайы мен тәртiбi

47-49. <*>
Ескерту: 47-49-тармақтар алынып тасталды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2005 жылғы 29 қазандағы N 136 қаулысымен ( қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз ).

50. Кассирлердiң өз ақшасы, сыртқы киiмi және басқа заттары касса үй-жайынан тыс жерде орналасқан арнайы бөлiнген бөлмеде немесе шкафтарда сақталуға тиiс.
Ескерту: 50-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2005 жылғы 29 қазандағы N 136 қаулысымен ( қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз ).

51. Ақша белгiлерiнiң түпнұсқалылығын анықтайтын техникалық құралдар сынып қалған жағдайда, басқа себеппен жұмыс iстей қалса немесе осы Нұсқаулықтың талаптарына сәйкес келмеген жағдайда, айырбастау пунктi қолма-қол шетел валютасымен айырбастау операцияларын жүргiзудi тоқтатуы тиiс.
Ескерту: 51-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2000 жылғы 30 қазандағы N 401 қаулысымен , 2005 жылғы 29 қазандағы N 136 қаулысымен ( қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз ).

52. Айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктердiң және банк операцияларының жекелеген түрлерiн жүзеге асыратын уәкiлеттi ұйымдардың айырбастау пункттерiнiң қазыналық есте сақтау қабiлетi бар бақылау-касса машиналарын, қазыналық есте сақтау қабiлетiмен жарақталған компьютерлiк терминалдарды, барлық орындалған операциялардың түзетiлмейтiн тiркеуiн қамтамасыз ететiн бағдарламалық құралдары бар компьютерлiк жүйелердi қолдануы Қазақстан Республикасының салық заңдарымен реттеледi.
Ескерту: 52-тармақ жаңа редакцияда жазылды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2000 жылғы 30 қазандағы N 401 қаулысымен .

      53. Әрбiр айырбастау пунктiнде клиенттерге көрнекі жерде мынадай ақпарат iлiнуi тиiс:
      1) айырбастау пунктiнiң, сондай-ақ банктiк операциялардың жекелеген түрлерiн жүргiзушi уәкiлеттi ұйымның немесе осы айырбастау пунктiн ашқан айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктiң атауы және (немесе) тiркеу номерi;
      2) айырбастау пунктiнiң жұмыс тәртiбi;
      3) қолма-қол шетел валютасымен айырбастау операциясын ұйымдастыруға берiлген лицензияның көшiрмесi;
      4) осы Нұсқаулықтың N 6 қосымшасына сәйкес осы айырбастау пунктiнiң қызметiне бақылау жүргiзiп отыратын Ұлттық Банктiң филиалы туралы мәлiметтер.
       Ескерту: 53-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2005 жылғы 29 қазандағы N 136 қаулысымен ( қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз ).

      54. Айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктiң, банктiк операциялардың жекелеген түрлерiн жүргiзетiн уәкiлеттi ұйымның айырбастау пунктiнiң үй-жайында мiндеттi түрде мынадай құжаттар сақталуы тиiс:
      1) айырбастау пунктiнiң кассирiн жұмысқа қабылдап алу туралы басшы бұйрығының көшiрмесi;
      2) күзет және өрт дабылын пайдалануға қабылдау актiсiнiң көшiрмесi.
      Айырбастау пунктiнiң үй-жайы бұрын күзет және өрт дабылы құралдарымен жабдықталған болса - айырбастау пунктiнiң күзет және өрт дабылы құралдарының техникалық жағдайын тексеру актiсiнiң түпнұсқасын немесе нотариат растаған көшiрмесi;
      3) айырбастау пунктiнiң кассирiмен толық жеке материалдық жауапкершiлiк туралы жасасқан шарттың көшiрмесi;
      4) фискальды есте сақтау қабiлетi бар бақылау-касса машинасының тiркеуден өткенiн растайтын салық органдары берген құжаттың көшiрмесi;
      5) айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктiң, банктiк операциялардың жекелеген түрлерiн жүргiзетiн уәкiлеттi ұйымның жалға алу шартының немесе айырбастау пунктiне мүліктік құқығын растайтын құжаттың көшiрмесi;
      6) айырбастау пунктiн тиiстi қарулы күзет қызметiмен күзетудi жүзеге асыру кезiнде қызметтiң осы түрiн жүргiзуге Қазақстан Республикасы Iшкi iстер министрлiгi берген лицензиясының көшiрмесiне қоса айырбастау пунктiн күзету шартының көшiрмесi.
      Айырбастау пунктiнiң үй-жайын айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктiң, уәкiлеттi кредит серiктестiгiнiң, почта байланысының уәкiлеттi ұйымының қауiпсiздiк қызметi күзететiн болса - айырбастау пунктiнiң күзетiн айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктiң, уәкiлеттi кредит серiктестiгiнiң, почта байланысы уәкiлеттi ұйымының қауiпсiздiк қызметiне жүктеген бұйрықтың көшiрмесi және оны күзетуге белгiленген айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктiң, уәкiлеттi кредит серiктестiгiнiң, пошта байланысының уәкiлеттi ұйымының құрылымдық бөлiмшелерi туралы ереженiң көшiрмесi.
      Айырбастау пунктiнде қарулы күзет болмаған кезде - айырбастау пунктiнде қауiп-қатер құралдарын пайдалануға алу актiсiнiң көшiрмесi.
      Айырбастау пунктiнiң үй-жайы бұрын қауiп-қатер дабылы құралдарымен жабдықталған болса - айырбастау пунктiнiң қауiп-қатер дабылы құралдарының техникалық жағдайын тексеру актiсiнiң көшiрмесi;
      Бұдан басқа, банктiк операциялардың жекелеген түрлерiн жүргiзетiн уәкiлеттi ұйымдардың айырбастау пунктiнде қолма-қол шетел валютасымен жұмыс жүргiзу бойынша дайындық курсынан өткенi туралы айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банк құжатының сақталуы керек.
       Ескерту: 54-тармаққа өзгертулер енгізілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2000 жылғы 30 қазандағы N 401 қаулысымен , 2001 жылғы 20 сәуірдегі N 111 қаулысымен , 2005 жылғы 29 қазандағы N 136 қаулысымен ( қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз ).

      55. Уәкілетті кредиттік серіктестіктердің айырбастау пункттерінде, уәкілетті ұйымдардың айырбастау пункттерінде, банк үйінен тыс орналасқан айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктердің айырбастау пункттерінде, почта байланысы уәкілетті ұйымының үйінен тыс орналасқан почта байланысы уәкілетті ұйымының айырбастау пункттерінде қолма-қол шетел валютасымен айырбастау операцияларын ғана жүргізуге рұқсат етіледі.
      Қолма-қол шетел валютасымен айырбастау операцияларын және банк заңдарына сәйкес кассаларда өткізілетін өзге де банк операцияларын Мемлекеттік тізілімде тіркелген және айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктердің (олардың филиалдарының және есеп айырысу-касса бөлімдерінің) үйлерінде, сондай-ақ почта байланысының уәкілетті ұйымының (оның филиалдарының) үйлерінде орналасқан банктік компьютерлік жүйені пайдалана отырып айырбастау операцияларын жүзеге асыратын айырбастау пункттерінің кассалық үйлерінде бір мезгілде жүргізуге рұқсат етіледі.
       Ескерту: 55-тармақ өзгертілді, жаңа редакцияда жазылды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2000 жылғы 30 қазандағы N 401 қаулысымен , 2003 жылғы 25 шілдедегі N 255 қаулысымен .

      56. Банктiк операциялардың жекелеген түрлерiн жүргiзушi уәкiлеттi ұйымдар жазбаша нысанда жасасқан шарт негiзiнде қолма-қол шетел валютасының сатып алу-сату операцияларын мiндеттi түрде ресiмдей отырып, кез-келген айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктен қолма-қол шетел валютасын сатып алуға құқылы.
      Банктiк операциялардың жекелеген түрлерiн жүргiзетiн уәкiлеттi ұйымдарға айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктер мен банктiк операциялардың жекелеген түрлерiн жүргiзушi уәкiлеттi ұйымдардың айырбастау пункттерiнен қолма-қол шетел валютасын сатып алуға тыйым салынады.
       Ескерту: 56-тармаққа өзгертулер енгізілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2000 жылғы 30 қазандағы N 401 қаулысымен , 2001 жылғы 20 сәуірдегі N 111 қаулысымен .

56-1. Уәкiлеттi ұйымы айырбастау пункттерiнiң жұмыс iстемейтiн кезеңi алты айдан аспауы тиiс.
Ескерту: 56-1-тармақпен толықтырылды, өзгерту енгізілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2001 жылғы 1 желтоқсандағы N 478 қаулысымен , 2005 жылғы 29 қазандағы N 136 қаулысымен ( қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз ).

5-тарау. Айырбастау пункттерiнде қолма-қол шетел
валютасымен операциялар жүргiзу тәртiбi

      57. Айырбастау пункттері бағамдар белгілеу туралы жазбаша өкім негізінде белгіленген сатып алу, сату бағамдарына және кросс бағамына сәйкес қолма-қол шетел валютасын сатып алу, сату және айырбастау операцияларын жүргізеді. Қолма-қол шетел валютасын сатып алу, сату және айырбастау бағамдары айырбастау пунктінің жұмыс уақыты ішінде өзгеруі мүмкін. Бағамның әрбір өзгеруі өзгертілген бағамдардың қолданылу уақыты көрсетіле отырып, жазбаша өкіммен бекітілуге тиіс.
      Бір айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктің және банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын уәкілетті ұйымның әр түрлі айырбастау пункттерінде әр түрлі бағамдар белгілеуге рұқсат етіледі.
      Сатып алу, сату және кросс бағамдарын белгілеу туралы өкімді күн сайын айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктің және банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын уәкілетті ұйымның басшысы немесе басшының бұйрығымен осындай өкілеттіктер берілген лауазымды адам шығарады. Өкімді белгіленген бағамдардың қолданылу кезеңін (бірнеше күнді және/немесе бір күн ішіндегі уақыт кезеңін) көрсете отырып шығаруға рұқсат етіледі.
      Жазбаша өкім екі данада ресімделеді, оның біреуі айырбастау пунктіне жіберіледі, екіншісі - уәкілетті банкте, банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын уәкілетті ұйымда қалады.
      Айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктер және почта байланысының уәкілетті ұйымы банктік компьютерлік жүйе шеңберіндегі өкімдерді айырбастау пункттеріне орталықтандырылған түрде жеткізуді көздейтін Мемлекеттік тізілімде тіркелген банктік компьютерлік жүйені пайдаланған жағдайда, бағамдарды белгілеу туралы жазбаша өкім бір данада шығарылады.
       Ескерту: 57-тармақ жаңа редакцияда жазылды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2003 жылғы 25 шілдедегі N 255 қаулысымен .

58. Ұлттық Банк жекелеген жағдайларда қолма-қол теңгеге қолма-қол шетел валютасын сату бағамының қолма-қол теңге үшiн қолма-қол шетел валютасын сатып алу бағамынан ауытқу шегiн Ұлттық Банк Басқармасының қаулысын қабылдау жолымен белгiлеуге құқылы.

      59. Айырбастау пунктiнде қолма-қол шет ел валютасы және ұлттық валюта болған жағдайда, азаматтардың сатып алу, сату немесе айырбастау операцияларын жүргiзуiнен бас тартуға болмайды. Бұл ретте айырбастау пунктiнiң ақпарат тақталарында айырбастау пунктiнде бар шет ел валютасының барлық түрлерi бойынша сатып алу және сату туралы бағамды қамтитын мәлiметтер болуға тиiс.
      Қандайда бiр валютаны айналымға шығаруға Ұлттық Банк тiкелей шектеу қойған жағдайларда болмаса, айырбастау пункттерiнiң шет ел валюталарын сатып алу, сату немесе айырбастау кезiнде олардың құны бойынша және эмиссия жылдары бойынша қандайда бiр шектеулер енгiзуге құқығы жоқ.
       Ескерту: 59-тармақ өзгертілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2003 жылғы 25 шілдедегі N 255 қаулысымен .

60. Ұлттық Банк айырбастаудың айрықша тәртiбiн белгiлеген жағдайда болмаса, бұрынғы жылдары шыққан эмиссиядағы шет ел валютасын неғұрлым жаңасына айырбастағаны және ұсақтағаны үшiн комиссиялық сыйақы алынбайды.

      61. Эмитенттiң елiнде заңды төлем құжаты болып табылатын қолма-қол шетел валютасы осы Нұсқаулықта белгiленген тәртiппен комиссиялық сыйақы алынбай сатып алынуға, сатылуға, айырбасталуға және ұсақталуға тиiс.
      Заңды төлем құралының негiзгi белгiлерiне банкнотта эмиссиялық банктiң атауының, нөмiрi мен сериясының, санмен және жазумен жазылған құнының, бет жағы мен сырт жағында негiзгi суреттiң (бейне және т.б.), сондай-ақ банкнотты қолдан жасаудан қорғайтын элементтердiң (су тамғысы, магниттi белгiлер, қағазға енгiзiлген түрлi түстi талшықтар, сонымен бiрге ультракүлгiн сәулемен көрiнетiндерi, конфетти, қорғаныш жіптер, микромәтiн, люминесцияланатын суреттер және т.б.) болуы жатады.
      Валютаның эмитент елi шығарылған банкноттарға басқа не қосымша талаптар белгiлеуi мүмкін.
      Мынадай түрде бүлiнген банкноттар да төлем құралы болып танылады:
      1) умаждалған және кiрлеген;
      2) шетi немесе бөлiктерi қырқылған, желiмделген (көлемi 1-2 шаршы сантиметрден аспайтын), егер жыртылған бөлiгi сөзсiз осы банкноттiкi болса;
      3) егер желiмделген жыртықтары банкноттың төрттен бiр бөлiгінен аспайтын болса;
      4) май шашыраған немесе басқа да дақтар, жазулар және мөртабандардың таңбалары (банкноттың өтелгенiн немесе түпнұсқа еместiгiн немесе үлгi екендiгiн куәландыратын мөртабандардан басқалары) болса, егер олар банкноттың түпнұсқалығын анықтауға кедергi келтiрмейтiн және осы тармақта айтылған негiзгi төлемдiк белгiлерінің бiрiн елеулi дәрежеде (50%-тен астамын) бүркемеген жағдайда;
      5) диаметрi 0,5 мм-ден аспайтын тесiктерi мен ойықтары болса.
      Ескерту: 61-тармақ жаңа редакцияда жазылды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2001 жылғы 20 сәуірдегі N 111 қаулысымен .

      62. Төлемге жарамды шетел валютасы оның иесiнiң келiсiмiмен комиссиялық сыйақы алынып, инкассоға қабылдануы, төлемге жарамды қолма-қол шетел валютасына айырбасталуы немесе сатып алынуы мүмкiн. Инкассоға қабылдау, төлемге жарамсыз қолма-қол шетел валютасын айырбастау, сатып алу жөніндегi операциялар осы Нұсқаулықтың 65-тармағының талаптары ескерiле отырып, осы Нұсқаулыққа N 14 қосымшаға сәйкес нысан бойынша төлемге жарамсыз қолма-қол шетел валютасымен жасалған операциялар тiзiлiмдерiнiң журналында есепке алынады.
      Егер банкноттар осы Нұсқаулықтың 61-тармағында көзделген талаптарға сай келмесе және/немесе олардың мынадай ақаулары болса:
      1) бөлiктерге бөлініп жыртылған және желiмделген;
      2) алғашқы түсi өзгерген немесе оңған;
      3) күйген және күйiк шалған;
      4) толық немесе елеулi бөлiгiне (негiзгi төлемдiк белгiлерiнiң бiрiнiң 50%-тен астамына) бояу, сия, май төгiлген;
      5) химиялық реактивтердiң, оның ішiнде ультракүлгiн сәулелерге ұстағанда қағаздың түсін өзгертетін реактивтердiң әсерiне ұшыраған;
      6) әдейi түрде елеулi бөлiгi бүлiнген (негiзгi суреттерi, атап айтқанда адамдардың суреттерi өзгертiлген қорғаныш жiбi алынып тасталған, көптеген жазулардың, оның ішінде ультракүлгiн сәулелерде көрiнетін жазулардың болуы);
      7) басылымда көне-көрнеу ақаулар жiберiлген (су тамғысының немесе қорғаныш жiбінің болмауы немесе дұрыс орналастырылмауы, дұрыс басылмауы немесе бейнелердiң көмескi болуы) банкноттар;
      8) геометриялық көлемiнiң азайту жағына өзгерген сияқты ұлғайту жағына қарай 3 мм астам өзгерген болса, төлемге жарамсыз болып танылады.
      Сондай-ақ тиiстi шет мемлекеттiң эмитент банкi жариялаған күннен кейiн айналымнан шығарылған банкноттар да төлемге жарамсыз деп танылады.
      Төлемге жарамсыз банкноттарды сатып алу мен ауыстыруды айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктер, уәкiлеттi кредиттiк серiктестiктер және почта байланысының уәкiлеттi ұйымы ғана жүзеге асырады. Айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктер, уәкiлеттi кредиттiк серiктестiктер және почта байланысының уәкiлеттi ұйымы ауыстыру тәртiбiмен сатып алған және қабылдаған төлемге жарамсыз банкноттарды клиенттердiң сатуына болмайды және эмитент банкке инкассоға жiберiлуге немесе қызмет көрсететiн айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктер арқылы инкассоға өткiзiлуге тиiс.
      Айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банк төлемге жарамсыз шетел валютасының банкноттарын иесiнiң келiсiмiмен инкассоға қабылдауға құқылы. Қолма-қол шетел валютасын инкассоға қабылдауды айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктiң қызметкерi осы Нұсқаулықтың N 7 қосымшасына сәйкес нысан бойынша клиенттiң өтiнiшi негiзiнде ғана жүзеге асырады. Шетел валютасын инкассоға қабылдаған кезде клиентке түбiртек берiледi. Айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктер клиенттерге комиссиялық сыйақының мөлшерi (оған қоса клиенттiң барлық шығыстары) туралы және эмитент банктердiң (шетелдiк банктердiң) тозған банкноттарды айырбастаудан бас тартуы мүмкiн екендiгiн ескертуге, сондай-ақ инкассо жасаған жағдайда клиенттiң жазбаша келiсiмiн алуға мiндеттi. Эмитент банк (шетелдiң банкi) жiберiлген шетел валютасын айырбастаудан бас тартқан жағдайда, айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктер клиентке тиiстi растау құжаттарын беруге мiндеттi.
      Айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банк эмитент банктен (шетелдiң банкiнен) инкассо жасалған шетел валютасы үшiн өтем жасалған ақша сомасы клиентке оның қалауы бойынша шетел валютасымен немесе теңгемен қолма-қол төленуге тиiс не қолданылып жүрген заңнамаға сәйкес шетел валютасымен немесе теңгемен банктiк есепшотына аударылуға тиiс.
      Төлемге жарамсыз банкноттарды ауыстырғаны, сатып алғаны, қабылдағаны үшiн комиссиялық сыйақыны айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктер, уәкiлеттi кредиттiк серiктестiктер, почта байланысының уәкiлеттi ұйымы белгiлейдi, бiрақ ол айырбастауға (сатып алуға, инкассоға қабылдауға) ұсынылатын банкноттардың нақты құнының 10 процентiнен аспауға тиiс. Комиссиялық сыйақыны айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктер, уәкiлеттi кредиттік серiктестiктер, почта байланысының уәкілетті ұйымы операция жасалған күнгi рыноктық бағамы бойынша Қазақстан теңгесiмен алады.
       Ескерту: 62-тармақ жаңа редакцияда жазылды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2001 жылғы 20 сәуірдегі N 111 қаулысымен , 2003 жылғы 25 шілдедегі N 255 қаулысымен .

63. Шет ел валютасын сатып алу, сату және айырбастау кезiнде айырбастау пунктiнiң қызметкерлерi валютаның түпнұсқасын осы Нұсқаулықтың талаптарға сәйкес ақша белгiлерiнiң түпнұсқалығын анықтайтын техникалық құралдардың көмегiмен тексередi.
Ескерту: 63-тармаққа өзгертулер енгізілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2001 жылғы 20 сәуірдегі N 111 қаулысымен , 2005 жылғы 29 қазандағы N 136 қаулысымен ( қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз ).

      64. Банктiк операциялардың жекелеген түрлерiн жүзеге асыратын уәкiлеттi ұйымдардың және айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктердiң айырбастау пункттерiнде өткiзілген қолма-қол шет ел валютасын сатып алу және сату операциялары осы Нұсқаулықтың N 8 қосымшасына сәйкес үлгiдегi операция жүргiзген кезде бухгалтерлiк құжат болып табылатын сатып алынған және сатылған шетел валютасын тiзiмдеу журналында (бұдан әрi - тiзiмдеу журналы) көрсетiледi.
      Баламасы он мың АҚШ долларынан асатын сомаға қолма-қол шетел валютасын сатып алған немесе сатқан кезде тiзiлiм журналына клиенттiң аты-жөнi және оның жеке басын растайтын құжаттың деректерi жазылады.
      Айырбастау пунктiнiң қызметкерлерi жұмыс күнiнiң соңында күн әлетiндегi операциялар бойынша қорытындыларды есептеп шығарады және ақшаның келесi күнге қалдығын қалдырады. Бiр күн iшiнде бағам өзгерген жағдайда тiзiмдеу журналында жаңа бағам белгiленген уақытқа дейiн сатып алынған және сатылған валютаның көлемi бойынша сатып алынған немесе сатылған қолма-қол шет ел валютасының аралық қорытындысы шығарылып кассирдiң қолымен расталады.
      Тiзiмдеу журналын қырнап-тырнауға және өзге де түзетулер жасауға болмайды. Қате деректер үстiнен сызылып, кассирдiң: "N жазу түзетiлдi" деген жазуымен расталады, сонан соң дұрыс жазу жазылады.
       Ескерту: 64-тармақ өзгертілді, толықтырылды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2000 жылғы 30 қазандағы N 401 қаулысымен , 2001 жылғы 1 желтоқсандағы N 478 қаулысымен .

      65. Тiзiмдеу журналы нөмiрленедi, жiппен тiгiледi де, заңды тұлғаның және Ұлттық Банк филиалының мөрiмен бекiтiледi. Тiзiмдеу журналы парақтарының саны (30 парақтан кем емес) айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктiң (оның филиалының) немесе банк операцияларының жекелеген түрлерiн жүзеге асыратын уәкiлеттi ұйым басшысының және бас бухгалтерiнiң және Ұлттық Банк филиалының басшысы немесе басшысының орынбасарының қолымен расталады.
      Айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктер және банк операцияларының жекелеген түрлерiн жүзеге асыратын уәкiлетті ұйымдар тiзiмдеу журналын ресiмдеу үшiн осы тармақтың бiрiншi азатжолында көрсетiлген талапқа сәйкес Ұлттық Банктiң филиалына өтiнiш жасауы тиiс. Ұлттық Банктiң филиалы тiзiмдеу журналының белгiленген талаптарға сәйкестiгiн тексередi және оны келiп түскен күннен бастап он күн iшiнде ресiмдейдi. Айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктiң, банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын уәкiлеттi ұйымның бiр айырбастау пунктi үшiн бiрнеше тiзiмдеу журналдарын ресiмдеуге болады.
      Аяқталған тiзiмдеу журналы айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктерде және банктiк операциялардың жекелеген түрлерiн жүзеге асыратын уәкiлеттi ұйымдарда аяқталған күнiнен бастап 5 жыл бойы сақталады.
      Айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктер, почта байланысының уәкiлеттi ұйымы немесе оның филиалдары тұрған облыс аумағынан тыс ашылған айырбастау пункттерi, сондай-ақ уәкiлеттi кредиттiк серiктестiктер аяқталған тiзiмдеу журналын айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктерге, почта байланысының уәкiлеттi ұйымына немесе олардың филиалдарына жылына кемiнде екi рет берiп отыруға тиiс. Бұл орайда берiлетiн тiзiмдеу журналдарының көшiрмелерi алынып, ол айырбастау пунктiнде тiзiмдеу журналындағы соңғы жазба жасалған жылдан кейiнгi жылдың бiрiншi қаңтарынан бастап санағанда бiр жыл бойы сақталады.
      Айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктердiң айырбастау пункттерi тiзiмдеу журналын электронды түрде жүргiзуге құқылы. Электронды тiзiмдеу журналын бағдарламалық қамтамасыз етуге және оны жүргiзу тәртiбiне қойылатын талаптар осы Нұсқаулықтың N 13 қосымшасында айқындалған.
       Ескерту: 65-тармақ өзгертілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2000 жылғы 24 тамыз N 330 қаулысымен , 2000 жылғы 30 қазандағы N 401 қаулысымен .

66. Тармақ алынып тасталды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2001 жылғы 1 желтоқсандағы N 478 қаулысымен .

      67. Клиенттiң өтiнiшi бойынша айырбастау пунктiнiң қызметкерi сатып алынған және сатылған шетел валютасы сомасына қарамастан анықтама сертификаттарды - қатаң есептегi бланкiлердi (осы Нұсқаулыққа N 9 қосымша) көшiргiш қағаз арқылы мiндеттi түрде толтырады. Анықтама-сертификатты ресiмдеу кезiнде тiзiлiмдер журналында клиенттiң аты-жөнi және оның жеке басын растайтын құжаттың деректерi (паспорт, қызметтiк паспорт, жеке куәлiгi, сондай-ақ әскери қызметтегiлер үшiн әскери билет) жазылады. Анықтама-сертификаттардағы деректер тiзiлiм журналындағы деректермен сәйкес болуы тиiс.
      Анықтама-сертификаттың бiрiншi данасы жеке тұлғаға берiледi. Анықтама-сертификаттардың екiншi даналары - кiтапшада қалады.
      Анықтама-сертификаттарды басқа адамның атына ресiмдеуге болмайды.
       Ескерту: 67-тармақ өзгертілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2001 жылғы 20 сәуірдегі N 111 қаулысымен , 2001 жылғы 1 желтоқсандағы N 478 қаулысымен .

      68. Анықтама-сертификаттарға айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктiң (оның филиалының) банктiк операциялардың жекелеген түрлерiн жүзеге асыратын уәкiлеттi ұйымның басшысы мен бас бухгалтерi, айырбастау пунктiнiң кассирi қол қояды және айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктiң (оның филиалының) банктiк операциялардың жекелеген түрлерiн жүзеге асыратын, уәкiлеттi ұйымның мөрiмен бекiтiлуi керек. Айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктiң (оның филиалының) басшысы мен бас бухгалтерi анықтама-сертификаттарға өздерiнiң орынбасарларының, айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктiң есеп айырысу-касса бөлiмiнiң басшысы мен бас бухгалтерiнiң, не айырбастау пункттерiнiң жұмысын ұйымдастыруға жауап беретiн бөлiмшенiң және қолма-қол шетел валютасымен айырбастау операцияларының есебiн көрсетудi жүзеге асыратын бөлiмше басшыларының қол қоюына сенiм бiлдiруге құқылы. Осы адамдардың анықтама-сертификаттарға қол қою жөніндегi өкiлеттiктерi бұйрықпен және сенiмхатпен бекiтiлуге тиiс. Анықтама-сертификаттарға басшы және/немесе бас бухгалтер үшiн қол қою жөнiндегi өкiлеттiктердi айырбастау пункттерiнiң кассирiне жүктеуге болмайды.
      Анықтама-сертификаттар айырбастау пунктi кассирлерiнiң есебiне берiлгенге дейiн айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктiң (оның филиалының), банктiк операциялардың жекелеген түрлерiн жүзеге асыратын уәкiлеттi ұйымның басшысы мен бас бухгалтер қолдарын қойып, сондай-ақ мөрiмен бекiтуiне болады. Айырбастау пункттер кассирлерiнiң есебiне берiлген анықтама-сертификаттардың кiтапшалары арнаулы журналда ескерілуi тиiс.
      Пайдаланылған анықтама-сертификаттар кiтапшасының екiншi данасын айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктер, банктiк операциялардың жекелеген түрлерiн жүзеге асыратын уәкiлеттi ұйымдар соңғы жазулар ресiмделген күннен бастап 5 жыл бойы сақтайды.
      Айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктер, банктiк операциялардың жекелеген түрлерiн жүзеге асыратын уәкiлеттi ұйымдар немесе олардың филиалдары тұрған облыс аумағынан тыс ашылған айырбастау пункттерi пайдаланған анықтама-сертификаттар кiтапшасының айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктерге, банктiк операциялардың жекелеген түрлерiн жүзеге асыратын уәкiлеттi ұйымдарға немесе олардың филиалдарына жылына кемiнде екi рет берiп отыруы тиiс. Бұл орайда берiлетiн пайдаланған анықтама-сертификаттар кiтапшасының көшiрмелерi алынып, ол айырбастау пунктiнде пайдаланған анықтама-сертификаттар кiтапшасының соңғы жазба жасалған жылдан кейiнгi жылдың бiрiншi қаңтарынан бастап санағанда бiр жыл бойы сақталады.
       Ескерту: 68-тармақ толықтырылды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2001 жылғы 20 сәуірдегі N 111 қаулысымен .

      69. Айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктер және банктiк операциялардың жекелеген түрлерiн жүзеге асыратын уәкiлеттi ұйымдар анықтама-сертификаттарының бланктерiн есепке алып, сақталуын қамтамасыз етуi тиiс. Айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктер немесе банктiк операциялардың жекелеген түрлерiн жүзеге асыратын уәкiлеттi ұйымдар мiндеттi түрде Ұлттық Банктiң филиалына бұл туралы тез арада хабарлап, Ұлттық Банк филиалы өкiлiнiң қатысуымен тиiстi акт жасауға мiндеттi.
      Уәкілетті банк немесе банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын уәкілетті ұйым анықтама-сертификаттар бланктерінің бүліну, зақымдану немесе жойылу фактілері туралы ай сайын, есепті айдан кейінгі айдың жиырмасына дейінгі мерзімде Ұлттық Банк өкілінің қатысуымен акт жасау үшін Ұлттық Банктің филиалына хабарлайды.
       Ескерту: 69-тармақ өзгертілді, толықтырылды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2003 жылғы 25 шілдедегі N 255 қаулысымен .

69-1. Айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банкке, банк операцияларының жекелеген түрлерiн жүзеге асыратын уәкілеттi ұйымға айырбастау операцияларын ұйымдастыруға құқық беретін лицензияның қолданылуы тоқтатылған жағдайда, анықтама-сертификаттардың пайдаланылмаған кiтапшалары Ұлттық Банктiң филиалына қайтарылуы тиiс.
Ескерту: 69-1-тармақпен толықтырылады, өзгертулер енгізілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2000 жылғы 30 қазандағы N 401 қаулысымен , 2003 жылғы 25 шілдедегі N 255 қаулысымен , 2005 жылғы 29 қазандағы N 136 қаулысымен ( қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз ).

70. Айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктердің (олардың филиалдарының) айырбастау пункттерінде қолма-қол шетел валютасын сатып алу операциялары төлем карточкаларын пайдалана отырып жүзеге асырылуы мүмкін. Мұндай операциялар тізілімдердің электрондық журналына бағдарламалық қамтамасыз етудің талаптарына және осы Нұсқаулықтың 13-қосымшасында айқындалған оны жүргізу тәртібіне сәйкес келетін осы Нұсқаулықтың 8-қосымшасында белгіленген нысан бойынша сатып алынған және сатылған шетел валютасы тізілімдерінің электронды журналында көрсетіледі.
Ескерту: 70-тармақ жаңа редакцияда жазылды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2005 жылғы 29 қазандағы N 136 қаулысымен ( қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз ).

71. Тармақ алынып тасталды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2001 жылғы 1 желтоқсандағы N 478 қаулысымен .

72. Тармақ алынып тасталды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2001 жылғы 20 сәуірдегі N 111 қаулысымен .

6-тарау. Айырбастау пункттерiнде жүргiзiлетiн
операциялар бойынша есеп беру

      73. Айырбастау пункттерi жұмыс күнiнiң аяғында шет ел валютасын бухгалтерлiк құжат болып табылатын бухгалтерлiк құжат болып табылатын сатып алу және сату көлемi туралы есептi кемiнде екi дана етiп ресiмдейдi:
      1) айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктердiң, уәкiлеттi кредиттiк серiктестiктердiң және почта байланысының уәкілетті ұйымының айырбастау пункттерi - бухгалтерлiк есептiң iшкi тәртiбiне сәйкес не осы Нұсқаулықтың N 11 қосымшасына сәйкес ресiмдейдi;
      2) уәкiлеттi ұйымдардың айырбастау пункттерi - осы Нұсқаулықтың N 11 қосымшасына сәйкес ресiмдейдi.
      Шетел валютасын сатып алу және сату көлемi туралы күнделiктi есептiң бiр күнтiзбелiк айдан аспайтын мерзiмде тiгiндiлерi жасалады. Тiгiндiлер соңғы тiгiлген есеп жасалған күннен бастап 5 жыл бойы сақталады.
       Ескерту: 73-тармақ өзгертілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2000 жылғы 30 қазандағы N 401 қаулысымен .

      74. Айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктер (олардың филиалдары), банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын уәкілетті ұйымдар ай сайын Ұлттық Банктің филиалына Ұлттық Банктің банктік есепті ұйымдастыру мәселелері жөніндегі нормативтік құқықтық актілерінде белгіленген мерзімдер және нысандар бойынша шетел валютасын сатып алу және сату көлемдері туралы есепті ұсынады.
      Шетел валютасын сатып алу және сату көлемi туралы айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктер, банк операцияларының жекелеген түрлерiн жүзеге асыратын уәкiлеттi ұйымдар беретiн есептi Ұлттық Банктiң филиалдары есеп жасалған жылдан кейiнгi жылдың бiрiншi қаңтарынан есептегенде екi жыл бойы сақтайды.
      Айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктер және уәкілетті почта байланысы ұйымы операциялық күн ашпай-ақ (есептік кезеңнің соңғы күніне келетін демалыс және мереке күндерінде) жүргізетін қолма-қол шетел валютасымен айырбастау операциялары шетел валютасын сатып алу және сату көлемі туралы есепте келесі операциялық күнмен көрсетілуі мүмкін.
      Уәкілетті ұйымдар ай сайын айдың 15-не дейінгі мерзімде осы Нұсқаулықтың 15-қосымшасында белгіленген нысан бойынша қаражат қозғалысы туралы жиынтық мәліметтерді Ұлттық Банктің аумақтық филиалына ұсынады.
       Ескерту: 74-тармақ жаңа редакцияда жазылды, өзгертулер енгізілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2000 жылғы 30 қазандағы N 401 қаулысымен , 2003 жылғы 25 шілдедегі N 255 қаулысымен , 2005 жылғы 29 қазандағы N 136 қаулысымен ( қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз ).

75. Ұлттық Банктiң айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктер мен банк операцияларының жекелеген түрлерiн жүзеге асыратын уәкiлеттi ұйымдардың қолма-қол шетел валютасымен жасаған айырбастау операциялары туралы өзге де есеп беру жөнiнде қойылатын талаптар белгiлеуге құқылы.

76. Ұлттық Банктiң филиалы Ұлттық Банктiң банктiк есеп берудi ұйымдастыру мәселелерi жөнiндегi нормативтiк құқықтық актiлерiнде белгiленген мерзiмде қолма-қол шетел валютасын сатып алу және сату мөлшерiнiң жалпы облыс бойынша есебiн Ұлттық Банктiң орталық аппаратына тапсырады.
Ескерту: 76-тармақ өзгертілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2000 жылғы 30 қазандағы N 401 қаулысымен , 2003 жылғы 25 шілдедегі N 255 қаулысымен .

      77. Есеп беру нысанын жасаған кезде бiр шетел валютасын екiншiсiмен ауыстыру екi операциямен көрсетiледi:
      - айырбастау пунктiнiң бiр шетел валютасын теңгеге сатып алуы валютаның осы түрiн сол айырбастау пунктiнiң теңгеге сатып алу бағамы бойынша;
      - айырбастау пунктiнiң бiр шетел валютасын теңгеге сатуы валютаның осы түрiн сол айырбастау пунктiнiң теңгеге сату бағамы бойынша.

      78. Ұлттық Банктiң филиалы ай сайын келесi есеп беретiн айдың сегiзiне дейiн электронды почтамен немесе басқа электронды байланыс құралдарымен Ұлттық Банктiң орталық аппаратына мынадай ақпарат жiбередi:
      1) тұтастай алғанда облыс (республикалық дәрежедегi қала) бойынша айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктердiң, уәкiлеттi кредиттiк серiктестiктердiң, уәкiлеттi ұйымдар мен почта байланысының уәкілетті ұйымының айырбастау пункттерi лицензияларының номерiн және берiлген күнiн, заңды мекен-жайын, сондай-ақ ашық және жабық айырбастау пункттерiнiң тiркеу номерлерi, атауы және тұрған жерi бөлiп көрсетiлген саны туралы мәлiметтер.
       Ескерту: 78-тармақ жаңа редакцияда жазылды, өзгертілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2001 жылғы 1 желтоқсандағы N 478 қаулысымен , 2003 жылғы 25 шілдедегі N 255 қаулысымен .

79. Ұлттық Банк Қазақстан Республикасының орталық кеден органына лицензияларының нөмiрiн және берiлген күнiн, айырбастау пунктiнiң тiркеу нөмiрiн, атауын және мекен-жайын көрсете отырып қолма-қол шетел валютасымен айырбастау операцияларын жүргiзуге Ұлттық Банктiң лицензиясы бар айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктердiң, уәкiлеттi кредиттiк серiктестiктердiң, уәкiлеттi ұйымдардың және почта байланысының уәкілетті ұйымының тiзбесiн бередi, сондай-ақ осы тiзiлiмге енгiзiлген өзгертулер туралы ай сайын хабарлап отырады.

7-тарау. Жол чектерiн шетел валютасымен
төлеу жөнiндегi операциялар

80. Айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктер шетел банктерiнiң жол чектерiн банкаралық келiсiмде ескертiлген тәртiппен және шартпен бақылау материалдары (көрсетiлген төлем құжаттарының үлгiлерi, оларды төлеу тәртiбi мен уәкiлеттi адамдардың қол қою үлгiлерi) болған кезде төлейдi.

81. Айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктердiң айырбастау пункттерi жол чектерiн төлеудi айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктерден қажеттi ақпараттар, оның iшiнде жол чектерiнiң деректемелерi мен оларды төлеу тәртiбi нысанында болған барлық өзгерiстер туралы ақпарат алған кезде жүзеге асыруға құқылы. Бұл ақпарат шетел банктерiнiң бақылау материалдарымен (жол чектерiнiң үлгiлерi мен оларды төлеу туралы нұсқаулықтармен) бiрге айырбастау пункттерiнiң құжаттар жинағында сақталады.

8-тарау. Айырбастау пункттерiнің қызметiн бақылау

      82. Қазақстан Республикасының валюта бақылау органдары айырбастау пункттерi қызметiнiң осы Нұсқаулықтың талаптарына сәйкес келуiн қамтамасыз ету мақсатында бақылау жасайды.
      Валюта бақылау органдары өз қызметiн жүзеге асыру үшiн айырбастау пункттерiнiң қызметiне бақылау жасау мақсатында айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктер мен банк операцияларының жекелеген түрлерiн жүзеге асыратын уәкiлеттi ұйымдарды тартуға және олар орындауға мiндеттi жекелеген тапсырмалар беруге құқылы.
       Ескерту: 82-тармақ өзгертілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2000 жылғы 30 қазандағы N 401 қаулысымен .

83. Ұлттық Банк кәсiби дайындығын бақылау мақсатында банк операцияларының жекелеген түрлерiн жүзеге асыратын уәкiлеттi ұйымдардың айырбастау пункттерiнiң кассирлерiн оқыту және оларды аттестациялау тәртiбiн белгiлеуге құқылы.

      84. Егер Ұлттық Банктiң және оның филиалының жекелеген нормативтiк құқықтық актiсiнде тексеру жүргiзудiң өзгеше тәртiбi белгiленбеген болса, Ұлттық Банк Төрағасының валюталық бақылау бөлiмшесiне жетекшiлiк ететiн орынбасары не Ұлттық Банк филиалының директоры немесе оның орнындағы адам қол қойған нұсқама негiзiнде айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктер мен банк операцияларының жекелеген түрлерiн жүзеге асыратын уәкiлеттi ұйымдардың айырбастау пункттерiнiң қызметiн және есебiн тексерiп отырады. Ұлттық Банктiң, оның филиалы қызметкерлерiнiң жазбаша нұсқамасы және қызмет куәлiгi болған жағдайда айырбастау пунктiнiң үйiне банк операцияларының жекелеген түрлерiн жүзеге асыратын айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банк, уәкiлеттi ұйым басшылығының қандай да бiр келiсiмiнсiз кедергiсiз кiруiне құқығы бар.
      Айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктердiң, банк операцияларының жекелеген түрлерiн жүзеге асыратын уәкiлетті ұйымдардың тексеруге кедергi жасауы, оның iшiнде комиссия мүшелерiнiң (инспекторлардың) айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктердiң, банк операцияларының жекелеген түрлерiн жүзеге асыратын уәкiлеттi ұйымдардың және айырбастау пункттерiнiң үй-жайына кiруге бөгет жасауы, талап еткен құжаттарды бермеуi, айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктердiң, банк операцияларының жекелеген түрлерiн жүзеге асыратын уәкiлеттi ұйымдар қызметкерлерiнiң қызметтiк мiндеттерiне қатысты қажеттi мәлiметтер беруден бас тартуы айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктерге, банк операцияларының жекелеген түрлерiн жүзеге асыратын уәкiлеттi ұйымдарға немесе олардың басшыларына банк заңдарында көзделген санкциялар мен шектеулi ықпал ету шараларын қолдануға негiз болып табылады.
       Ескерту: 84-тармақ толықтырылды, өзгертілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2000 жылғы 30 қазандағы N 401 қаулысымен , 2001 жылғы 20 сәуірдегі N 111 қаулысымен .

      85. Ұлттық Банк айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктердiң, кредиттiк серiктестiктiң, уәкiлеттi почталық байланыс ұйымының осы Нұсқаулықтың нормаларын бұзғанын анықтаған жағдайда, сондай-ақ Ұлттық Банк филиалдарының ұсынысы бойынша мынадай шектелген ықпал ету шараларын қолдануға:
      1) хат-міндеттеме талап етуге;
      1-1) ескерту жасауға;
      2) орындауға міндетті жазбаша нұсқау беруге құқылы.
      Уәкiлеттi ұйымдар осы Нұсқаулықтың нормаларын бұзушылықтар байқалған жағдайда Ұлттық Банк филиалының өкiлеттiктерiне сәйкес санкциялар қолдануға ұсынысты Ұлттық Банктiң тиiстi филиалына жiберуге.
       Ескерту: 85-тармаққа өзгертулер енгізілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2001 жылғы 20 сәуірдегі N 111 қаулысымен , 2001 жылғы 1 желтоқсандағы N 478 қаулысымен , 2005 жылғы 29 қазандағы N 136 қаулысымен ( қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз ).

86. Ұлттық Банктің филиалы айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктердің, банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын уәкілетті ұйымдардың Қазақстан Республикасының валюта заңнамасын бұзушылықтарын анықтаған кезде оларға осы Нұсқаулықтың 85-тармағының 1)-2) тармақшаларында көрсетілген ықпал ету шараларын қолдануға құқылы.
Ескерту: 86-тармақ жаңа редакцияда жазылды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2005 жылғы 29 қазандағы N 136 қаулысымен ( қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз ).

86-1. Айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктердің, банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын уәкілетті ұйымдардың олардың айырбастау пункттері арқылы жіберілген шетел валютасымен айырбастау операцияларын жүргізу тәртібінің жаңа бұзушылықтарын оларға ықпал ету шаралары қолданылғаннан кейін қатарынан он екі күнтізбелік ай ішінде жоймаған не анықтаған кезде Ұлттық Банктің филиалы айырбастау пунктінің тіркеу куәлігінің қолданылуын алты айға дейінгі мерзімге тоқтатуға құқылы.
Ескерту: 86-1-тармақпен толықтырылды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2005 жылғы 29 қазандағы N 136 қаулысымен ( қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз ).

87. Ұлттық Банктің филиалы "Қазақстан Республикасындағы банктер және банк қызметі туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 48-бабының 1-тармағының б), з) және к-1) тармақшаларында көзделген жағдайларда уәкілетті ұйымнан шетел валютасымен айырбастау операцияларын ұйымдастыруға берілген лицензияның қолданылуын тоқтата тұруға не қайтарып алуға құқылы.
Ескерту: 87-тармақ жаңа редакцияда жазылды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2005 жылғы 29 қазандағы N 136 қаулысымен ( қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз ).

87-1. Айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктің, уәкілетті кредиттік серіктестіктің, уәкілетті почталық байланыс ұйымының шетел валютасымен айырбастау операцияларын ұйымдастыруға құқық беретін лицензияның қолданылуы тоқтатылған не қайтарылып алынған жағдайда уәкілетті орган тиісті шешімнің көшірмесін кейіннен Ұлттық Банктің филиалдарына хабарлама жіберу үшін 5 (бес) жұмыс күні ішінде Ұлттық Банкке жібереді.
Ескерту: 87-1-тармақ жаңа редакцияда жазылды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2005 жылғы 29 қазандағы N 136 қаулысымен ( қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз ).

      87-2. Уәкілетті ұйымның шетел валютасымен айырбастау операцияларын ұйымдастыруға берілген лицензиясының қолданылуы тоқтатылған не қайтарылып алынған жағдайда Ұлттық Банк филиалының тиісті шешімінің көшірмесі уәкілетті ұйымға жіберіледі. Уәкілетті ұйым лицензияның қолданылуын тоқтату туралы шешімді алған күннен бастап қолма-қол шетел валютасымен айырбастау операцияларын ұйымдастыру жөніндегі қызметті лицензияның қолданылуын тоқтату мерзімі аяқталғанға дейін тоқтата тұрады.
      Айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктің, банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын уәкілетті ұйымның айырбастау пунктінің тіркеу куәлігінің қолданылуы тоқтатылған жағдайда Ұлттық Банк филиалының тиісті шешімінің көшірмесі айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банкке, банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын уәкілетті ұйымға жіберіледі. Айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банк, банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын уәкілетті ұйым осы шешімді алған күннен бастап тиісті айырбастау пунктіндегі қолма-қол шетел валютасымен айырбастау операцияларын ұйымдастыру жөніндегі қызметті айырбастау пунктінің тіркеу куәлігінің қолданылуын тоқтату мерзімі аяқталғанға дейін тоқтата тұрады.
       Ескерту: 87-2-тармақ жаңа редакцияда жазылды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2005 жылғы 29 қазандағы N 136 қаулысымен ( қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз ).

      87-3-87-4. <*>
       Ескерту: 87-3-87-4-тармақтар алынып тасталды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2005 жылғы 29 қазандағы N 136 қаулысымен ( қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз ).

      88. Уәкілетті ұйым Ұлттық Банктің филиалы шетел валютасымен айырбастау операцияларын ұйымдастыруға берілген лицензияны қайтарып алу туралы шешім қабылдаған күннен бастап жеті күннің ішінде Ұлттық Банктің филиалына лицензиялардың және оған тиесілі айырбастау пункттерінің тіркеу куәліктерінің түпнұсқаларын қайтарады.
      Ұлттық Банк филиалының шетел валютасымен айырбастау операцияларын ұйымдастыруға берілген лицензияны қайтарып алу туралы шешімін Ұлттық Банктің филиалы облыстық газетте мемлекеттік және орыс тілдерінде жариялайды.
       Ескерту: 88-тармақ жаңа редакцияда жазылды, өзгерту енгізілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2003 жылғы 25 шілдедегі N 255 қаулысымен , 2005 жылғы 29 қазандағы N 136 қаулысымен ( қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз ).

89. Ұлттық Банк Ұлттық Банк филиалының айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банкке немесе банк операцияларының жекелеген түрлерiн жүзеге асыратын уәкiлеттi ұйымдарға санкциялар қолдану туралы шешiмiн өзгертуге құқылы.

90. Валюталық бақылау органдары осы Нұсқаулықтың талаптарын бұзғаны үшiн қолданылып жүрген заңдарға сәйкес өз уәкiлеттiгi шегiнде санкциялар қолдануға құқылы.

9-тарау. Қорытынды ережелер

91. Осы Нұсқаулықпен реттелмеген мәселелер Қазақстан Республикасының қолданылып жүрген заңдарына сәйкес шешiлетiн болады.

Ұлттық банк
Төрағасы

                                        Қазақстан Республикасы
                                     Ұлттық Банкi Басқармасының
                                      1999 жылғы 15 қарашадағы
                                     N 400 қаулысымен бекiтiлген

                                      Қазақстан Республикасында
                                      қолма-қол шетел валютасымен
                                        айырбастау операцияларын
                                     ұйымдастыру туралы нұсқаулыққа
                                             N 1 қосымша

Айырбастау пунктінің тіркеу куәлігі

N_____                                             "____"________ ж.
                                                   (берiлген күнi)
Осы куәлiк________________________________________________________
           банк операцияларының жекелеген түрлерiн жүзеге асыратын
__________________________________________________________________
                        уәкiлеттi ұйым
қатысты______________________________ орналасқан айырбастау пунктiне
       (айырбастау пунктiнiң мекен-жайы)
берiлдi, ол_____________________________________ номермен тiркелген.
             (Ұлттық Банк филиалының атауы)

Қазақстан Республикасы
Ұлттық Банкiнiң ____________филиалының директоры

                                      Қазақстан Республикасында
                                      қолма-қол шетел валютасымен
                                        айырбастау операцияларын
                                     ұйымдастыру туралы нұсқаулыққа
                                             N 2 қосымша

Ескерту: N 2 қосымша жаңа редакцияда жазылады - ҚР Ұлттық
Банкі Басқармасының 2000 жылғы 30 қазандағы N 401 қаулысымен .

РҰҚСАТ

N_______ " _____"__________________ж.
(берiлген уақыты)

Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкiнiң___________________филиалы
                                        (филиалдың атауы)
     Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкiнiң лицензиясы негiзiнде
қолма-қол шетел валютасымен айырбастау операцияларын ұйымдастыру
үшiн құрылатын
____________________________________________________________________
               (заңды тұлғаның атауы және мекен-жайы)
____________________________________________________________________
заңды тұлғаның әдiлет органдарында мемлекеттiк тiркелуiне рұқсат
бередi.

Қазақстан Республикасы
Ұлттық Банкiнiң________________________филиалының директоры

                                      Қазақстан Республикасында
                                      қолма-қол шетел валютасымен
                                        айырбастау операцияларын
                                     ұйымдастыру туралы нұсқаулыққа
                                             N 3 қосымша

                ______________________________________
                   (уәкiлеттi ұйымның атауы)
    уәкiлеттi ұйымның құрылтайшылары (қатысушылары) туралы
                           мәлiметтер

      1. Жеке тұлғалар:
____________________________________________________________________
N   Құрылтай. Құрылтай.   Құрылтай. Құрылтай. Жарғы капиталындағы
р/с шының аты- шының       шының       шының    үлесi
     жөнi       туған күнi паспорты.   тұратын
                            ның         жері
                            /жеке
                            куәлiгiнiң
                            деректерi ____________________________________________________________________
                                                 %-пен      сомасы ____________________________________________________________________
   1     2        3            4           5         6           7 ____________________________________________________________________
1.
____________________________________________________________________
2.
____________________________________________________________________
...
____________________________________________________________________
      2. Заңды тұлғалар:
____________________________________________________________________
N   Құрылтай. Құрылтайшының Мемлекет. Құрылтай. Жарғы капиталын.
р/с шы-заңды ұйымдастырушы. тiк тiркеу шының     дағы үлесi
    тұлғаның лық-құқықтық   туралы     тұратын
    атауы     нысаны         куәлiк N   жерi
                             және
                             берiлген
                             күні                  %-пен   сомасы
____________________________________________________________________
1.
____________________________________________________________________
2.
____________________________________________________________________
...
____________________________________________________________________
    Құрылтайшылар (қатысушылар) туралы нақты мәлiметтер өзгерген
жағдайда, мәлiметтер өзгерген күннен бастап 15 күннен кешiктiрмей
Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкiнiң филиалына хабарлау қажет.

Қазақстан Республикасының
Ұлттық Банкi Басқармасының
1999 жылғы 15 қарашадағы
N 400 қаулысымен бекiтiлген
Қазақстан Республикасында
қолма-қол шетел валютасымен
айырбастау операцияларын
ұйымдастыру туралы нұсқаулыққа
N 4 қосымша

Ескерту: 4 қосымша алынып тасталынды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2001 жылғы 20 сәуірдегі N 111 қаулысымен .

                                        Қазақстан Республикасында
                                       қолма-қол шетел валютасымен
                                         айырбастау операцияларын
                                      ұйымдастыру туралы нұсқаулыққа
                                               5-қосымша

Ескерту: N 5 қосымша жаңа редакцияда жазылды - ҚР Ұлттық
Банкі Басқармасының 2005 жылғы 29 қазандағы N 136 қаулысымен
( қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз ).

                  Шетел валютасымен айырбастау
             операцияларын ұйымдастыруға берілген
                           ЛИЦЕНЗИЯ

N___ _______жылғы "____"____________
(берілген күні)

      Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің _____________ филиалы
                                           (филиалдың атауы)
      "Валюталық реттеу және валюталық бақылау туралы" Қазақстан
Республикасы Заңының 6-бабына , "Қазақстан Республикасының Ұлттық
Банкі туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 8-бабына және
"Қазақстан Республикасындағы банктер және банк қызметі туралы"
Қазақстан Республикасы Заңының 30-бабына сәйкес
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
              (уәкілетті ұйымның атауы және мекен-жайы)
осы лицензияны береді.
      Осы лицензияның қолданылу аясы _______________________________
____________________________________________________________________
      (облыстың немесе республикалық дәрежедегі қаланың атауы)
аумағымен шектеледі.
      Уәкілетті ұйымның айырбастау пункттерінің ерікті жұмыс
істемейтін кезеңі қатарынан алты айдан аспауы тиіс.
      Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің ___________________ ____
                                                (филиалдың атауы)
филиалы уәкілетті ұйымға валюталық бақылау агентінің функцияларын
жүктейді.
      Осы лицензия жалғыз данада шектеусіз мерзімге беріледі және
басқа тұлғаларға беруге болмайды.

Қазақстан Республикасының
Ұлттық Банкі________________
филиалының директоры (директордың орынбасары)

                                      Қазақстан Республикасында
                                      қолма-қол шетел валютасымен
                                        айырбастау операцияларын
                                     ұйымдастыру туралы нұсқаулыққа
                                             N 6 қосымша

Айырбастау пунктiнiң клиенттерi үшiн ақпарат

     Осы айырбастау пунктi Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкiнiң филиалы ______________________________бақылайтын аумақта орналасқан.
   (филиалдың толық атауы)
     Айырбастау пунктiнiң жұмысына айтылар сын-ескертпе болса шағымдарды
мына мекен-жайға____________________________________________________
____________________________________________________________________                     (филиалдың почталық мекен-жайы)
жiберуiңiздi не____________________________________телефоны бойынша
                   (филиалдың телефон номерi)
хабарласуыңызды сұраймыз.
     Шағымдарды қарау үшiн мынадай мәлiметтердi хабарлауыңызды сұраймыз:
     - өтiнiш берушiнiң аты-жөнi;
     - өтiнiш берушiнiң мекен-жайы;
     - айырбастау пунктiнiң атауы және нақты мекен-жайы;
     - осы айырбастау пунктiн ашқан банк операцияларының жекелеген
түрлерiн жүзеге асыратын айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті
банктер мен уәкiлеттi ұйымдардың атауы
     - шағымдардың мазмұны;
     - айырбастау пунктi тәртiп бұзған күн.
     Жазбаша берiлген шағымға өтiнiш берушi қол қоюы тиiс.

                                      Қазақстан Республикасында
                                      қолма-қол шетел валютасымен
                                        айырбастау операцияларын
                                     ұйымдастыру туралы нұсқаулыққа
                                             N 7 қосымша

Инкассоға өтініш

     _________________қ.                    "____"_____________ж.
____________________________________________________________________
                           (банктiң атауы)
Филиалдың/бөлiмшенiң N_____________________________________________
___________________________________________________________________
_____________________________________________________тұратын
                          (мекен-жайы)
____________________________________________________________________
                         (клиенттiң аты-жөнi)
Жеке басын куәландыратын құжат______________________________________
___________________________________________________________________
                   (N, сериясы, берiлген күнi, кiм берген)

Сiзден жалпы сомасы_________________________________________________
____________________________________________________________________
(шетел валютасының атауы, банкнот саны, оның номиналы, сериясы және
                                   номерi)
__________________________________________банкнотын инкассоға
қабылдауыңызды өтiнемiн.
     Тозығы жеткен валютаны инкассоға қабылдау шарттарымен таныстым
және инкассоға тапсырылған шетел валютасы сомасынан ____% мөлшерде
банкке комиссиялық сыйақы төлеуге келiсемiн.
     Банк-эмитент (шетел банкi) инкассоға тапсырылған банкноттарды
айырбастаудан және оларды айналымнан шығарудан бас тартқан жағдайда,
     _____________________________________
              (банктiң атауы)
     ешқандай шағым-арызым жоқ.

      ___________(аты-жөнi)        _______________________(аты-жөнi)
     (клиенттiң қолы)             (банк қызметкерiнiң қолы)
     ____________                 ______________________
        (күн)                             (күн)

                                      Қазақстан Республикасында
                                      қолма-қол шетел валютасымен
                                        айырбастау операцияларын
                                     ұйымдастыру туралы нұсқаулыққа
                                             N 8 қосымша

Ескерту: 8 қосымша өзгертілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының
2003 жылғы 25 шілдедегі N 255 қаулысымен .

Журналдың бiрiншi парағы

_________________________________________________________орналасқан
____________________________________________________________________
(айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктiң/банктiк
____________________________________________________________________
           операциялардың жекелеген түрлерiн жүзеге
____________________________________________________________________
              асырушы уәкiлеттi ұйымның мекен-жайы)
____________________________________________________________қарасты
____________________________________________________________________
(айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктiң /банктiк
____________________________________________________________________
операциялардың жекелеген түрлерiн жүзеге асырушы уәкiлеттi
____________________________________________________________________
                             ұйымның атауы)
________________________________________мына мекен-жайда орналасқан
    (айырбастау пунктiнiң мекен-жайы)
________________________________________________айырбастау пунктiнiң
(айырбастау пунктiнiң атауы, тiркеу номерi)
сатып алған және сатқан шетел валютасы тiзiлiмiнiң

Журналы

      Басталды:     _____________жылғы "__"_______________
     Аяқталды:     _____________жылғы "__"_______________
     Сақтау мерзiмi:_________жыл.

Журналдың ішкі парағы ____________________________________________________________________
Валютаның түрі Валютаның қалдықтары            Бағамы
               _____________________________________________________
                  Күннің    Күннің   Сатып алу Сату Басшы
                  басында   аяғында                   нұсқауының
                                                      номері және
                                                      күні
____________________________________________________________________
Теңге
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________

             200__ жылғы "____"________сатып алынған
                  сатылған шетел валютасының
                           Тізілімі

____________________________________________________________________
Р/N Валюта       Валютаның             Валютаның сомасы
     сатып         атауы
     алушының
     аты-жөні,
     жеке басын
     куәландыра.
     тын құжат
     N және                       _____________________________
     сериясы                      Сатып алынды       сатылды
                                  _____________________________
                                  валютамен тең.   валюта. тең.
                                            гемен мен     гемен
                                            бала.          бала.
                                            масы *           масы **
____________________________________________________________________
1     2              3              4       5      6        7
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________                жиынтығы
____________________________________________________________________
      Кассирдің қолы___________ N _______парақ
     Ескерту:
      * - сатып алу бағамы бойынша есептеледі
      ** - Сату бағамы бойынша есептеледі

N 8 қосымшаның соңы

Журналдың соңғы парағы

     Айырбастау пунктi тiзiлiмiнiң бұл журналында___________________
_____________________________________________________(кiмге тиiстi)
(айырбастау пунктiнiң атауы, тiркеу N және мекен-жайы)
____________________________________________________________________
(банк операцияларының жекелеген түрлерiн жүзеге асыруға уәкiлеттi
   банктiң/ уәкiлеттi ұйымның атауы)
   парақ нөмiрленген және жiппен байланған "___"_______жыл

Басшы___________/қолы/ Заңды тұлғаның
Бас бухгалтер_______/қолы/ М.О.

___________парақтан тұратын тiзiлiм журналы Қазақстан
Республикасында қолма-қол шетел валютасымен айырбастау
операцияларын ұйымдастыру туралы нұсқаулық талаптарына сай келедi
және 1999 жылғы "__"_________Ұлттық Банктiң __________филиалында
куәландырылған.

     Қазақстан Республикасының
     Ұлттық Банкi филиалының директоры
     (директордың орынбасары)      _______________/қолы/

Ұлттық Банк филиалының мөрiнiң немесе мөртабанының орны.

                                      Қазақстан Республикасында
                                      қолма-қол шетел валютасымен
                                        айырбастау операцияларын
                                     ұйымдастыру туралы нұсқаулыққа
                                             N 9 қосымша

Анықтама-Сертификат

Серия_______N______

Банк/Ұйым            ___________________________________
                    (банктің/ұйымның атауы мен мекен-жайы)
Айырбастау пункті _______________________________________________
_________________________________________________________________
   (айырбастау пунктінің тіркеу нөмірі, атауы мен мекен-жайы)

N____Лицензия, берген жері_______________________________________

Азамат (ша) ____________________________________________________
(фамилиясы, аты, әкесінің аты)
____________________________________________________________________
(төл құжаты, жеке куәлігі, сериясы, нөмірі, азаматтығы)

     Сатып алынды/сатылды
    (керек емесін сызыңыз) ________________________________________
                           (сомасы (санмен және жазумен) және
                            _______________________________________
                            шетелдік валютаның атауы)
Шетелдік валютаның теңгеге
Сатып алу/сату бағамы ____________________________________________

Кассир__________________    Азамат (ша)___________________
           (қолы)                             (қолы)
Күні____________________    _______________________________
      (күні, айы, жылы)             (басшының қолы)

М.О.

       Ескерту: 10 қосымша алынып тасталынды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2001 жылғы 20 сәуірдегі N 111 қаулысымен .
                                       Қазақстан Республикасы
                                     Ұлттық Банкi Басқармасының
                                      1999 жылғы 15 қарашадағы
                                     N 400 қаулысымен бекiтiлген

                                      Қазақстан Республикасында
                                      қолма-қол шетел валютасымен
                                        айырбастау операцияларын
                                     ұйымдастыру туралы нұсқаулыққа
                                             N 11 қосымша

Ескерту: 11 қосымша өзгертілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының
2003 жылғы 25 шілдедегі N 255 қаулысымен .

              Айырбастау пунктінің шетел валютасын
            сатып алу, сату және түскен ақша туралы
                 200____жылғы "___"__________
                        Күн сайынғы есебі

____________________________________________________________________
р/с Операция          Валюта               Теңге    Таза түскен ақша
N           ______________________________ сатып     2/4=(2-3) үшін
            Валюта Валюта Теңгенің рынок. алу/сату 3/4=(3-2) үшін
            түрі   сомасы тық бағам       бағамы
                           бойынша сомасы бойынша

____________________________________________________________________
А     Б      В       1         2            3            4
____________________________________________________________________
1/ Валютамен                          -            -            -
   және теңге.
   мен алынғаны
                                      -            -            -
                                      -            -            -
                                      -            -            -
____________________________________________________________________
2/ Сатып алынған
   валюта
____________________________________________________________________
3/ Сатылған
   валюта
____________________________________________________________________
4/ Өткізілген                          -           -             -
   валюта
   және теңге
                                       -            -            -
                                       -            -            -
                                       -            -            -
____________________________________________________________________                                            Жиынтығы:    жол сомасы
                                                            2/+3/
      Қолдары:
     Айырбастау пунктінің кассирі       Уәкілетті ұйымның бухгалтері
     ___________________________        ___________________________

Ескерту: N 12 қосымша жаңа редакцияда жазылады - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2000 жылғы 30 қазандағы N 401 қаулысымен .
Ескерту: 12 қосымша алынып тасталды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2003 жылғы 25 шілдедегі N 255 қаулысымен .

Ескерту: N 13 қосымшамен толықтырылды, өзгертілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2000 жылғы 24 тамыздағы N 330 қаулысымен , 2003 жылғы 25 шілдедегі N 255 қаулысымен .

Электронды тiзiмдеу журналын бағдарламалық
қамтамасыз етуге және оны жүргiзу тәртiбiне
қойылатын талаптар

1. Электронды тiзiмдеу журналын бағдарламалық
қамтамасыз етуге қойылатын талаптар

      1. Айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктер электронды тiзiмдеу журналын қолма-қол шетел валютасымен жасалған операциялар есебiн жүргiзу үшiн пайдаланады.
      2. Электронды тiзiмдеу журналын бағдарламалық қамтамасыз ету мынадай талаптарға сай болуы керек:
      1) Мемлекеттік тізілімде тіркелген банктік компьютерлік жүйе (банктік компьютерлік жүйенің бір бөлігі) болып табылуға тиіс;
      2) ақпаратты енгiзу және түзету кезiнде қолма-қол шетел валютасымен жасалған айырбастау операциялары туралы енгiзiлген ақпаратта ешқашанда хронологиялық үзiлiс болмауы керек және бүтiндiгi сақталуға тиiс;
      3) енгiзiлген операциялардың бiрде-бiреуi өшiрiлмеуге тиiс. Қате енгiзiлген операцияға қате енгiзiлгендiгi туралы белгi қойылады және оны мәлiметтер базасынан өшiруге болмайды;
      4) тiркеу журналының нысандарына сәйкес бiр күн iшiндегi қолма-қол шетел валютасымен жүргiзiлген айырбастау операциялары туралы есеп және осы Нұсқаулықта көзделген шетел валютасын сатып алу және сату көлемi туралы күн сайын есеп жасау және беру күнделiктi жүзеге асырылып отыруға тиiс.

2. Электронды тiркеу журналын жүргiзу тәртiбi

      3. Айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктер өзiнiң айырбастау пункттерiнде электронды тiркеу журналының бағдарламалық қамтамасыз етуiн пайдаланбастан бұрын Ұлттық Банктiң орталық аппаратына және тиiстi филиалына хабарлауға тиiс. Хабарламада электронды тiркеу журналына көшкен күнiн көрсете отырып, қағаз жазба арқылы журналға тiзбе жасауын тоқтатқан тиiстi облыстың аумағына орналасқан айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктiң айырбастау пунктiнiң тiзбесi болуы керек.
      4. Электронды тiркеу журналын пайдаланушының жұмыс орны (бұдан әрi - жұмыс орны) ақпарат қауiпсiздiгiн қамтамасыз ететiн талаптарға сәйкес ұйымдастырылуға тиiс, оған мынадай ұйымдастыру шаралары кiредi:
      1) электронды тiркеу журналын бағдарламалық қамтамасыз ету пайдаланылатын орынға, арнайы жабық пен күзет үй-жайына, электронды тiркеу журналының бағдарламалық қамтамасыз етуi қойылған жұмыс орнына (бұдан әрi - жұмыс орны) осы үй-жайға кiруге рұқсат етiлмеген адамдардың кiру мүмкiндiгiн болдырмау керек.
      2) электронды тiркеу журналын бағдарламалық қамтамасыз ету пайдаланылатын үй-жай осы Нұсқаулықта белгiленген айырбастау пункттерiнiң үй-жайына қойылатын талаптарға сай болуы қажет;
      3) электронды тiркеу журналын бағдарламалық қамтамасыз етудi пайдаланатын айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банк (оның филиалы) басшысының бұйрығымен:
      жұмыс режимi (кешкi уақытта демалыс және мереке және т.б. күндерi жұмыс iстеу тәртiбi);
      жұмыс орнына жiберiлген қызметкерлердiң тiзiмi, сондай-ақ олардың демалысының, жұмыстан босаған және уақытша жұмыста болмаған жағдайда ауысу тәртiбi;
      ерекше жағдайда, жұмыс орнына жiберiлген қызметкерлердiң тiзiмi (жоспарлы және жоспардан тыс техникалық қызмет көрсету, лицензияланған вирусқа қарсы бағдарламаларды қолдану, орнату және уақытылы жаңартып отыру және т.т.);
      электронды тiркеу журналына арналған бағдарламалық қамтамасыз етудi тестен өткiзу, уақытылы тарату жаңа нұсқаларының енгiзiлуiне, сондай-ақ технологиялық нұсқаулықтарын жаңарту мен таралуына бақылау жасау тәртiбi;
      техникалық құралдардың, сыртқы қосқыштардың, парольдердiң, кодалы сөздердiң немесе жұмыс орнына кiрудi қамтамасыз ететiн басқа да ақпаратты сақтау және пайдалану тәртiбi белгiленедi.
      5. Қамтамасыз ету бағдарламасын пайдалана отырып жүзеге асырылатын күнделiктi тiзiлiмнiң жүргiзiлуi 2 данадан кем болмауы керек және оған айырбастау пунктiнiң кассирi қол қоюға тиiс. Тiзiлiмнiң бiреуi банктiң бiр күнгi құжаттарына тiгiледi, екiншiсi - айырбастау пунктiнде қалады. Тiзiлiмдердiң тiгiндiлерi осы Нұсқаулықта белгiленген тәртiппен сақталады.
      6. Айырбастау пунктiнде қалатын тiзiлiмдер айдың аяғында тiгiндiге бiрге тiгiлуге тиiс, тiзiндiнiң барлық беттерiне номер қойылып, тiгiндiнiң соңында айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктің (оның филиалының) басшысы мен бас бухгалтерінің немесе басшының бұйрығымен осындай өкілеттіктер берілген лауазымды адам куәландыру жазбасы болуға тиiс.
      7. Шоғырландырылған балансты қалыптастыруға арналған есеп құжаттары күнделiктi негiзде электронды тiркеу журналын бағдарламалық қамтамасыз ету болып табылатын модемдiк немесе басқа да байланыс арқылы бас банкке берiледi.

                                       Қазақстан Республикасы
                                     Ұлттық Банкi Басқармасының
                                      1999 жылғы 15 қарашадағы
                                     N 400 қаулысымен бекiтiлген
                                      Қазақстан Республикасында
                                      қолма-қол шетел валютасымен
                                        айырбастау операцияларын
                                     ұйымдастыру туралы нұсқаулыққа
                                             N 14 қосымша

Ескерту: N 14 қосымшамен толықтырылды, өзгертілді - ҚР Ұлттық
Банкі Басқармасының 2001 жылғы 20 сәуір N 111 қаулысымен ,
2003 жылғы 25 шілдедегі N 255 қаулысымен .

Журналдың бiрiншi бетi

                Төлемге жарамсыз қолма-қол шетел
             валютасымен операциялар тiзiлiмдерiнiң
                             ЖУРНАЛЫ

     Айырбастау пунктi ____________________________________________,
                       (айырбастау пунктiнiң атауы, тiркеу нөмiрi)
     Орналасқан мекен-жайы ________________________________________,
                                (айырбастау пунктiнiң атауы)
    _______________________________________________________________
       (айырбастау операцияларын ұйымдастыруға уәкілетті банктiң,
    _______________________________________________________________
               банк операцияларының жекелеген түрлерiн
    _______________________________________________________________
                 жүзеге асыратын уәкiлеттi ұйымның атауы)
     Орналасқан мекен-жайы _________________________________________
                           (айырбастау операцияларын ұйымдастыруға
    ________________________________________________________________
               уәкілетті банктiң, банк операцияларының
    _______________________________________________________________
     жекелеген түрлерiн жүзеге асыратын уәкiлеттi ұйымның
    _______________________________________________________________
            орналасқан жерi)

______жылғы "___"______________басталған
______жылғы "___"______________аяқталған

Сақталу мерзiмi:__________ жыл

                                         N 14 қосымшаның жалғасы
Журналдың ішкі парағы
____________________________________________________________________
Валютаның түрі Сатып алу бағамы Рыноктық бағамы Өкімінің нөмірі
                                                   және күні
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
      Төлемге жарамсыз қолма-қол шетел валютасымен операциялардың
                      200___жылғы "___"___________

                                ТІЗІЛІМДЕРІ
____________________________________________________________________
N Инкассоға өтініштің Шетел Шетел Жүргізілген Өтемге Өтемге Теңге.
п/п N немесе шетел     валю. валю. операцияның беріл. беріл. мен
     валютасын сатып    тасы. тасы. түрі (инка. ген    ген    ұстал.
     алу туралы         ның   ның   ссо/ ауыс. валю. валю.    ған
     анықтама-         атауы номи. тыру/сатып таның таның комис.
    сертификаттың N           налы     алу)     атауы сома.   сия
                              (но.              (ауыс. сы     сома.
                              минал.             тырған         сы
                              дар                 немесе
                              сома.               сатып
                              сы)                 алған
                                                  кезде)
____________________________________________________________________
1         2             3      4         5         6      7     8
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________                          Жиын.
                         тығы:
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
      Кассирдің қолы __________     Парақтың N ____

N 14 қосымшаның соңы

      Журналдың соңғы бетi
      Осы журналда_________________________________________________
                              (банктiң/ұйымның атауы)
      ______________________________________________________________
          (айырбастау пунктiнiң атауы, тiркеу N және мекен-жайы)
     айырбастау пунктiнiң төлемге жарамсыз қолма-қол шетел
     валютасымен операциялары тiзiлiмдерiнiң парақтары нөмiрленiп
     тiгiлдi.
     _____жылғы "___"____________

Басшы __________/қолы/ Мөр орны

Бас бухгалтер __________/қолы/ Заңды тұлға

     _____парақтары бар төлемге жарамсыз қолма-қол шетел валютасымен
     операциялар тiзiлiмдерiнiң журналы Қазақстан Республикасында
     қолма-қол шетел валютасымен айырбастау операцияларын
     ұйымдастыру туралы нұсқаулықтың талаптарына сәйкес келедi және
     ____жылғы

"___"____________ Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкiнiң
_________________ филиалында куәландырылған.

       Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкi
      филиалының директоры
     (директордың орынбасары)__________/қолы/

Ұлттық Банктiң филиалы мөрiнiң немесе мөртабанының орны

                                       Қазақстан Республикасында
                                       қолма-қол шетел валютасымен
                                         айырбастау операцияларын
                                      ұйымдастыру туралы нұсқаулыққа
                                                15-қосымша

Ескерту: 15 қосымшамен толықтырылды - ҚР Ұлттық Банкі
Басқармасының 2005 жылғы 29 қазандағы N 136 қаулысымен
( қолданысқа енгізілді тәртібін 2-тармақтан қараңыз ).

20___ жылғы _______________ ай үшін
Шетел валютасының қозғалысы туралы есеп

уәкілетті ұйымның атауы_______________________________________
почталық мекен-жайы, телефоны, факсы__________________________
шетел валютасымен айырбастау операцияларын ұйымдастыруға
арналған лицензияның номері және күні_________________________

1-кесте
(валюта бірлігімен)

р/с N	Көрсеткіштің атауы	Жол коды	USD	EUR	RUR	Басқалары (валюта- ның түрі көрсетіл- сін)
1.	Есепті кезеңнің басындағы шетел валютасының қалдығы (100)=(110)+(120)	100
2.	оның ішінде:
3.	Кассадағы қолма-қол шетел валютасы (айырбастау пункттері- нің кассасын қоса алғанда)	110
4.	Уәкілетті банктердің валюталық шоттарында	120
5.	Есепті кезеңде түскен шетел валютасы (200)>=((210)+(220)+ (230)+(240))	200
6.	оның ішінде:
7.	уәкілетті банктер арқылы ішкі валюта нарығында сатып алын- ған шетел валютасы	210
8.	уәкілетті банктерден түскен заемдар	220
9.	өзге заңды тұлғалардан және жеке тұлғалардан түскен заемдар	230
10.	айырбастау пункттері арқылы сатып алынған қолма-қол шетел валютасы	240
11.	жұмсалған шетел валютасы (300)>=((310)+(320)+ (330)+(340))	300
12.	оның ішінде:
13.	уәкілетті банктер арқылы ішкі валюта нарығында сатылған шетел валютасы	310
14.	уәкілетті банктердің өтелген заемдары	320
15.	өзге заңды тұлғалардың және жеке тұлғалардың өтелген заемдары	330
16.	айырбастау пункттері арқылы сатылған қолма-қол шетел валютасы	340
17.	Есепті кезеңнің аяғындағы шетел валютасының қалдығы (400)=((410)+(420) (400)=(100)+(200)- (300)	400
18.	оның ішінде:
19.	Кассадағы қолма-қол шетел валютасы (айырбастау пункттерінің кассасын қоса алғанда)	410
20.	уәкілетті банктердің валюталық шоттарында	420

2-кесте

Анықтама үшін. Есепті айдағы уәкілетті банктер арқылы жүзеге
асырылған жекелеген операциялар туралы ақпарат
(мың теңгемен)

р/с N	Көрсеткіштің атауы	Жол коды	барлығы	Оның ішінде банк арқылы (уәкілетті банктің атауы көрсетілсін)
1.	Ішкі валюта нары- ғында сатып алын- ған шетел валютасы	500
2.	Ішкі валюта нары- ғында сатылған шетел валютасы	600
3.	Валюталық шоттар- дан алынған қолма-қол шетел валютасы	700
4.	Уәкілетті банктер- дің валюталық шоттарына есептел- ген қолма-қол шетел валютасы	800

20___ жылғы "____" _______________
___________________________ басшы
      (аты-жөні, қолы)
___________________________ бас бухгалтер
      (аты-жөні, қолы)
___________________________ орындаушы
     (аты-жөні, қолы)

Сноска. Утратило силу постановлением Правления Национального Банка РК от 27.10.2006 № 106 (вводится в действие с 01.01.2007 и подлежит официальному опубликованию).

В целях регулирования порядка проведения обменных операций с наличной иностранной валютой в Республике Казахстан Правление Национального Банка Республики Казахстан постановляет:

1. Утвердить прилагаемую Инструкцию об организации обменных операций с наличной иностранной валютой в Республике Казахстан (далее - Инструкция) и ввести ее в действие через 10 дней со дня государственной регистрации в Министерстве юстиции Республики Казахстан.

2. Признать постановление Правления Национального Банка Республики Казахстан "Об утверждении Инструкции об организации обменных операций с наличной иностранной валютой в Республике Казахстан" от 25 июля 1997 года N 295 и Инструкцию об организации обменных операций с наличной иностранной валютой в Республике Казахстан, утвержденную постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 25 июля 1997 года N 295, утратившими силу со дня введения в действие Инструкции.

3. Уполномоченной организации государственной почтовой связи в месячный срок со дня вступления в силу Инструкции привести документацию и помещения действующих обменных пунктов в соответствие с требованиями Инструкции.

4. Банкам, уполномоченным на организацию обменных операций и уполномоченным организациям, осуществляющим отдельные виды банковских операций, в месячный срок со дня вступления в силу Инструкции привести форму журнала реестров купленной и проданной наличной иностранной валюты в соответствие с требованиями Инструкции.

5. Управлению валютного регулирования и контроля (Касымжановой Г.З.):

1) совместно с Юридическим департаментом (Шарипов С.Б.) принять меры к государственной регистрации в Министерстве юстиции Республики Казахстан настоящего постановления и Инструкции;
2) в десятидневный срок со дня государственной регистрации довести настоящее постановление и Инструкцию об организации обменных операций с наличной иностранной валютой до областных филиалов Национального Банка Республики Казахстан.

6. Управлению международных отношений и связей с общественностью (Сембиев Н.К.) опубликовать настоящее постановление и Инструкцию в Вестнике Национального Банка Казахстана.

7. Контроль за исполнением настоящего постановления возложить на заместителя Председателя Национального Банка Республики Казахстан Кудышева М.Т.

Председатель
Национального Банка

                                             Утверждена
                                     постановлением Правления
                                        Национального Банка
                                       Республики Казахстан
                                    от 15 ноября 1999 года N 400

Инструкция
об организации обменных операций с наличной
иностранной валютой в Республике Казахстан

Сноска. По тексту слова "нотариально удостоверенную", "нотариально удостоверенные" заменены словами "нотариально засвидетельствованную", "нотариально засвидетельствованные" согласно постановлению Правления Нацбанка РК от 30 октября 2000 года N 401; слова "уполномоченных организаций почтовой связи", "уполномоченными организациями почтовой связи", "уполномоченным организациям почтовой связи", "организациями почтовой связи", "организации почтовой связи" заменены словами "уполномоченной организации почтовой связи", "уполномоченной организацией почтовой связи", "уполномоченной организации почтовой связи", "уполномоченной организацией почтовой связи", "уполномоченной организации почтовой связи" согласно постановлению Правления Нацбанка РК от 25 июля 2003 года N 255; слова "уполномоченные банки", "уполномоченный банк", "уполномоченными банками", "уполномоченного банка", "уполномоченным банком", "уполномоченных банков", "уполномоченному банку", "уполномоченным банкам" заменены словами "банки, уполномоченные на организацию обменных операций,", "банк, уполномоченный на организацию обменных операций,", "банками, уполномоченными на организацию обменных операций,", "банка, уполномоченного на организацию обменных операций,", "банком, уполномоченным на организацию обменных операций,", "банков, уполномоченных на организацию обменных операций,", "банку, уполномоченному на организацию обменных операций,", "банкам, уполномоченным на организацию обменных операций,"; по тексту после слов "регистрационное свидетельство", "регистрационного свидетельства" дополнены словами "обменного пункта"; после слов "регистрационные свидетельства", "регистрационных свидетельств" дополнены словами "обменных пунктов" согласно постановлению Правления Национального Банка Республики Казахстан от 29 октября 2005 года N 136 (вводится в действие с 18 декабря 2005 года).

Настоящая Инструкция разработана в соответствии с Законами Республики Казахстан "О валютном регулировании и валютном контроле" , "О Национальном Банке Республики Казахстан" , "О банках и банковской деятельности в Республике Казахстан" и детализирует нормы указанных законов в части проведения обменных операций с иностранной валютой в Республике Казахстан, в том числе через обменные пункты, а также создания, лицензирования и прекращения деятельности уполномоченных организаций на территории Республики Казахстан. <*>
Сноска. Преамбула в редакции - постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 29 октября 2005 года N 136 (вводится в действие с 18 декабря 2005 года).

Глава 1. Общие положения

          1. Для целей настоящей Инструкции используются основные понятия, указанные в Законе Республики Казахстан "О валютном регулировании и валютном контроле", а также следующие понятия:
      1) банки, уполномоченные на организацию обменных операций - банки, имеющие лицензию уполномоченного государственного органа по регулированию и надзору финансового рынка и финансовых организаций (далее - уполномоченный орган), дающую право на организацию обменных операций с иностранной валютой;
      2) (исключен - постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 29 октября 2005 года N 136 (вводится в действие с 18 декабря 2005 года).
        3) уполномоченные кредитные товарищества - кредитные товарищества, осуществляющие свою деятельность на основании лицензии уполномоченного органа на организацию обменных операций с иностранной валютой;
      4) уполномоченная организация почтовой связи - Национальный оператор почты, имеющий право на организацию обменных операций с иностранной валютой в соответствии с законами Республики Казахстан;
      5) уполномоченные организации, осуществляющие отдельные виды банковских операций - юридические лица, не являющиеся банками, перечисленные в подпунктах 2) - 4) настоящего пункта;
      6) обменные операции с наличной иностранной валютой - операции по покупке, продаже и обмену наличной иностранной валюты, осуществляемые через обменные пункты;
      7) (исключен - постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 29 октября 2005 года N 136 (вводится в действие с 18 декабря 2005 года).
      8) кросс курс - курсовое соотношение между двумя иностранными валютами, определяемое на основе курса этих валют по отношению к казахстанскому тенге;
      9) Государственный реестр - Государственный реестр контрольно-кассовых машин с фискальной памятью, разрешенных к использованию на территории Республики Казахстан.
       Сноска. Пункт 1 - с изменениями и дополнениями, внесенными постановлением Правления Нацбанка РК от 30 октября 2000 года N 401; с изменением и дополнением, внесенными постановлением Правления Нацбанка РК от 25 июля 2003 года N 255; от 29 октября 2005 года N 136 (вводится в действие с 18 декабря 2005 года).

2. Для удовлетворения спроса физических лиц - резидентов и нерезидентов Республики Казахстан в наличной иностранной валюте банки, уполномоченные на организацию обменных операций и уполномоченные организации, осуществляющие отдельные виды банковских операций, открывают обменные пункты на территории Республики Казахстан для проведения операций по покупке, продаже и обмену наличной иностранной валюты.

      3. Квалификационные требования к деятельности по организации обменных операций с иностранной валютой включают в себя:
      1) наличие у заявителя работников, прошедших подготовку по работе с наличной иностранной валютой;
      2) наличие документов, подтверждающих имущественное право на занимаемое помещение;
      3) для обменного пункта:
      наличие кассового(ых) окна (окон) для обслуживания клиентов;
      наличие средств охранной, пожарной сигнализации, вооруженной охраны либо в случае отсутствия вооруженной охраны наличие средств тревожной сигнализации;
      обменные пункты, расположенные в помещении уполномоченной организации, осуществляющей отдельные виды банковских операций, либо в ином помещении (торговой организации, гостиницы, аэропорта и других) должны быть изолированы от персонала (не являющегося работниками обменного пункта) и клиентов, а обменные пункты, расположенные в помещении банка, уполномоченного на организацию обменных операций, должны быть изолированы от клиентов;
      обменные пункты банков, уполномоченных на организацию обменных операций, уполномоченных организаций, осуществляющих отдельные виды банковских операций, арендующих или занимающих отдельно расположенное недвижимое сооружение, помещение с отдельным входом в нежилых зданиях или квартиру либо ее часть в жилом доме, должны иметь металлические решетки на окнах и входные металлические двери;
      наличие информационных стендов (размером не менее 40 сантиметров в высоту и 60 сантиметров в ширину) для клиентов, содержащих сведения о курсах покупки, продажи и обмена наличной иностранной валюты;
      наличие несгораемого металлического шкафа для хранения денег и документов обменного пункта;
      наличие технических средств для определения подлинности денежных знаков, сочетающих не менее 3 (трех) способов определения подлинности денежного знака, включая контроль в ультрафиолетовом излучении. <*>
      Сноска. Пункт 3 в редакции - постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 29 октября 2005 года N 136 (вводится в действие с 18 декабря 2005 года).

      3-1. В качестве документов, подтверждающих соответствие заявителя квалификационным требованиям, представляются следующие документы:
      справка уполномоченного банка, подтверждающая профессиональную подготовку по работе с наличной иностранной валютой, у работников заявителя, которые будут непосредственно заниматься осуществлением обменных операций с иностранной валютой;
      подлинник или нотариально засвидетельствованная копия акта приемки в эксплуатацию средств охранной и пожарной сигнализации обменного пункта либо акта обследования технического состояния средств охранной и пожарной сигнализации обменного пункта (в случае, если помещение обменного пункта ранее было оборудовано средствами охранной и пожарной сигнализации);
      подлинник или нотариально засвидетельствованная копия договора на охрану обменного пункта (с приложением копии лицензии органов внутренних дел Республики Казахстан на осуществление данного вида деятельности) либо копия приказа о возложении на собственную службу безопасности охраны обменного пункта и копия положения о службе безопасности заявителя. <*>
      Сноска. Инструкция дополнена пунктом 3-1 - постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 29 октября 2005 года N 136 (вводится в действие с 18 декабря 2005 года).

Глава 2. Порядок создания обменных пунктов
банков, уполномоченных на организацию обменных операций,
уполномоченных кредитных товариществ и уполномоченной
организации почтовой связи

4. Обменные операции с наличной иностранной валютой осуществляются банками, уполномоченными на организацию обменных операций, уполномоченными кредитными товариществами и уполномоченной организацией почтовой связи на основании лицензии Национального Банка.

5. В целях определения технической готовности обменного пункта банка, уполномоченного на организацию обменных операций, уполномоченного кредитного товарищества, уполномоченной организации почтовой связи к проведению обменных операций с наличной иностранной валютой создается комиссия по определению технической готовности обменных пунктов из числа сотрудников филиала Национального Банка Республики Казахстан (далее - Национальный Банк). Число членов комиссии должно быть не менее трех человек, включая специалистов подразделений валютного контроля и по работе с наличными деньгами филиала Национального Банка. Комиссией с участием руководителя заявителя составляется акт о результатах проверки. <*>
Сноска. Пункт 5 в редакции - постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 29 октября 2005 года N 136 (вводится в действие с 18 декабря 2005 года).

6. Обменные пункты банков, уполномоченных на организацию обменных операций (их филиалов), уполномоченных кредитных товариществ открываются на основании приказа по банку, уполномоченному на организацию обменных операций (его филиалу), уполномоченному кредитному товариществу. Банки, уполномоченные на организацию обменных операций (их филиалы) и уполномоченные кредитные товарищества обязаны в срок не позднее пяти рабочих дней со дня издания приказа об открытии обменного пункта письменно уведомить об этом филиал Национального Банка с приложением копии приказа.
Сноска. Пункт 6 - с изменением и дополнениями, внесенными постановлением Правления Нацбанка РК от 25 июля 2003 года N 255; от 29 октября 2005 года N 136 (вводится в действие с 18 декабря 2005 года).

7. Обменные пункты уполномоченной организации почтовой связи открываются на основании приказа по уполномоченной организации почтовой связи. При этом уполномоченная организация почтовой связи в срок не позднее трех рабочих дней представляет в филиал Национального Банка копию приказа и пакет документов в соответствии с пунктом 13 настоящей Инструкции. <*>
Сноска. Пункт 7 с изменениями - постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 29 октября 2005 года N 136 (вводится в действие с 18 декабря 2005 года).

7-1. Обменный пункт банка, уполномоченного на организацию обменных операций, уполномоченного кредитного товарищества, уполномоченной организации почтовой связи создается только в пределах административно-территориальной единицы (области), в которой расположен сам банк, уполномоченное кредитное товарищество, уполномоченная организация почтовой связи или где имеются их филиалы.

При закрытии обменных пунктов банки, уполномоченные на организацию обменных операций, уполномоченные кредитные товарищества, уполномоченная организация почтовой связи уведомляют филиал Национального Банка в течение пятнадцати рабочих дней с приложением копии приказа о закрытии и возвращают оригиналы регистрационных свидетельств обменных пунктов.

В случае временного нефункционирования обменного пункта банка, уполномоченного на организацию обменных операций, уполномоченного кредитного товарищества, уполномоченной организации почтовой связи регистрационное свидетельство обменного пункта не возвращается. При этом период нефункционирования обменных пунктов не может превышать шести последовательных месяцев.
Сноска. Дополнено пунктом 7-1 - постановлением Правления Нацбанка РК от 25 июля 2003 года N 255; с изменениями - постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 29 октября 2005 года N 136 (вводится в действие с 18 декабря 2005 года).

8. Обменные пункты банков, уполномоченных на организацию обменных операций, уполномоченных кредитных товариществ и уполномоченной организации почтовой связи подлежат обязательной регистрации в филиале Национального Банка, при этом каждому обменному пункту выдается регистрационное свидетельство обменного пункта по форме согласно приложению N 1 к настоящей Инструкции.

9. Регистрация в филиале Национального Банка является основанием для функционирования обменного пункта. До получения регистрационного свидетельства обменного пункта обменный пункт не вправе проводить обменные операции с наличной иностранной валютой.

10. Филиал Национального Банка в течение 5 рабочих дней со дня получения уведомления об открытии обменного пункта в помещении банка, уполномоченного на организацию обменных операций (его филиала, расчетно-кассового отдела), уполномоченного кредитного товарищества обязан проверить соответствие помещения обменного пункта требованиям настоящей Инструкции и составить соответствующий акт проверки в двух экземплярах, один из которых остается в банке, уполномоченном на организацию обменных операций, уполномоченном кредитном товариществе, а второй - в филиале Национального Банка.

В случае несоответствия помещения и оборудования (технических средств для определения подлинности денежных знаков, металлических шкафов, контрольно-кассовых машин с фискальной памятью (при необходимости в них), средств охранной и пожарной сигнализации, средств тревожной сигнализации при отсутствии в обменном пункте вооруженной охраны) обменного пункта требованиям настоящей Инструкции филиал Национального Банка устанавливает в акте проверки срок, в течение которого помещение и оборудование обменного пункта банка, уполномоченного на организацию обменных операций, уполномоченного кредитного товарищества должно быть приведено в соответствие с требованиями Инструкции, с учетом замечаний, содержащихся в акте. По истечении указанного в акте проверки срока, установленного для устранения выявленных нарушений, филиал Национального Банка повторно осуществляет проверку помещения и оборудования обменного пункта, по результатам которой также составляется соответствующий акт проверки.
Сноска. Пункт 10 - с дополнениями, внесенными постановлением Правления Нацбанка РК от 25 июля 2003 года N 255.

11. В случае соответствия помещения обменного пункта требованиям настоящей Инструкции, филиал Национального Банка в течение 10 рабочих дней со дня проверки помещения и оборудования обменного пункта, открываемого в помещении банка, уполномоченного на организацию обменных операций, уполномоченного кредитного товарищества осуществляет регистрацию обменного пункта и выдает регистрационное свидетельство обменного пункта.
Сноска. Пункт 11 - с изменениями, внесенными постановлением Правления Нацбанка РК от 30 октября 2000 года N 401; с дополнением, внесенным постановлением Правления Нацбанка РК от 25 июля 2003 года N 255.

12. В случае открытия обменного пункта вне помещения банка, уполномоченного на организацию обменных операций, уполномоченного кредитного товарищества, а также обменного пункта уполномоченной организации почтовой связи (независимо от места расположения) филиал Национального Банка обязан в течение пятнадцати рабочих дней со дня получения письменного уведомления и полного пакета документов в соответствии с пунктом 13 настоящей Инструкции проверить документы, помещение и оборудование обменного пункта на соответствие требованиям, установленным настоящей Инструкцией. В случае отсутствия замечаний по представленным документам, а также к помещению и оборудованию обменного пункта филиал Национального Банка регистрирует обменный пункт и выдает регистрационное свидетельство обменного пункта.
Сноска. Пункт 12 - с изменениями, внесенными постановлением Правления Нацбанка РК от 25 июля 2003 года N 255; постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 29 октября 2005 года N 136 (вводится в действие с 18 декабря 2005 года).

13. Для регистрации обменного пункта банк, уполномоченный на организацию обменных операций (его филиал), уполномоченное кредитное товарищество, уполномоченная организация почтовой связи представляет в филиал Национального Банка по месту нахождения обменного пункта документы в соответствии с подпунктами 1) и 8) части первой статьи 10 Закона Республики Казахстан "О валютном регулировании и валютном контроле", с учетом требований пунктов 3 и 3-1 настоящей Инструкции. <*>
Сноска. Пункт 13 в редакции - постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 29 октября 2005 года N 136 (вводится в действие с 18 декабря 2005 года).

14. <*>
Сноска. Пункт 14 - с изменениями, внесенными постановлением Правления Нацбанка РК от 30 октября 2000 года N 401; исключен - постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 29 октября 2005 года N 136 (вводится в действие с 18 декабря 2005 года).

15. Для учета обменных пунктов банков, уполномоченных на организацию обменных операций, уполномоченных кредитных товариществ и уполномоченной организации почтовой связи, расположенных на территории области, филиал Национального Банка при регистрации присваивает обменным пунктам порядковый регистрационный номер.

Учет (регистрация, перерегистрация) обменных пунктов банков, уполномоченных на организацию обменных операций, уполномоченных кредитных товариществ и уполномоченной организации почтовой связи ведется в отдельных регистрационных журналах. Учет (регистрация, перерегистрация) обменных пунктов в регистрационных журналах продолжается последовательно из года в год с сохранением одного и того же номенклатурного номера регистрационного свидетельства обменного пункта в номенклатуре дел филиала Национального Банка. <*>
Сноска. Пункт 15 с изменениями - постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 29 октября 2005 года N 136 (вводится в действие с 18 декабря 2005 года).

16. Филиал Национального Банка вправе отказать банку, уполномоченному на организацию обменных операций, уполномоченному кредитному товариществу и уполномоченной организации почтовой связи в регистрации обменного пункта при несоответствии представленных документов, помещения и оборудования обменного пункта требованиям, предусмотренным настоящей Инструкцией.
Сноска. Пункт 16 - с изменением, внесенным постановлением Правления Нацбанка РК от 25 июля 2003 года N 255.

      17. Филиал Национального Банка производит перерегистрацию обменных пунктов банка, уполномоченного на организацию обменных операций, уполномоченного кредитного товарищества, уполномоченной организации почтовой связи:
      1) при изменении наименований улиц, номеров зданий и других данных, указанных в регистрационном свидетельстве обменного пункта на открытие обменного пункта банка, уполномоченного на организацию обменных операций, уполномоченного кредитного товарищества, уполномоченной организации почтовой связи;
      2) при получении новой лицензии, дающей право на организацию обменных операций с иностранной валютой;
      3) при перемещении обменного пункта, расположенного вне помещения банка, уполномоченного на организацию обменных операций, уполномоченного кредитного товарищества, а также обменного пункта уполномоченной организации почтовой связи (независимо от места расположения), не влекущем за собой изменение адреса обменного пункта.
      При получении новой лицензии, дающей право на организацию обменных операций с иностранной валютой, банк, уполномоченный на организацию обменных операций, уполномоченное кредитное товарищество, уполномоченная организация почтовой связи в течение тридцати календарных дней представляют ее копию в филиал Национального Банка для перерегистрации обменного пункта.
       Сноска. Пункт 17 - с изменениями, внесенными постановлением Правления Нацбанка РК от 30 октября 2000 года N 401; в новой редакции - постановлением Правления Нацбанка РК от 25 июля 2003 года N 255; с изменениями - постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 29 октября 2005 года N 136 (вводится в действие с 18 декабря 2005 года).

18. Перерегистрация обменных пунктов в случаях, предусмотренных подпунктами 1) и 2) пункта 17 настоящей Инструкции, осуществляется на основании заявления юридического лица в порядке, предусмотренном настоящей Инструкцией для регистрации обменных пунктов, без проведения проверки помещения и оборудования обменного пункта и повторного представления имеющихся в деле документов.

Перерегистрация обменных пунктов в случае, предусмотренном подпунктом 3) пункта 17 настоящей Инструкции, осуществляется на основании заявления юридического лица в порядке, предусмотренном настоящей Инструкцией для регистрации обменных пунктов, на основании акта проверки помещения и оборудования обменного пункта и документов в соответствии с пунктом 13 настоящей Инструкции.

При перерегистрации обменного пункта банка, уполномоченного на организацию обменных операций, уполномоченного кредитного товарищества, уполномоченной организации почтовой связи филиал Национального Банка выдает регистрационное свидетельство обменного пункта за тем же номером, что и предыдущее регистрационное свидетельство обменного пункта, с указанием фактической даты выдачи нового регистрационного свидетельства обменного пункта.
Сноска. Пункт 18 - в новой редакции согласно постановлению Правления Нацбанка РК от 30 октября 2000 года N 401; в новой редакции - постановлением Правления Нацбанка РК от 25 июля 2003 года N 255; с изменениями - постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 29 октября 2005 года N 136 (вводится в действие с 18 декабря 2005 года).

Глава 2-1. Порядок выдачи Национальным Банком заключений
о возможности выдачи уполномоченным органом лицензий,
дающих право на организацию обменных операций
с иностранной валютой

18-1. Уполномоченный орган выдает лицензии, дающие право на организацию обменных операций с иностранной валютой, банкам и кредитным товариществам при наличии положительного заключения Национального Банка.

      18-2. Для получения заключения Национального Банка о возможности выдачи уполномоченным органом лицензии, дающей право на организацию обменных операций с иностранной валютой, (далее - заключение) банком и кредитным товариществом представляются следующие документы:
      1) копия внутренних правил, регулирующих порядок проведения и организации обменных операций с иностранной валютой, заверенная подписью и печатью юридического лица;
      2) акт филиала Национального Банка о соответствии помещения обменного пункта требованиям настоящей Инструкции.
      Национальный Банк выдает заключение уполномоченному органу в течение 5 (пяти) рабочих дней со дня получения вышеуказанных документов от банка и кредитного товарищества.

18-3. Филиалу Национального Банка в течение 5 (пяти) рабочих дней со дня получения обращения банка, кредитного товарищества о необходимости в получении акта о соответствии помещения обменного пункта, открытых в помещении банка, кредитного товарищества, необходимо проверить соответствие помещения обменного пункта требованиям настоящей Инструкции и составить в течение 10 (десяти) рабочих дней со дня проверки соответствующий акт проверки в двух экземплярах, один из которых остается в банке, кредитном товариществе, а второй - в филиале Национального Банка.

Глава 3. Порядок создания и лицензирования уполномоченных
организаций и открытия их обменных пунктов

19. (исключен - постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 29 октября 2005 года N 136 (вводится в действие с 18 декабря 2005 года).

20. Уставный капитал уполномоченных организаций формируется в казахстанских тенге исключительно деньгами за счет взносов учредителей и должен быть внесен в полном объеме к моменту получения лицензии. Минимальный размер уставного капитала уполномоченной организации устанавливается Национальным Банком.

21. Уполномоченная организация может быть создана только в форме товарищества с ограниченной ответственностью.

22. Уполномоченные организации не вправе создавать филиалы, представительства и дочерние организации как на территории Республики Казахстан, так и за ее пределами, а также быть учредителем или участвовать в уставном капитале других юридических лиц.

      23. Учредителями уполномоченной организации могут быть физические и юридические лица - резиденты и нерезиденты Республики Казахстан, за исключением:
      1) органов представительной, исполнительной и судебной власти;
      2) организаций, более пятидесяти процентов уставного капитала которых принадлежит государству;
      3) лиц, ранее являвшихся учредителями (одними из учредителей) уполномоченной организации, лицензия которой на организацию обменных операций с иностранной валютой была отозвана. Настоящая норма не распространяется на лиц, являвшихся учредителями (одними из учредителей) уполномоченной организации, лицензия которой на организацию обменных операций с иностранной валютой была отозвана более чем за 3 (три) года до предоставления документов на получение разрешения на государственную регистрацию или лицензии на организации обменных операций с иностранной валютой. <*>
      Сноска. Пункт 23 с изменениями - постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 29 октября 2005 года N 136 (вводится в действие с 18 декабря 2005 года).

24. Разрешение на государственную регистрацию уполномоченной организации в органах юстиции (далее - разрешение) выдается филиалом Национального Банка по форме, согласно приложению N 2 к настоящей Инструкции.

Филиалы Национального Банка ведут учет выданных разрешений в регистрационных журналах.
Сноска. Пункт 24 - в новой редакции согласно постановлению Правления Нацбанка РК от 30 октября 2000 года N 401.

      25. Для получения разрешения на государственную регистрацию в органах юстиции учредители уполномоченной организации представляют в филиалы Национального Банка следующие документы:
      1) заявление на получение разрешения на государственную регистрацию в органах юстиции;
      2) нотариально засвидетельствованную копию устава на государственном и русском языках в двух экземплярах;
      3) сведения об учредителях по форме, согласно приложению N 3 настоящей Инструкции;
      4) письменное подтверждение, что в состав учредителей не входят лица, указанные в пункте 23 настоящей Инструкции.
       Сноска. Пункт 25 - с изменениями, внесенными постановлением Правления Нацбанка РК от 30 октября 2000 года N 401.

26. Филиал Национального Банка в течение 20 рабочих дней со дня поступления полного пакета документов рассматривает представленные документы и проверяет их на соответствие требованиям действующего законодательства и настоящей Инструкции. В случае необходимости филиал Национального Банка вправе запросить документы, подтверждающие информацию, содержащуюся в представленных документах.

По результатам рассмотрения представленных документов филиал Национального Банка выдает разрешение или отказывает в его выдаче с мотивированным изложением причин отказа.

В случае возврата документов с письменными замечаниями, сроки их рассмотрения после повторного представления уполномоченными организациями документов исчисляются заново.
Сноска. Пункт 26 - в новой редакции согласно постановлению Правления Нацбанка РК от 30 октября 2000 года N 401.

27.
(Пункт - исключен согласно постановлению Правления Нацбанка РК от 30 октября 2000 года N 401).

         28. Филиал Национального Банка вправе отказать в выдаче разрешения, если:
      1) устав не соответствует действующему законодательству и требованиям настоящей Инструкции;
      2) учредителями (одними из учредителей) уполномоченной организации являются лица, указанные в пункте 23 настоящей Инструкции;
      3) представленный пакет документов не соответствует требованиям настоящей Инструкции.
       Сноска. Пункт 28 - с изменениями, внесенными постановлением Правления Нацбанка РК от 30 октября 2000 года N 401.

29.
Сноска. Пункт 29 - исключен согласно постановлению Правления Нацбанка РК от 30 октября 2000 года N 401 .

30. Для получения лицензии заявитель представляет в филиал Национального Банка документы, предусмотренные подпунктами 1), 4)-9) части первой статьи 10 Закона Республики Казахстан "О валютном регулировании и валютном контроле", с учетом требований пунктов 3 и 3-1 настоящей Инструкции .<*>
Сноска. Пункт 30 в редакции - постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 29 октября 2005 года N 136 (вводится в действие с 18 декабря 2005 года).

31. (исключен - постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 29 октября 2005 года N 136 (вводится в действие с 18 декабря 2005 года).
Сноска. Пункт 31 - с изменениями и дополнениями, внесенными постановлением Правления Нацбанка РК от 30 октября 2000 года N 401; постановлением Правления Национального Банка РК от 20 апреля 2001 года N 111; постановлением Правления Национального Банка РК от 1 декабря 2001 года N 478

32. Филиал Национального Банка, в течение месяца со дня поступления всех необходимых документов, обязан проверить соответствие представленных документов, помещения и оборудования обменного пункта требованиям настоящей Инструкции и принять решение о выдаче или отказе в выдаче лицензии.

В целях определения технической готовности уполномоченной организации к проведению обменных операций с наличной иностранной валютой создается комиссия по определению технической готовности из числа сотрудников филиала. Число членов комиссии должно быть не менее трех человек, включая специалистов подразделений валютного контроля и по работе с наличными деньгами. По результатам проверки комиссией с участием руководителя организации составляется акт.

Материалы о выдаче лицензии рассматриваются комиссией по рассмотрению вопросов о выдаче, приостановлении и отзыве лицензий на организацию обменных операций с иностранной валютой, в состав которой в обязательном порядке включаются директор или заместитель директора филиала, руководитель подразделения валютного контроля и юрист. По результатам рассмотрения материалов составляется протокол, который подписывается всеми членами комиссии.

В случае соответствия представленных документов, помещения и оборудования обменного пункта требованиям настоящей Инструкции, филиал Национального Банка принимает решение о выдаче лицензии на организацию обменных операций с иностранной валютой, которое оформляется приказом по филиалу Национального Банка.
Сноска. Пункт 32 в новой редакции - постановлением Правления Национального Банка РК от 1 декабря 2001 года N 478; с изменениями, внесенными постановлением Правления Нацбанка РК от 25 июля 2003 года N 255; с изменениями - постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 29 октября 2005 года N 136 (вводится в действие с 18 декабря 2005 года).

33.
Сноска. Пункт 33 исключен - постановлением Правления Национального Банка РК от 1 декабря 2001 года N 478.

34. Филиал Национального Банка выдает юридическому лицу лицензию, оформленную в соответствии с приложением N 5 к настоящей Инструкции, которая учитывается в отдельном регистрационном журнале.
Сноска. Пункт 34 в новой редакции - постановлением Правления Национального Банка РК от 1 декабря 2001 года N 478.

35. Лицензия на организацию обменных операций с наличной иностранной валютой выдается на неограниченный срок и не может быть передана другим лицам.

      36. Филиал Национального Банка вправе отказать юридическому лицу в выдаче лицензии, если:
      1) представленные документы, помещение и оборудование обменного пункта не соответствуют требованиям настоящей Инструкции;
      2) (подпункт исключен - постановлением Правления Нацбанка РК от 30 октября 2000 года N 401).
      3) уставный капитал юридического лица не сформирован в полном объеме;
      4) учредителями (одними из учредителей) уполномоченной организации являются лица, указанные в пункте 23 настоящей Инструкции;
      5) юридическое лицо обратилось за получением лицензии позже одного года после государственной регистрации.
      Филиал Национального Банка направляет мотивированный отказ в выдаче лицензии и одновременно возвращает представленный пакет документов.
      Сноска. Пункт 36 - с изменениями и дополнениями, внесенными постановлением Правления Нацбанка РК от 30 октября 2000 года N 401; постановлением Правления Национального Банка РК от 1 декабря 2001 года N 478; постановлением Правления Нацбанка РК от 25 июля 2003 года N 255.

37. Филиал Национального Банка вправе приостановить или отозвать лицензию на организацию обменных операций с иностранной валютой по основаниям, установленным законодательными актами.

Материалы о приостановлении или отзыве лицензии на организацию обменных операций с иностранной валютой рассматриваются комиссией по рассмотрению вопросов о выдаче, приостановлении и отзыве лицензий на организацию обменных операций с иностранной валютой. По результатам рассмотрения материалов составляется протокол, который подписывается всеми членами комиссии.

Решение об отзыве лицензии предварительно согласовывается с центральным аппаратом Национального Банка.

Решение филиала о приостановлении или отзыве лицензии на организацию обменных операций с иностранной валютой оформляется приказом по филиалу Национального Банка.
Сноска. Пункт 37 - с изменениями, внесенными постановлением Правления Нацбанка РК от 30 октября 2000 года N 401; в новой редакции - постановлением Правления Национального Банка РК от 1 декабря 2001 года N 478; с изменениями - постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 29 октября 2005 года N 136 (вводится в действие с 18 декабря 2005 года).

      37-1. При утрате лицензии на организацию обменных операций с иностранной валютой уполномоченная организация обязана в течение десяти рабочих дней представить в филиал Национального Банка следующие документы:
      1) заявление с указанием причин и обстоятельств утраты лицензии;
      2) копии документов, подтверждающих факт утери, уничтожения или кражи лицензии;
      3) копию платежного документа, подтверждающего уплату лицензионного сбора.
      Филиал Национального Банка в течение десяти рабочих дней со дня поступления полного пакета документов оформляет дубликат лицензии, который выдается за номером и датой первоначальной лицензии с указанием слова "Дубликат" и даты выдачи дубликата.
      Сноска. Инструкция дополнена новым пунктом 37-1 - постановлением Правления Нацбанка РК от 30 октября 2000 года N 401; с изменениями - постановлением Правления Национального Банка РК от 1 декабря 2001 года N 478; с изменениями - постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 29 октября 2005 года N 136 (вводится в действие с 18 декабря 2005 года).

      38. При изменении своего места нахождения или наименования уполномоченная организация обязана в течение месяца обратиться в филиал Национального Банка за переоформлением лицензии на организацию обменных операций с иностранной валютой и представить следующие документы:
      1) заявление о переоформлении лицензии;
      2) нотариально засвидетельствованные копии изменений и дополнений в учредительные документы;
      3) нотариально засвидетельствованную копию свидетельства о государственной регистрации (перерегистрации) с указанием нового места нахождения уполномоченной организации или свидетельство о государственной перерегистрации уполномоченной организации;
      4) копию платежного документа, подтверждающего уплату лицензионного сбора.
      Филиал Национального Банка в течение десяти рабочих дней со дня поступления полного пакета документов переоформляет лицензию путем выдачи новой лицензии.
      Сноска. Пункт 38 - в новой редакции согласно постановлению Правления Нацбанка РК от 30 октября 2000 года N 401; с изменениями - постановлением Правления Национального Банка РК от 1 декабря 2001 года N 478; с изменениями - постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 29 октября 2005 года N 136 (вводится в действие с 18 декабря 2005 года).

39.
Сноска. Пункт 39 исключен - постановлением Правления Нацбанка РК от 30 октября 2000 года N 401.

      40. Изменения и дополнения, вносимые в устав уполномоченной организации, или новая редакция устава до их регистрации в органах юстиции должны быть предварительно согласованы с филиалом Национального Банка. Для согласования изменений и дополнений, вносимых в устав, или новой редакции устава уполномоченные организации представляют в филиал Национального Банка следующие документы:
      1) заявление о рассмотрении изменений и дополнений, вносимых в устав, или новой редакции устава;
      2) нотариально засвидетельствованную копию изменений и дополнений, вносимых в устав, или новой редакции устава на государственном и русском языках;
      3) сведения об учредителях по форме, согласно приложению N 3 к настоящей Инструкции (если состав учредителей, размер уставного капитала или распределение долей в уставном капитале изменились);
      4) письменное подтверждение, что в состав учредителей не входят лица, указанные в пункте 23 настоящей Инструкции (если состав учредителей изменился).

Согласование осуществляется в порядке, установленном настоящей Инструкцией для получения разрешения. После регистрации указанных изменений и дополнений в органах юстиции уполномоченная организация обязана не позднее одного месяца со дня регистрации представить в филиал Национального Банка их нотариально засвидетельствованную копию. Если указанные изменения и дополнения касаются увеличения уставного капитала, то необходимо также представить справку банка, уполномоченного на организацию обменных операций, о пополнении суммы уставного капитала.
Сноска. Пункт 40 - в новой редакции согласно постановлению Правления Нацбанка РК от 30 октября 2000 года N 401; с изменениями - постановлением Правления Национального Банка РК от 1 декабря 2001 года N 478; с дополнением - постановлением Правления Нацбанка РК от 25 июля 2003 года N 255.

41. Уполномоченная организация вправе открывать несколько обменных пунктов в пределах области, а также города республиканского значения (столицы), по месту нахождения ее постоянно действующего органа.
Сноска. Пункт 41 в новой редакции - постановлением Правления Национального Банка РК от 1 декабря 2001 года N 478.

42. При открытии нового обменного пункта уполномоченная организация должна зарегистрировать его в филиале Национального Банка и получить регистрационное свидетельство обменного пункта.

43. Для регистрации обменного пункта уполномоченная организация представляет в филиал Национального Банка документы в соответствии с подпунктами 1) и 8) части первой статьи 10 Закона Республики Казахстан "О валютном регулировании и валютном контроле", с учетом требований пунктов 3 и 3-1 настоящей Инструкции.
Сноска. Пункт 43 - с изменениями и дополнениями, внесенными постановлением Правления Нацбанка РК от 30 октября 2000 года N 401; в редакции - постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 29 октября 2005 года N 136 (вводится в действие с 18 декабря 2005 года).

44. Филиал Национального Банка обязан в течение пятнадцати рабочих дней со дня поступления всех необходимых документов проверить соответствие представленных документов, помещения и оборудования обменного пункта требованиям настоящей Инструкции. В случае отсутствия замечаний по представленным документам, к помещению и оборудованию обменного пункта филиал Национального Банка регистрирует обменный пункт и выдает регистрационное свидетельство обменного пункта по форме согласно приложению N 1 к настоящей Инструкции.
Сноска. Пункт 44 - с изменениями - постановлением Правления Нацбанка РК от 25 июля 2003 года N 255.

45. Регистрация обменных пунктов уполномоченных организаций производится филиалом Национального Банка в отдельном регистрационном журнале с присвоением очередного порядкового регистрационного номера каждому обменному пункту. Учет (регистрация, перерегистрация) обменных пунктов в регистрационном журнале продолжается последовательно из года в год с сохранением одного и того же номенклатурного номера регистрационного свидетельства обменного пункта в номенклатуре дел филиала Национального Банка. <*>
Сноска. Пункт 45 с изменениями - постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 29 октября 2005 года N 136 (вводится в действие с 18 декабря 2005 года).

      45-1. При утрате регистрационного свидетельства обменного пункта уполномоченная организация обязана в течение десяти рабочих дней представить в филиал Национального Банка следующие документы:
      1) заявление с указанием причин и обстоятельств утраты регистрационного свидетельства обменного пункта;
      2) копии документов, подтверждающих факт утери, уничтожения или кражи регистрационного свидетельства обменного пункта.

Филиал Национального Банка в течение десяти рабочих дней выдает уполномоченной организации дубликат регистрационного свидетельства обменного пункта.

Дубликат регистрационного свидетельства обменного пункта выдается за номером и датой первоначального регистрационного свидетельства обменного пункта и указанием слова "Дубликат" и даты выдачи дубликата регистрационного свидетельства обменного пункта.
Сноска. Инструкция дополнена новым пунктом 45-1 - постановлением Правления Нацбанка РК от 30 октября 2000 года N 401.

46. При изменении наименований улиц, номеров зданий и других реквизитов, указанных в регистрационном свидетельстве обменного пункта на открытие обменного пункта уполномоченной организации филиал Национального Банка производит перерегистрацию обменного пункта.

При получении уполномоченной организацией новой лицензии на организацию обменных операций с иностранной валютой филиал Национального Банка производит перерегистрацию обменных пунктов уполномоченной организации.

Перерегистрация обменных пунктов осуществляется в порядке, предусмотренном настоящей Инструкцией для регистрации обменных пунктов без повторного представления документов, имеющихся в деле, за исключением случаев, предусмотренных настоящей Инструкцией.

При перерегистрации обменного пункта уполномоченной организации филиал Национального Банка выдает регистрационное свидетельство обменного пункта за тем же номером, что и предыдущее регистрационное свидетельство обменного пункта, с указанием фактической даты выдачи нового регистрационного свидетельства обменного пункта.
Сноска. Пункт 46 - в новой редакции согласно постановлению Правления Нацбанка РК от 30 октября 2000 года N 401; с изменениями и дополнениями - постановлением Правления Нацбанка РК от 25 июля 2003 года N 255; постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 29 октября 2005 года N 136 (вводится в действие с 18 декабря 2005 года).

46-1. При перемещении обменного пункта уполномоченной организации, не влекущем за собой изменение адреса обменного пункта, уполномоченная организация в течение десяти рабочих дней уведомляет об этом филиал Национального Банка с приложением документов, указанных в пункте 43 настоящей Инструкции.

Филиал Национального Банка в течение десяти рабочих дней со дня получения уведомления проверяет представленные документы, помещение и оборудование обменного пункта на соответствие требованиям настоящей Инструкции. По результатам проверки помещения и оборудования составляется акт проверки.

В случае несоответствия документов, помещения и оборудования обменного пункта требованиям настоящей Инструкции филиал Национального Банка вправе отказать в перерегистрации обменного пункта.

46-2. В случае добровольной ликвидации уполномоченной организации либо отказа от деятельности по организации обменных операций с наличной иностранной валютой уполномоченная организация в течение семи дней уведомляет о принятом решении филиал Национального Банка с приложением оригиналов лицензии и регистрационных свидетельств обменных пунктов принадлежащих ей обменных пунктов.

Прекращение действия добровольно возвращенных лицензий на организацию обменных операций с наличной иностранной валютой в филиале Национального Банка оформляется приказом директора филиала либо лица, его замещающего.
Сноска. Инструкция дополнена новыми пунктами 46-1 и 46-2 - постановлением Правления Нацбанка РК от 25 июля 2003 года N 255.

Глава 4. Условия и порядок
функционирования обменных пунктов

47. (исключен - постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 29 октября 2005 года N 136 (вводится в действие с 18 декабря 2005 года).
Сноска. Пункт 47 - в новой редакции согласно постановлению Правления Нацбанка РК от 30 октября 2000 года N 401.

48. (исключен - постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 29 октября 2005 года N 136 (вводится в действие с 18 декабря 2005 года).
Сноска. Пункт 48 - с дополнениями, внесенными постановлением Правления Нацбанка РК от 30 октября 2000 года N 401.

49. (исключен - постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 29 октября 2005 года N 136 (вводится в действие с 18 декабря 2005 года).

50. Собственные деньги кассиров, верхняя одежда и другие предметы должны храниться в специально отведенной комнате или шкафах, расположенных вне помещения касс. <*>
Сноска. Пункт 50 с изменениями - постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 29 октября 2005 года N 136 (вводится в действие с 18 декабря 2005 года).

51. В случае поломки технического средства для определения подлинности денежных знаков, его нефункционирования по другой причине или несоответствия требованиям настоящей Инструкции обменный пункт должен прекратить проведение обменных операций с наличной иностранной валютой.
Сноска. Пункт 51 - с дополнениями, внесенными постановлением Правления Нацбанка РК от 30 октября 2000 года N 401; с изменениями - постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 29 октября 2005 года N 136 (вводится в действие с 18 декабря 2005 года).

52. Применение обменными пунктами банков, уполномоченных на организацию обменных операций и уполномоченных организаций, осуществляющих отдельные виды банковских операций, контрольно-кассовых машин с фискальной памятью, компьютерных терминалов, оснащенных фискальной памятью, компьютерных систем, программные средства которых обеспечивают некорректируемую регистрацию всех выполненных операций, регулируется налоговым законодательством Республики Казахстан.
Сноска. Пункт 52 - в новой редакции согласно постановлению Правления Нацбанка РК от 30 октября 2000 года N 401.

      53. В каждом обменном пункте на видном для клиентов месте должна быть вывешена следующая информация:
      1) наименование и (или) регистрационный номер обменного пункта, а также наименование уполномоченной организации, осуществляющей отдельные виды банковских операций или банка, уполномоченного на организацию обменных операций, открывшей (открывшего) данный обменный пункт;
      2) режим работы обменного пункта;
      3) копия лицензии на организацию обменных операций с наличной иностранной валютой;
      4) сведения о филиале Национального Банка, осуществляющем контроль за деятельностью данного обменного пункта, по форме согласно приложению N 6 к настоящей Инструкции. <*>
      Сноска. Пункт 53 с изменениями - постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 29 октября 2005 года N 136 (вводится в действие с 18 декабря 2005 года).

      54. В помещении обменного пункта банка, уполномоченного на организацию обменных операций, уполномоченной организации, осуществляющей отдельные виды банковских операций должны в обязательном порядке храниться следующие документы:
      1) копия приказа руководителя о принятии на работу кассира обменного пункта;
      2) копия акта приема в эксплуатацию охранной и пожарной сигнализации.
      В случае, если помещение обменного пункта ранее было оборудовано средствами охранной и пожарной сигнализации - копия акта обследования технического состояния средств охранной и пожарной сигнализации обменного пункта;
      3) копия договора, заключенного с кассиром обменного пункта о полной индивидуальной материальной ответственности;
      4) копия документа, выданного налоговыми органами, подтверждающего регистрацию контрольно-кассовой машины с фискальной памятью;
      5) копия договора аренды или документа, подтверждающего имущественное право банка, уполномоченного на организацию обменных операций, уполномоченной организации, осуществляющей отдельные виды банковских операций, на помещение обменного пункта;
      6) копия договора на охрану обменного пункта с приложением копии лицензии Министерства внутренних дел Республики Казахстан на осуществление данного вида деятельности при осуществлении охраны обменного пункта соответствующими службами вооруженной охраны.

В случае, если охрана помещения обменного пункта осуществляется собственной службой безопасности банка, уполномоченного на организацию обменных операций, уполномоченного кредитного товарищества, уполномоченной организации почтовой связи - копия приказа, согласно которому охрана обменного пункта возлагается на собственную службу безопасности банка, уполномоченного на организацию обменных операций, уполномоченного кредитного товарищества, уполномоченной организации почтовой связи, и копия положения о структурном подразделении банка, уполномоченного на организацию обменных операций, уполномоченного кредитного товарищества, уполномоченной организации почтовой связи, предназначенном для его охраны.

При отсутствии в обменном пункте вооруженной охраны - копия акта приемки в эксплуатацию средств тревожной сигнализации обменного пункта.

В случае, если помещение обменного пункта ранее было оборудовано средствами тревожной сигнализации - копия акта обследования технического состояния средств тревожной сигнализации обменного пункта.

Кроме того, в обменном пункте уполномоченных организаций, осуществляющих отдельные виды банковских операций должна храниться копия документа банка, уполномоченного на организацию обменных операций о прохождении работниками обменного пункта курсов подготовки по работе с наличной иностранной валютой.
Сноска. Пункт 54 - с изменениями, внесенными постановлением Правления Нацбанка РК от 30 октября 2000 года N 401; постановлением Правления Национального Банка РК от 20 апреля 2001 года N 111; с изменениями - постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 29 октября 2005 года N 136 (вводится в действие с 18 декабря 2005 года).

55. В обменных пунктах уполномоченных кредитных товариществ, в обменных пунктах уполномоченных организаций, в обменных пунктах банков, уполномоченных на организацию обменных операций, расположенных вне помещения банка, в обменных пунктах уполномоченной организации почтовой связи, расположенных вне помещения уполномоченной организации почтовой связи, допускается проведение только обменных операций с наличной иностранной валютой.

Одновременное проведение обменных операций с наличной иностранной валютой и иных банковских операций, проводимых в кассах в соответствии с банковским законодательством, допускается в кассовых помещениях обменных пунктов, осуществляющих обменные операции с использованием банковской компьютерной системы, зарегистрированной в Государственном реестре и расположенных в помещениях банков, уполномоченных на организацию обменных операций (их филиалов и расчетно-кассовых отделов), а также в помещениях уполномоченной организации почтовой связи (ее филиалов).
Сноска. Пункт 55 - с изменениями, внесенными постановлением Правления Нацбанка РК от 30 октября 2000 года N 401; в новой редакции согласно постановлению Правления Нацбанка РК от 25 июля 2003 года N 255.

56. Уполномоченные организации, осуществляющие отдельные виды банковских операций, вправе приобретать наличную иностранную валюту в любом банке, уполномоченным на организацию обменных операций с обязательным документальным оформлением операций покупки-продажи наличной иностранной валюты на основе договора, заключенного в письменной форме.

Уполномоченным организациям, осуществляющим отдельные виды банковских операций, запрещается покупать наличную иностранную валюту в обменных пунктах банков, уполномоченных на организацию обменных операций и уполномоченных организаций, осуществляющих отдельные виды банковских операций.

56-1. Период нефункционирования обменных пунктов уполномоченной организации не может превышать шести месяцев.
Сноска. Глава дополнена новым пунктом 56-1 - постановлением Правления Национального Банка РК от 1 декабря 2001 года N 478; с изменениями - постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 29 октября 2005 года N 136 (вводится в действие с 18 декабря 2005 года).

Глава 5. Порядок проведения операций
с наличной иностранной валютой в обменных пунктах

57. Обменные пункты проводят операции покупки, продажи и обмена наличной иностранной валюты в соответствии с курсами покупки, продажи и кросс курсами, установленными на основании письменного распоряжения об установлении курсов. Курсы покупки, продажи и обмена наличной иностранной валюты могут быть изменены в течение рабочего времени обменного пункта. Каждое изменение курса должно быть утверждено письменным распоряжением с указанием времени, с которого действуют измененные курсы.

Допускается установление различных курсов в разных обменных пунктах одного банка, уполномоченного на организацию обменных операций и уполномоченных организаций, осуществляющих отдельные виды банковских операций.

Распоряжение об установлении курсов покупки, продажи и кросс курсов ежедневно издается руководителем банка, уполномоченного на организацию обменных операций и уполномоченной организации, осуществляющей отдельные виды банковских операций, или иным должностным лицом, которому приказом руководителя предоставлены такие полномочия. Допускается издавать распоряжение с указанием периода действия установленных курсов (несколько дней и/или период времени в течение одного дня).

Письменное распоряжение оформляется в двух экземплярах, один из которых направляется в обменный пункт, другой - остается в банке, уполномоченным на организацию обменных операций, уполномоченной организации, осуществляющей отдельные виды банковских операций.

В случае использования банками, уполномоченными на организацию обменных операций и уполномоченной организацией почтовой связи банковской компьютерной системы, зарегистрированной в Государственном реестре, предусматривающей централизованное доведение до обменных пунктов распоряжений в рамках банковской компьютерной системы, письменное распоряжение об установлении курсов издается в одном экземпляре.
Сноска. Пункт 57 - в новой редакции согласно постановлению Правления Нацбанка РК от 25 июля 2003 года N 255.

58. В отдельных случаях Национальный Банк вправе установить предел отклонения курса покупки наличной иностранной валюты за наличные тенге от курса продажи наличной иностранной валюты за наличные тенге путем принятия постановления Правления Национального Банка.

59. При наличии в обменном пункте наличной иностранной и национальной валют отказ гражданам в проведении операций по покупке, продаже или обмену не допускается. При этом информационные стенды обменных пунктов должны содержать сведения о курсах покупки и продажи по всем видам иностранной валюты, имеющейся в обменном пункте.

Обменные пункты не вправе вводить какие-либо ограничения при покупке, продаже или обмене иностранной валюты по их достоинству и годам эмиссии за исключением случаев, когда есть прямое ограничение Национального Банка на обращение какой-либо валюты.
Сноска. Пункт 59 - с изменениями согласно постановлению Правления Нацбанка РК от 25 июля 2003 года N 255.

60. За обмен иностранной валюты ранних годов эмиссии на более поздние и за размен комиссионное вознаграждение не взимается за исключением случаев, когда Национальным Банком устанавливается особый порядок обмена.

61. Наличная иностранная валюта, являющаяся законным платежным средством в стране эмитента, подлежит покупке, продаже, обмену и размену в порядке, установленном настоящей Инструкцией без взимания комиссионного вознаграждения.

К основным признакам законного платежного средства относятся наличие на банкноте наименования эмиссионного банка, номера и серии, номинала цифрами и прописью, основного рисунка (портрет и т.п.) лицевой и оборотной стороны, а также элементов защиты от подделки (водяной знак, магнитные метки, внедренные в бумагу цветные волокна, включая видимые в ультрафиолетовых лучах, конфетти, защитные нити, микротекст, люминесцирующие рисунки и др.).

Страной-эмитентом валюты могут быть установлены иные либо дополнительные требования к выпущенным банкнотам.

      Платежными признаются также банкноты, имеющие следующие повреждения:
      1) потертости и загрязнения;
      2) имеющие подклеенные оторванные углы или куски (площадью не более 1-2 квадратных сантиметров), если оторванные части, безусловно, принадлежат данной банкноте;
      3) имеющие заклеенные надрывы, если они не превышают одну четвертую часть ширины банкноты;
      4) имеющие мелкие масляные и другие пятна, надписи и отпечатки штампов (кроме штампов, свидетельствующих о погашении или о том, что банкнота является неподлинной или образцом), в случае если они не препятствуют определению подлинности банкнот и не перекрывают в значительной степени (более 50%) одного из основных признаков платежности, указанных в настоящем пункте;
      5) имеющие проколы с диаметром отверстий не более 0,5 мм.
      Сноска. Пункт 61 - в новой редакции согласно постановлению Правления Национального Банка РК от 20 апреля 2001 года N 111.

62. Неплатежная наличная иностранная валюта с согласия владельца может быть принята на инкассо, заменена на платежную наличную иностранную валюту или куплена со взиманием комиссионного вознаграждения. Операции по приему на инкассо, замене, покупке неплатежной наличной иностранной валюты учитываются в журнале реестров операций с неплатежной наличной иностранной валютой по форме согласно приложению N 14 к настоящей Инструкции с учетом требований пункта 65 настоящей Инструкции.

      Банкноты признаются неплатежными, если они не соответствуют требованиям, предусмотренным пунктом 61 настоящей Инструкции, и/или имеющие следующие повреждения:
      1) разорванные на части и склеенные;
      2) изменившие первоначальную окраску или обесцвеченные;
      3) обожженные или прожженные;
      4) залитые полностью или в значительной степени (более 50 % одного из основных признаков платежности) краской, чернилами, маслом;
      5) подвергнутые воздействию химических реактивов, в том числе реактивов, приведших к свечению бумаги в ультрафиолетовых лучах;
      6) имеющие значительные повреждения умышленного характера (изменены основные рисунки, в частности портреты людей, удалена защитная нить, наличие значительных надписей, в том числе видимых в ультрафиолетовых лучах);
      7) банкноты, имеющие явный печатный брак (отсутствие или ненадлежащее расположение водяного знака или защитной нити, непропечатка или смазанность изображений);
      8) изменившие геометрические размеры более чем на 3 мм как в сторону уменьшения, так и в сторону увеличения.

Также неплатежными признаются банкноты, выведенные из обращения, после даты, объявленной банком-эмитентом соответствующего иностранного государства.

Покупка и замена неплатежных банкнот осуществляется только банками, уполномоченными на организацию обменных операций, уполномоченными кредитными товариществами и уполномоченной организацией почтовой связи. Приобретенные и принятые в порядке замены банками, уполномоченными на организацию обменных операций, уполномоченными кредитными товариществами и уполномоченной организацией почтовой связи неплатежные банкноты не могут быть проданы клиентам и должны быть высланы на инкассо в банки-эмитенты или сданы на инкассо через обслуживающие банки, уполномоченные на организацию обменных операций.

Банк, уполномоченный на организацию обменных операций вправе с согласия владельца принять на инкассо неплатежные банкноты иностранной валюты. Прием на инкассо наличной иностранной валюты производится работником банка, уполномоченного на организацию обменных операций только на основании заявления клиента по форме согласно приложению N 7 к настоящей Инструкции. При приеме на инкассо иностранной валюты клиенту выдается квитанция. Банки, уполномоченные на организацию обменных операций обязаны предупреждать клиентов о размере комиссионного вознаграждения (включающего все расходы клиента) и возможности отказа банками-эмитентами (иностранными банками) в обмене ветхих банкнот, а также получить от клиента письменное согласие на условия инкассо. В случае отказа банка-эмитента (иностранного банка) в обмене отосланной иностранной валюты, банки, уполномоченные на организацию обменных операций обязаны представить клиенту соответствующие подтверждающие документы.

После получения банком, уполномоченным на организацию обменных операций от банка-эмитента (иностранного банка) возмещения за инкассированную иностранную валюту денежная сумма должна быть выплачена клиенту по его желанию в наличных иностранной валюте или тенге либо зачислена на банковский счет в иностранной валюте или в тенге в соответствии с действующим законодательством.

Комиссионное вознаграждение, взимаемое за замену, покупку, прием на инкассо неплатежных банкнот устанавливается банками, уполномоченными на организацию обменных операций, уполномоченными кредитными товариществами, уполномоченной организацией почтовой связи самостоятельно, но не должно превышать 10 процентов от номинальной стоимости банкнот, предъявляемых к обмену (покупке, приему на инкассо). Комиссионное вознаграждение взимается банками, уполномоченными на организацию обменных операций, уполномоченными кредитными товариществами, уполномоченной организацией почтовой связи в казахстанских тенге по рыночному курсу на день совершения операции.
Сноска. Пункт 62 - в новой редакции согласно постановлению Правления Национального Банка РК от 20 апреля 2001 года N 111; с изменениями согласно постановлению Правления Нацбанка РК от 25 июля 2003 года N 255.

63. При покупке, продаже и обмене иностранной валюты работники обменного пункта проверяют подлинность валюты с помощью технических средств для определения подлинности денежных знаков, соответствующих требованиям настоящей Инструкции.
Сноска. Пункт 63 - с изменениями, внесенными постановлением Правления Национального Банка РК от 20 апреля 2001 года N 111; с изменениями - постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 29 октября 2005 года N 136 (вводится в действие с 18 декабря 2005 года).

64. Проводимые в обменных пунктах уполномоченных организаций, осуществляющих отдельные виды банковских операций, и банков, уполномоченных на организацию обменных операций, операции покупки и продажи наличной иностранной валюты в момент проведения операции отражаются в журнале реестров купленной и проданной иностранной валюты, который является бухгалтерским документом, по форме согласно приложению N 8 к настоящей Инструкции (далее - журнал реестров).

При покупке или продаже наличной иностранной валюты на сумму, превышающую эквивалент десяти тысяч долларов США, в журнале реестров фиксируется фамилия, инициалы клиента и данные документа, удостоверяющего его личность.

В конце рабочего дня работники обменного пункта подсчитывают итоги по операциям, проведенным за день, и выводят остаток денег на следующий день. В случае изменения курса в течение дня в журнале реестров подводится промежуточный итог по объемам купленной и проданной валюты до времени установления нового курса покупки или продажи наличной иностранной валюты и заверяется подписью кассира.

В журнале реестров не допускаются подчистки и иные исправления. Ошибочные данные должны быть перечеркнуты и сделана запись, удостоверенная подписью кассира: "Запись N ____ исправлена", после которой совершается верная запись.
Сноска. Пункт 64 - с дополнениями, внесенными постановлением Правления Нацбанка РК от 30 октября 2000 года N 401; постановлением Правления Национального Банка РК от 1 декабря 2001 года N 478.

65. Журнал реестров должен быть пронумерован, прошнурован и скреплен печатью юридического лица и филиала Национального Банка. Количество листов в журнале реестров (не менее 30 листов) заверяется подписями руководителя и главного бухгалтера банка, уполномоченного на организацию обменных операций (его филиала) или уполномоченной организации, осуществляющей отдельные виды банковских операций, и руководителя или заместителя руководителя филиала Национального Банка.

Для оформления журнала реестров банки, уполномоченные на организацию обменных операций и уполномоченные организации, осуществляющие отдельные виды банковских операций, в соответствии с требованием, предусмотренным абзацем первым настоящего пункта, должны обратиться в филиал Национального Банка. Филиал Национального Банка проверяет соответствие журнала реестров установленным требованиям и оформляет его в течение десяти дней со дня поступления. Допускается одновременное оформление нескольких журналов реестров для одного обменного пункта банка, уполномоченного на организацию обменных операций, уполномоченной организации, осуществляющей отдельные виды банковских операций.

Оконченные журналы реестров хранятся в банках, уполномоченных на организацию обменных операций, уполномоченных организациях, осуществляющих отдельные виды банковских операций, в течение 5 лет со дня их окончания.

Обменные пункты, открытые вне пределов области, в которой расположены банк, уполномоченный на организацию обменных операций, уполномоченная организация почтовой связи или их филиалы, а также уполномоченное кредитное товарищество, должны не реже двух раз в год передавать в банк, уполномоченный на организацию обменных операций, уполномоченную организацию почтовой связи или их филиал, а также уполномоченное кредитное товарищество оконченные журналы реестров. При этом с передаваемых журналов реестров снимаются копии, которые хранятся в обменном пункте в течение одного года, считая с первого января года, следующего за годом оформления в журнале реестров последней записи.

Обменные пункты банков, уполномоченных на организацию обменных операций вправе вести журнал реестров в электронном виде. Требования к программному обеспечению электронного журнала реестров и порядку его ведения определены Приложением N 13 к настоящей Инструкции.
Сноска. Пункт 65 - с изменениями, внесенными постановлением Правления НБ РК от 24.08.00г. N 330; постановлением Правления Нацбанка РК от 30 октября 2000 года N 401.

66.
Сноска. Пункт 66 - с изменениями, внесенными постановлением Правления Национального Банка РК от 20 апреля 2001 года N 111; пункт исключен - постановлением Правления Национального Банка РК от 1 декабря 2001 года N 478.

67. По просьбе клиента работником обменного пункта в момент проведения обменной операции с наличной иностранной валютой заполняется через копировальную бумагу справка-сертификат - бланк строгой отчетности (приложение N 9 к настоящей Инструкции). При оформлении справок-сертификатов в журнале реестров обязательно фиксируется фамилия, инициалы клиента и данные документа, удостоверяющего его личность (паспорт, служебный паспорт, удостоверение личности, а также военный билет для военнослужащих). Данные, содержащиеся в справках-сертификатах, должны совпадать с данными журнала реестров.

Первый экземпляр справки-сертификата выдается физическому лицу. Вторые экземпляры справок-сертификатов из книжки не изымаются.

Переоформление справок-сертификатов на другие лица не допускается.
Сноска. Пункт 67 - с изменениями, внесенными постановлением Правления Национального Банка РК от 20 апреля 2001 года N 111; постановлением Правления Национального Банка РК от 1 декабря 2001 года N 478.

68. Справки-сертификаты должны быть подписаны руководителем и главным бухгалтером банка, уполномоченного на организацию обменных операций (его филиала), уполномоченной организации, осуществляющей отдельные виды банковских операций, кассиром обменного пункта и скреплены печатью банка, уполномоченного на организацию обменных операций (его филиала), уполномоченной организации, осуществляющей отдельные виды банковских операций. Руководитель и главный бухгалтер банка, уполномоченного на организацию обменных операций (его филиала) вправе доверить подписание справок-сертификатов своим заместителям, руководителю и главному бухгалтеру (при наличии) расчетно-кассового отдела банка, уполномоченного на организацию обменных операций, либо руководителям подразделения, отвечающего за организацию работы обменных пунктов, и подразделения, осуществляющего отражение в учете обменных операций с наличной иностранной валютой. Полномочия указанных лиц по подписанию справок-сертификатов должны быть закреплены в приказе и доверенности. Не допускается возложение полномочий по подписанию справок-сертификатов за руководителя и/или главного бухгалтера на кассира обменного пункта.

Справки-сертификаты могут быть подписаны руководителем и главным бухгалтером, а также заверяться печатью банка, уполномоченного на организацию обменных операций (его филиала), уполномоченной организации, осуществляющей отдельные виды банковских операций, до их выдачи в подотчет кассирам обменного пункта. Книжки справок-сертификатов, выданные в подотчет кассирам обменных пунктов, должны учитываться в специальном журнале.

Использованные книжки справок-сертификатов со вторыми экземплярами хранятся банками, уполномоченными на организацию обменных операций и уполномоченными организациями, осуществляющими отдельные виды банковских операций, в течение 5 лет со дня оформления в них последней записи.

Обменные пункты, открытые вне пределов области, в которой расположены банк, уполномоченный на организацию обменных операций, уполномоченная организация почтовой связи или их филиалы, а также уполномоченное кредитное товарищество, должны не реже двух раз в год передавать в банк, уполномоченный на организацию обменных операций, уполномоченную организацию почтовой связи или их филиал, а также уполномоченное кредитное товарищество использованные книжки справок-сертификатов. При этом с передаваемых использованных книжек справок-сертификатов снимаются копии, которые хранятся в обменном пункте в течение одного года, считая с первого января года, следующего за годом оформления в книжке справок-сертификатов последней записи.
Сноска. Пункт 68 - с дополнениями, внесенными постановлением Правления Национального Банка РК от 20 апреля 2001 года N 111.

69. Банки, уполномоченные на организацию обменных операций и уполномоченные организации, осуществляющие отдельные виды банковских операций, обязаны обеспечить надлежащие учет, хранение и сохранность бланков справок-сертификатов. В случае их утраты банк, уполномоченный на организацию обменных операций или уполномоченная организация, осуществляющая отдельные виды банковских операций, обязаны незамедлительно уведомить об этом филиал Национального Банка и с участием представителя филиала Национального Банка составить соответствующий акт.

О фактах порчи, повреждения или уничтожения бланков справок-сертификатов банк, уполномоченный на организацию обменных операций или уполномоченная организация, осуществляющая отдельные виды банковских операций, ежемесячно, в срок до двадцатого числа месяца, следующего за отчетным месяцем, уведомляет филиал Национального Банка для составления акта с участием представителя Национального Банка.
Сноска. Пункт 69 - с изменением и дополнением согласно постановлению Правления Нацбанка РК от 25 июля 2003 года N 255.

69-1. В случае прекращения действия лицензии, дающей право на организацию обменных операций с иностранной валютой, выданной банку, уполномоченному на организацию обменных операций, уполномоченной организации, осуществляющей отдельные виды банковских операций, неиспользованные книжки справок-сертификатов подлежат возврату в филиал Национального Банка.
Сноска. Инструкция дополнена новым пунктом 69-1 - постановлением Правления Нацбанка РК от 30 октября 2000 года N 401; с изменением согласно постановлению Правления Нацбанка РК от 25 июля 2003 года N 255; с изменениями - постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 29 октября 2005 года N 136 (вводится в действие с 18 декабря 2005 года).

70. В обменных пунктах банков, уполномоченных на организацию обменных операций (их филиалов), операции по покупке наличной иностранной валюты могут осуществляться с использованием платежных карточек. Отражение таких операций осуществляется в электронном журнале реестров купленной и проданной иностранной валюты по форме, установленной приложением 8 к настоящей Инструкции, соответствующем требованиям к программному обеспечению электронного журнала реестров и порядку его ведения, определенным приложением 13 к настоящей Инструкции. <*>
Сноска. Пункт 70 в редакции - постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 29 октября 2005 года N 136 (вводится в действие с 18 декабря 2005 года).

71.
Сноска. Пункт исключен - постановлением Правления Национального Банка РК от 1 декабря 2001 года N 478.

72.
Сноска. Пункт 72 исключен - постановлением Правления Национального Банка РК от 20 апреля 2001 года N 111.

Глава 6. Отчетность по операциям,
проводимым в обменных пунктах

      73. В конце рабочего дня обменные пункты оформляют не менее чем в двух экземплярах отчет об объемах покупки и продажи иностранной валюты, который является бухгалтерским документом:
      1) обменные пункты банков, уполномоченных на организацию обменных операций, уполномоченных кредитных товариществ и уполномоченной организации почтовой связи - в соответствии с внутренними правилами оформления бухгалтерской отчетности по обменным операциям с наличной иностранной валютой либо в соответствии с приложением N 11 к настоящей Инструкции;
      2) обменные пункты уполномоченных организаций - в соответствии с приложением N 11 к настоящей Инструкции.

Ежедневные отчеты об объемах покупки и продажи иностранной валюты формируются в сшивы, но не более чем за один календарный месяц. Сшивы хранятся в течение 5 лет со дня составления последнего подшитого в них отчета.
Сноска. Пункт 73 - с изменениями и дополнениями, внесенными постановлением Правления Нацбанка РК от 30 октября 2000 года N 401.

74. Ежемесячно банки, уполномоченные на организацию обменных операций (их филиалы), уполномоченные организации, осуществляющие отдельные виды банковских операций, представляют в филиал Национального Банка отчетность об объемах покупки и продажи иностранной валюты в сроки и по формам, установленным нормативными правовыми актами Национального Банка по вопросам организации банковской отчетности.

Отчетность об объемах покупки и продажи иностранной валюты, представляемая банками, уполномоченными на организацию обменных операций, уполномоченными организациями, осуществляющими отдельные виды банковских операций, хранится филиалами Национального Банка в течение двух лет, считая с первого января года, следующего за годом ее составления.

Обменные операции с наличной иностранной валютой, проведенные банками, уполномоченными на организацию обменных операций, и уполномоченной организацией почтовой связи без открытия операционного дня (в выходные и праздничные дни, приходящиеся на последний день отчетного периода), могут отражаться в отчетности об объемах покупки и продажи иностранной валюты следующим операционным днем.

Уполномоченные организации ежемесячно в срок до 15-го числа месяца представляют в территориальный филиал Национального Банка сводные сведения о движении средств по форме, установленной приложением 15 к настоящей Инструкции.
Сноска. Пункт 74 - в новой редакции согласно постановлению Правления Нацбанка РК от 30 октября 2000 года N 401; с изменением согласно постановлению Правления Нацбанка РК от 25 июля 2003 года N 255; с изменениями и дополнениями - постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 29 октября 2005 года N 136 (вводится в действие с 18 декабря 2005 года).

75. Национальный Банк вправе установить требования по предоставлению иной отчетности об обменных операциях с наличной иностранной валютой, совершаемых банками, уполномоченными на организацию обменных операций и уполномоченными организациями, осуществляющими отдельные виды банковских операций.

76. Филиал Национального Банка представляет в центральный аппарат Национального Банка отчетность об объемах покупки и продажи наличной иностранной валюты в целом по области в сроки, установленные нормативными правовыми актами Национального Банка по вопросам организации банковской отчетности.
Сноска. Пункт 76 - с изменениями, внесенными постановлением Правления Нацбанка РК от 30 октября 2000 года N 401; с изменением согласно постановлению Правления Нацбанка РК от 25 июля 2003 года N 255.

      77. Обмен одной иностранной валюты на другую при составлении форм отчетности отражается в виде двух операций:
      - покупка обменным пунктом одной иностранной валюты за тенге по курсу покупки данного вида валюты этим обменным пунктом;
      - продажа обменным пунктом другой иностранной валюты за тенге по курсу продажи данного вида валюты этим обменным пунктом.

      78. Филиал Национального Банка ежемесячно до восьмого числа месяца, следующего за отчетным, по электронной почте или другими средствами электронной связи представляет центральному аппарату Национального Банка следующую информацию:
      1) сведения в целом по области (городу республиканского значения) о количестве обменных пунктов с выделением обменных пунктов банков, уполномоченных на организацию обменных операций, уполномоченных кредитных товариществ, уполномоченных организаций и уполномоченной организации почтовой связи с указанием номера и даты выдачи лицензии, юридического адреса, а также регистрационных номеров, наименования и мест нахождения открытых и закрытых обменных пунктов;
      2) (подпункт - исключен согласно постановлению Правления Нацбанка РК от 25 июля 2003 года N 255).
       Сноска. Пункт 78 в новой редакции - постановлением Правления Национального Банка РК от 1 декабря 2001 года N 478.

79. Национальный Банк представляет в центральный таможенный орган Республики Казахстан перечень обменных пунктов банков, уполномоченных на организацию обменных операций, уполномоченных кредитных товариществ, уполномоченной организации почтовой связи и уполномоченных организаций, имеющих лицензию Национального Банка на проведение обменных операций с наличной иностранной валютой, с указанием номера и даты выдачи лицензии, регистрационного номера, наименования и места нахождения обменного пункта, а также ежемесячно информирует об изменениях, внесенных в данный перечень.

Глава 7. Операции по оплате дорожных чеков
в иностранной валюте

80. Оплата дорожных чеков иностранных банков производится банками, уполномоченными на организацию обменных операций в порядке и на условиях, оговоренных в межбанковском соглашении, при наличии у них контрольных материалов (образцов указанных платежных документов, правил их оплаты и образцов подписей уполномоченных лиц).

81. Обменные пункты банков, уполномоченных на организацию обменных операций вправе осуществлять оплату дорожных чеков при условии получения необходимой информации от банков, уполномоченных на организацию обменных операций, включая информацию обо всех изменениях, происшедших в форме, реквизитах дорожных чеков и порядке их оплаты. Эта информация хранится в досье обменных пунктов вместе с контрольными материалами иностранных банков (образцы дорожных чеков и инструкции об их оплате).

Глава 8. Контроль за деятельностью обменных пунктов

82. Органы валютного контроля Республики Казахстан осуществляют контроль за деятельностью обменных пунктов с целью обеспечения соответствия их деятельности требованиям настоящей Инструкции.

Для осуществления своих функций органы валютного контроля имеют право привлекать банки, уполномоченные на организацию обменных операций и уполномоченные организации, осуществляющие отдельные виды банковских операций, и давать обязательные для их исполнения отдельные поручения в целях контроля за деятельностью обменных пунктов.
Сноска. Пункт 82 - с изменениями, внесенными постановлением Правления Нацбанка РК от 30 октября 2000 года N 401.

83. В целях контроля профессиональной подготовки Национальный Банк вправе установить порядок прохождения обучения и аттестации кассиров обменных пунктов уполномоченных организаций, осуществляющих отдельные виды банковских операций.

84. Национальный Банк и его филиалы осуществляют проверки деятельности и отчетности обменных пунктов банков, уполномоченных на организацию обменных операций и уполномоченных организаций, осуществляющих отдельные виды банковских операций, на основании предписания, подписанного, соответственно, заместителем Председателя Национального Банка, курирующим подразделение валютного контроля, либо директором филиала Национального Банка или лицом его замещающим, если иной порядок проведения проверок не установлен отдельным нормативным правовым актом Национального Банка. При наличии письменного предписания и служебного удостоверения работники Национального Банка, его филиала имеют право беспрепятственного входа в помещение обменного пункта без какого-либо согласия руководства банка, уполномоченного на организацию обменных операций, уполномоченной организации, осуществляющей отдельные виды банковских операций.

Воспрепятствование банками, уполномоченными на организацию обменных операций, уполномоченными организациями, осуществляющими отдельные виды банковских операций, проведению проверки, в том числе создание препятствий для доступа членов комиссии (инспекторов) в помещение банка, уполномоченного на организацию обменных операций, уполномоченной организации, осуществляющей отдельные виды банковских операций, и их обменных пунктов, непредставление требуемых документов, отказ работников банка, уполномоченного на организацию обменных операций, уполномоченной организации, осуществляющей отдельные виды банковских операций, в выдаче необходимых сведений, касающихся их служебных обязанностей, является основанием для применения к банку, уполномоченному на организацию обменных операций, уполномоченной организации, осуществляющей отдельные виды банковских операций, или их руководителям предусмотренных банковским законодательством санкций или ограниченных мер воздействия.
Сноска. Пункт 84 - с изменениями и дополнениями, внесенными постановлением Правления Нацбанка РК от 30 октября 2000 года N 401; постановлением Правления Национального Банка РК от 20 апреля 2001 года N 111.

      85. Национальный Банк при выявлении нарушений норм настоящей Инструкции банками, уполномоченными на организацию обменных операций и уполномоченными кредитными товариществами, уполномоченной организацией почтовой связи, а также по представлению филиалов Национального Банка имеет право применить следующие ограниченные меры воздействия:
      1) затребовать письмо-обязательство;
      1-1) вынести предупреждение;
      2) дать обязательное для исполнения письменное предписание.

В случае выявления нарушений норм настоящей Инструкции уполномоченными организациями Национальный Банк направляет в соответствующий филиал Национального Банка представление на применение санкций в соответствии с полномочиями филиала Национального Банка.
Сноска. Пункт 85 - с дополнениями, внесенными постановлением Правления Национального Банка РК от 20 апреля 2001 года N 111; постановлением Правления Национального Банка РК от 1 декабря 2001 года N 478; изменениями - постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 29 октября 2005 года N 136 (вводится в действие с 18 декабря 2005 года).

86. Филиал Национального Банка при выявлении нарушений валютного законодательства Республики Казахстан банками, уполномоченными на организацию обменных операций, уполномоченными организациями, осуществляющими отдельные виды банковских операций, вправе применить к ним меры воздействия, указанные в подпунктах 1)-2) пункта 85 настоящей Инструкции.
Сноска. Пункт 86 в новой редакции - постановлением Правления Национального Банка РК от 1 декабря 2001 года N 478; в редакции - постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 29 октября 2005 года N 136 (вводится в действие с 18 декабря 2005 года).

86-1. При неустранении либо выявлении новых нарушений порядка проведения обменных операций с иностранной валютой, допущенных банками, уполномоченными на организацию обменных операций, уполномоченными организациями, осуществляющими отдельные виды банковских операций, через их обменные пункты в течение двенадцати последовательных календарных месяцев после примененных к ним мер воздействия, филиал Национального Банка вправе приостановить действие регистрационного свидетельства обменного пункта сроком до шести месяцев. <*>
Сноска. Инструкция дополнена пунктом 86-1 - постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 29 октября 2005 года N 136 (вводится в действие с 18 декабря 2005 года).

87. Филиал Национального Банка в случаях, предусмотренных подпунктами б), з) и к-1) пункта 1 статьи 48 Закона Республики Казахстан "О банках и банковской деятельности в Республике Казахстан", вправе приостановить действие либо отозвать у уполномоченной организации лицензию на организацию обменных операций с иностранной валютой.
Сноска. Пункт 87 - в новой редакции согласно постановлению Правления Нацбанка РК от 30 октября 2000 года N 401; с дополнениями, внесенными постановлением Правления Национального Банка РК от 20 апреля 2001 года N 111; с изменениями - постановлением Правления Национального Банка РК от 1 декабря 2001 года N 478; в новой редакции согласно постановлению Правления Нацбанка РК от 25 июля 2003 года N 255; в редакции - постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 29 октября 2005 года N 136 (вводится в действие с 18 декабря 2005 года).

87-1. В случае приостановления действия либо отзыва лицензии, дающей право на организацию обменных операций с иностранной валютой, у банка, уполномоченного на организацию обменных операций, уполномоченного кредитного товарищества, уполномоченной организации почтовой связи копия соответствующего решения доводится уполномоченным органом в течение 5 (пяти) рабочих дней до сведения Национального Банка для последующего направления уведомления в филиалы Национального Банка.
Сноска. Инструкция дополнена новым пунктом 87-1 - постановлением Правления Национального Банка РК от 20 апреля 2001 года N 111; в редакции - постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 29 октября 2005 года N 136 (вводится в действие с 18 декабря 2005 года).

87-2. В случае приостановления действия либо отзыва у уполномоченной организации лицензии на организацию обменных операций с иностранной валютой копия соответствующего решения филиала Национального Банка доводится до сведения уполномоченной организации. Со дня получения решения о приостановлении действия лицензии уполномоченная организация приостанавливает деятельность по организации обменных операций с наличной иностранной валютой до окончания срока, на который было приостановлено действие лицензии.

В случае приостановления действия регистрационного свидетельства обменного пункта банка, уполномоченного на организацию обменных операций, уполномоченной организации, осуществляющей отдельные виды банковских операций, копия соответствующего решения филиала Национального Банка доводится до сведения банка, уполномоченного на организацию обменных операций, уполномоченной организации, осуществляющей отдельные виды банковских операций. Со дня получения данного решения банк, уполномоченный на организацию обменных операций, уполномоченная организация, осуществляющая отдельные виды банковских операций, приостанавливают деятельность по организации обменных операций с наличной иностранной валютой в соответствующем обменном пункте до окончания срока, на который было приостановлено действие регистрационного свидетельства обменного пункта.
Сноска. Инструкция дополнена новым пунктом 87-2 - постановлением Правления Национального Банка РК от 20 апреля 2001 года N 111; в редакции - постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 29 октября 2005 года N 136 (вводится в действие с 18 декабря 2005 года).

87-3. (исключен - постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 29 октября 2005 года N 136 (вводится в действие с 18 декабря 2005 года).

87-4. (исключен - постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 29 октября 2005 года N 136 (вводится в действие с 18 декабря 2005 года).

88. Уполномоченная организация в течение семи дней с даты принятия филиалом Национального Банка решения об отзыве лицензии на организацию обменных операций с иностранной валютой возвращает в филиал Национального Банка подлинники лицензии и регистрационных свидетельств обменных пунктов принадлежащих ей обменных пунктов.

Решение филиала Национального Банка об отзыве лицензии на организацию обменных операций с иностранной валютой публикуется филиалом Национального Банка в областной газете на государственном и русском языках.
Сноска. Пункт 88 - в новой редакции согласно постановлению Правления Нацбанка РК от 25 июля 2003 года N 255; с изменениями - постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 29 октября 2005 года N 136 (вводится в действие с 18 декабря 2005 года).

89. Национальный Банк вправе отменить решение филиала Национального Банка о применении санкций к банку, уполномоченному на организацию обменных операций или уполномоченной организации, осуществляющей отдельные виды банковских операций.

90. Органы валютного контроля вправе применить за нарушение требований настоящей Инструкции санкции в соответствии с действующим законодательством в пределах своих полномочий.

Глава 9. Заключительные положения

91. Вопросы, не урегулированные настоящей Инструкцией, решаются в соответствии с действующим законодательством Республики Казахстан.

Председатель
Национального Банка

                              Приложение N 1
                    к Инструкции об организации обменных
                 операций с наличной иностранной валютой в
                     Республике Казахстан, утвержденной
                   постановлением Правления Национального
                         Банка Республики Казахстан
                        от 15 ноября 1999 года N 400

РЕГИСТРАЦИОННОЕ СВИДЕТЕЛЬСТВО ОБМЕННОГО ПУНКТА

N_____ "____"____________ _____ года

(дата выдачи)

     Настоящее свидетельство выдано обменному пункту, расположенному по ____________________________________, принадлежащему
      (адрес обменного пункта)
___________________________________________________________________
      (наименование и место нахождения банка, уполномоченного на
___________________________________________________________________
     организацию обменных операций, уполномоченной организации,
___________________________________________________________________
        осуществляющей отдельные виды банковских операций)

в том, что он зарегистрирован за номером _____ в __________________
(наименование филиала
___________________________________________________________________
Национального Банка)

Директор _____________ филиала
Национального Банка
Республики Казахстан

                              Приложение N 2
                    к Инструкции об организации обменных
                 операций с наличной иностранной валютой в
                     Республике Казахстан, утвержденной
                   постановлением Правления Национального
                         Банка Республики Казахстан
                        от 15 ноября 1999 года N 400

Сноска. Приложение N 2 - в новой редакции согласно постановлению Правления Нацбанка РК от 30 октября 2000 года N 401.

Разрешение

N____                                    "__" ____________ года
                                             (дата выдачи)
____________________ филиал Национального Банка Республики Казахстан
(наименование филиала)
разрешает государственную регистрацию в органах юстиции юридического
лица_______________________________________________________________
___________________________________________________________________
           (наименование и место нахождения юридического лица)

создаваемого для организации обменных операций с наличной
иностранной валютой на основании лицензии Национального Банка
Республики Казахстан.

        Директор ________ филиала
        Национального Банка
        Республики Казахстан

                              Приложение N 3
                    к Инструкции об организации обменных
                 операций с наличной иностранной валютой в
                     Республике Казахстан, утвержденной
                   постановлением Правления Национального
                         Банка Республики Казахстан
                        от 15 ноября 1999 года N 400

Сведения
об учредителях (участниках) уполномоченной организации
__________________________________________________
(наименование уполномоченной организации)

1. Физические лица:

_______________________________________________________________
N|Фамилия, имя|Дата рождения|Данные паспорта/| Место   |Доля в
п|отчество    |             | удостоверения |жительства|устав-
п|            |             |   личности     |          |ном ка
|            |             |                |          |питале
|            |             |                |          |------
_|____________|_____________|________________|__________|в%|сум
|            |             |                |          | |ма
1|_____2______|______3______|_________4______|_____5____|_6|_7_
1.
2.
...
_______________________________________________________________
2. Юридические лица:
_______________________________________________________________
N|Наименование |Организацион-|N и дата выдачи | Место   |Доля
п|юридического |но-правовая |свидетельства о |нахождения|в ус-
п|лица         |форма        |государственной |          |тавном
|             |             |регистрации     |          |капи-
|             |             |                |          |тале
|             |             |                |          |------
|             |             |                |          |в%|сум
|             |             |                |          |в%|ма
_|_____________|_____________|________________|__________|__|___
1|______2______|______3______|_________4______|_____5____|6_|_7_
1.
2.
...
________________________________________________________________
     В случае изменения настоящих сведений об учредителях
(участниках), в срок не позднее 15 дней со дня изменения сведений
необходимо известить филиал Национального Банка Республики Казахстан.

                              Приложение N 4
                    к Инструкции об организации обменных
                 операций с наличной иностранной валютой в
                     Республике Казахстан, утвержденной
                   постановлением Правления Национального
                         Банка Республики Казахстан
                        от 15 ноября 1999 года N 400

Сноска. Приложение 4 исключено - постановлением Правления Национального Банка РК от 20 апреля 2001 года N 111.

Приложение 5
к Инструкции об организации
обменных операций с наличной
иностранной валютой
в Республике Казахстан

Сноска. Приложение 5 в редакции - постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 29 октября 2005 года N 136 (вводится в действие с 18 декабря 2005 года).

ЛИЦЕНЗИЯ
на организацию обменных операций
с иностранной валютой

N _____                                      "___"_______ года
                                              (дата выдачи)
___________________________________________________ филиал Национального Банка
       (наименование филиала)
Республики Казахстан в соответствии со статьей 6 Закона Республики Казахстан "О валютном регулировании и валютном контроле", со статьей 8 Закона Республики Казахстан "О Национальном Банке Республики Казахстан" и со статьей 30 Закона Республики Казахстан "О банках и банковской деятельности в Республике Казахстан" выдает настоящую лицензию _______________________________________________________________________
______________________________________________________________________.
(наименование и место нахождения уполномоченной организации)
      Сфера действия настоящей лицензии ограничена территорией
______________________________________________________________________.
(наименование области или города республиканского значения)
      Период добровольного нефункционирования обменных пунктов уполномоченной организации не может превышать шести последовательных месяцев.
_______________________ филиал Национального Банка Республики Казахстан возлагает
(наименование филиала)
на уполномоченную организацию функции агента валютного контроля.
      Настоящая лицензия выдается в единственном экземпляре на неограниченный срок и не может быть передана другим лицам.

      Директор (заместитель директора)
       __________________   филиала
      Национального Банка
      Республики Казахстан

                              Приложение N 6
                    к Инструкции об организации обменных
                 операций с наличной иностранной валютой в
                     Республике Казахстан, утвержденной
                   постановлением Правления Национального
                         Банка Республики Казахстан
                        от 15 ноября 1999 года N 400

Информация для клиентов обменного пункта

Настоящий обменный пункт находится на территории, контролируемой_______________________________ филиалом
(полное наименование филиала)
Национального Банка Республики Казахстан.

     При наличии замечаний к работе обменного пункта просьба
направлять жалобы по адресу___________________________________
                               (почтовый адрес филиала)
либо звонить по телефону _____________________________________
                               (номер телефона филиала)
     Для рассмотрения жалобы просьба сообщить в ней следующие
сведения:
     - фамилию, имя и отчество заявителя;
     - адрес заявителя;
     - наименование и точный адрес обменного пункта;
     - наименование банка, уполномоченного на организацию обменных операций или уполномоченной организации, осуществляющей отдельные виды банковских операций, открывших данный обменный пункт;
     - содержание жалобы;
     - дату, указывающую, когда обменным пунктом было допущено
нарушение.
     Для письменной жалобы необходима подпись заявителя.

                              Приложение N 7
                    к Инструкции об организации обменных
                 операций с наличной иностранной валютой в
                     Республике Казахстан, утвержденной
                   постановлением Правления Национального
                         Банка Республики Казахстан
                        от 15 ноября 1999 года N 400

ЗАЯВЛЕНИЕ НА ИНКАССО

г._________ "_____" ___________ _______года

_______________________________________________________________
                          (наименование банка)
N филиала\отделения____________________________________________
от_____________________________________________________________
                         (Ф.И.О. клиента)
проживающего___________________________________________________
                         (домашний адрес)
Документ, удостоверяющий личность______________________________
                             (N, серия, дата выдачи, кем выдан)
Прошу Вас принять на инкассо банкноты__________________________
                              (наименование иностранной валюты,
_______________________________________________________________
количество банкнот, их номинал, серия и номер, год выпуска)
на общую сумму_________________________________________________
     С условиями приема ветхой валюты на инкассо ознакомлен и с
уплатой банку комиссионного вознаграждения в размере ___% от суммы
сданной на инкассо иностранной валюты согласен.
     В случае отказа банка-эмитента (иностранного банка) в обмене
сданных на инкассо банкнот и изъятия их из обращения, никаких
претензий к _________________________________________ не имею.
                   (наименование банка)

__________________ (фамилия)      ___________________(фамилия)
(подпись клиента)                (подпись работника банка)
__________________________        ____________________________
        (дата)                                 (дата)

                              Приложение N 8
                    к Инструкции об организации обменных
                 операций с наличной иностранной валютой в
                     Республике Казахстан, утвержденной
                   постановлением Правления Национального
                         Банка Республики Казахстан
                        от 15 ноября 1999 года N 400

Сноска. Внесены изменения постановлением Правления Нацбанка РК от 25 июля 2003 года N 255.

Титульный лист журнала

ЖУРНАЛ
реестров купленной и проданной иностранной валюты

обменного пункта_____________________________________________,
       (наименование, регистрационный номер обменного пункта)
расположенного по адресу_____________________________________,
                                (адрес обменного пункта)
принадлежащего_______________________________________________
                     (наименование банка, уполномоченного на
_____________________________________________________________,
организацию обменных операций/уполномоченной организации,
_____________________________________________________________
осуществляющей отдельные виды банковских операций)
расположенного(ой)____________________________________________
                   (место нахождения банка, уполномоченного на
______________________________________________________________
организацию обменных операций/уполномоченной организации,
______________________________________________________________
осуществляющей отдельные виды банковских операций)

Начат "______" ______________ _________ года
Окончен "______" ______________ _________ года

Срок хранения:_________ лет

продолжение Приложения N 8

Внутренний лист журнала

______________________________________________________________
Вид   |    Остатки валюты        |            Курс
валюты|__________________________|____________________________
      |На начало дня|На конец дня|Покупки|Продажи|Номер и дата
      |             |            |       |       |распоряжения
      |             |            |       |       |руководителя
______|_____________|____________|_______|_______|____________
Тенге                                    -       -         -

--------------------------------------------------------------

РЕЕСТР
купленной и проданной иностранной валюты
за "" _______ 200 года

_______________________________________________________
N |Ф.И.О.,N и серия|Наиме|         Сумма валюты        |
п/|документа, удос-|нова-|_____________________________|
п |товеряющего лич-|ние |____Куплено_____|___Продано__|
|ность клиента   |валю-|в ва-|эквивалент|в ва|эквива-|
|                |ты   |люте |в тенге* |люте|лент в |
|                |     |     |          |    |тенге**|
__|________________|_____|_____|__________|____|_______|
1_|_______2________|_3___|__4__|____5_____|_6__|___7___|
__|________________|_____|_____|__________|____|_______|
__|________________|_____|_____|__________|____|_______|

Итого по:
-------------------------------------------------------
__|________________|_____|_____|__________|____|_______|
__|________________|_____|_____|__________|____|_______|

Подпись кассира______________________ Лист N _____

     Примечание:
     * - исчисляется по курсу покупки
    ** - исчисляется по курсу продажи

окончание Приложения N 8

Последний лист журнала

В настоящем журнале реестров обменного пункта _________
_____________________________________________________________,
принадлежащего
(наименование, регистрационный N и адрес обменного пункта)
_____________________________________________________________
(наименование банка/организации)
пронумеровано и прошнуровано __________ листов

"____" _____________ _______ года

Руководитель _______________________/подпись/        М.П.
Главный бухгалтер ___________________/подпись/    юридического
                                                      лица

Журнал реестров, содержащий ________ листов, соответствует
требованиям Инструкции об организации обменных операций с наличной
иностранной валютой в Республике Казахстан и заверен в

_______________ филиале Национального Банка Республики Казахстан
"___" _________ ____ года.

Директор (Заместитель директора) филиала
Национального Банка Республики Казахстан______________/подпись/
М.П. или штампа филиала Национального Банка

                              Приложение N 9
                    к Инструкции об организации обменных
                 операций с наличной иностранной валютой в
                     Республике Казахстан, утвержденной
                   постановлением Правления Национального
                         Банка Республики Казахстан
                        от 15 ноября 1999 года N 400

АНЫКТАМА-СЕРТИФИКАТ

СПРАВКА-СЕРТИФИКАТ
Серия N

БАНК/БАНК ______________________________________________
YЙЫМ/ОРГАНИЗАЦИЯ (банктiн/уйымнын аты мен мекен-жайы)
(название и адрес банка/организации)

АЙЫРБАСТАУ ПУНКТI ____________________________________________
ОБМЕННЫЙ ПУНКТ(тiркеу номiрi, айырбастау пунктiнiн аты мен
                               мекен-жайы,
      регистрационный номер, название и адрес обменного пункта)
N____     ЛИЦЕНЗИЯ, БЕРГЕН ЖЕРI_______________________________
          ЛИЦЕНЗИИ, КЕМ ВЫДАНА
АЗАМАТ(ША)
______________________________________________________________
ГРАЖДАНИН(КА)     (фамилиясы, аты,     (фамилия, имя,
                    экесенiн аты)         отчество)
______________________________________________________________
     (тол кужаты, жеке куэлiгi сериясы, номiрi, азаматтыгы)
(паспорт, удостоверение личности, серия, номер, гражданство)
САТЫП АЛЫНДЫ/САТЫЛДЫ
(керек емес сызыныз)__________________________________________
                    __________________________________________
                    __________________________________________
КУПЛЕНО/ПРОДАНО     __________________________________________
                    __________________________________________
(ненужное зачеркнуть) (сомасы (санмен жэне жазумен) жэне
                          шетелдiк валютанын атауы)
ШЕТЕЛДIК ВАЛЮТАНЫН ТЕНГЕГЕ
САТЫП АЛУ/САТУ БАГАМЫ _______________________________________
КУРС ПОКУПКИ/ПРОДАЖИ ИНОСТРАННОЙ ВАЛЮТЫ К ТЕНГЕ
КАССИР______________________         АЗАМАТ(ША) ______________
        (колы) (подпись)

                                  ГРАЖДАНИН(КА)(колы)(подпись)
KYHI_____________________________________   __________________
ДАТА(кунi, айы, жылы) (число, месяц, год)      (басшынын колы)
                                        (подпись руководителя)
                                            __________________
                                       (бас бухгалтердiн колы)
                                 (подпись главного бухгалтера)

М.О.
М.П.

                              Приложение N 10
                    к Инструкции об организации обменных
                 операций с наличной иностранной валютой в
                     Республике Казахстан, утвержденной
                   постановлением Правления Национального
                         Банка Республики Казахстан
                        от 15 ноября 1999 года N 400

Сноска. Приложение 10 исключено - постановлением Правления Национального Банка РК от 20 апреля 2001 года N 111.

                              Приложение N 11
                    к Инструкции об организации обменных
                 операций с наличной иностранной валютой в
                     Республике Казахстан, утвержденной
                   постановлением Правления Национального
                         Банка Республики Казахстан
                        от 15 ноября 1999 года N 400

Сноска. Внесены изменения постановлением Правления Нацбанка РК от 25 июля 2003 года N 255.

ЕЖЕДНЕВНЫЙ ОТЧЕТ
обменного пункта
о покупке, продаже иностранной валюты и выручке
за ""_________200года

_______________________________________________________________
N | Операция |           Валюта          | Тенге |Чистая
пп|            |                           |        |выручка
|            |___________________________|________|__________
|            | Вид | Сумма |Сумма тенге |по курсу|Для 2/4=
|            |валюты|валюты |по рыночно- |покупки/|(2-3)
|            |      |       | му курсу   |продажи |Для 3/4=
|            |      |       |            |        |(3-2)
__|____________|______|_______|____________|________|__________
А_|_____Б______|___В__|___1___|_____2______|____3___|______4___
1/    Получено                         -           -          -
      валюты                           -           -          -
        и                              -           -          -
      тенге                            -           -          -
---------------------------------------------------------------
2/    Куплено
      валюты
---------------------------------------------------------------
3/    Продано
      валюты
---------------------------------------------------------------
      Сдано                            -           -          -
4/    валюты                           -           -          -
        и                              -           -          -
      тенге                            -           -          -
---------------------------------------------------------------
                                          Итого:   Сумма строк
                                                      2/ + 3/

Подписи:

Кассир обменного пункта Бухгалтер уполномоченной организации
______________________ ______________________

                              Приложение N 12
                    к Инструкции об организации обменных
                 операций с наличной иностранной валютой в
                     Республике Казахстан, утвержденной
                   постановлением Правления Национального
                         Банка Республики Казахстан
                        от 15 ноября 1999 года N 400

Сноска. Приложение N 12 - в новой редакции согласно постановлению Правления Нацбанка РК от 30 октября 2000 года N 401; исключено постановлением Правления Нацбанка РК от 25 июля 2003 года N 255.

                              Приложение N 13
                    к Инструкции об организации обменных
                 операций с наличной иностранной валютой в
                     Республике Казахстан, утвержденной
                   постановлением Правления Национального
                         Банка Республики Казахстан
                        от 15 ноября 1999 года N 400

Сноска. Инструкция дополнена новым приложением 13 согласно постановлению Правления НБ РК от 24.08.00г. N 330; внесены изменения постановлением Правления Нацбанка РК от 25 июля 2003 года N 255.

Требования к программному обеспечению
электронного журнала реестров и порядку его ведения

1. Требования к программному обеспечению
электронного журнала реестров

1. Электронный журнал реестров применяется банками, уполномоченными на организацию обменных операций для учета обменных операций с наличной иностранной валютой.

      2. Программное обеспечение электронного журнала реестров должно отвечать следующим требованиям:
      1) являться банковской компьютерной системой (частью банковской компьютерной системы), зарегистрированной в Государственном реестре;
      2) ввод и коррекция информации ни при каких условиях не должны нарушать хронологической непрерывности и целостности введенной информации об обменных операциях с наличной иностранной валютой;
      3) ни одна из введенных операций не может быть удалена. Ошибочно введенная операция должна иметь отметку как ошибочно введенная и удалению из базы данных не подлежит;
      4) формирование и выдача отчетности о проведенных в течение дня обменных операциях с наличной иностранной валютой в соответствии с формами журнала реестров и ежедневного отчета об объемах покупки и продажи иностранной валюты, предусмотренными настоящей Инструкцией, должны осуществляться ежедневно.

2. Порядок ведения электронного журнала реестров

3. Банк, уполномоченный на организацию обменных операций должен до начала использования в своих обменных пунктах программного обеспечения электронного журнала реестров уведомить центральный аппарат Национального Банка и соответствующий филиал Национального Банка. Уведомление должно содержать перечень обменных пунктов банка, уполномоченного на организацию обменных операций, расположенных на территории соответствующей области, которые прекращают ведение журналов реестров на бумажном носителе с указанием даты перехода на электронный журнал реестров.

      4. Рабочее место пользователя электронного журнала реестров (далее - рабочее место) должно быть организовано в соответствии с требованиями, обеспечивающими информационную безопасность, включающими следующие организационные меры:
      1) местонахождение, специальное оборудование и охрана помещения, в котором используется программное обеспечение электронного журнала реестров, должны исключать возможность неконтролируемого проникновения в это помещение лиц, не допущенных к рабочему месту, где установлено программное обеспечение электронного журнала реестров (далее - рабочее место);
      2) помещение, в котором используется программное обеспечение электронного журнала реестров, должно соответствовать требованиям к помещениям обменных пунктов, установленным настоящей Инструкцией;
      3) приказом руководителя банка, уполномоченного на организацию обменных операций (его филиала), в котором используется программное обеспечение электронного журнала реестров, определяются:
      режим работы (порядок работы в вечернее время, в выходные и праздничные дни и др.);
      список сотрудников, допущенных к рабочему месту, а также порядок их отпусков, увольнения и замещения в случае временного отсутствия;
      список сотрудников, допускаемых к рабочему месту в особых случаях (плановое и внеплановое техобслуживание, применение, установка и своевременное обновление лицензированных антивирусных программ и т.п.);
      порядок тестирования, своевременного распространения, контроля за внедрением новых версий программного обеспечения электронного журнала реестров, а также обновления и распространения технологических инструкций;
      порядок хранения и использования технических средств, внешних носителей, паролей, кодовых слов или другой информации, обеспечивающих доступ к рабочему месту.

5. Ежедневные реестры, ведение которых осуществляется с использованием программного обеспечения, должны быть распечатаны не менее чем в 2 экземплярах и подписаны кассиром обменного пункта. Один из реестров подшивается в документы дня банка, другой - остается в обменном пункте. Хранение сшивов реестров осуществляется в порядке, установленном настоящей Инструкцией.

6. Реестры, остающиеся в обменном пункте, должны быть в конце месяца сформированы в сшивы, все страницы сшива должны быть пронумерованы и в конце сшива должна быть учинена заверительная надпись руководителя и главного бухгалтера банка, уполномоченного на организацию обменных операций (его филиала) или иным должностным лицом, которому приказом руководителя предоставлены такие полномочия.

7. Отчетные документы для формирования консолидированного баланса должны на ежедневной основе передаваться в головной банк через модемную или иную связь, которая является частью программного обеспечения электронного журнала реестров.

                              Приложение N 14
                    к Инструкции об организации обменных
                 операций с наличной иностранной валютой в
                     Республике Казахстан, утвержденной
                   постановлением Правления Национального
                         Банка Республики Казахстан
                        от 15 ноября 1999 года N 400

Сноска. Инструкция дополнена новым приложением 14 - постановлением Правления Национального Банка РК от 20 апреля 2001 года N 111; внесены изменения постановлением Правления Нацбанка РК от 25 июля 2003 года N 255.

Титульный лист журнала

ЖУРНАЛ
реестров операций с неплатежной
наличной иностранной валютой

обменного пункта______________________________________________,
        (наименование, регистрационный номер обменного пункта)
расположенного по адресу______________________________________,
                                 (адрес обменного пункта)
принадлежащего________________________________________________
           (наименование банка, уполномоченного на организацию
______________________________________________________________,
обменных операций/уполномоченной организации, осуществляющей
______________________________________________________________
отдельные виды банковских операций)
расположенного(ой)____________________________________________
       (место нахождения банка, уполномоченного на организацию
______________________________________________________________
обменных операций/уполномоченной организации, осуществляющей
______________________________________________________________
отдельные виды банковских операций)

Начат "______" ______________ _________ года
Окончен "______" ______________ _________ года

Срок хранения: _________ лет

Внутренний лист журнала

______________________________________________________________
Вид валюты | Курс покупки | Рыночный курс   | Номер и дата
            |              |                  | распоряжения
--------------------------------------------------------------
            |              |                  |
--------------------------------------------------------------
            |              |                  |
--------------------------------------------------------------

Реестр
операций с неплатежной наличной иностранной валютой
за "" _______ 200 года

Продолжение таблицы:

Подпись кассира______________________ Лист N____

Последний лист журнала

     В настоящем журнале реестров операций с неплатежной наличной
иностранной валютой обменного пункта _________________________
______________________________________________________________,
   (наименование, регистрационный N и адрес обменного пункта)
принадлежащего _______________________________________________
                    (наименование банка/организации)
пронумеровано и прошнуровано __________ листов

"____" _____________ _______ года

Руководитель _______________________/подпись/ М.П.
Главный бухгалтер ___________________/подпись/ Юридического лица

Журнал реестров операций с неплатежной наличной иностранной валютой, содержащий ________ листов, соответствует требованиям Инструкции об организации обменных операций с наличной иностранной валютой в Республике Казахстан и заверен в _______________ филиале Национального Банка Республики Казахстан "____" _____________ _______ года.

Директор (Заместитель директора) филиала
Национального Банка Республики Казахстан
________________________/подпись/
М.П. или штампа филиала Национального Банка

Приложение 15
к Инструкции об организации
обменных операций с наличной
иностранной валютой
в Республике Казахстан

Сноска. Инструкция дополнена Приложением 15 - постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 29 октября 2005 года N 136 (вводится в действие с 18 декабря 2005 года).

Отчет о движении иностранной валюты
за _______ месяц 20 года

наименование уполномоченной организации ____________________
почтовый адрес, телефон, факс ____________________
номер и дата лицензии на организацию
обменных операций с иностранной валютой ____________________

Таблица 1
(в единицах валюты)

N п/п	Наименование показателя	Код строки	USD	EUR	RUR	прочие (указать вид валюты)
1.	Остаток иностранной валюты на начало отчетного периода (100)=(100)+(120)	100
2.	в том числе:
3.	наличная инвалюта в кассе (включая кассу обменных пунктов)	110
4.	на валютных счетах в уполномоченных банках	120
5.	Поступило иностранной валюты за отчетный период (200)>=((210)+(220)+(230)+(240))	200
6.	из них:
7.	куплено иностранной валюты на внутреннем валютном рынке через уполномоченные банки	210
8.	поступило займов от уполномоченных банков	220
9.	поступило займов от иных юридических лиц и физических лиц	230
10.	куплено наличной иностранной валюты через обменные пункты	240
11.	Израсходовано иностранной валюты (300)>=(310)+(320)+(330)+(340))	300
12.	из них:
13.	продано иностранной валюты на внутреннем валютном рынке через уполномоченные банки	310
14.	погашено займов уполномоченных банков	320
15.	погашено займов иных юридических лиц и физических лиц	330
16.	продано наличной иностранной валюты через обменные пункты	340
17.	Остаток иностранной валюты на конец отчетного периода (400)=(410)+(420) (400)=(100)+(200)- (300)	400
18.	в том числе:
19.	наличная иностранная валюта в кассе (включая кассу обменных пунктов)	410
20.	на валютных счетах в уполномоченных банках	420

Таблица 2

Справочно. Информация об отдельных операциях, осуществленных через уполномоченные банки за отчетный месяц.

(тысячах тенге)

N п/п	Наименование показателя	Код строки	всего	в том числе через банк (указать наименование уполномоченного банка)
N п/п	Наименование показателя	Код строки	всего
1.	Куплено иностранной валюты на внутреннем валютном рынке	500
2.	Продано иностранной валюты на внутреннем валютном рынке	600
3.	Снято с валютных счетов наличной иностранной валюты	700
4.	Зачислено наличной иностранной валюты на валютные счета в уполномоченных банках	800

"____"_________ 20 ___ года

_____________________________ руководитель
(фамилия и инициалы, подпись)
_____________________________ главный бухгалтер
(фамилия и инициалы, подпись)
_____________________________ исполнитель
(фамилия и инициалы, подпись)

Қазақстан Республикасында қолма-қол шетел валютасымен айырбастау операцияларын ұйымдастыру туралы нұсқаулықты бекiту жөнiнде

Об утверждении Инструкции об организации обменных операций с наличной иностранной валютой в Республике Казахстан

Инструкция об организации обменных операций с наличной иностранной валютой в Республике Казахстан

Глава 3. Порядок создания и лицензирования уполномоченных организаций и открытия их обменных пунктов

Глава 4. Условия и порядок функционирования обменных пунктов

Глава 5. Порядок проведения операций с наличной иностранной валютой в обменных пунктах

Глава 6. Отчетность по операциям, проводимым в обменных пунктах

Глава 7. Операции по оплате дорожных чеков в иностранной валюте

Глава 8. Контроль за деятельностью обменных пунктов

Глава 9. Заключительные положения

РЕГИСТРАЦИОННОЕ СВИДЕТЕЛЬСТВО ОБМЕННОГО ПУНКТА

Разрешение

Сведения об учредителях (участниках) уполномоченной организации __________________________________________________ (наименование уполномоченной организации)

ЛИЦЕНЗИЯ на организацию обменных операций с иностранной валютой